ROC LANDSTEDE Onderzoek naar kwaliteitsverbetering
Inspectie van het Onderwijs Zwolle, 5 juni 2008
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
2
VASTSTELLING RAPPORT Dit rapport bevat de resultaten van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering dat de inspectie uitvoerde vanaf 11 april 2008 naar de kwaliteit van het onderwijs bij ROC Landstede. Reproductie van het rapport zonder toestemming van de inspectie of de school vindt niet plaats anders dan in zijn volledige vorm.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
3
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
4
INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING .................................................................................. 7 1
ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING .................................. 9
2
OPZET EN INHOUD VAN HET ONDERZOEK....................................... 11
3
SALLAND, OPLEIDINGEN HANDEL................................................... 13
4
ZWOLLE C ................................................................................... 17
5
ZWOLLE D, OPLEIDINGEN RECREATIE ............................................. 21
6
CONCLUSIES EN VERVOLGTOEZICHT ............................................. 25
BIJLAGEN .......................................................................................... 27 I OPLEIDINGEN VAN ONVOLDOENDE KWALITEIT........................... 27 Zwolle C ............................................................................................ 27 Salland .............................................................................................. 28 II BEOORDELINGEN ..................................................................... 29
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
5
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
6
SAMENVATTING
In maart en april 2007 heeft de inspectie op basis van een risicoanalyse onderzoek gedaan naar de kwaliteit van een aantal clusters van opleidingen van ROC Landstede. Bij dit onderzoek bleken de volgende opleidingen van onvoldoende kwaliteit: • Alle opleidingen van Economie Zwolle (thans Zwolle C geheten) met uitzondering van de opleidingen Beveiliging; • De opleidingen Handel van de vestiging Raalte (thans onderdeel van Handel & Commercie Salland); • De opleidingen Recreatie van UTF Zwolle (thans als Zwolle D aangeduid). Dit rapport geeft de resultaten weer van een onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij deze opleidingen. Dat vond op 11, 14 en 15 april 2008 plaats. In het algemeen blijkt de kwaliteit van het onderwijs behoorlijk vooruitgegaan. Bij de meeste onderzochte opleidingen is het onderwijsproces nu voldoende. De opbrengsten zijn echter veelal nog onder het landelijke gemiddelde en daarmee onvoldoende. Bij de opleidingen Handel Salland is in alle opleidingen bol dit jaar het competentiegerichte onderwijs van start gegaan. Daarbij hebben zich duidelijke aanloopproblemen voorgedaan, maar inmiddels loopt de ontwikkeling beter en wordt aan verdere verbetering gewerkt. De kwaliteit van het bbl-onderwijs is daarentegen op diverse punten gebrekkig. Het totale onderwijsproces is daardoor van onvoldoende kwaliteit. Voorts zijn de opbrengsten van alle handelsopleidingen op twee van de vier niveaus te laag. In totaliteit is de kwaliteit van de opleidingen Handel van de vestiging Salland zeer zwak. Bij deze opleidingen vindt verscherpt toezicht plaats, uitmondend in een hernieuwde beoordeling in het tweede kwartaal van 2009. In de onderzochte opleidingen van Zwolle C zijn en worden verscheidene verbeteringen in het onderwijsproces doorgevoerd. Met uitzondering van maatwerk is het onderwijsproces nu in orde. De opbrengsten van drie van de vier opleidingsniveaus zijn evenwel nog steeds te laag. Daardoor is de kwaliteit van deze opleidingen zwak. In het eerste halfjaar van 2009 vindt vervolgtoezicht plaats op basis van de opbrengsten van 2007-2008. Het onderwijsproces van de opleidingen Recreatie van Zwolle D is op diverse punten verbeterd en nu voldoende. Ook de opbrengsten zijn voldoende. Bij deze opleidingen is geen specifiek vervolgtoezicht nodig. De onderzochte opleidingen voldoen aan de wettelijke vereisten met uitzondering van enkele onderwijs- en examenregelingen voor het lopende schooljaar die onvoldoende informatie over de inrichting van het onderwijs en de examens bevatten. De OER'en voor volgend schooljaar zijn binnenkort klaar en de inspectie zal deze vóór de komende zomervakantie op de thans aangetroffen tekortkomingen controleren.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
7
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
8
1
ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING
De inspectie van het onderwijs houdt toezicht op de kwaliteit van het onderwijs volgens de bepalingen van de wet op het onderwijstoezicht (WOT). Op basis van een risicoanalyse kan er een kwaliteiteitsonderzoek plaatsvinden bij één of meer onderdelen van een instelling. Indien daarbij ernstige tekortkomingen geconstateerd worden, wordt het toezicht verscherpt en vindt op een later tijdstip een onderzoek naar kwaliteitsverbetering (OKV) plaats bij de opleidingen van onvoldoende kwaliteit. Hierbij gaat de inspectie na welke acties de instelling heeft ondernomen om tot kwaliteitsverbetering te komen en tot welke resultaten dat heeft geleid zodat de centrale vraag opnieuw beantwoord kan worden. Deze centrale vraag luidt: Is het verzorgde onderwijs van voldoende kwaliteit? Dit onderzoek vindt plaats op grond van het Toezichtkader BVE 2007. Daar staat ook het waarderingskader in met de kwaliteitsaspecten en de normering die de inspectie hanteert.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
9
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
10
2
OPZET EN INHOUD VAN HET ONDERZOEK
Aanleiding van het onderzoek Tijdens het jaarlijks bezoek aan ROC Landstede in januari 2007 zijn risico's voor de kwaliteit van het onderwijs gedetecteerd bij: - de opleidingen Handel van de vestiging Raalte; - alle opleidingen van Economie Zwolle; - de opleidingen Recreatie en Facilitaire dienstverlening van UTF Zwolle. In het onderzoek dat de inspectie in maart/april 2007 heeft uitgevoerd, bleken alle onderzochte opleidingen – met uitzondering van de opleidingen Facilitaire dienstverlening – van onvoldoende kwaliteit. Dat kwam door tekortkomingen in zowel het onderwijsproces als de opbrengsten
De objecten van vervolgonderzoek Medio april 2008 is onderzocht in hoeverre de eerdere negatief beoordeelde onderzoeksobjecten de kwaliteit van hun onderwijs hebben verbeterd. Het gaat daarbij om dezelfde opleidingen en hun opvolgers in de nieuwe competentiegerichte kwalificatiestructuur. Deze maken sinds dit jaar deel uit van nieuw benoemde organieke eenheden en zogenoemde landschappen. In dit onderzoek gaat het om: - de opleidingen Handel van het landschap Handel & Commercie van de eenheid Salland; - alle economische opleidingen, exclusief beveiliging, van de landschappen Handel & Commercie, Office & Management alsmede Veilig & Beschermd van de eenheid Zwolle C; - de opleidingen Recreatie van het landschap Vrij & Gastvrij van de eenheid Zwolle D. Het onderzoek bestond bij alle drie deelonderzoeken uit analyse van documenten, bezoek aan onderwijsactiviteiten en gesprekken met deelnemers, docenten, teamleiders, directies van eenheden en het college van bestuur. De verstrekte documenten en het bezoek aan onderwijsactiviteiten boden de mogelijkheid in de gesprekken het accent te leggen op punten die in het eerdere inspectieonderzoek onvoldoende bleken.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
11
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
12
3
SALLAND, OPLEIDINGEN HANDEL
BEOORDELING De kwaliteit van het onderwijs is zeer zwak omdat zowel het onderwijsproces als de opbrengsten onvoldoende zijn. Zie voor de specifieke beoordeling van deze eenheid de bijlage van Salland.
TOELICHTING Algemeen beeld Tijdens het kwaliteitsonderzoek zijn tekortkomingen geconstateerd bij de opbrengsten van het onderwijs, de uitwerking van de onderwijs- en examenregelingen en specifieke punten van het onderwijsproces (in het bijzonder maatwerk voor deelnemers en intake) Het onderwijsproces bij de opleidingen handel vertoont thans een gedifferentieerd beeld. De opleidingen bol zijn dit schooljaar begonnen met de implementatie van competentiegericht onderwijs. In de startfase van het onderwijs bleek de structuur voor deelnemers niet toereikend maar in de loop van het jaar heeft het team de kritiek van deelnemers ter harte genomen en verbeteringen doorgevoerd. Ten tijde van het onderzoek zijn nog onvolkomenheden naar voren gekomen, een opgaande lijn in het onderwijsproces is echter goed zichtbaar. De opleidingen bbl verkeren daarentegen in een zorgwekkende situatie. Bij deze opleidingen functioneert het onderwijsproces in veel opzichten gebrekkig en is vooral het gebruik van de leertijd ronduit slecht. Hoewel deze situatie bekend was, zijn verbetermaatregelen uitgebleven. De opbrengsten van het onderwijs liggen nog steeds ver onder het landelijke gemiddelde. Vooral bij de opleidingen bbl zijn de opbrengsten bijzonder laag. De oorzaken van voortijdig vertrek worden geregistreerd, maar van enige vorm van analyse en daaruit volgende verbeterinitiatieven is tot nu toe geen sprake. Een algemeen knelpunt voor de kwaliteit van het onderwijs is de grote spanning tussen de veelheid van opleidingen en de relatief geringe aantallen deelnemers per opleiding. Het realiseren van voldoende diepgang is daardoor lastig en vraagt van docenten ook bijzonder veel inspanningen op versnipperde deelterreinen voor soms een handvol deelnemers. Het team is zich hiervan bewust, streeft naar sanering van het aantal opleidingen, maar een duidelijke ingreep heeft de inspectie niet kunnen constateren. Vanaf volgend schooljaar wordt het hele team van docenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de opleidingen bol en bbl. Dat is een verstandige keuze want de paar docenten die nu de verantwoordelijkheid voor bbl dragen, kunnen dit volstrekt niet aan. Overigens is het beleid van ROC Landstede al enige jaren op de koppeling van bol en bbl gericht.
