S C H O O L G I D S

SCHOOLGIDS 2015-2016

Openbare Basisschool Prinses Marijke Abraham van Beyerenstraat 1c 2525 TA Den Haag Telefoon : 070 388 40 35 e-mail

: [email protected]

website : www.prinsesmarijkeschool.nl

Inhoud Een woord vooraf Hoofdstuk 1 De school

3

Algemene gegevens Ligging van de school Richting van de school Doelstellingen De wijze waarop de doelstellingen worden bereikt Belangrijke aandachtspunten van vorig schooljaar (2014-2015) Belangrijke aandachtspunten van komend schooljaar (2015-2016) Wat de school van de ouders verwacht Aanmelden van nieuwe leerlingen Voorschool

3 3 3 4 4 5 6 8 8 9

Hoofdstuk 2 Het onderwijs

11

Organisatie Lezen Taal Rekenen/wiskunde Bewegingsonderwijs Schrijven Geestelijke stromingen Sociaal-emotionele ontwikkeling Wereldoriëntatie Burgerschap Computeronderwijs Ondersteunende activiteiten Naschoolse activiteiten Huiswerk Schoolzwemmen School Video Interactie Begeleiding

11 11 12 12 12 12 12 13 13 13 14 15 15 15 16 16

Hoofdstuk 3 De zorg voor de leerlingen

17

Het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen Passend Onderwijs Schakelklassen Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Rapporten Resultaten van het onderwijs Voortgezet onderwijs

17 17 19 20 20 21 21

Hoofdstuk 4 Personeel

23

Samenstelling team De leerkrachten Vervanging bij ziekte of verlof van leerkrachten Gesprekken met directie of leerkrachten Stage Nascholing

23 24 24 24 24 24

Hoofdstuk 5 De school en ouders

25

Algemeen De medezeggenschapsraad (MR) De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) De ouderraad (OR) De ouderbijdrage Oudercontacten Ouderparticipatie Overblijven Buitenschoolse opvang Administratie Schoolmelk Verzekering

25 25 25 26 27 27 27 28 28 28 29 29

Hoofdstuk 6 Regels en afspraken

31

De basisregels Ingaan van de school Toezicht op het schoolplein Te laat komen Ziekmelding / afwezigheid Pauze Uitgaan van de school Huiswerk materialen Gymnastiek Schoolzwemmen Snoepen Verjaardagen Internet Afspraken tijdens het overblijven (tussenschoolse opvang) Pennen Vernielingen Kledingvoorschriften en sieraden Klachtenregeling Schorsing en verwijdering Pesten

31 31 31 31 32 32 33 33 33 34 35 35 36 36 36 36 37 37 38 38

ARBO en veiligheid Mobiele telefoons Sponsoring Leerplicht Vrijstelling geregeld schoolbezoek

38 39 39 39 39

Hoofdstuk 7 Samenwerking met scholen en instanties.

41

+

SAMEN10 : samenwerking met de openbare scholen uit de buurt Zomerschool Schoolarts / Jeugdgezondheidszorg 4+ Schooltandarts Schoolmaatschappelijk werk Welzijnsstichting Zebra Logopediste Bibliotheek Transvaal Kindercentrum Saïd Stadsboerderij Schildershoeve Zwembad De Houtzagerij De Haagse Sporttuin De wijkagent Onderwijsbegeleidingsdienst HCO Onderwijsinspectie en Afdeling Leerplicht

41 41 42 42 42 42 43 43 43 43 43 43 43 43 43

Hoofdstuk 8 Vakanties en lesvrije dagen

44

Vakanties en lesvrije dagen

44

Hoofdstuk 9 Roosters

46

Schooltijden Gymrooster 2015-2016 Zwemrooster

46 46 46

Prinses Marijkeschool Kwalitatief goed onderwijs in een veilige leeromgeving Een woord vooraf Dit is de schoolgids van de openbare basisschool Prinses Marijke. Deze gids is vooral bedoeld voor de ouders van onze leerlingen, maar ook voor andere belangstellenden. In deze gids staat informatie over de inhoudelijke kanten van het onderwijs op onze school en over praktische en organisatorische zaken. Het laatste deel van de gids bestaat uit een kalender waarop de lesvrije dagen voor het komende schooljaar staan vermeld en ook de data van activiteiten voor zover die bekend zijn aan het begin van het schooljaar. In de loop van het jaar komen er altijd nog veel activiteiten voor de kinderen bij. U kunt die elke maand vinden in de nieuwsbrief en zelf op de kalender noteren. Bewaart u deze gids en kalender dus goed!! Een goede samenwerking met ouders is noodzakelijk om het beste uit de kinderen te halen. Wij proberen daarom de ouders goed te informeren en bij het onderwijs te betrekken.

Kwaliteit De Prinses Marijkeschool gaat voor kwaliteit. Wij willen uit elke leerling halen wat erin zit. Het leren van de leerlingen staat hierbij centraal. Wij doen dit door het gebruik van moderne methoden en werkwijzen. Onze leerkrachten worden daarin getraind en gecoacht; het zijn professionals.

Veiligheid Op de Prinses Marijkeschool gaan we op een respectvolle manier met elkaar om en leren we de kinderen hoe ze conflicten kunnen oplossen. Wij hanteren het programma van De Vreedzame School om kinderen hierin te begeleiden, zodat iedereen zich thuis voelt. Een kind dat lekker in zijn vel zit en zich veilig voelt, komt tot betere prestaties! Mocht u vragen hebben, dan staat de deur altijd voor u open.

Met vriendelijke groet, Het team van de Prinses Marijkeschool.

1

2

Hoofdstuk 1 De school Algemene gegevens Naam: Adres: Telefoon: E-mail: Website: Directie:

Prinses Marijkeschool Abraham van Beyerenstraat 1c 2525 TA Den Haag 070-3884035 [email protected] www.prinsesmarijkeschool.nl A. van Maastricht F. Wilders

Bestuur:

Stichting De Haagse Scholen Scheveningseweg 60 Postbus 61454 2506 AL Den Haag 070-3065200

Peuterspeelzaal:

Voorschool Marijke 06-43395261 [email protected]

Ligging van de school De Prinses Marijkeschool ligt in het hart van de Schilderswijk. De wijk is één van de zogenaamde ‘krachtwijken’ van Den Haag en kenmerkt zich door een kleurrijke bevolking. De school is gehuisvest in een mooi en modern gebouw op de hoek van de Abraham van Beyerenstraat en de Wouwermanstraat en ligt op loopafstand van de Haagse Markt. Al meer dan honderd jaar wordt er op deze locatie onderwijs gegeven aan kinderen. De school telt op dit moment ongeveer 300 leerlingen, verdeeld over 15 groepen. Het schoolteam bestaat uit directie, leerkrachten, intern begeleiders (voor de leerlingenzorg), een vakleerkracht gymnastiek, leerkrachtondersteuners, onderwijsassistenten, ICT-coördinatoren (computerdeskundigen), een administratief medewerker en een conciërge. Peuterspeelzaal Marijke is ook in het gebouw gehuisvest en vormt samen met de onderbouw van de basisschool een Voorschool. Richting van de school De school valt onder het bestuur van stichting ‘De Haagse Scholen’. Deze stichting verzorgt openbaar onderwijs. Dat betekent dat de scholen van de stichting open staan voor alle kinderen, van welke godsdienst of levensovertuiging dan ook. Hier geven we onderwijs met aandacht en waardering voor andere opvattingen. 3

Doelstellingen Onze belangrijkste taak is het aanleren van kennis en vaardigheden. Wij streven ernaar om het maximale uit alle leerlingen te halen, zodat ze op de juiste plek in het voortgezet onderwijs terechtkomen. Hierbij houden wij rekening met de individuele verschillen en mogelijkheden van kinderen. Om dit te bereiken is het belangrijk dat een kind zich prettig voelt op school. Van jongs af aan leren wij de kinderen om respect te hebben voor elkaar en voor elkaars mening, waardoor een gevoel van veiligheid en geborgenheid ontstaat. De wijze waarop de doelstellingen worden bereikt  Wekelijks krijgen de kinderen 25.30 uur les. Dat is ruim boven het verplichte aantal lesuren (7520 uur), dat de meeste scholen geven. Er is daardoor extra tijd beschikbaar om de kinderen dagelijks een periode zelfstandig te laten werken, zodat de leerkrachten volop ondersteuning kunnen geven.  De kinderen krijgen vanaf groep 3 elke week huiswerk mee, zodat ze leren om te gaan met afspraken en verantwoordelijkheden.  Er zijn extra activiteiten na schooltijd op het gebied van techniek, sport en creativiteit tijdens de Verlengde Schooldag.  We hanteren de aanpak ‘LOGO3000’ en 'Met Woorden in de Weer' om de ontwikkeling van de woordenschat optimaal te stimuleren. Kinderen met een goede woordenschat kunnen de lessen beter begrijpen en hebben daardoor bij alle vakken meer kans om tot goede prestaties te komen.  We werken met het anti-pestprogramma van 'De Vreedzame School'. Hierbij leren kinderen op een respectvolle manier met elkaar om te gaan en ze leren hoe ze conflicten kunnen oplossen.  We bieden 'onderwijs op maat'. De lessen worden op verschillende niveaus aangeboden, zodat alle kinderen de uitleg krijgen die ze nodig hebben.

4



     

Via een modern leerlingvolgsysteem wordt de ontwikkeling van alle kinderen gedurende hun hele schoolloopbaan gevolgd. Zodoende kan er tijdig ingegrepen worden bij mogelijke problemen. Voor kinderen die extra hulp nodig hebben, zijn er leerkrachten en/of leerkrachtondersteuners vrij geroosterd om deze hulp te bieden. De onderbouw vormt samen met de peuterspeelzaal Marijke een Voorschool, zodat er een doorgaande lijn is in het onderwijsaanbod vanaf 2½ jaar. De leerkrachten zijn professionals. We plannen regelmatig studiedagen om het personeel te informeren en te trainen in het kader van onderwijsvernieuwingen. In alle groepen wordt een digitaal schoolbord gebruikt om de lessen visueel te ondersteunen. De school informeert de ouders geregeld over de ontwikkeling van hun kind en over schoolzaken. De school maakt deel uit van een groep van tien openbare scholen in de Schilderswijk, genaamd Samentienplus. Deze scholen bieden onderwijs aan waarbij leerlingen de beste kansen krijgen. In hoofdstuk 7 kunt u meer hierover lezen.

Belangrijke aandachtspunten van vorig schooljaar (2014-2015) 









We hebben een personeelstevredenheidsonderzoek afgenomen. De uitslag was: 7.5 Als belangrijkste pluspunten zijn genoemd: De contacten met de leerlingen. De sfeer, samenwerking binnen het team. Als belangrijkste aandachtspunten zijn genoemd: De hoeveelheid werk. Het grote aantal veranderingen binnen het onderwijs. We hebben een oudertevredenheidsonderzoek afgenomen. De uitslag was: 8 Als belangrijkste pluspunten zijn genoemd: De mate waarin de leerkracht naar ouders luistert en informatie geeft over het kind. De sfeer en inrichting van het schoolgebouw. Als belangrijkste aandachtspunten zijn genoemd: De veiligheid rondom de school en het schoolplein. Aandacht voor pestgedrag. We hebben een vragenlijst afgenomen bij de leerlingen van de groepen 6 t/m 8 over hun eigen rol/gedrag binnen de school en over hun tevredenheid over de school. Als belangrijkste aandachtspunt van hun eigen rol/gedrag is genoemd: Leerlingen hebben moeite om zich te beheersen als ze boos zijn. Als belangrijkste pluspunten binnen de school zijn genoemd: Het gevoel van veiligheid van de leerlingen in de klas door duidelijke regels. De uitleg/hulp van de leerkrachten bij de lessen. We hebben een bezoek gehad van de inspectie. De inspectie was heel erg tevreden over de kwaliteit van ons onderwijs en over de sfeer binnen de school. We hebben op 7 van de 10 onderdelen een GOED gekregen en op 3 van de 10 onderdelen een VOLDOENDE. We zijn heel trots omdat weinig scholen op zoveel onderdelen een GOED scoren. Voorgaande jaren vond de eindtoets in groep 8 plaats in februari. De eindtoets in groep 8 wordt met ingang van 2014-2015 pas in april afgenomen. Het lesprogramma van de groepen 8 is aangepast aan de nieuwe situatie. 5

   

   



   

We hebben bij de Eindtoets een score gehaald die boven het landelijk gemiddelde ligt van onze scholengroep. In de groepen 5 en 6 is een nieuwe methode voor technisch lezen ingevoerd (Estafette). Er is begin oktober 2014 een driedaags kamp georganiseerd voor de leerlingen van de groepen 8. In de groepen 3 en in de groepen 8 is gewerkt met een schakelprogramma. Hiervoor krijgt de school subsidie om extra personeel in die groepen in te zetten om de taalontwikkeling te stimuleren. In de voorschoolgroepen (peuters en groepen 1-2) is gestart met het woordenschatprogramma LOGO 3000. Daarnaast wordt nu in al deze groepen gewerkt met het registratieprogramma ‘KIJK! De vakleerkracht gymnastiek geeft elke week MRT aan (jonge) leerlingen die motorisch een achterstand hebben. Er is op school een logopediste aanwezig voor kinderen met een spraak en/of taalachterstand. Met ingang van schooljaar 2014-2015 worden de lessen van De Vreedzame School in alle groepen gegeven. De Vreedzame School is een programma voor de sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit programma is kortgeleden goedgekeurd als preventief anti-pestprogramma. In de groepen 6, 7 en 8 zijn leerlingen aangesteld als MEDIATOR. Mediatoren worden gekozen door andere leerlingen. Ze hebben als taak om leerlingen te helpen bij het oplossen van conflicten. De mediatoren krijgen daarvoor op school een korte training. We hebben HELDEN aangesteld bij het buitenspelen. Dit zijn leerlingen die verantwoordelijk zijn voor de spellen en materialen. Er is een vakleerkracht muziek aangesteld die lessen geeft in de groepen 3 t/m 8. Er is meerjarenbeleid uitgestippeld en vastgelegd in het schoolplan 2015-2019. De bovenschools directeur Henk Landman is aan het einde van het schooljaar met pensioen gegaan.

