Redactie Annick Van Petegem, Maryleen Verhavert
Medewerkers Els Becqué, Catherine Cockx, Maarten De Winter, Marie Esselinckx, Françoise Feys, Ann Henderickx, Ilka Joly, Heleen Juchtmans, Britt Pacquay, Katleen Poppe, Christine Van den Eeckhout, Karijn Van Den Notelaer, Katrien Vandeweerdt, Katrien Van Keymolen, Leen Vermeulen
Lay-out Annick Van Petegem
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
2
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
In dit nummer Sfeerbeeld Opendeurdag 26 april 2015
4
Editoriaal
6
Afscheid van een klasgenoot
7
Mag het wat meer zijn? PLUS in het eerste jaar
9
Fata Paridana - sterrenslag
12
Nieuws van de Ouderraad
14
Verslagen uit de leerlingenraad: MOS en cultuur
16
Inclusie in Paridaens
18
PIT-tige kunst
20
Activiteitenkalender
21
Nieuwjaarsgala
23
Het eerste jaar in Museum M
24
Wiskunde overal
25
Aachen
27
Trümmer in concert
28
Pi-dag
29
Imagine Infinity
30
Sportnieuws
33
Personalia van de Oud-leerlingenbond
34
In memoriam Zuster Hilde
35
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
3
4
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
5
Beste ouders Beste lezers
Bij het schrijven van dit editoriaal klinkt mij nog de schitterende muziek van Violet in de oren die deze middag voor de leerlingen ten gehore werd gebracht. Onze leerlingen hebben, gestimuleerd door het team ‘Hart voor’ van de leerlingenraad, 20.004 EURO samengebracht voor het zusterorkest van het Heverleese Violet: ‘The Bochabela String Orchestra’ in Zuid-Afrika. Deze sociale actie illustreert het bruisende leven en de ongelooflijke energie van leerlingen en leerkrachten die ik, na bijna een jaar aan boord, in Paridaens heb leren kennen. Het schooljaar is een niet aflatende stroom geweest van activiteiten, ideeën, voorstellen, vergaderingen en veranderingen die na uitgebreid overleg en veel overwegingen het levenslicht zagen. Na het grasduinen in de verschillende jaargangen van de Paridaens-info wordt duidelijk dat onze school een rijke traditie en cultuur heeft die in de eeuwenoude stenen gemetseld zit: iets blijvends dat telkens in een andere, onverwachte vorm opduikt. Onze meisjes en jongens laten geen kans onbenut om er een sfeervolle school van te maken en zetten daarvoor hun originele culturele en sportieve talenten en fantasie in. Ook in deze editie leest u de verslagen van vele aangename activiteiten die leerkrachten en leerlingen voor elkaar hebben uitgedacht en verwezenlijkt. We hebben alle redenen om er trots op te zijn! Enkele leerlingen hebben zich bijzonder onderscheiden en krijgen een welverdiende proficiat! De vakantietijd nadert maar traditiegetrouw gaan daar een paar lastige weken van studeren en transpireren aan vooraf. We wensen alle leerlingen veel goede moed, doorzettingsvermogen en geloof in eigen kunnen. Veel courage ook aan de leerkrachten om zich door het verbeterwerk te wroeten. Aan de mama’s en papa’s, tenslotte, geduld om zoon- of dochterlief te ondersteunen en van worteltjes en andere vitamientjes te voorzien. Ann Henderickx, directeur
6
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
7
Anderhalf jaar geleden kreeg Raven de diagnose blaaskanker. Op allerlei manieren en van uit alle hoeken van de wereld kwam er hulp en steun. Toch moest hij de strijd tegen deze vreselijke ziekte opgeven. Raven was onze klasgenoot van september 2012 tot december 2013. We namen de foto tijdens het schooljaar 2012-2013. Bedankt Raven voor wie je was in onze klas. Je was een stille genieter, die graag wiskunde deed. Je kon dit bovendien ook op je eigen rustige manier uitleggen aan je klasgenoten. Een uitdagende oefening deed je glimlachen en je bracht ze de dag nadien afgewerkt weer mee. Als we met onze klas op uitstap gingen, was ik altijd bang om je te verliezen. Daarom vroeg ik Lukas, Pradeep en Geert om je in het oog te houden. Wat een fijne vrienden zijn jullie geworden. Je hield van stilte, Raven. Daarom vonden we je eigen geschreven tekstje zo typerend, zo pakkend. Geniet van de stilte nu, rust zacht. Zaterdag, tijdens je afscheid, mocht Paulien het woord nemen. Greet Hex, leraar wiskunde en leerlingbegeleider Beste Raven, Zoeken naar de juiste woorden in een situatie als deze is een onmogelijke opgave, terwijl er net zoveel woorden door ons heen gaan: wanhoop, pijn, verdriet en niet te vergeten: machteloosheid. Je weet pas echt wat het woord inhoudt eens je er mee in aanraking bent gekomen. Je kan er op twee manieren mee omgaan: ofwel laat je je overwinnen door die machteloosheid, of je gaat er zelf de strijd mee aan. Dat tweede is precies wat jij gedaan hebt en het is ook de reden dat we je zo bewonderen. Deze wereld zou nog zoveel van jou en je familie kunnen leren. En dan slaat plots alle hoop over in verdriet. Maar achter deze tranen vol gevoelens, verschijnt er ook een dankbare glimlach op ons gezicht. Wat zijn wij dankbaar dat we je gekend mochten hebben, dankbaar voor al die mooie herinneringen die je ons gaf en waar we onze troost in kunnen vinden. Je zei dat je ziek voelen vermoeiend is, wel Raven, je mag nu genieten van je welverdiende rust, terwijl je verder leeft in ieder van ons, verlost van alle pijn. Slaap zacht lieve Raven, we zullen je nooit vergeten.
Paulien, Lukas, Geert en Pradeep
8
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
PLUS- en flexi-uren: een nieuwe invulling in het eerste jaar moderne wetenschappen Wie in het eerste jaar kiest voor Latijn, verdiept zich in deze taal en cultuur gedurende vier lesuren per week. Deze uren noemen we in het eerste jaar moderne wetenschappen de complementaire uren. Sinds dit schooljaar zijn we in de moderne wetenschappen gestart met een nieuwe invulling van deze uren. De nieuwe aanpak is gegroeid vanuit een weloverwogen visie en doelstellingen, passend bij een veranderende maatschappij en bij de uitdagingen waarvoor ook de onderwijswereld staat. Het uitbouwen van een degelijke kennisbasis, van inhoudelijke vakkennis blijven we belangrijk vinden. Vanaf het eerste jaar moet dit ook gekoppeld worden aan de juiste vaardigheden en aan de ontwikkeling van breed inzetbare competenties.
Twee PLUS-uren Leren is meer dan alleen maar feiten verzamelen en opstapelen. Leerlingen moeten hun kennis en theoretische bagage ook leren inzetten om verbanden te leggen, om iets nieuws uit te denken in een andere context, om zelf aan de slag te gaan en creatief en kritisch te mogen zijn, om eens buiten de lijntjes te kleuren. Via vakoverschrijdende projecten tijdens de PLUS-uren stellen leerlingen zelf de vragen en worden ze uitgedaagd op zoek te gaan naar inzichten, antwoorden en verbanden. In de PLUS-uren staan dan ook volgende doelstellingen voorop: -
Probleemoplossend leren denken
-
Leren creatief, abstract en kritisch redeneren
-
Uitvoeren en uitdenken
-
Samenwerken en samen denken
We zetten dus duidelijk een ‘plus’ bij een heleboel zaken. De leerlingen leggen een heel leertraject af dat ze zelf in handen moeten nemen en waarbij ze uiteraard begeleid worden door leerkrachten. De klemtoon ligt op het leren als groeiproces, vaak samen met anderen. De weg erheen is minstens even belangrijk als het eindpunt. Vandaar is het ook een bewuste en logische keuze geweest om niét te werken met cijfers of een loutere beoordeling van het eindproduct. Leerlingen krijgen een apart competentierapport, waarin geen punten staan, maar ruimte is voor zelfevaluatie en feedback van de leerkracht bij het resultaat én bij volgende drie pijlers: -
“ik en hoe ik leer en werk” (leercompetenties): plannen, zin voor initiatief, creativiteit en zin voor vernieuwing
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
9
-
“ik en hoe ik ben” (zelfsturende competenties): doorzettingsvermogen, zin voor orde en stiptheid, resultaatgerichtheid en kwaliteitszorg
-
“ik en de anderen” (sociale competenties): communiceren, samenwerken
De eerstejaars maakten een keuze per semester en kozen twee van de volgende drie domeinen:
Taal, cultuur en maatschappij Deze leerlingen hebben zich gestort in de wereld van de media, zij het dan met een erg kritische blik. Ze bestudeerden de geschiedenis en de evolutie van kranten, dachten na over de rol van de media in hun leven en vroegen zich af of je alles wat je leest zomaar mag geloven. Tot slot richtten ze zelf een redactie op en kropen beurtelings in de rol van redacteur, reporter-ter-plaatse, sportjournalist of vormgever. In een tweede, kortlopend project werkten ze rond de eerste Wereldoorlog met het boek ‘Oorlogswinter’ van Jan Terlouw als uitgangspunt: is de verfilming van dit boek even getrouw? Klopt de informatie met ooggetuigenverslagen? Interviews met onze oudere buren uit WZC Dijlehof verscherpten en verbreedden hun beeld alvast.
