Reconversie oude haven

1 AGSO Autonoom Gemeentebedrijf Stadsvernieuwing Oostende Gistelsesteenweg 1C - B 8400 Oostende

Reconversie oude havengebieden Strategisch project April 2015

foto maart 2015

Reconversie oude haven

Strategisch project

.

2

Inhoud 1.

Inleiding: Strategisch project ..........................................................................................................................................................................5

2.

Globale visie...................................................................................................................................................................................................9

3.

Integraal .......................................................................................................................................................................................................16

4.

Functionele verwevenheid ............................................................................................................................................................................20

5.

Hefboomeffect ..............................................................................................................................................................................................22

6.

Projectorganisatie.........................................................................................................................................................................................23

7.

Proces ..........................................................................................................................................................................................................26

8.

Coördinator ..................................................................................................................................................................................................30

9.

Plannings- en beleidscontext ........................................................................................................................................................................31 9.1.

Ruimtelijke planningsprocessen met die de strategische projectzone vormden .....................................................................................33

9.1.1.

Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen ..............................................................................................................................................33

9.1.2.

Groenboek Beleidsplan Ruimte ......................................................................................................................................................34

FICHES ...............................................................................................................................................................................................................36 1.

Moreauxlaan ................................................................................................................................................................................................37 1.1.

2.

3.

Open oproep .........................................................................................................................................................................................37

Maritiem Museum .........................................................................................................................................................................................38 2.1.

Hangar 1 ...............................................................................................................................................................................................38

2.2.

Studentenwerk ......................................................................................................................................................................................40

Militair hospitaal ...........................................................................................................................................................................................41


Strategisch project

3

4.

5.

6.

7.

3.1.

Basisgegevens ......................................................................................................................................................................................41

3.2.

Korte beschrijving ..................................................................................................................................................................................41

3.3.

Programma ...........................................................................................................................................................................................41

Kop Baelskaai - Vuurtorendok ......................................................................................................................................................................43 4.1.

Basisgegevens ......................................................................................................................................................................................43

4.2.


Baelskaai 2...................................................................................................................................................................................................45 5.1.

Basisgegevens ......................................................................................................................................................................................45

5.2.


Oosteroeverduinen .......................................................................................................................................................................................46 6.1.

Basisgegevens ......................................................................................................................................................................................46

6.2.


6.3.

Knelpunten ............................................................................................................................................................................................47

6.4.

Van belang ............................................................................................................................................................................................47

6.5.

Stavaza .................................................................................................................................................................................................47

6.5.1.

Herita - Erfgoedbeheersplan ..........................................................................................................................................................47

6.5.2.

Oostdam ........................................................................................................................................................................................48

6.5.3.

Natuurontwikkeling .........................................................................................................................................................................50

6.5.4.

Duin en Zee ...................................................................................................................................................................................50

6.5.5.

Erfgoedbeheersplan .......................................................................................................................................................................51

Vuurtorendok en kades ................................................................................................................................................................................53 7.1.

T

Knelpunten ............................................................................................................................................................................................53

059 51 71 73

F

059 51 71 77

www.oostendewerft.be

[email protected]

8.

7.2.

Kansen ..................................................................................................................................................................................................53

7.3.

Vragen ..................................................................................................................................................................................................54

Mobiliteit(splan) ............................................................................................................................................................................................55 8.1.

9.

Aandachtspunten ..................................................................................................................................................................................55

Projectsubsidie Stadslob Oosteroever ..........................................................................................................................................................56

10. E. Moreauxlaan ............................................................................................................................................................................................61 10.1.

Basisgegevens ..................................................................................................................................................................................61

10.2.

Korte beschrijving ..............................................................................................................................................................................61

10.3.

Ontwerpend onderzoek Moreauxlaan ................................................................................................................................................61

11. Stadsvernieuwing door Co-creatie................................................................................................................................................................63 11.1.

Dossier voor projectsubsidie ..............................................................................................................................................................63

12. Groene halve maan ......................................................................................................................................................................................67 12.1.

Ambitie - Keuze plek: .........................................................................................................................................................................67

12.2.

Omvat: ...............................................................................................................................................................................................67

13. projectgroep Zeehavengebied ......................................................................................................................................................................69 13.1.

Contactpersonen ...............................................................................................................................................................................69

13.2.

Doelstelling ........................................................................................................................................................................................69

13.3.

Plannen .............................................................................................................................................................................................69

13.4.

Flankerende maatregelen ..................................................................................................................................................................71

14. projectgroep Nutsvoorzieningen ...................................................................................................................................................................73 15. Logo .............................................................................................................................................................................................................74 15.1.

Bestaande logo's ...............................................................................................................................................................................74


Strategisch project

5

1. Inleiding: Strategisch project Dit is de tweede aanvraag voor een subsidieperiode voor de strategische projectcoördinatie 'reconversie oude havengebieden'. Tijdens de eerste subsidieperiode is het project kunnen evolueren van 3 solitaire projectontwikkelingen naar een gedragen gebiedsvisie op de ontwikkeling van de Oosteroever tussen haven en Moreauxlaan.

Met een strategische projectcoördinatie willen we een stadsweefsel creëren waar wonen, werken, cultuur, toerisme en recreatie in synergie komen met historie, natuur en stedelijkheid. Met dit project willen we van de Oosteroever, stationsomgeving en de haven multifunctionele stadsdelen maken als hefboom voor de bestaande aangrenzende wijken (Vuurtorenwijk en Hazegras) en functies. We zetten in op 3 sporen (economie, sociale dynamiek en ecologie). De sporen versterken elkaar en zorgen voor een duurzame ontwikkeling van de oude havengebieden.

Met deze subsidieperiode breiden we het projectgebied van de 'Oosteroever' uit naar een zone die 'Oosteroever | Vuurtorenwijk, Haven | Visserij en Hazegras | stationsomgeving' omvat. Op deze manier behandelen we de 'oude havengebieden' van Oostende binnen 1 projectstrategie en kunnen we er voor zorgen dat binnen een globale visie de juiste opportuniteiten op de juiste plek aangepakt worden. Het 'integrale' vormt de belangrijkste leidraad binnen dit strategische project. Diverse wijken, sectoren, thema's, partijen,... worden op een gecoördineerde manier aangepakt, om zo een aan een coherente stadsvernieuwing te doen. Het gaat om het kiezen van de juiste functie op de juiste plaats. Lessen trekken uit eerder gevoerde processen. Ruimtelijk plannen op grotere schaal...


Strategisch project

> Strategisch karakter Het strategische projectgebied waarvoor een subsidie wordt aangevraagd omvat de oude havengebieden rondom het centrumgebied van Oostende. Dit projectgebied bestaat uit een aantal grotere deelzones (Oosteroever/Vuurtorenwijk Haven/visserij - Hazegras/Stationsomgeving) die allen functioneel met elkaar verbonden zijn. Dit strategisch project kan de vruchten plukken van de onderlinge deelprojecten en het traject dat binnen de vorige subsidieperiode voor de zone Oosteroever werd doorlopen. Het strategische project zoals het nu voorligt is complex omwille van zijn schaal. Deze complexiteit zorgt voor een grote toegevoegde waarde door de verschillende betrokken actoren op deze grotere schaal met elkaar in contact te brengen. Ook vereist een impuls binnen de ene zone soms en ingreep in een andere. De zones kunnen dus niet los van elkaar worden gezien en vragen een gestructureerde coördinatie. De subsidie voor strategische projecten kan helpen om een stevige projectstructuur voor het grotere strategische project (ten opzichte van de zone 'Oosteroever' die het resultaat was van de vorige subsidieperiode) op te zetten en stap voor stap tot resultaten te komen (planmatig en door realisaties op terrein). De projectcoördinator heeft hier een regiefunctie om de verzameling van deelprojecten binnen het ruimer geheel te kaderen en de actoren op deze schaal op de hoogte en bij elkaar te brengen.

De verschillende deelgebieden en hun projecten zitten in een verschillende fase van planning tot realisatie en voeden zo het strategisch karakter van een projectcoördinatie. Zoals in het besluit van de Vlaamse Regering omtrent de afbakening van het Zeehavengebied Oostende opgenomen, vereist de afstemming tussen de ontwikkeling van het havengebied en het regionaalstedelijk gebied de nodige garanties voor een stedenbouwkundige invulling van hoge kwaliteit. Daarin wordt verwezen naar het lopende strategische project voor Oosteroever, dat het kader kan vormen voor deze kwaliteitsbewaking // overkoepelende stuurgroep ROH waakt over gezamenlijke kwaliteit // ruimtelijke kwaliteitskamer op stedelijk niveau bewaakt kwaliteit van alle grootschalige projecten in Oostende Een strategisch project voor de reconversie van de Oude Havengebieden in zijn totaliteit biedt het voordeel dat deze kwaliteitsbewaking zowel aan de zijde van de stationsomgeving en Churchillkaai (Westeroever) als aan de zijde van de Oosteroever, maar ook vanuit de haven zelf kan gecoördineerd worden. // overkoepelende stuurgroep ROH coördineert


Strategisch project

7 > Ligging Het strategisch projectgebied is gelegen in de rand rondom het historische centrum van Oostende, hiervan gescheiden door de haven en haar dokken.

De ontwikkeling van zones Oosteroever | Vuurtorenwijk, havengebied | visserij, Hazegras | stationsomgeving is een kans om de gehele zone van (initiële) havengebieden integraal te ontwikkelen. Het zijn diverse wijken met daarin een havengebied, duinlandschap, bestaande woonwijk, herontwikkeling van een bestaand havengebied/bedrijventerrein, ontwikkeling van de stationsomgeving en opwaardering van Hazegras, de stationswijk die gebouwd is middenin de oude haven... Situering van het projectgebied te Oostende

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Op bovenstaande luchtfoto is het oude en nieuwe station in de Hazegraswijk te zien, met daartussen de Brandariskaai toen het kanaal nog tussenbeide gelegen was. Op de foto zien we ook een permanent circus op de Churchillkaai en het derde mercatordok, waar nu het stadhuis gelegen is. Op de Oosteroever zien we al de vuurtoren en de Moreauxlaan, maar de bedrijvigheid was toen nog beperkt tot de zone in het havengebied. De foto toont een momentopname van een historisch aan veranderingen onderworpen gebied nabij het centrum van Oostende. Dit kan ook moeilijk anders omwille van haar strategische ligging rond de haven van Oostende met haar dokken, de rechtstreekse toegang tot de A10 via de Verenigde Natiënlaan naar Hazegras (spoorweg ten tijde van de foto) en de R31 als ontsluiting van de haven (naar Oosteroever).

Luchtfoto van het gebied en een deel van het historische centrum rond 1945

Het is dit aan veranderingen onderhevige gebied dat we strategisch willen aanpakken binnen de projectcoördinatie.


Strategisch project

9

2. Globale visie Dit gebied moet zich ontwikkelen tot een volwaardig stadsdeel dat een nieuw karakter toevoegt aan Oostende (Asymmetrie met centraal de haven).

De zones liggen allen wat geïsoleerd van het historische centrum van Oostende, aan de andere zijde van de haven en haar dokken, en is langs alle zijden omgeven door 'groene' en 'blauwe' structuren. Dit alles is sterk bepalend binnen de ontwikkeling van de strategische projectzone. We kiezen ervoor om het grondgebied ten oosten van de havengeul te laten functioneren als 'lob aan de stad'. Het gaat hier immers over een woonwijk met hoge concentraties

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

inwoners (oude Vuurtorenwijk en nieuwe Oosteroeverwijk), die dankzij dit dense weefsel allen vlakbij de ecologische infrastructuren wonen, en dankzij inspanningen die in het verleden reeds gebeurden (veer) en inspanningen die we in de nabije toekomst wensen te realiseren ook op een 'vriendelijke' manier te voet of met de fiets, het stadscentrum kunnen bereiken.

