rijncoepel Jaarverslag 2011 Geïntegreerde eerstelijnszorg Organisatie voor samenhang en innovatie in de eerste lijn regio Rijnland

rijnCoepel Geïntegreerde eerstelijnszorg

Organisatie voor samenhang en innovatie in de eerste lijn regio Rijnland

Jaarverslag 2011

Stichting voo

De gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld én samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen zijn participanten van Stichting Rijncoepel

Inhoud 5

Van de directie

8

Van de Raad van Toezicht/Bestuur

9

Missie, Visie & Strategie



Stichting Rijncoepel



Gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld

13

Samenvatting jaarverslag

15

Zorgprogramma’s



Diabetes mellitus



COPD



Cardiovasculair risicomanagement



Psychosociale problematiek



Hartfalen



Leefstijlinterventie



Cont(in)ent(ie)

29 Kwaliteitsbeleid

Kwaliteitsbeleid voor de gehele organisatie



ECB (Eerstelijnszorg door Cliënten Bekeken)



Interne audit



Kwaliteitssystemen bij diverse disciplines



Accreditering huisartsen



Certificering fysiotherapie



Automatisering



Deskundigheidsbevordering



Cliëntenparticipatie 3



Planning & control



Klachten



Incidenten cliëntenzorg/signaleren verbeterpunten

37 Voorlichting & Preventie

Voorlichting en informatie



Preventieprogramma’s

41 Financiën

Financiën en Constatering



Gezondheidscentrum Stevenshof



Gezondheidscentrum Wantveld



Samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen

47 Kerngegevens Besturing en Ondersteuning

Algemeen



Automatisering



PR & communicatie



Kwaliteit en innovatie (zorgprogrammering)



Financiële administratie/controller



Directie en locatiecoördinator



Organisatiestructuur

51

Kerngegevens gezondheidscentrum Stevenshof

67 Kerngegevens gezondheidscentrum Wantveld 79 Kerngegevens samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen 87 Colofon

4

Van de directie Voor u ligt het jaarverslag 2011 van de stichting Rijncoepel. Een jaar waarin belangrijke stappen gezet zijn in de verdere ontwikkeling van de stichting. Allereerst zijn er belangrijke stappen gezet in het zorgaanbod. De ontwikkeling van de zorg- programma’s heeft zich verder voortgezet. Op basis van een uitgevoerde evaluatie is in 2011 besloten de opzet van zorgprogramma’s anders in te richten. Gekozen is voor een handleiding multidisciplinaire samenwerking waarin alle samenwerkingsafspraken worden beschreven die voor alle zorgprogramma’s gelden. Tegelijkertijd is gewerkt aan een modulaire uitwerking van de algemene en specifiek inhoudelijke onderdelen van zorgprogramma’s. Met ‘algemeen’ bedoelen we ziekte overstijgend zorgaanbod, bijvoorbeeld een programma rondom bewegen of voeding. Onder ‘specifiek’ verstaan we ziekte gerelateerd zorgaanbod, zoals gebruik van insuline. De achterliggende gedachte is dat hiermee modulair samen met de cliënt een zorgprogramma op maat kan worden samengesteld. Om de inhoud van het zorgaanbod verder te kunnen verbeteren is het project ‘zorgspecialist’ gestart. Door de functie van zorgspecialist in het leven te roepen, bouwen we intern knowhow op. Deze specialisten houden voor Rijncoepel de inhoudelijke ontwikkelingen bij en dragen tijdig zorg voor aanpassen van protocollen, scholing en het aanwezig zijn van een interen vraagbaakfunctie voor de medewerkers van Rijncoepel.

Een tweede belangrijke stap die in 2011 gezet is, is de aanpassing van de interne structuur. De in 2010 ontwikkelde overlegstructuur is begin 2011 geïmplementeerd door de instelling van een zorg- overleg en een strategische overleg. De nieuwe inhoudelijk zorg coördinator (LOCOZO) heeft als belangrijke taak om voor elk samenwerkingsverband de ontwikkeling van het lokale zorgaanbod te stimuleren. De LOCOZO werkt samen in het zogeheten zorgoverleg. De inrichting van dit zorg- overleg is onderdeel van de implementatie van de nieuwe overlegstructuur. Voorzitter van het zorg- overleg is een daartoe vrijgestelde huisarts. In het zorgoverleg werken de locatie-coördinatoren onder voorzitterschap van deze huisarts. De inrichting van het strategisch overleg waarin de drie kernprofessionals (huisarts, fysiotherapie en apotheker) uit elk samenwerkingsverband zitting hebben, vormt het tweede deel van de herinrichting van de interne structuur. Het strategisch overleg vormt het platform waarbinnen van gedachten gewisseld wordt over de strategische vragen voor Rijncoepel. Met de inrichting hiervan is invulling gegeven aan de filosofie dat alleen door samenwerken en samen verantwoordelijkheid dragen voor de verdere invulling van Rijncoepel blijvende resultaten kunnen worden bereikt. Gehanteerde uitgangspunten besturingsfilosofie Rijncoepel: • Rijncoepel is aanspreekpunt voor geïntegreerde eerstelijnszorg; 5

• de aangesloten samenwerkingsverbanden zijn zelf verantwoordelijk voor de zorgverlening en werkwijze, het primaire proces per discipline; • er is sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de multidisciplinaire samenwerking binnen het samenwerkingsverband; • de bestuurder/directeur is eindverantwoordelijk voor de continuïteit, financiën en organisatie. In 2011 is door een werkgroep gewerkt aan de verdere opzet van de structuur van Rijncoepel. Deze werkgroep, onder naam ‘Rijncoepel Robuust’ heeft gedefinieerd aan welke voorwaarden de nieuwe structuur zou moeten voldoen. Vastgesteld is dat in elk geval aan de volgende voorwaarden moest worden voldaan: 1. Juridisch/fiscaal: de wijze waarop afspraken zijn vastgelegd is zodanig dat Rijncoepel daadwerkelijk kan optreden voor de samenwerkingsverbanden. De vorm is dusdanig dat hiermee onder andere BTW-problematiek kan worden voorkomen; 2. Voldoen aan de eisen van Good Governance; 3. Voldoen aan de eisen in het kader van de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi); 4. Uitsluiten van risico’s voor Rijncoepel van aansprakelijkheid voor de eigen bedrijfsvoering van de aangesloten partijen. En het omgekeerde. Er is gekozen om een model te ontwikkelen dat vergelijkbaar is met de wijze waarop een ziekenhuis wordt bestuurd. Het model voorziet in de uitwerking van de principes van ‘duaal management’. In dit model zijn professionals en bestuurder samen verantwoordelijk, maar wel 6

vanuit een specifieke rolverdeling. Het gekozen basismodel is een ‘proven structure’ en al in andere omstandigheden getest op bovenstaande voorwaarden. De discussie over dit onderwerp ging vooral over de invulling van rechten en plichten van alle betrokken partijen en de bestuurlijke verhouding tussen professionals en bestuurder die daarbij past. Door duidelijke spelregels op te stellen voor de samenwerking tussen professionals en bestuurder, wordt recht gedaan aan de ieders eigen verantwoordelijkheid én de zelfstandigheid van de bedrijfsvoering van professionals in relatie tot de verplichtingen die Rijncoepel aangaat namens de aangesloten professionals en samenwerkingsverbanden. Dit proces heeft geleid tot een eerste uitwerking van een Document Multidisciplinaire Staf in combinatie met een Huishoudelijk Reglement. Tegelijkertijd is gewerkt aan vernieuwde aan- sluitovereenkomsten. In november 2011 zijn de documenten in concept aangeboden aan het strategisch overleg met het verzoek aan de deelnemers dit op hun beurt voor te leggen aan eigen adviseurs. Financieel beheer was ook een prioriteit in het afgelopen jaar. De interne spelregels rondom begroting en verantwoording zijn aangepast met het oog op meer transparantie en een betere toerekening van de kosten. Daarnaast is het programma ‘Visionplanner’ aangeschaft. Dit moet in 2012 leiden tot een betere (maandelijkse) monitoring van inkomsten en uitgaven.

Het overleg met de fiscus om te komen tot een formele erkenning van Rijncoepel als fiscale eenheid, is in 2011 voortgezet. Vooralsnog heeft dit niet tot een concreet resultaat geleid. Herhaalde verzoeken om overleg te hebben, zijn door de belastingdienst niet gehonoreerd. Wel is van de belastingdienst vernomen dat de ontwikkelingen rondom een fiscale eenheid geen prioriteit heeft.

zal in 2012 gestart worden met de verder implementatie.

Locaties Wantveld en de Stevenshof werden begin 2011 geplaagd door een grote hoeveelheid storingen en uitval op het gebied van automatisering. Besloten is, mede met het oog op de verwachte komst van een keteninformatiesysteem, de inmiddels vijf jaar oude hardware enkele maanden eerder te vervangen.

Tot slot nog iets over de totstandkoming van het jaarverslag. Alle in dit verslag genoemde disciplines hebben meegewerkt aan dit jaarverslag. Naast het aanleveren van hun eigen cijfers hebben zij ook enkele teksten aangeleverd. Hiermee wordt invulling gegeven aan datgene waar Rijncoepel voor staat: samenwerken aan zorg en samenwerken aan de verantwoording van datgene wat met elkaar is bereikt.

Tot slot nog enkele mededelingen van de velden. Aan de huisvestingsproblematiek van Gezondheidscentrum Wantveld is in 2011 opnieuw ruime aandacht besteed. Gekeken is naar de mogelijkheid om het gezondheids- centrum te splitsen. Uiteindelijk is het principebesluit genomen als geheel te verhuizen. Daarna zijn verschillende opties opnieuw zorgvuldig beoordeeld. Begin januari 2012 is overeenstemming bereikt over de plaats van elke discipline binnen het gebouw en gestart met de uitwerking van tekeningen. Een verhuizing wordt vooralsnog niet in 2012 verwacht.

Eind 2011 heeft Rijncoepel haar vierde samenwerkingsverband verwelkomt. Het samenwerkingsverband Herenstaete uit Voorhout is per 1 januari 2012 toegetreden. Hiermee komt het totale cliënten aantal voor Rijncoepel op 46.000.

Gelf Jan Wieringa, MBA Directeur/Bestuurder Gezondheidscentrum Wantveld, Gezondheidscentrum Stevenshof en Stichting Rijncoepel Februari 2012

Gestart is met een proef voor de implementatie van een keteninformatiesysteem in NoordwijkBinnen. Doel van deze proef is het opdoen van (kleinschalige) ervaring rondom de invoering. Bij voldoende positieve ervaringen met het systeem 7

Raad van Toezicht / Bestuur Taak en samenstelling Vanaf 2009 is er een Raad van Toezicht voor de gehele Rijncoepel geïnstalleerd. In de vergaderingen van de Raad van Toezicht komen de onderwerpen aan bod die betrekking hebben op Rijncoepel, stichting gezondheidscentrum Stevenshof en stichting gezondheidscentrum Wantveld. De Raad van Toezicht (RvT) heeft als belangrijkste taak het toezicht houden op de besturing en op het behalen van de stichtingsdoelstellingen. Daarnaast heeft de RvT een klankbordfunctie voor de directeur. Bevoegdheden De Raad van Toezicht heeft de volgende bevoegdheden: benoeming en ontslag leden Raad van Bestuur, benoeming accountant, goedkeuring begroting, goedkeuring jaarrekening, goedkeuring strategisch beleidsplan en goedkeuring van alle strategische besluiten van de Raad van Bestuur. De opvolging van de Raad van Toezicht gebeurt volgens een rooster van aftreden. Oordeelsvorming De informatiebronnen bij de oordeelsvorming zijn: het beleids- en jaarplan, het jaarverslag en financieel jaarverslag, de begroting en financiële prioriteiten, de accountantscontrole, de verslaglegging van de directie en de periodieke managementinformatie.

8

Thema’s in 2011 Punten aan de orde naast de algemene punten van de Raad van Toezicht: Samenstelling Met ingang van 31 december 2011 is de Raad van Toezicht als volgt samengesteld: • de heer J.C.A. Bastiaansen (voorzitter) • mevrouw F. Spijker (lid) • mevrouw P. Kager (lid) • de heer dr. F.W. Dijkers, vanaf 1 februari 2011 • de heer drs. N. Dodde, vanaf 1 juni 2011 • F.W.M van Rijn, MBA QC, vanaf 1 december 2011

Missie, Visie & Strategie

9

10

Missie, Visie & Strategie

Missie, Visie & Strategie Stichting Rijncoepel Doelstelling van stichting Rijncoepel is het bevorderen van structurele multidisciplinaire samenwerking in de eerstelijns gezondheidszorg. Missie De organisatie staat voor samenhang en innovatie in de eerste lijn in de regio Rijnland. De organisatie bevordert samenhang en innovatie in de eerste lijn door middel van besturing en ondersteuning. Missie en visie Gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld Stichting Wijkgezondheidscentrum Stevenshof en de stichting Gezondheidscentrum Wantveld hebben dezelfde doelstelling (statuten, doel en middelen), artikel 2, paragraaf 1: • het bevorderen van een geïntegreerde medische en sociale dienstverlening; • het bevorderen van gezondheid en welzijn in de regio Rijnland en voorts al wat daarmee rechtstreeks of zijdelings verband houdt, alles in de ruimste zin van het woord. De gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld, aangestuurd vanuit de koepelstichting, bieden geïntegreerde eerstelijnszorg naar behoefte van de cliëntenpopulatie in hun werkgebied. Missie Het gezondheidscentrum biedt geïntegreerde (multidisciplinaire) eerstelijnszorg in de woonomgeving van de cliënt vanuit één locatie. Het

gezondheidscentrum biedt de best mogelijke organisatie voor de best mogelijke zorg. Deze zorg is vraaggestuurd, voor iedereen toegankelijk, voldoet kwalitatief minimaal aan de professionele maatstaven, is transparant en cliënt-gericht. Het gezondheidscentrum voert een innovatief beleid en is aantrekkelijk voor medewerkers. Visie De kwaliteit van het organisatorisch verband is mede bepalend voor de kwaliteit van de geleverde zorg. Factoren die daarbij een belangrijke rol spelen zijn: geïntegreerde eerstelijnszorg vanuit één locatie, best practice en evidence based opereren, toegankelijke en bereikbare zorgverlening, zorgprogramma’s aanbieden op basis van zorgvraag, kwaliteit leveren, prestaties tonen, een cliëntgerichte organisatie en innovatief beleid voeren. Noordwijk-Binnen Het samenwerkingsverband Noordwijk binnen richt zich op het bieden van geïntegreerde eerstelijnszorg. De zorgaanbieders werken elk vanuit hun eigen praktijk met elkaar samen. Zij geven vorm aan de samenwerking door het gezamenlijk bieden van zorgprogramma’s. Strategie In het meerjarenbeleidsplan 2010-2013 van de gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld wordt de strategie van de organisaties weergegeven. Deze ziet er op hoofdlijnen als volgt uit: 11

• Het bieden van hoogwaardige en betaalbare geïntegreerde eerstelijnszorg; • Innovatie door nieuwe vormen van geïntegreerde zorg, service en kwaliteit; • De toegevoegde waarde van Rijncoepel zichtbaar maken: minder verwijzingen, beter voorschrijven, minder fouten, verschuiving van zorg van de tweede- naar de eerstelijn en een goede service en bereikbaarheid; • Partnerschap met verschillende organisaties; • Organisatorische randvoorwaarden; het creëren van de juiste organisatie en infrastructuur. Uitwerking en operationalisering conform het chronic care model

12

Samenvatting: het jaarverslag in hoofdlijnen Ons werk binnen Rijncoepel is er op gericht om onze cliënten het zo makkelijk mogelijk te maken om de best mogelijke, toegankelijke zorg te krijgen. In dat licht kunt u ook deze samenvatting van het jaarverslag 2011 zien. In het kort zetten wij hieronder een aantal interessante punten uit het jaarverslag op een rij. Wilt u na het lezen meer weten, dan staat op de pagina’s erna het uitgebreide verslag. Zorgprogramma’s Na 4 jaar ervaring met de huidige opzet van de zorgprogramma’s, waarbij de nadruk lag op de samenwerkingsafspraken tussen de disciplines, is er in 2011 een nieuwe opzet gemaakt, waarbij meer nadruk komt te liggen op de uitvoering van de zorg door de verschillende disciplines. Binnen zorgprogramma’s werken alle disciplines (huisarts, apotheker, fysiotherapeut, praktijkondersteuner, psycholoog, diëtist, enzovoort) samen rondom één thema – bijvoorbeeld diabetes mellitus, hartfalen of psychosociale problematiek.

