Programmabegroting 2015
Recreatieschap Midden-Delfland
Opgesteld door Datum Documentnummer
: G.Z-H : Mei 2014 : PZH 2014-467777628
Inhoudsopgave
1.
BESTUURLIJKE SAMENVATTING ................................................................................................................. 4
2.
LEESWIJZER....................................................................................................................................................... 4
3.
GRONDSLAGEN EN KADERS BEGROTING ............................................................................................... 5 3.1 3.2 3.3
4.
OPBOUW BEGROTING ..................................................................................................................................... 5 INDEXERING .................................................................................................................................................... 5 BEGROTINGSRICHTLIJNEN .............................................................................................................................. 5
PROGRAMMAPLAN .......................................................................................................................................... 7 4.1 PROGRAMMA 1 BESTUURLIJKE AANGELEGENHEDEN..................................................................................... 7 4.1.1 Wat willen we bereiken? ...................................................................................................................... 7 4.1.2 Wat gaan we daarvoor doen? ............................................................................................................. 7 4.1.2.1 Product bestuursproducten ............................................................................................................. 7 4.1.2.2 Product juridische ondersteuning en advisering........................................................................... 7 4.1.2.3 Product financiën .............................................................................................................................. 7 4.1.3 Wat gaat het kosten? ........................................................................................................................... 8 4.2 PROGRAMMA 2 BEHEER, ONDERHOUD EN EXPLOITATIE GEBIEDEN .............................................................. 9 4.2.1 Wat willen we bereiken? ...................................................................................................................... 9 4.2.2 Wat gaan we daarvoor doen? ............................................................................................................. 9 4.2.2.1 Product gebiedsbeheer .................................................................................................................... 9 4.2.2.2 Product grondzaken en exploitaties ............................................................................................... 9 4.2.2.3 Product regelgeving & handhaving .............................................................................................. 10 4.2.2.4 Product communicatie .................................................................................................................... 10 4.2.3 Wat gaat het kosten? ......................................................................................................................... 11 4.3 PROGRAMMA 3 ONTWIKKELING .................................................................................................................... 12 4.3.1 Wat willen we bereiken? .................................................................................................................... 12 4.3.2 Wat gaan we daarvoor doen? ........................................................................................................... 12 4.3.2.1 Product planvorming en gebiedsontwikkeling............................................................................. 12 4.3.3 Wat gaat het kosten? ......................................................................................................................... 13 4.4 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN .................................................................................................................. 14
5.
PARAGRAFEN .................................................................................................................................................. 16 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
6.
ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN............................................................................................................... 16 W EERSTANDSVERMOGEN EN RISICO’S......................................................................................................... 16 FINANCIERING ............................................................................................................................................... 18 BEDRIJFSVOERING ........................................................................................................................................ 19 GRONDBELEID............................................................................................................................................... 20
EXPLOITATIEBEGROTING EN GEPROGNOSTICEERDE BALANS .................................................... 22 6.1 W AARDERINGSGRONDSLAGEN ..................................................................................................................... 22 6.2 EXPLOITATIEBEGROTING 2015..................................................................................................................... 23 6.3 TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEBEGROTING ............................................................................................. 24 6.4 GEPROGNOSTICEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2015 .......................................................................... 29 6.5 TOELICHTING OP DE GEPROGNOSTICEERDE BALANS................................................................................... 29 6.5.1 Vaste activa ......................................................................................................................................... 29 6.5.2 Vlottende activa................................................................................................................................... 30
2
6.5.3 7.
Vaste passiva ...................................................................................................................................... 30
MEERJARENRAMING ..................................................................................................................................... 34
BIJLAGE 1
RISICO’S .......................................................................................................................................... 35
BIJLAGE 2
STAAT VAN RESERVES EN VOORZIENINGEN ..................................................................... 36
BIJLAGE 3
CONVERSIESTAAT 2015............................................................................................................. 37
3
1.
Bestuurlijke samenvatting
In 2013 is het beleid van het schap herijkt. Deze herijking is doorgevoerd in de begroting 2014 van het schap en werkt door in de begroting van 2015. De jaren 2014 en 2015 staan in het teken van de uitvoering van het herijkte beleid. Dat wil zeggen dat de maatrege;en die in 2013 zijn vastgesteld in 2014 en 2015 in uitvoering worden gebracht. Dit gaat in overleg met de deelnemers van het schap. De begroting is opgesteld binnen de vastgestelde financiële kaders van het bestuur. Wat willen we bereiken? Vanuit de bestuurlijke aangelegenheden worden het Dagelijks Bestuur en de Midden-Delflandraad ondersteund door middel van de beleidsstukken die financieel en juridisch zijn getoetst. Tevens wordt, ondersteuning geleverd aan het juridische en minnelijke traject ten behoeve van het uittreden van het Rijk uit het recreatieschap. De natuur- en recreatiegebieden vallend binnen de gemeenschappelijke regeling zijn onderhouden conform het principe ‘schoon, heel en veilig’ voor een optimaal gebruik door de bezoekers, waarbij de relatie met alle in het gebied aanwezige en potentiële contractanten zodanig is dat van weerszijden de gemaakte afspraken worden nageleefd. Het bestuur wordt geadviseerd over mogelijke nieuwe ontwikkelingen passend binnen de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling ten aanzien van de kosten, haalbaarheid en bijdrage aan het realiseren van de doelstellingen. Daarnaast wordt het bestuur geadviseerd over de mogelijkheden ten aanzien van vastgoedbeheer in nieuwe gebieden.
2.
Leeswijzer
Voor u ligt de programmabegroting 2015 en de meerjarenbegroting 2016 – 2019 van het recreatieschap Midden Delfland. De grondslagen en kaders voor deze begroting worden uiteengezet in hoofdstuk 3. Vervolgens zullen in hoofdstuk 4 per programma de 3 W-vragen aan de orde komen, namelijk ‘Wat willen we bereiken?’, ‘Wat gaan we daarvoor doen?’ en ‘Wat gaat dat kosten?’. Hoofdstuk 5 zal daarna ingaan op de volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplichte en voor het schap relevante paragrafen, te weten: Onderhoud kapitaalgoederen Weerstandsvermogen en risico’s Financiering Bedrijfsvoering Grondbeleid De geprognosticeerde balans met toelichting en de exploitatiebegroting komen aan bod in hoofdstuk 6, gevolgd door de meerjarenraming in hoofdstuk 7. Ter informatie zijn de volgende bijlagen opgenomen: Bijlage 1 Risico’s Bijlage 2 Staat van reserves en voorzieningen
4
3.
Grondslagen en kaders begroting
3.1 Opbouw begroting Op voorliggende programmabegroting 2015 en de meerjarenraming 2016 – 2019 zijn de bepalingen uit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) toegepast. De staat van lasten en baten is als volgt opgebouwd: 1. Gewone bedrijfsvoering 2. Kredieten 3. Resultaatbestemming Gewone bedrijfsvoering De gewone bedrijfsvoering bevat de exploitatielasten en –baten van de reguliere activiteiten. Dit zijn de jaarlijks min of meer in gelijke vorm en omvang terugkerende activiteiten. Onder diverse lasten en baten zijn de exploitatieposten opgenomen die niet onder de gewone bedrijfsvoering vallen. Kredieten De kredieten hebben betrekking op uitgaven gerelateerd aan activiteiten die zorgen voor veranderingen in de natuur- en recreatiegebieden, zoals investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte. Deze uitgaven worden gedekt vanuit bijdragen derden (subsidies, bijdragen) en/of onttrekkingen aan de algemene of bestemmingsreserves. Resultaatbestemming Dit onderdeel omvat alle mutaties, stortingen en onttrekkingen, in de reserves.
