Jaarrekening 2007
Erasmus MC
INHOUDSOPGAVE
Pagina
5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.1.5 5.1.6 5.1.7 5.1.8 5.1.9 5.1.10 5.1.11 5.1.12 5.1.13 5.1.14 5.1.15 5.1.16 5.1.17 5.1.18
Jaarrekening 2007 Geconsolideerde balans per 31 december 2007 Geconsolideerde resultatenrekening over 2007 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2007 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2007 Mutatieoverzicht immateriële vaste activa (geconsolideerd) Mutatieoverzicht materiële vaste activa (geconsolideerd) Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten (geconsolideerd) Overzicht langlopende leningen (geconsolideerd) Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening over 2007 Enkelvoudige balans per 31 december 2007 Enkelvoudige resultatenrekening over 2007 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling enkelvoudige jaarrekening Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 december 2007 Mutatieoverzicht materiële vaste activa (enkelvoudig) Specificatie ultimo boekjaar onderhanden projecten (enkelvoudig) Overzicht langlopende leningen (enkelvoudig) Toelichting op de enkelvoudige resultatenrekening over 2007
4 5 6 7 11 23 24 29 36 37 46 47 48 49 59 64 68 69
5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.2.5
Overige gegevens Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Ondertekening door bestuurders en toezichthouders Accountantsverklaring
76 76 76 76 77
Erasmus MC
5.1 JAARREKENING
In dit verslag staan alle bedragen * € 1.000,- tenzij anders vermeld
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1 JAARREKENING 5.1.1 GECONSOLIDEERDE BALANS per 31 december 2007 Ref.
31-dec-07 €
31-dec-06 €
1 2 3
1.403 573.365 1.748 576.516
217 524.449 2.319 526.985
4 5 6 8 9
27.165 44.358 212.721 31.859 316.103
25.781 142.984 196.504 1.366 47.390 414.025
892.619
941.010
31-dec-07 €
31-dec-06 €
3.344 99.473 28.608 131.425
3.344 74.647 27.342 105.333
ACTIVA
Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's Vorderingen en overlopende activa Effecten Liquide middelen Totaal vlottende activa Totaal activa
Ref. PASSIVA
Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
10
Egalisatierekening afschrijving
11
205.215
196.565
Voorzieningen
12
68.681
49.255
Langlopende schulden
13
156.753
148.450
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Overige kortlopende schulden en overlopende passiva
7 14
94.476 236.069
169.763 271.644
892.619
941.010
Totaal passiva
4
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.2 GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING OVER 2007
Ref.
2007 €
2006 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
16
601.116
561.617
DBC opbrengsten B-segment
17
11.497
12.544
Rijksbijdrage
18
141.135
132.998
Niet gebudgetteerde zorgprestaties
19
4.868
4.977
Overige bedrijfsopbrengsten
20
173.364
120.728
931.980
832.864
Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
21
551.078
521.485
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
22
37.214
33.322
Overige bedrijfskosten
23
311.434
260.642
Som der bedrijfslasten
899.726
815.449
BEDRIJFSRESULTAAT
32.254
17.415
-6.144
-4.605
26.110
12.810
-17 -1
26 14
26.092
12.850
2007 €
2006 €
-177 9.791 638 2.955 0 -1.440 14.325
4.342 2.346 754 5.816 2 -674 264
26.092
12.850
Financiële baten en lasten
24
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Belastingen Aandeel derden in groepsresultaat RESULTAAT BOEKJAAR
RESULTAATSBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:
Reserve aanvaardbare kosten Reserves O&O Reserves iBMG Reserve deelnemingen Bestemmingsreserve afschrijving inventaris Bestemmingsreserve revolving fund Bestemmingsreserve overige
5
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.3 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
€
2007 €
€
2006 €
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
32.254
Aanpassingen voor : - afschrijvingen - mutaties eigen vermogen - mutaties egalisatierekeningen - mutaties voorzieningen
45.473 8.650 19.426
17.415
40.914 1 7.486 -1.841 73.549
Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - onderhanden werk DBC's - vorderingen - effecten - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot - kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)
46.560
-1.384 98.626 -16.217 1.366
-2.873 -108.897 -20.400 -1.366
-75.287
161.532
-35.575
27.619 -28.471 77.332
Kasstroom uit bedrijfsoperaties 916 -7.060 0 -18
Financiële baten Financiële lasten Buitengewoon resultaat Belastingen/aandeel derden in groepsresultaat
55.615 119.590
-4.605 40 -6.162 71.170
Kasstroom uit operationele activiteiten
-4.565 115.025
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen immateriële vaste activa Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa Investeringen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden Mutatie leningen u/g Overige investeringen in financiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-1.333 -94.535 293
-90.979 -
-431 1.544 -542
5 1.543 184 -95.004
-89.247
Kasstroom uit financieringsactiviteiten 90.000 -81.697
Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen (inclusief kortlopende schulden aan kredietinstellingen)
6
-13.215 8.303
-13.215
-15.531
12.563
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING 5.1.4.1 Algemeen Consolidatie, samenvoeging / integratie De geconsolideerde jaarrekening is opgemaakt door consolidatie van de totaalcijfers van Erasmus MC met de geconsolideerde cijfers van de groepsmaatschappijen van Erasmus MC Holding BV en van Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten BV volgens de methode van integrale consolidatie, waarbij het minderheidsbelang van derden afzonderlijk tot uitdrukking is gebracht. Groepsmaatschappijen zijn deelnemingen waarin het Erasmus MC een meerderheidsbelang heeft, of waarin op een andere wijze een beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend. In de geconsolideerde jaarrekening zijn de onderlinge schulden, vorderingen en transacties geëlimineerd, evenals binnen de groep gemaakte winsten. In de enkelvoudige balans zijn de deelnemingen opgenomen tegen de zichtbare intrinsieke waarde.
Consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening zijn tevens opgenomen de vennootschappen die tot de groep behoren. Dit betreft de volgende vennootschappen: • Erasmus MC Holding BV • Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten BV Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Grondslagen enkelvoudige jaarrekening De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde jaarrekening. Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.
5.1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva Activa en passiva Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, winst- en verliesrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd. Materiële vaste activa De WTZi- en WMG-gefinancierde materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschaffings- of vervaardigingskosten, tot een maximum van de goedgekeurde investering, onder aftrek van lineaire afschrijvingen overeenkomstig desbetreffende NZa-beleidsregels. De overige materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffings- of vervaardigingskosten verminderd met een lineaire afschrijving gebaseerd op verwachte economische levensduur, of tegen lagere bedrijfswaarde. De gehanteerde afschrijvingspercentages zijn vermeld in het verloopoverzicht van de materiële vaste activa. Financiële vaste activa Het aandeel in de BV’s is opgenomen tegen de netto vermogenswaarde. Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogens-waardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover Erasmus MC in deze situatie geheel of gedeeltelijk garant staat voor de schulden van de deelneming, dan wel het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening getroffen.
7
Erasmus MC
- geconsolideerd
De eerste waardering van gekochte deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolgwaardering worden, uitgaande van de waarden bij eerste waardering, de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de winst- en verliesrekening. De overige financiële vaste activa worden gewaardeerd op nominale waarde, verminderd met een eventuele voorziening voor oninbaarheid. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Door de Groep wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen verrekenprijzen, welke gebaseerd zijn op de actuele inkoopprijzen, rekening houdende met eventuele incourantheid Onderhanden Werk uit hoofde van EMF-projecten Het onderhanden werk uit hoofde van projecten in opdracht van derden wordt gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs, zijnde directe materiaal- en arbeidskosten, direct toerekenbaar uitbesteed werk en overige externe kosten inclusief een opslag voor aan de productie gerelateerde indirecte vaste en variabele kosten. Op de post onderhanden projecten zijn de gedeclareerde termijnen en vooruitontvangen betalingen in mindering gebracht. Gedeclareerde termijnen die de waardering van een individueel project overtreffen worden als passiefpost onder de kortlopende schulden opgenomen. De winsten op projecten of deelprojecten worden verantwoord in het jaar van oplevering. Voorzieningen voor verwachte verliezen worden genomen in de periode waarin komt vast te staan dat er sprake is van verliesgevende projecten, en worden in mindering gebracht op de post onderhanden projecten. Onderhanden werk DBC's Onder onderhanden werk worden de in uitvoering zijnde DBC’s verantwoord tegen landelijke kostprijs van de verrichtingen verhoogd met het verrekenpercentage, waarvan op balansdatum nog geen voltooiing heeft plaatsgevonden. Resultaat op deze DBC’s wordt toegerekend aan het boekjaar naar rato van de verrichte prestaties. Verliezen op onderhanden werk wordt genomen zodra deze voorzienbaar zijn. Vorderingen Handelsvorderingen worden opgenomen tegen de reële waarde van de tegenprestatie, gewoonlijk de nominale waarde. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten. Het verschil tussen de reële waarde en nominale waarde wordt over de periode tot de verwachte ontvangst als rentebate verwerkt. De voorziening dubieuze debiteuren is bepaald op basis van ramingen omtrent de inbaarheid mede gebaseerd op een ouderdomsanalyse. Effecten Effecten opgenomen onder vlottende activa worden gewaardeerd tegen verkrijginsprijs of lagere marktwaarde. Deze effecten worden aangemerkt als zijnde aangehouden voor handelsdoeleinden. Waardeveranderingen van deze effecten worden verwerkt in de winst- en verliesrekening. Indien de marktwaarde van effecten niet betrouwbaar kan worden vastgesteld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. De niet-beursgenoteerde effecten worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden.
8
Erasmus MC
- geconsolideerd
Transacties in vreemde valuta Transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoers die geldt op de transactiedatum. Monetaire activa en verplichtingen die op de balansdatum in vreemde valuta luiden, worden omgerekend naar de functionele valuta tegen de op die datum geldende wisselkoers. Valutaomrekeningsverschillen die ontstaan bij omrekening, worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. Niet-monetaire activa en verplichtingen die luiden in vreemde valuta en die tegen kostprijs zijn gewaardeerd, worden omgerekend naar de functionele valuta tegen historische wisselkoersen. Eigen vermogen De mutaties in het eigen vermogen zijn gebaseerd op de bestemming van de resultaten. Egalisatierekening afschrijving Voor de berekeningswijze van de egalisatierekeningen afschrijvingen en voorzieningen wordt verwezen naar de toelichting op de desbetreffende posten. Voorzieningen (algemeen) Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting. Langlopende schulden Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De eerste waardering bestaat uit het ontvangen bedrag, rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt samen met de verschuldigde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve rente gedurende de looptijd van de schulden in de winst- en verliesrekening wordt verwerkt. Kortlopende schulden De kortlopende schulden in de balans zijn gewaardeerd op de nominale waarde.
9
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar, en na eliminatie van transacties binnen de Groep. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd. Eventuele verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van de historische kosten. Opbrengsten Het onder de baten opgenomen WMG-budget patiëntenzorg is berekend conform de NZa-richtlijnen. In de vastgestelde Rijksbijdrage werkplaatsfunctie AZ is begrepen een vergoeding voor kapitaalslasten. Deze kapitaalslasten worden verantwoord op de egalisatierekening waaruit jaarlijks een bedrag gelijk aan de werkelijke afschrijving en rente kosten ten gunste van de exploitatierekening wordt gebracht. De overige opbrengsten zijn gebaseerd op aan derden gefactureerde of doorberekende bedragen voor geleverde goederen en diensten, onder aftrek van eventuele omzetbelasting en kortingen.
Kosten De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. De afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur.
Pensioenlasten Niet alle groepsmaatschappijen hebben werknemers in dienst. De vennootschappen waar dit wel het geval is zijn aangesloten bij de Stichting Pensioenfonds ABP of PGGM. De pensioenregeling van de Stichting Bedrijfspensioenfonds ABP en PGGM betreft een toegezegd-pensioenregeling. Hieronder wordt een regeling verstaan waarbij werknemers een pensioen wordt toegezegd waarvan de hoogte afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De vennootschap heeft in het geval van een tekort bij het pensioenfonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. Op grond van paragraaf 310 RJ 271 kan deze regeling in de jaarrekening worden verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling. Voor toegezegde-bijdrageregelingen worden de premies verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leiden of tot een vermindering van toekomstige betalingen.
Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Resultaat deelnemingen Betreft het resultaat van de bedrijven waarin door Erasmus MC wordt deelgenomen.
5.1.4.4 Grondslagen van segmentering In de jaarrekening wordt overeenkomstig de Richtlijn Zorginstellingen een segmentatie van de resultatenrekening gemaakt in de volgende segmenten Erasmus MC - zorg en Erasmus MC - O&O.
10
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS ACTIVA 1. Immateriële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Goodwill
1.403
217
Totaal immateriële vaste activa
1.403
217
Het verloop van de immateriële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven :
2007 €
2006 €
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijvingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen
217 1.333 147 -
241 24 -
Boekwaarde per 31 december
1.403
217
Deze post heeft betrekking op de goodwill die betaald is aan specialisten van Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten BV. Dit bedrag zal worden afgeschreven over een periode van 10 jaar, zijnde de terugverdientijd van de investeringen. Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.6.
2. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Grond Terreinvoorzieningen Gebouwen Semi permanente gebouwen Verbouwingen Installaties Onderhanden projecten Trekkingsrechten Instandhouding Inventaris Vervoermiddelen Automatisering
12.340 9.727 173.504 11.174 60.511 41.363 141.561 4.193 16.650 96.407 5.935
12.340 9.897 176.715 12.299 48.106 45.616 98.694 4.222 17.645 91.574 7.341
Totaal materiële vaste activa
573.365
524.449
2007 €
2006 €
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijvingen Af: terugname geheel afgeschreven activa Af: desinvesteringen
524.449 94.535 45.326
474.384 90.979 40.914
Boekwaarde per 31 december
573.365
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven :
293
Voor een nadere specificatie van het verloop van de immateriële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 5.1.7.
11
524.449
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS ACTIVA Wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen Met de brieven van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van 13 juni 2007 (kenmerk CZ/TSZ/2771129) en 9 juli 2007 (kenmerk MC-U-2783995) en de wijziging van het Uitvoeringsbesluit WTZi van 13 december 2007 zijn belangrijke wijzigingen in de regelgeving rondom zorgvastgoed en de bekostiging van vaste activa aangekondigd. Per 1 januari 2008 is het bouwregime voor ziekenhuizen afgeschaft; hierdoor ontstaat meer vrijheid in bouwen, maar tevens zal de garantie van het Ministerie van VWS op de vergoeding van afschrijvingen en rentelasten vervallen, naar verwachting met ingang van boekjaar 2009. Het risico van de dekking van kapitaallasten van het vastgoed ligt daardoor geheel bij de zorginstellingen.
Richtlijn 655 Zorginstellingen is begin 2008 en met ingang van boekjaar 2007 aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de voorgenomen wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed per 1 januari 2009. Door de wijziging van de bekostigingssystematiek komt een einde aan verwerking en waardering van vaste activa (met name vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. De verwerking en waardering van vaste activa zal in de toekomst volledig volgens de algemene verslaggevingsregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving plaatsvinden. Voor de jaarrekening 2007 zijn voor de immateriële en materiële vaste activa in alinea 309 tot en met 315 van RJ 655 de effecten opgenomen.
Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa kunnen tot en met 2006 posten zijn opgenomen die door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten niet langer voor verwerking in de balans in aanmerking komen. Voor zover in 2008 of latere jaren nog specifieke vergoedingen worden ontvangen, zijn deze eind 2007 als vordering opgenomen onder de financiële vaste activa en vorderingen. Posten als bouwrente, plankosten en enkele overige posten zijn toegevoegd aan de materiële vaste activa, voor zover zij hiervoor in aanmerking komen. Posten die niet langer voor activering in aanmerking komen, met een boekwaarde van € 0,6 miljoen, zijn als afschrijvingskosten ten laste van de resultatenrekening 2007 gebracht. Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de werkelijke afschrijvingskosten van vaste activa was opgenomen, kan ook gevolgen hebben voor de waardering van de materiële vaste activa. Het vervallen van het stelsel van bekostiging kan worden aangemerkt als een aanwijzing voor de aanwezigheid van een bijzondere waardevermindering overeenkomstig hoofdstuk 121 Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa. Door de onzekerheid over de toekomstige bekostigingssystematiek is het nog niet mogelijk om vast te stellen of sprake is van een bijzondere waardevermindering ultimo 2007. Vanwege de landelijke onzekerheden over de hoogte van de toekomstige opbrengsten en het ontbreken van een uniform kader van ervaringsnormen voor bijvoorbeeld een bedrijfswaardeberekening is, overeenkomstig RL 655 Zorginstellingen, de boekwaarde van de Materiële vaste activa ad € 552 miljoen per 31 december 2007 ongewijzigd. De werkelijke waarde is echter niet eenduidig te bepalen en kan van de boekwaarde afwijken. In samenhang met het niet aanpassen van de boekwaarde van de (instandhoudings)investeringen, is ook de waardering van de egalisatierekening afschrijving instandhouding met een saldo ad € 204 miljoen per 31 december 2007 niet aangepast. Op pagina 24 en verder Zijn specificaties opgenomen van het verloop per soort activa. De specificatie van de projecten in uitvoering wordt toegelicht op pagina 29. Bedragen in het kader van nieuwbouw en 'overlevingsprojecten' bedragen in 2007 € 34,4 Miljoen. Deze investeringen worden bekostigd uit de gereserveerde PBA-middelen plus het nieuwbouwkader DHAZ. Aan instandhoudingsprojecten die nog vallen onder de oude meldingsregeling kleine werken is in 2007 € 0,5 miljoen besteed. In het kader van DHAZ-instandhouding is in 2007 € 24,3 miljoen besteed. Aan projecten in het Korte Termijn Huisvestingsplan O&O is in 2007 € 5,9 miljoen uitgegeven. met betrekking tot nieuwbouw- en instandhoudingsprojecten is op balansdatum voor ruim € 15 miljoen opgedragen waarvoor nog werkzaamheden moeten worden gedaan en facturen voor moeten worden ontvangen.