Fundamenteel hierbij is dan wel de goede bereikbaarheid van het gebied te voet (met het veer, vanaf dan maximaal 1 km), per fiets (via de bestaande, maar sterk op te waarderen, fietsroute van maximum 3 km tot aan het station) en met het openbaar vervoer (bereikbaarheid van de halte van de kusttram op maximum 550 m). De fietsroute en tramlijn doorkruisen het havengebied en takken aan op het centrum via de Hazegras / Stationsomgeving. Het veer zorgt voor een rechtstreekse verbinding voor voetgangers en fietsers op het centrum, maar vraagt dan weer investeringen aan de oostzijde voor een optimale bereikbaarheid.

De strategische projectzone 'reconversie oude havengebieden' is opgedeeld in 3 grote deelgebieden, waarbinnen diverse projecten gevat zitten. Het werken op verschillende schaalniveaus blijkt uit deze diverse projecten en zorgt voor een coherente ontwikkeling op elk niveau

reconversie oude havengebieden ((

L))

Op bovenlokale ('large') schaal, is vooral de onderlinge interactie tussen de verschillende deelzones van belang. De Oosteroever als lob aan de stad kan slechts werken als de barrière van de haven overwonnen wordt, en maakt in eerste instantie connectie met de wijk Hazegras, al was het maar op mobiliteitsvlak: fiets, tram, auto komen hier de kernstad binnen vanuit de Oosteroever. Het strategische project is van bovenlokaal belang omwille van de elementen die het omvat: 





Duinen o schaal van de kust in het kader van kustverdediging en landschapsbeleving o van nationaal en internationaal belang op natuurlijk vlak Haven: poort op Vlaams niveau in samenhang met de luchthaven, met onder andere de ontwikkeling als 'Energy Port' Stationsomgeving als knooppunt van openbaar vervoer o De spoorlijn Brussel-Oostende wordt geselecteerd als hoofdspoorweg voor personenverkeer binnen het


Strategisch project

11





RSV; het station van Oostende is geselecteerd als hoofdstation. o De kusttram o Regionale en stedelijke busverbindingen Koninklijke baan en kusttram als verbindend element binnen het stedelijk netwerk kust (tussen A10 (Oostende rondpunt) en kruispunt N34 met Hendrik Baelskaai (Oostende) wordt als primaire weg II geselecteerd. Deze weg moet toelaten de voorhaven – via de primaire weg I A10 – aan te sluiten op het hoofdwegennet.) GroenLint: visie op het netwerk van groene ruimtes rondom de kern van Oostende, op het grondgebied van Oostende, Oudenburg en Bredene.

Door de drie deelzones samen te bekijken kan ook worden gewerkt aan een gobale visie omtrent de 'marina's' en watersportverenigingen (ter hoogte van Visserijdok, Vuurtorendok, locatie aan het Eilandje, locatie aan de Vuurtoren, Montgommerydok, Mercatordok, Spuikom). Er kan op een doordachte manier gezocht worden naar de juiste plek voor de juiste functie. De Oosteroever (inclusief Vuurtorenwijk) kan eindelijk als 'lob' aan de stad functioneren met de Haven en Hazegraswijk als belangrijke schakels... >> Open oproep Moreauxlaan >> co-creatie Vuurtorenwijk >> RUP Hazegras >> Overkoepelende stuurgroep ROH

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Hazegras - stationsomgeving ((

M))

((S)) 

opmaak RUP >> planMER richtlijnenbespreking 11 mei >> plenaire vergadering RUP 29 juni 2015 o

stationsproject als openbaar vervoerknooppunt + projectontwikkeling o hotelschool o Bootsman Jonson kazerne en projectontwikkeling o reconversie verouderde Hazegraswijk o oplossing parkeerproblematiek o Administraties van Federale en Vlaamse Overheden o Maritiem museum op de Churchillkaai o streven naar een maximale duurzaamheid door goed nabuurschap tussen stad (Oosteroever, Churchillkaai, stationsomgeving) en haven (visserij, bedrijvigheid) o ... vraagstuk: mobiliteit in kaart brengen ~nulscenario niet meer meetbaar // politiek bespreekbaar maken van hoogbouwplannen // afspreken met de luchthaven in verband met mogelijke conflicten


Strategisch project

13

M))

Haven - visserij (( ((S))

>> (algemeen) goede samenwerking haven, samen bekijken wat kansen zijn       

   



T

Energy Port Off Shore academy vismijn >> inzage plannen // contact VLIZ (+PAK ed.) cfr plannen herlocalisatie visserij >> contact rederscentrale, afstemming reglement Baelskaai visverwerkende nijverheid >> eigendomsstructuur // contact ifv plannen [strategische aanpak Visserijdok zoals vermeld in BVR RUP afbakening Zeehavengebied Oostende] to do herlokaliseren functies die niet in, maar naast het havengebied thuishoren >> contact VLIZ (+PAK ed.), ILVO // verdere opvolging vereist Maritiem museum op de Churchillkaai // of hangar 1 Churchillkaai: toekomst? verplaatsen bus- en tramstelplaats van het station >> ok streven naar een maximale duurzaamheid door goed nabuurschap tussen stad (Oosteroever, Churchillkaai, stationsomgeving) en haven (visserij, bedrijvigheid) >> continue afstemming ...

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Oosteroever - vuurtorenwijk ((

M))

((S)) 







Ontwikkelen van de PPS'en >> regelmatige afstemming o dens wonen o kinderopvang o garanties voor horeca en commerciële ruimten in de eerste jaren o vuurtorendok o creatieve loods o kantoren o integreren principes van duurzaamheid routegeleiding o oversteekbaarheid Moreauxlaan + faciliteren tramhaltes >> open oproep BWMSTR zie link o veer >> ok met //routegeleiding naar de wijk o bestaande fietsverbinding opwaarderen // fietsbrug over haven?: provinciale studie o //routegeleiding doorheen de duinen inrichten van de duinen als 1 grote ecologische infrastructuur, met erfgoedwaarden, toeristische ontsluiting, speelruimten en het recent ontwikkelde Militair Hospitaal >> landschapsbeheersplan // opvolging vereist Stedelijke ecologie o onder andere in de vorm van vertraagde afvoer van regenwater >> ok, opvolging samen met Farys o het optimaal integreren van functies binnen het bestaande weefsel >> continue afstemming o ...


Strategisch project

15 

T

streven naar een maximale duurzaamheid door goed nabuurschap tussen stad (Oosteroever, Churchillkaai, stationsomgeving) en haven (visserij, bedrijvigheid)... >> continue afstemming

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

3. Integraal Binnen dit strategische project vormt het 'integrale' de belangrijkste leidraad. Diverse wijken, sectoren, thema's, partijen,... worden op een gecoördineerde manier aangepakt, om zo een aan een coherente stadsvernieuwing te doen. Het gaat om het kiezen van de juiste functie op de juiste plaats. Lessen trekken uit eerder gevoerde processen. Ruimtelijk plannen op grotere schaal... Met een strategische projectcoördinatie willen we een stadsweefsel creëren waar wonen, werken, cultuur, toerisme en recreatie in synergie komen met historie, natuur en stedelijkheid. Met dit project willen we van de Oosteroever, stationsomgeving en de haven multifunctionele stadsdelen maken als hefboom voor de bestaande aangrenzende wijken (Vuurtorenwijk en Hazegras). We zetten in op 3 sporen (economie, sociale dynamiek en ecologie). De sporen versterken elkaar en zorgen voor een duurzame ontwikkeling van de oude havengebieden. >Creatie van een sociaal maatschappelijk weefsel ten voordele van een dynamisch en aangenaam stedelijk weefsel De socio-demografische 'Omgevingsanalyse Oostende 2012' geeft een beeld van de noden en kansen van het Oostendse weefsel. Binnen de grote zone die het strategische project omvat kan door middel van deze omgevingsanalyse gezocht worden naar juiste plekken voor functies die nodig zijn of zich aanbieden.

Het werkweefsel speelt een belangrijke rol in de slaagkansen van een dynamische en aangename stadslob (werkgelegenheid, opleidingen, levendigheid,...). Daarnaast kunnen woonondersteunende functies ook worden gebruikt voor werknemers in het gebied. Het vrijetijdsaanbod speelt een belangrijke rol in de aanpak van een aantal sociale problemen zoals vergrijzing en de oprukkende kansarmoede. Voor ouderen is er een dubbele problematiek armoede en vereenzaming. De kinderopvang is belangrijk voor jonge gezinnen. Daarnaast wordt ingezet op sportieve kansen, culturele vorming, speelruimte voor kinderen,... Binnen de projectontwikkelingen moeten steeds een aantal demografische noden vervult worden (vrijetijdsaanbod, kinderopvang, ...). Als voorbeeld: De terreinen van Duin en Zee worden heringericht en opengesteld voor de buurt. Dit gebeurt op een ecologisch en landschappelijk verantwoorde manier. Op die manier draagt deze zone daarnaast bij tot het speelweefsel in de publieke ruimte van de Oosteroever. De speelpleinwerking Duin en Zee is een bijzonder laagdrempelig initiatief. De doelgroep is 2,5 t.e.m. 3 jaar en bestaat voornamelijk uit kinderen uit kansarme gezinnen. Vanuit de speelpleinwerking worden ook gezamenlijke projecten opgezet met de bewoners van het naastliggende rusthuis.


Strategisch project

17 Daarnaast huisvest Duin en Zee ook een vormingsdienst, worden trajecten opgezet met spijbelende tieners, is er een milieu-educatieve dienst en is de VDAB een vaste partner voor het geven van diverse opleidingen.

Het bereikbaar maken van de publieke ruimte in zijn geheel (inrichten van publieke livings, ontmoetingsruimten, speelruimten) is een antwoord op vereenzaming van mensen in armoede en senioren. >> open oproep haalbaarheidsstudie Moreauxlaan, jury 5 juni 2015

>> stadsvernieuwing door co-creatie: deadline offertes = 10 juni 2015 >Natuurlijke versus stedelijke ecologie Ook de fysieke infrastructuur van het stedelijk weefsel moet ervoor zorgen dat iedereen kan participeren aan bestaande en nieuwe voorzieningen. Fysieke barrières moeten hierbij overwonnen worden.

Ruimte is een schaars goed. Op de Oosteroever en binnen de Hazegraswijk kan Oostende een bijkomend woonaanbod voorzien zonder hiervoor een 'greenfield' aan te snijden. Door op deze plekken dens te bouwen blijft voldoende ruimte over voor natuur- en landschapsontwikkeling.

Als voorbeeld:

Oostende wil zich engageren om binnen dit strategisch gebied de verharde oppervlakten te verminderen, en zo een antwoord te bieden aan de eerste sleutelkwestie die in het groenboek BVR wordt aangereikt. // opvolgen

Het aanleggen van een aangename onderdoorgang van de Moreauxlaan voor voetgangers en fietsers zorgt voor een betere bereikbaarheid:

T



bestaande en nieuwe voorzieningen in de Vuurtorenwijk (volkstuintjes, nieuw dienstencentrum, winkels, school, jeugdbeweging...) en op de Oosteroever worden toegankelijk voor de beide wijken,



de Vuurtorenwijk komt tegelijk dichter bij de duinen en de zee



voetgangers en fietsers van de Vuurtorenwijk kunnen het stadscentrum en station bereiken (via het veer dat sinds zomer 2011 operationeel is)

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Het bijkomend woonaanbod dat wordt gerealiseerd moet bijdragen aan de opwaardering van de bestaande omliggende wijken. De stedelijke leefbaarheid is hier een belangrijke parameter (bv juiste functie op juiste plek) // opvolgen Anderzijds is het gebied gelegen temidden van allerlei ecologische infrastructuren. Deze structuren zijn sterk bepalend voor de ontwikkelingen in het gebied. Met het masterplan GroenLint geeft de stad het voorbeeld door in eerste instantie in te zetten op deze groene ruimtes rond de stad, die op hun beurt de stedelijke ruimte afbakenen. // opvolgen

>werkgelegenheid in Oostende krijgen en houden In het industrieel havengebied zijn functies (VLIZ, CDK, RESOC,...) gelegen die thuishoren in stedelijk ontwikkelingsgebied. Bij herlokalisatie naar het stedelijk ontwikkelingsgebied op de Oosteroever komt hierdoor ruimte vrij voor de speerpuntactiviteiten van de haven. Zo houden we deze (kantoor)functies in Oostende, en worden tegelijk gronden vrijgemaakt voor bijkomende industriële activiteiten. De herlokalisatie van het VLIZ bijvoorbeeld, is reeds beslist door de Vlaamse Overheid. De stad zal samen met AGSO de uitvoering van deze beslissing faciliteren.

worden door werknemers én bewoners gebruikt. De aanwezigheid van bedrijven in het gebied betekent ook een belangrijke impuls voor een keten aan diensten (catering bij grote evenementen,...).

