Rabobank Groep. Jaarrekening 2004 en overige gegevens

Rabobank Groep

Jaarrekening 2004 en overige gegevens

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2004

2

Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2004

4

Kasstroomoverzicht

5

Toelichting

6

Toelichting geconsolideerde balans

13

Toelichting geconsolideerde winst-en-verliesrekening

31

Balans Rabobank Nederland per 31 december 2004

36

Winst-en-verliesrekening Rabobank Nederland over 2004

38

Toelichting balans Rabobank Nederland

39

Deelnemingen

51

Overige gegevens Statutaire regeling omtrent bijdrage in tekorten

52

Statutaire bepalingen inzake winstbestemming en voorstel winstbestemming Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. (Rabobank Nederland)

52

Statutaire bepalingen inzake winstbestemming lokale Rabobanken

53

Bestemming beschikbare winst Rabobank Groep

53

Vestigingsplaatsen in het buitenland

54

Accountantsverklaring

55

1

2

Rabobank Groep Jaarrekening 2004

(bedragen in miljoenen euro’s)

2004

2003

7.204

7.117

Activa Kasmiddelen (1)

Geconsolideerde balans per 31 december 2004 (na winstbestemming)

Kortlopend overheidspapier (2)

4.132

Professionele effectentransacties

26.134

Overige bankiers

14.454

Bankiers (3) Kredieten aan de overheid

3.211 30.199 11.720

40.588

41.919

2.201

2.161

Kredieten aan de private sector

252.996

235.425


20.973

Kredieten (4)

13.211 276.170

250.797

Rentedragende waardepapieren (5)

91.889

71.141

Aandelen (6)

15.168

10.093

510

201

Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen (8)

3.927

3.964

Overige activa (9)

5.468

4.984

30.033

9.878

475.089

403.305

Deelnemingen (7)

Overlopende activa (10)

Totaal activa

Geconsolideerde balans


2004

2003

Passiva Professionele effectentransacties

22.898

Overige bankiers

73.368

Bankiers (11) Spaargelden Professionele effectentransacties Overige toevertrouwde middelen

20.180 62.676 96.266

82.856

77.737

71.559

4.119

3.309

110.267

Toevertrouwde middelen (12)

97.703 192.123

172.571

Schuldbewijzen (13)

92.578

80.695

Overige schulden (14)

12.447

11.907

Overlopende passiva (15)

34.314

12.513

Voorzieningen (16)

20.752

19.177

448.480

379.719

Fonds voor algemene bankrisico’s (17)

1.756

1.679

Achtergestelde schulden (18)

2.091

2.211 3.847

Ledenkapitaal Herwaarderingsreserves Overige reserves Trust Preferred Securities III, IV, V en VI Eigen vermogen (19) Belang van derden (20) Aansprakelijk groepsvermogen Totaal passiva

3.841

3.890 3.853

136

222

12.287

11.158

1.879

18.143

15.233

4.619

4.463

26.609

23.586

475.089

403.305

Voorwaardelijke schulden (21)

7.612

6.435

Onherroepelijke faciliteiten (22)

30.114

26.117

3

4



2004

2003

Baten

Geconsolideerde winsten-verliesrekening over 2004

Rentebaten (23)

18.773

Rentelasten (24)

12.524

Rente

17.794 11.838 6.249

Opbrengsten uit effecten en deelnemingen (25)

5.956

482

Provisiebaten (26)

2.458

Provisielasten (27)

346

Provisie

353 2.146 294

2.112

1.852

Resultaat uit financiële transacties (28)

312

170

Overige baten (29)

900

687

10.055

9.018

Totaal baten

Lasten Personeelskosten (30)

4.029

Andere beheerskosten (31)

2.335

Personeels- en andere beheerskosten Afschrijvingen (32) Bedrijfslasten Waardeveranderingen van vorderingen (33) Waardeveranderingen van financiële vaste activa (34)

3.770 2.101 6.364

5.871

368

372

6.732

6.243

525

575

-11

-148

Totaal lasten

7.246

6.670

Bedrijfsresultaat vóór belastingen

2.809

2.348

Belastingen bedrijfsresultaat (35) Bedrijfsresultaat/groepswinst na belastingen Belang van derden (36) Nettowinst

957

712

1.852

1.636

316

266

1.536

1.370

Kasstroomoverzicht


2004

2003

1.852

1.636

5

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat/groepswinst na belastingen Aanpassingen voor: - afschrijvingen

368

- waardeveranderingen van vorderingen

525

575

- waardeveranderingen van financiële vaste activa

-11

-148

1.363

1.119

212

-280

- mutatie technische voorziening verzekeringsbedrijf - mutatie overige voorzieningen - mutatie overlopende posten

372

1.646

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

1.729 4.103

3.367

5.955

5.003

Mutatie kortlopend overheidspapier

-921

-1.398

Mutatie effecten handelsportefeuille

-19.723

2.665

-963

-50

Mutatie vertitelde vorderingen Mutatie bankiers

14.741

633

Mutatie kredieten

-25.898

-26.120

Mutatie toevertrouwde middelen

19.552

939

Overige mutaties uit operationele activiteiten

-1.550

4.609

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten

Kasstroomoverzicht

-14.762

-18.722

-8.807

-13.719

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen en aankopen - beleggingsportefeuille

-24.469

-24.222

- deelnemingen

-321

-45

- materiële vaste activa

-534

-686 -25.324

-24.953

Desinvesteringen, aflossingen en verkopen - beleggingsportefeuille - deelnemingen - materiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

20.575

19.900

11

15

239

227 20.825

20.142

-4.499

-4.811

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie Ledenkapitaal en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI Mutatie achtergestelde leningen Mutatie schuldbewijzen

1.867

2

-120

1.450

11.883

18.956

Vergoeding Ledenkapitaal en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

-237

-215

13.393

20.193

87

1.663

Het kasstroomoverzicht geeft inzicht in de nettomutaties uit operationele, investerings-

Nettokasstroom/Mutatie kasmiddelen

en financieringsactiviteiten.

6


Toelichting Grondslagen voor consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening van de Rabobank Groep zijn de

Wijziging in rubricering en grondslagen voor waardering en resultatenbepaling

financiële gegevens verwerkt van Rabobank Nederland en de lokale

Opbrengst uit beleggingen

Rabobanken, alsmede de financiële gegevens van de overige groeps-

Tot 2004 verantwoordde Interpolis NV de resultaten uit beleggingen

maatschappijen. De activa, passiva en de resultaten van deze maat-

in aandelen en onroerend goed op basis van de structureel rende-

schappijen zijn integraal in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen.

mentmethode (indirect rendement). Een belangrijk kenmerk van deze

Het belang van derden is als een afzonderlijke post gepresenteerd.

methode is dat het verantwoorde resultaat op beleggingen gebaseerd

Joint ventures worden naar evenredigheid van het daarin gehouden

is op langjarige gemiddelde rendementen. Met ingang van 2004 maakt

belang in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen. Onderlinge

Interpolis NV niet langer gebruik van deze methode en worden in

financiële verhoudingen tussen de bancaire activiteiten en de verzeke-

plaats daarvan de gerealiseerde resultaten op beleggingen direct in

ringsactiviteiten worden, voorzover deze voortvloeien uit financierings-

de winst-en-verliesrekening verantwoord. Wereldwijd is dit de meest

verhoudingen, geëlimineerd.

gebruikte methode. De nieuwe methode is in lijn met de International

Deze geconsolideerde jaarrekening maakt deel uit van de toelichting op

Financial Reporting Standards (IFRS). De stelselwijziging heeft geen

de jaarrekening van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank

invloed op het vermogen. De gevolgen manifesteren zich alleen in de

B.A. (Rabobank Nederland) en wordt aangeduid als de jaarrekening van

winst-en-verliesrekening in de zin van herrubriceringen; de invloed op

de Rabobank Groep.

de nettowinst van 2003 is nihil. De cijfers over 2003 zijn ter vergelijking

Het verschil in vermogen en resultaat tussen de jaarrekening van

aangepast. De opbrengsten uit effecten en deelnemingen zijn met 166

de Rabobank Groep en de jaarrekening van Rabobank Nederland

verlaagd. De waardeveranderingen van financiële vaste activa is met

wordt veroorzaakt door vermogen en resultaat van de bij Rabobank

hetzelfde bedrag gewijzigd.

Nederland aangesloten lokale banken, de Rabohypotheekbank NV en de Onderlinge Waarborgmaatschappij Rabobanken BA.

Trust Preferred Securities I en II

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met in Nederland

Tot en met 2003 zijn de Trust Preferred Securities I en II verantwoord

algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en

onder het eigen vermogen. In lijn met de ontwikkelingen en de uitleg

voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals

van de IFRS is besloten om de Trust Preferred Securities I en II ad 2.037

opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW.

met ingang van 1 januari 2004 te verantwoorden onder het aansprakelijk groepsvermogen in de post achtergestelde schulden, omdat met

Alle bedragen in deze toelichting luiden in miljoenen euro’s, tenzij

betrekking tot het betalen van jaarlijkse vergoedingen geen discretio-

anders is vermeld.

naire bevoegdheid bestaat. De verschuldigde vergoeding op de Trust Preferred Securities I en II wordt vanaf 2004 dientengevolge verantwoord via de winst-en- verliesrekening (voorheen winstbestemming). De cijfers over 2003 zijn ter vergelijking aangepast. De rentelasten zijn verhoogd met 54, de belastinglast is verlaagd met 21. De stelselwijziging heeft geen invloed op de tier 1-ratio en de BIS-ratio.

Toelichting

7

Derivaten

Derivaten

Tot voorgaand jaar werd een gedeelte van de derivaten gesaldeerd

De derivaten in het kader van handelsactiviteiten worden tegen markt-

op portefeuilleniveau op de balans verantwoord. Op de balans per

waarde opgenomen op de balans, onder de overlopende activa dan

31 december 2004 heeft op portefeuilleniveau geen saldering plaats-

wel onder de overlopende passiva. Wijzigingen in deze marktwaarde

gevonden. De derivaten worden op basis van het contract verantwoord

worden in de winst-en-verliesrekening verantwoord.

onder overlopende activa en/of overlopende passiva. Hierdoor is het

Bij het bepalen van de marktwaarde van derivatencontracten in het

balanstotaal toegenomen met circa 25 miljard euro. De vergelijkende

kader van handelsactiviteiten wordt rekening gehouden met aanpas-

cijfers zijn niet aangepast. De voornoemde wijziging heeft geen effect

singen voor de kosten voor het opheffen van marktrisico, het verwachte

op het eigen vermogen of resultaat.

kredietrisico, alsmede met liquiditeitsaanpassingen en aanpassingen als gevolg van marktontwikkelingen.

Voorzover overige voortschrijdende inzichten noopten tot herrubricering, zijn de vergelijkende cijfers aangepast. Deze herrubriceringen heb-

Rentecontracten die verband houden met handelsactiviteiten zijn

ben geen consequenties voor het resultaat en het vermogen.

gewaardeerd tegen marktwaarde. De marktwaarde is gebaseerd op de contante koers per balansdatum. Resultaten worden verantwoord onder

Grondslagen voor opname in de balans van financiële instrumenten

resultaat uit financiële transacties.

Een financieel actief of financieel passief wordt in de balans opge-

siva waarop ze betrekking hebben. De resultaten worden verantwoord

nomen vanaf het tijdstip dat de groep recht heeft op de voordelen

onder rente in verhouding tot het verstreken deel van de looptijd.

respectievelijk gebonden is aan de verplichtingen voortkomend uit de

Valutacontracten die verband houden met opgenomen en uitgezette

contractuele bepalingen van het financiële instrument. Vanaf het tijdstip

gelden worden gewaardeerd tegen de contante koers per balansdatum.

dat niet meer wordt voldaan aan deze voorwaarden wordt een financi-

Resultaten uit hoofde van deze transacties worden verantwoord onder

eel instrument niet meer in de balans opgenomen. Financiële activa en

rente in verhouding tot de looptijd.

passiva worden per saldo in de balans opgenomen indien de groep op

De overige valutacontracten worden gewaardeerd tegen de op balans-

grond van wettelijke of contractuele bepalingen over de bevoegdheid

datum geldende marktnotering voor de resterende looptijd. De al dan

beschikt en de intentie heeft deze activa en passiva gesaldeerd of simul-

niet gerealiseerde valutakoersverschillen worden opgenomen onder

taan af te wikkelen.

resultaat uit financiële transacties.

Overige rentecontracten zijn gewaardeerd conform de activa en pas-

Overige contracten worden gewaardeerd tegen marktwaarde.

Grondslagen voor waardering en resultatenbepaling

Vreemde valuta

Algemeen

de contante koers per balansdatum. De hieruit voortvloeiende valuta-

De activa en passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij

koersverschillen worden, voorzover het koersrisico niet is ingedekt,

een andere waarderingsgrondslag is vermeld. Voor alle activa geldt dat

onder het eigen vermogen verwerkt.

deze zijn gewaardeerd onder aftrek van noodzakelijk geachte waardever-

De overige activa en passiva luidende in vreemde valuta worden

Deelnemingen luidende in vreemde valuta worden gewaardeerd tegen

minderingen. De noodzakelijk geachte dotatie aan de waardeverminde-

gewaardeerd tegen de contante koers per balansdatum. De hiermee

ring met betrekking tot kredieten is op een dynamische wijze bepaald.

samenhangende koersresultaten worden verantwoord onder resultaat

De waardering en resultatenbepaling van Interpolis NV is in overeen-

uit financiële transacties.

stemming met de verslaggevingsvoorschriften voor verzekeringsmaat-

Activa, passiva en resultaten in vreemde valuta van het verzekerings-

schappijen.

bedrijf worden omgerekend tegen de contante koers per balansdatum.

Agio en disagio worden opgenomen onder overlopende activa dan wel

zover deze voor eigen rekening en risico worden gehouden, direct in

overlopende passiva en worden over de looptijd van de desbetreffende

het eigen vermogen verwerkt.

De hieruit bij activa en passiva ontstane koersverschillen worden, voor-

posten in de winst-en-verliesrekening geamortiseerd.