12
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS 3. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Vordering op Erasmus Universiteit Rotterdam Overige vorderingen Actieve belastinglatentie Deelnemingen
1.317 431
1.544 738 37 -
Totaal financiële vaste activa
1.748
2.319
€
€
2.319 575 847 -1.817 -176
4.051 -1.727 -5
1.748
2.319
Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt :
Boekwaarde per 1 januari 2007 Bij: kapitaalstortingen Bij: verstrekte leningen Af: ontvangen aflossing leningen Bij/Af: waardeverminderingen Boekwaarde per 31 december 2007 Toelichting:
Vordering op Erasmus Universiteit Rotterdam: In het kader van de integratie tussen AZR en medische faculteit is door de Erasmus Universiteit een bedrag aan middelen toegekend aan Erasmus MC dat in vijf jaarlijkse termijnen wordt overgemaakt (te beginnen op 1 januari 2003.) Overige vorderingen: Hieronder begrepen zijn o.a. een vordering van € 150 van Thoraxcentrum Research BV op een derde. Het rentepercentage is 3,25% per jaar. Omtrent aflossing en zekerheden zijn geen afspraken gemaakt. Verder betreft het een renteloze vordering van € 140 van Sophia Kindergeneeskunde B.V. op het Erasmus MC met een looptijd van 3 jaar en een aflossing van € 70 per jaar. Als laatste betreft het een vordering op de verkochte deelneming Crosslinks van € 94. Deze heeft betrekking op de verkoopsom, met een looptijd van 3 jaar tegen 5% rente. Actieve belastinglatentie Dit betrof een vordering m.b.t. vennootschapsbelasting van EMCARE B.V.. De actieve belastinglatentie is gevormd voor het compensabele verlies van de in de consolidatie betrokken deelneming in EMCARE ter grootte van € 146.035. De belastinglatentie is berekend tegen een tarief van 25%. De latentie is eind 2007 niet meer aanwezig als gevolg van de verkoop van de deelneming.
4. Voorraden De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Medische- en hulpmiddelen Apotheek Onderhanden werk inzake EMF-onderzoek
1.904 2.659 22.602
1.672 2.596 21.513
Totaal voorraden
27.165
25.781
196.629 170.903 3.124
172.354 147.572 3.269
22.602
21.513
Toelichting: - Onderhanden werk inzake EMF-onderzoek kostprijs Af: gefactureerde/ontvangen bedragen Af: voorziening Totaal onderhanden werk inzake EMF-onderzoek
13
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS ACTIVA 5. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt :
Onderhanden werk DBC's A-segment Onderhanden werk DBC's B-segment Af: ontvangen voorschotten A-segment Totaal onderhanden werk uit DBC's
31-dec-07 €
31-dec-06 €
127.679 2.808 86.129
230.365 2.821 90.202
44.358
142.984
De waardering van het onderhanden werk uit hoofde van de DBC-systematiek. Tot en met 2006 waren zowel de aan de per balansdatum openstaande DBC’s gekoppelde verrichtingen als de per balansdatum nog niet gekoppelde verrichtingen zijn gewaardeerd tegen de landelijk bepaalde (gemiddelde) kostprijzen verhoogd met het verrekenpercentage ten tijde van de opening van de betreffende DBC. Met ingang van 2007 is alleen rekening gehouden met de openstaande DBC's per ultimo boekjaar. De niet gekoppelde verrichtingen zijn niet meer meegenomen vanwege het feit dat niet bekend is welke DBC's hieraan gekoppeld zijn en de uiterste termijn waar binnen de DBC's gedeclareerd moet zijn, niet gerealiseerd kan worden.
6. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Vorderingen op debiteuren Overige vorderingen: Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Overige overlopende activa
201.727
189.128
3.906 739 6.349
5.616 940 820
Totaal vorderingen en overlopende activa
212.721
196.504
Voorziening dubieuze posten. Aan het eind van het boekjaar is wegens geraamde oninbaarheid van debiteuren een voorziening gevormd van € 6,7 miljoen, waarvan € 5,4 miljoen betrekking heeft op debiteuren patiëntenzorg en € 1,3 miljoen overige debiteuren. In 2007 waren deze bedragen als volgt, € 6,7 miljoen in totaal, waarvan € 6,2 miljoen betrekking heeft op debiteuren patiëntenzorg en € 0,5 miljoen overige debiteuren.
14
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS ACTIVA 7. Nog in tarieven te verrekenen financieringsoverschot en/of tekort t/m 2004 €
2005 €
2006 €
-29.961
21.684
-161.486
22.356
5.992
Saldo per 1 januari Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Sub-totaal mutatie boekjaar Saldo per 31 december Stadium van vaststelling (per erkenning):
2007 €
totaal € -169.763
46.939
22.356
5.992
0
46.939
46.939 28.348 0 75.287
-7.605
27.676
-161.486
46.939
-94.476
C
C/A
A
A
a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa
Specificatie financieringsverschil in het boekjaar
Wettelijk budget aanvaardbare kosten Kassiersfunctie inzake Nederlandse groeistichting
2007 €
2006 €
572.768 141
561.663 137
96.195 388.242 47.454 961 94.958 -12.894 12.783 -101.519 -210
101.517 357.893 43.525 693 100.758 25.738 -10.658 106.066 -2.246
46.939
-161.486
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Academische component Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen Honorarium specialisten in loondienst Kapitaalslasten DBC B-segment Overige opbrengsten Correctie dekking voorgaand jaar Nog te factureren DBC A-segment Onderhanden werk DBC A-segment Afrekening lumpsum Totaal financieringsverschil
8. Effecten De specificatie is als volgt :
Effecten
-
1.366
Totaal effecten
-
1.366
9. Liquide middelen De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Bankrekeningen Kassen
31.835 24
47.241 149
Totaal liquide middelen
31.859
47.390
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van het Erasmus MC.
15
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PASSIVA 10. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen
3.344 99.473
3.344 74.647
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen
28.608
27.342
131.425
105.333
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-07 €
Totaal eigen vermogen
10.1. Kapitaal Het verloop is als volgt weer te geven:
Saldo per 01-jan-07 €
Kapitaal
Resultaatbestemming €
3.344
-
-
3.344
3.344
-
-
3.344
10.2. Collectief gefinancierd gebonden vermogen Saldo per 01-jan-07 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-07 €
Reserve aanvaardbare kosten: Reserve aanvaardbare Afdelingsreserves
-10.856 61.818
-1.623 11.875
47.186 -44.813
34.707 28.880
Bestemmingsreserves: Reserve afschrijving inventaris
14.418
-41
14.377
Het verloop is als volgt weer te geven:
Bestemmingsfondsen: Erasmus MC - revolving fund Overige Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
-
5.441 3.826
-1.440 14.326
3.182 -3.826
7.183 14.326
74.647
23.138
1.688
99.473
Toelichting: Erasmus MC - revolving fund: Jaarlijks wordt een bedrag gereserveerd ter stimulering van patiëntgebonden onderzoek, onder meer ter voorbereiding voor de aanvraag van extern gefinancierde Ontwikkelingsgeneeskundeprojecten. Tevens wordt uit deze bestemmingsreserve het Erasmus MC-aandeel in doelmatigheidsonderzoeken bekostigd. Ook wordt via deze reserve zorgonderzoek bekostigd. Het gehele saldo van het revolving fund heeft via de Commissie Patiëntgebonden Onderzoek reeds volledig bestemming verkregen.
16
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PASSIVA 10.3. Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Saldo per 01-jan-07 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-07 €
Algemene reserve Bestemmingsfondsen Reserve deelnemingen
196 11.329 15.817
2.954
-1.688
196 11.329 17.083
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
27.342
2.954
-1.688
28.608
Het verloop is als volgt weer te geven:
Bestemmingsfondsen: De bestemmingsfondsen betreffen reserveringen bestemd voor niet WTZi gedekte aanpassingen in de uitrusting van het Erasmus MC, vervanging van apparatuur en informatienetwerk. Reserve deelnemingen; Dit betreft de intrinsieke waarde van de vennootschappen, waarin het Erasmus MC deelneemt. Aan de reserve deelnemingen is toegevoegd het exploitatieresultaat dat in de deelnemingen is behaald, verminderd met het door deelnemingen uitgekeerd dividend. Het uitgekeerd dividend is toegevoegd aan de afdelingsreserve.
11. Egalisatierekening afschrijvingen Saldo per 01-jan-07 €
Dotatie
Onttrekking
€
€
Saldo per 31-dec-07 €
instandhoudingsinvesteringen vooruitontvangen kapitaalslasten OCW investeringssubsidies á fonds perdu
10.072 60.889 125.604
1.786 16.302 1.106
1.484 3.661 5.399
10.374 73.530 121.311
Totaal egalisatierekening afschrijvingen
196.565
19.194
10.544
205.215
Het verloop is als volgt weer te geven :
2007 €
2006 €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij : indexering niet-bestede investeringsruimte Bij : investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar
6.575 122 368
6.168 59 348
Beschikbare investeringsruimte 31 december
7.065
6.575
2007 €
2006 €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij : indexering niet-bestede investeringsruimte Bij : investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar
16.508 1.018 -
17.725 578 1.795
Beschikbare investeringsruimte 31 december
17.526
16.508
Het verloop is als volgt weer te geven:
Verloopoverzicht investeringsruimte instandhoudingsinvesteringen
Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten Het verloop is als volgt weer te geven:
17
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PASSIVA Verloopoverzicht investeringsruimte vooruitontvangen kapitaalslasten OCW Het verloop is als volgt weer te geven:
2007 €
2006 €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij : indexering niet-bestede investeringsruimte Bij : investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar
61.080
52.685
22.751 7.161
22.390 13.995
Beschikbare investeringsruimte 31 december
76.670
61.080
Gemelde lopende investeringsprojecten leggen het volgende beslag op de beschikbare investeringsruimte
46.888
Instandhoudingsinvesteringen: Tot en met 2003 werd jaarlijks een – niet geïndexeerd – investeringsbudget voor instandhoudingsinvesteringen toegekend van € 2,3 miljoen voor zogenaamde ‘kleine werken’. De dotatie betreffende afschrijvings- en rentevergoeding vloeit voort uit deze toekenning en zal op enig moment stoppen. Tevens worden hieronder middelen gereserveerd ten behoeve van het korte termijn huisvestingsplan O&O. Onttrekkingen zijn de werkelijke afschrijvings- en rentelasten van geactiveerde bouwprojecten. Deze egalisatierekening kent hetzelfde principe en heeft dezelfde bron als de egalisatierekening vooruitontvangen kapitaalslasten OCW. Alleen is deze rekening specifiek voor kleine werken en vindt er geen rentetoerekening plaats. Met de invoering van de regeling DHAZ die per 1 januari 2004 is ingegaan, is de "oude" regeling m.b.t. kleine werken komen te vervallen. De egalisatierekening kleine werken zal echter nog 20 jaar blijven bestaan, aangezien kleine werken over een periode van 20 jaren worden afgeschreven. vooruitontvangen kapitaalslasten OCW Egalisatierekeningen worden toegepast in situaties waarbij t.b.v. investeringen bedragen worden ontvangen in een ander tempo en ritme dan het betreffende afschrijvingsregime. Ook komt het voor dat bedragen t.b.v. het betreffende investeringskader op grond van planning vooruit worden ontvangen in relatie tot het moment van daadwerkelijke investeren en activeren (bijvoorbeeld bouwmiddelen). In 2007 heeft evenals in 2006 een met het oog op toekomstige ontwikkelingen een noodzakelijk geachte, versnelde dotatie plaatsgevonden van € 5,0 miljoen. Deze dotatie is aanvullend op het reguliere dotatieschema en stond gepland voor 2009. investeringssubsidies á fonds perdu Dit betreft een fonds in hoogte gelijk aan de boekwaarde van tot en met 1987 à fonds perdu gefinancierde investeringen in gebouwen. Dezelfde systematiek geldt voor investeringen gefinancierd uit EMF, alsmede investeringen vanaf 1988 die uit eigen vermogen zijn gefinancierd. De mutatie in 2007 betreft de vrijgevallen afschrijvingen 2007 (€ 5,4 miljoen). Voor 2006 betrof dit € 5,4 miljoen. Hieronder is ook opgenomen de tegenwaarde van de gebouwen en terreinen die per 1 januari 2003 zijn overgekomen in het kader van de integratie tussen academisch ziekenhuis en medische faculteit.
18
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PASSIVA 12. Voorzieningen Saldo per 01-jan-07 €
Dotatie
Onttrekking
€
€
Saldo per 31-dec-07 €
Sociaal beleid Egalisatievoorziening onderhoud Voorziening bouwrisico's
28.550 18.705 2.000
11.617 10.080 12.210
8.334 6.147 -
31.833 22.638 14.210
Totaal voorzieningen
49.255
33.907
14.481
68.681
Het verloop is als volgt weer te geven:
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: 31-dec-07 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
17.615 51.066 2.566
Onderverdeling Voorziening voor sociaal beleid Saldo per 01-jan-07 €
Dotatie €
€
Saldo per 31-dec-07 €
8.572 1.963 7.654 4.476 3.368 2.517
6.938 18 2.833 1.828
4.931 190 2.337 515 11 350
10.579 1.791 8.150 3.961 3.357 3.995
28.550
11.617
8.334
31.833
Wachtgelden Liftetime variant VUT-60 Reorganisatie Jubileumvoorziening Arbeidsongeschiktheid en overige Totaal
Onttrekking
Toelichting per categorie voorziening: Sociaal beleid: De voorziening voor Sociaal beleid is bedoeld ter dekking van toekomstige uitgaven in het kader van wachtgelden, outplacement, seniorenbeleid, VUT-uitkeringen 60-jarigen, afvloeiingsregelingen, salaris- en pensioengaranties en dergelijke. In 2005 is gestart met een reorganisatietraject binnen het Erasmus MC, waarvoor een reorganisatievoorziening is gevormd. De basis van deze voorziening zijn de geschatte afvloeiingskosten van personeel uit hoofde van het sociaal plan, alsmede de kosten van begeleiding en uitvoering van dat plan. Deze voorziening is in 2006 verder toegenomen als gevolg van het feit dat meer afdelingen betrokken zijn bij het Ruimte voor Nieuwtraject. In 2007 hebben onttrekkingen plaatsgevonden als gevolg van beëindiging van dienstverbanden. Het Erasmus MC is eigenrisicodrager voor wachtgelden. De voorziening voor wachtgelden is bepaald volgens de statische methode, waarbij de omvang wordt bepaald door het berekenen van de verplichtingen inzake lopende wachtgelden op balansdatum. De toename van € 2 miljoen van deze voorziening is voornamelijk toe te schrijven aan het feit dat er meer personen deel uitmaken van de voorziening. Onder Sociaal Beleid is een jubileumvoorziening opgenomen. Dit betreft een voorziening voor toekomstig uit te keren jubileumgratificaties aan het personeel op grond van de huidige personeelsregelingen. Bij de berekening is rekening gehouden met een blijfkans van het personeel. Onder dit hoofd is ook opgenomen de voorziening voor arbeidsongeschiktheid, voor bestaande verplichtingen. Dit is voor het in de toekomst doorbetalen van salaris aan personeelsleden die op balansdatum arbeidsongeschikt zijn, voor zover deze kosten niet verzekerd zijn. Vanaf 1 juli 2004 is het Erasmus MC eigen risicodrager geworden voor het bovenwettelijke deel van de WAO. De voorziening hiervoor is op de vereiste hoogte gebracht en bepaald volgens de statische methode. Eveneens als in 2006 is het Erasmus MC 2007 eigen risicodrager gebleven. De stijging van € 1,5 miljoen wordt veroorzaakt doordat meer mensen deel uit maken van de voorziening.