Belangrijke aandachtspunten van komend schooljaar (2015-2016)  



6

Er is een nieuwe directeur aangesteld. Haar naam is Alice van Maastricht. Uit de oudertevredenheidspeiling is naar voren gekomen dat ouders willen dat er op school meer aandacht is voor pesten. Wij vinden dit, net als de ouders, ook een heel belangrijk onderwerp. Komend schooljaar gaan we schoolbreed volgens een jaarrooster werken met de lessen van De Vreedzame School, zodat in alle klassen tegelijkertijd dezelfde onderwerpen worden behandeld. We kunnen onze aanpak daardoor versterken. We zullen de ouders geregeld op de hoogte houden met welk onderwerp (blok) we bezig zijn, zodat de ouders er thuis op kunnen aansluiten. We gaan ook onderzoeken of het huidige pestprotocol aangepast moet worden. Wij zijn erg blij dat de leerlingen van groep 6 t/m 8 bij de vragenlijsten hebben aangegeven dat ze zich veilig voelen in de klas door de duidelijke regels! In 2015-2016 gaan we extra aandacht besteden aan het vak Begrijpend luisteren/lezen. Dat betekent voor de peuters t/m groep 3 dat we kinderen leren hoe ze moeten luisteren naar een verhaal dat wordt voorgelezen. Waar moet je op letten? Ze leren wat belangrijk is om een verhaal goed te begrijpen. In de groepen 4 t/m 8 moeten de kinderen zelf allerlei teksten lezen. We leren de kinderen waar ze op moeten letten als je een tekst leest. Wat zijn hoofdzaken? Wat zijn bijzaken enz. In de groepen 5 t/m 8 starten we komend schooljaar hiervoor met de aanpak ’BLIKSEM’. Meer informatie hierover kunt u vinden op de internetsite: http://www.expertisecentrumnederlands.nl/projecten/bliksem/wetenschappelijk-onderzoeknaar-bliksem/



 

 







In de groepen 1-2 zijn we in 2014-2015 gestart met het woordenschatprograma LOGO3000. Komend schooljaar gaan we de werkwijze met dit programma verder uitdiepen. Daarnaast is er extra aandacht voor het spelend leren. In de groepen 3 wordt de nieuwste versie van Veilig Leren Lezen ingevoerd (KIM versie) en de nieuwe versie van de schrijfmethode. In de groepen 3 gaan we, net als vorig schooljaar, aan de hand van een schakelprogramma werken waarbij extra tijd en aandacht is voor de taalontwikkeling. De school ontvangt subsidie hiervoor. In de groepen 6 t/m 8 gaan we bij voortgezet technisch lezen gebruik maken van de methode Estafette lite. Een goede aansluiting tussen school en thuis is heel belangrijk voor het schoolsucces van kinderen. Net als andere jaren is er aan het begin van het schooljaar een informatieavond. De ouders krijgen dan van de leerkracht(en) van hun kind(eren) informatie over het komende schooljaar. Nieuw in 2015-2016 is het gesprek in september. Alle ouders krijgen in september een uitnodiging voor een individueel gesprek met de (nieuwe) leerkracht over hun kind. Het is de bedoeling dat er bij dit gesprek wederzijds informatie wordt uitgewisseld. De ouders geven informatie over hun kind aan de leerkracht en de leerkracht vertelt hoe het met het kind gaat in de klas. In dit gesprek staan niet de prestaties centraal, maar de beleving/het gedrag van de leerling. Wij willen de professionaliteit van het team hoog houden. Het is belangrijk dat het personeel op de hoogte is van de moderne ontwikkelingen/methodieken in het onderwijs, zodat ze de kinderen optimaal onderwijs kunnen bieden. Wij doen dit aan de hand van een aantal studiedagen in de loop van het schooljaar en aan de hand van coachingsbezoeken door een taalof rekendeskundige. Daarnaast gaan de leerkrachten een aantal keer op klassenbezoek bij een collega. Op deze manier kunnen de leerkrachten met elkaar en van elkaar leren. Al jaren besteden we veel aandacht aan leerlingen die extra zorg en aandacht nodig hebben. Natuurlijk gaan we daar komend jaar gewoon mee door. We zien echter ook leerlingen die juist wat méér aankunnen dan het basisprogramma. Die leerlingen krijgen in sommige gevallen wat meer aandacht of opdrachten die wat meer uitdaging bieden. Er zijn flink wat kinderen die in aanmerking komen voor logopedie. Juffrouw Marijke zal komend jaar weer logopedie geven op maandag. Op vrijdag komt er een nieuwe logopediste bij ons op school. Ze heet juf Milana.

7

Wat de school van de ouders verwacht  De ouders zorgen ervoor dat hun kind uitgerust, goed gevoed (ontbijt) en op tijd op school komt.  De ouders geven relevante informatie over hun kind tijdig door aan de school.  De ouders ondersteunen de schoolregels en afspraken.  De ouders lezen de rapporten en komen op rapportbesprekingen en informatiebijeenkomsten.  De ouders lezen de brieven en de schoolgids.  De ouders tonen belangstelling voor schoolzaken naar het kind toe.  De ouders gedragen zich respectvol naar de kinderen, het personeel en de andere ouders.  De ouders houden zich aan afspraken. Aanmelden van nieuwe leerlingen Op onze school zijn in principe alle kinderen die zich aanmelden welkom. Als het leerlingplafond is bereikt, verlenen wij voorrang aan: - Kinderen met een schoolgaande broer of zus op de Prinses Marijkeschool. - Kinderen die van Voorschool Marijke doorstromen naar de Prinses Marijkeschool. - Kinderen uit het postcodegebied van de school. Aanmelden van nieuwe leerlingen kan dagelijks bij de directie. Bij de inschrijving vragen wij om een overheidsdocument waarop de naam, geboortedatum en het Burgerservicenummer van de leerling staan vermeld. Het is noodzakelijk om ook de gegevens van uw ziektekostenverzekering mee te nemen en eventueel een Ooievaarspas. Voor een informatiegesprek en/of rondleiding kunt u het beste een afspraak maken. Sinds 1 januari 2013 kunnen ouders hun kind nog maar bij 1 Haagse basisschool aanmelden. Dat geldt voor alle kinderen die geboren zijn op of na 1 oktober 2012 en die naar groep 1 gaan. Aanvullende informatie vindt u op www.eenaanmeldleeftijd.nl. Kinderen mogen voorafgaand aan hun vierde verjaardag vijf dagen/dagdelen in de kleutergroep wennen. U maakt hierover afspraken met de leerkracht van uw kind.

8

Voorschool In het gebouw van de Prinses Marijkeschool bevinden zich op de begane grond de lokalen van de peuterspeelzaal. De peuterspeelzaal Marijke vormt samen met de kleuterafdeling van de basisschool een Voorschool. Wilt u komen kijken? Of heeft u behoefte aan informatie over de Voorschool? U bent van harte welkom! Ook kunt u contact met ons opnemen via 06-43395261. Onze Voorschool werkt met het programma Piramide. In dit programma komen thema’s aan bod die goed aansluiten bij de belevingswereld van de peuters en kleuters. Daarnaast werken wij met behulp van Logo 3000 nog eens extra aan het vergroten van de woordenschat. Om de ontwikkeling van peuters en kleuters goed te kunnen volgen, maken we gebruik van het observatie-instrument Kijk! Er zijn activiteiten die ouders samen met hun kind op school kunnen doen én er zijn activiteiten die ouders met hun kind thuis kunnen ondernemen. Wij vinden het heel belangrijk om de ouders te betrekken bij de dingen die hun peuter of kleuter op de Voorschool doet en leert. Schooltijden van de peuters Ochtenden 08.30 – 11.30 uur Middagen 13.00 – 15.00 uur. De peuters van Marijke 1 en 2 zijn verdeeld over 2x twee vaste groepen. Elke groep komt 4 dagdelen per week naar de Voorschool: Marijke 1.1 maandagochtend dinsdagmiddag donderdagochtend vrijdagmiddag

Marijke 1.2 maandagmiddag dinsdagochtend donderdagmiddag vrijdagochtend

Marijke 2.1 maandagochtend dinsdagmiddag donderdagochtend vrijdagmiddag

Marijke 2.2 maandagmiddag dinsdagochtend donderdagmiddag vrijdagochtend

Inschrijven van peuters U kunt op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag langskomen om uw peuter in te schrijven. Om wachttijden te voorkomen, adviseren wij u om dit al te doen als uw kind 1,5 jaar oud is. Uw kind kan vanaf 2,5 jaar geplaatst worden in de peuterspeelzaal. Bij de plaatsing vragen wij om een identiteitsbewijs, een inentingskaart van uw peuter (van het consultatiebureau) en de gegevens van uw ziektekostenverzekering. Mocht u in het bezit zijn van een Ooievaarspas, wilt u dit pasje dan ook meenemen? De kosten U betaalt € 20,- in de maand voor 4 vaste dagdelen per week naar de Voorschool. Met de Ooievaarspas kunt u ook de Voorschool betalen. Vakantierooster De vakanties van de peuters zijn dezelfde als die van de basisschool. Ziekte Als een peuter ziek is of om een andere reden niet kan komen, verwachten wij dat u de leidsters tijdig telefonisch op de hoogte brengt via 06-43395261 (Marijke 1) of 06-43395262 (Marijke 2).

9

10

Hoofdstuk 2 Het onderwijs Organisatie Kinderen die op 4-jarige leeftijd bij ons op school komen, gaan naar één van de combinatiegroepen 1-2. In deze groepen zitten kinderen van groep 1 en van groep 2 bij elkaar in de klas. We hebben bewust voor deze combinatie gekozen, omdat we uit ervaring weten dat de kinderen spelenderwijs veel van elkaar leren. Jongere kinderen kunnen zich aan oudere kinderen spiegelen en oudere kinderen krijgen meer zelfvertrouwen omdat ze het voorbeeld zijn voor de jongere kinderen. In de groepen 3 t/m 8 werken we niet met combinatiegroepen, maar met jaargroepen, omdat in deze groepen de leerstof een centrale rol inneemt. De groepsleerkrachten staan de hele dag voor de klas. Daarnaast zijn er bij ons op school leerkrachten en leerkrachtondersteuners die extra hulp bieden aan leerlingen die moeite hebben met de leerstof en aan leerlingen die juist extra uitdaging nodig hebben. Op school werken intern begeleiders die de leerlingenzorg coördineren. De intern begeleiders adviseren de leerkrachten als er extra zorg nodig is voor een leerling.