8


Leasing

Genoteerde aandelen en andere niet-rentedragende waardepapieren

In de balans zijn de vorderingen uit hoofde van leasing van roerende en

zijn gewaardeerd tegen de beurskoers ultimo boekjaar; niet-genoteerde

onroerende zaken opgenomen onder kredieten en bankiers.

tegen de geschatte opbrengstwaarde. De hieruit voortvloeiende

In de winst-en-verliesrekening zijn de nettobaten van leaseovereenkom-

niet-gerealiseerde waardeverschillen worden, rekening houdend met

sten verantwoord onder rentebaten.

belastinglatenties, gemuteerd op een herwaarderingsreserve. De niet-gerealiseerde waardeverschillen uit dekkingscontracten worden op

Kortlopend overheidspapier, rentedragende waardepapieren en aandelen

overeenkomstige wijze verwerkt. Gerealiseerde koersverschillen worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen onder opbrengsten uit effecten en deelnemingen. De niet-gerealiseerde negatieve resultaten,

Beleggingsportefeuille

die niet ten laste van de herwaarderingsreserve kunnen worden

De beleggingsportefeuille omvat de waardepapieren die tot de vaste

gebracht, worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen onder

activa behoren en beleidsmatig bestemd zijn om als een belegging te

waardeveranderingen financiële vaste activa.

worden aangehouden. De obligaties en andere rentedragende waardepapieren zijn gewaar-

De waardering en de resultatenbepaling voor de beleggingen uit

deerd tegen aflossingswaarde. Het verschil met de verkrijgingsprijs

hoofde van gesepareerde beleggingsdepots (verzekeringsbedrijf) zijn in

wordt in de balans verantwoord onder overlopende activa en over-

overeenstemming met het voorgaande. Afwijkend hiervan worden de

lopende passiva en wordt in evenredigheid aan de looptijd onder rente-

niet-gerealiseerde waardeverschillen op beleggingen in aandelen

baten in de winst-en-verliesrekening verwerkt.

en andere niet-rentedragende waardepapieren opgenomen in de voorziening koersverschillen derden.

Obligaties en andere rentedragende waardepapieren, waarvoor de

Gerealiseerde koersresultaten worden direct in de winst-en-verlies-

rentevergoeding geheel of grotendeels wordt ontvangen op het

rekening opgenomen.

moment van aflossing, worden, in afwijking van het voorgaande,

De overige beleggingen voor risico van polishouders zijn gewaardeerd

gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Daarbij wordt deze waardering

tegen marktwaarde, in voorkomende gevallen vermeerderd met lopende

verhoogd met een met de resterende looptijd evenredig deel van het

rente. Waardeverschillen, gerealiseerd en niet-gerealiseerd, worden ver-

verschil tussen verkrijgingsprijs en aflossingswaarde, berekend op basis

werkt in de winst-en-verliesrekening.

van samengestelde interest. De verhoging wordt in de winst-en-verliesrekening als rentebaten verantwoord.

Handelsportefeuille De handelsportefeuille is gewaardeerd tegen marktwaarde dan wel

Voorzover obligaties en andere rentedragende waardepapieren worden

tegen de geschatte opbrengstwaarde ultimo boekjaar. De waarderings-

verkocht, worden de resultaten, rekening houdend met latente belasting,

verschillen ter zake van de handelsportefeuille worden verantwoord

verantwoord onder het eigen vermogen en, op basis van de resterende

onder resultaat uit financiële transacties.

looptijd van de betreffende stukken, in de winst-en-verliesrekening volg-

Ingekochte eigen obligaties en andere rentedragende waardepapieren

tijdelijk als rentebaten verantwoord. Indien verkopen plaatsvinden uit

die bestemd zijn voor de wederverkoop, worden gewaardeerd tegen

hoofde van een structurele inkrimping van een beleggingsportefeuille,

verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde.

worden de resultaten direct ten gunste of ten laste van rentebaten

Bij het bepalen van de marktwaarde wordt rekening gehouden met

verantwoord.

aanpassingen voor de kosten voor het opheffen van marktrisico, het verwachte kredietrisico, alsmede met liquiditeitsaanpassingen en aan-

Overdrachten van obligaties en andere rentedragende waardepapieren

passingen als gevolg van marktontwikkelingen.

van een beleggingsportefeuille naar de handelsportefeuille, en omgekeerd, geschieden tegen marktwaarde, waarbij de resultaten-

Certificates of deposit en commercial paper

verantwoording plaatsvindt conform die voor verkopen uit de

Voorzover certificates of deposit en commercial paper zijn te beschouwen

beleggingsportefeuille of uit de handelsportefeuille, afhankelijk van

als kredieten, vindt waardering plaats tegen nominale waarde. In andere

wat van toepassing is.

gevallen komt de waardering overeen met die van obligaties en andere rentedragende waardepapieren.

Toelichting

Participaties

9

Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen

Participaties zijn gewaardeerd tegen marktwaarde, bepaald per participatiefonds. De hieruit ten opzichte van de verkrijgingsprijs voortvloeiende

Onroerende zaken voor eigen gebruik

positieve waardeverschillen worden gemuteerd op de herwaarderings-

De bankgebouwen zijn gewaardeerd tegen actuele waarde, afgeleid uit

reserve. Verminderingen van de herwaarderingsreserve ten gevolge van

de vervangingswaarde op basis van continuïteit en functionaliteit.

verkoop worden ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht.

Deze vervangingswaarde wordt verkregen door middel van periodieke

Negatieve waardemutaties en terugnemingen daarvan worden, voorzo-

taxaties, zodanig dat elk gebouw ten minste één keer in de tien jaar

ver hiervoor geen reserve is gevormd, in de winst-en-verliesrekening

wordt getaxeerd. Voor de in het boekjaar niet getaxeerde panden wordt

opgenomen onder waardeveranderingen financiële vaste activa.

de actuele waarde aangepast met behulp van bouwindexcijfers.

Deelnemingen

De verandering in de waarde die het gevolg is van deze waarderingsgrondslag wordt ten gunste of ten laste van de herwaarderingsreserve

Deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend op het

gebracht, rekening houdend met belastinglatenties. Indien de herwaar-

zakelijke en financiële beleid zijn gewaardeerd tegen nettovermogens-

deringsreserve niet toereikend is, worden waardeverminderingen ten

waarde aan de hand van de meest recente gegevens.

laste van de winst-en-verliesrekening gebracht.

Het aandeel in de resultaten van de deelnemingen wordt in de winst-

Op de actuele waarde zijn afschrijvingen toegepast volgens de lineaire

en-verliesrekening opgenomen onder opbrengsten uit effecten en

methode, gebaseerd op een verwachte levensduur van maximaal 40 jaar.

deelnemingen.

Bankgebouwen in aanbouw zijn opgenomen tegen de uitgaafprijs. Tijdens de bouw wordt niet afgeschreven.

Overige deelnemingen zijn gewaardeerd tegen actuele waarde. De

Indien het voornemen bestaat om bepaalde panden te verkopen, worden

hieruit ten opzichte van de verkrijgingsprijs voortvloeiende positieve

deze gewaardeerd tegen de getaxeerde opbrengstwaarde.

waardeverschillen worden gemuteerd op de herwaarderingsreserve

Afkoopsommen van in erfpacht verkregen gronden worden in maxi-

deelnemingen.

maal 40 jaar afgeschreven.

Verminderingen van de herwaarderingsreserve ten gevolge van verkoop worden ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht.

Onroerende zaken niet voor eigen gebruik

Negatieve waardemutaties, alsmede de terugneming daarvan, worden

De niet-bedrijfsgebonden gebouwen zijn gewaardeerd tegen actuele

verantwoord onder waardeveranderingen financiële vaste activa, voor-

waarde. De actuele waarde betreft de waarde waartegen bestens kan

zover hiervoor geen reserve is gevormd.

worden verkocht.

Dividenden van de overige deelnemingen worden in de winst-en-verlies-

De verandering in de waarde die het gevolg is van deze waarderings-

rekening opgenomen onder opbrengsten uit effecten en deelnemingen.

grondslag wordt ten gunste of ten laste van de winst-en-verliesrekening gebracht, onder gelijktijdige vorming van een herwaarderingsreserve,

De resultaten van buitenlandse vestigingen die luiden in vreemde valuta

rekening houdend met belastinglatenties.

worden omgerekend tegen de gemiddelde koersen van het boekjaar.

Onroerende zaken verkregen uit de afwikkeling van vorderingen zijn

Het hieruit resulterende verschil met de betreffende balanswaarde

opgenomen tegen de verkrijgingsprijs of, indien lager, de waarde waar-

wordt via de herwaarderingsreserve geleid.

tegen bestens kan worden verkocht.

Goodwill, zijnde het verschil tussen de verkrijgingsprijs en de netto-

gingsprijs of, indien lager, de waarde waartegen bestens kan worden

vermogenswaarde van deelnemingen, wordt in het jaar van verwer-

verkocht. Ontvangen koopsommen worden hierop in mindering

ving rechtstreeks ten laste van het eigen vermogen (overige reserves)

gebracht.

Onderhanden bouwprojecten worden verantwoord tegen vervaardi-

gebracht. Negatieve goodwill bij aankoop van deelnemingen wordt rechtstreeks toegevoegd aan de herwaarderingsreserve. Op basis van de mate waarin de voordelen inzake de betreffende deelneming worden gerealiseerd, valt dit deel van de herwaarderingsreserve op systematische wijze vrij ten gunste van de overige reserves.

10


Onroerende zaken verzekeringsbedrijf

steld gefinancierd te worden uit de overrente op de beleggingen.

Alle terreinen en gebouwen worden gewaardeerd tegen actuele waarde,

Om de pensioenlasten gelijkmatig over de jaren te verdelen wordt het

zijnde de geschatte opbrengst bij onderhandse verkoop, rekening

verwachte rendement op de beleggingen in de berekening betrokken.

houdend met het te verwachten rendement, de aard en de ligging

Verschillen tussen het verwachte en het werkelijke rendement op de

van het object. De verandering in de waarde die het gevolg is van

beleggingen, alsmede overige (actuariële) verschillen en wijzigingen

deze waarderingsgrondslag wordt ten gunste of ten laste van de

worden niet in de winst-en-verliesrekening verantwoord, tenzij het totaal

herwaarderingsreserve gebracht, rekening houdend met belasting-

van deze cumulatieve verschillen en wijzigingen buiten een bandbreedte

latenties. Taxaties van de terreinen en gebouwen in eigen gebruik

van 10% van de grootste van de verplichting uit hoofde van de regeling

geschieden zodanig roulerend dat elk object ten minste één keer per

óf van de reële waarde van de bijbehorende beleggingen valt.

vijf jaar wordt getaxeerd. In aanbouw zijnde gebouwen worden gewaar-

Het deel dat buiten deze bandbreedte valt, wordt ten gunste of ten

deerd tegen de tot en met balansdatum gemaakte directe stichtings-

laste van de winst-en-verliesrekening gebracht over de gemiddeld

kosten vermeerderd met contractueel aangegane verplichtingen en

resterende arbeidsjaren van de deelnemers.

voorzover nodig verminderd met verwachte waardedaling bij oplevering.

Schattingen van toekomstige factoren zijn gebaseerd op langetermijn-

Op terreinen en gebouwen wordt niet afgeschreven.

studies binnen de Rabobank Groep en zijn naar hun aard onzeker. Deze zullen derhalve periodiek worden getoetst en zo nodig bijgesteld.

Bedrijfsmiddelen De overige bedrijfsmiddelen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs

Voorziening voor latente belastingverplichtingen

onder toepassing van jaarlijkse lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte levensduur.

Voor tijdelijke verschillen tussen de fiscale en commerciële vermogensen resultaatbepalingsmethoden worden belastinglatenties gevormd.

Schuldbewijzen

Waardering van belastinglatenties geschiedt tegen contante waarde. Bij het verzekeringsbedrijf geschiedt de waardering tegen nominale waarde.

Opgenomen gelden

In het verzekeringsbedrijf wordt bij de bepaling van de voorziening

Opgenomen gelden waarvoor de rentevergoeding geheel of groten-

rekening gehouden met de fiscaal toelaatbare reserves.

deels wordt betaald op het moment van aflossing, worden gewaardeerd

Een actieve belastinglatentie wordt opgenomen indien en voorzover

tegen verkrijgingsprijs. Daarbij wordt het verschuldigde bedrag ver-

in redelijkheid mag worden aangenomen dat realisatie te zijner tijd zal

hoogd met een met de resterende looptijd evenredig deel van het

kunnen plaatsvinden.

verschil tussen het verschuldigde bedrag en de aflossingswaarde, berekend op basis van samengestelde interest. Deze verhoging wordt

Technische voorziening verzekeringsbedrijf

in de winst-en-verliesrekening als rentelasten verantwoord. Technische voorziening voor niet-verdiende premies en

Voorzieningen

lopende risico’s De technische voorziening voor niet-verdiende premies en lopende

Voorziening voor pensioenen

risico’s betreft uitsluitend schadeverzekeringen en bevat het nog niet verdiende deel van de premies.

De voorzieningen voor pensioenverplichtingen voor toegezegd-

In deze voorziening zijn tevens begrepen de verouderingsvoorzienin-

pensioenregelingen worden berekend in overeenstemming met een

gen voor arbeidsongeschiktheids- en ziekengeldverzekeringen.

methode waarbij de contante waarde van de pensioenverplichtingen wordt bepaald op basis van het aantal actieve dienstjaren tot aan

Technische voorziening voor levensverzekering

balansdatum, het geraamde salarisniveau op het moment van de

De verzekeringsverplichtingen uit hoofde van levensverzekeringen zijn

verwachte uittredingsdatum, indexatie, en de marktrente op uitgegeven

berekend volgens de nettomethode op basis van meest recentelijk

obligaties van hoge kwaliteit. De toekomstige indexatie wordt veronder-

gepubliceerde sterftetafels en een rekenrente van overwegend 4%.

