Recent rekenkameronderzoek ‘De Elementen‘ Spijkenisse (lopend) Panteia heeft eind 2012 van de Rekenkamer van de gemeente Spijkenisse de opdracht gekregen een onderzoek te doen naar een omvangrijk nieuwbouwproject. Dit bouwproject ‘De Elementen’ betreft een nieuw woongebied tussen de Oude Maas en het centrum van Spijkenisse. De Rekenkamer van Spijkenisse wil met dit onderzoek een chronologisch overzicht krijgen van de belangrijkste feiten in de projectfasen tussen 2003 en 2012. Daarnaast wil de Rekenkamer inzicht in de wijze waarop de gemeenteraad is geïnformeerd over belangrijke beslissingen van het college over dit project. Ook wil de Rekenkamer dat wordt nagegaan of het college heeft gehandeld binnen de kaders die de raad (vooraf) heeft gesteld. Ten slotte wil de Rekenkamer weten of in de grondexploitatie voldoende rekening is gehouden met eventuele risico’s, en of de aannames die ten grondslag lagen aan de exploitatie (bijvoorbeeld over de ontwikkeling van het aantal inwoners en grondprijzen) realistisch waren. Opdrachtgever: Rekenkamer Spijkenisse Schuldhulpverlening Hoeksche Waard (lopend) In de Hoeksche Waard hebben vijf gemeenten de uitvoering van de schuldhulpverlening opgedragen aan de Regionale Sociale Dienst. In dit onderzoek ligt dan ook het accent op samenwerking (tussen beleid en uitvoering) en verantwoording (één uitvoerder naar vijf colleges). Daarnaast is er veel aandacht voor kwaliteit en effectiviteit van de uitvoering, waarbij vragen beantwoord worden als: Krijgen burgers met een hulpvraag de juiste diensten aangeboden? Hoe adequaat en kwalitatief zijn die diensten? Worden de beoogde doelgroepen afdoende bereikt? Hoe effectief is de hulpverlening? Het onderzoek is uitgevoerd in vijf stappen: 1. een documentenstudie, analyse van beschikbare cijfers en opstellen van het normenkader, 2. interviews met beleid en uitvoering, 3. interviews met het netwerk rondom schuldenproblematiek, 4. in kaart brengen van drie best practices, en 5. integrale analyse en rapportage. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Hoeksche Waard Uitbesteding van taken aan Verbonden Partijen Alphen a/d Rijn (2013) Onderzoek naar de bestuurlijke vraag of verzelfstandiging van gemeentelijke taken nu eigenlijk wel verbetering oplevert (effectiviteit en efficiency vraagstuk). Het vraagstuk van de doeltreffendheid en doelmatigheid vereist een vergelijkend onderzoek naar de situatie zoals die was vóór verzelfstandiging en die na verzelfstandiging voor vier Verbonden Partijen. Naast bestuurlijke en economische aspecten zijn juridische aspecten van belang bij het aangaan van en werken met Verbonden Partijen in het onderzoek betrokken. Opdrachtgever: Rekenkamer Alphen aan den Rijn Externe inhuur bij Gemeente Harlingen (lopend)
Panteia onderzoekt voor de rekenkamercommissie Harlingen de rechtmatigheid, doeltreffendheid en doelmatigheid van de inhuur van derden door de gemeente. Ook wordt de informatievoorziening naar de raad onder de loep genomen. Men wil o.a. weten of de inhuur van derden volgens het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente verloopt en wat de inhuur van derden de gemeente oplevert en kost. Panteia zet hiervoor de volgende onderzoeksmethoden in: documentanalyse, diepte-interviews op bestuurlijk en ambtelijk niveau, doorlichten van dossiers en een groepsgesprek met raadsleden. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Harlingen Externe inhuur bij Gemeente Den Helder (lopend) Dit betreft een onderzoek naar het beleid ten aanzien van de inhuur van externen in de gemeente Den Helder. De gemeente heeft een Kadernota met een aantal processtappen opgesteld. Het onderzoek moet uitwijzen of de processtappen (met dossiervorming en criteria voor wel of niet extern inhuren) worden gevolgd. Daarnaast wordt er een vergelijking van de inhuur gemaakt met die in andere vergelijkbare gemeenten en wordt het strategische personeelsbeleid van de gemeente onder de loep genomen. Den Helder wil steeds meer een regiegemeente zijn en dit heeft consequenties voor het personeelsbeleid in de toekomst. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Den Helder Hoe kosteneffectief zijn de loketten Aalburg en Altena? ( 2013) Onderzoek naar de uitvoering van sociale voorzieningen door Loket Aalburg en Loket Altena (gemeenten Werkendam en Woudrichem). In dit onderzoek is vooral gekeken naar de kosteneffectiviteit van de uitvoering van de sociale voorzieningen. Bij het onderzoek gaat het om het takenpakket dat de lokett en Aalburg en Altena voor hun rekening nemen op het gebied van de WWB, WMO, WAJONG, IOAZ en IOAW. Vragen die beantwoord worden zijn: In hoeverre is de uitvoering van sociale voorzieningen door de loketten Aalburg en Altena kosteneffectief en doelmatig? Wat zijn de kosten die gepaard gaan met de uitvoering van sociale voorzieningen, en welke verschillen zijn er tussen beide loketten te ontdekken? Zijn deze verschillen te verklaren? Wat zijn de voor - en nadelen van kleine(re) uitvoeringsorganisaties? Bestaat er een optimale omvang? Waar wordt die door bepaald en wat is dan de optimale grootte? Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Land van Heusden en Altena Lokaal economische beleid (2013) Panteia heeft voor de rekenkamers van Capelle aan den IJssel en Krimpen a an den IJssel in een gezamenlijk onderzoek de relevantie, doeltreffendheid en doelmatigheid van het gevoerde economische beleid in de periode 2010-2014 onder de loep genomen. De aanpak bestond uit een analyse van bestaande bronnen, face-to-face interviews met het bestuur en ambtelijk apparaat van beide gemeenten en met Stadsregio Rotterdam, Kamer van Koophandel Rotterdam en andere stakeholders en een telefonische enquête onder ondernemers. Inhoudelijk lag het accent op de ontwikkeling van bedrijventerrein Stormpolder, de regionale samenwerking en de bereikbaarheid van Krimpen. Opdrachtgever: Rekenkamer Capelle aan den IJssel en Rekenkamercommissie Krimpen aan den IJssel
Evaluatie Armoedebeleid gemeente Venray (2013) Onderzoek naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van het Armoedebeleid van de gemeente Venray. Bij doelmatigheid staat de middeleninzet centraal. Wanneer de gemeente erin slaagt om de voorafgestelde doelen te bereiken met een zo beperkt mogelijk budget is sprake van een doelmatige inzet van mi ddelen. Bij doeltreffendheid van het armoedebeleid gaat het om de mate waarin de gemeente erin geslaagd is om de voorafgestelde doelen te bereiken. Het gaat om doelen als vermindering sociale uitsluiting, bevorderen van participatie, bevorderen gebruik voorzieningen, het realiseren van inkomensondersteuning door werk, het bieden van aanvullende inkomensondersteuning, het bieden van ondersteuning bij het voorkomen en oplossen van (problematische) schulden en het optimaliseren van de verhouding tussen uitvoeringskosten en verstrekkingen. Opdrachtgever: Rekenkamer Venray Evaluatie strategische visie Houten (2012) Het doel van de evaluatie was in beeld te brengen op welke wijze en met welk resultaat het college van B & W tussen 2003 en 2012 invulling heeft gege ven aan het realiseren van de ambities, die de gemeenteraad geformuleerd heeft in haar strategische visie “Van groei naar bloei. Houten in 2015”. In het onderzoek is gekeken naar: a. hoe het college van B & W invulling gegeven heeft aan het realiseren van (een selectie van) de ambities uit de nota, b. welke rol het college, de gemeenteraad en de concernstaf hebben gehad bij het sturen op de realisatie van de ambities, en c. wat de belangrijkste succes- of faalfactoren voor wel of niet realiseren zijn geweest. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Houten Externe inhuur bij Gemeente Naarden (2012) Dit betreft een onderzoek dat inzicht moest verschaffen in de aard en omvang van de externe inhuur door de gemeente Naarden en een bijdrage moest leveren aan een doeltreffend, doelmatig en toekomstbestendig inhuurbeleid. Panteia heeft het onderzoek uitgevoerd aan de hand van uitgebreide documentanalyse, drie verschillende cases waarbij de thema’s raamcontract, communicatie en ruimtelijke ordening uitgediept zijn, en een vergelijking met andere gemeenten. Ook zijn divers inhuurdossiers doorgenomen. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Naarden Onderzoek Wmo gemeente Noordenveld (2012) In opdracht van de Rekenkamercommissie van de gemeente Noordenveld voerde Panteia een onderzoek uit naar de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning. De focus binnen het onderzoek lag op het organiseren en leveren van hulp bij het huishouden in de periode 2007-2011. Panteia voerde in dit kader een documentenstudie uit, persoonlijke interviews met betrokkenen binnen de gemeente en een rondetafelgesprek met cliënten. Het onderzoek vormde input voor het opstellen van het nieuwe Wmo-beleidsplan voor de periode 2012-2015. Ook konden op grond van het invoeringsproces lessen getrokken voor de komende decentralisatieoperaties, zoals de overheveling van begeleiding uit de AWBZ naar de Wmo.
Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Gemeente Noordenveld Aanbesteding en realisatie van hulp bij het huishouden door de gemeente Krimpen aan den IJssel (2012) Panteia onderzocht in opdracht van de Rekenkamercommissie Krimpen aan den IJssel de aanbesteding en realisatie van de hulp in het huishouden in de gemeente voor de periode 2006 t/m 2009. De centrale vragen in het onderzoek waren of de hulp bij het huishouden in Krimpen aan den IJssel op een doelmatige en doeltreffende manier wordt ingekocht en of de kwaliteit van de geleverde hulp aan cliënten op de gemeente voldoende gemonitord en geborgd wordt. Opdrachtgever: Rekenkamer Krimpen aan den IJssel Onderzoek budgetbeheersing Wmo, Wwb en Wsw (2012) De sociale wetten Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo), Wet werk en bijstand (Wwb) en Wet sociale werkvoorziening (Wsw) hebben als gemeenschappelijk doel dat iedereen volwaardig in de maatschappij kan m eedoen. Voor gemeenten hebben deze wetten tevens gemeen dat er reële financiële risico’s kleven aan de uitvoering. De doelgroepen van de drie genoemde wetten overlappen deels en een integrale aanpak kan zowel zorgen voor een betere, meer effectieve benadering van de doelgroep als voor een efficiëntere uitvoering. Dit laatste is met het oog op de bezuinigingen zeer wenselijk. In opdracht van de Rekenkamercommissie Zwartewaterland voerde Panteia een onderzoek uit naar de budgetbeheersing van het sociale werkveld (Wmo, Wwb en WSW) in de gemeente. Binnen dit onderzoek zijn kostenstijgingen en budgetoverschrijdingen vastgesteld en van inhoudelijke duiding voorzien. Tevens is een vertaling gemaakt naar verbeterpunten voor het College, de Raad en de ambtelijke organisatie. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Gemeente Zwartewaterland Vrijwillig maar niet vrijblijvend: naar een actiever vrijwilligersbeleid (2012) Voor de rekenkamercommissie van de gemeente Eindhoven heeft Panteia een onderzoek uitgevoerd naar het vrijwilligersbeleid. We onderzochten de doeltreffendheid en doelmatigheid van het huidige beleid. Het accent lag echter op een vooruitblik. We hebben in kaart gebracht welke ontwikkelingen op de gemeente Eindhoven afkomen en wat dit betekent voor het vrijwilligersbeleid. Een centraal begrip hierbij is 'de economische waarde van vrijwilligers'. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Gemeente Eindhoven De Wmo in Woerden: risicobeheersing en rol gemeenteraad (2011) Mede op basis van behoefte van de Raad naar onderzoek naar de beheersing van de risico's in de Wmo, heeft de Rekenkamercommissie Woerden Panteia gevraagd een onderzoek uit te voeren naar het lokale Wmo-beleid. Onderzocht is of er door de gemeente voldoende waarborgen zijn getroffen voor doelmatige en doeltreffende uitvoering van het geformuleerde Wmo beleid. Hierbij is onder meer gekeken naar gestelde beleidsdoelen, de samenhang tussen prestatievelden in de Wmo en aanpalende beleidsterreinen, en de beheersmaatregelen die zijn getroffen om risico’s in de uitvoering te ondervangen. In de praktijk blijkt dat, zoals bij veel gemeenten, beheersmaatregelen vooral zijn getroffen ten aanzien van de