19
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PASSIVA De VUT-60 voorziening heeft als doel financieren van het ouderenbeleid binnen het Erasmus MC. In 2007 hebben er voor € 2,3 miljoen onttrekking plaatsgevonden. Conform de regeling overeengekomen in de CAO is de VUT-voorziening per ultimo 2007 weer op het vereiste niveau gebracht. In de CAO is overeengekomen dat de VUT-voorziening een percentage is van de jaarlijkse personeelskosten. De lifetime variant is in 2007 gedaald met € 0,2 miljoen, deze daling is toe te schrijven aan een herrekening van de voorziening met de juiste parameters. Egalisatievoorziening onderhoud: Onder dit hoofd zijn ook verantwoord de middelen uit: - de (oude) PBA-systematiek en de (nieuwe) DHAZ-systematiek voor onderhoud van gebouwen; - de rijksbijdrage O&O voor de renovatie van de hoogbouw faculteitsgebouw. De egalisatievoorziening onderhoud is bedoeld om de kosten van periodieke, meerjarig en geplande onderhoudsuitgaven gelijkmatig over de jaren te verdelen. De benodigde bedragen van zowel de O&O als de Zorg bekostigde gebouwen worden gebaseerd op een lange termijn onderhoudsplanning. Voorziening bouwrisico's In 2007 is gebleken dat op een aantal bouwprojecten onvoorziene extra kosten gemaakt moeten worden als gevolg van asbestsanering en extra begeleidingskosten door deze vertraging. Met deze extra activiteiten is een bedrag gemoeid van € 12 miljoen. In verband met het gewijzigde beleid inzake de bekostiging van Materiële Vaste Activa is besloten deze voorlopige overschrijding reeds te voorzien. In overleg met de adviseurs van de Directie Huisvesting zal worden onderzocht of deze overschrijding alsnog kan worden geclaimd bij college Bouw, daarnaast zal men er alles aan doen om de overschrijding te reduceren in het verdere traject.
13. Langlopende schulden De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Schulden aan kredietinstellingen Overige langlopende schulden
156.753
148.450
Totaal langlopende schulden
156.753
148.450
2007 €
2006 €
Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen
161.817 90.000 76.111
179.124 17.307
Stand per 31 december
175.706
161.817
18.953
13.367
Stand langlopende schulden per 31 december
156.753
148.450
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
18.953 156.753 81.148
13.367 148.450 37.309
Het verloop is als volgt weer te geven:
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar
Als zekerheid voor de zes leningen afgesloten in verband met de nieuwbouw Erasmus MC-Sophia is door het ziekenhuis een notariële onherroepelijke volmacht verstrekt voor het vestigen van een eerste hypotheek in hoofdsom maximaal groot € 79,4 miljoen. Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage overzicht langlopende leningen. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
20
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PASSIVA 14. Overige kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt :
Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen en overige personeelskosten Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden: Nog te betalen kosten Vooruitontvangen bedragen Overige passiva Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
31-dec-07 €
31-dec-06 €
34.882 53.358 18.953 18.572 6.987 1.874 18.248 15.686
89.500 39.553 13.367 19.075 6.769 4.803 17.629 11.914
4.403 46.554 16.552
2.203 38.875 27.956
236.069
271.644
Toelichting: De kredietlimiet bij bankinstellingen in rekening-courant bedraagt in totaal € 112,7 miljoen. Daarvoor zijn geen zekerheden gevraagd. Bij het Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten BV is tegenover de door de bank verstrekte kredietfaciliteit als zekerheid verstrekt : bezitloos pandrecht op roerende materiële vaste activa, stil pandrecht op vorderingen, bezitloos pandrecht op voorraden en effectenonderpand.
21
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS
15. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Garantiestelling. Jegens een achttal specialisten is door het Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. een garantstelling afgegeven ter zake van de schadeloosstelling uit hoofde van een mogelijke waardevermindering van de betaalde goodwill aan de betrokken maatschap. Per balansdatum bedraagt de waarde van de schadeloosstelling € 0,54 miljoen. Vorderingen uit hoofde van vakantiegeld. Dit betreft een vordering van € 2,1 miljoen op het ministerie van OCW inzake de financiering van vakantiegeld. WAO. Op basis van RJ 225 kan voor de kosten van de gedifferentieerde premie in de WAO, veroorzaakt door de instroom in het verleden (voor einde boekjaar) een voorziening worden gevormd. Een andere mogelijkheid is om dit als niet uit de balans blijkende verplichting toe te lichten. Het Erasmus MC heeft er op basis van een bestendige gedragslijn voor gekozen om deze post niet als voorziening op te nemen in de balans. Fiscale eenheid. De vennootschappen, uitgezonderd CoroNovative, Harbour Antibodies en EMCARE, zijn opgenomen in de fiscale eenheid voor de omzetbelasting met het Erasmus MC. Op grond van de standaardvoorwaarden zijn de vennootschappen hoofdelijk aansprakelijk voor de door de combinatie verschuldigde belastingen. Lease-auto's. In het kader van personeelsbeloning is er aan een beperkte groep personen binnen de Erasmus MC een lease auto te beschikking gesteld. Deze verplichting is te splitsen in een kortlopend deel van € 0,2 miljoen en een langlopend deel van € 0,3 miljoen. Medische apparatuur. Binnen het Erasmus MC is ten behoeve van een buitenlocatie een MRI-scan geleast. De kortlopende termijn verplichting uit hoofde van dit contract is € 0,2 miljoen de langlopende verplichting bedraagt € 0,3 miljoen. Huurverplichtingen. Uit hoofde van aangegane huurcontracten heeft het Erasmus MC een verplichting uit staan € 3,2 miljoen. De contracten hebben betrekking op kantoorruimte, opslag en parkeerruimte. Ingediende claims. Het Erasmus MC is betrokken bij enkele lopende rechtsgedingen, gedeeltelijk verband houdend met medische aansprakelijkheid. Bij het opmaken van de jaarrekening was nog geen zicht op daaruit voortvloeiende verplichtingen. De rechtsgedingen worden gedekt door afgesloten verzekeringen, onder aftrek van een eigen risico. Het Erasmus MC heeft zich contractueel verplicht gesteld het Ronald MacDonald huis over te nemen tegen de dan geldende marktwaarde, indien de exploitatie door de Ronald MacDonald Stichting niet meer kan worden uitgeoefend. De Erasmus MC Holding B.V. heeft zich gezamenlijk met het Erasmus MC voor een bedrag ad € 0,54 miljoen borggesteld bij de Rabobank, zodat de deelneming Skyline Diagnostics B.V. een geldlening kon aangaan. De borgstelling zal circa 8 jaar gelden, afhankelijk van de aflossingssnelheid van de lening.
22
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.6 MUTATIEOVERZICHT IMMATERIELE VASTE ACTIVA (GECONSOLIDEERD) WTZi/WMG-vergunningsplichtige vaste activa Aanloopkosten €
Aanloopverliezen €
Boeterente €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Niet-WTZi/WMG-gefinancierde vaste activa Subtotaal €
Goodwill €
-
241 24
-
217
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
-
1.333 147
- terugname geheel afgeschreven activa .aanschafwaarde .cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2007
Boekwaarde per 1 januari 2007
Licentiekosten €
Overige €
Subtotaal €
Totaal €
241 24
241 24
217
217
1.333 147
1.333 147
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
1.186
-
-
1.186
1.186
-
-
-
-
1.574 171
-
-
1.574 171
1.574 171
-
-
-
-
1.403
-
-
1.403
1.403
-
-
-
Afschrijvingspercentage
10,0%
23
-
-
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.7 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA (GECONSOLIDEERD) 5.1.7.1 WTZi - vergunningsplichtige vaste activa
Grond
Terreinen voorzieningen € €
Gebouwen
Verbouwingen €
Installaties
€
Semi perm. gebouwen €
€
Inventaris Onderhanden Projecten € €
Sub-totaal vergunning €
Totaal €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
2.811
2.038 1.000
88.390 31.718
13.210 1.321
29.340 15.121
44.433 29.265
1.661 1.155
77.935
259.818 79.580
855.564 331.115
Boekwaarde per 1 januari 2007
2.811
1.038
56.672
11.889
14.219
15.168
506
77.935
180.238
524.449
1.804
278 1.352
4.094 2.435
30.169
98
2.076
166
34.541 7.931
94.535 45.326
808 808
131 131
386 386
1.325 1.325
21.552 21.552
1.242 949 293
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
1.221 929 292
-
-98
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
2.811
Boekwaarde per 31 december 2007 Afschrijvingspercentage
-
11 11 -
-
-
-
1.232 940 292
-2.096
-1.074
1.659
-2.076
-166
30.169
26.318
48.916
2.038 1.098
87.169 32.593
13.488 2.673
32.615 16.737
44.302 31.210
1.275 935
108.104
291.802 85.246
927.305 353.940
2.811
940
54.576
10.815
15.878
13.092
340
108.104
206.556
573.365
0,0%
5,0%
2,0%
10,0%
2,5%
5,0%
10,0%
0,0%
24
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.7.2 WTZi - instandhoudings vaste activa
Trekkings Onderhanden rechten Projecten € €
Sub-totaal €
Instand- Onderhanden houdingen Projecten € €
Sub-totaal €
Sub-totaal meldingen €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
5.043 821
5.043 821
30.828 13.183
457
31.285 13.183
36.328 14.004
Boekwaarde per 1 januari 2007
4.222
4.222
17.645
457
18.102
22.324
980 252
494 1.489
-456
38 1.489
1.018 1.741
313 313
313 313
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
223 252
757
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
313 313
-
-
-
-
-
-
-
-29
757
728
-995
-456
-1.451
-723
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
5.266 1.073
757
6.023 1.073
31.009 14.359
1
31.010 14.359
37.033 15.432
Boekwaarde per 31 december 2007
4.193
757
4.950
16.650
1
16.651
21.601
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
Afschrijvingspercentage
5,0%
5,0%
25
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.7.3 WMG gefinancierde vaste activa
Grond
Terreinen voorzieningen € €
Gebouwen €
Semi perm. gebouwen €
Verbouwingen €
Installaties
Inventaris
€
€
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2007
Vervoer middelen €
150.055 72.305 -
-
-
-
-
-
77.750
-
Automati- Onderhanden sering Projecten € €
Sub-totaal WMG €
15.129 7.788
3.086
168.270 80.093
7.341
3.086
88.177
323
23.288 19.935
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
21.205 16.769
1.760 3.166
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
12.084 12.084
1.197 1.197
13.281 13.281
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
-
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-
-
-
-
-
10 9 1
-
-
-
10 9 1
-
4.435
-
-1.406
323
3.352
15.692 9.757
3.409
178.267 86.738
5.935
3.409
91.529
20,0%
0,0%
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2007 Afschrijvingspercentage
159.166 76.981 -
-
-
-
10,0%
26
-
82.185 10,0%
-
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.7.4 Niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Grond
Terreinen voorzieningen € €
Gebouwen
Verbouwingen €
Installaties
Inventaris
€
Semi perm. gebouwen €
€
€
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
9.529
10.651 1.792
204.069 84.026
1.024 614
21.011 6.453
53.691 23.243
53.396 40.078
Boekwaarde per 1 januari 2007
9.529
8.859
120.043
410
14.558
30.448
13.318
72
4.412 5.527
51
1.051
2.177
4.781 4.217
1.306 1.306
2.335 2.335
1.338 1.338
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
1.654 1.654
Vervoer middelen €
-
Automati- Onderhanden sering Projecten € €
-
Sub-totaal niet WTZi/ WMG €
2.289
355.660 156.206
2.289
199.454
2.240
11.433 13.095
6.633 6.633
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-72
-1.115
-51
-1.051
-2.177
564
-
-
2.240
-1.662
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
9.529
10.651 1.864
206.827 87.899
1.024 665
19.705 6.198
51.356 23.085
56.839 42.957
4.529
360.460 162.668
Boekwaarde per 31 december 2007
9.529
8.787
118.928
359
13.507
28.271
13.882
4.529
197.792
0,0%
5,0%
2,0%
5,0%
5,0%
5,0%
10,0%
Afschrijvingspercentage
27
-
-
0,0%
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.7.5 DHAZ- gefinancierde vaste activa
Nieuwbouw gebouwen €
Nieuwbouw Verbouwingen Kleine werken Onderhanden installaties renovaties LTO Projecten € € € €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2007
-
-
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
Sub-totaal DHAZ €
17.369 868
3.192 364
14.927
35.488 1.232
16.501
2.828
14.927
34.256
126 875
14.295 1.749
9.834
24.255 2.624
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
-
-
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-
-749
12.546
9.834
21.631
17.495 1.743
17.487 2.113
24.761
59.743 3.856
15.752
15.374
24.761
55.887
5,0%
10,0%
0,0%
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2007 Afschrijvingspercentage
-
-
28
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.8.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN (GECONSOLIDEERD) Projectgegevens
Investeringen
Goedkeuringen
Toekomstige lasten
t/m 2007 Num-mer Briefnummer PBA-middelen: overgangsprojecten 2371188 2299866 2299866 2370971 2370971 2371188 2375686 2371188 2371188 2430803
Datum
06-05-2003 08-04-2003 08-04-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 20-11-2003
Omschrijving
Nieuwbouw Erasmus MC Nieuwbouw Tranche 1 Gebouw Rochussenstraat Centrale hal Interim entree Interim staftoren Renovatie Thoraxcentrum Facelift H-gebouw Hemodialyse H-gebouw Renovatie Daniel fase 2
WTZi-type
DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun.
subtotaal PBA-middelen: overgangsprojecten PBA-middelen: meldingen 2384621 2087502
02-06-2003 10-07-2000
Verbouwing Dagbehandeling Hematologie Centrale hal Investeringen Havenziekenhuis BV
Melding 2003 Melding 2000
subtotaal PBA-middelen: meldingen Subtotaal PBA-middelen Radiotherapie functie-uitbreiding 2231895
12-11-2001
Bouw bunker 10
Subtotaal radiotherapie functie-uitbreiding
Vergunning
t/m 2006 €
2007 €
onderhanden €
gereed €
Nominaal bedrag €
Aangepaste goedkeuring €
Index €
51.235 1.977 33 4 10.645 9.060 310 4.671
16.799 1.004 24 2.113 103 137 6.086 7.579 97 594
4.090 136 141 -
68.034 1.004 24 16.731 16.639 407 5.265
54.326 455.697 28.511 2.662 5.822 5.624 21.089 21.956 1.519 7.747
82.139 504 975 273 5.526 -
54.326 537.836 28.511 3.166 6.797 5.897 26.615 21.956 1.519 7.747
77.935
34.536
4.367
108.104
604.953
89.417
694.370
993 1.361 -
Jaar van oplevering
2007 2006 2006
Afschrijving €
Rente €
4.090 136 141
3.681 122 127
700 23 24
4.367
3.930
747
144 5
137 5
56 2
457
145 452757
144 5
1 757
993 1.361
457
450
149
758
2.354
-
2.354
149
142
58
78.392
34.986
4.516
108.862
607.307
89.417
696.724
4.516
4.072
805
-
4
4
-
408
4
3
-
-
4
4
-
408
4
3
-
2.289
5.578 272
3.610
4.257 272
3.610
3.430
1.413
2.289
5.850
3.610
4.529
3.610
3.430
1.413
408 -
2006 2006
Investerings bedrag €
2005
408
Middelen niet WTZi/WMG Investeringen O&O Investeringen Havenziekenhuis BV Subtotaal Middelen niet WTZi/WMG
29
-
-
-
2006
Erasmus MC
- geconsolideerd
Projectgegevens
Investeringen
Goedkeuringen
Toekomstige lasten
t/m 2007 Num-mer Briefnummer
Datum
Omschrijving
WTZi-type
Renovatie BA2 poli ambulante zorg Renovatie keuken en restaurant Renovatie H12 staf anesthesie Verbouwing D2 poli kaakchirurgie Verbouwing BA1 poli oogheelkunde Opknappen / verbouwing CA centrale hal Renovatie gebouw SV Verbouwing EE20 Klinische genetica Renovatie spoedeisende hulp Verbouwing poli inw.geneeskunde + MDL Verbouwing tbv MDL-centrale H5m Renovatie H11 OK Uitbreiding kinder-&jeugdpsychiatrie Uitbreiding perinatologisch centrum Plaatsing interimgebouw Ha Renovatie poli kno Vervanging simulator groen radiotherapie Vervanging telefooncentrale: mulitmedia Vervanging telefooncentrale: ICT infra Verplaatsing balie pijnbehandelcentrum Huisvesting PET-scan unit Aanpassing liftbesturing Invoering en uitrol toegangscontrolesyst. Renovatie parkeergarage 1e fase Ruimtenoodleniging MKC en IC-kinderen Infrastruct.aanpass.elektr.installaties
DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2005 DHAZ 2005 DHAZ 2005 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2008 DHAZ 2008 DHAZ 2008 DHAZ 2008
242 1.310 2.904 4 31 250 85 94 2.283 269 330 3 85 69 523 -
95 3 925 520 56 1.363 24 887 459 2.251 75 751 216 887 1.579 758 5 1.964 3.480 2 197 856 425 594 141 168
DHAZ DHAZ DHAZ
1.082 5.363
subtotaal DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken
DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken Renovaties en verbouwingen 246021/HV5673 24-06-2004 246021/HV5673 24-06-2004 246021/HV5673 25-06-2004 246021/HV5673 26-06-2004 246021/HV5673 27-06-2004 246021/HV5673 27-06-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007
t/m 2006 €
2007 €
gereed €
onderhanden €
Nominaal bedrag €
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 -
3 56 4.267 918 459 2.251 325 751 216 972 48 191 2.294 3.483 87 266 1.379 425 594 141 168
108 5.466
6.552
108 1.082 4.277
14.927
24.255
14.421
24.761
41.443
Subtotaal DHAZ-middelen
14.927
24.255
14.421
24.761
Totaal
95.608
65.095
22.551
138.152
Onderhoud : Verv. buispost cytostatica apotheek Onderhoud : Asbestsanering kelder gebouw H Kleine werken 2004 ev
30
5.650 473 1.000 800 300 3.380 5.386 1.400 1.500 2.000 367 1.000 935 2.000 1.460 2.825 340 1.440 960 700 1.000 1.115 795 1.517 1.000 2.100
Index €
Aangepaste goedkeuring €
Afschrijving €
Rente €
90 3 1.048 1.647 27 1.463 2.565 247 -
37 1 199 313 11 278 488 47 -
-
6.552
5.897
1.122
4.309
45.752
14.421
12.987
2.496
41.443
4.309
45.752
14.421
12.987
2.496
649.158
93.726
742.884
22.551
20.492
4.714
1.240 860 1.009
2006 2006 2007 2007
Investerings bedrag €
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 -
1.200
5.650 473 1.000 800 300 3.380 5.386 2.600 1.500 2.000 367 1.000 935 2.000 1.460 2.825 340 2.680 1.820 700 2.009 1.115 795 1.517 1.000 2.100
Jaar van oplevering
2006
2007 2007 2007
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.8.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN Projectgegevens Num-mer Briefnummer PBA-middelen: overgangsprojecten 2370971 2370971 2371188
Datum
06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003
Omschrijving
Centrale hal Interim entree Interim staftoren
Investeringen WTZi-type
DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun.