Tegenstrijdige of onvolledige informatie over een aandoening is niet bevorderlijk voor het aanpassen van de leefstijl. Daarom is een start gemaakt om het gebruikte voorlichtingsmateriaal van de verschillende disciplines op elkaar af te stemmen.

Op de locatie Wantveld is het controleschema voor cliënten met diabetes bij de huisarts/praktijkondersteuner herzien. Nu worden cliënten voor de jaarcontrole opgeroepen in hun geboortemaand.

Om cliënten, in het kader van de leefstijlinterventie, door te verwijzen naar het reguliere sportaanbod is er op de locatie Wantveld een overzicht gemaakt van het sportaanbod in Noordwijk en omgeving. Om dit overzicht zo goed mogelijk bij inwoners van Noordwijk te krijgen is er overleg geweest met de gemeente Noordwijk. Het overzicht van het sportaanbod is dan ook door hen overgenomen en op de website van de gemeente geplaatst.

Zelfmanagement, waarbij de cliënt een hoge mate van eigen inbreng heeft in de behandeling/begeleiding van zijn ziekte, willen wij binnen onze handelswijze invoeren. Om te onderzoeken waar dit het meest effectief is hebben we een pilot gehouden met het persoonlijke zorgplan. Hieruit blijkt dat zelfmanagement het meest zinvol is bij nieuwe cliënten met diabetes. Cliënten hebben er belang bij op het juiste moment bij de juiste zorgverlener behandeld te worden. Daarom hebben de huisartsen, diëtisten en fysiotherapeuten op de locatie Stevenshof, afspraken gemaakt over wanneer de cliënt doorverwezen moet worden.

Voorkomen is beter dan genezen. In dit kader is gezondheidscentrum Stevenshof gestart met het ‘opsporen’ van cliënten met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten (cardiovasculair risico- management). Deze mensen komen in aanmerking voor een preventieconsult.

Om goed inzicht te krijgen in de ernst en de impact van de klachten bij cliënten met urineincontinentie is op de locatie Stevenshof, onderzocht welke vragenlijst hier het best bij past. Deze vragenlijst wordt nu in de praktijk gebruikt. De praktijkondersteuner heeft het overzicht van de cliënten die bij de apotheek regelmatig incontinentiemateriaal halen, vergeleken met de bekende cliënten in de huisartsenpraktijk. Cliënten die geruime tijd niet voor deze klacht bij de huis- 13

artsenpraktijk zijn geweest voor een consult, zijn gebeld en uitnodigt voor een consult. Dit heeft vele positieve reacties opgeleverd. Zorgspecialist Om de kwaliteit van het zorgaanbod verder te kunnen verbeteren is de functie zorgspecialist ontwikkeld. De zorgspecialist is een expert op een bepaald terrein. Onze eerste zorgspecialist is voor het aandachtsgebied COPD. Deze zorgspecialist is een kaderarts COPD. Een greep uit de functieomschrijving van de zorgspecialist COPD: • Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van COPD volgen en implementeren • begeleiden van de werkgroepen COPD bij het maken en uitvoeren van verbeterplannen • geven van scholing • patiëntgebonden adviezen Interne structuur Ook in 2011 is Rijncoepel gegroeid. De interne structuur van Rijncoepel is in 2011 hierop aangepast. De in 2010 ontwikkelde overlegstructuur is begin 2011 in werking getreden met de instelling van het zorg- overleg en het strategisch overleg. Aan het strategisch overleg nemen uit elk samenwerkingsverband drie kerndisciplines (huisarts, fysiotherapeut en apotheker) deel. Samen met de bestuurder worden hier de lijnen uitgezet voor het lange termijn beleid van Rijncoepel. Ieder samenwerkingsverband heeft een locatiecoördinator Zorg. Deze heeft de belangrijke taak om de ontwikkeling van het lokale zorgaanbod te stimuleren. Rijncoepel heeft gekozen voor een model dat vergelijkbaar is met de wijze waarop een ziekenhuis wordt bestuurd. Hierbij zijn professionals en bestuurder samen verantwoordelijk, maar wel ieder vanuit een specifieke rolverdeling. Dit jaar is veel aandacht gegaan naar de invulling van rechten en 14

plichten van alle betrokken partijen en de bestuurlijke verhouding tussen professionals en bestuurder. Dit proces heeft geleid tot een eerste uitwerking van een Document Multidisciplinaire Staf in combinatie met een Huishoudelijk Reglement. Financiën, automatisering en huisvesting Financieel beheer was ook een prioriteit voor Rijncoepel in het afgelopen jaar. Het jaar 2011 sloot af met een positief exploitatieresultaat. Dit zal worden gebruikt om de financiële positie/reserve te versterken. De gezondheidscentra Wantveld en Stevenshof werden begin 2011 geplaagd door een grote hoeveelheid storingen en uitval op het gebied van automatisering. Besloten is, mede met het oog op de verwachte komst van een keteninformatiesysteem, de inmiddels vijf jaar oude hardware eerder te vervangen. Aan de huisvestingsproblematiek van Gezondheidscentrum Wantveld is in 2011 opnieuw ruime aandacht besteed. Gekeken is naar de mogelijkheid om het gezondheidscentrum te splitsen. Uiteindelijk is het principebesluit genomen als geheel te verhuizen. Daarna zijn verschillende opties opnieuw zorgvuldig beoordeeld. Gestart is met de uitwerking van de bouwtekeningen voor één locatie. Een verhuizing wordt vooralsnog niet in 2012 verwacht. Eind 2011 heeft Rijncoepel haar vierde samenwerkingsverband verwelkomd. Het samenwerkingsverband Herenstaete uit Voorhout is per 1 januari 2012 toegetreden. Hiermee komt het totale cliënten aantal voor Rijncoepel op 46.000.

Zorgprogramma’s

15

16

Zorgprogramma’s

Zorgprogramma’s Elk zorgprogramma heeft een programma- coördinator (PC) die ervoor moet zorgen dat het zorgprogramma uitgevoerd wordt en de kwaliteitseisen gehaald worden. Per locatie is er een locatiecoördinator zorg (LOCOZO) die de programmacoördinatoren aanstuurt. De coördinator Kwaliteit en Innovatie, in dienst van Rijncoepel, ondersteunt de programmacoördinatoren.

Op dit moment bestaat er spiegelinformatie met benchmark over Diabetes Mellitus (DM) en COPD (chronische longziekte). Sinds 2011 levert STERK ook cijfers over Cardiovasculair Risicomanagement (CVRM). De spiegelinformatie heeft alleen betrekking op de gegevens uit de huisartsenpraktijken. Het is nog niet mogelijk om multidisciplinair spiegelinformatie te verkrijgen. Dit is een aandachtspunt voor 2012.

Rijncoepel is aangesloten bij het regionale ketenzorg initiatief STERK (Stichting Eerstelijns Regionale Ketenzorg) om de zorg transparant te maken en te toetsen aan een nog grotere groep huisartsen. STERK maakt gebruik van het Centraal Management Informatiesysteem Zorg (CMIZ) om haar cijfers te genereren. Daarnaast verzorgt STERK de regionale spiegelinformatie over chronische zorg in de huisartsenpraktijk.

17

Zorgprogramma voor cliënten met diabetes mellitus Betrokken disciplines De eerste schil disciplines wordt gevormd door huisarts, praktijkondersteuner (POH), apotheek en diëtist. Deze partners conformeren zich aan de afspraken die gemaakt zijn in het zorgaanbod. Doelstelling De zorg voor cliënten met diabetes mellitus (DM, T90) in de eerste lijn optimaliseren. Bij diabetes gerelateerde complicaties wordt, op indicatie en volgens afspraak, verwezen naar de tweede lijn. Resultaten Noordwijk- Binnen - In 2011 zijn de resultaten van de STERK-gegevens geanalyseerd. Alle gegevens zijn per praktijk beoordeeld. De verschillen zijn geaccentueerd en waar mogelijk geoptimaliseerd. De praktijkondersteuners/praktijkverpleegkundigen (PVK’s) hebben in hun gestructureerd overleg afspraken gemaakt over eenduidigheid van handelen en registreren. Praktijk Irisplein heeft het contact met de diëtisten verbeterd en is een pilot gestart met een Klant Informatie systeem (KIS). De papieren versie van de Diabeteszorgstandaard (‘Zorgwijzer’) werd in praktijk Atrium uitgereikt aan dertig cliënten met diabetes mellitus. Er werd ook een aanvang gemaakt met het Individueel Zorgplan.  In het multidisciplinaire overleg is gesproken over een deel van de uitwerking van de Zorgstandaard; met name is gesproken over een beweegprogramma van de fysiotherapeuten en de rol van de dië18

tisten, mede met het oog op de nieuwe financiering 2012. Ook is er veel gesproken over de maximale vergoeding POH-S 2011. Hierbij is aan de orde gekomen, dat de formatie POH-S minimaal was, en daardoor de kwaliteit van de zorg onder druk kwam te staan. De module ‘Stoppen met roken’ is voor het jaar 2011 onvolledig gefaciliteerd door de zorgverzekeraar. De resultaten van de gegevens uit het systeem van STERK waren in november 2011 goed. De gegevens van januari van STERK zijn nog niet beschikbaar, gedifferentieerd naar elke praktijk apart, waardoor er geen meting van resultaten van verbetering mogelijk is. De apotheek heeft de cliënten geïnformeerd door middel van geprotocolleerde eerste en tweede uitgifte begeleiding, daarnaast is specifiek aandacht besteedt aan therapietrouw en co-medicatie. Stevenshof - In 2011 is er gewerkt aan de volgende projecten/ambities: • Invoeren preventieconsult en daarmee screenen op onder andere diabetes mellitus. Aan de hand van de NHG-standaard preventie consult zijn voorbereidingen getroffen voor implementatie van het preventie consult in de praktijk. Het gebrek aan vergoeding maakt dat dit ‘on hold’ staat. • Aandacht voor zelfregulatie en educatie. Alle cliënten met diabetes hebben de Zorgwijzer van Diabetesvereniging Nederland (DVN) gekregen. De informatie brief voor nieuwe diabetici is herschreven. • Aandacht voor nierinsufficiëntie: zo nodig aanvullende bepaling en aandacht registratie contra-indicatie nierinsufficiëntie. Volgens het

protocol chronische nierinsufficiëntie wordt gecodeerd en eventueel aanvullend lab aangevraagd. • Structureel overleg disciplines. Twee keer Multidisciplinair overleg geweest. Casuïstiek en samenwerking • Medicijncheck diabetici. Gestructureerde bespreking door apotheker en huisarts ingeval van polyfarmacie bij cliënten met diabetes. Er is geprobeerd criteria te formuleren om die cliënten te identificeren voor wie dit zinvol is. Wantveld - In 2011 is er gewerkt aan de volgende projecten/ambities: • Er zijn afspraken gemaakt met de oogarts over de oogcontrole/ fundusfoto’s (Ksyos). • Het controleschema voor cliënten met diabetes bij de huisarts/praktijkondersteuner is herzien, waarbij cliënten voor de jaarcontrole opgeroepen worden in hun geboortemaand. • Er is een pilot gedaan met een persoonlijk zorgplan. Hieruit blijkt dat zelfmanagement het meest zinvol is bij nieuwe cliënten met diabetes.

Conclusie • Het percentage diabeten ‘in zorg bij de huisarts’ligt bij Noordwijk-Binnen iets lager dan bij beide andere samenwerkingsverbanden. Noordwijk-Binnen is pas in 2011 met het zorgprogramma diabetes mellitus begonnen. • Prevalentie van diabetes is het hoogst in Wantveld. Het verschil is te verklaren doordat Stevenshof een jongere populatie heeft. Voor Noordwijk-Binnen, met een vergelijkbare leeftijdsopbouw als Wantveld, is het verschil te verklaren doordat er pas in 2011 met het zorgprogramma is gestart. • Wat betreft de procesindicatoren voor de totale populatie zijn er een aantal opvallende dingen: op alle indicatoren scoort Rijncoepel hoger dan de benchmark, waarbij Stevenshof er echt positief uitspringt. Wantveld blijft achter ten aanzien van LDL en HbA1C. Concluderend: De procesindicatoren liggen bij de samenwerkingsverbanden goed op koers. Wantveld moet nog wat meer aandacht besteden aan het meten van de BMI en het LDL-cholesterol. In Stevenshof vindt er een zeer goede registratie en controle plaats. De uitkomsten van de zorg zijn voor de drie samenwerkingsverbanden binnen Rijncoepel bovengemiddeld.

19

Zorgprogramma voor cliënten met COPD Betrokken disciplines Huisarts, praktijkondersteuner, apotheek, diëtist, fysiotherapeut. Doelstelling Het maken van expliciete afspraken in de eerstelijns multidisciplinaire zorg voor cliënten met de diagnose COPD. De betrokken disciplines werken als een team en stemmen de zorg op elkaar af. Resultaten Noordwijk-Binnen - In 2011 is er een protocol COPD geschreven en afspraken gemaakt over het registreren in het HIS voor het verkrijgen van de uitslagen van de indicatoren voor het jaarverslag. Daarnaast is er een handreiking geschreven over hoe het zorgprogramma in de dagelijkse praktijk toe te passen is. Een ander aandachtspunt was het registreren van de hoofdbehandelaar in het HIS. In praktijk Atrium zijn de doelstellingen van de behandeling en het belang daarvan, zoals beschreven in de zorgstandaard COPD, besproken met de cliënt. De cliëntenversie van de LAN-zorgstandaard werd uitgereikt aan een aantal mensen. Er is nadruk gelegd op de nieuwe rol van de cliënt in de behandeling. Bij alle cliënten is de inhalatietechniek gecontroleerd en zo nodig verbeterd. Hiervoor was heel vaak een nieuwe instructie nodig. Er is ook veel aandacht besteed aan de ziektelast van COPD, dit volgens de richtlijnen van de CAHAG.

Stevenshof - De zorg is onveranderd multidisciplinair geleverd onder andere in de vorm van de COPD-carrousel (*). Er is een praktijkondersteuner astma/COPD; zij voert de spirometriëen uit en doet volledige, geprotocolleerde consulten met betrekking tot zorg voor cliënten met COPD. In 2011 is de programmacoördinator elders gaan werken. Door deze wisseling van de wacht heeft er dit jaar geen evaluatie of overleg plaatsgevonden. In 2012 zal het ZP geëvalueerd en aangepast worden. Daarnaast zal er samenwerking gezocht worden met de zorgspecialist COPD binnen Rijncoepel. Wantveld - De ambitie om alle cliënten met COPD in te delen volgens de GOLD-criteria is afgerond. 92% is in kaart gebracht. Verder zijn de verwijscriteria voor cliënten met COPD op papier gezet voor de fysiotherapie en diëtist. Zo is voor iedereen inzichtelijk wanneer cliënten met COPD moeten worden doorverwezen. Er is een start gemaakt om het voorlichtingsmateriaal van apotheek, fysiotherapie, huisartsenpraktijk en diëtiste op elkaar af te stemmen. We weten wat er op de verschillende locaties gebruikt wordt en zullen in 2012 een keuze hierin maken. Verder staan we sinds oktober 2011 in het kwaliteitsregister van Stoppen met Roken. Op deze manier kunnen mensen wat betreft de vergoeding voor het Stoppen met Roken-spreekuur terecht bij Wantveld (anders Stivoro). Om geregistreerd te blijven gaan de praktijkondersteuners een cursus volgen ‘begeleiden van mensen die willen stoppen met roken’.

