Paridaensinfo 1 - januari 2014
Redactie Annick Van Petegem, Maryleen Verhavert
Medewerkers Marleen Christiaens, Wouter Desloovere, Françoise Feys, Wim Heylen, Katleen Poppe, Sarah Vanderwaeren, leerling 2C
Lay-out Annick Van Petegem, Maryleen Verhavert
In dit nummer In dit nummer
3
Editoriaal
4
La Foresta
5
Oriëntatie en kaartlezen op de Kesselberg
7
Suiker in Tienen
8
Trojaanse helden
9
Zeeland
10
Tweedaagse Gent-Brussel
12
Activiteitenkalender
15
Personalia van de oud-leerlingenbond
16
Een oud-leerling op de praatstoel
18
Paridaensinfo 1 - januari 2014
3
Beste ouders We zijn dit jaar bijzonder laat met ons verslag van het eerste trimester… Maar nog net op tijd om u voor het einde van januari het allerbeste te wensen voor het nieuwe jaar: een jaar van geluk en veel tijd om te genieten van de fijne dingen van het leven. Het eerste trimester was intens en spannend:
alle leerjaren maakten een tweedaagse uitstap en kregen ook nog een aantal andere extra’s voorgeschoteld. U leest het verder in dit boekje.
we gingen met een gewijzigd directieteam van start. Peter Wallays werd technisch directeur en is intussen al helemaal vertrouwd met zijn nieuwe opdracht.
ook de interne leerlingenbegeleiding werd nieuw samengesteld en draait intussen op volle kracht.
voor Nederlands en Moderne Vreemde Talen stapten we over naar een andere manier van evalueren. De overstap naar gespreide evaluatie was doordacht en goed voorbereid. Na een trimester evalueerden leraren, ouders en leerlingen de nieuwe aanpak. Op basis van hun bedenkingen proberen we voor de rest van het schooljaar het systeem te optimaliseren.
De komende maanden worden ook nog best druk: we gaven het startschot van de sociale actie ten voordele van het Rondoufonds, de soirée culturée zal weer de veelzijdige talenten van onze leerlingen in de verf zetten, we houden een infoavond voor leerlingen van het zesde jaar van de lagere school, we organiseren een studiekeuzebeurs op school en nog zo veel meer. Daar krijgt u na Pasen opnieuw uitgebreid verslag over.
En hopelijk zijn tegen dan alle virusjes en ziektekiemen uit de lucht en kunnen we genieten van een lentezonnetje…
Annick Van Petegem, Maryleen Verhavert, Peter Wallays, directieteam
4
Paridaensinfo 1 - januari 2014
Traditiegetrouw trokken we ook dit schooljaar weer naar Vaalbeek voor onze tweedaagse. Gepakt en gezakt kwamen de leerlingen van het eerste jaar op 26 september aan in La Foresta. Te midden van al het groen dat de omgeving ons te bieden heeft, startte even later de biotoopstudie. De lessen natuurwetenschappen in open lucht, het is eens iets anders en zéker een verrijking! De leerlingen voerden verschillende opdrachten uit onder het toeziend oog (en met hier en daar wat hulp) van de leraren. De grote grasvlakte nodigde uit tot grote pleinspelen na de biotoopstudie maar helaas strooide het weer wat roet in het eten. We ruilden de regen en de koude in voor een gezellige zangstonde binnen. Nadien kreeg iedereen een lekkere broodmaaltijd voorgeschoteld en werden de kamers in orde gebracht. Na de middag was de lucht gelukkig opgeklaard voor het grote bosspel. De leerlingen van 1J waren duidelijk in topvorm en behaalden de eerste plaats. Na de groepsvormende activiteiten in de klaslokaaltjes was het tijd voor het avondmaal. We roken de lekkere frietjes al van ver en even later werden de hongerige magen gevuld. Iedereen was klaar voor de wervelende avondshow van de meters en peters, tevens het einde van de eerste dag. Op vrijdag hadden de leraren LO een heuse sportdag op het programma gezet. Er werd duchtig gespeeld, luid gesupporterd en veel gejuicht. De leerlingen van 1B bleken supersportief te zijn want zij sleepten de eerste prijs in de wacht. Om 15.30 u. kwam iedereen nog eenmaal samen op het grote grasplein voor het afscheidsmoment. De auto’s met mama’s en papa’s en andere familieleden reden de parking op: het was tijd om naar huis te gaan na een fijne tweedaagse. We hopen dat de leerlingen van het eerste jaar nu écht helemaal klaar zijn voor hun eerste schooljaar in het middelbaar onderwijs! Katleen Poppe, klassenleraar van 1A
Paridaensinfo 1 - januari 2014
5
6
Paridaensinfo 1 - januari 2014
Op 24 september trokken de eerstejaars voor een halve dag naar de Kesselberg in het kader van de aardrijkskundelessen. Nadat de technieken van kaartlezen en oriëntatie aangeleerd werden binnen het schooldomein, was het tijd voor het ‘echte’ werk in een vreemde omgeving. Alvorens we de steile helling naar de Kesselberg beklommen, hielden we halt in de vallei van de Lemingbeek. Daar leerden we het reliëf waarnemen en het beschrijven in aardrijkskundige termen. Op de Kesselberg voerden we opdrachten uit in een spelvorm. Uit de aardrijkskundeklas was er immers een schat gestolen en het was ons ter ore gekomen dat deze verstopt zou zijn op de Kesselberg. Om het te doorzoeken gebied zo klein mogelijk te maken, konden bepaalde zones uitgesloten worden aan de hand van de info die verkregen werd als de opdrachten van kaartlezen, oriëntatie, schaal, reliëf en gesteenten goed uitgevoerd werden. Heel wat leraren schoten daarbij ter hulp en toonden dat ze ook in een ander vak beslagen op het ijs kunnen komen: leraren Nederlands toonden hun rekenvaardigheid, een leraar PO en een leraar Frans werden voor even biologieleraar, iemand die op gewone schooldagen het leerlingensecretariaat bemant, toonde zich als expert in het kaartlezen en oriënteren enz. Uiteindelijk vonden alle groepjes een deeltje van de schat die daarna verorberd kon worden. De schat bestond immers uit munten in chocolade. Door het enthousiasme van iedereen en geholpen door het goede weer werd het nuttige aan het aangename gekoppeld en keerden we met een mooie herinnering terug. Marleen Christiaens, leraar aardrijkskunde en natuurwetenschappen
