PROGRAMMABEGROTING. 13 november 2014

PROGRAMMABEGROTING 2015

13 november 2014

Programmabegroting 2015 - gemeente Geldermalsen

2

Inhoudsopgave Programmabegroting 2015 Inleiding

5

Programma 1 - Bestuur, burgers en veiligheid

7

Programma in één oogopslag

8

Stip op de horizon

9

Relatie met andere programma’s

9

Bestaande beleidskaders

9

Relevante ontwikkelingen en trends

10

Doelstellingen 2015 Wat is het probleem/de uitdaging/de opgave?

12

Wat willen we bereiken?

13

Wat gaan we daarvoor doen?

14

Wat mag het kosten?

15

Risico’s

16

De financiën

17

Programma 2 - Wonen, werken en bedrijven

19


20

Stip op de horizon

21


21


21


22


25


25


26

Wat mag het kosten?

27

Risico’s

28

De financiën

30

Programma 3 - Leefbaarheid, welzijn en zorg

31


32

Stip op de horizon

33


33


33


36


41


41


43


3

Wat mag het kosten?

44

Risico’s

45

De financiën

46

Programma 4 - Landschap, verkeer en openbare ruimte

49


50

Stip op de horizon

51


51


51


52


53


54


54

Wat mag het kosten?

55

Risico’s

55

De financiën

56

Paragrafen Paragraaf 1, Lokale Heffingen

57

Paragraaf 2, Weerstandsvermogen en risicobeheersing

63

Paragraaf 3, Onderhoud kapitaalgoederen

71

Paragraaf 4, Financiering

103

Paragraaf 5, Bedrijfsvoering

111

Paragraaf 6, Verbonden partijen

115

Paragraaf 7, Grondbeleid

131

Paragraaf 8, Reserves en voorzieningen

135

Financiering en algemene dekkingsmiddelen (incl. meerjarenperspectief) 1.

Algemeen

141

2.

Budgetautorisatie van de programma’s

142

3.

Algemene dekkingsmiddelen

147

4.

Overzicht van de financiële positie van bestaand naar nieuw beleid 2015-2018

149

5.

Financieel dekkingsplan

152

6.

Overzicht onuitstelbaar nieuw beleid 2015-2018

154

7.

Onderbouwing van het bufferbedrag

159

8.

Samenvatting begrotingsbeeld 2015-2018

161

9.

Incidentele baten en lasten

162


4

Inleiding Niet voorgeschreven maar wel gebruikelijk is het, om in de inleiding van de Programmabegroting op hoofdlijnen de financiële positie van de gemeente en de verwachtingen voor het komende begrotingsjaar te schetsen. Daarbij is het allereerst interessant te kijken naar het beeld zoals dat een jaar eerder werd geschetst. In hoeverre is het slechts een momentopname of mag en moet aan een algemene inleiding meer waarde worden toegekend?

Vorig jaar werd gesproken over een financieel gezien positief stijgende lijn en een gezond meerjarenperspectief. Tegelijkertijd werd gewaarschuwd voor forse financiële risico’s rond de transities op het sociale domein en binnen de grondexploitatie. De voorliggende Programmabegroting 2015 sluit hier naadloos op aan.

Het proces van ingrijpende bezuinigingen, lastenverhoging en een strak financieel beleid zoals dat eind 2010 is ingezet en sindsdien consequent is gevolgd, werpt nog steeds zijn vruchten af. Geldermalsen heeft als gemeente de moed gehad tijdig de bakens te verzetten en mag daarmee, gezien de berichtgeving in de media rond andere gemeenten, met terugwerkende kracht als voorloper in de regio worden gezien. Dat vroeg destijds politiek bestuurlijke moed van college en gemeenteraad en dat vergt diezelfde moed vandaag de dag nog steeds. Immers, dat de positieve lijn zich doorzet betekent allerminst dat daarmee tegelijkertijd de zorgen zijn weggenomen. Het gevoerde beleid heeft ertoe geleid, dat op beperkte schaal financiële ruimte is ontstaan voor nieuw beleid en bovenal dat er een behoorlijk bufferbedrag kon worden weggezet voor het opvangen van mogelijke tegenvallers.

Er is en wordt nog dagelijks hard gewerkt aan een goede implementatie op lokaal niveau van de genoemde transities op het sociale domein. Er bestaat vertrouwen in de gekozen aanpak maar alleen de praktijk kan natuurlijk uitwijzen of deze echt gaat werken. Zij verdient een eerlijke kans zichzelf te bewijzen. Net als in veel andere gemeenten zullen er op dit vlak in 2015 ook in Geldermalsen zaken fout gaan, zullen inwoners mogelijk ergens tussen wal en schip raken en zal dit tot media-aandacht leiden. Juist omdat het veelal om kwetsbaren in de samenleving gaat des te pijnlijker, maar het helpt niet wanneer als eerste en voornaamste doel wordt bepaald het vinden van een zondebok. Met elkaar moet een constant lerende organisatie als doel hebben het vinden van oplossingen voor de problemen die zich voordoen en waar nodig het aanpassen van beleid. Daar heeft diezelfde kwetsbare inwoner als eerste recht op. Het financiële aspect rond dit moeilijke maar ook uitdagende proces wordt steeds meer duidelijk maar waakzaamheid blijft geboden.

Datzelfde geldt voor wat betreft de grondexploitatie en daarbinnen specifiek als voornaamste punt van zorg de verdere ontwikkeling van woongebied ‘De Plantage’. Er is sprake van een weerbarstige markt waarbinnen de haalbaarheid der dingen niet te rooskleurig mag worden ingeschat. Dat neemt niet weg, dat ook in 2015 samen met de ‘denktank Grex’ moet worden gezocht naar praktische, inventieve én effectieve maatregelen die een bijdrage kunnen leveren aan het vlot trekken van de lokale woningbouwmarkt.

Heel lang bestond, overigens onterecht, het beeld dat de gemeente verantwoordelijk is voor het welzijn van haar burgers. Dat beeld is zeker de laatste jaren drastisch gekanteld en meer en meer raken ook de inwoners van Geldermalsen ervan doordrongen, dat zij voor wat betreft de inrichting van hun woon-, leef- en werkomgeving ook een eigen verantwoordelijkheid dragen. Mooie resultaten kunnen worden bereikt, wanneer lokale overheid en inwoners elkaar meer opzoeken en intensiever gaan samenwerken, samen invulling geven aan wat zo mooi heet de participatiesamenleving.


5

Eerste stappen op de weg naar die eigentijdse samenwerking zijn gezet, maar er moet nog veel gebeuren. Succes daarbij hangt voor een belangrijk deel af van beeldvorming, hoe ziet de gemeente de burger en andersom, hoe ziet diezelfde burger de gemeente. Het als gemeentelijke organisatie, college én gemeenteraad gezamenlijk positief uitdragen van genomen besluiten, een consequente bestuurlijke lijn, respect en een luisterend oor voor het andere geluid en een heldere communicatie dragen bij aan een positief imago. Alleen door zelf enthousiasme uit te stralen kun je als gemeente anderen enthousiasmeren, of het nu gaat om het actief meedoen binnen de participatiesamenleving of voor het kopen van een kavel bouwgrond.

Al met al lijkt 2015 een gewoon jaar te worden net als andere jaren, een jaar vol verwachtingen, een jaar met zorgen, een jaar met risico’s en uitdagingen, een jaar waarin van een gemeentebestuur daadkracht en visie mag worden verwacht, net als altijd. De bestuurlijke wereld om Geldermalsen is, mede ook door eigen toedoen, in beweging. De samenwerking met Tiel en Culemborg krijgt steeds meer vorm en inhoud en binnen de naaste buurgemeenten Neerijnen en Lingewaal is een brede discussie gestart over hun eigen positie en samenwerking en mogelijk zelfs samenvoeging in de toekomst. Allerlei opties passeren hierbij de revue, waarbij ook de gemeente Geldermalsen nadrukkelijk een mogelijke rol wordt toebedacht. De vraag is echter, wat wil deze gemeente zelf? Wat het college van burgemeester en wethouders betreft, wordt 2015 het jaar waarin met elkaar op deze vraag een antwoord moet worden gegeven. Niet afwachten, waar anderen mee komen, maar uitgaan van eigen kracht en visie, zoals dat in Geldermalsen gebruikelijk is.


6

Programma 1 Bestuur, burgers en veiligheid


7



8

Stip op de horizon Dienstverlening aan inwoners, bedrijven en organisaties blijft een van de belangrijkste taken van de gemeente Geldermalsen. Producten en diensten van de gemeente moeten gemakkelijk te vinden zijn. Daarom werkt Geldermalsen aan verbetering van de persoonlijke en digitale dienstverlening. Dat gebeurt zo veel mogelijk op een eenvoudige, gemakkelijk toegankelijke manier. De persoonlijke dienstverlening aan balies en bij huisbezoeken blijven ook in deze digitale tijd belangrijk. Het is een uitdaging om dit op een goede manier te organiseren. Aan de balies werkt het systeem van werken op afspraak naar wens voor zowel de klant als de medewerkers. Op andere terreinen vinden huisbezoeken plaats en worden keukentafelgesprekken gevoerd. Geldermalsen ziet het belang van kanaalsturing (bij kanaalsturing gaat het erom klanten naar het optimale kanaal te sturen) en geeft daar ook in 2015 aandacht aan. De diverse kanalen, balie, telefoon, post, mail en website worden zo slim en efficiënt mogelijk ingezet en aangeboden.

Voor het digitale kanaal streven we naar een meer geoptimaliseerde inrichting van de website. Hierdoor kan de bezoeker sneller en makkelijker het antwoord op zijn vraag vinden en kunnen we bij het beheer van de site ons focussen op de onderdelen die ook daadwerkelijk bezocht worden.

Relatie met andere programma’s Tussen de programma’s in deze begroting bestaan onderlinge relaties. Het beleid ten aanzien van de ruimtelijke ordening (structuurvisies, bestemmingsplannen en beleidsregels voor ontheffingen c.q. vrijstellingen) is onderdeel van programma 2 (Wonen, werken en bedrijven) terwijl de uitvoering (het verlenen van vergunningen) binnen dit programma valt. Een onderdeel van de gemeentelijke dienstverlening betreft de uitvoering van Wmo en Sociale zaken. Dit valt niet meer binnen programma 1, maar is terug te vinden in programma 3. Openbare orde en veiligheid, voorheen bij programma 3, zijn binnen programma 1 ondergebracht.

Bestaande beleidskaders Beleidskader

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

Op afstand en op maat

Gemeenteraad

Maart 2008

Geen einddatum

Verordening BRP 2014

Gemeenteraad

September 2014

September 2015

Regeling beheer en toezicht BRP 2014

College

September 2014

September 2015

Privacy reglement BRP 2014

College

Augustus 2014

Augustus 2015

Waardedocumenten 2014

College

September 2014

September 2015

Jaarlijkse zelfevaluatie BRP 2014

College

September 2014

September 2015

Jaarlijkse zelfevaluatie reisdocumenten 2014

College

September 2014

September 2015

Informatie beveiligingsplan BRP en


9

Reglement Burgerlijke stand

College

Juli 2014

Geen einddatum

Herziening onderhoudsrecht Begraafplaatsen *

Gemeenteraad

Juni 2011

Geen einddatum

Verordening Lijkbezorging 2014

Gemeenteraad

December 2013

Geen einddatum

Bouwverordening

Gemeenteraad

Februari 2013

Geen einddatum

Welstandsnota

Gemeenteraad

December 2007

Geen einddatum

Erfgoedverordening

Gemeenteraad

Februari 2013

Geen einddatum

gemeente Geldermalsen 2003

Gemeenteraad

November 2003

Geen einddatum

Algemene Plaatselijke Verordening

Gemeenteraad

September 2011

Geen einddatum

Integraal Veiligheidsplan 2013-2016

Gemeenteraad

November 2012

2016

College

Oktober 2010

2015

Gemeenteraad

Oktober 2013

Geen einddatum

College

Augustus 2008

Geen einddatum

Gemeenteraad

Mei 2014

2016

College

September 2012

Geen einddatum

Februari 2014

2015

Subsidieverordening onderhoud monumenten

Handhavingsnota 2011-2014 Geldermalsen Horecaverordening Gebiedsaanwijzingen hinderlijk drankgebruik en verblijfsontzegging Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet gemeente Geldermalsen 2014-2015 Horecaregels en voorschriften Geldermalsen Uitvoeringsbeleid toezicht en handhaving openbare ruimte en Drank- en Horecawet Geldermalsen 2014

College en burgemeester

* Bij de actualisatie van het Beheerplan Begraafplaatsen in 2016 komen de kostendekkendheid, het onderhoudsrecht en de consequenties hiervan weer aan de orde.

Relevante ontwikkelingen en trends In het coalitieakkoord komt nadrukkelijk naar voren dat er behoefte is aan meer directe contacten met de inwoners, om op die manier problemen op te lossen en wellicht te voorkomen. Ondermeer door het voeren van meer overleg is de verwachting dat het aantal bezwaarschriften en klachten kan verminderen. Hier is een speerpunt over opgenomen. Ook wordt aangegeven dat alle mensen zich in onze gemeente thuis en veilig horen te voelen. Dit kan door gastvrij te zijn en ruimte te geven om binnen de algemene fatsoensnormen naar eigen inzicht en opvattingen te leven.

Verkiezingen De gemeente organiseert in maart voor het eerst gecombineerde verkiezingen. Dit zijn de Provinciale Statenverkiezingen en Waterschapsverkiezingen. Deze verandering komt voort uit het regeerakkoord en betekent dat er voor het waterschapbestuur voortaan ook met de stempas wordt gekozen en niet meer per brief. Het kabinet hoopt op deze manier de opkomst voor de waterschapsverkiezingen te verhogen. De opkomst daarvan lag rond de 24%, de opkomst voor de Provinciale Staten ligt landelijke rond de 50%.


10

Brandweer De brandweer is, net als de gemeentelijke crisisbeheersingsorganisatie, geregionaliseerd. Bij grootschalige calamiteiten wordt brandweer- en bevolkingszorg niet langer alleen door eigen gemeentelijke medewerkers gedaan. Bij de bestrijding van grootschalige rampen/crises/calamiteiten worden specialistische teams ingevlogen, bestaande uit medewerkers van gemeenten uit de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VRGZ). De regiogemeenten hebben de Veiligheidsregio Gelderland Zuid een forse bezuinigingstaakstelling opgelegd.

Nationale politie Geldermalsen valt onder de eenheid Oost-Nederland van de Nationale Politie. De effectuering van de nationalisering vindt vooral in 2014 en 2015 plaats. Belangrijk voor Geldermalsen is dat het aantal toegezegde wijkagenten in het robuuste basisteam De Waarden daadwerkelijk wordt ingevuld.

Integrale veiligheid Om afname van feitelijke criminaliteit en toename van het vertrouwen in de politie en de veiligheidsaanpak van de gemeente naar haar partners te realiseren, is een Integraal Veiligheidsprogramma 2013-2016 opgesteld waarin veiligheidsprioriteiten zijn geformuleerd. Voor Geldermalsen gaat het om aanpak woninginbraken, geweld (met name in huiselijke sfeer) en overlast. Aan de hand van dit Integraal Veiligheidsprogramma gaat de gemeente in 2014, vanuit haar regierol en in samenwerking met alle veiligheidspartners, gestructureerd aan de slag met het aanpakken van (on)veiligheid waardoor zowel de objectieve als de subjectieve veiligheid toe moet nemen. Naast het lokale integrale veiligheidsplan is een regionaal integraal veiligheidsplan opgesteld in overleg met en op basis van de integrale veiligheidsplannen van alle gemeenten binnen De Waarden. Dit plan bundelt de speerpunten op het gebied van integrale veiligheid voor de gemeenten in district De Waarden. De controle op de Drank- en Horecawet is in 2013 een gemeentelijke taak geworden.

Aandeel program m a 1 in totale lasten begroting 2015

Program m a 1 Overige program m a's


11

Doelstellingen 2015 Wat is het probleem/ de uitdaging/ de opgave? De digitale serviceverlening optimaliseren door verdere ontwikkeling van de huidige website De doelstelling is om de toegankelijkheid van de website te bevorderen, zodat de inwoners sneller en gemakkelijker bij de meest gevraagde producten en diensten terecht komen. Het resultaat moet leiden tot een toename van het gebruik van digitale formulieren en aanvragen.

We constateerden in 2014 dat bijna de helft van alle bezoekers nog niet 1% van de webpagina’s bezocht. Kortom, er staat veel meer informatie op de site dan waar bezoekers behoefte aan hebben.

We optimaliseren de website door te werken volgens het principe van een taakgerichte website. Iets wat ook door minister Plassterk wordt bepleit. Daarbij zetten wij primair in op de processen die onze klanten het belangrijkste vinden en optimaliseren die processen om het de klant zo makkelijk mogelijk te maken. Hierbij geldt dat minder meer is en de output als uitgangspunt wordt genomen.

Pilot voor een wekelijks uur waarop 65-plussers en minder validen met vragen bij de gemeente terecht kunnen. De dienstverlening van Geldermalsen blijft ontwikkelen. Werken op afspraak, een gestructureerde wijze van dienstverlening, is inmiddels goed bekend bij de inwoners. De reacties hierop zijn overwegend positief. Voor diensten en producten die te maken hebben met de Wmo spreken we meestal bij de klant thuis af. Als aanvulling hierop gaan we onderzoeken of een wekelijks inloopuur, dus zonder afspraak, voor 65-plussers en minder validen van toegevoegde waarde is. We gaan dit doen met een pilot. De pilot moet inzicht geven in de behoefte, zoals het aantal bezoekers en het soort vragen. De ontwikkeling en uitvoering van de pilot loopt parallel aan de start van het Kernteam. Daarom zal de pilot samen met het Kernteam uitgevoerd worden.

Meer overleg ter voorkoming van bezwaarschriften en klachten Juridische zaken kijkt standaard of een bezwaarschrift door middel van overleg kan worden ‘opgelost’. Op dit moment lukt dat met één derde van de bezwaarschriften. In 2013 zijn er 78 bezwaarschriften ingediend, waarvan er 24 van te voren zijn ingetrokken. Gemeenten die mediation hebben ingevoerd, ervaren dat het aantal bezwaarschriften inderdaad vermindert. Overigens betekent dit wel dat mediation vooral opgenomen moet worden in de primaire werkprocessen. Niet alle zaken zijn echter geschikt voor mediation. Voorgesteld wordt om in eerste instantie een informatienotitie te maken, waarin wordt uitgewerkt wat er zou moeten gebeuren om het instrument mediation te gaan gebruiken bij bezwaarschriftenprocedures. Ook de klachtenregeling van de gemeente Geldermalsen start met een informele fase, waarin in een gezamenlijk gesprek getracht wordt het probleem dat is ontstaan op te lossen. In tweede instantie start er een formele fase. De meeste klachten worden in de informele fase opgelost.


12

Regels of onnodige vergunningen onderzoeken en afschaffen. De VNG heeft 14 factsheets opgesteld in het kader van het Programma ‘Beter en concreter’ op basis waarvan gemeenten hun regelgeving kunnen controleren. Daarnaast is er een checklist van de VNG, waarmee de gemeentelijke regelgeving beoordeeld kan worden op regeldruk. Op basis van een globale beoordeling van de factsheets lijkt het alsof bij het vaststellen van de nieuwe APV in 2011 een aantal vergunningen reeds zijn afgeschaft. De ventvergunning is verdwenen, er worden voor de horeca geen sluitingstijden gehanteerd, een kapvergunning is alleen nodig als een boom op de bomenlijst voorkomt en we kennen geen vergunning voor winkeluitstallingen. In het coalitieakkoord worden op basis van een brief van VNO/NCW als doelstelling 19 regels of vergunningen genoemd. Voorgesteld wordt als eerste stap een informatienotitie op te stellen, die inzicht geeft in de stand van zaken ten aanzien van wat er al in de gemeente Geldermalsen gedereguleerd is en wat volgens de VNG nog voor deregulering in aanmerking zou kunnen komen.

Analyse met betrekking tot het Veiligheidshuis De coalitie heeft gevraagd een analyse op te stellen met betrekking tot het Veiligheidshuis. Uit de analyse moet blijken wat een behandelde casus de gemeenschap van Geldermalsen kost en oplevert. De cases die in het Veiligheidshuis behandeld worden hebben betrekking op jeugd, veelplegers, ex-gedetineerden en huiselijk geweld. Het Veiligheidshuis is een intensief samenwerkingsverband waarbij een groot aantal maatschappelijke organisaties betrokken is. Elke partner brengt haar relevante activiteiten in om ze in combinatie met die van anderen effectiever te laten verlopen. Het Veiligheidshuis stimuleert de partners om de werkprocessen beter op elkaar af te stemmen en te komen tot een sluitende aanpak van een casus. De partners zijn vervolgens verantwoordelijk voor het uitvoeren van deze aanpak. De samenhang en afstemming tussen het Veiligheidshuis en het Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK) staat voor 2015 als activiteit op onze agenda.

Wat willen we bereiken? 1.

De digitale serviceverlening optimaliseren door verdere ontwikkeling van de huidige website •

Resultaatindicator: Toptaken site gerealiseerd. Gereed medio 2015.

•

Resultaatindicator: Het aantal digitale aanvragen voor producten en diensten is toegenomen met 20% ten opzichte van 2013. Gereed eind 2015.

2.

Pilot voor een wekelijks uur waarop 65-plussers en minder validen met vragen bij de gemeente terecht kunnen

3.

•

Resultaatindicator: Informatie over aantallen bezoekers en soort vragen. Gereed 1e kwartaal 2015.

•

Resultaatindicator: Inzicht in de behoefte aan een structureel inloopuur. Gereed 1e kwartaal 2015.

Meer overleg ter voorkoming van bezwaarschriften en klachten •

Resultaatindicator: Bezien in hoeverre we deze lijn (één derde bezwaarschriften wordt ingetrokken) kunnen vasthouden en onderzoeken of we de inzet van formele/informele mediation kunnen versterken. Gereed eind 2015.


13

4.

Regels of onnodige vergunningen onderzoeken en afschaffen •

Resultaatindicator: Er komt een informatienotitie over verdere deregulering die inzicht geeft in de stand van zaken ten aanzien van wat er al gedereguleerd is en wat volgens de VNG nog voor deregulering in aanmerking kan komen. Uiterlijk in de raadsvergadering van januari 2015.

•

Resultaatindicator: Afhankelijk van de uitkomst komt er een raadsvoorstel over afschaffen regels of vergunningen. Gereed eind 2015.

5.

Analyse met betrekking tot het Veiligheidshuis •

Resultaatindicator: De gemeenteraad brengt een werkbezoek aan het Veiligheidshuis. Uiterlijk 1e kwartaal 2015.

•

Resultaatindicator: Er is een analyse met betrekking tot het Veiligheidshuis, mede in afstemming met de decentralisatie Jeugdzorg. Gereed eind 2015.

Wat gaan we daarvoor doen? 1.

2.


De website updaten naar een taakgerichte site

•

Selecteren van de belangrijkste taken en vragen waarvoor bezoekers naar de site komen

•

Schrappen van contentpagina’s

•

Verbeteren en verkorten van het ‘klikpad’ om bij de veel gevraagde producten en diensten te komen

•

Doorlopend analyseren van bezoek

•

Optimaliseren door mogelijke verbeteringen te testen met inwoners

Pilot voor een wekelijks uur waarop 65-plussers en minder validen met vragen bij de gemeente terecht kunnen.

3.

•

Organiseren in samenwerking met het Kernteam

•

Organiseren bemensing en registratie

•

Afstemmen van communicatie


Opstellen van een informatienotitie, waarin wordt uitgewerkt wat er zou moeten gebeuren om het instrument mediation te gaan gebruiken bij bezwaarschriftenprocedures

•

Continueren van de informele werkwijze die nu wordt gehanteerd ten aanzien van het ‘oplossen’ van bezwaarschriften

4.

Regels of onnodige vergunningen onderzoeken en afschaffen. •

Opstellen van een informatienotitie over verdere deregulering die inzicht geeft in de stand van zaken ten aanzien van wat er al gedereguleerd is in onze gemeente en wat nog voor deregulering in aanmerking zou kunnen komen

•

Opstellen van een raadsvoorstel met een voorstel over het afschaffen van regels of vergunningen


14

5.

Analyse met betrekking tot het Veiligheidshuis Voorafgaand aan het werkbezoek van de raad aan het Veiligheidshuis wordt er een informatienotitie aan de commissie Bestuur en Middelen aangeboden. In deze notitie zal gevraagd worden om een richtinggevende uitspraak t.a.v. de uiteindelijke analyse die geleverd dient te worden. In de analyse van het Veiligheidshuis worden in ieder geval de volgende zaken inzichtelijk gemaakt: •

de werkwijze van het Veiligheidshuis

•

de kwantiteit en de kwaliteit van de cases van de gemeente Geldermalsen die door het veiligheidshuis behandeld worden

•

de financiële middelen die nodig zijn voor deelname aan het Veiligheidshuis

•

de wettelijke en autonome taken die het Veiligheidshuis voor de gemeente uitvoert

•

de voor- en nadelen m.b.t. participeren in het Veiligheidshuis

Wat mag het kosten? 1.


2.

Wordt binnen bestaande budgetten gerealiseerd.

Pilot voor een wekelijks uur waarop 65-plussers en minder validen met vragen bij de gemeente terecht kunnen •

3.

Wordt binnen bestaande budgetten gerealiseerd.


Wordt uitgevoerd binnen beschikbare uren. Mochten er personele knelpunten ontstaan, dan zal het college prioriteiten stellen, dan wel extra capaciteit inhuren.

4.


Wordt uitgevoerd binnen beschikbare uren. Mochten er personele knelpunten ontstaan, dan zal het college prioriteiten stellen, dan wel extra capaciteit inhuren.

5.


Wordt uitgevoerd binnen beschikbare uren.


15

Toelichting nieuw beleid •

Ten tijde van een ramp, crisis of calamiteit draagt de gemeente de verantwoordelijkheid voor de bevolkingszorg. In veel gevallen kan de gemeente dit af met een relatief beperkte inzet van mensen. De Officier van Dienst Bevolkingszorg (OvD-BZ) (ambtenaar openbare orde en veiligheid) is een belangrijke speler in deze. Zonder een goede borging van de positie van de OvD-BZ bestaat de kans dat de bevolkingszorgprocessen later worden opgestart dan noodzakelijk. Met de invoering van een piketregeling is een bedrag van € 5.000,- per jaar gemoeid.

•

Om de overlast bij de Steenvliet in de zomerperiode tot een minimum te beperken zal er extra toezicht en extra jongerenwerk ingezet worden. Voorgesteld wordt om hiervoor (vanaf zomer 2015) een structureel bedrag van € 15.000,- beschikbaar te stellen.

Risico’s 1.


2.

De website kan niet meer als archief worden geraadpleegd.

Pilot voor een wekelijks uur waarop 65-plussers en minder validen met vragen bij de gemeente terecht kunnen •

3.


4.

Personele knelpunten bij de cluster ABJZ, waardoor de planning niet wordt gehaald.


5.

Samenloop met start Kernteam, dit kan extra druk leggen op de inzet van personeel.

Personele knelpunten bij de cluster ABJZ, waardoor de planning niet wordt gehaald.


Personele knelpunten bij de cluster ABJZ, onderdeel Openbare Orde en Veiligheid, waardoor de planning niet wordt gehaald.


16

De financiën De lasten en baten van het programma zijn hieronder weergegeven. Programma 1 Bestuur, burgers en veiligheid Lasten

Bestaand beleid

Jaarrekening

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2013

2014

2015

2016

2017

2018

8.341.425

8.233.289

8.300.951

8.277.035

20.000

20.000

20.000

20.000

15.190.854

16.111.528

Nieuw beleid Fin. dekkingsplan Totaal lasten Baten

Bestaand beleid

15.190.854

16.111.528

8.361.425

8.253.289

8.320.951

8.297.035

5.287.120

6.015.758

620.513

597.839

597.831

617.589

5.287.120

6.015.758

620.513

597.839

597.831

617.589

-9.903.734

-10.095.770

-7.740.912

-7.655.450

-7.723.120

-7.679.446

Nieuw beleid Fin. dekkingsplan Totaal baten Exploitatieresultaat voor bestemmen


17


18

Programma 2 Wonen, werken en bedrijven


19



20

Stip op de horizon De grondexploitatie (Grex) in Geldermalsen staat fors onder druk. De gemeente spant zich maximaal in de financiële risico’s tot het minimum te beperken. Op grond van de Wet Ruimtelijke Ordening is iedere gemeente verplicht een omgevingsvisie (of structuurvisie) vast te stellen. Hierin worden de hoofdlijnen van het ruimtelijk beleid beschreven. De huidige gemeentelijke visie heeft een looptijd tot en met 2015 en moet worden geactualiseerd. Door de gemeenteraad is in 2012 ’Malsen aan de Linge’ vastgesteld. Dit document bevat een integrale visie op de toekomstige ontwikkeling van de gemeente Geldermalsen en vormt input voor de nieuwe omgevingsvisie. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de uitkomsten van het traject sociale transities, voor zover die impact heeft op de fysieke leefomgeving. In 2014 is door de gemeenteraad een Kadernotitie vastgesteld. In 2015 wordt gewerkt aan het feitelijk opstellen en vaststellen van een nieuwe ‘Omgevingsvisie’. Geldermalsen wil een bijdrage leveren aan een duurzame samenleving. Concreet worden initiatieven voor het duurzaam opwekken van energie ondersteund.

Relatie met andere programma’s Tussen de programma’s in deze begroting bestaan onderlinge relaties. Het beleid, ten aanzien van de ruimtelijke ordening (structuurvisies, bestemmingsplannen en andere ruimtelijke beleidsregels voor o.a. ontheffingen c.q. vrijstellingen), is onderdeel van dit programma terwijl de uitvoering (het verlenen van vergunningen) binnen programma 1 (Dienstverlening en bestuur) valt. Een aantal uitvoeringstaken daarentegen (handhaving en toezicht alsmede het verlenen van (Wabo) omgevingsvergunningen) is overgeheveld naar de ODR. De integrale aanpak van (grote) projecten vraagt veel afstemming tussen de werkzaamheden die vallen binnen dit programma en de programma’s 3 (Leefbaarheid, welzijn en zorg) en 4 (Landschap en openbare ruimte). Met ingang van begrotingsjaar 2015 is verkeer&mobiliteit overgeheveld van programma 2 naar 4. Uiteraard blijft op dit onderdeel sprake van de nodige raakvlakken tussen beide programma’s. Voorbeelden daarvan zijn het realiseren van een Integraal Kind Centrum binnen De Plantage, herontwikkeling Zeshoek en het inrichten van de openbare ruimte (rotonde Rijksstraatweg en Rijnstraat).

Bestaande beleidskaders Beleidskader Windvisie

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

Gemeenteraad

Juli 2013

Geen einddatum

Geldermalsen

Gemeenteraad

Mei 2013

Mei 2023

Coördinatieverordening

Gemeenteraad

Mei 2012

Geen einddatum

2016

Gemeenteraad

Februari 2014

2016

Notitie Wonen en Zorg

Gemeenteraad

Januari 2014

Geen einddatum

Provincie

April 2012

2015

Beheersverordening bedrijventerreinen

Evaluatie woningbouwprogramma en Uitvoeringsprogramma Woningbouw 2014 -

Regiocontract 2012-2015; 1e tranche


21

Regiocontract 2012-2015; 2e tranche

Provincie

Juni 2013

2015

Gemeenteraad

Maart 2012

2025

Provincie

Januari 2010

2015

Gemeenteraad

Oktober 2005

Bij opzegging

Rijk

Maart 2012

2040

Provincie

Juli 2014

Niet bepaald

Beleidsvisie Externe Veiligheid

Gemeenteraad

Juni 2007

Geen einddatum

Milieuprogramma 2011-2014

Gemeenteraad

Oktober 2010

Jaarlijks bijgesteld

2015’ en de ‘Nota ruimtelijke fondsen’

Gemeenteraad

Februari 2010

2015

Nota Grondbeleid 2011 - 2015

Gemeenteraad

Mei 2011

2015

Masterplan Centrum

Gemeenteraad

December 2009

Geen einddatum

Structuurvisie De Plantage

Gemeenteraad

Maart 2009

2025

Malsen aan de Linge Kwalitatief Woonprogramma 3 2010 - 2019 Overeenkomst Woonruimteverdeling Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Provinciale Omgevingsvisie

Nota ‘Lekker leven langs de Linge, Structuurvisie gemeente Geldermalsen 2009 -

Diverse richtinggevende gebiedsvisies o.a.

Verwerking in

voor de Schakelzone, Laageinde, Hondsgemet

College/Raad

Divers

bestemmingsplan

Diverse thematische visies over ruimtelijk relevante onderwerpen: o.a. mantelzorgbeleid, paardenbakkenbeleid, vestigingscriteria voor

Verwerking in

crematoria en schuttingenbeleid

College

Divers

bestemmingsplan

plannen) en voor het buitengebied

Gemeenteraad

Divers

Divers

Landgoed voor Landschap

Gemeenteraad

2008

Geen einddatum

Gemeentelijk archeologie beleid

Gemeenteraad

November 2006

Geen einddatum

Beleidsnotitie bedrijventerreinen 2011-2030

Gemeenteraad

September 2011

Geen einddatum

Bestemmingsplan voor de woonkernen (PIP-

Relevante ontwikkelingen en trends Verbeteren Grondexploitatie De grondexploitatie (Grex) in Geldermalsen staat fors onder druk. Over 2012 is een bedrag van € 23 miljoen op de Grex afgeschreven; over 2013 € 6,478 miljoen. De te volgen koers met betrekking tot de Grex is de afgelopen jaren daarom regelmatig flink bijgesteld. Toch zijn de financiële risico’s hiermee niet van de baan; gelet op de huidige economische situatie zijn verdere maatregelen voor de komende jaren nodig. De gemeente spant zich maximaal in de financiële risico’s tot het minimum te beperken. De afgelopen periode is ingezet op inschakeling van externe expertise, doorlichten van de samenwerkingsovereenkomsten met de ontwikkelaars en gesprekken met ontwikkelaars en juridische adviseurs. Eind 2014 wordt naar aanleiding hiervan een aantal oplossingsrichtingen in beeld gebracht. Eventuele extra kosten gemoeid met deze intensivering, worden bekostigd uit de grondexploitatie.


22

De afgelopen jaren heeft de commissie Grex (brede commissie met denktankfunctie; bestaande uit een afspiegeling van de raad, portefeuillehouders en ambtenaren) zich actief met de grondexploitatie bezig gehouden. Voor 2015 is vanuit de raad breed aangegeven dat de Grex nog meer aandacht en inspanning verdient dan tot op heden het geval is geweest. Ingezet wordt dan ook op een forse extra inspanning op het gebied van de Grondexploitaties.

Woningbouw De woningmarkt Geldermalsen stabiliseert. De woningprijzen zijn gezakt maar het aantal transacties in de bestaande bebouwing neemt toe, in alle regionen van de markt. Dit komt overeen met de landelijke trend dat woonconsumenten langzaam weer vertrouwen krijgen in de woningmarkt. De gemeente realiseert zich echter dat het gemeentelijk woningbouwprogramma steeds kritisch bekeken moet worden.

Wonen en zorg Het terrein van wonen & zorg is sterk in ontwikkeling. Essentiële veranderingen in het overheidsbeleid, in combinatie met de toenemende vergrijzing en de vastlopende woningmarkt hebben verstrekkende gevolgen. Meer verantwoordelijkheid voor de mensen zelf, zelfstandigheid en zelfredzaamheid staan centraal. Mensen moeten zolang mogelijk zelfstandig wonen. Grootschalige intramurale instellingen moeten plaatsmaken voor kleinschalige woon-zorgvoorzieningen in wijken. De zorg moet doelmatiger georganiseerd en wonen en zorg worden gescheiden. Geldermalsen heeft een regierol op dit beleidsterrein om te zorgen voor voldoende geschikte woningen waar zorg geboden kan worden.

Bedrijventerreinen De economie herstelt zich licht; de vraag naar bedrijventerrein komt langzaam op gang. In relatie tot de regionale ontwikkeling van de Logistieke Hotspot Rivierenland wordt het bestemmingsplan Hondsgemet-Zuid herzien zodat logistieke bedrijven zich hier kunnen vestigen. Gestreefd wordt naar uitgifte van één of twee grotere kavels binnen drie jaar. Ook voor Hondsgemet Noord wordt de verkaveling opnieuw herzien in het kader van de ontwikkelingen van de Logistieke Hotspot. Insteek is door actuele bestemmingsplannen en het leveren van maatwerk leegstand op bedrijventerreinen te verminderen.

Recreatie en Toerisme Ook in 2015 wordt uitvoering gegeven aan projecten voorvloeiend uit het in 2012 vastgestelde Regionale beleidsplan Recreatie en het gemeentelijke Recreatieve beleidsplan (2014).

Ruimtelijke Ordening Binnen het beleidsveld ruimtelijke ordening blijft aandacht gewenst voor ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. In woonwijken en op bedrijfsterreinen uit zich dit onder meer door investeringen in de openbare ruimte. Door de recessie blijft het spanningsveld tussen investeringen en kwaliteit voelbaar. De transformatie van het landelijke gebied zet zich verder door, waarbij voormalige agrarische bedrijven nieuwe werken/of woonfuncties krijgen. Naast landbouw, al dan niet in verbrede vorm, worden natuur (EHS, Natura2000), water, recreatie&toerisme en cultuurhistorie (o.a. Nieuwe Hollandse Waterlinie) belangrijker.


23

Het actueel houden van bestemmingsplannen is een continue proces. In 2015 worden de laatste losse eindjes van de actualisering van verouderde bestemmingsplannen afgerond. Ook zal de nieuwe gemeentelijke structuurvisie (omgevingsvisie) in procedure worden gebracht . Dit geldt ook voor de herziening van het bestemmingsplan buitengebied dat in 2016 zijn houdbaarheidsdatum verliest.

Duurzame energie Provinciaal ligt er een doelstelling in 2020 in Gelderland 230,5 Megawatt aan windenergie op te wekken. Geldermalsen ligt gunstig voor realisatie van windturbines. De Raad heeft in juli 2013 de Windvisie vastgesteld, zodat reeds aanwezige initiatieven op dit vlak binnen de gemeente kunnen worden opgepakt. Samen met Provincie, gemeente Neerijnen, lokale energiecoöperaties en projectontwikkelaars/grondeigenaren zit Geldermalsen in een proces te komen tot twee windparken bij respectievelijk de Avri en knooppunt Deil. Nadrukkelijk worden in dit proces de omwonenden betrokken. Insteek is begin 2015 een samenwerkingsovereenkomst en een anterieure overeenkomst te hebben afgesloten.

Erfgoed In 2014 is een cultuurhistorische waardekaart en beschrijving opgesteld door de gemeente Geldermalsen. In 2015 wordt (met de raad) nagedacht op welke manier het in kaart gebrachte erfgoed het best beschermd en versterkt kan worden.

Regionale ontwikkelingen Voor Geldermalsen liggen er in het kader van de 1e en 2e tranche van het regiocontract 2012-2015 projecten voor het uitbreiden van de fietsenstalling bij het station in Geldermalsen en de spoorontwikkeling rond Tricht.




24

Doelstellingen 2015 Wat is het probleem/ de uitdaging/ de opgave? Hoewel de stand op de woningmarkt de hoofdoorzaak is van de tekorten op de gemeentelijke grondexploitatie, is het noodzakelijk continue te zoeken naar mogelijke oplossingen tekorten zoveel als mogelijk te beperken. Daarnaast dient ook zo reëel mogelijk ingeschat te worden wat de toekomst financieel gaat brengen, hoewel het recente verleden juist bewezen heeft dat voorspellen erg lastig is.

De resterende losse eindjes voor wat betreft actualisering gemeentelijke bestemmingsplannen worden in 2015 afgerond. In 2015 worden bestemmingsplan buitengebied en de gemeentelijke structuurvisie (omgevingsvisie) in procedure gebracht.

Geldermalsen is een groene gemeente. Hierbij past aandacht voor de kwaliteit van het milieu. In het coalitie akkoord is aangegeven dat de gemeentelijke organisatie hierbij het goede voorbeeld geeft en dat we duurzaamheidsinitiatieven, zoals 11Duurzaam, positief tegemoet treden. We faciliteren windenergie, rekening houdend met ruimtelijke kwaliteit en onderzoeken of het maken van dienstreizen met een elektrische auto mogelijk is. Naast windenergie willen we ook nadrukkelijk inzetten op zonne-energie (bijvoorbeeld op braakliggende terreinen en daken van overheidsgebouwen). Tevens willen we, zo mogelijk met externe partners, investeren in het opstellen van een visie Duurzaamheid voor Geldermalsen.

Stimuleren lokale winkeleconomie. In het coalitieakkoord “Samen voor elkaar” staat dat het centrum van Geldermalsen en Beesd in het belang van leefbaarheid en welvaart samen met de inwoners, ondernemers verder moet worden ontwikkeld. Wij willen een goed vestigingsklimaat voor detailhandel binnen de bestaande winkelstructuren in Geldermalsen en Beesd bevorderen met als insteek uitwerking van thema’s zoals leegstand, betaald parkeren, ondernemersfonds etc.