(*) Tijdens een carrousel ziet een cliënt alle behandelaren achter elkaar. Aan het eind van de carrousel is er een multidisciplinair overleg, waarbij de zorg op elkaar afgestemd wordt.

20

Conclusie • Bij COPD is alleen nog naar procesindicatoren gekeken, in tegenstelling tot diabetes mellitus, waarbij ook naar de uitkomst van de zorg is gekeken. • Op grond van de procesindicatoren kan worden geconcludeerd dat (de prevalentie verschilt niet veel onderling) de diagnose COPD in voldoende mate wordt gesteld. • Voor 20% van de COPD populatie is niet bekend wie de hoofdbehandelaar is en voor bijna 50% is de mate van ernst van de COPD niet bekend. Tussen de samenwerkingsverbanden zijn er grote verschillen. Dit wordt verklaart doordat in Wantveld in 2011 extra aandacht is besteed aan het indelen in GOLD-classificatie.

Concluderend: Het proces van controles rondom cliënten met COPD behoeft nog verbetering. De aanstelling van de zorgspecialst COPD in 2012, het vernieuwen van het zorgprogramma COPD in 2012 en de introductie van het KIS zullen hier verbetering in gaan brengen de komende jaren.

21

Cardiovasculair risicomanagement Betrokken disciplines Als kerndisciplines zijn betrokken de huisarts, praktijkondersteuner, apotheek en diëtist. In het kader van leefstijlinterventie ((Be)Weeg!®/ BeweegKuur®) is ook de fysiotherapeut betrokken bij dat onderdeel van het zorgprogramma. Doelstelling Primaire en secundaire preventie van hart- en vaatziekten. Het pakket is gericht op een continue bewaking van de risicofactoren en behandeling. Voor deze aanpak biedt het programma het zorgaanbod (Be)Weeg!®/BeweegKuur®). Resultaten Stevenshof - Er zijn vier ambities geformuleerd: • Opstarten van het preventieconsult Cardiometabool. Opsporing van cliënten met een verhoogd risico op cardiovasculaire aandoeningen. Hiervoor is gekeken welke cliënten voor dit preventieconsult in aanmerking komen. Door gebrek aan vergoeding van het preventieconsult staat de verdere invoering hiervan voorlopig in de wacht. • Followup schema CVRM; er is een nieuw protocol gemaakt voor de follow up ingedeeld naar risicofactoren. Dit protocol is aangepast en geïmplementeerd. • Extra aandacht voor chronische nierinsufficiëntie: hier zijn de laboratoriumaanvragen gedaan volgens de landelijk transmurale afspraken bij chronische nierinsufficiëntie. Er wordt meer van gevolgen nierinsufficiëntie gekeken. 22

• Aandacht voor de nieuwe richtlijn CVRM. Over dit onderwerp zijn de eerste afspraken binnen het Farmaco Therapeutisch Overleg (FTO) gemaakt, ondanks dat de NHG-CVRM uiteindelijk in januari 2012 is uitgekomen. Wantveld - De voornaamste ambitie was de implementatie van het preventieconsult. Dit is echter om meerdere redenen niet geïmplementeerd: • geen evidente ziektewinst te behalen in het systematisch oproepen van risicocliënten; • geen tarief vanuit zorgverzekeraar voor preventieconsult; • veel extra werk voor met name de praktijkondersteuner. De andere ambitie om van alle bekende cliënten met hart- en vaatziekten de hoofdbehandelaar in kaart te brengen is goed geslaagd.

Conclusie • Gekeken is naar cliënten met aangetoonde hartvaatziekten, dus nog niet naar de mensen met een verhoogd risico zonder HVZ. Opvalt dat Wantveld de hoogste prevalentie heeft en dat alle samenwerkingsverbanden hoger zitten dan de benchmark. Het betreft ook een populatie met verschillende diagnosecodes. De gevonden prevalenties hebben een nauwe relatie met het goed registreren en coderen in het HIS. De procesindicatoren en de uitkomstindicatoren staan in één tabel en er is niet gekeken wie de hoofdbehandelaar is. Er is ook niet gecorrigeerd voor leeftijd, terwijl bijvoorbeeld de hoogte van de bloeddruk en het al dan niet behandelen met een statine wel leeftijdsafhankelijk zijn. Dit betekent dat het lastig is om de indicatoren te interpreteren, de onderlinge verschillen te verklaren en te vergelijken met de benchmark.

• Rijncoepel totaal scoort op de meeste indicatoren niet opvallend afwijkend ten opzichte van de benchmark. Het enige dat opvalt is dat Rijncoepel wel gemiddeld beter scoort op de indicatoren die met leefstijl te maken hebben. Dat kan wel gezien worden als een resultaat van het multidisciplinair samenwerken waarbij de focus op leefstijladvisering ligt.

23

Zorgprogramma voor cliënten met psychosociale problematiek Betrokken disciplines Huisarts, praktijkondersteuner-GGZ (geestelijke gezondsheidszorg), psycholoog, maatschappelijk werker, psychiater en psychosomatisch werkende fysiotherapeut. Doelstelling Optimaal vorm geven en toelichten van de afspraken van de eerstelijns multidisciplinaire zorg voor mensen met GGZ-problematiek, die zich aandienen op het spreekuur van de huisarts. Resultaten De gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld (samen met de Zorgcoöperatie Katwijk langs de Rijn) hebben ook in 2010 meegedaan met het regionale pilotproject praktijkondersteuner-GGZ van REOS, waarvoor eerder gebruikte consultatiegelden voor het eerst in 2009 rechtstreeks beschikbaar zijn gekomen voor de eerstelijnszorg. Het gaat hierbij om de invulling en ontwikkeling van een ketenzorgmodel GGZ. Stevenshof - In samenwerking met een eerstelijnspsycholoog en een zelfstandig gevestigd psychiater heeft de programmacoördinator een werkafspraak opgesteld over de diagnostiek en behandeling van ADHD. Tijdens een van de FTO’s is het onderwerp depressie en gebruik van antidepressiva uitgebreid besproken. Hierbij kwamen onder andere de therapietrouw, duur van de behandeling en eerste keuze van medicatie aan de orde.

24

Wantveld - Het psycho-sociaalteam heeft dit jaar zeven keer vergaderd. Thematisch kwamen de volgende zaken aan de orde: • arbeidsgerelateerde problematiek • diagnostiek en vier DKL-vragenlijsten • samenwerking • communicatie tussen de ketenpartners • medische verklaring door huisarts • CJG Psycho-Sociaal Team in 2011

Zorgprogramma voor cliënten met hartfalen Betrokken disciplines Huisarts, praktijkondersteuner, apotheker, cardiologen Diaconessenhuis en Behandeladviescentrum ouderengeneeskunde LUMC. Doelstelling Het zorgprogramma richt zich op: • het optimaliseren van de zorg voor cliënten met de diagnose hartfalen. • het bewaken en behandelen van de aandoening • de medicatieveiligheid. • het optimaliseren van de communicatie met andere hulpverleners en cliënten. • het invoeren van casefinding (zoeken door de hulpverlener of arts naar risicofactoren of beginnende afwijkingen bij mensen die om andere redenen een hulpverlener of arts bezoeken) wanneer er een goede methode is ontwikkeld. Resultaten Stevenshof - Het afgelopen jaar is er aan de volgende ambities gewerkt: het optimaliseren van medicatie Ace-remmer en B-blokker en nieuwe cliënten met hartfalen toevoegen aan zorgprogramma en voorzien van juiste hoofdbehandelaarcode. De praktijkondersteuner heeft iedere cliënt op medicatie bekeken en besproken met de huisarts. Wantveld - Er is gekeken naar de kwaliteit van zorg binnen de doelgroep cliënten met hartfalen, met name gericht op optimalisatie van farmacotherapie conform de (herziene) NHG-richtlijnen. Daarnaast zijn de mensen beoordeeld die behan-

deld worden bij de specialist en mogelijk terugverwezen kunnen worden naar de eerstelijnszorg. Deze vorm van inventarisering en bespreking van alle cliënten met de diagnose hartfalen zal eens in de twee jaar met alle huisartsen plaatsvinden, case finding eens in de vijf jaar. Noordwijk Binnen - In 2011 is er geanalyseerd binnen de huisartsenpraktijken of de diagnoses K77, K 77.01 of K77.02 juist zijn toebedeeld. Conclusie Van hartfalen is geen benchmark, de gegevens zijn door middel van de Q-module uit het HIS gehaald. Conclusies zijn daarom lastig te trekken op grond van deze indicatoren. Wat in ieder geval opvalt: • meer dan de helft van de mensen met hartfalen zijn bij de huisartsenpraktijk onder behandeling. • Ook van de mensen onder behandeling bij de specialist is het belangrijk om te beschikken over gegevens als nierfunctie en Kalium voor het medicatieveiligheid. Dit vraagt een actief beleid, want de gegevens van de specialist komen niet ongevraagd in het huisartsendossier terecht. Daarom is er voor gekozen om de gegevens van de gehele populatie cliënten met hartfalen te meten, dus niet alleen op de populatie onder behandeling bij de huisarts. De onderlinge verschillen zijn niet heel groot, maar omdat er geen Benchmark gegevens zijn is niet duidelijk in hoeverre er nog verbeterd kan worden. 25

Leefstijlinterventie Gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld hebben het leefstijlinterventieprogramma (Be)Weeg!® ontwikkeld in 2006. In gezondheidscentrum Stevenshof is dit programma in 2010 wederom in het zorgaanbod opgenomen. Gezondheidscentrum Wantveld heeft in 2009 meegedaan aan de pilot van BeweegKuur® en is hier in 2011 mee doorgegaan. Betrokken disciplines Huisarts, praktijkondersteuner, (psychosomatisch) fysiotherapeut en diëtist. Doelstelling De programma’s zijn multidisciplinair gericht op verbetering van de leefstijl, gericht op cliënten met overgewicht, al dan niet in combinatie met een van de andere risicofactoren op hart- en vaatziekten, zoals diabetes mellitus of hypertensie. De programma’s kennen een langdurige begeleiding van één jaar. De praktijkondersteuner is de vaste begeleider. Door ontwikkeling en uitvoering van dit programma zullen de centra de komende jaren in staat zijn om leefstijladvisering aan te bieden als specifiek product, maar ook als onderdeel van de verschillende zorgprogramma’s.

26

Resultaten Stevenshof - In de loop van de afgelopen vier jaar is het programma (Be)Weeg! aangeboden. In 2011 zijn er elf deelnemers geweest. Wantveld - In 2011 hebben zeventien cliënten meegedaan aan BeweegKuur. De deelnemers die zich dit jaar hebben aangemeld, kwamen door verwijzing van de huisarts of uit zichzelf. Door dit eigen initiatief zijn de deelnemers veel gemotiveerder. Dit jaar is er speciaal aandacht besteed aan het inzichtelijk krijgen van het sportaanbod in Noordwijk en omgeving. BeweegKuur® is een leefstijlinterventie programma ontwikkeld door het NISB.

Zorgprogramma Cont(in)ent(ie) Betrokken disciplines Huisartsen, kaderhuisarts urogynaecologie, praktijkondersteunervrouwenklachten, fysiotherapeuten met aantekening bekkenklachten en bekkentherapeuten van het Bekken Advies Centrum Voorschoten, apotheek Stevenshof en verloskundige praktijk Van het Kaar. Er bestaan contacten met de poliklinieken gynaecologie en urologie van het LUMC, het Diaconessenhuis in Leiden en met het Rijnland Ziekenhuis Leiderdorp. Doelstelling In dit zorgprogramma staan de afspraken met betrekking tot optimale multidisciplinaire samenwerking binnen het gezondheidscentrum beschreven voor cliënten met urine-incontinentie.

Resultaten Stevenshof - Dit jaar is onderzocht welke vragenlijst over ernst en impact de klachten van cliënten het best in beeld krijgt en in de praktijk goed te gebruiken is. De praktijkondersteuner heeft het overzicht van de cliënten die bij de apotheek regelmatig incontinentiemateriaal halen, vergeleken met de bekende cliënten in de huisartsenpraktijk. Cliënten die geruime tijd niet voor deze klacht bij de huisartsenpraktijk zijn geweest voor een consult, zijn gebeld en uitnodigt voor een consult. Dit heeft vele positieve reacties opgeleverd. De kaderarts heeft op landelijk niveau overleggen gehad met Health Base over het opstellen en invoeren van een protocol in het HIS/Medicom. Knelpunt is dat sinds 1 jan 2011 de vergoeding van de fysiotherapie/ bekkenfysiotherapie is veranderd; fysiotherapie in aanvullend pakket, bekkenfysiotherapie in basisverzekering.

27

28

Kwaliteitsbeleid

29

30

Kwaliteitsbeleid

Kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid voor de gehele organisatie Rijncoepel voert een integraal kwaliteitsbeleid voor de gehele organisatie. Daarbinnen voeren de bedrijfsonderdelen (de verschillende disciplines binnen een gezondheidscentrum) een meer op de eigen beroepsgroep gericht kwaliteitsbeleid. Als hulpmiddel voor het integrale kwaliteitsbeleid wordt gebruik gemaakt van het HKZ-normstelsel Ketenzorg Multidisciplinaire Eerstelijns samenwerkingsverbanden. Het voornemen is dat de gezondheidscentra die zijn aangesloten bij Rijncoepel komen tot HKZ ketencertificering. Ook in financieel opzicht zal dit meerwaarde moeten brengen.

uitgedeeld. Tevens heeft er een cliëntgesprek plaats gevonden om een aantal punten door te spreken. Aan de hand van de uitslag zijn er verbeterplannen opgesteld. Interne audit Het functioneren van het auditteam is geïnventariseerd. Hieruit is gekomen dat de wens is de interne audit niet meer door interne medewerkers gedaan worden. De voorkeur gaat uit dit door een externe te laten doen. Redenen hier voor zijn meer expertise, makkelijker te organiseren (minder mankracht vrijmaken).

Het voornemen voor 2012 is dat de samenwerkingsverbanden die zijn aangesloten bij Rijncoepel komen tot HKZ-ketencertificering. Gezondheidscentrum Wantveld is gecertificeerd voor niveau 2 en Gezondheidscentrum Stevenshof is voor niveau 1. Samenwerkingsverband Noordwijk- Binnen streeft in 2012 te certificeren voor niveau 1. Voortgang ECB (Eerstelijn door Cliënten Bekeken) Eens in de drie jaar vindt er een tevredenheidsonderzoek onder cliënten plaats binnen de gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld. In 2010 is dat het geval geweest. Deze methode van onderzoek is niet geschikt voor het samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen. Via een enquète is de mening van gebruikers van het gezondheidscentrum gevraagd. Hiervoor hebben huisartsen en fysiotherapeuten vragenlijsten 31

Stevenshof Verbeterpunten Gezondheidscentrum Telefonische bereikbaarheid

Verbeterpunten fysiotherapeut Telefonische bereikbaarheid verbeteren Informatie over specialisaties

Verbeterpunten huisarts Telefonische bereikbaarheid Privacy aan de balie Wachttijden E-consult Niet altijd bij de eigen huisarts terecht kunnen

‘Kale aankleding’ Beperkte tijd om recepten aan te vragen

32

- Bereikbaarheid is verbeterd met behulp van een nieuwe telefooncentrale. (geldt zowel voor de fysiotherapeut als huisarts)

- De telefoon doorgeschakeld naar een van de fysiotherapeuten wanneer de assistente afwezig is. Er wordt nu in principe altijd opgenomen. - Op internet/site staat meer info over de specialisaties van de fysiotherapeuten.

