B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
December 2008
IN
DIT
NUMMER
• Randstadspoor Utrecht - Breukelen • Haalbaarheidsstudie Utrecht Harderwijk • Rondje spoorprojecten • Krachtige combinatie • Veranderingen station Driebergen - Zeist • Gemeentes extra geld • Lighttrain klaar • Vier keer per uur trein tussen Utrecht - Lunetten
Randstadspoor Utrecht - Breukelen een feit Breukelen heeft een belangrijke rol in het regio-
gewestelijk spoorproduct dat belangrijke
nale openbaar vervoer. Sinds 14 december rijdt
gebieden voor wonen, werken en vrije tijd in
er elk kwartier, dus vier keer per uur – ook
de regio Utrecht met elkaar verbindt.
op zaterdag – een Sprinter tussen Utrecht en Breukelen. Hiermee is Randstadspoor op
> Lees verder
dit traject een feit: een hoogwaardig stads-
Haalbaarheidsstudie Utrecht - Harderwijk Randstadspoor wordt mogelijk uitgebreid met
haalbaar is. Op dit moment wordt nog één
een verbinding naar Harderwijk. Dit om de file-
extra variant bekeken.
druk op knooppunt Hoevelaken te verminderen. ProRail heeft aan de hand van twee scenario’s
> Lees verder
onderzocht of doortrekking naar Hardewijk
Rondje spoorprojecten: Houten, Leidsche Rijn en Amsterdam Rijnkanaal Op diverse trajecten wordt hard gewerkt aan de aanleg van nieuwe infrastructuur voor Randstadspoor. Een update.
> Lees verder
Krachtige combinatie van PHS en RSS Corridors waarbij elke tien minuten een
daarmee een hoogwaardig treinennet.
Intercitytrein en een stoptrein rijdt, dat is de
Belangrijk is dan wel dat PHS en RSS goed
ambitie van het Programma Hoogfrequent
op elkaar afgestemd worden.
Spoor (PHS). Door de frequente stops op de Randstadspoor-stations krijgt deze regio
> Lees verder
Randstadspoor is... snel openbaar vervoer
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Veranderingen bij station Driebergen-Zeist flinke uitdaging Bij station Driebergen-Zeist komen een inhaling,
rijkste knopen nog niet zijn doorgehakt, is de
een ongelijkvloerse kruising en een keervoor-
oorspronkelijk geplande realisatie in 2014
ziening. De veranderingen van het station en
onwaarschijnlijk. Al met al een hele uitdaging.
de omgeving kennen veel onzekere factoren. Er is zorgvuldig overleg nodig om tot een juiste
> Lees verder
mix van besluiten te komen. Zolang de belang-
Gemeentes krijgen extra geld voor P+R-voorzieningen De Rijksoverheid geeft in het kader van Actie-
kunnen mogelijk alsnog doorgaan. In de regio
plan Spoor extra subsidie om de parkeergele-
zijn zeven plaatsen in beeld voor een uitbrei-
genheid rond stations uit te breiden.
ding van P+R.
Parkeerplannen van de NS en gemeentes voor locaties waar de financiering een probleem was,
> Lees verder
LightTrain klaar voor het echte werk Begin 2009 gaan de nieuwe sprinters van NS rijden op de verbinding Utrecht-Den Haag. Deze LightTrains zijn energiezuinig, stil en hypermodern. Een nieuwe mijlpaal voor Randstadspoor.
> Lees verder
Vier keer per uur een trein tussen Utrecht - Lunetten Sinds september 2008 rijden er tussen Utrecht
ling, is ook de frequentie van buslijn 31
Centraal en Utrecht Lunetten vier treinen per
verhoogd. Spitsreizigers vanuit de richting
uur in plaats van twee. Vanaf 14 december, de
Houten kunnen met deze bus vaker vlot naar
ingangsdatum van de nieuwe busdienstrege-
Rijnsweerd en De Uithof reizen – en weer terug.