Paridaensinfo 1 - januari 2014
7
Suiker… een product dat we dagelijks gebruiken, maar van wat en vooral hoe wordt het gemaakt? Met deze vragen in hun achterhoofd vertrokken de leerlingen van het 2 de jaar begin november naar de suikerfabriek in Tienen om kennis te maken met het productieproces. We verzamelden voor één keer aan het station van Leuven en niet op de Bodartparking. Eens alle fietsen waren gestald konden we onze trein richting Tienen nemen. Na een korte, maar fikse wandeling kwamen we aan in de Suikerfabriek. Daar kregen we van “bietenman” een kort introductiefilmpje te zien. Tijdens dit filmpje ontdekten de leerlingen dat de suikerbieten de grondstof voor suiker zijn en dat deze vooral in onze eigen leefruimte geteeld worden in de akkerbouw. Na het filmpje begon de rondleiding door de fabriek. Voor ze echter mochten vertrekken, moesten alle leerlingen een haarnetje, een fluo-vest en een veiligheidshelm aandoen. Toen iedereen met de veiligheidsvoorschriften in orde was, vertrokken ze naar het bietenplein. Op dit grote plein worden alle suikerbieten geleverd en wordt een eerste kwaliteitscontrole uitgevoerd. Op basis van deze controle krijgt de landbouwer een vergoeding uitbetaald. Vervolgens bezochten we de loods waar de suikerbieten tot “frietjes” worden gesneden en waar men de suiker eruit gaat halen. Nadien wandelden we verder door naar een hele boel grote silo’s waar de ‘suiker-water’ mengeling ontdaan wordt van water en onzuiverheden (door toevoeging van o.a. kalk en prikgas). Na een kook- en kristallisatieproces krijgen we dan uiteindelijk de suiker die we zullen consumeren. De laatste fase van de rondleiding bestond uit een kort bezoek aan de verpakkingsafdeling. Hier kregen de leerlingen uitleg over hoe de suikerkristallen worden samengedrukt tot een klontje met een unieke groef (dit is trouwens een uitvinding van de Tiense suikerraffinaderij). Ook het vullen van de pakjes suiker konden we mee volgen. Na een zeer interessant bezoek kreeg iedereen nog een mooi aandenken van de suikerraffinaderij aangeboden en konden we terug vertrekken richting station. Wouter Desloovere, leraar aardrijkskunde
8
Paridaensinfo 1 - januari 2014
Toneelverslag—Trojaanse helden met Joren Seldeslachts, Thomas Van Caeneghem, Jonas Van Thielen en Dirk De Keyzer. Het begon op dinsdag 22/10, 2C ging naar het computerlokaal. In groepjes van twee moesten we ieder twee vragen oplossen in verband met het toneel. Toen ontdekte ik dat mijn neef, Joren, mee in het toneel speelde. Vrijdag tijdens het derde en vierde lesuur gingen we naar de Minnepoort. Daar vond het toneel plaats. Het begon met een inleiding. Inleiding Een oude priester legt uit dat de Grieken al negen jaar de Trojaanse kusten bezetten. Zowel Hektor, de Trojaanse held, als Achilles, de Griekse, slagen er niet in de tegenstander te overwinnen. Verder vertelt de priester dat zijn dochter Chryseïs, priesteres van de god Apollo, door de Griekse koning Agamemnon ontvoerd is en dat ze als 'zijn lief' gevangen wordt gehouden in zijn tent. Dan begon het verhaal. Eerste hoofdstuk: de twist Via een ziener komen de Grieken erachter dat het door Apollo komt dat ze niet winnen. Hij is kwaad op Agamemnon omdat hij zijn priesteres gevangen houdt. Hij zal ze moeten teruggeven aan haar vader. Agamemnon staat dat toe, maar kiest in de plaats een ander meisje: Briseïs. Spijtig genoeg is dat het lief van held Achilles: het begin van de twist. Tweede hoofdstuk: de Grieken in het nauw Omdat Achilles niet meer mee vecht, komen de Grieken al gauw in de problemen. Patroklos, de beste vriend van Achilles probeert de brokken te lijmen. Toch blijft Achilles koppig volhouden. Hij vecht niet meer mee. Zelfs als de Trojanen de schepen van de Grieken bereikt hebben en honderden, duizenden Grieken gedood worden, blijft hij koppig mokken om de schande die de koning hem heeft aangedaan. Derde hoofdstuk: de dood van Patroklos
Agamemnon overtuigt Patroklos ervan Achilles' wapens aan te trekken en te gaan vechten in zijn plaats. Achilles stemt aarzelend toe omdat hij ook ziet dat hij massa's doden op zijn geweten begint te krijgen. Patroklos verjaagt de Trojanen bij de schepen, maar door zijn overmoed komt hij oog in oog met Hektor te staan, wat zijn dood wordt. Vierde hoofdstuk: Agamemnons doel bereikt Agamemnon is tevreden: Achilles zal zo kwaad zijn op Hektor, dat hij zijn woede opnieuw op die van Troje zal richten. En inderdaad. Bij het zien van het lijk van zijn beste vriend neemt Achilles weer de wapens op en beveelt Hektor om met hem te vechten... Na de voorstelling gingen we tevreden met zijn allen terug naar school.