Wetenschap en techniek De leerlingen maakten kennis met bekende wetenschappers en hun uitvindingen. Nadien kropen ze zelf in de huid van o.a. Leonardo Da Vinci, Charles Darwin enz. Ze creëerden, onderzochten en experimenteerden er op los. Een zonnecel veranderde plots in een zelfontworpen auto of boot.
10
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Programmeren Een elektrische auto die rijdt, een computer die opstart, een robotarm die een operatie uitvoert … informatica en programmeren zijn nergens nog weg te denken. Tijdens deze sessies ontdekten de leerlingen de wondere, maar logische taal van het programmeren.
Momenteel hebben de vijfde- en zesdejaars ook twee uur per week projectonderwijs en onderzoek. Het zou mooi zijn als we stapsgewijs kunnen groeien naar een leerlijn in projectmatig werken, voor alle leerlingen, van het eerste tot en met het zesde jaar.
Twee flexi-uren De resterende twee complementaire uren zijn omgedoopt tot flexi-uren: één gezamenlijk lesuur per week hebben twee klassen moderne wetenschappen een uur Frans of een uur wiskunde op hetzelfde moment. Deze klassen, waar twee leerkrachten lesgeven, voegen we dan samen én we zetten er nog een derde leerkracht Frans of wiskunde bij. Deze drie leerkrachten trekken dan volledig de kaart van buitenklasdifferentiatie: sterke leerlingen kunnen samen gezet worden en krijgen uitdagende opdrachten of verdiepingsoefeningen. Wie nog extra uitleg nodig heeft bij een onderdeel kan geholpen worden. Er is bewust aandacht voor bijsturen en remediëren. We willen op deze manier het maximum uit de leerlingen halen maar hen ook maximaal ondersteunen als dat nodig is. Dat hoeft niet altijd na de les of via een systeem van inhaallessen maar kan ook op deze manier. Het is logisch dat niet iedereen elk leerstofonderdeel telkens op hetzelfde tempo verwerkt. De groepsindeling wijzigt dan ook wekelijks, m.a.w. er wordt niet gelabeld of gestigmatiseerd. We geloven daarnaast ook in de kracht van team-teaching, waarbij leerkrachten samen voor een groep staan en elkaar inspireren. Katrien Vandeweerdt – leraar klassieke talen
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
11
De uitdaging was duidelijk: 6 opdrachten vervullen voor ons goede doel The Bochabela String Orchestra, het Zuid-Afrikaanse zusterorkest van Violet vzw, een strijkerorkest uit Heverlee. Dan zou Paridaens een 6 sterren school zijn en zou er een spetterende tegenprestatie plaats vinden. De eerste ster was al vrij snel binnen. De leerlingen van Ter Bank knutselden met vele vrijwillige Parimanen 100 werkjes die vlot over de toonbank gingen.
Begin februari was het dan de beurt aan het personeel en de ouders. Twee weken werd er geboden op een huisconcert van Violet. De biedingen kwamen traag op gang. Maar personeelslid Veerle Claes boekte dit huisconcert door op het allerlaatste moment te bieden. Zij en haar familie hadden er maar liefst 1000 euro voor over om het strijkersorkest te laten spelen op het verjaardagsfeest van haar grootvader die 90 wordt. Alvast ook hartelijk gefeliciteerd van Team Hart voor! De tweede ster was een feit.
Op het einde van dezelfde maand vond de viooltjesverkoop plaats voor de tweede graad. Vooral de derdejaars lieten zich van hun beste kant zien. De viooltjes gingen als zoete 12
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
broodjes over onze toonbank. Maar liefst 2 034 bloemetjes werden aan de man gebracht t.v.v. Violet vzw. Ster gehaald dus. Met een doos wafels in de hand, kom je door het ganse (Pari)land. Dat moet wel de slogan geweest zijn in februari en maart. Het gonsde op school van de bedrijvigheid. Begin maart werden de wafels geleverd. De teller bleef echter staan op 2 400 dozen. Spijtig want het aantal dat we zouden moeten bereikt hebben was 2 700. Ster niet gehaald.
Vrijdag 3 april waren de weergoden de leerlingen van de eerste graad gunstig gezind voor hun sponsorloop. Zij trokken met zijn allen naar de atletiekpiste in Kessel-Lo om een sportieve prestatie te leveren. Hiervoor werden ze gesponsord door familieleden en vrienden. In totaal werd er 4 600 euro opgehaald. Kortom, dat brengt de tussenstand op vier sterren! De enige opdracht die nog plaats moet vinden is de fietsmarathon van de derde graad. Afspraak 30 april om 19u. Als de leerlingen van de derde graad hun klasfiets 12 uur draaiende kunnen houden, is ook deze ster binnen. De aandachtige lezers zullen al gezien hebben dat er al heel wat bedragen binnen gekomen zijn voor ons gekozen sociaal project. Razend benieuwd zijn we natuurlijk naar het ingezameld eindbedrag. Er kan immers nog een schepje bovenop komen. Op vrijdag 8 mei organiseert Team Hart voor samen met enkele enthousiaste leerkrachten die nauw bij het project betrokken zijn een concert van Violet bij ons op school in de polyzaal. De geweldige opbrengst voor The Bochabela String Orchestra kon je ook al lezen in het editorial: 20 004 euro. Proficiat aan iedereen die zich inzette voor deze geslaagde actie. Katrien Van Keymolen, Team Hart voor
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
13
Nadat onze kersverse eerstejaars hun eerste examens in december hadden afgelegd, was het tijd voor wat welverdiende ontspanning en gezonde pret. De Ouderraad organiseerde een eerste activiteitendag op donderdag 18 december en het werd een groot succes. Onder het waakzame oog van Sportoase-begeleiders en enkele ouders, konden de eerstejaars zich eerst te goed doen aan ontspannende waterpret in het zwembad van de Sportoase. Alle opgehoopte energie van een week blokken kon eruit. Na het zwemmen (lees: plonsen) was het tijd voor wat avontuur en adrenaline. De eerstejaars werden geïnitieerd in het muurklimmen. Aanvankelijk waren er wel enkele angstige gezichtjes maar het werd al snel een heuse wedstrijd over wie het hoogst durfde te gaan. Enkele klimmers waagden het zelfs tot aan de top. Ongeacht hoe hoog ze gingen, iedereen was een winnaar want voor velen betekende het muurklimmen het overwinnen van een vrees en dat op zich verdient een pluim!
Na het klimmen volgde een “coole” les streetdance. Een enthousiaste monitrice zorgde ervoor dat de Paridaens-leerlingen algauw synchroon aan het swingen waren. Zelfs de begeleidende mama’s kregen zin om mee te dansen maar een alleszeggende blik van hun kinderen deed hen tijdig stoppen. Moe maar voldaan keerden de leerlingen terug naar huis.
