Programmabegroting 2010 inclusief meerjarenbegroting 2011-2013
1
Programmabegroting 2010
Gemeente Venray Postbus 500 5800 AM Venray
Samengesteld door gemeente Venray
2
Programmabegroting 2010
Inhoudsopgave Aanbiedingsbrief
5
Vaststellingsbesluit
7
Programmabegroting 2010 in het kort
9
Inleiding
13
Leeswijzer
15
1.
17
1.1. 1.2.
1.3. 2.
Programma’s Overzicht programma’s, producten, portefeuillehouders en budgethouders Programma’s Programma 1: Venray zorgt voor elkaar Programma 2: Venray is levendig Programma 3: Venray voorziet in alle woonwensen Programma 4: Venray is kennisintensief Programma 5: Bestuurlijke vernieuwing Programma 6: Algemene zaken Algemene baten en lasten Paragrafen
17 21 21 28 33 43 49 53 57 61
Inleiding paragrafen
61
Paragraaf A. Lokale Heffingen
63
Paragraaf B. Weerstandvermogen
73
Paragraaf C. Onderhoud van kapitaalgoederen
83
Paragraaf D. Financiering
91
Paragraaf E. Bedrijfsvoering
97
Paragraaf F. Verbonden partijen
103
Paragraaf G. Grondbeleid
119
Paragraaf H. Rechtmatigheid
125
Paragraaf I. Gebiedsgericht Werken
127
Paragraaf J. Investeringen en majeure projecten
129
3.
143
Financieel meerjarenperspectief
Bijlage 1. Lijst met afkortingen
151
Bijlage 2. Financiële begroting
155
2.1. Recapitulatie-overzicht baten en lasten
155
2.2. Overzicht mutaties reserves
157
2.3. Overzicht personeelslasten 2009
159
2.4. Overzicht van investeringen en afschrijvingen
161
2.5. Overzicht financiering Vaste geldleningen begroting 2010
163
2.6. Overzicht van reserves
165
2.7. Overzicht van voorzieningen
167
2.8. Overzicht EMU-saldo
169
2.9. Berekening algemene uitkering gemeentefonds
171
2.10. Berekening renteomslag
179
Bijlage 3. Subsidieplafonds 2010
181
Bijlage 4. Geactualiseerde Exploitatieberekeningen
183
Bijlage 5. B&W besluiten verwerkt in begroting
185
3
Programmabegroting 2010
4
Programmabegroting 2010
Aanbiedingsbrief Gemeenteblad 2009 nr. 458 Venray, september 2009 AAN: De Gemeenteraad
Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2010 aan. Dit is de eerste begroting van het nieuwe Venray na de grenscorrectie per 1 januari 2010. Het college is verheugd dat ze vanaf 1 januari 2010 ook de belangen van de dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum mag behartigen. Separaat ontvangt u een voorstel waarin het beleid van Venray en van Meerlo Wanssum wordt geharmoniseerd. De financiële consequenties zijn grotendeels al in deze begroting verwerkt. De overige financiële consequenties zullen marginaal zijn en in het voorstel worden opgenomen. Het is ook de laatste begroting die dit college aan uw raad aanbiedt. Terugkijkend is er de afgelopen vier jaar veel in Venray gerealiseerd. Het kader daarvoor was de strategische visie zoals die in 2005 is vastgesteld, “Venray Dorp en Stad”. Dit was de basis voor het collegeprogramma 2006-2010 “Doorontwikkelen en meedoen”. Als college zijn we blij te mogen constateren dat het grootste deel van het collegeprogramma is gerealiseerd. Daarbovenop zijn er nog andere ontwikkelingen geweest die impact hebben op onze gemeente zoals bijvoorbeeld de grenscorrectie en het masterplan Brukske. De strategische visie is mede in het kader van de grenscorrectie geactualiseerd en wordt nog dit jaar door de oude gemeenteraad vastgesteld. Deze geactualiseerde visie dient weer als basis voor het collegeprogramma 2010-2014. De begroting 2010 is sluitend. De jaren daarna laten oplopende tekorten zien als gevolg van de economische recessie en de daarmee gepaard gaande teruglopende inkomsten van het rijk. Eenmalig geen sluitende meerjarenbegroting zullen we moeten accepteren gezien de omstandigheden. Dit is echter niet wat het college wil en past ook niet bij ons bestaand beleid waarbij we uitgaan van een meerjarig sluitende begroting. Om meerjarig weer sluitend te zijn heeft het college de organisatie de opdracht gegeven om vóór de voorjaarsnota 2010 met voorstellen te komen op welke wijze we dit gaan realiseren. De opzet is, dat op basis van de vrije beleidsruimte die we hebben als gemeente, de keuzemogelijkheden in beeld gebracht worden. Daarbij is een belangrijk uitgangspunt dat we bij de afwegingen kwaliteit laten prevaleren boven kwantiteit. De voorstellen zullen betrekking hebben op zowel efficiency maatregelen als op de kerntaken van de gemeente. Ondanks het feit dat we geen meerjarig sluitende begroting hebben blijven we waarschijnlijk onder het regime van repressief toezicht van de provincie. Als gevolg van de recessie is de norm om onder het regime van repressief toezicht te blijven tijdelijk versoepeld. Aan de minimale eis dat de begroting 2010 sluitend is zonder gebruik te maken van incidentele dekkingsmiddelen is voldaan. Ook aan de eis dat er een proces moeten starten om vanaf 2011 weer een meerjarig sluitende begroting te hebben voldoen we. Zoals we in de voorjaarsnota hebben aangegeven is onze financiële huishouding ten opzichte van de vorige recessie (2002/2003) in positieve zin verbeterd. De algemene reserve zit ongeveer 4 miljoen euro boven de risiconorm. Deze buffer is nu zéér welkom en onder andere beschikbaar om incidentele tegenvallers op te vangen. Daar is deze reserve immers ook voor bedoeld. Bovendien reageren we bij mindere tijden alert. Dit hebben we onder andere gedaan door een deel van de extra middelen uit de september circulaire 2008 te reserveren om deels de te verwachten tegenvallers op te kunnen vangen (structureel 200.000 euro). Ook hebben we de inflatie percentages 2009 en 2010 naar beneden bijgesteld naar nul op basis van de verwachtingen in april 2009 bij het bestuursakkoord Rijk/VNG. Inmiddels zijn de te verwachten percentages in juni weer naar boven bijgesteld. In de begroting is aan de kostenkant de nul-lijn aangehouden tenzij aantoonbaar een hoger percentage noodzakelijk is. Al met al maatregelen om het tekort meerjarig zo laag mogelijk te houden. Overigens is het nog steeds onzeker wat de recessie ons nog brengt. Het kan meevallen maar het kan ook nog erger 5
Programmabegroting 2010
worden. Op het moment dat deze begroting in uw raad wordt behandeld is er een actuele monitor van de recessie beschikbaar en zullen, indien noodzakelijk, de consequenties en maatregelen voorgelegd worden. In de tussentijd gaat het college door met het zoeken naar mogelijkheden om de begroting vanaf 2011 sluitend te krijgen. Het college ziet ook mogelijkheden. Een daarvan is maximaal rendement te halen uit de te ontvangen Essent gelden. Nog voor de behandeling van de begroting zal het college hierover een besluit nemen. Zoals hiervoor al is aangegeven zal het college tevens voortvarend aan de slag gaan met het in beeld brengen van een palet aan mogelijkheden en bezuinigingsvoorstellen om een meerjarige sluitende begroting te realiseren. Het nieuwe college en de nieuwe raad zullen dan bij de behandeling van de voorjaarsnota 2010 op basis van de in beeld gebrachte oplossingsrichtingen keuzes kunnen maken.
Behandeling Voor de behandeling van en advisering over de programmabegroting 2010 wordt de volgende planning voorgesteld: Maandag 12 oktober a.s. Commissie Stedelijk Beheer Dinsdag 13 oktober a.s. Commissie Stedelijke Ontwikkeling Woensdag 14 oktober a.s. Commissie Middelen Donderdag 15 oktober a.s. Commissie Maatschappelijke Diensten De behandeling en vaststelling van de Programmabegroting 2010 door uw gemeenteraad zijn gepland voor dinsdag 3 en 10 november 2010.
Besluitvorming Wij stellen uw gemeenteraad voor: • de Programmabegroting 2010 van Gemeente Venray vast te stellen; • de subsidieplafonds voor 2010, zoals opgenomen in bijlage 3 vast te stellen.
Burgemeester en Wethouders van Venray, Drs. J.F.H.A.B. Waals, burgemeester P.M.H. Lucassen, secretaris
6
Programmabegroting 2010
Vaststellingsbesluit
De raad van de gemeente Venray, Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 22 september 2009 (Gemeenteblad 2009, nr. 458);
Gelezen de adviezen van de commissies Stedelijk Beheer, Stedelijke Ontwikkeling, Maatschappelijke Diensten en Middelen,
Besluit: 1. 2.
De Programmabegroting 2010 vast te stellen. De subsidieplafonds 2010 zoals opgenomen in bijlage 3 vast te stellen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 3 november 2009.
, voorzitter
, raadsgriffier
7
Programmabegroting 2010
8
Programmabegroting 2010
Programmabegroting 2010 in het kort De Strategische visie ‘Venray 2015 Dorp en Stad’ en het collegeprogramma ‘Doorontwikkelen en Meedoen’ vormen de basis voor de programmabegroting 2010. In de eerste helft van 2008 heeft ons college, in samenspraak met de ambtelijke organisatie, de stand van zaken opgemaakt omtrent de speerpunten uit het collegeprogramma. Daarbij zijn keuzes gemaakt over wat we in deze collegeperiode nog minimaal willen realiseren. Het begrip “Uitvoeren” is daarbij de rode draad. De strategische visie is mede in het kader van de grenswijziging geactualiseerd en zal nog in 2009 door uw raad worden vastgesteld. Deze geactualiseerde strategische visie dient als basis voor het coalitieakkoord en het collegeprogramma 2010 -2014. Per thema geven wij aan wat voor ons het komend jaar de belangrijkste speerpunten zijn:
Venray zorgt voor elkaar • Implementeren districtelijke samenwerking brandweer; • Herijken van het integrale handhavingsprogramma 2007- 2010 aan de hand van een evaluatie; • Implementatie visie werkplein; • Verder invulling geven aan het bestedingsplan Wmo 2007-2010. Venray • • •
is levendig Evaluatie van de privatisering sportparken; Uitvoering geven aan de herijkte visie jeugdbeleid; Uitvoering geven aan de sport- en cultuurnota in relatie tot de combinatiefunctionarissen sport/onderwijs/cultuur.
Venray voldoet aan alle woonwensen • Mede uitvoering geven aan het masterplan Brukske, planontwikkeling Anna, Circuit de Peel en de Noord Westhoek; • Implementatie omgevingsvergunning (WABO); • Actualisatie van de regionale woonvisie; • Harmoniseren van de afvalinzameling Wanssum, Blitterswijk en Geijsteren; • Actualisatie van het beleidsplan wegen; • Opstellen parkeerbeleidsnota. Venray • • •
is kennisintensief Uitvoering strategische agenda Regio Venlo; Start nieuwbouw brede school Brukske; Herstructurering Veltum en Brukske.
Bestuurlijke vernieuwing • Verder doorontwikkelen van het Gebiedsgericht werken en Burgerparticipatie; • Ontwikkelen van een visie op samenwerking. Algemene zaken • Het meerjarig sluitend maken van de begroting door middel van een afzonderlijk project; • Afronding financiële splitsing Meerlo-Wanssum en het opstellen van de jaarrekening 2009 Meerlo-Wanssum; • Vervolg geven aan het project herhuisvesting gemeentelijke organisatie. In 2010 zal verhuist worden naar een tijdelijke locatie.
9
Programmabegroting 2010
Overige investeringen en uitgaven Naast de hiervoor vermelde speerpunten hebben wij in deze begroting nog diverse andere investeringen en uitgavenverhogingen meegenomen om onze ambities waar te kunnen maken. Conform de besluitvorming bij de voorjaarsnota 2009 hebben wij de volgende investeringen en uitgavenverhogingen in deze programmabegroting opgenomen: Conform Investeringsprogramma 2010 Venray: Programma Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray zorgt voor elkaar Venray is levendig Venray is levendig Venray is levendig Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray is kennisintensief Venray is kennisintensief Venray is kennisintensief Venray is kennisintensief Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal
Bedragen * € 1.000 Investering Omschrijving Sociale paragraaf masterplan Brukske 0 Bijdrage Wonen Venray 0 Bijdrage reserve WMO 0 Aankoop bruikleenartikelen 795 Bijdragen derden -98 Verv.invest.brandweer repr. Tankautospuit 275 Verv.invest.brandweer repr.Hydr.gereedsch 20 Warmtebeeldcamera's 0 Bijdrage algemene reserve 0 Persluchtcilinders 0 BiblioNu-Rooynet verhoging subsidie 0 Biennale 2010 0 Bijdrage algemene reserve 0 Masterplan Brukske - herinr. openb. ruimte 469 Masterplan Brukske - openbare verlichting 71 Oph budg kl wensen wijk&dorpsraden 0 Uitv VVVP(niet infrastr) Monitoring app. 15 Uitv VVVP(niet infrastr) Monitoring softw. 10 Centrum op de Schop 2.430 Bijdrage reserve bovenwijks -365 Vervanging speeltoestellen 198 Vervanging & uitbreiding openb. verlichting 117 Aanvraag budget speelruimteplan 168 Bijdrage reserve WMO -168 Bijdrage algemene reserve 0 Vervangingsuitbr. OV Smakterheide 206 Bijdrage vanuit exploitatie Smakterheide 2 -206 Gemeentelijk rioleringsplan 1.224 Bijdrage reserve riolering 0 Meetplan riolering 100 Bijdrage reserve riolering 0 PIW: herinrichting wegen 1.213 Bijdrage reserve bovenwijks -176 PIW: verkeersmaatregelen 1.392 Bodemsanering 3 locaties 0 Bijdrage voorziening ISV-2 0 Bijdrage algemene reserve 0 Uitvoeringsprogr.Toerisme en Recr. 0 Bouwgrondexploitatie uitgaven 0 Bouwgrondexploitatie inkomsten 0 Toename boekwaarden grondbedrijf 0 Reservering stelpost MUIP t.b.v. renovatie gemeentehuis 0 Basisregistratie WOZ 0 Bijdrage algemene reserve 0 Verv. diverse servers & software 20 Verv diverse software 23 Basisregistratie BGT 0 Vervanging landmeetbus 35 Inruil huidige bestelauto 0 7.769
2010 465 -210 -200 17 0 7 11 22 -22 5 10 65 -65 12 2 20 0 0 112 0 5 23 9 0 -9 13 0 31 -36 3 -3 26 0 35 230 -115 -115 50 10.615 -21.169 10.554 0 137 -122 0 1 40 1 -10 443
Exploitatielasten 2011 2012 411 367 -185 -165 0 0 171 164 0 0 32 31 3 3 0 0 0 0 0 0 10 5 0 65 0 -65 42 41 7 7 20 20 2 2 2 2 274 270 0 0 29 28 32 32 0 0 0 0 0 0 13 13 0 0 81 80 -96 -95 12 11 -12 -11 92 90 0 0 124 121 40 0 0 0 -40 0 50 51 4.147 3.711 -18.050 -18.315 13.903 14.604 0 135 15 15 0 0 7 7 6 5 40 41 9 8 0 0 1.191 1.279
2013 334 -150 0 157 0 30 3 0 0 0 5 0 0 40 7 21 2 2 266 0 27 32 0 0 0 14 0 79 -94 11 -11 88 0 118 0 0 0 52 1.424 -10.928 9.504 135 15 0 7 5 41 8 0 1.243
2010 1 27 3 -3 0 0 0 30
Exploitatielasten 2011 2012 11 10 98 96 8 8 -8 -8 2 2 1 1 1 1 112 110
2013 10 94 8 -8 2 1 1 107
Nieuwe investeringen in Wanssum, Blitterswijck, Geijsteren 2010-2013: Programma Venray zorgt voor elkaar Venray is levendig Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Venray voorziet in alle woonwensen Totaal
Bedragen * € 1.000 Omschrijving MW Aankoop bruikleenartikelen WMO 2010 MW Accommodaties sportverenigingen Noord MW Investeringen GRP 2010 Bijdrage reserve riolering MW Vervanging openb. verlicht.2010 MW GVVP trottoirs binnen beb. kom 2010 MW GVVP EHK markeringen 2010
Investering 55 1.100 121 0 20 9 9 1.315
Financieel meerjarenperspectief Na de financiële vertaling van het reguliere beleid en van bovenstaande speerpunten ziet het financiële meerjarenperspectief er als volgt uit: Meerjarenperspectief Resultaat begroting 2010 inclusief inzet bespaarde rente (-/- = nadeel)
2010
2011
2012
2013
260.789
- 685.008
- 1.819.209
- 2.138.600
Bovenstaand overzicht toont het nieuwe meerjarenperspectief, inclusief aanvullende B&W besluiten die verwerkt zijn in de begroting. De posten onvoorzien structureel (€ 61.164) én incidenteel (€ 122.329) zijn daarbij volledig intact. Dit betekent dat in 2010 nog een bedrag van € 183.493 “vrij te besteden” is. Dit bedrag loopt op naar € 365.676 in 2012. 10
Programmabegroting 2010
Daarnaast zijn er nog B&W besluiten die nog niet in de begroting 2010 zijn opgenomen. Hierdoor daalt de post onvoorzien structureel met € 7.500 en komt daarmee op € 53.664. De post onvoorzien incidenteel daalt met € 46.547 en komt in 2010 hiermee op € 75.782. In deze programmabegroting hebben wij een aantal beleidsbijstellingen gedaan, die wij reeds financieel vertaald hebben in bovenstaand overzicht. In hoofdstuk 3 Financieel meerjarenperspectief staan deze bijstellingen toegelicht. Daarnaast willen wij u erop wijzen dat in het meerjarenperspectief ook de volledige stelpost van het MUIP 2011-2013 opgenomen is. Deze MUIP is bij de Voorjaarsnota 2009 als richtinggevend kader door u vastgesteld en wordt in een volgende MUIP-ronde weer tegen het licht gehouden. De stelpost kent een omvang van € 114.078 voor 2011, € 626.261 voor 2012 en € 1.150.398 voor 2013. De Gemeentewet stelt dat de raad toeziet op evenwicht in de begroting. De raad is bevoegd hiervan af te wijken indien aannemelijk is dat het evenwicht uiterlijk in het laatste jaar van de meerjarenraming hersteld is. Van evenwicht is sprake als de structurele lasten door structurele baten gedekt worden. Gedeputeerde Staten van Limburg zien toe op de naleving van deze bepaling. Indien hier niet aan wordt voldaan kan de gemeente onder preventief toezicht gesteld worden. Het bovenstaande meerjarenperspectief laat zien dat de begroting 2010 (jaarschijf 2010) reëel sluitend is en de jaarschijven 2011 t/m 2013 tekorten vertonen. De tekorten in de jaren na 2010 worden vooral veroorzaakt door de achteruitgang in de uitkeringen uit het gemeentefonds (meicirculaire 2009). Door de economische recessie en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor de financiën van gemeenten is landelijk door de provinciale toezichthouders afgesproken om met elke gemeente (indien noodzakelijk) maatwerk af te spreken. Deze bereidheid geldt zowel voor situaties waarbij een gemeente door directe gevolgen van de economische crisis in een tekortsituatie terechtkomt, als voor situaties waarbij een gemeente door eigen beleid, te denken valt aan te treffen stimuleringsmaatregelen, tekorten krijgt. In elk geval zal de Provincie de begroting 2010 (schijf 2010) toetsen op financieel evenwicht. Voor de jaren na 2010 wordt de voorwaarde gesteld dat bij de begroting 2011 sprake moet zijn van een sluitende (meer)jarenbegroting. Om een sluitende (meer)jarenbegroting 2011 te bereiken wordt intern een bezuinigingsoperatie opgestart. Het doel van deze bezuinigingsoperatie is om in de voorjaarsnota 2010 te komen met een reeks van voorstellen waarbij op concrete begrotingsposten bezuinigd kan worden en in beeld gebracht wordt wat hiervan de consequenties zijn waardoor uw raad in staat gesteld wordt verantwoorde keuzes te maken en waardoor u uiteindelijk een meerjarig sluitende begroting kunt vaststellen.
11
Programmabegroting 2010
12
Programmabegroting 2010
Inleiding Per 1 januari 2010 zal de met de dorpen Wanssum, Geijsteren en Blitterswijk uitgebreide gemeente Venray een feit zijn. Deze dorpen behoren dan tot onze gemeente. In de voorliggende programmabegroting 2010 van de Gemeente Venray is hiermee uiteraard rekening gehouden. Met het vaststellen van de programmabegroting stelt de gemeenteraad de kaders vast waarop hij het college kan controleren. Het college voert het beleid uit passend binnen de vastgestelde kaders en legt hierover verantwoording af. Totstandkoming Bij het opstellen van voorliggende programmabegroting hebben wij ons gericht op het vergroten van de leesbaarheid van het stuk. Wij hebben ons met name gericht op de ontwikkelingen die in 2010 op de planning staan. Voor een beschrijving van het bestaand beleid verwijzen wij u naar de beleidsnota’s zoals opgenomen bij de diverse programma’s. Bij de totstandkoming van deze begroting hebben wij ook gebruik gemaakt van voorgaande documenten uit de P&C-cyclus: In de jaarrekening 2008 is voor zoveel mogelijk prestatie-indicatoren een meting uitgevoerd; In het Meerjaren Uitgaven- en InvesteringsPlan (MUIP) 2010-2013 zijn voor iedere aanvraag prestatie-indicatoren opgenomen. Zowel de informatie uit de jaarrekening als de informatie uit het MUIP hebben we verwerkt in de programmabegroting 2010. In alle programma’s hebben we ons gericht op het meerjarig inzichtelijk maken van prestaties. Op basis van de meting uit de jaarrekening 2008 hebben we de streefwaarden voor de komende vier jaar opgenomen. Opbouw De programmabegroting bestaat uit de beleidsbegroting en de financiële begroting. Na de samenvatting en de leeswijzer worden in hoofdstuk 1 de programma’s beschreven. Voordat wij starten met de programma’s hebben wij eerst een overzicht opgenomen met Programma’sProducten-portefeuillehouders-commissies. Op deze manier maken we duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. In hoofdstuk 2 komt het tweede gedeelte van de beleidsbegroting, de paragrafen aan bod. De financiële begroting wordt ingeluid door hoofdstuk 3. Hier wordt het financieel meerjarenperspectief aan u gepresenteerd. In bijlage 1 treft u een afkortingenlijst aan ter bevordering van het leesgemak. Bijlage 2 toont een uitgebreide onderbouwing van de financiële begroting. In bijlage 3 Subsidieplafonds, hebben wij de subsidieplafonds voor 2010 opgenomen. Wij stellen uw raad voor, middels vaststelling van deze programmabegroting, ook expliciet de subsidieplafonds voor 2010 vast te stellen. Bijlage 4 bevat geactualiseerde exploitatieoverzichten van enkele grondexploitaties (zie voor meer informatie de paragraaf G. Grondbeleid). In de laatste bijlage is een overzicht met toelichting opgenomen van de B&W- besluiten met meerjarige financiële gevolgen, die reeds verwerkt zijn in deze programmabegroting. In tegenstelling tot voorgaande begrotingen zijn er geen vergelijkende cijfers rekening 2008 en begroting 2009 opgenomen. De reden hiervoor is dat het zeer arbeidsintensief (zo niet onmogelijk) is om de cijfers van de rekening 2008 en begroting 2009 van de oude gemeente Meerlo-Wanssum te verdelen. Besluitvormingstraject De voorliggende programmabegroting 2010 is een voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders aan de gemeenteraad. Het college heeft in haar vergadering van 22 september 2009 dit voorstel vastgesteld. Zij heeft hiervoor eerst advies ingewonnen van de Ondernemingsraad. De raadscommissies Stedelijk Beheer (maandag 12 oktober), Stedelijke Ontwikkeling (dinsdag 13 oktober), Middelen (woensdag 14 oktober) en Maatschappelijke Diensten (donderdag 15 oktober) hebben het voorstel van het college behandeld en hierover hun advies gegeven aan de gemeenteraad. De gemeenteraad heeft op dinsdag 3 en 10 november hierover vergaderd en besloten de Programmabegroting 2010 vast te stellen. 13
Programmabegroting 2010
14
Programmabegroting 2010
Leeswijzer In de inleiding is aangegeven uit welke onderdelen deze Programmabegroting is opgebouwd. Deze leeswijzer geeft op elk van deze onderdelen een korte toelichting. Beleidsbegroting De beleidsbegroting bestaat uit de programma’s (hoofdstuk 1) en de paragrafen (hoofdstuk 2). De programma’s geven de prioriteiten van het beleid aan en de paragrafen geven een dwarsdoorsnede van de financiële en bedrijfsvoeringsaspecten van de Gemeente Venray. In het kader van de duale begroting is elke gemeente vrij programma’s te definiëren. Daarentegen is bepaald dat via een aantal verplicht gestelde paragrafen aandacht aan overstijgende thema’s wordt besteed. De relatie tussen programma’s en paragrafen wordt als volgt gepresenteerd:
Programma’s: omvatten het totale gemeentelijk beleid
Paragrafen: gaan in op bedrijfsvoerings- en financiële aspecten
Programma’s De Programmabegroting van gemeente Venray is opgebouwd uit de volgende zes programma’s: • programma 1: Venray zorgt voor elkaar • programma 2: Venray is levendig • programma 3: Venray voorziet in alle woonwensen • programma 4: Venray is kennisintensief • programma 5: Bestuurlijke vernieuwing • programma 6: Algemene zaken Wij hebben de programma-indeling gebaseerd op de strategische visie “Venray 2015 Dorp en Stad”. Bij 1. 2. 3.
elk programma staan drie vragen centraal: Wat willen we bereiken: hierin geven we aan welke effecten we willen bereiken; Wat gaan we daarvoor doen: de maatschappelijke effecten worden vertaald in concrete acties; Wat mag het kosten: de totale kosten van het programma worden gepresenteerd, met de daarbij behorende investeringen en de stortingen of onttrekkingen uit reserves.
Nadere toelichting bij 3: De laatste jaren hebben we diverse stappen voorwaarts gezet in de ontwikkeling van de programmabegroting. Wij vinden het bijzonder prettig dat u tijdens de raadsbehandelingen te kennen geeft, deze aanpassingen als een verbetering te ervaren. Toch blijft de begroting, zoals u ook aangeeft, een omvangrijk stuk, of te wel “veel papier”. Dit signaal hebben we opgepakt. We hebben getracht de leesbaarheid te bevorderen door de financiële informatie binnen de programma’s te vereenvoudigen. Concreet komt het er op neer dat met ingang van de begroting 2009 de financiële informatie bij de programma’s op programmaniveau gepresenteerd wordt. Hierdoor wordt een differentiatie aangebracht tussen de informatie die verstrekt wordt aan uw raad en aan ons college van B&W. Dit past binnen het duale stelsel en sluit ook aan bij het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV)). De informatie op productniveau is, zoals gebruikelijk, opgenomen in de productenraming. Mocht u een verdiepingsslag naar productniveau willen maken, dan ligt de productenraming voor u ter inzage bij de griffier. Paragrafen De paragrafen gaan in op de financiële en bedrijfsvoeringsaspecten van de Gemeente Venray. Veel van de paragrafen zijn een belangrijke aanvulling op de informatie over de (meerjarige) financiële positie. Het gaat met name om de thema’s waarbij sprake kan zijn van een grote financiële of politieke betekenis of een aanzienlijk belang voor de realisatie van de beleidsprogramma’s. Het doel van de paragrafen is daarom ook de raad instrumenten te geven om de beleidskaders van deze diverse onderdelen vast te stellen en om de uitvoering te kunnen controleren. Het dient om de controlerende en taakstellende rol in te vullen. 15
Programmabegroting 2010
De wetgever heeft bepaald dat een programmabegroting zeven verplichte paragrafen moet bevatten. Dit zijn: A. Lokale heffingen B. Weerstandsvermogen C. Onderhoud kapitaalgoederen D. Financiering E. Bedrijfsvoering F. Verbonden partijen G. Grondbeleid. Wij hebben hieraan zelf nog de paragrafen rechtmatigheid, gebiedsgericht werken en investeringen toegevoegd. Financiële begroting In de financiële begroting (hoofdstuk 3 en bijlage 2) wordt het financieel meerjarenperspectief gepresenteerd.
16
Programmabegroting 2010
1. Programma’s 1.1. Overzicht programma’s, producten, portefeuillehouders en budgethouders Omschrijving product
Pfh
Programma 1: Venray zorgt voor elkaar Pro Actie/preventie J. Waals Preparatie
J. Waals
Repressie / nazorg
J. Waals
Openbare Orde en Veiligheid
Inkomensvoorziening
J. Waals / L. Heldens J. Waals / P. vd Broeck T. Jansen
Uitstroombevordering
T. Jansen
IOAW / IOAZ
T. Jansen
Gemeentelijk minimabeleid
T. Jansen
Maatschappelijke Dienstverlening
T. Jansen
Bijzondere Wetten
Maatschappelijke Zorg en Begeleiding T. Jansen Vreemdelingen
T. Jansen
Kinderopvang
T. Jansen
Voorziening gehandicapten
T. Jansen
Openbare gezondheidszorg
T. Jansen
Lijkbezorging
P. vd Broeck
Handhaving
J. Waals / P. vd Broeck / H. Teunissen
Programma 2: Venray is levendig Markten
P. vd Broeck
Openbaar bibliotheekwerk
P. vd Broeck
Kunstzinnige vorming
P. vd Broeck
Mondiale bewustwording
E. van Dijck
Sport
P. vd Broeck
Zwemmen
P. vd Broeck
Buitensportaccommodaties
T. Jansen
Cultureel centrum
P. vd Broeck
Budgethouder
Commissie
Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Publieksdiensten Afdelingsmanager Veiligheid en Handhaving
Commissie SB
Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie SB Commissie SB Commissie SB Commissie SB Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie SB Commissie SB
Commissie SB Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD
17
Programmabegroting 2010
Omschrijving product
Pfh
Budgethouder
Commissie
Kunst en cultuur
P. vd Broeck
Commissie MD
Historische archieven en collecties
H. Teunissen
Musea / archeologie
P. vd Broeck
Kermissen en andere evenementen
P. vd Broeck
Sociaal-cultureel werk
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Publieksdiensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Programma 3: Venray voorziet in alle woonwensen Wegen, straten en pleinen P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Bermen, bermsloten en onverharde P. vd Broeck Afdelingsmanager wegen Ruimte Kunstwerken P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Schoonhouden wegen P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Openbare verlichting P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Straatmeubilair P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Verkeer P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Openbaar vervoer P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Parkeren P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Baten parkeerbelasting P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Natuurbeheer P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Openbaar groen P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Overige recreatieve voorzieningen P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Inzameling huisvuil P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Milieu P. vd Broeck Afdelingsmanager Werken Baten reinigingsrechten en P. vd Broeck Afdelingsmanager afvalstoffenheffing Ruimte Baten rioolrechten P. vd Broeck Afdelingsmanager Ruimte Ruimtelijke ontwikkeling H. Teunissen Afdelingsmanager Werken Gemeentelijke onroerende zaken L. Heldens Afdelingsmanager Werken Stedelijke vernieuwing H. Teunissen Afdelingsmanager Werken Bouwen H. Teunissen Afdelingsmanager Werken Volkshuisvesting H. Teunissen Afdelingsmanager Werken Leges bouwprocedures H. Teunissen Afdelingsmanager Werken
Commissie M Commissie MD Commissie SB Commissie MD
Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Wonen en Commissie SB Openbare Commissie SB Openbare Commissie SB Wonen en Commissie SO Wonen &
Commissie SO
Wonen en Commissie SO Wonen en Commissie SO Wonen en Commissie SO Wonen en Commissie SO
18
Programmabegroting 2010
Omschrijving product
Pfh
Programma 4: Venray is kennisintensief Economische ontwikkeling L. Heldens Openbare basisonderwijs
T. Jansen
Openbaar basisonderwijs huisvesting
T. Jansen
Voortgezet onderwijs huisvesting
T. Jansen
Lokaal onderwijsbeleid
T. Jansen
Volwasseneneducatie
T. Jansen
Toerisme en recreatie
L. Heldens
Bouwgrondexploitatie
L. Heldens
Programma 5: Bestuurlijke vernieuwing Bestuursorganen J. Waals Representatie en kabinet
J. Waals
Rechtsbescherming
J. Waals
Bestuursondersteuning
J. Waals
Voorlichting
E. van Dijck
Verkiezingen
H. Teunissen
Bestuurlijke samenwerking
J. Waals / E. v. Dijck E. v. Dijck
Bestuursondersteuning Raad en Rekenkamer(functie)
Budgethouder
Commissie
Afdelingsmanager Wonen en Werken Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten Afdelingsmanager Wonen & Werken Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie M Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie MD Commissie M Commissie M
Griffie
Commissie M
Afdelingsmanager Bestuurszaken Afdelingsmanager Bestuurszaken Afdelingsmanager Bestuurszaken Afdelingsmanager Bestuurszaken Afdelingsmanager Publieksdiensten Afdelingsmanager Bestuurszaken Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Commissie M
Commissie M Commissie M Commissie M Commissie M Commissie M Commissie M
Programma 6: Algemene zaken Gem. Basisadministratie
H. Teunissen
Bijz. Wetten Publ. Zaken
H. Teunissen
Opbrengst leges
H. Teunissen
Beleggingen
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Publieksdiensten Afdelingsmanager Publieksdiensten Afdelingsmanager Publieksdiensten Afdelingsmanager Middelen
Bespaarde rente / rentevoordeel
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Algemene uitkering gemeentefonds
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M Commissie M
Commissie M Commissie M Commissie M
Algemene baten en lasten
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Boventallig / voormalig personeel
H. Teunissen
Uitvoering wet WOZ
P. vd Broeck
Baten onroerende-zaakbelasting gebruikers Baten onroerende-zaakbelasting eigenaren Baten baatbelasting
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Commissie M Bestuurszaken Afdelingsmanager Openbare Commissie SB Ruimte Afdelingsmanager Middelen Commissie M
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Baten toeristenbelasting
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Baten hondenbelasting
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Lasten heffing en invordering gemeentelijke belastingen Saldo van kostenplaatsen
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M 19
Programmabegroting 2010
Omschrijving product
Pfh
Budgethouder
Commissie
Saldo van baten en lasten voor bestemming Mutaties reserves
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Saldo BCF
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Saldo vang baten en lasten na bestemming
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
20
Programmabegroting 2010
1.2. Programma’s
Programma 1: Venray zorgt voor elkaar Doelstelling programma: De Venraynaar van 2015 is zelfredzaam en is dan ook in de gelegenheid om grotendeels voor zijn eigen welzijn te zorgen. Zorg zit Venray in de genen. Mede bijdragen aan een omgeving, waarin burgers en bedrijven veilig en gezond kunnen wonen, werken en recreëren. Iedere inwoner/ bezoeker moet het gevoel kunnen hebben, dat hij of zij op elk uur van de dag, elke plaats in de gemeente veilig kan betreden
Lokale schets Lokaal Gezondheidsbeleid • Landelijke speerpunten, gecombineerd met de gemeentelijke visie en de lokale situatie op het gebied van gezondheidszorg zijn vertaald in de beleidsnota “Werken aan gezondheid in Venray 2008-2011. Het vastgestelde beleid is vertaald in diverse deelprogramma’s, zoals alcohol, overgewicht, drugs, roken, diabetes, depressie en overige speerpunten. Samen met externe partners zullen de actiepunten voor de jaarschijf 2010 ter hand worden genomen. Arbeidsmarktbeleid • Vanuit de landelijke overheid krijgt de gemeente steeds meer een centrale rol op het terrein van arbeidsmarktbeleid. Dit omdat van de gemeente wordt verwacht dat die het beste in staat is op lokale en regionale schaal maatwerk te leveren en afspraken met partners te maken. In de regio van het UWV Werkbedrijf Venray heeft dit er toe geleid dat de gemeenten samen met het UWV Werkbedrijf een visie hebben opgesteld over hoe het toekomstige Werkplein Venray (= de samenwerking in de keten van werk en inkomen) eruit komt te zien. Het klantgericht bedienen van werkzoekenden en werkgevers staat hierbinnen centraal. Om dit te bereiken willen de gemeenten en het UWV Werkbedrjjf Venray komen tot een vergaande ontschotting van regelingen, organisaties en middelen. De implementatie van deze visie zal in 2010 vol aan de gang zal zijn. Ook landelijk wordt gewerkt om te komen tot ontschotting tussen regelingen. De komst van het participatiefonds, waarin inburgeringsgelden, educatiegelden en re-integratiemiddelen gebundeld zijn, is hier een duidelijk voorbeeld van. Ontwikkelingen zoals het participatiefonds maar ook andere, al dan niet gewijzigde, wetgeving die aanstaande is, zal bij de doorontwikkeling van het werkplein meegenomen worden. Ook hier wordt nadrukkelijk de regionale samenwerking opgezocht. Wet maatschappelijke ondersteuning • De Wmo is een kaderwet die door bundeling van gemeentebreed beleid overstijgend is aan afdelingen en/of lokale programma’s binnen de programmabegroting. Meedoen voor iedereen is het centrale doel van de Wmo, en dit centrale doel wordt vorm gegeven door het versterken van de mobiliteit, de leefbaarheid van de woonomgeving, de zorghulpstructuur en sociale relaties en samenhang op lokaal niveau. Het kader is daarmee bepaald, en het instrumentarium daarvoor moet nu ontwikkeld worden. • In de evaluatie van de Wmo 2007 is tevens voorzien in een meerjarig actieplan per prestatieveld. Aan het actieplan is ook een meerjarig bestedingsvoorstel van de Wmo-middelen gekoppeld. Binnen programma 1 zijn kadernota’s ontwikkeld die ook relatie hebben met andere programma’s te weten mantelzorgbeleid (programma 2 en 3), vrijwilligersbeleid (programma 2), participatiebeleid (programma 2 en 5) en (jeugd-)gezondheidsbeleid. • Landelijke ontwikkelingen op het gebied van het jeugdbeleid uiten zich op lokaal niveau nadrukkelijk middels de (verplichte) totstandkoming van een centrum voor jeugd en gezin (zie ook programma 2) en middels de integrale aanpak van de gemeentelijke leerplicht -en RMCfunctie (zie ook programma 4). 21
Programmabegroting 2010
•
In 2010 zullen we uitvoering geven aan de wetswijziging met betrekking tot de inzet van alphahulpen, waarbij de keuzemogelijkheden voor de cliënten worden verruimd.
Veiligheid en Handhaving • Fysieke veiligheid wordt vooral op regionaal niveau ontwikkeld. Sociale Veiligheid is tot nu toe vooral een lokale aangelegenheid geweest. Dit is aanleiding geweest om binnen het beleidsveld integrale veiligheid de onderdelen sociale- en fysieke veiligheid van elkaar te scheiden. Echter vanaf medio 2009 is het initiatief gestart om fasegewijs te komen tot districtelijk sociaal veiligheidsbeleid. Om districtelijke samenwerking op het gebied van sociale veiligheid verder te stimuleren, heeft de provincie Limburg financiële middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van een districtelijke medewerker (consulent) sociale veiligheid. • Integrale veiligheid omvat sociale veiligheid en legt de verbindingen naar overige veiligheidsthema’s. De aanwezigheid van (gevoelens van) onveiligheid zijn in sterke mate van invloed op de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving. De regierol van de gemeenten met betrekking tot integrale veiligheid is wettelijk vastgelegd door in de Gemeentewet de verplichting op te nemen dat alle gemeenten een integraal veiligheidsplan hebben. In 2009 is hiertoe een kadernota vastgesteld, waarbij het ‘Kernbeleid Veiligheid’ (conform districtelijke afspraak) gevolgd is. Aandachtspunten voor 2010 zijn: o Verder inhoud geven aan sociaal veiligheidsbeleid voor Venray enerzijds en het district Venray anderzijds. o Uitvoeren van Veiligheidsmonitor en vertalen in lokale acties. o Intensiveren samenwerking binnen het Veiligheidshuis Noord Limburg. o Per 1 januari 2010 zal de samenvoeging van de politiedistricten Venlo en Venray een feit zijn. Naar verwachting wordt het huidige operationeel niveau gehandhaafd. Afhankelijk van de invulling van het voorzitterschap van de (nieuwe) districtelijke driehoek zal de ondersteuning nader ingevuld worden. • Het kabinet heeft het voornemen haar visie op strategisch niveau te verwoorden in de Wet op de veiligheidsregio. Op basis van deze wet: o is er per 18-12-2008 ,vooruitlopend op van kracht wording van deze wet, een veiligheidsbestuur voor gemeenten, Brandweer en GHOR. Met de politie wordt een convenant gesloten om onderwerpen vanuit deze kolom toch in relatie te brengen met het veiligheidsbestuur; o moet uiterlijk 1-1-2012 het beheer van de brandweer regionaal georganiseerd zijn; o zal er medio 2010 op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing een regionaal crisisplan opgesteld worden; o zal medio 2010 het basisniveau gemeentelijke processen geïmplementeerd moeten worden; o zal de gemeente de operationele informatievoorziening op orde moeten brengen. Na besluitvorming worden de effecten voor de organisatie in beeld gebracht. • De Regio Noord- en Midden-Limburg heeft in augustus 2008 een convenant met de Minister van BZK afgesloten om het kabinetsbeleid mede uit te voeren. In dit convenant “Veiligheidsregio Limburg-Noord” heeft het algemeen bestuur van onze regio de intentie uitgesproken om de brandweer volledig te regionaliseren. Leidend hierbij zijn de procesafspraken die door de Noord- en Midden-Limburgse burgemeesters zijn vastgelegd in het Pact van Den Haag. • Regionalisering brandweer Het beheer van de brandweer zal worden geregionaliseerd. Dit door middel van districten. Het district Venray zal bestaan uit: Venray, de kerkdorpen Wanssum, Geysteren en Blitterswijck van Meerlo-Wanssum, Bergen, Gennep en MookMiddelaar. Op dit moment is het nog niet duidelijk wanneer de districtsvorming een feit is. Verder moeten er afspraken met Horst a/d Maas gemaakt worden hoe de verdeling en financiering als gevolg van de splitsing van de gemeente Meerlo-Wanssum. De brandweerpost Meerlo gaat toetreden tot het district Venray maar blijft operationeel ook een deel van Horst a/d Maas bedienen. Definitieve besluitvorming over financiering en verdeling hiervan moet nog plaatsvinden.
22
Programmabegroting 2010
•
De intergemeentelijke handhavingsorganisatie wil kwaliteit en efficiency vergroten, kwetsbaarheid tegengaan en deskundigheid verder uitbouwen. Ontwikkelingen waar wij ons de komende jaren op gaan richten zijn: o Kwaliteit van handhaven op een hoger niveau brengen met de doorontwikkeling en actualisering van monitoring, procesbeschrijvingen, gerichte inzet van automatisering en het nader invullen en uitvoeren van de prestatieafspraken met de handhavingspartners; o Voortzetting van de samenwerking met de partners van de gemeenschappelijke regeling bundeling handhavingscapaciteit door middel van het toepassen van het gezamenlijk beleid en gezamenlijk handhavingsprogramma met de partners van de Gemeenschappelijke regeling handhaving Hierbij staan integraliteit van controles, bevorderen van eigen verantwoordelijkheid en vermindering van toezicht centraal; o o
o
o
o o
Ontwikkeling/doorontwikkeling en uitbouw van de samenwerking met andere handhavingorganisaties in een samenwerkingsorganisatie; De samenwerking op het gebied van hennepbestrijding wordt voortgezet. De ondersteuning van de hennepbestrijding in politiedistrict Venray vanuit gemeente Venray wordt voortgezet. In Noord- en Midden-Limburg worden werkwijzen van Het Groene Goud, Hektor-gemeente Venlo en andere projecten geïntegreerd in de ketenaanpak cannabis; Het maximaal gebruik maken van de mogelijkheden van bestuurlijke strafbeschikking waarbij de locale behoeften van alle kernen en wijken en een regeling van een 24-uurs beschikbaarheid voor de inzet van Buitengewone Opsporingsambtenaren afgestemd worden op behoeften en mogelijkheden van de regio. Uit eerste peilingen blijkt een dringende behoefte aan een aanzienlijke verhoging van de BOA-capaciteit. Gelet op alle ontwikkelingen ligt een uitbreiding tot vijf BOA’s voor de hand. Bij de beoordeling van de capaciteit dient de inzet van BOA’s voor parkeerbeheer betrokken te worden. In 2010 is het sluiten van een nieuwe beheersovereenkomst hiervoor aan de orde. Gezien voorgaande ontwikkelingen wordt de inzet en capaciteit van de BOA’s in een periode van drie jaar gefaseerd uitgebouwd; Als gevolg van ontwikkelingen in visie, aanpak en regelgeving op landelijk niveau, zoals het Activiteitenbesluit, Wet ruimtelijke ordening, Gebruiksbesluit verschuift het zwaartepunt in de werkzaamheden van toetsing vooraf naar toezicht en controle achteraf. De wijzigingen die de verschuiving met zich mee brengt in toezicht, werkdruk en kwaliteitseisen zullen verwerkt worden in de toezichtstrategie. In 2010 wordt de systematiek van het Integraal Handhavingsprogramma geëvalueerd; Het project huisvesting buitenlandse werknemers wordt in 2010 voortgezet.
Begraven en cremeren in Venray • Er ontstaat in Venray een behoefte aan meer keuzemogelijkheden met betrekking tot begraven en cremeren. We realiseren hiervoor, in samenwerking met een externe partner, een crematorium binnen de grenzen van de huidige begraafplaats Boschhuizen. Er is ook een initiatief om te komen tot een natuurbegraafplaats in Venray. We ondersteunen het initiatief en geven de initiatiefnemer advies tijdens de ontwikkel- en realisatiefase.
23
Programmabegroting 2010
1.1 Wat willen we bereiken Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 1.1: Effecten
Effect Wet Maatschappelijke Ondersteuning 1A Prestatieveld 3 • Aantal wijkinformatiepunten met Wmo-informatie Prestatieveld 4 • Aantal vrijwilligers aangemeld bij Match Prestatieveld 6 • Aantal deelnemers regiotaxi • Mobiliteit (totaal aantal zones) • Aantal vaste woningaanpassingen • Hulp bij het huishouden (aantal zorgvragers per 31-12)
Begro
Begro
Begro
Begro
ting
ting
ting
ting
2010
2011
2012
2013
2
3
3
3
129
136
143
150
1351 100.698 110 883
1393 103.840 110 884
1462 108.956 109 885
1531 114.082 109 886
Toelichting: afgelopen jaar zijn nieuwe beleidsmedewerkers aan de slag gegaan met de doorontwikkeling van het beleid op het brede terrein van de Wmo. Dit zal de komende jaren wellicht leiden tot het opnemen van nieuwe prestatie-indicatoren. Deze kunnen ook betrekking hebben op andere programma’s. Arbeidsmarktbeleid Bevorderen van zelfredzaamheid door middel van werk, 1B waardoor alleen die Venrayse burgers die deze echt nodig hebben een bijstandsuitkering krijgen. Indicator (peildatum 31-12): • Aantal uitkeringsgerechtigden 18-65 jaar • % van de uitstroom dat is uitgestroomd naar werk
577 36%
590 36%
590 36%
577 36%
Toelichting: Bijstelling naar boven van de indicator “Aantal uitkeringsgerechtigden 18-65” is het gevolg van de huidige economische recessie en de stijging die we als gevolg daarvan op dit moment zien binnen het bestand bijstandsgerechtigden. We verwachten met name in 2009 en 2010 en forse stijging van het aantal bijstandsgerechtigden. Er van uitgaande dat er in 2011/2012 weer sprake zal zijn van herstel, verwachting we dan ook op dat moment een omslag naar een daling van het bestand. De ervaring van de afgelopen jaren leert in dat het bestandsverloop moeilijk te voorspellen valt, met name omdat externe invloeden zoals de economische recessie, maar ook economische groei, hier een belangrijke rol bij spelen. Ons beleid is er echter op gericht het bestand bijstandsgerechtigden zo klein mogelijk te houden, zowel in goede als in slechte tijden. Veiligheid en Handhaving 1C Burgers voelen zich veilig in Venray Indicator: • Cijfer (in Veiligheidsmonitor) m.b.t. de veiligheid in de buurt • Percentage “neutraal + mee eens” dat de gemeente aandacht heeft voor het verbeteren van leefbaarheid en veiligheid in de buurt
-
6
-
6,7
-
50%
-
60%
Toelichting: Medio 2008 is de veiligheidsmonitor beschikbaar gekomen, waarmee de sociale veiligheid op landelijk, regionaal en lokaal niveau in kaart kan worden gebracht. De districtelijke driehoek heeft april 2008 besloten om vooralsnog niet gezamenlijk met deze monitor aan de slag te gaan omdat er onvoldoende zicht was op de toegevoegde waarde van dit instrument. Ruim een jaar later besluit de driehoek echter om vanaf 2010 te gaan deelnemen. Dit mede met het oog op het te ontwikkelen districtelijk veiligheidsbeleid. Dit betekent dat de gemeente Venray vanaf 2010 samen met de andere gemeenten in het district Venray gaat deelnemen aan deze monitor. De lokale resultaten zijn begin 2011 bekend. Vervolgens wordt om de twee jaar een meting verricht. 1D
Adequate inzet van de Brandweer Indicator: • Opkomst brandweer binnen de norm • Kwaliteitstoets brandweer
15% 6,00
20% 6,50
20% 7,00
20% 7,00
Toelichting: De in het verleden gehanteerde indicator “ overschrijdingsindex opkomst brandweer” is vervangen door de opkomst brandweer binnen de norm. De norm is de richtlijn basisbrandweerzorg van
24
Programmabegroting 2010
Begro
Begro
Begro
Begro
ting
ting
ting
ting
Effect 2010 2011 2012 2013 het Ministerie van BZK. Wij willen de brandweerzorg op het regionaal niveau brengen. Daarvoor gaan we uit van de kwaliteitstoets brandweer van de regionale brandweer Limburg-Noord. De eerste meting heeft plaats gevonden door het bureau Berenschot in 2008 is in het najaar van 2009 herhaald. Met ingang van 2010 moet de kwaliteitsscore voldoende zijn. 1E
Bijdragen in de effecten van de andere programma’s: - 1A, 1C, 2A, 2B, 3A, 3C, 3G. Indicator: • Aantal vooraankondigingen bestuursmaatregelen • Aantal klachten
40 400
40 350
40 300
40 300
Toelichting: Na enige jaren van een stabilisatie van het aantal klachten, wordt nu een forse toename geregistreerd. Gelet op het feit dat vanaf 2010 klachten 24 uren per dag ingediend kunnen worden, is de verwachting dat het aantal klachten nog zal stijgen. In de jaren daarna verwachten wij een lichte daling tot het niveau van 2008. Inburgering 1F
Aantal aangeboden inburgeringstrajecten
80
80
80
80
Beleidsnota’s • Nota evaluatie schuldhulpverlening (2007) • Nota lokaal gezondheidsbeleid 2008-2011 (2008) • Beleidsnotitie WWB reïntegratie 2008-2010 (2007) • Kadernota WWB (2005) • WWB-verordeningen (2008) • Beleidsnota jeugdsportfonds (2008) • Verordening langdurigheidstoeslag (2008) • Nota jeugdbeleid ‘Venray prikkelt jongeren’ (2005) • Nota “Samenhang en samenwerking in jeugdbeleid” (2006) • Beleidsplan hoogwaardige handhaving (2005) • “Mee(r) doen met minder” Nota minimabeleid gemeente Venray (2005) • Beleidskader WMO (2007) • Bestedingsplan Wmo 2008-2010 (2008) • Aanpak huiselijk geweld (2009) • Minderhedenbeleid Gemeente Venray (2002 – 2006) • Verordening Wet Inburgering (2007) • Beleidsnota Wet Inburgering (2008) • Verordening wet kinderopvang (2005) • Beleidsnota / verordeningen modernisering Wsw (2008) • Kadernota Vrijwilligersbeleid (2007) • Verordening Kinderopvang, onderdeel peuterspeelzalen • Beleidskader integrale Veiligheid ‘Naar publiek ondernemen in Veiligheid’ (2005) • Gemeenschappelijke regeling (G.R.) bundeling Handhaving (2004) • Integraal Handhavingprogramma 2007 – 2010 • Beleidsvisie gemeentelijke begraafplaats Boschhuizen • Regionaal beheersplan rampenbestrijding (RBR) (2005) • Gemeentelijk Rampenplan (2007) • Rampenbestrijdingsplan Jewa-gas (2008) • Rampenbestrijdingsplan hoogwater Maas (2007) • Beleidsplan 2006-2009 voor de gemeentelijke brandweerkorpsen in Meerlo-Wanssum en Venray. • Criteria bereikbaarheidskaarten (2009) • “Ontwikkelingen brandweer Limburg-Noord: Samenwerking brandweer in de kop van Limburg”, (2009) • Kwaliteitsnormen brandweer Limburg Noord (2009)
25
Programmabegroting 2010
1.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 1.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Pro-actie / Preventie / Preparatie • Mede invoeren van de omgevingsvergunning • Uitwerken verbeteringen operationele prestaties (uitruktijden) • Verbeteren kwaliteit brandweerzorg • Voorbereiden korps op regionalisatie in 2010 • Participeren bij het opstellen van het regionaal crisisplan • Implementeren basisniveau gemeentelijke processen • Het op orde brengen van de operationele informatievoorziening • Implementeren districtelijke samenwerking brandweer Openbare orde en veiligheid • Uitvoeren sociaal veiligheidsbeleid, actieprogramma 2010 • Fasegewijs komen tot districtelijk sociaal veiligheidsbeleid. • Aan de hand van de uitkomst van de Veiligheidsmonitor wordt een plan van aanpak gemaakt (eind 2010, begin 2011). • Subsidiëren Slachtofferhulp Nederland, regio Zuidoost. • Participeren in en financieel bijdragen aan districtelijke projecten ‘Waak voor Inbraak’, ‘aanpak conflicten in private sfeer’, ‘Jeugd en alcohol’. • Participeren in Convenant Samenwerkende Overheden ten behoeve van ketenaanpak cannabis, aanpak patsers en mensenhandel. • Participeren in en bijdragen aan het Veiligheidshuis Noord-Limburg conform gesloten samenwerkingsovereenkomst (met looptijd tot 1 juli 2010). • Organiseren bewaarfunctie gevonden (brom)fietsen via WAA-Groep en overige gevonden voorwerpen via Politie Limburg Noord. • Participeren in en bijdragen aan de Antidiscriminatievoorziening Limburg. • Participeren in en bijdragen aan een Regionaal Informatie- en ExpertiseCentrum (RIEC), die de gemeente informeert en adviseert inzake aanpak diverse vormen criminaliteit. • Participeren in Convenant Veilige School. Handhaving • Uitbreiding van de handhavingsinstrumenten met het oog op de invoering van de bestuurlijke strafbeschikking in relatie tot het handhavingsbeleid. • Op operationeel niveau daadwerkelijk samenwerken met handhavingspartners politie, AID, Waterschapsbedrijf, VROM-inspectie en provincie. • Voortzetting Hennepbestrijding (methode Het Groene Goud). Daar waar mogelijk wordt de hennepbestrijding geïntegreerd in het werk van handhaving (controles buitengebied). Daarnaast wordt –samen met de partners- een bijdrage geleverd in de organisatiekosten van het Planningsen Uitvoeringsoverleg en coördinatie. • Actieve deelname aan het convenant samenwerkende overheden, onderdeel ketenaanpak cannabis, integratie van ontwikkelde werkwijzen van Het Groene Goud in de ketenaanpak. • Het Doorontwikkelen van de samenwerking met provincie Limburg (binnen het Steunpunt Noord) op het gebied van toezichtstrategie en afstemming van handhavingsprogramma’s. • Herijking van het integrale handhavingsprogramma 2007-2010 aan de hand van een evaluatie. • Implementeren van het gezamenlijk handhavingsbeleid voor het samenwerkingsverband bundeling handhaving. • In 2010 zal de inspanning op het gebied van het project huisvesting buitenlandse werknemers geïntensiveerd voortgezet worden. Uitstroombevordering • Ontwikkeling beleid m.b.t. het Participatiefonds. • Implementatie visie Werkplein. • Verder uitvoeren stappenplan beleidsnota modernisering Wsw. Maatschappelijke Dienstverlening/ WMO • Invulling geven aan het bestedingsplan Wmo 2008-2010 • Invulling geven aan de nieuwe kaderwet schuldhulpverlening, die naar verwachting in 2010 van kracht wordt. Lokaal gezondheidsbeleid • Uitvoering geven aan het lokale gezondheidsbeleid 2008-2011 (Werken aan gezondheid in Venray 2008-2011): o Activiteiten op het gebied van preventie overmatig alcoholgebruik o Activiteiten op het gebied van overgewicht o Activiteiten op het gebied van diabetes
Effect 1D
1C, 1D, 1E
1E
1B
1A Algemeen
Algemeen
26
Programmabegroting 2010
1.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 1 Venray zorgt voor elkaar geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2010
VENRAY ZORGT VOOR ELKAAR Totaal lasten Totaal baten Saldo
2011
42.520 -23.581 18.939
2012
42.284 -23.584 18.700
2013
42.035 -23.382 18.652
41.940 -23.455 18.485
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Werkgelegenheidsmaatregelen Wet maatschappelijke ondersteuning Totaal stortingen
138 420 558
152 349 501
153 347 500
152 489 641
Algemene reserve (warmtebeeldcamera's) Werkgelegenheidsmaatregelen Wet maatschappelijke ondersteuning Totaal onttrekkingen
22 40 400 462
0 5 0 5
0 0 0 0
0 0 0 0
96
496
500
641
Saldo programma 1
c.
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2010
Conform MUIP 2010-2013 Venray: Bedragen * € 1.000 VENRAY ZORGT VOOR ELKAAR Sociale paragraaf masterplan Brukske Bijdrage Wonen Venray Bijdrage reserve WMO Aankoop bruikleenartikelen Bijdragen derden Verv.invest.brandweer repr. Tankautospuit Verv.invest.brandweer repr.Hydr.gereedsch Warmtebeeldcamera's Bijdrage algemene reserve Persluchtcilinders Totaal
Investering 0 0 0 795 -98 275 20 0 0 0 992
2010 465 -210 -200 17 0 7 11 22 -22 5 95
Exploitatielasten 2011 2012 411 367 -185 -165 0 0 171 164 0 0 32 31 3 3 0 0 0 0 0 0 432 400
2013 334 -150 0 157 0 30 3 0 0 0 373
Nieuwe investeringen in Wanssum, Blitterswijck, Geijsteren 2010-2013: Bedragen * € 1.000 VENRAY ZORGT VOOR ELKAAR MW Aankoop bruikleenartikelen WMO 2010 Totaal
Investering 55 55
2010 1 1
Exploitatielasten 2011 2012 11 10 11 10
2013 10 10
27
Programmabegroting 2010
Programma 2: Venray is levendig Doelstelling programma: Kleinschalige en grootschalige evenementen vinden zoveel mogelijk aansluiting op elkaar en versterken elkaar. Lokale schets Attractief centrum • Het centrum van Venray vervult een regionale functie en heeft een aantrekkelijk eigentijds karakter met daarbij passende activiteiten. Venray zet met kracht in op het stimuleren van het recreatief winkelen in het centrum. We willen de horeca reguleren en stimuleren om zich verder te ontwikkelen op de locaties die daarvoor het meest geschikt zijn. De attractiviteit wordt ook positief beïnvloed door het project Centrum op de Schop. Dit komt tot uitdrukking in programma 3. In 2010 moet het centrum van Venray totaal vernieuwd zijn. Bestrating, riolering, groen, verkeerszaken, openbare verlichting, afvalproblematiek, kunst, alles wordt opnieuw bekeken. Kortom: het centrum van Venray gaat op de schop zodat Venray uitgroeit tot: Het fraayste centrum van Noord-Limburg! Stimuleren initiatieven voor evenementen • De positie van Venray als centrumgemeente in de regio wordt verder versterkt. Hierbij stimuleren we de totstandkoming van kleinschalige en grotere evenementen.Hierbij denken we aan evenementen rond de thema’s zorg, kunst, muziek, cultuurhistorische waarden en sport voor alle leeftijdsgroepen. Ook zullen we samenwerkingsverbanden rond de organisatie van evenementen stimuleren, denk hierbij aan bijvoorbeeld de Floriade.
Extra aandacht voor jeugd en jongeren • Het thema jeugd en jongeren komt tot uitdrukking in diverse programma’s. Zo komt bijvoorbeeld het onderwerp Jeugd en gezin tot uitdrukking in programma 1, Voortijdig schoolverlaters in programma 4, Jeugdparticipatie in programma 5 en jeugd in relatie tot sport en cultuur in dit programma. Kunst en cultuur • We hechten veel waarde aan ruimtelijke kwaliteit, zowel voor het stedelijk gebied als het buitengebied. We gaan zorgvuldig om met het cultuur historisch karakter van zowel gebouwen als gebieden. • Het Odapark is opnieuw aangewezen als een van de Cultuurplaninstellingen in de provincie Limburg. De regionale uitstraling wordt mede daardoor versterkt. IN 2010 wordt verder gewerkt aan het realiseren van kunst op rotondes. • We stimuleren culturele instellingen en andere organisaties om onderlinge samenwerkingsverbanden tot stand te brengen.Dit is geregeld door het Cultuurpunt. • We willen een versterking van de cultuurparticipatie in de buitenschoolse activiteiten.Hiervoor wordt per 1 januari 2010 een project opgestart in samenwerking met het kunstencentrum en SPOV.
28
Programmabegroting 2010
Sport • Sport is een verbindend element in onze samenleving en is daarmee een middel om maatschappelijke doelen te bereiken, zoals: o o o
een gezonde levensstijl; elkaar ontmoeten; bevordering van integratie en participatie.
Combinatiefunctionarissen • Vanaf september 2009 wordt 3,2 fte (2,8 sprt en 0,4 cultuur) combinatiefunctie ingezet voor de versterking van het sport- en cultuuraanbod binnen het primair en voortgezet onderwijs op basis van het vastgestelde beleidsplan ‘Implementatie combinatiefuncties 2009-2012’. De verenigingen krijgen ondersteuning in hun aanbod van activiteiten en er wordt gestreefd naar een toename van samenwerking van organisaties. Accommodatiebeleid • In 2008 is de kadernota accommodatiebeleid door de raad vastgesteld. In 2009 is een start gemaakt met de diverse uitvoeringsplannen, die in 2010 verder z’n vorm moeten krijgen.
29
Programmabegroting 2010
2.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 2.1: Effecten Effect
Attractief centrum en stimuleren initiatieven voor evenementen 2A Versterken van het functioneren van het centrum van Venray. (compact, attractief en bereikbaar) Indicator: • Leegstand in het centrum van Venray (aantal leegstaande bedrijfspanden) • Verblijfsduur bezoekers: o auto’s dat > 2 uur parkeert t.o.v. het totaal aantal geparkeerde auto’s (op de drie grote terreinen)
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
7
6
5
5
16,0%
16,5%
17,0%
17,5%
Toelichting:De leegstand voor 2009, 2010 en 2011 zijn iets verhoogd in verband met de economische recessie. Venray heeft een grote aantrekkingskracht als regionaal winkelcentrum. De levendigheid van het centrum kan echter verbeterd worden. Hiervoor is het project “Centrum op de Schop” ontwikkeld dat momenteel in uitvoering is en in 2010 wordt afgerond Dit project leidt naar verwachting tot een toename van het bezoek aan Venray en ook tot een toename van de verblijfsduur van centrumbezoekers. Dit is ook mede waarom de verwachting is dat de leegstand zich na 2010 weer herstelt. Bovendien is de verwachting dat het langdurig parkeren aantrekt door enerzijds het project en anderzijds doordat de parkeergarage gouden leeuw in 2009 weer geopend is. 2B
Aantrekkelijkheid van centrum en kerkdorpen vergroten Indicator: • Aantal geplaatste kermisattracties Venray centrum • Aantal verleende evenementenvergunningen
61 65
62 70
63 70
65 75
Toelichting: Om een attractieve kermis Venray centrum te behouden, zal het aantal attracties rond de 60 moeten blijven. Door het project Centrum op de Schop is er minder ruimte voor de kermis beschikbaar, gevolg kan zijn dat er gekeken moet worden naar een uitbreiding van de locaties of kijken naar andere attracties, minder groot Kunst en cultuur en extra aandacht voor jeugd en jongeren 2C Verfraaien van de leefomgeving Indicator: • Aantal geplaatste kunstwerken
5
2
2
2
Toelichting: De oorspronkelijke raming voor 2009 van 2 te plaatsen kunstwerken is aangepast als gevolg van activiteiten in het kader van Centrum op de schop. 2D
Kunst en cultuur meer onder de aandacht brengen bij de jeugd Indicator: • Percentage deelnemende scholen in kunsteducatie • Aantal deelnemende cultuurorganisaties in kunsteducatie • Aantal deelnemers tot 18 jaar van het Kunstencentrum • Aantal deelnemende groepen aan project “Muziek in de klas”
100% 5 2250 38
100% 5 2250 38
100% 5 2250 38
100% 5 2250 38
Toelichting: het aantal deelnemers aan het project Muziek in de klas verdubbelt m.i.v. het schooljaar 2010/2011. Daarnaast komen er 4 groepen bij a.g.v. de grenswijziging. Sport en extra aandacht voor jeugd en jongeren 2E Meer deelname aan sportactiviteiten door jongeren: Indicator: • Aantal deelnemers in het project “Jeugdsport kennismaking” o verenigingen 28 28 28 28 o scholieren 225 225 225 225 • Aantal deelnemende scholen en scholieren in het project “Lekker Fit ” (v/h “Kies voor hart en sport”) 15 15 o scholen 15 15 o scholieren 700 700 700 700 Toelichting: In 2009 zijn de eerste combinatiefunctionarissen aangesteld. Als gevolg hiervan zullen nieuwe initiatieven ontstaan op het gebied van de sportstimulering of er zal uitbreiding komen van de bestaande initiatieven. Welke indicatoren daaraan gekoppeld worden is nog niet bekend.