Voorzieningen, horeca en handelszaken De projectontwikkelingen bieden garanties op voldoende economische activiteit, Er zijn maatregelen die voorkomen dat de commerciële en 'reca' ruimtes leeg staan: lage huur in de eerste jaren.

Beide functies zouden initieel naar de Liefkemorestraat verhuizen, in een gezamenlijk 'waterlab'. ILVO en VLIZ zijn onafhankelijk van elkaar op zoek naar een oplossing

De leefbaarheid van de stad hangt mee samen met de kwaliteit van de publieke ruimte, de aanwezigheid van groen, residentiële clusters en de publieke projecten. Deze leefbaarheid draagt bij tot het economisch succes van een stad en is een belangrijke attractor en voedingsbodem voor investeringen, gekwalificeerde professionals en toeristen.

Binnen de Hazegras komt met het stationsproject een nieuw kantoorgebouw, maar ook het project van de Hotelschool wordt gedeeltelijk opgeladen met werkgelegenheid (horeca en commerciële ruimtes).

De reeds herstelde duinen van Duin en Zee worden onderhouden door een lokaal verankerd, sociaal tewerkstellingsproject (Duinenwacht vzw). Dit zal ook het geval zijn voor de nieuw aan te leggen zones.

Het administratief centrum centraal in de Hazegraswijk vormt een belangrijke poot van tewerkstelling, maar wanneer het gaat om een stedelijk vernieuwingsproces kan deze zone op een betere manier in de buurt geïntegreerd worden.

Oostende@work: Oostende centrum van de hernieuwbare energie.

>> contact VLIZ (+PAK ed.), ILVO // verdere opvolging vereist

Door in te zetten op een woon- en werkweefsel hebben ook de horeca en commerciële functies meer kans op slagen want ze

Door de Haven van Oostende werd de strategische beslissing genomen zich te profileren als 'energy port'. Oosteroever speelt een belangrijke rol in de assemblage en onderhoud van windmolens.


Strategisch project

19 Dit komt de werkgelegenheid in Oostende ten goede: het komende jaar wordt hier al een bijkomende werkgelegenheid van 195 mensen verwacht, waarvan een groot aandeel plaatsen voor laaggeschoolden die worden opgeleid voor het onderhoud en de installatie van windmolens in een Off Shore Academy, uitgebouwd door de Haven en de VDAB.

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

//

20

4. Functionele verwevenheid > Creatie van een stadslob

Verbinding met stadscentrum

Met de Oosteroever wordt ingezet op de creatie van een stadslob. Dit gebeurt niet enkel door nieuwe zones te ontwikkelen met een grote diversiteit aan functies, maar ook door het bestaande weefsel hierbij te betrekken en ook te investeren in dit bestaande weefsel (met in het bijzonder de nabijgelegen kansarme Vuurtorenwijk en Hazegraswijk). >> Meet Up als startmoment op 2 april 2015

Wil Oosteroever kunnen doorgroeien tot een volwaardig stadsdeel dan is ook een volwaardige verbinding met het stadscentrum essentieel.

Het totaalkarakter, multifunctionaliteit en de synergie blijkt uit volgende paragrafen. Hiervoor is uitgegaan vanuit een aantal noden die bleken uit de Omgevingsanalyse Oostende (vrijetijdsaanbod, speelruimte, kinderopvang, rationeel ruimtegebruik, woningaanbod) Functionele verwevenheid met het bestaande Door een gebundelde coördinatie kan meer dan anders gezocht worden naar de juiste locatie voor de geschikte functie. Door de juiste personen samen te brengen en een betrokkenheid van de bevolking teweeg te brengen kunnen opportuniteiten gezien worden die anders niet worden opgemerkt. Als leidraad kan hierbij ook de demografische analyse worden gebruikt die gegevens op bouwblokniveau in kaart heeft gebracht. Gebieden met veel jonge gezinnen zonder tuin hebben immers andere noden dan oudere alleenstaanden met zorgnoden. // opvolgen

Stadslob is binnen deze visie een belangrijk woord: het is een deel van de stad, dus moet op een aangename manier met de stad verbonden worden. De voorkeur gaat naar het veer, en de route daarnaartoe, die ervoor zorgt dat te voet of met de fiets het stadscentrum op een snelle manier kan bereikt worden. Om deze bereikbaarheid ook voor de Vuurtorenwijk eenvoudig en aantrekkelijk te maken is een goede oversteekbaarheid van de Moreauxlaan van belang. Stad Oostende wil met steun van stedenbeleid investeren in een voetgangers- en fietserstunnel onder de Moreauxlaan. Deze beslissing kadert ook in de GroenLint-visie van de stad. Met de tunnel wordt een belangrijke ontbrekende schakel in dit netwerk (oversteekbaarheid van de Moreauxlaan) weggewerkt. >> Open oproep haalbaarheidsstudie Moreauxlaan In de tweede plaats wordt ingezet op de inbedding van de bestaande fietsroute naar het station in het weefsel, van onder andere de Hazegraswijk. Het gaat hier voornamelijk om de realisatie van een veilige verbinding (duurzame verlichting, functies onderweg), en de aanleg van een aantrekkelijke nabije omgeving van deze route. Dit kadert in het Fietsplan Oostende. // opvolgen Deze zelfde route vormt ook de tramverbinding naar station en


Strategisch project

21 centrum. Het opladen van deze route met haar haltes verloopt synchroon met het investeren in de fietsroute. Rondom de woonprojecten wordt aandacht geschonken aan de looplijnen naar de tramhaltes. // opvolgen Op lange termijn wensen we een kortere verbinding tussen de Demeysluizen en de Oosteroever te realiseren.

Aansluiting met het GroenLint Het GroenLint geeft mee betekenis aan het woord 'stadslob'. Oosteroever (inclusief Vuurtorenwijk en haveninfrastructuur) is omgeven door dit GroenLint, met haar duineninfrastructuur, spuikom, parkbos in Bredene, route doorheen de nieuwe Vuurtorenwijk, recent ingerichte 'Eilandje', en het Visserijdok ('blauwe infrastructuur' met zachte industrie/visserij). Het Maria Hendrikapark is in hierbij een uitzondering, maar zal als groengebied aan het centrum verbindingen krijgen naar het GroenLint. Ter hoogte van het samenkomen van natuur en verstedelijking bevindt zich de hoofdas doorheen de Vuurtorenwijk aan de andere zijde van de Moreauxlaan. Het is op deze plek dat we willen investeren in een voet- en fietserstunnel onder de Moreauxlaan. Deze tunnel, gecombineerd met het recent gefaciliteerde veer zorgt ervoor dat bewoners van de Vuurtorenwijk met de fiets of te voet naar het centrum kunnen gaan op een comfortabele manier. Ook krijgt de nieuw ontwikkelde zone zo een 'adres' aan de Moreauxlaan: duinen en verstedelijking worden beiden sterk zichtbaar gemaakt. >> Open oproep haalbaarheidsstudie Moreauxlaan

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

De tunnel is niet de enige schakel in het GroenLint binnen de Oosteroever. Ook de bereikbaarheid van de Volkstuintjes in de Vuurtorenwijk, het geïntegreerd inrichten van Duin en Zee als speelruimte net als de integrale inrichting van de duineninfrastructuur, en een aangename route naar het veer, kaderen hierin. // opvolgen

5. Hefboomeffect Het project 'Reconversie Oude Havengebieden' werd in 2009 reeds ingediend en gehonoreerd als strategisch project. Het project bestond toen uit twee projectontwikkelingen op de Oosteroever en een project op de Churchillkaai. Het traject binnen de strategische coördinatie heeft ervoor gezorgd dat de Oosteroever (toen in hoofdzaak driehoek tussen zee, haven en E. Moreauxlaan) in zijn totaliteit werd aangepakt. Er werd een visie ontwikkeld waar alle partijen kunnen achterstaan, en die werd goedgekeurd door de gemeenteraad.

Het samenbrengen van de verschillende betrokken partijen zorgt voor een geïntegreerd vernieuwingsproces, dat een hefboom kan zijn voor de projecten en hun omgeving. Oostende heeft ervaring in het tegelijk inzetten van de verschillende beleidsinstrumenten op verschillende fronten om wijkvernieuwing te initiëren (wijkstructuurplannen, uitvoeringsplannen, inrichten van het openbaar domein, zelf een projectontwikkeling inzetten, waarbij initiatiefnemers binnen de wijk stilaan vertrouwen krijgen en investeren, participatietrajecten met de wijk, middaggesprekken...) Met deze strategische coördinatie kan dit vernieuwingsproces op een hoger niveau getild worden. Op stadsdeelniveau en voor de volledige strategische zone.

Op het einde van de subsidieperiode kunnen we daarom spreken van een strategisch project met aandacht voor het weefsel. Hierbij werd niet louter de te ontwikkelen driehoek van de Oosteroever, maar op het einde het volledige Oostendse grondgebied ten oosten van de havengeul betrokken (zie aanvraag tot projectsubsidie stedenbeleid eind april 2013). We zijn nu op een punt gekomen dat we de hefbomen en de dynamiek die is ontstaan door dit strategisch project op grotere schaal willen verderzetten. Door de strategische projectzone zoals ze nu voorligt als een geheel te beschouwen kunnen er meer onderlinge hefbomen ontstaan die de verschillende deelgebieden een boost kunnen geven, maar zonder deze onderlinge samenhang en coördinatie, niet aangegrepen worden.


Strategisch project

23

6. Projectorganisatie

> Overkoepelende stuurgroep Sara De Greve als Strategisch Projectcoördinator Reconversie Oude Havengebieden

> Projectorganisatie De huidige structuren die voor de verschillende deelprojecten bestaan werden overgebracht in de structuur die we nu voorstellen:

Karel Vanackere als

Directeur Proces- en Projectregie

Jean Vandecasteele als

Burgemeester van de stad Oostende Voorzitter van de Haven

met oa bevoegdheid Straathoekwerk Havens Parkeren en verkeer Openbare werken Buurten, Wijken en Communicatie AGSO openbaar domein en Oosteroever Coördinatie van de projecten Oosteroever en GroenLint Beheer en aanleg van ruimtelijke kwetsbare gebieden BGB, Consessies, Aan- en verkoop en verhuring stadseigendommen de bevoegde stedelijke administraties worden ook op de overkoepelende stuurgroep uitgenodigd

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Bart Tommelein >> vervangen door Kurt Claeys als

Voorzitter van AGSO

en schepen van Bouwvergunningen

Ruimtelijke Ordening, Stedenbouw, Monumentenzorg PPS Openbare nutsvoorzieningen Bouwinspectie GIS Digitalisering Administratieve vereenvoudiging

de bevoegde stedelijke administraties worden ook op de overkoepelende stuurgroep uitgenodigd Marc De Vreese als

Technisch Directeur Eurostation

Geert Hoorens als

Regiomanager Kust bij Westtoer

> Deelproject Stuurgroep Per deelproject kan een stuurgroep worden opgestart (initiatief vanuit projectcoördinatie of van onderuit maar bekrachtigd door de projectcoördinatie) die de relevante partijen bijeenroept voor de betreffende deelzone of deelaspect. Op vandaag zijn hier al een Stuurgroep Oosteroeverduinen, Stuurgroep Oosteroever, Stuurgroep PPS (Oosteroever), Stuurgroep station. In het kader van de organisatie van het strategische project zal ook een stuurgroep Hazegras worden opgericht, en wordt in samenspraak met AGHO een overleg met de Haven georganiseerd. In de looptijd van het project kunnen bij nieuwe opportuniteiten, of wanneer zich synergiën voordoen nieuwe stuurgroepen worden opgestart, of bestaande worden samengevoegd. De stuurgroepen kunnen ad hoc projectgroepen definiëren die een deelaspect kunnen uitdiepen binnen een intense samenwerking. Deze projectgroepen koppelen steeds terug naar de deelproject stuurgroepen. Beleidsmatige knopen worden op de overkoepelende stuurgroep doorgehakt.

