RAPPORT VAN BEVINDINGEN FINANCIEEL CONTINUÏTEITSTOEZICHT Stichting 5MaalO
Plaats Bestuursnummer Onderzoeksnummer Datum onderzoek Datum vaststelling
: : : : :
Utrecht 40237 4773916 november 2015 – februari 2016 4 maart 2016
Inhoud 1
Inleiding 5
2
Bevindingen 6
3
Toezichtarrangement financiële continuïteit 8
Pagina 3 van 8
1
Inleiding De Inspectie van het Onderwijs (hierna: de inspectie) heeft in de periode november 2015 – februari 2016 onderzoek verricht naar de financiële positie van Stichting 5MaalO (bestuursnummer 40237). Aanleiding voor het onderzoek waren vragen die voortkwamen uit de risicoanalyse die de inspectie jaarlijks maakt aan de hand van de jaarcijfers. Onderzoeksopzet Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: • analyse van het jaarverslag 2014 en bij het bestuur ter aanvulling of verduidelijking opgevraagde financiële gegevens. • een gesprek met het bestuur op 27 november 2015 en 29 januari 2016. Tijdens het onderzoek beoordeelden wij de financiële positie van het bestuur, met als leidende vraag of de financiële continuïteit van het onderwijs binnen afzienbare termijn in het geding is. Toezichtkader en afbakening onderzoek De inspectie is bij haar onderzoek uitgegaan van de Beleidsregel Financieel toezicht po en vo 2011, inclusief de aanpassingen toegelicht in de sectorale nieuwsbrieven en tevens vermeld op www.onderwijsinspectie.nl. Het onderzoek is niet te kwalificeren als een accountantsonderzoek. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de financiële positie. Hoofdstuk 3 bevat het toezichtarrangement.
Pagina 5 van 8
2
Bevindingen 2.1 Kengetallen In de volgende tabel staan de signaleringswaarden waarmee de inspectie de jaarcijfers van onderwijsbesturen vergelijkt in haar jaarlijkse risicoanalyse, afgezet tegen de kengetallen van Stichting 5MaalO over de afgelopen vier jaar:
Liquiditeit (current ratio) Solvabiliteit 2 Rentabiliteit Financiële buffer Personele lasten/rijksbij drage Personele lasten/totale baten
Primair onderwijs
2011
2012
2013
2014
≤1
0,97
0,92
1,11
1,04
≤ 0,30 laatste 3 jaar negatief
0,30
0,41
0,42
0,45
2,5%
1,3%
2,6%
1,4%
≤0
-3%
-5%
-1%
-5%
≥ 0,95
80%
80%
83%
97%
≥ 0,90
70%
69%
72%
79%
Het resultaat 2014 van Stichting 5MaalO is € 117.625 positief. Het positief resultaat vindt hoofdzakelijk zijn oorzaak in het feit dat de onderhoudsvoorziening is vrijgevallen in 2014. 2.2 Overige bevindingen Met datum 23 juni 2015 is basis financieel toezicht toegekend middels een rapport van bevindingen. Het bestuur gaf aan de (financiële) continuïteit van de scholen te waarborgen middels een beoogde fusie met een Rotterdams bestuur voor haar Rotterdamse scholen en een Schiedams bestuur voor haar Schiedamse scholen. Tevens was een due diligence onderzoek opgestart. De financiële positie ultimo 2014 is nog redelijk te noemen. In de in mei 2015 toe gestuurde meerjarenbegroting was voor 2015 een positief exploitatieresultaat begroot. Voor 2016 tot en met 2018 werden zowel positieve als negatieve exploitatieresultaten begroot. In het bestuursverslag van 6 juli 2015 gaf het bestuur aan te werken aan een structurele verbetering van het resultaat. Eventueel te nemen maatregelen zullen in nauw overleg genomen worden met potentiële kandidaten voor de overname van de scholen van de stichting. De interim bestuurder is tevens in dienst als schooldirecteur van één van de beoogde fusiepartners. Bestuursgesprek 27 november 2015 In het gesprek van 27 november 2015 zijn als belangrijkste (financiele) gespreksonderwerpen de voortgang van de fusie en de actuele financiële positie besproken. Bij het gesprek waren ook aanwezig de bestuurders van de twee beoogde fusiepartners. De drie fusiepartners gaven tijdens het gesprek aan in afwachting te zijn van het advies van de Commissie Fusietoets Onderwijs. Bij een positief advies zou de fusie per 1 januari 2016 gerealiseerd kunnen worden. Ten aanzien van de actuele financiële positie meldde het bestuur dat er geen concrete informatie voor handen was, vanwege het faillissement van het administratiekantoor OSG in september 2015. De bestuurder is tijdens het gesprek gewezen op het belang direct inzicht te verkrijgen in de financiële positie o.a. door middel van een op te stellen liquiditeitsbegroting.