individuele verstrekkingen (prestatieveld 6), waarmee de meeste kosten gemoeid zijn. Bij het beschrijven van de resultaten van het onderzoek is met nadruk aandacht besteed aan mogelijkheden voor de gemeenteraad om haar controlerende en kaderstellende rol ten aanzien van de financiële risico’s in de Wmo te vervullen. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Woerden Van binnen naar buiten, van buiten naar binnen (2011) Panteia heeft voor de Rekenkamercommissie van de gemeente Zeist onderzoek uitgevoerd naar de opzet, de uitvoering en de resultaten van het wijkgericht werken in de gemeente. Er is gesproken met de gemeentelijke organisatie, met de partners van de gemeente zoals de woningbouwcorporaties, de politie, en de maatschappelijke instellingen. Op wijkniveau is burgerparticipatie onderzocht. We spraken met de wijkteams over de gang van zaken in hun wijk en we bezochten de wijkinformatiepunten. In de wijken van Zeist zijn gesprekken gevoerd met allerlei organisaties van wijkbewoners. Ook op straat werd aan wijkbewoners gevraagd naar hun indrukken. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Zeist Handhaving op veiligheid bij bouwen wonen en milieu (2010) Gemeenten zijn verantwoordelijk voor handhaving van wet en regelgeving voor bouwen, wonen en milieu. De rekenkamer wilde onderzoeken hoe de gemeente Langedijk handhaaft op deze terreinen en of ze daarbij specifiek aandacht heeft voor veiligheidsrisico's. Het onderzoek richtte zich op het handhavingsbeleid, de uitvoering van dit beleid en controle en verantwoording richting raad en college. Concreet betekende dit een onderzoek naar de vraag of Langedijk programmatisch en integraal handhaaft en of de informatievoorziening de gemeente in staat stelt om na te gaan of doelen en effecten zijn bereikt en eventueel bij te sturen. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Castricum en Langedijk Samen communiceren (2010) In het gemeentelijk beleid van de gemeente Epe speelt de samenwerking tussen de gemeente en haar burgers en bedrijven een belangrijke rol. In het vorig collegeprogramma is expliciet gesteld dat "lokaal bestuur .. van en voor de burger.. is ". Het huidige programma laat al in de titel weinig te raden over: "Samen verder, samen beter". Voor de rekenkamercommissie van Epe hebben wij een onderzoek uitgevoerd naar de uitwerking van het gemeentelijk communicatiebeleid en de wijze waarop participatie van de burgers in de praktijk vorm krijgt. De rekenkamercommissie heeft voor dit onderzoek voorbeelden geselecteerd op twee beleidsterreinen. Binnen het ruimtelijk ordeningsbeleid werden de communicatie rond de opzet van het bestemmingsplan Oosterhof Heggerenk (Jonasweg in de volksmond) en de structuurvisie Centrum Epe als voorbeeldstudies gekozen. Binnen het buur(t)gerichte ontwikkelingsbeleid is gekozen voor de analyse van de communicatie rond de oprichting van het Kulturhus in Epe. Daarnaast is ook de communicatie onderzocht rond de oprichting van het Kulturhus in Oene, een proces dat nog in volle gang was. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Epe
Wmo-beleid in Wassenaar, Voorschoten en Oegstgeest (2010) In opdracht van de Rekenkamercommissie Wassenaar, Oegstgeest en Voorschoten deed Panteia onderzoek naar het Wmo-beleid in deze gemeenten. Hoofdvraag van het onderzoek was wat de burger nu daadwerkelijk merkt van drie jaar Wmo beleid. Hiervoor zijn doelstellingen, uitvoering, resultaten en effecten van het Wmo-beleid in kaart gebracht en is geanalyseerd in hoeverre zij onderdeel vormen van een logische, consistente beleidscyclus. Om deze vragen te beantwoorden zijn onder andere mystery calls uitgevoerd bij de Wmo loketten van de gemeenten. Opdrachtgever: Rekenkamercommissie Wassenaar, Oegstgeest, Voorschoten