Stimuleren hogere werkgelegenheid: binnen de drie regionale speerpunten agribusiness, toerisme&recreatie en logistiek heeft de ontwikkeling van werkgelegenheid prioriteit. De aandacht binnen deze clusters gaat ook uit naar de “maakindustrie”. Daarnaast is er behoefte aan kennisuitwisseling op het gebied van innovatie, scholing en subsidies voor innovatieve bedrijven. Het is gewenst in Rivierenland ook hoogwaardige werkgelegenheid aan te trekken.

Wat willen we bereiken? 1. Gemeentelijke grondexploitatie In algemene zin moeten we de markt die er is actief opzoeken, faciliteren en verleiden, zodat grond verkocht kan worden. Dit richt zich op de bestaande contractpartners (is de grootste factor) maar ook op nieuwe partijen. Flexibiliteit met behoud van kwaliteit en inkomsten is hierbij leidraad.


25

•

Resultaatindicator: minimaal 2 nieuwe en/of hernieuwde marketing maatregelen om verkoop te bevorderen in Plantage en/of Hondsgemet.

•

Resultaatindicator: nieuwe ontwikkelaars/externe partijen interesseren voor de Plantage.

•

Resultaatindicator: een bij de markt aansluitend deelplan in procedure brengen, zodat de marktvraag die er is optimaal benut kan worden.

2.

Nieuwe gemeentelijke omgevingsvisie •

Resultaatindicator: meer burgerparticipatie en meer aandacht voor ‘de zachte kant van de samenleving’. Dit ten opzichte van de vaststelling van de huidige structuurvisie.

• 3.

4.

5.

Resultaatindicator: omgevingsvisie gereed in vierde kwartaal 2015.

Duurzaamheidsinitiatieven positief tegemoet treden •

Resultaatindicator: visie duurzaamheid uiterlijk medio 2015 vaststellen.

•

Resultaatindicator: in deze raadsperiode 4 duurzaamheidsinitiatieven uitwerken.

Stimuleren Lokale Winkeleconomie •

Resultaat indicator: plan van aanpak revitalisering centrum Geldermalsen gereed in 4e kwartaal 2015.

•

Resultaatindicator: onderzoek naar parkeren Geldermalsen.

Stimuleren hoogwaardige Werkgelegenheid •

Resultaatindicator: stimuleren dat in de regio een vierde speerpunt wordt toegevoegd (High Tech Bedrijven Rivierenland).

•

Resultaatindicator: twee themabijeenkomsten organiseren.

Wat gaan we daarvoor doen? 1.

Gemeentelijke grondexploitatie •

Op basis van gegevens optimaal inschatten waar de behoefte ligt en daar de concrete maatregelen en aanbiedingen op afstemmen (nieuw en bestaand, denk aan informatie van regionale woningbehoefte onderzoek, maar ook wensen die we kunnen herleiden uit de nieuwe gemeentelijke structuurvisie).

•

Actieve rol voor de Denktank Grex, onder onafhankelijk voorzitterschap, met als doel brede kennis te vergaren en de beleidsvoorbereiding zoveel mogelijk te stroomlijnen.

•

Op basis van een marketing/imagoplan burgers en marktpartijen gericht enthousiasmeren voor De Plantage en het aanbod daarin.

•

een passend, flexibel bestemmingsplan voor de volgende fase in procedure brengen.

2. Nieuwe gemeentelijke structuurvisie (omgevingsvisie) •

Uitgebreide inventarisatie en consultatie van burgers voorafgaande aan het opstellen van het eerste ontwerp van een nieuw visiedocument.

•

Opstellen van een nieuwe gemeentelijke omgevingsvisie en deze in procedure brengen in de tweede helft van 2015.


26

•

Vaststellen nieuwe gemeentelijke omgevingsvisie, uiterlijk 4e kwartaal 2015.

3. Duurzaamheidsinitiatieven positief tegemoet treden •

Samen met inwoners en bijvoorbeeld 11duurzaam een visie op duurzaamheid ontwikkelen. Wat gaan we wanneer doen? Wanneer willen we een energieneutrale gemeente zijn?

•

Duurzaamheid nadrukkelijk meenemen in de overwegingen bij verbouw/nieuwbouw van gemeentelijk vastgoed. Randvoorwaarden opstellen wanneer duurzaamheidsmogelijkheden wel of niet worden doorgevoerd. Aandacht daarbij voor o.a. terugverdientijden en maatschappelijke meerwaarde

•

Initiatieven voor de realisatie van duurzame energie op langdurig braakliggende terreinen stimuleren (zonnepark op Hondsgemet Noord).

•

Onderzoeken of een deel van de dienstreizen duurzaam met een elektrische auto af kunnen worden gelegd (budgettair neutraal).

4. Stimuleren Lokale Winkeleconomie •

Inventarisatie bij de ondernemersverenigingen naar wensen&toekomstplannen en uitvoering kleine wensen (niet beleidsmatig).

•

Inventarisatie ervaringen van betaald en onbetaald parkeren bij referentiegemeenten in relatie tot effect op de lokale economie.

•

Onderzoek naar de parkeerdruk in relatie tot doorstroming, handhaving en financiële gevolgen betaald/onbetaald parkeren in Geldermalsen met een doorkijk naar de volgende scenario’s: 1.

Gevolgen volledige afschaffing parkeren

2.

Gevolgen invoering blauwe zone

3.

Gevolgen invoering blauwe zone/gedeeltelijk betaald parkeren

4.

Gevolgen handhaving huidige situatie

5. Stimuleren hoogwaardige werkgelegenheid: -

Op de regionale agenda het thema High Tech Rivierenland plaatsen in relatie tot het regiocontract.

-

Twee themabijeenkomsten organiseren in samenwerking met de Bedrijfskring Groot Geldermalsen en/of ondernemers op het gebied van kennisuitwisseling/innovatie/werkgelegenheid.

-

Het Rivierenlands Actieprogramma Arbeidsmarkt Kansen (RAAK) samen met de ontwikkeling RIW als regionaal centrum voor werkgelegenheid bevorderen.


Gemeentelijke grondexploitatie Er zal eerst gezaaid moeten worden alvorens te kunnen oogsten. De kosten worden gedekt uit de gemeentelijke grondexploitatie.


27

2.

Nieuwe gemeentelijke structuurvisie Voor het opstellen van de nieuwe gemeentelijke omgevingsvisie kan eenmalig € 50.000,- (verdeeld over 2014 en 2015) worden vrijgemaakt binnen het budget van de bestemmingsreserve ‘herziening / actualisatie bestemmingsplannen’ (toevoeging € 50.315,- op jaarbasis). Indien in de kaderstellende notitie gekozen wordt voor een bijzonder grote reikwijdte en/of een bijzonder communicatietraject, zal aanvullende dekking gevonden moeten worden.

3.

Duurzame energie in Geldermalsen mogelijk maken Insteek is (op termijn) geen extra kosten voor Geldermalsen.

4.

Stimuleren Lokale Winkeleconomie Voor het onderzoek naar de parkeerdruk wordt een bedrag van € 15.000,- geraamd.

5.

Stimuleren hoogwaardige werkgelegenheid De acties worden zoveel als mogelijk uitgevoerd binnen het huidige budget en formatie. Voor het organiseren van de themabijeenkomsten wordt ook een beroep gedaan op het bedrijfsleven.

Toelichting nieuw beleid Voor het begrotingsjaar 2015 is voor wat betreft nieuw beleid in het kader van dit programma enkel het onderzoek parkeerbeleid Geldermalsen geraamd (€ 15.000,-).

Risico’s 1.

Gemeentelijke grondexploitatie

Veelal is bij gemeentelijk beleid redelijk in te schatten wat de gevolgen zijn. Bij de grondexploitatie is de markt , zeker op langere termijn, lastig te voorspellen en lastig tot niet bij te sturen als gemeente. Uit de risicoanalyse komt naar voren, dat de belangrijkste risico’s bij De Plantage liggen. In volgorde van belangrijkheid zijn het de volgende twee hoofdrisico’s: 1.

De marktvraag wijzigt. De vraag verschuift van vrije kavels naar meer rijtjeswoningen. Het is een verschuiving van duurdere gronden naar goedkopere gronden (risico: hoog)

2.

De vraag naar woningen neemt af. Hierdoor kunnen minder bouwrijpe kavels per jaar worden verkocht dan verwacht (risico: hoog)

Daarnaast blijft er een risico dat Hondsgemet Noord vanwege de Ladder van Duurzame Verstedelijking annex SER Ladder trager of gedeeltelijk in uitgifte komt. Dit uit zich dan concreet in discussies binnen de regio en met de provincie waar uitbreiding van bedrijventerreinen plaatsvindt. (risico: middel/hoog) Bij marktrisico’s horen ook kansen. Wanneer de markt aantrekt, kan wellicht een positiever resultaat geboekt worden dan nu voorzien.


28

2.

Nieuwe gemeentelijke structuurvisie (omgevingsvisie) •

In de gemeentelijke structuurvisie (omgevingsvisie) komen diverse (soms tegenstrijdige) beleidskaders samen die nopen tot het maken van lastige keuzes. Dergelijke keuzes kunnen veel tijd vergen en daardoor vertraging opleveren (risico: middel).

•

De (aanzet tot) de gemeentelijke structuurvisie (omgevingsvisie) kan leiden tot aanvullende (onderzoeks)wensen waarvoor geen budget beschikbaar is (risico: middel).

•

De keuze een omgevingsvisie op te stellen houdt in dat meer onderwerpen betrokken worden in het document en dat vroegtijdig meer burgerparticipatie plaats moet vinden. Dit vergroot de kans op het optreden van bovengenoemde risico’s (risico: hoog).

3.

Duurzame energie in Geldermalsen mogelijk maken •

Windenergie is en blijft een gevoelig onderwerp bij burgers. Zorg dragen voor een goede burgerparticipatie en de inwoners van Geldermalsen vanaf het begin bij de planvorming betrekken. De eerste stappen hiertoe zijn gezet (risico: hoog).

4.

Stimuleren lokale winkeleconomie

Uit het onderzoek kan blijken dat voor het stimuleren van de lokale winkeleconomie “vrij parkeren” gewenst is. Het betaald parkeren afschaffen betekent dat alternatieve dekking in de begroting gevonden zal moeten worden. Voor het uitvoeren en begeleiding van het onderzoek dient ambtelijke capaciteit vrij gemaakt te worden.

5.

Stimuleren hoogwaardige werkgelegenheid

Vanuit het bedrijfsleven wordt geen bijdrage verstrekt in de organisatie van de themabijeenkomst.


29

De financiën De lasten en baten van het programma zijn hieronder weergegeven.

Programma 2 Wonen, werken en bedrijven Lasten

Bestaand beleid

Jaarrekening 2013 16.603.696

Begroting 2014 12.642.700

Nieuw beleid

Begroting 2015 15.059.659

Begroting 2016

Begroting

Begroting

2017

2018

10.302.691

13.364.079

12.615.917

15.000

Fin. dekkingsplan Totaal lasten Baten

Bestaand beleid

16.603.696

12.642.700

15.074.659

10.302.691

13.364.079

12.615.917

7.468.377

9.728.054

13.484.829

17.370.723

11.551.862

10.846.879

7.468.377

9.728.054

13.484.829

17.370.723

11.551.862

10.846.879

-9.135.319

-2.914.646

-1.589.830

7.068.032

-1.812.217

-1.769.038

Nieuw beleid Fin. dekkingsplan Totaal baten

Exploitatieresultaat voor bestemmen


30

Programma 3 Leefbaarheid, welzijn en zorg


31



32

Stip op de horizon ‘Meedoen in de samenleving’ is het motto van dit programma. Met de middelen die er zijn, vitaliteit en sociale cohesie in de dorpen versterken. Eigen verantwoordelijkheid van de inwoner staat voorop, waarbij de gemeente – al dan niet op de achtergrond – stimuleert en zo nodig de rol van regisseur vervult. De gemeente brengt partijen (inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven) bij elkaar en wil waardevolle initiatieven uit de gemeenschap ondersteunen. Deze uitgangspunten staan ook aan de basis van de nieuwe gemeentelijke taken in het sociale domein (Jeugdzorg, Participatiewet en AWBZ/Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Ter bevordering van de openbare orde en veiligheid in de kernen werken inwoners, gemeente en maatschappelijke partners samen. Eigen verantwoordelijkheid, sociale controle, toezicht en handhaving gaan daarbij hand in hand.

Relatie met andere programma’s Tussen de programma’s in deze begroting bestaan onderlinge relaties. Tussen programma 3 (Leefbaarheid, welzijn en zorg) en programma 2 (Wonen, werken en bedrijven) zijn diverse dwarsverbanden zoals het MFC-ECG, (preventieve) woningaanpassingen, de verschillende woon/zorginitiatieven etc. De samenhang met programma 4 (Landschap, verkeer en openbare ruimte) komt naar voren bij de dorpsplannen, onderwijsgebouwen, vervoer en speelvoorzieningen. Handhaving&toezicht op het gebied van bouwen en milieu en het verlenen van (Wabo) omgevingsvergunningen zijn overgeheveld naar de ODR.

Bestaande beleidskaders Beleidskader Beleidskader Maatschappelijke Ondersteuning

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

Gemeenteraad

31 januari 2012

2015

Gemeenteraad

31 januari 2012

2015

Besluit Maatschappelijke Ondersteuning

College

28 februari 2012

Geen einddatum

Beleidsregels Maatschappelijke Ondersteuning

College

28 februari 2012

Geen einddatum

Gemeenteraad

22 april 2014

Geen einddatum

ondersteuning 2011

Gemeenteraad

1 maart 2011

Geen einddatum

Notitie wonen en zorg

Gemeenteraad

Oktober 2013

2020

Kleurrijk Wonen

Mei 2008

Geen einddatum

Gemeenteraad

Juni 2006

Geen einddatum

Verordening voorzieningen Wmo Gemeente Geldermalsen

Algemene subsidieverordening voor maatschappelijke activiteiten 2014 Beleidskader subsidies maatschappelijke

Zorgvoorzieningen Geldermalsen en Culemborg Huisvestingsbeleid, Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Geldermalsen tot en met wijziging 2006


33

Beheerplan onderwijsgebouwen

Gemeenteraad

2009

2023

Gemeenteraad

Juni 2011

Geen einddatum

Brede Impuls Combinatiefuncties

Rijk/VNG

2009

Geen einddatum

Convenant voor- en vroegschoolse educatie

Gemeente,

voorzieningen

Februari 2014

Geen einddatum

Meldpunt informele zorg

College

December 2007

Geen einddatum

Heroverweging combinatiefuncties (aantal)

College

September 2011

Geen einddatum

Startnotitie Centrum Jeugd en Gezin (CJG)

College

Juni 2009

Geen einddatum

College

7 december 2010

Geen einddatum

Gemeenteraad

September 2008

Geen einddatum

en Iriszorg

2012

2015

Regio

2012-2015

2015

Gemeenteraad

2006 en 2008

Geen einddatum

houden

Gemeenteraad

September 2005

Geen einddatum

Convenant uitvoering Bibliotheekwerk 2012-2015

Gemeenteraad

28 juni 2011

2015

Gemeenteraad

Juni 2007

Geen einddatum

Gemeenteraad

Juni 2011

Geen einddatum

College

September 2012

Geen einddatum

Gemeenteraad

26 februari 2013

Geen einddatum

Gemeenteraad

26 februari 2013

Geen einddatum

Gemeenteraad

Oktober 2013

Geen einddatum

Gemeenteraad

26 maart 2013

Geen einddatum

College

30 oktober 2012

Geen einddatum

Geldermalsen

Gemeenteraad

1 juli 2014

2016

Verordening Inburgering Geldermalsen 2010

Gemeenteraad

September 2010

Geen einddatum

Verordening Langdurigheidstoeslag

Gemeenteraad

31 mei 2011

Geen einddatum

Procedure overleg onderwijshuisvesting gemeente Geldermalsen 2011

schoolbesturen, voorschoolse

“CJG in Beeld”, De organisatie en samenhang van het Centrum voor Jeugd en Gezin in Geldermalsen met het perspectief in 2011 Kadernotitie sportstimulering Geldermalsen Subsidieovereenkomst gemeenten Rivierenland en Iriszorg Regiocontract, 1 en 2 tranche e

e

Beleidsnota Kunst I en II

Regiogemeenten

Samenwerkingsovereenkomst gemeenten die de Stichting Openbare bibliotheek in stand

Subsidieverordening Openbare bibliotheek Rivierenland Verordening ruimte- en inrichtingseisen Peuterspeelzalen gemeente Geldermalsen 2011 Nota Handhaving en toezicht kinderopvang De regionale visie op het sociale domein ‘De samen redzame samenleving’ Lokale visie op het sociale domein ‘Naar een vitale samenleving’ Contouren in ontwikkeling. Naar een samen redzame samenleving Inhoudelijk model voor een regionale infrastructuur werk en inkomen (RIW) Tweede fase Lekker Thuis Wonen (Opplussen woningen, voorbereid op de toekomst) Verordening Subsidie Opplussen gemeente


34

Verordening Cliëntenparticipatie WWB / WIJ

Gemeenteraad

September 2010

Geen einddatum

Verordening Antidiscriminatievoorziening

Gemeenteraad

September 2010

Geen einddatum

Geldermalsen 2012

Gemeenteraad

31 januari 2012

Geen einddatum

WMO beleidskader

Gemeenteraad

Januari 2012

2015

Besluit Maatschappelijke Ondersteuning

College

28 februari 2012

Geen einddatum

Vaststellen zonetarief Regiotaxi

College

24 januari 2012

Geen einddatum

Gemeenteraad

December 2007

Geen einddatum

College

28 mei 2013

Geen einddatum

College

2augustus 2011

Geen einddatum

College

17augustus 2004

Geen einddatum

College

25 januari 2005

Geen einddatum

Gemeenteraad

Maart 2012

Geen einddatum

College

September 2004

Geen einddatum

Gemeenteraad

September 2004

Geen einddatum

Gemeenteraad

19 december 2006

Geen einddatum

Gemeenteraad

2 juli 2013

Geen einddatum

College

December 2006

Geen einddatum

Gemeenteraad

September 2004

Geen einddatum

Gemeenteraad

25 februari 2014

Geen einddatum

Gemeenteraad

25 februari 2014

2016

transities Jeugdzorg en AWBZ Wmo,

Gemeenteraad

22 april 2014

Geen einddatum

Lokale sturing en bekostiging Jeugdzorg en Wmo

Gemeenteraad

27 mei 2014

Geen einddatum

Sociale Kernteams)

Gemeenteraad

27 mei 2014

Geen einddatum

Verzekering risico’s transities Wmo en Jeugd

Gemeenteraad

1 juli 2014

Geen einddatum

Startnotitie Pilot Dorpsplannen

Gemeenteraad

Mei 2011

Geen einddatum

er meer. De kracht van Geldermalsen

Gemeenteraad

Oktober 2014

2016

Verordening Jeugdhulp 2015 Geldermalsen

Gemeenteraad

Oktober 2014

Geen einddatum

Verordening voorzieningen Wmo gemeente

Verordening culturele en sportieve deelname Beleidsregels terug- en invordering Wwb Ioaw Ioaz gemeente Geldermalsen Beleidsregels bijzondere bijstand als lening en drempelbedrag bijzondere bijstand gemeente Geldermalsen 2012 Beleidsregels bij bijstandverlening onder verband van krediethypotheek en pandrecht Beleidsregels en uitvoeringsvoorschriften verhaal Wet Werk en Bijstand gemeente Geldermalsen Verordening aanscherping Wet Werk en Bijstand (WWB) Beleidsplan reïntegratie Reïntegratieverordening Wet Werk en Bijstand Verordening Toeslagen en Verlagingen Wet Werk en bijstand gemeente Geldermalsen 2007 Afstemmingsverordening Wwb, Ioaw, Ioaz 2013 gemeente Geldermalsen Collectieve ziektekostenverzekering Verordening kinderopvang Organisatorisch model voor de regionale infrastructuur werk en inkomen (RIW) Beleidsnota Jeugd 2014-2016 'Kansen voor de toekomst' Beleidskader sturing, bekostiging en inkoop

Start en inrichting Sociale Kernteams (Groeinota

Beleidsnota Wmo en Jeugd 2015 en 2016, Samen kan


35

Verordening maatschappelijke ondersteuning 2015 Geldermalsen

Gemeenteraad

Oktober 2014

Geen einddatum

Gemeenteraad

Oktober 2014

Geen einddatum

Gemeenschappelijke Regeling Werkzaak Rivierenland

Relevante ontwikkelingen en trends Landelijke ontwikkelingen: Transities in het sociale domein: Wmo/AWBZ, Participatiewet, Jeugdzorg De voorbereiding op de nieuwe taken op het gebied van Wmo/AWBZ, Participatiewet en Jeugdzorg heeft de afgelopen jaren heel veel bestuurlijke en ambtelijke aandacht en capaciteit van de gemeente gevraagd. Ook voor de jaren 2015 en 2016 zal dit het geval zijn. Nadat deze taken en budgetten per 1 januari 2015 overgeheveld zijn naar de gemeenten (transitie), moeten we de komende jaren werken aan de transformatie van de 3 taken (Wmo/AWBZ, Participatiewet en Jeugdzorg). De focus komt te liggen op 'eigen kracht' van de samenleving: de burgers, hun sociale netwerk waaronder mantelzorgers, de 'buurt' en de vrijwillige inzet. Dat betekent dat meer wordt ingezet op preventie en lichte zorg (zonder indicatie) om zware zorg te voorkomen. De transformatie naar de participatiesamenleving en de overgang van zwaardere zorg naar meer lichtere zorg is een langdurig proces waarvoor ondermeer verandering van werkwijzen, innovatie en een cultuurverandering in de samenleving nodig is. Dit proces heeft tijd nodig en loopt ook na 2016 nog door. Daarmee willen we ook snellere, betere, efficiëntere en meer integrale zorg realiseren. De transformatie vraagt om een andere manier van denken en handelen van professionals, inwoners instellingen en gemeenten. De transformatie is nodig, omdat het sociale domein anders onbetaalbaar wordt. We moeten immers als samenleving met minder middelen (bezuinigingen) een gelijkblijvende, maar waarschijnlijk toenemende, zorgvraag (dubbele vergrijzing) bedienen.

Jeugdzorg Het jeugdstelsel wordt tussen 2012 en 2015 verbouwd. Omdat het huidige jeugdzorgstelsel bureaucratisch en te versnipperd is, wordt de gehele jeugdhulp overgeheveld naar gemeenten. Deze transitie moet ook gepaard gaan met een inhoudelijke vernieuwing. Voorzieningen en hulpverleners moeten zich bijvoorbeeld meer richten op versterking van de eigen kracht van kinderen, jongeren en opvoeders. Tegelijkertijd is het inzicht doorgedrongen dat de jeugdsector veel meer kan inzetten op het versterken van de opvoeding; de zorg moet zo min mogelijk worden overgenomen. Dat betekent dat meer gewerkt wordt aan het herstel van het gewone leven, het versterken van de gewone ontwikkeling en opvoeding van jongeren, talentontwikkeling en de bevordering van de eigen kracht en autonomie van kinderen en hun ouders. Dat betekent niet alleen een transitie, maar ook een transformatie. De andere manier van denken en handelen uit zich ondermeer in het terugdringen van gespecialiseerde hulpverlening, één aanspreekpunt voor de klant, voorkomen in plaats van genezen, eigen verantwoordelijkheid en oplossingsvermogen van de klant en dwarsverbanden met de andere transities. Een aandachtspunt hierbij is het vroeg signaleren van (ook) zwaardere problematiek, met het doel noodzakelijke gespecialiseerde hulpverlening sneller en daarmee mogelijk korter in te zetten.


36

Gemeenten zijn nu verantwoordelijk voor preventief jeugdbeleid (waaronder jeugdgezondheidszorg, CJG). Dit beleid is gericht op de ‘lichte’ ‘dagelijkse’ problematiek. Vanaf 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor álle jeugdzorg die nu onder het rijk, de provincies, de gemeente, de AWBZ en de Zorgverzekeringswet (ZvW) valt. Hier valt ook de zware problematiek onder, bijvoorbeeld de groep kinderen en jongeren met een verstandelijke handicap, provinciale jeugdzorg (toegang, advies en meldpunt kindermishandeling, kindertelefoon, ambulante en residentiële zorg en pleegzorg), gesloten jeugdzorg, jeugdbescherming (voogdij en gezinsvoogdij), jeugdreclassering, jeugd-geestelijke gezondheidszorg (jeugd-GGZ) en jeugd-licht verstandelijk gehandicapten hulp (jeugd-lvb). Het regionale transitiearrangement met de jeugdzorgaanbieders regelt bij wijze van overgangsregime de continuïteit aan zorg in 2015.

Participatiewet Op 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. Hoofddoel van de wet is meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag te helpen bij een ‘gewone’ werkgever. Alle mensen moeten als volwaardige inwoners kunnen participeren in de maatschappij. Bij voorkeur via een reguliere baan, maar als dat (nog) niet kan, door op een andere manier te participeren in de maatschappij. Gemeenten krijgen één budget voor iedereen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De huidige regelingen voor Wsw, Wajong en WWB worden hierin samengevoegd.

In regio Rivierenland is de afgelopen jaren hard gewerkt aan de inrichting van een regionale infrastructuur voor Werk en Inkomen. Deze regionale infrastructuur verbindt de uitvoering van de Wet werk en bijstand (WWB), de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), delen van de taken van het UWV en het Werkgevers Adviespunt Rivierenland (WAPR). De samenwerking tussen negen gemeenten, SW-bedrijf Lander en GR Sociale Dienst Bommelerwaard heeft geleid tot de oprichting eind 2014 van de nieuwe Gemeenschappelijke Regeling “Werkzaak Rivierenland”. Werkzaak Rivierenland moet in 2015, het overgangsjaar, verder ingericht worden, zodat in 2016 daadwerkelijk vanuit één organisatie gewerkt wordt. Dit betekent dat Geldermalsen in 2015 nog zelfstandig de Participatiewet uitvoert. Het nieuwe beleid, de verordeningen en processen zijn wel in samenwerking met de regio-gemeenten en Lander opgesteld. Dit maakt de overgang naar Werkzaak Rivierenland eenvoudiger.

Uitgangspunten voor uitvoering van de Participatiewet: Werken loont. We willen dat zoveel mogelijk inwoners van Rivierenland economisch zelfstandig zijn. Mensen die een eigen inkomen verdienen, zijn financieel onafhankelijk. Dit geeft een positieve impuls aan welzijn en gezondheid. Iedereen werkt naar vermogen. Om dat te bereiken, werkt Werkzaak Rivierenland (in 2015 vanuit de individuele gemeenten) intensief samen met werkgevers. Werkzaak moet erin slagen werkzoekenden te verbinden aan de vraag van werken opdrachtgevers. Daar ligt haar focus. Belangrijk uitgangspunt is dat Werkzaak en al haar medewerkers aansluiten bij de behoefte van de werkgever. Hiermee wordt de kwaliteit van de “werkgeversdienstverlening” een belangrijke succesfactor voor Werkzaak Rivierenland. Dit houdt veel meer in dan het koppelen van “persoon aan vacature” en vraagt een forse cultuuromslag van alle betrokkenen.

Wmo/AWBZ De decentralisatie van de AWBZ/Wmo, WLZ (Wet langdurige zorg) gaat eveneens van start per 1 januari 2015. Rollen en verantwoordelijkheden van en tussen Rijk, provincie en gemeente wijzigen ook op dit terrein compleet.


37

Deze veranderingen komen niet uit de lucht vallen. Al in de aanloop naar de Wet maatschappelijke ondersteuning (2007) was de langetermijnvisie op de zorg: ontzorgen, meer zelfredzaam, samen met familie en sociaal netwerk. Alleen als dat onvoldoende soelaas biedt, kan een beroep op de overheid worden gedaan. Ook de ontmanteling van de AWBZ werd toen al voorzien: Scheiding en splitsing van fysieke medische zorg enerzijds (cure) en ondersteuning bij beperkingen om zelfstandig te kunnen blijven wonen anderzijds (care). Hoe het precies uit zou pakken, was ten tijde van de invoering van de Wmo nog niet duidelijk. Bij het aantreden van het kabinet Rutte I werden de contouren duidelijker. Het huidige kabinet Rutte II heeft uiteindelijk knopen doorgehakt. Tot op het laatste moment zijn inhoudelijke wijzigingen aangebracht in de wetsteksten.

Gemeenten worden door de decentralisatie vanaf 2015 verantwoordelijk voor de zorg voor een nieuwe doelgroep met matige tot soms zware beperkingen. Het gaat om mensen met somatische, psychogeriatrische en psychiatrische aandoeningen en zintuiglijk, lichamelijk en verstandelijk gehandicapten. De problematiek van de AWBZ-cliënten is zeer divers. Bij de begeleiding zijn vooral twee behoeften heel herkenbaar, namelijk structuur in het dagelijkse leven en een stabiele gezinssituatie. Begeleiding wordt een verantwoordelijkheid van gemeenten. De persoonlijke verzorging bestaat uit het bieden van ondersteuning bij het verrichten van algemene dagelijkse bezigheden zoals hulp bij het aankleden, wassen en eten, medicatie en het zich verplaatsen. Persoonlijke verzorging en langdurige GGZ gaan naar de Zorgverzekeringswet.

Verzekerde rechten voor inwoners maken plaats voor een compensatieplicht. De gemeente wordt verantwoordelijk voor het bieden van arrangementen die (maatschappelijke) participatie en de zelfredzaamheid van inwoners bevorderen. Zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen, is daar onlosmakelijk mee verbonden. De decentralisatie past goed bij de verantwoordelijkheid die gemeenten al dragen voor maatschappelijke ondersteuning van inwoners die het echt nodig hebben. Wij kunnen de zorg en ondersteuning in Geldermalsen dicht bij de inwoner regelen. Met de betrokkenen zelf, buurtbewoners en professionals staan we voor de uitdaging samen een toekomstbestendige ondersteuningsstructuur te creëren. Daarbij is veel ruimte voor eigen verantwoordelijkheid van de inwoner, die wij als gemeente actief willen stimuleren en faciliteren. In dat verband is een belangrijke rol weggelegd voor preventie, zodat inwoners zo min mogelijk een beroep hoeven te doen op het professionele begeleidingsnetwerk.

Verwant aan de transitie AWBZ naar Wmo is de voorgenomen korting op de Hulp bij het Huishouden. Deze korting bedraagt voor Geldermalsen in 2015 € 570.000,- van het rijksbudget. De korting gaat in op 1 januari 2015. Dit wordt meegenomen bij de uitwerking van de Wmo 2015.

Gemeenten zijn erg afhankelijk van heldere en tijdige wetgeving en besluiten, zicht op doelgroepen, indicaties, aantallen en ook zicht op definitieve budgetten. Pas medio juni 2014 kwam over dit laatste duidelijkheid. De overheveling van gegevens en inzicht over welke inwoners we het precies hebben in onze gemeente, is ook pas laat op gang gekomen.

Ondanks onduidelijkheden en tijdsdruk die op het transitieproces staat, zorgen we er voor dat we op 1 januari 2015 klaar staan om voor hen voor wie we het doen, onze inwoners, de juiste zorg en ondersteuning te bieden.


38

Verbindingen tussen de transities. De transities op het sociale domein zijn op diverse manieren verbonden met elkaar. Huishoudens die afhankelijk zijn van een uitkering of SW-loon hebben vaak ook vraagstukken op andere leefdomeinen. Bijvoorbeeld op het gebied van wonen, schulden, zorg, opvoeding, onderwijs, etc. De visie op het sociale domein in Rivierenland laat ook zien dat juist in die verbinding oplossingen gezocht moeten worden: •

Minder professionals die op één huishouden gericht zijn.

•

Per huishouden, één plan, één regisseur.

•

De toegang tot voorzieningen in het sociaal domein slimmer inrichten. Slimmer in de zin van goedkoper. maar zeker ook in de zin van kwalitatiever. Kernteams kunnen daarbij een goed middel zijn.

•

Inwoners moeten zelf meer oplossen als ze dat kunnen. De gemeente neemt nu nog te veel problemen over.

Kernteam Er is een ‘Plan van Aanpak voor het Kernteam’ vastgesteld. Uitgangspunten zoals genoemd in de ‘Groeinota over het inrichten van het Sociaal Kernteam in Geldermalsen’ zijn aangescherpt

Het Plan van Aanpak beoogt voor Geldermalsen de meest optimale stabiele situatie te bereiken gebaseerd op de huidige situatie. We bouwen voort op, reeds gebruikte, goed werkende systemen en werkwijzen zoals het huidige (aangepast) digitaal cliëntregistratiesysteem, inclusief alle privacy- en beveiligingsaspecten. Het Kernteam is begin september gestart met de voorbereidingen. Het Kernteam is de toegang voor alle inwoners met zorgen ondersteuningsvragen op het gebied van jeugd, zorg, welzijn, werk, wonen, gericht op een individuele of een groepsmaatwerkvoorziening. Er wordt daarbij meer ingezet op preventie en lichte zorg om zware zorg te voorkomen. Om de taak goed uit te kunnen voeren, zijn een gedegen netwerk en contacten met inwoners, organisaties, kerken, dorpshuizen en – raden, professionals en vrijwilligers in de 11 dorpen vereist. Het Kernteam vertrouwt daarbij op de professionaliteit van externe (niet in het Kernteam opgenomen functies) voorliggende voorzieningen als bijvoorbeeld Kleurrijk Wonen, Mozaïek (Opbouwwerker en Jongerenwerker), Centrum Jeugd en Gezin (Consultatiebureau, Jeugdverpleegkundige en opvoedcoach) en bijvoorbeeld Welzijn Geldermalsen.

Het Kernteam gaat inwoners of gezinnen die tijdelijk problemen en/of vragen hebben ondersteunen bij het vinden van oplossingen die snel en eenvoudig zijn te realiseren en die aansluiten op de behoefte. Het gezin is het uitgangspunt, heeft zelf de regie en maakt eigen keuzes. Met andere woorden; wat moet er gebeuren om het gezin of individu weer zelf sturing aan het eigen leven te kunnen geven. Een goede zorgverlening en preventie aan de voorzijde betekent minder (dure) zorg aan de achterzijde. Voorop staat het bieden van autonomie voor het gezin. In de meeste gevallen wordt de ondersteuningsvraag door het Kernteamlid met de hulpvrager thuis in een keukentafelgesprek besproken. Daarbij is bij voorkeur een gezinslid of iemand uit het netwerk aanwezig. Afhankelijk van de zwaarte van de vraag komen alle levensgebieden in dat gesprek aan de orde. Uitgangspunt daarbij is niet primair het bieden van zorg of ondersteuning, maar het bespreken van de voorwaarden waaronder de klant of het gezin de boel weer op de rails kan krijgen. Samen met de klant maakt de contactpersoon van het Kernteam een ondersteuningsplan. Het Kernteamlid verleent zelf, op grond van de eigen professionaliteit, lichte vormen van zorg en ondersteuning. Daarnaast zorgt het Kernteam voor de toegang tot zwaardere zorg en ondersteuning. Het Kernteam bestaat uit generalisten die zich ervan bewust zijn wanneer het generalisme ophoudt en opschaling naar specialistische kennis nodig is.


39

Regionale ontwikkelingen Voor Geldermalsen liggen er in het kader van de 1e en 2e tranche van het regiocontract 2012-2015 projecten op het terrein van jeugdbeleid, gezondheid en leefbaarheid. Op het gebied van sport wordt in samenwerking met Tiel en Culemborg de mogelijkheid onderzocht een bovenlokaal sportplan op te zetten met behulp van budget van de Rijksoverheid voor groot- en kleinstedenbeleid.




40

Doelstellingen 2015 Wat is het probleem/ de uitdaging/ de opgave? 1.

Transities in het sociale domein

De gemeente krijgt per 1 januari 2015 nieuwe taken en budgetten en wordt verantwoordelijk voor de uitvoering van taken in het sociale domein. •

Wet op de Jeugdzorg

•

Nieuwe Wmo-wet, waarin opgenomen de AWBZ- taken individuele en groepsbegeleiding.

•

De Participatiewet

Deze taken zijn nu een verantwoordelijkheid van de rijksoverheid en/of de provincie. Gemeenten zijn beter toegerust om deze taken uit te voeren, omdat ze het dichtst bij de inwoners, de klant, staan. De huidige taakuitvoering wordt bureaucratisch en weinig efficiënt genoemd en zorgt voor extra lagen. Het verbeteren van de kwaliteit van de zorg en hulpverlening, onder andere door deze zorg dichter bij de inwoners en op maat te organiseren, zal efficiëntie tot gevolg hebben. Niet in de startfase, maar wel op termijn zal deze werkwijze tot kostenreductie leiden. De kosten moeten omlaag. De zorg is anders op termijn niet meer betaalbaar. Daarnaast wordt er fors bezuinigd op de budgetten. Geldermalsen zoekt samen met alle betrokkenen naar slimme, betaalbare manieren om de inwoners van de gemeente op deze gebieden zo goed mogelijk te kunnen (blijven) faciliteren.

Op alle transities wordt intensief regionaal met de 9 regiogemeenten samengewerkt. De omvang van deze nieuwe taak is dermate groot dat een gemeente het onmogelijk alleen kan ontwikkelen en uitvoeren. ‘Lokaal wat kan, bovenlokaal wat moet of wat meerwaarde heeft’ is daarbij uitgangspunt. Er is lokaal een ambtelijke projectorganisatie opgezet waarin onderlinge afstemming en informatie-uitwisseling over de transities centraal staan. Ook op regionaal niveau zijn medewerkers van Geldermalsen betrokken bij de 3 transities. Ze participeren in verschillende werken projectgroepen. Ook in 2015 en 2016 is aandacht en capaciteit nodig voor de nieuwe taken. De transformatie moet dan vorm krijgen.

2.

Dorps- wijkgericht werken

Inwoners willen steeds meer zelf bepalen hoe hun dorp en leefomgeving eruit ziet. De afgelopen jaren hebben we in dit kader succesvolle trajecten gehad in Enspijk, Rhenoy en Tricht. In het coalitieakkoord is opgenomen dat ieder dorp een eigen dorps- of wijkplan met begroting kan maken. De gemeente ondersteunt dit.

Wat willen we bereiken? Transities in het sociale domein De nieuwe taken moeten beter én goedkoper worden uitgevoerd en op een andere en effectievere manier georganiseerd. Het vraagt om een andere houding van inwoners, organisaties en instellingen én van de gemeente. Dit betekent voor gemeenten en aanbieders dat integraler en breder naar de problematiek gekeken moet worden. Er moeten slimme verbindingen tussen de transities worden gelegd. Inwoners zullen veel meer in


41

hun directe omgeving naar hulp moeten omzien en kunnen bij de gemeente aankloppen voor ondersteuning. Individuele voorzieningen worden minder gemakkelijk toegewezen.

Speerpunt 1 Transitie Jeugdzorg Per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de Jeugdzorg. In 2015 komt de focus op de inhoudelijke veranderingen, c.q. transformatie te liggen. De transformatieplannen worden door de instellingen in 2014 opgeleverd. In 2015 wordt een begin gemaakt met de uitvoering van de transformatie. Enerzijds gaan we ons richten op de voorwaardenscheppende aspecten van de transformatie (zoals communicatie). Anderzijds gaat de gemeente op het gebied van contractering keuzes maken voor bestaande en/of nieuwe organisaties in de uitvoering van de jeugdhulp. Resultaatindicatoren: 1. Communicatie: Kernteam, onderdeel jeugd, is breed bekend onder de inwoners van Geldermalsen en vervult een belangrijke rol in het (preventief) ondersteunen van gezinnen en jeugd in Geldermalsen. 2. Contractering: in 2015 heeft Geldermalsen keuzes gemaakt in organisaties op het terrein van jeugdhulp waarmee zij vanaf 2016 duurzaam wil samenwerken, met ruimte voor nieuwe aanbieders voor 2016 e.v. Met deze organisaties zijn uiterlijk in november 2015 afspraken gemaakt via subsidie of inkoop.

Speerpunt 2 Transitie AWBZ naar Wmo Per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de invoering van de uit de AWBZ voortgekomen individuele en groepsbegeleiding. Deze taak wordt onderdeel van de nieuwe Wmo 2015. Er is niet alleen sprake van een overdracht van taken en geld, maar het moet ook anders. De transformatie is nodig, omdat we als samenleving met minder middelen (bezuinigingen) een waarschijnlijk toenemende zorgvraag willen bedienen. Als samenleving hetzelfde blijven doen, is geen optie. We staan voor de uitdaging een toekomstbestendige ondersteuningsstructuur te realiseren. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor preventie, zodat inwoners zo min mogelijk een beroep hoeven te doen op het professionele begeleidingsnetwerk. In 2015 en volgende jaren ligt hier het accent. Resultaatindicatoren: 1. Contractering: In 2015 heeft Geldermalsen keuzes gemaakt in organisaties op het terrein van de Wmo waarmee zij vanaf 2016 duurzaam wil samenwerken, met ruimte voor nieuwe aanbieders voor 2016 e.v. Met deze organisaties zijn in november 2015 afspraken gemaakt via subsidie of inkoop. 2. De hulp bij het huishouden vindt plaats binnen het beschikbare budget (bezuiniging van € 570.000,- op het rijksbudget).