+ Wim Stubbe als Business development manager Autonoom Gemeentelijk Havenbedrijf Oostende

Opvolger van strategische projecten op Vlaams Niveau


Strategisch project

25

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

7. Proces > Verbintenissen Samenwerkingsovereenkomst station (ondertekend op 18 december 2008) + Goedkeuring plannen stadsontwerp stationsomgeving zoals gepresenteerd op de Stuurgroep van 10/12/2009 en toegevoegd aan de SWO.

diverse erfpachtovereenkomsten in verband met beheer en inrichting duinen en monumenten Juni 2011 werd een brochure gepubliceerd omtrent het project Oosteroeverduinen als consensus tussen de verschillende betrokken partijen.

>> 4/7/2013: verkoop van de site van de Hotelschool aan Vastgoedgroep De Grootte

PPS contracten 24 maart 2011 werd het definitieve PPS-contract voor de kop Baelskaai door AGSO afgesloten en gecombineerd met het reeds bestaande PPS-contract omtrent het bouwblok Vuurtorendok (eind 2010) met N.V. Oosteroever.

>> 6 oktober 2014: goedkeuring protocol OO2807 door gemeenteraad: 'Opmaak van een visie- en haalbaarheidsnota en eventuele vervolgopdrachten voor het ontwikkelen van de Dokter Eduard Moreauxlaan en omgeving als stedelijke schakel tussen de Opex/Vuurtorenwijk en de Oosteroever Oostende' via open oproep, zie link

AGHO sloot in 2009 al een PPS overeenkomst met THV Lange Nelle voor het bouwblok Baelskaai 2

>> selectie 4 kandidaten op 10/12/2014

Eerste bouwvergunningen voor deelprojecten werden afgeleverd op 22 oktober 2012 en 5 en19 november 2012.

Globaal Masterplan Oosteroever Goedgekeurd door de gemeenteraad op 27/4/2012


Strategisch project

27 > Strategie We willen binnen dit strategisch project het belang van een goed proces onderstrepen. Dit wil echter niet zeggen dat we koste wat kost een vergadercultuur willen creëren. De nood tot besluitvorming is hierdoor richtinggevend voor het inplannen van stuurgroepen. We gaan ervan uit dat beslissende partijen met verscherpte aandacht het proces kunnen volgen als dit voor henzelf relevant is.

>> 12 januari 2015: collegebeslissing omtrent stand van zaken projectsubsidie en aanstellen procesbegeleider co-creatie >> goedkeuring bestek procesbegeleider door college: 27/04/2015 // 5/05/2015: jury Open Oproep Moreauxlaan

Het is de taak van de projectcoördinator om volgens nut en noodzaak deze stuurgroepen samen te roepen (Stuurgroepen die een zekere zelfstandigheid verwerven of verworven hebben kunnen uiteraard zelf het initiatief hiertoe nemen). De stuurgroep Station komt bijvoorbeeld in principe om de 3 maand samen, in kalme periodes is dit al gereduceerd naar eens om de 4 maand, of werd tussenin een stuurgroep geschrapt als dit niet zinvol bleek.

// midden juni: gunning Moreauxlaan door college // 10/06/2015: kandidaten dienen offerte in co-creatie // 12juni: controle selectiecriteria co-creatie // 24-25/06/2015: jury co-creatie // 29/06/2015 plenaire vergadering RUP Hazegras // begin juli: gunning co-creatie door college // augustus / september: start Moreauxlaan en procesbegeleiding // sollution lab met sociale innovatiefabriek ifv co-creatie

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Binnen het overkoepelende strategisch project willen we toch voor een zekere continuïteit zorgen zonder hierin te overdrijven. De Overkoepelende Stuurgroep zal bijgevolg minstens 2 keer per jaar samenkomen, en meer indien gewenst of noodzakelijk voor de besluitvorming. Op deze manier blijven alle kernactoren op de hoogte van de loop van het proces en kunnen zij via hun kanalen de juiste stappen zetten.

o

> IJkmomenten: Start van de strategische projectcoördinatie 'reconversie oude havengebieden Oostende': januari 2014 >> november 2014 Van de projecten waarbij AGSO of de stad Oostende zelf de projectleiding op zich neemt, kan een inschatting van de ijkmomenten gemaakt worden. Andere projecten zijn afhankelijk van een aantal ongekende factoren. Hier kunnen we enkel de coördinerende rol op ons nemen. Een niet mis te verstane taak aangezien dit het enige middel is om de processen van de verschillende projecten op elkaar af te stemmen of een duwtje te geven.



 

Hazegras | Stationsomgeving 

RUP Hazegras o >>noodzaak tot planMER dringt zich op: beslissing richtlijnen op 23 januari 2015, richtlijnenvergaderin planMER 11 mei, definitief na plenaire vergadering o o



plenaire vergadering 29/06/2015

voorlopige vaststelling wordt verwacht eind 2014 (afstemming met ontwikkelingen Hotelschool nodig) // zomer 2015 o definitieve vaststelling eind 2015 Projectontwikkeling Hotelschool o verkoopovereenkomst: juli 2013 >> ok, verkoop aan vastgoedgroep De Grootte o vanaf 2014: stedenbouwkundige kwaliteitsbegeleiding vanuit projectcoördinatie in functie van integratie in RUP Hazegras // opvolgen

juni 2014: inspraakmoment door bevolking met de eerste vage schetsen en strategieën o eind 2014: herwerkt ontwerp met verwerking input bevolking --> integratie in RUP Stationsproject o verhuis tramstelplaats: ten laatste eind 2015 // opvolgen o begin 2016: keerlus operationeel op stationsplein // opvolgen o gevolgd door opbraak bestaande infrastructuur en aanleg openbaar domein stationsplein // opvolgen Projectontwikkeling langs sporen: politiekantoor en woonontwikkeling o Stedenbouwkundige vergunning... // opvolgen Maritiem museum op Churchillkaai >> of Hangar 1 // opvolgen o eerste helft 2014: aanzet tot masterplan maritiem museum gekoppeld aan busstation >> masterplan busstation ok // opvolgen Maritiem Museum

Haven | Visserij  

aanvullen strandsuppletie september 2014 >> ok Verhuis OSRC uit natuurgebied naar de Oostdam o bouw clubhuis na strandsuppletie >> vergunning ok // opvolgen, OSRC moet financiën rondkrijgen,

Oosteroever | Vuurtorenwijk 

Oosteroeverduinen o eerste helft 2014: werken aan samenwerkingsprotocol en coördinatieplan ifv interne


Strategisch project

29 communicatie tussen betrokken partijen, en later voor externe communicatie  eerste helft 2014: werken aan algemene communicatiestrategie tussen betrokken partijen  tweede helft 2014: externe communicatie over diverse ontwikkelingen Oosteroever  Duin en Zee >> landschapsbeheersplan oosteroeverduinen is eind 2014 ingediend ter goedkeuring bij de minister >> het glacis rondom Fort Napoleon wordt eveneens eind 2014 in vraag gesteld, hierdoor komt het landchapsbeheerplan op de helling te staan. We kiezen bewust voor een proces waarbij niet de deadlines op zich van belang zijn, maar wel het juist afstemmen van de verschillende projecten ten opzichte van elkaar. Zo is het binnen Hazegras strategisch van belang om het RUP Hazegras synchroon te laten verlopen met de projectontwikkeling die ter hoogte van de Hotelschool zal komen. Zo houden we de vinger op de pols bij de projectontwikkelaar (momenteel is een BPA van toepassing waar bijna geen mogelijkheden zijn) om samen een kwalitatief dossier te realiseren. Een kwaliteitscontrole die vanuit de projectcoördinatie uitgaat kan het project in de goede richting sturen, waarbij een stapsgewijze stedenbouwkundige besluitvorming zorgt voor zekerheid van kwaliteit en realiteit aan beide zijden. Deze manier van werken biedt ook ruimte om in een vroeg stadium te werken aan een gedragenheid bij de bevolking. // politiek

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

> Duur Het strategische project 'reconversie oude havengebieden' loopt al 3 jaar. Tijdens de vorige 3 jaar is dit project tot zijn huidige vorm kunnen groeien. We willen een bijkomende strategische projectsubsidie gebruiken om deze coördinatie op een hoger niveau te tillen, zoals in deze aanvraag wordt geduid. We verwachten dat na een bijkomende periode van 3 jaar deze projectcoördinatie voldoende ingebed zal zijn in de eigen organisatie van AGSO, om dit proces te continueren. Het strategisch coördineren op zich is immers een werk van lange adem, waarvan het einde niet kan worden bepaald.

8. Coördinator Sara De Greve neemt zo goed als voltijds de taak van projectcoördinator op zich (90%). Sara heeft in de vorige subsidieperiode een aanloop kunnen nemen om zich grondig in de dossiers in te werken en kan vanaf september 2014 de volledige coördinatierol vervullen. >> officiële start: november 2014 Gezien de complexiteit van het strategisch project en de veelheid aan deelprojecten op verschillende schaalniveau's is een goede aansturing door de projectcoördinator noodzakelijk. De projectcoördinator is op de hoogte van de stand van zaken van de diverse dossiers, en zorgt voor een interne communicatie tussen de diverse actoren binnen de deelprojecten. De projectcoördinator staat in voor het samenroepen van de diverse stuurgroepen wanneer deze voor het proces noodzakelijk zijn.

Hierdoor kunnen de verschillende dossiers op elkaar afgestemd kunnen worden en de juiste personen met elkaar in contact gebracht wanneer dit zinvol lijkt. De projectcoördinatie zorgt er daarnaast voor dat een extern communicatietraject wordt uitgewerkt om een brede gedragenheid van de projecten te bekomen. De projectcoördinator kan hiervoor een beroep doen op de vzw Oostende Werft (www.oostendewerft.be) De projectcoördinator wordt hierin gesteund door Karel Vanackere (directeur proces- en projectregie binnen AGSO) die de nodige contacten heeft om op diverse beleidsniveau's verschuivingen inzake dit strategisch project teweeg te brengen. Kevan Aspeslagh (directeur Juridische zaken) zorgt voor een juridische aftoetsing wanneer nodig. De projectcoördinator kan daarnaast op administratieve steun rekenen van Elsie Vandooren.


Strategisch project

31

9. Plannings- en beleidscontext Een aantal Ruimtelijke planningsprocessen gingen het vormen van het havengebied als strategische projectzone vooraf:

Gewestplanwijziging BVR 13 juli 2001

Stadsontwerp stationsproject (SWO ondertekend op 18 december 2008)

gewRUP Afbakening Regionaalstedelijk Gebied Oostende (BVR 15 mei 2009)

masterplan Oosteroeverduinen

Masterplan GroenLint

gewRUP afbakening Havengebieden Oostende (BVR 22 maart 2013)

GR 27/04/2012: goedkeuring Globaal masterplan 'Oostende Oosteroever'

Landschapsbeheersplan omgeving Fort Napoleon MB?

gRUP Stedelijke Economische verweving (ggk BD 20 mei 2010)


Strategisch project

> gewRUP afbakening Havengebieden Oostende (BVR 22 maart 2013) In het besluit van de Vlaamse Regering wordt expliciet verwezen naar een afstemming inzake goed nabuurschap tussen de ontwikkelingen op de Oosteroever en binnen het Havengebied. Ontsluiting maakt hier deel van uit. Er wordt eveneens verwezen naar het lopende strategisch project in uitvoering van het ruimtelijk structuurplan Vlaanderen voor de Oosteroever dat een kader kan vormen voor de kwaliteitsbewaking tussen beide projecten. Het voortbestaan van visserijactiviteiten in ruime zin vereist bijkomende initiatieven op vlak van inrichting van de Baelskaai. In het kader van het strategisch project 'Oosteroever' dient in samenspraak met de betrokken actoren initiatief te worden genomen om een flankerend plan van aanpak met begeleidende maatregelen op te nemen voor de getroffen bedrijven. Wout De Raes (Afdeling Gebieden en Projecten Ruimte Vlaanderen West-Vlaanderen) nam ondertussen het initatief om de hoofdactoren bijeen te brengen rond de strategische aanpak van het Visserijdok. Hieruit blijkt het belang van een grote gecoördineerde zone waarbinnen strategische keuzes afgetoetst kunnen worden.