Randstadspoor is... dicht bij huis op de trein stappen
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Randstadspoor Utrecht - Breukelen een feit Breukelen heeft een belangrijke rol in het regionale openbaar vervoer. Sinds 14 december rijdt er elk kwartier, dus vier keer per uur – ook op zaterdag – een Sprinter tussen Utrecht en Breukelen. Hiermee is Randstadspoor op dit traject een feit: een hoogwaardig stadsgewestelijk spoorproduct dat belangrijke gebieden voor wonen, werken en vrije tijd in de regio Utrecht met elkaar verbindt. In november zijn de laatste voorbereidingen voor de frequentieverhoging tussen Utrecht en Breukelen getroffen: ProRail leverde toen de keervoorziening voor de treinen op. Om de belofte van vaak, snel en comfortabel vervoer waar te kunnen maken, is het belangrijk dat de verschillende vervoersnetten elkaar versterken. Daarom zorgt de regio ervoor dat het busnetwerk naadloos aansluit op de treinen en dat er extra parkeerplaatsen worden aangelegd. Busmaatschappijen GVU en Connexxion hebben hun dienstregeling met ingang van 14 december aangepast. Bewoners en reizigers zijn via een publiekscampagne geïnformeerd over de nieuwe dienstregelingen, de aansluitingen en tariefacties. Voor meer informatie: www.fluitendnaarutrecht.nl.
Nieuw busstation
Up-to-date reisinformatie
Breukelen heeft sinds begin december een
De reisinformatie op het trein- en busstation
nieuw busstation. In 2009 komen daar nog
van Breukelen is straks helemaal up-to-date.
enkele voorzieningen bij: een wachtruimte voor
De provincie Utrecht en NS werken op dit
reizigers en buschauffeurs en een overkapte
moment aan de invoering van een dynamisch
loopverbinding tussen het trein- en het bussta-
reisinformatiesysteem. De nieuwe bussen van
tion. Naar verwachting zijn deze in maart 2009
Connexxion zijn straks uitgerust met informatie-
klaar voor gebruik. In de tussentijd zorgt de
panelen waarop bus- én treininformatie wordt
provincie Utrecht voor tijdelijke voorzieningen.
getoond.
Haalbaarheidsstudie Utrecht – Harderwijk Randstadspoor wordt mogelijk uitgebreid met een verbinding naar Harderwijk. Dit om de filedruk op knooppunt Hoevelaken te verminderen. ProRail heeft aan de hand van twee scenario’s onderzocht of doortrekking naar Hardewijk haalbaar is. Op dit moment wordt nog één extra variant bekeken. Het doel is helder: vier treinen per uur tussen
variant zonder dit nieuwe station. De keuze
Utrecht en Harderwijk. Maar is dit ook haal-
voor het al of niet openen van station Nijkerk
baar? Twee hoofdscenario’s zijn onderzocht,
Corlaer is bepalend voor de infrastructurele
een variant mét de opening van een nieuw
oplossing en daarmee voor de kosten en
station in Nijkerk – Nijkerk Corlaer – en een
kwaliteit van de dienstregeling.
Randstadspoor is... minder overstappen
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Derde scenario
komsten te bespreken en tot een voorstel te
ProRail heeft de eerste onderzoeksresultaten
komen voor een voorkeursvariant. Het streven
opgeleverd. Dit jaar nog wordt een derde
is om in mei 2009 tijdens het MIRT-overleg met
variant aan de rapportage toegevoegd. Voor
de minister afspraken te maken over de opstart
dit derde scenario worden enkele uitgangs-
van een planstudie. Voordat de planstudie start,
punten gewijzigd.
moet er duidelijkheid zijn over het al of niet aanleggen van station Nijkerk Corlaer. Pas als
Vervolg
deze duidelijkheid er is, kan een formeel besluit
In januari 2009 vindt een bestuurlijk overleg
over de planstudie worden genomen.
plaats met alle betrokken partijen om de uit-
Rondje spoorprojecten: Houten, Leidsche Rijn en Amsterdam Rijnkanaal Op diverse trajecten wordt hard gewerkt aan de aanleg van nieuwe infrastructuur voor Randstadspoor. Een update. Utrecht – Houten
verdubbeling – zoals wél het geval is op andere
De aanleg van extra sporen en van het station
delen van het programma Vleugel/Randstad-
Houten Castellum ligt op schema: oplevering
spoor. De aanleg van dubbele sporen is pas
staat gepland voor december 2010. Ook de
noodzakelijk als er tussen Utrecht en Woerden
aanleg van de infrastructuur tussen Utrecht
zes treinen per uur gaan rijden, in plaats van de
Centraal en Houten ligt op schema. De opleve-
vier treinen per uur die NS nu heeft toegezegd.