Speerpunt 3 Transitie Participatiewet/Werkzaak Rivierenland Op 1 januari 2015 is de Participatiewet van kracht. Deze wet gaat gepaard met veel veranderingen en bezuinigingen. In 2015 en de jaren daarna moeten meer mensen, met minder geld, aan het werk geholpen worden. Eén van de uitdagingen is mensen met een beperking te laten participeren in de reguliere arbeidsmarkt. Social Return on Investment (SROI) is een instrument waarmee de mogelijkheden voor werkzoekenden met een beperking toenemen. Als onderdeel van SROI kan gestart worden met de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO). De gemeente laat met de PSO zien wat zij zelf doet aan werkgelegenheid voor deze doelgroep en geeft zo


42

een goed voorbeeld. In 2015 vindt uitvoering nog vooral vanuit Geldermalsen plaats. Werkzaak Rivierenland zal in 2015 verder vorm krijgen en op 1 januari 2016 volledig gestart zijn. In 2015 wordt de overgang naar de Werkzaak verder voorbereid. Ondertussen moet de dienstverlening probleemloos doorlopen. Resultaatindicatoren: 1. Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) is ingevoerd. Vervolgens in gang zetten dat de personele bezetting aan de gestelde doelstelling gaat voldoen. Gereed eind 2015. 2. De organisatie Geldermalsen is voorbereid op de overgang naar Werkzaak Rivierenland en zorgt tegelijkertijd voor continue voortgang van de dienstverlening aan de werkzoekenden. Gereed eind 2015.

Speerpunt 4 Kernteam Het Kernteam heeft een bijzonder belangrijke rol voor wat betreft de toegang tot de voorzieningen in het sociale domein. Het Kernteam brengt zorg, welzijn en inwoners die voor elkaar zorgen bij elkaar. Voor 2015 is de uitdaging op dit punt én een kwaliteitsslag te maken én daarnaast een bezuinigingstaakstelling te realiseren. In dit kader worden afspraken gemaakt met zorgpartners, wordt er gecommuniceerd naar inwoners over het Kernteam en zal een verbinding gerealiseerd moeten zijn tussen Kernteam, Werkzaak Rivierenland en de sociale infrastructuur in de dorpen. Resultaatindicatoren: 1. Inwoners met een ondersteuningsvraag weten het Kernteam te vinden en worden adequaat bij hun vraag ondersteund. 2. Kernteam functioneert binnen het beschikbare budget.

Speerpunt 5 Dorps- wijkgericht werken Streven is dat in 2018 elk dorp deze uitdaging heeft opgepakt. Hierbij is het de bedoeling dat ieder dorp of wijk een eigen contactambtenaar en aanspreekpunt in het college heeft. Uitgangspunt hierbij is dat er vanuit het dorp of de wijk wel behoefte en draagvlak is voor een dergelijke aanpak. Spelregels zijn gewenst voor wat betreft de vorm van bewonersparticipatie, welke randvoorwaarden hierop van toepassing zijn en de gevolgen van deze manier van werken (beeldkwaliteit, onderhoudsniveaus, budgettair, rollen en taken, aansprakelijkheid, organisatie/personeel). Resultaatindicatoren: •

Dorpsgericht werken in 2018 in ieder dorp ingevoerd; in 2015 aanzet voor 3 nieuwe dorpsplannen.

•

Spelregels voor het bepalen van de invloed op het dorpsbudget voor bijvoorbeeld een deel van het groenonderhoud, kleine verkeersmaatregelen en leefbaarheidinitiatieven vastgesteld.

Wat gaan we daarvoor doen? 1. Transities in het sociale domein •

Verder ontwikkelen van de toegang tot de zorg en ondersteuning, de organisatie van de zorg en ondersteuning, de keuzevrijheid van cliënten en eigen bijdrage, het contracteren van de zorg: subsidie of aanbesteding, de keuzes voor principes voor sturing en borging van veiligheid en kwaliteit.


43

•

Maken van arrangementen voor jeugdzorg en Wmo/AWBZ, vaststellen en doorontwikkelen met zorgen jeugdzorgpartners.

•

Inrichten en bedrijfsklaar maken nieuwe GR Werkzaak Rivierenland.

•

Uitvoeren Participatiewet in 2015 op basis van regionale afspraken over beleid, werkwijzen, processen.

•

Verder ontwikkelen van de inrichting van het Kernteam, communiceren naar inwoners over Kernteam en een verbinding leggen tussen Kernteam, Werkzaak Rivierenland (RIW) en de sociale infrastructuur in de dorpen.

•

Implementeren Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO).

•

Samen met aanbieders vorm en inhoud geven aan de transformatie. Uitvoeren van pilots en

•

implementeren van de cultuuromslag.

•

Samenwerken op al deze terreinen met de 9 andere gemeenten in Rivierenland.

•

Voeren van overleg met zorgen jeugdzorgorganisaties .

•

Voeren van overleg met Wmo-raad en eventuele andere cliëntorganisaties..

•

Doorontwikkelen van de regionale communicatiestrategie ‘Begrijpen, verbinden en meedoen’ met lokale en bovenlokale communicatie-uitingen. Uitvoeren van het lokale Communicatieplan Transities sociaal domein: zorg, welzijn en werk: je kan vaak meer dan je denkt.

2.

Dorps- wijkgericht werken •

Keuze trede burger participatieladder door gemeenteraad ( sleutelwoord daarbij is samenwerken: keuze voor de mate van invloed van inwoners meepraten, meedenken of meebeslissen) voor dorpsgericht werken

•

Vaststellen van de randvoorwaarden behorende bij de trede van de participatieladder (o.a. welke budgetten, de hoogte van budgetten, hoe worden budgetten verdeeld over dorpen/wijken) inclusief een risicoparagraaf

•

Opstellen spelregels hoe een dorp/wijk het wijkbudget kan inzetten daarbij rekening houdend met de wettelijke randvoorwaarden

•

Opstellen spelregels voor contactambtenaar; alleen aanspreekpunt of meer bevoegdheden

•

Behoefte peilen naar de wens van een dorpsplan bij de dorpen die nog geen dorpsplan hebben


Transities in het sociale domein Voor de uitvoering van de 3 transities ontvangt de gemeente vanaf 2015 bijdragen van het Rijk. Voor de invoeringskosten waren (in 2013 en 2014) budgetten voor jeugdzorg en AWBZ/Wmo beschikbaar. Het gaat voor 2015 om de volgende bedragen:

2.

-

Wmo: € 2.702.917,-;

-

Participatie: € 2.745.103,-;

-

Jeugd: € 4.328.284,-.

Dorps- wijkgericht werken

In de begroting is geen bedrag opgenomen voor het opstellen van spelregels voor wijkgericht werken. De benodigde ambtelijke uren zijn opgenomen in de urenplanning voor 2015.


44

Voor het opstellen van de dorpsplannen is in de meerjarenbegroting een jaarlijks budget opgenomen van € 50.000,-. Verder is er op jaarbasis een leefbaarheidsbudget van € 100.000,-. In het coalitieakkoord is aangegeven dat een uitvoeringsbudget beschikbaar moet komen waarop de dorpen invloed hebben, waarbij gedacht wordt aan een derde deel van het beschikbare dorpsbudget voor groenonderhoud en infrastructurele aanpassingen.

Toelichting nieuw beleid •

Exploitatiebijdrage gebouw Lingehuis; voor 2015 een incidenteel bedrag van € 6.000,-.

•

De stichting Pierre Bayle Academie wenst in Geldermalsen een christelijke school voor voortgezet onderwijs te vestigen. Begin 2010 heeft de stichting een verzoek ingediend voor plaatsing op het huisvestingsprogramma. Op grond van de ingediende aanvraag wordt vanaf 1 augustus 2015 uitgegaan van 96 leerlingen. Hier is een bedrag van € 15.023,- mee gemoeid.

•

Kernteam; vooralsnog wordt deze post “PM” opgenomen.

•

Korting Wmo (huishoudelijke hulp); tegenover de korting komen bezuinigingsmaatregelen te staan.

•

Subsidie dorpshuizen; vanaf 2015 een structureel bedrag van € 11.000,-

Risico’s 1.

Transities in het sociale domein •

Arrangementen moeten gerealiseerd worden binnen de budgetten die door het Rijk beschikbaar worden gesteld. Omdat sprake is van een forse korting ten opzichte van de huidige beschikbare budgetten én dit (gedeeltelijk) voor de gemeente nieuwe beleidsterreinen betreft, kleven hier risico’s aan. Lukt de cultuuromslag? Goede procesbewaking en financiële monitoring is noodzakelijk (risico: hoog).

•

De personele capaciteit is niet toereikend om de ambities te realiseren (risico: middel).

•

De ervaring in verschillende sectoren in het verleden leert dat nieuwe wetgeving, structuren en werkwijzen vaak leiden tot een toename van de vraag (denk bijv. aan de Wet op de expertisecentra voor het speciaal onderwijs en de Wet op de jeugdzorg) (risico: hoog).

•

Tegen deze achtergrond bestaat het risico dat er volgend jaar wachtlijsten gaan ontstaan. Dat is ook de reden dat het Beleidsplan Wmo en Jeugd een looptijd van 2 jaar heeft: al werkende moet ervaring worden opgedaan met de nieuwe inrichting van het sociaal domein. Zorgvuldige monitoring moet dit voorkomen door vroegtijdig signaleren en ingrijpen te bevorderen (risico: hoog).

•

Het risico van een grotere vraag dan de gemeenten nu kunnen voorzien, wordt versterkt doordat inwoners de ruimte hebben via de huisarts een beroep te doen op voorzieningen van de jeugd-ggz, die door de gemeenten worden gefinancierd. Het Kernteam investeert mede daarom in een goede relatie met de huisartsen om dit risico te beheersen. Ook op de ontwikkeling van deze behoefte en vraag komt zorgvuldige monitoring om niet tot onaangename verrassingen te komen (risico: middel).

•

Ten slotte is een risico dat de gemeente het Kernteam overschat in haar mogelijkheden. Geldermalsen zet in op preventie, op eigen kracht, op lichte hulp. Die inzet sluit aan op het maatschappelijk streven minder te medicaliseren. De gemeente loopt echter risico daarin te ver te gaan, dat inwoners te lang onder hoede van het Kernteam of lichte zorg blijven en na verloop van tijd alsnog een beroep moeten doen op zwaardere zorg. Dan is kostbare tijd verloren en de situatie mogelijk geëscaleerd. De


45

medewerkers in het Kernteam worden daarin geschoold en waar nodig of gewenst kunnen zij diagnostische expertise gebruiken om de goede keuzes te kunnen maken (risico: middel).

2.

Dorps- wijkgericht werken •

Mogelijkheden om een wijkbudget te vormen kunnen door wettelijke bepalingen beperkt zijn (risico: middel)

•

Er is te weinig ambtelijke capaciteit beschikbaar om de uitwerking van de spelregels goed te ondersteunen (risico: middel)

•

Er zijn geen trekkers van de wijk / het dorp die deze uitdaging willen oppakken (risico: laag)


46

De financiën De lasten en baten van het programma zijn hieronder weergegeven. Programma 3 Leefbaarheid, welzijn en zorg Lasten

Bestaand beleid

Jaarrekening

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2013

2014

2015

2016

2017

2018

12.446.345

12.454.530

29.907.344

30.664.647

30.303.098

30.132.853

57.747

-11.518

-8.435

212

7.767

-274.300

-322.800

-321.200

12.446.345

12.512.277

29.895.826

30.381.912

29.980.510

29.819.420

3.576.034

3.100.337

7.270.649

7.424.372

7.423.784

7.403.388

104.000

0

0

0

0

3.576.034

3.204.337

7.270.649

7.424.372

7.423.784

7.403.388

-8.870.311

-9.307.940

-22.625.177

-22.957.540

-22.556.726

-22.416.032

Nieuw beleid Fin. Dekkingsplan Totaal lasten Baten

Bestaand beleid Nieuw beleid Fin. dekkingsplan Totaal baten



47


48

Programma 4 Landschap, verkeer en openbare ruimte


49



50

Stip op de horizon De overkoepelende beleidsdoelstelling bij dit programma is het behouden én benutten van het landschappelijke karakter van de gemeente. Gelijkertijd moet de verwachte mobiliteitsgroei in goede banen geleid worden en de verkeersveiligheid en leefbaarheid voor de inwoners van de gemeente Geldermalsen op peil gehouden worden (zie ook “relatie met andere programma’s). Uitgangspunt is om op een doelmatige en doeltreffende wijze de openbare ruimte en de infrastructuur in te richten en te beheren met voldoende aandacht voor verkeersveiligheid, leefbaarheid en landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Uitgangspunt voor het beheer is dat het zoveel mogelijk planmatig beheerd wordt op een, over het algemeen, sober niveau. Daarbij wordt steeds meer samengewerkt met bewoners. Al langere tijd lopen afspraken met speeltuinverenigingen over het onderhoud van de speelplaatsen. En daar komen nieuwe ontwikkelingen bij: op wat grotere schaal, vanuit de dorpsplannen, maar ook op een kleinere schaal, zoals met het ‘Groen Doen’ project, waarbij plantsoenen onderhouden worden door bewoners uit de straat.

Relatie met andere programma’s Tussen de programma’s in deze begroting bestaan onderlinge relaties. Zo is er afstemming met programma 2 als het gaat om het speerpunt “stimuleren lokale winkeleconomie (o.a. door het uitvoeren van een parkeeronderzoek)”. En bij programma 3 vindt afstemming plaats met het speerpunt “dorpsgericht werken”, op het onderdeel “spelregels voor het bepalen van invloed op het dorpsbudget”.


Geldig tot en

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Rijk

Maart 2012

2040

Provincie

Juli 2014

Geen einddatum

Rivierenland

November 2013

2020

Mobiliteitsplan Geldermalsen 2020

Gemeenteraad

December 2008

2020

‘Malsen aan de Linge’

Gemeenteraad

Maart 2012

Landschapsontwikkelingsplan

Gemeenteraad

Maart 2008

Geen einddatum

Beheerplan Groen

Gemeenteraad

December 2009

2017

Beheerplan Begraafplaatsen

Gemeenteraad

December 2009

2016

Beheerplan Bomen

Gemeenteraad

December 2011

2018

Beheerplan Wegen

Gemeenteraad

Juli 2014

2019

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Omgevingsvisie Gelderland Wegenvisie Rivierenland

met

Regio

Beheerplan Bermen

Geen planmatig College

Juli 2014

beheer

inclusief Stedelijk Waterplan

Gemeenteraad

Mei 2013

2018

Beleidsvisie Begraafplaatsen

Gemeenteraad

Juni 2008

2015

Verbreed Gemeentelijk Rioleringsbeleidsplan,


51

Beheerplan Baggeren 2015-2029

Gemeenteraad

Juni 2014

2019

Beheerplan Kunstwerken

Gemeenteraad

Juni 2010

2017

Beheerplan Watergangen

Gemeenteraad

Januari 2013

2017

Beheerplan Beschoeiingen

Gemeenteraad

Juni 2010

2018

Beheerplan Hekwerken

Gemeenteraad

Juni 2010

2015

Beheerplan Vegen wegen

Gemeenteraad

Juni 2010

2015

Beleidsplan Openbare Verlichting

Gemeenteraad

Juni 2010

2016

Relevante ontwikkelingen en trends Algemeen Door ontwikkelingen als de economische crisis en ook door het steeds beter op orde krijgen van het beheer, zien we het aantal projecten dat het waard is om genoemd te worden in programma 4, afnemen. Dit vindt zijn weerslag in het aantal speerpunten dat voor 2015 verderop in dit hoofdstuk is uitgewerkt. Daarnaast worden binnen dit programma veel ‘going concern’-taken uitgevoerd, deze worden toegelicht in paragraaf 3, Onderhoud Kapitaalgoederen.

Natuur en Landschap De provincie Gelderland heeft een bijdrage beschikbaar gesteld (€ 200.000,- euro) voor het landschapsontwikkelingsplan van de gemeente Geldermalsen. Deze dient te gaan naar herstel en aanleg van landschapselementen, het aanleggen van wandelpaden of naar educatie/communicatie over natuur en landschap.

Nieuwe Hollandse Waterlinie In het koersdocument “Nieuwe Hollandse Waterlinie 2014-2020” wordt de ambitie verschoven van herstel naar een lichter programma van dynamisch beheer. Er wordt voorzien in een driedelige aanpak: afronding van grotere projecten, borging van beheer en vermaatschappelijking van de Nieuwe Hollandse waterlinie.

Verbod gebruik chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. Met ingang van november 2015 mogen bepaalde chemische onkruidbestrijdingsmiddelen niet meer worden gebruikt in de openbare ruimte. Dit geldt zowel voor de plantsoenen als voor de verhardingen heeft behoorlijke consequenties voor het kwaliteitsbeeld en de beheerkosten. Bij het groenonderhoud en bij specifieke (snoei)werkzaamheden worden nog beperkt chemische middelen gebruikt. Hier moet een alternatief voor worden gevonden. Voor de onkruidbestrijding op de verharding moet ook een keuze worden gemaakt voor een alternatieve onkruidbestrijdingsmethode (bijv. borstelen, branden, heet water, biologische middelen e.d.). In het land worden proeven gedaan met deze alternatieve methoden. We blijven deze marktontwikkelingen volgen zodat we de meest efficiënte werkwijze kunnen kiezen met ingang van 2016.

Stijging crematies t.o.v. begraven De laatste jaren stijgt landelijk het aantal crematies (60%) ten opzichte van het begraven (40%). Als in de regio een crematorium wordt gebouwd kan het aantal crematies ook in onze gemeente verder stijgen en het aantal begrafenissen afnemen. Dit heeft consequenties voor de benodigde begraafcapaciteit en voor de behoefte aan asbestemmingsmogelijkheden (asverstrooiingsveld, urnengraven) op de begraafplaatsen. Bij de actualisatie van het beheerplan begraafplaatsen wordt deze ontwikkeling meegenomen.


52

Mobiliteit Het aantal verkeerslachtoffers onder auto-inzittenden laat landelijk een blijvend dalende trend zien. Onder fietsers is sinds 2000 juist sprake van een sterke stijging van het aantal ernstige slachtoffers. Het rijk legt daarom meer nadruk op de aanpak van fietsongevallen. Omdat het merendeel van de fietsongevallen plaats vindt op het lokale wegennet, hebben gemeenten een grote rol in de aanpak van fietsongevallen. Het merendeel van de fietsongevallen zijn eenzijdige ongevallen (botsing met paaltje, vallen over slecht wegdek, vallen bij op- of afstappen, fietsen onder invloed van alcohol, mobieltjes en dergelijke).



Doelstellingen 2015 Wat is het probleem/ de uitdaging/ de opgave? Openbaar groen van voldoende naar goed. Het groenbeheer en het kwaliteitsniveau van het groen is vastgelegd in het Groenbeheerplan. Door de bezuinigingsmaatregelen van de laatste jaren worden bepaalde maatregelen niet meer uitgevoerd. Dit is zichtbaar in de openbare ruimte. De wens is de kwaliteit van het openbaar groen te verhogen van “voldoende” naar“goed”. Onderzocht moet worden of dit mogelijk is zonder dat extra geld nodig is. Ook lopende trajecten als “Groen Doen” worden hierin meegenomen.


53

Onderhoudskosten begraven verlagen Vanaf 2012 wordt het algemeen onderhoud van de begraafplaatsen, conform het beheerplan Begraafplaatsen, doorberekend aan de rechthebbenden van de graven. Deze kosten worden door veel rechthebbenden als onredelijk en hoog ervaren. De mogelijkheden zullen worden onderzocht om deze kosten te verlagen voor de rechthebbenden. Dit kan echter wel consequenties hebben voor de kostendekkendheid van het product Begraafplaatsen.

Wat willen we bereiken? 1. Openbaar groen van voldoende naar goed. Een goede/betere kwaliteit van het groenbeheer zonder extra kosten. Dit kan bereikt worden door derden bij het groenonderhoud te betrekken (buurtparticipatie e.d.), creatieve werkwijzen, maar ook de raad/burgers te betrekken bij de kwaliteitskeuze en het groenareaal (wat gaat goed, wat kan beter en hoe?).

Resultaatindicator: -

De norm voor groenonderhoud van “voldoende naar goed” is gekwalificeerd. Gereed april 2015.

-

Beeldvormende bijeenkomst met raad/dorpsraden om doelen en ambities in beeld te brengen, is gehouden. Gereed mei/juni 2015.

2. Onderhoudskosten begraven verlagen Lagere kosten voor het algemeen onderhoud van de begraafplaatsen voor de rechthebbenden, waardoor het begraven in de gemeente Geldermalsen goedkoper wordt. Hierbij is een duidelijk standpunt over de kostendekkendheid belangrijk.

Resultaatindicator Mogelijkheden/opties zijn in beeld om de kosten voor het begraven/onderhoud voor de rechthebbenden te verlagen. Gereed mei 2016.

Wat gaan we daarvoor doen? 1. Openbaar groen van voldoende naar goed. - Organiseren van een (of meerdere) beeldvormende bijeenkomst(en) over het kwaliteitsniveau van het groen voor raad en bewoners, waarbij de beleving vanuit de burger centraal staat. Doel hiervan is inzicht krijgen in: wat gaat goed, wat kan beter en hoe? En onderzoeken of het onderhoud van het groen op basis van beeldkwaliteit een bijdrage kan leveren aan deze opgave. Hierbij gebruik maken van: - input vanuit dorps- en wijkplannen; - input kennis/samenwerking buurgemeenten (Culemborg en Tiel).

2. Onderhoudskosten begraven verlagen - Beheerplan Begraafplaatsen 2010-2013 evalueren en actualiseren, waarbij specifieke aandacht wordt besteed aan het kwaliteitsniveau, het kostenaspect en de gewenste kostendekkendheid. (Het beheerplan Begraafplaatsen wordt in 2016 vastgesteld zodat er vanaf 2017 invulling aan gegeven kan worden);


54

- Benchmark van de kosten voor onderhoud begraafplaatsen en begraven in de regiogemeenten; - In beeld brengen van de consequenties van het verlagen van de onderhoudskosten/rechten.- (zie ook evaluatie onderhoudsrechten, oktober 2013).

Wat mag het kosten? 1. Openbaar groen van voldoende naar goed. De kosten zijn sterk afhankelijk van de omvang van de aanpak. (bijeenkomst per kern of in groter verband). Veel uren zijn nodig voor overleg en afstemming met burgers en afgevaardigden die de dorp/wijkplannen behartigen. Daarna worden de uitkomsten verwerkt in de onderhoudsbestekken/plannen. Dit moet kostenneutraal gebeuren. 2. Onderhoudskosten begraven verlagen Het actualiseren van het beheerplan Begraafplaatsen staat gepland voor 2015 en vaststelling 2016. De gewenste onderdelen kunnen hier vrij eenvoudig in worden meegenomen, zonder dat extra kosten gemaakt worden. Wel kan externe juridische toetsing nodig zijn vanwege mogelijk juridische gevolgen. Deze kosten worden geschat op € 7.000,- incl. BTW (excl. evt. vervolgkosten voor behandeling van bezwaren- na vaststelling nieuwe werkwijze).

Risico’s (t.a.v. speerpunten) 1. Openbaar groen van voldoende naar goed. - Burgers zullen meer vragen dan geboden kan worden. Er moet goed uitgelegd worden wat uiteindelijk wel en niet kan en waarom; - Mede door het terugdringen van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen wordt, met name de onkruidbestrijding, lastig te beheren. Dit is echter in belangrijke mate bepalend voor de beleving van de openbare ruimte. Hier moet naar een alternatief worden gezocht; - Buurtparticipatie kost aan de voorkant veel tijd. Als het loopt, kost het minder tijd, maar het blijft belangrijk dit proces te blijven begeleiden en burgers betrokken te houden.

2. Onderhoudskosten begraven verlagen Het verlagen van de onderhoudsrechten heeft consequenties voor de rechthebbenden die het onderhoudsrecht hebben afgekocht, de kwaliteit van het groenonderhoud en de voorzieningen en de kostendekkendheid. Deze risico’s worden zorgvuldig in beeld gebracht.


55

De financiën De lasten en baten van het programma zijn hieronder weergegeven. Programma 4 Landschap, verkeer en openbare ruimte Lasten

Bestaand beleid

Jaarrekening

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2013

2014

2015

2016

2017

2018

9.299.581

9.462.677

10.260.320

Nieuw beleid

11.099.669

10.370.886

10.495.874

8.000

8.000

8.000

Fin. dekkingsplan

Baten

Totaal lasten

9.299.581

9.462.677

10.260.320

11.107.669

10.378.886

10.503.874

Bestand beleid

3.858.233

3.922.819

5.062.313

5.163.922

5.271.007

5.393.400

3.858.233

3.922.819

5.062.313

5.163.922

5.271.007

5.393.400

-5.441.348

-5.539.858

-5.198.007

-5.943.747

-5.107.879

-5.110.474

Nieuw beleid Fin. dekkingsplan Totaal baten



56

Paragraaf 1 Lokale heffingen 1. Algemeen Het totale pakket van de gemeentelijke belastingen en heffingen bestaat uit een negental verschillende belastingen/heffingen, welke gelegitimeerd worden door een door de gemeenteraad vastgestelde belastingverordening.

Voor de hoogte van de belastingtarieven en de leges gelden de volgende uitgangspunten:

voortzetten van gemaakte keuzes vanuit het verleden;

streven naar een volledige kostendekking bij leges en andere rechten.

De Kaderstellende nota lokale heffingen 2011-2014 (Nota lokale heffingen) is in de raadsvergadering van 27 september 2011 vastgesteld. De hierboven genoemde uitgangspunten zijn in genoemde beleidsnota aan de orde geweest.

De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 30 september 2008 besloten het college van burgemeester en wethouders toestemming te verlenen om Geldermalsen per 1 januari 2009 toe te laten treden tot de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR) te Tiel. Het bovenstaande betekent dat de BSR vanaf 1 januari 2009 de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ), de heffing, invordering en kwijtschelding van de onroerende-zaakbelastingen, hondenbelasting en rioolheffing verzorgt.

2. Beleidskader Het beleidskader met betrekking tot de verschillende belastingen en heffingen is als volgt.

Beleidskader

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

Gemeenteraad

17 december 2013

*

zaakbelastingen 2014.

Gemeenteraad

28 januari 2014

*

Verordening rioolheffing 2014

Gemeenteraad

17 december 2013

*

Verordening hondenbelasting 2014

Gemeenteraad

17 december 2013

*

Verordening toeristenbelasting 2011

Gemeenteraad

21 december 2010

*

Verordening lijkbezorgingsrechten 2014

Gemeenteraad

17 december 2013

*

Verordening marktgelden 2014

Gemeenteraad

17 december 2013

*

Verordening precariobelasting 2013

Gemeenteraad

24 september 2013

*

Verordening parkeerbelastingen 2014

Gemeenteraad

17 december 2013

*

Legesverordening 2014

Gemeenteraad

17 december 2013

*

1 wijziging van de legesverordening 2014

Gemeenteraad

25 februari 2014

*

Verordening onroerende-zaakbelastingen 2014 1 wijziging van de verordening onroerendee

e


57

* Genoemde verordeningen kennen geen einddatum. Wanneer er geen nieuw raadsbesluit wordt genomen tot wijziging, dan blijven de betreffende verordeningen van kracht.

3. Onroerende-zaakbelastingen Als gevolg van de uitvoering van de Wet WOZ worden in 2014 alle in de gemeente aanwezige onroerende zaken, met als waardepeildatum 1 januari 2014, door BSR voorzien van een nieuwe WOZ-waarde. Deze WOZ-waarde geldt voor het jaar 2015 als heffingsmaatstaf voor de OZB.

Tijdens de behandeling van Voorjaarsnota 2011, welke in de raadsvergadering van 28 juni 2011, onder nummer 15, heeft plaatsgevonden, is bij amendement beslist dat de tarieven van de onroerende-zaakbelastingen, voor de periode 2012-2015 naast de inflatiecorrectie, jaarlijks met 5% worden verhoogd. In het door de gemeenteraad op 25 oktober 2011 vastgestelde Dekkingsplan 2012 is aangegeven, dat als gevolg hiervan de tarieven voor 2015 met 5% worden verhoogd. In de door de gemeenteraad op 1 juli 2014, onder nummer 17, vastgestelde Kadernota 2014 is vastgelegd dat de inflatiecorrectie, op basis van een prognose van het Centraal Economisch Plan (CEP), wordt geschat op 1,50%. Cumulatief bedraagt de toename van de OZB-opbrengsten (exclusief ver- en nieuwbouw) in totaal 6,60%. In het meerjarig financieel dekkingsplan behorende bij de begroting 2015 is met deze verhogingen al rekening gehouden. De OZB wordt als een percentage van de (WOZ)waarde van de onroerende zaak geheven. De percentages voor 2014 zijn als volgt: eigenaren woningen 0,1345%, eigenaren niet-woningen 0,2727% en gebruikers niet-woningen 0,2227%. Rekening houdende met de gewenste meeropbrengst én met de nieuwe WOZ-waarden zal een aanpassing van de OZB-tarieven voor 2015 noodzakelijk zijn. De nieuwe tarieven voor 2015 zullen in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.

4. Rioolheffing In het door de gemeenteraad op 28 mei 2013, onder nummer 11, vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan Geldermalsen 2014-2018 (GRP 2014-2018) is vastgelegd dat de tarieven voor 2015 worden verhoogd met een inflatiecorrectie. Naast genoemde inflatiecorrectie dienen de tarieven nog extra te worden verhoogd met 2,45%. Het toepassen van de inflatiecorrectie, plus de extra verhoging, betekent dat de tarieven met circa 4,00% worden verhoogd. Het basistarief 2015 komt hiermee op € 300,-- per aansluiting (tarief 2014 is € 288,-- per aansluiting). In de begroting 2015 is al rekening gehouden met bovenstaande verhoging. De nieuwe tarieven voor 2015 zullen in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.

5. Hondenbelasting Uitgangspunt voor de begroting 2015 is dat de tarieven voor 2015 dienen te worden verhoogd met een inflatiecorrectie van 1,50%. Het tarief voor de 1e hond komt daarmee voor 2015 uit op een bedrag van € 70,80 (tarief 2014 is € 69,72). De nieuwe tarieven voor 2015 zullen in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.


58

6. Toeristenbelasting Uitgangspunt voor de begroting 2015 is dat het tarief voor 2015 dient te worden verhoogd met een inflatiecorrectie van 1,50%. Het tarief per persoon per overnachting komt hierdoor voor 2015 uit op € 0,68 (tarief 2014 is € 0,67). Het nieuwe tarief voor 2015 zal in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.

7. Lijkbezorgingsrechten In de gemeenteraad van 26 november 2013, onder nummer 4, is in de vorm van een informatienota de evaluatie onderhoudsrechten algemeen onderhoud begraafplaatsen aan de orde geweest. In deze informatienota is als optie aangegeven de inflatiecorrectie op het onderhoudsrecht te bevriezen. Omdat de gemeenteraad van deze optie geen gebruik heeft gemaakt, is ervan uitgegaan dat ook de tarieven van de onderhoudsrechten met een inflatiecorrectie dienen worden verhoogd. In het door de gemeenteraad op 22 december 2009, onder nummer 6, vastgestelde Beheerplan Begraafplaatsen 2010-2013 is vastgelegd dat de tarieven jaarlijks worden verhoogd met een inflatiecorrectie. Aangezien de actualisering van het beheerplan begraafplaatsen gepland staat voor 2016, wordt het tarievenbeleid, zoals dat is vastgelegd in eerdergenoemd het beheerplan, ook voor 2015 toegepast. Uitgangspunt voor de begroting 2015 is dat de tarieven voor 2014 worden verhoogd met 1,50%. De nieuwe tarieven voor 2015 zullen in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.

8. Marktgelden In eerdergenoemde Nota lokale heffingen is voorgesteld om de tarieven met ingang van 2013 jaarlijks te verhogen met een inflatiecorrectie. Uitgangspunt voor de begroting 2015 is dat de tarieven voor 2014 worden verhoogd met 1,50%. De nieuwe tarieven voor 2015 zullen in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd.

9. Precariobelasting In de raadsvergadering van 24 september 2013, onder nummer 11, heeft de gemeenteraad besloten om per 1 oktober 2013 een precariobelasting op kabels en leidingen in te voeren. Aangezien het hier enkel een belasting betreft met betrekking tot kabels en leidingen welke onder, op of boven de openbare dienst bestemde gemeentegrond aanwezig zijn, is er slechts een beperkt aantal belastingplichtigen, bestaande uit de bekende nutsbedrijven. Het is op dit moment nog niet helder hoeveel de, te belasten, totale lengte van zowel het aardgasleidingnetwerk als het elektriciteitsleidingnetwerk bedraagt. Hierover loopt een overleg met de belastingplichtigen. De gemeenteraad is in juli 2014, door middel van een informatienota, op de hoogte gebracht van de laatste stand van zaken. In het dekkingsplan behorende bij de Programmabegroting 2015 wordt voorgesteld om voor het gasleidingnetwerk het tarief voor 2015 te verhogen van € 2,50 naar € 4,-- per strekkende meter. Gelet op de nog lopende procedures wordt de verwachte opbrengst van het elektriciteitsleidingnetwerk vooralsnog in de bestemmingsreserve Precariobelasting gestort en niet ingezet als algemeen dekkingsmiddel. Indien blijkt dat de te belasten lengte van genoemde netwerken beduidend minder is dan waarvan oorspronkelijk vanuit is gegaan, is er nog de mogelijkheid om in het najaar van 2014 het voor 2015 van toepassing zijnde tarief naar boven aan te passen. Dit zal dan afzonderlijk aan de gemeenteraad worden voorgelegd.


59

10. Parkeerbelastingen In eerdergenoemde Nota lokale heffingen is voorgesteld om de parkeergeldtarieven en de parkeertijden voor 2015 te handhaven op het niveau van 2011. De tarieven van de parkeervergunningen zijn voor 2015 gehandhaafd op het niveau van 2013. In de begroting 2015 is ook rekening gehouden met opbrengst van € 100.000,-- dit als gevolg van de afkoop van het betaald parkeren op het Prinses Maximaplein. Eveneens is in eerdergenoemde Nota lokale heffingen voorgesteld om de kostenopslag bij een naheffingaanslag jaarlijks te verhogen naar het dan toelaatbare maximum. De door de gemeente gehanteerde kostenopslag voor een naheffingsaanslag bedraagt in 2014 € 58,-- en zal voor 2015 maximaal € 59,-- gaan bedragen. Uitgangspunt voor de begroting 2015 is dat de parkeergeldtarieven en de parkeervergunningtarieven voor 2015 ten opzichte van 2014 gelijk blijven. De verhoging van de kostenopslag met € 1,-- is verwerkt in de begroting 2015. Er zal in het najaar van 2014 een raadsvoorstel voorgelegd worden tot aanpassing van de kostenopslag.

11. Legesverordening In eerdergenoemde Nota lokale heffingen is voorgesteld om de tarieven jaarlijks te verhogen met de inflatiecorrectie. De inflatiecorrectie voor 2014 is bepaald op 1,50%. Uitgangspunt voor de begroting 2015 is dat het overgrote deel van de tarieven voor 2015 ten opzichte van 2014 stijgt met genoemde inflatiecorrectie. Als gevolg van de eerder inwerking getreden Europese Dienstenrichtlijn (EDR) is de tarieventabel in drie titels onderverdeeld: •

Titel 1: Algemene dienstverlening.

•

Titel 2: Dienstverlening vallend onder fysieke leefomgeving/omgevingsvergunning.

•

Titel 3: Dienstverlening vallend onder Europese Dienstenrichtlijn.

De inwerkingtreding van de EDR heeft gevolgen voor het kostenverhaal bij vergunningverlening. Het gaat met ingang van 2011 om de totale baten en lasten van het vergunningstelsel of de samenhangende vergunningstelsels. Niet iedere dienst afzonderlijk hoeft kostendekkend te zijn, maar het totaal van die diensten, zodat kruissubsidiëring tussen bepaalde diensten mogelijk is. Binnen titel 1 is kruissubsidiëring mogelijk tussen de verschillende hoofdstukken. Het zelfde geldt voor titel 2. Binnen titel 3 is enkel kruissubsidiëring binnen elk hoofdstuk mogelijk. De nieuwe tarieven voor 2015 zullen in het najaar van 2014 aan de gemeenteraad worden voorgelegd. De meer/minderopbrengst, als gevolg van nog niet meegenomen inflatiecorrectie of van ten onrechte meegenomen inflatiecorrectie, of van een afwijkend stijgingspercentage, zal in de eerste wijzing van de begroting 2015 worden verwerkt.


60

12. Overzicht geraamde inkomsten 2015 en 2014 per belastingsoort Overzicht geraamde inkomsten per belastingsoort

Legesverordening Fiscalisering parkeerboeten Parkeerbelasting Marktgelden

S o o rt h e f f in g

Lijkbezorgingsrechten Toeristenbelasting

2015

Hondenbelasting

2014

Rioolheffing niet-woningen Rioolheffing woningen OZB gebruiker niet-woningen OZB eigenaar niet-woningen OZB eigenaar woningen 0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

3.000.000

3.500.000

4.000.000

4.500.000

Omvang inkomsten in € 1.000

13. Lokale lastendruk Uit de rapporten over 2013 en 2014, zoals deze zijn samengesteld door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO), is een overzicht samengesteld van de lokale lastenontwikkeling in Geldermalsen zowel in vergelijking met de buurgemeenten als met het landelijk gemiddelde. Uit onderstaand overzicht blijkt dat de gemeente Geldermalsen in vergelijking met de buurgemeenten in 2014 de duurste gemeente is geworden. In de ranglijst voor 2015 zal Geldermalsen, als gevolg van de voorgenomen OZB-verhoging 2015, naar verwachting eveneens de eerste positie gaan innemen. Wat de andere gemeenten met de tarieven voor 2015 gaan doen is nog niet bekend.


61

2013 Bruto

Bruto

woonlasten

woonlasten

éénpersoons- meerpersoonshuishouden

2014 Rang-

Bruto

nummer woonlasten 1)

huishouden

Bruto

Rang-

woonlasten

Nummer

éénpersoons- meerpersoonshuishouden

1)

huishouden

Gemeente: Geldermalsen €

739

€

779

339

€

801

€

857

386

Tiel

€

538

€

619

57

€

506

€

604

34

Zaltbommel

€

707

€

747

288

€

686

€

742

264

Buren

€

720

€

760

309

€

694

€

750

274

Culemborg

€

687

€

727

255

€

647

€

703

177

Lingewaal

€

719

€

759

306

€

706

€

762

298

Neerijnen

€

802

€

842

393

€

767

€

824

367

Landelijk gemiddelde éénpersoonshuishouden in 2013 is

€ 630,--.

Landelijk gemiddelde meerpersoonshuishouden in 2013 is

€ 697,--.

Landelijk gemiddelde éénpersoonshuishouden in 2014 is

€ 636,--.

Landelijk gemiddelde meerpersoonshuishouden in 2014 is

€ 704,--.

1)

De gemeente met classificatie 1 heeft de laagste woonlasten, de gemeente met nummer 403 heeft de hoogste woonlasten.

14. Kwijtscheldingsbeleid Bij de kwijtschelding van belasting wordt de 100% norm van de relevante bijstandsnorm gehanteerd. Sinds 1 januari 2012 biedt het rijksbeleid lagere overheden de mogelijkheid om op de volgende onderdelen een ruimhartiger kwijtscheldingsbeleid te voeren dan de rijksoverheid: - de voor 65 plussers geldende vermogensnormen; - het mogelijk maken van kwijtschelding voor kleine ondernemers (voor zover het belastingheffing in de privé-sfeer betreft); - het in aanmerking nemen van de kosten van kinderopvang. In de raadsvergadering van 28 mei 2013, nummer 13, heeft de gemeenteraad besloten om, met terugwerkende kracht per 1 januari 2012, gebruik te maken van de mogelijkheid tot het toepassen van een ruimhartiger kwijtscheldingsbeleid. Op grond van de belastingverordeningen wordt enkel kwijtschelding verleend voor de hondenbelasting, rioolheffing en de onroerende-zaakbelastingen. Voor de overige belastingen en heffingen wordt geen kwijtschelding verleend. In eerdergenoemde Nota lokale heffingen is hieraan nader aandacht besteed.


62

Paragraaf 2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing 1. Doel Deze paragraaf dient om vast te stellen in welke mate de gemeente in staat is middelen vrij te maken om substantiële tegenvallers op te kunnen vangen, zonder dat dit betekent dat het beleid veranderd moet worden. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen enerzijds de weerstandscapaciteit en anderzijds de daarmee af te dekken risico’s. In deze begroting zijn de risico’s en de weerstandscapaciteit geactualiseerd. De berekening van het weerstandsvermogen vindt plaats via de formule: Risicobedrag / weerstandscapaciteit = Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen kan betrekking hebben op het jaar zelf (statisch), het kan ook betrekking hebben op de gevolgen voor meerdere (begrotings)jaren (dynamisch weerstandsvermogen).

