Biap Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particulieren Gemeente Dinkelland Mei 2014
Inleiding Welkom bij de Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven (Biap). In deze beleidsnota staan de randvoorwaarden op basis waarvan alle bedrijven in de gemeente een inzamelplan kunnen indienen, voor het inzamelen van grof huishoudelijk afval. Er zijn wel een aantal functionele criteria benoemd, op basis waarvan objectief kan worden vastgesteld of het bedrijf vanwege aanwezige activiteiten en locatie geschikt is om een afvalinzamelpunt te openen. Het inzamelplan zal door de gemeente worden getoetst. De gemeente stemt in met het inzamelplan als blijkt dat aan alle voorwaarden wordt voldaan. Bij instemming kan het bedrijf een concessie aanvragen bij de gemeente om een afvalinzamelpunt te exploiteren. Het bestemmingsplan dient te worden herzien door het toevoegen van een aanduiding “inz” (afvalinzameling) op de Verbeelding. Deel 1 – Toelichting De gemeente heeft de verplichting tot het inzamelen van grof huishoudelijk afval. Op ieder perceel in de gemeente moet het mogelijk zijn om grof huisvuil te laten ophalen en er moet een plaats zijn aangewezen waar particulieren hun grof huisvuil kunnen brengen en achterlaten (artikel 10.22, lid 1, sub b Wet milieubeheer). Dit inzamelpunt is gelegen binnen de gemeente of binnen een gemeente waar mee wordt samengewerkt. Afvalbeleidsvisie gemeente Dinkelland en Tubbergen Op 21 januari 2014 heeft de raad van de gemeente Dinkelland de afvalbeleidsvisie gemeente Dinkelland en Tubbergen “Afval is grondstof” vastgesteld. Het doel van de visie is om aan te geven hoe wij tot 2030 met het afval van onze inwoners om willen gaan. Welke ambitie streven we na, welke veranderingen moeten plaatsvinden om deze ambitie te bereiken? De visie is de leidraad waarop het afvalbeleid op de kortere termijn gebaseerd wordt. Op basis waarvan is de toekomstvisie opgesteld? Ontwikkelingen zijn onvoorspelbaar omdat technologische, economische en sociologische ontwikkelingen elkaar beïnvloeden en onverwachte nieuwe ontwikkelingen te weeg brengen. Toch is het belangrijk om een beeld te hebben van de toekomst en los te komen van de dagelijkse realiteit. Beleid en sturing dienen afgestemd te zijn op de toekomstverwachtingen. Het beleid dient flexibel te zijn om in te spelen op nieuwe niet verwachte ontwikkelingen, maar dient ook robuustheid te hebben. Keuzes dienen natuurlijk ook voor de langere termijn gemaakt te worden. De lijn in de keuzes moet consistent zijn om burgers te verleiden tot het gewenste gedrag. Een manier om in de toekomst te kijken is door na te gaan welke factoren van invloed zijn op het afvalbeheer en daarin de ontwikkelingen te analyseren. Op basis van de ontwikkelingen op mondiaal, nationaal en regionaal niveau is een visie en doelstelling geformuleerd. De rol van de overheid verandert. Van een verzorgingsstaat wordt een verschuiving bepleit naar een voorwaardenscheppende staat of een waarborgstaat. Het openbaar bestuur schept de randvoorwaarden voor een ordentelijk maatschappelijk verkeer, waarbij de samenleving zelf vorm geeft aan de invulling en uitvoering van de eigen en gedeelde belangen. In plaats van burgerparticipatie wordt het model overheidsparticipatie. Bij burgerparticipatie ligt het initiatief bij de overheid en mag de burger meedenken, in overheidsparticipatie begint het initiatief bij de burger en reageert de overheid op de wensen van de burger. De overheid kan dan verschillende rollen vervullen. Reguleren houdt in dat de overheid in een verticale verhouding staat tot de burger, handhaving en sanctionering van regels tekenen de gezagsverhoudingen. Het afvalbeleid is omgeven door regelgeving en sturing door de overheid. In de transitie van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie dient steeds bekeken te worden in hoeverre de overheid nog een rol heeft en in welke mate de andere actoren in de samenleving zelfstandig kunnen functioneren. Een voorbeeld hiervan is de papierinzameling, kledinginzameling en oud-ijzerinzameling. De rol van de gemeente is hierin steeds faciliterend geweest, mogelijk dat voor meer deelstromen een dergelijke rol vervuld kan worden. Op de veranderende rol van de samenleving willen we dan ook inspelen.