Pagina 6 van 8
Dit is vervolgens vastgelegd op de afsprakenlijst opgesteld door de inspectie van het onderwijs. Daarnaast zou het bestuur de inspectie half december informeren omtrent het advies van de commissie. Bij een positief advies zouden de scholen van Stichting 5MaalO fuseren met de scholen van de twee fusiepartners. In december 2015 deelde de bestuurder mede dat een positief advies was uitgebracht, maar dat de uitwerking van de fusie pas begin 2016 zou plaats vinden. In januari 2016 deelde de bestuurder mede dat de fusie nog niet gerealiseerd was, omdat de fusiepartners van Stichting 5MaalO de financiële toekomst inmiddels anders inschatten. Bestuursgesprek 29 januari 2016 Per 22 januari 2016 is door de raad van toezicht van Stichting 5MaalO een nieuwe interim bestuurder aangesteld. Op 29 januari heeft de inspectie een gesprek gevoerd met de nieuwe interim bestuurder. Deze deelde mede dat de presentatie van de financiële situatie van 5MaalO door het nieuwe administratiekantoor, aanleiding was voor de fusiepartners het fusieproces niet onmiddellijk af te ronden. De interim bestuurder benadrukt dat de fusie niet van de baan is, maar eerst de mogelijkheden onderzocht worden om de financiële positie van de scholen 5MaalO voor de toekomst te verbeteren. De bestuurder is in gesprek met de betrokken fusiepartners en de gemeentes waar de scholen onder vallen. De bestuurder heeft inmiddels inzicht in de voorlopige jaarcijfers 2015: € 271.000 negatief (begroot: € 24.000 positief). De liquiditeit is, volgens de intern opgestelde liquiditeitsbegroting, tot mei 2016 toereikend om aan de financiële verplichtingen te voldoen. De bestuurder heeft thans drie scenario’s voor ogen: • • •
Oplossingen vinden voor financiële problemen en fusie doorgang laten vinden. Fusie bewerkstelligen in fases. Faillissement aanvragen indien de liquiditeitspositie niet meer toestaat de lonen en crediteuren te kunnen betalen.
Pagina 7 van 8
3
Toezichtarrangement financiële continuïteit Aangepast toezicht De bevindingen in hoofdstuk 2 geven aanleiding tot het aanpassen van het financiële continuïteitstoezicht. Ten opzichte van de jaarrekening 2014 is de financiële situatie bij Stichting 5MaalO in 2015 verslechterd, waardoor de financiële continuïteit van de organisatie op korte termijn in het geding is. Op dit moment is een interim bestuurder aangesteld om te bewerkstelligen of de fusie doorgang kan vinden. Dit traject wordt door de inspectie intensief gemonitord. Afspraken Het bestuur informeert de inspectie direct over belangrijke wijzigingen in zijn financiële positie en voortgang in het fusietraject. Het bestuur zendt de volgende informatie zo spoedig mogelijk toe: -geschetste scenario’s en te nemen maatregelen. -liquiditeitsbegroting 2016. -(meerjaren)begroting 2016 en verder. -realisatie 2015 en concept cijfers jaarrekening 2015.
Pagina 8 van 8