14
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Ook met Pasen organiseerde de ouderraad een activiteitendag voor de eerstejaars. Deze keer was het een combinatie van bowling en film. Het ging om de bekroonde jeugdfilm Felix. Ook hier waren de deelnemers heel enthousiast! De Ouderraad hielp ook dit jaar weer mee met de restaurantdag. Er werd hard gewerkt maar ook goed gelachen en gebabbeld, zowel tijdens het mosselen kuisen als “aan de toog”. Na het grote succes van vorig jaar, verkocht de ouderraad opnieuw wafeltjes tijdens de oudercontactdagen van oktober/november. Het moet gezegd, die wafeltjes blijven lekker! Er werden 574 dozen wafeltjes verkocht en met de opbrengst werden op vraag van de leerlingenraad enkele extra picknickbanken aangekocht, led-lampjes voor de fietsers van de eerste graad ter bevordering van de verkeersveiligheid en ook een 400-tal herbruikbare bekers. De bekers zullen gebruikt worden bij de talrijke activiteiten die de leerlingenraad organiseert en sluiten aan bij de doelstelling van Paridaens om meer milieuvriendelijk te zijn en zoveel mogelijk komaf te maken met wegwerpbekers.
De wafelverkoop gaf de ouders ook de kans om wat meer inlichtingen te krijgen omtrent het reilen en zeilen van de ouderraad en hoe ouders zelf ook meer betrokken kunnen zijn via bv hulp tijdens de restaurantdag, de activiteitendag, …. De Ouderraad nam ook deel aan de opendeurdag en laafde de dorstigen en voedde de hongerigen onder de potentiële nieuwe ouders en leerlingen met een frisdrank of biertje en een hotdog. We hopen volgend jaar opnieuw enkele enthousiaste nieuwe ouders te kunnen verwelkomen in onze Ouderraad. Naast het organiseren van en het meewerken aan activiteiten van en voor de school, denkt de ouderraad mee over het pedagogisch project, het schoolbeleid … en zijn er ook verschillende werkgroepen (verkeersveiligheid, communicatie, …) waar elke ouder van de school zijn/haar steentje kan bijdragen. We vergaderen een zestal keer per jaar. Interesse? Graag een mailtje naar
[email protected]. Hopelijk tot gauw. De Ouderraad Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
15
De Klimaatweek vond dit jaar plaats van maandag 4 tot vrijdag 8 mei. De bedoeling was om alle leerlingen op een leuke manier bewuster te maken van hun eigen invloed op het milieu. Doorheen de week was er een klassencompetitie waarbij elke klas zo veel mogelijk punten moest verzamelen door met de fiets te komen, elektronisch materiaal in te zamelen of op de MOS-stoel te gaan zitten die elke dag ergens in school verstopt was. Dit jaar konden er niet alleen oude gsm’s worden ingezameld maar ook ander elektronisch materiaal zoals broodroosters, printers, strijkijzers en nog veel meer. Dit gaat allemaal naar Elektroslag, een organisatie die het recycleert. De drie klassen die op het einde van de week de meeste punten hadden, kregen van ons een prijs: een do-cheque van Globelink. Met deze cheque kunnen ze een klasactiviteit doen waarbij ze zelf mogen kiezen tussen verschillende activiteiten. Omdat vrijdag de laatste dag was, hadden we nog enkele dingen extra in petto. Behalve hun vaste stickertje om punten te verzamelen kregen de fietsers vrijdag ook een biologische appel. De leerlingen werden aangemoedigd om in het groen naar school te komen en iedereen die wilde kreeg groene verfstrepen op het gezicht. Zo was de groene sfeer echt aanwezig op school. In de eerste pauze werden er gratis toastjes met vegetarisch beleg uitgedeeld. Hierdoor kregen leerlingen de gelegenheid om eens een te proeven van de vegetarische keuken. In de middagpauze verkochten we verse smoothies aan één euro. Hierbij werden de nieuwe drinkbekers, aangekocht door de Ouderraad, op een toffe manier ingewijd. De timing van deze aankoop was perfect, want herbruikbare bekers zijn natuurlijk een goede zaak voor het milieu! Doorheen de dag stond er ook muziek op zodat er een heel gezellige sfeer heerste. De Klimaatweek was dit jaar een groot succes. We hebben veel positieve reacties gekregen en door het inzamelen van zo veel oud elektro hebben wij het gevoel dat we echt iets bereikt hebben. We kijken alvast uit naar de Klimaatweek van volgend jaar! Britt Paquay (5B), namens team MOS van de leerlingenraad
16
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
De enthousiastelingen van Team Cultuur van de leerlingenraad realiseerden dit schooljaar heel wat. Zo organiseerden ze foto-cursussen door een professionele fotograaf, hielden ze een fotowedstrijd, installeerden ze een omruilbox voor boeken en DVD’s en regisseerden ze zelfs een toneelstuk! Maar 12 mei was hun hoogdag. Toen organiseerden ze tijdens de middagspeeltijden een cultuurmarkt. Het beeld van een marktje op school is altijd leuk geweest. Een mix van een toffe sfeer, leuke muziek en gezellig langs kraampjes lopen is een schot in de roos. Dat bewijzen de collega’s van Team ‘Hart Voor...’ keer op keer tijdens hun kerstmarkt. “Maar wat als we dat nu eens in een nieuw jasje staken?” dacht Lotte Van Ermengem, medeverantwoordelijke van team Cultuur en lid van de koepelleerlingenraad. De verschillende onderdelen van dat jasje werden verder uitgedacht tijdens de vergaderingen van team Cultuur en de cultuurmarkt editie 2015 was geboren. Om het aspect cultuur voldoende tot uiting te laten komen, werkten we met de verschillende werelddelen. Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Europa, Afrika, Azië, Oceanië en Antarctica werden elk met hun eigen stand voorgesteld, allemaal met hun specifieke kenmerken. Zo waren er bijvoorbeeld voor Noord-Amerika hotdogs te koop, Afrika werd dan weer gerepresenteerd met een stand henna. Op de cultuurmarkt werden overal ook weetjes over de werelddelen verspreid. De cultuurmarkt bleek een succes. Er waren veel lachende gezichten te zien, zowel bij de organisatie als bij de leerlingen en leerkrachten die naar hartenlust kennis konden maken met de verschillende specialiteiten. Ook de directie was gelukkig met de efficiëntie en de goede verstandhouding voor, tijdens en na de cultuurmarkt. Kunnen we dus rekenen op een editie 2016? Maarten De Winter (5C), namens team Cultuur van de leerlingenraad
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
17
PIT – Paridaens inclusief Ter Bank Het inclusieproject, het woord klinkt misschien groots in de oren terwijl het heel eenvoudig is: leerlingen met elkaar in contact brengen. Het startpunt is ook eenduidig: één dag in de week, op maandag, komen de leerlingen van klas Kris uit Ter Bank naar onze school. Ze volgen les in een eigen klaslokaal maar delen de pauzes met onze leerlingen. Ze kunnen samen met onze leerlingen eten, gezelschapsspelletjes spelen, voetballen,…. Tijdens deze activiteiten en pauzes kunnen de leerlingen van klas Kris de leerlingen van Paridaens ontmoeten. Dat ontmoeten gaat vaak spontaner dan gedacht. Een geïnteresseerde ‘goeiedag’ of ‘wat doe je?’ leiden vaak tot een spontane babbel tussen de leerlingen. Op andere momenten wordt er een brug geslagen door de leerlingenraad of door de leerkrachten en directie. Voor de leerlingen van Humane Wetenschappen loopt er een project over de jaren heen. In het 3de jaar start dit project met een uitwisseling tussen beide scholen. Onze leerlingen gaan eerst op bezoek in Ter Bank. Daar draaien ze een dag mee met klas Ritta en Klas Tineke. Daarna komen de leerlingen van Ter Bank naar onze school en tot slot volgt nog een gezamenlijke activiteit op locatie. Nadien, maar ook in het 4de en het 5de jaar, bereiden de leerlingen uit Humane Wetenschappen in groepjes een middagactiviteit voor. Op maandag bieden onze leerlingen aan de leerlingen van klas Kris deze activiteiten aan: KUBB’s spelen met opdrachten, kerstkaarten maken, een talentenshow opvoeren,… Bijna