Project Alcohol en Jongeren

A

gemeente Eindhoven

Project Alcohol en Jongeren Jaarverslag 2013

MM - Mens & Maatschappij, MOV - Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg februari 2014

februari 2014

Project Alcohol en Jongeren - Jaarverslag 2013

Colofon

Uitgave Gemeente Eindhoven MM - Mens & Maatschappij, MOV - Maatschappelijke Opvang en Verslavingszorg Contactpersoon: Janine Cosijn [email protected] Datum februari 2014

gemeente Eindhoven

februari 2014


Inhoudsopgave

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Inleiding............................................................................................................................ 4 Projectgroep Alcohol en Jongeren ........................................................................... 4 Regionaal project Laat Je Niet Flessen ..................................................................... 5 Uitgevoerde activiteiten in 2013 ............................................................................... 6 Deelname aan regionale LJNF activiteiten ........................................................... 10 Kosten.............................................................................................................................. 10 Voortuitblik 2014.......................................................................................................... 10

gemeente Eindhoven

3

1. Inleiding Dit verslag geeft een beknopt overzicht van de uitgevoerde activiteiten en resultaten voor 2013 van het project Alcohol en Jongeren. Dit project is de vertaling voor de gemeente Eindhoven van het regionale SRE-project “Laat Je Niet Flessen”(LJNF). Het regionale project en dus ook het Eindhovens project omvat de onderstaande hoofddoelstellingen: b Opschuiven van de startleeftijd qua alcoholgebruik richting 16 jaar. b Afname van dronkenschap in het gehele publieke domein: introductie en sanctie van de norm “dronken jongeren op straat accepteren we niet langer, evenmin als schenken aan dronken jongeren natuurlijk onder de 16 jaar, maar met name ook in de leeftijd van 16 tot 24 jaar”. Alcoholpreventie geschiedt via de drie lijnen uit de omgevingsbenadering: – Educatie en draagvlak – Beleid en regelgeving – Handhaving Dit betekent dat het stellen en handhaven van regels, naast een goede voorlichting en communicatie, een hele belangrijke rol heeft bij het terugdringen van overmatig alcoholgebruik door jongeren.

2. Projectgroep Alcohol en Jongeren Aan de Eindhovense Projectgroep Alcohol en Jongeren nemen vertegenwoordigers van de betrokken gemeentelijke sectoren (Mens en Maatschappij [voorzitter]; Gebiedsontwikkeling; Vergunningen, Toezicht en Handhaving; Sport en Bewegen en Communicatie) en externe partners (GGD Brabant-Zuidoost, Novadic-Kentron en Lumensgroep) deel. Namens de wethouder neemt een raadslid deel aan de projectgroep. Een aantal van deze projectgroepleden is eveneens afgevaardigd in twee van de drie werkgroepen van het regionale project LJNF, te weten: Educatie en draagvlak en Beleid en regelgeving. Het Eindhovens raadslid is lid van de regionale stuurgroep van het project LJNF, Bij verder uitwerking en uitvoering van de activiteiten van de projectgroep, kunnen andere gemeentelijke sectoren en deskundigen betrokken worden (bijvoorbeeld de Sector Economie en Cultuur, Politie Brabant Zuid-Oost, Openbaar Ministerie, Voedselen Warenautoriteit, Raadswerkgroep Horecabeleidsplan, Vereniging Horecabelangen Stratumseind). De projectgroep komt periodiek bij elkaar. Tijdens deze bijeenkomsten wordt besproken welke producten of beleidsplannen van het regionale project in Eindhoven worden ingezet evenals de voortgang van de verschillende interventies. Daarnaast ontwikkelt de projectgroep ook eigen interventies. De in Eindhoven ontwikkelde interventie “Uit met Ouders” is inmiddels ook een onderdeel van het regionale project. 4

