Programmabegroting 2011 inclusief meerjarenbegroting 2012-2014
1
Programmabegroting 2011
Gemeente Venray Postbus 500 5800 AM Venray
Samengesteld door gemeente Venray
2
Programmabegroting 2011
Inhoudsopgave Aanbiedingsbrief
5
Vaststellingsbesluit
7
Programmabegroting 2011 in het kort
9
Inleiding
13
Leeswijzer
15
1.
17
Programma’s
Programma 1: Venray laat je leven
17
Programma 2: Venray bruist
23
Programma 3: Venray maakt wonen compleet
29
Programma 4: Venray economisch actief
39
Programma 5: Venray kijkt over grenzen
45
Programma 6: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
49
2.
53
Paragrafen
Inleiding paragrafen
53
Paragraaf A. Lokale Heffingen
55
Paragraaf B. Weerstandsvermogen
65
Paragraaf C. Onderhoud van kapitaalgoederen
75
Paragraaf D. Financiering
83
Paragraaf E. Bedrijfsvoering
87
Paragraaf F. Verbonden partijen
93
Paragraaf G. Grondbeleid
111
Paragraaf H. Gebiedsgericht Werken
117
Paragraaf I. Investeringen en majeure projecten
119
Paragraaf J. Bezuinigingen
123
3.
129
Financieel meerjarenperspectief
Bijlage 1. Financiële begroting
139
1.1. Recapitulatie-overzicht baten en lasten
139
1.2. Overzicht mutaties reserves
141
1.3. Overzicht personeelslasten 2011
143
1.4. Overzicht van investeringen en afschrijvingen
145
1.5. Overzicht financiering Vaste geldleningen begroting 2011
147
1.6. Overzicht van reserves
149
1.7. Overzicht van voorzieningen
151
1.8. Overzicht EMU-saldo
153
1.9. Berekening algemene uitkering gemeentefonds
155
1.10. Berekening renteomslag
163
1.11 Overzicht incidentele baten en lasten
165
Bijlage 2. Subsidieplafonds 2011
167
Bijlage 3. Overzicht programma’s, producten, portefeuillehouders, budgethouders en commissies
169
Bijlage 4. Lijst met afkortingen
175
3
Programmabegroting 2011
4
Programmabegroting 2011
Aanbiedingsbrief Gemeenteblad 2010 nr. 80 Venray, september 2010 AAN: De Gemeenteraad
Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2011 aan. Dit is de eerste begroting van dit nieuwe college. Deze programmabegroting geeft twee dingen heel duidelijk aan. Ten eerste dat de gemeente op alle gebieden heel nadrukkelijk haar rol blijft vervullen om de eisen die de Venrayse samenleving aan haar stelt zoveel mogelijk te bedienen. Ten tweede spelen de bezuinigingen een belangrijke rol in deze programmabegroting. Door heel goed in het oog te houden welke eisen aan de gemeente worden gesteld is het ondanks de bezuinigingen mogelijk onze doelen te bereiken. Zo hebben we er alle vertrouwen in dat ondanks financieel moeilijke tijden we onze doelen kunnen waarmaken zoals verwoord in het collegeprogramma 2010-2014 Venray Veilig Vooruit. Speerpunten die we daarbij voor ogen hebben zijn: Er voor zorgen dat burgers gemeentelijke voorzieningen gebruiken door de drempel te verlagen en het verbeteren van de informatie hierover Door realisatie van een werkplein in 2012 de burgers effectiever en efficiënter begeleiden naar werk Door vroege aanpak grensoverschrijdend gedrag van ontsporende jongeren terugdringen, onder andere door aanstelling van 4 extra BOA,s Vaststelling kadernota integraal Veiligheidsbeleid inclusief een uitvoeringsprogramma 2011-2012 Voorbereiding realisatie poppodium Vaststelling haalbaarheidsonderzoek MFC Brukske en planexploitatie van het centrumgebied Brukske Raadsbesluit over inbreng Venray in gebiedsontwikkeling Ooijen Wanssum en haven Wanssum Maximale inspanning om de moeilijke marktomstandigheden voor zowel de woningbouwexploitaties als de bedrijventerreinen het hoofd te bieden Maximaal levensloopbestendig bouwen Opstellen regionale woonvisie Uitvoeren masterplan Loobeekdal Meewerken aan totstandkoming van een regionale visie op samenwerking Start renovatie gemeentehuis Doorontwikkelen ICT Dank zij de bezuinigingen houden we een gezonde financiële basis en kunnen we het collegeprogramma uitvoeren. Wij blijven bij de keuzes zoals opgenomen in de voorjaarsnota en die door uw raad op hoofdlijnen bij de behandeling van de Voorjaarsnota zijn overgenomen in afwachting van deze begroting. De suggesties en opmerkingen door uw raad gemaakt hebben we bij de afweging meegenomen. Dit heeft op dit moment nog niet geleid tot wijzigingen in de bezuinigingsvoorstellen. Behoudens enkele technische aanpassingen zijn de voorstellen integraal overgenomen in deze begroting. De meest in oog springende maatregelen zijn: Niet bezuinigen op die budgetten die noodzakelijk zijn voor de vangnetfunctie van sociaal zwakkeren Op termijn wordt een extra taakstelling opgelegd aan de organisatie van 1 miljoen euro bovenop de taakstelling van 0,9 miljoen euro die er al in 2009 op de organisatie is gelegd, gelet op de verwachte efficiëntere organisatie door de grenscorrectie, onze nieuwe digitale manier van werken en ons gerenoveerde gemeentehuis De budgetten voor onderhoud in de openbare ruimte zijn verlaagd op die onderdelen waar het verantwoord is het kwaliteitsniveau te verlagen zonder het risico dat op termijn er achterstallig onderhoud is Het investeringsniveau voor infrastructurele werken is verlaagd van gemiddeld jaarlijks 6 miljoen euro naar gemiddeld 4,5 miljoen euro op jaarbasis De meeste subsidies worden met ingang van 2011 verlaagd met 10% en worden tevens bevroren over een periode van 5 jaar 5
Programmabegroting 2011
We gebruiken de boekwinst die gerealiseerd is door de verkoop van de Essent aandelen om investeringen met maatschappelijk nut vervroegd af te schrijven. Naast het rentevoordeel dat we nodig hebben om het dividend te compenseren is er daardoor ook nog voordeel op het afschrijvingsdeel De OZB wordt in 2011 (1%) en 2012 (1,75%) beperkt extra verhoogd tot de macronorm
Wij zijn in gesprek gegaan met de professionele instellingen en hebben met de niet professionele instellingen gecommuniceerd door met suggesties te komen hoe zij de bezuinigingen mogelijk kunnen realiseren. Dit traject was bij het aanbieden van deze begroting nog niet afgerond. U zult nog vóór de behandeling in de raad op de hoogte gebracht worden van de laatste stand van zaken. We doen dat door medio oktober 2010 een tussenbalans op te maken die direct na vaststelling aan u wordt aangeboden. Uw raad zal bij de diverse Planning & Control producten op de hoogte gebracht worden van de ingeboekte en gerealiseerde bezuinigingen. Dit geldt zowel voor de bezuinigingen op de diverse beleidsterreinen als op de bezuiniging door de gemeentelijke organisatie. Het resultaat hiervan vindt u terug in de nieuwe paragraaf J Bezuinigingen. Deze programmabegroting geeft mede invulling aan de realisatie van ons collegeprogramma. We blijven een ambitieuze gemeente die adequaat omgaat met de vragen waar de gemeente zich voor gesteld ziet. Om nu en in de toekomst de juiste keuzes te kunnen maken is een gezonde financiële huishouding een absolute randvoorwaarde. Zo blijven we namelijk de regisseur van de ontwikkelingen en kunnen we de accenten blijven zetten daar waar deze het meest nodig zijn. In onze begroting hebben we naast de MUIP beperkte ruimte opgenomen voor incidenteel nieuw beleid. We zullen deze beperkte ruimte wellicht ook moeten inzetten voor onzekerheden die bij het opmaken van deze begroting nog niet bekend zijn.
Ten tijde van het opmaken van deze begroting was er ook nog steeds geen duidelijkheid over de grootste onzekere factor, namelijk de bezuinigingen van het Rijk. Zodra er een nieuw kabinet is mag worden verwacht dat het regeerakkoord meer richting geeft aan de eerder aangekondigde rijksbezuinigingen. Absolute zekerheid is er pas als het nieuwe kabinet de afspraken uit het regeerakkoord omzet in nieuwe maatregelen en er een bestuursakkoord is met de VNG. Door te anticiperen op deze maatregelen kiezen we ervoor om onze financiën zo snel mogelijk op orde te hebben. Met deze uitgangssituatie kunnen we op een verantwoorde manier uitvoering geven aan ons collegeprogramma.
Behandeling Voor de behandeling van en advisering over de programmabegroting 2011 wordt de volgende planning voorgesteld: Maandag 11 oktober a.s. Commissie Stedelijk Beheer Dinsdag 12 oktober a.s. Commissie Stedelijke Ontwikkeling Woensdag 13 oktober a.s. Commissie Middelen Donderdag 14 oktober a.s. Commissie Maatschappelijke Diensten De behandeling en vaststelling van de Programmabegroting 2011 door uw gemeenteraad zijn gepland voor dinsdag 2 en 9 november 2010.
Besluitvorming Wij stellen uw gemeenteraad voor: • de Programmabegroting 2011 van Gemeente Venray vast te stellen; • de subsidieplafonds voor 2011, zoals opgenomen in bijlage 2 vast te stellen.
Burgemeester en Wethouders van Venray, J.J.P.M. Gilissen, burgemeester, K.G.M.C. Joosten, secretaris
6
Programmabegroting 2011
Vaststellingsbesluit
De raad van de gemeente Venray, Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 21 september 2009 (Gemeenteblad 2010, nr. 80);
Gelezen de adviezen van de commissies Stedelijk Beheer, Stedelijke Ontwikkeling, Maatschappelijke Diensten en Middelen,
Besluit: 1. 2.
De Programmabegroting 2011 vast te stellen. De subsidieplafonds 2011 zoals opgenomen in bijlage 2 vast te stellen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 2 november 2010.
, voorzitter
, raadsgriffier
7
Programmabegroting 2011
8
Programmabegroting 2011
Programmabegroting 2011 in het kort De Strategische visie ‘Venray 2020’ en het collegeprogramma ‘Venray, veilig vooruit’ vormen de basis voor de programmabegroting 2011. In het nieuwe collegeprogramma is het coalitieakkoord concreet vertaald naar te bereiken doelen. Daarna zijn de doelen verdeeld naar de speerpunten die we in de jaren 2010 – 2014 hebben uitgezet. De doelstellingen van de programma’s zijn aangepast aan het nieuwe collegeprogramma. De nu gehanteerde doelstelling beschrijft beter de uiteindelijke doelen die we met de programma’s nastreven. De belangrijkste speerpunten voor het begrotingsjaar 2011 zijn hieronder per thema aangegeven:
Venray laat je leven • Met partners verder inhoud geven aan het integraal veiligheidsbeleid • Terugdringen van normoverschrijdend gedrag in de Venrayse samenleving, onder andere door inzet BOA’s • Implementeren districtelijke samenwerking brandweer • Beleid van laagdrempeligheid van gemeentelijke voorzieningen en verbeteren van de informatie hierover • Implementatie van het werkplein waarbij een regionaal loket ontstaat voor werk en inkomen • Doorontwikkelen van het zorgloket • Terugdringen grensoverschrijdend gedrag, o.a. door vroege aanpak van (dreigend) ontsporende jongeren Venray • • •
bruist Realisatie van een nieuwe locatie voor Poppodium Venray Het stimuleren van meer bewegen bij met name de inactieve inwoners Uitvoering geven aan de sport- en cultuurnota in relatie tot de combinatiefunctionarissen sport/onderwijs/cultuur
Venray • • • •
maakt wonen compleet Bij ver- dan wel nieuwbouw wordt zoveel mogelijk levensloopbestendig gebouwd Opstellen van de regionale woonvisie (inclusief actualisering woningbouwprogramma) Verder harmoniseren van de afvalinzameling Wanssum, Blitterswijk en Geijsteren Uitvoeren wegenbeheerplan en diverse reconstructies
Venray • • •
economisch actief Opstellen van ingegrale milieuvisie Invoering van de Wabo Uitvoering van project Loobeekdal
Venray kijkt over grenzen • Verder werken aan opstellen van en uitvoering geven aan nieuwe WOP’s en DOP’s onder maximale verantwoordelijkheid van dorpen en wijken • Meewerken aan de totstandkoming van een regionale visie op samenwerking en samenwerkingsstructuren Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien • Het meerjarig sluitend maken van de begroting • Project tijdelijke huisvesting • Uitvoering geven aan de bezuinigingen
9
Programmabegroting 2011
• Overige investeringen en uitgaven Naast de hiervoor vermelde speerpunten hebben wij in deze begroting nog diverse andere investeringen en uitgavenverhogingen meegenomen om onze ambities waar te kunnen maken. Conform de besluitvorming bij de voorjaarsnota 2010 hebben wij de volgende investeringen en uitgavenverhogingen in deze programmabegroting opgenomen: Conform Investeringsprogramma 2011 Venray: Bedragen * € 1.000 Omschrijving Brandweer preparatie: Persluchtcilinders Brandweer preparatie: Dienstvoertuig Brandweer preparatie: WVD (ford)-bus Brandweer preparatie: Uitrusting Aankoop bruikleenartikelen WMO Bijdragen derden Opleiden en oefenen brandweerkorps Meerlo Uitvoering Waterwet PIW: verkeersmaatregelen Bijdrage Provincie Stationsgebied: Bijdrage Versnelling Maaslijn Gevelkwaliteitsfonds 2011 PIW: herinrichting wegen Vervangen speeltoestellen Vervanging terreinwagen bosbeheer Inruil huidige terreinwagen Gemeentelijk rioleringsplan Bijdrage reserve riolering Vervanging gemalen electr/mech Bijdrage reserve riolering Uitvoering speelruimteplan Vervangen en uitbreiden OV Bouwgrondexpl. uitgaven Bouwgrondexpl. inkomsten Bouwgrondexpl. afname boekw. grondbedrijf Verv.servers telefooncentrale & Citrix & CAG Verv.dienstverlening ondersteunende software Afname authentieke gegevens GEO
Investering 27 0 25 0 915 -106 0 0 1.870 -1.000 1.000 0 650 90 36 0 988 0 156 0 86 119 0 0 0 0 80 0 4.936
Exploitatielasten 2011 2012 2013 2014 1 3 3 3 15 0 0 0 1 4 4 3 6 0 0 0 20 199 190 182 0 0 0 0 33 20 32 26 24 24 25 25 47 121 74 72 0 0 0 0 8 35 58 68 25 0 0 0 16 58 57 55 2 13 13 12 1 9 8 8 -5 0 0 0 25 65 65 64 -25 -65 -65 -64 4 18 17 17 -4 -18 -17 -17 2 13 12 12 14 14 14 14 8.950 7.968 7.944 7.789 -14.828 -19.375 -16.633 -14.688 5.878 11.406 8.689 6.899 17 0 0 0 2 20 19 18 96 17 17 17 326 549 525 517
Financieel meerjarenperspectief Na de financiële vertaling van het reguliere beleid en van bovenstaande speerpunten ziet het financiële meerjarenperspectief er als volgt uit: Meerjarenperspectief Resultaat begroting 2011
2011
2012
2013
2014
234.000
- 48.000
- 943.000
- 1.132.000
(-/- = nadeel) Bovenstaand overzicht toont het nieuwe (meerjaren)perspectief, inclusief aanvullende B&W besluiten die verwerkt zijn in de begroting. De post onvoorzien (€ 122.000) is daarbij meerjarig volledig intact. De begroting 2011 is sluitend. De meerjarenbegroting is vanaf 2012 nog niet sluitend. Op dit moment gaan we nog niet over tot extra maatregelen. We wachten hiermee totdat er meer duidelijkheid is omtrent de gevolgen van de landelijke bezuinigingen voor Venray en overige financiële ontwikkelingen. De Gemeentewet stelt dat de raad toeziet op evenwicht in de begroting. Van evenwicht is sprake als de structurele lasten door structurele baten gedekt worden. Gedeputeerde Staten van Limburg zien toe op de naleving van deze bepaling. Indien hier niet aan wordt voldaan kan de gemeente onder preventief toezicht gesteld worden. In de begrotingsbrief 2011 die door Gedeputeerde Staten (GS) van Limburg in april 2010 aan uw raad is gezonden staat vermeld dat GS de autonomie van de gemeente respecteert. Dit betekent dat de gemeente de keuzen maakt. GS beoordeelt de financiële uitkomst van de gemaakte keuzen. Hierbij hanteert GS de criteria die de Gemeentewet geeft. De Gemeentewet bepaalt dat de begroting 2011 in evenwicht moet zijn. Als de gemeente daar niet in slaagt, zal zij het evenwicht uiterlijk aan het eind van de meerjarenperiode moeten hebben hersteld. Het ontbreken van evenwicht in een of meer jaren zou voor een gemeente altijd aanleiding moeten zijn om aan 10
Programmabegroting 2011
herstel van het evenwicht te werken. Zeker als de middellange termijn ontwikkeling, dat wil zeggen de meerjarenraming, een sterke, negatieve trend laat zien. Zoals uit het begrotingsresultaat 2011 – 2014 blijkt is het jaar 2011 sluitend en voldoen we dus aan de eerste eis van GS. De jaren vanaf 2012 zijn negatief. Dit komt onder andere door de gevolgen van de rijksbezuinigingen waarvan wij een inschatting hebben gemaakt. Wij gaan er vanuit dat na beoordeling door GS van onze programmabegroting 2011 wij in aanmerking komen voor repressief toezicht voor onze begroting.
11
Programmabegroting 2011
12
Programmabegroting 2011
Inleiding Voor u ligt de programmabegroting 2011 van de gemeente Venray. Met het vastsellen van deze programmabegroting stelt de gemeenteraad de kaders vast waarop hij het college kan controleren. Het college voert het beleid uit passend binnen de vastgestelde kaders en legt hierover verantwoording af. Totstandkoming De voorliggende programmabegroting is met name gericht op de ontwikkelingen die in 2011 op de planning staan. Voor een beschrijving van het bestaand beleid verwijzen wij u naar de beleidsnota’s zoals opgenomen bij de diverse programma’s. Bij de totstandkoming van deze begroting hebben wij ook gebruik gemaakt van documenten uit de P&C-cyclus zoals de jaarrekening 2009, bestuursrapportages 2010 en voorjaarsnota 2010. De budgetten zijn opnieuw tegen het licht gehouden en gekort met de bezuinigingen. Daar waar nodig hebben op basis van gefundeerde motiveringen van de budgethouders bijstellingen plaatsgevonden In alle programma’s hebben we ons gericht op het meerjarig inzichtelijk maken van prestaties. Opbouw De programmabegroting bestaat uit de beleidsbegroting en de financiële begroting. Na de samenvatting en de leeswijzer worden in hoofdstuk 1 de programma’s beschreven. In hoofdstuk 2 komt het tweede gedeelte van de beleidsbegroting, de paragrafen aan bod. De financiële begroting wordt ingeluid door hoofdstuk 3. Hier wordt het financieel meerjarenperspectief aan u gepresenteerd. In bijlage 1 met bijbehorende overzichten is een uitgebreide onderbouwing van de financiële begroting opgenomen. In bijlage 2 hebben wij de subsidieplafonds voor 2011 opgenomen. Wij stellen uw raad voor, middels vaststelling van deze programmabegroting, ook expliciet de subsidieplafonds voor 2011 vast te stellen. Bijlage 3 geeft een overzicht van Programma’sProducten-portefeuillehouders-commissies. Op deze manier maken we duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. In bijlage 4 tenslotte treft u een afkortingenlijst aan ter bevordering van het leesgemak. Besluitvormingstraject De voorliggende programmabegroting 2011 is een voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders aan de gemeenteraad. Het college heeft in haar vergadering van 21 september 2010 dit voorstel vastgesteld. De raadscommissies Stedelijk Beheer (maandag 11 oktober), Stedelijke Ontwikkeling (dinsdag 12 oktober), Middelen (woensdag 13 oktober) en Maatschappelijke Diensten (donderdag 14 oktober) hebben het voorstel van het college behandeld en hierover hun advies gegeven aan de gemeenteraad. De gemeenteraad heeft op dinsdag 2 en 9 november hierover vergaderd en besloten de Programmabegroting 2011 vast te stellen.
13
Programmabegroting 2011
14
Programmabegroting 2011
Leeswijzer In de inleiding is aangegeven uit welke onderdelen deze Programmabegroting is opgebouwd. Deze leeswijzer geeft op elk van deze onderdelen een korte toelichting. Beleidsbegroting De beleidsbegroting bestaat uit de programma’s (hoofdstuk 1) en de paragrafen (hoofdstuk 2). De programma’s geven de prioriteiten van het beleid aan en de paragrafen geven een dwarsdoorsnede van de financiële en bedrijfsvoeringsaspecten van de Gemeente Venray. In het kader van de duale begroting is elke gemeente vrij programma’s te definiëren. Daarentegen is bepaald dat via een aantal verplicht gestelde paragrafen aandacht aan overstijgende thema’s wordt besteed. De relatie tussen programma’s en paragrafen wordt als volgt gepresenteerd:
Programma’s: omvatten het totale gemeentelijk beleid
Paragrafen: gaan in op bedrijfsvoerings- en financiële aspecten
Programma’s De Programmabegroting van gemeente Venray is opgebouwd uit de volgende zes programma’s: • programma 1: Venray laat je leven • programma 2: Venray bruist • programma 3: Venray maakt wonen compleet • programma 4: Venray economisch actief • programma 5: Venray kijkt over grenzen • programma 6: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Wij hebben de programma-indeling gebaseerd op de strategische visie “Venray 2020”. Bij 1. 2. 3.
elk programma staan drie vragen centraal: Wat willen we bereiken: hierin geven we aan welke effecten we willen bereiken; Wat gaan we daarvoor doen: de maatschappelijke effecten worden vertaald in concrete acties; Wat mag het kosten: de totale kosten van het programma worden gepresenteerd, met de daarbij behorende investeringen en de stortingen of onttrekkingen uit reserves.
Paragrafen De paragrafen gaan in op de financiële en bedrijfsvoeringsaspecten van de Gemeente Venray. Veel van de paragrafen zijn een belangrijke aanvulling op de informatie over de (meerjarige) financiële positie. Het gaat met name om de thema’s waarbij sprake kan zijn van een grote financiële of politieke betekenis of een aanzienlijk belang voor de realisatie van de beleidsprogramma’s. Het doel van de paragrafen is daarom ook de raad instrumenten te geven om de beleidskaders van deze diverse onderdelen vast te stellen en om de uitvoering te kunnen controleren. Het dient om de controlerende en taakstellende rol in te vullen. De wetgever heeft bepaald dat een programmabegroting zeven verplichte paragrafen moet bevatten. Dit zijn: A. Lokale heffingen B. Weerstandsvermogen C. Onderhoud kapitaalgoederen D. Financiering E. Bedrijfsvoering F. Verbonden partijen G. Grondbeleid. Wij hebben hieraan zelf nog de paragrafen gebiedsgericht werken, investeringen en bezuinigingen toegevoegd. De paragraaf bezuinigingen is nieuw
15
Programmabegroting 2011
Financiële begroting In de financiële begroting (hoofdstuk 3 en bijlage 1) wordt het financieel meerjarenperspectief gepresenteerd.
16
Programmabegroting 2011
1.
Programma’s
Programma 1: Venray laat je leven Doelstelling programma: De Venraynaar van 2020 is in staat om zelfstandig deel te nemen aan de samenleving en voor zijn eigen welzijn te zorgen. Het Venrayse zorgbeleid streeft naar innovatie in de zorg en werkt als trampoline en vangnet voor hen die (tijdelijk) niet voor zichzelf kunnen zorgen. Een omgeving, waarin burgers en bedrijven veilig en gezond kunnen wonen, werken en recreëren is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. Iedere inwoner/ bezoeker moet het gevoel kunnen hebben, dat hij of zij op elk uur van de dag, elke plaats in de gemeente veilig kan betreden Lokale schets Lokaal Gezondheidsbeleid • Landelijke speerpunten, gecombineerd met de gemeentelijke visie en de lokale situatie op het gebied van gezondheidszorg zijn vertaald in de beleidsnota “Werken aan gezondheid in Venray 2008-2011. Het vastgestelde beleid is vertaald in diverse deelprogramma’s, zoals alcohol, overgewicht, drugs, roken, diabetes, depressie en overige speerpunten. Samen met externe partners zullen de actiepunten voor de jaarschijf 2011 ter hand worden genomen. Arbeidsmarktbeleid • Vanuit de landelijke overheid krijgt de gemeente steeds meer een prominente rol op het terrein van arbeidsmarktbeleid. Dit omdat van de gemeente wordt verwacht dat die het beste in staat is op lokale en regionale schaal maatwerk te leveren en afspraken met partners te maken. In de regio noordelijk Noord-Limburg wordt er naar aanleiding van deze ontwikkeling gewerkt aan de vorming van een Werkplein Venray, waarin de gemeenten en UWV Werkbedrijf een gezamenlijke dienstverlening bieden aan zowel werkzoekenden als werkgevers. Deze ontwikkeling zal in 2011 zijn nadere invulling krijgen en per 1 januari 2012 is de formele start van het Werkplein Venray voorzien. Op de schaal van Noord- en Midden-Limburg is de Kennisalliantie Noord- en Midden-Limburg van start gegaan. Binnen dit gremium worden regionale vraagstukken op het gebied van arbeidsmarktbeleid opgepakt. Het wordt steeds duidelijker dat de betrokken partners op het gebied van arbeidsmarkt en onderwijs elkaar hard nodig hebben om de toekomstige arbeidsmarktvraagstukken aan te kunnen pakken en op te kunnen lossen. Zie ook programma 4 “Venray economisch actief”. Wet maatschappelijke ondersteuning • De Wmo is een kaderwet die door bundeling van gemeentebreed beleid overstijgend is aan afdelingen en/of lokale programma’s binnen de programmabegroting. Meedoen voor iedereen is het centrale doel van de Wmo, en dit centrale doel wordt vorm gegeven door het versterken van de mobiliteit, de leefbaarheid van de woonomgeving, de zorghulpstructuur en sociale relaties en samenhang op lokaal niveau. • In de evaluatie van de Wmo 2007 is tevens voorzien in een meerjarig actieplan per prestatieveld. Aan het actieplan is ook een meerjarig bestedingsvoorstel van de Wmomiddelen gekoppeld. Binnen programma 1 zijn kadernota’s ontwikkeld die ook relatie hebben met andere programma’s te weten mantelzorgbeleid (programma 2 en 3), vrijwilligersbeleid (programma 2), participatiebeleid (programma 2 en 5) en (jeugd-)gezondheidsbeleid. • Sinds 2010 heeft de gemeente Venray in samenwerking met Horst aan de Maas een (wettelijk verplicht) Centrum voor Jeugd en Gezin waar kinderen, jongeren, hun ouders/ opvoeders terecht kunnen met vragen, zorgen en problemen op het gebied van opvoeden en opgroeien. Vanwege de laagdrempeligheid is nadrukkelijk gekozen om geen aparte fysieke voorziening te creëren. • Om te voorkomen dat jongeren ongeschoold en daarmee kwetsbaar op de arbeidsmarkt komen is er een integrale aanpak van de gemeentelijke leerplicht -en RMC-functie. Hierin werken de gemeenten nauw samen in de regio Venray wat betreft leerplicht en regio Noord en Midden Limburg wat betreft RMC. (zie ook programma 4). • In 2011 wordt er een nieuw 4-jaren beleidsplan opgesteld.
17
Programmabegroting 2011
Veiligheid en Handhaving • Veiligheid is een breed begrip. Om te komen tot een integraal veiligheidsbeleid wordt gewerkt met de landelijke methode Kernbeleid. Hierbij wordt uitgegaan van vijf veiligheidsvelden; veilige woon- en leefomgeving, bedrijvigheid en veiligheid, jeugd en veiligheid, fysieke veiligheid en integriteit en veiligheid. De regierol van de gemeenten met betrekking tot integrale veiligheid is nog niet wettelijk vastgelegd. Er is wel een wetsvoorstel Regierol gemeente, waarmee gemeenten straks verplicht worden om over een integraal veiligheidsbeleid te beschikken. Aandachtspunten voor 2011 zijn o.a.: o In samenwerking met partners en onder regie van de gemeente verder inhoud geven aan het integraal veiligheidsbeleid voor Venray o In samenwerking met partners uitvoering geven aan het jaarplan 2011 Jeugd en Veiligheid. o Uitvoeren pilot burgerparticipatie rondom het thema veiligheid (veilige buurten). o Intensiveren samenwerking binnen het Veiligheidshuis Noord-Limburg. o Naar verwachting zal per 1 januari 2011 de samenvoeging van de politiedistricten Venlo en Venray een feit zijn. Het huidige operationeel niveau blijft gehandhaafd. Afhankelijk van de invulling van het voorzitterschap van de districtelijke driehoek zal de ondersteuning nader ingevuld worden. Wat Venray betreft blijft het voorzitterschap van de districtelijke driehoek bij Venray. o Terugdringen van normoverschrijdend gedrag in de Venrayse samenleving. o Per 1.10.2010 is de Wet op de veiligheidsregio van kracht geworden. Op basis van of voortvloeiend uit deze wet moet: - uiterlijk 1-1-2012 het beheer van de brandweer regionaal georganiseerd zijn; - er voor 1-3-2012 op het gebied van rampenbestrijding en crisisbeheersing een regionaal crisisplan vastgesteld worden; - in 2011 het basisniveau gemeentelijke processen geïmplementeerd worden; - de gemeente de operationele informatievoorziening op orde brengen. o In de loop van 2011 wordt in Venray een regionale proef rond Burgernet ( de opvolger van sms-alert) afgerond. o In 2011 wordt het toezicht in het publiek domein geïntensiveerd. In het vierde kwartaal van 2010 wordt een nieuw Boa-beleid voorgelegd aan de raad. Hierin wordt voorgesteld het aantal toezichthouders met een buitengewone opsporingsbevoegdheid uit te breiden. Door gebruik te maken van de bestuurlijke strafbeschikking kunnen deze toezichthouders tegen een aantal overlastfeiten optreden. De Boa’s zullen ook ingezet worden voor het toezicht bij grote evenementen in het publiek domein. Daarnaast worden straatcoaches ingezet in het Brukske en andere wijken voor de aanpak van maatschappelijke onrust door groepen hangjongeren. Verkenningen naar mogelijkheden om de additionele kosten via externe bronnen te financieren zijn in een vergevorderd stadium. Hierover hebben wij positieve verwachtingen. • Om districtelijke samenwerking op het gebied van sociale veiligheid verder te stimuleren, heeft de provincie Limburg financiële middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van een beleidsmedewerker districtelijke projecten (sociale veiligheid). Deze functie richt zich op de districtelijke/regionale projecten Ketenaanpak Cannabis en het alcoholmatigingsproject Lekker Friz! • Het algemeen bestuur van de veiligheidsregio Limburg-Noord heeft de intentie uitgesproken om de brandweer volledig te regionaliseren. Leidend hierbij zijn de procesafspraken die door de Noord- en Midden-Limburgse burgemeesters zijn vastgelegd in het zogeheten Pact van Den Haag • Regionalisering brandweer Het beheer van de brandweer zal worden geregionaliseerd. Dit door middel van districten. Het district Venray zal bestaan uit: Venray en de gemeenten Bergen, Gennep en Mook-Middelaar. Het district moet per 1-1-2011 een feit zijn. De brandweerpost Meerlo gaat naar de gemeente Horst a/d Maas maar blijft operationeel ook de nieuwe kerkdorpen van Venray bedienen. Definitieve afspraken en besluitvorming over financiering en verdeling als gevolg van de overgang van de brandweerpost Meerlo en de splitsing van de voormalige gemeente MeerloWanssum moeten in samenhang met de financiële afwikkeling met Horst a/d Maas plaatsvinden.
18
Programmabegroting 2011
Begraven en cremeren in Venray Er ontstaat in Venray een behoefte aan meer keuzemogelijkheden met betrekking tot begraven en cremeren. We realiseren hiervoor, in samenwerking met de Dela een crematorium binnen de grenzen van de huidige begraafplaats Boschhuizen. Ook hebben we onze goedkeuring gegeven aan het particulier initiatief om te komen tot een natuurbegraafplaats in Venray (de derde in Nederland) Deze natuurbegraafplaats is geopend in 2010.
1.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd:
Effect Wet Maatschappelijke Ondersteuning 1A Prestatieveld 3 • Aantal wijkinformatiepunten met Wmo-informatie Prestatieveld 4 • Aantal vrijwilligers aangemeld bij Match Prestatieveld 6 • Aantal deelnemers regiotaxi • Mobiliteit (totaal aantal zones) • Aantal vaste woningaanpassingen • Hulp bij het huishouden (aantal zorgvragers per 31-12) Arbeidsmarktbeleid Bevorderen van zelfredzaamheid door middel van werk en 1B activering, waardoor alleen die Venrayse burgers die daar recht op hebben een bijstandsuitkering krijgen. Indicator (peildatum 31-12): • Aantal uitkeringsgerechtigden 18-65 jaar • % van de uitstroom dat is uitgestroomd naar werk
Begro
Begro
Begro
Begro
Begroti
ting
ting
ting
ting
ng 2014
2010
2011
2012
2013
2
2
3
3
3
129
200
220
240
260
1351 100.698 110 883
1358 98.000 120 940
1365 100.000 120 960
1372 102.000 120 980
1379 104.000 120 1000
620 36%
670 36%
640 36%
610 36%
580 36%
Toelichting: De indicator “Aantal uitkeringsgerechtigden 18-65 jaar” is inclusief de WIJ en is aangepast naar de actuele bestandsontwikkeling van dit moment (juli 2010). Er is nog steeds sprake van stijging. Voor 2011 verwachten we een stabilisatie van het bestand, waarna naar verwachting het bestand gaat dalen. Er is een lichte stijging zichtbaar van het aantal zorgvragers hulp bij het huishouden. Deze stijging staat niet in verhouding tot de stijging van het aantal uren hulp bij het huishouden. In 2009 is het aantal zorgvragers met 18% gestegen terwijl het aantal uren hulpverlening gelijk is gebleven. In 2010 is de prognose dat het aantal zorgvragers nagenoeg gelijk blijft t.o.v. 2009 terwijl het aantal uren hulp bij het huishouden stijgt met 20,2%. Dit in combinatie met het nieuwe hogere uurtarief (per 1-1-2010) zorgt voor een forse toename van de uitgaven voor hulp bij het huishouden. Er is een onderzoek ingesteld om deze urenstijging te kunnen verklaren en indien noodzakelijk maatregelen te treffen. Er zijn ook nog andere ontwikkelingen waar rekening mee moet worden gehouden. Voor het uurloon hulp bij het huishouden is per 1-1-2011 een jaarlijkse contractuele indexering afgesproken (looptijd contract is 3 jaar). Daarnaast is de verwachting dat het aantal klanten zal stijgen (dubbele vergrijzing). Voor de jaren 2011 tot en met 2014 is daarom het budget hulp bij het huishouden verhoogd vanuit de reserve Wmo. Vanwege bovengenoemde ontwikkelingen zal naar verwachting het budget hulp bij het huishouden vanaf 2013 niet meer toereikend zijn. Aan het college van B&W zal een nota worden voorgelegd voor een structurele oplossing van de meerjarenbegroting van het budget hulp bij het huishouden. Veiligheid en Handhaving 1C Burgers voelen zich veilig in Venray Toelichting: Bij behandeling van de voorjaarsnota is besloten om geen budget meer te reserveren voor de veiligheidsmonitor. Onderzocht wordt of er andere middelen en/of financiën beschikbaar zijn om het veiligheidsgevoel van burgers te monitoren. o Burgernet o Straatcoaches 1D
Adequate inzet van de Brandweer Indicator: • Opkomst brandweer binnen de norm • Kwaliteitstoets brandweer
15% 6,00
15% 6,00
15% 6,00
15% 6,00
15% 6,00
19
Programmabegroting 2011
Effect
Begro
Begro
Begro
Begro
Begroti
ting
ting
ting
ting
ng 2014
2010
2011
2012
2013
Toelichting:Het Besluit veiligheidsregio’s is een feit. Met het in werking treden van dit besluit blijft het niveau van brandweerzorg een verantwoordelijkheid van de decentrale overheden (algemeen bestuur veiligheidsregio). De opkomsttijden moeten volgens de nieuwe wetgeving worden vastgelegd in een dekkingsplan. Dit moet gebaseerd zijn op een risicoprofiel, dat de veiligheidsregio’s moeten opstellen. Deze besluiten worden genomen op grond van vakinhoudelijke overwegingen en wordt vooraf een inschatting gemaakt van de mogelijke risico’s. Omdat het risicoprofiel van onze regio uiterlijk 1 juli 2011 wordt vastgesteld, zijn de opkomsttijden aan de nieuwe, dus geldende norm, nu nog niet aan te geven. Wij willen de brandweerzorg op het regionaal niveau brengen. Daarvoor gaan we uit van de kwaliteitstoets brandweer van de regionale brandweer Limburg-Noord. De meting eind 2009 door bureau Berenschot laat een score van 5,7 zien. Voor een objectieve score zal er jaarlijks een meting moeten plaatsvinden.
1E
Bijdragen in de effecten van de andere programma’s: - 1A, 1C, 2A, 2B, 3A, 3C, 3G. Indicator: • Aantal vooraankondigingen bestuursmaatregelen • Aantal meldingen/klachten
40 400
40 350
40 350
40 350
40 350
Toelichting: Het aantal klachten blijft elk jaar toch licht toenemen. Bezien moet worden hoe in het kader van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO) omgegaan wordt met 24-uursbereikbaarheid en – beschikbaarheid voor klachten betreffende uitvoering van de WABO. Naar verwachting zal een uitbreiding van de bereikbaarheid/beschikbaarheid leiden tot een toename van het aantalmeldingen/ klachten. Inburgering 1F
Aantal aangeboden inburgeringstrajecten
80
80
80
80
Een eventuele komst van een AZC in Venray is niet van invloed op het aantal inburgeringstrajecten.
Beleidsnota’s • Nota evaluatie schuldhulpverlening (2007) • Integrale schuldhulpverlening 2009 – 2011 adviesnota (2009) • Nota lokaal gezondheidsbeleid 2008-2011 (2008) • Beleidsnotitie WWB reïntegratie 2008-2010 (2007) • Kadernota WWB (2005) • WWB-verordeningen (2008) • Verordeningen Wij (2009) • Beleidsnota evaluatie Wwb/Wij cliëntenraad (2010) • Beleidsnota jeugdsportfonds (2008) • Verordening langdurigheidstoeslag (2008) • Nota jeugdbeleid ‘Venray prikkelt jongeren’ (2005) • Nota “Samenhang en samenwerking in jeugdbeleid” (2006) • Beleidsplan hoogwaardige handhaving (2005) • Notitie ‘structuur en ondersteuning jeugd en jongerenwerk’ (2009) • “Mee(r) doen met minder” Nota minimabeleid gemeente Venray (2005) • Beleidskader WMO (2007) • Bestedingsplan Wmo 2008-2010 (2008) • Verordening Wmo (2010) • Uitvoeringsnota Mantelzorg 2010 • Aanpak huiselijk geweld (2009) • Verordening Wet Inburgering (2010) • Beleidsnota Wet Inburgering (2008 en 2009) • Verordening wet kinderopvang (2005) • Beleidsnota / verordeningen modernisering Wsw (2008) • Kadernota Vrijwilligersbeleid (2007) • Verordening Kinderopvang, onderdeel peuterspeelzalen • Beleidskader integrale Veiligheid ‘Naar publiek ondernemen in Veiligheid’ (2005) • Gemeenschappelijke regeling (G.R.) bundeling Handhaving (2004) • Handhavingsbeleid 2011 – 2014 (2010) • Beleidsvisie gemeentelijke begraafplaats Boschhuizen • Regionaal beheersplan rampenbestrijding (RBR) (2005) • Gemeentelijk Rampenplan (2010) • Rampenbestrijdingsplan Jewa-gas (2008) • Rampenbestrijdingsplan hoogwater Maas (2010) 20
80
Programmabegroting 2011
• • • • • • • • •
Multidisciplinair coördinatieplan Primagaz (2011) Wet Veiligheidsregio’s (2010) Nota bluswatervoorziening Venray (2010) Criteria bereikbaarheidskaarten (2009) “Ontwikkelingen brandweer Limburg-Noord: Samenwerking brandweer in de kop van Limburg”, (2009) Kwaliteitsnormen brandweer Limburg Noord (2009) Programma Jeugd en Veiligheid 2011-2015 (2010) Netwerkregie Integrale aanpak jeugd (overlast) Venray (2010) Meerjarenplan en meerjarenperspectief 2010-2012 Veiligheidshuis Noord-Limburg (2010)
1.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 1.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Pro-actie / Preventie / Preparatie • Uitwerken verbeteringen operationele prestaties (uitruktijden) • Verbeteren kwaliteit brandweerzorg • Participeren bij het opstellen van het regionaal crisisplan • Implementeren basisniveau gemeentelijke processen • Het op orde brengen van de operationele informatievoorziening • Implementeren regionalisering brandweer district Venray Openbare orde en veiligheid • Vaststellen kadernota Integraal Veiligheidsbeleid met een uitvoeringsprogramma 2011-2012 • Participeren in en financieel bijdragen aan districtelijke projecten, ‘aanpak conflicten in private sfeer’, ‘Jeugd en alcohol’ en ‘Groene Goud’. • Participeren in Convenant Samenwerkende Overheden ten behoeve van ketenaanpak cannabis, aanpak patsers en mensenhandel. • Participeren in provinciaal project ‘Limburg trekt zijn grens’ (districtelijk coffeeshopbeleid) • Doorontwikkelen Veiligheidshuis Noord-Limburg. • Opzetten brede aanpak fietsdiefstallen • Participeren in het uitvoeringsprogramma veiligheidsarrangement voor het station Venray en de Maaslijn. • Uitvoeren jaarplan 2011 binnen het programma jeugd en veiligheid (meersporenbeleid / (vroeg)aanpak ontsporende jongeren) • Uitwerken pilot Veilige buurten (burgerparticipatie) in een wijk in Venray. • Uitvoeren maatregelen binnen Keurmerk Veilig Ondernemen voor winkelgebied Centrum en winkelgebied Brukske • Uitwerken Convenant Veiligheid en Maatschappelijke zorg. • In samenwerking met politie (financiële) haalbaarheid onderzoeken politiejunioren en volunteers. • Burgernet • Straatcoaches Handhaving • Het Doorontwikkelen van de samenwerking met provincie Limburg, Voedsel- en warenautoriteit en Waterschap (binnen het Steunpunt Noord) op het gebied van toezichtstrategie en afstemming van handhavingsprogramma’s. Uitstroombevordering • Ontwikkeling beleid m.b.t. het Participatiebudget • Implementatie visie Werkplein. Maatschappelijke Dienstverlening/ WMO • Opstellen meerjarig beleidsplan Wmo 2011-2014 • Aanbod van dagopvang voor kwetsbare burgers • Nieuwe kaderwet schuldhulpverlening is verschoven naar 2011. Na vaststelling wet implementatie oppakken • We gaan samen met het gehandicaptenplatform Venray een plan van aanpak agenda 22 maken en tot uitvoering brengen Lokaal gezondheidsbeleid • Uitvoering geven aan het lokale gezondheidsbeleid 2008-2011 (Werken aan gezondheid in Venray 2008-2011): o Activiteiten op het gebied van preventie overmatig alcoholgebruik o Activiteiten op het gebied van overgewicht o Activiteiten op het gebied van diabetes
Effect 1D
1C, 1D, 1E
1E
1B
1A Algemeen
Algemeen
21
Programmabegroting 2011
1.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 1 Venray laat je leven geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Begroting
Meerjarenbegroting
2011
Venray laat je leven Totaal lasten Totaal baten Saldo
2012
44.236 25.091 19.145
2013
44.447 25.123 19.324
2014
44.027 25.259 18.768
43.796 25.428 18.368
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
br werkgelegenheidsmaatregelen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. br exploitatietekort Wet inburgering Totaal stortingen
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
algemene reserve br werkgelegenheidsmaatregelen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. R.br exploitatietekort Wet inburgering Totaal onttrekkingen
0 5 394 26 0 425
0 0 400 0 245 645
0 0 250 0 0 250
0 0 250 0 0 250
-425
-645
-250
-250
Saldo programma 1
c.
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2011
Bedragen * € 1.000 VENRAY LAAT JE LEVEN Brandweer preparatie: Persluchtcilinders Brandweer preparatie: Dienstvoertuig prep/repr/onderh. Brandweer preparatie: WVD (ford)-bus Brandweer preparatie: Uitrusting Aankoop bruikleenartikelen WMO Bijdragen derden Opleiden en oefenen brandweerkorps Meerlo Uitvoering Waterwet Totaal
Investering 27 0 25 0 915 -106 0 0 861
2011 1 15 1 6 20 0 33 24 99
Exploitatielasten 2012 2013 3 3 0 0 4 4 0 0 199 190 0 0 20 32 24 25 250 254
2014 3 0 3 0 182 0 26 25 240
22
Programmabegroting 2011
Programma 2: Venray bruist Doelstelling programma: Kleinschalige en grootschalige evenementen vinden zoveel mogelijk aansluiting op elkaar en versterken de stad en de dorpen. Venray ontwikkelt en stimuleert het organiserend vermogen van de samenleving. Venray versterkt het toerisme, bouwt het attractief centrum verder uit en behoudt de kwaliteit van haar landschap. Lokale schets Attractief centrum • Het centrum van Venray vervult een regionale functie en heeft een aantrekkelijk eigentijds karakter met daarbij passende activiteiten. Venray zet met kracht in op het stimuleren van het recreatief winkelen in het centrum. Ook willen we de horeca reguleren en stimuleren om zich verder te ontwikkelen op de locaties die daarvoor het meest geschikt zijn. De attractiviteit wordt ook positief beïnvloed door het project Centrum op de Schop dat in 2010 is afgerond. Dit komt tot uitdrukking in programma 3. In het kader van dit project zijn bestrating, riolering, groen, verkeerszaken, openbare verlichting, afvalproblematiek en kunst in het centrum volledig vernieuwd . Hiermee bezit Venray het fraayste centrum van Noord-Limburg! Stimuleren initiatieven voor evenementen • De positie van Venray als centrumgemeente in de regio wordt verder versterkt. Hierbij stimuleren we de totstandkoming van kleinschalige en grotere evenementen. De gemeente stimuleert en ondersteunt dit waar nodig en waar dit wenselijk is. Hierbij denken we aan evenementen rond de thema’s zorg, kunst, muziek, cultuurhistorische waarden en sport voor alle leeftijdsgroepen. Ook zullen we samenwerkingsverbanden rond de organisatie van evenementen stimuleren, denk hierbij aan bijvoorbeeld de Floriade. In oktober 2010 vindt in dit kader een grote manifestatie, genaamd MENU2010, plaats in de centra van vijf gemeenten in Noord-Limburg. In dit evenement worden amateur en professionele kunst- en cultuuruitingen met het sterke punt van de regio, de agrifood-business, verbonden. Meteen hierna vindt een evaluatie plaats en moet de organisatie opgestart worden voor herhaling van dit evenement tijdens de Floriade in 2012. Inzet is verankering in Noord-Limburg door een tweejaarlijkse herhaling. • In het kader van de bezuinigingen is voorgesteld om subsidies ten behoeve van evenementen, met ingang van 2011, met 10% te korten. Bij de verdeling van het budget krijgen evenementen met een regionale uitstraling voorrang (dit zal worden vertaald in het evenementenbeleid).
Extra aandacht voor jeugd en jongeren • Het thema jeugd en jongeren komt tot uitdrukking in diverse programma’s. Zo komt bijvoorbeeld het onderwerp Jeugd en gezin tot uitdrukking in programma 1, Voortijdig schoolverlaters in programma 4, Jeugdparticipatie in programma 5 en jeugd in relatie tot sport en cultuur in dit programma. • Jongeren hebben recht op een plek in maatschappij (letterlijk en figuurlijk) om zich te ontwikkelen en te ontplooien tot zelfstandige individuen. Het jeugd- en jongerenwerk vervult een belangrijke rol om jongeren te stimuleren en actief betrokken te zijn bij hun eigen leefomgeving. Hierin is een onderverdeling in: o vrijwillig jeugd- en jongerenwerk met ondersteuning van volwassenen ten behoeve van kinderen jonger dan 14 jaar binnen eigen leefgebied, dus voornamelijk wijk- en dorpgebonden o vrijwillig jeugd- en jongerenwerk met ondersteuning van jongeren/jong volwassenen ten behoeve van 14/15 jarigen en vrijwillig jeugd- en jongerenwerk met ondersteuning van professioneel jeugd- en jongerenwerk ten behoeve van 16 tot 23 jarigen binnen grotere leefgebied, dus bovenwijkse/ bovendorpse voorzieningen. De vijf jongerensozen vervullen een centrale rol ten behoeve van de jongeren in de eigen en omliggende dorpen en wijken. In 2011 worden de sozen verder ondersteund om deze rol uit kunnen voeren o.a. door
23
Programmabegroting 2011
o
intensievere samenwerking. In 2012 wordt ’t Poppodium Venray op een nieuwe locatie gehuisvest. Ambulant jongerenwerk dat contacten legt met straatgroepen/hanggroepen en zorgt voor eventuele doorverwijzing naar activiteiten en/of hulpverlening. Overlastgevende groepen worden geactiveerd tot participatie.
Kunst en cultuur •
• •
We hechten veel waarde aan ruimtelijke kwaliteit, zowel voor het stedelijk gebied als het buitengebied. We gaan zorgvuldig om met het cultuur historisch karakter van zowel gebouwen als gebieden. • Het Odapark is aangewezen als een van de Cultuurplaninstellingen in de provincie Limburg. De regionale en euregionale uitstraling wordt mede daardoor versterkt. In 2010 zijn de wisseltentoonstellingen op rotondes gerealiseerd en in 2011 worden de eerste kunstwerken al gewisseld. • We stimuleren culturele instellingen en andere organisaties om onderlinge samenwerkingsverbanden tot stand te brengen. Dat heeft geresulteerd in een convenant tussen de professionele instellingen waarin de bereidheid om waar mogelijk samen te werken, wordt onderschreven. In CultuurPunt werken deze instellingen al langer samen voor de binnenschoolse cultuureducatie. We willen een versterking van de cultuurparticipatie in de buitenschoolse activiteiten. In het schooljaar 2010-2011 wordt dit project opgestart door de combinatiefunctionaris in samenwerking met het kunstencentrum en SPOV. In het kader van de bezuinigingen kan het zijn dat het aanbod op het gebied van Kunst en cultuur versobert.
Sport • Sport is een verbindend element in onze samenleving en is daarmee een middel om maatschappelijke doelen te bereiken, zoals: o een gezonde levensstijl; o elkaar ontmoeten; o bevordering van integratie en participatie. In het kader van de bezuinigingen kan het zijn dat het aanbod op het gebied van Sport versobert.
Combinatiefunctionarissen • Voor het verbinden van de drie sectoren sport, onderwijs en cultuur en het versterken van organisaties zijn 3,7 fte aan combinatiefunctionarissen (3,3 sport en 0,4 cultuur) actief in de gemeente. Hiervoor is een beleidsplan ‘Implementatie combinatiefuncties 2009-2012’ vastgesteld en wordt jaarlijks een uitvoeringsprogramma opgesteld. De inzet is vooral gericht op versterking van het sportonderwijs op de basisscholen en het versterken van het sport- en cultuuraanbod in de naschoolse periode binnen het primair en voortgezet onderwijs. De verenigingen krijgen ondersteuning in hun aanbod van activiteiten en er wordt gestreefd naar een toename van samenwerking van organisaties. In 2010/2011 is één van de belangrijkste aandachtspunten het zoeken naar de combinatie tussen sport en cultuur, vooral in het naschoolse aanbod dat in samenwerking met verenigingen wordt georganiseerd. Maar ook het zoeken naar samenwerking tussen verenigingen en het ondersteunen van verenigingen. • In verband met de bezuinigingen wordt bekeken wat de mogelijkheden zijn voor versoepeling van de regeling. Accommodatiebeleid • In 2008 is de kadernota accommodatiebeleid door de raad vastgesteld, in 2009 is een start gemaakt met de diverse uitvoeringsplannen. In 2010 wordt de kadernota verder geconcretiseerd en verbetering van de interne afstemming en organisatie uitgewerkt om meer transparantie, duidelijkheid en eenduidigheid te bereiken. 24
Programmabegroting 2011
2.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 2.1: Effecten Effect
Attractief centrum en stimuleren initiatieven voor evenementen 2A Versterken van het functioneren van het centrum van Venray. (compact, attractief en bereikbaar) Indicator: • Leegstand in het centrum van Venray (aantal leegstaande bedrijfspanden) • Verblijfsduur bezoekers: o auto’s dat > 2 uur parkeert t.o.v. het totaal aantal geparkeerde auto’s (op de drie grote terreinen)
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begro ting 2014
7
6
5
5
5
16,0%
16,5%
17,0%
17,5%
17,5%
Toelichting:De leegstand voor 2009, 2010 en 2011 is iets verhoogd in verband met de economische recessie. Venray heeft een grote aantrekkingskracht als regionaal winkelcentrum. De levendigheid van het centrum kan echter verbeterd worden. Hiervoor is het project “Centrum op de Schop” ontwikkeld dat in 2010 is afgerond. Dit project leidt naar verwachting tot een toename van het bezoek aan Venray en ook tot een toename van de verblijfsduur van centrumbezoekers. Dit is ook mede waarom de verwachting is dat de leegstand zich na 2010 weer herstelt. Bovendien is de verwachting dat het langdurig parkeren aantrekt door enerzijds het project en anderzijds doordat de parkeergarage gouden leeuw in 2009 geopend is. 2B
Aantrekkelijkheid van centrum en kerkdorpen vergroten Indicator: • Aantal geplaatste kermisattracties Venray centrum • Aantal verleende evenementenvergunningen/meldingen Kunst en cultuur en extra aandacht voor jeugd en jongeren 2C Verfraaien van de leefomgeving Indicator: • Aantal geplaatste kunstwerken 2D Kunst en cultuur meer onder de aandacht brengen bij de jeugd Indicator: • Percentage deelnemende scholen in kunsteducatie • Aantal deelnemende cultuurorganisaties in kunsteducatie • deelnemende groepen aan project “Muziek in de klas”
61 65
65 115
65 115
65 115
65 115
6
2
2
2
2
100 5 28
100 5 28
100 5 28
100 5 28
100 5 28
Sport en extra aandacht voor jeugd en jongeren 2E Meer deelname aan sportactiviteiten door jongeren: Indicator: • Aantal deelnemers in het project “Jeugdsport kennismaking” 28 28 28 28 o verenigingen 225 o scholieren 225 225 225 • Aantal deelnemende scholen en scholieren in het project “Lekker Fit ” (v/h “Kies voor hart en sport”) 15 23 23 23 23 o scholen 3 7 10 • aantal basisscholen deskundigheidbevordering beweegcoach 1 3 10 • aantal wijken/dorpen aanbod NSA PO 280 420 • aantal deelnemers workshops NSA VO 40 150 150 • aantal jongeren 12-18 jaar betrokken bij organisatie 150 sportactiviteiten sportconsulent (focusgroep en organisatieteam) 10 • aantal sportverenigingen individueel ondersteund 5 10 14 • aantal verenigingen in traject samenwerking 14 14 2 3 6 • aantal workshops deskundigheidsbevordering Toelichting: de indicator van het aantal deelnemende scholieren is verwijderd omdat het een schoolgebonden project betreft dat aan alle leerlingen wordt aangeboden. Indicatoren (3 t/m 9)zijn t/m 2012 ingevuld omdat dit de Impuls brede school, sport en cultuur door de inzet van combinatiefuncties betreft. De impuls loopt tot medio 2012 waarna de raad een besluit neemt over structurele inbedding.
25
Programmabegroting 2011
Effect
Extra aandacht voor jeugd en jongeren 2F Meer jongeren actief bij hun eigen leefomgeving: Indicator: o aantal actieve jongeren tussen 12-23 jaar (per dorp/ wijk 5 tot 10 jongeren) o aantal wensgeldaanvragen o aantal jongerensozen
Begro ting 2010
100 nvt 5
Begro ting 2011
125 8 5
Begro ting 2012
150 10 5
Begro ting 2013
175 12 5
Beleidsnota’s • Kadernota “De kunst van cultuurbeleid” (2007) • Nota “Ruimte voor kunst” (2008) • Kadernota “Sporten en bewegen in Venray” 2008-2011 (2007) • Nota “Implementatie combinatiefuncties 2009-2012’ (2009) • De nota jeugdbeleid “Venray prikkelt jongeren” (2005) • Nota “Samenhang en samenwerking in jeugdbeleid” (2006) • Notitie ‘structuur en ondersteuning jeugd en jongerenwerk’ (2009) • Kadernota integraal accommodatiebeleid “Eenheid in verscheidenheid” (2008) • Evenementenbeleid (2010) • Kadernota Toerisme en recreatie (2010) • Kermisbeleid (2009) • Marktverordening (2010) • Actualisatie Standplaatsbeleid (2011) • Actualisatie Coffeeshopbeleid (2011) • Terrassenbeleid (2010) • Integraal Horecabeleid (actualisatie 2011)
2.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 2.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Kunstzinnige vorming • Project cultuurparticipatie (cultureel en cultuurhistorisch aanbod in de buitenschoolse activiteiten) (zie combinatiefuncties en de samenwerking met sport in de naschoolse periode) Sport • Uitvoeringsprogramma sportnota verder implementeren • In overleg met het sportplatform verder vorm geven aan het sportaccommodatiebeleid • Een onderzoek doen naar de sportdeelname en de beweegnorm bij de leerlingen van groep 7 en 8 van de basisscholen • Uitvoering geven aan de nota ‘implementatie Impuls brede scholen, sport en cultuur 2009-2012’ en specifiek het uitvoeringsprogramma 2010/2011 • Stimuleren van inactieve groepen tot bewegingsactiviteiten in samenwerking met o.a. sportverenigingen in het kader van gezondheid en bewegen. Kunst en cultuur • In 2011 wordt de 1e wisseling uitgevoerd van de kunst op de rotondes. • Uitvoering geven aan het convenant Cultuurparticipatie met de provincie. Historische Archieven en Collecties • Toezicht houden op de digitale archiefvorming in het kader van de nieuwe kantooromgeving, met waarborgen voor de digitale duurzaamheid. • Meewerken aan een onderzoek naar het in kaart brengen van de mogelijkheden tot samenwerking op archiefgebied in de regio Venlo. • Doorontwikkeling van RooyNet. • Opstellen van een onderzoeksvoorstel voor een ‘Geschiedenis van Venray’ Sociaal cultureel werk • versterken samenwerking jongerensozen • realisatie nieuwe locatie voor Poppodium Venray per 2012
Effect
2D
2E
2C
algemeen
2E
26
Begro ting 2014
200 14 5
Programmabegroting 2011
2.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 2 Venray bruist geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
Venray bruist Totaal lasten Totaal baten Saldo
7.921 840 7.080
2012
2013
7.838 821 7.017
2014
7.732 833 6.898
7.446 846 6.601
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving algemene reserve R.br gemeenschapshuis veulen br overheveling restant exploitatiebudg. Totaal stortingen algemene reserve R.br monumenten br sociale vernieuwing br gemeenschapshuis veulen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. Totaal onttrekkingen Saldo programma 2
c.