1 Biap – Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven
Gemeentelijk afvalbrengpunt Dinkelland Tot juli 2013 was er een gemeentelijk afvalbrengpunt in Denekamp. Om te voldoen aan milieueisen zou er veel geïnvesteerd moeten worden in het afvalbrengpunt. Na een afweging is besloten om het afvalbrengpunt te sluiten. De gemeente Dinkelland heeft het afvalbrengpunt van Tubbergen aangewezen als plek waar burgers terecht kunnen. Burgers kunnen hun afval ook brengen naar Oldenzaal. De gemeente Dinkelland voldoet hiermee aan haar verplichtingen. Er is echter ruimte voor het verbeteren van de dienstverlening aan burgers. Tubbergen is immers een flink eind rijden vanuit Denekamp of Deurningen. De dienstverlening aan burgers zou al verbeteren als er andere locaties in de gemeente beschikbaar zijn. Sinds de sluiting van het afvalbrengpunt in Denekamp kunnen huishoudens hun afval aanbieden bij een afvalinzamelingpunt buiten de gemeente. Dit betekent langere reistijden, waarmee de dienstverlening aan inwoners onder druk zou komen te staan. Vanuit de markt zijn er signalen binnengekomen dat een aantal bedrijven interesse heeft in het exploiteren van een inzamelpunt. Hiermee zou de dienstverlening aan inwoners verbeterd kunnen worden en bovendien zou de gemeente geen risicodragende partij meer zijn, hetgeen zekerheid biedt ten aanzien van de kosten van een afvalbrengpunt voor de gemeente. De gemeenteraad heeft dan ook een motie aangenomen om te onderzoeken of particuliere bedrijven een inzamelpunt zouden kunnen openen. Vanuit de gemeente geredeneerd zou dat leiden tot een efficiënte, effectieve en kostendekkende inzameling van grof huishoudelijk afval. Het is immers niet de bedoeling dat de gemeente geld gaat bijdragen aan particuliere bedrijven om een inzamelpunt te openen. Kringloop Eén van de particuliere bedrijven die nu ook al huishoudelijk afval inzamelt is het Kringloopbedrijf. Het kringloopbedrijf is daarmee al een partner in de afvalinzamelingsketen. Het kringloopbedrijf in de gemeente kan een concessie krijgen voor het inzamelen van elektrische apparaten en kleding. Met het kringloopbedrijf zijn afspraken gemaakt over het tegen betaling aan huis ophalen van grof huishoudelijk afval. Het bedrijf dat een inzamelplan indient, beschrijft in het inzamelplan welke afspraken het bedrijf heeft gemaakt of wenst te maken met het kringloopbedrijf. In ieder geval dient het bedrijf af te stemmen met het kringloopbedrijf over de levering van elektrische apparaten van het inzamelpunt aan het kringloopbedrijf. Tevens dient het bedrijf met het kringloopbedrijf te hebben gesproken over de meest wenselijke wijze om grof huishoudelijk afval op te halen bij particuliere huishoudens. Binnen de samenleving zijn er al particuliere bedrijven die zich verantwoordelijk voelen voor het inzamelen van grof huishoudelijk afval. Dat past ook binnen de gemeentelijke afvalvisie. Om die reden willen we bedrijven in de gemeente Dinkelland die voldoen of kunnen voldoen aan de beleidsregels zoals hieronder vermeld, de mogelijkheid bieden een inzamelplan in te dienen bij de gemeente. De gemeente toetst het inzamelplan en als er sprake is van een reëel en haalbaar plan, dan kan de gemeente op basis van het ingediende plan in overleg gaan met het bedrijf voor eventuele aanvullingen. Als aan alle voorwaarden wordt voldaan, kan de gemeente een concessie afgeven. Vervolgens kan het bedrijf een concessie aanvragen om afval in te zamelen. Een standaard concessieovereenkomst is als bijlage bijgevoegd. Als de gemeente kan meewerken aan het verlenen van een concessie, dan dient het bestemmingsplan ter plaatse van het bedrijf herzien te worden, zodat er een aanduiding "specifieke vorm van bedrijf - afvalinzameling" op de Verbeelding wordt opgenomen en de inzameling in de doeleindenomschrijving wordt vermeld. Het bedrijf kan een