In de toelichtingsnota van het RUP staan diverse elementen die het belang van de relatie tussen de bepalingen in de afbakening van het regionaalstedelijk gebied (west- en oosteroever) en het havengebied onderstrepen (krachtlijnen achter de gewenste ruimtelijke structuur voor de zeehaven en omgeving). Binnen een strategische coördinatie rond de oude havengebieden wordt hier de nodige aandacht aan gegeven. Deze planningsinitiatieven hebben ondertussen aanleiding gegeven tot het vastleggen van een samenwerkingsovereenkomst voor de stationsomgeving en het Globaal Masterplan voor de ontwikkeling van de Oosteroever. Een aantal elementen uit deze ruimtelijke


Strategisch project

33 visievorming komen terug in andere plannen of vragen een oplossing op het andere front. (Oosteroever verbinden met het kerngebied van Oostende kan niet zonder de haven, en Hazegras speelt hier eveneens een grote rol). Daarnaast hebben de bestemmingswijzigingen ook geleid tot een sterkere druk op de vastgoedmarkt (ontwikkeling stationsomgeving, en inkleuring als woongebied zorgt voor projectontwikkeling binnen en buiten de bestemde zone, langs de sporen, op de site van de oude Hotelschool, Bootsman Jonson...). Hieruit blijkt dat een globale aanpak van deze in ontwikkeling zijnde zones prioritair wordt.

De ontwikkelingsperspectieven voor stedelijke gebieden worden binnen het strategisch project 'reconversie oude havengebieden' zoals nu wordt voorgesteld concreet gemaakt:

       

9.1.

Ruimtelijke planningsprocessen met die de strategische projectzone vormden

  

9.1.1. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen



Met de metafoor ‘Vlaanderen, open en stedelijk’ wil het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen een trendbreuk realiseren met betrekking tot de ruimtelijke ontwikkeling. Deze trendbreuk beoogt de versterking van het buitengebied en het tegengaan van de versnippering door een optimaler gebruik en beheer van de stedelijke structuur.

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

het realiseren van een groter aandeel bijkomende woongelegenheden; het streven naar minimale woningdichtheden; differentiëren en verbeteren van de woningvoorraad; het versterken van de multifunctionaliteit; het concentreren van kantoren aan knooppunten van het openbaar vervoer (station,…); het inplanten van (stedelijke) voorzieningen afgestemd op het belang van het regionaalstedelijk gebied; het bundelen van kleinhandel op binnenstedelijke locaties en op kleinhandelszones; het optimaliseren van de aanwezige recreatieve en toeristische voorzieningen, onder meer in het historische stadsgedeelte; het verzorgen van de collectieve en openbare ruimten; het behoud en de ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke groengebieden; het behouden en uitbouwen van cultureel-maatschappelijke en historisch waardevolle elementen en − het stimuleren van een stedelijk mobiliteit- en locatiebeleid. het bieden van waarborgen voor stedelijke landbouw zit op kleine schaal vervat binnen dit project (Volkstuintjes in de Vuurtorenwijk). Impliciet is het op grote schaal aanwezig, door het uitvoeren van de visie van het GroenLint. Op niveau van Oostende worden binnen deze visie wel garanties voor stadslandbouw geboden, in het plangebied worden andere doelstellingen gerealiseerd (duinen, stadsrandbos, stedelijk ecologisch systeem, vervolledigen fietsroute GroenLint,...).

In de gewenste ruimtelijke structuur voor Vlaanderen wordt Oostende geselecteerd als regionaalstedelijk gebied omwille van haar bestaande en gewenste functioneel-ruimtelijke positie in de Vlaamse stedelijke structuur en de ruimtelijke potenties die zij heeft ten aanzien van de ruimtelijke ontwikkeling in Vlaanderen. Het regionaalstedelijk gebied Oostende is als stedelijk gebied eveneens geselecteerd als economische knooppunt.

beleidskader met een belangrijke plaats en rol voor de structuurbepalende functies van het buitengebied binnen het stedelijk netwerk. De potenties van het stedelijk netwerk Kust moeten op een zodanige wijze worden benut dat de bestaande natuurlijke en agrarische structuur in hun ontwikkeling worden versterkt. Het strategische projectgebied past binnen deze visie aangezien het inzet op een versterking van het stedelijk weefsel, met respect voor de open ruimtes en haar natuurlijke structuur.

Oostende maakt volgens het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen deel uit van het stedelijk netwerk Kust. Omwille van de toeristisch-recreatieve voorzieningen en potenties van nationale betekenis, de aanwezigheid van stedelijke gebieden op korte afstand en een natuurlijke structuur van internationale betekenis die zich uitstrekt van het noorden van Frankrijk tot in Nederland, is de Kust op Vlaams niveau structuurbepalend. De rol van dit gebied ligt vooral in de kustgebonden toeristisch-recreatieve ontwikkeling. Daarnaast is de transportfunctie, in het bijzonder de maritieme transportfunctie rond de poorten (station, haven, luchthaven) belangrijk.

9.1.2. Groenboek Beleidsplan Ruimte Ook in het kader van het Groenboek van het Beleidsplan Ruimte kan het projectgebied zoals nu wordt voorgedragen een strategische rol spelen, en mogelijks als 'testcase' dienen voor het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen.  

Bij de uitwerking van een stedelijk netwerk moeten ontwikkelingsperspectieven worden uitgewerkt, zowel voor de stedelijke gebieden als het buitengebied en dat in sterk onderlinge samenhang. Het stedelijk netwerk is daarbij niet één aaneengesloten stedelijk gebied, maar het betreft een ruimtelijk



We zorgen ervoor dat binnen de strategische projectzone de totale bebouwde en verharde ruimte niet meer toeneemt, en streven naar een afname inzake verharde ruimtes. We versterken de sociale samenhang binnen en tussen de deelgebieden, en passen de woningvoorraad aan om de verwachte bevolkingsgroei en gewijzigde gezinssamenstelling op te vangen. Een ruimtelijke ordening op mensenmaat zorgt voor nabijheid van basisvoorzieningen, leefbaarheid van de woonomgevingen en sociale samenhang op niveau van de deelruimtes/wijken


Strategisch project

35 







T

De haven biedt ruimte voor economische groei en jobcreatie op een duurzame manier, nadruk wordt gelegd op transport over water zonder dat hier een intensiever (vracht/auto) vervoer moet verwacht worden. We willen Oostende versterken met woon- en werkomgevingen van mondiale topklasse. Deze omgeving moet een visitekaartje van Vlaanderen zijn, en beschikken over hoogwaardige voorzieningen (bijvoorbeeld Maritiem museum als aanvulling op de culturele voorzieningen in het centrum) en een bijzondere architectuur en inrichting van de publieke ruimte om aantrekkelijke verblijfsruimtes aan te bieden voor de hele samenleving Oostende voert met haar masterplan GroenLint een beleid waar eerst de open ruimte gevrijwaard wordt en opgeladen wordt met gepaste functies waardoor ze een brede maatschappelijke betekenis krijgen, en dit rondom de volledige kern met takken naar het centrum toe (grote rol Hazegras). De parken die via het GroenLint verbonden worden zorgen voor rust en ruimte in de nabijheid van de woonomgeving. We willen dezelfde ruimte voor meerdere functies tegelijkertijd gebruiken om efficiënter om te gaan met de ruimte en verstening een halt toe te roepen. De nodige verplaatsingen kunnen zo beperkter gehouden worden.

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]





We willen de meest verantwoorde plaats voor een activiteit vinden in het kader van mobiliteit-, infrastructuur- en energie- efficiëntie, en zo milieuhinder en wederzijdse hinder te vermijden en de leefbaarheid van de woonomgeving te verbeteren. We willen de ruimte zo organiseren dat de energievraag maximaal met hernieuwbare bronnen kan ingevuld worden om de afhankelijkheid van energie-invoer te verminderen en de klimaatverandering te beperken en de voorziening van betaalbare energie veilig te stellen.

Met dit strategische project bouwen we aan een stedelijk weefsel met metropolitaan allure, zonder de mensenmaat uit het oog te verliezen. Vernieuwingen moeten steeds een meerwaarde betekenen voor het bestaande weefsel en de Oostendse bevolking. Met deze reconversieprojecten zorgen we voor hergebruik van in onbruik geraakte terreinen. We willen dit proces ook op de toekomst doortrekken en ervoor zorgen dat projecten die vandaag geïnitieerd worden veerkrachtig genoeg zijn om verandering doorheen de jaren te kunnen dragen.

FICHES


Strategisch project

37

1. Moreauxlaan 1.1.

Open oproep


Strategisch project

2. Maritiem Museum 2.1.

Hangar 1

Beschrijving IBE * Westkaai-Vlotdok z.nr. Koninklijk Stapelhuis en de halfportaalkraan nr. 2. Beide beschermd als monument bij K.B. van 22/09/1981. Koninklijk Stapelhuis. Alleenstaande opslagplaats, als enige overblijvende van een reeks van zes, waarvan de grondvesten worden begonnen in 1906; tegelijk worden twee treinsporen op de kade aangelegd. Pakhuis van twintig/vier traveeën en twee bouwlagen onder plat dak. Samen met de andere monumentale neoclassicistische gebouwen aan het Vlotdok (Gebouw van de Havendirectie, stapelhuis aan de Westkaai en Douanegebouw) één geheel vormend: vertegenwoordigers van de vroegste industriële uitbreiding van de haven. Bakstenen gebouw met betonskelet op arduinen plint. Pilastergevels met sober gecementeerd hoofdgestel en blinde borstwering met postamenten en centraal rechthoekig fronton; geblokte gecementeerde pilasters. Betonnen luifel ter hoogte van de borstwering, voorzien van ijzeren ophaalstangen. In rechthoekige frontons van kopgevels, opschrift "HANGAR N° 1". Gekoppelde, getoogde vensteropeningen, deels getralied; acht getoogde poorten verspreid over de gevels. Interieur bestaande uit

één grote ruimte, vlakke overzoldering van beton, gedragen door betonnen pijlers. De halfportaalkraan nr. 2 is de enige overblijvende kraan van de zes die in 1911 worden gemonteerd op de Westkaai van het Vlotdok en tot 1969 in werking bleven. In 1903 wordt door de regeringscommissie beslist dat er geen waterperskranen, maar elektrische kranen worden aangeschaft. Daartoe sluiten de Staat en de Stad in 1907 een overeenkomst met de "Compagnie du Chemin de Fer electrique d'Ostende-Blankenberghe et extensions". De halfportaalkranen hebben een metalen onderstel dat langs de ene kant over een spoor loopt op de kaaimuurrand en aan de andere kant over het spoor dat gedragen wordt door de balkons aan de eerste verdieping van de hangars. De kranen, rolbanen en sporen worden geleverd door de firma ACEC. De twee die voorzien waren op de Oostkaai, worden niet geplaatst. De kranen hebben een hefvermogen van twee ton, een reikwijdte van 11,75 m. buiten de kaaimuurrand, een hijshoogte van 17,25 m. boven de begane grond en een hijssnelheid van 0,75 m. per seconde bij twee ton belasting. De overbrugging van het onderstel bedraagt 13,50 m.


Strategisch project

39

https://beschermingen.onroerenderfgoed.be/static/DOC1693.pdf

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

40

2.2.

Studentenwerk


Strategisch project

41

3. Militair hospitaal 3.1.

Basisgegevens

3.2.

In opdracht van: AGSO

Op de kop gelegen van de Oosteroever vormt het militair hospitaal een baken dat als pilootproject de reconversie van het gebied aankondigt.