Toelichting

11

Voor levensverzekeringen gesloten na 1 augustus 1999 wordt een

verslaggeving worden vanaf 2003 geen bedragen meer aan deze voor-

rekenrente van 3% gehanteerd. Voor verzekeringsverplichtingen uit

ziening toegevoegd. Aan de voorziening worden bedragen onttrokken

hoofde van spaarhypotheken is de rekenrente gelijk aan de rente van

als de totale schade in verband met catastroferisico’s op jaarbasis vooraf

de aan de verzekeringen gekoppelde hypotheken. Op de voorziening

gedefinieerde limieten te boven gaat. Voor de diverse sectoren zijn

zijn in mindering gebracht de nog af te schrijven rentestandkortingen

verschillende limieten vastgesteld.

en de nog af te schrijven afsluitprovisies voor levensverzekeringen met periodieke premiebetaling. De afschrijvingen op rentestandkortingen,

Overige voorzieningen

voor verzekeringen waarvoor Interpolis een volledig beleggingsrisico loopt, geschieden lineair over een periode van tien jaar. Voor verzeke-

Overige voorzieningen bankbedrijf

ringen waarvoor Interpolis nagenoeg geen beleggingsrisico loopt, vindt

Gedurende de looptijd van de CAO kan een medewerker die voldoet

afschrijving plaats gedurende de volledige looptijd van de verzekering.

aan de criteria in de CAO vrijwillig vervroegd uittreden rond de leeftijd

In deze voorziening zijn opgenomen de winstgaranties berekend over-

van 60 jaar.

eenkomstig de actuariële principes.

Voor personeelsleden die in de toekomst kunnen opteren voor de regeling Vrijwillig Vervroegd Uittreden (VUT) is een voorziening gevormd.

Technische voorziening voor te betalen schaden/uitkeringen

Deze voorziening wordt actuarieel berekend, op basis van een gemid-

De technische voorziening voor te betalen schaden/uitkeringen is de

delde marktrente, voor alle werknemers die aan de criteria voldoen.

voorziening voor de nog niet afgewikkelde schaden. Bij de vaststelling

Ook wordt rekening gehouden met de kans op gebruikmaking van de

van de voorziening wordt rekening gehouden met nog niet gemelde

regeling.

schadegevallen betrekking hebbend op verstreken boekjaren.

Waardering van de andere overige voorzieningen geschiedt tegen

De omvang van de voorziening wordt vastgesteld, hetzij post voor

nominale waarden.

post, hetzij als benadering hiervan op basis van ervaringscijfers. Tevens is in de voorziening begrepen een bedrag voor nog te betalen schade-

Overige voorzieningen verzekeringsbedrijf

regelingskosten.

De voorziening koersverschillen derden omvat de op balansdatum niet

De voorziening schaden arbeidsongeschiktheidsverzekering is berekend

gerealiseerde koersverschillen op beleggingen in zakelijke waarden

op basis van actuariële schadereserveringsfactoren met een rekenrente

van de gesepareerde beleggingsdepots. De bij verkoop van zakelijke

van 4%. Voor schaden gemeld na 1 januari 2001 is een rekenrente van

waarden gerealiseerde resultaten worden opgenomen in de winst-en-

3% gebruikt.

verliesrekening.

Technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij

Fonds voor algemene bankrisico’s

polishouders het beleggingsrisico dragen De verzekeringsverplichtingen voor de gesepareerde beleggingsdepots

Het fonds dient ter dekking van de algemene risico’s verbonden aan

worden berekend overeenkomstig de grondslagen voor de technische

het bankbedrijf, voorzover zulks geboden is om redenen van voor-

voorzieningen voor levensverzekeringen.

zichtigheid. Onttrekkingen aan het fonds dienen ter dekking van de risico’s uit hoofde van enerzijds alle niet-voorzienbare en dus ook van

Voor de overige verzekeringen waarbij polishouders het beleggings-

tevoren niet-kwantificeerbare lasten zoals grote fraudes, nationalisaties,

risico dragen, worden de technische voorzieningen berekend overeen-

et cetera en anderzijds lasten voortkomende uit uitzonderlijke tegen-

komstig de balanswaarde van de daarmee samenhangende beleggingen.

slagen van grote omvang in het bankbedrijf, betrekking hebbende op de kredietverlening, rente, valuta, et cetera. Eventuele onttrekkingen en

Overige technische voorzieningen

toevoegingen aan het fonds worden over een afzonderlijke post in de

Onder de overige technische voorzieningen is een voorziening opgeno-

winst-en-verliesrekening geleid. Lasten die met onttrekkingen worden

men ter dekking van catastroferisico’s in het schadeverzekeringsbedrijf.

opgevangen, worden onder de daarvoor bestemde posten van de

In het licht van de internationale ontwikkelingen op het gebied van de

winst-en-verliesrekening verantwoord.

12


Bij de bepaling van de belastinglast worden de toevoegingen dan wel de onttrekkingen aan het fonds in aanmerking genomen. In de balans wordt het fonds gepresenteerd onder aftrek van actieve belastinglatenties.

Grondslagen voor resultatenbepaling Rente, provisie en andere baten worden ten gunste gebracht van het boekjaar waarop zij betrekking hebben. De bijgeboekte rente en provisie ten aanzien waarvan twijfel omtrent de inbaarheid bestaat, worden niet als resultaat verantwoord. Dit geldt met name voor niet-ontvangen rente en provisie, berekend over vorderingen waarop een waardevermindering is toegepast en waarbij ten aanzien van de debiteur een discontinuïteitsverwachting bestaat of waarbij reeds sprake is van discontinuïteit. Rente en provisie - voorzover niet ontvangen - berekend over vorderingen waarop in verband met het landenrisico een waardevermindering is toegepast, worden - voorzover berekend over voornoemde waardevermindering - evenmin als resultaat verantwoord. Bij de bepaling van de kosten wordt rekening gehouden met nog te betalen en vooruitbetaalde kosten. Bij de bepaling van de belastinglast is rekening gehouden met (interpretaties van) fiscale faciliteiten; daarbij worden de dotaties aan waardeveranderingen van vorderingen en aan het fonds voor algemene bankrisico’s volledig als last in aanmerking genomen. De afschrijvingen geschieden conform de toelichting op de post onroerende zaken en bedrijfsmiddelen.


Toelichting geconsolideerde balans (bedragen in miljoenen euro’s)

1 Kasmiddelen Hieronder zijn opgenomen wettige betaalmiddelen, onmiddellijk opeisbare tegoeden bij buitenlandse centrale banken van landen waar de Rabobank Groep is gevestigd, alsmede een vordering op De Nederlandsche Bank inzake de minimumreserveregeling.

2 Kortlopend overheidspapier Dit betreft schatkistpapier, discontabel dan wel beleenbaar bij de centrale bank van het land van uitgifte, waarvan de oorspronkelijke looptijd niet langer is dan twee jaar. Van het kortlopend overheidspapier is 2 (-) niet ter vrije beschikking uit hoofde van zekerheidstelling. De verkrijgingsprijs bedraagt 4.132 (3.214). De marktwaarde bedraagt 4.131 (3.211).

3 Bankiers Hieronder zijn opgenomen vorderingen op bankiers voorzover niet belichaamd in rentedragende waardepapieren. Onder het totaal is begrepen aan vorderingen uit hoofde van leasing 100 (91), aan overgedragen activa met terugkoopverplichting 17.628 (14.210) en aan vorderingen op niet te consolideren deelnemingen 16 (11).

4 Kredieten Hieronder zijn opgenomen de met de bedrijfsuitoefening samenhangende vorderingen voorzover het niet betreft vorderingen op kredietinstellingen en voorzover niet belichaamd in rentedragende waardepapieren.

13

14


2004

2003

De vorderingen bestaan uit:

2.201

2.161

- Kredieten aan de private sector (zakelijk)

123.045

119.457

- Kredieten aan de private sector (particulier)

131.951

117.816

20.973

13.211

- Kredieten aan de overheid

- Professionele effectentransacties - Voorzieningen voor debiteuren en landenrisico’s Totaal kredieten

-2.000

-1.848

276.170

250.797

Onder het totaal is begrepen: - Vorderingen op deelnemingen - Achtergestelde vorderingen op deelnemingen - Overige achtergestelde vorderingen - Vorderingen uit hoofde van leasing Waarvan operationele leasing

1

-

154

98

57

48

12.850

11.905

2.147

3.420

3.341

5.442

13.140

10.921

- Overige hypotheken

169.969

149.603

Het totaal van de woninghypotheken beloopt

130.375

116.101

2.711

3.901

-

34

- Agrarische sector

15%

16%

- Handel, industrie en dienstverlening

33%

35%

- Particuliere sector

52%

49%

- Kredieten met overheidsgarantie - Hypotheken met overheidsgarantie

De overgedragen activa met terugkoopverplichting bedragen Van het totaal is niet ter vrije beschikking uit hoofde van zekerheidstelling De kredieten (exclusief die aan de overheid) kunnen als volgt worden gespecificeerd naar concentratie van bedrijfstak:

Verloop voorzieningen voor debiteuren- en landenrisico’s Stand 1 januari Dotatie Afboekingen Overige mutaties waaronder valutaomrekeningsverschillen Stand 31 december

2004

2003

1.934

1.785

525

575

-420

-442

46

16

2.085

1.934

Van de voorziening heeft 2.000 (1.848) betrekking op kredieten. Het overige betreft bankiers, rentedragende waardepapieren en off-balanceposten.


15

Gegevens per bedrijfsonderdeel Hieronder is het verloop van de voorzieningen voor debiteuren- en landenrisico’s voor de relevante bedrijfsonderdelen opgenomen.

Binnenlands

Wholesale en

Vermogens

retailbankbedrijf

internationaal

beheer

Leasing

retailbankbedrijf

2004 1.079

751

4

73

299

138

1

71

-179

-152

-3

-86

14

10

1

10

Stand 31 december

1.213

747

3

68

Onvolwaardige kredieten

2.211

1.488

6

364

1.021

683

1

79

214

284

1

75

-171

-184

-

-80

15

-32

2

-1

Stand 1 januari Dotatie Afboekingen Overige

2003 Stand 1 januari Dotatie Afboekingen Overige Stand 31 december

1.079

751

4

73

Onvolwaardige kredieten

1.817

2.115

5

380

In Latijns-

In Azië/

Totaal

In % van het

Amerika

Pacific

3.742

4.492

9.881

Risico op niet-OESO-landen

Economisch landenrisico (exclusief derivaten)

In Europa

In Afrika

1.385

262

balanstotaal 2,1

1

Risicoverlagende componenten:

13

-

798

868

1.679

378

135

1.630

569

2.712

transacties met lager risico

787

37

432

569

1.825

Nettolandenrisico vóór voorzieningen

207

90

882

2.486

3.665

Uitzettingen in lokale valuta Door derden gedragen landenrisico Aftrek voor verlaagde weging van

0,8 In % van de totale voorzieningen

Totaal voorzieningen voor economisch landenrisico

1) Totaal activa, vermeerderd met gestelde garanties, borgtochten en onbenutte

2

2

121

61

186

8,9

kredietfaciliteiten.

16


5 Rentedragende waardepapieren Dit betreft rentedragende verhandelbare obligaties en andere rentedragende waardepapieren, niet zijnde kortlopend overheidspapier.

2004

2003

- Publiekrechtelijke emittenten

44.090

35.480

- Andere emittenten

47.799

35.661

Totaal rentedragende waardepapieren

91.889

71.141

- Beleggingsportefeuille

46.794

43.913

- Handelsportefeuille

42.972

26.068

Rentedragende waardepapieren van:

Waarvan aangemerkt als:

- Vertitelde vorderingen

2.123

1.160

91.889

71.141

401

84

De portefeuille omvat mede: - Waardepapieren uitgegeven door groepsmaatschappijen

20

10

Van de portefeuille is ter beurze genoteerd

80.170

60.236

Niet ter beurze genoteerd

11.719

10.905

1.932

11.040

- Achtergestelde waardepapieren

Hiervan vervalt in het komende boekjaar

145

660

Van het totaal der waardepapieren is niet ter vrije beschikking uit hoofde van zekerheidstelling

1.023

712

De overgedragen activa met terugkoopverplichting bedragen

6.676

6.493

De verkrijgingsprijs van de beleggingsportefeuille bedraagt

45.079

42.799

De verkrijgingsprijs van de handelsportefeuille bedraagt

43.013

26.034

Stand 1 januari

43.913

40.946

Aankopen in het boekjaar

22.872

22.214

-19.097

-17.638

-894

-1.609

46.794

43.913

In (ver)bruikleen werd gegeven

Mutatieoverzicht beleggingsportefeuille:

Verkopen en lossingen in het boekjaar Valutaomrekeningsverschillen en overige mutaties Stand 31 december


6 Aandelen Hieronder zijn begrepen aandelen en andere niet-rentedragende waardepapieren, alsmede participaties.

2004

2003

7.727

7.532

Hiervan is aangemerkt als: - Beleggingsportefeuille

7.441

2.561

Totaal

15.168

10.093


11.857

6.277

Niet ter beurze genoteerd

3.311

3.816


7.388

2.552

Onder het totaal is begrepen aan participaties

3.112

3.405

Stand 1 januari

7.532

8.293


1.597

2.008

Verkopen in het boekjaar

-1.478

-2.262

265

-65



Herwaardering

-

168

-189

-610

7.727

7.532

Som der herwaarderingen

349

238

Som der waardeverminderingen

116

183

Waardeveranderingen en terugneming daarvan Overige mutaties Stand 31 december

In de overige mutaties zijn begrepen waardeveranderingen van beleggingen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen, alsmede valutaomrekeningsverschillen.