Paridaensinfo 1 - januari 2014
9
Traditiegetrouw trokken onze tweedejaars midden september vol enthousiasme naar Zeeland. Waarvoor staat deze tweedaagse nu precies?
Zee: we trekken richting Zeeland dus de Noordzee is alom aanwezig tijdens deze uitstap. De leerlingen ontdekken hoe onstuimig het water was tijdens de watersnood in 1953 en maken kennis met het Nederlandse antwoord op deze ramp: de deltawerken. Voor natuurwetenschappen stond er nog een biotoopstudie op het strand gepland, maar aangezien de weergoden ons niet zo gunstig gezind waren, viel deze studie letterlijk en figuurlijk in het water. Zee en strand betekenen natuurlijk ook ontspanning! Wat is er leuker dan je met je nieuwe klasgenoten en titularis te wagen aan leuke strandspelletjes? Eenheid: één van de belangrijkste doelstellingen van deze tweedaagse is het bekomen van een hechte klasgroep waarin elke leerling zich thuis voelt. De titularissen zetten heel wat activiteiten op touw die de teambuilding stimuleren: een zoektocht door Veere en Domburg, een spannend avondspel,…..en telkens is er overleg en samenwerking vereist om de opdrachten te doen slagen. In Zeeland worden dan ook ijzersterke vriendschapsbanden gesmeed. Energie: voor deze uitstap hebben de leerlingen wel voldoende energie nodig! De fietstocht naar Veere valt niet te onderschatten en af en toe speelt de wind ons flink parten. Maar iedereen wordt aangemoedigd tot aan de eindmeet! Leren: we reizen ook naar Nederland om te leren. Zo komen we meer te weten over de werking van windmolens en we ontdekken op een gezellige kaasboerderij het productieproces van lekkere melkproducten. Tijdens de heenrit hebben we oog voor de landschapselementen die we langs onze route opmerken. Actie en avontuur: het programma zit vrij vol, dus veel tijd om uit te rusten is er niet, maar daar zijn de leerlingen helemaal niet rouwig om. Zij bruisen van de energie en beschrijven de tweedaagse als één groot avontuur. ’s Avonds duiken er op de kamers plots verborgen snoepzakken op of worden er griezelverhalen verteld…..ook deze momenten horen onlosmakelijk bij een avontuurlijke tweedaagse. Natuur: Onze jeugdherberg ligt te midden van een prachtig natuurdomein en is omring door een slotgracht. ’s Ochtends worden we gewekt door het getjilp van de vogels en kijken we uit op een bosrijke omgeving. Ook de gezonde zeebries doet ons telkens weer deugd. Dromen: Tegen vrijdagavond merken we dat bij sommige leerlingen de vermoeidheid toeslaat. Tijdens de terugreis worden de oogjes opvallend kleiner en er wordt dapper gevochten slaap. We zijn er zeker van dat de mooie klasmomenten uit Zeeland nog regelmatig in de dromen van de leerlingen zullen opduiken!
