RAADSVOORSTEL Onderwerp
: Krediet baggerwerken
Toelichting De Subbiedregeling is in het leven geroepen om het verrichten van baggerwerk in het stedelijk gebied te stimuleren. In veel Nederlandse gemeenten is vanuit financiële overwegingen een achterstand in het uitvoeren van baggerwerkzaamheden ontstaan. Gelet op de waterhuishouding, waterkwaliteitsaspecten, (Europese) waterdoelen (bijvoorbeeld Kaderrichtlijn Water) en volksgezondheidsaspecten is dit een ongewenste situatie. De gemeente Heusden heeft dergelijke watergangen en er is sprake van een baggerachterstand. Dit blijkt uit het baggerplan dat voor de gemeente Heusden is opgesteld. Op basis van het baggerplan is gezamenlijk met het waterschap een Subbied-aanvraag gedaan voor een deel van de watergangen die de hoogste prioriteit hadden. Inmiddels is deze aanvraag gehonoreerd en kan er gestart worden met de werkzaamheden. De Subbiedregeling voorziet echter niet in de voorbereidings- en begeleidingskosten. Voorgeschiedenis In 2002 is er een baggerplan opgesteld voor de gemeente Heusden. Dit plan geeft aan hoeveel bagger aanwezig is in de watergangen en welke kwaliteit deze heeft. Het plan is destijds opgesteld met subsidiegelden van en onder goedkeuring van het RIVM. De gemeente Heusden heeft dit plan nog niet bestuurlijk vastgesteld. Dit dient nog te gebeuren. Het baggerplan maakt onderdeel uit van het waterplan. De bestuurlijke behandeling van het baggerplan zal plaatsvinden bij de vaststelling van het waterplan. Naar aanleiding van het baggerplan is er voor de meest urgente watergangen in nauw overleg, en samen met het waterschap een Subbied-aanvraag gedaan. Bij deze aanvraag is tevens een kostenverdeling voor de subsidieverstrekker, het waterschap en de gemeente opgesteld. In hoofdzaak komt het erop neer dat de gemeente ongeveer 16% van de (uitvoerings)kosten van het baggeren draagt. Het overige deel van de kosten komt voor rekening van SenterNovem en het waterschap. Voor de dekking van de aanvragen had SenterNovem (SenterNovem is een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken) 80 miljoen euro beschikbaar. Al snel bleek dat dit niet voldoende was om de ingediende aanvragen te kunnen honoreren. Ook de aanvraag van de gemeente Heusden werd vanwege het bereiken van het subsidieplafond afgewezen. Nadien is nog eens 20 miljoen euro toegevoegd aan de subsidiepot en wederom werd de aanvraag van de gemeente Heusden vanwege het bereiken van het subsidieplafond afgewezen. Het had er toen alle schijn van dat het definitief over zou zijn met de kansen voor de gemeente Heusden om in aanmerking te komen voor de Subbiedgelden. Tot voor kort de minister van Verkeer en Waterstaat nog eens 20 miljoen extra in de subsidiepot stortte. In december 2005 is er tussen SenterNovem, waterschap Aa en Maas en de gemeente Heusden intensief gecommuniceerd over de mogelijkheid om dit keer wel in aanmerking te komen voor de subsidie. Dit heeft uiteindelijk geleid tot de toekenning van de subsidie per 1 december 2005. Ook heeft er inmiddels een offertetraject plaatsgevonden wat tot doel had de kosten van de voorbereiding en begeleiding van het baggerwerk inzichtelijk te krijgen. Er is daarbij nadrukkelijk gevraagd aan de aanbieders om in een plan van aanpak aan te geven hoe dit project in hun optiek het best uitgevoerd zou moeten worden. Bij deze beoordeling heeft met name het kwalitatieve aspect en de risicobepaling een zware rol gespeeld. Vervolgens is bezien wat binnen die kaders de economisch meest voordelige aanbieder is. Waarom baggeren?
Het water wat in watergangen en waterpartijen zit, bevat vaste (zwevende) stoffen, nutriënten, en een veelheid van opgeloste stoffen . Deze stoffen zullen als gevolg van weersinvloeden, natuurlijke en chemische processen zorgen dat er een voortdurende aanwas van slib ontstaat. Door deze aanwas en het ontbreken van een gestructureerde aanpak voor het onderhoud van de waterbodems in de gemeente Heusden is een (te) geringe diepte van watergangen ontstaan. Dit heeft als gevolg dat de watergangen minder goed hun functie(s) kunnen vervullen. Dit heeft geleid of zal nog leiden tot de volgende problemen: 1.
Water aan- en afvoerproblemen. Hierdoor ontstaan problemen met de riolering en zal water op straat en erger nog, in huizen lopen. Gelet op de klimatologische ontwikkelingen (steeds meer extreme regenbuien) zal dit meer en meer aan de orde komen.
2.
Verlies van ecologische waarden.
3.
Verlies van esthetische waarden.
4.
Stankoverlast.
5.
Dode vissen, vogels en andere waterdieren.
6.
Gevaar voor volksgezondheid door het ontstaan van watergerelateerde ziekten (ziekte van Weil, botulisme etc.).
Om deze effecten te voorkomen of een halt toe te roepen zal er gebaggerd moeten gaan worden. Vervolgstappen Om daadwerkelijk te kunnen baggeren moet er een bestek worden opgesteld en zal er bij de uitvoering deskundige begeleiding noodzakelijk zijn. Voor het opstellen van een baggerbestek en het milieutechnisch begeleiden van het baggerwerk is er bij de gemeente Heusden niet voldoende specifieke kennis en capaciteit beschikbaar. De voorbereiding en begeleiding bestaat onder andere uit de volgende zaken:
7.
