Raadsvoorstel
Reg. nr : 1010217 Ag nr. : Datum : 18-05-10
Onderwerp Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater
Status besluitvormend
Voorstel 1. Vast te stellen de Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater; 2. De kosten van het afkoppelen op particulier perceel, voor zover het niet gaat om nieuwbouw en/of renovatie van bouwwerken, ten laste te brengen van de afkoppelbudgetten van het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan. Inleiding Een belangrijke beleidslijn van het verbreed gemeentelijk rioleringsplan-4 (vGRP-4) en ook voorgaande GRP’s is het afkoppelen van op de riolering aangesloten verharde oppervlakken, zowel van particulieren, als ook openbare oppervlakken. Met afkoppelen willen we invulling geven aan duurzaam omgaan met schoon hemelwater. Hierdoor worden de zuiveringslasten beperkt, neemt de vuilvracht vanuit de riooloverstorten op oppervlaktewater af en wordt de kans op wateroverlast beperkt doordat de capaciteit van de gemengde riolering toeneemt. Voor nieuwe bebouwing geldt dat op basis van de bouwverordening de eigenaar verplicht is het afvalwater gescheiden aan te bieden. Voor bestaande bebouwing was dit tot voor kort enkel mogelijk op basis van vrijwilligheid. Echter, met de inwerkingtreding van de Wet Gemeentelijke Watertaken per 1 januari 2008, is onder andere de Wet Milieubeheer gewijzigd. In artikel 10.32a van de Wet Milieubeheer is opgenomen dat gemeenten de bevoegdheid hebben om in het belang van de bescherming van het milieu bij verordening nadere regels te stellen aan het lozen van hemelwater en grondwater op de riolering en op of in de bodem. De regels gelden niet alleen voor bebouwing, maar zijn ook van toepassing op open erven en terreinen, waarvan hemelwater via het oppervlak afstroomt naar de riolering. De verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater biedt de gemeente een nieuw instrument om de gemeentelijke zorgplichten en het daaruit voortvloeiende gemeentelijk beleid met betrekking tot het afkoppelen nader vorm te geven en uit te voeren. Deze verordening staat dus niet op zichzelf, maar heeft een sterke relatie met het gemeentelijk water- en rioleringsbeleid, zoals vastgesteld in het vGRP. Zorgplicht hemelwater Een belangrijk uitgangspunt in de wet is dat de zorgplicht begint bij de burger en dat hemel- en grondwater in eerste instantie op particulier perceel verwerkt moet worden. In het vGRP-4 is echter als uitgangspunt opgenomen (raadsbesluit van 15 december 2009) dat de gemeente de burger ontzorgt ten aanzien van het verwerken van overtollig hemelwater op eigen perceel. Dat neemt echter niet weg dat van de burger verlangd kan worden om de diverse afvalwaterstromen gescheiden aan de perceelsgrens aan te bieden, bijvoorbeeld op het moment dat het openbare rioolstelsel wordt vervangen door een gescheiden stelsel. De voorliggende verordening maakt het mogelijk om particulieren en bedrijven, die niet vrijwillig meewerken, te dwingen het hemelwater van de vuilwaterriolering af te koppelen. Gemeenten zijn overigens niet verplicht een dergelijke verordening te hebben.