- De wachttijden worden regelmatig gecontroleerd; bij de bezetting aan de telefoon wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de verwachte drukte. - De balie is verbouwd, er is onder andere geluids-demping aangebracht. - De huisartsen hebben een proef gedaan op de eerste etage waarbij zij wachttijd per huisarts (met foto) aangeven in de wachtkamer. - De mogelijkheid om gebruik te maken van het e-consult is beschikbaar voor cliënten die zich aangemeld hebben bij mijngezondheid.net. - De huisartsen werken in duo’s; als de eigen huisarts er niet is, is het mogelijk bij de duopartner een afspraak te maken. Als dat ook geen uitkomst biedt is er altijd een huisarts aanwezig. Daarbij is het gezondheidscentrum het hele jaar open, zodat nooit naar een andere praktijk hoeft worden uitgeweken. - De wachtkamers op de eerste etage en de begane grond zijn van muurposters voorzien. Beneden is een leestafel met nieuwe lampen neergezet. Ook is de leesportefeuille uitgebreid. - De tijd waarop via de herhaaltelefoon medicatie aangevraagd kan worden is uitgebreid van 9.00 tot 11.00 uur (was daarvoor tot 10.30 uur). Daarnaast is er de mogelijk om via mijngezondheid.net herhaalmedicatie aan te vragen.

Wantveld Verbeterpunten Gezondheidscentrum Telefonisch keuzemenu

Verbeterpunten fysiotherapeut Verbeterpunten huisarts Zelfstandig probleem oplossen Verbeterpunten apotheek Privacy

- De knelpunten zijn geïnventariseerd: niet direct de spoedlijn kunnen kiezen, verhaal is heel lang, in twee talen, in menu van de huisarts bij keuze herhaalrecepten wordt de tekst niet goed begrepen en het duurt te lang. - Zie hierboven. - Hiervoor wordt in 2012 een scholing motivational interviewing georganiseerd. Er is een plan van aanpak gemaakt, die de volgende zaken omvat: Bij verhuizing naar een nieuwe locatie cq verbouwing van een huidige locatie zullen bij de inrichting van de ruimtes (zowel publieksruimte als ruimtes waarvandaan men telefoneert) rekening worden gehouden met privacyaspecten. Gedacht wordt aan: vorm van de balie, geluidsisolatie, etc. In de huidige setting zijn aan de balie de volgende maatregelen getroffen: - Gebruik stemvolumen en toon - Stimuleren gebruik spreekkamer voor diverse soorten gesprekken, o.a. EUB/TUB - Structureel mogelijkheid aanbieden aan cliënten om (later) te bellen over vragen (geeft meer privacy) - Voorkomen van piektijden (= veel mensen in de publieksruimte) door spreiding van de afhaaltijden. - Mogelijkheid stellen van vragen/ bestellen van privacy-gevoelige producten via telefoon/ internet. - Bij afhalen door een derde (partner, moeder, zoon, oom, etc.) wordt rekening gehouden met de privacy van de cliënt. - Bij bellen door bij ons onbekende arts, verzorgende, familielid, verzekeraar, ziekenhuis, etc. wordt niet zonder uitdrukkelijke toestemming van de cliënt gegevens verstrekt. Blijvend punt van aandacht/ grootste punt ter beïnvloeding van de privacy blijft: persoonlijke aanpak van de apothekersassistente aan de balie. 33

Kwaliteitssystemen bij diverse disciplines De diverse disciplines binnen de gezondheidscentra kennen specifieke systeemnormen. Voor de huisartsen geldt de NHG-praktijkaccreditatie als specifieke systeemnorm. Voor fysiotherapie bestaat een schema voor HKZ-certificering. Accreditering huisartsen In het verslagjaar zijn diverse activiteiten opgenomen in het kader van de accreditering van de huisartsenpraktijken in de gezondheidscentra. De huisartsenpraktijk van Gezondheidscentrum Stevenshof is sinds 2006 geaccrediteerd door de NHG, de huisartsenpraktijk van gezondheidscentrum Wantveld is dit sinds mei 2007. Het keurmerk dat zij hebben ontvangen, geeft aan dat in de geaccrediteerde huisartsenpraktijk systematisch en continu wordt gewerkt aan kwaliteitsverbetering van de zorg. Ieder jaar worden één of meerdere verbeterplannen afgesproken. In het kader van de NHG-accreditatie moeten jaarlijks drie verbeterplannen gerealiseerd worden. Deze plannen moeten betrekking hebben op: 1. kwaliteit van de zorg: medisch-inhoudelijk onderwerp 2. kwaliteit van praktijkorganisatie en 3. klanttevredenheid Verbeterplannen huisartsenpraktijk Stevenshof: - COPD: verbeteren van de begeleiding bij stoppen met roken - niet opgehaalde verwijsbrieven - naar aanleiding van commentaar cliënten: opknappen wachtkamer

34

Verbeterplannen huisartsenpraktijk Wantveld: - verbeteren van de vaccinatiegraad voor influenza van volwassen astmacliënten - verbeteren van de bloeddrukinstelling van mensen met diabetes - verbeteren van de controle van cliënten met hart- en vaatziekten Certificering fysiotherapie De fysiotherapiepraktijk van het gezondheidscentrum Wantveld is in 2009 HKZ-gecertificeerd. In het najaar van 2011 is er weer een jaarlijkse, tussentijdse audit gedaan door Lloyds. We hebben voldaan aan de criteria en ons certificaat is verlengd. In 2012 krijgen we weer een grote audit, waarin gekeken wordt of we nog voldoen aan de eisen om opnieuw het HKZ-certificaat te krijgen. Automatisering We zijn overgegaan naar een nieuw automatiseringssysteem, Intramed. We streven ernaar om met dit systeem op het gebied van declaratie- en debiteurenbeheer, agenda-en cliëntenbeheer, vakinhoudelijke verslaglegging en managementinformatie efficiënter en overzichtelijker te kunnen werken, waardoor de kwaliteit op verschillende gebieden verbetert. Deskundigheidsbevordering Huisartsen zijn in het kader van hun vijfjaarlijkse herregistratie verplicht jaarlijks tenminste veertig contacturen te besteden aan deskundigheidsbevordering. Ook in 2011 is vanzelfsprekend door huisartsen en fysiotherapeuten in ruime mate na-

en bijgeschoold om (minimaal) te voldoen aan de eisen voor herregistratie. Nieuw in de voorwaarden voor herregistratie voor huisartsen is dat een deel van de veertig punten moet bestaan uit intercollegiale toetsing. Cliëntenparticipatie Binnen gezondheidscentrum Wantveld is sinds 2009 weer een cliëntenraad operationeel. Tweemaal heeft de directeur overleg gehad met de cliëntenraad. Onderwerpen die aan de orde gekomen zijn: de participatie van de cliëntenraad bij de cliënttevredenheidsenquète, de mogelijke verplaatsing van het gezondheidscentrum en de rol van de cliëntenraad. Planning & control In het verslagjaar zijn er, net als voorgaande jaren, afspraken gemaakt over de zogenoemde planning & controlcyclus binnen de beide organisaties. Jaarlijks wordt met de huisartsen en fysiotherapeuten een plan opgesteld voor het komende jaar in de vorm van een managementcontract. Het contract komt tot stand in de afstemming tussen discipline en management. De bewaking van het contract ligt bij de maatschappen zelf. Per kwartaal komt managementinformatie beschikbaar in het beleidsoverleg. Klachten Binnen de samenwerkingsverbanden zijn er meerdere manieren om klachten kenbaar te maken: direct bij de desbetreffende hulpverlener of bij de directeur van de organisatie. Bij gezondheidscentrum Wantveld is ook de mogelijkheid een klacht in te dienen bij de ombudsvrouw. Daarnaast zijn

de gezondheidscentra aangesloten bij de klachtencommissie Eerstelijnszorg Rijnland & MiddenHolland. De folder over de klachtenprocedure ligt in de wachtkamers van de samenwerkingsverbanden en wordt via de website kenbaar gemaakt. In 2011 is de klachtencommissie eerstelijnszorg Rijnland & Midden-Holland benaderd voor twee klacht van cliënten van de samenwerkingsverbanden. Er was één klacht over Wantveld. Deze is (vlak voor de hoorzitting) ingetrokken. De ander had betrekking op een huisarts werkzaam in huisartsenpraktijk Vinkeveld. Deze klacht werd gegrond verklaard. Wantveld De ombudsvrouw van gezondheidscentrum Wantveld is dit jaar vier keer benaderd voor hulp bij klachten. In alle gevallen is door de interventie van de ombudsvrouw de klacht naar tevredenheid afgehandeld. De ombudsvrouw neemt contact op met de zorgverlener over de klacht. De zorgverlener neemt vervolgens contact op met de cliënt. De oorzaak van de klachten was in de meeste gevallen onduidelijkheid en onzekerheid. In twee gevallen heeft de klacht geleid tot nieuwe interne afspraken. Zo zijn er binnen de huisartsenpraktijk afspraken gemaakt over hoe te communiceren dat een spreekuur uitloopt. Ook zijn er hoge stoelen aangeschaft voor de wachtkamer. Een melding hierover heeft geholpen om het lopende project te versnellen. De directeur heeft een melding gekregen van een cliënt van de huisartsenpraktijk. Dit had hoofdzakelijk betrekking op de bejegening. Aan de hand van deze klacht heeft de directeur gesproken met de huisartsen. De directeur heeft dit gerapporteerd 35

aan de cliënt, waarmee de klacht opgelost was. Via de ideeënbus uit de wachtkamer van de huisarts is een tip binnen gekomen over het telefonisch keuzemenu. Hierin werd gemeld dat het keuzemenu 34 seconden duurt voordat de keuze van de spoedlijn gegeven wordt. Deze tip is meegenomen in de evaluatie van het keuzemenu. Stevenshof De directeur heeft een melding gekregen van een cliënt van de huisartsenpraktijk. Dit had betrekking op de weigering om een patiëntendossier mee te geven en bejegening. De directeur heeft een gesprek gevoerd met de klager en met de huisartsenpraktijk. Hiermee is de klacht van de bejegening opgelost. Het patiëntendossier is op verzoek van de klager verstuurd naar de huisarts van keuze. Incidenten cliëntenzorg/signaleren verbeterpunten Binnen de gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld is de procedure Signaleren van Verbeterpunten geïmplementeerd. Via het meldingsformulier kunnen zowel verbeterpunten op het gebied van de cliëntenzorg als organisatorische zaken gemeld worden. Het uitgangspunt is dat zaken pas verbeterd kunnen worden als men zich ervan bewust is dat er iets fout is gegaan. Het heeft vooral als doel elkaar te stimuleren om fouten te bespreken en ook (schriftelijk) te melden. Iedere afdeling houdt zelf een overzicht bij van de gedane meldingen. Het aantal meldingen, ten opzichte van 2008, is enorm toegenomen. Een belangrijke reden hier36

voor is dat het melden van incidenten en fouten in de genoemde overleggen worden besproken. Deze overleggen zijn laagdrempelig en veilig voor de medewerkers. Tijdens de meldweek die in de zomer georganiseerd was, is ongeveer de helft van alle meldingen binnen gekomen. Stevenshof In 2011 zijn er binnen de huisartsenpraktijk Stevenshof twintig meldingen ontvangen, de afdeling fysiotherapie Stevenshof ontving geen enkele melding. Alle gesignaleerde verbeterpunten worden besproken in het MEGA-overleg en er zijn afspraken gemaakt zodat dit niet meer kan voorkomen. De afspraken komen in het schriftelijk verslag zodat iedereen ze kan lezen en op de hoogte is van deze afspraken, ook als een medewerker niet aanwezig is geweest. Wantveld In totaal gaat het om 22 meldingen, waarvan negentien op het gebied van cliëntenzorg en organisatie. Alle gesignaleerde verbeterpunten worden besproken in het overleg tussen huisarts en assistent en er komen afspraken zodat dit niet meer kan voorkomen. De afspraken komen in het schriftelijk verslag zodat iedereen ze kan lezen en op de hoogte is van deze afspraken ook als een medewerker niet aanwezig is geweest.

Voorlichting & Preventie

37

38

Voorlichting & Preventie

Voorlichting & Preventie Voorlichting en informatie In de zorgprogramma’s is aandacht voor de te verstrekken informatie en voorlichting. Voorlichting aan de cliënten vindt voor een belangrijk deel plaats in contact met de hulpverleners, aan de telefoon of in de spreekkamer. Daarnaast vindt meer algemene voorlichting plaats, ook op initiatief van de organisatie zelf. In de wachtkamers zijn folders beschikbaar over diverse aandoeningen en gezondheidsvragen (onder andere de NHG-cliëntfolders). De wachtkamerfolders worden regelmatig geactualiseerd. Sinds enige jaren hebben de gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld een eigen website. Gezondheidscentrum Stevenshof www.gcstevenshof.nl Gezondheidscentrum Wantveld www.wantveld.nl

Preventieprogramma’s Preventie is onder te verdelen in drie vlakken: • Zorgaanbod. Het betreft hier een aanbod gericht op het voorkomen van ziekte of de kans op complicaties verminderen. Deze interventies zijn niet ziekte-specifiek en vallen dus niet onder een zorgprogramma. • Polyfarmacie. Huisartsen en apothekers bespreken de medicatie inname van cliënten boven de 70 jaar die vijf of meer verschillende medicijnen gebruiken. • Griepvaccinatie en uitstrijkje. Hierbij wordt het landelijke beleid uitgevoerd. Binnen de centra kunnen cliënten ook terecht voor reizigersadvisering: bijvoorbeeld over vaccinatie en andere preventieve maatregelen. Bij de fysiotherapie is het mogelijk om na afsluiting van het medisch behandelprogramma een preventietraining te volgen. In de gezondheidscentra is in alle programma’s veel aandacht voor ‘gezond zijn’ in plaats van ‘gezondheidsklachten’. Dit uit zich in aandacht voor leefstijladviezen.

39

% gevaccineerd Noordwijk-Binnen

% gevaccineerd Stevenshof

2011

2010

2011

2010

2011

COPD

71

86

66

76

79

Hartfalen

78

87

66

-

77

DM

74

83

72

78

75

HVZ

70

77

76

74

70

Uitstrijkjes

Noordwijk-Binnen

Stevenshof

2011

2010

2011

2010

2011

Aantal

727

429

414

459

389

Opkomst percentage

86 %

81 %

79 %

79 %

77,6 %

Doelgroep griepvaccinatie

40

% gevaccineerd Wantveld

Wantveld

Financiën

41

42

Financiën

Financiën Financiën en constatering In het kader van het financieel beheer zijn verdere stappen gezet. De interne spelregels rondom de begroting en verantwoording zijn aangepast met het doel een betere toerekening van de kosten en het verhogen van de transparantie. Om de inkomsten en uitgaven frequenter en meer up to date te kunnen monitoren is het programma Visionplanner aangeschaft. Het programma zal in 2012 in gebruik worden genomen. Om meer inzicht te krijgen in de wijze waarop de cijfers van de huisartsenpraktijken kunnen worden beoordeeld is vanuit Rijncoepel is een landelijke benchmark opgezet. Centraal hierin stond het verkrijgen van kengetallen rondom formatie, verhouding centrumassistenten, praktijkondersteuners en te beoordelen in hoeverre de getallen van Wantveld en Stevenshof zich verhouden tot de landelijke gemiddelde cijfers. Ook andere onderdelen zoals vierkante meter gebruik en zorgregistratie werden hierin betrokken. De uitkomsten zullen in 2012 worden gebruikt om waar nodig de bedrijfsvoering tegen het licht te houden. Het overleg met de fiscus om te komen tot een formele erkenning van Rijncoepel als fiscale eenheid is in 2011 voortgezet. Vooralsnog heeft dit niet tot een concreet resultaat geleid. Herhaalde verzoeken om overleg te hebben zijn door de belastingdienst niet gehonoreerd. Wel is van de belastingdienst vernomen dat de ontwikkelingen rondom een fiscale eenheid geen prioriteit heeft.

