Renovatiepact. Goede actievoorbeelden

Renovatiepact Goede actievoorbeelden

Inhoudstafel

Fiches goede actievoorbeelden ............................................................................................................................................ 4 Naam actievoorbeeld ....................................................................................................................................................... 4 Overzicht goede actievoorbeelden ....................................................................................................................................... 5 1.

Baden-Würtemmberg: Sanierungsfahrplan ............................................................................................................ 6

2.

Blok voor blok / energieplein20............................................................................................................................... 7

3.

Bouwadvies/ renovatieadvies aan huis ................................................................................................................... 8

4.

COHERENO............................................................................................................................................................... 9

5.

Dampoortknaptop ................................................................................................................................................. 10

6.

Ecobouwers opendeur ........................................................................................................................................... 11

7.

Ecopack .................................................................................................................................................................. 12

8.

Elea, la nature ma maison ..................................................................................................................................... 13

9.

Energiebesparingsverkenner ................................................................................................................................. 14

10.

Energielabel voor bestaande verwarmingsinstallaties ...................................................................................... 15

11.

Energielabelatlas – meer met minder (Nederland) ........................................................................................... 16

12.

Energiezuinige toestellen, een haalbare kaart voor mensen in armoede......................................................... 17

13.

Europhit ............................................................................................................................................................. 18

14.

Extra leenruimte voor ‘nul op de meter’ ........................................................................................................... 19

15.

Futurfantastic .................................................................................................................................................... 20

16.

Gents Klimaatverbond ....................................................................................................................................... 21

17.

Habiter mieux .................................................................................................................................................... 22

18.

Infrax Bouwteams (& Eandis bouwfit-dagen) ................................................................................................... 24

19.

IWT-proeftuin woningrenovatie........................................................................................................................ 25

20.

Leasing toestellen – westhoek .......................................................................................................................... 26

21.

Limburg klimaatneutraal ................................................................................................................................... 27

22.

l'Observatoire BBC ............................................................................................................................................ 28

23.

Lokale geconditioneerde renovatiepremies voor private huurmarkt ............................................................... 29

24.

NationaaL Energiebespaarfonds - Energiebespaarlening ................................................................................. 30

25.

Opbrengstgarantie door eos oostende ............................................................................................................. 31

26.

Powerhouse Europe - Nearly Zero Challenge.................................................................................................... 32

27.

Project Kerkrade ................................................................................................................................................ 33

28.

Project Renoseec (IWT proeftuin) ..................................................................................................................... 34

29.

Renben (iwt proeftuin): renovatie tot BEN-woning op de private huurmarktrijwoningen ............................ 35

30.

RENOFASE ......................................................................................................................................................... 36

31.

Renovatie Spiere ............................................................................................................................................... 37

Renovatiepact – werkgroep goede actievoorbeelden

Pagina 2

32.

Renovatiehuurovereenkomst bij sociaal verhuurkantoor ................................................................................ 38

33.

Renovatieproject Wachtebeke - 5 sociale woningen tot passief ...................................................................... 39

34.

Renovatiewinkels .............................................................................................................................................. 40

35.

Rollend fonds provincie Limburg ....................................................................................................................... 41

36.

Stad Kortrijk - Pluimstraat buurt ....................................................................................................................... 42

37.

Stroomversnelling Huursector .......................................................................................................................... 43

38.

Studie ‘Energiezuinige maatregelen voor monumenten met woonfunctie’ ..................................................... 44

39.

The Shift Project ................................................................................................................................................ 45

40.

UK Green Deal en Green Deal Home Improvement Fund ................................................................................. 46

41.

Voorbeeldprojecten Brussel .............................................................................................................................. 47

42.

Voorbeeldprojecten Wallonië (BATEX) ............................................................................................................. 48

43.

Vorarlberg ......................................................................................................................................................... 49

44.

WAIFER .............................................................................................................................................................. 50

45.

Warmer Wonen _ regio zuid-west-vlaanderen ................................................................................................. 51


Pagina 3

Fiches goede actievoorbeelden In dit document worden fiches verzameld van alle actievoorbeelden die aangebracht werden door deelnemers aan de werkgroep goede actievoorbeelden van het Renovatiepact. Deze voorbeelden vormen een bron van inspiratie voor de andere werkgroepen van het Renovatiepact. Voorbeeldfiche

NAAM ACTIEVOORBEELD Voorgesteld door Waar Wanneer Website Contactorganisatie Contactpersoon

Naam

Email

Partnerorganisaties Projectomschrijving Doelgroepen Concrete successen Sterktes

Zwaktes

Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen WG Financiering WG Communicatie


Pagina 4

Aantal goede actievoorbeelden


x x

x

x x x

x

COMMUNICATIE

FINANCIERING

Baden-Würtemmberg: Sanierungsfahrplan Blok voor blok / Energieplein20 Bouwadvies / Renovatieadvies aan huis COHERENO Dampoortknaptop Ecobouwers opendeur Ecopack Elea, la nature ma maison Energiebesparingsverkenner Energielabel voor bestaande verwarmingsinstallaties Energielabelatlas – meer met minder (Nederland) Energiezuinige toestellen, een haalbare kaart voor mensen in armoede EUROPHIT Extra leenruimte voor ‘nul op de meter’ Futurfantastic Gents Klimaatverbond Habiter mieux INFRAX bouwteams (& Eandis Bouwfit-dagen) IWT proeftuin woningrenovatie Leasing toestellen – Westhoek Limburg klimaatneutraal l'Observatoire BBC Lokale geconditioneerde renovatiepremies voor private huurmarkt Nationaal energiebespaarfonds - energiebespaarlening Opbrengstgarantie door EOS Oostende Powerhouse Europe - Nearly Zero Challenge Project Kerkrade Project Renoseec (IWT proeftuin) Renben (iwt proeftuin): renovatie tot BEN-woning op de private huurmarktrijwoningen RENOFASE Renovatie Spiere Renovatiehuurovereenkomst bij sociaal verhuurkantoor Renovatieproject Wachtebeke - 5 sociale woningen tot passief Renovatiewinkels Rollend fonds provincie Limburg Stad Kortrijk - Pluimstraat buurt Stroomversnelling huursector Studie ‘Energiezuinige maatregelen voor monumenten met woonfunctie’ The Shift Project UK Green Deal en Green Deal Home Improvement Fund Voorbeeldprojecten Brussel Voorbeeldprojecten Wallonië (BATEX) Vorarlberg WAIFER Warmer Wonen

VERPLICHTINGEN

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45

GEÏNTEGREERD BELEIDSKADER

Nr PROJECT

BEN-DEFINITIE

Overzicht goede actievoorbeelden

x x x

x x

x x x x x

x x x x x

x

x x x

x

x x

x

x x

x x

x x

x x x

x x

x x x

x

x x x x

x

x x x x x x

x x x x x x

x x

x x x x

x

7

21 9

x

x x x x

x x x

x x

x

x x

x x 27

20

Pagina 5

1. BADEN-WÜRTEMMBERG: SANIERUNGSFAHRPLAN Voorgesteld door

VEA - Maarten De Groote

Waar

Baden-Würtemmberg, Duitsland

Wanneer

Lopende -

Website -

www.sanierungsfahrplan-bw.de http://um.baden-wuerttemberg.de/fileadmin/redaktion/mum/intern/Dateien/Dokumente/5_Energie/Beratung_und_Information/Sanierungsfahrp lanBW/Muster_Sanierungsfahrplan_BW.pdf www.ifeu.de

Contactorganisatie

IFEU - Institut für Energie- und Umweltforschung Heidelberg GmbH

Contactpersoon

Dr. Martin Pehnt

Partnerorganisaties

-

[email protected]

Renovatiestrategie voor woningen is vertaald in een individuele renovatieroadmap. Checkt onder meer mogelijkheid van stapsgewijze renovatie af met de langetermijndoelstelling. Ook de optimale volgorde van de stapsgewijze renovatie wordt bekeken. Auditeur is verplicht om hoogst technisch haalbare voor te stellen. Projectomschrijving

Doelgroepen

Eigenaars van woningen

Concrete successen Sterktes Zwaktes + duidelijke koppeling aan langetermijndoelstelling (BEN-definitie) + vertrekkende van bestaande doelstelling, aansluitbaar op bestaande EPC + mogelijkheid tot koppeling van premies + vermijden van lock-in effect Interessant instrument met grote opportuniteiten voor uitrol: woningpas, uitbreiding van EPC met BEN-advies, ontwikkeling van langetermijnpad waardoor lock-in effect wordt Opportuniteiten voor vermeden, koppeling mogelijk van premies over ‘totaalrenovatie’, stimulans voor uitrol naar Vlaanderen bouwteamgerelateerd werken, mogelijkheid voor uitbreiding naar woonkwaliteit, mogelijkheid voor bouwsector om hun diensten te verschuiven naar gefaseerde renovatie… WG BEN-definitie Inspiratie voor Renovatiepact

x

WG Geïntegreerd beleidskader

x



Pagina 6

2. BLOK VOOR BLOK / ENERGIEPLEIN20 Voorgesteld door

VITO – Ighor Van de Vyver

Waar

Nederland Projecten in Amersfoort, Amsterdam, Amsterdam - Ymere Breda, Den Bosch, Deventer, Eindhoven, Groningen, Haarlem, Hardenberg, Overijssel, Rotterdam, Tilburg, Utrecht

Wanneer

2012 – 2014

Website

http://www.energieplein20.nl/

Contactorganisatie

Rijksdienst voor Ondernemend Vlaanderen

Contactpersoon

Ruud van Gisteren

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

[email protected]

Energieleveranciers, energiecorporaties, gemeenten, woningcorporaties, aannemers, onderwijs- en kennisinstellingen Het initiatief Energieplein20 is een landelijk kennisuitwisselingsplatform met onpartijdige en toepasbare informatie en tools voor iedereen die kansen wil benutten voor energiebesparing in de bestaande woningbouw. Het is een laagdrempelige ontmoetingsplaats voor marktpartijen, initiatiefnemers, gemeenten en andere professionals. Energieplein20 bundelt 4 jaar kennis, kennissen en ervaringen over energiebesparing opgedaan in de Blok voor blok projecten. In de blok voor blok projecten werken minstens 3 marktpartijen samen in een consortium. Ze delen hun kennis en ervaring om zo te komen tot de beste resultaten, besparingspotentieel en gelukkige bewoners. In blok voor blok zijn door het hele land veertien projecten gestart die zich richten op grootschalige energiebesparing in de bestaande woningbouw. Professionals op het gebied van energiebesparing werken hierin samen met aannemers, woningcorporaties en lokale overheden. Doel is per project 1.500 of 2.000 woningen energiezuiniger te maken. De opgedane ervaring in de veertien verschillende projecten vormt de basis voor landelijke opschaling. De kern van de aanpak is bewoners interesseren om te investeren in energiebesparende maatregelen. Van de buurt, voor de buurt: vaak met een belangrijke rol voor bewonersinitiatieven. In andere projecten ligt het accent meer op Verenigingen van Eigenaren, of juist samenwerking met woningbouwcorporaties of gemeenten. Andere bijzonderheden zijn het inzetten van warmtecamera's om energiebesparing in kaart te brengen.

Doelgroepen

Lokale overheden, huisvestingsmaatschappijen, bouwprofessionals, woonbuurten, bewoners

Concrete successen

Tot 1 maart 2014 zijn door de blok voor blokprojecten circa 15.000 woningen energiezuinig gemaakt. Met betrekking tot 3.700 woningen zijn concrete afspraken gemaakt met de eigenaren over het nemen van energiebesparende maatregelen in 2014 of 2015 Volgende projecten zullen hun initieel vooropgestelde doelstelling gehaald hebben eind 2014: Amersfoort - 033Energie; Groningen - Eerste Hulp bij Energiebesparing; Haarlem - Watt voor Watt; Rotterdam - SlimWonen in Rotterdam; Tilburg - Samen Geeft Energie

Sterktes

Zwaktes

+ zeer goed gedocumenteerd + wijkgerichte aanpak, top-down en bottom-up + grootschalige aanpak + energiebesparing op grote schaal vooral succesvol in de sociale huursector

Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

- geen BEN-renovatie - Nederlandse gebouwde omgeving is wellicht meer geschikt voor deze grootschalige aanpak dan (versnipperde) Belgische gebouwde omgeving - moeilijk om grote aantallen eigenaren van koopwoningen te verleiden tot het nemen van energiebesparende maatregelen de - 3 partijvoorfinanciering niet gelukt Bottom-up communicatie om particuliere wooneigenaars te engageren Documentatieplatform Grootschalige aanpak maar afhankelijk van wijk en context WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader

Inspiratie voor Renovatiepact

x

WG Verplichtingen

x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 7

3. BOUWADVIES/ RENOVATIEADVIES AAN HUIS Voorgesteld door

Steunpunt duurzaam wonen en bouwen Oost-Vlaanderen

Waar

5 Vlaamse provincies

Wanneer

Sinds 2010

Website

www.bouwwijs.be; www.west-vlaanderen.be/duurzaambouwen; www.dubovmlaamsbrabant.be, www.kampc.be, www.dubolimburg.be (www.eerstehulpbijduurzaambouwen.be)

Contactorganisatie

Steunpunt Oost-Vlaanderen

Contactpersoon

Goedele De Vos

Partnerorganisaties

Steunpunten Duurzaam Wonen en Bouwen

Projectomschrijving

De Steunpunten verlenen duurzaam bouwadvies voor zowel voor nieuwbouw als renovatie (renovatie vormt de meerderheid). Dit advies werd volledig afgestemd op de thema's van de Vlaamse Maatstaf voor duurzame woningbouw en is dus integraal (omvat alle thema’s van duurzaam wonen en bouwen). Particulieren die bouwen of verbouwen hebben een grote nood aan relevante informatie. Vaak blijkt het sowieso moeilijk om objectieve informatie te vinden. Wie wel over informatie beschikt weet vaak niet goed hoe ermee aan de slag te gaan en hoe de prioriteiten te bepalen. Daarnaast is informatie vaak algemeen en niet op maat van de woning, zeker wat betreft renovatie waar de problemen zeer specifiek zijn en het budget vaak om een gefaseerde uitvoering vraagt. Dit maakt het voor particulieren moeilijk om de juiste keuzes te maken. Het advies verruimt de blik van de particulier (en architect) en legt de juiste prioriteiten zonder hierbij dwingend te zijn. Voor renovatie wordt advies verstrekt in de woning zelf (huisbezoek) of op basis van plan/foto's waarbij aspecten worden besproken die anders onvermeld blijven of niet aan het licht zouden komen. De Steunpunten worden vaak geconfronteerd met nieuwe thema’s als bijvoorbeeld de vraag naar begeleiding bij renovatie van appartementen. De uitwerking van een aanbod hierrond is voorzien voor 2015. Hieromtrent wordt uitgewisseld tussen de Steunpunten.