Pagina
1
Raadsvoorstel
Reg. nr : 1010217 Ag. nr : Datum : 18-05-10
De verordening in de praktijk De verordening, vastgesteld door de gemeenteraad, is in principe van toepassing voor de gehele gemeente. De toepassing van de vastgestelde verordening begint bij een besluit van het college van B&W waarbij op enig moment een gebied wordt aangewezen, waarbinnen het niet is toegestaan hemelwater of grondwater te lozen op het openbaar vuilwaterriool. De gebiedsaanwijzing kan betrekking hebben op een gehele kern, maar ook op het niveau van een wijk, buurt, of zelfs straat. Over het algemeen zal een gebiedsaanwijzing plaatsvinden bij het voornemen de bestaande openbare riolering op een bepaalde locatie te vervangen door een gescheiden rioolstelsel. Bij de gebiedsaanwijzing dient een redelijke termijn in acht te worden genomen, waarbinnen aan de gestelde verplichtingen moet worden voldaan. De voorliggende verordening is gebaseerd op de modelverordening, opgesteld door de VNG. Beoogd effect De verordening draagt bij aan het bereiken van een optimaal afkoppelrendement in het aangewezen gebied, in relatie tot de aanlegkosten van de voorzieningen in het openbare gebied. De uit de verordening volgende gebiedsaanwijzing geeft duidelijkheid in de van toepassing zijnde voorschriften in het aangewezen gebied. Argumenten 1.1 Met het waterschap zijn afspraken gemaakt over de hoeveelheid af te koppelen oppervlak. In 2006 zijn de Gemeente Boxtel en het Waterschap De Dommel een Afvalwaterakkoord (AWAK) overeen gekomen. In het AWAK is onder andere afgesproken de om in de periode 2006 – 2019 12 ha verhard oppervlak van de gemengde riolering af te koppelen. De stand per 1 januari 2010 is dat ca. 6,5 ha hiervan gerealiseerd is. 1.2 Het instrument verordening maakt een collectieve aanpak mogelijk. Zonder de verordening zou op basis van het ”besluit lozing afvalwater huishoudens” alleen per individuele eigenaar met een maatwerkvoorschrift regels kunnen worden gesteld aan het lozen van hemelwater (en/of grondwater) Het gaat dan dus om een besluit per bouwwerk, waartegen bezwaar en beroep mogelijk is. Met de verordening zijn de specifieke voorschriften voor het lozen van hemel- en grondwater middels de gebiedsaanwijzing van toepassing op het gehele gebied. Het opstellen van een maatwerkvoorschrift per individuele perceeleigenaar wordt hiermee voorkomen. 1.3 Met de verordening kunnen per gebied specifieke eisen en voorschriften worden opgesteld. Bij de gebiedsaanwijzing kan men bij het opstellen van de lozingsregels inspelen op de specifieke kenmerken en omgevingsfactoren van het gebied en de mogelijkheden ter plaatse voor het afvoeren en verwerken van hemel- en grondwater. Verder bestaat de mogelijkheid om per gebied nadere specificaties aan te geven, zoals alleen het afkoppelen van de voorzijde, of het gehele gebouw. 2.1 De kosten van aanleg van de hemelwateraansluiting op particulier perceel te dekken uit de afkoppelbudgetten. Op deze wijze kan de aanleg van de aansluitingen in het project worden meegenomen, hetgeen tot kostenreductie leidt. De werkzaamheden worden deskundig en onder toezicht van de gemeente uitgevoerd, waardoor de goede werking van de voorziening gewaarborgd is.
Pagina
2
Raadsvoorstel
Reg. nr : 1010217 Ag. nr : Datum : 18-05-10
Bovendien zal de bereidwilligheid om deel te nemen aan het afkoppelen groter zijn indien de gemeente dit ontzorgt en niet direct tot kosten voor de particulier leidt. Bij nieuwbouw of renovatie van bouwwerken wordt geacht dat de kosten van het scheiden van de afvalwaterstromen op particuliere percelen in de bouwkosten verdisconteerd zijn. Kanttekeningen De gebiedsaanwijzing is een besluit van algemene strekking in de zin van de Algemene Wet Bestuursrecht. (Awb) Dat betekent dat de openbare voorbereidingsprocedure, afdeling 3.4 van de Awb, van toepassing is. De termijn zoals bedoeld in artikel 2, lid 5 van de verordening, waarbinnen de lozing moet zijn beëindigd, moet dan ook voldoende ruimte laten voor behandelen van bezwaren en ontheffingen. Hiermee zal men rekening moeten houden gelet op de gewenste uitvoeringsperiode. Uitvoering en planning Gezien de relatie met het vGRP-4 waarin het afkoppelbeleid is vastgesteld, dient besluitvorming en bekendmaking plaats te vinden na vaststelling van het vGRP-4. In navolging van artikel 139 van de Gemeentewet, dient de verordening bekend te worden gemaakt door de in Boxtel gebruikelijke wijze van algemene publicatie. Op grond van artikel 140 van de Gemeentewet dient de