Opbrengsten In het schooljaar 2006-2007 is 53 procent van de deelnemers die uit de opleidingen handel zijn gestroomd, met een diploma vertrokken. Op de niveaus OKV verslag ROC Landstede juni 2008
13
1 en 2 zijn de opbrengsten voldoende, op de niveaus 3 en 4 onvoldoende tot slecht. Bijna de helft van de deelnemers stroomt uit op niveau 4. Het percentage gediplomeerden op dat niveau bedraagt 56 procent. Op niveau 3 vertrekt slechts 36 procent met een diploma. Deze cijfers zijn niet exact doorgerekend naar de beide leerwegen maar er zijn duidelijke indicaties dat de resultaten bij de opleidingen bbl beduidend slechter zijn dan bij de opleidingen bol. De inspectie meent dat een substantieel deel van de mogelijke oorzaken van de lage opbrengsten te vinden is in het gebrekkige onderwijsproces bbl. Wat betreft de aspecten van het onderwijsproces liggen mogelijke oorzaken vooral bij ondoelmatig gebruik van de leertijd, onvoldoende intensiteit van de loopbaanbegeleiding en te weinig maatwerk.
Leertijd De leertijd wordt onvoldoende doelmatig gebruikt. Bij de opleidingen bbl die ruim 40 procent van de deelnemers Handel tellen, is de absentie extreem hoog. Tijdens het inspectieonderzoek was bijna tweederde van de deelnemers op de klassenlijst niet of slechts gedeeltelijk aanwezig. Bij de opleidingen bol is de aanwezigheid veel beter, zeker vanaf het tweede semester. In het eerste semester van het eerste leerjaar was er bij bol een spijbelprobleem maar dat is verminderd door intensivering van de begeleiding. De ongeoorloofde afwezigheid wordt geregistreerd, maar deelnemers van beide leerwegen ervaren de controle en bestrijding hiervan als weinig effectief. Maatwerk De opleidingen bieden hun deelnemers onvoldoende maatwerk. Bij de opleidingen bol is de aandacht vooral gericht op de basale invoering van competentiegericht leren en wordt de realisering van maatwerk als vervolgstap gezien. Bij bbl zijn in principe allerlei vormen van maatwerk mogelijk maar is de werking niet te beoordelen omdat relatief weinig deelnemers feitelijk aan het onderwijsproces participeren; als overigens veel meer deelnemers aanwezig zouden zijn, zou de huidige kleine personele bezetting, mede gelet op de vele uiteenlopende opleidingen en opleidingsniveaus, de noodzakelijke differentiatie naar onderwijsbehoeften niet aankunnen. Trajectbegeleiding De loopbaanbegeleiding in beide leerwegen functioneert in zijn totaliteit onvoldoende. Bij de opleidingen bbl is de loopbaanbegeleiding marginaal en levert deze geen wezenlijke bijdrage aan het voorkomen van voortijdige uitval. Bij de huidige personele inzet is dat ook niet mogelijk. Bij de opleidingen bol is de eerste periode van dit jaar vooral gebruikt om nieuwe deelnemers een goed beeld van het beroep en de opleiding te geven en hun zelfbeeld scherper te stellen. Om dezelfde reden is de beroepspraktijkvorming vroeger in de opleiding geplaatst. Daarnaast zijn coachingsuren ingeroosterd die gebruikt worden voor individuele loopbaanbegeleiding en coaching van groepen. Gelet op de kenmerken van de deelnemers is het positief dat het team bij de coaching veel nadruk legt op de ontwikkeling van de beroepshouding. Het team realiseert zich overigens dat de loopbaanbegeleiding beter kan door deze sterker te relateren aan de individuele prestaties en vorderingen. Het proces van intake en plaatsing is nog volop in ontwikkeling, maar is voldoende zorgvuldig. Het trajectbureau is hierbij intensiever dan voorheen betrokken en de intake start op een steeds vroeger moment zodat er meer OKV verslag ROC Landstede juni 2008
14
ruimte is om deelnemers die zich met een weinig doordachte opleidingskeus aanmelden, beter en tijdiger te begeleiden naar een passende(r) opleiding. Een aandachtspunt blijft de samenwerking met het vmbo bij het proces van keuzebegeleiding. Die blijkt van belang omdat het handelsonderwijs relatief veel deelnemers met een weinig gefundeerde en zelfs negatieve opleidingskeuze trekt en in de praktijk een deel van de scholen voor vmbo in de omgeving een geringe bijdrage aan de keuzebegeleiding van hun leerlingen leveren. In dit verband speelt ook een rol dat deelnemers die opteren voor de bbl, vaak onvoldoende beseffen welke eisen de combinatie van leren en werken stelt. Via het trajectbureau wordt - voorzover geïndiceerd - op een goede wijze met ketenpartners samengewerkt. De