2. Bestaande beleidskaders Beleidskader Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement

Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

Gemeenteraad

April 2012

December 2015

3. Samenvatting weerstandsvermogen Er wordt onderscheid gemaakt tussen statisch en dynamisch weerstandsvermogen. Het Statisch weerstandsvermogen wordt berekend via de incidentele weerstandscapaciteit en het dynamisch weerstandsvermogen via de structurele weerstandscapaciteit. In beide gevallen is de norm op 1,0 gesteld. Hoger is niet wenselijk omdat dan de onderkende risico’s niet kunnen worden opgevangen.

Berekening statisch weerstandsvermogen:

Berekening dynamisch weerstandsvermogen:

€ 10.799.400 / € 9.394.841 = 1,15

€ 1.376.310 / € 1.665.810 = 0,83

S t a t i sc h we e r st a ndsv e r m oge n

D y na m i sc h we e r st a ndsv e r m oge n

Risi co's

Risi co's

Weer standscapaci teit

Weer standscapaci teit


63

Vooral als gevolg van de hoge risico’s bij de grondexploitatie voldoet het statische weerstandsvermogen niet meer aan de norm. In plaats van de norm van maximaal 1,00, bedraagt deze 1,15. Dit betekent dat de reservepositie op peil moet worden gebracht. Het dynamische weerstandsvermogen blijft met 0,86 ruim binnen de norm.

4. Risico’s begroting 2015 Algemeen Onder risico wordt verstaan het gevaar voor schade of verlies als gevolg van interne of externe omstandigheden. De risico’s die relevant zijn voor het weerstandsvermogen, zijn de financiële risico’s die niet op andere wijze zijn afgedekt. Reguliere risico’s (die zich regelmatig voor kunnen doen en veelal kwantificeerbaar zijn) maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen. Voor deze risico’s kunnen immers verzekeringen worden afgesloten of voorzieningen op de balans worden getroffen.

In de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement is voor het risico van tegenvallers ten aanzien van het feitelijk gebruik van open einde regelingen en voor volumerisico’s opgenomen dat wordt uitgegaan van een risicobedrag van 10% van de geraamde jaarlast. Risico’s < € 20.000,-- worden in deze paragraaf niet meer genoemd. In het kader van de solide begroting heeft een uitgebreide, meerjarige risico-inventarisatie plaatsgevonden, waarvan de risico’s vanaf 2014 in deze paragraaf zijn verwerkt.

Samenvatting risico’s. In dit overzicht wordt een samenvatting van de gekwantificeerde risico’s voor 2015, na aftrek van een mogelijk getroffen voorziening, weergegeven. Per risico wordt de inschatting gedaan van de kans dat het risico zich voordoet door het onderscheid hoog (H), middel (M) of laag (L). Tevens wordt aangegeven of sprake is van een incidenteel (I) dan wel structureel (S) risico.

Risico

Bedrag

H/M/L

Gewogen bedrag

S/I

Open einderegelingen WWB

€ 189.000

L

€ 47.250

S

WMO

€ 604.000

L

€ 151.000

S

Jeugdzorg

€ 433.000

M

€ 216.500

S

Leges omgevingsvergunning

€ 212.000

H

€ 159.000

S

Algemene uitkering

€ 189.000

Absoluut

€ 189.000

S

Overige inhoudelijke risico’s Regiotaxi

0

H

0

I

€ 140.000

M

€ 70.000

S

Parkeerfonds

€ 44.000

M

€ 22.000

I

Contract Laco

€ 230.000

M

€ 115.000

I/S

€ 30.000

H

€ 22.500

S

€ 100.000

H

€ 75.000

S

Eigen bijdrage rondweg i.v.m. spoor Tricht

Onderhoud brandweerkazernes Belastingopbrengsten


64

Overhead samenwerking sociaal domein Digitale dienstverlening Beheerplan wegen Chemische onkruidbestrijding

€ 200.000

M

€ 100.000

S

€0

L

0

I

€ 400.000

H

€ 300.000

S

€ 16.667

H

€ 12.500

S

€ 10.600.000

I

PM

I

Grondexploitaties Risico’s grondexploitatieprojecten

€ 10.600.000

Herijking RPB

PM

zie paragraaf 7 M

Bedrijfsvoering Niet realiseren taakstelling bedrijfsvoering

€ 62.400

Absoluut

€ 62.400

I

Eigen risico WW-lasten personeel

€ 67.119

M

€ 33.560

S

PM

H

PM

S

Werkkostenregeling

Totaal

€ 13.517.186

€ 12.175.710

€ 2.917.186

€ 1.575.710

Totaal excl. Grondexploitatie (=bufferbedrag)

Totaal Incidenteel ongewogen:

€ 10.936.400,--

Rekening houdend met de wegingsfactoren volgens de nota Risico’s de baas voor hoog (75%), middel (50%) en laag (25%) wordt de schatting van het totaalbedrag voor incidentele risico’s ten behoeve van het weerstandsvermogen: € 199.400,-- plus het risico voor de grondexploitatie van € 10.600.000,-- totaal € 10.799.400,--.

Totaal Structureel ongewogen:

€ 2.580.786,--

Volgens de nota Risico’s de baas moet voor structurele risico’s in het statische weerstandsvermogen worden uitgegaan van 1,75 maal het berekende jaarbedrag (alleen van toepassing voor het statisch weerstandsvermogen, dus optellen bij de incidentele bedragen). Naar aanleiding van het project Solide Begroting houdt de Gemeente Geldermalsen echter jaarlijks in het begrotingssaldo rekening met een bufferbedrag voor het opvangen van de (structurele) risico’s. Het is daardoor niet noodzakelijk om ook de structurele risico’s onderdeel te laten zijn van het statische weerstandsvermogen.

Voor de berekening van het dynamische weerstandsvermogen wordt uitgegaan van de ‘kale’ risicobedragen inclusief weging. De berekening komt hierbij uit op € 1.376.310,--.

Navolgend worden de risico’s, die op het moment van opstellen van de Programmabegroting 2015 worden onderkend, toegelicht. Hierbij wordt, waar mogelijk, de omvang van het risico (na afdekking) ingeschat zodat een uitspraak kan worden gedaan over het weerstandsvermogen van de gemeente Geldermalsen.

Open einderegelingen Wet Werk en Bijstand (WWB) en minimabeleid Voor de open einde regeling WWB en minimabeleid bedraagt het risicobedrag volgens het uitgangspunt in de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement 10% van het geraamde bedrag, te weten € 189.000,--. Het risico


65

wordt, ondanks de crisis, als laag aangemerkt vanwege de constante inspanningen op het gebied van reïntegratie, waardoor de uitstroom op peil blijft.

Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Voor de open einde regeling WMO, inclusief de nieuwe taken als gevolg van de decentralisatie van de Awbz, bedraagt het risicobedrag volgens het eerder genoemde uitgangspunt € 604.000,--. Het risico wordt als laag aangemerkt vanwege de strikte toepassing van de uitgangspunten van De Kanteling.

Jeugdzorg Voor de, voor de gemeente nieuwe, open einde regeling Jeugdzorg bedraagt het risicobedrag volgens het eerder genoemde uitgangspunt € 433.000,--. Het risico wordt als gemiddeld aangemerkt omdat het een nieuwe taak betreft voor de gemeente waarvan nog niet bekend is of de door het rijk overgedragen budgetten wel toereikend zijn. Tegelijkertijd wordt door de wijze van inkoop en samenwerking met gemeenten in de regio gewaakt voor te hoge uitgaven.

Leges omgevingsvergunning De crisis heeft nog steeds invloed op de bouw en daarmee op de leges omgevingsvergunningen. Verwacht wordt dat vanaf 2016 de markt weer aantrekt, tot die tijd wordt de kans dat de legesinkomsten lager zijn dan begroot als hoog ingeschat.

Algemene uitkering uit het gemeentefonds De gevolgen van de meicirculaire 2014 zijn in deze meerjarenbegroting verwerkt. De gevolgen van de Septembercirculaire 2014 zijn nog niet verwerkt. Op basis van de aangekondigde accresontwikkeling 2015 wordt voor 2015 rekening gehouden met een absoluut (ongewogen) nadeel van € 189.000,--.

Overige inhoudelijke risico’s Regiotaxi De provincie Gelderland is in een juridische procedure met de vervoerder voor de Regiotaxi verwikkeld. Het conflict gaat over een compensatievergoeding voor de daling van het vervoersvolume. De gemeenten zullen een deel van deze compensatievergoeding moeten betalen, maar de hoogte is afhankelijk van de uitkomst van de juridische procedure. Inmiddels heeft de provincie het contract met de vervoerder per 1 juli 2015 opgezegd. Wij hebben de overschotten van 2013 en 2014 op de budgetten van de regiotaxi gereserveerd om de claim te kunnen voldoen. Wij verwachten dat het risico voor de Gemeente Geldermalsen daarmee op € 0 komt.

Eigen bijdrage rondweg i.v.m. spoor Tricht In verband met het Programma Hoogfrequent Spoor wordt een rondweg om Tricht aangelegd. Prorail verlangt hiervoor een eigen bijdrage van de Gemeente Geldermalsen van € 3,5 miljoen. Wanneer deze bijdrage wordt gedekt uit de aandelenreserves betekent dit een structureel nadeel voor de begroting van € 140.000,--. Over de bijdrage is nog geen besluit genomen. Ook worden de mogelijkheden voor subsidiebijdragen voor de rondweg onderzocht. Daarom wordt de kans dat het risico zich voordoet op gemiddeld gewaardeerd.


66

Parkeerfonds In een discussie met de ondernemersvereniging is gewezen op beschikbaar budget in het parkeerfonds ten behoeve van een proef voor vrij parkeren in het centrum. In 2002 zijn enkele contracten gesloten waarbij de ondernemers aan de Gemeente Geldermalsen geld hebben betaald. Binnen 10 jaar zouden parkeerplaatsen aangelegd moeten worden voor dit geld binnen een straal van 750 meter van de ontwikkeling. Onderzocht moet worden welke parkeerplaatsen in de omgeving wel en niet zijn aangelegd. Dit betekent dat de gemeente dit bedrag met wettelijke rente mogelijk moet terugbetalen, tenzij de ondernemers akkoord gaan dat deze gelden ingezet worden voor een proef van vrij parkeren in het centrum. Het risico van terugbetaling is circa € 44.000,-exclusief vergoeding wettelijke rente. Risico hoog

Contract Laco Op dit moment loopt het onderzoek naar de mogelijkheden voor verlenging van het contract met Laco. Als onderdeel van het onderzoek is in beeld gebracht in hoeverre sprake is van achterstallig onderhoud en noodzakelijke vervangingen. Afhankelijk van de onderhandelingen moet de Gemeente Geldermalsen hier een bijdrage in leveren. Uit de voorlopige resultaten van het onderzoek blijkt achterstallig onderhoud van € 230.000,-(incidenteel) en noodzakelijke vervangingsinvesteringen voor een bedrag van € 657.000,--. De kapitaallasten van deze investeringen bedragen ca. € 52.000,--. Voor 2015 wordt mogelijk een bijdrage aan het achterstallig onderhoud verwacht, de kapitaallasten over de vervangingsinvesteringen gaan in vanaf 2016. In de bovenstaande risicotabel is daarom alleen het bedrag voor achterstallig onderhoud opgenomen. Het risico wordt gewaardeerd op gemiddeld omdat de onderhandelingen over het contract nog moeten plaatsvinden.

Onderhoud brandweerkazernes Eind 2013 zijn de 2 brandweerkazernes overgedragen aan de veiligheidsregio. In 2013 zijn in eerste instantie alleen de nieuwere kazernes overgedragen waarop per 1 januari 2014 een BTW-terugbetalingsverplichting aan het BTW compensatiefonds van toepassing was als deze panden voordien niet aan de veiligheidsregio waren overgedragen. In 2014 worden naar verwachting de overige kazernes van de deelnemende gemeenten overgedragen. Tot 1 januari 2015 dragen de gemeenten nog op de oude wijze de lasten van de kazernes. Vanaf 2015 worden deze gedragen door de veiligheidsregio en ontvangt deze hiervoor een bijdrage van de gemeenten. De hoogte van de vergoeding is nog onderwerp van onderhandeling, maar er moet wel meer betaald worden. De omvang van het risico bedraagt € 30.000,-- met een hoge kans dat het risico zich voordoet.

Belastingen en heffingen In de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement is als specifiek uitgangspunt voor volumerisico’s met betrekking tot geraamde opbrengsten opgenomen dat uitgegaan wordt van een risicobedrag van 10% van de geraamde opbrengst. Voor de opbrengstcomponent belastingen en heffingen bedraagt het risicobedrag volgens dit uitgangspunt € 930.000,--. Ervaringscijfers uit de afgelopen jaren leren echter dat het risicobedrag lager kan worden ingeschat namelijk op € 100.000,--, met een hoge kans dat het risico zich voordoet.

Hogere overhead regionale samenwerking sociaal domein De ervaring met de vorming van Omgevingsdienst Rivierenland (en eerdere samenwerkingen) leert dat de vorming van een nieuwe gemeenschappelijke regeling vaak gepaard gaan met achterblijvende overhead voor de gemeentelijke organisatie, die niet geheel tot nul kan worden afgebouwd. Concreet speelt op dit moment de


67

vorming van Werkzaak Rivierenland. Het bedrag aan achterblijvende overhead wordt geschat op € 200.000,-- met een gemiddelde kans dat het bedrag niet tot nul kan worden afgebouwd.

Beheerplan wegen In 2014 is het wegenbeheerplan geactualiseerd. Het risico is dat een eerder doorgeschoven piek in de werkzaamheden zich in het nieuwe periode van het wegenbeheerplan manifesteert of dat het naar beneden bijgestelde onderhoudsniveau zorgt voor extra herstelwerkzaamheden. De omvang van het risico bedraagt € 400.000,-- met een hoge kans dat het risico zich voordoet.

Chemische onkruidbestrijding De wettelijke toelating van het middel, dat voor de chemische onkruidbestrijding op de verharding gebruikt wordt, is verlengd tot november 2015. Na die datum is chemische onkruidbestrijding op de verharding niet meer toegestaan en dient overgestapt te worden op alternatieve methoden zoals borstelen/ branden en heet water/ stomen. Het risico bedraagt € 200.000,-- en de kans is zeer klein dat het standpunt van het ministerie hierover nog wijzigt. Daarom wordt de kans dat het risico zich voordoet, ingeschat op hoog. In de tabel is het bedrag voor één maand opgenomen.

Grondexploitaties De risico’s en het beleid ten aanzien van de grondexploitatie staan nader omschreven in de paragraaf Grondbeleid. Gelet op de economische crisis zijn de risico’s in de grondexploitatie en de kans dat deze risico’s zich daadwerkelijk manifesteren nog steeds reëel aanwezig. Vanaf de begroting 2013 is hiermee rekening gehouden door het treffen van een verliesvoorziening van ruim € 23 miljoen. Bij een verdere verdieping van de crisis kan dit verlies snel oplopen. Dat is reden waarom de actuele stand van zaken voortdurend en nauwgezet gevolgd wordt. Momenteel bedraagt de verliesvoorziening ruim € 29,9 miljoen (stand Jaarrekening 2013). In de paragraaf Grondbeleid is een gevoeligheidsanalyse voor de grote projecten weergegeven, die uitkomt op een bedrag van € 10,6 miljoen. Het is niet noodzakelijk om hiervoor een voorziening te treffen omdat geen daadwerkelijk verlies verwacht wordt. Wel is het verstandig om binnen de reservepositie van de Gemeente Geldermalsen deze risico’s te kunnen opvangen.

Op dit moment loopt in de regio de discussie over de herijking van het Regionaal Programma Bedrijventerreinen. Uit de eerste analyse blijkt dat er teveel plannen voor bedrijventerreinen zijn ten opzichte van de vraag. Er bestaat een reële kans dat de ontwikkeling van Hondsgemet Noord wordt vertraagd cq. een gedeelte niet wordt ontwikkeld. Insteek is behoud van Hondsgemet Noord. Hetzelfde geldt overigens voor Homburg Noord in Beesd. Het risico wordt voorlopig als PM gewaardeerd met een gemiddelde kans dat het risico optreedt.

Bedrijfsvoering Taakstelling bedrijfsvoering Aan de ambtelijke organisatie is sinds 2011 een taakstelling op de personele lasten opgelegd, welke met ingang van de begroting 2013 vanaf 2014 extra is verhoogd. Daarnaast is beoogd om het pand Kuipershof 4 af te stoten en zodoende de lasten van dat gebouw vrij te spelen. Tot op heden is de taakstelling op een bedrag van € 62.400,-na gerealiseerd. De kans dat dit bedrag in 2015 niet wordt gerealiseerd, schatten wij op gemiddeld. Het betreft vooral de lasten van het pand Kuipershof 4 dat naar verwachting in 2015 niet geheel verhuurd wordt.


68

Eigen risico WW-lasten personeel De gemeente Geldermalsen is eigen risicodrager voor de WW. Het risico bestaat dat bij ontslag van medewerkers de gemeente de uitkeringslasten voor haar rekening moet nemen. We trachten dit risico te beperken door gedwongen ontslagen zoveel mogelijk te voorkomen. Het restrisico wordt ingeschat op € 67.119,-- met een gemiddelde kans dat het risico zich voordoet.

Werkkostenregeling De fiscale maatregel Werkkostenregeling gaat uiterlijk per 2015 in. Op dit moment worden de gevolgen van de werkkostenregeling voor de Gemeente Geldermalsen in beeld gebracht. Het risico wordt vooralsnog gewaardeerd op PM met een hoge kans dat het risico zich voordoet.

5. Weerstandscapaciteit Uitgegaan wordt van het vrij beschikbare deel van de algemene reserve, de onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves.

Algemene reserve De algemene reserve, zoals opgenomen in paragraaf 8 (reserves en voorzieningen) en de staat D (reserves en voorzieningen) bedraagt eind 2014 (voor resultaatsbestemming) in totaal € 8.222.919,--. Van deze reserve is een bedrag van € 4.056.319,-- geblokkeerd ten behoeve van de compensatie in de gemeentelijke begroting van weggevallen dividenden als gevolg van o.a. de verkoop van aandelen Bouwfonds en GGR Gas en de boekwinst op de in 2009 aan Vattenfall verkochte aandelen Nuon Energy. Aanwending hiervan betekent dat 3% van het bedrag in de begroting gecompenseerd moet worden.

Onbenutte belastingcapaciteit Voor een (eventuele) aanvullende uitkering van het Gemeentefonds op basis van artikel 12 van de Financiële verhoudingswet moeten gemeenten eerst voldoen aan een redelijk peil van het belastingpakket. Voor 2015 wordt voor de OZB uitgegaan van een normtarief 0,1790% over de WOZ-waarde voor de categorie woningen en 0,3580% over de WOZ-waarde voor de categorie niet-woningen . De berekening van de onbenutte belastingcapaciteit is als volgt: Maximale capaciteit Onroerende zaakbelastingen (OZB): - woningen: € 2.715.500.000,- x 0,1790%

€ 4.860.700

- niet-woningen: € 618.300.000,- x 0,3580%

€ 2.212.400

Aanwezige capaciteit volgens artikel 12

€ 7.073.100

- werkelijke (geraamde) opbrengst OZB in 2015

€ 6.983.000 -/-

Totaal onbenutte OZB-capaciteit

€

90.100

Dit bedrag wordt meegenomen in het bepalen van de weerstandscapaciteit. Overigens is er geen beperking aan de verhoging van de OZB van rijkswege, waardoor feitelijk een hoger bedrag kan worden ingezet.


69

Stille reserves Van stille reserves is sprake als de marktwaarde van de bezittingen (activa) van de gemeente de boekwaarde daarvan overstijgt. Gemeenten kennen over het algemeen twee soorten stille reserves. Dit zijn stille reserves in materiële bezittingen en stille reserves in financiële bezittingen. De stille reserves bedragen ongeveer € 30 miljoen. Een stille reserve is in het kader van weerstandscapaciteit echter alleen aan de orde wanneer activa niet duurzaam aan de bedrijfsuitoefening zijn verbonden. Het gaat dan voornamelijk om onroerende zaken die in eigendom zijn van de gemeente en niet meer benodigd zijn voor de bedrijfsuitoefening. Bij verkoop van een dergelijk object moet overigens wel rekening gehouden worden met het wegvallen van opbrengsten, bijvoorbeeld door verhuur of pacht. Daarom wordt voor dit onderdeel van de weerstandscapaciteit vooralsnog een bedrag geschat van € 1 miljoen.

Op basis van vorenstaande gegevens is de berekende weerstandscapaciteit als volgt: Statisch

Dynamisch

(incidenteel)

(structureel)

Begrotingsruimte t.o.v. bufferbedrag

171.922

-

-

1.575.710

8.222.919

-

-

90.100

Stille reserves

1.000.000

-

Totale weerstandscapaciteit

9.394.841

1.665.810

Bufferbedrag volgens risicoanalyse Algemene reserve Onbenutte belastingcapaciteit

6. Risicobeheersing In de nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement is onder andere vastgelegd op welke manier de Gemeente Geldermalsen wil omgaan met risicobeheersing. Belangrijkste uitgangspunt voor risicobeheersing is risicobewustwording. Wanneer we niet weten welke risico’s er zijn, kunnen we de risico’s ook niet beheersen. In de organisatie zetten we al een aantal jaar in op bewustwording van de financiële risico’s. Nu wordt meer aandacht gevraagd voor de niet-financiële risico’s die met onze werkzaamheden of projecten samenhangen. Met name het management en medewerkers in de ‘harde’ beheersector zijn zich bewust van mogelijke risico’s en sturen hier ook op, maar de aandacht gaat uit naar medewerkers in de ‘zachte of welzijnssector’.

Na bewustwording zijn de belangrijkste instrumenten voor risicomanagement: -

de verplichte risicoparagraaf voor raadsvoorstellen;

-

projectmatig werken;

-

functiescheiding en interne controle;

-

het inkoopbeleid, met name de procedure van voorleggen van geplande opdrachten en gegunde opdrachten;

-

risico-inventarisatie en het opnemen van bufferbedragen in de begroting volgens de uitgangspunten van solide begroting;

-

toezichtsarrangementen verbonden partijen;

-

planning & controlcyclus.


70

Paragraaf 3 Onderhoud kapitaalgoederen Doel Verspreid over de programma’s in de programmabegroting zijn alle taken van de gemeente Geldermalsen omschreven. Eén ervan is de zorg voor alle kapitaalgoederen in eigendom van de gemeente Geldermalsen. Deze kapitaalgoederen worden beheerd en onderhouden door de gemeente. Hiervoor zijn, afhankelijk van de situatie, kleine tot grote investeringen nodig. Al deze investeringen zijn geraamd in de productenraming, of worden bekostigd vanuit een voorziening.

De uitgangspunten en randvoorwaarden worden per product door middel van een visie of beleidsplan vastgesteld. Voorbeelden hiervan zijn het Verbreed Gemeentelijk RioleringsbeleidsPlan (vGRP) en de Beleidsvisie Begraafplaatsen. De hieruit volgende taken worden in de meerjarige uitvoeringsprogramma’s omschreven, de zogenaamde beheerplannen, die de basis vormen voor de paragraaf ‘Onderhoud Kapitaalgoederen’. De benodigde financiële middelen voor deze beheerplannen zijn grotendeels afhankelijk van het gewenste onderhoudsniveau. Per beheerdiscipline wordt ingegaan op: •

het betreffende beheerplan;

•

het te onderhouden areaal;

•

het aangehouden kwaliteitsniveau;

•

op hoofdlijnen, de geplande werkzaamheden voor 2015, incl. budget;

•

mogelijke relaties met andere beheerdisciplines, of overige ontwikkelingen.

Wat het onderhoudsniveau betreft, kan in zijn algemeenheid gesteld worden dat ingestoken is op een sober, doelmatig en planmatig beheer. Vertaald naar de (landelijk gehanteerde) CROW kwalificaties betekent dit dat voor de meeste beheerplannen kwaliteit ’C’ wordt aangehouden. De CROW kwaliteitsnormen lopen van ’A+’ (heel netjes) tot en met ’D’ (extensief onderhoud). Niveau ’B’ geldt als standaard/basis niveau. Uitzonderingen hierop zijn bijvoorbeeld gebieden waar extra aandacht gewenst is, zoals bijvoorbeeld de begraafplaatsen (kwaliteit A). Daarentegen zijn voor andere beheerdisciplines bewust (om financiële redenen) keuzes gemaakt om het beheer niet vanuit een vastgesteld beheerplan uit te voeren, maar onderhoud op ad hoc basis toe te passen, zoals bijvoorbeeld bij de wegbermen, het wegmeubilair en wegbelijning.

Vanaf 2008 is een flink aantal beheerplannen geactualiseerd, of opnieuw opgesteld. Bij de vaststelling van de beheerplannen is een termijn van 4-5 jaar aangehouden voor de eerstvolgende herziening. Omdat in een korte tijd vele plannen zijn vastgesteld, betekent dit ook dat de herzieningen wederom in een korte periode opgesteld zouden moeten worden. Zowel voor de bestuurlijke besluitvorming als de ambtelijke voorbereiding is dat geen gewenste situatie. Daarom is in 2012 gekeken in hoeverre de huidige beheerplannen nog actueel zijn en in hoeverre de aangehouden periode van 4 jaar verlengd kan worden. Voor een aantal plannen bleek dit mogelijk en zijn nieuwe ‘geldigheidsdata’ door de raad vastgesteld.


71

Terminologie In eerdere jaargangen van de paragraaf 3, “onderhoud kapitaalgoederen” werd niet bij iedere beheerdiscipline dezelfde terminologie gebruikt, als het ging over klein/groot onderhoud, investeringen etc. In deze versie van paragraaf 3 is dat aangepast. De volgende definities zijn hierbij gebruikt:

Onderhoud Onderhoud betreft de uitvoering van maatregelen om het kapitaalgoed (gedurende de levensduur) in goede staat (op een vooraf bepaald kwaliteitsniveau) te houden of te brengen. Onderhoud betreft maatregelen die de levensduur van het kapitaalgoed niet verlengen. De kosten van groot onderhoud kunnen vooraf via een jaarlijkse storting in een voorziening over de totale levensduur worden verdeeld.

Investeringen Een investering is, meestal een qua omvang wat grotere, uitgave voor het aanschaffen van (kapitaal)goederen/bedrijfsmiddelen die meerjarig gebruikt worden. Dit kan bestaan uit nieuwe,- uitbreidings,of vervangingsinvesteringen.

Exploitatie Exploitatie betreft periodieke (met een zekere regelmaat terugkerende) kosten.

Advies en onderzoek Externe kosten ten behoeve van advies en onderzoek (uitvoeren onderzoeken, opstellen bestekken, toezicht op bestekken, actualiseren beheerplan).

Uren Benodigde interne uren conform de urenplanning (die overeenstemt met de formatie zoals opgenomen in de beheerplannen).


72

Begraafplaatsen Beleidskader Beheerplan Begraafplaatsen 2010-2013. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot:

Gemeenteraad

22 december 2009

december 2016 (looptijd verlengd)

•

Wet op de Lijkbezorging

•

Inspectierichtlijn Lijkbezorging

•

Beheersverordening Begraafplaatsen

•

Verordening Lijkbezorgingsrechten

•

Nadere regels begraafplaatsen

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten 1. Begraafplaatsen beheren op kwaliteitsniveau intensief (= kwaliteitsniveau A+ van het CROW). 2. Zorgen voor voldoende begraafcapaciteit tot 2050 (mede door middel van ruimen van graven). 3. Uitvoeren éénmalige maatregelen (restauratie bijzondere grafmonumenten e.d.).

Areaal •

10 begraafplaatsen

•

circa 6.000 graven, urnenmuren/-zuilen,

•

826 bomen

•

2,6 ha beplanting

•

1,7 ha gras

•

2,3 ha (grind)paden/verharding

•

21 st. banken

•

28 st. afvalbakken

•

111 m1 plantsoenhekwerken

•

10 informatieborden

•

10 baarhuisjes en 16 poorten/toegangshekken

Activiteiten en budget In 2015 wordt volgens het beheerplan Begraafplaatsen het onderhoud uitgevoerd op de begraafplaatsen en het begraven verzorgd. Daarnaast maatregelen zoals: - Ruimen 310 graven uitvoering 2015

€ 125.000,-- (deels van voorgaande jaren), t.l.v. post “onderhoud”

(éénmalige grote ruimactie op begraafplaatsen Geldermalsen, Beesd, Deil, Meteren en Buurmalsen) - Restauratie bijzondere grafmonumenten

€ 10.377,--


73

Beheerplan renovatie begraafplaatsen Omschrijving

Kosten

Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie Uren

€ € € € €

133.000 10.377 32.544 490.836

20% 2% 0% 5% 74%

Totaal

€

666.757

100%

20%

% van totale kosten

2% 0% 5%


73%

Relatie met andere beheerplannen Groenbeheerplan 2010-2013, Bomenbeheerplan 2012-2016, beheerplan Watergangen en beheerplan Hekwerken.


74

Bomenbeheerplan Beleidskader Bomenbeheerplan 2012-2016. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

20 december 2011

2018 (looptijd verlengd)

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten 1. Zorgdragen voor een goed, veilig en verantwoord bomenbestand. 2. Uitvoeren Visual Tree Assessment (VTA-controle). 3. Vervangen bomen bij wegreconstructie (indien noodzakelijk). 4. Kappen bomen kapvergunningvrij voor gemeente en particulieren met uitzondering van bomen op “Lijst bomen met bijzondere waarde”.

Areaal •

21.234 st. bomen

Activiteiten en budget In 2015 wordt volgens het Bomenbeheerplan het onderhoud uitgevoerd aan de bomen. - VTA controle gehele bomenbestand (€ 25.000,--) - Vervangen bomen bij diverse wegreconstructies/projecten (integraal met Civiele techniek). De kosten zijn afhankelijk van de omvang van het project en worden betaald uit de bestemmingsreserve groenrenovatie. Bomenbeheerplan Omschrijving

Kosten


€ € € € €

26.567 42.254 330.930

% van totale kosten 7% 0% 11% 0% 83%

Totaal

€

399.751

100%

7% 0% 11% 0%


82%


75

Relatie met andere beheerplannen Groenbeheerplan 2012-2016, beheerplan Begraafplaatsen 2010-2013, Landschapsontwikkelingsplan, Wegenbeheerplan, G.R.P., O.V.L., Mobiliteitsplan Geldermalsen 2020 en beheerplan Hekwerken.


76

Groenbeheerplan Beleidskader Groenbeheerplan 2010-2014. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

22 december 2009


Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten 1.Het openbaar groen wordt in 3 kwaliteitsniveaus beheerd en bestaat uit dagelijks- en meerjarenbeheer: •

intensief

(= kwaliteitsniveau A)

: centra van alle kernen

•

standaard

(= kwaliteitsniveau B, hagen en gras)

: woonwijken

(= kwaliteitsniveau C, onkruidbestrijding) •

extensief

(= kwaliteitsniveau D)

: buitengebied

2. Beheerplan is op diverse onderdelen bijgesteld naar aanleiding van de bezuinigingen. 3. Groenrenovaties worden zoveel mogelijk gekoppeld aan wegreconstructies. Bij groenrenovatie wordt kritisch gekeken naar efficiëntie van het beheer en eventuele passende mogelijkheden tot omvorming naar goedkopere beheergroepen.

Areaal •

33,8 ha beplanting

•

173 ha gras

•

278 st. banken

•

373 st. afvalbakken

Activiteiten en budget De grootste werkzaamheden zijn: - Bestek Maaien gras (24x) en bermgras intensief (5x) € 92.000,-- Bestek Maaien bermen extensief (2x)

€ 60.000,--

- Bestek Onderhoudsbestek kern Geldermalsen

€ 120.700,-- (Lander)

- inhuur diverse machines tbv onderhoudswerkzaamheden (machinaal haag knippen e.d.) - inkoop beplanting/bomen - renovatie van versleten beplantingsvakken en renovatie naar aanleiding van wegreconstructies. Beheerplan Groenbeheerplan Omschrijving

Kosten


€ €

430.366 -

€ €

11.685 1.083.900

28% 0% 0% 1% 71%

Totaal

€

1.525.951

100%


% van totale kosten

77

28%

Onderhoud Investeringen

0% 71%

0%

Advies en Onderzoek Exploitatie Uren

1%

Relatie met andere beheerplannen Bomenbeheerplan 2012-2016, beheerplan Begraafplaatsen 2010-2013, Landschapsontwikkelingsplan, Wegenbeheerplan, G.R.P., O.V.L., Mobiliteitsplan Geldermalsen 2020, beheerplan Watergangen en beheerplan Hekwerken. Voor een efficiënte bedrijfsvoering is de ‘Duurzame onkruidbestrijding op verharding’ (DOB) gekoppeld aan het bestek ‘Vegen van wegen’.


78

Watergangen Beleidskader Beheerplan watergangen 2013-2017. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

30 januari 2013

2017

- Keur van Waterschap Rivierenland

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten 1. Beheren en onderhouden van gemeentelijke watergangen en vijvers, zodat voldaan wordt aan de Keur van Waterschap Rivierenland. 2. Afvoeren en verwerken van slootvuil uit A- watergangen. 3. Inventariseren en onderhouden duikers.

Areaal •

191 km watergangen

•

7.980 m2 vijvers

•

1.626 duikers (totale lengte circa 11.642m1).

Activiteiten en budget In 2015 worden de sloten en watergangen volgens het beheerplan Watergangen 2013-2017 onderhouden. - Bestek uitmaaien watergangen en vijvers najaar 2015

€ 102.000,--

- Cyclisch onderhoud duikers

€ 15.000,--

Beheerplan Watergangen Omschrijving

Kosten


€ € € € €

116.240 26.356


Totaal

€

142.596

100%

18% 0% 0%

Onderhoud

0%

Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie Uren 82%


79

Relatie met andere beheerplannen Groenbeheerplan, Bomenbeheerplan 2012-2016, beheerplan Begraafplaatsen 2010-2013, Landschapsontwikkelingsplan, Wegenbeheerplan, G.R.P, en beheerplan Hekwerken.


80

Wegbeheer Beleidskader Wegenbeheerplan 2015-2019. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

1 juli 2014

2019

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten 1.

door een structurele bezuiniging worden alle wegen op niveau C beheerd. Op B niveau wordt onderhoud op het juiste (economische) tijdstip verricht;

2.

Er worden reconstructies/rehabilitaties uitgevoerd aan de wegverhardingen. Dit gebeurt op wegen waar overlagen en herstraten niet meer als maatregel kan worden uitgevoerd.

3.

bij de vaststelling van het beheerplan wegen 2015-2019 is budget beschikbaar gesteld voor het onderhoud op niveau C. Ook is besloten dat er een onderzoek uitgevoerd moet worden naar de mogelijkheden om te komen tot een hoger kwaliteitsniveau (van C naar B), waarbij het beschikbare budget gelijk blijft. In de kadernota van 2015 worden de resultaten uit het onderzoek opgenomen. Planjaar 2015 zal conform het raadsbesluit van juli 2014 worden uitgevoerd. Naar aanleiding van de resultaten uit het onderzoek kan een bijstelling van het beheerplan voor de planjaren 2016-2019 plaats vinden.

Wegbermen Bij de behandeling van het beheerplan “wegbermen” is om financiële redenen besloten om het onderhoud aan de wegbermen ad hoc uit te voeren in plaats van planmatig. Het totaalbudget voor het ad hoc beheer van de wegbermen in 2015 is € 89.500,--. Ad hoc beheer houdt in dat met het beschikbare budget de grootste gaten uitgevuld worden en er geen budget is voor structurele oplossingen. Bij deze aanpak is het aspect verkeersveiligheid leidend. Mocht er onvoldoende budget zijn, dan zal bij verkeersonveilige situaties wel ingegrepen worden en eventuele budgettaire afwijkingen worden gemeld.

Areaal •

234 km rijbaan - asfaltverharding

•

71 km rijbaan - elementenverharding

•

27 km fietspad - asfaltverharding

•

6 km fietspad - elementenverharding

•

20 km - halfverharding

Activiteiten en budget In 2015 staan de onder andere de volgende reconstructies/ groot onderhoudswerkzaamheden op het uitvoeringsprogramma. -

Groot onderhoud Rijksstraatweg tussen de Emmalaan en de rotonde N327 (€ 200.000,--), de werkzaamheden zijn afgestemd met de projecten Centrumplan en de rotonde MFC.

-

Groot onderhoud Willem de Zwijgerlaan Geldermalsen (€ 138.000,--);

-

Groot onderhoud Emmalaan Geldermalsen (€ 56.000,--).


81

Naast de werkzaamheden uit het beheerplan wegen worden twee grootschalige wegenprojecten uitgevoerd. Dit zijn multidisciplinaire projecten (wegen, riolering, groen, stedenbouwkundig). Voor deze projecten is een apart krediet beschikbaar gesteld. -

Reconstructie Rijksstraatweg tussen de Perenrotonde en de Bredestraat inclusief de aanleg van de rotonde bij het MFC;

-

Centrumgebied Geldermalsen (afronding werkzaamheden).

Beheerplan Wegen Omschrijving

Kosten


€ € € € €

1.357.062 100.000 19.274 433.887


Totaal

€

1.910.223

100%

23%


1%

Advies en Onderzoek

5%

Exploitatie

0%

Uren 71%

Relatie met andere beheerplannen GRP, Watersysteem, beheerplan Watergangen en beheerplan Groen.


82

Watersysteem Beleidskader 1. Stedelijk Waterplan 2009-2023. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

december 2009

2023

2. Gemeentelijk Rioleringsbeleidsplan (vGRP) 2014-2018

(uit te voeren maatregelen)

Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

mei 2013

2018

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten ’Water op orde’ t.a.v. de waterkwaliteit en de waterberging is de doelstelling. Dit willen we bereiken door het uitvoeren van maatregelen in het watersysteem en in/aan de riolering. Oorspronkelijk is er naar gestreefd de maatregelen in 2015 uitgevoerd te hebben. Dat is echter te ambitieus gebleken. De nog te nemen maatregelen vallen thans binnen de planperiode van het vGRP 2014-2018.

Areaal N.v.t.

Activiteiten en budget In 2015 zijn onder andere de volgende werken gepland: - Projecten ter verbetering van de waterbergingscapaciteit in meerdere kernen (€ 243.750,--); - Diverse waterkwaliteitsmaatregelen (€ 272.000,--); - Projecten ter verbetering waterafvoer / beperking wateroverlast (€ 164.000,--); Momenteel lopen onderzoeken naar de juiste maatregelen, i.o.m. het Waterschap Rivierenland. Watersysteem (kosten in vGRP) Omschrijving

Kosten


€ € € € €

719.750 179.917 67.710

0% 74% 19% 0% 7%

Totaal

€

967.377

100%

0%

7%

% van totale kosten

0%

19% Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie Uren 74%


83

Relatie met andere beheerplannen Gemeentelijk Rioleringsplan, beheerplan Watergangen, beheerplan Groen en Landschapsontwikkelingsplan.


84

Waterketen Beleidskader Gemeentelijk Rioleringsbeleidsplan (vGRP) 2014-2018. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

mei 2013

2018


Het zorgen voor voldoende afvoercapaciteit van de riolering;

2.

Het beperken van de vuilemissie bij overstorten;

3.

Voldoen aan de eisen en normen vanuit de wet Milieubeheer en hiermee de nauwe relatie met het Waterschap Rivierenland.

Areaal •

10.884 kolken

•

148 km vrijvervalriolering

•

56 km drukriolering

•

331drukrioolgemalen

•

36 riooloverstorten

•

18 rioolgemalen

•

372 individuele behandeling afvalwater units (IBA)

•

8 Bergbezinkvoorzieningen

Activiteiten en budget In 2015 staan onder andere de volgende reconstructies/ groot onderhoudswerkzaamheden op het uitvoeringsprogramma. - Onderhoudsbudget betreft o.a. dagelijks onderhoud IBA’s (€156.000,--), vrijvervalriolering (€ 265.000,--), rioolgemalen (€ 81.900,--), pompputten/drukriolering (€ 103.000,--) en kolkenzuigen (€ 169.000,--). - Investeringsbudget betreft o.a. vervangingen vrijvervalriolering (€ 494.849,--), vervangen gemaal Oranje Nassaustraat Geldermalsen (€ 377.000,--), Vervangen riolering en aanleg regenwaterriool Wilhelminastraat Meteren € 600.000,--), uitbreidingsinvesteringen Grondexploitatie (€ 322.000,--). Beheerplan Riolering (VGRP) Omschrijving

Kosten


€ € € € €

1.011.350 2.300.849 145.500 600.597 455.156

22% 52% 3% 13% 10%

Totaal

€

4.513.452

100%


% van totale kosten

85

10%

13%

22%

Onderhoud Investeringen 3%


52%

Relatie met andere beheerplannen Beheerplan Wegen, Watersysteem, beheerplan Watergangen, beheerplan Groen en beheerplan Gemeentelijke Gebouwen.


86

Kunstwerken Beleidskader Beleids-/beheerplan Kunstwerken 2011-2014. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

juni 2010


Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten De kunstwerken worden beheerd op niveau B.