3.2 Indexering De werkgroep verbetering financiële sturing gemeenschappelijke regelingen, die is ingesteld door de Kring van Gemeentesecretarissen Rotterdam-Rijnmond, gaat bij de bepaling van het indexeringspercentage voor gemeenschappelijke regelingen uit van de prijsmutatie van het Bruto Binnenlands Product (pBBP) opgenomen in de septembercirculaire: 1,75%. Als gevolg van correcties voor verschillen tussen begrote en werkelijke inflatie in voorgaande jaren komt het totale gecorrigeerde indexeringspercentage voor loon- en prijsmutaties voor 2015 uit op: 0,5%. 3.3 Deelnemersbijdrage De deelnemersbijdrage is conform de gemeenschappelijke regeling het resultaat van de som der lasten verminderd met de opbrengsten. De deelnemersbijdrage van de PZH wordt verhoogd met € 5.759 i.v.m. overname van het beheer Zwetheul. De lasten zijn, in principe alleen daar waar mogelijk, geïndexeerd met het genoemde indexpercentage van 0,5%. Als voorbeeld worden kapitaalslasten niet geïndexeerd. De baten (opbrengsten) zijn uit oogpunt van het voorzichtigheidsprincipe niet geïndexeerd. Mede gelet op de economische ontwikkelingen is voorzichtigheid geboden.
3.4 Begrotingsrichtlijnen De deelnemersbijdrage is het resultaat van het totaal aan lasten minus de overige baten. Beleidswijzigingen kunnen positieve of negatieve gevolgen hebben voor de deelnemersbijdrage, afhankelijk van het soort wijziging.
5
Wanneer een batig saldo resulteert bij de jaarrekening zal het beleid ten aanzien van de resultaatbestemming en de deelnemersbijdrage worden gevolgd: Dotatie aan de reserve groot onderhoud; Reservering van middelen voor door het bestuur gewenste maar nog niet financieel afgedekte nieuwe investeringen; Overige door het bestuur gewenste reserveringen; Extra afschrijvingen van geactiveerde investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte; Verlaging van de deelnemersbijdrage, mits er geen lopende ingroeiregeling meer is en voorgaande punten niet van toepassing zijn. Uitzondering hierop kunnen werkzaamheden uit meerjarige onderhoudsbestekken zijn die worden doorgeschoven in de tijd. Het is mogelijk dat een deel van het voordelige resultaat moet worden gereserveerd om deze in de resterende looptijd van het bestek nog uit te voeren onderhoudswerkzaamheden te dekken. Investeren, waarderen en afschrijven In 2010 heeft het bestuur de Kadernota Investeringen, Waarderingen en Afschrijvingen vastgesteld. Deze Kadernota bevat het beleid ten aanzien van het activeren en afschrijven van investeringen. Voorliggende begroting voldoet aan de beleidslijnen uitgezet in de kadernota en het BBV. Samengevat worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: Investeringen met economisch nut boven € 25.000 worden geactiveerd. Er wordt jaarlijks lineair afgeschreven op het actief gedurende de levensduur van het actief. Investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte worden bij voorkeur niet geactiveerd maar komen direct ten laste van het resultaat. In voorkomende gevallen is de Midden-Delflandraad wel bevoegd te besluiten dergelijke investeringen te activeren.
6
4.
Programmaplan
De programmabegroting is opgebouwd uit de volgende onderdelen: Programma 1 Bestuurlijke aangelegenheden Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3 Ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen In de navolgende paragrafen wordt ieder afzonderlijk onderdeel toegelicht. Hierbij zal per programma een toelichting gegeven worden op de 3 W-vragen; ‘Wat willen we bereiken?’, ‘Wat gaan we daarvoor doen?’ en ‘Wat gaat het kosten?”.
4.1
Programma 1 Bestuurlijke aangelegenheden
4.1.1
Wat willen we bereiken?
Vanuit de bestuurlijke aangelegenheden worden het Dagelijks en de Midden-Delflandraad ondersteund door middel van de beleidsstukken die financieel en juridisch zijn getoetst.
4.1.2
Wat gaan we daarvoor doen?
De ondersteuning van het Dagelijks en de Midden-Delflandraad vindt plaats door het leveren van de volgende producten: 1. Bestuursproducten 2. Juridische ondersteuning en advisering 3. Financiën
4.1.2.1 Product bestuursproducten De bestuurlijke ondersteuning valt onder andere uiteen in: voorbereiding, verslaglegging en afhandeling van de vergaderingen van het Dagelijks en de MiddenDelflandraad; organiseren van representatieve en andere bijzondere gelegenheden voor het bestuur; vertegenwoordigen van het bestuur dan wel ondersteunen en adviseren van bestuurders naar buiten toe (bijvoorbeeld ambtelijk overleg, bewonersavonden, perscontacten). Ondersteuning ten behoeve van het juridische en minnelijke traject uittreding van het Rijk uit het recreatieschap.
4.1.2.2 Product juridische ondersteuning en advisering Dit product heeft betrekking op de algemene juridische advisering, het toepassen en evalueren van wet- en regelgeving relevant voor de gemeenschappelijke regeling en waar nodig het voorbereiden van specifieke regelgeving ten aanzien van het werkingsgebied van de gemeenschappelijke regeling. Bij deze werkzaamheden wordt het volgende uitgangspunt gehanteerd: regels voor wat er moet en mogelijkheden voor wat er kan.
4.1.2.3 Product financiën In het kader van de financiële ondersteuning zullen de volgende activiteiten worden uitgevoerd:
7
-
-
4.1.3
verzorgen van de financiële administratie van de gemeenschappelijke regeling: tijdige en systematische vastlegging van baten, lasten en in- en uitgaande geldstromen; structureel uitvoeren van de verbijzonderde interne controle gericht op getrouwheid en rechtmatigheid op financieel gebied, waarbij de nadruk ligt op ‘inkoop en aanbestedingen’, het betalingsverkeer en de volledigheid van huur- en erfpachtopbrengsten; toetsen van alle bestuursvoorstellen ten aanzien van incidentele en/of structurele financiële consequenties; opstellen van de planning & control producten: jaarstukken 2014, begroting 2016 en de voortgangsrapportage 2015; begeleiden van de werkzaamheden van de accountant (interim controle, subsidiecontroles indien relevant, jaarrekeningcontrole).
Wat gaat het kosten?
Programma 1. Bestuur
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
Lasten Bestuursproducten Juridische ondersteuning en advisering Financiën Totaal lasten
147.600 126.900 78.400 352.900
148.900 27.100 79.100 255.100
100.600 98.200 78.800 277.600
Baten Bestuursproducten Juridische ondersteuning en advisering Financiën Totaal baten
0 0 225.000 225.000
0 0 0 0
0 0 0 0
-127.900
-255.100
-277.600
Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten
0 0 0
0 0 0
0 0 0
Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten
0 0 0
0 0 0
25.000 0 -25.000
-127.900
-255.100
-302.600
0 250.000 250.000
0 0 0
0 25.000 25.000
122.100
-255.100
-277.600
Saldo gewone bedrijfsvoering
Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
8
4.2
Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden
4.2.1
Wat willen we bereiken?
De natuur- en recreatiegebieden vallend binnen de gemeenschappelijke regeling zijn onderhouden conform het principe ‘schoon, heel en veilig’ voor een optimaal gebruik door de bezoekers, waarbij de relatie met alle in het gebied aanwezige en potentiële contractanten zodanig is dat van weerszijden de gemaakte afspraken worden nageleefd.
4.2.2
Wat gaan we daarvoor doen?
Het beheer, onderhoud en de exploitatie van de gebieden wordt gerealiseerd door middel van de volgende producten: 1. Gebiedsbeheer 2. Grondzaken en exploitaties 3. Regelgeving & handhaving 4. Communicatie
4.2.2.1 Product gebiedsbeheer Het product gebiedsbeheer bestaat uit de volgende (samenhangende) taken: Werkvoorbereiding en directievoering ten aanzien van de werkzaamheden uitgevoerd door derden; Visuele en technische inspecties; Bijhouden beheerdata; Gastheerschap; Afhandeling van klachten en meldingen; Storingsdiensten (24/7) inzake het melden en afhandelen van calamiteiten. Begeleiden van externe projecten, zoals Nieuwe Westelijke Oeververbinding en Leiding over Noord Om de kwaliteit van de recreatieve voorzieningen te handhaven en waar nodig te verbeteren, wordt gebruik gemaakt van de vakdeskundigheid, gebiedskennis en het externe netwerk met bezoekers, exploitanten en medebeheerders zoals gemeenten of waterschappen. Zoals in het herijkingstraject is aangegeven zullen de bezuinigingen uit de begroting 2014, deels behaald worden in 2014 en deels in 2015. Het gaat hierbij om extensiveringen, ombuigingen van doeltypen en verwijderen van specifieke objecten.