Doelgroepen

Particulieren ( architect, aannemers)

Concrete successen

Zeer groot bereik (meer dan 15.000 particulieren sinds de opstart van de 5 Vlaamse Steunpunten) en een zeer grote tevredenheid van de adviezen. Het bouwadvies is een initiatief dat erg gesmaakt wordt, zo blijkt uit een enquête die we in 2012 uitgevoerd hebben 92 % van de mensen die een bouwadvies gevolgd hebben, zou het onmiddellijk aanraden aan familie en vrienden. Deze adviezen leveren ook een rechtstreekse bijdrage aan de reductie van de CO2 uitstoot in Vlaanderen. Particuliere bouwheren die het advies in de praktijk uitvoeren, zorgen in 1 jaar tijd voor een reductie van de C0 2 uitstoot met 8000 ton. Die hoeveelheid CO2 uitstoot kan je vergelijken met pakweg 35 000 000 gereden autokilometers.

Sterktes

[email protected]

Zwaktes

+ ontzorging van de particuliere bouwheer in het uit te voeren - Indien dringend advies wordt gevraagd is het soms te laat renovatietraject indien een adviseur op zeer korte termijn ter plaatse gaat of een + Er wordt inzicht verkregen in geplande renovatieprojecten, aan afspraak wordt gemaakt voor een bouwadvies. Een particulier de hand waarvan momenteel nazorgtraject wordt uitgewerkt wil dan ter plekke (aan telefoon) antwoord. (samenaankopen, …) in provincie Limburg en uitrolbaar over - Timing van de adviesvraag: soms zijn al een deel van de andere steunpunten (renovatie)werken uitgevoerd en is een integrale benadering + Mogelijkheid tot verhoging ambitieniveau niet meer mogelijk + Persoonlijk en onafhankelijk integraal advies - Nu en dan wordt een adviesvraag gesteld die niets met + Ondersteunend aanbod voor gemeenten duurzaam bouwen te maken heeft. + Advies over gefaseerde uitvoering, verrmijden lock –in effect. + Ook na het advies dienen de steunpunten als objectief aanspreekpunt voor particulieren. Opportuniteiten voor uitrol Opschaling is eenvoudig realiseerbaar naar Vlaanderen x

WG BEN-definitie

x



WG Verplichtingen WG Financiering x

WG Communicatie


Pagina 8

4. COHERENO Voorgesteld door

PHP, Erwin Mlecnik

Waar

België, Oostenrijk, Duitsland, Nederland, Noorwegen

Wanneer

april 2013 - april 2016

Website

www.cohereno.eu

Contactorganisatie

PHP

Contactpersoon

Erwin Mlecnik

Partnerorganisaties

PHP, Vito, Vlaamse Confederatie Bouw, BPIE, DENA, Ögut, TU Delft, Segel, SINTEF

Projectomschrijving

Doelstelling van dit Europees project is de introductie van bijna-energieneutrale renovaties in de markt te ondersteunen. Het project richt zich op het uitbouwen en/of versterken van samenwerkingsvormen tussen betrokken partijen bij renovatie van eengezinswoningen van eigenaar-bewoners, en het ontwikkelen van nieuwe business-modellen hiervoor. In de vijf landen worden er aannames gedaan voor de definitie van het BEN-niveau om het onderzoek verder te kunnen zetten. Deze zijn verschillend per land, en worden, waar mogelijk, gekoppeld aan lokale energiedoelstellingen.

Doelgroepen

Bouwprofessionelen en eigenaar-bewoners van eengezinswoningen

Concrete successen

Adviezen voor nieuwe business-modellen

Sterktes + interessante samenwerkingsmodellen voor bouwprofessionelen + ervaring uit verschillende landen Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

[email protected]

Zwaktes - voornamelijk onderzoeksproject en weinig concrete toepassingen

Innovatie door stimulering van nieuwe business-modellen bij bouwprofessionelen x

WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader



WG Communicatie


Pagina 9

5. DAMPOORTKNAPTOP Voorgesteld door

Bouwunie – Mieke Bonnarens

Waar

Gent

Wanneer

2015-2050

Website

http://cltgent.be/projecten/uitvoering/noodkoop http://cltgent.be/sites/default/files/pictures/140619%20folder%20Dampoort%20knapT% 20OP%21.pdf

Contactorganisatie

CLT Gent

Contactpersoon

Naam

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Email

Stad Gent, Domus Mundi vzw, vzw SIVI, Samenlevingsopbouw Gent vzw, Bouwunie vzw, REGent vzw, VIBE vzw Eigenaar bewoners met een beperkt inkomen kunnen met dit project hun woning laten renoveren tot en energiezuinige en kwaliteitsvolle woning. Het project voorziet een renovatiebudget van maximum 30000€ dat je pas moet terugbetalen wanneer je je woning verkoopt. Concreet gaat de eigenaar/bewoner een overeenkomst aan met OCMW Gent. Daarbij geeft het OCMW een bedrag, dat moet dienen voor renovatiewerken. Hiervoor is vooraf een plan opgemaakt door een expert ter zake. Zij begeleiden ook de werken, vanaf offerteaanvraag tot oplevering en zelfs premieaanvraag. De tussenkomst loopt af zodra de woning vervreemd wordt (en dus ook bv als de eigenaar er niet meer gedomicilieerd is). Het gaat niet om een lening, maar een tussenkomst die pas later terugbetaald wordt. Bij de verkoop – wanneer de woning vervreemd wordt, krijgt het OCMW de oorspronkelijke investering terug en wordt de meerwaarde van de woning verdeeld tussen OCMW en de gebruiker/eigenaar/bewoner. Daarom gebeurt er voor de werken een schatting door een expert, op kosten van het OCMW. De meerwaarde wordt zo bepaald dat de eigenaar/bewoner/gebruiker niet opdraait voor indexstijgingen, dat het OCMW de oorspronkelijke investering terugkrijgt mits een lichte verhoging (volgens een vooraf afgesproken berekeningsmethode). Als er bij de vervreemding geen meerwaarde is, moet de eigenaar/bewoner/gebruiker enkel de tussenkomst terugstorten. De eigenaar geeft tijdens de uitvoering de facturen en vorderingsstaten van de aannemer door aan het OCMW, en na controle ervan betaalt het OCMW rechtstreeks aan de aannemer. Bewoners die niet in hun woning kunnen blijven wonen tijdens de werken kunnen tijdelijk terecht in de noodwoningen van Stad Gent (medepartner), waarbij ze enkel het verbruik moeten betalen.

Doelgroepen

Kwetsbare doelgroepen

Concrete successen

Intussen gingen 10 (het vooropgestelde aantal) eigenaars in zee met het OCMW en worden aannemers gezocht. De woningen ondergingen al een grondige screening, zowel door de partnerorganisaties als door de woninginspectie van Stad Gent, waarna er een renovatieplan kwam op maat van elke woning.

Sterktes Zwaktes + voordelen voor alle betrokkenen - Vrij hoge initiële investering door het OCMW + Uitgebreide communicatie waardoor ook de andere mensen in - ‘slechts’ 10 renovaties het bouwblok aangezet worden om te renoveren. Opportuniteiten voor Dit model kan door ieder OCMW ism de stad of gemeente overgenomen worden. uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x

WG Financiering WG Communicatie


Pagina 10

6. ECOBOUWERS OPENDEUR Voorgesteld door

BBL - Benjamin Clarysse

Waar

Vlaanderen - Wallonië, en nu ook een Europees project

Wanneer

Jaarlijks - najaar

Website

http://www.ecobouwers.be/opendeur

Contactorganisatie

BBL

Contactpersoon

Benjamin Clarysse

[email protected]

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Ecobouwers Opendeur is een jaarlijks initiatief van Bond Beter Leefmilieu en vond in 2014 voor de 17de maal plaats. Tijdens twee opendeurweekends in november kan de kandidaat verbouwer tips opdoen van ervaren duurzame bouwers en inspiratie opdoen door huizen van voorlopers te bezoeken. In 2014 brachten een kleine 6000 bezoekers een bezoek aan een van de 312 Ecobouwers woningen, waarbij de lat hoog wordt gelegd. Dit initiatief is een peer-to-peer uitwisseling tussen bouwheren, waar vind de kandidaat bouwheer een voorbeeld gelijkaardig aan zijn/haar eigen project. Door bouwheren die al tot BEN-gerenoveerd hebben, in te zetten als ‘ambassadeurs’, wordt het een toegankelijk, niet technisch verhaal. De gerenoveerde woningen uit de contactlijst zouden bovendien kunnen bevraagd worden op haalbaarheid BEN-definitie en om het rebound-effect na te gaan. Bezoekers zij meestal zelf voorlopers: vaak hoger opgeleiden, met middelen en kennis. Er wordt een databank aangelegd van welke bouwprofessionals werden ingeschakeld, en dit op aangeven van bouwheer. De Vlaamse Renovatiedag is een gelijkaardig initiatief, georganiseerd door NAV, de Vlaamse architectenorganisatie en 'Ik ga Bouwen & Renoveren'.

Doelgroepen

(Ver)bouwers

Concrete successen Sterktes

Zwaktes

Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen x




WG Communicatie


Pagina 11

7. ECOPACK Voorgesteld door

VEA - Ellen Moons

Waar

Wallonië

Wanneer

Lopende

Website

http://www.ecopack-wallonie.be/fr

Contactorganisatie

SPW DGO4

Contactpersoon

Société wallonne du crédit social (SWCS) Fonds du logement de la Wallonie (FLW)

Partnerorganisaties

-

Projectomschrijving

[email protected]

Het Waalse Ecopack heeft als doel burgers aan te sporen hun woning duurzaam te renoveren en hun investeringen makkelijker te financieren. Deze leningen worden sinds 2012 verstrekt door SWCS (de Waalse sociale kredietmaatschappij) en door FLW (Woningfonds voor grote gezinnen). Burgers krijgen gratis hulp bij de keuze van de meest interessante uit te voeren werken in hun woning, bij het zoeken naar aannemers en vergelijken van offertes. Leningen worden aangeboden aan 0 % interestvoet. In sommige gevallen hebben particulieren nog recht op bijkomende premies. De looptijd van de lening is afhankelijk van de energiebesparing die met de investering gepaard gaat. Per gezin kan tussen 2.500 en 30.000 euro ontleend worden. Aan de lening zijn geen notaris- of andere kosten verbonden. Leningen kunnen worden aangegaan door eigenaar-bewoners, eigenaar-verhuurders en huurders. Het belastbaar gezinsinkomen mag maximaal 93.000 euro bedragen, wat betekent dat ongeveer 93% van de Waalse gezinnen in aanmerking komt voor deze lening. Ook de woning zelf moet aan enkele voorwaarden voldoen (gelegen in Wallonië, voldoen aan enkele conformiteitseisen, bouwvergunning voor 1996…) Een ruime range van werken kan met behulp van een Ecopacklening worden gefinancierd: grote en kleine energetische ingrepen, investeringen in hernieuwbare energie maar ook structurele werken die samen met de energiebesparende werken (moeten) worden uitgevoerd. Er worden regelmatig nieuwsbrieven gepubliceerd met gedetailleerde info over de Ecopacklening, zowel bedoeld voor professionals als voor particulieren. Zowel professionals als particulieren zijn positief over Ecopack. Aannemers die werken uitvoeren gefinancierd met een Ecopacklening, zijn zeker dat de facturen betaald worden. Particulieren kunnen investeringen uitvoeren en de kosten ervan spreiden over de tijd, gecompenseerd door besparingen in hun energieverbruik.

Doelgroepen

Eigenaars van woningen die dateren van voor 1996

Concrete successen

Cijfers opgevraagd

Sterktes Zwaktes + sterk financieringsmiddel voor eigenaars die wel de - vraagt een grote investering van de overheid om dit op middelen hebben voor een afbetaling, maar niet voor de te volgen ‘upfront’ kosten Opportuniteiten voor Sluit sterk aan bij de Vlaamse energieleningen die sinds dit jaar onder Vlaamse uitrol naar Vlaanderen bevoegdheid vallen (daarvoor FRGE). WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x



Pagina 12

8. ELEA, LA NATURE MA MAISON Voorgesteld door

Nele Vandaele, Intercommunale Leiedal

Waar

Moeskroen en Doornik

Wanneer Website

www.lanaturemamaison.be/fr/

Contactorganisatie Contactpersoon Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Het bezoekerscentrum 'Elea, La Nature Ma Maison', heeft als doel het informeren en sensibiliseren rond ecologische woningbouw, en het promoten van hernieuwbare energie. Ze organiseert vormingen rond duurzame bouwtechnieken met de nadruk op het gebruik van natuurlijke materialen en richt zich hierbij vooral naar particulieren en professionelen. Het onthaalpaviljoen is het eerste duurzaam gebouw in het Waalse gewest en vervult zijn rol als kenniscentrum en voorbeeldproject. Aansluitend op het bezoekerscentrum wordt een duurzame wijk gebouwd. De stad Moeskroen maakte een studie op voor de bouw van een 'ecologische modelwoning'. In totaal gaat het om 60 wooneenheden gelegen in een gebied van 20ha op enkele honderden meters van het stadscentrum van Moeskroen en vlak bij het kenniscentrum. In een eerste fase worden 30-tal wooneenheden gebouwd onder de vorm van appartementen, duplexen en ééngezinswoningen. Uniek is het opleidingscentrum waar een woning op ware grote aanwezig is, waarop aannemers hun werken kunnen uittesten, bijvoorbeeld in relatie tot luchtdichtheid.