verordening voor een ieder kosteloos ter inzage te liggen op de gemeentesecretarie. In gevolge artikel 142 van de Gemeentewet treedt de verordening acht dagen na de bekendmaking in werking. Na de bekendmaking dient de verordening te worden medegedeeld aan het parket van het arrondissement. Tevens dient in gevolge artikel 95 van de Woningwet een afschrift van de verordening te worden gezonden aan de regionale inspectie van VROM. Communicatie De verordening is een onderdeel van de gebiedsgerichte aanpak, waarbij in eerste instantie door voorlichting en informatievoorziening het meewerken aan afkoppelen op basis van vrijwilligheid wordt gestimuleerd. De verordening is feitelijk het laatste middel om niet meewerkende perceeleigenaren te verplichten mee te werken aan de gebiedsgerichte maatregelen. Boxtel, 06-04-10 BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN BOXTEL de secretaris, de burgemeester, drs. J.K. Fraanje F.H.J.M van Beers
Ter inzage Ledenbrief VNG van 16 juli 2009 met bijlagen, betreffende de modelverordening hemelwater en grondwater. Contactpersoon Afdelingshoofd Openbare Werken, ir. F. Fastenau, (0411 – 655 236 /
[email protected])
Pagina
3
Raadsbesluit
Reg. nr : 1010217 Ag. nr : Datum : 18-05-10
Aanhef De raad van de gemeente Boxtel; Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 06-04-10 ; Gehoord de commissie; Ruimtelijke Zaken van 27-04-10 Gelet op artikel 10.32a van de Wet Milieubeheer Overwegende dat de Wet milieubeheer de bevoegdheid biedt bij verordening regels te stellen over het brengen van afvloeiend hemelwater of grondwater op of in de bodem of in een rioolvoorziening en over het beëindigen van het lozen van afvloeiend hemelwater en grondwater in een rioolvoorziening voor afvalwater; Overwegende dat het gewenst is gebruik te maken van de mogelijkheid het afvloeiend hemelwater en het grondwater in een bepaald gebied vanaf een vooraf te bepalen datum niet meer te doen afvloeien in een openbaar vuilwaterriool.
Besluit Vast te stellen de volgende verordening:
Verordening op de afvoer hemelwater en grondwater Artikel 1 Begripsomschrijvingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. bouwwerk: elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die op de plaats van bestemming hetzij direct hetzij indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond, bedoeld om ter plaatse te functioneren. b. beheerder van het openbaar riool: het college van Burgemeester en Wethouders. Artikel 2 Plicht tot afkoppelen 1. De beheerder van het openbaar riool kan een gebied aanwijzen waarbinnen het verboden is een hemelwaterafvoerleiding aan te sluiten of aangesloten te houden op het openbaar vuilwaterriool. Eenzelfde gebiedsaanwijzing kan door genoemde beheerder worden gedaan ten aanzien van het vrijkomende grondwater bij drainage, oppompen of anderevormen van onttrekkingen. 2. De beheerder kan de wijze bepalen waarop het afkoppelen plaatsvindt. 3. De gebiedsaanwijzing heeft geen betrekking op inrichtingen in de zin van de Wet milieubeheer en op de openbare weg.
Pagina
1
Raadsbesluit
4. 5. 6.
7.
Reg. nr : 1010217 Ag. nr : Datum : 18-05-10
Bij het vaststellen van de gebiedsaanwijzing houdt de beheerder van het openbaar riool rekening met het gemeentelijk rioleringsplan. De gebiedsaanwijzing treedt in werking met ingang van de 13e week na de dag waarop zij bekend is gemaakt. De beheerder kan ontheffing verlenen van de verplichting tot afkoppelen die voortvloeit uit de gebiedsaanwijzing, indien van de eigenaar van het bouwwerk, open erf of terrein redelijkerwijs geen andere wijze van afvoer van het hemelwater kan worden gevergd. Op de voorbereiding van de gebiedsaanwijzing is afdeling 3:4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing.
Artikel 3 Strafbepaling Overtreding van het krachtens artikel 2 bepaalde en de daarbij gegeven voorschriften en beperkingen wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie. Artikel 4 Toezichthouders Met het toezicht op de naleving van de bepalingen bij of krachtens deze verordening gesteld zijn belast de bij besluit van het college aan te wijzen personen of groep van personen. Artikel 5 Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op de 8e dag na bekendmaking. Artikel 6 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als Verordening op de afvoer van hemelwater en grondwater.
Aldus vastgesteld in zijn openbare vergadering van 18-05-10 DE GEMEENTERAAD VAN BOXTEL, de griffier, Mw. Ir. V.M.E. van den Broek
de voorzitter, F.H.J.M van Beers
Pagina
2