Begroting 2011 0 6 0 6
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014 0 6 0 6
0 5 0 5
0 5 0 5
0 20 0 9 70 0 99
65 20 0 9 50 0 144
0 20 0 9 30 0 59
0 20 0 9 10 0 39
-93
-138
-53
-33
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2011
n.v.t.
27
Programmabegroting 2011
28
Programmabegroting 2011
Programma 3: Venray maakt wonen compleet Doelstelling programma: De gemeente Venray onderscheidt zich door een sterk centrum met hoogwaardige voorzieningen, groene woonwijken en dertien kerkdorpen met ieder hun eigen karakter. Venray biedt diversiteit in woonmilieus en woningtypen in elke prijsklasse en voor iedere levensfase.. Lokale schets Differentiatie in woonconcepten • Onderscheiden in woningtypen: Venray heeft een grote keuze in typen woningen, in elke prijsklasse en voor iedere levensfase. • We geven uitvoering aan onze regionale rol op het gebied van volkshuisvesting. Inspanningen worden verricht bij de totstandkoming van wijken en dorpen met een gedifferentieerde bevolkingsopbouw. • Bij nieuwbouw staat de vraag van de consument centraal en wordt ingezet op flexibele, levensloopbestendige woonconcepten die toegankelijk zijn voor diverse doelgroepen. Waar mogelijk ondersteunen we innovatieve woonzorgconcepten. •
•
Meer nog dan naar nieuwbouw gaat de aandacht uit naar de bestaande woningen en woonwijken. Op een aantal plaatsen wordt noodzakelijke revitalisering en herstructurering ingezet op differentiatie in woningtypen in de breedste zin van het woord (huur en koop, prijs, vorm, doelgroep, etcetera). Dit leidt tot een herverdeling van de woningvoorraad.
De ontwikkeling en uitwerking van woonconcepten voor doelgroepen betekent ook, dat er een directe relatie ontstaat met de ontwikkelingen binnen programma 1 vanuit het beleidskader Wmo. Afstemming in visie en planning is hiervoor noodzakelijk.
Omslag van kwantiteit naar kwaliteit • Onderscheiden in woonmilieus: We bouwen naar behoefte. Hierbij staat het bouwen van zoveel mogelijk woningen niet meer voorop, maar juist het toevoegen van kwalitatief hoogwaardige woningen en woonmilieus waarbij het tegemoetkomen aan woonwensen centraal staat. De op een aantal plaatsen noodzakelijke revitalisering en herstructurering wordt hierbij ook ingezet. • Onderscheiden in de regio: De kracht van Venray is diversiteit! Venray onderscheidt zich door een sterk centrum met hoogwaardige voorzieningen, groene woonwijken in de kern en dertien dorpen met ieder hun eigen karakter. • Onder het motto van ontwikkelingsplanologie wordt steeds meer de nadruk gelegd op kwaliteit en het zo flexibel mogelijk inspelen op al dan niet voorziene ontwikkelingen. Maatwerk is daarbij belangrijk waarbij de inzet van het instrumentarium onder andere afhankelijk is van de dynamiek in het betreffende gebied en het type ontwikkelingen. Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening in werking getreden. Door de nieuwe wet is het ruimtelijk instrumentarium gewijzigd. Zo dient iedere gemeente voor haar hele grondgebied een structuurvisie te hebben. Het Ontwikkelingsperspectief Venray 2015 is inmiddels aangevuld met een deel generiek grondbeleid en als structuurvisie vastgesteld. Alle nog op te stellen visies voor wijken, dorpen en bedrijventerreinen, worden als hoofdstukken van de structuurvisie betiteld. Inmiddels zijn er voor de volgende dorpen structuurvisies (in wording): Oirlo, Ysselsteyn, Castenray, Merselo, Leunen, Veulen, Heide, Smakt en Vredepeel. Voor de dorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum zullen nog structuurvisies worden opgesteld. Reeds opgestelde visies moeten worden aangevuld met het grondbeleid en omgezet worden als hoofdstuk van de structuurvisie. Van belang is dat het ruimtelijke instrumentarium en dan met name de structuurvisie, de beleidskaders en de bestemmingsplannen up to date zijn en blijven. We stimuleren vernieuwende initiatieven met betrekking tot de plattelandseconomie. Met het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied geven we uitvoering aan het ‘voor wat, hoort wat’ principe en maken we meer ontwikkelingen in het buitengebied mogelijk met behoud /versterking van de ruimtelijke kwaliteit. Dit in samenhang met het provinciaal Limburgs Kwaliteitsmenu. Wij monitoren de ontwikkelingsmogelijkheden van het bestemmingsplan buitengebied en het Limburgs Kwaliteitsmenu 29
Programmabegroting 2011
Huisvesting buitenlandse werknemers • Een onderwerp dat aandacht verdient, is de huisvesting van buitenlandse werknemers. Huisvesting van buitenlandse werknemers is breder dan alleen een woon- of verblijfslocatie. Het raakt beleidsvelden zoals maatschappelijke diensten, economische ontwikkeling en handhaving. Hierdoor is goede afstemming en planning noodzakelijk. • Om een goed beeld te krijgen van de woonwensen van buitenlandse werknemers, wordt onder Poolse werknemers in de regio een enquête worden gehouden. Bouwen en Milieu • Met de invoering van de Wabo 2010 zijn we waboproof (minimaal inrichtingsniveau, voldoen aan de wettelijke regels). We werken met een omgevingsvergunningsaanvraag die de aanvraag van alle losse vergunningen op het gebied van leefomgeving vervangt. Gedurende 2011 zullen we het waboconcept verder ontwikkelen binnen de organisatie. Hierdoor ontstaat er meer integraliteit waardoor de burgers meer centraal kunnen regelen. Het vergunningsvrij bouwen wordt hierdoor ook uitgebeid en dit betekent dat er meer verantwoordelijkheid bij de burgers komt te liggen en de gemeente meer achteraf controlerend is, richting handhaving. Deze zelfde ontwikkeling doet zich voor op het gebied van milieu (meldingsplicht bedrijven i.p.v. vergunningsplicht). • Er komt steeds meer nadruk te liggen op een duurzame leefomgeving. Daarom heeft de gemeente een beleidskader gemaakt voor energie en het klimaat. Dit is uitgewerkt in een uitvoeringsprogramma voor de aankomende periode. Hier wordt de aankomende jaren middels projecten uitvoering aan gegeven. Huishoudelijk afval • De landelijke ontwikkeling is dat steeds minder de burger voor het afval betaalt. Daarentegen gaat de consument meer betalen voor de afvoer en verwijdering van afval door middel van aankoop van producten (verpakkingen). Dit wordt ook wel producentenverantwoordelijkheid genoemd. Vanuit deze hoedanigheid is de stichting Nedvang in het leven geroepen. Deze stichting begeleidt de gemeenten om de kunststofinzameling te realiseren en geeft daarvoor een vergoeding. De gemeente Venray is per 1 juli 2009 gestart met de kunststofinzameling via de ondergrondse containers. De mogelijkheden worden onderzocht om de inzameling te optimaliseren. Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater • Op 1 januari 2008 is de wet "Verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken" in werking getreden. Deze wet voorziet in drie zorgplichten voor de gemeente: stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Deze zorgplicht creëert een heffingsbevoegdheid in de Gemeentewet. Dit betekent dat gemeenten op het gebied van hemel- en grondwater middels verordeningen regels mogen stellen aan het lozen van deze twee waterstromen. Het rioolrecht wordt een heffing; daarmee vervalt dus het retributiekarakter. De gemeente is verplicht deze wijzigingen binnen 5 jaar na inwerkingtreding in het GRP op te nemen. Dit is in het geactualiseerde GRP meegenomen. Vanaf 1-1-2011 wordt gestart met een gedifferentieerde rioolheffing. • In het geactualiseerde GRP 2009 is opgenomen dat de gemeente Venray 0,5% hemelwater per jaar afkoppelt tot 2027. Dit is een peildatum voor de Europese kaderrichtlijn water. • Op 31 maart 2008 is de subsidieregeling afkoppelen hemelwater voor particulieren in werking getreden. Hiermee subsidieert de gemeente Venray in 4 jaren voor in totaal € 400.000 met het doel om minimaal 31.000 m2 af te koppelen. 2011 zal het laatste jaar zijn dat deze subsidie wordt verstrekt. Verkeer en vervoer • In het op 27 maart 2007 vastgestelde VVVP en de op 12 februari 2008 vastgestelde Visie Wegenstructuur is de conclusie getrokken dat er op de huidige wegenstructuur geen onoplosbare doorstromingsproblemen zijn. Venray staat echter niet stil: ze werkt aan haar toekomst hetgeen resulteert in vele nieuwe (stedelijke) ontwikkelingen met een toename van het autoverkeer (+30% tot 2020). Door deze groei komen bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid onder druk te staan. Zonder maatregelen betekent dit op de hoofdwegen (o.a. Leunseweg, Maasheseweg, Deurneseweg) een verslechtering van de doorstroming van het verkeer. Niet alleen in woongebieden maar ook in het buitengebied zijn maatregelen nodig om sluipverkeer te weren. Verder zijn maatregelen noodzakelijk om de verslechtering van de verkeersveiligheid als gevolg van de verkeerstoename tegen te gaan.
30
Programmabegroting 2011
Parkeren • Als uitwerkingsnota van het VVVP gaan we werken aan een nieuwe parkeerbeleidsnota (gebaseerd op een nieuw parkeeronderzoek eind 2010) gelet op de vele ontwikkelingen en wijzigingen die aan de orde zijn (bijvoorbeeld opening garage Gouden Leeuw, uitbreiding betaald parkeergebied). • In de schil rondom het centrum ervaren bewoners overlast van gebiedsvreemd parkeren.
Speelruimte • Het ministerie is bezig met wetgeving om de Nederlandse normen van speelvoorzieningen aan te passen aan de Europese normen die naar verwachting in 2010 opgesteld worden. De nieuwe normering is alleen van toepassing op nieuwe toestellen en zal voor Venray nauwelijks gevolgen hebben.
Openbaar groen •
Het groenbeheerplan zal worden geëvalueerd in de 2e helft van 2010. De 3 nieuwe kerkdorpen en de gevolgen van de bezuinigingen worden hierin meegenomen.
Natuurbeheer • De provincie heeft een aantal wijzigingen doorgevoerd in haar subsidiestelsel. Dit heeft negatieve financiële gevolgen voor met name overheidsinstellingen. Enerzijds wordt de gemeente uitgesloten voor een aantal deelsubsidies en anderzijds wordt per subsidiepakket minder uitgekeerd. Deze ontwikkeling heeft gevolgen voor de uitvoering van het bosbeheerplan. Openbare verlichting • Er wordt steeds meer aandacht besteed aan verdergaande energiebesparing door dimmen en de nieuwe generatie armaturen. Dit heeft een relatieve daling van de energiekosten tot gevolg. Daarnaast hebben deze armaturen een langere levensduur.
31
Programmabegroting 2011
3.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 3.1: Effecten Effecten
Differentiatie in woonconcepten 3A Brede toegankelijkheid woningbouw voor diverse doelgroepen Indicator: • Aantal gerealiseerde levensloopbestendige woningen • Aantal gerealiseerde wonen-welzijn-zorg initiatieven (V = Veltum, C = Circusterrein B = Brukske, ONB = locatie nader te bepalen)
Begro ting 2010
Begro ting 2011
100 1 (V)
75 0
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begro ting 2014
75 1 (B)
75 1 (ONB)
75 0
Toelichting: In de programma’s van de woningbouwprojecten Parc Velt en het Circusterrein worden in 2010 en 2011 een fors aantal levensloopbestendige woningen opgeleverd. Voor de periode daarna staan levensloopbestendige woningen gepland in project de Brabander. In de dorpen worden in Leunen en Oirlo levensloopbestendige woningen gebouwd de komende jaren. 3B
Beschikking hebben over gedifferentieerde woonmilieus Indicator: • Aantal grondgebonden woningen versus • appartementen • Verhouding bebouwingsdichtheid o 0-20 wo/ha (ruime woonwijk) o 20-30 wo/ha normale woonwijk o 30 - wo/ha (stedelijk milieu/hoogbouw) Omslag van kwantiteit naar kwaliteit 3D Beschikken over een gedifferentieerd woningaanbod Indicator: • Differentiatie verhoudingspercentage koop / huur •
Percentage: o Huur goedkoop o Huur midden o Huur duur o Koop goedkoop o Koop midden / duur
100 100
75 75
75 75
75 75
75 75
20% 40% 40%
20% 40% 40%
20% 40% 40%
20% 40% 40%
20% 40% 40%
70% / 30%
70%/ 30%
70%/ 30%
70%/ 30%
70%/ 30%
25% 5% 0% 10% 60%
20% 7% 3% 10% 60%
20% 7% 3% 10% 60%
20% 7% 3% 10% 60%
20% 7% 3% 10% 60%
Toelichting: in ons woningbouwprogramma streven wij naar een gedifferentieerd aanbod aan (nieuwbouw)woningen. Hiermee willen wij de kwaliteit van onze totale woningvoorraad verbeteren zodat deze aansluit op de behoefte vanuit de samenleving. In toenemende mate zal gekeken worden naar de vraag vanuit de burger. Het woningbehoefteonderzoek uit 2010 biedt hier handvaten voor. Huisvesting buitenlandse werknemers 3C Kunnen opvangen van buitenlandse werknemers Indicator: • Aantal gerealiseerde onderkomens voor buitenlandse werknemers
7
7
7
10
10
Toelichting: Het beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray is in 2010 herzien. Door het aanpassen van het beleid ontstaan er kansen om de bestaande locaties, onder voorwaarden, te legaliseren. In 2010 is hier mee gestart. Bij het legalisatieproces hoort ook het voeren van ruimtelijke procedures, die behoorlijk wat tijd in beslag nemen. Naar verwachting zullen daarom in de loop van 2011 locaties gerealiseerd worden. Milieu 3G Bescherming en verbetering van milieukwaliteit Indicator: • Aantal opgestarte bodemsaneringen • Aantal opgestarte geluidssaneringen volgens de A-lijst (Wanssum)
2 10*
3 10*
2 10*
2 10*
0 0
Toelichting: Met betrekking tot gesaneerde bodemlocaties wordt bedoeld die locaties waarbij zich onaanvaardbare humane, ecologische en/of verspreidingsrisico’s voordoen. Deze locaties moeten voor 2015 zijn onderzocht en zonodig gesaneerd of beheerd. •
De A-lijst woningen binnen de huidige gemeente Venray zijn afgerond. Binnen de gemeente Meerlo-Wanssum zijn er nog 61 A-lijst situaties, die allen in Wanssum liggen. De sanering van deze woningen zal vanaf volgend jaar onder de
32
Programmabegroting 2011
Effecten
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begro ting 2014
verantwoordelijkheid van de gemeente Venray vallen. Voor deze woningen zal de gemeente ook subsidie kunnen krijgen uit het ISV. Hoeveel woningen we de komende jaren kunnen saneren, is afhankelijk van het ISV3- budget van de provincie. Daarnaast zullen door de aanleg van de rondweg de meeste woningen gaan voldoen aan de geluidsnormen en is er geen sanering meer nodig Huishoudelijk afval 3E Bevorderen van producthergebruik + scheiding huishoudelijk afval. Indicator: • Tonnage gescheiden ingezamelde kunststof verpakkingsmateriaal • % Gescheiden ingezameld GHA en fracties Huishoudelijk Afval (HHA) 3F Minimaliseren afvalstoffenheffing (gem. samengesteld tarief). Indicator: • Gemeente Venray (in euro)
540 71%
450 71%
460 71%
470 71%
480 71%
192
188
188
188
188
Toelichting: In de afvalbegroting 2010 is abusievelijk van een te hoog tonnage kunststof uitgegaan. Dit wordt vanaf de begroting 2011 gecorrigeerd. Verkeer en vervoer 3I Verbetering van de verkeerscirculatie en verkeersveiligheid. Indicatoren (cumulatief): • % erftoegangsweg met 30km/h maatregel • % erftoegangsweg met 60km/h borden • % erftoegangsweg met 60km/h inrichting
85% 95% 25%
87% 97% 30%
89% 99% 35%
91% 100% 40%
93% 100% 45%
Toelichting: de percentages van 2010 zijn aangepast omdat de verkeerssituatie in de 3 nieuwe dorpen nog niet op het peil hadden zoals de gemeente Venray. De verwachte groei is naar beneden bijgesteld vanwege de beperkte financiele middelen. Openbare verlichting 3J Verbetering van de verkeersveiligheid en sociale veiligheid door uitbreiding van openbare verlichting. Indicator: • Voldoen aan verlichtingsnorm in % Openbaar Groen 3K Verbetering van de groenkwaliteit volgens groenbeheerplan 2007. Indicator: Percentage dat voldoet aan de kwaliteit: • Centrum (binnen de binnenring) • Brukske • Landweert
59%
62,5%
66%
69,5%
90% 55% 40%
92% 60% 50%
94% 65% 55%
96% 70% 60%
73,0%
98% 75% 65%
Toelichting: Het centrumgebied inclusief bermen van de ringweg van Brukske wacht op de uitvoering van het masterplan. Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater 3L Afkoppelen regenwater zodat het rioolstelsel minder belast wordt bij stortbuien, minder water gezuiverd hoeft te worden en verdroging tegengegaan wordt. Indicator: • % Afkoppelen openbare ruimte • Aantal m² afgekoppeld bij particulieren
0,5% 7.750
0,5% 5.000
0,5% 0
0,5% 0
0,5% 0
1 4
1 4
Toelichting: percentages afkoppelen openbare ruimte gebaseerd op geactualiseerde GRP 2009. Speelruimte 3M Aanleggen/opwaarderen speelplekken conform speelruimteplan. Indicator: Aantal te realiseren: • Breedtesportplekken • Blok- en buurtspeelplekken
1 5
1 4
1 4
Toelichting: Vanwege weerstand van buurtbewoners op het realiseren van breedtesportplekken in hun omgeving, blijkt het lastig te zijn de doelstellingen te realiseren.
33
Programmabegroting 2011
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Strategische visie Venray 2020 (november 2009) • Collegeprogramma 2010-2014 (2010) • Ontwikkelingsperspectief Venray (2005) • Regionale woonvisie (2005) • Woonvisie Venray (2007) • Nota Grondbeleid gemeente Venray 2009, Een herziening op onderdelen • Ontwikkelingsprogramma stedelijke vernieuwing (2005) • Het Provinciaal Omgevingsplan Limburg (2001, inclusief latere aanvullingen) • Woningbehoefte onderzoek (2007 en 2010) • Bouwtoetsingsbeleid (2005) • Beleidskader mantelzorg (2010) • Economische Visie (2008-2020) • Nota Ruimtelijke kwaliteit Venray (2010) • Integrale gebiedsvisie (Dorpsontwikkelingsplan) Oostrum (2007) • Integrale gebiedsvisie (Wijkontwikkelingsplan) Centrum (2007), Brukske (2007), Landweert (2009) en Centrum West (2009) • Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Oirlo (2009) • Structuurvisies Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel, Leunen, Ysselsteyn, Castenray, Heide, Veulen, Merselo en Smakt (2010) • Singelvisie (2007) • Reconstructieplan (2004) • Gebiedsprogramma 2007-2013 Venray Meerlo-Wanssum (2007) • Beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray (2010) • Milieubeleidsplan 2003-2007 (2003) • Beleidskader Energie en Klimaat Venray 2009- 2012 • Geurverordening veehouderij (2008), eerste aanpassing (2009) en tweede aanpassing (2010) • Ontheffingenbeleid op het verbod om afvalstoffen te verbranden (2009) • Functieklassenkaart (2010) • Bodemkwaliteitskaarten voor grondverzet (2010) • Reclamebeleid (2010) • Gemeentelijk afvalstoffenplan 2005-2012 (tussentijdse evaluatie in 2009) • Gemeentelijk Rioleringsplan 2005-2015 (vastgesteld in 2005, geactualiseerd in 2009) • Venray’s Verkeers- en vervoersplan (VVVP) (vastgesteld 2007, incl. planning deelonderzoeken) • Visie Wegenstructuur en wegcategorisering (vastgesteld in 2008, inclusief uitvoeringsprogramma) • Beleidsplan openbare verlichting (2004, actualisatie in 2010) • Beleidsplan wegen 2005-2010 (vastgesteld in 2005, actualisatie in 2010) • Beheerplan gemeentebossen Venray (2009 – 2020) • Beheerplan landschap 2005–2012 • Plan zorg voor natuur en landschap 2006-2016 • Speelruimteplan (2008) • Groenstructuurplan (2005) en daaruit voortvloeiend groenbeheerplan (2007, actualisatie in 2011)
34
Programmabegroting 2011
3.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Vanwege de bezuiniging heeft een herprioritering plaatsgevonden. Tabel 3.2: activiteiten/prestaties Product Activiteit / prestaties Ruimtelijke Ontwikkeling • Actualiseren bestemmingsplannen bedrijventerreinen • Herziening bestemmingsplan buitengebied afronden inclusief Ruimtelijk KwaliteitsKader • Mede uitvoering geven aan projecten Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum, Masterplan Brukske, Planontwikkeling Anna, Circuit de Peel en Noord Westhoek • Digitalisering ruimtelijke plannen • Uitvoeren van ambities en doelen uit het gebiedsprogramma 2007-2013 van de gebiedscommissie Venray Meerlo-Wanssum (o.a. uitvoering Loobeekdal). • Vaststellen revitaliseringvisie voor de Hulst I • Herstructurering / revitalisering bedrijventerreinen De Brier (PDV locatie) en Oude melkfabriek. • Opstellen regionaal uitvoeringsprogramma bedrijventerreinen. • Ontwikkelen gebiedsvisie Via Venray (N270) Bouwen • Implementatie en uitvoering van de omgevingsvergunning (WABO). • Mede uitvoering geven aan Het uitvoeringskader "energie en klimaat Venray 2009-2012", zie product Milieu. • Uitvoering geven aan het gevelkwaliteitsfonds 2e tranche • Evaluatie welstand en aanpassen nota Ruimtelijke Kwaliteit in verband met inwerkingtreden Wabo. Volkshuisvesting • Opstellen regionale woonvisie, inclusief actualisering woningbouwprogramma • Uitvoering geven aan nieuw gemeentelijk beleid huisvesting buitenlandse werknemers Huishoudelijk afval • Uitvoering geven aan het verder optimaliseren van kunststof en tuinafval. • Verder harmoniseren van afvalinzameling Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren. Dit kan betekenen dat er extra of andere voorzieningen geplaatst worden in deze dorpen. Milieu • • Uitvoering geven aan het uitvoeringsprogramma energie en klimaat. De volgende projecten worden in 2011 opgestart: o aanscherpen Energie Prestatie Coëfficiënt controle bij bouwplannen, o versnellen en professionaliseren vergunningstrajecten waarbij sprake is van toepassing van duurzame energie of energiebesparing en o lerenderwijs met energiebesparing aan de slag in het onderwijs • Vervolg van de lopende projecten zoals realisatie grootschalige duurzame energieprojecten, energiebesparingscampagne, energieprestatieafspraken met woningcorporatie,, energiebesparing gemeentelijke gebouwen, Limburgse energiesubsidieregeling, • Opstellen integrale milieuvisie • Uitvoering geven aan het externe veiligheidsbeleid • Uitvoering geven aan de nieuwe functieklassenkaart en bodemkwaliteitskaart • Opstellen integraal bodembeleidsplan met alle functiegebruiken van de bodem, zoals archeologie, WKO etc. • Bodem saneren op de locatie Testrik en Korenmolen. • De (agrarische) omgevingsvergunning aanvragen goed integreren in de WABO procedure. • De extra te verwachten (omgevings)vergunning aanvragen ingevolge het Besluit huisvesting tijdig afhandelen • De pluimveebedrijven in vooroverleg stimuleren dat er maatregelen worden genomen ter voorkoming van hoge emissie aan fijn stof. Wegen, straten en pleinen • Onderhouden van wegen conform het beleidsplan wegen 2011-2015. In aansluiting op de bezuinigingen zal het wegenonderhoud een soberder karakter krijgen. In zijn algemeenheid vinden reconstructies plaats in combinatie met andere • projecten. Voorbeelden hiervan zijn de Beekweg (afhankelijk van ontwikkelingen de Brabander) en 2e deel Veltumse Kleffen (afhankelijk van project Parkvelt).
Effect 3A, 3B, 3C, 3D
3A, 3B, 3C, 3D
3A, 3B, 3C, 3D
3E, 3F
3G
3H
35
Programmabegroting 2011
Product Verkeer
Activiteit / prestaties
Effect
•
3I
Uitvoering 60 km-maatregelen/inrichting op erftoegangswegen in het buitengebied (uitvoeringsprogramma te integreren in wegenbeleidsplan). • Aanleg schoolzones bij basisscholen. • Afronding werkzaamheden verkeersplan Landweert. • (Regionale) aandacht voor gedragsbeïnvloeding en voorlichting voor wat betreft verkeersveiligheid. • Betrekken van meer scholen bij verkeerseducatie door vervangende subsidieregeling. • Monitoring van de verkeersontwikkelingen i.r.t. de ruimtelijke ontwikkelingen. • Voorbereiden maatregelen rondom afrit Venray-Noord A73/Maasheseweg/Metaalweg. • Voorbereiden herinrichting Kruidenlaan (Sleutelbloem-Lisdodde) tot 30km/h-zone • Voorbereiden en uitvoeren verbreding Haag • Voorbereiden herinrichting Stationsweg • Opstellen regionale mobiliteitsvisie Openbaar Vervoer • Uitvoering herinrichting stationsomgeving (tussenfase). Parkeren • Vaststellen parkeerbeleidsnota. • Als uitwerking van de parkeerbeleidsnota zal naar behoefte betaald/vergunninghouder parkeren worden ingevoerd in de schil rondom het centrum om overlast tegen te gaan. • Opstellen beleidsnota parkeernormen. • Openbare verlichting • Gefaseerd oplossen lokale knelpunten, zo mogelijk in combinatie met andere projecten. • Uitbreiding verlichting / verbetering met 3,5% conform beleidsplan. • Vervangen/opwaarderen verlichting Landweert, Pastoor vd Gaetstraat e.o., Overloonseweg, stationsomgeving en Smakterheide fase 1. • Toepassing nieuwe verlichtingstechnieken Natuurbeheer • Vanwege de onder druk staande begroting van stichting de Marke Venray zal het natuurbeheer sober uitgevoerd worden. Openbaar groen • Tussentijdse evaluatie groenbeheerplan 2006/2007. In 2011 zal verder uitvoering gegeven worden aan het groenbeheerplan. Naast • centrum en Brukske wordt ook meegelift met het verkeersplan Landweert. Evalueren pilot om met een nieuwe schaapskudde een aantal bermen rondom het • dorp Merselo te begrazen. Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater • Met behulp van subsidieregeling 5.000 m2 afkoppelen bij particulieren. • Hemelwater openbare ruimte afkoppelen van de riolering en infiltreren naar de bodem. De afkoppelintensiteit betreft 0,5%. • Intensivering samenwerking waterschap om efficiencyvoordelen te behalen. Speelruimte • In 2011 wordt 1 breedtesportplek aangelegd en 2 blok/buurtspeelplekken.. Daarnaast worden 2 bestaande blokspeelplekken opgewaardeerd.
Algemeen Algemeen
3J
Algemeen
3K
3L
3M
3.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 3 Venray maakt wonen compleet geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
2012
2013
2014
Venray maakt wonen compleet Totaal lasten Totaal baten Saldo
25.049 12.444 12.605
25.308 12.798 12.511
24.621 13.154 11.467
24.348 13.468 10.880
36
Programmabegroting 2011
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
br egalisatie riolering br parkeren br bouwen br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud industriehaven arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. brg bovenwijkse werken brg ruimtelijke ontwikkelingen Totaal stortingen
70 0 0 0 80 0 0 0 150
390 0 0 0 80 0 0 0 470
654 0 0 0 80 0 0 0 734
911 82 0 0 80 0 0 0 1.072
algemene reserve br egalisatie riolering R.br parkeren br bouwen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud industriehaven R.arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. brg bovenwijkse werken Totaal onttrekkingen
40 29 216 0 0 0 3 0 59 347
0 83 166 0 0 0 378 0 20 648
0 82 118 0 0 0 83 0 0 284
0 81 0 0 0 0 3 0 0 84
-197
-178
451
989
Saldo programma 3
c.
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2011
Bedragen * € 1.000 VENRAY MAAKT WONEN COMPLEET PIW: verkeersmaatregelen Bijdrage Provincie Stationsgebied: Bijdrage Versnelling Maaslijn Gevelkwaliteitsfonds 2011 PIW: herinrichting wegen Vervangen speeltoestellen Vervanging terreinwagen bosbeheer Inruil huidige terreinwagen Gemeentelijk rioleringsplan Bijdrage reserve riolering Vervanging gemalen electr/mech Bijdrage reserve riolering Uitvoering speelruimteplan Vervangen en uitbreiden OV Totaal
Investering 1.870 -1.000 1.000 0 650 90 36 0 988 0 156 0 86 119 3.995
2011 47 0 8 25 16 2 1 -5 25 -25 4 -4 2 14 111
Exploitatielasten 2012 2013 121 74 0 0 35 58 0 0 58 57 13 13 9 8 0 0 65 65 -65 -65 18 17 -18 -17 13 12 14 14 263 236
2014 72 0 68 0 55 12 8 0 64 -64 17 -17 12 14 242
37
Programmabegroting 2011
38
Programmabegroting 2011
Programma 4: Venray economisch actief Doelstelling programma: Venray zet in op versterking van de regionale samenwerking, bevordert de beschikbaarheid van kennis op alle opleidingsniveaus en legt de nadruk op de kwaliteit en duurzaamheid. Lokale schets Verdieping en verbreding van Onderwijs(faciliteiten) • In 2009 is besloten dat de expertisecampus (voorlopig) niet gerealiseerd gaat worden. Wel richten we ons op de realisatie van een nevenvestiging voor het speciaal onderwijs. • Voortgezet/beroepsonderwijs speelt bij de ontwikkeling van het arbeidsmarktbeleid een belangrijke rol. Door de opkomst van de kenniseconomie in Nederland zal er structureel aandacht moeten komen voor het ophogen van het opleidingsniveau en de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Binnen de Kennisalliantie Noord- en Midden-Limburg gaan alle hierbij betrokken partners (overheid, onderwijs, ondernemers) een plek krijgen. • Het voorkomen van voortijdig schoolverlaten is een belangrijk item, om er mede voor zorg te dragen dat jongeren voldoende gekwalificeerd de arbeidsmarkt opgaan. Wettelijk criterium hierbij is de zogeheten startkwalificatie, wat inhoudt een diploma op minimaal havo, vwo, MBO niveau 2. De gemeente heeft voor het dalen van het aantal voortijdige schoolverlaters een convenant afgesloten, samen met de andere drie centrumgemeenten van Noord- en MiddenLimburg, het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en de scholen voor voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs in Noord- en Midden- Limburg. • De wetgeving rondom harmonisatie voor- en vroegschoolse educatie is gerealiseerd per augustus 2010. De harmonisatie is gericht op o.a. taalachterstand en sociale ontwikkeling voor kinderen in de leeftijd van 2 tot maximaal 13 jaar en wordt gerealiseerd in samenwerking met peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en het primair onderwijs. De vertaling hiervan in beleid zal in het voorjaar 2011 gereed zijn. • In verband met de bezuinigingen kan het zijn dat het aanbod versobert wordt. Ontwikkeling bedrijvigheid •
•
• •
Het creëren van voldoende en gedifferentieerde werkgelegenheid die aansluit op het (stijgende) opleidingsniveau van de beroepsbevolking is van enorm belang voor een gezonde economische structuur. Hiervoor is ons doel om te zorgen voor een voldoende gedifferentieerd aanbod van goed bereikbare bedrijventerreinen, en het aantrekken van gedifferentieerde hoogwaardige bedrijvigheid. We zetten niet alleen in op de nieuwe terreinen maar vooral ook op herstructurering van de bestaande terreinen.
Gegeven de ontwikkeling naar een kennisintensieve samenleving is het behouden en eventueel aantrekken van voldoende gekwalificeerd personeel noodzakelijk. Bij de activiteiten in dit kader wordt nadrukkelijk het economisch beleid gekoppeld aan de beleidsterreinen arbeidsmarkt en onderwijs/ kennis-ontwikkeling. Daarnaast wordt hiervoor de samenwerking in de Regio Venlo gezocht (zie ook programma 1 Venray zorgt voor elkaar). Het MKB is de motor van de lokale economie. Wij willen het lokale bedrijfsleven de ruimte bieden om zich te ontwikkelen. Voorts stimuleren we startende bedrijven. Ook daarbij wordt de nadruk gelegd op kennis en innovatie Niet alleen in de stad, maar ook op het platteland worden vernieuwende initiatieven gestimuleerd. Daarbij zetten we o.a. in op verruiming van de mogelijkheden die de plattelandseconomie bevorderen. Specifiek ter versterking van de economische positie van de agribusiness richten wij ons op de vernieuwing van deze sector. Wij steunen in dat kader innovatieve projecten en zoeken daarbij nadrukkelijk de (Eu)regionale samenwerking.
39
Programmabegroting 2011
Synergie in regionaal verband •
Venray wil de regionale economische ontwikkeling stimuleren door samenwerking en afstemming met gemeenten in de Regio Venlo. Het binnenhalen van de Floriade 2012 is een eerste succes van deze samenwerking. Daarnaast tracht Venray de voordelen te benutten van haar centrale positionering tussen de steden Eindhoven/Helmond, Arnhem/Nijmegen en Venlo. Een goede bereikbaarheid van ondernemingen, zorginstellingen, winkels etc. levert een belangrijke bijdrage aan het goed functioneren van de Venrayse economie. In dat kader is er bijzondere aandacht voor de N270, de wegverbinding tussen de Regio Eindhoven/Helmond en de oostkant van de Maas die door onze gemeente loopt. Ook het verbeteren van de positie, het functioneren en de bereikbaarheid van de Wanssumse haven voor het Venrayse bedrijfsleven heeft onze actieve aandacht. Hierbij wordt nadrukkelijk ook in regionaal verband afstemming en samenwerking gezocht. Toerisme en recreatie •
•
•
• •
Een belangrijke toeristische trekker is het centrum van Venray dat een breed scala aan voorzieningen (winkels, horeca, evenementen en sociaal-culturele instellingen) biedt. Wij zetten in op de verdere versterking van het centrum. Verder stimuleren wij vooral de (kleinschalige) bedrijvigheid op het gebied van toerisme en recreatie in het buitengebied met daarbij speciale aandacht voor de kansen die de ligging aan de Maas ons biedt. Middels een verdiepingsonderzoek worden de terrasleges en standplaatsleges tegen het licht gehouden. Mede in het kader van de opwaardering van het centrum is een verhoging gerechtvaardigd. Een verhoging opgeteld bij de extra opbrengst door de vergroting van het totaal aantal vierkante meters dat als terras in gebruik is, is een extra opbrengst van € 15.000,00 te verwachten Wij richten ons op de verbetering van de recreatieve routestructuren en de ontwikkeling van arrangementen. Dit in samenspraak met het nieuwe Toeristisch Recreatieve Platform Venray. Met betrekking tot algemene promotie van dit gebied werken we ook samen met onze buurgemeenten in de Stichting Promotie NoordLimburg. Met de nieuwe kadernota Toerisme en Recreatie geven we de richting aan voor de verdere ontwikkeling van toerisme en dagrecreatie In het kader van de bezuinigingen is minder budget voor toerisme en recreatie en subsidieverstrekking tot onze beschikking en moeten wij herprioriteren.
4.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 4.1: Effecten Effecten
Verdieping en verbreding van onderwijs(faciliteiten) 4A Op de behoefte afgestemd onderwijsaanbod voor kinderen: Indicator: • Aantal kinderen dat buiten Venray onderwijs volgt (excl. Smakt): o Speciaal onderwijs o Speciaal voortgezet onderwijs o Islamitische school
Begro ting 2010
150 30
Begro ting 2011
102 125 25
Begro ting 2012
102 125 25
Begro ting 2013
102 125 25
40
Begrot ing 2014
102 142 25
Programmabegroting 2011
Effecten
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begrot ing 2014
Toelichting speciaal onderwijs: Het betreft hier scholen o.a. voor kinderen met (lichamelijke) beperkingen, leer- en gedragsproblemen, etc. Het aantal kinderen is verspreid over meerdere scholen buiten Venray. Voor de begroting 2011 is een verdere uitsplitsing gemaakt aan de hand van de leerlingen in het leerlingenvervoer. Daarnaast is een toename van leerlingen te zien vanuit de “oude” gemeente Venray en vanuit de grenscorrectie. In bovenstaande aantallen is geen rekening gehouden met eventuele realisatie van een nevenvestiging voor speciaal onderwijs. Leerlingenvervoer In 2008 zijn vanuit een Europese aanbesteding voor de periode 2008-2011 nieuwe contracten afgesloten met een 2tal vervoerders voor het leerlingenvervoer. Daarbij is een open eind regeling afgesproken. In schooljaar 2010/2011 maken 286 leerlingen gebruik van leerlingenvervoer. Dit zijn er 26 (10%) meer dan vorig schooljaar, ondanks een verwachtte daling door ophogen vervoersgrens. Hierdoor verwachten we voor 2011 een tekort van € 138.583, waarbij geen rekening is gehouden met een eventuele realisatie van een nevenvestiging van speciaal onderwijs. In 2011 wordt het leerlingenvervoer opnieuw aanbesteed, ditmaal in combinatie met het gymvervoer. Wellicht dat dit aanbestedingsvoordeel oplevert voor de jaren na 2011. Om de kosten op termijn te beperken, wordt gekeken of het mogelijk is het beleid verder aan te scherpen. 4B
Bevorderen aansluiting van beroepsonderwijs bij arbeidsmarkt: Indicator: • Aantal werkloze jongeren (< 23 jaar) ingeschreven bij UWV Werkbedrijf
75
200
150
100
50
toelichting: De ontwikkelde initiatieven zoals beschreven in het regionaal actieplan jeugdwerkloosheid zijn erop gericht de voorspelde groei van de jeugdwerkloosheid terug te dringen met 50%. Ondanks de ontwikkelde initiatieven blijft de jeugdwerkloosheid, m.n. onder schoolverlaters sterk oplopen als gevolg van de huidige economische situatie. Op basis van de geregistreerde aantallen bij het UWV Werkbedrijf Venray per begin september 2010 (147) wijken de kengetallen sterk af t.o.v. de meerjarenbegroting 2010. Ondanks alle inspanningen van het RMC en de Jongerenloketten zien we tevens een landelijke stijging van het aantal jongeren dat zonder startkwalificatie de school verlaat. 4C Betere onderwijskansen voor (jonge) mensen Indicator: % Herplaatsing in opleiding na RMC-traject 50% 50% 50% 50% 50% Ontwikkeling bedrijvigheid 4D Voldoende uitgeefbare bedrijventerreinen hebben. Indicator: • Aantal uitgeefbare ha bedrijventerrein per jaar tot de beschikking hebben (bij gemeente of particulieren) 50,6 ha 45,6 ha 44,6 ha 42,6 ha 36,6 ha • Beschikking hebben over een gedifferentieerd aanbod van bedrijventerreinen: o 3 voor MKB 14,0 13,0 12,0 11,0 11,0 o 3 grootschalige terreinen 31,6 28,6 24,6 20,6 17,6 o 1 voor PDV 0 0 0 0 0 o 1 agrarisch 1,0 0,5 0 0 0 o 1 wonen/werken 4,0 3,5 3,0 2,0 1,0 o 1 industriehaven 0,0 0,0 5,0 9,0 7,0 Toelichting: opgemerkt wordt dat enkele terreinen deels in particulier eigendom zijn. Hierdoor sluit de verkoop niet aan bij de verkoop van gemeentegrond. De cijfers (verkopen) zijn naar beneden bijgesteld in verband met de economische recessie. Met ingang van 2010 is de industriehaven te Wanssum in dit overzicht opgenomen. Naar de huidige planning wordt dit terrein in 2012 met ca. 5 ha uitgebreid en in 2013 nogmaals met 5 ha. 4E
Versterken van de lokale economische structuur en bevorderen van de economische groei Indicator: • Aantal uitgegeven ha bedrijventerrein per jaar (incl. particuliere verkoop) • Aantal arbeidsplaatsen per ha terrein
3 ha
5 ha
6 ha
6 ha
6 ha
40/ha
40/ha
40/ha
40/ha
40/ha
Toelichting: het aantal uitgegeven ha bedrijventerrein per jaar is aangepast in verband met de economische recessie. Tot op heden gaan wij (alleen) bij een nieuw te vestigen onderneming na hoeveel arbeidsplaatsen zij genereren. Dit betekent dat dit een moment opname is bij de vestiging en niet in de toekomst. Vanaf 2010 hebben wij elk jaar in november de beschikking over gegevens vanuit het vestigingenregister Limburg. Hieruit kunnen wij voor Venray opmaken wat het gemiddeld aantal arbeidsplaatsen voor alle vestigingen in Venray is.
4F
Hoogwaardig opgeleide personen behouden en aantrekken voor de lokale arbeidsmarkt. Indicator: • Percentage Middelbaar of hoger opgeleide werknemers bij nieuwe te vestigen bedrijven.
55%
60%
60%
60%
41
60%
Programmabegroting 2011
Effecten
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begrot ing 2014
Toelichting: Gestart is met een inventarisatie bij nieuw te vestigen ondernemingen. Dit is dus een momentopname. De intentie bestaat om het opleidingniveau jaarlijks te monitoren (dus ook bij bestaande ondernemingen). Deze gegevens zijn standaardniet beschikbaar vanuit het vestigingenregister Limburg. Uitgezocht wordt of geen andere mogelijkheden voor zijn. Synergie in regionaal verband 4G Versterken regionale positie Indicator: • Positie op ranglijst nationale logistieke hotspots
n.v.t.
1
1
1
1
Toelichting: jaarlijks wordt er een landelijke ranglijst van meest aantrekkelijke logistieke regio’s opgesteld. In 2010 eindigde de regio Venlo-Venray op de eerste plaats. Het is de ambitie om deze positie vast te houden. Toerisme en recreatie 4H Aantrekkelijk en gevarieerd toeristisch product aanbieden Indicator: • Aantal nieuwe projecten
6
6
6
6
6
Toelichting: het betreft toeristisch recreatieve projecten. Het kan hierbij gaan om verblijfsaccommodaties dan wel dagattracties en arrangementen en routestructuren. Dit is een nieuwe indicator die voor het eerst in de begroting is opgenomen, dit is inclusief de drie kerkdorpen Wanssum, Geijsteren en Blitterswijck.
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma ligt vast in algemene wettelijke bepalingen en is voor Venray specifiek vertaald in de nota’s: • Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs (2005) • Onderwijskansenplan 2007-2010 • Overeenkomst tot doordecentralisatie buitenonderhoud huisvesting PO met SPOV (2009) • Wet Kinderopvang (2005) • Convenant doordecentralisatie VO (1999) • Verordening Huisvesting Primair Onderwijs Gemeente Venray (2004) • Economische Visie gemeente Venray (2008-2020) • Kadernota Toerisme en recreatie (2010) • Strategische visie Venray 2020 (november 2009) • Venray Veilig Vooruit Collegeprogramma 2010-2014 • Reconstructieplan (2004) • Nota Grondbeleid gemeente Venray 2009, Een herziening op onderdelen • Herziening Detailhandelsbeleid Venray (2005) • Herziening POL (Provinciaal Omgevingsplan Limburg) (2009) • Strategische agenda Regio Venlo (2011-2014) • Euregio Rijn Maas Noord Visie 2007-2013
4.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 4.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Economische ontwikkeling • Mede uitvoering geven aan het gebiedsontwikkelingsproject Ooyen-Wanssum • Voorstellen maken voor verbetering regionale samenwerking greenport • Mogelijkheden onderzoeken naar een regionaal acquisitie- en uitgiftebeleid • Ondersteuning bieden bij de uitvoering van de Floriade • Meewerken in het onderzoek naar haalbaarheid deelname Klavertje Vier • Visieontwikkeling aanpak N270 “via Venray”. Basisonderwijs huisvesting • Uitvoeren haalbaarheidsonderzoek multifunctionele accommodatie Brukske; daarin is Brede School één van de onderdelen • In maart 2011 wordt beslisdocument voorgelegd aan de raad
Effect 4D, 4E, 4F, 4G
Algemeen
42
Programmabegroting 2011
Product Activiteiten /prestaties Lokaal onderwijsbeleid en economische ontwikkeling • Vormgeven aan de harmonisatie VVE • Doorontwikkeling Werkplein Regio Venray (zie programma 1). • Doorontwikkelen Kennisalliantie Noord- en Midden-Limburg. • RMC: uitvoering geven aan het regionaal convenant “Aanval op de uitval” in samenwerking met het ministerie, onderwijsinstellingen en gemeenten in Noord en Midden Limburg. • In vervolg op de implementatie van een gemeenschappelijk leerplichtadministratiesysteem in de regio Venray verder ontwikkelen van regionaal leerplichtbeleid. Volwasseneneducatie • De doelstellingen van volwasseneneducatie worden opgenomen in de kadernota voor participatiebeleid. Toerisme en recreatie • Ondersteunen toeristisch-recreatieve initiatieven in samenspraak met het opgericht Toeristisch recreatief Platform Venray. • Deelname in de Regionale Stichting Promotie Noord-Limburg en het daaraan gelieerde routebrueau
Effect 4B+4C 4C
algemee n 4G, 4H
Bouwgrondexploitaties Woningbouw
4D, 4E, 4F
Belangrijkste ontwikkelingen in 2011: • • • • • • • • • •
•
• • •
Voortzetting projectbouw en particuliere woningen in deel A Aan den Heuvel; Projectbouw in deel B Aan den Heuvel gaat mogelijk starten; de Nieuwe Overloonseweg is in gebruik genomen; Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Laagheide; Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Veulen, afhankelijk van de voortgang van de juridische procedure; Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Ysselsteyn 2de fase in 2011, afhankelijk van de voortgang van de juridische procedure; De vraag is of woningbouw in Vredepeel in 2011 wordt opgestart; De laatste kavel in het plan Vloetweg- Merselo wordt uitgegeven; Herontwikkeling van de locatie Van Haren–Raadhuisstraat wordt naar alle waarschijnlijkheid gestart; Voor ‘t Brukske wordt een projectbesluit genomen en er is een bestemmingsplan in voorbereiding. De raad zal een besluit nemen over de bouw van het MFC en financiële haalbaarheid van de ontwikkeling van het centrumgebied. Voor Wanssum zal de raad een besluit nemen over de inzet van Venray voor de gebiedsontwikkeling. Tevens zal er een besluit genomen worden over de financiële haalbaarheid van de ontwikkelingen van het watergebonden bedrijventerrein. Het laatste blok van de Gouden Leeuw wordt in aanbouw genomen. Planvoorbereiding voor de ontwikkeling Noord-West Hoek wordt voorgezet. Heide Groeneweg, Oirlo Kerkhoek, Oostrum Oost, Cuiiper II, Vennendreef, Oirlo Centrum, De Steegh, MOB-complex, Blitterswijck, zijn in voorbereiding.
Bedrijventerreinen Belangrijkste ontwikkelingen in 2011: • Het Venrayse Entertainment Congres Centrum zal worden gefaciliteerd. • Een vrachtwagen parkeervoorziening moet worden gefaciliteerd. • Voor de zichtlocatie op de Hulst II wordt getracht tot (her) ontwikkeling te komen.
43
Programmabegroting 2011
4.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 4 Venray economisch actief geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
Venray economisch actief Totaal lasten Totaal baten Saldo
2012
35.855 31.284 4.572
2013
36.732 32.466 4.266
2014
34.838 34.396 442
31.462 31.992 -530
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud jachthaven/zandvang arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. bovenwijkse werken ruimtelijke ontwikkeling Totaal stortingen
0 12 732 431 187 1.362
0 12 958 435 206 1.611
0 12 4.764 305 160 5.241
0 12 5.632 301 160 6.105
br huisvesting primair onderwijs R.br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud jachthaven/zandvang arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. Totaal onttrekkingen
0 0 3 1.081 1.083
0 0 65 1.010 1.075
0 0 3 994 997
0 0 3 994 996
279
535
4.244
5.109
Saldo programma 4
c.
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2011
Bedragen * € 1.000 VENRAY ECONOMISCH ACTIEF Bouwgrondexploitatie uitgaven Bouwgrondexploitatie inkomsten Bouwgrondexploitatie toename boekwaarden grondbedrijf Totaal
Investering 0 0 0 0
Exploitatielasten 2011 2012 2013 2014 8.950 7.968 7.944 7.789 -14.828 -19.375 -16.633 -14.688 5.878 11.406 8.689 6.899 0 0 0 0
44
Programmabegroting 2011
Programma 5: Venray kijkt over grenzen Doelstelling programma: Venray verbindt zijn identiteit in de regio nadrukkelijk met zijn verleden. Venray stimuleert actief de ontwikkeling van een visie op de regio. Daarbij zijn samenwerking, gelijkwaardigheid en partnerschap van alle gemeenten in deze regio kernbegrippen. Venray wil samen met de regio Noord-Limburg kansen benutten in de (provincie)grensoverschrijdende regio.
Lokale schets Vergroten Bestuurskracht door Regionale samenwerking • Vooruitlopend op de conclusies uit de bestuurskrachtmonitor was al duidelijk dat regionale samenwerking een belangrijk aandachtspunt is. Momenteel nemen we deel aan diverse (bestuurlijke) samenwerkingsverbanden: De gewijzigde Veiligheidsregio Noord- en MiddenLimburg (voorheen regio Noord- en Midden-Limburg), Euregio, B.V. Economische Ontwikkeling Regio Venlo, NLW-bedrijven, BusinessPark Venlo, B.V. Floriade, Regio Venlo, de regionale samenwerking op het gebied van handhaving (Venray, Horst aan de Maas en de Provincie). De brandweer Venray zal overgaan naar de Veiligheidsregio. In de regionale samenwerking willen we een belangrijke rol spelen en de functie van Venlo als centrumgemeente voor de regio Noord-Limburg versterken. Venray is op basis van economische activiteit en het voorzieningenniveau de tweede kern van Noord-Limburg. We beoordelen permanent de meerwaarde van de samenwerking. Als er geen toegevoegde waarde is, heeft samenwerking geen zin. De herindeling die nu in Noord-Limburg heeft plaatsgevonden en waarschijnlijk nog zal plaatsvinden heeft gevolgen voor de regionale samenwerking. We zijn van veertien naar acht gemeenten in Noord-Limburg gegaan, hetgeen een sterke vermindering van bestuurlijke drukte oplevert. Venray wil samen met de regio Noord-Limburg kansen benutten in de (provincie)-grensoverschrijdende regio tussen Eindhoven,Nijmegen, Venlo en Düsseldorf. • Ook regionaal speelt de huidige economische situatie een rol en wordt er met name binnen de Regio Venlo gesproken over bezuinigingen. De deelnemende gemeenten in de regio Venlo zullen met elkaar tot overeenstemming moeten komen welke besparing per inwoner gerealiseerd kan worden. Dat zal waarschijnlijk gevolgen hebben voor zowel de uitvoeringsorganisatie als specifiek inhoudelijke projecten. Ontwikkelen van actief burgerschap
•
De bestaande nota burgerparticipatie geeft aan hoe de gemeente Venray burgerparticipatietrajecten oppakt en uitvoert. Het gaat hierin om beleidsontwikkeling en uitvoering. De maatschappelijke tendens is dat de burger steeds vaker zelf het initiatief neemt. Dit wordt de derde generatie burgerparticipatie genoemd. Het is de taak van de gemeente om hier goed mee om te gaan; buiten is veel kennis en ervaring voorhanden waarmee wij in onze besluitvorming ons voordeel moeten doen. In het licht van de veranderende rolverdeling tussen overheid en haar burgers gaat het college de burgers stimuleren om een meer actieve en initiërende rol te spelen. De gemeente Venray moet zich hier goed op instellen en voorbereiden. Het is bovenal belangrijk burgerinitiatieven niet over te nemen, maar juist te ondersteunen, zodat het eindresultaat voor alle betrokken partijen meerwaarde heeft. In de praktijk gaat het om verschillende initiatiefnemers. Ten eerste bewoners die vooral een bijdrage willen leveren aan hun directe woonomgeving. Daarnaast is het voor de gemeente ook zaak om maatschappelijke initiatieven van ondernemers en ontwikkelaars te omarmen. Tenslotte worden via de structurele werkwijze van Gebiedsgericht Werken (incl. IBORwerkgroepen) veel leefbaarheidsinitiatieven vanuit de Dorps- en Wijkraden ondersteund door de professionele partners van Gebiedsgericht Werken. Als gevolg van de bezuinigingen wordt de gemeentelijke subsidie Leefbaarheidsbudget Dorpsen Wijkraden alsmede het budget voor de IBOR-werkgroepen, verlaagd. Dit kan gevolgen hebben voor het aantal en/of de opzet van toekomstige (leefbaarheids-)initiatieven vanuit de Dorps- en Wijkraden.
45
Programmabegroting 2011
In 2010 zijn vanuit de Leefbaarheidsprijs 2009 vijf initiatieven gehonoreerd. De resultaten hiervan worden eind 2010 zichtbaar. De hiermee opgedane ervaring wordt in 2011 ingezet om leefbaarheidsinitiatieven te stimuleren en actief burgerschap te promoten. Hierin spelen ook de gebiedspanels een belangrijke rol. Eind 2010 zijn in 18 van de 23 dorpen en wijken gebiedspanels actief met hun DOP’s/WOP’s en het overkoepelende thema leefbaarheid. Voor gedetailleerde informatie over Gebiedsgericht Werken verwijzen we naar Paragraaf H: Gebiedsgericht Werken. Via het model van de Venrayse participatieladder en het gebiedsgericht werken wordt gestreefd naar zoveel mogelijk invloed van burgers op het gemeentebeleid en het zoveel mogelijk activeren van burgers. De hoogste treden (trede 5 Meebeslissen en trede 6 Zelfbestuur) houden in dat burgers zelf initiatieven ontwikkelen, welke door de gemeente gevolgd en/of gefaciliteerd worden. De gemeente wil de burgers die deze treden van de participatieladder beklimmen graag ondersteunen in het ontwikkelen van competenties voor actief burgerschap en zelfsturing. Communicatie versterken • Uitvoering van het in 2010 geactualiseerde externe en interne communicatiebeleid, waaronder het persbeleid. Na geslaagde pilot wordt persgesprek na afloop van collegevergadering in 2011 voortgezet.
5.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 5.1: Effecten Effecten
Begro ting 2010 Vergroten bestuurskracht door Regionale samenwerking 5A De samenwerking versterken en daarmee de positie van de regio en Venray in de regio versterken Indicator: • Het aantal samenwerkingsverbanden 8 13 • Het aantal beleidsterreinen waarop wij samenwerken
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begro ting 2014
8 10
8 10
8 10
8 10
Toelichting: het aantal samenwerkingsverbanden hoeft nog niets te zeggen over de kwaliteit. Het zou theoretisch zo kunnen zijn dat met minder samenwerkingsverbanden er beter wordt samengewerkt op diverse gebieden. Deze indicator geeft uitdrukking aan het streven naar vermindering van de bestuurlijke drukte (= formele samenwerkingsverbanden) en de keuze voor flexibele probleem gerichte samenwerking. In elk geval zorgt de herindeling ervoor dat er minder samenwerkingsverbanden noodzakelijk zullen zijn. Het aantal samenwerkingsverbanden is per 2010 dan ook verlaagd naar 8. Ook het aantal beleidsterreinen waarop wordt samengewerkt is door herindeling verminderd. Ontwikkelen van actief burgerschap 5B Stimuleren en promoten van actief burgerschap via de gebiedsgerichte werkwijze en via het stimuleren van leefbaarheidsinitiatieven Indicator: • Het aantal ingerichte gebiedspanels 23 (structureel) 18 20 21 22 10 • Gerealiseerde burgerinitiatieven (buiten GGW 0 5 10 15 en IBOR om) 40 • Aantal betrokken wijkbewoners bij het project 0 25 50 50 Veilige buurten per gebied Toelichtingen: • per dorp/wijk wordt een gebiedspanel opgericht. Omdat er in drie wijken (Brabander, Smakterheide en Vlakwater) nog geen overkoepelde wijkplatforms actief zijn, kan de oprichting van de laatste drie panels tot in totaal 23 gebiedspanels vertraagd worden • in 2011 beschikt de gemeente over een Rijksbudget ter stimulering van leefbaarheidsinitiatieven door wijkbewoners • in 2011 start de gemeente samen met haar gebiedspartners een project Veilige buurten (zie programma 1).