ring hiervan staat gepland voor december 2015. NS ziet vooralsnog geen reden voor een fre-
Station Leidsche Rijn Centrum
quentieverhoging tussen Utrecht en Woerden
NS, ProRail en de gemeente Utrecht hebben
naar zes treinen per uur. Eerdere studies heb-
afgesproken dat station Leidsche Rijn Centrum
ben hiervoor onvoldoende bewijslast geleverd.
een jaar later dan gepland wordt geopend: in
Zes maal per uur rijden is alleen haalbaar als de
december 2011 in plaats van december 2010.
reizigersstromen opvallend toenemen, bijvoor-
Bij Woerden Molenvliet moet hiervoor een
beeld omdat het gebied bij het beoogde stati-
keervoorziening worden aangelegd, die in
on Majella zich ontwikkelt, óf met een extra
december 2011 gereed zal zijn. Vanaf dat
financiële impuls vanuit de regio. In lijn met de
moment gaan er vier treinen per uur rijden
aanpak van Breukelen wordt nu een Business
tussen Utrecht Centraal en Woerden, in plaats
Case opgestart om de haalbaarheid van de
van de huidige twee per uur.
frequentieverhoging te onderzoeken.
Utrecht – Amsterdam Rijnkanaal Op het traject tussen Utrecht Centraal en Leidsche Rijn komt voorlopig geen spoor-
Randstadspoor is... snel openbaar vervoer
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Krachtige combinatie van PHS en RSS Corridors waarbij elke tien minuten een Intercitytrein en een stoptrein rijdt, dat is de ambitie van het Programma Hoogfrequent Spoor (PHS). Door de frequente stops op de Randstadspoor-stations krijgt deze regio daarmee een hoogwaardig treinennet. Belangrijk is dan wel dat PHS en RSS goed op elkaar afgestemd worden. Het kabinet heeft € 4,5 miljard vrijgemaakt
vervoer zijn van belang voor Randstadspoor.
voor het Programma Hoogfrequent Spoor. Er
Het PHS biedt kansen, maar kan ook betekenen
zijn planstudies gestart naar het rijden volgens
dat plannen en ambities van de regio niet altijd
hogere frequenties, waardoor ‘spoorboekloos
aansluiten bij de ambities van PHS.
rijden’ mogelijk wordt. In deze studies worden ook de gewenste aantallen Randstadspoor-
Belangen van de regio
treinen meegenomen. In 2010 wordt duidelijk
Het Utrechts Verkeer en Vervoer Beraad (UVVB)
welke maatregelen en voorzieningen er nodig
heeft de plannen van PHS bekeken en de
zijn en hoe het beschikbare budget verdeeld
volgende uitgangspunten meegegeven voor
wordt over de verschillende trajecten. Vóór
het onderzoek:
2020 moeten de maatregelen gerealiseerd zijn. • Traject Utrecht-Arnhem: onderzoek ook een
Trajecten onder de loep
variant met zes Randstadspoortreinen per
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat
uur naar Driebergen-Zeist.
neemt de volgende trajecten onder de loep:
• Traject Utrecht-Den Bosch: onderzoek ook een variant met zes keer een Randstadspoor-
• Utrecht-Arnhem • Utrecht-Den Bosch
trein naar Geldermalsen. • Goederenvervoer: onderzoek ook een variant
• Schiphol-Almere-Lelystad
waarbij het goederenvervoer tussen Utrecht
• Den Haag-Rotterdam
en Amersfoort minimaal is.
Ook kijkt het ministerie (landelijk) naar de
Alle uitgangspunten zijn door ProRail en het
routering van het goederenvervoer.
ministerie overgenomen in de studies. We gaan ervan uit dat de combinatie van PHS en RSS
Kans of bedreiging?
écht zorgt voor een optimaal OV, met meer
De trajecten Utrecht-Arnhem en Utrecht-
reizigers die kiezen voor comfortabel en snel
Den Bosch én de routering van het goederen-
reizen per spoor.
