Productenrekening 2007

Productenrekening 2007

2

INHOUDSOPGAVE PRODUCTENREKENING 2007 Hoofdstuk 1: rekening lasten en baten.....................................................................................................5 Hoofdstuk 2: toelichting op de rekening van lasten en baten per productgroep ................................... 19 1. Algemeen bestuur ............................................................................................................................. 21 2. Openbare orde en veiligheid ............................................................................................................. 73 3. Verkeer en vervoer ............................................................................................................................ 83 4. Waterhuishouding............................................................................................................................ 137 5. Milieubeheer .................................................................................................................................... 155 6. Recreatie en natuur ......................................................................................................................... 203 7. Economische en agrarische zaken ................................................................................................. 233 8. Welzijn ............................................................................................................................................. 283 9. Ruimtelijke ordening en huisvesting................................................................................................ 375 0. Financiering en algemene dekkingsmiddelen ................................................................................. 413 Hoofdstuk 3: staat van herkomst en besteding van middelen............................................................. 449 Hoofdstuk 4: bijlagen ........................................................................................................................... 453 Bijlage A-I: overzicht personele sterkte en personeelslasten.............................................................. 455 Bijlage A-II: salarissen en sociale lasten (lastencategorieën 1.1 en 1.2)............................................ 457 Bijlage B-1: Staat van immateriële vaste activa .................................................................................. 459 Bijlage B-II: Staat van materiële vaste activa ...................................................................................... 460 Bijlage C: Staat van financiële vaste activa: kapitaalverstrekkingen .................................................. 463 Bijlage D: Staat van financiële vaste activa: langlopende geldleningen u/g en beleggingen ............. 464 Bijlage E: Staat van reserves .............................................................................................................. 466 Bijlage F: Staat van voorzieningen...................................................................................................... 467 Bijlage G: Staat van opgenomen langlopende geldleningen o/g ........................................................ 468 Bijlage H: Staat van gewaarborgde geldleningen en garantieverplichtingen...................................... 469 Bijlage I: Overzicht kapitaallasten en berekening rente-omslag ......................................................... 470 Bijlage J-I: Kostenverdeelstaat............................................................................................................ 472 Bijlage J-II: overzicht van productgroepen van de exploitatie- rekening en van de investeringen belast met apparaatskosten ........................................................................................................................... 473 Bijlage K: Verdelingsmatrix.................................................................................................................. 476

3

4

Hoofdstuk 1: rekening lasten en baten

5

6

Financieel toezicht op de gemeenten

Uitvoering van overige wettelijke regelingen

Overige zaken betreffende algemeen bestuur

Overige lasten en baten

1.4

1.5

1.6

1.7

7

15.962.275

15.962.275

15.859.155

15.859.155

1.853.460

6.008.256

1.223.100

467.120

263.478

1.881.452

6.524.452

1.026.643

410.995

87.524

1.082.509

16.585.195

16.585.195

2.660.606

6.099.129

1.140.700

406.659

260.291

1.137.964

2.743.939

2.135.907

6

3.960.730

3.424.880

503.371

670

-

-

18.256

13.553

-

15.859.155

Bestuurlijke organisatie

1.3

1.259.298

2.730.495

2.333.857

5

bedrag 2006

Gerealiseerd

Totaal hoofdfunctie 1

Kabinetszaken

1.2

2.418.858

2.249.933

4

bedrag 2007

Gerealiseerd

11.898.425

Gedeputeerde Staten

1.1

3

bedrag 2007

bedrag 2006 na wijziging

Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

Nadelig slot hoofdfunctie 1

Provinciale Staten

Algemeen Bestuur

Hoofdfunctie 1

2

Omschrijving

1.0

1

nummer

Functie

Rekening van lasten en baten

1.342.918

1.325.318

14.850

-

-

-

-

2.750

-

15.962.275

14.619.357

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

2.501.822

2.463.835

29.300

-

-

-

7.187

1.500

-

16.585.195

14.083.373

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

Burgerlijke verdediging

Overige beschermende maatregelen

2.1

2.2



Openbare orde en veiligheid, algemeen

Openbare orde en veiligheid

Hoofdfunctie 2

2

Omschrijving

2.0

1

nummer

Functie

3

1.638.811

8

2.048.931

2.048.931

1.638.811

-

2.048.931

-

4

-

-

1.638.811

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

5

1.540.244

1.540.244

-

-

1.540.244

bedrag 2007

Gerealiseerd

6

1.638.811

838.701

800.110

-

-

800.110

bedrag 2006

Gerealiseerd

7

2.048.931

1.018.931

1.030.000

-

-

1.030.000

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

8

1.540.244

586.601

953.643

-

-

953.643

bedrag 2007

Gerealiseerd

Landwegen

Boot- en veerdiensten

Waterwegen

Vervoer

3.1

3.2

3.3

3.4



Verkeer en vervoer, algemeen

Verkeer en vervoer

Hoofdfunctie 3

3.0

1

nummer

Functie

2

Omschrijving

9

123.202.382

123.202.382

113.796.513

113.796.513

57.568.973

19.991.312

-

27.086.876

18.555.221

4

44.958.402

21.279.438

-

29.021.969

18.536.704

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

124.717.074

124.717.074

57.778.557

20.200.575

-

29.040.626

17.697.316

5

bedrag 2007

Gerealiseerd

113.796.513

10.788.341-

124.584.854

44.105.911

11.858.754

-

52.232.191

16.387.998

6

bedrag 2006

Gerealiseerd

123.202.382

43.399.309

79.803.073

56.794.713

10.321.670

-

566.403

12.120.287

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

124.717.074

37.858.697

86.858.377

57.075.146

13.284.767

-

2.065.794

14.432.670

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

Kwantitatief beheer grondwater

Landaanwinning

4.4

4.5

10

6.153.237

6.153.237

5.664.595

5.664.595

-

-

-

-

-

-

1.951.978

5.561.562

5.561.562

-

-

-

2.485.834

448.856

2.626.872

6

1.625.705

-

-

-

695.473

-

930.232

5.664.595

Kwantitatief beheer oppervlaktewater

4.3

2.073.913

377.937

3.823.322

5

bedrag 2006

Gerealiseerd


Waterkeringen

4.2

365.164

3.225.518

4

bedrag 2007

Gerealiseerd

4.038.890

Waterschapsaangelegenheden

4.1

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN


Waterhuishouding, algemeen

Waterhuishouding

Hoofdfunctie 4

2

Omschrijving

4.0

1

nummer

Functie

7

6.153.237

4.490.677

1.662.560

-

-

-

646.600

-

1.015.960

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

8

5.561.562

3.636.801

1.924.761

-

-

-

759.181

-

1.165.580

bedrag 2007

Gerealiseerd

Bestrijding geluidhinder

Vergunningverlening en handhaving

Ontgrondingen

5.4

5.5

5.6

11

22.130.689

22.130.689

23.431.047

23.431.047

71.503

7.788.666

-

-

35.187

8.562.484

-

-

10.379.417

24.022.287

24.022.287

26.876

8.872.825

-

-

10.574.288

-

4.548.298

6

9.818.817

418.291

1.263.140

-

-

7.517.461

-

619.925

23.431.047

Bestrijding luchtverontreiniging

5.3

11.070.351

-

3.891.103

5

bedrag 2006

Gerealiseerd


Kwalitatief beheer grondwater en bodem

5.2

-

3.763.025

4

bedrag 2007

Gerealiseerd

13.612.230

Kwalitatief beheer oppervlaktewater

5.1

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN


Milieubeheer, algemeen

Milieubeheer

Hoofdfunctie 5

2

Omschrijving

5.0

1

nummer

Functie

7.118.510

10.000

589.571

-

-

6.310.600

-

208.339

22.130.689

15.012.179

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

7.845.367

25.500

897.291

-

-

6.409.517

-

513.059

24.022.287

16.176.920

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

-

12

2.592.425

-

18.058.677

18.058.677

15.466.252

5

6

-

606.749

587.084

19.665

bedrag 2006

Gerealiseerd

9.164.007

27.657.540

27.657.540

9.164.007

9.164.007

23.261.421

4.396.119

-

6.932.860

2.231.147

4

bedrag 2007

Gerealiseerd


Natuur

6.2

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

8.557.258

Recreatie

6.1

2

Omschrijving


Recreatie en natuur, algemeen

Recreatie en natuur

Hoofdfunctie 6

6.0

1

nummer

Functie

55.300

-

27.657.540

10.951.240

16.706.300

16.651.000

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

9.948.395

153.677

-

18.058.677

7.956.605

10.102.072

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

Bevordering economische activiteiten

Nutsvoorzieningen

Agrarische aangelegenheden

7.1

7.2

7.3



Algemene economische aangelegenheden

Economische en agrarische Zaken

Hoofdfunctie 7

2

Omschrijving

7.0

1

nummer

Functie

13.838.403

13

14.754.309

14.754.309

13.838.403

2.002.652

8.566.542

887.367

3.297.748

2.122.219

8.922.793

1.029.524

4

1.763.867

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

1.442.834

2.035.438

6.779.336

927.404

11.185.012

11.185.012

5

bedrag 2007

Gerealiseerd

8.531.040

5.307.363

47.523

2.396.096

2.767.474

96.270

13.838.403

6

bedrag 2006

Gerealiseerd

3.955.500

1.030.000

2.396.100

529.400

-

14.754.309

10.798.809

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

6.640.852

4.544.160

338.672

2.396.096

1.643.620

165.772

11.185.012

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

Sociaal-cultureel werk en ontwikkeling

Maatschappelijke voorzieningen

Volksgezondheid

Ouderenzorg

Jeugdhulpverlening

8.4

8.5

8.6

8.7

8.8

14

70.082.341

70.082.341

66.407.012

66.407.012

40.864.720

611.534

1.479.992

-

3.931.902

8.533.727

38.865.998

763.038

270.396

130.944

3.439.061

7.720.069

1.107.322

69.095.956

69.095.956

41.615.511

552.241

1.231.451

-

3.982.464

8.173.190

987.658

464.118

-

-

-

609.332

777.732

113.445

22.992

401.748

39.535.160

37.609.911

6

66.407.012

Kunst en oudheidkunde

8.3

872.200

434.696

12.089.323

5

bedrag 2006

Gerealiseerd


Lichamelijke vorming en sport

8.2

704.746

13.118.448

4

bedrag 2007

Gerealiseerd

26.871.852

Educatie

8.1

13.640.560

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN


Welzijn, algemeen

Welzijn

Hoofdfunctie 8

2

Omschrijving

8.0

1

nummer

Functie

-

-

-

1.040.800

671.162

113.500

-

-

70.082.341

29.010.171

41.072.170

39.246.708

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

-

6.466

-

1.116.075

703.585

113.445

32.699

31.673-

69.095.956

27.168.682

41.927.274

39.986.677

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

2

Omschrijving

Volkshuisvesting

Stads- en dorpsvernieuwing

9.2

9.3



Ruimtelijke ordening

algemeen

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting,

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Hoofdfunctie 9

9.1

9.0

1

nummer

Functie

-

15

-

25.263.328

25.263.328

22.572.609

22.572.609

-

5.583.591

19.679.737

4

-

9.789.455

12.783.154

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

-

24.929.752

24.929.752

-

7.387.866

17.541.886

5

bedrag 2007

Gerealiseerd

8.572.941

4.147.954

-

22.572.609

9.851.714

12.720.895

6

bedrag 2006

Gerealiseerd

-

4.121.000

6.517.346

-

25.263.328

14.624.982

10.638.346

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

6.180.047

6.208.079

-

24.929.752

12.541.626

12.388.126

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

Algemene dekkingsmiddelen

Algemene uitkering provinciefonds

Eigen middelen

Deelnemingen

Onvoorzien

Saldo van kostenplaatsen

0.2

0.2

0.3

0.4

0.5

0.6

16

198.057.059

179.594.627

18.462.432

9.928.060

5.191.864

165.440

4.580.894

7.427.600

-

1.096.634

4

-

-

175.065

-

452.594

-

4.026.429

159.069.251

Geldleningen langer of gelijk aan een jaar

0.1

-

5.273.972


Deelnemingen

0.1

-

149.141.191

Geldleningen korter dan een jaar

0.0

3

bedrag 2007


Geraamd

LASTEN Gerealiseerd

Voordelig slot hoofdfunctie 0

Financieringsmiddelen

Financiering en algemene dekkingsmiddelen

Hoofdfunctie 0

2

Omschrijving

0.0

1

nummer

Functie

-

230.912.454

214.628.802

16.283.652

-

-

163.422

5.624.605

10.495.625

5

bedrag 2007

Gerealiseerd

-

5.675.752

-

159.069.251

159.069.251

-

-

23.824.641

39.460.359

76.384.225

-

13.724.274

6

bedrag 2006

Gerealiseerd

8.678.877

-

198.057.059

198.057.059

-

2.312.849

51.744.871

41.535.116

77.518.100

16.267.246

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

-

230.912.454

230.912.454

-

-

78.501.960

41.568.602

78.723.130

17.345.688

14.773.074

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

Verkeer en vervoer

Waterhuishouding

Milieubeheer

Recreatie en natuur

Economische en agrarische zaken

Welzijn

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Financiering en algemene dekkingsmiddelen

3

4

5

6

7

8

9

0

Resultaat gewone dienst voor bestemming

Mutaties reserves

Resultaat gewone dienst na bestemming

0.8

0.9

RESULTAAT BESTEMMING:

TOTAAL GEWONE DIENST

Resultaat gewone dienst voor bestemming

0.7

0.7

Openbare orde en veiligheid

2

Totaal gewone dienst voor bestemming

Algemeen bestuur

RECAPITULATIE LASTEN EN BATEN

2

Omschrijving

1

1

nummer

Functie

64.815.035

109.134.157

17

4.084.008

60.731.027

-

361.386.436

35.668.972

325.717.464

18.462.432

25.263.328

70.082.341

14.754.309

27.657.540

22.130.689

6.153.237

123.202.382

2.048.931

15.962.275

4

12.854.530

96.279.627

-

358.029.634

75.729.423

282.300.211

9.928.060

22.572.609

66.407.012

13.838.403

9.164.007

23.431.047

5.664.595

113.796.513

1.638.811

15.859.154

3

bedrag 2007


Geraamd

Gerealiseerd

LASTEN

129.708.353

16.297.811

113.410.542

-

399.958.056

87.978.645

311.979.411

16.283.652

24.929.752

69.095.956

11.185.012

18.058.677

24.022.287

5.561.562

124.717.074

1.540.244

16.585.195

5

bedrag 2007

Gerealiseerd

800.110

3.960.730

109.134.157

-

33.404.734

75.729.423

358.029.634

-

358.029.634

159.069.251

12.720.895

39.535.160

5.307.363

606.749

9.818.817

1.625.705

124.584.854

6

bedrag 2006

Gerealiseerd

1.030.000

1.342.918

64.815.035

-

29.146.063

35.668.972

361.386.436

-

361.386.436

198.057.059

10.638.346

41.072.170

3.955.500

16.706.300

7.118.510

1.662.560

79.803.073

7

na wijziging

bedrag 2007

Geraamd

BATEN

953.643

2.501.822

129.708.353

-

41.729.708

87.978.645

399.958.056

-

399.958.056

230.912.454

12.388.126

41.927.274

4.544.160

10.102.072

7.845.367

1.924.761

86.858.377

8

bedrag 2007

Gerealiseerd

18

Hoofdstuk 2: Toelichting op de rekening van lasten en baten per productgroep Hoofdfunctie 1: Algemeen bestuur 1001 1101 1201 1301 1401 1501 1601 1602 1603 1604 1605 1701 1702 1799

Ondersteuning Provinciale Staten ..........................................................................................23 Ondersteuning Gedeputeerde Staten .....................................................................................28 Kabinetszaken.........................................................................................................................30 Bestuurlijke organisatie ...........................................................................................................33 Financieel toezicht op de gemeenten .....................................................................................36 Wettelijke regelingen...............................................................................................................40 Bestuurlijke samenwerking .....................................................................................................43 Voorzieningen personeel ........................................................................................................49 Communicatie .........................................................................................................................52 Promotie en relatiemanagement.............................................................................................57 Algemeen bestuurlijk...............................................................................................................63 Diensten voor derden..............................................................................................................65 Verhuur van gebouwen ...........................................................................................................68 Diverse lasten en baten ..........................................................................................................70

Hoofdfunctie 2: Openbare orde en veiligheid 2001

Openbare orde en veiligheid...................................................................................................75

Hoofdfunctie 3: Verkeer en vervoer 3001 3101 3102 3103 3301 3302 3303 3304 3305 3401 3402

Mobiliteitsbeleid.......................................................................................................................85 (Re) constructie wegen en fietspaden ....................................................................................93 Onderhoud en beheer wegen en fietspaden...........................................................................97 Verkeersveiligheid................................................................................................................ 103 (Re) constructie waterwegen ............................................................................................... 109 Onderhoud en beheer hoofdvaarwegen .............................................................................. 113 Onderhoud en beheer overige vaarwegen .......................................................................... 118 Onderhoud en beheer schutsluis Lauwersoog .................................................................... 123 Herstel schade a.g.v. bodemdaling...................................................................................... 126 Luchtvaartvervoer ................................................................................................................ 128 Collectief personenvervoer .................................................................................................. 130

Hoofdfunctie 4: Waterhuishouding 4001 4002 4101 4201

Water.................................................................................................................................... 139 Water (ILG) .......................................................................................................................... 145 Waterschapsaangelegenheden ........................................................................................... 149 Muskusrattenbestrijding ....................................................................................................... 151

Hoofdfunctie 5: Milieubeheer 5003 5201 5202 5204 5501 5502 5601

Milieu (algemeen)................................................................................................................. 157 Bodemsanering .................................................................................................................... 169 Duurzaam bodembeheer en afval........................................................................................ 175 Bodem (ILG)......................................................................................................................... 181 Vergunningverlening ............................................................................................................ 184 Toezicht en handhaving ....................................................................................................... 194 Ontgrondingen ..................................................................................................................... 200

19

Hoofdfunctie 6: Recreatie en natuur 6101 6102 6203 6204 6205

Toerisme en recreatie .......................................................................................................... 205 Toerisme en recreatie (ILG) ................................................................................................. 211 Natuur (ILG) ......................................................................................................................... 216 Landschap en cultuurhistorie (ILG)...................................................................................... 221 Natuur en landschap ............................................................................................................ 226

Hoofdfunctie 7: Economische en agrarische zaken 7001 7002 7003 7103 7106 7107 7108 7109 7201 7302 7303

Algemeen economische zaken ............................................................................................ 235 Promotie en acquisitie.......................................................................................................... 238 Toeristische promotie........................................................................................................... 241 Werkgelegenheid en arbeidsmarkt ...................................................................................... 244 Regioprogramma's ............................................................................................................... 249 Provinciale bedrijven ............................................................................................................ 254 Fysieke bedrijfsomgeving..................................................................................................... 258 Marksectoren ....................................................................................................................... 262 Nutsvoorzieningen ............................................................................................................... 268 Landbouw............................................................................................................................. 272 Landbouw en Landinrichting (ILG)....................................................................................... 277

Hoofdfunctie 8: Welzijn 8001 8003 8005 8101 8102 8201 8310 8311 8312 8401 8602 8701 8801

Ontwikkeling welzijnsbeleid ................................................................................................. 285 Media.................................................................................................................................... 293 Asielzoekers......................................................................................................................... 296 Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds........................................................................ 300 Onderwijsbeleid.................................................................................................................... 303 Sportbeleid ........................................................................................................................... 313 Creatieve netwerken ............................................................................................................ 319 Het verhaal van Groningen .................................................................................................. 327 Dynamiek in de kunst stad en regio..................................................................................... 340 Bibliotheken.......................................................................................................................... 353 Zorg en hulpverlening .......................................................................................................... 357 Wonen, welzijn en zorg voor kwetsbare groepen ................................................................ 362 Jeugdzorg ............................................................................................................................ 366

Hoofdfunctie 9: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 9101 9102 9103 9104 9105 9201

Regionale planning .............................................................................................................. 377 Gemeentelijke plannen ........................................................................................................ 384 Technische infrastructuur..................................................................................................... 388 Gebiedsgericht werken ........................................................................................................ 391 Sociaal-economische Vitalisering (ILG) ............................................................................... 402 Bouwen en wonen................................................................................................................ 407

Hoofdfunctie 0: Financiering en algemene dekkingsmiddelen 0010 0110 0200 0310 0410 0500 0600 0800

Financieringsmiddelen ......................................................................................................... 415 Geldleningen langer of gelijk aan 1 jaar............................................................................... 420 Provinciefonds...................................................................................................................... 425 Eigen middelen .................................................................................................................... 429 Deelnemingen ...................................................................................................................... 432 Onvoorzien........................................................................................................................... 436 Saldo kostenplaatsen........................................................................................................... 442 Mutaties reserves................................................................................................................. 446

20

1. Algemeen bestuur No.

Omschrijving functie/productgroep

1.0 1001

Provinciale Staten Ondersteuning Provinciale Staten

2.135.907

2.135.907

2.333.857

Totaal functie 1.0

2.135.907

2.135.907

2.333.857

Gedeputeerde Staten Ondersteuning GS

2.743.939

1.500

2.742.439

2.727.745

Totaal functie 1.1

2.743.939

1.500

2.742.439

2.727.745

Kabinetszaken Kabinetszaken

1.137.964

7.187

1.130.777

1.082.509

Totaal functie 1.2

1.137.964

7.187

1.130.777

1.082.509

1.1 1101

1.2 1201

1.3 1301

1.4 1401

1.5 1501

1.6 1601 1602 1603 1604 1605

1.7 1701 1702 1799

lasten 2007

baten 2007

realisatie saldo 2007

raming saldo 2007

Bestuurlijke organisatie Bestuurlijke organisatie

260.291

260.291

263.478

Totaal functie 1.3

260.291

260.291

263.478

Financieel toezicht op gemeenten Financieel toezicht op gemeenten

406.659

406.659

467.120

Totaal functie 1.4

406.659

406.659

467.120

Uitvoering van wettelijke regelingen Wettelijke regelingen

1.140.700

1.140.700

1.223.100

Totaal functie 1.5

1.140.700

1.140.700

1.223.100

Overige zaken betreffende algemeen bestuur Bestuurlijke samenwerking Voorzieningen personeel Communicatie Representatie en relatiemanagement Algemeen bestuurlijk

1.710.587 434.090 2.767.916 1.185.023 1.513

1.710.587 405.796 2.766.911 1.185.023 1.513

1.707.044 399.170 2.774.755 1.111.737 700

Totaal functie 1.6

6.099.129

29.300

6.069.829

5.993.406

Overige lasten en baten Diensten voor derden Verhuur van gebouwen Diverse lasten en baten

2.395.991 233.440 31.175

2.155.484 63.091 245.260

240.507 170.349 -214.085

332.888 195.255

Totaal functie 1.7

2.660.606

2.463.835

196.771

528.142

16.585.195

2.501.822

14.083.373

14.619.358


21

28.294 1.005

22

Productgroepnummer en -naam

: 1001 Ondersteuning Provinciale Staten

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg

Productverantwoordelijke

: Berkhout

Productgroepomschrijving Provinciale Staten richten zich op hun kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol. Provinciale Staten hebben de beschikking over een eigen ondersteuning (griffier en medewerkers Statengriffie).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten (dualisme) De herkenbaarheid van de provinciale politiek wordt vergroot. De burger weet beter wat Provinciale Staten en College doen en wie waarvoor verantwoordelijk is. Ook weten de burgers dat de politieke discussie plaatsvindt in de Statenvergadering en dat zij meer invloed kunnen uitoefenen op de besluitvorming. Geplande prestatie-indicatoren Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren Vergaderstukken inclusief agenda's 1 Vergaderstukken inclusief agenda's • Statenvergaderingen: • Statenvergaderingen: in de regel worden de Ten minste 7 werkdagen voor aanvang van de stuken 10 dagen voor de vergadering vergadering wordt de vergaderset verstuurd. verzonden • Commissievergaderingen/Presidium • Commissievergaderingen; verzending vindt Ten minste 7 werkdagen voor aanvang van de plaats 7 tot 14 dagen voor de vergadering vergadering wordt de vergaderset verstuurd. Verslagen • toezending/publicatie korte verslagen Statencommissies aantal vergaderuren x werkdagen + 2 werkdagen • toezending/publicatie uitgebreide verslagen Statencommissies binnen 10 werkdagen na de vergadering2

Verslagen • de afgesproken termijnen worden strikt aangehouden

Afnemers/klanten • Provinciale Staten • Statencommissies • Statenleden • burgers • GS(-organisatie)

1

De verzending van Statenpost vindt plaats op woensdag en vrijdag. Bij het verzenden van de vergadersets wordt hiermee rekening gehouden. 2 Voor elk uur vergadertijd geldt 1 werkdag uitwerking door de verslaglegger, dit is contractueel vastgelegd. Vervolgens heeft de Statengriffie 1 werkdag nodig voor lezen/corrigeren en wordt 1 dag gerekend voor verzending.

23

Prioriteiten 2007

Provinciale Staten • • • • •

rapportagecommissie armoedebeleid; Dag van de Verantwoording; van 5 naar 4 Statencommissies; nieuwe werkwijze Statencommissies; Eerste Kamerverkiezingen.

Communicatie/interactie • • •

Statenverkiezingen; Statenexcursie; introductie nieuwe Statenleden.

ICT Provinciale Staten • • • •

ICT-voorzieningen Statenleden; website Provinciale Staten: onderzoek naar de mogelijkheden hoe de website gebruikt kan worden voor communicatie tussen de burger en de Statenfracties; intranet/extranet Provinciale Staten: aanpassen aan behoeften Statenleden, gezamenlijk werkgebied voor fracties; onderzoek portal provinciale politiek: onderzoek naar de mogelijkheden van een portal voor de provinciale politiek en bij een positieve uitkomst invoering van een portal.

Noordelijke Rekenkamer •

evaluatie van de Noordelijke Rekenkamer en de gemeenschappelijke regeling

Beleidsverantwoording Prioriteiten Provinciale Staten • Rapportagecommissie armoedebeleid heeft aanbevelingen gedaan aan het college van Gedeputeerde Staten; • Op 23 mei vond de Dag van de Verantwoording plaats; • In 2007 gingen Provinciale Staten van vijf naar vier Statencommissies; • In 2007 hebben de Statencommissie een nieuwe werkwijze gehanteerd: er zijn nu twee vergaderwoensdagen, waarbij de commissies om 9.00 en om 17.00 uur vergaderen. Op deze wijze is er meer ruimte voor andere activiteiten, zoals werkbezoeken in de regio; • Op 29 mei hebben Provinciale Staten leden van de Eerste Kamer der Staten-Generaal gekozen. Communicatie/interactie • Op 7 maart zijn de leden van Provinciale Staten gekozen; • Op 18 en 19 juni brachten Provinciale Staten een bezoek aan Hamburg; • Op 12 maart is het introductieprogramma voor nieuwe Statenleden gestart.

24

ICT Provinciale Staten • De ICT-voorzieningen voor Statenleden zijn in 2007 vervangen (o.a. laptops, printers); • De onderzoeken met betrekking tot de website zijn niet uitgevoerd met als belangrijkste reden de huidige ontwikkelingen rondom een nieuw Content Management Systeem (CMS). Desinvesteringen moeten worden voorkomen. Noordelijke Rekenkamer • De Noordelijke Rekenkamer is door een onafhankelijk bureau geëvalueerd. De aanbevelingen van de Programmaraad van de Noordelijke Rekenkamer zijn op 21 februari 2007 besproken in de Statencommissie Bestuur en Financiën.

25

Middeleninzet Omschrijving

realisatie 2006

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten

realisatie 2007

raming 2007

934.580

792.789

981.799

directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten

1.315.353

1.343.118

1.352.058

1.315.353

1.343.118

1.352.058

Totaal lasten

2.249.933

2.135.907

2.333.857

2.249.933

2.135.907

2.333.857

realisatie saldo 2007 792.789

raming saldo 2007 981.799

-25.467 633.023 34.937 227.569 58.410 26.881 16.913 17.225 12.966 57.828 29.803 204.657 48.371

-25.467 633.023 34.937 227.569 58.410 26.881 16.913 17.225 12.966 57.828 29.803 204.657 48.371

-25.467 659.200 25.000 227.569 60.000 17.500 16.913 20.300 11.150 75.900 29.993 205.000 29.000

totaal ondersteuning Prov. Staten

1.343.118

1.343.118

1.352.058

totaal ondersteuning Prov. Staten

2.135.907

2.135.907

2.333.857

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten

Specificatie lasten en baten 2007 naar producten Code

Product

lasten 2007 792.789

100100 Apparaatskosten 100101 Ondersteuning Prov. Staten: - afwikkeling voorgaande jaren - vergoeding Prov. Staten - reis- en verblijfkosten PS - fractievergoedingen - stenografische verslagen PS - advertentiekosten - excursiekosten PS - scholing statenleden - internet statenleden - uitvoering duale taken - diverse kosten PS - rekenkamer - facilitair catering

26

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Vergoeding Provinciale Staten: afwijking € 26.177 De uitkering 2006 ZVW-vergoedingen ad € 6.000 is terug ontvangen in 2007. Hiermee was geen rekening gehouden. Het budget is € 20.000 te ruim begroot ondanks de vermindering van het aantal Statenleden. Reis- en Verblijfkosten PS: afwijking -/- € 9.937 Naast de reguliere reiskosten voor het bijwonen van vergaderingen door Statenleden en burgercommissieleden zijn er door de commissie werkbezoeken afgelegd (€ 6.500 aan busreizen). De overige extra kosten zijn ontstaan door een bezoek aan de IPO-jaarconferentie en kosten in verband met de benoeming van de nieuwe CdK. Advertentiekosten PS: afwijking -/- € 9.381 De overschrijding wordt veroorzaakt door de advertentie/enquête in alle huis-aan-huisbladen in verband met de vacature CdK. Scholing Statenleden: afwijking € 3.075 Rekening was gehouden met een slotbijeenkomst training commissievoorzitters in 2007. Deze bijeenkomst vond plaats in 2008. Internet Statenleden: afwijking -/- € 1.816 De overschrijding houdt verband met de omzetting van individuele vergoeding naar vaste vergoeding. Uitvoering duale taken: afwijking € 18.072 Er zijn door de Staten niet voldoende voorstellen gedaan om het volledige bedrag uit te geven. Facilitair catering: afwijking -/- € 19.371 Deze wordt o.a. veroorzaakt door activiteiten die zijn georganiseerd in verband met de verkiezingen (vertrek oude Statenleden en komst nieuwe Statenleden; introductiebijeenkomsten) en de komst van de nieuwe Commissaris.

27


: 1101 Gedeputeerde Staten

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg


: Scholtens

Productgroepomschrijving Voorbereiding/uitvoering van de vergaderingen van Gedeputeerde Staten, themabijeenkomsten, GS-MTbijeenkomsten, werkbezoeken, overleggen met derden, etc.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • efficiënte vergaderingen en bijeenkomsten, goede en snelle (vertaling en doorgeleiding van) besluitenvorming. Geplande prestatie-indicatoren • aantal GS-vergaderingen: 40 • aantal GS-MT bijeenkomsten: 5 • aantal overige bijeenkomsten: circa 5 • GS-leden: 5, vanaf april 2007 6; • oud GS-leden: 19; • GS-leden met wachtgeld: 2.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 39 • wekelijks tijdens de GS-vergadering •5 • 5/6 • 19 •2

Afnemers/klanten • interne organisatie, diverse externe partijen

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten Evenals andere jaren heeft het college in 2007, behalve in de vakantieperioden, elke dinsdag vergaderd. In de zomervakantieperiode is één keer extra vergaderd om te besluiten over enkele procedures in het kader van de Wet op de ruimtelijke ordening en om besluiten te nemen over bezwaar- en beroepschriften. De vergadering van 19 juni is uitgevallen omdat het college heeft deelgenomen aan de statenexcursie naar Hamburg. In totaal heeft het college 39 keer vergaderd. Drie van die vergaderingen waren extern. Twee keer in een gemeentehuis en een keer tijdens de jaarlijkse tweedaagse bijeenkomst met het managementteam (10 en 11 september) Een aantal keren hebben externe sprekers van o.a. het bedrijfsleven een inleiding gehouden over plannen of ontwikkelingen op diverse gebieden. Het college heeft daarnaast een aantal keren met het college van de gemeente Groningen overleg gevoerd en zijn de reguliere overleggen met de Vereniging van Groninger Gemeenten en de Rijksuniversiteit en Hanzehogeschool geweest.

28


realisatie 2006

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten

realisatie 2007

raming 2007

2.191.655

2.453.492

2.411.395

172.489 54.714

160.800 129.647

187.100 132.000

227.203

290.447

319.100

2.418.858

2.743.939

2.730.495

13.553

1.500

2.750

13.553

1.500

2.750

2.405.305

2.742.439

2.727.745

realisatie saldo 2007 2.453.492

raming saldo 2007 2.411.395

1.500

-34.706 56.929 268.224 -1.500

45.600 273.500 -2.750


Product

lasten 2007 2.453.492

110100 Apparaatskosten

baten 2007

110101 Ondersteuning Gedeputeerde Staten: - afwikkeling voorgaande jaren - vergoeding Gedep. Staten - deskundige advisering - diverse baten GS

-34.706 56.929 268.224

totaal ondersteuning Gedep. Staten

290.447

1.500

288.947

316.350

totaal ondersteuning Gedep. Staten

2.743.939

1.500

2.742.439

2.727.745

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afwikkeling voorgaande Jaren OGS: afwijking € 34.706 Dit betreft een afboeking van 2004 inzake kosten onderzoek zorgplicht, programma begroting en Mediation. Vergoedingen Gedeputeerde Staten: afwijking -/- € 11.329 Dit type kosten is afhankelijk van de aard en omvang van de activiteiten van het college en de individuele gedeputeerden. Deze kosten zijn moeilijk te prognosticeren. Diverse Baten Gedeputeerde Staten: afwijking € 1.250 Dit betreft vergoeding inzake reiskosten. Er zijn in 2007 meer gecombineerde reizen gedaan.

29


: 1201 Kabinetszaken

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg


: Boerma

Productgroepomschrijving De commissaris van de Koningin heeft als rijksorgaan een aantal bestuurstaken die zijn vastgelegd in zijn Ambtsinstructie. Hierbij wordt hij ondersteund door zijn secretariaat (kabinet), dat deel uitmaakt van de afdeling Communicatie en Kabinet.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • een goede kwaliteit van het openbaar bestuur in de provincie Groningen; • voorkomen van en optreden bij bestuurlijke incidenten; • een goede samenwerking tussen de bestuurlijke actoren en gremia in de provincie. Geplande prestatie-indicatoren • goede spirit van het burgemeesterscorps; • weinig bestuurlijke incidenten; •

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • onverminderde savoir-faire; • er hebben zich geen bestuurlijke incidenten voorgedaan, waarbij de provincie moest optreden; • de bestuurlijke samenwerking is goed.

goede bestuurlijke samenwerking in de provincie.

Afnemers/klanten • minister(s) • burgemeesters • vertrouwenscommissies • "rijksheren"

Prioriteiten 2007

Gemeentebezoeken Voortzetting van de cyclus van gemeentebezoeken.

Activiteiten in 2007 • • • •

voorbereiden en begeleiden van gemeentebezoeken; bevorderen van samenwerking tussen vertegenwoordigers van rijksdiensten die in de provincie werken en tussen hen, het provinciaal bestuur en gemeente- en waterschapsbesturen; afdoening van klachten van burgers; voorbereiden en begeleiding van eventuele Koninklijke bezoeken.

30

Beleidsverantwoording Prioriteiten •

Gemeentebezoeken: in 2007 heeft de Commissaris van de Koningin 6 gemeenten bezocht. Hans Alders bezocht op 28 maart de gemeente Vlagtwedde, op 4 april Ten Boer en tot slot op 11 april de gemeente Zuidhorn. Max van den Berg is in november gestart met het afleggen van gemeentebezoeken in het kader van zijn kennismaking met de gemeenten. Op 7 november is hij deze cyclus gestart in de gemeente Grootegast, vervolgens was op 24 oktober Winschoten aan de beurt en ten slotte op 12 december Appingedam.