iedere week zijn de leerlingen van Ter Bank heel nieuwsgierig wat de leerlingen van Paridaens nu weer voor hen in petto hebben. Wat de activiteit ook is, ze wordt door hen altijd met enthousiasme en dankbaarheid onthaald. Soms is het ijs tussen de leerlingen meteen gebroken maar soms is er wel wat verlegenheid, vooral bij de leerlingen van Paridaens. Het zijn dan de leerlingen van Ter Bank die onze leerlingen onder de arm nemen door een babbeltje te slaan, een mopje te vertellen, actief mee te doen,… Naast deze middagactiviteiten hebben de leerlingen ook al een paar keer samen een les Gedragswetenschappen gevolgd, zoals maandag 12 januari. Klas Kris zat toen samen met 6C Humane in de les. Aan de hand van groepsopdrachten en toneeltjes waarbij telkens een leerling van klas Kris met een leerling van 6C moest samenwerken, werd de leerstof over territoriumleer besproken. De les begon wat onwennig maar gaandeweg voelde iedereen zich meer zijn gemak. Ook op de vragen van het onderwijsleergesprek werd er door leerlingen van klas Kris en 6C vlot geantwoord. Niet alle details werden door iedereen begrepen maar kleine voorbeelden maakten de leerstof wel concreet en inleefbaar genoeg. Iedereen deed op zijn manier een poging om iets mee te pikken uit de les; voor de ene leerling gaat dat over een hele theorie voor de andere blijft het bij dat ene voorbeeld. Ik had in elk geval een klas met veel geïnteresseerde blikken en 18
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
soms ook gelukkige gezichten wanneer de leerlingen van Klas Kris een vraag juist beantwoordden. Dit was de leerlingen uit 6C nadien bijgebleven; het gelukkig zijn over kleine dingen, zoals een juist antwoord. Dit vat mooi samen wat ook ik van hen, de leerlingen en Kris heb geleerd: de tevredenheid over kleine stappen die ervoor zorgt dat we samen al een heuse berg hebben beklommen. Het klinkt cliché maar het drukt goed uit wat het project voor mij en zeker voor de leerlingen van Ter Bank is. Heleen Juchtmans – leraar gedragswetenschappen
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
19
Regelmatig had onze klas 3F humane wetenschappen al uitwisselingen met de school Ter Bank. Samen met klas Tineke en klas Ritta deden we al verschillende activiteiten zoals een paar uurtjes gaan zwemmen, samen koken,... Een paar weken geleden begonnen we in groepjes aan verschillende kunstwerken. We moesten een bepaald patroon met tape plakken, daarna alle vormen inkleuren met wasco, overschilderen met terpentijn zodat de kleuren mooi in elkaar overliepen en als laatste de tape er af halen. Het waren stuk voor stuk mooie werkjes! We besloten om een vernissage te houden in Paridaens om de kunstwerken een voor een te onthullen en te bewonderen. Er was een toespraak, er werden foto’s genomen en we kregen allemaal een hapje en een drankje. Het project werd art met PIT genoemd. Dit verwijst naar art met Paridaens Inclusief Ter Bank! De kunstwerken hangen nu te pronken in de oude feestzaal op school. Na de vernissage zijn we allemaal samen nog een laatste activiteit gaan doen. Samen bowlen! Onze klas vond de uitwisselingen met Ter Bank altijd iets om naar uit te kijken. De samenwerking was zeker een groot succes! Karijn Van Den Notelaer, 3F humane wetenschappen
20
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Eerste jaar Aardrijkskundige Excursie
wandeling met geocaching
naar Luik
Tweede jaar Studiekeuzebeurs Excursie Project
naar Tongeren
Re-pest
Derde jaar Bezoek
aan Abdij van ’t Park
Bezoek
aan het Erasmushuis en de collectie replica Griekse beelden – leerlingen
Grieks Sportdag Excursie
naar Huy
Excursie
naar Brugge
Vierde jaar Lezing
Ovidius in Musica - leerlingen Latijn
Studiekeuzebeurs Excursie
naar Antwerpen
Sportdag
Vijfde jaar Franse
chansons
Bezoek
Artefact
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
21
Bezoek labo experimentele psychologie KU Leuven – leerlingen humane wetenschappen
Advocaat
in de klas – leerlingen Latijn
Bezoek
aan Gasthuisberg, kennismaking met de geestelijke gezondheidszorg – leerlingen humane wetenschappen
Excursie
naar Aken – leerlingen moderne talen
Bezoek
aan Gasthuisberg, kennismaking met wetenschap in de praktijk en met de gezondheidszorg – leerlingen wetenschappen
Junior
College Science-Technology-Engineering-Mathematics – leerlingen wiskunde
6+ Media-expert
in de klas – leerlingen humane wetenschappen
Griekse
filosofische lezing – leerlingen Grieks
Bezoek
aan de Westhoek
Excursie
naar Dessel
Sportdag
Zesde jaar Studiereis
naar Weimar-Buchenwald – leerlingen humane wetenschappen
Excursie
naar Düsseldorf – leerlingen moderne talen
Excursie
in het kader van de lessen aardrijkskunde
Sportdag
22
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Op de eerste vrijdag van januari zetten we traditiegetrouw het nieuwe jaar in met een wervelend feest: het nieuwjaarsgala van onze eerstejaars! De stoelen en tafels gaan aan de kant, de kleurrijke kommen worden gevuld met allerlei lekkers en de drankjes worden klaargezet. Na de heuse verkleedpartij in de klassen van het eerste jaar, de feestelijke klasfoto, de lange nieuwjaarsbrief van de klassenleraren en de flashmob van het enthousiaste team meters, stoven alle eerstejaars de dansvloer op. De leerlingen vergaten even de lessen en de taken, de rapporten en de punten. Deze namiddag was er een van vrolijkheid en plezier. We vierden het nieuwe jaar, gevuld met vriendschappen over de klassen heen. Hartverwarmend om te zien en mee te beleven!
Katleen Poppe, klassenleraar van 1A
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
23
Midden in het stadscentrum genieten van indrukwekkende, vernieuwende of traditionele kunst, tentoongesteld onder een knap staaltje architectuur, omringd door een oase van rust. Dat is museum M in een notendopje. Je hebt ongetwijfeld al van dit Leuvense museum gehoord. Misschien door er gewoon voorbij te wandelen, misschien door er iets over op te pikken in de media of misschien ben je er zelf al eens cultuur gaan opsnuiven? Voor de meeste van onze leerlingen was M dan ook geen vreemde meer. Maar dat betekent niet dat het museum ons niet meer aangenaam kan verrassen. Want hoe werkt een museum eigenlijk? Wie is er de baas? Wie bepaalt welke collecties er worden tentoongesteld? Waar worden de kunstvoorwerpen bewaard? Wat is het meest kostbare stuk uit het museum? Waar haalt men precies de collectiestukken en wat doet men er nadien mee? Dat is nog maar een kleine greep uit het aantal vragen waarop we de antwoorden leerden kennen tijdens het actieve M-collectorspel! De leerlingen kropen in de huid van een antiquair, galeriehouder, kunstkoper, kunstenaar, ... en probeerden om zoveel mogelijk geld te verdienen om kunstwerken aan te kopen. Om dit te realiseren moesten ze wel slagen in de uitdagende opdrachten. Zo moesten ze in het museum op zoek gaan naar bepaalde kunstwerken en er raadsels over oplossen of andere missies tot een goed einde brengen. De jury legde de lat hoog want pas wanneer er een perfect resultaat geleverd werd kon je een of meer kunstwerken kopen. Hoe sneller je speelde, hoe meer kans je had om als eerste je collectie te vervolledigen, zo het spel te winnen en nadien te kunnen pronken met de verdiende kunstcollectie. En natuurlijk ook om de eer van de klas hoog te houden en de waardering van de jury op te strijken. Voor wie graag eens op een andere, interactieve manier een museum bezoekt en de kans wil krijgen om te ontdekken wat er schuilgaat achter de schermen is dit concept zeker een aanrader! Catherine Cockx, leraar geschiedenis
24