46
Programmabegroting 2011
Communicatie versterken 5C Een open en actieve informatie uitwisseling tussen burgers, instellingen, bedrijven en bestuur Indicator: • Aantal werkbezoeken door college • Bekendheid met gemeentepagina in weekblad Peel en Maas • Percentage van deze groep die de pagina leest nooit soms of regelmatig of vaak • Bekendheid met de internetsite van de gemeente Venray • Aantal bezoeken • Aantal pageviews (bezochte pagina’s)
25 80%
25 -
25 80%
25 -
25 -
5% 95% 80%
-
5% 95% 85%
-
-
225.000 1.000.000
250.000 1.200.000
250.000 1.200.000
250.000 1.200.000
250.000 1.200.00 0
Toelichting: De intentie is elke twee jaar extern te onderzoeken wat de bekendheid is van de gemeentepagina, hoe goed deze wordt gelezen en wat de bekendheid is van internetsite. Dit wordt op twee manieren gemeten: door middel van een vierjaarlijks communicatieonderzoek en een vierjaarlijkse kwaliteitsmonitor. In overleg met Publieksdiensten zullen deze cycli op elkaar worden afgestemd. Het eerste onderzoek is gehouden in 2010 en betreft een communicatieonderzoek. Na 2 jaar vindt de kwaliteitsmonitor plaats.
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Strategische visie Venray 2020 (november 2009) • Collegeprogramma 2010-2014 • Bestuurskrachtmonitor (2007) • Visie op de Euregio • Nota Samen werken aan Partnerschap (2010) • Beleidskader Gebiedsgericht Werken (april 2005) • Integrale gebiedsvisie (Dorpsontwikkelingsplan) Oostrum (2007) • Integrale gebiedsvisie (Wijkontwikkelingsplan) Centrum (2007), Brukske (2007), Landweert (2009) en Centrum West (2009) • Structuurvisie Dorpsontwikkelingsplan Oirlo (2009) • Structuurvisies Dorpsontwikkelingsplan Vredepeel, Leunen, Ysselsteyn, Castenray, Heide, Veulen, Merselo en Smakt (2010) • Burgerparticipatie (2007) • Externe communicatie (2010) • Interne communicatie (2010)
5.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 5.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Bestuursondersteuning • Er wordt verder gewerkt aan het opstellen van en uitvoering geven aan nieuwe WOP’s en DOP’s onder maximale verantwoordelijkheid van dorpen en wijken. • Opstellen Vouchersysteem (of een gelijkwaardige subsidieregeling) incl. nota Leefbaarheidsinitiatieven voor en door bewoners. • Convenant Veilige Buurten-aanpak (door V&H) Communicatie • Uitvoering geactualiseerd intern communicatiebeleid. • Uitvoeren extern communicatiebeleid • Mede uitvoeren van het informatiebeleidsplan Bestuurlijke samenwerking • Meewerken aan de totstandkoming van een regionale visie op samenwerking en samenwerkingsstructuren.
Effect 5B
5C
5A
47
Programmabegroting 2011
5.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 5 Venray kijkt over grenzen geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
Venray kijkt over grenzen Totaal lasten Totaal baten Saldo
4.697 69 4.628
2012
2013
4.650 70 4.580
2014
4.684 1 4.683
4.832 2 4.831
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving algemene reserve Totaal stortingen algemene reserve Totaal onttrekkingen Saldo programma 5
c.
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
753 753
753 753
753 753
0 0
96 96
49 49
0 0
0 0
657
704
753
0
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2011
n.v.t.
48
Programmabegroting 2011
Programma 6: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Doelstelling programma: Het bepalen van de financiële kaders voor bestuurlijke keuzes. Lokale schets Meerjarig materieel evenwicht • Elke gemeente is verantwoordelijk voor een reëel en structureel sluitende begroting. Gemeenten moeten in toenemende mate kritisch omgaan met de schaarse middelen. Ons streven is om de financiële ontwikkelingen beheersbaar te houden. Hierbij is budgetdiscipline vanzelfsprekend en worden zodanige keuzes gemaakt dat de inhoudelijke programma’s op het gewenste niveau kunnen worden uitgevoerd. Redelijk niveau belastingdruk • Het belastingniveau dient een reële bijdrage te leveren aan de gestelde ambities. Tevens is het streven naar een belastingdruk per meerpersoonshuishouden, dat zoveel mogelijk gelijk aan of onder het gemiddelde van de provincie Limburg ligt. Het uitgangspunt is een jaarlijkse aanpassing van de OZB tarieven met het inflatiepercentage. Voor een nadere toelichting zie de paragraaf Lokale Heffingen. Dienstverleningsconcept • In ons dienstverleningsconcept gaan wij uit van de eenloket-gedachte en stellen wij de burger centraal (vraaggericht). Om invulling te kunnen geven aan het dienstverleningsconcept is onder andere een informatiebeleidsplan opgesteld. Daarin zijn activiteiten benoemd om de dienstverlening aan de burger op het gewenste niveau te brengen. Huisvesting •
Goed werkgeversschap houdt onder andere in het beschikbaar stellen van een adequate werkomgeving. Op dit moment voldoet het gemeentehuis niet meer aan de eisen die door de wetgever hieraan gesteld worden. Voor burgers zou het gerenoveerde gemeentehuis als “forum voor de stad” moeten fungeren.
Informatiebeleidsplan • Zowel landelijk als lokaal beleid maakt het noodzakelijk diverse investeringen te plegen in digitale informatiesystemen. Hierbij kan gedacht worden aan basisregistraties, digitaal loket, omgevingsvergunning en Klantencontactcenter.
49
Programmabegroting 2011
6.1 Wat willen we bereiken? Effecten Uit de lokale schets worden de volgende effecten gedefinieerd: Tabel 6.1: Effecten Effecten
Belastingdruk 6A Bereiken van een redelijk niveau van belastingdruk Indicator: • Gemiddelde belastingdruk / belastingpakket meerpersoonshuis-houden Venray Kwaliteit van dienstverlening 6B Doorgroeien naar een vraaggerichte organisatie Indicator: • Percentage van aantal ingekomen klachten dat leidt tot een beschikking of beslissing • Uitslag klanttevredenheidsonderzoek dienstverlening, rapportcijfer • Uitslag klanttevredenheidsonderzoek faciliteiten gemeentehuis, rapportcijfer
Begro ting 2010
Begro ting 2011
Begro ting 2012
Begro ting 2013
Begro ting 2014
618,70
622,20
p.m.
p.m.
p.m.
10%
10%
10%
10%
10%
nvt
8,5
nvt
8,5
8,5
nvt
8,0
nvt
8,0
8,0
Toelichting: Klachten worden na tussenkomst van de klachtencoördinator informeel afgehandeld. Een beperkt deel van de klagers (de indicator) wenst de procedure tot een formele beslissing /beschikking door te zetten. Ondanks dat burgers steeds mondiger worden is het een uitdaging en ambitie om het percentage dat leidt tot een formele beslissing op een gelijk en minimaal niveau te houden. De indicator “rapportcijfer uitslag onderzoek telefonische bereikbaarheid” is uit de tabel verwijderd, omdat dit onderzoek slechts 1 x in de 5 jaar plaatsvindt. Het klanttevredenheidsonderzoek wordt 1 x per 2 jaar gehouden.
Beleidsnota’s Het beleid voor dit programma is vastgelegd in de volgende beleidsnota’s: • Verordening op de uitgangspunten financieel beleid, financieel beheer en inrichting van de financiële organisatie (2005; actualisatie 2010/2011). • Verordening voor de controle op het financieel beheer en inrichting van de financiële organisatie (2005; actualisatie 2010/2011). • Activabeleid (2006; actualisatie 2010/2011). • Beleid reserves & voorzieningen (2007 actualisatie 2010/2011). • Kadernota post onvoorziene uitgaven (2007; actualisatie 2011) • Verordeningen gemeentelijke heffingen (jaarlijkse actualisatie). • Voorjaarsnota 2010 (jaarlijkse actualisatie). • Budgethoudersregeling (2007). • Treasurystatuut (2010). • Inkoop en aanbestedingsbeleid (2010) • Kwaliteitshandvest (2007) • Visie op telefonische dienstverlening (2006) • Visie op dienstverlening (2009) • Plan van aanpak Audits artikel 213a • (interne) regeling klachten en meldingen
50
Programmabegroting 2011
6.2 Wat gaan we daarvoor doen? In deze paragraaf gaan we kort in op activiteiten die wij met betrekking tot dit programma uitvoeren of gaan uitvoeren om de gewenste effecten te bereiken. Tabel 6.2: activiteiten/prestaties Product Activiteiten /prestaties Gemeentelijke Basisadministratie • Digitalisering van informatie om verbeteringen in de dienstverlening te realiseren, en om opslagkosten en benodigde opslagruimte structureel te beperken. Kostenplaatsen • Ontwikkelen van kwaliteitsbeleid en de beheersing daarvan. • Invoeren van een interactief, flexibel digitaal personeelsdossier (binnen het project venray waardeert mensen) • Verder uitbouwen van competentiemanagement (binnen het project venray waardeert mensen) • Toepassen van een vernieuwend, flexibel bezolderingssysteem (binnen het project venray waardeert mensen) • Bezuinigingsvoorstellen realiseren Huisvesting • Vervolg geven aan project herhuisvesting gemeentelijke organisatie, waarbij we in 2011 De Gilde in gebruik nemen. Het streven daarbij is om de toegankelijkheid zo optimaal mogelijk te houden. • Starten met de renovatie van het gemeentehuis Informatiebeleidsplan-ICT Beleid en advies: • Doorontwikkeling ICT-organisatie: het verbeteren van P&C-cyclus voor ICT, het ordenen van processen en procedures en het introduceren van contractbeheer. • Verder ontwikkelen van architectuur denken (van reactief naar pro-actief denken). • Het onderzoeken van mogelijkheden voor regionale samenwerking ICT. • Ontwikkelen van informatiebeveiligingbeleid en –plan en het ontwikkelen van GEO beleid.
Effect Algemeen
6B
Algemeen
Algemeen
Projecten: • Introductie van het klantencontactcentrum (KCC) en digitaal zaakgericht werken. • Uitbreiding van het digitaal loket (burger, GEO, WOZ) en de basisregistraties (adressen en gebouwen, personen, kadaster). • Implementatie mid-office (nieuw gegevensmagazijn en gegevensdistributie met koppelingen) • Vernieuwing Software infrastructuur. • Het realiseren van flexibele werkplekken met benodigde ICT. • Implementatie van generieke applicaties (Office, Project, Visio) en specifieke applicaties (WABO handhaving). • ICT-aanbestedingen ten behoeve van de renovatie van het gemeentehuis.
6.3 Wat mag het kosten? a. Totaaloverzicht van baten en lasten Voor programma 6 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien geldt het onderstaande overzicht van baten en lasten: Bedragen * € 1.000
2011 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal lasten Totaal baten Saldo
Meerjarenbegroting
Begroting
5.976 54.336 -48.360
2012 6.603 54.434 -47.831
2013 7.877 53.826 -45.950
2014 8.441 52.775 -44.335
51
Programmabegroting 2011
b. Stortingen en onttrekkingen reserves Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
algemene reserve br monumenten br werkgelegenheidsmaatregelen br bouwen br frictiegelden personeel br gemeenschapshuis veulen br bijdrage grondbedrijf publiekshal br overheveling restant exploitatiebudg. br kap.lasten gemeentehuis Totaal stortingen
0 0 0 0 259 0 3 0 1.069 1.331
0 0 0 0 253 0 2 0 890 1.145
0 0 0 0 240 0 2 0 1.073 1.315
0 0 0 0 240 0 1 0 1.036 1.277
algemene reserve br btw compensatiefonds br frictiegelden personeel br bijdrage grondbedrijf publiekshal br overheveling restant exploitatiebudg. R.br kap.lasten gemeentehuis Totaal onttrekkingen
494 267 213 13 0 469 1.456
0 0 0 12 0 1.231 1.243
0 0 0 12 0 1.813 1.825
0 0 0 11 0 1.762 1.774
-125
-98
-510
-496
Saldo programma 6
c.
Opgenomen bedragen vanuit het Meerjarig Uitgaven InvesteringsProgramma 2011
Bedragen * € 1.000 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN Vervanging servers telefooncentrale & Citrix Tokens & CAG Vervanging dienstverlening ondersteunende software Binnengemeentelijke afname authentieke gegevens GEO Totaal
Investering 0 80 0 80
2011 17 2 96 116
Exploitatielasten 2012 2013 0 0 20 19 17 17 36 36
2014 0 18 17 35
52
Programmabegroting 2011
2.
Paragrafen
Inleiding paragrafen In het kader van de duale begroting is elke gemeente vrij programma’s te definiëren. Daarentegen is bepaald dat via een aantal verplicht gestelde paragrafen aan overstijgende thema’s aandacht wordt besteed. Het betreft de volgende thema’s: A. Lokale heffingen B. Weerstandsvermogen C. Onderhoud van kapitaalgoederen D. Financiering E. Bedrijfsvoering F. Verbonden partijen G. Grondbeleid Vanwege de politiek- bestuurlijke relevantie is er ook voor het gebiedsgericht werken een afzonderlijke paragraaf opgenomen. H. Gebiedsgericht werken Om het totaalbeeld omtrent investeringen in beeld te houden hebben wij een paragraaf Investeringen toegevoegd. I. Investeringen en majeure projecten Om de stand van zaken van het ingezette bezuinigingstraject te kunnen volgen wordt met ingang van deze programmabegroting een paragraaf bezuinigingen opgenomen: J. Bezuinigingen: stand van zaken Een laatste wijziging is dat de paragraaf rechtmatigheid is vervallen. Net is in de programmaverantwoording 2009 is er voor gekozen om de teksten over het risicomanagement onder te brengen in de paragraaf weerstandsvermogen en het overige in de paragraaf bedrijfsvoering. In de programmabegroting geven wij per paragraaf aan welk beleid we voor het komend jaar gaan voeren.
53
Programmabegroting 2011
54
Programmabegroting 2011
Paragraaf A. Lokale Heffingen 1. Inleiding Deze paragraaf bevat informatie over het rijks- en gemeentelijk beleid over de gemeentelijke belastingen. Ook wordt ingegaan op de consequenties van dit beleid voor de inwoners. 2. Algemeen De gemeentelijke heffingen vormen een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente Venray. Belangrijk omdat wij deze heffingen zelf opleggen aan onze burgers. Bij de lokale heffingen maken we onderscheid in heffingen die vallen onder de algemene dekkingsmiddelen en heffingen die daar niet onder vallen. Bij de eerste groep moet gedacht worden aan bijvoorbeeld de Onroerende Zaakbelasting. Bij de tweede groep moet gedacht worden aan de Rioolrechten en Afvalstoffenheffing die slechts maximaal kostendekkend mogen worden opgelegd. De lokale heffingen vormen een integraal onderdeel van het gemeentelijke beleid. Ze raken tenslotte de burger direct in de portemonnee. Dat is ook vaak de reden dat de burger waar voor zijn geld wil zien. De lokale heffingen zijn en blijven dan ook sterk in de (politieke) belangstelling staan. De lokale heffingen kunnen worden onderverdeeld in heffingen waarvan de besteding gebonden is en heffingen waarvan de besteding ongebonden is. De opbrengsten van de heffingen waarvan de besteding ongebonden is, kunnen worden beschouwd als Algemene dekkingsmiddelen en kunnen door de gemeente vrij naar keuze aangewend worden. Hiermee kan zowel nieuw als bestaand beleid betaald worden. Als ongebonden heffingen zijn te noemen, de Onroerende Zaakbelasting (OZB), Toeristenbelasting, Parkeerbelastingen en Marktgelden. Bij de heffingen waarvan de besteding gebonden is, mag de opbrengst niet gebruikt worden voor andere doeleinden dan waar de heffing betrekking op heeft. Tevens mogen deze heffingen maximaal 100%-kostendekkend zijn. Voorbeelden van gebonden heffingen zijn de rioolrechten en afvalstoffenheffing. Aangezien de rioolrechten een gebonden heffing is, dient de opbrengst hiervan aan de riolering te worden besteed en mogen er bijvoorbeeld geen lantaarnpalen voor worden gekocht. Met name bij de lokale heffingen die als algemeen dekkingsmiddel kunnen worden ingezet is het van belang dat de gemeente aan de burgers kan laten zien wat zij hiervoor terugkrijgen. Er is dan ook een belangrijke taak voor de raad weggelegd haar normerende, sturende en controlerende taak goed uit te voeren om naast het beheersbaar houden van de ontwikkeling van de lastendruk ook te blijven nagaan of de burger wel waar voor zijn geld krijgt. Hiermee is dan ook meteen het belang van deze paragraaf aangegeven. 3. Onderdelen In deze paragraaf gaan we niet nader in op de totstandkoming van de verschillende heffingen. Hiervoor dienen immers de verordeningen. Ook in het duale stelsel stelt de gemeenteraad de belastingverordeningen vast. Tarieven voor de gemeentelijke belastingen en heffingen zijn daarin integraal opgenomen. Voor 2011 zal daarvoor nog een afzonderlijke raadsvoorstel worden gedaan. Deze paragraaf dient ertoe om de Raad een betrouwbaar inzicht te bieden op een aantal onderdelen. In deze paragraaf wordt verder ingegaan op de navolgende onderdelen: 4. 5. 6. 7. 8. 9.
De geraamde inkomsten Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen Een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen Aanslaggegevens Een aanduiding van de lokale lastendruk Een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid
Hierna worden deze onderdelen nader uitgewerkt. 4. De geraamde inkomsten Hieronder wordt een overzicht gegeven van de totale inkomsten uit gemeentelijke heffingen over diverse jaren. In het verlengde hiervan wordt in hoofdlijnen een toelichting gegeven op de ontwikkelingen.
55
Programmabegroting 2011
Samenstelling en geraamde inkomsten gemeentelijke heffingen: Omschrijving
Onroerende Zaakbelasting (OZB) Gebruikersgedeelte Eigenaar-gedeelte Kwijtscheldingen
Begroting 2010
Begroting 2011
Begroting 2012
Begroting 2013
Begroting 2014
2.299.981
2.402.781
2.480.872
2.518.085
2.555.856
7.273.144
7.573.470
7.719.608
7.936.903
8.055.955
-2.608
-2.608
-2.647
-2.687
-2.727
2.918.571
2.937.040
2.928.599
2.975.046
2.996.442
-87.300
-87.300
-88.610
-89.939
-91.288
3.689.519
3.815.897
4.040.754
4.267.460
4.504.754
-49.106
-51.787
-54.634
-57.736
-60.911
15.525
9.681
9.686
8.138
891
328.500
452.400
452.400
452.400
472.963
2.766.391
2.690.111
2.657.106
2.686.099
2.696.916
1.463.232
1.619.763
1.660.257
1.701.763
1.744.307
236.874
236.874
240.427
244.034
247.694
46.240
66.862
67.442
68.037
68.346
40.483
40.483
41.090
41.707
42.332
2.500
2.500
2.538
2.576
2.614
103.458
118.458
120.235
122.038
123.869
200.000
210.000
230.000
250.000
250.000
132.925
132.925
132.925
evaluatie
evaluatie
21.378.329
22.167.550
22.638.048
23.123.924
23.608.013
Afvalstoffenheffing Opbrengst Kwijtscheldingen Rioolheffing Opbrengst Kwijtscheldingen Baatbelasting Opbrengst Water + Toeristenbelasting Opbrengst Leges Opbrengst diversen Parkeerbelasting Opbrengst Boetes Vergunningen Marktgelden Staangelden Brandweerrechten Opbrengst Lijkbezorgingrechten Opbrengst Havengelden Opbrengst Reclamebelasting Opbrengst
Totaal
56
Programmabegroting 2011
5. Het beleid ten aanzien van de lokale heffingen 5.a. Rijksbeleid Legesheffing WOB-verzoek Door een Tweede Kamerlid zijn vragen gesteld omtrent legesheffing voor het behandelen van een WOB-verzoek (Wet openbaarheid van bestuur). De WOB regelt de inzage van bepaalde documenten van de overheid. De burgers krijgen hierdoor de mogelijkheid om documenten over een bestuurlijke aangelegenheid bij een bestuursorgaan (bijvoorbeeld een gemeente) op te vragen. Decentrale overheden kunnen hiervoor kosten in rekening brengen. en kunnen zelf de tarieven vaststellen. Randvoorwaarde is dat de gemeente zorgt dat de toegang tot openbare informatie door de hoogte van de leges niet feitelijk onmogelijk wordt. De staatssecretaris geeft aan in overleg te zijn met de VNG over een eventuele wijziging van de WOB om kennelijk misbruik te voorkomen. Ook komt de doorberekening van kosten van de afhandeling van WOB-verzoeken aan de orde. Wetsvoorstel vrijstelling parkeerbelasting gehandicaptenparkeerkaart Door de PvdA-fractie is in 2006 een initiatiefvoorstel ingediend waarmee beoogd wordt artikel 225 van de Gemeentewet te wijzigen, waardoor een vrijstelling van parkeerbelasting wordt ingevoerd voor houders van een gehandicaptenparkeerkaart. Inmiddels is dit voorstel door de Eerste Kamer verworpen, omdat het voorstel een inbreuk is op de gemeentelijke autonomie. Voor Venray heeft dit geen gevolgen. Gehandicapten in bezit van een gehandicaptenkaart kunnen immers gratis parkeren op de daarvoor bestemde gehandicaptenparkeerplaatsen. Verruiming kwijtscheldingsmogelijkheden voor ondernemers Aan de Tweede Kamer is een wetsvoorstel gestuurd waarin voorgesteld wordt de Gemeentewet, Provinciewet en Waterschapswet te wijzigen, waarmee een grondslag wordt geboden voor decentrale overheden om met inachtneming van door de ministers te stellen “Nadere regels”, eigen regels te kunnen vaststellen met betrekking tot de wijze waarop het vermogen in aanmerking wordt genomen bij de kwijtschelding. De op basis van deze wetswijziging door de ministers vast te stellen “Nadere regels” zullen decentrale overheden de mogelijkheid geven bij het uitvoeren van de vermogenstoets uit te gaan van maximaal de vermogensnorm in artikel 34 van de Wet werk en bijstand. In de “Nadere regels” zal ook worden bepaald, dat de regels voor kwijtschelding zullen gaan gelden voor ondernemers, voor belastingen die geen relatie hebben met de onderneming en dus zijn aan te merken als privébelastingen (afvalstoffenheffing, rioolheffing, hondenbelasting, OZB-woning, watersysteemheffing, verontreinigingsheffing, zuiveringsheffing en wegenheffing). Het moet dan gaan om natuurlijke personen, die winst uit onderneming genieten, maar geen betalingscapaciteit hebben in de zin van de Uitvoeringsregeling Invorderingswet en geen vermogen hebben in de zin van artikel 34 van de Wet werk en bijstand. Een ondernemer dient in het kader van een verzoek om kwijtschelding in eerste instantie uitstel van betaling aan te vragen, omdat vaak pas aan het einde van het jaar kan worden aangegeven wat het vermogen en de inkomsten zijn. Over het bedrag waarover uitstel wordt verleend, is invorderingsrente verschuldigd, indien de kwijtschelding uiteindelijk wordt toegewezen vervalt de invorderingsrente. Als het inkomen via de aanslag inkomstenbelasting is vastgesteld, kan daarmee het verzoek om kwijtschelding gemotiveerd worden. Afvalstoffenheffing bij studentenhuizen De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken wil samen met de minister van Vrom wetgeving voorbereiden over de afvalstoffenheffing bij studentenhuizen. Het doel is om de klantonvriendelijke manier van heffen en invorderen op te lossen. Op grond van die wetswijziging zou het in de toekomst mogelijk worden om bij kamerverhuur om praktische redenen de eigenaar/verhuurder aan te slaan. De staatssecretaris spreekt de verwachting uit dat uiterlijk met ingang van belastingjaar 2011 de afvalstoffenheffing op die wijze geheven kan worden. Het aanwijzen van de eigenaar/verhuurder als belastingplichtige heeft voor belastingopbrengst geen gevolgen. Toeristenbelasting Naar aanleiding van stijging van de tarieven toeristenbelasting zijn aan de staatssecretaris van BZK vragen gesteld. De staatssecretaris stelt dat de toeristenbelasting valt binnen de gemeentelijke autonomie. Een gemeente is autonoom in het al dan niet heffen, verhogen c.q. verlagen van de toeristenbelasting en het bepalen van de voorwaarden. De opbrengst van de toeristenbelasting is vrij besteedbaar en er bestaat geen directe relatie met een tegenprestatie. De staatssecretaris geeft aan dat de tarieven variëren, maar in de meeste gemeenten ligt het tarief tussen € 0,50 en € 1,50 per nacht. De grote steden zijn duidelijk duurder dan gemiddeld.
57
Programmabegroting 2011
Macronorm De macronorm OZB is in de junicirculaire voor 2011 nu definitief bepaald op 3,5%. Dat percentage bestaat uit 1,75% inflatie en 1,75% reële trendmatige groei. Tijdens het opstellen van de voorjaarsnota ging het rijk nog uit van een macronorm van 3,25%. Het percentage van 3,25% is gevormd door de macronorm 2010 ad 4,3% te verminderen met 1,05% als gevolg van het feit dat besloten is de afschaffing van de precario op nutsleidingen niet door te laten gaan. Daar waar berekeningen in de voorjaarsnota gebaseerd waren op de macronorm is het percentage van 3,25% gehanteerd. De macronorm van 3,25% is verder ook in deze begroting gehanteerd ondanks dat de werkelijke macronorm vastgesteld is op 3,5%. 5.b. Gemeentelijke beleid Algemeen beleid ten aanzien van de gemeentelijke heffingen De gemeenteraad stelt jaarlijks de belastingverordeningen vast. Voor de gemeentelijke belastingen en heffingen zijn daarin de tarieven integraal opgenomen. Hiervoor zullen afzonderlijke raadsvoorstellen worden gedaan, die in de reguliere raadsvergadering van 14 december 2010 ter behandeling worden voorgelegd. In het collegeprogramma 2010-2014 “Venray Veilig Vooruit” staat ten aanzien van financiën dat de recessie zijn invloed heeft op de rijksmiddelen en dus op de uitkering die Venray van het rijk ontvangt. De lokale ontwikkelingen worden zichtbaar door teruglopende inkomsten (leges) en oplopende uitgaven (uitkeringen). Het bestuur komt met voorstellen om de begroting, net zoals in het verleden en ondanks de financiële problemen, meerjarig sluitend te maken zodat (weer) kan worden gesproken van een solide financiële basis. In de voorjaarsnota is besloten om de toeristenbelasting te verhogen naar € 1,10. Ook is toegezegd om een onderzoek in te stellen naar de invoering van een gedifferentieerd tarief, waarbij wordt uitgegaan van dezelfde (meer)opbrengsten. Ook wordt voorgesteld om de OZB tarieven te verhogen tot de macro norm (zie toelichting bij macronorm). Dit houdt in dat de OZB tarieven in 2011 en 2012 elk jaar met 3,25 % stijgen en vanaf 2013 weer met het inflatiepercentage van 1,5%. 6. Een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen Het gemeentelijk beleid inzake lokale heffingen kent een aantal uitgangspunten. Deze zijn ook in de voorjaarsnota geformuleerd en als zodanig door de raad vastgesteld: Afvalstoffenheffing Basis voor de afvalstoffenheffing is Diftar en kostendekkende tarieven. Prijsstijgingen of prijsdalingen van afvalverwerking hebben daardoor automatisch gevolgen voor de afvalstoffenheffing. Voor het inzamelen en beheer van afvalstoffen heft de gemeente afvalstoffenheffing van particuliere huishoudens op grond van de jaarlijks door de gemeenteraad vastgestelde Verordening afvalstoffenheffingen. Afvalstoffenheffing wordt geheven binnen het gehele gebied waar de gemeente een wettelijke inzamelplicht heeft. De gemeente Venray heeft er voor gekozen om het tarief te verdelen in een vastrecht en een variabel recht (ledigingen). De gemeente heft het vastrecht van de afvalstoffenheffing van ieder huishouden, ook indien geen afval aangeboden wordt. Het variabel recht (de ledigingen, DIFTAR) wordt geheven indien er afval wordt aangeboden. Er is sprake van een bestemmingsheffing. De afvalstoffenheffing is in beginsel gekoppeld aan de gebruiker van een perceel. Het uitgangspunt is het genereren van 100 procent kostendekkende tarieven.
AFVALSTOFFENHEFFING Vast tarief variabel tarief 25 ltr mini-container variabel tarief 40 ltr mini-container variabel tarief 80 ltr mini-container Ondergrondse voorziening variabel tarief 140 ltr mini-container variabel tarief 240 ltr mini-container
2010 96,36 1,06 1,70 3,40 2,55 5,96 10,21
2011 91,07 1,09 1,74 3,47 2,61 6,08 10,42
Rioolheffing De rioolheffing is vanaf 2010 in de plaats gekomen van de rioolrechten. De nieuwe rioolheffing heeft het karakter van een bestemmingsheffing waarmee kosten kunnen worden verhaald om maatregelen te treffen die de gemeente noodzakelijk acht voor een doelmatig werkende riolering (afvalwater) en overige maatregelen ten aanzien van hemelwater en grondwater. Dit betekent dat 58
Programmabegroting 2011
het individueel profijt van de heffing niet meer hoeft te worden aangetoond. Basis voor de rioolheffing is het door de raad vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2005 t/m 2014 (GRP 2005-2014), met kostendekkende tarieven. Bij deze nieuwe verordening rioolheffing wordt uitgegaan van de volgende zogenaamde heffingseenheden:
basisheffing vastrecht rioolheffing afvoerrecht afvalwater méérpersoonshuishouden (W) afvoerrecht afvalwater éénpersoonshuishouden (W) afvoerrecht afvalwater per eenheid van 500 m³ (N-W) afkoppeling hemelwater woningen afkoppeling hemelwater niet-woning per eenheid van 200 m²
Eig. Gebr. Gebr. Gebr. Eig. Eig.
Venray niet afgekoppeld
Venray
€ € € €
€ € € €
80,74 118,87 59,43 118,87
€ 2,24 € 2,24
afgekoppeld 80,74 118,87 59,43 118,87
€ 0,00 € 0,00
Na 2011 neemt het afkoppelbedrag toe tot € 21,08 per eenheid van 200 m² in 2027. De hoogte van dit bedrag wordt bepaald door de investeringen die de gemeente tot 2027 moet doen om te voldoen aan de eisen uit de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Als huishoudens besluiten af te koppelen betekent dit minder investeringen voor de gemeente en daarmee vervalt het onderdeel afkoppeling hemelwater (woningen / niet-woningen) voor de aanslagoplegging. Onroerende-zaakbelastingen (OZB) Iedere eigenaar van een onroerende zaak, zoals een woning of niet-woning is belastingplichtig in het kader van de onroerende-zaakbelastingen (OZB). Een gebruiker van een onroerende-zaak zijnde niet-woning is ook belastingplichtig in het kader van de OZB. Dit met uitzondering van het woondeel van een niet-woning. Per 1 januari 2006 is het OZB gebruikersdeel, voor zowel woningen als het woondeel van niet-woningen, afgeschaft. De gemeenteraad stelt jaarlijks de Verordening onroerende-zaakbelastingen vast. Aan de hand van de situatie van 1 januari wordt jaarlijks bepaald wie belastingplichtig is (zijn). Uitgangspunt is een constante omvang van de opbrengst van de OZB en een jaarlijkse aanpassing van de OZB tarieven met het inflatiepercentage. Gegeven de zware bezuinigingen waar we voor staan is het voorstel om voor de jaren 2011 en 2012 hierop een uitzondering te maken. In deze jaren wordt voorgesteld om de OZB tarieven te verhogen tot de macro norm In de voorjaarsnota is aangegeven dat in 2011 en 2012 de OZB opbrengst opgehoogd wordt met de macronorm. In de voorjaarsnota is voorgesteld om de macronorm te hanteren. Toen is uitgegaan van de voorlopige macronorm van 3,25%. In de junicirculaire van het ministerie van Binnenlandse Zaken is de definitieve macronorm bepaald op 3,5%. Voorgesteld wordt om 3,25% te hanteren. In de begroting is met deze norm al rekening gehouden. In de programmabegroting 2010 was tot nu toe uitgegaan van een stijging voor 2011 van 2,25% en voor 2012 en de jaren daarna van 1,5%. Hierdoor stijgen de jaarlijkse inkomsten in 2011 met circa € 96.000,= en vanaf 2012 met circa € 270.000,= inclusief de stijging van 2011. Vanaf 2012 is er dus een structureel positief effect van € 270.000,= in de meerjarenbegroting. Daarnaast zitten er in het pakket van de bezuinigingen een aantal besparingen op de afval en het riool. Dit betekent dat deze heffingen voor de burger lager zullen uitvallen. Hiermee wordt het tarief van de OZB verhoogd want anders zou er geen sprake zijn van een bezuiniging. Voor de burgers heeft dit geen effect omdat de lasten per saldo gelijk blijven. Het gaat voor 2011 om een besparing van € 92.000,= op de afval- en rioolheffing. Met dit bedrag wordt de OZB heffing verhoogd en dit komt overeen met een stijging van 0,95%. In 2011 zal de OZB dus stijgen met 4,20 % waarvan 3,25% te verklaren is uit de stijging tot de macro norm en 0,95% als gevolg van een verminderde aanslag voor de afval en het riool. (Water)Toeristenbelasting Belast is een overnachting in vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens, nietberoepsmatig verhuurde ruimten, vaste standplaatsen en logiesverblijven. De aanslag toeristenbelasting wordt opgelegd aan de hotelier, pensionhouder, campinghouder etc., maar ook op locaties waar buitenlandse werknemers verblijven. De toeristen zelf ontvangen geen aanslag, ze zien het bedrag echter meestal wel op de rekening verschijnen want de toeristenbelasting kan worden doorberekend. Door middel van deze heffing worden algemene inkomsten verkregen. De raad heeft bij de behandeling van de voorjaarsnota voorgesteld om ook te kijken naar mogelijkheden om het tarief toeristenbelasting te differentiëren. Hierop heeft het college toegezegd 59
Programmabegroting 2011
om hiervoor een voorstel te doen in de vorm van een hoog-laag tarief. Het toeristisch platform heeft inmiddels aangegeven de voorkeur te geven aan een enkelvoudig tarief. Het college stelt n.a.v. deze voorkeur een enkelvoudig tarief voor van € 1,10 per persoon per overnachting (scenario 6 in onderstaande tabel). Alternatieven in de vorm van een gedifferentieerd tarief zijn ook opgenomen in onderstaande tabel (scenario 1 t/m 5). Het uitgangspunt daarbij is dat deze gedifferentieerde tariefstelling leidt tot dezelfde (meer)opbrengsten. In de tariefberekening is hierbij uitgegaan van het aantal overnachtingen 411.000 per jaar, welke zijn gesplitst in accommodaties die in aanmerking komen voor een laag tarief en accommodaties die in aanmerking komen voor een hoog tarief. Dit hoog tarief geldt voor de volgende accommodaties: hotel, bed&breakfast, pension en recreatiepark. Dit laag tarief geldt voor: (mini)-camping, jeugdcentrum en groepsaccommodatie. In afwijking van het voorgestelde enkelvoudige tarief van € 1,10 kan eventueel worden gekozen voor een gedifferentieerd tarief door een keus te maken uit één van de andere vijf scenario’s. De definitieve verordening voor de vaststelling van de belastingtarieven 2011 zal in de raadsvergadering van 14 december 2010 worden voorgelegd en zal in lijn zijn met het door de raad gekozen scenario. Berekening gedifferentieerde tariefstelling: Gedifferentieerd tarief
Laag tarief
Opbrengst
1e scenario
€
0,80
€ 152.397,53
Hoog tarief € 1,36
Afgerond €
1,40
Opbrengst € 300.002,47
Totaal € 452.401,36
Verschil € 0,60
2e scenario
€
0,85
€ 161.922,37
€ 1,32
€
1,35
€ 290.477,63
€ 452.401,32
€ 0,50
3e scenario
€
0,90
€ 171.447,22
€ 1,27
€
1,30
€ 280.952,78
€ 452.401,27
€ 0,40
4e scenario
€
0,95
€ 180.972,06
€ 1,23
€
1,25
€ 271.427,94
€ 452.401,23
€ 0,30
5e scenario
€
1,00
€ 190.496,91
€ 1,19
€
1,20
€ 261.903,09
€ 452.401,19
€ 0,20
6e scenario
€
1,10
€ 209.546,60
€ 1,10
€
1,10
€ 242.853,40
€ 452.401,10
€ 0,00
Havengelden Elk schip dat de haven van Wanssum aandoet is havengeld verschuldigd. Dit is vastgelegd in de havengeldverordening. De havengeldverordening is afgestemd op de actuele activiteiten in de haven van Wanssum. In deze op maat gesneden verordening is daarom een gedifferentieerde tariefstelling opgenomen voor containerschepen en bulkschepen. De voormalige gemeenteraad van Meerlo-Wanssum heeft eerder besloten om de tarieven jaarlijks te indexeren. Aanpassing van de tarieven is nu wenselijk in verband met een betere concurrentiepositie van de haven ten opzichte van de overige havens in de provincie Limburg. Ook wordt het invoeren van een abonnement voor schepen, die de haven frequenteren, overwogen. Uitgangspunt van de gemeente Venray is vooralsnog om de opbrengst van 2011 gelijk te houden aan de verwachte opbrengst voor 2010. De overslag van bulk en containers klimt langzaam weer uit het dal als gevolg van de economische recessie. Op dit moment zijn de tarieven voor 2011 nog niet bekend. Een voorstel tot vaststelling van de definitieve tarieven komt in de raadsvergadering van 14 december 2010 aan de orde. Baatbelastingen De baatbelastingen worden geheven op basis van de door de raad in het verleden genomen raadsbesluiten en hebben betrekking op bijvoorbeeld de aanleg van een trottoir of riolering. De laatste baatbelasting van de gemeente Venray vervalt in 2012. Ook worden er tot 2016 baatbelastingen opgelegd aan belastingplichtigen woonachtig in de kerkdorpen Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum voor de aanleg van het riool in het buitengebied. Parkeerbelasting Parkeertarieven: De afgelopen jaren zijn de parkeertarieven met alleen de jaarlijkse inflatiecorrectie gestegen. In het kader van de bezuinigingen heeft de gemeenteraad ingestemd met een eenmalige verhoging van de parkeertarieven in 2011 met 10%. Een eventuele verdere tariefsverhoging in de jaren daarna zal worden betrokken in het Parkeerbeleidsplan dat in 2010 wordt opgesteld. Naheffingsaanslag: Bij Koninklijk Besluit is besloten dat het maximumbedrag dat voor een naheffingaanslag parkeerbelastingen in rekening kan worden gebracht verhoogd is naar € 52,00 per 1 januari 2011. Verleden jaar was dit nog € 51,-. Dit betekent dat het bedrag iets lager uitkomt dan de jaarlijkse stijging met een inflatiepercentage van 2,5% volgens het raadsbesluit ‘Tariefstelling en investeringen parkeren’ van juni 2008. 60
Programmabegroting 2011
Reclamebelasting De reclamebelasting is van toepassing binnen het gebied van de gemeente Venray, dat omsloten wordt door (en aan weerszijde van de hierna genoemde straten) : Hofstraat – Julianasingel – Poststraat – Paterstraat (in zijn geheel)– Kortestraat – Hensenisusstraat- De Gouden Leeuw – Kempweg – Schouwburgplein – Merseloseweg - Deken Tielenstraat – Hoenderstraat – Marktstraat Grote Markt - Hofstraat. De belasting wordt geheven ter zake van openbare aankondigingen zichtbaar vanaf de openbare weg. In 2011 volgt een evaluatie en een mogelijke tariefswijziging. Voorgesteld wordt om voor 2011 de reclamebelasting geen indexatie toe te passen. Overige belastingen,rechten en tarieven Bij de overige belastingen, rechten en tarieven hebben we het over de volgende belastingen: Leges, marktgelden, precariobelasting en lijkbezorgingrechten (begraafrechten) en brandweerrechten. In de voorjaarsnota is voorgesteld om de tarieven voor 2011 te verhogen met 2,25%. Een uitzondering geldt voor de lijkbezorgingsrechten, deze maakt namelijk deel uit van de bezuinigingen. Er wordt voorgesteld om de tarieven met € 15.000,= te laten stijgen naar een kostendekkingspercentage van 75%. Dit komt neer op een stijging van 15%. Vanaf 2012 stellen we voor om uit te gaan van het door het CPB verwachte inflatiecijfer van 1,5%. 7. Aanslaggegevens Gecombineerde aanslag / WOZ-beschikking De gemeente Venray kent een gecombineerde aanslag waarop de belangrijkste belastingen op een aanslagbiljet worden verenigd. Het gaat om de bekendmaking van de WOZ-waarde 2011 (naar de waardepeildatum 1-1-2010), onroerende-zaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Vanaf 2011 wordt ook de reclamebelasting voor de centrumondernemers meegenomen op deze aanslag. Tarieven Hieronder treft u een overzicht aan van de tarieven voor de begrotingsjaren 2010 en 2011. Voor een toelichting verwijzen wij naar het vorige punt alwaar een toelichting op hoofdlijnen is gegeven op de ontwikkelingen van de inkomsten ten gevolge van gewijzigde aantallen en inflatiecorrecties. Overzicht tarieven Omschrijving Onroerende Zaakbelasting (OZB) gebruikersgedeelte Onroerende Zaakbelasting (OZB) eigenaargedeelte Afvalstoffenheffing Rioolrechten / rioolheffing Toeristenbelasting
Tarief 2010
Begroting 2011
niet-woning 0,1737% woning 0,0996% niet-woning 0,2169% € 192,84 € 193,44 € 0,70
0,1815% * 0,1041% * 0,2249% * € 188,35 ** € 201,85 *** € 1,10
* de definitieve percentage worden vastgesteld tijdens de raadsvergadering van 14 december 2010 ** gemiddeld aantal aanbiedingen 16 ledigingen 140 liter *** hemelwater wordt geloosd op het rioleringsstelsel. Pand is niet afgekoppeld.
Lokale lastendruk 2010 en 2011 Gemeente Gemiddelde OZB economische Eigenaar waarde Venray 2010 Venray 2011
Rioolheffing gebruiker
Rioolheffing eigenaar
Afvalstoffenheffing
€ 210.697
€ 209,85 € 114,24
€ 79,20
€ 197,68
Lastendruk Lastendruk gebruiker eigenaar en gebruiker € 311.92 € 600,97
€ 210.697
€ 218,66 € 118,87
€ 82,98
€ 188,35
€ 307,22
€ 608,86
Opm.: Door de uitgevoerde bezuinigingen bij de rioolheffing en afvalstoffenheffing wordt voorkomen dat de stijging van de totale lastendruk relatief beperkt blijft. Voor een gemiddeld huishouden is er sprake van een stijging van gemiddeld 1,3%.
Informatie en betalen in termijnen De belastingbetaler ontvangt jaarlijks een bijsluiter bij de belastingaanslag. In deze bijsluiter wordt de burger uitgebreid geïnformeerd over de heffingen, de OZB, de tarieven, het hoe en wanneer er betaald moet worden, wanneer er ontheffing mogelijk is en hoe en wanneer er bezwaar gemaakt kan worden. 61
Programmabegroting 2011
Gemeentelijke belastingzaken digitaal Op de gemeentelijke website is veel informatie terug te vinden over de gemeentelijke heffingen en de Wet WOZ. Een aantal belastingzaken kan via de computer thuis worden geregeld. Via de site www.venray.nl kan de burger bijvoorbeeld het formulier ” WOZ, taxatieverslag” downloaden, Ook kan de burger een bezwaarschrift formulier, een aangifteformulier hondenbelasting of een machtigingskaartje voor de automatische incasso van de gemeentelijke heffingen downloaden.
8. Lastendruk 2010 Het uitgangspunt is om de gemeentelijke lastendruk voor de burgers zo laag mogelijk te houden, is uitgevoerd. Dit blijkt uit verstrekte cijfers van de provincie Limburg. Bij de berekening van de lokale lastendruk per gemeente houden we rekening met de Onroerende Zaakbelasting eigenaar woning, de rioolrechten (meerpersoonshuishouden) en de afvalstoffenheffing. De lastendruk is berekend zowel voor een huurder (de gebruiker) als voor een eigenaar (tevens gebruiker). In het overzicht zijn gemeenten meegenomen met een vergelijkbaar inwonertal (tussen 20.000 en 50.000 inwoners). Berekening lokale lastendruk 2010 Gemeente Gemiddelde OZB economische Eigenaar waarde Brunssum € 150.471 € 187,19 Echt-Susteren € 208.439 € 205,73 Horst a/d Maas € 240.000 € 279,00 Peel en Maas € 241.203 € 180,18 Kerkrade € 143.434 € 208,70 Venray € 210.697 € 209,85 Landgraaf € 161.132 € 228,00 Weert € 223.888 € 190,31
Rioolrecht Rioolrecht Afvalstoffe gebruiker eigenaar nheffing €0 € 237,88 € 303,00 €0 € 208,95 € 202,38 €0 € 175,00 € 195,00 * € 124,98 € 94,18 € 219,07 € 171,50 € 0 € 278,00 € 114,24 € 79,20 € 197,68 € 88,56 € 65,37 € 292,66 € 251,04 € 0 € 282,00
Lastendruk gebruiker € 303,00 € 202,38 € 195,00 € 344,05 € 449,50 € 311,92 € 381,22 € 533,04
Lastendruk eigenaar en gebruiker € 728,07 € 617,06 € 649,00 € 618,41 € 658,20 € 600,97 € 674,59 € 723,35
Uit bovenstaande overzicht blijkt dat de gemeente Venray, in het vergelijk met de vergelijkbare Limburgse gemeenten, een relatief lage lastendruk per huishouden heeft (bron: Provincie Limburg). De gemiddelde lastendruk per huishouden (eigenaar en gebruiker) in de provincie Limburg bedraagt € 647,62 en de gemiddelde lastendruk voor de huurder (gebruiker) in de provincie Limburg bedraagt € 348,73.
9. Kwijtscheldingsbeleid Het aanvragen van kwijtschelding is mogelijk voor: Onroerende-zaakbelastingen; Afvalstoffenheffing; Rioolheffing. De kwijtschelding van gemeentelijke belastingen heeft, in het kader van het armoededebat, de afgelopen jaren ruim aandacht gekregen. Vanaf 1 januari 1995 is het gemeenten en waterschappen toegestaan om een ruimer kwijtscheldingsbeleid te voeren dan in de Uitvoeringsregeling Invorderingswet 1990 is geregeld. Waar de rijksregeling uitgaat van een percentage van 90% van de bestaanskosten mogen gemeenten dit met ingang van 1 januari 1997 vaststellen op maximaal 100%. Kwijtschelding wordt alleen verleend aan natuurlijke personen die geen bedrijf hebben of een zelfstandig beroep uitoefenen. Of iemand in aanmerking komt voor kwijtschelding wordt getoetst aan de betalingscapaciteit en de hoogte van het vermogen van een belastingschuldige aan de hand van landelijke normeringen. Minimaal 80% van de betalingscapaciteit dient te worden aangewend ter voldoening van belastingschulden. De betalingscapaciteit wordt berekend door het netto besteedbaar inkomen te verminderen met de genormeerde kosten van bestaan. De kosten van bestaan worden uitgedrukt in een percentage van de normuitkering die de belastingschuldige naar de normen van de bijstandsregelgeving per maand zou kunnen krijgen. De raad heeft in het verleden besloten de regeling voor kwijtschelding zo ruim mogelijk toe te passen. Vanaf 1997 heeft de raad het normbedrag voor levensonderhoud vastgesteld op 100% van de bijstandsnorm. Het gehanteerde normbedrag is het maximale bedrag dat gemeenten mogen hanteren volgens de invorderingswet 1990 en de daarbij behorende uitvoeringsregeling. Om belastingplichtige te prikkelen in hun aanbiedgedrag van huishoudelijk afval, is de kwijtschelding 62
Programmabegroting 2011
van de afvalstoffenheffing variabel recht, gebaseerd op het aantal ledigingen van het voorgaande kalenderjaar tot het maximum van het gemiddeld aantal ledigingen (van het volume van de container) in de Gemeente Venray.
Aantal kwijtscheldingsverzoeken Jaar
2008
2009
2010*
Toegekende kwijtscheldingsverzoeken Gedeeltelijk toegekende kwijtscheldingsverzoeken Afgewezen kwijtscheldingsverzoeken
510 (59%)
337 (73%)
296 (86%)
44 (5%) 313 (36%)
5 (1%) 118 (26%
6 (2%) 42 (12%)
Totaal kwijtscheldingsverzoeken
867 (100%)
460 (100%)
344 (100%)
* stand per juli 2010
Bedragen: Onderdeel Werkelijke uitgaven 2007 Werkelijke uitgaven 2008 Werkelijke uitgaven 2009 Raming 2010 Werkelijke uitgaven 2010*
Afval
Riool
Ozb
Overige
totaalbedrag
€ 90.381
€ 41.619
€
265
€ 2.452
€ 134.717
€ 81.058
€ 40.427
€
0
€ 2.017
€ 123.502
€ 80.430
€ 41.456
€
0
€ 1.856
€ 123.742
€ 87.300
€ 49.106
€ 2.608
€ 3.184
€ 142.198
€ 40.363
€ 27.341
€
€ 78
€ 67.782
0
* stand per juli 2010
De afhandeling van de aanvragen voor kwijtschelding in 2010 is op dit moment nog niet afgerond. Dit zijn dus voorlopige cijfers.
63
Programmabegroting 2011
64
Programmabegroting 2011
Paragraaf B. Weerstandsvermogen Inleiding Het idee achter de paragraaf weerstandsvermogen is om inzicht te geven in het vermogen van de gemeente om substantiële tegenvallers op te vangen zonder dat het bestaande beleid daarvoor moet worden aangepast. Hiervoor is inzicht vereist in de omvang, in de achtergronden en in de verhouding van de risico's ten opzichte van de aanwezige middelen (weerstandscapaciteit). In de verordening ex artikel 212 Gemeentewet (raadsbesluit 5 april 2005) is in artikel 17 "Weerstandsvermogen en risicomanagement" opgenomen dat het college in deze paragraaf jaarlijks een actueel overzicht geeft van: • risico's van materieel belang, waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en een inschatting van de kans dat deze risico's zich voordoen; • de weerstandscapaciteit en in hoeverre schade en verliezen als gevolg van risico's van materieel belang met de weerstandscapaciteit kunnen worden opgevangen; • welke vervolgacties worden ondernomen om de risico's te beheersen. Voor de Raad moet daarom de volgende informatie beschikbaar zijn: • Een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; • Een inventarisatie van de risico's; • Het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico's, het zgn. risicomanagement, welke zich vertaalt in de weerstandsratio. Risicomanagement is erop gericht om de gestelde doelen, zoals deze bijvoorbeeld in de strategische visie zijn opgenomen daadwerkelijk te realiseren en niet te laten verstoren door niet ingecalculeerde gebeurtenissen. Daarom heeft uw raad in 2007 de nota risicomanagement vastgesteld. Deze paragraaf geeft uw raad inzicht in de risico's, de risicostrategie die wordt toegepast en uiteindelijk de benodigde weerstandscapaciteit in euro's. Risicomanagement en de toepassing in Venray Risicomanagement is het nemen van beslissingen die gericht zijn op het voorkomen of minimaliseren van de nadelige effecten van risico’s. Hierbij denken we aan financiële risico’s maar ook bijvoorbeeld aan: • De effecten van risico’s, bv imagoschade; • De tijdsaspecten, bv planningen die niet gehaald worden; • De belanghebbenden, bv. burgers die niet betrokken zijn bij ontwikkeling van beleid; • De geloofwaardigheid, bv het niet nakomen van afspraken. Om risicomanagement te realiseren wordt gewerkt volgens een tweesporenbeleid. Namelijk: Spoor 1: Risico afwegingen inbouwen in relevante werkprocessen en onder de aandacht brengen Spoor 2: Periodieke risico-inventarisatie Wij sturen erop via het geplande groeiproces dat risicomanagement in onze organisatie zich steeds verder ontwikkelt. Doel is om het risicomanagement in de dagelijkse praktijk als een volwassen hulpmiddel te gebruiken om de gestelde doelen te realiseren. Risicostrategie De periodieke risico-inventarisatie zoals genoemd onder spoor 2 leidt tot een z.g. risicoprofiel. Op basis van dit risicoprofiel kunnen risico’s worden beoordeeld en geclassificeerd. Hierbij zijn over het algemeen vier generieke risico reactiestrategieën toepasbaar, te weten: • Beheersen, b.v. de planning & control-systematiek en de administratieve organisatie/ interne controle. • Overdragen, b.v. verzekeren,uitbesteden, garanties. • Vermijden, b.v. staken activiteiten, doelen veranderen/aanpassen. • Accepteren, b.v. het bewust nemen van een (aanvaardbaar) risico om de doelen te bereiken. Middels het integraal verbeterplan bewaken/borgen wij de resultaten. Op basis van de risicoinventarisatie en de risicostrategie kunnen de relevante risico’s vertaald worden naar bedragen en een totaal benodigde weerstandscapaciteit om risico’s die zich eventueel voordoen op te vangen. 65
Programmabegroting 2011
Berekening van de weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de som van: a. de begrotingsruimte; b. de algemene reserves; c. bestanddelen van de bestemmingsreserves; d. de stille reserves; e. de niet-benutte belastingcapaciteit; Ad. a. Begrotingsruimte In de programmabegroting wordt jaarlijks een budget geraamd ten behoeve van incidentele onvoorziene zaken. De omvang van dit budget was altijd gebaseerd op de Provinciale norm. In 2008 is deze norm (0,6% van het genormeerd uitgavenniveau) ook als gemeentelijk uitgangspunt gehanteerd in de kadernota post onvoorziene uitgaven. Gezien de oplopende tekorten is in de voorjaarsnota besloten om de post onvoorzien te verlagen. Er is met ingang van 2011 jaarlijks een bedrag van € 122.000,= beschikbaar. Er wordt dan ook geen onderscheid meer gemaakt tussen incidenteel en structureel. Ad. b. Algemene reserves Rekening
Rekening
Rekening
Begroting
31-12-2007
31-12-2008
31-12-2009
1-1-2011
Algemeen Algemene reserve
€
12.000.838 €
7.696.404
€
31.259.006*
€
7.432.497 €
7.824.624
€
8.711.161
€ 19.433.335 €
15.521.028
€
39.997.167
€ 15.441.382
Grondbedrijf Algemene reserve Totaal algemene reserves
€
8.514.402
€ 23.955.784
* saldo na winstbestemming De algemene reserve in de kolom rekening 31-12-2009 is opgebouwd uit de volgende bedragen. Algemene reserve uit jaarrekening 2009 Toegevoegde reserves vanuit Meerlo-Wanssum Winstsaldo 2009
€ 25.562.003 € 5.115.413 € 581.590
Algemene reserve per 31-12-2009
€ 31.259.006
De algemene reserve per 1-1-2011 is veel lager dan de algemene reserve per 31-12-2009. De algemene reserve neemt af met € 15.817.624 (de som van € 31.259.006 minus € 15.441.382). De belangrijkste posten van deze afname worden hieronder kort weergegeven. Verhoging van de algemene reserve: • Herindelingsgeld € 1.500.000 Verlaging van de algemene reserve: • Kosten project grenswijziging • Resultaat splitsingsnota • Diverse voorstellen uit de MUIP 2010 • Renovatie gemeentehuis • Afboekingen investeringen M-W • Afboeking investeringen met maatschappelijk nut
€ € € € € €
743.000 1.042.000 356.000 1.506.000 213.000 13.463.000
Toelichting: Budget grenswijziging: Het betreft kosten voor het project grenswijziging. Dit project loopt nog tot en met 2012. Resultaat splitsingsnota: Uit de splitsingsnota komen een tweetal verrekeningen aan Horst naar voren. Het gaat om een verrekening omdat bij de overdracht van de balansposten de debet en creditkant niet in evenwicht was. Hierdoor heeft Horst recht op € 875.000. De tweede verrekening 66
Programmabegroting 2011
betreft dat op basis van veranderde wetgeving een andere verdeling van de herindelingsgelden is opgesteld. Hierdoor heeft Horst nog recht op een verrekening van € 167.000. Diverse voorstellen MUIP 2010: Bij de behandeling van de MUIP 2010 (voorjaarsnota 2009) is besloten om een aantal investeringen uit de algemene reserve te financieren. Renovatie gemeentehuis: Ten behoeve van de renovatie van het gemeentehuis heeft de raad besloten om € 2 miljoen herindelingsgeld hiervoor aan te wenden. Dit bedrag is over twee jaren verdeeld. Afboeken investeringen Meerlo Wanssum: Meerlo-Wanssum had een ander activeringsbeleid. Zo werden ook kleine investeringen (< € 25.000,=) geactiveerd en ook werden investeringen in bijvoorbeeld kunst geactiveerd. Het activeringsbeleid in Venray is anders en daarom zijn een aantal investeringen afgeboekt.