30
Programmabegroting 2010
Beleidsnota’s • Kadernota “De kunst van cultuurbeleid” (2007) • Nota “Ruimte voor kunst” (2008) • Kadernota “Sporten en bewegen in Venray” 2008-2011 (2007) • Nota combinatiefunctionarissen (2009) • De nota jeugdbeleid “Venray prikkelt jongeren” (2005) • Nota “Samenhang en samenwerking in jeugdbeleid” (2006) • Kadernota integraal accommodatiebeleid “Eenheid in verscheidenheid” (2008) • Evenementenbeleid (2009) • Kadernota Toerisme en recreatie (2009) • Marktbeleid (2010) • Contracten kermis (2010)
2.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 2.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Mondiale bewustwording • Raadsuitspraak m.b.t. definitieve aanmerking van Venray als Milleniumgemeente alsmede het structureel, dus jaarlijks in de begroting opnemen van een werkbudget van € 20.000,-. Hiervoor wordt een raadsvoorstel opgemaakt. • Collegebesluit m.b.t. -aanwijzen Mondiaal Platform Venray als uitvoeringsorganisatie bij toedeling van dit jaarlijks werkbudget aan Milleniumdoelen (projecten) -concretisering van de eigen gemeentelijke initiatieven en acties inzake Milleniumdoelen Markten • Invulling van alle standplaatsen op de weekmarkt binnen de nieuwe inrichting van het Henseniusplein en Schouwburgplein. De nieuwe inrichting is een gevolg van het project Centrum op de Schop. Kunstzinnige vorming • Verdubbeling aantal groepen die deelnemen aan het project “Muziek in de klas” • Project cultuurparticipatie (cultureel en cultuur-historisch aanbod in de buitenschoolse activiteiten) Sport • Uitvoeringsprogramma sportnota verder implementeren • In overleg met het sportplatform dat in 2009 is opgericht verder vorm geven aan het sportbeleid • Op 4, 5 en 6 juni 2010 vinden de Special Olympics plaats. In Venlo is de openingsen sluitingsceremonie. Daarnaast vinden de hoofdevenementen ook plaats in Venray en Helden. • Evaluatie van de privatisering sportparken • Uitvoering geven aan de nota ‘implementatie Impuls brede scholen, sport en cultuur 2009-2012’ • Realisatie nieuwbouw sport- en evenementenhal Cultureel Centrum • In 2010 worden de plannen gepresenteerd om binnen de financiële kaders een ruimer en meer gedifferentieerd gebruik van de foyer en de artiestenruimtes van de Schouwburg te realiseren. Dit gebeurt in samenhang met de besluitvorming over de verbouwplannen. Kunst en cultuur • Plaatsing van kunst in de openbare ruimte, in het bijzonder het project kunst op rotondes en plaatsing van kunst in het centrum, wordt vanuit een samenhangende visie uitgevoerd. • Samenwerking stimuleren van de professionele culturele instellingen onderling en met het onderwijs. Vanaf schooljaar 2010/2011 gaat er een project van start voor aanbod van culturele en cultuur-historische activiteiten in de buitenschoolse opvang. Dit wordt gestimuleerd vanuit het Fonds Cultuurparticipatie van de provincie. Historische Archieven en Collecties • Toezicht houden op de digitale archiefvorming die in het kader van het Informatiebeleidsplan verder wordt ontwikkeld • Onder voorbehoud definitieve besluitvorming verbouwing en tijdelijke huisvesting gemeentehuis voorbereidingen treffen voor de externe plaatsing van de archieven van de gemeente tijdens de verbouwing.
Effect algemeen
2A, 2B
2D
2E
algemeen
2C
2D
algemeen
31
Programmabegroting 2010
Product
Activiteiten /prestaties • Doorontwikkeling van RooyNet. Musea / Archeologie • Restauratie muur Kerkpad zodat deze weer veilig is • Uitbreiden monumentenlijst met panden van de drie nieuwe kerkdorpen. Sociaal cultureel werk • In samenwerking met kernpartners binnen ketenstructuur uitvoering geven aan de herijkte visie jeugdbeleid en bijgesteld uitvoeringsprogramma.
Effect
2C, 2D
2E
2.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 2 Venray is levendig geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2010
VENRAY IS LEVENDIG Totaal lasten Totaal baten Saldo
2011
8.651 -896 7.755
2012
8.424 -857 7.568
2013
8.612 -879 7.732
8.458 -887 7.571
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Monumenten Gemeenschapshuis Veulen Kap.lst sportaccommodatie M-W Totaal stortingen Algemene reserve (biennale 2010) Monumenten Gemeenschapshuis Veulen Totaal onttrekkingen Saldo programma 2
c.
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
0 6 0 6
0 6 0 6
2 6 9 16
2 5 9 16
65 50 9 124
0 0 9 9
0 0 9 9
0 0 9 9
-118
-3
7
7
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2010
Conform MUIP 2010-2013 Venray: Bedragen * € 1.000 VENRAY IS LEVENDIG BiblioNu-Rooynet verhoging subsidie Biennale 2010 Bijdrage algemene reserve Totaal
Investering 0 0 0 0
2010 10 65 -65 10
Exploitatielasten 2011 2012 10 5 0 65 0 -65 10 5
2013 5 0 0 5
Nieuwe investeringen in Wanssum, Blitterswijck, Geijsteren 2010-2013: Bedragen * € 1.000 VENRAY IS LEVENDIG MW Accommodaties sportverenigingen Noord Totaal
Investering 1.100 1.100
2010 27.500 27.500
Exploitatielasten 2011 2012 97.992 95.792 97.992 95.792
2013 93.592 93.592
32
Programmabegroting 2010
Programma 3: Venray voorziet in alle woonwensen Doelstelling programma: De gemeente Venray biedt een gezonde en prettige leefomgeving voor alle burgers. Jonge gezinnen, jongeren en ouderen vinden hun plek. We richten ons op het inrichten en vernieuwen van de gemeente op het gebied van wonen, werken, en natuur. Daarnaast hebben infrastructuur, bereikbaarheid en (verkeers)veiligheid specifiek de aandacht. Lokale schets Differentiatie in woonconcepten • We geven uitvoering aan onze regionale rol op het gebied van volkshuisvesting. Inspanningen worden verricht bij de totstandkoming van wijken en dorpen met een gedifferentieerde bevolkingsopbouw. • De op een aantal plaatsen noodzakelijke revitalisering en herstructurering wordt ingezet op differentiatie in woonmilieus in de breedste zin van het woord. • Voor woningbouw wordt ingezet op flexibele, levensloopbestendige woonconcepten die toegankelijk zijn voor diverse doelgroepen. Een steeds belangrijker aspect hierbij is dat er ook gekeken moet worden naar de zorg en de veiligheidsaspecten • De ontwikkeling en uitwerking van woonconcepten voor doelgroepen betekent ook, dat er een directe relatie ontstaat met de ontwikkelingen binnen programma 1 vanuit het beleidskader Wmo. Afstemming in visie en planning is hiervoor noodzakelijk. Huisvesting buitenlandse werknemers • Een onderwerp dat aandacht verdient, is de huisvesting van buitenlandse werknemers. Het “probleem” is breder dan alleen het zoeken naar een locatie voor deze buitenlandse werknemers. Het raakt beleidsvelden zoals maatschappelijke diensten, economische ontwikkeling en handhaving. Hierdoor is goede afstemming en planning noodzakelijk. Nieuwbouw en ruimtelijk kwaliteit • Nieuwbouw wordt ingezet voor strategische aanvullingen op de bestaande situatie en verbreding van het aanbod in leefmilieus. Ruimtelijke ontwikkelingen worden in het centrum gericht op vergroting van de stedelijkheid. In de uitbreidingen op ruime, landschappelijke buurten. In de dorpen op kleinschalige, dorpse milieus. En in het buitengebied op specifieke plattelandsmilieus. Bovendien wordt zorgvuldig omgegaan met het cultuurhistorisch karakter. • Wij hechten veel waarde aan ruimtelijke kwaliteit en geven een impuls aan de ruimtelijke kwaliteit zowel voor het stedelijk gebied als het buitengebied. Wij streven naar een kwalitatief hoogwaardige woonomgeving, zowel in de zin van veilige stad als inrichting van de openbare ruimte. Aandachtspunten zijn dan ook het groenbeheerplan, wijkbeheer, illegale dumpingen, openbare verlichting en beeldkwaliteitsplan. • Onder het motto van ontwikkelingsplanologie wordt steeds meer de nadruk gelegd op kwaliteit verwoord in visies en beleidskaders. Daarbij is het streven om de beschikbare ruimtelijke instrumenten zo optimaal mogelijk in te zetten en op elkaar af te stemmen om als organisatie zo flexibel mogelijk in te kunnen spelen op al dan niet voorziene ontwikkelingen. Maatwerk is daarbij belangrijk waarbij de inzet van het instrumentarium onder andere afhankelijk is van de dynamiek in het betreffende gebied en het type ontwikkelingen. Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening in werking getreden. Door de nieuwe wet is het ruimtelijk instrumentarium gewijzigd. Zo dient iedere gemeente voor haar hele grondgebied een structuurvisie te hebben. Het Ontwikkelingsperspectief Venray 2015 is inmiddels aangevuld met een deel generiek grondbeleid en als structuurvisie vastgesteld. Alle nog op te stellen visies voor wijken, dorpen en bedrijventerreinen, zullen als hoofdstukken van de structuurvisie betiteld worden. Reeds opgestelde visies moeten worden aangevuld met het grondbeleid en omgezet worden als hoofdstuk van de structuurvisie. Van belang is dat het ruimtelijke instrumentarium en dan met name de structuurvisie, de beleidskaders en de bestemmingsplannen up to date zijn en blijven.
33
Programmabegroting 2010
Bouwen en Milieu • De wijziging en invoering van de Vrom-regelgeving (door de Wabo) heeft gevolgen voor de organisatie omtrent integrale vergunningverlening en de kosteninrichting daarvan. Daarnaast zal er mogelijk een verschuiving plaatsvinden in aanvragen rondom vergunningsvrije en vergunningsplichtige bouwwerken. Het ingezette dereguleringsproces voor de VROM-regelgeving komt in de eindfase. Voor steeds meer bedrijven en activiteiten geldt de meldingsplicht onder algemene regels in plaats van de vergunningsplicht. Ook wordt regelgeving samengevoegd zodat voor een activiteit niet meer zoveel verschillende besluiten nodig zijn. In het Activiteitenbesluit zijn voor de meeste bedrijfsmatige activiteiten reeds milieuvoorschriften opgenomen. In 2010 worden de besluiten Glastuinbouw en Landbouw samengevoegd en mogelijk later nog ondergebracht in het Activiteitenbesluit. Hierdoor komt er meer verantwoordelijkheid te liggen bij de burger/bedrijf en verschuift de taak van de gemeente van beoordelend aan de voorkant naar controlerend achteraf. • Voor bepaalde milieubelastende bedrijven zijn regels in de maak. Vanaf 1-1-2010 moeten de agrarische bedrijven voldoen aan Besluit huisvesting (BBT veehouderijen). Ook moeten enkele agrarische bedrijven met een zeer hoge emissie aan fijn stof maatregelen treffen. • Na de ramp in Enschede is er landelijk en provinciaal beleid opgesteld ten aanzien van externe veiligheid. Ook is er landelijke wet- en regelgeving opgesteld om de risico’s vanwege opslag en transport van gevaarlijke stoffen te beperken. Op basis hiervan is het nodig om ook lokaal externe veiligheidsbeleid op te stellen voor ontwikkelingen nabij risicobronnen (zoals LPGtankstations, wegen, gasleiding). Afhankelijk van de resultaten wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld voor aanpak van de knelpunten. • Sinds 1 juli 2008 is het nieuwe Besluit bodemkwaliteit in werking. Hierin staan de nieuwe kwaliteitseisen waaraan bouwstoffen, grond en baggerspecie moeten voldoen. De gemeente werkt sinds 2005 met een bodembeheerplan en bijbehorende bodemkwaliteitskaarten, welke door het vervallen van de Vrijstellingsregeling grondverzet per 1-7-08, ook zijn vervallen. In het overgangsrecht is ruimte gelaten voor gemeenten om nog maximaal 5 jaar te werken met de bestaande Bodembeheerplannen. Met het nieuwe Besluit bodemkwaliteit krijgen we te maken met een andere manier van werken. De gemeente stelt een bodemfunctieklassenkaart op. Daarnaast kan de gemeente kiezen voor algemeen (generiek) beleid en/of specifiek beleid. Aan de hand van deze bodemfunctieklassenkaart wordt bepaald aan welke bodemfunctieklasse de kwaliteit van de toe te passen grond of baggerspecie moet worden getoetst. • Er komt steeds meer nadruk te liggen op energie en het klimaat. Daarop heeft de gemeente beleid gemaakt en uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma voor de aankomende periode. Hier wordt de aankomende jaren middels projecten uitvoering aan gegeven. Huishoudelijk afval • De landelijke ontwikkeling is dat steeds minder de burger voor het afval betaalt. Daarentegen gaat de consument meer betalen voor de afvoer en verwijdering van afval door middel van aankoop van producten (verpakkingen). Dit wordt ook wel producentenverantwoordelijkheid genoemd. Vanuit deze hoedanigheid is de stichting Nedvang in het leven geroepen. Deze stichting begeleidt de gemeenten om de kunststofinzameling te realiseren en geven daarvoor een vergoeding. De wettelijke startdatum om de inzameling geregeld te hebben is 1 januari 2010. De gemeente Venray is per 1 juli 2009 gestart met de kunststofinzameling via de ondergrondse containers. Er wordt bezien of met behulp van de opbrengsten van Nedvang de blikinzameling geoptimaliseerd kan worden. Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater • Op 1 januari 2008 is de wet "Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken" in werking getreden. Deze wet voorziet in drie zorgplichten voor de gemeente: stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Deze zorgplicht creëert een heffingsbevoegdheid in de Gemeentewet. Dit betekent dat gemeenten op het gebied van hemel- en grondwater middels verordeningen regels mogen stellen aan het lozen van deze twee waterstromen. Het rioolrecht wordt een heffing; daarmee vervalt dus het retributiekarakter. De gemeente is verplicht deze
34
Programmabegroting 2010
• • •
wijzigingen binnen 5 jaar na inwerkingtreding in het GRP op te nemen. Dit is in het geactualiseerde GRP meegenomen. In het geactualiseerde GRP 2009 is opgenomen dat de gemeente Venray 0,5% hemelwater per jaar afkoppelt tot 2027. Dit is een peildatum voor de Europese kaderrichtlijn water. Op 31 maart 2008 is de subsidieregeling afkoppelen hemelwater voor particulieren in werking getreden. Hiermee subsidieert de gemeente Venray in 4 jaren voor in totaal € 400.000 met het doel om minimaal 31.000 m2 af te koppelen. Per 1 januari 2010 hanteert de gemeente Venray een gedifferentieerd riooltarief. Hiermee krijgen burgers invloed op het riooltarief als zij hemelwater afkoppelen.
Centrum op de schop • Het project Centrum op de schop verloopt volgens planning. De schoolstraat en de Bleek zullen in 2010 worden aangepakt waardoor de complete herinrichting van het centrum einde 2e kwartaal 2010 zal zijn afgerond. Om dit alles mogelijk te maken zullen een aantal regelgevingen in 2009/2010 worden aangepast. Verkeer en vervoer • In het op 27 maart 2007 vastgestelde VVVP en de op 12 februari 2008 vastgestelde Visie Wegenstructuur is de conclusie getrokken dat er op de huidige wegenstructuur geen onoplosbare doorstromingsproblemen zijn. Venray staat echter niet stil: ze werkt aan haar toekomst hetgeen resulteert in vele nieuwe (stedelijke) ontwikkelingen met een toename van het autoverkeer (+30% tot 2020). Door deze groei komen bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid onder druk te staan. Zonder maatregelen betekent dit op de hoofdwegen (o.a. Leunseweg, Maasheseweg, Deurneseweg) een verslechtering van de doorstroming van het verkeer. Niet alleen in woongebieden maar ook in het buitengebied zijn maatregelen nodig om sluipverkeer te weren. Verder zijn maatregelen noodzakelijk om de verslechtering van de verkeersveiligheid als gevolg van de verkeerstoename tegen te gaan. Parkeren • Uit het parkeeronderzoek is gebleken dat de parkeervoorzieningen in het centrum op dit moment goed afgestemd zijn op de vraag. Echter, dit onderzoek laat tevens zien dat, gelet op de ontwikkelingen van het Ontwikkelingsperspectief 2015, voor de toekomst extra parkeervoorzieningen nodig zijn om de parkeerbalans in evenwicht te houden. • In de schil rondom het centrum ervaren bewoners overlast van gebiedsvreemd parkeren. • Als uitwerkingsnota van het VVVP gaan we werken aan een nieuwe parkeerbeleidsnota gelet op de vele ontwikkelingen en wijzigingen die aan de orde zijn (bijvoorbeeld opening garage Gouden Leeuw, uitbreiding betaald parkeergebied). Speelruimte • Eind 2008 is het geactualiseerde speelruimteplan door de Raad vastgesteld. De eerste uitwerkingen vinden in 2009 plaats en lopen ook in 2010 en verder door. Openbaar groen • Naar aanleiding van het vastgestelde groenbeheerplan vinden op verschillende plaatsen omvormingen plaats van intensief naar extensief te onderhouden vakken. De kwaliteit van het openbaar groen zoals beschreven in het groenbeheerplan wordt daarmee verder op het gewenste niveau gebracht. Natuurbeheer • In 2009 is het nieuwe beheerplan bossen gemeente Venray vastgesteld. De grootste wijziging ten opzichte van het verleden is dat nu accenten gelegd worden in functies op bosbeheer. Het gebied Boschhuizenbergen is aangewezen als Natura 2000. Dit is leidend voor het beheer. • Stichting de Marke is bezig diverse projecten op te stellen waarvoor subsidie-mogelijkheden worden gezocht. • De LNW heeft voor de jaren 2008-2014 de subsidie voor bos- en natuurbeheer goedgekeurd. In 2010 wordt de huidige regeling gewijzigd. De eventuele gevolgen hiervan zijn na 2014 van 35
Programmabegroting 2010
toepassing. Openbare verlichting • Er wordt steeds meer aandacht besteed aan verdergaande energiebesparing door dimmen en de nieuwe generatie LED-armaturen. Dit heeft een relatieve daling van de energiekosten tot gevolg. Daarnaast hebben deze armaturen een langere levensduur.
3.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 3.1: Effecten
Effecten
Differentiatie in woonconcepten 3A Brede toegankelijkheid woningbouw voor diverse doelgroepen Indicator: • Aantal gerealiseerde levensloopbestendige woningen • Aantal gerealiseerde wonen-welzijn-zorg initiatieven (V = Veltum, B = Brukske, ONB = locatie nader te bepalen)
Begro ting 2010
100 1 (V)
Begro ting 2011
75 0
Begro ting 2012
Begro ting 2013
40 1 (B)
40 1 (ONB)
Toelichting: In 2009 zullen de eerste woningen in Veltum gerealiseerd worden. De oplevering van de zorgwoningen zal naar verwachting in 2010 plaatsvinden. Daarnaast zullen ook de overige appartementen gefaseerd opgeleverd worden, deze worden levensloopbestendig gebouwd. Dit leidt tot een forse toename van het aantal opgeleverde levensloopbestendige woningen. Op het Circusterrein worden eveneens levensloopbestendige woningen gebouwd, afhankelijk van de duur van de ruimtelijke procedure worden deze woningen eind 2010 of begin 2011 opgeleverd. 3B
Beschikking hebben over gedifferentieerde woonmilieus Indicator: • Aantal grondgebonden woningen versus • appartementen • Verhouding bebouwingsdichtheid o 0-20 wo/ha (ruime woonwijk) o 20-30 wo/ha normale woonwijk o 30 - wo/ha (stedelijk milieu/hoogbouw)
100 100
75 75
75 75
75 75
20% 40% 40%
20% 40% 40%
20% 40% 40%
20% 40% 40%
Toelichting:In 2009 zullen naar verwachting de eerste woningen van een aantal grote projecten opgeleverd worden, zoals Veltum en De Gouden Leeuw. Ook in de Brabander zullen weer woningen gerealiseerd worden. Op de huidige woningmarkt duurt het vaak langer voordat ontwikkelaars de verkooppercentages halen die zij nodig hebben om te starten met het bouwen van woningen. Hierdoor wordt later dan gepland gestart met de bouw van woningen en worden grote projecten gefaseerd opgeleverd. Een ander groot project, het Circusterrein zal naar verwachting eind 2010 of begin 2011 opgeleverd worden. Huisvesting buitenlandse werknemers 3C Kunnen opvangen van buitenlandse werknemers Indicator: • Aantal gerealiseerde onderkomens voor buitenlandse werknemers
7
10
10
10
Toelichting: Het beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray is 4 november 2008 vastgesteld door de raad. Hierin staan de huisvestingsvormen centraal, die in Venray worden toegestaan. Daarbij worden duidelijke randvoorwaarden gesteld aan de locaties. Hierbij moet gedacht worden aan het aantal personen dat gehuisvest kunnen worden en het beheer dat goed geregeld moet zijn. Het beleid biedt vooral kansen om de bestaande locaties, onder voorwaarden, te legaliseren. In 2009 is hier mee gestart. Bij het legalisatieproces hoort ook het voeren van ruimtelijke procedures, die behoorlijk wat tijd in beslag nemen. Naar verwachting zullen daarom vanaf 2010 meer gelegaliseerde locaties gerealiseerd worden. Nieuwbouw en ruimtelijk kwaliteit 3D Beschikken over een gedifferentieerd woningaanbod Indicator: • Differentiatie verhoudingspercentage koop / huur •
Percentage: o Huur goedkoop
70% / 30%
70%/ 30%
70%/ 30%
70%/ 30%
25%
20%
20%
20%
36
Programmabegroting 2010
Effecten
o o o o
Huur midden Huur duur Koop goedkoop Koop midden / duur
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
5% 0% 10% 60%
7% 3% 10% 60%
7% 3% 10% 60%
7% 3% 10% 60%
Toelichting: In 2009 zullen weer (sociale) huurwoningen gerealiseerd worden. In de Brabander en in Merselo worden 37 sociale huurwoningen opgeleverd. daarnaast worden in project de Gouden Leeuw 12 middendure huurwoningen gerealiseerd. Naar verwachting worden de komende jaren jaarlijks (sociale) huurwoningen opgeleverd. Door de huidige situatie op de woningmarkt worden grote woningbouwprojecten (zoals bijvoorbeeld de Gouden Leeuw, of Veltum) gefaseerd gerealiseerd. Ditzelfde geld voor de Brabander, ook hier is sprake van een meer gefaseerde oplevering van de woningen. De verwachting is dat deze trend zich ook in 2010 zal voortzetten. Het zwaartepunt van het woningbouwprogramma ligt op de midden-dure koopsector, dit sluit aan op de woningbehoefte in Venray (zoals gebleken is uit het woningmarktonderzoek 2007). Huishoudelijk afval 3E Bevorderen van producthergebruik + scheiding huishoudelijk afval. Doelstelling LAP1 2007, landelijk bepaald en vastgelegd in GAP2. Indicator: • % Gescheiden ingezameld Grof Huishoudelijk Afval (GHA) • % Gescheiden ingezameld GHA en Huishoudelijk Afval (HHA) 3F Minimaliseren afvalstoffenheffing (gem. samengesteld tarief). Indicator: • Gemeente Venray (in euro)
84% 71%
84% 71%
84% 71%
84% 71%
192
192
192
192
Toelichting: Vanaf 2010 zal het accent meer uitgaan naar consolideren van het beheer en ophogen van de kwaliteit van inzamelen. Milieu 3G Bescherming en verbetering van milieukwaliteit Indicator: • Aantal opgestarte bodemsaneringen • Aantal opgestarte geluidssaneringen volgens de Raillijst • Aantal opgestarte geluidssaneringen volgens de A-lijst (Wanssum)
2 0 10*
3 0 10*
2 0 10*
2 0 10*
Toelichting: Met betrekking tot gesaneerde bodemlocaties wordt bedoeld die locaties waarbij zich onaanvaardbare humane, ecologische en/of verspreidingsrisico’s voordoen. Deze locaties moeten voor 2015 zijn onderzocht en zonodig gesaneerd of beheerd. Met betrekking tot de Raillijst wordt bedoeld dat de gemeente alle geluidssaneringengevallen vanwege spoorweglawaai heeft gemeld aan de Minister . Sanering kan via gevelmaatregelen of geluidsschermen. Vanaf 2010 is Prorail verantwoordelijk voor saneringssituaties vanwege spoorwegen. Binnen de gemeente Venray zijn er 18 railverkeer saneringssituaties. Deze zullen dan dus door Prorail opgepakt en afgerond worden. * De A-lijst woningen binnen de huidige gemeente Venray zijn afgerond. Binnen de gemeente Meerlo-Wanssum zijn er nog 61 A-lijst situaties, die allen in Wanssum liggen. De sanering van deze woningen zal vanaf volgend jaar onder de verantwoordelijkheid van de gemeente Venray vallen. Voor deze woningen zal de gemeente ook subsidie kunnen krijgen uit het ISV. Hoeveel woningen we de komende jaren kunnen saneren, is afhankelijk van het ISV3- budget van de provincie. Daarnaast zullen door de aanleg van de rondweg de meeste woningen gaan voldoen aan de geluidsnormen en is er geen sanering meer nodig. Wegen, straten, pleinen 3H Herinrichting van het kernwinkelgebied middels het project “Venray Centrum op de schop”. Indicator: • Herinrichten 14 straten • Herinrichten 3 pleinen • Vernieuwen 25.000 m² verhardingen Verkeer en vervoer 3I Verbetering van de verkeerscirculatie en verkeersveiligheid. Indicator: • % erftoegangsweg met 30km/h maatregel • % erftoegangsweg met 60km/h borden • % erftoegangsweg met 60km/h inrichting
1 2
6 31%
-
-
-
90% 100% 30%
90% 100% 45%
90% 100% 60%
90% 100% 75%
Landelijk AfvalstoffenPlan Gemeentelijk AfvalstoffenPlan
37
Programmabegroting 2010
Effecten
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Toelichting: het % erftoegangsweg met 60km/h inrichting is meerjarig bijgesteld. In 2008 heeft namelijk planvorming plaatsgevonden met als gevolg dat de percentages nu realistischer zijn. In de MUIP doorkijk is hiermee rekening gehouden doordat in de eerste jaren uitgegaan is van het basispakket (bebording en markering) en na 2012 het nog verder verbeteren. Openbare verlichting 3J Verbetering van de verkeersveiligheid en sociale veiligheid door uitbreiding van openbare verlichting. Indicator: • Voldoen aan verlichtingsnorm in % Openbaar Groen 3K Verbetering van de groenkwaliteit volgens groenbeheerplan 2007. Indicator: Percentage dat voldoet aan de kwaliteit: • Centrum (binnen de binnenring) • Brukske
59%
62,5%
66%
69,5%
90% 60%
100% 70%
100% 80%
100% 90%
Toelichting: Voor Brukske zijn de werkzaamheden in de buitenring grotendeels gerealiseerd. Het centrumgebied van Brukske wacht op de uitvoering van het masterplan. Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater 3L Afkoppelen regenwater zodat het rioolstelsel minder belast wordt bij stortbuien, minder water gezuiverd hoeft te worden en verdroging tegengegaan wordt. Indicator: • % Afkoppelen openbare ruimte • Aantal m² afgekoppeld bij particulieren
0,5% 7.750
0,5% 7.750
0,5% 0
0,5% 0
2 3
3 0
Toelichting: percentages afkoppelen openbare ruimte gebaseerd op geactualiseerde GRP 2009. Speelruimte 3M Aanleggen/opwaarderen speelplekken conform speelruimteplan. Indicator: Aantal te realiseren: • Breedtesportplekken • Blok- en buurtspeelplekken
1 5
2 4
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Strategische visie Venray 2020 (november 2009) • Collegeprogramma 2010-2014 (te ontwikkelen begin 2010) • Ontwikkelingsperspectief Venray (2005) • Herziening Detailhandelsbeleid Venray (2005) • Regionale woonvisie (2005) • Woonvisie Venray (2007) • Nota Grondbeleid gemeente Venray 2009, Een herziening op onderdelen • Ontwikkelingsprogramma stedelijke vernieuwing (2005) • Het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (2001) • Woningbehoefte onderzoek (2007) • Bouwtoetsingsbeleid (2005) • Economische Visie (2008-2020) • Nota Ruimtelijke kwaliteit Venray (2007) • Integrale gebiedsvisie Centrum en Oostrum (2007) • Singelvisie (2007) • Reconstructieplan (2004) • Gebiedsprogramma 2007-2013 Venray Meerlo-Wanssum (2007) • Beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray (2008) • Milieubeleidsplan 2003-2007 (2003), actualisatie Milieuvisie in 2009 • Beleidskader Energie en Klimaat Venray 2009- 2012 • Geurverordening veehouderij (2008) en eerste aanpassing (2009) • Ontheffingenbeleid op het verbod om afvalstoffen te verbranden (2005) • Bodembeheerplan en bodemkwaliteitskaarten (2005) • Gemeentelijk afvalstoffenplan 2005-2008 (actualisatie in 2009) • Gemeentelijk Rioleringsplan 2005-2015 (vastgesteld in 2005, geactualiseerd in 2009) • Venray’s Verkeers- en vervoersplan (VVVP) (vastgesteld 2007, incl. planning deelonderzoeken) 38
Programmabegroting 2010
• • • • • • • •
Visie Wegenstructuur en wegcategorisering (vastgesteld in 2008, inclusief uitvoeringsprogramma) Beleidsplan openbare verlichting (2004, actualisatie in 2008/2009) Beleidsplan wegen 2005-2010 (vastgesteld in 2005, actualisatie in 2009) Beheerplan gemeentebossen Venray (2004 – 2009, actualisatie in 2009) Beheerplan landschap 2005–2012 Plan zorg voor natuur en landschap 2006-2016 Speelruimteplan (1999, geactualiseerd in 2008) Groenstructuurplan (2005) en daaruit voortvloeiend groenbeheerplan (2007)
3.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 3.2: activiteiten/prestaties Product Activiteit / prestaties Ruimtelijke Ontwikkeling • Procedure bestemmingsplan bedrijventerreinen afhandelen • Bestemmingsplannen Witte Vennen en bedrijventerrein Ysselsteyn afronden • 2e herziening bestemmingsplan buitengebied afronden • Mede uitvoering geven aan Masterplan Brukske, Planontwikkeling Anna, Circuit de Peel en Noord Westhoek • Digitalisering ruimtelijke plannen • Uitvoeren van ambities en doelen uit het gebiedsprogramma 2007-2013 van de gebiedscommissie Venray Meerlo-Wanssum. Hiertoe wordt vanuit Venray het gebiedsbureau ingezet • Vaststellen revitaliseringvisie voor de Hulst I • Afronding beeldkwaliteitsplan als toetsingsinstrument in relatie tot het bestemmingsplan buitengebied Bouwen • Implementatie omgevingsvergunning (WABO), wat o.a. inhoud dat: o interne en externe overlegstructuren (opnieuw) moeten worden gestroomlijnd; o bijbehorende (aanschaf van) ondersteunende ICT applicaties leiden tot nieuwe inzichten omtrent informatieverstrekking, dienstverlening, procedures en beleidskeuzes met betrekking tot bouwen. • Het bouwbeleid en het reclamebeleid actualiseren dan wel aanvullen • Uitvoering geven aan Het uitvoeringskader "energie en klimaat Venray 20092012", zie product Milieu. Volkshuisvesting • Uitvoering geven aan de Woonvisie Venray • Starten actualisatie regionale woonvisie • Uitvoering geven aan nieuw gemeentelijk beleid huisvesting buitenlandse werknemers Huishoudelijk afval • Uitvoering geven aan het verder optimaliseren van de inzameling van blik, drankenkartons en kunststof. • Harmoniseren van afvalinzameling Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren. Dit kan betekenen dat er extra of andere voorzieningen geplaatst worden in deze dorpen. • De inzameling van GFT en tuinafval optimaliseren. Milieu • Vaststellen nieuw bodembeheerplan en bodemkwaliteitskaart • Uitvoering geven aan het uitvoeringsprogramma energie en klimaat. De volgende projecten worden in 2010 opgestart: o aanscherpen Energie Prestatie Coëfficiënt controle bij bouwplannen, o versnellen en professionaliseren vergunningstrajecten waarbij sprake is van toepassing van duurzame energie of energiebesparing en o een energiebesparingscampagne voor huishoudens als vervolg op de dakscans. De dakscans, waarbij met InfraRood foto’s in beeld wordt gebracht wat het warmteverlies van de daken is, vinden eind 2009 plaats. o Opstarten traject voor het maken van energieprestatieafspraken met de woningcorporatie. o Vervolg van de lopende projecten zoals realisatie grootschalige duurzame energieprojecten, communicatieplan en energiebesparing openbare verlichting en gemeentelijke gebouwen • Agrarische bedrijven informeren en begeleiden over Besluit huisvesting (BBT veehouderijen) en fijn stof aanpak en zonodig milieuvergunningen aanpassen.
Effect 3A, 3B, 3C, 3D
3A, 3B, 3C, 3D
3A, 3B, 3C, 3D
3E, 3F
3G
39
Programmabegroting 2010
Product
Activiteit / prestaties • Jaarlijkse evaluatie verordening geurhinder en veehouderij. In 2010 wordt de geurverordening met bijbehorende gebiedsvisie van Meerlo-Wanssum hierin geïntegreerd. • Vaststellen geactualiseerd ontheffingenbeleid op het verbod om afvalstoffen te verbranden • Vaststellen externe veiligheidsbeleid • Bodem saneren op de locaties Deputé Petersstraat 4, Oirlo en de Patersstraat 31, Venray Wegen, straten en pleinen • Venray Centrum op de schop: Het Kernwinkelgebied krijgt een kwaliteitsimpuls waarmee de uitstraling regionaal naar een hoger niveau wordt getild. Bestrating, afwatering, straatmeubilair, groen en openbare verlichting worden vernieuwd. Daarnaast gaat er veel aandacht naar de (fiets)verkeercirculatie, afsluitingen van het gebied, fietsenstallingen, afvalafvoer en kunst. Tegelijk met de herinrichting zal worden gekeken naar de gevels, reclame-uitingen en sociale veiligheid van het gebied. In 2010 worden de laatste straten met de centrumafsluiting gerealiseerd. • Onderhouden van wegen conform het beleidsplan wegen 2005-2010. • In 2010 zal het beleidsplan wegen worden geactualiseerd voor de periode 20112016, waarbij rekening gehouden wordt met eenzelfde kwaliteitsniveau voor de totale (nieuwe) gemeente. In dit beleidsplan worden maatregelen uit het VVVP meegenomen. Verkeer • Uitvoering 60 km-maatregelen/inrichting op erftoegangswegen in het buitengebied (uitvoeringsprogramma te integreren in wegenbeleidsplan). • Aanleg schoolzones bij 4 basisscholen. • Uitvoering verkeersplan Landweert. • (Regionale) aandacht voor gedragsbeïnvloeding en voorlichting voor wat betreft verkeersveiligheid. • Betrekken van meer scholen bij verkeerseducatie door vervangende subsidieregeling. • Monitoring van de verkeersontwikkelingen i.r.t. de ruimtelijke ontwikkelingen. • Versneld afwaarderen Overloonseweg (binnen de kom). Openbaar Vervoer • Uitvoering bushalteplan (meeliften met projecten en lijnsgewijze aanpak lijn 1). • Voorbereiding herinrichting stationsomgeving. Parkeren • Om overlast in de schil rondom het centrum tegen te gaan, zal naar behoefte betaald/vergunninghouder parkeren worden ingevoerd. • Opstellen parkeerbeleidsnota. • Effectueren gevolgen evaluatie parkeerfonds. Openbare verlichting • Gefaseerd oplossen knelpunten genoemd in de knelpuntenlijst. • Uitbreiding verlichting / verbetering met 3,5% conform beleidsplan. • Vervangen/opwaarderen verlichting Westsingel, Kennedyplein e.o., Landweert, Merseloseweg en Smakterheide. Natuurbeheer • Vanuit het nieuwe beheerplan worden werkplannen gemaakt en vindt uitvoering plaats. Openbaar groen • In 2010 zal verder uitvoering gegeven worden aan het groenbeheerplan. Naast centrum en Brukske wordt ook meegelift met het verkeersplan Landweert. Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater • Met behulp van subsidieregeling 7.750 m2 afkoppelen bij particulieren. • Hemelwater openbare ruimte afkoppelen van de riolering en infiltreren naar de bodem. De afkoppelintensiteit betreft 0,5%. Speelruimte • In 2010 wordt 1 breedtesportplek aangelegd, 1 blokspeelplek en 1 buurtspeelplek. Daarnaast worden 3 bestaande blokspeelplekken opgewaardeerd.
Effect
3H
3I
Algemeen
Algemeen
3J
Algemeen
3K
3L
3M
40
Programmabegroting 2010
3.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 3 Venray voorziet in alle woonwensen geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2010
VENRAY VOORZIET IN ALLE WOONWENSEN Totaal lasten Totaal baten Saldo
2011
26.401 -12.540 13.862
2012
25.285 -12.766 12.519
2013
25.219 -13.099 12.120
24.942 -13.300 11.642
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Egalisatie riolering Tijdelijk personeel bouwen en milieu Het nieuwe Wanssum - oude maasarm Totaal stortingen Algemene reserve (bodemsanering 3 locaties) Algemene reserve (speelruimteplan) Egalisatie riolering Parkeren Wet maatschappelijke ondersteuning (speelruimteplan) Bovenwijkse werken (infrastructurele projecten) Totaal onttrekkingen Saldo programma 3
c.
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
0 0 0 0
134 0 0 134
465 3 1 468
739 3 1 742
115 9 12 285 168 1.088 1.678
40 0 0 215 0 30 285
0 0 0 163 0 0 163
0 0 0 142 0 0 142
-1.678
-151
305
600
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2010
Conform MUIP 2010-2013 Venray: Bedragen * € 1.000 VENRAY VOORZIET IN ALLE WOONWENSEN Masterplan Brukske - herinr. openb. ruimte Masterplan Brukske - openbare verlichting Oph budg kl wensen wijk&dorpsraden Uitv VVVP(niet infrastr) Monitoring app. Uitv VVVP(niet infrastr) Monitoring softw. Centrum op de Schop Bijdrage reserve bovenwijks Vervanging speeltoestellen Vervanging & uitbreiding openb. verlichting Aanvraag budget speelruimteplan Bijdrage reserve WMO Bijdrage algemene reserve Vervangingsuitbr. OV Smakterheide Bijdrage vanuit exploitatie Smakterheide 2 Gemeentelijk rioleringsplan Bijdrage reserve riolering Meetplan riolering Bijdrage reserve riolering PIW: herinrichting wegen Bijdrage reserve bovenwijks PIW: verkeersmaatregelen Bodemsanering 3 locaties Bijdrage voorziening ISV-2 Bijdrage algemene reserve Totaal
Investering 469 71 0 15 10 2.430 -365 198 117 168 -168 0 206 -206 1.224 0 100 0 1.213 -176 1.392 0 0 0 6.699
2010 12 2 20 0 0 112 0 5 23 9 0 -9 13 0 31 -36 3 -3 26 0 35 230 -115 -115 241
Exploitatielasten 2011 2012 42 41 7 7 20 20 2 2 2 2 274 270 0 0 29 28 32 32 0 0 0 0 0 0 13 13 0 0 81 80 -96 -95 12 11 -12 -11 92 90 0 0 124 121 40 0 0 0 -40 0 623 612
2013 40 7 21 2 2 266 0 27 32 0 0 0 14 0 79 -94 11 -11 88 0 118 0 0 0 602
41
Programmabegroting 2010
Nieuwe investeringen in Wanssum, Blitterswijck, Geijsteren 2010-2013: Bedragen * € 1.000 VENRAY VOORZIET IN ALLE WOONWENSEN MW Investeringen GRP 2010 Bijdrage reserve riolering MW Vervanging openb. verlicht.2010 MW GVVP trottoirs binnen beb. kom 2010 MW GVVP EHK markeringen 2010 Totaal
Investering 121 20 9 9 160
2010 3 -3 0 0 0 1
Exploitatielasten 2011 2012 8 8 -8 -8 2 2 1 1 1 1 4 4
2013 8 -8 2 1 1 3
42
Programmabegroting 2010
Programma 4: Venray is kennisintensief Doelstelling programma: De Knowhow en kennis binnen de Venrayse samenleving is vergroot. Weten is werk, welvaart en welzijn. Wij bevorderen dan ook een evenwichtige economische structuur en de werkgelegenheid. Lokale schets Verdieping en verbreding van Onderwijs(faciliteiten) • In 2008 is door de schoolbesturen en de gemeente samen een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de expertisecampus. Naar aanleiding van het resultaat heeft het college partijen verzocht om een verdiepingsonderzoek. In 2009 is intern nader onderzoek gedaan naar het gemeentelijk aandeel van de kosten. In 2010 wordt duidelijk of en in welke vorm de expertisecampus gerealiseerd gaat worden. • Voortgezet/beroepsonderwijs speelt bij de ontwikkeling van het arbeidsmarktbeleid een belangrijke rol. Door de opkomst van de kenniseconomie in Nederland zal er structureel aandacht moeten komen voor het ophogen van het opleidingsniveau. Samenwerking met de vervolgopleidingen en tussen onderwijs en bedrijfsleven moet bevorderd worden. Zowel binnen de gemeente Venray (economische visie) als in de regio Venray (Werkpleinontwikkeling, zie programma 1) als in de regio Noord- en Midden-Limburg (actieplan jeugdwerkloosheid, leerwerkloket, bestuurlijk overleg arbeidsmarkt-onderwijs) komt hiervoor steeds meer aandacht. • Op het gebied van onderwijsachterstanden is de harmonisatie voor- en vroegschoolse educatie grotendeels gerealiseerd per augustus 2010. De harmonisatie is gericht op o.a. taalachterstand en sociale ontwikkeling voor kinderen in de leeftijd van 2 tot maximaal 13 jaar en wordt gerealiseerd in samenwerking met peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en het primair onderwijs. Ontwikkeling bedrijvigheid • Het creëren van werkgelegenheid voor mensen met een middelbare en een hogere beroepsopleiding is van enorm belang voor de versterking van de lokale en regionale economie en het minder kwetsbaar maken van de werkgelegenheidspositie van Venray. Hiervoor is ons doel om te zorgen voor een voldoende gedifferentieerd aanbod van bedrijventerreinen en het aantrekken van hoogwaardige bedrijvigheid. Daarnaast zetten wij in op de herstructurering van de bestaande terreinen. Het aandeel van de commerciële dienstverlening in de economische structuur van Venray neemt steeds verder toe. Venray wil zijn afhankelijkheid van een beperkt aantal grote bedrijven verkleinen en hierop inspringend de diversiteit aan bedrijven vergroten. Zeker in tijden van economische recessie is het van belang te streven naar een gezonde economische structuur. De gevolgen van de recessie voor de Venrayse economie worden door middel van een periodieke monitor zichtbaar gemaakt. • Gegeven de ontwikkeling naar een kennisintensieve samenleving en de voorgestane selectieve economische groei van Venray is het aantrekken en behouden van voldoende gekwalificeerd personeel noodzakelijk. Bij de activiteiten in dit kader wordt nadrukkelijk het economisch beleid gekoppeld aan de beleidsterreinen arbeidsmarkt en onderwijs/kennisontwikkeling en wordt daarnaast de samenwerking in de Regio Venlo gezocht (zie ook programma 1 Venray zorgt voor elkaar). • Specifiek ter versterking van de economische positie van de agribusiness richten wij ons op de vernieuwing van deze sector. Wij steunen in dat kader innovatieve projecten die een structurele bijdrage kunnen leveren aan deze vernieuwing en zoeken daarbij nadrukkelijk de (Eu)regionale samenwerking. 43
Programmabegroting 2010
Synergie in regionaal verband • Venray wil de regionale economische ontwikkeling stimuleren door samenwerking en afstemming met gemeenten in de Regio Venlo. Het binnenhalen van de Floriade 2012 is een eerste succes van deze samenwerking. Bovendien tracht Venray de voordelen te benutten van de centrale positionering tussen de steden Eindhoven/Helmond, Arnhem/Nijmegen en Venlo. Een goede bereikbaarheid van ondernemingen, zorginstellingen, winkels etc. levert een belangrijke bijdrage aan het goed functioneren van de Venrayse economie. Ook het verbeteren van de positie, het functioneren en de bereikbaarheid van de Wanssumse haven voor het Venrayse bedrijfsleven heeft onze actieve aandacht. Hierbij wordt nadrukkelijk ook in regionaal verband afstemming en samenwerking gezocht. Toerisme en recreatie • Een belangrijke toeristische trekker is het centrum van Venray dat een breed scala aan voorzieningen (winkels, horeca, sociaal-culturele instellingen) biedt. Wij zetten in op de verdere ontwikkeling van het centrum. Verder stimuleren wij vooral de kleinschalige bedrijvigheid op het gebied van toerisme, recreatie en natuurontwikkeling in het buitengebied met daarbij speciale aandacht voor de nieuwe ligging aan de Maas. • Daarbij richten wij ons op de verbetering van de recreatieve routestructuur en ontwikkeling van arrangementen. Dit in samenspraak met het nieuwe Toeristisch recreatieve Platform Venray. Met betrekking tot algemene promotie van dit gebied werken we ook samen met onze buurgemeenten in de Stichting Promotie Noord-Limburg.
4.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 4.1: Effecten Effecten
Verdieping en verbreding van onderwijs(faciliteiten) 4A Op de behoefte afgestemd onderwijsaanbod voor kinderen: Indicator: • Aantal kinderen dat buiten Venray basisonderwijs volgt (excl. Smakt): o Speciaal onderwijs o Islamitische school
Begro ing 2010
150 30
Begro ting 2011
130 30
Begro ting 2012
130 30
Begro ting 2013
130 30
Toelichting speciaal onderwijs: Het betreft hier scholen o.a. voor lichamelijk dan wel verstandelijk gehandicapte kinderen, etc. Het aantal kinderen is verspreid over meerdere scholen buiten Venray. In bovenstaande aantallen is geen rekening gehouden met eventuele realisatie van de expertisecampus. 4B
Bevorderen aansluiting van beroepsonderwijs bij arbeidsmarkt: Indicator: • Aantal werkloze jongeren (< 23 jaar) ingeschreven bij UWV Werkbedrijf
75
70
60
50
toelichting: agv de economische recessie loopt de jeugdwerkloosheid, m.n. onder schoolverlaters sterk op. Op basis van de geregistreerde aantallen bij het UWV Werkbedrijf per eind juli 2009 wijken de kengetallen sterk af t.o.v. de meerjarenbegroting 2009. 4C
Betere onderwijskansen voor (jonge) mensen Indicator: % Herplaatsing in opleiding na RMC-traject
50%
50%
50%
50%
44
Programmabegroting 2010
Effecten
Ontwikkeling bedrijvigheid 4D Voldoende uitgeefbare bedrijventerreinen hebben. Indicator: • Aantal uitgeefbare ha bedrijventerrein per jaar tot de beschikking hebben (bij gemeente of particulieren) • Beschikking hebben over een gedifferen-tieerd aanbod van bedrijventerreinen: o 3 voor MKB o 3 grootschalige terreinen o 1 voor PDV o 1 agrarisch o 1 wonen/werken o 1 industriehaven
Begro ing 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
50,6 ha
45,6 ha
43,6 ha
40,6 ha
14,0 31,6 0 1,0 4,0 0,0
13,0 28,6 0 0,5 3,5 0,0
11,0 24,6 0 0 3,0 5,0
9,0 20,6 0 0 2,0 9,0
Toelichting: opgemerkt wordt dat enkele terreinen deels in particulier eigendom zijn. Hierdoor sluit de verkoop niet aan bij de verkoop van gemeentegrond. De cijfers (verkopen) zijn naar beneden bijgesteld in verband met de economische recessie. Met ingang van 2010 is de industriehaven te Wanssum in dit overzicht opgenomen. Naar de huidige planning wordt dit terrein in 2012 met ca. 5 ha uitgebreid en in 2013 nogmaals met 5 ha. 4E
Versterken van de lokale economische structuur en bevorderen van de economische groei Indicator: • Aantal uitgegeven ha bedrijventerrein per jaar (incl. particuliere verkoop) • Aantal arbeidsplaatsen per ha nieuw uitgegeven terrein
3 ha
5 ha
7 ha
8 ha
40/ha
40/ha
40/ha
40/ha
Toelichting: het aantal uitgegeven ha bedrijventerrein per jaar is aangepast in verband met de economische recessie. Tot op heden gaan wij (alleen) bij een nieuw te vestigen onderneming na hoeveel arbeidsplaatsen zij genereren. Dit betekent dat dit een moment opname is bij de vestiging en niet in de toekomst. De intentie bestaat om de werkgelegenheidscijfers jaarlijks te monitoren (dus ook van de bestaande ondernemingen). 4F
Hoogwaardig opgeleide personen behouden en aantrekken voor de lokale arbeidsmarkt. Indicator: • Percentage Middelbaar of hoger opgeleide werknemers bij nieuwe te vestigen bedrijven.
55%
60%
60%
60%
Toelichting: Gestart is met een inventarisatie bij nieuw te vestigen ondernemingen. Ook dit is dus een momentopname. De intentie bestaat om het opleidingniveau jaarlijks te monitoren (dus ook bij bestaande ondernemingen) Synergie in regionaal verband 4G Versterken regionale positie Indicator: • Aantal lopende en nieuwe projecten in regionaal verband (regio Venlo).
12
12
12
12
Toelichting: genoemd aantal betreft de projecten met een duidelijke inhoudelijke en/of financiële betrokkenheid van de Regio Venlo (bijvoorbeeld Greenpark, Floriade, Greenport, Klavertje 4 en NV Regio Venlo). Daarom zijn de tientallen projecten die in het kader van de kansenkaart Floriade inmiddels zijn geïnventariseerd, niet meegenomen. De rol van de Regio daarbij is met name coördinerend. Toerisme en recreatie 4H Aantrekkelijk en gevarieerd toeristisch product aanbieden Indicator: • Aantal nieuwe projecten
6
6
6
6
Toelichting: het betreft toeristisch recreatieve projecten. Het kan hierbij gaan om verblijfsaccommodaties dan wel dagattracties en arrangementen en routestructuren. Dit is een nieuwe indicator die voor het eerst in de begroting is opgenomen, dit is inclusief de drie kerkdorpen Wanssum, Geijsteren en Blitterswijck.
45
Programmabegroting 2010
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma ligt vast in algemene wettelijke bepalingen en is voor Venray specifiek vertaald in de nota’s: • Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs (2005) • Onderwijskansenplan 2007-2010 • Overeenkomst tot doordecentralisatie buitenonderhoud huisvesting PO met SPOV (2009) • Wet Kinderopvang (2005) • Convenant doordecentralisatie VO (1999) • Verordening Huisvesting Primair Onderwijs Gemeente Venray (2004) • Economische Visie (2008-2020) • Kadernota Toerisme en recreatie (2009) • Strategische visie Venray 2020 (november 2009) • Reconstructieplan (2004) • Toeristisch recreatief actieplan Meerlo-Wanssum (2001) • Nota Grondbeleid gemeente Venray 2009, Een herziening op onderdelen • Detailhandelsnota Venray (2008) • Herziening POL (Provinciaal Omgevingsplan Limburg) (2009) • Strategische agenda regio Venlo (2007)
4.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 4.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Economische ontwikkeling • Mede uitvoering geven aan het gebiedsontwikkelingsproject Ooyen-Wanssum • Uitvoering Strategische Agenda Regio Venlo • Samenvoeging Regiobureau regio Venlo en Greenport Servicepunt • Ondersteunen van Agri-business projecten door onder andere deelname in Knowhouse bv • Periodieke monitoring economische kerncijfers Basisonderwijs huisvesting • Start nieuwbouw brede school Brukske Lokaal onderwijsbeleid en economische ontwikkeling • Vormgeven aan de harmonisatie VVE • Doorontwikkeling Werkplein Regio Venray (zie programma 1). Volwasseneneducatie • De doelstellingen van volwasseneneducatie aan laten sluiten bij de kaders van het subsidie-, participatie-, en reïntegratiebeleid. Hiertoe wordt een plan van aanpak opgesteld. Toerisme en recreatie • Ondersteunen toeristisch-recreatieve initiatieven in samenspraak met het opgericht Toeristisch recreatief Platform Venray. • Deelname in het regionale routebureau Bouwgrondexploitaties • Door de uitvoering van diverse grondbedrijfprojecten een woningproductie van 200 woningen bereiken mede als de uitgifte van minimaal 3 ha industriegrond • Ontwikkeling grote projecten zoals: Gouden Leeuw, Aan den Heuvel Laagheide Servaas-terrein, ontwikkeling Anna terrein en Ooijen - Wanssum • Begeleiden ontwikkeling locatie Circusterrein • Uitvoering en controle woningbouwplannen in Leunen, Oirlo, Ysselsteyn, Merselo, Vredepeel, Vlakwater, Veulen, Heide, Castenray, Oostrum, Blitterswijck en Venray • Verdere realisatie op de Hulst II en de Blakt • Herstructurering Veltum en Brukske • Woningbouw Ruimte voor Ruimte Buitenweg • Voorbereiding gebiedsexploitatie Noord Westhoek en Loobeekdal • Begeleiding huisvesting gemeentehuis • Ontwikkeling Brede School, Toverbal
Effect 4D, 4E, 4F, 4G
Algemeen 4B+4C
algemee n
4G, 4H
4D, 4E, 4F
46
Programmabegroting 2010
4.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 4 Venray is kennisintensief geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2010
VENRAY IS KENNISINTENSIEF Totaal lasten Totaal baten Saldo
2011
49.988 -45.795 4.193
2012
37.859 -35.292 2.567
2013
39.960 -40.600 -640
29.227 -30.590 -1.363
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Algemene bedrijfsreserve grondbedrijf Bovenwijkse werken Ruimtelijke ontwikkeling Totaal stortingen
1.067 585 133 1.784
2.741 474 50 3.265
5.969 437 25 6.431
6.713 317 18 7.047
Algemene bedrijfsreserve grondbedrijf Totaal onttrekkingen
1.138 1.138
1.135 1.135
1.139 1.139
1.122 1.122
646
2.130
5.292
5.926
Saldo programma 4
Naast de stortingen en onttrekkingen op de reserves die via het programma en dus resultaatbestemming lopen, hebben er ook mutaties plaatsgevonden van de ene reserve naar de andere reserve die betrekking hebben op dit programma: Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Bovenwijkse werken Totaal stortingen
33 33
0 0
0 0
0 0
Algemene bedrijfsreserve grondbedrijf Totaal onttrekkingen
33 33
0 0
0 0
0 0
0
0
0
0
Saldo programma 4
c.
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2010
Conform MUIP 2010-2013 Venray: Bedragen * € 1.000 VENRAY IS KENNISINTENSIEF Uitvoeringsprogr.Toerisme en Recr. Bouwgrondexploitatie uitgaven Bouwgrondexploitatie inkomsten Toename boekwaarden grondbedrijf Totaal
Investering 0 0 0 0 0
2010 50 10.615 -21.169 10.554 50
Exploitatielasten 2011 2012 50 51 4.147 3.711 -18.050 -18.315 13.903 14.604 50 51
2013 52 1.424 -10.928 9.504 52
47
Programmabegroting 2010
48
Programmabegroting 2010
Programma 5: Bestuurlijke vernieuwing Doelstelling programma: Vergroten van kwaliteit, draagvlak en betrokkenheid voor het Venrayse beleid door samenwerking met partners in de Venrayse samenleving en haar omgeving.
Lokale schets Vergroten Bestuurskracht • In 2009 is de herindeling voorbereid. Via een grenswijziging worden per 1 januari 2010 de dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum aan de gemeente Venray toegevoegd. De andere dorpen van Meerlo-Wanssum: Tienray, Swolgen en Meerlo zullen fuseren met Horst aan de Maas en Sevenum. In het kader van deze voorbereiding hebben wij het beleid van Venray en Meerlo-Wanssum geharmoniseerd. In 2010 wordt de gehele herindeling geëffectueerd. • De strategische visie is mede in het kader van de herindeling geactualiseerd. Nu er per 1-1-2010 een nieuwe Raad aantreedt zullen het coalitieakkoord en het collegeprogramma 2010-2014 worden gebaseerd op deze nieuwe strategische visie. Regionale samenwerking • Vooruitlopend op de conclusies uit de bestuurskrachtmonitor was al duidelijk dat regionale samenwerking een belangrijk aandachtspunt is. Momenteel nemen we deel aan diverse (bestuurlijke) samenwerkingsverbanden: De gewijzigde Veiligheidsregio Noord- en MiddenLimburg (voorheen regio Noord- en Midden-Limburg), Euregio, B.V. Economische Ontwikkeling Regio Venlo, NLW-bedrijven, BusinessPark Venlo, B.V. Floriade, Regio Venlo, de regionale samenwerking op het gebied van handhaving (Venray, Horst aan de Maas en de Provincie). Per 1-1-2010 zal de brandweer Venray overgaan naar de Veiligheidsregio. In de regionale samenwerking willen we een belangrijke rol spelen en de functie van Venlo als centrumgemeente voor de regio Noord-Limburg versterken. Venray is de tweede kern van Noord-Limburg. We beoordelen permanent de meerwaarde van de samenwerking. Als er geen toegevoegde waarde is, heeft samenwerking geen zin. De herindeling die nu in Noord-Limburg heeft plaatsgevonden en nog zal plaatsvinden heeft gevolgen voor de regionale samenwerking. We gaan van veertien naar zes gemeenten in Noord-Limburg hetgeen een sterke vermindering van bestuurlijke drukte oplevert. Doorontwikkelen Burgerparticipatie • In de nota burgerparticipatie is onze visie op burgerparticipatie verwoord. De nota beschrijft hoe de gemeente Venray burgerparticipatie (beter) kan integreren in het ambtelijke en bestuurlijke proces, zodat burgers vaker worden betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Het uitgangspunt van het nieuwe beleid is dat de gemeente Venray burgers, bedrijven, verenigingen en instellingen altijd betrekt bij de ontwikkeling en uitvoering van beleid. Indien er afgeweken wordt van dit beleid moet er een zwaarwegend argument zijn. In de nota burgerparticipatie is ook integraal in beeld gebracht welke instrumenten we inzetten bij burgerparticipatie. In 2010 gaan we verder met de toepassing en evaluatie ervan. Hierbij wordt er verder gewerkt aan de diverse instrumenten voor burgerparticipatie, waaronder Gebiedsgericht Werken en de pooltafel (gemeentebrede overlegtafel). In het kader van Gebiedsgericht Werken kennen we inmiddels 12 gebiedspanels; naast Centrum, Brukske en Oostrum zijn in 2008 Landweert, Centrum-West en Oirlo en in 2009 Vredepeel, Leunen, Castenray, Veulen, Heide en Smakt opgericht. Voor gedetailleerde informatie over Gebiedsgericht Werken verwijzen we naar de Paragraaf I: Gebiedsgericht Werken. Communicatie versterken • Het externe en interne communicatiebeleid worden uitgewerkt volgens de gestelde aanbevelingen. We willen open besturen en optimaal communiceren met de burgers. Een van de aanbevelingen betreft het opstellen van een actueel persbeleid. Er is een pilot voor een wekelijks persgesprek met het college na afloop van de collegevergadering. De uitkomsten van 49
Programmabegroting 2010
de evaluatie van de pilot worden opgenomen in het persbeleid. Daarnaast wordt een nota opgesteld over de rol van lokale televisie.
5.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 5.1: Effecten Effecten
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Vergroten bestuurskracht Toelichting: De meting van de bestuurskrachtmonitor is in 2001 en in 2007 uitgevoerd. Tot op heden is er nog geen nieuwe bestuurskrachtmonitor gepland. De vergelijking van de bestuurskracht van 2007 ten opzichte van 2001 is moeilijk te maken omdat de normen toch zijn aangescherpt en met name de regionale bestuurskracht zwaarder is meegewogen, Hierdoor is het tot op heden niet mogelijk een effect en indicator op te nemen. Regionale samenwerking 5A De positie van tweede centrumgemeente voor de regio Noord Limburg versterken Indicator: • Het aantal samenwerkingsverbanden • Het aantal beleidsterreinen waarop wij samenwerken
8 13
7 13
7 13
6 13
Toelichting: het aantal samenwerkingsverbanden hoeft nog niets te zeggen over de kwaliteit. Het zou theoretisch zo kunnen zijn dat met minder samenwerkingsverbanden er beter wordt samengewerkt op diverse gebieden. Deze indicator geeft uitdrukking aan het streven naar vermindering van de bestuurlijke drukte (= formele samenwerkingsverbanden) en de keuze voor flexibele probleem gerichte samenwerking. In elk geval zorgt de herindeling ervoor dat er minder samenwerkingsverbanden noodzakelijk zullen zijn. Het aantal samenwerkingsverbanden is per 2010 dan ook verlaagd naar 8. Doorontwikkelen Burgerparticipatie 5B Verbeteren van de (structurele) samenwerking tussen burgers en de gemeente Venray bij totstandkoming van nieuw beleid en uitvoering van bestaand beleid Indicator: • Het aantal ingerichte gebiedspanels (structureel) • Het aantal georganiseerde pooltafels (projectmatig) Communicatie versterken 5C Een open en actieve informatie uitwisseling tussen burgers, instellingen, bedrijven en bestuur Indicator: • Aantal werkbezoeken door college • Bekendheid met gemeentepagina in weekblad Peel en Maas • Percentage van deze groep die de pagina leest nooit soms of regelmatig of vaak • Bekendheid met de internetsite van de gemeente Venray • Aantal bezoeken • Aantal pageviews (bezochte pagina’s)
23 8
23 8
23
8
23 8
25 80%
25 -
25 80%
25 -
5% 95% 80% 310.000 1.950.000
312.000 2.000.000
5% 95% 85% 312.000 2.000.000
312.000 2.000.000
Toelichting: De intentie is elke twee jaar extern te onderzoeken wat de bekendheid is van de gemeentepagina, hoe goed deze wordt gelezen en wat de bekendheid is van internetsite. Dit wordt op twee manieren gemeten: door middel van een vierjaarlijks communicatieonderzoek en een vierjaarlijkse kwaliteitsmonitor. In overleg met Publieksdiensten zullen deze cycli op elkaar worden afgestemd. Het eerste onderzoek wordt gehouden in 2010 en betreft een communicatieonderzoek. Na 2 jaar vindt de kwaliteitsmonitor plaats.
50
Programmabegroting 2010
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Strategische visie Venray 2020 (november 2009) • Collegeprogramma 2010-2014 (te ontwikkelen begin 2010) • Bestuurskrachtmonitor (2007) • NV economische Impuls Regio Venlo, Business plan 2005-2007 • Raadsbesluit deelname Veiligheidsregio (2008) • Raadsbesluit deelname Euregio Rijn Maas Noord (29-1-2002) • Nota Samen werken aan Partnerschap (2009) • Beleidskader Gebiedsgericht Werken (april 2005) en Evaluatienota implementatie Gebiedsgericht Werken (december 2009) • Dorpsontwikkelingsplan Oostrum (2007) • Wijkontwikkelingsplan Centrum (2007), Brukske (2007), Landweert (2009) en Centrum West (2009) • Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Oirlo (2009) • Nota Virtueel communiceren als partners “Visie op Venray.nl” (2004) • Burgerparticipatie (2007) • Externe communicatie (2007) • Interne communicatie (2008) • Herindelingswet 2009 en herindelingsadvies d.d. 4 augustus 2008
5.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 5.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Bestuursondersteuning • Het GebiedsGericht Werken zal verder worden ontwikkeld. Er wordt verder gewerkt aan het opstellen van en uitvoering geven aan nieuwe WOP’s en DOP’s • Verder uitvoering geven aan Burgerparticipatie Communicatie • Verdere uitvoering geven aan de pooltafels • Actualiseren van het interne communicatiebeleid, inclusief een medewerkerstevredenheidsonderzoek • Uitvoering pilot wekelijks persgesprek ten bate van actualisatie nota persbeleid. Bestuurlijke samenwerking • Werken aan een visie op samenwerking
Effect 5B
5C
5A
5.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 5 Bestuurlijke vernieuwing geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2010
BESTUURLIJKE VERNIEUWING Totaal lasten Totaal baten Saldo
2011
4.993 -50 4.943
2012
5.140 -50 5.090
2013
5.162 -51 5.111
5.143 -51 5.092
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving Algemene reserve (grenswijziging) Totaal stortingen Totaal onttrekkingen Saldo programma 5
c.
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
1.511 1.511
755 755
755 755
755 755
0
0
0
0
1.511
755
755
755
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2010
n.v.t. 51
Programmabegroting 2010
52
Programmabegroting 2010
Programma 6: Algemene zaken Doelstelling programma: Het bepalen van de financiële kaders voor bestuurlijke keuzes. Lokale schets Meerjarig materieel evenwicht • Elke gemeente is verantwoordelijk voor een reëel en structureel sluitende begroting. Gemeenten moeten in toenemende mate kritisch omgaan met de schaarse middelen. Ons streven is om de financiële ontwikkelingen beheersbaar te houden. Hierbij is budgetdiscipline vanzelfsprekend en worden zodanige keuzes gemaakt dat de inhoudelijke programma’s op het gewenste niveau kunnen worden uitgevoerd. Redelijk niveau belastingdruk • Het belastingniveau dient een reële bijdrage te leveren aan de gestelde ambities. Tevens is het streven naar een belastingdruk per meerpersoonshuishouden, dat zoveel mogelijk gelijk aan of onder het gemiddelde van de provincie Limburg ligt. Het uitgangspunt is een jaarlijkse aanpassing van de OZB tarieven met het inflatiepercentage. Dienstverleningsconcept • In ons dienstverleningsconcept gaan wij uit van de eenloket-gedachte en stellen wij de burger centraal (vraaggericht). Om invulling te kunnen geven aan het dienstverleningsconcept is onder andere een informatiebeleidsplan opgesteld. Daarin zijn activiteiten benoemd om de dienstverlening aan de burger op het gewenste niveau te brengen. Huisvesting •
Goed werkgeversschap houdt onder andere in het beschikbaar stellen van een adequate werkomgeving. Op dit moment voldoet het gemeentehuis niet meer aan de eisen die door de wetgever hieraan gesteld worden. Voor burgers zou het gerenoveerde gemeentehuis als “forum voor de stad” moeten fungeren.
Informatiebeleidsplan • Zowel landelijk als lokaal beleid maakt het noodzakelijk diverse investeringen te plegen in digitale informatiesystemen. Hierbij kan gedacht worden aan basisregistraties, digitaal loket, omgevingsvergunning en de begraafplaatsapplicatie.
53
Programmabegroting 2010
6.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 6.1: Effecten Effecten
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Belastingdruk 6A
Bereiken van een redelijk niveau van belastingdruk Indicator: • Gemiddelde belastingdruk / belastingpakket meerpersoonshuishouden Venray
618,70
p.m. p.m.
p.m. p.m.
p.m. p.m.