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Reeds een aantal jaar neem ik met de leerlingen van het vijfde jaar, pool wiskunde 6+, deel aan het Junior College STEM (Science - Technology - Engineering – Mathematics). We doen dit in het kader van de ‘vrije ruimte’ als aanvulling op hun wiskunde lesprogramma. Voor wie Junior College STEM niet kent, even kort. Dit project werd voor het eerst georganiseerd in 2010. Enkele professoren wiskunde aan KU Leuven en KULAK stelden zich tot doel jonge mensen te laten zien en voelen dat wiskunde leeft en heel erg aanwezig is overal rondom ons maar vaak ook stil en verborgen zit onder de oppervlakte. Of je nu de beurskoersen wil voorspellen, begrijpen hoe GPS werkt, weer en klimaat wil analyseren, je zal ervaren dat wiskunde je bondgenoot zal, wil, moet zijn. Op 8 januari was het weer zover. We trokken met de plussers naar de kick-off meeting op Campus Arenberg in Heverlee, samen met vele leerlingen derde graad uit andere Vlaamse scholen. Prof. Stefaan Vaes nam ons mee in een zeer gevarieerd en boeiend, bij momenten erg ludiek, wiskundeverhaal. Hij vertelde over open problemen binnen wiskunde, de passie die wiskundigen drijft tot oplossingen en natuurlijk kregen we een overzichtelijke uiteenzetting van wat er voor ons op de plank lag de komende weken. Uit de 4 modules die aangeboden worden, kozen wij voor : RSA, een modern cryptografiesysteem. De leerlingen, met de leraar als coach, zouden onderzoekend proberen de achterliggende wiskunde te begrijpen en ze nadien toepassen in de praktijk. Dat dit helemaal niet triviaal was, bleek al gauw. We werden echter niet aan ons lot overgelaten. We kregen een bundel vol kant-en-klaar lesmateriaal met uitdagende, soms echt moeilijke opdrachten. We wisten waar we naar toe moesten en met een oude Chinese wijsheid in ons achterhoofd ‘een pad ontstaat door erop te lopen’ (Loa Tse) bleven we ijverig volhouden. Priemgetallen werden onze nieuwe vriendjes. We leerden modulorekenen en werken met binaire getallen. Het volstond niet met een algoritme te experimenteren en te zien dat het werkte, nee een wiskundig bewijs moest en zou gevonden, nauwkeurig en volledig geformuleerd worden. Zucht… Beetje bij beetje vielen alle puzzelstukjes in elkaar. We wisten nu hoe RSA werkte en het moment van ‘de kers op de taart’ was in zicht. De leerlingen werden in 2 groepjes verdeeld en ze encrypteerden, met een Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
25
publieke sleutel en het computeralgebra systeem Maxima, een boodschap. Via Smartschool verzonden ze de boodschap en de tegenpartij kon dan aan het ontcijferen beginnen. Spannend! Zelf stuurden de leerlingen aan de leraar ook een boodschap, zodat die ook aan de slag kon. Na decrypteren las ze als boodschap van de leerlingen dit is triviaal! En ze kon niet anders dan glimlachen en tevreden terugkijken op het vruchtbaar verloop van dit project. Op 26 maart sloten we dan écht het werkjaar af met twee lezingen met een receptie nadien voor alle deelnemers. De lezingen gaven een unieke kijk op huidig lopend onderzoek in wetenschap & technologie en het belang hiervan in de maatschappij. Prof. Raf Vandebril sprak geboeid over ‘De Computer als Rekenwonder. Rekenwerk? De computer lost het wel even op!’ Prof. Ann Dooms gaf een heel interessante lezing ‘An image is worth more than a 1000 words ...’, over digitale beeldvorming vandaag en de onmiddellijke toepassingen.
We mogen besluiten en zeggen dat het opzet van de organisatoren van Junior College STEM andermaal geslaagd was. De leerlingen hadden (in)gezien dat er een flinke brok wiskunde aan de grondslag ligt van de werking van het cryptografiesysteem RSA. Bovendien hebben ze tijdens dit project aardig wat waardevolle vaardigheden en attitudes opgedaan die ze zullen kunnen inzetten tijdens hun onderzoeksproject in het zesde jaar. Christine Van den Eeckhout, leraar wiskunde 26
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Op vrijdag 20 maart 2015 kregen de leerlingen van 5 Moderne Talen een extra taalbad in die o zo beroemde badstad net over de Duitse grens. Deze uitstap was in de les grondig voorbereid en eindelijk konden ze dan de Sehenswürdigkeiten met eigen ogen (oren, neus, smaakpapillen) aanschouwen. Het begon al dadelijk bij de Elisenbrunnen waar we naar jaarlijkse traditie ook de bijhorende foto hebben genomen. Wedden dat die helende geur van rotte eieren nog lang zal bijblijven? En de smaak van die beroemde Printen? In Aken was de zon jammer genoeg niet te zien (en dus ook de zonsverduistering niet) maar dat mocht de pret niet bederven. Na een bezoek aan o.a. het gloednieuwe Charlemagne Center gingen de leerlingen in groepjes op zoek naar informatie. Ze haalden hun beste Duits boven om mensen te interviewen en kregen positieve respons! "Ein toller Tag"; zo kijken ze tevreden op deze uitstap terug.
Leen Vermeulen, leraar Duits, met dank aan Chloé Humblet en Marie Vercruysse van 5A
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
27
‘Trümmer’
betekent in het Duits niet echt lovend ‘Puin’. Een Duitse opkomende rockband uit Hamburg die bij wijze van spreken de zaal in ‘puin’ achterlaat… maar dan wel in een lovende zin! De klassen van het vierde, vijfde en het zesde jaar van het Paridaensinstituut en het Sint-Albertuscollege, die Duits als schoolvak hebben, mochten dit optreden bijwonen in onze polyvalente zaal! Enkel in de lessen Duits hadden we van deze band iets gehoord en eerlijkheid boven alles, overtuigend klonken ze niet. Om hen wat aan te moedigen zongen we toch al luidkeels van het eerste nummer mee en al snel werd dat gejuich oprecht. Zanger Paul Pötsch bouwde samen met bassist Tammo Kasper en drummer Maximilian Fenski de zaal om in een Leuvens Sportpaleis en het publiek stak de handen naar boven om zijn aanwezigheid volop te laten merken. Achteraf mochten enkele leerlingen de leden van de band op het podium persoonlijk interviewen en dit bracht een grappig en boeiend gesprek op. We sloten af met een reeks ‘selfies’, want dat is toch wat een idool doet met zijn fans? Els Becqué en Marie Esselinckx 6A
28
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Pittoresk en pikant, pistolets en pims… Hebt u hem? Juist! Pi-dag, 14 maart, is een feestdag voor wiskundeliefhebbers. Amerikanen schrijven de datum van die dag als 3/14 en de link met het getal pi (3,14…) is meteen duidelijk.
Het irrationale getal Pi spreekt tot de verbeelding van velen, niet in het minst tot die van de wiskunde 6 plussertjes van 5D. Pi-dag werd dus dit jaar in de klas weer wis en waardig gevierd.
Onze locatie was de meest pittoreske plaats in Paridaens, het wiskundelokaal 302. De leerlingen zorgden voor een overheerlijk ontbijt met pistolets, tropical, pims en pi-koekjes. De leraar wiskunde trakteerde met een zo rond mogelijke frangiapinne taart en met dus een zo nauwkeurig mogelijke benadering van het getal pi. Allemaal hadden ze pi-weetjes verzameld, ludieke en serieuze. Wat dacht u van dit pi-kant vierkantvraagstuk? In een vierkant waarvan de zijden lengte hebben construeert men vier congruente rechthoekige driehoeken en een vierkant zoals op de figuur die volgt is aangeduid. Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
29
Kan u bewijzen dat de oppervlakte van de vijf ingeschreven cirkels gelijk is aan π? Beste lezer, veel plezier ermee! Tot slot was er een vakoverschrijdend moment bij het Pi-poème Archimède, dat als ezelsbrugje kan dienen om de oneindige staart van niet repeterende decimalen te memoriseren. De eerste zin gaat als volgt : Que j'aime à faire apprendre ce nombre utile aux sages ! 3
14
1 5
9
2 6
5
3
5
Met de pi-weetjes maakten we een collage en de foto’s hangen in lokaal 302. Christine Van den Eeckhout, leraar wiskunde
Op woensdag 14 januari 2015 namen meer dan 24000 leerlingen uit 437 verschillende scholen deel aan de Vlaamse Wiskunde Olympiades VWO en JWO. “Een ongezien record” zeggen de organisatoren!