aanvraag indienen voor herziening van het bestemmingsplan door het invullen en toezenden van een “aanvraagformulier herziening bestemmingsplan”. Het bedrijf is verantwoordelijk voor de aanlevering van een kwalitatief goed ontwerpbestemmingsplan. De gemeente brengt het bestemmingsplan in procedure en brengt hiervoor leges in rekening op basis van de Legesverordening van de gemeente. Status van de beleidsnota De Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven (Biap) krijgen door vaststelling door de gemeenteraad en bekendmaking de status van beleidsregel als bedoeld in artikel 1:3 jo. artikel 4:81 e.v. van de Awb. Voor de onderbouwing van besluiten om al dan niet medewerking te verlenen aan initiatieven rondom het exploiteren van een afvalinzamelpunt kan het college verwijzen naar deze nota. In concrete gevallen kan het college - mits voldoende gemotiveerd - afwijken van de beleidsregels in deze nota. 2 Biap – Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven
Deel 2 – Randvoorwaarden Hier zijn de randvoorwaarden puntsgewijs beschreven. Bedrijven die aan deze randvoorwaarden voldoen, kunnen een inzamelplan indienen. Beoordeling of een bedrijf en/of de locatie voldoet aan de randvoorwaarden geschiedt door de gemeente. Aantal inzamelpunten De gemeente zou graag ten minste één afvalinzamelpunt binnen de gemeente huisvesten, bij voorkeur op een centrale locatie ten opzichte van de grotere bevolkingsconcentraties (met name Weerselo, Denekamp en Ootmarsum). Als er meerdere afvalinzamelpunten worden geopend door particuliere bedrijven, dan zal dat tot gevolg hebben dat de burger minder ver hoeft te rijden om zijn afval te kunnen achterlaten. Het totale aantal inzamelpunten binnen de gemeente zal tot stand komen op basis van marktwerking. In aanmerking komende locaties Bedrijven binnen de gemeente Dinkelland komen in aanmerking voor het exploiteren van een afvalinzamelpunt, als de huidige bestemming een bedrijfsbestemming is en de milieucategorie ten minste 3.1 is. Milieucategorie 3.1 betekent dat er in principe geen milieugevoelige bestemmingen, zoals woningbouw, aanwezig zijn binnen een afstand van 50 meter. Het inzamelen van afval moet naar aard en omvang passen bij de huidige bedrijfsactiviteiten. Het bedrijf dat een afvalinzamelpunt wil openen en om die reden een inzamelplan indient bij de gemeente zal moeten motiveren in hoeverre het inzamelen van afval aansluit bij de huidige bedrijfsactiviteiten. Met name bij loonwerkbedrijven en aannemers is het mogelijk dat het inzamelen van afval aansluit bij de reeds aanwezige bedrijfsactiviteiten. Bereikbaarheid van de locatie Het bedrijf dat een inzamelpunt voor afval wil beginnen is goed bereikbaar vanwege de ligging aan een gebiedsontsluitingsweg (een grotere doorgaande weg). Als geen sprake is van ligging aan een gebiedsontsluitingsweg, dan dient de bereikbaarheid van de locatie en de verkeersveiligheid gewaarborgd te zijn. De locatie dient veilig bereikt te kunnen door gemotoriseerd verkeer, waarbij overig verkeer op de weg niet te zeer gehinderd wordt door het verkeer dat de locatie wil bereiken. De bereikbaarheid is gewaarborgd als de locatie dicht bij een gebiedsontsluitingsweg ligt, waarbij de erftoegangsweg ten minste 5 meter breed is. Als de erftoegangsweg minder dan 5 meter breed is, dan dient aangetoond te worden dat het aannemelijk is dat er sprake is van een goede bereikbaarheid en de verkeersveiligheid gewaarborgd is door het indienen van een bereikbaarheidsplan als onderdeel van het inzamelplan. Het bereikbaarheidsplan wordt (zoals het hele inzamelplan) beoordeeld door de gemeente. Acceptatiebeleid Het bedrijf dat grof huishoudelijk afval inzamelt dient in principe het afval van alle aanbieders (burgers) te accepteren, mits het afval op de juiste wijze gescheiden wordt aangeleverd. Openingstijden Het bedrijf dat een