opleidingen zorgen voor een redelijke vorm van registratie van gegevens voor de loopbaanbegeleiding en werken momenteel aan een goed volgsysteem binnen het competentiegericht onderwijs. Kaders en randvoorwaarden voor het programma Met uitzondering van maatwerk is de inrichting en uitvoering van de programma's voldoende doelmatig. Bij de opleidingen volgens het eindtermendocument was er al een redelijke samenhang in het onderwijsprogramma. Bij de nieuwe opleidingen is deze nog sterk in ontwikkeling maar in basale zin thans voldoende aanwezig. Het nieuwe bpvboek versterkt de samenhang tussen het leren op school en het leren op de praktijkplaats. Het team heeft bij de start van het competentiegericht onderwijs het vermogen van deelnemers tot zelfstandig leren en reflectie op het eigen handelen overschat, maar heeft door realisering van extra uren theorieondersteuning, betere hulp bij de studieplanning en het stellen van deadlines voldoende kaders voor het onderwijs gecreëerd. De gerealiseerde programmatijd leidt mede door de geringe uitval van onderwijsactiviteiten voor deelnemers tot een doelmatige studiebelasting. Dat geldt ook voor deelnemers bbl, die het onderwijs in voldoende mate volgen. De materiële en de informatieve voorzieningen voor het onderwijs zijn toereikend. Overige aspecten van het onderwijsproces De werkvormen en de begeleiding van het leerproces zijn in het eerdere inspectieonderzoek positief beoordeeld en voldoen nog steeds. Deelnemers zijn hierover tevreden en ervaren vooral de projecten als attractief. Deelnemers moeten relatief veel verslagen maken en de ondersteuning daarbij blijkt deels aan de magere kant. De vrij kleinschalige vestiging kent een bijzonder veilige leeromgeving die deelnemers als een van de sterkste punten van het onderwijs zien en waarvoor een aantal deelnemers bereid is ver te reizen. Wettelijke vereisten De opleidingen voldoen aan de wettelijke vereisten. De onderwijs- en examenregelingen voor het competentiegerichte onderwijs in het lopende schooljaar zijn vrij helder uitgewerkt.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
15
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
16
4
ZWOLLE C
BEOORDELING De kwaliteit van het onderwijs is zwak omdat de opbrengsten onvoldoende zijn. Het onderwijsproces is van voldoende kwaliteit. Zie voor de specifieke beoordeling van deze eenheid de bijlage van Zwolle C. TOELICHTING Algemeen beeld In het kwaliteitsonderzoek zijn tekortkomingen vastgesteld bij de opbrengsten van het onderwijs, de uitwerking van de onderwijs- en examenregelingen en specifieke punten van het onderwijsproces (met name maatwerk voor deelnemers, de invulling van de programmatijd en de voorzieningen voor het onderwijs) Het onderwijsproces is sinds het kwaliteitsonderzoek bij alle teams sterk verbeterd en is nu in hoofdzaak in orde. In haalbare stappen wordt gewerkt aan de implementatie van competentiegericht leren. Bij de opleidingen op niveau 2 en de opleidingen bbl start de invoering van cgo in het komende schooljaar. De verbeteringen in het onderwijsproces zijn nog niet zichtbaar in de opbrengsten die nog steeds op drie van de vier niveaus te laag zijn. De belangrijkste oorzaken zijn inmiddels bekend en hebben geleid tot aanvullende verbetermaatregelen. De onderwijs- en examenregelingen voor de nieuwe opleidingen zijn deels onvoldoende uitgewerkt, maar onder leiding van de zogenoemde landschapsdirecties komt daarin naar verwachting van de instelling op korte termijn verbetering waarbij ook meer eenheid in vergelijkbare opleidingen in verschillende locaties zal ontstaan. Wettelijke vereisten De opleidingen voldoen aan de wettelijke vereisten met uitzondering van de gecontroleerde onderwijs- en examenregelingen voor het competentiegericht onderwijs. De meeste van deze OER'en geven de deelnemer geen inzicht in de inrichting van het onderwijs en de examinering. Tijdens het kwaliteitsonderzoek in het voorjaar van 2007 is dit al geconstateerd en is de instelling gevraagd om bijstelling. Na hernieuwde indiening van documenten heeft de inspectie in de brieven van 7 september 2007 en 5 februari 2008 laten weten dat de aanpassingen onvoldoende waren. Bij het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bleken nog geen beter uitgewerkte OER'en van de opleidingen Medewerker ICT en Medewerker Marketing en Communicatie beschikbaar.