En elk jaar opnieuw is Paridaens, met leerlingen van de tweede en de derde graad, van de partij. Dit jaar verzamelden ze met 32 leerlingen voor die eerste ronde in lokaal 116. Ze puzzelden intens aan 30 multiple-choice vragen, en ja, je kon de muizen horen lopen. Wat zoetigheid en een drankje tussendoor … een zucht hier en daar, een gedempte yes, en zo werkten ze 3 uur lang. Het was goed om ze gedreven bezig te zien. 30
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
De enveloppe met de antwoorden ging die avond op de post, en sommigen droomden al van een plekje in de tweede ronde. En terecht! 9 Pari-leerlingen gingen naar de tweede ronde en behoorden tot de ruim 2200 geselecteerde Vlaamse jongeren. Mooi was dat! Op woensdag 4 maart namen ze, op de campus Arenberg in Heverlee, deel aan de tweede ronde. Opnieuw 30 attractieve wiskundezoekers en ditmaal een puzzeltijd van slechts 2 uren. Best wel pittig! Maar ze gingen ervoor. Sommige leerlingen hadden hun score al meteen berekend en hoopten. Het was dus spannend wachten op de cesuur voor deelname aan de laatste ronde: de finale. Alexander Baumgartner uit het zesde jaar behaalde een finaleplaats. Samen met 75 andere Vlaamse jongeren verdedigde hij op woensdag 22 april de wiskundekleuren van Paridaens. De
finalisten kregen, zoals altijd, 4 open, uitdagende, niet alledaagse vragen. De jury verwachtte het zo nauwkeurig mogelijk uitschrijven van de antwoorden op deze vragen. Probleemoplossend denken, en alle attitudes daarmee verwant waren dus aan de orde. Na afloop sprak ik met Alexander en vroeg hem hoe het liep. ‘Moeilijk’ was zijn eerste reactie, maar toen ik hem vroeg waarom hij aan de Wiskunde Olympiade deelnam kwam zijn antwoord ‘gemakkelijk’. Ten eerste : ik deed mee aan de Wiskunde Olympiade omdat ik wou zien hoe ver ik dit jaar kon gaan. De voorbije jaren had ik immers niet zoveel succes. Ik vind het wel leuk om mijn limieten te testen.
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
31
Ten tweede: ik deed mee aan de Wiskunde Olympiade omdat de vragen helemaal anders zijn dan wat we in de les zien. Zo zie ik wiskunde in een andere daglicht en daag ik mezelf uit. Ten derde : ik leer, door mee te doen aan de wiskunde olympiade, belangrijke vaardigheden die later in mijn studiecarrière goed zullen van pas komen. De vragen op de olympiade zijn vooral gericht op probleemoplossend denken. Met de tijdslimiet heb ik ook geleerd om efficiënter te werk te gaan. Nu al vind ik dat ik ook op school beter ben geworden in ‘aan wiskunde doen’ vanwege die geoefende vaardigheden. Alexander vatte samen: de olympiade is creatief en in een fris perspectief aan wiskunde doen. Ja, dat is het! Op 20 mei zijn alle laureaten bijeen in Antwerpen voor de plechtige Proclamatie. Wie voor Vlaanderen naar de ‘internationale Olympiade’ gaat wordt dan bekend gemaakt. En alle laureaten worden natuurlijk op gepaste wijze in de bloemetjes gezet. We wensen Alexander en alle Pari-leerlingen die deelnamen aan deze Olympiades proficiat in het kwadraat! Onder het motto ‘∞ oneindig plezant’ kijken we nu al uit naar de creatieve puzzelaars van volgend schooljaar. Bovendien wordt 2015-206 Imaginary: de Vlaamse Wiskunde Olympiade bestaat dan 30 jaar en dat zullen de organisatoren niet onopgemerkt laten voorbijgaan. VWO brengt, in samenwerking met alle Vlaamse universiteiten, volgend schooljaar de internationale tentoonstelling IMAGINARY naar ons land. We gaan alvast op 3 juni de sfeer opsnuiven in een kick-off speciaal voor de schoolverantwoordelijken. Wordt vervolgd …
Christine Van den Eeckhout, Schoolverantwoordelijke voor JWO en VWO – leraar wiskunde
32
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Wist je dat...
de tweedejaars eind januari hun sportdag beleefden in Kessel-Lo? Ze kregen initiatie in allerlei sporten zoals kickboksen, zelfverdediging, badminton en voetbal. Ook werd er hip-hop en breakdance beoefend en sprongen de leerlingen op een air-track.
er tijdens de middagsport badminton werd gegeven door 2 leerlingen van de derde graad? Andreas en Geert leerden elke week 28 kinderen wat technieken bij.
het tijdens de estafetteloop super koud was, maar dat er geen regen viel?!
2A 91 ronden liep en daarmee de klasoverwinning behaalde; bij de meisjesklassen de overwinning ging naar 2J? (Beide klassen kregen een ijsje als beloning.)
we op woensdag 6 mei meedoen aan het provinciaal atletiekkampioenschap te Kessel-Lo? Ilka Joly, leraar L.O. .
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
33
Overlijdens Nan (Fernande) Stenuit (Retorica echtgenote van Gabriël Vanden Bussche.
1957),
Ze werd geboren in Leuven op 18 oktober 1938 en is rustig ingeslapen op 24 januari 2015, omringd door man en kinderen. De uitvaart had plaats in de Abdijkerk van Grimbergen. Op het herinneringsprentje is een van haar schilderijen afgebeeld: Nan was artistiek en ook muzikaal zeer begaafd. Ze was klasgenote en goede vriendin van Chris Raskin en zus van Leen, Griet en Frie Stenuit, ook oud-leerlingen.
Zuster Hilde (MNS 1941). Zuster Hilde werd als Julia Casaer geboren in Maaseik op 13 december 1921. Op 25 augustus 1945 werd ze door de religieuze professie aan de Heer gewijd in de Congregatie van de Dochters van Maria. Ze verbleef de laatste jaren in het WZC De Wingerd. Op 21 februari 2015 heeft ze 'haar verrezen Heer ontmoet', zo lezen we op het overlijdensbericht. Zuster Hilde heeft zich als lerares in Paridaens en als missionaris in Haïti altijd ten volle ingezet. Na haar pensioen bleef ze de steun en toeverlaat van talloze oud-leerlingen. Op het herinneringsprentje staat de tekst die ze als haar geestelijk testament beschouwde: 'Heer, ik dank U. Gij hebt mij altijd kracht gegeven, en ik heb U altijd vertrouwen gegeven'. We zullen haar minzame en aanmoedigende aanwezigheid in het oud-leerlingencomité erg missen. Onze oprechte deelneming
Jubileum Gaby (Gabrielle) de Brauw (MNS 1940) vierde haar vijfennegentigste verjaardag op zondag 26 april. Op haar verzoek was er een feestelijke mis van dankzegging voor haar rijk en welgevuld leven. Gaby was goed bevriend met zuster Lydia en ze is één van onze oudste en trouwe leden. Een interview met haar verscheen eerder in ons blad. Proficiat!
34
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Zuster Hilde – Julia Casaer – is op 21 februari 2015 rustig overleden in het WZC De Wingerd. Ze was in december 93 jaar geworden. Op de uitvaart in de Sint-Jozefskerk waren we met velen. Pater Eric Stynen, verwelkomde ons met de volgende woorden: Mocht zuster Hilde hier binnenkomen, dan zou ze haar handen voor de mond slaan en van puur geluk het Magnificat beginnen te zingen. Die vele mensen waar ze zoveel van hield; haar familie, de zusters, de vele vrienden, en oud-studenten, hier allemaal samen om haar hartelijk en dankbaar 'A Dieu' te wensen. Ik wil van haar echt geen heilige maken, maar zelden heb ik een mens ontmoet die zo puur en eenvoudig heeft waargemaakt: de mens zoals God hem gedroomd had. Als evangelie werd de parabel van de talenten voorgelezen, en de priester lichtte in zijn homilie toe hoe zuster Hilde haar vele talenten ten volle gebruikt heeft. Hugo Casaer sloot daarbij aan met een hulde aan zijn tante, de spil van een grote en hechte familie en hij vertelde talrijke episodes uit de familiegeschiedenis. Met zijn toestemming drukken we die tekst af in ons boekje. Zelf wil ik, als oud-leerlinge en oud-collega, ook graag enkele herinneringen aan Zuster Hilde aanhalen.