subtotaal PBA-middelen: overgangsprojecten PBA-middelen: meldingen 2384621 2087502
02-06-2003 10-07-2000
Activa-post
WTZi €
4.367
Verbouwing Dagbehandeling Hematologie Centrale hal
Melding 2003 Melding 2000
Subtotaal PBA-middelen
12-11-2001
Bouw bunker 10
DHAZ €
Overige €
Totaal €
4.090 136 141 -
-
-
144 5
subtotaal PBA-middelen: meldingen
Radiotherapie functie-uitbreiding 2231895
WMG €
Toekomstige lasten Afschrijving RenteWTZi kosten € €
4.090 136 141
3.681 122 127
700 23 24
4.367
3.930
747
144 5
137 5
56 2
149
-
-
-
149
142
58
4.516
-
-
-
4.516
4.072
805
4
3
-
-
4
3
-
3.610 708 20 598 16 93
3.610 708 20 598 16 93 1.035 260
3.430
1.413
5.045
6.340
3.430
1.413
Vergunning
4
Subtotaal radiotherapie functie-uitbreiding
4
-
-
Middelen niet WTZi/WMG Investeringen O&O 3e Ok Zusterhuis Kinderhaven Verhuizing directie Brandveiligheid Assemblagekeuken Stiltecentrum & vergaderrruimte Subtotaal Middelen niet WTZi/WMG
1.035 260 1.295
31
-
-
Erasmus MC
- geconsolideerd
Projectgegevens Num-mer Briefnummer
Datum
Omschrijving
Investeringen WTZi-type
Activa-post
WTZi €
WMG €
DHAZ €
Overige €
Toekomstige lasten Afschrijving RenteWTZi kosten € €
Totaal €
DHAZ-middelen: nieuwbouw Overgangsprojecten nieuwbouw geheel verantwoord bij PBA.
-
subtotaal DHAZ-middelen: nieuwbouw DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken 246021/HV5673 24-06-2004 246021/HV5673 24-06-2004 246021/HV5673 25-06-2004 246021/HV5673 26-06-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006
-
Renovatie BA2 poli ambulante zorg Renovatie keuken en restaurant Renovatie H12 staf anesthesie Verbouwing D2 poli kaakchirurgie Renovatie gebouw SV Plaatsing interimgebouw Ha Renovatie poli kno Vervanging simulator groen radiother. Kleine werken 2004 ev
-
DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2005 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ
-
-
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 6.552
-
-
-
-
-
-
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 6.552
90 3 1.048 1.647 27 1.463 2.565 247 5.897
37 1 199 313 11 278 488 47 1.122
subtotaal DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken
-
-
14.421
-
14.421
12.987
2.496
Subtotaal DHAZ-middelen
-
-
14.421
-
14.421
12.987
2.496
5.815
-
14.421
5.045
25.281
20.492
4.714
Totaal
32
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.8.3 TOELICHTING DHAZ Projectgegevens Omschrijving
PBA-middelen: overgangsprojecten Isolatiekamer TBC Apotheek (nieuwbouw + verbouw) Chirurgische dagbehandeling Verbouw verpleegafdelingen Thorax Nieuwbouw Erasmus MC Nieuwbouw Tranche 1 Gebouw Rochussenstraat Centrale hal Interim entree Interim staftoren Renovatie Thoraxcentrum Facelift H-gebouw Hemodialyse H-gebouw Renovatie Daniel fase 2 Subtotaal PBA-middelen: overgangsprojecten
uitgegeven t/m 2003
overgangsbudget
4.056 3.155 2.260 6.332
2004 t/m 2006 DHAZ DHAZ gemeld besteed
overgangsbudget besteed
136.100
14 1.228 272 728 293
208 42.903
DHAZ besteed
2008 DHAZ gemeld
overgangsbudget besteed
DHAZ besteed
DHAZ besteed
4.264 3.155 2.260 66.034 1.004 24 4.090 6.864 6.623 16.731 16.639 407 5.265
-
-
133.360
-
-
-
-
-
-
-
-
-
22.550
15.008
18.425
136.100
80.399
-
-
34.536
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
13.350
9.541
4.600
5.467
13.350
9.541
-
4.600
5.467
-
4.600
-
-
22.550
15.008
DHAZ-middelen: nieuwbouw n.v.t. Subtotaal DHAZ-middelen: nieuwbouw
cumulatief DHAZ gemeld
overgangsbudget besteed
16.799 1.004 24 2.113 103 137 6.086 7.579 97 594
1.963 5.533 6.214 9.917 8.767 310 4.584
87
2007 DHAZ gemeld
overgangsbudget besteed
DHAZ-middelen: instandhouding DHAZ kleine werken DHAZ kleine werken subtotaal DHAZ kleine werken
-
-
-
-
-
-
-
-
-
DHAZ groot onderhoud DHAZ groot onderhoud subtotaal DHAZ groot onderhoud
6.397
DHAZ huur DHAZ huur subtotaal DHAZ huur
4.600
-
2.500
108
-
2.500
-
-
11.397
108
6.397
-
-
2.500
108
-
2.500
-
-
11.397
108
900
416
-
450
301
-
450
-
1.800
717
900
416
-
450
301
-
450
-
1.800
717
33
-
Erasmus MC
- geconsolideerd
Projectgegevens Omschrijving
uitgegeven t/m 2003
overgangsbudget
2004 t/m 2006 DHAZ DHAZ gemeld besteed
overgangsbudget besteed
DHAZ meldingsprojecten Renovatie BA2 poli ambulante zorg Renovatie keuken en restaurant Bouw paviljoen verdreven zkh-functies Renovatie H12 staf anesthesie Verbouwing D2 poli kaakchirurgie Verbouwing BA1 poli oogheelkunde Opknappen / verbouwing CA centrale hal Renovatie gebouw SV Verbouwing EE20 Klinische genetica Renovatie spoedeisende hulp Verbouwing poli inw.geneeskunde + MDL Verbouwing tbv MDL-centrale H5m Renovatie H11 OK Uitbreiding kinder- & jeugdpsychiatrie Uitbreiding perinatologisch centrum Renovatie Sophia Renovatie Psychiatrie Plaatsing interimgebouw Ha Inrichting entreegebouw Renovatie poli kno Herhuisvesting BHV/BIL Vervanging simulator groen radiotherapie Vervanging telefooncentrale: mulitmedia Vervanging telefooncentrale: ICT infra Verplaatsing balie pijnbehandelcentrum Huisvesting PET-scan unit Aanpassing liftbesturing Opbouw / interimvoorziening Thorax Vervanging stralingsapparaat JUNO Aanpassing poli neurologie en balie SB Inrichting pand Bovendijk Verhuiskosten UWV Invoering en uitrol toegangscontrolesyst. Renovatie parkeergarage 1e fase Inrichting isotopenafdeling Ruimtenoodleniging MKC en IC-kinderen Infrastruct.aanpass.elektr.installaties subtotaal DHAZ meldingsprojecten
6.100 645 3.673 1.357 1.418 679 3.155 5.386 2.800 700 500 267
2007 DHAZ gemeld
overgangsbudget besteed
5.519 468 1.474 242 1.310 2.904 5.370 31
250
114 115
94 449 2.283 96 269 330 3 85 69 523 2.332 738 240 604 179
2008 DHAZ gemeld
overgangsbudget besteed
95 3
-357 -618 -379 225
360
925 520 56 1.363 24 887 459 2.250 75 751 216 887 1.579
1.372
758
211
50 1.440 960 586 1.000 1.000 2.332
5 1.964 3.480 2 197 856
2.040 1.360 -700 1.441 733
100 700 1.233 1.000 422 2.000
329
795 1.517 2.000 1.000 2.100
141 168 -
-
30.438
25.947
cumulatief DHAZ gemeld
overgangsbudget besteed
922 900 970
425 594
-
DHAZ besteed
-450 -173
-1.400 800 1.500 100 1.000 935 2.000
85
1.100 566 1.453 120 290
DHAZ besteed
-
12.283
18.680
-
21.073
-
DHAZ besteed
-
5.650 472 3.673 1.000 1.722 1.200 4.350 5.386 1.400 1.600 2.700 1.600 2.000 1.357 4.000 1.789 566 3.036 120 340 3.480 2.320 2.441 1.848 2.332 795 1.517 2.000 1.000 2.100
5.614 471 1.474 1.167 1.830 56 4.267 5.394 918 459 2.250 325 751 216 972 1.673 449 3.041 96 274 2.294 3.483 87 266 1.379 2.332 738 240 604 179 425 594 141 168
-
63.794
44.627
Subtotaal DHAZ-middelen: instandhouding Totalen DHAZ
-
-
-
51.085
35.904
-
19.833
24.556
-
28.623
-
-
99.541
60.460
18.425
136.100
80.399
51.085
35.904
34.536
19.833
24.556
-
28.623
-
133.360
99.541
60.460
34
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.8.4 Verantwoording DHAZ OCW 13.350 28.823
Toegekende middelen 2007 Saldo oude jaren Indexering oude jaren over VWS deel Totaal DHAZ-middelen
Bestedingen DHAZ-nieuwbouw DHAZ-verbouwingen DHAZ-renovaties DHAZ-kleine werken DHAZ-lange termijn onderhoud DHAZ-onderhanden werken DHAZ-huur Totaal DHAZ-bestedingen
Saldo DHAZ-middelen ultimo 2007
42.173
VWS 40.050 86.468 8.018 134.536
Totaal 53.400 115.291 8.018 176.709
1.967
5.902
1.638
4.914
2.458 75 6.138
7.375 226 18.417
0 7.869 0 6.552 0 9.833 301 24.555
36.035
116.119
152.154
Verklaring saldo DHAZ-middelen ultimo 2007 Nieuwbouw De middelen die zijn gereserveerd voor de nieuwbouwprojecten in het DHAZ-kader zullen worden aangewend op het moment dat de gereserveerde PBA-middelen zijn uitgeput. De verwachting is dat het DHAZ-nieuwbouwkader in 2008 wordt aangewend. De totale omvang van de investering voor tranche 1 van de nieuwbouw zal circa € 500 miljoen bedragen, met een looptijd tot 2014. Inmiddels is de vergunning voor tranche 1 ontvangen. Instandhouding Tot en met de melding voor het jaar 2007 is voor € 42 miljoen aan verbouwingsprojecten gemeld. Hierop is tot en met 2007 reeds € 44 miljoen uitgegeven. De totale melding kleine werken bedraagt tot en met het jaar 2007 € 18,4 miljoen tegenover een uitgegeven bedrag van € 22,5 miljoen. Aan kleine werken is € 6,5 miljoen geactiveerd in 2007. Ten behoeve van groot onderhoud is reeds € 8,9 miljoen gemeld tot en met 2007. In 2007 zijn enkele projecten gestart en zijn voor het eerst uitgaven onder deze post gedaan.
35
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.9 Overzicht langlopende schulden ultimo 2007
Leninggever
Datum
Hoofdsom
Totale looptijd
€ NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG Fortis Bank NV NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG Fortis Bank NV ASN Bank NV NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG OPTAS NV OPTAS NV Rabobank NV BNG NV BNG ING Bank van Lanschot St. ABP
12-01-1994 12-01-1994 30-06-1994 21-12-1994 23-10-1995 25-01-1996 25-10-2007 01-07-2004 31-12-1997 17-04-2001 01-07-2002 01-07-2002 01-08-2002 01-08-2002 30-12-2004 25-10-2007 02-05-2007 31-03-2005 31-03-2005 01-10-2002 01-09-2005 02-05-2007 02-05-2007 29-07-1966 29-07-1966 22-04-1994 16-06-2003 01-09-2003 31-10-2005 31-10-2005 01-01-1996
9.076 9.076 22.689 10.437 16.336 11.798 20.000 1.317 2.269 11.344 8.500 9.000 7.500 8.000 10.000 14.000 21.000 10.000 12.500 17.000 50.000 18.000 17.000 318 45 4.415 862 1.080 3.100 2.600 1.361
Soort lening
Resteren-de Nieuwe Restschuld Werke- Restschuld Aflossing in Rest-schuld looptijd in lijke 31 december leningen in 31 december 2007 over 5 jaar jaren eind rente 2006 2007 2007 2007 %
20 20 20 20 20 20 20 10 9 10 8 7 6 9 2 10 10 2 5 2 2 20 10 40 40 28 19 17 8 8 40
3,959% 3,959% 4,426% 3,060% 2,971% 6,640% 4,645% 3,800% 5,720% 4,900% 4,680% 4,570% 4,270% 4,540% 2,470% 4,510% 4,355% 2,734% 3,309% 4,225% 2,420% 4,484% 4,368% 6,000% 7,000% 4,105% 3,655% 4,170% 3,165% 3,230% 5,500%
€
€
€
€
€
4.841 4.841 13.614 6.261 10.345 7.866 1.055 252 5.673 4.249 3.428 2.188 4.222 1.250 10.000 12.500 10.200 50.000 10 3 2.524 726 889 2.700 2.100 80
20.000 14.000 21.000 18.000 17.000 -
605 605 757 347 544 787 132 252 1.135 1.062 1.286 1.250 889 1.250 1.050 10.000 1.700 50.000 450 850 10 3 159 45 63 400 400 80
4.236 4.236 12.857 5.914 9.801 7.079 20.000 923 4.538 3.187 2.142 938 3.333 14.000 19.950 12.500 8.500 0 17.550 16.150 2.365 681 826 2.300 1.700 -
1.210 1.210 9.076 4.175 7.079 3.146 15.000 263 7.000 9.450 13.050 7.650 1.577 454 508 300 -
161.817
90.000
76.111
175.706
81.148
36
Aflossingswijze
Aflossing 2008
Gestelde zekerheden
€ 7 7 7 7 8 14 20 7 4 3 2 1 4 10 10 2 5 5 2 20 10
15 15 13 6 5
lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair einde einde lineair einde lineair lineair annuïteit annuïteit lineair lineair lineair lineair lineair annuïteit
605 605 756 348 545 786 1.000 132 1.134 1.063 1.286 938 888 1.400 2.100 1.700 900 1.700 158 45 64 400 400 18.953
hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek
borgstelling borgstelling borgstelling borgstelling borgstelling pari passu pari passu borgstelling
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING 5.1.10.1 GECONSOLIDEERDE GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2007 SEGMENT - Erasmus MC Zorg Ref.
2007 €
2006 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
16
601.116
561.617
DBC opbrengsten B-segment
17
11.497
12.544
Rijksbijdrage
18
46.551
45.143
Niet gebudgetteerde zorgprestaties
19
4.868
4.977
Overige bedrijfsopbrengsten
20
Som der bedrijfsopbrengsten
76.589
36.322
740.621
660.603
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
21
431.549
408.762
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
22
31.546
28.617
Overige bedrijfskosten
23
256.215
210.685
Som der bedrijfslasten
719.310
648.064
BEDRIJFSRESULTAAT
21.311
12.539
-7.760
-7.831
13.551
4.708
Financiële baten en lasten
24
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Buitengewone baten en lasten Belastingen Aandeel derden in groepsresultaat
-270 -
RESULTAAT BOEKJAAR
-
13.281
4.708
2007 €
2006 €
177573 1.44014.465
4.342 774 2 -674 264
13.421
4.708
RESULTAATSBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:
Reserve aanvaardbare kosten Reserve deelnemingen Bestemmingsreserve afschrijving inventaris Bestemmingsreserve revolving fund Bestemmingsreserve overige
37
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10.2 GECONSOLIDEERDE GESEGMENTEERDE RESULTATENREKENING OVER 2007 SEGMENT - Erasmus MC O&O Ref.