gemeente Eindhoven

februari 2014


Bij de uitvoering van interventies hanteert de projectgroep de onderstaande uitgangspunten: – We maken gebruik van de resultaten van de drie regionale LJNF-werkgroepen en geven – waar relevant – uitvoering aan de LJNF-interventies; – We maken gebruik van bestaande interventies van de gespecialiseerde instellingen zoals de interventie- en voorlichtingsprogramma’s van NovadicKentron en de GGD Brabant-Zuidoost; – We sluiten aan bij bestaande samenwerkingsverbanden, zoals het Centrum Jeugd en Gezin; – We sluiten aan bij bestaande activiteiten of gemeentelijke opdrachten aan scholen, zoals het realiseren van veiligheidsbeleid op scholen; – We sluiten met publieksvoorlichtingsactiviteiten aan bij evenementen en bijzondere gebeurtenissen zoals Carnaval en Koninginnedag; – Er is zoveel mogelijk actieve inzet van ouders en opvoeders en waar mogelijk de jongeren zelf; – Iedere interventie wordt beschreven volgens een format met heldere doelstelling, tijdspad, communicatiemomenten, begroting en financiering. Dit alles gebeurt door een integrale aanpak waarbij gemeentelijke sectoren en afdelingen en externe partners elkaar versterken. Daar waar nodig, wordt een convenant of samenwerkingsovereenkomst afgesloten.

3. Regionaal project Laat Je Niet Flessen Afronding project LJNF1

Het regionale alcoholpreventieproject Laat Je Niet Flessen is in 2006 gestart en is eind 2013 afgerond. Er is in die zeven jaar veel geleerd, ontwikkeld en bereikt. Ten aanzien van de doelstellingen van het project is het onderstaande bereikt: b Ten aanzien van de leeftijd waarop jongeren hun eerste glas alcohol drinken is er in de loop van het project een positieve verschuiving opgetreden. Die startleeftijd ligt nu gemiddeld rond de 16 jaar, waar bij de start van het project in 2006 de gemiddelde leeftijd waarop kinderen voor het eerst alcohol dronken 12,2 jaar was. Het merendeel van de jongeren (61%) start pas met drinken op of boven de 16jarige leeftijd. b Het regulier drinken van jongeren onder 16 jaar is gemiddeld in vier jaar tijd gehalveerd. b Het aantal jongeren dat teveel drinkt onder de 16 jaar is stek afgenomen, maar als men eenmaal mag drinken, drinkt men vaak nog te veel. b De naleving van het verkoopverbod van alcohol aan 16-minners is weliswaar iets verbeterd, maar is nog ver onder het beoogde resultaat. b Aan dronken jongeren wordt soms drank geweigerd maar minder vaak dan vooraf gewenst was. De eerste hoofddoelstelling van Laat Je Niet Flessen is gerealiseerd; de tweede 1

Eindnotitie Regionaal Alcoholproject “Laat Je Niet Flessen”, 25 september 2013, SRE

gemeente Eindhoven

5

hoofddoelstelling is, ondanks het feit dat er sprake is van een verbetering, helaas niet bereikt. Voortzetting resttaken LJNF

Naast de lokale aanpak van overmatig alcohol door jongeren, hebben de 21 SREgemeenten aangegeven een aantal elementen van het LJNF-project regionaal in stand te willen houden: – De beschikbaarheid van de ontwikkelde toolkit (website); – Een jaarlijkse regionale conferentie – Bestuurlijk inhoudelijke afstemmeing. De GGD Brabant-Zuidoost bleek de meest logische partij om deze regionale taken op te pakken, gezien hun taakstelling van gezondheidsbevordering en preventie. In het najaar 2013 hebben de 21 portefeuillehouders Zorg en Welzijn van de SREgemeenten hiermee ingestemd.