De toegevoegde reserves vanuit Meerlo-Wanssum ad € 5.115.413 die in de algemene reserve van Venray zijn gevloeid zijn de volgende: • Vrije algemene reserve € 1.456.084 • Winst verkoop Essent aandelen € 3.305.367 • Toeristische voorzieningen € 34.975 • Openbaar Groen € 34.194 • Minimabeleid € 33.795 • Fonds werk en inkomen (ink.deel) € 77.183 • Dekking kapitaallasten € 41.850 • Saldo rekening 2009 € 131.965 De risicoreserve voor grondbeleid ad € 115.000 uit Meerlo Wanssum is toegevoegd aan de algemene reserve van het grondbedrijf. Vanaf de programmabegroting 2009 is de financiële omvang van de risico’s die wij als gemeente lopen bepalend voor de noodzakelijke minimale omvang van de algemene reserve. De provincie Limburg stemt hierin toe onder de voorwaarde dat er een werkend systeem van risicomanagement aanwezig is. De gemeente Venray voldoet aan deze voorwaarde. Aan het einde van deze paragraaf komen we hierop terug. Een belangrijk gegeven is de vrije ruimte binnen de algemene reserve. Naast de vrije ruimte is er een gelabeld gedeelte binnen de algemene reserve. Over het gelabelde gedeelte kan niet vrij beschikt worden. Dit omdat de ruimte nodig is om bijvoorbeeld risico’s op te vangen, toezeggingen gedaan zijn en dergelijke. Bij de bovenvermelde hoogte van de algemene reserve dient rekening te worden gehouden met bedragen die zodanig gelabeld zijn dat ze niet zonder meer ingezet kunnen worden, omdat dit van invloed is op andere terreinen. Denk hierbij aan de essent gelden en de claims/toezeggingen die er liggen. • Essent gelden € 7,4 miljoen Met de verkoop van de essent gelden is een grote boekwinst gerealiseerd. Deze boekwinst is in de algemene reserve gestort. Voor Venray en Meerlo-Wanssum samen is er sprake van een boekwinst van € 20,9 miljoen. In de voorjaarsnota is besloten om een gedeelte van onze activa met een maatschappelijk nut af te boeken ten laste van de € 20,9 miljoen. Het gaat bij deze afboeking om € 13,5 miljoen waardoor er een bedrag resteert van € 7,4 miljoen. Deze € 7,4 miljoen mag niet ingezet worden voor zaken die tot uitgaven leiden omdat we niet over de liquiditeiten beschikken. De gelden zijn immers ter belegging bij een vermogensbeheerder ondergebracht. • Claims € 3,25 miljoen Vanuit de herindeling van Meerlo Wanssum liggen er de volgende claims (bedragen in miljoenen) Nieuwe Wanssum € 2,0 Sportpark Noord € 0,8 Gemeenschapshuis Wanssum € 0,35 Haven Wanssum € 0,04 Archief Wanssum € 0,06
67
Programmabegroting 2011
Ad. c. Bestanddelen van de bestemmingsreserves De bestemmingsreserves liggen vast en mogen daardoor niet meegenomen worden in het weerstandsvermogen. Hier zijn twee uitzonderingen op. Het gaat om twee niet geoormerkte bestemmingsreserves te weten de BR monumenten en de BR BTW-compensatiefonds. Rekening
Rekening
Rekening
Begroting
31-12-2007
31-12-2008
31-12-2009
1-1-2011
Bestemmingsreserves Monumenten BTW compensatiefonds
Totaal niet geoormerkte bestemmingsreserves
€ €
150.000
€
151.500
€
150.000
€
100.000
1.377.861
€
831.560
€
523.992
€
266.512
€ 1.527.861
€ 983.060
€ 673.992
€ 366.512
Ad. d. Stille reserves Stille reserves zijn bezittingen die tegen nul zijn gewaardeerd of waarvan de boekwaarde beduidend - onder de handelswaarde ligt. Het gaat daarbij onder andere om aandelen, gemeentelijke gebouwen en gemeentelijke gronden. De mogelijke meeropbrengsten die bij verkoop ontstaan kunnen voor andere doeleinden worden aangewend. Dit geldt wel alleen voor die bezittingen die op de markt te verkopen zijn. Bijvoorbeeld objecten die onderdeel zijn van de bouwgrondexploitatie zijn niet vrij te verkopen, evenmin als monumentale panden en objecten die onderdeel van de huisvesting van de ambtelijke organisatie zijn. Venray beschikt wel over een aantal stille reserves maar deze worden niet meegenomen in de berekening van het weerstandsvermogen.
Ad. e. Niet-benutte belastingcapaciteit Bij de beoordeling van de onbenutte belastingcapaciteit worden drie heffingen meegenomen: • de OZB, • de rioolheffing en • de afvalstoffenheffing. Onder de vrije belastingcapaciteit verstaan we de ruimte die we hebben om de belastingen en heffingen te verhogen. Bij de afvalstoffenheffing en rioolheffing kijken we naar de mate van kostendekkendheid. Voor de OZB wordt de hoogte van de macronorm als maatstaf gebruikt. In de voorjaarsnota is besloten om de ozb tot de macronorm van 3,25% te verhogen. In de voorjaarsnota was de verwachting dat de norm op 3,25% zou uitkomen. Uit de junicirculaire 2010 van het gemeentefonds blijkt echter dat de macronorm voor 2011 3,50% geworden. De berekeningen voor de ozb zijn gebaseerd op 3,25%. Daarnaast zitten er in het pakket van de bezuinigingen een aantal besparingen op de afval en het riool. Dit betekent dat deze heffingen voor de burger lager zullen uitvallen. Hiermee wordt het tarief van de OZB verhoogd want anders zou er geen sprake zijn van een bezuiniging. Voor de burgers heeft dit geen effect omdat de lasten per saldo gelijk blijven. Het gaat voor 2011 om een besparing van € 92.000,= op de afval- en rioolheffing. Met dit bedrag wordt de OZB heffing verhoogd en dit komt overeen met een stijging van 0,95%. In 2011 zal de OZB dus stijgen met 4,20 % waarvan 3,25% te verklaren is uit de stijging tot de macro norm en 0,95% als gevolg van een verminderde aanslag voor de afval en het riool. Er is dus geen niet-benutte belastingcapaciteit. Met betrekking tot de rioolheffing en de afvalstoffenheffing is geen vrije belastingcapaciteit aanwezig. Beide tarieven zijn kostendekkend.
68
Programmabegroting 2011
Totale weerstandscapaciteit De totale weerstandscapaciteit van de gemeente ziet er als volgt uit:
Onderdeel
a.
Begrotingsruimte
b.
Algemene reserves
c.
Bestanddelen bestemmingsreserves
d.
Stille reserves
e.
Niet-benutte belastingcapaciteit
Totaal weerstandscapaciteit
Totaalbedrag
122.000 23.955.784 366.512 p.m. 0
24.444.296
Risicomatrix Een gemeente loopt risico’s en wij hanteren hierbij de volgende drie categorieën. A: Financiële risico’s, • Eigen beleid • Het beleid van andere overheden • Samenwerking met derden • Economische- en maatschappelijke ontwikkelingen • Het doen of nalaten van anderen • Verleende gemeentegaranties B: Risico’s op eigendommen, • Ontvreemding van eigendommen • Schade door brand, storm, fraude, etc. • Achterstallig onderhoud, etc. C: Risico’s die samenhangen met de interne bedrijfsvoering. • Risico’s als gevolg van het niet adequaat functioneren van de eigen administratieve organisatie, informatievoorziening, interne controle, etc. Tot het onderdeel A behoren: • Juridische procedures De afgelopen jaren komt het steeds vaker voor dat overheidslichamen aansprakelijk worden gesteld. Belanghebbenden wenden zich steeds vaker tot de rechterlijke macht. Om de gevolgen van aansprakelijkheidstellingen zoveel mogelijk te minimaliseren heeft de gemeente een wettelijke aansprakelijkheidsverzekering. De verzekeraar komt echter met steeds strengere verzekeringsvoorwaarden, een hoger eigen risico en hogere verzekeringspremies. Dit brengt voor de gemeente financiële risico’s met zich mee. • Economische recessie Zoals eerder aangekondigd zijn de gevolgen van de recessie ook voor de Gemeente Venray aanzienlijk. Zowel de inkomstenkant alsook de uitgavenkant staan onder druk. De inkomsten kant krijgt onder andere te maken met kortingen van het rijk, verminderde of latere inkomsten van het grondbedrijf en met lagere bouwleges. De uitgaven daarentegen zullen zonder maatregelen ook hoger worden omdat door de economische situatie er meer beroep zal worden gedaan op gemeentelijke voorzieningen. In de voorjaarsnota zijn maatregelen voorgesteld om deze ontwikkelingen te pareren. Een groot bezuinigingspakket met maatregelen is in deze programmabegroting verwerkt. Hierdoor is er weer een gezond meerjarenperspectief ontstaan waarbij er evenwicht is tussen inkomsten en uitgaven. Maar feit blijft dat het nu niet mogelijk is om de economische gevolgen van de recessie volledig in te schatten. Ook de duur van de recessie is onduidelijk. Dit betekent dat er nog steeds risico’s uitgaan van de huidige economische 69
Programmabegroting 2011
laagconjunctuur. Mochten de risico’s toch hoger uitvallen dan nu aangenomen dan zullen deze in de algemene reserve opgevangen worden. • Planschade Per 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) en het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) met een bijbehorend complex van wet- en regelgeving in werking getreden. De Wro en het Bro brengen onder andere verbeteringen van de planschadewetgeving met zich mee welke we voornamelijk zien op het creëren van uniformiteit bij de afhandeling van planschadeverzoeken en het terugbrengen van het aantal planschadeclaims en de hoogte van de planschadevergoedingen. Het Bro verplicht gemeenten tot het vaststellen van een verordening waarin regels worden gegeven over de aanwijzing van een adviseur en de wijze waarop deze tot een advies komt. In de raadsvergadering van 23 september 2008 is de ‘Procedureverordening voor advisering tegemoetkoming in planschade 2008’ vastgesteld. Ten opzichte van de oude wetgeving bevat de nieuwe regeling van planschade een aantal belangrijke wijzigingen. Het gaat niet meer om een vergoeding van de volledige schade, maar uitsluitend om een tegemoetkoming in de schade. Daarnaast mag het alleen gaan om schade die bestaat uit inkomensderving of vermindering van de waarde van de onroerende zaak. Een andere belangrijke wijziging is de introductie van het begrip normaal maatschappelijk risico als criterium voor de vraag of een schade redelijkerwijs ten laste van de belanghebbende kan worden gelaten. In de Wro is hiervoor een forfait opgenomen van 2% van de onroerende zaak of het inkomen. Bedraagt de schade minder dan de 2% dan hoeft een aanvraag niet of niet verder in behandeling te worden genomen. De forfaitaire 2%-regeling geldt niet bij directe planschade (schade die een gevolg is van planologische beperkingen van de onroerende zaak van de aanvrager zelf). Om het risico op planschade zoveel mogelijk te beperken is het binnen de gemeente Venray gebruikelijk om voorafgaand aan de toepassing van ruimtelijke procedures, waarbij schade niet kan worden afgewenteld, onderzoek te (laten) verrichten naar mogelijke schade die het gevolg kan zijn van de betreffende procedures (de zogenaamde planschade risico-inventarisatie). Lopende het traject kunnen bijstellingen van de plannen plaatsvinden, ter voorkoming dan wel vermindering van planschade. Schadeclaims die uiteindelijk worden toegekend, en niet afgewenteld kunnen worden, komen ten laste van de post “onvoorzien”, omdat we hiervoor in de begroting geen raming opnemen. • OJC Dingus Het Hof in Den Bosch heeft op 17 oktober 2006 bepaald dat Dingus terzake het niet renoveren van Dingus geen schade van de gemeente kan vorderen omdat het niet doorgaan van de renovatie in overwegende mate aan Dingus zelf was te wijten. Ook is de door de kantonrechter gegeven vrijstelling van de verplichting om huur te betalen door het Hof opgeheven. Met betrekking tot de door Dingus gestelde en van de gemeente te vorderen schade als gevolg van achterstallig onderhoud heeft het Hof bepaald dat Dingus het achterstallig onderhoud, de schade en het oorzakelijk verband tussen beiden moet aantonen. Daarvoor moet Dingus een afzonderlijke schadestaatprocedure opstarten. Dingus is van mening dat een aanzienlijk bedrag aan schadevergoeding van de gemeente kan worden gevorderd. De gerechtelijke actie is nog niet ingesteld. Voorts onderzoekt Dingus de mogelijkheden de arresten van het Hof aan te vechten, zulks vanwege beweerdelijk door de gemeente gepleegd bedrog. De kans dat Dingus in deze acties slaagt wordt als zeer gering ingeschat. • Grondexploitaties en overige gronden De exploitaties kunnen onderhevig zijn aan grote schommelingen. Voor een beeld van de risico’s van het grondbedrijf wordt verwezen naar de paragraaf grondbedrijf. • Open-eind-regelingen Open-eind-regelingen zijn door hun aard steeds een terugkerende risicofactor en kunnen leiden tot hogere uitgaven dan oorspronkelijk werd beoogd. Met name het beleidsterrein sociale zaken en werkgelegenheid wordt gekenschetst door een groot aantal open-eind-regelingen. De belangrijkste open-eind-regelingen die we in de gemeente Venray kennen zijn: • Wet Werk en Bijstand • Wet Maatschappelijke Ondersteuning • Bijzondere bijstand • Wet inburgering • Leerlingenvervoer
70
Programmabegroting 2011
Wet werk en bijstand (WWB) Sinds de komst van de WWB zijn gemeenten zelf verantwoordelijk voor de tekorten welke ontstaan op het budget voor de bijstandsuitkeringen (inkomensdeel) en het reïntegratiebudget (werkdeel). Daartegenover staat dat een overschot op het inkomensdeel door de gemeente mag worden gehouden. Een overschot op het werkdeel moet aan het Rijk worden terugbetaald. Het beleid van de gemeente Venray is er dan ook op gericht om de instroom in de bijstand te beperken en de uitstroom uit de bijstand te bevorderen. Op deze wijze moet bereikt worden dat we met de beschikbare middelen uitkomen. Een groot risico vormt op dit moment de economische recessie en met name de daaruit voortvloeiende stijgende werkloosheid. Het Rijk heeft wel al aangekondigd dat er extra middelen beschikbaar komen om de stijging van de kosten van WW en bijstand (Inkomensdeel) te compenseren. De vraag die echter blijft bestaan is of deze verhoging van het Inkomensdeel in de Venrayse situatie toereikend is om de verhoging van de kosten van bijstand te compenseren. De ontwikkelingen, zowel financieel als de bestandsontwikkeling, worden binnen de afdeling MD op de voet gevolgd. • Circuit de Peel Als er geen definitief bestemmingsplan en/of vergunning komt voor circuit de Peel dan vervalt op grond van artikel 13 van de vaststellingsovereenkomst van 30 juni 2006 de bijdrage ad € 160.000 die de projectontwikkelaar moet betalen in de kosten van het bestemmingsplan en de MERrapportage. Volgens de vaststellingsovereenkomst (2006) die met de Stichting Motor Sport De Peel (rechtsgeldig vertegenwoordigd door Maessen) is afgesloten levert Maessen het oude circuit vrij van gebouwen, hekwerken, asfalt etc. op zodra het nieuwe circuit in gebruik kan worden genomen. Daarna zal (aldus art. 3.4 van deze overeenkomst) ‘in opdracht van en voor rekening van Maessen een bodemonderzoek, deels actualiserend, worden verricht op de gehele oude locatie, waarbij het onderzoeksrapport van 1 maart 1999 (kenmerk 98-622-40) als basis kan dienen. De onderzoeksopzet voor dit onderzoek behoeft de goedkeuring van de gemeente. Indien uit dit (actualiserend) onderzoek blijkt dat door het gebruik van het gehuurde als circuit voor auto- en motorsportactiviteiten c.a. een bodemverontreiniging is ontstaan, wordt in opdracht en voor rekening van Maessen het gehuurde dusdanig gesaneerd of functie geschikt gemaakt, zulks ter bepaling door het bevoegd gezag met inachtneming van hetgeen vermeldt staat in de laatste volzin van dit artikel. Na sanering of het functie geschikt maken of indien uit het (actualiserend) bodemonderzoek blijkt dat dit niet noodzakelijk is, na verwijdering van gebouwen, hekwerken, asfalt, (puin)verhardingen en alle andere obstakels, wordt het gehuurde door Maessen geëgaliseerd en opgeleverd conform hetgeen gesteld is in het stimuleringsplan natuur, vastgesteld door de provincie. Deze sanering of het functie geschikt maken behelst verwijdering van die verontreiniging die ontstaan is door het gebruik van de huidige locatie als circuit en behelst niet de sanering of het functie geschikt maken van de puinhoudende grond en/of de voormalige stortplaats ter plaatse.’ • Convenant tot doordecentralisatie onderwijshuisvesting Als gevolg van een arbitragezaak tussen de gemeente en de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO) betreffende de doordecentralisatie onderwijshuisvesting heeft de gemeente een bedrag nabetaald over de periode 2006 tot en met 2008. Met ingang van 2009 dienen nieuwe afspraken gemaakt te worden over de doordecentralisatie. Gesprekken hierover zijn gaande waarbij de insteek is dat de nabetaling over de periode 2006 tot en met 2008 niet maatgevend of richtinggevend is voor de toekomstige afspraken. Eind 2010 dient een concept overeenkomst klaar te zijn. • Verbonden partijen Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een participatie of het hebben van stemrecht. Met een financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partij verhaald kunnen worden op de gemeente. Dit betekent dat de gemeente altijd een bepaald financieel risico loopt. Daarnaast voerden de verbonden partijen vaak beleid uit dat de gemeente in principe ook zelf kan (blijven) doen. De gemeente mandateert als het ware de verbonden partij. De gemeente blijft uiteindelijk verantwoordelijk voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. In de paragraaf verbonden partijen gaan wij nader in op de soorten verbonden partijen en de bijbehorende financiële risico’s.
71
Programmabegroting 2011
Tot het onderdeel B behoren: • Onderhoud gebouwen In 2008/2009 zijn de meerjarenonderhoudsplannen voor gemeentelijke accommodaties geactualiseerd en verwerkt in het onderhoudsbeheersysteem. In deze plannen zijn de financiële consequenties opgenomen. M.b.t de gemeentelijke accommodaties waarvoor het onderhoud door de gemeente wordt uitgevoerd is een voorziening in het leven geroepen. Deze voorziening wordt gevoed door jaarlijkse stortingen (gebaseerd op de onderhoudsplannen) vanuit de exploitatie. M.b.t. de gemeentelijke accommodaties waarvoor het onderhoud is geprivatiseerd zijn financiële middelen in de begroting beschikbaar. Deze zijn gebaseerd op verzelfstandigingsvergoedingen die opgebouwd zijn uit een of meerdere componenten. De bijdrage voor het onderhoud, gebaseerd op het MOP (Meerjaren OnderhoudsPlan), is een van die componenten. In 2009 is een start gemaakt met het verder beheersmatig op orde brengen van het gebouwenonderhoud. Hieronder valt onder andere het contractbeheer accommodatiebeleid en dossiervorming daaromtrent. Verder worden de verzelfstandigingsvergoedingen geëvalueerd, waarbij de onderhoudsvergoeding wordt gekoppeld aan de huidige staat van onderhoud (zie ook contractenbeheer onder risicomanagement). Ingaande 2010 is de gemeente Venray verantwoordelijk voor het onderhoud van een aantal gebouwen die vanuit de grenswijziging eigendom zijn geworden. Het gaat hierbij om de volgende accommodaties: • kinderzwembad Broekberg. • privaatrechtelijke woning Brugstraat 14 te Wanssum • privaatrechtelijke woning Brugstraat 24 te Wanssum • privaatrechtelijke woning St. Leonardusweg 14 te Wanssum De onderhoudsplannen van deze accommodaties zullen indien nodig worden geactualiseerd en de kosten hiervan worden toegevoegd aan de hiervoor bestemde voorziening.
Tot het onderdeel C behoren: • ICT Op het terrein van ICT zijn diverse maatregelen genomen om systeemuitval zoveel mogelijk te beperken. Hierdoor is het risico beperkt tot gemiddeld 2 dagen per 4 jaar. Het is onmogelijk om het risico volledig af te dekken. In het kader van risicomanagement wordt dit risico dan ook acceptabel geacht. • Inkoop en aanbesteding Sinds begin 2008 is dit risico geminimaliseerd door het aanstellen van een medewerker inkoop en aanbesteding, via het regionaal inkoopbureau. In de risicomatrix (zie hieronder) hebben wij deze nog wel benoemd. • HRM De risico’s met betrekking tot HRM zijn verkleind, mede door het vaststellen van de HRM-nota Venray waardeert mensen. Omdat de uitgangspunten niet direct in praktijk concrete uitwerking hebben, is dit risico nog wel opgenomen in de risicomatrix.
Bepaling weerstandsratio De hiervoor genoemde risico’s kunnen op hoofdlijnen financieel worden vertaald en vervolgens afgezet worden tegen de weerstandscapaciteit. Op deze manier wordt de weerstandsratio bepaald. In de nota risicomanagement is vastgelegd dat gemeente Venray een weerstandsratio van 0,8 tot 1 wordt gehanteerd. Dit betekent dat minimaal 80% en maximaal 100% van de risico’s afgedekt moet zijn door de aanwezige weerstandscapaciteit. De provinciaal toezichthouder geeft aan voorkeur te geven aan een ratio van minimaal 1,0. Dit sluit ook aan bij het voorzichtig financieel beleid dat de gemeente hanteert.
72
Programmabegroting 2011
De financiële vertaling van de hiervoor genoemde risico’s wordt als volgt weergegeven: Invulling Risicomatrix Risico-gebied
Stand per september 2010
Maximum
Minimum
Kans dat
Risico-
risicobedrag
risicobedrag
risico
simulatie =
in €
in €
zich
factor x
voordoet
gemid. bedrag
Incidentele component
Structurele component
totale risico met
I
S
totaal:
doorloop voor 4 jaar
ICT
€
165.000
€
83.000
25
€
31.000
€
31.000
€
124.000
HRM
€
200.000
€
150.000
25
€
43.750
€
43.750
€
175.000
Grondbedrijf
€
8.931.043
n.v.t
€
8.931.043
€
8.931.043
€
8.931.043
Verbonden partijen
€ €
4.574.449 1.560.667
25 50
€ €
571.806 590.167
€ €
571.806 590.167
€ €
571.806 590.167
Juridische kwesties/planschade Openeinderegelingen
n.v.t. € €
800.000
€
1.429.177
50
€
714.588
€
1.429.177
Gebouwenbeheer
€
796.000
€
-
50
€
398.000
€
398.000
€
398.000
Inkoop en aanbesteding
€
5.570.000
€
-
5
€
139.250
€
139.250
€
139.250
€
23.226.336
€
1.033.000
€
11.419.604
€
10.630.266
€
789.338
€
12.358.443
14.295.293
€
1.033.000
€
2.488.561
€
1.699.223
€
789.338
€
3.427.400
n.v.t.
€
8.931.043
€
8.931.043
€
-
€
8.931.043
Totalen
n.v.t.
€
714.588
waarvan:
Algemeen € Grondbedrijf €
8.931.043
Berekening ratio weerstandsvermogen Weerstandsratio Grondbedrijf Weerstandscapaciteit € 8.514.402 risico’s grondbedrijf € 8.931.043 weerstandsratio =
0,95
Ratio grondbedrijf dient minstens gelijk te zijn aan 1 omdat alle risico’s afgedekt dienen te worden door de risicoreserve. Er is nu sprake van een klein “tekort”. Vanaf 2013 is de verwachting dat er weer aan de dekkingseisen kan worden voldaan. In 2011 zal de wijze van bepaling van de risico reserve grondbedrijf worden herzien. Weerstandsratio Algemeen Weerstandscapaciteit Algemene risico’s
€ 15.929.894 € 3.427.400
Weerstandsratio =
4,65
Conclusie De conclusie luidt dat het weerstandsvermogen van de gemeente Venray ruim voldoende is waarbij natuurlijk wel de kanttekening past dat een groot gedeelte van de weerstandscapaciteit gebruikt wordt om geld te genereren. Dit geld kan wel gebruikt worden voor andere doeleinden maar daarmee vallen wel inkomsten weg. Daarnaast is sprake van diverse claims/toezeggingen op een gedeelte van de algemene reserve. Als we alle nu bekende gegevens meenemen komen we tot de volgende opstelling: Algemene Reserve en bestemmingsreserve monumenten en BTW compensatiefonds
€
15,9
mln.
Minus Risico’s risicomatrix (=minimale omvang algemene reserve)
-
3.4
mln.
Vrije ruimte algemene reserve
€
12.5 mln.
Van deze vrije ruimte is niet zonder meer vrij besteedbaar: - Essent gelden - Claims / toezeggingen
-
7.4 mln. 3.25 mln.
Vrije ruimte zonder dat dit ongewenste gevolgen heeft
€ 1,85 mln.
73
Programmabegroting 2011
74
Programmabegroting 2011
Paragraaf C. Onderhoud van kapitaalgoederen Deze paragraaf gaat in op het beleidskader en de daaruit voortvloeiende financiële consequenties met betrekking tot de “grotere” kapitaalgoederen in onze gemeente. Onder Kapitaalgoederen verstaan we “duurzame productiemiddelen”: de spullen die we nodig hebben om de diensten en goederen die wij aan onze burgers leveren te produceren. Daarbij gaat het om grotere goederen die meerdere jaren meegaan en veel waarde hebben. Hierbij moet worden gedacht aan de kosten van instandhouding van wegen, verlichting, riolering, groen, sportfaciliteiten en gebouwen (inclusief de scholen). Een groot deel van het “vermogen” van onze gemeente ligt in de grond of op het openbaar gebied. Het is dan ook van belang dat hierover een zorgvuldig beheer wordt gevoerd. Met het onderhoud van kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting gemoeid. Om die reden dienen de kosten van de instandhouding dan ook hun weerslag te vinden in onderhoudc.q. beheerplannen. De vaststelling hiervan is voorbehouden aan de raad. Hiermee wordt invulling gegeven aan het dualisme namelijk kaders stellen voor het onderhoud van wegen, riolering, gebouwen enz. Investeringen in het openbaar gebied maken in onze gemeente een belangrijk deel uit bij het realiseren van de gemeentelijke programma’s. Deze paragraaf geeft hier invulling aan. Dit wordt geïllustreerd door de volgende cijfers: Omschrijving Totale oppervlakte van de gemeente Venray Aantal m² verharde wegen Aantal lichtmasten Aantal kolken Aantal pompen en gemalen Aantal km vrijverval riool Aantal km persleiding Aantal ha bos (incl. natuurterreinen) Aantal m² beplanting (openbaar groen) Aantal m² gras (openbaar groen) excl. bermen buitengebied
Hoeveelheid 16.500 ha 2.925.000 m2 8.200 stuks 17.029 stuks 694 stuks 319 km 182 km 1.380 ha 660.650 m2 937.656 m2
Artikel 12 van het Besluit Begroting en Verantwoording schrijft expliciet voor dat van de kapitaalgoederen moet worden aangegeven: het beleidskader; de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. Wij zullen nader ingaan op de volgende onderdelen: • Onderhoud wegen • Onderhoud riolering • Onderhoud haven • Onderhoud openbaar groen • Onderhoud bossen, natuurgebieden en landschappelijke elementen • Onderhoud openbare verlichting • Onderhoud gebouwen
75
Programmabegroting 2011
Onderhoud wegen (programma 3) Doel Instandhouding van het verharde wegennet, zodanig dat de mobiliteit van de gebruikers gewaarborgd en van voldoende comfort blijft. Beleidskader In Venray wordt de strategie toegepast dat het juiste onderhoud op het juiste tijdstip wordt uitgevoerd, om een zo rendabel mogelijk beheer van de verhardingen te realiseren. In het huidige beleidsplan, geactualiseerd in 2005, is aangegeven dat veel gebruikte verhardingen een hoger kwaliteitscijfer mogen hebben dan minder of niet gebruikte verhardingen. Er is gekozen voor gedifferentieerde kwaliteit, waarbij extra aandacht besteed zal worden aan de verhardingen in de centra van Venray en kerkdorpen en verhardingen ten behoeve van de voet- en fietspaden. In 2010 zal een nieuw beleidsplan wegen 2010-2015 worden opgesteld. Hierin worden de dorpen Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren meegenomen. Beleidsmatig is gekozen voor een zo integraal mogelijke aanpak van alle werkzaamheden, waaronder riolering, verkeer, groen en openbare verlichting. Ook afdelingsoverstijgend wordt extra aandacht gegeven aan een efficiënte afstemming. Bij totale vervanging van de wegverharding worden aparte kredieten aangevraagd, vaak in combinatie met rioolvervanging en aanleg verkeersmaatregelen. Het dagelijks onderhoud wordt uitgevoerd op basis van inspecties en periodieke schouwen door de weginspecteurs en eigen waarnemingen van beheerders en toezichthouders. Sinds de invoering van wijkbeheer wordt ook door de wijkteams geïnspecteerd en gerepareerd. De resterende noodzakelijke reparaties worden uitgevoerd n.a.v. klachten en meldingen van derden. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor de uitvoering van het onderhoud en investeringen in wegen en verkeersmaatregelen zijn in 2011 en verder de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Onderhoud wegen en verkeersmaatregelen Bruto investeringen in herinrichtingen wegen en verkeersmaatregelen
Begroting 2011
Begroting 2012 *
Begroting 2013 *
Begroting 2014 *
€ 1,23 mln
€ 1,20 mln
€ 0,52 mln
€ 1,29 mln
€ 3,52 mln
€ 2,02 mln
€ 2,74 mln
€ 2,49 mln
*De investeringen voortvloeiende uit het MUIP 2011-2014 worden door de Raad alleen voor de jaarschijf 2011 vastgesteld. De jaren vanaf 2012 gelden als richtinggevend en worden als stelpost in de begroting opgenomen. In bovenstaande tabel zijn deze voor de volledigheid wel weergegeven. Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 In 2011 wordt conform het wegenbeleidsplan (groot) onderhoud gepleegd aan diverse wegen. In zijn algemeenheid vinden reconstructies plaats in combinatie met andere projecten. Voorbeelden hiervan zijn de Beekweg (afhankelijk van ontwikkelingen de Brabander) en 2e deel Veltumse Kleffen (afhankelijk van project Parkvelt). Tevens zullen 60 km/h-maatregelen/inrichting op erftoegangswegen in het buitengebied uitgevoerd worden.
Onderhoud riolering (programma 3) Doel Doelmatige inzameling en afvoer van afvalwater, minimaliseren van wateroverlast en beperken van verontreiniging bodem c.q. oppervlakte- en grondwater door ongezuiverde lozingen. Beleidskader Zoals aangegeven in het GRP, zal het bestaande en nieuw aan te leggen rioleringsstelsel zo efficiënt mogelijk worden gemaakt. Dit betekent o.a. dat de riolering jaarlijks wordt geïnspecteerd volgens het opgestelde rioolbeheerplan. Schades worden gerepareerd en riolen die niet meer voldoen worden vervangen of gerelined. Verder zal jaarlijks hemelwaterafvoer worden afgekoppeld van de riolering. Het regenwater wordt geïnfiltreerd naar de bodem. 76
Programmabegroting 2011
Om een zo hoog mogelijke kwaliteit van het afvalwatersysteem te realiseren zoeken we vergaande samenwerking met het waterschap en andere overheden op. Het gehele rioleringsstelsel wordt onderhouden door het innen van een rioolheffing bij de gebruikers hiervan. Dit kostendekkend verhaal is doorgerekend en in 2009 opgenomen in het geactualiseerde GRP. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het rioolbeheer en voor investeringen in rioolvervangingen zijn in 2011 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Rioolbeheer (incl. kapitaallasten + interne uren) Investeringen rioolvervanging en aanleg drukriolering
Begroting 2011
Begroting 2012 *
Begroting 2013 *
Begroting 2014 *
€ 3,34 mln
€ 3,34 mln
€ 3,30 mln
€ 3,27 mln
€ 1,14 mln
€ 0,37 mln
€ 0,42 mln
€ 1,85 mln
*De investeringen voortvloeiende uit de MUIP 2011-2014 worden door de Raad alleen voor de jaarschijf 2011 vastgesteld. De jaren vanaf 2012 gelden als richtinggevend en worden als stelpost in de begroting opgenomen. In bovenstaande tabel zijn deze voor de volledigheid wel weergegeven. Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 Vanaf 2010 zijn er in de ‘oude’ gemeente Venray enkel onderhoudsmaatregelen en afkoppelen van hemelwater gepland. In de drie dorpen van de voormalige gemeente Meerlo-Wanssum staan wel verbeteringsmaatregelen gepland.
Onderhoud haven (industriehaven programma 3; jachthaven programma 4) Doel Het instandhouden van de industrie- en jachthaven. Beleidskader In 2004 is een onderhouds- en revitaliseringsplan voor de industrie- en jachthaven opgesteld. Naast aanpak van achterstallig onderhoud en uitvoering van onderhoudsbaggerwerkzaamheden werden ook maatregelen voorgesteld ter modernisering en revitalisering van de havens. Vooralsnog zijn alleen de hoogst noodzakelijke onderhouds- en herstelmaatregelen getroffen, om verdere schade en kosten te voorkomen en de onderhoudstoestand op een acceptabel niveau te brengen en te houden. Verdere investeringen voor modernisering en revitalisering van industrie- en jachthaven worden bezien in relatie tot de verdere ontwikkelingen van de haven en het bedrijventerrein (lees: Het Nieuwe Wanssum en gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum / Reactivering oude maasarm en eventuele regionale samenwerking tussen havens). De jachthaven is verhuurd. Een deel van het onderhoud rond de jachthaven wordt uitgevoerd door de huurder. Het op diepte houden van de jachthaven en oeverbescherming is een verantwoordelijkheid van de gemeente. Voor de uitvoering van onderhoud was een onderhoudsvoorziening beschikbaar. Aangezien geen actueel onderhoudsplan voor handen was, is deze voorziening omgezet in een reserve totdat een nieuw onderhoudsplan opgesteld is. Zowel voor de industrie- als de jachthaven/zandvang is ten behoeve van uitvoering van (groot) onderhoud een (onderhouds)voorziening gevormd. Vanwege de ontwikkelingen rondom de haven is geen actueel onderhoudsplan opgesteld en zijn de voorzieningen omgezet in reserves. De stortingen en onttrekkingen die voorheen via de voorzieningen liepen, zijn in de begroting 2011 meegenomen als stortingen en onttrekkingen via de reserve. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het instandhouden van de industrie- en jachthaven zijn in 2011 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Industriehaven Jachthaven/zandvang
Begroting 2011 € 3.000 € 2.500
Begroting 2012 € 378.000 € 65.000
Begroting 2013 € 83.000 € 2.500
Begroting 2014 € 3.000 € 2.500
77
Programmabegroting 2011
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 De uitgaven in 2011 betreffen normale onderhoudsuitgaven. Voor de jaren daarna is een en ander afhankelijk van de ontwikkelingen in het havengebied.
Onderhoud openbaar groen (programma 3) Doel Het instandhouden en verbeteren van de openbare groenvoorzieningen, om een comfortabel leefklimaat te handhaven. Hierbij worden met gericht beheer en onderhoud de verschillende functies van het openbaar groen, zoals aankleding, afscherming en verkeersgeleiding gewaarborgd. Beleidskader Het openbaar groen maakt integraal deel uit van het algeheel stedelijk woon- en leefklimaat. Om zowel de visueel/ruimtelijke, gebruiks- als ecologische functie te kunnen waarborgen moet het groen zo goed en efficiënt mogelijk onderhouden worden. Binnen de beschikbare middelen wordt gezocht naar efficiënter en effectiever onderhoud. In 2005 is een meerjarenvisie opgesteld door de vaststelling van een groenstructuurplan en in 2007 is het groenbeheerplan vastgesteld. In 2010 wordt deze geëvalueerd. Door de verdergaande opzet van wijkbeheer binnen de gemeente kan het groen beter worden onderhouden. In 2009 is gestart met de beeldbestekken. Binnen enkele jaren moet dit zorgen voor een herkenbaar goed kwalitatief beeld van het groen. In de begroting is een jaarlijks een (ongeveer vast) bedrag opgenomen voor het onderhoud van groen. Daarnaast is voor de jaren 2008 t/m 2017 jaarlijks € 100.000 uitgetrokken voor een inhaalslag, gebaseerd op het groenbeleidsplan. In 2009 is het bomenfonds ingesteld. Met het bomenfonds kunnen particulieren financieel tegemoet gekomen worden in het onderhouden van monumentale en waardevolle bomen. Door bij de ontwikkeling van nieuwe wijken en uitbreidingsplannen zoveel mogelijk rekening te houden met toekomstige ontwikkelingen kan een hoge kwaliteit van het openbaar groen gewaarborgd blijven. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het onderhoud van het openbaar groen zijn in 2011 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Bomen, plantsoenen
Begroting 2011 € 1,43 mln
Begroting 2012 € 1,36 mln
Begroting 2013 € 1,37 mln
Begroting 2014 € 1,39 mln
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 In 2011 zal verder uitvoering gegeven worden aan het groenbeheerplan. Naast centrum en Brukske wordt ook meegelift met de laatste werkzaamheden van het verkeersplan Landweert.
Onderhoud bossen, natuurgebieden en landschappelijke elementen (programma 3) Doel Het instandhouden van bossen, natuurterreinen en landschappelijke elementen. Daarnaast het versterken van natuurontwikkeling en landschapskwaliteit en het verhogen van recreatiemogelijkheden in buitengebied. Beleidskader Bossen, natuurterreinen en landschappelijke elementen zijn eigendom van de gemeente Venray en worden beheerd door stichting De Marke. Samen met de gemeente en andere betrokkenen worden wensen en behoeftes op het gebied van recreatie en natuurbeleving afgestemd op de ontwikkeling van de landschapsecologische kwaliteit. In 2009 is een nieuw beheerplan bossen 2009-2015 vastgesteld. Vanwege financiële redenen stopt Stichting de Marke met Puur Natuur na mei 2010. Overwogen wordt een beperkt nieuw programma op te starten.
78
Programmabegroting 2011
Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het onderhoud van bossen, natuurgebieden en landschapselementen zijn in 2011 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving Natuurbeheer
Begroting 2011 € 0,19 mln
Begroting 2012 € 0,20 mln
Begroting 2013 € 0,20 mln
Begroting 2014 € 0,20 mln
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 Vanwege de onder druk staande begroting van stichting de Marke Venray zal het natuurbeheer sober uitgevoerd worden.
Onderhoud openbare verlichting (programma 3) Doel Het verlichten van de openbare ruimte en het verbeteren en instandhouden van de openbare verlichting. Beleidskader Een goede openbare verlichting is noodzakelijk voor een veilige openbare ruimte, zowel op sociaal als verkeersveilig gebied. Hiervoor dient de openbare verlichting te voldoen aan verlichtingsnormen. Jaarlijks wordt dit areaal uitgebreid met 3,5%. Verder zal openbare verlichting zoveel mogelijk integraal worden meegenomen met de onderhouds- en herinrichtingswerkzaamheden. In het milieubeleidsplan is de wens opgenomen om meer openbare verlichting in LED uit te voeren. In dat kader wordt in 2010 de proef in LED-verlichting in Merselo uitgebreid. Naast de uitbreiding voeren we ook jaarlijks onderhoud uit aan het bestaande areaal om geen achterstand op te lopen. Tevens lossen we gefaseerd een aantal bekende knelpunten op. Financiële consequenties en vertaling in de begroting Voor het beheer van openbare verlichting (energie, schilderwerk masten en vervanging lampen) en investeringen (vervanging van masten en armaturen, aanpassingen en knelpunten) zijn in 2011 de volgende bedragen beschikbaar gesteld: Omschrijving
Begroting 2011
Begroting 2012 *
Begroting 2013 *
Begroting 2014 *
€ 0,59 mln
€ 0,60 mln
€ 0,60 mln
€ 0,60 mln
€ 0,12 mln
€ 0,12 mln
€ 0,12 mln
€ 0,12 mln
Beheer openbare verlichting Investeringen in openbare verlichting
*De investeringen voortvloeiende uit de MUIP 2011-2014 worden door de Raad alleen voor de jaarschijf 2010 vastgesteld. De jaren vanaf 2012 gelden als richtinggevend en worden als stelpost in de begroting opgenomen. In bovenstaande tabel zijn deze voor de volledigheid wel weergegeven. Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 In 2011 worden lokale knelpunten, zo mogelijk in combinatie met andere projecten opgelost. Ook vindt uitbreiding / verbetering met 3,5% conform het beleidsplan plaats. Tevens wordt de verlichting Landweert, Pastoor vd Gaetstraat e.o., Overloonseweg, stationsomgeving en Smakterheide fase 1 vervangen/opgewaardeerd.
Onderhoud gebouwen (diverse programma’s) Doel Het (technisch) instandhouden van alle gemeentelijke gebouwen, accommodaties en kunstwerken die in eigen beheer zijn, alsmede die gebouwen, accommodaties en kunstwerken die door derden geëxploiteerd worden. Beleidskader basisscholen Voor de 20 basisscholen van SPOV wordt het onderhoud uitgevoerd door SPOV (Stichting Primair Onderwijs Venray). Met ingang van 2009 is de verantwoordelijkheid voor het buitenonderhoud overgeheveld naar de SPOV waarvoor per jaar een bedrag beschikbaar wordt gesteld. Jaarlijks wordt de besteding van de gelden verantwoord. Renovaties blijven wel de verantwoordelijkheid van 79
Programmabegroting 2011
de gemeente. Bij verbouwingen en uitbreidingen wordt nog wel vooraf een aanvraag ingediend en door de gemeente getoetst, enz., maar is SPOV opdrachtgever tijdens de uitvoering. In het IHP (Integraal Huisvestingsplan) wordt het meerjarenbeleid geformuleerd en via het HVP (Huisvestingsprogramma) worden de benodigde budgetten voor renovatie, nieuwbouw en uitbreidingen jaarlijks vastgesteld. Vanaf 1 augustus 2009 is in de schoolwoningen in de wijk Landweert montessorionderwijs van Stichting MOZON gehuisvest. Met ingang van 1 januari 2010 zijn er, als gevolg van de grenscorrectie, 3 basisscholen bijgekomen in Wanssum, Blitterswijck en Geijsteren. Het onderhoud van deze scholen is niet doorgedecentraliseerd. In 2010 is er door SPOV een nota uitgegeven gericht op o.a. de toekomstige spreiding van de basisscholen van SPOV. Eveneens in 2010 wordt er een analyse uitgevoerd omtrent deze rapportage. De resultaten hiervan worden meegenomen in een nieuw op te stellen IHP. Beleidskader overige gebouwen De Gemeente Venray heeft een aantal gebouwen, accommodaties en kunstwerken in eigendom, waarvan het beheer en onderhoud op verschillende plaatsen is ondergebracht. Het gemeentehuis en de brandweerkazerne zijn gebouwen die in gebruik zijn bij de gemeentelijke organisatie en die in eigen beheer worden onderhouden. Ook zijn er panden die aan particulieren en verenigingen worden verhuurd en die soms door de huurder en soms door de gemeente worden onderhouden. Bij, aan derden in beheer en onderhoud gegeven panden, accommodaties en kunstwerken stelt de gemeente financiële middelen beschikbaar voor het onderhoud. Aan de hand van een periodieke schouw wordt beoordeeld of de beschikbaar gestelde middelen afdoende zijn ingezet. In het onderhoudsbeheersysteem zijn de relevante gegevens van de gebouwen vermeld, gekoppeld aan een meerjaren onderhoudplan, met weergave van financiële consequenties. Het beleid is erop gericht om eigendommen af te stoten, die nu en in de toekomst geen functie meer vervullen ten opzichte van de gemeentelijke taken, of die als compensatieobject de realisering van toekomstige bestemmingsplannen niet in de weg staan en die ook niet nodig zijn als compensatieobject. Met uitbreiding van 3 woningen in Wanssum wordt er onderhoud uitgevoerd aan 18 panden. Verenigingen en stichtingen die zelf voor het beheer en onderhoud zorgen, ontvangen hiervoor jaarlijks een financiële bijdrage in de vorm van een verzelfstandigingvergoeding, c.q. subsidie.
Financiële consequenties en vertaling in de begroting Basisscholen Met ingang van 1 januari 2009 is het buitenonderhoud van de scholen van de SPOV doorgedecentraliseerd naar de SPOV. Hiervoor wordt jaarlijks een bedrag beschikbaar gesteld van € 194.000,-. De financiële paragraaf van het IHP zal in 2010 worden geactualiseerd, hierin zijn tevens alle kosten opgenomen zoals kapitaalslasten. Geprivatiseerde en niet-geprivatiseerde gebouwen/ accommodaties In onderstaande tabel zijn de onderhoudskosten van de niet-geprivatiseerde gebouwen/accommodaties opgenomen. Dit betreffen dus accommodaties waarvoor de gemeente zelf het onderhoud regelt. De geprivatiseerde gebouwen zijn buiten beschouwing gelaten, omdat hiervoor verenigingen over het algemeen zelf voor het onderhoud zorgdragen en hier in de verzelfstandigingsvergoeding voor gecompenseerd worden. Omschrijving Gemeentehuis Sport- welzijns en overige accommodaties
Begroting 2011 €0
Begroting 2012 €0
Begroting 2013 € 214.000
Begroting 2014 € 214.000
€ 99.000
€ 224.000
€ 114.000
€ 75.000
Stand van zaken planuitvoering en programma begrotingsjaar 2011 Basisscholen In de afgelopen jaren (met ingang van 2004) zijn de basisscholen in Venray aangepast aan de laatste eisen op het gebied van onderwijskundige vernieuwingen. De Focus is nog niet aangepast omdat deze basisschool onderdeel was van het onderzoek naar de Expertisecampus. Nu dit vooralsnog geen doorgang vindt, zal er gekeken worden of er alsnog aanpassingen plaatsvinden op het gebied van onderwijskundige vernieuwingen. 80
Programmabegroting 2011
Het gemeentehuis In de raadsvergadering van 11 mei 2010 is het definitief ontwerp, de kredietaanvraag en het dekkingsplan besproken en akkoord bevonden. In totaliteit is € 26,8 miljoen ter beschikking gesteld voor de tijdelijke huisvesting en de renovatie van het gemeentehuis. In december 2010 zal de fysieke verhuizing naar de tijdelijke huisvesting plaats vinden en in januari 2011 zal de renovatie starten van het gemeentehuis. Voor de gemeentelijke organisatie betekent dit, dat men voor een periode van circa twee jaar gehuisvest is in de tijdelijke locatie Gilde opleiding. Voor de realisatie is het definitief ontwerp samen met het bestek en de bouwaanvraag de basis voor een Europese aanbesteding. De procedure van de Europese aanbesteding is gestart en aannemers hebben hun interesse kenbaar kunnen maken. Naar verwachting is december 2010 bekend wie de verbouwing gaat uitvoeren en kan een aanvang worden gemaakt met de realisatiefase van het project. Muren Kerkpad De muren langs het Kerkpad verkeren deels in slechte staat. Deze muren zijn deels rijksmonument (zuidzijde van het Kerkpad) en deels gemeentelijk monument (noordzijde). In 2010 wordt gestart met de restauratie, waarna de afronding mogelijk in 2011 plaats vindt. Vredesmonument en carillon Kennedyplein De bestrating bij het vredesmonument en het carillon aan het Kennedyplein verkeert in zeer slechte staat. Met de integrale herinrichting van het Kennedyplein en omgeving wordt de bestrating bij het vredesmonument en het carillon meegenomen, ter verfraaiing van het geheel. Eind 2010 / begin 2011 komt dit werk gereed. Daarna wordt de belettering van het vredesmonument hersteld. Dr. Poelsstraat 8 Volgens besluit wordt ca. 2/3 deel van het pand verhuurd aan het “moedercentrum”. Om de energielasten tot een minimum te beperken is het enkel glas vervangen door thermisch geïsoleerd glas (HR++) en zijn de convectoren vervangen door een geavanceerd verwarming/ventilatiesysteem. Langeweg 92 In de voormalige Dr. Poelsschool op het adres Langeweg 92 zijn zowel “omroep Venray”, als de “Zangers vanSt. Frans” gehuisvest. Daarnaast zal, ingevolge de renovatie van het gemeentehuis, de opslag van het museum die tot dan toe onder de bestuursvleugel van het gemeentehuis was opgeslagen daar worden opgeslagen. Gemeenschapshuis “De Linde” De verbetering van de toegang, de uitbreiding van de opslagruimte en de renovatie van de kelder van de jeugdsoos, worden volgens plan in 2010 uitgevoerd. De oude watermolen Onderzocht wordt de mogelijkheid van de inzet van de oude watermolen voor sociaal-culturele activiteiten nadat dit pand is gerestaureerd, waarbij het beheer en de exploitatie gebeurt door de Stichting Gemeenschapshuis Oostrum. Verdere voorstellen hiertoe zullen in 2011 worden gedaan. Jeugdvereniging ADOR Jeugdvereniging ADOR en de peuterspeelzaal zijn ondergebracht in het gebouw “De Hork”, Valkenkampstraat 2 in Oostrum. De jeugdvereniging stopt eind september 2010 haar activiteiten en de peuterspeelzaal wordt m.i.v. het nieuwe schooljaar ondergebracht in de basisschool. Uit onderzoek blijkt dat er in Oostrum ruim voldoende ruimtes en gebouwen aanwezig zijn voor sociaal-culturele activiteiten, zodat, bij inzet van de oude watermolen, “De Hork” overbodig is. Merseloseweg 61 In 2008 werd het kantoor van het voormalige architectenbureau Colsen verhuurd aan de bibliotheek BiblioNu. Met ingang van januari 2010 is dit kantoor, om financiële redenen, terug gegeven aan de Gemeente Venray. Sindsdien staat dit kantoor leeg.
81
Programmabegroting 2011
82
Programmabegroting 2011
Paragraaf D. Financiering Algemeen In deze paragraaf komen de onderwerpen aan de orde die behoren tot het geldstromenbeleid van de gemeente. Dit zijn onder andere risicobeheersing (met name rente- en kredietrisico), de financieringspositie, het kasbeheer en de informatievoorziening. De uitvoering van de gemeentelijke financieringsfunctie dient plaats te vinden binnen de kaders zoals gesteld in de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). Centraal in deze wet staan transparantie en risicobeheersing. De transparantie komt daarbij tot uitdrukking in voorschriften voor een verplicht Treasurystatuut alsmede een financieringsparagraaf in begroting en rekening. De risicobeheersing binnen de Wet fido richt zich op renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. Doelstelling van de gemeente Venray is dat de treasuryfunctie uitsluitend de publieke taak dient en dat een prudent beleid wordt gevoerd binnen de kaders die in de Wet fido zijn gesteld. Concreet betekent dit dat het gaat om financiering van het beleid tegen zo gunstige mogelijke voorwaarden, het te allen tijde zorgen voor voldoende liquide middelen, waarbij een tijdelijk overschot tegen een zo hoog mogelijk rendement wordt belegd.
Ontwikkelingen De grootste gevaren voor de stabiliteit van de Nederlandse financiële sector zijn de toenemende onrust op financiële markten als gevolg van verslechterende overheidsfinanciën en een nieuwe terugval van de economie, De zorgen over de schuldenpositie van Europese overheden, die sinds dit voorjaar in toenemende mate onrust zaaien op financiële markten kunnen het vertrouwen schaden en daarmee een bedreiging vormen voor de financiële stabiliteit. Er bestaat het risico van een ‘dubbele dip’ waarin de economische omstandigheden opnieuw verslechteren als gevolg waarvan de bankensector kredietrisico’s weer ziet toenemen. Wanneer naar Nederland wordt gekeken is de uitgangssituatie in vergelijking met andere Europese landen goed te noemen, maar dat betekent niet dat er geen maatregelen genomen hoeven te worden. Analisten gaan er vooralsnog vanuit dat de ECB de refirente, dit is de rente die banken aan de Centrale Bank betalen wanneer zij geld opnemen, niet vóór de 2e helft van 2011 zal verhogen. Onderstaande tabel 1 geeft het verloop van de korte en de lange rente weer in het afgelopen jaar. De lange rente (IRS) laat een licht dalende trend zien terwijl de korte rente aan de stabiel lage kant blijft. De IRS vormde altijd een goede indicatie voor een uiteindelijk te betalen rente wanneer de gemeente moest financieren. Echter de banken berekenen nog steeds een risico-opslag op de rentetarieven vanwege de verminderde bereidheid van banken om elkaar geld uit te lenen. Tabel 1
Renteverloop medio 2009 t/m medio 2010
Rentepercentage
Verloop rentetarieven 1 aug 2009 - 1 aug 2010 4,0% 3,5% 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0%
3-maands Euribor 10-jaars IRS
1-8-10
1-6-10
1-4-10
1-2-10
1-12-09
1-10-09
1-8-09
Datum
83
Programmabegroting 2011
Voor het begrotingsjaar 2011 wordt rekening gehouden met een stijgende rente voor de korte en lange rente. Ondanks de verwachting dat de korte rente in 2011 aanzienlijk gaat stijgen blijft het aantrekkelijk om zoveel en zo lang mogelijk, echter binnen de kasgeldlimiet, kort te financieren. Deze strategie komt overeen met de aanbevelingen die de Provincie Limburg in haar Begrotingsbrief 2011 heeft gedaan. Risicobeheersing Zoals reeds hiervoor genoemd vormt risicobeheersing één van de pijlers van de Wet fido. Hierna wordt verder ingegaan op de risico-aspecten die verbonden zijn aan de gemeentelijke treasuryfunctie. Deze kunnen in beginsel worden onderscheiden in renterisico’s, kredietrisico’s, koersrisico’s en valutarisico’s. De laatstgenoemde risico’s zijn voor de gemeente Venray niet van toepassing. Renterisico In de Wet fido is een kasgeldlimiet (korte schuld) en een renterisiconorm (lange schuld) opgenomen ten einde de invloed van (externe) rentewijzigingen op de financiële resultaten te beperken. De Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is de norm voor het maximum bedrag waarbinnen de gemeente haar bedrijfsvoering met kortlopende gelden (met een rentetypische looptijd van 1 jaar) mag financieren. Deze norm bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal aan lasten vóór bestemming, dus met uitzondering van stortingen in reserves. Indien de kasgeldlimiet gedurende een langere periode wordt overschreden dient de gemeente tot consolidatie over te gaan en dat betekent dat een kortlopende schuld moet worden omgezet in een langlopende geldlening. Voor 2011 is de kasgeldlimiet als volgt bepaald: Tabel 3
De kasgeldlimiet
Kasgeldlimiet 2011 Bedragen * € 1.000 1) Berekening kasgeldlimiet: Begrotingstotaal Relevant percentage Kasgeldlimiet
122.764 8,50% 10.435
2) Kwartaalprognose kasgeldlimiet 2011: 1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal 2011 2011 2011 2011 Gem. vlottende schuld € 14.400 € 14.400 € 14.400 € 14.400 Gem. vlottende middelen
4.900
8.400
6.400
4.900
9.500- €
6.000- €
8.000- €
9.500-
Gem. vlottend overschot
€
Kasgeldlimiet
€
10.435
€
10.435
€
10.435
€
10.435
Ruimte onder kasgeldlimiet
€
935
€
4.435
€
2.435
€
935
De renterisiconorm De renterisiconorm heeft tot doel het beheersen van renterisico’s op de vaste schuld door o.a. het aanbrengen van spreiding in de looptijden in de leningenportefeuille en daardoor een stabiele rentelast te bewerkstelligen. In overeenstemming met de Wet fido wordt het renterisico in onderstaande tabel voor de komende 4 jaar bepaald, terwijl de renterisiconorm alleen betrekking heeft op het totaal van de begroting van het komende jaar:
84
Programmabegroting 2011
Tabel 4
De renterisiconorm 2011
2012
2013
2014
Stap
Variabelen Renterisico(norm)
(1) (2)
Renteherzieningen Aflossingen
3.409
3.279
3.279
3.279
(3)
Renterisico (1 + 2)
3.409
3.279
3.279
3.279
(4)
Renterisiconorm
23.097
21.864
22.934
22.674
19.688
18.585
19.654
19.395
115.483
109.318
114.668
113.369
(5a) = (4>3) Ruimte onder risiconorm (5b) = (3>4) Overschrijding risiconorm Berekening renterisiconorm (4a) (4b)
(4) = (4a x 4b/100)
Begrotingstotaal jaar Percentage regeling
20%
Renterisiconorm (van alleen jaar T)
23.097
20%
21.864
20%
22.934
20%
22.674
Berekening (bedragen x € 1.000)
Kredietrisico’s Kredietrisico’s op leningen en beleggingen In Tabel 5 is een overzicht opgenomen met betrekking tot de door de gemeente Venray verstrekte leningen en beleggingen. Voor wat betreft de beleggingen is gehandeld in overeenstemming met de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden, ook wel Ruddo genoemd. Tabel 5
Specificatie uitzettingen naar risicocategorie
Bedragen x € 1.000
Verwachte stand per Specificatie leningen en beleggingen naar risicogroep
Gemeenten/Provincies Woningcorporaties met garantie WSW Semi-overheidsinstellingen Staatsleningen (eurozone) Financiële instellingen met rating A en hoger Overige toegestane instellingen volgens Treasurystatuut Totaal
1-1-2011
€
11.099 190 5.494 9.808
31-12-2011
€
1.699 €
28.290
€
% per eind 2011
10.711 190 5.494 9.808
0,0% 38,4% 0,7% 19,7% 35,2%
1.699
6,1%
27.902
100,0%
Kredietrisico’s borgstellingen en garanties Borgstellingen kunnen op twee manieren voor komen: 1. Directe borgstelling 2. Achtervang Bij directe borgstellingen staat de gemeente tegenover geldgevers borg voor de betaling van rente en aflossing op langlopende geldleningen die door lokale organisaties, instellingen of verenigingen 85
Programmabegroting 2011
zijn aangetrokken die veelal activiteiten verzorgen welke in het verlengde liggen van de gemeentelijke publieke taak. Achtervang betekent dat de gemeente, al dan niet samen met het Rijk, een rol speelt binnen de zekerheidsstructuur van een waarborgfonds, bijvoorbeeld de Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Door deze structuur kunnen instellingen die bij een waarborgfonds zijn aangesloten tegen de laagste rente lenen. Mede vanwege de strenge toetsingscriteria en periodieke toetsing door het fonds loopt de gemeente Venray hierbij een veel lager risico dan bij directe borgstellingen. De verwachting van de ontwikkeling van de borgstellingen van de gemeente Dordrecht gedurende 2011 luidt als volgt: Tabel 6
Specificatie borgstellingen per categorie
Borgstellingen en garanties 2011 Bedragen x € 1.000
Verwachte stand per Specificatie gemeentelijke borgstellingen naar categorie:
1-1-2011
Directe borgstellingen Overigen Subtotaal Achtervang Woningcorporaties met garantie WSW Idem zonder achtervang WSW Nationale Hypotheek Garantie Totaal
31-12-2011
% per eind 2011
€ €
280 280
€ €
262 262
0,3% 0,3%
€ € € €
45.473 12.914 19.000 77.667
€ € € €
50.111 12.410 18.000 80.783
62,0% 15,4% 22,3% 100,0%
In mei 2009 heeft het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) een beoordeling bij Stichting Wonen Limburg gedaan van de financiële positie voor de jaren 2009 tot en met 2013 op basis van een door de corporatie ingediende prognose. Uit dit onderzoek is gebleken dat Wonen Limburg voldoet aan de eisen van kredietwaardigheid. De gemeente staat bij deze corporatie voor ruim € 57 miljoen garant. Voor wat betreft de Nationale Hypotheek Garantie komen verstrekte garanties vanaf 2011 geheel voor rekening van het Rijk. Tot en met 2010 nemen het Rijk en de gemeente een achtervangpositie in, elk voor 50%. Financieringspositie De gemeente Venray financiert haar uitgaven volgens het principe van totaalfinanciering. Dit betekent dat niet voor iedere investering een aparte lening wordt aangegaan. Wanneer het noodzakelijk blijkt om een lening af te sluiten wordt in de regel een lening afgesloten met een looptijd van 25 jaar met een lineaire aflossing en tegen een vast rentepercentage gedurende de gehele looptijd. Voor de financiering van de uitgaven van de renovatie van het gemeentehuis wordt hiervan afgeweken. Omdat de rente thans laag is zal de financiering van de renovatie gedurende de verbouwingsperiode met kasgelden plaatsvinden waarna consolidatie plaatsvindt in de vorm van één of meerdere vaste geldlening(en). De leningen zullen worden afgesloten tegen looptijden analoog aan de afschrijvingsduur van de investering waardoor een gunstiger rentepercentage voor de lening kan worden afgesproken. Hierbij worden wij geadviseerd door een externe adviseur met zeer uitgebreide kennis op het gebied van finance en treasury. Per 1 januari 2011 wordt de gemeente geconfronteerd met een financieringstekort van ruim € 22 miljoen. Rekening houdend met investeringen in 2011 loopt dit tekort zelfs op tot € 26 miljoen (excl. renovatiekosten gemeentehuis). Gezien de historisch lage rentestand voor kort geld zullen de mogelijkheden binnen de kasgeldlimiet maximaal worden benut. Het overige deel zal via de kapitaalmarkt gefinancierd moeten worden.