Uitgevoerde activiteiten •

• • •

(Her-)benoeming burgemeesters: in 2007 zijn 3 nieuwe burgemeesters benoemd in onze provincie, te weten Bellingwedde, Haren en Eemsmond; Er hebben 2 herbenoemingen plaats gevonden, te weten: Veendam en Grootegast Overigens zijn voor Haren en Eemsmond waarnemend burgemeesters benoemd ter overbrugging tot de nieuw te benoemen burgemeester; Decoratievoorstellen: in 2007 zijn 195 naar het Kapittel voor de Civiele Orde verstuurd; De Commissaris van de Koningin heeft 46 klachten van burgers afgedaan en 3 verzoeken van asielzoekers om in aanmerking te komen voor toepassing van het zgn. buitenschuldcriterium doorgeleid aan de minister van Vreemdelingzaken en Integratie; Begeleiden en voorbereiden koninklijke bezoek: 1 Bezoek Hare Majesteit de Koningin en Hare Koninklijke Hoogheid prinses Laurentien aan het GECKO Symposium bij het UMCG (30 maart 2007); 2 Streekbezoek Hare Majesteit de Koningin aan het Lauwersmeergebied en Schiermonnikoog (13 juni 2007); 3 Opening congres European Academy of Childhood Disability door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet (14 juni 2007); 4 Bezoek Hare Majesteit de Koningin aan het 'Peerdenspul' - onderdeel van Groningens ontzet - (28 augustus 2007); 5 Bijwonen van de opening van de tentoonstelling Peter Stuycken in het Groninger Museum door de Prins van Oranje (22 september 2007); 6 Werkbezoek Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Laurentien der Nederlanden aan Brede School te Zuidbroek (22 november 2007).

31


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.236.098

1.117.809

1.062.809

19.700 3.500

20.155

19.700

23.200

20.155

19.700

1.259.298

1.137.964

1.082.509

18.256

7.187

18.256

7.187

1.241.042

1.130.777

1.082.509



20.000 -7.187

19.700

7.187 7.187

12.813

19.700


Product

lasten 2007 1.117.809

120100 Apparaatskosten 120105 Secretariaat CdK: - viering 4/5 mei - diverse baten CdK

baten 2007

20.000

totaal secretariaat CdK:

20.000

120106 Secr. Prins Bernhard Cultuurfonds: - vergoeding secretariaatskosten totaal secr. Pr. Bernhard Cultuurfonds totaal kabinetszaken

155

155

155

155

1.137.964

7.187

1.130.777

1.082.509

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Diverse baten CdK: afwijking € 7.187 Hier worden (reiskosten)vergoedingen geboekt voor de CdK in verband met nevenfuncties. Deze inkomsten zijn echter niet geraamd.

32

Productgroepnummer en -naam : 1301 Bestuurlijke organisatie Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Slager


: Smit

Productgroepomschrijving De zorg voor een adequate bestuurlijke inrichting van de provincie, waarbij wij streven naar een zodanige inrichting van het openbare bestuur en verdeling van taken en bevoegdheden dat publieke taken op het juiste niveau worden verricht. Alsmede bemiddelen bij dan wel beslechten van bestuursgeschillen tussen gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en de behandeling van klachten over gemeentebesturen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Een optimaal en aan de maatschappelijke omstandigheden aangepast functionerend openbaar bestuur in deze provincie, waarbij het nodig kan blijken te komen tot een verdere invulling van de taakverdeling tussen provincie en gemeenten. Geplande prestatie-indicatoren • zorg dragen voor de effectuering van de gemeentelijke herindeling Reiderland, Scheemda en Winschoten met ingang van 2010; • versterken van de kwaliteit van het lokaal bestuur door het bevorderen van toekomstbestendige taakverdeling tussen gemeenten, samenwerkingsverbanden en werkafspraken.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • de betrokken raden zullen in jan 2008 besluiten dat een herindelingsontwerp wordt voorbereid; •

bestuurskrachtonderzoek bij gemeenten is gestart na afstemming met de VGG, in opdracht van de gemeenten.

Afnemers/klanten Gemeenten, samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen.

Prioriteiten 2007

Gemeentelijke herindeling Reiderland, Scheemda, Winschoten

€ 60.000

het streven is er op gericht dat de betrokken gemeenteraden in 2008 een besluit nemen tot herindeling op basis waarvan GS aan de Minister kunnen adviseren een daartoe strekkend wetsvoorstel in voorbereiding te nemen opdat per 1 januari 2010 een nieuwe gemeente van start kan gaan. Het is het voornemen in de voorbereiding daarvan voor diverse, nog nader te bepalen, taken, externe deskundigheid in te huren. GS zijn bereid in de kosten daarvan bij te dragen.

Versterking lokaal bestuur

€ 100.000

Gemeenten zijn op zoek naar verschillende vormen van samenwerking. In de voorbereiding daarvan en bij de daadwerkelijke samenwerking worden kosten gemaakt. Om te vermijden dat financiën een belemmering vormen, zijn GS bereid bij perspectiefrijke vormen van samenwerking bij te dragen in de financiering.

33

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • •

ambtelijke vertegenwoordiging Stuurgroep herindeling Oldambt; bijdragen aan ambtelijke samenwerking Eemsmondgebied; inspelen op vragen van andere gemeenten voor ondersteuning; opstellen rapportage stand van zaken lokaal en regionaal bestuur.

Beleidsverantwoording

Prioriteiten Gemeentelijke herindeling Reiderland, Scheemda, Winschoten De provincie is niet rechtstreeks betrokken bij de herindeling; wel werd door bestuurlijk overleg met de stuurgroep het proces gevolgd. Versterking lokaal bestuur Aan de versterking van het lokaal bestuur is invulling gegeven door het starten bij bijna alle provincies van een bestuurskrachtonderzoek. Na afstemming met de VGG en in opdracht van de gemeenten is het bestuurskrachtonderzoek bij 21 van de 25 Groninger gemeenten van start gegaan. De provincie verstrekt ten behoeve hiervan een subsidie aan de gemeenten van 50 procent van de werkelijke kosten. Grenscorrectie Transferium Hoogkerk Ten behoeve van de realisering van het Transferium Hoogkerk is het wenselijk dat een grenscorrectie tot stand komt tussen de gemeenten Groningen en Noordenveld, tevens correctie van de provinciegrens met Drenthe. Het streven is in 2008 aan Provinciale Staten een herindelingsregeling voor te leggen.

Uitgevoerde activiteiten • • •

ambtelijke vertegenwoordiging Stuurgroep herindeling Oldambt: Op verzoek van de Stuurgroep herindeling heeft de provincie een medewerker beschikbaar gesteld voor ondersteunende werkzaamheden van de projectleider van de 3 gemeenten. bijdragen aan ambtelijke samenwerking Eemsmondgebied: de gemeenten hebben in 2007 voor dit doel geen aanvullend beroep gedaan op de provincie; de ambtelijke samenwerking tussen de vier gemeenten wordt wel geïntensiveerd. opstellen rapportage stand van zaken lokaal en regionaal bestuur: het opstellen van een dergelijke rapportage vloeit voort uit de uitkomsten van het bestuurskrachtonderzoek. Omdat dat onderzoek nog loopt, is in 2007 nog geen rapportage opgesteld.

34


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

67.424

100.015

103.478


20.100

160.276

160.000

20.100

160.276

160.000

Totaal lasten

87.524

260.291

263.478

87.524

260.291

263.478



100.276 60.000

100.276 60.000

100.000 60.000

totaal bestuurlijke organisatie

160.276

160.276

160.000

totaal bestuurlijke organisatie

260.291

260.291

263.478



Product

lasten 2007 100.015

130100 Apparaatskosten 130101 Bestuurlijke organisatie: - versterking lokaal bestuur - fusieproces gemeenten Blauwe Stad

35

baten 2007

Productgroepnummer en -naam : 1401 Financieel toezicht op gemeenten Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Slager


: Smit

Productgroepomschrijving Het beleid bij het financiële toezicht op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen is gericht op het verkrijgen en behouden van financieel gezonde lagere overheden. Wij voeren - binnen de mogelijkheden van de Gemeentewet - het toezicht op maat uit op basis van het door ons vastgestelde "Beleidskader voor het financiële toezicht op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen in de provincie Groningen" (mei 2004). Het toezicht kenmerkt zich door een terughoudende opstelling met ruimte voor de eigen autonomie en door maatwerk. Repressief toezicht is de norm en preventief toezicht wordt slechts ingezet bij gebleken noodzaak. Een frequent en open overleg met gemeenten en gemeenschappelijke regelingen past in de koers van de provincie nieuwe stijl.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Structureel financieel gezonde gemeenten en gemeenschappelijke regelingen. Het streven is gericht op repressief toezicht voor hen allemaal (100%); • Door middel van een continu proces van overleg en informatie-uitwisseling met gemeenten, is het de bedoeling ontwikkelingen zodanig tijdig te signaleren dat waar mogelijk preventief toezicht kan worden voorkomen evenals het afglijden naar de artikel 12 FVW-status. Geplande prestatie-indicatoren • repressief toezicht gemeenten in de provincie; • repressief toezicht gemeenschappelijke regelingen in de provincie.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 96% (24/25) • 93% (28/30)

Afnemers/klanten • 25 gemeenten en 30 gemeenschappelijke regelingen in de provincie Groningen (medio 2007).

Prioriteiten 2007

Toezicht Het verkrijgen en behouden van financieel gezonde gemeenten, die in staat zijn de hen opgedragen taken optimaal te verrichten.

36

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) •

Naar aanleiding van een eind 2005 gehouden onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het programma bestuur, productgroep financieel toezicht op gemeenten, wordt aanbevolen een risicoanalyse per gemeente in te voeren, aangevuld met een ratingsysteem om vervolgens het toezicht af te stemmen op de uitkomsten van de analyse. Wij ontwikkelen een model waarmee op grond van een aantal criteria een gefundeerd beeld ontstaat over de financiële positie van de gemeente. Hierdoor kan vervolgens aan "zwakke" gemeenten meer en aan "sterke" gemeenten minder aandacht worden besteed. Wij zijn voornemens met ingang van begrotingsjaar 2007 het systeem van risicoanalyse op "onze" gemeenten toe te passen naast het reguliere begrotingstoezicht;

•

In 2007 zal als gezamenlijk onderzoeksthema door de provinciale toezichthouders extra aandacht worden besteed aan de financiële begroting van gemeenten (overzicht van baten en lasten en de uiteenzetting van de financiële positie een en ander conform artikel 7 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten -BBV-).

Toelichting/ontwikkelingen Nadat eind 2004 besluitvorming had plaatsgevonden over verbreding en vernieuwing van het financiële toezicht en een wetsvoorstel door BZK was voorbereid, gaven de provincies Brabant en Limburg aan in hun provincies pilots te houden met betrekking tot dit onderwerp. De pilots zullen in 2010 worden geëvalueerd. In verband met de omstandigheid dat er enige spanning zit tussen het wetsvoorstel en de pilots heeft minister Remkes besloten het wetsvoorstel, in afwachting van de uitkomsten van de voornoemde evaluatie, voorshands aan te houden. Wij hebben de Groninger gemeenten voorgesteld om samen met ons de in gang gezette samenwerkingsconstructies voor de gemeentelijke taakuitoefening te bezien tegen de achtergrond van de ontwikkelingen in de maatschappij en het openbaar bestuur. Daarbij moet worden nagegaan of de gekozen constructies op termijn bijdragen aan een duurzaam, kwalitatief goed lokaal bestuur. Ons uitgangspunt is, dat - op grond van de huidige inzichten - de bestuurlijke zelfstandigheid van gemeenten - al of niet via slimme samenwerkingsverbanden - op een kwalitatief goede wijze kan worden gehandhaafd. De enige uitzondering daarop vormen de Blauwestad gemeenten. Daar zien wij een dringende noodzaak tot samenvoeging. Wij zullen dan ook in overleg met die betreffende gemeentebesturen nagaan of het initiatief daartoe van onderop kan komen. Mocht dat niet het geval zijn, dan zullen wij dat initiatief zelf ontplooien. Met deze stellingname willen wij alle gemeenten in onze provincie duidelijkheid verschaffen over onze opvattingen over herindeling/samenvoeging en samenwerking tussen gemeenten. De voornoemde samenvoeging van en samenwerking tussen gemeenten zal onmiskenbaar financiële consequenties in zich bergen. In onze rol van financieel toezichthouder op de gemeenten zullen wij (ook) dit aspect nauwlettend volgen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Toezicht Op basis van ons onderzoek naar de gemeentelijke begrotingen en rekeningen hebben wij 24 van de 25 Groninger gemeenten voor het jaar 2007 onder het repressieve begrotingstoezicht kunnen plaatsen. Slechts de gemeente Loppersum moesten wij, op grond van de slechte financiële positie van deze gemeente, onder het preventieve begrotingstoezicht plaatsen. Naast de gemeente Loppersum waren er nog twee gemeenten die geen materieel sluitende (meerjaren) begroting hadden gepresenteerd. Wij hebben met deze gemeenten bestuurlijk overleg gevoerd. In deze overleggen zijn éénduidige afspraken gemaakt, op grond waarvan mag worden verwacht dat de betreffende gemeenten de komende tijd dusdanige maatregelen zullen nemen dat er binnen afzienbare termijn weer met een materieel begrotingsevenwicht gewerkt zal kunnen worden. Op basis hiervan hebben wij besloten de betreffende gemeenten alsnog onder het repressieve begrotingstoezicht te

37

plaatsen.


•

•

•

•

Wij hebben in 2007 een model ontwikkeld om een financiële risicoanalyse per gemeente op te stellen. Toepassing van dit model resulteert vanaf het begrotingsjaar 2008 m.b.t. de financiële positie van de 25 Groninger gemeenten in een indeling naar drie categorieën: zwak-redelijk-goed. Wij zijn voornemens om vanaf 2008 jaarlijks deze analyse uit te voeren en de intensiviteit van het financiële toezicht voor het betreffende begrotingsjaar te laten afhangen van de categorie-indeling (van zeer intens tot globaal); Als gezamenlijk onderzoeksthema door de provinciale toezichthouders is in 2007 onderzoek verricht naar de financiële begroting van de Groninger gemeenten. Onderzocht werd in hoeverre de financiële begrotingen voldoen aan de voorschriften van artikel 7, lid 3, van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Geconstateerd werd dat de financiële begroting van de Groninger gemeenten zijn voorzien van het voorgeschreven overzicht van baten en lasten. Aan het voorschrift om ook een uiteenzetting van de financiële positie en de toelichting hierop in de begroting op te nemen wordt door de meeste Groninger gemeenten voldaan. De kwaliteit (i.c. de informatieve waarde voor de raad) is in een aantal gevallen voor verbetering vatbaar. De desbetreffende gemeenten zijn hierop tijdens de 2e fase onderzoeken gewezen; In 2007 zijn in samenwerking met de Inspectie Financiën Lokale en Provinciale Overheden (IFLO) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) een drietal begrotingsscans uitgevoerd. Het doel van een begrotingsscan is in het algemeen drieledig: ten eerste verschaft het de gemeente inzicht in de eigen financiële situatie, ten tweede kan de begrotingsscan een cumulatie van financiële problemen voorkomen en ten slotte kan met behulp van de begrotingsscan duidelijk worden of de gemeente zonodig voldoet aan de toelatingseisen van artikel 12 van de Financiëleverhoudingswet. De begrotingsscan is geen beleidsadvies. Het betreft een constatering van feiten en de daaruit te trekken conclusies. Daarnaast geeft de begrotingsscan ook een oordeel over de financiële positie van de gemeente. Waar nodig zijn ook aanbevelingen in de begrotingsscan opgenomen. Een begrotingsscan is niet vrijblijvend. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het vervolg. Om deze reden is een reactie van de gemeente over de wijze waarop zij denkt om te gaan met de opgenomen aanbevelingen aan de provinciale toezichthouder (en een afschrift aan de IFLO) noodzakelijk. De wijze waarop de gemeente omgaat met de aanbevelingen wordt gemonitord door de toezichthouder. De conclusies en aanbevelingen kunnen ook input zijn voor overleg tussen de gemeente en de provincie in het kader van het begrotingstoezicht; Op verzoek van de colleges van de gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten werd in het kader van de voorgenomen gemeentelijke herindeling een financieel onderzoek uitgevoerd naar de fictieve gemeente Blauwestad. In het uitgebrachte rapport is ingegaan op de financiële effecten bij een gemeentelijke herindeling, de ontwikkeling van de financiële positie van de gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten, de eigen inkomsten van de drie gemeenten vergeleken, de nettolasten van de fictieve gemeente Blauwestad vergeleken en de personeelsomvang en -kosten van de nieuwe gemeente; In het kader van (de gesprekken tussen de gemeente, de provincie en het Rijk) over de problematiek van de gemeente Delfzijl heeft de gemeente het voorstel, van de toenmalige minister van BZK, aanvaard een begrotingsscan uit te laten voeren. Op verzoek van het college van de gemeente Loppersum werd ook voor deze gemeente een begrotingsscan uitgevoerd. De gemeente Loppersum had voor 2007 een incidenteel sluitende begroting en een meerjarenraming met aanzienlijke tekorten. Dit noodzaakte de gemeente om de gemeentelijke taakvelden in beeld te brengen waar zich ombuigingsmaatregelen voordoen. Tevens geeft het de gemeente inzicht in de toelatingseisen van artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet. Mede naar aanleiding van de uitkomsten van de begrotingsscan werd door de raad van de gemeente Loppersum vanaf 2008 de artikel 12-status aangevraagd. In de begrotingsscan van de gemeente Delfzijl zijn negen aanbevelingen gedaan.

38


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

410.333

406.313

466.940

661

346

180

661

346

180

410.995

406.659

467.120

410.995

406.659

467.120



346

346

180

totaal financieel toezicht op gemeenten

346

346

180

totaal financieel toezicht op gemeenten

406.659

406.659

467.120

directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten


Product

lasten 2007 406.313

140100 Apparaatskosten 140101 Financieel toezicht op gemeenten: - advertentiekosten

39

baten 2007


: 1501 Uitvoering van wettelijke regelingen

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg; Gerritsen


: Smit

Productgroepomschrijving Het uitvoeren van diverse wettelijke regelingen en verordeningen, waaronder de Drank- en Horecawet. Het houden van toezicht op de archiefzorg van de: • provinciale organen; • gemeenten; • gemeenschappelijke regelingen; • regiopolitie; • waterschappen op basis van de Archiefwet 1995 en overige wettelijke bepalingen. En tenslotte het adviseren over ingediende bezwaar- en beroepschriften alsmede klachten.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Het deugdelijk functioneren van de overheid voor zover het gaat om provinciale taken op basis van het wettelijk stelsel; • Met het behandelen van bezwaar- en beroepschriften en klachten wordt beoogd een optimale besluitvorming van provinciale organen en het voorkomen van beroepsprocedures bij de bestuursrechter en de Nationale ombudsman; • Met het archieftoezicht wordt beoogd het optimaliseren van de zorg en de toegankelijkheid van archieven alsmede de bouw van veilige bewaarplaatsen en conservering van archieven. Het toezicht bestrijkt de hele levenscyclus van archieven; door goedgevormde archieven kan de overheid controleerbaar verantwoording afleggen van beleid en uitvoering. Vervolgens zijn deze archieven als cultureel erfgoed belangrijk voor betrouwbaar historisch onderzoek en historisch bewustzijn. Geplande prestatie-indicatoren • aantal besluiten tijdsbestedingnormen wethouders; • aantal besluiten ter goedkeuring van het oprichten van of deelnemen in privaatrechtelijke rechtspersonen (preventief toezicht); • aantal inspectiebezoeken; incidentele bezoeken; adviezen; uitbrengen van jaarverslag; • aantal vergunningen Drank- en Horecawet.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • geen; • 4 gemeenteraden hebben een besluit genomen tot deelname in de Stichting Veiligheidszorg Groningen; • jaarverslag 2006 uitgebracht, inspectiebezoeken afgelegd, aanvragen om informatie en adviezen afgehandeld; • 1 aanvraag voor vergunning is in behandeling.

Afnemers/klanten • gemeenten en natuurlijke rechtspersonen; archiefinspectie: gemeenten, waterschappen, regiopolitie en gemeenschappelijke regelingen

40

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • •

•

100 adviezen commissie rechtsbescherming; archiefinspectie: formele en incidentele inspectiebezoeken, advisering, jaarverslag, werkplan schrijven voor periode 2008-2010, site Groninger Archiefnet verder ontwikkelen. samen met de afdeling Cultuur & Welzijn een beter provinciaal, publieksgericht archiefbestel realiseren dat goed bereikbaar is in alle regio's in de provincie. Normen ontwikkelen voor dienstverlening rond archieven bij gemeenten en waterschappen. 2 besluiten ter goedkeuring van het oprichten van of het deelnemen in privaatrechtelijke rechtspersonen.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten • Vier gemeenten hebben een besluit genomen tot deelname in de Stichting Veiligheidszorg Groningen; • Er is 1 aanvraag door een gemeente ingediend voor een vergunning op grond van de Drank- en Horecawet. De aanvraag is nog in behandeling; • Rechtsbescherming: Adviezen over bezwaarschriften, administratieve beroepschriften en klachten. Zie het Jaarverslag van de Commissie rechtsbescherming dat als afzonderlijke publicatie beschikbaar is; • Archiefinspectie: zie voor verslag werkzaamheden Jaarverslag 2007 dat als afzonderlijke publicatie beschikbaar is.

41


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

973.515

1.087.621

1.172.150

51.928 1.200

47.278 5.800

45.150 5.800

53.128

53.078

50.950

1.026.643

1.140.700

1.223.100

1.140.700

1.223.100



7.475 3.098

7.475 3.098

6.500 2.850

10.573

10.573

9.350

42.506

42.506

41.600

42.506

42.506

41.600

1.140.700

1.140.700

1.223.100

directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen

670

Totaal baten

670

Saldo lasten en baten

1.025.973


Product

lasten 2007 1.087.621

150100 Apparaatskosten 150101 Klachtencommissies: - bezwaar- en beroepscommissies - nationale ombudsman totaal klachtencommissies 150102 Archieftoezicht: - archiefinspectie totaal archieftoezicht totaal wettelijke regelingen

42

baten 2007

Productgroepnummer en -naam : 1601 Bestuurlijke samenwerking Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Calon, Van den Berg, Bleker, Gerritsen, Slager


: Smit

Productgroepomschrijving Interprovinciaal Overleg (IPO): De provincie Groningen is lid van de vereniging IPO: het samenwerkingsorgaan van de twaalf provincies. Gedeputeerden en de CdK participeren in het bestuur, de bestuurlijke adviescommissies en de commissie IWV. Provinciale Staten participeren in de Algemene Ledenvergadering. Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN): De provincie Groningen vormt samen met de provincies Fryslân en Drenthe de Gemeenschappelijke Regeling SNN. Gedeputeerden en de CdK participeren in het Dagelijks Bestuur, de Bestuurscommissies, het Algemeen Bestuur en de strategische bijeenkomsten van de drie colleges van GS. Provinciale Staten participeren in het Algemeen Bestuur en in de jaarlijks te houden gezamenlijke bijeenkomst van de drie Staten. Bestuursacademie Noord-Nederland (BANN): Na de privatisering en fusie is de Gemeenschappelijke regeling BANN in stand gebleven als een garantievoorziening voor wachtgelden en ziektekostenpremies voor het personeel van de BANN dat in 2002 is overgegaan naar de stichting Bestuursacademie Noord- en Oost-Nederland (BAONN). De provinciesecretaris is lid van het Algemeen Bestuur BANN. In april 2004 is de BAONN gefuseerd met de Bestuursacademie West-Nederland tot de Bestuursacademie Nederland (BAN). De provincie participeert niet in het bestuur van de BAN. De provincie is lid van de steunvereniging BAONN. Europa, NHI, RFO Hanse Passage: Activiteiten en acties van de provincie Groningen met betrekking tot de Europese Unie en Europa worden in beginsel in SNN-verband ontplooid. Zo is Noord-Nederland lid van de Conference of Peripheral Maritime Regions of Europe (CPMR) en haar regionale dochterorganisatie North Sea Commission (NSC). De provincie neemt samen met de provincies Drenthe, Fryslân en Overijssel en de Duitse deelstaten Niedersachsen en Bremen deel in de Nieuwe Hanze Interregio en heeft de leiding op zich genomen van een nieuw programma in het kader van Interreg IIIC: Hanse Passage. In dit programma werken 15 regio's uit 6 landen samen. In SNN-verband worden ook de vertegenwoordigingen in het Comité van de Regio's en de participatie in het Huis van de Nederlandse Provincies vormgegeven.

43

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Als lid van het IPO mede zorgdragen voor een adequate belangenbehartiging van de provincies bij het rijk voor voortzetting van het provinciale vernieuwingsproces en mede bijdragen aan een efficiënt en effectief platform voor uitwisseling van kennis en ervaring in provinciaal verband. • In IPO-verband participeren in vernieuwing van de bestuurlijke en financiële verhoudingen (de Code interbestuurlijke verhoudingen) en in de totstandkoming en uitvoering van (prestatiegerichte) uitvoeringscontracten tussen rijk en provincies. Daarmee beogen wij een adequate bijdrage te leverend aan de oplossing van maatschappelijke vraagstukken. • Het Jaarplan IPO 2007 geeft inzicht in wat dit onderdeel van de bestuurlijke samenwerking in detail beoogt. Het Jaarverslag IPO 2007 geeft in detail aan in hoeverre de doelen gehaald en de effecten bereikt zijn. • Het vernieuwingsproces betreft de voortgezette participatie in de tweede fase van de Vernieuwingsimpuls dualisme en de provinciale democratie. In de tweede fase ligt de nadruk op de cultuurverandering. In 2005 is de Wet dualisering provinciebestuur van rijkswege geëvalueerd. Het evaluatierapport is eind 2005 uitgebracht en voor commentaar aan o.m. het IPO voorgelegd. Medio 2006 zal naar verwachting het evaluatierapport met een kabinetsstandpunt aan de Tweede Kamer worden gezonden. Daarna zal bezien worden welke aspecten van de wet aangepast dienen te worden of waar mogelijk een nieuwe cultuurimpuls nodig is. • De samenwerking in SNN-verband wordt voortgezet en doelgericht geïntensiveerd. Gelet op de ernst van de situatie (een nog steeds bestaande sociaal-economische achterstand bij de rest van het land) is het gewenst dat het Noorden gezamenlijk optreedt in de richting van de rijksoverheid en de Europese Commissie; • Een aantal functies levert door het gezamenlijke optreden een meerwaarde op voor de deelnemende provincies. Het gaat dan om het platform voor overleg en afstemming, de lobbyfunctie, de gezamenlijke aanpak en optreden ten gunste van arbeidsdeling, de regionalisering op Europese schaal. • In 2007 start in SNN-verband de uitvoering van het EFRO-programma 2007-2013. Het SNN participeert bestuurlijk en financieel in het EZ-transitieprogramma 2007-2010. De beide programma's worden naar verwachting in het najaar van 2006 vastgesteld. • Het belang van een goed bestuursdienstonderwijs op regionaal niveau wordt onderschreven en ondersteund. De provincie is lid van de steunvereniging en geeft daarmee gestalte aan de verankering van het openbaar bestuur met het bestuursdienstonderwijs. De steunvereniging is onder meer gespreksplatform voor betrokken overheden en waterschappen. • De Gemeenschappelijke Regeling BANN blijft in stand als vangnet voor bestaande wachtgeldvoorzieningen en premiebetalingen voor voormalige medewerkers alsmede als garantie voor personeel dat bij de fusie met de stichting BAON onverhoopt binnen de termijn van het sociaal plan ontslagen is. • Door middel van samenwerking in het verband van de NHI wordt primair inhoud gegeven aan goed nabuurschap en wordt gezamenlijk met de andere partners verdere samenwerking gestimuleerd. Via de RFO Hanse Passage wordt de samenwerking met partners in het in SNN-verband vastgestelde oriëntatiegebied in Europa (NOA) op gang gebracht en ontwikkeld. • De vertegenwoordiging in Europese gremia en organisaties en deelname in de activiteiten van internationale organisaties strekt vooral tot belangenbehartiging van de regio. Een betere profilering van Noord-Nederland in Europese context is beoogd bijkomend effect. Het gemeenschappelijke "Huis van de Nederlandse Provincies" te Brussel vormt een facilitair bruggenhoofd naar de instellingen van de Europese Unie. Geplande prestatie-indicatoren • IPO: coördinatie, voorbereiding en bijwonen van een tachtigtal vergaderingen van Bestuur, Adviescommissies, de Algemene vergadering, regionale bijeenkomsten, de jaarconferentie;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • IPO: Conform de planning zijn de vergaderingen voorbereid en bijgewoond. De jaarvergadering vond plaats in Den Bosch en had als thema Goed klimaat voor samenwerking.

•

•

SNN: coördinatie, voorbereiding en bijwonen van een zestigtal vergaderingen van algemeen en dagelijks bestuur, de bestuurscommissies

44

SNN: conform de planning zijn de vergaderingen voorbereid en bijgewoond.

en van de gezamenlijke GS en PS; •

BANN: voorbereiden en bijwonen van 2 vergaderingen van algemeen bestuur BANN;

•

BANN: conform de planning zijn de vergaderingen voorbereid en bijgewoond.

•

NHI/Europa: voorbereiden en bijwonen van een dertigtal vergaderingen van het Bestuurlijk Platform Europa (IPO), Comité van de Regio's, Huis van de Nederlandse Provincies, NSC, CPMR, NHI, Hanse Passage.

•

NHI/Europa: Een substantieel deel van de vergaderingen is voorbereid en bijgewoond

Afnemers/klanten • extern: rijksoverheid, gemeenten, VNG, provincies, waterschappen en Europese instellingen; • intern: PS, GS, statencommissies, CdK en MT.

Prioriteiten 2007

IPO, SNN, NHI etc. •

• •

Bestuursdienstonderwijs is geen prioriteit; In NHI-verband ligt de prioriteit bij de realisatie van projecten in het kader van het programma Hanse Passage. Verder wordt extra aandacht gegeven aan ontwikkeling, uitbreiding en onderhoud van bestuurlijk relevante internationale netwerken. Het SNN heeft een eigen jaarplan 2007 dat eind 2006 is opgesteld


NHI/Hanse Passage: volledige committering middelen; uitvoering subprojecten. SNN: zie Jaarplan SNN 2007

45

Beleidsverantwoording Prioriteiten NHI/Hanse Passage: Programma Hanse Passage (Interreg IIIC) is voltooid. Een nieuw project (Interreg IVC) met hetzelfde netwerk is voorbereid en ingediend.

Uitgevoerde activiteiten IPO: Onze provincie heeft in het bestuur, de adviescommissies en de Algemene vergadering geparticipeerd. Als college hebben wij in IPO-verband onze inzet gepleegd op alle relevante dossiers zoals b.v. jeugdzorg, omgevingsvergunning, ILG, luchtkwaliteit, mobiliteit, ruimtelijke ontwikkelingen en wonen. Veel energie is gestoken in de voorbereiding voor en onderhandelingen over een nieuw bestuursakkoord met het Rijk. Dit heeft geleid tot een beperkt akkoord voor 2008 waarin financiële afspraken zijn opgenomen m.b.t. investeringen, normeringen en provinciale belastingen alsmede de instelling van een gemengde commissie die decentralisatievoorstellen gaat voorbereiden. Op basis van haar advies streven kabinet en provincies naar een bestuursakkoord voor de jaren 2009-2011. Een compleet overzicht van IPO-activiteiten is opgenomen in het Jaarverslag/jaarrekening IPO 2007 dat als afzonderlijke publicatie beschikbaar is. SNN: Onze provincie heeft in de bestuurscommissies, het dagelijks bestuur en het algemeen bestuur geparticipeerd. Met de vier grote steden in het Noorden (NG 4) is overeengekomen om te participeren in bestuurscommissies en het dagelijks bestuur. De uitvoering van het EFRO-programma 2007-2013 is gestart; het SNN is gaan participeren in het Koers Noord programma 2007-2010 van EZ. Hoofdthema's van de programma's zijn: Energie, Watertechnologie, Sensortechnologie en Agribusiness. Daarnaast wordt met de programma's ingezet op andere speerpunten als Lifesciences, Metaal/ Scheepsbouw e.d. en op het bevorderen van de aantrekkingskracht van het landelijk gebied in de kernzones en van het stedelijk gebied van de vier grote steden, waaronder de gemeente Groningen voor kennisintensieve bedrijvigheid en marktgerelateerde R&D activiteiten. Een uitgebreid overzicht van uitgevoerde activiteiten is opgenomen in het Jaarverslag/jaarrekening SNN 2007 dat als afzonderlijke publicatie beschikbaar is. BANN: De Gemeenschappelijke regeling BANN heeft gefunctioneerd als wachtgelden premievoorziening voor ex-werknemers van de voormalige BANN. Onze provincie is vertegenwoordigd in de Algemene vergadering van de steunvereniging BAONN. Zie jaarrekening/-verslag 2007. NHI/Hanse Passage: Alle 26 subprojecten zijn voltooid. Ongeveer 90% van de totaal beschikbare middelen is besteed.

46


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

720.841

620.422

585.802


1.012.140 109.168

1.029.521 60.645

1.045.365 75.877

1.121.308

1.090.165

1.121.242

Totaal lasten

1.842.149

1.710.587

1.707.044

1.710.587

1.707.044



485.465

485.465

490.680

485.465

485.465

490.680

516.632

516.632

517.432

516.632

516.632

517.432

3.505 18.878 7.130 3.468 50.000 92

3.505 18.878 7.130 3.468 50.000 92

12.300 15.700 7.130 5.500 50.000 15.000

83.073

83.073

105.630

4.995

4.995

7.500

4.995

4.995

7.500

1.710.587

1.710.587

1.707.044

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen

105.752

Totaal baten

105.752


1.736.397


Product

lasten 2007 620.422

160100 Apparaatskosten 160101 IPO: - afwikkeling voorgaande jaren - bijdrage IPO totaal IPO 160102 SNN: - bijdrage SNN totaal SNN 160103 NHI/Europa: - activiteiten NHI - secretariaat NHI - waarderingssubsidie EDR - activiteiten Europa algemeen - Hanse Passage - internationale samenwerking totaal NHI/Europa 160104 BANN: - bijdrage BANN totaal BANN totaal bestuurlijke samenwerking

47

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Activiteiten NHI: afwijking € 8.795 In de uitvoeringsperiode van het Hanze Passage programma (2003 tot einde 2007) worden projecten met NHI-partners in overwegende mate via het (gesubsidieerde) Hanse Passage programma uitgevoerd. Daardoor ontstaat (tijdelijk) een onderschrijding van deze post. Secretariaat NHI: afwijking -/- € 3.178 De overschrijding is het gevolg van vertraagde afrekening van salariskosten van secretaris NHI met Drenthe over het jaar 2006. Activiteiten Europa algemeen: afwijking € 2.032 Betreft kleine begrotingspost voor incidentele kosten in relatie tot Europa. Uitputting is moeilijk voorspelbaar. Internationale samenwerking: afwijking € 14.908 De verwachting was dat al in 2007 uitgaven zouden plaats vinden het kader versterking relaties met vooral Duitse instanties. Dit is niet gebeurd vanwege langere voorbereiding. Gaat dus pas in 2008 gebeuren. BANN: afwijking € 2.505 Vanwege niet beïnvloedbare kosten bij de BANN is dit overschot ontstaan. De verwachting is dat de komende jaren dit zo blijft.

48


: 1602 Voorzieningen personeel

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Slager


: Zwartsenburg

Productgroepomschrijving Uitvoeren van voorzieningen ten behoeve van het huidige en voormalig personeel.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Invullen goed werkgeverschap door: • beperkte (geldelijke) bijdrage aan activiteiten voor (oud-) werknemers door ondersteuning personeelsvereniging en jaarlijkse reünie voor oud-werknemers; • uitvoering wachtgeldregeling, non-activiteitsregeling, prepensioen e.d.. Geplande prestatie-indicatoren • aantal fte's, afgerond: • aantal werknemers: • aantal oud-werknemers ca.: • aantal gewezen ambtenaren dat: wachtgeld ontvangt: ontslaguitkering ontvangt: wachtgeld ontvangt o.g.v. 50+-regeling: geplaatst is in de non-activiteitsregeling:

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 883 • 973 • 390

904 963 375

• • • •

6 1 0 13

4 0 0 5

Afnemers/klanten • oud-werknemers

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • •

financiële bijdrage personeelsvereniging; reünie oud-werknemers; uitvoering diverse regelingen gewezen ambtenaren; behandelde klachten ongewenste intimiteiten; fitness-facilitering; IKAP-facilitering (o.a. fietsprivé, koop- en verkoop verlof).