4. Uitgevoerde activiteiten in 2013 Publieksactiviteiten

De publieksactiviteiten richten zich op het bewustmaken van de schadelijke gevolgen van alcohol en aandacht te vragen voor de norm geen alcohol onder de 16 en de nieuwe leeftijdsgrens van 18 jaar met ingang van 1 januari 2014.. b Carnaval 2013 Tijdens de carnavalsoptocht hebben vrijwilligers van de GGD Brabant-Zuidoost net zoals in de afgelopen jaren stickers en sleutelhangers met het logo van Laat Je Niet Flessen “Doe mee en zeg ook met Carnaval Nee” uitgedeeld aan toekijkend publiek. b Koninginnedag Op Koninginnedag zijn waterflesjes en oordopjes uitgedeeld door vrijwilligers van de GGD Brabant-Zuidoost tussen 13.00 en 15.00 bij de twee watertappunten. b Uit met ouders Het doel van 'Uit met ouders' is om ouders van (toekomstig) uitgaande jeugd te informeren over verschillende aspecten van uitgaan, in het bijzonder over het uitgaan op het Stratumseind. Politie, horeca, verslavingszorg (Novadic-Kentron) en GGD Brabant-Zuidoost geven, onder begeleiding van een raadslid, informatie aan groepen ouders. In 2013 zijn vier informatieavonden georganiseerd op 19 april (Engelstalig), 7 juni, 20 september en 15 november. In totaal hebben 382 ouders deelgenomen. Op de Engelstalige avond waren 50 deelnemers, vooral ouders van kinderen van de Internationale School. De overige drie avonden waren volgeboekt (99, resp. 100 en 102 deelnemers). Daarnaast hebben ook ouders uit de aangrenzende gemeenten deelgenomen omdat de informatieavonden inmiddels ook zijn opengesteld voor ouders uit deze gemeenten. Hun kinderen gaan immers ook uit op het Stratumseind. Het betrof deelnemers uit de volgende gemeenten: Geldrop-Mierlo (29 en Heeze6

gemeente Eindhoven

februari 2014


Leende (6). Dit betekent dat in 2013 ongeveer 10% van het aantal deelnemers uit de regiogemeenten afkomstig is (in 2012 was dit 47%). Aan deze gemeenten wordt € 30 per deelnemer in rekening gebracht. Aan het einde van iedere avond zijn evaluatieformulieren uitgedeeld aan de ouders. Op basis van de 197 ingevulde formulieren zijn de onderstaande reacties af te leiden: – Ruim 75% van de ouders komt naar de avond omdat zij geïnteresseerd zijn in het onderwerp; 5% geeft aan uit angst deel te nemen; – De ouders maken zich zorgen over veiligheid en geweld (60% = gelijk aan 2012); overmatig alcoholgebruik (43% tegen 75% in 2012 en 43% in 2011); druggebruik (24% tegen 40% in 2012 en 23% in 2011). De ouders maken zich wat minder zorgen dan in het vorig jaar. – De ouders waren erg tevreden over de gepresenteerde informatie (98%), maar ze willen, net zoals vorig jaar graag meer informatie over vluchtwegen en brandveiligheid. – Ouders geven aan na de bijeenkomst meer te weten over het uitgaansleven van hun kinderen 40% (in 2012: 50% en 2011: 32%); ja, maar niet alles: 33% (in 2012: 37% en 2011: 30%); nee, maar wel genoeg: 25% (in 2012: 28% en in 2011: 20%), en 50% (in 2012: 60% en in 2011: 85%) geeft aan dat ze na de avond beter met hun kinderen kunnen praten over de gepresenteerde onderwerpen. – Van de ouders geeft 70% (in 2012: 90% en in 2011: 52%) aan dat ze hun kind na deze bijeenkomst makkelijker laat uitgaan. De evaluatie van Uit met Ouders, zoals besproken in januari 2014, geeft ook informatie die gebruikt wordt voor verbetering van deze informatieavonden: de vier presentaties worden weer eens goed op elkaar afgestemd, ook in verband met de nieuwe Drank- en Horecawet, onderzocht wordt of een andere compilatie van de alcoholfragmenten van de film Overeind en met Engelse ondertiteling gemaakt kan worden en nagegaan wordt of er een aanpassing van de horecagelegenheden kan komen. b

Alcoholdebat met jongeren “Stappen zonder drank, kan dat?”