10%
10%
10%
10%
nvt
8,5
nvt
8,5
nvt
8,0
nvt
8,0
Kwaliteit van dienstverlening 6B
Doorgroeien naar een vraaggerichte organisatie Indicator: • Percentage van aantal ingekomen klachten dat leidt tot een beschikking of beslissing • Uitslag klanttevredenheidsonderzoek dienstverlening, rapportcijfer • Uitslag klanttevredenheidsonderzoek faciliteiten gemeentehuis, rapportcijfer
Toelichting: Klachten worden na tussenkomst van de klachtencoördinator informeel afgehandeld. Een beperkt deel van de klagers (de indicator) wenst de procedure tot een formele beslissing /beschikking door te zetten. Ondanks dat burgers steeds mondiger worden is het een uitdaging en ambitie om het percentage dat leidt tot een formele beslissing op een gelijk en minimaal niveau te houden. De indicator “rapportcijfer uitslag onderzoek telefonische bereikbaarheid” is uit de tabel verwijderd, omdat dit onderzoek slechts 1 x in de 5 jaar plaatsvindt. Het klanttevredenheidsonderzoek wordt 1 x per 2 jaar gehouden. Informatiebeleidsplan Toelichting: Venray ontwikkelt door en doet mee met de digitale overheid. Hiervoor is een InformatiebeleidsPlan (IBP) geschreven. Voor de beleidsperiode 2007 – 2010 zijn vier programma’s geformuleerd binnen het IBP: Andere Overheid, Integraal GIV, Digitalisering DIV en Actualisering ICT.
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Verordening op de uitgangspunten financieel beleid, financieel beheer en inrichting van de financiële organisatie (2005; actualisatie 2009). • Verordening voor de controle op het financieel beheer en inrichting van de financiële organisatie (2005; actualisatie 2009). • Activabeleid (2006; actualisatie 2010). • Beleid reserves & voorzieningen (2006; actualisatie 2007). • Kadernota post onvoorziene uitgaven (2007; actualisatie 2011) • Verordeningen gemeentelijke heffingen (jaarlijkse actualisatie). • Voorjaarsnota 2009 (jaarlijkse actualisatie). • Budgethoudersregeling (2003; actualisatie 2007). • Treasurystatuut (2006; actualisatie 2010). • Inkoop en aanbestedingsbeleid (2005; actualisatie 2009) • Kwaliteitshandvest (2007) • Visie op telefonische dienstverlening (2006) • Plan van aanpak Audits artikel 213a • (interne) regeling klachten en meldingen
54
Programmabegroting 2010
6.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 6.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Gemeentelijke Basisadministratie • Digitalisering van informatie om verbeteringen in de dienstverlening te realiseren, en om opslagkosten en benodigde opslagruimte structureel te beperken. Financiën en control • Het meerjarig sluitend maken van de begroting door middel van een afzonderlijk project. • Doorontwikkelen rechtmatigheid en risicomanagement. • Afronding financiële splitsing Meerlo-Wanssum en opstellen jaarrekening 2009 Meerlo-Wanssum Kostenplaatsen • Ontwikkelen van kwaliteitsbeleid en de beheersing daarvan. • Vervolg geven aan project herhuisvesting gemeentelijke organisatie, waarbij in 2010 verhuist zal worden naar een tijdelijke huivesting. Het streven daarbij is om de toegankelijkheid zo optimaal mogelijk te houden. Informatiebeleidsplan • Implementeren van het post- en e-mailprotocol. • Programma 1 Andere overheid: o Start transactionele website fase 2 o Realisatie Digitaal zorgloket (WMO-loket) o Realisatie Digitaal bedrijvenloket o Realisatie Publicatie Wet- regelgeving op gemeentelijke website o Verbetering telefonische dienstverlening o Vervolg geven aan de realisatie van Klantcontactcentrum • Programma 2 Integraal GIV: o Realisatie DURP (Digitale ruimtelijke plannen) • Programma 3 Digitalisering DIV: o Vervolg geven aan de realisatie van digitale werkomgeving o Vervolg geven aan de digitalisering archieven • Programma 4 Actualisering ICT: o Realisatie vervanging begraafplaatsapplicatie
Effect Algemeen
Algemeen
6B
Algemeen
6.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten
Voor programma 6 Algemene zaken geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Begroting
ALGEMENE ZAKEN
2010 Totaal lasten Totaal baten Saldo
4.496 -54.629 -50.133
Meerjarenbegroting 2011 4.525 -54.022 -49.497
2012 5.149 -54.193 -49.044
2013 5.501 -54.072 -48.571
55
Programmabegroting 2010
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Frictiegelden personeel Dekking kap.lst publiekshal Kap.lst. Gemeentehuis Totaal stortingen
252 3 375 630
256 3 544 803
260 2 856 1.119
264 2 1.099 1.365
Algemene reserve (afboeking boekwaarde M-W) Algemene reserve (basisregistratie WOZ) BTW Compensatiefonds Frictiegelden personeel Dekking kap.lst publiekshal Totaal onttrekkingen
0 211 122 280 21 13 647
0 0 0 280 0 13 293
65 0 0 14 0 12 91
0 0 0 0 0 12 12
Saldo programma 6
-17
510
1.028
1.353
c.
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2010
Conform MUIP 2010-2013 Venray: Bedragen * € 1.000 Investering ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN Reservering stelpost MUIP t.b.v. renovatie gemeentehuis 0 Basisregistratie WOZ 0 Bijdrage algemene reserve 0 Verv. diverse servers & software 20 Verv diverse software 23 Basisregistratie BGT 0 Vervanging landmeetbus 35 Inruil huidige bestelauto 0 Totaal 77
2010 0 137 -122 0 1 40 1 -10 47
Exploitatielasten 2011 2012 0 135 15 15 0 0 7 7 6 5 40 41 9 8 0 0 77 211
2013 135 15 0 7 5 41 8 0 211
56
Programmabegroting 2010
1.3. Algemene baten en lasten In Programma 6 Algemene zaken is in het meerjarig financieel overzicht het product Algemene Baten en Lasten opgenomen. In dit hoofdstuk wordt dit product gesplitst in activiteiten en per activiteit een korte toelichting gegeven.
Algemene baten en lasten
2010
2011
2012
2013
Reservering personeelslasten en baten: salariskosten
464.743
355.662
360.997
366.412
-464.743
-355.662
-360.997
-366.412
Reservering personeelslasten en baten: taakstelling salariskosten Reservering uitgaven interne organisatie: budget organisatieontwikkeling
300.000
300.000
300.000
300.000
-172.615
-168.646
-155.615
-172.898
Onvoorziene uitgaven: structureel
61.164
122.157
183.072
243.940
Onvoorziene uitgaven: incidenteel
121.736
Inkoop en aanbesteding taakstelling
122.329
121.985
121.829
Onvoorziene uitgaven: bespaarde rente incidenteel
0
0
0
0
Stelpost MUIP (MUIP 2011-2013)
0
114.078
626.261
1.150.398
Uitv.kstn. Algemene baten en lasten: taakstelling projecturen
-241.151
-246.711
-249.667
-251.972
Uitv.kstn. Algemene baten en lasten: projecturen beschikbaar voor algemene dienst
376.209
384.877
389.513
393.123
26.675
27.290
27.618
27.874
176.234 648.845
180.294 835.324
182.466 1.425.477
103.228 1.915.429
Projecturen: projectmatig werken Projecturen: koepelorganisatie 3 hoofdthema's Totaal
Reservering personeelslasten en baten Op deze activiteit zijn de jaarwedden voor functies buiten het basiscapaciteitsplan van 7,05 fte’s geraamd. Dit betreft een bedrag van € 464.743. Tevens is ter grootte van dit bedrag een taakstelling opgenomen. In de loop van 2009 en 2010 wordt middels separate voorstellen aangegeven hoe deze jaarwedden gedekt worden. Reservering uitgaven interne organisatie De hoogte van het budget OrganisatieOntwikkelingsTraject (OOT) is bepaald op € 300.000 en wordt ingezet om de incidentele kosten te dekken die gemaakt worden in het kader van de permanente doorontwikkeling van de organisatie. Taakstelling inkoop en aanbesteding Deze taakstelling betreft de doelstelling om een besparing te realiseren op onze inkoop, conform de nota ‘Participatie in regionaal inkoopbureau noord en midden Limburg. Om de verwachte besparingen een plek te geven in de programmabegroting, is destijds een structurele taakstelling opgenomen. Vanaf 2010 betrof dit een bedrag van jaarlijks € 200.000. Zodra zich aanbestedingsvoordelen dan wel -nadelen voordoen, brengen we deze ten gunste dan wel ten laste van de taakstelling. In 2009 zijn al enkele structurele voordelen afgeboekt van de taakstelling. Ten tijde van het opstellen van deze begroting bedraagt de nog te realiseren taakstelling voor 2010 €172.615. Onvoorziene uitgaven In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is een aantal artikelen opgenomen die aangeven dat de programmabegroting een post voor onvoorziene uitgaven dient te bevatten. Normen worden echter niet voorgeschreven. In de kadernota post onvoorziene uitgaven (raadsbesluit 30 oktober 2007) hebben we de gemeentelijke norm vastgelegd die gehanteerd wordt om de omvang van de post onvoorziene uitgaven te bepalen. Thans is deze norm 0,6 % van het genormeerd uitgavenniveau. Dit niveau wordt afgeleid van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. De kadernota geeft vervolgens aan dat de helft van het bedrag als incidenteel budget wordt geraamd en de andere helft als structureel budget. 57
Programmabegroting 2010
In de programmabegroting 2009 -2012 hebben wij er echter voor gekozen, in het kader van een sluitende begroting, de post “onvoorzien structureel” te halveren. Ook in de nu voorliggende Programmabegroting 2010-2013 hebben wij dit uitgangspunt gehanteerd. Dit betekent dat voor 2010 de post onvoorziene uitgaven incidenteel € 122.329 bedraagt en de structurele post € 61.164, oplopend naar € 243.940 in 2013. De posten onvoorzien incidenteel en structureel, in totaliteit een bedrag van € 183.493, zijn in de loop van 2010 vrij te besteden. Stelpost MUIP Het investeringsprogramma 2010 (IP 2010) is in de programmabegroting 2010 functioneel verantwoord. De overige voornemens uit het nieuwe MUIP, betrekking hebbende op de jaarschrijven 2011 tot en met 2014, zijn als stelpost opgenomen. Projecturen In de begroting 2010 zijn de uren van 3,17 fte projectleiding/assistent geraamd. Deze uren, in totaliteit 4.121, zijn onder andere bedoeld voor initiatieven die uiteindelijk niet leiden tot een project, voor interne werkzaamheden die niet toe te wijzen zijn aan een project zoals bijvoorbeeld het professionaliseren van projectmatig werken en de overkoepelende werkzaamheden voor de 3 hoofdthema’s bedrijfsvoering (informatiebeleidsplan, herhuisvesting en grenscorrectie). Binnen deze 4.121 uur is een taakstelling opgenomen ter grootte van 2.712 projecturen die ingezet gaan worden voor toekomstige projecten. Op het moment dat de projectplannen ter besluitvorming aan u voorgelegd worden, worden deze uren in het betreffende financieel overzicht meegenomen. Overzicht incidentele baten en lasten Er is soms sprake van een incidentele baat of last. De volgende uitgangspunten zijn gehanteerd bij de totstandkoming van dit overzicht: 1. Incidenteel karakter: maximaal 3 jaar. 2. Stuctureel karakter: minimaal 4 jaar. En daarmee geen onderwerp in dit overzicht. 3. Het nieuwe begrotingsjaar is telkens het basisjaar. Er wordt dus alleen vooruit gekeken en niet naar het verleden. 4. Prijs en looninflaties of afwijkende inflaties bijv. o.b.v. inwoneraantallen, worden niet gezien als een incidentele last of baat. 5. Systematische dalingen of stijgingen van budgetten met bijv. € 50.000 of € 100.000 per jaar, worden niet gezien als incidenteel. 6. Een onderwerp als 'verkiezingen', waarvoor 1x in de 4 jaar extra kosten gemaakt worden, wordt wel als incidentele last gezien. 7. Budgetten die jaarlijks voor 1 jaar 'verlengd' worden, maar niet structureel in de meerjarenbegroting opgenomen zijn, worden als incidenteel beschouwd. 8. De basis post 'onvoorzien structureel en incidenteel' wordt niet meegenomen in het overzicht incidentele baten en lasten (jaarrekening). Alleen de extra toevoeging middels raadsvoorstellen wordt opgenomen in het overzicht incidenteel. 9. De inzet van de 'bespaarde rente incidenteel' wordt opgenomen in het overzicht incidentele baten en lasten. Het inzetten van deze post wordt als incidenteel beschouwd, ook al gebeurt dit in de komende 4 jaar. 10. De MUIP aanvragen met een budget voor maximaal 3 jaar worden opgenomen in het overzicht incidenteel. 11. Begrotingswijzigingen worden voorzien van een label incidenteel dan wel structureel, afhankelijk van het aantal jaren waarover de begrotingswijziging loopt.
58
Programmabegroting 2010
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de incidentele baten en lasten zoals opgenomen in de programmabegroting 2009-2012: Incidentele lasten
2010
2011
2012
61.742 52.922
61.784 52.957
2013
HRM Venray waardeert mensen Project Het groene goud Anti woninginbraakproject Centrum op de schop Algemene kosten wegen Algemene kosten wegen Innovatiefonds centrum Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum GOA Accommodatiefonds Biennale Monumenten Afboeking boekwaarden MeerloWanssum Speelruimteplan Centrum voor jeugd en gezin Subsidie afkoppelen riolering Bodemsanering Energie en klimaat Reclamebelasting
50.000 63.533 54.457 364.500 176.209 547.067 60.000 225.000 265.876 200.000 64.500 50.000
Overige incidentele lasten
651.583
347.299
172.856
14.779
3.740.169
938.344
476.097
14.779
2011
2012
Totaal incidentele lasten
Incidentele baten Project Het groene goud Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Centrum voor jeugd en gezin Dividend bouwfonds Limburgse gemeenten Reclamebelasting Mutatie reserves
147.116 167.600 233.271 57.956 115.000 122.500 124.000
2010
64.500
295.333 57.048
124.000
124.000
2013
-59.407 -243.034 -233.271
-295.333
-142.839 -130.000 -2.602.287
-142.839 -130.000 -354.770
-142.839 -130.000 -78.500
-204.265
-157.579
-113.295
0
-3.615.103
-1.140.818
-464.634
0
Totaal incidentele baten
-3.615.103
-1.140.818
-464.634
0
Totaal incidentele lasten
3.740.169
938.344
476.097
14.779
125.066
-202.474
11.463
14.779
Overige incidentele baten Totaal incidentele baten
Verschil
-60.297
0
Uit bovenstaand overzicht blijkt dat, met uitzondering van 2011, tegenover incidentele baten ook incidentele lasten staan. Dit betekent dat in 2010 de structurele lasten ook gedekt worden door structurele baten en dat de begroting voor jaar 2010 reëel sluitend is. Voor de jaren na 2010 geldt dit niet, omdat de meerjarenbegroting niet sluitend is en er dus niet voor alle lasten ook baten beschikbaar zijn.
59
Programmabegroting 2010
60
Programmabegroting 2010
2. Paragrafen Inleiding paragrafen In het kader van de duale begroting is elke gemeente vrij programma’s te definiëren. Daarentegen is bepaald dat via een aantal verplicht gestelde paragrafen aan overstijgende thema’s aandacht wordt besteed. Het betreft de volgende thema’s: A. Lokale heffingen B. Weerstandsvermogen C. Onderhoud van kapitaalgoederen D. Financiering E. Bedrijfsvoering F. Verbonden partijen G. Grondbeleid Gezien de verscherpte aandacht voor rechtmatigheid en risicomanagement, hebben wij sedert de begroting 2006, de ontwikkelingen op dit gebied in een afzonderlijke paragraaf opgenomen. H. Rechtmatigheid Vanwege de politiek- bestuurlijke relevantie is er ook voor het gebiedsgericht werken een afzonderlijke paragraaf opgenomen. I. Gebiedsgericht werken Om het totaalbeeld omtrent investeringen in beeld te houden hebben wij tot slot een paragraaf Investeringen toegevoegd. J. Investeringen In de programmabegroting geven wij per paragraaf aan welk beleid we voor het komend jaar gaan voeren.
61
Programmabegroting 2010
62
Programmabegroting 2010
Paragraaf A. Lokale Heffingen De gemeentelijke heffingen vormen een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente Venray. Belangrijk omdat wij deze heffingen zelf opleggen aan onze burgers. Bij de lokale heffingen maken we onderscheid in heffingen die vallen onder de algemene dekkingsmiddelen en heffingen die daar niet onder vallen. Bij de eerste groep moet gedacht worden aan de Onroerende Zaakbelasting, Hondenbelasting etc. Bij de tweede groep moet gedacht worden aan de Rioolrechten en Afvalstoffenheffing die slechts maximaal kostendekkend mogen worden opgelegd. De lokale heffingen vormen een integraal onderdeel van het gemeentelijke beleid. Ze raken tenslotte de burger direct in de portemonnee. Dat is ook vaak de reden dat de burger waar voor zijn geld wil zien. De lokale heffingen zijn en blijven dan ook sterk in de (politieke) belangstelling staan. De lokale heffingen kunnen worden onderverdeeld in heffingen waarvan de besteding gebonden is en heffingen waarvan de besteding ongebonden is. De opbrengsten van de heffingen waarvan de besteding ongebonden is, kunnen worden beschouwd als Algemene dekkingsmiddelen en kunnen door de gemeente vrij naar keuze aangewend worden. Hiermee kan zowel nieuw als bestaand beleid betaald worden. Als ongebonden heffingen zijn te noemen, de Onroerende Zaakbelasting (OZB), Toeristenbelasting, Parkeerbelastingen en Marktgelden. Bij de heffingen waarvan de besteding gebonden is, mag de opbrengst niet gebruikt worden voor andere doeleinden dan waar de heffing betrekking op heeft. Tevens mogen deze heffingen maximaal 100%-kostendekkend zijn. Voorbeelden van gebonden heffingen zijn de rioolrechten en afvalstoffenheffing. Aangezien de rioolrechten een gebonden heffing is, dient de opbrengst hiervan aan de riolering te worden besteed en mogen er bijvoorbeeld geen lantaarnpalen voor worden gekocht. Met name bij de lokale heffingen die als algemeen dekkingsmiddel kunnen worden ingezet is het van belang dat de gemeente aan de burgers kan laten zien wat zij hiervoor terugkrijgen. Er is dan ook een belangrijke taak voor de raad weggelegd haar normerende, sturende en controlerende taak goed uit te voeren om naast het beheersbaar houden van de ontwikkeling van de lastendruk ook te blijven nagaan of de burger wel waar voor zijn geld krijgt. Hiermee is dan ook meteen het belang van deze paragraaf aangegeven. In deze paragraaf gaan we niet nader in op de totstandkoming van de verschillende heffingen. Hiervoor dienen immers de verordeningen. Ook in het duale stelsel stelt de gemeenteraad de belastingverordeningen vast. Tarieven voor de gemeentelijke belastingen en heffingen zijn daarin integraal opgenomen. Voor 2010 zal daarvoor nog een afzonderlijke raadsvoorstel worden gedaan. Deze paragraaf dient ertoe om de Raad een betrouwbaar inzicht te bieden op een aantal onderdelen. In deze paragraaf zal worden ingegaan op de navolgende onderdelen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Herindeling De geraamde inkomsten Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen Een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen Aanslaggegevens Een aanduiding van de lokale lastendruk Het beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid
Hierna worden deze onderdelen nader uitgewerkt. 1. Herindeling Per 1 januari 2010 zal er een grenswijziging plaatsvinden in de gemeente Venray en Meerlo – Wanssum en zullen Wanssum, Geijsteren en Blitterswijck bijgevoegd worden bij de gemeente Venray. Deze grenswijziging heeft ook een aantal gevolgen voor de harmonisatie van de belastingverordeningen. De wetgever heeft in deze problemen van tevoren voorzien en het wettelijk kader hierop afgestemd. In de Wet algemene regels herindeling (Wet arhi) zijn een aantal artikelen opgenomen welke betrekking hebben op harmonisatie van verordeningen waaronder de belastingverordeningen. 63
Programmabegroting 2010
De voorschriften van de gemeente Venray gelden niet automatisch op 1 januari 2010 voor het toegevoegd gebied. De raad van de gemeente Venray heeft in het raadsbesluit van september 2009 besloten om de voorschriften, per 1 januari 2010, van de gemeente Meerlo-Wanssum voor het toegevoegd gebied vervallen te verklaren en de eigen (belasting)verordeningen en andere besluiten en regelingen van toepassing te verklaren. Hiermee wordt voorkomen dat de belastingverordeningen en regelingen van de gemeente Meerlo – Wanssum ook in 2010 voor het toegevoegd gebied blijven gelden en dat op grond van verschillende belastingverordeningen (met verschillende tarieven) belastingen/heffingen in de nieuwe gemeente Venray worden geheven. 2. De geraamde inkomsten Hieronder wordt een overzicht gegeven van de totale inkomsten uit gemeentelijke heffingen over diverse jaren. In het verlengde hiervan wordt in hoofdlijnen een toelichting gegeven op de ontwikkelingen. Samenstelling en geraamde inkomsten gemeentelijke heffingen: Omschrijving Onroerende Zaakbelasting (OZB) Gebruikersgedeelte Eigenaar-gedeelte Kwijtscheldingen
Begroting 2010
Begroting 2011
Begroting 2012
Begroting 2013
1.984.125
2.028.768
2.059.200
2.090.088
6.800.148
6.953.150
7.057.448
7.163.310
-2.608
-2.608
-2.647
-2.687
2.918.571
2.912.899
2.945.407
2.979.871
-87.300
-87.300
-88.610
-89.939
3.689.519
3.904.264
4.131.380
4.360.328
-49.106
-51.787
-54.634
-57.736
0
0
0
0
0
0
0
0
15.525
9.681
9.543
7770
328.500
350.400
350.400
372.300
2.771.561
2.700.281
2.667.352
2.691.424
1.463.232
1.499.763
1.537.157
1.543.228
236.874
236.874
240.427
244.034
46.240
46.862
47.142
47.432
40.483
40.483
41.090
41.706
2.500
2.500
2.537
2.576
103.458
103.458
105.010
106.585
200.000
210.000
230.000
250.000
Afvalstoffenheffing Opbrengst Kwijtscheldingen Rioolheffing Opbrengst Kwijtscheldingen Hondenbelasting Opbrengst Kwijtscheldingen Baatbelasting Opbrengst Water + Toeristenbelasting Opbrengst Leges Opbrengst diversen Parkeerbelasting Opbrengst Boetes Vergunningen Marktgelden Staangelden Brandweerrechten Opbrengst Lijkbezorgingrechten Opbrengst Havengelden Opbrengst Reclamebelasting Opbrengst
Totaal
132.925
135.916
137.955
0
20.594.647
20.993.604
21.416.157
21.750.290
64
Programmabegroting 2010
3. Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen 3.a. Rijksbeleid Vierde tranche Awb Op 1 juli 2009 is de Awb aldus flink uitgebreid met de volgende onderwerpen: bestuursrechtelijke geldschulden: de Awb bevat nu een volwaardig invorderingsinstrumentarium dat speciaal is ontwikkeld voor het invorderen van bestuursrechtelijke geldschulden. Dit zijn geldschulden van burgers, bedrijven en instellingen aan bestuursorganen (bijvoorbeeld belastingen) of geldschulden van bestuursorganen aan burgers, bedrijven of instellingen (bijvoorbeeld subsidies of uitkeringen); handhaving: het onderdeel handhaving in de Awb is verbeterd, verduidelijkt en uitgebreid met een speciale titel over bestuurlijke boetes. Alle procedureregels over bestuurlijke boetes die eerst in de afzonderlijke bestuursrechtelijke wetten stonden, zijn nu verzameld in de Awb; attributie: de Awb is aangevuld met een regeling over attributie van bevoegdheden aan ambtenaren. Wet elektronische bekendmaking Dit wetsvoorstel regelt o.a. de verplichting (per 1 januari 2010) van elektronische en rechtsgeldige bekendmaking van algemeen verbindende voorschriften (bijv. belastingverordeningen) en andere besluiten van algemene strekking, afkomstig van decentrale overheden. Dan is bekendmaking door aangekondigde terinzagelegging niet meer mogelijk. De elektronisch gepubliceerde verordeningen moeten kosteloos kunnen worden geraadpleegd en geprint. Indien wordt verzocht om een papieren versie mogen alleen de kopieerkosten worden verrekend. Verbreding rioolheffing Per 1 januari 2008 is de “verbrede rioolheffing” mogelijk. De desbetreffende wetten zijn in werking getreden. Deze rioolheffing komt in de plaats van de bestaande rioolrechten. Voor de periode 1 januari 2008 tot 1 januari 2010 heeft de gemeente de keuze tussen een rioolheffing of rioolrechten. Vanaf 1 januari 2010 vervalt de mogelijkheid tot het heffen van rioolrechten en kan de gemeente enkel de rioolheffing in rekening brengen. Deze nieuwe verordening rioolheffing wordt vastgesteld als gevolg van de Wet gemeentelijke watertaken. Deze wet leidt tot een taakuitbreiding voor wat betreft de zorg voor afval-, grond, en hemelwater, wat met zich meebrengt dat, in tegenstelling tot voorheen, ook de kosten voor de zorgtaken via de rioolheffing gedekt kunnen worden. Dwangsom bij niet tijdig beslissen Per 1 oktober 2009 is de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen ingevoerd. Deze wet geeft burgers een effectiever rechtsmiddel tegen te trage besluitvorming door de overheid. Als de overheid wettelijk voorgeschreven beslistermijnen overschrijdt, moet zij de burger een dwangsom betalen. In dit licht wordt een aantal beslistermijnen in de Awb, de WOB en een aantal andere wetten aangepast. Te traag beslissen op een aanvraag, bezwaar of administratief beroep wordt kostbaar. Doel van de wet is om burgers en bedrijven een effectiever rechtsmiddel te geven tegen te trage besluitvorming door het bestuursorgaan. De Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen zal in nagenoeg elke procedure waarin een termijn geldt in acht moeten worden genomen. De inwerkingtreding is gekoppeld aan een wetstraject waarbij de Wob-termijn en de bezwarentermijn zijn aangepast. De aanvrager moet een bestuursorgaan dat verzuimt tijdig te beslissen, aansporen dit binnen een periode van twee weken alsnog te doen. Doet het bestuursorgaan dat niet, dan verbeurt het een dwangsom. Beslistermijnen Voor gemeentelijke belastingen en WOZ-zaken blijft de beslistermijn tot het eind van het jaar waarin het bezwaarschrift is ingediend, met een minimum van 6 weken. De verdagingsmogelijkheid wijzigt. De Awb-regeling gaat gelden: de inspecteur (de heffingsambtenaar) heeft zelfstandig de bevoegdheid de beslistermijn voor ten hoogste 4 weken te verdagen. Als deze 4 weken ontoereikend zijn, kan met toestemming van belanghebbende verder verlengd worden. De fiscale beslistermijn voor verzoekschriften is 8 weken. Deze termijn geldt voor gemeentelijke belastingen en WOZ-zaken.. Overgangsregeling beslistermijnen: Met betrekking tot een aanvraag of bezwaarschrift dat op of voor 01-01-2008 is ingediend, blijft wat betreft de wettelijke termijnen het recht gelden zoals dat luidde onmiddellijk voorafgaande aan dat tijdstip.
65
Programmabegroting 2010
Leges rijbewijs Er zal een onderzoek gestart worden naar de hoogte van het maximumtarief betreffende de verschillende prijzen van het rijbewijs. Het doel daarbij is het voorkomen van excessen in de tariefstelling en gemeenten tegelijkertijd armslag te laten behouden om kostendekkend te opereren. Ook wordt een wijziging van de Wegenverkeerswet voorbereid die voor het vaststellen van het maximumtarief noodzakelijk is. Verwachting is dat medio 2010 een maximumtarief voor het rijbewijs gaat gelden. Grafkosten De VNG gaat een model ontwikkelen voor een reële kostenopbouw en –vergelijking van grafrechten. Hiermee kan de gemeente een goede kostenonderbouwing maken voor heffingen die gebaseerd zijn op het verhalen van kosten. Wet- en regelgeving BAG van kracht Vanaf 1 juli 2009 is de wet- en regelgeving rond de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) in werking. Ook de Landelijke Voorziening is op 1 juli 2009 ‘in de lucht’. Alle gemeenten leveren hun gegevens aan de voorziening en afnemers kunnen de gegevens gebruiken. Vanaf 2011 moeten de BAG gegevens worden gebruikt in alle overheidstoepassingen; dit is voor alle bestuursorganen een wettelijke verplichting. Denk bijvoorbeeld aan gebruik door hulpdiensten en de vele geografische toepassingen. Relatie BAG en WOZ Officieel moet per 1 juli 2009 elke gemeente een operationele Basisregistratie adressen en gebouwen (BAG) hebben en moeten per 1 juli 2011 alle overheidsprocessen die gebouw- en/of adresgegevens gebruiken zijn aan gesloten op deze BAG. In veel gemeenten worden WOZgegevens gebruikt om de BAG op te bouwen. Het is dan belangrijk dat de relatie tussen de BAG en WOZ-gegevens behouden blijft, want anders moet deze relatie later opnieuw opgebouwd worden. Verruiming kwijtscheldingsmogelijkheden Er is een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer waarbij gemeenten in de gelegenheid worden gesteld om ook ondernemers die op bijstandsniveau leven in aanmerking te laten komen voor kwijtschelding van lokale belastingen. Het wetsvoorstel stelt overheden tevens in de gelegenheid om bij de beoordeling van de kwijtscheldingsaanvraag uit te gaan van de ruimere vermogensnormen uit de Wet werk en bijstand. Tevens zal deze wetswijziging een grondslag bevatten voor nadere regels waardoor kleine zelfstandige ondernemers in aanmerking kunnen komen voor kwijtschelding van privébelastingen. Het gaat dan uitsluitend om privé-belastingen en niet om bedrijfsbelasting. Dit om oneerlijke concurrentie tegen te gaan. De raad kunnen besluiten al dan niet van deze ruimere mogelijkheden gebruik te maken. Doelstelling is om dit in werking te laten treden op 1 januari 2010. In het raadsvoorstel belastingverordeningen 2010 wordt het voorstel opgenomen al dan niet van de ruimere mogelijkheden gebruik te maken. 3.b. Gemeentelijke beleid Algemeen beleid ten aanzien van de gemeentelijke heffingen De gemeenteraad stelt jaarlijks de belastingverordeningen vast. Voor de gemeentelijke belastingen en heffingen zijn daarin de tarieven integraal opgenomen. Hiervoor zullen afzonderlijke raadsvoorstellen worden gedaan, die in de reguliere raadsvergadering van november 2009 of december 2009 ter behandeling worden voorgelegd. In het collegeprogramma 2006-2010 “doorontwikkelen en meedoen” staat ten aanzien van financiën geformuleerd dat bestaand beleid wordt gehandhaafd. Deze uitgangspunten zijn: • Het belastingniveau dient een reële bijdrage te leveren aan de gestelde ambities. • Het streven naar een belastingdruk (uitgedrukt via het belastingpakket OZB, rioolrechten en afvalstoffenheffingen) die, per meerpersoonshuishouden, zoveel mogelijk gelijk aan of onder het gemiddelde van de provincie Limburg ligt. • Ten aanzien van het structureel sluitend maken van de meerjarenbegroting gelden de navolgende overwegingen: o Bij dekking nieuw beleid allereerst de afweging maken of er mogelijkheden bestaan financiële dekking binnen bestaand beleid te verkrijgen. o Het kostendekkend maken van de heffingen en tarieven ten aanzien van diensten die direct ten goede van de burger komen (leges, rioolrechten, afvalstoffenheffing). o Een extra verhoging van de Onroerende Zaakbelasting pas doorvoeren nadat alle mogelijkheden zijn overwogen en er onvoldoende dekkingsmiddelen te genereren zijn.
66
Programmabegroting 2010
Voor 2010 zijn wij uitgegaan van bovenstaande uitgangspunten. In het nog op te stellen nieuwe collegeprogramma kan voor de jaren daarna eventueel nieuw beleid geformuleerd worden. 4. Een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen Het gemeentelijk beleid inzake lokale heffingen kent een aantal uitgangspunten. Deze zijn ook in de voorjaarsnota geformuleerd en als zodanig door de raad vastgesteld: Onroerende zaakbelasting (OZB) Iedere eigenaar van een onroerende zaak, zoals een woning of niet-woning is belastingplichtig in het kader van de onroerende-zaakbelastingen (OZB). Een gebruiker van een onroerende-zaak zijnde niet-woning is ook belastingplichtig in het kader van de OZB. Dit met uitzondering van het woondeel van een niet-woning. Per 1 januari 2006 is het OZB gebruikersdeel, voor zowel woningen als het woondeel van niet-woningen, afgeschaft. De gemeenteraad stelt jaarlijks de Verordening onroerende-zaakbelastingen vast. Aan de hand van de situatie van 1 januari wordt jaarlijks bepaald wie belastingplichtig is (zijn). Uitgangspunt is een constante omvang van de opbrengst van de Onroerende-Zaakbelastingen verhoogd met het inflatiepercentage. De limitering van OZB – tarieven is per 1 januari 2008 afgeschaft. Het kabinet heeft wel het voorbehoud gemaakt dat de opbrengststijging voor de OZB landelijk beperkt moet blijven. Daartoe is een macronorm ingesteld die de maximale opbrengsstijging voor een bepaald jaar aangeeft. De macronorm voor het begrotingsjaar 2010 is 4,3%. Voorgesteld wordt om de OZB opbrengst 2010 te laten stijgen met het inflatiepercentage van 2,25%. Ook voor 2011 wordt uitgegaan van een stijging van 2,25%. Meerjarig wordt daarna rekening gehouden met een percentage van 1,5%. Afvalstoffenheffing Basis voor de afvalstoffenheffing is Diftar en kostendekkende tarieven. Prijsstijgingen of prijsdalingen van afvalverwerking hebben daardoor automatisch gevolgen voor de afvalstoffenheffing. Voor het inzamelen en beheer van afvalstoffen heft de gemeente afvalstoffenheffing van particuliere huishoudens op grond van de jaarlijks door de gemeenteraad vastgestelde Verordening afvalstoffenheffingen. Afvalstoffenheffing wordt geheven binnen het gehele gebied waar de gemeente een wettelijke inzamelplicht heeft. De gemeente Venray heeft er voor gekozen om het tarief te verdelen in een vastrecht en een variabel recht (ledigingen). De gemeente heft het vastrecht van de afvalstoffenheffing van ieder huishouden, ook indien geen afval aangeboden wordt. Het variabel recht (de ledigingen, DIFTAR) wordt geheven indien er afval wordt aangeboden. Er is sprake van een bestemmingsheffing. De afvalstoffenheffing is in beginsel gekoppeld aan de gebruiker van een perceel. Het uitgangspunt is het genereren van 100 procent kostendekkende tarieven. Rioolrechten Vanaf 2010 jaar vervalt de mogelijkheid tot het heffen van rioolrechten en kan de gemeente enkel de rioolheffing in rekening brengen. Bij deze nieuwe verordening rioolheffing wordt uitgegaan van de volgende zogenaamde heffingseenheden: • aansluitrecht afvalwater € 40,00 • afvoerrecht afvalwater per eenheid van 500 m³ € 112,00 • aansluitrecht hemelwater € 40,00 • afvoerrecht hemelwater per eenheid van 200 m² € 1,50 Totale heffing voor een meerpersoonshuishouding
€ 193,50
Na 2010 neemt het afvoerrecht toe tot € 21,08 per eenheid van 200 m² in 2027. De hoogte van dit bedrag wordt bepaald door de investeringen die de gemeente tot 2027 moet doen om te voldoen aan de eisen uit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Als huishoudens besluiten af te koppelen betekent dit minder investeringen voor de gemeente en daarmee het vervallen van het vervallen van het onderdeel afvoerrecht hemelwater. Basis voor de rioolheffing is het nieuwe GRP 2005-2014 (tussentijdse evaluatie) met kostendekkende tarieven 100%. In het GRP 2005 is opgenomen dat de tarieven vanaf 2006 10 jaar lang met 5,5% (inclusief inflatiecorrectie) zullen stijgen.
67
Programmabegroting 2010
Hondenbelasting Als gevolg van de grenswijziging waarbij een gedeelte van de gemeente Meerlo-Wanssum wordt toegevoegd aan de gemeente Venray is het noodzakelijk om het belastingbeleid te harmoniseren. Voorgesteld wordt om de hondenbelasting, met ingang van 1 januari 2010, af te schaffen. Toeristenbelasting Belast is een overnachting in vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens, nietberoepsmatig verhuurde ruimten, vaste standplaatsen en logiesverblijven. De aanslag toeristenbelasting wordt opgelegd aan de hotelier, pensionhouder, campinghouder etc., maar ook op locaties waar buitenlandse werknemers verblijven. De toeristen zelf ontvangen geen aanslag, ze zien het bedrag echter meestal wel op de rekening verschijnen want de toeristenbelasting kan worden doorberekend. Door middel van deze heffing worden algemene inkomsten verkregen. De toeristenbelasting is een zogenaamde ongebonden heffing. De gemeente Meerlo-Wanssum heeft in het verleden (tot 2004) gekozen om de toeristenbelasting in de “reserve recreatie en toerisme” te storten om specifieke uitgaven voor het toerisme te kunnen financieren. Dit in tegenstelling tot de gemeente Venray. Voorgesteld wordt om de middelen toeristenbelasting, die in de reserve Meerlo-Wanssum aanwezig zijn, over te laten gaan naar de algemene reserve van Venray. Uitgangspunt is om het tarief toeristenbelasting jaarlijks te verhogen met het inflatiepercentage. Om een bruikbaar tarief te hanteren wordt het tarief verhoogd per veelvoud van € 0,05. Per 1-1-2004 is de toeristenbelasting, op basis van inflatie over 2002 en 2003, verhoogd van € 0,60 naar € 0,65. In de programmabegroting 2007 is het tarief verhoogd van € 0,65 naar € 0,70 op basis van inflatie 2004, 2005 en 2006. Uitgangspunt bij de grenswijzing is een gelijkblijvende opbrengst, verhoogd met het inflatiepercentage. Hierdoor komt het tarief uit op (afgerond) € 0,75 voor 2010. Voorgesteld wordt om in 2011 het tarief per overnachting, op basis van inflatie over 2007, 2008, 2009, 2010 en 2011 in verband met het afronden op een bruikbaar tarief, te verhogen van € 0,75 naar € 0,80. Havengelden De havengeldverordening is afgestemd op de actuele activiteiten in de haven van Wanssum. In deze op maat gesneden verordening is daarom een gedifferentieerde tariefstelling opgenomen. De gemeenteraad van Meerlo-Wanssum heeft in 2008 besloten om de tarieven voortaan te indexeren. De ontwerp begroting 2010 is gebaseerd op de begroting 2009 vermeerderd met een index voor loon en prijsontwikkeling van 2,5%. In de vervoersovereenkomst staat vermeld, dat de index van de NEA-index aangehouden zal worden. NEA is een regeling voor het vervoer. Daarbij wordt aangesloten bij de index van het beroepsgoederenvervoer. Naar verwachting bedraagt de stijging 2010 t.o.v. 2009 ca. 2,5%. De tarieven voor 2010 komen daarmee op: binnenschepen: € 0,133 per ton; containerschepen: € 1,78 per teu-container, met een minimum van € 29,50 per keer dat het schip de haven aandoet; andere vaartuigen: € 88,50. Een voorstel tot vaststelling van de definitieve tarieven komt in de raadsvergadering van 15 december 2009 aan de orde. Als gevolg van de economische recessie wordt in deze begroting rekening gehouden met een daling van het aantal containers. Hierdoor daalt de opbrengst havengelden in 2010 met circa € 50.000 tot € 200.000. De verwachting is dat dit zich in de jaren 2011 tot en met 2013 langzaam zal herstellen tot het oude niveau van € 250.000. Baatbelastingen De baatbelastingen worden geheven op basis van de door de raad in het verleden genomen raadsbesluiten en hebben betrekking op bijvoorbeeld de aanleg van een trottoir of riolering. De laatste baatbelasting van de gemeente Venray vervalt in 2012. Ook worden er tot 2016 baatbelastingen opgelegd aan belastingplichtigen woonachtig in de kerkdorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum voor de aanleg van het riool in het buitengebied. Parkeerbelasting Conform het raadsbesluit ‘Tariefstelling en investeringen parkeren’ van juni 2008 stijgen de parkeertarieven jaarlijks (jaren 2009-2011) met een inflatiepercentage 2,5%.
68
Programmabegroting 2010
Reclamebelasting De reclamebelasting is van toepassing binnen het gebied van de gemeente Venray, en aan weerszijde van de straten : Hofstraat – Julianasingel – Poststraat – Paterstraat (in zijn geheel)– Kortestraat – Hensenisusstraat- De Gouden Leeuw – Kempweg – Schouwburgplein – Merseloseweg - Deken Tielenstraat – Hoenderstraat – Marktstraat - Grote Markt - Hofstraat. De belasting wordt geheven ter zake van openbare aankondigingen zichtbaar vanaf de openbare weg. Het voorstel is de tarieven met het inflatiepercentage dat overeenkomt met het CPB inflatie indexcijfer voor 2010 van 2,25% te verhogen. Overige heffingen Uitgangspunt voor de leges, marktgelden, precariobelasting en lijkbezorgingrechten en brandweerrechten is om deze te verhogen met het inflatiepercentage. Daarbij wordt rekening gehouden met de maximumtarieven die het Rijk vaststelt voor onder meer reisdocumenten. 5. Aanslaggegevens Gecombineerde aanslag / WOZ-beschikking De gemeente Venray kent een gecombineerde aanslag waarop de belangrijkste belastingen op een aanslagbiljet worden verenigd. Het gaat om de onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffenheffing, rioolrecht en hondenbelasting. Sinds 2005 wordt de WOZ-waarde bekend gemaakt op de gecombineerde aanslag. In 2010 wordt de WOZ-waarde met waardepeildatum 1-1-2009 vermeld op de gecombineerde aanslag/ WOZ-beschikking. In verband met het splitsen van de wozgegevens van de gemeente Meerlo-Wanssum en het samenvoegen van de taxatiegegevens van de kerkdorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum bij de nieuwe gemeente Venray wordt de dagtekening voor de nieuwe kerkdorpen uiterlijk gesteld op 31 maart 2010. Tarieven Hieronder treft u een overzicht aan van de tarieven voor de begrotingsjaren 2009 en 2010. Voor een toelichting verwijzen wij naar het vorige punt alwaar een toelichting op hoofdlijnen is gegeven op de ontwikkelingen van de inkomsten ten gevolge van gewijzigde aantallen en inflatiecorrecties. Overzicht tarieven Omschrijving Onroerende Zaakbelasting (OZB) gebruikersgedeelte Onroerende Zaakbelasting (OZB) eigenaargedeelte
Tarief 2009
Begroting 2010
niet-woning 0,1676 woning 0,0960 niet-woning 0,2092
Afvalstoffenheffing Rioolrechten / rioolheffing Toeristenbelasting
0,17453 0,09915 0,21785
€ 192,84
€ 198,00
€ 183,30
€ 193,50
€ 0,70
€ 0,75
Lokale lastendruk 2010 Gemeente
Gemiddelde
OZB Rioolrecht Rioolrecht Afvalstoffen- Lastendruk Lastendruk
economische Eigenaar gebruiker
eigenaar
heffing
gebruiker
waarde
eigenaar en gebruiker
Venray 2010
€ 229.153 € 227,20
€ 112,00
€ 81,50
€ 198,00
€ 310,00
€ 618,70
Informatie en betalen in termijnen De belastingbetaler ontvangt jaarlijks een bijsluiter bij de belastingaanslag. In deze bijsluiter wordt de burger uitgebreid geïnformeerd over de heffingen, de OZB, de tarieven, het hoe en wanneer er betaald moet worden, wanneer er ontheffing mogelijk is en hoe en wanneer er bezwaar gemaakt kan worden.
69
Programmabegroting 2010
Gemeentelijke belastingzaken digitaal Op de gemeentelijke website is veel informatie terug te vinden over de gemeentelijke heffingen en de Wet WOZ. Een aantal belastingzaken kan via de computer thuis worden geregeld. Via de site www.venray.nl kan de burger bijvoorbeeld het formulier ” WOZ, taxatieverslag” downloaden, Ook kan de burger een bezwaarschrift formulier, een aangifteformulier hondenbelasting of een machtigingskaartje voor de automatische incasso van de gemeentelijke heffingen downloaden. 6. Lastendruk 2009
De in de programmabegroting 2009 voortgezette lijn om de gemeentelijke lastendruk voor de burgers zo laag mogelijk te houden, is uitgevoerd. Dit blijkt uit de door de verstrekte cijfers van de provincie Limburg. Bij de berekening van de lokale lastendruk per gemeente houden we rekening met de Onroerende Zaakbelasting eigenaar woning, de rioolrechten (meerpersoonshuishouden) en de afvalstoffenheffing. De lastendruk is berekend zowel voor een huurder (de gebruiker) als voor een eigenaar (tevens gebruiker). In het overzicht zijn gemeenten meegenomen met een vergelijkbaar inwonertal (tussen 20.000 en 50.000 inwoners), aangevuld met Meerlo-Wanssum als buurgemeente. Berekening lokale lastendruk 2009 Gemeente
Gemiddelde
OZB
Rioolrecht Rioolrecht Afvalstoffen-
Lastendruk Lastendruk
economische
Eigenaar
gebruiker eigenaar
gebruiker
heffing
waarde
eigenaar en gebruiker
Brunssum
€ 151.033
€ 182,75
€0
€ 243,24
€ 297,96
€ 297,96
€ 723,95
Echt-Susteren
€ 208.195
€ 202,37
€0
€ 202,37
€ 204,54
€ 204,54
€ 609,28
Horst a/d Maas
€ 227.270
€ 269,32
€0
€ 155,00
€ 216,00
€ 216,00
€ 640,32
Helden
€ 237.389
€ 183,26
€ 220,93
€0
€ 217,70
€ 438,63
€ 621,89
Kerkrade
€ 144.895
€ 204,59
€ 162,00
€0
€ 266,00
€ 428,00
€ 632,59
€ 204.932 € 196,73 € 108,24
€ 75,06
€ 192,84
€ 301,08
€ 572,87
Venray Landgraaf
€ 162.736
€ 224,58
€ 88,56
€ 61,82
€ 292,64
€ 381,20
€ 667,60
Weert
€ 215.415
€ 182,24
€ 251,04
€0
€ 282,00
€ 533,04
€ 715,28
Meerlo-Wanssum
€ 239.733
€ 198,74
€0
€ 204,19
€ 168,00
€ 168,00
€ 570,93
Uit bovenstaande overzicht blijkt dat de gemeente Venray, in het vergelijk met de vergelijkbare Limburgse gemeenten, een relatief lage lastendruk per huishouden heeft (bron: Provincie Limburg). De gemiddelde lastendruk per huishouden (eigenaar en gebruiker) in de provincie Limburg bedraagt € 637,90 en de gemiddelde lastendruk voor de huurder (gebruiker) in de provincie Limburg bedraagt € 343,67.
7. Kwijtscheldingsbeleid Het aanvragen van kwijtschelding is mogelijk voor: • Onroerende zaakbelasting; • Afvalstoffenheffing; • Rioolrechten; • Hondenbelasting. Kwijtschelding wordt alleen verleend aan natuurlijke personen die geen bedrijf hebben of een zelfstandig beroep uitoefenen. Of iemand in aanmerking komt voor kwijtschelding wordt getoetst aan de betalingscapaciteit en de hoogte van het vermogen van een belastingschuldige aan de hand van landelijke normeringen. Minimaal 80% van de betalingscapaciteit dient te worden aangewend ter voldoening van belastingschulden. De betalingscapaciteit wordt berekend door het netto besteedbaar inkomen te verminderen met de genormeerde kosten van bestaan. De kosten van bestaan worden uitgedrukt in een percentage van de normuitkering die de belastingschuldige naar de normen van de bijstandsregelgeving per maand zou kunnen krijgen. 70
Programmabegroting 2010
De raad heeft in het verleden besloten de regeling voor kwijtschelding zo ruim mogelijk toe te passen. Vanaf 1997 heeft de raad het normbedrag voor levensonderhoud vastgesteld op 100% van de bijstandsnorm. Het gehanteerde normbedrag is het maximale bedrag dat gemeenten mogen hanteren volgens de invorderingswet 1990 en de daarbij behorende uitvoeringsregeling. Om belastingplichtige te prikkelen in hun aanbiedgedrag van huishoudelijk afval, is de kwijtschelding van de afvalstoffenheffing variabel recht, gebaseerd op het aantal ledigingen van het voorgaande kalenderjaar tot het maximum van het gemiddeld aantal ledigingen (van het volume van de container) in de Gemeente Venray. Voorgesteld wordt om een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid om nadere regels te stellen waardoor kleine ondernemers in aanmerking kunnen komen voor kwijtschelding van privébelastingen. Het gaat hierbij alleen om privé-belastingen en niet om bedrijfsbelasting. Dit om oneerlijke concurrentie tegen te gaan.
Aantal kwijtscheldingsverzoeken Jaar Toegekende kwijtscheldingsverzoeken
2007
2008
2009*
547 (63%)
510 (59%)
337 (73%)
24 (3%)
44 (5%)
5 (1%)
292 (34%)
313 (36%
118 (26%)
863 (100%)
867 (100%)
460 (100%)
Gedeeltelijk toegekende kwijtscheldingsverzoeken Afgewezen kwijtscheldingsverzoeken Totaal kwijtscheldingsverzoeken * stand per juli 2009
Bedragen: Onderdeel
Afval
riool
Ozb
hond
totaalbedrag
Werkelijke uitgaven 2007
€ 90.381
€ 41.619
€
265
€ 2.452
€ 134.717
Werkelijke uitgaven 2008
€ 81.058
€ 40.427
€
0
€ 2.017
€ 123.502
Raming 2009
€ 85.000
€ 45.006
€ 2.640
€ 3.223
€ 135.869
Werkelijke uitgaven 2009*
€ 43.909
€ 27.919
€
0
€ 1.220
€ 73.048
€ 87.300
€ 49.106
€ 2.608
€ 3.184
€ 142.198
Raming 2010 * stand per juli 2009
De afhandeling van de aanvragen voor kwijtschelding in 2009 is op dit moment nog niet afgerond. Dit zijn dus voorlopige cijfers.
71
Programmabegroting 2010
72
Programmabegroting 2010
Paragraaf B. Weerstandvermogen Inleiding Het idee achter de paragraaf weerstandsvermogen is om inzicht te geven in het vermogen van de gemeente om substantiële tegenvallers op te vangen zonder dat het bestaande beleid daarvoor moet worden aangepast. Hiervoor is inzicht vereist in de omvang, in de achtergronden en in de verhouding van de risico’s ten opzichte van de aanwezige middelen (weerstandscapaciteit). In de verordening ex artikel 212 Gemeentewet (raadsbesluit 5 april 2005) is in artikel 17 “Weerstandsvermogen en risicomanagement” opgenomen dat het college in deze paragraaf jaarlijks een actueel overzicht geeft van: • risico’s van materieel belang, waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en een inschatting van de kans dat deze risico’s zich voordoen; • de weerstandscapaciteit en in hoeverre schade en verliezen als gevolg van risico’s van materieel belang met de weerstandscapaciteit kunnen worden opgevangen; • welke vervolgacties worden ondernomen om de risico’s te beheersen. Voor de Raad moet daarom de volgende informatie beschikbaar zijn: • Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; • Een inventarisatie van de risico’s; • Het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s, het zgn. risicomanagement, welke zich vertaalt in de weerstandsratio. Risicomanagement is erop gericht om de gestelde doelen, zoals deze bijvoorbeeld in de strategische visie zijn opgenomen daadwerkelijk te realiseren en niet te laten verstoren door niet ingecalculeerde gebeurtenissen. Daarom heeft uw raad in 2007 de nota risicomanagement vastgesteld. Deze paragraaf geeft uw raad inzicht in de risico’s, de risicostrategie die wordt toegepast en uiteindelijk de benodigde weerstandscapaciteit in euro’s. Risicomanagement en de toepassing in Venray Risicomanagement is het nemen van beslissingen die gericht zijn op het voorkomen of minimaliseren van de nadelige effecten van risico’s. Hierbij denken we aan financiële risico’s maar ook bijvoorbeeld aan: • De effecten van risico’s, bv imagoschade; • De tijdsaspecten, bv planningen die niet gehaald worden; • De belanghebbenden, bv. burgers die niet betrokken zijn bij ontwikkeling van beleid; • De geloofwaardigheid, bv het niet nakomen van afspraken. Om risicomanagement te realiseren wordt gewerkt volgens een tweesporenbeleid. Namelijk: Spoor 1: Risico afwegingen inbouwen in relevante werkprocessen en onder de aandacht brengen Spoor 2: Periodieke risico-inventarisatie Wij hebben opdracht gegeven aan onze ambtelijke organisatie om op beide sporen actieve implementatie te realiseren. Wij sturen erop via het geplande groeiproces dat risicomanagement in onze organisatie zich steeds verder ontwikkelt. Doel is om eind 2010 te kunnen constateren dat risicomanagement in de dagelijkse praktijk gegroeid is tot een volwassen hulpmiddel om de gestelde doelen te realiseren. Voordat wij op de hiervoor genoemde punten terugkomen, geven wij eerst een toelichting op de in deze paragraaf gebruikte definities en een toelichting op de beleidsnota’s waarop deze paragraaf gebaseerd is. Risicostrategie De periodieke risico-inventarisatie zoals genoemd onder spoor 2 leidt tot een z.g. risicoprofiel. Op basis van dit risicoprofiel kunnen risico’s worden beoordeeld en geclassificeerd. Hierbij zijn over het algemeen vier generieke risico reactiestrategieën toepasbaar, te weten: • Beheersen, b.v. de planning & control-systematiek en de administratieve organisatie/ interne controle. • Overdragen, b.v. verzekeren,uitbesteden, garanties. • Vermijden, b.v. staken activiteiten, doelen veranderen/aanpassen. • Accepteren, b.v. het bewust nemen van een (aanvaardbaar) risico om de doelen te bereiken. Middels het integraal verbeterplan bewaken/borgen wij de resultaten. 73
Programmabegroting 2010
Op basis van de risicoinventarisatie en de risicostrategie kunnen de relevante risico’s vertaald worden naar bedragen en een totaal benodigde weerstandscapaciteit om risico’s die zich eventueel voordoen op te vangen. De aanwezige weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente zonodig beschikt om de niet begrote kosten, die onverwacht en substantieel zijn, te dekken zonder het bestaande beleid aan te passen. Als weerstandscapaciteit is op te nemen: Structureel - Begrotingspost structureel onvoorzien - Onbenutte belastingcapaciteit
Incidenteel - Algemene reserve - Bestemmingsreserves - Stille reserves - Begrotingspost incidenteel onvoorzien - Begrotingspost bespaarde rente incidenteel
De weerstandscapaciteit bestaat dus uit een aantal elementen, waarbij de omvang van de algemene reserve heel belangrijk is. Incidentele weerstandscapaciteit Hiertoe behoren: • Algemene reserve; • Bestemmingsreserves; • Stille reserves; • Post onvoorzien incidenteel; • Post bespaarde rente incidenteel. Het verloop van de reserves is als volgt: Rekening 31-12-2006
Rekening 31-12-2007
Rekening 31-12-2008
Begroting 1-1-2010
Algemeen Algemene reserve Bestemmingsreserves Totaal algemeen
€ € €
10.402.436 5.569.372 15.971.808
€ € €
12.000.838 € 6.469.599 € 18.470.437 €
7.696.404 13.855.795 21.552.199
€ € €
6.928.907 15.406.089 22.334.996
Grondbedrijf Algemene reserve Bestemmingsreserves Totaal grondbedrijf
€ € €
6.602.304 846.049 7.448.353
€ € €
7.432.497 € 833.605 € 8.266.102 €
7.824.624 479.004 8.303.628
€ € €
7.311.269 469.755 7.781.023
Algeheel totaal
€ 23.420.161
€ 26.736.539 € 29.855.826
€ 30.116.020
In het begroot saldo per 1.1.2010 is al rekening gehouden met de reserves die door de grenswijziging overkomen uit de gemeente Meerlo-Wanssum. Het betreft hier de verwachte stand per 1.1.2010, na de mutatie naar aanleiding van afboekingen van investeringen van MeerloWanssum. Vanwege verschillen met het Venrayse beleid rondom investeringen is de boekwaarde van enkele investeringen afgeboekt met dekking uit de reserves van Meerlo-Wanssum. Zie hiervoor ook paragraaf J (Investeringen). Aan de algemene reserve is hierdoor per saldo een bedrag van ca. € 117.000 toegevoegd en aan de bestemmingsreserves een bedrag van circa € 2.421.000. Dit laatste komt met name doordat de voorziening voor onderhoud van de riolering in MeerloWanssum wordt toegevoegd aan de bestemmingsreserve egalisatie riolering. De risicoreserve voor grondbeleid (€ 115.000) wordt toegevoegd aan de algemene reserve van het grondbedrijf en aan de bestemmingsreserves van het grondbedrijf wordt ca. € 79.000 toegevoegd vanuit de grenswijziging. Voor een nadere toelichting zie bijlage 2.6 overzicht reserves. Algemene reserve De algemene reserve kan voor de dekking van onverwachte incidentele financiële tegenvallers worden ingezet. Conform besluit van de raad is de hoogte van de algemene reserve afgeleid van het provinciaal beleid in deze. Vanaf begrotingsjaar 2009 hanteert de provincie een nieuw Gemeenschappelijk financieel toezichtkader (GTK). Eén van de wijzigingen ten opzichte van het 74
Programmabegroting 2010
beleidskader uit 2001 is dat er in het GTK geen norm meer is voor de algemene reserve. De provincie stemt hiermee in onder de voorwaarde dat het beleid rond weerstandsvermogen goed is vastgesteld en er een werkend systeem van risicomanagement is. De gemeente Venray voldoet aan deze voorwaarden. Vanaf 2009 is de financiële omvang van de risico’s dus bepalend voor de noodzakelijke omvang van de algemene reserve. Aan het einde van deze paragraaf komen we hier op terug. Bij de algemene reserve moet rekening gehouden worden met de claims voor het nieuwe Wanssum en de renovatie gemeentehuis. Voor het nieuwe Wanssum ligt vooralsnog een claim op de algemene reserve van € 2 miljoen in verband met het feit dat de provinciale bijdrage herindeling aan de Floriade is toegekend. Voor de renovatie van het gemeentehuis is in het richtinggevende voorstel, zoals opgenomen in de programmabegroting 2009, een bijdrage van € 2 miljoen uit de algemene reserve voorzien. Ook is voor de renovatie een bijdrage van € 2 miljoen voorzien uit de integratie uitkering van het rijk voor de grenswijziging. De bijdragen voor het nieuwe Wanssum en het gemeentehuis uit de algemene reserve zijn richtinggevend aangegeven als dekkingsbron. Een definitieve keuze wordt door de raad gemaakt bij de kredietaanvraag. Door de samenvoeging van Venray met Wanssum, Geijsteren en Blitterswijk heeft Venray recht op een herindelingsbijdrage. Op basis van de nu bekende gegevens betekent dit voor de gemeente Venray dat de herindelingsbijdrage in totaal € 3.776.794 zal bedragen. Deze bijdrage wordt uitgekeerd in 4 jaarlijkse termijnen: 40% van het bedrag in 2010 ( € 1.510.717) en 20% van het bedrag in elk van de drie daarop volgende uitkeringsjaren (€ 755.359). Vooruitlopend op de samenvoeging met Wanssum, Geijsteren en Blitterswijk zijn kosten gemaakt die ten laste van de algemene reserve zijn gebracht. De te ontvangen herindelingsbijdragen worden dan ook in deze jaren ten gunste van de algemene reserve begroot. Bestemmingsreserves Het reservebeleid mag geen op zichzelf staand beleid zijn, maar het moet passen binnen het algemeen financieel beleid, dat het maken van integrale beleidsafwegingen bevordert. Daarvoor zijn met het raadsbesluit van 20 juni 2006 criteria vastgesteld voor het vormen dan wel in stand houden van bestemmingsreserves. Middels een periodieke herijking kunnen niet bestede gelden van een bestemmingsreserve ook door de raad worden overgeheveld naar de algemene reserve. In geval van een calamiteit kan de raad besluiten het bestedingsdoel van een bepaalde bestemmingsreserve te wijzigen. Dit geldt niet voor reserves die zijn ingesteld ter dekking van kapitaallasten. Stille reserves Stille reserves spelen ook een rol bij de bepaling van de weerstandscapaciteit. Het zijn de meerwaarden van activa waarvan de verkoopwaarde hoger ligt dan de boekwaarden. Het is wel een feit dat pas bij een daadwerkelijke verkoop van een object blijkt welke overwaarde wordt gerealiseerd ten opzichte van de boekwaarde. Het in beeld brengen en vervolgens waarderen van alle stille reserves in het kader van de weerstandscapaciteit is daarom niet eenvoudig. De belangrijkste stille reserves zijn: • Aandelen; • Gemeentelijke gronden; • Gebouwen. Wij hebben de navolgende aandelen geactiveerd: Omschrijving
Aantal Aandelen per 31-12-2008
Nominale waarde per 31-12-2009
Balanswaarde per 31-12-2009
Enexis Holding NV
nvt
nog niet bekend
Nog niet bekend
Essent NV
311.850
€
311.850
Zie toelichting
NV Waterleiding Maatschappij Limburg
13
€
58.991
NV Bank Nederlandse Gemeenten
50.973
€
Nazorg Limburg BV
860
€
Industriebank LIOF
4
Stichting Administratiekantoor Knowhouse
3%
€
58.991
127.432
€
115.653
390
€
390
€
454
€
454
€
2.858
€
2.858
75
Programmabegroting 2010
De balanswaarde is conform het BBV gebaseerd op de verkrijgingprijs. In werkelijkheid kunnen ze een hogere waarde vertegenwoordigen, waardoor er een stille reserve aanwezig is. Hoe hoog deze stille reserve is en of deze als zodanig kan worden ingezet ter bepaling van het weerstandsvermogen is lastig, omdat deze aandelen niet vrij verhandelbaar zijn. Vooralsnog beperken we ons tot het slechts vermelden van deze stille reserve zonder hier een bedrag tegenover te zetten. Slechts bij een eventuele privatisering zullen de aandelen vrijelijk verhandelbaar worden. Ten tijde van het opstellen van de begroting 2010 was de overdracht van de aandelen van Essent aan RWE nog niet geëffectueerd. Formeel is de gemeente dus nog aandeelhouder van Essent met een belang van c.a. 0,21%. Ná de aandelenoverdracht zullen een aantal vennootschappen worden opgericht waarin de gemeente Venray zal gaan deelnemen (zie paragraaf Verbonden Partijen). Tot en met 2008 werd door Essent een dividend van € 2,65 per aandeel uitgekeerd. De nieuwe deelnemingen en het rendement van de verkoopopbrengsten zullen het ‘verdwenen’ rendement moet gaan compenseren. Gemeentelijke gronden Stille reserves zijn uiteraard ook aanwezig in de geactiveerde gemeentelijke gronden. De boekwaarde van deze gronden en terreinen bedraagt per 1 januari 2010 € 4.067.557. Dit is inclusief een bedrag van € 16.335 voor gronden in Blitterswijck en Wanssum. Het is niet reëel tegenover de boekwaarde een vrije verkoopwaarde te zetten, daar deze gronden uiteraard voor de uitoefening van de gemeentelijke taken (brandweerkazerne, gemeentehuis, onderwijs) en afgesloten contracten met derden (sportverenigingen etc.) niet voor directe verkoop in aanmerking komen. Ook bezit de gemeente ruim 99 ha gronden die verpacht worden. Deze hebben meestal geen boekwaarde. Zodra de pacht vrijkomt wordt beoordeeld of deze gronden al dan niet verkocht worden. Tenslotte beschikken wij over 1.282 ha bos inclusief natuurterreinen. Meestal ook zonder boekwaarde. Deze gronden zijn in principe beschikbaar voor de verkoop. Gebouwen Als gemeente zijn we eigenaar van diverse gebouwen en voorzieningen die veelal verhuurd zijn of in gebruik zijn gegeven en die tegen boekwaarde zijn opgenomen op de balans. In het vrije economische verkeer vertegenwoordigen deze gebouwen waarschijnlijk een hogere waarde. Begrotingspost onvoorzien incidenteel In de programmabegroting wordt jaarlijks een budget geraamd ten behoeve van incidentele onvoorziene zaken. De omvang van dit budget was altijd gebaseerd op de Provinciale norm. In het nieuwe toezichtskader van de provincie is voor de post onvoorzien, evenals voor de algemene reserve, geen norm meer opgenomen. Er wordt, conform het BBV, alleen aangegeven dat een post onvoorzien in de begroting opgenomen moet worden. Wij hanteren de norm zoals vastgelegd in de kadernota post onvoorziene uitgaven, te weten 0,6% van het genormeerd uitgavenniveau. Het aldus berekende bedrag wordt voor de helft als incidenteel geraamd. Begrotingspost bespaarde rente incidenteel Over alle reserves en voorzieningen berekenen wij rente (=gelijk aan het renteomslagpercentage). Deze rente wordt voor een deel toegevoegd (gelijk aan het percentage van de prijsinflatiecorrectie) aan de diverse bestemmingsreserves. Het overige deel komt ten gunste van de exploitatie in de vorm van bespaarde rente. Aan reserves waarbij in de onderliggende berekeningen de inflatie al is mee genomen wordt geen inflatiecorrectie toegevoegd. Dit is het geval bij de reserve parkeren, fonds Bovenwijkse Werken en de Risicoreserve grondbedrijf. Daarnaast wordt ook geen rente toegevoegd aan de reserves: Overheveling exploitatiebudgetten (Deze BR is per 1-1 van ieder nieuw jaar leeg) WMO (Aan deze BR zijn op hoofdlijnen bestedingsdoelen gekoppeld. De concrete labeling ontbreekt nog.) BTW-compensatiefonds (Deze BR is ten behoeve van de oude activa problematiek. Inflatie speelt hier geen rol) De niet aan reserves toegevoegde rente noemen wij bespaarde rente. Dit bedrag aan bespaarde rente wordt of als dekkingsmiddel ingezet in de exploitatie dan wel toegevoegd aan de post onvoorzien incidenteel en is daardoor in de loop van het jaar nog vrij te besteden.