afvalinzamelpunt wil beginnen, moet zich bereid verklaren om ruime openingstijden te hanteren. Van ruime openingstijden is sprake als het bedrijf minstens 4 uur per dag op ten minste zaterdag en vier werkdagen (maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag) open is voor particulieren. Openstelling op zaterdag is van doorslaggevend belang omdat burgers vooral op zaterdag hun afval willen aanleveren. In te zamelen fracties Er zijn verschillende soorten fracties afval te onderscheiden. Een afvalinzamelpunt dient alle door de gemeente aangewezen fracties in te zamelen. In de te verlenen concessie zal worden vastgesteld welke fracties ingezameld moeten worden. Op het afvalinzamelpunt worden in ieder geval, maar niet uitsluitend, diverse soorten hout, bouw- en sloopafval, groen, metaal, klein chemisch afval en asbest ingezameld.
3 Biap – Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven
Grof huishoudelijk afval inzamelen op locatie Het bedrijf dat een inzamelpunt exploiteert, dient bereid te zijn om op afspraak grof huisvuil in te zamelen bij particuliere huishoudens door het verzorgen van het plaatsen en ophalen van een container waar de particulieren hun grofvuil kunnen achterlaten. Maatschappelijke deelname Het bedrijf dat een inzamelplan indient, beschrijft de gevolgen van het openen van het inzamelpunt voor de werkgelegenheid op het bedrijf. Als op basis van het bedrijfsplan blijkt dat er een toename van werkgelegenheid ontstaat, dan zou het een meerwaarde zijn om te onderzoeken of extra arbeidsplaatsen kunnen worden ingevuld door mensen van DinkellandWerkt! aan te stellen. Milieu Voor een volledige beeldvorming is hier een overzicht opgenomen van enkele achtergronden met betrekking tot het taakveld Milieu. Bij de gemeente is de afdeling Wabo aanspreekpunt voor omgevingsvergunningen. Nadat een inzamelplan is ingediend, zal de gemeente toetsen of er een omgevingsvergunning voor de activiteit Milieu dient te worden afgegeven dan wel een melding op grond van het activiteitenbesluit dient te worden ingediend. In overleg met aanvrager wordt vastgesteld welke vervolgstappen ten aanzien van deze vergunning of melding dienen te worden ondernomen. Een Omgevingsvergunning is nodig in de gevallen zoals genoemd in categorie 28 van bijlage 1 van de Bor (Besluit omgevingsrecht). Een vergunning is in ieder geval noodzakelijk als er sprake is van een inrichting voor nuttige toepassing van afvalstoffen, met uitzondering van (onder andere) afgedankte apparatuur tot 100 m³, autowrakken, tot 45 m³ bouw- en sloopafval, oud ijzer tot 50 ton, hout tot 10.000 ton, papier en karton tot 10.000 ton, opslag van ten hoogste 10.000 m³ grond of baggerspecie. In de meeste gevallen is het college van burgemeester en wethouders van de gemeente bevoegd voor het afgeven van de vergunning, in uitzonderlijke gevallen is de provincie bevoegd. Het afhandelen van een aanvraag van een omgevingsvergunning voor de activiteit Milieu duurt ongeveer een half jaar. Een melding dient 1 maand voor het in gebruik nemen van de inrichting of het onderdeel van de inrichting te worden ingediend. Het proces voor het aanvragen van een Omgevingsvergunning voor de activiteit Milieu kan als volgt beschreven worden: 1- vooroverleg, 2- indienen aanvraag, 3- eventueel extra informatie (binnen 4 weken), 4- ontwerp besluit, ter inzage leggen ontwerp besluit (6 weken), 5- eventueel afhandeling zienswijzen, 6- Besluit, ter inzage leggen besluit (6 weken), 7- mogelijkheid tot instellen beroep tijdens inzagetermijn besluit, 8- bij geen beroep: vergunning onherroepelijk. Als er sprake is van een melding, dan is er na de melding een periode van 4 weken waarin nadere informatie kan worden opgevraagd, vervolgens wordt de melding geaccepteerd en vindt er publicatie plaats. Eventueel kunnen maatwerkvoorschriften worden opgelegd bij een melding.