In 2011 zijn plannen en afspraken gemaakt voor verschillende projecten voor de zorg en de ICT. Niet alle hiervoor begrootte gelden zijn in 2011 volledig benut. Hiervoor gereserveerde gelden zijn daarom meegenomen naar 2012. Gezondheidscentrum Stevenshof Voor gezondheidscentrum Stevenshof 2011 was het verder op orde brengen van de bedrijfsvoering een belangrijk aandachtspunt. In het bijzonder is aandacht besteed aan het versterken van de financiële positie van Stevenshof. De inkomsten en uitgaven zijn beter met elkaar in evenwicht gebracht. Aandacht is besteed aan de hoogte van de formatie in de huisartsenpraktijk met het oog op het afbouwen van de UMP constructie. De benchmark heeft hierbij al goede diensten bewezen. Het beeld wat naar voren kwam was dat juist door het bieden van zinnige en zuinige zorg sprake is geweest van een lagere omzet. Een conclusie was dat juist door de huidige werkwijze van de huisartsen sprake was van een lagere omzet. Zinnig werken droeg dus bij tot lagere inkomsten en daarmee een verzwakking van de inkomenspositie van het centrum. Het jaar 2011 sloot toch af met een positief exploitatieresultaat. Dit is echter met name toe te schrijven aan een aantal incidentele meevallers. Hierbij kan gedacht worden aan de variabiliseringstoeslag en de in de loop van het 2011 gemaakte extra afspraken met Zorg en Zekerheid rondom het zorgaanbod, zoals stoppen met roken en de start 43

Stevenshof Activa

2011 in 1

2010 in 1

Passiva

2011 in 1

2010 in 1

Materiële vaste activa

194.355

186.009

Eigen vermogen

240.791

248.737

Vlottende activa

549.018

416.045

Langlopende schulden

94.458

108.365

Kortlopende schulden

252.898

244.952

Totaal passiva

743.373

602.054

Totale activa

743.373

602.054

Stevenshof Resultaatrekening over boekjaar 2010

Realisatie 2011 in 1

Realisatie 2010 in 1

Baten

1.905.814

1.784.450

1.813.127

Lasten

1.768.854

1.840.951

1.706.774

136.960

-56.501

106.353

Resultaat boekjaar

44

Begroting 2011 in 1

van een programma rondom kwetsbare ouderen. Het positieve resultaat zal worden gebruikt om de financiële positie/reserve te versterken. Het is een onzekere zaak om afhankelijk te zijn van dit soort maatregelen. Meer structurele maatregelen, zoals het verder op orde brengen van de formatie, zullen echter noodzakelijk zijn.

De jaarrekening voor de Stichting Wantveld heeft een nul resultaat. Dit is een gevolg van de keuze om de maatschappen de kosten te laten betalen die in de beheersstichting zijn gemaakt. Voor Wantveld is de rekeningcourant schuld gestegen, doordat vanuit Rijncoepel geld is doorgestort. De schulden aan kredietinstellingen zijn hierdoor gezakt.

Gezondheidscentrum Wantveld De voornaamste inkomsten bestaan uit de omzet van de zorgverlening van de huisartsen en de fysiotherapie. Daarnaast ontvangt het gezondheidscentrum de module geïntegreerde eerstelijnszorg en zijn er inkomsten door verhuur van ruimten.

In gezondheidscentrum Wantveld is, evenals bij gezondheidscentrum Stevenshof, alle ICT hardware vervangen. De maatschap fysiotherapie is eind 2011 overgegaan op het programma Intramed. Intramed is een programma waarmee binnen de fysiotherapie patientgegevens worden

Wantveld Activa

2011 in 1

Passiva

2010 in 1

2011 in 1

Materiële vaste activa

298.644

255.548

Eigen vermogen

Financiële vaste activa

525.993

549.387

Kortlopende schulden

379.919 1.204.556

Totale activa

2010 in 1

564.320

583.520

Voorzieningen

243.755

216.483

326.799

Kortlopende schulden

396.481

331.732

1.131.734

Totaal passiva

1.204.556

1.131.734

Wantveld Resultaatrekening over boekjaar 2010

Realisatie 2011 in 1

Begroting 2011 in 1

Realisatie 2010 in 1

Baten

3.017.175

2.855.550

3.042.785

Lasten

3.017.175

2.855.550

2.959.919

0

0

82.866

Resultaat boekjaar

geregistreerd. Ook wordt dit programma ingezet ten behoeve van het declareren van de zorg. In verband met de invoering van het systeem is de post debiteuren toegenomen, omdat er later is gedeclareerd. Inmiddels zijn de achterstanden ingelopen. De omzet van de maatschap huisartsen is hoger. Hier was sprake van enkele meevallers, zoals de variabiliseringstoeslag. Ook zijn pas later in het jaar aanvullende afspraken gemaakt met de zorgverzekeraar rondom het zorgaanbod, zoals stoppen met roken en de start van een programma rondom kwetsbare ouderen. De maatschap huis-

artsen had hogere personeelskosten door de inhuur van een extra POH. Samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen Voor samenwerkingsverband Noordwijk- Binnen kon er dit jaar op tijd een contract worden afgesloten met Zorg en Zekerheid. Hierdoor kon reeds vanaf het begin van het jaar worden gedeclareerd. Dit heeft geresulteerd in fors minder afboekingen, omdat verre zorgverzekeraars dit contract volgden en de betaling doorvoerden.

45

46

Kerngegevens Besturing en Ondersteuning

47

48

Kerngegevens Besturing en Ondersteuning

Kerngegevens Besturing en Ondersteuning Algemeen Het primaire proces, de zorg, vindt plaats binnen de gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld. Binnen elk gezondheidscentrum is ter onder- steuning een locatiecoördinator en een financieel medewerker aanwezig. De besturing en ondersteuning op het gebied van financial control, PR & communicatie, kwaliteit & innovatie zijn ondergebracht in Rijncoepel. Het Samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen maakt sinds 1 januari 2010 deel uit van Rijncoepel. Noordwijk-Binnen is een samenwerkingsverband in de vorm van een stichting, waarbinnen de zorgprofessionals met elkaar samenwerken. De samenwerking met Rijncoepel is gericht op de multidisciplinaire ketenzorg. Automatisering In 2011 is gestart met de aanschaf van nieuwe hardware ten behoeve van Wantveld als Stevenshof. PR & communicatie De medewerker Communicatie ondersteunt de disciplines van de gezondheidcentra Stevenshof en Wantveld bij de externe communicatie. De gezondheidscentra hebben diverse informatie- folders over de verschillende diensten. Voorbeelden hiervan zijn: Dry Needling, praktijk- ondersteuner-GGZ en het groepsconsult. De cliëntenkrant ‘Wantveld Nieuws’ komt twee keer per jaar uit en wordt thuisbezorgd bij alle mensen die

ingeschreven staan bij de huisartsenpraktijk (oplage 5200 stuks). Daarnaast is zij ook betrokken bij het ontwikkelen van het intranet Rijncoepel-breed. Kwaliteit en innovatie (zorgprogrammering) De coördinator Kwaliteit en Innovatie ondersteunt de disciplines van de gezondheidscentra Stevenshof en Wantveld bij projecten die gericht zijn op innovatie en kwaliteitsverbetering. Als beleidsmedewerker is zij tevens betrokken bij het zorgoverleg van Rijncoepel. Ten aanzien van de innovatie is in 2011 voor het zorgoverleg de functie van zorgspecialist vormgegeven. Voor Rijncoepel is het intranet ontwikkeld. Financiële administratie/controller De financiële medewerkers binnen de gezondheidscentra voeren de administratie per centrum. De controller op concernniveau draagt zorg voor de controle, de begroting, de management- informatie en de jaarrekening. De financiële administratie rondom de GEZ-gelden is uitgevoerd door Rijncoepel. Directie en locatiecoördinator facilitair De directeur heeft de operationele zaken per gezondheidscentrum gedelegeerd aan een locatiecoördinator Facilitair. Het gaat daarbij om dagelijkse afstemming en coördinatie binnen het gezondheidscentrum (personeelszaken, ARBObeleid, BHV-activiteiten). Vanuit het gezondheidscentrum Stevenshof is veel aandacht besteed aan de afronding van de 49

samenwerking met het LUMC in de vorm van de universitaire modelpraktijk met de vakgroep PHEG van het LUMC. Het contract is eind 2010 formeel opgezegd.

Landelijk is actief geparticipeerd in het opge- richte samenwerkingsverband van acht koepel- organisaties: 1-in-ZORG.

Vanuit Wantveld is met name de problematiek van herhuisvesting van het gezondheidscentrum een continue aandachtspunt geweest.

Organisatiestructuur

Raad van Toezicht

Directeur

Staf • kwaliteit & innovatie • financiën & administratie • PR & communicatie

Samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen

50

Gezondheidscentrum Stevenshof

Gezondheidscentrum Wantveld

Kerngegevens Stevenshof

51

52

Kerngegevens Stevenshof

Kerngegevens gezondheidscentrum Stevenshof Het werkgebied Het gezondheidscentrum Stevenshof is er voor alle inwoners van de wijk Stevenshof in Leiden. In de wijk woonden in 2010 11.970 personen (bron: CBS bij U in de Buurt). Hiervan zijn er ruim 5.250 personen cliënt bij het gezondheidscentrum. Hiernaast heeft het gezondheidscentrum ook nog cliënten in omliggende wijken. Samenwerkende disciplines Binnen het gezondheidscentrum werken verschillende disciplines samen. Daaronder vallen apothekers, centrumassistenten, diëtisten, eerstelijnspsychologen, fysiotherapeuten en assistent fysiotherapie, huisartsen, logopedist, oefentherapeuten Cesar & Mensendieck, praktijkondersteuners, verloskundigen, wijkverpleging en het Centrum voor Jeugd en Gezin. De centrumassistenten, fysiotherapeuten en assistent fysiotherapie, huisartsen en praktijkondersteuners zijn in loondienst van het gezondheidscentrum. De overige disciplines zijn samenwerkingspartners binnen het centrum. Sinds 2009 is er ook een Centrum Jeugd en Gezin (CJG) gevestigd in het gezondheidscentrum. Universitaire Modelpraktijk In samenwerking met de afdeling PHEG (Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde) van het LUMC heeft de huisartsenpraktijk van gezondheidscentrum Stevenshof zich tot een universitair model huisartsenpraktijk (UMP) ontwikkeld. In de UMP willen de huisartsen van het gezondheidscentrum samen met de afdeling PHEG een

structurele bijdrage leveren aan onderwijs, onderzoek en zorginnovatie. In 2011 lag de focus op de volgende projecten: gemotiveerde medicatieoverdracht in samenwerking met de afdeling cardiologie van het LUMC, samenwerking met de afdeling gynaecologie van het LUMC en Jongeren Op Gezond Gezicht (JOGG). Met de afdeling gynaecologie van het LUMC is gekeken of er een model gemaakt kon worden voor goede samenwerking tussen polikliniek gynaecologie en huisartsen (naar voorbeeld AMC). Hoewel de wil er wel bestond bij de betrokken gynaecologen is vanwege onvoldoende tijd en prioriteit de door beide partijen gewenste verbetering van samenwerking niet echt van de grond gekomen.Naar aanleiding van Jongeren Op Gezond Gezicht (JOGG) in de Stevenshof een samenwerking opzetten voor een geïntegreerde benadering van kinderen met overgewicht in de wijk Stevenshof. Met alle betrokken disciplines is een breed gedragen multidisciplinair zorgprogramma ontwikkeld gericht op de signalering, behandeling en doorverwijzing van jongeren met overgewicht. Knelpunten bij deze uitvoeringspraktijk hangen samen met de instroom in het zorgprogramma. Dit kwam door onvoldoende signalering en bespreekbaar maken van overgewicht in de 0e lijn en door de gekozen benadering (case-finding) vanuit de 1e lijn. Onderwijs In gezondheidscentrum Stevenshof heerst een positief opleidingsklimaat. Sinds 2010 zijn er twee huisartsen in opleiding (AIOS), begeleid 53

door twee huisartsopleiders. Met grote regelmaat loopt een co-assistent (postdoctorale fase in de opleiding tot arts) het huisartsgeneeskunde co-schap (vijf co-assistenten). Verzorgingshuis Vanuit de afdeling PHEG (Public Health en Eerstelijns Geneeskunde) van het LUMC en REOS is in het kader van het NPO (Nationaal Programma Ouderenzorg) een initiatief gestart om de huisartsenzorg binnen het verzorgingshuis te verbeteren (MOVIT). MOVIT is in 2010 officieel van start gegaan. Vanuit gezondheidscentrum Stevenshof neemt één van de huisartsen deel aan deze werkgroep bij verzorgingshuis Robijnhof in Leiden. Kaderopleiding urogynaecologie In de huisartspraktijk heeft een van de huisartsen zich gekwalificeerd als kaderarts urogynaecologie. Zij neemt deel aan landelijk overleg en was betrokken bij de ontwikkeling van de regionale multidisciplinaire richtlijn urine incontinentie. Vrouwenspreekuur Twee dagen per week wordt door een vrouwelijke praktijkondersteuner een spreekuur verzorgd voor ‘vrouwenklachten’. Het spreekuur staat onder supervisie van een vrouwelijke huisarts, die de kaderopleiding urogynaecologie heeft afgerond. Longspreekuur: COPD-carrousel Sinds 2009 wordt de zorg aan mensen met COPD georganiseerd in een COPD-carrousel; dit is een specifiek zorgaanbod van het gezondheids- centrum Stevenshof. Zie voor meer informatie 54

het hoofdstuk ‘Zorgprogramma voor cliënten met COPD’ elders in dit jaarverslag. Coördinerend wijkverpleegkundige Gezondheidscentrum Stevenshof heeft sinds enkele jaren een direct aanspreekpunt bij de wijkverpleegkundigen van thuiszorgorganisatie ActiVite. De coördinerend wijkverpleegkundige verzorgt de contacten tussen de huisartsen en het team van wijkverpleegkundigen en verzorgenden dat werkzaam is in Stevenshof. Intensieve samenwerking bestaat met name bij cliënten in een terminale fase en daarnaast bij kwetsbare ouderen met chronische ziekten. Fysiotherapie In 2011 is het team fysiotherapie Stevenshof uitgebreid met de specialisaties arbeidsfysiotherapie en Dry Needling. In 2011 heeft de praktijk wederom meegedaan aan het kwaliteitsonderzoek Kwaliefy van beroepsvereniging KNGF. Verder is er overgegaan naar een nieuw software pakket voor het elektronisch patiëntendossier en de financiële administratie (Intramed). Maatschappelijke betrokkenheid Hoewel de cliëntenzorg het belangrijkste onderdeel is van het werk van de huisarts, vinden de huisartsen binnen gezondheidscentrum Stevenshof het belangrijk en inspirerend om bezig te zijn met andere aspecten van het huisartsenvak, zoals onderwijs, onderzoek, beleid, strategie, kwaliteit en innovatie. De huisartsen hebben naast de cliëntenzorg ook nevenfuncties buiten de praktijk.

Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) In 2011 zijn er in totaal veertig cliënten aangemeld bij het maatschappelijk werk van Kwadraad. 45% van de cliënten is verwezen door de huisarts, 35% van de cliënten is op eigen initiatief gekomen en 20% van de cliënten is op een andere manier bij het maatschappelijk werk aangemeld. De meest voorkomende problematiek was in 2011: De helft echtscheidings- en relatieproblematiek, 32% praktische hulpverlening o.a. op het gebied van inkomen en huisvesting. Verder veel voorkomende problemen zijn: opvoed- en gezinsproblemen, problemen op het gebied van werk, huiselijk geweld en schuldhulpverlening. Maatschappelijk werk - Kwadraad Aan het gezondheidscentrum Stevenshof zijn twee maatschappelijk werkers, Aranka Bloos en Iris van Putten, verbonden die werkzaam zijn voor Kwadraad. Cliënten kunnen zich voor psychosociale- en/of materiële hulpvragen terecht bij het maatschappelijk werk van Kwadraad, bijvoorbeeld voor problemen in de relatie, rond echtscheiding, moeilijkheden met verliesverwerking, omgaan met geld/budgetbegeleiding, etc. Er wordt hulp geboden door middel van informatie en advies, individuele, relatie- of gezinsgesprekken, bemiddeling en groepsgewijze hulp of cursussen. Apotheek Bij veel zorgactiviteiten werkt apotheek Stevenshof intensief samen met de huisartsen van het wijkgezondheidscentrum (WGC) Stevenshof en de huisartsenpraktijk Zaaijer. Zo ontmoet de apotheker dagelijks de huisartsen

van het WGC om te overleggen over de telefonische aanvragen van de herhaalreceptuur. Sinds het najaar 2010 hebben we deze ‘herhaaltelefoon’ door de apotheker uitgebreid met herhalen via internet via MijnGezondheid.Net (MGN). Het voordeel voor de cliënt is dat hij ook zijn medische gegevens bij de huisarts kan zien. Een belangrijke pijler binnen de zorgprojecten is de zogenaamde MedicatieMonitoring (MeMo). Hierbij wordt de cliënt vanaf de eerste uitgifte van een medicijn continu gevolgd en begeleid. Mocht uit medicatie-analyse blijken dat de cliënt gestopt lijkt, dan wordt hij gebeld en gemotiveerd om de medicatie te herstarten. Ook doen we hiermee aan praktijkonderzoek om aan te tonen dat deze interventies kosteneffectief zijn. Ook met de praktijk Zaaijer is een samenwerking gestart op het gebied van de herhaalreceptuur middels de zogenaamde herhaalservice (Chronische Medicatie Service). Hierbij zorgt de apotheek dat de medicatie elke drie maanden klaar staat voor de cliënt. Voor de uitvoering van medicatiebeoordeling wordt frequent overleg gevoerd met de beide huisartsenpraktijken. Apotheek Stevenshof geeft daarop volop invulling, zoals bij de start van een weekdoseringssysteem (in ons geval de medicatierol) en de herhaalservice (CMS). Het intakegesprek is de basis van een medicatiebeoordeling. De start is een geschikt moment voor een medicatiebeoordeling, zodat alleen medicatie die als ‘juist’ beoordeeld is in deze herhaalsystemen wordt opgenomen. 55

Verder is er een zogenaamd Buddy-systeem voor cliënten met palliatieve zorg. Deze cliënten en/of hun mantelzorgers krijgen te maken met een beperkt aantal personen binnen de apotheek (twee assistenten en één apotheker) die het verhaal van de cliënt kennen. De assistentes en apotheker stemmen de zorg af met de huisarts zodat de mantelzorgers snel en persoonlijk geholpen kunnen worden, op elk moment herhaalmedicatie kunnen aanvragen en vragen kunnen stellen over de medicatie. Ook voeren we al vele jaren gestructureerd overleg middels het FarmacoTherapeutisch Overleg (FTO). Over 2010 is ons FTO opnieuw beoordeeld door het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) en wederom is een certificaat met het hoogste niveau (IV) toegekend. Naast het FTO proberen we gestructureerde samenwerkingsafspraken te maken binnen de ketenzorg. De COPD-carrousel is daarvan het meeste aansprekende voorbeeld. Ook wordt de samenwerking van de apotheek met het gezondheidscentrum steeds formeler en intensiever.

56

Samenwerking en overleg Het gezondheidscentrum heeft een cliëntgebonden overlegstructuur rond de ‘spilfunctie’ van de huisarts. Er bestaat gestructureerd cliëntgebonden overleg tussen enerzijds huisartsen en anderzijds fysiotherapeuten, apothekers, maatschappelijk werkenden, psychologen en wijkverpleegkundigen. Met de logopedist en de diëtist vindt op indicatie cliëntgebonden overleg plaats. Daarnaast bestaan thematische besprekingen van huisartsen met apothekers en huisartsen met fysiotherapeuten. Daarnaast bestaat er niet-cliëntgebonden overleg in de vorm van beleidsoverleg.

Organisatiestructuur Raad van toezicht

Directeur

Financieel medewerker

Locatiecoördinator

Apotheek Coördinator

Coördinator zorgprogrammering

Fysiotherapeuten

Praktijkcoördinator

Assistent fysiotherapie

Huisartsen

Hoofd assistent Centrumassistenten

Praktijkondersteuners

Centrum voor Jeugd en Gezin Oefentherapie Cesar & Mensendieck Diëtisten

Logopedie

hiërarchisch functioneel

Podotherapie

Psychologen

57

Kerngegevens zorg Huisartsen - Stevenshof Leeftijdsverdeling cliënten

2011

2010

2009

0-19 jarigen

1.648 (25%)

1.721 (26%)

1.866 (27%)

20-64 jarigen

4.314 (65%)

4.379 (65%)

4.338 (64%)

65+

676 (10%)

605 (9%)

592 (9%)

Totaal

6636

6.705

6.796

Aard en omvang verleende zorg

2011

2010

2009

Consult < 20 min.

16250

15707

16312

Consult > 20 min.

6755

6633

6168

Visites < 20 min.

578

641

672

Visites > 20 min.

449

554

409

Telefonische consulten

8214

8275

7293

E-consulten

14

-

-

Recepten

75461

71661

12141

Reizigersvaccinaties

72

107

73

Orthopedische injecties

81

106

101

Kleine chirurgie

272

298

263

Gemiddeld aantal consulten of visites per cliënt

3,7

3,5

3,5

Huisartsen - Stevenshof

1) Herhaalrecepten worden per 1-1-2010 niet meer vergoed (zijn nu opgenomen in de basismodule). Het overgrote deel van de geregistreerde recepten is afkomstig van herhaaltelefoon die bemand wordt door de apotheek.

58

Stevenshof - Verdeling van het percentage deelcontacten Per groep medewerkers

2011

2010

2009

Door de huisarts

53%

65%

58%

Door de aios

7%

12%

13%

Door de assistente

25%

12%

12%

Door de praktijkondersteuner

15%

14%

14%

Overig

0%

1%

3%

Stevenshof - Doelgroep chronische zorg 2011 aantal

2011 aantal per 1000 cliënten

2010 aantal

2010 aantal per 1000 cliënten

2009 aantal

2009 aantal per 1000 cliënten

Diabetes Mellitus totaal

325

49

307

45

288

42

D.M in behandeling in de huisartsenpraktijk

267

40 (82%)

274 (89%) **

40

242 (84%)

35

Hart- en vaatziekten2 (K74, K75, K76, K89, K90.03 K92.01. en K99.013)

372

56

343

51

363

53

Hypertensie (K86, K87)

756

114

731

109

700

103

COPD

116

17

131

19

104

16

** Nieuwe selectie; aangepaste gegevens

2) Vervangt de definitie van 2008 en eerder. Deze was: K74, K75, K77, K89, K90, K92. Door de veranderde definitie kunnen de aantallen veranderd zijn. 3) = K99.01 in de ICPC-2-2002

59

Stevenshof - Verwijzingen binnen de eerste lijn Aantal per 1000 cliënten 2011

Aantal per 1000 cliënten 2009

Fysiotherapie

95,8

94,5

104,2

Diëtist

35,3

31.8

29,8

Eerstelijnspsychologie4

27,3

31.3

30,6

Podotherapie

16,6

10.7

14,2

Logopedie

4,9

7.6

9,3

Cesartherapie/Mensendieck

4,9

7.9

5,4

Algemeen maatschappelijk werk

0,9

2.8

4,1

Ergotherapie

1,4

1.0

1,0

4) Inclusief psychologische zorg psychotherapie

60

Aantal per 1000 cliënten 2010

Stevenshof - Verwijzingen binnen de tweede lijn Aantal per 1000 cliënten 2011

Aantal per 1000 cliënten 2010

Aantal per 1000 cliënten 2009

Oogheelkunde

34,6

35.8

33,9

KNO

35,6

32.4

27,7

Dermatologie

39,9

31.8

27,5

Interne geneeskunde

24,6

24.5

27,2

Orthopedie

34,7

32.8

25,6

Chirurgie

33,5

26.7

23,2

Gynaecologie

19,1

18.5

21,6

Neurologie

21,4

21.6

19,7

Cardiologie

21,9

14.9

18,2

Psychiatrie

18,7

24.6

19,1

Urologie

13,6

13.0

13,7

Kindergeneeskunde

10,1

9.9

9,4

Plastische chirurgie

7,8

9.9

7,9

Longziekten

6,5

7.3

6,3

Reumatologie

7,5

7.3

Totaal (ex reumat)

61

Stevenshof - Fysiotherapie 2011

Leeftijdsopbouw cliënten

2010

0-19 jarigen

122

7%

144

8%

20-69 jarigen

1253

72 %

1345

76 %

70+

365

21 %

286

16 %

Totaal aantal cliënten

1740

1775

Mannen

47,4

48

Vrouwen

52,5

52

Verhouding man/vrouw

Verwijzers Huisartsen binnen het gezondheidscentrum

54 %

59

Huisartsen elders

29 %

24

Ziekenhuizen

9%

10

Direct toegankelijke fysiotherapie

8%

7

Overig Aard en omvang geleverde zorg Aantal reguliere zittingen: In de praktijk

14150

15047

Aan huis

750

813

Eenmalig consult

19

32

Manuele therapie

2240

1994

Psychosomatiek

1102

1153

Aantal bijzondere zittingen:

62

Stevenshof - Psychologen 2011

Leeftijdsopbouw cliënten

2010

2009

0-19 jarigen

39

21 %

30

18 %

20

14 %

20-65 jarigen

125

68 %

130

80 %

114

78 %

65+

21

11 %

4

2%

13

9%

Totaal aantal cliënten

185

164

147

Verhouding man/vrouw Mannen

45

24 %

43

26 %

44

30 %

Vrouwen

140

76 %

121

74 %

103

70 %

Huisartsen binnen het gezondheidscentrum

145

78 %

142

86 %

136

92 %

Huisartsen elders

40

22 %

22

14 %

11

8%

Verwijzers

Aard en omvang geleverde zorg Totaal aantal contacten

1241

835

854

Gemiddeld aantal contacten per behandeling

6,7

5,1

5,8

63

Diëtheek- Leiden 2011 Totaal aantal cliënten

2010 (*) 319

(304) 302

Verwijzers: Huisartsen binnen gezondheidscentrum Stevenshof

42%

134

67%

(136) 203

Huisartsen Zaaijer

23%

74

22%

(67) 67

Huisartsen ‘t Joppe

14%

44

Overig

21%

66

(40) 11%

(*) De getallen van 2010 kolom tussen haakjes zijn de juiste gegevens. In de oudere gegevens zijn de cliënten van de locatie ‘t Joppe bij die van de Stevenshof opgeteld.

64

(61) 32

Diëtheek- Leiden

Totaal Rijncoepel (Stevenshof+Zaaijer)

Diagnose

2011

2010

Obesitas/overgewicht totaal

80

89

Overgewicht BMI >30

51

52

Overgewicht BMI <30

21

25

Zwangerschap en overgewicht

0

2

Overgewicht bij kinderen

8

12

Diabetes Mellitus type 2

41

39

Verminderde glucose tolerantie

11

8

Hyperlipidemie/hypercholesterolemie

13

5

Hypertensie

12

5

Ongewenst gewichtsverlies/risico ondervoeding

11

5

Ondergewicht

8

2

COPD

0

22

Vitamine deficientie/advies goede voeding

10

9

Darmproblemen

10

8

Nierfunctiestoornis

0

3

Oncologie

0

1

Decubitus

0

1

Voedselovergevoeligheid

7

2

Overig

5

2

Totaal

208

203

65

Interview Met huisarts Joost de kanter

Digitaal contact apotheek, huisarts en cliënt De apotheek Stevenshof had ervaring opgedaan met het digitaal bestellen van de herhaalreceptuur. Toen zij over wilde stappen naar nieuwe software is het oog gevallen op een programma waarin ook de huisarts is opgenomen. Binnen een jaar zijn er 250 cliënten aangemeld voor het gebruik van mijngezondheid.net. De apotheek Stevenshof had ervaring opgedaan met het digitaal bestellen van de herhaalreceptuur. Toen zij over wilde stappen naar nieuwe software is het oog gevallen op een programma waarin ook de huisarts is opgenomen. Binnen een jaar zijn er 250 cliënten aangemeld voor het gebruik van mijngezondheid.net. Wat is de meerwaarde? Joost de Kanter: “Cliënten kunnen vanuit huis medicijnen nabestellen, recente laboratorium uitslagen lezen en de eigen probleem- en episodelijst van het dossier lezen. Hierdoor kan de cliënt nog beter zijn eigen gezondheid managen. Ook is er de mogelijkheid voor een e-consult. Dit onderdeel van het programma is in het afgelopen jaar nog het minst gebruikt. Het komt neer op ongeveer één e-consult in de twee weken. Al met al biedt dit systeem veel mogelijkheden voor de cliënt.” “In 2012 is er overleg met de software ontwikkelaar over de verdere uitbreiding van de mogelijkheden. Ook wordt er dan intern gekeken of de overige faciliteiten van het programma ingezet kunnen gaan worden. Eén van die mogelijkheden is het digitaal maken van een afspraak bij een huisarts of praktijkondersteuner. Ten slotte, heel praktisch voor de cliënt, is 66

het printen van een reisdocument voor bijvoorbeeld medicijngebruik.” Wat zijn jouw ervaringen? “Het werken met mijngezondheid.net vraagt wat aanpassingen van de werkwijze van de huisarts en praktijkondersteuner. Een van de eerste acties is het ‘screenen’ van het dossier. Dit houdt in dat goed gekeken moet worden in welke bewoordingen dingen genoteerd zijn. Je stelt jezelf de vraag: ‘Hoe zou dit overkomen bij de cliënt?’ Daarnaast moet de huisarts ‘vinkjes’ zetten per onderdeel van de laboratoriumuitslag dat hij aan de cliënt wil presenteren. Normaal zet een huisarts de gegevens in het dossier en met de interpretatie die door de assistente meegedeeld kan worden. Voor mijngezondheid.net moet de huisarts de interpretatie ook nog apart vermelden bij de uitslag, in bewoordingen die begrijpelijk zijn voor de cliënt. Zo kan de cliënt ook lezen wat de huisarts vindt van de uitslagen.” “We wisten aanvankelijk niet waar we op moesten rekenen bij de start van mijngezondheid.net: misschien zou het een forse werklast betekenen, bijvoorbeeld door veel e-consulten. Maar dit valt zelfs wat tegen, er wordt sporadisch gebruik van gemaakt.”