17

18


Samenstelling beleggings- en handelsportefeuilles 2004

2003

Beleggingsportefeuilles Nederlandse Staat Overige OESO-staten

3.977

3.794

20.313

22.169

5.747

5.035

Overige rentedragende waardepapieren

16.932

13.111

Totaal rentedragende waardepapieren en kortlopend overheidspapier

46.969

44.109

7.727

7.532

54.696

51.641

3.166

2.021

38.439

23.389

Mortgage-backed securities

Aandelen Totaal beleggingsportefeuilles

Handelsportefeuilles Nederlandse Staat Overige OESO-staten Mortgage-backed securities Overige rentedragende waardepapieren Totaal rentedragende waardepapieren en kortlopend overheidspapier Aandelen Totaal handelsportefeuilles

-

184

5.324

3.489

46.929

29.083

7.441

2.561

54.370

31.644

2004

2003

7 Deelnemingen Hieronder zijn begrepen de aandelenbelangen in deelnemingen.

Aandelenbelangen in:

9

9

- Overige

501

192

Totaal deelnemingen

510

201

Boekwaarde 1 januari

201

184


321

45


-11

-15

- Kredietinstellingen

Mutatieoverzicht:

-3

-

2

-13

Boekwaarde 31 december

510

201


18

18

5

6

Resultaat Herwaardering en overige mutaties



8 Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Hieronder zijn opgenomen bedrijfsgebouwen en -terreinen, machines, installaties en andere vaste bedrijfsmiddelen, alsmede niet aan het productieproces dienstbare materiële vaste activa, zoals ingekochte onderpanden.

2004

2003

2.424

2.477

Overige terreinen en gebouwen

849

814

Bedrijfsmiddelen

654

673

3.927

3.964

171

124

Terreinen en gebouwen in eigen gebruik

Totaal onroerende zaken en bedrijfsmiddelen De investeringsverplichtingen belopen

Mutatieoverzicht Terreinen en

Overige

Bedrijfs-

gebouwen in

terreinen en

middelen

eigen gebruik

gebouwen

Totaal

2.477

814

673

3.964


177

88

269

534


-150

-53

-36

-239

25

9

-

34

-102

-7

-249

-358


Herwaardering Afschrijving en waardevermindering

-3

-2

-3

-8


2.424

849

654

3.927


368

115

-

483

1.225

22

1.644

2.891

Koersverschillen

Som der afschrijvingen en waardeverminderingen

9 Overige activa Dit betreft edele metalen, certificaten die edele metalen vertegenwoordigen, uit edele metalen vervaardigde munten en penningen (voorzover geen wettig betaalmiddel), goederen en celen, alsmede niet elders te rubriceren activa. Hieronder zijn begrepen te ontvangen bedragen, niet zijnde transitoria 4.555 (3.731), waarvan een belastingvordering uit hoofde van vennootschapsbelasting van 242 (385), alsmede een latente belastingvordering van 688 (360), met een nominale waarde van 658 (315).

19

20


10 Overlopende activa Dit betreft vooruitbetaalde kosten, te ontvangen rente en overige te ontvangen nog niet gefactureerde bedragen. Onder overlopende activa zijn begrepen opties 1.983 (1.674), waaronder opties van cliënten 202 (291). Opties van cliënten betreffen longposities in genoteerde opties ter zake van door Rabobank Nederland voor rekening en risico van haar cliënten gehouden opties. Deze opties zijn formeel niet van de eigen activa van de bank afgescheiden. De hiermee samenhangende passiefpost is opgenomen onder de overige schulden. Tot voorgaand jaar werden derivaten gesaldeerd op portefeuille op de balans opgenomen. Op de balans per 31 december 2004 heeft geen saldering plaatsgevonden. De onder dit hoofd verantwoorde derivaten bedragen 24.137 (845).

11 Bankiers Hieronder zijn opgenomen schulden aan kredietinstellingen voorzover niet belichaamd in een schuldbewijs of een achtergestelde schuld, waarvan schulden waarvoor activa zijn verbonden ten bedrage van 23.175 (20.180) en waarvan schulden aan deelnemingen 92 (288).

12 Toevertrouwde middelen Hieronder zijn opgenomen de toevertrouwde middelen van cliënten voorzover niet belichaamd in een schuldbewijs. Als spaargelden worden beschouwd alle deposito’s en spaarrekeningen van natuurlijke personen, verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel, alsmede niet-overdraagbare spaarbrieven. Hieronder zijn begrepen toevertrouwde middelen van deelnemingen 10 (28) en toevertrouwde middelen waarvoor activa zijn verbonden 4.239 (4.412).

13 Schuldbewijzen Dit betreft obligaties en andere rentedragende waardepapieren, zoals depositocertificaten, voorzover niet achtergesteld.

14 Overige schulden Hieronder zijn opgenomen passiva die niet onder de overige posten kunnen worden gerubriceerd, zoals baisseposities van waardepapieren en schulden uit hoofde van gesecuritiseerde vorderingen.

15 Overlopende passiva Dit betreft vooruitontvangen bedragen en te betalen rente, alsmede overige te betalen bedragen. Hieronder zijn voorts begrepen de verplichtingen uit hoofde van niet-opgenomen vakantiedagen en roostervrije uren. De onder dit hoofd verantwoorde derivaten bedragen 27.682 (-).

16 Voorzieningen Dit betreft voorzieningen voor kosten te maken in een volgend boekjaar, waarvan de oorsprong ligt in het boekjaar of voorafgaande boekjaren, ter gelijkmatige verdeling over de jaren. Verder betreft dit verplichtingen en verliezen die op balansdatum weliswaar nog onzeker zijn maar zo goed mogelijk zijn ingeschat.

Voorziening voor pensioenen Voorziening voor latente belastingverplichtingen Technische voorziening verzekeringsbedrijf Overige voorzieningen Totaal voorzieningen

2004

2003

1.213

1.208

190

255

17.917

16.554

1.432

1.160

20.752

19.177


21

Voorziening voor latente belastingverplichtingen De nominale waarde van de latente belastingverplichtingen bedraagt 190 (255). Voorziening voor pensioenen (toegezegd-pensioenregelingen) De gewogen gemiddelden van de belangrijkste actuariële veronderstellingen ten behoeve van de waardering van deze voorzieningen zijn per 31 december (% per jaar):

2004

2003

Disconteringsfactor

4,50

4,75

Verwachte salarisontwikkeling

3,00

3,50

Consumentenprijsinflatie (indexatie)

2,50 2

2,75

2004

2003

1.192

1.644

338

223

Mutaties in de voorziening voor pensioenen kunnen als volgt worden samengevat: Toegezegd-pensioenregelingen Stand 1 januari Dotatie ten laste van de winst-en-verliesrekening Vrijval niet in aanmerking genomen actuariële resultaten Betalingen aan pensioenfondsen Acquisities en overige mutaties Stand 31 december

-18

20

-316

-718

3

23

1.199

1.192

14

16

2004

2003

Toegezegde-bijdrageregelingen Stand 31 december

De financiële positie ultimo boekjaar kan als volgt worden samengevat:

7.726

6.898

-7.752

-6.715

Nog niet in aanmerking genomen winsten (corridor)

1.225

1.009


1.199

1.192

Totaal pensioenverplichtingen Totaal beleggingen

De dekkingsgraad per 31 december 2004 van de Stichting Pensioenfonds Rabobankorganisatie bedraagt 134% volgens de richtlijnen van de toezichthouder. Bij dit pensioenfonds is de pensioenregeling voor het grootste deel van het in Nederland werkzame personeel ondergebracht. Het verwachte rendement op beleggingen inzake pensioenverplichtingen was gedurende 2004 5,5% (7,5%). Het werkelijke rendement in 2004 bedroeg ongeveer 9,3% (9,5%).

2) In 2004 is bij het bepalen van de voorziening rekening gehouden met een onverplichte indexatie van 0,75% (1%).

22


17 Fonds voor algemene bankrisico’s Het fonds dient ter dekking van de algemene risico’s verbonden aan het bankbedrijf, voorzover zulks geboden is om redenen van voorzichtigheid. Het fonds wordt gepresenteerd onder aftrek van actieve belastinglatenties. In 2004 is 77 aan het fonds toegevoegd als gevolg van de aanpassing van het tarief van de Nederlandse vennootschapsbelasting in 2005.

18 Achtergestelde schulden Hieronder zijn opgenomen schulden, al dan niet belichaamd in schuldbewijzen, die in rang bij overeenkomst op zodanige wijze zijn achtergesteld ten opzichte van andere schulden dat bij faillissement alleen dan zal worden terugbetaald nadat alle overige op dat moment bestaande niet-achtergestelde schulden zijn voldaan. Onder deze achtergestelde schulden zijn onder meer leningen opgenomen met betrekking tot Trust Preferred Securities I en II, Roparco NV, Effectenbank Stroeve NV, ACC Bank en FGH Bank NV.

2004

2003

2.037

650

Trust Preferred Securities I en II Stand 1 januari

-

1.388

-105

-1

1.932

2.037

Uitgifte Herwaardering Stand 31 december

In 1999 zijn door Rabobank Capital Funding Trust te Delaware, een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, 26 miljoen niet-cumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven met een verwachte vergoeding van 7%. De totale opbrengst van de emissie bedroeg 650. Rabobank Capital Funding Trust heeft het recht om, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 31 december 2004 op iedere betaaldatum van de vergoeding (in casu ieder kwartaal) deze Trust Peferred Securities terug te kopen. De trust heeft in het verslagjaar geen gebruik gemaakt van dit recht. In 2003 zijn door Rabobank Capital Funding Trust II te Delaware, een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, 1,75 miljoen niet-cumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven. De verwachte vergoeding bedraagt 5,26% tot en met 31 december 2013. Daarna is de verwachte vergoeding gelijk aan 3-maands USD LIBOR plus 1,6275%. De totale opbrengst van deze emissie bedroeg USD 1.750 miljoen. Het recht bestaat om, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 31 december 2013 op iedere betaaldatum van de vergoeding (in casu ieder kwartaal) deze Trust Preferred Securities terug te kopen. De achtergestelde schuld van Roparco NV betreft een lening van 26,3 en draagt een variabele rentevoet. Deze is gemiddeld 5,3 % in 2004. De looptijd is onbepaald, met een opzegtermijn van 5 jaar. Opheffing van de achterstelling kan alleen geschieden na schriftelijke goedkeuring van De Nederlandsche Bank NV. De rente ten laste van het boekjaar bedraagt 1,4. Effectenbank Stroeve NV heeft een achtergestelde schuld die bestaat uit twee leningen, namelijk een lening van 2,3 met een rentevoet van 6,25%, die wordt afgelost in 2009 en een lening van 2,3 met een rentevoet van 6% die in 2008 wordt afgelost. De rente ten laste van het boekjaar bedraagt 0,1, respectievelijk 0,1. De achtergestelde schuld van de ACC Bank bedraagt 63 en heeft een variabele rentevoet. De lening vervalt in 2008. De rente ten laste van het boekjaar bedraagt 1,9. De achtergestelde schuld van FGH Bank NV bestaat uit vijf leningen. Twee leningen van 7,5 en 5 hebben een variabele rentevoet en vervallen in 2011. Een lening van 10 heeft een vast rentepercentage van 6,25%, waarbij de rente na vijf jaar wordt herzien in 6,75%. De lening vervalt in 2012. Een lening van 40 heeft een vast rentepercentage van 6% en vervalt in 2012. Daarnaast is nog een lening van 0,7 welke in 2012 vervalt en een variabele rentevoet heeft.


19 Eigen vermogen

2004

2003

3.841

3.853

Het eigen vermogen is als volgt opgebouwd: Ledenkapitaal Herwaarderingsreserves Overige reserves Trust Preferred Securities III, IV, V en VI

136

222

12.287

11.158

1.879

-

18.143

15.233

3.853

3.851

Het verloop was als volgt:

Ledenkapitaal Stand 1 januari Mutatie inzake marktonderhoud Stand 31 december

-12

2

3.841

3.853

Het Ledenkapitaal betreft de in 2000, 2001 en 2002 uitgegeven ledencertificaten. In 2000 zijn door Rabobank Ledencertificaten N.V. (RLC), een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, 40 miljoen aandelen uitgegeven. De totale opbrengst van de emissie bedroeg 1.000. Door RLC is in 2000 voor 900 een diep achtergestelde lening met een looptijd van 31 jaar verstrekt aan Rabobank Nederland. In 2001 zijn aanvullend door RLC 60 miljoen aandelen uitgegeven. De totale opbrengst hiervan bedroeg 1.575. Door RLC is in 2001 voor 1.350 een diep achtergestelde lening met een looptijd van 30 jaar verstrekt aan Rabobank Nederland. In 2002 zijn aanvullend door RLC II 17 miljoen aandelen uitgegeven. De totale opbrengst hiervan bedroeg 1.747. Door RLC II is in 2002 voor 1.487 een diep achtergestelde lening met een looptijd van 32 jaar verstrekt aan Rabobank Nederland. Ultimo 2004 bedraagt het aantal aandelen dat in bezit is van leden en personeelsleden 98.388.376 (98.239.416) stuks met een intrinsieke waarde van 2.528 (2.525) en 16.361.759 (16.421.276) stuks met een intrinsieke waarde van 1.725 (1.734). Het recht bestaat om de leningen van RLC, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 29 juni 2006 en daarna op elke volgende 29 juni vervroegd af te lossen. De lening van RLC II kan vervroegd worden afgelost vanaf 29 december 2012. Omdat de opbrengst van de emissie perpetueel en sterk achtergesteld (ook ten opzichte van de Trust Preferred Securities) ter beschikking staat van de Rabobank Groep en omdat betaling van de vergoeding in beginsel niet plaatsvindt indien de Rabobank Groep blijkens de geconsolideerde winst-en-verliesrekening in enig jaar verlies maakt, wordt de opbrengst van de emissie voorzover deze is doorgeleend aan Rabobank Nederland voor het deel van de aandelen dat in bezit is van leden en personeelsleden verantwoord onder het eigen vermogen. In verband hiermee worden de vergoedingen verantwoord via de winstbestemming.

23

24


2004

2003

Stand 1 januari

222

246

Herwaardering

156

32

Herwaarderingsreserves

Naar/van overige reserves Vrijval naar de winst-en-verliesrekening Stand 31 december

-11

16

-231

-72

136

222

Hieronder zijn mede begrepen herwaarderingsreserves uit hoofde van onroerende zaken, aandelen en deelnemingen.

