Radboud Universiteit Nijmegen Jaarverslag 2011

2011

Radboud Universiteit Nijmegen Jaarverslag 2011

jaarverslag radboud universiteit nijmegen

Voorwoord

2

voorwoord

Grensverleggend In 2011 zijn de medewerkers van de Radboud Universiteit Nijmegen erin geslaagd om de positieve ontwikkeling die de universiteit de afgelopen jaren heeft doorgemaakt, te continueren. Het schijnbaar niet te verbeteren jaar 2010, met als hoogtepunt de Nobelprijs voor prof. dr. Andre Geim en prof. dr. Konstantin Novoselov, bleek toch te overtreffen. De positie van de universiteit is op het terrein van zowel onderzoek als onderwijs opnieuw verstevigd. Wetenschappers van deze universiteit leveren door middel van onderzoek een belangrijke bijdrage aan innovatie en de oplossing van maatschappelijke problemen. Door nieuwsgierigheid gedreven bestuderen zij de mens en de wereld om ons heen. Studenten krijgen uitstekend academisch onderwijs. Zij worden voorbereid op de veelal verantwoordelijke posities die ze in de samenleving zullen gaan innemen. Dit verslag biedt een overzicht van de opmerkelijke prestaties van deze universiteit in het afgelopen jaar. Over de volle breedte staat de universiteit er goed voor en ze heeft uitstekende perspectieven voor de toekomst. De basis daarvan ligt bij de inzet van iedere student en iedere medewerker die de ambitie koestert om grenzen te blijven verleggen.

Ir. R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn, Voorzitter college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen

Het jaarverslag 2011 van de Radboud Universiteit Nijmegen is vastgesteld door het college van bestuur op 25 mei 2012.

3


Colofon Uitgave, samenstelling, productie Radboud Universiteit Nijmegen Fotografie Dick van Aalst (foto pp. 66-67: Merlijn Doomernik) Eindredactie Machiel van Zanten Vormgeving en opmaak Nies en Partners bno, Nijmegen Druk Van Eck & Oosterink Communicatieregisseurs, Dodewaard Radboud Universiteit Nijmegen Comeniuslaan 4, 6525 HP Nijmegen Postbus 9102, 6500 HC Nijmegen Telefoon: (024) 361 61 61 Telefax: (024) 356 46 06 www.ru.nl © Radboud Universiteit Nijmegen, juni 2012

Afbeelding omslag: computersimulatie van de emissie rond een zwart gat (Charles Gammie, University of Illinois).

4

Inhoud Jaarverslag Algemeen 6 Onderzoek

14

Onderwijs

26

Studenten

36

Personeel

48

Middelen

58

Verslag Stichting Katholieke Universiteit

66

Jaarrekening

72

Controleverklaring

5

106


Dr. P. San Cristobal Zepeda is postdoc aan de Faculteit der Medische Wetenschappen. “2011 bracht voor mij diverse hoogtepunten. Ik kreeg een Veni toegekend en een subsidie van de European Society of Hypertension. Bovendien riep Nierstichting Nederland mijn proefschrift uit tot het beste van 2010. Dat was voor mij het eervolste moment van het afgelopen jaar. Ik onderzoek hoe nieren de bloeddruk reguleren door middel van zouttransport. Vergelijk het met een cv-installatie. Als de druk te hoog wordt, loost de installatie water om de druk te verlagen. De nieren doen dat door middel van zout. De onderzoeksresultaten kunnen een bijdrage leveren aan de behandeling van een te hoge bloeddruk. Speciaal vanwege professor René Bindels ben ik vanuit Mexico naar Nijmegen gekomen. Zijn groep behoort tot de absolute wereldtop op het gebied van de fysiologie. Binnen zijn groep wilde ik heel graag werken.”

6

Algemeen

Pedro San Cristobal Zepeda Postdoc

7


Missie De Radboud Universiteit Nijmegen is een studentgerichte onderzoeksuniversiteit waar onderzoek en onderwijs nauw met elkaar zijn verbonden. Ze behoort tot de beste uni versiteiten van Europa en is actief op vier wetenschapsgebieden: geesteswetenschappen, natuurwetenschappen, gedrags- en maatschappijwetenschappen en medische wetenschappen. Ze schept een intellectueel klimaat dat medewerkers en studenten inspireert en hen uitdaagt de grenzen van de eigen persoonlijke mogelijkheden op te zoeken. De Radboud Universiteit is een onderzoeksuniversiteit. Internationaal toonaangevende wetenschappers verkennen en verleggen de grenzen van het menselijk weten en kunnen. Ze laten zich leiden door zowel wetenschappelijke vragen als maatschappelijke problemen. Ze beoefenen de wetenschap in volledige wetenschappelijke vrijheid en hebben oog voor ethische vragen en maatschappelijke gevolgen die met hun onderzoek verbonden zijn. Ze werken in interdisciplinaire verbanden over de volle breedte van de wetenschap. Fundamenteel en toegepast onderzoek versterken elkaar. De Radboud Universiteit is een studentgerichte universiteit. Haar onderwijs is gebaseerd op de recentste wetenschappelijke inzichten en opvattingen. Studenten leren vanuit een kritische houding complexe vraagstukken te doorgronden en verplichten zich tot een actieve inbreng in de eigen vorming. In het onderwijs van de Radboud Universiteit gaat het om meer dan kennis alleen. Er is aandacht voor iedere afzonderlijke persoon. De Radboud Universiteit wil bijdragen aan de vorming van haar studenten tot gewetensvolle en maatschappelijk betrokken academici die verantwoordelijke posities willen innemen om van daaruit richting te geven aan de samenleving. Filosofische reflectie op het eigen vakgebied is een vast onderdeel van de studie. De Radboud Universiteit is een bijzondere universiteit. De christelijke traditie waaruit de Radboud Universiteit voortkomt, geeft mede richting aan haar onderzoek en onderwijs. Medewerkers en studenten van de Radboud Universiteit voelen zich overeenkomstig die traditie betrokken bij elkaar en bij de samenleving. De Radboud Universiteit werkt wereldwijd met vele universiteiten samen. Ze zoekt actief contact met andere nationale en internationale maatschappelijke organisaties. Zo versterkt ze de kwaliteit van haar wetenschappelijk onderzoek en onderwijs en bereidt ze studenten voor op een internationale toekomst.

8

algemeen

Keuze voor kwaliteit Goed functionerend wetenschappelijk onderzoek en onderwijs leveren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de samenleving. Nederland telt 13 universiteiten die vrijwel allemaal behoren tot de top 200 van de meer dan 18.000 universiteiten die er wereldwijd zijn. Die prestatie is te vergelijken met de situatie waarin alle Nederlandse eredivisieclubs in de Champions League zouden spelen. Het Engelse Times Higher Education Magazine schalt de loftrompet over het universitaire stelsel in Nederland: High achievement on the world stage is something of a Dutch trait. Whether it is science (inventing microbiology thanks to Leeuwenhoek’s microscope), sport (three Fifa World Cup finals), business (Shell, Unilever and Philips all have Dutch roots) or culture (Vermeer to Van Gogh), the Netherlands has always punched above its weight in the international arena. To this list can be added the country’s world-class university system. (Times Higher Education Magazine, 15 december 2011)

Na de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk heeft Nederland de meeste univer siteiten in de top 200. Ons land mag trots zijn op zijn universiteiten. De ontwikkeling die de Radboud Universiteit in de afgelopen jaren heeft doorgemaakt, is opmerkelijk te noemen. De universiteit legt de focus op kwaliteit en de zichtbaarheid daarvan: niet per se groter, maar vooral steeds beter. Mede door deze principiële keuze is het de Radboud Universiteit gelukt om jaar na jaar gestaag haar positie te verbeteren. Dat geldt voor zowel onderzoek als onderwijs. En hoewel 2010 een niet te overtreffen jaar leek, met als uitzonderlijk hoogtepunt de Nobelprijs voor prof. dr. Andre Geim en prof. dr. Konstantin Novoselov, is de universiteit er ook in 2011 in geslaagd de positieve trend vast te houden. Dankzij de inspanningen van alle medewerkers staat de Radboud Universiteit er goed voor. De feiten spreken voor zich. Het aantal promoties steeg van 241 in 2001 tot 311 in 2011. Door de voortdurende stijging (47 procent sinds 2001) van het aantal publicaties neemt de Radboud Universiteit een almaar hogere positie in op de verschillende wereldranglijsten van universiteiten. De ontwikkeling van de citatie-impactscores laat zien dat wetenschappers van de Radboud Universiteit vaker en meer dan gemiddeld worden geciteerd. De studenttevredenheid is in de afgelopen jaren gestegen tot een opmerkelijk hoge score van 7,8. In de Keuzegids Hoger Onderwijs voert de Radboud Universiteit in 2011 de lijst aan van de zes brede klassieke universiteiten. Het aantal studenten nam in de afgelopen jaren toe tot ruim 19.000. Veel studenten vervullen na hun studie verantwoordelijke functies. Maar helaas zit het economische tij niet mee en is de werkgelegenheid in het afgelopen jaar ook voor jonge academici gedaald.

9


2001

2011

Groei

Studenten

14.154

19.103

35%

Afgestudeerden (master)

2.012

2.751

37%

Studenttevredenheid

7,2

7,8

Publicaties

3.810

6.044

59% 45%

Promoties

214

311

Citatie-impact

1,24

1,45

Medewerkers (fte)

4.173

4.758

14%

Baten

€ 379,9 miljoen*

€ 506,5 miljoen

33%

€ 275,2 miljoen*

€ 280,2 miljoen

1,8%

Eigen vermogen *geïndexeerd naar prijspeil 2011

Ook de Radboud Universiteit kan zich niet aan de economische crisis onttrekken. Consequentie is dat er een bezuinigingsprogramma van maar liefst 21 miljoen euro is doorgevoerd. Dankzij het terughoudende uitgavenbeleid van de afgelopen jaren is het mogelijk om onderwijs en onderzoek daarbij vrijwel volledig te ontzien. Op deze wijze hoopt de universiteit de positieve trend te kunnen blijven voortzetten. Wetenschappelijke integriteit is een groot goed dat gekoesterd en onderhouden moet worden door de universiteit en alle onderzoekers. Toch kwam die integriteit in Nederland het afgelopen jaar onder vuur te liggen. Dit deed veel stof opwaaien binnen de academische gemeenschap en de discussie ging niet aan de Radboud Universiteit voorbij. Een van de hoogleraren kreeg van het college van bestuur een openbare berisping vanwege professioneel onzorgvuldig handelen. Van fraude was geen sprake. Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs vormen de motor van sociale, culturele en economische ontwikkeling. Dat geldt vooral in tijden waarin het economisch tegenzit. Ontwikkeling van kennis is van groot maatschappelijk belang omdat het de basis voor toekomstige vooruitgang is. Het academisch onderwijs levert de mensen die in de toekomst belangrijke beslissingen nemen over allerlei zaken in ons land en in Europa. Die mensen moeten goed zijn opgeleid en academisch zijn gevormd. Resultaten uit het fundamenteel onderzoek zullen op termijn tot toepassingen leiden en dan een bijdrage leveren aan vooruitgang en welvaart van de toekomstige generaties. Dat vraagt om investeringen. Tegelijkertijd confronteert de overheid universiteiten met bezuinigingen terwijl onze buurlanden blijven investeren in academisch onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Dat valt internationaal op. Het Internationaal Monetair Fonds concludeerde in het voorjaar van 2011 dat Nederland te weinig uitgeeft aan onderzoek. In december sloten de universiteiten een hoofdlijnenakkoord met de overheid. De afspraken moeten leiden tot het verbeteren van studiesucces en de kwaliteit van het onderwijs, tot meer profilering en differentiatie in het onderwijs en tot een scherp onderzoeksprofiel. Daarmee sluit het akkoord vrijwel naadloos aan op de agenda van de Radboud Universiteit. In 2012 zullen op basis van het hoofdlijnenakkoord nadere afspraken gemaakt worden met de overheid.

10

algemeen

De Radboud Universiteit moet en wil een belangrijke rol blijven spelen in het Europese wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Met de huidige overheidsmaatregelen is dat verre van eenvoudig. Toch blijft de universiteit ook in 2012 investeren in onderwijs en onderzoek om zo de positieve ontwikkeling van de afgelopen jaren te kunnen blijven voortzetten.

11


Organigram

Stichting Katholieke Universiteit (SKU) OR UGV Universitaire Gezamenlijke Vergadering

Ondernemingsraad

Radboud Universiteit Nijmegen College van bestuur

USR Universitaire Studentenraad

OC Onderdeelcommissie OR

Clusters

Faculteiten

• Ondersteuning • Facilitair • ILS-RU • ITS • IOWO**

• Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen • Letteren • Rechtsgeleerdheid • Sociale Wetenschappen • Managementwetenschappen • Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica • Medische Wetenschappen

OC FGV Facultaire Gezamenlijke Vergadering

UMC St Radboud* Raad van bestuur

Onderdeelcommissie OR

FSR Facultaire Studentenraad

OPCIE

Onderwijs

Onderzoek

116 opleidingen

18 instituten

UMC St Radboud

Opleidingscommissies

* De Radboud Universiteit en het UMC St Radboud maken beide onderdeel uit van de Stichting Katholieke Universiteit. De medische faculteit van de Radboud Universiteit Nijmegen en het St Radboud Ziekenhuis vormen samen het UMC St Radboud. De verantwoordelijkheid voor het onderzoek en onderwijs in het UMC St Radboud ligt bij het college van bestuur van de universiteit. Voor de patiëntenzorg en de bedrijfsvoering in het UMC is de raad van bestuur van het UMC verantwoordelijk. Het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit houdt het toezicht. Via het College voor Bestuurlijke Samenwerking (CBS) stemmen het college van bestuur van de universiteit en de raad van bestuur van het UMC St Radboud hun strategisch beleid en hun bedrijfsvoering op elkaar af. In het kader van de Wet Milieubeheer hebben de universiteit en het UMC St Radboud samen een aanvraag ingediend ter actualisatie van de milieuvergunning. De provincie Gelderland heeft hiermee in januari 2011 ingestemd. ** IOWO is op 1 januari 2012 in deze vorm opgeheven.

12

algemeen

Kengetallen Radboud Universiteit Nijmegen

2007 2008 2009 2010 2011

Aantal ingeschreven studenten Totaal

17.771

18.085

18.624

19.137

19.103

Bachelor

14.603

14.365

13.927

13.736

13.150

Master

3.168

3.720

4.697

5.401

5.953

Eerstejaars instelling

3.933

4.112

4.316

4.477

4.262

2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011

Master- (en doctoraal)diploma’s

2.613

2.429

2.362

2.588

2.751

2007 2008 2009 2010 2011

Academische promoties

262

260

264

283

311

Wetenschappelijke publicaties

5.288

5.349

5.467

5.611

6.044

Aantal medewerkers (fte)

4.283

4.358

4.413

4.574

4.758

Toelichting Aantal ingeschreven studenten: het aantal op 1 oktober ingeschreven studenten en extranei, inclusief postdoctoraalstudenten. Vanaf 2002 is de bachelor-masterstructuur ingevoerd bij zes van de zeven faculteiten. Aan de Faculteit der Medische Wetenschappen is deze pas in 2006 ingevoerd. Dit heeft tot gevolg dat de verhouding bachelor-/masterstudenten vanaf 2007 jaarlijks is verschoven. Eerstejaars instelling: het totaal aantal studenten dat voor het eerst is ingeschreven voor een opleiding van de Radboud Universiteit (bachelor-, master-, ongedeelde en postdoctorale opleidingen) vóór 1 oktober, inclusief de laatinschrijvers (na 1 oktober) van het jaar daarvoor. Master- en (doctoraal)diploma’s per studiejaar (1 september tot en met 31 augustus). Academische promoties: het totaal aantal promoties per kalenderjaar. Aantal medewerkers: het aantal fte’s per 31 december 2011, inclusief het aantal medewerkers van de Faculteit der Medische Wetenschappen.

13


Op 6 juni 2011 ontving prof. dr. H.D.E. Falcke de Spinozapremie, de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap. Falcke ontving de premie van 2,5 miljoen euro voor onderzoek op het gebied van zwarte gaten en kosmische deeltjes. “Dankzij de Spinozapremie heeft mijn onderzoek veel extra aandacht getrokken. Ik heb genoten van de vele boeiende gesprekken met wetenschappers, politici en ook met journalisten. Zij dwongen me om mijn werk op een andere manier te verwoorden. Het viel me op dat journalisten vaak vroegen naar de relatie tussen mijn wetenschappelijke werk en mijn geloof, omdat ik ook predikant ben. Voor sommigen zijn dat blijkbaar tegenpolen, maar voor mij niet. Het beantwoorden van al die vragen was voor mij heel verhelderend. De premie zal ik met name besteden aan onderzoek naar zwarte gaten. Ik hoop in de toekomst de rand van een zwart gat, de zogenaamde waarnemingshorizon, daadwerkelijk te kunnen zien. Volgens mijn theorie zou dat moeten kunnen.”

14

Onderzoek

Heino Falcke Hoogleraar Astrofysica


Het wetenschappelijk profiel van de Radboud Universiteit Binnen de Radboud Universiteit zijn onderwijs en onderzoek nauw verweven. Studenten worden opgeleid door docenten die zelf actief zijn in wetenschappelijk onderzoek. Het onderzoek dient te voldoen aan de hoge kwaliteitsstandaard die voor wetenschappelijk onderzoek aan de Radboud Universiteit geldt. Binnen dit vooraanstaande onderzoek is een negental subdisciplines te identificeren waarvan de kwaliteit van onderzoek boven het – hoge – algemene niveau uitstijgt. Deze wetenschappelijke topgebieden kleuren het Nijmeegse onderzoek in en bepalen mede de ontwikkelingsrichting van het onderzoekspalet.

Wetenschappelijke topgebieden Radboud Universiteit Nijmegen • Organische chemie • Vastestoffysica • Microbiologie • Cognitieve neurowetenschappen • Infectieziekten en immunologie • Antropogenetica • Taalwetenschap • Ondernemingsgericht recht • Astrofysica

Maatschappelijke thema’s De onderzoeksagenda van de Radboud Universiteit wordt mede geïnspireerd door ontwikkelingen in en vraagstukken van de maatschappij. De keuze voor te bewerken wetenschappelijke disciplines is veelal een kwestie van lange termijn, met bijbehorende diepte-investeringen in personeel en materieel. De maatschappelijke thema’s daaren tegen veranderen sneller en zijn aan de ontwikkeling van de tijdgeest onderhevig. Het onderzoek van de Radboud Universiteit bestrijkt een zevental maatschappelijke thema’s.

Maatschappelijke thema’s Radboud Universiteit Nijmegen • Europa en zijn werelden • Taal en communicatie • Ontwikkeling van de samenleving en recht • Gedrag en opvoeding • Moleculen en materialen • Water en wetlands • Diagnostiek en behandeling op maat (personalised medicine)

Valorisatie Valorisatie, het tot maatschappelijke waarde brengen van wetenschappelijke kennis, vindt in de vier hoofddomeinen van wetenschappelijk onderzoek van oudsher op verschillende manieren plaats.

16

onderzoek

Domein

Interactie met maatschappij

Geesteswetenschappen

Publiek (debat, tentoonstellingen, lezingen)

Mens- en maatschappijwetenschappen

Rechtspraktijk, GGZ-instellingen, overheden

Natuurwetenschappen Bedrijven Levenswetenschappen

(Academisch) ziekenhuis, bedrijven

De Radboud Universiteit wil kennisbenutting in de maatschappij bevorderen en heeft hiervoor de volgende activiteiten ontwikkeld: • postacademisch onderwijs; • onderzoek in samenwerkingsverbanden met private en publieke partners; • publieksactiviteiten; • faciliteren van de totstandkoming van nieuwe bedrijven; • stimuleren van startende bedrijven; • ondernemerschapsonderwijs.

De organisatie van het onderzoek Al het onderzoek van de Radboud Universiteit is ondergebracht in onderzoeksinstituten. Hierdoor is een inspirerende en productieve onderzoeksomgeving gecreëerd, waarin onderzoekers zowel in samenwerking als individueel optimale prestaties kunnen leveren. De uitstekende infrastructuur en faciliteiten, samen met de veelal multidisciplinaire opzet van het onderzoek, hebben hun aantrekkingskracht bewezen bij het verwerven van onderzoeksfondsen en opdrachten van derden.

Onderzoeksinstituten van de Radboud Universiteit Nijmegen • Research Institute for Philosophy, Theology

• Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour

and Religious Studies • Instituut voor Historische, Literaire en Culturele Studies • Onderzoekscentra van de Faculteit der

- Donders Centre for Cognition

- Donders Centre for Cognitive Neuroimaging

- Donders Centre for Neuroscience

Rechtsgeleerdheid

• Nijmegen Centre for Evidence-Based Practice

- Onderzoekcentrum Onderneming & Recht

• Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences

- Centrum voor Staat en Recht

• Nijmegen Institute for Infection, Inflammation

- Centrum voor Notarieel Recht

and Immunity

• Institute for Management Research

• Institute for Genetic and Metabolic Diseases

• Nijmegen Instituut voor Sociaal Cultureel

• Institute for Oncology • Institute for Water and Wetland Research

Onderzoek • Behavioural Science Institute

• Institute for Molecules and Materials

• Centre for Language Studies

• Institute for Mathematics, Astrophysics and Particle Physics • Institute for Computing and Information Sciences • Institute for Science, Innovation and Society

17


KNAW-erkende onderzoekscholen Vijf van de bovenvermelde onderzoeksinstituten zijn KNAW-erkende onderzoekscholen: • Behavioural Science Institute (BSI) – Faculteit der Sociale Wetenschappen • Institute for Molecules and Materials (IMM) – Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica • Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences (NCMLS) – UMC St Radboud en de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica • Donders Centre for Cognition (DCC) – Faculteit der Sociale Wetenschappen, Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica, UMC St Radboud, Faculteit der Letteren en Max Planck Institut für Psycholinguistik • Business and Law Research Centre (Onderzoekcentrum Onderneming & Recht, OO&R) – Faculteit der Rechtsgeleerdheid Daarnaast is de Radboud Universiteit penvoerder van de interuniversitaire KNAWerkende Onderzoekschool Experimentele Subatomaire Fysica (OSAF) en Onderzoeks instituut Klassieke Oudheid Studiën (OIKOS). Naast de hierboven genoemde onderzoekscholen participeren Nijmeegse onderzoeksgroepen in 22 KNAW-erkende onderzoekscholen. Het Nijmeegse Institute for Molecules and Materials, het Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences en het Onderzoeksinstituut Klassieke Oudheid Studiën (waarvan de Radboud Universiteit penvoerder is), ontvingen in 2011 ieder een NWO Graduate School-beurs van 800.000 euro.

Kwaliteitszorg onderzoek De onderzoeksinstituten van de Radboud Universiteit hebben als centrale doelstellingen: het versterken van onderzoekslijnen met perspectief – waartoe externe middelenwerving noodzakelijk is – en de opleiding en begeleiding van promovendi. De Radboud Universiteit rapporteert jaarlijks over de recentste ontwikkelingen op het gebied van onderzoek in het onderzoeksjaarverslag, het Research Report, dat sinds 2004 wordt uitgebracht. Hierin worden ook globale plannen voor toekomstig onderzoek beschreven.

Externe beoordelingen Al het onderzoek van de Radboud Universiteit wordt periodiek beoordeeld door een onafhankelijke, internationaal samengestelde commissie van vooraanstaande wetenschappers. Elk onderzoeksprogramma wordt beoordeeld op vier criteria: kwaliteit, productiviteit, maatschappelijke relevantie en vitaliteit. Ook over het onderwijs aan promovendi wordt een oordeel gegeven. Voor een onderzoeksprogramma dat niet minimaal als ‘zeer goed’ wordt beoordeeld, wordt een plan van aanpak opgesteld om deze kwalificatie te bereiken. Wanneer bij de daaropvolgende beoordeling geen beter resultaat is bereikt, wordt het onderzoek afgebouwd. De standaarden van de beoordelingscriteria zijn: • excellent: internationale voorhoede; • zeer goed: internationaal competitief, nationaal leidend; • goed: nationaal goed, internationaal niet competitief.

18

onderzoek

In 2011 werden drie onderzoeksinstituten van de Radboud Universiteit extern beoordeeld. Daarnaast werd voor het chemieonderzoek en het natuurkundeonderzoek deelgenomen aan een landelijk georganiseerde beoordeling. Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences (NCMLS) De beoordelingscommissie schreef in haar rapport over het NCMLS: ‘Over het geheel beschouwd presteert het onderzoek en PhD-onderwijs van het instituut boven het internationale competitieve niveau’. Sinds de vorige beoordeling heeft het gehele instituut sterke verbeteringen doorgevoerd. Er is een goede verhouding tussen kwaliteit en kwantiteit. Het NCMLS heeft de kansen om vindingen te valoriseren goed benut: er zijn spin-offs opgezet en diverse patentvoorstellen ingediend. Ook de faciliteiten zijn van hoge kwaliteit. Samengevat is het oordeel van de commissie: zeer goed tot excellent op elk van de vier criteria. Nijmegen Centre for Evidence-Based Practice (NCEBP) Het onderzoek van het NCEBP werd eveneens uitzonderlijk goed beoordeeld. De commissie schreef: ‘De kwaliteit en productiviteit van het NCEBP-onderzoek tonen indrukwekkende prestaties’. De commissie adviseert om het NCEBP te promoten als nationaal instituut dat beroemd is door excellent onderzoek en succesvolle implementatie van methoden voor betere gezondheidszorg. Samengevat wordt het NCEBP op drie van de vier criteria als excellent beoordeeld en op één als zeer goed. Behavioural Science Institute (BSI) Ook het BSI-onderzoek werd zeer positief beoordeeld. De commissie oordeelt als volgt: ‘Het is duidelijk dat het BSI zeer effectief is in het organiseren van een opmerkelijk hoog niveau van functioneren in al haar programmaonderdelen’. Ook het PhD- en onderzoeksmasteronderwijs is volgens de commissie uitstekend. Samengevat beoordeelde de commissie dit instituut op alle criteria als zeer goed tot excellent. Chemieonderzoek Het chemieonderzoek van de Radboud Universiteit is van zeer hoge kwaliteit. Gemiddeld scoorden de negen beoordeelde onderzoeksgroepen op alle vier de criteria zeer goed tot excellent. Natuurkundeonderzoek Ook het natuurkundeonderzoek van de Radboud Universiteit werd bijzonder positief beoordeeld: gemiddeld als zeer goed tot excellent op alle vier de criteria. Nationale en internationale partners Wetenschappelijke samenwerking met sterke nationale en internationale partners leidt tot een grotere wetenschappelijke impact.1 Samenwerking vindt haast vanzelfsprekend plaats tussen individuele onderzoekers of onderzoeksgroepen. Maar in toenemende mate vindt samenwerking ook plaats in geïnstitutionaliseerde samenwerkingsverbanden. De Radboud Universiteit heeft een samenwerkingsverband met de stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM), de noordoostelijke universiteiten (Rijksuniversiteit Groningen, Wageningen UR, Universiteit Twente) en de Technische Universiteit Eindhoven.