De verschillende vakgebieden Lezen In de kleutergroepen worden de kinderen met behulp van ontwikkelingsmaterialen én kringactiviteiten voorbereid op het lezen. Het programma Piramide besteedt ook aandacht aan de beginnende geletterdheid. Aan de hand van de methode ‘Veilig leren lezen’ leren de kinderen vervolgens in groep 3 lezen. In groep 4 en 5 wordt het lezen verder ontwikkeld via het technisch lezen. In de bovenbouw tenslotte, vindt uitbreiding en verdieping van de leesvaardigheid plaats door o.a. begrijpend en studerend lezen.

11

Taal In de kleutergroepen is vooral aandacht voor de mondelinge taalvaardigheid. Dit gebeurt in de vorm van kringgesprekken, voorlezen en het aanleren van versjes. Veel van deze activiteiten komen uit het voorschoolprogramma Piramide. In de hogere groepen besteden we binnen het taalonderwijs aandacht aan woordenschat, spelling, woordbouw, zinsbouw, schrijven, luisteren en spreken. Al deze onderdelen komen aan bod in de taalmethode ‘Taal Actief 4’. Naast de oefeningen uit de taalmethode besteden wij op onze multiculturele school extra aandacht aan de ontwikkeling van de woordenschat. In alle groepen hanteren we de aanpak ‘Met Woorden in de Weer’ om de woordenschat optimaal te stimuleren. Kinderen met voldoende woordkennis kunnen de lessen beter begrijpen en hebben daardoor bij alle vakken meer kans om tot goede prestaties te komen. In de groepen 1-2 maken de kinderen spelenderwijs kennis met de Engelse taal door middel van het programma Dora.In de groepen 3 t/m 8 wordt het vak Engels gegeven volgens de nieuwe methode ‘Take it Easy’. Rekenen/wiskunde In de kleutergroepen maken de kinderen spelenderwijs kennis met tellen en hoeveelheden en ook rekenbegrippen zoals meer, minder, erbij en eraf komen aan de orde. We werken met de nieuwste versie van de methode ‘Wereld in getallen’. De realistische benadering van het rekenen heeft in deze methode de nadruk. Het gaat erom dat de kinderen inzicht verwerven in de structuur van getallen en leren om rekenkundige problemen op te lossen. Daarnaast is het automatiseren heel belangrijk. In de hogere groepen krijgen de kinderen ook te maken met een aantal wiskundige begrippen. Bewegingsonderwijs Jonge kinderen hebben veel behoefte aan beweging. In het lesrooster van de onderbouw wordt hiermee rekening gehouden. De kleutergroepen hebben gymlessen in het speellokaal onder leiding van de eigen groepsleerkracht. Eén keer per week hebben kinderen van groep 1-2 les van de vakleerkracht gymnastiek in de grote gymzaal. De groepen 3, 4, 6, 7 en 8 hebben twee keer per week beweging in het gymlokaal onder leiding van de vakleerkracht. De groepen 5 hebben één keer per week zwemles en één keer per week gymles van de vakleerkracht. Het gymrooster en het zwemrooster vindt u in hoofdstuk 9 van deze gids. De regels en afspraken ten aanzien van gymnastiek kunt u vinden in hoofdstuk 6. Schrijven Er wordt al in de kleutergroepen gewerkt aan de fijne en grove motoriek van de kinderen. De kinderen beginnen in groep 3 te schrijven met potlood en vanaf groep 4 met een Stabilo-pen. Wij werken met de schrijfmethode ‘Pennenstreken’. In de bovenbouw wordt de ontwikkeling van het eigen handschrift gestimuleerd. Geestelijke stromingen Op onze school zitten leerlingen met verschillende godsdienstige achtergronden. Wij leren de leerlingen hoofdzaken over de geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen. We leren ze respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. Dit is geen vorm van godsdienstonderwijs. Mochten ouders daaraan behoefte hebben, dan kunnen ze dit kenbaar maken bij de directie. 12

Sociaal-emotionele ontwikkeling Wij willen dat kinderen op een prettige manier functioneren in de samenleving. Daar zijn niet alleen schoolse vaardigheden zoals lezen, taal en rekenen voor nodig. Sociale en emotionele vaardigheden zijn ook belangrijk om te slagen in de maatschappij. Op de Prinses Marijkeschool werken wij met het programma van 'De Vreedzame School' om deze vaardigheden te vergroten. Kinderen leren om conflicten op een goede manier op te lossen en zich respectvol te gedragen. Zowel naar elkaar als naar ouders en leerkrachten. Hiermee proberen we probleemgedrag zoveel mogelijk te voorkomen. Bij het oplossen van eenvoudige conflicten maken we gebruik van mediatoren. Mediatoren zijn leerlingen van de bovenbouw die getraind worden om andere kinderen te helpen bij het oplossen van eenvoudige conflicten. De mediatoren worden via verkiezingen aangesteld door de andere leerlingen. De Vreedzame School werkt met lesblokken waarin steeds een onderwerp centraal staat.

Wereldoriëntatie In de kleutergroepen biedt het programma Piramide allerlei thema’s die interessant zijn voor het jonge kind. In de groepen 3 t/m 8 krijgen de kinderen les in aardrijkskunde, geschiedenis en natuur volgens de methoden: Hier en Daar, Wijzer door de tijd en Natuniek. Voor het vak verkeer maken we gebruik van de Verkeerskrant. Kinderen van groep 7 leggen aan het einde van het schooljaar een theoretisch verkeersexamen af. Burgerschap Burgerschap is niet een vak apart, maar een manier van lesgeven, waarbij de leerlingen uitgedaagd worden na te denken over hun rol als burger in de Nederlandse samenleving. Ook als ‘kleine’ burger kun je je betrokken voelen bij de maatschappij. De ontwikkeling van burgerschap komt bij de lessen van het programma ‘De Vreedzame School’ in alle leerjaren aan de orde. Een school wordt daar gebruikt als een oefenplaats waar kinderen een democratische leefstijl ‘aan den lijve’ ondervinden. Kinderen krijgen ook met burgerschap te maken bij activiteiten zoals de Schooltv-lessen van Koekeloere, Huisje Boompje Beestje, het Schooltv-weekjournaal en projecten zoals een bezoek aan het Joods kindermonument en verkiezing van de Kinderburgemeester.

13

Computeronderwijs De computer wordt steeds belangrijker in het onderwijs. In alle groepen staan meerdere computers en op de eerste etage is een computerlokaal waar de groepen 1 t/m 8 elke week op de computer werken onder leiding van de leerkracht of één van onze ICT-coördinatoren. De leerlingen leren op een speelse manier om te gaan met de computer. Ze leren bijvoorbeeld om werkstukken en presentaties te maken op de computer. Daarnaast maken de leerlingen kennis met internet. Naast de enorme mogelijkheden van internet besteden we op school ook aandacht aan de veiligheid van internetgebruik. Internet is niet alleen leuk, maar kent ook gevaren. We leren de kinderen hoe ze daar mee om moeten gaan. Regels en afspraken ten aanzien van het gebruik van internet kunt u vinden in hoofdstuk 6. Alle leerkrachten maken bij de lessen gebruik van digitale schoolborden. In de kleutergroepen worden de digitale borden ingezet om de lessen visueel te ondersteunen met beelden vanaf de computer.

14

Ondersteunende activiteiten Wij maken gebruik van lessen en lesmateriaal van de dienst ‘Milieu-educatie’. In dit kader brengt een aantal groepen een bezoek aan een stadsboerderij. Daarnaast wordt er regelmatig een bezoek gebracht aan een museum of theater. In alle groepen worden verschillende lessenseries van Schooltv gevolgd en meerdere keren per jaar zijn er lessen vanuit de Openbare Bibliotheek. Om de sfeer van saamhorigheid te bevorderen organiseren wij schoolreizen en allerlei feesten. Aan alle feesten wordt een niet-religieuze invulling gegeven. Wij besteden aandacht aan feesten uit diverse culturen, zoals het sinterklaasfeest, Suikerfeest, kerstfeest, paasfeest, de verjaardag van de leerkracht en het kinderfeest. Om de kinderen kennis te laten maken met diverse sporten organiseren we jaarlijks een sportdag en doen we mee aan sporttoernooien (meestal op woensdagmiddag). Daarnaast kunnen de kinderen deelnemen aan sportcursussen die na schooltijd plaatsvinden o.a. in de Haagse Sporttuin. Naschoolse activiteiten Kinderen kunnen zich inschrijven voor activiteiten in het kader van de Verlengde Schooldag. Deze cursussen worden na schooltijd gegeven door docenten die door de school ingehuurd worden. De kinderen kunnen bijvoorbeeld kennismaken met diverse dans- en muziekvormen of ze volgen een cursus fotografie, koken of jeugd-EHBO. Ieder jaar wisselt het aanbod van activiteiten. Huiswerk Op onze school krijgen de kinderen huiswerk, zodat ze leren zelfstandig om te gaan met afspraken en verantwoordelijkheden. In groep 1 en 2 laten we kinderen op een eenvoudige manier kennis maken met kleine opdrachtjes voor thuis. Bij elk thema van Piramide kunnen de kinderen een werkboekje met opdrachten mee krijgen, die ze thuis samen met iemand mogen maken. In groep 3 krijgen de kinderen geregeld huiswerk mee voor de volgende dag. Het huiswerk houdt direct verband met de lessen van die dag. In de groepen 4 t/m 8 krijgen de kinderen huiswerk mee dat ze uiterlijk de volgende week af moeten hebben. De kinderen krijgen van de school een plastic mapje waarin het huiswerk wordt meegenomen. De huiswerkopdrachten staan op het bord in de klas. De leerkrachten van de groepen 5 t/m 8 zetten het huiswerk ook in de online agenda op de website van de school, zodat ouders thuis kunnen zien wat de opdrachten zijn. De kinderen van groep 8 moeten aan het begin van het schooljaar zelf een agenda aanschaffen zodat ze, als voorbereiding op het Voortgezet Onderwijs, leren om te gaan met een agenda. Het huiswerk bestaat over het algemeen uit:  een opdracht taal / woordenschat  een opdracht rekenen  een opdracht zaakvakken  een opdracht Engels De kinderen krijgen naast het wekelijkse huiswerk incidenteel opdrachten zoals een spreekbeurt. In alle groepen wordt er geregeld ‘huiswerk op maat’ gegeven. Dat is huiswerk voor kinderen die extra oefening nodig hebben of kinderen die open staan voor extra werk. Leerlingen van de groepen 6 t/m 8 kunnen na schooltijd deelnemen aan de huiswerkbegeleiding.

15

Schoolzwemmen Het schoolzwemmen is verplicht voor alle leerlingen in de groepen 5. Deze groepen lopen één keer per week onder leiding van groepsleerkrachten en ouders naar het zwembad ‘De Houtzagerij’ (het zwemrooster vindt u in hoofdstuk 9). Twee maal per jaar kan er afgezwommen worden voor diverse diploma’s. Als uw kind om medische redenen niet mag zwemmen, moet u een verklaring van de dokter afgeven bij de directie. Kinderen die niet zwemmen, blijven tijdens de zwemtijd op school. Overige regels en afspraken ten aanzien van het zwemmen kunt u vinden in hoofdstuk 6. School Video Interactie Begeleiding Soms worden er, ten behoeve van de professionalisering van het team, video-opnames in de klas gemaakt. Dit doen we in het kader van School Video Interactie Begeleiding (SVIB). Het is een methode om aan de hand van korte video-opnames in de klas te kijken naar de klassenorganisatie, de interactie en de didactiek. Voor leerkrachten kan dit zinvol zijn als ondersteuning. Er wordt gewerkt met een protocol om de privacy van uw kinderen en de leerkrachten te garanderen. Dit protocol ligt ter inzage op school. Ook op andere momenten worden foto’s en videobeelden gemaakt op school, bijvoorbeeld bij de sportdag of tijdens een schoolreisje. Het is natuurlijk heel leuk als uw kind daar op staat. Mocht u er echter bezwaar tegen hebben dan dient u dit, aan het begin van het schooljaar, kenbaar te maken bij de leerkracht van uw kind.