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten De activiteiten zijn overeenkomstig de opzet uitgevoerd.

49


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

618.786

326.989

318.960

486.898

104.642

91.320

7.395 494.294

2.460 107.101

2.490 93.810

1.113.080

434.090

412.770

396.380

28.294

13.600

Totaal baten

396.380

28.294

13.600


716.700

405.796

399.170



2.300 6.347 4.600 1.450 72.810 -27.039 38

2.300 1.900 4.600 1.000 54.000 -13.600 1.310 2.000 1.180 19.620



Product

lasten 2007 326.989

160200 Apparaatskosten 160201 Huidig personeel: - personeelsvereniging - activiteiten PVP - bijdrage meerkamp - commissie ongewenste intimiteiten - bedrijfsfitness - bijdrage personeelsfitness - rente hypotheken personeel - comissie gelijke behandeling - rente PC-privé - PC-privé (brutering)

baten 2007

2.300 6.347 4.600 1.450 72.810 1.292

27.039 1.255

1.167

totaal huidig personeel

89.966

160202 Inactief personeel: - gepensioneerdendag - uitkering i.k.v. ZVW - personeelsfonds totaal inactief personeel totaal voorzieningen personeel

61.672

74.310

7.062 8.387 1.686

7.062 8.387 1.686

5.900

17.135

17.135

5.900

405.796

399.170

434.090

50

1.167

28.294

28.294

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Activiteiten PVP: afwijking -/- € 4.447 De overschrijding wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt doordat er in 2007 ook het jaar 2006 van de PVP administratief is verwerkt. Gezien de onzekere toekomst van de PVP en haar activiteiten wordt geen voorstel gedaan het budget in 2008 op te hogen of af te ramen. Commissie Ongewenste Intimiteiten: afwijking -/- € 450. Dit wordt veroorzaakt doordat een nieuwe vertrouwenspersoon een aantal opleidingen heeft gevolgd voor dit doel. Bedrijfsfitness: afwijking -/- € 18.810 Dit wordt veroorzaakt vanwege de stijging van het aantal deelnemers. Bijdrage personeelsfitness: afwijking € 13.439 Ook dit komt door stijging van het aantal deelnemers in de loop van de jaren, de begroting is hierop niet aangepast. Personeelsfonds: afwijking -/- € 1.686 Dit is de bijdrage van de werkgever, die hetzelfde bedrag als dat van het totaal van de bijdrage van de werknemers bijlegt. Uitkering i.k.v. ZVW: afwijking -/- € 8.837. Door het ABP is aan gepensioneerde ambtenaren bij de invoering van de nieuwe Zorgverzekeringswet in 2006 een afkoopsom uitbetaald. Op basis van CAO afspraken worden deze kosten door het ABP op de provincie verhaald. De kosten in 2007 betreffen de laatste uitloop hiervan.

51


: 1603 Communicatie

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg


: Boerma

Productgroepomschrijving Communicatie algemeen Ondersteuning van het college van Gedeputeerde Staten in zijn externe contacten, het toelichten van en creëren van draagvlak voor het beleid en het onderhouden van de dialoog met de doelgroepen. Het informeren van bestuurlijk en ambtelijk betrokkenen binnen de provincie door het adviseren van de organisatie omtrent de keuze van boodschap, vorm en kanaal, het uitbrengen van periodieken en het organiseren van (interne) evenementen. Externe communicatie Een systematische bijdrage leveren aan een duidelijk beeld van de taken van de provincie en het provinciaal beleid; verstrekken van informatie. Versterken van de betrokkenheid van belanghebbenden om draagvlak voor het provinciaal beleid te creëren. Opbouwen en onderhouden van goede contacten met de media en overige intermediairs. Het accent bij de communicatie met burger en intermediairs komt in het kader van interactief beleid steeds meer te liggen op tweezijdige communicatie, dus ook de communicatie naar de provincie toe. Interne communicatie Bij de interne communicatie zal steeds het accent liggen op het gebied van: • informatie aan de medewerkers over wat hun collega's doen om zo het 'wij-gevoel' en daarmee de motivatie van de medewerkers te versterken; • de kwaliteit van werk en producten; • de communicatie rond organisatie ontwikkeling. Deze drie aandachtsgebieden hebben sterke onderlinge verbanden. Dat zal zijn weerslag vinden in de communicatie rond deze onderwerpen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • onze doelgroepen weten wat het bestuur wil en doet; • kunnen zich daarover een mening vormen; • zijn in staat waar mogelijk het beleid te beïnvloeden. Geplande prestatie-indicatoren • aantal hits op de websites; • aantal bezoekers van GS-spreekuur; • aantal vragen en reacties van het publiek; •

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 1.090.150 hits; • 28 bezoekers; • telefonische aanvragen: 107 aanvragen per e-mail (via [email protected]): 725; • bijna 51% van de ondervraagden weet een onderwerp te noemen waar de provincie zich mee bezighoudt; • 79% van de inwoners is tevreden.

bekendheid van de provincie;

• waardering van de wijze van informeren. Afnemers/klanten • burgers • jongeren • pers • externe organisaties en instellingen andere overheden

52

Prioriteiten 2007

Publiekscommunicatie/profilering Op basis van ons advies rond publiekscommunicatie en profilering in 2006 gaan we de publiekscommunicatie nader invullen. Alvorens een slag te maken in de intensivering van de communicatiemiddelen is het zinvol eerst de exercitie te maken van de profilering. Dus eerst nadenken over en vormgeven van wat we willen uitstralen en hoe we in een concreet verhaal aan de inwoners kunnen duidelijk maken wat de provincie doet. Vervolgens kunnen de bestaande communicatiemiddelen worden ingericht binnen de gekozen communicatiestrategie om een eenheid tussen alle verschillende communicatiemiddelen te bereiken. Deze eenheid vergroot de herkenbaarheid voor de inwoners en maakt het begrijpelijk. Op basis hiervan zullen we een campagne ontwikkelen om nadrukkelijker te communiceren wat de provincie doet. Dit ook als aanloop naar de opkomstbevorderende verkiezingscampagne waarin het kiezen en stemmen centraal staat. Daarnaast blijven we tienmaal per jaar een hele pagina uitgeven in een negental huis-aan-huisbladen, waarin actuele provinciale onderwerpen worden toegelicht. Samen met de provinciale website worden deze middelen ingezet om de bekendheid van en kennis over de provincie bij de bevolking van onze provincie te vergroten. De verfriste huisstijl en de profileringscampagne zullen in 2007 een nadere uitwerking krijgen in de opzet en vormgeving van de communicatiemiddelen.

Interactieve beleidsontwikkeling Op basis van de notitie Interactieve Beleidsontwikkeling in de provincie Groningen werken we verder aan het stimuleren van interactieve beleidsprocessen. Aan het begin van beleidsontwikkelingen wordt structureel aandacht geschonken aan inzet en vorm van de interactiviteit. Interactieve beleidsontwikkeling is voor ons de belangrijkste manier voor een dialoog met de bevolking. Om de interactiviteit te stimuleren gaan we door met onder meer interactieve vormen via onze website te gebruiken, zoals digital spreekuren, polls en een forum. Via interactieve beleidsontwikkeling willen we mogelijkheden tot de beïnvloeding van het beleid door doelgroepen beter verbeteren en vergroten.


opkomstbevorderende verkiezingscampagne; workshop interactief beleid; nieuwe generatie provinciale website; chatten met bestuurders.

53

Beleidsverantwoording Prioriteiten Publiekscommunicatie/profilering: In het kader van de publieksvoorlichting zijn in 2007 in de huis-aan-huiskranten in de provincie tien reguliere provinciale informatiepagina’s geplaatst. Eén van deze pagina's stond in het teken van de begroting en is in de plaats gekomen van de Begrotingskrant. Ook stond er dagelijks actuele informatie op de kabelkrant NieuwsTV, in totaal 317 berichten. In december is er een aparte advertentie verschenen in de huis-aan-huiskranten om inwoners van Groningen uit te nodigen voor de voor de jaarlijkse nieuwjaarsbijeenkomst op het provinciehuis. Deze advertentie is opgemaakt in de stijl van de publiekscampagne '….. ook de provincie'. Aan publicaties is het afgelopen jaar verder verschenen: het collegeprogramma 2007-2011, het jaarverslag, het burgerjaarverslag, . In januari 2007 is de nieuwe opgefriste huisstijl volledig ingevoerd. Tevens is in januari de publiekscampagne '…..ook de provincie!' gelanceerd. De campagne is gericht op de inwoners van Groningen. Via tv- en radiospots op de regionale zender wordt aan de Groningers duidelijk gemaakt wat de provincie doet. Begin 2007 stond verder in het teken van de statenverkiezingen en de daaraan gekoppelde opkomstbevorderende verkiezingscampagne waarin het kiezen en stemmen centraal stond. De campagne bestond uit radio en tv-spots,advertenties, billboard, een open dag op zaterdag 3 maart 2007 op vier verschillende locaties in de provincie Groningen (Blauwestad, Fraeylemaborg, Suikerunie, Arrivaterrein Sontweg Groningen, ca. 2200 bezoekers), verkiezingsdebatten op vijf verschillende locaties in de provincie Groningen (Zuidhorn, Winschoten, Loppersum, Stadskanaal en Groningen), een promotieteam en de afsluitende verkiezingsavond. In 2007 is nog een derde publiekscampagne van start gegaan, namelijk voor het proces rondom de ontwikkeling van het Provinciaal Omgevingsplan. Onder de slogan "Denk mee praat mee" zijn op een interactieve manier inwoners, maatschappelijke organisaties en andere instanties vroegtijdig betrokken bij het beleidsproces van het omgevingsplan. Hun inbreng is niet vrijblijvend maar voor de provincie in belangrijke mate richtinggevend voor het omgevingsplan (zie verder Interactieve beleidsontwikkeling). Interactieve beleidsontwikkeling: De ontwikkeling van het Provinciaal Omgevingsplan is een treffend voorbeeld van het benutten van kansen om samen met onze omgeving beleid te ontwikkelen. Vanaf het begin en in de diverse stadia van de totstandkoming van POP III wordt in het beleidsproces geparticipeerd door burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en overheden. Als fundament voor de voor het gesprek met verschillende groepen uit de bevolking tijdens de publiekscampagne 'Denk mee, praat mee' is via zogenaamde gebiedstafels met deskundigen, maatschappelijke organisaties en bestuurders uit de regio's een analysedocument opgesteld. Tijdens de "Provincie Op Pad" discussieavonden hebben vele inwoners, ondernemers en bestuurders hun mening en ideeën over de toekomst van de provincie Groningen gedeeld met de commissaris van de koningin en alle gedeputeerden. Aan de hand van concrete dilemma’s is gediscussieerd over mogelijke oplossingsrichtingen. Op een open Forum via de 'POP-UP' web site kunnen burgers digitaal hun mening ventileren over deze dilemma's. Onder de titel 'De Kamers van Groningen' zijn verschillende onderwerpen door deskundigen van diverse kanten belicht en hebben ruim 70 inwoners een advies opgesteld voor het provinciebestuur. Voor de ontwikkeling van onze sociale agenda zijn in het verslagjaar sociaal rapport en een rapport over armoedebestrijding vastgesteld. Deze rapporten zijn tot stand gekomen naar aanleiding van vier thematische ronde tafelgesprekken over het sociaal beleid en een gesprek met gemeenten. Het sociaalrapport geeft de sociale situatie in Groningen weer, de resultaten ervan zijn gebruikt als onderlegger voor de gesprekken dat wij hebben gevoerd met inwoners in de provincie tijdens het interactieve traject om tot een sociale agenda te komen Naast het voeren van gesprekken konden de inwoners ook hun mening geven via de website www.zegerwatvan.nl en werden ze uitgenodigd voor een slotbijeenkomst. Jongerenparticipatie wordt steeds wezenlijker onderdeel van onze beleidontwikkeling. Een deel van de groep, met name middelbare scholieren, mag nog niet kiezen maar heeft wel een 'stem'. Het afgelopen jaar is de organisatie nog meer "jongerenbewust" gemaakt. Er is een nieuwe jongerensite gelanceerd. Statenleden en provinciemedewerkers zijn actief betrokken geweest bij de lancering van de online game de 'Koning van Groning' . In dit voor jongeren aantrekkelijke spel heb je de leiding over de provincie en leg je een spannend parcours af. Hierbij kom je langs allerlei provinciale vragen waarbij je keuzes moet maken. Belangrijk hierbij is het slim beheren van je budget, net als in het echt. Door onze initiatieven is netwerk dat wij hebben met jongeren en met scholen uitgebreid. Een Trendteam van 30 veelal

54

middelbare scholieren uit de hele provincie en uit alle geledingen adviseert ons over jongerenzaken en helpt ons de juiste manieren te vinden om hun leeftijdgenoten aan te spreken. We onderhouden contact met het Trendteam per mail, SMS, Hyves en telefoon, maar we treffen elkaar ook regelmatig persoonlijk. Een team van 10 docenten adviseert ons over de wijze waarop onze activiteiten optimaal aan kunnen sluiten bij de schoolorganisatie en het onderwijsprogramma. Inmiddels onderhouden wij met 25 scholen(gemeenschappen) in de provincie intensieve contacten. Daarnaast zijn er meerdere jongerenbijeenkomsten geweest over o.a. sociaal beleid en racisme. De leden van Provinciale Staten hebben rondleidingen of gastlessen gegeven op scholen. De provincie heeft een Europees project genaamd “Youth Participation” gemanaged en hier een prijs mee gewonnen. Externe initiatieven op dit terrein zijn door ons gefaciliteerd, waaronder activiteiten aan het Groninger Politiek Jongeren Kontakt en Vara's Op weg naar 't Lagerhuis en Nationaal Jeugddebat. Ook op tal van andere terreinen als gebiedsgericht werken met het loket levende dorpen en op het gebied van verkeer en vervoer vormt de participatie met burgers, maatschappelijke organisaties, bedrijven en overheden onlosmakelijk onderdeel van onze beleidsontwikkeling. Aan het initiatiefvoorstel 'Geef belanghebbenden meer invloed' van PvdA en VVD in Provinciale Staten van 14 maart is nadrukkelijk invulling gegeven bij de ontwikkeling van het bruggenplan Aduard Dorkwerd (i.v.m. de verbreding van de vaarweg Lemmer Delfzijl) en bij de wegomlegging van de N355 in Zuidhorn. Onderling is kennis en ervaring uitgewisseld tussen de provinciale beleidsmedewerkers, tot een workshop als gepland heeft het niet geleid, wel tot het voornemen om in januari 2008 met alle managers in de organisatie te spreken over voortgang en inbedding van interactie in het beleid. Interactieve beleidsontwikkeling staat namelijk niet alleen als communicatie beleidsvraag op de agenda maar ook als sturingsvraag (in relatie tot netwerksturing en provinciale rolopvatting) en ICT-vraag (digitalisering primaire burgerprocessen). Voor dit laatste zijn wij begonnen onze E-dienstverlening ingrijpend te reorganiseren, te beginnen met het selecteren van een Content Management Systeem. Het management heeft zich laten informeren over de laatste ontwikkelingen op dit terrein in Europa en eigen land. De resultaten daarvan zullen in 2008 worden ingezet in ons project 'Kleiner maar beter'.

Uitgevoerde activiteiten Opkomstbevorderende verkiezingscampagne: In de aanloop naar de Statenverkiezingen op 7 maart 2007 is een opkomstbevorderende campagne gevoerd. Deze campagne bestond uit verschillende onderdelen: 1. Mediacampagne (oa. billboards, advertenties, radio- en televisiespotjes). 2. Open dag op zaterdag 3 maart 2007 op vier verschillende locaties in de provincie Groningen (Blauwestad, Fraeylemaborg, Suikerunie, Arrivaterrein Sontweg Groningen, ca. 2200 bezoekers). 3. Verkiezingsdebatten op vijf verschillende locaties in de provincie Groningen (Zuidhorn, Winschoten, Loppersum, Stadskanaal en Groningen). 4. Promotieteam. 5. Verkiezingsavond. Nieuwe generatie website: Er is in 2007 geen nieuwe website gemaakt, dat gebeurt in 2008/2009. Wel is een start gemaakt het selecteren van nieuwe software. Wel zijn er filmpjes op de site geplaatst in het kader van de ...ook de provincie! campagne. Bovendien presenteren de statenleden zich via een kort filmpje (in plaats van een uitgeschreven interview). Chatten met bestuurders: De Commissaris van de Koningin heeft gechat met burgers. De leden van Gedeputeerde Staten hebben nog geen gebruik gemaakt van deze mogelijkheid.

55


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.987.361

2.022.286

1.986.825

477.270

695.709 49.922

739.180 50.000

477.270

745.631

789.180

2.464.631

2.767.916

2.776.005

1.239

1.005

1.250

1.239

1.005

1.250

2.463.392

2.766.911

2.774.755



-6.500 389.213

-6.500 389.213

424.180

382.713

382.713

424.180

1.005

-1.005 229.641 133.277

-1.250 230.000 135.000

362.918

1.005

361.913

363.750

2.767.916

1.005

2.766.911

2.774.755



Product

lasten 2007 2.022.286

160300 Apparaatskosten 160302 Beleidsvoorlichting: - voorgaande jaren beleidsvoorlichting - beleidsvoorlichting totaal beleidsvoorlichting 160304 Publieksvoorlichting: - verkoop drukwerken - provinciale infopagina Nieuws-TV - opkomstbevordering statenverkiezing

baten 2007

229.641 133.277

totaal publieksvoorlichting totaal communicatie

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Voorgaande jaren beleidsvoorlichting: afwijking € 6.500 Dit betreft een afboeking van 2004 inzake subsidie Cubic Miles en bijdrage Publicatie Dollardkanaal. Beleidsvoorlichting: afwijking € 34.967 Het overschot wordt veroorzaakt doordat er dit jaar geen jaarverslag is gemaakt.

56


: 1604 Promotie en relatiemanagement

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg


: Boerma

Productgroepomschrijving Promotie en relatiemanagement Opbouwen en onderhouden van goede contacten met personen, instantie en organisaties van wie de provincie (mede) afhankelijk is bij het realiseren van haar doelstellingen. Relatiemanagement Via ons relatiemanagement investeren we in de opbouw en onderhoud van goede contacten met personen, instanties en organisaties die voor ons van belang zijn voor het realiseren van onze doelstellingen. De mensen die voor ons van belang zijn laten we op een zinvolle en aangename manier kennismaken met Groningen. Een kennismaking met ons gebied, maar ook met het provinciaal bestuur. Grote evenementen Evenementen zijn van belang voor de leefbaarheid en ontwikkeling van onze provincie. Het provinciaal bestuur ziet hierin een unieke gelegenheid om Groningen 'op de kaart te zetten'. Door grote evenementen en manifestaties te ondersteunen willen wij het beeld van Groningen als enerverende en bedrijvige provincie versterken. Bovendien willen wij zo het woon- en werkklimaat en de economische ontwikkeling bevorderen. Groningen Promotie Met de campagne 'Er gaat niets boven Groningen' willen wij het beeld van Groningen en de economische ontwikkeling in onze provincie positief beïnvloeden.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • veel positieve landelijke publiciteit over Groningen in de media; • veel bezoekers aan Groningen; • bekendheid met de positieve kanten van Groningen en/of het door de provincie uit te voeren beleid. Geplande prestatie-indicatoren • aantal contacten met relaties; • aantal bezoekers aan evenementen; • groei in de bekendheid met de positieve kanten van Groningen.

Afnemers/klanten • inwoners van Nederland • ondernemers • potentiële studenten • de media

57

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • dit is niet gemeten; • dit is niet gemeten; • 20.000 extra unieke bezoekers (schatting) website Marketing Groningen nav de tv-spotjes (er was in 2007 maar 1 flight); • 18.000 aanvragen Groninger Gids naar aanleiding van tv-spot; • de website DaaromGroningen.nl heeft gemiddeld 5000 unieke bezoekers per maand en 3400 abonnees op de maandelijkse digitale nieuwsbrief; • de website GroningerStudieBlogs heeft gemiddeld 4000 unieke bezoekers per maand.

Prioriteiten 2007

Relatiemanagement

€ 223.100

Ook in 2007 organiseren we het jaarlijkse GS-jaardiner. Tevens zullen we de in 2006 ingezette vernieuwing van onze relatiegeschenken doorzetten en verzorgen we de nieuwjaarsreceptie van de provincie Groningen. Ook organiseren we de jaarlijkse 'persborrel' waar de relaties uit de wereld van de media worden ontvangen. Daarnaast nemen we samen met Rijksuniversiteit Groningen en gemeente Groningen deel aan het 'gezamenlijk gastheerschap'. In dat licht ontvangen we regelmatig relaties in het kader van bijvoorbeeld meerdaagse internationale congressen in ons provinciehuis. De verwachting is dat dit in 2007, wanneer we het nieuwe atrium tot onze beschikking hebben, verder zal toenemen. In 2006 hebben wij besloten de huisstijl van de provincie Groningen nieuw leven in te blazen. Hiervoor is intern een voorstel gemaakt, bestaande uit onder andere een modernisering van het beeldmerk en een huisstijl handboek waarin regels voor het gebruik van huisstijlelementen zijn vastgelegd. Eind april 2006 hebben wij ingestemd met dit voorstel. Tot op dat moment omvatte het assortiment relatiegeschenken weinig materiaal om de provincie Groningen als organisatie bij een breed publiek onder de aandacht te brengen. In 2006 hebben wij een bescheiden start gemaakt met uitbreiding van het assortiment op dit punt. Dit zal in 2007 worden voortgezet.

Groningen Promotie

€ 111.200

De toeristische TV-commercial zal ook nog in 2007 te zien zijn. Voor de inwoners wordt jaarlijks een regionale campagne georganiseerd, in 2006 zal dat weer een fotostickerwedstrijd zijn, met informatiepagina in Dagblad en spotjes op TV Noord. Jaarlijks profileren wij de provincie op cultureel gebied door een 'highlight' op dit gebied te sponsoren. De economiecampagne is in juni 2005 van start gegaan met advertenties in Telegraaf en Financieel Dagblad, een maandelijkse digitale nieuwsbrief en deze website. We zetten deze campagne in 2007 voort. Ook de onderwijscampagne zal worden voortgezet, deze campagne over studeren in de stad bestaat uit een combi van radio en internet. Er is een site voor en door studenten ontwikkeld met weblogs, radiospotjes moeten potentiële studenten naar de website trekken. Verder proberen wij zoveel mogelijk aan te haken (middels incidentele promotie) bij relevante evenementen, zoals bijvoorbeeld het Europees Jeugdkampioenschap voetbal in juni 2007. In 2007 zal weer de tweejaarlijkse effectmeting, die de resultaten van de campagnes inzichtelijk maakt, plaatsvinden.

Grote evenementen

€ 200.000

In 2007 ondersteunen wij financieel het Europees Jeugdkampioenschap voetbal voor deelnemers onder de 21 jaar. Op 10 juni begint het toernooi. In weken daarna worden er wedstrijden gespeeld in Arnhem (De Gelredome), Nijmegen (De Goffert), Heerenveen en Groningen. Jong Oranje speelt in ieder geval één groepswedstrijd in de Euroborg. Op 23 juni zal in dit stadion tevens de finale gespeeld worden. Rondom het toernooi zal, samen met de gemeente Groningen, een zeer aantrekkelijk randprogramma in de stad en de provincie georganiseerd worden. Dit randprogramma zal bestaan uit onder andere een 24-uursvoetbalmarathon op de Grote Markt, een Panne knock-out toernooi en mogelijk een provinciaal voetbaltoernooi. Omdat er in ieder geval teams uit vier landen in Groningen zullen spelen, wil men tevens proberen een verband te leggen met de landenweek. Tevens zal dit evenement ingezet worden voor ons relatiemanagement.

58


subsidiëren Europees jeugdkampioenschap voor deelnemers onder de 21 jaar en mede organiseren van het randprogramma rondom dit kampioenschap; organiseren GS-jaardiner en nieuwjaarsbijeenkomst; deelnemen gezamenlijk gastheerschap; vernieuwen assortiment en beleid relatiegeschenken.

Activiteiten Groningen Promotie website Daaromgroningen.nl (met maandelijkse digitale nieuwsbrief) en Groningerstudieblogs.nl; • doorlopende activiteit; • uitvoering positioneringsrapport, doorlopende activiteit; • 2 netwerkbijeenkomsten Ambassadeurs van Groningen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Relatiemanagement: In 2007 hebben we geen GS-jaardiner georganiseerd, maar is besloten tot een nieuwe opzet van een dergelijk diner. Dit zal voor de eerste keer in 2008 plaatsvinden. Het budget dat beschikbaar was voor het GS-jaardiner hebben we ingezet voor het organiseren van een grootsere nieuwjaarsreceptie op 2 januari 2008 welke in het thema van 'energie(k)' stond. Samen met de gemeente hebben we voor het Europees jeugdkampioenschap Voetbal 2007 een relatieprogramma ontwikkeld. Tijdens drie wedstrijden hebben we circa 150 interne en externe relaties in de Euroborg ontvangen. Onze gasten hebben gebruik gemaakt van een hospitality-pakket van de KNVB en er is bij Menzis twee maal een diner verzorgd en een maaltijd op het provinciehuis. Grote evenementen: Samen met de gemeente hebben we een vier weken durend programma Talent Fever met side-events rond het EK onder 21 georganiseerd. Dit heeft een zeer divers programma voor jong en oud opgeleverd. De provincie heeft binnen het Talent Fever programma zorg gedragen voor de realisatie van de volgende onderdelen: 1. Het provinciaal voetbaltoernooi: in de periode april t/m juni hebben honderden jongens en meisjes van basis- en middelbaar onderwijs op diverse locaties (Appingedam, Bedum, Leens, Veendam, Groningen en Stadskanaal) in de provincie deelgenomen aan het voetbaltoernooi. Aan het Futsaltoernooi hebben 27 teams uit het voortgezet onderwijs deelgenomen. Daarnaast is nog een G-voetbaltoernooi gehouden. 2. Music Match: van 12 mei t/m 6 juni zijn zeven Music Match-dagen in de provincie voor jonge talenten op het gebied van cultuur georganiseerd. Deze Music Match-dagen zijn in samenwerking met de Stichting Jungle Warriors en de plaatselijke jeugdwelzijnswerk georganiseerd in Winschoten, Leek, Delfzijl, Veendam, Stadskanaalen Hoogezand. Op 6 juni was de finale in Groningen waar de jonge talenten uit de provincie optraden. De Music Match bestond uit workshops en concerten van lokaal jong talent. In totaal hebben zo'n 5.000 jongeren deelgenomen hieraan. 3. Grande finale: op 23 juni is op de Grote Markt een spetterend EK slotfeest voor een breed publiek georganiseerd met muzikale optredens vanaf 13.00 uur. In de middag traden nationale artiesten op, maar na afloop van de finale in de Euroborg was er een optreden van de Engelse zangeres Lucie Silvas en werd de finale afgesloten door de dj Armin van Buuren. De schatting is dat zo'n 150.000 bezoekers deze dag in de binnenstad aanwezig waren.

59

Publiciteit Naast de vele artikelen in de regionale media vooraf en tijdens het EK, is vooral veel publiciteit behaald tijdens de finale. De wedstrijd is internationaal uitgezonden in 150 landen. Daarnaast is zowel door de NOS als RTL in de journaals veel aandacht besteed aan het feest in de Euroborg en op de Grote Markt. Ook in de kranten is zeer positief geschreven over het EK-feest in Groningen. De wedstrijd tussen jong Oranje en Portugal is bekeken door 1,8 miljoen tv-kijkers en de finale door 2,9 miljoen tv-kijkers in Nederland. Relatieprogramma Samen met de gemeente hebben we voor het EK 2007 een relatieprogramma ontwikkelde. Tijdens drie wedstrijden hebben we circa 150 interne en externe relaties in de Euroborg ontvangen. Onze gasten hebben gebruik gemaakt van een hospitality-pakket van de KNVB en er is bij Menzis twee maal een diner verzorgd en een maal op het provinciehuis. Uitgevoerde activiteiten • organiseren relatieprogramma rondom het Europees Jeugdkampioenschap voetbal • organiseren nieuwjaarsbijeenkomst; • organiseren persborrel • deelnemen gezamenlijk gastheerschap; • vernieuwen assortiment en beleid relatiegeschenken. Activiteiten Groningen Promotie In 2007 heeft Marketing Groningen in opdracht van het GPO nieuwe Groningen-postzegels laten maken die verkocht werden via internet en de VVV-winkels in de provincie Groningen. Er werd vervolgd met de website www.daaromgroningen.nl, inclusief maandelijkse digitale nieuwsbrief, die de voordelen van ondernemen in en met Groningen laat zien. De onderwijscampagne werd vervolgd. In deze campagne treden acht studenten op als ambassadeurs door het bijhouden van weblogs op de website www.groningerstudieblogs.nl. Er zijn, om bezoekers naar de site te trekken, diverse radiospotjes op de populaire jongerenzenders uitgezonden. In 2007 is één keer een flight van de TV-commercial op de landelijke televisie geweest (januari/februari) die financieel ondersteund werd door het GPO.

60


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

185.975

273.384

158.437

870.673 12.500

668.214 243.425

693.300 260.000

883.173

911.639

953.300

1.069.148

1.185.023

1.111.737

1.069.148

1.185.023

1.111.737



-1.208 -1.265 244.457 149.257 47.500

-1.208 -1.265 244.457 149.257 47.500

245.000 176.500 47.500

438.741

438.741

469.000

354.076 7.622

354.076 7.622

373.100

361.698

361.698

373.100

111.200

111.200

111.200

111.200

111.200

111.200

1.185.023

1.185.023

1.111.737



Product

lasten 2007 273.384

160400 Apparaatskosten 160403 Grote en middenevenementen: - voorgaande jaren grote evenementen - voorgaande jaren middenevenementen - grote evenementen - middenevenementen incidenteel - middenevenementen structureel totaal grote en middenevenementen 160404 Relatiemanagement: - relatiemanagement - IPO-jaarconferentie totaal relatiemanagement 160405 Groningen promotie: - bijdrage GPO totaal Groningen promotie totaal representatie/relatiemanagement

61

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Voorgaande jaren grote evenementen: afwijking € 1.208 Dit betreft een afboeking van 2003. Voorgaande jaren middenevenementen: afwijking € 1.265 Dit betreft een lagere afwikkeling van een subsidie. Relatiemanagement: afwijking € 19.024 In verband met eventuele financiële tegenvallers van het EJK-21 is er behouden omgegaan met de uitgaven. IPO-jaarconferentie: afwijking -/- € 7.622 Dit betreft kosten van de IPO-conferentie van 2006, waar in 2007 geen rekening mee is gehouden.

62


: 1605 Algemeen bestuurlijk

Programma

: Bestuur

Portefeuillehouder

: Van den Berg


: Smit

Productgroepomschrijving Het zorg dragen voor alle bestuurlijke taken van de provincie in het kader van het openbaar bestuur en die niet met name nader aangeduid kunnen worden, zoals onder meer bestuursgeschillen tussen gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en de behandeling van klachten over gemeentebesturen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • een goed functioneren van het openbaar bestuur in deze provincie.

Geplande prestatie-indicatoren

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren

Afnemers/klanten • gemeenten en gemeenschappelijke regelingen


63


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

33.726

directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten

1.718

1.513

700

1.718

1.513

700

35.444

1.513

700

35.444

1.513

700



Product

lasten 2007

baten 2007


raming saldo 2007

160500 Apparaatskosten 160501 Algemeen bestuurlijk: - lidmaatschappen

1.513

1.513

700

totaal algemeen bestuurlijk

1.513

1.513

700

totaal algemeen bestuurlijk

1.513

1.513

700

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Algemeen bestuurlijk: afwijking -/- € 813 In verband met nieuwe wetten e.d. is er meer uitgegeven aan lidmaatschappen die nodig zijn, om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.

64


: 1701 Diensten voor derden

Programma

: Bedrijfsvoering

Portefeuillehouder

: Slager/Calon


: Diversen

Productgroepomschrijving Diensten verleend aan derden worden binnen dit product verantwoord, evenals de ontvangsten hiervoor. Het kan hierbij gaan om ureninzet van provinciaal personeel dan wel levering van interne producten.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • dienstverlening aan derden vergroot de flexibiliteit van de eigen werknemers en heeft een gunstig effect op het beeld van de provincie. Geplande prestatie-indicatoren • goedkeurende accountantsverklaring; •

inzetten van hoog opgeleiden ten behoeve van advisering;

•

provinciale monitor.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • voor het boekjaar 2006 is een goedkeurende accountantsverklaring afgegeven; • in 2007 zijn diverse personeelsleden ingezet ten behoeve van advisering van diverse projecten • voor de provincie-monitor worden gegevens door het CBS verzameld

Afnemers/klanten • andere overheden en andere derden.

Activiteiten (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • •

Voor het SNN wordt de financiële administratie verzorgd en worden begroting en rekening opgesteld. Het beschikbaar stellen van personeel voor advisering en voorbereiding van de besluitvorming door de Commissie Bodemdaling. Ter ondersteuning van de Regiovisie wordt een secretaris en overige ondersteuning ingezet.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten • • • •

Ten behoeve van het SNN is de financiële administratie verzorgd; Inzet personeel voor advisering en voorbereiding besluitvorming door de Commissie Bodemdaling Beschikbaarstelling personeel voor inzet ten behoeve van de Blauwe Stad, Regiovisie, Eems-Dollard Regio, Externe Veiligheid, OV- bureau en diverse Leader programma's Inzet personeel als EU-lobbyist

65


realisatie 2006

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen - overige administratieve boekingen Totaal baten Saldo lasten en baten

realisatie 2007

raming 2007

1.713.760

2.274.543

1.550.206

95.052

121.448

46.800

95.052

121.448

46.800

1.808.812

2.395.991

1.597.006

2.672.005

384 2.035.639

1.264.118

278.877

119.461

2.950.882

2.155.484

1.264.118

-1.142.070

240.507

332.888



136.161

63.661 -136.161

57.329 -62.200

136.161

-72.500

-4.871

417.895


Product

lasten 2007 1.414.004

170100 Apparaatskosten 170101 Diensten voor SNN: - apparaatskosten - vergoeding

baten 2007

63.661

totaal diensten voor SNN

63.661

170102 Diensten voor Commissie Bodemdaling: - apparaatskosten - overige kosten - vergoeding

417.895

totaal diensten Comm. Bodemdaling

417.895

170103 Diensten voor de Blauwe Stad: - vergoeding totaal diensten voor de Blauwe Stad 170104 Diensten voor Regiovisie: - apparaatskosten - vergoeding

329.167

-329.167

347.572 46.800 -355.200

329.167

88.727

39.172

59.077

-59.077

-65.129

59.077

-59.077

-65.129

435.265

427.763 -435.265

418.708 -418.606

435.265

-7.502

102

46.939

72.475 -46.939

45.716 -100.215

46.939

25.536

-54.499

427.763

totaal diensten voor Regiovisie

427.763

170105 Diensten voor de EDR: - apparaatskosten - vergoeding

72.475

totaal diensten voor de EDR

72.475

66

170106 EU-Lobbyist: -vergoeding

94.151

-94.151

-113.400

94.151

-94.151

-113.400

11.862

-11.862

-11.860

11.862

-11.862

-11.860

1.042.861

193 -1.042.861

-137.508

193

1.042.861

-1.042.668

-137.508

2.395.991

2.155.484

240.507

332.888

totaal diensten voor EU-Lobbyist 170107 Diensten P.B. Cultuurfonds -vergoeding totaal diensten voor P.B. Cultuurfonds 170199 Overige diensten voor derden: - apparaatskosten - vergoeding

193

totaal overige diensten voor derden totaal diensten voor derden

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Diensten voor SNN: afwijking € 67.629 De meeropbrengst bestaat voornamelijk uit de inzet van een medewerker. De bate is begrotingtechnisch niet aangepast. Diensten voor Commissie Bodemdaling: afwijking -/- € 49.555 De minderopbrengst wordt veroorzaakt doordat de declaratie van de kosten van het 4e kwartaal niet zijn verantwoord. Diensten voor EDR: afwijking -/- € 80.035 Een verschil van € 52.000 is verantwoord bij het product overige diensten van derden en een aandeel indirecte kosten € 28.000 zijn begrotingstechnisch niet gecorrigeerd. EU-Lobbyist: Afwijking -/- € 19.249 De opbrengst van reiskosten en leasekosten zijn rechtstreeks verantwoord op het interne product EUlobbyist (binnen de apparaatskosten). Overige diensten voor derden: afwijking € 905.160 Het verschil wordt voor een deel € 53.460 veroorzaakt door verantwoording van de opbrengsten van projecten zoals Hanzepassage en No-Regret. Tevens ontstaat door detacheringen een meeropbrengst van € 349.700. Met betrekking tot diensten voor derden ontstaat een voordeel van € 473.300. Dit betreft voornamelijk inzet personeel voor diverse bruggen in de provincie Drenthe en van Turf naar Toervaart. De overige vergoedingen bedragen € 28.700

67


: 1702 Verhuur gebouwen

Programma

: Bedrijfsvoering

Portefeuillehouder

: Slager


: Tetteroo

Productgroepomschrijving Verhuur van vrijgekomen delen van het provinciehuis.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • geen langdurige leegstand van (kantoor)ruimte;

Geplande prestatie-indicatoren • Verhuur van 450 m2 kantoorruimte in het provinciehuis.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Verhuur van 450 m2 kantoorruimte in het provinciehuis.