PPS met: nv VANHAERENTS

Sinds de legerhervormingen in 1993 staat het militair hospitaal in Oostende, dat gebouwd werd in 1908, leeg en is men op zoek geweest naar een nieuwe bestemming voor dit uitzonderlijke patrimonium.

Contactgegevens:

3.3.

www.milho.be

Besluitvorming: PPS overeenkomst met nv VANHAERENTS: mei 2005 in uitvoeringsfase

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77

Korte beschrijving


[email protected]

     

Programma

215 woongelegenheden waarvan: 141 grondgebonden woningen 22 lofts 52 appartementen beperkt aantal kantoren en commerciële ruimten parkeerruimte en omgevingsaanleg


Strategisch project

43

4. Kop Baelskaai - Vuurtorendok PPS overeenkomst Kop Baelskaai: maart 2011

4.1.

Basisgegevens

In opdracht van: AGSO

gecoördineerde PPS: Bouwaanvraag residentie Victoria - Baelskaai 12/Fortstraat: 

PPS met: N.V. Oosteroever (CFE + Versluys) ontwerp van: Conix architects

Overleg met: stad, MDK, Conix, SHM (woonwel), Oostendse Haard



Bouwvergunning door nv Oosteroever in de Fortstraat voor 56 woongelegenheden, gelijkvloerse handel en ondergrondse parkeerplaatsen op 22 oktober 2012 Bouwvergunning door nv Oosteroever in de Hendrik Baelskaai 12 voor 50 woongelegenheden, gelijkvloerse handel en ondergrondse parkeerplaatsen op 19 november 2012

In bouwfase Contactgegevens: www.oosteroever.be www.conixarchitects.be

Besluitvorming: PPS overeenkomst Vuurtorendok: eind 2010

4.2.

Korte beschrijving

De omgeving rond de Kop H. Baelskaai en het Vuurtorendok wordt de komende tien tot vijftien jaar omgebouwd tot een nieuw stadsdeel. In de toekomstige ontwikkeling ligt de nadruk op het wonen, maar daarnaast is er ook ruimte voorzien voor een plein aan het dok en wordt voorzien in woonondersteunende functies zoals kleinschalige detailhandel, horeca, vrije beroepen en diensten.


Strategisch project

De nieuwe woongebouwen, in verschillende maten en vormen, zullen de contouren tekenen van een nieuw stadssilhouet voor Oosteroever. Er wordt een gemengd woonaanbod voorzien met appartementen van verschillende grootte en individuele grondgebonden woningen. De projectzone Kop H. Baelskaai zal eerst ontwikkeld worden. Er wordt een nieuwe historische laag aan de ontwikkeling van de stad toegevoegd. De nieuwe laag komt bovenop de bestaande lagen te liggen, zonder daarom de geschiedenis helemaal uit te wissen. De nieuwe stedelijke ontwikkelingen streven ernaar om de

unieke sfeer van het huidige Oosteroever, die ontstaat door de nabijheid van haven, zee en stadscentrum, te consolideren. Vanuit de visie en inrichtingsprincipes en met het bouwprogramma is een inrichtingsplan opgesteld dat het programma van 974 wooneenheden (950 appartementen en 24 grondgebonden woningen), en een ondersteunend commercieel programma van 7000m², incorporeert. De inrichtingsprincipes vormen de basis voor het verder verfijnen naar een inrichtingsplan. Op haar beurt vormt dit inrichtingsplan het kader voor de individuele bouwprojecten.


Strategisch project

45

5. Baelskaai 2 5.1.

Basisgegevens

5.2.

Korte beschrijving

In opdracht van: AGHO

PPS met: AWG Architecten, THV Lange Nelle

Contactgegevens:

Besluitvorming: PPS overeenkomst: 2009 

Bouwvergunning door nv De Jaegher in de Hendrik Baelskaai 24 voor 36 woongelegenheden, gelijkvloerse handel en ondergrondse parkeerplaatsen op 5 november 2012

In bouwfase belang van aansluitingen op het openbaar domein


Strategisch project

46

6. Oosteroeverduinen Wouter Deventer (Onroerend Erfgoed)

6.1.

Basisgegevens

Vicky Pettens (jeugddienst, sportdienst, Duin en Zee) Eli Devriendt (groendienst)

Masterplan door: studiebureau SIEN

Eddy Pannecoucke (gedelegeerd bestuurder AGSO)

In opdracht van: Vlaamse overheid, provinciebestuur, stad Oostende, natuur- en erfgoedverenigingen (stuurgroep Oosteroeverduinen)

Karel Vanackere (directeur projecten procesregie AGSO) Sara De Greve (strategisch projectcoördinator Oosteroever AGSO) Kabinet Burgemeester

Landschapsbeheerplan omgeving Fort Napoleon

Misha van Bossel (MDK)

In opdracht van Onroerend Erfgoed

Peter bossu (Buitengoed cvba) www.buitengoed.be Gwenny Cooman (Strategische Coördinatie Oostende)

Contactgegevens: Tim Bisschops (Herita vzw)

Processtappen:

Paul Lingier (Natuurpunt)

April 2011: Masterplan ontsluiting Oostende Oosteroever

Chantal Hongenaert (Maritieme Toegang)

juni 2011: publicatie brochure Project Oosteroeverduinen Oostende

Jan Goemaere (Maritieme Toegang) Eind 2014: ministeriële goedkeuring Landschapsbeheerplan


Strategisch project

47

6.2.

Korte beschrijving

De voorbije jaren is hard gewerkt aan een plan om de natuur- en erfgoedwaarden van de oosteroeverduinen in Oostende te herstellen. Dit herstel- en inrichtingsplan moet er voor zorgen dat Oostendenaars, toeristen en recreanten optimaal van de natuur zullen kunnen genieten en van het rijke militaire verleden van de Oosteroever.

Vzw Erfgoed Vlaanderen (onafhankelijke administratie voor beheer van de erfgoed goederen) is eigenaar van Fort Napoleon. Zij zouden bijvoorbeeld moeten instaan voor de ontsluiting van het militaire erfgoed. Welke plaats krijgt het OSRC? Is de voorziene plaats op de strekdam haalbaar rekening houdend met de klimatologische omstandigheden?

6.4. 6.3.

Verzekering van de toegang vanaf het nieuwe stedelijk ontwikkelingsgebied tot aan het strand.

Knelpunten

De site van de vuurtoren is volgens het gewestelijk RUP ARSG Oostende bestemd als stedelijk ontwikkelingsgebied, en niet als groengebied zoals hier in het masterplan is aangegeven.

Ondertussen is een ‘consensus’ bereikt dat rondom de vuurtoren niet te veel mag gebouwd worden, MDK wenst hier haar botenstelplaats te organiseren. 

Evenwichtsoefening tussen o Erfgoed o Natuur o Recreatie

F

059 51 71 77


Routegeleiding voetgangers en fietsers vanaf het veer doorheen de Oosteroever

6.5.

 

Hier moeten stappen gezet worden

059 51 71 73

Ter hoogte van de Spinoladijk: herstel van het zandkeringsmuurtje.

Stavaza

6.5.1. Herita - Erfgoedbeheersplan

? Wat is de financiële haalbaarheid?

T

Van belang

[email protected]

Herita vzw heeft het Fort Napoleon en de Batterij Hundius in erfpacht. Voor de sites Fort Napoleon en Batterij Hundius wordt tijdens de zomer en het najaar van 2013 een







landschapsbeheerplan opgesteld door Antea Group. Een premie voor de opmaak van het plan is in aanvraag. Van het Fort Napoleon wordt wellicht in 2014 het historische glacis gereconstrueerd naar een ontwerp van Antea Group. Voorlopig is de planning als volgt: bouwaanvraag najaar 2013, grondwerken zomer of najaar 2014. Herita heeft aan de Stad Oostende een voorstel tot samenwerking overgemaakt voor de ontsluiting van de sites Fort Napoleon en Batterij Hundius, en eventueel ook de site Halve Maan. oprichting Herita vzw (door naamswijziging) gebeurde op 4 september 2012 en niet op 7 mei 2013.

6.5.2. Oostdam Coördinatie tussen: afdeling Kust afdeling Maritieme Toegang van de Vlaamse overheid

Contactgegevens:

Processtappen:

      

2007-2008: afbraak Oosterstaketsel begin 2008-mei 2008: baggerwerken voor nieuwe vaargeul 2008-2011: bouw Oostdam 2008-2012: aanleg groeistrand 2009-2011: heraanleg zeedijk aan groeistrand 2009-2011: bouw Westdam met wandelpasserelle 2012-2015: afwerking laatste stuk Westdam en Oostdam optrekken tot 7,5 m boven laag water

Korte beschrijving Al in 1985 voerde de Vlaamse overheid een studie uit om de kustverdediging van het Oostendse centrum te onderzoeken. Conclusie: Oostende bleek absoluut niet goed beveiligd tegen overstromingsgevaar. Het zou nog tot in 1997 duren voor het eerste plan werd gemaakt om de haventoegang breder te maken en op die manier ook de stad aan zee beter te beschermen. Nog eens tien jaar later kunnen de werken pas echt van start gaan. Ondertussen is er, naast de vele studies, ook een bevraging gebeurd bij de bevolking, zijn de gevolgen voor het milieu onderzocht en is de afbraak van het Oosterstaketsel begonnen. In het kader van de verbeterde toegang tot de haven van Oostende en de kustverdediging wordt de oostelijke strekdam een nieuwe attractie op de Oosteroever. De wandelpromenade en de herhuisvesting van de OSRC surf en zeilclub maken van deze dam meer dan een functioneel gegeven in de kustverdediging. Op het uiteinde van de Oostdam wordt een radartoren van ca 56 hoog


Strategisch project

49 gebouwd. Bij het ontwerp is bijzondere aandacht besteed aan het sculpturale.

 

Knelpunten Overgang tussen strekdam en Spinoladijk Doorsteek strekdam naar Fort Napoleon Verhuis Ostend Sailing and Racing Club (OSRC)     

Concessie loopt af waar ze nu zitten in de groene boogloods (zal niet verlengd worden – MDK eigenaar) Plek nodig waar veel wind is Club zal moeten investeren, zal dus duurder worden Charme verdwijnt meerdere malen per jaar overstromingsgevaar op strekdam en continue wind hinder voor boten die ter plaatse op plateau blijven liggen (botenberging?!)