Doelgroepen Concrete successen Sterktes

Zwaktes

Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact

WG Geïntegreerd beleidskader WG Verplichtingen WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 13

9. ENERGIEBESPARINGSVERKENNER Voorgesteld door

Jeroen Vrijders, WTCB

Waar

Nederland

Wanneer

actief

Website

http://energiebesparingsverkenner.nl/p001.asp

Contactorganisatie

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (SenterNovem)

Contactpersoon

Mail

Partnerorganisaties Projectomschrijving

Doelgroepen

Deze online tool biedt aan professionals de kans om de klant te tonen wat energiebesparende maatregelen opleveren. Op basis van type-gebouwen (die men kan customizen door de eigen gebouwkarakteristieken in te voeren) wordt een type-verbruik bepaald, en worden verschillende renovatiescenario’s & maatregelen doorgerekend. Bouwprofessionelen (installateur, aannemer, …), hypotheekverstrekker, gemeenten & andere organisaties die burgers informeren.)

Concrete successen Sterktes + makkelijk toegankelijk + duidelijke communicatie + werkt op basis van typologieën Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - Vat de complexiteit van het renovatieproces niet - Focus op kosten only - Maximaal 169m² voor woningoppervlakte

Kan sensibiliserend werken – spelenderwijs bijleren over maatregelen WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader



WG Communicatie


Pagina 14

10. ENERGIELABEL VOOR BESTAANDE VERWARMINGSINSTALLATIES Voorgesteld door

ATTB - Patrick O

Waar

Duitsland

Wanneer Website Contactorganisatie Contactpersoon

Naam

Email

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

De Duitse overheid steunt een initiatief om aan bestaande verwarmingsinstallaties een energieprestatielabel toe te kennen. Door dit label zou het voor eigenaars/gebruikers duidelijk moeten worden wat het energieverbruik van hun verwarmingsinstallatie is, en of het aangewezen is aanpassingen te laten uitvoeren, of een nieuwe verwarmingsketel te laten installeren. De financiële ondersteuning bedraagt ongeveer een 30 euro per label. Het blijft evenwel een initiatief op vrijwillige basis.

Doelgroepen Concrete successen Sterktes Zwaktes + kan gekoppeld worden aan bestaande verplichtingen - vrijwillig systeem + duidelijke communicatietool die herkenbaar is voor eindgebruiker Opportuniteiten voor Deze maatregel zou kunnen gekoppeld worden aan (het verplicht onderhoud van de uitrol naar Vlaanderen verwarmingsketel en) de verwarmingsaudit (dep LNE). WG BEN-definitie Inspiratie voor Renovatiepact

x


x



Pagina 15

11. ENERGIELABELATLAS – MEER MET MINDER (NEDERLAND) Voorgesteld door


Waar

Nederland

Wanneer Website

www.meermetminder.nl

Contactorganisatie Contactpersoon

Naam

Email

Partnerorganisaties De Energielabelatlas heeft voor alle woningen in Nederland een energielabel op de kaart gezet.

Projectomschrijving

Door inzicht te bieden in de energieprestatie van woningen, biedt de Energielabelatlas handelingsperspectief voor het nemen van energiebesparende maatregelen of het zelf opwekken van duurzame energie. De atlas geeft niet alleen inzicht voor de eigen woning, maar ook van woningen in de directe omgeving of andere delen van Nederland. Ook de verdeling van energielabels per gemeente kan worden opgevraagd. De Energielabelatlas biedt woningeigenaren de mogelijkheid, met kennis van de woning, de kwaliteit van het energielabel te verbeteren. Hiervoor klikt u na het raadplegen van uw energielabel op 'controleer mijn label' Deze energielabelatlas wordt in het project ‘meer met minder’ ingezet om advies op maat te geven en mensen aan te sporen tot het uitvoeren van doorgedreven energiezuinige renovaties.



Zwaktes Op schaal van Vlaanderen kan een energielabelatlas uitgebouwd worden. Noodzakelijk is om hierbij aansluitend intergemeentelijk/lokaal de doorwerking te organiseren. WG BEN-definitie x



x

WG Communicatie


Pagina 16

12. ENERGIEZUINIGE TOESTELLEN, EEN HAALBARE KAART VOOR MENSEN IN ARMOEDE Voorgesteld door

Samenlevingsopbouw

Waar

Provincies Antwerpen en West-Vlaanderen

Wanneer

2015 - 2019

Website

Contactorganisatie

Samenlevingsopbouw Antwerpen provincie vzw Project Energie en Woonkwaliteit Otterstraat 116 | 2300 Turnhout T 014 633 191

Contactpersoon

Leen Smets

Partnerorganisaties

OCMW Beerse, Argus vzw, KBC, CERA, Komosie vzw, Bosch/Siemens

Projectomschrijving

Het primaire doel is om het energieverbruik - en bijgevolg de energiefactuur - van gezinnen met energieschulden te verlagen door oude energieverslindende huishoudtoestellen te vervangen door energiezuinige toestellen. Hiervoor experimenteert Samenlevingsopbouw in de provincies Antwerpen en West-Vlaanderen met twee verschillende financieringsmodellen:  In West-Vlaanderen ontwikkelen we - met het oog op een circulaire economie - een duurzaam leasesysteem waarbij een commerciële partner (producent) energiezuinige huishoudtoestellen ter beschikking stelt die mensen in armoede aan een voordelig tarief kunnen huren.  In Antwerpen zetten we - in samenwerking met lokale besturen en commerciële partners een rollend fonds op om de aankoop van energiezuinige toestellen mogelijk te maken. De aflossing van het overbruggingskrediet gebeurt met de winst op de energiefactuur.

[email protected]

Een tweede doelstelling is maatschappelijk werkers van het OCMW aanzetten tot een integrale en preventieve aanpak van energiearmoede bij hun cliënteel. Dit project wil een proactieve houding stimuleren waarbij de maatschappelijk werkers denken aan de voordelen op lange termijn.

Doelgroepen

Een derde doelstelling is het werken aan het energiebewustzijn van kwetsbare gezinnen via huisbezoeken en groepswerking. Onze ervaring als energieconsulent leert ons dat het werken met dit doelpubliek maatwerk vereist waarbij laagdrempeligheid en persoonlijk contact centraal staan. Het vervangen van de oude toestellen heeft op zich een impact op de energiefactuur, maar wij zien het daarnaast als een sterke hefboom om het energiebewustzijn bij deze gezinnen te verhogen. Gezinnen die in energiearmoede leven of een ernstig risico lopen. In eerste instantie mikken we op de doelgroep van mensen die in aanmerking komen voor een energiescan (beschermde afnemers, LAC-dossiers, FRGE-doelgroep, huurders SVK's en SHM's, mensen in schuldenregeling ...).


Zwaktes

+ Rendabel voor de klant: terugverdieneffect + extra besparingen + Rendabel voor gemeente en/of OCMW: geen extra budgetten nodig, kleine personeelsinzet, experimenten op eigen kracht. + Win-win-win situatie voor de private partners + Sociaal omwille van preventieve aanpak: toekomstige energieschulden vermijden. + Opschaalbaar: stevige onderbouw: zowel vanuit sociaal en als economisch oogpunt. + Risico’s ingedekt + Minimum aan taakbelasting Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

- Deze acties leiden niet tot (BEN-)renovaties - Hoge investering lokale besturen (of andere organisaties)

WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen X



Pagina 17

13. EUROPHIT Voorgesteld door

Jeroen Vrijders - WTCB

Waar

Duitsland & Europa

Wanneer

2013-2016

Website

www.europhit.eu

Contactorganisatie

PassiveHouse Institute Germany

Contactpersoon

Jan Steiger

Partnerorganisaties

[email protected]

International Passive House Association iPHA; Zero Energy and Passivhaus Institute for Research ZEPHIR ; La Maison Passive LaMP ; MosArt ; Inštitύt Pre Energeticky Pasívne Domy IEPD ; Interessegrupp Passivhus Sverige AB ; Plataforma Edifi cación Passivhaus ; PHDK ; EnEffect Group ; Askeen S.r.l. ; Onyx Solar Energy S.L. ; IzN Friedrichsdorfer Institut zur Nachhaltigkeit e.V. ; Building Research Establishment BRE EuroPHit vertrekt van de Duitse EnerPHit standaard voor energetische renovatie om vandaaruit verschillende elementen voor stapsgewijze doorgedreven renovatie te ontwikkelen: Certificatieschema & criteria voor stapsgewijze EnerPHit-renovatie Financieringsmodellen en markincentives voor stapsgewijze renovatie Ontwerpconcepten, richtlijnen, … voor nieuwe & innovatieve componenten Tools voor stapsgewijze renovatie( PHPP-based) Opleidingsmateriaal & workshops Case study’s

Projectomschrijving

Doelgroepen

Bouwprofessionelen & lokale overheden

Concrete successen

Ongoing – Principieel certificatieschema

Sterktes + concrete doelstellingen (de lat wordt gelegd) + innovatieve ontwikkelingen

Zwaktes Concrete output nog niet helemaal duidelijk (te brede focus?) Niet ‘neutraal’

Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie Inspiratie voor Renovatiepact

x


x



Pagina 18

14. EXTRA LEENRUIMTE VOOR ‘NUL OP DE METER’ Voorgesteld door

AGORIA - Daikin, Henk Kranenberg

Waar

Nederland

Wanneer

2014

Website

http://www.lente-akkoord.nl/meer-leenruimte-voor-nul-op-de-meter-woning/


Naam

Email

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Het bedrag dat buiten de inkomenstoetsing kan worden gehouden bij de financiering van een NulopdeMeter-woning wordt verhoogd van € 13.500 naar € 25.000. De verhoging hangt samen met een alternatieve berekeningswijze waarbij meer dan voorheen rekening wordt gehouden met de garantie die de bouwer geeft op de energieprestaties van de woning. Voor deze vrijstelling moet een energieprestatiegarantie afgegeven zijn voor de desbetreffende woning voor een periode van ten minste tien jaar. Met name bij renovaties van bestaande woningen naar NulopdeMeter kan het verhoogde bedrag een rol spelen (Stroomversnelling Koopwoningen). Het bedrag dat buiten beschouwing mag worden gelaten bij de financiering van bepaalde energiebesparende maatregelen of een woning met een energie-index van 0,6 (of tenminste A++ label dat is verstrekt voor 1 januari 2015) wordt verhoogd van € 8.000 naar € 9.000. Vanaf 1 januari 2015 geldt voor deze vrijstelling van € 9.000 ook een toetsinkomen van ten minste € 32.000. Deze wijziging van de regeling sluit aan bij de wijzigingen in het energielabel. De energieprestaties van een woning worden vanaf dat moment uitgedrukt in een energie-index. Tegelijkertijd wordt per 1 januari 2015 een nieuwe, uitgebreide en meer nauwkeurige methode geïntroduceerd voor de bepaling van de energieprestatie van een woning. Energielabels die vóór 1 januari 2015 zijn verstrekt kunnen ook worden gebruikt omdat deze tien jaar na de opnamedatum geldig zijn.

Doelgroepen

Koopwoningen

Concrete successen

Na te gaan of er effectief concrete leningen zijn uitgegeven

Sterktes

Zwaktes - negatieve commentaar over bovenbedrag toetsinkomen in de media


WG Verplichtingen x



Pagina 19

15. FUTURFANTASTIC Voorgesteld door

CIR

Waar

Hoboken - Antwerpen

Wanneer

2013 - 2014

Website

www.futurfantastic.be

Contactorganisatie

Saint-Gobain (ISOVER, Gyproc, Saint-Gobain Glass, Weber)

Contactpersoon

Bleus Els

Partnerorganisaties

Reynaers, Daikin, Velux, Sigma, denc!-studio

Projectomschrijving

Doelgroepen

[email protected]

Demonstratie- en proefproject bijna nul energie renovatie van een eengezinswoning. Bij de opstart was er nog geen definitie bekend, zelfs niet voor BEN nieuwbouw. Uiteindelijk presteert de woning beter dan een BEN nieuwbouw (E-peil 23) met toegankelijke oplossingen (vrij in de handel te verkrijgen). Luchtdichting zonder veel moeite goed gelukt : n50 1,21 h-1 Met dakisolatie, nieuwe ramen, muurisolatie, vloerisolatie en luchtdichting werd E-peil al met 82% gereduceerd (E-peil 99). Dit project werd gekoppeld aan een communicatie voor het grote publiek gericht op sensibilisering en informatie : een fictief koppel ‘Jan & Marie’ vertelden via blog (www.futurfantastic.be) en via Facebook hun renovatieverhaal met foto’s, filmpjes, rapporten etc. Dit werd gekoppeld aan advertenties, bannering, perswerking etc. In totaal werden ruim 1 mio burgers bereikt, waarvan ongeveer 200.000 het verhaal in meerdere episodes hebben gevolgd.