Op 9 december 2013 is op een vraag van jongeren van Dynamo een Stadhuisdebat georganiseerd voor jongeren en hun ouders waar zij met wethouder Depla (handhaving), een handhaver en een arts in gesprek konden gaan over de kansen en de risico’s van de nieuwe drankenwet en de leeftijdsverhoging voor de verkoop van drank van 16 naar 18 jaar. De avond werd bezocht door zo’n 50 jongeren, ouders en professionals. Het panel bestond uit twee jongeren, een ouder, arts, wethouder, politieagent en een horecaondernemer. Het thema is niet heel populair onder jeugd zelf, ze laten de wet op zich af komen. Uit het debat werd duidelijk dat Eindhoven een sterk samenwerkingsverband heeft om het thema zichtbaar te maken en het beleid erop te formuleren. Afgesproken is dat er half 2014 een nieuwe bijeenkomst gepland om te evalueren hoe het eerste half jaar is verlopen.

gemeente Eindhoven

7

b

Gebruik voorlichting- en promotiematerialen

De door het regionaal project ontwikkelde voorlichting- en promotiematerialen (posters, folders, banners, , t-shirts), maar ook voor Eindhoven ontwikkelde materialen (zoals stickers voor Carnaval en Koninginnedag) worden gebruikt om de boodschap van LJNF bij de verschillende hierboven omschreven voorlichtingsactiviteiten te versterken. Het gaat daarbij voornamelijk om publieksactiviteiten, maar ook bij ‘Uit met ouders’ en de andere informatiebijeenkomsten wordt informatiemateriaal verstrekt. Beleid en regelgeving en handhaving

b

Drank- en Horecaverordening Eindhoven

Op 1 januari 2013 is de Drank- en Horecawet gewijzigd. Met de wijzigingen wil het Kabinet het alcoholgebruik onder jongeren terugdringen; alcohol gerelateerde verstoring van de openbare orde aanpakken en bijdragen aan het verminderen van de administratieve lasten. Dit geeft gemeenten nieuwe bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden. Het onderwerp raakt diverse beleidsterreinen, zoals gezondheidsbeleid, jeugdbeleid, alcohol(matigings) beleid, horecabeleid, handhavingsbeleid en openbare orde en veiligheid. Middels een passende invulling en uitvoering van deze wet heeft de gemeente de mogelijkheid om te sturen op de lokale maatschappelijke opgave. Deze opgave ligt niet enkel bij de gemeente, maar wordt gedeeld met de marktpartijen. De in de loop der jaren gecreëerde vanzelfsprekendheid van de gemeentelijke rol in maatschappelijke opgaven verdient een herijking. Er dient vaker en beter gebruik te worden gemaakt van het aanwezige maatschappelijke kapitaal. Er kan in dit verband worden gesproken van een verschuiving van government naar governance, of van ’zorgen voor’ naar ’zorgen dat’. Het organiseren, beheren en sturen van maatschappelijke vraagstukken op allerlei terreinen is niet langer een zaak van de overheid alleen. Vanuit deze visie is de gemeente Eindhoven in samenwerking met de diverse partijen gekomen tot een invulling van de Dranken Horecaverordening Eindhoven en de daaraan gekoppelde uitvoering. In deze uitvoering is gezocht naar een vernieuwende samenwerking tussen de gemeente en de drankverstrekkende partijen. Deze visie en het regionale alternatief van “Laat je niet Flessen” zijn op 29 januari 2013 in de commissie Financiën en Bestuur besproken. De meerderheid in de commissie gaf aan de voorkeur te hebben voor de lokale uitwerking die breed gedragen wordt door de betrokken partijen. Op 9 april 2013 heeft de gemeenteraad de Drank- en Horecaverordening Eindhoven vastgesteld. Deze verordening is ingegaan op 1 juli 2013 zie ook http://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/Historie/Eindhoven /289573/289573_1.html en http://www.binnenlandsbestuur.nl/Uploads/2013/3/Raadsvoorstel-Drank--enhorecaverordening.pdf

8

gemeente Eindhoven

februari 2014


b

Handhavingsplan

Het handhavingsplan gaat er van uit dat de betrokken organisaties hun verantwoordelijkheid willen nemen met betrekking tot een verantwoorde alcoholverstrekking. Verschillende initiatieven, zoals polsbandjes, worden inmiddels uitgewerkt. Daarnaast zijn er zes BOA’s aangesteld die bevoegd zijn om controles in het kader van de Drank- en horecawet – zoals leeftijdscontroles – uit te voeren. Zie voor de tekst van het handhavingsplan: http://eindhoven.notudoc.nl/cgibin/showdoc.cgi/action=view/id=628230/type=pdf/Bijlage_1_Handhavingsplan_ Drank_en_Horeca_gemeente_Eindhoven.pdf De invoering van de nieuwe Drank- en Horecawet heeft ertoe geleid dat de samenwerking tussen de verschillende gemeentelijke sectoren is verstevigd. De integrale aanpak van het terugdringen van overmatig alcoholgebruik krijgt met de invoering van de nieuwe wet steeds beter vorm. Polikliniek Jeugd en Alcohol

