Postgraduaat Heelkunde
Psychologische verwikkelingen Wim Schrauwen Clinical Psychologist
Postgraduaat heelkunde 16.02.2008
The succes of surgical procedure is not judged solely on morbidity/mortality, but by its ability to enhance quality of life.
Physical well-being: control or relief of symptoms and the maintenance of function, self and independence Psychological well-being: attempt to maintain a sense of control in the face of life-threatening illness characterized by emotional distress, altered life priorities, and fear of the unknown as wel as positive life changes Social well-being: impact of cancer on individuals, their roles, relationships and place in society Spiritual well-being: ability to maintain hope and derive meaning from the cancer experience which is characterized by uncertainty
Ferrell & Dow, Salmon
Models of health care MODEL
CRITERIA
PSYCHOLOGY
Biomedisch dualisme
De ‘werkelijke’ fysieke ziekte staat los van psychologische problemen Pathologie wordt verwijderd
Psycholoog moet pt aanpassen aan de therapie
Holisme
Ziekte wordt opgelost of gereduceerd Aanpassing van de patiënt verbetert Noden beantwoordt
Begrijpen hoe fysieke en psychologische factoren interageren in etiologie en behandeling
Pijn als paradigma Biopsychosociale modellen nemen evenzeer psychologische en sociale variabelen in rekening Interventies: psycho-educatieve preoperatieve interventies, relaxatie, muziektherapie, accupunctuur, hypnose,…
Postoperative fatique als paradigma POF: endocrine-metabole respons, nutritionele intake, immobilisatie,.. Een eenvoudige mechanistische benadering is inadequaat (group Kehlet, schroeder) Motivationele aspecten Stress en psychologische invloeden
Salmon,Hall;1997, 2001
Psychosociale aspecten Aantasting van het eigen lichamelijk functioneren en Zelfbeeld/zelfwaardering – veranderde identiteit autonomie Destabilisatie van relaties – partnerrelatie gezin Existentiële invraagstelling Maatschappelijke destabilisatie Belang van de voorafgaande geschiedenis
werkmodellen Stress-coping model: Coping focused cognitive-behavioural interventions aanpassingsprocessen
Trauma: Trauma related emotion regulation
Verliesverwerking:
Psychosociale stoornissen
Meaning in life-centered interventions Psychosociale stoornissen aanpassingprocessen
Integratie van modellen
Jonker-Pool, 2000
Incidence of Depression: in general population
At any one point in time the incidence of major depression is 2.3-3.2% for men and 4.5-9.3% for women Lifetime prevalence is 7-12% men and 20-25% for women
Feldman MD and Christensen JF. Behavioral Medicine in Primary Care. 2nd Ed, New York: Lange Medical Books/McGraw-Hill, 2003. U.S. Preventive Services Task Force, Guidelines from Guide to Clinical Preventive Services, 2002.
Psychologisch profiel van de morbied obese patiënt
•Low •Lowself-esteem self-esteem •Low •Lowimpulse impulsecontrol control •Passief-agressieve •Passief-agressievepersoonlijkheidstrekken persoonlijkheidstrekken •Neiging •Neigingtot totsomatisatie, somatisatie,tot totontkenning ontkenning •Hogere •Hogereprevalentie prevalentievoor voorangstangst-en endepressiescores depressiescores
-stress- coping
-stress related symptoms
-Defense mechanism
-Anxiety agitation -Neuro-endocrine changes
Daily living Affective functioning
COMPENSATION
NORMAL (sadness)
(grief)
DECOMPENSATION
DEPRESSION
(Compl. Grief)
Psychosocial distress time
TIME
1 MONTH
RETURN WORK
40%
AT HOME
60%
IN HOSPITAL
ACUTE EVENT
ANXIETY
90%
LEAVE HOSPITAL
Psychological illness in post-LTE patients
depression 35%
30% 15%
3 MONTHS AFTER DISCHARGE
5 YEARS AFTER MI
Hospitalisatie en chirurgie Hospitalisatie
Loss of control Loss of autonomy Change position in life Problems of home Coping with illness Indignity unfamiliarity
Chirurgie Geruststelling vs ‘the work of worry’ Emotional support Aanwezigheid Continuïteit van zorg
Patient’s decisions
Psychological reactions There are no rules - every patient is different You cannot look at a patient and know anything about them You must assess every patient for anxiety depression health related quality of life
Psychologisch profiel van de morbied obese patiënt •Low •Lowself-esteem self-esteem •Low •Lowimpulse impulsecontrol control •Passief-agressieve •Passief-agressievepersoonlijkheidstrekken persoonlijkheidstrekken •Neiging •Neigingtot totsomatisatie, somatisatie,tot totontkenning ontkenning •Hogere •Hogereprevalentie prevalentievoor voorangstangst-en endepressiescores depressiescores
Betekenis voor barriatrische chirurgie?
•Persoonlijkheidstrekken •Persoonlijkheidstrekkenhebben hebbenweinig weinig voorspellende voorspellendewaarde waarde •Low self-esteem, depression, anxiety, social phobia wel •Low self-esteem, depression, anxiety, social phobia wel •Behouden •Behoudenvan vangewicht gewicht(na (naGB) GB)bepaald bepaalddoor doormotivationele motivationele asp.,betere stress-coping, social support, self-efficacy asp.,betere stress-coping, social support, self-efficacy
Biopsychosocial rehabilitation TREATING ANXIETY AND DEPRESSION Give information,explain misconceptions and discuss with patient to try to change them to better understanding Teach relaxation and stress management Use goal setting and pacing to get patients back to abandoned pleasurable activities - (systematic desensitisation) If anxious or depressed at a clinical level refer to a clinical psychologist for cognitive therapy, or, if no psychologist treat with drugs
Biopsychosociale rehabilitatie Geef patiënten een gevoel van controle over de ziekte explain lifestyle change, and secondary prevention, stress ability of patient to get control over the illness. ZelfZelf-efficaciteit van patiënten opbouwen. opbouwen. Door: - Leren bronnen van uitdaging te identificeren, identificeren, de bedreiging ervan te reduceren en nieuwe copingmechanismen te ontwikkelen (bvb bij hartpatiënten: hartpatiënten: de vijandige en tijdsdruktijdsdrukinducerende coping aanpakken). aanpakken). Bemoedig, Bemoedig, beloon voor goede coping patient keeps record of progress, review it with patient and praise compliance with programme if appropriate involve family, ask them to praise coping efforts