Overige reserves Stand 1 januari Van/naar herwaarderingsreserves Goodwill Overige mutaties Vergoedingen Ledenkapitaal en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI Nettowinst Stand 31 december

11.158

10.164

11

-16

-172

-213

-9

68

-237

-215

1.536

1.370

12.287

11.158

-

-

1.879

-

-

-

1.879

-

De in 2004 betaalde goodwill heeft betrekking op Telia Finans AB en BGZ SA.

Trust Preferred Securities III, IV, V en VI Stand 1 januari Uitgifte Herwaardering Stand 31 december

In 2004 is een viertal tranches niet-cumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven: - Rabobank Capital Funding Trust III te Delaware, een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, heeft 1,50 miljoen niet-cumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven. De verwachte vergoeding bedraagt 5,254% tot en met 21 oktober 2016. Voor de periode vanaf 21 oktober 2016 tot en met 31 december 2016 is de verwachte vergoeding gelijk aan het voor die periode geïnterpoleerde USD LIBOR tarief plus 1,5900%. Daarna is de verwachte vergoeding gelijk aan 3-maands USD LIBOR plus 1,5900%. De totale opbrengst van deze emissie bedroeg USD 1.500 miljoen. Het recht bestaat om, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 21 oktober 2016 op iedere betaaldatum van de vergoeding (in casu ieder kwartaal) deze Trust Preferred Securities terug te kopen. - Rabobank Capital Funding Trust IV te Delaware, een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, heeft 350 duizend nietcumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven. De verwachte vergoeding bedraagt 5,556% tot en met 31 december 2019. Daarna is de verwachte vergoeding gelijk aan 6-maands GBP LIBOR plus 1,4600%. De totale opbrengst van deze emissie bedroeg GBP 350 miljoen. Het recht bestaat om, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 31 december 2019 op iedere betaaldatum van de vergoeding (in casu ieder halfjaar) deze Trust Preferred Securities terug te kopen.


- Rabobank Capital Funding Trust V te Delaware, een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, heeft 250 duizend niet-cumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven. De verwachte vergoeding bedraagt 3-maands BBSW plus 0,6700% tot en met 31 december 2014. Daarna is de verwachte vergoeding gelijk aan 3-maands BBSW plus 1,6700%. De totale opbrengst van deze emissie bedroeg AUD 250 miljoen. Het recht bestaat om, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 31 december 2014 op iedere betaaldatum van de vergoeding (in casu ieder kwartaal) deze Trust Preferred Securities terug te kopen. - Rabobank Capital Funding Trust VI te Delaware, een groepsmaatschappij van Rabobank Nederland, heeft 250 duizend niet-cumulatieve Trust Preferred Securities uitgegeven. De verwachte vergoeding bedraagt 6,415% tot en met 31 december 2014. Daarna is de verwachte vergoeding gelijk aan 3-maands BBSW plus 1,6700%. De totale opbrengst van deze emissie bedroeg AUD 250 miljoen. Het recht bestaat om, na voorafgaande schriftelijke toestemming van De Nederlandsche Bank, vanaf 31 december 2014 op iedere betaaldatum van de vergoeding (in casu ieder kwartaal) deze Trust Preferred Securities terug te kopen. Op de onder achtergestelde schulden opgenomen Trust Preferred Securities die in 1999 en 2003 zijn uitgegeven is een vergoeding verschuldigd indien: (i) de Rabobank Groep in het voorafgaande jaar een nettowinst heeft geboekt (na belasting en buitengewone lasten), zoals blijkt uit de recentste, gecontroleerde en vastgestelde jaarrekening van Rabobank Nederland op geconsolideerde basis; of (ii) indien een vergoeding wordt uitgekeerd op stukken met een meer achtergesteld karakter (zoals de Rabobank Ledencertificaten en de Rabobank Ledencertificaten II), of op stukken van gelijke rang (pari passu); met dien verstande dat geen vergoeding is verschuldigd indien DNB zich hiertegen verzet (bijvoorbeeld wanneer de solvabiliteitsratio van de Rabobank Groep lager is dan 8%). In het geval van de Trust Preferred Securities die in 2004 zijn uitgegeven geldt het hierboven onder (i) gestelde niet; de overige voorwaarden zijn gelijk. Indien de Rabobank Groep winst maakt dan heeft de Rabobank de discretie om al dan niet een vergoeding uit te keren op deze stukken.

20 Belang van derden Hieronder is opgenomen het aandeel van derden in het vermogen van dochtermaatschappijen en overige groepsmaatschappijen.

Stand 1 januari Valutaomrekeningsverschillen Overige mutaties Stand 31 december

2004

2003

4.463

4.507

-179

-449

335

405

4.619

4.463

De overige mutaties betreffen voornamelijk resultaten, alsmede het saldo van uitgifte en aflossing van aandelen.

25

26


Totaaloverzicht mutaties aansprakelijk groepsvermogen Aansprakelijk groepsvermogen per 1 januari Groepswinst na belastingen

2004

2003

23.586

21.208

1.852

1.636

-172

-213

154

80

Mutaties in het aansprakelijk groepsvermogen: Goodwill Herwaardering financiële activa Herwaardering vaste activa Vrijval herwaarderingsreserves

47

15

-231

-72

-45

-63

Mutatie fonds voor algemene bankrisico’s

77

-

Overige

-9

Omrekeningsverschil buitenlandse kantoren en deelnemingen

68 1.673

Totaalresultaat groepsmaatschappijen

1.451

1.867

2

Vergoeding Ledenkapitaal en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI

-237

-215

Aandeel derden

-160

-310

Mutatie achtergestelde leningen

-120

Mutatie Ledenkapitaal en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI

Aansprakelijk groepsvermogen per 31 december

1.450 1.350

927

26.609

23.586

Solvabiliteit De door De Nederlandsche Bank gestelde normen voor de belangrijkste vermogensratio’s zijn afgeleid van de solvabiliteitsrichtlijnen van de Europese Unie en het Bazelse Comité voor het Bankentoezicht. Deze ratio’s vergelijken het totale vermogen en het kernvermogen van de bank met het totaal van de naar risicocategorie gewogen activa en buitenbalansposten en het marktrisico van de handelsportefeuilles. De minimaal vereiste percentages voor totaalvermogen en kernvermogen bedragen 8% respectievelijk 4% van de naar risico gewogen activa. De onderstaande tabellen geven een overzicht van het aanwezige vermogen en het volgens de normen van de toezichthouder minimaal vereiste vermogen.

2004

2003

3.841

3.853

Het toetsingsvermogen is als volgt samengesteld Ledenkapitaal

12.287

11.158

Fonds voor algemene bankrisico’s

1.756

1.679

Trust Preferred Securities III, IV, V en VI

1.879

-

Trust Preferred Securities I en II

1.932

2.037

-14

-

Overige reserves

Aftrekposten kernvermogen Deel van het belang van derden aangemerkt als toetsingsvermogen Kernvermogen Herwaarderingsreserves Aftrekposten Deel van de achtergestelde schulden aangemerkt als toetsingsvermogen Toetsingsvermogen

940

933

22.621

19.660

136

222

-303

-141

132

151

22.586

19.892


2004 Minimaal

Aanwezig

vereist Totaal toetsingsvermogen

Aanwezig

vereist

15.887

22.586

14.626

19.892

8

11,4

8

10,9

7.943

22.621

7.313

19.660

4

11,4

4

10,8

Ratio totaal toetsingsvermogen Kernvermogen

2003 Minimaal

Ratio kernvermogen

Overzicht resterende liquiditeitstypische looptijden (de cijfers van 2003 zijn tussen haakjes geplaatst) Totaal

Opeisbaar op een termijn van: Direct c.q

≤3 mnd

>3 mnd ≤ 1 jr

> 1 jr ≤ 5 jr

> 5 jr

onbepaald Activa Bankiers Kredieten

40.588

1.202

32.880

3.492

1.344

1.670

(41.919)

(1.218)

(34.760)

(3.672)

(1.783)

(486)

276.170

17.119

39.159

14.644

40.555

164.693

(250.797)

(8.656)

(41.858)

(12.943)

(38.381)

(148.959)

96.266

6.001

82.448

4.156

2.698

963

(82.856)

(7.128)

(67.440)

(4.957)

(1.786)

(1.545)

77.737

74.439

877

515

1.611

295

Passiva Bankiers Toevertrouwde middelen: - Spaargelden - Overige Schuldbewijzen

(71.559)

(67.561)

(1.418)

(501)

(1.785)

(294)

114.386

47.014

50.603

3.494

6.319

6.956

(101.012)

(46.876)

(29.661)

(14.834)

(6.903)

(2.738)

92.578

-

32.903

11.035

33.899

14.741

(80.695)

(-)

(24.224)

(15.175)

(28.793)

(12.503)

Beheer en bemiddeling De werkzaamheden op het terrein van beheer en bemiddeling voor derden zijn van belang voor het geheel van de werkzaamheden. Voorts beheert de bank, afgescheiden van de eigen activa, vermogens op eigen naam voor rekening van derden. Vreemde valuta De som van de activa in vreemde valuta bedraagt 133.959 (115.830). De som van de passiva in vreemde valuta bedraagt 151.185 (134.648). Het saldo van deze bedragen geeft niet de valutapositie weer omdat het risico van het grootste deel van voornoemd saldo is afgedekt via derivaten, waarvan de nominale waarden niet in de balans zijn opgenomen. Een deel van de derivaten in vreemde valuta betreft handelsposities.

27

28


21 Voorwaardelijke schulden Dit betreft transacties waarbij de organisatie zich garant heeft gesteld voor de verplichtingen van derden.

2004

2003

- Garanties en dergelijke

6.281

5.303

- Onherroepelijke accreditieven

1.010

943

321

189

7.612

6.435

Dit betreft voorwaardelijke schulden uit hoofde van:

- Overige voorwaardelijke schulden Totaal voorwaardelijke schulden

Waarvan voorwaardelijke schulden waarvoor activa zijn verbonden 10 (11).

22 Onherroepelijke faciliteiten Dit betreft alle onherroepelijke faciliteiten die tot kredietverlening kunnen leiden.

Niet-opgenomen kredietfaciliteiten Overige Totaal onherroepelijke faciliteiten

2004

2003

29.726

25.876

388

241

30.114

26.117

(Ver)bruikleen In (ver)bruikleen werd aan aandelen 2.147 (2.398) ontvangen. Deze bedragen zijn niet in de balans opgenomen. Derivaten Derivaten (afgeleide financiële instrumenten) dragen bij tot beheersing van marktrisicoposities (met name rente- en valutarisico) zonder dat daarbij balansposities worden aangegaan. De onderliggende waarden (nominale waarden) worden derhalve niet in de balans opgenomen, maar worden gehanteerd als rekengrootheden. Voorbeelden van gevoerde derivaten zijn valutatermijncontracten, swaps, futures, forward rate agreements en opties. De hierna weergegeven nominale waarden hebben betrekking op derivaten, waarbij de Rabobank Groep als primaire doelstelling heeft het voorzien in de behoefte van grote bedrijfscliënten van Rabobank Nederland, van cliënten van lokale banken en van het balansbeheer van de bank zelf. Een groot deel van de derivatencontracten is afgesloten in het kader van handelsactiviteiten. De nominale waarden zijn uitgesplitst naar korte, middellange en lange termijn.


29

Positieve

(de cijfers van 2003 zijn tussen haakjes geplaatst)

Nominale waarde Totaal

< 1 jaar

1-5 jaar

vervangingswaarde > 5 jr

Rentecontracten - Over the counter Swaps

1.315.059

740.836

339.604

234.619

15.352

(1.237.924)

(779.443)

(299.095)

(159.386)

(17.199)

232.007

207.700

24.302

5

84

(224.695)

(177.707)

(46.979)

(9)

(70)

Forwards Opties - Beurs

94.298

13.728

31.026

49.544

1.110

(79.161)

(5.721)

(15.606)

(57.834)

(860)

2.708

2.708

-

-

-

(3.166)

(3.166)

(-)

(-)

(-)

3

Opties

284.389

284.355

34

-

-

(182.274)

(141.317)

(40.747)

(210)

(50)

Futures Valutacontracten - Over the counter

60.380

11.442

37.017

11.921

3.194

(55.020)

(13.374)

(32.261)

(9.385)

(2.136)

159.865

152.863

6.438

564

3.414

(176.741)

(165.236)

(10.839)

(666)

(4.529)

5.758

5.627

126

5

65

(4.396)

(3.869)

(522)

(5)

(87)

Swaps 4 Forwards Opties Overige contracten

voor beursverhandelde contracten waarbij dagelijks bijstellingen van marginverplichtingen plaatsvinden wordt geen vervangingswaarde vermeld.

5

5.114

1.510

3.424

180

340

(3.992)

(1.416)

(2.139)

(437)

(119)

4.003

4.003

-

-

-

(2.658)

(2.658)

(-)

(-)

(-)

2.163.581

1.424.772

441.971

296.838

23.559

(1.970.027)

(1.293.907)

(448.188)

(227.932)

(25.050)

Over the counter Overige Totaal derivaten

3) Beurs:

Wanneer twee partijen een derivatencontract aangaan, zal na verloop van tijd voor een der partijen een betalingsverplichting ontstaan als gevolg van marktbewegingen. Voor de bank ontstaan hierdoor kredietrisico’s, die een fractie van de nominale waarde van de derivatencontracten bedragen. Om meer inzicht te bieden in de omvang van de derivatenactiviteiten en de daaraan verbonden kredietrisico’s zijn naast de positieve vervangingswaarde het ongewogen en gewogen kredietequivalent vermeld. Onder positieve vervangingswaarde wordt verstaan de mark-to-market-waardering van derivatencontracten waarbij een vordering op tegenpartijen bestaat die bij niet-nakoming leidt tot winstderving. Voor een derivatenportefeuille vormt het totale kredietrisico een veel betere basis voor vergelijking met andere bancaire activiteiten dan de totale nominale waarde van de portefeuille. Dit kredietrisico is bij eventueel ingebrekeblijven van marktpartijen van evenveel belang als een vordering; de nominale waarde van het contract is in die situatie in het algemeen

4) Valutacontracten/swaps: inclusief cross-currency interest rate swaps. 5) Overige contracten: hieronder vallen aandelenderivaten en derivaten gekoppeld aan edele metalen en commodities.