Sarah Vanderwaeren, klassenleraar tweede jaar
10
Paridaensinfo 1 - januari 2014
Paridaensinfo 1 - januari 2014
11
Op donderdag 19 en vrijdag 20 september gingen de vijfdejaars op tweedaagse. Op donderdag waren alle vijfdejaars in de Arteveldestad. Op de Bodartparking oogden zij slaperig. Het contrast met het enthousiasme tijdens de busrit was scherp. Zij die in Gent overnachtten, trokken er meteen op uit. Waarheen, hing af van wat zij met hun klassenleraar bespraken. Sommigen belandden op een klimmuur in de Blaarmeersen, anderen kozen voor een museumbezoek, nog anderen belandden op pittoreske Gentse plekjes. Na hun klaslunch werden zij verwacht op een activiteit naar keuze: ‘Gek in Gent’ (dr. Guislainmuseum), ‘Rood in Gent’ (STAM) of ‘Kunst in Gent’ (MSK en STAM). Na hun keuzeactiviteit begaven zij zich – al dan niet via een cuberdon-kraampje – naar de jeugdherberg. De avond werd afgesloten met een boottochtje op de Gentse wateren. De nacht bracht (uiteindelijk) stilte. Zij die in Brussel overnachtten, maakten een omgekeerd programma: aankomst in Gent, keuzeactiviteit, klaslunch en een activiteit met de klassenleraar (waarbij sommigen onder hen dan toch nog op een bootje belandden). In de late namiddag bracht de bus hen door de Brusselse file. Zij overnachtten in de jeugdherberg. ’s Avonds wachtte bowling. Op vrijdag waren alle vijfdejaars in de hoofdstad. Zij die er al waren, konden wat langer uitslapen. Zij die nog in Gent waren ‘namen een vroeg ontbijt’ en dito bus. De ‘Brusselaars’ hadden in de voormiddag een keuzeactiviteit: een VRT-bezoek, Art Nouveau-wandeling, bezoek aan een grootbank of een wandeling met de leraar geschiedenis. ’s Middags hadden de leerlingen een vrije lunch. In de namiddag werden zij door Lieve Maes (N-VA), Els Van Hoof (CD&V) en Peter Van Rompuy (CD&V) rondgeleid in het Federaal Parlement. De ‘Gentenaars’ maakten een omgekeerd programma: aankomst in Brussel, rondleiding in het Federaal Parlement (door Luk Van Biesen, OpenVld; Bert Anciaux, sp.a en Theo Francken, N-VA), middaglunch en keuzeactiviteit. In de late namiddag bracht de bus iedereen terug naar de Bodartparking, klaar voor een rustig weekend. Als we afgaan op de ervaringsverslagen die onze vijfdes voor het vak Nederlands schreven, mogen we terugkijken op een geslaagde editie.
12
Paridaensinfo 1 - januari 2014
Wij als organisatoren kunnen de tweedaagse enkel ‘geslaagd’ noemen als twee ambities werden gerealiseerd. Enerzijds willen wij dat onze vijfdejaars veel tijd spenderen met elkaar: in de bus, aan de eettafel, in de steden, in de jeugdherberg, op een bootje of op de bowlingbaan. Met hun klas, klassenleraar of klasoverschrijdend. Anderzijds willen wij dat onze vijfdejaars vakoverschrijdend geïnspireerd worden. Een ervaringsverslag schrijven (Nederlands), in dialoog treden met een parlementslid (geschiedenis), graven in de menselijke psyche (gedragswetenschappen), proeven van kunst (esthetica), de bank uitvragen (economie): voor elk wat wils. Zij die zich wilden verdiepen in hun studierichting: het kon. Wie wilde loskomen van het ‘keurslijf’: het kon. We kozen ook bewust om de keuzeactiviteiten te laten begeleiden door vakspecialisten: een parlementariër, een gereputeerde historica, een ervaren medewerker van een grootbank… Expertise vonden we natuurlijk ook in eigen huis. Omdat wij zagen dat beide streefdoelen gerealiseerd werden, kunnen wij onze leerlingen enkel bijtreden.
Op naar een volgende editie... Wim Heylen, klassenleraar en leraar geschiedenis
Paridaensinfo 1 - januari 2014
13
14
Paridaensinfo 1 - januari 2014
Voor iedereen
Fietsgraveeractie Filmforum
Eerste jaar
Excursie naar de Kesselberg Tweedaagse in La Foresta
Tweede jaar
Tweedaagse naar Zeeland Bezoek aan de suikerfabriek in Tienen Toneel
Derde jaar
Tweedaagse in Chevetogne Bezoek aan de fototentoonstelling Birth-Day— humane wetenschappen
Vierde jaar
Tweedaagse in Hoge Rielen
Vijfde jaar
Tweedaagse in Gent en Brussel Fablab voor leerlingen wetenschappen Zuiddag
Zesde jaar
Driedaagse naar Parijs Rijbewijs op school—voor vrijwilligers Excursie naar Breendonk Zuiddag Franstalige journaliste over haar boek i.v.m. asielzoekers Rondleiding in labo—onderzoeksproject chemie Bezoek labo pathologie—keuzeproject CSI
Paridaensinfo 1 - januari 2014
15
GEBOORTEN Chiara, dochtertje van Ellen Bracquiné (6D '02) echtg. Marco Basso, geboren op 4 septemner 2013 Adres: Eliksemstraat 56 3350 Wommersom tel. 0477/480 150
Tijs, zoontje van Stephanie Vantricht (6C '04) echtg. Peter Vandepitte, geboren op 5 november 2013, broertje van grote broer Daan Adres: Velldroos 10, 3210 Linden tel. 0474/43 76 26
Emma, dochtertje van Geertrui Smedts (6A 2000) Aerschot, geboren op 27 november 2013
echtg.
Geert
Van
Adres: Spaarstraat 149, 3010 Kessel-Lo Op de mooie aankondiging staat : "De blad'ren wiegen langs het raam ons herfstkind is geboren De wind die fluistert zacht haar naam wie wil die kan het horen"
Hartelijk proficiat!
16
Paridaensinfo 1 - januari 2014
OVERLIJDEN Op 1 december is onze goede oud-collega, Mevrouw Marynen overleden in het UZ Gasthuisberg te Leuven Op haar overlijdensbericht staat: "Vredig, dankbaar en blij overgaren naar de oever van het eeuwig leven, in diepe overtuiging dat God leven en dood in Zijn liefdevolle handen draagt." We bewaren aan mevrouw Marijnen de herinnering van een merkwaardige vrouw: intelligent, zeer persoonlijk, sterk van lichaam en van wilskracht, zeer betrokken op haar gezin en op de mensen om haar heen en vooral ook: zeer gelovig.