2007 €
2006 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Rijksbijdrage
18
94.584
87.855
Overige bedrijfsopbrengsten
20
96.775
84.406
191.359
172.261
Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
21
119.529
112.722
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
22
5.668
4.705
Overige bedrijfskosten
23
54.949
49.958
Som der bedrijfslasten
180.146
167.385
BEDRIJFSRESULTAAT
11.213
4.876
1.616
3.227
12.829
8.103
-17 -1
26 13
12.811
8.142
Het resultaat is als volgt verdeeld:
2007 €
2006 €
Reserves O&O Reserves iBMG Reserve deelnemingen
9.791 638 2.382
2.346 754 5.042
12.811
8.142
Financiële baten en lasten
24
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING Belastingen Aandeel derden in groepsresultaat RESULTAAT BOEKJAAR
RESULTAATSBESTEMMING
5.1.10.3 AANSLUITING TOTAAL RESULTAAT MET RESULTAAT SEGMENTEN 2007 €
2006 €
SEGMENT - Erasmus MC Zorg SEGMENT - Erasmus MC O&O
13.281 12.811
4.708 8.142
Resultaat volgens geconsolideerde resultatenrekening
26.092
12.850
38
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING BATEN 16. Wettelijk budget aanvaardbare kosten € Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Mutaties op grond van: Productieafspraken verslagjaar Productierealisatie Lokale productiegebonden component Afschrijvingskosten dubieuze debiteuren Schoning artskosten en restcorrectie i.v.m. B-segment
2007 €
€
561.663
10.730 1.599 290 -
528.035
7.417 1.334 -741 -1.753 12.619
Uitbreiding erkenning en toelating Loonkosten specialisten Materiële kosten specialisten Aios uitbreiding Overheveling aios naar opleidingsfonds
2006 €
1.475
6.257 2.623 68 3.675
-38.569 -37.094
Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten
7.656 2.306 6.238
6.366 2.756 2.875 207
16.200 Beleidsmaatregelen overheid: Aanpassing parameterwaarden Vergoeding ivm lastenverzwaring agv basisverzekering Demogroei academische component Convenantkorting (incl. academische component) Opleidingsplaatsen
-454 -4.485 -246
Nacalculeerbare kapitaalslasten Afschrijvingen Overige mutaties ingevolge toepasselijke systematiek Arbeidsmarktbeleid Stollingsfactoren Dure geneesmiddelen Weesgeneesmiddelen Samenwerkingsverbanden Klinische genetica Scholingsmiddelen Nachtelijke inzet MMT's Incidentele middelen ICT en AO/IC Adherentie Correctie voor B-segment DBC's Diversen Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 2007 Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
39
5.838 2.087 3.746 516 -3.592 -1
-5.185
2.756
1.751
1.914 -59 1.432 2.383 6.255 -95 918 -61 -355 -43 102 20
1.568 -5 18.663 -413 2.007 -36 919 108 -36 39 22.814
10.497
572.768
561.663
28.348
-46
601.116
561.617
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING BATEN 17. DBC opbrengsten B-segment De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
opbrengsten B-segment mutatie onderhanden werk B-segment
11.797 -300
11.115 1.429
Totaal
11.497
12.544
Toelichting De opbrengsten B-segment betreft de gedeclareerde DBC-opbrengsten uit het B-segment plus de mutatie in het onderhanden werk van het B-segment.
18. Rijksbijdrage De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
72.837 84.600
70.138 78.688
16.302
15.828
141.135
132.998
62.680 11.094 4.962 2.200 910 982 1.376 14.267 98.471 5.249 103.720
60.469 10.886 5.517 2.200 698 559 761 11.659 92.749 4.541 97.290
9.136
9.436
94.584
87.854
De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Zorgprestaties tussen instellingen Overige zorgprestaties
3.402 1.466
3.713 1.264
Totaal
4.868
4.977
rijksbijdrage werkplaatsfunctie AZ conform opgave rijksbijdrage onderwijs en onderzoek conform opgave Af: (vooruit)ontvangen kapitaalslasten gedoteerd aan egalisatierekening afschrijvingen Totaal
Opbouw rijksbijdrage O&O Basisbedrag rijksbijdrage AM-taken Compensatie medisch specialisten Rijksbijdrage werkplaatsfunctie Rijksbijdrage VWS t.b.v. AIO's Loon-, prijsbijstelling, afrekeningen en rente Stimuleringsregelingen Numerus fixus Bij: rijksbijdrage iBMG Af:
(vooruit)ontvangen kapitaalslasten gedoteerd aan egalisatierekening afschrijvingen
Rijksbijdrage O&O, opgenomen in de resultatenrekening
19. Toelichting niet-gebudgetteerde zorgprestaties
40
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING BATEN 20. Toelichting overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt :
Overige dienstverlening: opbrengsten uit opleidingen, parkeren, restaurants en overige diensten Overige opbrengsten: EMF, projectmatig doorberekende personeelskosten, niet projectmatig andere opbrengsten, subsidies en bijdragen Totaal
2007 €
2006 €
11.919
9.746
69.479 13.002 78.964
67.800 6.534 36.648
173.364
120.728
De toename van de andere opbrengsten, subsidies en bijdragen wordt met name veroorzaakt door de onder dit hoofd opgenomen subsidie opleidingsfonds groot € 38,5 miljoen. Tot en met 2006 maakte deze deel uit van het WTG-budget.
LASTEN 21. Personeelskosten De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremie Andere personeelskosten Sub-totaal Personeel niet in loondienst
425.667 40.619 49.617 21.071 536.974 14.104
404.267 35.782 48.950 18.574 507.573 13.912
Totaal personeelskosten
551.078
521.485
Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: Zorg O&O
7.284 1.861
7.286 1.761
Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van fulltime eenheden
9.145
9.047
Toelichting De toename van de personeelskosten met € 29,6 miljoen is als volgt: x € 1 mln. 4,4 6,0 11,0 21,4 0,7 4,6 0,2
Toename van de bezetting met 98 fte's Stijging door mutatie verlofurenverplichting Stijging door schaaldoorloop en CAO-maatregelen Totaal mutatie lonen & salarissen Hogere pensioenpremie door meer FTE's Mutaties voorz. Sociaal beleid Overige mutaties, per saldo Hogere andere personeelskosten door o.a. - scholingsprogramma zorgprofessional - stijging kosten kinderopvang - overige, per saldo Hogere kosten personeel n.i.l. Totaal mutatie personeelskosten
0,4 -1,5 3,6 0,2 29,6
41
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING LASTEN 22. Afschrijving immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Nacalculeerbare afschrijvingen: - materiële vaste activa
10.555
8.788
Overige afschrijvingen: - immateriële vaste activa - materiële vaste activa
147 34.771
32.126
Sub-totaal afschrijvingen
45.473
40.914
Dotatie/vrijval egalisatierekening afschrijvingen instandhouding
-8.259
-7.592
Totaal afschrijvingen
37.214
33.322
Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - verloopoverzichten materiële vaste activa
2007 €
Afschrijving immateriële vaste activa Afschrijving WTZi - vergunningsplichtige vaste activa Afschrijving WTZi - meldingsplichtige vaste activa Afschrijving WMG gefinancierde vaste activa Afschrijving niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa Afschrijving DHAZ- bekostigde vaste activa
147 7.931 1.741 19.935 13.095 2.624
Totaal afschrijvingen volgens verloopoverzichten
45.473
Totaal afschrijvingen resultatenrekening (exclusief dotatie/vrijval egalisatierekening afschrijving)
45.473
23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt-, onderwijs- en onderzoekgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen
27.146 60.069 171.821 31.872 5.753 14.773
26.967 65.396 133.962 24.463 5.072 4.782
Totaal bedrijfskosten
311.434
260.642
De daling van de algemene kosten is grotendeels te wijten aan de afwaardering van investering die het Erasmus MC vorig jaar heeft gedaan in Seedfund. Een initiatief van het ErasmusMC, gemeente Rotterdam en de Rabobank om kapitaal te verschaffen aan startende ondernemingen die activiteiten verrichten op het gebied van zorg en onderzoek en onderwijs. Vorig jaar was hier € 4 miljoen meegemoeid. In 2006 is voor het eerst een reservering gemaakt voor de effecten van de Hoogervorst-korting. Deze kortingsmaatregel heeft een relatie met maatregelen uit het verleden en op basis hiervan is besloten om de gevolgen hiervan reeds in 2006 te voorzien. In 2007 heeft een herrekening plaatsgevonden, op basis hiervan is het bedrag verhoogd met € 1,3 miljoen.
42
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING LASTEN De stijging van de kosten bij patiënt-, onderwijs- en onderzoekgebonden kosten is vooral te wijten aan de stijging van het gebruik van dure geneesmiddelen, het effect hiervan was € 21 miljoen. Daarnaast zijn meer patiënten behandeld waarvoor bloedproducten zijn gebruikt, de stijging hierdoor bedroeg € 1,5 miljoen. In 2007 zijn eveneens extra uitgaven gedaan in verband met de aanschaf medische apparatuur ten behoeve van de onderzoek. Deze kosten zijn gefinancierd door externe financiers en maken inmiddels deel uit van de Onderhanden Werken positie. De kosten van voorzieningen zijn aanzienlijk gestegen, de oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat diverse verbouwingsprojecten zeer waarschijnlijk duurder gaan uitvallen door tegenvallers in de bouw. Hierdoor zal waarschijnlijk een overschrijding optreden van de bouwbegroting, deze overschrijding wordt opgevangen door nu reeds een voorziening te vormen.
24. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Rentebaten Resultaat deelnemingen Waardeverandering financiële vaste activa en effecten Overige opbrengsten financiële vaste activa en effecten Sub-totaal financiële baten
889 140 -113 916
2.690 100 2.790
Rentelasten Sub-totaal financiële lasten
-7.060 -7.060
-7.395 -7.395
Totaal financiële baten en lasten
-6.144
-4.605
De post opgenomen onder resultaat uit deelnemingen heeft te maken met de verkoop van diverse deelnemingen
43
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING 25. Bezoldiging bestuurders en toezichthouders Welke bestuursmodel is van toepassing op uw 1. Eindverantwoordelijke Raad van Bestuur met Raad van Toezicht organisatie? Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie? 5. Drie- of meerhoofdig collegiaal
De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2007 is als volgt: H.A. Büller
H.A.P. Pols
C.M. Insinger
F.G.A. van der meché
01-01-2005
01-10-2006
01-05-2005
01-03-2001
Ja
Ja
Ja
Nee
Naam 1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? 3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? 5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? 6 Wat is de aard van de (arbeids)overeen- komst? 7 Welke salarisregeling is toegepast? 8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage) 9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, 10 Waarvan verkoop verlofuren 11 Waarvan nabetalingen voorgaande jaren 12 Bruto-onkostenvergoeding 13 Werkgeversbijdrage sociale lasten 14 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU 15 Ontslagvergoeding 16 Variabele beloning 17 Totaal inkomen (9+12 t/m 16) 18 Cataloguswaarde auto van de zaak 19 Eigen bijdrage auto van de zaak
16-07-2007 Ja
44
Nee
Nee
Nee
12 1 5 100% 205.402
1 5 100% 191.139
1 5 100% 168.600
1 5 100% 75.683
1.990 4.240 33.423
1.990 3.666 28.441
1.990 3.539 25.867
829 692 12.797
30.750 275.805
16.585 241.821
24.750 224.746 43.734
90.001
Erasmus MC
- geconsolideerd
5.1.10 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE RESULTATENREKENING A.A. Westerlaken
C. Hoogendoorn
Naam 1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? 3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? 5 Hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar? 6 Wat is de aard van de (arbeids)overeen- komst? 7 Welke salarisregeling is toegepast? 8 Wat is de deeltijdfactor? (percentage) 9 Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, 10 Waarvan verkoop verlofuren 11 Waarvan nabetalingen voorgaande jaren 12 Bruto-onkostenvergoeding 13 Werkgeversbijdrage sociale lasten 14 Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU 15 Ontslagvergoeding 16 Variabele beloning 17 Totaal inkomen (9+12 t/m 16) 18 Cataloguswaarde auto van de zaak 19 Eigen bijdrage auto van de zaak
01-11-2007 Ja
Nee 01-03-2000
Nee
Nee
1 5 100% 30.167
5
8.890
332 594 4.400
391 2
35.493
9.283
Het beloningsbeleid van de Raad van Toezicht heeft tot doel om goede kandidaten voor een bestuursfunctie aan te trekken, deze bestuursleden te motiveren en voor het Erasmus MC te behouden. De beloning dient dus concurrerend te zijn met wat voor posities van vergelijkbare complexiteit, omvang en verantwoordelijkheid wordt geboden. Het vaste bruto salaris wordt conform het voorgaande vastgesteld en, zo nodig aangepast. De Raad van Toezicht hecht aan een variabele beloning om leden van de Raad van Bestuur gezamenlijk en individueel te belonen voor het behalen van vooraf vastgestelde doelstellingen en/of verrichten van bijzondere prestaties. Deze variabele beloning bedraagt maximaal 20% van het vaste salaris. In de variabele beloning wordt zowel de collectieve prestatie als de individuele prestatie in aanmerking genomen. Deze prestaties worden gemeten aan de hand van de bereikte toetsbare doelstellingen, zoals gespreid opgenomen in het Jaarverslag.
De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2007 is als volgt:
naam
functie
J.H. Schraven J.M. Bensing F.W.H. Emster T.J. Heeren F.B.M. Sanders W.A.F.G. Vermeend
Voorzitter Lid Lid Lid Lid Lid
2007 bezoldiging 14.521 6.050 7.260 1.210 7.260 7.260
Totaal
43.561
45
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.11 ENKELVOUDIGE BALANS per 31 december 2007
Ref.
31-dec-07 €
31-dec-06 €
1 2
552.197 18.713 570.910
505.052 19.647 524.699
3 4 5 6 7
25.613 43.046 201.770 4.390 274.819
24.570 140.792 181.285 24.236 370.883
845.729
895.582
31-dec-07 €
31-dec-06 €
3.344 99.473 28.608 131.425
3.344 74.647 27.342 105.333
ACTIVA
Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk uit hoofde van DBC's Vorderingen en overlopende activa Vorderingen uit hoofde van financieringstekort Liquide middelen Totaal vlottende activa
Totaal activa
Ref. PASSIVA
Eigen vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
8
Egalisatierekening afschrijving
9
203.924
195.567
Voorzieningen
10
68.524
49.087
Langlopende schulden
11
149.948
140.578
Kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Overige kortlopende schulden en overlopende passiva
6 12
79.017 212.891
156.807 248.210
845.729
895.582
Totaal Passiva
46
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.12 ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING OVER 2007
Ref.
2007 €
2006 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
16
565.066
528.059
DBC opbrengsten B-segment
17
7.804
9.183
Rijksbijdrage
18
141.135
132.998
Niet gebudgetteerde zorgprestaties
19
5.200
4.977
Overige bedrijfsopbrengsten
20
Som der bedrijfsopbrengsten
159.999
109.083
879.204
784.300
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
21
522.104
495.045
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
22
34.496
30.958
Overige bedrijfskosten
23
292.941
244.034
Som der bedrijfslasten
849.541
770.037
BEDRIJFSRESULTAAT
29.663
14.263
-3.571
-1.413
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING
26.092
12.850
RESULTAAT BOEKJAAR
26.092
12.850
2007 €
2006 €
-177 9.791 638 2.955 -1.440 14.325
4.342 2.346 754 5.816 2 -674 264
26.092
12.850
Financiële baten en lasten
24
RESULTAATSBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:
Reserve aanvaardbare kosten Reserves O&O Reserves iBMG Reserve deelnemingen Bestemmingsreserve afschrijving inventaris Bestemmingsreserve Revolving Fund Bestemmingsreserve overige
47
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.13 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING ENKELVOUDIGE JAARREKENING
Voor de grondslagen van de waardering en resultaatbepaling wordt verwezen naar de geconsolideerde grondslagen.