76
Programmabegroting 2010
Structurele weerstandscapaciteit Hiertoe behoren: • Onbenutte belastingcapaciteit • Post onvoorzien structureel Onbenutte belastingcapaciteit Bij de beoordeling van de onbenutte belastingcapaciteit worden drie heffingen meegenomen: • de OZB, • de rioolrechten en • de afvalstoffenheffing. Onder de vrije belastingcapaciteit verstaan we de ruimte die we hebben om de belastingen en heffingen te verhogen. Bij de afvalstoffenheffing en rioolrechten kijken we naar de mate van kostendekkendheid. Voor de OZB wordt de hoogte van de macronorm als maatstaf gebruikt. De macronorm voor 2010 is 4,3%. Met betrekking tot de rioolrechten en de afvalstoffenheffing is geen vrije belastingcapaciteit aanwezig. Beide tarieven zijn kostendekkend. Bij de OZB is nog wel sprake van onbenutte belastingcapaciteit. In de programmabegroting 2010 wordt een prijsindex toegepast op de OZB van 2,25%. Dit percentage ligt beneden de macronorm van 4,3%. Begrotingspost structureel onvoorzien In de programmabegroting wordt jaarlijks een budget geraamd waar onvoorziene zaken met een structureel effect uit gedekt kunnen worden. De omvang van dit budget is, conform de systematiek voor onvoorzien incidenteel, gebaseerd op de norm die vastgesteld is in de kadernota post onvoorziene uitgaven. In de programmabegroting 2009 is er voor het eerst voor gekozen om af te wijken van de geldende beleid en de deze post te halveren. Ook in deze programmabegroting wordt dit toegepast. Voor een nadere toelichting verwijzen wij u naar hoofdstuk 3 Financieel meerjarenperspectief. De risico’s Een gemeente loopt risico’s. Deze risico’s zijn van uiteenlopende aard. De risico’s relevant voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet anderszins zijn ondervangen. Reguliere risico’s (risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal vrij goed meetbaar zijn) kunnen worden opgevangen door het afsluiten van verzekeringen of door het vormen van voorzieningen. Het uitsluiten van risico’s is niet mogelijk en niet wenselijk, aangezien de kosten dan niet opwegen tegen de baten. Voor wel te kwantificeren risico’s is de gemeente verplicht om voorzieningen te vormen. De niet verzekerde risico’s kunnen, als ze zich voordoen, (grote) financiële consequenties met zich meebrengen. De gemeente moet zich daarom bewust zijn van de risico’s die ze loopt en daarop beleid maken om ze zoveel mogelijk te beheersen. Dit kan door het nemen van beslissingen die gericht zijn op het voorkomen of minimaliseren van de nadelige effecten (kosten en imago), die het optreden van risico’s met zich mee kunnen brengen. Mochten niet verzekerde risico’s zich voordoen, dan moet de gemeente deze kunnen opvangen. Dit kan met behulp van het eigen vermogen en/of door beleidsmatige ombuigingen en/of door eventuele belastingverhogingen op de begroting. De beide laatstgenoemde mogelijkheden hebben niet onze voorkeur. Hieronder hebben wij alle voorzienbare risico’s opgenomen waarvoor geen voorzieningen zijn gevormd of die niet tot afwaardering van activa hebben geleid en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot het balanstotaal of de financiële positie. Bij de risicoanalyse is uitgegaan van de volgende drie risicocategorieën: A: Financiële risico’s, voortvloeiend uit: • Eigen beleid • Het beleid van andere overheden • Samenwerking met derden • Economische- en maatschappelijke ontwikkelingen • Het doen of nalaten van anderen • Verleende gemeentegaranties 77
Programmabegroting 2010
B: Risico’s op eigendommen: • Ontvreemding van eigendommen • Schade door brand, storm, fraude, etc. • Achterstallig onderhoud, etc. C: Risico’s die samenhangen met de interne bedrijfsvoering: • Risico’s als gevolg van het niet adequaat functioneren van de eigen administratieve organisatie, informatievoorziening, interne controle, etc. Tot het onderdeel A behoren: Juridische procedures De afgelopen jaren komt het steeds vaker voor dat overheidslichamen aansprakelijk worden gesteld. Belanghebbenden wenden zich steeds vaker tot de rechterlijke macht. Om de gevolgen van aansprakelijkheidstellingen zoveel mogelijk te minimaliseren heeft de gemeente een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering. De verzekeraar komt echter met steeds strengere verzekeringsvoorwaarden, een hoger eigen risico en hogere verzekeringspremies. Dit brengt voor de gemeente financiële risico’s met zich mee. Economische recessie Zoals al eerder in 2009 aangekondigd zullen de gevolgen voor de gemeente Venray van de recessie aanzienlijk zijn. Het rijk, de provincies en de gemeenten hebben in april 2009 afspraken gemaakt om maximaal duidelijkheid te geven omtrent de financiële gevolgen. Concreet zijn deze afspraken vertaald in de meicirculaire 2009. Dit heeft als gevolg dat ons meerjarenperspectief vanaf 2011 stevig in de min schiet tot ruim 2 miljoen euro in 2013. Dit tekort was nog hoger gevallen als we de extra middelen uit de septembercirculaire 2008 niet voor een deel hadden gereserveerd voor tegenvallers als gevolg van recessie. Ook in deze begroting 2010 zitten nog veel onzekerheden, met name bij de open einde regelingen. Deze openeinde regelingen worden 2 maandelijks meegenomen in de monitor die wordt opgesteld. Op basis van deze monitor kunnen we actief sturen op de gevolgen van de recessie. Om het structureel tekort vanaf 2011 terug te brengen zal er tot de voorjaarsnota 2010 een intensief traject doorlopen worden om richting raad met voorstellen te komen die leiden tot een structureel meerjarig sluitende begroting. Om incidentele tegenvallers op te vangen is er ruimte in onze algemene reserve. Planschade Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) en het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) met een bijbehorend complex van wet- en regelgeving in werking getreden. De Wro en het Bro brengen onder andere verbeteringen van de planschadewetgeving met zich mee welke we voornamelijk zien op het creëren van uniformiteit bij de afhandeling van planschadeverzoeken en het terugbrengen van het aantal planschadeclaims en de hoogte van de planschadevergoedingen. Het Bro verplicht gemeenten tot het vaststellen van een verordening waarin regels worden gegeven over de aanwijzing van een adviseur en de wijze waarop deze tot een advies komt. In de raadsvergadering van 23 september 2008 is de ‘Procedureverordening voor advisering tegemoetkoming in planschade 2008’ vastgesteld. De gemeente Meerlo-Wanssum heeft een vergelijkbare planschadeverordening, zodat de ingediende schadeclaims procedureel op dezelfde wijze behandeld worden als in Venray. Ten opzichte van de oude wetgeving bevat de nieuwe regeling van planschade een aantal belangrijke wijzigingen. Het gaat niet meer om een vergoeding van de volledige schade, maar uitsluitend om een tegemoetkoming in de schade. Daarnaast mag het alleen gaan om schade die bestaat uit inkomensderving of vermindering van de waarde van de onroerende zaak. Een andere belangrijke wijziging is de introductie van het begrip normaal maatschappelijk risico als criterium voor de vraag of een schade redelijkerwijs ten laste van de belanghebbende kan worden gelaten. In de Wro is hiervoor een forfait opgenomen van 2% van de onroerende zaak of het inkomen. Bedraagt de schade minder dan de 2% dan hoeft een aanvraag niet of niet verder in behandeling te worden genomen. De forfaitaire 2%-regeling geldt niet bij directe planschade (schade die een gevolg is van planologische beperkingen van de onroerende zaak van de aanvrager zelf). Om het risico op planschade zoveel mogelijk te beperken is het binnen de gemeente Venray gebruikelijk om voorafgaand aan de toepassing van ruimtelijke procedures, waarbij schade niet kan worden afgewenteld, onderzoek te (laten) verrichten naar mogelijke schade die het gevolg kan zijn van de betreffende procedures (de zogenaamde planschade risico-inventarisatie). Lopende het 78
Programmabegroting 2010
traject kunnen bijstellingen van de plannen plaatsvinden, ter voorkoming dan wel vermindering van planschade. Schadeclaims die uiteindelijk worden toegekend, en niet afgewenteld kunnen worden, komen ten laste van de post “onvoorzien”, omdat we hiervoor in de begroting geen raming opnemen. OJC Dingus Het Hof in Den Bosch heeft op 17 oktober 2006 bepaald dat Dingus terzake het niet renoveren van Dingus geen schade van de gemeente kan vorderen omdat het niet doorgaan van de renovatie in overwegende mate aan Dingus zelf was te wijten. Ook is de door de kantonrechter gegeven vrijstelling van de verplichting om huur te betalen door het Hof opgeheven. Met betrekking tot de door Dingus gestelde en van de gemeente te vorderen schade als gevolg van achterstallig onderhoud heeft het Hof bepaald dat Dingus het achterstallig onderhoud, de schade en het oorzakelijk verband tussen beiden moet aantonen. Daarvoor moet Dingus een afzonderlijke schadestaatprocedure opstarten. Dingus is van mening dat een aanzienlijk bedrag aan schadevergoeding van de gemeente kan worden gevorderd. De gerechtelijke actie is nog niet ingesteld. Voorts onderzoekt Dingus de mogelijkheden de arresten van het Hof aan te vechten, zulks vanwege beweerdelijk door de gemeente gepleegd bedrog. De kans dat Dingus in deze acties slaagt wordt zeer gering ingeschat. Grondexploitaties en overige gronden Voor de herontwikkeling van de locaties St. Anna en St. Servatius is een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met het Vincent van Gogh Instituut (thans: GGZ-Groep Noord en Midden Limburg). Met betrekking tot de ontwikkeling van het St. Servatiusterrein is het financiële dossier nagenoeg afgesloten. Met de GGZ-Groep zouden afspraken gemaakt worden over de vergoeding van de tot nu toe door de gemeente gemaakte kosten met betrekking tot de herontwikkeling van het St. Anna-terrein. De arbitrageprocedure hierover heeft geresulteerd in een tussenvonnis. Op basis van dit vonnis (waarbij de gemeente in het gelijk is gesteld) zijn partijen in onderhandeling geweest om overeenstemming te bereiken over de kosten die door de GGZ aan de gemeente vergoed zouden worden. Deze onderhandelingen hebben geen overeenstemming opgeleverd. De arbitragecommissie is nu gevraagd om een definitieve uitspraak te doen over de hoogte van de vergoeding die de GGZ aan de gemeente moet betalen. Open-eind-regelingen Open-eind-regelingen zijn door hun aard steeds een terugkerende risicofactor en kunnen leiden tot hogere uitgaven dan oorspronkelijk werd beoogd. Met name het beleidsterrein sociale zaken en werkgelegenheid wordt gekenschetst door een groot aantal open-eind-regelingen. De belangrijkste open-eind-regelingen die we in de gemeente Venray kennen zijn: • Wet Werk en Bijstand • Wet Maatschappelijke Ondersteuning • Bijzondere bijstand • Wet inburgering • Leerlingenvervoer Wet werk en bijstand (WWB) Sinds de komst van de WWB zijn gemeenten zelf verantwoordelijk voor de tekorten welke ontstaan op het budget voor de bijstandsuitkeringen (inkomensdeel) en het reïntegratiebudget (werkdeel). Daartegenover staat dat een overschot op het inkomensdeel door de gemeente mag worden gehouden. Een overschot op het werkdeel moet aan het Rijk worden terugbetaald. Het beleid van de gemeente Venray is er dan ook op gericht om de instroom in de bijstand te beperken en de uitstroom uit de bijstand te bevorderen. Op deze wijze moet bereikt worden dat we met de beschikbare middelen uitkomen. Een groot risico vormt op dit moment de economische recessie en met name de daaruit voortvloeiende stijgende werkloosheid. Het Rijk heeft wel al aangekondigd dat er extra middelen beschikbaar komen om de stijging van de kosten van WW en bijstand (Inkomensdeel) te compenseren. De vraag die echter blijft bestaan is of deze verhoging van het Inkomensdeel in de Venrayse situatie toereikend is om de verhoging van de kosten van bijstand te compenseren. De ontwikkelingen, zowel financieel als de bestandsontwikkeling, worden binnen de afdeling MD op de voet gevolgd. Circuit de Peel Als er geen definitief bestemmingsplan en/of vergunning komt voor circuit de Peel dan vervalt op grond van artikel 13 van de vaststellingsovereenkomst van 30 juni 2006 de bijdrage ad € 160.000 die de projectontwikkelaar moet betalen in de kosten van het bestemmingsplan en de MERrapportage.
79
Programmabegroting 2010
Convenant tot doordecentralisatie onderwijshuisvesting Als gevolg van een arbitragezaak tussen de gemeente en de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO) betreffende de doordecentralisatie onderwijshuisvesting dient de gemeente een bedrag na te betalen over de jaren 2006 tot en met 2008. Dit is, in onderhandelingen tussen LVO en gemeente vastgesteld op € 540.000,-. De gemeenteraad neemt hierover in september 2009 een definitief besluit. Verbonden partijen Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Dit betekent dat de gemeente altijd een bepaald financieel risico loopt. Daarnaast voerden de verbonden partijen vaak beleid uit dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partij. De gemeente blijft uiteindelijk verantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. In de paragraaf verbonden partijen gaan wij nader in op de soorten verbonden partijen en de bijbehorende financiële risico’s.
Tot het onderdeel B behoren: Onderhoud gebouwen In 2008/2009 zijn de meerjarenonderhoudsplannen voor gemeentelijke accommodaties geactualiseerd en verwerkt in het onderhoudsbeheersysteem. In deze plannen zijn de financiële consequenties opgenomen. M.b.t de gemeentelijke accommodaties waarvoor het onderhoud door de gemeente wordt uitgevoerd is een voorziening in het leven geroepen. Deze voorziening wordt gevoed door jaarlijkse stortingen (gebaseerd op de onderhoudsplannen) vanuit de exploitatie. M.b.t. de gemeentelijke accommodaties waarvoor het onderhoud is geprivatiseerd zijn financiële middelen in de begroting beschikbaar. Deze zijn gebaseerd op verzelfstandigingsvergoedingen die opgebouwd zijn uit een of meerdere componenten. De bijdrage voor het onderhoud, gebaseerd op het MOP, is een van die componenten. In 2009 is een start gemaakt met het verder beheersmatig op orde brengen van het gebouwenonderhoud. Hieronder valt onder andere het contractbeheer accommodatiebeleid en dossiervorming daaromtrent. Verder worden de verzelfstandigingsvergoedingen geëvalueerd, waarbij de onderhoudsvergoeding wordt gekoppeld aan de huidige staat van onderhoud (zie ook contractenbeheer onder risicomanagement). Ingaande 2010 wordt de gemeente Venray verantwoordelijk voor het onderhoud van een aantal gebouwen die vanuit de grenswijziging eigendom worden. Het gaat hierbij om de volgende accommodaties: • kinderzwembad Broekberg. • privaatrechtelijke woning Brugstraat 14 te Wanssum • privaatrechtelijke woning Brugstraat 24 te Wanssum • privaatrechtelijke woning St. Leonardusweg 14 te Wanssum De onderhoudsplannen van deze accommodaties zullen indien nodig worden geactualiseerd en de kosten hiervan worden toegevoegd aan de hiervoor bestemde voorziening.
Tot het onderdeel C behoren: ICT Op het terrein van ICT zijn diverse maatregelen genomen om systeemuitval zoveel mogelijk te beperken. Hierdoor is het risico beperkt tot gemiddeld 2 dagen per 4 jaar. Het is onmogelijk om het risico volledig af te dekken. In het kader van risicomanagement wordt dit risico dan ook acceptabel geacht. Inkoop en aanbesteding Sinds begin 2008 is dit risico geminimaliseerd door het aanstellen van een medewerker inkoop en aanbesteding, via het regionaal inkoopbureau. In de risicomatrix (zie hieronder) hebben wij deze nog wel benoemd.
80
Programmabegroting 2010
HRM De risico’s met betrekking tot HRM zijn verkleind, mede door het vaststellen van de HRM-nota Venray waardeert mensen. Omdat de uitgangspunten niet direct in praktijk concrete uitwerking hebben, is dit risico nog wel opgenomen in de risicomatrix. Renovatie gemeentehuis, tijdelijke huisvesting en de nieuwe manier van werken. In 2009 wordt verder gewerkt aan de voorbereiding voor de renovatie van het gemeentehuis en de daarbij behorende financiële onderbouwing. De mogelijkheden voor tijdelijke huisvesting worden op dit moment verder in beeld gebracht. Ook aan de tijdelijke huisvesting gaat een periode van voorbereiding vooraf. Desondanks zal in de fase van de tijdelijke huisvesting zelf, een beroep moeten worden gedaan op de flexibiliteit van burgers, raadsleden, bestuurders en medewerkers. Tevens wordt in de planning rekening gehouden met de activiteiten die noodzakelijk zijn voor de grenswijziging en hun impact hebben op de renovatie van het gemeentehuis. Gelijktijdig met de werkzaamheden voor de renovatie en de grenswijziging zijn we ook bezig met de uitvoering van het informatiebeleidsplan. Al deze drie activiteiten, renovatie, grenswijziging en informatiebeleidsplan hebben een relatie met elkaar. Door het opstellen van een integrale planning en het in de praktijk afstemmen van de werkzaamheden zorgen we ervoor de werkzaamheden op elkaar aansluiten. Bepaling weerstandsratio De hiervoor genoemde risico’s kunnen op hoofdlijnen financieel worden vertaald en vervolgens afgezet worden tegen de weerstandscapaciteit. Op deze manier wordt de weerstandsratio bepaald. In de nota risicomanagement is vastgelegd dat gemeente Venray een weerstandsratio van 0,8 tot 1 wordt gehanteerd. Dit betekent dat minimaal 80% en maximaal 100% van de risico’s afgedekt moet zijn door de aanwezige weerstandscapaciteit. De provinciaal toezichthouder geeft aan voorkeur te geven aan een ratio van minimaal 1,0. Dit sluit ook aan bij het voorzichtig financieel beleid dat de gemeente hanteert. De financiële vertaling van de hiervoor genoemde risico’s wordt als volgt weergegeven: Invulling Risicomatrix Risico-gebied
Stand per augustus 2009
Maximum
Minimum
Kans dat
Risico-
risicobedrag
risicobedrag
risico
simulatie =
in €
in €
zich
factor x
voordoet
gemid. bedrag
Incidentele component
Structurele component
totale risico met
I
S
totaal:
doorloop voor 4 jaar
ICT
€
165.503
€
82.751
100
€
124.127
€
124.127
€
HRM
€
150.000
€
130.000
25
€
35.000
€
35.000
€
140.000
Grondbedrijf
€
7.311.269
n.v.t
€
7.311.269
€
7.311.269
€
7.311.269
Verbonden partijen Juridische kwesties/planschade
€ €
5.508.301 1.560.667
25 50
€ €
688.538 590.167
€ €
688.538 590.167
€ €
688.538 590.167
Openeinderegelingen
€
1.402.705
50
€
701.352
€
1.402.705
Gebouwenbeheer
€
795.679
€
-
50
€
397.840
€
397.840
€
397.840
Inkoop en aanbesteding
€ €
5.570.000 22.464.123
€ €
1.012.751
5
€ €
139.250 9.987.542
€ €
139.250 9.127.063
€
860.479
€ €
139.250 11.166.275
€
15.152.854
€
1.012.751
€
2.676.273
€
1.815.794
€
860.479
€
3.855.006
€
7.311.269
n.v.t.
€
7.311.269
€
7.311.269
€
-
€
7.311.269
Totalen
n.v.t. € €
800.000 n.v.t.
€
701.352
496.508
waarvan:
Algemeen Grondbedrijf
Berekening ratio weerstandsvermogen Weerstandsratio Grondbedrijf Weerstandscapaciteit € 7.311.269 risico’s grondbedrijf € 7.311.269 weerstandsvermogen =
1,00
Ratio grondbedrijf dient gelijk te zijn aan 1, omdat in de risicobepaling grondbedrijf al met diverse ratio’s gerekend wordt.
Weerstandsratio Algemeen Weerstandscapaciteit Algemene risico’s
€ 7.652.987* € 3.855.006
Weerstandsratio =
1,99
* Het hier gepresenteerde bedrag sluit niet volledig aan bij de eerder geïnventariseerde weerstandscapaciteit. Wij hebben de post onvoorziene uitgaven en de bespaarde rente niet meegenomen in de berekening omdat deze jaarlijks altijd nodig zijn om extra kosten voor bestaand 81
Programmabegroting 2010
beleid op te kunnen vangen. Ook wat betreft bestemmingsreserves hebben wij alleen de niet geoormerkte budgetten (te weten de BR monumenten en de BR BTW-compensatiefonds) meegenomen. Inzet van de overige reserves zou forse beleidsombuigingen tot gevolg hebben. De weerstandscapaciteit bestaat dus uit de algemene reserve (€ 6.928.907) en de 2 genoemde reserves (€ 724.080) Conclusie Uit bovenstaande berekening blijkt dat de weerstandsratio hoger is dan door de raad vastgesteld. Het gaat hierbij om een ‘vrije ruimte’ van € 3,8 mln. Dat betekent dat het mogelijk is een gedeelte van de algemene reserve in te zetten voor andere doeleinden. Wij stellen voor om de ‘vrij ruimte’ voorlopig te reserveren in de algemene reserve als buffer voor eventuele tegenvallers als gevolg van de economische crisis/recessie en de eerder genoemde claims op de algemene reserve.
82
Programmabegroting 2010
Paragraaf C. Onderhoud van kapitaalgoederen Deze paragraaf gaat in op het beleidskader en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties met betrekking tot de “grotere” kapitaalgoederen in onze gemeente. Onder Kapitaalgoederen verstaan we “duurzame productiemiddelen”: de spullen die we nodig hebben om de diensten en goederen die wij aan onze burgers leveren te produceren. Daarbij gaat het om grotere goederen die meerdere jaren meegaan en veel waarde hebben. Hierbij moet worden gedacht aan de kosten van instandhouding van wegen, verlichting, riolering, groen, sportfaciliteiten en gebouwen (inclusief de scholen). Een groot deel van het “vermogen” van onze gemeente ligt in de grond of op het openbaar gebied. Het is dan ook van belang dat hierover een zorgvuldig beheer wordt gevoerd. Met het onderhoud van kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Om die reden dienen de kosten van de instandhouding dan ook hun weerslag te vinden in onderhoudc.q. beheerplannen. De vaststelling hiervan is voorbehouden aan de raad. Hiermee wordt invulling gegeven aan het dualisme namelijk kaders stellen voor het onderhoud van wegen, riolering, gebouwen enz. Investeringen in het openbaar gebied maken in onze gemeente een belangrijk deel uit bij het realiseren van de gemeentelijke programma’s. Deze paragraaf geeft hier invulling aan. Dit wordt geïllustreerd door de volgende cijfers: Omschrijving
Totale oppervlakte van de gemeente Venray Aantal m² verharde wegen Aantal lichtmasten Aantal kolken Aantal pompen en gemalen Aantal km vrijverval riool Aantal km persleiding Aantal ha bos (incl. natuurterreinen) Aantal m² beplanting (openbaar groen) Aantal m² gras (openbaar groen) excl. bermen buitengebied
Venray (oud) 14.616 ha 2.617.843 m² 7.431 15.000 stuks 560 stuks 264 km 170 km 1.282 ha 667.954 m² 901.423 m²
Wanssum, Totaal Venray Blitterswijck, (nieuw) Geijsteren 1.864 ha 16.480 ha 262.700 m² 2.880.543 m² 696 8.127 stuks 1.346 stuks 16.346 stuks 66 stuks 626 stuks 22 km 286 km 17 km 187 km 80 ha 1.362 ha 14.430 m² 682.384 m² 34.878 m² 936.301 m²
Artikel 12 van het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft expliciet voor dat van de kapitaalgoederen moet worden aangegeven: het beleidskader; de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. Wij zullen nader ingaan op de volgende onderdelen: • Onderhoud wegen • Onderhoud riolering • Onderhoud haven • Onderhoud openbaar groen • Onderhoud bossen, natuurgebieden en landschappelijke elementen • Onderhoud openbare verlichting • Onderhoud gebouwen
83
Programmabegroting 2010
Onderhoud wegen (programma 3) Doel Instandhouding van het verharde wegennet, zodanig dat de mobiliteit van de gebruikers gewaarborgd en van voldoende comfort blijft. Beleidskader In Venray wordt de strategie toegepast dat het juiste onderhoud op het juiste tijdstip wordt uitgevoerd, om een zo rendabel mogelijk beheer van de verhardingen te realiseren. In het huidige beleidsplan, geactualiseerd in 2005, is aangegeven dat veel gebruikte verhardingen een hoger kwaliteitscijfer mogen hebben dan minder of niet gebruikte verhardingen. Er is gekozen voor gedifferentieerde kwaliteit, waarbij extra aandacht besteed wordt aan de verhardingen in de centra van Venray en kerkdorpen en verhardingen ten behoeve van de voet- en fietspaden. Beleidsmatig is gekozen voor een zo integraal mogelijke aanpak van alle werkzaamheden, waaronder riolering, verkeer, groen en openbare verlichting. Ook afdelingsoverstijgend wordt extra aandacht gegeven aan een efficiënte afstemming. Begin 2010 zal een nieuw beleidsplan wegen worden vastgesteld waarin ook de 3 nieuwe dorpen in worden meegenomen. Bij totale vervanging van de wegverharding worden via de MUIP aparte kredieten aangevraagd, vaak in combinatie met rioolvervanging en aanleg verkeersmaatregelen (werk met werk maken). Het dagelijks onderhoud is uitgevoerd op basis van inspecties en periodieke schouwen door de weginspecteurs en eigen waarnemingen van beheerders en toezichthouders. De resterende noodzakelijke reparaties worden uitgevoerd n.a.v. klachten en meldingen van derden. Voor het groot onderhoud is een onderhoudsvoorziening ingesteld. Ten behoeve van het dagelijks onderhoud is een jaarlijks bedrag in de begroting opgenomen. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor de uitvoering van het onderhoud en investeringen in wegen en verkeersmaatregelen zijn in 2010 en verder de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Onderhoud wegen en verkeersmaatregelen Bruto investeringen in herinrichtingen wegen en verkeersmaatregelen Bruto Investeringen Venray Centrum op de schop
Begroting 2010
Begroting 2011 *
Begroting 2012 *
Begroting 2013 *
€ 1,18 mln
€ 1,33 mln
€ 0,61 mln
€ 0,47 mln
€ 2,62 mln
€ 1,67 mln
€ 3,05 mln
€ 1,95 mln
€ 2,43 mln
€ 0,5 mln
n.v.t.
n.v.t.
*De investeringen voortvloeiende uit de MUIP 2010-2014 worden door de Raad alleen voor de jaarschijf 2010 vastgesteld. De jaren vanaf 2011 gelden als richtinggevend en worden als stelpost in de begroting opgenomen. In bovenstaande tabel zijn deze voor de volledigheid wel weergegeven. Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 In 2010 wordt conform het wegenbeleidsplan (groot) onderhoud gepleegd aan diverse wegen. Tevens zullen 60 km/h-maatregelen/inrichting op erftoegangswegen in het buitengebied en het verkeersplan Landweert uitgevoerd worden. Ook zal de laatste fase van het project Centrum op de schop ingegaan worden, waarbij de Schoolstraat, de Bleek, Poststraat en een gedeelte van de Paterstraat aangepakt worden.
Onderhoud riolering (programma 3) Doel Doelmatige inzameling en afvoer van afvalwater, minimaliseren van wateroverlast (zowel afstromend hemelwater als grondwater). Beleidskader Op basis van het Gemeentelijk RioleringPlan (GRP) dat in 2009 geactualiseerd is wordt het bestaande en nieuw aan te leggen rioleringsstelsel zo efficiënt mogelijk gemaakt. Dit betekent o.a. dat de riolering jaarlijks wordt geïnspecteerd volgens het opgestelde rioolbeheerplan. Schades worden gerepareerd en riolen die niet meer voldoen worden vervangen of gerelined. Verder zal jaarlijks hemelwaterafvoer worden afgekoppeld van de riolering om verdroging in de toekomst tegen te gaan. Het regenwater wordt gefilterd en geïnfiltreerd naar de bodem. 84
Programmabegroting 2010
Om een zo hoog mogelijke kwaliteit van het afvalwatersysteem te realiseren zoeken we vergaande samenwerking met het waterschap en andere overheden op. Het gehele rioleringsstelsel wordt onderhouden door een rioolheffing bij de gebruikers hiervan in rekening te brengen. Dit kostendekkend verhaal is doorgerekend t/m 2015 en maakt onderdeel uit van het in 2009 geactualiseerde GRP. Financiële schommelingen in de jaren worden verrekend met de reserve riolering. De 3 nieuwe dorpen vanuit Meerlo-Wanssum zullen beleidsmatig in principe het GRP van Venray gaan volgen. Tezijnertijd worden deze opgenomen in het GRP van Venray of wordt hiervoor een aparte notitie geschreven. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het rioolbeheer en voor investeringen in rioolvervangingen zijn in 2010 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Rioolbeheer (incl. kapitaallasten + interne uren) Investeringen rioolvervanging en aanleg drukriolering
Begroting 2010
Begroting 2011 *
Begroting 2012 *
Begroting 2013 *
€ 3,28 mln
€ 3,34 mln
€ 3,28 mln
€ 3,23 mln
€ 1,45 mln
€ 1,00 mln
€ 0,14 mln
€ 0,48 mln
*De investeringen voortvloeiende uit de MUIP 2010-2014 worden door de Raad alleen voor de jaarschijf 2010 vastgesteld. De jaren vanaf 2011 gelden als richtinggevend en worden als stelpost in de begroting opgenomen. In bovenstaande tabel zijn deze voor de volledigheid wel weergegeven. Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 In 2009 vinden de laatste verbeteringsmaatregelen plaats. Vanaf 2010 zijn er in de ‘oude’ gemeente Venray enkel onderhoudsmaatregelen en afkoppelen van hemelwater gepland. In Blitterswijck staan wel nog verbeteringsmaatregelen gepland.
Onderhoud haven (industriehaven programma 3; jachthaven programma 4) Doel Het instandhouden van de industrie- en jachthaven. Beleidskader In 2004 is een onderhouds- en revitaliseringsplan voor de industrie- en jachthaven opgesteld. Naast aanpak van achterstallig onderhoud en uitvoering van onderhoudsbaggerwerkzaamheden werden ook maatregelen voorgesteld ter modernisering en revitalisering van de havens. Vooralsnog zijn alleen de hoogst noodzakelijke onderhouds- en herstelmaatregelen getroffen, om verdere schade en kosten te voorkomen en de onderhoudstoestand op een acceptabel niveau te brengen en te houden. Verdere investeringen voor modernisering en revitalisering van industrie- en jachthaven worden bezien in relatie tot de verdere ontwikkelingen van de haven en het bedrijventerrein (lees: Het Nieuwe Wanssum en gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum / Reactivering oude maasarm en eventuele regionale samenwerking tussen havens). De jachthaven is verhuurd. Een deel van het onderhoud rond de jachthaven wordt uitgevoerd door de huurder. Het op diepte houden van de jachthaven en oeverbescherming is een verantwoordelijkheid van de gemeente. Voor de uitvoering van onderhoud is een onderhoudsvoorziening in het leven geroepen. Binnen deze voorziening is tevens een structureel budget beschikbaar voor jaarlijks klein onderhoud. Zowel voor de industrie- als de jachthaven/zandvang is ten behoeve van uitvoering van (groot) onderhoud een (onderhouds)voorziening gevormd. Jaarlijks wordt een bedrag in deze voorzieningen gestort.
85
Programmabegroting 2010
Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het instandhouden van de industrie- en jachthaven zijn in 2010 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Industriehaven Jachthaven/zandvang
Begroting 2010 € 563.000 € 2.500
Begroting 2011 € 3.000 € 2.500
Begroting 2012 € 458.000 € 65.000
Begroting 2013 € 8.000 € 2.500
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 De geplande uitgave in 2010 is bestemd voor het uitdiepen van de haven en de aanpassing van de havenmond.
Onderhoud openbaar groen (programma 3) Doel Het instandhouden en verbeteren van de openbare groenvoorzieningen, om een comfortabel leefklimaat te handhaven. Hierbij worden met gericht beheer en onderhoud de verschillende functies van het openbaar groen, zoals aankleding, afscherming en verkeersgeleiding gewaarborgd. Beleidskader Het openbaar groen maakt integraal deel uit van het algeheel stedelijk woon- en leefklimaat. Om zowel de visueel/ruimtelijke, gebruiks- als ecologische functie te kunnen waarborgen moet het groen zo goed en efficiënt mogelijk onderhouden worden. Binnen de beschikbare middelen wordt gezocht naar efficiënter en effectiever onderhoud. In 2005 is een meerjarenvisie opgesteld door de vaststelling van een groenstructuurplan en in 2007 is het groenbeheerplan vastgesteld. In 2009/2010 wordt deze geëvalueerd, waarin ook de 3 nieuwe dorpen meegenomen worden. Door de verdergaande opzet van wijkbeheer binnen de gemeente kan het groen beter worden onderhouden. In 2009 is gestart met de beeldbestekken. Binnen enkele jaren moet dit zorgen voor een herkenbaar goed kwalitatief beeld van het groen. Door bij de ontwikkeling van nieuwe wijken en uitbreidingsplannen zoveel mogelijk rekening te houden met toekomstige ontwikkelingen kan een hoge kwaliteit van het openbaar groen gewaarborgd blijven. In de begroting is een jaarlijks een (ongeveer vast) bedrag opgenomen voor het onderhoud van groen. Daarnaast is voor de jaren 2008 t/m 2017 jaarlijks € 100.000 uitgetrokken voor een inhaalslag, gebaseerd op het groenbeleidsplan. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het onderhoud van het openbaar groen zijn in 2010 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Bomen, plantsoenen
Begroting 2010 € 1,46 mln
Begroting 2011 € 1,47 mln
Begroting 2012 € 1,49 mln
Begroting 2013 € 1,49 mln
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 In 2010 zal verder uitvoering gegeven worden aan het groenbeheerplan. Naast centrum en Brukske wordt ook meegelift met het verkeersplan Landweert.
Onderhoud bossen, natuurgebieden en landschappelijke elementen (programma 3) Doel Het instandhouden van bossen, natuurterreinen en landschappelijke elementen. Daarnaast het versterken van natuurontwikkeling en landschapskwaliteit en het verhogen van recreatiemogelijkheden in buitengebied. Beleidskader Bossen, natuurterreinen en landschappelijke elementen zijn eigendom van de gemeente Venray en worden beheerd door stichting De Marke. Samen met de gemeente en andere betrokkenen worden wensen en behoeftes op het gebied van recreatie en natuurbeleving afgestemd op de ontwikkeling van de landschapsecologische kwaliteit. In 2009 is een nieuw beheerplan bossen 2009-2015 vastgesteld. 86
Programmabegroting 2010
Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het onderhoud van bossen, natuurgebieden en landschapselementen zijn in 2010 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Natuurbeheer
Begroting 2010 € 0,27 mln
Begroting 2011 € 0,24 mln
Begroting 2012 € 0,24 mln
Begroting 2013 € 0,24 mln
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 In 2010 worden vanuit het nieuwe beheerplan werkplannen gemaakt en vindt uitvoering plaats.
Onderhoud openbare verlichting (programma 3) Doel Het verlichten van de openbare ruimte en het verbeteren en instandhouden van de openbare verlichting. Beleidskader Een goede openbare verlichting is noodzakelijk voor een veilige openbare ruimte, zowel op sociaal als verkeersveilig gebied. Hiervoor dient de openbare verlichting te voldoen aan verlichtingsnormen. Jaarlijks wordt dit areaal uitgebreid met 3,5% met een inhaalslag die verricht is in 2006/2007. Verder zal openbare verlichting zoveel mogelijk integraal worden meegenomen met de onderhouds- en herinrichtingswerkzaamheden. Naast de uitbreiding voeren we ook jaarlijks onderhoud uit aan het bestaande areaal om geen achterstand op te lopen. Tevens lossen we gefaseerd een aantal bekende knelpunten op. In de begroting is een jaarlijks bedrag opgenomen voor beheer en onderhoud van openbare verlichting. Via de MUIP worden investeringen aangevraagd ter vervanging en/of uitbreiding. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het beheer van openbare verlichting (energie, schilderwerk masten en vervanging lampen) en investeringen (vervanging van masten en armaturen, aanpassingen en knelpunten) zijn in 2010 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving
Begroting 2010
Begroting 2011 *
Begroting 2012 *
Begroting 2013 *
€ 0,55 mln
€ 0,58 mln
€ 0,60 mln
€ 0,63 mln
€ 0,34 mln
€ 0,14 mln
€ 0,14 mln
€ 0,14 mln
Beheer openbare verlichting Investeringen in openbare verlichting
*De investeringen voortvloeiende uit de MUIP 2010-2014 worden door de Raad alleen voor de jaarschijf 2010 vastgesteld. De jaren vanaf 2011 gelden als richtinggevend en worden als stelpost in de begroting opgenomen. In bovenstaande tabel zijn deze voor de volledigheid wel weergegeven. Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 In 2010 wordt gewerkt aan het gefaseerd oplossen van knelpunten genoemd in de knelpuntenlijst. Ook vindt uitbreiding / verbetering met 3,5% conform het beleidsplan plaats. Tevens wordt de verlichting Westsingel, Kennedyplein e.o., Landweert, Merseloseweg en Smakterheide vervangen/opgewaardeerd.
Onderhoud gebouwen (diverse programma’s) Doel Het (technisch) instandhouden van alle gemeentelijke gebouwen, accommodaties en kunstwerken die in eigen beheer zijn, alsmede die gebouwen, accommodaties en kunstwerken die door derden geëxploiteerd worden. Beleidskader basisscholen Voor de 20 basisscholen wordt het onderhoud uitgevoerd door SPOV (Stichting Primair Onderwijs Venray). Met ingang van 2009 is de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud overgeheveld naar de SPOV waarvoor per jaar een bedrag beschikbaar wordt gesteld. Jaarlijks wordt de besteding van de gelden verantwoord. Renovaties blijven wel de verantwoordelijkheid van de 87
Programmabegroting 2010
gemeente. Bij verbouwingen en uitbreidingen wordt nog wel vooraf een aanvraag ingediend en door de gemeente getoetst, enz., maar is SPOV opdrachtgever tijdens de uitvoering. In het IHP (Integraal Huisvestingsplan) wordt het meerjarenbeleid geformuleerd en via het HVP (Huisvestingsprogramma) worden de benodigde budgetten voor renovatie, nieuwbouw en uitbreidingen jaarlijks vastgesteld. Vanaf 1 augustus 2009 is in de schoolwoningen in de wijk Landweert montessorionderwijs van Stichting MOZON gehuisvest. Met ingang van 1 januari 2010 zullen er, als gevolg van de grenscorrectie, 3 basisscholen bijkomen. Als gevolg van o.a. deze wijzigingen, zal het IHP in 2010 worden opgesteld i.p.v. in 2009. Beleidskader overige gebouwen De Gemeente Venray heeft een aantal gebouwen, accommodaties en kunstwerken in eigendom, waarvan het beheer en onderhoud op verschillende plaatsen is ondergebracht. Het gemeentehuis en de brandweerkazerne zijn gebouwen die in gebruik zijn bij de gemeentelijke organisatie en die in eigen beheer worden onderhouden. Ook zijn er panden die aan particulieren en verenigingen worden verhuurd en die soms door de huurder en soms door de gemeente worden onderhouden. Bij, aan derden in beheer en onderhoud gegeven panden, accommodaties en kunstwerken stelt de gemeente financiële middelen beschikbaar voor het onderhoud. Aan de hand van een periodieke schouw wordt beoordeeld of de beschikbaar gestelde middelen afdoende zijn ingezet. Het beleid is erop gericht om eigendommen af te stoten, die nu en in de toekomst geen functie meer vervullen ten opzichte van de gemeentelijke taken, of die als compensatie object de realisering van toekomstige bestemmingsplannen niet in de weg staan en die ook niet nodig zijn als compensatie object. De gemeente heeft 17 gebouwen zelf in onderhoud. Dit is inclusief de parkeergarage Gouden Leeuw die per juli in gebruik genomen is. Met ingang van 2010 komen er vanuit de gemeente Meerlo-Wanssum, behalve 3 scholen, nog 13 accommodaties naar de gemeente Venray. De eigendomsverhoudingen van deze 13 accommodaties en de bijdragen in het onderhoud worden in beeld gebracht. Voor het onderhoud van de accommodaties in eigen beheer en onderhoud heeft de gemeente een onderhoudsvoorziening ingesteld, waarbij schommelingen van groot onderhoud opgevangen worden. De overige panden verhuurt de gemeente aan particulieren, verenigingen en stichtingen, waarbij het onderhoud voor rekening van de huurder komt. Verenigingen en stichtingen die zelf voor het beheer en onderhoud zorgen ontvangen hiervoor jaarlijks een financiële bijdrage in de vorm van een verzelfstandigingsvergoeding. Eind 2008 is het algehele accommodatiebeleid vastgesteld in de Raad. In 2009 zijn verdere stappen gezet in de implementatie hiervan en zijn voorstellen gedaan m.b.t. taakverdeling en beheer.
Financiële consequenties en vertaling in de begroting Basisscholen Met ingang van 1 januari 2009 is het buitenonderhoud van de scholen van de SPOV doorgedecentraliseerd naar de SPOV. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag beschikbaar gesteld van € 194.000,-. De financiële paragraaf van het IHP zal in 2010 worden geactualiseerd, hierin zijn tevens alle kosten opgenomen zoals kapitaalslasten. Geprivatiseerde en niet-geprivatiseerde gebouwen/ accommodaties In onderstaande tabel zijn de onderhoudskosten van de niet-geprivatiseerde gebouwen/accommodaties opgenomen. Dit betreffen dus accommodaties waarvoor de gemeente zelf het onderhoud regelt. De geprivatiseerde gebouwen zijn buiten beschouwing gelaten, omdat hiervoor verenigingen over het algemeen zelf voor het onderhoud zorgdragen en hier in de verzelfstandigingsvergoeding voor gecompenseerd worden. Omschrijving Gemeentehuis Sport- en welzijnsaccommodaties Overige gebouwen
Begroting 2010 € 0,21 mln
Begroting 2011 € 0,21 mln
Begroting 2012 € 0,21 mln
Begroting 2013 € 0,22 mln
€ 0,05 mln € 28.000
€ 0,05 mln € 28.000
€ 0,15 mln € 32.000
€ 0,10 mln € 33.000
88
Programmabegroting 2010
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2010 Basisscholen In de afgelopen jaren (met ingang van 2004) zijn de basisscholen in Venray aangepast aan de laatste eisen op het gebied van onderwijskundige vernieuwingen. De Focus is nog niet aangepast vanwege het lopende onderzoek naar de mogelijkheden van een Expertisecampus, waarin Focus opgenomen wordt, op het moment dat het project doorgaat. Onderhoudbeheersysteem Met de invoering van de meerjarenonderhoudsplannen van de gebouwen, gevolgd door enkele wijzigingen en aanpassingen, is het onderhoudbeheersysteem nu operationeel. In 2009 is hierover gerapporteerd aan het college. Verder is in 2009 een aantal maatregelen getroffen om gebouwenonderhoud beheersmatig op orde te brengen. De implementatie hiervan zal doorlopen tot in 2010. Het gemeentehuis 2009 stond in het teken van de (technische en financiële) voorbereiding, de planning en de uitwerking van de kantoorvisie. In 2010 zal de fysieke verhuizing naar de tijdelijke huisvesting en de start van de renovatie plaatsvinden. Voor de gemeentelijke organisatie betekent dit, dat in de tweede helft van het jaar de verhuizing voor circa twee jaar naar een tijdelijke locatie zijn beslag krijgt. De kredietaanvraag voor de renovatie wordt in de 1e helft van 2010 bij de gemeenteraad ingediend. Muur Kerkpad Voor het jaar 2009 is middels de MUIP een krediet beschikbaar gesteld voor de restauratie van de muur van het Kerkpad. Omdat de hoofdingang van het gemeentehuis in de eerste voorlopige schetsontwerpen van de renovatie van het gemeentehuis naar de zuidzijde was verplaatst met mogelijke aanpassingen aan de Kerkpadmuur, werd de restauratie er van uitgesteld. Besloten is dat aan de Kerkpadmuur geen aanpassingen mogen plaatsvinden. Naar aanleiding van dit besluit staat de restauratie van de Kerkpadmuur in de planning voor 2010 Sport- en evenementenhal Volgens planning wordt de de nieuwe sport- en evenementenhal in 2010 in gebruik genomen. Kunstencentrum Het beheer van het kunstencentrum is in 2008 overgegaan van “Stichting Beheer Gebouw Jerusalem” naar de gemeente. M.i.v. juli 2009 is het beheer en de exploitatie van het kunstencentrum overgedragen aan het kunstencentrum, die m.i.v. die datum zelf verantwoordelijk zijn voor het beheer en de exploitatie er van. De bijdragen voor het onderhoud zijn opgenomen in het meerjarenonderhoudsprogramma. Vredesmonument Kennedyplein De verharding bij het vredesmonument aan het Kennedyplein is zeer slecht. Mogelijk kan vervanging van de verharding worden meegenomen met de herinrichting van het Kennedyplein en de omgeving. Tevens zal het Vredemonument zelf worden gerestaureerd. Dr. Poelsstraat 8 Met het vertrek van het kinderdagverblijf “Ollie” in mei is het beheer en onderhoud van dit pand bij de gemeente terecht gekomen. Inmiddels worden er gesprekken gevoerd met mogelijke nieuwe gebruikers. Om dit mogelijk te maken zullen wel de nodige onderhoudswerkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Kempweg 164/166 De laatste 2 woningen (van voormalig vakantiepark Vlakwater) zijn gesloopt. Daarna wordt het terrein weer aan zijn natuurlijke omgeving aangepast. Paardekopweg 30 Deze woning wordt in 2009 gesloopt, waarna het geheel weer als natuurterrein wordt ingericht. Langeweg 92 In de voormalige Dr. Poelsschool op het adres Langeweg 92 zijn zowel “omroep Venray”, als de “Zangers vanSt. Frans” gehuisvest. Dit pand ligt binnen deelgebied Bleek-Blekersveld, het gebied dat deel uit maakt van de “ontwikkelvisie Noordwesthoek”. Zoals aangegeven zal het nog een aantal jaren duren voordat de daadwerkelijke realisatie van dit gebied in gang wordt gezet. Gedurende die periode kan het gebouw dienst blijven doen als huisvesting voor de 2 huidige 89
Programmabegroting 2010
gebruikers. Wel moeten er dan een aantal noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd.
90
Programmabegroting 2010
Paragraaf D. Financiering Het treasurybeleid van de gemeente is vastgelegd in het Treasurystatuut. De randvoorwaarden voor het financierings- en risicomanagement zijn opgenomen in de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido) en nader uitgewerkt in het gemeentelijke Treasurystatuut. De treasuryfunctie ondersteunt de uitvoering van de programma’s. Ze omvat de financiering van het beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. Het treasurybeheer is dan ook gericht op het minimaliseren van de risico’s en de gemeentelijke rentelasten op korte en lange termijn. De uitvoering ervan vereist snelle beslissingen in een complexe geld- en kapitaalmarkt. Deze paragraaf is verder ingedeeld als volgt: • • •
Wet Fido, de Uitvoeringsbesluit Ruddo en het Treasurystatuut Rente-ontwikkeling Treasurybeheer
Wet Fido, de Uitvoeringsbesluit Ruddo en het Treasurystatuut Per 1 januari 2009 is de Wet Financiering decentrale overheden (Fido) en de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) gewijzigd. De belangrijkste wijzigingen hebben betrekking op: • • •
de nieuwe renterisiconorm; de grondslag gaat uit van het begrotingstotaal in plaats van de vaste schuld; het toezicht bij de kasgeldlimiet is verminderd. de informatie van de kasgeldlimiet wordt thans opgenomen in de financieringsparagraaf bij de begroting. Het regulier toezenden van de kwartaalrapportages over de kasgeldlimiet is daarmee komen te vervallen. het inperken van beleggingsrisico’s in de toekomst.
De invoering van de Wet Fido heeft ertoe geleid dat de raad voor het eerst in maart 2001 het Treasurystatuut Gemeente Venray heeft vastgesteld. In dit statuut is de “beleidsmatige infrastructuur” van de treasuryfunctie vastgelegd in de vorm van uitgangspunten, doelstellingen en richtlijnen. Voor wat betreft het financiële beleid is met name de verordening met betrekking tot artikel 212 van de Gemeentewet van belang. Op 5 april 2005 is een geactualiseerde verordening vastgesteld. e vaststelling van (wijzigingen in) het treasurystatuut is bij het college van B&W komen te liggen. B&W zendt het “besluit” treasurystatuut ter kennisgeving aan de raad. De laatste actualisatie is in februari 2006 door het college van B&W vastgesteld. De wijzigingen van de Wet Fido en de Regeling Ruddo zullen in het 3e kwartaal 2009 in het Treasurystatuut worden opgenomen.
Rente-ontwikkeling Rente-ontwikkeling geld- en kapitaalmarkt Economische ontwikkeling Volgens Eurostat, dit is het directoraat-generaal dat de Europese Unie voorziet van goede statistische informatie, zullen de groeicijfers van de economie ook voor de 2e helft van 2009 naar beneden moeten worden bijgesteld. Analisten hebben de BBP-groeiprognose voor 2009 verder verlaagd naar -4,5%. Er komen echter steeds meer tekenen dat het ergste achter de rug is, hoewel het nog enige tijd kan duren voor de groei op kwartaalbasis daadwerkelijk positief wordt. Alhoewel de consumptie in het 1e kwartaal van 2009 afnam met 0,5% laten de meest recente consumptiecijfers tekenen van verbetering zien. Het belangrijkste punt is echter de uiteindelijke uitkomst van enerzijds hoger besteedbare inkomens en anderzijds oplopende werkeloosheid. Geldmarkt De korte rente is nog steeds (augustus 2009) historisch laag. Uitgaande van de informatie die hierover in de Voorjaarsnota 2009 is opgenomen daalde de 3-maandsrente medio augustus 2009 met bijna 50% naar 0,843%. Hiermede rekening houdend en uitgaande van de verwachte stijging van de korte rente in 2010 kunnen we in de begroting 2010 uitgaan van 1,47% (3% VJN 2009) voor kortlopende financieringen. Onlangs handhaafde de Europese Centrale Bank (ECB) de rente op 1% en gaf aan dat er geen onmiddellijke plannen zijn voor een verdere renteverlaging. Deze lage rente zou er toe moeten leiden dat het goedkoper wordt voor de burgers en bedrijven om geld te lenen. De verwachting is 91
Programmabegroting 2010
echter dat de korte rente in 2010 geleidelijk aan gaat stijgen en vanaf 2011 zal zich een sterkere stijging voordoen. Kapitaalmarkt Medio augustus 2009 bedroeg de rente op de kapitaalmarkt 4,85% (Voorjaarsnota 2009 5,25%) voor een 25 jarige rentevaste geldlening. Deze daling wordt mede veroorzaakt doordat beleggers thans meer de aandelenmarkt verkiezen boven de obligatiemarkt. De verwachting is echter dat het economische herstel geleidelijk zal doorzetten en daardoor de inflatieverwachtingen zullen toenemen. De verwachting is dat de kapitaalmarktrente in de komende 12 maanden beperkt (verder) zal gaan oplopen. Onderstaand overzicht geeft de ontwikkeling van zowel de 3-maandsrente als de 10-jaarsrente weer.
Rente%
Rente-ontwikkeling 2008 t/m 2011 van de 3maands en 10-jaars rente 6 5 4 3 2 1 0
3mnd 10-jrs
1
2
3
4
2008
1
2
3
2009
4
1
2
3
2010
4
1
2
3
4
2011
Kwartalen Ontleend aan ING, Monthly Forecast Update, juli 2009
De Provincie Limburg geeft in haar brief van 21 april 2009 een aantal “actuele punten aan bij het samenstellen van de begroting 2010” w.o. het percentage voor de rente van het financieringstekort 2010. Daarnaast vermeldt de provincie dat, gezien de snelle en grote renteschommelingen, het nauwelijks zin heeft een advies over te hanteren rentepercentages in de begroting 2010 te geven. De provincie adviseert wel om de ruimte onder de kasgeldlimiet zoveel mogelijk te benutten zolang de korte rente laag blijft. Dit advies strookt met onze wijze van financieren.
Treasurybeheer Op grond van de Wet Fido kunnen o.a. de volgende risico’s worden onderscheiden: • • •
Renterisico Kredietrisico Liquiditeitsrisico
Een aantal risico’s zijn voor de gemeente Venray niet van toepassing. Er zijn namelijk geen contracten in vreemde valuta afgesloten (valutarisico) en de aandelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde (koersrisico). Het debiteurenrisico wordt beheersbaar gehouden door middel van afspraken over het invorderingsbeleid. Op de overblijvende risico’s wordt uitgebreider ingegaan. Renterisico Het renterisico is het beheersen van risico’s die voortvloeien uit de mogelijkheid dat in de toekomst de rentelasten van vreemd vermogen hoger resp. dat de rentebaten van de activa lager zullen zijn dan het in de begroting en meerjarenraming geraamde niveau. Om dit renterisico te bewaken wordt het risico op korte termijn in beeld gebracht via de kasgeldlimiet en voor de lange termijn door middel van de renterisiconorm. Deze aspecten worden hierna nader toegelicht.
92
Programmabegroting 2010
Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft de bovengrens aan van het bedrag waarmee openbare lichamen hun (kapitaal)uitgaven mogen financieren met kortlopende financieringsmiddelen (looptijd < 1 jaar). Ons beleid is erop gericht om zoveel mogelijk te financieren in rekening-courant, uiteraard afhankelijk van de rentestand. Indien de financieringsbehoefte groter is dan de kasgeldlimiet zal een langlopende geldlening moeten worden afgesloten. De kasgeldlimiet voor 2010 bedraagt 8,5 procent van de omvang van de lastenkant van de begroting (ná eliminatie van de storting op de reserves) en voor 2010 voorlopig berekend op 8,5% van € 111 miljoen = € 9.4 miljoen. Dit is het bedrag dat de gemeente Venray maximaal aan kortlopende financieringsmiddelen mag aantrekken.
Kasgeldlimiet 2010 Bedragen * € 1.000 1) Berekening kasgeldlimiet: Begrotingstotaal Relevant percentage Kasgeldlimiet
110.994 8,50% 9.434
2) Kwartaalprognose kasgeldlimiet 2010: 1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal 2010 2010 2010 2010 Gem. vlottende schuld € 4.000 € 4.000 € 4.000 € 4.000 Gem. vlottende middelen
14.285
16.412
15.358
12.862
Gem. vlottend overschot
€
10.285
€
12.412
€
11.358
€
8.862
Kasgeldlimiet
€
9.434
€
9.434
€
9.434
€
9.434
Ruimte onder kasgeldlimiet
€
19.719
€
21.846
€
20.792
€
18.296
Beleggingen (uitgezette gelden). De gemeente Venray streeft een zo hoog mogelijk rendement na voor gelden die tijdelijk niet nodig zijn. Conform het Treasurystatuut worden bij minimaal 3 marktpartijen, die voldoen aan de aangescherpte regels van de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo), de rentepercentages opgevraagd. Dit beoogt enerzijds onafhankelijkheid van de gemeente Venray ten opzichte van de marktpartijen en zoveel mogelijk inperking van risico’s en anderzijds wordt een zo hoog mogelijk rentepercentage uit de markt gehaald. Organisatie treasurybeheer. Sinds de invoering van de Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet Fido) en het vaststellen van het Treasurystatuut van de gemeente Venray is nieuwe wet- en regelgeving van kracht geworden. De Wet dualisering gemeentebestuur is ingevoerd, waarin een duidelijk onderscheid gemaakt is tussen rollen en bevoegdheden van de Gemeenteraad enerzijds en het College van burgemeester en wethouders (B&W) anderzijds. Daarnaast zijn er aanvullende eisen gesteld aan de financiële functie (Besluit Begroting en Verantwoording). De onderdelen die verplicht moeten worden opgenomen in het jaarverslag en in de begroting zijn uitgebreid. Een voorbeeld hiervan is dat vanaf 2006 in de financiële begroting het EMU saldo opgenomen moet worden. Bij de treasuryfunctie zijn veel personen en organen betrokken. Het treasurystatuut legt expliciet het delegatie- en mandateringspatroon vast, in casu welke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden de betrokken partijen hebben. Met het oog op de omvang van de transacties en de hiermee samenhangende risico’s, zijn een aantal specifieke uitgangspunten opgenomen teneinde een transparante functiescheiding aan te brengen tussen beleidsbepaling en de uitvoering en tussen de administratie en controle op financiële transacties. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de binnen de gemeente betrokken functionarissen zijn in het Treasurystatuut beschreven. De eindverantwoordelijkheid voor het treasurybeleid ligt primair bij het bestuur van de gemeente. Teneinde niet onnodig te worden belast met het dagelijkse treasurybeheer draagt het bestuur een deel van haar bevoegdheden over aan de ambtelijke organisatie. De praktische uitvoering van het 93
Programmabegroting 2010
beleid heeft dus vooral op ambtelijk niveau plaats, wat als voordeel heeft dat er slagvaardig kan worden geopereerd. Een voorbeeld hiervan is het aangaan van een nieuwe lening. Marktomstandigheden en de financiële situatie van de gemeente Venray bepalen dat soms snel gehandeld moet worden bij het aangaan van een nieuwe lening. De senior medewerker financieel beheer trekt, na overleg met de afdelingsmanager Middelen, een nieuwe lening aan. Het college van B&W bekrachtigt achteraf dan de gesloten transactie. De raad wordt daarover door het college geïnformeerd. Voor meer informatie wordt verwezen naar het Treasurystatuut, artikel 15 (Verantwoordelijkheden) en artikel 16 (Bevoegdheden). Renterisiconorm Bij aanvang van een dienstjaar wordt onderzocht of de gemeente risico loopt bij eventuele rentewijzigingen van langlopende leningen. In de Wet Fido is de norm aangegeven die niet mag worden overschreden. De norm voor 2010 bedraagt 20% van het begrotingstotaal. Dit betekent dat in enig jaar maximaal 20% van het begrotingstotaal mag worden vernieuwd (via herfinanciering en/of renteherziening). De gemeente Venray loopt de komende 4 jaar geen enkel risico om onverhoopt geconfronteerd te worden met renteaanpassingen van langlopende leningen. De gemeente Venray voldoet de komende jaren ruimschoots aan de renterisiconorm van 20%. Renterisico vaste schuld over de jaren 2010 t/m 2013 Berekening (bedragen x € 1.000) 2010
2011
2012
2013
Stap
Variabelen Renterisico(norm)
(1) (2)
Renteherzieningen Aflossingen
3.435
3.776
4.298
3.608
(3)
Renterisico (1 + 2)
3.435
3.776
4.298
3.608
(4)
Renterisiconorm
23.097
21.864
22.934
22.674
19.662
18.088
18.635
19.065
115.483
109.318
114.668
113.369
(5a) = (4>3) Ruimte onder risiconorm (5b) = (3>4) Overschrijding risiconorm Berekening renterisiconorm (4a) (4b)
(4) = (4a x 4b/100)
Begrotingstotaal jaar Percentage regeling Renterisiconorm (van alleen jaar T)
20%
23.097
20%
21.864
20%
22.934
20%
22.674
Het renterisico (zie bovenstaande tabel ) wordt berekend ten behoeve van het beheersen van risico’s die voortvloeien uit de mogelijkheid dat in de toekomst de rentelasten van vreemd vermogen hoger resp. dat de rentebaten van de activa lager zullen zijn dan het in de begroting en meerjarenraming geraamde niveau. Om dit renterisico te bewaken wordt het risico op korte termijn in beeld gebracht via de kasgeldlimiet en voor de lange termijn door middel van de renterisiconorm. Kredietrisico Geldleningen ten behoeve van Stichting Wonen Limburg In het verleden zijn door de gemeente een 6 tal geldleningen aangetrokken ter financiering van woningwetwoningen. De leningen zijn vervolgens doorgegeven aan Wonen Limburg. Dit proces verloopt budgettair neutraal. De gemeente fungeert hierbij dus als een doorgeefluik. Om de administratieve lastendruk te verlagen is onderzocht of overdracht aan en tenaamstelling op Wonen Limburg tot de mogelijkheden behoort. De geldgever heeft inmiddels aangegeven dat deze leningen nagenoeg kosteloos aan Wonen Limburg overgedragen kunnen worden. Ter realisatie hiervan zijn gesprekken met Wonen Limburg gevoerd; deze zijn nog niet afgerond. 94
Programmabegroting 2010
Gegarandeerde geldleningen In het verleden zijn door de gemeente Venray borgstellingen verleend voor investeringen in materiële vaste activa. Naar de opvatting van de gemeente vertegenwoordigen deze borgstellingen een publiek belang. Beleidskader In het Treasurystatuut van de Gemeente Venray wordt aangegeven dat de gemeente alleen leningen of garanties uit hoofde van de “publieke taak” mag verstrekken aan door de gemeenteraad vastgestelde derde partijen, waarbij vooraf advies door de afdeling Middelen wordt ingewonnen over de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij. De gemeente Venray staat voor circa € 73 miljoen garant voor geldleningen van derden. In de gemeentelijke besluitvorming zijn deze investeringen aangeduid als maatschappelijk relevant en vertegenwoordigen derhalve naar de opvatting van de raad/het college een openbaar belang. Een overzicht van de gewaarborgde geldleningen is opgenomen in bijlage 2.5 Gewaarborgde geldleningen. Risico gegarandeerde geldleningen De gemeente loopt risico bij het afgeven van garanties voor geldleningen die door banken aan derden zijn verstrekt. Van de € 73 miljoen aan verleende garanties heeft € 47 miljoen betrekking op Stichting Wonen Limburg. In mei 2009 heeft het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) een beoordeling gedaan van de financiële positie voor de jaren 2009 tot en met 2013 op basis van een door de corporatie ingediende prognose. Uit dit onderzoek is gebleken dat Wonen Limburg voldoet aan de eisen van kredietwaardigheid.
Liquiditeitsrisico Financieringspositie De gemeente Venray financiert haar uitgaven volgens het principe van totaalfinanciering. Dit betekent dat niet voor iedere investering een aparte lening wordt aangegaan. Zoals reeds vermeld gebruikt de gemeente de geboden kredietfaciliteiten maximaal. Een adequate liquiditeitsplanning is hierbij onontbeerlijk. Voor de jaren 2010 t/m 2012 staan grote uitgaven voor investeringen gepland met name ten behoeve van de renovatie van het gemeentehuis, afronding Venray op de schop en herinrichting van wegen. Anderzijds stagneert binnen het grondbedrijf de verkoop van grond als gevolg van de recessie. Vooralsnog geeft het saldo van de geraamde inkomsten en uitgaven van het grondbedrijf tot en met 2012 toch nog een positief beeld, echter hierbij moet de nodige voorzichtigheid in acht worden genomen. Een voor de gemeente Venray belangrijke gebeurtenis in 2009 is de verkoop van de aandelen in Essent aan RWE. Ten tijde van het samenstellen van de begroting 2010 was de ‘closing’ echter nog geen feit. Volgens de laatste informatie zal de gemeente (ná grenswijziging) rond 1 oktober 2009 een bedrag van € 44,15 per aandeel in contanten gaan ontvangen, in totaal € 16,4 miljoen. Over de aanwending van deze gelden heeft nog geen besluitvorming plaatsgevonden.
95
Programmabegroting 2010
96
Programmabegroting 2010
Paragraaf E. Bedrijfsvoering Uw raad geeft via begroting en kadernota’s opdracht om de inhoudelijke beleidsdoelen op korte en lange termijn te realiseren. Om deze te realiseren zorgen wij er voor dat de daarvoor benodigde bedrijfsvoering maximaal op orde is en dus zo is toegerust dat de inhoudelijke doelen gerealiseerd kunnen worden. Dit vraagt permanente aandacht voor onze bedrijfsvoering zodat de organisatie de gewenste inhoudelijke productie op een efficiënte, effectieve en rechtmatige wijze realiseert. Bedrijfsvoering is een verzamelbegrip voor afzonderlijke onderdelen zoals personeel, informatisering, automatisering, juridisch, communicatie, organisatie, financiën en facilitair. Ook in 2010 werken wij aan de permanente verbetering van de bedrijfsvoering om zo te groeien naar een organisatie die maximaal “in control” is. Op 2 april 2009 heeft de ambtelijke organisatie tijdens een presentatie aan uw raad uitleg gegeven over onze verbeteraanpak van de bedrijfsvoering. Voor uw raad is zichtbaar gemaakt dat onze verbeteracties onderdeel zijn van een cyclisch proces waarbij we telkens actief op zoek gaan naar verbeteringen. Daarbij is aangegeven dat ook de adviezen en aanbevelingen van derden zoals van de accountant, de provincie en de rekenkamer een bijdrage leveren aan dit permanente verbeterproces. Dit alles is er uiteraard op gericht om onze dienstverlening aan de burgers te verbeteren en gelijktijdig in dit proces efficiencyslagen te maken en rechtmatig te handelen. Wij zien dit cyclisch proces als een gestaag stijgende lijn van onze bedrijfvoering met soms een hobbel die weer weggewerkt moet worden. In het gehele proces is het van belang te vermelden dat wij onze eigen interne controle zo hebben ingericht dat wij op de hoogte blijven van het verbeterproces. Deze informatie maakt dus transparant waar er nog terrein te winnen is, wat urgent is en wat minder. Integraal werken Een van de methoden om tot betere producten/diensten te komen is integraal werken. Een manier van werken die inhoudt dat onze medewerkers elkaar actief opzoeken. Hiermee willen we voorkomen dat de klant moet gaan “zoeken” naar de juiste medewerker die zijn vraag kan beantwoorden. Integraal denken vereist een manier van werken die meer gericht is op de klant, bijvoorbeeld op zoek gaan naar de vraag achter de vraag van de klant. Dit heeft er toe geleid dat er in onze organisatie afspraken zijn gemaakt om integraal werken in onze organisatie ook daadwerkelijk toe te passen. Bij deze manier van denken gaat het er vaak om de combinatie van kennis en houding op de juiste manier te gebruiken. We organiseren dit o.a. door het procesmatig denken in onze organisatie handen en voeten te geven. De teamgerichte bijeenkomsten om te komen tot uniforme procesbeschrijvingen zijn hier op gericht . Dan komen we ook op een ander belangrijk onderdeel van het werk: Communicatie. Elders in deze paragraaf kunt u daar meer over lezen. Integraal werken en communicatie zijn twee onderwerpen die heel nauw met elkaar verbonden zijn en dus ook in de komede jaren verder in samenhang ontwikkeld worden Omdat het gaat om kennis en houding weten wij dat het hier om een permanent proces gaat. In de praktijk blijven wij volgen in welke mate onze organisatie daarin stappen voorwaarts maakt. PIJOCAFF In vaktermen wordt bedrijfsvoering ook wel verwoord als de PIJOCAFF functies. Deze afkorting staat voor Personeel, Informatie, Juridisch, Organisatie, Communicatie, Automatisering, Financiën en Facilitair. Personeel Vaardigheden, houding en gedrag De medewerk(st)ers en het bestuur zijn zich bewust van hun rollen en verantwoordelijkheden met betrekking tot de communicatie, strategische en tactische beleidsvorming, bedrijfsvoering, integraliteit,gebiedsgericht werken, projectmatig werken en alle uitvoerende werkzaamheden. De ontwikkeling van de gewenste vaardigheden, houding en gedrag is van groot belang. Hierboven is al aangegeven dat wij het hiervoor benodigde procesmatig denken en handelen faciliteren.