Paridaensinfo 1 - januari 2014
17
Een oud-leerlinge op de praatstoel Isabel Lowyck
Menswetenschappen 1992
Een paar weken geleden sprak ik met Leo Stoop, een jaargenoot aan het Centrum voor Levende Talen. Het gesprek kwam een beetje toevallig op Paridaens. En wat bleek? Mijn gesprekspartner is de schoonvader van Isabel Lowyck. Hij vertelde enthousiast over haar werk als kunsthistorica bij M – Museum Leuven. Ik had al eens eerder het plan opgevat om van haar een interview af te nemen en nu maakte ik het voornemen om er werk van te maken.
Zo komt het dat ik op dinsdag 10 december in de cafetaria van het museum een afspraak heb met Isabel. Ze laat niet lang op zich wachten. Ik herken meteen het ranke figuurtje en de helderblauwe ogen. Het ietwat schuchtere jonge meisje van vroeger is een mooie, zelfzekere jonge vrouw. Smaakvol, zonder overdreven opsmuk. Toch een opvallende verschijning met haar felrood jasje, een mooie bloes in bijpassende kleuren en blauwgelakte nagels. Ik bedenk dat ze harmonieert met de esthetische omgeving.
Het weerzien is hartelijk maar de tijd van Isabel is beperkt, dus ik steek zo goed als meteen met mijn vragenlijst van wal.
Isabel, hoe kwam je in Paridaens terecht? Wel, tot en met het eerste leerjaar ben ik naar het Heilig Hart gegaan. Toen verhuisden mijn ouders vlakbij de Constantin Meunierstraat in Leuven. Mijn vader wilde niet dat we de Ring 18
Paridaensinfo 1 - januari 2014
moesten oversteken om naar school te gaan, en zo zijn we ons in de grote vakantie in Paridaens gaan inschrijven.
En heb je goede herinneringen aan Paridaens? Hier moet ik genuanceerd op antwoorden. Indien je het niet erg vindt, zal ik beginnen met de minder goede herinneringen. Het begon in feite al bij het inschrijven. Dat gebeurde in een donkere kamer van het klooster en ik wilde daar meteen weg. Ik weet nog dat ik dacht nooit te zullen kunnen aarden in die omgeving! Erger was dat ik in de loop van de jaren vaak geleden heb onder de prestatiedrang op school, prestatiedrang die door een aantal leerkrachten zeer aangemoedigd werd. Zo moesten we in het derde leerjaar, bij het krijgen van een cijfer, een rij vormen, waarbij de leerlinge met het hoogste cijfer vooraan in de rij mocht gaan staan, en zo verder, tot wie het laagste cijfer had letterlijk 'aan het staartje' bengelde. Zelf zat ik zo ergens in het midden van de rij maar ik vond het verschrikkelijk. Ik heb nu zelf een zoontje dat in het derde leerjaar zit. Als ik eraan denk dat hij zoiets zou moeten meemaken ...
Dat zal ongetwijfeld ook met de tijdsgeest te maken hebben gehad. Ook in onze humanioratijd – en ook in andere scholen – was dat zo, en waarschijnlijk nog veel meer uitgesproken. De plechtige proclamatie verliep zo: wie 'eerst' was, werd ook ' eerst' afgeroepen om helemaal aan het andere einde van de zaal haar rapport af te halen. Uiteindelijk stonden de zogenaamde zwakste leerlingen – vaak wenend – te kijk voor de hele verzamelde school. Maar ja, ik ben nog eens zoveel ouder dan jij. Ik heb het gevoelen dat dit in mijn humanioratijd nog niet erg veranderd was. Ook in mijn middelbare schooltijd heb ik nog steeds geleden onder de prestatiementaliteit, en ik heb er mij tegelijkertijd tegen afgezet. Zo was ik al snel mijn motivatie voor Latijn kwijt en heel mijn humaniora heb ik dat als een soort stigma moeten meedragen. Uiteindelijk zijn er daardoor een aantal kansen onbenut gebleven. Maar toch heb je ook goede herinneringen aan je schooltijd?