4.2.2.2 Product grondzaken en exploitaties De taken die binnen grondzaken en exploitaties worden uitgevoerd zijn: Uitgifte Portefeuille- en relatiebeheer Uitgifte heeft betrekking op de uitgifte van grond en opstallen door verkoop of door het vestigen van zakelijke rechten zoals erfpacht of opstal. Uitgifte is met name ten behoeve van recreatieve en maatschappelijke functies en voor infrastructurele werken. Hierbij is het kennen en benutten van marktkansen en de professionele inzet van de grondbeleidsinstrumenten van groot belang. Tot deze taak behoren ook de uitgifte van jacht- en visrechten. Onder portefeuille- en relatiebeheer valt het contractbeheer van bestaande exploitaties (met name erfpacht en verhuur). Belangrijke onderdelen van deze taak zijn het relatiemanagement, de inning van erfpacht en huur,
9
indexering, herziening en beëindiging van contracten alsmede de doorbelasting van heffingen en belastingen. Daarnaast wordt binnen deze taak de bestaande grond en vastgoedportefeuille bewaakt, waaronder de aansturing van verzekeringen en eigenaaronderhoud voor opstallen.
4.2.2.3 Product regelgeving & handhaving Regelgeving & handhaving bestaat uit de volgende onderdelen: Vergunningen en toestemmingen Toezicht en handhaving De natuur- en recreatiegebieden zijn vrij toegankelijk. Dit betekent niet dat alles altijd mag en kan. Uit het oogpunt van doelstellingen van de gemeenschappelijke regeling en de openbare orde en veiligheid is daarom voor een aantal activiteiten een vergunning, ontheffing of toestemming nodig. De beoordeling en afhandeling van de aanvragen vindt binnen dit product plaats. Binnen het product Toezicht en Handhaving wordt invulling gegeven aan de onderdelen gastheerschap, handhaving en de regierol bij samenwerking. Indien één van deze onderdelen ontbreekt, is er geen sprake meer van het kwalitatief volwaardig product Toezicht en Handhaving. Tijdens de reguliere surveillances wordt inhoud gegeven aan gastheerschap en handhaving, al naar gelang de vraag, de problemen of ervaringen met het gebied. De focus op één van de twee onderdelen bepaalt op welke wijze de route door het gebied wordt gemaakt. De focus op gastheerschap betekent voornamelijk de drukke publiekslocaties opnemen in de route. Als de focus op handhaving ligt, worden bijvoorbeeld locaties waar veelvuldig afval gedumpt wordt of waar (hang)jongeren voor overlast zorgen in de route opgenomen. Naast de reguliere surveillance wordt er met surveillance opdrachten of in projectvorm gewerkt. Dit is bedoeld om, al dan niet in samenwerking met derden, extra aandacht aan een specifiek probleem te geven. Voor de projecten wordt ook invulling gegeven aan de regierol. Samenwerking komt meestal pas tot stand wanneer namens het recreatieschap (probleemeigenaar) inzet wordt geleverd op het maken van afspraken en op het na laten komen hiervan. Een deel van deze inzet gebeurt buiten het gebied in overlegstructuren, maar levert uiteindelijk wel extra handhavingcapaciteit van de partners in het gebied op.
4.2.2.4 Product communicatie De (potentiële) bezoekers en waar relevant het externe netwerk (zie gebiedsbeheer) worden geïnformeerd over de mogelijkheden, werkzaamheden en veranderingen in de natuur- en recreatiegebieden. De wijze waarop de informatie verstrekt wordt, is afhankelijk van de doelgroep maar zal wel zoveel mogelijk gebaseerd zijn op digitale & sociale media. Vanaf 2015 is in het kader van de bezuinigingsmaatregelen door de MDR besloten dat het promotieplatform Midden-Delfland zal ophouden met bestaan. Dit betekent onder andere dat de bijbehorende subsidieregeling komt te vervallen Kredieten In 2013 zijn een aantal kredieten on-hold gezet. De uitvoering van deze kredieten in 2015 is sterk afhankelijk van de vorderingen in voorbereiding en uitvoering in 2014. Als gevolg van deze afhankelijkheid zijn de te verwachten uitgaven op de kredieten, dekking uitgaven op de kredieten uit bijdragen derden en/of onttrekkingen aan reserves en de toelichting op de inhoudelijke activiteiten niet in deze begroting opgenomen. De kredieten waarvan de voorbereiding en uitvoering reeds in 2014 is gestart zijn wel in de begroting opgenomen.
10
4.2.3
Wat gaat het kosten?
Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Lasten Gebiedsbeheer Economisch beheer Communicatie Regelgeving & Handhaving Totaal lasten
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
3.054.625 89.100 122.100 272.200 3.538.025
3.134.562 89.800 129.100 274.600 3.628.062
2.855.728 82.800 45.300 261.300 3.245.128
10.100 368.300 0 378.400
110.000 371.600 11.500 0 493.100
10.200 370.000 0 0 380.200
-3.159.625
-3.134.962
-2.864.928
Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten
101.516 101.516
0 0 0
0 0 0
Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten
271.224 239.283 -31.941
0 0 0
21.120 0 -21.120
-3.090.050
-3.134.962
-2.886.048
427.012 720.314 293.302
421.012 746.091 325.079
420.804 338.757 -82.047
-2.796.748
-2.809.883
-2.968.095
Baten Gebiedsbeheer Economisch beheer Communicatie Regelgeving & Handhaving Totaal baten Saldo gewone bedrijfsvoering
Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
11
Programma 3 Ontwikkeling
4.2.4
Wat willen we bereiken?
Het bestuur wordt geadviseerd over mogelijke nieuwe ontwikkelingen passend binnen de doelstelling van de gemeenschappelijke regeling ten aanzien van de kosten, haalbaarheid en bijdrage aan het realiseren van de doelstellingen. Daarnaast wordt het bestuur geadviseerd over de mogelijkheden ten aanzien van vastgoedbeheer in nieuwe gebieden.
4.2.5
Wat gaan we daarvoor doen?
4.3.2.1 Product planvorming en gebiedsontwikkeling Het bestuur wordt inhoudelijk geadviseerd over in te nemen standpunten ten aanzien van initiatieven die de doelstelling van het schap raken. Er wordt inspraak geleverd op structuur-, streek- en bestemmingsplannen en initiatieven van derden. Gebiedsontwikkeling betreft de ontwikkeling van nieuwe gebieden, het herontwikkelen van bestaande gebieden en het toevoegen van nieuwe functies aan gebieden. De basis hiervoor kan zowel liggen in een schapsplan als in externe ontwikkelingen, zoals de aanleg van infrastructurele werken en in gewenste initiatieven vanuit de markt. Het bestuur wordt inhoudelijk geadviseerd over kosten, haalbaarheid en gewenste ontwikkelingrichting van plannen. Binnen dit programma valt ook de verwerving en het tijdelijk beheer in het kader van vastgoed. Voor nieuwe gebieden wordt via verwerving, erfpacht of huur een positie verkregen. Sprake kan zijn van strategische, anticiperende of reguliere verwerving. Voorafgaand aan de verwerving wordt een haalbaarheidsanalyse gemaakt. Zolang eigendommen (gronden en opstallen) niet uitgegeven zijn, worden deze tijdelijk beheerd via ingebruikgeving of een anti-kraak organisatie. Zoals in het herijkingstraject is aangegeven is in 2014 een adviseur nieuwe ontwikkelingen aan de slag gegaan. Het schap wil graag nieuwe verdienmogelijkheden aanboren. Wanneer deze gerealiseerd zijn, zal de begroting hierop aangepast worden.
Kredieten In 2013 zijn een aantal kredieten on-hold gezet.. De uitvoering van deze kredieten in 2015 is sterk afhankelijk van de vorderingen in voorbereiding en uitvoering in 2014. Als gevolg van deze afhankelijkheid zijn de te verwachten uitgaven op de kredieten, dekking uitgaven op de kredieten uit bijdragen derden en/of onttrekkingen aan reserves en de toelichting op de inhoudelijke activiteiten niet in deze begroting opgenomen. De kredieten waarvan de voorbereiding en uitvoering reeds in 2014 is gestart zijn wel in de begroting opgenomen.