86
Programmabegroting 2011
Paragraaf E. Bedrijfsvoering De paragraaf bedrijfsvoering geeft inzicht in de stand van zaken binnen de verschillende onderdelen van de bedrijfsvoering. Elke gemeentelijke organisatie moet haar taken vervullen zoals ze door het gemeentebestuur zijn vastgesteld. Adequate bedrijfsvoering, dat wil zeggen goede sturing en beheersing van primaire en ondersteunende processen, is een essentieel instrument voor de daadwerkelijke en goede uitvoering van die taken. De verschillende onderdelen van bedrijfvoering betreffen onder meer de zogenaamde PIJOCAFF processen (personeel, informatie, juridisch, organisatie, communicatie, automatisering, financiën en facilitair). Uitgangspunten voor een goede bedrijfsvoering zijn doelmatigheid en doeltreffendheid. In 2011 werken wij verder aan de verbetering van de bedrijfsvoering om zo te groeien naar een organisatie die maximaal ‘in control’ is. Als gevolg van het traject ‘Verbetering Bedrijfsvoering’ is in 2010 een integrale aanpak ontwikkeld voor een ‘Brede Doorlichting’ op concern- en afdelingsniveau. Met de Brede Doorlichting wordt inzicht gegeven in waar de organisatie/afdeling staat en wat de vervolgstappen zijn om te komen tot de gewenste situatie of fase van ontwikkeling. Het geeft tevens inzicht in de doeltreffendheid en doelmatigheid van de te bereiken organisatie- en afdelingdoelen. Hiermee is de Brede Doorlichting tevens een gewijzigde opzet en werkwijze voor de 213a-onderzoeken1. In de tweede helft van 2010 heeft een pilot Brede Doorlichting bij de afdeling Maatschappelijke Diensten plaatsgevonden. Na de pilot zal worden geëvalueerd hoe er in 2011 en daaropvolgende jaren, invulling wordt gegeven aan de Brede Doorlichting op de andere afdelingen. Met behulp van een kwaliteitsmodel, het ‘Overheidsontwikkelmodel’ wordt structureel inhoud gegeven aan de Brede Doorlichting. Het model biedt inzicht in de fase van ontwikkeling van de organisatie of afdeling en brengt de bedrijfsvoering meer in samenhang. organisatie
resultaat
Waardering door medewerkers
Management
Medewerkers
Beleid & strategie
Processen
Waardering door doelgroepen
Eindresultaten
Financiën Waardering door derden Informatie
Leren verbeteren Figuur: Overheidsontwikkelmodel (Bestuursacademie Nederland)
In deze bedrijfsvoeringsparagraaf is de keuze gemaakt voor een andere opzet waarbij beter wordt aangesloten bij de drie w-vragen: • Wat willen we bereiken? • Wat gaan we daarvoor doen? • Wat mag het kosten? De beantwoording op de laatste w-vraag zal niet in deze paragraaf worden beantwoord, maar zit verweven in de gehele programmabegroting. Onderstaand wordt een toelichting gegeven op de verschillende PIJOCAFF-onderdelen, dienstverlening en rechtmatigheid. 1
In de verordening 213a is opgenomen dat het college jaarlijks de doelmatigheid en doeltreffendheid van (onderdelen van) organisatie-eenheden van de gemeente en de uitvoering van taken door de gemeente onderzoekt. Hier is sinds 2007 geen invulling meer aangegeven.
87
Programmabegroting 2011
Personeel en Organisatie Wat willen we bereiken? De wereld om ons heen verandert, gemeenten krijgen, zeker op de lange termijn, te maken met een krapper wordende arbeidsmarkt. Demografische cijfers tonen aan dat met name Limburg in een rap tempo vergrijst. De recessie levert op korte termijn misschien een groter aanbod van sollicitanten op, maar betekent niet automatisch een groter aanbod van kwalitatief goed personeel. Daarnaast hebben we te maken de modernisering van het openbaar bestuur, de vraag naar steeds hoger opgeleid personeel, ontgroening, flexibilisering, de balans tussen werk en privé, digitalisering, bezuinigingen etc. Goed personeel wordt dus schaars, investeringen in zowel nieuw als zittend personeel worden steeds belangrijker om medewerkers langer te binden, ook voor de gemeente Venray. Een flexibel, onderscheidend en aantrekkelijk HR beleid kan daar een waardevolle bijdrage aan leveren. Het doel van HRM in Venray is: ‘het realiseren van de doelstellingen van Venray door middel van een kwantitatief en kwalitatief personeelsbestand waarbinnen medewerkers hun talenten optimaal kunnen en willen blijven inzetten voor welzijn en welvaart voor Venray’. 2011 staat ook in het teken van de tijdelijke huisvesting en de renovatie van het gemeentehuis. De renovatie is erop gericht dat medewerkers overal in het gebouw, met goede hulpmiddelen, omgeven door de juiste mensen en door het benutten van talenten, met plezier hun werk kunnen doen. Door efficiënt en effectief te werken, streven we naar verdere verbetering van onze dienstverlening en versterken we ons imago. Dit noemen we ‘Venrays Werken’. Hierbij hoort een bepaalde werkstijl en gedrag (van zowel managers als medewerkers), passend bij de nieuwe fysieke en virtuele omgeving die uitgaat van digitaal werken en flexibele werkplekken. Wat gaan we daarvoor doen? • Verdere implementatie van een resultaatgericht, flexibel beloningbeleid in het kader van het project ‘Venray Waardeert Mensen’. • Talentontwikkeling van medewerkers op basis van gerichte sturing op kennis, vaardigheden en gedrag. Medewerkers worden gemotiveerd door een optimale match tussen hun kenmerken en behoeftes én een takenpakket dat bijdraagt aan het behalen van de organisatiedoelen. Daarvoor is een doorontwikkeling van competentiemanagement nodig. Dat betekent een herijking van onze kerncompetenties en het ontwikkelen van concrete hulpmiddelen voor het management om competentieontwikkeling bespreekbaar te maken en te stimuleren. • Actieve positionering van Venray op de arbeidsmarkt door middel van een eigentijds werving & selectie beleid en arbeidsmarktcommunicatie. • Introductie P-control: sturen op kwaliteitsontwikkeling personeel. • E-HRM: efficiency winst door middel van digitalisering van HRM-processen. • Venrays werken: opzetten en begeleiden verandertraject. Juridische zaken Wat willen bereiken? De juridisering van de samenleving gaat uiteraard niet aan Venray voorbij. We zetten hierin stappen door meer en meer het proces aan de voorkant te organiseren. We willen van reparatie achteraf (behandeling bezwaar- en beroepschriften) naar vooraf beïnvloeden (beleid, risicomanagement, rechtmatigheid, werkprocessen). Dit vereist een werkwijze van de organisatie die hierop is gericht. Door deze veranderslag geven wij ook inhoud aan juridische kwaliteitszorg in de praktijk. Wat gaan we daarvoor doen? • Eind 2008 zijn we gestart met een plan van aanpak om onze algemeen juristen te laten werken volgens de gewijzigde aanpak van curatief naar preventief werken. Uitgangspunt hierbij is onze organisatiefilosofie zoals deze is vastgelegd in de nota SWAP (Samenwerken aan partnerschap). Dit is een continu proces dat ook doorloopt in 2011. • In 2009 hebben we het proces “behandeling bezwaarschriften” verbeterd waarbij we meer (kunnen) sturen op het proces met als resultaat dat de gemiddelde afhandelingtermijn medio 2010 op 8 weken ligt (maximale wettelijke afhandelingtermijn inclusief verdaging is 18 weken). Ook in 2011 blijft onze aandacht uitgaan naar het goed en zo snel mogelijk afhandelen van bezwaarschriften. • Daarnaast staat 2011 in het teken van het verder “op orde brengen” van de juridische basis. Inzicht verschaffen in juridische processen/kaders is noodzakelijk om onnodige risico’s te voorkomen. Met het opzetten van contractbeheer, het ontwikkelen van een procedure met betrekking tot aansprakelijkstellingen en het ontwerpen van een raamwerk voor gemeentelijke regelgeving (dat voldoet aan de landelijke databank lokale regelgeving) wordt gestart.
88
Programmabegroting 2011
Communicatie Wat willen we bereiken? De gemeente Venray wil op een klantgerichte en eigentijdse wijze communiceren die aansluit bij onze visie op dienstverlening ‘Venray voorkomt vragen’. De ontwikkelingen op het gebied van vooral digitale communicatie vragen om een aanpassing van het beleid. Informatie is sneller geworden en 24 uur per dag beschikbaar. Met name jongeren willen snel bediend worden in ‘hapklare brokken’: de zapcultuur. Burgers gedragen zich assertiever en verwachten sneller antwoord. Digitale communicatie gaat een grotere rol spelen. Venray onderhoudt de persoonlijke communicatie waar dat kan. De klant heeft keuzevrijheid in kanaal en mate van persoonlijke benadering. Wat gaan we daarvoor doen? • De resultaten uit ons communicatieonderzoek (eerste helft 2010) inzake externe communicatie gaan we gebruiken om het huidige externe communicatiebeleid te actualiseren. • Het persbeleid wordt geactualiseerd. Input hiervoor is ondermeer de evaluatie van het wekelijkse persgesprek na afloop van de collegevergadering en nieuwe digitale mogelijkheden. • Op het gebied van burgerparticipatie zijn nieuwe trainingen gestart voor medewerkers. Deze krijgen ook hun vervolg in 2011. In 2011 volgt een evaluatie van het beleid burgerparticipatie. • Op het gebied van interne communicatie vormt de renovatie van het gemeentehuis en het 'Venrays werken' een belangrijke kapstok. Dit komt tot uiting in tal van communicatiemiddelen voor medewerkers (website, bijeenkomsten, etc) en managementtools (presentaties, voorbereiden faq’s, etc.). Informatievoorziening en automatisering Wat willen bereiken? In het kader van de informatievoorziening zal in 2011 de nadruk liggen op de doorontwikkeling van de ICT beheerorganisatie, de verdere ontwikkeling van het ICT beleid en de mogelijkheden voor regionale samenwerking. Daarnaast richten wij ons op het verder realiseren van de elektronische overheid, zoals de uitbreiding van het digitaal loket, de basisregistraties en de mid-office, waardoor wij de burger elektronisch van dienst kunnen zijn. Met deze ontwikkelingen willen wij de informatie expliciet gebruiken om de kwaliteit, dienstverlening en bedrijfsvoering van de gemeente Venray te verbeteren. In de tijdelijke huisvesting zal een introductie plaatsvinden van het digitaal zaakgericht werken, het digitaal archief en het digitaliseren van HRM-processen (E-HRM), zodat medewerkers ervaring kunnen opdoen met digitaal werken, een van de onderwerpen van het ‘Venrays Werken’. In het kader van de automatisering in 2011 zal de nadruk liggen op het vernieuwen van de centrale server software voor onder andere databases, e-mail afhandeling en netwerkautorisatie, ter voorbereiding op het flexibel en digitaal werken. Daarnaast willen we het PC-gebruik flexibiliseren (virtualisatie van desktop en applicaties), zodat het mogelijk is voor iedere medewerker achter een willekeurige PC te werken, ongeacht de daarvoor benodigde applicaties, indien daarvoor geautoriseerd. Wat gaan we daarvoor doen? Beleid en advies: • Doorontwikkeling ICT-organisatie: het verbeteren van P&C-cyclus voor ICT, het ordenen van processen en procedures en het introduceren van contractbeheer. • Verder ontwikkelen van architectuur denken (van reactief naar pro-actief denken). • Het onderzoeken van mogelijkheden voor regionale samenwerking ICT. • Ontwikkelen van informatiebeveiligingbeleid en –plan en het ontwikkelen van GEO beleid. Projecten: • Introductie van het klantencontactcentrum (KCC) en digitaal zaakgericht werken. • Uitbreiding van het digitaal loket (burger, GEO, WOZ) en de basisregistraties (adressen en gebouwen, personen, kadaster). • Implementatie mid-office (nieuw gegevensmagazijn en gegevensdistributie met koppelingen) • Vernieuwing Software infrastructuur. • Het realiseren van flexibele werkplekken met benodigde ICT. • Implementatie van generieke applicaties (Office, Project, Visio) en specifieke applicaties (WABO handhaving) • ICT-aanbestedingen ten behoeve van de renovatie van het gemeentehuis.
89
Programmabegroting 2011
Financiën, Planning en Control Wat willen we bereiken? We willen een meerjarig sluitende begroting zodat we de doelen uit onze strategische visie en het collegeprogramma 2010-2014 kunnen bereiken. Hiervoor is het noodzakelijk dat onze medewerkers en het management zich ontwikkelen van activiteitgericht naar procesgericht denken en werken. We gaan inzicht geven aan de gemeenteraad dat we de doelen uit het collegeprogramma realiseren binnen de gestelde kaders en met de daarvoor beschikbaar gestelde middelen. Hierbij willen we komen tot een andere manier van informeren van de gemeenteraad door de hoeveelheid informatie terug te brengen zonder dat dit leidt tot minder inzicht of een groter risico van het niet realiseren van de doelen. De raad kan zich hierdoor meer richten op het kaderstellen en neemt de controlerende taak minder tijd in. Wat gaan we daarvoor doen? • Het proces van bezuinigingen sturen zodat de taakstellingen evenwichtig worden verdeeld over de diverse beleidsterreinen inclusief het ambtelijk apparaat. • Onze werkprocessen zo beschrijven, inrichten en implementeren dat deze de ondersteuning bieden bij het groeien naar procesgericht denken en werken. • Verder inhoud geven aan risicomanagement door periodiek, tijdens een breed overleg, met de managers en coördinatoren op zoek te gaan naar de mogelijke risico’s die zij kunnen lopen. Hierbij wordt geadviseerd welke risicostrategie kan worden toegepast om de risico’s te elimineren of te beperken. • Onderzoeken hoe we met minder informatie en controlemomenten de gestelde doelen kunnen realiseren.
Facilitair Wat willen we bereiken? In 2011 willen we een moderne servicegerichte-, heringerichte organisatie facilitaire zaken zijn. In de tijdelijke huisvesting streven wij naar een serviceverlening op minimaal gelijkwaardig niveau. De tijdelijke huisvesting is voorzien van goede voorzieningen en zal een testpodium zijn voor het flexibel werken. In samenwerking met het team Informatie en Automatisering willen we een serviceorganisatie opzetten. Wat gaan we daarvoor doen? • Herinrichten facilitaire organisatie naar aanleiding van het lopende onderzoek. (Uitbesteding van catering en schoonmaak. Overige diensten in eigen beheer); • Aantrekken van facilitaire medewerkers op niveau van een combinatie van beveiliger / serviceverlener. • Inrichten van servicemeldpunt ten behoeve van afdeling Middelen. • Opleiden van eigen facilitaire medewerkers tot niveau beveiliger / serviceverlener. • Vervangen kopieer- en printapparatuur. • Aanschaf van passende programmatuur ten behoeve van een serviceorganisatie.
Dienstverlening Wat willen we bereiken? In 2011 gaan we ons dienstverleningsconcept verder doorontwikkelen en daarbij besteden we veel aandacht, binnen het STEP-principe, aan de kwaliteit van onze dienstverlening, met name vanuit het perspectief ‘de burger centraal’. Ons uitgangspunt daarbij is de vastgestelde visie op dienstverlening ‘Venray voorkomt vragen’. Alles is er op gericht om pro-actief volledige informatie aan te bieden en duidelijk te zijn over onze servicenormen. Onze klanten maken gebruik van alle mogelijke communicatiekanalen: Schriftelijk, Telefonisch, Elektronisch en via een Persoonlijk bezoek aan de balie. Wij richten ons continu op het verbeteren en eenduidiger maken van de dienstverlening aan de burger via deze communicatiekanalen. Wij streven naar adequate, vriendelijke en volledige dienstverlening tegen zo laag mogelijke kosten.
90
Programmabegroting 2011
Wat gaan we daarvoor doen? • Het project Doorontwikkeling Frontoffice zorgt in 2011 voor de voorbereiding van het klantencontactcenter (KCC) en voor een verbinding tussen alle communicatiekanalen. • Met het project Kwaliteitshandvest worden de gemeentelijke servicenormen en wettelijke afhandeltermijnen vastgesteld en gecommuniceerd. Dit zal ingaan per de datum van verhuizing naar het gerenoveerde gemeentehuis. • In 2011 wordt het post- en e-mailprotocol verder geïmplementeerd en is er veel aandacht voor een correcte afhandeling van klantvragen per brief en e-mail. Daarvoor zijn met name opleidingen en instructie van medewerkers een voorwaarde, vooral rondom de invoering van de digitale werkomgeving in 2011. • In 2011 zal er een nieuwe telecommunicatiestrategie tot stand komen om voorbereid te zijn op het ‘Venrays Werken’ in het gerenoveerde gemeentehuis. Daarnaast is er veel aandacht voor de implementatie van software om het flexwerken te ondersteunen en de daarbij behorende telecommunicatie te faciliteren, zodat de klantvraag centraal blijft staan. • De digitale balie zal verder ontwikkeld worden. De afhandeling van digitale aanvragen zal voor ons nog geen tijdswinst opleveren maar wel veel gemak voor de burger. Er is steeds meer informatie te vinden op de website, men kan direct vragen stellen over het gewenste product, deze direct bestellen en betalen aan de gemeente (24-uurbalie). • De bezoekers aan het gemeentehuis zijn al verscheidene jaren zeer tevreden over de kwaliteit van onze persoonlijke dienstverlening. Het continueren van dit niveau vergt veel inspanningen en zal binnen de afdeling Publiekszaken planmatig worden opgepakt met behulp van een kwaliteitsplan. • In de tijdelijke huisvesting wordt gewaarborgd dat met een optimale medewerking van facilitaire zaken, goede communicatie naar de burger toe en het vragen van begrip van de burger voor de situatie, de diensverlening optimaal blijft.
Rechtmatigheid Wat willen we bereiken? We willen aan onze burgers/klanten laten zien dat we een betrouwbare en transparante partner zijn, ons houden aan regelgeving. Dus we werken overeenkomstig externe regelgeving zoals wetten, Europese regelgeving en eigen verordeningen. Wat gaan we daarvoor doen? • In onze werkprocessen bouwen we toetsmomenten in om hiermee rechtmatig werken te bevorderen en uiteindelijk te garanderen. • We verstevigen onze interne controle zodat we daardoor ook ons rechtmatig handelen bevestigd zien door een goedkeurende accountantsverklaring. • Op basis van eigen interne controle en accountantscontrole zetten we hierbij verbeterstappen door te werken volgens de plan-do-check-act methodiek.
91
Programmabegroting 2011
92
Programmabegroting 2011
Paragraaf F. Verbonden partijen Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente Venray zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen deelnemingen door de gemeente in publiekrechtelijke samenwerkingsorganisaties (gemeenschappelijke regelingen), privaatrechtelijke samenwerkingsorganisaties (NV’s, BV’s, stichtingen en verenigingen etc) en publiek private samenwerkingsorganisaties (PPS-constructies). Deze paragraaf gaat in op de ontwikkelingen die zich bij deze partijen voordoen.
Veiligheidsregio Limburg-Noord Partijen Op 23 september 2008 heeft de raad een gewijzigde gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Noord- en Midden Limburg vastgesteld. Deze regeling is aangegaan tussen 21 gemeenten in Noord en Midden Limburg. Als gevolg van de herindelingen in Noord-Limburg zal het aantal deelnemende gemeenten per 1 januari 2010 met 6 verminderen tot 15. De herindeling in de kop van NoordLimburg is voorlopig uitgesteld. Het algemeen bestuur bestaat uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. De Veiligheidsregio is gevestigd te Venlo. Openbaar belang De Veiligheidsregio Limburg-Noord is een openbaar lichaam, ingesteld bij gemeenschappelijke regeling en geeft vorm en inhoud aan intergemeentelijke samenwerking op de schaal van Noorden Midden-Limburg en heeft tot doel: I. De behartiging van de belangen van de gemeenten en hun ingezetenen op het gebied van: a) de brandweerzorg; b) de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen; c) de rampenbestrijding en crisisbeheersing; d) het bevorderen van de multidisciplinaire uitvoering van de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de bestrijding van zware ongevallen; e) het bevorderen van een samenhangend integraal veiligheidsbeleid in de regio. II. De behartiging van die taken die door de wet- en regelgeving aan gemeenten zijn toegekend op het gebied van collectieve preventie volksgezondheid en maatschappelijke zorg en waarvoor samenwerking tussen gemeenten op de schaal van de regio uit het oogpunt van verhoging van efficiency en effectiviteit wordt vereist. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Voor de uitvoering van de taken is een nieuwe organisatie ingericht. Eén nog niet afgehandelde bestuursopdracht is ondergebracht bij de Tijdelijke Bestuurscommissie Verenigingsgebouw. Het restant van de bestuursopdrachten is ofwel vervallen dan wel bij derden ondergebracht. Venray stelt zich op het standpunt dat samenwerkingsverbanden flexibel en resultaatgericht moeten zijn en meerwaarde voor Venray moeten hebben. Dit zal steeds de toetssteen zijn voor deelname aan (nieuwe) samenwerkingsverbanden. De frictiekosten die gepaard gaan met de opheffing van de regio Noord en Midden Limburg worden door alle deelnemende gemeenten gedragen. wijze van behartiging Burgemeester lid van de regioraad
relatie progr. 1
financiële relatie in 2011 Bijdrage circa € 29,69 per inwoner
maximum gemeentelijk risico 8,2% van de vaste kosten
93
Programmabegroting 2011
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 5.423.390 € 6.047.000 25.910.549 € 26.592.000 € 690.000
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 6.047.000 € 5.468.000 26.592.000 € 23.867.000 € 800.000
Openbaar lichaam Euregio Rijn-Maas-Noord Partijen Het grensoverschrijdende samenwerkingsverband Euregio Rijn-Maas-Noord bestaat circa 25 jaar en is sinds 2003 een zelfstandige, publiekrechtelijke organisatie. Een van de voornaamste taken is de regionale grensoverschrijdende samenwerking van de leden te stimuleren, te ondersteunen en te coördineren. Aan dit samenwerkingsverband nemen aan Nederlandse zijde deel de gemeenten in Noord en Midden Limburg en de Kamer van Koophandel Limburg Noord. Aan Duitse zijde nemen deel de Kreisen Kleve (gedeeltelijk), Neuss en Viersen, de steden Mönchengladbach en Krefeld, twee Kamers van Koophandel (Krefeld en Duisburg) en een 6-tal grensgemeenten (Geldern, Kevelaer, Nettetal, Straelen, Briiggen en Niederkruchten). De organisatie is gevestigd in Mönchengladbach. Openbaar belang Het belang van Euregionale samenwerking wordt steeds meer onderkend. Wij zijn ons er steeds meer van bewust dat welvaart en kwaliteit van leven voor Venray in regionaal en euregionaal verband gezien moet worden. De Euregio Rijn Maas Noord is de kleinste Euregio aan de Nederlands Duitse grens, maar in economisch opzicht zeker niet de minst belangrijke. Om goed invulling en sturing te kunnen geven aan de taken van de Euregio is er een Visie op de Euregio Rijn Maas Noord op economisch, sociaal maatschappelijk en cultureel terrein in 2007 vastgesteld . Ook is er een sterkten/zwakten, kansen en bedreigingen analyse voor alle Nederlands Duitse Euregio’s uitgevoerd in het kader van de nieuwe ronde ETS subsidies (Europese Territoriale Samenwerking periode 2007-2013). Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De Euregio Rijn Maas Noord is een zelfstandige publiekrechtelijke organisatie en is gevestigd in Mönchengladbach. De organisatie houdt zich voor een belangrijk deel bezig met de ondersteuning en verantwoording van zogenaamde Interreg-projecten. Voor het overige betreft het de meer algemene ondersteuning van grensoverschrijdende samenwerking. De Euregioraad is het hoogste orgaan van de Euregio en wordt gevormd door bestuurders van alle deelnemende organisaties. Iedere gemeente in Noord-Limburg heeft op grond van een verdeelsleutel een aantal stemmen in de Euregioraad. Venray heeft drie stemmen.
wijze van behartiging
relatie progr. 5
Burgemeester Lid DB
financiële relatie in 2011 bijdrage € 10.320 per jaar
maximum gemeentelijk risico geen
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 niet bekend € 200.594 niet bekend € 403.285 € 37.527
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 200.594 € 257.442 403.285 € 288.232 € 56.848
Brandweerzorg Partijen Sinds 2002 werken de gemeenten Venray en Meerlo-Wanssum samen op het gebied van brandweerzorg. Door splitsing van de gemeente Meerlo-Wanssum en de districtsvorming/regionalisering van de brandweer is het onderbrengen van de post Meerlo ter discussie komen te staan. In juli 2010 hebben de colleges van Venray en Horst aan de Maas 94
Programmabegroting 2011
besloten om de post Meerlo onder te brengen bij de gemeente Horst aan de Maas. Het uitwerken van de financieel-technische effecten moeten nog worden onderzocht en worden verwerkt in de begroting 2011. Openbaar belang Het Besluit veiligheidsregio’s is een feit. De regionalisering/districtsvorming zal verder vorm krijgen. Voor Venray betekent dit dat de brandweer per 1-1-2011 moet zijn ondergebracht in het “District Venray”. Hiermee is brandweer Venray per 2011 geregionaliseerd. wijze van behartiging Eigen begroting (2011 e.v.)
relatie progr. 1
financiële relatie in 2011 Over de post Meerlo moeten nog nadere (financiële) afspraken worden gemaakt met de gemeente Horst aan de Maas.
maximum gemeentelijk risico Wegvallen van bijdrage van de gemeente MeerloWanssum.
Vermogensontwikkeling Niet van toepassing.
Regionale handhavingsorganisatie Partijen In 2010 zijn de dienstverleningsovereenkomsten in het kader van de samenwerking op het gebied van handhaving uitgevoerd. Het betreft hier de samenwerking tussen de gemeenten Horst aan de Maas en Venray. Openbaar belang Op een efficiënte manier uitvoering geven aan de handhavingstaken met als doel om te komen tot betere onderlinge afstemming en betere handhaving. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Binnen de organisatie gemeente Venray is de regionale handhaving van de gemeenten Horst aan de Maas en Venray gevestigd. Conform jaarlijks vast te stellen handhavingsprogramma’s worden de werkzaamheden uitgevoerd. De 2 gemeenten hebben een mandaat voor de uitvoering van toezicht en handhaving bij de afdeling V&H neergelegd.
wijze van behartiging Venray draagt in opdracht van deelnemende gemeenten zorg voor uitvoering handhaving
relatie progr. 1
financiële relatie in 2011 n.v.t.
maximum gemeentelijk risico Wegvallen bijdrage deelnemende gemeenten (begroting 2011: € 980.000)
Vermogensontwikkeling Niet van toepassing
Werkvoorzieningschap Noord Limburg West (NLW) Partijen De gemeenten: Venray, Peel en Maas en Horst aan de Maas. Openbaar belang 1. Het op bedrijfsmatig verantwoorde wijze uitvoeren dan wel doen uitvoeren van taken van en voor gemeenten op het terrein van de gesubsidieerde arbeid. Primair betreft dit de taken in het kader van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Daarnaast kan dit bij afzonderlijk besluit ook gelden voor andere vormen van gesubsidieerde arbeid. 2. Het initiëren, creëren, organiseren en uitvoeren van werk en het bevorderen van mogelijkheden op de arbeidsmarkt voor met name diegenen die in de toetreding tot de arbeidsmarkt worden belemmerd. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Per 1-1-2003 is er bij het Werkvoorzieningschap NLW een externe verzelfstandiging doorgevoerd. Dit betekent dat de uitvoering van de WSW en alle bijbehorende bedrijfsactiviteiten ingaande deze 95
Programmabegroting 2011
datum door de NLW Groep NV worden uitgevoerd. Het schap NLW voert na de verzelfstandiging nog de volgende taken uit: • Regiefunctie c.q. opdrachtgever voor de uitvoering Sociale Werkvoorziening. • Houder van de aandelen in de NV en uitoefenen van de zeggenschapsrechten in de algemene vergadering van aandeelhouders.
wijze van behartiging Wethouder is voorzitter bestuur NLW. Rijksbijdrage en gemeentelijke bijdrage per arbeidsjaar en bedrag per inwoner voor bestuur en commissie
relatie progr. 1
financiële relatie in 2011 Naast de gemeentelijke bijdrage per arbeidsjaar ( begroot 2011: € 324.028,=) ontvangt het schap sinds 11-08 ook de rijksbijdrage via de gemeente (begroot 2011: € 11.894.664,=). Daarnaast een verstrekte geldlening € 1.555.000.
maximum gemeentelijk risico Aansprakelijk voor tekort en renteloze lening € 1.555.000 (vanaf 2010 € 1.695.000).
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 298.000 € 237.000 13.382.000 € 25.494.000 € 5.000
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 237.000 € 209.000 25.494.000 € 32.041.000 € 0
Regio Venlo Partijen In 2002 zijn de gemeenten Venlo, Venray, Helden, Horst aan de Maas en later Gennep een informeel samenwerkingsverband onder de naam Regio Venlo aangegaan, gericht op economische structuurversterking in Noord-Limburg. Sinds 1-1-2010 bestaan de deelnemers uit de gemeenten Venlo, Venray, Peel en Maas, Horst aan de Maas, Gennep en Beesel. De verkrijging van de status Greenport Venlo geeft de Regio inmiddels extra kansen om samen met ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen te werken aan de economische structuurversterking in Noord-Limburg. Medio 2010 heeft de Regio Venlo de Strategische agenda Regio Venlo 2011-2014 vastgesteld, die kan worden gezien als de overheidsagenda binnen Greenport Venlo. De zes colleges van B&W hebben in de agenda een drietal thema ‘s vastgesteld, waaraan de komende periode prioriteit gegeven wordt, te weten: • Innovatie • Gebiedsontwikkeling • Quality of Life De speerpuntsectoren waarbinnen deze thema’s verder worden uitgewerkt zijn ‘Greenport’, ‘Logistiek’ en ‘Leisure’. Openbaar belang Regio Venlo is een vrijwillig samenwerkingsverband waarbij de partners op jaarbasis een bedrag van € 4 per inwoner beschikbaar stellen. De burgemeesters geven in het bestuurdersoverleg (BO) onder voorzitterschap van de burgemeester van Venlo sturing aan Regio Venlo. Jaarlijks stelt het BO de begroting vast. De wethouders Economische Zaken (EZ) hebben zitting in het Portefeuillehouders EZ en sturen op de economische ontwikkeling van de regio. Naar verwachting zal in de loop van 2010 de vrijwillige samenwerking worden geformaliseerd en zal Regio Venlo een juridische vorm krijgen. In 2011 wil Venray een bedrag van € 1,--/inwoner bezuinigen op de regionale samenwerking. Of dit bij de Regio Venlo of bij een andere regionale organisatie (b.v. NV Regio Venlo) gebeurt, is nog onderwerp van discussie. Vooralsnog wordt deze bezuiniging hier ingeboekt.
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Teneinde de regionale projecten te kunnen uitvoeren is een Regio Bureau opgericht. Het Regio Bureau is inhoudelijk o.a. verantwoordelijk voor de regie rondom de spin off die de Floriade 2012 oplevert en de (overheids)inbreng in Greenport. 96
Programmabegroting 2011
Daarnaast draagt het Regio Bureau zorg voor de facilitering van alle besluitvormingsprocessen binnen de Regio Venlo en de afstemming tussen de zes gemeenten en de diverse projectorganisaties in de regio.
wijze van behartiging
relatie progr. 5
Burgemeester neemt deel aan het BO Wethouder EZ neemt deel aan het PHO-EZ
financiële relatie in 2011 Bijdrage per inwoner € 3,00
maximum gemeentelijk risico n.v.t.
Vermogensontwikkeling N.v.t.
NV Regio Venlo Partijen 13 gemeenten in Noord-Limburg en het LIOF. Openbaar belang Eén van de eerste activiteiten van de Regio Venlo (per 1-1-2010 bestaat deze samenwerking uit de gemeenten Venlo, Venray, Horst aan de Maas, Peel en Maas, Gennep en Beesel) was het oprichten in 2005 van de NV Economische Impuls Regio Venlo. De NV is bij oprichting een uitvoeringscontract aangegaan met het LIOF. Het LIOF heeft op basis daarvan een programmamanager aangesteld en een uitvoeringsorganisatie ingericht. De NV is de afgelopen jaren betrokken geweest bij een groot aantal regionale projecten op het gebied van de agribusiness, de logistiek en de maakindustrie die hebben bijgedragen aan de versterking van de regionale economie.. In de loop van 2008 heeft een evaluatie plaatsgevonden over het functioneren van de NV. Daarbij is ook gekeken naar de activiteiten van de samenwerkingsorganisaties die in het kader van de Regio Venlo en van de Greenport Venlo worden opgericht. Op basis van deze evaluatie hebben de aandeelhouders (w.o. Venray) besloten om in te stemmen met een nieuwe programmaperiode van 5 jaar (2009-2013) en hiervoor de jaarlijkse bijdrage van € 1,36 per inwoner te continueren. Daarbij zijn twee voorwaarden gesteld: ook andere partijen leveren een bijdrage; de beschikbare middelen worden anders ingezet indien wordt besloten om meerdere proces- en uitvoeringsorganisaties binnen de Regio Venlo te integreren. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De NV is een uitvoeringsorganisatie die is belast met het initiëren, coördineren en in voorkomende gevallen uitvoeren van majeure regionale projecten. De beschikbare prioriteitsaandelen (67% van het totaal) zijn bij oprichting van de NV verdeeld tussen de toen nog 5 gemeenten van de Regio Venlo en het LIOF. Alle gemeenten in Noord-Limburg (m.u.v. Mook en Middelaar) leveren een bijdrage van jaarlijks € 1,36 per inwoner aan de NV. Het bestuur van de NV is samengesteld uit 5 vertegenwoordigers uit het regionale bedrijfsleven. Drie daarvan zijn benoemd door de Regio Venlo en twee door het LIOF. Regio en LIOF samen hebben een onafhankelijk voorzitter benoemd.
wijze van behartiging
relatie progr. 5
recht tot benoeming van 3 bestuursleden
financiële relatie in 2011 Bijdrage per inwoner € 1,36
maximum gemeentelijk risico € 58.344 (42.900 inwoners á € 1,36 p.i.)
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 286.665 € 319.161 374.526 € 317.694 € 32.496
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 319.161 Niet bekend 317.694 Niet bekend € 116.943
97
Programmabegroting 2011
Stichting Administratiekantoor Regio Venlo Floriade 2012 Partijen De Regio Venlo-gemeenten en de Nederlandse Tuinbouwraad. Openbaar belang De gemeente Venray participeert sinds eind 2005 in de Stichting "Administratiekantoor Regio Venlo Floriade 2012" en is met een collegelid in het bestuur daarvan vertegenwoordigd. De overige bestuurszetels worden ingenomen door vertegenwoordigers van de overige 4 gemeenten in de Regio Venlo en van de Nationale Tuinbouwraad (NTR). De Stichting heeft een BV opgericht die is belast met de organisatie van de Floriade. Ter ondersteuning van de werkzaamheden van het bestuur is in 2010 een bestuurssecretaris aangesteld. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De Stichting controleert of de afspraken die met de BV met betrekking tot de Floriade zijn gemaakt, adequaat worden uitgevoerd en beheert daartoe de aandelen van de Floriade BV. Het bestuur van de Stichting heeft alle rechten die krachtens de wet aan de aandeelhouders zijn toegekend. De Floriade BV rapporteert over de voortgang aan de Stichting in de aandeelhoudersvergadering en stelt jaarlijks een verslag op. De regio heeft zich garant gesteld voor het begrote tekort van de Floriade. Het risico dat we hiermee lopen is afgedekt door in de risicoreserve grondbedrijf hiervoor een bedrag op te nemen van maximaal € 1.6 mln. Dit bedrag wordt in 8 jaren opgebouwd zodat in 2012 het bedrag beschikbaar is. wijze van behartiging
relatie progr. 4
Wethouder lid van bestuur stichting
financiële relatie in 2011
maximum gemeentelijk risico Per 31-12-2009 is in de In de risicoreserve risicoreserve grondbedrijf een grondbedrijf wordt een bedrag opgebouwd van 1,2 bedrag van € 1,6 mln. opgebouwd ter mln euro. dekking van een eventueel tekort (19,9% van € 8 mln)
Vermogensontwikkeling Onderstaande cijfers hebben betrekking op de Regio Venlo Floriade 2012 B.V. De stichting administratiekantoor beheert alleen de aandelen van de BV en heeft geen eigen vermogen en maakt ook geen jaarverslag.
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 18.000 € 18.000 4.692.674 € 8.986.793 €
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 18.000 Nog niet bekend 8.986.793 Nog niet bekend €
Bedrijvenschap Greenpark Venlo Partijen De Regio Venlo gemeenten Venlo, Horst aan de Maas, Helden, Gennep en Venray. Openbaar belang De gemeente neemt sinds eind 2005 deel in het Bedrijvenschap Greenport Venlo, een samenwerking van 5 gemeenten in de zin van de Wet Gemeenschappelijke Regeling. Behalve Venray nemen er 4 Regio Venlo-gemeenten (Venlo, Horst aan de Maas, Peel en Maas en Gennep) deel in het bedrijvenschap. Elke gemeente is met twee collegeleden in het algemeen bestuur hiervan vertegenwoordigd. De portefeuillehouder Economische Zaken (EZ) is lid van het dagelijks bestuur. Het Bedrijvenschap heeft tot taak het businesspark Venlo GreenPark aan te leggen en te exploiteren. Directe aanleiding voor de oprichting is de Floriade die in 2012 op het GreenParkterrein plaatsvindt. Een eventueel positief exploitatieresultaat van het businesspark kan worden aangewend om het verwachte verlies van de Floriade te dekken. Er is gestart met de uitvoerende werkzaamheden ten behoeve van de Floriade en Venlo GreenPark.
98
Programmabegroting 2011
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het Bedrijvenschap heeft tot taak het businesspark Venlo GreenPark aan te leggen en te exploiteren. Voor het risico dat we met deze exploitatie lopen is in de risicoreserve grondbedrijf voorzien. Jaarlijks wordt bij het opmaken van de jaarrekening het risico bepaald aan de hand van de boekwaarde van het plan.
wijze van behartiging
relatie progr. 4
Wethouder EZ is lid DB
financiële relatie in 2011
maximum gemeentelijk risico 1/5 van de boekwaarde gronden. Per 1/1/2010 is dat € 7,2 mln. In de risicoreserve grondbedrijf is dit opgenomen evenals het gemeentelijk aandeel van de garantiestelling.
Belang Venray is 20%.
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 0 € 0 15,8 mln. € 24,9 mln. € 0
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 0 Niet bekend 24,9 mln. € 36,0 mln. Niet bekend
Milieustation te Venray Partijen Thans is een schriftelijke overeenkomst, met terugwerkende kracht tot 1 januari 2010, met de gemeente Horst aan de Maas (HadM) in voorbereiding waardoor inwoners van de kerkdorpen die eerst tot de gemeente Meerlo-Wanssum behoorden en zijn overgegaan naar Horst aan de Maas de mogelijkheid krijgen tot 2012 gebruik te maken van het milieustation. Openbaar belang De exploitatie geschiedt volledig door de gemeente Venray. De inwoners van de dorpen van de voormalige gemeente Meerlo-Wanssum die nu tot de gemeente Horst aan de Maas behoren, mogen tot 2012 hier hun afval tegen betaling inleveren. Een beperkt aantal stromen zijn gratis. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De opdracht van de op te stellen overeenkomst is het behartigen van de belangen van de beide gemeenten in de contacten met de exploitant van het milieustation.
wijze van behartiging Regiefunctie Venray
relatie progr. 1
financiële relatie in 2011 Via afvalstoffenheffing
maximum gemeentelijk risico De drie dorpen die nu bij HadM behoren dragen voor € 42.000 bij in de vaste lasten van het milieustation. Mocht de gemeente Horst ad Maas uit het milieustation stappen, dan zijn alle kosten voor rekening van de gemeente Venray.
Vermogensontwikkeling Jaarlijks wordt er een begroting en jaarrekening opgesteld voor de exploitatie van het milieustation. De exploitatiekosten en –inkomsten zijn opgenomen in een 100% kostendekkende afvalstoffenheffing. De grond en opstallen zijn in eigendom van de Gemeente Venray.
Stichting Innovatiefonds Centrum Venray Partijen Gemeente Venray, Venray Centraal en Gebiedspanel Centrum.
99
Programmabegroting 2011
Openbaar belang De gemeente neemt sinds 2007 deel in de Stichting Innovatiefonds Centrum Venray. De portefeuillehouder Economische Zaken (EZ) is lid van het bestuur van de Stichting dat bestaat uit 3 leden. Behalve de gemeente zijn dat vertegenwoordigers van de ondernemersvereniging Venray Centraal en het Gebiedspanel Centrum. De Stichting richt zich op de financiering van projecten die een bijdrage leveren aan het vergroten van de economische aantrekkingkracht van het winkelcentrum van Venray. Het moet daarbij gaan om innovatieve projecten d.w.z. projecten die nog niet eerder in Venray zijn uitgevoerd. De gemeentelijke bijdrage is daarbij afhankelijk van de bijdrage die ondernemers in het Fonds storten. Voor elke euro die ondernemers beschikbaar stellen, stort de gemeente er twee bij. De maximale gemeentelijke bijdrage is € 60.000,-- per jaar. In de loop van 2010 zal het Fonds worden geëvalueerd en zal besluitvorming plaatsvinden over een eventueel vervolg. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De gemeente Venray heeft in de persoon van de wethouder EZ zitting in het bestuur van de Stichting. Het Stichtingsbestuur beoordeelt projecten op basis van concrete schriftelijke aanvragen en kent daaraan al dan niet een bijdrage toe.
wijze van behartiging
relatie progr. 4
Wethouder lid van stichtingsbestuur
financiële relatie in 2011 Is afhankelijk van uitkomst evaluatie
maximum gemeentelijk risico geen
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€
jaarrekening 2008 01.01 31.12 3.000 € 10.012 n.v.t. n.v.t. n.v.t.
€
jaarrekening 2009 01.01 31.12 10.012 € 15.500 n.v.t. n.v.t. n.v.t.
Samenwerkingsovereenkomst “Brabander - Aan den Heuvel” (zie ook paragraaf G Grondbeleid) Partijen De gemeente Venray en Ontwikkelingsmaatschappij Loobeek BV. In 2002 is een samenwerkingsovereenkomst met Ontwikkelingsmaatschappij Loobeek BV gesloten om de woningbouwlocatie gebied Brabander-Rest te ontwikkelen. In de overeenkomst is o.a. geregeld dat de grondexploitatie loopt voor rekening en risico van de partijen gezamenlijk in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Ook het resultaat, wat resteert na aftrek van alle kosten uit de bouwexploitatie van de door deze ontwikkelaar te realiseren woningen, zal worden gedeeld in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Via een stuurgroep en een projectgroep waarin beide partijen zitting hebben wordt uitvoering gegeven aan de overeenkomst. Openbaar belang Het realiseren van een woningbouwprogramma van ca. 635 woningen in het gebied van de Brabander deelgebied, Aan den Heuvel, voorheen deelgebied Brabander-Rest. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het realiseren van een woningbouwprogramma van ca. 635 woningen in het gebied van de Brabander deelgebied, Aan den Heuvel, voorheen deelgebied Brabander-Rest. De grondexploitatie Aan den Heuvel is gesplitst in twee deelexploitaties (deel A en deel B) waardoor overzichtelijker deelgebieden en looptijd ontstaan. Deze splitsing is in samenwerking met onze partner in dit gebied, Ontwikkelingsmaatschappij Loobeek BV, tot stand gekomen.
wijze van behartiging Ambtelijk opdrachtgever lid stuurgroep. Aandeel Venray 50% in exploitatie en risico
relatie progr. 3
financiële relatie in 2011 Belang Venray is 50%
maximum gemeentelijk risico Door langere looptijd exploitatie en achterblijvende verkopen hogere rentelasten.
100
Programmabegroting 2011
Vermogensontwikkeling De winstprognose is € 6,4 miljoen te verdelen tussen beide partners. boekwaarde 2009 2008 2007
€ € €
01.01 6,9 mln 9,4 mln 8,3 mln
€ € €
31.12 6,7 mln 6,9 mln 9,4 mln
Samenwerkingsovereenkomst “De Blakt” (zie ook paragraaf G Grondbeleid) Partijen De gemeente Venray en Maessen Project BV (ontwikkelaar). In januari 2006 is een samenwerkingsovereenkomst met Maessen Projecten BV gesloten voor het bedrijventerrein “de Blakt”. In de overeenkomst is o.a. geregeld dat de grondexploitatie loopt voor rekening en risico van de partijen gezamenlijk in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Het exploitatieresultaat van de ontwikkeling van het bedrijventerrein zal worden gedeeld in de verhouding 50% gemeente en 50% ontwikkelaar. Via een stuurgroep en een projectteam, waarin beide partijen zitting hebben, wordt uitvoering gegeven aan de overeenkomst. Openbaar belang Het realiseren van de ontwikkeling van ca. 50 ha uitgeefbaar industrieterrein “de Blakt”. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het realiseren van de ontwikkeling van ca. 50 ha uitgeefbaar industrieterrein "de Blakt.
wijze van behartiging Ambtelijke opdrachtgever is lid van de stuurgroep. Aandeel Venray 50% in exploitatie en risico
relatie progr. 4
financiële relatie in 2011 Belang Venray 50%
maximum gemeentelijk risico Door langere looptijd exploitatie en achterblijvende verkopen hogere rentelasten.
Vermogensontwikkeling Winstprognose blijft €8,39 miljoen (dit is het 50% aandeel voor de gemeente Venray). boekwaarde 2010 2009 2008 2007
€ € € €
01.01 1,6 mln 7,9 mln 1,4 mln 1,0 mln
31.12 € € €
1,6 mln 7,9 mln 1,4 mln
Samenwerkingsovereenkomst “De Gouden Leeuw” (zie ook paragraaf G Grondbeleid) Partijen De gemeente Venray en 3W Vastgoed BV (ontwikkelaar). In januari 2002 is een realisatieovereenkomst Gouden Leeuw met 3W Vastgoed BV gesloten om de locatie "Gouden Leeuw" te verbeteren en te herstructureren door de realisatie van woningbouw, commerciële ruimten, parkeergarage en overige voorzieningen. In de overeenkomst is o.a. geregeld dat de realisatie loopt voor rekening en risico van de ontwikkelaar. Door een bijdrage uit de reserve grondexploitatie is het voorziene nadelige exploitatieresultaat van de ontwikkeling van de locatie gedekt door de gemeente Venray. Via een stuurgroep en een projectteam, waarin beide partijen zitting hebben, wordt uitvoering gegeven aan de overeenkomst. De Gouden Leeuw B.V. is opdrachtgever voor de bovenbouw. De parkeergarage is in juli 2009 opgeleverd en in gebruik genomen. De bouw van de woningen type A (terraswoningen), C (Centrumappartementen), D (woontoren) en E (vleugelappartementen) is afgerond. De oplevering heeft eind 2009 plaatsgevonden. Inmiddels zijn er 9 van de 29 appartementen in de woontoren verkocht. De woningen van type A (terraswoningen) zijn opgeleverd. De terraswoningen en centrumappartementen zijn aangekocht door belegger ING en staan sinds augustus 2009 te huur. Het bouwprogramma voor blok B en blok F in de eerste fase is gewijzigd. Er komen nu 42 zorgappartementen in plaats van de 23 grondgebonden stadswoningen 101
Programmabegroting 2011
die waren gepland en waar te weinig animo voor bleek. Deze zorgwoningen worden waarschijnlijk afgenomen door Woonzorg Nederland en worden boven op de parkeergarage gebouwd. De zorgwoningen zijn de enige woningen die in de eerste fase nog gerealiseerd moeten worden. Oplevering staat gepland voor eind 2011, begin 2012. In combinatie met het parkeerbureau is de parkeergarage op vrijdag 10 juli 2009 geopend voor het publiek. Tijdens de opening is ook het kunstwerk Sky-Light onthuld. De huidige kredietcrisis en de daaruit voortvloeiende consequenties voor de woningenmarkt, kan financiële gevolgen hebben voor de exploitatie. Op dit moment zijn er enkele verzoeken bij de gemeente ingediend voor planschade-compensatie. In het voorjaar 2010 is gestart met de inrichting van de binnentuin en de aanleg van het plein. Hierbij zijn dezelfde gebakken materialen gebruikt als in het centrum. Openbaar belang Het realiseren van het stedenbouwkundig plan “Gouden Leeuw” d.d. juli 2001, door de bouw van woningen, commerciële ruimten, parkeergarage en overige voorzieningen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het realiseren van het stedenbouwkundig plan "Gouden Leeuw" d.d. juli 2001 door de bouw van woningen, commerciële ruimten, parkeergarage en overige voorzieningen.
wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep
relatie progr. 3
financiële relatie in 2011 Belang Venray: Realisatie 0% Ontwikkeling 100%
maximum gemeentelijk risico Door langere looptijd exploitatie en achterblijvende verkopen hogere rentelasten waardoor exploitatie negatiever wordt.
Vermogensontwikkeling Geprognosticeerd nadelig resultaat € 843.000 Hiervoor is een voorziening gevormd ten laste van de risicoreserve Grondbedrijf. In voorgaande jaren zijn reeds voor € 2,7 miljoen verliezen genomen. boekwaarde 2009 2008 2007
€ € €
01.01 6,1 mln 5,6 mln 2,9 mln
€ € €
31.12 3,5 mln 6,1 mln 5,6 mln
Samenwerkingsovereenkomst “Herontwikkeling St. Anna en St. Servatiusterrein” Partijen De gemeente Venray en Vincent van Gogh Instituut. Inmiddels is het instituut overgegaan naar het GGZ Noord en Midden Limburg. In juli 2001 is een samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen de gemeente Venray en de Stichting Vincent van Gogh Instituut Venray om in samenspraak en samenwerking het St Servatiusterrein meer dan voorheen een openbaar karakter te geven en daarmee de toegankelijkheid te vergroten. Gelijktijdig is de GGZ gestart met de samenvoeging van het grootste deel van alle functies op het St Servatiusterrein. Daarvoor is een Globaal Stedenbouwkundig plan opgezet en inmiddels vrijwel geheel uitgewerkt. Voor de woningbouwontwikkelingen aan de rand van het terrein zijn door de GGZ private partijen ingeschakeld. Met de gemeente zijn afspraken gemaakt over de ontsluiting van het terrein op de openbare weg. Aan de rand van het terrein is inmiddels basisschool de Hommel gebouwd. Het St. Annaterrein wil de GGZ NML grotendeels afstoten. De toekomstige invulling van het terrein zal plaatsvinden middels een door de gemeente en GGZ NML uitgewerkt en in mei 2009 door de gemeenteraad van Venray als structuurvisie vastgesteld Globaal Stedenbouwkundig plan. Met de nadere uitwerking en vaststelling van het voorontwerpbestemmingsplan wordt gewacht totdat de nieuwe eigenaar van het St. Annaterrein bekend is. Met deze toekomstige partij wil de gemeente in haar publiekrechtelijke rol invulling geven aan het nieuwe bestemmingsplan conform de vastgestelde structuurvisie. De samenwerkingsovereenkomst wordt met wederzijds goedvinden beëindigd.
102
Programmabegroting 2011
Openbaar belang Herontwikkeling en herbestemming locaties St. Anna en St. Servatius. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Voor zowel St. Anna als St. Servatius is een gemeenschappelijke stuurgroep aanwezig, waarin een wethouder lid is van de stuurgroep. Het St. Servatiusterrein krijgt meer dan in het verleden een openbaar karakter. Daarom zijn voor het St. Servatiusterrein gedetailleerde afspraken gemaakt over de inrichting van de openbare ruimte, de ontsluiting van het terrein en de financiële consequenties. Zoals weergegeven is inmiddels een Globaal Stedenbouwkundig plan voor St Anna als structuurvisie in mei 2009 door de gemeenteraad vastgesteld. Over een eerder traject, om te komen tot een Globaal Stedenbouwkundig plan, is tussen de gemeente en GGZ NML een verschil van mening gerezen over de kostenverdeling. Dit geschil is beslecht. We verwijzen daarvoor naar de paragraaf weerstandsvermogen. Het St. Annaterrein zal door de GGZ NML worden afgestoten. Daarover worden met diverse partijen onderhandelingen gevoerd.
wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep. Gemeente
relatie progr. 3
financiële relatie in 2011 Belang Venray: 50%
maximum gemeentelijk risico Zie toelichtingen grondexploitaties (par. G Grondbeleid)
Vermogensontwikkeling
boekwaarde 2009 2008 2007
St. Anna 01.01 31.12 € 1.600.400 € 1.423.508 € 1.487.110 € 1.600.400 € 1.379.707 € 1.787.110
€ € €
St. Servatius 01.01 31.12 -27.243 € -101.195 28.936 € -27.243 180.220 € 28.936
Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Ooijen Wanssum Partijen Betrokken partijen zijn de provincie Limburg, Rijkswaterstaat, het Waterschap Peel en Maasvallei, de gemeente Horst a/d Maas, de gemeente Meerlo-Wanssum (tot 1 januari 2010) en de gemeente Venray. De provincie Limburg is de initiatiefnemer.
Openbaar belang Het openbaar belang is het garanderen van de veiligheid bij hoogwater van de Maas en de leefbaarheid in de meest brede zin van het woord. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Alle betrokken partijen zijn vertegenwoordigd in de stuurgroep Gebiedsontwikkeling OoijenWanssum. In deze stuurgroep is ook een wethouder van Venray vertegenwoordigd . Besluitvorming in de stuurgroep waaraan financiële verplichtingen gekoppeld zijn voor de gemeente Venray en/of andere bestuurlijke partijen kan alleen plaatsvinden na besluitvorming in het college van B&W en de gemeenteraad van Venray. In de lijn van deze werkwijze is in het derde kwartaal van 2008 een besluit genomen over de intentieverklaring, die ondertekend is door alle bestuurlijk betrokken organisaties. In de intentieverklaring is het doel, de werkwijze en een financiële bijdrage bij het niet realiseren van de plannen vastgelegd. De colleges en de raden van Venray en Meerlo-Wanssum hebben in november 2009 onder voorwaarden ingestemd met het gebiedsplan Ooijen-Wanssum. Bij de grenswijziging is vastgelegd dat de gemeente Venray de financiële verplichtingen in het kader van de Intentie-overeenkomst van de gemeente Meerlo-Wanssum richting Provincie zal overnemen. Daarvoor zijn de door de gemeente Meerlo-Wanssum gereserveerde financiële middelen volledig overgeboekt naar de gemeente Venray.
103
Programmabegroting 2011
Nu de gebiedsvisie een feit is zal in de loop van 2010 in overleg met alle partijen bekeken moeten worden op welke wijze gezamenlijk verder gewerkt wordt om de realisatie van de gebiedsvisie vorm te geven. Zie ook paragraaf I: Investeringen en Majeure Projecten.
wijze van behartiging Wethouder lid stuurgroep
relatie progr. 4
financiële relatie in 2011
maximum gemeentelijk risico
Vanaf 2008 is in totaal € 275.000 opgenomen aan interne uren t.b.v. het opstellen van een Gebiedsplan c.a. Tevens is € 225.000 gereserveerd indien het plan niet doorgaat. In totaliteit is aldus € 500.000 ter beschikking gesteld vanuit de grondexploitatie “De Blakt”. Daarnaast is de garantstelling en bijbehorende financiële reservering van MeerloWanssum (€ 150.000) overgenomen. In 2010 heeft het College een aanvullende garantstelling afgegeven voor de kosten gemoeid met het afronden van de plan- studiefase en opstart van de uitwerkingsfase. Dekking via de reserve Gebiedsontwikkeling OoijenWanssum (v.h. MeerloWanssum).
Aandelen Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang, is de gemeente Venray in het bezit van aandelen in een aantal vennootschappen. Overigens wijzen wij erop dat deze aandelen niet vrij verhandelbaar zijn. De via aandelen verbonden partijen van de gemeente worden hierna beschreven.