Opbrengsten De opbrengsten van het onderwijs zijn nog steeds te laag. In 2006-2007 is 53 procent van de uitstromende deelnemers met een diploma vertrokken. Het percentage gediplomeerden van 50 procent op niveau 1 is voldoende en op niveau 4 komt het percentage van 66 procent in de buurt van het landelijk gemiddelde. Daarentegen zijn de opbrengsten van de niveaus 2 en 3 bijzonder laag: 27 respectievelijk 46 procent. Verhoudingsgewijs komen de laagste opbrengsten voor bij de opleidingen bbl en de clusters ICT en Juridische 17 OKV verslag ROC Landstede juni 2008
Dienstverlening. Met name deelnemers die elders in hun schoolloopbaan zijn vastgelopen en in de loop van het schooljaar instromen, vallen bij Zwolle C relatief veel (opnieuw) uit. De eigen analyse van het rendement geeft per team een vrij nauwkeurig beeld van de oorzaken. Positief is dat daarbij vooral gekeken is naar oorzaken in het primair proces. Die zijn per team verschillend. De meest voorkomende oorzaken zijn: - inschrijven op te hoog niveau; - problemen met het helder krijgen bij deelnemers van het juiste beeld van de opleiding, het beroep en de eigen capaciteiten; - relatief veel afwezigheid bij bepaalde opleidingen en weinig effectieve bestrijding daarvan; - een weinig doordacht toelatingsbeleid als gevolg van het streven naar vergroting van het aantal deelnemers. Op basis van deze analyse zijn op het niveau van zowel de directie als de afzonderlijke teams diverse specifieke maatregelen genomen of nog in voorbereiding die de opbrengsten in 2007-2008 en volgende schooljaren kunnen doen toenemen. De verbetering van het onderwijsproces die de inspectie in haar onderzoek heeft geconstateerd, kan hieraan ook bijdragen. Programma De programma's van de opleidingen in de oude en nieuwe kwalificatiestructuur kennen voldoende samenhang. Deelnemers die competentiegericht onderwijs volgen, ervaren voldoende structuur in het onderwijs. Zij zijn positief over de versterking van de praktijkcomponent door simulaties op school, uitvoering van projecten en uitbreiding van de beroepspraktijkvorming. Leer- en burgerschapscompetenties krijgen voldoende aandacht in het programma. Binnen de teams bestaat thans een redelijke overeenstemming over de inrichting van het competentiegericht leren. De inrichting van de beroepspraktijkvorming in het nieuwe onderwijs is nog sterk in ontwikkeling. In het algemeen bieden de opleidingen op dit moment te weinig maatwerk. De invoering dit schooljaar van competentiegericht leren vergt zoveel energie dat de ontwikkeling van uiteenlopende leertrajecten vooralsnog weinig prioriteit heeft gekregen. Bij ICT zijn deelnemers met 'rugzakjes' ingestroomd die gelet op hun specifieke kenmerken te weinig extra ondersteuning ontvangen. Bij opleidingen handel hebben deelnemers die zonder succes toetsen of examens hebben gedaan, behoefte aan meer hulp bij de voorbereiding van de volgende beoordeling. Op niveau 2 en in de bbl zijn er overigens doorgaans verschillende trajecten voor deelnemers mogelijk, inclusief extra uren om bij te spijkeren. Bij de opleidingen Handel is door de beperking van één instroommoment per periode de flexibiliteit enigszins afgenomen, maar is een beter beheersbare vorm van maatwerk ontstaan. Meer in het algemeen is de aansluiting op het hbo nog steeds weinig ontwikkeld. Bij het vmbo is er met sommige instellingen een intensieve samenwerking en afstemming, met andere blijft deze vrij globaal. Zwolle C onderkent dat versterking van de samenwerking met het vmbo van belang is om de uitval op de overgang tussen beide onderwijsvormen terug te dringen en ervoor te zorgen dat deelnemers een beter voorbereide beroeps- en opleidingskeuze maken, ook voor de bbl. In het kader van het 'Zwols uitvalconvenant ' worden hiervoor verbeterinitiatieven ondernomen. De opleidingen bieden voldoende programmatijd. De eerder geconstateerde structurele onderbezetting bij ICT is opgelost. In het algemeen is er nu weinig uitval van geplande uren. OKV verslag ROC Landstede juni 2008
18
De voorzieningen voor de uitvoering van de programma's zijn toereikend. Hoewel een deel van de wettelijke documenten te wensen overlaat, worden deelnemers tijdens het onderwijs mondeling of elektronisch voldoende geïnformeerd over de opbouw van het opleidingsprogramma en de inhoud van de toetsing en examinering. De kwaliteit van het netwerk is verbeterd en binnenkort komen deelnemers in aanmerking voor een notebook. Leerproces Over het algemeen wordt de leertijd voldoende benut, op onderdelen is dat minder het geval. Bij opleidingen Handel, Office & Management en Juridische dienstverlening vormt de ongeoorloofde afwezigheid een aandachtspunt. Docenten en mentoren van deze opleidingen gaan ook niet altijd uniform om met te laat komen of eerder vertrekken. De registratie voldoet en deelnemers of de werkgever worden