48
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS ACTIVA 1. Materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Grond Terreinvoorzieningen Gebouwen Semi permanente gebouwen Verbouwingen Installaties Onderhanden projecten Instandhouding Inventaris Automatisering
12.179 9.727 166.818 11.174 58.413 40.728 140.532 15.998 91.856 4.772
12.179 9.897 170.168 12.299 45.918 44.948 98.694 17.276 87.777 5.896
Totaal materiële vaste activa
552.197
505.052
2007 €
2006 €
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: afschrijvingen
505.052 90.193 43.048
457.338 86.513 38.799
Boekwaarde per 31 december
552.197
505.052
Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven :
Op pagina 59 en verder zijn specificaties opgenomen van het verloop per soort activa. De specificatie van de projecten in uitvoering wordt toegelicht op pagina 64. Bedragen in het kader van nieuwbouw en 'overlevingsprojecten' bedragen in 2007 € 34,4 miljoen. Deze investeringen worden bekostigd uit de gereserveerde PBA-middelen plus het nieuwbouwkader DHAZ. Aan instandhoudingsprojecten die nog vallen onder de oude meldingsregeling kleine werken is in 2007 € 0,3 miljoen besteed. In het kader van DHAZ-instandhouding is in 2007 € 24,3 miljoen besteed. Aan projecten in het Korte Termijn Huisvestingsplan O&O is in 2007 € 5,6 miljoen uitgegeven. met betrekking tot nieuwbouw- en instandhoudingsprojecten is op balansdatum voor ruim € 15 miljoen opgedragen waarvoor nog werkzaamheden moeten worden gedaan en facturen voor moeten worden ontvangen. Wijziging bekostiging kapitaallasten en aanpassing Regeling verslaggeving WTZi en Richtlijn 655 Zorginstellingen Met de brieven van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) van 13 juni 2007 (kenmerk CZ/TSZ/2771129) en 9 juli 2007 (kenmerk MC-U-2783995) en de wijziging van het Uitvoeringsbesluit WTZi van 13 december 2007 zijn belangrijke wijzigingen in de regelgeving rondom zorgvastgoed en de bekostiging van vaste activa aangekondigd. Per 1 januari 2008 is het bouwregime voor ziekenhuizen afgeschaft; hierdoor ontstaat meer vrijheid in bouwen, maar tevens zal de garantie van het Ministerie van VWS op de vergoeding van afschrijvingen en rentelasten vervallen, naar verwachting met ingang van boekjaar 2009. Het risico van de dekking van kapitaallasten van het vastgoed ligt daardoor geheel bij de zorginstellingen.
Richtlijn 655 Zorginstellingen is begin 2008 en met ingang van boekjaar 2007 aangepast aan het vervallen van het bouwregime en de voorgenomen wijzigingen in de bekostiging van de kapitaallasten van het vastgoed per 1 januari 2009. Door de wijziging van de bekostigingssystematiek komt een einde aan verwerking en waardering van vaste activa (met name vastgoed) op grond van de bekostigingsvoorschriften. De verwerking en waardering van vaste activa zal in de toekomst volledig volgens de algemene verslaggevingsregels van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving plaatsvinden. Voor de jaarrekening 2007 zijn voor de immateriële en materiële vaste activa in alinea 309 tot en met 315 van RJ 655 de effecten opgenomen.
49
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS ACTIVA Immateriële vaste activa Onder de immateriële vaste activa kunnen tot en met 2006 posten zijn opgenomen die door het vervallen van de integrale vergoeding voor afschrijvingslasten niet langer voor verwerking in de balans in aanmerking komen. Voor zover in 2008 of latere jaren nog specifieke vergoedingen worden ontvangen, zijn deze eind 2007 als vordering opgenomen onder de financiële vaste activa en vorderingen. Posten als bouwrente, plankosten en enkele overige posten zijn toegevoegd aan de materiële vaste activa, voor zover zij hiervoor in aanmerking komen. Posten die niet langer voor activering in aanmerking komen, met een boekwaarde van € 0,6 miljoen, zijn als afschrijvingskosten ten laste van de resultatenrekening 2007 gebracht. Materiële vaste activa Het vervallen van het stelsel van bekostiging waarbij een integrale vergoeding voor de werkelijke afschrijvingskosten van vaste activa was opgenomen, kan ook gevolgen hebben voor de waardering van de materiële vaste activa. Het vervallen van het stelsel van bekostiging kan worden aangemerkt als een aanwijzing voor de aanwezigheid van een bijzondere waardevermindering overeenkomstig hoofdstuk 121 Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa. Door de onzekerheid over de toekomstige bekostigingssystematiek is het nog niet mogelijk om vast te stellen of sprake is van een bijzondere waardevermindering ultimo 2007. Vanwege de landelijke onzekerheden over de hoogte van de toekomstige opbrengsten en het ontbreken van een uniform kader van ervaringsnormen voor bijvoorbeeld een bedrijfswaardeberekening is, overeenkomstig RL 655 Zorginstellingen, de boekwaarde van de Materiële vaste activa ad € 552 miljoen per 31 december 2007 ongewijzigd. De werkelijke waarde is echter niet eenduidig te bepalen en kan van de boekwaarde afwijken. In samenhang met het niet aanpassen van de boekwaarde van de (instandhoudings)investeringen, is ook de waardering van de egalisatierekening afschrijving instandhouding met een saldo ad € 204 miljoen per 31 december 2007 niet aangepast.
2. Financiële vaste activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
6.660 1.900 9.107 1.046
6.763 1.900 1.544 8.921 519
18.713
19.647
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Boekwaarde per 1 januari 2007 Bij: kapitaalstorting Bij: verstrekte leningen Bij: waardevermeerderingen Bij: resultaat deelnemingen Af: dividend uitkeringen Af: ontvangen aflossing leningen
19.647 983 680 75 2.955 -3.871 -1.756
14.099 162 2.052 148 5.816 -681 -1.949
Boekwaarde per 31 december 2007
18.713
19.647
Lening Erasmus MC Holding BV Lening Havenziekenhuis BV Vordering op Erasmus Universiteit Rotterdam Deelnemingen Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt :
Lening Erasmus MC Holding BV: De transactie inzake de feitelijke overdracht van de aandelen in de dochter BV’s van EUR Holding BV naar Erasmus MC Holding BV is ultimo 2003 afgewikkeld door middel van een lening die aan Erasmus MC Holding BV is verstrekt. Over de lening wordt door Erasmus MC geen rente in rekening gebracht. Vordering op Erasmus Universiteit Rotterdam: In het kader van de integratie tussen AZR en medische faculteit is door de Erasmus Universiteit een bedrag aan middelen toegekend aan Erasmus MC dat in vijf jaarlijkse termijnen wordt overgemaakt (te beginnen op 1 januari 2003).
50
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS ACTIVA Deelnemingen: Dit betreft het zichtbare intrinsieke vermogen conform de geconsolideerde balansen van Erasmus MC Holding BV en Havenziekenhuis BV
Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen: Naam en rechtsvorm en woonplaats rechtspersoon
Verschaft kapitaal
Kapitaalbelang (in %)
Eigen vermogen €
Resultaat €
100% 100%
7.460 1.612
2.243 712
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Medische- en hulpmiddelen Apotheek Onderhanden werk inzake EMF-onderzoek
1.757 2.659 21.197
1.452 2.597 20.521
Totaal voorraden
25.613
24.570
180.554 156.557 2.800
156.633 133.312 2.800
21.197
20.521
31-dec-07 €
31-dec-06 €
126.655 2.520 86.129
228.173 2.821 90.202
43.046
140.792
Kernactiviteit
Rechtstreekse kapitaalbelangen >= 20%: Erasmus MC Holding B.V. Onderzoek Havenziekenhuis B.V. Ziekenhuis
18 18
3. Voorraden De specificatie is als volgt :
Toelichting: - Onderhanden werk inzake EMF-onderzoek kostprijs Af: gefactureerde/ontvangen bedragen Af: voorziening Totaal onderhanden werk inzake EMF-onderzoek
4. Onderhanden werk uit hoofde van DBC's De specificatie is als volgt :
Onderhanden werk DBC's A-segment Onderhanden werk DBC's B-segment Af: ontvangen voorschotten A-segment Af: ontvangen voorschotten B-segment Af: voorziening Totaal onderhanden werk DBC's
De waardering van het onderhanden werk uit hoofde van de DBC-systematiek. Tot en met 2006 waren zowel de aan de per balansdatum openstaande DBC’s gekoppelde verrichtingen als de per balansdatum nog niet gekoppelde verrichtingen zijn gewaardeerd tegen de landelijk bepaalde (gemiddelde) kostprijzen verhoogd met het verrekenpercentage ten tijde van de opening van de betreffende DBC. Met ingang van 2007 is alleen rekening gehouden met de openstaande DBC's per ultimo boekjaar. De niet gekoppelde verrichtingen zijn niet meer meegenomen vanwege het feit dat niet bekend is welke DBC's hieraan gekoppeld zijn en de uiterste termijn waar binnen de DBC's gedeclareerd moet zijn, niet gerealiseerd kan worden.
51
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS ACTIVA 5. Vorderingen en overlopende activa De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Vorderingen op debiteuren Vorderingen op groepsmaatschappijen Overige vorderingen: Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Overige overlopende activa
185.040 7.320
168.068 5.988
3.500 739 5.171
3.933 940 2.356
Totaal vorderingen en overlopende activa
201.770
181.285
Voorziening dubieuze posten Aan het eind van het boekjaar is wegens geraamde oninbaarheid van debiteuren een voorziening gevormd van € 6 miljoen, waarvan € 4,8 miljoen betrekking heeft op debiteuren patiëntenzorg en € 1,2 miljoen overige debiteuren. In 2006 waren deze bedragen als volgt, € 6,0 miljoen in totaal. Waarvan € 5,7 miljoen betrekking heeft op debiteuren patiëntenzorg en € 0,2 miljoen overige debiteuren. Mede als gevolg van verlenen van zorg aan onverzekerde patiënten ontstaat jaarlijks een verlies op debiteuren. De door zorgverzekeraars toegekende vergoeding in het budget is structureel onvoldoende om jaarlijks het verlies op zorgdebiteuren te dekken. In het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten was hiervoor in 2007 € 2,0 miljoen vergoeding opgenomen. In 2006 bedroeg dit bedrag € 1,7 miljoen.
6. Nog in tarieven te verrekenen financieringsoverschot en/of tekort
Saldo per 1 januari
t/m 2004 €
2005 €
2006 €
-30.495
25.692
-152.004
2007 €
totaal € -156.807
Financieringsverschil boekjaar Correcties voorgaande jaren Betalingen/ontvangsten Sub-totaal mutatie boekjaar
21.994
5.555
50.241
21.994
5.555
0
50.241
50.241 27.549 0 77.790
Saldo per 31 december
-8.501
31.247
-152.004
50.241
-79.017
Stadium van vaststelling
C
C/A
A
A
a= interne berekening b= overeenstemming met zorgverzekeraars c= definitieve vaststelling NZa
52
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS ACTIVA Specificatie financieringsverschil in het boekjaar
2007 €
2006 €
537.517 141
528.105 137
96.195 351.901 47.454 497 93.000 -12.894 12.783 -101.519
101.517 314.678 43.525 693 98.687 25.738 -10.658 106.066
50.241
-152.004
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Bankrekeningen Kassen
4.368 22
24.090 146
Totaal liquide middelen
4.390
24.236
Wettelijk budget aanvaardbare kosten Kassiersfunctie inzake Nederlandse Groeistichting Vergoedingen ter dekking van het wettelijk budget: Academische component Opbrengsten DBC A-segment inclusief toeslagen Honorarium specialisten in loondienst Kapitaalslasten DBC B-segment Overige opbrengsten Correctie dekking voorgaand jaar Nog te factureren DBC A-segment Onderhanden werk DBC A-segment Totaal financieringsverschil
7. Liquide middelen De specificatie is als volgt :
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van het Erasmus MC
53
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS PASSIVA 8. Eigen vermogen De specificatie is als volgt :
Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal eigen vermogen
31-dec-07 €
31-dec-06 €
3.344 99.473 28.608 131.425
3.344 74.647 27.342 105.333
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-07 €
Kapitaal Saldo per 01-jan-07 €
Het verloop is als volgt weer te geven:
Kapitaal
Resultaatbestemming €
3.344
-
-
3.344
3.344
-
-
3.344
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het verloop is als volgt weer te geven: Reserve aanvaardbare kosten: Reserve aanvaardbare kosten/saldo budget onderwijs en onderzoek Afdelingsreserves Bestemmingsreserves: Reserve afschrijving inventaris
Saldo per 01-jan-07 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-07 €
-10.856 61.818
-1.623 11.875
47.186 -44.813
34.707 28.880
-41
14.377
14.418
Bestemmingsreserves: Erasmus MC - revolving fund Overige
-
5.441 3.826
-1.440 14.326
3.182 -3.826
7.183 14.326
74.647
23.138
1.688
99.473
Saldo per 01-jan-07 €
Resultaatbestemming €
Overige mutaties €
Saldo per 31-dec-07 €
Algemene reserve Bestemmingsfondsen Reserve deelnemingen
196 11.329 15.817
2.954
-1.688
196 11.329 17.083
Totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
27.342
2.954
-1.688
28.608
Totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
Niet collectief gefinancierd vrij vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:
54
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS PASSIVA 9. Egalisatierekening afschrijvingen Saldo per 01-jan-07 €
Dotatie
Onttrekking
€
€
Saldo per 31-dec-07 €
instandhoudingsinvesteringen vooruitontvangen kapitaalslasten OCW investeringssubsidies á fonds perdu
9.074 60.889 125.604
1.436 16.302 1106
1.427 3.661 5.399
9.083 73.530 121.311
Totaal egalisatierekening afschrijvingen
195.567
18.844
10.487
203.924
Het verloop is als volgt weer te geven :
2007 €
2006 €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij : investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar
4.355 -
4.355 -
Beschikbare investeringsruimte 31 december
4.355
4.355
Het verloop is als volgt weer te geven:
Verloopoverzicht investeringsruimte instandhoudingsinvesteringen
Tot en met 2003 werd jaarlijks een – niet geïndexeerd – investeringsbudget voor instandhoudingsinvesteringen toegekend van € 2,3 miljoen voor zogenaamde ‘kleine werken’. De dotatie betreffende afschrijvings- en rentevergoeding vloeit voort uit deze toekenning en zal op enig moment stoppen. Tevens worden hieronder middelen gereserveerd ten behoeve van het korte termijn huisvestingsplan O&O. Onttrekkingen zijn de werkelijke afschrijvings- en rentelasten van geactiveerde bouwprojecten. Voor een uitgebreide uiteenzetting wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans.
Verloopoverzicht investeringsruimte vooruitontvangen kapitaalslasten OCW Het verloop is als volgt weer te geven:
2007 €
2006 €
Nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Bij : investeringsruimte verslagjaar Af: investeringen verslagjaar
61.080 22.751 7.161
52.685 22.390 13.995
Beschikbare investeringsruimte 31 december
76.670
61.080
Gemelde lopende investeringsprojecten leggen het volgende beslag op de beschikbare investeringsruimte
46.888
De resterende ruimte is gereserveerd voor bouwprojecten, zoals renovatie hoogbouw en nieuwbouwinvesteringen op de langere termijn. De werkzaamheden zijn nog niet gestart, maar zijn in het Lange Termijn Huisvestingsplan opgenomen. Voor een uitgebreide uiteenzetting wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans.
Investeringssubsidies á fonds perdu Tegenover het saldo van investeringssubsidies á fonds perdu staat de boekwaarde van gebouwen en installaties. Hierin is geen ruimte voorzien. Voor een uitgebreide uiteenzetting wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans.
55
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS PASSIVA 10. Voorzieningen Saldo per 01-jan-07 €
Dotatie
Onttrekking
€
€
Saldo per 31-dec-07 €
Sociaal Beleid Egalisatievoorziening onderhoud Voorziening bouwrisico's
28.382 18.705 2.000
11.617 10.080 12.210
8.323 6.147 -
31.676 22.638 14.210
Totaal voorzieningen
49.087
33.907
14.470
68.524
Het verloop is als volgt weer te geven:
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: 31-dec-07 Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
17.611 50.913 2.429
Toelichting sociaal beleid
Wachtgelden Lifetime variant VUT-60 Reorganisatievoorziening Jubileumvoorziening Arbeidsongeschiktheid en overige
Saldo per 01-jan-07 € 8.572 1.963 7.654 4.476 3.200 2.517
Dotatie
Onttrekking
€ 6.938 18 2.833 1.828
€ 4.931 190 2.337 515 350
Saldo per 31-dec-07 € 10.579 1.791 8.150 3.961 3.200 3.995
28.382
11.617
8.323
31.676
Sociaal Beleid De toelichting op de voorziening sociaal beleid is uitvoerig beschreven bij de geconsolideerde balans. Egalisatievoorzieningonderhoud Onder dit hoofd zijn ook verantwoord de middelen uit : de (oude) PBA-systematiek en de (nieuwe) DHAZ-systematiek voor onderhoud van gebouwen: de rijksbijdrage O&O voor de renovatie van de hoogbouw faculteitsgebouw. De egalisatievoorziening onderhoud is bedoeld om de kosten van periodieke, meerjarig en geplande onderhoudsuitgaven gelijkmatig over de jaren te verdelen. De benodigde bedragen van zowel de O&O als de Zorg bekostigde gebouwen worden gebaseerd op een lange termijn onderhoudsplanning. Voorziening bouwrisico's In 2007 is gebleken dat op een aantal bouwprojecten onvoorziene extra kosten gemaakt moeten worden als gevolg van asbestsanering en extra begeleidingskosten door deze vertraging. Met deze extra activiteiten is een bedrag gemoeid van € 12 miljoen. In verband met het gewijzigde beleid inzake de bekostiging van Materiële Vaste Activa is besloten deze voorlopige overschrijding reeds te voorzien. In overleg met de adviseurs van de Directie Huisvesting zal worden onderzocht of deze overschrijding alsnog kan worden geclaimd bij college Bouw, daarnaast zal men er alles aan doen om de overschrijding te reduceren in het verdere traject.