Particulieren met renovatieplannen, professionele actoren, overheid

Concrete successen Sterktes + Herkenbaar + Met vrij beperkt budget zeer groot bereik + Sterke marketingcampagne Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - Renovatie gaat (mogelijks) verder dan BEN-renovatie / renovatie tov sloop + nieuwbouw wordt daardoor in vraag gesteld



WG Communicatie


Pagina 20

16. GENTS KLIMAATVERBOND Voorgesteld door Waar

Gent

Wanneer

2015-2050

Website

http://www.gentklimaatstad.be/home http://www.gentklimaatstad.be/study/handleiding-laagenergetisch-en-passief-bouwenvoor-professionals


Naam

Email

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

De stad Gent heeft verschillende beleidsdoelstellingen inzake energiezuinig verbouwen vooropgesteld. Om het energieverbruik van bestaande woningen te verminderen, moet het aantal energiezuinige renovaties verdubbelen tot 3500 per jaar en moeten de ambities bij die (energie)renovaties ook hoger komen te liggen. Naast energieleningen wordt er ingezet op een brede waaier aan energiepremies voor wie zijn huis energiezuinig renoveert. Gentenaars die willen renoveren kunnen genieten van een ‘ontzorgingstraject op maat’. Stad Gent zal dit doen door het verlenen van bouwadvies, een energiescan, ondersteuning bij het inschatten van het renovatiebudget… tot het zoeken en contacteren van aannemers en het vergelijken van offertes. Voor alle informatie en dienstverlening rond energiezuinig renoveren kunnen de Gentenaars voortaan terecht bij de Energiecentrale. Inzetten op energiearmoede is een belangrijke prioriteit voor het stadsbestuur in samenwerking met het OCMW. Er zijn voor kansarme gezinnen heel wat specifieke maatregelen voorzien die hen moeten ondersteunen in energiezuinig wonen en verbouwen zoals hogere premies, renteloze leningen, energiescans en uitgebreide begeleiding door vzw REGent. Daarnaast wil het stadsbestuur ook dat meer sociale woningen energiezuiniger worden gerenoveerd. Stad Gent voorziet daarom in een financiële ondersteuning voor energierenovaties van sociale woningen door de sociale huisvestingsmaatschappijen actief op haar grondgebied. De stad Gent wil ook initiatieven stimuleren waarin Gentenaars elkaar kunnen inspireren en versterken. Via een duurzame wijk-werking gaat de stad actief op zoek naar koplopers in de Gentse wijken die hun schouders willen zetten onder bottom up-projecten die leiden tot meer energiereductie, hernieuwbare energie en CO2-reductie. Hiervoor wordt voorzien in een nieuw subsidiereglement waarbij op wijkniveau projecten kunnen worden ondersteund.


Zwaktes


WG Geïntegreerd beleidskader WG Verplichtingen

x



Pagina 21

17. HABITER MIEUX Voorgesteld door

Bouwunie - Anja Larik

Waar

Frankrijk

Wanneer

Lopende (start 2011 – looptijd 7 jaar)

Website

http://www.anah.fr/habitermieux.html

Contactorganisatie

Agence Nationale de l’Habitat (ANAH) (overheid)

Contactpersoon

Naam

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Email

a Caisse nationale d'assurance vieillesse, Convention Anah et MSA, Confédération de l'Artisanat et des Petites Entreprises du Bâtiment (CAPEB) et la Fédération Française du Bâtiment (FFB), EDF, GDF SUEZ et TOTAL, l'Union nationale des centres communaux d'action sociale (UNCCAS), La Fédération des entreprises des services à la personne (FESP) Het programma heeft tot doel 300.000 eigenaars met een laag of bescheiden inkomen (zowel eigenaar-bewoners als verhuurders) bij te staan bij het verbeteren van de energetische kwaliteit van hun woning. Hiervoor is zowel financiële ondersteuning als gepersonaliseerde begeleiding van start tot finish voorzien (voor diagnose, financiering, uitvoering en opvolging). Voorwaarde voor deelname aan het programma is dat de woning ouder is dan 15 jaar en dat er minstens 25% energiebesparing wordt gerealiseerd via isolatiemaatrgegelen en/of vervanging van de ketel. De lokale actoren hebben een zekere autonomie om dit te beoordelen zodat ze rekening kunnen houden met lokale verschillen of specifieke omstandigheden. Voor het hele programma werd een budget van 1,35 miljard euro vrijgemaakt. De financiële ondersteuning gebeurt via een cumul van financiële stimuli van ANAH, de gemeente en de energieleveranciers. Het is bovendien mogelijk om een voorschot te krijgen, een renteloze lening of premies van deelnemende actoren. Om als lokale organisatie (gemeente, sociale organisatie, verzekeringskas, …) te kunnen meestappen in dit programma en een beroep te kunnen doen op deze middelen, is het verplicht om een lokaal engagementscontract te ondertekenen waarin de de rol van elke actor gespecifieerd wordt. Voor de zeer bescheiden inkomens, bedraagt de financiële tegemoetkoming 50% van het totaalbedrag van de werken met een maximum van 10.000 euro. Er is een forfaitaire premie van 2000 euro voorzien. Voor de bescheiden inkomens bedraagt de financiële tegemoetkoming 35% van het totaalbedrag van de werken met een maximum van 7000 euro. Er is een forfaitaire premie van 1600 euro voorzien. Verhuurders hebben voor thermische renovatie recht op 25% van het totaalbedrag van de werken en een complementaire premie van 1600 euro per wooneenheid. In ruil hiervoor moet de woning verhuurd worden via een ‘SVK’. Mede-eigenaars kunnen voor werken aan gemeenschappelijke delen die een energiewinst van minstens 35% opleveren genieten van dezelfde voordelen als voor individuele woningen. Kwetsbare mede-eigenaars hebben recht op bijkomende steun. Er wordt persoonlijke ondersteuning voorzien voor het gehele proces vanaf het selecteren van de nuttige werken tot het opvolgen van de uitvoering ervan. De begeleiding gebeurt door professionelen, verbonden aan de lokale “Habiter mieux”loketten. Dit is gratis voor wie binnen het actieterrein van een lokaal collectief woont. Wie buiten zo’n actieterrein woont, kan wel een premie ontvangen om een professionele begeleider te financieren. Bij een begeleiding worden na een plaatsbezoek samen met de eigenaar de meest aangewezen maatregelen bepaald om tot de 25% energiebesparing te komen. Daarna wordt de eigenaar begeleid bij de uitvoering en de financiering van de werken.

Doelgroepen

Eigenaars en verhuurders van individuele woningen alsook mede-eigendom


Pagina 22

Concrete successen

Sedert de start van het programma werden bij zo’n 70.000 woningen energierenovaties uitgevoerd (2011-midden 2014). Door ANAH en het energiebesparingsfonds werden er 673 miljoen euro aan subsidies uitgekeerd. Dit leidde tot 1,4 miljard euro aan investeringen in renovatiewerken. 64.000 eigenaar-bewoners maakten tot op heden gebruik van de steunmaatregel. De premies komen in grote mate (70%) ten goede aan huishoudens met een (zeer) laag inkomen (bv. equivalent aan koppel met netto belastbaar inkomen lager dan 27.000 euro). De gemiddelde energiebesparing bedraagt 39%. De gemiddelde kostprijs van de uitgevoerde werken bedraagt 18.000 euro waarvan bijna 60% van de financiering wordt gedragen door subsidies. Het aantal bereikte verhuurders is eerder beperkt (3.300 woningen). De gemiddelde energiewinst ligt met 64% wel aanzienlijk hoger dan bij de eigenaars-bewoners. De subsidies zijn verbonden aan voorwaarden inzake een geconventioneerde huurprijs en de verhuring aan huishoudens met een laag inkomen.

Sterktes Zwaktes + zeer veel energierenovaties in gang gezet - grote budgetten nodig (door de sterke selectiviteit ligt +bijkomende ondersteuning (=ontzorging) is de overheidstussenkomst erg hoog) voorzien/gepersonaliseerde begeleiding + focus en bereik in hoofdzaak op eigenaars met een beperkt inkomen waardoor effect groter is (sterke selectiviteit) + geattesteerde energiewinst + afstemming van de ondersteuning door de diverse overheden (nationaal, departement, lokaal) - Gepersonalieerde begeleiding en ondersteuning voor selectieve doelgroep Opportuniteiten voor (eigenaars met beperkt inkomen) uitrol naar Vlaanderen - Rol lokale actoren WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x



Pagina 23

18. INFRAX BOUWTEAMS (& EANDIS BOUWFIT-DAGEN) Voorgesteld door

Infrax, Guido Claes

Waar

Vlaanderen

Wanneer

Doorlopend

Website

www.bouwteams.be/ http://www.eandis.be/nl/klant/energie-besparen/tips-en-toepassingen/energiefitinfosessies

Contactorganisatie

Infrax

Contactpersoon

Guido Claes

Partnerorganisaties

Dialoog

Projectomschrijving

[email protected]

Infrax en Dialoog maken (ver)bouwers wegwijs tijdens een reeks tweedaagse opleidingen: de InfraxBouwTeams. Tijdens het BouwTeam voor verbouwers krijgt de bouwheer van een bouwdeskundige van vormingscentrum Dialoog gedurende twee volle dagen alle technische en praktische kennis mee over duurzaam en energiezuinig verbouwen. Deze opleiding is ook aangewezen voor de verbouwer die tijdens de werken de handen niet zelf uit de mouwen steekt, zo is hij/zij goed geïnformeerd voor de gesprekken met architecten, bouwfirma’s en verkopers van allerlei materialen. Voorkennis is niet vereist. Je leert de voor- en nadelen van de diverse bouwmaterialen en installaties kennen. De lesgevers brengen verschillende materialen mee om zo concreet mogelijk uitleg te geven. Het aantal deelnemers is beperkt zodat iedereen volop aan bod komt. Over al deze kwesties geven bouwdeskundigen neutrale informatie. Een gelijkaardig initiatief zijn de Eandis ‘Bouwfit dagen’.

Doelgroepen

Verbouwers

Concrete successen

Meer vragen over renovatie. Mensen die de cursus volgen voeren effectief energiebesparende verbouwingswerken uit/realiseren effectief meer energiezuinige woningen. Klanten zijn mondiger. Jaarlijks 500 tot 600 deelnemers.

Sterktes + Intensieve en uitgebreide begeleiding voor renovatie tot BEN-woning + stimuleren vraagzijde BEN + effectieve verbetering energieprestatie woningen deelnemers Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - Bereikt beperkt aantal kandidaat-verbouwers - Tijdrovend voor bouwheer - Zeer divers publiek, moeilijk om info in cursus hieraan aan te passen - Eandis ‘Bouwfit’ zowel naar nieuwbouwers als verbouwers Project loopt reeds 10-tal jaren, vooral voor nieuwbouw maar sinds dit jaar is er ook een aparte cursus voor renovatie. Opschaling noodzakelijk. Eandis startte i.s.m. NAV met de ‘Bouwfit cursus’. WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader



WG Communicatie


Pagina 24

19. IWT-PROEFTUIN WONINGRENOVATIE Voorgesteld door

VEA - Maarten

Waar

Vlaanderen

Wanneer

Opgestart in 2014 (akkoord Vlaamse Regering op 22 november 2013) tot 2019

Website

http://www.iwt.be/subsidies/proeftuinbouw

Contactorganisatie

IWT

Contactpersoon

Dirk Otte

Partnerorganisaties

WTCB, PHP, VCB, NAV, Bouwunie, CIB, ORI, VE-PR, KULeuven, UGent, VITO

Projectomschrijving

Het doel van de IWT-proeftuin is opschaalbare en reproduceerbare renovatieconcepten te stimuleren om zo tot betaalbare oplossingen te komen voor belangrijke delen van het gebouwenbestand. Verregaande coördinatie van de actoren in de bouwketen moet leiden tot kwalitatieve, geïntegreerde, maar vooral ook reproduceerbare, opschaalbare en betaalbare oplossingen. In de proeftuin worden onderzoeks-, ontwikkelings- als demonstratie-activiteiten uitgevoerd aan de hand van reële renovatietrajecten. De proeftuin “Woningrenovatie: innovatie bij energiezuinig verbouwen” wil bijdragen tot betere marktcondities voor grondige renovaties van woningen door:  De ontwikkeling van opschaalbare en reproduceerbare renovatieconcepten.  Het stimuleren van samenwerking tussen leveranciers, ontwerpers en uitvoerders.  Het versterken van de vraagzijde via een groepsgewijze aanpak en via alternatieve financieringsvormen.  Het aantonen van de haalbaarheid van kostenoptimale energieprestatieniveaus. De proeftuin zal naast verschillende proeftuinprojecten ook een overkoepelend coördinatie- en kennisplatform, verantwoordelijk voor de afstemming en opvolging van de projecten, de kwaliteitsbewaking (incl. prestatiemonitoring analyse) en het kennisbeheer (verzamelen, bundelen, verspreiden). Voor de ondersteuning van de proeftuinprojecten is een budget van 5 miljoen euro ondersteuningsbudget beschikbaar. Dit actievoorbeeld bestaat uit 10 proefprojecten en een overkoepelend platform. Enkele proefprojecten komen meer gedetailleerd aan bod in dit document.