gebeld maar dat heeft deels onvoldoende succes. De werkvormen bieden deelnemers mogelijkheden tot ontwikkeling van zelfstandigheid en zijn doorgaans redelijk attractief. Bij de opleidingen bbl is dat laatste door relatief veel zelfstudie minder het geval. Deelnemers ontvangen voldoende begeleiding bij hun leerproces op school en tijdens de beroepspraktijkvorming. Docenten zijn aanspreekbaar, ook wanneer zij op loopafstand beschikbaar zijn. Bij bbl is de begeleiding bij uren 'diversen' (gericht op afronding van programmaonderdelen) nogal extensief. Trajectbegeleiding De intake is voldoende en maakt een verbeterslag door. Zwolle C heeft ervaren dat het te ruimhartige toelatingsbeleid leidt tot (deels) voorspelbare uitval. Daarom wordt vanaf nu scherper gelet op motivatie en houding. Verder zijn met andere onderwijsinstellingen betere procedures voor overdracht van deelnemers uit het praktijkonderwijs en deelnemers van leerwerktrajecten in ontwikkeling. De loopbaanbegeleiding functioneert, mede door de inzet van het trajectbureau, in voldoende mate. Nieuw in de opleidingen bol is de startperiode van tien weken die expliciet gericht is op het krijgen van een goed beeld van de opleiding en het beoogde beroep in combinatie met de versterking van het zelfbeeld. Waar sprake is van veel zelfstandig leren wordt de voortgang van de deelnemers goed gevolgd. Deelnemers van de handelsopleidingen bbl hebben een individueel rooster voor de te volgen uren en af te leggen toetsen. Bij alle opleidingen zijn voldoende uren voor coaching ingeroosterd. Via het trajectbureau bestaat een goede samenwerking met ketenpartners. De registratie van begeleidingsgegevens is op onderdelen verbeterd. De teams worden periodiek geïnformeerd over de redenen van voortijdig vertrek en ontwikkelen op basis daarvan verbeterinitiatieven. Omgang en veiligheid Deelnemers zijn zeer te spreken over de respectvolle en veilige leeromgeving.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
19
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
20
5
ZWOLLE D, OPLEIDINGEN RECREATIE
BEOORDELING Het onderwijsproces en de opbrengsten bij de opleidingen Recreatie van Zwolle D zijn voldoende. De beoordeling is opgenomen in de bijlage van Zwolle D.
TOELICHTING Algemeen Het kwaliteitsonderzoek heeft uitgewezen dat er tekortkomingen waren bij de opbrengsten van het onderwijs, de uitwerking van de onderwijs- en examenregelingen en specifieke onderdelen van het onderwijsproces (in het bijzonder de samenhang in het programma, de afstemming in de beroepskolom en de intake). Het team Recreatie heeft naar aanleiding van deze uitkomsten voortvarend ingezet op verbetering van het onderwijsproces en de opbrengsten. Deze hebben er toe geleid dat nu alle criteria van het onderwijsproces voldoende zijn. De opbrengsten zijn in het geheel voldoende, al is het percentage gediplomeerden op niveau 3 aan de lage kant. Uit een overzicht van de uitval van 1 oktober 2007 tot 1 februari 2008 ontstaat het beeld dat de uitval in 2007-2008 op de niveaus 2 en 3 verder zal verminderen. Ondanks de verbeterde intake blijft het verkeerde beroepsbeeld van deelnemers een mogelijke oorzaak van uitval. Opbrengsten De opbrengsten zijn voldoende. In 2006-2007 zijn de opbrengsten van niveau 2 sterk gestegen ten opzichte van 2005-2006 en liggen met 49 procent net onder het landelijke gemiddelde. De verwachting is dat de opbrengsten dit schooljaar verder zullen toenemen. Daarom wordt deze opbrengst als voldoende beschouwd. Het resultaat van 88 procent diplomeerden op niveau 4 is heel gunstig. De opbrengsten van niveau 3 zijn met 52 procent gelijk aan die van 2005-2006 en nog steeds vrij ver onder de landelijke norm die de inspectie aanhoudt. Wettelijke vereisten De opleidingen voldoen aan de wettelijke vereisten met uitzondering van de gecontroleerde onderwijs- en examenregelingen voor het lopende schooljaar. Deze geven onvoldoende inzicht in het onderwijs en de examens. Dat geldt ondanks hersteloperaties voor de OER van de opleiding Middenkaderfunctionaris Recreatie (crebo 10382) maar ook voor de vervangende nieuwe opleiding Leidinggevende Recreatie (crebo 90681). Het geldt ook voor de enigszins aangepaste OER van de opleiding Leisure and Hospitality Host (crebo 90670). Programma De samenhang in het programma is zichtbaar verbeterd ten opzichte van vorig jaar en is nu voldoende. De opleiding op niveau 2 is nog gericht op eindtermen maar heeft al een inrichting die spoort met de nieuwe opleidingen op hoger OKV verslag ROC Landstede juni 2008
21