12
4.2.6
Wat gaat het kosten?
Programma 3. Ontwikkeling
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
Lasten Planvorming & gebiedsontwikkeling Marketing & productontwikkeling Totaal lasten
256.100 11.300 267.400
258.500 11.400 269.900
206.000 0 206.000
Baten Planvorming & gebiedsontwikkeling Marketing & productontwikkeling Totaal baten
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-267.400
-269.900
-206.000
0 0 0
0 0 0
0 0 0
2.677.117 2.166.685 -510.432
12.000 0 -12.000
2.109.875 1.600.000 -509.875
-777.832
-281.900
-715.875
510.432 510.432
0 12.000 12.000
0 509.875 509.875
-267.400
-269.900
-206.000
Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
13
4.3
Algemene dekkingsmiddelen
Verdeling deelnemersbijdrage
Nog te ontvangen bijdrage a.g.v. uittreding Rijk gemeente Westland Provincie Zuid-Holland gemeente Delft gemeente Midden-Delfland gemeente Maassluis gemeente Schiedam gemeente Vlaardingen TOTAAL
Aandeel in nadelig exploitatiesaldo
Percentage
1.556.296
45,0%
10.488 609.488 301.864 37.733 179.232 367.897 396.197
0,3% 17,6% 8,7% 1,1% 5,2% 10,6% 11,5%
3.459.195
14
Algemene dekkingsmiddelen Lasten Onvoorzien Totaal lasten Baten Deelnemersbijdrage Totaal baten taakstellende bezuiniging Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
10.200 10.200
10.300 10.300
7.500 7.500
3.081.121 3.081.121
3.345.184 3.345.184
3.459.195 3.459.195
215.134
0
0
3.286.055
3.334.884
3.451.695
100.064 0 -100.064
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
3.185.991
3.334.884
3.451.695
237.416 208.607 -28.809
0 0 0
0 0 0
3.157.182
3.334.884
3.451.695
15
5.
Paragrafen
5.1
Onderhoud kapitaalgoederen
Het duurzaam in stand houden van de kapitaalgoederen wordt gerealiseerd door het toepassen van het Terrein Beheer Model (TBM). Voor alle groot onderhoudswerkzaamheden wordt op basis van het TBM jaarlijks gespaard via een dotatie aan de Voorziening Groot Onderhoud. Deze dotatie is gebaseerd op een duurzame instandhouding van alle elementen in het gebied waarbij de werkzaamheden gepland worden via meerjarenplanningen. Door het regelmatig uitvoeren van technische inspecties wordt bekeken of de ingeschatte levensduur of cyclus nog klopt en wordt waar nodig de planning aangepast. Voor de voorziening Groot onderhoud is een analyse uitgevoerd. De resultaten hiervan zijn in maart aan het DB gepresenteerd en zullen in het najaar onderdeel zijn van een bredere nota over de voorzieningen en reserves. Op basis van de laatste inzichten zijn voor het recreatieschap Midden-Delfland de volgende onttrekkingen voor groot onderhoud gepland in de komende jaren. Duidelijk zichtbaar is dat de objecten met een langere levensduur en relatief hoge kosten, zoals asfaltpaden/parkeerterreinen en bruggen tot pieken in de uitgaven leiden (in 2017 en 2021).
2.500.000
Groot Onderhoud MD 2.000.000 Steigers en vlonders Bruggen Speel- en ligweide
1.500.000
Harde oevers Halfverharding Gebouwen 1.000.000
Elementenverharding Bagger (=HIJ + MJP) Asfalt (tbm verdeeld) TBM-overig incl lampjes
500.000
0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
16
5.2 Weerstandsvermogen en risico’s Het beleid ten aanzien van de bepaling, inschatting en beheersing van risico’s is vastgelegd in de nota weerstandsvermogen (door de Midden-Delflandraad vastgesteld op 25 november 2011). Aan de hand van dit beleid zijn de risico’s voor 2015 geïnventariseerd. Dit heeft geleid tot het volgende overzicht (een toelichting op de risico’s is opgenomen in bijlage 1):
Incidenteel/ Financiële Structureel impact
Risico
Kans
Milieuverontreinigingen Schade aan eigendommen Inkoop en aanbesteding Uittreding Rijk* Niet gekwantificeerde risico's Totaal
Midden risico Incidenteel Hoog Risico Incidenteel Hoog Risico Incidenteel Hoog Risico Structureel
p.m. € € p.m. € €
Uitgaande van 4 jaar*
p.m. 20.000 € 39.888 € p.m. 76.544 € 136.432 €
20.000 39.888 76.544 136.432
* In de toekomst zal de uittreding van het Rijk worden voorzien en dit zal leiden tot het wijzigen van de begroting. Conform de nota weerstandsvermogen wordt de ratio weerstandsvermogen berekend teneinde te bepalen of het schap in staat is voldoende financiële middelen vrij te maken voor het dekken van de risico’s op het moment dat de risico’s zich voordoen. De ratio per 31 december 2015 is < 0,6. Wat betekent dat het weerstandsvermogen ruim onvoldoende is.
17
5.3 Financiering In de wet FIDO (financiering decentrale overheden) wordt de kasgeldlimiet en de renterisiconorm genoemd. Aan beide normen wordt voldaan. Kasgeldlimiet Tot het kasgeld behoren alle vlottende schulden < 1 jaar, de contante gelden in kas, de uitstaande gelden < 1 jaar en de tegoeden / schulden rekening-courant. Doel van de kasgeldlimiet is het beperken van de renterisico’s op de korte schuld. De korte schuld is bedoeld voor de lopende uitgaven en zodoende is de limiet gekoppeld aan het begrotingstotaal. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,2% van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Renterisiconorm De renterisiconorm stelt een limiet aan het renterisico over de lange termijn financiering. Het renterisico is het geldbedrag aan leningen dat in een bepaald jaar aan renteherziening en herfinanciering onderhevig is. Het renterisico mag maximaal 20% van het begrotingstotaal per 1 januari van het betreffende jaar bedragen. De renterisiconorm benadrukt het belang van een goede spreiding van de leningenportefeuille en de renterisico's. Renteontwikkeling De rentebaten zijn naar aanleiding van het verplicht schatkistbankieren bijgesteld naar nihil. Verplicht schatkistbankieren vanaf 2013 In het begrotingsakkoord is bepaald dat alle decentrale overheden in 2013 gaan schatkistbankieren. Het schatkistbankieren is gebaseerd op het principe van zero-balancing. Zero-balancing betekent het dagelijks overboeken van het saldo boven een vastgesteld drempelbedrag van minimaal € 250.000 en maximaal € 2,5 miljoen op een bankrekening ten gunste van de rekening-courant die een decentrale overheid heeft bij de schatkist dan wel het aanvullen van een bankrekening ten laste van de rekening-courant die een decentrale overheid heeft bij de schatkist. Zero-balancing leidt ertoe dat het saldo op de laatstgenoemd bankrekening aan het einde van de dag altijd nul is. Vanaf het moment van invoering is het niet meer toegestaan als decentrale overheid (tijdelijk) overtollige gelden te beleggen. Alle (tijdelijk) overtollige middelen worden in het schatkistbankieren opgenomen. De bestaande beleggingen blijven tot het einde van de huidige looptijd of tot het moment van vrijvallen gecontinueerd. Het verplicht schatkistbankieren geldt ook voor gemeenschappelijke regelingen. Op 13 december is de wet verplicht schatkistbankieren gepubliceerd in het staatsblad. Hiermee is op 14 december het schatkistbankieren ingegaan. Ten behoeve van dit verplichte schatkistbankieren zijn rekeningen geopend om de rekening-courant overeenkomst tussen de Staat en de gemeenschappelijke regeling gestalte te geven.