1 Wetenschaps- en technologieindicatoren 2010, NOWT.

19


Daarnaast richt de Radboud Universiteit zich nadrukkelijk op intensivering van de internationale wetenschappelijke samenwerking. De samenwerking met Duitse partners verdient daarbij aparte vermelding. Nadrukkelijk wil de universiteit aansluiting blijven houden bij het wereldfront van het fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Zij is ervan overtuigd dat de innovatiekracht van een land uiteindelijk ligt in het fundamentele, grensverleggende onderzoek dat op dit moment verkent waar de mogelijkheden over meer dan tien jaar zullen liggen. De Duitse overheid onderkent het belang van dit onderzoek in hoge mate en investeert daar ook substantieel in. De Radboud Universiteit wil daarom de samenwerking met vooraanstaande Duitse partnerinstellingen intensiveren. In 2011 is een aantal van deze samenwerkingsverbanden geformaliseerd en zijn voor bereidingen voor nieuwe samenwerkingsovereenkomsten in een vergevorderd stadium. Het betreft onder meer: • Max Planck Instituten: psycholinguïstiek (Nijmegen), astrofysica (Bonn), vastestoffysica (Berlijn); • Fraunhofer Instituten: imaging (Bremen); • Helmholtz Instituten: vastestoffysica/magneetvelden (Dresden); • Erwin L. Hahn Institute for Magnetic Resonance: imaging (Universiteit DuisburgEssen).

Onderzoeksprestaties 2011 Het onderzoek van de universiteit presteerde over de gehele linie goed. Dit blijkt uit het aantal wetenschappelijke publicaties en de impact daarvan, de aantallen promoties en het wervend vermogen.

Rankings Als gevolg van deze uitstekende prestaties stijgt de Radboud Universiteit gestaag op vooraanstaande internationale rankings. Positie van de Radboud Universiteit op de Academic Ranking World Universities (ARWU/Shanghai) 2008 2009 2010 2011 183 174 157 135

Wetenschappelijke publicaties Het aantal wetenschappelijke publicaties neemt al jaren toe. In 2011 is het aantal publicaties flink gestegen: van 5.611 in 2010 naar 6.044 in 2011. 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 4.710

20

4.967

5.049

5.288

5.349

5.467

5.611

6.044

onderzoek

Citatie-impactscore Bijzonder is ook dat de publicaties van onderzoekers van de Radboud Universiteit steeds vaker worden geciteerd; sinds 2005 is de citatiescore van de Radboud Universiteit zelfs tot boven het Nederlands gemiddelde gestegen. 1,50

1,40

1,30

1,20

1,10

1,00 01-04

02-05

Radboud Universiteit

03-06

04-07

NL Universiteiten gemiddeld

05-08

06-09

Bron: WTI-rapport 2011

Promoties In 2011 promoveerden 311 mannen en vrouwen tot doctor. Waar het aantal promoties enige jaren schommelde rond de 260, steeg het in 2010 naar 283 en in 2011 zelfs naar 311. 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 214 226 241 262 260 264 283 311

Onderzoeksinzet De totale omvang van de onderzoekscapaciteit is in 2011 weer verder gestegen; deze stijging heeft bij de eerste en derde geldstroom plaatsgevonden. De Radboud Universiteit is al jaren zeer succesvol bij het verwerven van externe onderzoekssubsidies. In 2011 werd de onderzoekscapaciteit van de Radboud Universiteit voor 62 procent gefinancierd met extern geworven middelen. Ontwikkeling omvang onderzoek naar geldstroom in fte

2009

2010

1e geldstroom

725,7

741,0

775,1

2e geldstroom

576,4

612,1

616,3

584,9

635,0

664,8

3e geldstroom Totaal

21

2011

1.887,0 1.988,1 2.056,2


Valorisatie De Radboud Universiteit is er met bovenstaande aanpak en instrumenten in geslaagd om in de afgelopen jaren tientallen innovatieve bedrijven te starten, onder andere met behulp van het Technopartnerproject KERN. Hierdoor is de werkgelegenheid in de regio aanzienlijk gegroeid. Onderzoekers van de Radboud Universiteit zijn bijzonder succesvol in het acquireren van zogenaamde Valorisation Grants van de Technologiestichting STW. In 2011 kende STW een bedrag van in totaal circa 675.000 euro toe aan verschillende projecten van de Radboud Universiteit. Het is bijzonder dat een algemene universiteit zoveel subsidies van STW in de wacht sleept. Het is een teken van de kracht en maatschappelijke relevantie van het onderzoek van de Radboud Universiteit. Door investeringen in het ondernemerschapsonderwijs is de interesse van studenten in ondernemerschap de afgelopen vier jaar aanzienlijk toegenomen. In 2011 zijn 950 studenten van de Radboud Universiteit op deze wijze bereikt. De komende jaren zullen de activiteiten ten behoeve van valorisatie worden voortgezet en waar mogelijk verder versterkt, onder andere via een subsidie van EL&I aan het project Gelderland Valoriseert.

Internationale subsidies Advanced Grant European Research Council • Prof. dr. R.J.M. Nolte Prof. dr. Nolte, hoogleraar Organische chemie, ontvangt van de European Research Council 1,6 miljoen euro om vijf jaar lang onderzoek te doen naar een moleculair machientje dat achter elkaar reacties kan uitvoeren op een lang molecuul. Zijn voorstel werd gehonoreerd met een 9,2 en is daarmee een van de drie toegekende voorstellen van onderzoekers van Nederlandse universiteiten. Het project omvat de ontwikkeling van moleculen die langs een polymere draad glijden en dan veranderingen in deze draad aanbrengen, een nieuw type katalysator dus, gemodelleerd naar de natuur. Processieve katalyse, noemt Nolte dat, een nog vrijwel onontgonnen gebied in de chemie. Dit ERCproject borduurt voort op succesvolle projecten van Nolte’s groep in het verleden. In 2008 schreef die groep in Science hoe zo’n lange polymeer de weg naar binnen vindt door zo’n ringvormig molecuul.

Starting Grants European Research Council De Radboud Universiteit heeft vier prestigieuze Europese onderzoeksbeurzen (ERC Starting Grants) verworven voor startende toponderzoekers. Prof. dr. Medendorp, prof. dr. Ernestus, dr. ir. Veltman en dr. Radstake ontvangen elk een subsidie van 1,5 miljoen euro om een eigen onderzoekslijn op te zetten. De vier wetenschappers en hun onderzoek op een rij:

• Prof. dr. W.P. Medendorp (Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour) Prof. dr. Medendorp gaat met deze subsidie onderzoek doen naar de koppeling tussen waarnemen (perceptie) en handelen (actie) in dynamische omgevingen. Hoewel we al veel weten over hoe hersenen zintuiglijke en motorisch signalen in een statische omgeving verwerken, is er nog weinig bekend over de vraag hoe dit proces van senso motorische integratie verloopt in het dagelijks leven in omgevingen die continu ver anderen. Met behulp van een combinatie van verschillende technieken (psychofysica, beeldvormende technieken, computersimulaties en patiëntstudies) hoopt Medendorp de neurale berekeningen en de rol van sensorische, motorische en cognitieve signalen te doorgronden. Uitkomsten van dit onderzoek kunnen in de toekomst belangrijk zijn voor de ontwikkeling van revalidatieprogramma’s.

22

onderzoek

• Prof. dr. M.T.C. Ernestus (Centre for Language Studies) Prof. dr. Ernestus krijgt deze subsidie voor het project ‘The challenge of reduced pronunciation variants in conversational speech for foreign language listeners: experimental research and computational modeling’. Zelfs na vele jaren studie hebben ‘vreemde-taal-leerders’ nog veel moeite met het verstaan van spontane conversaties. In dit project onderzoekt Ernestus in detail hoe Spanjaarden gereduceerde uitspraakvarianten in het Engels verwerken en hoe Nederlanders gereduceerde uitspraakvarianten in het Frans verwerken. Dit onderzoek zal leiden tot de eerste psycholinguïstische theorie over hoe luisteraars woorden in spontane spraak in een vreemde taal verwerken. Deze theorie zal volledig computationeel geïmplementeerd worden. Daarnaast zal het project leiden tot de ontwikkeling van betere lesmethoden voor het leren verstaan van een vreemde taal.

• Dr. ir. J.A. Veltman (Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences) Dr. ir. Veltman gaat met deze subsidie de komende vijf jaar onderzoek doen naar spon tane mutaties als oorzaak van een verstandelijke handicap. Een publicatie van Veltman en collega’s over dit onderwerp, in Nature Genetics in november 2010, trok al veel aandacht. In dat artikel stelden zij dat veel verstandelijke handicaps worden veroorzaakt door een nieuwe mutatie in de zaadcel of eicel van de ouders. Deze handicaps worden dus niet van generatie op generatie doorgegeven, maar ontstaan door spontane genetische veranderingen. Het kind heeft een foutje in een gen dat bij beide ouders nog in orde is. De ontdekking van Veltman en collega’s geeft een verklaring voor meer dan de helft van de – tot dusver – onverklaarbare verstandelijke handicaps.

• Dr. T.R.D.J. Radstake (Reumatologie, UMC St Radboud) Dr. Radstake gaat de Europese subsidie gebruiken om onderzoek te doen naar sclerodermie. Deze ziekte, die officieel systemische sclerose heet, is een ernstige auto-immuunaandoening, met als kenmerk dat het bindweefsel van de huid en van interne organen, zoals hart, maag en longen, ‘verlittekent’ en hard wordt. De aandoening komt voor bij een op de tienduizend mensen. Sclerodermie leidt vaak tot ernstige invaliditeit en een vroege dood. Naar de oorzaak van deze ziekte is lang gezocht in de belangrijkste cellen van het bindweefsel, de fibroblasten, die zich bij sclerodermiepatiënten abnormaal gedragen. De onderzoeksgroep van Radstake heeft recentelijk een reeks belangrijke ontdekkingen gedaan, waaruit duidelijk werd dat er iets heel anders aan de hand is. Niet de fibroblasten zélf zijn de oorzaak van de ziekte, maar cellen uit het afweersysteem, plasmacytoïde dendritische cellen, ofwel pDC’s. Radstake wil met verschillende strategieën nagaan of het mogelijk is de ziekte tot stilstand te brengen door de pDC’s uit te schakelen.

Nationale subsidies Spinozapremie De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kent de NWOSpinozapremie toe aan Nederlandse onderzoekers die zowel nationaal als internationaal tot de absolute top van de wetenschap behoren. De wetenschappers ontvangen de premie voor hun voortreffelijke, baanbrekende en inspirerende onderzoek. De laureaten zijn internationaal vermaard en weten jonge onderzoekers te inspireren. Prof. dr. Heino Falcke, hoogleraar Astrodeeltjesfysica en radioastronomie aan de Radboud Universiteit, heeft op 6 juni 2011 de Spinozapremie van NWO ontvangen. De Spinoza premie is de hoogste Nederlandse onderscheiding in de wetenschap. Falcke ontvangt de premie van 2,5 miljoen euro voor zijn wetenschappelijk onderzoek op het gebied van zwarte gaten en kosmische deeltjes.

23


Prof. dr. Falcke doet onderzoek naar zwarte gaten, misschien wel de meest mysterieuze objecten in het heelal. De zwaartekracht in een zwart gat is zo groot dat zelfs licht er niet aan kan ontsnappen. En door een zwart gat wordt materie op ongekend efficiënte wijze omgezet in energie. Falcke berekende en beschreef in een serie publicaties hoe we ons een zwart gat moeten voorstellen. Hij baseerde zich op theorie en observatie van het superzware zwarte gat in het centrum van onze Melkweg en de radiostraling die daaruit voortkomt. Vervolgens toonde hij met berekeningen aan hoe aan de rand van een zwart gat (de waarnemingshorizon of event horizon) een ‘zwartegatschaduw’ zou ontstaan die te detecteren zou moeten zijn met speciale radiotelescopen. De laatste jaren houdt Falcke zich vooral bezig met de nieuwe generatie radiotelescopen zoals de Low Frequency Array (LOFAR-)telescoop. LOFAR is een revolutionaire nieuwe radiotelescoop die bestaat uit vele radioantennes, verdeeld over Nederland en de rest van Europa, met in het hart een supercomputer. Falcke was betrokken bij het ontwerp van de telescoop, is voorzitter van het Nederlandse LOFAR Astronomy-consortium en van het International LOFAR Telescope-bestuur.

Vernieuwingsimpuls Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) Vici De Vici-subsidie is bestemd voor zeer ervaren onderzoekers die hebben aangetoond met succes een eigen vernieuwende onderzoekslijn tot ontwikkeling te kunnen brengen en die als coach voor jonge onderzoekers kunnen fungeren. In 2011 verwierven vijf toponderzoekers van de Radboud Universiteit een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro.

Vidi De Vidi-toekenningen van elk 800.000 euro over 2011 worden pas in mei 2012 bekendgemaakt.

Veni In 2011 wisten zeventien jonge talenten deze persoonsgerichte onderzoekssubsidie (208.000 euro voor drie jaar) te bemachtigen.

Vici

Prof. dr. M. Ernestus

Centre for Language Studies

Prof. dr. P. Medendorp

Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour

Dr. C. de Korte

Kindergeneeskunde (UMC St Radboud)

Dr. F. van Kuppeveld

Nijmegen Centre for Molecular Life Sciences

Dr. A. Majid

Max Planck Institut für Psycholinguistik en Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour

Vidi

Toekenningen 2011 nog niet bekend

De ronde Vidi-toekenningen is verschoven naar mei 2012

Veni

Dr. S. Abdollahi-Roodsaz

Reumatologie (UMC St Radboud)

Dr. M. van den Brink

Institute for Management Research

Dr. E. Cross

Instituut voor Historische, Literaire en Culturele Studies

Dr. M. Flecken


Dr. E. Glebbeek

Institute for Mathematics, Astrophysics and Particle Physics

Dr. L. Hogeweg


Dr. A. Holschen

Genetica (UMC St Radboud)

24

onderzoek

Veni

Dr. H. Kaal

Instituut voor Historische, Literaire en Culturele Studies

Dr. B. Kartal

Institute for Water and Wetland Research

Dr. E. Ormel


Dr. H. den Ouden


Dr. ir. J. te Riet

Tumorimmunologie (UMC St Radboud)

Dr. E. van Rikxoort

Radiologie (UMC St Radboud)

Dr. P. San Cristobal

Fysiologie (UMC St Radboud)

Dr. F. van de Veerdonk

Algemeen Interne Geneeskunde (UMC St Radboud)

Dr. J. Visser

Neurologie (UMC St Radboud)

Dr. J. Wagemakers

Research Institute for Philosophy, Theology and Religious Studies

Rubicon-subsidies voor de Radboud Universiteit De Rubicon-subsidie is bedoeld om recentelijk gepromoveerde onderzoekers meer onderzoekservaring op te laten doen in het buitenland. De naam komt van de rivier de Rubicon. Julius Caesar stak deze rivier over voordat hij aan zijn zegereeks begon die leidde tot de uitspraak ‘veni, vidi, vici’. Drie jonge onderzoekers van de Radboud Universiteit gaan met een Rubicon-subsidie voor onderzoek naar het buitenland en twee onderzoekers komen met eenzelfde beurs onderzoek doen in Nijmegen. Deze vijf veelbelovende onderzoekers zijn in 2011 geselecteerd voor een subsidie uit het programma Rubicon. Nederlandse instituten die een buitenlandse onderzoeker een jaar onderdak bieden, ontvangen hiervoor 55.000 euro. Nederlanders die naar het buitenland gaan, krijgen een subsidie waarvan het bedrag afhankelijk is van de gekozen bestemming. In iedere ronde heeft NWO 1,7 miljoen euro beschikbaar gesteld voor Rubicon. In verband met de beëindiging van het Rubicon-programma was 2011 het laatste jaar waarin toekenningen hebben plaatsgevonden.

Ontwikkelingssamenwerking In 2011 zijn vier promovendi met steun van het Radboud Fellowshipprogramma gepromoveerd aan de Radboud Universiteit. Het programma is bestemd voor inkomende PhD-kandidaten in het kader van stafontwikkeling aan de thuisuniversiteit. De PhDkandidaat doet onderzoek in de eigen regio en komt voor korte periodes naar Nijmegen voor begeleiding en specifieke onderzoeksfaciliteiten. De promotie vindt aansluitend plaats aan de Radboud Universiteit. Momenteel maken zestig PhD-kandidaten gebruik van dit budget. Verder heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in het kader van capaciteitsopbouw vijf beurzen, samen ruim 91.000 euro, voor buitenlandse studenten toegekend aan de Radboud Universiteit voor het volgen van masteropleidingen en cursussen.

25


In 2011 ontving dr. R.M.P. van Zundert de onderwijsprijs voor jonge docenten. “Dat vond ik echt super. Een mooie waardering voor mijn werk. Ik ben initiatiefnemer van de master Positieve ontwikkeling. Deze houdt zich bezig met veerkracht, mentale gezondheid. Hoe kun je een depressie voorkomen? Positieve emoties spelen daarbij een belangrijke rol. Tijdens mijn lessen gaat het daarom veelal over positieve zaken. Dat heeft een prachtig priming-effect. De studenten worden er blij van en ikzelf ook. Persoonlijke ontwikkeling is mijn passie. Als ik daarover lesgeef, slaat dat blijkbaar over op de studenten. En dat geldt ook andersom: als studenten enthou siast zijn, slaat dat over op mij. Kritiek is er ook. Soms vinden studenten me te lief. Toen ik laatst een paar studenten uitstel wilde geven, werd ik door andere studenten direct gecorrigeerd: ‘Niet doen! Ze moeten zelf goed leren plannen!’”

26

Onderwijs

Rinka van Zundert Docent

27


Als studentgerichte onderzoeksuniversiteit stelt de Radboud Universiteit de verwevenheid tussen onderwijs en onderzoek voorop. Vanuit die invalshoek kiest de universiteit voor disciplinaire opleidingen, die bestaan uit een bachelor én een masteropleiding. Het onderwijs is intensief zodat de relatie tussen docent en student centraal staat. Dit vraagt de nodige kwaliteit van studenten én docenten. Binnen alle opleidingen is het mentoraat ingevoerd. Deskundige, vaardige en inspirerende docenten vormen de ruggengraat van het onderwijs. Goede en gemotiveerde studenten die extra uitdaging zoeken, komen aan hun trekken op de Radboud Honours Academy.

Onderwijsaanbod Per 1 september 2011 biedt de Radboud Universiteit in totaal 39 bacheloropleidingen en 77 masteropleidingen aan. Onder het aanbod van masteropleidingen bevinden zich 11 onderzoeksmasters, 18 masters aan het Instituut voor Leraar en School (ILS) en de postinitiële master Bioethics, verzorgd door de medische faculteit. De Radboud Univer siteit is buitengewoon terughoudend in het ontwikkelen van nieuwe, soms modieuze, opleidingen. Ze geeft de voorkeur aan het – indien nodig – actualiseren van bestaande opleidingen op basis van de recentste wetenschappelijke inzichten en ontwikkelingen.

Herstructurering masteropleidingen In 2010 hebben de Nederlandse universiteiten en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap overeenstemming bereikt over een landelijke herstructurering van het aanbod van masteropleidingen. Voor de Radboud Universiteit betekent dit dat de masteropleiding Fiscaal recht voortaan als zelfstandige opleiding wordt aangeboden. De nieuwe opleiding is in september 2011 van start gegaan. Daarnaast is in het kader van de herstructurering het aantal masterlabels in de geesteswetenschappen verkleind. Alle opleidingen van de Radboud Universiteit in dit domein zullen in 2011 en 2012 worden aangepast aan de nieuwe labels.

Internationalisering De internationalisering van het onderwijs is verder vormgegeven door het vergroten van het Engelstalige onderwijsaanbod. In de bacheloropleidingen Natuurwetenschappen en Internationaal en Europees recht is het aantal Engelstalige cursussen uitgebreid. De Faculteit der Letteren biedt in diverse masteropleidingen Engelstalige programma’s aan. Daarnaast participeert een toenemend aantal masteropleidingen, met name van de Faculteit der Managementwetenschappen, in Europese joint programmes. Een van deze programma’s, Planet Europe, heeft sinds 2011 de beschikking over een Erasmus Mundusscholarship.

Radboud Honours Academy In het kader van de Honours Academy verzorgt de Radboud Universiteit honourstrajecten in de bachelor- en masterfase. Toelating tot de programma’s van de Honours Academy geschiedt door selectie op basis van studieresultaten en motivatie. In 2002 is gestart met een interdisciplinair programma voor tweede- en derdejaars bachelorstudenten, dat in 2009 is uitgebreid met een aantal disciplinaire bachelor programma’s. In september 2011 startte het masterprogramma van de Honours Academy. Dit eveneens extracurriculaire programma kent drie subprogramma’s: Reflections on Science, Reflections on Professions en Beyond the Frontiers.

28

onderwijs

De Radboud Universiteit kiest met de Radboud Honours Academy nadrukkelijk voor een niet-residentieel, ambitieus extracurriculair onderwijsaanbod. De Radboud Universiteit biedt iedere student een goede opleiding en creëert daarnaast voor de meest getalenteerde en gemotiveerde studenten de mogelijkheid in de bachelor- en/of masterfase van de opleiding aan uitdagend extra onderwijs deel te nemen. Interactie tussen de reguliere en bijzonder getalenteerde en gemotiveerde studenten, maar ook tussen de stad en de studenten vindt de universiteit van groot belang. Vandaar de keuze om de Radboud Honours Academy niet af te zonderen van reguliere studenten en ook fysiek op de universiteitscampus te lokaliseren. In een audit over de eerste twee jaar van de bachelorprogramma’s constateert de auditcommissie dat de Radboud Universiteit met haar excellentiebeleid op koers ligt. De manier waarop het honoursonderwijs in de faculteiten wordt opgepakt, verdient een pluim, aldus de commissie: ‘Bij de Radboud Universiteit Nijmegen is een organisatie model opgezet dat succesvol het excellentiebeleid instellingsbreed implementeert. Een goede balans is gevonden tussen centraal gestelde kaders vanuit de Honours Academy, waarbinnen decentraal voldoende ruimte aan faculteiten gegeven wordt om passende excellentieprogramma’s te ontwikkelen.’

Dubbelstudies Bij de faculteiten Rechtsgeleerdheid en Managementwetenschappen kunnen studenten de dubbelstudies recht & economie en recht & management volgen. Met deze studie programma’s kunnen studenten in vijf jaar een bachelor en twee masteropleidingen afronden. Met één jaar extra studietijd kunnen excellente studenten dus zowel een rechtendiploma met ‘civiel effect’ behalen als een master of science-diploma in economie of bedrijfskunde.

Kwaliteitszorg onderwijs De Radboud Universiteit hanteert een cyclisch systeem van kwaliteitszorg, waarbij de interne en externe kwaliteitszorg op een natuurlijke manier in elkaar grijpen. Het vertrekpunt is een cyclus van zes jaar. Dit komt overeen met de periode waarvoor aan opleidingen accreditatie wordt toegekend. De verbinding tussen het interne en externe proces wordt gemaakt door de zelfevaluatie en de jaarlijkse opleidingsjaarverslagen, die voor elke opleiding verplicht zijn sinds het studiejaar 2003-2004. De cyclus is uitgelijnd in het Handboek Kwaliteitszorg Onderwijs. Dit handboek wordt momenteel geactualiseerd waarbij het nieuwe, in 2010 vastgestelde beoordelingskader voor het hoger onderwijs wordt geïncorporeerd. De essentie van het nieuwe kader is dat de externe kwaliteitstoetsing uiteenvalt in een instellingstoets en opleidingsaccreditaties. Opleidingen van een instelling die positief is beoordeeld in de instellingstoets, worden voortaan geaccrediteerd op basis van een verkort opleidingskader.

Instellingstoets In 2011 heeft de Radboud Universiteit als een van de eerste universiteiten met succes deelgenomen aan de Instellingstoets kwaliteitszorg. De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft vastgesteld dat de Radboud Universiteit vanuit haar visie op kwaliteit van het onderwijs een doeltreffend systeem van kwaliteitszorg hanteert, waarmee het de kwaliteit van de aangeboden opleidingen kan garanderen. In het onderliggende rapport worden vooral de grote betrokkenheid van de medewerkers en studenten bij het instellingskwaliteitsbeleid en de verwevenheid van onderwijs en onderzoek geroemd.