niveau, waardoor een soepele doorstroming kan plaatsvinden. Door de koppeling tussen de leerwerkprestaties en de TWIC's (training, workshop, instructie en college) is het programma voor deelnemers inmiddels voldoende inzichtelijk. Verder is er door de uitbreiding van de uren praktijk in het eerste jaar meer evenwicht tussen theorie en praktijk ontstaan. De problemen met de eendaagse stage per week in de opleidingen op niveau 4 hebben geleid tot betere afstemming van de bpv-opdrachten op de beroepspraktijk. Alle opleidingen kennen mogelijkheden tot flexibele instroom en tempoversnelling. Na toetsing van het bereikte niveau kunnen deelnemers vrijstellingen voor bepaalde onderdelen krijgen. Deelnemers worden voldoende ondersteund bij de overgang van vmbo naar mbo. De programmatijd en de studielast zijn in het algemeen evenwichtig verdeeld en de voorzieningen zijn adequaat. Er zijn huurlaptops aangeschaft, waardoor er vrijwel altijd voldoende computers beschikbaar zijn. Leerproces De leertijd wordt in het algemeen goed benut. Mede door de afwisselende werkvormen en de begeleiding door de docenten zijn de deelnemers bij de meeste lessen doorgaans gemotiveerd aan het werk. De absentie is op bepaalde uren nog steeds vrij hoog, ondanks een strakke reactieprocedure en het afsluiten van contracten. De procedure wordt ook niet door alle coaches strikt gevolgd. De begeleiding is voldoende. Deelnemers worden in het algemeen goed begeleid in de opbouw naar zelfstandig plannen en leren. Ook bij het zoeken naar een praktijkplaats worden deelnemers, die daar moeite mee hebben, voldoende geholpen. Verder zijn de coaches tijdens de beroepspraktijkvorming voldoende bereikbaar per mobiel of per mail en ondernemen de meeste coaches bij eventuele problemen direct actie. De coaches volgen nog niet altijd dezelfde aanpak. Dit is erkend en er worden verplichte coachtrainingen georganiseerd om de begeleiding meer te structureren en de kwaliteit te verbeteren. Deze trainingen worden afgesloten met een proeve van bekwaamheid. Trajectbegeleiding De intake is verbeterd en is nu voldoende. In de plaatsingsgesprekken worden de motivatie en het beroepsbeeld uitgebreider besproken dan voorheen. De intakers (scouts) hebben hiervoor een training gevolgd. Voor deelnemers die van een andere opleiding binnen Landstede komen is er een 'warme overdracht', bij de andere deelnemers wordt door de toeleverende school een aanmeldingsformulier ingevuld en wordt zonodig daarmee contact opgenomen. Bij twijfel wordt het trajectbureau ingeschakeld, waar dan een plaatsing-plus gesprek plaatsvindt. Hier kan ook een beroepskeuzetest worden afgenomen, waarna advies volgt over de te volgen opleiding. Dit jaar zijn voor het eerst in het begin van het schooljaar tien startweken georganiseerd, waarin deelnemers door middel van brancheverkenningen kennis maken met het beroep en met de manier van werken binnen de opleiding. Bij dreigende uitval worden de deelnemers naar het trajectbureau doorverwezen en is een flexibele overstap mogelijk naar een andere opleiding binnen Landstede. Het trajectbureau geeft tevens extra begeleiding bij een leerof ontwikkelingsstoornis en heeft ook een rol in de doorstroom naar het hbo. De resultaten van de deelnemers worden geregistreerd en zijn voor de deelnemers zichtbaar op het intranet. Verder heeft elke deelnemer een portfolio waarin de opdrachten meestal tijdig afgetekend worden. OKV verslag ROC Landstede juni 2008
22
Omgang en veiligheid De sfeer is goed en de deelnemers voelen zich veilig.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
23
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
24
6
CONCLUSIES EN VERVOLGTOEZICHT
Naar aanleiding van de bevindingen uit het onderzoek naar kwaliteitsverbetering concludeert de inspectie het volgende: • De kwaliteit van de opleidingen Handel van de eenheid Salland is zeer zwak wegens tekorten in zowel het onderwijsproces als de opbrengsten. Deze opleidingen krijgen verscherpt toezicht in de vorm van indiening van een verbeterplan vóór de komende zomervakantie, monitoring van de realisatie van dat plan in het najaar van 2008 en hernieuwde beoordeling van het onderwijs in het voorjaar van 2009; • De kwaliteit van de economische opleidingen, exclusief beveiliging, van de eenheid Zwolle C is zwak wegens onvoldoende opbrengsten, terwijl het onderwijsproces voldoende is. In het voorjaar van 2009 vindt een herbeoordeling van het onderwijs plaats, in het bijzonder van de opbrengsten in 2007-2008; • De kwaliteit van de opleidingen Recreatie van de eenheid Zwolle D zijn voldoende, hetgeen zowel het onderwijsproces als de opbrengsten betreft. Voor deze opleidingen geldt een basisarrangement (d.w.z. geen specifiek vervolgtoezicht); • De OER'en van opleidingen Commercieel Medewerker Marketing en Communicatie (crebo 90530), Middenkaderfunctionaris Recreatie/Leidinggevende Recreatie (crebo 10382/90680), Leisure and Hospitality Host (crebo 90670) en Medewerker ICT (crebo 90380) voldoen niet aan de wettelijke vereisten. De nieuwe versies worden uiterlijk 15 juni bij de inspectie ingediend en nog vóór de zomervakantie opnieuw gecontroleerd.