Randstadspoor is... dicht bij huis op de trein stappen
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Veranderingen bij station Driebergen-Zeist flinke uitdaging Bij station Driebergen-Zeist komen een inhaling, een ongelijkvloerse kruising en een keervoorziening. De veranderingen van het station en de omgeving kennen veel onzekere factoren. Er is zorgvuldig overleg nodig om tot een juiste mix van besluiten te komen. Zolang de belangrijkste knopen nog niet zijn doorgehakt, is de oorspronkelijk geplande realisatie in 2014 onwaarschijnlijk. Al met al een hele uitdaging. Voor een goede hoogfrequente treinverbinding
krijgt. De grootste onzekerheid zit echter in de
tussen Utrecht en Arnhem zijn bij station
aanleg van een keervoorziening. Het is nog niet
Driebergen-Zeist aanpassingen nodig. Er komt
duidelijk of deze er moet komen. Dat hangt af
een inhaling: een extra spoorlijn waardoor
van het Programma Hoogfrequent Spoor (zie
Intercity’s stoptreinen bij het station kunnen
ook: ‘Krachtige combinatie van PHS en RSS’).
inhalen. Hierdoor wordt het mogelijk om Intercity’s en Sprinters op dit traject te laten
Programma Hoogfrequent Spoor
rijden. Daarnaast wordt een ongelijkvloerse
Het programma PHS, waardoor er veel meer
kruising van het spoor met de Hoofdstraat
intercitytreinen per uur kunnen rijden op
aangelegd. De huidige overweg is een van de
belangrijke trajecten in Nederland, bevat
gevaarlijkste in Nederland. Bovendien is hij
twee mogelijke varianten voor dit traject: één
enorm hinderlijk voor het wegverkeer, omdat
waarbij een deel van de intercity’s stopt op
de spoorbomen een groot deel van de tijd
station Driebergen-Zeist en één waarbij zes
omlaag staan. Als in de toekomst zes
Randstadspoor-treinen stoppen op dit station.
Randstadspoor-treinen op dit station gaan
In het model met de zes RSS-treinen is een
stoppen, is ook een keervoorziening nodig.
keervoorziening nodig. Uit de planstudies van het PHS zal blijken hoe de treinenloop er voor
Bussen en parkeren bij Driebergen-Zeist
Driebergen-Zeist uiteindelijk uit gaat zien.
In de gemeente Heuvelrug roept de uitbreiding van het stationsgebied veel reacties op. De
Knopen doorhakken
vraag is vooral hoe een nieuw busstation en
Ondanks deze onzekerheden moet er wel een
parkeerplaatsen in de stationsomgeving passen.
besluit worden genomen. ProRail zet op korte
Voor een goed werkend Randstadspoor zijn
termijn alle informatie met betrekking tot het
bovendien goede voorzieningen bij de stations
spoor (perrons en keervoorziening) op een rij.
belangrijk. Op dit moment buigt de stuurgroep
Aan de stuurgroep de taak beslissingen te
van het project zich over een oplossing.
nemen over bussen en parkeren rond het stationsgebied Driebergen-Zeist. Het vernieuwde
Komt er een keervoorziening?
RSS-station met voorzieningen bij Driebergen-
De indeling van de perrons is een ander knel-
Zeist stond oorspronkelijk gepland voor 2014,
punt. ProRail heeft nog niet vastgesteld of het
maar zal nu niet eerder dan 2016/2017 gereed
vernieuwde station één of twee eilandperrons
zijn.
Randstadspoor is... minder overstappen
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
Gemeentes krijgen extra geld voor P+R-voorzieningen De Rijksoverheid geeft in het kader van Actieplan Spoor extra subsidie om de parkeergelegenheid rond stations uit te breiden. Parkeerplannen van de NS en gemeentes voor locaties waar de financiering een probleem was, kunnen mogelijk alsnog doorgaan. In de regio zijn zeven plaatsen in beeld voor een uitbreiding van P+R. Snel je auto parkeren op het station en dan ver-
Aanvullingen vanuit de regio
der met de trein. Zeker met een goed werkend
Het voorstel van de NS is een voorlopige lijst.
Randstadspoor (minimaal ieder kwartier een
Het Bestuur Regio Utrecht, de provincie Utrecht
trein) kan dat flink schelen in de reistijd.
en de betrokken gemeenten kunnen deze lijst
Daarom komen er meer ‘Parkeer en Reis’-voor-
nog aanvullen. Het Utrechts Verkeer en Vervoer
zieningen: ze worden groter en verschijnen op
Beraad (UVVB) besluit uiteindelijk welke subsi-
steeds meer plekken. Dat is een speerpunt van
die de regio en gemeentes gaan aanvragen bij
gemeentes, de regio, NS én de rijksoverheid,
het ministerie van Verkeer en Waterstaat (V&W).
die er nu extra subsidie voor vrijmaakt.