18
5.4 Bedrijfsvoering De afspraken over de dienstverlening door G.Z-H aan de gemeenschappelijke regeling worden vastgelegd in de Dienstverleningsovereenkomst. De activiteiten die in het kader van de reguliere dienstverlening worden uitgevoerd, zijn per programma toegelicht in het programmaplan. 1. Bestuur
Productomschrijving Bestuursproducten Juridische ondersteuning & advisering Financiën Gebiedsbeheer Economisch beheer Communicatie Regelgeving & handhaving Planvorming & gebiedsontwikkeling Marketing & productontwikkeling Subtotaal Dienstverlening in uitgaven voorziening Groot Onderhoud Totaal
2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden
3. Ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen
Totaal
90.500 87.300 70.400
90.500 87.300 70.400 384.200 33.200 15.100 260.000 197.400 0
384.200 33.200 15.100 260.000 197.400 0 248.200
692.500
164.607
197.400
0
1.138.100
164.607 1.302.707
19
5.5
Grondbeleid
Inleiding In uw bestuur is aandacht gevraagd voor mogelijke risico’s met betrekking tot grondposities en vastgoed. In de diverse stukken die in het kader van de begrotingscyclus ter vaststelling worden voorgelegd aan het Algemeen Bestuur (zoals programmabegroting, tussentijdse rapportage en jaarrekening) wordt inmiddels melding gemaakt van de belangrijkste risico’s die mogelijkerwijze kunnen optreden in gebiedsontwikkelingen waarbij grondposities van het schap aan de orde zijn. Daarnaast is de ambitie om aan de kaderstellende taak van het Algemeen Bestuur ook op het vlak van het te voeren grondbeleid, inclusief grondprijsbeleid en risicobeheersing, in de toekomst meer nadrukkelijk invulling te geven. Dat kan door het formuleren van randvoorwaarden en uitgangspunten op het vlak van: grondverwerving, (tijdelijk) beheer van grond en gebouwd vastgoed en gronduitgifte (bijvoorbeeld in de vorm van erfpacht) en het daarbij te voeren grondprijsbeleid. In de komende rapportagecycli zal de paragraaf grondbeleid gaandeweg worden uitgebouwd tot een gedegen onderdeel in de rapportage. In de overige onderdelen van deze rapportage (met name bij de programma’s 2 en 3) worden de ontwikkelingen op het gebied van grond en vastgoed beschreven en verantwoord op het niveau van specifieke lokaties en exploitaties. In deze paragraaf grondbeleid wordt, in samenhang met en aanvullend op de overige onderdelen van deze rapportage, ingegaan op met name de risico-aspecten die zijn verbonden aan de grondpositie van het schap, inclusief het gebouwd vastgoed dat in eigendom is bij het schap. Voor zover aan de orde worden de maatregelen beschreven die ter beheersing van eventuele risico’s zijn genomen. Grond en grondposities Per 1 november 2013 viel er onder het beheergebied van het recreatieschap Midden-Delfland 1.487 ha grond, met 56 exploitaties. De verhouding in grondpositie was als volgt: Grondpositie Midden-Delfland
1.496 ha
Eigendom
20 %
Erfpacht
34 %
Overig
45 %
Voor gronden geldt dat er per 31 december 2013 geen boekwaarde was opgenomen. Exploitaties Het schap voert de ingezette professionaliseringsslag verder door in het beheer van de exploitatiecontracten. Belangrijke invalshoek bij de ingezette professionalisering is een zakelijke en marktconforme benadering. Daarbij is ingezet op tijdige indexering en gebruikmaking van de contractuele herzieningsmomenten. Bij zowel de herziening als de (eerste) uitgifte van gronden wordt ter bepaling van de erfpachtcanon of de huurprijs uitgegaan van een marktconform rendement over de grondwaarde. Om deze grondwaarde te bepalen wordt gebruik gemaakt van externe taxaties, tenzij sprake is van een weinig complexe situatie waarin op relatief eenvoudige wijze tot overeenstemming kan worden gekomen. Over het algemeen wordt het te hanteren rendementspercentage
20
gebaseerd op de rente die op staatsleningen wordt verkregen, verhoogd met een toeslag voor risico’s en beheer. Het schap hanteert een percentage van 5. De huidige ongunstige economische conjunctuur is merkbaar bij het genereren van inkomsten uit lopende en nieuwe exploitaties. Nieuwe exploitaties komen lastiger van de grond. Het betalingsgedrag van bestaande exploitanten vraagt aandacht. Waar nodig en verantwoord worden met exploitanten afspraken gemaakt over betalingsregelingen waarbij behoud van inkomsten voor het schap uitgangspunt is maar waarbij in betalingsmomenten aansluiting wordt gezocht bij de cashflow van de exploitant. Ontwikkelingen In het verleden zijn diverse gronden in beheer verkregen, voordat formele overdracht van erfpacht heeft plaatsgevonden. Inmiddels blijkt de formele overdracht te stagneren. In dergelijke situaties ontbeert het schap een formele beheerpositie. Dit speelt met name op die percelen waar het schap nog geen overeenkomsten heeft met eigenaar Staatsbosbeheer. Met Staatsbosbeheer vindt periodiek overleg plaats om de rollen en verantwoordelijkheden ten aanzien van specifieke dossiers en locaties te bepalen. Waar sprake is van verandering van beleidsinhoudelijke of financiële aard (met eventueel bijbehorende risico’s) wordt dat ter besluitvorming aan het bestuur voorgelegd. Tot slot is het schap bij diverse infrastructurele projecten van derden betrokken, waar gevolgen voor de grondpositie uit voortvloeien. Gebouwd vastgoed Het schap Midden-Delfland is erfpachter van het navolgende object: Adres:
Functie:
Van Boendaleweg 100, Vlaardingen (erfpacht)
Regiokantoor GZH
Dit object is als regiokantoor en opslagterrein in gebruik bij de G.Z-H en wordt betrokken bij de herijking huisvesting G.Z-H (2014).
21
6.
Exploitatiebegroting en geprognosticeerde balans
6.1 Waarderingsgrondslagen De programmabegroting 2015 is opgesteld conform de voorschriften van het BBV. Voor zover niet anders vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde en afgerond op bedragen van € 1. Materiële vaste activa Op 20 november 2010 heeft de Midden-Delflandraad de Kadernota Investeringen, Waarderingen en Afschrijvingen vastgesteld. In deze nota is het volledige beleid ten aanzien van materiële vaste activa beschreven. De waardering van materiële vaste activa vindt plaats op basis van de aanschafwaarde waarop de verrichte lineaire afschrijvingen in mindering worden gebracht. De afschrijvingen geschieden op basis van de verkrijgingprijs en de geschatte economische levensduur waarover de lasten evenredig worden gespreid. Het BBV onderscheidt de navolgende investeringen: 1. Investeringen met economisch nut 2. Investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte Investeringen met economisch nut Investeringen hebben een economisch nut wanneer ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Vanuit het BBV is het verplicht investeringen met een economisch nut te activeren. Investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden niet geactiveerd tenzij het Algemeen Bestuur van het schap in een specifiek geval besluit dit wel te doen, bijvoorbeeld wanneer vanuit financieel oogpunt belangrijke investeringen in de openbare ruimte anders niet gedaan kunnen worden. Indien dergelijke investeringen wel geactiveerd worden, zal dit specifiek in het bestuursbesluit worden opgenomen conform het vastgestelde beleid in de Kadernota. De volgende richtlijnen zijn gehanteerd voor de afschrijvingstermijnen: - gronden en terreinen geen afschrijving - bedrijfsgebouwen 35 jaar - grond- weg- en waterbouwkundige werken 35 jaar - machines, apparaten en installaties 10 jaar - overige materiële vaste activa 30 jaar Indien investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden geactiveerd, vindt de afschrijving hiervan eveneens lineair plaats waarbij resultaatafhankelijke extra afschrijvingen zijn toegestaan mits de financiële positie dat toelaat. Eventuele extra afschrijvingen zullen in de begroting of via een separaat voorstel aan het bestuur ter goedkeuring worden voorgelegd. Vlottende activa en passiva De vorderingen en schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen De voorzieningen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Waarborgsommen Conform het BBV zijn waarborgsommen opgenomen onder langlopende schulden.
22
Waarderingsgrondslagen resultaatbepaling Baten en lasten De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben.