 

Van belang 

Toegankelijkheid Parkeervoorzieningen

Stavaza

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

Op 7 juli is er uitspraak van de Raad van State ivm aanbesteding dam 1 september wordt verwacht te kunnen starten met de werken aan de dam o 1m ophogen o kop afwerken o toegankelijkheid publiek o uitbreken betonplaat Halve Maan o zand Halve Maan afgraven en afvoeren naar Plassendale om zoetwaterhuishouding op peil te brengen Vaargeul van 150m o deel afgraven Halve Maan = on hold Surfclub OSRC o voorzien in de hoek van de Oostdam o plek is sterk onderhevig aan golfslag, zeker bij storm o bij uitbreiding van het strand (suppletie) kan de club in de oksel voorzien worden van de hoek Spinoladijk, Oostdam (onderzijde op +7,5m, bovenbouw = bovenzijde Spinoladijk) , en de boten op het droogstrand een staanplaats krijgen o strandsuppletie is in handen van MDK, geschat op september 2014 Vindictive wordt op Oostdam voorzien aan de havenzijde op de hoek in de Oostdam

 

Vindictive

 

Voor het tweede deel zal de zone voor Duin en Zee periodiek worden afgesloten (zomerperiode, speelduin) Rond de Hundiusbatterij is er ook een maaibeheer, in overeenkomst met de kadetten (gebouwen en kleine strook rondom hoort hier niet bij) Rondom de Halve Maan is aan zeezijde een zoute depressie die hersteld wordt (zie Maritieme Toegang) Vuurtorenweg wordt deels opgebroken, toegang verloopt dan via Buskruitstraat --> zone vuurtoren mee in duinzone

6.5.4. Duin en Zee  OSRC

 ligplaatsen   6.5.3. Natuurontwikkeling 



 Er is een inhaalbeweging bezig voor erkende natuurgebieden vanuit de bevoegdheid van minister Schauvliege. Voor het perceel van aan de trap tot de eerste strandtoegang aan MilHo is er een beheer met periodieke begrazing vanuit Natuurpunt

Samen met de kinderen uit de buurt en de werking van Duin en Zee is een participatietraject opgestart (Grontmij ism Kind en Samenleving), dit heeft geleid tot een programma van eisen voor de verdere ontwikkeling van de zone Duin en Zee Er is afstemming nodig tussen deze deelzone en de zone Glacis Fort Napoleon. De studiebureaus steken hiervoor de koppen bijeen. Gefaseerd herstel van speelduinen Sportvelden gaan weg, dit is nu elders ondergebracht (Stuiverstraat) Bij de duininrichting zullen ook de kinderen betrokken worden


Strategisch project

51 6.5.5. Erfgoedbeheersplan 

 

 





T

Er is een beheerscommissie opgestart omtrent het beschermde erfgoed 'omgeving Fort Napoleon' met 3 juli de eerste bijeenkomst MB 7 mei 2013: oprichting beheerscommissie Beheercommissie is in eerste instantie bedoeld om overleg ivm beheer van beschermd landschap te organiseren en te structureren; aanleiding voor oprichting in dit geval: project Oosteroeverduinen, met verschillende projecten voor erfgoed (herstel glacis, herwaardering bunkersites) (1), Herita vzw wenst landschapsbeheerplan op te maken voor omgeving fort napoleon (2) – beheercommissie zal de opmaak van dit plan begeleiden. De focus ligt op het gebied tot aan de Vuurtorenweg Een landschapsbeheerplan vertrekt van de beschermingswaarden die de onderbouwing zijn van een bescherming (natuurwetenschappelijke, historische, esthetische, en sociaal-culturele waarden); dus dit is de leidraad. Daarnaast is er ook oog voor ontsluiting, toegankelijkheid, educatie, enz. link inventaris onroerend erfgoed: Fort Napoleon: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/relict/56848 Vuurtoren: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/relict/56847 Batterijen Halve Maan en Hundius: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/relict/56849 link beschermingsbesluit: Fort Napoleon:

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

https://beschermingen.onroerenderfgoed.be/static/DOC1005 .pdf Vuurtoren: https://beschermingen.onroerenderfgoed.be/static/DOC4316 .pdf Batterijen Halve Maan en Hundius: https://beschermingen.onroerenderfgoed.be/static/DOC3225 .pdf


Strategisch project

53

7. Vuurtorendok en kades Eigendom van: MDK De andere sluis bedient zowel het Visserijdok als het Vuurtorendok. Deze kan niet enkel in één verhaal gezien worden met de uitbating van het Vuurtorendok.

7.1.

Knelpunten

Vuurtorendok is in feite te klein voor een rendabele uitbating

Daarbij komt dat in het Visserijdok het waterpeil in het oog moet gehouden worden en het openen van de sluis dus onderhevig is aan de getijdenwerking van de zee. Dit probleem wordt opgelost bij het plaatsen van een pomp.

Er zijn wel ligplaatsen te kort, dus opportuun in te zetten als jachthaven

Deze sluis kan ook volledig geautomatiseerd worden, alleen: wie beheert dit en neemt de kost op zich?

Wie zal dit uitbaten?

Vraag of het uitbreiden van het vuurtorendok economisch haalbaar is (~globaal masterplan).

7.2. Om het Vuurtorendok te kunnen binnenvaren moeten 2 sluizen/bruggen doorgevaren worden.

Kansen

De brug ter hoogte van de Hendrik Baelskaai functioneert volledig in het kader van het Vuurtorendok, het zou dus logisch zijn dat de uitbater van het Vuurtorendok ook deze brug bedient.

Het Vuurtorendok kan omwille van zijn ligging, en ondanks zijn moeilijke bereikbaarheid wel interessant zijn voor de weekendvaarder of als overwinterdok. In de week/ winter liggen de boten dan veilig beschut tegen weersomstandigheden en getijdenwerkingen.

Kosten?

--> welke mensen willen we aantrekken?


Strategisch project

Moet er een minimale uitvaarverplichting worden opgelegd, of net niet. Een minimale uitvaarverplichting kan aantrekkelijk gemaakt worden door de tarieven goedkoper te maken dan elders, in ruil voor een levendige haven.

7.3.

Vragen

Heeft Oostende een milieuponton nodig? Hoe zit dit volgens de wet? Hoe verloopt de kostenrecuperatie in Blankenberge?


Strategisch project

55

8. Mobiliteit(splan) In het kader van het onderzoek van de specifieke mobiliteitsaspecten voor het gebied heeft AGSO een beperkte marktraadpleging georganiseerd voor het inhuren van deskundigheid met betrekking tot mobiliteit. Er is een overeenkomst afgelsoten met VormAdvies om het mobiliteitsluik van de volledige site onder de loupe te nemen. Bij dit onderzoek wordt rekening gehouden met het operationeel worden van de veerverbinding tussen oosteroever en centrum, actief sinds eind juni. Tevens wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn om de barièrewerking van de N34 – kusttram te beperken en de Oosteroever en VuurtorenwijkOpex beter op elkaar te betrekken.

8.1.      

Aandachtspunten

Veer Fietsen huren Randparking Kusttram Moreauxlaan als barrière (zie verder) Link met Vismijnsite en havengebied


Strategisch project

56

9. Projectsubsidie Stadslob Oosteroever  verschillende zones/ functies/ … moeten meer onderling en met het centrum van Oostende verbonden voelen (fysiek, sociaal, economisch, mentaal…) Vuurtorenwijk | Oosteroever verankeren = creëren van een weefsel ‘le tissu urbain’

 Aandacht voor sociale, ecologische en economische duurzaamheid

Stadslob Oosteroever, inclusief Vuurtorenwijk Algemene ambitie:  Het volledige gebied moet doordrongen worden van het belang van de diverse ontwikkelingen


Strategisch project

57 Co-creatie

ontwerpend onderzoek

schakel halve maan

+

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77

+


[email protected]


Strategisch project

59

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

60


Strategisch project

61

10. 10.1.

E. Moreauxlaan Basisgegevens

In opdracht van: stad Oostende

Projectregie door: AGSO

10.2.

Korte beschrijving

Er dient een onderzoek te gebeuren naar het hele mobiliteitsverhaal in en rond de Moreauxlaan. Is een tunnel de beste oplossing? Hoe kan er op korte termijn reeds voor een betere bereikbaarheid gezorgd worden? Wat met een tunnel of brug voor voetgangers en fietsers om de barrière te kruisen?

Contactgegevens: Wie zal welke kosten met zich mee dragen? [email protected]

Processtappen:

Van Glabbekeplein meenemen (onderzoek naar mogelijke ingrepen, brug erboven,...)

Eind maart en eind augustus 2013 Projectsubsidie aangevraagd 29 november 2013: beslissing minister Freya Van den Bossche tot toekenning projectsubsidie (aandeel ontwerpend onderzoek Moreauxlaan: 250000€, realisatie schakel Moreauxlaan - groene halve maan: 350000€)

10.3.

Ontwerpend onderzoek Moreauxlaan

Bereikbaarheid van de Oosteroever en de Vuurtorenwijk is erbarmelijk. De E. Moreauxlaan vormt voor alle weggebruikers een grote barrière


Strategisch project

Doel: Ism Vlaamse Bouwmeester een traject te doorlopen voor een studieopdracht 'ontwerpend onderzoek naar een plein over de E. Moreauxlaan'. We geven een multidisciplinair bureau hierbij de verantwoordelijkheid die het niveau van een infrastructuurproject overstijgt. Dit is wijze van werken die AGSO gewoonlijk opneemt binnen opdrachten voor de stad: de luxe om een diepgaand onderzoek te doen. in dit geval spreken we over een project met een veel grotere schaal en belang, waarbij we ism de Vlaams Bouwmeester op zoek gaan naar een strategie voor de aanpak van dit soort projecten.

Het traject rond de Moreauxlaan wordt pas opgestart na het cocreatie-traject binnen de Vuurtorenwijk. Hierdoor kan de Vuurtorenwijk de doelstellingen mee bepalen en is er ruimte voor initiatief en idee en invulling vanuit de ondernemers en bewoners De studie zal in zijn algemene benadering ook zinvol zijn voor andere complexe stadsprojecten. De kracht zit in het uitwerken van een methode die onmiddellijk aan de praktijk wordt afgetoetst.

Binnen dit ontwerpend onderzoek willen we de haalbaarheid en meerwaarde aftoetsen op minstens volgende vlakken: •

ruimtelijk

•

economisch

•

sociologisch

•

technisch

•

verkeerskundig

•

Maatschappelijk

We willen binnen dit onderzoek op zoek gaan naar een optimaal scenario waarin de lengte van de tunnel wordt afgewogen ten opzichte van het maatschappelijke voordeel. Hierbij speelt betaalbaarheid een rol: welke projectontwikkelingen zijn nodig om de tunnel mee te financieren.


Strategisch project

63

11. 11.1.

Stadsvernieuwing door Co-creatie aantrekkingspunt),…  dergelijke elementen creëren tweerichtingsverkeer. Alle bewoners moeten er beter van worden.

Dossier voor projectsubsidie

hoofddoel: dynamiek genereren die ook blijft na de input vanuit het project

o

Het voormalig buurthuis kan bv sociale kruidenier worden of een andere invulling krijgen op maat van de waak/volgens behoeften van de wijk.

o

Groene stepstones, Groen Lint, fruitbomen?, projecten / gemeenschapsvorming - moestuin en wildbreien, volkstuin, …

Vuurtorenwijk = ca 6000 inw (vandaag) Ism ontmoetingscentrum: profiel van de wijk en de behoeften verder onderzocht. analyse van de Vuurtorenwijk wordt verfijnd met het oog op de nieuwe ontwikkelingen op Oosteroever. (geen erkende ontmoetingscentra dus grotere vrijheid naar invulling van de werking, Oostende kan hier pionieren in het beantwoorden van noden voor de wijk)

•

wat kunnen de ondernemers hiertoe bijdragen / wat kan het buurtcentrum voor de ondernemers betekenen?

•

Mix en interactie

•

Welke investeringen doen we in de Vuurtorenwijk zelf?

Buurttuin:

•

Welke bestaande competenties kunnen we gebruiken?

Er is ervaring voorhanden in Oostende mbt organiseren sociale interactie mbv buurttuinen. Nu willen we de potentie van een buurttuin, samen met buurthuis, ondernemers… in dit gebied aangrijpen om de toegevoegde waarde van de projecten samen te onderzoeken en uit te lokken.

o

Ontmoetingscentrum, kinderopvang (er loopt een aanvraag voor extra plaatsen in de Vuurtorenwijk.

o

In de Vuurtorenwijk blijkt er ook een hoge nood aan buitenschoolse kinderopvang te zijn – hierop inspelen), bestaand bibfiliaal, spuikom, eilandje bestaand sportcentrum (opportuniteit sportraad – cafetaria als


Strategisch project

Lopende in Vuurtorenwijk: •

gevelrenovatiepremies (Stedenfonds): leefbaarheid en de kwaliteit van het woonpatrimonium te vergroten. in de punt van de Vuurtorenwijk heel wat gevels gerenoveerd zijn (zie plattegrond).

•

De Vuurtorenwijk wordt gekenmerkt door een vrij hoge verzuringsgraad. We willen hier via de wijkveiligheidsplannen (nieuw concept) verbetering in brengen. Via een positieve benadering werken straathoekwerkers, wijkactoren en – verenigingen (bv habbekrats en arktos) hieraan mee.