Afnemers/klanten • huurders van kantoorruimte

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten

Verhuur van 450 m2 kantoorruimte in het provinciehuis.

68


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

282.203

233.440

256.455

282.203

233.440

256.455

62.203

63.091

61.200

62.203

63.091

61.200

220.000

170.349

195.255



63.091

-63.091

-61.200

63.091

-63.091

-61.200

63.091

170.349

195.255



Product

lasten 2007 233.440

170200 Apparaatskosten 170201 Verhuur van gebouwen: - huuropbrengst totaal verhuur van gebouwen totaal verhuur van gebouwen

233.440

69

baten 2007


: 1799 Diverse lasten en baten

Programma

: Bedrijfsvoering

Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving Hier worden de betalingsverschillen en afwikkelingsverschillen voor zover niet toe te rekenen aan een productgroep verantwoord.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Geplande prestatie-indicatoren


Afnemers/klanten

Activiteiten (dekking binnen bestaande formatie en begroting)


70


realisatie 2006

realisatie 2007

raming 2007

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten

-209.563

31.175

-209.563

31.175

Totaal lasten

-209.563

31.175

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen - afwikkeling baten voorgaande jaren

47.636

180.933

364.159

64.327

Totaal baten

411.795

245.260

-621.358

-214.085



Product

lasten 2007

179901 Betalingsverschillen: - kasverschillen - afrondingsverschillen

baten 2007


-155

155

-155

155

31.175

245.415

-214.240

totaal afwikkeling voorgaande jaren

31.175

245.415

-214.240

totaal diverse lasten en baten

31.175

245.260

-214.085

totaal betalingsverschillen 179999 Afwikkeling voorgaande jaren: - afwikkeling voorgaande jaren

71

raming saldo 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Diverse lasten en baten: afwijking € 214.085 Het verschil in de lasten bedraagt per saldo nadeel € en is als volgt te specificeren: • per saldo afboeking op oude schulden voordeel € • afboeking geactiveerde kosten "metamorfose. Bij productgroep saldo kostenplaatsen 0600 werd een begrotingspost op genomen van € 425.000. Dit bedrag is op dit product vrijgevallen nadeel € Per saldo nadeel op de lasten

31.175 400.888 432.064

€

31.175

voordeel €

245.260

voordeel € voordeel € nadeel €

180.933 99.327 35.000

Per saldo voordeel op de baten

€

245.260

Per saldo voordeel op de diverse baten en lasten

€

214.085

Het verschil in de baten per saldo De specificatie hiervan luidt: • vrijval vooruitontvangen bedragen diverse ministeries • vrijval vooruitontvangen bedragen gemeenten en instellingen • dotatie aan de voorzieningen dubieuze debiteuren

72

2. Openbare orde en veiligheid No.


lasten 2007

2.0 2001

Openbare orde en veiligheid, algemeen Openbare orde en veiligheid

1.540.244

953.643

586.601

1.018.931

Totaal functie 2.0

1.540.244

953.643

586.601

1.018.931


1.540.244

953.643

586.601

1.018.931

73

baten 2007


raming saldo 2007

74


: 2001 Openbare Orde en Veiligheid

Programma

: Schoon en Veilig Groningen

Portefeuillehouder

: Van den Berg


: Boerma, Bloupot (voor uitvoeringsprogramma externe veiligheidsbeleid)

Productgroepomschrijving De provincie heeft een aantal wettelijke taken op het gebied van veiligheid. De CdK heeft ook een aantal zelfstandige bevoegdheden en taken. Aan het college en de CdK wordt ondersteuning gegeven bij de uitvoering van deze taken. De rollen die de provincie heeft zijn: • initiërende en faciliterende rol; • coördinerende rol; • uitvoering van wettelijke taken (toezicht en toetsen).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • de provincie is goed voorbereid op calamiteiten en rampen in de provincie en de plannen worden geoefend; • de provinciale organisatie is goed voorbereid op calamiteiten en rampen in de provincie; • de provincie stelt zich actief op in de (voorbereiding op de) rampenbestrijding; • waar nodig treedt de provincie -op basis van de uitkomsten van het rijkstoezicht- interveniërend op; • er is toezicht op de politietaak met betrekking tot de handhaving van de openbare orde en hulpverlening aan de burgers; • bevolking en intermediairs zijn goed geïnformeerd over risicosituaties, preventie en bestrijding van rampen met behulp van middelen die de provincie ter beschikking stelt; • provincie en gemeenten houden bij besluiten over milieu en ruimtelijke ordening rekening met het externe veiligheidsbeleid. Geplande prestatie-indicatoren • het oprichten en instandhouden van overlegvormen in het kader van openbare orde en veiligheid;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • het bestuur van het RPC Groningen is vier keer bijeen geweest. Het platform RPC Groningen is één keer bijeen geweest. De themabijeenkomst van de platformbijeenkomst had als thema: Fraudebestrijding in een publiek-private samenwerking. De provincie participeert overigens op bestuurlijk en ambtelijk niveau in diverse overlegstructuren, zowel met eigen regio (politie, brandweer, ghor) als met andere provincies

•

gemeentelijke rampenplannen up-to-date;

• alle 25 rampenplannen zijn voor wat de gemeentelijke processen betreft up to date In 2007 werd het nieuwe regionaal modeldraaiboek Registreren van slachtoffers door de colleges van B&W vastgesteld. Bij dit proces wordt gebruik gemaakt van regionale expertteams.

•

goed lopende (bestuurlijke) oefeningen;

• het Regionaal Operationeel Team is 2 keer geoefend. In 2007 is het Regionaal BeleidsTeam geoefend in samenwerking met LNV-Noord, aan de hand van een veterinaire crisis.

75

•

optimaal ingericht Provinciaal Actiecentrum;

• de ICT voorzieningen van het PAC werden 2 maandelijks ge-updated, terwijl de overige voorzieningen meerdere keren per jaar werd gecheckt en zonodig geactualiseerd. De feitelijke inrichting van het PAC werd door het houden van een inrichtingsoefening door medewerkers van FZ- ICT en CK beoefend

•

up-to-date risicokaart Groningen;

• de risicokaart werd doorlopend geactualiseerd door gemeenten, provincie en diverse ministeries.

•

actuele milieuvergunningen;

• de 13 BRZO-bedrijven hebben een actuele milieuvergunning.

•

het oprichten en in stand houden van het steunpunt Externe Veiligheid Groningen; actuele ruimtelijke plannen (van gemeenten).

• het steunpunt is in 2006 opgericht en heeft in 2007 de Groningse gemeenten ondersteund. In 2007 hebben bijna alle gemeentelijke plannen een alinea of een paragraaf over externe veiligheid. De provincie heeft 154 conceptteksten beoordeeld.

Afnemers/klanten • burgers van de provincie Groningen • andere overheden overige ketenpartners in veiligheid, waaronder relevante instellingen en bedrijven

Prioriteiten 2007

Provinciaal veiligheidsbeleid Het actieprogramma Provinciaal Veiligheidsbeleid 2006-2007 is de paraplu waaronder alle beleidsaspecten van de provincie zijn ondergebracht die te maken hebben met veiligheid. In dit programma wordt het provinciale actuele veiligheidsbeleid voor de verschillende provinciale beleidsvelden omschreven en worden tevens de concrete activiteiten op het gebied van veiligheid binnen die beleidsvelden aangegeven. Het gaat daarbij in het bijzonder om Externe Veiligheid, Openbare Orde en Veiligheid (waaronder Rampenbestrijding), Verkeersveiligheid, Water, Ruimtelijke Ordening en tenslotte Welzijn en Volksgezondheid. Het samenbrengen van dit beleid onder de noemer Provinciaal Veiligheidsbeleid geeft Provinciale Staten een helder overzicht van onze inspanningen om de veiligheid in deze provincie te vergroten. Zichtbaar maken wat we nu al doen en wat we in de toekomst gaan doen, is daarbij het uitgangspunt.

Crisismanagement • • • • • •

€ 60.900

mede uitvoeren van en bijdragen aan de uitvoering van het beheersplan van Crisismanagement Groningen; completeren en beheren van (de werkruimte van) het PAC (Provinciaal Actiecentrum); verder uitvoeren c.q. ondersteunen van het ingezette leer- en oefentraject, zowel regionaal als (inter-)gemeentelijk; mede vormgeven aan de invoering van de veiligheidsregio, op basis van de nog tot stand te brengen wetswijziging, waarop de veiligheidsregio wordt gebaseerd; op aanvraag financieel ondersteunen van opzet planvorming op regionaal of intergemeentelijk niveau; deelnemen aan de gecoördineerde feitelijke calamiteitenbestrijding, zoals voorzien in diverse plannen.

76

De risicokaart

€ 50.000

De Risicokaart Groningen bestaat uit een versie voor professioneel gebruik en een versie voor publiek. Deze kaart is gebaseerd op het landelijke model dat in IPO-verband is ontwikkeld. De publieksversie is te vinden via de website van de Provincie Groningen en via www.risicokaart.provinciegroningen.nl. Op de Risicokaart staan zowel risicoveroorzakers als risico-ontvangers. De professionele Risicokaart, die beschikbaar is voor een beperkte groep professionals, kan gebruikt worden bij rampenbestrijding maar ook proactief in de sfeer van ruimtelijke ordening, ter voorkoming van vestiging van risicobronnen bij bebouwing met een woonfunctie, en het is ook zeker onze bedoeling om dat te doen. Provincies zijn wettelijk verantwoordelijk voor het beheer van de risicokaart. Het bevoegd gezag (veelal gemeenten) is wettelijk verantwoordelijk voor de actualisatie van de gegevens op de risicokaart. Het steunpunt Externe Veiligheid Groningen ondersteunt gemeenten bij de actualisatie van de risicokaart. Aan de hand van ervaringen van professionele gebruikers met de professionele en/of de openbare risicokaart is in 2006 een analyse gedaan naar de functionaliteit van de model risicokaart. Op basis van de resultaten uit deze analyse en de ontwikkelingen rondom de risicokaart in IPO-verband is een advies opgesteld voor de doorontwikkeling van de professionele model risicokaart. De activiteiten die hieruit voortvloeien worden dit jaar opgepakt en uitgevoerd.

Toezicht en toetsing Na enkele jaren van strak doorvoeren van weten regelgeving staat het provinciaal toezicht redelijk op de kaart. De rol van de provincie als toezichthouder en de wijze van werken zijn inmiddels bij alle gemeenten en diensten bekend en voor zover dat mogelijk is geaccepteerd. Ook de samenwerking en de afstemming met inspecties als die van OOV en VROM hebben ertoe geleid dat op het gebied van veiligheid een behoorlijk toezichtinstrumentarium is geïmplementeerd. Wijzigingen in het interbestuurlijk toezicht zullen leiden tot een nieuwe opstelling van de provincie naar gemeenten en deze inspecties toe. Onze opgebouwde kennis op het gebied van toetsing zal landelijk worden ingebracht in het kader van de evaluatie van het instrumentarium en bezinning over de uitvoerbaarheid van de regelgeving en de werkbaarheid van het instrumentarium. De informatie die voortvloeit uit al het toezicht kan ook worden benut om tot meer integrale beleidsvoering te komen. Vraagstukken van veiligheid zullen meer moeten doorklinken in het omgevingsbeleid en in de ruimtelijke ordening. Programmafinanciering voor de implementatie van VROM -regelgeving wordt gebruikt voor de verdere ontwikkeling van extern veiligheidsbeleid op gebieden waar de overheid nu geen invloed op heeft.

Programma 'Samen sterk, samen veilig' (Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid 2006-2010)

€ 1.030.000

Doel van het Groningse uitvoeringsprogramma externe veiligheidsbeleid is de implementatie van het (nieuwe) externe veiligheidsbeleid bij de provincie, gemeenten en de regionale brandweer. Het betreft onder andere het actueel houden van het Register risicosituaties, het opstellen van een veiligheidsvisie, het actualiseren van milieuvergunningen, het aanpassen van ruimtelijke plannen, het uitstippelen van de regionale visie op transport en externe veiligheid, het verantwoorden van het groepsrisico, het saneren van LPG-stations, het handhaven van weten regelgeving, het versterken van de samenwerking tussen de overheden en het professionaliseren van de uitvoering en handhaving van het externe veiligheidsbeleid. De programmawerkzaamheden worden veelal uitgevoerd door het in 2006 te vormen steunpunt Externe Veiligheid Groningen. Dit steunpunt adviseert de gemeenten, de provinciale afdelingen en GS. Het programma heeft de ondertitel 'Samen sterk, samen veilig' meegekregen. Daarmee wordt tot uitdrukking gebracht dat het een gezamenlijk programma van de betrokken overheidsdiensten is. Dit zijn de Groningse gemeenten, de regionale brandweer, de gemeentelijke samenwerkingsverbanden, de hulpverleningsdienst Groningen en de provincie. De programmagelden zijn verstrekt op basis van de subsidieregeling Programmafinanciering externe veiligheidsbeleid voor andere overheden.

77

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • • • • • • • • • • • •

een rapportage aan provinciale staten over het uitgevoerde beleid van 2006; het opstellen van een actieprogramma provinciaal veiligheidsbeleid 2008-2009; het uitvoeren van het beleid op het gebied van OOV en Rampenbestrijding; (financieel) participeren in het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Groningen; het voortzetten van de uitvoering van (de projecten binnen) het uitvoeringsprogramma externe veiligheid 2006-2010; verschijning geactualiseerd provinciaal coördinatieplan crisismanagement (afhankelijk van ontwikkelingen wetgeving ter zake); feitelijke deelname aan oefeningen; hetzij als deelnemer, hetzij als respons-cel dan wel het feitelijk bijwonen van het MultiDisciplinair Oefenoverleg (MDO); het feitelijk plaatsvinden van een oefening van het Regionaal Beleidsteam (RBT) (onder voorbehoud van wetswijzigingen); het feitelijk bijwonen van de diverse overleggen; de publieke en professionele risicokaart zijn operationeel en actueel; het adviseren op diverse punten van de hulpverleningsregio bij de opzet van de nieuw op te richten Veiligheidsregio; het uitvoeren van activiteiten in het kader van de doorontwikkeling van de professionele risicokaart; adviezen (steunpunt externe veiligheid); er zullen 25 gereviseerde gemeentelijke rampenplannen worden getoetst (indien door wetswijziging gemeentelijke plannen naar de regio worden 'getild' zal deze planvorming plaatsvervangend getoetst worden); er zullen 9 gemeentelijke rampbestrijdingsplannen (resp. revisies van deze) worden getoetst, waaronder één koepelplan voor het Chemiepark; er zullen revisies van 2 calamiteitenplannen worden getoetst en ons oordeel over het plan van het wetterskip Fryslan zal worden gegeven aan de coördinerende provincie, zodra dit plan ons aangeboden is.

78

Beleidsverantwoording Prioriteit Provinciaal Veiligheidsbeleid Het actieprogramma Provinciaal Veiligheidsbeleid is de paraplu waaronder alle beleidsaspecten van de provincie zijn ondergebracht die te maken hebben met veiligheid. In het programma 2006-2007wordt het provinciale actuele veiligheidsbeleid voor de verschillende provinciale beleidsvelden omschreven en worden tevens de concrete activiteiten op het gebied van veiligheid binnen die beleidsvelden aangegeven. Het gaat daarbij in het bijzonder om Externe veiligheid, OOV en Rampenbestrijding, Verkeersveiligheid, Water, Ruimtelijke Ordening en tenslotte Welzijn en Volksgezondheid. Het RPC Groningen ondersteunde diverse projecten op het gebied van criminaliteitspreventie in het bedrijfsleven.

Uitgevoerde activiteiten Provinciaal Veiligheidsbeleid Dit jaar is het Actieprogramma 2008-2009 vastgesteld en aangeboden aan Provinciale Staten. Er is tevens gewerkt aan de uitvoering van het Actieprogramma Provinciaal Veiligheidsbeleid 2006-2007. Van het gevoerde beleid in 2006 is verslag gedaan aan Provinciale Staten. Bij de opstelling van het analysedocument voor het nieuwe Provinciaal Omgevingsplan hebben wij onze kennis van de voorbereiding op de rampenbestrijding door gemeenten, diensten en waterschappen en externe veiligheid in het algemeen ingebracht. Veiligheid is daarbij geen centraal uitgangspunt maar een onderliggende factor van belang. Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Groningen Het stichtingsbestuur van het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Groningen, waarvan de commissaris van de koningin voorzitter is, is in 2007 drie keer bijeengekomen. Daarnaast zijn er voor het Platform twee bijeenkomsten georganiseerd. De eerste bijeenkomst stond in het teken van havenveiligheid en nieuwe opsporingsmethoden. De tweede bijeenkomst ging over de gevolgen van en voorbeelden van de aanpak van mobiel banditisme. De provincie heeft het RPC Groningen net als in voorgaande jaren een bijdrage van € 25.000 toegekend. Het jaarverslag over 2006 is naar alle statenleden toegestuurd.

Prioriteit en uitgevoerde activiteiten Crisismanagement • • • •

•

voorbereidingen zijn getroffen om vlak na de collegevorming in 2007 een nieuw coördinatieplan uit te geven. Bereikbaarheidsoverzichten zijn doorlopend actueel gehouden. het verder uitvoeren van het ingezette leer-oefentraject, zowel regionaal, intergemeentelijk als voor de eigen provinciale organisatie. tijdens twee oefeningen van het regionaal operationeel team en een oefening in het kader van de doorlichting door de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid zijn zowel technisch, tactisch als strategisch niveau van crisismanagement beoefend mede naar aanleiding van het verzoek van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid hebben provincies in hun provinciaal coördinatieplan een hoofdstuk gewijd aan de risico's van nucleaire incidenten. De aanvulling met dit onderwerp is voor de provincie Groningen aanleiding geweest om tot een geheel herziene uitgave van het plan over tegaan. Deze is grotendeels in november 2007 door de commissaris van de koningin vastgesteld. in samenwerking met de partners van crisismanagament is onder projectleiderschap van de provincie het plan 'stroomuitval.. …en dan?' tot stand gekomen. Dit is een plan tot opvang van de acute gevolgen van (langdurige) stroomuitval door parate diensten, gemeenten, waterschappen en provincie.

Prioriteit Risicokaart Groningen Vanaf 30 maart 2007 is de wetgeving rond de provinciale risicokaart in werking getreden. Het betreft het Registratiebesluit Risicosituaties gevaarlijke stoffen (RRGS) en de ministeriele regeling provinciale risicokaart. Dit betekent dat de provincie verantwoordelijk is voor het beheer van de provinciale risicokaart en dat het bevoegd gezag vanaf dat moment een jaar de tijd heeft om alle relevante actuele gegevens op de risicokaart te zetten. Hierover hebben wij de Groninger gemeenten middels een brief over geïnformeerd en ze aangespoord om de invoer van de gegevens - in het bijzonder de bedrijven met gevaarlijke stoffen, de kwetsbare objecten en de evenementen - zo spoedig mogelijk af te ronden en de actualisering van de gegevens te

79

borgen in de gemeentelijke werkprocessen. Wij op onze beurt hebben dat gedaan voor de inrichtingen waarvoor wij zelf het bevoegd gezag zijn en voor de overige ramptypen die gemeentegrens overschrijdend zijn (bijv. bosbrandgebieden, ongevallen op (vaar)wegen). Het bevoegd gezag heeft de wettelijke plicht deze gegevens actueel te houden via de daartoe ontwikkelde invoermodule. De risicokaart Groningen bevindt zich nu ruim een jaar in een beheersituatie, waarbij het technisch beheer in handen is van de afdelingen ICT en IV (vanaf 1 januari 2008 de afdeling IVT). Tussen de afdelingen CK, ICT en IV zijn afspraken gemaakt over het technische beheer. Het functioneel beheer wordt in opdracht van de afdeling CK uitgevoerd door een medewerker van de afdeling OMB/PB. Het integraal beheerplan, waarin de taken en verantwoordelijkheden rond het functioneel en technisch beheer zijn vastgelegd, is opgesteld. Het is dit jaar helaas niet gelukt het plan af te ronden. Begin oktober hebben wij alle gemeenten - in een jaarlijkse bijeenkomst voor betrokken medewerkers geïnformeerd over de stand van zaken en de (landelijke) ontwikkelingen rond de risicokaart. Daar werd ook ingegaan op de werkzaamheden van de Regionale Vakgroep Risicocommunicatie die in opdracht van de gemeenten begin 2008 een risicobrochure uit gaat brengen. In de brochure wordt gebruik gemaakt van de gegevens uit de gemeentelijke risicokaarten. Wij hebben gemeenten in deze bijeenkomst ook geïnformeerd over de landelijke conversie binnen het RRGS en de gevolgen die deze activiteit heeft voor de inzet van de medewerkers begin 2008. Medewerkers van het steunpunt Externe Veiligheid waren aanwezig om gemeenten ter plekke te helpen bij de invoer van gegevens in het risicokaartinvoersysteem. Op landelijk niveau hebben wij dit jaar meegewerkt aan de totstandkoming van de overstromingsrisicokaart, diverse updates (waaronder die van de viewer van de openbare risicokaart) en het vervolg op de rampencampagne (goede postcodecheck). De risicokaartgegevens zijn inmiddels ook beschikbaar via mapservices waardoor de data ook in andere systemen te gebruiken is. Het IPO is een onderzoek gestart naar een koppeling van het RRGS en milieu-informatiesystemen met het oog op een efficiënte invoer van gegevens.

Uitgevoerde activiteiten • • • • • • •

er hebben dagelijks diverse werkzaamheden plaatsgevonden in het kader van het functioneel en technisch beheer van de provinciale risicokaart het integraal beheerplan risicokaart Groningen is opgesteld en op een haar na afgerond (dit zal in het eerste kwartaal van 2008 gebeuren) op 4 oktober heeft een bijeenkomst plaatsgevonden voor medewerkers van gemeenten er zijn in samenwerking met de afdeling LGW gegevens aangeleverd voor de ontwikkeling van overstromingsrisicokaarten er is gewerkt aan de productie van (gedrukte) kaartjes voor de gemeentelijke risicobrochure het steunpunt Externe Veiligheid heeft gemeenten geadviseerd over en ondersteund bij de invoer van gegevens de gemeentelijke invoer in het RRGS is uitvoerig gecontroleerd en teruggekoppeld naar de betreffende gemeenten

Prioriteit toezicht en toetsing Het provinciaal toezicht op de voorbereiding op de rampenbestrijding staat redelijk op de kaart. Gemeenten en regio hebben de provincie ook in 2007 meermalen verzocht om conceptplannen aan een pré-toets te onderwerpen. Verder is onze expertise verzocht bij de ontwikkeling en evaluatie van oefeningen en zijn we regelmatig geconsulteerd bij het kwartiermaken van de veiligheidsregio in oprichting. De wet die de juridische basis voor de veiligheidsregio moet bieden is ambtelijk, zowel als bestuurlijk een bron van aanhoudende aandacht en zorg geweest. Hoewel ten tijde van het schrijven van deze verantwoording nog geen zicht is op concrete tenuitvoerlegging van de wet is, is wel waarschijnlijk dat rol van de provincie in de warme fase van de ramp, maar ook in het houden van toezicht en het toetsen ingrijpend zal veranderen. Hoewel we ons graag pro-actief zouden willen opstellen, is dit om drie redenen onmogelijk. Ten eerste spelen nog zoveel discussies over fundamentele onderdelen van de wet, dat anticiperen op te verwachten ontwikkelingen meer zeer ten dele mogelijk is. Ten tweede blijft zolang nog geen sprake is van tenuitvoerlegging het huidig juridisch instrumentarium vigerend en blijft de provincie verantwoordelijk voor en aanspreekbaar op essentiële onderdelen van de voorbereiding op de rampenbestrijding. Tenslotte wil de provincie bij eventuele overdracht de boedel zorgvuldig en actueel overdragen.

80


Alle 25 rampenplannen zijn niet getoetst omdat de actualisatie ervan door de bestuurscommissie is doorgeschoven naar 2008. Dit heeft geen overschrijding van wettelijk voorgeschreven termijn voor de actualisatie van rampenplannen tot gevolg. Er zijn 3 rampbestrijdingsplannen getoetst, waaronder die van het Chemiepark Delfzijl, een raamplan LPG en een deelproces registratie van slachtoffers. Het sjabloon rampbestrijdingsplannen is aan een prétoetsing onderworpen. De toetsing van een revisie van een calamiteitenplan is onder handen.

Prioriteit Programma "Samen sterk, samen veilig" (Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid 2006- 2010) Doel van het Groningse uitvoeringsprogramma externe veiligheidsbeleid is de implementatie van het (nieuwe) externe veiligheidsbeleid bij de provincie, de gemeenten en de regionale brandweer. Het betreft onder andere het actueel houden van het Register risicosituaties, het opstellen van een veiligheidsvisie, het actualiseren van milieuvergunningen, het aanpassen van ruimtelijke plannen, het uitstippelen van de regionale visie op transport en externe veiligheid, het verantwoorden van het groepsrisico, het saneren van LPG-stations, het handhaven van weten regelgeving, het versterken van de samenwerking tussen de overheden en het professionaliseren van de uitvoering en handhaving van het externe veiligheidsbeleid. Het programma heeft de ondertitel 'Samen sterk, samen veilig' meegekregen. Daarmee wordt tot uitdrukking gebracht dat het een gezamenlijk programma van de betrokken overheidsdiensten is. Dit zijn de Groningse gemeenten, de regionale brandweer, de gemeentelijke samenwerkingsverbanden, de hulpverleningsdienst Groningen en de provincie is. Gedeputeerde staten is de regisseur van het programma. Zij legt de verantwoording af aan de subsidieverstrekker, het ministerie van VROM. De programmawerkzaamheden worden uitgevoerd door de vijf medewerkers van het steunpunt Externe Veiligheid Groningen, de vier collega's bij de regionale brandweer en door enkele provinciale medewerkers. In 2006 is het jaarplan 2007 vastgesteld. Hierin zijn de programma-activiteiten beschreven.

Uitgevoerde activiteiten Enkele belangrijke gerealiseerde activiteiten zijn: • de georganiseerde cursussen over externe veiligheid (149 cursisten hebben deelgenomen aan 270 cursusdagen); • de 7 voorbereide saneringsbesluiten; • de vorming van het Noordelijk samenwerkingsverband BRZO; • de ondersteuning van gemeenten bij de doorwerking van externe veiligheid in milieuvergunningen en ruimtelijke plannen; • de vaststelling van het beleidskader voor het provinciale basisnet voor het wegvervoer van gevaarlijke stoffen; • de actualisering van de gegevens voor het register risicosituaties gevaarlijke stoffen en de provinciale risicokaart; • de voorlichting over het raamplan LPG; • de publicatie van het onderzoeksrapport over de risicobeleving in de provincie Groningen; • en de voorbereiding van de risicobrochure die in 2008 huis-aan-huis in de 25 Groningse gemeenten zal worden verspreid. De jaarrapportage over de uitvoering van de activiteiten van het uitvoeringsprogramma in 2007 verschijnt in mei 2008.

81


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

695.855

446.461

868.031

942.956

1.093.783

1.180.900

942.956

1.093.783

1.180.900

1.638.811

1.540.244

2.048.931

799.663 447

947.586 6.057

1.030.000

Totaal baten

800.110

953.643

1.030.000


838.701

586.601

1.018.931



-6.246 101.135 45.250

-6.246 101.135 45.250

100.900 50.000

140.139

140.139

150.900

586.601

1.018.931



Product

lasten 2007 446.461

200100 Apparaatskosten 200102 Openbare orde en veiligheid: - voorgaande jaren oov - diverse kosten o.o.v. - risicokaart totaal openbare orde en veiligheid 200103 Integraal veiligheidsbeleid: - uitv. programma extern veiligheidsbeleid totaal integraal veiligheidsbeleid totaal openbare orde en veiligheid

baten 2007

953.643

953.643

953.643

953.643

1.540.244

953.643

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Voorgaande jaren OOV: afwijking € 6.246 Dit betreft een afboeking van 2004 inzake bijdrage Raamplan gevaarlijke stoffen en risico analyse Waddenzee.

82

3. Verkeer en vervoer No.


3.0 3.001

Verkeer en vervoer, algemeen Mobiliteitsbeleid

17.697.316

14.432.670

3.264.646

6.434.934

Totaal functie 3.0

17.697.316

14.432.670

3.264.646

6.434.934

Landwegen (Re)constructie wegen en fietspaden Onderhoud en beheer wegen en fietspaden Verkeersveiligheid

9.899.502 17.185.617 1.955.507

1.364.876 717.418 -16.500

8.534.626 16.468.199 1.972.007

8.908.825 15.358.333 2.253.316

Totaal functie 3.1

29.040.626

2.065.794

26.974.831

26.520.473

Waterwegen (Re)constructie waterwegen Onderhoud en beheer hoofdvaarwegen Onderhoud en beheer overige vaarwegen Onderhoud en beheer schutsluis Lauwersoog Herstel schade a.g.v. bodemdaling

2.567.219 10.966.935 5.900.421 766.001 0

53.457 10.212.610 2.747.617 271.083

2.513.761 754.325 3.152.803 494.917 0

3.179.298 130.842 6.106.953 229.005 23.545

Totaal functie 3.3

20.200.575

13.284.768

6.915.807

9.669.642

Vervoer Luchtvaartvervoer Collectief personenvervoer

351.536 57.427.020

57.075.146

351.536 351.875

327.792 446.468

Totaal functie 3.4

57.778.557

57.075.146

703.411

774.260

124.717.073

86.858.377

37.858.696

43.399.309

3.1 3.101 3.102 3.103

3.3 3.301 3.302 3.303 3.304 3.305

3.4 3.401 3.402


lasten 2007

83

baten 2007


raming saldo 2007

84


: 3001 Mobiliteitsbeleid

Programma

: Bereikbaar Groningen

Portefeuillehouder

: Bleker


: Schoonbeek

Productgroepomschrijving Binnen het thema Bereikbaar Groningen wij prioriteit aan: • verbetering hoofdinfrastructuur; • de Zuiderzeelijn; • stimulering van goederenvervoer over water en rail; • het verbeteren van het openbaar vervoer; • stimulering van fietsgebruik; • optimale bereikbaarheid van de regio Groningen-Assen; • terugdringen verkeersonveiligheid. Wij zien de auto voor de verdere economische ontwikkeling van onze regio als onmisbaar. De auto is voor het functioneren van het platteland noodzakelijk. Het garanderen van een blijvend goede bereikbaarheid van de gehele regio staat centraal waarbij wij ernaar streven om de ongewenste neveneffecten van met name de auto zoveel mogelijk te voorkomen. Wij denken dan aan voorkomen van filevorming, verkeersonveiligheid, geluidhinder en stank en het beperken van het ruimtebeslag in vooral stedelijke gebieden. Wij staan een werkwijze voor waarbij wij samen met de andere overheden en de bevolking de verkeeren vervoerproblematiek zoveel mogelijk per regio of per vervoerrelatie (bundel) aanpakken. Ten behoeve van de beleidsontwikkeling en -evaluatie van genomen maatregelen houden wij gegevens bij over verkeersongevallen, snelheden, intensiteiten en scheepvaartbewegingen. Deze gegevens worden geanalyseerd en over de resultaten van deze analyse wordt periodiek gerapporteerd.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • filevrij houden van de belangrijke hoofdverbindingen in de regio; • meer goederenvervoer over water en spoor; • kwaliteitsverbetering van het openbaar vervoer; • groter aandeel van de fiets in het aantal verplaatsingen door realisering van een hoogwaardig en veilig hoofdfietsroutenet; • minder verkeersdoden en ziekenhuisgewonden in het verkeer. Geplande prestatie-indicatoren • ontwikkeling automobiliteit (aantal voertuig kilometers uitgedrukt in voertuigkilometrage op werkdagen op provinciale wegen in de provincie Groningen / basisjaar 1990 = 100) 2000 2001 2002 2003 2004 2005


123 127 130 131 129 129 2006

85

131

•

filelengte (% van het wegennet met een matige tot grote kans op oponthoud) 2000 2001 2002 2003 2004 2005

11,9% 13,4% 15,2% 13,9% 13,5% 14,6%

2006

15,2%

Afnemers/klanten • inwoners, weggebruikers, bedrijfsleven, gemeenten, rijk, belangenorganisaties en in voorkomende gevallen aan- en omwonenden.

Prioriteiten 2007

Aanpak knelpunten in de infrastructuur Op de Ring Groningen worden in 2007 en latere jaren ingrijpende verbeteringsmaatregelen uitgevoerd. De aanpak van de knoop Noordelijke-Westelijke Ringweg, waarmee wij in 2006 zijn gestart, willen wij in 2007 afronden. Met het ongelijkvloers maken van de kruising Noordelijke Ringweg - Bedumerweg in combinatie met de vervanging van de Noordzeebrug zullen wij in 2007 starten. Met de uitvoering van dit majeure project zijn wij enkele jaren bezig. De eerste maatregel die op basis van de planstudie naar de verbetering van de verkeersafwikkeling N355 (Groningen-Zuidhorn) wordt uitgevoerd betreft de aanleg van de Fietsroute Plus tussen Groningen en Zuidhorn. Onder de voorwaarde dat wij een oplossing hebben gevonden voor de situatie bij het Aduarderdiep, verwachten wij in 2008 de aanleg van deze hoogwaardige fietsverbinding te kunnen afronden. Wij willen de ombouw van een tweetal gevaarlijke aansluitingen op de N366 (Veendam-Ter Apel) tot ongelijkvloerse aansluitingen in 2007 afronden. Voor de aansluiting Alteveer/N366 behoort dit tot de mogelijkheden omdat wij hiervoor inmiddels een sluitende financiële dekking hebben gevonden. Voor de aansluiting Nautilusweg streven wij naar realisering in 2007. Het verkrijgen van een sluitende financiële dekking voor deze aansluiting vraagt van ons nog aandacht. Met de ombouw van beide aansluitingen zetten wij, samen met de betrokken partners, een eerste stap in de richting van het gewenste eindbeeld voor de N366, een stroomweg met een 100 km-regime. De studie naar de verkeersveiligheid- en verkeersafwikkelingproblemen op het kruispuntencomplex A7/N367 en aansluitende weggedeelten te Winschoten is afgerond. Deze studie heeft geresulteerd in een verbeteringsplan. Omdat over de te treffen maatregelen aan de zuidkant van de A7 (o.a. aanleg rotonde Beertsterweg/N367) breed draagvlak bestaat worden deze maatregelen als eerste uitgevoerd. Deze werkzaamheden worden in 2007 afgerond. Dat geldt ook voor de reconstructie van de aansluiting N372 op de A7 als onderdeel van het plan voor het transferium te Hoogkerk. Dit jaar zullen wij starten met de uitvoering van de wegomlegging Middelstum. De uitvoering loopt door in 2007. De brug over het Boterdiep zal pas kunnen worden aangelegd als de grond aldaar is onteigend. Voor de uitvoering van de projecten verwijzen wij verder naar productgroep 3101.

86

N33 In 2007 zal onder aanvoering van het Rijk de planstudie voor de verdubbeling van de N33 worden voortgezet. Onderdeel daarvan is de MER-tracéstudie. De verwachting is dat in de loop van 2007 het MER-rapport kan worden afgerond en vervolgens in de inspraak kan worden gebracht.