Zuster Hilda – toen was het nog Hilda – , was mijn klassenlerares toen ik in 1958 mijn eerste stappen in de humaniora van Paridaens zette. Ze gaf Latijn en Godsdienst, wat meebracht dat we elke dag minstens één uur les van haar hadden. Zuster Hilda was een uitstekende lerares. Al in de eerste week leerden we het Pater noster en het Ave Maria in het Latijn uit het hoofd. Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
35
Meerdere keren per dag werden die gebeden opgezegd, en zo werden we meteen in de structuur van de oude taal ondergedompeld. Zuster Hilda werkte bovendien ook vakoverschrijdend. Ik herinner me hoe er in de godsdienstlessen sprake was van het scheppingsverhaal. Dat werd door haar geïllustreerd met de fresco's van de Sixtijnse kapel, en zodoende was het zuster Hilda die mij Michelangelo leerde kennen. Ze kon er boeiend over vertellen. Bijvoorbeeld ook hoe inspannend het voor de kunstenaar moet geweest zijn om de zoldering te schilderen. Ik zie nog hoe ze zich inleefde in de arbeid van de schilder en haar hoofd naar achteren boog, waarbij haar grote sluier sierlijk de achterwaartse beweging volgde. Tegelijkertijd was zuster Hilda redelijk streng. Tien woordjes per dag: het werd gedrild. We gaven dan ook geen kik tijdens haar lessen. Niet bij alle leraressen waren we even braaf. Ook ik niet. Ik voelde mij bijzonder op mijn gemak in Paridaens, na een eerste – wat onwennig – jaar in het zesde leerjaar. Ik las ook veel Hollandse meisjesboeken waaruit ik allerlei bakvissenfratsen leerde, en ze ook al eens op school durfde uit te proberen. Het kwam mijn klassenlerares ter ore en ik werd op het matje geroepen. Was ik soms 'de slechte geest van de klas'? Ik besefte dat ik er wat aan zou moeten doen, en het moet gezegd zijn: het werd me al vrij snel door zuster Hilda vergeven. Ze pinde mij niet vast op mijn 'reputatie'. In feite was ze veel sterker in het belonen van goed gedrag dan in het bestraffen van deugnietenstreken. Zuster Hilda was dan ook een merkwaardige opvoedster, volledig in de lijn die Cicercule Paridaens voor ogen had. Daarvan getuigen ook de internen voor wie ze een beetje later de verantwoordelijke was, een ware plaatsvervangende moeder. Ik heb velen van hen op de uitvaart gezien. Na dat eerste jaar kregen we geen les meer van zuster Hilda. Dat betekent niet dat we ze op school niet meer zagen. Wie van de oudere generatie herinnert zich niet de proclamaties in de 'oude' feestzaal? Zuster Hilda zette die plechtigheid met klare en duidelijke stem in: 'Ad majorem Dei gloriam'. En ze las de uitslagen voor, en dat gedurende vele jaren. Ze was een zeer goede lector. Zuster Hilda had ook een uitstekende zangstem. Ze was er meestal bij als er op school samen gezongen werd, in de kapel en een enkele keer op de speelplaats. Inderdaad: we moesten elke morgen per klas in rij staan vooraleer naar boven te gaan. Zuster Hilda nam het initiatief om tijdens de advent samen het Rorate te zingen, en ik kan dat prachtige lied niet horen zonder aan haar te denken. Zuster Hilda zong zo graag en zo goed. Toen ik uit het vierde jaar van de humaniora kwam, gingen we met een bus vol naar Lourdes, met op de terugkeer enkele dagen Parijs. Zuster Hilda was mee. Het was een prachtreis, en ze genoot er duidelijk zelf ook van. De laatste nacht, in Parijs, sliepen we in een pensionaat, elk in een chambrette. Zuster Hilda ook, om toezicht op de zaal te houden. Enkele leerlingen deelden een grote kamer, een beetje verder. We spraken af te wachten tot zuster Hilda in slaap gevallen zou zijn, om dan op kousenvoeten uit onze chambrettes te komen en in de grote kamer met de hele groep een feestje te bouwen. Zo geschiedde, en we hadden dolle pret. Ik verdenk er haar nu sterk van het geproest en het onderdrukte lachen gehoord te hebben en er stilletjes zelf plezier van gehad te hebben. Na een aantal jaren universiteit en een paar korte omzwervingen kwam ik als lerares naar Paridaens terug en zuster Hilda werd voor korte tijd mijn collega. Intussen was er veel gebeurd in de kerk: het Tweede Vaticaans Concilie was in 1965 afgesloten, en concreet bracht dat voor Paridaens een voorzichtig aggiornamento met zich mee, dat voor de zusters onder meer tot 36
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
uiting kwam in het afleggen van de oude gewaden. Zuster Hilda koos bovendien voor de – toen – meer moderne versie van haar naam: 'Hilde'. Ze hield sowieso erg van haar kloosternaam. Het was de naam van haar moeder die zo jong gestorven was, en die ze op die manier steeds bij zich had, zo vertrouwde ze me eens toe. Er was intussen nog veel meer vernieuwd en verjongd in zuster Hilde, of was het omdat ik haar met nieuwe, meer volwassen ogen zag? Zodra ze met pensioen was, ging ze wekelijks naar Brussel waar ze werkzaam was in de Bijbelstichting. Ze ging op reis naar Israël en keerde enthousiast terug, met natuurlijk ook een basale kennis van het Hebreeuws en een schat aan Joodse liederen. Een tijd later werd ze heel actief bij Broederlijk Delen. En nog wat later besloot ze dat ze nog een paar 'goede' jaren voor de boeg had, en dat ze die nuttig wilde besteden. Ze leerde Spaans en Creools en ging naar de Antillen. Daar werkte ze, samen met een paar Haïtiaanse zusters, in de Dominicaanse Republiek, bij de allerarmsten: Haïtiaanse suikerrietkappers, werkzaam in de seizoenarbeid. Ze werd er op handen gedragen. Later vertelde ze me dat ze maar één zorg had: het moment dat de elektriciteit uitviel, en dus ook de koelkast: haar oogdruppels moesten koud worden bewaard, want: wat als ze niet meer goed zou zien? Zuster Hilde was een ware missionaris in de volle betekenis van het woord. Nog vele jaren later was zuster Hilde terug in België en ging ik zelf met pensioen, nu bijna tien jaar geleden. Op mijn afscheid heeft ze, voor de vuist weg, een redevoering gehouden, en zelfs nog herinnerd aan mijn fratsen van eertijds – ze had een ijzersterk geheugen. Het heeft me veel plezier gedaan en zeer ontroerd. Ze hield zeer veel van haar oudleerlingen en dat was zeker wederzijds. Met velen onder ons had ze nog een goed contact, en dat tot op het einde.