16

Hoofdstuk 3 De zorg voor de leerlingen Het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen De leerkrachten volgen de ontwikkeling van de leerlingen nauwkeurig. Regelmatig wordt het werk getoetst door middel van toetsen die bij de methoden horen. Daarnaast worden er een aantal keer per jaar in alle groepen CITO-toetsen afgenomen. Er zijn CITO-toetsen voor lezen, spelling, rekenen, woordenschat en begrijpend lezen. De resultaten worden uitgedrukt in I, II, III, IV en V. I = ver boven het gemiddelde II = boven het gemiddelde III = gemiddeld IV = onder het gemiddelde V = ver onder het gemiddelde Van iedere leerling wordt een dossier bijgehouden. De resultaten van de toetsen worden bewaard in het dossier waardoor de ontwikkeling van ieder kind over een langere tijd kan worden gevolgd. Een dergelijk systeem noemen we het LVS (Leerlingvolgsysteem). Na iedere toetsperiode bespreekt de groepsleerkracht de resultaten met één van de intern begeleiders. In groep 3 en in groep 5 maken alle leerlingen tegelijk in de klas een toets waarbij hun aanleg en hun welbevinden wordt gemeten. De resultaten hiervan worden besproken met de onderwijsbegeleidingsdienst. In groep 7 wordt de Entreetoets afgenomen en in groep 8 worden de NIO toets en de CITO-eindtoets afgenomen. Passend Onderwijs Vanaf 1 augustus 2014 zijn alle scholen over gegaan op een nieuwe structuur in de leerlingzorg, onder de naam Passend Onderwijs. Alle scholen hebben vanaf deze datum: zorgplicht. De school waar de leerling staat ingeschreven of waar een ouder zijn/haar kind aanmeldt is ervoor verantwoordelijk om de leerlingen een passende onderwijsplek te bieden en waar nodig extra ondersteuning te geven. Dit kan zijn op de eigen school of op een andere school in het samenwerkingsverband. Iedere school stelt een schoolondersteuningsprofiel op. Hierin wordt aangegeven welke extra ondersteuning de school in het onderwijs kan bieden. Alle ondersteuningsprofielen gezamenlijk moeten zorgen dat in de regio alle leerlingen Passend Onderwijs kunnen krijgen. Voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben bovenop de basisondersteuning stelt de school een ontwikkelingsperspectief op. Hierin beschrijft de school wat de verwachtingen zijn voor de leerling aan het einde van de schoolperiode en de wijze waarop het einddoel bereikt kan worden. De school heeft met de ouder overleg over het ontwikkelingsperspectief. Het schoolondersteuningsprofiel van de Prinses Marijkeschool Passend onderwijs en onze school Onze school maakt deel uit van het samenwerkingsverband SPPOH (Stichting Passend Primair Onderwijs Haaglanden). Samen met alle basisscholen en scholen voor speciaal (basis) onderwijs in de gemeenten Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg zorgen we ervoor dat er voor elk kind een passende onderwijsplek beschikbaar is. Op de website van het samenwerkingsverband (www.sppoh.nl) staat aangegeven welke scholen zijn aangesloten bij het samenwerkingsverband.

17

Ondersteuning binnen de Prinses Marijkeschool Wij streven er naar om onze leerlingen zo goed mogelijk onderwijs te geven. We kijken daarbij wat de mogelijkheden zijn van elke leerling. We helpen de leerlingen om die mogelijkheden zo goed mogelijk te ontwikkelen. Die hulp bij het leren noemen we ‘ondersteuning’. Soms zien de leerkracht en/of de ouders, dat de ontwikkeling van een kind niet helemaal naar verwachting verloopt. In zo’n geval willen we graag met de ouders overleggen. De leerkracht kan daarbij de hulp inroepen van één van de intern begeleiders van onze school. Dat zijn Monique van den Bulk en Rilana van Straten. Basisondersteuning Iedere school binnen het samenwerkingsverband SPPOH biedt de basisondersteuning. Dat houdt in dat elke school haar basiskwaliteit op orde heeft, het dagelijks handelen op de leerling afstemt (handelingsgericht werken) en een interne ondersteuningsstructuur heeft. In veel gevallen zijn de scholen in staat om maatregelen te treffen die problemen voorkomen en soms in lichte mate te herstellen. Onze school heeft een schoolondersteuningsprofiel opgesteld waarin staat beschreven welke ondersteuning onze school kan bieden. Voor onze school geldt, dat de basisondersteuning sterk is op het gebied van leerlingenzorg. Wij halen veel informatie uit de toetsresultaten, zodat we precies weten welke leerstof goed is begrepen door de leerlingen en aan welke leerstof we nog extra aandacht moeten besteden. Wij houden rekening met verschillen in de ontwikkeling van kinderen door de sterke leerlingen extra (moeilijke) opdrachten te geven en de zwakke leerlingen extra instructie te geven. De leerkrachten beschrijven bovenstaande werkwijze in groepsplannen. De komende periode gaan we binnen de basisondersteuning extra aandacht besteden aan de uitvoering van de groepsplannen. We willen dit doen door leerkrachten bij elkaar in de klassen te laten kijken, zodat ze na afloop mogelijke verbeteringen met elkaar kunnen bespreken. Zo ontstaat er binnen de school een Professionele Leergemeenschap, die gericht is op voortdurende verbetering van het leren van de leerling en waarbij de leerkrachten samenwerken en van elkaar leren. Extra ondersteuning Voor sommige leerlingen is meer nodig dan basisondersteuning. Deze leerlingen hebben behoefte aan extra ondersteuning. Met de andere scholen binnen het samenwerkingsverband SPPOH zorgen we ervoor, dat voor ieder kind de juiste extra ondersteuning beschikbaar is. In sommige gevallen wordt personeel van de Prinses Marijkeschool ingezet om extra ondersteuning te bieden. In andere gevallen komt er van buitenaf een specialist naar onze school om ambulante begeleiding bij ons op school te verzorgen (een arrangement). Ook een (tijdelijke) plaatsing op een andere school behoort tot de mogelijkheden. Aan de inzet van extra ondersteuning gaat altijd uitgebreid overleg vooraf met de ouders en de benodigde deskundigen. We zoeken daarbij ook zoveel mogelijk de samenwerking met het Centrum voor Jeugd & Gezin (CJG) in ons werkgebied. Werken met groepjes leerlingen met Specifieke-Onderwijs-Behoeften (SOB-groep). Bij een leerling die meer ondersteuning nodig heeft dan de basisondersteuning, kijken we welke onderwijsbehoeften deze leerling precies heeft. Als er in een klas meerdere leerlingen zijn met dezelfde onderwijsbehoeften, bestaat de mogelijkheid om een SOB-groepje te vormen. In de meeste gevallen krijgt een SOB-groepje gedurende een aantal weken extra ondersteuning van een leerkracht of onderwijsassistent buiten de klas.

18

Eigen leerlijn Het kan een enkele keer voorkomen dat een leerling op een bepaald vakgebied een leerachterstand heeft van meer dan een jaar en dat de vooruitgang, ondanks diverse vormen van extra ondersteuning, minimaal blijft. In dat geval wordt er een vaste procedure doorlopen (protocol Eigen leerlijn) en is het mogelijk, dat er besloten wordt dat de leerling op het desbetreffende vakgebied niet meer meedoet met de instructie van de groep, maar een eigen programma volgt. Bij deze procedure wordt het ontwikkelingsperspectief van de leerling vastgesteld om te kijken wat er maximaal haalbaar is voor de leerling. Hieraan gaat altijd uitgebreid overleg met de ouders en deskundigen vooraf. Het protocol Eigen leerlijn ligt ter inzage op school. Samen10+ De Prinses Marijkeschool werkt nauw samen met negen andere scholen in de wijk, onder de naam Samen10+. Het doel van de tien scholen is om door intensieve samenwerking een kwaliteitssprong te maken. Wij willen de leerlingen goed voorbereiden op hun verdere schoolcarrière, maar ook op het leven in algemene zin. Binnen Samen10+ streven de scholen naar hele goede resultaten, een prettig pedagogisch klimaat, een krachtige visie, een sterke schoolleider, een adequaat ingerichte zorgstructuur, een goed functionerend lerarenteam, een systematische werkwijze en tevreden ouders, leerlingen en medewerkers.

Schakelklassen In schooljaar 2015-2016 neemt de Prinses Marijkeschool met de groepen 3 deel aan het project 'schakelklassen'. De gemeente stelt extra personeel ter beschikking om leerlingen in een kleinere groep les te geven. Met deze kinderen wordt extra gewerkt aan taal en begrijpend lezen.

19

Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Elke organisatie die werkt met ouders en/of kinderen hanteert een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. De Meldcode helpt leerkrachten goed te reageren bij signalen van geweld. De procedure is als volgt:  Een leerkracht herkent signalen die kunnen wijzen op kindermishandeling of huiselijk geweld;  De leerkracht bespreekt met de intern begeleiders van de school de waargenomen signalen;  De leerkracht voert een gesprek met de leerling en eventueel met de ouder(s);  De leerkracht bepaalt in overleg met de intern begeleiders en de directie de ernst van het huiselijk geweld of de kindermishandeling;  Gezamenlijk wordt er besloten of de school zelf hulp organiseert of dat er een melding gedaan wordt bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). Voor verdere details over deze ligt op school het Protocol Meldcode huiselijk geweld ter inzage. Rapporten De kinderen van groep 1 t/m 7 krijgen drie keer per jaar een rapport. De kinderen van groep acht krijgen twee keer per jaar een rapport en een adviesgesprek m.b.t. hetVoortgezet Onderwijs. Half september worden de ouders uitgenodigd op school om wederzijds informatie uit te wisselen met de leerkracht(en) over hun kind. In december krijgen de kinderen het eerste rapport mee naar huis. Bij dit rapport is geen gesprek. Het tweede rapport wordt aan de ouders uitgereikt tijdens het 'tien minuten gesprek'. Het kind is hierbij niet aanwezig. Het derde, tevens overgangsrapport, wordt op de laatste schooldag van het jaar uitgereikt aan de ouders samen met het kind. De overgang wordt kort besproken en er is gelegenheid om afscheid te nemen. In de meeste gevallen zal het kind het volgend schooljaar namelijk bij een andere leerkracht in de groep zitten.

20

Indien daartoe aanleiding is, worden ouders buiten deze rapportbesprekingen uitgenodigd voor een gesprek. Het initiatief kan natuurlijk ook bij de ouders liggen. De leerkrachten en de directie zijn altijd bereid met de ouders te spreken. Echter: groepsleerkrachten zijn alleen na schooltijd te spreken, tenzij een andere afspraak is gemaakt. Cito scores

1

2

3

Rekenen en wiskunde

I

II

I

DMT (technisch lezen)

II

II

II

Leestempo

IV

III

II

Woordenschat

III

IV

IV

Begrijpend lezen

II

II

II

Spelling

IV

IV

III

I

II

III

IV

V

ver boven gemiddeld

boven gemiddeld

gemiddeld

onder gemiddeld

ver onder gemiddeld

Resultaten van het onderwijs In schooljaar 2014-2015 hebben de leerlingen van groep 8 van de Prinses Marijkeschool bij de Central Eindtoets een gemiddelde gecorrigeerde score van 535 gehaald. Dit resultaat ligt ruim boven het niveau dat, gezien de schoolpopulatie, verwacht mag worden. We zijn er trots op dat de score bij álle vakgebieden boven de minimum eisen lag. In de afgelopen jaren is het schoolbeleid sterk gericht geweest op het verbeteren van de resultaten bij het taal- en rekenonderwijs. De school is Opbrengst Gericht gaan werken. Bij diverse vakgebieden werken we met groepsplannen en geven we instructie op verschillende niveaus. We stellen hoge doelen en proberen het beste uit de leerlingen te halen. Van groot belang is ook het vergroten van de woordenschat van de kinderen. Het team heeft een intensieve scholing gevolgd op het gebied van woordenschatonderwijs. In mei 2015 is bij de leerlingen van groep 7 de entreetoets afgenomen. De groepsuitslag geeft een gunstige verwachting voor de scores van de Centrale-eindtoets in 2015-2016. Voortgezet onderwijs Na groep 8 gaan de leerlingen naar het voortgezet onderwijs. Zij hebben de keuze uit veel scholen. De schoolresultaten vormen, samen met de uitslag van de Cito-eindtoets, het eindadvies van de basisschool. Dit eindadvies bepaalt welke vorm van voortgezet onderwijs (V.O.) geschikt is voor uw kind. Voor ouders wordt er een informatieavond over het voortgezet onderwijs georganiseerd. Ook worden er met de leerlingen bezoeken gebracht aan scholen voor voortgezet onderwijs. Uiteindelijk bepalen de ouders en hun kind samen voor welke school zij kiezen. De basisschool onderhoudt contact met het voortgezet onderwijs over de leerlingen. Aan het eind van groep 8 en in hun eerste jaar op het voortgezet onderwijs is er overleg tussen het voortgezet onderwijs en de basisschool over de vorderingen van de leerlingen. In het schooljaar 2014-2015 zagen de eindadviezen er als volgt uit: VWO 6% HAVO 29 % VMBO (incl. LWOO) 62 % Praktijkonderwijs 3% 21