97
Programmabegroting 2010
Als onderdeel van competentiemanagement werken alle medewerk(st)ers met een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP). Voor de gehele organisatie wordt elk jaar een opleidingsplan opgesteld. Daarin wordt aangesloten bij gewenste competenties en kennisniveau, dit alles in samenhang met de andere PIJOCAFF-onderdelen. Ook de jaargesprekken hebben een verder vervolg gekregen. In deze gesprekken worden functioneringsgesprekken, POP gesprekken en de verdere ontwikkeling van competenties geïntegreerd. Aan het begin van elk jaar maken medewerkers met coördinatoren afspraken over hun individuele werkplanning tijdens een planningsgesprek. Deze planningsgesprekken dienen er o.a. toe om de afspraken die wij met uw raad maken concreet te maken in opdrachten uitgezet in de tijd. Medewerker succesfactor. Pijler van de wijze van werken in Venray is de opvatting dat de medewerker het verschil maakt. De medewerkers zijn als het ware de succesfactor van de organisatie en dienen op een wijze ondersteund en toegerust te worden dat het resultaat daadwerkelijk kan worden behaald. Inmiddels is er een start gemaakt met de actualisatie van de visie op Human Resource Management (HRM). HRM is een stroming binnen personeelsbeleid die uitgaat van de kracht van medewerkers en dus bijzonder passend is voor Venray. Voor de gemeente Venray blijven de eerste tekenen van schaarste, ook in deze tijd van de recessie, op de arbeidsmarkt zichtbaar. Gelet op de ontwikkeling van de arbeidsmarktpopulatie en de geografische ligging van Venray dient nadrukkelijk een moderne visie op HRM gebied doorontwikkeld te worden om tijdig in te spelen op aanstaande veranderingen. Personele ontwikkeling, vergrijzing, loopbaanbeleid, moderne (flexibele) arbeidsverhoudingen, arbeidsmarkt communicatie, de visie op de organisatie van de toekomst alsook doorontwikkeling van het sturen op gedrag en houding zijn kernvariabelen van het nieuwe HRM beleid van Venray. Alleen dan zal de organisatie in staat zijn om de bedreigingen op het gebied van personele schaarste om te zetten in kansen. Met de start van het project ‘Venray Waardeert Mensen’ is daar een begin mee gemaakt. Hierin is o.a. voorgesteld te gaan werken met een vernieuwend, flexibel bezoldigingssysteem met o.a. mogelijkheden voor prestatiebeloning, een verdere uitbouw van competentiemanagement en de invoering van een interactief, flexibel digitaal personeelsdossier. De uitvoering van het deelproject bezoldigingsysteem uit de nota “Venray waardeert mensen” was ten tijde van het opmaken van deze begroting 2010 nog niet afgerond. In het najaar van 2008 hebben alle medewerkers van de gemeente Meerlo Wanssum hun voorkeur uitgesproken voor hun toekomstige werkgever: de gemeente Venray, danwel de gemeente Horst aan de Maas. Aan diegenen die gekozen hebben voor Venray is inmiddels een passende functie aangeboden. Organisatie De ambtelijke organisatie is opgebouwd volgens het directiemodel en bestaat nu uit 7 afdelingen en een directie. De klantprocessen staan in onze structuur centraal. Met deze organisatie is gekozen voor een flexibele organisatie en flexibele aanstellingsvormen die roulatie vereenvoudigt (algemene dienst , roulerende functie etc). Dat wil zeggen dat de organisatie flexibel is, dat de medewerkers flexibel zijn. De organisatiestructuur biedt een solide basis om verdere ontplooiing van de manier van werken en het uitgangspunt dat de vraag van de “klant” leidend is, verder door te ontwikkelen. Ook de grenscorrectie in relatie tot Meerlo-Wanssum grijpen wij aan om de verwachte organisatie-uitbreiding zo geruisloos mogelijk te laten verlopen. De dienstverlening aan de burger blijft daarbij voorop staan. Informatie en Automatisering In de raadsvergadering van 30 oktober 2007 is het nieuwe Informatie beleidsplan (IBP) vastgesteld. Uit dit plan vloeien diverse projecten voort die worden uitgevoerd met o.a. als doel te komen tot integrale informatievoorziening. I.v.m. prioritering renovatie gemeentehuis en grenscorrectie wordt de beoogde implementatietermijn getemporiseerd en over het jaar 2010 getild. Het jaar 2008 was gericht op visievorming, onderzoek en het opstellen van integrale planning waarbij relaties zijn gelegd tussen de projecten binnen het IBP en met externe projecten zoals herhuisvesting en grenscorrectie. In deze fase was het van belang te komen tot een duidelijke visie op dienstverlening. Deze is richtinggevend voor het opstellen van de informatiearchitectuur waarlangs de komende jaren vorm wordt gegeven aan de informatiehuishouding van de gemeente Venray. In 2009 is/wordt een aantal projecten afgerond zoals de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG), Digitaal loket fase 1, DURP (Digitale Uitwisseling Ruimtelijke Plannen) en een aantal vervangingen binnen de ICT infrastructuur. 2010 zal in het verlengde van 2008/2009 gericht zijn op uitvoering van projecten, zoals het creëren van een digitale werkomgeving gekoppeld aan flexibele werkplekken, de implementatie van de binnengemeentelijke afname van 98
Programmabegroting 2010
basisgegevens en de verdere doorontwikkeling van het digitaal loket. De nieuwe digitale manier van werken is onlosmakelijk verbonden aan het procesmatig werken en denken zoals in de paragraaf integraal werken beschreven is. Communicatie Binnen het traject verbetering bedrijfsvoering vormt communicatie eveneens een belangrijk onderdeel. Hierbij is zowel aandacht voor interne als externe communicatie. Eind 2007 heeft uw gemeenteraad de nota en de visie op externe communicatie vastgesteld. De nota externe communicatie bevat tal van speerpunten voor beleid voor, waaronder het verder ontwikkelen van het persbeleid, de website, burgerparticipatie, het opstellen van intern communicatiebeleid en het houden van een communicatieonderzoek. In het kader van het te actualiseren persbeleid loopt momenteel een pilot voor een wekelijks persgesprek na afloop van de collegevergadering. Bij voldoende resultaat wordt dit persgesprek een vast onderdeel van het persbeleid. Dit sluit aan bij de visie op communicatie dat persoonlijke communicatie plaats vindt waar dit kan. Op het gebied van burgerparticipatie zijn nieuwe trainingen gestart voor medewerkers. Burgerparticipatie is een vast onderdeel in college- en raadsvoorstellen. Op het gebied van interne communicatie zijn verbeteringen in gang gezet ten aanzien van interne communicatiemiddelen. De middelen worden beter afgestemd op de behoefte van de gebruiker en worden ook ontwikkeld in samenspraak met de gebruiker. Daarnaast is de samenwerking met personeelszaken verstevigd, waar de disciplines personeelszaken en communicatie elkaar raken. Bijvoorbeeld op het gebied van introductie nieuwe medewerkers en communicatietrainingen in het opleidingsplan. Financiën en Planning & Control Uw begrotingsopdracht geven wij vorm door opdrachten aan de ambtelijke organisatie. De diverse instrumenten zoals bestuursrapportages, voortgangsrapportages projecten en de jaarrekening laten u zien of en hoe wij deze realiseren. Onze medewerkers zijn op de hoogte van uw begrotingsopdracht en de budgetdiscipline die dit met zich meebrengt. Op dit onderdeel blijven wij de organisatie verder faciliteren (opleiding/duidelijkheid,automatisering) om hierin verder stappen te kunnen zetten. De doorontwikkeling van Planning en Control (P&C) is een continu proces waarbij, naast de ontwikkeling/verbetering van de instrumentaria, het gedrag van de medewerk(st)ers in de organisatie een belangrijk aspect is. In de afgelopen jaren heeft onze P&C cyclus zich steeds verder ontwikkeld, vaak met kwalitatief waardevolle aanvullingen. Tegelijkertijd vragen we ons af of de juiste informatie op het juiste moment bij de diverse doelgroepen terecht komt. Informatie waarmee de diverse doelgroepen daadwerkelijk kunnen sturen. Eind 2007 hebben wij daarom een startnota herziening P&C cyclus gemeente Venray opgesteld. Bij het opmaken van begroting 2010 werd gewerkt aan de verdere uitwerking (onderzoeksfase). I.v.m. prioritering renovatie gemeentehuis, grenscorrectie en Informatiebeleidsplan wordt de beoogde implementatietermijn getemporiseerd. Zodra het onderzoek is afgerond wordt dit voorgelegd aan uw klankbordgroep programmabegroting. Het uiteindelijke resultaat hiervan moet zijn dat de informatiebehoefte van alle niveaus in de organisatie in de cyclus vertaald wordt. Juridisch De juridisering van de samenleving gaat uiteraard niet aan Venray voorbij. We merken dat onder andere aan de groei van de bezwaar- en beroepschriften en de rechtmatigheidtoets vanaf 2004. We willen hierin verdere stappen zetten door meer en meer het proces aan de voorkant te organiseren. We willen van reparatie achteraf (behandeling bezwaar- en beroepschriften) naar vooraf beïnvloeden (beleid, risicomanagement, rechtmatigheid, werkprocessen). In de verbetering van de werkprocessen wordt ook het dereguleringsaspect meegenomen. Dit vereist een werkwijze van (m.n.) onze juridisch medewerkers die hierop is gericht Wij faciliteren hen om deze veranderslag te realiseren. Door deze veranderslag geven wij ook inhoud aan juridische kwaliteitszorg in de praktijk. Medio 2008 zijn we gestart met een plan van aanpak om onze algemeen juristen te laten werken volgens deze gewijzigde aanpak. Vanuit onze organisatiefilosofie zoals wij die hebben vastgelegd in de nota SWAP (Samenwerken aan partnerschap) zetten wij in op preventief in plaats van curatief werken. Bij het opmaken van de begroting 2010 hebben wij nadere informatie gekregen over de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen die de aanvrager de mogelijkheid biedt om de gemeente in gebreke te stellen bij een te late afhandeling van aanvragen. Het gevolg hiervan kan zijn dat de gemeente een dwangsom dient te betalen aan de aanvrager. De aanvankelijke inwerkingtreding op 1 januari 2010 is nu vervroegd naar 1 oktober 2009. Wij hebben opdracht gegeven aan onze ambtelijke organisatie om binnen ons risicomanagement de werkprocessen na te lopen op te hanteren “fatale” termijnen, zodat een dergelijk risico (termijnoverschrijding) in de praktijk niet voorkomt. 99
Programmabegroting 2010
Facilitair In 2009 is het project renovatie gemeentehuis een van de centrale thema’s. Facilitair maakt onderdeel uit van de werkgroep Facilitair & Bedrijfsvoering. Binnen de werkgroep worden de facilitaire voorzieningen uitgewerkt in een Facilitair Concept. In de Definitieve Ontwerpfase wordt een (FPvE) Facilitair Programma van Eisen opgeleverd. Binnen het team loopt in 2009 het project “Uitbesteding Facilitaire Zaken” door. De vorig jaar ingezette aanbestedingen van de catering (juni) en van de schoonmaak (april) zijn afgerond. Verder is de BHV-organisatie is aangevuld met 18 medewerkers. Op basis van het facilitaire concept worden deelgebieden zoals catering, ICT en beveiliging in 2010 verder door de werkgroep uitgewerkt. Hieruit zal het facilitaire programma van eisen ontstaan. In 2010 wordt het onderzoek van de “Uitbesteding Facilitaire Zaken” afgerond. Er wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht met het traject van de tijdelijke huisvesting. Een verdere afweging zal plaatsvinden hoe de vertaling van het facilitair concept in uitbestedingskavels in casu randvoorwaarden geschiedt. Hierna zal het aanbestedingstraject in gang worden gezet. Voor 2010 zijn de herhuisvesting en de verhuizing naar de tijdelijke locatie belangrijke aandachtspunten. In de uitvoering van de verhuizing naar de tijdelijke locatie ligt er voor Facilitaire Zaken een belangrijke en omvangrijke uitdaging. In 2010 wordt de frontoffice Middelen verder vormgegeven welke door een FMIS (Facilitair Management Informatie Systeem) ondersteund zal worden. In eerste instantie zal dit als pilot worden opgepakt door Facilitaire Zaken en Automatisering. Kwaliteitsbeleid Wij pakken ons kwaliteitsbeleid vooralsnog op een praktische manier op. Aanbevelingen van accountant, provinciaal verdiepingsonderzoek en andere onderzoeken zoals interne controle leveren voldoende input om te werken aan de groei naar “in control”. Wij realiseren ons dat onze medewerkers gefaciliteerd moeten worden in het denken in kwaliteitshandhaving en –verbetering. Daarom zetten we gericht in op opleidingsprogramma’s, werken we aan competenties en ondersteuning middels automatiseringsmogelijkheden. Kwaliteitsverbetering Op de verschillende onderdelen, zoals administratieve organisatie en interne controle, rechtmatigheid, risicomanagement, onderzoeken op grond van de zg 213a onderzoeken, ontwikkelen we maatwerkprogramma’s om de organisatie verder te faciliteren in het kwaliteitsdenken. Met die praktische realisatie van het kwaliteitsdenken zijn we gestart aan de onderkant van de organisatie. Dus met name direct in de uitvoering en in onze informatiehuishouding, zie ook het volgende schema. Kwaliteitszorg
Visie op dienstverlening
Informatiehuishouding
Uitvoering: STEP
In de realisatie richten we ons op de communicatiekanalen die de klant gebruikt, het Schriftelijke, Telefonische, Elektronische en Persoonlijke contact met gemeente Venray Deze communicatiekanalen vergen een specifieke aanpak om te komen tot professionalisering. Zo vergt het persoonlijke contact andere faciliteiten dan het digitale loket en ook medewerkers zetten andere competenties in om het contact succesvol te laten verlopen. Binnen het STEP-principe besteden we aandacht aan de doorontwikkeling van kwaliteit, met name vanuit het perspectief “de burger centraal”:
100
Programmabegroting 2010
Kwaliteit Schriftelijke dienstverlening Een correcte afhandeling van klantvragen per brief blijft een aandachtspunt en wordt verbeterd door invoering van een post- en e-mailprotocol, inclusief verbeteringen in de registraties. Daarvoor zijn met name opleidingen en instructie van medewerkers een voorwaarde. In 2008 is het nieuwe post- en e-mailprotocol gerealiseerd en hebben er opleidingen plaatsgevonden. Met de invoering en verbeteringen vanuit het nieuwe protocol is begin 2009 een start gemaakt. Kwaliteit Telefonische dienstverlening Binnen het gemeentelijk informatiebeleidsplan krijgt de telefonische dienstverlening hoge prioriteit. De organisatie is doende om de telefonische dienstverlening door te ontwikkelen aan de hand van concrete acties die gericht zijn op kwaliteitsverbetering en bewustwording. Alle afdelingen hebben in 2008 een actieplan gerealiseerd en zetten acties uit om hun telefonische bereikbaarheid te verbeteren. De resultaten zijn goed omdat we 80% van de aangeboden gesprekken aannemen binnen 20 seconden. Slechts 3 van de 100 bellers komt er niet door. In het verleden moest één op de vier bellers terugbellen. Het is zaak om op de ingeslagen weg door te gaan en naast de kwantiteit ook blijvend te werken aan de kwaliteit van de telefonische dienstverlening. Kwaliteit Elektronische dienstverlening Binnen het gemeentelijk informatiebeleidsplan krijgt ook de elektronische dienstverlening hoge prioriteit. Burgers kunnen een aantal veelgevraagde producten elektronisch afnemen en betalen. De producten en dienstencatalogus wordt verder doorontwikkeld naar een digitale balie. Dit betekent dat klanten niet alleen informatie kunnen vinden op de website, maar ook aanvraagformulieren en via een opmerkinglink direct vragen over het desbetreffende product kunnen stellen aan de gemeente (24-uurbalie). Het project Digitale balie is in 2008 gestart. De doelstelling om minimaal 10 producten digitaal aan te bieden wordt eind 2009 gerealiseerd. Kwaliteit Persoonlijke dienstverlening; Tweejaarlijks onderzoeken we de tevredenheid van klanten over de persoonlijke dienstverlening Het laatste onderzoek vond plaats in juni 2007. Deze vorm van onderzoek maakt duidelijk welke verbeteracties er nog genomen kunnen worden op basis van vraagpatronen van de klant. Alle inspanningen zijn er op gericht het huidige dienstverleningsniveau vast te houden en daar waar mogelijk nog te verbeteren. In 2008 stond er geen onderzoek (KTO) in de planning. Het onderzoek van 2009 is uitgesteld in verband met de grenswijziging. Kwaliteitsmonitor Een keer per vijf kalenderjaren onderzoeken we de gemeentebrede kwaliteit van dienstverlening. Naar aanleiding van het laatste onderzoek in 2005 zijn de zeven vastgestelde actiepunten uitgewerkt en geheel of gedeeltelijk gerealiseerd. In verband met de herhuisvesting en mogelijke uitplaatsing van de dienstverlening in 2009 en 2010 is de kwaliteitsmonitor uitgesteld. Het is beter om de kwaliteit van de dienstverlening opnieuw door te meten als de organisatie gebruik maakt van het vernieuwde gemeentehuis. Tot slot Het project kwaliteitshandvest is vooralsnog even stopgezet in verband met de grenswijziging, herhuisvesting en Informatie Beleidsplan (IBP). Deze drie majeure projecten kregen voorrang. Met name de renovatie en het IBP zullen een positieve invloed hebben op de verbetering van onze processen. Het kwaliteitshandvest kan vervolgens als resultaat van dit verbetertraject ingevoerd worden zodra we in het gerenoveerde gemeentehuis terugkeren.
101
Programmabegroting 2010
102
Programmabegroting 2010
Paragraaf F. Verbonden partijen Wat zijn verbonden partijen? Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarmee de gemeente een bestuurlijke én financiële band heeft. Met een zetel in het bestuur van een participatie of met stemrecht heeft de gemeente ‘bestuurlijk belang’. De gemeente heeft voorts ‘financieel belang’ wanneer zij middelen ter beschikking heeft gesteld en die kwijtraakt als de verbonden partij failliet raakt of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Verbonden partijen voeren beleid uit dat bijdraagt aan gemeentelijke doelstellingen, ze kosten de gemeente geld en leveren een financieel risico op. In deze paragraaf wordt ingegaan op de partijen waarmee wij als gemeente Venray een bestuurlijke relatie onderhouden en waarin wij tevens een financieel belang hebben. Naast gemeenschappelijke regelingen en deelnemingen via aandelenbezit neemt de gemeente ook deel in diverse PPS constructies. Bij deze constructies is in de overeenkomst geregeld dat er enerzijds financiële afspraken zijn over verdeling van de kosten en opbrengsten (inclusief risico’s) en anderzijds een bestuurlijke deelname in stuurgroepen en projectgroepen. Daarmee vallen deze PPS constructies onder de definitie van een verbonden partij. Voor wat betreft de verbonden partijen is met name de verordening met betrekking tot artikel 212 van de Gemeentewet van belang. Op 5 april 2005 is een geactualiseerde verordening vastgesteld. Ten aanzien van verbonden partijen is in artikel 21 bepaald dat in de begroting en de jaarstukken in de paragraaf verbonden partijen in ieder geval ingegaan wordt op: • Condities waaronder het publiek belang is gediend met behartiging door verbonden partijen; • De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verbonden partijen en de financiële voorwaarden; • Bestaande, nieuwe, gewijzigde en beëindigde verbonden partijen; • Van elk van de verbonden partijen wordt weergegeven het openbaar belang, het eigen vermogen, de solvabiliteit, het financieel resultaat en het financieel belang en de zeggenschap van de gemeente. Aangezien de financiële gegevens uit een begroting 2010 van de meeste verbonden partijen nog niet of niet volledig beschikbaar zijn, worden de cijfers van de jaarrekeningen van 2007 en 2008 gepresenteerd (voor zover deze gegevens bekend zijn).
Veiligheidsregio Limburg Noord Partijen Op 23 september 2008 heeft de raad een gewijzigde gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Noord- en Midden Limburg vastgesteld. Deze regeling is aangegaan tussen 21 gemeenten van Noord en Midden Limburg. Als gevolg van de herindelingen in Noord-Limburg zal het aantal deelnemende gemeenten per 1 januari 2010 met 6 verminderen tot 15. En per 2011 met 2 tot 13. Openbaar belang De regio geeft vorm en inhoud aan intergemeentelijke samenwerking op de schaal van Noord- en Midden-Limburg en heeft ten doel de behartiging van de belangen van de gemeenten en hun ingezetenen op het gebied van: a) de brandweerzorg; b) de geneeskundige hulpverlening; c) de rampenbestrijding en crisisbeheersing; d) het bevorderen van de multidisciplinaire uitvoering van de rampenbestrijding en crisisbeheersing en de bestrijding van zware ongevallen; e) het bevorderen van een samenhangend integraal veiligheidsbeleid in de regio. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Voor de uitvoering van de taken zal een nieuwe organisatie worden ingericht. De bestuursopdrachten die door de sector Coördinatie en beleidsondersteuning werden geleverd, zoals de meer algemene belangbehartiging van gemeenten en het bieden van een organisatie voor overleg en/of uitvoering zullen vervallen of, voor zover voortzetting noodzakelijk is, worden ondergebracht bij een ander samenwerkingsverband. Venray stelt zich op het standpunt dat samenwerkingsverbanden flexibel en resultaatgericht moeten zijn en meerwaarde voor Venray moeten hebben. Dit zal steeds de toetssteen zijn voor deelname aan (nieuwe) samenwerkingsverbanden. 103
Programmabegroting 2010
De frictiekosten die gepaard gaan met de opheffing van de regio NML worden door alle deelnemende gemeenten in de regio Noord en Midden Limburg gedragen . wijze van behartiging
relatie progr. 1
Burgemeester lid van de regioraad
financiële relatie in 2010 Bijdrage circa € 1,35 mln. (incl. deel Meerlo-Wanssum) € 31,30 per inwoner
maximum gemeentelijk risico 8,3% van de vaste kosten
Vermogensontwikkeling De cijfers per 31.12.2008 zijn reële inschattingen, nog geen definitieve cijfers.
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 5.598.033 € 5.423.390 25.355.608 € 25.910.549 € 901.528
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 5.423.390 € 5.980.000 25.910.549 € 25.590.000 € 682.000
Openbaar lichaam Euregio Rijn-Maas-Noord Partijen Het grensoverschrijdende samenwerkingsverband Euregio Rijn-Maas-Noord bestaat circa 25 jaar en is sinds 2003 een zelfstandige, publiekrechtelijke organisatie. Een van de voornaamste taken is de regionale grensoverschrijdende samenwerking van de leden te stimuleren, te ondersteunen en te coördineren. Aan dit samenwerkingsverband nemen aan Nederlandse zijde deel de Regio Noord en Midden Limburg en de Kamer van Koophandel Limburg Noord. Aan Duitse zijde nemen deel de Kreisen Kleve (gedeeltelijk), Neuss en Viersen, de steden Mönchengladbach en Krefeld, twee Kamers van Koophandel (Krefeld en Duisburg) en een 6-tal grensgemeenten (Geldern, Kevelaer, Nettetal, Straelen, Briiggen en Niederkruchten). De organisatie is gevestigd in Mönchengladbach. Openbaar belang Het belang van Euregionale samenwerking wordt steeds meer onderkend. Wij zijn ons er steeds meer van bewust dat welvaart en kwaliteit van leven voor Venray in regionaal en euregionaal verband gezien moet worden. De euregio Rijn Maas Noord is de kleinste Euregio aan de Nederlands Duitse grens, maar in economisch opzicht zeker niet de minst belangrijke. Om goed invulling en sturing te kunnen geven aan de taken van de Euregio is er een Visie op de Euregio Rijn Maas Noord op economisch, sociaal maatschappelijk en cultureel terrein in 2007 vastgesteld . Ook is er een sterkten/zwakten, kansen en bedreigingen analyse voor alle Nederlands Duitse Euregio’s uitgevoerd in het kader van de nieuwe ronde ETS subsidies (Europese Territoriale Samenwerking periode 2007-2013). Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De euregio Rijn Maas Noord is een zelfstandige publiekrechtelijke organisatie en is gevestigd in Mönchengladbach. De organisatie houdt zich voor een belangrijk deel bezig met de ondersteuning en verantwoording van zogenaamde Interreg-projecten. Voor het overige betreft het de meer algemene ondersteuning van grensoverschijdende samenwerking. De euregioraad is het hoogste orgaan van de euregio en wordt gevormd door bestuurders van alle deelnemende organisaties. Iedere gemeente in Noord-Limburg heeft op grond van een verdeelsleutel een aantal stemmen in de euregioraad. Venray heeft drie stemmen. wijze van behartiging Burgemeester Lid DB
relatie progr. 5
financiële relatie in 2010 bijdrage € 10.320 per jaar
maximum gemeentelijk risico geen
Vermogensontwikkeling Niet van toepassing.
Regionale handhavingsorganisatie Partijen In 2009 zijn de dienstverleningsovereenkomsten in het kader van de samenwerking op het gebied van handhaving uitgevoerd. Het betreft hier de samenwerking tussen de gemeenten Horst aan de Maas en Venray. 104
Programmabegroting 2010
Openbaar belang Op een efficiënte manier uitvoering geven aan de handhavingstaken met als doel om te komen tot betere onderlinge afstemming en betere handhaving. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Binnen de organisatie gemeente Venray is de regionale handhaving van de gemeenten Horst aan de Maas en Venray gevestigd. Conform jaarlijks vast te stellen handhavingsprogramma’s worden de werkzaamheden uitgevoerd. De 2 gemeenten hebben een mandaat voor de uitvoering van toezicht en handhaving bij de afdeling V&H neergelegd. wijze van behartiging Venray draagt in opdracht van deelnemende gemeente zorg voor uitvoering handhaving
relatie progr. 1
financiële relatie in 2010 n.v.t.
maximum gemeentelijk risico Wegvallen bijdrage deelnemende gemeenten (begroting 2010: € 980.000)
Vermogensontwikkeling Niet van toepassing.
Werkvoorzieningschap Noord Limburg West (NLW) Partijen Op dit moment nog de gemeenten Venray, Meerlo-Wanssum, Horst aan de Maas, Sevenum , Helden, Maasbree, Kessel en Meijel. Na de herindeling per 1-1-2010 betreft het nog 3 gemeenten: Venray, Peel en Maas en Horst aan de Maas. Openbaar belang 1. Het op bedrijfsmatig verantwoorde wijze uitvoeren dan wel doen uitvoeren van taken van en voor gemeenten op het terrein van de gesubsidieerde arbeid. Primair betreft dit de taken in het kader van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Daarnaast kan dit bij afzonderlijk besluit ook gelden voor andere vormen van gesubsidieerde arbeid. 2. Het initiëren, creëren, organiseren en uitvoeren van werk en het bevorderen van mogelijkheden op de arbeidsmarkt voor met name diegenen die in de toetreding tot de arbeidsmarkt worden belemmerd. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Per 1-1-2003 is er bij het Werkvoorzieningschap NLW een externe verzelfstandiging doorgevoerd. Dit betekent dat de uitvoering van de WSW en alle bijbehorende bedrijfsactiviteiten ingaande deze datum door de NLW Groep NV worden uitgevoerd. Het schap NLW voert na de verzelfstandiging nog de volgende taken uit: • Regiefunctie c.q. opdrachtgever voor de uitvoering Sociale Werkvoorziening. • Houder van de aandelen in de NV en uitoefenen van de zeggenschapsrechten in de algemene vergadering van aandeelhouders. Als gevolg van de modernisering Wsw per 1-1-2008, de door de gemeenteraden medio 2008 geaccordeerde visie op de Wsw en de implementatie van deze visie, wil de gemeente Venray samen met de (toekomstige) gemeenten Horst a/d Maas en Peel en Maas komen tot een veel duidelijkere opdrachtgever-/opdrachtnemerrelatie ten opzichte van de NLW Groep NV. De implementatie heeft eind 2009 voor een groot deel zijn beslag kregen en 2010 is dan ook het eerste jaar waarin we volgens de nieuwe afspraken aan de slag gaan.
wijze van behartiging Wethouder is voorzitter bestuur NLW. Rijksbijdrage en gemeentelijke bijdrage per SE en bedrag per inwoner voor bestuur en commissie
relatie progr. 1
financiële relatie in 2010 Bijdrage € 318.868 zijnde bijdrage per SE en bedrag per inwoner voor bestuur en commissie. Daarnaast een verstrekte geldlening € 1.695.000 (incl. deel Meerlo-Wanssum)
maximum gemeentelijk risico Aansprakelijk voor tekort en renteloze lening € 1.695.000. Voor verdere toelichting zie paragraaf weerstandsvermogen
105
Programmabegroting 2010
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 51.000 € 298.000 8.324.000 € 25.494.000 € 4.000
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 298.000 € 237.000 13.382.000 € 25.494.000 € 5.000
Regio Venlo Partijen In 2002 zijn de gemeenten Venlo, Venray, Helden, Horst aan de Maas en later Gennep een informeel samenwerkingsverband onder de naam Regio Venlo aangegaan, gericht op economische structuurversterking in Noord-Limburg. De verkrijging van de status Greenport Venlo geeft de Regio inmiddels de kans samen met ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen te werken aan de economische structuurversterking in Noord-Limburg. Begin 2007 heeft de Regio Venlo de Strategische agenda Regio Venlo vastgesteld, als zijnde de overheidsagenda binnen Greenport Venlo. De vijf colleges van B&W hebben samen met de andere Noord-Limburgse colleges en de provincie een viertal majeure projecten vastgesteld, waaraan de komende periode prioriteit gegeven wordt, te weten: • Organiseren Floriade 2012 inclusief de spin off van het evenement • Ontwikkeling Research & Business campus • Ontwikkeling Klavertje 4 • een nader uit te werken toeristisch recreatief project Openbaar belang Regio Venlo is een vrijwillig samenwerkingsverband waarbij de partners op jaarbasis een bedrag van 4 euro per inwoner ter beschikking stellen. De burgemeesters geven in het bestuurdersoverleg (BO) onder voorzitterschap van de burgemeester van Venlo sturing aan Regio Venlo. Jaarlijks stelt het BO de begroting vast. De wethouders EZ hebben zitting in het Portefeuillehouders EZ en sturen op de economische ontwikkeling van de regio. Begin 2010 zal de vrijwillige samenwerking worden geformaliseerd en zal Regio Venlo een juridische vorm krijgen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Teneinde de regionale projecten te kunnen uitvoeren is een Regio Bureau opgericht. Het Regio Bureau is inhoudelijk verantwoordelijk voor de regie rondom de spin off die de Floriade 2012 oplevert, de uitvoering van het (nader te bepalen) majeur regionaal toeristisch/recreatief project en de (overheids)inbreng in Greenport. Daarnaast draagt het Regio Bureau zorg voor de facilitering van alle besluitvormingsprocessen binnen de Regio Venlo en de afstemming tussen de vijf gemeenten en de diverse projectorganisaties in de regio. wijze van behartiging Burgemeester neemt deel aan het BO Wethouder EZ neemt deel aan het PHO-EZ
relatie progr. 5
financiële relatie in 2010 Bijdrage per inwoner € 4,00
maximum gemeentelijk risico n.v.t.
Vermogensontwikkeling Niet bekend.
NV Regio Venlo Partijen 13 gemeenten in Noord-Limburg en het LIOF. Openbaar belang Eén van de eerste activiteiten van de Regio Venlo (de samenwerking van de gemeenten Venlo, Venray, Horst aan de Maas, Helden en Gennep) was het oprichten in 2005 van de NV Economische Impuls Regio Venlo. De NV is bij oprichting een uitvoeringscontract aangegaan met het LIOF. Het LIOF heeft op basis daarvan een programmamanager aangesteld en een uitvoeringsorganisatie ingericht. De NV is de afgelopen jaren betrokken geweest bij een groot aantal regionale projecten op het gebied van de
106
Programmabegroting 2010
agribusiness, de logistiek en de maakindustrie die hebben bijgedragen aan de versterking van de regionale economie. In de loop van 2008 heeft een evaluatie plaatsgevonden van het functioneren van de NV. Daarbij is ook gekeken naar de activiteiten van de samenwerkingsorganisaties die in het kader van de Regio Venlo en van de Greenport Venlo worden opgericht. Op basis van deze evaluatie hebben de aandeelhouders (w.o. Venray) besloten om in te stemmen met een nieuwe programmaperiode van 5 jaar (2009-2013) en hiervoor de jaarlijkse bijdrage van € 1,36 per inwoner te continueren. Daarbij zijn twee voorwaarden gesteld: ook andere partijen leveren een bijdrage; de beschikbare middelen worden anders ingezet indien wordt besloten om meerdere proces- en uitvoeringsorganisaties binnen de Regio Venlo te integreren. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De NV is een uitvoeringsorganisatie die is belast met het initiëren, coördineren en in voorkomende gevallen uitvoeren van majeure regionale projecten.De beschikbare prioriteitsaandelen (67% van het totaal) zijn bij oprichting van de NV verdeeld tussen de 5 gemeenten van de Regio Venlo en het LIOF. Alle gemeenten in Noord-Limburg (m.u.v. Mook en Middelaar) leveren een bijdrage van jaarlijks € 1,36 per inwoner aan de NV. Het bestuur van de NV is samengesteld uit 5 vertegenwoordigers uit het regionale bedrijfsleven. Drie daarvan zijn benoemd door de Regio Venlo en twee door het LIOF. Regio en LIOF samen hebben een onafhankelijk voorzitter benoemd wijze van behartiging
relatie progr. 5
recht tot benoeming van 3 bestuursleden
financiële relatie in 2010
maximum gemeentelijk risico n.v.t.
Bijdrage per inwoner € 1,36
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 € 286.665 € 374.526 €
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 286.665 € 319.161 374.526 € 317.694 € 32.496
Stichting Administratiekantoor Regio Venlo Floriade 2012 Partijen De Regio Venlo gemeenten en de Nederlandse tuinbouwraad. Openbaar belang De gemeente Venray participeert sinds eind 2005 in de Stichting "Administratiekantoor Regio Venlo Floriade 2012" en is met een collegelid in het bestuur daarvan vertegenwoordigd. De overige bestuurszetels worden ingenomen door vertegenwoordigers van de overige 4 gemeenten in de Regio Venlo en van de Nationale Tuinbouwraad (NTR). De Stichting heeft een BV opgericht die is belast met de organisatie van de Floriade. De Stichting controleert of de afspraken die met de BV met betrekking tot de Floriade zijn gemaakt, adequaat worden uitgevoerd en beheert daartoe de aandelen van de Floriade BV. Het bestuur van de Stichting heeft alle rechten die krachtens de wet aan de aandeelhouders zijn toegekend. De Floriade BV rapporteert over de voortgang aan de Stichting in de aandeelhoudersvergadering en stelt jaarlijks een verslag op. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De Stichting controleert of de afspraken die met de BV met betrekking tot de Floriade zijn gemaakt, adequaat worden uitgevoerd en beheert daartoe de aandelen van de Floriade BV. Het bestuur van de Stichting heeft alle rechten die krachtens de wet aan de aandeelhouders zijn toegekend. De Floriade BV rapporteert over de voortgang aan de Stichting in de aandeelhoudersvergadering en stelt jaarlijks een verslag op. De regio heeft zich garant gesteld voor het begrote tekort van de Floriade. Het risico dat we hiermee lopen is afgedekt door in de risicoreserve grondbedrijf hiervoor een bedrag op te nemen van maximaal € 1.6 mln. Dit bedrag wordt in 8 jaren opgebouwd zodat in 2012 het bedrag beschikbaar is.
107
Programmabegroting 2010
wijze van behartiging
relatie progr. 4
Wethouder lid van bestuur stichting
financiële relatie in 2010
maximum gemeentelijk risico In 2010 is in de risico reserve In de risicoreserve grondbedrijf een bedrag grondbedrijf wordt een totaal opgebouwd van 1,2 mln euro bedrag van € 1,6 mln. opgebouwd ter dekking van het eventueel geraamd tekort van € 7mln . Dit bedrag wordt mogelijk beschikbaar gesteld na afrekening van de Floriade eind 2012
Vermogensontwikkeling Onderstaande cijfers hebben betrekking op de Regio Venlo Floriade 2012 B.V. De stichting administratiekantoor beheert alleen de aandelen van de BV en heeft geen eigen vermogen en maakt ook geen jaarverslag.
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 € 18.000 € 4.692.674 €
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 18.000 € 18.000 4.692.674 € 8.986.793 € 0
Bedrijvenschap Greenpark Venlo Partijen De Regio Venlo gemeenten (Venlo, Horst aan de Maas, Helden, Gennep en Venray). Openbaar belang De gemeente neemt sinds eind 2005 deel in het Bedrijvenschap Greenport Venlo, een samenwerking van 5 gemeenten in de zin van de Wet Gemeenschappelijke Regeling. Behalve Venray nemen de overige 4 Regio Venlo-gemeenten (Venlo, Horst aan de Maas, Helden en Gennep) deel in het bedrijvenschap. Elke gemeente is met twee collegeleden in het bestuur hiervan vertegenwoordigd. Het Bedrijvenschap heeft tot taak het businesspark Venlo Greenpark aan te leggen en te exploiteren. Directe aanleiding voor de oprichting is de Floriade die in 2012 op het Greenparkterrein plaatsvindt. Een eventueel positief exploitatieresultaat van het businesspark kan worden aangewend om het verwachte verlies van de Floriade te dekken. Er is gestart met de uitvoerende werkzaamheden ten behoeve van de Floriade en Venlo GreenPark. Voor het risico dat we met deze exploitatie lopen is in de risicoreserve grondbedrijf voorzien. Jaarlijks wordt bij het opmaken van de jaarrekening het risico bepaald aan de hand van de boekwaarde van het plan. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het Bedrijvenschap heeft tot taak het businesspark Venlo Greenpark aan te leggen en te exploiteren. Directe aanleiding voor de oprichting is de Floriade die in 2012 op het Greenparkterrein plaatsvindt. De uitvoerende werkzaamheden ten behoeve van de Floriade en Venlo GreenPark zijn in een ver gevorderd stadium. Voor het risico dat we met deze exploitatie lopen is in de risicoreserve grondbedrijf voorzien. Jaarlijks wordt bij het opmaken van de jaarrekening het risico bepaald aan de hand van de boekwaarde van het plan. wijze van behartiging Wethouder lid van het Dagelijks Bestuur
relatie progr. 4
financiële relatie in 2010
maximum gemeentelijk risico Voor het risico dat we met Voor het risico dat we met deze exploitatie lopen is in de deze exploitatie lopen is in de risicoreserve grondbedrijf risicoreserve grondbedrijf voorzien. Jaarlijks wordt bij voorzien. Jaarlijks wordt bij het opmaken van de het opmaken van de jaarrekening het risico jaarrekening het risico bepaald aan de hand van de bepaald aan de hand van de boekwaarde van het plan. boekwaarde van het plan.
108
Programmabegroting 2010
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 0 € 0 mln. € 15,8 mln. € 0
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 0 € 0 15,8 mln. € 24,9 mln. € 0
Milieustation te Venray Partijen De gemeenten Meerlo-Wanssum en Venray. De verbondenheid is vastgelegd in een Gemeenschappelijke Regeling (GR). In 2007 is Essent Milieu uit deze GR getreden. De uittreding houdt verband met de aankoop van het milieustation (grond en opstallen) door de gemeente Venray. De exploitatie is Europees aanbesteed en maakt geen onderdeel meer uit van de GR. De GR tussen de gemeenten Meerlo-Wanssum en Venray is een samenwerkingsovereenkomst die als belangenbehartiger optreedt richting de aannemer. Na de gemeentelijke herindeling zijn er geen verbonden partijen meer en kan de GR opgeheven worden. Openbaar belang De GR is bedoeld om het exploiteren van het milieustation vanuit één aanspreekpunt aan te sturen en te controleren. De inwoners van de gemeenten Meerlo-Wanssum en Venray kunnen hier hun afval tegen betaling inleveren. Een beperkt aantal stromen zijn gratis. Jaarlijks wordt er een begroting en jaarrekening opgesteld voor de exploitatie van het milieustation. De exploitatiekosten en –inkomsten zijn opgenomen in 100% kostendekkende afvalstoffenheffing. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De opdracht van de gemeenschappelijke regeling is het behartigen van de belangen van de beide gemeenten in de contacten met de exploitant van het milieustation. Vanuit de gemeenschappelijke regeling wordt de exploitant aangestuurd, aangesproken en gecontroleerd. wijze van behartiging regiefunctie Venray
relatie progr. 1
financiële relatie in 2010 Via afvalstoffenheffing
maximum gemeentelijk risico Vervallen bijdrage Horst aan de Maas in gemeenschappelijke regeling € 28.700.
Vermogensontwikkeling De gemeente Venray heeft in 2008 de grond en opstallen definitief in eigendom overgenomen
Stichting Innovatiefonds Centrum Venray Partijen Gemeente Venray, Venray Centraal en Gebiedspanel Centrum. Openbaar belang De gemeente neemt sinds 2007 deel in de Stichting Innovatiefonds Centrum Venray. De portefeuillehouder EZ is lid van het bestuur van de Stichting dat bestaat uit 3 leden. Behalve de gemeente zijn dat vertegenwoordigers van de ondernemersvereniging Venray Centraal en het Gebiedspanel Centrum. De Stichting richt zich op de financiering van projecten die een bijdrage leveren aan het vergroten van de economische aantrekkingkracht van het winkelcentrum van Venray. Het moet daarbij gaan om innovatieve projecten d.w.z. projecten die nog niet eerder in Venray zijn uitgevoerd. De gemeentelijke bijdrage is daarbij afhankelijk van de bijdrage die ondernemers in het Fonds storten. Voor elke euro die ondernemers beschikbaar stellen, stort de gemeente er twee bij. De maximale gemeentelijke bijdrage is € 60.000,-- per jaar. De Stichting heeft in 2008 twee projecten ondersteund, t.w. het woonevent Venray en de voorbereidende werkzaamheden t.b.v. de aanstelling van een centrummanager. In de loop van 2010 zal het Fonds worden geëvalueerd en zal besluitvorming plaatsvinden over een eventueel vervolg.
109
Programmabegroting 2010
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De gemeente Venray heeft in de persoon van de wethouder EZ zitting in het bestuur van de Stichting. Het Stichtingsbestuur beoordeelt projecten op basis van concrete schriftelijke aanvragen en kent daaraan al dan niet een bijdrage toe. wijze van behartiging
relatie progr. 4
Wethouder lid van stichtingsbestuur
financiële relatie in 2010 Gemeentelijke bijdrage: maximaal € 60.000,--
maximum gemeentelijk risico geen
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€
jaarrekening 2007 01.01 31.12 0 € 3.000 n.v.t. €
€
jaarrekening 2008 01.01 31.12 3.000 € 10.012 n.v.t. n.v.t. €
Samenwerkingsovereenkomst “Brabander - Aan den Heuvel” (zie ook paragraaf G Grondbeleid) Partijen De gemeente Venray en de ontwikkelingsmaatschappij “Loobeek”. In 2002 is een samenwerkingsovereenkomst met de ontwikkelingsmaatschappij Loobeek gesloten om de woningbouwlocatie gebied Brabander- Rest te ontwikkelen. In de overeenkomst is o.a. geregeld dat de grondexploitatie loopt voor rekening en risico van de partijen gezamenlijk in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Ook het resultaat wat resteert na aftrek van alle kosten uit de bouwexploitatie van de door deze ontwikkelaar te realiseren woningen zullen worden gedeeld in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Via een stuurgroep en een projectgroep waarin beide partijen zitting hebben wordt uitvoering gegeven aan de overeenkomst. Openbaar belang Het realiseren van een woningbouwprogramma van ca. 635 woningen in het gebied van de Brabander deelgebied, Aan den Heuvel, voorheen deelgebied Brabander- Rest. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het realiseren van een woningbouwprogramma van ca. 635 woningen in het gebied van de Brabander deelgebied, Aan den Heuvel, voorheen deelgebied Brabander rest. wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep. Aandeel Venray 50% in exploitatie en risico
relatie progr. 3
financiële relatie in 2010 Belang Venray is 50%
maximum gemeentelijk risico Door langere looptijd exploitatie en achterblijvende verkopen hogere rentelasten.
Vermogensontwikkeling De winstprognose is € 8,4 miljoen te verdelen tussen beide partners. boekwaarde 2008 2007
€ €
01.01 9,4 mln 8,3 mln
€ €
31.12 6,9 mln 9,4 mln
Samenwerkingsovereenkomst “De Blakt” (zie ook Paragraaf G Grondbeleid) Partijen De gemeente Venray en “Maessen project bv”. In januari 2006 is een samenwerkings-overeenkomst met Maessen projecten b.v. gesloten over het bedrijventerrein “de Blakt”. In de overeenkomst is o.a. geregeld dat de grondexploitatie loopt voor rekening en risico van de partijen gezamenlijk in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Het exploitatie resultaat van de ontwikkeling van het bedrijventerrein zal worden gedeeld in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Via een stuurgroep en een projectteam, waarin beide partijen zitting hebben, wordt uitvoering gegeven aan de overeenkomst.
110
Programmabegroting 2010
Openbaar belang Het realiseren van de ontwikkeling van ca. 50 ha uitgeefbaar industrieterrein “de Blakt”. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het realiseren van de ontwikkeling van ca. 50 ha uitgeefbaar industrieterrein "de Blakt. wijze van behartiging Ambtelijke opdrachtgever is lid van de stuurgroep. Aandeel Venray 50% in exploitatie en risico
relatie progr. 4
financiële relatie in 2010 Belang Venray 50%
maximum gemeentelijk risico Door langere looptijd exploitatie en achterblijvende verkopen hogere rentelasten.
Vermogensontwikkeling Winstprognose stijgt van €9,25 miljoen naar €16,7 miljoen te verdelen tussen beide partners. boekwaarde 2008 2007
€ €
01.01 1,4 mln 1,0 mln
€ €
31.12 7,9 mln 1,4 mln
Samenwerkingsovereenkomst “De Gouden Leeuw” (zie ook Paragraaf G Grondbeleid) Partijen De gemeente Venray en 3W Vastgoed. In januari 2002 is een realisatieovereenkomst Gouden Leeuw met 3W Vastgoed BV gesloten om de locatie "Gouden Leeuw" te verbeteren en te herstructureren door de realisatie van woningbouw, commerciële ruimten, parkeergarage en overige voorzieningen. In de overeenkomst is o.a. geregeld dat de realisatie loopt voor rekening en risico van de ontwikkelaar. Door een bijdrage uit de reserve grondexploitatie is het voorziene nadelige exploitatie resultaat van de ontwikkeling van de locatie gedekt door de gemeente Venray. Via een stuurgroep en een projectteam, waarin beide partijen zitting hebben, wordt uitvoering gegeven aan de overeenkomst. De Gouden Leeuw B.V. (opdrachtgever voor de bovenbouw) is met de bouw van de parkeergarage gestart op 5 maart 2007 en met de woningen type D (woontoren) 29 stuks en E (vleugelappartementen) 12 stuks op 18 februari 2008. De toren woningen type D (woontoren) en E (vleugelappartementen) worden rond de zomer opgeleverd. De parkeergarage en het parkeerbureau zijn 10 juli 2009 geopend voor het publiek. De woningen, type C (centrumappartementen 30 stuks) en type A (terraswoningen 18 stuks) gestart in december 2008 en in februari 2009, zijn volop in aanbouw. Zodra de kraan weg gaat op het Gouden Leeuwplein zal de openbare ruimte worden ingericht. Dit komt overeen met de toegepaste natuursteen materialen van centrum op de schop. Voor woningtypen B en F geldt een verkoopdrempel van 60%: zodra 60% verkocht is, wordt gestart met deze woningtypen. De Gouden Leeuw B.V. denkt na over een mogelijke herontwikkeling van deze types. Om maximaal aan de voorkant te anticiperen wil De Gouden Leeuw B.V. via een kortlopend traject, eventueel via een belegger, de woningtypen in de markt zetten. De bouw van de woningen geschiedt hierdoor in fasen. Gezien de huidige kredietcrisis en de daaruit voortvloeiende consequenties voor de woningenmarkt, kan dit financiële gevolgen hebben voor de exploitatie. Op dit moment zijn er enkele verzoeken bij de gemeente ingediend voor planschade compensatie. Openbaar belang Het realiseren van het stedenbouwkundig plan “Gouden Leeuw” d.d. juli 2001, door de bouw van woningen, commerciële ruimten, parkeergarage en overige voorzieningen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het realiseren van het stedenbouwkundig plan "Gouden Leeuw" d.d. juli 2001 door de bouw van woningen, commerciële ruimten, parkeergarage en overige voorzieningen. wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep
relatie progr. 3
financiële relatie in 2010 Belang Venray: Realisatie 0% Ontwikkeling 100%
maximum gemeentelijk risico Door langere looptijd exploitatie en achterblijvende verkopen hogere rentelasten waardoor exploitatie negatiever wordt.
111
Programmabegroting 2010
Vermogensontwikkeling Geprognosticeerd nadelig resultaat van € 1,2 miljoen aan het einde van de looptijd (zie paragraaf G Grondbeleid). Hiervoor is een voorziening gevormd ten laste van de risicoreserve Grondbedrijf. De onderhandelingen over de 2e fase Gouden Leeuw zijn nog niet afgerond. Er kan dus nog niet aangegeven worden wat het resultaat daarvan betekent voor de exploitatie.
boekwaarde 2008 2007
€ €
01.01 5,6 mln 2,9 mln
€ €
31.12 6,1 mln 5,6 mln
Samenwerkingsovereenkomst “Herontwikkeling St. Anna en St. Servatiusterrein” Partijen De gemeente Venray en Vincent van Gogh instituut. Inmiddels is het instituut overgegaan naar het GGZ Noord en Midden Limburg. In juli 2001 is een samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen de gemeente Venray en de stichting Vincent van Gogh Instituut Venray om in samenspraak en samenwerking het St Servatiusterrein meer dan voorheen een openbaar karakter te geven en daarmee de toegankelijkheid te vergroten. Gelijktijdig is de GGZ gestart met de samenvoeging van het grootste deel van alle functie op het St Servatiusterrein. Daarvoor is een Globaal stedenbouwkundig plan opgezet en inmiddels vrijwel geheel uitgewerkt . Voor de woningbouwontwikkelingen aan de rand van het terrein zijn door de GGZ private partijen ingeschakeld. Met de gemeente zijn afspraken gemaakt over de ontsluiting van het terrein op de openbare weg. Aan de rand van het terrein is inmiddels basisschool de Hommel gebouwd. Het St Anna terrein wil de GGZ nml grotendeels afstoten. De toekomstige invulling van het terrein zal plaatsvinden, middels een door de gemeente en GGZ nml uitgewerkt en vastgesteld Globaal Stedenbouwkundig plan. Via de stuurgroepen St Servatiusterrein en St Annaterrein en diverse projectteams waarin beide partijen zitting hebben wordt uitvoering gegeven aan de bovengenoemde afspraken. De kosten voor de uitwerking zullen in de verhouding 50% gemeente en 50% VvGI gedeeld worden. Inmiddels is er een verschil van mening gerezen over de kostenverdeling bij de ontwikkeling van het St Anna terrein. Kortheidshalve wordt voor een nadere toelichting verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen. Openbaar belang Herontwikkeling en herbestemming locaties St. Anna en St. Servatius Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Voor zowel St Anna als St. Servatius is een gemeenschappelijke stuurgroep aanwezig, waarin een wethouder lid is van de stuurgroep. Het St. Servatius krijgt meer dan in het verleden en openbaar karakter. Daarom zijn bij het St. Servatius terrein gedetailleerde afspraken gemaakt over de inrichting van de openbare ruimte, de ontsluiting van het terrein en de financiele consequenties. Voor het St Anna terrein wordt op dit moment gezamenlijk gewerkt aan een Globaal Stedenbouwkundig plan. Over een eerdere traject om te komen tot een Globaal Stedenbouwkundig plan is tussen de gemeente en GGGZnml een verschil van mening gerezen over de kostenverdeling. We verwijzen daarvoor naar de paragraaf weerstandsvermogen. Het St Anna terrein zal door de GGZ nml worden afgestoten. Daarover worden onderhandelingen gevoerd met diverse partijen. Aan de gemeente is eveneens de vraag gesteld om als potentiële toekomstige eigenaar te willen denken aan aankoop van het terrein.
wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep. Gemeente
relatie progr. 3
financiële relatie in 2010 Belang Venray: 50%
maximum gemeentelijk risico zie paragraaf weerstandsvermogen
Vermogensontwikkeling boekwaarde 2008 2007
St. Anna 01.01 31.12 € 1.487.110 € 1.600.400 € 1.379.707 € 1.787.110
€ €
St. Servatius 01.01 31.12 28.936 € -27.243 180.220 € 28.936
112
Programmabegroting 2010
Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Ooijen Wanssum Partijen Betrokken partijen zijn de provincie Limburg, Rijskwaterstaat, het Waterschap Peel en Maasvallei, de gemeente Horst a/d Maas, de gemeente Meerlo Wanssum (tot 1 januari 2010) en de gemeente Venray. De provincie Limburg is de initiatiefnemer. Ambtelijk werkten de gemeente Venray en Meerlo-Wanssum, tot de grenscorrectie per 1 januari 2010, nauw samen onder begeleiding van één projectleider. Openbaar belang Het openbaar belang is het garanderen van de veiligheid bij hoogwater van de Maas en de leefbaarheid in de meest brede zin van het woord. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Alle betrokken partijen zijn vertegenwoordigd in de stuurgroep Gebiedsontwikkeling OoijenWanssum. In deze stuurgroep is ook een wethouder van Venray vertegenwoordigd . Besluitvorming in de stuurgroep waaraan financiële verplichtingen gekoppeld zijn voor de gemeente Venray en/of andere bestuurlijke partijen kan alleen plaatsvinden na besluitvorming in college en de gemeenteraad van Venray. In de lijn van de werkwijze is in het derde kwartaal van 2008 een besluit genomen over de intentieverklaring die ondertekend is door alle bestuurlijk betrokken organisaties. In de intentieverklaring is het doel, de werkwijze en een financiële bijdrage bij het niet realiseren van de plannen vastgelegd. Zo ook is voorzien dat het college en de raad van Venray (en Meerlo-Wanssum) in het laatste kwartaal van 2009 zullen instemmen met het gebiedsplan Ooijen-Wanssum. wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep
relatie progr. 4
financiële relatie in 2010
maximum gemeentelijk risico zie paragraaf weerstandsvermogen
Voor 2008 en 2009 is in totaal 275.000 euro opgenomen aan interne uren t.b.v. de ontwikkeling en uitwerking van een plan voor de gebiedsontwikkeling Ooijen Wanssum. Deze werkzaamheden lopen nog door in 2010. Tevens is 225.000 euro gereserveerd indien het plan niet doorgaat. Ook Meerlo-Wanssum heeft een bedrag van 150.000 euro gereserveerd. Deze reservering wordt volledig overgeheveld naar Venray.
Aandelen Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang, is de gemeente Venray in het bezit van aandelen van een aantal vennootschappen. Overigens wijzen wij erop dat deze aandelen niet vrij verhandelbaar zijn. De via aandelen verbonden partijen van de gemeente worden hierna beschreven.
Omschrijving
Aantal Aandelen per 31-12-2008
Enexis Holding NV
nvt
Essent NV NV Waterleiding Maatschappij Limburg NV Bank Nederlandse Gemeenten
Nominale waarde per 31-12-2009 nog niet bekend
311.850 €
311.850
13 €
58.991
Balanswaarde per 31-12-2009 nog niet bekend Zie toelichting €
58.991
50.973 €
127.432
€
115.653
Nazorg Limburg BV
860 €
390
€
390
Industriebank LIOF
4 €
454
€
454
3% €
2.858
€
2.858
Stichting Administratiekantoor Knowhouse
113
Programmabegroting 2010
Enexis Holding NV Partijen Nederlandse gemeenten en Provincies. Openbaar belang Op 1 januari 2009 is het netwerkbedrijf Enexis opgericht waardoor de ontwikkeling en het onderhoud en het beheer van het distributienetwerk van Essent zijn afgesplitst en hierdoor is voldaan aan de Wet Onafhankelijk Netbeheer (Splitsingswet). Deze wet bepaalt onder meer dat, met ingang van 1 januari 2011, energieproductie-, handels- en leveringsbedrijven niet meer tot dezelfde groep mogen behoren als netwerkbedrijven. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Enexis heeft de taak er voor te zorgen dat gas en elektriciteit van de diverse energieleveranciers veilig bij de klant terecht komen. Enexis is verantwoordelijk voor de aanleg, onderhoud en beheer van de transport (middenspanning) en distributienetten voor elektriciteit en gas en voor de aansluiting van ongeveer 2,6 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden. Aandeelhouderschap De aandelen in Enexis zullen in publieke handen blijven. We gaan er van uit dat de gemeente met 370.845 aandelen (incl. Meerlo-Wanssum) aandeelhouder blijft. Vermogensontwikkeling Ten tijde van het opstellen van de begroting 2010 is onvoldoende informatie beschikbaar om hier inzicht in te kunnen geven. Essent N.V. Ten tijde van het opstellen van de begroting 2010 was de overdracht van de aandelen van Essent aan RWE nog niet geëffectueerd. Formeel is de gemeente dus nog aandeelhouder van Essent met een belang van c.a. 0,21%. Ná de aandelenoverdracht zullen een aantal vennootschappen worden opgericht waarin de gemeente Venray zal gaan deelnemen, te weten: • • • • • • • •
Enexis Holding N.V. (zie boven) CBL Vennootschap B.V. Vordering Enexis B.V. Verkoop Vennootschap N.V. Extra Zekerheid Vennootschap B.V. Publiek belang electriciteitsproductie B.V. Claim Staat Vennootschap Essent Milieu Holding B.V.
Op 8 september 2009 werd van Essent bericht ontvangen dat de aandelen in EPZ vooralsnog niet worden verkocht. Tot en met 2008 werd door Essent een dividend van € 2,65 per aandeel uitgekeerd. De nieuwe deelnemingen en het rendement van de verkoopopbrengsten zullen het ‘verdwenen’ rendement moet gaan compenseren.
NV Waterleidingmaatschappij Limburg (WML) Partijen Limburgse gemeenten en de provincie Limburg. Openbaar belang De WML is de drinkwaterproducent en –leverancier voor de gehele provincie Limburg. De WML keert geen dividend uit. Elke 5 jaar vindt een herverdeling van het aantal aandelen plaats. Daarbij worden de aandelen tussen de Limburgse gemeenten verdeeld naar evenredigheid van het aantal inwoners. Met dien verstande dat iedere Limburgse gemeente tenminste 1 aandeel in eigendom heeft. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden WML heeft de taak tot het maken en leveren van leidingwater met drinkwaterkwaliteit voor inwoners en bedrijven in de provincie Limburg. WML is een Naamloze Vennootschap waarin de Algemene Vergadering van Aandeelhouders het hoogste orgaan is en waarbij de belangrijkste 114
Programmabegroting 2010
bevoegdheid is het vaststellen van de jaarrekening en het vaststellen van de watertarieven voor de consumentenmarkt.
wijze van behartiging 2,6% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via de AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2010
maximum gemeentelijk risico Boekwaarde aandelen met een verlies van € 58.991
Er wordt geen dividend uitgekeerd. De nominale waarde is € 58.991 zijnde 13 aandelen á € 4.538 per aandeel
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 191 mln. € 202 mln. 366 mln. € 360 mln. € 10,8 mln.
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 202 mln. € 205 mln. 360 mln. € 360 mln. € 2,8 mln.
NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Partijen Overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs, cultuur en openbaar nut (publieke sector). Openbaar belang De BNG is de bank voor overheden en instellingen met een maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. De strategie van de bank is gericht op het behouden van substantiële marktaandelen in het Nederlands maatschappelijk domein en het handhaven van een excellente kredietwaardigheid. De BNG keert jaarlijks dividend uit en levert daarmee een bijdrage aan de algemene middelen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De taak van de bank betreft onder meer het aantrekken en uitzetten van gelden, het op andere wijze verlenen van kredieten, het stellen van garanties en het verzorgen van het betalingsverkeer. De vennootschap is bevoegd tot het verrichten van al hetgeen onmiddellijk of middellijk voor haar doel bevorderlijk kan zijn. De Raad van Bestuur is bevoegd de bank in en buiten rechte te vertegenwoordigen. wijze van behartiging 0,0915 % van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2010 Dividend €65.043. Voor 2009 circa € 1,20 per aandeel. Nominale waarde aandelen € 135.505 zijnde 54.202 aandelen á € 2,50
maximum gemeentelijk risico Boekwaarde aandelen met een verlies € 115.653 en jaarlijkse exploitatiebate van € 65.000
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 2.576 mln. € 2.053 mln. 87.522 mln € 90.549 mln € 195 mln
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 2.053 mln. € 1.979 mln 90.549 mln € 99.386 mln € 158 mln
Nazorg Limburg BV Partijen Provincie Limburg (50%) Limburgse gemeenten (50%) Openbaar belang De vennootschap heeft ten doel het aanbrengen en instandhouden van een voldoende voorzieningenniveau op stortplaatsen voor afval na beëindiging van de exploitatie. Het betreft een 115
Programmabegroting 2010
zestal stortplaatsen die zijn gesloten voor 1996 en dus niet onder de werking van de wet milieubeheer vallen. Het gaat om de stortplaatsen Ubach over Worms, Belvedère, Langen Akker, Zuringspeel, Beukenberg en Mook. Nazorg Limburg keert geen dividend uit. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De belangrijkste taak van deze vennootschap betreft het beheren en beheersen van afgewerkte stortplaatsen in Limburg. Het beheer omvat onder andere het in opdracht van de aandeelhouders opsporen, analyseren en managen van milieurisico’s van stortplaatsen en andere verontreinigde locaties. Op deze wijze wordt de verantwoordelijkheid van Nazorg BV vorm gegeven. wijze van behartiging
relatie progr. 6
1,56% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via AVvA
financiële relatie in 2010 geen dividenduitkering. 860 aandelen á € 0,45
maximum gemeentelijk risico Balanswaarde van de aandelen € 390
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 0,8 mln. € 1 mln. 17,1 mln. € 17,7 mln. € 100.812
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 1 mln. n.n.b. 17,7 mln. n.n.b. n.n.b.
Industriebank LIOF Partijen Staat der Nederlanden (94,4%) provincie Limburg (5,4%) Limburgse gemeenten en Kamers van Koophandel (0,2%). Openbaar belang De Industriebank LIOF is de Limburgse ontwikkelingsmaatschappij. LIOF draagt bij aan de welvaart van de provincie Limburg door de (sociaal-)economische structuur verder te versterken en werkgelegenheid te verbeteren. De industrie en stuwende dienstverlening zijn de doelgroepen waarop LIOF zich richt. De Industriebank LIOF keert geen dividend uit. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De vijf kerntaken Participaties, Ontwikkeling & Innovatie, Investeringsbevordering & Business Development, Bedrijventerreinen en Bedrijvencentra hebben betrekking op respectievelijk het risicodragend participeren in perspectiefvolle Limburgse bedrijven, het stimuleren kennisintensieve en innovatieve activiteiten met het doel hun concurrentiekracht te versterken, het werven van nieuwe binnen- en buitenlandse bedrijven alsmede het behoud daarvan, het uitvoeren van het provinciaal beleid met betrekking tot de ontwikkeling en herstructurering van bedrijventerreinen en het faciliteren van nieuwe (starters en bestaande bedrijvigheid. wijze van behartiging 0,0009% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2010 geen dividenduitkering. Nominale waarde aandelen € 567 zijnde 5 aandelen á € 113,45. Jaarlijkse bijdrage € 1,36 per inwoner
maximum gemeentelijk risico Balanswaarde van de aandelen € 567,-
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 102 mln. € 110 mln. 44 mln. € 49 mln. € 8 mln.
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 110 mln. € 101 mln. 49 mln. € 65,9 mln. € 0,3 mln.
116
Programmabegroting 2010
Stichting Administratiekantoor Aandelen Knowhouse BV Partijen Christiaens Group, Coöperatieve Nederlandse Champignonkwekersvereniging (CNC), Heveco, Industiebank LIOF, Limburgse Land- en Tuinbouw Bond (LLTB), Maurice Kassenbouw, Nijsen Granico, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (Wageningen UR), Praktijkonderzoek Veehouderij (Wageningen UR), Provincie Limburg, Rabobank Maashorst, Van Rijsingen Beheer, SaWeCo, Stichting Asperge Fonds en de gemeenten Venlo, Horst aan de Maas en Venray. Openbaar belang De gemeente neemt sinds eind 2005 deel in de Stichting Administratiekantoor Knowhouse BV. De gemeente is daarmee mede eigenaar van een pakket aandelen en heeft een achtergestelde lening beschikbaar gesteld. De portefeuillehouder EZ is lid van het bestuur van de Stichting. De Stichting beheert alle aandelen van het bedrijf Knowhouse BV dat zich richt op het bevorderen van innovatie bij bedrijven uit de agribusiness. Het bedrijf fungeert in dat kader als een soort makelaar in agrogerelateerde kennis. Knowhouse helpt ondernemers bij het duidelijk definiëren van het innovatieprobleem, levert de benodigde kennis, begeleidt het gehele traject en implementeert de eindresultaten binnen de betreffende onderneming. Het bedrijf speelt een belangrijke rol bij de vernieuwing van de regionale plattelandseconomie, een thema dat ook voor Venray nadrukkelijk van belang is. Behalve Venray nemen ook de gemeenten Horst aan de Maas en Venlo alsmede een aantal agrobedrijven en instellingen deel in de Stichting. Het Stichtingsbestuur controleert en adviseert namens de participanten de directie van Knowhouse BV en heeft de bevoegdheid de directie van het bedrijf te benoemen of te ontslaan. Knowhouse heeft in 2009 diverse projecten uitgevoerd, ondermeer op het gebied van de duurzame glastuinbouw, life science producten en de gebiedsprofilering. Ook in 2010 zal Knowhouse zich met innovatieve ontwikkelingen in de agrosector bezig houden. De inhoud van specifieke projecten is afhankelijk van de vraag naar innovaties bij ondernemingen en instellingen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De gemeente Venray heeft in de persoon van de wethouder EZ zitting in het bestuur van de Stichting. Het Stichtingsbestuur controleert en adviseert namens de participanten de directie van Knowhouse BV en heeft de bevoegdheid de directie van het bedrijf te benoemen of te ontslaan. wijze van behartiging
relatie progr. 6
Wethouder lid van stichtingsbestuur, 3% van aandelen kapitaal en achtergestelde lening
financiële relatie in 2010 Belang Venray: 3%
maximum gemeentelijk risico boekwaarde aandelen € 2.858 en de hoogte de achtergestelde lening € 6.658
Vermogensontwikkeling Onderstaande cijfers hebben betrekking op Knowhouse B.V.