Areaal •

Betonnen brug

24

•

Houten brug

4

•

Stalen brug

2

•

Duiker(brug)

1

•

Steiger

3

•

(Talud)trap

6

•

Stuw

6

•

Keerwand

4

•

Windmolen

1

•

Damwand

1 __

Totaal

52

Activiteiten en budget Gecombineerde uitvoering van werkzaamheden (met bijbehorend budget) uit planjaar 2011-2015. Door de bundeling van de werkzaamheden kan er één bestek opgesteld worden en kan het toezicht efficiënt worden ingezet wat financieel voordeel oplevert. Beheerplan Kunstwerken Omschrijving

Kosten

Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek (*1) Exploitatie (*2) Uren

€ € € € €

26.150 12.230 19.573


Totaal

€

57.953

100%

*1) Inbegrepen is extern specialistisch toezicht voor begeleiding van de uitvoering en veiligheidsinspecties. *2) Aanzienlijk deel van de uren is uitvoering van onderhoudswerkzaamheden door eigen dienst.


87

34% Onderhoud 45%

Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie Uren

0%

21%

0%

Relatie met andere beheerplannen Beheerplan wegen.


88

Beschoeiingen Beleidskader Beleids- en beheerplan Beschoeiingen 2010-2014. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

juni 2010



Te vervangen, of nieuw te plaatsen beschoeiingen worden uitgevoerd in kunststof materiaal. (kwaliteitsniveau = B);

2.

Voor beschoeiingen die ‘in het zicht staan’ geplaatst zijn, of worden, kan een hardhouten uitvoering worden gekozen. Hiervoor is een bedrag van € 10.000,-- beschikbaar;

3.

Het toepassen van natuurvriendelijke oevers wordt per geval beoordeeld, doch wordt niet toegepast in het buitengebied (gaat ten koste van het agrarisch gebruik);

4.

Geen beschoeiingen beheren, of plaatsen in het buitengebied.

Areaal • 6.336 m aan harde beschoeiingen

Activiteiten en budget Beheerplan beschoeiingen Omschrijving

Kosten


€ € € € €

33.837 6.445 18.483


Totaal

€

58.765

100%

31% Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek 58%

Exploitatie Uren

0% 11% 0%

Relatie met andere beheerplannen Beheerplan Watergangen.


89

Openbare Verlichting Beleidskader Beleids- en beheerplan OVL 2010 - 2014 Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

juni 2010



In de planperiode worden geen armaturen vervangen;

2.

In de planperiode worden geen masten planmatig vervangen. Er worden stabiliteitsmetingen verricht op basis waarvan de uitval wordt vervangen;

3.

Er worden planmatig lampen vervangen (remplace);

4.

Storingen aan de ov-installatie worden verholpen;

5.

Er wordt preventief en curatief beheer aan de OV-installatie uitgevoerd;

6.

In de planperiode wordt een 3-tal pilot proeven uitgevoerd (dimmen, minder OVL in het buitengebied, en toets t.a.v. huidig verlichtingsniveau). Deze proeven kunnen aanleiding zijn voor beleidswijzigingen;

7.

Verzoeken om extra openbare verlichting kunnen uitsluitend worden gehonoreerd, indien de verkeersveiligheid in het geding is en daarvoor extra middelen beschikbaar worden gesteld.

Areaal •

5.822 masten

•

6.058 lampen

•

5.822 armaturen

Activiteiten en budget Advies en onderzoek: in dit geval middelen om het beheerplan te actualiseren en de onderzoeken die daarvoor nodig zijn (beheerplan moet uiterlijk medio 2016 vastgesteld worden). Beheerplan Openbare verlichting Omschrijving

Kosten


€ € € € €

113.500 28.000 141.000 82.260

31% 0% 8% 39% 23%

Totaal

€

364.760

100%


% van totale kosten

90

23% 31% Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie 0%

Uren

8% 38%

Relatie met andere beheerplannen GRP, Groenbeheerplan, Bomenbeheerplan.


91

Baggeren Beleidskader Baggerplan 2015-2029. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

juni 2014

2019 (dan nieuwe actualisatie)

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten •

Door cyclisch baggeren (1x per 15 jaar) voorkomen dat de baggersituatie in de gemeentelijke watergangen onacceptabel wordt;

•

Met het nieuwe beheerplan baggeren wordt overgegaan naar gebiedsbaggeren, waarbij dit zoveel als mogelijk wordt afgestemd op de gebiedsplanning van het waterschap;

•

Daarmee tevens voldoen aan de eisen van de Keur van Waterschap Rivierenland;

Areaal •

Te baggeren watergangen 199 km.

Activiteiten en budget Beheerplan Baggeren Omschrijving

Kosten


€ € € € €

131.295 14.590 3.850 19.672


Totaal

€

169.407

100%

12% 2% 9%


0%


77%


92

In 2015 zal er gebaggerde worden in Tricht en een deel van het ten noorden van Tricht gelegen buitengebied alsmede in het zuidwestelijke deel van Geldermalsen, ten zuiden van de Provincialeweg West en ten westen van de Boutensteinseweg. Naast de afstemming op de gebiedsplanning van het waterschap worden de te baggeren watergangen nader geselecteerd op basis van een actuele opname van de baggersituatie. De Keur van het Waterschap (meer dan 40 cm bagger, of een waterdiepte minder dan 40 cm) speelt een rol bij het, indien noodzakelijk, stellen van prioriteiten.

Relatie met andere beheerplannen Beheerplan Watergangen, Groenbeheerplan.


93

Hekwerken Beleidskader Beheerplan Hekwerken 2010-2014 Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

29 mei 2010

2015

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten Het functioneel onderhouden en in stand houden van (plantsoen)hekwerken in de groenvoorziening.

Areaal •

4.535 m1 hekwerk ten behoeve van de plantsoenen (diverse soorten).

Activiteiten en budget In 2015 worden de (plantsoen)hekwerken volgens het beheerplan hekwerken 2010-2014 onderhouden. Beheerplan Hekwerken Omschrijving

Kosten


€ € € € €

852 2.745


Totaal

€

3.597

100%

24% 0% 0% 0%


76%

Relatie met andere beheerplannen Groenbeheerplan 2010-2013, beheerplan Begraafplaatsen en renovatiefonds Sportvelden.


94

Vegen van Wegen Beleidskader Beleids en beheerplan Vegen van wegen 2010-2014. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Gemeenteraad

juni 2010

Geldig tot en met: 2015

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten De straten worden 4 x per jaar mechanisch geveegd op het niveau sober. De onkruidbestrijding op de verhardingen wordt hierop afgestemd.

Areaal •

261 km te vegen straatranden (gerekend met 2 kanten van de weg).

Activiteiten en budget Beheerplan vegen van wegen Omschrijving

Kosten


€ € € € €

90.480 3.750 12.352

85% 0% 4% 0% 12%

Totaal

€

106.582

100%

0%

% van totale kosten

12%

4% 0% Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie Uren

84%

Relatie andere beheerplannen en/of ontwikkelingen Groenbeheerplan. Voor een efficiënte bedrijfsvoering is de Duurzame onkruidbestrijding op verharding (DOB) gekoppeld aan het beheerplan Vegen van wegen.


95

Beheerplan renovatie Sportvelden Beleidskader Beheerplan renovatie sportvelden 2014-2018 Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

28 mei 2013

2018

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten Het bieden van voldoende sportcapaciteit aan de inwoners van de gemeente Geldermalsen. De sportvelden worden op basis van werkelijke noodzaak gemiddeld om de 16 jaar (grassportvelden), of om de 10 jaar (kunstgrasvelden) gerenoveerd. Het jaarlijks beheer is geprivatiseerd aan de sportverenigingen. De grassportvelden worden 2 x keer per jaar door ISA Sport gecontroleerd en hierover gerapporteerd/geadviseerd aan de gemeente (controle subsidie uitvoeringsovereenkomst). Sporttechnische eisen volgens de richtlijnen van de KNVB, KNHB of KNKB.

Areaal •

17 natuurgrassportvelden

(voetbal)

•

5 natuurgras-trainingshoeken/velden

(voetbal)

•

1 kunstgrasveld

(voetbal)

•

2 kunstgrasvelden

(hockey)

•

2 kunstgrasvelden

(korfbal)

Activiteiten en budget In 2015 staan op basis van het Beheerplan renovatie sportvelden de volgende renovaties gepland:

- V.V. Beesd: renovatie veld 2 en trainingshoek

€ 68.224,-- (planning 2013, uitgesteld ivm mogelijke fusie)

- Rhelico

: renovatie veld 2 en trainingshoek

€ 93.900,-- (planning 2013, uitgesteld ivm mogelijke fusie)

- MVV

: veld 2

€ 67.984,-- (voorjaar 2015 bepalen: renoveren of doorschuiven (tlv post onderhoud)

- GVV

: veld 1

€ 55.420,-- (voorjaar 2015 bepalen: renoveren of doorschuiven (tlv post onderhoud)

Beheerplan renovatie sportvelden Omschrijving

Kosten


€ € € € €

126.624 7.500 10.522

88% 0% 5% 0% 7%

Totaal

€

144.646

100%


% van totale kosten

96

7% 0% 5% 0%

Onderhoud Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie Uren 88%

Relatie met andere beheerplannen Groenbeheerplan 2010-2013, Bomenbeheerplan 2012-2016, beheerplan Watergangen en beheerplan Hekwerken.


97

Overige gebouwen Beleidskader Overige gemeentelijke gebouwen 2014-2023. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

juli 2013

2018

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten De diverse gebouwen worden beheerd op conditiescore 4 (matige conditie). Deze score komt overeen met het beleid sober en functioneel. In het beheerplan is tevens nieuw wettelijk beleid opgenomen voor asbest en valbeveiliging.

Areaal Groep 1 Rijksmonumenten

12 Kerktorens Het Rechthuis Gellicum Het Polderhuis Acquoy Molen “De Bouwing” Geldermalsen

Groep 2 Gemeentelijke gebouwen

8 Peuterspeelzalen / buitenschoolse opvang 2 Gemeentehuizen Het Klokhuis en de bibliotheek Beesd MFC te Geldermalsen

Groep 3 Overige gebouwen

26 Kunstwerken en het monument te Enspijk 3 Woon- en bedrijfsruimten Gemeentewerf Geldermalsen 3 Dierenonderkomens Clubgebouw Meersteeg 4h Geldermalsen (verhuurd) Dorpshuis Gellicum

Ontwikkelingen in het areaal -

Overdracht onderhoud brandweerkazernes naar veiligheidsregio

−

Woning Klepel 2 Geldermalsen: 2014 in de verkoop

−

Bedrijfspand Rijnstraat 64 Geldermalsen: 2015 in de verkoop, na afronding verbouw gemeentewerf Geldermalsen (tijdelijk huisvesting medewerkers buitendienst tijdens de verbouw)

−

Gemeentewerf Beesd: 2015 in de verkoop, levering na afronding verbouw gemeentewerf Geldermalsen (2e kwartaal 2015)

−

Het Lingehuis te Geldermalsen: ontwikkeling in beraad

−

Voormalige brandweerkazerne te Beesd (verhuurd): is een potentiële woningbouwlocatie voor seniorenwoningen


98

Activiteiten en budget In 2015 wordt conform het beheerplan overige gemeentelijke gebouwen 2014-2023 onderhoud uitgevoerd aan de gebouwen. De grootste projecten zijn: −

Kuipershof 2 divers binnenschilderwerk (max. € 107.671,--)

−

12 Torens diverse renovatiewerkzaamheden incl. subsidie (€ 62.147,--)

Beheerplan overige gemeentelijke gebouwen Omschrijving

Kosten


€ € € € €

174.618 108.260 234.440

34% 0% 0% 21% 45%

Totaal

€

517.318

100%

34%

% van totale kosten


45%

Advies en Onderzoek 0% 21%

Exploitatie Uren

0%

Relatie met andere beheerplannen N.v.t.


99

Onderwijsgebouwen Beleidskader Onderwijsgebouwen 2014-2023. Vastgesteld door:

Datum vaststelling:

Geldig tot en met:

Gemeenteraad

juli 2013

2018

Kernbeschrijving beleidsuitgangspunten Per 1 januari 2015 wordt het onderhoud van de onderwijsgebouwen doorgedecentraliseerd. Het gehele onderhoud aan de onderwijsgebouwen is dan de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. In de loop van 2014 wordt duidelijk hoe deze overdracht tot uitvoering komt. Wat resteert binnen dit beheerplan zijn de gymzalen. Deze worden beheerd op conditiescore 4 (matige conditie). Deze score komt overeen met het beleid sober en functioneel. In het beheerplan is tevens nieuw wettelijk beleid opgenomen voor valbeveiliging.

Areaal Drie gemeentelijke gymzalen.

Activiteiten en budget In 2015 wordt conform het beheerplan onderwijsgebouwen 2014-2023 onderhoud uitgevoerd aan de gymzalen. Het grootste project is: −

Gymzaal Leliestraat plafond vervangen (€ 45.012,--)

Beheerplan onderwijsgebouwen Omschrijving

Kosten


€ € € € €

48.824 18.703 51.637


Totaal

€

119.164

100%

Onderhoud 41%

43%

Investeringen Advies en Onderzoek Exploitatie

0% 16%

Uren

0%


100

Relatie met andere beheerplannen N.v.t.


101


102

Paragraaf 4 Financiering 1. Inleiding Het doel van deze paragraaf is om inzicht te verschaffen in het financieringsbeleid voor de komende jaren.

Naast de financieringsparagraaf bestaat er een treasurystatuut. In dat statuut is het organisatorische kader van de treasuryfunctie weergegeven. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn in het statuut vastgelegd.

In de financieringsparagraaf komt het concrete beleid aan de orde. In de begroting gaat het om de plannen. In de jaarrekening wordt achteraf verantwoording afgelegd.

2. Algemene ontwikkelingen 2.1 Algemene ontwikkelingen

De basis voor de te nemen beslissingen op het gebied van de treasury is de liquiditeitsprognose. Deze prognose maakt onderdeel uit van deze paragraaf.

Als gevolg van voorgenomen investeringen (o.a. voor de grondexploitatie) en aflossingen van eerder aangegane (langlopende) leningen is er in Geldermalsen sprake van een structureel liquiditeitstekort. Dit tekort loopt in 2018 op tot maximaal € 27 miljoen. Volgens de voorspellingen laat de economie in 2015 een groei van rond de 1,6% zien, wat boven het Europees gemiddelde ligt. De binnenlandse vraag trekt iets aan, maar wordt nog steeds beïnvloed door bezuinigingen op diverse overheidsniveaus en een hoge werkloosheid. Verder is het de verwachting dat er in 2015 sprake zal zijn van een lage inflatie van onder de 1% (Economisch beeld van de Bank Nederlandse Gemeenten).

De Europese Centrale Bank heeft de rentetarieven naar een nieuw historisch laag niveau verlaagd. Het belangrijkste tarief, de herfinancieringsrente (rente die de ECB bij banken in rekening brengt), staat momenteel op 0,05%. Als gevolg van het rentebesluit is ook de 3-maands Euribor (het rentetarief waartegen een selectie van Europese banken elkaar leningen verstrekt in euro's waarbij de leningen een looptijd van 3 maanden hebben) gedaald naar een niveau van 0,1%. De prognose is dat de herfinancieringsrente zich rond het huidige niveau zal stabiliseren.

De verwachting is dan, dat de lange rente onder invloed van het verwachte conjunctuurherstel licht gaat oplopen.

Op basis van de provinciale uitgangspunten voor de begrotingsbeoordeling 2015 is uitgegaan van een rentepercentage van 3% voor aan te gane langlopende leningen op de kapitaalmarkt en 1,5% voor kortlopende leningen. In het dekkingsplan wordt voorgesteld om voor de jaren 2015 tot en met 2018 (incidenteel) uit te gaan van een rentepercentage van 1,5% voor de nieuw aan te gane langlopende geldleningen.


103

2.2 Meerjarenraming

Bij het samenstellen van de liquiditeitsprognose over de periode 2015-2018 wordt de Financiële begroting 2015 als basis gebruikt. Concreet betekent dit voor de liquiditeitsprognose dat voor het jaar 2015 rekening is gehouden met onder andere de bouw van het multifunctioneel centrum, de afronding van de aanpassingen van de Rijksstraatweg in Geldermalsen, de start van de werkzaamheden aan de Rijnstraat, de bouw van onderwijslokalen bij De Lingeborgh en de aflossingen van aangegane leningen. Naast deze investeringen speelt de grondexploitatie de komende jaren een grote rol in de financieringspositie. Op basis van de huidige gegevens en inzichten wordt verwacht dat in de eerste helft van de begrotingsperiode substantiële bedragen binnen komen.

2.3 Financieringsbehoefte

Door een combinatie van aflossing van huidig opgenomen geldleningen en een hoog – te verwachten – investeringsniveau, is er eind 2014 sprake van een financieringstekort. Het beeld van de prognose over de periode 2014-2017 die in de begroting 2014 is gepresenteerd, wordt in de huidige prognose licht bijgesteld. Net zo als in de vorige prognose wordt in de huidige prognose eind 2017 het maximale tekort bereikt. In onderstaande grafiek is het verloop van de liquide middelen weergegeven. De grafiek laat zien dat er op basis van de huidige inzichten en informatie in de komende jaren een tekort ontstaat van ten hoogste € 27 miljoen eind 2017.

Liquiditeitsprognose 2015-2018 €1-1-2015

1-1-2016

1-1-2017

1-1-2018

1-1-2019

€ 5.000.000-

Euro

€ 10.000.000-

€ 15.000.000-

Totale saldo

€ 20.000.000-

€ 25.000.000-

€ 30.000.000Jaar


104

3. Treasurybeheer 3.1. Korte en lange financiering: de leningenportefeuille

Onderstaand wordt inzicht gegeven in de samenstelling, de grootte, de mogelijkheid van vervroegde aflossing en de rentegevoeligheid van de opgenomen geldleningen.

Mutaties in leningen portefeuille

Bedragen in

Rente

€ 1.000,-

percentage

Stand per 1 januari 2015

67.200

Nieuwe leningen

17.300

Reguliere aflossingen

12.300

Vervroegde aflossingen Stand per 31 december 2015

0,300 % – 4,900 %

0 72.200

3.2. Korte en lange beleggingen: de beleggingsportefeuille

Hieronder wordt inzicht gegeven in de samenstelling, de grootte, het risico en de rentegevoeligheid van de uitgezette gelden.

Deelnemingen

Omschrijving

Kredietrisico

Boekwaarde per 31-12-2015 in € 1.000,-

Grootboek der Nationale Schuld 2,5% (vm. Gemeente Deil)

AAA

4

Grootboek der Nationale Schuld 2,5% (vm. gemeente Beesd)

AAA

2

Grootboek der Nationale Schuld 2,5% (Sociaal fonds)

AAA

6

Grootboek der Nationale Schuld 3% (vm. gemeente Buurmalsen)

AAA

13

Aandelen A BNG à € 2,50 nominaal

AAA

59

Aandelen B BNG à € 2,50 nominaal

AAA

6

Vitens gewone aandelen

Geen rating

4

Nuon Energy

Geen rating

0

Alliander

Geen rating

2.662

Totalen

2.756

Een rating is te beschouwen als een kwaliteitskeurmerk. Ratings worden uitgedrukt in een combinatie van letters en cijfers. Een Triple A-rating is de hoogst mogelijke rating. Hoe hoger de rating, hoe lager het kredietrisico voor een belegger en vice versa. Deelnemingen zijn tegen boekwaarde/aanschafwaarde verantwoord en als zodanig in deze financieringsparagraaf opgenomen. Het tegen boekwaarde verantwoorden is in overeenstemming met de geldende voorschriften.


105

Verstrekte geldleningen

Debiteur

Stand per 31-12-2015

Rente-

in € 1000,-

Percentage

Aard transactie

Kredietrisico

St. Kinderopvang Geldermalsen

Publieke taak

Geen rating

46

6,73 %

S.K.O.R.

Publieke taak

Geen rating

2

0,00 %

Vitens NV

Publieke taak

Geen rating

644

3,10 %

692

3.34 %

Totalen/Gemiddeld (gewogen)

De leningen aan Stichting Kinderopvang Geldermalsen loopt tot 2020 en aan de St. Antoniusschool tot 2017. Alle leningen zijn verstrekt in het kader van de uitoefening van de publieke taak. De rente van de leningen staat voor de hele looptijd vast. De rente van de lening aan Vitens is variabel. Als rentepercentage wordt gehanteerd het gemiddelde rentepercentage van de 10-jaars staatleningen over de vijf voorafgaande kalenderjaren.

3.3 Rente instrumenten en risicobeheer

De gemeente Geldermalsen hanteert als uitgangspunt dat er defensief en risicomijdend op de gelden kapitaalmarkt opgetreden moet worden.

Qua risicobeheer geldt dat uitsluitend belegd mag worden bij: •

financiële instellingen met tenminste een AA-rating, afgegeven door één van de volgende erkende ratingsbureau's (deze beoordelen de kredietwaardigheid): Moody's, Standard & Poor's en Fitch IBCA;

•

Nederlandse overheden en andere publiekrechtelijke lichamen met een solvabiliteitsratio van 0% (bijvoorbeeld schatkistpapier uitgegeven door de (centrale) overheid).

Verder gelden de volgende voorwaarden: •

bij uitzettingen moet minimaal de hoofdsom gegarandeerd zijn;

•

beleggen in aandelen is uitgesloten behalve indien aandelen gekocht worden in het kader van de uitoefening van de publieke taak;

•

posities in derivaten (=afgeleide financiële producten zoals opties) zijn alleen toegestaan als die gericht zijn op het verminderen of verschuiven van bestaande risico's. Dergelijke posities moeten altijd gekoppeld zijn aan bestaande/toekomstige onderliggende waarden.

Wat betreft renterisico's gelden twee normen. Dat zijn de norm van de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. Er moet binnen deze normen geopereerd worden.

3.4 Toetsing renterisico’s

De renterisico's worden getoetst aan twee normen. a.

de kasgeldlimiet. Hiermee wordt het renterisico op de vlottende schuld (looptijd korter dan één jaar) in beeld gebracht;

b.

de renterisiconorm. Hiermee wordt het renterisico op de vaste schuld (looptijd vanaf één jaar) in beeld gebracht.


106

Bedragen in € 1.000,-

Kasgeldlimiet

kw. 1 Omvang begroting per 1 januari 2015 (=grondslag)

kw. 2

kw. 3

kw. 4

67.644

67.644

67.644

67.644

8,50%

8,50%

8,50%

8,50%

5.750

5.750

5.750

5.750

Opgenomen gelden < 1 jaar

12.000

5.500

6.000

5.500

Schuld in rekening-courant

0

0

0

0

Gestorte gelden door derden

0

0

0

0

Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld

0

0

0

0

12.000

5.500

6.000

5.500

Contante gelden in kas

0

0

0

0

Tegoeden in rekening-courant

0

130

330

230

Overige uitstaande gelden < 1 jaar

0

0

0

0

Totaal vlottende middelen

0

130

330

230

12.000

5.370

5.670

5.270

5.750

5.750

5.750

5.750

- 6.250

380

80

480

(1) Toegestane kasgeldlimiet - in procenten van de grondslag - in bedrag

(2) Omvang vlottende korte schuld

Totaal vlottende schuld

(3) Vlottende middelen

(4) Toets kasgeldlimiet: Totaal netto vlottende schuld (2) - (3) Toegestane kasgeldlimiet (1) Ruimte (+) / Overschrijding (-); (1) - (4)

+

In het eerste kwartaal van 2015 is er naar verwachting sprake van een overschrijding van de kasgeldlimiet. Pas als er in drie achtereenvolgende kwartalen sprake is van een overschrijding van de kasgeldlimiet, dan wordt de provinciaal toezichthouder op de hoogte gesteld. Daarbij dient te worden aangegeven hoe men opnieuw aan de kasgeldlimiet denkt te zullen gaan voldoen.


107

Renterisiconorm en renterisico’s vaste schuld

Bedragen in € 1.000,2015

1

Renteherziening op vaste schuld o/g

2

2016

2017

2018

0

0

0

0

Te betalen aflossingen

12.300

12.300

12.300

12.300

3

Renterisico op vaste schuld (1 + 2)

12.300

12.300

12.300

12.300

4

Renterisiconorm

13.529

14.417

13.057

12.852

1.229

2.117

757

552

-

-

-

-

67.644

72.084

65.286

64.258

20%

20%

20%

20%

13.529

14.417

13.057

12.852

5a Ruimte onder renterisiconorm (4 > 3) 5b Overschrijding renterisiconorm (4 < 3)

Berekening Renterisiconorm 4a Begrotingstotaal 4b Het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage 4

Renterisiconorm (4a x 4b : 100)

3.5 Rentevisie

Voor het jaar 2015 is een inschatting van de renteontwikkeling gemaakt. Deze inschatting is gemaakt op basis van de stand van zaken per begin oktober 2014. Als informatiebronnen zijn gebruikt de financieel economische berichtgevingen uit het ‘Financieele Dagblad’, het wekelijkse economische beeld van de huisbankier de Bank Nederlandse Gemeenten en de rentevisies van de overige toonaangevende Nederlandse banken.

Voor de korte rente is als meetpunt de driemaands Euribor aangehouden. Voor de lange rente geldt de tienjaars Staat als uitgangspunt. De verwachting is dat de driemaandse Euribor eind 2014 op een niveau van 0,10% zal staan. Op dit moment beweegt deze rente zich op een niveau van 0,08%. De lange rente wordt eind 2015 ingeschat op een niveau van 1,40%. Op dit moment bedraagt de tienjaars rente 1,18%.


108

3.6 EMU-saldo

De landen die meedoen aan de Economische en Monetaire Unie (EMU) hebben in het stabiliteits- en groeipact afspraken gemaakt over het op orde houden van de overheidsfinanciën. Eén van deze afspraken heeft betrekking op het begrotingstekort van de aangesloten landen, oftewel het EMU-tekort. Als het EMU-tekort van een van de lidstaten boven de 3% Bruto Binnenlands Product (BBP) uitkomt, krijgt het land een officiële waarschuwing. Het rijk heeft om de informatie-uitwisseling over de ontwikkeling van het EMU-saldo met de gemeenten te verbeteren de bestaande regels aangescherpt en uitgebreid. In de begrotingen van de gemeenten moet aanvullende informatie worden opgenomen over de ontwikkeling van het EMU-saldo. Met ingang van 2006 zijn gemeenten verplicht in hun begroting hun Europees Monetair Unie-saldo op te nemen volgens de hierna opgenomen tabel.

Het EMU-saldo wijkt nogal af van het begrip begrotingssaldo waar gemeenten mee werken. Een belangrijk verschil is dat het begrotingssaldo van gemeenten betrekking heeft op de baten en lasten van de exploitatierekening, terwijl het EMU-saldo ook kapitaaltransacties in de beschouwing meeneemt (zoals investeringen, aanen verkopen grond). Daarnaast verschilt de behandeling van onder meer het interen op reserves, onttrekken van voorzieningen en de opbrengsten uit de verkoop van deelnemingen (bijv. aandelen in energiebedrijven).

In de tabel is niet opgenomen de boekwinst op de verkoop van (stukken) grond. Deze wordt door de gemeente niet afzonderlijk geregistreerd en is niet eenduidig te bepalen. De boekwinst van grond maakt in de gemeente onderdeel uit van het resultaat van de betreffende exploitatieopzet. Eventuele winst wordt bij de afwikkeling van een exploitatieopzet genomen. Zie hiervoor ook paragraaf 7 “Grondbeleid”.

Verplicht schatkistbankieren Op 15 december 2013 is de Wet verplicht Schatkistbankieren van kracht geworden. Voor decentrale overheden betekent dit dat zij verplicht zijn om hun overtollige middelen in de schatkist aan te houden. Het woord ‘overtollig’ verwijst naar alle middelen die decentrale overheden niet onmiddellijk nodig hebben voor de publieke taak. Een decentrale overheid behoudt, op basis van de wet FIDO, de mogelijkheid om leningen te verstrekken en uitzettingen te verrichten uit hoofde van de publieke taak. Dagelijks worden overtollige middelen automatisch afgeroomd naar de schatkist. Voor 2015 wordt een drempelbedrag gehanteerd van € 507.000,--. Afhankelijk van onze liquiditeitsbehoefte worden deze gelden teruggehaald vanuit de schatkist naar de hoofdrekening van de gemeente Geldermalsen.


109

Overzicht EMU-saldo

Bedragen in € 1.000,2014

2015

2016

1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves

1.080

2.001

9.929

2

Afschrijvingen ten laste van de exploitatie

1.794

1.527

1.846

3

Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie

6.675

6.850

7.014

4

Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden 8.538

14.489

2.951

0

0

0

0

0

0

3.625

0

3.516

0

4.284

0

6.131

6.250

6.164

0

0

0

geactiveerd 5

Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4

6

Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op de exploitatie verantwoord

7

Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d.

8

Baten bouwgrondexploitatie voor zover niet op de exploitatie verantwoord

9

Lasten op de balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen

10

Lasten ivm transacties met derden die niet via de exploitatie lopen, maar rechtstreeks t.l.v. de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten

11

Verkoop van effecten:

11a Verkoop van effecten in dienstjaar 11b Boekwinst op de exploitatie bij verkoop van effecten EMU-saldo (1 + 2 + 3 - 4 + 5 + 6 - 7 + 8 - 9 - 10 - 11b)


Nee

Nee

Nee

0

0

0

- 8.745

- 6.077

6.158

110

Paragraaf 5 Bedrijfsvoering Doelstelling paragraaf De paragraaf bedrijfsvoering geeft volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) inzicht in de stand van zaken en in de beleidsvoornemens aangaande de bedrijfsvoering.


Vastgesteld door

Datum vaststelling

Geldig tot

College

20 september 2011

31 december 2015

Raad

Maart 2008

2015

Raad

26 maart 2013

Geen einddatum

Informatiebeleidsplan 2013-2014

College

12 februari 2013

31 december 2014

Baseline informatiebeveiliging (BIG)

College

23 september 2014

Geen einddatum

Nota Bedrijfsvoering 2012-2016 Notitie ‘Op afstand en op maat’, de gemeentelijke dienstverleningsvisie en het dienstverleningsconcept Verordening artikel 212 GW, financieel beleid en financieel beheer en inrichting van de financiële organisatie

Stip op de horizon Wij willen een organisatie zijn die in staat is om weloverwogen aan de vraag vanuit de klant te voldoen en op nieuwe ontwikkelingen in te spelen. Bij het uitvoeren van onze wettelijke taken en bestaand beleid zetten wij niet meer middelen in dan noodzakelijk. We maken zoveel mogelijk gebruik van beschikbare standaarden, zoals modelverordeningen en ICT-toepassingen, en de kennis van anderen. Wij spelen flexibel in op de veranderende vraag door regionaal samen te werken, met name met Tiel en Culemborg, en gebruik te maken van de ervaringen van andere gemeenten. Integraal werken en resultaatsturing zijn leidende principes voor de gehele organisatie.

De medewerkers zijn het bedrijfskapitaal van onze organisatie. Bestuur en management zetten zich er voor in dat medewerkers met plezier hun werk doen en zich optimaal kunnen ontwikkelen, passend binnen de organisatiedoelen. We kiezen voor een persoonlijke en respectvolle benadering en willen hiermee stimuleren dat medewerkers zich thuis voelen in onze organisatie. Aan de andere kant verwachten we van onze medewerkers dat ze zich loyaal en enthousiast inzetten, hun verantwoordelijkheid nemen en – net als thuis – zorgvuldig omgaan met de beschikbare middelen.


111

Wat is het probleem/ de uitdaging/ de opgave -

Betere en efficiëntere dienstverlening leveren door een integrale en resultaatgerichte benadering van vraagstukken;

-

Medewerkers meenemen in dit ontwikkeltraject; hierbij veel aandacht besteden aan de cultuur incl. houding en gedrag;

-

Informatiebeveiliging en ICT goed neerzetten in de organisatie

-

Realiseren resterende taakstelling bedrijfsvoering.

Relevante ontwikkelingen In het coalitieakkoord 2014-2018 zijn diverse onderwerpen benoemd die de gemeentelijke bedrijfsvoering raken. Zo willen we in het kader van de dorpsgerichte aanpak en burgerparticipatie inwoners meer betrekken en zeggenschap geven over de eigen leefomgeving en krijgt elk dorp een eigen contactambtenaar en dorpswethouder. Burgerinitiatieven als burgerwacht en WAAKS (hondeneigenaren houden toezicht op de veiligheid) kunnen rekenen op onze steun. Ook gaan we op het gebied van het sociaal domein meer gebruik maken van de sociale infrastructuur in de dorpen. Inwoners die iets van de gemeente nodig hebben hoeven niet lang te zoeken. We verbeteren de digitale en persoonlijke dienstverlening door de doorontwikkeling van de website en een inloopuur voor 65-plussers en minder validen. Als het nodig of gewenst is, zoekt de gemeente de inwoners ook op. Vanuit maatschappelijk betrokken ondernemen willen we meer stage- en werkplekken voor jongeren creëren, zowel bij lokale bedrijven als bij de gemeente zelf.

De decentralisaties in het sociaal domein vragen in 2015 onverminderd onze aandacht. Vooral het samenwerken met de ketenpartners in de jeugdzorg en in het sociaal kernteam vraagt om andere werkwijzen en ondersteuning van de organisatie. Voor de inkoop van zorg en de implementatie van Werkzaak Rivierenland wordt vanuit regionaal verband ook in 2015 een beroep gedaan op de ambtelijke capaciteit van de Gemeente Geldermalsen.

De samenwerking met Culemborg en Tiel op het gebied van bedrijfsvoering in de vorm van de op te richten Bedrijfsvoeringsorganisatie West Betuwe krijgt steeds meer vorm. In 2014 zijn de taakvelden Personeel & Organisatie, Financiën en Informatiemanagement en ICT van de drie gemeenten samengevoegd tot drie afdelingen P&O, Financiën en IM/ICT. In het kader van de samenwerking op het gebied van de bedrijfsvoering wordt momenteel een businesscase uitgewerkt voor uitbreiding van de samenwerking met het onderwerp vastgoedmanagement. Daarnaast zijn wij in gesprek met de gemeente Neerijnen over mogelijke toetreding tot de bedrijfsvoeringsorganisatie en mogelijke verdergaande samenwerking met Geldermalsen. Ook de gemeente Lingewaal oriënteert zich op mogelijke samenwerking met Geldermalsen en de bedrijfsvoeringsorganisatie in het kader van een onderzoek hoe Lingewaal als zelfstandige gemeente kan voortbestaan.

Kortom: de uitdagingen waar de ambtelijke organisatie voor staat, zijn groot. Al deze uitdagingen vragen iets van de kwaliteit en kwantiteit van de medewerkers. De geplande voortgang van de uitvoering van de acties uit de nota bedrijfsvoering staat daardoor wel onder druk. In 2015 ligt de focus van de doorontwikkeling van de bedrijfsvoering daarom op de volgende speerpunten:


112

Geplande acties voor 2015 Speerpunt 1 Bedrijfsvoeringsorganisatie West Betuwe i.o. (BWB i.o.) Samenwerking BWB verder uitbouwen, verbreden en verdiepen. Verbreden door het gesprek aan te gaan met de gemeenten Neerijnen en Lingewaal. Verdiepen door in 2015 te onderzoeken of het taakveld juridische zaken van de gemeenten Culemborg, Geldermalsen en Tiel kan worden samengevoegd in BWB. Daarnaast zal binnen BWB in 2015 gewerkt moeten worden aan het realiseren van de efficiencydoelstellingen.

Resultaatindicatoren: 1a: Ultimo 2015 Gemeenschappelijke regeling Bedrijfsvoeringsorganisatie West Betuwe opgericht; 1b: Onderzoek samenvoeging taakveld Juridische Zaken uiterlijk eind 2015 gereed; 1c: Ten behoeve van de begroting 2016 inzicht in realisatie efficiencyvoordeel BWB.

Speerpunt 2 Stage- en werkplekken Meer stage- en werkplekken voor jongeren bij de gemeente. In het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen heeft ook de Gemeente Geldermalsen een taak. Enerzijds door het bieden van werkplekken voor mensen met een beperking, en anderzijds door het bieden van stage- en werkplekken voor jongeren. De Gemeente Geldermalsen is als erkend leer/werkbedrijf al langer actief op het gebied van stageplekken, gemiddeld genomen bieden wij 12 stageplekken per jaar aan. In 2015 is er speciaal aandacht voor de doelgroep Jongeren en biedt de gemeente actief traineeships en werkervaringsplaatsen aan. Het werken met traineeships biedt twee voordelen: enerzijds krijgen jonge getalenteerde mensen een kans om werkervaring op niveau op te doen, anderzijds krijgt de Gemeente Geldermalsen een kans om jonge getalenteerde medewerkers te vinden en aan de organisatie te binden. Dit laatste is vooral een pre voor die onderdelen in de organisatie waar medewerkers met zeer veel ervaring over niet al te lange tijd met pensioen gaan. Via VNG GemeenteTrainee hebben wij de mogelijkheid om gedurende een periode van twee jaar vier verschillende trainees een opdracht op minimaal HBO niveau te laten uitvoeren. De kosten hiervan bedragen naar verwachting ca. € 65.000,-- per trainee per jaar. De kosten kunnen worden betaald uit de bij de oogstrapportage 2014 gecreëerde bestemmingsreserve.

In de afdelingsplannen 2015 wordt hiertoe nadrukkelijk aandacht besteed aan mogelijke stage-, trainee- en werkervaringsopdrachten en wordt begeleidingscapaciteit gereserveerd.

Resultaatindicatoren: 2a: Aangaan van minimaal 2 traineeships via VNG GemeenteTrainee; 2b: aanbieden van 3 werkervaringsplekken voor jongeren in 2015. Speerpunt 3 Huisvestingscapaciteit Verminderen huisvestingscapaciteit gemeentelijke organisatie en bestuur. Vanwege de taakstelling Bedrijfsvoering, de regionale ontwikkelingen in het kader van BWB en Werkzaak Rivierenland (voormalig RIW) en de opdracht van de coalitie om meer dichtbij de burger te werken, zal de huisvestingscapaciteit van de gemeentelijke organisatie en bestuur moeten afnemen. Het pand Kuipershof 4 wordt nu gedeeltelijk en tijdelijk verhuurd, maar moet op grond van de taakstelling bij voorkeur in 2016 volledig worden afgestoten. Daarnaast gaan we de


113

mogelijkheden onderzoeken om van het pand Kuipershof 2 een vleugel gereed te maken voor afstoten dan wel verhuur. Een van de mogelijkheden die we in het licht hiervan onderzoeken is de invoering van Het Nieuwe Werken.

Resultaatindicatoren: 4a: Uitwerken beleid en instrumenten Het Nieuwe Werken ultimo 2015 gereed; 4b: Onderzoek naar de gewenste vorm van afstoten (verkoop dan wel verhuur) voor de panden Kuipershof 4 en een gedeelte van Kuipershof 2 ultimo 2015 gereed.

Wat mag het kosten De activiteiten uit de nota bedrijfsvoering zullen voor een groot deel op eigen kracht en binnen bestaande budgetten worden uitgevoerd. De kosten voor de samenwerking CGT zijn conform de opgestelde businesscases en kunnen worden gedekt uit de flankerende middelen en de bestemmingsreserve ICT. Beschikbare uren voor de verbetering van de bedrijfsvoering 25 uur per fte per jaar, dit is ca. 4.500 uur per jaar.

Kengetallen bedrijfsvoering In onderstaande tabel worden de bedrijfsvoeringskostenplaatsen weergegeven met de kostprijs per eenheid. Tevens zijn de kosten gerelateerd aan het aantal inwoners.

Kostenplaats

Verdeeleenheid

Kostprijs per eenheid

Kosten per inwoner

Huisvesting

m²

€ 186

€ 16,42

ICT

Fte

€ 12.675

€ 63,76

Interne dienstverlening

Fte

€ 6.889

€ 34,66

Productief uur

€ 55

€ 46,23

BWB i.o. (excl IM/ICT)


114

Paragraaf 6 Verbonden partijen 1. Doel Vanwege bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en mogelijke risico’s op deze terreinen, is het gewenst dat in de programmabegroting en -jaarstukken aandacht wordt besteed aan rechtspersonen waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële band heeft. Het gaat daarbij om deelnemingen (vennootschappen), gemeenschappelijke regelingen (samenwerkingsverbanden) en overige samenwerkingsvormen, bijvoorbeeld stichtingen en verenigingen. Er wordt niet gerapporteerd over alle partijen waarmee de gemeente op enigerlei wijze verbonden is. Het criterium is: partijen waarin de gemeente een ‘bestuurlijk én financieel’ belang heeft.

Een bestuurlijk belang is aanwezig indien er zeggenschap bestaat uit hoofde van stemrecht dan wel vertegenwoordiging in het bestuur van de organisatie. Van een financieel belang is sprake wanneer een ter beschikking gesteld bedrag niet verhaalbaar is bij faillissement dan wel als financiële aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt (= artikel 1 van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten).

