Reader ‘afval’ voor de middenbouw, samengesteld door MEC De Witte Schuur, 2006
-1-
Milieu Educatie Centrum De Witte Schuur Wilhelminaplantsoen 2 1601 LS Enkhuizen tel. (0228) 320 310
[email protected] http://dewitteschuur.bruist.nu KvK: S41.236.569 Bankrekening: 82.54.57.394
Reader ‘afval’ voor de middenbouw, samengesteld door MEC De Witte Schuur, 2006
-2-
Voorwoord Deze reader is samengesteld uit verschillende methoden ondermeer Natuur BuitenGewoon” en zit boordevol lessuggesties rondom het thema (zwerf)afval. Het is ontworpen voor de doe-tentoonstelling “Het wegwerpmuseum” welke in februari en maart 2006 in MEC De Witte Schuur wordt uitgevoerd. Deze reader kan ook zonder tentoonstelling als basis voor een project rondom afval gebruikt worden. Het onderwerp afval uit uw methode kan door deze les ideeën vervangen worden of als aanvulling dienen.
Aanvulling op de reader: o
www.nederlandschoon.nl – op deze website vindt u veel ideeën en materialen te bestellen o.a:
o
het lespakket “Zwerfafval, mooi niet!” voor groep 1 t/m 8, dat door de stichting Nederland Schoon is ontworpen.
o
www.schooltv.nl – met een klik op ‘beeldbank’ kunnen de volgende titels inspiratie en ondersteuning bieden: “op straat in de middeleeuwen”, “glasrecycling”, “zwerfafval”, “groenafval”, “restafval”.
o
Een vuilniswagen op het schoolplein kunt u met Holland-Collect regelen.
o
De reinigingsdienst van de gemeente is meestal bereidwillig om samen met de leerlingen zwerfafval in de schoolomgeving te prikken.
We vinden het vies, vervelend en het staat zelfs op de tweede plaats in de top tien van ergernissen; zwerfafval. Het vuil dat achtergelaten wordt op het schoolplein, de straat en in de natuur en nog jaren blijft rondslingeren. Wist u bijvoorbeeld, dat kauwgom er 20 jaar over doet om te vergaan? Wat noemen we afval? Is afval waardeloos materiaal? Kunnen we leven zonder afval te produceren? Kunnen we ervoor zorgen dat we minder afval produceren? Waarom doe we aan afvalscheiding? En hoe zit het precies met het zwerfafval? “ik ben natuurlijk niet de veroorzaker!” Waarom is zwerfafval zo vervelend? Is het ook gevaarlijk?
In Nederland wordt jaarlijks circa 58 miljoen ton afval geproduceerd. Dit zijn 124 Arena’s vol! In de Amsterdam Arena past zo'n 470.000 ton afval.
Reader ‘afval’ voor de middenbouw, samengesteld door MEC De Witte Schuur, 2006
-3-
Overzicht lessuggesties: Introductie en verkenning
5
a. mind-map
5
b. het adviesbureau
6
c. afvalquiz
7
Mensen maken rommel
8
Werkblad ‘mensen maken rommel’
9
Alles is verpakt
10
Gevaarlijk zwerfvuil
11
Activiteiten: Nieuw papier van oude kranten
12
Werkblad – nieuw papier van oude kranten 13 Afval in de klas
14
Afvalrijmpjes maken
15
Werkblad – afvalrijmpjes maken
16
Afval-interview
17
Afval? Maak er wat van!
17
Houd het schoon
18
Modelkaarten afvalkwartet
19,20
Afsluiting
21
Het rommellied
22, 23
Reader ‘afval’ voor de middenbouw, samengesteld door MEC De Witte Schuur, 2006
-4-
Introductie en verkenning De introductie van het onderwerp kan op vele manieren gedaan worden. U vindt hieronder 3 ideeën, welke ook gecombineerd aangeboden kunnen worden. Deze suggesties brengen expliciet zwerfafval onder de aandacht maar met een kleine aanpassing kunt u het thema breder aanpakken. a. mind-map (ca. 1 lesuur, klassikaal). b. het adviesbureau (ca. 3 lesuren, ‘huiswerk’, werken in kleine groepjes) c. afvalquiz
Suggestie a: mind-map Een speelse en effectieve manier om het onderwerp snel in kaart te brengen is een mindmap: In het midden van het schoolbord komt het woord zwerfafval te staan. De leerlingen noemen hun associaties en deze worden op het bord opgeschreven. U trekt een lijn van zwerfafval naar de associatie('s). Meestal roept een associatie weer een nieuwe associatie op, ook deze worden opgeschreven en met een lijn van het afgeleide woord (de eerdere associatie) verbonden. Als het bord volgeschreven raakt, is het tijd om de boel te ordenen; Welke associaties horen bij elkaar en welke titel geven we die groep. (In het voorbeeld 'BOERDERIJ' zijn de titels Dieren, Voedsel en Machines).
voorbeeld brainstormsessie: de boerderij
Mogelijke ordening: Oorzaak Letterlijke gevaren Invloed op het gevoel en de gevolgen (verloedering en vandalisme) Soorten zwerfaval Zwerfafval en grondstoffen Verwerking van de informatie, bijvoorbeeld een artikel/verslag/tabel/collage maken.
Reader ‘afval’ voor de middenbouw, samengesteld door MEC De Witte Schuur, 2006
-5-