56
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS PASSIVA 11. Langlopende schulden De specificatie is als volgt :
31-dec-07 €
31-dec-06 €
Schulden aan kredietinstellingen
149.948
140.578
Totaal langlopende schulden
149.948
140.578
2007 €
2006 €
Stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen
152.785 90.000 74.951
168.899 16.114
Stand per 31 december
167.834
152.785
17.886
12.207
149.948
140.578
17.886 149.948 78.309
12.207 140.578 33.603
Het verloop van de schulden aan kredietinstellingen is als volgt weer te geven:
Af: aflossingsverplichting komend boekjaar Stand langlopende schulden per 31 december
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jaar), aflossingsverplichtingen Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jaar) (balanspost) Hiervan langlopend (> 5 jaar)
Als zekerheid voor de zes leningen afgesloten in verband met de nieuwbouw Erasmus MC-Sophia is door het ziekenhuis een notariële onherroepelijke volmacht verstrekt voor het vestigen van een eerste hypotheek in hoofdsom maximaal groot € 79,4 miljoen. Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar bijlage overzicht langlopende leningen. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
57
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.14 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE BALANS PASSIVA 12. Overige kortlopende schulden en overlopende passiva De specificatie is als volgt :
Schulden aan kredietinstellingen Crediteuren Aflossingsverplichtingen langlopende leningen Belastingen en sociale premies Schulden terzake pensioenen Nog te betalen salarissen en overige personeelskosten Vakantiegeld Vakantiedagen Overige schulden: Schulden aan groepsmaatschappijen Nog te betalen kosten Vooruitontvangen bedragen Overige passiva Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
31-dec-07 €
31-dec-06 €
34.882 48.505 17.886 17.053 6.739 1.578 17.363 15.073
85.000 37.580 12.207 17.908 6.498 4.659 16.472 11.815
4.868 4.010 29.907 15.027 212.891
4.798 2.442 24.506 24.325 248.210
Toelichting: De kredietlimiet bij bankinstellingen in rekening-courant bedraagt in totaal € 80,4 miljoen. Daarvoor zijn geen zekerheden gevraagd.
13. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Op basis van RJ 225 kan voor de kosten van de gedifferentieerde premie in de WAO, veroorzaakt door de instroom in het verleden (voor einde boekjaar) een voorziening worden gevormd. Een andere mogelijkheid is om dit als niet uit de balans blijkende verplichting toe te lichten. Het Erasmus MC heeft er op basis van een bestendige gedragslijn voor gekozen om deze post niet als voorziening op te nemen in de balans. In het kader van personeelsbeloning is er aan een beperkte groep personen binnen de Erasmus MC een lease auto te beschikking gesteld. Deze verplichting is te splitsen in een kortlopend deel van € 0,1 miljoen en een langlopend deel van € 0,2 miljoen. Binnen het Erasmus MC is ten behoeve van een buitenlocatie een MRI-scan geleast. De kortlopende termijn verplichting uit hoofde van dit contract is € 0,2 miljoen de langlopende verplichting bedraagt € 0,3 miljoen. Uit hoofde van aangegane huurcontracten heeft het Erasmus MC een verplichting uit staan € 1,7 miljoen. De contracten hebben betrekking op kantoorruimte, opslag en parkeerruimte. Ingediende claims Het Erasmus MC is betrokken bij enkele lopende rechtsgedingen, gedeeltelijk verband houdend met medische aansprakelijkheid. Bij het opmaken van de jaarrekening was nog geen zicht op daaruit voortvloeiende verplichtingen. De rechtsgedingen worden gedekt door afgesloten verzekeringen, onder aftrek van een eigen risico. Het Erasmus MC heeft zich contractueel verplicht gesteld het Ronald MacDonald huis over te nemen tegen de dan geldende marktwaarde, indien de exploitatie door de Ronald MacDonald Stichting niet meer kan worden uitgeoefend.
58
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.15 MUTATIEOVERZICHT MATERIËLE VASTE ACTIVA (ENKELVOUDIG) 5.1.15.1 WTZi - vergunningsplichtige vaste activa
Grond
Terreinen voorzieningen € €
Gebouwen
Verbouwingen €
Installaties
€
Semi perm. gebouwen €
€
Inventaris Onderhanden Projecten € €
Sub-totaal vergunning €
Totaal €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
2.650
2.038 1.000
74.423 23.569
13.210 1.321
24.833 12.802
40.869 26.369
1.661 1.155
77.935
237.619 66.216
810.486 305.434
Boekwaarde per 1 januari 2007
2.650
1.038
50.854
11.889
12.031
14.500
506
77.935
171.403
505.052
1.539
278 1.352
4.094 2.345
30.169
98
2.043
166
34.541 7.543
90.193 43.048
808 808
131 131
386 386
1.325 1.325
21.551 21.551
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-98
-1.539
-1.074
1.749
-2.043
-166
30.169
26.998
47.145
-
-
-
-
-
-
-
-
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
2.650
2.038 1.098
74.423 25.108
13.488 2.673
28.119 14.339
40.738 28.281
1.275 935
108.104
270.835 72.434
879.128 326.931
Boekwaarde per 31 december 2007
2.650
940
49.315
10.815
13.780
12.457
340
108.104
198.401
552.197
Afschrijvingspercentage
0,0%
5,0%
2,0%
10,0%
5,0%
5,0%
10,0%
0,0%
59
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.15.2 WTZi - instandhoudings vaste activa
Trekkings Onderhanden rechten Projecten € €
Sub-totaal €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2007
-
-
-
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
-
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-
-
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
Afschrijvingspercentage
-
-
-
Sub-totaal €
Sub-totaal meldingen €
28.081 10.805
457
28.538 10.805
28.538 10.805
17.276
457
17.733
17.733
149 1.427
-456
-307 1.427
-307 1.427
313 313
313 313
313 313
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
Boekwaarde per 31 december 2007
Instand- Onderhanden houdingen Projecten € €
-
-
-
-
-1.278
-456
-1.734
-1.734
27.917 11.919
1
27.918 11.919
27.918 11.919
15.998
1
15.999
15.999
5,0%
0,0%
60
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.15.3 WMG gefinancierde vaste activa
Grond
Terreinen voorzieningen € €
Gebouwen €
Semi perm. gebouwen €
Verbouwingen €
Installaties
Inventaris
€
€
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2007
Vervoer middelen €
140.731 66.599 -
-
-
-
-
-
74.132
-
Automati- Onderhanden sering Projecten € €
10.957 5.061
3.086
154.774 71.660
5.896
3.086
83.114
323
21.621 18.528
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
19.963 16.069
1.335 2.459
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
12.084 12.084
1.197 1.197
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
-
-
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-
-
-
-
-
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2007
3.894
-
148.610 70.584 -
-
-
-
-
Afschrijvingspercentage
-
78.026 10,0%
61
-
Sub-totaal WMG €
-
13.281 13.281
-
-
-1.124
323
3.093
11.095 6.323
3.409
163.114 76.907
4.772
3.409
86.207
20,0%
0,0%
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.15.4 Niet WTZi/WMG gefinancierde vaste activa
Grond
Terreinen voorzieningen € €
Gebouwen
Verbouwingen €
Installaties
Inventaris
€
Semi perm. gebouwen €
€
€
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
9.529
10.651 1.792
203.270 83.956
1.024 614
21.011 6.453
53.691 23.243
52.602 39.463
Boekwaarde per 1 januari 2007
9.529
8.859
119.314
410
14.558
30.448
13.139
72
3.610 5.421
51
1.051
2.177
4.505 4.154
1.306 1.306
2.335 2.335
1.337 1.337
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen - terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen
1.654 1.654
- desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-72
-1.811
-51
-1.051
-2.177
351
-
-
-
-
-
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen
9.529
10.651 1.864
205.226 87.723
1.024 665
19.705 6.198
51.356 23.085
55.770 42.280
Boekwaarde per 31 december 2007
9.529
8.787
117.503
359
13.507
28.271
13.490
Afschrijvingspercentage
0,0%
5,0%
2,0%
5,0%
5,0%
5,0%
10,0%
62
Vervoer middelen €
-
Automati- Onderhanden sering Projecten € €
-
Sub-totaal niet WTZi/ WMG €
2.289
354.067 155.521
2.289
198.546
1.968
10.083 12.926
6.632 6.632
-
-
-
-
-
-
-
-
1.968
-2.843
4.257
357.518 161.815
4.257
195.703
0,0%
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.15.5 DHAZ- gefinancierde vaste activa
Nieuwbouw gebouwen €
Nieuwbouw Verbouwingen kleine werken Onderhanden installaties renovaties LTO Projecten € € € €
Stand per 1 januari 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2007
-
-
Mutaties in het boekjaar - investeringen - afschrijvingen
Sub-totaal DHAZ €
17.369 868
3.192 364
14.927
35.488 1.232
16.501
2.828
14.927
34.256
126 875
14.295 1.749
9.834
24.255 2.624
- terugname geheel afgeschreven activa aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen - desinvesteringen aanschafwaarde cumulatieve afschrijvingen per saldo
-
-
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
-
-
Stand per 31 december 2007 - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2007 Afschrijvingspercentage
-
-
-
-
-
-
-749
12.546
9.834
21.631
17.495 1.743
17.487 2.113
24.761
59.743 3.856
15.752
15.374
24.761
55.887
5,0%
10,0%
0,0%
63
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.16.1 SPECIFICATIE ULTIMO BOEKJAAR ONDERHANDEN PROJECTEN (ENKELVOUDIG) Projectgegevens
Investeringen
Goedkeuringen
Toekomstige lasten
t/m 2007 Num-mer Briefnummer PBA-middelen: overgangsprojecten 2371188 2299866 2299866 2370971 2370971 2371188 2375686 2371188 2371188 2430803
Datum
06-05-2003 08-04-2003 08-04-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 06-05-2003 20-11-2003
Omschrijving
Nieuwbouw Erasmus MC Nieuwbouw Tranche 1 Gebouw Rochussenstraat Centrale hal Interim entree Interim staftoren Renovatie Thoraxcentrum Facelift H-gebouw Hemodialyse H-gebouw Renovatie Daniel fase 2
WTZi-type
DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun.
subtotaal PBA-middelen: overgangsprojecten PBA-middelen: meldingen 2384621 2087502
02-06-2003 Verbouwing Dagbehandeling Hematologie 10-07-2000 Centrale hal
Melding 2003 Melding 2000
subtotaal PBA-middelen: meldingen Subtotaal PBA-middelen Radiotherapie functie-uitbreiding 2231895
12-11-2001 Bouw bunker 10
Subtotaal radiotherapie functie-uitbreiding
Vergunning
t/m 2006 €
2007 €
gereed €
onder-handen €
Nominaal bedrag €
Aangepaste goedkeuring €
Index €
Jaar van Inves-terings ople-vering bedrag €
51.235 1.977 33 4 10.645 9.060 310 4.671
16.799 1.004 24 2.113 103 137 6.086 7.579 97 594
4.090 136 141 -
68.034 1.004 24 16.731 16.639 407 5.265
54.326 455.697 28.511 2.662 5.822 5.624 21.089 21.956 1.519 7.747
82.139 504 975 273 5.526 -
54.326 537.836 28.511 3.166 6.797 5.897 26.615 21.956 1.519 7.747
77.935
34.536
4.367
108.104
604.953
89.417
694.370
457
145 -452
144 5
1 -
993 1.361
993 1.361
2007 2006 2006
2006 2006
Afschrijving €
Rente €
4.090 136 141
3.681 122 127
700 23 24
4.367
3.930
747
144 5
137 5
56 2
457
-307
149
1
2.354
-
2.354
149
142
58
78.392
34.229
4.516
108.105
607.307
89.417
696.724
4.516
4.072
805
-
4
4
-
408
4
3
-
-
4
4
-
408
4
3
-
2.289
5.578
3.610
4.257
3.610
3.430
1.413
2.289
5.578
3.610
4.257
3.610
3.430
1.413
408 -
2005
408
Middelen niet WTZi/WMG Investeringen O&O Subtotaal Middelen niet WTZi/WMG
64
-
-
-
2006
Erasmus MC
- enkelvoudig
Projectgegevens
Investeringen
Goedkeuringen
Toekomstige lasten
t/m 2007 Num-mer Briefnummer
Datum
WTZi-type
Renovatie BA2 poli ambulante zorg Renovatie keuken en restaurant Renovatie H12 staf anesthesie Verbouwing D2 poli kaakchirurgie Verbouwing BA1 poli oogheelkunde Opknappen / verbouwing CA centrale hal Renovatie gebouw SV Verbouwing EE20 Klinische genetica Renovatie spoedeisende hulp Verbouwing poli inw.geneeskunde + MDL Verbouwing tbv MDL-centrale H5m Renovatie H11 OK Uitbreiding kinder-&jeugdpsychiatrie Uitbreiding perinatologisch centrum Plaatsing interimgebouw Ha Renovatie poli kno Vervanging simulator groen radiotherapie Vervanging telefooncentrale: mulitmedia Vervanging telefooncentrale: ICT infra Verplaatsing balie pijnbehandelcentrum Huisvesting PET-scan unit Aanpassing liftbesturing Invoering en uitrol toegangscontrolesyst. Renovatie parkeergarage 1e fase Ruimtenoodleniging MKC en IC-kinderen Infrastruct.aanpass.elektr.installaties
DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2005 DHAZ 2005 DHAZ 2005 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2008 DHAZ 2008 DHAZ 2008 DHAZ 2008
242 1.310 2.904 4 31 250 85 94 2.283 269 330 3 85 69 523 -
95 3 925 520 56 1.363 24 887 459 2.251 75 751 216 887 1.579 758 5 1.964 3.480 2 197 856 425 594 141 168
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 -
3 56 4.267 918 459 2.251 325 751 216 972 48 191 2.294 3.483 87 266 1.379 425 594 141 168
DHAZ DHAZ DHAZ
1.082 5.363
108 5.466
6.552
108 1.082 4.277
subtotaal DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken
14.927
24.255
14.421
24.761
41.443
Subtotaal DHAZ-middelen
14.927
24.255
14.421
24.761
41.443
Totaal
95.608
64.066
22.551
137.123
649.158
DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken Renovaties en verbouwingen 246021/HV5673 24-06-2004 246021/HV5673 24-06-2004 246021/HV5673 25-06-2004 246021/HV5673 26-06-2004 246021/HV5673 27-06-2004 246021/HV5673 27-06-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007 HV\22566RvB\281.680 23-11-2007
Onderhoud : Verv. buispost cytostatica apotheek Onderhoud : Asbestsanering kelder gebouw H Kleine werken 2004 ev
t/m 2006 €
2007 €
gereed €
65
onder-handen €
Nominaal bedrag €
Omschrijving
5.650 473 1.000 800 300 3.380 5.386 1.400 1.500 2.000 367 1.000 935 2.000 1.460 2.825 340 1.440 960 700 1.000 1.115 795 1.517 1.000 2.100
Index €
Aangepaste goedkeuring €
Jaar van Inves-terings ople-vering bedrag €
Rente €
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 -
90 3 1.048 1.647 27 1.463 2.565 247 -
37 1 199 313 11 278 488 47 -
-
6.552
5.897
1.122
4.309
45.752
14.421
12.987
2.496
4.309
45.752
14.421
12.987
2.496
93.726
742.884
22.551
20.492
4.714
1.200
1.240 860 1.009
5.650 473 1.000 800 300 3.380 5.386 2.600 1.500 2.000 367 1.000 935 2.000 1.460 2.825 340 2.680 1.820 700 2.009 1.115 795 1.517 1.000 2.100
Afschrijving €
2006 2006 2007 2007
2006
2007 2007 2007
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.16.2 SPECIFICATIE IN HET BOEKJAAR GEREED GEKOMEN PROJECTEN Projectgegevens Num-mer Briefnummer
Datum
Omschrijving
PBA-middelen: overgangsprojecten 2370971 06-05-2003 Centrale hal 2370971 06-05-2003 Interim entree 2371188 06-05-2003 Interim staftoren
Investeringen WTZi-type
DHAZ/vergun. DHAZ/vergun. DHAZ/vergun.
subtotaal PBA-middelen: overgangsprojecten PBA-middelen: meldingen 2384621 2087502
WTZi €
WMG €
02-06-2003 Verbouwing Dagbehandeling Hematologie 10-07-2000 Centrale hal
Melding 2003 Melding 2000
Subtotaal PBA-middelen
12-11-2001 Bouw bunker 10
Subtotaal radiotherapie functie-uitbreiding
Vergunning
DHAZ €
Overige €
-
-
Toekomstige lasten Rentekosten €
Totaal €
4.090 136 141 4.367
subtotaal PBA-middelen: meldingen
Radiotherapie functie-uitbreiding 2231895
Activa-post
-
144 5
Afschrijving WTZi €
4.090 136 141
3.681 122 127
700 23 24
4.367
3.930
747
144 5
137 5
56 2
149
-
-
-
149
142
58
4.516
0
0
0
4.516
4.072
805
4
3
-
4
-
-
-
4
3
-
-
-
-
4
Middelen niet WTZi/WMG Investeringen O&O Subtotaal Middelen niet WTZi/WMG
66
3.610
3.610
3.430
1.413
3.610
3.610
3.430
1.413
Erasmus MC
- enkelvoudig
Projectgegevens Num-mer Briefnummer
Datum
Omschrijving
Investeringen WTZi-type
Activa-post
WTZi €
WMG €
DHAZ €
Overige €
Toekomstige lasten Rentekosten €
Totaal €
Afschrijving WTZi €
DHAZ-middelen: nieuwbouw -
Overgangsprojecten nieuwbouw geheel verantwoord bij PBA. subtotaal DHAZ-middelen: nieuwbouw DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken 246021/HV5673 24-06-2004 Renovatie BA2 poli ambulante zorg 246021/HV5673 24-06-2004 Renovatie keuken en restaurant 246021/HV5673 25-06-2004 Renovatie H12 staf anesthesie 246021/HV5673 26-06-2004 Verbouwing D2 poli kaakchirurgie 251972/FvdM/HV5687 23-11-2004 Renovatie gebouw SV HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 Plaatsing interimgebouw Ha HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 Renovatie poli kno HV\15670RvB\268.315 29-03-2006 Vervanging simulator groen radiotherapie Kleine werken 2004 ev
-
-
-
-
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 6.552
DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2004 DHAZ 2005 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ 2006 DHAZ
-
-
-
-
-
-
95 3 1.164 1.830 28 1.625 2.850 274 6.552
90 3 1.048 1.647 27 1.463 2.565 247 5.897
37 1 199 313 11 278 488 47 1.122
subtotaal DHAZ-middelen: instandhouding en kleine werken
-
-
14.421
-
14.421
12.987
2.496
Subtotaal DHAZ-middelen
-
-
14.421
-
14.421
12.987
2.496
4.520
-
14.421
3.610
22.551
20.492
4.714
Totaal
Voor de toelichting op de DHAZ-middelen wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans.