Regionale uitwerking essentiële onderdelen Nota Mobiliteit Op grond van de Planwet Verkeer en Vervoer zullen wij de essentiële onderdelen van de Nota Mobiliteit doorvertalen in ons provinciale verkeeren vervoerbeleid, op te nemen in POP 3. Samen met de partners in het Nationaal Stedelijk Netwerk Groningen-Assen zullen wij in 2007 een uitvoeringsprogramma opstellen voor uitwerking en uitvoering van maatregelen in het kader van de Netwerkanalyse Groningen-Assen. Verder willen wij bereiken dat de minister van Verkeer en Waterstaat de netwerkanalyse gebruikt bij de actualisatie in 2007 van de knelpuntenkaart uit de Nota Mobiliteit. Bij de uitwerking van de netwerkanalyse ligt er een sterke focus op de voortgaande aanpak van de Zuidelijke Ringweg naast de realisatie van hoogwaardig openbaar vervoer. Onze inzet is om in het landsdelig overleg op 5 oktober 2006 met de minister van Verkeer en Waterstaat afspraken te maken over het starten van een MIT-planstudie over de vervolgfase na afronding van de Langman maatregelen. Die planstudie zou in 2007 uitgevoerd moeten worden.


• •

• • •

afronding van de MER-tracéstudie Groningen-Winsum (N361); afronding van de vrijwillige MER-procedure voor de wegomlegging Zuidhorn; uitvoering geven aan projecten uit het Actieplan fiets 2004-2007; opstellen Actieplan Fiets 2008-2011; uitvoering geven aan het SNN-actieplan goederenvervoer; uitvoering geven aan het werkplan 2007 Mobiliteitsmanagement; afronden regionale MIT-Verkenningenstudie zeesluizen Delfzijl; starten met Verkeersstudie Groningen-Delfzijl (N360)-(eventuele) kortsluiting Eemshavenweg (N46); opstellen BDU-bestedingsplan 2008.

87


Aanpak knelpunten in de infrastructuur Knoop Westelijke Ringweg - Noordelijke Ringweg: het ongelijkvloers maken van het Reitdiepsplein is in 2007 gerealiseerd. Afrondende werkzaamheden aan de aansluiting prof. Uilkensweg komen voorjaar 2008 gereed. De aanpassing knoop Westelijke Ringweg-Noordelijke Ringweg wordt zomer 2008 uitgevoerd. Kruising Noordelijke Ringweg-Bedumerweg + vernieuwing Noordzeebrug: start werkzaamheden is uitgesteld tot uiterlijk 2010. Dit hangende een onteigeningsprocedure die in 2007 is gestart. Planontwikkeling Oostelijke Ringweg is in 2007 gestart en zal in 2008 worden afgerond. Resultaat van de studie is een voorstel voor de te realiseren principe-oplossingen en voor de fasering van werkzaamheden in tijd en geld. Fietsroute Plus Groningen-Zuidhorn: aanleg start in 2008 N366 aansluiting Alterveer: is gerealiseerd N366 aansluiting Nautilusweg: is gerealiseerd Kruispuntencomplex A7/N367 Winschoten, rotonde Beertsterweg/N367: is gerealiseerd. Ook de aanleg van de rotonde ten noorden van de A7 is in 2007 gestart. Aansluiting A7/N372: reconstructie is in 2007 uitgevoerd en afgerond. In de eerste maanden na opening trad er toch nog enkele keren per week filevorming op tot in Peizermade. Dit was vooral het gevolg van bouwwerkzaamheden net voorbij de rotondes waardoor de verkeersafwikkeling verstoord werd. Een evaluatie-onderzoek is in uitvoering en moet aangeven in hoeverre door de reconstructie verkeersstromen zijn gewijzigd. Wegomlegging Middelstum: bouw van de brug Boterdiep en zal in 2008 gereed komen. Aangezien de rest van de wegomlegging al is aangelegd wordt de weg in gebruik genomen zodra de brug af is.

N33 Om het totale planproces te versnellen zijn de MER-Tracéstudie en het OTB gecombineerd. Het OTB/MER zal medio 2009 gereed zijn.

Regionale uitwerking essentiële onderdelen Nota Mobiliteit In 2007 hebben wij de minister van Verkeer en Waterstaat geïnformeerd over de wijze waarop de Nota Mobiliteit doorwerkt in het provinciaal beleid en het nieuwe POP. In regionaal verband is eind 2007 het Meerjaren Investerings Programma van de regio Groningen-Assen vastgesteld. In 2007 is in SNN-verband met de minister van Verkeer en Waterstaat een Samenwerkingsagenda Noord-Nederland opgesteld, gestoeld op de Netwerkanalyses. De overkoepelende visie hieruit op het belang van bereikbaarheid voor het ruimtelijk economisch functioneren van Noord-Nederland is overgenomen in het projectenboek MIRT dat de minister in 2007 heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. Ondanks onze inspanningen (onder meer in IPO-verband) heeft de minister voor de actualisatie van zijn eigen beleidsprioriteiten sectoraal opgezette Landelijke Markt- en Capaciteitsanalyses uitgevoerd, die slecht aansluiten bij de Netwerkanalyses. In het bestuurlijk overleg op 14 mei 2007 heeft de minister vastgesteld dat er op zich reden is een planstudie Zuidelijke Ringweg Groningen 2e fase te starten, maar niet eerder dan dat er zicht is op financiering van dit project. Wij streven ernaar in het kader van het Regio Specifiek Pakket ZZL met de minister van Verkeer en Waterstaat dusdanige afspraken te maken dat daarmee de weg vrij komt om die planstudie op te starten.

88

Uitgevoerde activiteiten • •

• •

•

• • • •

MER-tracéstudie Groningen-Winsum (N361) is nog niet afgerond. Wij hebben ervoor gekozen een opiniërende ronde te organiseren alvorens een keuze voor een tracé te maken; vrijwillige MER-procedure voor de wegomlegging Zuidhorn: in januari 2007 is de aanvulling op het MER vastgesteld, waarop de Commissie voor de m.e.r. in februari een positief toetsingsadvies heeft gegeven. Mede op basis van de aanvulling hebben wij eind maart besloten dat de alternatieven 4A en 5B aanvaardbare oplossingen zijn. Wij kozen toen, onder voorwaarden, voor alternatief 4A. Dit alternatief is met een bewonersgroep doorontwikkeld (alternatief 4A-III). Eind november hebben wij geconstateerd dat alternatief 4A-III niet aan de door ons gestelde voorwaarden voldoet waarop wij hebben gekozen voor een ander uitgewerkt alternatief voor 5B: 5B-plus. De alternatieven 4A-III en 5B-plus zijn in een 2e aanvulling op het MER onderzocht en samen met ons besluit ter visie gelegd. De reacties worden betrokken bij de uiteindelijke voordracht aan PS. Besluitvorming in PS is voorzien in april 2008; Actieplan fiets 2004-2007: meest in het oog springende actie is de Fietsroute plus ZuidhornGroningen waarvan de aanleg start in 2008; Actieplan Fiets 2008-2011 is in 2007 vastgesteld; SNN-actieplan goederenvervoer: in 2007 is de intentieverklaring stedelijke distributie getekend door bijna dertig Groninger en Drentse gemeenten, brancheorganisaties Transport en Logistiek Nederland, EVO, de Kamer van Koophandel in Groningen en Drenthe en MKB Noord. Er zijn twee bedrijvencontactdagen georganiseerd en er is opdracht gegeven voor een onderzoek om de ingeslagen koers ten aanzien van de logistieke ontwikkeling verder te concretiseren; werkplan 2007 Mobiliteitsmanagement: is grotendeels uitgevoerd. De acties worden geëvalueerd in het nieuwe werkplan 2008; afronden regionale MIT-Verkenningenstudie zeesluizen Delfzijl: is in concept gereed, zal in 2008 definitief worden afgerond; verkeersstudie Groningen-Delfzijl (N360)-(eventuele) kortsluiting Eemshavenweg (N46) is gestart; BDU-bestedingsplan 2008 is opgesteld.

89


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.712.194

1.735.844

2.043.327

5.514.719

12.645.100 1.681.700 2.185.094


11.309.791

7.187.450 57.320 8.716.702

16.824.510

15.961.472

16.511.894

Totaal lasten

18.536.704

17.697.316

18.555.221


11.690.988 68.405 4.628.604

11.596.565 189.038 2.647.066

12.120.287

Totaal baten

16.387.998

14.432.670

12.120.287

2.148.706

3.264.646

6.434.934





Product

lasten 2007 1.735.844


baten 2007

Mobiliteitsbeleid algemeen: - afwikkeling voorgaande jaren - verkeerstellingen - onderzoek ongevallen - verkeersonderzoek - communicatie - abonnementen/lidmaatschappen - vervoersmanagement - vervolgactiviteiten MZB - cofinanciering BDU - Ov-Regiovisie Proj. - Ov-Halteplannen - strategische milieubeoordeling - Oostelijke ringweg - Regiotram

4.200 57.320 180.810

180.810

totaal mobiliteitsbeleid algemeen

450.071

223.298

-27.797 46.981 25.487 69.626 2.342 58.906 32.195

90

28

8.000 30.260

-27.825 46.981 25.487 61.626 2.342 28.646 32.195

50.500 4.670 43.800 67.900 5.640 41.048 177.330 953.300 50.000 12.500

4.200 57.320

100.000 1.581.700

226.772

3.088.388

300102 Verdi/kleine infrastructuur: - totaal ontvangen BDU-middelen - infrastructurele projecten BDU - rente BDU - infrastructurele projecten voorg. jaren BDU - infrastructurele projecten voorg. jaren GDU - infrastructurele projecten voorg. jaren IDV - bijdrage/onttrekking voorziening BDU

4.159.679 1.306.507

11.127.167 4.476

2.407.230

totaal verdi/kleine infrastructuur 300103 Duurzaam veilig: - afw.voorg.jaren Uitv.Werkpl.VVB - tot. ontv. BDU t.b.v. uitvoering werkplan VVB - uitvoering werkplan VVB - secretariaatskosten VVB - overige activiteiten werkplan VVB - verkeersveiligheidslabel - verkeersveiligheid gemeenten - overige activiteiten werkplan VVB t/m 2005

totaal mobiliteitsbeleid

-11.127.167 10.745.292 1.303.219

2.407.230

6.967.488

2.407.230

4.560.258

381.875

14.840.904

13.538.873

1.302.031

1.303.219

-34.085 343.417

462.860

-34.085 -119.443

11.481 33.392 19.233 236.955 60.104

totaal duurzaam veilig

-11.127.167 4.155.203 1.306.507

207.637

670.497

670.497

17.697.316

14.432.669

-462.860 462.860

11.481 33.392 19.233 29.318 60.104

3.264.647

6.434.934

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De directe kosten zijn € 550.422 lager dan geraamd. De belangrijkste verschillen worden hieronder nader toegelicht. Afwikkeling voorgaande jaren: afwijking € 27.797 In verband met vrijval op nog te betalen bedragen is een voordeel gerealiseerd van € 27.797. Verkeersonderzoek: afwijking € 18.313 Het voordeel op dit budget ontstaat omdat de kosten die betrekking hebben op het project safety Scan Noord-Nederland en de contactdag Goederenvervoer Noord-Nederland (totaal € 19.610) abusievelijk niet ten laste zijn gebracht van het budget verkeersonderzoek maar ten laste van het budget communicatie. Communicatie: afwijking -/- € 1.726 De kosten communicatie bedroegen in 2007 € 69.626. Het beschikbaar gestelde krediet ad € 67.900 werd met € 1.726 overschreden. Als gevolg van de niet geraamde bate communicatie ad € 8.000 is deze overschrijding meer dan gecompenseerd. Vervoersmanagement: afwijking € 28.544 Uitgaven voor vervoersmanagement belopen € 42.764. De raming bedraagt € 71.308. Derhalve is er € 28.544 minder uitgegeven. Van de geraamde ontvangen bijdrage BDU ad € 30.260 is € 16.142 toegevoegd aan de voorziening rijksmiddelen BDU in verband met de onderbesteding op vervoersmanagement. Dit is vooral het gevolg van het niet doorgaan van promotionele acties rond de verbetering van stationsomgevingen. Die, door gemeenten uit te voeren verbeteringsmaatregelen zullen vooral in 2008 en 2009 worden uitgevoerd. Vervolgactiviteiten MZB: afwijking € 145.105 Het voordeel is ontstaan als gevolg van de ontwikkelingen rond het Zuiderzeelijn dossier. Het kabinet heeft eind 2007 besloten om het project Zuiderzeelijn niet te vervolgen. Cofinanciering BDU: afwijking € 953.300 Op basis van de H2i-besluitvorming is in 2007 in totaal € 953.300 vanuit de reserve ESFI voor de medebekostiging van co-financiering BDU opgenomen. In 2007 behoefde geen beroep te worden

91

gedaan op deze, voor de aanpak van de Ring Groningen bedoelde middelen. Een onttrekking aan de reserve ESFI heeft daarom niet plaatsgevonden. OV-Regiovisie en OV-halteplannen: afwijking € 62.500 Hiervoor is in totaal € 62.500 vanuit de reserve ESFI geraamd. In 2007 zijn geen projecten uitgevoerd die een beslag leggen op deze middelen. Daarom hoefde geen onttrekking aan de reserve ESFI plaats te vinden. Strategische milieubeoordeling: afwijking -/- € 4.200 De niet geraamde kosten in het kader van strategische milieubeoordeling kon worden gedekt uit een eveneens niet geraamde nog resterende bijdrage van het Rijk. Oostelijke ringweg: afwijking € 42.680 De kosten voor de Oostelijke ringweg bedroegen in 2007 € 57.320. De raming voor dit studieproject bedroeg € 100.000. De studie wordt in 2008 afgerond. Omdat de dekking van dit project geschiedt uit de reserve ESFI blijft het restantbudget voor dit studieproject beschikbaar binnen de reserve ESFI. Regiotram: afwijking € 1.400.890 De kosten voor de Regiotram ad € 180.810 zijn gedekt door een niet geraamde bate. Het gehele beschikbaar gestelde krediet ad € 1.581.700 is overgeboekt naar 2008. Infrastructurele projecten BDU: afwijking € 6.585.613 De bestedingen van de BDU-middelen infrastructurele projecten 2007 vinden plaats op kasbasis en hebben in 2007 € 4.159.679 bedragen. De raming uitgaven infrastructurele projecten BDU is € 10.745.292. De onderbesteding ontstaat omdat een aantal BDU-ontvangers geen kans heeft gezien in 2007 tot investeringen of tot het indienen van declaraties over te gaan. Infrastructurele projecten voorgaande jaren GDU: afwijking € 2.407.230 In 2007 bedragen de bestedingen op de middelen infrastructurele projecten voorgaande jaren GDU € 2.407.230. Deze middelen zijn niet opgenomen in de begroting en worden gedekt door in voorgaande jaren ontvangen bijdragen van het Rijk en derhalve nu onttrokken aan de voorziening GDU. Bijdrage/onttrekking voorziening BDU: afwijking -/- € 6.085.613 - De geraamde bijdrage aan de voorziening BDU bedraagt € 881.875. In verband met de reeds genoemde onderbesteding is de bijdrage aan de voorziening BDU € 6.967.488. Een overschrijding derhalve met € 6.085.613. Uitvoering Werkplan Verkeer- en Vervoer Beraad: afwijking -/- € 207.637 De programmakosten Uitvoering Werkplan Verkeer- en Vervoer Beraad 2007 bedragen € 670.497. De overschrijding op het geraamde krediet bedraagt € 207.637. De overschrijding wordt veroorzaakt doordat enkele projecten uit 2006 in 2007 zijn afgerekend. Deze kosten worden gedekt door in voorgaande jaren ontvangen bijdragen van het Rijk, welke zijn toegevoegd aan de voorziening Rijksmiddelen BDU en derhalve nu worden onttrokken aan de voorziening Rijksmiddelen BDU. De "oude" middelen op grond van het Besluit gelden regionaal verkeersveiligheidsbeleid zijn nu volledig aangewend. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft eind 2007 laten weten dat zij kan instemmen met de door het VVB opgestelde en ingezonden verantwoording. De baten zijn € 2.312.383 hoger dan geraamd. Hierna worden de belangrijkste verschillen toegelicht. Infrastructurele projecten BDU: afwijking € 4.476 Omdat er in 2006 teveel rente is toegerekend aan de voorziening rijksmiddelen BDU is er in 2007 een niet geraamde correctie aangebracht van € 4.476 Bijdrage/onttrekking voorziening BDU: afwijking € 1.907.230 In verband met de dekking van verwachte uitgaven is een bedrag van € 500.000 geraamd als bijdrage uit de voorziening BDU. In totaal is i.v.m. de afwikkeling GDU voorgaande jaren € 2.407.230 onttrokken. Een afwijking van € 1.907.230. Uitvoering Werkplan Verkeer- en Vervoer Beraad: afwijking € 207.637 In verband met het uitvoeren in 2007 betreffende projecten 2006 Uitvoering Werkplan Verkeer- en Vervoer Beraad is € 207.637 onttrokken aan de voorziening Rijksmiddelen BDU.

92


: 3101 (Re)constructie wegen en fietspaden

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Boerema

Productgroepomschrijving Voorbereiding en uitvoering van wegen, rotondes, fietspaden, viaducten, tunnels en dergelijke voor verbetering en reconstructie van de infrastructuur ten behoeve van het oplossen van verkeersknelpunten, maatregelen voor de verbetering van de verkeersveiligheid, realisatie voorwaardenscheppende ontsluitingen, alsmede de aanleg en verbetering van utilitaire en recreatieve fietspaden.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • goed wegen- en fietspadennet; • verbetering doorstroming en verkeersveiligheid; • voorwaarden voor economische activiteiten. Geplande prestatie-indicatoren Verkeersveiligheid • in het kader van Duurzaam Veilig worden meerdere rotondes gerealiseerd en wegvakken heringericht; • aanleg en verbetering van fietspaden en oversteken. Bereikbaarheid • in de komende jaren worden de kruisingen in de ringwegen rond Groningen ongelijkvloers gemaakt;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • In 2007 zijn diverse rotondes aangelegd, wegvakken heringericht en fietspaden aangelegd resp. verbeterd.

• In 2007 zijn de kruisingen ter plaatse van het knooppunt Reitdiepplein ongelijkvloers gemaakt. Tevens is de voorbereiding voor de oostelijke ringweg gestart.

•

ter verbetering van de bereikbaarheid en doorstroming wordt ca. 5 km nieuwe weg aangelegd;

• In 2007 zijn de 'Korte omlegging Zuidhorn' en de 'Rondweg Middelstum' afgerond resp. grotendeels afgerond.

•

optimalisering van verkeersafwikkeling op kruispunten met behulp van diverse maatregelen;

• Diverse projecten zijn uitgevoerd.

•

realisatie betere overstapmogelijkheden openbaar vervoer (transferia).

• Het 'Transferium Haren' wordt in januari 2008 in gebruik genomen.

Groot onderhoud • overlaging, reconstructie en herinrichting volgens de richtlijnen Duurzaam Veilig.

• Diverse projecten zijn uitgevoerd.

Afnemers/klanten • burgers

93

Prioriteiten 2007

(Re)constructie wegen en fietspaden Voorbereiding en uitvoering: • uitvoering rondweg Middelstum; • planvorming en uitvoering ringwegen Groningen: uitvoering aansluiting Westelijke en Noordelijke Ringweg (reconstructie Reitdiepplein). Besteksgereed maken opritten Noordzeebrug ; • uitvoering infrastructuur ten behoeve van transferia Haren en Hoogkerk; • uitvoering traverse Alteveer (N365); • afronding uitvoering kruisingen N366 (Nautilusweg en Alteveer); • afronding 1e fase en start uitvoering 2e fase Beertsterweg-A7; • start uitvoering fietsroute plus (Groningen-Zuidhorn); • groot onderhoud op basis van prioriteitstelling van de afdeling Wegbeheer. Uitwerking planstudies/planontwikkelingen: • afronding MER-studies Zuidhorn-Groningen en Winsum-Groningen; • toelevering MER-studie N33 zuid; • planuitwerking diverse projecten als onderdeel van actieplan Verkeersveiligheid en Nota Fiets.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Zie prioriteiten 2007.

Beleidsverantwoording Prioriteiten De afdeling heeft in meer of mindere mate invulling kunnen geven aan alle prioriteiten voor 2007. Onderstaand zijn de afwijkingen weergegeven. Voorbereiding en uitvoering: De volgende projecten hebben vertraging opgelopen als gevolg van vertragingen in de grondverwerving. Hierdoor is het is het niet mogelijk geweest invulling te geven aan gestelde prioriteiten. • besteksgereed maken opritten Noordzeebrug (start uitvoering uitgesteld naar eind 2010); • start uitvoering fietsroute plus Groningen-Zuidhorn (start uitvoering voorjaar 2008). Uitwerking planstudies/planontwikkelingen: Geen afwijkingen.

Uitgevoerde activiteiten Zie hierboven.

94


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

702.753

845.469

980.131


8.068.268

5.604.139

3.103.657 1.750.000

3.517.077 11.585.345

3.449.894 9.054.033

3.447.220 8.300.877

Totaal lasten

12.288.099

9.899.502

9.281.008

372.183

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen - overige administratieve boekingen

-39.600 143.124

88.945 397.377

1.133.567

878.554

Totaal baten

1.237.091

1.364.876

372.183

11.051.007

8.534.626

8.908.825



198.921 -858.487 226.136

351.782 -372.183 300.000

109.792

356.764

712.311 684.522 281.049 3.449.894

1.127.944 484.717 476.600 3.447.220 1.750.000



Product

310100 Apparaatskosten 310101 (Re)constructie wegen en fietspaden - planvorming algemeen - kosten uitbesteding - vervanging Eelswerdertil - bijdrage MER omlegging Zuidhorn - planaanpak oml. Middelstum - kleinschalige verb.maatr. Ring Groningen - N366 aanpak knooppunt Stadskanaal - Winsum-Onderdendam - Ontsluiting transferium Hoogkerk - Kapitaallasten wegen en fietspaden - Knelpunten (water)wegen - mutaties reserves investeringen

lasten 2007 845.469

baten 2007

334.925 362.575 226.136 500 109.792 5.950 712.311 684.522 281.049 3.449.894

136.005 1.221.062 500 5.950

2.885.434

totaal (re)constructie wegen en fietspaden

9.053.088

310102 Bestekken/advertentiekosten: - opbrengst verkopen bestekken - advertentiekosten bestekken

2.885.434 1.363.516

7.689.572

7.922.844

1.360

-1.360 944

5.850

944

totaal bestekken/advertentiekosten totaal (re)constructie wegen en fietspaden

95

944

1.360

-416

5.850

9.899.502

1.364.876

8.534.626

8.908.825

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Op de programmakosten aanvaard beleid ontstaat een nadeel van € 2.503.156. Hierna volgt een verklaring van dit nadeel: Planvorming algemeen/kosten uitbesteding: afwijking -/- € 345.718 De kosten planvorming algemeen zijn € 16.857 lager dan geraamd. Wegens niet geraamde baten kosten planvorming algemeen is € 136.005 ontvangen. Dit budget moet in samenhang met de kosten/baten uitbesteding ingenieursdiensten worden gezien. De niet geraamde kosten bedragen € 362.575, terwijl de baten € 848.879 hoger zijn dan geraamd. In verband met het doorschuiven van kosten voorbereiding en toezicht op investeringswerken is een bedrag van € 639.166 overgeboekt naar 2008. Kleinschalige verbeteringsmaatregelen Ring Groningen: afwijking -/- € 5.950 Op het niet geraamde krediet kleinschalige maatregelen Ring Groningen is € 5.950 besteed. Deze kosten konden worden gedekt uit een restant bijdrage van gemeente Groningen. Advertentiekosten bestekken: afwijking € 4.906 Het voordeel wordt veroorzaakt door het niet meer plaatsen van advertenties voor ieder bestek afzonderlijk, maar in een advertentie te verwijzen naar de aanbestedingskalender. Vervanging Eelswerdertil/planaanpak omlegging Middelstum/ N366 aanpak knooppunt Stadskanaal/ Winsum-Onderdendam/Ontsluiting transferium Hoogkerk: afwijking € 732.215 De geraamde bijdrage vanuit de reserve ESFI i.v.m. investeringen 2007 m.b.t. voornoemde projecten bedraagt € 2.746.025 en loopt via deze productgroep. Op deze geraamde bijdragen is onttrokken aan de reserve ESFI € 2.013.810. In verband met het doorschuiven van investeringswerken is € 732.215 niet in 2007 onttrokken aan de reserve ESFI. Mutaties reserves investeringen: afwijking -/- € 2.885.434 Aan niet in de raming 2007 verwerkte bijdragen in verband met investeringswerken ten laste van de reserve ESFI is afhankelijk van de investeringen 2007 € 2.885.434 geboekt. De onttrekking aan de reserve ESFI is verantwoord bij productgroep 0.800. Op de programmakosten nieuw beleid knelpunten (water)wegen is een voordeel gerealiseerd van € 1.750.000. Knelpunten (water)wegen: afwijking € 1.750.000 Omdat er in verband met het uitstel van het nieuwe managementscontract nog geen definitieve besluitvorming is welke projecten onder de knelpunten zullen vallen zijn er in 2007 geen uitgaven gedaan.

96


: 3102 Onderhoud en beheer wegen en fietspaden

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Ausma/Woldhek

Productgroepomschrijving Deze productgroep omvat het zorg dragen voor duurzame instandhouding van het provinciale wegennet, inclusief fietspaden, kunstwerken, verkeersregelinstallaties, wegmeubilair, beplanting en andere bijkomende voorzieningen alsmede het zorg dragen dat het verkeer veilig van de wegen gebruik kan maken. Het beheer en onderhoud van de provinciale wegen en fietspaden vindt plaats overeenkomstig de afspraken die in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen zijn vastgelegd. Voor de periode 2009 t/m 2011 wordt een nieuw managementcontract voorbereid.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • De provinciale wegen en fietspaden kunnen veilig en duurzaam worden gebruikt voor het doel waarvoor ze bestemd zijn. • Natuurwaarden blijven zoveel mogelijk behouden. Geplande prestatie-indicatoren Prestatie-indicatoren • aantal klachten of meldingen over (achterstallig) onderhoud en schadeclaims*;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren •

Met ingang van 1 januari 2007 worden alle meldingen geregistreerd. Ook de kleine dingen die voorheen snel en simpel werden opgelost. Dit om beter inzicht te krijgen in de meldingen en de werkzaamheden. Er zijn 263 meldingen binnengekomen, waarvan 254 zijn afgehandeld en 9 in het reguliere onderhoudsprogramma van 2008 worden opgenomen.

•

•

in 2008 wordt het managementcontract geëvalueerd.

structurele onderhoudssituatie aan het einde van de managementcontractperiode, in overeenstemming met het managementcontract.

* Voor de afdeling Wegbeheer is in 2005 is ten opzichte van 2004 een toename van het aantal meldingen te constateren: 84 meldingen in 2005 waarvan 99% naar tevredenheid melder afgerond, ten opzichte van 70 in 2004 waarvan 93 % naar tevredenheid melder afgerond (bron: burgerjaarverslag 2004 en 2005).

Afnemers/klanten • weggebruikers

97

Prioriteiten 2007

Onderhoud kunstwerken In 2005 en 2006 zijn alle kunstwerken geïnventariseerd en geïnspecteerd. Op basis van deze inspectie wordt de kwaliteit van elk kunstwerk bepaald en zal naar alle waarschijnlijkheid een aanzienlijk aantal kunstwerken nader moeten worden geïnspecteerd om de onderhoudsbehoefte vast te kunnen stellen. Het ligt in het voornemen om in 2007 een start te maken met deze onderzoeken. De kosten hiervan kunnen niet binnen de lumpsum van het managementcontract worden gedekt. Om de kunstwerken op een acceptabel en veilig niveau te brengen en te houden wordt in 2007 eveneens een meerjaren onderhouden vervangingschema gemaakt. Dit schema bepaalt de prioriteit voor wat betreft onze inzet bij de kunstwerken.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • •

•

Uitvoeren van dagelijks en groot onderhoud aan verhardingen, bermen en sloten, kunstwerken, borden en wegbelijning. Groot onderhoud wordt ingepland op basis van het meerjaren onderhouden vervangingsprogramma. Het definitieve jaarplan 2007 komt eind 2006 beschikbaar. Op basis van het (globale) meerjarenplan zijn we voornemens in 2007 uit te voeren: - N982 traverse Aduard; - N973 Wedde-Vriescheloo (incl. overdracht); - N987 Siddeburen-Wagenborgen; - N361 traverse Mensingeweer; - N388 traverse Zoutkamp; - N365 Onstwedde-Vlagtwedde; - N366 omlegging Nieuwe Pekela (hoogovenslakken). Het uitvoeren van gladheidbestrijding, het bedienen van bruggen en het verlenen van vergunningen en ontheffingen.

Toelichting/ontwikkelingen In deze productgroep wordt tevens het egalisatiefonds wegen en kanalen verantwoord.

98

Beleidsverantwoording Prioriteiten Onderhoud kunstwerken: In 2005 en 2006 zijn alle vaste kunstwerken geïnventariseerd en geïnspecteerd. In 2007 zijn een 13-tal kunstwerken gedetailleerd geïnspecteerd. Op basis van het rapport en de kostenprognose is een meerjaren onderhouden vervangingschema opgesteld. In 2007 is groot onderhoud gepleegd aan de tunnel in de N860 (dr. E.H. Ebelsweg) te Haren, waarbij ook de verlichting in de tunnel is vernieuwd. Voorts is, in combinatie met het uitvoeren van groot onderhoud aan de wegverharding, groot onderhoud gepleegd aan 4 kunstwerken in de N370 en eveneens 4 kunstwerken in de N360.

Uitgevoerde activiteiten in 2007: Uitgevoerd zijn de volgende werkzaamheden: • Groot onderhoud N979 Leek - Zevenhuizen - Een West • Groot onderhoud N370 gedeelte tussen aansluiting Friesestraatweg en Reitdiepsplein • Groot onderhoud N360 gedeelte Ten Boer - Garrelsweer • Onderhoud N982 traverse Aduard • Onderhoud N987 Siddeburen - Wagenborgen • Onderhoud N361 traverse Mensingeweer en wegvak Mensingeweer - Abelstokstertil • Onderhoud N388 traverse Zoutkamp Het onderhoud aan de N973 Wedde - Vriescheloo - Bellingwolde en de N365 Onstwedde - Vlagtwedde is doorgeschoven naar 2008. Uitvoering in 2007 bleek niet mogelijk omdat voorbereiding en afstemming met de betreffende gemeenten en de plaatselijke bevolking meer tijd in beslag nam. Het groot onderhoud aan de N366 (omlegging Nieuwe Pekela)is eveneens doorgeschoven naar 2008. Uitvoering in 2007 bleek niet mogelijk in verband met diverse werkzaamheden in de directe omgeving, met name op de N34 in de provincie Drenthe, waardoor er conflicterende omleidingsroutes zouden ontstaan. • • •

Het beheer en onderhoud van de provinciale wegen en fietspaden vindt plaats overeenkomstig de afspraken die in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen zijn vastgelegd. Tot de werkzaamheden behoren ondermeer het uitvoeren van dagelijks en groot onderhoud aan verhardingen, bermen en sloten, kunstwerken, borden en wegbelijning. Verder het uitvoeren van gladheidbestrijding en het verlenen van vergunningen en ontheffingen.

99


realisatie 2006

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - verkeersregelinstallaties - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten wegen - overige administratieve dienstverlening - bijdragen uit voorzieningen

realisatie 2007

raming 2007

6.651.403

7.163.018

6.994.645

7.227.071 685.890

10.022.599

8.557.908

7.912.961

10.022.599

8.557.908

14.564.364

17.185.617

15.552.553

105.146 50.068.509 71.795 710.935

109.055 -815 328.153

75.400 97.400 21.420

281.025

Totaal baten Saldo lasten en baten

50.956.385

717.418

194.220

-36.392.021

16.468.199

15.358.333



353.476 4.674.910 192.869 1.166.284 254.822 58.000 353.350 700.074 1.471.945 511.483

84.767 5.075.037 324.221 1.604.441 137.010 144.411 30.352 628.703 289.912 239.054

285.386

9.737.213

8.557.908

239.534 109.055 83.443

239.534 109.055 83.443

75.400 97.400 21.420

432.032

432.032

194.220

717.418

16.468.199

15.358.333


Product

lasten 2007 7.163.018


310201 310202 310203 310204 310205 310206 310207 310208 310209 310213

Onderhoud en beheer wegen en fietspaden: - bermen en sloten - wegverhardingen - fietspadverhardingen - wegmeubilair - beplantingen - boordvoorzieningen - gladheidsbestrijding - verkeersregelinstallaties - vaste kunstwerken - overige kosten wegen totaal onderhoud/beheer wegen/fietspaden

416.935 4.733.910 192.869 1.323.125 258.697 58.000 355.561 700.074 1.471.945 511.483 10.022.599

Baten: 310208 - verkeersregelinstallaties 310212 - regelgeving 310213 - overige baten wegen totaal baten totaal onderhoud/beheer wegen/fietspaden

17.185.617

100

baten 2007

63.459 59.000 156.841 3.875 2.211

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007

Algemeen: De raming 2007 is opgebouwd uit het reguliere begrotingsbedrag aangevuld met het egalisatiesaldo uit het managementcontract beheer Wegen en Kanalen (zie voor het overzicht de tabel bij de toelichting van productgroep 3102). Door deze opzet kunnen negatieve ramingen ontstaan als gevolg van in het verleden opgebouwde nadelige saldi. Bermen en sloten: afwijking -/- € 268.709 De jaarlijkse uitgaven fluctueren, afhankelijk van het weer. Aan regulier onderhoud (maaiwerkzaamheden, sloten schonen, afvoer grasrollen, slootruigte en zwerfafval, onderzoek aaltjes N363 en herstel van uitgereden bermen) is meer uitgegeven. Om de verkeersveiligheid te verhogen zijn langs de N388 en de N865 bermgedeelten verhard middels betonstroken. Naast regulier onderhoud zijn in de periode 2002 t/m 2007 een aantal grootonderhoudswerkzaam- heden uitgevoerd. Ondanks aanvullende bijdragen is ten gevolge van deze werkzaamheden het negatieve saldo ontstaan. Hoofdrijbaanverhardingen: afwijking € 400.127 Er is groot onderhoud uitgevoerd aan de weg Leek-Zevenhuizen-Een West (N979), het wegvak Ten Boer-Garrelsweer (N360) en aan de Westelijke Ringweg Groningen (N370). Het onderhoud aan de N973 (Wedde-Vriescheloo-Bellingwolde) is doorgeschoven naar 2008. Uitvoering in 2007 bleek niet mogelijk omdat voorbereiding en afstemming met de betreffende gemeente en de plaatselijke bevolking meer tijd in beslag nam. Het huidige budget blijkt toereikend om de kwaliteit van de wegen op het afgesproken kwaliteitsniveau te brengen. Fietspadverhardingen: afwijking € 131.352 Het onderhoud aan de fietspaden wordt uitgevoerd in combinatie met bestekken voor normaal en groot onderhoud aan de wegverhardingen. In 2007 is voor een bedrag van € 192.869 gerealiseerd. Wegmeubilair: afwijking € 438.157 Wegmeubilair omvat de onderdelen wegmarkering, openbare verlichting, wegbebakening, geleiderail, bewegwijzering, geluidsschermen en haltevoorzieningen. In het afgelopen jaar zijn 170 lichtmasten in de gemeenten Eemsmond, De Marne en Winsum vervangen voor een bedrag van € 300.000. Tevens is de verlichtingsinstallatie van de tunnel in de weg HarenWaterhuizen (N860) vervangen in combinatie met groot onderhoud aan het kunstwerk. De bushaltes langs de N976 van Vlagtwedde tot Ter Apel zijn opgewaardeerd en de geleiderail in de tussenberm van de Westelijke Ringweg Groningen (N370) is vernieuwd. Beplantingen: afwijking -/- € 117.812 Ondanks de inbreng van € 124.039 voor verhaalde schades is het moeilijk om de achterstand in het onderhoud van de beplantingen weg te werken. Boordvoorzieningen: afwijking € 86.411 Bij de tussentijdse evaluatie van het managementcontract is het budget voor boordvoorzieningen gedurende de resterende contractperiode verlaagd ten gunste van het product vaste kunstwerken, viaducten en tunnels. In 2007 is een bedrag van € 58.000 besteed aan onderhoud van de boordvoorzieningen. Bij de boordvoorzieningen langs wegen is een - voorziene - achterstand ontstaan ten gunste van het onderhoud van kunstwerken. Gladheidbestrijding: afwijking -/- € 322.998 De kosten van de gladheidbestrijding zijn totaal afhankelijk van de weersomstandigheden. Het aantal strooibeurten in de periode 2002 t/m 2007 is meer dan begroot en dit heeft geresulteerd in het negatieve saldo. Verkeersregelinstallaties: afwijking -/- € 71.371 In verband met nieuwe asfaltering van de Westelijke Ringweg zijn er meer kosten gemaakt voor vervanging van de detectielussen. Hier was bij de begroting geen rekening mee gehouden.