Over partijen waarin de gemeente Geldermalsen alleen een financieel belang heeft, wordt niet in deze paragraaf gerapporteerd.

Bij het opstellen van deze paragraaf waren er twee gemeenschappelijke regelingen in oprichting: de gemeenschappelijke regeling WERKZAAK en de gemeenschappelijke regeling Bedrijfsvoeringsorganisatie West Betuwe. Omdat deze gemeenschappelijke regelingen nog niet zijn aangegaan, zijn ze nog niet in het vervolg van deze paragraaf opgenomen. De ontwikkelingen rond deze beide nieuwe gemeenschappelijke regelingen komen echter wel aan de orde. Omdat de gemeenschappelijke regeling WERKZAAK de rechtsopvolger wordt van de gemeenschappelijke regeling LANDER, komt de gemeenschappelijke regeling WERKZAAK bij LANDER ter sprake. In de paragraaf 5 Bedrijfsvoering wordt uitgebreider ingegaan op de Bedrijfsvoeringsorganisatie West Betuwe in oprichting.

2. Toezichtsarrangementen Algemeen Het aantal verbonden partijen in de Regio Rivierenland neemt toe. Het aantal gemeentelijke taken dat regionaal wordt uitgevoerd neemt toe. Dat heeft een aantal oorzaken. Soms wordt samenwerking bij wet opgelegd; voorbeelden daarvan zijn de Veiligheidsregio Gelderland Zuid, GGD Gelderland Zuid en de Omgevingsdienst Rivierenland. Soms is die samenwerking noodzakelijk, omdat de taak niet door één individuele gemeente uitgevoerd kan worden; voorbeelden daarvan zijn de Regio Rivierenland/AVRI, LANDER en de gemeenschappelijke regeling i.o. WERKZAAK. Soms wordt samengewerkt uit efficiëncy-overwegingen.

Omdat er bij verbonden partijen sprake is van verlengd lokaal bestuur, heeft de gemeenteraad stilgestaan bij de vraag op welke wijze hij zijn controlerende en sturende rol moet uitoefenen. Deze ontwikkeling vloeit voor uit


115

het onderzoeksrapport van de Rekenkamer over toezicht op verbonden partijen van oktober 2013 en een aantal beeldvormende bijeenkomsten over toezicht op verbonden partijen.

Toezichtsarrangementen In 2015 zal de raad toezicht houden op verbonden partijen op basis van 3 verschillende arrangementen, die in zwaarte toenemen. Toezicht niveau 1 wordt toegepast bij verbonden partijen waarvan de raad vindt dat het bestuurlijke en financiële risico laag is of laag/gemiddeld. Toezichtsniveau 2 wordt toegepast bij verbonden partij waarvan de raad vindt dat het bestuurlijke en financiële risico gemiddeld is of hoog/gemiddeld. Niveau 3 wordt toegepast bij verbonden partijen die de raad kwalificeert als bestuurlijk en financieel hoog.

De toezichstarrangementen zijn als volgt samengesteld. 1.

Toezichtsarrangement niveau 1 Bestuurlijk en financieel risico is laag of laag/gemiddeld. Dit arrangement bestaat uit de volgende maatregelen/instrumenten: a.

De verbonden partij is opgenomen in de paragraaf Verbonden Partijen van de programmabegroting en het jaarverslag.

b.

De begroting en de jaarrekening van de verbonden partij worden opgenomen op de termijnagenda van de raad, waardoor de verbonden partij 2 x per jaar in de raad ter sprake komt. Dit geldt niet voor de deelnemingen.

c.

De raad maakt zienswijzen/bedenkingen kenbaar bij de begroting en de jaarrekening van de verbonden partij. Dit laatste alleen als die bevoegdheid is opgenomen is in de gemeenschappelijke regeling.

d.

De raad stelt vragen aan het AB-lid dat de bestuursorganen van de gemeente Geldermalsen vertegenwoordigt in het Algemeen Bestuur.

e.

Het AB-lid neemt het initiatief om de raad periodiek mondeling te informeren over nieuwe ontwikkelingen. Dit gebeurt via de commissies van de gemeenteraad.

2.

Toezichtsarrangement niveau 2 Bestuurlijk en financieel risico is gemiddeld of hoog/gemiddeld. Dit arrangement bestaat uit alle maatregelen die gelden bij toezichtsarrangement niveau 1 en aanvullend daarop: a.

Bestuursrapportages van de verbonden partij die opgesteld worden als onderdeel van de Planning & Controlcyclus van de verbonden partij, worden ter kennisname gebracht van de raad. Een en ander voor zover de verbonden partij deze beschikbaar heeft.

b.

Op verzoek van de raad, geeft de verbonden partij informatie op maat. Als gebruik gemaakt wordt van dit instrument kan het wenselijk zijn om regionaal draagvlak te zoeken voor de informatievraag.

3.

Toezichtsarrangement niveau 3 Bestuurlijk en financieel risico is hoog. Dit arrangement bestaat uit alle maatregelen die gelden bij toezichtsarrangement niveau 1 en 2 en aanvullend daarop: a.

Bespreken van de kadernota/perspectiefnota die de verbonden partij in het kader van zijn P&C-cyclus opstelt in de commissie Bestuur en Middelen, voordat deze wordt vastgesteld in het Algemeen Bestuur van de verbonden partij. Een en ander voor zover dit agendatechnisch te realiseren valt.


116

b.

Elke agenda van de vergadering van het Algemeen Bestuur wordt ter kennisname gebracht van de raad.

c.

Een jaarlijkse (regionale) bijeenkomst van de raad met de directeur van de gemeenschappelijke regeling.

d.

Op verzoek van de raad, een onderzoek ex artikel 213a Gemeentewet (doelmatigheid en doeltreffendheid) bij de verbonden partij. Als gebruik gemaakt wordt van dit instrument kan het wenselijk zijn om regionaal draagvlak te zoeken voor dit onderzoek.

e.

Op verzoek van de raad een rekenkameronderzoek. Als gebruik gemaakt wordt van dit instrument kan het wenselijk zijn om hier regionaal draagvlak voor te zoeken.

Nieuwe verbonden partijen Bij verbonden partijen die in oprichting zijn, zal de raad in de oprichtingsfase en de eerste jaren toezicht houden op niveau 3 (bestuurlijk en financieel risico hoog). Omdat de oprichting de fase is, waarin de kaders worden gesteld, zal de raad bij het aangaan van de gemeenschappelijke regeling zich focussen op de volgende uitgangspunten: -

de noodzaak tot samenwerking;

-

het doel van de samenwerking is helder geformuleerd;

-

de taken van de verbonden partij zijn concreet geformuleerd;

-

het is duidelijk waar het opdrachtgeverschap ligt;

-

er is een sluitende begroting en de financiële risico’s zijn benoemd.

De raad heeft in de beeldvormende sessie van juni 2014 aangegeven dat de volgende in oprichting zijnde verbonden partijen in aanmerking komen voor toezicht op niveau 3: -

de gemeenschappelijke regeling WERKZAAK i.o. (regionale infrastructuur werk);

-

de Bedrijfsvoeringsorganisatie West-Betuwe i.o.;

-

Logistieke Hotspot.

Omdat deze verbonden partijen nog in oprichting zijn, komen ze in het overzicht van de gemeenschappelijke regelingen en de deelnemingen nog niet voor. WERKZAAK komt wel ter sprake bij de gemeenschappelijke regeling LANDER. In de paragraaf over de bedrijfsvoering wordt aandacht besteed aan de Bedrijfsvoeringsorganisatie West-Betuwe i.o.

Vertaling toezichtsarrangementen naar de verschillende verbonden partijen In de subparagrafen 3 en 4 wordt bij (bijna) elke verbonden partij als laatste punt aangegeven volgens welk arrangement de raad in 2015 toezicht zal houden. Bij de Merwede Lingelijn Beheer B.V. is geen toezichtsarrangement aangegeven, omdat deze B.V. in 2015 wordt opgeheven. Ook bij NUVAL is geen toezichtsarrangement aangegeven. Het gaat om een platform waarin kleine aandeelhouders met elkaar afstemmen, waardoor zij meer invloed kunnen uitoefenen. De indeling in Toezicht 1, 2 of 3 is gebaseerd op de uitkomsten van de beeldvormende bespreking van toezichtsarrangementen in juni 2014.

Het is de bedoeling dat in 2015 de Kadernota wordt uitgebreid met een nieuw hoofdstuk waarin de toezichtsarrangementen worden verantwoord en een overzicht gegeven wordt van welk arrangement op een verbonden partij van toepassing is. Daarbij zal ook aan de orde komen of de arrangementen inhoudelijk aangepast moeten worden en of er verbonden partijen zijn waarvoor het niveau van toezicht gewijzigd moet worden.


117

3. Gemeenschappelijke regelingen Regio Rivierenland Vestigingsplaats: Tiel •

Doel: de Regio Rivierenland is een gemeenschappelijke regeling van tien gemeenten waarbinnen op regionaal niveau voor de gemeenten taken worden uitgevoerd op het gebied van verkeer en vervoer, milieu, afvalverwijdering, ruimtelijke ordening en waterbeheersing, volkshuisvesting, onderwijs, economie, arbeidsmarkt, volksgezondheid en zorg (jeugdbeleid, WMO). De gemeenschappelijke regeling voert zowel uitvoeringstaken als (strategische)beleidstaken uit.

•

Betrokken partijen: Buren, Culemborg, Geldermalsen, Lingewaal, Maasdriel, Neder-Betuwe, Neerijnen, Tiel, West Maas en Waal en Zaltbommel.

•

Bestuurlijk belang: alle gemeenten zijn vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur. Het AB bestaat uit 10 leden en een onafhankelijk voorzitter. Elke gemeente heeft één zetel. Voorzitter van het AB is een gemeenschappelijk lid, dat door alle gemeenten gezamenlijk wordt aangewezen. De voorzitter van het AB heeft geen stemrecht in het AB. Elk AB-lid heeft een portefeuille of is voorzitter van een programmaraad. Het AB benoemt de leden van het Dagelijks Bestuur. Het DB bestaat uit 3 leden.

•

Financieel belang: de lasten van de Regio Rivierenland bedragen op basis van haar begroting 2015 € 30.824.000,--, waarvan € 26.473.000,-- wordt begroot voor de AVRI. De bijdrage van de deelnemers tezamen voor de gedelegeerde taken (programma’s Regionale samenwerking en Programma’s en Strategie) bedraagt € 1.775.904,--. De gemeente Geldermalsen heeft voor deelneming aan de gedelegeerde taken een bijdrage van € 198.778,-- opgenomen in de begroting 2015. Voor de dienstverleningsovereenkomsten (DVO’s) is een bijdrage geraamd van € 169.303,--. De bijdrage van Geldermalsen aan de regio bestaat uit twee componenten: een bijdrage voor gedelegeerde taken in de vorm van een bedrag per inwoner en de kosten van een dienstverleningsovereenkomst (DVO) voor een gemandateerde taak. De totale kosten blijven echter per saldo hetzelfde.

•

Ontwikkelingen: Bestuurlijke ontwikkelingen in de regionale samenwerking De regionale gemeenteraden zullen zich nogmaals buigen over de verdere uitwerking van de intergemeentelijke samenwerking binnen de gemeenschappelijke regeling Regio Rivierenland. De ontwikkelingen beogen de gemeenteraden beter te positioneren bij de uitvoering van hun kaderstellende taak. Programma’s & Strategie Als gevolg van bestuurlijke ontwikkelingen is het voorstel om vanaf 2015 niet samen te werken op basis van programmaraden, maar daarvoor een meer informele overlegstructuur te gebruiken van platforms, zodat maatschappelijke partijen kunnen participeren bij het overleg over uitvoering van projecten van het Regiocontract. Binnen die nieuwe structuur zal de uitvoering van het Regiocontract goed geborgd worden. Gestreefd wordt naar een kostenreductie door de ureninzet van de medewerkers mee te financieren in de projectkosten. Programma Avri In 2015 wordt een nieuw Regionaal Afvalstoffen plan opgesteld. Daarnaast wordt gestreefd naar een verlaging van de kostengrondslag voor de afvalstoffenheffing in vijf jaar met 20 % ten opzichte van 2010. Als besloten wordt tot een verdere scheiding van uitvoering en beleid, heeft dit consequenties voor de Avri.


118

•

Risico’s: de frictiekosten van de fusie van de GGD en de overheveling van de Milieutaken naar de ODR hebben vooralsnog geen effect op de begroting 2015. De frictiekosten van de Milieutaken kunnen ten laste gebracht worden van de bedrijfsreserve Contractgestuurde dienstverlening. Voor de frictiekosten van de fusie van de GGD ontvangt de regio een vergoeding van de GGD Gelderland-Zuid. Als de gemeenteraden besluiten tot een verdere scheiding van beleid en uitvoering, is het mogelijk dat er opnieuw frictiekosten (achterblijvende overhead) zullen ontstaan.

•

Toezichtsarrangement: niveau 3 (Bestuurlijk en financieel risico is hoog).

Regio Rivierenland (exclusief Avri) Gemeentelijk belang (algemeen)

11,09%

26.292 inw. t.o.v. 237.055 regionaal

Gemeentelijk belang (Onderwijs en educatie)

12,35%


Gemeentelijk belang (Ondersteuning Jeugdbeleid)

12,07%


Verwachte omvang Eigen Vermogen per 1-1-2015

€ 1.394.000


€ 1.260.000

Verwachte omvang Vreemd Vermogen per 1-1-2015

€ 5.203.500


€ 4.549.167

Basispakket Verwachte omvang van het financiële resultaat 2015 Aandeel Geldermalsen in het verwachte resultaat

-€ 1.775.904 -€ 198.778

Contractgestuurde dienstverlening (maatwerk) Verwachte omvang van het financiële resultaat 2015 Aandeel Geldermalsen in het verwachte resultaat

-€ 2.196.000 -€ 169.303

Gemeenschappelijke Regeling Hulpverlening en Veiligheid Veiligheidsregio Gelderland Zuid Vestigingsplaats: Nijmegen •

Doel: uitvoering wettelijke taken van op gebied van brandweer (regionaal en lokaal), geneeskundige hulp bij ongevallen en rampen (GHOR) en regionale ambulancevoorziening (RAV) in de Veiligheidsregio Gelderland Zuid. Daarmee wordt aangesloten bij het gebied van de politieregio, waardoor een doelmatig georganiseerde én een gecoördineerde samenwerking tussen de parate diensten kan worden gerealiseerd.

•

Betrokken partijen: Beuningen, Buren, Culemborg, Druten, Geldermalsen, Groesbeek, Heumen, Lingewaal, Maasdriel, Millingen a/d Rijn, Neder-Betuwe, Neerijnen, Nijmegen, Tiel, Ubbergen, West Maas en Waal, Wijchen en Zaltbommel.

•

Bestuurlijk belang: alle gemeenten zijn vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur door middel van de burgemeester; het Algemeen Bestuur telt 18 zetels. Alle leden hebben 1 stem, tenzij er een besluit genomen moet worden over de jaarrekening, begroting, begrotingswijziging of het regionaal beheersprogramma. Daarvoor geldt een gewogen stemrecht per 20.000 inwoners, waarbij elke gemeente minimaal 1 stem heeft. De burgemeester van Nijmegen is uit hoofde van zijn functie van korpsbeheerder zowel voorzitter van het AB als het DB. Het DB bestaat uit 6 leden. De burgemeester van de gemeente Geldermalsen maakt ook deel uit van het Dagelijks Bestuur.


119

•

Financieel belang: de lasten van de Veiligheidsregio Gelderland Zuid bedragen op basis van haar begroting 2015 in totaal € 42.235.000,--. De gezamenlijke bijdragen van de deelnemers bedragen in 2015 € 30.122.495,--. Voor deelneming aan deze gemeenschappelijke regeling heeft de gemeente Geldermalsen voor 2015 een bedrag van € 1.384.449,-- in de begroting opgenomen. Door overheveling van de wettelijke brandweertaken naar de veiligheidsregio kunnen gemeenten in 2014 niet langer de BTW terugkrijgen van de VRGZ. Voor de BTW die gemeenten voorheen konden terugvragen vanuit de ‘oude’ regionale brandweer, heeft de VRGZ een bestemmingsreserve gevormd, waarmee de gemeenten in 2014 en 2014 kunnen worden gecompenseerd. Vanaf 2016 moet worden bekeken hoe dit nadeel kan worden gedekt.

•

Ontwikkelingen: door de komst van een directeur publieke gezondheid is de Veiligheidsregio beter in staat om zijn taken op het gebied van bevolkingszorg in samenhang met die van de GGD Gelderland Zuid uit te voeren. De meldkamer van de Veiligheidsregio Gelderland Zuid wordt onderdeel van de Landelijke Meldkamerorganisatie, district Oost Nederland. De meldkamer zal daarom op termijn verhuizen naar Apeldoorn. Daarmee sluiten de meldkamers aan op de regio-indeling van de Nationale politie. Het is nog niet duidelijk of deze ontwikkeling in 2015 wordt gerealiseerd en welke financiële consequenties daaraan zijn verbonden.

•

Risico’s: Voor het programma Crisis en Rampenbestrijding wordt het maximale risico ingeschat op € 5,5 miljoen (begroting 2014: € 3,7 miljoen) en voor het programma RAV op € 5,7 miljoen. De risico’s gewogen naar kans van optreden leveren een verwacht risico van € 6,4 op (begroting 2014: € 2,7 miljoen). Afgezet tegen een reservepositie van ongeveer € 5 miljoen kan het weerstandsvermogen van de VRGZ als meer dan gezond worden gekwalificeerd.

•

Toezichtsarrangement: niveau 2 (Bestuurlijk en financieel risico is gemiddeld of hoog/gemiddeld).

Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (programma Crisis- en rampenbestrijding) Gemeentelijk belang

4,87%

Verwachte omvang Eigen Vermogen per 1-1-2015 Verwachte omvang Eigen Vermogen per 31-12-2015

€ 2.464.000 € 2.033.000


€ 45.504.000


€ 44.538.000

Verwachte omvang van het financiële resultaat 2015 Aandeel Geldermalsen in het verwachte resultaat

-€ 30.122.495 -€ 1.384.449


excl. huisvestingslasten kazernes excl. huisvestingslasten kazernes

LANDER, werk & participatie Vestigingsplaats: Geldermalsen •

Doel: uitvoering van de wettelijke taken op grond van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIW) met als doel te zorgen voor passend werk en participatiemogelijkheden voor arbeidsgehandicapten en langdurig werkzoekenden in de regio Rivierenland. LANDER zorgt voor de deskundige begeleiding, opleiding en subsidies op het gebied van detachering, gesubsidieerde arbeid en arbeidsontwikkeling.


120

•

Betrokken partijen: Buren, Culemborg, Geldermalsen, Maasdriel, Neder-Betuwe, Neerijnen, Tiel en Zaltbommel.

•

Bestuurlijk belang: het Algemeen Bestuur (AB) bestaat uit 24 leden: 3 leden per gemeente, waarvan ten minste 1 lid is aangewezen uit het college. Elk lid heeft 1 stem. Besluiten worden genomen bij gewone meerderheid, tenzij anders is geregeld. Het DB bestaat uit 8 leden, aan te wijzen uit het AB. De DBleden zijn AB-leden afkomstig uit de colleges.

•

Financieel belang: de lasten van de gemeenschappelijke regeling LANDER bedragen op basis van haar begroting 2015 € 35.775.000,--. De baten bestaan uit de rijksvergoeding WSW ( € 26 miljoen) en de rijksvergoeding die via de gemeenten wordt verkregen voor WWB-trajecten. De deelnemende gemeenten dragen het risico van een niet-sluitende exploitatie. Dit tekort is voor alle deelnemers in 2015 begroot op € 583.000,--, maar kan in 2015 nog gedekt worden uit reserves van LANDER.

•

Ontwikkelingen: Met ingang van 1 januari 2015 zal de werkorganisatie LANDER onderdeel worden van de gemeenschappelijke regeling WERKZAAK. Dit is de GR die in het kader van de Participatiewet wordt opgericht als Regionale Infrastructuur Werk. De gemeenteraden nemen in het laatste kwartaal van 2014 een besluit over de oprichting van de GR WERKZAAK en de inrichting daarvan. De raden besluiten dan ook dat de GR WERKZAAK de rechtsopvolger wordt van de GR LANDER. Per 1 januari 2015 wordt de Participatiewet ingevoerd. De huidige Wet Werk en Bijstand (WWB), Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) en de Wet Arbeid Jong Gehandicapten (Wajong) komen te vervallen en worden samengevoegd in de nieuwe Participatiewet. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de nieuwe wet en starten met de uitvoering. Met ingang van 2015 (overgangsjaar) wordt die uitvoering ondergebracht inde GR WERKZAAK. De werkorganisatie LANDER moet in het overgangsjaar 2015 haar taken op grond van de nieuwe Participatiewet dus nog zelfstandig uitvoeren. Gelet op het feit dat door de beëindiging van de WSW geen nieuwe instroom meer mag plaatsvinden, en het aantal WSW’ers moet worden verminderd, brengt dit voor LANDER de nodige onzekerheid met zich mee. De GR kan nog niet overzien of er voldoende instroom zal zijn vanuit de nieuwe doelgroepen van de Participatiewet.

•

Risico’s: LANDER is voor wat betreft zijn inkomsten afhankelijk van derden: bijdragen van de (rijks)overheid en inkomsten uit dienstverlening aan marktpartijen. De beëindiging van de WSW, de invoering van de Participatiewet en de economische ontwikkelingen zorgen voor de nodige onzekerheden. Voor 2015 is een risico dat de WSW-lonen geïndexeerd worden met 1 %. Dit kan een nadeel opleveren van € 265.000, waarvoor geen dekking is. Daarnaast is een risico dat er in 2015 nog geen nieuwe instroom zal zijn van de nieuwe doelgroepen uit de Participatiewet. De Participatiewet wordt ingevoerd met een onvermijdelijke korting op de budgetten. Hoe de budgetten voor de uitvoering van de Participatiewet er gaan uitzien is nu nog niet duidelijk. De verwachting is dat er vanaf 2015 zeker financiële risico’s zullen ontstaan. LANDER zal met ingang van 2015 geleidelijk worden geïntegreerd in de gemeenschappelijke regeling WERKZAAK. Dit maakt de exploitatie van LANDER onzeker.

•

Toezichtsarrangement: niveau 3 (Bestuurlijk en financieel risico is hoog).


121

Natuur- en Recreatieschap Lingegebied Vestigingsplaats: Kerk-Avezaath •

Doel: samen met het recreatieschap Nederrijn, Lek en Waal en het -schap Over-Betuwe het in stand houden van de BV Recreatiemaatschappij Rivierengebied. Deze B.V. voert de publieke taken van de drie Recreatieschappen uit. Deze publieke taken zijn het instandhouden, verbeteren en uitbreiden van de openbare recreatief- toeristische infrastructuur in het werkgebied van de Recreatieschappen, waarbij tevens bescherming van het landschappelijk karakter van het gebied wordt beoogd.

•

Betrokken partijen: Geldermalsen, Giessenlanden, Gorinchem, Leerdam en Lingewaal.

•

Bestuurlijk belang: de drie recreatieschappen zijn aandeelhouders van de B.V. Recreatiemaatschappij Rivierengebied. De gemeenschappelijke Regeling Natuur- en Recreatieschap Lingegebied heeft een AB. Het AB bestaat uit 5 leden. Het DB bestaat uit het AB. De B.V. Recreatiemaatschappij Rivierengebied heeft ten doel de instandhouding van 3 werk B.V.’s: de Avezaath B.V. die ten doel heeft het verwerven, beheren en vervreemden van onroerende zaken, de Recreatie B.V. (Uit®waarde Events) die ten doel heeft het verrichten van commerciële activiteiten, zoals het organiseren van evenementen, ontwikkelen en organiseren van recreatiearrangementen en het ter beschikking stellen van recreatieterreinen en recreatiemiddelen en Cellendonk B.V., die ten doel heeft het detacheren van (tijdelijk) personeel bij de Recreatiemaatschappij of On Site Rivierengebied.

•

Financieel belang: Voor 2015 zijn geen financiële risico’s te verwachten. Het Recreatieschap bezit 33,3% van de aandelen in de B.V. Recreatiemaatschappij Rivierenland. Dit zijn 15 aandelen. De nominale waarde per aandeel bedraagt € 450,--. De netto vermogenswaarde van de deelneming in de B.V. Recreatiemaatschappij bedraagt per 31-12-2013 € 26.544.000,--.

•

Risico’s: n.v.t.

•

Toezichtsarrangement: niveau 1 (Bestuurlijk en financieel risico is laag of laag/gemiddeld).

Regionaal Archief Rivierenland (RAR) Vestigingsplaats: Tiel •

Doel: het gemeenschappelijk beheer van de archiefbewaarplaats(en) van de deelnemers en van hun daar naar toe overgebrachte archiefbescheiden, alsmede het toezicht op het beheer van de niet naar de archiefbewaarplaats(en) overgebrachte archiefbescheiden.

•

Betrokken partijen: Buren, Culemborg, Geldermalsen, Neerijnen, Neder-Betuwe en Tiel. De gemeente Lingewaal is uit de gemeenschappelijke regeling getreden en aansluiting gezocht bij het streekarchief van Gorinchem. Met ingang van 1-1-2015 wordt het Streekarchief Bommelerwaard opgeheven en sluiten de gemeenten Maasdriel en Zaltbommel zich aan bij het RAR.

•

Bestuurlijk belang: het Algemeen Bestuur wordt samengesteld uit 2 leden per gemeente; het Dagelijks Bestuur bestaat uit de voorzitter van het AB en twee andere leden van het AB, allen afkomstig uit verschillende gemeenten; de gemeente Geldermalsen maakt deel uit van het DB.

•

Financieel belang: de totale lasten van de RAR bedragen op basis van begroting 2015 € 2.542.332,--; de totale bijdrage voor alle deelnemers bedraagt € 1.985.483,--. De bijdrage per inwoner is in 2015 € 9,56. In 2014 was dat een bedrag van € 9,42. In de gemeentelijke begroting wordt in 2015 voor de deelneming aan deze gemeenschappelijke regeling een bijdrage van € 252.200,-- begroot.


122

•

Ontwikkelingen: met ingang van 2015 zijn alle activiteiten van het voormalige streekarchief van de Bommelerwaard ondergebracht bij de RAR. Dit betekent dat een aanzienlijk deel van de archiefruimte in de nieuwbouw in Tiel in gebruik genomen is. In 2015 wordt met het Waterschap Rivierenland onderhandeld over voortzetting van de dienstverleningsovereenkomst per 1 januari 2016. Uitbreiding van de archiefruimte is nog in onderzoek.

•

Risico’s: vanwege de toetreding van Maasdriel en Zaltbommel is het mogelijk dat de uitbreiding van de archiefruimte in Tiel eerder actueel wordt, dan aanvankelijk was voorzien. Of dat financiële consequenties heeft voor de bijdrage per inwoner, is nog onduidelijk. Om dit risico te beperken wordt ingezet op digitalisering. Of dit financiële consequenties heeft is nog in onderzoek.

•

Toezichtsarrangement: niveau 1 (Bestuurlijk en financieeel risico is laag of laag/gemiddeld).

Regionaal Archief Rivierenland Gemeentelijk belang Verwachte omvang Eigen Vermogen per 1-1-2015

12,70% € 1.137.128


€ 970.382


€ 9.203.760


€ 9.034.812


26.378 inw. t.o.v. 207.777 inw. regionaal

-€ 1.985.483 -€ 252.200

Belastingsamenwerking Rivierenland (BSR) Vestigingsplaats: Tiel •

Doel: de heffing, invordering en kwijtschelding van waterschapsbelasting, afvalstoffenheffing en gemeentelijke belastingen (onroerende-zaakbelasting, rioolrechten en hondenbelasting), alsmede de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (wet WOZ) en het beheer en de uitvoering van de Basisregistratie voor Adressen en Gebouwen (BAG).

•

Betrokken partijen: het Waterschap Rivierenland, de Regio Rivierenland (AVRI), Culemborg, Geldermalsen, Lingewaal, Maasdriel, Montfoort, Neerijnen, Tiel, West Maas en Waal, Wijk bij Duurstede en IJsselstein.

•

Bestuurlijk belang: het AB bestaat uit zoveel leden als er deelnemers zijn, waarbij het Waterschap twee leden benoemt. Alle deelnemers, met uitzondering van het Waterschap hebben één stem. De leden namens het Waterschap hebben beiden een meervoudig stemrecht van twee (= 4 stemmen). Het DB bestaat uit een voorzitter en twee leden, allen gekozen uit het AB. Ten minste één van de DB-leden wordt gekozen uit de vertegenwoordiging namens het Waterschap.

•

Financieel belang: de lasten van de BSR worden in de begroting voor 2015 van de GR geraamd op € 7.859.000,--. De bijdrage voor alle deelnemers tezamen bedraagt € 6.338.000,--. Voor 2015 is voor de BSR in de gemeentelijke begroting rekening gehouden met een bijdrage van € 342.000,--. Dit is € 25.500,-lager dan waarmee in de meerjarenbegroting 2014-2017 rekening werd gehouden.

•

Ontwikkelingen: de BSR blijft streven naar een gecontroleerde groei van het aantal deelnemers, zodat de kosten per deelnemer lager worden. Voor 2015 wordt ernaar gestreefd om het aantal deelnemers uit te breiden met minimaal één deelnemer. Met deze toename is geen rekening gehouden in de begroting


123

2015. De BSR verwacht door de verbreding van het dienstenpakket met de uitvoering van de BAG, meer aan de wensen van haar deelnemers tegemoet te komen. •

Risico’s: omdat steeds meer burgers zich bij het procederen over de belastingaanslagen laten vertegenwoordigen door een procesvertegenwoordiger, is er een toename van het aantal proceskostenvergoedingen; het risico bestaat dat het begrote bedrag van € 200.000,-- niet toereikend is.

•


Belasting Samenwerking Rivierenland Gemeentelijk belang (Waarderen)

11,59%

o.b.v. aantal WOZ-objecten

Gemeentelijk belang (Heffen) Gemeentelijk belang (Invorderen)

1,83% 1,00%

o.b.v. aantal aanslagregels o.b.v. aantal aanslagen

Gemeentelijk belang (BAG)

0,00%

o.b.v. aantal BAG-objecten

Verwachte omvang Eigen Vermogen per 1-1-2015 Verwachte omvang Eigen Vermogen per 31-12-2015

€0 € 150.000

Reserve Vervangen belastingapplicatie


€ 977.000

Voorziening Voormalig personeel


€ 977.000

Voorziening Voormalig personeel


-€ 6.338.000 -€ 342.000

Omgevingsdienst Rivierenland Vestigingsplaats: Tiel •

Doel: de gemeenschappelijke behartiging van de belangen van de deelnemers ter zake van vergunningverlening, toezicht en handhaving in het kader van het omgevingsrecht, waaronder tevens wordt begrepen het belang van een goede samenwerking tussen de omgevingsdiensten Gelderland.

•

Betrokken partijen: de colleges van de gemeenten Buren, Culemborg, Geldermalsen, Lingewaal, Maasdriel, Neder-Betuwe, Neerijnen, Tiel, West Maas en Waal en Zaltbommel en het college van GS van de provincie Gelderland.

•

Bestuurlijk belang: alle deelnemers zijn met 1 lid vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur. Het AB bestaat uit 11 leden. Deelnemers die zowel de milieutaken als de bouwen RO-taken hebben ingebracht hebben ieder 2 stemmen, de deelnemers die alleen de milieutaken hebben ingebracht hebben 1 stem. Het AB wijst uit zijn midden een voorzitter aan. Het AB benoemt de leden van het Dagelijks Bestuur. Het DB bestaat uit 3 leden en de voorzitter van het AB. Geldermalsen heeft zitting in het Dagelijks Bestuur. De gemeenschappelijke regeling voert de taken in mandaat uit.

•

Financieel belang: de totale lasten van de ODR bedragen op basis van de begroting 2015 € 12.373.735,--. Van alle deelnemers tezamen wordt een bijdrage gevraagd van € 12.373.735,--. Voor 2015 wordt voor deelneming aan de gemeenschappelijke regeling in de gemeentelijke begroting een bijdrage voor de gemandateerde taken opgenomen van € 1.487.617,--.

•

Ontwikkelingen: in 2015 zal met betrekking tot de taak Ketentoezicht meer aandacht wordt geschonken aan de aanpak van milieucriminaliteit. Deze Rijksoverheid heeft hiervoor kwaliteitseisen geformuleerd. Het komende jaar zal getracht worden om meer uniformiteit in het beleid van de deelnemers te realiseren, zodat er efficiënter kan worden gewerkt.


124

•

Risico’s: vanwege het maatwerk dat door de gemeentelijke deelnemers wordt gevraagd, kan er niet altijd uniform worden gewerkt. Dit kan leiden tot het niet behalen van de efficiencytaakstelling. In de begroting is voor sommige kostenposten nog uitgegaan van kengetallen. De werkelijke kosten kunnen tegenvallen. Ten aanzien van reiskosten, verblijfskosten en dienstreizen is dit een reëel risico.

•


ODR Gemeentelijk belang

12,02%


€ 214.449


€ 214.449


€ 41.435


€ 41.435


o.b.v. gemeentelijke bijdrage

-€ 12.373.735 -€ 1.487.617

Gemeentelijke Gezondheidsdienst Gelderland Zuid Vestigingsplaats: Nijmegen •

Doel: het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op het terrein van de openbare gezondheidszorg en het uitvoeren van taken die in weten regelgeving aan de gemeenten of de GGD’en zijn opgedragen.

•

Betrokken partijen: Beuningen, Buren, Culemborg, Druten, Geldermalsen, Groesbeek, Heumen, Lingewaal, Maasdriel, Millingen a/d Rijn, Neder-Betuwe, Neerijnen, Nijmegen, Tiel, Ubbergen, West Maas en Waal, Wijchen en Zaltbommel.

•

Bestuurlijk belang: alle gemeenten zijn vertegenwoordigd in het Algemeen Bestuur; het Algemeen Bestuur telt 18 zetels. Het stemgewicht per gemeente wordt jaarlijks bepaald op basis van het inwonertal op 1 januari van het voorafgaande jaar, zoals opgenomen in de bevolkingsstatistiek van het CBS. Het AB wijst uit zijn midden een voorzitter aan. Het Dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter van het AB en minimaal vier andere leden. Deze worden aangewezen door het AB. Daarnaast kunnen maximaal drie leden van het DB worden aangewezen vanbuiten de kring van het algemeen bestuur.

•

Financieel belang: de GGD Gelderland-Zuid begroot in haar begroting 2015 € 26.502.000,-- aan lasten. De GR begroot de bijdragen van de deelnemende gemeenten voor 2015 op een bedrag van € 17.917.573,-(bijdragen op basis van inwoneraantal, op basis van facturen en overige opbrengsten en subsidies). In 2015 realiseert de GGD een bezuiniging van € 566.150,--, waarvan € 255.000,-- op logopedie voor de gemeenten in Rivierenland. De gemeente Geldermalsen neemt voor de deelneming aan deze gemeenschappelijke regeling voor 2015 een bedrag van € 706.011,-- op in de begroting.

•

Ontwikkelingen: gemeenten krijgen door de overheveling van jeugdzorg en passend onderwijs nieuwe gemeentelijke taken en bevoegdheden. Dat geldt ook voor het overhevelen van AWBZ functies naar de WMO. Met deze transities krijgen de gemeenten meer kans om op gemeentelijk niveau de samenhang met de gezondheidszorg te realiseren. De GGD zal zijn organisatie aanpassen aan de transitie in het jeugddomein. In 2015 wordt opnieuw gewerkt aan de verdere verbinding tussen de Geneeskundige Hulpverleningsorganisaties in de Regio (GHOR) en de GGD.


125

In het kader van de verdere integratie van beide GGD’en binnen de GGD Gelderland-Zuid wordt in 2015 opnieuw gewerkt aan een harmonisatie van de inwonerbijdragen, voor zover dat mogelijk is. •

Risico’s: voor het afdekken van bedrijfsrisico’s houdt de GR een algemene reserve aan van € 2,50 per inwoner (€ 1.350.000,--). De verwachte algemene reserve bedraagt in 2015 € 1.044.000,--. Dat is 77% van het te realiseren bedrag. Er is een toename van tijdelijke projecten en opdrachten. Omdat deze worden uitgevoerd door medewerkers in vaste dient levert dat een mogelijk risico op bij afname van dit soort projecten den diensten.

•


GGD Gelderland-Zuid Gemeentelijk belang (Uniform) Gemeentelijk belang (Meldpunt Bijzondere Zorg) Gemeentelijk belang (Logopedie) Verwachte omvang Eigen Vermogen per 1-1-2015 Verwachte omvang Eigen Vermogen per 31-12-2015 Verwachte omvang Vreemd Vermogen per 1-1-2015 Verwachte omvang Vreemd Vermogen per 31-12-2015

4,87% 5,39% 6,02%

26.309 inw. t.o.v. 539.908 regionaal 26.309 inw. t.o.v. 488.543 regionaal 26.309 inw. t.o.v. 436.935 regionaal

€ 1.062.000 € 1.044.000 € 737.000 € 571.000

Basispakket Verwachte omvang van het financiële resultaat 2015 Aandeel Geldermalsen in het verwachte resultaat

-€ 14.097.402 -€ 586.195

Contractgestuurde dienstverlening (maatwerk) Verwachte omvang van het financiële resultaat 2015 Aandeel Geldermalsen in het verwachte resultaat

-€ 3.820.171 -€ 119.816

4. Deelnemingen N.V. Alliander Vestigingsplaats: Arnhem •

Doel: de levering van energie. In het kader van de splitsingswet is het oude Nuon gesplitst in Nuon Energy (leveringsbedrijf) en Alliander (o.a. netwerkbedrijf). Alliander bestaat uit drie werkmaatschappijen, namelijk Liander (netwerkbeheerder), Liandon (consultancy en advies over aanleg en realisatie van, en instandhouding en beheer van complexe energie-infrastructuren en meetdiensten) en Liandyn (actief in o.a. de markt voor verlichting van de openbare ruimte en verkeersregelinstallatie).

•

Betrokken partijen: de grootste aandeelhouders van Alliander zijn de provincies Gelderland (± 45%), Friesland (± 13%), Noord-Holland (± 9%) en de gemeente Amsterdam (± 9%). De overige 24% van de aandelen zijn in handen van 51 gemeenten in Gelderland, Flevoland, Noord-Holland en Zuid-Holland, de gemeente Amersfoort, de provincie Flevoland, en een tweetal houdstermaatschappijen van gemeenten in de Kop van Noord-Holland en de Rijn- en Bollenstreek.

•

Bestuurlijk belang: de gemeente Geldermalsen bezit 233.211 aandelen Alliander. Dit is 0,170% van het totale aantal uitstaande aandelen.


126

•

Financieel belang: in de begroting 2015 wordt een dividend begroot van € 150.000,-- per jaar.

•

Ontwikkelingen en/of Risico’s: n.v.t.

•


N.V. Nuon Energy Vestigingsplaats: Amsterdam •

Doel: de verkoop van energie. In het kader van de splitsingswet is het oude Nuon gesplitst in Nuon Energy (leveringsbedrijf) en Alliander (o.a. netwerkbedrijf). In 2009 is besloten tot de (gefaseerde) verkoop van de aandelen in Nuon Energy aan het Zweedse Vattenfall. Op 1 juli 2009 verwierf Vattenfall de eerste 49% van de aandelen en operationele zeggenschap over Nuon Energy. De overige 51% wordt de komende zes jaar verworven.

•

Betrokken partijen: Vattenfall (49%). De overige 51% is nog in handen van Nederlandse publiekrechtelijke organisaties. De grootste publiekrechtelijke aandeelhouders zijn de provincies Gelderland, Friesland, Noord-Holland en de gemeente Amsterdam. De overige 51% wordt door Vattenfall in drie tranches overgenomen. De laatste tranche aandelen wordt per 1 juli 2015 geleverd. Voor Geldermalsen zijn dit 48.974 aandelen met een waarde van € 3.531.048,--.

•

Bestuurlijk belang: de gemeente Geldermalsen bezit op 1 januari 2015 nog 48.974 aandelen Nuon Energy.

•

Financieel belang: op de resterende aandelen Nuon Energy zal door Vattenfall een gegarandeerd preferent dividend van 2% worden uitgekeerd. In de begroting 2015 is rekening gehouden met een dividendopbrengst van € 105.911,--.

•

Ontwikkelingen en of Risico’s: Vattenfall is op zoek naar nieuwe investeerders die mede-eigenaar willen worden van Nuon Energy. Dit zal naar verwachting geen gevolgen hebben voor de nog te ontvangen laatste tranche per 1 juli 2015, aangezien Vattenfall een financieel solide (staats)bedrijf is.

•


Vitens N.V. Vestigingsplaats: Velp •

Doel: de uitoefening van een publiek waterbedrijf, daaronder begrepen de winning, productie, transport, verkoop en distributie van water, alsmede het verrichten van alles wat met de publieke watervoorziening verband houdt of daaraan bevorderlijk kan zijn.

•

Betrokken partijen: Vitens is een fusie tussen drie grote Nederlandse waterbedrijven, te weten: NUON Water, Waterbedrijf Gelderland en Waterleiding Maatschappij Overijssel.