29


Onderwijsvisitaties De bachelor- en masteropleidingen Bestuurskunde en de onderzoeksmaster ‘Historische wetenschappen: ideologie, mentaliteit en maatschappelijke praktijk’ hebben in 2011 succesvol het accreditatietraject afgerond. Een integratie van de drie onderzoeksmasters ‘Kunst en visuele cultuur in historisch perspectief’, ‘Historische wetenschappen: ideologie, mentaliteit en maatschappelijke praktijk’ en ‘Letterkunde en literatuurwetenschap: nieuwe filologie’ is in voorbereiding. Hierna zal voor de nieuwe, geïntegreerde opleiding accreditatie worden aangevraagd bij de NVAO. De masteropleiding Niederlande-Deutschland Studien, die in samenwerking met de Westfälische Wilhelms-Universität Münster wordt verzorgd, is geaccrediteerd als joint degree-opleiding. Als gevolg van de herstructurering van het masteraanbod in de geesteswetenschappen, heet deze opleiding voortaan Europese studies. Voor de opleidingen in de geneeskunde en de rechtsgeleerdheid is in 2011 accreditatie aangevraagd. De aan vragen zijn nog in behandeling bij de NVAO.

Numerus fixus De Radboud Universiteit kent vier opleidingen met een numerus fixus: geneeskunde (330), tandheelkunde (67), biomedische wetenschappen (100) en psychologie (450). Voor de opleidingen geneeskunde en tandheelkunde wordt gebruikgemaakt van de mogelijkheid tot decentrale selectie. Voor het studiejaar 2012-2013 is een numerus fixus aangevraagd voor de opleiding bedrijfskunde (300). Hiervan zal 15 procent (45 studenten) worden geselecteerd via decentrale selectie, met het oog op toegang tot de Engelstalige variant van de bachelor opleiding Bedrijfskunde.

Onderwijsprestaties Meer studiesucces is momenteel het belangrijkste beleidsdoel van het onderwijs aan Nederlandse universiteiten. Met de minister is in 2008 de afspraak gemaakt dat in 2014 70 procent van de studenten die zich na het eerste jaar opnieuw inschrijven voor dezelfde opleiding, binnen vier jaar het bachelordiploma moet hebben behaald. In de grafiek is zichtbaar dat het bachelorrendement van studenten aan de Radboud Universiteit gestaag is gestegen: van bijna 54 procent (cohort 2002) tot 67 procent (cohort 2007).

80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 2002

Bron: 1cHO.

30

2003

2004

2005

2006

2007

onderwijs

Diploma’s In het academisch jaar 2010-2011 zijn 3.008 bachelordiploma’s en 2.751 einddiploma’s uitgereikt.

Arbeidsmarktmonitor De Radboud Universiteit laat jaarlijks de positie van afgestudeerden op de arbeidsmarkt onderzoeken. De bevindingen van dit onderzoek worden gepresenteerd in de Alumni monitor. Deze wordt eenmaal in de twee jaar in landelijk verband afgenomen. In het najaar van 2011 zijn alumni van de Radboud Universiteit bevraagd die in het studiejaar 2009-2010 zijn afgestudeerd; gemiddeld ongeveer anderhalf jaar na hun afstuderen. In onderstaande tabel is zichtbaar dat na een geruime periode van een relatief goede arbeidsmarktpositie voor afgestudeerden van de Radboud Universiteit, er een behoorlijke verslechtering is opgetreden. Het werkloosheidspercentage van afgestudeerden van de Radboud Universiteit – berekend voor degenen die beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt – bedraagt in 2011 7,9. Dit is precies gelijk aan het landelijk gemiddelde. In onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van de afgelopen jaren geschetst.

Arbeidsmarktsituatie afgestudeerden Radboud Universiteit. Bron: Alumnimonitor 2011.

in procenten

Betaalde baan RU

97,8

Betaalde baan landelijk

96,2

Werkzoekend RU

2007 2008 2009 2010 2011

2,2

95,2 3,6

94,9

92,1

94,7

96,3

92,1

3,7

5,1

7,9

Werkzoekend landelijk 3,8 5,3 7,9

Overige onderwijszaken Personeelsleden die ook student zijn Eind 2011 volgden zeven medewerkers een studie aan de eigen universiteit. Hierbij zijn niet meegerekend: student-assistenten, surveillanten en promovendi die al een aanstelling kregen vlak voor de afstudeerdatum.

Uitbesteding van bekostigd onderwijs Op de Radboud Universiteit is geen sprake van uitbesteding van bekostigd onderwijs.

Maatwerktrajecten De Radboud Universiteit zet geen rijksbijdragen in voor maatwerktrajecten voor bedrijven of organisaties.

Rijksbijdragen voor private activiteiten De Radboud Universiteit Nijmegen zet geen rijksbijdragen in voor private activiteiten.

31


Onderwijsaanbod Onderstaande tabel bevat alle opleidingen die openstaan voor eerste inschrijving op 1 september 2011. De gehanteerde namen zijn de namen zoals ze in het CROHO zijn opgenomen. Bacheloropleidingen

Opleidings- Studie- vorm last

TAAL EN CULTUUR Algemene Cultuurwetenschappen

vt

180

Communicatie- en Informatiewetenschappen

vt

180

Duitse Taal en Cultuur

vt

180

Engelse Taal en Cultuur

vt

180

Geschiedenis

vt 180

Griekse en Latijnse Taal en Cultuur

vt

180

Islam en Arabisch

vt

180

Kunstgeschiedenis

vt 180

Nederlandse Taal en Cultuur Religiestudies Romaanse Talen en Culturen Taalwetenschap Theologie Wijsbegeerte

vt

180

vt/dt 180 vt

180

vt 180 vt/dt 180 vt 180

RECHT Internationaal en Europees Recht

vt

180

Rechtsgeleerdheid

vt/dt 180

Notarieel Recht

vt/dt

180

GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ Bestuurskunde

vt 180

Communicatiewetenschap

vt 180

Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie

vt

180

Pedagogische Wetenschappen

vt

180

Politicologie

vt 180

Psychologie

vt 180

Sociale Geografie en Planologie

vt

Sociologie

vt 180

180

ECONOMIE Bedrijfskunde

vt 180

Economie en bedrijfseconomie

vt

180

NATUUR Biologie

vt 180

Informatica

vt 180

Informatiekunde

vt 180

Kunstmatige Intelligentie

vt

180

Moleculaire Levenswetenschappen

vt

180

Natuur- en Sterrenkunde

vt

180

32

onderwijs

Bacheloropleidingen


Natuurwetenschappen

vt 180

Scheikunde

vt 180

Wiskunde

vt 180

GEZONDHEIDSZORG Biomedische Wetenschappen

vt

Geneeskunde

vt 180

180

Tandheelkunde

vt 180

Masteropleidingen TAAL EN CULTUUR Communicatie- en informatiewetenschappen

vt

60

Europese studies

vt

120

Geschiedenis

vt 60

Interreligieuze spiritualiteitsstudies

vt/dt

60

Islam en Arabisch

vt

60 60

Kunst- en cultuurwetenschappen

vt

Letterkunde

vt 60

Noord-Amerikastudies

vt 60

Oudheidstudies

vt 60

Religiestudies Taalwetenschappen

vt/dt 60 vt 60

Theologie

vt/dt 180

Theology

vt/dt 120

Wijsbegeerte

vt 60

Wijsbegeerte van een Bepaald Wetenschapsgebied

vt

120

RECHT European Law

vt

Fiscaal Recht

vt

60

Internationaal en Europees Recht

vt

60

vt/dt/du

60

vt/dt

60

Nederlands Recht Notarieel Recht

60

GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ Bestuurskunde

vt 60

Communicatiewetenschap

vt 60

Anthropology and Development Studies

vt

Milieu-maatschappijwetenschappen

vt 60

Onderwijskunde

vt 60

Pedagogische Wetenschappen Planologie

vt

60

60

vt/du 60

Politicologie

vt 60

Psychologie

vt 60

Sociale Geografie Sociologie

33

vt/du

60

vt 60


Masteropleidingen


ECONOMIE Bedrijfskunde

vt 60

Economics

vt 60

NATUUR Artificial Intelligence

vt

Biology

vt 120

120

Chemistry

vt 120

Environmental sciences

vt

Informatica

vt 120

120

Informatiekunde

vt 60

Mathematics

vt 120

Medical Biology

vt

120

Moleculaire Levenswetenschappen

vt

120

Natuur- en Sterrenkunde

vt

120

Natuurwetenschappen

vt

120

GEZONDHEIDSZORG Biomedical Sciences

vt

Geneeskunde

vt 180

120

Tandheelkunde

vt 180

Onderzoeksmasters TAAL EN CULTUUR Communicatie- en informatiewetenschappen (research)

vt

120

Geschiedenis (research)

vt

120

Kunst- en cultuurwetenschappen (research)

vt

120

Letterkunde (research)

vt

120

Taalwetenschappen (research)

vt

120

Wijsbegeerte (research)

vt

120

RECHT Onderneming en Recht

vt

120

GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ Behavioural Science: the study of Behaviour Regulation

vt

120

Social Cultural Science: Comparative Research on Societies

vt

120

NATUUR Cognitive Neuroscience

vt

120

Molecular Mechanisms of Disease

vt

120

34

onderwijs

Potentiële master


GEZONDHEIDSZORG Erasmus Mundus Master of Bioethics

vt

160

Universitaire lerarenopleidingen Aardrijkskunde

vt/dt 60

Algemene Economie

vt/dt

Biologie

vt/dt 60

Duits

vt/dt 60

Engels

vt/dt 60

Filosofie

vt/dt 60

Frans

vt/dt 60

Geschiedenis en Staatsinrichting

vt/dt

60

Godsdienst en levensbeschouwing

vt/dt

60

Griekse en Latijnse taal en cultuur

vt/dt

60

Kunstgeschiedenis en Culturele en Kunstzinnige Vorming/

vt/dt

60

Maatschappijleer en maatschappijwetenschappen

vt/dt

60

Management en organisatie

vt/dt

60

Natuurkunde

vt/dt 60

Nederlands

vt/dt 60

Scheikunde

vt/dt 60

Spaans

vt/dt 60

Wiskunde

vt/dt 60

60

Kunst Algemeen

vt = voltijd vt = deeltijd du = duaal (combinatie leren en werken) Met ingang van 1 september 2011 is de instroom in de bacheloropleiding Taal- en cultuurstudies en in de masteropleidingen Duitslandstudies en Taal- en spraaktechnologie beëindigd.

35


Christina Asdonk is tweedejaarsstudent bedrijfscommunicatie en werd in 2011 toegelaten tot de Radboud Honours Academy. “Ik kan me dat moment nog goed herin neren, was heel blij. Ik had namelijk geen uitnodiging gekregen om te solliciteren, maar heb dat toch gedaan. Ik vind het interessant zaken vanuit verschillende perspectieven te bekijken en studenten met een andere achtergrond te ontmoeten. Het interdisciplinaire programma van de Honours Academy biedt daarvoor de mogelijkheid. Tijdens het introductieprogramma werd ik helemaal enthousiast. Jacques Janssen hield een lezing over het Honours Programma en daarna was er een feestje met een band in het Cultuurcafé. Ik heb toen veel nieuwe mensen leren kennen die oprecht geïnteresseerd zijn: wat wil je, wat doe je, wat wil je bereiken? Doordat mijn Nederlands steeds beter wordt, (Christina komt uit Duitsland) krijgen de gesprekken ook steeds meer diepgang. En dat is maar goed ook want binnenkort neem ik deel aan de denktank ‘De idee Duitsland’.”

36

Studenten

Christina Asdonk Student bedrijfscommunicatie

37


In de afgelopen jaren is er aan de Radboud Universiteit veel extra aandacht en zorg besteed aan het eerste jaar van de studie. Alle eerstejaarsstudenten kunnen rekenen op minimaal 15 contacturen, een curriculum dat een goede oriëntatie biedt op de verdere studie en een adequate studiebegeleiding. Deze maatregelen waren een belangrijke voorwaarde om in 2011 het bindend studieadvies in te voeren, met een nadrukkelijke koppeling aan een instellingsbrede invoering van het mentoraat in het eerste jaar. In 2011 heeft het college van bestuur middelen vrijgemaakt om ook het onderwijs in het tweede en derde bachelorjaar van de alfa- en gammafaculteiten te intensiveren. Ook daar moeten 15 contacturen per week de norm worden. Op een aantal faculteiten wordt nu ook het mentoraat ‘doorgetrokken’ naar het tweede en derde jaar. Met al deze investeringen om voor studenten betere voorwaarden te scheppen om goed te kunnen studeren, mag de universiteit ook van studenten het nodige verwachten: een goede motivatie, de bereidheid om actief deel te nemen aan het onderwijs en om tussen de 35 en 40 uur per week aan de studie te besteden.

Instroom eerstejaars en marktaandeel Het aantal eerstejaarsstudenten is in 2011 licht gedaald (4.262) ten opzichte van 2010 (4.477). Het overgrote deel van de instroom bestaat uit studenten met een vwo-vooropleiding. De instroom van studenten met een hbo-vooropleiding is verder afgenomen. Het aantal buitenlandse studenten (buitenlandse nationaliteit en buitenlands diploma) dat in 2011 instroomde aan de Radboud Universiteit is gestegen naar 427 (2010: 380). De Duitse studenten, met een totale instroom van 330 (2010: 283) op peildatum eind oktober, vormen het grootste deel van de groep buitenlandse studenten. Het marktaandeel ‘instroom eerstejaars wo-bachelor’ is gedaald van 8,5 procent in 2010 naar 7,5 procent in 2011. Het landelijke marktaandeel vwo’ers is iets minder gedaald: van 8,7 procent in 2010 naar 8,2 procent in 2011. Instroom naar vooropleiding. Alle studenten die voor het eerst studeren aan de Radboud Universiteit op peildatum 1 oktober, inclusief de studenten die zich hebben ingeschreven na 1 oktober in het voorafgaande jaar (bron: Osiris). 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2001

38

2002

2003

2004

2005

2006

instroom vwo

instroom hbo

instroom buitenland

instroom overig

2007

2008

2009

2010

2011

studenten

Totaal aantal ingeschrevenen In het studiejaar 2011-2012 is het totaal aantal ingeschreven studenten aan de Radboud Universiteit licht gedaald; het bedraagt ruim 19.000. Van hen zijn ruim 13.000 studenten ingeschreven voor een bacheloropleiding en bijna 6.000 studenten voor een master opleiding.

Aantallen eerstejaars en totaal aantal ingeschreven studenten (bron: Osiris). 20000 18000 17142

16000

17669

17598

17771

18085

18624

19137

19103

16418 15454

14000 12000 10000 8000 6000 4000

4095

4023

3928

3968

3776

3933

4112

4316

4477

4262

02/03

03/04

04/05

05/06

06/07

07/08

08/09

09/10

10/11

11/12

2000 0

ingeschrevenen

eerstejaars

Studenttevredenheid In de jaarlijkse uitgaven van de Keuzegids Universiteiten, de Keuzegids Masters, het themanummer ‘De Beste Studies’ van Elsevier en de website Studiekeuze123.nl worden opleidingen van Nederlandse hogescholen en universiteiten beoordeeld en gerangschikt op basis van studentenoordelen. Deze studentenoordelen zijn gebaseerd op de resultaten van de Nationale Studentenenquête (NSE). De NSE is een landelijk tevredenheids onderzoek onder alle studenten in het hoger onderwijs. Opdrachtgever van dit onderzoek zijn de universiteiten en hogescholen zelf, het ministerie van OCW en de stichting Studiekeuze123. De enquête wordt gehouden om zicht te krijgen op de kwaliteit van opleidingen vanuit de beleving van studenten, met als doel verbetering van de onderwijskwaliteit. In totaal hebben in 2011 82.283 wo-studenten, van wie 6.288 van de Radboud Universiteit, een oordeel gegeven over verschillende aspecten van hun studie, zoals de inhoud van de opleiding, de docenten, de studiefaciliteiten, de studiebegeleiding en de voorbereiding op de beroepsloopbaan. Evenals in 2010 waren de oordelen van studenten in 2011 over de opleidingen van de Radboud Universiteit zeer positief. In onderstaande grafiek worden de rapportcijfers over een viertal aspecten van de Radboud Universiteit weergegeven.

39


Bron: 2006 t/m 2009: Tevredenheidsmonitor; 2011: Nationale Studentenenquête. 8,0 8,0

7,5 7,5

7,0 7,0

6,5 6,5

2006 2006

2007 2007

2008 2008

2009 2009

2011 2011

universiteit algemeen

opleiding

voorzieningen

onderwijsvoorzieningen

In Elsevier werden dit jaar 16 van de 31 beoordeelde bacheloropleidingen, en 13 van de 31 beoordeelde masteropleidingen als beste aangemerkt. In de Keuzegids Universiteiten werden 10 van de 30 beoordeelde bacheloropleidingen van de Radboud Universiteit als beste aangemerkt, terwijl dit voor 3 van de 23 beoordeelde masteropleidingen het geval was in de Keuzegids Masters. Het aantal opleidingen van de Radboud Universiteit dat in 2011 door studenten als beste beoordeeld werd, is zowel absoluut als relatief gezien veruit het hoogste van alle algemene universiteiten. Ook wanneer de universiteiten als geheel bekeken worden, behaalt de Radboud Universiteit een eerste plaats in de Keuzegids bij de brede universiteiten. Waar de Radboud Universiteit vorig jaar nog met een miniem verschil op de tweede plaats stond, voert zij dit jaar – samen met de Universiteit Leiden – de lijst aan.

Brede klassieke universiteiten

Totaalscore

Radboud Universiteit Nijmegen

63

Universiteit Leiden

63

Universiteit Utrecht

62

Rijksuniversiteit Groningen

61

Vrije Universiteit

53

Universiteit van Amsterdam

52

Bron: Keuzegids Universiteiten 2012.

Studentenhuisvesting De studentenhuisvesting in Nijmegen moet beter. Uit onderzoek onder studenten blijkt dat 20 procent van de studenten thuis woont. 12 procent van hen wil graag in Nijmegen wonen, maar kan geen kamer vinden.Verder geeft een kwart van de thuis wonende studenten aan vanwege financiële redenen niet op kamers te kunnen, terwijl ze dat eigenlijk wel zouden willen.

40

studenten

Samen met de Stichting Studenten Huisvesting Nijmegen (SSHN) zet de universiteit zich al jaren in voor een betere huisvesting voor haar studenten. De universiteit hecht eraan dat studenten die dat willen, daadwerkelijk woonruimte in Nijmegen kunnen vinden. Wonen in de stad maakt het immers mogelijk mee te doen aan het studenten leven buiten de studie-uren. Ook dat is een deel van de academische vorming. De universiteit heeft – gesteund door de Universitaire Studentenraad – enkele jaren intensief gelobbyd om meer woonruimte voor studenten te realiseren. Met succes: de Radboud Universiteit, de SSHN, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) en de gemeente werken nu gezamenlijk aan een bouwprogramma om 1.250 extra wooneenheden te creëren. Aanvullend zijn nog 250 eenheden benodigd, waarvoor de SSHN nu de mogelijkheden verkent.

Maatregelen Aansluiting vwo-wo Sinds de oprichting van het Platform voortgezet onderwijs-hoger onderwijs (vo-ho) in 1999 heeft zich een stevige relatie ontwikkeld tussen de Radboud Universiteit en ruim vijftig scholen voor voortgezet onderwijs in de wijde regio Arnhem-Nijmegen. Al deze scholen worden jaarlijks door de Radboud Universiteit geïnformeerd over de prestaties van hun oud-leerlingen in het eerste jaar én over de oordelen van hun oudleerlingen over de aansluiting tussen vwo en wo. Tijdens werkbezoeken aan scholen wordt deze ‘terugkoppeling’ besproken met de schoolleiding en de schooldecaan. Voorts verschijnt halfjaarlijks een digitale nieuwsbrief waarin de scholen onder andere over actuele aansluitingsvraagstukken worden geïnformeerd. Onder de vlag van dit platform werd in november 2011 een succesvolle conferentie georganiseerd met als titel: ‘Wat is het geheim van een goede school?’ In mei 2011 bezochten zeventig schooldecanen de jaarlijkse schooldecanendag van de Radboud Universiteit. Met al deze activiteiten wordt concreet invulling gegeven aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een goede aansluiting tussen het vwo en de Radboud Universiteit.

Studievoorlichting De Radboud Universiteit vindt het belangrijk een goed studiekeuzeproces te faciliteren, inclusief een evenwichtige introductie, als voorbereiding op een succesvolle start van de studie. De universiteit biedt een evenwichtig pakket aan voorlichtingsmaterialen en -activiteiten, waar scholieren goed gebruik van maken. In 2011 heeft ‘Hulp bij studie keuze’ een prominente plaats gekregen op de website Studeren in Nijmegen. Scholieren weten de weg naar de tips en valkuilen en de aangeboden studiekeuzetest goed te vinden. Om de dienstverlening naar potentiële studenten te optimaliseren, is in 2011 gestart met het project ‘Verbetering dienstverlening aankomende studenten’. In eerste instantie richt dit project zich op de Nederlandse bachelor- en mastervoorlichting. Tevens is de informatievoorziening voor ouders van zowel Nederlandse als Duitse scholieren verbeterd en uitgebreid. Uit onderzoek blijkt dat ouders veruit de belangrijkste adviseurs zijn bij het maken van een studiekeuze. In het voorjaar van 2011 is de internationale masterwerving uitgebreid geëvalueerd. Het college van bestuur heeft besloten tot continuering van het ingezette beleid, gericht op een select aantal focuslanden en met speciale aandacht voor investering in een gestroomlijnde aanmeldprocedure. Met de start in september 2011 van de eerste Engelstalige bachelor International Economics and Business, een Engelstalige variant van de bachelor Economie, is de

41


bachelorvoorlichting en -werving buiten Nederland en Duitsland van start gegaan en zijn onder meer de mogelijkheden in Engeland verkend. In Nederland vormen de tweetalige vwo-scholen een belangrijke doelgroep.

Studiekeuzegesprekken Met steun van het ministerie van OCW (via de stichting SURF) heeft de Radboud Universiteit in 2009 deelgenomen aan de pilot studiekeuzegesprekken. In 2010 en 2011 is een vervolg gegeven. Daarbij is in 2010 een digitaal assessment ontwikkeld waarmee potentiële risicostudenten in de instroom geïdentificeerd kunnen worden. Met zulke studenten wordt, voorafgaand aan de start van de studie, een studiekeuzegesprek gevoerd. Tijdens het gesprek wordt met de student nagegaan of diens verwachtingen ten aanzien van de opleiding realistisch zijn. Indien dit niet het geval blijkt te zijn, wordt de student gewezen op alternatieve opleidingen en krijgt hij of zij begeleiding bij het maken van een studiekeuze die hem of haar het best past. In het voorjaar van 2011 heeft het college van bestuur besloten de pilot studiekeuze gesprekken met nog een jaar te verlengen. In 2012 zal de Radboud Universiteit een besluit nemen over universiteitsbrede invoering van studiekeuzegesprekken.

Studeren met een functiebeperking Het uitgangspunt van de Radboud Universiteit is dat studenten met een functiebeperking met evenveel kans op succes als de gemiddelde student een opleiding moeten kunnen volgen. Binnen het driejarige project ‘Studeren met een specifieke hulpvraag’, dat in 2009 is gestart en in 2011 wordt afgesloten, heeft de afdeling Studentenbegeleiding verder gewerkt aan het vergemakkelijken van de overgang naar de universiteit en het aanbieden van voorzieningen en begeleiding op maat. De voorlichting en intake zijn waar mogelijk nog verder verbeterd en de begeleidings vormen zijn uitgebreid. Een daarvan is laagdrempelige intensieve maatwerkbegeleiding door een medestudent. Deze maatjesbegeleiding is afgelopen jaar opengesteld voor studenten met verschillende soorten functiebeperkingen of chronische ziektes (voorheen alleen voor studenten met autisme). Het aantal deelnemers aan de maatjesbegeleiding is in enkele jaren uitgegroeid van 15 deelnemers in 2009 tot 64 in 2011. Verder werd de cursus ‘Studievaardigheden voor studenten met dyslexie’ aan het reguliere aanbod toegevoegd en werd in 2011 een digitaal platform, Studiemarktplaats, ingericht. Studenten kunnen via de Studiemarktplaats op een laagdrempelige manier op zoek naar een studiemaatje. Bij de Instellingstoets (juli 2011) werd voor het eerst de toegankelijkheid voor studenten met een functiebeperking getoetst. Het oordeel van de commissie was overwegend positief. Er werd geconstateerd dat het beleid in de afgelopen jaren veel aandacht heeft gekregen. Tevens was de commissie positief over de getroffen voorzieningen en de betrokkenheid van de verantwoordelijke medewerkers.

Internationalisering De Radboud Universiteit leidt haar studenten op voor hun toekomstige internationale werken leefomgeving, waarin zij leidende posities zullen bekleden. Daarom stimuleert de Radboud Universiteit een verblijf in het buitenland voor studie of stage. Zij doet dat veelal in samenwerking met goed gekende partners, zodat het studie- of stageverblijf in het buitenland niet tot vertraging leidt.