6.2
Exploitatiebegroting 2015 NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Recapitulatiestaat 2014
Begroting 2015
Gewone bedrijfsvoering Lasten Programma 1. Bestuur Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3. Ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen Totaal lasten
352.900 3.538.025 267.400 10.200 4.168.525
255.100 3.628.062 269.900 10.300 4.163.362
277.600 3.245.128 206.000 7.500 3.736.228
Baten Programma 1. Bestuur Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3. Ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen Totaal baten
225.000 378.400 0 3.081.121 3.684.521
0 493.100 0 3.345.184 3.838.284
0 380.200 0 3.459.195 3.839.395
-484.004
-325.078
103.167
100.064 101.516 1.452
0 0 0
0 0 0
2.948.341 2.405.968 -542.373
12.000 0 -12.000
2.155.995 1.600.000 -555.995
-1.024.925
-337.078
-452.828
664.428 1.689.353 1.024.925
421.012 758.090 337.078
420.804 873.632 452.828
0
0
0
Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
De toelichting op bovenstaande tabel is opgenomen in paragraaf 6.3.
23
6.3
Toelichting op de exploitatiebegroting
Programma 1 Bestuur
Programma 1. Bestuur
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
Lasten Bestuursproducten Juridische ondersteuning en advisering Financiën Totaal lasten
147.600 126.900 78.400 352.900
148.900 27.100 79.100 255.100
100.600 98.200 78.800 277.600
Baten Bestuursproducten Juridische ondersteuning en advisering Financiën Totaal baten
0 0 225.000 225.000
0 0 0 0
0 0 0 0
-127.900
-255.100
-277.600
Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten
0 0 0
0 0 0
0 0 0
Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten
0 0 0
0 0 0
25.000 0 -25.000
-127.900
-255.100
-302.600
0 250.000 250.000
0 0 0
0 25.000 25.000
122.100
-255.100
-277.600
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
Saldo gewone bedrijfsvoering
Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming De lasten zijn geïndexeerd.
Onttrekking reserves Algemene reserve add. Dienstverlening bestuursproducten
25.000
24
Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden
Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Lasten Gebiedsbeheer Economisch beheer Communicatie Regelgeving & Handhaving Totaal lasten
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
3.054.625 89.100 122.100 272.200 3.538.025
3.134.562 89.800 129.100 274.600 3.628.062
2.855.728 82.800 45.300 261.300 3.245.128
10.100 368.300 0 378.400
110.000 371.600 11.500 0 493.100
10.200 370.000 0 0 380.200
-3.159.625
-3.134.962
-2.864.928
Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten
101.516 101.516
0 0 0
0 0 0
Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten
271.224 239.283 -31.941
0 0 0
21.120 0 -21.120
-3.090.050
-3.134.962
-2.886.048
427.012 720.314 293.302
421.012 746.091 325.079
420.804 338.757 -82.047
-2.796.748
-2.809.883
-2.968.095
Baten Gebiedsbeheer Economisch beheer Communicatie Regelgeving & Handhaving Totaal baten Saldo gewone bedrijfsvoering
Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming De lasten zijn geïndexeerd.
25
De storting aan de reserves is als volgt opgebouwd:
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013 Storting reserves Investeringsreserve Reserve infopanelen Reserve afkoopsommen Reserve erfpachtcontracten
Begroting 2015
350.000 5.800 38.136 33.076
350.000 37.936 33.076
350.000 37.728 33.076
427.012
421.012
420.804
De onttrekking aan de reserves is als volgt opgebouwd:
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013 Onttrekking reserves Reserve afkoopsommen Egalisatiereserve Reserve ingroeiregeling Investeringsreserve Kredieten natuurvereniging Vockestaert - wandelpad Herinrichtingsplan Oeverbos Monitoringssysteem Oeverbos
43.654 228.139 416.580
43.654 13.005 337.700
31.941
0
Begroting 2015 43.654 13.005 260.978
2.000 10.000 9.120
720.314
394.359
338.757
26
Programma 3 Ontwikkeling
Programma 3. Ontwikkeling
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
Lasten Planvorming & gebiedsontwikkeling Marketing & productontwikkeling Totaal lasten
256.100 11.300 267.400
258.500 11.400 269.900
206.000 0 206.000
Baten Planvorming & gebiedsontwikkeling Marketing & productontwikkeling Totaal baten
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-267.400
-269.900
-206.000
0 0 0
0 0 0
0 0 0
2.677.117 2.166.685 -510.432
12.000 0 -12.000
2.109.875 1.600.000 -509.875
-777.832
-281.900
-715.875
510.432 510.432
0 12.000 12.000
0 509.875 509.875
-267.400
-269.900
-206.000
Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming De lasten zijn geïndexeerd.
De onttrekking aan de reserves is als volgt opgebouwd: NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013 Onttrekking reserves Reserve recreantenonderzoek 0 12.000
Investeringsreserve Watersport actieplan
Begroting 2015 0
290.000
Algemene reserve Implementatie herijking 0
12.000
219.875 509.875
27
Algemene dekkingsmiddelen
Algemene dekkingsmiddelen Lasten Onvoorzien Totaal lasten Baten Deelnemersbijdrage Totaal baten taakstellende bezuiniging Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
NajaarsBegroting 2014 rapportage 2013
Begroting 2015
10.200 10.200
10.300 10.300
7.500 7.500
3.081.121 3.081.121
3.345.184 3.345.184
3.459.195 3.459.195
215.134
0
0
3.286.055
3.334.884
3.451.695
100.064 0 -100.064
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
3.185.991
3.334.884
3.451.695
237.416 208.607 -28.809
0 0 0
0 0 0
3.157.182
3.334.884
3.451.695
28
6.4
Geprognosticeerde balans per 31 december 2015 31 december 2014
ACTIVA
31 december 2015
Vaste activa Materiële vaste activa - Investeringen openbare ruimte maatschappelijk nut
2.178.069 2.178.069
1.842.984 1.842.984
Vlottende activa Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar - Overige vorderingen
13.491.528 13.491.528
14.385.929 14.385.929
Totaal
15.669.597
16.228.913
31 december 2014
PASSIVA
31 december 2015
Vaste passiva Eigen vermogen - Algemene reserve - Bestemmingsreserves - Nog te bestemmen resultaat
6.015.936 1.221.208 4.794.728
5.921.153 1.221.208 4.699.945
Voorzieningen - Onderhoudsegalisatievoorzieningen - Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's
9.500.801 5.430.104 4.070.697
10.193.115 6.896.367 3.296.748
152.859 152.859
114.645 114.645
15.669.597
16.228.913
Vaste schulden rentetypische looptijd van 1 jaar of langer - Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Totaal
6.5
Toelichting op de geprognosticeerde balans
6.5.1
Vaste activa
Materiële vaste activa Boekwaarde 31-12-2014
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
Bijdragen van derden
Afwaarderingen
Boekwaarde 31-12-2015 0
Gronden en terreinen
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken Bedrijfsgebouwen Overige materiële activa
2.101.824 18.152 58.092
Totaal
2.178.068
330.744 1.815 2.526 0
0
335.085
1.771.080 16.337 55.566 0
0
1.842.983
29
6.5.2
Vlottende activa
Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar
Geraamde boekwaarde per 1 januari Mutatie liquide middelen Geraamde boekwaarde 31 december
€ € €
13.633.228 894.401 14.527.629
De vlottende activa hebben betrekking op de liquide middelen. Voor een nadere toelichting hierop wordt verwezen naar de paragraaf financiering.
6.5.3
Vaste passiva
Eigen vermogen Algemene Reserve De algemene reserve heeft als belangrijkste functie het vormen van een buffer voor financiële tegenvallers.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
€
1.221.208
€
1.221.208
Bestemmingsreserves 1. Egalisatiereserve Deze reserve dient om de te verwachten toekomstige overschrijvingen van het bestedingsplafond voor de deelnemers exclusief het Rijk te neutraliseren.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
538.818
€
13.005 525.813
In 2015 wordt in totaal € 13.005 onttrokken aan de egalisatiereserve.