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2007 01.01 31.12 -319.453 € -302.704 1.451.412 € 1.614.649 €
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 -302.704 € -289.648 1.614.649 € 1.742.396
16.749
€
13.056
Stichting Regionaal Inkoopbureau Noord- en Midden Limburg Partijen Aan het Regionaal inkoopbureau nemen vanaf de start in 2008 in ieder geval 14 gemeenten deel. Dit zijn de gemeenten Arcen en Velden, Bergen, Echt-Susteren, Gennep, Helden, Kessel, Leudal, Maasbree, Meerlo-Wanssum, Meijel, Mook en Middelaar, Roerdalen, Sevenum en Venray alsmede de Regio Noord- en Midden Limburg (de sectoren Gezondheid (GGD) en Veiligheid (Brandweer)). De deelnameverplichting geldt voor tenminste 4 jaar, m.u.v. gemeenten die bij een herindeling worden betrokken. Het verzorgingsgebied heeft bij aanvang van het inkoopbureau een omvang van ca. 215.000 inwoners en een beïnvloedbaar inkoopvolume van ca. 155 miljoen euro.
117
Programmabegroting 2010
Openbaar belang De gemeente Venray participeert sinds de oprichting op 25 januari 2008 in de stichting Regionaal Inkoopbureau Noord- en Midden Limburg (INML) en is met de concerncontroller in het Dagelijks bestuur daarvan vertegenwoordigd. De andere 5 bestuurszetels worden ingenomen door de waarnemend burgemeester van Helden (voorzitter) de gemeentesecretaris van de gemeente Arcen en Velden, de gemeentesecretaris van de gemeente Echt-Susteren, een wethouder van de gemeente Bergen (secretaris), een wethouder van de gemeente Leudal (penningmeester). Het INML ondersteunt de deelnemende gemeenten met inkoopexpertise volgens het gecoördineerd inkoopmodel. Door de samenwerking van de verschillende gemeenten kunnen we: • Synergievoordelen behalen, waardoor directe en indirecte besparingen gerealiseerd kunnen worden. • De kwaliteit van onze inkoop verbeteren, door het uitwisselen van ervaringen. • De continuïteit van de inkoopfunctie waarborgen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De gemeente Venray is in de persoon van de concerncontroller vertegenwoordigd in zowel het algemeen als dagelijks bestuur van het INML. wijze van behartiging De concerncontroller is lid van het DB
relatie progr. alle
financiële relatie in 2010 betaling naar rato van inzet
maximum gemeentelijk risico geen, is gerelateerd aan inzet van medewerkers
Vermogensontwikkeling niet van toepassing.
118
Programmabegroting 2010
Paragraaf G. Grondbeleid Inleiding In deze paragraaf wordt nader ingegaan op het grondbeleid van de gemeente Venray. Het beleid van de Gemeente Venray is opgenomen in de nota grondbeleid 2004 en gedeeltelijke herziening nota grondbeleid 2009. Grondbeleid heeft een grote invloed op en samenhang met de realisatie van beleidsdoelstellingen op het gebied van Ruimtelijke Ordening (RO), Volkshuisvesting, Verkeer en Vervoer, Cultuur sport en recreatie, Volksgezondheid, economische ontwikkeling en milieu. Daarnaast heeft het grondbeleid een grote financiële impact. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. Eind 2003 werd het gemeentelijk grondbeleid geëvalueerd. Hieruit bleek dat het bestaande beleid in grote lijnen gecontinueerd kon worden. Mede naar aanleiding van het onderzoek 213 a gemeentewet, het rekenkameronderzoek en de Nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening wordt het bestaande grondbeleid herzien. Op 29 september 2009 is een gedeeltelijke herziening van de nota grondbeleid behandeld in de gemeenteraad door middel van de behandeling van een “ontwerp structuurvisie Grondbeleid gemeente Venray; een herziening op onderdelen”. In 2010 zullen de overige onderdelen gezamenlijk met de hiervoor genoemde herziening integraal worden vastgesteld tot een nieuwe Nota grondbeleid. Bij de herijking van de nota grondbedrijf komen zaken aan de orde als actieve grondpolitiek, reservepositie, winstnemingen, kostentoerekening, projectmatig werken, (regionale) samenwerking met andere overheden, enz. Voor zover de onderdelen inmiddels nog niet herzien zijn bij de vaststelling van de “ontwerp structuurvisie Grondbeleid gemeente Venray; een herziening op onderdelen” is het grondbeleid ongewijzigd tov begroting 2009. Onmiskenbaar raken de gevolgen van de recessie ook de resultaten van het grondbedrijf, zoals reeds in de eerste bestuursrapportage 2009 is aangekondigd. Stagnerende woningverkopen en uitgifte van bedrijventerreinen zullen leiden tot een bijstelling van de verwachtingen en looptijden van de inkomsten, van diverse grondexploitaties. Terughoudenheid bij consumenten bij het kopen van een nieuwe woning is slechts één van de oorzaken van deze terugloop. Daarnaast speelt ook de voorzichtigheid van de professionele partijen van de gemeente een rol. Ontwikkelaars stellen hogere eisen aan de percentages voorverkoop voordat gemeentelijke grond wordt afgenomen en zij kampen met problemen met aantrekken van vreemd vermogen. Financiële instellingen stellen onder andere strengere eisen aan deze partijen voor bijvoorbeeld het percentage voorverkoop. Ontwikkeling op het gebied van woningbouw en bedrijfshuisvesting hebben tot nu (augustus 2009) toe nog niet geleid tot een drastische aanpassing van de planexploitaties (met uitzondering van Gouden Leeuw). Vooralsnog zijn er wel signalen uit de markt enerzijds maar er zijn ook gematigd optimistische geluiden over het aantrekken van de markt anderzijds. Daarnaast zijn contractuele verplichtingen aangegaan door partijen met de gemeente, waarvan nu nog geen sprake is van contractontbinding van de zijde van de marktpartijen. Het grondbedrijf neemt actief deel aan een gemeentelijke werkgroep in het kader van de recessie en volgt de markt met grote belangstelling. Voor Brabander Aan de Heuvel zijn door het rijk zogenaamde -van Der Laan- subsidies verstrekt. Daarnaast blijft de gemeente de geplande investeringen uitvoeren en zal de gemeente ook aanbestedingsmeevallers verwachten. Door een terugloop van de orderportefeuilles zal de gemeente profiteren van meer marktwerking en concurrentie. In de 2e berap 2009 wordt de gemeenteraad geïnformeerd over een actuele stand van zaken betreffende de projecten en de marktontwikkelingen. Indien hiervoor aanleiding is zullen mogelijke maatregelen kunnen worden voorgelegd aan de raad. Woningbouw In het collegeprogramma is als taakstelling opgenomen dat voorzien moet worden in alle woonwensen.
119
Programmabegroting 2010
Belangrijkste ontwikkelingen in 2010: •
Voortzetting projectbouw en particuliere woningen in deel A (Cluster II) Aan den Heuvel;
•
Projectbouw in deel B (Cluster III) Aan den Heuvel gaat starten;
•
Aanleg/opening van de Nieuwe Overloonseweg;
•
Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Laagheide;
•
Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Veulen, afhankelijke van de voortgang van de juridische procedure;
•
Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Ysselsteyn 2de fase, afhankelijke van de voortgang van de juridische procedure;
•
Woningbouw in Vredepeel is gestart;
•
De laatste kavel in het plan Vloetweg- Merselo wordt uitgegeven;
•
Herontwikkeling van de locatie Van Haren –Raadhuisstraat wordt gestart;
•
Voor Brukske is een projectplan vastgesteld, het nieuwe bestemmingsplan is in voorbereiding
•
Wanssum wordt een gebiedsontwikkeling met woningbouw havenuitbreiding, maasarm ed.
•
Wanssum bestemmingsplan de Cuijper II ( is vooralsnog stilgelegd )
Bedrijventerreinen De taakstellingen uit het collegeprogramma 2006-2010 ten aanzien van de bedrijventerreinen wordt gerealiseerd op de Hulst 2 en de Blakt. • Voor de zichtlocatie op de Hulst II wordt getracht tot (her) ontwikkeling van de zichtlocatie te komen. Voor het einde van 2009 wordt een concreet plan verwacht van een ontwikkelaar. • De acquisitie voor de Blakt zal zich minder richten op logistiek en meer op industriële bedrijven.
Toekomstige complexen Om in de toekomst nieuwe projecten te kunnen ontwikkelen moeten er voorbereidende werkzaamheden worden verricht. Indien blijkt dat deze projecten niet leiden tot een concrete ontwikkeling, dan komen de voorbereidingskosten ten laste van de risicoreserve grondbedrijf.
Financieel Algemeen Zoals reeds eerder vermeld kan het grondbeleid van grote invloed zijn op de financiële huishouding van de gemeente. Allereerst vanwege de omvang van de lasten en baten en ten tweede vanwege de aan de uitvoering verbonden risico’s. Het is daarom ook belangrijk inzicht te hebben in de financiële positie van de grondexploitaties. De grondexploitaties worden dan ook jaarlijks allemaal geactualiseerd bij het vaststellen van de jaarrekening en tussentijds bij significante wijzigingen. Door de recessie zal in de 2e berap 2009 een actuele financiële stand van zaken worden gegeven.
120
Programmabegroting 2010
Ontwikkelingen resultaten exploitaties Het saldo van de lasten en baten in enig dienstjaar wordt als boekwaarde geactiveerd onder de betreffende exploitatieopzet. De daaruit voortvloeiende rentekosten worden toegerekend aan de betreffende exploitatie. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de nog te maken kosten en de vermoedelijke opbrengsten waardoor inzicht ontstaat in het te verwachten eindresultaat. De verwachte resultaten van de lopende exploitaties (waarbij rekening is gehouden met verwachte tussentijdse winstnemingen die aan de risicoreserve grondbedrijf worden toegevoegd) laat het volgende beeld zien: Verwachte resultaten lopende exploitaties (x € 1.000) op eindwaarde
afsl. jaar expl.
2010
2011
2012
Vredepeel
2011
Merselo
2011
Veulen
2013
30
Brabander Laagheide
2012
1.235
De Gouden Leeuw
2014
Oirlo
2016
Ysselsteyn fase 2
2013
Brabander ad Heuvel A: betreft 50% aandeel in het eindresultaat (1)
2011
Brabander ad Heuvel B: betreft 50% aandeel in het eindresultaat (1)
2016
Totaal wonen
2014
De Blakt: betreft 50% aandeel in het eindresultaat (1)
2014
Totaal bedrijven
2014 e.v.
totaal
148
148
126
126 268
392
690 1.235
-1.218
-1.218 545
1.448
545
31
1.479
765
126
De Hulst
2013
2.178
765
1.716
-795
1.266
1.922
3.334
3.334
3.879
7.104
3.188
2.393
4.178
1.790
8.361
0
0
3.659
6.100
1.790
11.549
126
2.178
5.375
5.305
5.669
18.653
(1) In het kader van de overeengekomen PPS-overeenkomsten bedraagt het aandeel van de gemeente Venray 50% van het totale exploitatieresultaat. In het bovenstaande overzicht is het 50% aandeel van de gemeente Venray gepresenteerd. De gemeente participeert ook nog voor 20% in de exploitatie van het Business Park Venlo. Het verwachte exploitatieresultaat van het Business Park Venlo is neutraal. Daarnaast dient nog te worden opgemerkt dat gewijzigde omstandigheden kunnen leiden tot afwijkingen die mogelijk van materiele invloed zijn op de tussentijdse winstnemingen en de verwachte eindresultaten van de exploitaties.
121
Programmabegroting 2010
Er zijn ook exploitaties die op basis van de regels voor resultaatbepaling (bijv. meer dan 90% gereed) zijn afgesloten, maar die wel nog positieve resultaten zullen opleveren: Verwachte resultaten afgesloten exploitaties (x € 1.000) op eindwaarde afsl. jaar expl.
2010
2011
2012
2013
2014
totaal
Keizersveld
2012
358
358
392
1.108
Smakterheide II
2010
383 741
358
392
383 1.491
Ten opzichte van de jaarrekening 2008 zijn van onderstaande exploitaties de bovengenoemde verwachte resultaten aangepast. De voornaamste verklaringen hiervoor zijn: Merselo In de jaarrekening 2008 werd uitgegaan van een winstneming in 2012 van € 683.000. De einddatum van dit plan is ingekort met een jaar naar 2011. De geraamde winstneming in 2010 is € 126.000, een verschil van € 557.000. Dit wordt veroorzaakt doordat naar verwachting in 2009 al een winst genomen kan worden tot dit bedrag. Gouden Leeuw Bij de exploitatie van de Gouden Leeuw zijn geraamde inkomsten uit verhuur abusievelijk tweemaal als opbrengsten meegenomen. Toen deze verhuur geen doorgang vond, zijn de geraamde inkomsten slechts eenmaal weer afgevoerd. Daarnaast is in de laatst geactualiseerde exploitatie rekening gehouden met de inkomsten uit provinciale subsidie in het jaar 2008. Deze worden echter pas aan het einde van de looptijd van de exploitatie uitgekeerd. Het geprognosticeerde tekort in de exploitatie Gouden Leeuw is daardoor € 480.542,-- hoger. De bijgestelde exploitatie is in deze begroting verwerkt. Voor het mogelijke tekort wordt een voorziening gevormd ten laste van de risicoreserve grondbedrijf. De onderhandelingen over de 2e fase Gouden Leeuw zijn nog niet afgerond. Er kan dus nog niet aangegeven worden wat het resultaat daarvan betekent voor de totale exploitatie. Actuele stand Gouden Leeuw ten behoeve van de begroting Ten gevolge van de recessie stagneert de verkoop van de woningen en daarmee dus de feitelijke ontvangst van opbrengsten uit de grondverkoop in het plan de Gouden Leeuw. In de door de raad vastgestelde grondexploitatie is uitgegaan van een afzet van 112 woningen met bijbehorende commerciële ruimte (de gehele fase 1 van het plan) in 2009. Dit is niet meer realistisch. Daarom is de grondexploitatie in lijn gebracht met reëlere verwachtingen voor de opbrengsten. Als gevolg van deze herziening van de planning en begroting loopt het bovengenoemde tekort op. Daartegen over staan echter de renteopbrengsten: er ligt een contractuele afspraak dat indien de koopsommen later betaald worden, er een rentevergoeding verschuldigd is door de koper. Per saldo levert dit een voordeel op waardoor het verlies in de grondexploitatie nu € 1.217.666,-bedraagt en dus minder hoog is opgelopen. Voor dit tekort werd reeds eerder een voorziening getroffen van € 737.124 . In 2009 zal naar verwachting dus nogmaals een voorziening van € 480.542 worden getroffen. Deze voorziening wordt gevormd ten laste van de algemene risicoreserve van het grondbedrijf. Zie het geactualiseerde exploitatie overzicht opgenomen in bijlage 4. De Blakt Deze exploitatie is herzien omdat de laatst geactualiseerde grondexploitatie aangepast diende te worden. Abusievelijk zijn een tweetal percelen, welke reeds aangekocht waren, opnieuw in de raming voor nog aan te kopen gronden opgenomen. Daarnaast zijn met onze partner gewijzigde afspraken gemaakt over de fasering en een opbrengst uit grondverkoop. Het voordelige saldo binnen deze exploitatie komt nu op € 16.721.906. Voor de gemeente (50% aandeel) betekent dit € 8.361.000 mln. Een stijging van € 3.734.000 mln. ten opzichte van het resultaat bij de jaarrekening 2008. Zie het geactualiseerde exploitatie overzicht opgenomen in bijlage 4.
Aan den Heuvel De grondexploitatie Aan den Heuvel is op verzoek van de stuurgroep gesplist in twee deelexploitaties (deel A en deel B)waardoor overzichtelijker deelgebieden en looptijd ontstaan en mede daardoor een eerdere gedeeltelijke winstneming mogelijk wordt. De verwachte resultaten 122
Programmabegroting 2010
wijken nauwelijks af van het resultaat volgens de jaarrekening 2008. Deze splitsing is in samenwerking met onze partner in dit gebied, Ontwikkelingsmij Loobeek tot stand gekomen. Echter het huidige voorstel tot splitsing is nog niet geaccordeerd door onze partner Loobeek. In de 2e berap 2009 zal een actuele geaccordeerde exploitatie worden opgenomen, waarin mogelijke afwijkingen tov de huidige exploitatie zich voordoen als gevolg van aanwijzingen van de stuurgroep. Indien door de financiële crisis de vraag naar kavels achter blijft op de planning zal de exploitatie looptijd aangepast gaan worden. Zie de geactualiseerde exploitatie overzichten opgenomen in bijlage 4. Laagheide/Ysselsteyn/Veulen Uitgifte van kavels zal eind 2009, begin 2010 resulteren in werkelijke inschrijvingen loterij en verkoop kavels moeten leiden. Potentiële kopers van kavels zullen gaan doorstromen uit bestaande bouw naar de nieuwbouwkavels. Vooralsnog is het ongewis of deze verkopen werkelijk gaan plaatsvinden.
Financiële positie/risico’s Door een oordeel te geven over de te verwachten ontwikkeling van de boekwaarden, kan ook inzicht worden gegeven in de financiële risico’s die er op dat moment zijn. Om de risico’s in de grondexploitatie op te vangen wordt een algemene risicoreserve aangehouden. Bij risico’s kan worden gedacht aan de risico’s van grondverwerving, sloop en bouwrijp maken, bodemsanering, tegenvallende verkopen e.d. In de door de gemeenteraad 2003 vastgestelde Risico-analyse Grondbedrijf is aangegeven welke risico’s de gemeente loopt bij het proces van planontwikkeling en exploitatie van gronden. Genoemd zijn waarderingsrisico’s, marktrisico’s en organisatierisico’s. De bepaling van de Risicoanalyse is een onderdeel van het uitvoeringsprogramma van de herziening Nota grondbeleid te realiseren in 2010. Waarderingsrisico’s kunnen ontstaan doordat reeds ontwikkelde gronden niet op het veronderstelde tijdstip in exploitatie kunnen worden genomen, dan wel dat deze niet tegen de gecalculeerde waarde kunnen worden ingebracht in de exploitatie. (bv. uitspraken van onteigeningsprocedures) Marktrisico’s kunnen ontstaan indien de gecalculeerde inkomsten en uitgaven niet worden gerealiseerd tengevolge van externe invloeden (bv. tegenvallende kosten of achterblijvende afzet). Organisatierisico’s kunnen ontstaan door onvoldoende organisatorische maatregelen, waardoor de meest optimale situatie niet wordt bereikt. (bv. langlopende juridische procedures) Om de risico’s die met het bovenstaande gepaard gaan te kunnen opvangen is in de Risico-analyse Grondbedrijf voor de algemene risicoreserve een berekeningsmethodiek vastgesteld welke jaarlijks bij het vaststellen van de jaarrekening wordt herijkt. Bij de laatste herijking voor de jaarrekening 2008 bleek de algemene risicoreserve grondbedrijf per 31-12-2008 een overschot van € 133.101 te vertonen. De reserves van de gemeente Meerlo-Wanssum worden per 1 januari 2010 overgeheveld naar de gemeenten Venray en Horst. Voor het grondbedrijf betekent dit een toename van de algemene risicoreserve met € 115.000 en voor het fonds bovenwijkse werken € 78.747. Bij het vaststellen van de voorjaarsnota 2006 heeft u het besluit genomen dat een deel van de totale winstneming groot € 300.000 vooraf, als structurele bijdrage aan de exploitatie van baten en lasten, geraamd wordt. Om een structurele bijdrage te leveren aan een sluitend meerjarenperspectief is sinds de programmabegroting 2008 de jaarlijkse bijdrage verhoogd van € 300.000 naar € 600.000. Om te kunnen voorzien in deze gelijkmatige jaarlijkse bijdrage door het grondbedrijf is in de begroting 2008 besloten om de jaarlijkse overschotten van de risicoreserve te reserveren binnen de risicoreserve en deze niet via de jaarlijkse herijking van de reserves op te nemen in het rekeningresultaat. De verwachte overschotten vormen dus een buffer voor toekomstige verwachte tekorten. Indien er geen tekorten verwacht worden dan kunnen de overschotten wel in de herijking van de reserves worden meegenomen. Voor de lange termijn zal dit onderdeel van de nota grondbeleid in 2010 herzien worden.
123
Programmabegroting 2010
We moeten ons daarbij wel realiseren dat naast de bovengenoemde risico’s nog geen rekening is gehouden met andere risico’s die niet van financiële aard zijn maar dat wel kunnen veroorzaken. We noemen: • De economische crisis In bovengenoemde berekeningsmethodiek is gedeeltelijk rekening gehouden met de mogelijke gevolgen van de economische crisis. Zie hiervoor de toelichting reeds eerder verwoord in deze paragraaf. Mensen worden voorzichtiger in het doen van grote uitgaven wanneer de economie tegenzit. Dat geldt uiteraard ook voor het kopen van huizen of het kopen van een bedrijfspand. Wanneer deze ontwikkeling zich voordoet zal dit ook gevolgen hebben voor de gronduitgifte binnen het grondbedrijf en dus het resultaat. Uiteraard maakt ook de rente-ontwikkeling een belangrijk onderdeel hiervan uit. •
Ontwikkelingen op de huizenmarkt Nog ongeacht de economische ontwikkelingen, is ook de uitgifte van gronden onderhevig aan marktwerking. Dat betekent dat vraag en aanbod de prijzen bepalen.
In het geval de risicoreserve niet op niveau zou zijn dan dient dit tekort conform de risicoanalyse grondbedrijf bij de herijking van de reserves aangevuld te worden. Resumé De reserve-positie van het grondbedrijf voldoet aan de eisen van de risico-analyse grondbedrijf.
124
Programmabegroting 2010
Paragraaf H. Rechtmatigheid Inleiding In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de sedert 2004 aangescherpte eisen inzake rechtmatigheid. De definitie van rechtmatigheid luidt: handelen in overeenstemming met de begroting en de geldende wettelijke regelingen. De 3 toegevoegde criteria ivm rechtmatigheid Om te toetsen of we rechtmatig handelen heeft uw raad een controleprotocol opgesteld voor de externe accountant. De toetsing voor rechtmatigheid vindt plaats op basis van 3 criteria: • • •
Voorwaardencriterium Misbruik- en oneigenlijk gebruikcriterium Begrotingscriterium
Voor het voorwaarden criterium heeft de accountant de beschikking over een normenkader (bovengemeentelijke regelgeving) en toetsingskader (eigen verordeningen met een financiele impact). Voor het M&O criterium toetst de accountant of er beleid is op dit terrein en of dit wordt toegepast. Voor het begrotingscriterium toetst de accountant of de door u vastgestelde begrotingsposten al dan niet zijn over- of onderschreden en of u daarvoor toestemming heeft verleend. Rechtmatigheid als permanent verbeterproces Om het verbeterproces van onze bedrijfsvoering op gang te houden en daardoor “ in control” te komen gaan we ook in 2010 verder met de doorontwikkeling van de werkprocessen. • • •
•
We houden onze werkprocessen actueel volgens een centraal vastgelegde methode. We verbeteren de checklists, die onderdeel uitmaken van de stappen in de werkprocessen. Door deze eenduidigheid sturen wij op rechtmatig denken en handelen en faciliteren wij onze medewerkers bij de uitoefening van hun taak. Op basis van diverse controlerapportages zoals interne controle op rechtmatigheid en m.n. de kritische processen zijn verdere verbeterpunten aangegeven en is op basis daarvan een totaal verbeteroverzicht per afdeling opgesteld. Dit heeft er toe geleid dat er vanaf medio 2008 op basis van deze rapportages met actiepunten gericht door de afdelingen gestuurd kan worden op het verbeterproces. Wij stimuleren en bewaken hiermee dat op een actieve manier aan dit permanente proces wordt gewerkt. Evenals in ons intern controleplan 2009 zullen wij ook bij het intern controleplan 2010 het accent leggen op de risicovolle processen. Naast centrale sturing gaan wij verder met het faciliteren van de managers bij de decentrale interne controle a.d.h.v ,de processen.
Risicomanagement Wij zien rechtmatigheid als een onderdeel van risicomanagement. Risicomanagement moet er voor zorgen dat we er in slagen om onze afgesproken doelen te realiseren. Dit mag niet worden verstoord door risico’s die zich voordoen en waarvoor vooraf geen strategie is vastgelegd. Daarom zijn wij in onze organisatie actief op zoek gegaan naar risico’s en hebben we vervolgens een van de 4 strategieën toegepast namelijk: • Beheersen • Overdragen • Vermijden • Accepteren Wettelijk is bepaald dat er in de weerstandsparagraaf aandacht moet worden geschonken aan het weerstandsvermogen. Op basis van het nieuwe risicoprofiel maken wij de noodzakelijke berekeningen zodat dit inzicht ontstaat. Wij zijn actief aan de slag gegaan met de organisatie bij risico’s in het dagelijkse werk. Zie hiervoor onze paragraaf bedrijfsvoering waar het gaat om het veranderdenken. Wij hebben de aandacht voor risicomanagement zo georganiseerd dat dit een cyclus proces is waar door aangewezen medewerkers op wordt gestuurd. In de risicoparagraaf vindt u de resultaten van de meest actuele inventarisatie. 125
Programmabegroting 2010
Ook bij dit onderdeel gebruiken wij de werkprocessen als basis en benoemen wij de risico’s in de diverse stappen. Zie hierboven bij het interne controleplan. Doelmatigheidsonderzoeken Hierboven onder het onderdeel “Rechtmatigheid als een permanent verbeterproces” hebben wij aangegeven dat wij de diverse onderzoeken, zoals accountantscontrole, Verdiepingsonderzoek provincie etc. als nuttige info zien om te werken aan ons permanent verbeterproces. Tegelijkertijd bewaken wij de groei van de controletoren. Het primaire proces waarbij de klant zijn product of dienst krijgt laten wij prevaleren boven de verdere uitbouw van de controletoren. Wij hebben opdracht gegeven om in 2009 te gaan werken aan een systematische opzet waarbij de 213a onderzoeken hun nuttige bijdrage aan efficiency en effectiviteit blijven leveren.
126
Programmabegroting 2010
Paragraaf I. Gebiedsgericht Werken In 2005 heeft de gemeenteraad het beleidskader gebiedsgericht werken vastgesteld. En in 2007 heeft de gemeenteraad de evaluatie gebiedsgericht werken vastgesteld. Gebiedsgericht werken bevordert integraliteit, interactiviteit en vraaggerichtheid en komt daarmee tot een betere dienstverlening.. Definitie gebiedsgericht werken: het proces van structurele samenwerking tussen de gemeente en haar partners in een bepaald gebied, voor die producten en/of diensten die het individuele belang overstijgen en waarvoor een gebiedsgerichte aanpak een meerwaarde heeft. Gebiedsgericht werken heeft consequenties voor de wijze waarop de organisatie haar producten en/of diensten aanbiedt (extern) en de wijze waarop dit in de processen en werkwijzen wordt georganiseerd (intern). Relevante begrippen Kernpartners In het beleidskader is een duidelijke scheiding aangebracht tussen kernpartners en overige partners. Niet met alle partners wordt immers in dezelfde frequentie en dezelfde mate gecommuniceerd over de producten en diensten. Als kernpartners zijn de dorps- en wijkraden, Wonen Venray, Politie Limburg-Noord en Synthese genoemd. Begin 2006 zijn de afspraken met de kernpartners vastgelegd in het convenant gebiedsgericht werken. Participatiegraad Voor het interactieve proces geldt dat duidelijkheid over de mate waarin partners betrokken worden bij de producten en diensten van de gemeente een onjuist verwachtingenpatroon kan voorkomen. Om dit te realiseren is een participatieladder als instrument opgenomen. De participatieladder kent een zestal treden, oplopend in de mate waarin participatie plaatsvindt (van medeweten tot zelfbestuur). Gebiedsindeling Voor gebiedsgericht werken geldt vooralsnog de CBS-indeling als uitgangspunt voor de gebiedsindeling. Op basis hiervan is sprake van 20 gebieden; 10 wijken en 10 dorpen. Per 1 januari 2010 komen daar drie dorpen van de gemeente Meerlo-Wanssum bij: Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum. Nadat alle 23 gebieden een DOP/WOP hebben, kan worden bepaald of de bestaande CBS-indeling al dan niet aanpassing behoeft. Dorps- en Wijkontwikkelingsplannen Het richtinggevende basisdocument voor de gebiedsgerichte werkwijze zijn de Dorps- en Wijkontwikkelingsplannen (DOP’s en WOP’s). Deze plannen hebben een ruimtelijke, economische en maatschappelijke component die een uitwerking vormen van de strategische visie en het ontwikkelingsperspectief. Ze bestaan uit drie delen: Een algemeen deel, een integrale (gebieds)visie en een uitvoeringsprogramma. In nauwe samenwerking met de kernpartners worden de DOP’s en WOP’s opgesteld. Deze samenwerking vindt plaats in gebiedspanels. Inmiddels zijn 6 DOP’s en WOP’s door de gemeenteraad vastgesteld: Centrum, Brukske, Oostrum, Landweert, Centrum-West en Oirlo. Nadat de gemeenteraad een plan heeft goedgekeurd gaan de partners middels het gebiedspanel aan de slag met het uitvoeringsprogramma. Per gebied zijn daar de afgelopen jaren flinke slagen gemaakt. Enkele aansprekende voorbeelden zijn: • “Centrum op de schop “ en Stedenbouwkundige visie Noord-Westhoek (WOP Centrum) • ruimtelijke visie Oostrum-Oost en Herinrichting stationsomgeving (DOP Oostrum) • Masterplan Brukske, incl. sociaal activeringsprogramma en ontwikkeling Middengebied met alle voorzieningen (WOP Brukske), door het gebiedspanel Ondernemend Gezelschap van het Brukske (OGB) • betrekken van jongeren bij de wijk (WOP Landweert). Het gebiedspanel heeft ervoor gekozen om het stereotype beeld van overlastveroorzakers te doorbreken en jongeren juist op een positieve manier te betrekken bij het wel en wee van hun wijk en hen uit te nodigen deel te nemen aan activiteiten die voor hen worden georganiseerd. Op verzoek van het college is het oorspronkelijke DOP/WOP-proces getemporiseerd. In 2009 zijn 4 projectleiders gestart met 8 DOP’s (Vredepeel, Leunen, Castenray, Ysselsteyn, Merselo, Heide, Veulen en Smakt). Deze worden rond de zomer 2010 opgeleverd. Daarna worden de 6 ontbrekende WOP’s en de 3 DOP’s voor Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum gemaakt.
127
Programmabegroting 2010
Andere gebiedsgerichte samenwerkingsvormen In het kader van het integraal beheer van de openbare ruimte (I.B.O.R.) is er al jarenlang een succesvolle samenwerking van de vaste contactpersoon van de afdeling Openbare Ruimte met alle (werkgroepen IBOR van de) Dorps- en Wijkraden. In 2008 is het project Burgerparticipatie over alle afdelingen uitgerold. In toenemende mate betrekken project- en beleidsmedewerkers burgers (incl. dorps- en wijkraden) bij het ontwikkelen van projecten en beleid. Enkele voorbeelden zijn: • de ruimtelijke visies en nieuwe woningbouwlocaties voor de kerkdorpen • herinrichting Kennedyplein en omgeving • diverse verkeersprojecten, zoals Veilige schoolomgeving en Uitvoeringsmaatregelen 60 km/uur in het buitengebied • kwaliteitsimpuls Grote Markt en omgeving: 21 puntenverbeterplan • pannakooien-project: ‘Ik wil ‘m hier’ Overige gerelateerde ontwikkelingen Gebiedsgericht werken richt zich uitsluitend op producten en/of diensten die aan een bepaald gebied gerelateerd kunnen worden. Dit betekent dat individuele producten en/of diensten buiten het beleidskader van gebiedsgericht werken vallen. Dit geldt eveneens voor een aantal gebiedsoverstijgende zaken (bijvoorbeeld kaderstellende beleidsnota’s). Deze komen op interactieve wijze tot stand via de pooltafels (voorheen genaamd: gemeentebrede overlegtafels). Naar aanleiding van de in 2008 uitgevoerde leefbaarheidsmonitor in de dorpen en wijken is op 17 april 2009 een conferentie Leefbaarheid georganiseerd. De uitkomsten van beide trajecten zijn zowel input geweest voor de Strategische Visie 2020 als voor aanvullend Leefbaarheidsbeleid dat in de loop van 2009 wordt opgesteld. Deze beleidskaders zijn voor belang voor de visievorming in de DOP’s en WOP’s.
128
Programmabegroting 2010
Paragraaf J. Investeringen en majeure projecten In deze paragraaf geven wij een totaaloverzicht van de investeringen die voor 2009 zijn ingepland. De nieuwe investeringen en projecten, die voortvloeien uit het investeringsprogramma 2009, lichten we inhoudelijk toe. Investeringen zich politiek relevante ontwikkelingen hebben voorgedaan, worden afzonderlijk toegelicht. Daarnaast besteden wij aandacht aan de majeure projecten. Restantinvesteringen 2009 Onderstaand overzicht geeft de stand van de bruto restantinvesteringen van 2009 en eerdere jaren weer, exclusief het grondbedrijf, uitgezet in de tijd:
Omschrijving
Totaal oorspronkelijk beschikbaar
Herhuisvesting gemeentelijke organisatie
Verwacht restant eind 2009
Uitgaven in 2010
Uitgaven in 2011
Uitgaven in 2012
2.000.000
495.500
495.500
0
12.581.310
0
0
0
0
Totaal parkeren Noordzijde Centrum
363.000
0
0
0
0
Parkeerverwijssysteem
289.000
0
0
0
0
Parkeerreguleringsmaatregelen
384.000
0
0
0
0
Totaal Verkeersmaatregelen
2.474.783
505.613
103.519
322.094
80.000
Totaal Sporthal
6.277.525
0
0
0
0
Totaal Rehabilitaties wegen
3.267.864
1.084.436
810.630
273.806
0
Centrum op de schop
3.970.000
0
0
0
0
Totaal Onderwijs
3.017.000
107.366
107.366
0
0
Totaal Informatiebeleidsplan
2.737.835
534.000
494.000
40.000
0
Totaal GRP
2.010.421
185.483
83.471
102.013
0
Totaal Overige restant kredieten
2.953.289
114.948
105.500
9.448
0
42.326.026
3.027.347
2.199.986
747.361
80.000
Totaal parkeren Gouden Leeuw
Totaal
0
In deze tabel zijn eventuele restantkredieten voor de dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum niet opgenomen. Investeringsprogramma en uitgavenverhogingen 2010 In onderstaande toelichting gaan wij inhoudelijk in op alle nieuwe investeringen en exploitatieuitgaven uit het investeringsprogramma 2010, conform de discussie en de besluitvorming met betrekking tot de Voorjaarsnota 2009. Deze investeringen zijn dus aanvullend op het hierboven opgenomen overzicht met restantinvesteringen. Onderstaande tabel geeft de investeringsbedragen (dus exclusief exploitatieuitgaven) 2010 conform Voorjaarsnota 2009 weer, aangevuld met de investeringen 2010 zoals deze in de begroting van Meerlo-Wanssum beschikbaar waren.
Progr.
Omschrijving
Totaal oorspronkelijk beschikbaar
Uitgaven in 2010
Uitgaven in 2011*
Uitgaven in 2012*
3 Totaal Verkeersmaatregelen Venray
1.416.903
1.416.903
0
0
3 Totaal Rehabilitaties wegen Venray
1.213.441
1.213.441
0
0
3 Centrum op de schop
2.430.000
2.430.000
0
0
3 Totaal Openbare Verlichting Venray
322.997
322.997
0
0
3 Totaal Masterplan Brukske
540.170
540.170
0
0
1.324.044
1.324.044
0
0
1.532.900
1.532.900
0
0
55.034
55.034
0
0
3 Totaal GRP Venray diverse Totaal Overige kredieten Venray 1 Aankoop bruikleenmiddelen WMO 3 Totaal Verkeersmaatregelen Meerlo - Wanssum
18.400
18.400
0
0
3 Totaal Openbare Verlichting Meerlo - Wanssum
19.792
19.792
0
0
1.100.000
1.100.000
0
0
121.378
121.378
0
0
2 Totaal Sportpark Noord Meerlo - Wanssum 3 Totaal GRP Meerlo - Wanssum
Totaal 10.095.059 10.095.059 0 * de uitgaven voor het investeringsprogramma 2010 staan vooralsnog volledig gepland voor 2010. Bij de tussentijdse rapportages (beraps) wordt indien nodig een uitsplitsing naar komende jaren gemaakt.
Programma 1 Venray zorgt voor elkaar Sociale paragraaf Masterplan Brukske Parallel aan de fysieke ingegrepen in de wijk Brukske wordt ook een sociaal activeringsprogramma uitgevoerd. Over deze sociale paragraaf in het Masterplan is met Wonen Venray overeengekomen dat deze wordt uitgevoerd gedurende de gehele looptijd van het Masterplan (10 jaar) en dat 129
0
Programmabegroting 2010
daarvoor € 3 mln. wordt uitgetrokken, waarbij deze kosten 50/50% verdeeld worden over de gemeente en Wonen Venray. Aankoop bruikleenmiddelen Sinds 2001 schaft de gemeente Venray zelf hulpmiddelen aan die verstrekt worden in het kader van de WMO. De investeringen betreffen afzonderlijke aanvragen van cliënten. Met het verstrekken van de hulpmiddelen willen wij bereiken dat personen met een geïndiceerde beperking binnen Venray door middel van een fysieke verstrekking zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven functioneren. Vervangingsinvesteringen brandweer Jaarlijks worden de afgeschreven materialen van de brandweer vervangen. Een adequate uitrusting is immers absoluut noodzakelijk voor hulpverlening. Programma 2 Venray is levendig RooyNet De subsidie van BiblioNu wordt verhoogd ten behoeve van Rooynet, waarin wordt samengewerkt met het Lokaal Historisch Platform, ’t Freulekeshuus, de Openbare Bibliotheek en het gemeentearchief. De verhoging is een compensatie voor het wegvallen van provinciale subsidie waar de eerste vier jaar voor het opzetten van het project mee zijn bekostigd. Biennale In 2010 en 2012 wordt subsidie verleend ten behoeve van Biennale 2010, een grootschalig kunst en cultuur manifestatie in Noord Limburg, in aanloop naar de Floriade 2012. Hierin wordt gedurende enkele maanden samengewerkt met organisaties uit de (eu)regio en is gericht op het leggen van relaties in de (eu)regio ten behoeve van de verdere verlevendiging van Venray. De gemeente Venlo is trekker van deze activiteit. Programma 3 Venray voorziet in alle woonwensen Masterplan Brukske In het investeringsprogramma 2010 zijn kredieten opgenomen voor de herinrichting van de openbare ruimte buiten het centrumgebied van Brukske, als onderdeel van het totale Masterplan. Voor verdere toelichting zie de tekst onder het kopje ‘majeure projecten’. Centrum op de schop In een tijdsbestek van ongeveer 3 jaar wordt het centrum van Venray heringericht. Doel van de herinrichting is om het kernwinkelgebied een nieuw aanzien te geven, waarbij zoveel als mogelijk rekening wordt gehouden met wensen en vragen van eenieder die in het centrum vertoeft. In het investeringsprogramma 2010 zijn de uitgaven voor dit jaar opgenomen. Voor een verdere toelichting zie de tekst onder het kopje ‘majeure projecten’. Budget kleine wensen wijk- en dorpsraden Door het ophogen van het budget kan tegemoet gekomen worden aan kleine reële wensen in de openbare ruimte van wijk- en dorpsraden, zoals het aanleggen van een parkeervak, kleine stukjes verharding, stukje trottoir, het plaatsen van een zitbank of picknickset of een stukje afrastering, etc. Het gaat om nieuwe zaken die niet onder het regulier beheer en onderhoud vallen en waarvoor binnen de beheersbegroting geen budget beschikbaar is. Tegemoet komen aan kleine redelijke verzoeken is een beloning voor de inzet van wijk- en dorpsraden, waarvan ook de achterban de resultaten ziet. Bodemsaneringen Op basis van beschikkingen van de provincie moet op 2 locaties in 2010 de bodem worden gesaneerd. De saneringstermijn laat het niet toe dat de uitvoering langer wordt uitgesteld. Verder zal er in 2011 nog een derde locatie gesaneerd moeten worden. Vervanging speeltoestellen Met het periodiek vervangen van speeltoestellen houden we ons aan de wettelijke verplichtingen. Projecten infrastructurele werken De volgende infrastructurele werken staan op de planning voor 2010: • Rotonde Kempweg-Westsingel • Aanleg plein centrum Oirlo • Herinrichting wijk Centrum-West (fase 2-3) • Herinrichting stationsomgeving
130
Programmabegroting 2010
Vervanging en uitbreiding openbare verlichting Met uitbreiding en vervanging van de openbare verlichting voldoet een steeds groter gebied aan de gestelde verlichtingsnorm. Rond 2020 moet 100% van de verlichting binnen de bebouwde kom voldoen aan de norm. Vervanging en uitbreiding openbare verlichting Smakterheide Naar aanleiding van structurele klachten van politie, beveiliging, parkmanagement over het niveau van de verlichting op industrieterrein Smakterheide, wordt middels een versnelde aanpak de openbare verlichting verbeterd. Hiermee willen we de veiligheid verbeteren en het aantal ladingdiefstallen verminderen. Speelruimteplan In het uitvoeringsprogramma van het speelruimteplan (september 2008) is opgenomen dat op middellange termijn een aantal speellocaties aangelegd en/of verbeterd moeten worden. Er is een plan gemaakt om in 2010 verschillende plekken te realiseren. Programma 4 Venray is kennisintensief Uitvoeringsprogramma Toerisme en Recreatie In de vastgestelde kadernota toerisme en recreatie is opgenomen dat er een toeristisch platform wordt ingesteld. De voorbereidingen hiervoor worden in 2009 getroffen. Vanaf 2010 wordt er budget opgenomen waaruit een gemeentelijke bijdrage voor toeristisch-recreatieve activiteiten betaald kan worden. Programma 5 Bestuurlijke vernieuwing n.v.t. Programma 6 Algemene zaken Stelpost t.b.v. renovatie gemeentehuis Conform de denkrichting dekking lasten renovatie gemeentehuis in de programmabegroting 2009 wordt met ingang van 2010 een bedrag van € 135.000 structureel gereserveerd. Bij de kredietaanvraag in 2010 wordt een totaalplaatje met betrekking tot de financiering aan de raad voorgelegd. Voor een verdere toelichting zie de tekst onder het kopje ‘majeure projecten’. Vervanging servers en software De afgeschreven servers en software voor verschillende doeleinden worden vervangen. Hiermee wordt de continuïteit en beschikbaarheid van verbindingen geborgd en de infiltratie van virussen e.d. voorkomen. Vervanging landmeetbus In 2003 is een landmeetbus aangeschaft voor de landmeters, deze is vanaf 2008 economisch afgeschreven. In 2010 zal deze vervangen worden en uitgerust worden met de vereiste veiligheidsaccessoires. Digitale kaart en gegevensbeheer Om te kunnen voldoen aan de wettelijke verplichtingen die gesteld worden in het kader van het stelsel van basisregistraties, moeten we binnen de gestelde termijnen van de diverse wetten (wijzigingen zoals bijvoorbeeld op het gebied van infrastructuur) het e.e.a. in te meten en te verwerken in de Grootschalige Basiskaart Nederland en te verzenden naar de LV (landelijke voorziening). Hiervoor is het budget voor de inhuur van landmeters verhoogd. Investeringen Meerlo-Wanssum In de meerjarenbegroting van Meerlo-Wanssum is voor 2010 een aantal investeringen opgenomen voor de dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum. Deze investeringen zijn 1 op 1 overgenomen in de nu voorliggende Programmabegroting 2010 van de nieuwe gemeente Venray. De investeringen uit Meerlo-Wanssum hebben betrekking op: • vervanging openbare verlichting • verkeersmaatregelen • rioleringsplan • accommodatie sportpark Noord • aankoop bruikleenmiddelen WMO De bestaande investeringen uit de begroting van Meerlo-Wanssum voor de dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum zijn overgenomen in deze begroting. Hierbij is het beleid van Venray overgenomen. Dit heeft er onder andere toe geleid dat enkele investeringen zijn afgeboekt ten 131
Programmabegroting 2010
laste van de reserves van Meerlo-Wanssum (zie ook paragraaf B, Weerstandsvermogen). Het verschil in beleid gaat in deze gevallen om het investeringsbedrag (lager dan € 25.000 wordt niet geactiveerd, in Meerlo-Wanssum was deze grens € 5.000) of het soort investering (zoals het wel of niet activeren van investeringen in bossen of openbaar groen) In totaal gaat het hier om een bedrag van circa € 211.000. Majeure projecten Onze verantwoording over majeure projecten maakt vanaf de jaarrekening 2007 integraal onderdeel uit van de verantwoordingsmomenten van de P&C-cyclus. De volgende majeure projecten zijn benoemd. Wij gaan in deze paragraaf in op de stand van zaken en de verwachte ontwikkelingen van deze projecten in 2010. De Blakt Het 50%-aandeel in de PPS-constructie (publiek private samenwerking) die onze gemeente is aangegaan met Maessen Bedrijven, heeft tot doel een bedrijventerrein te realiseren van circa 73 hectare bruto. In 2008 en 2009 hebben de volgende activiteiten plaatsgevonden: • Eind 2007 is gestart met aanplanting van enkele compensatiegebieden. In het 1e kwartaal van 2009 zijn de laatste compensatiegebieden aangeplant. • In juni 2008 is de hoofdontsluiting van de Deurneseweg via de Hulstweg tot aan de zuidelijke rotonde gerealiseerd. Deze ontsluiting is mede mogelijk gemaakt met subsidie van de Europese Unie. • Voor de vakantie 2008 is gestart met de bouw van het bedrijfspand Modus Link • Op 9 september 2008 is door het college besloten om een aanbieding tot verkoop van grond aan een logistiek bedrijf te doen. Op 5 maart 2009 is de bouwvergunning verleend. Er wordt op dit moment volop gebouwd aan het distributiecentrum en een deel van het pand is al in gebruik. • Vastgoedontwikkelaar Maessen heeft in november 2008 een initiatief openbaar gemaakt om op het bedrijventerrein aan de A73 een Venrays Evenementen Congres Centrum (VECC) te realiseren. • In de samenwerkingsovereenkomst gaan we er op dit moment vanuit dat de gronden voor alles fases uiterlijk 31.12.2010 aan de gemeente worden overgedragen. Gezien de huidige kredietcrisis en de daaruit voortvloeiende consequenties voor bedrijventerreinen, kan dit financiële gevolgen hebben voor de exploitatie. Het project kenmerkt zich door een open en actieve informatie en communicatie richting belanghebbenden. Zie ook paragraaf G Grondbeleid. Huisvesting gemeentelijke organisatie De huisvesting van de gemeentelijke organisatie vraagt in 2010 veel aandacht. Het niet voldoen aan de ARBO-eisen van de huidige huisvesting is enkele jaren geleden aanleiding geweest om een onderzoek te starten naar nieuwbouw/renovatie. Er is door de gemeenteraad gekozen om op de huidige locatie met gebruikmaking van het bestaande gebouw de huisvesting van de gemeentelijke organisatie te realiseren. Voorwaarde daarbij is dat de nieuwe huisvesting de gekozen organisatiestructuur, de andere (digitale) manier van werken, en niet in de laatste plaats de kwaliteit van de dienstverlening moet ondersteunen. Op 8 mei 2007 is door de Raad een krediet verstrekt t.b.v. de Ontwerpfase. In aanvulling op een in juni 2008 gepresenteerd schetsontwerp, heeft een uitgebreide begeleidingscommissie op 16 juni 2008 verzocht nog enkele andere varianten voor de renovatie uit te laten werken. Op 21 oktober 2008 heeft de raad met het schetsontwerp ingestemd zodat dit verder kan worden uitgewerkt in een Voorlopig Ontwerp (VO). De werkzaamheden lopen conform planning. Tijdens de zomervakantie van 2009 is het VO afgerond. Het VO wordt op 22 september aan het college worden voorgelegd. Op 23 september wordt het presidium geïnformeerd over het VO. Alvorens het Voorlopig Ontwerp uitmondend in een Definitief Ontwerp (DO) in het voorjaar van 2010 te presenteren aan de gemeenteraad zal ook de kantoorvisie in 2009 verder ontwikkeld en geïmplementeerd worden. Het college heeft op 17 maart 2009 per brief de raad geïnformeerd over het naar achteren schuiven van de datum van het aanvragen van het krediet voor de realisatie. Deze aanvraag zal nu in de eerste helft van 2010 worden ingediend. Reden hiervoor is de inhoudelijke koppeling van de drie grote projecten die grote invloed hebben op de bedrijfsvoering (grenswijziging, InformatieBeleidsPlan en de renovatie van het gemeentehuis). Een integrale planning voor deze drie projecten is opgesteld en in april 2009 door de gemeenteraad goedgekeurd. Stond 2009 nog in het teken van de (technische en financiële) voorbereiding, de planning en de uitwerking van de kantoorvisie. In 2010 zal de fysieke verhuizing naar de tijdelijke huisvesting en de start van de renovatie plaatsvinden. Voor de gemeentelijke organisatie betekent dit, dat in de
132
Programmabegroting 2010
tweede helft van het jaar de verhuizing voor circa twee jaar naar een tijdelijke locatie zijn beslag krijgt. Het gemeentehuis krijgt tijdelijk andere bewoners in de vorm van bouwvakkers. Ontwikkeling Gouden Leeuw Dit project voorziet in de herstructurering van het huidige parkeerterrein De Gouden Leeuw en aangrenzend braakliggend terrein. In samenwerking met 3W Vastgoed BV, wordt een centrumwijk met 164 woningen gerealiseerd. Verder wordt er circa 2400 m2 commerciële ruimte ontwikkeld, een ondergrondse openbare parkeergarage met 500 parkeerplaatsen, waarvan 376 openbaar en 124 particulier. Voor woningtypen B en F geldt een verkoopdrempel van 60%: zodra 60% verkocht is wordt gestart met de bouw. De Gouden Leeuw B.V. denkt na over een mogelijke herontwikkeling van deze types. Om maximaal aan de voorkant te anticiperen wil De Gouden Leeuw B.V. via een kortlopend traject, eventueel via een belegger, de woningtypen in de markt zetten. De bouw van de woningen geschiedt hierdoor in fasen. Gezien de huidige kredietcrisis en de daaruit voortvloeiende consequenties voor de woningmarkt, kan dit financiële gevolgen hebben voor de exploitatie. Men is gestart met de voorbereiding en uitvoering om binnen de 300 meter zone rond de parkeergarage gefaseerd parkeermaatregelen te treffen in de vorm van betaald en/of vergunninghouder parkeren. Op dit moment zijn er enkele verzoeken bij de gemeente ingediend voor planschade compensatie. Binnen het hele project zijn naast de wettelijke procedures tal van in- en externe communicatiekanalen ingezet waaronder een klankbordgroep. De laatste bijeenkomst, georganiseerd met de bewoners van de Kempweg en Langeweg over de erfafscheiding, was op 20 april 2009. Omdat 3Wvastgoed de nieuwe eigenaar is van de grond, komen zij hier op terug richting de bewoners. Voor een financiële toelichting zie paragraaf G Grondbeleid. Ontwikkeling St. Annaterrein Met de herontwikkeling wordt een bijdrage geleverd aan één van de strategische doelen van de gemeente Venray door te zorgen voor een grote differentiatie van woningtypen, prijsklassen en leefstijlen, met maatschappelijk evenwicht als uitgangspunt. Uitgangspunt is behoud van het groene- en cultuurhistorisch zeer waardevolle karakter van het St. Anna terrein. Het project bestaat uit twee los van elkaar staande sporen: • het functioneel herbestemmen van het terrein • het bereiken van een akkoord over de gemaakte historische kosten St. Anna Zowel rond de ontwikkeling van het St. Annaterrein als het plan Servaashof werkt de gemeente samen met eigenaar de GGZ-groep. Het functioneel herbestemmen van het terrein. In 2009 is er in gezamenlijk overleg tussen de eigenaar GGZ Noord en Midden Limburg en de gemeente Venray gewerkt aan een Globaal Stedenbouwkundig Plan (GSP) voor het St. Annaterrein. Inmiddels is het GSP in mei 2009 als structuurvisie door de gemeenteraad van Venray goedgekeurd. Met als grondplan de goedgekeurde structuurvisie GSP St Anna is de GGZnml halverwege 2009 gestart met het benaderen van potentiele kopers. Ook is de gemeente Venray gevraagd een bod uit te brengen. Inmiddels heeft de gemeente Venray een bod uitgebracht. Verwacht wordt dat begin 2010 de nieuwe eigenaar van het St Anna-terrein bekend is. Met de nieuwe eigenaar zal er dan overleg gestart worden om het nieuwe bestemmingsplan waarvoor de allereerste technische onderzoeken hebben plaatsgevonden uit te werken. De structuurvisie GSP St Anna vormt daarbij de leidraad. Lettende op de ontwikkelingstijd en proceduretijd van een nieuw bestemmingsplan voor het St Anna terrein zal daarvoor 2010 in ieder geval nodig zijn. Indien een derde het St Anna terrein koopt betreft herstructurering van het St Annaterrein een private ontwikkeling, waarvan de private ontwikkelde partijen de kosten dragen. De gemeentelijke bijdrage zal met name bestaan uit het leveren van ambtelijke capaciteit. Indien de gemeente eigenaar wordt van het terrein dan heeft de gemeente als eigenaar de verantwoordelijkheid om de herstructurering te realiseren. Het bereiken van een akkoord over de gemaakte historische kosten St. Anna Over de historische kosten van de planvorming voor St. Anna loopt een arbitrageprocedure. Op 8 september 2008 heeft de arbitragecommissie een voor de gemeente gunstig vonnis uitgesproken, de gemeente hoeft de ingediende schadeclaim van de GGZ niet te betalen. Met betrekking tot de gemeentelijke kosten die in rekening gebracht zijn bij de GGZ is er eveneens een positieve 133
Programmabegroting 2010
uitspraak van de arbitragecommissie. In onderling overleg met de GGZ is op dat moment afgesproken om voor 1 januari 2009 een technische regeling te bewerkstelligen conform de eerder gemaakte afspraken in het licht van dit vonnis. Dit heeft niet tot een minnelijke schikking geleid en de arbitragecommissie is verzocht de procedure weer op te starten ter bepaling van de door GGZ aan de gemeente te betalen vergoeding voor de intern gemaakte kosten. Na dit verzoek aan de arbitragecommissie is in maart 2009 een herzien voorstel van de GGZ ontvangen waarover de gemeente zich heeft beraden. Inmiddels is op basis van het inhoudelijk te beperkte voorstel van de GGZnml besloten om niet akkoord te gaan met het herziene voorstel van de GGZnml en wordt de arbitrage definitief doorgezet. Informatiebeleidsplan Met het nieuwe informatiebeleidsplan kan de gemeente Venray daadkrachtiger werken aan het verbeteren van de integrale veiligheid en handhaving, de ruimtelijke kwaliteit en de communicatie met burgers middels gebiedsgericht werken, burgerparticipatie en digitale informatieverstrekking. Hiernaast zal de kwaliteit van de digitale dienstverlening sterk verbeterd worden door een professionalisering van de bedrijfsvoering en de informatievoorziening. Het informatiebeleidplan 2007 – 2010 kent een formele start op 1 januari 2008, waarbij in 2007 enkele projecten met een wettelijke verplichting en/of termijn reeds zijn gestart. De veranderingen zoals in dit beleidsplan zijn beschreven zullen grote impact hebben op zowel de bedrijfsvoering, gemeentelijke dienstverlening als de onderliggende informatievoorziening. Het uitvoeringsplan geeft op hoofdlijnen inzicht in de tijdsplanning, de projectorganisatie en de benodigde middelen (PIJOCAFF) voor een succesvolle realisatie van de beoogde programma’s. Het informatiebeleidsplan met uitvoeringsplan is in september/oktober 2007 door het directieteam, het college en de raad vastgesteld. Een aantal projecten, met name met een wettelijke bepaling, zijn inmiddels geheel volgens planning gestart. 1e helft 2009 is de visie op dienstverlening en de Informatiearchitectuur opgesteld, Beide strategiedocumenten zijn van belang voor functionele en technische keuzes binnen projecten van het informatiebeleidsplan. Tevens is in het 1e half jaar 2009 gewerkt aan een vergaande integratie van het IBP, de herhuisvesting en de grenscorrectie. De keuze voor het flexibel kantoorconcept heeft invloed op de digitaliseringprojecten van het informatiebeleidsplan en de herindeling. Een integrale planning voor deze drie hoofdprojecten is inmiddels opgesteld. Daarnaast is in beeld gebracht wat de noodzakelijke (technische en personele) randvoorwaarden zijn voor het slagen van de trajecten / processen vanuit hun onderlinge samenhang. 2010 zal in het verlengde van 2008/2009 gericht zijn op uitvoering van projecten, zoals het creëren van een digitale werkomgeving gekoppeld aan flexibele werkplekken, de implementatie van de binnengemeentelijke afname van basisgegevens en de verdere doorontwikkeling van de frontoffice en het digitaal loket (fase 2). Greenpark Venlo De vijf samenwerkende Regio Venlo gemeenten ontwikkelen Businesspark Venlo Greenpark. Dit zeer hoogwaardige businesspark is in 2012 de locatie waar de Floriade wordt gehouden. Het businesspark kent een zuidelijk deel (het Floriade terrein) en een noordelijk deel (noordelijk van de Heierkerkweg) wat ten tijde van de Floriade wordt ingericht als parkeerterrein. Gezien de ligging van Venlo GreenPark in het Klavertje 4 gebied ligt een nauwe samenwerking tussen deze projecten voor de hand. Dit is dan ook onderwerp van studie. Onderzocht wordt wat de meerwaarde kan zijn, op welke wijze de projecten samen op moeten trekken en op welk moment e.e.a. het best kan worden geëffectueerd. Vanwege de eenheid die Venlo GreenPark vormt met de Floriade mag een nauwe samenwerking niet leiden tot vertraging in de ontwikkeling van de Floriade. Daarnaast zijn Venray en Gennep geen grondgebiedgemeenten in Klavertje 4. Met het samen optrekken van Venlo GreenPark en Klavertje 4 moeten ook afspraken gemaakt worden over rol en positie van Gennep en Venray. In 2010 wordt dit opgepakt. Het gebied ten noorden van de Heierkerkweg maakt deel uit van Venlo Greenpark maar valt buiten het Floriade terrein. Dit gebied is vooralsnog gereserveerd voor het parkeren tijdens de Floriade in 2012. Als de parkeervoorziening op deze locatie definitief doorgaat, zal de daadwerkelijke ontwikkeling van dit gebied ten behoeve van het Greenpark op zijn vroegst in 2013 kunnen worden gestart. Van het betreffende gebied is al circa 70% van de gronden verworven, de opstallen zijn gesloopt. De onderhandelingen met de resterende twee eigenaren zijn nog niet afgerond. Gelet op het verloop van de gesprekken kunnen deze aankopen begin 2010 succesvol worden afgerond. Een gedeelte van het gebied (de meest noordelijke rand) wordt in beslag genomen door het tracé van de Greenportlane. Onderhandelingen over verwerving van benodigde gronden zijn door Klavertje 4 opgestart. De keuze om te komen tot een voorkeursvariant voor Greenportlane is afgerond. Op basis van deze keuze is door de provincie een plan opgesteld om de nieuwe aansluiting van de Greenportlane op de A73 tijdig voor de Floriade te realiseren. Rondom de Greenportlane zijn wel zorgen, zowel wat betreft tijdige realisatie als de financiering. Om de 134
Programmabegroting 2010
ontsluiting van de Floriade te garanderen wordt nu een proces gestart wat moet leiden tot een alternatieve ontsluiting (noodscenario) bij het niet tijdig gereedkomen van de Greenportlane. Alle vergunningen voor de aanleg en inrichting van het gebied van de Floriade zijn beschikbaar. In de samenwerkingsovereenkomst tussen Floriade bv, Regio Venlo en Greenpark Venlo is een inspanningsverplichting opgenomen voor de acquisitie om zo veel mogelijk voor elk themagebied van de Floriade een permanent bedrijfsgebouw te realiseren. Deze gebouwen moeten in 2012 gebruikt kunnen worden voor de Floriade. Dit is ook een belangrijk uitgangspunt voor Greenpark en de basis voor de synergie tussen de twee ontwikkelingen. Voor het realiseren van de majeure gebouwen op Greenpark wordt gesproken met private en publieke partijen. De belangrijkste majeure gebouwen waaraan gewerkt wordt om ze ook daadwerkelijk voor de Floriade te realiseren zijn Poortgebouw/Innovatoren, Villa Flora en Relax en Heal cluster. Op dit moment lijkt een private ontwikkeling niet haalbaar en is de vraag aan de orde of beide ontwikkelingen door publieke partijen moeten worden gerealiseerd. De provincie heeft uitgesproken de innovatoren op te pakken. De Regio Venlo bestudeert de publieke ontwikkeling van Villa Flora. Het college van Venlo heeft de intentie uitgesproken, onder voorwaarden, de ontwikkeling van Villa flora te realiseren. De overige gemeenten worden gevraagd te participeren. Uiterlijk februari 2010 dient door de raden van de deelnemende gemeenten een definitieve beslissing te worden genomen over de publieke ontwikkeling van Villa Flora. De komende periode wordt gebruikt om o.m. op basis van een voorlopig ontwerp (VO) tot een risico inschatting te komen. De grondexploitatie laat op dit moment een negatief resultaat zien op eindwaarde. Dit heeft ertoe geleid dat het Dagelijks Bestuur van Venlo GreenPark heeft besloten de grondexploitatie te herzien en de gehanteerde uitgangspunten tegen het licht te houden. Drie scenario’s worden uitgewerkt, te weten het hoogwaardige scenario (conform huidig plan en ambitie), een regulier scenario en een middenscenario. Floriade De Floriade is een wereldtuinbouwtenstoonstelling die eens in de tien jaar in Nederland wordt gehouden. Het begrip Floriade heeft inmiddels grote (internationale) bekendheid verworven. De Floriade 2012 wordt gehouden in de Regio Venlo, op de locatie van het nieuw te ontwikkelen businesspark Venlo GreenPark. Floriade is een strategisch moment in de tijd waarbij de Regio Venlo zich kan laten zien aan de wereld. De Floriade is zeer positief over het aantal en de kwaliteit van de inzendingen. In 2007 is gestart met het opstellen van het regioprogramma spin-off Floriade / kanskaart Floriade. De resultaten van de sessie eind 2007 zijn in maart 2008 in een boekwerk gepresenteerd en aangeboden aan een vertegenwoordiger van projectindieners en de voorzitter van de Regio Venlo. De kansenkaart 2008 heeft op 4 december plaatsgevonden in Horst. In juni 2009 is in Duitsland een sessie georganiseerd voor het Duits-Nederlandse samenwerking rond de Floriade. In het najaar van 2009 beslist de Landesregierung NRW of en op welke wijze Duitsland wil deelnemen aan activiteiten in het kader van de Floriade. Daarnaast zijn Duits-Nederlandse werkgroepen op verschillende thema velden met elkaar aan de slag om Spin-off van de Floriade in beeld te brengen, als uitvloeisel van de rapportage “Dromen en doen tussen Rijn en Peel”. Projecten die hieruit zijn gedefinieerd zijn de afgelopen periode verder uitgewerkt en worden samengebracht in een Interreg IV aanvraag. Deze aanvraag is eind januari 2009 bij de Euregio ingediend. Voor het Floriadeterrein is inmiddels het oorspronkelijke Masterplan Floriade 2012 verder uitgewerkt tot een concreet basisplan voor het floriadepark. Onderdelen hiervan zijn o.a. de bosvisie, het bomenplan en de technische en thematische inrichting van de diverse tentoonstellingseilanden. Voor de eindsituatie Greenpark is een stedenbouwkundig Masterplan opgesteld. Beide plannen zijn inhoudelijk op elkaar afgestemd, en verwerkt in het in september 2008 door de raad van Venlo vastgestelde bestemmingsplan. Het bestemmingsplan is inmiddels door GS goedgekeurd. Alle vergunningen voor de aanleg en inrichting van het gebied van de Floriade zijn inmiddels beschikbaar. In 2007 is een formele MER-procedure gestart. Het afgeronde MER-rapport is in september 2008 door het college van burgemeester en wethouders van Venlo (als bevoegd gezag) vastgesteld. Voor het gebied van de Floriade moet nog van één eigenaar een perceel grond worden verworden. De onderhandelingen over dit perceel met de betreffende eigenaar zijn nog gaande en lijken positief te verlopen. Om toch nog op tijd te kunnen beschikken over dit perceel is inmiddels een onteigeningsprocedure gestart. Een gedeelte van de eigendommen van Staatsbosbeheer is in het verleden aangekocht en voor een gedeelte is ten behoeve van de Floriade een gebruiksovereenkomst gesloten. Het gebied ten noorden van de Heierkerkweg maakt deel uit van Venlo Greenpark, maar valt buiten het Floriadeterrein. Het gebied is vooralsnog gereserveerd voor het parkeren tijdens de Floriade in 2012. Alle archeologische werkzaamheden op het terrein zijn per 1 augustus 2008 afgerond. De infrastructurele werkzaamheden op het terrein zijn volop in uitvoering. De belangrijkste groen- en boomstructuren zijn in de eerste helft van 2008 aangelegd. Begin 2009 is een nieuwe fase 135
Programmabegroting 2010
aangeplant en is de theaterheuvel in het thema “world show stage” aangelegd. De uitvoering van de werkzaamheden ligt op schema Provincie Limburg en gemeente Venlo hebben onder voorwaarden besloten een tweetal gebouwen te realiseren. Met een private partij wordt gesproken over een hotel faciliteit. Venray heeft, evenals Helden, aangegeven samen met Venlo te willen participeren in de ontwikkeling van het gebouw Villa Flora, hiervoor wordt het VO begin oktober afgerond op basis waarvan de voorwaarden kunnen worden besproken. Horst en Gennep beraden zich nog. In juni 2009 heeft de Floriade op het terrein een publieksevenement georganiseerd waar iedereen kennis heeft kunnen nemen van de essentie en voortgang van Floriade 2012. Veel bezoekers hebben dit evenement bezocht. De raadsleden van de 14 Noord Limburgse gemeenten en leden van GS zijn begin juli 2009 bijgepraat over de voortgang van Floriade 2012 en Venlo Greenpark en hebben het terrein bezocht. Sport- en evenementenhal Het project ‘sport- en evenementenhal’ bestaat uit het onderhoud van de bestaande sporthal ‘de Wetteling’, de bouw van een nieuwe sporthal en het realiseren van een nieuwe horecavoorziening. Op 30 oktober 2007 heeft de Raad ingestemd met de bouw van een sport-/evenementenhal aan de Zuidsingel, conform variant 2, inclusief de kredietaanvraag. Het projectvoorstel, inclusief planning en communicatieplan is op 13 november 2007 door het College vastgesteld. Het ontwerp van de architect is op 18 november 2008 akkoord bevonden door de commissie ARK. Op 1 december 2008 is de aanvraag bouwvergunning ingediend. Inmiddels heeft GS op basis van de ruimtelijke onderbouwing vrijstelling verleend voor artikel 19.2 wijziging bestemmingsplan. De bouwvergunning is eind maart 2009 verleend. Na een meervoudige onderhandse aanbesteding is bouwmij. Janssen geselecteerd als de aannemer voor de renovatie van de bestaande hal en de bouw van de nieuwe hal. Bouwmij Janssen heeft samen met de architect, installatie adviseur en constructeur het ontwerp dat ten grondslag ligt aan de aanvraag bouwvergunning binnen het bouwteam vorm gegeven. Binnen het gevormde bouwteam is met de aannemer het ontwerp financieel doorgerekend inclusief gebruikerswensen. Dit heeft geresulteerd in het raadsbesluit van 16 december 2008 om extra middelen, uit terugvorderbare BTW, beschikbaar te stellen voor het realiseren van gebruikerswensen en 17 februari 2009 om extra middelen, uit terugvorderbare BTW, beschikbaar te stellen voor het realiseren van een schone voetengang in de nieuwe sporthal. De bouwvergunning voor deze uitbreiding is in juni verleend. Het contract voor de realisatie is in maart 2009 ter besluitvorming c.q. opdracht aan het college worden voorgelegd waarna in april 2009 gestart is met de realisatie. De ingebruikname van de nieuwe hal is voorzien rond kerst van 2009. Met de huidige exploitant OptiSport zijn onderhandelingen gaande over beheer en exploitatie van de gecombineerde hallen in de toekomst die uitgaat van het huidige ontwerp. Het contract met de beoogde exploitant OptiSport zal het vierde kwartaal 2009 volgen. De renovatie van de bestaande hal zal plaatsvinden in de zomervakantie van 2009 voor die werkzaamheden waarbij geen gebruik mogelijk is. De overige werkzaamheden zullen in het 3e en 4e kwartaal 2009 uitgevoerd worden. Voor de huidige horecavoorziening wordt een ombouw tot een ruimte voor een vechtsport voorzien. Als alternatief wordt de haalbaarheid van een separate DOJO-ruimte onderzocht waardoor de huidige horecavoorziening een andere bestemming kan krijgen. Na een onderzoek van Deloitte is geconcludeerd dat er een teruggave van de BTW mogelijk is. De teruggave van BTW is grotendeels aangewend voor het inwilligen van gebruikerswensen. Centrum op de Schop Dit project betreft de herinrichting van het kernwinkelcentrum. Verkeers(fiets)circulatie, parkeren straatwerk, meubilair, openbare verlichting, sociale veiligheid, gevelkwaliteit, reclamebeleid en uitstallingen en een kwaliteitsimpuls zijn de hoofdingrediënten. Fase 1 (Grotestraat, Schoutenstraatje en Passage) is gereed, inclusief groenvoorziening. Ook de uitvoering van fase 2, te weten Grote Markt, Marktstraat, Kapelaanspad en Hofstraat en Wilheminastraat is afgerond. Voor de kerst 2009 zijn de twee zuidelijke pleinen gereed. De drie externe adviesgroepen zijn samengesmolten tot één adviesgroep waar ook de architect en interne partijen zitting in hebben. Daarnaast is en blijft er een uitgebreid overleg met verschillende belangengroepen en ondernemers. De voorbereidingen voor fase 3, Schoolstraat en de Bleek, zijn gestart, uitvoering start na de carnaval 2010. De aanpak van kleine ergernissen, reclameuitstallingen enz is opgepakt. De reconstructie van de Deken Thielenstraat met daarover de omleiding voor fietsers Schoolstraat is in voorbereiding. Verdere voortgang van verkeerskundige invullingen (fysieke afsluiting, fietsenstalling, enz.) liggen op schema. Communicatie naar met name direct aanwonenden is en blijft essentieel. 136
Programmabegroting 2010
Verplaatsing Circuit De Peel Het doel van het project is het doorlopen van de benodigde procedures en het feitelijk inrichten van het plangebied conform de gestelde termijnen op basis van een wens van de gemeenteraad om motorsportactiviteiten in Venray te continueren. Binnen het betreffende gebied wordt in onderlinge samenhang gewerkt aan het tot stand brengen van een nieuw circuit, herstel van de oude natuurwaarden en verplaatsing van intensieve agrarische bedrijvigheid. In de raadsvergadering van 30 oktober 2007 is het bestemmingsplan samen met de Milieueffectrapportage vastgesteld. GS heeft het bestemmingsplan op 12 februari 2008 goedgekeurd. Tevens is een partiële herziening van het bestemmingsplan vastgesteld en goedgekeurd. De provinciale milieuvergunningprocedure en de bouwvergunning was ook verleend. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft het bestemmingsplan en de milieuvergunning echter vernietigd wegens een tweetal gebreken in de besluiten. Deze zijn echter goed te repareren en de initiatiefnemer heeft al aangegeven om deze procedures in te zetten. De bouwvergunning is wel nog van kracht. Zichtlocatie de Hulst Dit project voorziet in het ontwikkelen van een stedelijk bedrijventerrein waar kennisintensieve bedrijven (MBO+ werkgelegenheid) uit met name het midden- en kleinbedrijf zich kunnen vestigen. Het gaat hierbij om bedrijven uit de (zakelijke) dienstverlening, op R&D gerichte bedrijven en lichte productiebedrijven. Zowel een gemengde invulling behoort tot de mogelijkheden. In april 2008 is de actuele visie op de functionele invulling van de zichtlokatie de Hulst II vastgesteld. In januari 2009 was de afronding van het stedenbouwkundig verkavelingsplan en zijn de kavels voor Inther Logistics Engineering en Numac gereserveerd. Het bestemmingsplan voor de Hulst 2 is inmiddels in procedure gebracht. Afhankelijk van o.a. zienswijzen kan het bestemmingsplan in december 2009 door de raad worden vastgesteld. Het beeldkwaliteitsplan zal eveneens in het najaar 2009 de procedure doorlopen met een vaststelling door de raad in december. Tussen gemeente en potentiële bedrijven hebben workshops plaatsgevonden om tot een gezamenlijke duurzame planontwikkeling te komen. In december 2008 is een commercieel bouwbord over de beschikbare kavels op een strategische positie aan de A73 geplaatst. Bestemmingsplan Buitengebied Begin 2008 zijn de voorbereidingen voor een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied van Venray gestart. Venray krijgt met dit nieuwe bestemmingsplan een actueel en toekomstgericht toetsingskader voor initiatieven in het buitengebied. In het voorjaar van 2008 heeft een inventarisatieronde plaatsgevonden, zijn inloopbijeenkomsten georganiseerd en is gewerkt aan het ‘Ontwikkelingskader’, als opstap naar het nieuwe bestemmingsplan. In dit Ontwikkelingskader zijn de belangrijkste beleidskeuzes vastgelegd. Eind 2008 heeft het college van B en W het Ontwikkelingskader vastgesteld, dit na intensief overleg hierover met de klankbordgroep en de commissie SO. Eind november 2008 zijn de 'meest gestelde vragen' uit de inventarisatie en de daarbij behorende antwoorden op de website geplaatst. Aansluitend is gewerkt aan het opstellen van een voorontwerp bestemmingsplan. Na bespreking van het concept met de klankbordgroep en de commissie SO is het voorontwerp bestemmingsplan in mei 2009 ter inzage gelegd in het kader van de inspraakverordening. De inspraak heeft ruim 240 reacties opgeleverd. Deze reacties worden meegenomen en beantwoord bij het opstellen van het ontwerp-bestemmingsplan. Naast het bestemmingsplan zelf wordt inmiddels ook gewerkt aan de bijbehorende plan-MER, een beeldkwaliteitplan en exploitatieplannen. Na het verwerken van de inspraakreacties, de oplevering van de plan-MER en het concept beeldkwaliteitplan wordt het ontwerp bestemmingsplan opgesteld. Daarna zal –vanwege de aanstaande herindeling – de gemeenteraad worden gevraagd expliciet een besluit te nemen over het vaststellen van het ontwerp bestemmingsplan en bijbehorende onderdelen. De aansluitende terinzagelegging is voorzien vanaf eind 2009 en duurt net als de inspraak wederom 6 weken. De klankbordgroep en de commissie SO blijven betrokken bij de verdere voorbereidingen. Daarnaast wordt ook apart overleg gevoerd met onder andere de provincie, specifiek waar het gaat om de inpassing van het Limburgs Kwaliteitsmenu. Als zich verder geen bijzonderheden voordoen, kan het plan in het voorjaar van 2010 door de nieuwe gemeenteraad worden vastgesteld, samen met het bijbehorende beeldkwaliteitplan en de exploitatieplannen. Het plan treedt daarna in werking. Masterplan Brukske Het Masterplan Brukske behelst een ingrijpend programma van maatregelen om de leefbaarheid en het imago van de wijk te verbeteren met een doorlooptijd van 10 jaar. Het betreft de 137
Programmabegroting 2010
herontwikkeling van het centrumgebied met nieuwbouw van de Brede School, een nieuw winkelcentrum en woningen, de renovatie van een groot deel van de woningen, de herinrichting van de openbare ruimte en een sociaal activeringsprogramma. De belangrijkste partijen zijn Wonen Venray, gemeente Venray, de Stichting Primair Onderwijs Venray (SPOV), het Ondernemend Gezelschap Brukske (OGB) en nog nader te selecteren externe ontwikkelaars. In het OGB zijn alle betrokkenen vertegenwoordigd. Eind 2007 is het Masterplan Brukske door de raad vastgesteld. Het jaar 2008 is gebruikt om tot overeenstemming te komen over de kostenverdeling tussen Wonen Venray en de gemeente Venray. Dit heeft niet het gewenste resultaat opgeleverd, ook niet na vervolgoverleg op bestuurlijk niveau begin 2009. De gemeente neemt de ontwikkeling van het centrumgebied nu zélf ter hand. Wonen Venray gaat de woningen gefaseerd aanpakken beginnend met de Bach- en Mozartflat. De gemeente zal op basis van de planning van Wonen Venray de openbare ruimte eveneens fasegewijs gaan opknappen. De begeleidende sociale paragraaf alsmede de communicatie rond het Masterplan zal door gemeente en Wonen Venray gezamenlijk worden uitgevoerd. In juni 2009 heeft het college het Plan van Aanpak voor de uitvoering van de gemeentelijke taken vastgesteld en besloten te starten met de uitvoering ten laste van de toekomstige exploitatie onder het grondbedrijf. De eerste fase loopt tot mei 2010. In deze fase zal een stedenbouwkundig plan voor het centrumgebied worden uitgewerkt. Daarnaast zal het ontwerp-bestemmingsplan worden opgesteld inclusief een exploitatieplan. Tot slot zal de bouw van de Brede School worden voorbereid tot en met het voorlopig ontwerp en zal een voorstel voor de dekking van de kosten voor de realisatie van de Brede School aan de raad worden voorgelegd. In juni 2009 heeft de raad ook besloten om op basis van de MUIP-aanvragen de noodzakelijke middelen beschikbaar te stellen voor de begeleidende sociale paragraaf van het Masterplan Brukske in 2010 en voor de verbetering van de openbare ruimte rond de Bach- en Mozartflat, aansluitend aan het opknappen van deze gebouwen door Wonen Venay. Masterplan Loobeekdal Via het Masterplan Loobeekdal zullen middels een interactief proces met de juiste partijen (o.a. Waterschap. LLTB, Natuurhistorisch genootschap, Staatsbosbeheer, Provincie Limburg) tot op het niveau van de functie (het grondgebruik) keuzes voor de toekomstige inrichting van het deelgebied Loobeekdal gemaakt worden. De gemeente is trekker van het project. Het resultaat is een gedetailleerd kaartbeeld van de toekomstige functies in het gebied. In het eindproduct zijn gezamenlijk door de partijen keuzes gemaakt waar de belangen concreet een plek krijgen. De betrokken partijen hebben, middels een door de stuurgroep in maart 2007 vastgesteld Programma van eisen, verklaard dat gestreefd wordt naar: • robuuste(re) eenheden natuurgebied (w.o. EHS) • duurzaam (economisch) ontwikkelingsperspectief van de bestaande grondgebonden landbouwbedrijven, in het beekdal van de Loobeek • natuurlijk beekherstel van de Loobeek, waarbij rekening gehouden wordt met zowel de belangen van de natuur als van de landbouw, • kwaliteitsslag voor de landschappelijke beleving voor burgers en recreanten. Het Masterplan Loobeekdal is een uitwerking van de medio 2005 vastgestelde visie en uitvoeringsplan voor het stroomgebied van de Loobeek; ‘Samen puzzelen voor de toekomst’. Op dit moment is een eerste functiekaart opgesteld. Hierbij is uitgegaan van de volgende keuzes: • Vrije meandering Loobeek • Natte gebieden onttrekken aan landbouw, inzetten als EVZ • Herbegrenzing EHS • Voorkomen inudatie De Haag • Aanleg groene bergingen De concept functiekaart is in de begeleiding- én stuurgroep besproken. Met name is inzichtelijk gemaakt dat met het inrichtingsplan Loobeekdal aan een aanzienlijk aantal doelen kan worden voldaan en dat de ruimtemobiliteit geregeld kan worden. De ruimtemobiliteit is van belang omdat de meandering van de beek en het realiseren van nieuwe natuur betekent dat gronden aankocht danwel geruild moeten worden met bestaande grondeigenaren in het Loobeekdal. De zogenaamde ruimteregelaar heeft de afgelopen maanden overleg gevoerd met de grondeigenaren om te inventariseren welke mogelijkheden er liggen. Met name door vele onduidelijkheden die er zijn rondom de invoering van het NLP en de discussie rondom de P2 en P3 gronden heeft de belangenorganisatie LLTB er toe doen besluiten de werkzaamheden in het Loobeekdal neer te leggen. Zij hervatten hun werkzaamheden niet voordat zijn vanuit het waterschap en de provincie duidelijkheid hierover hebben. Dit overleg is in januari 2009 geweest, maar heeft niet geresulteerd in verdere deelname. De deur staat echter nog steeds 138
Programmabegroting 2010
opeen kier. In maart 2009 is het plan ambtelijk afgerond. Dit heeft geresulteerd in een financieel gat in de exploitatie. Hierover vindt zowel ambtelijk als bestuurlijk overleg plaats. Waterschap en gemeente, streven ernaar om in oktober 2009 overeenstemming te bereiken met de Provincie over de afronding van de financiën. Daarna kan het inrichtingsplan definitief worden vastgesteld. Bij de provincie Limburg is een verzoek om middelen/capaciteit gehonoreerd. Hierdoor heeft het inrichtingsplan genoeg middelen/capaciteit tot de afronding van het eindproduct. De communicatie rondom het Masterplan Loobeekdal wordt in overleg met de communicatieadviseurs vormgegeven. Herindeling Per 1 januari 2010 zal de uitgebreide gemeente Venray als gevolg van de grenswijziging met Meerlo-Wanssum een feit zijn. De dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum behoren dan tot onze gemeente. In de voorliggende begroting is daar uiteraard rekening mee gehouden. Het is derhalve de eerste begroting van het "nieuwe" Venray. Via de beleidsharmonisatie zijn verreweg de meeste van de diverse beleidsterreinen tussen Venray en Meerlo-Wanssum voor de gehele uitgebreide gemeente uniform gemaakt en geldt dit beleid per 1.1.2010 in de gehele gemeente. Voor zover nog niet gerealiseerd zullen de speerpunten van de voormalige gemeente MeerloWanssum in 2010 verder worden opgepakt. Venray zal, als formeel rechtsopvolger van Meerlo-Wanssum, in 2010 ook de jaarrekening van de oude gemeente Meerlo-Wanssum opstellen. Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum Doel van de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum is om in het benoemde gebied en het bovenstroomse invloedsgebied van de Maas de veiligheid te verbeteren en gelijktijdig ruimte te geven aan het Maaswater bij hoge waterstanden in de Maas. Daarvoor wordt de Oude Maasarm tussen Ooijen en Wanssum gereactiveerd. Gelijktijdig wil men in het gebied de leefbaarheid in de breedste zin van het woord verbeteren. Het gaat dan om natuur en landschap, toerisme, wonen, verkeer en economie. De aanleg van een noordelijke rondweg rond Wanssum en de verdere ontwikkeling van de industriële haven en een aangrenzend nat bedrijventerrein zijn integraal onderdeel geworden van de gebiedsontwikkeling. Economische motor achter de ontwikkelingen in de haven, vormt de groei van de containerterminal, waarvan de ondergronden eigendom zijn van het Rotterdamse havenbedrijf. Inmiddels heeft het Rotterdamse havenbedrijf, met in het achterhoofd de aanleg van de tweede maasvlakte in Rotterdam, interesse getoond om mee te participeren in de verdere ontwikkelingen van de haven in Wanssum. Wanssum zou kunnen gaan functioneren als regionaal overslagcentrum langs de Maas in Noord Limburg, ter ondersteuning van de ontwikkelingen op de tweede Maasvlakte, en als onderdeel van het logistieke knooppunt Noord-Limburg/Venlo. De gebiedsontwikkeling is op de eerste plaats een ontwikkeling die via de provincie aangestuurd wordt. De dagelijkse operationele werkzaamheden vinden plaats door het projectbureau in samenwerking met de lokale partijen zoals gemeenten, Waterschap en Rijkswaterstaat. De besluitvorming vindt plaats in de stuurgroep “gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum” waarin ook wethouders zitting hebben. Inmiddels is er zowel voor de projectontwikkeling Ooijen-Wanssum als binnen Venray een goed draaiende projectorganisatie. Tussen beide organisaties is er een goede samenwerking. De zeven partijen, betrokken bij de gebiedsontwikkeling, hebben voorjaar 2008 hun handtekening gezet onder de intentieverklaring van de gebiedsontwikkeling. In deze intentieverklaring geven partijen aan gezamenlijk te willen komen tot ontwikkeling van het gebied Ooijen-Wanssum. Een belangrijke stap daartoe is het opstellen van een gebiedsplan. Ook zijn afspraken gemaakt over doel, werkwijze en risicoverdeling bij het niet realiseren van de plannen. Najaar 2009 wordt het gebiedsplan aan de onderscheiden besturen van de gebiedspartners voorgelegd. In het gebiedsplan worden de verschillende ruimtelijke opgaven (zie hiervoor) voor het gebied in onderlinge samenhang uitgewerkt, ingrepen en effecten, kosten en (maatschappelijke) baten zijn globaal in beeld gebracht. Het gebiedsplan vormt het kader waarbinnen overeenstemming wordt gezocht tussen de projectpartners, vormt een reactiedocument voor de dialoog met de omgeving en basisdocument voor benadering van de (private) markt. De communicatie over de gebiedsontwikkeling verloopt via het projectbureau van de gebiedsontwikkeling. Waar zinvol en noodzakelijk participeren beide gemeenten in de communicatie. Zo zijn eind november 2008 alle betrokken dorpsraden geïnformeerd. Bewoners die individueel betrokken zijn bij de ontwikkelingen in het gebied worden persoonlijk benaderd. Hetzelfde geldt voor direct betrokken bedrijven.