42

studenten

International Research Universities Network (IRUN) en andere preferente partners In 2012 viert IRUN, waarvan de Radboud Universiteit de grondlegger was, zijn eerste lustrum in Krakau, Polen. In het afgelopen jaar is Ljubljana University uit Slovenië, een van de beste universiteiten in Centraal- en Oost-Europa, toegetreden. In november 2011 is IRUN collectief lid geworden van de European Universities Association (EUA). Met dit lidmaatschap versterkt IRUN zijn positie als netwerk in Europa. Omdat de Europese Unie bij het toekennen van subsidies in toenemende mate vraagt dat de aanvragers met elkaar samenwerken, verhoogt het EUA-lidmaatschap de kans op het verkrijgen van dergelijke subsidies. Een selectie van IRUN-activiteiten Voorbeelden van door de EU gefinancierde IRUN-projecten zijn de summer universities ‘Reading in Europe Today’ en ‘Information Foraging’, die de Radboud Universiteit heeft gecoördineerd. Daarnaast voert de Radboud Universiteit het eveneens door de EU gefinancierde Erasmus Mundus programma SAPIENT uit, waardoor staf, promovendi en studenten uit Zuid-Afrika een gesubsidieerd werk- of studieverblijf aan een van de participerende IRUN-instellingen kunnen doorbrengen. Gefinancierd door hetzelfde programma werken IRUN-partners onder leiding van Barcelona University samen binnen ERANET-MUNDUS, een Euro-Russisch academisch netwerk ter bevordering van staf- en studentenuitwisseling. In het kader van het IRUN Excellence-programma zijn, in nauwe samenwerking met het Radboud Honours Programma, de eerste drie denktanks van start gegaan. De Radboud Universiteit zal haar samenwerking met de IRUN-partners binnen deze denktanks intensiveren. Voor de vierde keer vond zowel het IRUN Nanotechnology Symposium als de IRUN-workshop on Psychophysiology plaats. Ook werden er onder de IRUN-vlag veel andere workshops en conferenties georganiseerd en heeft er het afgelopen jaar, naast docentenuitwisseling tussen IRUN-partners, ook veel kennisbevorderende uitwisseling onder stafleden plaatsgevonden. Overige preferente partners De samenwerking met de Universiteit Leuven heeft geleid tot een aantal zeer succesvolle gezamen lijke promotieprojecten. In 2011 is ook ingezet op samenwerking met de hooggerankte Penn State University (Verenigde Staten), thuishaven van het excellente Schreyers Honors College.

Mobiliteit Ter bevordering van de ingaande en uitgaande studentenmobiliteit verwerft de Radboud Universiteit (inter)nationale subsidies en zij is daar zeer succesvol in. Met betrekking tot de toekenning van gelden in het kader van het Life Long Learning Programme (LLP)/Erasmusmobiliteit stond de Radboud Universiteit in Nederland op de vierde plaats. Uitgaand Het aantal studenten dat via het LLP/Erasmusprogramma gedurende 2010-2011 voor een periode in het buitenland verbleef voor studie of stage, steeg van 367 naar 382. In het academisch jaar 2010-2011 hebben 29 docenten een periode in het buitenland gedoceerd in het kader van het LLP-programma en hebben 59 docenten en/of promovendi gebruikgemaakt van het onderdeel staftraining van dit programma. Ook zijn in 2011 135 aanvragen door promovendi uit het Radboud Internationaliseringsfonds gehonoreerd. Inkomend Het aantal inkomende LLP-studenten steeg van 358 in 2010 naar 362 in 2011. Daarnaast hebben door middel van andere programma’s nog eens 117 studenten een studieverblijf aan de Radboud Universiteit doorgebracht. Dit is mede te danken aan de Radboud Certificate Programma’s, gebundelde facultaire programma’s, die bij goed gevolg werden gehonoreerd met een certificaat.

43


Memoranda of Understanding In 2011 zijn vijftien Memoranda of Understanding in overleg met faculteiten en buitenlandse partners afgesloten of hernieuwd; zeven ervan met universiteiten in opkomende Aziatische landen als Zuid-Korea, Vietnam en Indonesië. Beurzen In 2010-2011 is voor internationale masterstudenten vanuit het StuNed-programma, NFP-beurzen en het Huygensprogramma 2009-2010 voor meer dan 500.000 euro aan externe beurzen verworven. Van de zeven Huygenskandidaten die in 2011 zijn afgestudeerd, zijn er drie begonnen aan een promotietraject.

Stichting Nijmeegs Universiteitsfonds Het Nijmeegs Universiteitsfonds bevordert het studie- en leefklimaat van de studenten van de Radboud Universiteit. Het fonds doet dit onder meer door het verstrekken van subsidies en leningen aan studenten en studentenorganisaties. Ook biedt het Universiteitsfonds advies, begeleiding en huisvesting aan studentenorganisaties. In 2011 ontvingen in totaal ruim 1.500 studenten een subsidie voor een buitenlandbezoek. Het Universiteitsfonds organiseert jaarlijks een aantal cursussen voor studentbestuurders. Deze cursussen beslaan thema’s als veiligheid, efficiënt bestuur, mediatraining of financiën. In 2011 werd een aantal nieuwe cursussen aangeboden die in het teken stonden van de wijzigingen in het hoger onderwijs en de vraag hoe bestuurders en verenigingen daarmee kunnen omgaan. In totaal werden 7 cursussen aangeboden voor ongeveer 80 organisaties en 400 deelnemers. Daarnaast ontvingen 81 organisaties een activiteitensubsidie voor bijvoorbeeld de organisatie van debatten, symposia of een cultureel of sportevenement. Studenten die buiten hun schuld in acute financiële nood terechtkomen, kunnen een beroep doen op het Noodfonds voor een renteloze lening. In 2011 werden 83 leningen uitgeschreven; dit is een stijging van ruim 25 procent ten opzichte van 2010.

44

studenten

45


Karakteristiek van de studentenpopulatie in 2011

Eerstejaars Instelling naar hoofdstudie

Vooropleiding, % van totaal

Hfdst

%

Neven-

Totaal

Totaal

Vrouw

studie

VWO

HBO

EOI

Buitl

Ingeschrevenen

Behaalde diploma’s 10/11 Prop Bach Mast PD Doct

• Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen - Religiestudies

32

- Theologie

22%

8 13%

13%

3%

25% 25%

41 20

209 70%

18

50 58%

1

18 36 36 0 0 2 5 3 0 0

- Islam en Arabisch

10

50%

20%

8%

11

73

70%

5

7

12

18

0

0

- Wijsbegeerte

65

35%

14%

9%

84

297

42%

39

21

41

34

0

0

31%

15%

8%

156

629

58%

63

48

94

91 0 0

Totaal voor Fac F, T en R

115

• Faculteit der Letteren - Algemene cultuurwetenschappen

48

71%

0%

4%

59

212

81%

6

55

40

19

0

0

146

53%

23%

8%

182

591

81%

12

102

115

151

0

0

- Duitse taal en cultuur

14

64%

14%

7%

17

75

67%

3

8

14

15

0

0

- Engelse taal en cultuur

93

66%

6%

8%

107

442

70%

9

72

62

41

0

0

- Communicatie- en inf. wetenschappen

- Europese Studies

4 0% 0% 50% 13

8 75%

- Geschiedenis

150

66%

7%

1%

169

541

31%

14

99

87

90

0

0

- Griekse en Latijnse taal en Cultuur

20

95%

0%

5%

20

83

63%

5

14

20

13

0

0

- Kunstgeschiedenis

31

45%

23%

6%

47

120

85%

7

19

23

17

0

0

- Letterkunde

7

- Literatuurwetenschap

0

- Nederlandse taal en cultuur

45

- Noord-Amerika Studies

2

- Oudheidstudies

1

- Romaanse talen en culturen - Taal- en cultuurstudies - Taalwetenschap Totaal voor Fac Letteren

0% 0% 82%

14% 43% 0%

0%

0%

11%

41 1 50

0%

0% 50%

17

0%

0%

10

0%

18 94%

4

15 80%

0

0 0 10 0 0

9

31

13 54%

1

0 0 20 0 0

6 33%

0

181

77%

0 0 7 0 0 29

27

0

0

0 0 0 00

29

66%

3%

14%

35

152

77%

5

50

27

15

0

0

0

0%

0%

0%

0

59

81%

2

24

25

22

0

0

11%

34%

14

18

19

44 634

20% 60%

10%

9%

62 830

163 2679

84% 68%

6 83

488 460 466

0

0

0

0

• Faculteit der Rechtsgeleerdheid - Fiscaal recht

2

- Internationaal en Europees recht - Nederlands recht

0%

0%

33

20 50% 21

0 0 0 0 0

61%

0%

29%

126

353

68%

39

44

369

70%

12%

1%

431

1995

60%

206

307

21

62%

0%

0%

52

249

65%

60

21

485

68%

9%

6%

642

2617

61%

326

- Notarieel recht Totaal voor Fac Rechten

0%

93

38

0

382 296

72

0

0 0

75

47

0

0

372 529

381

0

0

• Faculteit der Sociale Wetenschappen - Communicatiewetenschap

79

91%

3%

- Culturele antropologie

89

53%

7%

22%

- Kunstmatige intelligentie

49

82%

0%

18%

- Onderwijskunde

1

0%

0%

6%

0%

96

402

62%

5

66

49

53

0

1

96

246

82%

8

49

44

22

0

0

55

168

26%

9

34

8

7

0

0

23

30 80%

1

0 0 15 0 0

- Pedagogische wetenschappen

309

92%

1%

3%

325

1352

96%

69

264

- Psychologie

492

41%

1%

42%

548

2085

75%

55

352 361 425

- Sociologie Totaal voor Fac Sociale Ws

37 1056

46

86%

0%

64%

2%

3% 24%

55 1198

175 4458

53% 78%

11 158

27

194 234 34

14

792 690 770

0

0

0

0

0

0

0

0

studenten

Eerstejaars Instelling naar hoofdstudie

Vooropleiding, % van totaal

Hfdst

%

Neven-

Totaal

Totaal

Vrouw

studie

VWO

EOI

HBO

Buitl

Ingeschrevenen

Behaalde diploma’s 10/11 Prop Bach Mast PD Doct

• Faculteit der Managementwetenschappen - Bedrijfswetenschappen

451

67%

11%

11%

501

1454

37%

280

170

137

253

0

0

86

58%

34%

1%

108

350

45%

32

50

31

38

0

0

127

68%

7%

13%

160

448

27%

45

60

34

55

0

0

6

0%

17%

0%

10

16

75%

0

0

0

8

0

0

91

93%

3%

0%

109

348

34%

19

64

34

19

0

0

- Bestuurskunde - Economie - Milieu-maatschappijwetenschappen - Politicologie - Sociale geografie en planologie Totaal voor Fac Manag Ws

132

48%

17%

18%

156

562

34%

39

66

42

91

0

0

893

66%

13%

10%

1044

3178

36%

415

410

278

464

0

0

17

9

0

• Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica - Algemene natuurwetenschappen

24

92%

0%

8%

25

105

33%

1

- Biologie

218

62%

8%

24%

236

833

51%

26

- Informatica

53

45%

19%

19%

64

189

8%

10

21

- Informatiekunde

23

61%

26%

9%

27

99

4%

5

8

0%

0%

75%

12

25

60%

0

- Milieu-natuurwetenschappen

9

0

72

0

0

16

18

0

0

13

9

22

0

0

0

0

17

0

0

172 125

- Moleculaire levenswetenschappen

72

81%

1%

17%

80

252

55%

14

44

39

32

0

0

- Natuur- en sterrenkunde

69

87%

0%

10%

81

242

19%

15

27

25

21

0

0

- Scheikunde

34

56%

18%

18%

44

267

28%

3

38

45

30

0

0

- Wiskunde

53

89%

0%

4%

56

179

30%

38

43

20

9

0

0

69%

7%

18%

12%

Totaal voor Fac NWI

554

625

2191

37%

112

375

288

230

0

0

0

0

• Faculteit der Medische Wetenschappen - Bio-medische wetenschappen

116

82%

2%

137

532

62%

8

97

84

80

- Geneeskunde

301

94%

0%

3%

370

2220

67%

20

363

351

67 232

0

72

81%

3%

3%

76

406

64%

8

79

69

78

0

0

89%

1%

5%

3158

66%

0

0

- Tandheelkunde Totaal voor Fac Medische Ws

489

583

36

539

504

225

• Instituut voor Leraar en School - Lerarenopleiding

36 0%

0% 8% 159

193 64%

1

0 0 0 0 0

Totaal voor ILS

36

0%

0%

8%

159

193

64%

1

0

4262

66%

7%

13%

5237

19103

60%

1194

Totaal voor de hele instelling

0

3024 2843 2750

De telling is gebaseerd op het aantal ingeschreven studenten en extranei naar hun hoofdstudie, inclusief postdoctoraalstudenten. Alleen inschrijvingen van vóór 1 oktober zijn geteld, waarbij als eerstejaars zijn geteld al degenen die voor het eerst zijn ingeschreven vóór 1 oktober, dus ook de laat-inschrijvers van het jaar daarvoor. Onder ‘EOI’ staan de eerstejaars opleiding: iedereen die dat jaar voor het eerst voor die opleiding staat ingeschreven. Bij ‘nevenstudie’ worden de aantallen nevenstudie-inschrijvingen geteld. Onder ‘HBO’ vallen ook de HBO-propedeuse-instromers.

47

123 0 0 232

1


Mw. prof. dr. C. Mariani is hoogleraar Moleculaire plantfysiologie en werkt voor het Institute for Water and Wetland Research (IWWR). “In 1993 was ik de enige vrouwelijke hoog leraar bij de Faculteit der Natuurwetenschappen (inmiddels FNWI). Daar had ik geen moeite mee want wetenschap heeft geen gender. Het feit dat ik jong en een buitenlandse was, had veel meer invloed op mijn werk. Nu ben ik niet meer ‘alleen’. Er komen steeds meer vrouwelijke hoog leraren en dat vind ik een goede zaak. Binnen het IWWR hebben we het afgelopen jaar de samenwerking met collega’s van Plantenecologie en Ecogenomics versterkt met onderzoekslijnen die duidelijk aansluiten op het profiel van het instituut. Het gaat om gene-mining, het zoeken van genen die planten beschermen tegen stressfactoren, zoals hitte, overstroming, ziekteverwekkers en insecten. Deze genen halen we uit onze uitgebreide collectie van nachtschaden, waaronder ook gewassen als tomaat en aardappel vallen. Onze favoriet is bitterzoet – een van de weinige nachtschaden die in Nederland in het wild voorkomen – dat zeer resistent is tegen deze stressfactoren.”

48

Personeel

Titti Mariani Hoogleraar Moleculaire plantfysiologie

49


De uitstekende prestaties van de Radboud Universiteit zijn mogelijk dankzij de inzet van de medewerkers. Steeds meer medewerkers kunnen zich direct inzetten voor het onderwijs en onderzoek. Het aantal wetenschappelijk medewerkers (in fte) is in het afgelopen jaar met 5,1 procent gegroeid; het aantal fte’s voor ondersteunende functies groeide met 2,4 procent. Toename fte’s wetenschappelijk personeel (inclusief medische wetenschappen) 2010, peildatum 31 december

2011, peildatum 31 december

toename

2.484 2.632 6%

De Radboud Universiteit streeft naar een groter aandeel vrouwen in topfuncties. In het afgelopen jaar is het aantal vrouwelijke hoogleraren gestegen met 2,1 procent. Het aantal vrouwelijke universitair hoofddocenten is toegenomen met 2,9 procent. In totaal is 46,5 procent van de wetenschappelijk medewerkers vrouw. Dat is een toename van 2,5 procent in vergelijking met 2010. Percentage fte’s vrouwen en mannen van totaal wetenschappelijk personeel (inclusief medische wetenschappen)



M V

M V

HL

83,5 16,5

81,4 18,6

UHD

75,4 24,6

72,5 27,5

UD

59,7 40,3

58,5 41,5

AIO

42,3 57,7

43,5 56,5

51,5

Overig WP

48,5

Totaal 55,9 44,1

50,1

49,9

53,5 46,5

Wetenschap is een internationale aangelegenheid en dat is te zien aan de herkomst van medewerkers. In 2011 had meer dan een op de vijf wetenschappelijk medewerkers een buitenlandse nationaliteit. Percentage fte’s internationale staf van totaal wetenschappelijk personeel (inclusief medische wetenschappen) 2010, peildatum 1 december


18,5 21,1

Decanenwissel Op 31 december nam prof. dr. F.H.M. Corstens afscheid als decaan van de Faculteit der Medische Wetenschappen. Internist en farmacoloog prof. dr. P.A.B.M. Smits is zijn opvolger.

50

personeel

Benoemingen Benoemingen Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen adviseert op het gebied van de wetenschapsbeoefening, beoordeelt de kwaliteit van wetenschappelijk onderzoek (peer review), is een forum voor de wetenschappelijke wereld, bevordert de internationale samenwerking en is een koepelorganisatie voor wetenschappelijke onderzoeksinstituten. In 2011 is één hoogleraar van de Radboud Universiteit benoemd tot lid van de KNAW.

• Prof. dr. R.A.M. Aerts, hoogleraar Politieke geschiedenis Prof. dr. Aerts doet onderzoek naar de Nederlandse en West-Europese politieke geschie denis sinds 1750, in het bijzonder die van de negentiende eeuw; geschiedenis van belangrijke historische begrippen (history of concepts, Begriffsgeschichte); persgeschiedenis; en stadsgeschiedenis. In zijn onderzoek ligt de nadruk op aspecten van politieke cultuur en de sociaal-culturele inbedding van de politiek. Een van zijn studies, De letterheren. Liberale cultuur in de negentiende eeuw, werd onderscheiden met de Studieprijs Praemium Erasmianum, de SNS/RUG-dissertatieprijs, de Dr. Wijnaendts Franckenprijs van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde en de D.J. Veegensprijs van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. In voorbereiding zijn een moderne wetenschappelijke biografie van J.R. Thorbecke, in opdracht van het Fonds Staatsman Thorbecke van de KNAW, en een bundel studies rond het aanzien van de politiek.

Nieuwe leden van De Jonge Akademie In 2005 richtte De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen De Jonge Akademie op. De Jonge Akademie (DJA) heeft tot doel jonge onderzoekers actief in aanraking te brengen met vakgebieden buiten het eigen specialisme en met de mogelijk heden van interdisciplinair onderzoek; aan te moedigen visies te ontwikkelen op de toekomst van het eigen vakgebied en aangrenzende vakgebieden, en op het te voeren wetenschapsbeleid; te stimuleren hun wetenschappelijke inzichten in de maatschappij uit te dragen; en te steunen in hun eigen ontwikkeling als wetenschapsbeoefenaar. In 2010 is tot lid van De Jonge Akademie benoemd:

• Dr. H.A.J. Bras (historisch demograaf, Faculteit der Letteren) Dr. Bras is gepromoveerd in de sociologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Zij is sinds kort werkzaam bij de Radboud Universiteit als historisch demograaf. Bras hanteert interdisciplinaire onderzoeksmethoden voor haar onderzoek naar familierelaties, verwantschap en demografisch gedrag. Ze haalde een Vidi-subsidie binnen voor onderzoek naar dalende vruchtbaarheid. Met promovendi uit verschillende wetenschapsgebieden is ze op zoek naar een nieuwe verklaring voor de dalende geboorteaantallen in Europa. Daarnaast kreeg Bras, samen met de Utrechtse socioloog Ineke Maas, een NWO-subsidie voor het aanleggen van een database met de levenslopen van drieduizend paren broers en/of zussen, geboren tussen 1863 en 1922. Hiermee wordt onderzoek gedaan naar verschillen tussen broers en zussen, bijvoorbeeld in sociale mobiliteit: komt het oudere kind van een gezin hoger terecht dan het jongere? En wat is de invloed van broers en zussen op elkaars leven?

51


Onderscheidingen Huibregtsenprijs 2011 • Prof. dr. R.C.M.E. Engels, hoogleraar Orthopedagogiek Prof. dr. Engels is winnaar van de Huibregtsenprijs 2011. De Huibregtsenprijs is bestemd voor het beste Nederlandse onderzoek dat opvallend wetenschappelijk vernieuwend is en uitzicht biedt op een waardevol maatschappelijk effect. Een jury onder voorzitterschap van de president van de KNAW selecteerde uit acht voordrachten het onderzoek van Engels. Hij ontving de prijs voor zijn baanbrekende onderzoek naar de beginfasen van verslaving bij adolescenten. De onderzoeksresultaten worden in samenwerking met het Trimbos Instituut en Stivoro (met financiële steun van ZonMw) vertaald naar preventiebeleid, massamediale campagnes en preventie op scholen.

Nationale Zorgheld 2011 • Prof. dr. B.R. Bloem, hoogleraar Neurologie aan de Radboud Universiteit Prof. dr. Bloem is verkozen tot Nationale Zorgheld 2011. De verkiezing is georganiseerd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport (VWS) en is bedoeld voor personen die de zorg waarvoor zij verantwoordelijk waren, beter, sneller en/of goedkoper maakten. Bloem zet zich in om de neurologie te innoveren en klaar te maken voor de toekomst binnen de explosief groeiende en snel veranderende Nederlandse zorg. Hij pleit voor Zorg 2.0. Dat houdt volgens hem in dat artsen moeten veranderen. Zij moeten hun patiënt als een partner gaan zien, in plaats van als een object van goedbedoelde zorg. Ziekenhuizen en artsen moeten zich specialiseren en ophouden met alles een beetje doen. Het zou goed zijn om patiënten een actievere rol te geven, eigen keuzes te laten maken en hen bij die keuzes bij te staan. Om die veranderingen te bewerkstelligen, startte Bloem met de innovaties die hem uiteindelijk de nominatie en de prijs hebben opgeleverd: het fysieke Parkinson Centrum Nijmegen (ParC), het specialistische netwerk ParkinsonNet en de community Mijnzorgnet.

Koninklijke onderscheidingen Prof. dr. E. van Wolde, hoogleraar Exegese van het Oude Testament en Bronteksten van het Jodendom, Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw Prof. dr. M. Katsnelson, hoogleraar Theory of condensed matter, Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw Prof. dr. W. van den Bosch, hoogleraar Zorginnovatie in de huisartspraktijk, UMC St Radboud Officier in de Orde van Oranje-Nassau Willem Hooglugt, woordvoerder Radboud Universiteit Ridder in de Orde van Oranje-Nassau Prof. dr. M. Vernooij-Dassen, hoogleraar Psychosociale aspecten van zorg voor kwetsbare ouderen, UMC St Radboud Officier in de Orde van Oranje-Nassau

52

personeel

Personeelsbeleid Leidinggeven aan professionals Leidinggeven binnen de universiteit betekent leidinggeven aan professionals. Dat vraagt om specifieke competenties en vaardigheden. In 2005 is de Radboud Universiteit breed gestart met het professionaliseren van academisch leidinggevenden. Dit aanbod is in de loop van de tijd uitgegroeid tot een structureel aanbod. De Radboud Universiteit wil meer vrouwen in hoge posities. Om dit te bereiken zijn diverse middelen ingezet, zoals de pilot Charter Talent naar de Top. In dit programma kregen dertig talentvolle vrouwen van het wetenschappelijk of ondersteunend personeel een ervaren topfunctionaris als mentor of coach. Het programma wordt vervolgd in 2012. Bij herhaling vraagt het college van bestuur aan de decanen om erop toe te zien dat vrouwen deel uitmaken van de benoemingscommissies en dat er vrouwen worden voorgedragen voor het hoogleraarschap. Ruim driehonderd medewerkers hebben deelgenomen aan individuele loopbaantrajecten. In het kader van duurzame inzetbaarheid en langer doorwerken biedt de universiteit een loopbaantraining aan voor ondersteunend beheerspersoneel van 45 jaar of ouder.

Internationalisering Als internationaal georiënteerde universiteit slaagt de Radboud Universiteit erin haar personeelsbestand verder te internationaliseren. Ruim twintig procent van de wetenschappelijk medewerkers heeft een niet-Nederlandse nationaliteit. Medewerkers die uit het buitenland komen, krijgen hulp om zich snel thuis te voelen op de universiteit en in de stad. De Expertisedesk Internationale Arbeid, die in 2011 is voortgekomen uit de werkgroep internationalisering, geeft voorlichting over vergunningen, sociale zekerheid en belastingplicht. Daarnaast maakt de Radboud Universiteit deel uit van het Nijmeegse ExpatPlatform, waarin ook de gemeente Nijmegen, Royal Haskoning, NXP Semi conductors en het UMC St Radboud deelnemen.

Promovendi Promovendi en postdocs vormen een bijzondere categorie medewerkers. Met name voor hen is het van belang duidelijkheid te hebben over het loopbaanperspectief. Slechts een beperkte groep, minder dan 5 procent, stroomt jaarlijks door naar een vast dienstverband. De meesten vervolgen hun carrière buiten de universiteit. Hierover vinden gesprekken plaats met promovendi en postdocs bij de aanvang van het dienstverband én ruim een jaar voor afloop van het dienstverband. 44 promovendi hebben deelgenomen aan de trainingen ‘Solliciteren en netwerken’ en 27 promovendi namen deel aan ‘Loopbaan management voor promovendi’. De trainingen leveren de promovendi een reëel beeld op van hun eigen kwaliteiten en een goede startpositie op de arbeidsmarkt. Het aantal promovendi dat de carrière op de universiteit afsluit met een promotie kan hoger. Daarom investeert de universiteit in de begeleiding van deze medewerkers. In 2011 namen 616 promovendi deel aan 48 meerdaagse cursussen, waarin onderwerpen aan de orde kwamen als: ontwerp en uitvoering van een promotietraject, academisch schrijven en presentatievaardigheden. Bovendien is de informatievoorziening aan promovendi sterk verbeterd met een nieuwe website. Voor de selectie en ontwikkeling van promovendi is bij drie faculteiten een pilot gestart met de PhD Personality Questionnaire (PPQ). De begeleiding wordt op prijs gesteld en is een stimulans om de promotie succesvol af te ronden.

53


Gepensioneerden De universiteit streeft ernaar de banden met haar gepensioneerden te behouden en te verstevigen. Door zich te registreren kunnen gepensioneerden toegang houden tot het intranet, behouden ze hun universitaire e-mailadres en ontvangen ze Radboud Magazine gratis thuis. Ook behouden ze hun personeelspas met lenerspas voor de Universiteits bibliotheek en toegang tot de gebouwen van de universiteit. Inmiddels hebben 320 gepensioneerden zich hiervoor aangemeld.