30


van geen gewicht. De gecontracteerde bedragen van de derivatencontracten geven een indicatie van de mate waarin de Rabobank Groep actief is op de desbetreffende markten, maar niet van de omvang van de kredietrisico’s respectievelijk de marktrisico’s van de portefeuille. Het kredietrisico wordt gemeten door de positieve vervangingswaarde van de derivatencontracten te vermeerderen met een percentage van de nominale waarden (ongewogen kredietequivalent). Dit percentage wordt bepaald door de looptijd en de aard van de contracten. Bij de bepaling van het voor de solvabiliteit vereiste vermogen wordt het kredietequivalent gewogen, waarbij het wegingspercentage afhankelijk is van de soort tegenpartij (overheid, bankiers, overige). De tegenpartijen zijn voornamelijk bankiers. Kredietequivalent 2004

Kredietequivalent 2003

Ongewogen

Gewogen

Ongewogen

Gewogen

Rentecontracten

21.976

5.079

22.619

5.113

Valutacontracten

9.438

2.347

9.379

2.366

512

182

297

94

31.926

7.608

32.295

7.573

Overige contracten Totaal

Voor de berekening van het kredietrisico zijn geen nettingovereenkomsten of zekerheidstellingen in aanmerking genomen. Als wel rekening wordt gehouden met nettingovereenkomsten, bedraagt de positieve vervangingswaarde van de gehele derivatenportefeuille 7.116 (6.307). Het ongewogen kredietequivalent is dan 12.460 (11.225) en het gewogen kredietequivalent 3.510 (3.082). Tevens wordt inzicht gegeven in de onderverdeling in notional amounts c.q. kredietequivalent naar type contract en naar tegenpartij. Onder handel zijn derivatentransacties ten behoeve van cliënten en voor eigen rekening begrepen. Balansbeheer betreft derivatentransacties ten behoeve van risicobeheersing in het reguliere bankbedrijf. 2004 Handel

Balans-

Totaal

2003 Handel

beheer

Balans-

Totaal

beheer

Rentecontracten

1.868.675

59.786

1.928.461

1.660.566

66.654

1.727.220

Valutacontracten

216.234

9.769

226.003

224.744

11.413

236.157

Overige contracten

9.106

11

9.117

6.515

135

6.650

2.094.015

69.566

2.163.581

1.891.825

78.202

1.970.027



Ongewogen

Gewogen

Ongewogen

Gewogen

109

-

455

-

Banken

27.669

5.534

27.825

5.565

Overige

4.148

2.074

4.015

2.008

31.926

7.608

32.295

7.573

Overheid


Toelichting geconsolideerde winst-en-verliesrekening (bedragen in miljoenen euro’s)

23 Rentebaten Hieronder zijn verantwoord alle rentebaten uit vorderingen, kredietverlening en rentedragende waardepapieren, alsmede die baten die het karakter hebben van rentebaten, zoals kredietprovisie. De rentebaten van obligaties en andere waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente bedragen 2.327 (2.331). De rentebaten uit het verzekeringsbedrijf bedragen 748 (716).

24 Rentelasten Hieronder zijn verantwoord alle rentelasten van toevertrouwde middelen, al dan niet achtergestelde schulden en schuldbewijzen, alsmede die lasten die het karakter hebben van rentelasten. De rentelasten uit het verzekeringsbedrijf bedragen 678 (665).

25 Opbrengsten uit effecten en deelnemingen Onder dit hoofd zijn begrepen de dividenden en andere opbrengsten van effecten en deelnemingen.

Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren Resultaat deelnemingen Totaal opbrengsten uit effecten en deelnemingen

Waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 129 (-32).

2004

2003

485

353

-3

-

482

353

31

32


26 Provisiebaten Dit betreft ontvangen vergoedingen voor voor derden verrichte diensten voorzover deze vergoedingen niet het karakter van rente hebben.

2004

2003

- Betalingsverkeer

467

425

- Assurantiebemiddeling

113

92

- Vermogensbeheer

599

467

- Effectenbemiddeling

412

379

De provisiebaten kunnen als volgt worden gespecificeerd:

- Overige provisies Totaal provisiebaten

867

783

2.458

2.146

Waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 290 (280).

27 Provisielasten Dit betreft betaalde vergoedingen voor door derden verrichte diensten voorzover deze vergoedingen niet het karakter van rente hebben, waarvan in het kader van effectenbemiddeling 70 (82) en vermogensbeheer 143 (82).

28 Resultaat uit financiële transacties Dit betreft al dan niet gerealiseerde koers- c.q. waardeverschillen van de handelsportefeuilles effecten en valuta, alsmede overige resultaten uit financiële transacties voorzover deze resultaten niet zijn te beschouwen als rente.

29 Overige baten Dit betreft baten die niet onder de voorgaande posten kunnen worden gerubriceerd en die geen buitengewone baten zijn, zoals technische resultaten verzekeringsbedrijf, verhuur onroerende zaken en resultaten projectontwikkeling, waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 489 (393).

30 Personeelskosten

2004

2003

Dit betreft:

2.733

2.595

- Pensioenlasten

373

254

- Sociale lasten

291

289

- Lonen en salarissen

- Andere personeelskosten Totaal personeelskosten

632

632

4.029

3.770

Waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 441 (433). Onder pensioenlasten zijn ook de kosten begrepen die verband houden met de regeling Vrijwillig Vervroegd Uittreden, waaronder de mutaties in de betreffende voorzieningen.


Het gemiddelde aantal werknemers bedraagt 56.690 (57.576), waarvan: - in het buitenland 6.775 (6.230); - in het verzekeringsbedrijf 5.910 (5.949). Het gemiddelde aantal werknemers omgerekend naar fulltime-equivalenten bedraagt 50.533 (51.358).

31 Andere beheerskosten Onder dit hoofd zijn opgenomen kantoorbehoeften, automatiseringskosten, porti, publiciteit, huren en onderhoud gebouwen, et cetera, waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 213 (207).

32 Afschrijvingen Dit betreft de afschrijvingen op vaste activa, waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 25 (28).

33 Waardeveranderingen van vorderingen Dit betreft waardeverminderingen van vorderingen en voorzieningen voor verplichtingen, alsmede de vrijval daarvan, waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf 1 (-).

34 Waardeveranderingen van financiële vaste activa Dit betreft waardeverminderingen, alsmede de terugneming daarvan, van rentedragende waardepapieren en aandelen die tot de beleggingsportefeuille behoren, alsmede deelnemingen, waarvan uit hoofde van het verzekeringsbedrijf -10 (-214).

35 Belastingen bedrijfsresultaat Hieronder is opgenomen de belastinglast berekend over het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening. Hiervan heeft betrekking op het verzekeringsbedrijf 89 (78). De belastingdruk nam toe van 30,3% in 2003 tot 34,1% in 2004.

2004

2003

Nominale belastingdruk Nederland

34,5

34,5

Effect belastingdruk buitenland

-2,4

-4,4

Effect belastingvrij inkomen in Nederland

-4,2

-1,0

5,8

-

Effect tariefswijziging Overige Belastingdruk in de winst-en-verliesrekening

0,4

1,2

34,1

30,3

33

34


36 Belang van derden Dit betreft het belang van derden in het resultaat van geconsolideerde groepsmaatschappijen. Gegevens per bedrijfsonderdeel Ondermeer in verband met consolidatie-effecten wijken de onderstaande gegevens van de belangrijkste bedrijfsonderdelen af van de bedragen in de winst-en-verliesrekening. 2004

Binnenlands

Wholesale en

Vermogensbeheer

Verzekeren

Leasing

Vastgoed

retail-

internationaal

bankbedrijf

retailbankbedrijf

Rente

4.309

1.115

87

70

520

110

Provisie

1.022

376

512

290

36

-

67

671

74

618

85

7

Totaal baten

5.398

2.162

673

978

641

117

Personeelskosten

1.666

675

285

441

212

20

Andere beheerskosten

1.723

414

173

213

134

11

186

31

18

25

12

1

Totaal bedrijfslasten

3.575

1.120

476

679

358

32

Brutoresultaat

1.823

1.042

197

299

283

85

299

138

1

1

71

-

Overige baten

Afschrijvingen

Waardeveranderingen van vorderingen Waardeveranderingen van financiële vaste activa Bedrijfsresultaat voor belastingen

-

-4

-

-10

-

-

1.524

908

196

308

212

85

Binnenlands

Wholesale en

Vermogens-

Verzekeren

Leasing

Vastgoed

beheer

2003

Rente Provisie

retail-

internationaal

bankbedrijf

retailbankbedrijf

4.193

1.120

89

51

491

23

935

315

445

280

34

1

45

519

120

361

44

8

Totaal baten

5.173

1.954

654

692

569

32

Personeelskosten

1.680

598

274

433

176

4

Andere beheerskosten

1.594

337

191

207

117

5

Overige baten

206

32

19

28

12

-

Totaal bedrijfslasten

3.480

967

484

668

305

9

Brutoresultaat

1.693

987

170

24

264

23

214

284

1

-

75

Afschrijvingen

Waardeveranderingen van vorderingen

-

Waardeveranderingen van financiële vaste activa Bedrijfsresultaat voor belastingen

-

54

-2

-214

-

-

1.479

649

171

238

189

23


Baten per regio

Totaal baten

2004

2003

10.055

9.018

7.696

6.832

881

769

Waarvan behaald in: Nederland Overige EU-landen

30

24

Noord-Amerika

987

950

Latijns-Amerika

132

147

Azië

116

113

Australië

214

185

Rest Europa

Overige en consolidatie-effect Totaal

-1

-2

10.055

9.018

35

36



2004

2003

6.197

5.959

Activa Kasmiddelen (37)

Balans Rabobank Nederland per 31 december 2004 (na winstbestemming)

Kortlopend overheidspapier (38)

3.920


26.062

Overige bankiers

97.575

Bankiers (39) Kredieten aan de overheid

3.024 29.871 82.826

123.637

112.697

1.306

1.620

Kredieten aan de private sector

53.539

54.147


20.972

11.983

Kredieten (40)

75.817

67.750

Rentedragende waardepapieren (41)

64.754

47.781

Aandelen (42)

4.772

1.309

Deelnemingen in groepsmaatschappijen (43)

7.327

6.459

Overige deelnemingen (44)

240

47

Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen (45)

261

276

Overige activa (46) Overlopende activa (47)

Totaal activa

2.227

2.195

32.351

9.712

321.503

257.209

Balans Rabobank Nederland


2004

2003

Passiva Professionele effectentransacties

22.210

Overige bankiers

98.486

Bankiers (48) Spaargelden

19.487 83.753 120.696

103.240

729

375


4.106

1.740

Overige toevertrouwde middelen

63.326

53.837

Toevertrouwde middelen (49)

68.161

55.952

Schuldbewijzen (50)

81.823

72.156

6.414

6.310

33.335

10.713

2.024

1.811

312.453

250.182

Overige schulden (51) Overlopende passiva (52) Voorzieningen (53) Fonds voor algemene bankrisico’s (54) Achtergestelde schulden (55)

460

439

7.548

5.774

Kapitaal (56)

638

638

Herwaarderingsreserve (57)

-20

56

Overige reserves (58)

424

Eigen/aansprakelijk vermogen

120 9.050

7.027

321.503

257.209

Voorwaardelijke schulden (59)

9.193

8.511

Onherroepelijke faciliteiten (60)

21.484

19.702

Totaal passiva

37

38



2004

2003

Resultaat deelnemingen na belastingen

1.335

1.018

-607

-529

728

489

Overig resultaat na belastingen

Winst-en-verliesrekening Rabobank Nederland over 2004 6

6) Opgesteld in overeenstemming met artikel 2: 402 BW.

Nettowinst


39

Toelichting balans 7 Rabobank Nederland (bedragen in miljoenen euro’s)

37 Kasmiddelen Hieronder zijn opgenomen wettige betaalmiddelen, onmiddellijk opeisbare tegoeden bij buitenlandse centrale banken van landen waar de Rabobank Groep is gevestigd, alsmede een vordering op De Nederlandsche Bank inzake de minimumreserveregeling.

38 Kortlopend overheidspapier Dit betreft schatkistpapier, discontabel dan wel beleenbaar bij de centrale bank van het land van uitgifte, waarvan de oorspronkelijke looptijd niet langer is dan twee jaar. De verkrijgingsprijs bedraagt 3.921 (3.028). De marktwaarde bedraagt 3.920 (3.024).

39 Bankiers Hieronder zijn opgenomen vorderingen op bankiers voorzover niet belichaamd in rentedragende waardepapieren.

2004

2003

waardering en resultaten-

Onder het totaal is begrepen: - Vorderingen op groepsmaatschappijen Waarvan achtergesteld - Overgedragen activa met terugkoopverplichting

7) Voor de grondslagen voor

86.468

74.644

184

126

17.628

13.883

bepaling wordt verwezen naar de toelichting opgenomen op de pagina’s 6 tot en met 12.

40


40 Kredieten Hieronder zijn opgenomen de met de bedrijfsuitoefening samenhangende vorderingen voorzover het niet betreft vorderingen op kredietinstellingen en voorzover niet belichaamd in rentedragende waardepapieren.

2004

2003

De vorderingen bestaan uit:

1.306

1.620

- Kredieten aan de private sector

53.539

54.147

- Professionele effectentransacties

20.972

11.983

Totaal kredieten

75.817

67.750

32.853

30.290

- Kredieten aan de overheid

Onder het totaal is begrepen: - Vorderingen op groepsmaatschappijen

154

97

- Overgedragen activa met terugkoopverplichting

2.710

1.570

- Kredieten met overheidsgarantie

1.597

3.654

470

426

25

47

- Achtergestelde vorderingen op overige deelnemingen

- Overige hypotheken Het totaal van de woninghypotheken beloopt

De kredieten (exclusief die aan de overheid) kunnen als volgt worden gespecificeerd naar concentratie van bedrijfstak: - Agrarische sector

10%

12%

- Handel, industrie en dienstverlening

90%

88%


41 Rentedragende waardepapieren Dit betreft rentedragende verhandelbare obligaties en andere rentedragende waardepapieren, niet zijnde kortlopend overheidspapier.