22

Hoofdstuk 4 Personeel Samenstelling team Directie

Alice van Maastricht Frieda Wilders

Groep 1-2a Groep 1-2b Groep 1-2c Groep 1-2d Groep 3a Groep 3b Groep 4a Groep 4b Groep 5a Groep 5b Groep 6 Groep 7a Groep 7b Groep 8a Groep 8b

Leonie van Cann Marijke Rachmad en Wil van Steenbeek Monique Meye en Ivy Harpal Angela Depondt en Ivy Harpal Solange Sonneville Marijke Babulall en Mary James Silta Harpal Leanne de Groot en Marion van den Brink Beppie Hoogendoorn en Pamela Leurs Marjo Bosman en Marion van den Brink Sibel Ebrem Anja Coster en Miranda Warmerdam Ingrid Bodaan en Wineke Ulsamer Duygu Donmez en Sanne Ehlert Angela Mendeszoon

Leerkrachten RT

Wil van Steenbeek, Astrid Rambaruthsing, Marion van den Brink, Robin Versluis, Mary James, Marijke Babulall en Agnes van Putten

Ondersteuning

Ivy Harpal en Mieke Spieringshoek

Intern begeleiders Coördinator groep 1-2 Coördinator groep 3-5 Coördinator groep 6-8 Vakleerkracht gymnastiek Coördinator ICT Administratief medewerker Conciërge Coördinator Voorschool

Chrisje van den Berg en Rilana van Straten Monique Meye Pamela Leurs Sanne Ehlert Jos Gleijm Jos Souren en Esther Klink Inge van der Veen Herman Doesberg Monique Meye en Claire Caminada

Peuterleidsters Voorschool Marijke 1 Voorschool Marijke 2

Emine Egilmez en Ilhame Lazar Jenny Rouffaer en Louise Biljouw

23

De leerkrachten Onze medewerkers zijn professionals. We plannen geregeld een studiedag om het personeel te informeren en te trainen in het kader van onderwijsvernieuwingen. Soms worden er video-opnames in de klas gemaakt. Dit doen we in het kader van School Video Interactie Begeleiding (SVIB). Het is een methode om aan de hand van korte video-opnames van de klas te kijken naar de klassenorganisatie, de interactie en de didactiek. Daarnaast hanteren wij voor alle medewerkers een functionerings- en beoordelingssysteem. Vervanging bij ziekte of verlof van leerkrachten Hiervoor zijn geen vaste regels te geven omdat dit maatwerk is. Eén en ander is afhankelijk van de beschikbaarheid van collega’s, de lopende werkzaamheden, de groep die het betreft en de te verwachten duur van de afwezigheid. Bij afwezigheid van een groepsleerkracht wordt hij of zij vervangen door een andere leerkracht. Als dat niet mogelijk is, verdelen we de kinderen tijdelijk over enkele andere groepen. Hiervoor is in iedere groep een speciaal verdeelrooster en verdeelprogramma aanwezig. Gesprekken met directie of leerkrachten Voor informatie en inschrijvingen kan men dagelijks, bij voorkeur na een (telefonische) afspraak, tussen 8.30 en 15.30 uur bij de directie terecht. Voor een gesprek met de groepsleerkracht is het wenselijk om eerst een afspraak te maken. Stage Onze school biedt studenten van o.a. de PABO (opleiding voor groepsleerkrachten), HALO (opleiding voor gymleerkrachten) en SPW (opleiding voor onderwijsassistenten) de gelegenheid stage te lopen. De stagiaires kunnen gedurende enkele weken of maanden, onder begeleiding van de groepsleerkracht, lesgeven, ervaring opdoen in de groep en met alle activiteiten op school meedoen. De leerkracht blijft altijd verantwoordelijk. Nascholing Nascholing van o.a. groepsleerkrachten en onderwijsassistenten heeft tot doel het onderwijs aan de leerlingen modern en van goede kwaliteit te houden. Cursussen kunnen individueel door leerkrachten gevolgd worden, maar soms kan het noodzakelijk zijn dat het hele team een cursus volgt. De cursussen zijn meestal na schooltijd. Een aantal keren per jaar organiseert de school een studiedag voor het team en zijn de kinderen vrij. Ouders worden hierover tijdig geïnformeerd.

24

Hoofdstuk 5 De school en ouders Algemeen Voor de Prinses Marijkeschool is betrokkenheid van ouders een belangrijke zaak. De opvoeding van kinderen is immers een taak van de school en ouders samen. Op verschillende manieren houden wij de ouders op de hoogte van wat er op school gebeurt:  Jaarlijks verschijnt de schoolgids.  Maandelijks verschijnt de nieuwsbrief. Hierin staat belangrijk nieuws voor de komende maand.  Drie keer per jaar verschijnt de PRIMA, de schoolkrant van de Prinses Marijke.  Er is een informatieavond aan het begin van het schooljaar waarin ouders van alles te horen krijgen over de groep van hun kind.  Rapportbesprekingen. Twee keer per jaar worden de resultaten van de kinderen met de ouders besproken.  Er is een informatieavond voor de ouders van groep 8 om te praten over het vervolgonderwijs en het schooladvies.  Er is een Open Dag waarop alle ouders worden uitgenodigd om een kijkje te nemen in de klas van hun kind.  Op de website van de school, www.prinsesmarijkeschool.nl, kunt u informatie vinden over diverse onderwerpen. Er zijn op deze site ook de schoolgids, foto’s en werkjes van leerlingen te zien.  Er is een online agenda waar ouders en leerlingen vanaf groep 5 onder andere de huiswerkopdrachten kunnen bekijken.  Over actuele zaken worden de ouders op de hoogte gesteld door middel van brieven.  Op de koffieochtenden wordt geregeld een informatief onderwerp aan de orde gesteld en bovendien bespreken ouders op die ochtenden allerlei (school)zaken met elkaar. De medezeggenschapsraad (MR) In de MR worden de belangen van het personeel en de ouders vertegenwoordigd. De MR heeft soms instemmingsrecht en soms adviesrecht voor het vaststellen of wijzigen van zaken op onze school. De MR komt ongeveer eens in de 8 weken ’s avonds bijeen. De Medezeggenschapsraad (MR) bestaat uit minimaal drie ouders en drie personeelsleden. De ouders kiezen de leden van de oudergeleding en het personeel kiest de leden van de personeelsgeleding. Ze worden gekozen voor een periode van drie jaar. In september 2013 is er een periode van drie jaar gestart met onderstaande leden: personeel: Sanne Ehlert Robin Versluis Leanne de Groot Wil van Steenbeek

ouders: mevr. K. Jaballah dhr.H. Gürbüz mevr. Ajiou mevr. L. Olali

De gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR) De Prinses Marijkeschool valt samen met 53 andere openbare scholen onder het bestuur van de stichting ‘De Haagse Scholen’. Al deze scholen zijn vertegenwoordigd in de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR). De GMR houdt zich bezig met zaken die meerdere scholen aangaan. In de GMR zijn zowel ouders als personeel vertegenwoordigd.

25

De ouderraad (OR) De ouderraad is actief om de school te ondersteunen bij allerlei activiteiten. De OR komt maandelijks bijeen, samen met de oudercoördinator van de school. Onderstaande ouders hebben zitting in de ouderraad: mevr. N. Boubkari (moeder van Mohamed, gr. 8) mevr. K. Chtatou (moeder van Aïmane, gr. 7) mevr. N. Louakafi (moeder van Omar, Fatima en Ibrahim, gr. 8) mevr. N. El Morabit (moeder van Raihanna, gr. 4 en Abdellah, gr. 5) mevr. L. Olali (moeder van Edriss, gr. 8 en Safwa, gr. 5) mevr. J. Aliahmad (moeder van Raeesha, gr. 8 en Reza gr. 5) mevr. Z. Aksoy (moeder van Nergiz, gr. 3 en Metin Ali gr. 1) mevr. H. Ozay (moeder van Bedirhan, gr. 4 en Berfin, gr. 1) mevr. N. Salih (moeder van Emine, gr. 3) mevr. N. Aznag (moeder van Achraf, gr. 3) mevr. H. Bouyahyaoui (moeder van Haitam, gr. 3) mevr. B. El Arkoubi (moeder van Yassira, gr. 3)

26

De ouderbijdrage Het geld dat de Rijksoverheid beschikbaar stelt voor onze school wordt gebruikt om leermiddelen (zoals schoolboeken en het digitale schoolbord) en verbruiksmateriaal (zoals pennen en schriften) aan te schaffen. Wij willen daarnaast extra activiteiten ondernemen met de kinderen, zoals de viering van het Suikerfeest, Sinterklaas, Kerstmis, Kinderfeest, afscheidsavond voor de leerlingen van groep 8, museum- en theaterbezoek enz. Om al die activiteiten te bekostigen vragen wij aan alle ouders een ouderbijdrage. Wij kunnen deze bijdrage niet verplichten, maar de school is wel afhankelijk van de bijdrage om deze extra activiteiten te kunnen organiseren. Wij rekenen op uw (financiële) medewerking. Ieder jaar krijgen de OR en de MR een schriftelijk overzicht van de inkomsten en uitgaven van deze gelden. De ouderbijdrage voor dit schooljaar: Voor het eerste kind uit een gezin betaalt u Voor het tweede kind uit een gezin betaalt u De volgende kinderen uit een gezin zijn

€ 30,00 per jaar € 15,00 per jaar gratis

Tegemoetkoming in de schoolkosten Ouders met een minimum inkomen (+10%) of met een uitkering, kunnen een Ooievaarspas aanvragen voor hun kind. U kunt de Ooievaarspas gebruiken om de bijdrage aan het ouderfonds te voldoen. Daarnaast krijgt u korting op de kosten voor de schoolreis. Een deel van de kosten voor de schoolreis of het kamp in groep 8 wordt wel in rekening gebracht. Het bedrag is afhankelijk van de bestemming van de schoolreis of het kamp. De Ooievaarspas is 5 jaar geldig. Het is de bedoeling dat u elk jaar de pas op school laat scannen. De school ontvangt dan automatisch van de gemeente de bijdrage voor uw kind. Het scannen kunt u vanaf de eerste schooldag laten doen bij juf Inge van de administratie. Zij werkt op maandag, donderdag en vrijdag. De regeling rondom betaling met uw Ooievaarspas vindt u op www.ooievaarspas.nl. Oudercontacten Op dinsdagochtend zijn ouders van 8.30 tot 9.00 uur welkom om samen te praten en koffie of thee te drinken. Op maandag en woensdag wordt in samenwerking met ‘Ouder & School plus’ een oudercursus gegeven. De inloop van de cursus is om 8.30 uur en de lessen zijn van 8.45 tot 11.15 uur. Op maandag wordt de cursus gegeven door Silvy Mikoen en op woensdag door Engeltje Harwig. De eerste les begint in september. Ouderparticipatie Er zijn veel ouders die helpen in de school. We hebben vaak hulp nodig bij uitstapjes, bijvoorbeeld naar de bibliotheek of de kinderboerderij. We kunnen de hulp van de ouders goed gebruiken om jonge kinderen op een prettige manier zoveel mogelijk te laten leren. De onderbouw werkt met thema’s van het programma Piramide. Bij bijna elk thema worden de ouders van deze kinderen uitgenodigd om samen met hun kind op school een activiteit te ondernemen. De groepen 3 leren bij de leesmethode steeds een aantal nieuwe woordjes binnen een hoofdstuk (kern). Bij de start van elke kern krijgen de ouders een brief waarin staat welke woordjes zij thuis verder kunnen oefenen. Vanaf groep 4 krijgen de kinderen elke week huiswerk. Wij verwachten dat ouders de kinderen thuis stimuleren om aandacht te besteden aan het huiswerk. 27