139
Programmabegroting 2010
In oktober 2009 wordt over het gebiedsplan een informatie en (informele) inspraakbijeenkomst gehouden. Aansluitend daaraan wordt het gebiedsplan ter vaststelling aan de raad van Venray én Meerlo-Wanssum voorgelegd. Financieel In een eerder stadium is vanuit de ontwikkeling van bedrijventerrein “De Blakt” al een bedrag van € 500.000 ter beschikking gesteld voor realisatie van het project. De verwachting is dat in 2009 alle voorkomende voorbereidende werkzaamheden binnen dit budget kunnen worden uitgevoerd, om het plan verder te ontwikkelen. Ook is in dit bedrag een reservering opgenomen van € 225.000 indien de gebiedsontwikkeling, na het opstellen van het gebiedsplan, geen doorgang zou vinden. Vanuit Meerlo-Wanssum is daartoe een bedrag van € 150.000 gereserveerd. Deze reservering wordt in het kader van de grenscorrectie per 1 januari 2010 volledig overgeheveld naar Venray. Venray heeft van de door de Provincie toegezegde herindelingsgelden € 2 mln. beschikbaar gesteld voor het Nieuwe Wanssum. Nu deze herindelingsgelden worden bestemd voor de Floriade wil Venray de toezegging toch gestand doen, echter dient naar alternatieve dekking voor de toegezegde € 2 mln. worden gezocht. Provinciale staten van Limburg hebben ten behoeve van de verbetering van de weginfrastructuur (rondweg N270) € 3,5 miljoen toegezegd (Fonds Majeure projecten). Daarnaast is recent door de Provinciale Staten een bedrag van € 10 miljoen gereserveerd vanuit het Investeringsfonds ILG ten behoeve van de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum, onder de voorwaarde dat vanuit de regio eenzelfde bedrag komt. In overleg met de provincie en de gemeente Horst aan de Maas wordt een voorstel voorbereid hoe de inzet vanuit de regio gestand kan worden gedaan.
Instandhouding Haven Wanssum Doel van het project is duurzame instandhouding van de haven van Wanssum en doorontwikkeling tot een overslagcentrum (water-weg) van bovenregionale betekenis. Dit project hangt nauw samen met de Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum (zie hiervoor). Instandhouding van de haven van Wanssum c.a. is evenals de gebiedsontwikkeling OoienWanssum door de raad van Meerlo-Wanssum benoemd tot majeur speerpunt in het kader van de herindelingdiscussie. Venray heeft aangegeven de verdere ontwikkeling en realisering van deze speerpunten na de grenscorrectie per 1 januari 2010 te borgen en zorg te dragen voor verdere ontwikkeling en realisatie van de plannen. De haven van Wanssum speelt een belangrijke rol bij de distributie van grondstoffen en producten voor bedrijven uit de regio, o.a. op het bedrijventerreinen in Venray. Het belang van de binnenvaart en daarmee de binnenhavens als logistieke knooppunten zal de komende jaren verder toenemen en daarmee de behoefte aan “nat” bedrijventerrein en overslagfaciliteiten. Immers het vervoer over water is een goed alternatief voor goederenvervoer over de weg. In Wanssum kan daaraan invulling worden gegeven. Dit betekent ook een versterking van de regionale economische structuur en de logistieke bedrijvigheid in Venray. Momenteel kampt de haven met knelpunten in de bereikbaarheid, zowel over de weg als via water. Maar ook de beschikbaarheid van overslagmogelijkheden (loskades, kranen) laat te wensen over en er is sprake van capaciteitstekorten in de overslag van containers. De gemeenten MeerloWanssum en Venray hebben in samenwerking met o.a. de provincie Limburg een samenhangend pakket aan maatregelen ontwikkeld om de haven van Wanssum en het omliggend bedrijventerrein door te ontwikkelen tot een (boven)regionaal overslagcentrum als onderdeel van het logistieke knooppunt Venlo en om bestaande knelpunten op te lossen. • • • • • •
Uitdiepen haven en aanpassing Havenmond Versterking kade muren bestaande bedrijfshaven en deels omvormen tot rechte kades Uitbreiding bedrijfshaven Realisering ontsluiting haven en bedrijventerrein Uitbreiding en herverkaveling “nat” bedrijfsterrein Aanleg Rondweg Wanssum
Door de haven te verdiepen en de havenmond aan te passen, kunnen schepen met een diepgang tot 3,50 mtr. (klasse Vb) ook de haven van Wanssum aandoen analoog aan de Maas na uitvoering van de modernisering van de vaarroute Maas en wordt aanslibbing vanuit de Maas verminderd. Dit deelproject wordt door Meerlo-Wanssum en Venray uitgevoerd en leidt tot verbetering van de toegankelijkheid van de haven.
140
Programmabegroting 2010
De deelprojecten 2 tot en met 6 hangen nauw met elkaar samen en maken integraal onderdeel uit van de totale gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum. Venray en Meerlo Wanssum hebben op zich genomen om de ontwikkeling en realisering van deelprojecten 2 t/m 5 verder vorm te geven. De exploitatie wordt geïntegreerd in de exploitatie van de gebiedsontwikkeling. Met uitbreiding van de insteekhaven en versterking en omvorming van de huidige oevers wordt beoogd overslag faciliteiten te uit te breiden en te verbeteren. Uitbreiding van de insteekhaven betekent dat de huidige ontsluitingsweg, de Geijsterseweg, verlegd moet worden. In samenhang met een directe aansluiting van het bedrijventerrein op de nieuwe provinciale (rond)weg kan rondom de nieuwe bedrijfshaven een efficiëntere verkaveling van de (watergebonden) bedrijven plaatsvinden. Dit biedt tevens kansen voor de uitbreidingsbehoefte van gevestigde bedrijven en voor nieuwvestiging van havengebonden bedrijven. Een rondweg rond Wanssum is van cruciaal belang voor het maatschappelijk draagvalk van de plannen en voor een goede aansluiting op provinciaal en rijkswegennet. Een belangrijke stap om deze maatregelen mogelijk te maken is het verleggen van de Geijsterseweg. Daardoor wordt de weg vrijgemaakt voor het uitvoeren van andere maatregelen zoals het doortrekken van de haven, de aanleg van de rondweg en herstructurering van het bedrijventerrein. Financieel De afgelopen jaren zijn door Meerlo-Wanssum forse investeringen gedaan om de haven op diepte te houden en om de oevers duurzaam te beschermen. Er is momenteel nog sprake van enig achterstallig onderhoud. Echter daaraan wordt nu gewerkt en binnen de reserves van MeerloWanssum zijn daarvoor voldoende financiële middelen beschikbaar om dit weg te werken. Uitvoering van het beschreven maatregelenpakket vergt forse investeringen. Gepoogd wordt om op basis van cofinanciering in aanmerking te komen voor Europese, rijks en provinciale middelen. Door het rijk is een subsidieregeling in het leven geroepen om de knelpunten in de binnenvaart en in de bereikbaarheid van binnenhavens en overslagfaciliteiten te verbeteren, de zogenaamde quick-wins regeling. Voor het op diepte brengen van de haven en het aanpassen van de havenmond is inmiddels een bijdrage uit de quick-wins regeling toegekend. Dit vergt in totaal een investering van € 1,6 miljoen. Het rijk draagt uit de quick wins 50% bij en de provincie Limburg circa 17% als cofinanciering. Meerlo-Wanssum heeft in de begroting een reservering van € 560.000 opgenomen Voor de ontsluiting van de haven en bedrijventerrein is eveneens een bijdrage gevraagd uit de quick-wins regeling (2e tranche), alsmede een bijdrage uit europese fondsen (EFRO), in totaal € 1,7 miljoen. Als cofinanciering levert Venray een bijdrage van € 300.000. Dit bedrag is vrijgevallen na herverdeling van de ISV-gelden, waarbij uit de exploitatie van het Kennedyplein een bedrag van € 380.000 is vrijgevallen. Meerlo-Wanssum heeft binnen de bestemmingsvoorzieningen voor de haven € 200.000 vrijgemaakt. Deze reservering wordt in het kader van de grenscorrectie per 1 januari 2010 volledig overgeheveld naar Venray. Zowel de raad van Meerlo-Wanssum als Venray dienen (najaar 2009) nog met deze cofinanciering in te stemmen. Binnen Meerlo-Wanssum bestaan een tweetal bestemmingsreserves voor ontwikkeling, onderhoud en instandhoud van de haven. De stand van de reserve op 31 december 2010 wordt volledig overgeheveld naar Venray. Voor het toekomstig beheer en onderhoud van de havens in Wanssum (industriehaven, jachthaven, zandvang) wordt parallel aan het ontwikkelen en uitvoeren van de beschreven maatregelen een meerjaren onderhouds- en investeringsplan opgesteld.
Sportpark Noord Het Sportpark Noord is een van de speerpunten met voor Meerlo-Wanssum een hoge prioriteit. Op dit moment is er nog geen sprake van een project. In opdracht van de gemeenteraad van MeerloWanssum (besluit d.d. 6 juli 2009) vindt er op dit moment een nader onderzoek plaats naar de haalbaarheid van het Sportpark Noord op de locatie de Helling. Pas op het moment dat er definitief sprake is van een locatiekeuze, kan een projectstructuur opgezet worden. Dit ook conform de afspraken die gemaakt zijn in het kader van de borging van de speerpunten.
141
Programmabegroting 2010
142
Programmabegroting 2010
3. Financieel meerjarenperspectief Inleiding De Voorjaarsnota 2009 is op 30 juni 2009 door uw raad als richtinggevend kader vastgesteld. Met name als gevolg van de economische recessie konden we in het financieel meerjarenperspectief geen sluitend beeld laten ziet. In de periode die volgde op de Voorjaarsnota hebben wij een traject opgestart om in eerste instantie te komen tot een sluitende begroting voor 2010. Voor de jaren daarna is een proces opgestart dat uiteindelijk weer moet leiden tot een sluitende meerjarenbegroting. De Voorjaarsnota 2009 heeft als uitgangspunt gediend voor de nieuwe Programmabegroting 2010. In de voorliggende begroting zijn we uiteraard uitgegaan van de laatste stand van zaken. De budgetten zijn opnieuw beoordeeld. Daar waar nodig heeft op basis van een gefundeerde motivering een bijstelling plaatsgevonden. De structurele B&W besluiten, tot en met de collegevergadering van 21 juli, zijn opgenomen. Ook de stand van zaken rond de investeringen is bepaald en verwerkt. De laatste, niet onbelangrijke, aanvulling betreft het verwerken van de budgetten die nodig zijn voor de drie nieuwe dorpen van gemeente Venray: Wanssum, Geijsteren en Blitterswijck. Als uitgangspunt voor deze budgetten is de gesplitste begroting 2009 van de gemeente Meerlo-Wanssum genomen. Deze budgetten zijn beoordeeld door de budgethouders en aangepast aan het beleid van Venray. Dit heeft ertoe geleid dat budgetten zijn aangepast of zelfs vervallen. Na verwerking van alle uitgangspunten en ontwikkelingen is het begrotingssaldo voor 2010 € 260.789 voordelig. In dit hoofdstuk vindt u een nadere toelichting op de financiële achtergronden.
Kaderstelling vanuit de Voorjaarsnota 2009 In deze paragraaf wordt uiteengezet op welke wijze de Voorjaarsnota 2009 zijn vertaling heeft gekregen in de voorliggende Programmabegroting 2010. In volgorde van de hoofdstukken uit de Voorjaarsnota 2009 worden de kaders nogmaals tegen het licht gehouden.
Kaders Voorjaarsnota 2009 (Hoofdstukken 3, 5 en 6 Voorjaarsnota 2009) Loon- en prijsstijgingen De begroting en de meerjarenraming moeten structureel in evenwicht zijn. Dat is primair de verantwoordelijkheid van de gemeenten en staat ook centraal bij het toezicht door de Provincie. Om dat te kunnen bepalen zal onder meer vast moeten staan dat aan de baten- en lastenkant uit gegaan is van eenzelfde loon- en prijsindex. Uiteraard is deze systematiek ook in onze begroting het uitgangspunt. Voor de jaren 2010 en 2011 hebben wij echter in het kader van de recessie conform de voorjaarsnota 2009 een bezuiniging doorgevoerd door de lasten niet te verhogen met een prijs- of loonindex, tenzij aantoonbaar gemaakt kan worden dat indexering onontkoombaar is. Daarnaast zijn conform de voorjaarsnota 2009 eerst de budgetten 2009 (deze vormen de basis voor de budgetten 2010) ontdaan van de hierin opgenomen inflatie van 3% en loon 4,75%. Daarna zijn deze budgetten verhoogd met de door het CPB in juni 2009 bekend gemaakte inflatie- en looncijfers respectievelijk 1,75% en 2,25%. Voor de batenkant van de begroting zijn wij uitgegaan van de percentages zoals die in juni 2009 door het CPB zijn bekend gemaakt.. In het onderstaande overzicht worden de loon- en prijsindexen voor de komende jaren gepresenteerd. Jaar 2010 2011 2012 2013
Lasten Loonindex Prijsindex 0% 0% 0% 0% 1,50 % 1,50% 1,50 % 1,50%
Baten Loonindex Prijsindex 1,75 % 2,25% 1,75 % 2,25 % 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 %
Renteomslag-percentage In de Voorjaarsnota 2009 is aangegeven dat de gemiddelde rente, van de tot op heden afgesloten vaste geldleningen op circa 4,8% ligt. Dit gemiddelde percentage is een belangrijke factor voor de bepaling van het renteomslag-percentage. Binnen onze gemeente is het uitgangspunt dat alle
143
Programmabegroting 2010
lopende en nieuwe investeringen jaarlijks worden belast met dit renteomslag-percentage. Dit met uitzondering van investeringen met een vooraf bepaald rentepercentage. Bij het opstellen van de Voorjaarsnota 2009 bewoog het rentepercentage op de kapitaalmarkt (25 jaar rentevast) zich rond de 5,25%. Inmiddels is dit percentage gedaald naar 4,85% omdat de beleggers thans meer de aandelenmarkt verkiezen boven de obligatiemarkt. De verwachting is echter dat het economische herstel geleidelijk zal doorzetten en daardoor de inflatieverwachtingen zullen toenemen. De verwachting is dat de kapitaalmarktrente in de komende 12 maanden beperkt (verder) zal gaan oplopen. De rente op de geldmarkt is historisch laag. Uitgaande van de informatie die hierover in de Voorjaarsnota 2009 is opgenomen daalde de 3-maandsrente medio augustus 2009 met bijna 50% naar 0,843%. Hiermede rekening houdend en uitgaande van de verwachte stijging van de korte rente in 2010 kunnen we in de begroting 2010 uitgaan van 1,47% (3% VJN 2009) voor kortlopende financieringen. Binnen de kasgeldlimiet financieren wij zoveel mogelijk in rekeningcourant, uiteraard afhankelijk van de rentestand. Indien de financieringsbehoefte groter is dan de kasgeldlimiet zal een langlopende geldlening moeten worden afgesloten. De Provincie Limburg geeft in haar brief van 21 april 2009 een aantal “actuele punten aan bij het samenstellen van de begroting 2010” w.o. het percentage voor de rente van het financieringstekort 2010. Daarnaast vermeldt de provincie dat, gezien de snelle en grote renteschommelingen, het nauwelijks zin heeft een advies over te hanteren rentepercentages in de begroting 2010 te geven. De provincie adviseert wel om de ruimte onder de kasgeldlimiet zoveel mogelijk te benutten zolang de korte rente laag blijft. Dit advies strookt met onze wijze van financieren. Op basis van het vorenstaande wordt voorgesteld om voor de komende jaren een renteomslagpercentage van 5,0 % te handhaven.
Rentetoevoeging aan bestemmingsreserves Ons uitgangspunt is dat over de Bestemmingsreserves, waarbij in de onderliggende onderbouwing geen rekening is gehouden met een indexatie, rente wordt toegevoegd. Voorgesteld wordt om in afwijking van dit beleid voor de jaren 2010 en 2011 geen rente toe te voegen. Dit in het kader van de recessie waarbij de lastenkant van de begroting overeenkomstig ook niet verhoogd is met een prijs- loonindex, tenzij aantoonbaar gemaakt kan worden dat de indexering onontkoombaar is (zie het onderdeel loon- en prijsstijgingen). Dit betekent dat aan de bestemmingsreserves geen rente is toegevoegd met uitzondering van de reserves ingesteld ter dekking van de kapitaallasten van gerealiseerde investeringen. Aan deze reserves is rente toegevoegd die gelijk is aan de rentecomponent. Dit omdat anders de bestemmingsreserve niet van voldoende omvang is om de rentelasten te dekken gedurende de afschrijvingsperiode. Dit is overeenkomstig ons beleid. Doordat geen rente meer toegevoegd wordt, wordt de berekende rente (bespaarde rente) volledig ten gunste van de exploitatie gebracht. Post onvoorziene uitgaven Ons uitgangspunt volgens de kadernota Post onvoorziene uitgaven is dat de omvang van de post onvoorziene uitgaven gelijk is aan 0,6% van het genormeerd uitgaven niveau. Concreet komt dit, voor het jaar 2010, neer op een totaal bedrag van € 244.658. De kadernota geeft vervolgens aan dat de helft van dit bedrag als incidenteel budget wordt geraamd en de andere helft als structureel budget. In de programmabegroting 2009 -2012 is er voor gekozen, in het kader van een sluitende begroting, om de post “onvoorzien structureel” te halveren. In de nu voorliggende Programmabegroting 2010-2013 is dit uitgangspunt ook gevolgd. Dit betekent dat voor 2010 de post onvoorziene uitgaven incidenteel € 122.329 bedraagt en de structurele post € 61.164.
Taakstellingen In de programmabegroting 2010 zijn de volgende taakstellingen opgenomen 2010
2011
2012
2013
Reservering personeelslasten en baten
-464.743
-355.662
-360.998
-366.412
Uren projecten
-241.151
-246.711
-249.667
-251.972
Inkoop
-172.615
-168.646
-155.615
-172.898
-878.509
-771.019
-766.280
-791.282
Totaal taakstellingen
144
Programmabegroting 2010
Reservering personeelslasten en baten In de exploitatie zijn de jaarwedden voor functies buiten het basiscapaciteitsplan van 7,05 fte’s geraamd. Dit betreft een bedrag van € 464.743. Tevens is ter grootte van dit bedrag een taakstelling opgenomen. In de loop van 2009 en 2010 wordt middels separate voorstellen aangegeven hoe deze jaarwedden gedekt worden. Uren projecten Op dit budget staan projectleidersuren voor grondbedrijfprojecten geraamd. Bij het opstellen van deze programmabegroting zijn de concrete projecten nog niet benoemd. In de loop van 2010 worden deze uren toegekend aan dan lopende projecten. Omdat de dekking van de kosten binnen de projecten gevonden moet worden, is voor dit bedrag een taakstelling opgenomen. Voor 2010 gaat het om een bedrag van € 241.151 Inkoop Zoals aangegeven in de nota “Participatie in Regionaal Inkoopbureau Noord en Midden Limburg” is de gemeente Venray van mening dat we een besparing op onze inkoop kunnen realiseren van 3%. Een deel van deze besparing leidt direct tot een verlaging van exploitatielasten. Een deel van de besparingen heeft betrekking op investeringen en budgetneutrale producten. Het effect voor de exploitatie komt in het eerste geval tot uitdrukking via een verlaging van de kapitaallasten en wordt dus over meerdere jaren verdeeld. Bij budgetneutrale producten wordt het voordeel doorberekend in (kostendekkende) tarieven, of verrekend met een reserve. Om de verwachte besparingen een plek te geven in de programmabegroting, is een structurele taakstelling opgenomen. Vanaf 2010 betrof dit een bedrag van jaarlijks € 200.000. Zodra zich aanbestedingsvoordelen dan wel -nadelen voordoen, brengen we deze ten gunste dan wel ten laste van de taakstelling. In 2009 zijn al enkele structurele voordelen afgeboekt van de taakstelling. Ten tijde van het opstellen van deze begroting bedraagt de nog te realiseren taakstelling voor 2010 €172.615. Via de P&C cyclus wordt u tussentijds op de hoogte gehouden van de resultaten. Belastingen- OZB tarieven Ons uitgangspunt is dat de OZB-inkomsten jaarlijks maximaal stijgen met het inflatiepercentage. Het prijsinflatiepercentage dat we in de programmabegroting 2010 hanteren, betreft voor 2010 en 2011 2,25% en voor de jaren daarna jaarlijks 1,5%. Voorgesteld wordt om bovengenoemde percentages te hanteren voor de OZB-opbrengsten in 2010 en verdere jaren. De onroerende-zaakbelasting (OZB) wordt met ingang van 1 januari 2009 berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De nieuwe berekeningswijze laat nu duidelijk zien dat de OZB slechts een klein percentage van de WOZ–waarde betreft. Deze wijziging in de berekeningssystematiek heeft geen financiële gevolgen voor de burger en de gemeentebegroting.
Algemene Uitkering uit het gemeentefonds (hoofdstuk 5 voorjaarsnota 2009) Algemeen De Algemene Uitkering is onze grootste inkomstenbron. Jaarlijks ontvangt elke gemeente volgens een bepaalde verdeelsleutel een uitkering uit het gemeentefonds. Het verdeelstelsel is opgenomen in de Financiële verhoudingswet. De omvang van de algemene uitkering is voor de gemeenten een gegeven waar ze nauwelijks invloed op hebben. Elke gemeente is in principe vrij in het besteden van de algemene uitkering. De groei van het gemeentefonds is (normaal) gesproken gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven (netto gecorrigeerde rijksuitgaven). Als het Rijk meer uitgeeft, dan profiteert ook het gemeentefonds hiervan en andersom (samen trap op en trap af). Bestuurssakkoord Rijk-VNG 17 april 2009 Op 17 april 2009 zijn door BZK, VNG, IPO en UvW afspraken gemaakt om de economische crisis te bestrijden (financieel akkoord Rijk en VNG). Dit akkoord heeft tot gevolg dat de normeringsystematiek (samen de trap op, samen de trap af) vanaf 2009 tot en met 2011 buiten werking is gesteld. Dat principe is onder de huidige economische omstandigheden namelijk onhoudbaar en daarom voor de jaren 2009 – 2011 tijdelijk buiten werking gesteld. De redenen hiervoor zijn: • De jaren 2009, 2010 en 2011 (maar ook de jaren daarna) zullen “meer dan ooit met grote onzekerheden zijn omgeven”. Dit maakt van de resterende kabinetsperiode een uitermate onzeker tijdsbestek, hetgeen zeer onvoorspelbare accressen tot gevolg zou hebben; 145
Programmabegroting 2010
•
In het aanvullend beleidsakkoord zijn een aantal incidentele afwijkingen opgenomen die een zeer ongebruikelijke doorwerking zouden hebben indien de normeringsystematiek zou worden toegepast.
Het verlaten van het principe van de normeringsystematiek heeft tot gevolg dat de uitkeringen uit het gemeentefonds niet meestijgen met de hogere uitgaven van het rijk ter bestrijding van de economische crisis. In plaats van de normeringsystematiek zijn met de gemeenten voor de jaren 2009 – 2011 een reeks van nominale uitkeringen voor het gemeentefonds overeengekomen. Hierdoor weten de gemeenten voor de komende jaren precies wat ze kunnen verwachten. Voor de jaren na 2011 is afgesproken dat in principe de normeringsystematiek weer wordt ingevoerd, tenzij uit gedegen evaluatie blijkt dat betrokken partijen daar anders over denken. Op de algemene ledenvergadering van de VNG is besloten (motie Haarlemmermeer) dat de VNG in overleg zal treden met het Rijk om aanvullende afspraken te maken over de periode na 2011. Het rijk heeft voor 2012 en verder namelijk de reële groeicijfers op nul gezet waardoor een sterk negatief beeld ontstaat. Ten tijde van het samenstellen van deze programmabegroting 2010 is nog niets bekend over aanvullende afspraken met het Rijk over de periode vanaf 2012. De gevolgen van het bestuursakkoord zijn verwerkt in de meicirculaire 2009. Via een separate nota bent u op de hoogte gesteld van de financiële ontwikkelingen. De structurele financiële gevolgen van de meicirculaire zijn verwerkt in de Programmabegroting 2010 en het meerjarenperspectief 2011-2013. Een nadere toelichting is opgenomen in bijlage 2.9. Voor het verloop van de algemene uitkering is ook de samenvoeging van de drie nieuwe dorpen Wanssum, Geijsteren en Blitterswijck met Venray van belang. Door de opname van de kengetallen van deze dorpen neemt de omvang van de algemene uitkering vanaf 2010 toe. Herindelingsbijdrage Bij een herindeling ontvangt de nieuw gevormde gemeente een herindelingsbijdrage uit het gemeentefonds. Deze bijdrage is bestemd als bijdrage in de kosten van de herindeling. Bij een herindeling nemen de bestuurskosten af maar is er wel sprake van frictiekosten: het overgaan van de ene naar de andere organisatie kost enige tijd. Het verwachte efficiencyvoordeel kan niet direct worden gerealiseerd. Door de samenvoeging van Venray met Wanssum, Geijsteren en Blitterswijck heeft Venray recht op een herindelingsbijdrage. Op basis van de nu bekende gegevens betekent dit voor de gemeente Venray dat de herindelingsbijdrage in totaal € 3.776.794 zal bedragen. Deze bijdrage wordt uitgekeerd in 4 jaarlijkse termijnen: 40% van het bedrag in 2010 ( € 1.510.717) en 20% van het bedrag in elk van de drie daarop volgende uitkeringsjaren (€ 755.359). Vooruitlopend op de samenvoeging met Wanssum, Geijsteren en Blitterswijk zijn kosten gemaakt die ten laste van de algemene reserve zijn gebracht. De geraamde herindelingsbijdragen worden dan ook ten gunste van de algemene reserve begroot. Actualisatie investeringen en renteomslag en bestemming rekeningsaldo jaarrekening 2008 (hoofdstukken 7 en 8 Voorjaarsnota 2009) In de Voorjaarsnota is het meerjarig voordeel gepresenteerd van de nieuwe doorrekening van de investeringen en de aanpassing van de renteomslag. Dit voordelige effect is, conform de Voorjaarsnota 2009, verwerkt in de Programmabegroting 2010. Middels vaststelling van de Voorjaarsnota heeft uw raad besloten om het resultaat 2008, zijnde € 353.121 voor de helft toe te voegen aan de reserve herhuisvesting gemeentehuis en voor de andere helft toe te voegen aan de algemene reserve. In deze programmabegroting is dit besluit als zodanig verwerkt.
Verkoopproces Essent aan RWE in relatie met de begroting 2010 en volgende jaren (hoofdstuk 5 voorjaarsnota 2009) Ten tijde van het opstellen van de begroting 2010 was de ‘closing’ van de verkoop van Essent aan RWE nog niet gerealiseerd. Vooralsnog is de verkoop van de aandelen die Essent aanhoudt in EPZ N.V. buiten het verkoopcontract met RWE gehouden. Dit betekent dat de totale verkoopwaarde met ongeveer € 950 miljoen is gedaald, waardoor Venray rond € 2,4 miljoen minder aan contanten zal ontvangen. In de plaats hiervan zal door RWE rente over laatstgenoemd bedrag worden vergoed en door EPZ N.V. zal dividend worden uitgekeerd. Volgens Essent is de verwachting dat de aandelenverkoop (exclusief EPZ) alsnog in het 3e kwartaal 2009 zal plaatsvinden. Dit betekent dat de gemeente Venray dan kan rekenen op een bedrag in 146
Programmabegroting 2010
contanten van € 44,15 per aandeel oftewel € 16.372.807 (inclusief ons deel van Meerlo-Wanssum). Dit bedrag zal op een zodanige manier moeten worden belegd dat de opbrengst hiervan de structureel begrote inkomsten van Essent minimaal volledig zullen compenseren. Onderstaand overzicht geeft inzicht op welke wijze de ‘nieuwe’ inkomsten in de begroting 2010 zijn opgenomen: Structureel begrote inkomsten aandelen nutsbedrijven Verwacht extra voordeel volgens Voorjaarsnota 2009 In begroting 2010 opgenomen: Verwacht dividend aandelen Enexis Verwacht dividend aandelen Essent Milieu Rente ‘bruglening’ Enexis Rente garanties algemene en fiscale onzekerheden Te verwachten inkomsten uit overige beleggingen
€ 982.739 € 130.000 € 1.112.739 € 118.670 € 69.000 € 207.371 € 37.938 € €
432.979 679.760
Rekening houdend met de geschatte rente-opbrengst en het dividend, beide ten behoeve van EPZ, ad in totaal rond € 200.000 betekent dit dat uit de te verwachten inkomsten uit overige beleggingen minimaal 2,93% moet worden behaald om de geraamde inkomsten volledig te compenseren. Hiertoe zijn offertes van banken en beleggingsinstellingen ontvangen waarbij een netto-rendement van maximaal 4,78% haalbaar zou kunnen zijn. Ook heeft de provincie Limburg de mogelijkheid geboden om gezamenlijk met de provincie deel te nemen in een collectieve belegging die een netto-rendement zal opleveren van 4,5%. Anderzijds kunnen de ontvangen contanten ook worden ingezet voor de financiering van investeringen in 2010 en 2011; dit zou echter betekenen dat de gelden hiervoor beschikbaar moeten blijven waardoor in deze jaren mogelijk een lager rendement, dan de vereiste 2,93%, zal worden behaald. Omdat nog geen besluitvorming over de wijze van aanwending heeft plaatsgevonden is in de begroting 2010 uitgegaan van de minimaal te behalen inkomsten uit overige beleggingen. Op het moment dat deze begroting in uw raad wordt behandeld is er duidelijkheid of we de Essentgelden hebben ontvangen en zo ja op welke wijze we deze gelden gaan gebruiken om er maximaal rendement uit te halen. Bij de verkoop van Essent aan RWE zijn garanties achtergehouden welke dienen voor het opvangen van claims voor algemene onzekerheden (looptijd 18 maanden) en fiscale onzekerheden (looptijd 6 jaar). Over het niet aangesproken deel van de garanties ontvangt de gemeente een rentevergoeding van 3,5%. Vanwege het feit dat deze garanties een onzekere factor vormen zijn de rente-inkomsten voor de helft in de begroting 2010 opgenomen.
MUIP 2010-2014 (hoofdstuk 9 voorjaarsnota 2009) In de voorliggende Programmabegroting 2010 is de eerste jaarschijf van het MUIP 2010-2014, het Investeringsprogramma 2010 (IP 2010), functioneel opgenomen. Hierbij is rekening gehouden met: de nieuwe uurtarieven voor 2010; de definitieve basiscapaciteit; de aangepaste loon- en prijsindex. In de programmabegroting is per programma een overzicht opgenomen van de exploitatie- en investeringslasten. In paragraaf J Investeringen en Projecten is een nadere toelichting opgenomen. Via de vaststelling van de Programmabegroting 2010 geeft u ons impliciet opdracht tot realisatie van de bij de programma’s opgenomen investeringen en exploitatiebudgetten uit het IP 2010. De overige voornemens uit het MUIP 2010-2014, betrekking hebbende op de jaarschijven 2011 tot en met 2014, zijn via een stelpost op programma 6 Algemene zaken, product algemene baten en lasten, in de meerjarenbegroting verwerkt. Areaalaccres Personeel In de Voorjaarsnota 2009 is opgenomen dat er voor 2010 géén areaalaccress personeel wordt toegekend. Uitgangspunt was primair dat personele knelpunten opgelost moeten worden met de beschikbare middelen die er zijn uit de begroting van Venray en het deel dat overkomt uit de begroting van Meerlo-Wanssum. Het nieuwe basiscapaciteitsplan 2010, zoals opgenomen in deze Programmabegroting voldoet aan deze uitgangspunten.
147
Programmabegroting 2010
Een aantal functies is in het nieuwe basiscapaciteitsplan meegenomen voor een periode van 3 jaar, tot en met 2012. Deze periode wordt door de organisatie benut voor het opzetten van een systematiek om een kritische toets te kunnen uitvoeren naar de noodzakelijke omvang van de organisatie. Opdrachten van raad/college en daaruit voortvloeiende taken leiden vanaf 2013, op basis van objectieve criteria, tot een genormeerd en transparant formatiebestand. Dit kan er in de toekomst toe leiden dat afdelingen, op basis van wijzigingen in de opdrachten en doorrekening in de taken, formatie moeten inleveren of extra formatie toegewezen krijgen.
Overige financiële ontwikkelingen In het voorgaande is ingegaan op de wijze waarop de Voorjaarsnota 2009 vertaald is in de Programmabegroting 2010. Sinds de vaststelling van de Voorjaarsnota 2009 heeft zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan die van invloed zijn op het financieel meerjarenperspectief. Achtereenvolgens komen de volgende onderwerpen aan de orde: raadsbesluiten, genomen ná vaststelling van de Voorjaarsnota 2009 en verwerkt in de programmabegroting 2010; B&W besluiten, genomen ná vaststelling van de Voorjaarsnota 2009 en verwerkt in de programmabegroting 2010; B&W besluiten, genomen ná 21 juli 2009 en niet verwerkt in de programmabegroting 2010; Raads- én B&W-besluiten, genomen ná vaststelling Voorjaarsnota 2009 en verwerkt in de programmabegroting 2010 De financiële gevolgen welke voortvloeien uit de eerste bestuursrapportage 2009, vastgesteld op 30 juni 2009, zijn verwerkt in de programmabegroting 2010. Raadsbesluiten In de raadsvergadering van 12 mei 2009 is het volgende besluit genomen: Financiële gevolgen tussentijdse evaluatie GRP. In de raadsvergadering van 30 juni 2009 zijn de volgende besluiten genomen: Kosten van de uitvoering van het speelruimteplan 2009 en 2010 worden gedekt uit de reserve WMO. Oorspronkelijk zouden de kosten uit de algemene middelen betaald worden. Kosten van leerlingenvervoer zijn bijgesteld op basis van nieuwe prognoses. Naar aanleiding van het onderzoek naar de bouwleges zijn de bouwleges kostendekkend begroot. Bovenstaande raadsbesluiten zijn verwerkt in de programmabegroting 2010 Collegebesluiten Naast de raadsbesluiten zijn ook de structurele financiële gevolgen voortvloeiende uit collegebesluiten (tot en met de collegevergadering van 21 juli) in de programmabegroting 2010 verwerkt. In bijlage 5 staat per collegebesluit een korte toelichting opgenomen. Op deze wijze willen wij u actief informeren. Deze werkwijze leidt ertoe dat de structurele gevolgen direct verwerkt zijn in het meerjarenperspectief 2010-2013 behorende bij deze begroting. De financiële gevolgen voor 2009 worden via de 2e bestuursrapportage 2009 verwerkt. In onderstaand overzicht zijn de financiële gevolgen van de genomen raads- en collegebesluiten opgenomen.
148
Programmabegroting 2010
Omschrijving
2010
B&W 31-3-09 MOP carillons B&W 2009 Personele aangelegenheid Raad 12-05-09 Actualisatie GRP B&W 19-05-09 Personele aangelegenheden B&W 2-06-09 Personele aangelegenheden B&W 2-06-09 Combinatiefuncties B&W 2-06-09 Formaliseren WSW-raad B&W 2-06-09 beheer kunstencentrum Jerusalem B&W 16-06-09 Bijdrage exploitatie- en bestuurskosten werkvoorzieningschap NLW Raad 30-06-09 Verdeelbesluit ISV-2 Raad 30-06-09 Uitvoering speelruimteplan Raad 30-06-09 Leerlingenvervoer Raad 30-06-09 Rapportage onderzoek bouwleges B&W 21-07-09 meicirculaire 2009
-6.881 -38.039 50.295 -55.014 -25.562
Totaal verwerkt in de begroting 2010
2011
2012
2013
-6.984 -17.620 67.699 -56.677
-7.088 -17.885 66.550 -57.527
-5.000 38.639
-6.881 -17.390 53.004 -55.839 -20.597 -21.646 -5.000 38.159
-37.055 -5.075 38.730
-5.151 39.311
-23.218 33.752 19.586 -36.943 560.820 -532.542
-23.218 32.994 18.923 -29.620 575.745 -1.174.916
-23.566 32.237 18.260 -30.064 578.659 -2.098.941
-23.920 31.479 17.597 -30.515 578.211 -2.678.248
-20.107
-636.282
-1.540.397
-2.087.186
B&W besluiten, genomen en niet verwerkt in de programmabegroting 2010 Inmiddels (stand per 15 september 2009) zijn er ook een aantal B&W besluiten genomen met gevolgen voor de post onvoorzien die nog niet verwerkt zijn in deze programmabegroting 2010. Omschrijving
2010
B&W 23-6-09 Grexwet project B&W 14-07-09 Garantstelling special olympics B&W 18-8-09 Evaluatie en Aanpassing verordening geurhinder en veehouderij gemeente Venray (Raad 29-9-09) Totaal verwerkt in de begroting 2010
2011
2012
2013
-7.181 -39.366 -7.500
-7.500
-7.613
-7.727
-54.047
-7.500
-7.613
-7.727
Begrotingsresultaat 2010-2013 Na de financiële vertaling van het reguliere beleid en van bovenstaande speerpunten ziet het financiële meerjarenperspectief er als volgt uit: Meerjarenperspectief Resultaat begroting 2010 inclusief inzet bespaarde rente (-/- = nadeel)
2010
2011
2012
2013
260.789
- 685.008
- 1.819.209
- 2.138.600
Bovenstaand overzicht toont het nieuwe meerjarenperspectief, inclusief aanvullende B&W besluiten die verwerkt zijn in de begroting. De posten onvoorzien structureel (€ 61.164) én incidenteel (€ 122.329) zijn daarbij volledig intact. Dit betekent dat in 2010 nog een bedrag van € 183.493 “vrij te besteden” is. Dit bedrag loopt op naar € 365.676 in 2012. Door de B&W besluiten die nog niet in de begroting 2010 is opgenomen daalt de post onvoorzien structureel met € 7.500. De post onvoorzien structureel komt in 2010 hiermee op € 53.664. De post onvoorzien incidenteel daalt in 2010 met € 46.547 en komt daarmee op € 75.782. Daarnaast willen wij u erop wijzen dat in het meerjarenperspectief ook de volledige stelpost van het MUIP 2011-2013 opgenomen is. Deze MUIP is bij de Voorjaarsnota als richtinggevend kader door u vastgesteld en wordt in een volgende MUIP-ronde weer tegen het licht gehouden. De stelpost kent een omvang van € 114.078 voor 2011, € 626.261 voor 2012 en € 1.150.398 voor 2013. In deze programmabegroting hebben wij een aantal beleidsbijstellingen gedaan, die wij reeds financieel vertaald hebben in bovenstaand overzicht. In dit hoofdstuk staan deze bijstellingen toegelicht De Gemeentewet stelt dat de raad toeziet op evenwicht in de begroting. De raad is bevoegd hiervan af te wijken indien aannemelijk is dat het evenwicht uiterlijk in het laatste jaar van de meerjarenraming hersteld is. Van evenwicht is sprake als de structurele lasten door structurele baten gedekt worden. Gedeputeerde Staten van Limburg zien toe op de naleving van deze bepaling. Indien hier niet aan wordt voldaan kan de gemeente onder preventief toezicht gesteld worden. 149
Programmabegroting 2010
Het bovenstaande meerjarenperspectief laat zien dat de begroting 2010 (jaarschijf 2010) reëel sluitend is en de jaarschijven 2011 t/m 2013 grote tekorten vertonen. De tekorten in de jaren na 2010 worden vooral veroorzaakt door de achteruitgang in de uitkeringen uit het gemeentefonds (meicirculaire 2009). Door de economische recessie en de daaruit voortvloeiende gevolgen voor de financiën van gemeenten is landelijk door de provinciale toezichthouders afgesproken om met elke gemeente (indien noodzakelijk) maatwerk af te spreken. Deze bereidheid geldt voor situaties waarbij een gemeente door directe gevolgen van de economische crisis in een tekortsituatie terechtkomt als voor situaties waarbij een gemeente door eigen beleid, te denken valt aan te treffen stimuleringsregelen, tekorten krijgt. In elk geval zal de Provincie de begroting 2010 (schijf 2010) toetsen op financieel evenwicht. Voor de jaren na 2010 wordt de voorwaarde gesteld dat bij de begroting 2011 sprake moet zijn van een sluitende (meer)jarenbegroting. Om een sluitende (meer)jarenbegroting 2011 te bereiken wordt intern een bezuinigingsoperatie opgestart Het doel van deze bezuinigingsoperatie is om in de voorjaarsnota 2010 te komen met een reeks van voorstellen waarbij op concrete begrotingsposten bezuinigd kan worden en in beeld gebracht wordt wat hiervan de consequenties zijn waardoor uw raad in staat gesteld wordt verantwoorde keuzes te maken en waardoor u uiteindelijk een meerjarig sluitende begroting kunt vaststellen.