Hoe nu verder? “Tot nu toe is dit programma vooral onder de aandacht gebracht bij cliënten met een chronische aandoening. De gemiddelde leeftijd is dan ook ver boven de 45 jaar. Heel interessant is om de aandacht te leggen op de groep jongeren. Deze komen weinig bij de huisarts, maar kunnen wel vragen hebben. Daarnaast zijn zij erg gewend om digitaal te werken. Daarbij kan je denken aan een specifieke doelgroep, bijvoorbeeld jongeren met astma.” “Het mogelijk maken van het digitaal afspraken maken ligt nog lastig. Binnen het gezondheidscentrum zijn veel gespecialiseerde spreekuren. De vrees bestaat dat de cliënt op het ‘verkeerde’ spreekuur terecht komt.” “De mogelijkheid dat de cliënt zelf uitslagen van zelfcontrole kan invoeren, staat hoog op de wensenlijst. Dit past helemaal in het invoeren van het zelfmanagement.” “Verder vinden we dat er nog een aantal functionele verbeteringen moeten worden doorgevoerd (de vele vinkjes bij de laboratorium uitslag, uitslagen in de postbus van de eigen huisarts in plaats van in één gemeenschappelijk, etc.) voordat we het systeem van harte aan de collega’s aanbevelen.” <<

Kerngegevens Wantveld

67

68

Kerngegevens Wantveld

Kerngegevens gezondheidscentrum Wantveld Het werkgebied Gezondheidscentrum Wantveld is een samenwerkingsverband van diverse hulp-verleners op het gebied van zorg. Van huisartsen en maatschappelijk werkers tot diëtisten: zij zijn er voor heel Noordwijk. Van de bijna 25.000 inwoners zijn er 11.367 cliënt bij het gezondheidscentrum. Noordwijk lijkt in veel opzichten op andere gemeenten in Nederland, bijvoorbeeld wat betreft gemiddelde leeftijd of sociaal-economische positie. Wat Noordwijk bijzonder maakt, is de ligging aan zee en de bollenvelden. Vooral in het voorjaar en in de zomer betekent dat een grote toeloop van bezoekers. Daarnaast vinden er in Noordwijk veel congressen plaats. Tenslotte wordt een belangrijke groep passanten gevormd door de Oost-Europese werknemers die in toenemende mate in de regio komen werken Huisvesting Ook in 2011 is het niet gelukt om een definitief besluit te nemen over de herhuisvesting van het gezondheidscentrum in een groter pand. In 2011 is nader onderzoek gedaan naar twee verschillende locaties, waarvan een locatie definitief is afgevallen. In 2012 wordt het onderzoek naar de mogelijkheden vervolgd. Samenwerkende disciplines In 2011 zijn t.a.v. de multidisciplinaire zorg de disciplines huisarts (met daarbij de praktijkondersteuners en de centrumassistentes), de fysiotherapeuten (met de assistentes fysiotherapie) en de apotheek (met apothekers en apothekers-

assistenten) als kerndisciplines benoemd. In de ‘tweede schil’ zitten de diëtisten, eerstelijn- spsychologen en psychiaters. Al deze disciplines (m.u.v. de apothekers) zijn aanwezig binnen het gezondheidscentrum. In 2011 is er op projectbasis ook een bedrijfsarts aanwezig. Ook met disciplines buiten het gezondheids- centrum wordt samengewerkt: woon-zorgcentrum Groot Hoogwaak, wijkverpleegkundigen van Buurtzorg, Valent en maatschappelijke werk (ActiVite en Valent) en casemanagement dementie. Huisartsenpraktijk Wantveld Bezetting. In 2011 is er, als gevolg van ziekte en sabbatical veel met waarnemers in de huisartsenpraktijk gewerkt om in ieder geval aan de (steeds toenemende) zorgvraag te kunnen voldoen. De toenemende zorgvraag is ook terug te zien in de werklast van de praktijkondersteuner. Door ziekte van een van de praktijkondersteuners is ook hier waarneming ingezet. Projecten GGZ-projecten: Wantveld participeert in het proeftuinenproject GGZ, een samenwerking tussen de huisartsenvereniging Rijnland, twee 2e lijns instellingen GGZ; Rivierduinen en Transparant, en sinds 2011 is ook de beroepsvereniging van de eerstelijnspsychologen aangeschoven, ondersteund door REOS. De praktijk- ondersteuner-GGZ heeft nu een vaste plek in het zorgaanbod GGZ. In 2011 is gewerkt aan de 69

ontwikkeling van twee vervolgprojectenketenzorg GGZ; het ketenzorg programma “mensen met een chronisch psychiatrische aandoening” waarin een huisarts en de POH-GGZ van Wantveld en een SPV-er van GGZ Duin en Bollestreek participeren en het ketenzorg- programma “1e lijns GGZ zorg voor de oudere patiënt” waarin naast een huisarts en de POHGGZ ook drie eerstelijnspsychologen participeren. De bedoeling is dat deze ketenzorgprogramma’s regionaal ingezet gaan worden.

totaal zijn er dit jaar vijftien deelnemers ingestroomd. De interne organisatie/samenwerking is in dit jaar verder gestroomlijnd. Hierdoor lopen cliënten geen vertraging meer op bij de verwijzing tussen de betrokken disciplines. Het regionale beweeg/sportaanbod is verder in kaart gebracht. Deze informatie is gedeeld met de gemeente Noordwijk. Zij hebben het overzicht opgenomen op de website van de gemeente, zodat inwoners van Noordwijk nog beter inzicht hebben in welk beweegaanbod er is.

Bedrijfsarts in de eerste lijn: Ook in 2011 heeft in Wantveld een door Achmea Vitale gedetacheerde bedrijfsarts zorg geleverd aan mensen met arbeidsgerelateerde problematiek, verwezen door huisartsen, de OH-GGZ en fysiotherapeuten. Zij heeft 72 cliënten gezien, in totaal 214 consulten van gemiddeld 45 minuten, waarbij de top 5 diagnosen waren: overspanning, depressie, depressief gevoel, werkproblemen en acute stress. In 2011 is gewerkt aan een vervolgproject met als doel een structurele vergoeding voor de bedrijfsarts in de 1e lijn, als onderdeel van een geïntegreerd zorgaanbod.

FTO4: Er is de benodigde inspanning geleverd om aan de eisen voor niveau 4 te blijven voldoen. Dit betreft onder andere eisen aan: aantal FTOs, voorbereiding, aanwezigheid van een erkende kwaliteitsconsulent, aanwezigheidspercentages van vaste deelnemers aan het FTO, onderwerpkeuze, gebruik van prescriptiecijfers, maken van meetbare resultaatsdoelstellingen en manier van verslaglegging.

Het vervolg op het project Accurate (*) is het programma zelfmanagement bij astma “Patiënt Coach”. In 2011 hebben de betreffende POH’ers een training gevolgd in het LUMC. (*) Het doel van Accurate is te onderzoeken welke behandeling voor cliënten met astma het meest zinvol is. Leefstijlinterventie: In 2011 is doorgegaan met de landelijke pilot BeweegKuur® van het NISB. In 70

Fysiotherapiepraktijk Wantveld De fysiotherapiepraktijk van het gezondheids- centrum Wantveld is in 2009 HKZ-gecertificeerd. In het najaar van 2011 is er weer een jaarlijkse, tussentijdse audit gedaan door Lloyds. We hebben voldaan aan de criteria en ons certificaat is verlengd. In 2012 krijgen we weer een grote audit, waarin gekeken wordt of we nog voldoen aan de eisen om opnieuw het HKZ-certificaat te krijgen. Automatisering We zijn overgegaan naar een nieuw automatiseringssysteem, Intramed. We streven ernaar om

met dit systeem op het gebied van declaratie- en debiteurenbeheer, agenda-en cliëntbeheer, vakinhoudelijke verslaglegging en managementinformatie efficiënter en overzichtelijker te kunnen werken, waardoor de kwaliteit op verschillende gebieden verbetert. Diëtisten In 2011 heeft een van de diëtisten zich gespecialiseerd in voeding bij Parkinson. Zij is ook lid geworden van het regionale Parkinsonnet. Door de toeloop van het aantal cliënten is een van de diëtisten een halve dag meer gaan werken. Voor het bedrijf Estec is dit jaar wederom meegewerkt aan de health week. Er is bewust gekozen om geen aandacht te besteden aan de directe toegankelijkheid van de diëtist. Wij werken graag op verwijzing van de huisarts, zodat we (multi- disciplinair) kunnen samenwerken. Daarnaast werd de directe toegankelijkheid door de zorg- verzekeraar niet vergoed.

Alcis rondom arbeidsgerelateerde problematiek kan direct plaatsvinden. De Gz-psychologen (in opleiding) die voor PEP Wantveld en/of Alcis werken, maken gebruik van de huidige maatschapruimten van PEP Wantveld. Samenwerking en overleg Het gezondheidscentrum heeft een cliëntgebonden overlegstructuur rond de ‘spilfunctie’ van de huisarts. De huisartsen overleggen regelmatig met fysiotherapie, apotheek, maatschappelijk werk, psycholoog, psychiater en wijkverpleegkundigen. Daarnaast is er niet-cliëntgebonden overleg in de vorm van beleidsoverleg en disciplineoverleg.

Praktijk Eerstelijns Psychologen Wantveld (PEP Wantveld) Per 1 december 2011 is bij de PEP een wijziging doorgevoerd. Roelien den Ouden heeft haar aandeel in de psychologenpraktijk overgedragen aan Hendrik Koopman en Elena van der Puij. Zij zetten de maatschap voort (onder de naam PEP Wantveld). Roelien zal vanaf 1 april 2012 haar praktijk voeren onder de naam van Alcis, die zich het eerste jaar uitsluitend richt op de arbeid- en verzuim gerichte psychologie. Roelien zal uit hoofde van haar nieuwe organisatie in alle relevante overleggen blijven participeren. Alcis is ook gevestigd is in Wantveld. Een verwijzing naar 71

Organisatiestructuur Raad van Toezicht

Directeur

Financieel medewerker



Locatiecoördinator

Coördinator zorgprogrammering

Praktijk coördinator

Huisartsen

Praktijkmanager

Fysiotherapeuten Praktijk Coördinator

Praktijkondersteuners Coördinerend CA

Apotheek

Centrum-assistenten Diëtisten Interieurverzorging

hiërarchisch functioneel

72

Hoofd FT-ass. Fysiotherapieassistenten

Psychologen Psychiaters Thuiszorg

Kerngegevens zorg Huisartsen - Wantveld Cliëntenpopulatie

2011

2010

2009

0-19 jarigen

2.282 (20%)

2.304 (20,3%)

2.297 (20%)

20-64 jarigen

6801 (61%)

6.993 (61,6%)

7.063 (62,5%)

65+ jarigen

2127 (19%)

2.055 (18,1%)

1.992 (17,5%)

Totaal

11.210

11.352

11.352

2011

2010

2009

Huisartsen - Wantveld Aard en omvang verleende zorg Consult < 20 min.

30.607

30.492

31.127

Consult > 20 min.

4466

4.286

4.035

Visites < 20 min.

3564

4.014

3.769

Visites > 20 min.

902

782

783

Telefonische consulten

10.971

10.874

9.550

24.905

24.802

25.614

272

318

267

389

452

4751

20

17

13

Orthopedische injecties

460

487

512

Kleine chirurgie

634

789

767

EEG

307

352

289

3,9

3,7

Recepten Reizigersvaccinaties Uitstrijkjes ihkv preventief bevolkingsonderzoek Vasectomie

Gemiddeld aantal consulten of visites per cliënt 1) Opkomstpercentage in 2009 is 81%

73

Wantveld - Doelgroep chronische zorg 2011 aantal

2011 aantal per 1000 cliënten

2010 aantal

2010 aantal per 1000 cliënten

2009 aantal

Diabetes Mellitus totaal

621

583

51

551

49

D.M in behandeling in de huisartsenpraktijk

522

509

45

473 (85,8 %)

42

Hart- en vaatziekten (K74, K75, K89, K90, K92)

658

650

57

629

55

1624

143

194

17

Hypertensie (K86, K87) COPD

207

184

16

Wantveld - Verwijzingen binnen de eerste lijn Aantal per 1000 cliënten 2011 Fysiotherapie

Aantal per 1000 cliënten 2010

Aantal per 1000 cliënten 2009

105

114

107

Diëtist

36

29

38

Psycholoog

21

19

19

Mensendieck

1

2

1

Consultatie specialist

8

8

7

171

173

172

Totaal 74

2009 aantal per 1000 cliënten

Wantveld - Verwijzingen binnen de tweede lijn Aantal per 1000 cliënten 2011

Aantal per 1000 cliënten 2010

Aantal per 1000 cliënten 2009

Chirurgie

27,8

29,5

25,9

Oogheelkunde

46,4

40,8

29,4

Orthopedie

30,8

28,4

30,6

KNO

34,9

27,1

27,8

Interne geneeskunde

31,4

27,0

27,3

Gynaecologie

20,5

22,0

17,0

Dermatologie

32,3

33,4

30,0

Neurologie

20,7

21,7

18,7

Urologie

12,3

12,8

12,2

Cardiologie

15,1

16,9

14,5

Kindergeneeskunde

10,1

8,7

5,6

Plastische chirurgie

9,6

6,9

5,0

Longziekten

6,2

6,6

6,7

Psychiatrie

14,8

15,1

13,1

75

Wantveld

Diëtisten

Leeftijdsopbouw cliënten

2011

0-19 jarigen

Fysiotherapie 2010

2011

Psychologen 2010 (*)

2011

2010

25

35

178

149

169

20-64 jarigen

235

239

2103

1825

411

65+ jarigen

126

126

948

1093

31

Totaal aantal cliënten

386

400

3.229

3.067

611

Mannen

41

38%

38

36%

38%

Vrouwen

59

62%

62

64%

62%

Huisartsen binnen het gzc

80%

77%

38%

40%

44%

Huisartsen Noordwijk

10%

13%

8%

10%

Verhouding man/vrouw

Verwijzers

Huisartsen van buiten Noordwijk

19% 5%

6%

14%

Huisartsen elders Ziekenhuizen

36% 2%

26%

26%

28%

26%

3%

2%

1%

1.519

31.535

41.124

3.666

3,8

12,4

13,41

6,0

Directe toegankelijkheid Overige Aard en omvang geleverde zorg Totaal aantal contacten Gemiddeld aantal contacten per behandeling

(*) de cijfers van 2010 zijn aangepast. De eerdere gegevens uit het jaar verslag 2010 waren niet correct. De in dit schema opgenomen resultaten geven de resultaten van 2010 realistischer weer.

Fysiotherapie In 2011 is er acht keer een bijeenkomst geweest met een orthopedisch chirurg van het Kennemer Gasthuis (Haarlem). Tijdens deze bijeenkomsten zijn in totaal 70 controles en 68 consultaties uitgevoerd. 76

Interview Met fysiotherapeut Jack Frauenfelder en hoofd fysiotherapieassistent Lia van Gameren

Overstappen In 2000 was de fysiotherapiepraktijk koploper in het werken met een digitaal patiëntendossier. Toen de laatste jaren bleek dat de software niet onderhouden of verder ontwikkeld werd, is gezocht naar alternatieven. Hiervoor is gebruik gemaakt van het landelijk overleg van fysiotherapeuten waar Jack Frauenfelder, fysio-

therapeut aan deelneemt. De keuze is gevallen op het bedrijf met een stabiele organisatie en een bekende partner in de gezondheidszorg: Intramed. Ervaringen “Om maar met de deur in huis te vallen”, zegt Jack, “het was een enorme klus! Dat hebben zowel wij als het bedrijf van de software volledig onder- schat. We zijn begonnen met het organiseren van de randvoorwaarden. Alle medewerkers moest geschoold worden om met het systeem te kunnen werken. Vervolgens moest het bedrijf alle oude gegevens overzetten in het nieuwe systeem.” “Dit kostte al meer tijd door de complexiteit van de praktijk” vult collega Lia van Gameren, hoofd fysiotherapieassistent aan. Het bedrijf had nog geen ervaring met een degelijke praktijk. Toen de naw-gegevens omgezet waren, konden we gaan nadenken over het inrichten van de agenda en administratieve structuur. Jack: “In de planning was opgenomen dat het omzetten op de nieuwe software twee dagen zou kosten. Gezien de drukte op de praktijk is er toen voor gekozen om dat in het weekend te doen. Al heel snel bleek dat dit een

te optimistische inschatting was. De assistenten hebben een megaklus geklaard in de weekenden en avonduren.” Jack is vol lof over de inzet en het resultaat! Meerwaarde “Er zijn er veel, zowel voor de assistent als voor de fysiotherapeut”, aldus Lia. “Voor ons is het heel handig om in de agenda direct te zien of het een nieuwe cliënt betreft of een controle. Iedere fysiotherapeut kan per dag een bepaald aantal nieuwe mensen behandelen. Nu is dit in één oogopslag te zien om dat dit in kleur aangeven is. Voor de fysiotherapeut is het heel prettig dat ook de behandelcode in de agenda te zien is.” Jack is ook erg blij dat nu zijn collega’s van de buitenpraktijk met een laptop op stap kunnen en hun gegevens direct kunnen invoeren. Tenslotte loopt ook de hele financiële administratie beter dan met het oude systeem. Lia vertelt dat ze erg tevreden is over de ondersteuning door het

bedrijf. Ze denken echt mee en kleine aanpassingen zijn snel gerealiseerd. Hoe gaat het nu verder? Het programma behoeft nog de nodige praktische aanpassingen en verder willen we natuurlijk blijven ontwikkelen, zodat we actuele software hebben die voldoet aan de eisen van de markt (de professional en zorgverzekeraar) en wensen van de cliënt. “Om hier aan mee te werken ben ik toegetreden tot de pas opgerichte landelijke klankbordgroep van Intramed”, vertelt Jack.”Het is ook erg nuttig om ervaringen uit te wisselen en gezamenlijk met andere gebruikers het programma verder vorm te geven.” De aandacht van het komende jaar richt zich met name op het verder leren kennen van (en werken met) het programma, zowel voor de assistente als de fysiotherapeut. Lia: “We zijn wel blij dat we onze aandacht nu weer meer op de cliënt kunnen richten.” <<

77

78

Kerngegevens Noordwijk-Binnen

79

80

Kerngegevens Noordwijk-Binnen

Kerngegevens samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen Huisartsenpraktijken Praktijk Irisplein Huisartsen: H. v.d. Lugt, K. Barnhoorn, mw. B Kee. Praktijkondersteuners: mw. M. van Oosten, mw. F. Plugge, mw. S.Turion. Praktijk Vinkeveld Huisartsen: M. Dekker, mw. M. Dekker-Borstlap. Praktijkondersteuner: B. Timmer. Praktijk Nieuwe Zeeweg Huisartsen: mw. I. Steenvoorden, mw. M. Adema. PVK: mw. J. Walraven. Praktijk Atrium Huisartsen: H. Immerzeel, mw. E. HendriksSijstermanns. PVK: mw. M. Immerzeel-Geerlings. Apotheken Apotheek Noordwijk-Binnen Apotheek Duinrand Apotheek aan Zee Fysiotherapiepraktijken Paramedisch centrum Fysiotherapeuten: J. Piekaar, J. Hoekstra, A. Limoen en R. Veldt. Specialisaties: manueel therapie, sportfysio- therapie, acupunctuur, kinderfysiotherapie i.o., revalidatie, groepstrainingen, McKenzietherapie, zwemtherapie, bewegen voor ouderen in Zorgcentrum Groot Hoogwaak (maatschap met twee maten en drie medewerkers in loondienst), mw. A. Bon-Hoogeveen, mensendiecktherapeute (bestaat uit twee zelfstandige therapeuten) en mw. L. van Gulik, logopediste (solopraktijk). Fysiotherapiepraktijk Vinkeveld Fysiotherapeut: dhr. F. Putman (solopraktijk).