Overblijven Kinderen die ver weg wonen en/of kinderen die niet thuis kunnen lunchen, hebben de mogelijkheid om op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag over te blijven op school, onder begeleiding van vaste overblijfkrachten. Voor de eerste twee kinderen van een gezin moet betaald worden; de volgende kinderen van een gezin mogen gratis overblijven. Ouders hebben de keuze tussen een kaart voor een jaar, een kaart voor een half jaar of een strippenkaart. De prijzen zijn: Een jaarkaart € 100,00 (sept. 2015 t/m juli 2016) Een kaart voor het 1e half jaar € 55,00 (sept. 2015 t/m jan. 2016) de Een kaart voor het 2 half jaar € 55,00 (febr. 2016 t/m juli 2017) Een strippenkaart van € 5,00 met 5 strippen Een strippenkaart van € 10,00 met 12 strippen Een strippenkaart van € 20,00 met 25 strippen Overblijven met strippenkaarten is duurder dan overblijven met een jaarkaart of een kaart voor een half jaar. Er zijn 6 strippenkaarten van € 20,00 nodig voor een jaar. Dat betekent € 120,00 per jaar. Strippenkaarten kunnen gekocht worden vóór en na schooltijd bij de ingang van de school. Als een kind zonder geldige kaart komt overblijven, wordt er een rode strippenkaart met 5 strippen aangemaakt. De ouder krijgt een brief met het verzoek om te betalen. In verband met de extra administratie kost deze kaart € 6.00. Als de rode strippenkaart vol is en er is nog niet betaald, wordt een kind niet meer toegelaten tot de overblijf. De kinderen brengen zelf brood mee en wat te drinken. Wij adviseren om het brood voor het overblijven apart in te pakken. Zo is het duidelijk voor uw kind welk deel bedoeld is voor de kleine pauze om tien uur in de klas en welk deel bedoeld is voor overblijven. Buitenschoolse opvang Er is vóór schooltijd opvang voor uw kind mogelijk op maandag t/m vrijdag vanaf 7.30 uur. Na schooltijd kan uw kind opgevangen worden tot uiterlijk 18.30 uur. De school heeft hiervoor een samenwerkingsverband met kindercentrum Saïd. De kinderen worden door personeel van Saïd van en naar school gebracht. Het adres van het kindercentrum is: Vermeerstraat 56a 2525 VM Den Haag 070-3887291 Als u zich wilt inschrijven voor de voor- of naschoolse opvang, neemt u dan contact op met de directie van de school. U krijgt dan informatie over de tarieven en de afspraken die de school met kindercentrum Saïd heeft gemaakt. Administratie U kunt op maandag, donderdag en vrijdag van 8.30 uur tot 15.30 uur terecht bij de administratie voor het regelen van allerlei schoolzaken. Wij verzoeken u wijzigingen van uw telefoonnummer en/of adres direct door te geven. Het is van groot belang dat de school de ouders kan bereiken als er iets gebeurt met een leerling!

28

Schoolmelk De kinderen kunnen op onze school melk drinken (1/4 liter halfvolle melk) via een Schoolabonnement. Aanmelden kan door middel van een inschrijfformulier dat bij de administratie verkrijgbaar is. De betaling is altijd via Campina (acceptgiro of automatische overschrijving). In onderstaande gevallen moet u bij de administratie een wijzigingskaart vragen voor de schoolmelk:  als uw kind naar een andere school gaat  als uw kind geen melk meer wil drinken. Let u er wel op dat er maar drie momenten per jaar zijn om het abonnement stop te zetten: 1 december (opzeggen voor 1 november) 1 april (opzeggen voor 1 maart) 1 augustus (opzeggen voor 1 juli) Campina Afdeling Schoolmelkvoorziening te Woerden 0900-2356355 (tussen 8.30 en 16.00 uur) www.campinaopschool.nl De eerste twee dagen na elke vakantie wordt er geen schoolmelk geleverd. U kunt uw kind dan zelf een beker drinken meegeven. Kinderen die geen schoolmelk drinken, mogen zelf iets te drinken meenemen, maar geen koolzuurhoudende dranken. Verzekering De school is niet verzekerd voor schade die door uw kind wordt veroorzaakt. Wij adviseren daarom voor uw kind een WA (wettelijke aansprakelijkheid) verzekering af te sluiten.

29

30

Hoofdstuk 6 Regels en afspraken De basisregels Voor een goed leef- en leerklimaat, is het van groot belang dat leerlingen zich veilig weten op school. We hebben op de Prinses Marijkeschool onderstaande basisregels opgesteld: We hebben respect voor elkaar. We zorgen dat iedereen zich veilig voelt. We helpen elkaar. We praten conflicten uit. We noemen elkaar bij de naam. …….en we houden ons aan deze afspraken. Aan het begin van elk schooljaar bespreken we deze regels met de kinderen en maken we naar aanleiding hiervan afspraken in de klas. Omdat het gevoel van veiligheid zo belangrijk is, accepteren we niet dat ouders of leerlingen ernstige inbreuk op deze regels maken. In geval van agressie of geweld van leerlingen of ouders tegen leerlingen of personeelsleden in school, hanteren we het Gedragsprotocol en het Pestprotocol. Beide liggen ter inzage op school bij de directie. Ingaan van de school De schooldeuren gaan ‘s morgens open om 8.20 uur en ‘s middags om 12.50 uur. De groepen 1-2 en de peuters: De ouders en kinderen van groep 1-2a en 1-2b gaan via het binnenplein het schoolgebouw in. De kinderen en ouders van de peutergroepen en van de groepen 1-2c en 1-2d gaan via de hoofdingang het schoolgebouw in. De groepen 3 t/m 8: De overige groepen gaan naar binnen via één van de deuren aan het grote plein. De kinderen gebruiken de deur die in verbinding staat met het trappenhuis waar hun klaslokaal ligt. Alle leerlingen lopen rustig naar de eigen klas. ‘s Morgens om 8.30 uur en ’s middags om 13.00 uur gaan alle deuren dicht en starten de lessen. Bij regen gaan de schooldeuren 5 minuten eerder open. Toezicht op het schoolplein Vóór schooltijd is er toezicht op het schoolplein: ‘s morgens van 08.15 tot 08.30 uur en ‘s middags van 12.45 tot 13.00 uur. In de grote pauze is het schoolplein van 12.15 uur tot 12.45 uur alleen toegankelijk voor kinderen die overblijven. Te laat komen Leerlingen worden geacht op tijd op school te komen. Leerlingen die te laat komen, moeten bellen bij de hoofdingang. Als leerlingen geregeld te laat komen, worden de ouders hierop aangesproken. In ernstige gevallen wordt de leerplicht ingeschakeld.

31

Ziekmelding / afwezigheid De ouders melden afwezigheid vóór schooltijd. Dit kan telefonisch (070-3884035), door middel van een briefje of door middel van een emailbericht ([email protected]). Als een leerling langer dan 3 dagen niet op school is zonder bericht van de ouders, geeft de directie dit door aan de afdeling Leerplicht. De Leerplichtwet stelt namelijk dat de school aan de afdeling Leerplicht een melding moet maken bij een onafgebroken afwezigheid van 3 dagen of 1/8ste deel van de lessen over een periode van 4 weken. Pauze Rooster buitenspelen: 10.00-10.15 uur 10.15-10.30 uur 10.30-10.45 uur 10.45-11.00 uur

Groepen 3 en 4 Groepen 5 en 6 Groepen 7 Groepen 8

Kinderen mogen voor de pauze iets gezonds te eten en te drinken meenemen naar school, zoals een boterham, een stukje fruit, een liga, een Sultana, een beker limonade, een pakje vruchtensap, yoghurtdrink of chocolademelk. Niet toegestaan zijn: croissants, donuts, cake, kaasbroodjes, Turkse pizza’s, koolzuurhoudende drank en energiedrank. Als dit toch meegenomen wordt, mag het kind dit niet op school opeten. Kinderen kunnen tijdens de pauze halfvolle schoolmelk drinken. Hiervoor is een aanmeldingsformulier te verkrijgen bij de administratie. Ouders ontvangen een acceptgiro en betalen rechtstreeks aan Campina. Tijdens de pauze mogen de kinderen niet op het schoolplein eten. Ook het meenemen van traktaties naar het schoolplein, is niet toegestaan.

32

Uitgaan van de school De peuters: De peuterleidsters doen de voordeur ’s morgens om 11.30 uur en ’s middags om 15.00 uur open, zodat de ouders naar binnen kunnen komen om hun peuter op te halen uit het lokaal. De kleuters: Als de voordeur opengaat voor de peuters om 11.30 uur en om 15.00 uur kunnen de ouders van de kleuters van de groepen 1-2c en 1-2d in de gang bij de peuters vóór de klapdeuren wachten, totdat de bel gaat om 11.45 uur en 15.15 uur. Daarna mogen zij door de klapdeuren gaan om hun kleuter op te halen uit de klas. Het hek van het binnenplein gaat 10 minuten voor het einde van de schooltijd open. De ouders van de kleuters van de groepen 1-2a en 1-2b kunnen op het binnenplein wachten totdat de klassen om 11.45 uur en om 15.15 uur uitgaan. Bij regen kunnen de ouders binnen op de gang wachten totdat de klassen uitgaan. De groepen 3 t/m 8: De kinderen worden door de leerkracht naar het grote plein gebracht. De kinderen blijven op het plein bij de leerkracht tot ze opgehaald zijn. Kinderen die toestemming hebben van hun ouders om alleen naar huis te gaan, mogen zelf het schoolplein verlaten. Kinderen die een broertje of zusje uit een peuter- of kleutergroep moeten ophalen, lopen eerst met hun leerkracht mee naar beneden en mogen daarna naar de klas van het broertje of zusje gaan. Vriendjes en vriendinnetjes mogen niet mee; zij gaan met de leerkracht mee naar het grote plein. Wij verzoeken ouders dringend om hun kind op tijd op te halen. Dikwijls hebben leerkrachten na schooltijd andere verplichtingen! Ouders en kinderen verlaten uiterlijk om 12.15 uur het schoolplein, zodat het plein van 12.15 uur tot 12.45 uur beschikbaar is voor de kinderen die overblijven. Huiswerk materialen De kinderen van de groepen 4 t/m 8 krijgen elke week huiswerk. Zij krijgen van de school een plastic mapje waarin ze het huiswerk mee kunnen nemen. De kinderen van groep 8 moeten aan het begin van het schooljaar zelf een agenda aanschaffen, zodat ze, als voorbereiding op het voortgezet onderwijs, leren om te gaan met een agenda. Gymnastiek Leerlingen uit de groepen 1-2 gymmen over het algemeen onder leiding van de groepsleerkracht in het speellokaal. Eén maal per week krijgen kinderen van groep 1-2 les in de gymzaal van de vakleerkracht gymnastiek. Leerlingen uit de groepen 3 t/m 8 gaan met de eigen groepsleerkracht naar de gymzaal en verkleden zich onder toezicht. De leerlingen die omgekleed zijn, mogen de gymzaal ingaan. Zij krijgen les van de vakleerkracht gymnastiek. Na de les gaan de kinderen douchen en lopen ze met de groepsleerkracht terug naar het eigen lokaal. Gymkleding:  Gymbroek of trainingsbroek.  T-shirt.  Gymschoenen (geen zwarte zolen of buitenschoenen). Blote voeten is wel toegestaan, maar gymschoenen zijn beter en veiliger.  Handdoek voor het douchen.  Hoofddoek en sieraden gaan af in verband met de veiligheid.

33

Gymkleding vergeten: Melden aan het begin van de les bij de gymleerkracht. Leerlingen van groep 3 mogen in dat geval in hun ondergoed gymmen. Bij de groepen 4 t/m 8 schrijft de gymleerkracht op dat de gymkleding vergeten is. Als een kind de gymkleding zeer geregeld vergeet, wordt één van de ouders gevraagd op school te komen voor een gesprek. Douchen: Leerlingen moeten douchen na iedere gymles. Leerlingen die meegedaan hebben met de les en hun handdoek zijn vergeten, lenen een handdoek. Niet mee gymmen? Leerlingen nemen een briefje mee van de ouders met een geldige reden. Leerlingen die langere tijd niet mogen gymmen, nemen een doktersverklaring mee. De gymleerkracht reageert niet op mededelingen van leerlingen.

Schoolzwemmen Het schoolzwemmen is verplicht voor alle leerlingen in de groepen 5. Deze groepen lopen één keer per week onder leiding van groepsleerkrachten en ouders naar het zwembad ‘De Houtzagerij’. Twee maal per jaar kan er afgezwommen worden voor diverse diploma’s. Een aantal keer per jaar worden de ouders uitgenodigd om een zwemles bij te wonen. Zwemkleding vergeten: Melden aan het begin van de ochtend/middag bij de leerkracht. Als een kind de zwemkleding zeer geregeld vergeet, wordt één van de ouders gevraagd op school te komen voor een gesprek.

34

Niet mee zwemmen? Leerlingen nemen een briefje mee van de ouders met een geldige reden. De leerkracht reageert niet op mededelingen van leerlingen. Als uw kind langere tijd niet mag zwemmen, moet u een verklaring van de dokter afgeven bij de leerkracht. Leerlingen die niet mogen zwemmen blijven op school.