Gelukkig wel! Daar waar ik aanvankelijk wat bang was van het 'oude' klooster, genoot ik naderhand steeds meer van de geschiedenis die in de oude gebouwen van Paridaens voelbaar is, niet in het minst in de Toren! En vooral: er waren op school ook mensen met een hart, die het kind op de eerste plaats stelden en die in staat waren de eigen gaven die elk kind tenslotte heeft, te ontdekken. Mevrouw Meuwissen was zo mijn absolute favoriete leerkracht in de lagere cyclus. Ze had een heel bijzondere stem, en had iets theatraals over zich. Ik was zeer geboeid door haar godsdienstlessen waarin ze levensvragen behandelde. Maar zij was zeker niet de enige leerkracht die ons iets wist mee te geven. Ik kan nog een heel rijtje opsommen! Zuster Lia die met een groot hart wiskunde bijlessen gaf en zelfs eens mee deed aan een basketbalwedstrijd. Mijnheer Lambrechts met zijn koor. En dan natuurlijk de leerkrachten van de laatste jaren in de Menswetenschappen: de minzame mijnheer De Meyer die ons introduceerde in de sociale wetenschappen, mevrouw Hermans die zeer geëngageerd was en sprak over psychologie en de betekenis van de dromen, mevrouw Brigou die streng was maar bij wie we goed Frans leerden, mevrouw Dequeker voor wiskunde, mevrouw Adriaens voor Engels, mevrouw Lemaître – bij wie ik extralessen Duits volgde na de lesuren –, mevrouw Verhavert voor godsdienst. Ik herinner me dat mevrouw Verhavert op een bepaald ogenblik vaak misselijk werd in de klas. We opperden voorzichtig dat ze misschien zwanger was: dat wist ze toen zelf nog niet maar het bleek later ook het geval te zijn! Paridaensinfo 1 - januari 2014
19
En was je tevreden over deze gekozen studierichting, de menswetenschappen? Zeer zeker. Wat mij in de menswetenschappen vooral aansprak, waren de verschillende projecten die we hebben gedaan. Zo bijvoorbeeld een project over het kloosterleven. We zijn voor telkens een paar dagen in twee verschillende kloosters geweest. Zelf ging ik met nog een paar klasgenoten naar de Abdij van Male, waar we alle officies meededen, tot en met de metten en de lauden. Ook verbleven we in een klooster in Kortrijk met zusters die zich bekommerden om kinderen uit de bijzondere jeugdzorg. Eén kind vroeg me 'wil jij mijn nieuwe mama worden?'. Op het einde van de week vroegen mijn vriendin Catherine en ik ons af of we misschien roeping hadden, zo waren we in die week opgegaan. Zelfs het eten met een puddinkje als dessert vonden we super!
Ik herinner me dat ik zo een paar leerlingen begeleid heb bij de Zusters Clarissen in Kessel -Lo, inderdaad zeer indrukwekkend. Kwam de idee van jullie godsdienstleerkracht? Neen. Mevrouw Verhavert was meteen zeer enthousiast en ging met ons mee naar WestVlaanderen, maar de idee kwam van ons, in feite van mij. Godsdienst heeft mij altijd al geboeid, het zoeken naar de zin, het 'Grotere' dat aan de basis ligt van alles, en godsdienst was dan ook één van mijn lievelingsvakken op school. Later was ik ook erg geboeid door filosofie en geschiedenis.
Waren er nog andere vakken waar je van hield? Ik hield van geschiedenis en van kunst. Liefde voor kunst heb ik trouwens al vroeg van huis mee gekregen. Absolute hoogtepunten voor mij waren de reis naar Parijs en de Romereis met Joris Raymaekers. Ik herinner me nog levendig de momenten waarop ik oog in oog stond met Michelangelo, met Rafaël, met Giotto! En dan de unieke vroegchristelijke kunst !
Heb je nog contact met vroegere klasgenoten? Neen, we zijn wat uit elkaar gegroeid, al hadden we een heel bijzonder klasje. We waren maar met z'n achten, een luxe dus. We waren heel divers, maar toch kwamen we goed overeen en we zijn zelfs eens samen op weekend naar de Ardennen getrokken, waar we heel wat afgelachen hebben!
En na de humaniora natuurlijk naar de richting Kunstgeschiedenis! Zo vanzelfsprekend was het niet. Om te beginnen aarzelde ik aanvankelijk een beetje tussen 'kunst' en 'sociaal engagement', dat laatste ook in samenhang met mijn zoektocht naar 'zin'. En verder werd een universitaire studie mij door sommige leerkrachten afgeraden. Eén leerkracht vond dat ik misschien moest proberen, maar 'dat ik dan zeker mijn eerste jaar twee keer zou moeten doen'. De zoveelste keer dat ik moest horen dat ik 'maar' menswetenschappen had gedaan. En? Het is van in het begin heel vlotjes gegaan. Met de examens in januari had ik erg goede 20
Paridaensinfo 1 - januari 2014
punten, en zelfs een 17/20 voor filosofie. Ik ben met mijn cijfers tot in Paridaens gekomen, zo van: 'zien jullie nu wel'. Ik denk dat de twijfel van een paar leerkrachten voor mij net een extra motivatie was: ik wilde bewijzen dat ik wel iets in mijn mars had. Verschillenden van onze klas hebben trouwens een universitaire studie gedaan, zoals Sofie Van Hout die nu aan de stad Leuven ambtenaar ruimtelijke ordening is, of Veerle Van Rompuy die vast aan de universiteit verbonden is.
Waarover heb je jouw eindwerk in kunstgeschiedenis gemaakt? Over 'Kunstboeken voor kinderen'. Ook hiervoor heb ik een beetje moeten op- boxen, dit keer tegen de academische wereld: 'Was kunst voor kinderen eigenlijk wel wetenschappelijk verantwoord?'. Ik moet zeggen dat ik zelf uit die zogenaamde 'kinderboeken' zeer veel over kunst geleerd heb. In een dergelijk goed boek is de tekst eenvoudig maar zeer verhelderend, zijn de illustraties van topkwaliteit, is de lay-out uiterst verzorgd: zo een boek is een kunstwerkje op zich. Bovendien beantwoordde het onderwerp van mijn verhandeling aan wat ik ook wilde bereiken met mijn studie: niet alleen zelf met kunst bezig zijn, maar ook aan educatie doen, anderen ertoe aanzetten om ook te zien, om ook te ervaren en tot communicatie te komen.