Omschrijving
Aantal Aandelen per 31-12-2010
Nominale waarde per 31-12-2010
Balanswaarde per 31-12-2010
Attero Holding NV Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV
370.845 €
3.708,45
€
3.708,45
370.845 €
3.708,45
€
3.708,45
Enexis Holding NV
370.845 €
370.845
€
370.845
CBL Vennootschap BV
4.955 €
49,55
€
49,55
Verkoop Vennootschap BV
4.955 €
49,55
€
49,55
Claim Staat Vennootschap BV
4.955 €
49,55
€
49,55
Vordering op Enexis BV
4.955 €
49,55
€
49,55
14 €
63.532
€
63.532
54.202 €
135.505
€
123.726
Nazorg Limburg BV
860 €
390
€
390
Industriebank LIOF
5 €
567
€
567
3% €
2.858
€
2.858
NV Waterleiding Maatschappij Limburg NV Bank Nederlandse Gemeenten
Stichting Administratiekantoor Knowhouse
104
Programmabegroting 2011
Attero Holding NV, Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV, CBL Vennootschap BV, Verkoop Vennootschap BV, Claim Staat Vennootschap BV en Vordering op Enexis BV Partijen Nederlandse gemeenten en Provincies. Openbaar belang Deze vennootschappen zijn opgericht in navolging van de aandelenverkoop van Essent. Attero en Publiek Belang Elektriciteitsproductie (kerncentrale Borssele) zijn buiten de verkoop gehouden. De overige vennootschappen zullen te zijner tijd weer worden opgeheven zodra de wettelijke termijnen (m.n. claims) hiervoor zijn verstreken. Aandeelhouderschap De aandelen in de genoemde vennootschappen zullen (voorlopig) in publieke handen blijven. Afhankelijk van de uitkomsten van gerechtelijke procedures zullen de aandelen in Publiek Belang Elektriciteitsproductie worden verkocht. Enexis Holding NV Partijen Nederlandse gemeenten en Provincies. Openbaar belang Op 1 januari 2009 is het netwerkbedrijf Enexis opgericht waardoor de ontwikkeling en het onderhoud en het beheer van het distributienetwerk van Essent zijn afgesplitst en hierdoor is voldaan aan de Wet Onafhankelijk Netbeheer (Splitsingswet). Deze wet bepaalt onder meer dat, met ingang van 1 januari 2011, energieproductie-, handels- en leveringsbedrijven niet meer tot dezelfde groep mogen behoren als netwerkbedrijven. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Enexis heeft de taak er voor te zorgen dat gas en elektriciteit van de diverse energieleveranciers veilig bij de klant terecht komen. Enexis is verantwoordelijk voor de aanleg, onderhoud en beheer van de transport (middenspanning) en distributienetten voor elektriciteit en gas en voor de aansluiting van ongeveer 2,6 miljoen huishoudens, bedrijven en overheden.
wijze van behartiging 0,247755% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via de AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2011 Dividend € 119.000. Voor 2010 circa € 0,53 per aandeel. Nominale waarde € 370.845 zijnde 370.845 aandelen á € 1,00
maximum gemeentelijk risico Boekwaarde aandelen met een verlies van € 370.845. Geen inzicht in exploitatieresultaat
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
jaarrekening 2008 01.01 31.12 nvt nvt. nvt nvt. nvt.
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 205 mln. € 2.849 mln. 360 mln. € 2.611 mln. € 263 mln.
NV Waterleidingmaatschappij Limburg (WML) Partijen Limburgse gemeenten en de provincie Limburg. Openbaar belang De WML is de drinkwaterproducent en –leverancier voor de gehele provincie Limburg. De WML keert geen dividend uit. Elke 5 jaar vindt een herverdeling van het aantal aandelen plaats. Daarbij worden de aandelen tussen de Limburgse gemeenten verdeeld naar evenredigheid van het aantal inwoners. Met dien verstande dat iedere Limburgse gemeente tenminste 1 aandeel in eigendom heeft. 105
Programmabegroting 2011
Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden WML heeft de taak tot het maken en leveren van leidingwater met drinkwaterkwaliteit voor inwoners en bedrijven in de provincie Limburg. WML is een Naamloze Vennootschap waarin de Algemene Vergadering van Aandeelhouders het hoogste orgaan is en waarbij de belangrijkste bevoegdheid is het vaststellen van de jaarrekening en het vaststellen van de watertarieven voor de consumentenmarkt.
wijze van behartiging 2,8% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via de AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2011 Er wordt geen dividend uitgekeerd. De nominale waarde is € 63.532 zijnde 14 aandelen á €4.538 per aandeel
maximum gemeentelijk risico Boekwaarde aandelen met een verlies van € 63.532
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 202 mln. € 205 mln. € 360 mln. € 360 mln. € € 2,1 mln.
jaarrekening 2009 01.01 31.12 160 mln. € 148 mln. 360 mln. € 385 mln. € neg 11 mln
NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) Partijen Overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs, cultuur en openbaar nut (publieke sector). Openbaar belang De BNG is de bank voor overheden en instellingen met een maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. De strategie van de bank is gericht op het behouden van substantiële marktaandelen in het Nederlands maatschappelijk domein en het handhaven van een excellente kredietwaardigheid. De BNG keert jaarlijks dividend uit en levert daarmee een bijdrage aan de algemene middelen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De taak van de bank betreft onder meer het aantrekken en uitzetten van gelden, het op andere wijze verlenen van kredieten, het stellen van garanties en het verzorgen van het betalingsverkeer. De vennootschap is bevoegd tot het verrichten van al hetgeen onmiddellijk of middellijk voor haar doel bevorderlijk kan zijn. De Raad van Bestuur is bevoegd de bank in en buiten rechte te vertegenwoordigen. wijze van behartiging 0,0973 % van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2011 Dividend 2009 € 134.963. Nominale waarde aandelen € 135.505 zijnde 54.202 aandelen á € 2,50
maximum gemeentelijk risico Boekwaarde aandelen met een verlies € 115.653 en jaarlijkse geraamde exploitatiebaten van € 130.000
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 2.053 mln. € 1.979 mln. € 90.549 mln. € 99.386 mln. € € 158 mln.
jaarrekening 2009 01.01 31.12 1.979 mln. € 2.253 mln. 99.386 mln. € 102.243 mln. € 278 mln.
106
Programmabegroting 2011
Nazorg Limburg BV Partijen Provincie Limburg (50%) Limburgse gemeenten (50%) Openbaar belang De vennootschap heeft ten doel het aanbrengen en instandhouden van een voldoende voorzieningenniveau op stortplaatsen voor afval na beëindiging van de exploitatie. Het betreft een zestal stortplaatsen die zijn gesloten voor 1996 en dus niet onder de werking van de wet milieubeheer vallen. Het gaat om de stortplaatsen Ubach over Worms, Belvedère, Langen Akker, Zuringspeel, Beukenberg en Mook. Nazorg Limburg keert geen dividend uit. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De belangrijkste taak van deze vennootschap betreft het beheren en beheersen van afgewerkte stortplaatsen in Limburg. Het beheer omvat onder andere het in opdracht van de aandeelhouders opsporen, analyseren en managen van milieurisico’s van stortplaatsen en andere verontreinigde locaties. Op deze wijze wordt de verantwoordelijkheid van Nazorg BV vorm gegeven.
wijze van behartiging
relatie progr. 6
1,56% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via AVvA
financiële relatie in 2011 geen dividenduitkering. 860 aandelen á € 0,45
maximum gemeentelijk risico Balanswaarde van de aandelen € 390,-
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 1 mln. Niet bekend 17,7 mln. Niet bekend Niet bekend
jaarrekening 2009 01.01 31.12 Niet bekend Niet bekend Niet bekend Niet bekend Niet bekend
Industriebank LIOF Partijen Staat der Nederlanden (94,4%) provincie Limburg (5,4%) Limburgse gemeenten en Kamers van Koophandel (0,2%). Openbaar belang De Industriebank LIOF is de Limburgse ontwikkelingsmaatschappij. LIOF draagt bij aan de welvaart van de provincie Limburg door de (sociaal-)economische structuur verder te versterken en werkgelegenheid te verbeteren. De industrie en stuwende dienstverlening zijn de doelgroepen waarop LIOF zich richt. De Industriebank LIOF keert geen dividend uit. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De vijf kerntaken Participaties, Ontwikkeling & Innovatie, Investeringsbevordering & Business Development, Bedrijventerreinen en Bedrijvencentra hebben betrekking op respectievelijk het risicodragend participeren in perspectiefvolle Limburgse bedrijven, het stimuleren kennisintensieve en innovatieve activiteiten met het doel hun concurrentiekracht te versterken, het werven van nieuwe binnen- en buitenlandse bedrijven alsmede het behoud daarvan, het uitvoeren van het provinciaal beleid met betrekking tot de ontwikkeling en herstructurering van bedrijventerreinen en het faciliteren van nieuwe (starters en bestaande bedrijvigheid. wijze van behartiging 0,0009% van aandelenkapitaal en vertegenwoordiging via AVvA
relatie progr. 6
financiële relatie in 2011 geen dividenduitkering. Nominale waarde aandelen € 567 zijnde 5 aandelen á € 113,45.
maximum gemeentelijk risico Balanswaarde van de aandelen € 567,-
107
Programmabegroting 2011
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 110 mln. € 101 mln. 49 mln. € 65,9 mln. € 0,3 mln.
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 101 mln. € 101 mln. 65,9 mln. € 65,2 mln. € 0,4 mln.
Stichting Administratiekantoor Aandelen Knowhouse BV Partijen Christiaens Group, Coöperatieve Nederlandse Champignonkwekersvereniging (CNC), Heveco, Industiebank LIOF, Limburgse Land- en Tuinbouw Bond (LLTB), Maurice Kassenbouw, Nijsen Granico, Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (Wageningen UR), Praktijkonderzoek Veehouderij (Wageningen UR), Provincie Limburg, Rabobank Maashorst, Van Rijsingen Beheer, SaWeCo, Stichting Asperge Fonds en de gemeenten Venlo, Horst aan de Maas en Venray. Openbaar belang De gemeente neemt sinds eind 2005 deel in de Stichting Administratiekantoor Knowhouse BV. De gemeente is daarmee mede eigenaar van een pakket aandelen en heeft een achtergestelde lening beschikbaar gesteld. De portefeuillehouder EZ is lid van het bestuur van de Stichting. De Stichting beheert alle aandelen van het bedrijf Knowhouse BV dat zich richt op het bevorderen van innovatie bij bedrijven uit de agribusiness. Het bedrijf fungeert in dat kader als een soort makelaar in agrogerelateerde kennis. Knowhouse helpt ondernemers bij het duidelijk definiëren van het innovatieprobleem, levert de benodigde kennis, begeleidt het gehele traject en implementeert de eindresultaten binnen de betreffende onderneming. Het bedrijf speelt een belangrijke rol bij de vernieuwing van de regionale plattelandseconomie, een thema dat ook voor Venray nadrukkelijk van belang is. Behalve Venray nemen ook de gemeenten Horst aan de Maas en Venlo alsmede een aantal agrobedrijven en instellingen deel in de Stichting. Het Stichtingsbestuur controleert en adviseert namens de participanten de directie van Knowhouse BV en heeft de bevoegdheid de directie van het bedrijf te benoemen of te ontslaan. Knowhouse heeft in 2010 diverse projecten uitgevoerd, ondermeer op het gebied van de duurzame glastuinbouw, life science producten en de gebiedsprofilering. Ook in 2011 zal Knowhouse zich met innovatieve ontwikkelingen in de agrosector bezig houden. De inhoud van specifieke projecten is afhankelijk van de vraag naar innovaties bij ondernemingen en instellingen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De gemeente Venray heeft in de persoon van de wethouder Economische Zaken (EZ) zitting in het bestuur van de Stichting. Het Stichtingsbestuur controleert en adviseert namens de participanten de directie van Knowhouse BV en heeft de bevoegdheid de directie van het bedrijf te benoemen of te ontslaan.
wijze van behartiging
relatie progr. 6
Wethouder lid van stichtingsbestuur, 3% van aandelen kapitaal en achtergestelde lening
financiële relatie in 2011 Belang Venray: 3%
maximum gemeentelijk risico boekwaarde aandelen € 2.858 en de hoogte de achtergestelde lening € 6.658
Vermogensontwikkeling
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
€ €
jaarrekening 2008 01.01 31.12 -302.704 € -289.648 1.614.649 € 1.742.396 € 13.056
€ €
jaarrekening 2009 01.01 31.12 -289.648 Niet bekend 1.742.396 Niet bekend Niet bekend
108
Programmabegroting 2011
Inkoopbureau Noord- en Midden Limburg Partijen In de Stichting Inkoopbureau Noord- en Midden Limburg nemen met ingang van 1 januari 2010 8 gemeenten deel. Dit zijn de gemeenten Bergen, Echt-Susteren, Gennep, Leudal, Mook en Middelaar, Peel en Maas Roerdalen en Venray alsmede de Veiligheidsregio (GGD en Brandweer)). De deelnameverplichting geldt voor tenminste 4 jaar. Het verzorgingsgebied heeft bij aanvang van het inkoopbureau een omvang van ca. 244.000 inwoners en een beïnvloedbaar inkoopvolume van ca. 199 miljoen euro. Openbaar belang De gemeente Venray participeert sinds de oprichting op 25 januari 2008 in de Stichting Inkoopbureau Noord- en Midden Limburg (INML) en is met de concerncontroller in het Dagelijks bestuur daarvan vertegenwoordigd. Het INML ondersteunt de deelnemende gemeenten met inkoopexpertise volgens het gecoördineerd inkoopmodel. Door de samenwerking van de verschillende gemeenten kunnen we: • ynergievoordelen behalen, waardoor directe en indirecte besparingen gerealiseerd kunnen worden. • De kwaliteit van onze inkoop verbeteren, door het uitwisselen van ervaringen. • De continuïteit van de inkoopfunctie waarborgen. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden De gemeente Venray is in de persoon van de concerncontroller vertegenwoordigd in zowel het algemeen als dagelijks bestuur van het INML.
wijze van behartiging
relatie progr. alle
financiële relatie in 2011
maximum gemeentelijk risico De concerncontroller is lid Indirecte kosten: betaling Dit is het bedrag ter grootte van het DB naar rato van inwoner- aantal van het aandeel in de (€ 46.600,- voor Venray). indirecte kosten (€ 46.600 in Kosten inkoopadviseur: 2009). betaling o.b.v. afgenomen adviesuren (€ 100.000,- voor Venray *) * indirecte kosten o.b.v. begroting INML 2010; directe kosten o.b.v. verwachte afname adviesuren in 2010.
Vermogensontwikkeling De jaarcijfers van het INML zijn op dit moment nog niet bekend.
eigen vermogen vreemd vermogen resultaat
jaarrekening 2008 01.01 31.12 Niet bekend Niet bekend Niet bekend Niet bekend Niet bekend Niet bekend
jaarrekening 2009 01.01 31.12 Niet bekend € 99.541 Niet bekend € 1.184.368 € 94.670
109
Programmabegroting 2011
110
Programmabegroting 2011
Paragraaf G. Grondbeleid Inleiding In deze paragraaf wordt nader ingegaan op het grondbeleid van de gemeente Venray. Het beleid van de Gemeente Venray is opgenomen in de nota grondbeleid 2004 en gedeeltelijke herziening nota grondbeleid 2009. Grondbeleid heeft een grote invloed op en samenhang met de realisatie van beleidsdoelstellingen op het gebied van Ruimtelijke Ordening (RO), Volkshuisvesting, Verkeer en Vervoer, Cultuur sport en recreatie, Volksgezondheid, economische ontwikkeling en milieu. Daarnaast heeft het grondbeleid een grote financiële impact. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. In 2010 (vaststelling in raad begin 2011) wordt het grondbeleid herzien. Aanleiding voor de herziening zijn de ontwikkelingen op het gebied van volkshuisvesting, economie en ruimte. Concreet kan daarbij gedacht worden aan de demografische ontwikkelingen, het verschuiven van het accent van kwantiteit naar kwaliteit ofwel herstructurering en binnenstedelijke ontwikkelingen en de verdere regionalisering. De vraagstukken worden derhalve complexer. Het zijn multidisciplinaire vraagstukken die de totale organisatie omvatten en een integrale aanpak vragen vanaf de voorfase tot aan de realisatie van een project. Dit kan ook op het gebied van het grondbedrijf een andere manier van denken en wellicht ook werken vereisen. In de nota grondbeleid 2010 komen daarnaast zaken aan de orde als reservepositie, winstnemingen, grondprijzen, kostentoerekening ed. Uiteraard allemaal bezien in het kader van de hiervoor geschetste ontwikkelingen. Ook in 2010 is de recessie en hiermee samenhangende stagnatie op de woningmarkt en bedrijvenmarkt nog merkbaar. Terughoudendheid bij consumenten bij het kopen van een nieuwe woning is slechts één van de oorzaken van deze terugloop. Veelal blijven consumenten zitten met hun bestaande woning, zodat de wenselijke doorstroming niet op gang komt. Daarnaast speelt ook de voorzichtigheid van de professionele partijen van de gemeente een rol. Ontwikkelaars stellen hogere eisen aan de percentages voorverkoop voordat gemeentelijke grond wordt afgenomen en zij kampen met problemen met aantrekken van vreemd vermogen. Financiële instellingen stellen onder andere strengere eisen aan deze partijen voor bijvoorbeeld het percentage voorverkoop. In veel gevallen zijn financiële instellingen niet meer bereid om te financieren. In Venray ligt de markt echter niet volledig stil. Dit is de gehele recessie tot nu toe niet het geval geweest. Opgemerkt wordt dat er wel een bepaalde voorkeur ligt van consumenten bij specifieke ontwikkelingsgebieden en woningsegmenten. Verder kan worden geconstateerd dat van de tijdelijke stimuleringsregeling woningbouwprojecten (van der Laan gelden) weinig gebruik gemaakt is. Momenteel wordt er een woningmarkt behoefteonderzoek gedaan waarbij de kwalitatieve behoefte in kaart wordt gebracht en een vertaalslag moet worden gemaakt naar de kwantitatieve behoefte in relatie tot toekomstige krimp in de regio. Hierbij zal ook de pilot verlaging grondprijzen woningbouw kerkdorpen en de bevriezing grondprijzen 2010 geëvalueerd worden. Belangrijk is ontwikkelingen goed te blijven volgen, maatregelen te nemen waar nodig en behoedzaam om te gaan met het opnieuw in exploitatie nemen van nieuwe gebieden/plannen. Ook dit jaar is de regio Venlo/Venray uitgeroepen tot logistieke hotspot nummer 1. Echter wat betreft de gronduitgifte verwachten we dat het nog enige tijd zal duren voordat de markt zich hersteld heeft. Gemeente Venray heeft ook regionale belangen. Te denken valt aan Greenpark, Floriade, een mogelijke deelname in Villa Flora en mogelijke ontwikkelingen van haven Wanssum. Stagnerende woningverkopen en uitgifte van bedrijventerreinen hebben geleid tot een bijstelling van diversen exploitaties. Dit is in de jaarrekening 2009 verantwoord. De actuele stand van zaken betreffende de projecten en de marktontwikkelingen worden permanent gemonitord. De exploitaties worden bij de jaarrekening herzien, tenzij er significante afwijkingen zijn. Bij afwijkingen worden naar alle waarschijnlijkheid winstverwachtingen naar beneden bijgesteld en/of risicofactoren aangepast. Door stagnerende woningverkopen zullen in ieder geval de exploitaties van Aan den Heuvel A en Aan den Heuvel B, Oirlo Zuid-Oost en De Gouden Leeuw worden herzien bij de 2e berap. Door stagnerende verkopen van industriegrond zal dan ook de exploitatie van De Blakt worden herzien.
111
Programmabegroting 2011
Woningbouw Belangrijkste ontwikkelingen in 2011: • • • • • • • • • • • • •
Voortzetting projectbouw en particuliere woningen in deel A Aan den Heuvel; Projectbouw in deel B Aan den Heuvel gaat mogelijk starten; de Nieuwe Overloonseweg is in gebruik genomen; Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Laagheide; Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Veulen, afhankelijke van de voortgang van de juridische procedure; Gefaseerde uitgifte kavels en start bouw particuliere woningen in Ysselsteyn 2de fase in 2011, afhankelijke van de voortgang van de juridische procedure; De vraag is of woningbouw in Vredepeel in 2011 wordt opgestart; De laatste kavel in het plan Vloetweg- Merselo wordt uitgegeven; Voor ‘t Brukske wordt een projectbesluit genomen en er is een bestemmingsplan in voorbereiding. De raad zal een besluit nemen over de bouw van het MFC en financiële haalbaarheid van de ontwikkeling van het centrumgebied. Voor Wanssum zal de raad een besluit nemen over de inzet van Venray voor de gebiedsontwikkeling. Tevens zal er een besluit genomen worden over de financiële haalbaarheid van de ontwikkelingen van het watergebonden bedrijventerrein. Het laatste blok van de Gouden Leeuw wordt in aanbouw genomen. Planvoorbereiding voor de ontwikkeling Noord-West Hoek wordt voorgezet. Heide Groeneweg, Oirlo Kerkhoek, Oostrum Oost, Cuiiper II, Vennendreef, Oirlo Centrum, Blitterswijck, zijn in voorbereiding.
Bedrijventerreinen Belangrijkste ontwikkelingen in 2011: • Het Venrayse Entertainment Congres Centrum zal worden gefaciliteerd. • Voor de zichtlocatie op de Hulst II wordt getracht tot (her) ontwikkeling te komen.
Toekomstige complexen Om in de toekomst nieuwe projecten te kunnen ontwikkelen moeten er voorbereidende werkzaamheden worden verricht. Indien blijkt dat deze projecten niet leiden tot een concrete ontwikkeling, dan komen de voorbereidingskosten ten laste van de risicoreserve grondbedrijf. Onder de toekomstige nieuwe projecten vallen o.a. ’t Brukske, Ooijen Wanssum, Noord-West Hoek, Oostrum Oost, Cuiiper II, Vennendreef, Oirlo Centrum, Blitterswijck.
Financieel Algemeen Zoals reeds eerder vermeld kan het grondbeleid van grote invloed zijn op de financiële huishouding van de gemeente. Allereerst vanwege de omvang van de lasten en baten en ten tweede vanwege de aan de uitvoering verbonden risico’s. Het is daarom ook belangrijk inzicht te hebben in de financiële positie van de grondexploitaties. De grondexploitaties worden dan ook jaarlijks allemaal geactualiseerd bij het vaststellen van de jaarrekening en tussentijds bij significante wijzigingen.
112
Programmabegroting 2011
Ontwikkelingen resultaten exploitaties Het saldo van de lasten en baten in enig dienstjaar wordt als boekwaarde geactiveerd onder de betreffende exploitatieopzet. De daaruit voortvloeiende rentekosten worden toegerekend aan de betreffende exploitatie. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de nog te maken kosten en de vermoedelijke opbrengsten waardoor inzicht ontstaat in het te verwachten eindresultaat. De verwachte resultaten van de lopende exploitaties (waarbij rekening is gehouden met verwachte tussentijdse winstnemingen die aan de risicoreserve grondbedrijf worden toegevoegd) laat het volgende beeld zien:
Verwachte resultaten lopende exploitaties (x € 1.000) op eindwaarde Afsl. jaar expl 2011 2012 2013
2014
2015 e.v. totaal
Woningbouw; Winstgevende exploitaties Brabander ad Heuvel A: betreft 50% aandeel in het eindresultaat (1)
2016
0
0
652 1.287 1.260 3.199
2019 2013 2012 2014 2014 2015
0 0 96 0 0 0 96
0 247 12 0 104 0 363
0 0 0 0 672 0 0 919 0 0 0 108 332 930 0 1.262 260 317 0 681 0 3 104 107 1.916 2.537 1.364 6.276
2014
0 0 0
0 0 0
2016 2016
0 0 0
0 0 0
Brabander ad Heuvel B: betreft 50% aandeel in het eindresultaat (1)
Brabander - Laagheide Merselo Ysselsteyn Veulen Vredepeel Totaal winstgevende expl. woningbouw Woningbouw; Verliesgevende exploitatie De Gouden Leeuw (1) Voorziening de Gouden Leeuw Totaal verliesgevende expl. woningbouw
Industrie; winstgevende exploitaties De Blakt: betreft 50% aandeel in het eindresultaat (2) De Hulst Totaal winstgevende expl. industrie
0 0 0
-843 843 0
0 0 0
-843 843 0
2.647 2.894 2.850 8.391 0 0 982 982 2.647 2.894 3.832 9.373
(1) In voorgaande jaren (1997, 2000 en 2001) zijn voor de Gouden Leeuw al verliezen genomen ad. € 2.700.000. Daarnaast werd per 31-12-2009 nog eens een aanvullend tekort van € 843.119 verwacht. Hiervoor is een voorziening getroffen in de risicoreserve. (2) In het kader van de overeengekomen PPS-overeenkomsten bedraagt het aandeel van de gemeente Venray 50% van het totale exploitatieresultaat. In het bovenstaande overzicht is het 50% aandeel van de gemeente Venray gepresenteerd. De gemeente participeert ook nog voor 20% in de exploitatie van het Business Park Venlo. Het verwachte exploitatieresultaat van het Business Park Venlo is neutraal. Daarnaast dient nog te worden opgemerkt dat gewijzigde omstandigheden kunnen leiden tot afwijkingen die mogelijk van materiele invloed zijn op de tussentijdse winstnemingen en de verwachte eindresultaten van de exploitaties.
113
Programmabegroting 2011
Er zijn ook exploitaties die op basis van de regels voor resultaatbepaling (bijv. meer dan 90% gereed) zijn afgesloten, maar die wel nog positieve resultaten zullen opleveren: Verwachte resultaten afgesloten exploitaties (x € 1.000) op eindwaarde Afsl. jaar expl 2011 2012 2013 Keizersveld
2012
366 366
392 392
0 0
2014
2015 e.v.
totaal
0 0
0 0
758 758
Financiële positie/risico’s Door een oordeel te geven over de te verwachten ontwikkeling van de boekwaarden, kan ook inzicht worden gegeven in de financiële risico’s die er op dat moment zijn. Om de risico’s in de grondexploitatie op te vangen wordt een algemene risicoreserve aangehouden. Bij risico’s kan worden gedacht aan de risico’s van grondverwerving, sloop en bouwrijp maken, bodemsanering, tegenvallende verkopen e.d. In de door de gemeenteraad 2003 vastgestelde Risico-analyse Grondbedrijf is aangegeven welke risico’s de gemeente loopt bij het proces van planontwikkeling en exploitatie van gronden. Genoemd zijn waarderingsrisico’s, marktrisico’s en organisatierisico’s. De bepaling van de Risicoanalyse is een onderdeel van het uitvoeringsprogramma van de herziening Nota grondbeleid te realiseren in 2010. Waarderingsrisico’s kunnen ontstaan doordat reeds ontwikkelde gronden niet op het veronderstelde tijdstip in exploitatie kunnen worden genomen, dan wel dat deze niet tegen de gecalculeerde waarde kunnen worden ingebracht in de exploitatie. (bv. uitspraken van onteigeningsprocedures) Marktrisico’s kunnen ontstaan indien de gecalculeerde inkomsten en uitgaven niet worden gerealiseerd tengevolge van externe invloeden (bv. tegenvallende kosten of achterblijvende afzet). Organisatierisico’s kunnen ontstaan door onvoldoende organisatorische maatregelen, waardoor de meest optimale situatie niet wordt bereikt. (bv. langlopende juridische procedures) Om de risico’s die met het bovenstaande gepaard gaan te kunnen opvangen is in de Risico-analyse Grondbedrijf voor de algemene risicoreserve een berekeningsmethodiek vastgesteld welke jaarlijks bij het vaststellen van de jaarrekening wordt herijkt. Op basis van de bekende gegevens (kengetallen juni 2010) toont de risicoreserve een tekort van € 334.882. Dit houdt in dat voor elk plan afzonderlijk is beoordeeld hoe groot het risico is wanneer een plan stil komt te liggen. Gedurende deze periode zal over de boekwaarde rente moeten worden betaald. Voor risicovolle projecten betekent dit dat in de risicoreserve dekking is voor betalen van 3 jaar rente over de boekwaarde. Op basis van de huidige wijze van bepaling van de algemene risicoreserve grondbedrijf betekent dit in feite dat indien geen van alle plannen doorgang vinden, de huidige reserve onvoldoende dekking heeft. Op basis van de huidige exploitatieoverzichten blijft deze reserve de komende drie jaar negatief. De verwachting is dat vanaf 2013 weer aan de dekkingseisen kan worden voldaan. Zoals eerder vermeld zal dit jaar ook de wijze van bepaling van de risicoreserve grondbedrijf mogelijk worden herzien in de beleidsnota grondbedrijf. Bij het vaststellen van de voorjaarsnota 2006 heeft u het besluit genomen dat een deel van de totale winstneming groot € 300.000 vooraf, als structurele bijdrage aan de exploitatie van baten en lasten, geraamd wordt. Om een structurele bijdrage te leveren aan een sluitend meerjarenperspectief is sinds de programmabegroting 2008 de jaarlijkse bijdrage verhoogd van € 300.000 naar € 600.000. Dit zal ook in de toekomst gecontinueerd blijven. Besloten is niet vanuit de algemene dienst bij te dragen in het tekort van de reserve grondbedrijf, omdat de verwachting is dat in 2013 het resultaat van de reserve weer positief zal worden. Dit komt door verwachte winstnemingen van diverse plannen. Naast bovengenoemde moeten we ons realiseren dat rekening is gehouden met de effecten van de recessie (d.w.z. op basis van de kengetallen van juni 2010). De looptijden van veel exploitaties zijn inmiddels aangepast met 1 of 2 jaar. Mocht de recessie langer aanhouden en herstel niet optreden dan zal dit mogelijk tot bijstelling moeten leiden. 114
Programmabegroting 2011
Tevens is er nog geen rekening gehouden met mogelijk toekomstig vast te stellen exploitaties, zoals Brukske centrum gebied en Ooijen Wanssum. Dit geldt ook voor de wat kleinere toekomstige woningbouwprojecten/bedrijvenlocaties zoals Oirlo centrum, Cuiiper II etc. Resumé Uit de laatste berekening blijkt dat de algemene risicoreserve nagenoeg gelijk is aan het benodigde niveau. Geconstateerd wordt dat de stand van de reserve € 334.882 lager is dan benodigd. Naar verwachting zal het resultaat op basis van de huidige vastgestelde plan- voorraad in 2013 weer aan de eisen voldoen. De ontwikkeling van de reserve positie is sterk afhankelijk van het verloop van de recessie en toekomstig vast te stellen exploitaties.
115
Programmabegroting 2011
116
Programmabegroting 2011
Paragraaf H. Gebiedsgericht Werken Gebiedsgericht werken is een integrale werkwijze op gebiedsniveau waar alle vakafdelingen aan bijdragen. Het team Gebiedsgericht Werken heeft een procesverantwoordelijkheid in de structurele samenwerking met de gebiedspartners van de gemeente Venray (onder andere dorps- en wijkraden, Politie Limburg Noord, Synthese en Wonen Venray) en in het realiseren van de Structuurvisies Dorps- en Wijkontwikkelingsplan (SV’s DOP/WOP). Op 5 februari 2010 heeft het college de aangepaste planning voor de SV’s DOP en WOP vastgesteld. Hiermee is de planning voor alle gebieden inzichtelijk gemaakt. De acht in 2009 opgerichte gebiedspanels hebben de SV’s DOP volgens deze planning in 2010 opgeleverd. De resterende 9 SV’s DOP/WOP worden uiterlijk medio 2012 vastgesteld. De definitie van gebiedsgericht werken luidt: gebiedsgericht werken is het proces van structurele samenwerking tussen de gemeente en haar partners in een bepaald gebied, voor die producten en/of diensten die het individuele belang overstijgen en waarvoor een gebiedsgerichte aanpak een meerwaarde heeft. De structurele samenwerking met de gebiedspartners, inclusief Dorps- en Wijkraden, verloopt voorspoedig. Als gevolg van de gemeentelijke herindeling zijn per 1-1-2010 drie dorpsraden toegevoegd: Blitterswijck, Geijsteren en Wanssum. Ook is ten zuiden van het Venrayse centrum een nieuwe, actieve wijkraad opgericht: Wijkraad West-Zuid. Status Structuurvisies Dorps- en Wijkontwikkelingsplan (SV’s DOP/WOP) per gebied. Het richtinggevende basisdocument voor de gebiedsgerichte werkwijze zijn de SV’s DOP/WOP. Deze plannen hebben een ruimtelijke, economische en maatschappelijke component die een uitwerking vormen van de strategische visie. Ze bestaan uit drie delen: Een algemeen deel, een integrale (gebieds-)visie en een uitvoeringsprogramma. In nauwe samenwerking met de gebiedspartners worden de SV’s DOP/WOP opgesteld. Deze samenwerking vindt plaats in gebiedspanels. Inmiddels zijn 14 plannen door de gemeenteraad vastgesteld: Centrum, Brukske, Oostrum, Landweert, Centrum-West, Oirlo, Ysselsteyn, Castenray, Vredepeel, Leunen, Veulen, Heide, Smakt en Merselo. Nadat de gemeenteraad een plan heeft goedgekeurd gaan de partners in het gebiedspanel aan de slag met het uitvoeringsprogramma. Per gebied zijn daar de afgelopen jaren flinke slagen gemaakt. Enkele aansprekende voorbeelden zijn: • “Centrum op de schop “ (WOP Centrum), incl. het beheer en met name de handhaving in het Centrum • Behoefteonderzoek gebruikers accommodaties in Oostrum (DOP Oostrum), dat uitwerkt in effectiever gebruik van bestaande accommodaties (De Watermolen en basisschool De Meulebeek) • Masterplan Brukske, incl. sociaal activeringsprogramma en ontwikkeling Middengebied met alle voorzieningen en onderzoek naar een multifunctioneel centrum (WOP Brukske), in samenwerking met het gebiedspanel Ondernemend Gezelschap van het Brukske (OGB) • Betrekken van jongeren bij de wijk (WOP Landweert). In combinatie met de aanpak van overlastgevende jeugdgroepen is in 2010 nog intensiever samenwerking gezocht met gebiedspartners • Ontwikkelen nieuwbouwlocaties (DOP Oirlo), zowel in het dorpshart als aan de zuidoostkant van Oirlo. In 2010 zijn in de 23 gebieden reeds veel concrete resultaten geboekt. In zoverre het gemeentelijke projecten betreft, zijn de vakafdelingen inhoudelijk verantwoordelijk. Het team GGW initieert en borgt het proces van de structurele samenwerking met de gebiedspartners.
Andere gebiedsgerichte samenwerkingsvormen In het kader van het integraal beheer van de openbare ruimte (I.B.O.R.) is er al jarenlang een succesvolle samenwerking van de vaste contactpersoon van de afdeling Openbare Ruimte met alle (werkgroepen IBOR van de) Dorps- en Wijkraden. In 2008 is het project Burgerparticipatie over alle afdelingen uitgerold. In toenemende mate betrekken project- en beleidsmedewerkers burgers (incl. dorps- en wijkraden) bij het ontwikkelen van projecten en beleid. Enkele voorbeelden uit 2010 zijn: • herinrichting Kennedyplein en omgeving • diverse verkeersprojecten, zoals Veilige schoolomgeving, Uitvoeringsmaatregelen 60 km/uur in het buitengebied, Verkeersplan Landweert en Stationsomgeving Oostrum 117
Programmabegroting 2011
• •
diverse burgerinitiatieven in de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld de nieuwe speelvoorziening aan de Heuvelstraat kwaliteitsimpuls Grote Markt en omgeving; evaluatie 21-punten verbeterplan.
Overige gerelateerde en nieuwe ontwikkelingen Gebiedsgericht werken richt zich uitsluitend op producten en/of diensten die aan een bepaald gebied gerelateerd kunnen worden. Dit betekent dat individuele producten en/of diensten buiten het beleidskader van gebiedsgericht werken vallen. Dit geldt eveneens voor een aantal gebiedsoverstijgende zaken (bijvoorbeeld kaderstellende beleidsnota’s). Deze komen op interactieve wijze tot stand via de pooltafels (voorheen genaamd: gemeentebrede overlegtafels). In de Strategische Visie 2020 en het collegeprogramma is aandacht besteed aan de ontwikkeling van actief burgerschap. Hiermee samenhangende nieuwe (potentiële) projecten zijn Safer Neighbourhoods en het stimuleren van leefbaarheidsinitiatieven voor en door burgers. Want naast het structureel samenwerken met de Dorps- en Wijkraden is het van belang om binnen de werkwijze van Gebiedsgericht Werken ook rekening te houden met burgers die niet-georganiseerd met ideeën voor een prettige woonomgeving komen. Doordat er inmiddels 14 DOP’s/WOP’s zijn vastgesteld, is de waslijst aan gebiedsgerichte projecten uit de 14 uitvoeringsprogramma’s stevig gegroeid. In het licht van de bezuinigingen mogen de betrokken gebiedspanels allemaal 1 project (waar de gemeente een rol in speelt) prioriteit geven. In 2011 wordt voor de eerste keer integraal in beeld gebracht of, en zo ja hoe en wanneer, deze 14 projecten worden opgepakt door de gemeente Venray. Een nevendoelstelling hiervan is dat deze DOP/WOP-projecten zichtbaar worden gemaakt in de Planning & Controlcyclus.
118
Programmabegroting 2011
Paragraaf I. Investeringen en majeure projecten In deze paragraaf geven wij een totaaloverzicht van de investeringen die voor 2011 staan gepland. Daarnaast besteden wij aandacht aan de majeure projecten. Restantinvesteringen 2010 Onderstaand overzicht geeft de stand van de bruto restantinvesteringen van 2010 en eerdere jaren weer, exclusief het grondbedrijf, uitgezet in de tijd:
Omschrijving
Totaal oorspronkelijk beschikbaar
Verwacht restant eind 2010
Uitgaven in 2011
Uitgaven in 2012
Uitgaven in 2013
Herhuisvesting gemeentelijke organisatie
24.956.790
22.711.830
13.474.591
9.237.239
Totaal parkeren Gouden Leeuw
12.581.310
0
0
0
0
Totaal parkeren Noordzijde Centrum
318.500
0
0
0
0
Parkeerverwijssysteem
289.000
0
0
0
0
Parkeerreguleringsmaatregelen
244.000
0
0
0
0
4.632.509
336.039
69.371
266.668
0
540.170
0
Totaal Verkeersmaatregelen Totaal Masterplan Brukske
0
Totaal Sporthal
6.207.525
0
0
0
0
Totaal Rehabilitaties wegen
4.085.989
550.744
458.101
92.642
0
Centrum op de schop
6.900.000
0
0
0
0
Totaal Onderwijs
3.801.182
0
0
0
0
Totaal Informatiebeleidsplan/ICT
3.967.720
653.500
608.500
45.000
0
Totaal GRP
4.047.850
35.628
35.628
0
0
Totaal Overige restant kredieten
6.330.927
589.448
589.448
0
0
78.903.471
24.877.189
15.235.639
9.641.550
0
Totaal
Investeringsprogramma en uitgavenverhogingen 2011 Onderstaande tabel geeft de investeringsbedragen (dus exclusief exploitatieuitgaven) 2011 conform Voorjaarsnota 2010 weer. Deze investeringen zijn dus aanvullend op het hierboven opgenomen overzicht met restantinvesteringen 2010.
Omschrijving Totaal Verkeersmaatregelen Venray
Totaal oorspronkelijk beschikbaar
Uitgaven in 2011
Uitgaven in 2012
Uitgaven in 2013
2.870.000
2.203.000
333.000
334.000
Totaal Rehabilitaties wegen Venray
650.450
650.450
0
0
Totaal Openbare Verlichting Venray
119.158
119.158
0
0
Totaal GRP Venray
1.143.833
1.143.833
0
0
Totaal Overige kredieten Venray
1.258.256
1.258.256
0
0
6.041.697
5.374.697
333.000
334.000
Totaal
Majeure projecten Zichtlocatie De Hulst II Het bestemmingsplan is vastgesteld en onherroepelijk. Gesprekken met geïnteresseerde partijen zijn gaande. Naar verwachting zullen in ieder geval 2 bedrijven in 2010 grond verwerven. Gronden infrawerkzaamheden worden in 2010 grotendeels uitgevoerd. Het bestemmingsplan, waar een beeldkwaliteitsplan deel van uit maakt, biedt de basis voor een hoogwaardige invulling van de zichtlocatie. De acquisitie richt zich op kantoorachtige bedrijven uit de (zakelijke) dienstverlening, op R&D gerichte bedrijven en lichte productiebedrijven. De Blakt De publiek-private samenwerking die onze gemeente is aangegaan met Maessen Bedrijven heeft tot doel een bedrijventerrein te realiseren van circa 73 hectare bruto. De volgende activiteiten zijn uitgevoerd of staan op de planning: Vastgoedontwikkelaar Maessen heeft in mei 2010 een initiatief openbaar gemaakt om een Venrays Evenementen Congres Centrum, kortweg VECC, te realiseren. Vanaf eind 2010 zullen evenementen worden gehouden, mits aan alle regelgeving kan worden voldaan. 119
Programmabegroting 2011
Inmiddels is op diverse deellocaties door voortschrijdend inzicht de noodzaak om het bestemmingsplan op details aan te passen. De voorbereidingen hiervoor zijn gaande. In 2011 zal de bestemmingsplanprocedure worden doorlopen. Er loopt een pilot om na te gaan of het mogelijk is om een duurzame energie voorziening te vestigen op De Blakt of op andere bedrijventerreinen. Bedrijf Hoex uit Oostrum gaat zich vestigen in De Blakt op een perceel van ruim 1 Ha. Naar verwachting opent Hoex in 2010 nog haar deuren. Verdere ontwikkeling van de Blakt zal worden afgestemd op de snelheid waarop grond kan worden uitgegeven aan bedrijven die voldoen aan de wetgeving en aan het beleid voor uitgifte van de gemeente Venray.
Huisvesting gemeentelijke organisatie In de raadsvergadering van 11 mei 2010 is het definitief ontwerp, de kredietaanvraag en het dekkingsplan voor de renovatie van het gemeentehuis besproken en akkoord bevonden. In totaliteit is € 26,8 mln ter beschikking gesteld voor de tijdelijke huisvesting en de renovatie. Het definitief ontwerp is samen met het bestek en de bouwaanvraag de basis voor een Europese aanbesteding voor de realisatie. Naar verwachting is in december 2010 bekend wie de verbouwing gaat doen en kan een aanvang worden gemaakt met de realisatiefase van het project. Ontwikkeling Gouden Leeuw De parkeergarage is in juli 2009 opgeleverd en in gebruik genomen. De bouw van de woningen type A (terraswoningen), C (Centrumappartementen), D (woontoren) en E (vleugelappartementen) zijn afgerond. De oplevering heeft eind 2009 en voorjaar 2010 plaatsgevonden. Het bouwprogramma voor blok B en blok F in de eerste fase is gewijzigd. Er komen nu 42 zorgappartementen in plaats van de 23 grondgebonden stadswoningen die waren gepland en waar te weinig animo voor bleek. Deze zorgwoningen, die gebouwd worden boven de parkeergarage, zijn de enige woningen die nog gerealiseerd moeten worden in de eerste fase. Oplevering staat gepland voor eind 2011, begin 2012. Ontwikkeling St. Annaterrein Met de vaststelling van het GSP in 2009, de afronding van de arbitrage medio 2010 en het intrekken van de bieding door de gemeente (juni 2010) is het majeure project in een stadium gekomen dat het kan worden afgesloten. Er volgt hierna een nieuwe fase waarin de GGZ conform het vastgestelde GSP nieuwe partijen zoekt voor de verhuur c.q. verkoop van het St. Annaterrein. Informatiebeleidsplan Het Informatiebeleidsplan (IBP) bestaat uit projecten om de ontwikkeling van de elektronische overheid vorm te geven (e-Overheid). Projecten gericht op enerzijds elektronische dienstverlening en digitalisering, anderzijds op de realisatie van wettelijke verplichtingen en het stelsel van basisregistraties. Deze IBP projecten zijn medio 2010 integraal opgenomen in de centrale Informatie & Communicatie Technologie (ICT) projectorganisatie, waardoor een totaal overzicht van planning en financiën is verkregen van alle ICT gerelateerde projecten en activiteiten. In het kader van de nieuwe integrale ICT-planning zal in 2011 de nadruk liggen op het verder realiseren van de elektronische overheid, de introductie van het digitaal zaakgericht werken, het digitaal archief en het digitaliseren van HRM-processen (E-HRM). Tevens zal in 2011 een belangrijke focus liggen op de doorontwikkeling van de bedrijfsvoering binnen de ICTbeheerorganisatie. Floriade 2012 De Floriade 2012 vindt plaats in de Regio Venlo, op de locatie van het nieuw te ontwikkelen businesspark Venlo GreenPark. De organisatie is in handen van de Floriade BV. Inmiddels is de inrichting van het terrein zo goed als gereed en kan worden begonnen met de realisering van de gebouwen. Belangrijk aandachtspunt van de Floriade BV in 2011 is de marketing, promotie en acquisitie. Rabobank is als hoofdsponsor aangetrokken en de acquisitie van inzenders is in volle gang. Voorts is een Euregionale werkgroep actief om projectideeën te inventariseren en op haalbaarheid te onderzoeken. Dit heeft geleid tot een projectplan waarvoor EU-subsidie is verkregen. In 2011 vindt uitvoering plaats. De Provincie Limburg en de gemeente Venlo hebben besloten om nog vóór de Floriade een tweetal beeldbepalende gebouwen (resp. Innovatoren en Villa Flora) op het terrein te realiseren. De overige regio Venlo gemeenten zijn door Venlo uitgenodigd om in de realisering van Villa Flora te participeren. Besluitvorming hierover vindt na de zomer van 2010 plaats.
120
Programmabegroting 2011
Bedrijvenschap Greenpark Venlo De gemeente Venray participeert voor 20% in de WGR ‘Venlo Greenpark’. Het betreft een hoogwaardig bedrijventerrein; op een deel van het terrein wordt in 2012 de Floriade gehouden. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de infrastructuur voor de Floriade. Deze infrastructuur is eveneens dienstbaar aan Greenpark. Het jaar 2011 staat in het teken van de realisering van een tweetal beeldbepalende gebouwen op het terrein (Villa Flora en de Innovatoren). De risico’s die verbonden zijn aan de exploitatie maken onderdeel uit van de risicoreserve Grondbedrijf. Jaarlijks bij het vaststellen van de jaarrekening wordt het risicoprofiel van deze exploitatie geactualiseerd. Verplaatsing circuit De Peel Het doorlopen van de benodigde procedures op basis van een wens van de gemeenteraad om motorsportactiviteiten in Venray mogelijk te maken. Binnen het betreffende gebied wordt in onderlinge samenhang gewerkt aan het tot stand brengen van een nieuw circuit, herstel van de oude natuurwaarden en verplaatsing van agrarische bedrijvigheid. Voor dit gebied is er een bestemmingsplan vastgesteld en goedgekeurd, een (provinciale) milieuvergunning verleend en een bouwvergunning verleend. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 21 juli 2009 het bestemmingsplan en de milieuvergunning vernietigd. Op een tweetal onderdelen moeten deze besluiten gerepareerd worden. Voor wat betreft het bestemmingsplan was en is het noodzakelijk dat er een alternatievenonderzoek (ook wel: locatieonderzoek) verricht zou moeten worden, wat een grotere regio bestrijkt dan de gemeente Venray. Dit alternatievenonderzoek is inmiddels uitgevoerd. Het is vervolgens de planning om de planMER en het bestemmingsplan – waar nodig – te actualiseren en het ontwerp-bestemmingsplan nog in 2010 in procedure te brengen. Overigens is de bouwvergunning inmiddels onherroepelijk, zodat de eigenaar de bouw kan voltooien. Alleen dient de procedure voor de reparatie van het bestemmingsplan en milieuvergunning eerst doorlopen te worden, wil men het circuit in gebruik kunnen nemen in de omvang en frequentie die men voor ogen heeft. Bestemmingsplan buitengebied Sinds 2008 wordt gewerkt aan het nieuwe bestemmingsplan voor het buitengebied. Dat is nodig omdat het plan uit 2005 de eindstreep niet haalde. De Raad van State zette uiteindelijk een streep door het oude plan. Het nieuwe plan kent dezelfde beleidsmatige uitgangspunten als het oude. Als gevolg van gewijzigde wetgeving, voortschrijdend inzicht en ontwikkelingen binnen de verschillende sectoren heeft het plan een andere opbouw en deels toch ook andere inhoud gekregen. De vaststelling van het bestemmingsplan is gepland in december 2010. De verwachting is dat er naar aanleiding van de terinzagelegging er in 2011 beroep wordt aangetekend. Op welke wijze deze beroepsfase gestalte krijgt is afhankelijk van de aard en omvang van de beroepszaken Masterplan Loobeekdal Na besluitvorming in de raad van mei 2010 is het project Masterplan Loobeekdal afgesloten en overgegaan in een uitvoeringsproject Loobeekdal. De bestuurlijke trekker is Venray en het projectleiderschap wordt uitgevoerd door Waterschap Peel en Maasvallei. Masterplan Brukske Medio 2011 wordt de eerste fase afgerond middels vaststelling van het haalbaarheidsonderzoek MFC, de planexploitatie voor de ontwikkeling van het centrumgebied, het voorontwerp bestemmingsplan en het stedenbouwkundig ontwerp. In 2011 zal aansluitend een begin worden gemaakt met de concrete planvorming en de fysieke uitvoering van een aantal werkzaamheden bestaande uit bouwrijp maken en tijdelijke maatregelen: • Bestemmingsplan • Planuitwerking MFC (architect, adviseurs, procesbegeleiding, e.d.)* • Bouwrijp maken (o.a. sloop gymzalen, sloop parkeerterrein, rooien, grondwerk) • Tijdelijke voorzieningen (parkeerterrein, ontsluiting, bouwweg) • Verplaatsing tafeltennisvereniging • Ontwikkeling winkelcentrum (taxaties, advies, contractvorming, toetsing, e.d.) • communicatie • Interne uren * afhankelijk van de nog op te stellen samenwerkingsovereenkomst met Wonen Limburg
121
Programmabegroting 2011
Gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum/haven Wanssum Doel van de gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum (GOW) is om in het gebied en het bovenstrooms invloedsgebied van de Maas de waterveiligheid te verbeteren door ruimte te geven aan de rivier o.a. door de reactivering van een Oude Maasarm. Gelijktijdig wordt de leefbaarheid in het gebied in de breedste zin van het woord verbeterd en ontstaat ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. De aanleg van een noordelijke rondweg en de verdere ontwikkeling van de haven en het aangrenzend nat bedrijventerrein maken integraal onderdeel uit van de GOW. De haven c.a. vormt een belangrijke pijler onder de regionale economische positie van Venray en vormt een belangrijke schakel in de regionale logistieke infrastructuur. De motor achter de ontwikkelingen in de haven, vormt de groei van de containerterminal. Inmiddels heeft het Havenbedrijf Rotterdam, eigenaar van de ondergronden van de terminal interesse getoond om mee te participeren in de verdere ontwikkelingen rond de haven. Verantwoordelijk voor de besluitvorming en regie binnen de gebiedsontwikkeling is een stuurgroep onder leiding van de provincie Limburg. De dagelijkse operationele werkzaamheden vinden plaats door het projectbureau in samenwerking met de lokale partijen, zoals de gemeente Horst aan de Maas en Venray, Waterschap Peel en Maasvallei, Rijkswaterstaat/Maaswerken en Dienst landelijk gebied. Venray participeert respectievelijk bestuurlijk en ambtelijk in de stuurgroep en projectgroep. Ook binnen Venray is een projectstructuur opgezet ter ondersteuning van de gebiedsontwikkeling. In 2009 is het gebiedsplan, alsmede een globale kostenraming vastgesteld. Op basis van deze raming is een verdeling voor de bijdragen in de financiering door de verschillende partijen voorgesteld. Op dit moment wordt door de gemeente Venray, specifiek voor de nieuwe haven een exploitatie uitgewerkt zodat daarover definitieve afspraken kunnen worden gemaakt ten aanzien van de financiering. Naar verwachting zal in het vierde kwartaal van 2010 een financieringsvoorstel worden voorgelegd aan de raad. Eind 2010 zal het plan worden ingebracht in het MIRT-overleg voor het vaststellen van de bijdrage van Rijkswaterstaat. In het meest positieve scenario kunnen de (deel)plannen in 2011 concreet worden uitgewerkt. Uitvoering zal vervolgens plaatsvinden in een tijdsbestek van 5-10 jaar. Noord-Westhoek In juli 2008 is de ontwikkelingsvisie Noord-Westhoek door het college vastgesteld. Vervolgens is deze in maart 2009 in de raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling toegelicht. Deze visie vormt het kader voor de ontwikkelingen in deze hoek van het centrum en zal in een latere fase worden opgenomen in een structuurvisie. De totale ontwikkeling bestaat uit een vijftal deelprojecten: Blekersveld, historisch kwartier, Mgr. Goumansplein, Merseloseweg hoek Deken Thielenstraat en binnenterrein Hoenderstraat - Langeweg - Eindstraat. Voor enkele deelprojecten zijn inmiddels, vooruitlopend op de nieuwe structuurvisie, gesprekken met grondeigenaren en projectontwikkelaars lopende. De verwachting is dat eind 2010 een projectplan kan worden vastgesteld waarin het totale project verder is uitgewerkt en de financiering van de verschillende projectonderdelen wordt vastgelegd. Daarna zal een financieringsvoorstel voor besluitvorming aan de raad worden voorgelegd.
122
Programmabegroting 2011
Paragraaf J. Bezuinigingen Inleiding In de voorjaarsnota is een pakket aan bezuinigingen opgenomen om zo op termijn een sluitende meerjarenbegroting te kunnen presenteren. De oorzaak van de bezuinigingen was een niet sluitende begroting gecombineerd met de verwachte korting die het Rijk aan lokale overheden zal gaan opleggen. In de periode van de voorjaarsnota tot het opstellen van deze programmabegroting is de onzekerheid over de hoogte en het tijdstip van de kortingen die het rijk gaat doorvoeren nog even groot. Vandaar dat dit uitgangspunt vanuit de voorjaarsnota niet is gewijzigd. Wel verwachten we op dit moment dat de extra bezuiniging van het rijk op de algemene uitkering pas vanaf 2012 gevolgen zal hebben voor gemeenten. De ruimte van € 1 miljoen die hierdoor voor 2011 “incidenteel” ontstaat, reserveren we voor overige kortingen vanuit de departementen, eventuele noodzakelijke bijstellingen van de bezuinigingen en negatieve gevolgen van open einde regelingen. Korting algemene uitkering De algemene uitkering is de belangrijkste inkomenspost voor de gemeenten. Gezien de schulden die het rijk tijdens de economische crisis heeft gemaakt is het zeker dat het rijk vroeg of laat de tering naar de nering moet zetten en dit zal gepaard gaan met grote bezuinigingen. Er liggen adviezen van ambtelijke werkgroepen en het is nu wachten op de nieuwe regering hoe hard dit de gemeenten zal treffen. Bij de bezuinigingen zijn we uitgegaan van een korting op termijn van 10% op de algemene uitkering. Als algemene uitkering voor Venray is € 40 miljoen gehanteerd. Vanaf het jaar 2013 gaan we daarom uit van een korting van € 4 miljoen op de algemene uitkering. Te bezuinigen bedrag Onderstaande tabel toont het totaal van de bezuinigingen. Deze tabel is overgenomen uit de voorjaarsnota. Alleen bij de inhoudelijke bezuinigingen is cijfermatig sprake van een kleine aanpassing ten opzichte van de voorjaarsnota omdat bij nadere analyse bleek dat een enkele bezuinigingen aangepast dienden te worden. Het gaat daarbij in zijn totaliteit om minimale wijzigingen. Inhoudelijk Bezuinigingen inhoudelijk voorjaarsnota 2010 Technische correctie programmabegroting 2010 Totaal bezuinigingen inhoudelijk
2011
2012
2013
2014
2.174.833
2.819.096
3.017.032
3.236.472
31.060
-7.509
-4.232
7.486
2.205.893
2.811.587
3012.800
3.243.958
200.000
500.000
1.000.000
1.000.000
Organisatie Extra bezuinigingen organisatie*
Tabel met bezuinigingen *Deze extra bezuiniging komt bovenop de taakstelling van € 883.000 die het college de organisatie al opgelegd heeft bij besluit van 22 september 2009 waarbij het basiscapaciteitsplan 2010 is vastgesteld. In dat besluit zijn de consequenties van de grenscorrectie verwerkt en de taakstelling voor de renovatie van het gemeentehuis.
Hoe ziet het proces van de bezuinigingen eruit Voor de overzichtelijkheid is het goed om het proces van het opstellen tot het monitoren van de bezuinigingen op te knippen: 1. Opstellen van de bezuinigingen in de voorjaarsnota In de voorjaarsnota zijn bezuinigingsvoorstellen opgenomen. De raad heeft een aantal richtinggevende uitspraken gedaan over de communicatie en effectuering van de bezuinigingen. 2. Validatie van de bezuinigingen in de programmabegroting Belangrijke randvoorwaarde voor de raad om in te stemmen met de bezuinigingen is het valideren van de bezuinigingen. Onder deze validatie vallen alle acties die nodig zijn om de bezuinigingen definitief op te kunnen nemen in de begroting. Natuurlijk was er bij de voorjaarsnota al heel veel bekend over de gevolgen van de bezuinigingen. We hebben dit in de afgelopen maanden verder 123
Programmabegroting 2011
aangevuld. De communicatie met externe partijen was bij het opmaken van deze begroting nog niet afgerond. 3. Monitoren van de bezuinigingen in de P&C cyclus Verantwoording aan de raad over de voortgang van de bezuinigingen zal plaatsvinden via de reguliere P & C cyclus. Bij de P & C producten zal vanaf 2011 een paragraaf bezuinigingen worden toegevoegd waar inzicht wordt gegeven in de voortgang van de bezuinigingen. Dit voor zowel de inhoudelijke als de bezuiniging op de organisatie. Medio oktober 2010 zal er een tussenbalans opgemaakt worden waarbij de eventuele consequenties voor de (meer)begroting in beeld worden gebracht. De tussenbalans wordt tijdig aan uw raad verstrekt zodat de gevolgen betrokken kunnen worden bij de begrotingsbehandeling begin november. Organisatiebezuiniging De organisatie heeft de volgende bezuinigtaakstelling te realiseren de komende jaren: Taakstelling basiscapaciteitsplan 2010 € 883.000 Extra taakstelling bezuiniging - 1.000.000 Totaal €1.883.000 De taakstelling van € 883.000 was een gevolg van de consequenties van de grenscorrectie en de structurele bijdrage van de organisatie in verband met de renovatie van het gemeentehuis. De basis voor het basiscapaciteitsplan 2010 is het basiscapaciteitsplan 2009 inclusief de gevolgen van de grenscorrectie per 1-1-2010. Het uitgangspunt daarbij was dat uit de begroting van Meerlo Wanssum (Venray deel) alleen de salariskosten structureel opgenomen worden in het basiscapaciteitsplan 2010 van de voormalige medewerkers die daadwerkelijk in Venray komen werken. Het saldo tussen het begrote bedrag en hetgeen opgenomen werd in het basiscapaciteitsplan is voor een deel ingezet om tot 1-1-2013 tijdelijke personele knelpunten op te lossen. De rest, per 1-1-2013 € 383.000, is toegevoegd aan de algemene middelen. Dit houdt in dat van de taakstelling van € 883.000 er direct al € 383.000 is gerealiseerd. Het restant € 500.000 is gebruikt om de taakstelling huisvesting in te vullen. Dit houdt in dat de taakstelling van € 883.000 per 2013 is ingevuld maar wel met de toevoeging dat de kosten van de tijdelijke uitbreiding ad € 568.000 als taakstelling nog ingevuld dient te worden. De conclusie is dat van de totale personele taakstelling ad € 1.883.000 er nog een bedrag resteert van € 1.568.000. Het management heeft in de zomer 2010 een eerste sessie gehouden op welke wijze dit concreet gerealiseerd kan worden. De ideeën die daaruit gekomen zijn worden in september en oktober nader uitgewerkt. Uiteindelijk moet dit leiden tot een concreet plan van aanpak. Voor het jaar 2011 moet de organisatie een taakstelling van € 200.000 realiseren. Naast deze taakstelling heeft de organisatie met ingang van het jaar 2011 de externe inhuur flink teruggebracht. Dit leidt tot een gemiddeld voordeel op jaarbasis van ongeveer € 700.000 voor de algemene dienst. De taakstelling op de ambtelijke organisatie betekent dat de organisatie de komende jaren flink gaat krimpen. Uitgangspunt daarbij is dat er vooralsnog geen areaalaccres personeel zal plaatsvinden in de komende jaren. Natuurlijk betekent dit wel dat er constant gekeken wordt naar de omvang van de ambtelijke organisatie. Mocht blijken dat we bij een afdeling onder de kritische grens zakken, dan zullen we dit probleem met de voorgestelde oplossing aan de raad voorleggen.