Diëtistenpraktijken Eet en dieet mw. A. Haasnoot-Muller en mw. B. van Vlimmeren. Diëtistes Wantveld mw. E. van der Niet en mw. N. Slof (diëtiste thuiszorgorganisatie WMZ) Het werkgebied Het Samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen (SWV NB) bestaat sinds 1981. Het doel van het samenwerkingsverband was het intensiveren en verbeteren van de samenwerking in de eerste lijn in Noordwijk. Dit heeft geleid tot een intensieve samenwerking tussen alle disciplines in de eerstelijnszorg in Noordwijk, buiten het gezondheidscentrum Wantveld. De werkzaamheden vinden plaats op verschillende locaties in Noordwijk. Samenwerking met Rijncoepel Het SWV NB heeft zich in 2009 aangesloten bij Rijncoepel. Het SWV NB heeft in 2010 vijf zorgprogramma’s ontwikkeld, die in 2011 geïmplementeerd gaan worden. De onderwerpen zijn: diabetes mellitus type 2, COPD, CVR, hartfalen, aandoeningen van het bewegingsapparaat en aandoeningen binnen de GGZ. Programma’s Samen met de professionals werkzaam in Noordwijk-Binnen is hard gewerkt aan de invoering van twee zorgprogramma’s en de voorbereiding tot implementatie van vier nieuwe in 2011. De programma’s worden vanaf 2011 multidisciplinair uitgevoerd volgens de richtlijnen van de zorgprogramma’s en zorgstandaarden. Per jaar worden de ambities bepaald en bespro81

ken. Voor het jaar 2011 is het streven om de zorg in de wijk dichter bij de cliënt te organiseren. LOCOZO: locatie zorg coördinator Deze functie is het eerste halfjaar door huisarts H. Immerzeel en het tweede halfjaar door huisarts H. van der Lugt vervuld. De LOCOZO is verantwoordelijk voor het multidisciplinair werken met de zorgprogramma’s in het samenwerkingsverband. Tevens neemt hij deel aan het zorgoverleg, het strategisch overleg en de beleidsdag van Rijncoepel. Overleg en samenwerking Hometeams: één keer per maand vindt er overleg plaats tussen de huisartsen, de wijkverpleegkundigen, de wijkverzorgende en de maatschappelijk werker. FTO Noordwijk: zes keer per jaar vindt het FTO niveau 4 plaats waar alle huisartsen en apothekers van Noordwijk aan meedoen. Tevens is er veel tijd aan polyfarmacie besteedt naast het FTO. Werkoverleg NB: één keer per maand is er werkoverleg over de voortgang van de zorgprogramma,s. Ook komen alle organisatorische zaken rond het samenwerkingsverband aan de orde. Hier nemen aan deel: alle huisartsen, fysiotherapeuten, di_tisten, apotheker en afgevaardigde van de praktijkondersteuners. Praktijkondersteuner-overleg: alle praktijkondersteuners komen één keer in de zes weken bij elkaar om afspraken te maken om op alle locaties 82

dezelfde werkwijze te bewerkstelligen, met name t.a.v. de zorgprogramma’s. Tevens is er overleg met de praktijkondersteuners van het Wantveld. Fysiotherapie Noordwijk-Binnen Het werkgebied van deze praktijken beslaat voor het overgrote deel Noordwijk en voor een klein deel de randgemeenten. De praktijken fysiotherapie hebben in 2011 totaal 1500 inwoners van Noordwijk behandeld, waarvan 57% mannen en 43% vrouwen. Alle leeftijdscategorieën zijn vertegenwoordigd. Aanmelding van cliënten vindt plaats door middel van verwijzing huisarts of specialist of via DTF(directe toegankelijkheid fysiotherapie) Samenwerking De fysiotherapie werkt nauw samen met de huisartsen van Noordwijk-Binnen en in voorkomende gevallen met de huisartsen van Wantveld en de omliggende gemeenten. De samenwerking is gestructureerd in het samenwerkingsverband Noordwijk-Binnen. Multidisciplinair is er maandelijks een bijeenkomst, waarbij ook de fysiotherapeut aanwezig is. De samenwerking heeft als doel de kwaliteit van de zorg te optimaliseren , o.a. door middel van het opstellen van zorgprogramma’s, cliëntenoverleg en het afstemmen van de ict op elkaar. Kwaliteit De samenwerkende fysiotherapeuten hebben deel genomen aan het kwaliteitsprogramma van beroepsvereniging KNGF (KWALIEFY). In 2011 hebben zij aan alle gestelde voorwaarden ruimschoots voldaan.

De individuele fysiotherapeuten hebben o.a. de volgende cursussen gevolgd: thoracale wervelkolom mobilisatietechnieken, cervicale wervelkolomtechnieken zwangerfit, diabetes, copd , sport en inspanning , schouderproblematiek, kinderfysiotherapie. Klachten De fysiotherapeuten zijn aangesloten bij de klachtencommissie van het KNGF. Tevens liggen er folders over de klachtenprocedures in de wachtkamer. In 2011 zijn er geen klachten binnen gekomen.

Noordwijk 2011 DM

Zorgprogramma’s Voor de verdere invulling van de zorgprogramma’s, bewegingsapparaat, DM, COPD, en VRM hebben de fysiotherapeuten beweeg/begeleidingsprogramma’s opgesteld voor bovengenoemde zorgprogramma’s. Het verder effectueren van de beweegprogramma’s hangt voor een groot deel af van de financiële bijdrage van de zorgverzekeraars. Diëtistenpraktijk eet & dieet Onderstaande tabel geeft de cijfers van het aantal consulten van 2011 van diëtistenpraktijk eet & dieet van Noordwijk-Binnen.

Nieuwe consulten (NC) 10

Vervolgconsulten (VC) 2

CVRM

2

1

COPD

2

3

Overgewicht

60

233

DM+

36 (totaal 46 DM)

123

CVRM+

31 (totaal 33 CVRM)

97

COPD+

0 (totaal 2 COPD)

9

Overigen

27

30

Totaal

168

498

De + betekent dat er naast DM, CVRM en COPD ook sprake was van overgewicht.

83

Kwaliteitsprojecten in Praktijk Atrium, onderdeel van SWV NB, 2011 Praktijk Atrium is in 2011 gestart met het werken gebaseerd op onderstaand model. Kaiser Permanente is een Health Maintenance Organisation (HMO) die zowel gezondheidszorg verleent als verzekeraar is (www.kaiserpermanente.org). Deze organisatie hanteert de onderstaande driehoek van chronische zorg: Niveau 1: General Care Dit deel bestaat uit routinezorg in de eerste lijn, zelfmanagementeducatie, ondersteuning, training in het gebruik van gezondheidszorg, etc. Hierbij leidt 5% toename van zelfzorg tot 25% minder behoefte aan professionele zorg. Niveau 2: Assisted Care or Care Management In dit deel gaat het om zorg middels zorgpro-

gramma’s en het vergroten van zelfzorgvaardigheden. Verpleegkundigen en artsen werken samen in evidence based zorgprogramma’s. Niveau 3: Intensive Casemanagement Dit deel bestaat uit intensieve zorg en begeleiding door een multidisciplinair team gericht op complexe cliënten met multipele medische, functionele en/of psychosociale problemen. Ook mensen die zich onttrekken aan zorg vallen hieronder. Zij worden actief opgespoord en benaderd. De drie delen overlappen elkaar deels en cliënten kunnen tijdelijk van het ene naar het andere niveau overgaan. Hierbij gaat men uit van het volgende: een cliënt is altijd een zelfmanager, tenzij …. Over de invulling van dit ‘tenzij’ overlegt het team professionals met de cliënt en ondersteunt hem hierin waar mogelijk.

Level 3 Highly complex patients Case Management Specialist Disease Management Supporting Care and Self Care 84

Level 2 High risk patients Level 1 70-80% of a Chronic disease pop

Samen met Vilans is het individuele zorgplan Vitale Vaten geïmplementeerd. Er werd een teamvisie ontwikkeld met een plan van aanpak m.b.t. VRM, zoals beschreven in de zorgstandaard VRM. De eerste scharnierconsulten bij mensen met obesitas werden gevoerd. Bij mensen met een laag risico, niveau 1 (risicoscore HVZ < 5%) werden de beïnvloedbare risicofactoren besproken en werd de cliënt verwezen naar hulpbronnen. Bij een aantal cliënten met een verhoogd risico (risicoscore HVZ > 5%), niveau2 in het model, werd een individueel zorgplan opgesteld. De nieuwe rol van de cliënt als medebehandelaar werd besproken. In de wachtkamer werd een voorlichtingsfilm getoond over zelfmanagement. Voor niveau 3, casemanagement, werd meegedaan aan onderzoek bij Kwetsbare ouderen. Deze werd gedaan door de PHEG: Iscopeonderzoek. Praktijk Atrium was een controlepraktijk. In december hebben we samen met een wijkverpleegkundige onderwijs gekregen in het opstellen van een functionele probleeminventarisatie bij Kwetsbare ouderen. Hierbij werd gebruik gemaakt van het SFMPC-model. Alle ouderen, 75 jaar en ouder, zijn gescreend op vier domeinen: functioneel, somatisch, psychisch en sociaal.

voorstel tot aanpassing van bijvoorbeeld medicatie. Het doel is betere astmacontrole en leren omgaan met zijn klachten, en daarop zelf te in te springen. Hierdoor ontwikkelt hij/zij samen met de hulpverlener zelfmanagementvaardigheden. In 2012 zullen wij minimaal tien cliënten includeren. In 2011 werd ook de deelname aan het wetenschappelijk onderzoek naar het effect van Pneumoccenvaccinaties (CAPiTA) bij ouderen voortgezet. De deelname aan het ketenzorgprogramma nazorg CVA werd ook gecontinueerd. Dit betreft een programma in samenwerking met de tweede lijn: neurologen en revalidatieartsen. De 2-4-8 regel werd geïntroduceerd in de eerste lijn van de regio Rijn- en Bollenstreek.

In het kader van zelfmanagement van cliënten met astma, matig ingesteld, werd gekozen voor deelname aan Patient Coach, een internet-ondersteund zelfmanagementprogramma. Dit is een webapplicatie, waarbij de cliënt online zijn astma functiewaarden, ACQ en FEV1, doorgeeft aan een ondersteuningssite. Van hieruit krijgt hij/zij een 85

Interview

Met praktijkondersteuner Marjo van Oosten en huisarts Henri van der Lugt, praktijk Irisplein Noordwijk-Binnen

Digitaal multidisciplinair samenwerken Half december is er een pilot gestart met het KIS (Keten Informatie Systeem) in de praktijk Irisplein,

Noordwijk-Binnen. Het doel van het werken met een KIS is het verbeteren van de multidisciplinaire zorg

aan cliënten met chronische ziekten. Wat is de meerwaarde? Wil je de ketenzorg goed voor elkaar krijgen, dan heb je een KIS nodig. In deze pilotfase is net gestart met het digitaal communiceren met de diëtisten. Later is dit ook mogelijk met de fysiotherapeut en de apotheek. Zo ontstaat ketenzorg. Hierdoor kan de zorg beter op elkaar afgestemd worden, aldus Henri. Een groot pluspunt van het systeem, is de lay-out met kleuren. In één oogopslag zie je wat goed gaat en welke onderdelen van de behandeling minder goed geregeld zijn (hiaten). In een HIS zie je dat niet, ondanks dat je volgens protocol werkt. Het inzicht in hiaten kwam pas achteraf. Door het werken met het KIS gaat dus de kwaliteit van zorg omhoog. Henri geeft aan dat hij als Locozo het belangrijk vindt dat de statistische gegevens goed gebruikt kunnen worden voor de benchmark binnen Rijncoepel en verantwoording naar de zorgverzekeraars. Ondanks dat deze pilot pas een maand loopt, is Marjo al behoorlijk ingewerkt in het systeem. Voor haar is de meerwaarde de prettige en over86

zichtelijke manier van werken, mede vanwege de lay-out (overzichtelijk en werken met kleuren). Wat zijn jouw ervaringen? Marjo: “Alle begin is moeilijk. Voordat we er achter waren hoe gegevens vanuit de HIS in het KIS terecht konden komen, hadden we er veel tijd in gestoken. Ook nu zijn er nog kinderziektes. Wat voorkomen moet worden is dat gegevens tweemaal ingevoerd moeten worden, zowel in het HIS als in het KIS. Zoals je begrijpt is (en was) het een zoektocht om te kijken hoe we met het KIS kunnen werken. Voor mij is de meerwaarde dat ik me zekerder voel bij de begeleiding van cliënten. Ik zie nu niets meer over het hoofd. In één blik zie ik wat er niet is ingevuld. Bijvoorbeeld labuitslagen die niet compleet zijn, of de gegevens van de oogarts bekend zijn. We zijn begonnen met het invoeren van cliënten met diabetes, nu gaan we verder met cliënten met COPD. Hier lopen we weer tegen ander knelpunten aan. Zo wordt de uitslag van de spirometrie niet overgenomen in het KIS, maar

daar wordt nu hard aan gewerkt om dat op te lossen.” Hoe nu verder? Henri: “Meer ervaring op doen. In maart 2012 staat een evaluatie gepland en kijken we hoe de stand van zaken is voor verder implemen- tatie binnen Rijncoepel. In de praktijk blijkt het werken met een KIS meer tijd te kosten. Met de zorgverzekeraar zal gekeken worden hoe we hier aan tegemoet kunnen komen. We moeten nog oefenen met de digitale communicatie en samenwerking met alle disciplines implementeren. Verder zal het KIS gekoppeld worden aan mijngzondheid.net, zodat de cliënt zijn eigen dossier kan inzien.” Marjo voegt toe: “Al met al is er nog van alles mogelijk. Met veel plezier ga ik verder met deze pilot.” <<

Over mijngezondheid.net is meer te lezen bij de kerngegevens Stevenshof. In dit jaarverslag is een interview met huisarts Joost de Kanter opgenomen.

Colofon UITGAVE Stichting Rijncoepel

Fotografie Marlies Batteram, Martine de Clercq, Nienke de Zwart

Ontwerp Pertoon Ontwerp, Toontje van der Hulst, Amsterdam juni 2012

Stichting Rijncoepel - Theda Mansholtstraat 3 - 2331 JE Leiden - T 071 531 93 00 - www.rijncoepel.nl