2004

2003

- Publiekrechtelijke emittenten

32.015

25.270

- Andere emittenten

32.739

22.511

Totaal rentedragende waardepapieren

64.754

47.781

- Beleggingsportefeuille

20.882

21.660


42.506

25.848

Rentedragende waardepapieren van:

Waarvan aangemerkt als:

1.366

273

64.754

47.781

- Eigen waardepapieren

401

84

- Waardepapieren uitgegeven door groepsmaatschappijen

460

108

57.016

41.440

7.738

6.341

Hiervan vervalt in het komende boekjaar

825

4.079

In (ver)bruikleen werd gegeven

132

591

5.978

5.774

De verkrijgingsprijs van de beleggingsportefeuille bedraagt

18.332

19.818


42.548

25.829

Stand 1 januari

21.660

18.943


11.171

11.058

-12.145

-7.257

196

-1.084

20.882

21.660

- Vertitelde vorderingen De portefeuille omvat mede:

Van de portefeuille is ter beurze genoteerd Niet ter beurze genoteerd

De overgedragen activa met terugkoopverplichting bedragen


Verkopen en lossingen in het boekjaar Valutaomrekeningsverschillen en overige mutaties Stand 31 december

41

42


42 Aandelen Hieronder zijn begrepen aandelen en andere niet-rentedragende waardepapieren, alsmede participaties.

2004

2003

25

34

4.747

1.275

4.772

1.309

4.747

1.274

Hiervan aangemerkt als: - Beleggingsportefeuille - Handelsportefeuille


25

35

4.747

1.274

3

15

Stand 1 januari

34

31


10

20

Niet ter beurze genoteerd De verkrijgingsprijs van de handelsportefeuille bedraagt Onder het totaal is begrepen aan participaties Mutatieoverzicht beleggingsportefeuille:

-7

-9

-12

-8

25

34

2004

2003

- Kredietinstellingen

2.464

2.711

- Overige

4.863

3.748

Totaal deelnemingen in groepsmaatschappijen

7.327

6.459

6.459

7.572

Verkopen in het boekjaar Waardevermindering en terugneming daarvan Stand 31 december

43 Deelnemingen in groepsmaatschappijen Hieronder zijn begrepen de directe aandelenbelangen in groepsmaatschappijen.

Aandelenbelangen in:

Mutatieoverzicht: Boekwaarde 1 januari Aankopen/kapitaalstortingen in het boekjaar Verkopen in het boekjaar Resultaat Herwaardering, goodwill en overige mutaties Boekwaarde 31 december

778

542

-611

-1.800

1.342

1.042

-641

-897

7.327

6.459


44 Overige deelnemingen Hieronder zijn begrepen de aandelenbelangen in overige deelnemingen.

2004

2003

7

7

- Overige

233

40

Totaal overige deelnemingen

240

47

Waarvan ter beurze genoteerd

14

14

47

59

202

3

Aandelenbelangen in: - Kredietinstellingen

Mutatieoverzicht: Boekwaarde 1 januari Aankopen in het boekjaar Verkopen in het boekjaar Resultaat

-

-

-7

-24

-2

9


240

47


10

17

1

1

Herwaardering en overige mutaties


45 Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen Hieronder zijn opgenomen bedrijfsgebouwen en -terreinen, machines, installaties en andere vaste bedrijfsmiddelen, alsmede niet aan het productieproces dienstbare materiële vaste activa, zoals ingekochte onderpanden.

Terreinen en gebouwen in eigen gebruik Bedrijfsmiddelen Totaal onroerende zaken en bedrijfsmiddelen

2004

2003

208

222

53

54

261

276

43

44


Mutatieoverzicht Terreinen en

Bedrijfs-

gebouwen in

middelen

Totaal

eigen gebruik 222

54

276


21

24

45


-2

-1

-3

1

-

1

-34

-23

-57

-

-1

-1


208

53

261


72

-

72

214

228

442


Herwaardering Afschrijving en waardevermindering Koersverschillen

Som der afschrijvingen en waardeverminderingen

46 Overige activa Dit betreft edele metalen, certificaten die edele metalen vertegenwoordigen, uit edele metalen vervaardigde munten en penningen (voorzover geen wettig betaalmiddel), goederen en celen, alsmede niet elders te rubriceren activa. Hieronder zijn begrepen te ontvangen bedragen, niet zijnde transitoria 1.988 (1.686), waarvan een belastingvordering van 60 (293) en een latente belastingvordering van 676 (448).

47 Overlopende activa Dit betreft vooruitbetaalde kosten, te ontvangen rente en overige te ontvangen nog niet gefactureerde bedragen. Onder overlopende activa zijn begrepen opties 1.568 (1.277), waaronder opties van cliënten 202 (291). De onder dit hoofd verantwoorde derivaten bedragen 27.196 (759).

48 Bankiers Hieronder zijn opgenomen schulden aan kredietinstellingen voorzover niet belichaamd in een schuldbewijs of een achtergestelde schuld, waarvan groepsmaatschappijen 30.883 (27.740), overige deelnemingen 92 (288) en schulden waarvoor activa zijn verbonden 22.210 (19.487).

49 Toevertrouwde middelen Hieronder zijn opgenomen de toevertrouwde middelen van cliënten voorzover niet belichaamd in een schuldbewijs, waarvan groepsmaatschappijen 8.756 (7.785) en overige deelnemingen 10 (27) en toevertrouwde middelen waarvoor activa zijn verbonden 4.106 (1.740). Als spaargelden worden beschouwd alle deposito’s en spaarrekeningen van natuurlijke personen, verenigingen en stichtingen zonder zakelijk doel, alsmede niet-overdraagbare spaarbrieven.

50 Schuldbewijzen Dit betreft obligaties en andere rentedragende waardepapieren, zoals depositocertificaten, voorzover niet achtergesteld, waarvan groepsmaatschappijen 1.418 (1.739).


51 Overige schulden Hieronder zijn opgenomen passiva die niet onder de overige posten kunnen worden gerubriceerd, zoals baisseposities van waardepapieren, alsmede schulden uit hoofde van gesecuritiseerde vorderingen.

52 Overlopende passiva Dit betreft vooruitontvangen bedragen en te betalen rente, alsmede overige te betalen bedragen). De onder dit hoofd verantwoorde derivaten bedragen 28.907 (-).

53 Voorzieningen Dit betreft voorzieningen voor kosten te maken in een volgend boekjaar waarvan de oorsprong ligt in het boekjaar of voorafgaande boekjaren, ter gelijkmatige verdeling over de jaren. Verder betreft dit verplichtingen en verliezen die op balansdatum weliswaar nog onzeker zijn, maar zo goed mogelijk zijn ingeschat.


2004

2003

1.165

1.201

-

37

859

573

2.024

1.811

Voorziening voor latente belastingverplichtingen Overige voorzieningen Totaal voorzieningen

54 Fonds voor algemene bankrisico’s In 2004 is 21 aan het fonds toegevoegd als gevolg van de aanpassing van het tarief van de Nederlandse vennootschapsbelasting in 2005.

55 Achtergestelde schulden Dit betreft de leningen samenhangend met de uitgifte van Rabobank Ledencertificaten en de uitgifte van Trust Preferred Securities.

2004

2003

Leningen samenhangend met de uitgifte van Rabobank Ledencertificaten

3.737

3.737

Leningen samenhangend met de uitgifte van Trust Preferred Securities I en II

1.932

2.037

Leningen samenhangend met de uitgifte van Trust Preferred Securities III, IV, V en VI

1.879

-

7.548

5.774

45

46


56 Kapitaal Onder dit hoofd is opgenomen het aandelenkapitaal dat geheel is geplaatst en volgestort. Alle aandelen zijn geplaatst bij lokale banken.

2004

2003

638

636

-

2

638

638

Het verloop was als volgt Stand 1 januari Statutaire kapitaaluitbreiding Stand 31 december

57 Herwaarderingsreserve Dit betreft verschillen tussen de verkrijgingsprijs en de waarde van activa die worden geherwaardeerd, verminderd met de daarmee samenhangende voorziening voor latente belastingverplichtingen.

2004

2003

-10

115

De herwaarderingsreserve kan als volgt worden gespecificeerd: - Ruiltransacties rentedragende waardepapieren - Aandelen

57

3

- Deelnemingen

31

38

- Onroerende zaken - Koersverschillen Totaal herwaarderingsreserve

104

58

-202

-158

-20

56

56

81

-

26

Het verloop was als volgt: Stand 1 januari Mutatie van overige reserves Herwaarderingen Vrijval naar de winst-en-verliesrekening Stand 31 december

156

21

-232

-72

-20

56


58 Overige reserves

2004

2003

Het verloop was als volgt: Stand 1 januari

120

14

-

-26

Mutatie naar herwaarderingsreserve

-19

70

Goodwill

-168

-212

Vergoedingen Rabobank Ledencertificaten en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI

Overige mutaties

-237

-215

Nettowinst

728

489

Stand 31 december

424

120

De reserves mogen niet onder de leden worden verdeeld. Overzicht resterende liquiditeitstypische looptijden Rabobank Nederland (de cijfers van 2003 zijn tussen haakjes geplaatst) Totaal

Opeisbaar op een termijn van: Direct c.q

≤3 mnd

>3 mnd ≤ 1 jr

> 1 jr ≤ 5 jr

> 5 jr

onbepaald Activa Bankiers Kredieten

123.637

5.437

47.304

13.235

39.007

18.654

(112.697)

(5.502)

(45.280)

(13.123)

(29.786)

(19.006)

75.817

13.410

25.078

6.042

19.085

12.202

(67.750)

(7.216)

(28.499)

(5.865)

(14.313)

(11.857)

120.696

8.029

84.962

21.345

4.408

1.952

(103.240)

(9.177)

(67.810)

(20.832)

(2.739)

(2.682)

Passiva Bankiers Toevertrouwde middelen: - Spaargelden - Overige Schuldbewijzen

729

665

41

6

17

-

(375)

(318)

(48)

(5)

(4)

(-)

67.432

7.409

44.277

2.307

6.083

7.356

(55.577)

(10.394)

(23.650)

(13.085)

(5.658)

(2.790)

81.823

-

29.162

8.679

29.964

14.018

(72.156)

(-)

(20.365)

(14.785)

(25.864)

(11.142)

47

48


Beheer en bemiddeling De werkzaamheden op het terrein van beheer en bemiddeling voor derden zijn van belang voor het geheel van de werkzaamheden. Voorts beheert de bank, afgescheiden van de eigen activa, vermogens op eigen naam voor rekening van derden. Vreemde valuta De som van de activa in vreemde valuta bedraagt 115.676 (98.220). De som van de passiva in vreemde valuta bedraagt 136.340 (120.345). Het saldo van deze bedragen geeft niet de valutapositie weer omdat het risico van het grootste deel van voornoemd saldo is afgedekt via termijntransacties waarvan de nominale waarden niet in de balans zijn opgenomen. Een deel van de termijntransacties in vreemde valuta betreft handelsposities.

59 Voorwaardelijke schulden Dit betreft transacties waarbij Rabobank Nederland zich garant heeft gesteld voor verplichtingen van derden.

2004

2003

7.839

7.341

- Onherroepelijke accreditieven

985

930

- Overige voorwaardelijke schulden

369

240

9.193

8.511

4.008

3.740

10

11

Dit betreft voorwaardelijke schulden uit hoofde van: - Garanties en dergelijke

Totaal voorwaardelijke schulden Waarvan: - Voorwaardelijke schulden groepsmaatschappijen - Voorwaardelijke schulden waarvoor activa zijn verbonden

(Ver)bruikleen In (ver)bruikleen werden ontvangen effecten voor 2.147 (2.398). Deze bedragen zijn niet in de balans opgenomen. Aansprakelijkstelling Rabobank Nederland heeft zich in het kader van artikel 2: 403 BW aansprakelijk gesteld voor de uit rechtshandelingen voortvloeiende schulden van een aantal groepsmaatschappijen. Interne aansprakelijkstelling (Kruislingse garantieregeling) Er bestaat tussen verscheidene rechtspersonen die behoren tot de Rabobank Groep een interne verhouding van aansprakelijkstelling als bedoeld in artikel 12 van de Wet toezicht kredietwezen 1992. De regeling houdt in dat in geval van een tekort aan middelen van een deelnemende instelling om haar verplichtingen na te komen tegenover haar crediteuren, de overige deelnemers de middelen van de desbetreffende instelling moeten aanvullen teneinde deze instelling in staat te stellen om haar verplichtingen jegens haar crediteuren na te komen.


De deelnemers zijn: - De lokale Rabobanken, leden van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. - Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. (Rabobank Nederland) te Amsterdam - Rabohypotheekbank NV te Amsterdam - Raiffeisenhypotheekbank NV te Amsterdam - Schretlen & Co. NV te Amsterdam - De Lage Landen International BV te Eindhoven - De Lage Landen Financiering BV te Eindhoven - De Lage Landen Trade Finance BV te Eindhoven - De Lage Landen Financial Services BV te Eindhoven

60 Onherroepelijke faciliteiten Dit betreft alle onherroepelijke faciliteiten die tot kredietverlening kunnen leiden.

Niet-opgenomen kredietfaciliteiten Overige Totaal onherroepelijke faciliteiten

2004

2003

21.476

19.701

8

1

21.484

19.702

Waarvan groepsmaatschappijen 1.308 (1.921). Derivaten Het in de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening opgenomen derivatenoverzicht heeft vrijwel geheel betrekking op Rabobank Nederland. Werknemers Het gemiddelde aantal werknemers bedraagt 7.016 (6.931). Waarvan in het buitenland 2.102 (2.002). Het gemiddelde aantal werknemers omgerekend naar fulltime-equivalent bedraagt 6.796 (6.728).