Hoe hard zijn de bezuinigingen Het college heeft in de voorjaarsnota een samenhangend pakket aan bezuinigingen gepresenteerd. Met dit pakket is de begroting voor 2011 weer positief. Voor de periode 2012 t/m 2014 geldt dat we de ontwikkelingen willen afwachten. Blijft natuurlijk wel staan dat alle beleidsvelden van de begroting en daarmee de hele samenleving te maken krijgt met de bezuinigingen. Goed communiceren is daarbij van groot belang. Zo zullen we meedenken met organisaties over mogelijke oplossingsrichtingen. De afspraak uit de voorjaarsnota luidt dat als uit dit proces blijkt dat er onvermoede en ongewilde effecten optreden we zullen beoordelen of een aanpassing van de bezuinigingen noodzakelijk is. Het valideren van de bezuinigingen is met het aanbieden van de programmabegroting klaar. Na vaststelling zijn alle voorstellen gevalideerd en de uiteindelijke bedragen zijn in onderstaande tabel verwerkt. Deze tabel zal ook deel uitmaken van toekomstige P & C producten met daarin de voortgang van de bezuinigingen. De bezuinigingen zijn, behalve geringe technische aanpassingen, gelijk aan die van voorjaarsnota. Afwijkingen zullen afzonderlijk aan de raad worden voorgelegd of meegenomen worden middels een B&W besluit in de diverse P&C producten. Zie ook de opmerking hiervoor omtrent de tussenbalans medio oktober 2010.
124
Programmabegroting 2011
De meerjarenbegroting is nog niet sluitend. Op dit moment gaan we nog niet over tot extra maatregelen. We wachten hiermee totdat er meer duidelijkheid is omtrent de gevolgen van de landelijke bezuinigingen voor Venray en overige financiële ontwikkelingen. De eis van de provincie voor repressief toezicht is dat we 2011 sluitend hebben. Aan die eis wordt voldaan middels deze programmabegroting.
125
Programmabegroting 2011
Ombuigingen:
2011
2012
2013
2014
Bezuinigingen inhoudelijk
Thema 1 De wereld draait om Venray = Venray kijkt over grenzen Verlaging van de vaste ondersteuningsvergoeding aan de fracties Representatiekosten verminderen. (recepties, felicitaties, afscheidsvieringen etc.)
14.000
14.210
14.423
14.639
5.000
5.075
5.151
5.228
18.000
18.270
18.544
18.822
3.000
3.045
3.091
3.137
20.401
20.707
21.017
21.332
43.735
44.139
44.372
44.632
20.912
21.226
21.544
21.867
25.723
26.706
27.705
28.719
150.771
153.378
155.847
158.376
Inleveren flexibel budget burgerparticipatie
Budget overige kosten gebiedsgericht werken inleveren Communicatiebudget (derden) verlagen met de helft
Bijdrage aan regio Venlo verlagen
Niet langer notuleren bij raadsvergaderingen (geluidsbanden gebruiken). Budget rekenkamer verlagen tot € 1,= per inwoner
Totaal Thema 1 Thema 2 Venray stad en dorpen
Totaal Thema 2 Thema 3 Lang zul je leven in Venray = Venray laat je leven Efficiencywinst brandweer 2014. Regionalisering moet op termijn leiden tot efficiencywinst. Uitvoeringskst bijzondere wetten (horecamodel) vervallen
200.000 2.467
2.504
2.542
2.580
WWB budgetneutraal begroten 300.000
300.000
300.000
300.000
Interne controle uitvioeren door interne medewerker en niet door accountant
9.816
9.963
10.113
10.264
Verlaging van subsidie welzijnsorganisaties (Synthese) met 20%.
304.955
309.529
314.172
318.885
11.193
12.872
14.576
16.305
5.557
5.229
4.910
12.746
3.740
4.301
4.870
5.448
5.318
11.114
16.917
17.410
37.000 0
33.000 0
30.000 0
27.000 0
18.688
21.491
24.336
27.224
17.000 14.805 627
17.255 15.027 721
17.514 15.252 817
17.777 15.481 913
36.577 100.000 2.700
79.473 101.500 3.105
241.000 103.023 3.517
241.000 104.568 3.932
34.472 15.000 5.000
67.948 15.225 5.075
73.844 15.453 5.151
75.532 15.685 5.228
924.915
1.015.333
1.198.007
1.417.979
Subsidie vrijwilligers organisatie korten met 10% Subsidie Ehbo,hulpdienst, mooiland etc met 10% korten Subsidie centrale ouderen ver. Dag van de ouderen met 10% korten Subsidie geestelijke bedienaren halveren in afbouwregeling Versobering sociale paragraaf masterplan Brukske met 20% Budget inburgering aanpassen aan realiteit Besparing peuterspeelplaatsen met 10% Afromen vacatiegelden, subsidie klankbordgroep WMO stopzetten pilot eenzaamheid Subsidie gehandicaptenbeleid korten met 10% Huidig budget WMO aanpassen aan realiteit Extra taakstelling WMO Subsidie hospice korten met 10% In regionaal verband een bezuiniging realisering op de gezondheidszorg Verhoging leges begraven Efficiencyvoordeel op nieuw crematorium Totaal Thema 3
126
Programmabegroting 2011
Thema 4 Venrayse vrije tijd = Venray bruist Inkomsten terrassen en staangeld met € 15.000 verhogen Bijdrage aan bibliotheek met 10% korten Rooynet met 10% korten Budget voor kunstencentrum met 10% korten Subsidie Mondiaal platform korten Korten sportverenigingen met 10% Korten subsidies breedtesport met 10%
2011
2012
15.000 66.244 1.000 104.885 886 15.094
2013
15.225 77.986 1.000 134.816 1.019 17.358
2014
15.453 89.905 1.000 165.692 1.154 19.656
15.685 102.002 1.000 197.546 1.291 21.989 1.138
781
898
1.017
Korting regeling combinatiefunctionarissen
56.071
179.002
79.393
0
Korten bijdrage aan cultureel centrum met 10% Subsidies kunst en cultuur met 10% korten Subsidie Oda Park met 10% korten Korten budget historisch archief Korten subsidies Freuleskeshuis etc met 10% Monumentensubsidie korten met 50% Budget evenementensubsidie korten met 10% (waarbij voorrang gegeven wordt aan evenementen met regionale uitstraling)
96.131 16.824 7.988 3.811 7.982 26.100
109.157 19.347 9.186 3.868 9.179 26.492
122.381 21.909 10.402 3.926 10.394 26.889
135.802 24.509 11.637 3.985 11.628 27.292
4.204
4.834
5.474
6.124
24.755
28.469
32.238
36.064
53.307
54.107
54.918
55.742
0
0
0
0
40.000
40.600
41.209
41.827
4.184
5.138
6.104
6.263
10.991
11.156
11.323
11.493
556.238
748.837
720.437
713.018
122.890
124.733
126.604
128.503
15.000
15.225
15.453
15.685
0 15.000
70.000 15.225
71.050 15.453
72.116 15.685
Korting jeugd en jongerenwerk met 10% Subsidie minderheden stopzetten (Excl. accommodaties)
Vervallen bezuiniging schakelklas
Verlagen budget dorps- en wijkraden* Aframen onvoorziene kosten dorpsraden Tijdelijke verkeersmaatregelen doorbelasten naar veroorzaker Totaal Thema 4 Thema 5 Onderscheidend Wonen in Venray = Venray maakt wonen compleet Bijstellen kwaliteitsniveau onderhoud wegen (centrumgebied, woongebieden en bedrijventerreinen) Budget beeldkwaliteit centrum verlagen Onderhoud bermen verlagen Budget kunstwerken en duikers verlagen Schoonhouden wegen verlagen
0
50.000
50.750
51.511
Verlaging energiekosten openbare verlichting
0
0
30.000
30.450
Verlagen van onderhoudsbudgetten wijkgericht werken (OMOP-bestek)
0
55.500
56.333
57.177
37.500
38.063
38.633
39.213
16.250
16.494
16.741
16.992
10.991
11.156
11.323
11.493
1.504
1.527
1.549
1.572
0
0
0
0
25.000
25.375
25.756
26.142
120.000
121.800
123.627
125.481
20.000
20.300
20.605
20.914
3.449
3.607
3.740
3.872
0 1.500
90.000 1.523
91.350 1.545
92.720 1.569
Besparing op budget bewonersinitiatieven Afromen divers budgetten verkeersmaatregelen
Verlagen budget wegmarkeringen etc. Onderhoud verlaging stoplichten. Tijdelijke verkeersmaatregelen doorbelasten naar veroorzaker. Door vermindering aantal parkeerautomaten door vrijvallende kaplasten. Deze vallen in de parkeerreserve. Bijdrage van reserve aan algemene dienst Uitbreiding parkeergebied en/of verhoging tarieven Tarieven parkeervergunningen verhogen Korten diverse budgetten natuurbeheer Korten onderhoud openbaar groen Speeltoestellen minder vervangen van onderdelen *Toelichting zie programma 5
127
Programmabegroting 2011
Speeltoestellen minder onderhoud Verlaging budget oud papier Tarief afvalstoffenheffing kan naar beneden Stopzetten ophalen grof huishoudelijk afval + aanbestedingsvoordeel Tarief afvalstoffenheffing kan naar beneden Inzameling kleding onderzoeken Tarief afvalstoffenheffing kan naar beneden Korten budget riolering Tarief rioolheffing kan naar beneden Geen advertentiekosten Staatscourant Minder onderhoud technische installatie Overige uitgaven milieu korten Advertentiekosten ivm bestemmingsplannen korten Bouwen: korten budget software Totaal Thema 5 Thema 6 Economie in Venray = Venray economisch actief
7.500 25.000 -25.000
7.613 25.375 -25.375
7.727 25.756 -25.756
7.843 26.142 -26.142
24.000 -24.000
24.360 -24.360
24.725 -24.725
25.096 -25.096
0 0 43.000 -43.000 4.014 1.596 17.167 1.923 5.000
40.000 -40.000 45.957 -45.957 4.074 1.620 17.424 1.952 5.075
40.600 -40.600 47.869 -47.869 4.135 1.644 17.685 1.981 5.151
41.209 -41.209 53.931 -53.931 4.197 1.669 17.951 2.011 5.228
426.284
698.285
738.837
749.994
2011
2012
2013
2014
23.000 11.544
23.345 13.276
23.695 15.034
24.051 16.818
19.244 10.000
19.533 10.150
19.826 10.302
20.123 10.457
63.788
66.304
68.857
71.448
-81.602 5.000 1.500 6.500
-37.002 5.075 1.523 6.598
-30.114 5.151 1.545 6.696
-27.333 5.228 1.569 6.797
0
0
0
0
Korten budgetten hulpkostenplaatsen
102.000 50.500
102.000 51.258
102.000 45.536
100.663 46.219
Totaal Thema 7
83.898
129.451
130.815
133.143
Totaal Thema's
2.205.893
2.811.587
3.012.800
3.243.958
Korten budgetten economische ontwikkeling Subsidie aan BCO korten met 10% Stopzetten subsidie volwasseneducatie. Toerisme en recreatie (stopzetten subsidies) Totaal Thema 6 Thema 7 algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Vrijvallen geoormerkte middelen Minder advieskosten budget basisadm. Minder servicekosten huwelijk\ budget basisadm. Besparing vervanging straatnaambordjes Vrijmaken geoormerkt geld binnen gemeentefonds (minimabeleid) Verhogen toeristenbelasting van 0,7 naar 1,10.
128
Programmabegroting 2011
3.
Financieel meerjarenperspectief
Inleiding De voorjaarsnota 2010 is in juni 2010 ongewijzigd als richtinggevend kader door de raad vastgesteld. Dit heeft geleid tot kaders op het gebied van investeringen, loon- en prijsindex, het aantal inwoners, woningen etc.. Daarnaast is in de voorjaarsnota een pakket aan bezuinigingen opgenomen om op termijn te komen tot een gezond financieel meerjarenperspectief. De bezuinigingen zijn een antwoord op de mogelijke kortingen waarmee we als gemeente geconfronteerd zullen worden. De voorjaarsnota 2010 heeft als uitgangspunt gediend voor de voorliggende programmabegroting 2011 - 2014. De budgetten zijn opnieuw tegen het licht gehouden en gekort met de in de voorjaarsnota genoemde bezuinigingen. Daar waar nodig hebben op basis van gefundeerde motiveringen van de budgethouders nog bijstellingen van budgetten plaatsgevonden.
1.
Kaderstelling vanuit de voorjaarsnota 2010
In de voorjaarsnota worden de kaders neergezet voor de komende jaren en zo zijn in de voorjaarsnota 2010 de financiële en inhoudelijke uitgangspunten bepaald voor de programmabegroting 2011. In deze paragraaf wordt aangegeven in hoeverre de zaken zoals gedacht in de voorjaarsnota een plek hebben gekregen in de programmabegroting.
Kaders voorjaarsnota 2010 •
Loon en prijsstijgingen
De begroting en de meerjarenraming moeten structureel in evenwicht zijn. Dat is primair de verantwoordelijkheid van de gemeenten en de provincie houdt hier toezicht op. Om dat te kunnen bepalen zal onder meer vast moeten staan dat aan de baten- en lastenkant uit is gegaan van eenzelfde loon- en prijsindex. Dit principe geldt ook voor onze begroting. In 2010 en 2011 is hier een uitzondering op gemaakt door de prijzen aan de lastenkant niet te laten stijgen en de prijzen aan de batenkant wel te laten stijgen. Voor 2011 wordt uitgegaan van 0% stijging aan de lastenkant en 2,25% stijging aan de batenkant. Naast deze algemene richtlijn zijn er bezuinigingen die afwijken van deze algemene lijn. Een voorbeeld: bij de bezuinigingen is er een voorstel om de subsidies met 10% te korten en daarna voor de periode 2011-2015 te bevriezen. Een ander voorbeeld is de stijging van de Onroerend Zaak Belasting (OZB) met meer dan het inflatiepercentage. Vanaf het jaar 2012 is het voornemen om de prijzen aan de lasten en aan de baten kant weer gelijk op te laten lopen.
2011 2012 2013 2014 •
Lasten Voorstel Voorstel stijging Stijging lonen prijzen (alle (excl. Incidenteel) inkopen) 1,75 % 0% 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 %
Baten Voorstel Voorstel stijging Stijging lonen prijzen (excl. Incidenteel) 1,75 % 2,25 % 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 % 1,50 %
Rente omslag percentage
De gemiddelde rente van de tot heden afgesloten vaste geldleningen ligt, zoals in de Voorjaarsnota 2010 is aangegeven, op 4,8%. Dit percentage vormt een hele belangrijke factor voor de bepaling van het renteomslag-percentage. Binnen onze gemeente is het uitgangspunt dat alle lopende en nieuwe investeringen jaarlijks worden belast met dit renteomslag-percentage. Dit met uitzondering van investeringen met een vooraf bepaald rentepercentage.
129
Programmabegroting 2011
De nervositeit is teruggekeerd op de financiële markten door toegenomen zorgen over een dubbele dip-recessie in de VS. Sterke groeicijfers in de Eurozone wogen hier niet tegenop. De onderliggende mondiale problemen zijn gedurende de zomer van 2010 niet verdwenen en onzekerheden over de groeivooruitzichten en monetair beleid zijn gebleven. In het najaar van 2010 zou de nervositeit op de financiële markten nog verder kunnen toenemen. Bij het opstellen van de Voorjaarsnota 2010 was de economische situatie nog dusdanig dat van een langzaam herstel sprake was. De verwachting is dat de lange rente in 2011 en 2012 geleidelijk aan gaat stijgen. De Provincie Limburg geeft in haar begrotingsbrief 2011 over de rente aan dat het voor de hand ligt de ruimte onder de kasgeldlimiet te gebruiken. In de begroting 2011 gaan we er van uit dat de ruimte maximaal wordt benut waardoor zoveel mogelijk uitgaven met kort geld kunnen worden gefinancierd. Aangezien de kasgeldlimiet in 2010 grotendeels zal zijn benut zal in 2011 weinig ruimte ontstaan om de liquiditeitstekorten te kunnen opvangen met kasgeldleningen. Dit betekent dat langlopende leningen moeten worden afgesloten. Rekening houdend met het vorenstaande wordt voorgesteld om voor de komende jaren een renteomslagpercentage van 5,0% te handhaven. •
Post onvoorziene uitgaven
In de begroting wordt jaarlijks een budget geraamd ten behoeve van incidentele onvoorziene zaken. De omvang van dit budget was altijd gebaseerd op de Provinciale norm. In 2008 is deze norm (0,6% van het genormeerd uitgavenniveau) ook als gemeentelijk uitgangspunt gehanteerd in de kadernota post onvoorziene uitgaven. Gezien de oplopende tekorten is in de voorjaarsnota besloten om de post onvoorzien te verlagen. Er is met ingang van 2011 een structureel bedrag van € 122.000,= beschikbaar en wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen incidenteel en structureel. •
MUIP 2011 - 2015
Nieuw beleid wordt ingebracht via de MUIP (Meerjaren Uitgaven- en Investerings Plan). In de voorjaarsnota zijn 41 MUIP voorstellen toegewezen. Deze voorstellen zijn inhoudelijk en financieel verwerkt in de voorliggende programmabegroting. De jaarschijf 2011 is functioneel opgenomen. De jaarschijven 2012-2015 zijn via een stelpost op programma 6 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien in de meerjarenbegroting verwerkt. Een aantal MUIP voorstellen waren onvoldoende concreet om in de muip opgenomen te kunnen worden. Voor deze ontwikkelingen is een stelpost overige ontwikkelingen opgenomen van € 1 miljoen. Zie verder onder taakstellingen / stelposten. •
Taakstellingen / stelposten
In de programmabegroting 2011 zijn de volgende taakstellingen en stelposten opgenomen:
Taakstellingen / stelposten
2011
2012
2013
2014
Taakstelling salariskosten
-814.674
-210.214
-395.490
-800.529
Taakstelling Inkoop en aanbesteding
-31.456
-16.198
-31.187
-28.221
Stelpost MUIP (MUIP 2012-2014)
100.538
407.194
782.474
1.319.744
-155.812
-174.828
-200.000
-200.000
-1.000.000
-2.000.000
-4.000.000
-4.000.000
-413.834
-421.881
-352.748
-352.347
Stelpost onderuitputting investeringen Stelpost Overige ontwikkelingen Stelpost Bezuinigingen Rijk Taakstelling projecturen
1.000.000
130
Programmabegroting 2011
Taakstelling salariskosten In de begroting is een raming opgenomen voor functies (2,83 fte) buiten het basiscapaciteitsplan Dit betreft een bedrag van € 210.000. Ter grootte van dit bedrag is een taakstelling opgenomen. In de loop van 2010 en 2011 wordt middels separate voorstellen aangegeven hoe deze jaarwedden gedekt worden. In 2013 komt hier een bedrag van € 568.000 bij als gevolg van de uitbreiding met Meerlo-Wanssum. Het gaat hier om een tijdelijke uitbreiding als gevolg van de toevoeging van een gedeelte van de voormalige gemeente Meerlo-Wanssum. Na drie jaar, uiterlijk 31 december 2012, dient de organisatie het bedrag dat met deze tijdelijke uitbreiding gepaard gaat weer in te leveren. Het gaat hier om een taakstelling van € 568.000 vanaf 2013. Dit bedrag staat vast maar tegen die tijd moet bekeken worden welke functies precies gaan vervallen. Het ligt voor de hand dat dit de functies zullen zijn die met de tijdelijke uitbreiding zijn gemoeid (zij hebben immers een tijdelijk contract) maar veranderde prioriteiten kunnen ook andere inzichten opleveren. Taakstelling inkoop en aanbesteding Deze taakstelling betreft de doelstelling om een besparing te realiseren op onze inkoop, conform de nota ‘Participatie in regionaal inkoopbureau noord en midden Limburg. Om de verwachte besparingen een plek te geven in de programmabegroting, is destijds een structurele taakstelling opgenomen. Vanaf 2010 betrof dit een bedrag van jaarlijks € 200.000. Zodra zich aanbestedingsvoordelen dan wel -nadelen voordoen, brengen we deze ten gunste dan wel ten laste van de taakstelling. In 2009 en 2010 zijn al enkele structurele voordelen afgeboekt van de taakstelling. Ten tijde van het opstellen van deze begroting bedraagt de nog te realiseren taakstelling voor 2011 € 31.000. Stelpost MUIP Voor 2011 staat er nog een bedrag open van € 100.538. Dit is een bedrag voor twee toegewezen MUIP-aanvragen. De juiste bedragen voor deze twee aanvragen waren nog niet bekend en daarom zijn ze geparkeerd op een stelpost. Het gaat daarbij om de uitbreiding van de BOA’s met 4 personen. We gaan ervan uit dat de provincie hierbij de financiering van 2 BOA’s voor zijn rekening neemt. Per saldo kost deze uitbreiding € 88.650. De andere toegewezen aanvraag betreft de kosten voor het ambtelijk secretariaat driehoeksoverleg Noord-Limburg. De kosten hiervoor worden omgeslagen over de diverse deelnemende gemeenten en het aandeel voor Venray bedraagt € 11.888. De bedragen voor de jaren 2012 tot en met 2014 zijn, naast deze twee projecten, de gereserveerde bedragen die beschikbaar zijn voor nieuw beleid. Stelpost onderuitputting investeringen Onze organisatie is ervan doordrongen dat investeringsopdrachten gerealiseerd moeten worden in het jaar dat ze zijn gepland. Wij sturen daar ook op. U kunt dit volgen via onze bestuursrapportages en de programmaverantwoording. De ervaring is echter dat zowel interne als externe factoren er toe kunnen leiden dat er vertragingen ontstaan bij de uitvoering van onze investeringsopdracht. Daartoe is in de voorjaarsnota een structurele onderuitputting op investeringen ten gunste van de begroting opgenomen van € 200.000. Doordat in deze begroting de fasering van een aantal investeringen vooruit zijn verschoven ontstaan in deze begroting voor 2011 en 2012 voordelen: 2011 voordeel € 44.188 en 2012 voordeel € 25.172. De stelpost van € 200.000 is met deze voordelen verlaagd. Stelpost overige ontwikkelingen Van een aantal beleidsvoornemens is nog onvoldoende duidelijk hoeveel deze zullen kosten. Om deze beleidsvoornemens in 2011 toch te kunnen uitvoeren is er incidenteel geld opgenomen op een centrale post. Zodra meer duidelijkheid is over de kosten zal er geld uit deze post gehaald worden om het beleid vorm te geven. De beleidsvoornemens die hiermee gemoeid zijn betreffen onder andere: o o o o
Haven Wanssum Brede school Jongerenaccomodatie Ontsporende jongeren
Bezuinigingen rijk De tekorten van het rijk zullen resulteren in rijksbezuinigingen. Zoals al eerder vermeld zijn de hoogte van de kortingen van het Rijk op onder andere het gemeentefonds nog niet duidelijk omdat een toekomstige regering hierover moet besluiten. Besturen is vooruitzien en omdat het zeker is dat er kortingen komen, maar alleen de hoogte en het tijdpad van deze bezuinigingen onduidelijk zijn, is besloten om conform de voorjaarsnota van het volgende scenario uit te gaan. We gaan uit 131
Programmabegroting 2011
van een rijksbezuiniging van uiteindelijk 10% van het gemeentefonds. Voor Venray betekent dit dat we vanaf het jaar 2013 rekening houden met € 4 miljoen aan bezuinigingen vanuit het Rijk. De opbouw vanuit de voorjaarsnota 2010 is dus overgenomen in deze begroting: Gevolgen bezuinigingen Rijk
Kortingen
2011
2012
2013
2014
1.000.000
2.000.000
4.000.000
4.000.000
Deze korting is ingevuld door bezuinigingen (oplopend in 2014) tot € 1 miljoen op de organisatie en ruim € 3 miljoen inhoudelijke bezuinigingen. Als antwoord hierop zijn er twee bezuinigingstrajecten opgenomen in de begroting 2011. Het eerste betreft de inhoudelijke bezuinigingen die al concreet zijn vertaald in de budgetten voor ruim € 3 mln. in 2014 (zie de paragraaf J Bezuinigingen). Het tweede gaat over een extra taakstelling op de ambtelijke organisatie. De gedachte hierachter is dat ook de ambtelijke organisatie dient in te krimpen als gevolg van de bezuinigingen. Naast de hierboven genoemde taakstelling i.v.m. de tijdelijke uitbreiding van de formatie (zie taakstelling personeelslasten) wordt er een extra taakstelling van € 1 miljoen opgelegd aan de organisatie. De taakstelling op de ambtelijke organisatie betekent dat de organisatie de komende jaren flink gaat krimpen. Uitgangspunt daarbij is dat er vooralsnog geen areaalaccres personeel zal plaatsvinden in de komende jaren. Daarnaast is in deze begroting door de organisatie de verwachte inhuur van personeel meerjarig tot een minimum teruggedrongen. Natuurlijk betekent dit wel dat er constant gekeken wordt naar de omvang van de ambtelijke organisatie. Mocht blijken dat we bij een afdeling onder de kritische grens zakken dan zullen we dit probleem met de voorgestelde oplossing aan de raad voorleggen. Uren projecten In de begroting 2011 zijn de uren van 5,50 fte projectleiding/assistent geraamd. Deze uren, in totaliteit 7.150, zijn onder andere bedoeld voor initiatieven die uiteindelijk niet leiden tot een project, voor interne werkzaamheden die niet toe te wijzen zijn aan een project zoals bijvoorbeeld het professionaliseren van projectmatig werken. Binnen deze 7.150 uur is een taakstelling opgenomen ter grootte van 4.742 projecturen die ingezet gaan worden voor toekomstige projecten. Op het moment dat de projectplannen ter besluitvorming aan u voorgelegd worden, worden deze uren in het betreffende financieel overzicht meegenomen. • Belastingen en OZB Zoals uit het tabel van de loon- en prijsstijgingen blijkt worden de belastingen in 2011 verhoogd met 2,25%. Uitzondering hierop vormen de belastingen die deel uitmaken van de bezuinigingen. Zo worden de lijkbezorgingsrechten verhoogd met € 15.000 om zo te komen tot een kostendekkendheid van 75%. Als gevolg hiervan stijgen de tarieven met 15%. De OZB inkomsten stijgen met 4,2%. Van deze stijging is 0,95% het gevolg van minder afval- en rioolheffing. Deze daling wordt gecompenseerd met een stijging van de OZB tarieven. De overige 3,25% (4,2% minus 0,95%) is het gevolg van het besluit om in 2011 en in 2012 de tarieven te verhogen tot de bij de voorjaarsnota 2010 verwachte macronorm. Ook dit is een maatregel vanuit de bezuinigingen. Met ingang van 2013 is het voornemen om de tarieven weer met het inflatiepercentage te laten stijgen. • Algemene Uitkering uit het gemeentefonds De algemene uitkering is onze grootste inkomstenbron. Jaarlijks ontvangt elke gemeente volgens een bepaalde verdeelsleutel een uitkering uit het gemeentefonds. Het verdeelstelsel is opgenomen in de Financiële verhoudingswet. De omvang van de algemene uitkering is een gegeven waar de gemeenten nauwelijks invloed op hebben. Een belangrijk gegeven is dat de gemeenten in principe vrij zijn in de besteding van de algemene uitkering. De groei van het gemeentefonds is normaal gesproken gekoppeld aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven (netto gecorrigeerde rijksuitgaven). Deze groei of krimp wordt het accres genoemd. Als het Rijk meer uitgeeft, dan profiteert ook het gemeentefonds hiervan en andersom (samen trap op en trap af). Ter bestrijding van de economisch crisis is in april 2009 een aanvullend beleidsakkoord afgesloten tussen het Rijk en de VNG. Dit beleidsakkoord heeft tot gevolg dat de normeringsystematiek (samen de trap op, samen de trap af) voor de jaren 2009 tot en met 2011 buiten werking is gesteld. De uitkeringen uit het gemeentefonds stijgen in die jaren niet met de hogere uitgaven van het rijk ter bestrijding van de economische crisis. Voor de jaren na 2011 is er geen duidelijkheid gegeven en die is er op het moment van het opstellen van deze begroting nog steeds niet. 132
Programmabegroting 2011
In deze begroting is een bijlage opgenomen met de berekening van de gelden die Venray de komende jaren naar verwachting uit het gemeentefonds zal ontvangen. De basis van deze berekening is de junicirculaire 2010. In deze berekeningen is geen rekening gehouden met de bezuinigingen waar het Rijk voor staat die van invloed zouden kunnen zijn op de algemene uitkering. Hiervoor is op een andere plaats in de begroting een stelpost opgenomen. Zie hiervoor het onderdeel taakstellingen / stelposten. Ten aanzien van het gemeentefonds zijn er ontwikkelingen gaande die in de toekomst van grote invloed op het gemeentefonds kunnen zijn. Deze ontwikkelingen willen we hier op hoofdlijnen toelichten: o
o
o
o
Evaluatie normeringssystematiek gemeentefonds In opdracht van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Financiën is begin 2010 de normeringssystematiek (samen de trap op, samen de trap af) geëvalueerd. Deze evaluatie is vertrouwelijk aan de formateur van het nieuw te vormen kabinet aangeboden en dient als input voor het formatieproces. Dit vertrouwelijke rapport is echter uitgelekt en hieruit blijkt dat het Rijk af wil van de jaarlijkse herberekening van de uitkering uit het gemeentefonds. In grote lijnen bestaat er wel tevredenheid over hoe het stelsel functioneert, maar van de schommelingen in de hoogte van de accressen en de voortdurende bijstellingen - een bedrag over een uitkeringsjaar kan wel vijf keer wijzigen - willen de fondsbeheerders af. De werkgroep heeft drie varianten voorgesteld. Het Rijk wil het bedrag dat gemeenten aan algemene uitkering ontvangen, het liefst voor een volle regeerperiode ineens vaststellen. De VNG houdt echter vast aan de oude afspraak om de algemene uitkering elk jaar opnieuw te berekenen. de voorkeur voor een (efficiency) korting op het fonds Het huidige kabinet heeft bij de voorjaarsnota 2009 al besloten om het provinciefonds met ingang van 2011 met € 300 mln. structureel te verlagen. Alle politieke partijen boeken grote bezuinigingsbedragen in door te veronderstellen dat de (rijks)overheid efficiënter kan werken. Ook de gemeenten en provincies krijgen een dergelijke korting voor hun kiezen. Hoe de invulling van een (efficiency)korting voor gemeenten er uit komt te zien is nog niet duidelijk. de decentralisatie van taken naar gemeenten en provincies, zoals delen van de AWBZ, jeugdbeleid, de sociale zekerheid en ruimtelijk domein. Deze (omvangrijke) taakdecentralisatie zal consequenties hebben voor de normering. Onderzoek clusters De ministeries van Binnenlandse Zaken en Financiën laten een onderzoek naar de algemene uitkering uitvoeren. De eerste resultaten komen in het voorjaar van 2011. Aanleiding voor het onderzoek is onder andere dat in het kader van de brede heroverwegingen rijksfinanciën is voorgesteld om bij de verdeling van het gemeentefonds meer rekening te houden met de overige eigen middelen (hierna: OEM) van gemeenten. Denk bij OEM aan baten bouwgrondexploitatie, rente en dividenden, huren, pachten etc.. Rijksinkomsten en onroerende zaakbelastingen hoort er niet bij. Bij de invoering van de Financiële Verhoudingswet 1997 bedroeg de OEM 5% van de netto uitgavenclusters. De rijksoverheid ging er toen van uit dat gemeenten in die omvang zelf in deze middelen zouden voorzien en dus dat geld niet hoeven te ontvangen via het gemeentefonds. Het rijk gaat er nu van uit dat de OEM in werkelijkheid gemiddeld het dubbele is van de genoemde 5%. Toch zijn er ook gemeenten met een nog hogere OEM. Dat stelt hen in staat meer geld uit te geven dan bij de verdeelmethodiek van het Gemeentefonds wordt aangenomen. Uit het jaarlijks periodiek onderhoudsrapport (POR) van de algemene uitkering uit 2010 bleek ook dat de uitgaven op veel terreinen niet meer overeenkomen met het geld dat gemeenten er in principe voor krijgen. Omdat de afwijking voor veel beleidsclusters bleek te gelden, is besloten ze allemaal aan een nader onderzoek te onderwerpen. De ministeries houden een bijstelling van het gemeentefonds ter grootte van 1,7 miljard euro voor mogelijk.
In de algemene uitkering wordt rekening gehouden met een behoedzaamheidsreserve. De behoedzaamheidsreserve is er om te voorkomen dat gemeenten achteraf gelden die ze van het Rijk uit het gemeentefonds gekregen hebben alsnog moeten terugbetalen. Op grond van het bestuursakkoord Rijk - VNG is de behoedzaamheidsreserve voor de jaren 2009 tot en met 2011 buiten werking gesteld. Uitgangspunt voor 2012 was echter dat de methodiek ‘samen de trap op, samen de trap af’ in 2012 weer gaat gelden. Op basis van deze veronderstelling is in Venray via de B&W nota van de septembercirculaire 2009 structureel rekening gehouden met de invoering van de behoedzaamheidsreserve vanaf 2012. Dit betekent dat in onze berekeningen de algemene
133
Programmabegroting 2011
uitkering is verlaagd met de volgende bedragen voor 2012 € 236.000, 2013 € 474.000 en 2014 € 706.000. Uit de eerder genoemde uitgelekte vertrouwelijke rapportage uit augustus 2010 over de evaluatie van het gemeentefonds blijkt dat het rijk af wil van de jaarlijkse herberekening van de uitkering uit het gemeentefonds. Het rijk wil af van de veelvuldige schommelingen in de hoogte van de accressen en de voortdurende bijstellingen. Volgens het rapport verdwijnen de schommelingen bijna volledig als voortaan een ander uitgangspunt wordt genomen. Gevolg is een maximum aan voorspelbaarheid voor gemeenten en provincies. Omdat alleen wordt gecorrigeerd voor loon en prijsontwikkelingen, blijven de schommelingen in het accres beperkt tot de bijstellingen voor hogere of lagere inflatie. In de toekomst kan dit er toe leiden dat de behoedzaamheidsreserve met ingang van 2012 wordt afgeschaft. Zo lang hierover echter door het Rijk geen besluit is genomen is het voorstel om in onze berekeningen van de algemene uitkering rekening te blijven houden met de behoedzaamheidsreserve.
2.
Overige financiële ontwikkelingen
In het voorgaande is ingegaan op de wijze waarop de voorjaarsnota 2010 vertaald is in de programmabegroting 2011. Sinds de vaststelling van de voorjaarsnota 2010 heeft zich een aantal ontwikkelingen voorgedaan die van invloed zijn op het financieel meerjarenperspectief:
Raads- én B&W-besluiten, genomen ná vaststelling Voorjaarsnota 2010 en verwerkt in de programmabegroting 2011 Werkvoorzieningschap NLW Volgens de ontwerp begroting van het werkvoorzieningschap Noord-Limburg West vallen de kosten in de komende jaren hoger uit en daarmee ook de bijdrage van deelnemende partijen. Deze hogere bijdrage is bijgeraamd. Subsidie BiblioNu De indexatie van de subsidie voor de bibliotheek bleek niet geheel juist te zijn berekenend. Dit is gecorrigeerd en verwerkt. Gemeentefonds: Junicirculaire 2010 De junicirculaire 2010 kon vanwege het tijdstip van verschijnen van de circulaire in juni 2010 niet verwerkt worden de voorjaarsnota 2010. Via een afzonderlijke raadsinformatiebrief en collegenota bent u op de hoogte gesteld van de nadelige financiële gevolgen: 2011 nadelig € 726.000, 2012 nadelig € 768.000, 2013 nadelig € 855.000 en 2014 nadelig € 849.000. De belangrijkste oorzaken voor het nadeel zijn verlaging van de uitkeringsfactor, aanpassing van een groot aantal maatstaven zoals inwoners, bijstands- en uitkeringsontvangers, lage inkomens, woonruimten en de maatstaf OZB. Aanbesteding open-sluit- en wachtdienst Ten behoeve van de beveiliging van de tijdelijke huisvesting is er een extra budget beschikbaar gesteld voor de jaren 2011 en 2012. In onderstaand overzicht zijn de financiële gevolgen van de genomen raads- en collegebesluiten opgenomen. De gevolgen voor 2011 en meerjarig zijn in de onderliggende begroting verwerkt. De financiële gevolgen voor 2010 worden via de tweede bestuursrapportage 2010 verwerkt in de programmabegroting 2010.
Omschrijving B&W 27-7-2010/Raad sept-2010 Ontwerpbegroting 2011 Werkvoorzieningschap NLW B&W 25-5-2010 Subsidie BiblioNu B&W 17-8-2010 junicirculaire 2010 gemeentefonds B&W 11-5-2010 Aanbesteding open-sluit- en wachtdienst tijdelijke huisvesting
Totaal verwerkt in de begroting 2011
2011
2012
2013
2014
-5.060
-5.060
-5.060
-5.060
-12.265
-12.449
-12.636
-12.825
-726.276
-768.204
-854.910
-848.670
-95.940
-65.300
-839.541
-851.013
-872.606
-866.555
134
Programmabegroting 2011
Tot en met 14 september 2010 zijn er geen B&W besluiten genomen die van invloed zijn op het hierboven gepresenteerde resultaat 2011 – 2014 en de daarin opgenomen post onvoorzien.
3.
Begrotingsresultaat 2011 – 2014
In dit onderdeel wordt uitleg gegeven over het begrotingsresultaat 2011 -2014. Na de financiële vertaling van het reguliere beleid en bovenstaande speerpunten ziet het financiële meerjarenperspectief er als volgt uit:
Meerjarenperspectief Resultaat begroting 2011
2011
2012
2013
2014
234.000
- 48.000
- 943.000
- 1.132.000
(-/- = nadeel) Bovenstaand overzicht toont het nieuwe (meerjaren)perspectief, inclusief aanvullende B&W besluiten die verwerkt zijn in de begroting. De post onvoorzien (€ 122.000) is daarbij meerjarig volledig intact. De begroting 2011 is sluitend. De meerjarenbegroting is vanaf 2012 nog niet sluitend. Op dit moment gaan we nog niet over tot extra maatregelen. We wachten hiermee totdat er meer duidelijkheid is omtrent de gevolgen van de landelijke bezuinigingen voor Venray en overige financiële ontwikkelingen. De Gemeentewet stelt dat de raad toeziet op evenwicht in de begroting. Van evenwicht is sprake als de structurele lasten door structurele baten gedekt worden. Gedeputeerde Staten van Limburg zien toe op de naleving van deze bepaling. Indien hier niet aan wordt voldaan kan de gemeente onder preventief toezicht gesteld worden. In de begrotingsbrief 2011 die door Gedeputeerde Staten (GS) van Limburg in april 2010 aan uw raad is gezonden staat vermeld dat GS de autonomie van de gemeente respecteert. Dit betekent dat de gemeente de keuzen maakt. GS beoordeelt de financiële uitkomst van de gemaakte keuzen. Hierbij hanteert GS de criteria die de Gemeentewet geeft. De Gemeentewet bepaalt dat de begroting 2011 in evenwicht moet zijn. Als de gemeente daar niet in slaagt, zal zij het evenwicht uiterlijk aan het eind van de meerjarenperiode moeten hebben hersteld. Het ontbreken van evenwicht in een of meer jaren zou voor een gemeente altijd aanleiding moeten zijn om aan herstel van het evenwicht te werken. Zeker als de middellange termijn ontwikkeling, dat wil zeggen de meerjarenraming, een sterke, negatieve trend laat zien. Zoals uit het begrotingsresultaat 2011 – 2014 blijkt is het jaar 2011 sluitend en voldoen we dus aan de eerste eis van GS. De jaren vanaf 2012 zijn negatief. Dit komt onder andere door de gevolgen van de rijksbezuinigingen waarvan wij een inschatting hebben gemaakt. Wij gaan er vanuit dat na beoordeling door GS van onze programmabegroting 2011 wij in aanmerking komen voor repressief toezicht voor onze begroting.
4.
Begrotingsresultaat 2011 – 2014 ten opzichte voorjaarsnota 2010
Onderstaand wordt op hoofdlijnen een toelichting gegeven op de afwijking van het resultaat 2011 – 2014 ten opzichte van de verwachte resultaten volgens de voorjaarsnota 2010. Het resultaat van de begroting 2011 vertoont een voordelig saldo van € 234.000. Bij de voorjaarsnota 2010 werd (inclusief het amendement IBP-ICT) een nadelig begrotingsresultaat 2011 verwacht van € 385.000. Ten opzichte van de voorjaarsnota 2010 heeft het begrotingsresultaat 2011 zich dus € 619.000 positief ontwikkeld. De ontwikkeling is als volgt:
135
Programmabegroting 2011
Meerjarenperspectief
Progr.
Meerjarenperspectief VJN 2010 (excl. Gevolgen ICT/IBP)
Raad 11-05-2010: Amendement ICT/IBP
6
Meerjarenperspectief VJN 2010 (incl. Gevolgen ICT/IBP)
2011
2012
235.725
131.020
-620.833
-577.833
-385.108
2013
2014
-1.351.424
-1.330.110
-446.813
-1.351.424
-1.330.110
WMO
1
349.000
347.000
489.000
490.000
Bouwleges
3
-339.000
-326.000
-298.000
-301.000
Leerlingenvervoer
4
-139.000
-141.000
-143.000
-145.000
Rentevoordeel / bespaarde rente
6
309.000
275.000
241.000
208.000
Gemeentefonds: Junicirculaire 2010
6
-618.000
-791.000
-878.000
-872.000
Lagere kosten in de exploitatie o.g.v. doorverdelingen via de kostenverdeelstaat
6
640.000
720.000
560.000
508.000
Correcties bezuinigingen
div.
31.060
-7.509
-4.232
65.318
Overige (keine) afwijkingen
div.
386.484
322.678
441.784
244.293
234.436
-47.644
-942.872
-1.132.499
Meerjarenperspectief begroting 2011 - 2014
(-/- = nadeel)
De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de voorjaarsnota 2010 kunnen als volgt nader worden toegelicht. Nadere toelichting staan opgenomen bij de betreffende programma’s.
Programma 1 WMO In de (meerjaren)begroting van de programmabegroting 2010 is het taakveld WMO abusievelijk niet neutraal verwerkt. In de cijfers van de (meerjaren)begroting 2011 is dit aangepast waardoor ten opzichte van de voorjaarsnota 2010 sprake is van een voordeel van: 2011 voordeel € 349.000, 2012 voordeel € 347.000, 2013 voordeel € 489.000 en 2014 voordeel € 490.000.
Programma 3 Bouwleges Met ingang van de programmabegroting 2010 worden de inkomsten uit bouwleges kostendekkend begroot. Vanaf 2010 betekent dit dat de inkomsten worden begroot ter hoogte van de kosten. Ten opzichte van de cijfers van de voorjaarsnota 2010 zijn de aan de bouwleges toe te rekenen kosten lager en de inkomsten zijn, mede i.v.m. de marktomstandigheden, hierop aangepast. Hierdoor is er meerjarig sprake van nadelen: 2011 nadeel € 339.000, 2012 nadeel € 326.000, 2013 nadeel € 298.000 en 2014 nadeel € 301.000.
Programma 4 Leerlingenvervoer In het schooljaar 2010/2011 maken 10% meer leerlingen gebruik van leerlingenvervoer. De verwachting is dat, ondanks het ophogen van de vervoersgrens, de kosten (meerjarig) € 139.000 hoger zullen zijn.
136
Programmabegroting 2011
Programma 6: Rentevoordeel/bespaarde rente In de begroting wordt gerekend met het renteomslagpercentage. Dit betekent dat bij de kapitaallasten van alle investeringen sprake is van een rente van 5%. Door de inzet van eigen reserves waardoor geen of minder leningen behoeven te worden aangetrokken en door de lage verwachte rente wordt meerjarig een voordeel verwacht ten opzichte van de doorberekende rente.
Gemeentefonds: Junicirculaire 2010 De junicirculaire 2010 kon vanwege het tijdstip van verschijnen van de circulaire in juni 2010 niet verwerkt worden de voorjaarsnota 2010. Via een afzonderlijke raadsinformatiebrief en collegenota bent u op de hoogte gesteld van de nadelige financiële gevolgen: 2011 nadelig € 726.000, 2012 nadelig € 768.000, 2013 nadelig € 855.000 en 2014 nadelig € 849.000. In de voorjaarsnota was opgenomen dat nieuwe landelijke verdeelsleutels voor de WMO zouden leiden tot een structurele positieve bijstelling van € 178.000. Uit de junicirculaire blijkt echter dat dit voor 2011 in werkelijkheid een voordeel oplevert van € 95.000 en vanaf 2012 een structureel voordeel van € 155.000, terwijl dus in de voorjaarsnota rekening was gehouden met structurele voordelen van € 178.000. Ten opzichte van de voorjaarsnota is er dan sprake van nadelen: 2011 nadeel € 83.000 en vanaf 2012 nadeel € 23.000. Tegenover bovenstaande nadelen staat vanuit de septembercirculaire 2009 nog een reservering voor 2011 ten behoeve van toekomstige nadelen in de algemene uitkering van € 191.000. Deze reservering wordt ingezet om in 2011 bovenstaande nadelen gedeeltelijk op te vangen. Ten opzichte van de voorjaarsnota is sprake van meerjarige nadelen: 2011 nadeel € 618.000, 2012 nadeel € 791.000, 2013 nadeel € 878.000 en 2014 nadeel € 872.000.
Lagere kosten via kostenverdeelstaat Met behulp van de kostenverdeelstaat worden de kosten van de gemeentelijke organisatie toegerekend aan de produkten. De begroting 2011 laat ten opzichte van de voorjaarsnota meerjarige voordelen zien van: 2011 voordeel € 640.000, 2012 voordeel € 720.000, 2013 voordeel € 560.000 en 2014 € 508.000. Dit voordeel wordt voornamelijk veroorzaakt doordat in het kader van de bezuinigingen de verwachte inhuur van personeel meerjarig tot een minimum is teruggedrongen en door lagere salariskosten in 2011 en 2012.
Correcties bezuinigingen De bezuinigingen zoals opgenomen in de voorjaarsnota hebben nu hun plek gekregen in de begroting. Inhoudelijk zijn er geen wijzigingen maar financieel zijn een aantal posten licht gewijzigd. Dit omdat er in de meerjarenbegroting een ander bedrag stond en met deze correcties is de correcte aansluiting met de administratie gegarandeerd.
Overige kleine afwijkingen Op een veelheid van budgetten zijn door de budgethouders (kleine) verlagingen en verhogingen doorgevoerd. Deze worden niet verder toegelicht. Per saldo resulteert dit in alle jaren in voordelen.
137
Programmabegroting 2011
138
Programmabegroting 2011
Bijlage 1. Financiële begroting 1.1. Recapitulatie-overzicht baten en lasten Bedragen * € 1.000
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
Venray laat je leven Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
44.236 25.091 19.145
2012
Venray bruist Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
7.921 840 7.080
2012
2013
7.838 821 7.017
43.796 25.428 18.368
2014
7.732 833 6.898
7.446 846 6.601
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
2014
44.027 25.259 18.768
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
2013
44.447 25.123 19.324
2012
2013
2014
Venray maakt wonen compleet Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
25.049 12.444 12.605
25.308 12.798 12.511
Venray economisch actief Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
35.855 31.284 4.572
2012
2011 Totaal lasten Totaal baten Saldo
Bedragen * € 1.000
4.697 69 4.628
Saldo voor bestemming
Bedragen * € 1.000
2011
2012
Totaal saldo na bestemming
Bedragen * € 1.000 TOTAAL Totaal lasten Totaal baten Saldo
31.462 31.992 -530
2014
4.684 1 4.683
4.832 2 4.831
Meerjarenbegroting 2012
2013
2014
5.976 54.336 -48.360
6.603 54.434 -47.831
7.877 53.826 -45.950
8.441 52.775 -44.335
-330
-133
-3.692
-4.186
2011 Totaal lasten Totaal baten Saldo
2013
4.650 70 4.580
Meerjarenbegroting
Begroting
MUTATIES RESERVES
2014
34.838 34.396 442
Meerjarenbegroting
Begroting
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Totaal lasten Totaal baten Saldo
2013
36.732 32.466 4.266
Begroting
Venray kijkt over grenzen
24.348 13.468 10.880
Meerjarenbegroting
Begroting 2011
24.621 13.154 11.467
2012
2013
2014
3.601 3.506 96
3.984 3.804 181
8.048 3.414 4.634
8.460 3.142 5.318
-234
48
943
1.132
Begroting 2011 127.335 127.570 -234
Meerjarenbegroting 2012 2013 129.562 131.827 129.515 130.884 48 943
2014 128.785 127.653 1.132
139
Programmabegroting 2011
140
Programmabegroting 2011
1.2. Overzicht mutaties reserves Venray laat je leven Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
br werkgelegenheidsmaatregelen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. br exploitatietekort Wet inburgering Totaal stortingen
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
0 0 0 0 0
algemene reserve br werkgelegenheidsmaatregelen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. R.br exploitatietekort Wet inburgering Totaal onttrekkingen
0 5 394 26 0 425
0 0 400 0 245 645
0 0 250 0 0 250
0 0 250 0 0 250
-425
-645
-250
-250
Saldo programma 1
Venray bruist Bedragen * € 1.000 Omschrijving algemene reserve R.br gemeenschapshuis veulen br overheveling restant exploitatiebudg. Totaal stortingen algemene reserve R.br monumenten br sociale vernieuwing br gemeenschapshuis veulen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. Totaal onttrekkingen Saldo programma 2
Begroting 2011 0 6 0 6
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014 0 6 0 6
0 5 0 5
0 5 0 5
0 20 0 9 70 0 99
65 20 0 9 50 0 144
0 20 0 9 30 0 59
0 20 0 9 10 0 39
-93
-138
-53
-33
Venray maakt wonen compleet Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
br egalisatie riolering br parkeren br bouwen br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud industriehaven arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. brg bovenwijkse werken brg ruimtelijke ontwikkelingen Totaal stortingen
70 0 0 0 80 0 0 0 150
390 0 0 0 80 0 0 0 470
654 0 0 0 80 0 0 0 734
911 82 0 0 80 0 0 0 1.072
algemene reserve br egalisatie riolering R.br parkeren br bouwen br wet maatschappelijke ondersteuning br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud industriehaven R.arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. brg bovenwijkse werken Totaal onttrekkingen
40 29 216 0 0 0 3 0 59 347
0 83 166 0 0 0 378 0 20 648
0 82 118 0 0 0 83 0 0 284
0 81 0 0 0 0 3 0 0 84
-197
-178
451
989
Saldo programma 3
141
Programmabegroting 2011
Venray economisch actief Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud jachthaven/zandvang arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. bovenwijkse werken ruimtelijke ontwikkeling Totaal stortingen
0 12 732 431 187 1.362
0 12 958 435 206 1.611
0 12 4.764 305 160 5.241
0 12 5.632 301 160 6.105
br huisvesting primair onderwijs R.br overheveling restant exploitatiebudg. R.br MW Onderhoud jachthaven/zandvang arg algemene bedrijfsreserve grondbedr. Totaal onttrekkingen
0 0 3 1.081 1.083
0 0 65 1.010 1.075
0 0 3 994 997
0 0 3 994 996
279
535
4.244
5.109
Saldo programma 4
Venray kijkt over grenzen Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
algemene reserve Totaal stortingen algemene reserve Totaal onttrekkingen Saldo programma 5
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
753 753
753 753
753 753
0 0
96 96
49 49
0 0
0 0
657
704
753
0
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Bedragen * € 1.000 Omschrijving
Begroting 2011
Meerjarenbegroting 2012 2013 2014
algemene reserve br monumenten br werkgelegenheidsmaatregelen br bouwen br frictiegelden personeel br gemeenschapshuis veulen br bijdrage grondbedrijf publiekshal br overheveling restant exploitatiebudg. br kap.lasten gemeentehuis Totaal stortingen
0 0 0 0 259 0 3 0 1.069 1.331
0 0 0 0 253 0 2 0 890 1.145
0 0 0 0 240 0 2 0 1.073 1.315
0 0 0 0 240 0 1 0 1.036 1.277
algemene reserve br btw compensatiefonds br frictiegelden personeel br bijdrage grondbedrijf publiekshal br overheveling restant exploitatiebudg. R.br kap.lasten gemeentehuis Totaal onttrekkingen
494 267 213 13 0 469 1.456
0 0 0 12 0 1.231 1.243
0 0 0 12 0 1.813 1.825
0 0 0 11 0 1.762 1.774
-125
-98
-510
-496
96
181
4.634
5.318
Saldo programma 6 Saldo totaal
142
Programmabegroting 2011
1.3. Overzicht personeelslasten 2011 Categorie Basiscapaciteitsplan vaste formatie
vaste formatie Basiscapaciteitsplan tijdelijke formatie
tijdelijke formatie
Omschrijving DT-CC Jaarwedden Bestuurszaken Jaarwedden Veiligheid en handhaving IV Jaarwedden Veiligheid en handhaving- BRWZ Jaarwedden Bestuurszaken-VRW.BRW Jaarwedden Veiligheid en handhaving-HH Jaarwedden Middelen Jaarwedden Publieksdiensten Jaarwedden Maatschapp. Diensten Jaarwedden Wonen & Werken Jaarwedden Openbare Ruimte Jaarwedden Secretaris Jaarwedden Griffie Jaarwedden subtotaal
fte 2,00 30,13 5,07 6,38 0,00 22,18 62,95 29,22 53,86 51,06 47,58 1,00 3,00 314,43
Bedrag 171.090 2.037.118 310.941 420.657 493.823 1.299.750 3.424.018 1.610.555 3.157.524 3.316.315 2.817.642 120.304 207.324 19.387.062
Bestuurszaken Jaarwedden Veiligheid en handhaving IV Jaarwedden Veiligheid en handhaving-HH Jaarwedden Middelen Jaarwedden Publieksdiensten Jaarwedden Maatschapp. Diensten Jaarwedden Wonen & Werken Jaarwedden Openbare Ruimte Jaarwedden Secretaris Jaarwedden subtotaal Totaal
1,34 1,50 1,00 6,63 1,17 8,10 2,56 1,50 1,00 24,79 339,21
91.745 93.260 56.315 382.140 62.429 489.182 177.154 78.062 95.887 1.526.174 20.913.235
Omschrijving Voorziening Polit.ambtsdragers(APPA) Raad & commissies College van B&W Burgelijke Stand Frictiegelden Jaarlijkse storting frictie Totaal
fte
Omschrijving Voormalig personeel B&W Voormalig personeel B&W Meerlo-Wanssum Voormalig personeel Totaal
fte
Categorie Overige personeelslasten
Omschrijving jaarwedden jaarwedden Ondernemingsraad arbeidsvoorwaarden a la carte jaarwedde vervaning langdurig zieken ed Venray waardeert mensen (was gediff. Belonen) Totaal
fte
Bedrag 94.926 58.599 117.706 367.423 3.617 642.272
Categorie Taakstelling
Omschrijving Nog te realiseren taakstellingen Totaal
fte
Bedrag -200.000 -200.000
Categorie overigen
Categorie Voormalig personeel
0,00
0,00
Bedrag 31.873 450.270 628.241 10.128 137.414 258.997 1.516.924
Bedrag 366.148 177.692 82.091 625.932
143
Programmabegroting 2011
144
Programmabegroting 2011
1.4. Overzicht van investeringen en afschrijvingen Totaal uitgaven per 31-12-2011 707.431
Reeds afgeschreven t/m 2010 459.400
Afschrijving in 2011 39.228
0
Totaal Kapitaallasten 39.228
Kosten onderzoek en ontwikkeling
1.250.760
0
0
1.250.760
167.177
91.232
0
1.083.583
992.352
52.088
143.320
Gronden en terreinen (econ.nut)
4.450.242
0
0
4.450.242
382.685
0
0
4.067.557
4.067.557
203.378
203.378
11.387
0
0
11.387
11.387
0
0
0
0
0
0
Bedrijfsgebouwen (econ.nut)
40.123.675
8.834.620
0
48.958.295
14.997.816
1.049.140
0
25.125.859
32.911.339
1.451.347
2.500.488
Grond, weg en waterbouwkundige werken (econ.nut)
3.082.348
Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen
Woonruimten (econ.nut)
Totaal uitgaven +/+ Vermeerderingen -/- Verminderingen per 01-01-2011 2011 2011 707.431 0 0
Aflossing in Boekwaarde per Boekwaarde per 2011 01-01-2011 31-12-2011 0 248.031 208.803
Rente in 2011
43.715.641
1.023.623
0
44.739.264
8.119.467
1.074.982
0
35.596.174
35.544.814
2.007.366
Vervoermiddelen (econ.nut)
1.038.204
60.600
0
1.098.804
416.195
64.847
0
622.009
617.762
31.120
95.967
Machines, apparaten en installaties (econ.nut)
6.547.514
192.442
0
6.739.957
3.330.056
443.233
0
3.217.458
2.966.667
166.115
609.348
Overige materiele vaste activa (econ.nut)
14.470.627
6.823.471
106.000
21.188.098
7.110.705
1.916.401
0
7.359.922
12.160.992
480.417
2.396.818
Grond, weg en waterbouwkundige werken (maatsch.nut)
32.616.886
3.342.580
189.461
35.770.005
20.488.492
868.180
0
12.128.394
14.413.334
691.695
1.559.875
Machines, apparaten en installaties (maatsch.nut)
403.414
0
0
403.414
206.524
28.200
0
196.890
168.690
9.198
37.398
Overige materiele vaste activa (maatsch.nut)
190.405
0
0
190.405
152.324
35.172
0
38.081
2.909
1.098
36.270
Deelnemingen (kapitaalverstrekkingen)
518.079
0
0
518.079
0
0
0
518.079
518.079
25.904
25.904
Leningen aan woningbouwcorporaties
14.545.825
0
0
14.545.825
3.447.260
0
387.726
11.098.565
10.710.839
496.620
496.620
Deelnemingen (leningen)
4.459.589
0
0
4.459.589
0
0
0
4.459.589
4.459.589
0
0
Overige verbonden partijen
1.699.100
0
0
1.699.100
0
0
0
1.699.100
1.699.100
84.955
84.955 97.499
16.220.605
0
0
16.220.605
97.497
97.499
0
16.123.108
16.025.609
0
Bijdragen aan activa in eigendom van derden
290.356
333.000
0
623.356
49.752
15.671
0
240.604
557.932
19.996
35.667
Onderhanden werken (incl. grondexploitatie)
29.028.636
12.700.889
16.391.637
25.337.889
0
0
0
29.028.636
25.337.889
1.451.432
1.451.432
212.288.377
33.311.225
16.687.097
228.912.505
59.436.737
5.723.786
387.726
152.851.640
163.364.256
7.172.729
12.896.515
Overige uitzettingen met rentetypische looptijd > 1 jaar
Eindtotaal
145
Programmabegroting 2011
146
Programmabegroting 2011
1.5. Overzicht financiering Vaste geldleningen begroting 2011 LENING
BEDRAG
NR.