Snoepen Voor en tijdens schooltijd mag door de kinderen niet gesnoept worden. Zonnebloempitjes vallen ook onder snoep. De enige uitzondering op deze regel is als er getrakteerd wordt (door een kind of een leerkracht). De leerkracht bepaalt wanneer de traktatie mag worden opgegeten. De traktatie mag in ieder geval niet mee naar buiten worden genomen in de pauzetijd. Verjaardagen Jarige kinderen mogen trakteren in de klas. Het is de bedoeling dat een jarige op iets kleins trakteert. Het is niet toegestaan dat een kind bijvoorbeeld snoep én chips uitdeelt. Wij adviseren een gezonde traktatie. Voor ideeën kijkt u op www.gezondtrakteren.nl. Jarigen en kinderen die van school gaan mogen langs bij lokalen op de eigen verdieping en de gang van ICT t/m IB. Er mogen twee leerlingen mee. Jarige kinderen mogen niet bij de gym naar binnen en ze mogen niet trakteren aan een kind in een andere klas. Kinderen gaan rond ná 14.00 uur. Op woensdag mag dit na de kleine pauze.

35

Internet Vanaf groep 5 maken wij afspraken met de leerlingen over het internetgebruik op school. Aan het begin van elk schooljaar worden deze regels met de leerlingen herhaald. De regels luiden:  Ik zal nooit mijn persoonlijke informatie doorgeven op internet, zoals: mijn naam, adres en telefoonnummer of het adres van mijn school zonder toestemming van mijn meester of juf.  Ik mag niet chatten op de computers van school en ik mag niet naar de website van YouTube gaan.  Ik mag alleen e-mailen met toestemming van de juf of meester. Hierbij gebruik ik geen rare of lelijke woorden.  Een e-mail door mij geschreven, mag altijd worden gelezen door mijn meester of juf.  Ik zal op school nooit spelletjes of bestanden downloaden van internet.  Ik zal op een computer van school nooit programma’s installeren of instellingen veranderen.  Ik mag alleen naar websites via www.prinsesmarijkeschool.nl  Als ik een andere website wil opvragen, moet ik toestemming vragen aan de juf of meester. Dit mogen alleen websites zijn die iets met school te maken hebben.  Ik mag niet eten en drinken bij de computer.  Alle USB-sticks moeten eerst door meester Jos gecontroleerd worden. Afspraken tijdens het overblijven (tussenschoolse opvang) Afspraken met de kinderen: Ieder kind doet zijn best om gezellig over te blijven! Je hangt je jas op aan de kapstok en je gaat zitten. Je mag direct beginnen met eten. Je blijft zitten tot je eten op is. Als je klaar bent met eten, ruim je alles op. Als je alles opgeruimd hebt, mag je speelgoed pakken. Je komt alleen aan de spullen van de overblijf. Je blijft in het lokaal. Je mag één voor één naar de wc. Je gooit geen eten weg. Restjes neem je mee naar huis. Je mag geen zonnebloempitten, snoep, kauwgum en blikjes meenemen. Je blijft in het schoolgebouw of op de speelplaats. Je mag dus niet naar een winkel om iets te kopen. Je luistert naar de overblijfkracht. Als een kind vaak problemen geeft, wordt één van de ouders gevraagd op school te komen voor een gesprek. Bij blijvend ongewenst gedrag mag het kind niet meer overblijven. Pennen In het belang van het ontwikkelen van een goed leesbaar handschrift schrijven alle kinderen in groep 4 t/m groep 8 met een Stabilo-pen. Op kosten van de school krijgen de kinderen in groep 4 deze pen. De Stabilo-pen gaat elk jaar mee naar de volgende groep. Als de pen zoek raakt of kapot gaat, moeten de ouders voor een nieuwe Stabilo-pen zorgen of € 5,00 aan de school betalen. Vernielingen Als kinderen vernielingen aanrichten of als kinderen schoolmateriaal, het gebouw of de gymzaal beschadigen, zijn de ouders verantwoordelijk. Ouders kunnen hiervoor zelf een verzekering afsluiten.

36

Kledingvoorschriften en sieraden Kinderen hebben in de klas geen petten, mutsen, enzovoorts op. Meisjes die een hoofddoek willen dragen in de klas mogen dit, maar het gezicht van de kinderen moet te allen tijde goed zichtbaar blijven. Tijdens de gymles is het dragen van een hoofddoek, halskettingen, oorbellen, horloges e.d. verboden in verband met de veiligheid. Sieraden kunnen voor de duur van de les aan de leerkracht op eigen risico in bewaring worden gegeven. Raakt er desondanks een sieraad zoek of beschadigd, dan is de betrokken leerkracht of de school niet aansprakelijk. Uit veiligheidsoverwegingen is het dragen van een burka op het schoolplein en in het schoolgebouw niet toegestaan. Tevens wijzen wij u erop, dat de school niet aansprakelijk is voor het zoekraken of beschadigen van kledingstukken of andere (door de kinderen meegenomen) zaken.

Klachtenregeling De Prinses Marijkeschool probeert een veilige school te zijn. Veilig in de zin van bescherming tegen pesten, bedreiging en dergelijke. Als er klachten zijn over de gang van zaken op school, kunt u dit melden bij de groepsleerkracht, de directeur of beiden. Als het overleg met de school geen oplossing biedt, kunt u met het schoolbestuur gaan praten. De schoolcontactpersoon van onze school is Wineke Ulsamer. Zij kan samen met u contact opnemen met één van de vertrouwenspersonen van de stichting De Haagse Scholen: mevr. Marion Ferber 06-46611833 [email protected]

dhr. Albert van der Zalm 06-51993618 [email protected]

Als de vertrouwenspersonen de klacht niet kunnen oplossen, dan zullen zij u doorverwijzen naar de Stichting Onderwijsgeschillen. Deze stichting onderzoekt de klacht en beoordeelt (na een hoorzitting) of deze gegrond is. Vervolgens brengt de stichting Onderwijsgeschillen advies uit aan het bestuur van De Haagse Scholen en kan aan haar advies aanbevelingen verbinden. Het bestuur neemt over de afhandeling van de klacht en het opvolgen van de aanbevelingen de uiteindelijke beslissing. 37

Onderwijsgeschillen Postbus 85191 3508 AD Utrecht 030-2809590 [email protected] Schorsing en verwijdering Het gebeurt gelukkig zelden, maar het kan noodzakelijk zijn om over te gaan tot schorsing of zelfs verwijdering van een leerling. In het belang van de veiligheid en kwaliteit van het onderwijs, kunnen we niet accepteren dat leerlingen ernstig inbreuk maken op onze regels. In geval van grensoverschrijdend gedrag van leerlingen, hanteren we een intern Gedragsprotocol met een systeem van gedragskaarten. Dit protocol ligt op school ter inzage. In grote lijnen wordt bij het kaartensysteem onderstaande werkwijze gehanteerd:  Bij onacceptabel gedrag van een leerling, krijgt de leerling eerst een officiële waarschuwing.  Wanneer deze leerling zich opnieuw zeer ernstig misdraagt, volgen achtereenvolgens een gele, en daarna een oranje gedragskaart. De leerling wordt bij deze kaarten één of meerdere dagen niet toegelaten tot de eigen groep (interne schorsing).  Na het geven van een oranje kaart, volgt een rode gedragskaart. De leerling wordt voor enkele dagen van school geschorst (externe schorsing als ordemaatregel).  Wanneer er voor de tweede keer een rode kaart uitgedeeld moet worden, neemt de directie contact op met de leerplicht om te kijken welke maatregelen passend zijn. In het meest ernstige geval wordt er een traject tot verwijdering in gang gezet en moet er voor de leerling naar een andere school gezocht worden. In alle gevallen wordt er contact opgenomen met de ouders. Een gedragskaart moet ondertekend worden door één van de ouders, de leerling en een directielid van de school. De officiële waarschuwing vervalt aan het einde van het schooljaar. De gele, oranje en rode kaart blijven gedurende de hele schoolloopbaan bestaan. Alle gedragskaarten worden in het leerlingdossier opgenomen. Voor schorsing en/of verwijdering van leerlingen volgen wij het protocol van ons schoolbestuur: Protocol verwijdering DHS 2014. Pesten Pesten en discrimineren is op onze school absoluut niet toegestaan. Als een kind gepest wordt, moet dat direct gemeld worden bij de leerkracht, zodat dit aangepakt kan worden. De Prinses Marijkeschool werkt met het programma van de Vreedzame School. Dit programma is kortgeleden goedgekeurd als preventief anti-pestprogramma. Op school ligt bij de directie tevens een pestprotocol ter inzage. ARBO en veiligheid Wij hebben op school een werkgroep die zich bezighoudt met maatregelen ten behoeve van de veiligheid van de leerlingen en leerkrachten, veilige aanpassingen aan het gebouw, maar ook zaken als wat te doen bij pesten en dergelijke. Een deel van deze werkgroepleden zijn gecertificeerde bedrijfshulpverleners (BHV). De maatregelen die wij in het kader van de veiligheid nemen zijn onder andere BHV-cursussen, ontruimingsoefeningen, gebouwinspecties en ongevallenregistraties. Als u over de veiligheid op school vragen heeft of iets wilt melden, kunt u terecht bij de veiligheidscoördinator: Inge van der Veen. 38

Mobiele telefoons Leerlingen mogen op school geen mobiele telefoon bij zich hebben! Ook niet als de mobiele telefoon uit staat. Als een kind op school of op het plein zijn mobiele telefoon bij zich heeft, wordt deze in beslag genomen. De ouders kunnen de telefoon dan bij de directie ophalen. Als een leerling een dringende reden heeft om een mobiele telefoon mee te nemen, kan het kind dit overleggen met de leerkracht en kan de leerkracht de mobiele telefoon in bewaring nemen. De school is niet verantwoordelijk voor het zoekraken of kapot gaan van de mobiele telefoon. Sponsoring De school aanvaardt geen materiële of geldelijke bijdragen waarvoor een tegenprestatie geleverd moet worden en waarbij de school, in welke vorm dan ook, verplichtingen op zich neemt waarmee de leerlingen in schoolverband worden geconfronteerd. Leerplicht In principe doet een leerling aan alle onderwijsactiviteiten mee. Alleen in heel speciale gevallen kan de directie, namens het bevoegd gezag, vrijstelling geven. Die vrijstelling kan alleen verleend worden op grond van door het bevoegd gezag vastgestelde redenen (Wet Primair Onderwijs – art. 41). Vrijstelling geregeld schoolbezoek Voor alle leerlingen vanaf de leeftijd van 5 jaar geldt de Leerplichtwet. In deze wet is voorzien dat leerlingen in bepaalde gevallen kunnen worden vrijgesteld van de leerplicht. Voor maximaal 10 dagen per jaar beslist de schooldirecteur. Verzoeken om langere vrijstelling worden altijd ter beoordeling aan de leerplichtambtenaar van de gemeente Den Haag doorgezonden. Hieronder wordt uitgelegd in welke gevallen vrijstelling kan worden aangevraagd / verleend. Vrijstelling met betrekking tot leeftijd Leerplicht bestaat vanaf 5 jaar. Kinderen van 5 jaar mogen 5 uur per week worden vrijgesteld van schoolbezoek. Een beroep op deze vrijstelling moet door de ouders worden gemeld bij de directeur. Daar bovenop kan voor een kind van 5 jaar door de ouders aan de directeur nog eens 5 uur per week om vrijstelling worden verzocht. Voor toewijzing van de tweede 5 uur geldt dat maximaal in totaal één vrije dag per week mag ontstaan, of twee vrije dagdelen per week. De leerling is dus altijd een volledige ochtend of middag op school. Vrijstelling met betrekking tot vakantie Een verzoek om vakantie buiten de schoolvakanties kan een keer per jaar worden verleend voor maximaal 10 dagen. Het mag niet gaan om de eerste 2 weken van het schooljaar. Het wettelijk criterium is dat de leerling door de specifieke aard van het beroep van één van de ouders niet binnen de schoolvakantie met het gezin op vakantie kan. Dat betekent dat bijvoorbeeld een verzoek om een extra dag voorafgaand of aansluitend aan een schoolvakantie zal worden afgewezen. Er is slechts in uitzonderlijke gevallen sprake van een beroep waarbij niet in één van de schoolvakanties 2 weken vakantie kan worden opgenomen. Horeca of agrarische sector is denkbaar, maar het moet gaan om onoverkomelijke bedrijfseconomische problemen. Een verzoek voor 2 weken vakantie buiten de schoolvakantie zal daarom in principe worden afgewezen.