101

Saldo reserve Managementcontract Dienst Wegen en Kanalen per 31-12-2007 Samenvatting verloop egalisatiefonds

Stand per 31-12-2006

Mutaties 2007

Stand per 31-12-2007

Wegen Hoofdvaarwegen Overige vaarwegen Lauwersoog Muskusrattenbestrijding

878.582 113.086 -683.176 47.792 137.570

-1.512.021 24.370 1.739.067 -112.516 -53.411

-633.439 137.456 1.055.891 -64.724 84.159

Apparaatskosten (AKP)

647.228

-60.526

586.702

Huisvesting Auto's Tractoren Gereedschappen Correctie hoofdkanalen

53.339 -290.638 -166.983 493.498 -65.007

-67.649 -150.712 -11.700 -26.681 22.850

-14.310 -441.350 -178.683 466.817 -42.157

303.973 38.391

-80.743

223.230 38.391

Doorberekening CT/R&M/derden Correctie hoofdkanalen Nog in te halen

-554.971

Stand egalisatiefonds

952.684

102

-554.971 -289.672

663.012


: 3103 Verkeersveiligheid

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Schoonbeek

Productgroepomschrijving Als wegbeheerder hebben wij een verantwoordelijkheid voor de verkeersveiligheid op de provinciale wegen. Dit krijgt met name vorm door uitvoering van jaarprogramma's op basis van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen. Daarnaast treden wij op als regisseur en coördinator van het regionale verkeersveiligheidsbeleid. Concrete uitvloeisels hiervan zijn o.a. het jaarlijkse werkplan van het Verkeer- en Vervoerberaad Groningen (VVB) en het categoriseringsplan voor het gehele wegennet in de provincie. In de Nota Mobiliteit is een doelstelling opgenomen met betrekking van het aantal ernstige verkeersslachtoffers in 2010. Wij hebben in de loop van 2006, samen met de andere overheden en maatschappelijke organisaties, een regionaal maatregelenpakket inclusief uitvoeringsprogramma opgesteld om het Groningse deel van deze doelstelling te realiseren. Uit dit provinciebrede maatregelenpakket vloeit voor ons zelf als wegbeheerder weer een opgave voort met betrekking tot de reductie van het aantal ernstige verkeersslachtoffers op onze provinciale wegen. Deze reductie willen wij de komende jaren realiseren met behulp van een meerjaren uitvoeringsprogramma van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • vermindering van het aantal verkeersdoden en ziekenhuisgewonden in de provincie. In de landelijke Nota Mobiliteit is hiervoor een nieuwe landelijke doelstelling voor 2010 opgenomen; • vermindering van het aantal onveilige verkeerssituaties in de provincie. Geplande prestatie-indicatoren Op dit moment hebben wij geen prestatieindicatoren voor verkeersveiligheid beschikbaar. Weliswaar krijgen wij jaarlijks de beschikking over de ontwikkeling van de aantallen verkeersdoden en ziekenhuisgewonden in onze provincie, maar deze cijfers zijn dermate onderhevig aan fluctuaties dat ze niet geschikt zijn om op jaarbasis de effecten van uitgevoerd beleid te beoordelen. Naar aanleiding van het provinciebrede maatregelenpakket uit 2006, zullen wij in een uitvoeringsprogramma concrete maatregelen aangeven, die volgens verwachting per 2010 zullen bijdragen tot de gevraagde reductie van het aantal slachtoffers op onze eigen wegen. Het al dan niet uitvoeren van deze maatregelen kan worden gebruikt als prestatie-indicator voor onze inspanningen op dit gebied.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren doden 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

38 55 50 40 19 28 20

ziekenhuisgewonden 471 442 467 399 369 369 nnb

nb. aantal van 2007 op basis van voorlopige gegevens van de regiopolitie

Afnemers/klanten • de weggebruikers, het rijk, de gemeenten, de politie, het Openbaar Ministerie, belangenorganisaties en omwonenden.

103

Prioriteiten 2007

Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen

€ 714.800

Het provinciebrede maatregelenpakket komt in 2006 beschikbaar. Ons deel uit dit maatregelenpakket zullen wij onderbrengen in een meerjaren uitvoeringsprogramma van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen. Het jaar 2007 is voorlopig het laatste jaar dat wij voor het Actieplan verkeersveiligheid een programma hebben opgesteld. Wij hebben dit programma 2007 in het voorjaar van 2006 vastgesteld. Door uitvoering van de projecten uit dit programma werken wij overigens ook aan de verdere reductie van de verkeersonveiligheid.

Regionaal maatregelenpakket

P.M.

Het jaar 2007 zal in het teken staan van het uitvoeren van de projecten uit het uitvoeringsprogramma 2007 van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen en het voorbereiden van de uitvoering van projecten uit het op te stellen meerjaren uitvoeringsprogramma van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen. Daarnaast zullen wij de voortgang van de uitvoering van het regionaal maatregelenpakket monitoren en waar dat mogelijk is partners ondersteunen met informatie uit onze databestanden (gegevens over verkeer en ongevallen). Voor wat de provinciale wegen betreft gaan wij door met het laten meeliften van maatregelen voor verkeersveiligheid bij het uitvoeren van het onderhoud van onze wegen. Wij zetten hiervoor het krediet Duurzaam Veilig slag beheer en onderhoud in.


Voorbereiden en uitvoeren van de projecten uit het uitvoeringsprogramma 2007 van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen; voorbereiden van de uitvoering van projecten uit het op te stellen meerjaren uitvoeringsprogramma van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen; ondersteunen van gemeenten, Regiopolitie, OM en maatschappelijke partijen bij het realiseren van hun bijdrage aan de reductie van het aantal verkeersslachtoffers in 2010; monitoren van de inspanningen die door diverse betrokkenen worden geleverd ten behoeve van het realiseren van de doelstelling m.b.t. de reductie van het aantal verkeersslachtoffers in 2010; voorbereiden en uitvoeren infrastructurele maatregelen met behulp van het krediet Duurzaam Veilig slag beheer en onderhoud 2007; uitvoering van enkele van de projecten m.b.t. veiligheid uit het jaarwerkplan 2007 van het Verkeeren Vervoerberaad Groningen (VVB).

Toelichting/ontwikkelingen De komende jaren zullen onze inspanningen op het gebied van de verkeersveiligheid voor een belangrijk deel in het kader staan van het realiseren van de doelstelling met betrekking tot de reductie van het aantal ernstige verkeersslachtoffers per 2010, zoals die is geformuleerd in de landelijke Nota Mobiliteit. Daarbij gaat het zowel om onze activiteiten als wegbeheerder als onze rol als regisseur en coördinator van het regionale verkeersveiligheidsbeleid.

104

Beleidsverantwoording Prioriteiten Actieplan Verkeersveiligheid Provinciale wegen Wij hebben uitvoering gegeven aan het uitvoeringsprogramma 2007. Dit betekent dat we de projecten hebben uitgevoerd, dan wel een start hebben kunnen maken met de uitvoering. Dit geldt niet voor de projecten N363 Herinrichting Warffum, N365 Onstwedde-Vlagtwedde (Smeerling), N365 Herinrichting traverse Alteveer (gedeeltelijk), N969 Fietspad Rhederweg en N360 Visie Stadsweg Appingedam. Van deze projecten is de planvorming al wel gereed. Uitvoering vindt plaats in 2008. Deze projecten hebben wij betrokken bij de overboeking van kredieten naar het dienstjaar 2008. Wij hebben een meerjarig uitvoeringsprogramma van ons Actieplan Verkeersveiligheid provinciale wegen vastgesteld. Het programma bestrijkt de periode 2008-2010. Regionaal Maatregelenpakket De gezamenlijke overheden hebben in het Nationaal Mobiliteitsberaad (NMB) van 28 juni 2007 een afspraak gemaakt over een verdere aanscherping van de landelijke doelstelling voor de reductie van het aantal ernstige verkeersslachtoffers in 2010. De gewenste daling voor het aantal verkeersdoden is bijgesteld van 15% naar 30%. Concreet betekent dat voor onze provincie dat het maximale aantal verkeersdoden in 2010 35 mag bedragen. Voor de aantallen verkeersgewonden zijn geen nieuwe afspraken gemaakt; het maximale aantal voor de provincie Groningen blijft 425. Het meerjarig uitvoeringsprogramma dat wij hebben opgesteld voor ons Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen is een onderdeel van onze bijdrage als wegbeheerder aan het regionale maatregelenpakket. Onder het motto "Ken je limiet" heeft er een voorlichtingscampagne plaatsgevonden die zich met name richtte op kennis van de weggebruiker over snelheidslimieten.


Voorbereiden en uitvoeren van de projecten uit het uitvoeringsprogramma 2007 van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen; o

•

voorbereiden van de uitvoering van projecten uit het op te stellen meerjaren uitvoeringsprogramma van het Actieplan verkeersveiligheid provinciale wegen; o

•

Wij hebben in juli een meerjarig uitvoeringsprogramma van ons Actieplan Verkeersveiligheid provinciale wegen vastgesteld. Het programma bestrijkt de periode 2008-2010. De planvorming voor de projecten N985 (traverse Midwolda-Oostwold), N366 (kleinschalige maatregelen op kruisingsvlakken), N368 (ombouw aansluiting N969 tot rotonde) en N378 (aanpak kruising bij Refaja ziekenhuis in Stadskanaal) is reeds in volle gang.

ondersteunen van gemeenten, Regiopolitie, OM en maatschappelijke partijen bij het realiseren van hun bijdrage aan de reductie van het aantal verkeersslachtoffers in 2010; o

•

Wij hebben uitvoering gegeven aan het uitvoeringsprogramma 2007. Dat betekent dat wij de projecten hebben uitgevoerd, dan wel een start hebben kunnen maken met die uitvoering. Dit geldt voor de aanpak van de aansluiting van de N996 op de N360 (aanleg rotonde ter hoogte van Garrelsweer), N865 Komversterking Ten Post in kader groot onderhoud. De overige projecten hebben wij betrokken bij de overboeking van kredieten.

Uitgevoerd, betreft een reguliere activiteit

monitoren van de inspanningen die door diverse betrokkenen worden geleverd ten behoeve van het realiseren van de doelstelling m.b.t. de reductie van het aantal verkeersslachtoffers in 2010; o

Uitgevoerd, betreft een reguliere activiteit. Een rapportage van door betrokken partijen uitgevoerde werkzaamheden 2007 is in voorbereiding.

105

•

voorbereiden en uitvoeren infrastructurele maatregelen met behulp van het krediet Duurzaam Veilig slag beheer en onderhoud 2007; o

•

Wij hebben het programma Duurzaam Veiligslag beheer en onderhoud 2007 uitgevoerd. De beschikbare middelen zijn vooral ingezet voor het aanbrengen van nieuwe DVbelijning, het aanbrengen van betonstroken langs delen van de N865 en N388 en herinrichtingsmaatregelen bij de GOP's te Adorp en Sauwerd.

uitvoering van enkele van de projecten m.b.t. veiligheid uit het jaarwerkplan 2007 van het Verkeeren Vervoerberaad Groningen (VVB). o

Wij hebben als provincie o.a. de publiekscampagne over maximumsnelheden "Ken je limiet" aangestuurd

106


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.112.638

858.774

813.916


1.056.868

1.096.733

1.439.400

1.056.868

1.096.733

1.439.400

Totaal lasten

2.169.506

1.955.507

2.253.316


38.714

-23.000 6.500

Totaal baten

38.714

-16.500

2.130.792

1.972.007

2.253.316



-35.706 754.500 8.225 4.915

1.029.800 26.500 1.800

731.933

1.058.100

381.300

381.300

381.300

381.300

381.300

381.300

1.972.007

2.253.316



Product

lasten 2007 858.774


baten 2007

310302 Actieplan verkeersveiligheid: - Afw.vgj.actieplan verkeersveiligheid - uitvoering actieplan - kleinschalige maatregelen - verkeersmaatregelen

-58.706 754.500 14.725 4.915

-23.000

totaal actieplan verkeersveiligheid

715.433

-16.500

310303 Duurzaam veilig: - duurzaam veilig totaal duurzaam veilig totaal verkeersveiligheid

1.955.507

107

6.500

-16.500

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afwikkeling voorgaande jaren actieplan verkeersveiligheid: afwijking € 35.706 (per saldo) In verband met het afboeken van oude verplichtingen Actieplan is een voordeel ontstaan van € 58.706. Een nadeel van € 23.000 is ontstaan omdat de bijdrage 2005 van Verkeer en Vervoer Beraad is afgeboekt. Uitvoering actieplan: afwijking € 275.300 Het voordeel bij de uitvoering van het Actieplan bedraagt € 275.300. In verband met het uitvoeren van 2 projecten in 2008 is € 250.000 overgeboekt naar 2008. Het restant, opgenomen bij het Actieplan onder onvoorzien, ad € 25.300 valt vrij. Kleinschalige maatregelen: afwijking € 11.775 Het voordeel is gerealiseerd omdat verkeersveiligheidsproblemen een onregelmatig karakter hebben en de verkeersveiligheidsproblemen die in 2007 direct moesten worden opgelost minder van omvang waren. Verkeersmaatregelen: afwijking -/- € 3.115 De overschrijding wordt veroorzaakt door advertentiekosten in verband met verkeersmaatregelen.

108


: 3301 (Re)constructie waterwegen

Programma


Portefeuillehouder

: Bleeker


: Bosma

Productgroepomschrijving Voorbereiding en uitvoering van baggerwerk, boordvoorzieningen, damwanden, bruggen, sluizen en stuwen voor verbetering van de vaarwegen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • een vlotte afwikkeling van het scheepvaartverkeer; • vergroting van de capaciteit/toegelaten tonnage om voorwaarden te scheppen voor meer (container)scheepvaartverkeer; • verbetering van de afwatering. Geplande prestatie-indicatoren • toename vervoerscapaciteit per schip (voor wat betreft het van Starkenborghkanaal eerst meetbaar na aanpassing van alle kunstwerken).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren Baggerwerk en verruiming/vergroting van kunstwerken leidt tot meer vervoerscapaciteit.

Afnemers/klanten • burgers, schippers, vervoerders

Prioriteiten 2007

(Re)constructie waterwegen • • • • • • • • • •

start uitvoering vernieuwing Noordzeebrug en ongelijkvloers maken kruising Noordelijke ringwegBedumerweg (afhankelijk van verloop grondverwerving); start uitvoering vernieuwing brug Aduard; afronding uitvoering vernieuwing brug Eibersburen; start uitvoering aanleg grondbergingen Zuidhorn; bijdragen voorbereiding planstudie zeesluizen Delfzijl c.a.; tezamen met herstel van de gevolgen van bodemdaling (productgroep 3305) uitvoering groot onderhoud aan Winschoterdiep en A.G. Wildervanckkanaal; uitvoering baggerwerk Zuidlaardermeer; uitvoering aanleg vaarverbindingen Zuidlaardermeer-Oost Groningen ('van Turfvaart naar Toervaart'); voorbereiding en uitvoering aanpassingen kades Eemskanaal; uitvoering wierdenherstel Englum en Wierum.

109

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Zie prioriteiten 2007.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten • • • • • • • • • •

grondverwerving voor de Noordzeebrug is nog niet rond, onteigeningsprocedure begonnen. Besteksuitwerking is voortgezet; planontwikkeling bruggen Aduard/Dorkwerd is voortgezet. Er is een klankbordgroep geformeerd van vertegenwoordigers uit de omgeving; uitvoering van brug Eibersburen is afgerond; gestart met de besteksvoorbereiding voor het baggeren van het Van Starkenborghkanaal en de aanleg van grondbergingen bij Zuidhorn; bijdrage geleverd aan planstudie zeesluizen Delfzijl c.a.; tezamen met herstel van de gevolgen van bodemdaling (productgroep 3305) is groot onderhoud aan het Winschoterdiep en A.G. Wildervanckkanaal uitgevoerd; uitvoering baggerwerk Zuidlaardermeer is afgerond; project "Turf naar Toervaart" is in uitvoering; aanpassingen aan de kades Eemskanaal is voortgezet; herstel wierde Englum is afgerond. De wierde Wierum is in uitvoering.

110


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

955.371

713.082

844.814


740.071

-399.879

60.000

2.248.620 2.988.691

2.254.016 1.854.137

2.274.484 2.334.484

Totaal lasten

3.944.061

2.567.219

3.179.298

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen - Overige administratieve boekingen

53.457

Totaal baten

53.457


3.944.061

2.513.761

3.179.298



-534.681 81.345 2.254.016

60.000 2.274.484


Product


lasten 2007 713.082

330101 (Re)constructie waterwegen: - mutaties investeringen t.l.v. reserve ESFI - Bijdr. FCK (Re)Constructie Waterwegen - Kapitaallasten waterwegen - MIT verk. Zeesluizen Delfzijl

-534.681 81.345 2.254.016 53.457

53.457

totaal (re)constructie waterwegen

1.854.137

53.457

1.800.680

2.334.484

totaal (re)constructie waterwegen

2.567.219

53.457

2.513.761

3.179.298

111

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Op de programmakosten is een voordeel ontstaan van € 480.347. Dit kan als volgt worden verklaard: Mutaties investeringen t.l.v. reserve ESFI: afwijking -/- € 534.681 Per saldo is een bedrag van € 534.681 geboekt in verband met de niet geraamde bijdragen van investeringsprojecten. Dit bedrag bestaat voor € 2.800.935 uit de niet in 2007 benodigde ontvangen bijdragen van Kanaalbeheer ter financiering van een viertal investeringsprojecten. Als gevolg van latere uitvoering van deze projecten zijn deze bijdragen ten gunste van de reserve ESFI geboekt om vervolgens in 2008 te worden aangewend. Een bedrag van € 2.266.254 is onttrokken aan de reserve ESFI in verband met dekking kosten lopende investeringsprojecten. Genoemd bedrag ad € 534.681 is vervolgens in productgroep 0.800 als bijdrage verantwoord ten gunste van de reserve ESFI. Bijdrage FCK (Re)Constructie Waterwegen: afwijking 21.345 Op de post bijdrage FCK (Re)Constructie Waterwegen is geboekt € 81.345, terwijl de raming € 60.000 bedroeg. Als gevolg van hogere investeringen in 2007 dan was geraamd is het bedrag van € 81.345 onttrokken aan de reserve cofinanciering Kompas. Genoemd bedrag ad € 81.345 is vervolgens in productgroep 0.800 als bijdrage verantwoord ten laste van de reserve cofinanciering Kompas. MIT-verkenning Zeesluizen Delfzijl: afwijking -/- € 53.457 Voor de niet geraamde post MIT-verkenning Zeesluizen Delfzijl is € 78.550 geboekt. De dekking uit diverse provinciale budgetten bedraagt € 33.000. Als baten van derden is verantwoord € 53.457. In verband met mogelijke kosten MIT-verkenning Zeesluizen Delfzijl in 2008 is een bedrag van € 7.907 gereserveerd. Kapitaallasten waterwegen: afwijking € 20.468 Op de kapitaallasten is per saldo een voordeel gerealiseerd van € 20.468. Voor een toelichting verwijzen wij u naar de bijlage toelichting op de kapitaallasten, rente en dividend.

112


: 3302 Onderhoud en beheer hoofdvaarwegen

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Broers/Woldhek

Productgroepomschrijving Zorg dragen voor duurzame instandhouding van de provinciale hoofdvaarwegen met boordvoorzieningen, bruggen, sluizen en andere bijkomende voorzieningen en voor een veilige en vlotte afwikkeling van het scheepvaartverkeer.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • De provinciale hoofdvaarwegen kunnen veilig en duurzaam worden gebruikt, in overeenstemming met hun functie. Geplande prestatie-indicatoren • structurele onderhoudssituatie is aan het eind van de contractperiode in overeenstemming met het managementcontract en met het convenant hoofdvaarwegen;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Doordat binnen het convenant hoofdvaarwegen te weinig middelen beschikbaar zijn kan de onderhoudssituatie niet op het gewenste niveau worden gehouden. Op het Winschoterdiep is een vaardieptebeperking ingesteld;

•

aantal klachten/meldingen met betrekking tot (achterstallig) onderhoud;

• In 2007 zijn 24 meldingen binnengekomen die betrekking hadden op de onderhoudssituatie van vaarwegen;

•

aantal storingen waardoor bruggen en sluizen tijdelijk niet functioneren.

• Er zijn 61 technische storingen geweest die (enige) hinder voor de scheepvaart en/of het wegverkeer hebben veroorzaakt.

Afnemers/klanten • vaarwegen weggebruikers

Prioriteiten 2007

Baggerwerk Winschoterdiep Het uitvoeren van baggerwerk in het Winschoterdiep op die plaatsen waar de bevaarbaarheid in het geding komt.

Boordvoorzieningen Winschoterdiep Het vervangen van boordvoorzieningen langs het Winschoterdiep.

113

Boordvoorzieningen en boezemkades Eemskanaal Vervangen van boordvoorzieningen en verbeteren boezemkades langs het Eemskanaal, in samenhang met verplichtingen die de provincie heeft tegenover de waterschappen in het kader van B-Akwa.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Uitvoering van de taken die zijn vastgelegd in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen. Tot de werkzaamheden behoren onder meer het uitvoeren van dagelijks en groot onderhoud aan boordvoorzieningen, bruggen, sluizen, remmingwerken en kanaalmeubilair. Voorts het uitvoeren van baggerwerk, het bedienen van bruggen en sluizen, het toezicht houden op de scheepvaart en het verlenen van vergunningen en ontheffingen.

Toelichting/ontwikkelingen In het kader van het terugbrengen van het aantal specifieke uitkeringen (commissie Brinkman), wordt nader gekeken naar het overdragen van de hoofdvaarwegen naar het rijk en het overhevelen van de specifieke uitkering voor het Winschoterdiep naar het provinciefonds. Ook de hoogte van de vergoedingen vormt onderwerp van onderzoek.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Er is gewerkt aan de voorbereiding van het baggerwerk op het Winschoterdiep. De boordvoorziening langs de noordzijde van het Winschoterdiep tussen de Noordbroeksterbrug en RW 33 is vervangen. Daarnaast is een bestek uitgevoerd waarbij een aantal resterende stukjes boordvoorziening op diverse plaatsen langs het Winschoterdiep zijn vervangen. Bestekken zijn voorbereid voor het vervangen van een aantal stukjes boordvoorziening langs het Eemskanaal en voor het verleggen van 7 km sloot achter de dijk van het Eemskanaal, een en ander in het kader van B-Akwa.

Uitgevoerde activiteiten Het onderhoud en beheer van de hoofdvaarwegen is uitgevoerd overeenkomstig het managementcontract Beheer wegen en kanalen. Met het rijk is onderhandeld over de afkoop van de vergoeding voor onderhoud en exploitatie van het Winschoterdiep en de Rensel. De onderhandelingen hebben nog niet tot overeenstemming geleid.

114


realisatie 2006

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - regelgeving - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - Overige administratieve boekingen - boordvoorziening

realisatie 2007

raming 2007

6.440.539

6.413.542

6.337.202

4.304.886

4.548.561

3.380.240

183.526

4.832

4.488.412

4.553.393

3.380.240

10.928.951

10.966.935

9.717.442

39.295 9.866.300 232.896

38.319 9.209.580 950.656 14.054

14.730 9.228.870 304.930 38.070

10.259.424

10.212.610

9.586.600

669.526

754.325

130.842

realisatie saldo 2007 5.636.473 777.069

raming saldo 2007 5.557.906 779.297

120.933



330200 Apparaatskosten subsidiabel 330201 Apparaatskosten, niet subsidiabel

lasten 2007 5.636.473 777.069

totaal apparaatskosten

6.413.542

6.413.542

6.337.202

75.891 1.551.363 82.462 277

75.891 1.551.363 82.462 277

25.800 1.503.950 49.700

330202 330203 330204 330205 330206 330207 330208 330212 330214 330215 330216 330217

Product

Onderhoud en beheer hoofdvaarwegen: - dijken, bermen en sloten - boordvoorzieningen - baggerwerk - beplanting - vaste bruggen - bruggen - sluizen - aanlegvoorzieningen/kanaalmeubilair - diversen - verbetering scheepvaart - groot onderhoud - storting/onttrekking voorziening hoofdkanalen

1.553.973 400.593 26.407 857.594

309.138 148

1.244.835 400.593 26.259 857.594

5.490 383.530 390.650 8.470 250.550 209.200 552.900

312.070

-312.070 4.832

621.356

3.932.037

3.380.240

Baten: - regelgeving - bijdrage Rijk - afst.Bep. Reitdiep - huren en pachten - afrekening schadegevallen

38.319 9.209.580 329.300 3.045 11.009

38.319 9.209.580 329.300 3.045 11.009

14.730 9.228.870 304.930 38.070

totaal baten

9.591.254

9.591.254

9.586.600

10.212.610

754.325

130.842

4.832

totaal onderhoud/beheer hoofdvaarwegen

330211 330214 330214 330214 330214

baten 2007

totaal onderhoud/beheer hoofdvaarwegen

4.553.393

10.966.935

115

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Dijken, bermen en sloten: afwijking -/- € 50.091 De overschrijding bestaat voornamelijk uit extra kosten in verband met overdracht B-AKWA. Boordvoorzieningen: afwijking -/- € 47.413 Bij de aanbesteding van werken valt de realisatie hoger uit dan begroot. Baggerwerk: afwijking -/- € 32.762 Door extra baggerwerk in het van Starkenborghkanaal en verwijderen van zwerfkeien, waren er meer middelen benodigd dan in de begroting was opgenomen. (Vaste) Bruggen: afwijking -/- € 855.815 De overschrijding op de post bruggen wordt veroorzaakt door 2 projecten groot onderhoud en uitgaven Overbruggen. De dekking komt uit het budget Groot Onderhoud HK. Aanlegvoorzieningen/kanaalmeubilair: afwijking -/- € 17.789 Het budget is overschreden door extra kosten voor aanschaf bebording Winschoterdiep en herstel uitspoeling bij Zijlvest. Diversen: afwijking -/- € 607.044 Het nadelige saldo wordt grotendeels veroorzaakt door btw-toerekening ad € 490.000. Deze toerekening is noodzakelijk, omdat hoofdkanalen een doeluitkering van het Rijk betreft. Verbeteringswerken scheepvaart: afwijking € 209.200 Dit budget wordt gebruikt ter dekking voor gewoon onderhoud wegens tekorten. Groot onderhoud: afwijking € 864.970 De uitgaven staan bij het product bruggen. Regelgeving en Huren en Pachten: afwijking € 11.436 Onder regelgeving worden ook de huren en pachten verantwoord. Hier was begrotingstechnisch geen rekening mee gehouden. Diversen Bijdrage Rijk: afwijking -/- € 19.290 De declaratie valt lager uit vanwege het feit dat later het juiste indexcijfer bekend is. Diversen afwikkeling Schades: afwijking € 11.009 Dit betreft inkomsten van afwikkeling schades diverse jaren.

116

REKENING 2007 HOOFDKANALEN Uitgaven Apparaatskosten Onderhoud BTW Onderhoudskosten Projecten HK (uitgevoerd door B&W) BTW Projecten B&W Overboeking naar Overige vaarwegen

5.636.473 2.833.627 396.707 1.110.903 177.124 30.200 10.185.034

Inkomsten Bijdrage Rijk

Bijdr. onderhoud/bediening div. bruggen

9.209.580 312.070 299.138 10.000 329.300

Recognities

15.575,68

Bijdr. Rijk voorb.fase groot onderh. Bijdr. Rijk en gem.Gron. proj.overbruggen Bijdr. Gem. Hoogezand-S. Zwedenbrug

Chipknip-transacties tappunten

148,00

Huren/pachten

3.045,48

Afrekening schadegevallen

11.008,65

10.189.866 4.832

Inkomsten -/- Uitgaven

Gevolgen rekening voor stand voorziening hoofdkanalen : Saldo voorziening hoofdkanalen per 1-1-2007 Saldo rekening 2007 Saldo egalisatiefonds 31-12-2007

117

183.526 4.832 188.358


: 3303 Onderhoud en beheer overige vaarwegen

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Broers/Woldhek

Productgroepomschrijving Zorg dragen voor duurzame instandhouding van de overige provinciale vaarwegen met bruggen, sluizen, boordvoorzieningen en andere bijkomende voorzieningen en voor een veilige en vlotte afwikkeling van het scheepvaartverkeer.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • De overige provinciale vaarwegen kunnen veilig en duurzaam worden gebruikt, in overeenstemming met hun functie. Geplande prestatie-indicatoren • structurele onderhoudssituatie is aan het einde van de contractperiode in overeenstemming met het managementcontract;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • De structurele onderhoudssituatie wordt bepaald bij de evaluatie van het managementcontract.

•

aantal klachten en meldingen met betrekking tot (achterstallig) onderhoud;

• Er zijn 6 melding binnengekomen die betrekking hebben op de onderhoudssituatie.

•

aantal storingen waardoor bruggen en sluizen tijdelijk niet functioneren.

• Er zijn 69 technische storingen geweest die (enige) hinder voor de scheepvaart en/of het wegverkeer hebben veroorzaakt.


Prioriteiten 2007

Boordvoorzieningen A.G. Wildervanckkanaal

€ 1.707.500

Vervanging boordvoorzieningen langs het A.G. Wildervanckkanaal.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Het beheer en onderhoud van de provinciale overige vaarwegen vindt plaats overeenkomstig de afspraken die in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen zijn vastgelegd. Tot de werkzaamheden behoren onder meer het uitvoeren van dagelijks en groot onderhoud aan boordvoorzieningen, bruggen, sluizen, remmingwerken en kanaalmeubilair. Voorts het uitvoeren van baggerwerk, het bedienen van bruggen en sluizen, het toezicht houden op de scheepvaart en het verlenen van vergunningen en ontheffingen.

118

Beleidsverantwoording Prioriteiten Boordvoorzieningen langs het A.G. Wildervanckkanaal zijn vervangen, langs de westzijde tussen Nedmag en de Geert Veenhuizenbrug en langs de oostzijde tussen de Meedenerbrug en de Geert Veenhuizenbrug. Gewerkt is aan het voorbereiden van baggerwerk op het A.G. Wildervanckkanaal.

Uitgevoerde activiteiten Het beheer en onderhoud van de overige vaarwegen is uitgevoerd overeenkomstig het managementcontract Beheer wegen en kanalen.

119


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.815.736

1.809.237

1.859.938


2.101.631 1.944.176

3.466.094 625.090

3.561.415 1.307.500

4.045.807

4.091.184

4.868.915

Totaal lasten

5.861.542

5.900.421

6.728.853

21.243 381.845

13.901 389.140 20.706 149.735 30.453 139.378

7.390 387.520 9.130 181.710 36.150

Baten: - regelgeving - rijksbijdragen - leges/recognities - overige baten (bijdragen derden) - afrekening schadegevallen - overige baten - overige administratieve boekingen - projecten overige vaarwegen - bruggen - diversen

439.133

50.200 299.065 217.989 1.487.250


892.422

2.747.617

621.900

4.969.121

3.152.803

6.106.953



31.638 2.010.271 435.305 1.300.024 32.568 25.926 -1.471.374 21.587

70.434 1.486.964 505.434 1.829.615 224.155 358.215 394.098

1.705.239

2.385.945

4.868.915

13.901 389.140 20.706 149.735 30.453 139.378 299.065

13.901 389.140 20.706 149.735 30.453 139.378 299.065

7.390 387.520 9.130 181.710

1.042.378

1.042.378

621.900

2.747.617

3.152.803

6.106.953


Product

lasten 2007 1.809.237


330301 330302 330303 330306 330307 330312 330313 330315

330310 330313 330313 330313 330313 330313 330399

Onderhoud en beheer overige vaarwegen: - dijken, bermen en sloten - boordvoorzieningen - baggerwerk - bruggen - sluizen - aanlegvoorzieningen/kanaalmeubilair - diversen - slibdepots

31.638 2.010.271 435.305 1.518.013 32.568 25.926 15.876 21.587

totaal onderhoud/beheer ov. vaarwegen

4.091.184

Baten: - regelgeving - bijdragen Rijk - leges/recognities - vergoeding afstand bediening - afrekening schadegevallen - overige baten - projecten overige vaarwegen totaal baten totaal onderhoud/beheer ov. vaarwegen

5.900.421

120

baten 2007

217.989

1.487.250

36.150

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De raming 2007 is opgebouwd uit het reguliere begrotingsbedrag aangevuld met het egalisatiesaldo uit het managementcontract beheer Wegen en Kanalen (zie voor het overzicht de tabel bij de toelichting van productgroep 3102). Door deze opzet kunnen negatieve ramingen ontstaan als gevolg van in het verleden opgebouwde nadelige saldi. Dijken, bermen en sloten: afwijking € 38.796 Doordat de werkzaamheden voor het grootste deel gecombineerd zijn met een onderhoudbestek voor boordvoorzieningen, heeft de boeking daar plaatsgevonden. Boordvoorzieningen: afwijking -/- € 523.307 Het tekort op het budget voor boordvoorzieningen is veroorzaakt als gevolg van het vervangen van boordvoorzieningen langs het A.G. Wildervanckkanaal. Vooruitlopend op grootschalig baggerwerk is dit noodzakelijk. Baggerwerk: afwijking € 70.129 In 2007 is minder baggerwerk uitgevoerd, doordat de prioriteit is gelegd bij boordvoorzieningen. De gemaakte kosten hebben voornamelijk betrekking op het baggerwerk oude Eemskanaal. (Vaste) Bruggen: afwijking € 529.591 Er is € 600.000 gereserveerd voor groot onderhoud aan de spoorbrug over het A.G. Wildervanckkanaal en de brug te Enumatil, hierdoor is de realisatie lager dan het beschikbare budget. Voor de vervanging van de val van de Zijlvesterbrug is, in het kader van B-AKWA, een bijdrage ontvangen ad. € 206.000. Sluizen: afwijking € 191.587 Door alleen het hoogst noodzakelijk te doen, zijn er middelen vrijgemaakt voor het vervangen van de boordvoorzieningen A.G. Wildervanckkanaal. Aanlegvoorzieningen/kanaalmeubilair: afwijking € 332.289 Er hebben in 2007 weinig investeringen plaats gevonden, doordat de prioriteit is gelegd bij boordvoorzieningen. Diversen: afwijking € 1.865.472 Binnen de egalisatiereserve managementcontract BWK werden de projecten Reitdiep en ICT-ring Reitdiep voorgefinancierd. Doordat het saldo van de reserve hier niet meer toereikend is, zijn deze projecten vrijgevallen uit de reserve. De projecten zijn naar de balans gebracht en op rente- en afschrijving gezet. Slibdepots: afwijking -/- € 21.587 De lasten en baten met betrekking tot de slibdepots zijn niet verantwoord in de begroting. Het saldo komt ten laste van de voorziening voor exploitatie van baggerspeciedepots. Baten Regelgeving: afwijking € 6.511 De meerontvangsten bestaan uit vergoedingen Kade- en Havengelden. Diversen Leges: afwijking € 11.576 Het positieve saldo is ontstaan door meerinkomsten bij de recognities. Diversen afstandbediening Reitdiep: afwijking -/- € 31.975 De vergoeding voor de afstandsbediening voor overige vaarwegen valt lager uit dan begroot. De overige baten betreft de bijdrage ten gunste van de voorfinanciering glasvezelproject Reitdiep. Diversen opbrengst overige baten overige kanalen: afwijking € 103.228 De meeropbrengst bestaat uit bedieningskosten diverse bruggen en ontvangen afkoopsom voor de brug Bareveld.