Het verrichten van bemonstering en analyses nodig voor het opstellen van bestekken en vergunningen. Hiervoor zijn specifieke normeringen en bevoegdheden nodig en analyses moeten gedaan worden in een laboratorium.
8.
Het opstellen van baggerbestekken inclusief de bestemmingen van de vrijkomende bagger + veiligheids- en gezondheidsplannen vereist speciale kennis en certificeringen.
9.
“Marktkennis” van de baggerwereld.
10. Verzorgen van milieukundige begeleiding van het baggerwerk. Hieronder valt ook het waterbodemonderzoek tijdens de uitvoering zoals: bemonstering en inmeting. 11. Opstellen van halfjaarlijkse voortgangsrapportages naar de subsidieverstrekker. De gemeente heeft in deze aanvraag de rol van “penvoerder” en is daardoor verantwoordelijk voor een administratie volgens de richtlijnen van SenterNovem.
Omdat de Gemeente niet beschikt over voldoende kennis en capaciteit, wordt voorgesteld dit in te huren. Noodzaak voor het beschikbaar stellen van het krediet Omdat de Subbiedregeling uitsluitend een subsidie is voor de kosten van, en zaken direct verbonden aan het uitvoeren van baggerwerk, zijn de kosten voor de voorbereiding en begeleiding niet gedekt. Een randvoorwaarde bij de toekenning van de Subbiedregeling is, dat na toekenning van de subsidie binnen 1 jaar gestart moet zijn met het baggerwerk en dat het binnen 4 jaar uitgevoerd moet zijn. In casu moet er dus gestart zijn voor 1 december 2006 en dient het werk voltooid te zijn voor 1 december 2009. In de planning is daarin voorzien: start van het werk is gepland in het najaar van 2006 en de laatste werkzaamheden vinden plaats in het najaar van 2008. Om dus daadwerkelijk gebruik te kunnen maken van de subsidie is het noodzakelijk de benodigde gelden beschikbaar te stellen in de vorm van een krediet. Een stringente voorwaarde voor de subsidie is dat er een formele dekking is via een Raadsbesluit voor de voorbereiding, begeleiding en eigen kosten voor de Gemeente Heusden. Indien het krediet niet beschikbaar komt, zal naar SenterNovem en het waterschap aangegeven moeten worden dat de gemeente geen gebruik zal maken van de subsidieregeling Subbied. De verwachting is dat de Gemeente op termijn toch moet gaan baggeren en dan veel duurder uit is, omdat er dan wellicht geen subsidie meer van toepassing is Financiële paragraaf Bij de Subbiedaanvraag zijn de meest urgente watergangen uit het baggerplan opgevoerd. De totale baggerkosten inclusief het verwerken, vervoeren en storten van de (verontreinigde) bagger bedragen € 519.000,-- Daarnaast zijn er voorbereiding en begeleidingskosten benodigd van € 65.000. De kosten worden als volgt verdeeld: Totale baggerkosten € 519.000 Voorbereiding en begeleidingskosten * ------------Sub totaal € 584.000 Reeds ontvangen subsidie -/€ 23.000
€ 65.000
Bijdrage SenterNovem
€ 173.000
Bijdrage Waterschap Aa en Maas
€ 263.000 -------------€ 459.000
Kosten voor Gemeente Heusden
--------------
€ 125.000
Dekking vanuit budgetten bermen en sloten en waterwerken -/€ 60.000 ------------Totaal netto krediet € 65.000 ======== * De Subbiedregeling voorziet echter niet in de voorbereidings- en begeleidingskosten ad. € 65.000,-. Hiervoor is dus een (aanvullend) krediet nodig. In de begroting zijn voor de voorbereiding en begeleidingskosten ad. € 65.000,- geen middelen aanwezig. Wij stellen voor deze in een keer ten laste te brengen van de post incidenteel onvoorzien in 2006. Daarnaast stellen we voor om in 2006 vanuit de budgetten bermonderhoud en onderhoud waterwerken vesting ieder € 30.000 beschikbaar te stellen vanuit de voorziening onderhoud van wegen en de reserve bijzondere projecten in de Vesting Heusden.
Advies raadscommissie Voorstel 1) Wij stellen u voor om bijgaand conceptbesluit vast te stellen, waarbij de raad verzocht een bruto krediet van € 584.000,-- beschikbaar te stellen; 2) Akkoord te gaan met de beschikbaar stelling van een netto krediet ad. € 65.000 en de voorgestelde dekking Het college van Heusden, de secretaris, mr. J.T.A.J. van der Ven
BIJLAGEN:
de burgemeester, drs. H.P.T.M. Willems
Conceptbesluit Planning, verontreinigingsklasse en hoeveelheden
wordt
TER INZAGE: De stukken liggen ter inzage in de leeskamer, locatie Vlijmen. Steller: W. Peters
CONCEPTBESLUIT Variabelen in het CONCEPTBESLUIT: De gemeenteraad van Heusden in zijn openbare vergadering van 9 mei 2006; gezien het voorstel van het college van 21 maart 2006,doc.nr. B200603280; besluit: Een krediet groot € 584.000,-- voor de voorbereiding en begeleiding ten behoeve van het baggeren van watergangen beschikbaar te stellen. Aldus besloten in zijn openbare vergadering van 9 mei 2006; De raad voornoemd, de griffier, de voorzitter,
A.J. Emmen
drs. H.P.T.M. Willems