49

50


Beloning leden raad van commissarissen Rabobank Nederland De vergoeding voor de leden en oud-leden van de raad van commissarissen heeft in totaal belopen 1,2 (1,7). Deze vergoeding is verantwoord onder het hoofd personeelskosten. Bezoldiging leden raad van bestuur Rabobank Nederland De bezoldiging van de leden en oud-leden van de raad van bestuur bedroeg 10,0 (10,8). Dit bedrag is begrepen onder het hoofd personeelskosten. Dit bedrag bestaat voor 5,5 uit salarissen, voor 3,0 uit prestatiegebonden uitkeringen, voor 0,5 uit pensioenlasten en voor 1,0 uit overige kosten. De leningen en voorschotten aan, alsmede garanties ten behoeve van de leden van de raad van bestuur van Rabobank Nederland bedragen 3,8 (4,5) en voor de leden van de raad van commissarissen 1,9 (1,9). Utrecht, 7 maart 2005 Raad van commissarissen

Raad van bestuur

prof. dr. L. Koopmans

drs. H. Heemskerk

drs. L.J.M. Berndsen

drs. D.J.M.G. baron van Slingelandt

dr. ir. T. de Boon

drs. J.C. ten Cate

ir. B. Bijvoet

ir. P.J.A. van Schijndel

dr. W.F. Duisenberg

dr. P.W. Moerland

mr. S.E. Eisma

prof. dr. ir. A. Bruggink

M. Minderhoud ir. J.A.A.M. van Rossum ir. H.C. Scheffer prof. dr. ir. M.J.M. Tielen dr. ir. A.W. Veenman ing. A.J.A.M. Vermeer prof. dr. A.H.C.M. Walravens

Deelnemingen

Deelnemingen De lijst als bedoeld in de artikelen 2: 379 en 414 BW wordt na vaststelling van de jaarrekening gedeponeerd bij het handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken onder nummer 30.046.259.

51

52


Overige gegevens A. Statutaire regeling omtrent bijdrage in tekorten Indien bij gerechtelijke of buitengerechtelijke vereffening van Rabobank Nederland blijkt dat haar bezittingen ontoereikend zijn om aan haar verbintenissen te voldoen, zijn zij die bij de ontbinding leden waren en zij wier lidmaatschap in het daaraan voorafgaande jaar een einde heeft genomen, verplicht tot dekking van het tekort. Wanneer Rabobank Nederland wordt ontbonden door haar insolventie nadat zij in staat van faillissement is verklaard, delen in de aansprakelijkheid, behalve de leden, allen die in het jaar voorafgaande aan de faillietverklaring of daarna hebben opgehouden lid te zijn. Het bedrag dat ieder lid of oud-lid uit hoofde van zijn aansprakelijkheid moet voldoen, verhoudt zich tot het tekort op dezelfde wijze als zijn balanstotaal volgens de laatst vastgestelde balans zich verhoudt tot de som van de laatst vastgestelde balanstotalen van alle aansprakelijke leden en oud-leden. Kan op één of meer van de aansprakelijke leden of oud-leden zijn of hun aandeel in het tekort niet worden verhaald, dan zijn voor het ontbrekende de overige aansprakelijke leden en oudleden in dezelfde verhouding aansprakelijk. In geval van buitengerechtelijke vereffening, wordt het geval dat op een van de leden of oud-leden zijn aandeel in het tekort niet kan worden verhaald, ook geacht aanwezig te zijn wanneer de vereffenaars, met voorafgaande goedkeuring van de raad van commissarissen, besluiten tot het afzien van het uitoefenen van verhaalsrecht op grond dat door de uitoefening van dit recht een bate niet zou worden verkregen. In geen geval bedraagt de hiervoor bedoelde aansprakelijkheid meer dan 3% van het balanstotaal volgens de laatst vastgestelde balans van het aansprakelijk lid of oud-lid. Het aansprakelijke oud-lid dat een bedrag heeft betaald op grond van vermogenstekorten kan dit in mindering brengen op hetgeen bij vereffening te zijnen laste wordt gebracht. Deze statutair bepaling laat onverlet dat de lokale banken, leden van de Coöperative Raiffeisen-Boerenleenbank B.A., hebben gewaarborgd dat zij, collectief via de kruislingse garantieregeling, zonder geldelijke limitering de verplichtingen van Rabobank Nederland zullen nakomen in geval van een tekort aan middelen. De kruislingse garantieregeling is nader toegelicht in de toelichting op de balans van Rabobank Nederland.

B. Statutaire bepalingen inzake winstbestemming en voorstel winstbestemming Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. (Rabobank Nederland) Statutaire bepalingen inzake winstbestemming Uit de winst kan op de aandelen een dividend worden uitgekeerd waarvan de hoogte wordt vastgesteld door de algemene vergadering op voorstel van de raad van bestuur. Het overblijvende deel van de winst zal door de algemene vergadering op voorstel van de raad van bestuur worden aangewend tot versterking van de solvabiliteit van Rabobank Nederland. De reserves mogen gedurende het bestaan van Rabobank Nederland noch geheel noch gedeeltelijk tussen de leden worden verdeeld. Indien Rabobank Nederland te eniger tijd mocht besluiten zich te ontbinden teneinde haar zaken te doen voortzetten door een andere rechtspersoon of instelling, zullen deze reserves toekomen aan die andere rechtspersoon of instelling.

Overige gegevens

Voorstel bestemming beschikbare winst Rabobank Nederland Voorgesteld wordt om de nettowinst toe te voegen aan de overige reserves. Dit voorstel is in de jaarrekening verwerkt.

C. Statutaire bepalingen inzake winstbestemming lokale Rabobanken Het voordelig saldo van de winst-en-verliesrekening wordt toegevoegd aan de algemene reserve, welke zal dienen tot delging van eventuele verliezen. De algemene vergadering kan, nadat het bestuur onder goedkeuring van de raad van toezicht daartoe een voorstel heeft ingediend, als volgt van het bovenstaande afwijken. Hetgeen ingevolge het bepaalde in het eerste lid van dit artikel aan de algemene reserve zou moeten worden toegevoegd, kan door de algemene vergadering tot ten hoogste een/vierde gedeelte doch niet meer dan een bedrag, gelijk aan 4% van het bedrag van die algemene reserve worden besteed voor doeleinden, welke door haar van plaatselijk of algemeen belang worden geacht. De reserves mogen in geen geval onder de leden worden verdeeld.

D. Bestemming beschikbare winst Rabobank Groep Voorgesteld wordt om de nettowinst toe te voegen aan de overige reserves. Dit voorstel is in de jaarrekening verwerkt. De vergoedingen op Rabobank Ledencertificaten en Trust Preferred Securities III, IV, V en VI van respectievelijk 217 en 20 hebben plaatsgevonden als tussentijdse uitkeringen en zijn ten laste van de overige reserves gebracht.

53

54


E. Vestigingsplaatsen in het buitenland

Europa

Kilkenny

Turkije

Brawley

Rosamond

Goulburn

Masterton

Kilrush

Istanbul

Brownsburg

Roseville

Griffith

New Plymouth

België

Letterkenny

Zweden

Calexico

San Francisco

Horsham

Oamaru

Antwerpen

Limerick

Malmö

Cedar Falls

Santa Maria

Ingham

Pukekohe

Brussel

Listowel

Stockholm

Chicago

Spokane

Kadina

Rotorua/Taupo

Temse

Longford

Zwitserland

Chico

St. Louis

Launceston

Taumarunui

Zaventem

Mallow

Basel

Coachella

Sterling

Longreach

Te Kuiti

Denemarken

Monaghan

Schlieren

Crookston

Stockton

Mackay

Te Puke

Ballerup

Mullingar

Zürich

Dallas

Tecate

Melbourne

Thames

Duitsland

Naas

Dinuba

Thousand Palms

Merredin

Timaru

Düsseldorf

Navan

Duluth

Toledo

Moora

Waipukurau

Frankfurt

Nenagh

El Centro

Twin Falls

Moree

Wanganui

Langenhagen

New Ross

Argentinië

Enid

Visalia

Mount Gambier

Wellington

Finland

Newcastlewest

Buenos Aires

Fresno

Washington

Narrogin

Whangarei

Helsinki

Portlaoise

Brazilië

Gonzales

Waukee

Orange

Frankrijk

Roscommon

Barreiras

Great Falls

Wayne

Perth

Beauvais

Skibbereen

Canoas

Greeley

West Marshall

Port Lincoln

Clichy

Sligo

Porto Alegre

Greenbrae

White Plains

Rockhampton

China

Parijs

Thurles

Rio Verde

Hanford

Wichita

Roma

Beijing

Groot Brittannië

Tralee

São Paulo

Hemet

Wilmington

Sale

Hongkong

Coventry

Tuam

Uberlândia

Holtville

Windsor

Shepparton

Shanghai

Londen

Tullamore

Canada

Honolulu

Winnebago

Swan Hill

India

Watford

Waterford

Mississauga

Imperial

Sydney

Mumbai

Guernsey

Wexford

Oakville

Indio

Tamworth

New Delhi

St. Peter Port

Wicklow

Saskatchewan

Johnston

Toowoomba

Indonesië

Ierland

Hongarije

Toronto

Julian

Adelaide

Townsville

Jakarta

Athlone

Boedapest

Chili

Kearney

Albany

Wagga Wagga

Japan

Ballina

Italië

Santiago

Kennewick

Armidale

Warrnambool

Tokyo

Ballinasloe

Milaan

Curaçao

La Quinta

Atherton

Nieuw-Zeeland

Singapore

Bandon

Luxemburg

Willemstad

Los Angeles

Ayr

Alexandra

Singapore

Carlow

Luxemburg

Kaaiman Eilanden Marion

Berri

Ashburton

Taiwan

Amerika

Australië

Azië

Carrick-on-Shannon Noorwegen

Cayman Islands

Mcook Lake

Brisbane

Auckland

Taipei

Castlebar

Lysaker

Mexico

Memphis

Bunbury

Blenheim

Thailand

Cavan

Oostenrijk

Bosques de las

Naples

Cloncurry

Christchurch

Bangkok

Clonmel

Salzburg

Lomas

New Jersey

Cooma

Dannevirke

Cork

Polen

Mexico City

New York

Dalby

Dunedin

Drogheda

Warschau

Verenigde Staten

Ontario

Darwin

Feilding

Dublin

Portugal

Amarillo

Orange

Dubbo

Gisborne

Dundalk

Lissabon

Atlanta

Otterbein

Emerald

Gore

Dungarvan

Rusland

Bakersfield

Palm Desert

Esperance

Greymouth

Ennis

Moskou

Blythe

Palm Springs

Forbes

Hamilton

Galway

Spanje

Boise

Rapid City

Geraldton

Hastings

Kanturk

Madrid

Boston

Reedley

Goondiwindi

Invercargill

Overige gegevens

F. Accountantsverklaring Opdracht Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2004 van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. (Rabobank Nederland) te Amsterdam, waarvan de jaarrekening van de Rabobank Groep deel uitmaakt, gecontroleerd. De jaarrekening is opgesteld onder verantwoordelijkheid van de raad van bestuur van Rabobank Nederland. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de jaarrekening te verstrekken. Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstig in Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen met betrekking tot controleopdrachten. Volgens deze richtlijnen dient onze controle zodanig te worden gepland en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuistheden van materieel belang bevat. Een controle omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwing van de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat een controle een beoordeling van de grondslagen voor financiële verslaggeving die bij het opmaken van de jaarrekening zijn toegepast en van belangrijke schattingen die de raad van bestuur van Rabobank Nederland daarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat onze controle een deugdelijke grondslag vormt voor ons oordeel. Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de grootte en de samenstelling van het vermogen op 31 december 2004 en van het resultaat over 2004 in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving en voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW.

Utrecht, 7 maart 2005

Ernst & Young Accountants namens deze

N.M. Pul RA

Chr.J. Westerman RA

55

56


Colofon Uitgave

Publicatie

Rabobank Nederland

Deze publicatie en de afzonderlijke uitgave ‘Rabobank Groep

Directoraat Communicatie

Jaarverslag 2004’ vormen het jaarverslag, de jaarrekening en de overige gegevens van de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-

Art-direction en vormgeving

Boerenleenbank B.A.

Eden Design & Communication, Amsterdam Borghouts Design, Haarlem

Openbaarmaking De uitgave ‘Rabobank Groep Jaarrekening 2004 en overige

Fotografie

gegevens’ wordt na vaststelling gedeponeerd ten kantore van

Tjeerd Fonk, Amsterdam

het handelsregister bij de Kamer van Koophandel onder nummer 30.046.259.

Internet Info.nl, Amsterdam

Jaarverslagen

SiteManagement

De Rabobank Groep publiceert de volgende (half)jaarverslagen:

C&F Report, Amsterdam

• Jaarverslag 2004 (Nederlands en Engels);

Coördinatie grafische productie Kobalt BV Media Services, Amstelveen

• Jaarrekening 2004 en overige gegevens (Nederlands en Engels); • Maatschappelijk jaarverslag 2004

Lithografie NEROC’VGM, Amsterdam

(Nederlands en Engels); • Halfjaarverslag 2005 (Nederlands en Engels, verschijnt september 2005)

Druk Thieme, Amsterdam

Exemplaren van deze verslagen zijn op te vragen bij Rabobank Nederland, Directoraat Communicatie.

Materiaalgebruik

Croeselaan 18, 3521 CB Utrecht

Bij de vervaardiging van het drukwerk werd gebruikgemaakt

Postbus 17100, 3500 HG Utrecht

van minder milieubelastende materialen. Bij de druk werd

Telefoon 030 - 216 22 98

Reflecta ECO mineraalolievrije inkt gebruikt op 250 en 135

Fax

030 - 216 19 16

grams PhoeniXmotion Xantur.

E-mail

[email protected]

Alle jaarverslagen zijn raadpleegbaar en te downloaden via internet: www.rabobankgroep.nl/jaarverslagen

Rabobank Groep. Jaarrekening 2004 en overige gegevens

Recommend Documents