39

Vrijstelling met betrekking tot levensovertuiging Uiterlijk 2 dagen voor de gebeurtenis kan aan de directeur door de ouders om vrijstelling worden gevraagd voor een verplichting vanwege godsdienst of levensovertuiging. Voorbeelden zijn Offerfeest, Suikerfeest, Jom Kippoer. Voor dergelijke feesten wordt 1 dag verlof gegeven. Voor niet algemeen bekende feestdagen wordt geen verlof gegeven. Dat geldt eveneens voor gebeurtenissen in verband met een individuele levensovertuiging. Vrijstelling met betrekking tot gewichtige omstandigheden Denk aan een bruiloft, begrafenis, verhuizing. Dit verlof kan in totaal per leerling per schooljaar maximaal 10 dagen worden toegekend. Gaan de verzoeken over het maximum heen dan wordt het verzoek doorgezonden naar de leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar beslist vervolgens. Bij ernstige levensbedreigende ziekte zonder uitzicht op herstel van bloed- of aanverwanten tot en met de 3e graad (zie hieronder) wordt ruimhartig toegekend (geen maximale termijn, > 10 dagen ter beoordeling Leerplicht). Als bewijs kan een doktersverklaring, waaruit ernstige ziekte blijkt, worden gevraagd. Bij overlijden van bloed- of aanverwanten in de 1e graad maximaal 5 schooldagen; in de 2e graad maximaal 2 schooldagen en in de 3e of 4e graad maximaal 1 schooldag. Bij overlijden in het buitenland: 1e t/m 4e graad maximaal 5 schooldagen. Als bewijs kan een rouwkaart of (achteraf) een kopie van de akte van overlijden worden gevraagd. Bij een huwelijk voor verwantschap tot en met de 3e graad bedraagt het toe te kennen verlof in Nederland 1-2 schooldagen en in het buitenland maximaal 5 schooldagen. Als bewijs kan een trouwkaart of (achteraf) een kopie van de trouwakte worden gevraagd. Bij een (huwelijks)jubileum (12½ , 25, 40, 50 en 60 jaar) voor verwantschap tot en met de 2e graad maximaal 1 schooldag. Verwantschap: Eerste graad: Ouders of verzorgers Tweede graad: Broers, zussen en grootouders Derde graad: Ooms, tantes en overgrootouders Vierde graad : Neven, nichten, oudtantes en oudooms Vrijstelling met betrekking tot ziekte Bij ziekte van de leerling bestaat recht op vrijstelling. Bij langdurige ziekte of twijfel over de aard van de afwezigheid wordt een verklaring van een arts opgevraagd. Wanneer hierover geen uitsluitsel kan worden verkregen wordt de leerplichtambtenaar ingelicht. Procedure verzoek om vrijstelling Ouders doen een verzoek om vrijstelling tijdig en schriftelijk of per email. Leerplicht Den Haag houdt een ruime termijn van 8 weken van tevoren aan. Een aanvraag voor een huwelijk is qua termijn natuurlijk iets anders dan een aanvraag wegens ziekte, gewichtige omstandigheden of een begrafenis. Op een verzoek tot maximaal 10 dagen per jaar wordt schriftelijk of per email beslist door de directeur.

40

Hoofdstuk 7 Samenwerking met scholen en instanties. SAMEN10+: samenwerking met de openbare scholen uit de buurt De Prinses Marijkeschool maakt deel uit van Samen10+. De scholen van Samen10+ streven naar één ding: onderwijs van optimale kwaliteit. Zij willen hun leerlingen goed voorbereiden op hun verdere schoolcarrière, maar ook op het leven in ‘t algemeen. Zij geven goed onderwijs en besteden ook aandacht aan zaken als samenwerken, wederzijds respect en het uiten van gevoelens. Alle deelnemende scholen willen een school zijn met een goed pedagogisch klimaat, een krachtige visie, een goed ingerichte zorgstructuur, een professioneel lerarenteam en tevreden ouders en leerlingen. De tien scholen van Samen10+ zijn: Het Galjoen, de Jan Ligthartschool, De Prinses Marijkeschool, De Van Ostadeschool, De PH Schreuderschool (SBO), Het Spectrum, De Springbok, Het Startpunt, De Voorsprong en De Zuidwalschool. Zomerschool Op de DHS-scholen die deelnemen aan Samen10+ wordt excellent onderwijs gegeven met goede resultaten om de leerlingen toekomstperspectief te bieden. We willen die ambitie onder meer realiseren door samen met andere samentienplusscholen verlenging van leertijd aan te bieden in de vorm van een zomerschool. Verlenging van leertijd betekent letterlijk meer tijd voor de leerling om te leren en om zich te ontwikkelen. Daarmee worden de volgende doelstellingen nagestreefd: - verbeteren van leerprestaties - extra leertijd en extra instructie voor schoolse vakken (m.n. taal en rekenen) - het ontwikkelen van talenten - extra sport, cultuureducatie, techniek, natuur, etc - uitstapjes Het programma van de zomerschool:  Het programma wordt uitgevoerd door GOEDE leerkrachten en is boeiend en leerzaam.  Het sluit aan bij het reguliere onderwijsprogramma.  Er is een goede afwisseling tussen leren en ontspanning.  De talige ontwikkeling van de leerlingen is bij alle activiteiten een belangrijk aandachtspunt.  Een specifieke doelstelling voor leerlingen van groep 7 en groep 8 is het voorbereiden op de overstap naar het voortgezet onderwijs.  Deelname is gratis. Als u uw kind inschrijft voor de zomerschool moet uw kind ook twee weken aanwezig zijn. Het is niet vrijblijvend. De zomerschool was de afgelopen jaren steeds een groot succes. Kinderen vertellen na afloop dat ze het erg fijn hebben gehad en dat ze veel hebben geleerd. Op de facebooksite van zomerschool samentienplus ziet u de foto’s en leest u de verhalen. https://www.facebook.com/samentienpluszomerschool In de zomer van 2016 wordt er weer een zomerschool georganiseerd. Komt uw kind ook naar de zomerschool van 2016?

41

Schoolarts / Jeugdgezondheidszorg 4+ Kinderen maken in hun schooljaren een grote ontwikkeling door. Zowel lichamelijk, geestelijk als sociaal is het kind in de groei. Alle kinderen die in Den Haag wonen of er naar school gaan worden daarom op vaste momenten opgeroepen voor een onderzoek door de Jeugdgezondheidszorg GGD Den Haag. Zo kunnen in een vroeg stadium bedreigingen voor een gezonde ontwikkeling opgespoord worden en kunnen eventueel passende maatregelen genomen worden. JGZ maakt gebruik van de adresgegevens uit de leerlingadministratie van de school. Datum en tijdstip van het onderzoek stelt JGZ vast in overleg met de school. Ouders die bezwaar hebben kunnen dit melden bij de leerkracht of de intern begeleiders op school. Als iemand twee keer niet reageert op een schriftelijke oproep voor onderzoek zal de JGZ telefonisch contact leggen met de ouders/verzorgers. Indien dit niet lukt, zal op school worden geïnformeerd hoe het met het kind gaat. Centrum Jeugd & Gezin is geopend van 8.30-17.00 uur. Paviljoensgracht 1 2512 BL Den Haag 070-7529600 [email protected] Schooltandarts U kunt uw kind op school opgeven voor de schooltandarts. Het gebit van uw kind wordt dan onder schooltijd onderzocht en (indien nodig) behandeld. De behandeling vindt plaats in het gebouw van het Centrum Jeugdtandzorg. Als uw kind op andere momenten klachten heeft, dan kunt u ook zelf contact opnemen met Jeugdtandzorg Centrum Jeugdtandzorg West Calandstraat 1 2521 AD Den Haag 070-3051200 Schoolmaatschappelijk werk Aan onze school is een schoolmaatschappelijk werkster verbonden. Dit is mevrouw Elaheh Kalantari. U kunt bij haar terecht met vragen over uw kind. Maar ook andere zaken die u bezighouden kunnen aan bod komen. Denkt u aan financiën, problemen binnen uw huwelijk, vragen rondom werk en scholing. Uiteraard zijn de gesprekken altijd vertrouwelijk. Daarnaast kan mevr. Kalantari op verzoek aandacht besteden aan een kind met sociaal-emotionele problemen. Mevr. Kalantari houdt elke dinsdagmiddag spreekuur op school. Als u een afspraak wilt maken, kunt u dit aangeven bij de leerkracht van uw kind of bij de intern begeleiders. Welzijnsstichting Zebra Onze voorschool Marijke is verbonden aan de welzijnsstichting Zebra. Julianakerk Schalk Burgerstraat 219 2572 TV Den Haag 070-4248252/06-43395246

42

Logopediste Via school kunt u, indien nodig, uw kind aanmelden bij de logopediste. Als u een afspraak wilt maken, kunt u dit aangeven bij de leerkracht van uw kind of bij de intern begeleider.

Bibliotheek Transvaal Zowel school als kinderen kunnen naar deze bibliotheek om boeken te lenen. Hobbemaplein 30 2526 JB Den Haag 070-3537851 Kindercentrum Saïd Het kindercentrum Saïd verzorgt voor onze school de voor- en naschoolse opvang. Vermeerstraat 56a 2525 VM Den Haag 070-3887291 Stadsboerderij Schildershoeve Eén à twee keer per jaar volgen de kinderen lessen op de boerderij. Teniersplantsoen 83 2526 MS Den Haag 070-3890367 Zwembad De Houtzagerij Het schoolzwemmen vindt plaats in de Houtzagerij. Hobbemastraat 93 2526 JG Den Haag 070-3890404 De Haagse Sporttuin Ouders kunnen hun kind via school opgeven voor sportactiviteiten in de Haagse Sporttuin. Bosboomstraat tussen nr. 12 en nr. 14 2526 VP Den Haag 070-3882937 De wijkagent Mark Westerlaken Bureau De Heemstraat 168 0900-8844 Onderwijsbegeleidingsdienst HCO 070-4482828 Onderwijsinspectie en Afdeling Leerplicht telefoonnummer 1400 (Informatie Rijksoverheid) 43

Hoofdstuk 8 Vakanties en lesvrije dagen Vakanties en lesvrije dagen 2015 oudergesprekken prinsjesdag studiedag herfstvakantie middag na sinterklaasfeest middag voor kerstdiner kerstvakantie

maandag dinsdag donderdag maandag vrijdag donderdag vrijdag

14 september 15 september 24 september 19 t/m vrijdag 23 oktober 04 december 17 december 18 december vanaf 11.45 uur t/m 1 januari 2016

2016 voorjaarsvakantie Pasen studiedag Koningsdag meivakantie studiedag studiedag zomervakantie 2016

vrijdag vrijdag dinsdag woensdag maandag vrijdag dinsdag maandag

19 februari t/m maandag 29 februari 25 t/m maandag 28 maart 29 maart 27 april 02 t/m maandag 16 mei 03 juni 28 juni 11 juli t/m vrijdag 19 augustus

Op vrijdag 8 juli 2016 is de rapportenochtend op school. Op deze dag plant de leerkracht een moment om met u en uw kind het laatste rapport kort te bespreken en te overhandigen. De leerkracht neemt hierover contact met u op.

44

45

Hoofdstuk 9 Roosters Schooltijden Groep 1 t/m 8 ochtend: 08.30- 11.45 uur woensdag: 08.30 -12.00 uur middag: 13.00- 15.15 uur Alle groepen zijn op woensdagmiddag vrij. Gymrooster 2015-2016 dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

08.30 – 09.15

8a

1-2a

5a

7b

09.15 – 10.00

8b

1-2b

5b

7a

10.00 – 10.15

pauze

pauze

pauze

pauze

10.15 – 11.00

7a

1-2c

6

8a

11.00 – 11.45

7b

1-2d

4b

8b

13.00 – 13.45

6

3b

MRT

13.45 – 14.30

3b

3a

4a

14.30 – 15.15

3a

4a

4b

Zwemrooster De zwemlessen zijn op dinsdagmiddag van 13.40 – 14.20 uur voor de groepen 5. De leerlingen lopen onder leiding van de groepsleerkrachten en ouders naar het zwembad ‘De Houtzagerij’, Hobbemastraat 93, Den Haag. Als uw kind om medische redenen niet mag zwemmen, moet u een verklaring van de dokter afgeven bij de directie. Kinderen die niet zwemmen, blijven tijdens de zwemtijd op school.

46