Medezeggenschap De Radboud Universiteit hecht aan een goed onderling overleg tussen college van bestuur, Ondernemingsraad en Studentenraad. Goed functionerende medezeggenschap verhoogt de kwaliteit van bestuurlijke besluiten, vergroot het draagvlak voor deze besluiten binnen de organisatie en zorgt voor betrokkenheid van medewerkers en studenten bij de organisatie. In 2011 vond regelmatig overleg plaats tussen het college van bestuur en de Gezamenlijke Vergadering van Ondernemingsraad en Studentenraad. Aan de hand van de begroting 2011 en het jaarverslag 2010 is gesproken over de algemene gang van zaken. Daarbij is van gedachten gewisseld over de bezuinigingen die als gevolg van de economische crisis voorzien werden. Belangrijke thema’s waren de langstudeerboete en de financiële korting op de universiteit. Bovendien wordt een wetsvoorstel verwacht over het afschaffen van de basisbeurs in de masterfase. Medezeggenschap en college van bestuur waren het erover eens dat de forse bezuinigingen ongewenste gevolgen zullen hebben voor de kenniseconomie. Op 21 januari nam de Radboud Universiteit, samen met de andere universiteiten, deel aan een massale lande lijke protestdemonstratie in Den Haag. De medezeggenschap heeft positief geadviseerd over het beleid met betrekking tot de hoogte van het collegegeld. Ondanks de maatregelen uit Den Haag blijft het college van bestuur studenten de mogelijkheid bieden om een tweede studie te volgen. Ook werden afspraken gemaakt over een aantal overgangsregelingen voor de huidige lichting studenten. In de eerste helft van het jaar is uitvoerig gesproken over een herziene regeling van het profileringsfonds. Vanuit dit fonds worden de bestuursbeurzen gefinancierd. Uitkering van bestuursbeurzen wordt mede afhankelijk gemaakt van de studievoortgang. Omdat studenten(organisaties) tijd nodig hebben om zich hierop in te stellen, zal de nieuwe regeling pas op 1 september 2012 in werking treden. Met betrekking tot de verhoging van de parkeertarieven heeft de medezeggenschap gepleit voor differentiatie naar omvang van functie of hoogte van salaris.

Organisatieontwikkeling De huidige indeling in faculteiten, met daarbinnen onderwijs- en onderzoeksinstituten, en ondersteunende clusters functioneert goed. In 2011 is een beperkt aantal organisatieveranderingen doorgevoerd.

54

personeel

2011 was het laatste jaar van het IOWO. Eind december is het reorganisatieproces afgerond met een positief advies van de OR en met de vaststelling van een sociaal plan. Begin januari 2012 zijn alle IOWO-medewerkers overgeplaatst naar het ITS en het Cluster Ondersteuning. Enkele medewerkers zijn boventallig geplaatst. Daarnaast is een aantal kleinere organisatiewijzigingen gerealiseerd, onder andere bij het Universitair Vastgoed Bedrijf en bij het systeembeheer van het Universitair Centrum Informatievoorziening (UCI). Het KASKI (expertisecentrum over religie en samenleving) is van het ITS overgegaan naar de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religieweten schappen. Voorts is een aantal organisatiewijzigingen geëvalueerd, onder andere bij de Gebruikersdienst ICT, de sector Groen, Wegen en Terreinen en het Universitair Sportcentrum.

Arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden De helpdesk heeft in 2011 circa 1.500 vragen afgehandeld over allerlei onderwerpen op het gebied van cao, arbeidsrecht, sociale zekerheid en overige arbeidsvoorwaarden. Verder heeft de helpdesk enkele tientallen verzoeken in behandeling gehad, variërend van het maken van berekeningen met betrekking tot WW, FPU en pensioenen tot het verlenen van bijstand bij afvloeiingen. De vertrouwenspersonen van de Arbo- en Milieudienst en de Dienst Studentenzaken leveren jaarlijks een jaarverslag aan het college over incidenten van ‘ongewenst gedrag’. Het Expertisecentrum van de dienst Personeel & Organisatie heeft in 2010 circa 25 arbeidsrechtelijke geschillen begeleid en behandeld. Het ging om een voorziening, een kennelijk onredelijke ontslagprocedure, een kort geding en 22 individuele zaken. Nagenoeg alle zaken zijn opgelost door middel van een vaststellingsovereenkomst. Er zijn 23 begeleidingstrajecten geweest met herplaatsingskandidaten. Aan 11 verschil lende herplaatsingskandidaten werden vacatures aangeboden. Dit heeft geleid tot 4 tijdelijke plaatsingen.

Re-integratie/WW-preventie De Radboud Universiteit spant zich in om het beroep op uitkeringen terug te dringen. In het kader van de wettelijke re-integratieverplichting is in 2011 met 112 medewerkers een intakegesprek gevoerd over de verschillende vormen van WW-preventiebegeleiding en de daarbij behorende verplichtingen. Naast de intakegesprekken zijn met 68 ex-medewerkers vervolggesprekken gevoerd. Het aantal WW’ers van wie de uitkering eerder is beëindigd, is ongeveer 60.

Verzuim Het ziekteverzuim van de medewerkers is al jaren stabiel en blijft beperkt. Gemiddeld meldt een medewerker zich 0,8 keer per jaar ziek. Tijdens de jaarlijkse functionerings gesprekken staat verzuim op de agenda. De bedrijfsartsen onderhouden korte lijnen met de leidinggevenden en adviseurs van de dienst P&O. Structureel vindt in deze driehoek overleg plaats over onder meer het verzuim(preventie)beleid, arbobeleid en de risicoinventarisatie en -evaluatie.

55


Ontwikkeling ziekteverzuim (2007-2011) Verzuimparameter

2007 2008 2009 2010 2011

Verzuimpercentage

3,3 3,1 3,3 3,1 3,3

Gemiddelde verzuimfrequentie 0,9 0,9 0,9 0,8 0,8 Gemiddelde verzuimduur

14,8

13,9

14,0

15,1

13,3

Verzuimfrequentie: aantal malen dat men zich ziek meldt per jaar. Verzuimduur: in dagen.

Veiligheid In 2011 zijn er tien ongevallen gemeld bij de Arbo- en Milieudienst. In de twee voor gaande jaren waren dat er zeven. Bij drie gevallen was er sprake van letsel. Geen van de ongevallen heeft verzuim tot gevolg gehad. De BHV is in 2011 60 keer uitgerukt in het kader van calamiteitenmeldingen. Ruim 80 procent betrof meldingen veroorzaakt door werkzaamheden in gebouwen of aan de brandmeldcentrales. Er hebben zich geen grote incidenten voorgedaan. Alle 200 bedrijfshulpverleners hebben het afgelopen jaar na- en bijscholing gekregen op verschillende gebieden, zoals brand en risico’s, communicatie, levensreddend handelen en het AED-gebruik. Ook zijn er 16 ontruimingsoefeningen gehouden. De noodplannen van alle faculteiten zijn geactualiseerd. Ook is uitvoering gegeven aan de jaarplannen Straling en Genetisch Gemodificeerde Organismen. Verantwoording hierover wordt afgelegd in de afzonderlijke jaarverslagen voor het Bestuurlijk Overleg Straling/GGO. Er hebben zich op dit gebied geen calamiteiten of andere bijzonderheden voorgedaan. De faculteiten en ondersteunende diensten hebben de beschikking over een of meerdere preventiemedewerkers Arbo en Milieu. In 2011 zijn er elf nieuwe preventiemedewerkers opgeleid. Daarnaast zijn er twee halfjaarlijkse bijscholingsbijeenkomsten georganiseerd waarbij nieuwe ontwikkelingen op arbo- en milieugebied zijn besproken.

Arbeidsomstandigheden Voor de Nederlandse universiteiten is de ‘Arbocatalogus Nederlandse universiteiten’ ontwikkeld. De Arbocatalogus bevat voorschriften en good practices van arbeids omstandigheden bij de universiteiten. De catalogus is op initiatief van de werkgevers en werknemers gezamenlijk opgesteld door interne experts. Ook experts van de Radboud Universiteit werkten hieraan mee. De Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) toetst de voorschriften en past deze toe in de handhavingspraktijk. De catalogus bevat op dit moment deelcatalogi over psychosociale arbeidsbelasting en klachten van armen, nek en schouders.

Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) De cyclus van de risico-inventarisatie en -evaluatie (inventariseren, evalueren, plannen, uitvoeren, controleren en bijstellen) is inmiddels goed geïmplementeerd bij alle afdelingen.

56

personeel

Bij FNWI is een verdiepende RI&E Laserveiligheid uitgevoerd en zijn de nodige maat regelen genomen. Tevens is er speciaal beleid voor gevaarlijke stoffen ontwikkeld, naar aanleiding van een in 2010 uitgevoerde verdiepende RI&E Gevaarlijke stoffen. Bij het grootste deel van de eenheden is de jaarlijkse evaluatie en actualisatie uitgevoerd. In 2011 zijn ook de RI&E’s van technische en openbare ruimten en van wegen en terreinen afgerond. Diverse maatregelen zijn genomen om de veiligheid verder te verbeteren. Het preventieve gezondheidsprogramma Fit in Balans wordt aangeboden bij vrijwel alle eenheden. De overgebleven afdelingen volgen in 2012. In dat jaar zal ook een evaluatie plaatsvinden. Deelnemers en directeuren zijn over het algemeen positief over het programma. In 2011 lag het deelnamepercentage tussen de 30 en 40 (gemiddeld 33).

Infectiepreventie tijdens diensten studiereizen (Radboud Travel Clinic) In het kader van de internationalisering reizen medewerkers en studenten steeds meer. Het is belangrijk dat zij goed beschermd op reis gaan, ter plekke gezond hun werk kunnen doen en ook weer gezond terugkeren. De universiteit beschikt over een reizigersvaccinatieen adviescentrum (de Radboud Travel Clinic) dat volledig gecertificeerd is. Het centrum heeft de activiteiten gebundeld met die van de tropeninfectiologen van de afdeling Interne geneeskunde van het UMC St Radboud. 326 studenten en medewerkers van de universiteit hebben gebruikgemaakt van het aanbod van het centrum.

Arbo- en bedrijfsgezondheidszorg voor studenten De Arbo- en Milieudienst verzorgde ook in 2011 diverse voorlichtingen aan groepen studenten, bijvoorbeeld over de preventie van infectierisico’s in de klinische studiefase en over laboratoriumveiligheid. Een beperkt aantal studenten maakte gebruik van het spreekuur van de bedrijfsarts.

57


Mevrouw drs. N.J. Grygierczyk is directeur van de Universiteitsbibliotheek. Voor digitalisering van de bibliotheek zijn extra middelen vrijgekomen. “Wat dat betreft ben ik met mijn neus in de boter gevallen. Ik werk hier pas sinds oktober. Een digitale bibliotheek heeft veel voordelen: het is goedkoper, literatuur is makkelijker te vinden en verwijzingen zijn eenvoudiger te maken. Ondanks alle digitalisering blijft de kerntaak van de bibliotheek fier overeind staan: we bieden een betrouwbare bron van wetenschappelijke informatie, een grondige ontsluiting van kennis die bewaard wordt voor de eeuwigheid. Dat doen wij niet per se zelf, maar we zorgen dat het gebeurt. Dat doen we op basis van de eisen die het onderwijs en onderzoek aan ons stellen. Vroeger werd er nog wel eens iets aan geschaft in het belang van de collectie. Dat is echt verleden tijd.”

58

Middelen

Natalia Grygierczyk Directeur Universiteitsbibliotheek

59


Voorzieningen De Radboud Universiteit heeft tal van uitstekende voorzieningen voor onderwijs en wetenschap. Die variëren van de Universiteitsbibliotheek, met steeds meer digitale mogelijkheden, tot ‘de magneet’ in het High Field Magnet Laboratory (HFML). Hier vindt materialenonderzoek plaats in zeer hoge magneetvelden. Er zijn op de wereld slechts een paar vergelijkbare laboratoria. De campus van de Radboud Universiteit biedt een inspirerende omgeving om te studeren, te werken en elkaar te ontmoeten. De inrichting met pleinen en groen versterkt de vorming van de academische gemeenschap. Daarom zal de universiteit het groene en parkachtige karakter van de campus behouden en verder uitbouwen. Voor de komende jaren is een omvangrijk investeringsprogramma opgezet. Met name het gebied Heyendaal-Zuid zal verder worden ontwikkeld. Intensivering van het onderwijs, gestegen studentenaantallen en de wens om studenten meer uren op de campus te laten doorbrengen, leiden in enkele situaties tot uitbreiding van de ruimtebehoefte, bijvoorbeeld bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. In 2011 zijn voorbereidingen getroffen voor het Grotiusgebouw, waarvan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid de hoofdgebruiker wordt. Het gebouw zal ook ruimte bieden aan grote bijeenkomsten van andere faculteiten. Na een selectieprocedure heeft de universiteit de opdracht gegund aan architectenbureau Benthem Crouwel. Inmiddels ligt er een fraai ontwerp. De aanbestedingsfase voor de bouw is tijdens het schrijven van dit jaarverslag in volle gang. Volgens de huidige prognose gaat de bouw medio 2012 van start.

Metamorfose oostzijde Met de bouw van het Free Electron Laserlab is de metamorfose van de oostzijde van de universiteitscampus vrijwel afgerond. Dit nieuwe gebouw staat naast ‘de magneet’ (het High Field Magnet Laboratory) en herbergt een elektronenlaser van circa vijf bij tien meter, die uniek is in de wereld. Er kan onderzoek mee worden gedaan naar complexe materialen in sterke magneetvelden, biomoleculen en geneesmiddelen. Deze unieke onderzoeksfaciliteit is ontwikkeld in samenwerking met het FOM-instituut voor Plasmafysica Rijnhuizen. Het ITS is in de zomer van 2011 verhuisd naar Mercator I. Het Academisch Centrum van de Faculteit der Sociale Wetenschappen zal begin 2012 verhuizen naar het voormalige ITS-gebouw, dat in 2011 is gerenoveerd.

Soeterbeeck Soeterbeeck is het studiecentrum van de Radboud Universiteit, gelegen in het Brabantse Ravenstein. Het voormalige klooster is een unieke ontmoetingsplaats voor reflectie op wetenschap, levensbeschouwing, cultuur en maatschappij. In 2011 is het centrum gerenoveerd. De overnachtingscapaciteit wordt uitgebreid tot circa veertig plaatsen.

Universitair Sportcentrum Het Universitair Sportcentrum is uitgebreid met een extra fitnessruimte, een kunstgrashockeyveld en een kunstgrasveld voor voetbal en rugby. Het laatste veld ligt boven de nieuwe parkeergarage van het Gymnasion. Met deze parkeergarage is de totale ondergrondse parkeercapaciteit in dit gebied gestegen tot zevenhonderd plaatsen. De uit breiding is onder meer nodig omdat een ander parkeerterrein niet gebruikt kan worden vanwege de nieuwbouw van het Grotiusgebouw.

60

middelen

Energieprogramma Omdat ook het Erasmusgebouw en de Universiteitsbibliotheek inmiddels een eigen warmtevoorziening hebben (decentraal stoken) kon het oude Ketelhuis worden gesloopt. Het decentraal stoken leidt tot een beperking van het energieverlies. Dat geldt ook voor de optimalisering van de warmte- en koudeopslag (WKO). Daarnaast zijn bij het UMC extra energiemaatregelen uitgevoerd. Al deze projecten zijn voortgekomen uit het Energieprogramma (2010).

In 2011 zijn onder andere de volgende projecten afgerond: • Realisatie kunstgras-hockeyveld en -rugbyveld

• Aanleg drinkwaternet

• Free Electron Laserlab (fase 1 en 2)

• Herstel Driehuizerweg en Platolaan

• Serverruimte UCI en groot onderhoud UCI

• Nieuwbouw Centraal Dierenlaboratorium Overasselt

• Renovatie ITS-gebouw • Realisatie ondergrondse parkeervoorzieningen

• Uitbreiding Dierenlaboratorium met project Clinical Image Center en diverse

Gymnasion

aanpassingen in het gebouw zelf

• Terreinafwerking Heyendaal-Oost, inclusief sloop Provisorium Chemie, Graalburcht en Ketelhuis • Realisatie extra fitnessruimte in het Gymnasion

• Fietsenstalling collegezalen • Plaatsing zonnecellen op het dak van het Huygensgebouw en UCI

• Diverse klimaatvoorzieningen (koelplafonds) in het Huygensgebouw

• Klimaatinstallaties in het Huygensgebouw

Milieubeleid De Radboud Universiteit is een milieubewuste universiteit. In 2010 ontving zij als eerste universiteit in Nederland het ISO 14001-milieucertificaat. De jaarlijkse audit van het certificaat is in 2011 met goed gevolg doorlopen. De Arbo- en Milieudienst beheert de milieuvergunningen en het ISO 14001-milieucertificaat. In 2011 is een nieuw Milieu beleidsplan 2011-2013 vastgesteld. Bij een effectief milieubeleid speelt ook communicatie een belangrijke rol. Daarvoor is een milieucommunicatieplan in ontwikkeling. De verworvenheden op milieugebied worden zichtbaar gemaakt, er komt een digitaal loket (vraagbaak, ideeënbus, discussieplatform) en de universiteit start een campagne gericht op het bevorderen van milieu bewust gedrag van medewerkers en studenten. In 2011 is een nieuwe milieuvergunning voor de universiteit van kracht geworden. De bijbehorende voorschriften zijn gecontroleerd en er zijn acties uitgezet om te voldoen aan de nieuwe voorschriften. Om voor een milieuvergunning bij de provincie in aanmerking te komen, moet de universiteit onderzoek doen naar de mogelijkheden om het drinkwaterverbruik terug te dringen. De uitkomsten van dit onderzoek worden in het tweede kwartaal van 2012 besproken met de provincie Gelderland. Bij aanbestedingsprocedures stelt de universiteit eisen aan de duurzaamheid van producten. In 2011 is dat gedaan voor drukwerk en onderhoud. Bij het ontwerp van het Grotiusgebouw is rekening gehouden met duurzaamheid, bijvoorbeeld wat betreft materiaalkeuze en energieverbruik.

61


Financieel beeld 2011 Het jaar 2011 is afgesloten met een positief exploitatieresultaat van € 7,8 miljoen.

Exploitatieresultaat bedragen x € 1 miljoen

Begroting Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2012

Rijksbijdrage Collegegelden

2011

264,7 264,9 27,0 29,7

2011

2010

262,8 258,2 25,0 29,0

Overige baten

185,2

211,9

189,1

198,6

Totaal baten

502,4

506,5

476,9

485,8

319,9

324,1

Personele lasten Afschrijvingen

343,6

336,5

26,0 28,8

25,2 25,3

Overige lasten

129,1

135,0

127,3

129,0

Totaal lasten

498,7

500,3

472,4

478,4

Saldo baten en lasten

3,7

6,2

4,5

7,4

Financieel resultaat

0,8

1,6

0,4

1,0

4,9

8,4

Exploitatieresultaat

4,5

7,8

De rijksbijdrage 2011 is ten opzichte van 2010 met € 6,7 miljoen gestegen. Deze per saldo stijging komt door: (bedragen x € 1 miljoen) Relatieve positie: graden/inschrijvingen/proefschriften

-0,6

Afschaffing component kleine dynamisering Smart Mix

-2,3

Afname middelen voor verhoging numerus-fixusaantallen

-0,4

Extra middelen voor studentenaantallen

5,1

Sectorplan natuur- en scheikunde

1,7

Sectorplan geesteswetenschappen

0,7

Versterking alfa-/gammaonderzoek

1,1

Compensatie loon- en prijsbijstellingen

1,2

Diversen 0,3

6,7

In de rijksbijdrage voor onderwijs per student is ten opzichte van 2010 sprake van een trendbreuk. Dit komt door de overheveling van specifieke onderwijsmiddelen (voor gezondheidsopleidingen) naar onderzoeksmiddelen in het verdeelmodel van de minister. Gecorrigeerd voor deze overheveling toont de rijksbijdrage voor onderwijs per student een geringe stijging: van 7.739 euro naar 7.762 euro per student. Dit wordt verklaard door de extra rijksbijdrage voor de ontwikkeling van studentenaantallen.

62

middelen

Bekostigingsjaar

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

Studiejaar (peildatum 1 oktober)

’11-’12

’10-’11

’09-’10

’08-’09

’07-’08

’06-’07

’05-’06

’04-’05

Studentenaantallen

18.730 18.728 18.266 17.789 17.442 17.330 17.367 16.828

Rijksbijdrage onderwijs per student

7.101

7.739

7.159

6.382

6.582

6.475

6.390

(Loon- en prijspeil 2010)

De trendmatige verhoging van het collegegeld resulteert in een stijging van de opbrengsten van € 29 miljoen in 2010 tot € 29,7 miljoen in 2011. De overige baten zijn ten opzichte van 2010 met 6,7 procent gestegen. De stijging van de personele lasten met 3,8 procent wordt vooral verklaard door de toename van het aantal fte’s. De ontwikkeling van het resultaat en van de reserves en voorzieningen over de afgelopen vijf jaren is als volgt: bedragen x € 1 miljoen

2011 2010 2009 2008 2007


6,2

7,4

3,5

2,8

3,5

Financieel resultaat

1,6

1,0

0,9

2,3

1,8

Buitengewoon resultaat

0,0 0,0 0,0 0,0 0,0


7,8

8,4

4,4

Eigen vermogen Voorzieningen

280,2

272,4

264,0

5,1

5,3

258,6

253,5

47,3 45,5 39,8 37,3 45,6

Eigen vermogen en voorzieningen 327,5

317,9

303,8

295,9

299,1

Het saldo baten en lasten wordt onder andere bepaald door hogere dan begrote rijks bijdrage (€ 2,1 miljoen), collegegelden (€ 4,7 miljoen) en rentebaten (€ 1,2 miljoen). Deze zijn voorzichtig begroot. Daarnaast zijn er eenmalige baten en lasten waaronder eenmalige huisvestingslasten.

Directe en indirecte kosten De Radboud Universiteit hanteert al vele jaren bij haar kostentoerekening dezelfde uitgangspunten als het bedrijfsleven. Daarin wordt onderscheid gemaakt tussen indirecte kosten (bestuur, administratie, personeelszaken) en lasten die direct toerekenbaar zijn aan de kostendragers onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. De indirecte kosten zijn afgenomen van 15 procent in 2010 naar 13,8 procent in 2011, zoals onderstaande tabel laat zien.

63


Directe kosten

bedragen x € 1000,-

Onderwijs

Onderzoek

Indirecte

Maatschappe- subtotaal

Totaal

kosten

lijke dienstverlening Faculteiten en instituten Overige eenheden

128.588

205.587

29.546

363.721

44.046

407.767

15.074

22.724

29.936

67.734

24.750

92.484

143.662

228.312

59.482

431.455

68.796

500.251

In procenten: 2011

86,2

13,8

100

2010*

85,0

15,0

100

2009*

84,5

15,5

100

*De cijfers voor 2010 en 2009 wijken af van eerder gepubliceerde cijfers vanwege een herrubricering bij de Faculteit der Medische Wetenschappen.

De kostentoedeling is in lijn gebracht met de definities zoals gehanteerd in een benchmarkonderzoek dat in 2011 is uitgevoerd in VSNU-verband. Bovenstaande cijfers zijn echter inclusief de cijfers van de Faculteit der Medische Wetenschappen.

Vermogenspositie en financiële structuur De balanspositie is samengevat als volgt: bedragen x € 1 miljoen

2011

2010

Activa Vaste activa Voorraden en vorderingen

330,3

325,3 Eigen vermogen

22,5

22,2 Voorzieningen

Liquide middelen

104,1

Totaal activa

456,9

2011

2010

Passiva

Langlopende schulden

86,0 Kortlopende schulden 433,5 Totaal passiva

280,2 272,4 47,3

45,5

1,1

1,1

128,3 114,5 456,9 433,5

In 2011 is voor € 28,6 miljoen geïnvesteerd in gebouwen en terreinen en voor € 5,4 miljoen in inventaris, apparatuur en informatiesystemen. De investeringen zijn geheel uit eigen middelen gefinancierd. De liquiditeitspositie uitgedrukt als ‘current ratio’ (verhouding vlottende activa/kortlopende schulden) bedraagt 0,99 (vorig jaar 0,94). De liquide middelen worden behoedzaam aangehouden, deels bij het ministerie van Financiën en deels in spaarrekeningen en deposito’s met een gering risico. De vermogenspositie op lange termijn is solide. De solvabiliteit (eigen vermogen als percentage van het balanstotaal) bedraagt 61,3 procent (in 2010 62,8 procent). De Radboud Universiteit heeft als doelstelling haar eigen vermogen, gecorrigeerd voor inflatie, minimaal intact te houden. Door het positieve exploitatieresultaat kon dit gerealiseerd worden.

64

financiën

Ontwikkeling eigen vermogen gecorrigeerd naar prijspeil 2011: bedragen x € 1 miljoen

2011 2010 2009 2008 2007

Eigen vermogen lopend prijspeil

280,2

272,4

264,0

258,6

253,5

Eigen vermogen prijspeil 2011

280,2

278,6

273,4

271,0

272,3

De voorzieningen zijn per saldo toegenomen. Dit betreft voornamelijk de voorziening rechtspositiegelden. Het totaal aan liquide middelen is in 2011 met € 18,1 miljoen toegenomen tot € 104 miljoen. De specificatie van de toename is als volgt: 2011

Exploitatieresultaat 7,8 Afschrijvingen 28,0 Cashflow Mutatie voorzieningen Mutatie voorraden/vorderingen/kortlopende schulden

35,8 1,8 13,5

Investeringen/desinvesteringen -33,0 Mutatie financiële vaste activa

0,0

Mutatie langlopende schulden

0,0

Mutatie liquide middelen

18,1

De liquide middelen worden gebruikt om de nieuwbouw van de gammafaculteiten te financieren zonder gebruik te hoeven maken van externe financiering.