LENING
RAAD/B&W OMSCHRIJVING
VERVAL-
DATUM
DATUM
LAATSTE RENTE- ANNUITEIT AFL.IN
PERC.
RESTANT
VERSTREKT
RENTE
AFLOSS.
RESTANT
31-12-2010
2011
2011
2011
31-12-2011
1.061
1.815.121
herfin
BNG 40.0088121
2-9
2011
5,180%
lin
129.652
-
4.496
129.652
1.063
4.537.802
02-03-99
BNG 40.0089605
2-3
2024
4,770%
lin
2.541.170
-
114.023
181.512
2.359.658
-
1.064
4.537.802
08-06-99
BNG 40.0090029
8-6
2024
4,960%
lin
2.541.170
-
120.966
181.512
2.359.658
1.069
4.537.802
20-11-01
BNG 40.0093675
22-11
2026
5,030%
lin
2.904.193
-
145.080
181.512
2.722.681
1.071
5.000.000
17-09-02
BNG 40.0095493
18-9
2027
4,850%
lin
3.400.000
-
162.136
200.000
3.200.000
1.072
5.000.000
25-02-03
BNG 40.0096790
18-2
2028
4,475%
lin
3.600.000
-
153.327
200.000
3.400.000
1.073
5.000.000
22-10-03
BNG 40.0098347
22-10
2028
4,720%
lin
3.600.000
-
168.110
200.000
3.400.000
1.074
777.500
01-03-03
NLW Groep NV
3,500%
-
281.000
-
9.835
1.075
5.000.000
13-12-04
BNG 40.0099788
13-12
4,020%
lin
3.800.000
-
152.341
200.000
3.600.000
19-04-06
23.144.301
1-3 2029
281.000
1.076
27.459.341
BNG 40.101608
4 p.j.
2041
5,450%
lin
23.928.854
-
1.281.060
784.553
1.077
11.000.000
NWB 1-25028
15-5
2026
4,525%
lin
9.350.000
-
407.337
550.000
8.800.000
1.078
15.000.000
BNG 40.104004
29-10
2033
4,900%
lin
13.800.000
673.127
600.000
13.200.000
div
lin
Totaal langlopende leningen
26.000.000 69.876.039
26.000.000
26.000.000 3.391.838
3.408.741
92.467.298 2.335.845
0350
3.072.151
09-12-1987
PV 2615 HERFIN.
30-12
2030
4,440%
208.864
ann
2.413.255
-
107.149
77.410
0351
2.596.392
09-12-1987
PV 2629 HERFIN.
30-12
2030
4,440%
176.519
ann
2.039.533
-
90.555
65.422
1.974.111
0361
1.283.788
30-1-2006
HERFIN 0361
1-3
2016
3,740%
71.916
ann
1.182.682
-
44.232
27.684
1.154.998
0364
3.830.608
16-12-1998
Herfin.Div.complex NWB16-12
2028
4,565%
246.844
ann
2.736.088
-
124.902
101.272
2.634.816
0367
2.254.380
20-12-1988
PPNH 73084-89 HERF
1-9
2039
4,650%
123.512
ann
1.922.785
-
89.410
32.676
1.890.109
0373
1.368.147
01-01-1991
Cont.1991 (LEVOB)
1-9
2012
5,020%
123.635
ann
804.227
-
40.372
83.263
720.964
Totaal woningbouwleningen
11.098.570
-
496.620
387.726
10.710.844
Totaal - generaal
80.974.609
3.888.458
3.796.467
103.178.142
26.000.000
147
Programmabegroting 2011
Gewaarborgde geldleningen Waarborg Geldnemer
Geldgever
Percen-
Hoofdsom
tage
Rente-
Restant-
Door de
percen-
bedrag
gemeente
tage
31-12-2011
gewaarborgd
Stg Wonen Limburg
AZL Heerlen
50%
224.213
4,25
15.696
7.848
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
531.871
3,730%
466.523
233.261
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
14.294.077
4,530%
1.125.559
562.780
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
4.537.802
4,410%
3.864.461
1.932.230
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
4.537.802
6,950%
2.627.324
1.313.662
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
11.344.505
4,300%
8.011.971
4.005.986
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
13.613.406
3,750%
9.308.849
4.654.425
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
5.500.000
4,990%
4.585.997
2.292.999
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
6.000.000
4,350%
4.812.109
2.406.055
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
9.625.000
5,345%
8.105.571
4.052.785
Stg Wonen Limburg
Coop Rabo
50%
15.000.000
3,133%
15.000.000
7.500.000
Stg Wonen Limburg
Ned. Waterschapsbank
50%
2.268.901
4,860%
1.241.053
620.526
Stg Wonen Limburg
Ned. Waterschapsbank
50%
6.352.923
4,490%
5.196.008
2.598.004
St Bouwcorp. v. Bej.
Ned. Waterschapsbank
50%
1.200.000
4,395%
1.200.000
600.000
Stg Wonen Limburg
WestLB AG
50%
10.000.000
4,080%
10.000.000
5.000.000
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
8.000.000
4,959%
8.000.000
4.000.000
Stichting Mooiland
BNG Den Haag
50%
3.644.207
3,870%
3.357.978
1.678.989
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
9.000.000
3,995%
9.000.000
4.500.000
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
325.200
5,780%
303.396
151.698
Stg Wonen Limburg
BNG Den Haag
50%
4.000.000
4,950%
4.000.000
2.000.000
100.222.495
50.111.248
129.999.908
Stg Wonen Limburg
Ned. Waterschapsbank
100%
6.965.000
4,330%
5.688.992
5.688.992
Stg Wonen Limburg
Ned. Waterschapsbank
100%
6.806.703
5,570%
3.749.981
3.749.981
Stichting L.V.O.
BNG Den Haag
100%
3.176.462
5,600%
16.948.165
2.970.690
2.970.690
12.409.662
12.409.662
Bibliotheek Venray
ABN AMRO Bank
100%
150.000
4,100%
98.440
98.440
Bibliotheek Venray
BNG Den Haag
100%
203.350
7,250%
142.152
142.152
240.591
240.591
12.892
12.892
353.350
Stg Jeugd- en Jongerenwerk Wanssum Achtervangpositie Nationale Hypotheekgarantie
Totaal
Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting
100%
92.387
0,500%
50%
36.000.000
36.000.000
18.000.000
183.393.809
148.885.642
80.774.393
148
Programmabegroting 2011
1.6. Overzicht van reserves naam reserve
Saldo 1-1-2011
ALGEMENE RESERVE Algemene reserve Totaal algemene reserve BESTEMMINGSRES. Monumenten Egalisatie riolering Parkeren Overige Werkgelegenheidsmaatregelen BTW-compensatiefonds Frictiegelden personeel Wet maatschappelijke ondersteuning Overheveling restant exploitatiebudg. Het Nieuwe Wanssum / Oude Maasarm Exploitatietekort Wet inburgering Onderhoud industriehaven Onderhoud jachthaven/zandvang Totaal bestemmingsreserves BESTEMMINGSRES. DEKKING KAP.LASTEN Gemeenschapshuis Veulen Publiekshal Gemeentehuis Totaal bestemmingsreserves dekking kapitaallasten TOTAAL RESERVES GRONDBEDRIJF: Algemene risicoreserve Alg. bedrijfsreserve GB BESTEMMINGSRESERVES GB Bovenwijkse werken Ruimtelijke ontwikkelingen
TOTAAL RESERVES GB
TOTAAL RESERVES
Saldo Vermeerdering
Vermindering
Saldo
31-12-2011
Vermeerdering
Vermindering
31-12-2012
Saldo Vermeerdering
Vermindering
31-12-2013
Saldo Vermeerdering
Vermindering
31-12-2014
Saldo Vermeerdering
Vermindering
31-12-2015
15.441 15.441
753 753
630 630
15.564 15.564
753 753
113 113
16.204 16.204
753 753
0 0
16.957 16.957
0 0
0 0
16.957 16.957
0 0
0 0
16.957 16.957
100 2.369 3.074 5 267 63 1.966 26 184 245 226 112 8.636
0 70 0 0 0 259 0 0 0 0 80 12 421
20 29 216 5 267 213 464 26 0 0 3 3 1.244
80 2.410 2.858 0 0 109 1.502 0 184 245 303 122 7.812
0 390 0 0 0 253 0 0 0 0 80 12 735
20 83 166 0 0 0 450 0 0 245 378 65 1.407
60 2.717 2.692 0 0 361 1.052 0 184 0 4 69 7.140
0 654 0 0 0 240 0 0 0 0 80 12 987
20 82 118 0 0 0 280 0 0 0 83 3 586
40 3.289 2.574 0 0 602 772 0 184 0 1 79 7.540
0 911 82 0 0 240 0 0 0 0 80 12 1.325
20 81 0 0 0 0 260 0 0 0 3 3 366
20 4.120 2.655 0 0 842 512 0 184 0 78 88 8.499
0 1.071 177 0 0 239 0 0 0 0 80 12 1.579
20 79 0 0 0 0 0 0 0 0 3 3 105
0 5.111 2.832 0 0 1.081 512 0 184 0 154 98 9.973
116 59 8.498
6 3 1.069
9 13 469
112 49 9.098
6 2 890
9 12 1.231
109 39 8.756
5 2 1.073
9 12 1.813
106 29 8.016
5 1 1.036
9 11 1.762
102 20 7.290
5 1 999
9 11 1.714
99 10 6.575
8.673
1.078
491
9.259
898
1.252
8.905
1.080
1.834
8.151
1.043
1.782
7.411
1.006
1.733
6.684
32.750
2.252
2.365
32.636
2.386
2.773
32.249
2.820
2.420
32.649
2.367
2.148
32.867
2.584
1.838
33.614
8.514 8.514
732 732
1.081 1.081
8.165 8.165
958 958
1.010 1.010
8.112 8.112
4.764 4.764
994 994
11.882 11.882
5.632 5.632
994 994
16.521 16.521
673 673
995 995
16.200 16.200
0 223 223
431 187 618
59 0 59
371 410 781
435 206 641
20 0 20
786 616 1.402
305 160 464
0 0 0
1.090 776 1.866
301 160 461
0 0 0
1.391 936 2.327
205 111 316
0 0 0
1.596 1.046 2.643
8.737
1.350
1.140
8.946
1.599
1.031
9.514
5.229
994
13.749
6.093
994
18.848
989
995
18.842
41.487
3.601
3.506
41.582
3.984
3.804
41.763
8.048
3.414
46.398
8.460
3.142
51.716
3.573
2.833
52.456
149
Programmabegroting 2011
150
Programmabegroting 2011
1.7. Overzicht van voorzieningen
naam voorziening VOORZIENINGEN .vz onderhoud primair onderwijs .vz onderhoud gemeentehuis .vz accommodatiebeheersysteem .vz alg. pensioenwet politieke ambtsdr. .vz gemeentelijk onderw.achterstandsbel. .vz onderhoud wegen .vz gebiedsbureau .vz op vordering verkoop vennootschap bv .vz MW uitkeringen/pensioenen wethouders .vz bomen
Bouwrijp maken gerealiseerde complexen Totaal voorz. grondbedrijf TOTAAL VOORZIENINGEN
Saldo
Mutaties 2011 Vermeer- Vermin1-1-2011 dering dering
Saldo 31-122011
Mutaties 2012 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122012
Mutaties 2013 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122013
Mutaties 2014 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122014
Mutaties 2015 Vermeer- Vermindering dering
Saldo 31-122015
1.643 326 12 2.220 463 877 3 1.982 516 0 8.044
356 140 166 71 0 845 0 0 11 34 1.624
78 0 99 32 463 874 3 0 178 34 1.761
1.922 466 79 2.259 0 849 0 1.982 350 0 7.907
362 140 152 67 0 858 0 0 8 34 1.621
876 0 224 41 0 841 0 0 27 34 2.042
1.408 606 8 2.285 0 866 0 1.982 331 0 7.486
367 140 153 67 0 871 0 0 5 34 1.637
69 214 114 42 0 159 0 0 14 34 646
1.707 533 46 2.310 0 1.578 0 1.982 322 0 8.477
373 140 154 67 0 884 0 0 5 34 1.657
65 214 75 43 0 923 0 0 14 34 1.369
2.015 459 125 2.334 0 1.538 0 1.982 313 0 8.765
378 140 154 65 0 897 0 0 5 34 1.674
855 214 272 50 0 2.283 0 0 19 34 3.727
1.538 385 8 2.349 0 152 0 1.982 298 0 6.712
140 140
0 0
0 0
140 140
0 0
0 0
140 140
0 0
0 0
140 140
0 0
0 0
140 140
0 0
0 0
140 140
8.184
1.624
1.761
8.047
1.621
2.042
7.626
1.637
646
8.617
1.657
1.369
8.905
1.674
3.727
6.852
151
Programmabegroting 2011
152
Programmabegroting 2011
1.8. Overzicht EMU-saldo
Omschrijving
1
2 3
4 5
6
7
8
9 10
11
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)? Afschrijvingen ten laste van de exploitatie Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet in mindering zijn gebracht bij post 4 Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vast activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitatie verantwoord Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d.? (alleen transactie met derden die niet op de exploitatie staan) Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord
2010 x € 1.000 Volgens realisatie tot en met sept. 2010, aangevuld met raming resterende periode
2011 x € 1.000
2012 x € 1.000
Volgens Volgens begroting meerjarenraming in 2011 begroting 2011
211
330
133
5.750
5.724
5.922
2.041
1.878
1.859
21.441
20.610
13.760
0
130
11.031
8.556
6.775
18.475
16.540
20.109
nee
nee
nee
-5.994
-4.565
8.488
1.000
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten Verkoop van effecten: a Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) b Zo ja wat is bij verkoop de te verwachten boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo
153
Programmabegroting 2011
154
Programmabegroting 2011
1.9. Berekening algemene uitkering gemeentefonds Gemeentefonds Het gemeentefonds is een fonds met belastinggeld van het Rijk. Gemeenten krijgen elk jaar geld uit het gemeentefonds om een deel van hun uitgaven te betalen, de algemene uitkering. Gemeenten mogen zelf bepalen waar ze dit geld aan besteden. Gemeenten gebruiken het geld voor bijvoorbeeld wegen, schoolgebouwen en de brandweer. Meer informatie over het gemeentefonds staat in de Financiële-verhoudingswet. Verdeling gemeentefonds Hoeveel geld individuele gemeenten uit het gemeentefonds krijgen is afhankelijk van de kenmerken en de belastingcapaciteit van de gemeenten. Kenmerken Het Rijk hanteert bij de verdeling van het gemeentefonds over individuele gemeenten onder meer de volgende gegevens: • het aantal inwoners; • het aantal jongeren; • het aantal uitkeringsgerechtigden • de oppervlakte van het land; • een vast bedrag. Dit worden maatstaven genoemd. Er zijn ruim 60 maatstaven. Elke maatstaf heeft een bedrag ‘per eenheid’. De gemeente krijgt dus geld voor iedere inwoner, iedere jongere enzovoort. Inkomsten De gemeente heeft inkomsten uit de gemeentebelasting, bedrijfsmatige activiteiten, rechten en heffingen en eigen bezittingen, bijvoorbeeld gebouwen. De gemeente krijgt een groot deel van haar belastinginkomsten uit onroerend zaakbelasting (OZB). Het Rijk doet ieder jaar onderzoek naar het systeem van verdeling van het gemeentefonds. De uitkomsten van dit onderzoek staan in het Periodiek Onderhoudsrapport (POR). Dit rapport is een bijlage bij de begroting van het gemeentefonds. Omvang gemeentefonds (accres) Het bedrag in het gemeentefonds is gekoppeld aan de uitgaven van het Rijk (samen de trap op, samen de trap af). Deze groei (of krimp) heet het accres. Als het Rijk meer geld uitgeeft, gaat het bedrag in het gemeentefonds ook omhoog (en omgekeerd). Het Rijk informeert de gemeenten jaarlijks in de maart-, mei (juni)- en septembercirculaires over het accres van het gemeentefonds. In deze circulaires worden gemeenten ook geïnformeerd over nieuwe gemeentelijke taken of taken die vervallen. Bijstelling ramingen In principe verschijnt dus driemaal per jaar een gemeentefondscirculaire die de gemeenten over de omvang en de verdeling van het fonds informeert. Die circulaires spelen een belangrijke rol in het gemeentelijke begrotingsproces. De raming in de primitieve begroting is gebaseerd op de laatst ontvangen mei/junicirculaire. De werkelijk ontvangen algemene uitkeringen uit het Gemeentefonds zijn gebaseerd op de ten tijde van het opstellen van de jaarrekening bekende informatie. De ontwikkelingen en de financiële consequenties van de circulaires worden vastgelegd in een nota welke, na vaststelling door het college, ter kennisname gebracht wordt aan de gemeenteraad. Via de eerste en tweede bestuursrapportage vindt verankering plaats in de begroting. Oormerken onderdelen van de algemene uitkering Nieuwe taken zijn vaak gekoppeld aan nieuwe budgetten. Dit betekent dat voor de uitvoering van die taken moet worden volstaan met de aldus benoemde budgetten. Onze eigen beleidsregel is dat aldus benoemde budgetten beschikbaar worden gehouden en pas beschikbaar komen op het moment dat er een nota door het college is vastgesteld over de inzet van dit geld. In sommige gevallen (als wij minder ontvangen) kan een oormerk ook leiden tot een taakstelling (bezuiniging). Ook dan moet er een nota door het college worden vastgesteld met oplossingen voor die tegenvaller. De oormerken komen in een afzonderlijke raming in de begroting tot uitdrukking.
155
Programmabegroting 2011
Herindelingsbijdrage Daarnaast ontvangt de gemeente Venray vanaf 2010 een herindelingsbijdrage. Door de samenvoeging van Venray met Wanssum, Geysteren en Blitterswijk heeft Venray recht op een herindelingsbijdrage. Deze bijdrage wordt uitgekeerd in 4 jaarlijkse termijnen: 40% van het bedrag in 2010 en 20% van het bedrag in elk van de drie daarop volgende uitkeringsjaren. Vanaf 2010 wordt ook een gedeelte van de algemene uitkering geoormerkt voor de gemeente Horst aan de Maas. Dat gedeelte heeft namelijk betrekking op de aan de gemeente Venray toegekende algemene uitkering voor de kerkdorpen Meerlo, Tienray en Swolgen van de voormalige gemeente Meerlo-Wanssum. Maatstaf krimpgemeenten Zoals in de maartcirculaire 2010 is aangekondigd, wordt per 2011 een krimpmaatstaf geïntroduceerd voor voorlopig 5 jaar. De krimpmaatstaf geeft een vergoeding aan gemeenten die de laatste 7 jaar met meer dan 1% zijn gekrompen ( 2011 wordt vergeleken met het inwonertal 2004, 2012 met 2005, enz.) én die gelegen zijn in de provincie Groningen, Zeeland of Limburg Gemeenten die aan genoemde criteria voldoen krijgen in 2011 een bedrag van ruim € 600 per ‘verloren’ inwoner boven de gehanteerde drempel van 1%. Aan het eind van de looptijd van de tijdelijke maatstaf, namelijk 5 jaar, moet een duidelijk beeld zijn ontstaan van de financiële gevolgen van bevolkingsdaling voor gemeenten. Aan de tijdelijke krimpmaatstaf zijn geen (bestedings)voorwaarden verbonden. Gemeenten die in aanmerking komen voor een krimpmaatstaf wordt verzocht een krimpparagraaf op te nemen in zowel de begroting als de jaarrekening. Volgens de berekeningen van het Rijk komt Venray met ingang van 2012 ook in aanmerking voor een krimpvergoeding. Op basis van de door ons gehanteerde ramingen van de inwoners conform de Voorjaarsnota 2010 komen we hier echter niet voor in aanmerking. Onze gegevens hebben we aan het Rijk voorgelegd maar (ten tijde van het opstellen van deze begroting) nog geen antwoord op gekregen. Behoedzaamheidsreserve In de algemene uitkering wordt rekening gehouden met een behoedzaamheidsreserve. De behoedzaamheidsreserve is er om te voorkomen dat gemeenten achteraf gelden die ze van het Rijk uit het gemeentefonds gekregen hebben alsnog moeten terugbetalen. Op grond van het bestuursakkoord Rijk - VNG is de behoedzaamheidsreserve voor de jaren 2009 tot en met 2011 buiten werking gesteld. Uitgangspunt voor 2012 was echter dat de methodiek 'samen de trap op, samen de trap af' in 2012 weer gaat gelden. Op basis van deze veronderstelling is in Venray via de B&W nota van de septembercirculaire 2009 structureel rekening gehouden met de invoering van de behoedzaamheidsreserve vanaf 2012. Dit betekent dat in onze berekeningen de algemene uitkering is verlaagd met de volgende bedragen voor 2012 € 236.000, 2013 € 474.000 en 2014 € 706.000. Uit een uitgelekte vertrouwelijke rapportage uit augustus 2010 over de evaluatie van het gemeentefonds blijkt dat het rijk af wil van de jaarlijkse herberekening van de uitkering uit het gemeentefonds. Het rijk wil af van de veelvuldige schommelingen in de hoogte van de accressen en de voortdurende bijstellingen. Volgens het rapport verdwijnen de schommelingen bijna volledig als voortaan een ander uitgangspunt wordt genomen. Gevolg is een maximum aan voorspelbaarheid voor gemeenten en provincies. Omdat alleen wordt gecorrigeerd voor loon en prijsontwikkelingen, blijven de schommelingen in het accres beperkt tot de bijstellingen voor hogere of lagere inflatie. In de toekomst kan dit er toe leiden dat de behoedzaamheidsreserve met ingang van 2012 wordt afgeschaft. Zo lang hierover echter door het Rijk geen besluit is genomen is het voorstel om in onze berekeningen van de algemene uitkering rekening te blijven houden met de behoedzaamheidsreserve.
Overzicht algemene uitkering Voor de jaren 2010-2015 ziet, op basis van de junicirculaire 2010, het verloop van de algemene uitkering er als volgt uit (zie volgende pagina’s):
156
Programmabegroting 2010
Gemeente:
Venray
Opgave:
Programmabegroting 2011, mjb. 2012-2015
Circulaire:
Junicirculaire 2010 (2010-314295 d.d. 9 juni 2010)
Jaar:
2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015
Uitkeringsfactor:
Lopende prijzen 2010: 1,5470 / 2011: 1,5300 / 2012: 1,5160 / 2013: 1,5040 / 2014: 1,4990 / 2015: 1,4940
Uitgezette maatstaven:
39a, 40, 41, 42, 43, 44, 53
Datum afgerond:
2-9-2010
Eigen toelichting: Datum rapport:
15-9-2010 7:49
Onderdeel A - Inkomstenmaatstaven Maatstaf 1a Waarde woningen eigenaren 1b Waarde niet-woningen gebruikers 1c Waarde niet-woningen eigenaren 1f Waarde niet-woningen gebruikers (onder aftrek amendement De Pater) Subtotaal
2010
2011
2012
2013
2014
2015
-2.924.646,00 -1.032.904,60 -1.281.721,70
-2.977.648,31 n.v.t. -1.309.686,86
-3.005.873,90 n.v.t. -1.324.489,28
-3.036.224,00 n.v.t. -1.340.601,65
-3.069.609,11 n.v.t. -1.358.285,96
-3.102.083,72 n.v.t. -1.375.577,29
n.v.t.
-1.012.190,90
-1.024.122,62
-1.037.110,25
-1.051.364,96
-1.065.302,90
-5.239.272,30 -5.299.526,07 -5.354.485,81 -5.413.935,91 -5.479.260,04 -5.542.963,91
Onderdeel B - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor van toepassing is Maatstaf 1e OZB waarde niet-woningen 2 Inwoners 3a Eén-ouder-huishoudens 4 Inwoners: jongeren < 20 jaar 5 Inwoners: ouderen > 64 jaar 5a Inwoners: ouderen > 74 en < 85 jaar 6a Inwoners Waddeneilanden tot en met 2500
2010
2011
2012
2013
2014
2015
326.180,40 5.634.805,10 144.396,20 2.311.166,22 540.406,44 55.650,84 --
312.676,53 5.658.316,25 147.867,72 2.274.642,44 567.388,05 57.801,96 --
316.231,90 5.631.089,10 149.492,64 2.236.623,64 598.969,95 60.841,26 --
320.080,82 5.714.188,80 150.969,84 2.204.419,48 622.781,70 64.129,23 --
324.321,17 5.677.260,50 152.299,32 2.170.873,48 647.679,60 66.864,60 --
328.431,04 5.683.212,20 153.481,08 2.137.327,48 672.577,50 69.599,97 --
157
Programmabegroting 2010
6b Inwoners Waddeneilanden van 2501 t/m 7500 6c Inwoners Waddeneilanden boven de 7500 7 Lage inkomens 7a Lage inkomens (drempel) 8 Bijstandsontvangers 10a WWB schaalnadeel 10b WWB schaalvoordeel 11 Uitkeringsontvangers 12 Minderheden 13 Klantenpotentieel lokaal 14 Klantenpotentieel regionaal 15b Extra groei leerlingen VO 15c Extra groei jongeren 15d Leerlingen (V)SO 15e Leerlingen VO 16 Oppervlakte land 17 Oppervlakte land * percentage slechte grond totaal 18 Oppervlakte land * bodemfactor gemeente 19 Oppervlakte binnenwater 20 Oppervlakte buitenwater 21 Oppervlakte bebouwing 22 Oppervlakte bebouwing woonkernen * bodemfactor woonkernen 23 Oppervlakte bebouwing buitengebied * bodemfactor buitengebied 24 Woonruimten 24a Nieuwbouwwoningen 25 Woonruimten * bodemfactor woonkernen 26 Woonruimten * percentage slechte grond totaal 27a Oppervlak historische kernen basisbedrag 27b Oppervlak historische kernen, opslag kernen > 40 ha 27c Oppervlak historische kernen, opslag kernen > 65 ha
--433.692,75 1.087.428,10 748.334,08 67.545,90 854.672,44 409.150,91 823.427,75 2.339.309,23 656.861,16 --145.075,08 775.133,12 528.546,48
--434.850,00 1.104.195,49 829.482,51 69.835,47 928.054,53 420.396,05 837.537,18 2.348.126,55 661.383,00 --142.573,78 790.780,61 528.871,14
--437.079,52 1.112.607,61 876.259,16 71.171,22 972.303,66 420.893,83 846.722,86 2.354.917,95 663.287,04 --139.447,16 856.888,36 528.871,14
--439.931,44 1.121.261,94 908.026,08 72.076,79 1.002.671,68 418.680,72 856.564,66 2.361.915,15 665.253,00 --134.444,57 864.680,56 528.871,14
--442.991,43 1.129.157,95 898.782,12 71.768,28 993.343,31 411.576,06 866.734,52 2.368.706,55 651.677,04 --136.945,87 888.527,21 528.871,14
--446.013,81 1.136.720,86 888.265,69 71.433,76 982.928,98 404.907,50 876.904,38 2.368.706,55 651.677,04 --136.945,87 898.298,98 528.871,14
--
--
--
--
--
--
453.387,69 5.991,96 -206.716,32
465.887,10 6.113,64 -209.008,36
483.905,73 6.286,80 -211.399,76
508.904,55 6.527,04 -213.791,16
510.203,19 6.539,52 -216.182,56
511.177,17 6.548,88 -218.573,96
651.729,40
661.215,31
674.506,07
684.474,14
697.764,90
707.732,97
388.765,16
390.175,47
390.175,47
391.821,78
391.821,78
393.468,09
3.485.229,24 -543.157,68 ---
3.499.117,96 -544.403,08 ---
3.513.397,16 -546.624,68 ---
3.531.246,16 -549.401,68 ---
3.558.019,66 -553.567,18 ---
3.584.793,16 -557.732,68 ---
--
--
--
--
--
--
--
--
--
--
--
--
158
Programmabegroting 2010
28 Historische waterweg 29 Historische woningen in bewoonde oorden 1930 30 Historische woningen in bewoonde kernen 31a ISV (a) stadsvernieuwing 31b ISV (b) herstructurering 32 Omgevingsadressendichtheid 33 Omgevingsadressendichtheid * percentage slechte grond totaal 34 Oeverlengte * bodemfactor gemeente 35a Oeverlengte * bodemfactor gemeente * dichtheidsfactor 36 Meerkernigheid 36a Kernen met 500 of meer adressen 37 Meerkernigheid * bodemfactor buitengebied 38 Bedrijfsvestigingen 39 Vast bedrag 58 Bevolkingskrimp Subtotaal
-19.493,64 -6.648,89 6.808,79 1.143.911,16
-19.487,38 -6.644,58 6.806,44 1.154.954,70
-19.487,38 -6.644,58 6.806,44 1.163.273,81
-19.487,38 -6.644,58 6.806,44 1.172.620,38
-19.487,38 -6.644,58 6.806,44 1.184.961,35
-19.487,38 -6.644,58 6.806,44 1.197.163,93
--
--
--
--
--
--
7.482,20
7.471,75
7.471,75
7.471,75
7.471,75
7.471,75
9.672,20
9.684,65
9.695,96
9.706,15
9.716,34
9.726,52
119.322,32 84.542,28 193.951,42 292.751,90 269.135,84 n.v.t.
119.542,28 84.542,28 193.842,87 300.917,00 262.040,95 --
119.542,28 84.542,28 193.842,87 310.966,60 262.040,95 --
119.542,28 84.542,28 193.842,87 321.016,20 271.208,26 --
119.542,28 84.542,28 193.842,87 331.408,40 271.208,26 --
119.542,28 84.542,28 193.842,87 342.257,40 271.208,26 --
25.770.480,27 26.056.635,05 26.284.308,58 26.550.002,68 26.598.110,86 26.675.024,43
Onderdeel C - Uitkeringsfactor (uf) Jaren Uitkeringsfactor Subtotaal (B x C (=uf))
2010
2011
2012
2013
2014
2015
1,5470
1,5300
1,5160
1,5040
1,4990
1,4940
39.866.932,98 39.866.651,63 39.847.011,80 39.931.204,02 39.870.568,18 39.852.486,50
Onderdeel D - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is Maatstaf 45 Herindeling 51 Rioleringen 52 Monumenten 53a Overgangsmaatregel ISV (VHROSV) 55 WUW-middelen Gemeentefonds (IU) 59 Suppletie-uitkering wijziging verdeelstelsel 2011
2010
2011
2012
2013
2014
2015
1.645.601,69 31.338,00 --28.968,00 257.350,00 n.v.t.
822.800,86 5.578,00 n.v.t. -14.484,00 257.350,00 -15.119,00
822.800,86 3.690,00 n.v.t. n.v.t. 257.350,00 n.v.t.
822.800,86 -n.v.t. n.v.t. -n.v.t.
--n.v.t. n.v.t. -n.v.t.
--n.v.t. n.v.t. -n.v.t.
159
Programmabegroting 2010
61 Suppletieregeling OZB 70 Suppletieregeling wijziging verdeelstelsel 1-12008 135 Integratie-uitkering Bommenregeling
214.615,00
214.615,00
214.615,00
214.615,00
214.615,00
214.615,00
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
--
--
--
--
--
--
2.119.936,69
1.270.740,86
1.298.455,86
1.037.415,86
214.615,00
214.615,00
Subtotaal
Onderdeel E - Integratie- en decentralisatieuitkeringen waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is Maatstaf 62 Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) 63 Amendement De Pater (IU) 64 Knelpunten verdeelproblematiek (IU) 65 Anti-discriminatievoorzieningen (IU) 66 Opvoeden in de buurt (DU) 67 Tijdelijke stim.regeling opsporing en controle ABW (IU) 68 Regionale platforms fraudebestrijding (IU) 69 Bibliotheken (IU) 71 Impuls Brede scholen combinatiefuncties (DU) 72 Beeldende kunst en vormgeving (DU) 73 Aanpak kindermishandeling (DU) 74 Bewonersinitiatieven wijken (G18) (DU) 75 Drank- en Horecawet (DU) 76 Pilot voor- en vroegschoolse educatie (DU) 77 Homo-emancipatiebeleid (DU) 78 Nationaal actieplan sport en bewegen (DU) 79 Taalcoaches (DU) 80 Tijdbeleid (DU) 81 Polarisatie en radicalisering (DU) 82 Veilige publieke taak (DU) 83 Bewonersinitiatieven wijken (G31) (DU) 84 Wijkactieplannen (G18) (DU) 85 Deltaplan inburgering (DU)
2010
2011
2012
2013
2014
2015
3.605.771,00 150.190,00 -n.v.t. n.v.t.
3.424.374,00 n.v.t. -n.v.t. n.v.t.
3.424.374,00 n.v.t. -n.v.t. n.v.t.
3.424.374,00 n.v.t. -n.v.t. n.v.t.
3.424.374,00 n.v.t. -n.v.t. n.v.t.
3.424.374,00 n.v.t. -n.v.t. n.v.t.
--
--
--
--
--
--
-8.748,00 71.960,00 ----n.v.t. --6.750,00 n.v.t. ----n.v.t.
-8.748,00 71.960,00 -n.v.t. -n.v.t. n.v.t. --4.500,00 n.v.t. -n.v.t. -n.v.t. n.v.t.
-8.748,00 118.858,00 -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
-n.v.t. 118.858,00 -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
-n.v.t. 118.858,00 -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
-n.v.t. 118.858,00 -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
160
Programmabegroting 2010
86 Vrouwen uit etnische minderheden (DU) 87 Pilot gemengde scholen (DU) 88 Cultuurparticipatie (DU) 89 Amendement Tang/Spekman (DU) 90 Uitvoeringskosten inburgering (IU) 91 Stemproces (DU) 92 Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven (DU) 93 Innovatietrajecten inburgering (DU) 94 Arbeidsvoorwaarde lokaal bestuur (DU) 95 Uitkering vanwege definitiewijziging maatstaf bijstandsontvangers 96 Gezinsmanagers Gouda (DU) 97 Onderwijsachterstandenbeleid (DU) 100 Overbruggingsuitkering Antillianengemeenten (DU) 101 Aanpak Marokkaans-Nederlandse probleemjongeren (DU) 102 Maatschappelijke opvang en OGGz (DU) 103 Gezond in de stad (DU) 104 Leefbaarheid en Veiligheid (DU) 106 Vrouwenopvang (DU) 107 Budget 40+ wijken (DU) 108 Lokale preventieaanpak eergerelateerd geweld (DU) 109 Spoorse doorsnijdingen (DU) 110 WMO, psycho-sociaal (IU) 111 WMO, nadeelgemeenten (IU) 112 Jeugdwerkloosheid (DU) 113 Peuterspeelzaalwerk (DU) 114 Herbestemming en herontwikkeling aandachtswijken (DU) 115 Jeugd (DU) 116 ISV (DU) 117 Bodemsanering (DU) 118 Herstructurering bedrijfsterreinen (DU)
---n.v.t. n.v.t. n.v.t. 65.619,50 -n.v.t.
---n.v.t. n.v.t. n.v.t. 37.244,00 -n.v.t.
n.v.t. n.v.t. -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t. --
n.v.t. --
n.v.t. --
n.v.t. --
n.v.t. --
n.v.t. --
--
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
---n.v.t. --
----n.v.t.
--n.v.t. -n.v.t.
--n.v.t. -n.v.t.
--n.v.t. -n.v.t.
--n.v.t. -n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
--174.472,62 -122.308,90
-n.v.t. n.v.t. -122.308,90
-n.v.t. n.v.t. n.v.t. 122.308,90
-n.v.t. n.v.t. n.v.t. 122.308,90
-n.v.t. n.v.t. n.v.t. 122.308,90
-n.v.t. n.v.t. n.v.t. 122.308,90
--
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
-n.v.t. -n.v.t.
---n.v.t.
---n.v.t.
---n.v.t.
---n.v.t.
-n.v.t. n.v.t. n.v.t.
161
Programmabegroting 2010
119 Centra voor jeugd en gezin (DU) 120 Voorbeeldprojecten Wijkeconomie (DU) 121 Schuldhulpverlening 2009 Spekmangelden (DU) 122 Drugsoverlast (DU) 123 Praktijkteam overlastgevende MarokkaansNederlandse jongeren (DU) 124 Alle troeven in handen (DU) 125 Uitvoeringskosten inburgering, extra bijdrage (DU) 126 Instapcursussen inburgering (DU) 127 Bijdrage aan knelpunten inburgering (DU) 128 Vadercentra (DU) 129 Duizend en één Kracht (DU) 130 Uitvoeringskosten Wwik (DU) 131 Hogeschool Almere (DU) 132 Zuiderzeelijn (DU) 133 Rolstoelvoorzieningen (DU) 134 Praktijkteam Zaltbommel (DU)
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
-n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
--
--
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
23.573,00
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
----------
n.v.t. n.v.t. ---n.v.t. n.v.t. -n.v.t.
n.v.t. n.v.t. -n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. -n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
4.229.393,02
3.669.134,90
3.674.288,90
3.665.540,90
3.665.540,90
3.665.540,90
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Behoedzaamheidsreserve
--
--
-236.489,67
-473.677,01
-705.770,73
-707.811,60
Subtotaal
--
--
-236.489,67
-473.677,01
-705.770,73
-707.811,60
Subtotaal
Onderdeel F - Aanvullingen van de gebruiker Aanvullingen v/d gebruiker
Totaal
40.976.990,39 39.507.001,32 39.228.781,09 38.746.547,87 37.565.693,31 37.481.866,89
162
Programmabegroting 2010
1.10. Berekening renteomslag GEAKTIVEERDE KAPITAALUITGAVEN Geïnvesteerd bedrag per 1 januari 2011 LANGLOPENDE SCHULDEN Totaal langlopende geldleningen 1-1-2011 Totaal woningbouwleningen 1-1-2011
A)
152.851.640
B)
130.636.837
69.876.039 11.098.570 80.974.609
RESERVES EN VOORZIENINGEN Algemeen Algemene reserve 1-1-2011 Bestemmingsreserves 1-1-2011 Voorzieningen 1-1-2011
15.441.382 17.303.492 8.043.814 40.788.688
Grondbedrijf Algemene reserve 1-1-2011 Bestemmingsreserves 1-1-2011 Voorzieningen 1-1-2011
8.514.402 219.432 139.706 8.873.540 49.662.228
TE FINANCIEREN
22.214.803
RENTELASTEN Langlopende geldleningen -rente langlopende geldleningen -rente woningbouwleningen
3.391.838 496.620
- afschrijving herfinanciering
3.888.458 39.229 3.927.687
Reserves en voorzieningen - toevoeging rente aan reserves - bespaarde rente reserves en voorzieningen
433.629 1.554.278 1.987.907
Overigen - rente kortlopende financiering - rente af te sluiten geldleningen - rente af te sluiten geldleningen renovatie - rentevoordeel
1,00% 4,34% 4,15%
2.971.000 19.243.803 6.737.295
29.710 834.434 279.748 113.244 1.257.136
TOTALE RENTEKOSTEN
C)
7.172.730
163
Programmabegroting 2010
UIT TE ZONDEREN VAN RENTE-OMSLAG Product
112002 112003 121061 121065 121066 121161 142161 151061 153061 154061 155061 165261 158061 172261 181061 182262 191361 599805 599825 599840 599935 599955
Boekwaarde per 1-1-2011 Preparatie Repressie en nazorg Wegen, straten en pleinen Openbare verlichting Straatmeubilair Verkeer Huisvesting primair onderwijs Openbaar Bibliotheekwerk Sport Cultureel Centrum Natuurbeheer Wet Maatschappelijke Ondersteuning Overige recreatieve voorzieningen Huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater Ruimtelijke ontwikkeling Volkshuisvesting Beleggingen Hulpkostenplaats middelen Kostenplaats middelen Hulpkostenplaats middelen Kostenplaats middelen Kostenplaats maatschappelijke diensten
Rente in 2011
868 1.660.556 4.388 2.457.217 46.371 8.855 32.263 597.075 740.534 21.819.541 3.428 11.098.565 20.582.697 248.031 1.448.907 19.877 50.374 10.847
692 625 109.910 2.979 64 193.999 1.256 240 27.457 35.824 890 53.858 4.388 1.337.667 50 496.620 382.771 19.131 2.276 294
60.830.394 D
2.670.990
BEREKENING RENTE-OMSLAG Geinvesteerd bedrag per 1 januari 2011 Uit te zonderen van renteomslag
A) D)
152.851.640 60.830.394
Restant, waarover rente wordt omgeslagen Totale rentekosten Uit te zonderen van rente-omslag
92.021.246 C) D)
7.172.730 2.670.990
Totaal via rente-omslag
RENTEOMSLAG
4.501.740 4.501.740 -------------- X 100 % 92.021.246
=
5%
164
Programmabegroting 2010
1.11 Overzicht incidentele baten en lasten Op basis van het Besluit begroting en verantwoording (BBV) dient in de programmabegroting een overzicht incidentele baten en lasten te worden opgenomen. De volgende uitgangspunten zijn gehanteerd bij de totstandkoming van het overzicht incidentele baten en lasten: 1. Incidenteel karakter: maximaal 3 jaar. 2. Stuctureel karakter: minimaal 4 jaar. En daarmee geen onderwerp in dit overzicht. 3. Het nieuwe begrotingsjaar is telkens het basisjaar. Er wordt dus alleen vooruit gekeken en niet naar het verleden. 4. Prijs en looninflaties of afwijkende inflaties bijv. o.b.v. inwoneraantallen, worden niet gezien als een incidentele last of baat. 5. Systematische dalingen of stijgingen van budgetten met bijv. € 50.000 of € 100.000 per jaar, worden niet gezien als incidenteel. 6. Een onderwerp als 'verkiezingen', waarvoor 1x in de 4 jaar extra kosten gemaakt worden, wordt wel als incidentele last gezien. 7. Budgetten die jaarlijks voor 1 jaar 'verlengd' worden, maar niet structureel in de meerjarenbegroting opgenomen zijn, worden als incidenteel beschouwd. 8. De basis post 'onvoorzien structureel en incidenteel' wordt niet meegenomen in het overzicht incidentele baten en lasten (jaarrekening). Alleen de extra toevoeging middels raadsvoorstellen wordt opgenomen in het overzicht incidenteel. 9. De inzet van de 'bespaarde rente incidenteel' wordt opgenomen in het overzicht incidentele baten en lasten. Het inzetten van deze post wordt als incidenteel beschouwd, ook al gebeurt dit in de komende 4 jaar. 10. De MUIP aanvragen met een budget voor maximaal 3 jaar worden opgenomen in het overzicht incidenteel. 11. Begrotingswijzigingen worden voorzien van een label incidenteel dan wel structureel, afhankelijk van het aantal jaren waarover de begrotingswijziging loopt. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de incidentele baten en lasten zoals opgenomen in de programmabegroting 2011 – 2014.
Incidentele lasten
2011
2012
Accommodatie gemeentehuis Tijdelijke huisvesting hkp digitale kaart en gegevensbeheer projecten ibp-ict Verkiezingen Project het groene goud Combinatiefunctionarissen Accommodatie binnensport Kunstuitingen Wet inburgering Subsidieregeling afkoppelen regenwater Overige ontw projecten VJN 2010 Boventallig personeel Reclamebelasting Mutatie reserves Overige incidentele lasten
262.861 290.000 80.000 620.833
226.178 436.667
Totaal incidentele lasten
2013
2014
565.833 51.422
91.497 266.372 88.719
239.188
243.568
64.500 244.947 55.902 1.000.000 136.629 126.790 752.974 251.419
126.790 752.974 72.118
752.974 5.151
90.306
4.023.996
2.729.195
1.001.693
141.728
165
Programmabegroting 2010
Incidentele baten
2011
2012
2013
2014
Bestuurlijke samenwerking Project het groene goud Schuldhulpverlening Dividend bouwfonds limburge gemeenten Reclamebelasting Mutatie reserves Overige incidentele baten
-67.082 -57.706 -86.295 -142.839 -132.925 -1.199.995 -153.353
-142.839 -132.925 -378.352 -75.869
0
0
Totaal incidentele baten
-1.840.195
-798.073
0
0
Totaal incidentele lasten Totaal incidentele baten
4.023.996 -1.840.195
2.729.195 -798.073
1.001.693
141.728
Verschil
2.183.801
1.931.122
0 1.001.693
0 141.728
-68.088
166
Programmabegroting 2010
Bijlage 2. Subsidieplafonds 2011 Hieronder worden per beleidsveld de subsidieplafonds voorgesteld voor 2011. De bedragen in dit overzicht komen overeen met de budgetten die in de begroting 2011 zijn opgenomen. Overzicht subsidieplafonds Beleidsterrein Kunst en cultuur Sport Jeugd en jongeren Participatie allochtonen Ouderen Maatschappelijke dienstverlening en belangenbehartiging Dorps- en wijkraden Peuterspeelzalen Verkeerseducatie Natuureducatie Evenementen Totaal professionele instellingen
Plafond 2011 € 223.306,00 € 135.849,00 € 311.679,00 € 27.746,00 € 33.655,00
€ € € € € €
265.417,00 74.015,00 168.187,00 25.466,00 109.793,00 37.830,00
€
3.784.276,00
167
Programmabegroting 2010
168
Programmabegroting 2010
Bijlage 3. Overzicht programma’s, producten, portefeuillehouders, budgethouders en commissies
Programma 1 Venray laat je leven
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
houder Pro Actie/preventie
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en Handhaving
Commissie SB
Preparatie
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en Handhaving
Commissie SB
Repressie / nazorg
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving
Commissie SB
Openbare Orde en Veiligheid
H. Gilissen
Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving
Commissie SB
Bijzondere Wetten
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en handhaving
Commissie SB
Inkomensvoorziening
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Uitstroombevordering
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
IOAW / IOAZ
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Gemeentelijk minimabeleid
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Maatschappelijke Dienstverlening
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Maatschappelijke Zorg en
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Vreemdelingen
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Kinderopvang
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Voorziening gehandicapten
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Openbare gezondheidszorg
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Lijkbezorging
I. Busser
Afdelingsmanager Publieksdiensten
Commissie SB
Handhaving
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en Handhaving
Commissie SB
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
Begeleiding
Programma 2: Venray bruist
Omschrijving product
houder Markten
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en Handhaving
Commissie SB
Openbaar bibliotheekwerk
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
169
Programmabegroting 2010
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
houder Kunstzinnige vorming
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Mondiale bewustwording
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Sport
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Zwemmen
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Buitensportaccommodaties
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Cultureel centrum
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Kunst en cultuur
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Historische archieven en
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Publieksdiensten
Commissie M
Musea / archeologie
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
Kermissen en andere
I. Busser
Afdelingsmanager Veiligheid en Handhaving
Commissie SB
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke Diensten
Commissie MD
collecties
evenementen Sociaal-cultureel werk
Programma 3: Venray maakt wonen compleet
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
houder Wegen, straten en pleinen
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Bermen, bermsloten en
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Kunstwerken
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Schoonhouden wegen
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Openbare verlichting
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Straatmeubilair
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Wijkbeheer
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Verkeer
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Openbaar vervoer
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Parkeren
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Baten parkeerbelasting
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
onverharde wegen
170
Programmabegroting 2010
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
houder Natuurbeheer
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Openbaar groen
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Overige recreatieve
J. Loonen
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Inzameling huisvuil
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Huishoudelijk- en
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Milieu
I. Busser
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie SB
Baten reinigingsrechten en
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Baten rioolrechten
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Ruimtelijke ontwikkeling
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie SO
Gemeentelijke onroerende zaken
J. Loonen
Afdelingsmanager Wonen & Werken
Commissie SO
Stedelijke vernieuwing
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie SO
Bouwen
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie SO
Volkshuisvesting
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie SO
Leges bouwprocedures
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie SO
voorzieningen
bedrijfsafvalwater
afvalstoffenheffing
Programma 4: Venray is kennisintensief
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie M
Afdelingsmanager Maatschappelijke
Commissie MD
houder Economische ontwikkeling
J. Loonen
Openbare basisonderwijs
T. Jansen
Diensten Openbaar basisonderwijs
T. Jansen
huisvesting Voortgezet onderwijs huisvesting
Afdelingsmanager Maatschappelijke
Commissie MD
Diensten T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke
Commissie MD
Diensten Lokaal onderwijsbeleid
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke
Commissie MD
Diensten Volwasseneneducatie
T. Jansen
Afdelingsmanager Maatschappelijke
Commissie MD
Diensten Toerisme en recreatie
J. Loonen
Afdelingsmanager Wonen & Werken
Commissie M
Bouwgrondexploitatie
J. Loonen
Afdelingsmanager Wonen en Werken
Commissie M
171
Programmabegroting 2010
Programma 5: Venray kijkt over grenzen
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
houder Bestuursorganen
H. Gilissen
Griffie
Commissie M
Representatie en kabinet
H. Gilissen
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Rechtsbescherming
H. Gilissen
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Bestuursondersteuning
H. Gilissen
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Voorlichting
H. Gilissen
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Verkiezingen
H. Gilissen
Afdelingsmanager Publieksdiensten
Commissie M
Bestuurlijke samenwerking
P. vd Broeck
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Bestuursondersteuning Raad en
H. Gilissen
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Rekenkamer(functie)
Programma 6: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
houder Gem. Basisadministratie
H. Gilissen
Afdelingsmanager Publieksdiensten
Commissie M
Bijz. Wetten Publ. Zaken
H. Gilissen
Afdelingsmanager Publieksdiensten
Commissie M
Opbrengst leges
I. Busser
Afdelingsmanager Publieksdiensten
Commissie M
Beleggingen
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Bespaarde rente / rentevoordeel
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Algemene uitkering gemeentefonds
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Algemene baten en lasten
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Boventallig / voormalig personeel
I. Busser
Afdelingsmanager Bestuurszaken
Commissie M
Uitvoering wet WOZ
I. Busser
Afdelingsmanager Openbare Ruimte
Commissie SB
Baten onroerende-zaakbelasting
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
gebruikers Baten onroerende-zaakbelasting eigenaren Baten baatbelasting
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Baten toeristenbelasting
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Baten hondenbelasting
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Lasten heffing en invordering
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
gemeentelijke belastingen Saldo van kostenplaatsen
172
Programmabegroting 2010
Omschrijving product
Portefeuille
Budgethouder
Commissie
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Mutaties reserves
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Saldo BCF
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
Saldo van baten en lasten na
I. Busser
Afdelingsmanager Middelen
Commissie M
houder Saldo van baten en lasten voor bestemming
bestemming
173
Programmabegroting 2010
174
Programmabegroting 2010
Bijlage 4. Lijst met afkortingen Afkorting AmvB ANW AWBZ AWR B&W BABZ BBV BCF BCO BEO BIBOB BOA BKZ BP BWS BZK CBO CBS CC CIZ CLRAE CKV CVV CWI CZM Diftar DOP ECB EHS ESF ETIL EZ FPU FTE Fido FVW GAP GBA GBI GFT GGD GGW GGZ GHA GHOR GOA GOP GR GRP GVVP HHA HVP IBOR I/C
Uitgeschreven Algemene Maatregel van Bestuur Algemene Nabestaanden Wet Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Algemene Wet inzake Rijksbelastingen Burgemeester & Wethouders Brukske Antoniusveld Brier Zuid Besluit Begroten & Verantwoorden BTW compensatiefonds Begeleidingscentrum Onderwijs Breed Economisch Overleg Bevordering Integriteits Beoordeling Openbaar Bestuur Buitengewoon OpsporingsAmbtenaar Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties BestemmingsPlan Besluit Woninggebonden Subsidie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Coördinatie en BeleidsOndersteuning Centraal Bureau voor de Statistiek ConcernControl Centrum Indicatiestelling Zorg Congres van Lokale en regionale overheden van de Raad van Europa Culturele en Kunstzinnige Vorming Collectief Vraagafhankelijk Vervoer Centrum voor Werk en Inkomen Collectieve zorgverzekering minima Gedifferentieerde tarieven DorpsOmgevingsProgramma Europese Centrale Bank Ecologische Hoofd Structuur Europees Sociaal Fonds Regionaal economisch onderzoeksbureau Economische Zaken Flexibel Pensioen en Uittreden Full Time Employee Financiering Decentrale Overheden Financiële VerhoudingsWet Gemeentelijk AfvalstoffenPlan Gemeentelijke Basis Administratie GebouwenBeheerPlan Groente Fruit en Tuin Gemeentelijke Geneeskundige Dienst GebiedsGericht Werken Geestelijke GezondheidsZorg Grof Huishoudelijk Afval Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen Gemeentelijk Onderwijs- en Achterstandenbeleid Gemeentelijk Ontwikkelings Perspectief Gemeenschappelijke Regeling Gemeentelijk RioleringsPlan Gemeentelijk Verkeers- en VervoersPlan Huishoudelijk Afval HuisVestingsProgramma Integraal Beheer Openbare Ruimte Intensiteit / Capaciteit
175
Programmabegroting 2010
ICT ID-banen IHP IKL I&A IB / LB IOAW IOAZ IP ISV IV JGZ JIP LAP LAKS LIOF LLTB LVO MBO MFC MKB MOP MUIP NGE NLW NML NTR NUG NV OALT OBB’s OBD OLP OP OOGO OOT OOV OZB P&C P&O PBI PD PDV PMC POL POP PPS PVB PWC Raillijst REB RIO RMC RO ROC SARG SHV SEP SMART
Informatie- en communicatietechnologie In- en Doorstroombanen Integraal HuisvestingsPlan Instandhouding Kleine Landschapselementen (stichting) Informatisering & Automatisering Inkomstenbelasting / Loonbelasting Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Werknemers Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Zelfstandigen InvesteringsProgramma Investeringssubsidie Stedelijke Vernieuwing Intensieve Veehouderij Jeugd GezondheidsZorg Jongeren Informatie Punt Landelijk Afvalstoffen Plan Landweert Keizersveld Smakterheide Limburgs Investerings- en Ontwikkelings Fonds Limburge Land en Tuinbouw Bond Limburgs Voortgezet Onderwijs Middelbare BeroepsOpleiding MultiFunctioneel Centrum Midden- en Kleinbedrijf Meerjaren OnderhoudsPlan Meerjarig Uitgaven- en Investerings Plan Nederlandse Grootte-Eenheid Noord Limburg West Noord en Midden Limburg Nationale TuinbouwRaad Niet Uitkerings Gerechtigden Naamloze Vennootschap Onderwijs Allochtone Levende Talen Grootschalige Opvang Buitenlandse werknemers Onderwijs Begeleidings Dienst Onderwijs Leer Pakket OntwikkelingsPerspectief Op Overeenstemming Gericht Overleg Organisatie Ontwikkelings Traject Openbare Orde en Veiligheid Onroerend Zaak Belasting Planning & Control Personeel & Organisatie Personeels Budget Incidenteel Publieksdiensten Perifere Detailhandels Vestiging Product-Markt Combinatie Provinciaal Omgevingsplan Limburg Persoonlijk OntwikkelingsPlan Publiek-Private Samenwerking Project Versterking Brandweer PriceWaterhouseCoopers Een lijst van woningen met een te hoog geluidsniveau op de gevel Ruimte, Economie & Bouwen Regionaal Indicatie Orgaan Regionaal Meld- en Coördinatiecentrum Ruimtelijke Ordering Regionaal OpleidingsCentrum Self Assessment Rechtmatigheid SchuldHulpVerlening Sociaal Economisch Plan Specifiek, Meetbaar, Acceptabel en Realistisch
176
Programmabegroting 2010
SPOV UWV VAB-regeling VNG VO VRI VROM VTA VVE VVV VVVP Wcpv WEB WIN WIW WIZ WMO WOP WOZ WRO WSW WVG WWB WWZ
Stichting Primair Onderwijs Venray Uitvoeringsinstelling WerknemersVoorzieningen Vrijkomende Agrarische Bebouwing Vereniging Nederlandse Gemeenten Voortgezet Onderwijs VerkeersRegelInstallatie Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieu Visual Tree Assessment Voor- en Vroegschoolse Educatie Vereniging voor VreemdelingenVerkeer Venrays Verkeers en VervoersPLan Wet collectieve preventie volksgezondheid Wet Educatie Beroepsonderwijs Wet Inburgering Nieuwkomers Wet Inschakeling Werkzoekenden Werk Inkomen Zorg Wet Maatschappelijke Ondersteuning WijkOmgevingsProgramma Wet Onroerende Zaakbelasting Wet op de Ruimtelijke Ordening Wet Sociale Werkvoorziening Wet Voorziening Gehandicapten Wet Werk en Bijstand Wonen Welzijn Zorg
177
Programmabegroting 2010
178