Doelgroepen

Leveranciers, ontwerpers en uitvoerders van renovaties

Concrete successen

Project nog in volle opstartfase

[email protected]

Sterktes Zwaktes + stimulans voor innovatie in de bouw - projecten hebben een lange doorloopperiode + stimuleren van schaaleffect op renovaties + coördinatie- en kennisplatform voor verspreiden van informatie komt ten goede aan gans de bouwsector Uitbreiding van het bestaande kennisplatform voor informatieverspreiding naar gans Vlaanderen, niet enkel binnen de 10 proefprojecten. Bijkomende activiteiten en/of financiering van lopende proeftuinprojecten. Opportuniteiten voor Ondersteuning van overkoepelende projecten met gebruik van bv meerdere uitrol naar Vlaanderen groepsrenovatie cases, bv specifiek rond ESCO, ketensamenwerking business modellen… Opschaling als natraject van het project proeftuinen, via brede uitrol via uitgebreide groepsrenovatieprojecten. WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 25

20. LEASING TOESTELLEN – WESTHOEK Voorgesteld door


Waar

Westhoek, provincie West-Vlaanderen

Wanneer

2015-2018

Website Contactorganisatie

Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen

Contactpersoon

Stefan Goemaere

Partnerorganisaties

Bosch, Argus

Projectomschrijving Doelgroepen

Leasing van frigo, diepvries, wasmachine, droogkast, met een hoogwaardig energielabel. Contract inclusief service vanuit leverancier en begeleiding vanuit samenlevingsopbouw. Op termijn ook mogelijk voor verwarmingstoestellen? Doelgroep met energieschulden, betalingsproblemen energiefactuur: geen toelating tot standaard leningen

Concrete successen Sterktes Zwaktes Bereik doelgroep met betalingsproblemen energiefactuur Samenwerkingsverband bedrijf, kredietverstrekker, overheid Opportuniteiten voor Geld dat nu gaat naar bijpassen energieschulden, kan pro-actief ingezet worden om deze uitrol naar Vlaanderen doelgroep uit de energie-armoede te krijgen. WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x



Pagina 26

21. LIMBURG KLIMAATNEUTRAAL Voorgesteld door

INFRAX - Guido Claes

Waar

Limburg

Wanneer Website

http://www.limburg.be/Limburg/Limburgklimaatneutraal/Klimaat-Limburg-gaatklimaatneutraal.html

Contactorganisatie Contactpersoon Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Draaiboek voor projecten collectieve renovatie. De provincie Limburg heeft de ambitie om klimaatneutraal te worden. Alle Limburgse gemeenten engageerden zich om mee te werken aan Limburg klimaatneutraal en ondertekenden het Convenant of Mayors, ook wel burgemeesterconvenant genoemd. Gemeenten kunnen zich inschrijven voor verschillende pilootprojecten m hun gemeentelijk klimaatplan uit te voeren. Eén van deze pilootprojecten is ‘collectieve renovatie’. De provincie Limburg, Dubolimburg en Stebo werkten voor de gemeenten een traject uit rond dit pilootproject. De gemeente is trekker van het project. De provincie Limburg, Dubolimburg en Stebo bieden ondersteuning. Het is de bedoeling om ervaringen die worden opgedaan in deze gemeenten te delen met andere Limburgse gemeenten. Voor de renovaties binnen dit project wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijk ambitieniveau binnen lage energierenovaties. Bij voorkeur wordt gestreefd naar BEN-renovatie.


Zwaktes



x

WG Communicatie


Pagina 27

22. L'OBSERVATOIRE BBC Voorgesteld door

VEA - Maarten

Waar

Frankrijk

Wanneer

Opgestart in 2009, hernieuwing in januari 2015

Website

www.observatoirebbc.org http://www.observatoirebbc.org/site/accueil/presentation www.observatoirebepos.org

Contactorganisatie

Observatoire BBC , CREAHd en Effinergie

Contactpersoon Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Sébastien Lefeuvre - WTCB heeft hier contact [email protected] mee  Conseil régional en charge de l'environnement et l'adaptation au changement climatique  ADEME In Januari 2015 werd het vernieuwde platform ‘Observatoire Régional des Bâtiments Basse Consommation’ gelanceerd. Dit platform zal gerealiseerde projecten bekend maken en ervaring uit wisselen, met als doelstelling de dynamiek van energiezuinig (ver)bouwen te versterken. Dit door interactieve kaarten, referentieprojecten, relevante informatie en studies, pedagogische ondersteuning… Dit platform bevat informatie over alle projecten die een label ‘Effinergie’ hebben behaald (er bestaan 4 Effinergie-labels, namelijk Bepos-Effinergie 2013, Effinergie+, BBC-Effinergie voor nieuwe gebouwen en BBC-Effinergie Renovaties). De concrete resultaten zijn:  8,5 miljoen m² tertiaire gebouwen worden momenteel gecertificeerd  3,7 miljoen m² tertiaire gebouwen hebben hun certificaat behaald  765 650 woningen worden momenteel gecertificeerd  440 000 woningen zijn gecertificeerd  31 initiatieven BEPOS-Effinergie in Frankrijk Aan dit observatorium is nu ook een specifieke module gekoppeld ‘Zoom BEPOS’, met een interactieve kaart en zoekrobot om ‘energiepositieve’ gebouwen terug te vinden in Frankrijk met bijbehorende technische fiche. Momenteel zijn er 180 projecten terug te vinden, waarvan er 70 een gedetailleerde analyse hebben ondergaan. Hiermee kunnen de voorlopers heel eenvoudig worden geïdentificeerd en kan er ingespeeld worden op toekomstige wettelijke bepalingen.

Doelgroepen

Bouwprofessionelen en particulier.

Concrete successen

Goed werkende website

Sterktes

Zwaktes

Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen x



x

WG Verplichtingen WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 28

23. LOKALE GECONDITIONEERDE RENOVATIEPREMIES VOOR PRIVATE HUURMARKT Voorgesteld door

Nele Vandaele, Leiedal

Waar

Kortrijk, Menen, Harelbeke

Wanneer

Ontwikkeling en opstart 2014-2015

Website

www.kortrijk.be; www.menen.be; www.harelbeke.be

Contactorganisatie

Stad Kortrijk, stad Menen, stad Harelbeke, Wervik

Contactpersoon

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Doelgroepen Concrete successen

Naam /email [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Intercommunale Leiedal; 13 lokale besturen; energiesnoeiers Zuid-West-Vlaanderen (vzw BND) ; intergemeentelijke samenwerking rond wonen: Menen-Wervik-Mesen en Woonwijs; De Poort vzw; samenlevingsopbouw West-Vlaanderen; CAW Zuid-WestVlaanderen; provincie West-Vlaanderen; Agentschap Wonen Vlaanderen; OCMW Kortrijk 3 lokale besturen in de regio Zuid-West-Vlaanderen hebben ondertussen een renovatiepremie specifiek gericht op de private huurmarkt. Aan deze premie zijn specifieke voorwaarden gekoppeld ter bescherming van de zittende huurder. De premie is een impuls in de private huurmarkt, een marktsegment waar de slechtste woningen zich bewegen en waar anders weinig renovatie-activiteit is. Het is complementair aan het bestraffend optreden in het kader van de woningkwaliteitsonderzoeken. De premie bedraagt 3.000 à 5.000€. Ieder lokaal bestuur legt zijn eigen accenten: koppeling met begeleiding (ontzorging), toespitsen op een specifieke buurt, gekoppeld aan een kwaliteitslabel, organisatie informatie-avonden naar verhuurders, … Private huurmarkt De premies bestaan nog maar net, maar er blijkt veel interesse te zijn.

Sterktes Zwaktes Lokale premie gekoppeld aan begeleiding brengt beweging Rentabiliteit private huurmarkt blijft knelpunt in private huurmarkt Bescherming huurder ingebouwd Opportuniteiten voor Dergelijke premie op Vlaams niveau, gelijk in alle gemeenten, is een meerwaarde in uitrol naar Vlaanderen combinatie met lokale ondersteuning en begeleiding (= ontzorging) WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x



Pagina 29

24. NATIONAAL ENERGIEBESPAARFONDS - ENERGIEBESPAARLENING Voorgesteld door

AGORIA - Daikin, Henk Kranenberg

Waar

Nederland

Wanneer

Vanaf begin 2014

Website

http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2014/01/21/investeer-slim-met-deenergiebespaarlening.html https://www.ikinvesteerslim.nl/


Naam

Email

Partnerorganisaties

Rabobank, ASN Bank, Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten

Projectomschrijving

Twee private grootbanken hebben met inbreng van de overheid een renovatiefonds (rollend fonds) opgericht voor koopwoningen van 300 miljoen euro. Dit fonds laat energiebespaarleningen (2.500 – 25.000 euro, looptijd 7-10 jaar) toe voor 14 energiebesparende maatregelen in de eigen woning.

Doelgroepen

Koopwoningen

Concrete successen

Nog geen officiële evaluatie voor 2014 beschikbaar maar beperkt succes owv complexiteit voor aanvraag Energiebespaarlening

Sterktes + privé-initiatief van twee grootbanken, zij brengen 225 miljoen euro in aangevuld met 75 miljoen euro van de overheid + lening mogelijk fiscaal aftrekbaar


Zwaktes - minimum-eisen zijn gesteld op productniveau, niet op totaal pakket - geen LT-doelstelling/benchmark - complex proces om lening te krijgen - hoge rente (3,4% tot 3,8% bij de start) tov marktrente Opportuniteiten onderzoeken mbt bijkomende fiscale aftrekbaarheid van een (hogere) hypothecaire lening – verband met BEN-krediet? Voorbeeld voor mobiliseren private fondsen. Fonds kan dienen als garantiefonds voor BEN-leningen voor BEN nieuwbouw, verbouwing (en hernieuwbare energie). WG BEN-definitie x



x



Pagina 30

25. OPBRENGSTGARANTIE DOOR EOS OOSTENDE Voorgesteld door


Waar

Oostende

Wanneer Website Contactorganisatie

EOS Oostende

Contactpersoon

Naam

Email

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Doelgroepen

EOS is het energiebedrijf en de lokale entiteit FRGE in Oostende. Het systeem van opbrengstgarantie pasten ze reeds toe bij 5 eigenaar-bewoners en bij een aantal SVK woningen in Vlaanderen; enkel voor dakisolatie en een maximale terugbetalingstermijn van 5 jaar. pilootproject in opstart om dit uit te breiden naar glas en ketel en ook ruimer binnen West-Vlaanderen. (impulspremie provincie West-Vlaanderen) Uitgangspunt: de woonkost voor het gezin blijft gelijk. Energiezuinige investeringen worden via een lening gefinancierd, die via de energiewinsten terugbetaald wordt. Een derde partij neemt het risico op zich via een contract met de bewoners. Doelgroep Vlaamse energielening, uitbreidbaar naar andere doelgroepen

Concrete successen Sterktes + Oplossing voor huishoudens met weinig investeringsmarge Opportuniteiten voor Koppeling aan Vlaamse uitrol naar Vlaanderen kredietverstrekkers.

Zwaktes - Risico door gedrag, wijziging gezinssituatie energielening

lijkt

mogelijk,

of

aan

private/sociale


WG Verplichtingen x



Pagina 31

26. POWERHOUSE EUROPE - NEARLY ZERO CHALLENGE Voorgesteld door

VMSW - Bernard Wallyn

Waar

Europa

Wanneer Website

http://www.powerhouseeurope.eu/ http://www.housingeurope.eu/resource-314/the-power-house-nearly-zero-energychallenge

Contactorganisatie

Powerhouse Europe

Contactpersoon

Alessandro Cesale

[email protected]

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Europees project - Powerhouse Europe - Nearly Zero Challenge NZEB projecten die vaak af zijn 4 taakgroepen: warm/mediterraan klimaat, koud/continentaal klimaat, divers eigenaarschap (collectief/mede-eigendom), renovatie/nieuwbouw Structuur voor pan-Europese uitwisseling tussen sociale huisvestingsmaatschappijen van kennis mbt praktische implicaties en kosten van ambitieuze energieprestatie-eisen (BEN 2015, 2018 en 2020) met terugkoppeling naar beleidsmakers Online energieverbruiksmonitoring + vooruitgang mbt renovatiegraad (http://panel.hiveproject.eu/building-chart.php) Begeleiding van de lidstaten op het vlak van regelgevende en financiële voorwaarden en kaders die nodig zijn om ervoor te zorgen dat energietransitie sociaal, economisch en op milieuvlak duurzaam is Uitgebreide info cases: http://www.powerhouseeurope.eu/cases_resources/

Doelgroepen

Sociale huisvestingsmaatschappijen


Zwaktes


WG Geïntegreerd beleidskader WG Verplichtingen WG Financiering WG Communicatie


Pagina 32

27. PROJECT KERKRADE Voorgesteld door

PHP - Erwin Mlecnik

Waar

Kerkrade, NL

Wanneer

2012

Website

http://www.machielsbuildingsolutions.be/nl/pers-04.asp?nav=2b http://www.machielsbuildingsolutions.be/references/detail.cshtml?lang=nl&id=8

Contactorganisatie

Machiels

Contactpersoon

Naam

Partnerorganisaties

BAM

Projectomschrijving

In totaal worden er 144 wooneenheden compleet verbouwd tot passiefhuisniveau. Alle buitengevels en daken worden van mei tot het najaar vervangen door een houtskeletstructuur. Tegelijkertijd worden er nieuwe verwarmings- en ventilatiesystemen geïnstalleerd. Een bijzonder bouwproject, aangezien het hele proces gebeurt binnen een recordtijd van 8 dagen per woning, terwijl de bewoners hun huis kunnen blijven gebruiken. Omdat er maar 8 dagen zijn om de woningen volledig passief te maken, moest een systeem worden bedacht waarbij de wandopbouw en dakopbouw per woning telkens in 1 dag kan gebeuren. De geïsoleerde wanden worden gefabriceerd met ingebouwd schrijnwerk (ramen en deuren) en ingebouwde leidingen voor technische installaties (cv, ventilatie, elektriciteit, bekabeling).