In Zuidoost Brabant is de polikliniek Jeugd en Alcohol gevestigd in het Catharinaziekenhuis. Deze polikliniek is geen activiteit van het project Laat Je Niet Flessen, maar de informatie over het aantal opnames is natuurlijk wel van belang voor dit project. Van de ziekenhuizen in (maar ook buiten) de regio worden de jongeren tot 18 jaar die met een alcoholintoxicatie in het ziekenhuis terechtkomen, doorverwezen naar het natraject van de polikliniek Jeugd en Alcohol in het Catharinaziekenhuis. Dit n-traject, waar ook de ouders bij worden betrokken, heeft als doel om gedragsverandering met betrekking tot het drinken van alcohol te realiseren. In 2013 zijn in totaal 75 jongeren opgenomen geweest, waarvan 53% jongens. Het gemiddelde alcoholpromillage bedroek 2.10. De gemiddelde leeftijd van de jongeren blijft sinds 2010 min of meer gelijk. Jaar

Aantal

% Man

Leeftijd

Promillage

2009

29

48%

15.79

1.86

2010

47

55%

16.28

1.90

2011

77

56%

16.24

1.88

2012

95

56%

16.32

2.04

2013

75

53%

16.26

2.10

Totaal

323

55%

16.23

1.98

gemeente Eindhoven

9

5. Deelname aan regionale LJNF activiteiten b

b b b

Eindhoven is vertegenwoordigd in de Stuurgroep van het regionale project, in de werkgroep Educatie en Draagvlak en is voorzitter van de werkgroep Beleid en Regelgeving. In de werkgroep Handhaving is Eindhoven niet vertegenwoordigd. Vertegenwoordigers van de Eindhovense projectgroep hebben de regionale LJNF-conferentie op 7 november 2013 in Eindhoven bijgewoond. Vertegenwoordigers van de Eindhovense projectgroep hebben eveneens de afsluitende bijeenkomst van project LJNF bijgewoond op 14 december 2013. Op 26 juni 2013 heeft Janine Cosijn op het landelijk congres Alcohol 3.0 een presentatie verzorgd over de Eindhovense Voetbaltenueactie in 2008.

6. Kosten. In 2013 is € 24.000,- van de gemeentelijke begroting beschikbaar voor het project. Er is in totaal € 21.775,51 uitgegeven. Deze middelen zijn als volgt besteed: – deelnamekosten SRE-project ‘Laat Je Niet Flessen: – organisatie Uit met Ouders – Polyground (organisatie) – Mailing uitnodigingen + materialen – Consumpties cafés – Inkomsten andere gemeenten – Totaal kosten UMO – Kosten alcoholdebat Totaal kosten

€ 2.500,00 € 10.890,00 € 5.161,71 € 1.607,39 € 640,00 € 17.019,10 € 2.256,41 € 21.775,51

De inzet van de GGD Brabant-Zuidoost en Novadic-Kentron inzake preventie van overmatig alcoholgebruik van jongeren wordt via de contracten met deze instellingen gefinancierd.

7. Voortuitblik 2014 In het verlengde van de overdracht van de regionale taken van het SRE naar de GGD Brabant-Zuidoost, is ook het voorzitterschap van de Eindhovense Projectgroep Alcohol en Jongeren gewijzigd in handen gelegd van de GGD Brabant-Zuidoost in plaats van de bij de gemeente Eindhoven. De gemeente Eindhoven blijft in 2014 verantwoordelijk voor het organiseren van Uit met Ouders waarvoor € 26.000,- beschikbaar is.

10

gemeente Eindhoven

Project Alcohol en Jongeren

Recommend Documents