Verwachting komende jaren Het financiële resultaat over 2011 en de vermogenspositie geven aan dat de universiteit er financieel gezond en toekomstbestendig voor staat. In 2012 zal ze doorgaan met de in 2011 in gang gezette voorbereidingen en maatregelen om de aangekondigde bezuinigingen op te kunnen vangen. Als gevolg van het bouwprogramma voor de gammafaculteiten zal de liquiditeit dalen. In 2011 is al voor € 28,6 miljoen in gebouwen en terreinen voor onderzoek en onderwijs geïnvesteerd. Voor de periode 2012-2016 is een investeringsniveau voorzien van ongeveer € 185 miljoen. De universiteit moet echter rekening houden met tal van onzekerheden in de ontwikkeling van de inkomstenstroom. Onzekere factoren zijn onder andere: • De afname van de rijksbijdrage voor 2013 en latere jaren, gezien de in de rijksbegroting opgenomen forse bezuinigingen voor 2013. • De ontwikkeling van de studentenaantallen.

65


Lilian Gonçalves-Ho Kang You is lid van het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit (SKU). Het Stichtingsbestuur is toezichthouder van het college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen. “Het bestuur van de SKU houdt toezicht op hoofdlijnen en in breed perspectief op de algemene gang van zaken binnen de universiteit. Daarbij houdt het bestuur in het oog in welke ontwikkelingsfase en krachtenvelden de universiteit zich bevindt. Het bestuur beoordeelt op kritische en onafhankelijke wijze de zorgvuldigheid van de bestuurlijke besluitvormingsprocessen, waarbij de belangen van alle betrokkenen zorgvuldig worden afgewogen. Het bestuurslidmaatschap biedt mij een mogelijkheid om vanuit mijn kennis en ervaring bij te dragen aan de beleids- en strategievorming van de Radboud Universiteit en om voor het college van bestuur in dit opzicht als klankbord te fungeren. Ik ben trots op de vooruitgang die de Radboud Universiteit de afgelopen jaren heeft geboekt. Het Stichtingsbestuur vormt een hecht team en wij doen het werk met veel plezier.”

66

Verslag Stichting Katholieke Universiteit

Mw. L.Y. Gonçalves-Ho Kang You

67


Verslag van het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit. De Stichting Katholieke Universiteit is toezichthouder van het UMC St Radboud en de Radboud Universiteit. Dit verslag over het jaar 2011 heeft betrekking op het toezicht op het college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen. Vergaderingen en bijeenkomsten - toezichthoudende taken Het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit functioneert als raad van toezicht voor de Radboud Universiteit Nijmegen. Het Stichtingsbestuur vergaderde in 2011 vijf keer met het college van bestuur. Daarvoor werd tevens de voorzitter van de raad van bestuur van het UMC St Radboud uitgenodigd. De jaarrekening 2010 en de begroting 2012 werden besproken in aanwezigheid van de externe accountant en goedgekeurd. Met waardering nam het bestuur kennis van de inzichtelijke jaarrekening en het gepresenteerde resultaat. Dit geldt ook voor het jaar verslag 2010. Door het Stichtingsbestuur werden de vier- en achtmaandscijfers besproken. Tevens is kennisgenomen van de aangekondigde bezuinigingen voor het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderzoek. Met het college van bestuur is gesproken over het beleid om deze maatregelen op te vangen en over de afstemming tussen de profilering van de Radboud Universiteit en het Hoofdlijnenakkoord. Het Stichtingsbestuur heeft zich ervan vergewist dat bij de Radboud Universiteit een adequaat intern controle- en beheersingssysteem is ingericht. Het Stichtingsbestuur kent een auditcommissie, bestaande uit twee leden met financiële expertise, en een remuneratiecommissie, die onder andere voorstellen doet over het bezoldigingsbeleid. De auditcommissie vergaderde driemaal ter voorbereiding van en advisering over de behandeling van de financiële documenten: de jaarrekening 2010, begroting 2012 en de vier- en achtmaandscijfers. De remuneratiecommissie voerde de jaarlijkse functioneringsgesprekken met de leden van het college van bestuur en rapporteerde daarover aan het Stichtingsbestuur. Voor het bezoldigingsbeleid sluit het Stichtingsbestuur aan bij de trendmatige verhogingen van de publieke sector. In 2011 werd de rector magnificus, prof. mr. S.C.J.J. Kortmann, voor vier jaar herbenoemd. Een delegatie van het Stichtingsbestuur was tweemaal aanwezig bij het overleg tussen het college van bestuur en het medezeggenschapsorgaan op centraal niveau, de Universitaire Gezamenlijke Vergadering, ter gelegenheid van de bespreking van de algemene gang van zaken, jaarrekening/jaarverslag 2010 en de begroting 2012. Het Stichtingsbestuur woonde in 2011 enkele bijzondere plechtigheden bij: de eucharistieviering in de Studentenkerk ter gelegenheid van de 88e dies natalis en de aansluitende diesviering, alsmede de opening van het academisch jaar, met voordrachten van Joost Zwagerman en Niek Janssen (student Griekse en Latijnse taal en cultuur) over de betekenis van kunst voor het onafhankelijke academische denken. De rector magnificus besteedde in zijn rede onder meer aandacht aan het behalen van de instellingsaccreditatie en aan de onderwijsintensivering.

68

verslag stichting katholieke universiteit

Bijzondere aandachtspunten Het Stichtingsbestuur heeft geconstateerd dat het onderzoek van de Radboud Universiteit er uitstekend voor staat, zoals dat blijkt uit de stijging van het aantal wetenschappelijke publicaties en uit het Research Report. Het Stichtingsbestuur heeft hiervan met genoegen kennisgenomen. Het aantal opleidingen van de Radboud Universiteit dat in 2011 door studenten als beste beoordeeld werd, is zowel absoluut als relatief gezien veruit het hoogste van alle algemene universiteiten. Het Stichtingsbestuur heeft met het college van bestuur uitvoerig gesproken over onder andere de Instellingstoets Kwaliteitszorg, die door de universiteit prima is doorstaan; de overheidsplannen, uitmondend in het Hoofdlijnenakkoord; de nieuwe wetsvoorstellen, die studenten financieel treffen; internationalisering van studenten en staf; en de ontwikkeling en betekenis van het International Research Universities Network. Het Stichtingsbestuur besprak tweemaal een overzicht van hooglerarenbenoemingen en nam met instemming kennis van het feit dat het aantal benoemingen van vrouwelijke hoogleraren gestaag stijgt: in het verslagjaar betreft het percentage vrouwelijke hoog leraren 18,6. Het Stichtingsbestuur besprak met het college van bestuur indringend het onderwerp wetenschappelijke integriteit, naar aanleiding van een prematuur verschenen persbericht van een van de hoogleraren. Het college rapporteerde over de resultaten van het onderzoek dat ter zake werd uitgevoerd door de Commissie Wetenschappelijke Integriteit. Het onderwerp wetenschappelijke integriteit behoeft blijvend aandacht en zal periodiek voor het overleg met het college van bestuur worden geagendeerd. Het Stichtingsbestuur evalueerde zijn eigen functioneren, waarvan de resultaten zijn besproken met het college van bestuur. Het Stichtingsbestuur besloot voortaan periodiek een evaluatie onder begeleiding van een extern adviseur uit te voeren, voor het eerst in 2012. Met het oog op het steeds complexer wordende karakter van de gespreksonder werpen, zowel binnen het onderwijs als binnen de zorg, en gelet op het feit dat toezicht in toenemende mate in de belangstelling staat, is besloten met ingang van 1 januari 2012 het toezicht uit te oefenen met het voltallige bestuur. Tevens werd besloten de in dit kader relevante bepalingen van het Reglement Bestuur Stichting Katholieke Universiteit, waarin de relatie tussen bestuur en toezicht is vastgelegd, te wijzigen. In dit reglement is de benoemingstermijn van de leden van het Stichtingsbestuur vastgelegd, zijnde tweemaal vier jaar, ingaande bij nieuw te benoemen bestuursleden. De samenstelling van het Stichtingsbestuur onderging in 2011 geen wijziging. Naar het oordeel van het Stichtingsbestuur wordt middels de samenstelling van het bestuur de in de Governance Code Universiteiten vereiste onafhankelijkheid geëerbiedigd. Er bestaat geen belangenverstrengeling tussen de overige activiteiten van de bestuursleden en het bestuurslidmaatschap van de SKU.

Slotwoord Het Stichtingsbestuur dankt het college van bestuur, de faculteitsbesturen en de medewerkers en studenten van de universiteit voor hun inzet het afgelopen jaar. Deze inzet van allen heeft ertoe bijgedragen dat 2011 een uitstekend jaar was voor de Radboud Universiteit Nijmegen.

69


Samenstelling, nevenfuncties en rooster van aftreden Stichtingsbestuur Samenstelling Het Stichtingsbestuur is als volgt samengesteld: -

drs. L.M.L.H.A. Hermans (1951), voorzitter Greenport Holland, voorzitter Adfiz, voorzitter Nederlands Uitgeversverbond, voorzitter Platform Hout in Nederland (benoemd tot mei 2013)

-

mevrouw mr. L.Y. Gonçalves-Ho Kang You (1946), staatsraad (benoemd tot januari 2013)

- dr. W.M. van den Goorbergh (1948), oud-plv. voorzitter van de raad van bestuur van Rabobank Nederland (benoemd tot november 2014, tweede periode) -

mevrouw drs. M.L. Henneman (1956), directeur/eigenaar Maria Henneman Media Management BV en directeur/eigenaar Hof van Amstel BV, Dressuur Training (benoemd tot juli 2013)

-

drs. P.C.H.M. Holland (1943), oud-voorzitter KNMG (benoemd tot juli 2013)

- mevrouw dr. C.M. Hooymans (1951), lid van de raad van bestuur van TNO (benoemd tot november 2014, tweede periode) - prof. dr. A.J.M. Plasschaert (1942), emeritus hoogleraar en oud-rector magnificus Radboud Universiteit Nijmegen (benoemd tot januari 2012)

Nevenfuncties Drs. L.M.L.H.A. Hermans: -

lid van de raad van toezicht van het NBTC

-

voorzitter raad van commissarissen Waarborgfonds Sociale Woningbouw

-

voorzitter Care Nederland

-

voorzitter Voorselectiecommissie topmanagement ABD (Algemene Bestuursdienst)

-

voorzitter raad van toezicht COA (Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers) (functie tijdelijk neergelegd)

-

lid raad van commissarissen ‘De Facultatieve’

-

lid raad van commissarissen Luzac College

-

voorzitter raad van commissarissen CBRE Dutch funds

-

lid bestuur Academie voor Wetgeving

-

lid bestuur Schouwburg De Lawei te Drachten

Partijpolitieke functie: -

fractievoorzitter VVD Eerste Kamer der Staten-Generaal

Mevrouw mr. L.Y. Gonçalves-Ho Kang You: -

bestuurder bij NL Financial Investments, Den Haag

-

commissaris bij Berenschot Holding, Utrecht

-

bestuurslid Nederlandse Juristen Vereniging

-

lid van de Adviesraad voor Internationale Vraagstukken (AIV), Den Haag

-

lid van de raad van advies van ‘Giving Back’, Amsterdam

-

lid van de raad van advies van het Institute of Social Studies, Den Haag

-

bestuurslid van Het Koninklijk Kabinet van Schilderijen het Mauritshuis, Den Haag

-

voorzitter van het Prins Claus Fonds, Amsterdam

-

lid van de raad van commissarissen van Het Concertgebouw NV, Amsterdam

-

bestuurslid Stichting de Nieuwe Kerk, Amsterdam

-

voorzitter Stichting Juridische Samenwerking Nederland-Suriname, Amsterdam

70

verslag stichting katholieke universiteit

Dr. W.M. van den Goorbergh: -

voorzitter raad van toezicht Nexus Instituut

-

voorzitter raad van toezicht KPC Groep

-

voorzitter raad van commissarissen DELA en Welten Groep Holding

-

voorzitter raad van commissarissen NIBC Bank

-

lid raad van commissarissen Bank Nederlandse Gemeenten en Mediq

Mevrouw drs. M.L. Henneman: -

jurylid Anne Vondelingprijs

-

bestuurslid Persvrijheidsfonds

-

bestuurslid KNHS (Koninklijke Nederlandse Hippische Sport Federatie), portefeuille communicatie, sponsoring, promotie, marketing

-

lid raad van bestuur Stichting Women Inc.

-

lid raad van advies Anne Frank Stichting

Drs. P.C.H.M. Holland: -

lid van de raad van toezicht Gelre-ziekenhuizen

-

jurylid kwaliteitsprijs INK

-

jurylid van de IGZ ZorgVeiligPrijs

-

voorzitter adviesraad CBOG

-

vicevoorzitter onderzoekscommissie Maasstad Ziekenhuis

-

directeur externe zaken project ‘zichtbare zorg’ van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

-

voorzitter begeleidingscommissie palliatieve sedatie

Mevrouw dr. C.M. Hooymans: -

lid Adviesraad voor het Wetenschaps- & Technologiebeleid (AWT)

-

lid raad van commissarissen Rabobank Vallei en Rijn

-

lid raad van commissarissen Koninklijke KPN NV

-

plaatsvervangend kroonlid Sociaal-Economische Raad (SER)

Prof. dr. A.J.M. Plasschaert: -

voorzitter van het bestuur van het Nijmeegs Instituut voor Missiewetenschappen

-

voorzitter van het bestuur van het Kinder Oncologisch Centrum Nijmegen

- vicevoorzitter Parochiebestuur Heilige Geest (Studentenkerk) -

voorzitter Stichting Mecenaat van het Gelders Orkest, Arnhem

-

voorzitter Stichting Cultuur Criterium, Nijmegen

71


“Sinds 1 januari 2009 is mijn afdeling CFAcrediteuren gevormd. Binnen deze afdeling is vanaf de start ingezet op centrale ontvangst van facturen en declaraties om deze vervolgens digitaal, via workflow, te laten goedkeuren. Veel meer dan voorheen komen facturen en declaraties nu centraal binnen waardoor wij heel efficiënt kunnen werken en we onze leveranciers en declaranten tijdig betalen. Bovendien raken er geen stukken meer kwijt doordat we alleen met gescande documenten werken. Mijn taak binnen de afdeling is het om zaken die niet kloppen, op te lossen. Dat geldt voor zowel facturen als declaraties. Ik heb daarbij te maken met afdelingen en medewerkers binnen de universiteit maar ook met leveranciers buiten de universiteit. Alles bij elkaar heb ik een heel leuke, afwisselende baan.”

72

Jaarrekening

Atika Laghlid Medewerker CFA-crediteuren

73


74

jaarrekening

Inhoud Jaarrekening 2011 1. Geconsolideerde balans per 31 december 2011

76

2. Geconsolideerde staat van baten en lasten 2011

77

3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011

78

4. Toelichting algemeen

78

5. Toelichting op de geconsolideerde balans

83

6. Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

92

7. Enkelvoudige balans per 31 december 2011

99

8. Enkelvoudige staat van baten en lasten 2011

99

9. Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening

100

10. Specificatie naar eenheden

104

11. Bestemming exploitatieresultaat en vaststelling en goedkeuring jaarrekening

105

12. Controleverklaring

106

75


1.

Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (opgesteld na resultaatbestemming)


Activa

Vaste activa

1.

Materiële vaste activa 305.153 300.135

31-12-2011

31-12-2010

2. Financiële vaste activa 25.215 25.165 Totaal vaste activa 330.368 325.300

Vlottende activa

3. Voorraden 678 684 4. Vorderingen 21.824 21.530 5. Liquide middelen 104.077 86.011 Totaal vlottende activa 126.579 108.225 Totaal activa

456.947

433.525

Passiva

6. Eigen vermogen 280.173 272.358 7. Voorzieningen 47.353 45.530 8. Langlopende schulden 1.145 1.150 9. Kortlopende schulden 128.276 114.487 Totaal passiva

76

456.947

433.525

jaarrekening

2.

Geconsolideerde staat van baten en lasten 2011


Realisatie

Begroting

Realisatie

2011 2011 2010

Baten 1. Rijksbijdragen (excl. werkplaatsfunctie)

264.882

262.760

258.239

2. College-, cursus-, les- en examengelden

29.737

25.000

29.050

149.617

134.698

136.121

3. Baten werk i.o.v. derden o&o 4. Overige baten derden Totaal baten

62.245

54.439

62.412

506.481

476.897

485.822

336.469

319.919

324.121

Lasten 5. Personele lasten 6. Afschrijvingen

28.841 25.252 25.351

7. Huisvestingslasten

28.923 23.182 29.284

8. Overige lasten

106.017

104.018

99.675

500.250

472.371

478.431

6.231

4.526

7.391

Totaal lasten Saldo baten en lasten 9. Financiële baten en lasten Resultaat 10. Af: Vennootschapsbelasting Resultaat na belastingen 11. Resultaat deelnemingen Netto resultaat

1.592

409

1.000

7.823

4.935

8.391

-1

0

28

7.824

4.935

8.363

-9

0

17

7.815

4.935

8.380

De verschillen tussen de realisatie 2011 en de realisatie 2010 worden in hoofdstuk 6 toegelicht. De belangrijkste verschillen ten opzichte van de begroting betreffen: • College-, cursus-, les- en examengelden. Deze zijn voorzichtig begroot. • Baten werk i.o.v. derden. Deze zijn met name bij de Faculteit der Medische Wetenschappen veel hoger dan begroot en ook hoger dan in 2010 gerealiseerd. De faculteit is ook in 2011 zeer succesvol in het verwerven van onderzoeksmiddelen. De toename doet zich vooral voor in de segmenten ‘overig non-profit’, internationale organisaties en bedrijven. Tegenover de per saldo hogere baten staan met name hogere personele lasten. • Overige baten derden. De gerealiseerde baten zijn in totaal circa € 8 miljoen hoger dan begroot, verspreid over diverse eenheden. De begroting is ten opzichte van de realisatie te conservatief ingeschat. • De personele lasten zijn circa € 17 miljoen hoger dan begroot, met name doordat de baten werk i.o.v. derden en de overige baten derden eveneens hoger zijn dan begroot. • In de afschrijvingen is een niet-begrote extra afwaardering van een specifiek gebouw (Free Electron Laserlab) opgenomen. • In de huisvestingslasten zijn niet-begrote posten opgenomen inzake eenmalige lasten en dotaties aan voorzieningen. • De overige lasten zijn circa € 2 miljoen hoger dan begroot, vooral vanwege de hogere baten werk i.o.v. derden en de overige baten derden.

77


3.

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011

bedragen x € 1000,- Saldo baten en lasten Vennootschapsbelasting Resultaat deelnemingen Financieel resultaat Afschrijvingen* Mutatie voorzieningen* Mutatie voorraden

2011 2010 6.231

7.391

1 -28 -9

17

1.592

1.000

7.815 8.380 27.971 24.705 1.823

5.769

29.794

30.474

6

169

-294

1.591

Mutatie kortlopende schulden

13.789

-1.226

13.501

Kasstroom uit operationele activiteiten

51.110

39.388

(Des)investeringen materiële vaste activa

-32.989

-22.514

Mutatie vorderingen

Mutatie financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten

534

-50

-517

-33.039

-23.031

Mutatie langlopende schulden

-5

-5

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-5

-5


18.066

16.352

Beginstand liquide middelen

86.011

69.659


18.066

16.352

104.077

86.011

Eindstand liquide middelen

*De afschrijvingen en de mutatie voorzieningen zijn exclusief de Faculteit der Medische Wetenschappen.

4.

Toelichting algemeen De enkelvoudige en de geconsolideerde jaarrekening zijn opgesteld in overeenstemming met de Regeling Jaarverslaggeving van de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap d.d. 17 december 2007 (WJZ/2007/50507). Volgens deze regeling is Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek van toepassing voor de jaarverslaggeving, met uitzondering van de afdelingen 1, 11 en 12, een en ander voor zover in deze regeling niet anders is bepaald.

78

jaarrekening

De algemene waarderingsgrondslag betreft de geamortiseerde kostprijs. Deze is veelal gelijk aan de nominale waarde tenzij anders is vermeld. De bedragen in de jaarrekening zijn opgenomen in duizenden euro’s tenzij anders is aangegeven. Het boekjaar is gelijk aan het kalenderjaar. In de jaarrekening 2011 zijn in de baten en lasten verbeteringen doorgevoerd inzake de rubricering. Deze verbeteringen zijn eveneens doorgevoerd in de vergelijkende cijfers 2010.

4.1

Grondslagen van consolidatie Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening worden opgenomen de financiële gegevens van de instelling en haar verbonden partijen per 31 december van het boekjaar. Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin beslissende zeggenschap wordt uitgeoefend. In de jaarrekening zijn de cijfers van de volgende verbonden partijen meegeconsolideerd: • Stichting Nijmeegs Universiteitsfonds (SNUF) • Radboud University Holding B.V. (opgericht april 2010), waarin zijn opgenomen:

- B.V. Campus Radboud Universiteit

- Radboud University Participations B.V. (opgericht april 2010)

- Campus Detachering B.V. (opgericht april 2010)

• Stichting Universitaire Opleidingen Beleidswetenschappen Nijmegen (UOBN) • Stichting ter Bevordering van Rechtsgeleerd Onderzoek • Stichting Steunfonds Juridisch Postdoctoraal Onderwijs

Rechtspersoon De Radboud Universiteit Nijmegen maakt samen met het UMC St Radboud onderdeel uit van de Stichting Katholieke Universiteit.

Faculteit der Medische Wetenschappen/Universitair Medisch Centrum St Radboud In 1999 is besloten tot inrichting van het Universitair Medisch Centrum (UMC) St Radboud, dat bestaat uit de Faculteit der Medische Wetenschappen en het Academisch Ziekenhuis Nijmegen St Radboud. De bestuurlijke samenwerking en afstemming tussen de raad van bestuur van het UMC St Radboud en het college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen vindt plaats in het College van Bestuurlijke Samenwerking (CBS). Dit wordt gevormd door de voorzitter van het college van bestuur (tevens voorzitter van het CBS), de rector magnificus en de voorzitter van de raad van bestuur. De eindverantwoordelijkheid voor onderwijs en onderzoek ligt bij het college van bestuur. In de jaarrekening zijn de exploitatiecijfers van de Faculteit der Medische Wetenschappen in de staat van baten en lasten opgenomen.

4.2

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Valutaomrekening De uit de transacties in vreemde valuta voortvloeiende kosten en opbrengsten, respectievelijk vorderingen en schulden, worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum respectievelijk balansdatum. Koersverschillen worden onder de financiële baten en lasten opgenomen.

79


Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Gebouwen, terreinen en wegen worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde minus lineaire afschrijvingen conform de componentenmethode. Apparatuur en inventaris Apparatuur en inventaris worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde en lineair afgeschreven op basis van de verwachte economische levensduur. Apparatuur waarvan de aanschaf is gefinancierd ten laste van de tweede- en derde-geldstroomsubsidies, wordt in het jaar van aanschaf afgeschreven. Concernsystemen Concernsystemen worden alleen geactiveerd voor zover het gekochte systemen betreft. Interne kosten van ontwikkeling van software en implementatie worden niet geactiveerd, maar komen direct ten laste van het resultaat. Boekenbezit Het boekenbezit is niet geactiveerd. De aanschaf wordt als last verantwoord.

Financiële vaste activa Deelnemingen De onder de financiële vaste activa opgenomen deelnemingen zijn gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. De deelnemingen in de balans zijn opgenomen tegen het aandeel van de Radboud Universiteit Nijmegen in de netto vermogenswaarde, vermeerderd met haar aandeel in de resultaten van de deelnemingen vanaf het moment van verwerving. In de staat van baten en lasten wordt het aandeel van de universiteit in het resultaat van de deelnemingen opgenomen. Indien de waarde van de deelneming volgens de vermogensmutatiemethode nihil is geworden, wordt deze methode niet langer toegepast en blijft de deelneming bij ongewijzigde omstandigheden op nihil gewaardeerd. Hierbij worden andere langlopende belangen in de deelneming, die feitelijk worden aangemerkt als een onderdeel van de netto investering, ook meegenomen. Indien en voor zover geheel of ten dele voor de schulden van de deelneming wordt ingestaan respectievelijk een feitelijke verplichting bestaat de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening opgenomen. Een vervolgens verkregen aandeel in de winst van de deelneming wordt pas weer verwerkt indien en voor zover het cumulatief niet-verwerkte aandeel in het verlies is ingelopen. Leningen De langlopende leningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde en daar waar nodig verminderd met een voorziening voor verwachte oninbaarheid. Tegenwaarde vermogen Faculteit der Medische Wetenschappen Dit betreft de participatiewaarde (saldo van activa en passiva) van de Faculteit der Medische Wetenschappen, zoals die in de jaarrekening van het UMC St Radboud is opgenomen.

Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen inkoopprijs of lagere actuele waarde, waarbij rekening is gehouden met een voorziening voor incourante voorraden.

80

jaarrekening

Onderhanden werk Het onderhanden werk heeft betrekking op projecten die in opdracht van derden worden uitgevoerd en die op balansdatum nog niet gereed zijn. Het onderhanden werk is gewaardeerd tegen de direct toegerekende kosten van arbeid en materiaal met een opslag voor indirecte kosten, tot het maximum van de verwachte externe opbrengsten. Gedeclareerde termijnen worden in mindering gebracht op het onderhanden werk. Het nettobedrag per onderhanden project wordt verwerkt als actief of als schuld, indien het saldo van het onderhanden project een debet- respectievelijk creditstand vertoont. Ten aanzien van het onderhanden werk wordt, indien noodzakelijk, een voorziening gevormd voor te verwachten tekorten.

Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde, waarbij daar waar nodig rekening wordt gehouden met een voorziening voor oninbaarheid.