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
37
Zuster Hilde was ook een actief lid van het oud-leerlingencomité, en zodoende heb ik haar ook de laatste jaren van haar leven vrij goed gekend. Ter gelegenheid van het feest voor 200 jaar Paridaens in 2005, ging ik haar interviewen. Dat gesprek is gedeeltelijk verwerkt in ‘De kleine memoires' van Mark De Meyer, en het is integraal verschenen in ons oud-leerlingenblaadje. Een passage die veel indruk maakt, is ongetwijfeld het verhaal van het Joodse meisje 'Kitty' dat in de oorlogsjaren door de zusters werd opgenomen en waarmee zuster Hilde nadien nog zeer lang contact had. In de laatste tien jaren van haar leven heeft zuster Hilde een paar zware klappen te verduren gehad: de verhuizing uit het Hollands College – het oude, vertrouwde Paridaens, waar ze zoveel jaren had doorgebracht – en een paar jaren later een nieuwe verhuizing: de definitieve opname in de Wingerd. Telkens weer stond ik te kijken van haar veerkracht en van haar – modern – geloof. Er waren gelukkig ook nog vele mooie momenten. Ik noem er maar enkele. Het regelmatig bezoek van haar vele, liefhebbende familieleden en van haar oud-leerlingen. De vergaderingen van het oud-leerlingencomité, ook af en toe in de Miniemen – ze zorgde dan altijd voor koffie en koekjes. Het jaarlijkse gezellige verjaardagsfeestje bij Maria Dequeker met een zestal oudste oud-leerlingen. Het grote feest dat haar familie gaf voor haar negentigste verjaardag, en het prachtige familiefotoboek dat ze bij die gelegenheid mocht ontvangen en waar ze zo blij mee was. Bovendien: vrij snel was ze ook in de Wingerd dankbaar voor de warme zorgen en de vele attenties. In feite was er tot op het laatst niets wezenlijks veranderd. Tot enkele maanden voor haar dood las ze voor in de wekelijkse mis van het rusthuis, waarbij ook zuster Rosa altijd aanwezig was. Dat deed ze met heldere stem, de mensen eerst vriendelijk toesprekend met 'Goedenavond!'. Ze zong nog altijd graag. Haar lievelingslied was een wijsje uit 'Snow White': with a smile and a song! Ze ging ervoor staan en keek haar toehoorders goed aan, om er zeker van te zijn dat de boodschap van de woorden ook overkwam: een glimlach en een liedje doen wonderen, ook voor je eigen humeur. Ze was een toeverlaat voor een aantal van haar lotgenoten in de Wingerd. Zuster Hilde spande zich in om hun namen te onthouden en om iets van hun persoonlijk verhaal te weten. Ook daar was ze nog missionaris: mens onder de mensen. Voor ons was ze een waardevolle vriendin geworden, maar daarnaast ook nog altijd de lerares en de opvoedster. Ze gaf ons moed en levenslessen mee, en we kwamen altijd gesterkt van een bezoek terug. Bij één van de laatste bezoeken die Erna Carion en ikzelf haar brachten, herhaalde ze traag en nadrukkelijk de tekst die we al een paar keer gehoord hadden: Ne croyez pas que joie se trouve N'importe où, n'importe quand, Non, Elle est à celui qui donne Et qui se donne à chaque instant Lieve zuster Hilde, u hebt die boodschap ten volle waar gemaakt, vandaar ongetwijfeld dat u ook zoveel vreugde uitstraalde. In naam van uw talrijke oud-leerlingen: dank u, dank u wel. Françoise Feys
38
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
Leuven, 27 februari 2015 Goede vrienden van zuster Hilde, onze tante, Geachte zusters en priesters, compagnons de route van onze tante, lieve aanwezigen van De Wingerd, beste oud-leerlingen, In een berichtje aan mijn zus en broers deze week schreef ik: “Er is een engel minder op aarde”. Vandaag bij deze sfeervolle, innige dankviering ligt de nadruk op: “Er is een Engel meer in de hemel”. Onze tante was de oogappel van haar broers. Toen haar mama stierf was ze 13 jaar oud. Plots veranderde er veel in het gezin met vijf kinderen. De band werd sterker en dit zou zo blijven. In 1946 stierf haar zus Marthe om wie ze zo bekommerd was, en later in 1957 ook haar broer Viktor. Zijn weduwe tante Helga, hier aanwezig, bleef tot nu innig verbonden met Julia. De twee grote broers, Jules en Paul, zorgden voor een talrijke kroost en zo had onze familie tot vandaag 3 takken: een tak in Vilvoorde, een tak in Ekeren en ook een twijgje in Paridaens, nadat God Julia, die beloftevolle jonge vrouw, zeer vroeg geroepen had, zij de vraag beantwoordde en Jezus haar bruidegom werd. Ik heb nog de foto terug gevonden van haar professie op 24 augustus 1943: mooie brede gewaden en de geknipte haren verborgen onder een witte typische Paridaense kap, getooid met een krans van witte bloemen.
Paridaens werd een ankerpunt van de familie. Een broer van mijn moeder, jezuïet Augustin Fimmers zaliger, werd in het huis naast Paridaens, op het zelfde plein, studentenpastoor van de K.U.L., dus twee vliegen in een klap bij elke familie-uitstap. Wij neven en nichten kennen Paridaens van binnen en van buiten: de poorten, de hall, het controle venstertje, de code voor het bellend oproepen van de gezochte zuster, het binnenplein, de parloirs en de koekjes, de mooie brede trap, de kapel, de tuin, de Dijle nu zuiverder dan vroeger, de klassen en het kleine kamertje van onze lieve tante met het kruisbeeld dat we terugzagen in haar kamer in de Wingerd. ‘Zuster Hilde’: zij koos echt voor deze naam en vertelde ons dit ook. Zij werd de lieveling van de hele familie en bij familiebijeenkomsten vlogen de kinderen om haar hals, niet zo gemakkelijk met dat nonnenharnas erger dan een hoofddoek, iedereen afwisselend met meerdere op haar schoot, liedjes zingen en lachen. Wie heeft er geen Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3
39
leuke dingetjes uit Haïti gekregen? Of een oud rolletje karton van wc papier omgetoverd door fijne handen in een kleine betoverde kijker met kleine fonkelende stukjes helder gekeurd glas, een klein spiegelpaleis? Wie is er geen postzegelverzameling begonnen met zegels uit Haïti? Wij wisten toen niet dat op die grote postzegels in alle kleuren en maten een dictator afgebeeld stond. Wij kregen in de collegejaren zelfs de kans om brieven te leren schrijven in het Frans naar scholen in Haïti. Het waren mijn eerste brieven naar een meisje. Ook toen wij groter werden, een lief hadden en kinderen en kleinkinderen, bleef tante Julia’s belangstelling groeien met veel aandacht voor hen die er niet bij waren of die ze zelden ontmoette. De familiefoto’s deden de ronde in het klooster en bij de oud-leerlingen . Tante Julia zong graag. ‘Zingen is tweemaal bidden’ maar bij haar kan je gerust coëfficiënt 3 plaatsen. Zij zong in de kapel, op feestjes en ook daar buiten, en zij bleef dit doen ,ook in de Wingerd. Zes weken terug, in haar paviljoen, zong zij voor ons nog het lied ‘With a smile and a song”… Haar leerlingen! Niet alleen de school als instituut was belangrijk in haar ogen, maar vooral de leerlingen en hun welzijn. Velen hebben dat mogen ervaren, want bij haar konden zij terecht, ook voor persoonlijke en vertrouwelijke dingen, ook de oud-leerlingen en die oud–leerlingen weten ook veel over onze families. Met de vernieuwde catechese, de Bijbelstichting, en later toen zij professioneel gepensioneerd was en bij Broederlijk Delen werkte, gaf zij allen een inspirerend voorbeeld. En dit zeker met haar opgave en overgave voor Haïti en de Dominicaanse republiek, toen zij -toch niet meer zo jong- de oceaan overstak. Ze werkte bij de misprezen Haïtiaanse suikerbietkappers. Haar uitmuntende kennis van Frans en Engels werd aangevuld met Creools en Spaans. Lieve kloosterzusters en priesters, zorgzaam en bezorgd rond onze tante, geachte dokters, verzorgers en vrijwilligers: alle takken en zijtakken van de familie Casaer danken u oprecht. U bent professioneel én door en door lief. De overstap naar de Wingerd is in ons aller ogen de juiste beslissing geweest. Die tocht kende verschillende etappes, eerst enkele dagen per week, met de weekeinden thuis in het klooster, later een tijdelijke opvang en dan plots, in de ogen van onze tante althans, geen terugkeer meer mogelijk, maar de definitieve stap. Zuster Hilde revolteerde in haar binnenste maar toch zei zij eens aan mijn echtgenote Annie de woorden die je boven op de rouwbrief vindt. Annie schreef ze op en liet haar de tekst lezen. Zij verbeterde een woordje en bevestigde dat dit als haar testament mocht meegegeven worden… Zij zei: ‘Dank U Heer. Gij hebt me altijd kracht gegeven en ik heb u altijd vertrouwen gegeven.” Die twee korte zinnen, uitgesproken in een voor haar moeilijke periode, tonen haar trouw en geloof. Het is een psalm van zuster Hilde. Enkele maanden nadien verloor ze beetje bij beetje de greep op de werkelijkheid. Het maakte haar niet minder sympathiek. Op de vraag: “hoe gaat het?” zei ze: “altijd beter en beter” en lachte dan hartelijk. Haar leven was voltooid. Zij is in vrede heengegaan. Zij is nu geborgen in het grote Licht. ‘Haar grijze ogen behouden nu eeuwig hun zilveren glans’ schreef een van onze zonen deze week .
40
Juni 2015 — Paridaensinfo 2/3