121

Diversen afwikkeling schades: afwijking € 30.453 Het positieve saldo is ontstaan door inkomsten bij afwikkeling schades diverse jaren met betrekking tot overige kanalen. Projecten overige vaarwegen: afwijking € 299.065 Dit betreft de eindafrekening van het project restauratie sluis Zoutkamp. De voor- en nadelen op deze productgroep zijn verrekend in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen (zie voor de stand van deze reserve productgroep 3102)

122


: 3304 Onderhoud en beheer schutsluis Lauwersoog

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Broers/Woldhek

Productgroepomschrijving Onderhouden en bedienen van de schutsluis te Lauwersoog.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • De Robbengatsluis kan veilig en duurzaam zijn functie vervullen. Geplande prestatie-indicatoren • structurele onderhoudssituatie is aan het einde van de contractperiode in overeenstemming met het managementcontract;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • De structurele onderhoudssituatie wordt bepaald bij de evaluatie van het managementcontract;

•

aantal klachten en meldingen met betrekking tot (achterstallig) onderhoud;

• Er zijn geen klachten of meldingen over de onderhoudssituatie binnengekomen;

•

aantal storingen waardoor de brug en sluis tijdelijk niet functioneert.

• Er zijn 5 storingen geweest die (enige) hinder voor de scheepvaart en/of het wegverkeer hebben veroorzaakt.


Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Uitvoering van beheer en onderhoud overeenkomstig de afspraken die in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen zijn vastgelegd.

Toelichting/ontwikkelingen De kosten komen voor 50% ten laste van de provincie Fryslân.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten De deurbewegingswerken van de schutsluis te Lauwersoog zijn vervangen. Het beheer en onderhoud van de schutsluis is uitgevoerd overeenkomstig het managementcontract Beheer wegen en kanalen.

123


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

258.445

349.942

148.764


276.501

413.821

191.161

2.404 278.905

2.238 416.059

2.250 193.411

Totaal lasten

537.350

766.001

342.175

201.205

172 270.912

113.170

Totaal baten

201.371

271.083

113.170


335.979

494.917

229.005



60.241 6.190 11.880 17.000 17.000 -113.170 2.300 78.800

57

19.536 7.249 5.969 30.512 12.404 12.404 -250.535 2.300 305.193 -57

Baten: - leges en andere heffingen - afrekening schades - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen

167


Product

lasten 2007 349.942

330400 Apparaatskosten 330401 Haven en sluizencomplex Lauwersoog: - ophaalbrug Robbegatsluis - algemene kosten Lauwersoog - baggerwerk sluizencomplex Lauwersoog - dienstgebouwen sluis Lauwersoog - bijdrage Reitdiep prov. Groningen - bijdrage Reitdiep prov. Friesland - bijdrage provincie Friesland - sluis Lauwersoog - sluis Lauwersoog - afrekening schadegevallen

19.536 8.245 5.969 50.009 12.404 12.404

baten 2007

996 19.496

250.535 2.300 305.193

totaal haven/sluizencomplex Lauwersoog

416.059

271.083

144.976

80.241

totaal onderhoud/beheer schutsluis L'oog

766.001

271.083

494.917

229.005

124

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Haven en Sluizencomplex Lauwersoog: afwijking -/- € 64.735 De raming 2007 is opgebouwd uit het reguliere begrotingsbedrag aangevuld met het egalisatiesaldo uit het managementcontract beheer Wegen en Kanalen (zie voor het overzicht de tabel bij de toelichting van productgroep 3102). Door groot onderhoud aan de sluisdeuren zijn de kosten van de sluis hoger dan begroot. Doordat de extra kosten voor groot onderhoud van de schutsluis voor gezamenlijke rekening komen van Groningen en Friesland, is de bijdrage van Friesland evenredig gestegen. De voor- en nadelen van deze productgroep zijn verrekend in het managementcontract Beheer Wegen en Kanalen (zie voor de afrekening productgroep 3102).

125


: 3305 Herstel schade a.g.v. bodemdaling

Programma


Portefeuillehouder

: Slager


: Bosma

Productgroepomschrijving Civieltechnische maatregelen ter voorkoming c.q. herstel van schade als gevolg van bodemdaling door aardgaswinning.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • herstel van schade. Geplande prestatie-indicatoren • opheffen nadelige effecten.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren Ca. 50 km dijken zijn opgehoogd.

Afnemers/klanten • burgers

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Maatregelen Winschoterdiep en zeesluizen Farmsum (Delfzijl) zijn geïntegreerd in productgroep 3301.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten Volgens planning en opgenomen in productgroep 3301.

126


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

7.533

23.545

7.533

23.545

7.533

23.545



Product

lasten 2007

baten 2007

330500 Apparaatskosten totaal herstel schade a.g.v. bodemdaling


raming saldo 2007 23.545 23.545

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Op de apparaatskosten is een voordeel gerealiseerd van € 23.545 omdat er in 2007 geen inzet personeel ten behoeve van bodemdalingsprojecten is geweest.

127


: 3401 Luchtvaartvervoer

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving Instandhouding en verbetering van het luchtvaartvervoer (in het bijzonder Groningen Airport Eelde) uit een oogpunt van een gunstig vestigingsklimaat voor bedrijven en de versterking van de transport- en distributiefunctie van Groningen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Groningen Airport Eelde kan als bedrijf voor de provincie indirect instrument zijn voor economische beleidsdoelen. Bijvoorbeeld door vestiging c.q. instandhouding van bedrijven in Groningen in relatie tot de luchthaven. Geplande prestatie-indicatoren • behoud en mogelijke uitbreiding van het aantal passagiers en het aantal vliegbewegingen ten opzichte van voorgaande jaren jaar:

passagiers:

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

113.200 110.000 112.367 115.000 148.000 177.000 155.000 160.000 166.200

vliegbewegingen: start/landing 89.000 82.000 69.000 69.000 67.000 55.000 45.000 46.000 54.800


Prestaties in 2007 (voorlopige cijfers) passagiers: 172.400 vliegbewegingen: 59.400

Afnemers/klanten • gebruikers van de luchthaven Eelde • medeaandeelhouders


•

bijdrage aandeelhouder: zorg dragen voor betaling van de overeengekomen bijdrage. Het rijk heeft haar aandeelhouderschap in Eelde beëindigd. Overeengekomen is dat tegenover de afkoopsom van het Rijk de regionale aandeelhouders gedurende 10 jaar (vanaf 2002) hun bijdrage zullen maximeren op het vastgestelde plafond (€ 308.062). Als aandeelhouder heeft de provincie als voornaamste taak de directie te controleren en te toetsen of het door haar te voeren beleid past binnen het door de aandeelhouders vastgestelde businessplan t/m 2017.

128

Beleidsverantwoording Prioriteiten/Uitgevoerde activiteiten De Raad van State (RvS) heeft het afgelopen jaar een beslissing over de voorgenomen baanverlenging aangehouden en aangegeven eerst van de Europese Commissie (EC) te willen weten of i.v.m. de rijksbijdrage in de kosten daarvan, sprake is van staatssteun. Inmiddels is bekend geworden dat de EC van oordeel is dat hierbij inderdaad sprake is van staatssteun en dat die steun gemeld had moeten worden. Hoe deze uitspraak door de RvS wordt gewogen bij haar definitieve beslissing, zal waarschijnlijk begin 2008 bekend worden. Een en ander heeft geleid tot een verdere vertraging bij de uitvoering van de geplande baanverlenging.


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

18.001

43.474

19.692


308.062

308.062

308.100

308.062

308.062

308.100

Totaal lasten

326.063

351.536

327.792

326.063

351.536

327.792



308.062

308.062

308.100

totaal luchthaven Eelde

308.062

308.062

308.100

totaal luchtvaartvervoer

351.536

351.536

327.792



Product

lasten 2007 43.474

340100 Apparaatskosten 340101 Luchthaven Eelde: - subsidie luchthaven

129

baten 2007


: 3402 Collectief personenvervoer

Programma


Portefeuillehouder

: Bleker


: Schoonbeek / OV-bureau Groningen Drenthe

Productgroepomschrijving Algemene doelstelling: Het verder ontwikkelen en uitdragen van de betekenis van het openbaar vervoer in de regio Groningen en Drenthe, zodanig dat het sociaal-economisch belang gediend wordt en de toenemende vraag naar mobiliteit opgevangen kan worden. De doelstelling van het OV-bureau is afgeleid van de maatschappelijke opdracht die de verschillende overheden hebben bepaald ten aanzien van het openbaar vervoer.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten: • zorgen voor en bevorderen van openbaar vervoer per auto, bus in samenhang met het Verkeer en Vervoer- en Ruimtelijk Ordeningsbeleid van de provincies en gemeenten in Groningen en Drenthe; • zorgen voor de totstandkoming van vervoersconcessies en de juiste naleving en uitvoering van de concessievoorschriften van verleende concessies voor busvervoer. • zorgen voor de juiste naleving en uitvoering van de concessievoorschriften van de verleende concessie voor het regionaal spoorvervoer. Geplande prestatie-indicatoren • aantal verplaatsingen met het openbaar vervoer per jaar; • aantal gemaakte reizigerskilometers per jaar; • klanttevredenheid.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 18,4 miljoen (bus); • •

80,7 miljoen reizigerskilometers (bus); 7,2.

Afnemers/klanten • reizigers in het openbaar vervoer • gemeenten • scholen, bedrijven, recreatieschappen, zorgen welzijninstellingen

Activiteiten in 2007(Dekking OV-bureau/Provincie binnen bestaande formatie en begroting) OV-bureau: • het verder ontwikkelen, uitbreiden en verbeteren van de openbaar vervoerdiensten op basis van de netwerkarchitectuur openbaar vervoer; • in samenwerking met de gemeenten invulling geven aan de organisatie van het kleinschalig (doelgroepen)vervoer in het licht van de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). • indien wordt besloten tot (gedeeltelijke) verlenging van de GGD-concessie zal in 2007 de voorbereiding van de aanbesteding van de te verlengen concessie plaats vinden • invulling geven aan het businessplan 2007 (gereed in het najaar van 2006) en de samenwerking met alle partners verder intensiveren; • het optimaliseren van het beheer van het openbaar vervoerconcessies; • het verder ontwikkelen van openbaar vervoer in relatie tot het algemene beleidsproces van ruimtelijke ordening en verkeer en vervoer; • het ontwikkelen van geavanceerde technologieën o.a. op het gebied van reizigersinformatie; • het voorbereiden van de aanbesteding van de eventueel deels verlengde GGD-concessie.

130

Provincie: • monitoring en beheer regionale treindiensten; • uitvoeringsprogramma stations en stationsomgeving; • implementatie OV-chipkaart; • instroom nieuw materieel; • onderzoek doorkoppeling regionale treinen op station Groningen; • onderzoek naar verbinding Groningen - Leeuwarden • onderzoek extra stop van sneltrein in Zuidhorn; • onderzoek uitbreiding treindiensten richting Eemshaven; • onderzoek verbinding naar Veendam; • onderzoek naar stations Hoogezand-Sappemeer • gefaseerde aanpak toegankelijkheid bushaltevoorzieningen (op basis van halteplan).

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten OV-bureau •

het verder ontwikkelen, uitbreiden en verbeteren van de openbaar vervoerdiensten op basis van de netwerkarchitectuur openbaar vervoer; □

•

samen met het ministerie en andere stakeholders is invulling gegeven aan de Landelijke Markt en Capaciteitsanalyse (LMCA) regionaal OV. Deze LMCA heeft er toe geleid dat bij het ministerie onderschreven wordt dat extra investeringen in (exploitatie van) regionaal openbaar vervoer kunnen leiden tot een groei van openbaar vervoer die groter is dan de 2,1% per jaar uit de Nota Mobiliteit

invulling geven aan het businessplan 2007 (gereed in het najaar van 2006) en de samenwerking met alle partners verder intensiveren; □ □ □ □ □ □ □

In 2007 is de verdere ontwikkeling van het vervoer vormgegeven, o.a.: Intensivering Qliner Veendam-Groningen Opzetten bediening P+R Citybus voor Transferium Haren en Europapark Bediening Ter Borch met stadsbus Groningen Uitbreiden OV-bediening Leek en Roden in avonduren en weekenden Bediening nieuwe station Europapark met extra stadsbussen Gezamenlijk met Arriva is binnen de huidige concessie een proef opgezet met betrekking tot integratie doelgroepenvervoer en openbaar vervoer rondom Winschoten □ Realiseren Bus op Vluchtstrook A28 en voorbereiding A7 •

het optimaliseren van het beheer van de openbaar vervoerconcessies; □ door continue aandacht voor de kwaliteit van de dienstverlening en de wijze van uitvoering van de concessies, hebben een aantal verbeteringen plaatsgevonden, zoals o.a.: □ verbeterde reisinformatie op de haltes □ aangepaste klachtenafhandeling door Arriva □ de verdere doorontwikkeling van het beheerssysteem ConMIS heeft plaatsgevonden, waarbij ook is ingespeeld op het beheer van de specifieke concessies met kleinschalig vervoer en doelgroepenvervoer

•

het verder ontwikkelen van openbaar vervoer in relatie tot het algemene beleidsproces van ruimtelijke ordening en verkeer en vervoer; □ In ontwikkelgroepen is samen met gemeente en provincie invulling gegeven aan planvorming waarbij openbaar vervoer een goede plek heeft, o.a.: □ Masterplan openbaar vervoer Roden Leek ikv ontwerpopgave □ Advisering OV bediening Meerstad □ Ontsluiting gemeente De Marne met flexbus

131

□ Voorbereiding opwaardering haltes lijn 61 en 140 •

het ontwikkelen van geavanceerde technologieën o.a. op het gebied van reizigersinformatie; □ □

•

Op een aantal Qliner haltes op de lijnen naar Leek en Zuidlaren/Annen wordt geexperimenteerd met nieuwe haltezuilen inclusief nieuwe statische reisinformatie die samen met klanten ontwikkeld is. Het OV-bureau participeert in een landelijke ontwikkelgroep voor het formuleren van standaards op het gebied van reizigersinformatie, om in de volgende concessie de randvoorwaarden voor het aanbieden van actuele reisinformatie te kunnen creeren.

het voorbereiden van de aanbesteding van de verlengde GGD-concessie. □

Na overleg met de gemeenten is besloten de aanbesteding van de GGD-concessie met 1 jaar uit te stellen. De concessie GGD die door Arriva wordt uitgevoerd, is verlengd tot eind 2009. De voorbereidende werkzaamheden om te komen tot het Programma van Eisen voor het kleinschalige openbaar vervoer en het gemeentelijke doelgroepenvervoer met de gemeenten zijn opnieuw gestart conform de nieuwe planning. Het OV-bureau zal in juni 2008 het programma van eisen voor het stads- en streekvervoer hebben opgesteld

□ □

Uitgevoerde activiteiten Provincie: •

monitoring en beheer regionale treindiensten; □

•

uitvoeringsprogramma stations en stationsomgeving; □

•

Bij de studies naar de regiotram wordt ook een eerste verkenning meegenomen naar de mogelijkheden voor een doorkoppeling van de regionale treinen op station Groningen.

onderzoek naar verbinding Groningen - Leeuwarden; □

•

In 2007 is al het oude treinmaterieel vervangen door nieuw materieel.

onderzoek doorkoppeling regionale treinen op station Groningen; □

•

De implementatie van de chipkaart is opgepakt in samenwerking met de vervoerders. Invoering van de OV-chipkaart wordt per 1 januari 2009 nagestreefd.

instroom nieuw materieel; □

•

In samenwerking met de gemeenten zijn afspraken gemaakt over de te nemen maatregelen op de stations en in de stationsomgeving. Hiervoor hebben de gemeenten geld ter beschikking gekregen.

implementatie OV-chipkaart uitvoeringsprogramma; □

•

Het beheer en de monitoring vergen continu aandacht. In 2007 zijn onder andere metingen uitgevoerd naar de kwaliteit van de dienstverlening per trein door Arriva

In samenwerking met Friesland is verkenend gekeken naar de ambitie voor een extra sneltrein op de verbinding Groningen - Leeuwarden. Onderzoek start in 2008.

onderzoek extra stop van sneltrein in Zuidhorn; □

In overleg met Friesland is eveneens gekeken naar de mogelijkheden voor een extra sneltreinstop in Zuidhorn. Gebleken is dat een extra sneltreinstop geen soelaas biedt.

132

•

onderzoek uitbreiding treindiensten richting Eemshaven; □

•

onderzoek verbinding naar Veendam; □

•

Prorail is gestart met een studie naar de kosten en mogelijkheden voor de reactivering van de spoorlijn Groningen - Veendam.

onderzoek naar stations Hoogezand-Sappemeer; □

•

In 2007 is een verkennende studie uitgevoerd door Prorail naar de mogelijkheid voor uitbreiding van de treindienst naar de Eemshaven, zodat passagiers voor de veerboot gebruik zouden kunnen maken van deze trein. Vervolgens is een studie uitgevoerd waarin de kosten specifieker in beeld zijn gebracht. Wij verwachten dat over dit vraagstuk in 2008 meer duidelijkheid zal ontstaan

De gemeente Hoogezand - Sappemeer heeft het besluit genomen om twee stations te verplaatsten, namelijk de stations Sappemeer-Oost en Hoogezand-Sappemeer. Beide stations zullen iets opschuiven naar het westen. Deze verplaatsing leidt volgens de studie tot een (lichte) groei van het aantal treinreizigers.

gefaseerde aanpak toegankelijkheid bushaltevoorzieningen (op basis van halteplan); □

Het Implementatieplan Toegankelijkheid Haltes is in samenwerking met de gemeenten opgesteld en vervolgens aangeboden aan het ministerie van Verkeer en Waterstaat.

133


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

335.507

195.777

290.068

43.448.543

40.876.674

56.951.113


848.290

16.354.569

44.296.833

57.231.243

56.951.113

Totaal lasten

44.632.340

57.427.020

57.241.181

40.229.210 12.103 3.864.598

56.831.333

56.732.713


243.813 62.000


44.105.911

57.075.146

56.794.713

526.429

351.875

446.468



-98.174 12.138

12.400


Product

lasten 2007 195.777

340200 Apparaatskosten 340201 Collectief personenvervoer algemeen: - afw.voorg.jaren coll.pers.verv.alg - projecten openbaar vervoer totaal collectief personenvervoer algemeen 340202 Interlokaal openbaar vervoer: - afwikkeling voorgaande jaren - regionale treindienst - bijdrage exploitatie - OV-bureau - totaal ontv. BDU interlokaal OV - OV chipkaart - kosten t.l.v. meeropbrengst aanbesteding - gebruikersvergoeding spoor - kosten kaartautomaten - sociale veiligheid - reservering regionaal spoor - stads-/streekvervoer voorg. jaren - toegankelijkheid

baten 2007

-1.415 12.138

96.759

10.723

96.759

-86.036

12.400

56.732.713

3.556.243 33.258.333 -40.453.352

568.379 50.634

3.570.000 33.257.633 -56.732.713 12.572.520 -62.000 2.719.320 694.620 81.600 4.001.200 41.820

3.556.243 33.258.333 16.279.361

62.000 2.719.320 606.438

1.861

-62.000 2.719.320 604.577

568.379 50.634 181.813

181.813

totaal interlokaal openbaar vervoer

57.220.520

56.978.387

242.134

144.000

totaal collectief personenvervoer

57.427.020

57.075.146

351.875

446.468

134

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Uitgaven en inkomsten betreffende rijksmiddelen openbaar vervoer vinden plaats op kasbasis. Op de directe kosten is een nadeel ontstaan van € 280.130. Dit kan als volgt worden verklaard: Totaal ontvangen BDU interlokaal OV: afwijking -/- € 16.279.361 Van de ontvangen BDU-bijdrage 2007 ad € 56.732.713 is € 16.279.361 toegevoegd aan de voorziening Brede doeluitkering. De belangrijkste verklaring hiervoor is dat er in 2007 geen uitgaven waren voor de OV chipkaart met een geraamd bedrag van € 12.572.520 en dat er op kasbasis veel minder is uitgegeven dan begroot ten behoeve van reservering regionaal spoor. OV-chipkaart: afwijking € 12.572.520 In 2007 waren er geen uitgaven voor de OV-chipkaart. De implementatie van de chipkaart is opgepakt in samenwerking met de vervoerders. Invoering wordt per 1 januari 2009 nagestreefd. Reserveringen regionaal spoor: afwijking € 3.432.821 Het budget is op basis van het bestedingsplan BDU opgevoerd. Van de aangegane verplichtingen is slechts € 568.379 tot besteding gekomen in 2007. Toegankelijkheid: afwijking -/- € 181.813 In verband met kosten toegankelijkheid 2005 is een niet geraamd bedrag van € 181.813 uitgegeven. Dekking hiervan heeft plaatsgevonden uit de oude voorziening Openbaar Vervoer. De baten zijn € 280.433 hoger dan geraamd. Dit kan als volgt worden verklaard: Afwikkeling voorgaande jaren coll. personenvervoer algemeen: afwijking € 96.759 Een niet geraamde bijdrage van het Rijk in verband met een nabetaling btw ad € 96.759. Deze bijdrage vormt een onderdeel van de uitgaven ad € 16.279.361 genoemd onder de post totaal ontvangen BDU interlokaal OV. Toegankelijkheid: afwijking € 181.813 Dit betreft de dekking uit de oude voorziening Openbaar Vervoer.

135

136

4. Waterhuishouding No.


4.0 4001

Waterhuishouding, algemeen Water

1.815.911

701.932

1.113.979

763.389

4002

Apparaat kosten water (ILG) Totaal functie 4.0

810.961 2.626.872

463.648 1.165.580

347.313 1.461.292

2.043.974 2.807.362

4.1 4101

Waterschapsaangelegenheden Waterschapsaangelegenheden

448.856

448.856

377.937

Totaal functie 4.1

448.856

448.856

377.937

4.2 4201

lasten 2007

baten 2007


raming saldo 2007

Waterkeringen Muskusrattenbestrijding

2.485.834

759.181

1.726.653

1.305.378

Totaal functie 4.2

2.485.834

759.181

1.726.653

1.305.378


5.561.562

1.924.761

3.636.801

4.490.676

137

138


: 4001 Water

Programma

: Schoon/ veilig Groningen

Portefeuillehouder

: Bleker


: Hoogerwerf

Productgroepomschrijving Voor het gebiedsgericht waterbeleid is het behouden, het herstellen en het realiseren van duurzame watersystemen het uitgangspunt. Voor het herstellen van de watersystemen is de Stroomgebiedvisie Groningen/Noord en Oost-Drenthe de denkrichting: vasthouden, bergen en afvoeren per gebied in onderling evenwicht. Door een veerkrachtige inrichting van de watersystemen en het bevorderen van een adequate waterkeringzorg moeten voldoende waarborgen kunnen worden geboden om veilig en zonder wateroverlast in deze provincie te kunnen wonen, werken en recreëren. Door technische en natuurlijke ingrepen worden verdrogingproblemen in landbouw- en natuurgebieden aangepakt. Voor de uitvoering van het waterbeleid zijn in eerste aanleg de waterschappen de meest aangewezen lichamen van functioneel bestuur met een eigen financieringssysteem. De waterkwaliteit zal door gebiedsgerichte maatregelen verder worden verbeterd.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • voorkomen en/of beperken van wateroverlast: - als gevolg van overstromingen vanuit zee; - vanuit de boezemsystemen; - in de regionale watersystemen (vanuit de overige watergangen). • realiseren van de ecologische doelstellingen van de watersystemen door fysische en chemische maatregelen; • hydrologisch herstellen van verdroogde natuurgebieden en voorkomen droogteschade in de landbouw. Uitvoering van maatregelen via het PMJP (zie productgroep 4002) Geplande prestatie-indicatoren • voorkomen van wateroverlast: - Hunze en Aa's: uiterlijk in 2008 zijn de Ulsderpolder, Onnerpolder en Oostpolder ingericht als waterbergingsgebied; - Noorderzijlvest: definitieve keuze combinatie waterberging en boezemkadeverhoging; uiterlijk in 2008 is een bergingsgebied ingericht; - gebiedsprocessen in het kader van Kaderrichtlijn Water WB'21 om doelen, maatregelen en kosten in het waterbeheer te analyseren; - projecten voor kleinschalige waterberging.

139

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • voorkomen van wateroverlast: De inrichting van de bergingsgebieden Ulsderpolder, Onner- en Oostpolder in het waterschap Hunze en Aa's is in uitvoering. Het waterschap Noorderzijlvest is bezig met de realisatie van grootschalige berging in NoordDrenthe In 2007 zijn door de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa's, op basis van diverse gebiedsbijeenkomsten, doelen voor de Kaderrichtlijn Water geformuleerd. Tevens zijn concept-maatregelenpakketten opgesteld om deze doelen te realiseren. De kosten voor deze maatregelen zijn begroot en de consequentie voor de waterschapomslag is berekend. KRWdoelen en de bijbehorende maatregelenpakketten worden in 2008 definitief vastgesteld

In Noorderzijlvest is het plan voor realisering van 225.000 m3 waterberging in polder Vredewold in voorbereiding. In Hunze en Aa's is gestart met de hermeandering van de Ruiten Aa, hetgeen 208.000 m3 kleinschalige waterberging op moet leveren. In de Hollebeetse Vennekampen is in 2007 nog 55.000 m3 kleinschalige waterberging gerealiseerd. •

veiligheid: - in 2010 voldoen de primaire waterkeringen aan de wettelijk vastgestelde norm; - In 2015 is de veiligheidsnorm voor de aangewezen regionale waterkeringen gerealiseerd; - In 2006/2007 wordt in het kader van de Knelpuntennota, die is opgesteld naar aanleiding van de wateroverlast in 1998, nog de resterende 3,3 km boezemkade verbeterd; - In juni 2007 wordt door de waterschappen gerapporteerd over de (visuele) inspecties van de regionale waterkeringen; - de waterschappen rapporteren over de voortgang van de uitvoeringsprogramma's voor de regionale waterkeringen; - In 2007 wordt de waterkeringsparagraaf voor de primaire waterkeringen vastgesteld.

•

veiligheid In de 2e toetsingsronde (2006) zijn twee dijktrajecten in het waterschap Noorderzijlvest onvoldoende getoetst en in het Hoogwaterbeschermingsprogramma opgenomen. Deze dijktrajecten worden in de periode 2008-2010 verbeterd en door het Rijk gefinancierd. Omdat bij de 2e toetsingsronde nog niet alle hydraulische randvoorwaarden beschikbaar waren, kunnen pas bij de 3e toetsingsronde (rapportage 2011) alle primaire waterkeringen volledig worden getoetst. De door de waterschappen opgestelde Uitvoeringsprogramma's voor de regionale waterkeringen zijn er op gericht om de regionale waterkeringen in 2015 aan de veiligheidsnorm te laten voldoen. De resterende 3,3 km is boezem kade is verbeterd. De Knelpuntennota die is opgesteld naar aanleiding van de wateroverlast van 1998 is daarmee uitgevoerd. De visuele inspecties van de regionale waterkeringen hebben geen zodanige ernstige gebreken aan het licht gebracht dat sprake is van onveilige situaties. De uitvoering van de programma's van de waterschappen ter verbetering van de regionale waterkeringen liggen op schema. Door de discussie over de noodzaak van het opstellen van een Plan MER voor de Waterkeringsparagraaf, is het opstellen van de Waterkeringsparagraaf vertraagd. De vaststelling is nu voorzien in 2008

•

bestrijden verdroging: - In 2007 wordt voor 300 ha verdroogd natuurgebied anti-verdrogingsmaatregelen genomen.

•

bestrijden verdroging In 2007 is gestart met de inrichting van 625 ha. EHS-gebied. Deze inrichting is in de meeste gevallen incl. verdrogingsbestrijding.

•

behoud en herstel watersystemen: - In de 2007 wordt de POP-uitwerking Watervisie Lauwersmeer vastgesteld; - In 2009 is het Stroomgebiedsbeheersplan in het kader van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) vastgesteld. In 2007 worden concept-doelstellingen en maatregelenpakketten uitgewerkt op basis van Maatschappelijke Kosten-/ Batenanalyse (MKBA).

•

behoud en herstel watersystemen: Door de discussie over Gedempt Tij en de voorlopige keuze voor de Derde Weg is geen POP-uitwerking opgesteld. De Watervisie Lauwersmeer wordt nu meegenomen in het in 2008 vast te stellen POPIII De concept-doelstellingen en maatregelenpakketten voor de KRW zijn in 2007 opgesteld. Er is geen complete MKBA uitgevoerd; een poging om de baten van de KRW maatregelen in geld uit te drukken bleek vooral veel discussie op te leveren. In een

140

verkennende studie zijn wel de volgende baten benoemd: - waardevermeerdering woningen aan het water - natuurbaten (niet-gebruikswaarde van de natuur) - hogere opbrengsten recreatiesector - hogere opbrengsten sportvisserij - uitgespaarde beheerkosten in natuurgebieden Afnemers/klanten • waterschappen, gemeenten, Rijk, landbouw, natuurbeherende organisaties, Waterbedrijf Groningen, bedrijfsleven en recreatie.

Prioriteiten 2007

Watervisie Lauwersmeer •

vaststellen POP-uitwerking Watervisie Lauwersmeer.

Uitvoering Regionaal Bestuursakkoord water • • •

€ 225.000

vaststellen jaarlijks Actie- en Uitvoeringsprogramma Water 2000+; vaststellen waterkeringsparagraaf primaire waterkeringen; projecten voor kleinschalige waterberging.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • • • •

het beoordelen van de rapportage van de waterschappen over de (visuele) inspectie van de regionale waterkeringen en het hierover informeren van Provinciale Staten; het toetsen van de voortgang van de uitvoeringsprogramma's voor de regionale waterkeringen van de waterschappen en het hierover informeren van Provinciale Staten; beoordelen noodzaak actualisatie wateraanvoerbehoefte; verkenning zeesluizen Delfzijl; onderzoek naar maatregelen tegen de effecten van zoute kwel (Interregproject Comcoast); het leveren van een bijdrage aan de oplossingen van de bodemdalingsproblematiek als gevolg van delfstofwinning; uitvoeren Communicatieplan Water 2000+; aanpassing van de reglementen van de waterschappen als gevolg van inwerkingtreding gewijzigde Waterschapswet.

141

Beleidsverantwoording Prioriteiten Vaststellen POP-uitwerking Watervisie Lauwersmeer Provinciale Staten van de provincie Fryslân hebben niet ingestemd met Gedempt Tij.De rijksoverheid wil niet bijdragen in de kosten voor Gedempt Tij. Het Bestuurlijk Overleg Watervisie Lauwersmeer (BOWL) heeft vervolgens voorlopig gekozen voor de zgn. Derde Weg. Dit houdt in dat in 2015 een gemaal op Lauwersoog wordt gebouwd. Dit gemaal wordt ingezet voor waterbeheer en het creëren van goede hydrologische omstandigheden voor natuur in het Lauwersmeergebied. Dit betekent dat waterstandsfluctuaties en eventueel beperkte zoutwaterinlaat mogelijk worden. Dit heeft er toe geleid dat in 2007 geen POP-uitwerking is vastgesteld. De watervisie Lauwersmeer wordt nu opgenomen in POPIII. Uitvoering Regionaal Bestuursakkoord Water In het kader van Water 2000+ is overeenmkomstig het Actie- en Uitvoeringsprogramma 2007 gewerkt aan het op orde brengen en houden van de waterhuishouding in Groningen. De Stuurgroep Water 2000+ heeft het Actie- en Uitvoeringsprogramma 2008 vastgesteld. Door de discussie met de Commissie voor de m.e.r. over de noodzaak tot het opstellen van een Plan MER voor de Waterkeringsparagraaf, is de opstelling van de Waterkeringsparagraaf vertraagd. de vaststelling is nu voorzien in 2008. In het waterschap Noorderzijlvest is begonnen met de planvoorbereiding voor het realiseren van 225.000 m3 kleinschalige waterberging in polder Vredewold. In het waterschap Hunze en Aa's is de hermeandering van de Ruiten Aa bij Ter Wupping en Vlagtwedde gestart. Deze hermeanderingsprojecten moeten in totaal 208.000 m3 kleinschalige waterberging opleveren. In Hollebeetse Vennekampen is in 2007 55.000 m3 kleinschalige waterberging gerealiseerd.


•

•

• • •

De visuele inspecties van de regionale waterkeringen hebben geen zodanige ernstige gebreken aan het licht gebracht dat sprake is van onveilige situaties; De uitvoering van de programma's van de waterschappen ter verbetering van de regionale waterkeringen ligt op schema; N.a.v. de beoordeling van de noodzaak om de wateraanvoerbehoefte te actualiseren is in de Stuurgroep Water 2000+ afgesproken om in 2008 te starten met een regionale droogtestudie. Deze studie zal ook aandacht schenken aan de gevolgen van de klimaatverandering op de wateraanvoerbehoefte; Voor de zeesluizen c.a. te Delfzijl is een MIT-verkenning uitgevoerd. Voordat deze verkenning aan de minister van Verkeer en Waterstaat wordt aangeboden moet eerst nog een economische verdiepingsslag worden uitgevoerd. Daarnaast moeten de resultaten van de kustvisie, die in april 2008 gereed zal zijn, in de verkenning worden verwerkt; Begin 2007 is het gebiedsdekkende grondwatermodel Noord-Nederland opgeleverd. Met behulp van dit model is, medio 2007, het "Verziltingsonderzoek ComCoast Groningen" uitgevoerd. Het betreft een onderzoek naar de effecten van zowel zeespiegelstijging als bodemdaling op de verziltingsituatie in de kustzone van Groningen; Nabij Veendam zijn waterhuishoudkundige maatregelen in uitvoering ter compensatie van de effecten van bodemdaling door magnesiumzoutwinning; De Stuurgroep Water 2000+ heeft vier nieuwsbrieven uitgebracht. De website groningenleeftmetwater.nl is het gehele jaar online geweest. Er zijn twee KRW-veldbijeenkomsten geweest. De brochure "KRW in beeld" is uitgebracht; De voorontwerpen van de nieuwe reglementen voor de waterschappen Hunze en Aa's, Noorderzijlvest en Wetterskip Fryslan zijn door ons op 11 september 2007 vastgesteld. De voorontwerpen hebben van 17 september 2007 tot 29 oktober 2007 ter inzage gelegen. Tegen de voorontwerpen zijn 6 zienswijzen ingediend. Wij hebben de nieuwe regelementen op 4 december 2007 in ontwerp vastgesteld, en ter vaststelling aan Provinciale Staten aangeboden.