150
Programmabegroting 2010
Bijlage 1. Lijst met afkortingen Afkorting AmvB ANW AWBZ AWR B&W BABZ BBV BCF BCO BEO BIBOB BOA BKZ BP BWS BZK CBO CBS CC CIZ CLRAE CKV CVV CWI CZM Diftar DOP ECB EHS ESF ETIL EZ FPU FTE Fido FVW GAP GBA GBI GFT GGD GGW GGZ GHA GHOR GOA GOP GR GRP GVVP HHA HVP IBOR I/C ICT ID-banen IHP
Uitgeschreven Algemene Maatregel van Bestuur Algemene Nabestaanden Wet Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Algemene Wet inzake Rijksbelastingen Burgemeester & Wethouders Brukske Antoniusveld Brier Zuid Besluit Begroten & Verantwoorden BTW compensatiefonds Begeleidingscentrum Onderwijs Breed Economisch Overleg Bevordering Integriteits Beoordeling Openbaar Bestuur Buitengewoon OpsporingsAmbtenaar Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties BestemmingsPlan Besluit Woninggebonden Subsidie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Coördinatie en BeleidsOndersteuning Centraal Bureau voor de Statistiek ConcernControl Centrum Indicatiestelling Zorg Congres van Lokale en regionale overheden van de Raad van Europa Culturele en Kunstzinnige Vorming Collectief Vraagafhankelijk Vervoer Centrum voor Werk en Inkomen Collectieve zorgverzekering minima Gedifferentieerde tarieven DorpsOmgevingsProgramma Europese Centrale Bank Ecologische Hoofd Structuur Europees Sociaal Fonds Regionaal economisch onderzoeksbureau Economische Zaken Flexibel Pensioen en Uittreden Full Time Employee Financiering Decentrale Overheden Financiële VerhoudingsWet Gemeentelijk AfvalstoffenPlan Gemeentelijke Basis Administratie GebouwenBeheerPlan Groente Fruit en Tuin Gemeentelijke Geneeskundige Dienst GebiedsGericht Werken Geestelijke GezondheidsZorg Grof Huishoudelijk Afval Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen Gemeentelijk Onderwijs- en Achterstandenbeleid Gemeentelijk Ontwikkelings Perspectief Gemeenschappelijke Regeling Gemeentelijk RioleringsPlan Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan Huishoudelijk Afval HuisVestingsProgramma Integraal Beheer Openbare Ruimte Intensiteit / Capaciteit Informatie- en communicatietechnologie In- en Doorstroombanen Integraal HuisvestingsPlan 151
Programmabegroting 2010
IKL I&A IB / LB IOAW IOAZ IP ISV IV JGZ JIP LAP LAKS LIOF LLTB LVO MBO MFC MKB MOP MUIP NGE NLW NML NTR NUG NV OALT OBB’s OBD OLP OP OOGO OOT OOV OZB P&C P&O PBI PD PDV PMC POL POP PPS PVB PWC Raillijst REB RIO RMC RO ROC SARG SHV SEP SMART SPOV UWV VAB-regeling VNG VO VRI
Instandhouding Kleine Landschapselementen (stichting) Informatisering & Automatisering Inkomstenbelasting / Loonbelasting Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Werknemers Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Zelfstandigen InvesteringsProgramma Investeringssubsidie Stedelijke Vernieuwing Intensieve Veehouderij Jeugd GezondheidsZorg Jongeren Informatie Punt Landelijk Afvalstoffen Plan Landweert Keizersveld Smakterheide Limburgs Investerings- en Ontwikkelings Fonds Limburge Land en Tuinbouw Bond Limburgs Voortgezet Onderwijs Middelbare BeroepsOpleiding MultiFunctioneel Centrum Midden- en Kleinbedrijf Meerjaren OnderhoudsPlan Meerjarig Uitgaven- en Investerings Plan Nederlandse Grootte-Eenheid Noord Limburg West Noord en Midden Limburg Nationale TuinbouwRaad Niet Uitkerings Gerechtigden Naamloze Vennootschap Onderwijs Allochtone Levende Talen Grootschalige Opvang Buitenlandse werknemers Onderwijs Begeleidings Dienst Onderwijs Leer Pakket OntwikkelingsPerspectief Op Overeenstemming Gericht Overleg Organisatie Ontwikkelings Traject Openbare Orde en Veiligheid Onroerend Zaak Belasting Planning & Control Personeel & Organisatie Personeels Budget Incidenteel Publieksdiensten Perifere Detailhandels Vestiging Product-Markt Combinatie Provinciaal Omgevingsplan Limburg Persoonlijk OntwikkelingsPlan Publiek-Private Samenwerking Project Versterking Brandweer PriceWaterhouseCoopers Een lijst van woningen met een te hoog geluidsniveau op de gevel Ruimte, Economie & Bouwen Regionaal Indicatie Orgaan Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum Ruimtelijke Ordering Regionaal OpleidingsCentrum Self Assessment Rechtmatigheid SchuldHulpVerlening Sociaal Economisch Plan Specifiek, Meetbaar, Acceptabel en Realistisch Stichting Primair Onderwijs Venray Uitvoeringsinstelling WerknemersVoorzieningen Vrijkomende Agrarische Bebouwing Vereniging Nederlandse Gemeenten Voortgezet Onderwijs VerkeersRegelInstallatie 152
Programmabegroting 2010
VROM VTA VVE VVV VVVP Wcpv WEB WIN WIW WIZ WMO WOP WOZ WRO WSW WVG WWB WWZ
Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu Visual Tree Assessment Voor- en Vroegschoolse Educatie Vereniging voor VreemdelingenVerkeer Venrays Verkeers en VervoersPLan Wet collectieve preventie volksgezondheid Wet Educatie Beroepsonderwijs Wet Inburgering Nieuwkomers Wet Inschakeling Werkzoekenden Werk Inkomen Zorg Wet Maatschappelijke Ondersteuning WijkOmgevingsProgramma Wet Onroerende Zaakbelasting Wet op de Ruimtelijke Ordening Wet Sociale Werkvoorziening Wet Voorziening Gehandicapten Wet Werk en Bijstand Wonen Welzijn Zorg
153
Programmabegroting 2010
154
Programmabegroting 2010
Bijlage 2. Financiële begroting 2.1. Recapitulatie-overzicht baten en lasten Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2010
VENRAY ZORGT VOOR ELKAAR Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
2011
42.520 -23.581 18.939
2010 Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
2011
8.651 -896 7.755
26.401 -12.540 13.862
Bedragen * € 1.000
2011
49.988 -45.795 4.193
Begroting
ALGEMENE ZAKEN
2010 Totaal lasten Totaal baten Saldo
Saldo voor bestemming
Bedragen * € 1.000
8.458 -887 7.571
2013 24.942 -13.300 11.642
2013 29.227 -30.590 -1.363
5.162 -51 5.111
2013 5.143 -51 5.092
Meerjarenbegroting 2011
2012
2013
4.496 -54.629 -50.133
4.525 -54.022 -49.497
5.149 -54.193 -49.044
5.501 -54.072 -48.571
-441
-3.053
-6.068
-7.144
Meerjarenbegroting
2010
Totaal lasten Totaal baten Saldo
39.960 -40.600 -640
2012
5.140 -50 5.090
Begroting
MUTATIES RESERVES
25.219 -13.099 12.120
2012
37.859 -35.292 2.567
2011
4.993 -50 4.943
Bedragen * € 1.000
2013
Meerjarenbegroting
2010 Totaal lasten Totaal baten Saldo
8.612 -879 7.732
2012
25.285 -12.766 12.519
Begroting
BESTUURLIJKE VERNIEUWING
41.940 -23.455 18.485
Meerjarenbegroting
2010 Totaal lasten Totaal baten Saldo
Totaal saldo na bestemming
2011
Begroting
VENRAY IS KENNISINTENSIEF
2013
Meerjarenbegroting
2010
Bedragen * € 1.000
2012
8.424 -857 7.568
Begroting
VENRAY VOORZIET IN ALLE WOONWENSEN Totaal lasten Totaal baten Saldo
42.035 -23.382 18.652
Meerjarenbegroting
Begroting
VENRAY IS LEVENDIG
2012
42.284 -23.584 18.700
2011
2012
2013
4.490 -4.048 441
5.465 -1.727 3.738
9.289 -1.402 7.887
10.567 -1.285 9.282
0
685
1.819
2.139
155
Programmabegroting 2010
156
Programmabegroting 2010
2.2. Overzicht mutaties reserves Venray zorgt voor elkaar Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Werkgelegenheidsmaatregelen Wet maatschappelijke ondersteuning Totaal stortingen
138 420 558
152 349 501
153 347 500
152 489 641
Algemene reserve (warmtebeeldcamera's) Werkgelegenheidsmaatregelen Wet maatschappelijke ondersteuning Totaal onttrekkingen
22 40 400 462
0 5 0 5
0 0 0 0
0 0 0 0
96
496
500
641
Saldo programma 1
Venray is levendig Bedragen * € 1.000 Omschrijving Monumenten Gemeenschapshuis Veulen Kap.lst sportaccommodatie M-W Totaal stortingen Algemene reserve (biennale 2010) Monumenten Gemeenschapshuis Veulen Totaal onttrekkingen Saldo programma 2
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
0 6 0 6
0 6 0 6
2 6 9 16
2 5 9 16
65 50 9 124
0 0 9 9
0 0 9 9
0 0 9 9
-118
-3
7
7
Venray voorziet in alle woonwensen Bedragen * € 1.000 Omschrijving Egalisatie riolering Tijdelijk personeel bouwen en milieu Het nieuwe Wanssum - oude maasarm Totaal stortingen Algemene reserve (bodemsanering 3 locaties) Algemene reserve (speelruimteplan) Egalisatie riolering Parkeren Wet maatschappelijke ondersteuning (speelruimteplan) Bovenwijkse werken (infrastructurele projecten) Totaal onttrekkingen Saldo programma 3
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
0 0 0 0
134 0 0 134
465 3 1 468
739 3 1 742
115 9 12 285 168 1.088 1.678
40 0 0 215 0 30 285
0 0 0 163 0 0 163
0 0 0 142 0 0 142
-1.678
-151
305
600
Venray is kennisintensief Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Algemene bedrijfsreserve grondbedrijf Bovenwijkse werken Ruimtelijke ontwikkeling Totaal stortingen
1.067 585 133 1.784
2.741 474 50 3.265
5.969 437 25 6.431
6.713 317 18 7.047
Algemene bedrijfsreserve grondbedrijf Totaal onttrekkingen
1.138 1.138
1.135 1.135
1.139 1.139
1.122 1.122
646
2.130
5.292
5.926
Saldo programma 4
157
Programmabegroting 2010
Bestuurlijke vernieuwing Bedragen * € 1.000 Omschrijving Algemene reserve (grenswijziging) Totaal stortingen Totaal onttrekkingen
Saldo programma 5
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
1.511 1.511
755 755
755 755
755 755
0
0
0
0
1.511
755
755
755
Algemene zaken Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2010
Meerjarenbegroting 2011 2012 2013
Frictiegelden personeel Bijdrage grondbedrijf publiekshal Kap.lst. Gemeentehuis Totaal stortingen
252 3 375 630
256 3 544 803
260 2 856 1.119
264 2 1.099 1.365
Algemene reserve (afboeking boekwaarde M-W) Algemene reserve (basisregistratie WOZ) BTW Compensatiefonds Frictiegelden personeel Bijdrage grondbedrijf publiekshal Totaal onttrekkingen
0 211 122 280 21 13 647
0 0 0 280 0 13 293
65 0 0 14 0 12 91
0 0 0 0 0 12 12
Saldo programma 6
-17
510
1.028
1.353
Saldo totaal
441
3.738
7.887
9.282
158
Programmabegroting 2010
2.3. Overzicht personeelslasten 2009 Categorie Basiscapaciteitsplan vaste formatie
vaste formatie Basiscapaciteitsplan tijdelijke formatie
tijdelijke formatie
Omschrijving DT-CC Jaarwedden Bestuurszaken Jaarwedden Veiligheid en handhaving Jaarwedden Veiligheid en handhaving-BRWZ Jaarwedden Bestuurszaken-VRW.BRW Jaarwedden Veiligheid en handhaving-HH Jaarwedden Middelen Jaarwedden Publieksdiensten Jaarwedden Maatschapp. Diensten Jaarwedden Wonen & Werken Jaarwedden Openbare Ruimte Jaarwedden Secretaris Jaarwedden Griffie Jaarwedden subtotaal
fte 2,00 34,69 5,07 6,38 0,00 22,18 60,41 31,28 53,85 46,56 47,38 1,00 3,00 313,80
Bedrag 170.775 2.329.537 308.300 402.245 334.779 1.242.503 3.238.584 1.678.376 3.102.332 2.965.429 2.737.999 124.542 193.325 18.828.727
Bestuurszaken Jaarwedden Veiligheid en handhaving Jaarwedden Veiligheid en handhaving-BRWZ Jaarwedden Veiligheid en handhaving-HH Jaarwedden Middelen Jaarwedden Publieksdiensten Jaarwedden Maatschapp. Diensten Jaarwedden Wonen & Werken Jaarwedden Openbare Ruimte Jaarwedden subtotaal Totaal
1,34 1,70 0,15 1,65 5,97 0,91 0,74 2,44 1,50 16,40 330,19
94.298 115.988 11.362 108.991 326.205 49.854 65.197 142.379 79.508 993.783 19.822.510
Categorie overigen
Omschrijving Voorziening Polit.ambtsdragers(APPA) Raad & commissies College van B&W Burgelijke Stand Frictiegelden Totaal
fte 0,00 0,00 5,00 0,00 1,06 6,06
Bedrag 4.644 450.270 628.237 10.128 20.597 1.113.876
Categorie Voormalig personeel
Omschrijving Voormalig personeel B&W Voormalig personeel Totaal
fte 3,00 1,00 4,00
Bedrag 234.701 82.091 316.792
Categorie Overige personeelslasten
Omschrijving jaarwedden jaarwedden Ondernemingsraad arbeidsvoorwaarden a la carte jaarwedde vervaning langdurig zieken ed gedifferentieerd belonen Totaal
fte
Bedrag 155.955 73.688 115.682 361.104 3.555 709.984
159
Programmabegroting 2010
160
Programmabegroting 2010
2.4. Overzicht van investeringen en afschrijvingen -/- Verminderingen 2010 0
Totaal uitgaven per 31-12-2010 707.431
Reeds afgeschreven t/m 2009 420.171
Afschrijving in 2010 39.229
0
Totaal Kapitaallasten 39.229
450.707
4.000
0
454.707
110.966
88.232
0
339.741
255.509
15.148
103.381
4.450.242
0
0
4.450.242
382.685
0
0
4.067.557
4.067.557
203.378
203.378
11.387
0
0
11.387
11.387
0
0
0
-0
0
0
Bedrijfsgebouwen (econ.nut)
40.110.580
602.866
0
40.713.446
13.705.424
1.144.222
0
26.405.155
25.863.799
1.321.634
2.465.857
Grond, weg en waterbouwkundige werken (econ.nut)
44.939.872
2.528.893
0
47.468.765
8.094.020
1.037.651
96.851
36.845.851
38.240.242
2.100.558
3.138.210
747.699
310.000
0
1.057.699
375.923
44.172
0
371.776
637.605
25.327
69.498
6.538.274
147.500
0
6.685.774
2.809.393
505.066
0
3.728.881
3.371.315
190.597
695.663
Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen Kosten onderzoek en ontwikkeling Gronden en terreinen (econ.nut) Woonruimten (econ.nut)
Vervoermiddelen (econ.nut) Machines, apparaten en installaties (econ.nut)
Totaal uitgaven +/+ Vermeerper 01-01-2010 deringen 2010 707.431 0
Aflossing Boekwaarde per Boekwaarde per in 2010 01-01-2010 31-12-2010 0 287.260 248.031
Rente in 2010
Overige materiele vaste activa (econ.nut)
14.130.256
1.392.334
109.500
15.413.090
6.372.338
1.435.098
79.283
7.757.918
7.526.371
396.816
1.831.915
Grond, weg en waterbouwkundige werken (maatsch.nut)
33.727.842
7.309.451
1.697.184
39.340.109
7.617.796
1.308.365
142.088
26.110.046
30.271.860
1.447.451
2.755.816
Machines, apparaten en installaties (maatsch.nut)
403.414
0
0
403.414
187.324
28.200
0
216.090
187.890
10.158
38.358
Overige materiele vaste activa (maatsch.nut)
190.405
0
0
190.405
117.152
35.172
0
73.253
38.081
2.857
38.028
Deelnemingen Leningen aan woningbouwcorporaties
3.806
0
0
3.806
0
0
0
3.806
3.806
190
190
2.250.168
0
0
2.250.168
296.159
0
31.224
1.954.009
1.922.785
90.861
90.861 84.955
Overige verbonden partijen
1.699.100
0
0
1.699.100
0
0
0
1.699.100
1.699.100
84.955
Overige uitzettingen met rentetypische looptijd > 1 jaar
1.590.040
0
0
1.590.040
0
0
0
1.590.040
1.590.040
0
0
305.156
0
0
305.156
34.081
19.371
0
271.075
251.704
13.110
32.481
26.064.653
17.239.081
25.668.865
17.634.869
0
0
0
26.064.653
17.634.869
1.303.233
1.303.233
178.321.031
29.534.126
27.475.549
180.379.608
40.534.820
5.684.777
349.446
137.786.212
133.810.565
7.206.274
12.891.051
Bijdragen aan activa in eigendom van derden Onderhanden werken (incl. grondexploitatie) Eindtotaal
161
Programmabegroting 2010
162
Programmabegroting 2010
2.5. Overzicht financiering Vaste geldleningen begroting 2010 LENING
BEDRAG
NR.
LENING
RAAD/B&W OMSCHRIJVING DATUM
VERVAL-
LAATSTE RENTE- ANNUITEIT
DATUM
AFL.IN
PERC.
RESTANT
VERSTREKT
RENTE
AFLOSS.
RESTANT
31-12-2009
2010
2010
2010
31-12-2010
1.061
1.815.121
herfin
BNG 40.0088121
vvd 2-9
2011
5,180%
lin
259.303
-
11.212
129.651
129.652
1.063
4.537.802
02-03-99
BNG 40.0089605
vvd 2-3
2024
4,770%
lin
2.722.682
-
122.681
181.512
2.541.170
1.064
4.537.802
08-06-99
BNG 40.0090029
vvd 8-6
2024
4,960%
lin
2.722.682
-
129.969
181.512
2.541.170
1.069
4.537.802
20-11-01
BNG 40.0093675
vvd 22-11
2026
5,030%
lin
3.085.705
-
154.210
181.512
2.904.193
1.071
5.000.000
17-09-02
BNG 40.0095493
vvd 18-09
2027
4,850%
lin
3.600.000
-
171.836
200.000
3.400.000
1.072
5.000.000
25-02-03
BNG 40.0096790
vvd 18-02
2028
4,475%
lin
3.800.000
-
162.277
200.000
3.600.000
1.073
5.000.000
22-10-03
BNG 40.0098347
vvd 22-10
2028
4,720%
lin
3.800.000
-
177.550
200.000
3.600.000
1.074
777.500
01-03-03
NLW Groep NV
vvd 01-03
2009
3,500%
-
281.000
-
1.590
281.000
1.075
5.000.000
13-12-04
BNG 40.0099788
vvd 13-12
2029
4,020%
lin
4.000.000
-
160.381
200.000
3.800.000
27.459.341
19-04-06
23.928.854
1.076
BNG 40.101608
-
4 p.j.
2041
5,450%
lin
24.713.407
-
1.323.818
784.553
11.000.000
NWB
vvd 15-05
2026
4,525%
lin
9.900.000
-
432.224
550.000
9.350.000
15.000.000
BNG 40.104004
vvd 29-10
2033
4,900%
lin
14.400.000
702.707
600.000
13.800.000
3.550.455
3.689.740
69.595.039
Totaal langlopende leningen
73.284.779
-
0350
3.072.151
09-12-1987
PV 2615 HERFIN.
vvd 30-12
2030
5,910%
208.864 ann
2.475.799
-
146.320
62.544
2.413.255
0351
2.596.392
09-12-1987
PV 2629 HERFIN.
vvd 30-12
2030
5,910%
176.519 ann
2.092.391
-
123.660
52.858
2.039.533
0361
1.283.788
30-1-2006
HERFIN 0361
vvd 1-3
2016
3,740%
71.916 ann
1.209.367
-
45.230
26.685
1.182.682
0364
3.830.608
16-12-1998
Herfin.Div.complex NWB
vvd 16-12
2028
4,565%
246.844 ann
2.832.938
-
129.323
96.851
2.736.087
0367
2.254.380
20-12-1988
PPNH 73084-89 HERF
vvd 1-9
2039
4,650%
123.512 ann
1.954.009
-
90.861
31.224
1.922.785
0373
1.368.147
01-01-1991
Cont.1991 (LEVOB)
vvd 1-9
2012
5,020%
123.635 ann
883.509
-
44.353
79.282
804.227
Totaal woningbouwleningen
11.448.013
-
579.748
349.444
11.098.569
Totaal - generaal
84.732.792
-
4.130.203
4.039.184
80.693.608
163
Programmabegroting 2010
Gewaarborgde geldleningen
Geldnemer
Geldgever
Waarborg
Datum
Rente-
Restant-
Door de
Percen-
Raads-
percen-
bedrag
gemeente
tage
besluit
tage
31-12-2010
gewaarborgd
Hoofdsom
Stg Wonen Limburg AZL Heerlen
50%
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
14.294.077
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
4.537.802
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
25.10.1994
4.537.802
6,950%
2.914.030
1.457.015
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
25.10.1994
11.344.505
4,300%
8.387.128
4.193.564
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
25.10.1994
13.613.406
3,750%
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
9.302.494
5,123%
1.152.860
576.430
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
5.500.000
4,990%
4.708.422
2.354.211
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
6.000.000
5,300%
4.977.274
2.488.637
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
9.625.000
5,345%
8.305.348
4.152.674
Stg Wonen Limburg Ned. Waterschapsbank
50%
6.806.703
5,570%
4.024.965
2.012.483
Stg Wonen Limburg Coop Rabo
50%
15.000.000
3,133%
15.000.000
7.500.000
Stg Wonen Limburg Ned. Waterschapsbank
50%
6.965.000
4,330%
5.833.957
2.916.978
Stg Wonen Limburg Ned. Waterschapsbank
50%
2.268.901
4,860%
1.335.766
667.883
Stg Wonen Limburg Ned. Waterschapsbank
50%
6.352.923
4,490%
5.323.877
2.661.939
St Bouwcorp. v. Bej. Ned. Waterschapsbank
50%
1.200.000
4,395%
1.200.000
600.000
Stg Wonen Limburg WestLB AG
50%
10.000.000
4,080%
10.000.000
5.000.000
Stg Wonen Limburg BNG Den Haag
50%
4.000.000
4,950%
25.10.1994
29-3-1994 25.10.1994
224.213
4,250%
23.543
11.771
531.871
3,730%
478.435
239.217
4,530%
3.946.668
1.973.334
4,410%
3.938.435
1.969.217
132.104.698 Stichting Vitalis
BNG Den Haag
50%
Stichting L.V.O.
BNG Den Haag
100%
Stichting L.V.O.
BNG Den Haag
100%
9.765.327
4.882.664
4.000.000
2.000.000
95.316.035
47.658.017
3.644.207
5,770%
3.405.435
1.702.717
25.11.1998
3.176.462
5,600%
2.993.425
2.993.425
25.11.1998
3.176.462
4,950%
2.957.979
2.957.979
5.951.404
5.951.404
106.875
6.352.923
Bibliotheek Venray
ABN AMRO Bank
100%
01.01.2005
150.000
4,100%
106.875
Bibliotheek Venray
BNG Den Haag
100%
26.01.1988
203.350
7,250%
152.512
152.512
259.387
259.387
21.438
21.438
35.500.000
17.750.000
353.350 Stg Jeugd- en Jongerenwerk Wanssum Achtervangpositie Nationale Hypotheekgarantie
Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting
100%
50%
92.387
35.500.000
178.047.565
0,500%
140.453.699
73.342.964
164
Programmabegroting 2010
2.6. Overzicht van reserves naam reserve
Saldo
Begin Balans
Inbreng M-W
Mutaties 2010
Saldo
Saldo
Saldo
VerminVermeerdering 31-12-2011 dering
VerminVermeerdering 31-12-2012 dering
VerminVermeerdering 31-12-2013 dering
Saldo
1-1-2010
1-1-2010
6.812 6.812
328 328
211 211
6.929 6.929
1.511 1.511
544 544
7.896 7.896
755 755
40 40
8.611 8.611
755 755
65 65
9.302 9.302
755 755
0 0
10.057 10.057
0 0
0 0
10.057 10.057
BESTEMMINGSRES. Monumenten Huisvesting primair onderwijs Egalisatie riolering Sociale vernieuwing Parkeren Economische ontwikkeling Overige Werkgelegenheidsmaatregelen BTW-compensatiefonds Tijdelijk personeel bouwen en milieu Frictiegelden personeel Wet maatschappelijke ondersteuning Overheveling restant exploitatiebudg. Totaal bestemmingsreserves
150 0 160 -0 3.128 0 45 552 177 0 1.082 -0 5.293
0 0 1.780 0 0 0 0 23 0 0 8 0 1.811
0
150 0 1.941 -0 3.128 0 45 574 177 0 1.090 -0 7.104
0 0 0 0 0 0 138 0 0 252 420 0 810
50 0 12 0 285 0 40 280 0 21 568 0 1.256
100 0 1.928 -0 2.842 0 143 294 177 231 943 -0 6.659
0 0 134 0 0 0 152 0 0 256 349 0 892
0 0 0 0 215 0 5 280 0 0 0 0 500
100 0 2.063 -0 2.627 0 291 14 177 487 1.292 -0 7.050
2 0 465 0 0 0 153 0 3 260 347 0 1.229
0 0 0 0 163 0 0 14 0 0 0 0 177
102 0 2.528 -0 2.464 0 444 -0 179 747 1.639 -0 8.102
2 0 739 0 0 0 152 0 3 264 489 0 1.648
0 0 0 0 142 0 0 0 0 0 0 0 142
103 0 3.267 -0 2.322 0 595 -0 182 1.011 2.128 -0 9.609
2 0 990 0 25 0 9 0 3 268 490 0 1.786
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
105 0 4.257 -0 2.347 0 604 -0 185 1.279 2.619 -0 11.395
119 69 7.504
0 0 0
119 69 7.504
6 3 375
9 13 0
116 59 7.879
6 3 544
9 13 0
112 49 8.423
6 2 856
9 12 0
109 39 9.279
5 2 1.099
9 12 0
106 29 10.378
5 1 1.154
0 0 0
111 31 11.532
7.692
0
0
7.692
385
23
8.054
553
22
8.584
864
21
9.427
1.106
21
10.513
1.161
0
11.674
19.797
2.139
211
21.725
2.705
1.823
22.608
2.200
562
24.245
2.849
262
26.831
3.510
163
30.179
2.947
0
33.126
7.196 7.196
115 115
0
7.311 7.311
1.067 1.067
1.171 1.171
7.207 7.207
2.741 2.741
1.135 1.135
8.813 8.813
5.969 5.969
1.139 1.139
13.643 13.643
6.713 6.713
1.122 1.122
19.234 19.234
2.771 2.771
1.122 1.122
20.883 20.883
391 0 391
79 0 79
0
470 0 470
618 133 751
1.088 0 1.088
-0 133 132
474 50 524
30 0 30
444 183 627
437 25 462
0 0 0
881 208 1.088
317 18 335
0 0 0
1.198 225 1.423
56 5 61
0 0 0
1.254 230 1.484
7.587
194
0
7.781
1.817
2.259
7.339
3.265
1.165
9.440
6.431
1.139
14.732
7.047
1.122
20.657
2.832
1.122
22.367
27.384
2.333
211
29.506
4.522
4.081
29.947
5.465
1.727
33.685
9.280
1.402
41.563
10.557
1.285
50.836
5.779
1.122
55.493
TOTAAL RESERVES GRONDBEDRIJF: Algemene risicoreserve Alg. bedrijfsreserve GB BESTEMMINGSRESERVES GB Bovenwijkse werken Ruimtelijke ontwikkelingen
TOTAAL RESERVES GB
TOTAAL RESERVES
Vermeerdering
Saldo
ALGEMENE RESERVE Algemene reserve Totaal algemene reserve
BESTEMMINGSRES. DEKKING KAP.LASTEN Gemeenschapshuis Veulen Publiekshal Kap.lasten gemeentehuis Totaal bestemmingsreserves dekking kapitaallasten
NIEUW 1-1-2010
VerminVermeerdering 31-12-2010 dering
afboekinge n
Vermindering 31-12-2014
165
Programmabegroting 2010
Meerlo-Wanssum naam reserve
Saldo
Begin Balans
Inbreng M-W
1-1-2010 99 47 25 31
1-1-2010 -99 -47 -25 -31
Fonds Werk en Inkomen, inkomensdeel Openbaar groen Dekking kapitaallasten → naar algemene reserve
62 44 20
-62 -44 -20
0 0 0
Het Nieuwe Wanssum / Oude Maasarm → nieuwe reserve
34
0
34
Algemeen Werkfonds (AWF) → naar Bovenwijkse werken
79
-79
0
8
-8
0
115
-115
0
23
-23
0
576 23
0 -23
576 0
Voorziening rioleringen → naar reserve Egalisatie riolering
1.757
-1.757
0
TOTAAL MEERLO-WANSSUM
2.943
-2.333
Alg. reserve, basis Alg. reserve, vrij aanwendbaar Toeristische voorzieningen Minimabeleid (vh WWB)
WMO → naar Wet maatschappelijke onderst. Bouwgrondexploitatie → naar algemene risicoreserve GB BTW-compensatiefonds → naar BTW-compensatiefonds Dekking kapitaallasten → nieuwe reserve Sportaccommodatie MW → naar reserve Egalisatie riolering
TOTAAL INCL M-W
30.327
0
0 211
Saldo
Saldo
Saldo
Saldo
VerminVermeerdering 31-12-2010 dering
VerminVermeerdering 31-12-2011 dering
VerminVermeerdering 31-12-2012 dering
VerminVermeerdering 31-12-2013 dering
Mutaties 2010
afboekinge NIEUW 1-1- Vermeer2010 dering n 0 0 0 0
610 30.116
Saldo Vermindering 31-12-2014
0
0
34
0
0
34
1
0
34
1
0
35
1
0
36
0
0
576
0
0
576
9
0
585
9
0
593
9
0
602
0
0
610
0
0
610
9
0
619
9
0
628
9
0
638
4.522
4.081
30.557
5.465
1.727
34.295
9.289
1.402
42.182
10.567
1.285
51.464
5.788
1.122
56.131
166
Programmabegroting 2010
2.7. Overzicht van voorzieningen naam voorziening
Inbreng M-W
Saldo 1-1-2010
VOORZIENINGEN Onderhoud primair onderwijs Onderhoud gemeentehuis Accommodatiebeheersysteem Onderhoud accommodaties SB Investeringen Stedelijke Vernieuwingen Alg pensioenwet politieke Ambtsdragers Gem Onderwijs achterstandenbeleid (GOA) Egalisatie riolering Onderhoud wegen Voorziening inburgering nieuwkomers Rentevoordeel BWS Breedtesport Oudkomers lokaal vz rijksbijdrage bbz ESF 3 project VZ Gebiedsbureau ISV 2 05-09 vz parkeerfonds vz wet inburgering lokaal vz oudkomers 2006
Begin Balans Mutaties 2010 NIEUW 1- Vermeer- Vermin1-1-2010 1-2010 dering dering
Saldo 31-122010
Mutaties 2011 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122011
Mutaties 2012 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122012
Mutaties 2013 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122013
Mutaties 2014 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122014
1.499 248 186 33 0 1.877 152 0 955 146 89 0 7 0 -0 12 355 0 0 0 5.559
37 0 0 0 0 0 0 0 63 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 100
1.536 248 186 33 0 1.877 152 0 1.019 146 89 0 7 0 -0 12 355 0 0 0 5.659
351 118 100 10 0 77 266 0 954 0 74 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.949
92 210 48 7 0 17 266 0 810 0 99 0 7 0 0 4 355 0 0 0 1.916
1.795 155 237 36 0 1.937 152 0 1.162 146 64 0 0 0 -0 8 0 0 0 0 5.692
356 228 100 10 0 70 0 0 968 0 54 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.786
249 210 53 7 0 31 152 0 964 0 79 0 0 0 0 4 0 0 0 0 1.749
1.902 172 284 39 0 1.976 -0 0 1.167 146 39 0 0 0 -0 4 0 0 0 0 5.729
362 228 86 10 0 66 0 0 983 0 34 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.767
876 213 154 7 0 40 0 0 234 138 56 0 0 0 0 4 0 0 0 0 1.721
1.388 186 216 42 0 2.002 -0 0 1.916 8 17 0 0 0 -0 0 0 0 0 0 5.775
367 228 86 10 0 67 0 0 997 0 15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.769
69 217 103 11 0 40 0 0 89 0 25 0 0 0 0 0 0 0 0 0 553
1.686 197 199 41 0 2.028 -0 0 2.824 8 7 0 0 0 -0 0 0 0 0 0 6.991
373 228 86 10 0 67 0 0 1.012 0 6 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.781
65 220 51 11 0 41 0 0 1.740 0 10 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.136
1.994 205 234 40 0 2.055 -0 0 2.097 8 3 0 0 0 -0 0 0 0 0 0 6.635
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
5.559
100
5.659
1.949
1.916
5.692
1.786
1.749
5.729
1.767
1.721
5.775
1.769
553
6.991
1.781
2.136
6.635
639
0
639
0
150
490
0
137
353
0
28
325
0
17
308
0
17
291
63
-63
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
786
0
786
80
563
302
80
3
379
80
458
1
80
8
72
80
3
149
Onderhoud buitenkant schoolgebouwen → naar Onderhoud Primair Onderwijs
37
-37
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Onderhoud jachthaven / zandvang → nieuwe voorziening
62
0
62
12
3
71
12
3
81
12
65
28
12
3 0
38
12
3
47
1.587
-101
1.486
92
715
863
92
143
812
92
551
353
92
27
418
92
22
487
7.146
-0
7.146
2.041
2.631
6.555
1.878
1.892
6.541
1.859
2.272
6.128
1.861
581
7.408
1.873
2.159
7.123
Bouwrijp maken gerealiseerde complexen Totaal voorz. grondbedrijf TOTAAL VOORZIENINGEN
Meerlo-Wanssum Uitkeringen/pensioenen wethouders → nieuwe voorziening i.v.m. afrekening met HadM Wegen → naar Onderhoud wegen Onderhoud industriehaven → nieuwe voorziening
TOTAAL VOORZIENINGEN
167
Programmabegroting 2010
168
Programmabegroting 2010
2.8. Overzicht EMU-saldo Sinds 1999 bestaat de Economische en Monetaire Unie (EMU), die in Europa verantwoordelijk is voor het gezamenlijke monetaire beleid van de deelnemende landen. Deze EMU-landen zijn gehouden aan de –met elkaar afgesproken- eis om het begrotingstekort van de overheid niet te laten stijgen boven de 3% van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Deze grens van 3% geldt voor de gehele overheid, dus inclusief provincies en gemeenten. Het begrotingstekort wordt berekend op een manier die afwijkt van de manier waarop bij gemeenten het saldo wordt bepaald. Gemeenten (en provincies) zijn gehouden aan de regelgeving in het BBV, dat uitgaat van een stelsel van baten en lasten; het zogenaamde EMU-saldo is een saldo van inkomsten en uitgaven (dus op kasbasis). Hierin zitten ook de inkomsten en uitgaven met een kapitaalkarakter, zoals aan- en verkopen van grond, investeringen, investeringsbijdragen, betalingen ten late van en stortingen in voorzieningen. In de berekening hierna is daarin voorzien. Nadat in 2003 het positieve EMU-saldo van de lokale overheden is omgeslagen in een overschrijding, en Nederland de grens van 3% heeft overschreden, zijn afspraken gemaakt die ertoe moeten leiden dat ook de lokale overheden zich bewust worden van hun aandeel in de beheersing van het EMU-saldo. In de financiële begroting 2009 van alle gemeenten moet het EMU-saldo 2008, 2009 en 2010 worden opgenomen, inclusief de hele tabel waarmee de EMU-saldi worden berekend. Het doel hiervan is dat een gemeente, provincie en CBS inzicht krijgen in het meerjarige EMUsaldo. De berekening van het meerjarige EMU-saldo van deze gemeente is als volgt:
Omschrijving
1
2 3
4 5
6
7
8
9 10
11
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)? Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet in mindering zijn gebracht bij post 4 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vast activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitatie verantwoord Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d.? (alleen transactie met derden die niet op de exploitatie staan) Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten Verkoop van effecten: a Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) b Zo ja wat is bij verkoop de te verwachten boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo
2009 x € 1.000 Volgens realisatie tot en met sept. 2009, aangevuld met raming resterende periode
2010 x € 1.000
2011 x € 1.000
Volgens Volgens begroting meerjarenraming in 2010 begroting 2010
5.412
4.728
4.758
4.474
5.685
6.246
2.734
2.041
1.878
23.658
12.295
5.321
0
278
0
0
0
42.265
13.474
7.824
47.903
25.620
20.165
0
0
0
0
0
0
Ja
Nee
Nee
12.583
20.001
99
nog niet bekend
-5.400
169
Programmabegroting 2010
170
Programmabegroting 2010
2.9. Berekening algemene uitkering gemeentefonds Beleidsuitgangspunten: Met een uitkering van rond de 35,5 miljoen euro per jaar vormt de algemene uitkering uit het gemeentefonds de grootste inkomstenbron van de gemeente. Het gemeentefonds is een fonds op de Rijksbegroting waaruit de gemeenten jaarlijks een algemene uitkering krijgen. Twee factoren bepalen de uitkering aan onze gemeente: de totale omvang van het gemeentefonds en ons aandeel daarin. De totale omvang van het gemeentefonds hangt af van de algemene groei van de rijksuitgaven en van taak- en andere veranderingen. Het gemeentefonds is gekoppeld aan de rijksuitgaven. Als het Rijk meer uitgeeft, gaat het gemeentefonds ook omhoog; en omgekeerd. Men typeert dit met het gezegde “Samen de trap op en Samen de trap af”. Deze schommelingen worden vertaald in een jaarlijks “accres”. De raming van de algemene uitkering in deze programmabegroting 2009 is gebaseerd op de meicirculaire. Deze geeft aan dat de accrescijfers een gunstig beeld laten zien. Voor de rijksuitgaven is groei geprognosticeerd en het gemeentefonds groeit mee. Hierbij geeft de staatssecretaris van BZK wel in overweging dat het verstandig is om enige voorzichtigheid te betrachten. De daadwerkelijke ontwikkeling van de rijksuitgaven, en daarmee van het fonds, kan immers anders verlopen dan de prognoses, zo is in het verleden gebleken. Wel zal bij de aankomende septembercirculaire de bevoorschotting worden bijgesteld naar aanleiding van de actuele accresontwikkeling, zodat in het geval van een achterblijvende ontwikkeling van het accres niet alles aankomt op de nacalculatie in maart 2009. Dit was het afgelopen jaar het geval. Deze bijstelling in september vindt in 2008 voor het eerst sinds de invoering van de behoedzaamheidsreserve plaats. Het aandeel van onze gemeente in de totale omvang hangt af van zogenaamde “verdeelmaatstaven”, ook wel kengetallen genoemd. Het aantal inwoners is zo’n verdeelmaatstaf. Hoe meer inwoners een gemeente heeft, des te groter het aandeel in het totaal. “Inwoners” is niet de enige verdeelmaatstaf; het zijn er circa vijftig. Enkele andere zijn: aantal bijstandsontvangers, aantal leerlingen VSO; oppervlakte gemeente, aantal woningen, aantal bedrijven etc.. Een aantal van deze maatstaven actualiseren we jaarlijks via de voorjaarsnota. Daarnaast ontvangt elke gemeente ook een vast bedrag. Voor elke maatstaf geldt een tarief en via vermenigvuldiging komt daaruit een basistotaalbedrag voor de gemeente. Voor een specificatie van de berekening wordt verwezen naar de bijlage, hierna. Onderdeel van de algemene uitkering is een uitkering onder de noemer behoedzaamheidsreserve. Wanneer achteraf blijkt dat een definitieve gemeentefondsuitkering lager uitvalt dan waar gedurende het lopende jaar mee is gerekend, dan zou de gemeente geld terug moeten storten in het gemeentefonds. Om dat te voorkomen houden de fondsbeheerders vooraf een bedrag in op het gemeentefonds. Dat is de zogenaamde behoedzaamheidsreserve. De praktijk tot nu toe is dat niet altijd de volledige behoedzaamheidsreserve tot uitkering komt. Het afgelopen jaar is de behoedzaamheidsreserve in z’n geheel niet uitgekeerd. Deze was niet eens toereikend. Als een gemeente de volledige raming (100%) voor het tot uitkering komen van die behoedzaamheidsreserve wil opnemen, loopt het een risico. De provincie Limburg accepteert bij het toezicht op de begroting de op landelijk niveau gemaakte afspraken en houdt vast aan een percentage van 50%. Dat wil zeggen dat zij geen bezwaar maken tegen een raming van 50% van de behoedzaamheidsreserve in de begroting 2009 en de meerjarenraming 2010-2012. Onze gemeente hanteert al jaren dit percentage van 50%. Het bijbehorende bedrag van de raming komt uit op ongeveer € 225.000 per jaar. Bij de jaarrekening kan daarom op dit punt een mee- of tegenvaller optreden. Aangezien nu ook bij de septembercirculaire een bijstelling van het accres plaats gaat vinden, wordt de kans op grote financiële schommelingen bij de jaarrekening kleiner. Na het afsluiten van het boekjaar zullen er gedurende circa twee jaren nog steeds afrekeningen komen over het afgesloten boekjaar 2006. Dit komt omdat de aantallen die doorwerken in de algemene uitkering, in verschillende perioden de definitieve status krijgen. Als alle maatstaven de status definitief hebben verkregen, wordt de algemene uitkering voor dat dienstjaar definitief vastgesteld. De onderdelen worden door de gemeente nauwgezet gecontroleerd, alvorens van de mogelijkheid om beroep aan te tekenen tegen de vaststelling door het Rijk, wordt afgezien.
171
Programmabegroting 2010
Oormerken In de begroting is een aantal oormerken opgenomen. Dit zijn middelen die via de Algemene Uitkering beschikbaar zijn gesteld ten behoeve van ontwikkelingen binnen bepaalde beleidsvelden. Deze ontwikkelingen staan specifiek toegelicht in de jaarlijkse mei- of septembercirculaires Algemene Uitkering die het Ministerie van BZK uitbrengt. Aangezien de Algemene Uitkering een algemeen dekkingsmiddel is, kan een gemeente zelf bepalen of ze uitvoering gaat geven aan de genoemde ontwikkelingen en de middelen daarvoor oormerkt/reserveert. Een oormerk kan ook een taakstelling betreffen. In dat geval wordt via de algemene uitkering een lager bedrag uitgekeerd cq. een onttrekking gedaan. In hoofdstuk 3 Financieel meerjarenperspectief is een overzicht van de huidige oormerken opgenomen. Bijstelling ramingen Drie maal perjaar ontvangt de gemeente een circulaire. De ontwikkelingen en de financiële consequenties worden vastgelegd in een nota welke, na vaststelling door het college, ter kennisname gebracht wordt aan de gemeenteraad. Via de 1e en 2e bestuursrapportage vindt de verankering plaats in de begroting. Voor de jaren 2009-2012 ziet het verloop van de algemene uitkering er als volgt uit (zie volgende pagina’s): Dit betreffen nog voorlopige cijfers op basis van de meicirculaire 2008.
172
Programmabegroting 2010
Gemeente:
Venray
Opgave:
Begroting 2010 - 2014 (inclusief herindelingsbijdrage)
Circulaire:
meicirculaire 2009 (2009-278690 d.d. 29 mei 2009)
Jaar:
2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014
Uitkeringsfactor:
Eigen waarde(n) 2009: 1,5750 / 2010: 1,5520 / 2011: 1,5280 / 2012: 1,5070 / 2013: 1,4900 / 2014: 1,4830
Uitgezette maatstaven:
2a, 39a, 40, 41, 42, 43, 44, 53
Datum afgerond:
3-9-2009
Eigen toelichting: Datum rapport:
16-9-2009 8:38
Onderdeel A - Inkomstenmaatstaven Maatstaf 1a Waarde woningen eigenaren 1b Waarde niet-woningen gebruikers 1c Waarde niet-woningen eigenaren Subtotaal
2009
2010
2011
2012
2013
2014
-2.550.371,82
-2.875.826,22
-2.887.087,27
-2.897.107,12
-2.907.739,64
-2.924.351,19
-871.032,13
-964.129,13
-954.737,89
-945.414,43
-936.090,97
-938.178,22
-1.081.093,93
-1.196.378,86
-1.184.725,36
-1.173.155,97
-1.161.586,57
-1.164.176,62
-4.502.497,88
-5.036.334,20
-5.026.550,53
-5.015.677,52
-5.005.417,18
-5.026.706,04
2012
2013
2014
Onderdeel B - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor van toepassing is Maatstaf 1e OZB waarde niet-woningen (in miljoenen) 2 Inwoners 3a Eén-ouder-huishoudens 4 Inwoners: jongeren < 20 jaar 5 Inwoners: ouderen > 64 jaar 5a Inwoners: ouderen > 74 en < 85 jaar
2009
2010
2011
282.496,91
304.461,83
301.496,18
298.551,93
295.607,68
296.266,81
5.064.593,00
5.607.648,63
5.626.500,70
5.651.582,40
5.705.971,44
5.672.799,35
130.562,33
140.408,18
141.496,32
142.499,84
143.216,64
143.790,08
2.128.127,76
2.300.656,25
2.279.561,94
2.248.402,14
2.221.693,74
2.192.982,21
469.044,00
529.805,60
545.400,00
574.084,00
596.223,20
618.604,80
48.400,80
54.270,00
55.744,00
58.692,00
61.881,20
64.212,80
6a Inwoners Waddeneilanden tot en met 2500
--
--
--
--
--
--
6b Inwoners Waddeneilanden van 2501 t/m 7500
--
--
--
--
--
--
6c Inwoners Waddeneilanden boven de 7500
--
--
--
--
--
--
173
Programmabegroting 2010
7 Lage inkomens
414.532,50
444.371,48
445.070,64
447.733,20
450.770,15
453.633,56
1.059.141,76
1.109.438,51
1.112.324,14
1.118.878,59
1.126.003,39
1.137.759,31
747.724,26
752.612,41
866.459,49
952.156,15
1.014.284,70
1.017.174,40
65.583,99
68.506,47
71.887,62
74.267,14
75.879,39
75.951,17
10b WWB schaalvoordeel
814.164,12
872.218,92
981.527,51
1.064.590,26
1.124.774,51
1.127.561,89
11 Uitkeringsontvangers
381.050,95
408.386,56
416.430,82
422.675,44
427.235,16
427.447,24
12 Minderheden
742.803,10
825.980,22
835.023,00
830.476,92
839.818,98
849.805,32
2.190.510,00
2.336.623,20
2.343.197,28
2.349.565,92
2.356.191,36
2.362.560,00
7a Lage inkomens (drempel) 8 Bijstandsontvangers 10a WWB schaalnadeel
13 Klantenpotentieel lokaal 14 Klantenpotentieel regionaal
646.073,70
652.160,07
653.249,96
655.115,34
657.057,17
658.937,84
15b Extra groei leerlingen VO
--
--
--
--
--
--
15c Extra groei jongeren
--
--
--
--
--
--
15d Leerlingen (V)SO
145.700,40
145.075,08
142.573,78
143.824,43
144.449,75
144.449,75
15e Leerlingen VO
773.736,19
775.133,12
790.139,47
807.783,42
817.573,28
831.481,24
16 Oppervlakte land
465.856,00
531.175,44
531.175,44
531.175,44
531.175,44
531.175,44
17 Oppervlakte land * percentage slechte bodem totaal 18 Oppervlakte land * bodemfactor gemeente 19 Oppervlakte binnenwater 20 Oppervlakte buitenwater
--
--
--
--
--
--
390.882,30
457.046,52
469.646,80
487.810,84
513.011,40
514.320,52
2.925,00
6.756,64
6.893,92
7.089,28
7.360,32
7.374,40
--
--
--
--
--
--
21 Oppervlakte bebouwing
181.204,96
204.323,77
205.660,40
209.008,36
208.530,08
209.964,92
22 Oppervlakte bebouwing woonkernen * bodemfactor woonkernen
555.145,20
645.079,10
651.247,24
661.215,31
667.860,69
674.506,07
23 Oppervlakte bebouwing buitengebied * bodemfactor buitengebied
345.701,13
385.470,54
385.236,54
386.882,85
386.882,85
388.529,16
3.078.221,38
3.517.373,55
3.552.680,89
3.582.666,56
3.609.281,06
3.609.281,06
478.088,39
550.696,90
556.038,71
560.731,84
564.897,34
564.897,34
26 Woonruimten * percentage slechte bodem totaal
--
--
--
--
--
--
27a Oppervlak historische kernen basisbedrag
--
--
--
--
--
--
27b Oppervlak historische kernen, opslag kernen > 40 ha
--
--
--
--
--
--
27c Oppervlak historische kernen, opslag kernen > 65 ha
--
--
--
--
--
--
28 Historische waterweg
--
--
--
--
--
--
29 Historische woningen in bewoonde oorden
19.305,84
19.493,64
19.487,38
19.487,38
19.487,38
19.487,38
30 Historische woningen in bewoonde kernen
--
--
--
--
--
--
24 Woonruimten 25 Woonruimten * bodemfactor woonkernen
174
Programmabegroting 2010
31a ISV (a) stadsvernieuwing
6.582,64
7.296,92
7.325,11
6.665,90
6.665,90
6.665,90
31b ISV (b) herstructurering
7.740,07
7.955,38
7.946,02
7.792,22
7.792,22
7.792,22
1.099.905,27
1.339.369,29
1.358.559,55
1.373.821,28
1.390.399,09
1.390.399,09
--
--
--
--
--
--
34 Oeverlengte * bodemfactor gemeente
5.631,87
9.078,88
9.066,20
9.066,20
9.066,20
9.066,20
35a Oeverlengte * bodemfactor gemeente * dichtheidsfactor
7.691,85
11.661,46
11.684,59
11.713,44
11.734,12
11.755,62
36 Meerkernigheid
80.369,55
109.636,92
109.534,68
109.534,68
109.534,68
109.534,68
36a Kernen met 500 of meer adressen
56.361,52
84.542,28
84.542,28
84.542,28
84.542,28
84.542,28
37 Meerkernigheid * bodemfactor buitengebied
132.453,09
179.032,08
178.931,88
178.931,88
178.931,88
178.931,88
38 Bedrijfsvestigingen
222.708,50
258.639,36
266.090,82
275.199,62
284.308,42
293.758,80
39 Vast bedrag
249.452,52
272.857,25
265.762,36
261.641,77
270.719,38
270.719,38
32 Omgevingsadressendichtheid 33 Omgevingsadressendichtheid * percentage slechte grond totaal
Subtotaal
23.490.472,84 25.925.242,44 26.285.593,66 26.605.856,24 26.920.812,47 26.958.120,12
Onderdeel C - Uitkeringsfactor (uf) Jaren Uitkeringsfactor Subtotaal (B x C (=uf))
2009
2010
2011
2012
2013
2014
1,5750
1,5520
1,5280
1,5070
1,4900
1,4830
36.997.494,72 40.235.976,27 40.164.387,11 40.095.025,35 40.112.010,57 39.978.892,14
Onderdeel D - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is 2009
2010
2011
2012
2013
2014
45 Herindeling
Maatstaf
--
1.510.717,00
755.359,00
755.359,00
755.359,00
--
51 Rioleringen
40.894,39
30.937,00
5.021,00
3.408,00
--
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
-39.176,73
-27.430,00
-13.717,00
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
52 Monumenten 53a Overgangsmaatregel ISV (VHROSV) 60 Suppletieregeling verdeelstelsel nav besluit FV 2006 61 Suppletieregeling OZB 70 Suppletieregeling wijziging verdeelstelsel 1-1-2008 Subtotaal
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
201.218,00
207.649,00
207.649,00
207.621,00
207.032,00
206.624,00
96.900,00
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
299.835,66
1.721.873,00
954.312,00
966.388,00
962.391,00
206.624,00
175
Programmabegroting 2010
Onderdeel E - Integratie- en decentralisatieuitkeringen waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is Maatstaf
2009
2010
2011
2012
2013
2014
55 Integratie-uitkering WUW-middelen Gemeentefonds
--
40.032,00
40.032,00
40.032,00
--
--
57 Integratie-uitkering afschaffing precariobelasting op omroepkabels
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
3.421.900,00
3.571.256,00
3.566.374,00
3.566.374,00
3.566.374,00
3.566.374,00
132.645,00
140.716,00
140.716,00
140.716,00
140.716,00
140.716,00
--
--
--
--
--
--
65 Anti-discriminatievoorzieningen (IU)
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
66 Opvoeden in de buurt (DU)
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
--
--
--
--
--
--
62 Budget Wmo 63 Amendement De Pater - van der Meer (IU) 64 Knelpunten verdeelproblematiek (IU)
67 Tijdelijke stim.regeling opsporing en controle ABW (IU) 68 Regionale platforms fraudebestrijding (IU)
--
--
--
--
--
--
69 Bibliotheken (DU)
--
4.024,00
4.024,00
4.024,00
n.v.t.
n.v.t.
143.920,00
71.960,00
71.960,00
118.858,00
118.858,00
118.858,00
72 Beeldende kunst en vormgeving (DU)
--
--
--
--
--
--
73 Aanpak kindermishandeling (DU)
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
74 Bewonersinitiatieven wijken (G18) (DU)
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
75 Drank- en Horecawet (DU)
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
76 Pilot voor- en vroegschoolse educatie (DU)
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
77 Homo-emancipatiebeleid (DU)
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
71 Brede school sport en cultuur (combinatiefuncties) (DU)
78 Nationaal actieplan sport en bewegen (DU)
--
--
--
--
--
--
11.250,00
6.750,00
4.500,00
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
80 Tijdbeleid (DU)
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
81 Polarisatie en radicalisering (DU)
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
82 Veilige publieke taak (DU)
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
83 Bewonersinitiatieven wijken (G31) (DU)
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
79 Taalcoaches (DU)
84 Wijkactieplannen (G18)
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
86 Vrouwen uit etnische minderheden (DU)
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
87 Pilot gemengde scholen (DU)
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
88 Cultuurparticipatie (DU)
--
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
85 Deltaplan inburgering (DU)
176
Programmabegroting 2010
89 Amendement Tang/Spekman (DU)
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
90 Uitvoeringskosten inburgering (IU)
96.842,93
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
91 Stemproces (DU)
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
74.487,00
65.620,00
37.244,00
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
94 Arbeidsvoorwaarde lokaal bestuur (DU)
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
95 Integratie-uitkering bijstandsontvangers
n.v.t.
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
92 Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven (DU) 93 Innovatietrajecten inburgering (DU)
96 Gezinsmanagers Gouda (DU) 97 Onderwijsachterstandenbeleid (DU)
n.v.t.
--
--
--
--
--
100 Overbruggingsuitkering Antillianengemeenten (DU)
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
101 Aanpak Marokkaans-Nederlandse probleemjongeren (DU)
--
--
--
--
--
--
102 Maatschappelijke opvang en OGGz (DU)
n.v.t.
--
--
--
--
--
103 Gezond in de stad (DU)
n.v.t.
--
--
--
--
--
104 Leefbaarheid en Veiligheid (DU)
n.v.t.
--
--
--
--
--
105 Voortijdig schoolverlaten (DU)
n.v.t.
--
--
--
--
--
106 Vrouwenopvang (DU)
n.v.t.
n.v.t.
--
--
--
--
107 Budget 40+ wijken (DU)
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
108 Lokale preventieaanpak eergerelateerd geweld (DU)
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
109 Spoorse doorsnijdingen (DU)
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
3.881.044,93
3.900.358,00
3.864.850,00
3.870.004,00
3.825.948,00
3.825.948,00
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Behoedzaamheidsreserve
--
--
--
--
--
--
Subtotaal
--
--
--
--
--
--
Subtotaal
Onderdeel F - Aanvullingen van de gebruiker Aanvullingen v/d gebruiker
Totaal
36.675.877,44 40.821.873,06 39.956.998,58 39.915.739,83 39.894.932,39 38.984.758,10
177
Programmabegroting 2010
178
Programmabegroting 2010
2.10. Berekening renteomslag GEAKTIVEERDE KAPITAALUITGAVEN Geïnvesteerd bedrag per 1 januari 2010 LANGLOPENDE SCHULDEN Totaal langlopende geldleningen 1-1-2010 Totaal woningbouwleningen 1-1-2010
A)
137.575.034
B)
121.994.334
73.284.779 11.448.013 84.732.792
RESERVES EN VOORZIENINGEN Algemeen Algemene reserve 1-1-2010 Bestemmingsreserves 1-1-2010 Voorzieningen 1-1-2010
6.928.907 15.406.089 7.145.522 29.480.518
Grondbedrijf Algemene reserve 1-1-2010 Bestemmingsreserves 1-1-2010 Voorzieningen 1-1-2010
7.311.269 469.755 0 7.781.023 37.261.542
TE FINANCIEREN
15.580.700
RENTELASTEN Langlopende geldleningen -rente langlopende geldleningen -rente woningbouwleningen
3.550.455 579.748
- afschrijving herfinanciering
4.130.203 39.229 4.169.432
Reserves en voorzieningen - toevoeging rente aan reserves - bespaarde rente reserves en voorzieningen
384.586 1.478.491 1.863.077
Overigen - rente finan.tekort - rentevoordeel
3,90%
15.580.700
608.210 565.554 1.173.764
TOTALE RENTEKOSTEN
C)
7.206.273
179
Programmabegroting 2010
UIT TE ZONDEREN VAN RENTE-OMSLAG Product
112002 121061 121065 121161 121261 121461 122161 142161 153061 153161 154061 154162 156061 158061 165261 172161 172261 172461 182262 599805 599825 599840 599850 599945
Boekwaarde per 1-1-2010 Preparatie Wegen, straten en pleinen Openbare verlichting Verkeer Openbaar vervoer Parkeren Binnenhavens en waterwegen Huisvesting primair onderwijs Sport Buitensportaccommodaties Cultureel Centrum Musea/monumenten/archeologie Openbaar groen Overige recreatieve voorzieningen Voorzieningen Gehandicapten Inzameling huisvuil Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater Lijkbezorging Volkshuisvesting Hulpkostenplaats middelen Kostenplaats middelen Hulpkostenplaats middelen Hulpkostenplaats openbare ruimte Kostenplaats publieksdiensten
Rente in 2010
1.605.587 1.447.464 186.000 9.988 21.516 2.540.674 3.429 626.906 15.430 5.520 14.112 147.116 2.694 17.500 3.256 22.149.316 13.038.051 287.260 1.504.908 883.500 3.068
7.375 178.540 5.206 106.976 13.321 146 129.084 50 27.500 37.614 4.989 20.190 47 1.369.325 579.747 97.941 67.072 883
44.513.296 D
2.646.008
BEREKENING RENTE-OMSLAG Geinvesteerd bedrag per 1 januari 2010 Uit te zonderen van renteomslag
A) D)
137.575.034 44.513.296
Restant, waarover rente wordt omgeslagen Totale rentekosten Uit te zonderen van rente-omslag
93.061.737 C) D)
7.206.273 2.646.008
Totaal via rente-omslag
RENTEOMSLAG
4.560.266 4.560.266 -------------- X 100 % 93.061.737
=
4,90%
180
Programmabegroting 2010
Bijlage 3. Subsidieplafonds 2010 Hieronder worden per beleidsveld de subsidieplafonds voorgesteld voor 2010. De bedragen in dit overzicht komen overeen met de budgetten die in de begroting 2010 zijn opgenomen. Overzicht subsidieplafonds Beleidsterrein Kunst en cultuur Sport Jeugd en jongeren Participatie allochtonen Ouderen Maatschappelijke dienstverlening en belangenbehartiging Dorps- en wijkraden Peuterspeelzalen Verkeerseducatie Natuureducatie Evenementen Totaal professionele instellingen
Plafond 2010 € 312.618,00 € 150.943,00 € 546.894,00 € 81.053,00 € 52.200,00 € 300.385,00 € 114.015,00 € 186.875,00 € 25.466,00 € 114.320,00 € 42.034,00 € 4.317.769,00
181
Programmabegroting 2010
182
Programmabegroting 2010
Bijlage 4. Geactualiseerde Exploitatieberekeningen Geactualiseerde exploitaties 2010 aangepaste exploitaties
Aan den Heuvel A geraamd waarvan in totaal 2010
Aan den Heuvel B geraamd waarvan in totaal 2010
De Gouden Leeuw geraamd waarvan in totaal 2010
De Blakt geraamd waarvan in totaal 2010
omschrijving
Grondverwerving
5.076.097
4.870.008
5.143
5.887.886
33.728.009
666.002
1.616.677
655.718
5.332.196
Bouwrijp maken: sloop
131.164
4.000
115.398
5.202.762
1.397.311
2.727.674
groen
698.980
273.720
116.651
109.844
77.021
lichtmasten en brandkranen
259.528
120.793
81.650
66.548
30.025
milieuvoorzieningen
563.547
civiele werken
kostenstijgingen Omzetbelasting Voorbereiding+toezicht Beheers- en administratiekst
46.530
522.331
349.560
16.320
187.267
35.214
150.002
13.379
58.518
235.153
1.386.651
97.276
2.403.514
70.440 4.742.695
28.626 15.255
653.993
110.833
2.008.285
221.528
768.564
111.000
14.762
162.397
69.599
1.071
343.044
Kosten bovenw. vrz. ca. bijdrage bovenwijks
395.320
88.638
316.702
andere fondsvormingen
305.200
95.200
130.800
Financieringskosten Exploitatiekosten Winstneming * Rentekosten
3.509.811 104.855
1.504.205 5.000
1.529.872 274.597
40.800
53.509
794.839 5.000
145.449
726.627
23.073.795
2.412.728
19.267.515
230.500
150.798
4.604
16.721.906 115047
1.043.132
311.575
Risicovoorziening TOTAAL (a)
245.449
969.000 224.603 3.250
6.668.479 157699
1.838.948
958.967
13.193.811
1.203.677
192.692 399.504
399.504
57.685.999
6.544.781
Bijdragen artikel 12 e.d. Rijksbijdragen Overige bijdragen
-3.720.184
Bijdr.gemeente ( voorz.verwacht tekort )
-1.217.666
-1.017.714
Exploitatieopbrengsten TOTAAL (b) TOTAAL (C) a+b
0
0
0
0
-4.937.850
0
-1.017.714
0
23.073.795
2.412.728
19.267.515
958.967
8.255.961
1.203.677
56.668.285
6.544.781
-22.880.858
-4.996.750
-17.760.748
Opbrengst gronduitgifte: woningbouw
-2.647.059
verplichtingen woningbouw niet woningbouw
-4.258.916
-2.563.818
-313.200
-767.550
-767.550
-162.019
0
overige opbrengststijgingen
-10 -192.937
-99.935
-1.193.567
-420.417
-266.036
-23.073.795
-5.096.685
-19.267.515
0
-8.255.961
-3.597.404
-56.668.285
0
0
-2.683.957
0
958.967
0
-2.393.727
0
6.544.781
Rentevoordeel TOTAAL (D) TOTAAL GENERAAL (c-d) *
-56.668.275
In verband met de PPS constructie betreft de winstneming van Aan den Heuvel A, Aan den Heuvel B en de Blakt, het volledige verwachte exploitatieresultaat (incl. aandeel derden).
183
Programmabegroting 2010
184
Programmabegroting 2010
Bijlage 5. B&W besluiten verwerkt in begroting Voorheen werden collegebesluiten met meerjarige financiële consequenties, die genomen zijn na de 1e Bestuursrapportage, verwerkt in de 2e Bestuursrapportage en niet in de primaire begroting. Om echter een beter meerjarenperspectief te kunnen presenteren in de programmabegroting zijn deze financiële gevolgen voortvloeiende uit collegebesluiten vanaf 2009 rechtstreeks in de programmabegroting verwerkt. Voor 2010 zijn de besluiten (tot en met de collegevergadering van 21 juli) in de programmabegroting 2010 verwerkt. In onderstaande tabellen is per programma aangegeven welke positieve of negatieve effecten deze besluiten met zich mee brengen. Allereerst in een totaaltabel, daarna per programma met een toelichting per collegebesluit.
Totaaloverzicht Lasten: + = Hogere lasten; - = Lagere lasten Baten: + = Lagere baten; - = Hogere baten Saldo: + = Voordelig resultaat; - = Nadelig resultaat Omschrijving programma
Begroting
Meerjarenbegroting
2010
2011
2012
2013
-236.611
-294.276
-362.496
-290.303
376.199
418.695
513.666
409.087
-103.633
-104.921
-118.196
-115.626
36.943
29.620
30.064
30.515
Lasten Programma 1 Venray zorgt voor elkaar Programma 2 Venray is levendig Programma 3 Venray voorziet in alle woonwensen Programma 4 Venray is kennisintensief Programma 5 Bestuurlijke vernieuwing Programma 6 Algemene zaken Totaal lasten
0
0
0
0
209.102
185.747
171.719
169.600
321.366
234.865
234.757
203.273
0
0
0
0
-236.640
Baten Programma 1 Venray zorgt voor elkaar Programma 2 Venray is levendig
-200.810
-217.668
-219.150
Programma 3 Venray voorziet in alle woonwensen Programma 4 Venray is kennisintensief
0
0
0
0
-560.820
-575.745
-578.659
-578.211
Programma 5 Bestuurlijke vernieuwing
0
0
0
0
Programma 6 Algemene zaken
532.542
1.174.916
2.098.941
2.678.248
Totaal baten
-264.918
398.361
1.302.614
1.880.887
Saldo
17.082
633.226
1.537.371
2.084.160
185
Programmabegroting 2010
Specificatie per programma: Programma 1 Venray zorgt voor elkaar Omschrijving product
Onderwerp nota
Begroting
Meerjarenbegroting
2010
2011
2012
2013
23.218
23.218
23.566
23.920
5.000
5.000
5.075
5.151
Lasten Uitstroombevordering
Uitstroombevordering Wmo
Bijdrage exploitatie- en bestuurskosten werkvoorzieningschap NLW Cliëntenraad WSW Verandertraject wmo Combinatiefuncties
Totaal lasten
-93.512
-94.977
-100.448
-97.214
-171.317
-227.517
-290.689
-222.160
-236.611
-294.276
-362.496
-290.303
Baten
Totaal baten
0
0
0
0
Saldo
-236.611
-294.276
-362.496
-290.303
•
Bijdrage exploitatie- en bestuurskosten werkvoorzieningschap NLW: Als gevolg van het implementatietraject van de beleidsnota Wsw (Raad 17.6.2008) is er sprake van een extra stijging van de gemeentelijke bijdrage aan het Werkvoorzieningschap NLW.
•
Cliëntenraad Wsw: Vanaf 2009 zijn structurele middelen nodig voor de kosten van de Wsw-raad.
•
Combinatiefuncties (zie ook programma 2): De door het rijk ingezette impuls met als doel het realiseren van combinatiefuncties wordt door de gemeente Venray ingezet om een kwaliteitsimpuls te bieden aan de sport-, cultuur aan onderwijs en de samenwerking tussen deze sectoren verder te ontwikkelen en te ondersteunen. De impuls wordt daarom vooral ingezet om uitvoering te geven aan de sport- en cultuurnota. Binnen de WMObegroting zijn in 2011 en 2012 hiervoor onvoldoende middelen beschikbaar.
•
Verandertraject Wmo: Het verandertraject is er op gericht om meer indicaties voor de Wmo in eigen beheer uit te gaan voeren. Hiervoor, en voor de grenswijziging, zijn extra middelen nodig (formatieuitbreiding, zie ook tabel programma 6) die grotendeels worden gedekt door inbestedingsvoordeel.
186
Programmabegroting 2010
Programma 2 Venray is levendig Omschrijving product
Onderwerp nota
Begroting
Meerjarenbegroting
2010
2011
2012
2013
58.711
59.191
60.080
60.981
Lasten Kunstzinnige vorming Kunst en cultuur
Beheer Kunstencentrum Jerusalem MOP carillons Venray
Sport
Combinatiefuncties
6.881
6.881
6.984
7.088
310.607
352.623
446.602
341.018
376.199
418.695
513.666
409.087
-97.350
-97.350
-98.810
-100.292
-139.290
-103.460
-118.858
-118.858
Totaal baten
-236.640
-200.810
-217.668
-219.150
Saldo
139.559
217.885
295.998
189.937
Totaal lasten
Baten Kunstzinnige vorming Sport
Beheer Kunstencentrum Jerusalem Combinatiefuncties
•
Beheer kunstencentrum: Overdracht van beheer en onderhoud van het gebouw Jerusalem aan het Kunstencentrum Jerusalem, waardoor het Kunstencentrum zelf initiatieven kan nemen gericht op verhoging van de bezettingsgraag door het optimaliseren van binnen de bestemming van het gebouw passend multifunctioneel gebruik. Met de overdracht van het beheer en onderhoud kan een structurele besparing worden gerealiseerd.
•
MOP carillon : het carillon is eigendom van de gemeente Venray. Het onderhoud is tot op heden verzorgt door de gemeente. Om de kennis van onderhoud aan carillons te bundelen wordt het onderhoud van het carillon bij de Stichting Carillon neergelegd.
•
Combinatiefuncties: zie de toelichting bij programma 1.
Programma 3 Venray voorziet in alle woonwensen Omschrijving product
Onderwerp nota
Begroting
Meerjarenbegroting
2010
2011
2012
2013
Actualisatie GRP
-50.295
-53.004
-67.699
-66.550
Verdeelbesluit ISV-2
-33.752
-32.994
-32.237
-31.479
Speelruimteplan 2009/2010
-19.586
-18.923
-18.260
-17.597
-103.633
-104.921
-118.196
-115.626
Totaal baten
0
0
0
0
Saldo
-50.295
-53.004
-67.699
-66.550
Lasten Huishoudelijk en bedrijfs afvalwater Wegen, straten en pleinen Overige recreatieve voorz. Totaal lasten
Baten
•
Actualisatie GRP: In de Raad van 12 mei 2009 is het geactualiseerde GRP vastgesteld. De meerjarige financiele consequenties zijn: het saldo van de voorziening riolering wordt opgenomen in de reserve riolering. Op basis van het geactualiseerde GRP is de BTW tussen de kosten en de opbrengsten aangepast. Aangezien de gemeente gekort wordt in de algemene uitkering in verband met de compensabele BTW levert de berekende aangepaste BTW een voordeel op.
187
Programmabegroting 2010
•
Verdeelbesluit ISV-2: Door een bijdrage van ISV-2 gelden aan het project Herinrichting Kennedyplein en omgeving ontstaat een voordeel in de kapitaallasten van dit project. Dit voordeel vloeit terug naar de algemene middelen (Raad 30-6-2009).
•
Speelruimteplan: Voor het speelruimteplan is dekking gezocht binnen de reserve Wmo. Dit betekent dat de kapitaallasten die hiervoor in de begroting waren opgenomen terug kunnen vloeien naar de algemene middelen (Raad 30-6-2009).
Programma 4 Venray is kennisintensief Omschrijving product
Onderwerp nota
Begroting
Meerjarenbegroting
2010
2011
2012
2013
36.943
29.620
30.064
30.515
36.943
29.620
30.064
30.515
-560.820
-575.745
-578.659
-578.211
Totaal baten
-560.820
-575.745
-578.659
-578.211
Saldo
-523.877
-546.125
-548.595
-547.696
Lasten Vervoer van leerlingen
Verordening leerlingenvervoer
Totaal lasten
Baten leges bouwvergunningen
kostendekkend maken bouwleges vergunningen
•
Leerlingenvervoer: In de raad van 30 juni 2009 is de verordening leerlingenvervoer besproken en aangenomen. Ondanks een besparing door middel van aanpassing van de kilometergrens heeft de nieuwe verordening nadelige financiële consequenties. Dit wordt veroorzaakt door de nieuwe aanbesteding, het toenemend aantal leerlingen en doordat het vervoer van groepen kinderen met een bepaald ziektebeeld steeds moeilijker wordt. Hierdoor moeten leerlingen vaker in kleinere groepen of individueel vervoerd worden.
•
Leges bouwvergunningen: na aanleiding van het uitgevoerd onderzoek naar de kostendekkendheid van de bouwleges is besloten de inkomsten kostendekkend te begroten. Vanaf 2010 betekent dit dat de inkomsten worden begroot ter hoogte van de kosten.
Programma 5 Bestuurlijke vernieuwing •
Geen wijzigingen in dit programma.
188
Programmabegroting 2010
Programma 6 Algemene zaken Omschrijving product
Onderwerp nota
Begroting
Meerjarenbegroting
2010
2011
2012
2013
38.039
17.360
17.620
17.885
Lasten Saldo kostenplaatsen en algemene baten en lasten Wmo
personele aangelegenheid
Verandertraject wmo
90.487
91.951
97.422
94.188
Boventallig / voormalig personeel Boventallig / voormalig personeel Totaal lasten
personele aangelegenheid
55.014
55.839
56.677
57.527
personele aangelegenheid
25.562
20.597
209.102
185.747
171.719
169.600
Totaal baten
532.542 532.542
1.174.916 1.174.916
2.098.941 2.098.941
2.678.248 2.678.248
Saldo
741.644
1.360.663
2.270.660
2.847.848
Baten Algemene uitkering
•
• •
Uitkomst mei-circulaire
Meicirculaire 2009: In de meicirculaire van 2009 zijn de afspraken verwerkt van het aanvullend beleidsakkoord van 17 april 2009 dat tussen het rijk en de VNG is afgesloten over het bestrijden van de economische crisis. Dit beleidsakkoord heeft tot gevolg dat de normeringsystematiek (samen de trap op, samen de trap af) vanaf 2009 tot en met 2011 buiten werking wordt gesteld. Dit heeft tot gevolg dat de uitkeringen uit het gemeentefonds in die jaren niet meestijgen met de hogere uitgaven van het rijk ter bestrijding van de economische crisis. Voor de jaren na 2011 is nog geen duidelijkheid gegeven. Er zijn bijstellingen nodig van de ramingen voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds over 2009, 2010 en volgende jaren. Het resultaat vanaf 2010 is negatief ten opzichte van de bestaande meerjaren ramingen in de programmabegroting 2009. Personele aangelegenheid: Er zijn enkele besluiten geweest aangaande personele aangelegenheden. Verandertraject WMO: zie toelichting bij programma 1.
189