•

Bestuurlijk belang: de gemeente is houder van 24.035 aandelen in deze vennootschap.

•

Financieel belang: in de begroting 2015 is rekening gehouden met een dividenduitkering van € 63.100,--. Dit bedrag is gebaseerd op het gemiddelde werkelijk ontvangen dividend van Vitens over de afgelopen jaren.

•

Ontwikkelingen en Risico’s: n.v.t.

•



127

BNG Bank Vestigingsplaats: Den Haag •

Doel: het leveren van financiële diensten aan overheden, zoals het rijk, gemeenten, provincies, gemeenschappelijke regelingen, politieregio's en met overheden verbonden instellingen en bedrijven op het terrein van volkshuisvesting, openbaar nut, onderwijs en gezondheidszorg.

•

Betrokken partijen: Rijksoverheid, provinciale overheden, gemeenten en overige bedrijven en instellingen die met de overheden verbonden zijn.

•

Bestuurlijk belang: de aandelen BNG Bank zijn voor 50% in handen van gemeenten en provincies, de andere helft is in handen van de staat. De gemeente Geldermalsen heeft zeggenschap via het stemrecht op de 28.665 aandelen die zij in bezit heeft. De gemeente Geldermalsen heeft geen afvaardiging in het bestuur van BNG Bank.

•

Financieel belang: in begroting 2015 is rekening gehouden met een dividenduitkering van € 34.400,--.

•

Ontwikkelingen: de huidige marktpositie van BNG Bank is onveranderd sterk. De tripple-A ratings zijn door Moody’s, Fitch en Standard & Poor’s herbevestigd. BNG Bank wordt door beleggers als een van de veiligste banken ter wereld beschouwd. Een nieuwe marktactiviteit van BNG Bank ligt in het verlengde van het schatkistbankieren. De Tweede Kamer heeft het wetsvoorstel aangenomen waardoor decentrale overheden worden verplicht hun overtollige middelen te beleggen bij het Agentschap van het ministerie van Financiën. De wet zal naar verwachting in werking treden per 1 januari 2015. BNG Bank zal voor haar klanten een dagelijkse automatische verevening met de schatkist mogelijk maken. Op uitdrukkelijk verzoek van de gemeenten, provincies en waterschappen staat de nieuwe regelgeving toe dat overtollige middelen ook mogen worden ingezet voor de financiering van andere decentrale overheden. BNG Bank onderzoekt nog welke mogelijkheden er zijn om klanten met een liquiditeitsoverschot van langlopende beleggingen te voorzien.

•

Risico’s: de sombere vooruitzichten voor de Nederlandse economie en de onzekerheid over overheidsbezuinigingen leiden er eveneens toe dat een zeer beperkt deel van de hoogwaardige kredietportefeuille van BNG Bank onder druk staat. Ook de economische ontwikkelingen in landen als Portugal en Spanje zijn zorgwekkend. Dat kan tot gevolg hebben dat een aanvulling van de debiteurenvoorziening of een bijzondere waardevermindering noodzakelijk worden. In het licht van deze economische vooruitzichten kan volgens BNG Bank niet worden uitgesloten dat ‘enkele debiteuren niet langer aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen.’ Gezien alle onzekerheden acht BNG Bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de te verwachten nettowinst voor de komende jaren.

•

Toezichtsarrangement: niveau 1 (Bestuurlijk en financieel risico is laag of laag/gemiddeld).

Merwede-Lingelijn (M.L.L.) Beheer B.V. Vestigingsplaats: Gorinchem •

Doel: de voorbereiding en realisatie van de verbeteringen aan de infrastructuur van- en rond de spoorlijn Dordrecht-Geldermalsen (Merwede-Lingelijn); het verrichten van alle verdere handelingen, die met dit doel in de ruimste zin verband houden of daartoe bevorderlijk kunnen zijn. De gemeenten geven de Beheer B.V. opdracht voor het doen realiseren van de verschillende projecten aan de spoorlijn en de stations. Daartoe heeft elke gemeente een realisatieovereenkomst afgesloten met de Beheer B.V., voorzover het projecten betreft op het grondgebied van de betreffende gemeente. De beheer B.V. is namens de gemeenten opdrachtgever van de Provincie Zuid-Holland; de provincie is verantwoordelijk


128

is voor het doen realiseren van de gedeeltelijke spoorverdubbeling, aanpassing van bepaalde treinhaltes, de realisatie van een nieuwe treinhalte en de beveiliging van een aantal overwegen, waaronder die in Beesd. •

Betrokken partijen: de gemeenten langs de Merwede-Lingelijn, i.c. Dordrecht, Sliedrecht, HardinxveldGiessendam, Giessenlanden, Gorinchem, Leerdam en Geldermalsen.

•

Bestuurlijk belang: het maatschappelijke kapitaal van de B.V. bedraagt € 1.000.000,-- verdeeld in 1.000.000 aandelen van € 1,--. Het geplaatste kapitaal bedraagt € 250.000,--. De participatie in het geplaatste kapitaal is gebaseerd op het aandeel van elke gemeente in de te realiseren projecten. De gemeente Geldermalsen heeft 6.000 aandelen, dat is 2,4 % van het aantal uitstaande aandelen. Dordrecht heeft 7.275 aandelen, Sliedrecht 101.575 aandelen, Hardinxveld-Giessendam 50.100 aandelen, Gorinchem 50.950 aandelen en Leerdam 30.525 aandelen.

•

Financieel belang: door voor de realisatie van de projecten een beheer-B.V. op te richten, kan de BTW teruggevorderd worden.

•

Ontwikkelingen: de meeste projecten langs deze lijn zijn gerealiseerd. Zodra alle projecten zijn gerealiseerd wordt de B.V. opgeheven. De verwachting is dat dit in 2015 zijn beslag zal krijgen.

5. Overige samenwerkingsvormen NUVAL Platform aandeelhouders Nuon, Vitens en Alliander (voorheen Noga) Vestigingsplaats: Doesburg •

Doel: aandeelhoudersovereenkomst van Nuon, Vitens en Alliander; gezamenlijk optreden als 1 stem binnen grootaandeelhoudersoverleg Nuon/Alliander, zodat (kleine) gemeenten meer invloed kunnen uitoefenen.

•

Betrokken partijen: de gemeenten Aalten, Almere, Apeldoorn, Barneveld, Berkelland, Bronckhorst, Doesburg, Doetinchem, Dronten, Duiven, Elburg, Ermelo, Geldermalsen, Harderwijk, Hattem, Lelystad, Lochem, Montferland, Nijkerk, Nunspeet, Oldebroek, Oost Gelre, Oude IJsselstreek, Putten, Rheden, Rijnwaarden, Westervoort, Winterswijk, Zeewolde, Zevenaar en Zutphen

•

Bestuurlijk belang: Geldermalsen bezit 233.211 aandelen Alliander; binnen de Nuval is dat 1,86% van de aandelen Nuvalvertegenwoordigers; Geldermalsen bezit 83.956 aandelen Nuon; binnen de Nuval is dat 1,86% van de aandelen Nuvalvertegenwoordigers; Geldermalsen bezit 24.035 aandelen Vitens; binnen de Nuval is dat 1,40% van de aandelen van de Nuval-vertegenwoordigers.


129


130

Paragraaf 7 Grondbeleid 1. Doelstelling In deze (verplichte) paragraaf grondbeleid wordt ingegaan op de wijze waarop de gemeente instrumenten van grondbeleid inzet om haar ruimtelijke doelstellingen te bereiken/mogelijk te maken. Het gaat daarbij om doelstellingen op gebied van wonen, werken, welzijn, infrastructuur, recreatie, milieu en landschapontwikkeling.

2. Bestaande beleidskaders Beleidskader Nota Grondbeleid

Vastgesteld door

Jaar van vaststelling

Geldig tot

Gemeenteraad

2011

2015

Wettelijke instrumenten voor grondbeleid staan in de Wet op de ruimtelijke ordening (hierna Wro), en worden gevormd door de Wet voorkeursrecht gemeenten en de Onteigeningswet. De instrumenten worden waar nodig en/of gewenst ingezet. De Wro vormt de basis tot verhaal van kosten van grondexploitatie te komen bij private ruimtelijke ontwikkelingen.

3. Gemeentelijke Beleidslijn: beheergemeente De gemeente opereert gepast actief op de vastgoedmarkt. Dat wil zeggen: •

in gebieden / projecten waar winst gerealiseerd kan worden;

•

daar waar in belang van maatschappelijk en bestuurlijke doelstellingen, dat nadrukkelijk gewenst is;

•

ter realisatie van infrastructurele werken;

•

in het geval strategisch gunstig gelegen gronden met een ontwikkelperspectief op langere termijn - na 2015 - kunnen worden verworven tegen een marktconforme prijs gerelateerd aan de huidige bestemming. Het kan hierbij gaan om ontwikkelperspectief voor allerlei ruimtelijke ontwikkelingen zoals wonen, werken maar ook voor maatschappelijke functies.

De economische realiteit en woningbouwproblematiek noodzaakt tot verscherping van deze beleidsuitgangspunten.


131

4. Gemeentelijk gronduitgifteprijsbeleid De kaderstelling is door de raad bij de nota Grondbeleid 2011-2015 vastgesteld, de concrete prijzen worden door het college aan de hand van dat raadskader ingevuld. Prijzen voor bedrijfsgrond en overhoeken zijn ongewijzigd. Prijzen voor woningbouwbouwlocaties worden jaarlijks met de grondexploitatie geactualiseerd. In 2015 wordt de nota Grondbeleid geactualiseerd.

5. Financiële positie Alle grondexploitaties zijn geactualiseerd per peildatum 1-7-2014. Per die datum zijn de jaarstukken 2013 vastgesteld. De daarbij gehanteerde grondexploitaties, waarbij ook een doorrekening naar de toekomst is gemaakt, zijn gebruikt voor de begroting 2015. Bij grondexploitatie is zowel het verleden als de toekomst belangrijk. Het verleden betreft de werkelijke kosten en opbrengsten. Daarmee wordt de zogenaamde boekwaarde verkregen. De hierna volgende tabel geeft inzicht in de verwachte boekwaarde per 1-1 van het begrotingsjaar 2015. De verwachte boekwaarde is het totaal van alle verwachte kosten en opbrengsten tot genoemde data. Voor verwachte verliezen zijn bij diverse complexen voorzieningen getroffen om het verlies te beperken.

Complex

Raming boekwaarde per 1-1-2015 in €

Voorziening per 1-1-2015

Raming boekwaarde -/voorziening per 1-1-2015 in €

16 Hoogeinde-noord

101.431

80.066

21.365

19 Voormalige proeftuin

300.253

145.851

154.402

22 Herontwikkeling Burg.Vernedelaan 4 23 Hondsgemet zuid 24 Herontwikkeling Burg.v.Geusauweg 18

2.550

2.550

3.217.801

3.217.801

2.550

2.550

25 De Plantage

56.869.556

27 Hondsgemet noord

12.456.552

23.853.903

33.015.653 12.456.552

30 Homburg-noord

1.088.051

408.582

679.469

31 Garstkampen woningbouw

3.074.897

2.951.622

123.275

804.155

704.090

100.065

40 Overige gronden

1.242.426

558.396

684.030

41 Stationsomgeving oost

- 188.735

33 Schakelzone

Totaal

78.971.487

- 188.735 28.702.510

50.268.977

Voor de toekomst is een schatting gemaakt van de nog te verwachten kosten en opbrengsten voor de rest van de looptijd van de plannen.

Naast de verwachte boekwaarde bij aanvang van het begrotingsjaar 2015 is het verwachte resultaat van de diverse grondexploitaties interessant en belangrijk.


132

Voor de twee begrippen ‘verleden’ en ‘toekomst’ is onderscheid in de verschillende grondexploitaties van belang. Er zijn twee hoofdsoorten: 1.

Gronden die nog niet in exploitatie zijn genomen. Dit zijn gronden die al wel in eigendom zijn, maar waarvoor nog geen plannen zijn gemaakt;

2.

Gronden die in exploitatie zijn genomen. Dit zijn gronden die in eigendom zijn en waarvoor plannen zijn gemaakt.

Bij de gronden die nog niet in exploitatie zijn genomen, is bij de waardering alleen het verleden belangrijk. De boekwaarde (de werkelijk gemaakte kosten en opbrengsten) mag niet hoger zijn dan de waarde volgens de huidige bestemming (meestal agrarisch).

Bij de gronden die in exploitatie zijn genomen, is voor de waardering de toekomstige bestemming (b.v. wonen of bedrijventerrein) belangrijk. Met als uitgangspunt de boekwaarde wordt een raming van de verwachte kosten en opbrengsten gemaakt, gevolgd door een raming van het resultaat.

Vooral het ramen van de opbrengsten is op dit moment niet eenvoudig. De economische omstandigheden zijn nog steeds moeilijk. Enerzijds komen er steeds meer signalen dat de woningmarkt aantrekt, anderzijds nemen de grondverkopen nog niet toe. Tegen die achtergrond is het moeilijk voorspellen wanneer wat verkocht wordt en tegen welke prijs. Tot op heden is steeds de gedachte geweest dat na een aantal jaren vertraging er weer een behoorlijk herstel van de woningmarkt komt. Hoe krachtig dit herstel is en hoe de invloed hiervan op de grondverkopen zal zijn, blijft een moeilijke inschatting.

Geheel in overstemming met de jaarrekening 2013 zijn de ramingen voor de begroting 2015 gemaakt. Bij de jaarrekening 2013 is de totale verliesvoorziening toegenomen tot ruim € 28 miljoen. Deze verliesvoorziening wordt op dit moment als toereikend beschouwd. De commissie Grex zal zich de komende tijd intensief bezighouden met de grondexploitatie.

6. Risicoparagraaf Bij de jaarrekening 2013 is tot een bedrag van ruim € 28 miljoen afgewaardeerd. Door het nemen van dit verlies zijn de risico’s verminderd. Voor de nog niet in exploitatie genomen gronden is afgewaardeerd naar marktwaarde. Hiermee zijn deze verliezen volledig genomen. Voor de gronden die in exploitatie zijn, blijven risico’s aanwezig. Door middel van een uitgebreide risicoanalyse waarbij verschillende mogelijke scenario’s in beeld zijn gebracht, zijn de risico’s per plan berekend. Voor Hondsgemet-zuid en Hondsgemet-noord zijn de risico’s berekend op respectievelijk € 2,7 miljoen en € 5,8 miljoen. De winstprognoses van deze plannen bedragen respectievelijk € 7,9 miljoen en € 6 miljoen. De conclusie hieruit is dat mogelijke verliezen binnen de winstpotentie van deze plannen opgelost kunnen worden.

Voor De Plantage en Homburg-noord ligt de zaak anders. Deze plannen zijn verliesgevend. Voor De Plantage worden de risico’s ingeschat op € 10,5 miljoen en voor Homburg-noord op € 0,1 miljoen. In totaliteit is een extra risicoreserve van € 10,6 miljoen nodig om deze risico’s af te dekken.


133

Uit de risicoanalyse komt naar voren, dat de belangrijkste risico’s bij De Plantage liggen. In volgorde van belangrijkheid zijn het de volgende twee hoofdrisico’s: 1.

De marktvraag wijzigt. De vraag verschuift van vrije kavels naar meer rijtjeswoningen. Het is een verschuiving van duurdere gronden naar goedkopere gronden;

2.

De vraag naar woningen neemt af. Hierdoor kunnen minder bouwrijpe kavels per jaar worden verkocht dan verwacht.


134

Paragraaf 8 Reserves en voorzieningen 1. Algemeen In deze paragraaf is een actueel overzicht opgenomen van de verwachte stand van de aanwezige reserves en voorzieningen per 1 januari 2015 en 31 december 2015. De geraamde toevoegingen en onttrekkingen in 2015 (op begrotingsbasis) zijn in het overzicht opgenomen. Daarnaast is er in het bijlagenboek, behorende bij de Productenraming 2015-2018, ook een staat van reserves en voorzieningen (= staat D) opgenomen. Verder wordt nog verwezen naar de hiervoor opgenomen paragraaf 3 ‘Onderhoud kapitaalgoederen’ waarin nader wordt ingegaan op de diverse beheerplannen waar een voorziening voor is gevormd, bijvoorbeeld voor de beheerplannen wegen, riolering en onderwijsgebouwen.

2. Wettelijke aspecten Gemeentelijke reserves en voorzieningen behoren tot het financiële vermogen van de gemeente. Het omgaan met reserves en voorzieningen is één van de instrumenten van het financieel beleid en daarom vatbaar voor bestuurlijke keuzes. De keuze wordt veelal ingegeven door een bedrijfseconomische en/of een politieke visie.

3. Onderscheid reserves en voorzieningen In het ‘Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten’ (BBV) worden in de artikelen 43 en 44 de begrippen reserves en voorzieningen nader gedefinieerd en toegelicht.

Volgens artikel 43 worden de reserves in de balans onderscheiden naar: •

de algemene reserve;

•

de bestemmingsreserves.

Er wordt geen onderscheid gemaakt in typen bestemmingsreserves. Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestemming heeft gegeven.

Voorzieningen worden volgens artikel 44 gevormd wegens: •

verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten;

•

op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten;

•

kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in het voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.


135

In artikel 44 lid 2 is bepaald dat tot de voorzieningen ook moeten worden gerekend de van derden verkregen middelen, die specifiek besteed moeten worden. Op de balansdatum nog niet afgerekende bijdragen en subsidies van derden worden in een voorziening gestort en niet als voorheen onder de te betalen bedragen in de balans verwerkt. Het ministerie van BZK heeft in de loop van 2007 de geldende voorschriften op dit punt gewijzigd. Tot deze categorie behoren niet meer de van een Europees of Nederlands overheidslichaam ontvangen bedragen. De niet bestede middelen van deze organisaties die in een volgend begrotingsjaar gebruikt gaan worden dienen als vooruitontvangst te worden verwerkt en niet meer te worden toegevoegd aan een voorziening. Verwezen wordt in dit verband naar de in artikel 49 van het BBV genoemde uitzonderingen.

Lid 3 van artikel 44 bepaalt dat er geen voorzieningen mogen worden getroffen voor jaarlijks terugkerende aan arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een vergelijkbaar volume, zoals pensioen en wachtgeldverplichtingen. Reden hiervoor is dat dergelijke verplichtingen bij gemeenten reeds in de begroting en de meerjarenraming zijn verwerkt. Verplichtingen waarvan het bedrag oploopt, dienen wel als voorziening te worden opgenomen, bijvoorbeeld kan gedacht worden aan wachtgeldverplichtingen bij personele krimp.

Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen is verder van belang omdat reserves eigen vermogen zijn en voorzieningen worden gerangschikt onder vreemd vermogen. Aan een voorziening kleeft een verplichting. De aanwending van reserves is vrijblijvender, omdat de raad een besluit kan nemen over de omvang en mogelijk een andere aanwending van de geldmiddelen. Via naamgeving en toelichting kan een en ander worden verduidelijkt.

Door het verbod om bestemmingsreserves rechtstreeks in mindering te brengen op de waarde van activa met een economisch nut, wordt bij de bestemmingsreserves onderscheid gemaakt tussen bestemmingsreserves, die nog open staan en bestemmingsreserves, die aangehouden worden voor de dekking van kapitaallasten van activa die al in het bezit zijn van de gemeente. Wijziging van de bestemming van de laatste categorie heeft immers rechtstreekse gevolgen voor het exploitatieresultaat.

Voor de algemene reserve wordt uitgegaan van een minimale omvang van € 1.512.000,--.

In het navolgende overzicht is opgenomen de verwachte beginstand van de reserves en voorzieningen per 1 januari 2015, de rentetoevoeging, de vermeerderingen en verminderingen en vervolgens nog de verwachte eindstand per 31 december 2015.


136

Saldo

Bijgeboekte

Vermeer-

Vermin-

Saldo

per

rente

deringen

deringen

per

1-1-2015

2015

31-12-2015

Reserves: Vrije reserves: Algemene reserve

4.166.600

124.998

237.594

4.529.192

Reserve aandelen NUON

2.380.081

71.402

71.402

2.380.081

Reserve aandelen Vitens NV

1.611.200

48.336

48.336

1.611.200

65.038

1.951

1.951

65.038

8.222.919

246.687

237.594

121.689

8.585.511

25.000

25.000

32.877

Reserve opbrengst aandelen:

Bonusaandelen BNG Subtotaal vrije reserves

Bestemmingsreserves: Eigen risico schadegevallen

32.877

Tijdbeleid

10.314

10.314

Monumenten

35.936

35.936

Wet inburgering nieuwkomers (WIN)

52.044

52.044

Minimabeleid Bestemmingsreserves programma 1

Bodemsanering

59.258 190.429

25.241

Herziening/act. beheerplannen

179.014

Bestemmingsreserves programma 2

204.255

Dekking bijdrage VRGZ (gedeeltelijk)

0

0

19.750

39.508

25.000

44.750

170.679

19.133

19.133

25.241

50.315

50.315

179.014

69.448

69.448

204.255

66.465

2.060.421

2.126.886

Kapitaallasten verv. inv. Brandweer

257.213

Kapitaallasten verv. inv. gymlokalen

114.523

21.040

9.167

126.396

Recreatie en toerisme/welvarend

34.943

26.600

26.600

34.943

Speelplekkenbeleid

27.484

24.000

24.000

27.484

71.640

126.232

2.527.424

12.500

73.350

Jeugd- en jongerenbeleid Bestemmingsreserves programma 3

Landschapsontwikkelingsplan Onderhoud civiele kunstwerken Openbare verlichting Verfraaiing verblijfsgebieden Renovatie groen Opstellen/actualisatie beh.plan groen

257.213

20.967 2.582.016

20.967 0

95.702

34.852

176.149

176.149

37.077

37.077

16.468 185.408

89.005

24.200

4.840

Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP)

250.000

Uitwerkingsplan Lingekwartier

102.212

Subtotaal programma 4

887.216


11.061

5.407

89.005

185.408 29.040 250.000

0

106.345

68.000

34.212

241.416

752.145

137

Subtotaal programma 4

Saldo

Bijgeboekte

Vermeer-

Vermin-

per

rente

deringen

deringen

1-1-2015

2015

887.216

Mobiliteitsplan Infrastructurele knelpunten

Saldo per 31-12-2015

0

0

106.345

241.416

752.145

63.520

63.520

0

629.065

79.065

550.000

Verbetering Merwede Lingelijn

40.000

20.000

20.000

Parkeerfonds

43.656

Verkeersregelinstallaties

32.719

22.500

22.500

32.719

Bebording en bebakening wegen

32.597

57.500

57.500

32.597

Onderhoud wegmarkeringen

18.235

18.000

18.000

18.235

267.865

502.001

1.449.352

4.900

26.999

175.064

175.064

175.602

Bestemmingsreserves programma 4

Personeel en organisatie

1.683.488

175.602

BTW-compensatiefonds

224.125

Kapitaallasten verv. inv. ICT Kapitaallasten verv. inv. facit zaken Dekking kapt. lstn. noodstroomvooz.

0

31.899

Opleiding vorming en training (OVT) Kap.lasten verv.inv.tractie gem. werken

43.656

224.125

491.851

103.178

120.984

474.045

1.249.695

460.972

507.805

1.202.862

103.577

65.459

47.990

121.046

91.866

Temporiseren projecten

150.333

Flankerend beleid bezuinigingen

336.612

7.067

84.799 150.333

17.930

Precariobelasting

1.400.000

Dekking toekomstige nadelige saldi

1.559.249

650.000

Bestemmingsreserves alg. dekkingsmidd.

5.814.809

0

Subtotaal bestemmingsreserves

10.474.997

Totaal algemene-/bestemmingsreserves

18.697.916

318.682 2.050.000

373.393

1.185.856

1.454.673

1.255.133

6.014.349

0

1.888.626

1.997.564

10.366.059

246.687

2.126.221

2.119.254

18.951.570

90.204

1.801.119

1.795.469

95.854

Voorzieningen Beheerplannen: Wegen Riolering (GRP)

2.409.777

3.199.133

3.382.533

2.226.377

Onderhoud civiele kunstwerken

180.837

51.000

38.380

193.457

Openbare verlichting

137.698

144.000

141.500

140.198

Sportterreinen

712.766

155.652

194.848

673.570

Beschoeiing

118.873

43.188

40.282

121.779

0

146.685

145.886

799

Baggeren Onderwijsgebouwen

199.024

48.724

48.824

198.924

Overige gem. gebouwen

205.904

248.483

174.617

279.770

Afkoop onderh. rechten begr. plaats

749.977

261.494

114.149

897.322

Begraafplaatsen Subtotaal beheerplannen

217.863 5.022.923


0

604.507

654.965

167.405

6.703.985

6.731.453

4.995.455

138

Saldo

Bijgeboekte

Vermeer-

Vermin-

per

rente

deringen

deringen

1-1-2015

2015

Saldo per 31-12-2015

Overige voorzieningen: Pensioenvoorz. ex wethouders Juridische procedures Persoonsgebonden budget (PGB) Subtotaal overige voorzieningen

1.294.678

87.666

152.602

152.602

46.651 1.493.931

1.207.012

0

146.328

146.328

46.651

146.328

233.994

1.406.265

Voorzieningen grondexploitatie: Exploitatietekort Garstkampen won. Exploitatietekort Proeftuinen Exploitatietekort Hondsgemet Noord Exploitatietekort De Plantage Exploitatietekort Hoogeinde Noord Exploitatietekort Schakelzone Exploitatietekort Zeshoek

2.951.622

2.951.622

148.675

148.675

408.582

408.582

23.853.903

23.853.903

80.066

80.066

704.090

704.090

1.080.024

1.080.024

Exploitatietekort overige gronden

558.396

558.396

Exploitatietekort Stationsomg. West

124.140

124.140

Grondexploitatie woonrijpmaken Subtotaal voorz. grondexploitatie

20.000 29.929.498

20.000 0

0

0

29.929.498

Voorzieningen dubieuze vorderingen: Dubieuze vorderingen WWB

493.707

493.707

Dubieuze vorderingen BBZ

49.919

49.919

Dubieuze vorderingen IOAW

11.088

11.088

Dub.vorderingen Bijz. bijst. terugvord. Dub. vorderingen Bijz. bijst. leningen

5.721

5.721

137.688

137.688

1.147

1.147

Dubieuze vorderingen VVTV Dubieuze vorderingen niet SoZa Subtotaal voorz. dubieuze vorderingen

90.967

90.967

790.237

0

0

0

790.237

Totaal voorzieningen

37.236.589

0

6.850.313

6.965.447

37.121.455

Totaal reserves en voorzieningen

55.934.505

246.687

8.976.533

9.084.700

56.073.025


139


140

Financiering en algemene dekkingsmiddelen 2015 (inclusief het meerjarenperspectief) 1.

Algemeen

In deze financiële begroting 2015 zijn de budgetten per programma verantwoord en onderverdeeld naar baten en lasten. Daarnaast is een onderscheid gemaakt in de baten en lasten, afgestemd op het bestaand beleid, het als onuitstelbaar aangemerkte nieuw beleid en daarnaast het financieel dekkingsplan.

Om te komen tot een sluitende meerjarenbegroting 2015-2018 is door het college en de ambtelijke organisatie de afgelopen periode, naast het opstellen van de (meerjaren)begroting, ook gewerkt aan de opstelling van een dekkingsplan. Het dekkingsplan behorende bij de begroting 2015-2018 is gebaseerd op de Kadernota 2014, waarover richtinggevende uitspraken zijn gedaan in de raadsvergadering van 1 juli 2014, nummer 07.17.

Artikel 8 van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) schrijft een afzonderlijk overzicht van algemene dekkingsmiddelen voor. In dit overzicht wordt met name de dekking van de lasten van de verschillende programma’s belicht. Voor de autorisatie en de vaststelling van de budgetten wordt verwezen naar de in deze financiële begroting opgenomen overzichten.

Volgens de voorschriften (BBV) dient door het totaliseren van de afzonderlijke financiële gegevens per programma in een totaaloverzicht het resultaat “voor” bestemming te worden bepaald. Afzonderlijk dienen de beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves in beeld te worden gebracht, waarna deze vervolgens worden verrekend met het resultaat “voor” bestemming. Het resultaat dat dan ontstaat, is het resultaat “na” bestemming. Verder wordt in het vervolg van deze financiële begroting het begrotingsbeeld voor 2015 geschetst, alsmede de meest actuele stand van het meerjarenperspectief tot en met 2018.

Verder treft u in deze financiële begroting een opsomming aan van het voorgestelde onuitstelbaar nieuw beleid voor de jaren 2015 tot en met 2018, inclusief een korte toelichting daarop per onderwerp. Tot slot is een (verplicht) overzicht opgenomen van incidentele baten en lasten.

Het als onuitstelbaar aangemerkte nieuw beleid is beleid dat niet verder kan worden uitgesteld. De redenen voor het niet kunnen uitstellen zijn: •

Er wordt niet voldaan aan een wettelijke verplichting;

•

Er wordt onrechtmatig gehandeld;

•

Er ontstaat een (onverantwoorde) onveilige situatie;

•

Er wordt niet voldaan aan contractuele verplichtingen;

•

Bestuurlijk zijn er concrete afspraken gemaakt of zijn er concrete toezeggingen gedaan.

Alleen onderwerpen die aan deze criteria voldoen zijn in opgenomen in het overzicht van onuitstelbaar nieuw beleid, conform de in de in de raadsvergadering van 1 juli 2014 behandelde Kadernota 2014.


141

2.

Budgetautorisatie van de programma’s

In de navolgende overzichten zijn de budgetten per programma vermeld, onderverdeeld naar baten en lasten. Deze overzichten tonen het abstractieniveau waarop, in het kader van de dualisering, de gemeenteraad de begrotingsbudgetten autoriseert.

Binnen deze budgetten is het college van burgemeester en wethouders geautoriseerd om, in overeenstemming met de besluitvorming van de gemeenteraad, de begroting uit te voeren. Zoals eerder met de gemeenteraad is besproken, zullen grote investeringsbedragen voor onuitstelbaar nieuw beleid, nog afzonderlijk aan uw raad ter votering worden voorgelegd.

Indien er in de loop van het dienstjaar noodzakelijke mutaties tussen de programmabudgetten ontstaan, zal het college de gemeenteraad hierover informeren en een voorstel tot wijziging van de Programmabegroting 2015 voorleggen.

Aan de hand van de vastgestelde programmabudgetten wordt door het college de begroting van het college, de “Productenraming 2015” vastgesteld. In deze productenraming worden de programma’s ter uitvoering van het vastgestelde beleid gedetailleerd uitgewerkt en vertaald naar de verschillende gemeentelijke producten. Op grond van artikel 186, tweede lid, Gemeentewet zal de formele vaststelling van de productenraming door het college van burgemeester en wethouders plaatsvinden, na de vaststelling van de programmabegroting door de gemeenteraad.

De lasten en baten in het navolgende overzicht betreffen de samengestelde budgetten voor 2015 en volgende jaren, gebaseerd op: •

de begrotingsuitkomsten bestaand beleid (=tot en met de besluitvorming over de Bloesemrapportage 2014);

•

de voorstellen voor het onuitstelbaar nieuw beleid 2015-2018 (conform de Kadernota 2014); en

•

het resultaat overeenkomstig het financieel dekkingsplan.


142

Programma

Jaarrekening

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2013

2014

2015

2016

2017

2018

Lasten: 1.

Bestuur, burgers en veiligheid

2.

15.190.854

16.111.528

8.361.425

8.253.289

8.320.951

8.297.035

16.603.696

12.642.700

15.074.659

10.302.691

13.364.079

12.615.917

12.446.345

12.512.277

29.895.826

30.381.912

29.980.510

29.819.420

9.299.581

9.462.677

10.260.320

11.107.669

10.378.886

10.503.874

1.327.388

321.718

207.078

-318.251

-378.564

-497.773

54.867.864

51.050.900

63.799.308

59.727.310

61.665.862

60.738.473

5.287.120

6.015.758

620.513

597.839

597.831

617.589

7.468.377

9.728.054

13.484.829

17.370.723

11.551.862

10.846.879

3.576.034

3.204.337

7.270.649

7.424.372

7.423.784

7.403.388

3.858.233

3.922.819

5.062.313

5.163.922

5.271.007

5.393.400

29.100.723

29.909.564

39.362.290

39.099.521

38.795.894

38.357.669

49.290.487

52.780.532

65.800.594

69.656.377

63.640.378

62.618.925

-5.577.377

1.729.632

2.001.286

9.929.067

1.974.516

1.880.452

Toevoeging reserves

8.195.138

2.797.891

2.372.907

11.028.515

2.407.037

2.419.238

Onttrekking reserves

9.616.526

3.252.060

2.119.253

2.703.618

1.921.494

1.914.846

-4.155.989

2.183.801

1.747.632

1.604.170

1.488.973

1.376.060

Wonen, werken en bedrijven

3.

Leefbaarheid, welzijn en zorg

4.

Landschap, verkeer en openbare ruimte

-

Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal lasten

Baten: 1.

Bestuur, burgers en veiligheid

2.


3.


4.


-

Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal baten Resultaat voor bestemming

Resultaat na bestemming

Voor de samenstelling van dit totaaloverzicht van baten en lasten wordt verwezen naar het financiële overzicht dat is opgenomen in de Programmabegroting 2015, aan het eind van ieder programma bij het onderdeel “De financiën”. Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat: •

de fluctuaties in het totale uitgaven- en inkomstenbudget voornamelijk worden veroorzaakt door mutaties op programma 2 “Wonen, werken en bedrijven”. Dit houdt verband met de financiële mutaties ten aanzien van de verschillende bouwcomplexen binnen de grondexploitatie, zoals de grote complexen Hondsgemet en De Plantage.


143

•

met ingang van de begroting 2015 een nieuwe indeling van de programma’s van toepassing is, waardoor de cijfers voor 2015 e.v. niet volledig vergelijkbaar zijn met de opgenomen cijfers voor 2013 en 2014.

De mutaties van de reserves, zijn als volgt te specificeren: Reserves

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2014

2015

2016

2017

2018

406.722

418.923

Toevoegingen aan de reserves: Algemene reserve

99.400

362.592

9.028.200

Reserve opbrengst aandelen GGR-Gas

112.543

-

-

-

-

Reserve opbrengst aandelen Nuon

118.265

71.402

71.402

71.402

71.402

Reserve opbr. pref. aandelen Vitens

56.392

48.336

48.336

48.336

48.336

2.276

1.951

1.951

1.951

1.951

388.876

484.281

9.149.889

528.411

540.612

25.000

25.000

25.000

25.000

25.000

-

-

-

-

-

Reserve bonusaandelen BNG Totaal Algemene reserve Bestemmingsreserves Eigen risico schadegevallen Minimabeleid Basisreg. Grootschalige basiskaart

100.000

-

-

-

-

Mobiliteitsplan

63.520

63.520

63.520

63.520

63.520


22.500

22.500

22.500

22.500

22.500


57.500

57.500

57.500

57.500

57.500


18.000

18.000

18.000

18.000

18.000

Herinrichten Rijksstraatweg

-

-

-

-

-

Bodemsanering

19.133

19.133

19.133

19.133

19.133

Herziening/act. bestemmingsplannen

50.315

50.315

50.315

50.315

50.315


21.040

21.040

21.040

21.040

21.040

Welvarend

26.600

26.600

26.600

26.600

26.600

Speelplekkenbeleid

24.000

24.000

24.000

24.000

24.000


12.500

12.500

12.500

12.500

12.500

Baggeren

149.735

-

-

-

-

95.000

89.005

79.005

79.005

79.005

4.840

4.840

4.840

4.840

4.840

Groenrenovatie Opstellen/actualisatie beheerpl. Groen GRP

250.000

-

-

-

-

Opleiding vorming en training (OVT)

175.112

175.064

175.064

175.064

175.064

Kap.lasten verv. inv. tractie buitendienst

119.189

103.178

103.178

103.178

103.178

Kapitaallasten verv. inv. ICT

459.572

460.972

460.972

460.972

460.972

65.459

65.459

65.459

65.459

65.459

Kapitaallasten verv. inv. Facilitaire Zaken Precariobelasting

650.000

650.000

650.000

650.000

650.000

Totaal bestemmingsreserves

2.409.015

1.888.626

1.878.626

1.878.626

1.878.626

Totaal toevoegingen reserves:

2.797.891

2.372.907

11.028.515

2.407.037

2.419.238


144

Reserves

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2014

2015

2016

2017

2018

Onttrekkingen aan reserves: Onttrekkingen aan de reserves: Algemene reserve Reserve opbrengst aandelen GGR-Gas

112.543

Reserve opbrengst aandelen Nuon

118.265

71.402

71.402

71.402

71.402

Reserve opbr. pref. aandelen Vitens

56.392

48.336

48.336

48.336

48.336

Reserve bonusaandelen BNG Totaal Algemene reserve

2.276

1.951

1.951

1.951

1.951

289.476

121.689

121.689

121.689

121.689

25.000

25.000

25.000

25.000

25.000

19.750

19.750

19.758

-

68.000

32.000

-

-

Bestemmingsreserves: Eigen risico schadegevallen Minimabeleid Uitwerkingsplan Lingekwartier Basisreg. Grootschalige Basiskaart

35.000 100.000

-

-

-

-

Mobiliteitsplan

63.520

63.520

63.520

63.520

63.520

Infrastructurele knelpunten

22.229

79.065

550.000

-

-

2.400

20.000

20.000

-

-


22.500

22.500

22.500

22.500

22.500


57.500

57.500

57.500

57.500

57.500


18.000

18.000

18.000

18.000

18.000

Bodemsanering

19.133

19.133

19.133

19.133

19.133

-

-

-

-

-

Heziening/act. bestemmingsplannen

50.315

50.315

50.315

50.315

50.315

Dekkingsbijdrage VRGZ (kazernes)

66.465

66.465

66.465

66.465

66.465


9.145

9.167

7.271

5.869

5.667

Welvarend

26.600

26.600

26.600

26.600

26.600

Speelplekkenbeleid

24.000

24.000

24.000

24.000

24.000

Verbetering Merwede Lingelijn

Woonwagencentrum Meersteeg

-

-

-

-

-

Herinrichting Rijksstraatwg Meteren/Gdm

Jeugd en jongerenbeleid

344.661

-

-

-

-

Herinrichting openb. ruimte centrum Gdm

115.446

-

-

-

-

53.510

12.500

12.500

-

-


29.500

73.350

Baggeren

174.735

-

Subtotaal

1.206.149


642.365

1.055.564

411.160

391.200

145

Reserves

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2014

2015

2016

2017

2018

Onttrekkingen aan reserves (vervolg): (Sub)totaal onttrekkingen

Verfraaiing verblijfsgebieden Groenrenovatie Opstellen/actualisatie beheerplan Groen Personeel en organisatie Opleiding vorming en training (OVT) BTW compensatiefonds Kap.lasten verv. inv. tractie buitendienst Kapitaallasten verv. inv. ICT Kapitaallasten verv. inv. Facilitaire Zaken Dekking kap.lasten noodstroomvoorz. Temporisering projecten Flankerend beleid bezuinigingen Dekking toekomstige nadelige saldi

1.206.149

642.365

1.055.564

411.160

391.200

16.716 95.000 4.900 175.112 125.695 646.251 49.548 7.067 74.821 561.325

11.061 89.005 4.900 175.064 120.984 507.805 47.990 7.067 17.930 373.393

5.407 79.005 33.880 2.040 175.064 117.060 608.996 43.389 7.067 150.333 17.132 286.992

70.743 175.064 112.203 561.030 39.675 7.067 14.100 408.763

69.858 175.064 92.005 519.587 34.175 7.067 14.100 490.101

Tot. onttrekkingen best. Reserves

2.962.584

1.997.564

2.581.929

1.799.805

1.793.157

Totaal onttrekkingen reserves

3.252.060

2.119.253

2.703.618

1.921.494

1.914.846

Totaal mutaties reserves

-454.169

253.654

8.324.897

485.543

504.392


146

3.

Algemene dekkingsmiddelen

Als dekkingsmiddel voor de lasten die de programma’s (inclusief de lasten van het voorgestelde onuitstelbaar nieuw beleid 2015-2018) vergen, dienen de algemene dekkingsmiddelen. De samenstelling van deze algemene dekkingsmiddelen wordt in het onderstaande overzicht weergegeven. Algemene dekkingsmiddelen

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2014

2015

2016

2017

2018

1.600.170

1.983.054

3.1

Treasury

3.2

Lokale heffingen

3.3

Algemene uitkering

3.4

Algemene baten en lasten

3.5

Saldo van (hulp)kostenplaatsen

-21.559

3.6

Algemene mutaties reserves

725.987 29.663.833

38.123.474

Totaal saldi

1.338.616

2.357.183

2.527.549

6.445.214

7.454.391

7.481.531

7.494.670

7.507.810

20.962.825

29.263.873

29.226.729

28.671.984

28.224.193

212.750

-419.542

-456.651

-514.470

-556.215

-23.813

82.884

94.057

104.830

248.395

151.116

2.041

71.178

38.468.663

38.105.465

37.879.345

Toelichting op de algemene dekkingsmiddelen. 3.1

Treasury

Onder deze post worden onder andere de geraamde rente-inkomsten van het eigen kapitaal verantwoord. Voorts zijn de dividenduitkeringen geraamd van de in aandelen belegde middelen van BNG Bank (€ 34.400,--), Alliander (€ 150.000,--), Nuon Energy/Vattenfall (€ 105.911,--) en Vitens (€ 63.100,--). Tevens zijn in de raming de baten en lasten verantwoord met betrekking tot verhuur en verpachting van een aantal gemeentelijke eigendommen.