Nav recent overleg door juryverslag projectsubsidie besliste dienst communicatie om hier nieuwe methodieken in te voeren naast/ipv de bestaande wijkraden (tento in het park, knikkers met barometer enz zitten in de ‘pipeline’) dit wordt een testproject binnen de Oosteroever / Vuurtorenwijk

co-creatie | stadsvernieuwing vanuit ondernemers en bewoners

Dit project is de zoektocht naar een methode om vanuit de wijk (ondernemers in de ruime zin, dus ook geëngageerde bewoners) een dynamiek te ontketenen die de wijk op een hoger niveau kan tillen. We weten al wat we willen (doel + ambitie), maar nog niet hoe = projectopzet •

wat heeft de wijk nodig?

•

welke actoren zijn aanwezig en kunnen een bijdrage leveren?

•

hoe kunnen de verschillende actoren elkaar versterken?

•

hoe kunnen we met de middelen die we hebben komen tot een optimaal resultaat

•

dynamieken ontketenen die elkaar versterken, zodat geen oneindig aantal middelen nodig is

•

als overheid faciliteren en ondersteunen in plaats van het zelf te doen

•

gebiedsgerichte krachten samenballen om de energie optimaal te gebruiken (economisch + ecologisch)

•

Crowdfunding/-sourcing (breder dan geld alleen) uit de wijk? in geld, mentaal, fysiek,...

•

buurt neemt verantwoordelijkheid voor wat ze willen

investeren in 'denken' en ‘doen’ ipv in 'stenen' De projectsubsidie wordt gebruikt voor het aanstellen van een procesbegeleider. In dit budget zit ook een budget voor communicatie (website, overlegvergaderingen, participatie,…) vervat.


Strategisch project

65 vanuit proces: welke doelstellingen hebben we voor de wijk? Hoe kan Moreauxlaan hiertoe bijdragen?

•

Vuurtorenwijk alert maken voor opportuniteiten van in de wijk, en buiten de wijk

•

nieuwe permanente bewoners zijn potentiële klanten zelfstandigen Vuurtorenwijk

•

Wat kan een potentie zijn voor de Oosteroever? Hoe kan de link gemaakt worden?

•

buurtnetwerk (handelaars, zelfstandigen, buurtbewoners...) activeren

•

participatie via wijkraden herdenken: testcase Oosteroever om later toe te passen op andere wijken

•

capacity building: op zoek naar en ervaring opdoen in vernieuwende methodes om een waardevolle dialoog met doelgroepen aan te gaan. Een dialoog die niet bij woorden blijft, maar die resulteert in concrete bottom-up projecten.

•

hoe creëren we via dit proces een fierheid bij bewoners op hun wijk, stad en hun eigen bijdrage daartoe

Doelgroep: •

bewoners

•

handelaars, horeca, zelfstandigen

•

scholen

•

verenigingen: socio-culturele, sport,…

•

buurtwerking

•

...

--> wie zijn hier de key-figures, wie kan vanuit de buurt een trekkersrol opnemen, positieve krachten detecteren

Doel:

T

•

wat leeft in de wijk, wat zijn de noden?

•

interne interactie; externe interactie

•

link stad, Oosteroever, zee, villawijken

•

Op een innovatieve manier interactie tussen verschillende doelgroepen genereren

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

uitdagingen •

creëren van een veilige en stimulerende omgeving waarbinnen co-creatie een rol kan spelen

•

welke juridische structuren moeten hiervoor heruitgetekend worden?

•

welke rol spelen overheid en partij?

•

streekfonds

•

RESOC

•

IWT

Trajecten 1) Aanstellen procesbegeleider

partners •

handelaarsbond

•

ondernemers + bewoners

•

ontmoetingscentrum (oud te herbestemmen, nieuw in te vullen)

•

sociale innovatiefabriek

•

common ground / O2 Consult / Connect / … als procesbegeleider

2) Ism sociale innovatiefabriek ondersteunen van een IWTaanvraag van handelaarsbond Vuurtoren (KMOinnovatieproject) Dit project zal gelden als experiment, dat later toepasbaar is op andere wijken binnen Oostende, vanuit een eigen organisatie binnen de stad. Het zal ook een voorbeeldproject zijn voor de andere centrumsteden


Strategisch project

67

12.

Groene halve maan

12.1.

Ambitie - Keuze plek: •

scharnierpunt tussen verstedelijking en ecologische infrastructuur (duinen)

•

eerder: optie open voor tunnel of brug

•

12.2.

Concepten Masterplan Palmbout blijven stand houden •

Adres aan de Moreauxlaan

•

Integratie GroenLint

•

Veilige oversteekbaarheid

statement voor verbinding: duidelijk tonen dat het menens is, en de Vuurtorenwijk die plek laten toeeigenen

Omvat: •

zone driehoek tussen Ankerstraat en Moreauxlaan: duinen tot aan Moreauxlaan trekken

•

toegankelijkheid Duin en Zee voor publiek

•

Oosteroever een adres geven aan de Moreauxlaan

•

plein aan zijde Vuurtorenwijk

•

faciliteren tramhalte

Nood aan een statement op deze plek blijft.


Strategisch project

Volgende factoren hebben een rol gespeeld in onze overwegingen •

Concepten – Masterplan

•

Verhaal Co-creatie

•

Adres duinen aan de Moreauxlaan

•

Studie ontwerpend onderzoek Moreauxlaan

•

Ingreep aan beide zijden Moreauxlaan

•

Schaal van de plek

•

•

is eerste stap in verbinden wijken, MilHo, Duin&Zee, OSRC, centrum, …

Inschakelen onderbenutte terreinen voor tijdelijke invullingen ifv co-creatie

•

mogelijkheid tot inname / toe-eigening van de strook langs Moreauxlaan

•

Realiteit: trambaan kan daar de eerste jaren niet verplaatsen, en zal op deze plek ook nooit ondergronds komen (tramhalte)

 budget naar

Gezien de onderzoeksinvestering die we doen voor de Moreauxlaan is hier op KT investeren in een kruispuntoplossing niet opportuun. Een ingreep aan beide zijden van de Moreauxlaan is wel noodzakelijk voor de ‘mentale’ verbinding van beide zijden. Op vandaag moet een lichtenregeling zoals ze er nu is over de Moreauxlaan volstaan als fysieke verbinding.


Strategisch project

69

13.

projectgroep Zeehavengebied Aanleiding voor deze projectgroep:

13.1.

Contactpersonen

 

Paul Gérard, Haven Johan Van de Steene, Vlaamse Visveiling NV Floris Verhaeghe, ANB Lieven Pascal, Oostende

RUP Afbakening Regionaalstedelijk Gebied Oostende RUP Afbakening Zeehavengebied Oostende o mogelijkheid tot demping visserijdok o taak in goedkeuringsbesluit aan projectcoördinatie strategisch project Oosteroever voor een plan van aanpak / begeleidingsmaatregelen tussen bedrijven gelinkt aan de visserij en het wonen

Yves Verhoest, Oostende Charlotte Ingelbrecht, Oostende

13.3.

Wout De Raes, RWO

Haven

Karel Vanackere, AGSO

Demping Visserijdok wordt in overweging genomen wanneer het aantal windmolenprojecten de op vandaag beschikbare oppervlakten overschrijdt. Nu is 4 ha beschikbaar, voor de bouw van 4 turbines.

Sara De Greve, AGSO

13.2.

Inplannen van windmolenprojecten gebeurt steeds 2 jaar op voorhand, dus er zal op tijd zicht zijn op een dergelijke noodzaak.

Doelstelling

Maken van afspraken in kader van samenwerking tussen verschillende actoren en gebiedsgerichte werking RWO.

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77

Plannen


[email protected]

Te herlokaliseren bedrijven: Lowyck: er was een akkoord tot het verhuizen van Lowyck naar de MSO site, maar dit plan voor herinrichting is nu opgeschort. I.D.P.: er was een akkoord voor de verhuis naar Plassendale (SKP Billiaert, voorbij de Demeysluizen), maar dit bedrijf is naar de raad van state gestapt om het RUP Zeehavengebied aan te vechten, hierdoor komt in het kader van de ontwikkelingen enkel de demping van het Visserijdok in het gedrang. Wieken worden vanaf nu over zee verplaatst, en niet meer over land (ze worden te groot - 75m). De mobiliteitshinder gelinkt aan de groei van de windmolenindustrie is dus nihil.

F1: toelevering, muur voor 1000-jarige storm, Vlaamse Overheid MDK is hiervoor in onderhandeling. De stad participeert in deze onderhandeling. De contour van het gebouw ligt vast, de invulling kan nog wijzigen (functies). Dit hangt af van hoe de Visserij zich zal ontwikkelen.

Halve maan Het gedeelte Havengebied thv Halve maan volgens het RUP Afbakening Zeehavengebied is in concessie aan C-power die er binnenkort nieuwe kantoren zal optrekken. De vloot verhuist in 2015 naar de kaaien 101 en 102 tot aan Churchillkaai. Daartoe gebeurt de constructie van een nieuwe kaai in 2014.

Vismijn Er is een erfpachtovereenkomst gesloten met de Vlaamse overheid voor een vissserijcomplex op een oppervlakte van 4,4ha.

OSRC

De gebouwen waar onder andere het VLIZ zit worden toegevoegd aan de erfpachtovereenkomst.

Op dit moment lijkt de voorkeur voor het bouwen van een nieuw clubhuis te gaan naar de Spinoladijk, en de boten te plaatsen in de oksel van de Oostdam.

De sloopvergunning voor de vismijngebouwen is aangevraagd. Daarvan is voorlopig enkel de eerste fase goedgekeurd. (zone vanaf Europahal tot waar demping van Visserijdok mogelijk wordt) Fase 1 van de vismijnsite wordt gebouwd tegen 2015 -2016. De rest zou worden ingevuld volgens noodzaak.

De zone aan de Spinoladijk is bestemmingsmatig natuurgebied. Hier moet bekeken worden hoe hiermee kan omgegaan worden. Het nieuwe decreet biedt wel de mogelijkheid om met een gemeentelijk RUP af te wijken van gewestelijke bestemmingen.


Strategisch project

71 

linken onderling versterken?

Een overleg tussen de betrokken partijen is wenselijk (standpunten mbt ligging bepalen): Mobiliteit  ANB (Leni Demarest)  MDK  AMT  surfclub OSRC  RWo (Wout De Raes)  Westtoer  Toerisme Oostende (Els Goethals)

  

Vismijn: vrachtverkeer Demping dok Woonontwikkeling

 Sara (AGSO) zal samenzitten met Johan Van de Steene om de gezamenlijke mobiliteitsproblematiek te bekijken. Geluidshinder

ILVO



Het probleem mbt verhuis is dat renovatie en nieuwbouw uit verschillende budgetten gefinancierd wordt. Ook is het gebouw en de grond een verschillende eigendom.

13.4.

Flankerende maatregelen

Toerisme   

T

veer Hendrik Baelskaai visserij

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

vissersvaartuigen lossen 's nachts, en laten motoren draaien

 Maatregelen  wonen: oriëntatie slaapkamers, akoestische isolatie  visserij: nutsvoorzieningen op de H. Baelskaai zodat motoren niet moeten blijven draaien voor verwarming en airco  Beheer is hier een belangrijk vraagstuk. De kade is namelijk in eigendom van MDK, maar beheer bij de stad. Dit kan nog wijzigen. Aan de zijde van de Vismijn zijn hier omtrent al afspraken gemaakt met MDK. De havenkapitein zal verantwoordelijk zijn voor de dagelijkse orde. Hier moeten duidelijke afspraken/ reglement voor de Baelskaai gemaakt worden.


Strategisch project

73

14.

projectgroep Nutsvoorzieningen

Overleg met betrekking tot timing en fasering van de noodzakelijke nutsvoorzieningen gedurende het verloop van de eerste uitvoeringsfasen.

T

059 51 71 73

F

059 51 71 77


[email protected]

74

15. 15.1.

Logo Bestaande logo's

NV Oosteroever

uit studie SIEN ontsluiting Oosteroever

vzw Oosteroever: actiegroep die zich omschrijft als 'kritische denktank voor wat reilt en zeilt in de Oostendse haven, in het bijzonder wat betreft de site Oosteroever'

Van belang: exploitatie ~ bezoekerspunt ~ toeristische info


Strategisch project

75


Strategisch project

Reconversie oude haven

Recommend Documents