2. Investeringsreserve Het doel van de investeringsreserve is het dekken van de kosten van nieuwe investeringen.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
€
1.640.127 350.000 203.750 1.786.377
Vanuit de begroting zal € 350.000 gestort worden in de investeringsreserve conform hetgeen is vastgesteld bij de ingroeiregeling ter dekking van het investeringsplan. 3. Reserve recreantenonderzoek De Reserve Recreantenonderzoek is gevormd voor het uitvoeren van verschillende onderzoeken
30
in het kader van marketing en communicatie (naar bijvoorbeeld bezoekersaantallen, marktonderzoeken, enzovoort).
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
€
17.184
€
17.184
4. Reserve infopanelen Vanaf het jaar 2008 stort het schap jaarlijks een bedrag in de reserve informatiepanelen om één keer in de vier jaar de kosten van informatiepanelen te kunnen betalen. Dit heeft als voordeel dat de lasten voor het schap gelijkmatig over de jaren worden verdeeld.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
40.600 5.800 €
46.400
5. Reserve afkoopsommen Van de lopende erfpachtovereenkomsten is een aantal canons afgekocht. Van deze afkoopsommen wordt de jaarlijkse erfpacht onttrokken. Aan deze reserve wordt gedurende de looptijd rente toegevoegd om de reserve tot einde looptijd in stand te houden.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
€
914.830 37.728 43.654 908.904
In 2015 wordt € 37.936 toegevoegd en € 43.654 onttrokken aan de reserve afkoopsommen. 6. Reserve ingroei TBM De reserve wordt ingezet met betrekking tot de ingroeiregeling om het regulier en groot onderhoud binnen de begroting op het volgens TBM berekende niveau te brengen en te houden.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
1.138.607
€
260.978 877.629
In 2015 wordt in totaal € 260.978 onttrokken aan de reserve ingroei TBM. 7. Reserve erfpachtcontracten De reserve erfpachtcontracten dient ter dekking van het verschil in waardering aan het eind van de looptijd tussen een erfpachtcontract met Staatsbosbeheer en de afgesloten (ondererfpacht)contracten met derden.
31
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
504.562 33.076 €
537.638
In 2015 wordt € 33.076 toegevoegd aan de reserve erfpachtcontracten. Voorzieningen ¤ Onderhoudsegalisatievoorzieningen 1. Voorziening Groot Onderhoud Groot onderhoud is noodzakelijk om de duurzame instandhouding van de gebieden te garanderen. Regulier onderhoud kent een jaarlijkse cyclus. Groot onderhoud heeft een cyclus groter dan één jaar. Voor het verrichten van groot onderhoud is deze voorziening beschikbaar. Het doel van deze voorziening is de lasten van groot onderhoud gelijkmatig over de jaren te verdelen.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
€
5.430.104 1.398.243 1.043.000 5.785.347
De storting heeft betrekking op de dotatie aan de voorziening vanuit de begroting. De onttrekking geeft aan welk bedrag voor groot onderhoud in 2015 zal worden onttrokken. De voorziening zal de komende jaren toenemen in verband met een grote uitgave in verband met uit te voeren werkzaamheden na de looptijd van de meerjarenraming. 2.
Voorziening Groot Onderhoud Route StructuurPlan
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december ¤
1.111.020
€
1.111.020
Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s
1. Voorziening omgevingsfonds Midden-Delfland De middelen vanuit de voorziening milieuprojecten DOP NOAP worden conform de overeenkomst met de gemeente Rotterdam aangewend voor voorbereiding en uitvoering van verbetermaatregelen inzake milieu, natuur en recreatie in Midden-Delfland. Besluitvorming vindt plaats samen met de Reconstructie MiddenDelfland.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
1.731.016
€
523.949 1.207.067
In 2015 wordt € 523.949 onttrokken aan de voorziening omgevingsfonds Midden-Delfland. 2.
Voorziening inrichting Midden-Delfland
32
De voorziening inrichting Midden-Delfland dient voor de recreatieve inrichting en het beheer van het gebied grenzend aan het stedelijk gebied van Rotterdam/Overschie, Schiedam en Vlaardingen, waaronder de DOP NOAP locatie.
Geraamde boekwaarde 1 januari Bij: Stortingen Af: Onttrekkingen Geraamde boekwaarde 31 december
2.339.681
€
250.000 2.089.681
In 2015 wordt € 250.000 onttrokken aan de voorziening inrichting Midden-Delfland.
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer De netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar en de overlopende passiva zijn in de geprognosticeerde balans opgenomen onder de sluitpost vlottende activa.
Boekwaarde 1 januari Vermeerderingen Aflossingen Boekwaarde 31 december
152.859
€
38.214 114.645
De rentelast voor het begrotingsjaar 2015 is € 3.883
33
7.
Meerjarenraming
Recapitulatiestaat meerjarig perspectief Lasten en baten gewone bedrijfsvoering Programma 1. Bestuur Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3. Ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen Saldo gewone bedrijfsvoering Diverse lasten en baten Diverse lasten Diverse baten Saldo diverse lasten en baten Kredieten Lasten kredieten Baten kredieten (bijdragen derden) Saldo kredieten Saldo voor resultaatbestemming Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming
Begroting 2015
Begroting 2016
Begroting 2017
Begroting 2018
Begroting 2019
-277.600 -2.864.928 -206.000 3.451.695
-202.600 -2.863.177 -206.000 3.416.566
-202.600 -2.861.385 -206.000 3.462.103
-202.600 -2.861.086 -206.000 3.497.229
-202.600 -2.861.086 -206.000 3.533.477
103.166
144.789
192.118
227.543
263.791
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
2.155.995 1.600.000 -555.995
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
-452.829
144.789
192.118
227.543
263.791
420.804 873.632 452.829
420.588 275.798 -144.789
420.364 228.246 -192.118
420.131 192.587 -227.543
420.131 156.341 -263.791
0
0
0
0
0
Toelichting Meerjareninvesteringsprogramma In 2013 zijn een aantal kredieten on-hold gezet.. De uitvoering van deze kredieten in 2015 is sterk afhankelijk van de vorderingen in voorbereiding en uitvoering in 2014. Als gevolg van deze afhankelijkheid zijn de te verwachten uitgaven op de kredieten, dekking uitgaven op de kredieten uit bijdragen derden en/of onttrekkingen aan reserves en de toelichting op de inhoudelijke activiteiten niet in deze begroting opgenomen. De kredieten waarvan de voorbereiding en uitvoering reeds in 2014 is gestart zijn wel in de begroting opgenomen.
Structurele componenten gewone bedrijfsvoering De volgende elementen zijn met ingang van 2014 structureel in de begroting verwerkt: ¤ De lasten in programma 2 nemen de komende jaren af als gevolg van het dalen van de te betalen rente conform de afgesloten contracten. ¤ In de meerjarenraming is de weggevallen bijdrage van het Rijk opgenomen als nog te ontvangen afkoopsom onder de deelnemersbijdrage.
34
Bijlage 1
Risico’s
1. Inkoop en aanbesteding: Het voeren van aanbestedingen vergt zorgvuldigheid. Fouten in de procedure kunnen leiden tot claims en tot het uitstellen van de gewenste doelen. Daarnaast is het schap voor de kosten afhankelijk van wat de markt aanbiedt via de aanbestedingen. Als risico wordt rekening gehouden met 3% van de leveranties en diensten derden en komt uit op een bedrag van € 49.860. (€ 49.860 x 80% = € 39.888) 2. Uittreding Rijk De uitspraak omtrent de uittreding van het Rijk is ontvangen. De Middendelflandraad is zich aan het beraden over mogelijke vervolgstappen. In de voorliggende begroting is nog geen rekening gehouden met de mogelijke gevolgen van de uitspraak. Dit kan derhalve nog van invloed zijn op de voorliggende begroting 2015.
3. Niet gekwantificeerde risico's: Hier wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten. Voor Midden-Delfland komt 2% van de structurele inkomsten overeen met een bedrag van ongeveer € 76.544. Dit bedrag is daarmee het minimaal gewenste/benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's.