Deel 3 – Inhoud Inzamelplan Een bedrijf dat een afvalinzamelpunt wil gaan exploiteren kan dat bij de gemeente kenbaar maken door het indienen van een inzamelplan. Het inzamelplan kan ingediend worden bij het college van burgemeester en wethouders. Het college zal toetsen of het inzamelplan voldoet aan het gemeentelijk beleid. Als het inzamelplan voldoet, dan kan het bedrijf een concessie aanvragen. Als er een inzamelplan is ingediend dat zicht biedt op realisatie van een afvalinzamelpunt, maar de gemeente nog aanvullingen wil, dan kan de gemeente in gesprek gaan met het bedrijf dat het inzamelplan heeft ingediend. Een inzamelplan bevat in ieder geval de volgende zaken: 1- Plattegrond van het bedrijf met een inrichtingsplan 2- Aan- en afvoerroutes van bezoekers 3- Verkeersplan, inclusief bereikbaarheid en veiligheid 4- Beschrijving van de huidige bedrijfsactiviteiten en in hoeverre het inzamelen van grof huisvuil hier bij aansluit 4 Biap – Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven
5- Voorgenomen openingstijden 6- Beschrijving van de in te zamelen fracties 7- Beschrijving van het bieden van de mogelijkheid voor het plaatsen en halen van een container aan huis voor het inzamelen van grof huisvuil 8- Beschrijving van de voorgenomen samenwerking met het kringloopbedrijf 9- Een inschatting of er extra arbeidsplaatsen ontstaan en een afweging of extra werkgelegenheid via DinkellandWerkt! Kan worden ingevuld. Deel 4 – Concessie en aanbesteding De gemeente kan op basis van een inzamelplan van een bedrijf besluiten om een concessie te verlenen. Er zal dus een concessie moeten worden aangevraagd voordat de gemeente kan meewerken aan het exploiteren van een afvalbrengpunt door een particulier bedrijf. Deze nota Biap beoogt niet een volledig overzicht te geven van de voorwaarden op basis waarvan een concessie verleend kan worden. Omdat het inzamelen van afval een overheidsdienst is, is de aanbestedingswetgeving van toepassing. Het betreft een dienstenconcessie, waarbij het risico in zijn geheel bij een particuliere partij ligt. Geen enkel bedrijf in de gemeente wordt uitgesloten van de mogelijkheid om een afvalinzamelpunt te openen. Er zijn wel concrete selectiecriteria benoemd, op basis waarvan objectief getoetst kan worden of het bedrijf en de locatie geschikt zijn om een afvalinzamelpunt te openen. Omdat er sprake is van gelijke behandeling van alle bedrijven en er sprake is van een transparant selectiesysteem, wordt voldaan aan de aanbestedingswetgeving. In de te verlenen concessie worden o.a. de volgende onderdelen geregeld: - Tarieven - In te zamelen concessies - Wijze van doorberekening aan burger (weging, aantal, m³) - Verplichte aflevering aan Twence van bepaalde stromen - Regeling met betrekking tot elektrische apparaten - Acceptatiebeleid, scheidingsbeleid - Openingstijden - SROI (maatschappelijke deelname) In de bijlage is een algemene concessie overeenkomst opgenomen. Uiteraard zal daarnaast ook voldaan moeten worden aan de bepalingen die de Wet milieubeheer voorschrijft voor het exploiteren van een afvalinzamelpunt. Deel 5 – Bekendmaking Bekendmaking van deze beleidsregels geschiedt middels publicatie in de Dinkellandvisie en op www.dinkelland.nl.
5 Biap – Beleidsregels voor de inzameling van grof huishoudelijk afval door particuliere bedrijven