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
25
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
26
BIJLAGEN
I
OPLEIDINGEN VAN ONVOLDOENDE KWALITEIT
Zwolle C
opleiding Juridische Dienstverlening AJM Juridische Dienstverlening SJM Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening Commercieel medewerker Bank & Verzekeringswezen Commercieel medewerker niveau 3 (Ecabo) Commercieel medewerker binnendienst Commercieel medewerker buitendienst Verkoopmedewerker bol/bbl Verkoopspecialist Manager Handel Ondernemer Manager bol/bbl Ondernemer Groothandel Vertegenwoordiger Groothandel Commercieel Medewerker groothandel Verkoopchef bol/bbl Aankomend verkoopmedewerker Winkelassistent bbl Filiaalbeheerder bbl 1e Verkoper bbl Medewerker Marketing en Communicatie Medewerker ICT Medewerker Beheer ICT ICT Beheer Administratief medewerker bol/bbl Administrateur bol/bbl Boekhoudkundig Medewerker bbl Secretarieel Medewerker bbl Secretariële Beroepen Secretarieel Management-assistent bol/bbl Secretaresse bol/bbl
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
crebonummer 10909 10025 92670 90500 90110 90112 90113 10853 90380 93490 10850/93490 10002 10012 10014 10847 90910 10779 10849 10851 90530/90531/90110 10903/90360 10904/90230 10905/93190 90470/10045 90460/93200/10039 10049 10050 93230/93250 10040/90510 10046/90590
27
Salland opleiding Aankomend verkoopmedewerker bbl Verkoper bol/bbl Verkoopspecialist bol/bbl Ondernemer Detailhandel bol/bbl Manager Handel bol/bbl
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
crebonummer 90910 93750/93751 90380/90383/90384 90290 93490/93491/93492/93494
28
II
BEOORDELINGEN
In de waardering van de criteria is tot uitdrukking gebracht in welke mate voldaan wordt aan het betreffende criterium: 1. slecht; 2. onvoldoende; 3. voldoende; 4. goed; 5. niet van toepassing.
Salland, opleidingen Handel
Kwaliteitsaspect: Wettelijke vereisten 1
2
Wettelijke vereisten
3
4
5
4
5
•
Kwaliteitsaspect: Programma 1 Samenhang Maatwerk Programmatijd Voorzieningen Examens educatie
2
3 •
• • • •
Kwaliteitsaspect: Leerproces 1 Leertijd Werkvormen Begeleiding
2
3
4
5
4
5
• • •
Kwaliteitsaspect: Trajectbegeleiding 1 Intake Loopbaanbegeleiding Samenwerking Registratie
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
2
3 •
• • •
29
Kwaliteitsaspect: Omgang en veiligheid 1
2
Bejegening Veiligheid
3
4
5
4
5
• •
Kwaliteitsaspect: Opbrengst beroepsonderwijs 1 Opbrengst niveau 1 Opbrengst niveau 2 Opbrengst niveau 3 Opbrengst niveau 4 Extern rendement
2
3 • •
• • •
Zwolle C opleidingen Economie, exclusief Beveiliging Kwaliteitsaspect: Wettelijke vereisten 1 Wettelijke vereisten
2
3
4
5
3
4
5
•
Kwaliteitsaspect: Programma 1 Samenhang Maatwerk Programmatijd Voorzieningen Examens educatie
2
• • • • •
Kwaliteitsaspect: Leerproces 1
2
Leertijd Werkvormen Begeleiding
3
4
5
4
5
• • •
Kwaliteitsaspect: Trajectbegeleiding 1 Intake Loopbaanbegeleiding Samenwerking Registratie
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
2
3 • • • •
30
Kwaliteitsaspect: Omgang en veiligheid 1
2
Bejegening Veiligheid
3
4
5
4
5
• •
Kwaliteitsaspect: Opbrengst beroepsonderwijs 1 Opbrengst niveau 1 Opbrengst niveau 2 Opbrengst niveau 3 Opbrengst niveau 4 Extern rendement
2
3 •
• • • •
Zwolle D, opleidingen Recreatie
Kwaliteitsaspect: Wettelijke vereisten 1 Wettelijke vereisten
2
3
4
5
3
4
5
•
Kwaliteitsaspect: Programma 1
2
Samenhang Maatwerk Programmatijd Voorzieningen Examens educatie
• • • • •
Kwaliteitsaspect: Leerproces 1 Leertijd Werkvormen Begeleiding
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
2
3
4
5
• • •
31
Kwaliteitsaspect: Trajectbegeleiding 1
2
Intake Loopbaanbegeleiding Samenwerking Registratie
3
4
5
4
5
4
5
• • • •
Kwaliteitsaspect: Omgang en veiligheid 1
2
Bejegening Veiligheid
3 • •
Kwaliteitsaspect: Opbrengst beroepsonderwijs 1 Opbrengst niveau 1 Opbrengst niveau 2 Opbrengst niveau 3 Opbrengst niveau 4 Extern rendement
OKV verslag ROC Landstede juni 2008
2
3
• • • • •
32