Liquide middelen De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Voorzieningen Voor verplichtingen en risico’s die hun oorzaak vinden in het verleden en waarvan de omvang op balansdatum onzeker is maar redelijkerwijs is in te schatten, worden voor zieningen opgenomen. Tenzij anders aangegeven worden voorzieningen opgenomen tegen de nominale waarde.

Pensioenen De Radboud Universiteit is aangesloten bij Stichting Pensioenfonds ABP met een toegezegd-pensioenregeling. De Radboud Universiteit heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in het geval van een tekort bij het bedrijfstak pensioenfonds, anders dan het voldoen van de toekomstige premies. De pensioen regeling is in deze jaarrekening verwerkt als toegezegde-bijdrageregeling. De pensioen premies zijn ten laste van het resultaat verantwoord. Te betalen premie dan wel de vooruitbetaalde premie per jaareinde wordt als overlopend passief respectievelijk overlopend actief verantwoord. De opbouw van pensioen gebeurt op basis van een middelloonregeling. De indexatie van pensioenen is voorwaardelijk. In 2011 zijn de pensioenen niet geïndexeerd. Ook in 2012 wordt niet geïndexeerd. De dekkingsgraad van het ABP bedroeg 94 procent per ultimo 2011. Deze dekkingsgraad ligt onder het wettelijke minimumvereiste van 105 procent. Het ABP heeft reeds in 2008 een herstelplan bij De Nederlandsche Bank (DNB) ingediend om de dekkingsgraad binnen vijf jaar te herstellen. Een van de maatregelen betreft het verhogen van de pensioenpremie. Vanaf 1 januari 2012 is de tijdelijke herstelpremie verhoogd van 1 naar 3 procent. Deze verhoging komt voor rekening van zowel de werkgever als de werknemer. Voor toekomstige herstelpremies heeft de Radboud Universiteit geen voorziening opgenomen.

Langlopende schulden Onder langlopende schulden zijn de schulden opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één jaar. Deze zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

81


Kortlopende schulden Onder de kortlopende schulden zijn schulden opgenomen met een resterende looptijd van ten hoogste één jaar, tenzij anders vermeld. Deze zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Resultaatbepaling algemeen Bij de bepaling van het resultaat wordt het baten- en lastenstelsel gehanteerd. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben.

Rijksbijdragen OCW De rijksbijdragen voor de primaire bekostiging worden ten gunste van het jaar gebracht waarvoor ze ter beschikking zijn gesteld.

Collegegelden De opbrengsten uit hoofde van collegegelden zijn tijdsevenredig in het boekjaar verantwoord.

Baten werk in opdracht van derden Hieronder worden de opbrengsten uit niet onder de primaire bekostiging vallend onderwijs verantwoord. Daarnaast worden de baten uit contractonderzoek (inclusief onderzoeksmiddelen uit de tweede en derde geldstroom) hier verantwoord. De projectresultaten worden ten gunste/ten laste van de exploitatierekening gebracht bij het gereedkomen van het project of van een afgerond deel daarvan. Eventuele voorzienbare tekorten worden in de resul taten verantwoord zodra deze blijken.

Overige baten De overige baten hebben betrekking op de derde geldstroom en zijn naar hun aard nader toegelicht bij de betreffende post in deze jaarrekening.

Kosten De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grond slagen voor waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. (Voorzienbare) verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het boekjaar worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden en overigens wordt voldaan aan de voorwaarden voor het opnemen van voorzieningen.

Financiële baten en lasten Renteopbrengsten worden tijdsevenredig in de winst-en-verliesrekening verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende actiefpost, indien hun bedrag bepaalbaar is en hun ontvangst waarschijnlijk.

Belastingen De belastingen worden berekend op basis van het verantwoorde resultaat, rekening houdend met fiscaal vrijgestelde posten en geheel of gedeeltelijk niet-aftrekbare kosten.

Intercompanytransacties Resultaten uit transacties met en tussen geconsolideerde verbonden partijen worden volledig geëlimineerd. Resultaten uit transacties met en tussen deelnemingen die tegen de netto vermogenswaarde gewaardeerd worden, zijn proportioneel verantwoord.

82

jaarrekening

4.3 Kasstroomoverzicht Het geconsolideerde kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode.

5.

Toelichting op de geconsolideerde balans

Vaste activa

5.1

Materiële vaste activa


Verkrijgings- Waarde-

Boek-

Investe- Inge-

prijs

verminde-

waarde

ringen

(vervaardi-

ringen en

31-12-’10 2011

gingsprijs)

afschrijvingen

2011 (tegen

gingsprijs) afschrijvingen

t/m 2010

t/m 2010

t/m 2011

Verkrij-

Waarde-

Boek-

bruik- teringen

Desinves- Afschrij- vingen

gingsprijs

verminde-

waarde

name

2011

(vervaardi- ringen en

2011

boekw.)

31-12-’11

t/m 2011

Gebouwen en terreinen Terreinen Gebouwen

6.253 461.441

0

222.717

6.253 0

238.724 7.144 22.387

Gebouwen in uitvoering

11.693

0

11.693

Gebouwen en terreinen verb. partijen

27.253

6.091

21.162

0

506.640

228.808

277.832

28.623

Subtotaal gebouwen en terreinen

0 0

21.479 -22.387

0

0 6.253

20.985

0

491.065 243.795

6.253 247.270

0

0

10.785

0

10.785

0

0

1.103

27.253

7.194

20.059

0

0

22.088

535.356

250.989

284.367

Inventaris/apparatuur en informatiesystemen Inventaris en apparatuur Informatiesystemen

55.666

Invent. en app. verbonden partijen Subtotaal inventaris/apparatuur en

36.187

6.682

3.965

19.479

5.133

2.717 229

0

996

5.176

0 0

55.745

668

37.305

6.911 4.633

18.440 2.278

458

351

107

0

0

0

39

458

390

68

62.806

40.503

22.303

5.362

0

996

5.883

63.114

42.328

20.786

informatiesystemen Totaal

569.446

269.311

300.135

33.985

0

996

27.971

598.470

293.317

305.153

Afschrijvingslast inventaris en apparatuur UMC, facultair deel Totaal afschrijvingen in exploitatierekening

870 28.841

WOZ en verzekerde waarde gebouwen en terreinen

Bedrag

Peildatum

WOZ-waarde gebouwen en terreinen

265.000

01-01-’11

Verzekerde waarde gebouwen

622.300

31-12-’11

Investeringen in gebouwen worden voor wat betreft het bouwkundige casco afgeschreven in zestig jaar, de afbouw in dertig jaar en de technische voorzieningen in vijftien jaar. Renovaties worden afgeschreven op basis van de verwachte economische levensduur (variërend van tien tot dertig jaar). Voor terreinvoorzieningen en wegen (waaronder riolering en gas-, water- en elektrische leidingen) geldt een afschrijvingstermijn van dertig jaar. Voor sportterreinen en voor technische infrastructuur bedragen de afschrijvings termijnen respectievelijk tien en vijftien jaar. Voor informatiesystemen bedraagt de afschrijvingstermijn acht jaar. De boekwaarde van de materiële vaste activa, bestaande uit gebouwen en terreinen en inventaris/apparatuur en informatiesystemen, is in 2011 gestegen met circa € 5 miljoen.

83


Gebouwen en terreinen Gedurende het boekjaar is voor € 22,4 miljoen aan bouwprojecten in gebruik genomen:

x € 1 miljoen

Free Electron Laserlab

7,1

Kleine werken 2009-2011

3,8

Serverruimte UCI

2,3

Uitbreiding USC en sportvelden

2,2

Vervanging ketels

1,8

Diversen 5,2 Totaal

22,4

Op balansdatum is € 10,8 miljoen geïnvesteerd in projecten in uitvoering:

x € 1 miljoen

Malariaresearch

1,9

Grotiusgebouw

1,8

Groot onderhoud

1,8

Free Electron Laserlab en High Field Magnet Laboratory

1,7

Verbouwing DCCN en ITS

1,3

Diversen

2,3

Totaal

84

10,8

jaarrekening

5.2

Financiële vaste activa Mutaties


Vestigingsplaats

Boekwaarde

Investeringen

Resultaat

Boekwaarde

01-01-2011

2011

2011

31-12-2011

Deelnemingen CVIM

Utrecht

Overige Subtotaal deelnemingen

702 0

-9

14 0

0

716

0

-9

693 14 707

Verstrekte

Aflossingen/

afboekingen

leningen u/g

2011 2011

Kinderdagverblijf Nijmegen

44

0

-28

16

Subtotaal leningen

44

0

-28

16

Overige

Resultaat

mutaties 2011

Tegenwaarde vermogen Faculteit der Medische Wetenschappen Totaal financiële vaste activa

24.405

0

87

24.492

25.165

0

50

25.215

• Commanditaire Vennootschap tot exploitatie van de Internationale Magneetfaciliteit (CVIM): in het kader van de realisatie van de internationale magneetfaciliteit is CVIM opgericht. In deze vennootschap zijn de Stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie (FOM) en de Radboud Universiteit Nijmegen commanditaire (stille) vennoten en is de Stichting Beheer Internationale Magneetfaciliteit de beherend vennoot. In april 2003 is de internationale magneetfaciliteit in gebruik genomen. De mutatie in 2011 betreft het aandeel van de Radboud Universiteit Nijmegen in het exploitatieresultaat. • De lening aan het kinderdagverblijf heeft een resterende looptijd van één jaar, de rente bedraagt 4,5 procent.

85


5.3

Vlottende activa Voorraden De voorraden betreffen gebruiksgoederen gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid.

5.4

Vorderingen bedragen x € 1000,- Debiteuren Kaskortingen ministerie Voorschotten studenten/deelnemers/cursisten Personeel Overige vorderingen

2011 2010 12.095 11.577 1.872

2.305

0

-3

1.366 1.284 135

269

15.468

15.432

Vooruitbetaalde kosten

4.071

3.986

Verstrekte voorschotten

41

50

3.136

3.088

7.248

7.124

Subtotaal

Overige overlopende activa Overlopende activa Voorziening wegens oninbaarheid Totaal

-892

-1.026

21.824

21.530

-1.027

-1.789

Verloop van Voorziening wegens oninbaarheid Stand per 1 januari Onttrekking/dotatie Stand per 31 december

5.5

135 763 -892

-1.026

Liquide middelen bedragen x € 1000,-

2011 2010

Bank- en girorekeningen

41.884

Depositorekeningen

62.133 2.091

Kas Totaal

83.880

60 40 104.077 86.011

De liquide middelen zijn ultimo boekjaar ten opzichte van 2010 met ruim € 18 miljoen toegenomen, zijnde het verschil tussen de kasstroom uit operationele activiteiten (€ 51 miljoen) en de gepleegde investeringen (€ 33 miljoen). De deposito’s staan niet ter vrije beschikking en zijn alle kortlopend (korter dan 12 maanden).

86

jaarrekening

Passiva 5.6

Eigen vermogen Mutaties


Saldo

Bestemming Overige

Saldo

01-01-2011

exploitatiesaldo

31-12-2011

mutaties

2011 2011 Algemene reserve

263.335

7.939

0

271.274

3.566

59

0

3.625

Algemene reserve verbonden partijen

(zonder kapitaalsbelang) Bestemmingsreserves

2.127

-183

0

1.944

Bestemmingsfondsen

3.330

0

0

3.330

Totaal eigen vermogen

272.358

7.815

0

280.173

De Radboud Universiteit is een bijzondere universiteit en maakt deel uit van de Stichting Katholieke Universiteit. Het eigen vermogen is naar haar aard privaatrechtelijk van karakter. Het vermogen is sinds het ontstaan in 1923 opgebouwd uit collectief en niet-collectief gefinancierde bedragen. Het geconsolideerde eigen vermogen bedraagt eind 2011 € 280,2 miljoen en neemt toe door het exploitatieresultaat van € 7,8 miljoen. Algemene reserve De algemene reserve dient, behalve als weerstandsvermogen, met name ter financiering van de gebouwen, infrastructuur en apparatuur. Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves betreffen reserves waar concrete plannen aan ten grondslag liggen. Het betreft onder meer centrale stimuleringsmiddelen voor innovatie en plannen bij decentrale eenheden, voornamelijk op het gebied van onderwijs- en onderzoeks vernieuwing. Bestemmingsfondsen Deze post betreft het profileringsfonds. Dit is een centraal fonds van de Radboud Universiteit Nijmegen voor ondersteuning van studenten die door bijzondere omstandigheden hun studie niet binnen de voorgeschreven tijd kunnen voltooien, bijvoorbeeld door bestuurswerkzaamheden.

87


5.7

Voorzieningen


Stand

Dotaties* Onttrekkingen

Vrijval* Stand

Korter dan

Langer dan

31-12-’10

1 jaar

1 jaar

31-12-’11

Personele voorzieningen Wachtgeldvoorziening

9.807

Rechtspositiegelden

2.734 2.497 -1.459

Reorganisaties en herstructurering

2.869

1.906

-868

-341

Sabbatical leaves/educatief verlof

2.312

288

-317

-16

Seniorenregeling

6.564

289

-59

-4 6.790

1.000

1.157

0

0

-92 1.065

200

Jubilea Subtotaal

25.443

3.424

8.404

-3.114

-55 10.062

-5.817

3.500

0 3.772

-508

6.562

1.800

1.972

3.566

1.300

2.266

2.267

600

1.667

27.522

8.400

5.790 865 19.122

Overige voorzieningen Sloopkosten/asbestverwijdering

4.228

1.500

3.147

Overige voorzieningen

4.415

1.715

-2.313

-16

3.801

1.500

2.301

8.643

4.152

-4.331

-16

8.448

3.000

5.448

Subtotaal

2.437

-2.018

0 4.647

Voorziening tekorten op projecten

11.444

2.888

-1.980

-969

11.383

2.500

8.883

Subtotaal overige voorzieningen

20.087

7.040

-6.311

-985

19.831

5.500

14.331

Totaal

45.530

15.444

-12.128

-1.493

47.353

13.900

33.453

*excl. Faculteit der Medische Wetenschappen/UMC St Radboud

Aansluiting staat van baten en lasten overige voorzieningen (dotaties € 7,040 miljoen - /- vrijval € 0,985 miljoen = € 6,055 miljoen): Paragraaf 6.7 Huisvestingslasten:

€ 2,437 miljoen

Paragraaf 6.8 Overige lasten:

€ 2,918 miljoen

Af: Exploitatie FMW-UMC:

€ 0,700 miljoen

Totaal:

€ 6,055 miljoen

Personele voorzieningen • Voorziening WNU (Werkloosheidsregeling Nederlandse Universiteiten) De voorziening WNU (voorheen wachtgelden) omvat de verplichtingen uit hoofde van de WNU. Tevens worden uit deze voorziening medewerkers ondersteund van wie de arbeidsbetrekking wordt bedreigd. Dit betreft vooral de bekostiging van opleidingen en outplacement. Er is geen rekening gehouden met toekomstige instroom. • Rechtspositiegelden Deze voorziening is bedoeld voor projecten en initiatieven gericht op loopbaan ontwikkeling, management development en scholingsactiviteiten. Daarnaast worden hieruit rechtspositionele regelingen gefinancierd, zoals het ouderschapsverlof en de in 1995 overeengekomen regeling voor flexibel uittreden. De besteding van de middelen wordt in overleg met de vakbonden vastgesteld. De meerjarige afspraken van het gedurende 2008 met de vakbonden gevoerde overleg zijn verwerkt in deze jaarrekening.

88

jaarrekening

• Reorganisatie en herstructurering Dotaties aan deze voorziening vinden plaats betreffende de door eenheden voorgestelde en door het college van bestuur goedgekeurde herstructureringen en reorganisaties. Onttrekkingen vinden plaats op basis van deze goedgekeurde plannen. • Sabbatical leaves/educatief verlof Deze voorziening beoogt de afdekking van toekomstige verplichtingen betreffende werkgeversbijdragen aan het meerjarige spaarmodel vakantiedagen ten behoeve van sabbatical leaves en educatief verlof. • Seniorenregelingen De voorziening seniorenregelingen is gevormd voor medewerkers die gebruikmaken van de cao-regelingen voor senioren. De voorziening is per individuele werknemer bepaald, waarbij de toekomstige uitkering contant is gemaakt. • Jubilea Deze voorziening dient ter afdekking van toekomstige werkgeversverplichtingen ten aanzien van beloningen in het kader van een langdurig dienstverband (jubilea). De voorziening is per individuele werknemer bepaald, waarbij de toekomstige uitkering contant is gemaakt.

Overige voorzieningen • Sloopkosten/asbestverwijdering Dit betreft een voorziening voor sloopkosten en asbestverwijdering verbonden aan gebouwen waarvoor besloten is dat deze gesloopt zullen worden (al dan niet in relatie tot nieuwbouw). • Overige voorzieningen Dit betreft met name de voorziening onderhoud, welke is gevormd voor kosten die gemoeid zijn met niet-voldoende functionerende klimaatinstallaties en achterstallig onderhoud. • Voorziening tekorten op projecten Deze voorziening dient voor projecten waarop een tekort wordt voorzien.

Schulden

5.8

Langlopende schulden


Bedrag lening

Aangegane

Aflossingen


Bedrag lening

Aangegane

Aflossingen

Bedrag

01-01-2011

leningen o/g

2011

boekwaarde

2011

31-12-2011

Lening Parochie van de Heilige Geest/Bisdom ’s-Hertogenbosch Overige langlopende schulden Totaal

1.126

-

-

24

-

5

1.150 0

89

5

1.126 19 1.145


De langlopende schuld betreft voornamelijk een renteloze eeuwigdurende lening van de Parochie van de Heilige Geest/Bisdom ’s-Hertogenbosch ad € 1,1 miljoen. Deze lening is ontstaan naar aanleiding van de verkoop van de Studentenkerk in 2008. Als voorwaardelijke terugbetalingsverplichting is gesteld dat de middelen moeten worden ingezet voor de instandhouding van de Studentenkerk. De post ‘Overige langlopende schulden’ betreft een renteloze lening van de verbonden partij SNUF met een per balansdatum resterende looptijd van vier jaar.

5.9

Kortlopende schulden bedragen x € 1000,-

2011 2010

Onderhanden werk/halffabricaat

-154.603

-133.661

Gedeclareerde termijnen

204.879

174.905

Saldo onderhanden werk

50.276

41.244

Crediteuren

11.443

11.504

Omzetbelasting Loonheffing

552

1.217

21

4

Premies sociale verzekeringen

0

Vennootschapsbelasting

13

Schulden aan belastingen/premies

3 28

586

Overige kortlopende schulden

23.040

Vakantiegeld en -dagen

20.690

Vooruitontvangen doelsubsidies OCW Vooruitontvangen college- en lesgelden

19.465

1.374

1.143

10.600

11.231

Vooruitontvangen termijnen

10.267

Overlopende passiva

42.931

Totaal kortlopende schulden

1.252

22.458

128.276

6.190 38.029 114.487

• Saldo onderhanden werk Het saldo onderhanden werk betreft de directe en indirecte kosten van lopende en nog niet afgesloten projecten. Gedeclareerde termijnen zijn hierop in mindering gebracht.

2011


2010

Onderhanden

Gedeclareerde Saldo

Onderhanden

Gedeclareerde Saldo

werk

termijnen

werk

termijnen

OHW>termijnen

-53.143

41.597

-11.546

-62.084

51.590

-10.494

OHW
-101.460

163.282

61.822

-71.577

123.315

51.738

Totaal

-154.603

204.879

50.276

-133.661

174.905

41.244

90

jaarrekening

• Doelsubsidies OCW Aflopend per

Toewijzing

Bedrag

Ontvangen Totale

Te verrekenen

ultimo verslagjaar

Kenmerk

van de

t/m

ultimo

toewijzing

verslagjaar

Datum

kosten

verslagjaar

Nimar 2009*

705AO-2153 29-05-2009

611

611

506

Nimar 2010*

705AO-2259 28-10-2009

611

611

600

11

Akademie-assistenten*

705AO-2119 20-02-2009

184

184

168

16

Totaal

1.406

1.406

1.274

105

132

*Reeds afgelopen voor het verslagjaar, maar nog niet afgerekend.

Doorlopend tot in een

Toewijzing

Bedrag

Saldo

Ontvangen

Kosten in

Correctie

Totale kosten

Saldo

volgend verslagjaar

Kenmerk

Datum

van de

1-1-2011

in

verslagjaar*

2010**

31-12-2011

ontvangsten

toewijzing

verslagjaar

en bestedingen

Sirius bachelorfase

705AO-2034

31-10-2008

4.900

937

1.070

66

1.869

991

Sirius masterfase

705AO-2529

18-11-2010

1.492

0

298

64

234

Educatieve minoren

ond/obd- 12-11-2009

219

74

0

950

64 57

202

17

09/130153u Totaal

6.611

1.011

1.368

1.071

66

2.135

1.242

*De bestedingen inzake Sirius zijn voor 50% opgenomen in verband met de eigen bijdrage van 50%. **De nagekomen kosten x 50% betreffen FdR, FNWI en FFTR.

5.10

Niet in de balans opgenomen verplichtingen en activa Financieringsovereenkomst UMC St Radboud In 2011 heeft het UMC St Radboud een nieuwe financieringsovereenkomst afgesloten met de bank. De financieringsfaciliteit heeft een totale omvang van € 840 miljoen. Op de financiering is door de Stichting Katholieke Universiteit zekerheid verstrekt in de vorm van een bankhypotheekrecht op alle grond en opstallen voor een bedrag van € 600 miljoen. Dat betreft de grond en opstallen die zijn toegeschreven aan het ziekenhuisdeel van het UMC St Radboud. Daarnaast heeft de bank eerste pandrecht op roerende activa en vorderingen van het UMC St Radboud. De nieuwe financieringsovereenkomst bevat een aantal financiële convenanten ten aanzien van de solvabiliteit en het resultaat. De solvabiliteit wordt beoordeeld voor de Stichting Katholieke Universiteit als geheel. Het eigen vermogen en het balanstotaal van de Radboud Universiteit worden daarbij meegenomen in de berekening. In 2011 hebben de Stichting Katholieke Universiteit en het UMC aan deze convenanten voldaan. Nieuwbouwprojecten De per balansdatum niet uit de balans blijkende contractueel aangegane verplichtingen inzake nieuwbouwprojecten hebben een omvang van ruim € 5,6 miljoen. CVIM: afnameverplichting magneeturen en verplichting kapitaalinbreng De bètafaculteit heeft zich verplicht tot het jaarlijks afnemen van de CVIM van minimaal duizend magneeturen ad € 650 per uur exclusief btw. De resterende looptijd van deze oorspronkelijk tienjarige overeenkomst bedraagt per balansdatum nog ruim een jaar. De per balansdatum resterende, niet uit de balans blijkende verplichting bedraagt

91


circa € 0,8 miljoen inclusief btw. In de akte van oprichting van de CVIM-vennootschap is opgenomen dat de commanditaire vennoten het benodigde kapitaal inbrengen. De beëindiging van de CVIM is begin 2013 voorzien. Tot dat moment worden er geen aan vullende kapitaalstortingen beoogd. Stichting Studenten Huisvesting Nijmegen (SSHN) De Radboud Universiteit Nijmegen staat garant voor de ‘afname’ van 71 zelfstandige wooneenheden op de campus ten behoeve van de tijdelijke huisvesting van (buitenlandse) gasten, (gast)docenten en onderzoekers. Deze garantstelling is afgegeven aan de SSHN en beloopt jaarlijks maximaal € 255.000. Contractaansprakelijkheid bij projecten In een aantal gevallen is de Radboud Universiteit Nijmegen aansprakelijk voor het totale projectbudget bij onderzoeksprojecten waarvoor zij penvoerder (lead contractor) is. Lease-/licentieovereenkomsten In het kader van de normale bedrijfsvoering heeft de Radboud Universiteit Nijmegen voorts huur- en leaseovereenkomsten en licentieovereenkomsten afgesloten. Garantie startende ondernemers Per 31 december 2011 zijn vijftig leningdelen (totaalbedrag € 2,5 miljoen) via de KERNraad door de Rabobank verstrekt aan startende ondernemers. De leningen hebben een looptijd van acht jaar. Financiering geschiedt gedeeltelijk via bijdragen van derden en een subsidieregeling van het ministerie van Economische Zaken. De Radboud Universiteit Nijmegen staat garant voor het volledige bedrag.

6.

Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

6.1

Rijksbijdragen bedragen x € 1000,-

2011 2010

Rijksbijdrage OCW (incl. werkplaatsfunctie )

335.901

325.967

Rijksbijdrage academisch ziekenhuis

-71.637

-67.728

Overige overheidsbijdragen Totaal

618

0

264.882

258.239

De rijksbijdrage 2011 is ten opzichte van 2010 met € 6,6 miljoen gestegen. Deze stijging houdt met name verband met extra middelen voor studentenaantallen, sectorplannen, versterking alfa/gamma en compensatie voor loonbijstellingen. Hiertegenover stond de geplande verdere toename van de bezuiniging/ombuiging ingevolge de overheveling naar NWO (afschaffing component dynamisering kleine Smart Mix). Onder de overige overheidsbijdragen is als belangrijkste post de bijdrage inzake subsidieregeling tweede masteropleidingen opgenomen (€ 0,5 miljoen).

6.2

Collegegelden Het studentenaantal is licht afgenomen (van 19.137 naar 19.103). Een trendmatige verhoging van het collegegeld heeft geleid tot een stijging van de collegegelden van € 29,1 miljoen in 2010 tot € 29,7 miljoen in 2011.