67
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.17 Overzicht langlopende schulden ultimo 2007
Leninggever
Datum
Hoofdsom
Totale looptijd
€ NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG Fortis Bank NV NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG Fortis Bank NV ASN Bank NV NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG NV BNG
12-01-1994 12-01-1994 30-06-1994 21-12-1994 23-10-1995 25-01-1996 25-10-2007 01-07-2004 31-12-1997 17-04-2001 01-07-2002 01-07-2002 01-08-2002 01-08-2002 30-12-2004 25-10-2007 02-05-2007 31-03-2005 31-03-2005 01-10-2002 01-09-2005 02-05-2007 02-05-2007
9.076 9.076 22.689 10.437 16.336 11.798 20.000 1.317 2.269 11.344 8.500 9.000 7.500 8.000 10.000 14.000 21.000 10.000 12.500 17.000 50.000 18.000 17.000
Soort lening
Resteren-de Werke- Restschuld Nieuwe Restschuld Aflossing in Rest-schuld looptijd in lijke 31 december leningen in 31 december 2007 over 5 jaar jaren eind rente 2006 2007 2007 2007 %
20 20 20 20 20 20 20 10 9 10 8 7 6 9 2 10 10 2 5 2 2 20 10
3,959% 3,959% 4,426% 3,060% 2,971% 6,640% 4,645% 3,800% 5,720% 4,900% 4,680% 4,570% 4,270% 4,540% 2,470% 4,510% 4,355% 2,734% 3,309% 4,225% 2,420% 4,484% 4,368%
€
€
4.841 4.841 13.614 6.261 10.345 7.866 1.055 252 5.673 4.249 3.428 2.188 4.222 1.250 10.000 12.500 10.200 50.000 -
20.000 14.000 21.000 18.000 17.000
152.785
90.000
68
€
€
€
1.700 50.000 450 850
4.236 4.236 12.857 5.914 9.801 7.079 20.000 923 4.538 3.187 2.142 938 3.333 14.000 19.950 12.500 8.500 17.550 16.150
1.210 1.210 9.076 4.175 7.079 3.146 15.000 263 7.000 9.450 13.050 7.650
74.951
167.834
78.309
605 605 757 347 544 787 132 252 1.135 1.062 1.286 1.250 889 1.250 1.050 10.000
Aflossingswijze
AflosGestelde zekerheden sing 2008 €
7 7 7 7 8 14 20 7 4 3 2 1 4 10 10 2 5 5 2 20 10
lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair einde einde lineair einde lineair lineair
605 605 756 348 545 786 1.000 132 1.134 1.063 1.286 938 888 1.400 2.100 1.700 900 1.700 17.886
hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek hypotheek
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.18 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING 5.1.18.1 GESEGMENTEERDE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING OVER 2007 SEGMENT - Erasmus MC Zorg Ref.
2007 €
2006 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidie
16
565.066
528.059
DBC opbrengsten B-segment
17
7.804
9.183
Rijksbijdrage
18
46.551
45.143
Niet gebudgetteerde zorgprestaties
19
5.200
4.977
Overige bedrijfsopbrengsten
20
Som der bedrijfsopbrengsten
72.814
33.160
697.435
620.522
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
21
405.883
384.737
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
22
28.891
26.311
Overige bedrijfskosten
23
242.474
198.211
Som der bedrijfslasten
677.248
609.259
BEDRIJFSRESULTAAT
20.187
11.263
-6.906
-6.555
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING
13.281
4.708
RESULTAAT BOEKJAAR
13.281
4.708
2007 €
2006 €
-177 573 -1.440 14.325
4.342 774 2 -674 264
13.281
4.708
Financiële baten en lasten
24
RESULTAATSBESTEMMING Het resultaat is als volgt verdeeld:
Reserve aanvaardbare kosten Reserve deelnemingen Bestemmingsreserve afschrijving inventaris Bestemmingsreserve Revolving Fund Bestemmingsreserve overige
69
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.18.2 GESEGMENTEERDE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING OVER 2007 SEGMENT - Erasmus MC O&O Ref.
2007 €
2006 €
BEDRIJFSOPBRENGSTEN: Rijksbijdrage
18
94.584
87.855
Overige bedrijfsopbrengsten
20
87.185
75.923
181.769
163.778
Som der bedrijfsopbrengsten
BEDRIJFSLASTEN: Personeelskosten
21
116.221
110.308
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
22
5.605
4.647
Overige bedrijfskosten
23
50.467
45.823
Som der bedrijfslasten
172.293
160.778
BEDRIJFSRESULTAAT
9.476
3.000
3.335
5.142
RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING
12.811
8.142
RESULTAAT BOEKJAAR
12.811
8.142
Het resultaat is als volgt verdeeld:
2007 €
2006 €
Reserves O&O Reserves iBMG Reserve deelnemingen
9.791 638 2.382
2.346 754 5.042
12.811
8.142
Financiële baten en lasten
24
RESULTAATSBESTEMMING
5.1.18.3 AANSLUITING TOTAAL RESULTAAT MET RESULTAAT SEGMENTEN 2007 €
2006 €
SEGMENT - Erasmus MC Zorg SEGMENT - Erasmus MC O&O
13.281 12.811
4.708 8.142
Resultaat volgens enkelvoudige resultatenrekening
26.092
12.850
70
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.18 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING BATEN 16. Wettelijk budget aanvaardbare kosten € Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Mutaties op grond van: Productieafspraken verslagjaar Productierealisatie Lokale productiegebonden component Afschrijvingskosten dubieuze debiteuren Schoning artskosten en restcorrectie i.v.m. B-segment
2007 €
€
528.105
9.639 1.599 290 -
494.462
6.671 1.334 -741 -1.753 11.528
Uitbreiding erkenning en toelating Loonkosten specialisten Materiële kosten specialisten Aios uitbreiding Overheveling aios naar opleidingsfonds
1.201 -38.569
5.511 2.623 68 4.223
-37.368 Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Overheidsbijdrage in de arbeidskostenontwikkeling Prijsindexatie materiële kosten Groei normatieve kapitaalslasten
7.147 2.165 6.216
6.914 2.576 2.652 206
15.528 Beleidsmaatregelen overheid: Aanpassing parameterwaarden Vergoeding ivm lastenverzwaring agv basisverzekering Demogroei academische component Convenantkorting (incl. academische component)
-4.485
Nacalculeerbare kapitaalslasten Afschrijvingen Overige mutaties ingevolge toepasselijke systematiek Arbeidsmarktbeleid Stollingsfactoren Dure geneesmiddelen Weesgeneesmiddelen Samenwerkingsverbanden Klinische genetica Scholingsmiddelen Nachtelijke inzet MMT's Incidentele middelen ICT en AO/IC Adherentie Correctie voor B-segment DBC's
Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
71
5.434 2.562 3.746 516 -3.592
-4.485
3.232
1.434
2.075
1.568 -5 18.663 -413 2.007 -36 919 108 -36
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 2007
2006 €
-59 1.432 2.383 6.255 -95 918 -61 -355 -43 102 22.775
10.477
537.517
528.105
27.549
-46
565.066
528.059
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.18 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING BATEN 17. DBC-opbrengsten B-segment De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
opbrengsten B-segment mutatie onderhanden werk
8.104 -300
7.754 1.429
Totaal
7.804
9.183
De opbrengsten B-segment betreft de gedeclareerde DBC-opbrengsten uit het B-segment plus de mutatie in het onderhanden werk van het B-segment.
18. Rijksbijdrage 2007 €
2006 €
Rijksbijdrage
141.135
132.998
Totaal
141.135
132.998
De specificatie is als volgt :
Voor de toelichting op de rijksbijdrage wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening.
19. Niet-gebudgetteerde zorgprestaties De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Zorgprestaties tussen instellingen Overige zorgprestaties
3.734 1.466
3.713 1.264
Totaal
5.200
4.977
2007 €
2006 €
10.035
8.975
57.144 11.900 80.920
56.555 12.230 31.323
159.999
109.083
20. Overige bedrijfsopbrengsten De specificatie is als volgt :
Overige dienstverlening: opbrengsten uit opleidingen, parkeren, restaurants en overige diensten Overige opbrengsten: EMF, projectmatig doorberekende personeelskosten, niet projectmatig andere opbrengsten, subsidies en bijdragen Totaal
Voor een verklaring van de toename van de overige bedrijfsopbrengsten wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening.
72
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.18 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING LASTEN 21. Personeelskosten De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremie Andere personeelskosten Sub-totaal Personeel niet in loondienst
403.969 37.846 47.889 19.026 508.730 13.374
384.961 33.531 47.302 17.054 482.848 12.197
Totaal personeelskosten
522.104
495.045
Specificatie gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) per segment: Zorg O&O
6.771 1.823
6.789 1.728
Gemiddeld aantal personeelsleden op basis van fulltime eenheden
8.594
8.517
De toename van de personeelskosten met € 27,1 miljoen is als volgt: Toename van de bezetting met 77 fte's Stijging door mutatie verlofurenverplichting Stijging door schaaldoorloop en CAO-maatregelen Totaal mutatie lonen & salarissen Hogere pensioenpremie door stijging fte's Mutaties voorz. sociaal beleid Overige mutaties, per saldo Hogere andere personeelskosten door o.a.: - hogere wervingskosten - scholingsprogramma zorgprofessional - daling kosten kinderopvang - overige, per saldo Hogere kosten personeel n.i.l.
3,5 6,0 9,5 19,0 0,6 4,6 -0,3 0,4 0,9 -1,5 2,2 1,2 27,1
De gemiddelde personeelssterkte over 2007, omgerekend naar volledige formatieplaatsen, bedraagt 8.594 fte (2006: 8.517 fte). Deze aantallen zijn inclusief uurloners en exclusief personeel niet in loondienst. 22. Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Nacalculeerbare afschrijvingen: - materiële vaste activa
10.167
8.221
Overige afschrijvingen: - materiële vaste activa
32.881
30.578
Dotatie/vrijval egalisatierekening afschrijvingen instandhouding
-8.552
-7.841
Totaal afschrijvingen
34.496
30.958
73
Erasmus MC
- enkelvoudig
5.1.18 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE RESULTATENREKENING LASTEN 23. Overige bedrijfskosten De specificatie is als volgt :
2007
2006
€
€
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiënt-, onderwijs- en onderzoekgebonden kosten Onderhoud en energiekosten Huur en leasing Dotaties en vrijval voorzieningen
25.102 55.401 161.862 31.119 5.194 14.263
24.809 61.548 124.796 23.695 4.504 4.682
Totaal bedrijfskosten
292.941
244.034
De daling van de algemene kosten is grotendeels te wijten aan de afwaardering van investering die het Erasmus MC vorig jaar heeft gedaan in Seedfund. Een initiatief van het ErasmusMC, gemeente Rotterdam en de Rabobank om kapitaal te verschaffen aan startende ondernemingen die activiteiten verrichten op het gebied van zorg en onderzoek en onderwijs. Vorig jaar was hier € 4 miljoen meegemoeid. In 2006 is voor het eerst een reservering gemaakt voor de effecten van de Hoogervorst-korting. Deze kortingsmaatregel heeft een relatie met maatregelen uit het verleden en op basis hiervan is besloten om de gevolgen hiervan reeds in 2006 te voorzien. In 2007 heeft een herrekening plaatsgevonden, op basis hiervan is het bedrag verhoogd met € 1,3 miljoen. De stijging van de kosten bij patiënt-, onderwijs- en onderzoekgebonden kosten is vooral te wijten aan de stijging van het gebruik van dure geneesmiddelen, het effect hiervan was € 21 miljoen. Daarnaast zijn meer patiënten behandeld waarvoor bloedproducten zijn gebruikt, de stijging hierdoor bedroeg € 1,5 miljoen. In 2007 zijn eveneens extra uitgaven gedaan in verband met de aanschaf medische apparatuur ten behoeve van de onderzoek. Deze kosten zijn gefinancierd door externe financiers en maken inmiddels deel uit van de Onderhanden Werken positie. De kosten van voorzieningen zijn aanzienlijk gestegen, de oorzaak hiervan is gelegen in het feit dat diverse verbouwingsprojecten zeer waarschijnlijk duurder gaan uitvallen door tegenvallers in de bouw. Hierdoor zal waarschijnlijk een overschrijding optreden van de bouwbegroting, deze overschrijding wordt opgevangen door nu reeds een voorziening te vormen.
24. Financiële baten en lasten De specificatie is als volgt :
2007 €
2006 €
Rentebaten Resultaat deelnemingen Overige opbrengsten financiële vaste activa en effecten Sub-totaal financiële baten
63 2.955 3.018
5.816 100 5.916
Rentelasten Sub-totaal financiële lasten
-6.589 -6.589
-7.329 -7.329
Totaal financiële baten en lasten
-3.571
-1.413
De daling van de financiële baten en lasten is te splitsen in daling van het resultaat uit deelnemingen. Deze is gedaald door een eenmalig effect in 2006. Daarnaast zijn eveneens de rentelasten gedaald, dit is te danken aan een betere opbouw van de leningenportefeuille
74
Erasmus MC
5.2 OVERIGE GEGEVENS
Erasmus MC
5.2 OVERIGE GEGEVENS 5.2.1 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
De raad van bestuur heeft de jaarrekening 2007 vastgesteld in de vergadering van 6 mei 2008.
De raad van toezicht heeft de jaarrekening 2007 vervolgens goedgekeurd in de vergadering van 26 mei 2008.
5.2.2 Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.
5.2.3 Gebeurtenissen na balansdatum
5.2.4 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders
5.2.5 Accountantsverklaring De accountantsverklaring is opgenomen op de volgende pagina.
76
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Newtonlaan 205 3584 BH Utrecht Postbus 85096 3508 AB UtrechtTelefoon (030) 219 15 00 Fax (030) 219 15 55 www.pwc.nl/com
Aan: de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van Erasmus MC te Rotterdam
Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaardocument opgenomen jaarrekening 2007 van Erasmus MC te Rotterdam, bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2007 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2007 met de toelichting, gecontroleerd.
Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van het Erasmus MC is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Regeling Verslaglegging WTZi. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraud eof fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssystemen, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssyteem van Erasmus MC. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de Raad van Bestuur van Erasmus MC heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoet en gechikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Erasmus MC per 31 december 2007 en het resultaat over 2007 in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi.
PricewaterhouseCoopers is de handelsnaam van onder meer de volgende vennootschappen: PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287) en PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289). Op diensten verleend door deze vennootschappen zijn Algemene Voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Deze Algemene Voorwaarden zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam en ook in te zien op www.pwc.com/nl
77
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Utrecht, 13 mei 2008 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
78