Ben je na je studie meteen in het museum in Leuven terechtgekomen? Neen, ik heb eerst een heel parcours afgelegd. Om te beginnen heb ik nog Culturele studies gedaan. In dat jaar heb ik het geluk gehad om een half jaar mee te draaien in het 'Victoria and Albert Museum' in Londen, m. n. in de educatieve dienst. Toen werd het voor mij heel duidelijk dat in de museumwereld wilde terechtkomen. Ik herinner me dat ik op een mooie dag een kunstwerkje van Matisse van de ene afdeling naar de andere moest brengen. Het was een geweldige ervaring: 'ik heb een Matisse in mijn handen, een échte Matisse!' Ik heb aan die periode ook een grote liefde voor Londen overgehouden. Voor liefhebbers van kunst en van musea is Londen natuurlijk een toplocatie.
Dan heb ik achtereenvolgens gewerkt in het Jubelparkmuseum in Brussel , in het museum van de Hallepoort, in de Vlaamse Museumvereniging – waar ik projectcoördinator was voor projecten voor kinderen – om tenslotte mijn eigen VZW op te richten : 'AmuseeVous'. Daarbij fungeerde ik als coördinator om jonge mensen (18-26 jaar), kunstenaars en andere, in contact te brengen met kunst, met musea, met elkaar. Heel wat mensen die via de vzw kansen hebben gekregen zijn nu in de culturele sector beland. Ik denk daarbij bijvoorbeeld aan Cecilia Verheyden en Marie Boutsen. Een concreet voorbeeldje: we hebben op de wei in Werchter gestaan. Eén tent was als museum ingericht en er werden ook kunstwerken over het terrein verspreid. Wie een armbandje van Werchter had, kon nadien in 26 verschillende musea van het land gratis binnen.
En uiteindelijk in M! Inderdaad! Ik ben in het Museum beginnen te werken op 1 september 2009, twintig dagen voor de opening dus! Dat betekent dat ik er de pioniersjaren heb meegemaakt. Een jaar later kreeg het museum al de Publieksprijs en ook de Museumprijs, uitgereikt door Openbaar Kunstbezit Vlaanderen. Intussen is er nu de erkenning in de vorm van ernstige subsidies, daar waar veel Paridaensinfo 1 - januari 2014
21
andere musea het met veel minder moeten stellen.
En dat is mede dank zij jou! Welke is precies je functie in het Museum? Ik ben afdelingshoofd publiekswerking. Ik leg het even uit. Elk museum heeft vier belangrijke taken: het verzamelen en aanwerven van het erfgoed en/of het kunstbezit, het bewaren van dat bezit, het wetenschappelijk bestuderen van de collectie en ten slotte ook het ontsluiten van de collectie, een publieksfunctie dus. Museum M heeft voor het vervullen van al deze functies veertig medewerkers in het totaal. Zelf heb ik voor de publiekswerking vijftien medewerkers. Ik ben verantwoordelijk voor de communicatie en de bemiddeling met de kunstenaars en met de bezoekers, voor het onthaal en de bewaking, maar evengoed voor het opzetten en organiseren van evenementen.
Is er een tentoonstelling waaraan je een bijzondere herinnering bewaard? Heel bijzonder vond ik de tentoonstelling gewijd aan Sol LeWitt, een Amerikaanse vertegenwoordiger van de conceptuele kunst, d.w.z. een kunst waarvan de betekenis meer ligt in de ideeën dan in de materiële uitwerking ervan. De muurtekeningen van LeWitt die van cruciaal belang zijn voor de geschiedenis van de hedendaagse kunst, werden voor het eerst in België getoond in ons museum. Aan de hand van tekeningen en diagrammen werden er vierentwintig tekeningen rechtstreeks op de muren aangebracht door professionele tekenaars van de LeWitt Studio, met de hulp van een zeventigtal studenten van verschillende Belgische kunstscholen en academies. Ik ging regelmatig kijken hoe het werk vorderde. Het was fascinerend om al die jonge kunstenaars daar samen aan het werk te zien. En het geheel was adembenemend mooi. Ik kon er vooral van genieten 's avonds, als iedereen weg was.
Hoe wordt de keuze voor het houden van een bepaalde tentoonstelling bepaald? Verschillende doelstellingen kunnen meespelen. We proberen bijvoorbeeld jonge goede Belgische kunstenaars – die nog net niet de faam van Wim Delvoye hebben – de kans te geven om definitief door te breken. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan Dirk Braeckman, Philippe Van Snick, Patrick Van Caeckenbergh. Of we vertrekken van werken die we in onze permanente verzameling hebben. Zo hebben we twee werken in onze collectie van Michiel Coxcie. Dank zij de samenwerking met andere musea, en dit keer ook met de wetenschappelijke ondersteuning van Koenraad Jonkheere van de Universiteit Gent, kunnen we dan een interessante tentoonstelling uitbouwen. Een andere keer weer spelen we in op wat er in Leuven gebeurt. Vanaf 1 oktober 2014 staat Leuven in het teken van Vesalius. Zo zullen we in het najaar van 2014 'Lijf en leden' mee organiseren, een groot stadsproject over die humanist, vader van de anatomie, in samenwerking met de universiteit. Leuven is te bescheiden. We willen met ons museum ook helpen de stad op de kaart zetten. En natuurlijk, en dat boeit mij nog het meeste, werken we aan projecten die maatschappelijk en sociaal geëngageerd zijn.