Doelgroepen

Sociale (huur)woningen/woonwijken

Concrete successen

144 woningen gerenoveerd tot passiefniveau in 8 dagen

Email

Sterktes Zwaktes + bewoners maximaal ontlast - voornamelijk geschikt voor seriewoningen + bewoners konden blijven wonen in woning + snelheid van uitvoering Ambitieus voorlopersproject Opportuniteiten voor In België zijn er 150.000 sociale huurwoningen, waarvan er een heel aantal in aanmerking uitrol naar Vlaanderen komen om op grote schaal gerenoveerd te worden. WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 33

28. PROJECT RENOSEEC (IWT PROEFTUIN) Voorgesteld door

ESSENSCIA - Saskia Walraedt

Waar

Gent, St Amandsberg

Wanneer

2014 -

Website

http://www.renoseec.com/

Contactorganisatie

Essenscia

Contactpersoon

Anke Fransen, Corine Petry

Partnerorganisaties

Projectomschrijving


[email protected], [email protected] KULeuven, VITO, Stad Gent, Artesis Plantijn hogeschool, BAST architects & engineers, Cantillana, Derbigum, Remmers FTB, Isover, Recticel, Sto, SVK, VCB, Alpas, Beneens, Durabrik, Domus Mundi, Samenlevingsopbouw RenoseeC beoogt de ontwikkeling, testfase en optimalisatie van een collectief betaalbaar en kwalitatief renovatietraject, en focust hiervoor als case toe op 10 woningen in de gordel rond Gent, Sint Amandsberg. Dit via een draaiboek en catalogus van oplossingen voor particuliere woningen in prioritaire stadsdelen. Als resultaat wordt een opschaalbaar en praktisch inzetbaar business model beoogd over gans de keten. Het project heeft een belangrijke maatschappelijke focus waarbij maximaal wordt ingezet op het bereiken van kwetsbare groepen. De stad Gent neemt een belangrijke rol op bij de ontzorging (administratief en juridisch) van de deelnemers met sensibilisering en activering op wijkschaal, en doorgedreven procesbegeleiding. Ketensamenwerking is eveneens geïntegreerd waarbij producenten van bouwmaterialen geen nieuwe producten ontwikkelen, maar wel gestandaardiseerde renovatie-modules, gericht naar individuele verbouwers, aanbieden. Een mix van nood-kopers, eigenaars/bewoners en eigenaars/verhuurders in het bezit van een woning die niet voldoet aan de hedendaagse woonnormen. Project nog in opstartfase, te vroeg voor concrete successen.

Sterktes Zwaktes + aandacht voor kwetsbare groepen - nog geen concrete resultaten + focus op betaalbare renovatie via combinatiepaketten - nog geen focus op BEN-renovatie over gans de keten + focus op verdere uitrol en opschaalbaarheid Mogelijk model voor ‘ontzorging’ dat door andere lokale besturen als model kan dienen. Opportuniteiten voor Ontwikkeling van gestandaardiseerde renovatie-modules door de sector past in het oneuitrol naar Vlaanderen stop-shop idee. WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen X

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 34

29. RENBEN (IWT PROEFTUIN): RENOVATIE TOT BEN-WONING OP DE PRIVATE HUURMARKTRIJWONINGEN Voorgesteld door

Nele Vandaele, intercommunale Leiedal

Waar

Kortrijk - Menen - Harelbeke

Wanneer

2014-2017

Website

www.warmerwonen.be

Contactorganisatie

Intercommunale Leiedal

Contactpersoon

Naam Bram Lattré

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Doelgroepen

Concrete successen

Email bram.lattré@leiedal.be

Intercommunale Leiedal; Ugent; bostoen; renson; isover (saint-gobain); stad Kortrijk; BBL Gesubsidieerd door de Vlaamse Overheid: IWT proeftuin De partners bundelen hun expertise en ervaring om een geïntegreerd renovatietraject mogelijk te maken. Samen gaan zij na hoe zij bewoners en eigenaars kunnen ondersteunen bij een zorgeloze renovatie van hun woning. De komende drie jaren werken zij aan:  een geïntegreerd renovatie-advies voor een smalle rijwoning op de huurmarkt;  een inschatting van de verwachte energiewinsten en mogelijke besparingen;  een stappenplan voor een kwaliteitsvolle uitvoering en een verhoging van het wooncomfort;  een plan van aanpak voor een stapsgewijze renovatie tot een bijna energieneutrale woning. Sleutel in dit verhaal is renovatiebegeleiding; het ontzorgen van de verhuurder. Het bouwbedrijf Bostoen zal de renovatie van de rijwoningen in Menen en Harelbeke begeleiden, de stad Kortrijk zorgt voor een renovatiebegeleider in de wijk Overleie.  Rijwoningen op de private huurmarkt in specifieke wijken:  Overleie in Kortrijk  Wijk ’t Ooste in harelbeke  Centrum en Barakken in Menen Drie pilootwoningen werden reeds doorgedreven gescreend. Op basis hiervan worden rekenmodellen, stappenplannen, score-card uitgewerkt. Communicatie voor werving 30 andere woningen is opgestart.

Sterktes Zwaktes + Samenwerking bedrijfswereld, kennisinstelling, overheid - Geen actor bereid om ‘derde partij financiering’ uit te + Geïntegreerde type-aanpak voor kleine rijwoningen testen + Uittesten aanpak voor private huurmarkt + Ontzorging + Financieel plaatje voor verhuurder Private huurmarkt moet bijzondere aandacht krijgen met betrekking tot renovatie: moeilijk Opportuniteiten voor te bereiken doelgroep, zeer slechte woningkwaliteit. uitrol naar Vlaanderen Voorbeeldaanpak voor elders in Vlaanderen WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

x

WG Verplichtingen

x



Pagina 35

30. RENOFASE Voorgesteld door

VCB - Liesbeth Lemmens

Waar

België, Vlaanderen

Wanneer

Lopende - tot 2017

Website

www.renofase.be

Contactorganisatie

WTCB

Contactpersoon

Jeroen Vrijders

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

[email protected]

Vlaamse Confederatie Bouw Bouwunie NAV Passiefhuisplatform KU Leuven Universiteit Gent Thomas More Kempen RenoFase wil het doorgedreven energetisch renoveren van woningen op een gestructureerde manier aanpakken, om zo tot een kwaliteitsvol en efficiënt renovatieproject te komen. De problemen en uitdagingen worden via een integrale benadering aangepakt, waarbij de verschillende fasen in een renovatieproces worden gevolgd. Een belangrijke doelstelling is om de bestaande kennis en de nieuwe inzichten te vertalen zodat ze door de bedrijven zelf kan worden toegepast. Op die manier wil RenoFase bij de doelgroep concrete veranderingen teweeg brengen. Dit gebeurt via case study’s, wijde verspreiding van de resultaten en de opstart van een Technologie-Innovatie-Platform, waar bedrijven ondersteund worden bij het uitwerken van innovatieve ideeën.

Doelgroepen

Bouwprofessionelen

Concrete successen

Nog in onderzoeksfase

Sterktes + sterk technisch onderbouwd + breed draagvlak door de bouwsector Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - eerste evaluatiefase van gebouw mogelijks ‘te’ uitgebreid (te duur)


WG Verplichtingen x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 36

31. RENOVATIE SPIERE Voorgesteld door

Ann Thierens (BMP) en Jeroen Goorman (FEDERPLAST)

Waar

Spiere

Wanneer

2013-2014

Website

http://www.renovatieoplossingen.be/nl/blog/project-spiere

Contactorganisatie

Wienerberger

Contactpersoon

Ann Thierens

[email protected]

Partnerorganisaties Project Spiere is de uitvoering van een energetische renovatie, met gebouwkenmerken typisch voor het Vlaamse gebouwenbestand. De eigenaar is architect en werd ondersteund door Wienerberger en KU-Leuven voor de monitoring van verbruik en binnenklimaat, en dit zowel voor als na de renovatie.

Projectomschrijving

Doelgroepen

Een belangrijke conclusie was dat 31% van de totale investering voor renovatie leidde tot 85% van de energiebesparing. Er werd veel onderzoek gedaan naar mogelijke U-waardes voor renovatie en mogelijke BEN-definitie voor bestaande gebouwen. Er werd ook een interessante financiële studie uitgevoerd die aangaf welk deel van de investering terugvloeit naar de overheid. Stavaza: de woning is volledig gerenoveerd, enkel nog afwerking onder het dak en luchtdichtheidstest uit te voeren, waarna een monitoring van 1 jaar zal volgen. Hoewel de energiebehoefte sterk is gedaald, is het energieverbruik niet gedaald omwille van het verhoogde comfort. Er zijn al wel tussentijdse conclusies dat door het rebound-effect het energieverbruik niet lager zal liggen. Voor renovatie was er weinig comfort en werden ruimtes weinig of niet verwarmd. Er is ook voorzien dat er een studie wordt uitgevoerd over de gerealiseerde meerwaarde van de woning. Een goede luchtdichtheid behalen bleek uiteindelijk de grootste uitdaging. (Volledig) te renoveren woningen

Concrete successen Sterktes + goed gedocumenteerd + verschillende metingen + inschatting bijdrage van verschillende ingrepen op de daling van het E-peil en prijs hiervan Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen x

Zwaktes - intensief proces, opschaling moeilijk



WG Verplichtingen x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 37

32. RENOVATIEHUUROVEREENKOMST BIJ SOCIAAL VERHUURKANTOOR Voorgesteld door


Waar

Regio Kortrijk

Wanneer

Voorbije jaren

Website

www.depoortvzw.be

Contactorganisatie

De Poort vzw, voor wonen en werk

Contactpersoon

Naam Thomas Raes

Partnerorganisaties

Lokale besturen

Projectomschrijving

Verhuurder via het sociaal verhuurkantoor kan de renovatie door het sociaal verhuurkantoor laten uitvoeren in ruil voor een afstand van huurinkomsten voor een relatief gelijke periode. Dit is een manier om voorbij het anekdotisch en louter premiegericht renoveren te geraken. Het biedt bovendien mogelijkheden voor verhuurders met beperkte financiële mogelijkheden (veel oudere, kleine verhuurders in Vlaanderen).

Doelgroepen

Verhuurders via het sociaal verhuurkantoor

Concrete successen

Aantal keer met succes toegepast

Email [email protected]

Sterktes Zwaktes + Manier om renovatie in private huurmarkt mogelijk te - Beperkt budget voor prefinanciering maken Opportuniteiten voor Indien hiervoor een financierder gevonden wordt: beloftevolle piste uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

x

WG Verplichtingen

x



Pagina 38

33. RENOVATIEPROJECT WACHTEBEKE - 5 SOCIALE WONINGEN TOT PASSIEF Voorgesteld door

VMSW - Bernard Wallyn

Waar

2012

Wanneer

Wachtebeke

Website

http://www.passiefhuisplatform.be/project/renovatie-van-5-sociale-rijwoningenwachtebeke


Naam

Email

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Het belangrijkste doel van deze renovatie-operatie was om de technische en financiële haalbaarheid te evalueren voor een sociale huisvestingsmaatschappij om de bestaande woningen om te vormen tot een zeer energie-efficiënte gebouwenpark. De woningen werden zeer grond gerenoveerd tot zeer lage energiewoningen. De vensteroppervlakten werden aangepast (groter op het zuiden, kleiner op het noorden) en er werden vaste zonneschermen aangebracht. De gevelsteen werd gesloopt en vervangen door 30 cm EPS met afwerking. De betonnen kroonlijst werd verwijderd (oplossing voor koudebrug) en het dak werd geïsoleerd met 36 cm minerale wol. De kruipruimte onder de begane grond werd gevuld met 45 – 60 cm EPC parels. Tot slot werd een ventilatiesysteem met warmteterugwinning, incl. geïntegreerde warmtepomp gecombineerd met zonnecollectoren geïnstalleerd.

Doelgroepen

Sociale huisvestingmaatschappijen

Concrete successen Sterktes + obstakels bleken eigen aan renovatiewerken en niet specifiek aan passiefstandaard + tijdens renovatieproces werden woningen aangepast om aan oppervlakte-eisen te voldoen (win-win) Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen


Zwaktes - hoge kostprijs per woning (166.000 euro) - gunning van de opdracht, prijs doorslaggevend en daardoor niet noodzakelijk gespecialiseerd personeel

x

WG BEN-definitie

x



Pagina 39

34. RENOVATIEWINKELS Voorgesteld door

PHP, Erwin Mlecnik

Waar

Nederland

Wanneer

Start november 2013

Website

http://energiesprong.nl/blog/renovatiewinkels

Contactorganisatie

Energiesprong

Contactpersoon

Naam

Partnerorganisaties

Projectomschrijving


Email

7 renovatiewinkels:  Centrum Duurzaam Renoveren, Amersfoort  Revaplan Zero  De Witte Roos, Delft  Reimarkt, Enschede  Woon Wijzer Winkel, Rotterdam  Energie Bespaar Huis, Westervoort  De Duurzaam Winkel, Vlaardingen Energiesprong wil wonen zonder energierekening voor een grote groep particulieren aantrekkelijk en toegankelijk maken en stimuleert daarom de komst van fysieke verkooppunten, de Renovatiewinkels. De Renovatiewinkel werkt als architect, hypotheker, bouwbegeleider en aannemer en biedt een verbouwer een totaalaanbod aan. Energiesprong lanceerde een oproep voor Renovatiewinkels. Van de 26 inzendingen kregen de zeven beste plannen elk €25.000 co-financiering om hun concept sneller van grond te krijgen. Sommige renovatiewinkels zijn gericht op een specifieke doelgroep of typewoning (bv. monumentale woningen in de binnenstad). Eigenaars van woningen Momenteel hebben 7 Renovatiewinkels een financiering verkregen om op te starten. Opstartfase is achter de rug.