92

jaarrekening

6.3

Baten werk in opdracht van derden O&O Onder de baten werken voor derden worden de opbrengsten van activiteiten van onderwijs en onderzoek verantwoord. Deze opbrengsten betreffen de volgende activiteiten en opdrachtgevers: bedragen x € 1000,-

2011 2010

Contractonderwijs

23.682

24.113

Contractonderzoek Internationale organisaties

19.354

15.067

Nationale overheden

11.350

9.145

NWO

38.005 33.895

KNAW

329 583

Overige non-profitorganisaties

42.709

Bedrijven

40.906

14.188 12.412

125.935

112.008

Totaal

149.617

136.121

De toename doet zich vooral voor bij de Faculteit der Medische Wetenschappen/ UMC St Radboud (€ 11,1 miljoen) en betreft toename bij de subsidiegevers EU en NWO. Tweede en derde geldstroom en overige baten De tweede- en derde-geldstroomactiviteiten (inclusief de overige baten) bedragen in 2011 41,8 procent (2010: 40,9 procent) van de totale baten.

6.4

Overige baten derden bedragen x € 1000,- Externe dienstverlening Sponsoring

2011 2010 28.183

28.790

41 72

Verhuur

4.671 4.434

Schenking

1.407 1.058

Externe dienstverlening aan UMC St Radboud

12.813

12.814

Detachering personeel

1.396

1.854

Overig ‘overige baten’

13.734

13.390

Totaal overige baten

62.245

62.412

De post ‘Externe dienstverlening’ bestaat voor het grootste deel uit restauratieve dienstverlening, sportbijdragen, ICT-diensten en externe dienstverlening van het Facilitair Bedrijf en de Arbo- en Milieudienst. De ‘Externe dienstverlening aan UMC St Radboud’ betreft dienstverlening ten behoeve van patiëntenzorg in het UMC St Radboud.

93


De post ‘Overig ‘overige baten’’ betreft onder meer terugontvangen btw op overhead, bijdragen aan leerstoelen, verkoop van boeken en dictaten, bijdragen voor vaccinaties, verkopen van de campuswinkels, parkeergelden, bijdragen van studenten aan de introductie en subsidies.

6.5

Personele lasten bedragen x € 1000,-

2011 2010

Bruto lonen en salarissen

249.333

242.279

Sociale lasten

24.655

23.680

Pensioenlasten

32.867 30.374

Lonen en salarissen

306.855

296.333

Dotatie/vrijval personele voorzieningen

7.894

7.556

Personeel niet in loondienst

6.553

6.551

Overige personele lasten

14.923

13.356

Overige personele lasten

29.370

27.463

244

325

336.469

324.121

Uitkeringen Totaal personele lasten

Bruto lonen en salarissen De bruto lonen en salarissen zijn ten opzichte van 2010 met € 7,1 miljoen toegenomen. Dit betreft: • Radboud Universiteit: afname € 1,8 miljoen:

- Een eenmalige uitkering in 2010 van € 500 per fte. Effect: -/-€ 1,6 miljoen.

- Geen cao-stijging 2011. Effect: nihil.

- Toename fte’s met 42 fte’s gemiddeld. Effect: + € 2,3 miljoen.

- Lagere dotatie voor spaarverlof en vakantiedagen ten opzichte van 2010.

- Overige, waaronder de lagere reservering inzake de sectorplangelden.

Effect: -/-€ 0,6 miljoen. Effect: -/-€ 1,9 miljoen. • Faculteit der Medische Wetenschappen: toename € 8,9 miljoen:

- cao-stijging van 1 procent per 1 augustus 2011. Effect: +€ 0,6 miljoen.

- Toename fte’s: +€ 9,0 miljoen. De formatie was in 2011 gemiddeld 157 fte groter dan in 2010.

- Overige: -/0 € 0,7 miljoen.

Sociale lasten De toename van de sociale lasten ad € 1 miljoen wordt verklaard door de stijging van de bruto lonen en salarissen en de licht toegenomen premiedruk (9,9 procent tegenover 9,7 procent in 2010).

94

jaarrekening

Pensioenlasten De toename van de pensioenlasten ad € 2,5 miljoen wordt verklaard door een stijging van de bruto lonen en salarissen en de hogere premiedruk (13,2 procent tegenover 12,5 procent in 2010). Bezoldiging college van bestuur/Stichtingsbestuur De ontwikkeling van de bruto lonen van het college van bestuur volgt de indexering van de cao van het rijk. Het fiscale loon en de toekomstige beloningen (pensioenpremie werkgeversgedeelte) van de leden van het college van bestuur bedraagt: 2011 2010


Fiscaal loon Pensioenpremie

Fiscaal loon Pensioenpremie

werkgever

werkgever

Ir. R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn (voorzitter) 169

22

177

Prof. mr. S.C.J.J. Kortmann (rector magnificus)

179

29

179

28

Dr. ir. A.A.J.M. Franken (vicevoorzitter)

136

23

137

22

484

74

493

79

Totaal

29

Vergoedingen leden Stichtingsbestuur Het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit functioneert als toezichthoudend orgaan voor zowel het UMC St Radboud als de Radboud Universiteit. De vergoedingen komen derhalve ook gedeeltelijk voor rekening van het UMC St Radboud. Aan de Radboud Universiteit zijn de volgende bedragen toegerekend:

bedragen in €

Leden Stichtingsbestuur

2011

2010*

Drs. L.M.L.H.A. Hermans

13.500

13.500

Dr. W.M. van den Goorbergh

11.750

11.750

Mw. mr. L.Y. Gonçalves-Ho Kang You

6.250

6.250

Mw. dr. C.M. Hooymans

7.500

7.500

10.000

10.000

6.250

6.250

Prof. dr. A.J.M. Plasschaert Mw. drs. M.L. Henneman drs. P.C.H.M. Holland Bureaukosten Stichtingsbestuur

6.750

6.750

62.000

62.000

74.000

69.000

136.000

131.000

*De toerekening is in de vergelijkende cijfers 2010 aangepast.

Wet Openbaarmaking uit Publieke Middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) Volgens de Wet Openbaarmaking uit Publieke Middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) moet het jaarverslag melding maken van inkomens van functionarissen van wie de som van het belastbaar loon en de voorzieningen ten bate van beloningen betaalbaar op termijn, hoger is dan het gemiddeld belastbaar loon van de minister. Een en ander conform publicatie in de Staatscourant d.d. 9 februari 2012.

95


Voor de functionarissen bij wie de som van de beloningscomponenten hoger is dan het voor 2011 vastgestelde gemiddeld belastbaar loon van de minister, is het belastbaar loon over het huidige en het voorgaande boekjaar als volgt opgebouwd: bedragen x € 1000,-

Bestuur

Bestuur

Hoogleraar

Hoogleraar

Referentieloon

(1,0 fte)

(1,0 fte)

(1,0 fte)

(1,0 fte)

minister

2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010

Fiscaal loon

169

177

179

179

175

102

171

104

199

196

Bij: pensioenpremie werkgeversdeel

22

29

29

28

17

16

17

16

31

29

Bij: pensioenpremie werknemersdeel

12

16

15

16

9

8

9

9

Af: aanpassingen in relatie tot dienstauto Bij: Beloningen betaalbaar op termijn Loon volgens WOPT

203

222

223

223

15 216

126

-37

-32

10 207

129

193

193

Periode in dienst

1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12 1/1-31/12

Hoogleraren: betreft nabetaling voorgaande jaren en daarbij behorende dotatie pensioenvoorziening. Overigens vallen de bovengenoemde beloningen binnen de in het Wetsvoorstel Normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) genoemde norm. Declaraties bestuursleden Op grond van artikel 3j van de Regeling Jaarverslaggeving onderwijs heeft de staats secretaris van OCW bij brief d.d. 25 november 2011 gevraagd om inzicht te verstrekken in de declaraties van de individuele leden van het college van bestuur. In onderstaande tabel zijn de over 2011 door de bestuurders rechtstreeks gedeclareerde bedragen opge nomen. Ir. R.J. de Wijkerslooth

bedragen in €

Prof. mr. S.C.J.J. Kortmann Dr. ir. A.A.J.M. Franken

voorzitter

rector magnificus

lid

1.021

1.361

1.361

Reiskosten binnenland

0

482

0

Reiskosten buitenland

0

0

0

Overige kosten

0

218

0

1.021

2.061

1.361

Vaste onkostenvergoedingen voor representatie

Totaal

Aantal fte’s per 31-12-2011

2011 2010

Fte’s ultimo jaar WP

2.632

55% 2.484

54%

OBP

2.126

45% 2.090

46%

Totaal

4.758

96

100%

4.574

100%

jaarrekening

De fte’s zijn inclusief het personeel van de Faculteit der Medische Wetenschappen waarvoor bij het OBP (ondersteunend en beheerspersoneel) en een deel van het WP (wetenschappelijk personeel) verdeelsleutels zijn gehanteerd. Ook de personele kosten van deze faculteit zijn in de cijfers van de Radboud Universiteit Nijmegen opgenomen. De toename van de OBP-formatie doet zich geheel voor bij de Faculteit der Medische Wetenschappen (+47 fte). Bij de overige eenheden is sprake van een afname met 11 fte.

6.6

Afschrijvingen bedragen x € 1000,- Gebouwen Inventaris en apparatuur Informatiesystemen Materiële vaste activa

2011 2010 22.161 18.750 6.012

5.933

668 668 28.841

25.351

De toename van de afschrijvingen betreft met name de extra afschrijving ad € 4 miljoen van het Free Electron Laserlab.

6.7

Huisvestingslasten bedragen x € 1000,- Huur Verzekeringen

2011 2010 1.156 1.250 532 401

Energie en water

6.462

Schoonmaakkosten

5.387 5.157

Heffingen

2.532 2.367

Overige huisvestingslasten

4.591

6.019

Dotatie overige voorzieningen

2.437

4.820

Uitbestede diensten aan derden

5.826

2.539

28.923

29.284

Totaal huisvestingslasten

6.731

De posten ‘Dotatie overige voorzieningen’ en ‘Uitbestede diensten aan derden’ zijn met ingang van 2011 onder de huisvestingslasten opgenomen en niet meer onder de ‘Overige lasten’.

97


6.8

Overige lasten bedragen x € 1000,-

2011 2010

Verbruik grond- en hulpstoffen

24.490

22.879

Uitbestede diensten aan derden

23.842

18.550

8.361

8.456

(excl. ziekenhuis werkplaatsfunctie)

4.836

5.589

Drukwerk

4.387 4.349

Reis- en verblijfkosten Inkomensoverdrachten

Communicatiekosten

3.617 4.029

Kantoorkosten

1.639 1.793

Diverse overige lasten Dotatie/vrijval overige voorzieningen Inventaris en apparatuur en leermiddelen Totaal

13.705

12.455

2.918

3.692

18.222

17.883

106.017 99.675

In 2010 is onder ‘Dotatie overige voorzieningen’ een bedrag van € 3,5 miljoen opgenomen in verband met toegenomen matchingsverplichtingen op projecten voor toponderzoek; toename van de uitbestede diensten aan derden betreft betere rubricering en een toename van de materiële uitgaven bij FNWI op onderzoeksprojecten. De accountants- en advieskosten bedragen inclusief btw in 2011-2010: bedragen x € 1000,- Honoraria voor adviesdiensten op fiscaal terrein

6.9

2011 2010 100

21

Honoraria voor andere controleopdrachten

12

5

Honoraria voor andere niet-controlediensten

21

52

Honoraria voor het onderzoek van de jaarrekening

235

207

Eindtotaal

368

285

Financieel resultaat Het financieel resultaat is ten opzichte van vorig jaar toegenomen. Dit resultaat is beperkt door relatief risicoloze uitzettingen van liquiditeiten tegen een lage rentevergoeding.

98

jaarrekening

7.

Enkelvoudige balans per 31 december 2011 (opgesteld na resultaatbestemming) bedragen x € 1000,- 1. Materiële vaste activa 2. Financiële vaste activa Totaal vaste activa

31-12-2011 285.026

31-12-2010 278.866

43.811

45.064

328.837

323.930

3. Voorraden

678 684

4. Vorderingen

20.662 20.614

5. Liquide middelen

100.556

6. Rekening-courant groepsmaatschappijen Totaal vlottende activa Totaal activa

82.397

410

535

122.306

104.230

451.143

428.160

7. Eigen vermogen 8. Voorzieningen

268.792

47.200 45.368

9. Langlopende schulden

1.126

1.126

10. Kortlopende schulden

126.268

112.874

451.143

428.160

Totaal passiva

8.

276.549

Enkelvoudige staat van baten en lasten 2011 bedragen x € 1000,-

Realisatie

2011 2011 2010

Begroting

Realisatie

Baten 1. Rijksbijdragen (excl. werkplaatsfunctie) 2. College-, cursus-, les- en examengelden 3. Baten werk i.o.v. derden o&o 4. Overige baten derden Totaal baten

264.882

262.760

258.239

29.737

25.000

29.050

148.366

132.869

134.740

59.464

51.400

59.321

502.449

472.029

481.350

Lasten 5. Personele lasten 6. Afschrijvingen 7. Huisvestingslasten 8. Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten

334.597

317.874

323.434

27.701 24.059 24.076 27.675 21.907 28.086 106.175

103.876

98.304

496.148

467.716

473.900

6.301

4.313

7.450

9. Financiële baten

2.117

946

1.538

10. Resultaat deelnemingen

-662

-206

-388


7.756

5.053

8.600

99


9.

Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening

9.1

Algemeen Voor de enkelvoudige jaarrekening geldt dat dezelfde grondslagen voor waardering en resultaatbepaling zijn gehanteerd als voor de geconsolideerde jaarrekening in paragraaf 4.2.

9.2

Aansluiting enkelvoudige en geconsolideerde materiële vaste activa bedragen x € 1000,-

31-12-2011

Enkelvoudig

285.026 278.866

31-12-2010

Verbonden partijen - Gebouwen en terreinen

20.059

- Inventaris/apparatuur

21.162

68

107

20.127

21.269

305.153

300.135

Totaal verbonden partijen Geconsolideerde materiële vaste activa

Een toelichting op de mutaties is opgenomen in de toelichting op de geconsolideerde balans. De materiële vaste activa van de verbonden partijen betreffen grotendeels de gebouwen van BV Campus Radboud Universiteit.

9.3

Overzicht financiële vaste activa Mutaties


Boekwaarde

Investeringen Resultaat

Boekwaarde

01-01-2011

2011

31-12-2011

5.074

0

2011

Deelnemingen Radboud University Holding B.V.

Nijmegen

CVIM

Utrecht

Overige Subtotaal deelnemingen

-654

4.420

702 0

-9

693

9 0

0

9

5.785

0

-663

5.122

bedragen x € 1000,- Verstrekte

Aflossingen/

afboekingen

leningen u/g

2011 2011 Leningen aan deelnemingen en verbonden partijen BV Campus Radboud Universiteit

Nijmegen

14.830

Overige

0

-649

0 0

14.181

0

0

Overige leningen u/g Kinderdagverblijf

Nijmegen

Subtotaal leningen

44 0 14.874 0

-28

Overige

Resultaat

mutaties

2011

Tegenwaarde vermogen Faculteit der Medische

24.405

0

16

-677 14.197

87

24.492

-1.253

43.811

Wetenschappen Totaal financiële vaste activa

100

45.064

0

jaarrekening

Leningen aan deelnemingen en verbonden partijen Dit betreft een drietal door de Radboud Universiteit verstrekte leningen (nominaal groot € 7,4 miljoen, € 4,4 miljoen en € 10,5 miljoen) in verband met de aankoop/ financiering van de gebouwen Mercator I, II en III. De over de leningen afgesproken rente bedraagt 4 procent en de oorspronkelijke looptijd van de leningen bedraagt respec tievelijk 18, 24 en 25 jaar. De aflossing in totaliteit op jaarbasis bedraagt € 0,65 miljoen. De volgende zekerheden zijn verkregen: het recht van erfpacht annex opstalrecht op de kantoorgebouwen Mercator I en II. Tevens is het recht van hypotheek gevestigd op Mercator I, II en III.

9.4

Voorraden De voorraden betreffen gebruiksgoederen gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid.

9.5

Vorderingen De vorderingen bedragen in totaal € 20,7 miljoen. Het verschil met de geconsolideerde balans ad circa € 1,2 miljoen (2010: € 0,9 miljoen) betreft de vorderingen van: • Radboud University Holding B.V. (€ 0,5 miljoen (2010: 0,3 miljoen)) • UOBN (€ 0,2 miljoen (2010: 0,2 miljoen)) • SNUF (€ 0,2 miljoen (2010: 0,2 miljoen)) • Steunstichtingen SBRO en SJPO (€ 0,3 miljoen (2010: nihil))

9.6

Liquide middelen bedragen x € 1000,-

2011 2010

Bank- en girorekeningen

40.489

Depositorekeningen

60.007

0

60

40

Kas Totaal

9.7

100.556

82.357

82.397

Rekening-courant groepsmaatschappijen Dit betreft voornamelijk de rekening-courantverhoudingen met de Radboud University Holding B.V. (€ 0,3 miljoen (2010 € 0,3 miljoen)) en UOBN (€ 0,1 miljoen (2010: € 0,2 miljoen)).

9.8

Aansluitingen enkelvoudige en geconsolideerde vermogenspositie bedragen x € 1000,- Eigen vermogen per 31-12-2010: Enkelvoudig 268.792 Verbonden partijen zonder kapitaalsbelang Geconsolideerd

3.566 272.358

Resultaat 2011: Enkelvoudig 7.756 Verbonden partijen zonder kapitaalsbelang

59

Geconsolideerd 7.815 Eigen vermogen per 31-12-2011:

101

280.173


Het verschil tussen de enkelvoudige en geconsolideerde cijfers voor wat betreft eigen vermogen en resultaat bestaat uit de verbonden partijen zonder kapitaalsbelang. De samenstelling van eigen vermogen en resultaat van deze partijen is opgenomen in het ‘Overzicht verbonden partijen’. Het enkelvoudige eigen vermogen is in het verslagjaar toegenomen met € 7,7 miljoen (van € 268,8 miljoen naar € 276,5 miljoen).

9.9

Voorzieningen Het verschil tussen de voorzieningen op de enkelvoudige en de geconsolideerde balans bedraagt € 0,15 miljoen (2010: € 0,26 miljoen) en betreft SNUF.

9.10

Langlopende schulden Het verschil tussen de langlopende schulden op de enkelvoudige en de geconsolideerde balans betreft de renteloze lening van SNUF met een per balansdatum resterende looptijd van vier jaar.

9.11

Kortlopende schulden Het verschil met de geconsolideerde kortlopende schulden ad € 2 miljoen (2010: € 1,6 miljoen) betreft met name de kortlopende schulden van: • Radboud University Holding B.V. (€ 1,1 miljoen (2010: € 0,8 miljoen)) • UOBN (€ 0,6 miljoen (2010: € 0,6 miljoen)) • SNUF (€ 0,3 miljoen (2010: € 0,2 miljoen))

9.12

Aansluitingen enkelvoudige en geconsolideerde staat van baten en lasten 2011 2010

bedragen x € 1 miljoen Enkelvoudig

Verbonden partijen Geconso- Enkelvoudig SNUF, UOBN, lideerd overige stichtingen Campus eliminatieposten consolidatie

Verbonden partijen geconsoSNUF, UOBN, lideerd overige stichtingen Campus eliminatieposten consolidatie

Baten

502,4

4,1

506,5 481,4

4,4

485,8

Lasten

496,1

4,2

500,3 473,9

4,5

478,4


6,3

-0,1

6,2

7,5

-0,1

Financiële baten

2,1

-0,5

1,6

1,5

-0,5

1,0

-0,7

0,7

0,0

-0,4

0,4

0,0

7,7

0,1

7,8

8,6

-0,2

8,4

Resultaat deelnemingen Exploitatieresultaat

9.13

Resultaat deelnemingen Het resultaat ad € 0,7 miljoen (2010: -€ 0,4 miljoen) is gespecificeerd in paragraaf 9.2.

9.14

Overige toelichtingen enkelvoudig: • Voor de niet uit de balans blijkende verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans. Enkelvoudig hebben de verplichtingen inzake nieuwbouwprojecten een omvang van ruim € 5,6 miljoen. • Het aantal fte’s enkelvoudig en geconsolideerd is gelijk. Bij de verbonden partijen zijn geen medewerkers in dienst. Zie ook de toelichting op het aantal fte’s hierna in paragraaf 10. • De rijksbijdrage Academisch Ziekenhuis wordt verstrekt aan het UMC St Radboud waarmee de Radboud Universiteit gezamenlijk de Stichting Katholieke Universiteit Nijmegen vormt.

102

7,4

jaarrekening

9.15

Overzicht verbonden partijen Meerderheidsdeelneming (BV of NV)

Naam

Juridische Statutaire Code 1)

vorm

bedragen x € 1000,- Radboud University

Eigen

Exploitatie- Omzet Verklaring Consolidatie Deelname

zetel

activiteiten vermogen resultaat

B.V.

Nijmegen 3

2011

art. 2.403

31-12-11

2011

BW ja/nee

4.420

-654

2.919

nee

percentage

percentage

100

100

Holding B.V.

Beslissende zeggenschap (stichting of vereniging)

Naam


vorm

zetel

activiteiten vermogen resultaat

2011

art. 2.403


BW ja/nee

SNUF

Stichting Nijmegen 4

2.664

-4

924 nee

100

UOBN


126

10

1.260 nee

100

SBRO


381

-31

90 nee

100

454

84

186 nee

100

31-12-11

SJPO


Totaal

Eigen

Exploitatie- Omzet Verklaring Consolidatie 2011

3.625

59

percentage

2.460

Overige verbonden partijen (minderheidsdeelneming en geen beslissende zeggenschap)

Naam


vorm

zetel

activiteiten

bedragen x € 1000,tf2devices B.V.

B.V.

Nijmegen 2

CVIM

C.V.

Utrecht 2

5

S.B.I.M.

Stichting Utrecht 2

LOFAR C.V.

C.V.

Dwingeloo 2

10

Totaal 1) Code activiteiten

1 = contractonderwijs

692

707

2 = contractonderzoek 3 = o.a. onroerende zaken

4 = overig

Verbonden partijen (meerderheidsdeelneming of beslissende zeggenschap)

Naam

Doelstelling

RU Holding B.V.

O.a. onroerende zaken

Bestuur

Drs. J.J.A. van de Riet (directeur)

SNUF

Studentenondersteuning

Drs. J.P. Pohlmann (directeur)

Drs. T.M.G. van Berkestijn (voorzitter)

Directie

Mw. mr. E.G.E.M. Bloemen

Prof. mr. S.C.J.J. Kortmann

Mw. drs. B. Jansen

Drs. A.J.F. Borgers

UOBN

Avondopleiding

Prof. dr. ir. R.E.C.M van der Heijden (voorz.) Mr. E.H. Lazeroms (directeur)

bedrijfskunde

Prof. dr. A.C.R. van Riel

Dr. J.M. van der Vleuten

Drs. H.L. Looijmans

SBRO

Rechtswetenschappelijk

Prof. mr. C.J.H. Jansen (voorzitter)

onderzoek

Prof. mr. N.E.D. Faber

Prof. mr. H.W. Heyman

SJPO

Postdoctoraal onderwijs

Prof. mr. C.J.H. Jansen (voorzitter)

rechten

Prof. mr. J.J. van Hees

103

Prof. mr. F.W.J.M. Schols

n.v.t.

n.v.t.


10.

Specificatie naar eenheden


Opbrengst

Personele

Materiële Totaal

werk

lasten

lasten

lasten

Fte’s ultimo 2011 WP

OBP

Totaal

i.o.v. derden

Faculteiten

Faculteit der Filosofie, Theologie en

1.002

8.616

Faculteit der Letteren

8.191

26.320

Faculteit der Managementwetenschappen

3.146

18.201

Faculteit der Medische Wetenschappen (UMC)

78.251

113.888

Faculteit der Natuurwetenschappen,

31.349

50.840

3.034

11.650

81

24

105

7.367

33.687

271

76

347

6.368

24.569

177

55

232

48.822

162.710

1.007

34.643

85.483

505

Religiewetenschappen

678 1.685 275

780

Wiskunde en Informatica Faculteit der Rechtsgeleerdheid Faculteit der Sociale Wetenschappen

5.058

15.705

8.256

23.961

140

80

220

12.124

35.232

14.139

49.371

343

129

472

139.121

268.802

122.629

391.431

2.524 1.317 3.841

Universitaire instituten Donders Centre for Cognitive Neuroimaging Instituut voor Leraar en School IOWO ITS

5.042

3.722

2.899

6.620

50

14

64

21

2.283

552

2.835

20

7

27

0

1.723

4.183

3.323

9.246

11.051

600 2.324 1.234 5.285

4.557 16.336

11 8 19 27 13 40 108

42

1505

Clusters Cluster Facilitair

0

30.812

53.387

84.199

0

485

485

Cluster Ondersteuning

0

19.348

8.219

27.567

0

268

268

0

50.160

61.606

111.766

0

753

753

Centraal

0

9.907

47.408

57.315

0

14

14

0

0

Verbonden partijen

1.250

2.323

4.325

6.648

0

Eliminaties

0

-5.774

-77.472

-83.246

0

0

0

Totaal

149.617

104

336.469

163.781

500.250

2.632 2.126 4.758

jaarrekening

11.

Bestemming exploitatieresultaat en vaststelling en goedkeuring jaarrekening Bestemming exploitatieresultaat Het college van bestuur stelt voor het resultaat toe te voegen aan het eigen vermogen. In de toelichting op de geconsolideerde balans is bij de post eigen vermogen aangegeven welke bestemmingen daarbij zijn benoemd. Vaststelling jaarrekening De jaarrekening 2011 is vastgesteld door het college van bestuur van de Radboud Universiteit Nijmegen op 25 mei 2012.

Ir. R.J. de Wijkerslooth de Weerdesteyn Voorzitter college van bestuur

Goedkeuring jaarrekening De jaarrekening is goedgekeurd door het bestuur van de Stichting Katholieke Universiteit op 25 mei 2012.

Drs. L.M.L.H.A. Hermans Voorzitter Stichtingsbestuur

105


106

controleverklaring

107

Radboud Universiteit Nijmegen Jaarverslag 2011

Recommend Documents