V&W en de NS beoordelen de aanvragen. Zelf betalen ze elk een derde van de kosten
Uitbreiding van P+R-voorzieningen is onderdeel
voor een uitbreiding. Het is de bedoeling dat
van het Actieplan Spoor van de rijksoverheid.
gemeentes ook een derde bijdragen, eventueel
Deze voorzieningen verbeteren de mobiliteit
met steun van de regio.
van de reiziger. Gedurende deze kabinetsperiode is het doel om het aantal treinreizigers
Voor de snelle beslissers
ieder jaar met 5% te laten groeien.
Niet alle P+R-plannen kunnen zomaar aanspraak maken op deze subsidieregeling.
Zeven uitbreidingen
Projecten waarvan de financiering al rond is,
De NS heeft een voorlopige lijst gemaakt van
vallen buiten de regeling. Verder is haast gebo-
zeven stations in de regio, waar dankzij de sub-
den: alleen plannen die uiterlijk in 2012 klaar
sidie een snelle uitbreiding van de P+R-plaatsen
kunnen zijn, komen in aanmerking. Gemeentes
mogelijk zou zijn. De schatting van NS gaat om:
moeten de nodige besluitvormingsprocedures hiervoor in 2009 afronden.
Station
Aantal parkeerplaatsen
Promotie De uitbreiding van P+R kan bijdragen aan een
Bunnik
69
betere mobiliteit als reizigers de plekken goed
Baarn
46*
weten te vinden. Het ministerie wil in daarom
Rhenen
50
in een subsidieaanvraag ook terugzien wat de
Soest Zuid
13
gemeente en de regio doen voor de promotie
Driebergen-Zeist
850
van deze parkeervoorzieningen.
Amersfoort Schothorst
200
Breukelen
300
* extra parkeerplaatsen in een groter project van 260 parkeerplaatsen.
Randstadspoor is... snel openbaar vervoer
B E R I C H T E N B R I E F R A N D S TA D S P O O R
LightTrain klaar voor het echte werk Begin 2009 gaan de nieuwe sprinters van NS rijden op de verbinding UtrechtDen Haag. Deze LightTrains zijn energiezuinig, stil en hypermodern. Een nieuwe mijlpaal voor Randstadspoor.
Op uitnodiging van NS nam een delegatie
Modern en duurzaam
van Randstadspoor dit najaar polshoogte in
De Sprinter is speciaal ontworpen voor korte,
Duitsland. Ze kreeg een rondleiding door de
snelle reizen op het spoor. Dat hoeft niet ten
treinenfabriek van Bombardier en maakte
koste te gaan van het comfort. De treinen
kennis met de Sprinter van NS. De nieuwe
bevatten uitgebreide displays voor reizigersin-
generatie Sprinters, gebouwd door Bombardier-
formatie. Het nieuwe model draagt bovendien
Siemens, heet LightTrain en is helemaal
zijn steentje bij aan een duurzame wereld: de
toegerust op vervoer in de stadsregio.
Sprinter is energiezuiniger, stiller en veiliger dan vorige treingeneraties.
Opvallend ruim De Sprinter accelereert vliegensvlug en haalt
Primeur voor Utrecht-Den Haag
160 kilometer per uur. Dat zijn twee belangrijke
De vertegenwoordiging van Randstadspoor
voorwaarden voor snel en soepel vervoer op
stelde tevreden vast dat de LightTrain klaar
het Randstadspoor. De trein heeft een volledig
is voor het echte werk. NS heeft inmiddels
gelijkvloerse instap en veel meer deuren dan
99 exemplaren besteld in een eerste order.
een normale NS-trein. Zo kunnen snel veel
Enkele treinen waren al eerder in Nederland
mensen in- en uitstappen – ook omdat er
om te testen en om machinisten en conducteurs
geen coupés en toiletten in deze trein zitten.
te trainen. Begin 2009 rijdt de Sprinter
Reizigers kunnen de hele trein doorkijken en
LigthTrain op het traject Utrecht-Den Haag.
zien zelfs de machinist zitten. De vele ramen
De komende jaren volgen ook andere trajecten
versterken het gevoel van ruimte in de Sprinter.
van Randstadspoor.
Randstadspoor is... dicht bij huis op de trein stappen