35
Bijlage 2
Staat van reserves en voorzieningen
Staat van reserves
Saldo 1-1-2014 997.318
Algemene Reserve BESTEMMINGSRESERVES Reserve recreantenonderzoek Egalisatiereserve Investeringsreserve Reserve infopanelen Reserve Ingroeiregeling TBM
Resultaat 2013 273.390
Vermeerderingen
Verminderingen 49.500
Saldo 1-1-2015 1.221.208
29.184
12.000
17.184
551.825
13.005
538.820
2.297.744
1.640.127
350.000
40.600
5.800
3.537.871
400.000
34.800
5.800
1.476.307
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo 31-12-2015 1.221.208
17.184
337.700
1.138.607
43.654
914.830
37.728
504.562
33.076
13.005
525.815
203.750
1.786.377 46.400
260.978
877.629
43.654
908.904
Reserve afkoopsommen
920.548
37.936
Reserve erfpachtcontracten
471.486
33.076
Subtotaal bestemmingsreserves
7.022.021
476.812
2.704.103
4.794.730
426.604
521.387
4.699.947
Totaal
8.019.339
476.812
2.753.603
6.015.938
426.604
521.387
5.921.155
273.390
537.638
Meerjarig perspectief staat van reserves
Saldo 1-1-2016 1.221.208
Algemene Reserve BESTEMMINGSRESERVES Reserve recreantenonderzoek
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo 31-12-2016 1.221.208
17.184
Egalisatiereserve
525.815
Investeringsreserve
1.786.377
Verminderingen
Saldo 31-12-2017 1.221.208
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo 31-12-2018 1.221.208
Vermeerderingen
Verminderingen
Saldo 31-12-2019 1.221.208
17.184
17.184
17.184
17.184
13.005
512.810
512.810
512.810
512.810
200.000
1.936.377
46.400
17.713
28.687
Reserve Ingroeiregeling TBM
877.629
219.139
658.490
Reserve afkoopsommen
908.904
37.512
43.654
902.762
37.288
Reserve erfpachtcontracten
537.638
33.076
570.714
33.076
Subtotaal bestemmingsreserves
4.699.947
420.588
493.511
4.627.024
420.364
Totaal
5.921.155
420.588
493.511
5.848.232
420.364
Reserve infopanelen
350.000
Vermeerderingen
350.000
2.286.377
350.000
2.636.377
28.687
5.800
34.487
184.592
473.898
43.654
896.396
37.055
603.790
33.076
228.246
4.819.142
425.931
228.246
6.040.350
425.931
350.000
2.986.377 34.487
148.933
324.965
112.687
212.278
43.654
889.797
36.813
636.866
33.076
43.654
882.956
192.587
5.052.486
419.889
156.341
5.316.034
192.587
6.273.694
419.889
156.341
6.537.242
669.942
Staat van voorzieningen
Saldo 1-1-2014 6.023.404
Voorziening Groot Onderhoud
Vermeerderingen 1.245.700
Voorziening Groot Onderhoud RSP
Verminderingen 1.839.000
1.111.080
Voorziening Omgevingsfonds Midden-Delfland
4.051.545
Voorziening Inrichting Midden-Delfland
4.079.527
Totaal
14.154.476
Vermeerderingen 1.398.243
Verminderingen 1.043.000
Saldo 31-12-2015 5.785.347
1.111.080 2.320.529
2.356.780
Saldo 1-1-2015 5.430.104
1.111.080
1.731.016
1.739.846
2.339.681
5.899.375
10.611.881
523.949
1.398.243
1.207.067
250.000
2.089.681
1.816.949
10.193.175
Meerjarig perspectief verloop voorzieningen
Saldo 1-1-2016 5.785.347
Voorziening Groot Onderhoud Voorziening Groot Onderhoud RSP
1.111.080
Voorziening Omgevingsfonds Midden-Delfland
1.207.067
Voorziening Inrichting Midden-Delfland
2.089.681
Totaal
10.193.175
Vermeerderingen 1.422.143
Verminderingen 628.000
Saldo 31-12-2016 6.579.490
Vermeerderingen 1.446.472
Verminderingen 897.000
1.111.080 pm
1.422.143
1.839.681
878.000
10.737.318
Vermeerderingen 1.471.206
Verminderingen 1.732.000
1.111.080
1.207.067
250.000
Saldo 31-12-2017 7.128.962
pm
1.446.472
1.589.681
1.147.000
11.036.790
Vermeerderingen 1.496.364
Verminderingen 776.000
1.111.080
1.207.067
250.000
Saldo 31-12-2018 6.868.168
pm
1.111.080
1.207.067
pm
1.589.681
1.471.206
1.732.000
10.775.996
Saldo 31-12-2019 7.588.532
1.207.067 1.589.681
1.496.364
776.000
11.496.360
36
Bijlage 3
Conversiestaat 2015
Productomschrijving
lasten 2015
Bestuurlijke aangelegenheden Bestuursproducten Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Juridische Zaken Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Financiën Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Totaal Bestuurlijke aangelegenheden Inrichting, Beheer en Exploitatie Terreinbeheer Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Economisch beheer Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Communicatie Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Regelgeving & Handhaving Dienstverlening G.Z-H
Totaal inrichting, beheer en exploitatie Ontwikkelingen Planvorming en Gebiedsontwikkeling Dienstverlening G.Z-H Materiële lasten
Marketing & Productontwikkeling Dienstverlening G.Z-H
Totaal ontwikkelingen Algemene Dekkingsmiddelen Onvoorzien onvoorziene lasten
Totaal Algemene Dekkingsmiddelen (onvoorzien) Totaal reguliere bedrijfsvoering
Diverse lasten en baten Totaal diverse lasten en baten
baten 2015
saldo 2015
90.500 10.100 100.600
-
90.50010.100100.600-
87.300 10.900 98.200
-
87.30010.90098.200-
70.400 8.400 78.800
-
70.4008.40078.800-
277.600
-
277.600-
384.200 2.471.528 2.855.728
10.200 10.200
384.2002.461.3282.845.528-
33.200 49.600 82.800
370.000 370.000
33.200320.400 287.200
15.100 30.200 45.300
-
15.10030.20045.300-
261.300 261.300
-
261.300261.300-
3.245.128
380.200
2.864.928-
197.400 8.600 206.000
-
197.4008.600206.000-
-
-
206.000
-
206.000-
7.500 7.500
-
7.5007.500-
-
7.500
-
7.500-
3.736.228
380.200
3.356.028-
-
-
-
Kredieten lasten en baten Totaal krediet lasten programma 1
25.000
-
Totaal krediet baten programma 1
-
-
Totaal programma 1
25.000
-
25.000-
Totaal krediet lasten programma 2
21.120
-
Totaal krediet baten programma 2
-
-
21.120-
Totaal programma 2 Totaal krediet lasten programma 3 Totaal krediet baten programma 3
25.000-
21.120
-
21.120-
2.109.875
-
2.109.875-
-
1.600.000
2.109.875
1.600.000
Totaal krediet Algemene Dekkingsmiddelen
-
-
-
Totaal krediet baten Algemene Dekkingsmiddelen
-
-
-
Totaal Algemene Dekkingsmiddelen
-
-
Totaal kredieten lasten en baten
2.155.995
1.600.000
555.995-
RESULTAAT VOOR BESTEMMING
5.892.223
1.980.200
3.912.023-
Totaal programma 3
1.600.000 509.875-
-
Resultaatbestemming Totaal storting reserves programma 1
-
-
-
Totaal onttrekkingen reserves programma 1
-
25.000
25.000
Totaal programma 1 Totaal storting reserves programma 2 Totaal onttrekkingen reserves programma 2 Totaal programma 2 Totaal storting reserves programma 3
-
25.000
420.804
-
-
338.757
420.804
338.757
25.000 420.804338.757 82.047-
-
-
-
-
509.875
509.875
Totaal programma 3
-
509.875
509.875
Totaal storting reserves Algemene Dekkingsmiddelen
-
-
-
Totaal onttrekkingen reserves Algemene Dekkingsmiddelen
-
-
-
Totaal Algemene Dekkingsmiddelen
-
-
-
420.804
873.632
452.828
6.313.027
2.853.832
Totaal onttrekkingen reserves programma 3
Totaal resultaatbestemming RESULTAAT NA BESTEMMING
3.459.195-
Algemene Dekkingsmiddelen Deelnemersbijdrage Totaaltelling lasten en baten
3.459.195 6.313.027
6.313.027
37