3.2

Lokale heffingen

De lokale heffingen hebben tot doel het verwerven van eigen middelen voor de gemeente door het heffen van onroerende zaakbelastingen (OZB), hondenbelasting, toeristenbelasting en precariobelasting. Voor deze gemeentelijke belastingen zijn in de primaire begroting 2015 de volgende bruto bedragen aan opbrengsten geraamd: • Onroerende zaakbelastingen • Hondenbelasting • Toeristenbelasting • Precariobelasting (exclusief meeropbrengst in Dekkingsplan 2015) Totaal

€ 6.983.000,-€ 149.700,-€ 96.424,-€ 1.250.000,-€ 8.479.124,--

Bij de berekening van de capaciteit aan belastinginkomsten is rekening gehouden met de autonome groei, onder andere als gevolg van de toename van het aantal woonruimten. In de geraamde OZB-opbrengst is een verhoging verwerkt (5%), zoals opgenomen in het op 25 oktober 2011 door de raad vastgestelde dekkingsplan 2012 (dit werkt door tot in het begrotingsjaar 2015). Daarnaast is rekening gehouden met een inflatiecorrectie van 1,5%. Ook de opbrengst hondenbelasting en de opbrengst toeristenbelasting is verhoogd met een inflatiecorrectie van 1,5%.


147

Het betreft hier een zeer beknopte samenvatting van de informatie rond om de lokale heffingen. Voor meer gedetailleerde informatie wordt in dit verband verwezen naar hetgeen hierover is opgenomen in de bijbehorende paragraaf 1, Lokale heffingen.

3.3

Algemene uitkering gemeentefonds

De algemene uitkering uit het gemeentefonds is geraamd op basis van de meest recente gegevens en maatregelen die in de Meicirculaire 2014 van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zijn aangekondigd. De uitkering is berekend aan de hand van de maatstaven ingevolge de Financiële Verhoudingswet. Met de uitkomsten van de Septembercirculaire 2014 is bij de berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds nog geen rekening gehouden. Dit vanwege de late verschijningsdatum van deze circulaire. Bij het bepalen van de risicobuffer is, vooruitlopend op de uitwerking van de Septembercirculaire 2014, al (globaal) rekening gehouden met de effecten voor Geldermalsen van onder andere de accresontwikkeling.

3.4

Algemene baten en lasten

Onder deze post worden onder andere de stelposten voor onvoorziene uitgaven, prijsstijgingen, accressen en de taakstellende reductie van de personele lasten opgenomen. Ook worden hier de opbrengsten van reclamebakken en verwijsborden en de uitgaven met betrekking tot het voormalig personeel opgenomen.

3.5

Mutaties reserves

Het betreft hier het saldo van de toevoegingen en onttrekkingen aan de algemene reserve en de bestemmingsreserves die betrekking hebben op het onderdeel Algemene dekkingsmiddelen. De overige toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves zijn opgenomen bij de corresponderende programma’s. In het samengestelde overzicht van mutaties (toevoegingen en onttrekkingen) reserves zijn de bedragen verder uitgesplitst. Zie in dit verband ook de bijbehorende paragraaf 8 “Reserves en Voorzieningen” voor meer gedetailleerde informatie.


148

4.

Overzicht van de financiële positie van bestaand beleid naar nieuw beleid 2015-2018

Onderstaand wordt een uiteenzetting gegeven ten aanzien van de stappen die zijn gezet om te komen tot een sluitende (meerjaren)begroting voor de periode 2015-2018, inclusief de uitkomsten van het dekkingsplan en het voorgestelde onuitstelbaar nieuw beleid.

Conform de richtlijnen en uitgangspunten zoals opgenomen in de Kadernota 2014, is de begroting voor 2015 en volgende jaren samengesteld.

Op basis van bestaand beleid ziet het begrotingsbeeld, op programmaniveau, voor het jaar 2015 er als volgt uit:

Programma

1.

8.366.425

665.263

-7.701.162

15.366.701

13.554.277

-1.812.424

29.978.984

7.396.881

-22.582.103

10.528.185

5.564.314

-4.963.871

2.340.038

40.463.512

38.123.474

66.580.333

67.644.247

1.063.914


-

2015


4.

Saldo

2015


3.

Baten

2015 Bestuur, burgers en veiligheid 2.

Lasten

Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal

Het gemeentelijke uitgavenbudget 2015 is geraamd op een totaalbedrag van € 66,58 miljoen. De inkomsten zijn geraamd op een totaalbedrag van € 67,64 miljoen. Op grond van deze gegevens resulteert de uitkomst van de begroting 2015 in een voordelig begrotingssaldo van afgerond € 1,1 miljoen. Deze uitkomst is in beginsel gebaseerd op de financiële gegevens ter uitvoering van het bestaand beleid overeenkomstig de besluitvorming van de gemeenteraad tot en met de gemeenteraadsvergadering van 1 juli 2014, aangevuld met de noodzakelijke actualisering van een aantal budgetten.

Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat met de lasten van het onuitstelbaar nieuw beleid voor 2015 en volgende jaren in de vorenstaande financiële opstelling nog geen rekening is gehouden. De lasten van het onuitstelbaar nieuw beleid worden afzonderlijk in beeld gebracht. In het vervolg van deze financiële begroting wordt bij het onderwerp ‘onuitstelbaar nieuw beleid’ hierop nader teruggekomen.


149

Bij het opstellen van de Bloesemrapportage 2014 is er een prognose gemaakt ten aanzien van het verwachte meerjarenperspectief 2015-2018. In vergelijking met de werkelijke uitkomst van de financiële vertaling van de begroting 2015 ontstaat, exclusief het voorgestelde onuitstelbaar nieuw beleid en het dekkingsplan, het volgende beeld: Meerjarenperspectief

Saldo bestaand beleid Bloesemrapportage 2014 Taakstelling Buitendienst (raad 27 mei 2014) Netto effect Meicirculaire 2014 Stand na raadsvergadering 1 juli 2014 Uitkomst begroting 2015-2018 (bestaand beleid) Verschil a.g.v. actualisering meerjarenbeeld

2015

2016

2017

2018

619.280

-47.487

-9.364

-126.364

80.189

129.116

129.116

129.116

94.203

353.687

380.242

440.389

793.672

435.316

499.994

443.141

1.063.914

733.135

668.885

656.027

270.242

297.819

168.891

212.886

In het onderstaande overzicht wordt het verschil als gevolg van de actualisering van het meerjarenbeeld nader toegelicht: Toelichting van de mutaties:

2015

2016

2017

2018

Harmonisatie rechtspositie bestuurders

- 39.422

- 39.422

- 39.422

- 39.422

Gemeenschappelijke regelingen

31.255

36.020

32.878

25.178

Bibliotheek convenant 2015-2018

23.979

23.979

23.979

23.979

Kapitaallasten (voordeliger doorbelasting rentelasten)

99.613

148.073

37.639

83.763

Invulling taakstelling huisvesting Kuipershof 4 (Dekkingsplan 2013)

0

111.528

111.528

111.528

Kostenplaatsen (voordeliger doorbelasting incidenteel tlv projecten)

167.315

0

0

0

Overige mutaties

-12.498

17.641

2.289

7.860

Totaal

270.242

297.819

168.891

212.886

Nadere toelichting op de mutaties

Harmonisatie rechtspositie bestuurders Op initiatief van het ministerie van BZK zijn alle negen rechtsposities doorgelicht die betrekking hebben op de voorzitters, dagelijks bestuurders en volksvertegenwoordigers in de provincies, gemeenten en waterschappen. Doel was deze zowel te harmoniseren als te moderniseren. Dit is opgepakt in nauwe samenwerking met vertegenwoordigers van de koepels (IPO, VNG en Unie van Waterschappen) en van de negen beroepsgroepen. Het past in het gezamenlijke streven om te komen tot een adequate, duidelijke en evenwichtige rechtspositie voor de decentrale politieke ambtsdragers. Harmonisatie is bereikt door voor vergelijkbare decentrale politieke ambtsdragers vergelijkbare artikelen op te nemen. Verschillen zijn weggenomen die enkel historisch zijn te verklaren of die intussen achterhaald blijken te zijn. Vervolgens is bezien, en dat is het streven naar modernisering geweest, of de desbetreffende voorziening nog adequaat was met het oog op het functioneren van de politieke ambtsdrager in de huidige tijd. Uit een inventarisatie van het ministerie en op basis van signalen uit de praktijk is gebleken dat er sprake is van een reeks aan onderwerpen welke geharmoniseerd en gemoderniseerd zou kunnen worden: van groot tot klein, van urgente reparaties van omissies tot redactionele punten. In overleg met genoemde koepels en beroepsgroepen zijn prioriteiten gesteld in welke volgorde de onderwerpen zouden moeten worden opgepakt. De eerste tranche is gepubliceerd bij besluit van 21 juni 2013


150

(Staatsblad 2013,222). Door publicatie op 27 juni 2014 (Staatsblad 2014/230) van het besluit van 20 juni 2014 is nu de tweede tranche afgerond. Door de aanpassing van de diverse rechtspositieregelingen stijgen de lasten vanaf 2015 structureel met € 39.422,--.

Gemeenschappelijke regelingen De begrotingen 2015 van de gemeenschappelijke regelingen Regio Rivierenland, ODR en BSR laten voor 2015 per saldo een voordeel zien van € 37.444,--. Voor de jaren 2016 t/m 2018 bedragen deze voordelen respectievelijk € 42.209,--, € 39.067,-- en € 31.367,--. De begroting 2015 van de GGD Gelderland zuid laat een structureel nadeel van € 6.189,-- zien. Dit wordt veroorzaakt door een hogere bijdrage als gevolg van een hogere inwonerbijdrage voor lijkschouwingen en wordt onder andere veroorzaakt doordat de politie de door de GGD Rivierenland in het verleden in rekening gebrachte kosten niet meer zal vergoeden. Deze hadden eigenlijk door de gemeenten betaald moeten worden en gemeenten worden daar ook via het Gemeentefonds voor gecompenseerd door het Rijk. Door de vorming van een nieuwe GGD en nieuwe politieregio’s worden deze kosten nu ook voor ons gebied aan de gemeenten doorbelast.

Bibliotheek convenant 2015-2018 Dit betreft het (financiële) effect van het raadsvoorstel voor de raad van 25 november 2014. De kosten voor het Basispakket Bibliotheekwerk kunnen met ingang van 1 januari 2015 met gemiddeld € 1,-- per inwoner omlaag. Voor de Gemeente Geldermalsen betekent dit een besparing van € 23.979,-- op het basispakket.

Kapitaallasten (voordeliger doorbelasting rentelasten) Op basis van een actualisatie van de reeds gedane investeringen en de nog lopende investeringsprojecten (inclusief grondexploitatie) is een actueel beeld opgesteld van de benodigde financieringsbehoefte van de gemeente. Afgezet tegen de reeds afgesloten geldleningen, is zo de behoefte aan extra financiering door middel van (langlopende) geldleningen bepaald. De doorbelasting van de rentelasten van de bestaande en nieuwe leningen leveren ten opzichte van de Bloesemrapportage 2014 voordelen op. Deze voordelen worden voornamelijk veroorzaakt door de huidige lage rentestanden.

Invulling taakstelling huisvesting Kuipershof 4 (Dekkingsplan 2013) In het dekkingsplan bij de begroting 2013 was een taakstelling van € 111.528,-- opgenomen voor het afstoten van het pand Kuipershof 4 of het op een andere wijze dekken van de exploitatiekosten van dit pand. In de begroting 2014 is deze stelpost structureel ingevuld door onder andere de verhuur aan Geotax en de oud gebruikers van de Zeshoek. Echter vanaf 2016 wordt deze verhuur beëindigd als gevolg van de (verwachte) oplevering van de nieuwbouw van het MFC en het kantoor van Geotax, zodat deze stelpost vanaf 2016 alsnog dient te worden ingevuld.

Kostenplaatsen (voordeliger doorbelasting incidenteel t.l.v. projecten) In 2015 kan incidenteel een bedrag van ruim € 167.000,-- ten laste van projecten worden gebracht waarmee financieel al binnen de begroting is rekening gehouden. Het gaat hierbij om projecten met externe bijdragen of die incidenteel ten laste van aanwezige bestemmingsreserves worden gebracht.


151

5.

Financieel dekkingsplan

In het onderstaande overzicht zijn mogelijke oplossingsrichtingen in het kader van het dekkingsplan voor de jaren 2015-2018 opgenomen. Ten opzichte van de Kadernota 2014 is het besparingsbedrag voor de uitbreiding van de Lingeborgh hoger geworden, de structurele inzet van precariobelasting lager, is er sprake van lagere rentelasten en zijn de efficiencymaatregelen voor de buitendienst reeds verwerkt in de primaire begroting 20152018, conform het raadsbesluit van 27 mei 2014, nummer 05.07. Programma Programma 3 Programma 3

Maatregel Combinatie Wmo-vervoer/Leerlingenvervoer Integraal Huisvestingsplan (IHP)

I/S S

2015 -

2016 100.000

2017 100.000

2018 100.000

S

-

100.000

150.000

150.000

Programma 3

Uitbreiding s.g. De Lingeborgh

S

-

74.300

72.800

71.200

Fin. en algemene dekkingsmiddelen Fin. en algemene dekkingsmiddelen Bedrijfsvoering

Precariobelasting

S

275.600

275.600

275.600

275.600

Voordeligere rentelasten door t/m 2018 te lenen onder de provinciale norm Efficiencymaatregelen buitendienst

I

431.600

340.700

249.900

159.000

S

Totaal

S

707.200

890.600

848.300

755.800

Toelichting dekkingsmogelijkheden:

Combinatie Wmo-vervoer/Leerlingenvervoer Onderzocht moet worden of de combinatie Wmo-vervoer/Leerlingenvervoer op termijn een voordeel zou kunnen opleveren. De totale jaarlijkse lasten bedragen circa € 1 miljoen. Een besparing vanaf 2016 van 10% zal als dekkingsmaatregel mogelijk moeten zijn. Dit komt neer op een structurele besparing van € 100.000,--.

Integraal Huisvestingsplan (IHP) Voordat tot het bouwen van een nieuwe voorziening voor onderwijs wordt overgegaan moet worden aangetoond dat er geen andere mogelijkheden voor huisvesting zijn. De kosten voorvloeiende uit het huisvestingsbeleid en de voorzieningen huisvesting onderwijs bedragen circa € 2 miljoen. Op dit moment worden de mogelijkheden in beeld gebracht op basis van de ontwikkeling van de leegstand in onderwijshuisvesting, advies over onderwijsvoorzieningen in de Plantage, advies over de locatie voor de Pierre Bayle Academy en de gevolgen van de doordecentralisatie onderwijsgebouwen. Op basis hiervan moet duidelijk worden waar besparingen gerealiseerd kunnen worden.

Uitbreiding s.g. De Lingeborgh In de Programmabegroting 2014 is bij het onderdeel onuitstelbaar nieuw beleid een investering van in totaal € 4.125.000,-- opgenomen voor de uitbreiding van s.g. De Lingeborgh. Inmiddels is duidelijk geworden dat deze investering naar verwachting € 3.237.000,-- zal bedragen. Hierdoor ontstaat er een voordeel op de eerder berekende kapitaallasten van € 74.300,-- aflopend naar € 71.200,-- in 2018. Het voordeel ten opzichte van de Kadernota 2014 is hoger doordat bij de kadernota is uitgegaan van een investering van € 3,2 miljoen voor het gebouw plus de bijkomende kosten van de eerste inrichting, terwijl nu wordt uitgegaan van een investering van ruim € 3,2 miljoen (inclusief eerste inrichting).


152

Precariobelasting In het dekkingsplan behorende bij de vastgestelde Programmabegroting 2014 is een bedrag van € 600.000,-- als structurele dekking uit precariobelasting opgenomen. Daarnaast wordt conform het raadsbesluit van 24 september 2013, nummer 09.11 een bedrag van in totaal € 650.000,-- aan verwachte opbrengst precariobelasting gestort in de bestemmingsreserve Precariobelasting. Bij de invoering van de precariobelasting is besloten dit deel pas aan te wenden als algemeen dekkingsmiddel nadat de belastingen ontvangen zijn en de aanslagen onherroepelijk zijn geworden. In afwachting van de nog lopende procedures bij de rechtbank Gelderland zal de verwachte opbrengst van de precariobelasting voor het elektriciteitsleidingnetwerk vooralsnog in de bestemmingsreserve Precariobelasting worden gestort en niet worden ingezet als algemeen dekkingsmiddel. In afwijking van de Kadernota 2014 wordt voorgesteld om voor het gasleidingnetwerk het tarief voor 2015 te verhogen van € 2,50 naar € 4,-- per strekkende meter. Gebaseerd op in totaal 218.900 strekkende meter wordt de verwachte opbrengst hierdoor € 875.600,--. Voor het dekkingsplan behorende bij de Programmabegroting 2015 geeft dit een extra structureel bedrag van € 275.600,--.

Voordeligere rentelasten Conform de provinciale normen wordt voor de nieuw aan te trekken geldleningen rekening gehouden met een rentepercentage van 3%. Bij de bepaling van de nieuwe financieringsbehoefte hebben wij structureel rekening gehouden met de rentelasten tegen 3%. In dit dekkingsplan stellen wij u voor om in de jaren 2015 t/m 2018 incidenteel uit te gaan van een rentepercentage van 1,5%. De in de tabel genoemde voordelen hebben betrekking op een in het derde kwartaal 2014 aangetrokken geldleningen tot een bedrag van € 30 miljoen, te weten een vaste geldlening van € 20 miljoen tegen een rentepercentage van 0,597% en een vaste geldlening van € 10 miljoen tegen een rentepercentage van 1,524%.

Efficiencymaatregelen buitendienst Een optimalisatieonderzoek van de eigen buitendienst, dat parallel liep met het Buitendienst-Avri onderzoek, heeft duidelijk gemaakt dat binnen de eigen bedrijfsvoering ook nog verdere optimalisaties mogelijk zijn. Voor de besparingen op de bedrijfsvoering is ingeschat dat deze voor een bedrag van € 80.000,-- zijn gerealiseerd per 1 januari 2015. Dit loopt op naar € 130.000,-- per 1 januari 2016. In de Programmabegroting 2015 is hiermee, op grond van de besluitvorming in de raadsvergadering van 27 mei 2014, nummer 05.07, al rekening gehouden.


153

6.

Overzicht onuitstelbaar nieuw beleid 2015-2018 Programma

1 Bestuur, burgers en veiligheid 2 Wonen, werken en

Omschrijving

Investeringsbedrag

Jaar van realisatie

Kapitaallasten/structurele jaarlast in 2015 2016 2017 2018

Piketdienst Officier van Dienst Bevolkingszorg

2015

5.000

5.000

5.000

5.000

Toezicht en handhaving bij de Steenvliet

2015

15.000

15.000

15.000

15.000

Onderzoek parkeerbeleid centrum Geldermalsen

2015

15.000

-

-

-

Exploitatiebijdrage gebouw Lingehuis Vestiging Pierre Bayle Academie

2015 2015

6.000 15.023

50.900

86.342

120.692

Idem (aframing budget onuitstelbaar nieuw beleid 2014)

2015

-43.541

-70.335

-97.130

-123.925

Kernteam Korting Wmo (huishoudelijke hulp)

2015 2015

PM 570.000

PM 570.000

PM 570.000

PM 570.000

Bezuinigingsmaatregelen Wmo

2015

-570.000

-570.000

-570.000

-570.000

Subsidie dorpshuizen

2015

11.000

11.000

11.000

11.000

Actualisatie Mobiliteitsvisie en -plan Geldermalsen 2020

2016

-

30.000

-

-

Idem, dekking uit BR infrastructurele projecten Beheerskosten VRI N327-Rijksstraatweg

2016 2016

-

-30.000 8.000

-

Functiewaarderingssysteem HR 21 Taakstelling bedrijfsvoering (BWB i.o.)

2015 2015

6.500 -6.500

bedrijven 3 Leefbaarheid, welzijn en zorg

4 Landschap, verkeer en openbare ruimte

- Bedrijfsvoering

6.500 -6.500

8.000

8.000

6.500 -6.500

6.500 -6.500

Aanbieden traineeships

2015/2016

130.000

130.000

-

-

Traineeships (dekking Oogstrapportage 2014)

2015/2016

-130.000

-130.000

-

-

23.482

19.565

28.212

35.767

Totaal

0

Toelichting op het onuitstelbaar nieuw beleid

In het volgende overzicht wordt een nadere toelichting gegeven op de onderwerpen welke zijn opgenomen in het onderdeel onuitstelbaar nieuw beleid voor 2015 en volgende jaren.

Programma 1 - Bestuur, burgers en veiligheid

Piketdienst Officier van Dienst Bevolkingszorg Ten tijde van een ramp, crisis of calamiteit draagt de gemeente de verantwoordelijkheid voor de bevolkingszorg. In veel gevallen kan de gemeente dit af met een relatief beperkte inzet van mensen. De Officier van Dienst Bevolkingszorg (OvD-Bz) (ambtenaar openbare orde en veiligheid) is een belangrijke speler in deze. Deze functionaris dient, vanwege het onvoorspelbare karakten van rampen, crises en calamiteiten, 24 uur per dag, 7 dagen per week, 365 dagen per jaar beschikbaar te zijn. Momenteel wordt deze functie verzorgd door slechts 1 functionaris waardoor de gemeente kwetsbaar is. Door een zogenaamd hard piket te gaan draaien in samenwerking met twee buurgemeenten, is de positie van de OvDBz, alsmede de opstart van de bevolkingszorgprocessen geborgd. Zonder een goede borging van de positie van de OvD-Bz bestaat de kans dat de bevolkingszorgprocessen later worden opgestart dan noodzakelijk. De OvD-Bz is tevens de gemeentelijk vertegenwoordiger in het operationele overleg met de hulpdiensten ten tijde van een ramp, crisis of calamiteit en is hiermee een belangrijke informatiebron voor en adviseur van de (loco)burgemeester. Naar verwachting is met de invoering van deze piketregeling € 5.000,-- per jaar gemoeid.


154

Toezicht en handhaving Steenvliet In de Commissie Bestuur & Middelen, d.d. 13-05-2014, is gesproken over de overlast bij de Steenvliet tijdens de zomerperiode. Om deze overlast tot een minimum te beperken zal er extra toezicht en extra jongerenwerk ingezet worden. Gelet op het feit dat deze overlast samenhangt met mooi weer wordt voorgesteld om € 15.000,- (vanaf de zomer van 2015) structureel beschikbaar te stellen. Er volgt nog overleg met de werkgroep Steenvliet. Elk jaar wordt er in oktober geëvalueerd met alle betrokkenen en wordt hierover aan de gemeenteraad verslag gedaan.

Programma 2 - Wonen, werken en bedrijven

Onderzoek parkeerbeleid centrum Geldermalsen Onderzoek naar de parkeerdruk in relatie tot doorstroming, handhaving en financiële gevolgen betaald/ onbetaald parkeren in Geldermalsen met een doorkijk naar de volgende scenario’s: •

Gevolgen volledige afschaffing parkeren;

•

Gevolgen invoering blauwe zone;

•

Gevolgen invoering blauwe zone/gedeeltelijk betaald parkeren;

•

Gevolgen handhaving huidige situatie.

Voor het onderzoek naar de parkeerdruk wordt een incidenteel bedrag van € 15.000,-- geraamd in 2015.

Programma 3 - Leefbaarheid, welzijn en zorg

Exploitatiebijdrage gebouw Lingehuis Door het wegvallen van de huurinkomsten van Kinderopvang in de loop van 2014 kan de stichting beheer Lingehuis de exploitatie van het pand in 2015 financieel niet meer afdekken. Om te voorkomen dat het pand voortijdig moet worden gesloten - er zijn nog gebruikers gehuisvest die naar het pand MFC-ECG gaan - is het van belang in de exploitatie bij te dragen. Hiermee is voor 2015 een incidenteel bedrag gemoeid van € 6.000,--.

Vestiging Pierre Bayle In 2008 heeft de stichting Pierre Bayle Academie bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) een verzoek ingediend tot vestiging van een christelijke school voor voortgezet onderwijs in de gemeente Geldermalsen. In 2009 heeft de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) toestemming verleend aan de stichting Pierre Bayle Academie om zich in de gemeente Geldermalsen te vestigen. Sinds begin 2010 heeft de stichting Pierre Bayle Academie verzoeken ingediend voor plaatsing op het huisvestingsprogramma (bekostiging van een school in de gemeente Geldermalsen). Omdat er geen financiële middelen waren en er ook geen locatie voorhanden was, is door de gemeente besloten gebruik te maken van het instellen van een bekostigingsplafond van € 0,--, waardoor er geen plaatsing op het huisvestingsprogramma mogelijk was.


155

Op grond van jurisprudentie van de Raad van State kan een gemeente een dergelijk bekostigingsplafond tot uiterlijk 6 jaar na aanvraag van een schoolbestuur bij OCW instellen. De stichting Pierre Bayle Academie heeft voor het jaar 2015 verzocht tot doordecentralisatie over te gaan. Hierdoor zou de verordening voorzieningen huisvesting onderwijs buiten werking worden gesteld. De kern van de doordecentralisatieovereenkomst is dat jaarlijks op grond van de teldatum 1 oktober het aantal leerlingen wordt bepaald en dat dit aantal leerlingen vermenigvuldigd wordt met een bedrag per leerling. Wij gaan hierbij uit van een vergoeding van maximaal het bedrag per VO-leerling voor onderwijshuisvesting in de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Het stichtingsbestuur gaat er vanuit dat men jaarlijks een instroom haalt van circa 96 leerlingen.

Uitgaande van het afsluiten van een doordecentralisatieovereenkomst wordt vooralsnog uitgegaan van een aantal van 96 leerlingen instroom per schooljaar, vanaf 2015. Op basis van de vergoeding voor onderwijshuisvesting in het Gemeentefonds bedraagt de bijdrage aan de Pierre Bayle Academie: bijdrage 1e jaar

2015: 5/12x 96 leerlingen x € 375,57

= € 15.023,--

bijdrage 2e jaar

2016: 7/12 x 96 en 5/12 x 192 leerlingen x € 374,26

= € 50.900,--

bijdrage 3e jaar


= € 86.432,--

bijdrage 4e jaar


= € 120.692,--

bijdrage 5e jaar


= € 154.236,--

De eerder in de begroting 2014 bij het onderdeel onuitstelbaar nieuw beleid opgenomen bedragen voor de Pierre Bayle Academie komen hierdoor te vervallen.

Kernteam Het kernteam is het instrument waarmee de gemeente per 1-1-2015 de inwoners met ondersteuningsvraag op het gebied van Wmo, jeugdzorg en werk in inkomen wil bijstaan. Deze nieuwe werkwijze moet er tevens voor zorgen dat de inwoner zijn eigen regie en verantwoordelijkheid neemt en in eerste instantie een beroep doet op hulp in eigen kring, eigen gemeenschap en daarna pas op de duurdere individuele ondersteuning. Voorziening voor startkosten, frictiekosten, eventueel andere voorzieningen voor kernteams op basis van coalitieakkoord moeten nog verder worden uitgewerkt. Vooralsnog wordt deze post als “PM” opgenomen.

Korting Wmo (huishoudelijke hulp) Geldermalsen krijgt uit het gemeentefonds ongeveer 1,7 miljoen voor de huishoudelijke hulp. Vanaf 2015 wordt er een korting op dit budget toegepast. Dat betekent een korting van € 570.000,-- voor Geldermalsen. Hier tegenover komen dan de bezuinigingsmaatregelen te staan zoals uitgewerkt in de tabel hieronder. Het idee is niet alleen naar oplossingen te kijken bij hulp bij het huishouden (HH), maar bij Wmo in algemene zin. Het argument hierbij is dat de korting niet specifiek toe te rekenen is aan de HH.


156

Wmo korting huishoudelijke hulp vanaf 2015

1.

HH

Aframen op basis van cijfers voorgaande jaren (Kanteling)

2.

Regiotaxi

Aframen in verband met gebruik

50.000,--

3.

Wmo

Eigen bijdrage vanaf 100% in plaats van 120%

60.000,--

Besluit moet nog worden genomen

4.

Wmo

Voorliggende algemene voorzieningen

40.000,--


5.

Wmo

Nog in te vullen

70.000,--


Totaal

350.000,--

570.000,--

Subsidie Dorpshuizen De dorpshuizen hebben een brede maatschappelijke functie. Voorgesteld wordt om de dorpshuizen te waarderen voor de maatschappelijke activiteiten die zij faciliteren/organiseren en de rol die zij vervullen in het kader van de transities. Deze waardering moet tot uiting komen in een subsidieregeling waarbij elk dorpshuis een bedrag van € 1.000,-- ontvangt. Er wordt uitgegaan van 11 dorpshuizen en een totaal van € 11.000,-- voor subsidie.

Programma 4 - Landschap, verkeer en openbare ruimte

Actualisatie Mobiliteitsvisie en Mobiliteitsplan Geldermalsen 2020 In 2013 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) vastgesteld. Deze bevat zowel ruimtelijk als mobiliteitsbeleid. Het Mobiliteitsplan Geldermalsen 2020 stamt uit 2008 en sluit niet meer goed aan op de SVIR. Conform de Planwet verkeer en vervoer moeten we als gemeente in ons (mobiliteits)beleid aangeven op welke wijze we bijdragen aan het behalen van de gestelde doelen/ambities in de SVIR. Binnen de kaders van de SVIR kan invulling gegeven worden aan de eigen gemeentelijke verkeersvisie. In 2016 wordt de mobiliteitsvisie geactualiseerd. Dit vormt een integraal onderdeel van het verkeers(veiligheids) plan dat in 2016 wordt opgesteld. Dit integrale (veiligheids)plan is opgenomen in het nieuwe coalitieakkoord. Op termijn is de verkeersstructuur rond Geldermalsen, Buurmalsen, Meteren en Tricht toekomstbestendig en leefbaar. De eenmalige kosten voor het begeleiden van een actualisatie van de mobiliteitsvisie en mobiliteitsplan zijn geraamd op € 30.000,--. Dit zijn de kosten voor het begeleiden van het proces om te komen tot en het feitelijk opstellen van de visie en het plan door een verkeerskundig bureau. Dit is exclusief de benodigde interne uren voor begeleiding en inbreng in dit proces. De eenmalige kosten kunnen worden gedekt uit de bestemmingsreserve Infrastructurele projecten.


157

Beheerskosten VRI N327-Rijksstraatweg Op termijn is de verkeersstructuur rond Geldermalsen, Buurmalsen, Meteren en Tricht toekomstbestendig en leefbaar. Onderdeel hiervan is de reconstructie van de Perenrotonde naar een verkeersregelinstallatie (VRI). De provincie Gelderland en de gemeente Geldermalsen zijn beide voor 50% wegbeheerder van deze kruising. Voor de investeringsbijdrage, totaal geraamd op €2,3 miljoen, heeft de gemeente een bijdrage beschikbaar gesteld van € 700.000,--. In de investeringsbijdrage zijn de beheerkosten niet meegenomen. De provincie geeft aan dat de beheerskosten € 16.000,-- per jaar bedragen waarvan Geldermalsen 50% dient te betalen, zijnde € 8.000,--.

Bedrijfsvoering

Functiewaarderingssysteem HR 21 De gemeenten Culemborg, Geldermalsen en Tiel gaan samenwerken op het gebied van de bedrijfsvoering. Om efficiënter te kunnen werken is het streven naar een zo groot mogelijke harmonisatie van arbeidsvoorwaarden en systemen. Voor het onderdeel functiewaardering is de verwachting dat gezamenlijk wordt overgegaan naar de door de VNG ondersteunde systematiek van HR 21. Voor de medewerkers van de gemeente Geldermalsen is er sprake van een terugkerend abonnement. HR 21 wordt door de VNG aangemerkt als het gemeentelijk functiewaarderingssysteem van de toekomst. Hiermee kunnen slagen gemaakt worden in harmonisatie, meer mobiliteitsmogelijkheden en efficiency. De abonnementskosten bedragen ongeveer € 6.500,-- per jaar en komen ten laste van de nog vast te stellen taakstelling bedrijfsvoering BWB i.o.

Aanbieden traineeships Meer stage- en werkplekken voor jongeren bij de gemeente. In het kader van maatschappelijk betrokken ondernemen heeft ook de Gemeente Geldermalsen een taak. Enerzijds door het bieden van werkplekken voor mensen met een beperking, en anderzijds door het bieden van stage- en werkplekken voor jongeren. Via VNG GemeenteTrainee hebben wij de mogelijkheid om gedurende een periode van twee jaar vier verschillende trainees een opdracht op minimaal HBO niveau te laten uitvoeren. De kosten hiervan bedragen naar verwachting ca. € 65.000,-- per trainee per jaar. Bij de oogstrapportage 2014 wordt voorgesteld om een deel van het begrotingsoverschot hiervoor te reserveren.


158

7.

Onderbouwing van het bufferbedrag

Bij de Kadernota 2014 is de risicoanalyse geactualiseerd. Hierbij zijn de financiële effecten van risico’s, die bij de bloesemrapportage inmiddels geëffectueerd zijn, verwijderd. Nieuwe risico’s doen zich onder andere voor op het gebied van de algemene uitkering als gevolg van de Septembercirculaire 2014. Voor de thans voorliggende (meerjaren)begroting 2015 is de risicoanalyse wederom geactualiseerd.

De risico’s hebben we vervolgens ingedeeld naar de categorieën ‘risico’s open einde regelingen’, ‘overige risico’s’ en ‘risico’s in het kader van de bezuinigingsmaatregelen’. De omvang van het risico is ingeschat, alsmede de kans dat het risico zich zal voordoen en met ingang van welk jaar het risico kan optreden. Op basis van deze factoren en de uitgangspunten uit de nota Risico’s de baas is het gewogen risico berekend. Dit leidt tot het volgende beeld:

Categorie/ gewogen risico in €

2015

2016

2017

2018

Open einde regelingen

762.750

594.750

554.250

486.750

Overige

750.560

786.940

810.616

827.616

62.400

67.500

0

0

1.575.710

1.449.190

1.364.866

1.314.366

Bezuinigingsmaatregelen Totaal

Open einde regelingen De categorie open einde regelingen bevat de risico’s ten aanzien van onder andere de sociale regelingen, WMO, omgevingsleges en algemene uitkering, inclusief de decentralisaties. De grootste risico’s hierin worden veroorzaakt door de decentralisaties, de septembercirculaire en de omgevingsleges.

Overige De categorie overige risico’s bevat voornamelijk de risico’s in verband met een hogere bijdrage aan Lander, spoorverbreding Tricht, contract Laco, onderhoud brandweerkazernes, belastingopbrengsten, samenwerking vanwege de transities in het sociale domein, onderhoud wegen en het verbod op chemische onkruidbestrijding. In de berekening van het risicobedrag is rekening gehouden met een eigen bijdrage voor de rondweg in verband met spoorverbreding Tricht van € 3,5 miljoen. Dit bedrag is voor de berekening van het benodigde bufferbedrag ten laste van de aandelenreserves gebracht. De rente over deze reserves is in de begroting als regulier dekkingsmiddel opgenomen, hierbij wordt gerekend met een percentage van 4%. Het renteverlies voor de begroting ad € 140.000,-- is vervolgens als absoluut risico in bovenvermelde tabel meegenomen. Het risico van de grondexploitatie is als PM meegenomen. Momenteel worden namelijk diverse acties naar aanleiding van het rapport van BNG uitgevoerd, waardoor het risico nu niet goed te duiden is.


159

Bezuinigingsmaatregelen De categorie bezuinigingsmaatregelen gaat in op de risico’s die wij zien, ten aanzien van het niet tijdig realiseren van bezuinigingsmaatregelen en betreffen met name het realiseren van de taakstelling op de huisvestingskosten. Uiterlijk in 2016 zal helderheid moeten bestaan over de nieuwe bestemming van het pand Kuipershof 4.

Het gedetailleerde overzicht van de risico’s ligt voor de gemeenteraad ter inzage bij de griffie.


160

8.

Samenvatting begrotingsbeeld 2015-2018

Op grond van de resultaten van de primitieve meerjarenbegroting 2015-2018, het financieel dekkingsplan en de voorstellen van onuitstelbaar nieuw beleid, is de begrotingspositie van de gemeente Geldermalsen voor de jaren 2015 tot en met 2018 als volgt samen te vatten:

Recapitulatie

Begroting

Begroting

Begroting

Begroting

2015

2016

2017

2018

Bestaand beleid: Lasten

-66.580.333

-71.351.260

-64.617.387

-63.602.144

Baten

67.644.247

72.084.395

65.286.272

64.258.171

1.063.914

733.135

668.885

656.027

707.200

890.600

848.300

755.800

1.771.114

1.623.735

1.517.185

1.411.827

-23.482

-19.565

-28.212

-35.767

Totaal Financieel dekkingsplan (totaal) Saldo bestaand beleid incl. dekkingsplan Onuitstelbaar nieuw beleid 2015-2018 Begrotingsuitkomst

1.747.632

1.604.170

1.488.973

1.376.060

Gewenst bufferbedrag vlgs risicoanalyse

-1.575.710

-1.449.190

-1.364.866

-1.314.366

Overschot/tekort (-) t.o.v. bufferbedrag

171.922

154.980

124.107

61.694

Het doel van de solide begroting is dat de gemeente in staat is om binnen de begroting tegenvallers te kunnen opvangen zonder dat bij elke grote tegenvaller een pakket van bezuinigingsmaatregelen moet worden getroffen. Hiervoor is een (geactualiseerd) bufferbedrag in de begroting opgenomen dat toereikend moet zijn om de financiële risico’s te kunnen opvangen.

Als er geen rekening wordt gehouden met het gewenste bufferbedrag, dan is er voor alle jaren (2015-2018) sprake van een positief begrotingssaldo. Op basis van het bovenstaande geactualiseerde meerjarenperspectief, inclusief het gewenste bufferbedrag conform de risicoanalyse, blijkt dat we voor de begrotingsjaren 2015-2018 eveneens uitkomen op een overschot. Hierbij wordt opgemerkt dat we, zolang de risico’s zich niet daadwerkelijk zullen manifesteren, het hele bufferbedrag niet nodig zullen hebben.

Het voorgestelde onuitstelbaar nieuw beleid voor de periode 2015-2018 bestaat uit een overzicht van het eerder bij de Kadernota 2014 voorgestelde onuitstelbaar nieuw beleid, aangevuld met subsidie voor de dorpshuizen en het aanbieden van traineeships door de gemeente.


161

9.

Incidentele baten en lasten

Op basis van artikel 19C van het Besluit begroting en verantwoording (BBV) is het verplicht een overzicht van incidentele baten en lasten in de begroting op te nemen. Onder incidentele baten en lasten zijn in onderstaand overzicht posten opgenomen die zich maximaal 3 jaar voordoen en het gaat om ”incidentele zaken”.

Incidentele Baten Omschrijving

Programma

2015

2016

2017

2018

Mutaties per programma: * Resultaat grondexploitatie Totaal incidentele baten per programma Onttrekkingen reserves: * Actualisatie Mobiliteitsvisieen plan Geldermalsen 2020 * Dekking toekomstige nadelige saldi Totaal incidentele mutaties reserves

2

238.000 238.000

8.900.000 8.900.000

-

-

3

-

30.000

-

-

373.393 373.393

286.992 316.992

408.763 408.763

490.101 490.101

611.393

9.216.992

408.763

490.101

2017

2018

Alg. Alg.

Totaal baten programma’s en reserves Incidentele Lasten Omschrijving

Programma

2015

2016

Mutaties per programma: *Onderzoek parkeerbeleid centrum Geldermalsen

2

15.000

-

-

-

* Exploitatiebijdrage Lingehuis

3

6.000

-

-

-

* Actualisatie Mobiliteitsvisieen plan Geldermalsen 2020 Totaal incidentele uitgaven per programma

3

21.000

30.000 30.000

-

-

Alg.

238.000 238.000

8.900.000 8.900.000

-

-

259.000

8.930.000

-

-

Toevoegingen reserves: Toevoeging algemene reserve Totaal incidentele mutaties. reserves Totaal lasten programma's en reserves


162

Omschrijving

2015

2016

2017

2018

Totaal overzicht: Totaal incidentele baten

611.393

9.216.992

Totaal incidentele lasten

259.000

8.900.000

-

-

Saldo incidentele baten en lasten

352.393

286.992

408.763

490.101

Exploitatieresultaat jaren 2015-2018

1.747.632

1.604.170

1.488.973

1.376.060

Stand voor inzicht duurzaam financieel evenwicht

1.395.239

1.317.178

1.080.210

885.959


408.763

490.101

163

PROGRAMMABEGROTING. 13 november 2014

Recommend Documents