Sterktes Zwaktes + ontzorging bouwheer - er is geen samenwerking tussen de verschillende + totaalaanbod aan klant Renovatiewinkels + beperkte financiering voor opstart per renovatiewinkel - er is geen gemeenschappelijke langetermijndoelstelling (€25.000) + sterke communicatie, veel persaandacht In de Vlaamse renovatiemarkt is er grote nood aan ‘one stop shop’ principe. Anderzijds bestaan er al ‘adviesinstanties’ zoals de steunpunten duurzaam bouwen die planadvies Opportuniteiten voor geven over renoveren. Deze leveren echter geen commerciële diensten. Kan de uitrol naar Vlaanderen ontwikkeling van commerciële Vlaamse ‘one-stop-shop’-renovatiewinkels door de overheid ondersteund worden? Uitbreiding takenpakket Lokale Entiteiten tot volwaardige ‘Energiehuizen’? WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 40

35. ROLLEND FONDS PROVINCIE LIMBURG Voorgesteld door

Dubolimburg en Steunpunt duurzaam wonen en bouwen Oost-Vlaanderen

Waar

Limburg

Wanneer

Sinds 2010

Website

http://www.stichtinglsm.be/projecten/protocolprojecten/rollend-woonfonds/beschrijvingproject-25.htm

Contactorganisatie

Steunpunt Oost-Vlaanderen

Contactpersoon

Goedele De Vos

[email protected]

Partnerorganisaties In het kader van SALK stelt de provincie Limburg 3 443 750 euro ter beschikking voor de organisatie van een rollend fonds voor woningrenovatie, gelieerd met de Vlaamse Energielening.

Projectomschrijving

De provincie werkt samen met Dubolimburg vzw, het Limburgs steunpunt duurzaam bouwen en wonen, om dit rollend fonds voor woningrenovatie te operationaliseren en de relevante partners te betrekken. Via een projectsubsidie worden de middelen die voor dit rollend fonds en de organisatie er van worden voorzien, ter beschikking gesteld van Dubolimburg vzw. Via een projectstuurgroep onder voorzitterschap van het provinciebestuur wordt de organisatie en de werking van het fonds opgevolgd. De provincie wenst gebruik te maken van bestaande kennis en ervaring om dit rollend fonds operationeel te maken. Verwacht wordt dat de eerste leningen verstrekt worden vóór de zomervakantie 2015.

Doelgroepen

Particulieren ( architect, aannemers)

Concrete successen

De samenwerking tussen de publieke en private betrokken partners om te komen tot een operationeel rollend fonds voor de komende jaren. Het succes van de Limburgse Duwolim-lening (Limburgse lokale entiteit voor de Vlaamse Energielening) dat als leidraad wordt gebruikt voor het opzetten van het rollend fonds.

Sterktes de + Een soort van 3 partij financiering, gekoppeld aan een ontzorgingstraject van de particulier. Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - Nog geen concrete resultaten

WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x



Pagina 41

36. STAD KORTRIJK - PLUIMSTRAAT BUURT Voorgesteld door

Bouwunie - Anja Larik, Nele Vandaele - Leiedal

Waar

Kortrijk

Wanneer

periode 2009-2012

Website

http://www.leiedal.be/betaalbaarwonen/bouwblokrenovatie-kortrijk

Contactorganisatie

Stad Kortrijk

Contactpersoon

Filip Canfyn (stadsontwikkelingsbedrijf)

Partnerorganisaties

Stad Kortijk, OCMW, Stadsontwikkelingsbedrijf, Sociaal Verhuurkantoor De Poort

Projectomschrijving

Onder de noemer Bouwblokrenovatie worden acties ondernomen om eigenaars en bewoners van de Pluimstraat buurt te Kortrijk warm te maken voor de renovatie van hun (huur)woningen. (Kandidaat)bouwheren uit het gebied kunnen kosteloos een beroep doen op een renovatiebegeleider die hen door het gehele verbouwingsproces loodst en info geeft over de budgettering van de werken, de beschikbare premies, de werken die je moet uitvoeren, hoe je goede aannemers vindt... De scope van de Nu-Of-Nooit tijdelijke premie zijn werken betreffende de basisveiligheid en - gezondheid, comfort en energiezuinigheid van de woningen. De maximum toelage van €5.000 per woning, wordt uitbetaald via een renovatiecontract tussen de bouwheer en de stad. Tevens werd een rollend fonds voor de prefinanciering van renovatiewerken op poten gezet. De personeelskost voor de Stad Kortrijk is gemiddeld €1.000 per klant, de premiekost gemiddeld €3.000 per klant. Eén op drie panden in het projectgebied werd gerenoveerd. Meestal werden een hoogrendementsketel (87%) en dakisolatie (81%) geplaatst en werden werken uitgevoerd mbt elektriciteit (54%) en CO (46%). Het betreft dus zowel energiebesparende maatregelen als elementaire ingrepen ter verbetering van de woningkwaliteit en veiligheid. Gemiddeld werd per woning 20.000 euro geïnvesteerd en werd hiervan 60-70% gedragen door de verhuurder/eigenaar-bewoner. De rest werd aangevuld door premies. De nu-of-nooitpremie bedroeg gemiddeld bijna 3.000 euro per renovatiecontract. De FRGE-lening was vaak de opstap om in het project te stappen. Belangrijke conclusie: niet zozeer de centen waren doorslaggevend, maar wel de begeleiding die op een verstandige manier de budgetten kon optimaliseren.

Doelgroepen

Alle woningen in een bouwblok, zowel huur, eigendom als sociale woningen.

Concrete successen

Er werden 115 van de 280 woningen gerenoveerd. Deze woningen waren een mix van huurwoningen, eigendom en sociale woningen. In totaal werd binnen renovatiecontracten 1.42 milj euro investeringskosten geboekt, 200.000€ hiervan komt vanuit de lokale ‘nu of nooit’ premie.

[email protected]

Sterktes Zwaktes + het was een ‘nu-of-nooit’ voorstel, hoge deelnamegraad - wel energiebesparende maatregelen, maar geen (89 van de 280 woningen werden gerenoveerd) doorgedreven energetische renovaties + sterk gepersonaliseerde aanpak en ondersteuning, - 1000 euro personeelskost/woning voor begeleiding gemeenschappelijke dynamiek in een stadsbuurt - 3000 euro/woning premiekost + ontzorging - de aanpak op maat maakt een sterke betrokkenheid van + trok verhuurders over de streep lokale besturen noodzakelijk Opportuniteiten voor Ontzorging door renovatiebegleider voor kwetsbare doelgroepen. uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 42

37. STROOMVERSNELLING HUURSECTOR Voorgesteld door

AGoria - Daikin, Henk Kranenberg

Waar

Nederland

Wanneer

2013-2020

Website

http://energiesprong.nl/blog/deal-de-stroomversnelling-111-000-huurwoningen-naarenergienota0/


Naam

Email

Partnerorganisaties

Platform31

Projectomschrijving

Verregaande energieambities worden gerealiseerd door een combinatie van hoogwaardige isolatie, slimme installaties en de inzet van lokale duurzame energie. De huurders betalen na renovatie hun energiekosten aan hun corporatie. De corporaties investeren dat geld in renovatie en de bouwers leveren duurzaam gerenoveerde woningen zonder energiekosten. Huurders van energetisch vaak relatief slechte woningen met hoge energierekeningen krijgen zo een comfortabele en duurzame woning tegen vergelijkbare woonkosten. De corporaties investeren de nieuwe geldstroom in de waarde van hun vastgoed en de leefbaarheid van wijken, zonder overheidssubsidies. De overeenkomst levert veel werkgelegenheid op (9000 banen) en een bijdrage aan de klimaat- en energiedoelen. Om de Stroomversnelling te laten plaatsvinden, moet het mogelijk gemaakt worden dat corporaties de energiekosten bij de huurder kunnen verrekenen in de vorm van servicekosten. De deal richt zich primair op grote aantallen seriewoningen uit de jaren 50 70. Door het bouwproces te industrialiseren kunnen de kosten omlaag. De uitvoering van de samenwerking zal plaatsvinden in drie fasen: fase 1 prototyping: 1.000 woningen september 2013 t/m december 2014; fase 2 industrialisatie: 10.000 woningen januari 2015 t/m december 2016; fase 3 opschaling: 100.000 woningen januari 2017 t/m 2020. De deal is tot stand gekomen in het kader van Innovatieprogramma Energiesprong, gefinancierd door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Platform31 voert het programma uit in opdracht van dit ministerie.

Doelgroepen

Huurwoningen

Concrete successen

Project in opstartfase. Zes woningcorporaties en vier bouwbedrijven betrokken.

Sterktes Zwaktes + stimulans innovatie bouwproces (industrialisatie) - nog geen duidelijke BEN-doelstelling + daling kostprijs - elk bouwbedrijf specifieke aanpak + waardevermeerdering woningen - aanpassing huurwetgeving noodzakelijk + samenwerking woningcorporaties en bouwbedrijven Opportuniteiten voor Sociale huisvestingsmaatschappijen uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x



Pagina 43

38. STUDIE ‘ENERGIEZUINIGE MAATREGELEN VOOR MONUMENTEN MET WOONFUNCTIE’ Voorgesteld door

VEA - Jens Francken

Waar

Vlaanderen

Wanneer

02.2013 tot 2016

Website Contactorganisatie

Onroerend Erfgoed

Contactpersoon

Naam

Email

Partnerorganisaties Meerjarig onderzoek van een aantal beschermde woningen waarvan het restauratie- of onderhoudsdossier nog van start moest gaan bij aanzet van de studie. In het onderzoeksproject wordt de haalbaarheid bepaald en de impact gemeten van diverse energiezuinige maatregelen in monumenten met woonfunctie. Concreet wordt onderzocht in welke mate monumenten met woonfunctie tegemoet kunnen komen aan de geldende EPB-eisen. Hierbij wordt een methodiek uitgewerkt om haalbare energieprestatiewaarden (E-peil, K-peil, U-waarden) voor verschillende types beschermde residentiële woningen te bepalen. Projectomschrijving

Dankzij dit onderzoek moet duidelijk worden welke ingrepen bij voorkeur gestimuleerd moeten worden in verschillende types en categorieën monumenten met woonfunctie. In het onderzoek worden 10 residentiële monumenten onderzocht. Op basis van een energie-audit, bouwfysisch onderzoek en een waardestelling van elk monument worden de te nemen maatregelen opgelijst en doorgevoerd. Het energieverbruik voor en na de aanpassingen moet geanalyseerd worden. Het doel is om per monument een zo groot mogelijke energiebesparing te bekomen. Er zullen enkel maatregelen toegepast worden die de erfgoedwaarden van het monument niet of slechts zeer minimaal aantasten. Ook zal zo veel als mogelijk rekening gehouden worden met de duurzaamheid van een ingreep. (o.a. levenscyclusanalyse).


Zwaktes



x

WG BEN-definitie

x



Pagina 44

39. THE SHIFT PROJECT Voorgesteld door

Els Bleus - CIR

Waar

Frankrijk

Wanneer Website


www.theshiftproject.org - http://theshiftproject.org/sites/default/files/files/tsp__gt_renovation_thermique_du_batiment_v3.4.pdf Members of the working group: APC, Bouygues, EDF, Effinergie, Enertech, Foncia, Operene, Pouget Consultants, Rockwool, SaintGobain, Schneider Electric.

[email protected]

Partnerorganisaties ‘The Shift Project’ is een Europese think tank met als missie het uitwerken van actievoorstellen om te komen tot een economie onafhankelijk van fossiele brandstoffen. Voor het thema energie-efficiëntie in gebouwen zijn er twee werkgroepen actief: 1) de ontwikkeling van collectieve huisvesting; 2) renovatiepaspoort. Voor dit laatste werd een document opgesteld met aanbevelingen om een woningpaspoort te ontwikkelen.

Projectomschrijving

Doelgroepen

Woningeigenaars (huurders)

Concrete successen

Marktsturend effect (zie ook huishoudelijke toestellen)

Sterktes + Vrij eenvoudig + Visueel + Triggereffecten + Persoonlijke betrokkenheid – persoonlijk voordeel Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - Om integrale aanpak te bekomen (bv ook woonelementen) veel betrokken partijen

WG BEN-definitie Inspiratie voor Renovatiepact

x


x



Pagina 45

40. UK GREEN DEAL EN GREEN DEAL HOME IMPROVEMENT FUND Voorgesteld door Waar

Verenigd Koninkrijk

Wanneer

Nog lopende

Website

https://www.gov.uk/green-deal-energy-saving-measures/overview


Naam

Email

Partnerorganisaties Het betreft een financieringsfonds voor de energierenovatie van woningen. Het fonds wordt gefinancierd via een bijdrage op de energierekening. In eerste instantie wordt voor de woning een energieaudit opgemaakt (welke energiebesparende maatregelen zullen welke theoretische energiebesparing opleveren). Teneinde deze maatregelen uit te voeren, kan op basis van de theoretische terugverdientijd een lening worden aangegaan. De terugbetaling van de lening wordt steeds gekoppeld aan de energiefactuur. Zeer specifiek is dat de lening gekoppeld is aan de woning, niet aan de bewoners. De ambitie is om met het fonds jaarlijks 1 miljoen woningen te renoveren.