Maatschappelijk geëngageerd? Inderdaad. Het gaat erom de kunst toegankelijk te maken voor groepen voor wie het contact met kunst niet meteen vanzelfsprekend is. Het beantwoordt ook aan een diepe overtuiging die 22
Paridaensinfo 1 - januari 2014
al heel lang bij mij leeft: iedere mens kan je er terug bij betrekken: het is voldoende de juiste sleutel te vinden. Er is nog meer: mensen die om allerlei redenen maatschappelijk aan de rand staan, kunnen een wezenlijke bijdrage leveren aan de kunstbeleving van iedereen, de dialoog tussen het sociale en het artistieke maakt dat iedereen de kunst anders gaat zien en anders gaat beleven.
Laat mij enkele voorbeelden geven. Van 20 maart tot en met 1 september 2014 hebben we de tentoonstelling 'Ravage'. Uitgangspunt is de brand van de universiteitsbibliotheek in 1914. De verbrande boeken bewijzen dat oorlogsterreur zich ook tegen cultuur richt. Dat is al doorheen de eeuwen zo, tot en met vandaag. M vertelt dit verhaal van vernieling met voorbeelden uit de 15e tot de 21e eeuw. Maar er is meer. We werken samen met de hulpgevangenis een sociaalartistiek project uit in het kader van 'Ravage'. Het startpunt is een brainstorming: Wat betekent 'ravage' voor mijn eigen leven als gevangene? Welke persoonlijke ervaringen wil ik hierover kwijt? En zo zijn er voorbeelden te over. Het project 'Vergeten naar buiten te komen', bijvoorbeeld, in samenwerking met het OCMW en zorgtehuizen. We nodigen dementerende mensen in kleine groepjes uit. Onvoorstelbaar hoe kunst iets los maakt bij mensen, ook mensen van wie men dacht dat ze geen contact meer konden maken met de realiteit. Er is een project met blinden en slechtzienden. Eén van onze gidsen is zelf slechtziende en ze organiseert rondleidingen bij de tentoonstellingen voor mensen met een visuele handicap. Ook ziende mensen kunnen er geblinddoekt aan deelnemen. Mevrouw Lemaître maakt vaak gebruik van dit aanbod. En nu loopt er op dit ogenblik een nieuw project in samenwerking met de integratiedienst van de stad Leuven, met drieënveertig vrouwen van over de hele wereld aangespoeld in Leuven. Er is in het museum een traject uitgezet en bezoekers kunnen zich inschrijven voor een duowandeling: naast het artistieke verhaal van de gids, komt het sociale verhaal van de ene of andere vrouw. En natuurlijk ben ik er ook om bekommerd om die hele speciale groep van de kinderen. We willen kinderen zo jong mogelijk de weg naar het museum leren vinden. Zo hebben we het project Julleke gehad. Julleke was een pop, met een eigen kamer in het museum. Doorheen de diverse zalen konden de kinderen Julleke volgen. Merkwaardig om te zien hoe dit project ook drempelverlagend voor de ouders werkte! Ik heb ook samen met een collega een kinderboekje daarvoor gemaakt.
Wat een bezige bij ben je! En wat een creatief talent! Nog een voorlaatste vraagje: Is er een werk uit de permanente collectie dat je speciaal in je hart draagt?
Daar moet ik niet lang over nadenken: ik denk spontaan aan Grauwvuur van Constantin Meunier. Een negentiendeeeuwse piëta. Het leed van de arbeidersvrouw die in het dode, verschroeide lichaam haar zoon herkent, is hartverscheurend en Paridaensinfo 1 - januari 2014
23
kan mij tot schreien toe ontroeren. Als je zelf moeder bent ...
Dat brengt mij bij een laatste vraag: kan je jouw verantwoordelijke job gemakkelijk met je gezinsleven combineren? Moeilijke vraag. Ik heb drie kinderen. Maurice (10 jaar), Leo ( 8 jaar) en Alice (4 jaar). We wonen net over de taalgrens in het landelijke en mooie Pécrot. Leuven was geen optie wegens te duur. De kinderen gaan er naar school en naar de scouts. Samen met hen schaaf ik mijn Frans bij! We zijn er zeer gelukkig. Ik probeer mij thuis ten volle te geven, zoals ik mij ook op mijn werk ten volle geef, maar ik geef het toe: het is niet altijd makkelijk een evenwicht te vinden.
Intussen heeft de smartfone van Isabel zich een paar keer laten horen. De tijd is om en Isabel moet alweer naar een andere afspraak. We staan al recht om afscheid te nemen als Isabel nog snel zegt: Vergeet toch niet aan de leerlingen van Paridaens te zeggen dat ze op de eerste plaats moeten leren ontdekken wie ze zijn en wat ze met hun leven willen doen, om er daarna ten volle voor te gaan en zich door niemand te laten ontmoedigen!
Bedankt Isabel om wie jij bent en om het grote vuur dat je drijft! Het was goed je nog eens te mogen ontmoeten!
Françoise Feys
24
Paridaensinfo 1 - januari 2014