Projectomschrijving

Naast de leningen werden eind 2014 ook opnieuw premies voorzien door de overheid via het ‘Green Deal Home Improvement Fund’. Eigenaars, (sociale) huurders en verhuurders kunnen tot £1000 krijgen wanneer ze (minstens) 2 energiebesparende investeringen in een woning uitvoeren en dit wanneer ze beschikken over een ‘Green Deal advice report’ of een EPC van minder dan 2 jaar oud. De investeringen moeten opgenomen zijn als aanbeveling op het EPC of adviesrapport en de werken moeten uitgevoerd worden door een Green Deal installateur. De premies zijn niet combineerbaar met premies verkregen via andere kanalen. Vooraleer de werken uit te voeren, moet de premie worden aangevraagd via een ‘Home Improvement Voucher’. Deze voucher kan enkel online aangevraagd worden. Bij de aanvraag moeten bijlagen worden gevoegd mb. Het EPC/Green Deal advice report, gedetailleerde offerte en het eigendomsbewijs van de woning (in geval de voucher wordt aangevraagd door de verhuurder).

Doelgroepen

Concrete successen

Halfweg 2014 zat het financieringsfonds nog in de opstartfase. Er waren met middelen van dit financieringsfonds nog maar een beperkt aantal woningen gerenoveerd. Het is wel een beleidsprioriteit van de Britse overheid om dit financieringsfonds tot een succes te maken. Volgens de eerste resultaten blijken de premies die via het ‘Home Improvement Fund’ kunnen verkregen worden wel een succes te zijn. Het succes is twijfelachtig : de markt reageert zeer sceptisch en een aantal partners zouden er al uit gestapt zijn.

Sterktes

Zwaktes


WG Verplichtingen x



Pagina 46

41. VOORBEELDPROJECTEN BRUSSEL Voorgesteld door

OVED - Petra Proesmans

Waar

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Wanneer

Jaarlijks

Website

http://www.leefmilieu.brussels/themas/gebouwen/voorbeeldgebouwen

Contactorganisatie

IBGE - BIM

Contactpersoon

Naam

Partnerorganisaties

-

Projectomschrijving

Sinds 2007 organiseert het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de projectoproep "voorbeeldgebouwen" om de bouw en renovatie van projecten met goede milieuprestaties te promoten. Van 2007 tot 2013 zijn reeds in totaal 243 bouwprojecten gesubsidieerd voor een totaal bedrag van 33 miljoen euro. Deze projecten vertegenwoordigen een totale oppervlakte van ongeveer 621.000m². De laureaten krijgen een subsidie van € 100/m² waarvan € 90/m² voor de bouwheer en € 10/m² voor de ontwerper van het project. Er is tevens technische begeleiding voorzien tijdens de realisatie van het project. De projecten worden gepresenteerd in artikels, projectfiches, seminaries, het boek "Het verhaal achter de voorbeeldgebouwen", de folder "voorbeeldgebouwen"… De kandidatuurdossiers worden technisch geanalyseerd door externe experts, waarnaar een jury de projecten beoordeelt. Een conventie wordt opgemaakt tussen Leefmilieu Brussel en de laureaten, met wederzijdse engagementen. Een voorbeeldgebouw voldoet aan bepaalde voorwaarden op het vlak van energie, ecoconstructie, rendabiliteit en reproduceerbaarheid, architecturale kwaliteit en zichtbaarheid

Doelgroepen

Particulieren

Email

Concrete successen Sterktes Zwaktes + combineert verschillende doelstellingen, niet enkel - grote subsidiekost voor de overheid energie + volledige onpartijdigheid (in prinicpie) + volledig bouwteam bij betrokken, ook architecte en energiedeskundige - Nadruk voor stimulans tot werken in een team - splitsing in faseringen. Juiste deskundigen Opportuniteiten voor - Vermijden dat bouwheren afzeggen uitrol naar Vlaanderen - Proberen op maat te ontwikkelen, mensen met geld maar geen tijd, mensen met tijd maar geen geld - ook laagdrempelige projecten meenemen. WG BEN-definitie WG Geïntegreerd beleidskader Inspiratie voor Renovatiepact

WG Verplichtingen x

WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 47

42. VOORBEELDPROJECTEN WALLONIË (BATEX) Voorgesteld door Waar

Wallonië

Wanneer

Nog lopende?

Website

www.batiments-exemplaires-wallonie.be

Contactorganisatie

SPW DGO4

Contactpersoon

Naam

Partnerorganisaties

-

Projectomschrijving

Het Waals Gewest heeft naar het voorbeeld van de voorbeeldprojecten te Brussel, een actie opgezet genaamd BATEX. Hierbij worden projectoproepen gelanceerd voor de financiering van een beperkt aantal voorbeeldprojecten. De subsidie bedraagt 100 euro per m² bruikbare vloeroppervlakte (90 euro voor de bouwheer en 10 euro voor de architect). Tot op heden zijn er twee oproepen gelanceerd geweest, een in 2013 voor residentiële gebouwen, en een in 2014 voor niet-residentiële gebouwen. De (energie)vereisten waren meer ‘gekaderd’ dan bij het Brusselse voorbeeldenproject. De voorbeeldgebouwen moeten, net als in Brussel, voldoen aan specificaties op 4 vlakken: energie, milieu-impact, grote architecturale kwaliteit en rendabiliteit en reproduceerbaarheid.

Doelgroepen

Afhankelijk van projectoproep (zowel residentieel als niet-residentieel)

Concrete successen

Twee projectoproepen werden gelanceerd.

Sterktes

Email

Zwaktes - beperkt aantal gebouwen - IWT proeftuin woningrenovatie lijkt ‘innovatiever’ en grotere meerwaarde door overkoepelend informatieplatform - duur


WG Verplichtingen x



Pagina 48

43. VORARLBERG Voorgesteld door

BVA - Joost Declercq

Waar

Oostenrijk

Wanneer Website

http://www.e5-gemeinden.at/index.php?id=42


Naam

Email

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Project Oostenrijk - model social economic & culturel - concreet: gewerkt op niveau van de gemeentes - E5-Gemeinde programma - Lokale besturen doordrongen van EE bouwen en renoveren, zowel administratie als politiek - Provinciale werking - Steunen gemeentes - financieringsinitiatieven voor energiezuinige gebouwen gemeentes - Gemeentes in E5 programma: positieve concurrentie tussen gemeenten om zich optimaal te profileren - Overkoepelend wetenschappelijk orgaan - sturen werkgroepen van vrijwilligers aan - krijgen vorming, geven vorming + netwerk van de gemeente - Werkgroepen worden gevolgd van bovenaf - Concreet naar renovatie: factor 10 - naar 10de van het verbruik oorspronkelijk gebouw - heel concreet en verstaanbaar - Oostenrijk: Sociale huisvestingmaatschappijen bouwen enkel nog passief - SHM legt dus de lat, want de rest volgt - Meeste ‘bottom-up’, maar grote marktdynamiek ontstaat nu - In de mindswitch is de drempel lager

Doelgroepen Concrete successen Sterktes Zwaktes - Vlaamse burger: in lokaal netwerk aanpakken - Bouwcultuur is helemaal anders: verwarmen met - Return voor mensen die hierin zitten: opleiding, toegang pelletketels of warmtenetten tot expertise - Mogelijke zwakte: voldoende aanbod van het netwerk? - door vrijwilligers in te zetten en deze laten begeleiden - Is vrijwilligersnetwerk in Vlaanderen mogelijk? door bezoldigde experten wordt het rendement van de experten geoptimaliseerd en veelvoudig inzetbaar door het netwerk van vrijwilligers Opportuniteiten voor Voorbeeld voor Vlaanderen: overheidsgebouwen en SHM-woningen enkel nog BEN? uitrol naar Vlaanderen WG BEN-definitie Inspiratie voor Renovatiepact

x


x

WG Verplichtingen WG Financiering

x

WG Communicatie


Pagina 49

44. WAIFER Voorgesteld door

VITO – Ighor Van de Vvyer

Waar

Nederland

Wanneer

2011 - 2013

Website

http://www.waifer.nl/ http://www.kic-innoenergy.com/innovationproject/our-innovation-projects/alive-andkicing/product-waifer-energy-service-company-concept/

Contactorganisatie

Waifer

Contactpersoon

Roland van der Klauw

Partnerorganisaties

Projectomschrijving


[email protected] [email protected] TNO, Waifer Nederland, Eandis, Electricité de France, Harvard Engineering PLC, Kungliga Tekniska Hogskolan, EnergyVille (VITO + KU LEUVEN), TU/e de 3 partij voorfinanciering gericht op particuliere (koop)woningen. WAIFER neemt de financieringsbarrière voor de woningbezitter weg door de renovatie kostenneutraal en zonder risico aan te bieden. WAIFER renoveert woningen tot het niveau van ten minste energielabel B. Het levert de bewoner binnen 48 uur een comfortabeler woning op, zonder dat de bewoner hoeft te investeren. De eigenaar of bewoner gaat een vijftienjarig contract aan, altijd direct opzegbaar. WAIFER voert de energiebesparende maatregelen uit en neemt gedurende deze periode de onderhoudskosten voor haar rekening. De klant betaalt de vooraf bepaalde besparing via de energierekening. Extra comfortwensen en onderhoud kunnen (mits eigen bijdrage) ook meegenomen worden. Er wordt gebruikgemaakt van grootschalige inkoop, waardoor de prijzen voor de maatregelen laag blijven. Gemeenten kunnen met WAIFER hun inwoners stimuleren energiebesparende maatregelen te treffen. Woningcorporaties gebruiken de aanpak voor het bereiken van het ‘twee labelstappen convenant’, ook voor gemengd bezit. Particulieren kunnen WAIFER gebruiken voor financiering van de energierenovatie en de comfortverbetering. WAIFER werd in 2011 operationeel, de pilots gingen in de tweede helft van 2011 in de uitvoering. WAIFER gaf ook de aanleiding tot NRG031 (consultancy-service voor 3 – partij voorfinanciering van energiebesparing en -opwekking door woningvoorraad-analyses, opmaken van energie-besparingsmodellen en de financiering ervan zowel individuele als collectieve ingrepen, http://www.nrg031.nl/) Toe te passen door: gemeenten. Ten behoeve van: huishoudens (particuliere woningbezitters). Een pilot werd in 2011 uitgevoerd in Rotterdam, daarna zal in een aantal plaatsen WAIFER in 2012 worden uitgerold: Assen, Breda, Tilburg, Rotterdam, Leerdam, Heerhugowaard en Groningen. Concrete resultaten van deze pilootprojecten na te gaan

Sterktes + ontzorging. Energiebesparende maatregelen kunnen vlot worden gefinancierd en uitgevoerd. + mogelijk om ook ingrepen m.b.t. wooncomfort en onderhoud uit te voeren naast energiebesparende ingrepen Opportuniteiten voor uitrol naar Vlaanderen

Zwaktes - voldoende schaalgrootte is een vereiste voor succes - geen BEN-renovaties

WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x



Pagina 50

45. WARMER WONEN _ REGIO ZUID-WEST-VLAANDEREN Voorgesteld door

Nele Vandaele – Intercommunale Leiedal

Waar

Regio Zuid-West-Vlaanderen

Wanneer

Start 2013

Website

www.warmerwonen.be

Contactorganisatie

Intercommunale Leiedal

Contactpersoon

Nele Vandaele

Partnerorganisaties

Projectomschrijving

Doelgroepen

Concrete successen

[email protected]

Intercommunale Leiedal; 13 lokale besturen; energiesnoeiers Zuid-West-Vlaanderen (vzw BND) ; intergemeentelijke samenwerking rond wonen: Menen-Wervik-Mesen en Woonwijs; De Poort vzw; samenlevingsopbouw West-Vlaanderen; CAW Zuid-WestVlaanderen; provincie West-Vlaanderen; Agentschap Wonen Vlaanderen; OCMW Kortrijk Met het project 'Warmer Wonen' werkt de regio Zuid-West-Vlaanderen aan de kwaliteit van het bestaande woningbestand. Verschillende organisaties bundelen hun krachten, middelen en kennis. De private huurmarkt en kwetsbare doelgroepen krijgen prioriteit. ‘Warmer Wonen’ is als het ware de realisatie van een renovatiepact op regionale schaal. Een samenwerking tussen overheden, middenveld, kennisinstellingen en de bedrijfswereld wordt op het terrein gerealiseerd. Enerzijds worden initiatieven genomen om beter samen te werken: ontwikkeling van een website, digitale toepassingen, geïntegreerd overleg, … Anderzijds worden initiatieven genomen om ontbrekende schakels in te vullen. Hiervoor wordt vaak naar specifieke projectsubsidies voor een opstartfase gezocht. Huishoudens in Zuid-West-Vlaanderen, met bijzondere aandacht voor kwetsbare huishoudens Afstemming werking energiesnoeiers, kwaliteitsonderzoeken, sociaal verhuurkantoor, woonloketten, … Realisatie van geïntegreerde website naar burgers toe: www.warmerwonen.be Opstart van 3 gesubsidieerde projecten: pool van tijdelijke woningen (huis inclusief, impulspremie provincie West-Vlaanderen), ben-renovatie op de private huurmarkt (renben, iwt proeftuin) en opmaak businessmodellen in tripple helix voor diverse doelgroepen en woningtypes (refurb, horizon 2020)

Sterktes Zwaktes + Sterk en uitgebreid partnerschap - Coördinatie vraagt een aanzienlijke tijdsinzet + Betrokkenheid overheden, middenveld, kennisinstellingen en bedrijfswereld + Goede basis om pilootprojecten uit te bouwen, stappen vooruit te kunnen zetten. Warmer Wonen is een voorbeeld van het landen van het ‘renovatiepact’ lokaal en Opportuniteiten voor regionaal. Ook op deze schaalniveaus moet er geïnvesteerd worden in een sterke uitrol naar Vlaanderen samenwerking tussen diverse actoren. WG BEN-definitie x Inspiratie voor Renovatiepact


x



Pagina 51

Renovatiepact. Goede actievoorbeelden

Recommend Documents