142


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.654.034

1.353.681

644.146


1.046.167 169.563

402.774 59.456

619.243 150.000

355.753 1.571.483

462.230

769.243

Totaal lasten

3.225.518

1.815.911

1.413.389

577.749

571.197

650.000

352.484

130.735

930.232

701.932

650.000

2.295.285

1.113.979

763.389



164.843 166.600 58.400 389.843



Product

lasten 2007 1.353.681

400100 Apparaatskosten 400101 Algemeen: - afw.voorg.jaren water algemeen - verdrogingsbeleid NB 2001 - actieprogramma water - stuurgroep Water 2000+ totaal algemeen 400104 Grondwater: - afw.voorg.jaren grondwater - opbrengst grondwaterheffing - geohydrologisch onderzoek grondwater - onderhoud/update/uitbreiding Regis

baten 2007

-76.924 109.843 180.557 64.848

78.656 30.359

-76.924 109.843 101.901 34.488

278.324

109.015

169.309

571.197

-3.475 -571.197 73.567

571.197

-501.105

-457.600

-21.254 10.800 62.044 43.198 60.154 -62.847

12.100 48.700 56.200 70.000

-3.475 73.567

totaal grondwater

70.092

400106 Waterbeheer: - afwikkeling voorgaande jaren - bijdrage Stowa - onderzoek waterhuishouding - monitoren bodem/grondwaterkwaliteit - Kaderrichtlijn Water kleinsch. waterberging - bijdrage FCK Waterbeheer

-21.254 10.800 62.044 64.917 60.154 -62.847

totaal waterbeheer totaal water

143

21.720

-650.000 185.600 6.800

113.814

21.720

92.095

187.000

1.815.911

701.932

1.113.979

763.389

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid zijn met € 216.469 onderschreden; voor de programmakosten nieuw beleid geldt een onderschrijding van € 90.456. Afwikkeling voorgaande jaren water algemeen: afwijking € 76.924 Dit betreft vrijval van in voorgaande jaren toegekende subsidies en opdrachten. Verdrogingsbeleid NB 2001: afwijking € 55.000 Het budget voor Verdrogingsbebeleid is onderschreden met € 55.000. Er zijn diverse projecten in voorbereiding maar nog niet beschikt. Actieprogramma water: afwijking € 64.699 Van de onderschrijding van € 64.698. Hiervan wordt € 50.000 gestort in de reserve ESFI in het kader van de waterberging van Meerstad. Stuurgroep water 2000+: afwijking € 23.911 Voor de onderschrijding van € 23.911 is geen bijzondere reden. Opbrengst grondwaterheffing: afwijking -/- € 78.803 In 2007 is minder grondwater gewonnen dan geraamd, waardoor de baten met € 78.803 zijn achtergebleven. Geohydrologisch onderzoek grondwater: afwijking € 112.033 Het budget voor geohydrologisch onderzoek grondwater is te splitsen in twee delen: een geraamd nieuw beleid bedrag van € 150.000, waarvan € 59.456 is gerealiseerd, hetgeen resulteert in een onderschrijding van € 90.544. De geldmiddelen komen uit de grondwaterheffing en blijven beschikbaar voor de gestelde doelen. Het geraamde aanvaard beleid voor dit krediet is € 35.600 en hiervan is gerealiseerd € 14.111. De onderschrijding bedraagt € 21.489. Ook hiervoor geldt dat de gelden uit de grondwaterheffing komen en beschikbaar blijven. Afwikkeling voorgaande jaren waterbeheer: afwijking € 21.254 Dit betreft vrijval van in voorgaande jaren toegekende subsidies en opdrachten. Onderzoek waterhuishouding: afwijking -/- € 13.344 Het budget is met € 13.344 overschreden. Bijdragen aan het IPO (ipw-middelen € 28.649), de bijdrage aan No Regret (€ 25.000) en de bijdrage MIT-verkenning zeesluizen Delfzijl (€ 8.250) zijn hiervan de oorzaak. Monitoren bodem/grondkwaliteit: afwijking € 13.002 Voor de onderbesteding is een goede reden niet voorhanden. Bijdrage FCK Waterbeheer: afwijking € 62.846 Bij de afwikkeling van projecten cofinanciering Kompas Waterbeheer een bedrag van € 62.846 vrijgevallen. Deze middelen zijn teruggestort in de reserve cofinanciering Kompas (productgroep 0800 Mutaties Reserves)

144


: 4002 Water (ILG)

Programma

: Karakteristiek Groningen, thema ILG

Portefeuillehouder

: Bleker


: Hoogerwerf

Productgroepomschrijving Klimaatverandering, zeespiegelstijging en bodemdaling stellen steeds hogere eisen aan onze waterhuishouding. Daarbij moet niet alleen bescherming worden geboden tegen wateroverlast vanuit de watersystemen, maar moet ook de verdroging c.q. droogte worden bestreden. Door onder meer watersystemen veerkrachtig in te richten, kunnen waarborgen worden geboden om zonder wateroverlast in deze provincie te kunnen wonen, werken en recreëren. Om veerkrachtige watersystemen te kunnen realiseren is samen met de waterschappen en gemeenten fors ingezet op de inrichting van waterbergingsgebieden. In 2008 moeten de Ulsderpolder en de Onneren Oostpolder ingericht zijn als waterbergingsgebied. Daarnaast heeft ook de inrichting van kleinschalige waterberging volop onze aandacht. De Kaderrichtlijn Water (KRW) verplicht om per stroomgebied taakstellende afspraken te gaan maken over verbetering van de waterkwaliteit. Uiterlijk in 2009 moeten de kwaliteitsdoelen voor gronden oppervlaktewater met bijbehorende maatregelenpakketten in stroomgebiedbeheersplannen vastgelegd worden. Dat doen we per gebied in overleg met onze partners en maatschappelijke organisaties.

145

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Geplande prestatie-indicatoren Operationeel doel (kwaliteitseis) Waterkwantiteit - realiseren grootschalige waterberging;

Rijks (R) of Provinciaal (P) doel R/P


Prestatieindicator

prestatie in ILG periode (ambitie)

Realisatie in 2007

Realisatie in 2007

m³

32,1 mln

Hunze en Aa's:

Hunze en Aa's;

Noorderzijlvest:

Noorderzijlvest;

Uiterlijk in 2008 Ulsderpolder en Onneren Oostpolder ingericht als waterbergingsgebieden;

definitieve keuze combinatie waterberging en boezem kadeverhoging - realiseren kleinschalige waterberging

Waterkwaliteit (o.a.) implementatie KRW; - Beekherstel; Natuurvriendelijke oevers

m³

p.m.

In 2007 start realisering 415.000 m3 (415 ha)

R km km

In 2007 worden conceptdoelstellingen en maatregelenpakketten uitgewerkt op basis van MKBA

39 114

146

De inrichting van de Ulsderpolder, Onner- en Oostpolder is in uitvoering. Eind 2006 was ruim 13 miljoen m3 waterbergingsvolume beschikbaar. Na de inrichting van de Ulsderpolder, Onner- en Oostpolder in 2008 komt het waterbergingsvolume op 39 miljoen m3 . In Noord-Drenthe (Peizer- en Eeldermaden) wordt een grootschalig waterbergingsgebied ingericht. In Noorderzijlvest is de realisering van 225.000 m3 kleinschalige waterberging in polder Vredewold in voorbereiding. In Hunze en Aa's is gestart met de hermeandering van de Ruiten Aa, hetgeen 208.000 m3 kleischalige waterberging oplevert. In de Hollebeetse Vennekampen is nog 55.000 m3 gerealiseerd. De concept-doelstellingen en - maatregelenpakketten voor de KRW zijn in 2007 opgesteld. Er is geen complete MKBA uitgevoerd; een poging om de baten van de KRW maatregelen in geld uit te drukken bleek vooral veel discussie op te leveren. In een verkennende studie zijn wel de volgende baten benoemd: - waardevermeerdering woningen aan het water - natuurbaten (nietgebruikswaarde van de natuur) - hogere opbrengsten recreatiesector - hogere opbrengsten sportvisserij - uitgespaarde beheerkosten in natuurgebieden

Prioriteiten 2007

Realisatie waterberging • •

€ 1.020.000

goedkeuren bestemmingsplannen waarin de Ulsderpolder en Onner- en Oostpolder zijn aangewezen als waterbergingsgebieden; inzetten flankerend beleid: aankoop en verpachting van gronden en inzet landinrichtingsmaatregelen.

Europese Kaderrichtlijn Water • •

Concept doelstellingen en maatregelenpakketten uitwerken; in 2009 uitvoeren maatregelen via Provinciaal Meerjarenprogramma Geen spijtmaatregelen voor waterkwaliteit door o.a. beekherstel, natuurvriendelijke oevers en terugdringen emissies.

Toelichting/ontwikkelingen In november 2006 vindt de officiële start van de uitvoering van het inrichtingsplan Ulsderpolder plaats. In 2007 inrichting van de Ulsderpolder als waterbergingsgebied. Voor de inrichting van de Onner- en Oostpolder vindt de officiële start in februari 2007 plaats. Nadat de waterkwaliteitsdoelen en de bijbehorende maatregelenpakketten in 2009 zijn vastgelegd, kan met de realisering worden begonnen. Vanaf 2010 worden aanvullende maatregelen vastgesteld en uitgevoerd.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Realisatie waterberging De goedkeuring van de bestemmingsplannen waarin de Ulsderpolder en Onner- en Oostpolder zijn aangewezen als waterbergingsgebieden is voorzien in 2008. In 2008 wordt de uitwerking van het POPGroningen voor de aanwijzing van waterbergingsgebieden partieel herzien. Dit resulteert in een aanpassing van het oorspronkelijke bergingsgebied Binnen Aa. Het bergingsgebied in de Stadspolder komt te vervallen en wordt vervangen door een bergingsgebied bij Hamdijk ten zuidwesten van Nieuweschans. Een deel van de gronden van het in 2004 aangekochte landbouwbedrijf van 140 ha. in de Ulsderpolder is inmiddels verkocht. De overige gronden zijn inmiddels ook in de verkoop. De aankoopstrategie die voor de herinrichting Haren is ontwikkeld, komt zowel de landbouw als de realisering van de EHS ten goede. Europese Kaderrichtlijn Water In 2007 zijn de concept - maatregelenpakketten voor de KRW opgesteld. In 2008 worden deze pakketten definitief vastgesteld. Veel van de KRW maatregelen zijn reeds opgenomen in het huidige beleid van de waterschappen zoals dit verwoordt is in hun beheerplannen. Projecten die medegefinancierd worden uit het Provinciaal Meerjarenprogramma worden vanaf 2009 uitgevoerd. Een aantal "geen spijt" KRW maatregelen als bijvoorbeeld hermeandering, realisatie natuurvriendelijke oevers e.d. zijn reeds in 2007 in uitvoering genomen (bijvoorbeeld project Ruiten Aa).

147


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

238.503

1.093.374


275.324

1.020.000

297.134 572.458

296.560 1.316.560

Totaal lasten

810.961

2.409.934

395.441

365.960

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen - overige adm. Boekingen

68.207

Totaal baten

463.648

365.960


347.313

2.043.974



691 99.005 36.795 49.035 208.712 69.410

297.134 345 175.238 -36.750 -49.035 -208.712 -69.410

296.560 196.000 712.000 112.000 -48.460 -248.100 -69.400


Product

lasten 2007 238.503

400200 Apparaatskosten 400201 Waterkwantiteit: - kapitaallasten flank beleid polders - realiseren reguliere berging (prov.) - realiseren noodberging (prov.) - kleinschalige waterberging (prov.) - flankerend beleid Onner/Oostpolder - flankerend beleid Ulsderpolder - flankerend beleid Reiderwolderpolder

297.134 1.036 274.242 45

baten 2007

totaal waterkwantiteit

572.458

463.648

108.810

950.600

totaal apparaat kosten water (ILG)

810.961

463.648

347.313

2.043.974

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid zijn met € 744.676 onderschreden. Vanwege het meerjarig karakter van het realiseren van de waterbergingsgebieden is het moeilijk om een goede raming van de baten en lasten te maken. De lasten van het realiseren van de waterbergingsgebieden worden gedekt vanuit de reserve ESFI.

148


: 4101 Waterschapsaangelegenheden

Programma

: Schoon/ Veilig Groningen

Portefeuillehouder

: Bleker


: Hoogerwerf/ Smit

Productgroepomschrijving Het financieel toezicht op waterschappen is gebaseerd op artikel 101 en 107 van de Waterschapswet. Aangezien daarin uitsluitend gesproken wordt over een inzendplicht (binnen twee weken na vaststelling) aan Gedeputeerde Staten van begrotingen, begrotingswijzigingen en jaarrekeningen, is hier voor de provincie sprake van een marginale vorm van toezicht.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • het verkrijgen en behouden van financieel gezonde waterschappen, die in staat zijn de opgedragen taken met betrekking tot de waterhuishouding optimaal te verrichten; • het in stand houden van het vaarwegen nautisch beheer op de waterschapskanalen. Geplande prestatie-indicatoren


Afnemers/klanten • Waterschappen


beoordeling op hoofdlijnen van begrotingen, begrotingswijzigingen en jaarrekeningen van de waterschappen teneinde inzicht te houden in de financiële ontwikkelingen; jaarlijks bijdragen in de kosten van de overgedragen niet waterschapseigen objecten en in de kosten van het vaarwegen nautisch beheer op de waterschapskanalen (op grond van de met de waterschappen gesloten overeenkomsten in het kader van de 'Herschikking van taken in het waterbeheer', B-Akwa).

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten

• In 2007 zijn de jaarrekeningen 2006 en de begrotingen 2008 van de waterschappen Hunze en Aa's en Noorderzijlvest op hoofdlijnen beoordeeld. Deze beoordelingen hebben geen aanleiding gegeven tot het maken van opmerkingen. • De bijdragen in de kosten van de overgedragen niet-waterschapseigen objecten en in de kosten van het vaarwegen nautisch beheer op de waterschapskanalen zijn conform de met de waterschappen gesloten overeenkomsten in het kader van de 'Herschikking van taken in het waterbeheer' aan de waterschappen uitbetaald.

149


realisatie 2006


41.048

realisatie 2007

raming 2007

75.953

41.437

372.903

336.500

324.116

372.903

336.500

41.048

448.856

377.937

41.048

448.856

377.937



372.903

372.903

336.500

totaal waterschapsfinanciën

372.903

372.903

336.500

totaal waterschapsaangelegenheden

448.856

448.856

377.937


324.116

Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten Specificatie lasten en baten 2007 naar producten Code

Product

lasten 2007 75.953

410100 Apparaatskosten 410102 Waterschapsfinanciën: - B-Akwa

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 B-akwa: afwijking -/- € 36.403 Op grond van de met de waterschappen gesloten overeenkomsten in het kader van de Herschikking van taken in het waterbeheer wordt jaarlijks aan de waterschappen een bijdrage verstrekt in de kosten van beheer en onderhoud van de aan de waterschappen overgedragen boezemkaden, alsmede in de bovenwaterschappelijke meerkosten van het vaarwegen nautisch beheer. Door wijzigingen in de indexcijfers zijn over de jaren 2003 t/m 2006 herberekeningen voor de te betalen bijdragen aan de waterschappen doorgevoerd. Door deze herberekeningen wordt het bij de begroting 2007 beschikbaar gestelde bedrag voor B-Akwa met € 36.403 overschreden.

150


: 4201 Muskusrattenbestrijding

Programma

: Schoon/veilig Groningen

Portefeuillehouder

: Bleker


: Broers

Productgroepomschrijving Het bestrijden van muskusratten en beverratten in de provincie Groningen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Door de muskusrattenpopulatie tot een maatschappelijk aanvaardbaar niveau terug te brengen, ontstaat evenwicht tussen de bestrijdingskosten en de schade en worden onveilige situaties voorkomen. Het aanvaardbare niveau is bereikt als 0,25 muskusrat/uur wordt gevangen. • Beverratten worden direct gevangen als ze worden gesignaleerd. Geplande prestatie-indicatoren • • •

aantal gevangen muskusratten aantal velduren vangsten per uur

2001 39.290 39.516 0,99

2002 48.857 38.916 1,22

2006 25.319 44.227 0,57

2007 25.382 42.290 0,50

2003 48.068 42.811 1,11

2004 35.631 46.274 0,77

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • • •

aantal gevangen muskusratten aantal velduren vangsten per uur

Afnemers/klanten • inwoners van de provincie

Prioriteiten 2007

Onderzoek Deelnemen aan landelijk onderzoek over de muskusrattenbestrijding.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Uitvoering van het bestrijdingsplan.

151

2005 31.147 41.934 0,74

Toelichting/ontwikkelingen De provincie participeert in landelijk onderzoek naar nut en noodzaak van de muskusrattenbestrijding. Daarbij wordt onderzocht of er alternatieven zijn voor de huidige wijze van bestrijden. Een en ander gebeurt in nauw overleg met de waterschappen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Vanuit Groningen is een bijdrage geleverd aan landelijke onderzoeken met betrekking tot het bestrijden van muskusratten. De onderzoeken zijn afgerond. Begin 2008 vindt bestuurlijke besluitvorming plaats.

Uitgevoerde activiteiten De vangsten van muskusratten zijn in 2007 op hetzelfde niveau gebleven als in 2006. Naast de reguliere bestrijding zijn diverse veegacties gehouden. De beverrat is weer op verschillende plaatsen in de provincie opgedoken. Er zijn 25 exemplaren gevangen.

152


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.986.565

2.193.968

1.688.628

87.348

291.866

263.350

87.348

291.866

263.350

2.073.913

2.485.834

1.951.978

695.473

759.181

646.600

695.473

759.181

646.600

1.378.441

1.726.653

1.305.378



759.181

-759.181 113.266 178.600

-646.600 263.350


Product

lasten 2007 2.193.968

420100 Apparaatskosten 420101 Muskusrattenbestrijding: - bijdrage Mura Growabo - uitgaven Mura - beverratbestrijding

baten 2007

113.266 178.600

totaal muskusrattenbestrijding

291.866

759.181

-467.315

-383.250

totaal muskusrattenbestrijding

2.485.834

759.181

1.726.653

1.305.378

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Muskusrattenbestrijding: afwijking € 84.065 De raming 2007 is opgebouwd uit het reguliere begrotingsbedrag aangevuld met het egalisatiesaldo uit het managementcontract beheer Wegen en Kanalen (zie voor het overzicht de tabel bij de toelichting van productgroep 3102). Het overschot op de uitgaven Mura is ontstaan door positieve resultaten uit het verleden. Het reguliere budget, exclusief saldi voorgaande jaren was niet toereikend door toenemende kosten van o.a. vangmaterialen. Door hogere apparaatskosten is de bijdrage van de waterschappen hoger dan de raming. In 2007 zijn zowel de kosten van 2006 als 2007 voor de landelijke beverratbestrijding in rekening gebracht.

153

154

5. Milieubeheer No.


5.0 5003

Milieubeheer, algemeen Milieubeleid en Duurzame Ontwikkeling

4.548.298

513.059

4.035.239

3.682.764

Totaal functie 5.0

4.548.298

513.059

4.035.239

3.682.764

Kwalitatief beheer grondwater en bodem Bodemsanering Duurzaam bodembeheer en afval

8.991.785 1.582.503

6.363.113 46.404

2.628.672 1.536.100

2.394.795 1.674.022

10.574.288

6.409.517

4.164.772

4.068.817

Vergunningverlening en handhaving Vergunningverlening Toezicht en handhaving

4.915.319 3.957.506

760.855 136.437

4.154.464 3.821.070

3.489.256 3.709.839

Totaal functie 5.5

8.872.825

897.291

7.975.534

7.199.095

Ontgrondingen Ontgrondingen

26.876

25.500

1.376

61.503

Totaal functie 5.6

26.876

25.500

1.376

61.503

24.022.287

7.845.367

16.176.920

15.012.180

5.2 5201 5202

Totaal functie 5.2 5.5 5501 5502

5.6 5601


lasten 2007

155

baten 2007


raming saldo 2007

156


: 5003 Milieubeleid en Duurzame Ontwikkeling

Programma

: Schoon/Veilig Groningen

Portefeuillehouder

: Bleker/Gerritsen (energie)/Slager


: van Dam/Smittenberg

Productgroepomschrijving In het Perspectief 2030 van het Provinciaal Omgevingsplan (POP)-hoofdstuk 'Schoon en Veilig Groningen' staat vermeld dat het in de provincie Groningen gezond en veilig leven is. Hierbij gaat het ons om verbetering van de milieukwaliteiten schoon, gezond, veilig, stil, duister, aantrekkelijk en vitaal. In zijn algemeenheid willen wij stellen dat een groot deel van ons milieubeleid nu in een uitvoerend stadium verkeert. Er zijn momenteel meerdere programma's in uitvoering. In 2007 willen wij extra aandacht besteden aan voor biomassa, verlenging van het Energieconvenant, projecten als het project Wonen++ en een project energiebesparing voor bewoners met een laag inkomen (project Teli), het toetsen van ontwerp ruimtelijke plannen op het onderwerp milieu en aan de inbreng vanuit de optiek milieu en duurzame ontwikkeling aan de voorbereiding van het POP 3. In het POP-hoofdstuk 'Schoon en Veilig' is aangegeven, dat wij een inspanning leveren aan de kwaliteit van de leefomgeving en het behoud van de milieukwaliteiten. Daarbij voelen wij ons gebonden aan het Kyoto-protocol, aan de aanbevelingen uit de 'Aarhus-conferentie' en aan het nemen van maatregelen om bovenstaande hardnekkige milieuproblemen uit het Nationaal Milieubeleidsplan (NMP), zoals zaken als klimaat, aan te pakken. Wij zullen juist die maatregelen bevorderen die zo veel mogelijk invloed hebben op de directe leefomgeving en positief bijdragen aan de economische positie van de provincie. Wij streven er in 2007 naar dat duurzame ontwikkeling wordt meegenomen in allerlei beleidsontwikkeling en projecten. Hierbij dient onder meer de voorbereiding van het POP 3 te worden genoemd, waarin net zoals in POP 1 en POP 2 duurzame ontwikkeling een leidend principe dient te vormen van ons beleid. Wij zullen in 2007 zorg dragen voor de nodige discussie over de onderwerpen donker en stilte op basis van feitelijke informatie. Hiermee scheppen wij een voorwaarde om de nodige inzichten over de onderwerpen donker en stilte bij het opstellen van het nieuwe Provinciaal Omgevingsplan in te brengen. Wij zullen aan het thema klimaatbeleid een evenredige bijdrage leveren door vooral aandacht te besteden aan de onderwerpen energiebesparing en duurzaam energiegebruik. Het wordt steeds duidelijker, dat vooral maatregelen in de bebouwde omgeving naast energiebesparing en gebruik van duurzame energie ook belangrijke positieve gevolgen hebben voor de leefbaarheid, het wooncomfort en de gezondheid in de buurt. In 2007 willen we het aantal projecten dat hierop is gericht verder vergroten. Een goed voorbeeld daarvan is het project Wonen++, uitvoering van een project dat gericht is op energiebesparing voor bewoners met een laag inkomen (project Teli) spreekt ons in dit verband ook aan. Het thema biomassa vraagt in toenemende mate aandacht. Veel partijen houden zich bezig met oriëntatie en voorbereiding van initiatieven. Een provinciale rol is hier duidelijk aan de orde om samenhang te krijgen in de zoektocht van de vele betrokken partijen. In 2007 starten we met de uitvoering van het Actieplan Biomassa 2007-2010, dat gericht is op het stimuleren en faciliteren van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van energiewinning uit biomassa. Wij vullen een deel van onze energieactiviteiten in via concrete projecten van het Energieconvenant Groningen, waarin wij samenwerken met de gemeente Groningen en een aantal energiebedrijven. In 2007 loopt het huidige convenant af. Wij zullen inzetten op een vervolg op dit convenant. Wat betreft het thema integratie milieu in andere beleidssectoren willen wij wijzen op de instrumenten milieueffectrapportage (MER: op projectenniveau) en strategische milieubeoordeling (SMB: op planniveau), waarmee het milieubelang een plaats kan worden gegeven. Aangezien de SMB een grote verwevenheid heeft met vooral ruimtelijk planvorming zullen wij in 2007 deze verwevenheid verder gestalte geven. Bij de beoordeling van ontwerp ruimtelijke plannen zoals bestemmingsplannen zullen wij in 2007 meer dan voorheen onderwerpen op het gebied van milieu meenemen. Daarbij gaat het ons onder meer om aspecten als energie, gezondheid, bodemverontreiniging, leefomgevingskwaliteit en duurzaam bouwen.

157

In het kader van het duurzaam ondernemen leggen wij in 2007 het accent op het duurzaam inkopen door de eigen organisatie.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • behoud en verbetering van het leefmilieu; • duurzame ontwikkeling meenemen bij allerlei beleidsontwikkelingen en projecten; • op termijn een duurzame energievoorziening in de Eemsmondregio tot stand brengen (via Costa Due) met het doel het scheppen van werkgelegenheid (structuurversterking) en het bijdragen aan het oplossen van een hardnekkig milieuprobleem; • streven naar een evenredige bijdrage leveren aan CO2-emissiereductie; • vermindering van de milieubelasting door bedrijfsmatige activiteiten door middel van ontkoppeling van milieudruk en economische groei in de provincie Groningen; ook dragen wij bij aan vermindering van de milieubelasting door in te zetten op energiebesparing en het gebruik van alternatieve energiebronnen en/of duurzame energie. Geplande prestatie-indicatoren • een heldere formulering van en visie opstellen op het meest gewenste en breedst gedragen energiesysteem in de Eemsmondregio op basis van energie uit biomassa; •

• •

•

aantal toekenningen van eenmalige subsidies uit krediet stimulering milieuactiviteiten (circa 5); aantal duurzaamheidtoetsen Kompasprojecten (circa 30); circa 5 (interprovinciale) duurzaamheidprojecten uitvoeren in het teken van de uitgangspunten voor het 'Leren voor Duurzame Ontwikkeling'; aantal projecten op gebied van milieu, energie, recycling en afvalstoffen met subsidie uit krediet MERA (circa 5).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • er is een systeemschets opgesteld, het netwerk van overheden, bedrijven en kennisinstellingen rond de Eemsdelta is geïntensiveerd, dit op basis van biomassa en gericht op Eemsmondregio; • 7 toekenningen met het oog op stimulering van eenmalige innovatieve milieu- en duurzaamheids-activiteiten; • 30 duurzaamheidstoetsten Kompasprojecten; •

bijdragen voor 11 duurzaamheidsprojecten Leren voor Duurzame Ontwikkeling;

•

6 subsidies toegekend.

Afnemers/klanten • Rijk, gemeenten, provincies, burgers, eigen provinciale afdelingen, waterschappen, ROC's en CWI's, sociale partners, internationale, nationale en lokale (energie)bedrijven, industrie, MKB, non-profitsector, particuliere sector, bio-energietelers uit (andere) regio's, energieopwekkers, beheerders van de energie-infrastructuur, energieafnemers en -gebruikers, agrarische sector, kenniscentra, intermediaire organisaties, burgers, leerlingen, NME-beroepskrachten en vrijwilligers, maatschappelijke organisaties.

158

Prioriteiten 2007

Duurzame Ontwikkeling Het streven naar duurzame ontwikkeling is hoofddoelstelling van het POP. Wij hebben daaraan mede gestalte gegeven met het project Duurzame Ontwikkeling. Dit project is inmiddels afgerond. De volgende stap is dat duurzame ontwikkeling wordt meegenomen in allerlei beleidsontwikkeling en projecten. Het gaat onder meer om de inbreng van duurzame ontwikkeling bij grote projecten als Meerstad, Regiovisie Groningen-Assen en Oosterhorn. Wat beleidsontwikkeling betreft gaat het in 2007 om de voorbereiding van het POP 3, waarin net zoals in POP 1 en POP 2 duurzame ontwikkeling een leidend principe dient te vormen van ons beleid.

Leren voor Duurzame Ontwikkeling

€ 30.000

Het samen met de twee andere noordelijke provincies opgestelde Noordelijk Ambitiestatement "Leren voor Duurzame Ontwikkeling" vormt het beleidskader. Dat dient te gebeuren met zo veel mogelijk partners uit de verschillende dimensies van duurzame ontwikkeling zoals economie, ecologie en maatschappelijke aspecten. Belangrijk is ook dat het bij deze projecten gaat om het ervaring opdoen met sociale leerprocessen die mensen en organisaties in staat stellen om mee te doen met het proces van duurzame ontwikkeling. Wij verwachten dat in 2007 er ca. 5 à 6 (doorloop)projecten worden gerealiseerd. Wij zullen ons in 2007 inzetten voor verlenging van het rijksprogramma 'Leren voor Duurzame Ontwikkeling'. Wij zijn namelijk van mening, dat het programma na een lange aanloop bij het Rijk pas nu op stoom komt.

Energie (uitvoeringsplan BANS/Klimaatbeleid), inclusief actieplan biomassa Wij streven er naar een evenredige bijdrage te leveren aan het nakomen van de internationale afspraken over het terugdringen van de CO2-emissie als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen. Hierin past onze deelname aan het Bestuursakkoord Nieuwe Stijl(BANS)/Klimaatconvenant. Hiervoor hebben we van het Rijk een subsidie gekregen van ruim € 325.000. Het Rijk heeft een vervolg op het BANS/Klimaatconvenant in voorbereiding. Onze intentie is om hieraan deel te nemen en op basis van dit BANS2 een nieuw uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid op te stellen voor de periode vanaf 2008. Het huidige Uitvoeringsplan Klimaatbeleid is een belangrijke drager van het Provinciaal Klimaat/CO2programma, dat in 2005 gereed is gekomen. De samenhang in de hierin gepresenteerde activiteiten biedt een goed organisatorisch fundament voor het uitvoeren en opschalen van projecten. Belangrijke aandachtsgebieden hierbij zijn de gebouwde omgeving en energie uit biomassa. Ten behoeve van de gebouwde omgeving zijn verschillende grote en meerjarige projecten in voorbereiding en uitvoering, waarbij nadrukkelijk gekeken wordt naar externe (veelal Europese) financiering. Voorbeelden hiervan zijn het project cv-optimalisatie (voorheen WZI-Noord (waterzijdig inregelen van installaties)), waarvoor subsidie is verkregen bij het Europees Sociaal Fonds en het project Wonen++, waarvoor de provincie lead partner is in een aanvraag onder de Intelligent Energy for Europe programma's SAVE. In 2006 is het Actieplan Biomassa 2007-2010 gereed gekomen, waarin de provincie aangeeft hoe ze het gebruik van biomassa als duurzame energiebron wil bevorderen. Stimulering van Mestvergisting vormt hierbij een belangrijk onderwerp, maar ook bijvoorbeeld het toevoegen van organiserend vermogen aan nieuwe projectinitiatieven die ontstaan uit het netwerk van bijvoorbeeld Energy Valley, EnergieKompas en Costa Due.

159

Energieconvenant Groningen

€ 113.400 (uitvoering); € 62.000 (projectcoörd.) Wij geven uitvoering aan het Energieconvenant Groningen (ECG). Dit convenant is het vervolg op het Energieconvenant dat de provincie van 1998-2002 had met Essent en is afgesloten met de gemeente Groningen, Shell Solar, Nuon en de Gasunie. Hiermee is invulling gegeven aan de wens om dit samenwerkingsverband te verbreden. Het doel is het uitvoeren van concrete projecten op het gebied van energiebesparing en duurzame energie. Het energieconvenant staat open voor nieuwe projecten en partners. Wij dragen per jaar € 113.400 bij aan de uitvoeringsgelden van het convenant. Bovendien bekostigen wij de projectcoördinator. De looptijd van het huidige convenant is verlengd tot eind 2007. Wij zetten in op een vervolg van het Convenant voor de periode vanaf 2008; de afspraken hiervoor zullen in 2007 gemaakt moeten worden.

Costa Due De gebiedsgerichte uitwerking is voor de Eemsdelta samengebracht onder de naam Costa Due (Concrete stappen naar een duurzame Eemsmond). De belangrijkste doelstellingen van Costa Due zijn: • versterking van de regio door grootschalige productie en een breed aanbod van groene energiedragers voor afzet in de chemie, transport en gassector; • reductie van de CO2-emissies. Tot nu toe heeft er een dialoogproces met meer dan 60 stakeholders (bedrijven, overheden, kennisinstellingen en belangenbehartigers) plaatsgevonden over het meest kansrijke systeem voor een duurzame energievoorziening. Tegelijkertijd werden halverwege 2006 in 12 werkgroepen voorstudies naar businesscases gedaan volgens het principe van 'backcasting' (o.a. over hoogwaardige producten uit biomassa, import biomassa, synthesegas (SNG) uit biomassa, klimaatvriendelijke energie uit CO2-opslag, gebruik van geothermie, strategie transportbrandstoffen en vergroening van het huidige productievermogen). Op basis van een studie door de TU Delft is nader inzicht verschaft in de concurrentiepositie vanuit het standpunt van de ondernemer van de Eemshaven. Hiermee worden in 2007 nadere strategische keuzes gemaakt. In een zichzelf herhalend proces van ontwerp en beoordelen, acties uitvoeren en planning zullen in 2007 de businesscases uit de werkgroepen uitgewerkt worden naar het investeringsniveau. Na het jaar 2008 moet al dit voorwerk geleidelijk in concrete projecten uitmonden. Een nog in te stellen taskforce van gezaghebbende partijen zal de geïdentificeerde meest kansrijke energie gerelateerde initiatieven blijven sturen en stuwen. In 2007 zal door het nieuwe college van GS een besluit genomen worden over het projectplan april 2007-april 2009 (uitwerking van investeringsplannen). De personeelskosten zijn inmiddels voor 2007 gewaarborgd via de Voorjaarsnota 2006.

160

Integratie van milieubeleid Wij willen in 2007 verder inhoud geven aan zowel de vereiste interne integratie van milieu als ook de externe integratie van milieu in beleidsterreinen zoals ruimtelijke ordening, economische zaken en verkeer en vervoer. Belangrijke onderwerpen daarbij zullen zijn: Gezondheid en Milieu Op basis van deze provinciale gezondheidskaarten zal in IPO-verband een gezamenlijke strategie ontwikkeld worden om de problemen aan te pakken. In het verlengde daarvan zullen wij in 2007 indien noodzakelijk aanvullende activiteiten ontwikkelen specifiek voor de provincie Groningen. In 2007 zullen wij een bijdrage leveren aan het Besluit Luchtkwaliteit door middel van het toetsen van milieuvergunningen en bestemmingsplannen aan de luchtkwaliteitseisen. Door middel van het opleggen van voorschriften ter vermindering van emissie van luchtverontreinigende stoffen in milieuvergunningen moet de uitstoot van deze stoffen afnemen en daarmee moet ook de kwaliteit van de lucht verbeteren. Door middel van monitoring van emissies naar de lucht van de bedrijven waar wij bevoegd gezag voor zijn, willen we de emissie blijven volgen. Hiervoor wordt momenteel een project opgezet en dit zal in 2007 grotendeels in uitvoering worden gebracht in samenwerking met de Eems-Dollard Regio. Milieu en Ruimtelijke plannen Wij zullen in 2007 bij de beoordeling van ontwerp ruimtelijke plannen zoals bestemmingsplannen ook onderwerpen op het gebied van milieu meenemen. Daarbij gaat het onder meer om aspecten als energie, gezondheid, bodemverontreiniging, leefomgevingskwaliteit en duurzaam bouwen. Stad en Milieu Inmiddels is de Interimwet Stad en Milieu in werking getreden. In 2007 zullen wij ons vooral richten op gemeentelijke ruimtelijke plannen met knelpunten op het gebied van geluid, lucht, bodem, stank en ammoniak, zowel in stedelijk als landelijk gebied. Het afwijken van de normen door een gemeente kan onder een aantal voorwaarden (voorwaarden zijn onder meer motivering, draagvlak via inspraak, integratie van ruimtelijk- en milieubeleid, ingaan op volksgezondheidseffecten en waar nodig eventuele compensatiemaatregelen). Wij moeten een afwijkingsbesluit van de betreffende gemeente goedkeuren. Wij zullen dit besluit zowel inhoudelijk als ook procedureel beoordelen, waarbij de uitgangspunten uit ons POP leidend zullen zijn. Overigens verwachten wij dat er in 2007 geen of weinig afwijkingsbesluiten genomen dienen te worden, maar dat wij wel verschillende gemeenten zullen begeleiden bij het proces op basis van de Interimwet Stad en Milieu.

161

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • •

•

duurzame ontwikkeling op een hoger niveau brengen aan de hand van concrete projecten (onder andere leren voor duurzame ontwikkeling); het cofinancieren van projecten 'leren voor duurzame ontwikkeling' aan de hand van programma's; uitvoeren van duurzaamheidtoetsen Kompasprojecten; uitvoeren van projecten uit Actieplan Biomassa; uitvoeren van projecten uit Uitvoeringsplan BANS/Klimaatbeleid; uitvoeren van werkplan 2007 Energieconvenant Groningen; bekostiging van het Informatiepunt Duurzaam Bouwen (DuBo) en van het daaraan verbonden Regionaal Consulentschap DuBo; sluiten van vervolg op Energie Convenant Groningen voor periode vanaf 2008; activiteiten Costa Due: - laatste dialoogsessies houden en een afsluitende cross linkingconferentie organiseren; - afronden van het dialoogproces; - voorbereiden van het Tweede Traject van Costa Due (organisatorisch, inhoudelijk, bestuurlijk en financieel); - opzetten van een samenwerkingsinfrastructuur voor het Tweede Traject Costa Due (2007-2008); - doorgaan met de betrokkenheid van Costa Due bij korte termijn initiatieven als bijdrage aan het oplossen van de urgentie situatie bij de energieafhankelijke industrie in de Eemsmondregio; - initiëren van investeringsinitiatieven voor de middellange en lange termijn; - opzetten van een monitoring voor de voortgang en bijstelling van Costa Due in de komende jaren; structureren van het MER-proces en SMB binnen en buiten de provincie; het tijdig signaleren van MER/SMB-plichtige activiteiten en het adequaat en projectmatig inzetten van het MER/smbinstrumentarium (50 MER- en SMB procedures), begeleiden en coördineren MER/SMB; doen van voorstellen van provinciaal beleid ten aanzien van MER en SMB, mede op basis van landelijke beleidsontwikkelingen; het via de Provinciale Milieuverordening (PMV) effectueren van provinciaal milieubeleid, incl. inwerkingtreding van nieuwe PMV-bepalingen; voeren van overleg, intern en extern, onder andere of en zo ja, hoe, een beleidsregel in de PMV moet worden opgenomen; toezicht uitvoeren in kader van Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA)); subsidiëring van activiteiten op het gebied van milieu, natuur en landschap (stimulering eenmalige innovatieve milieuactiviteiten); verlenen van budgetsubsidies aan de Stichting Milieufederatie, het Consulentschap NME (vanaf 2007 een nieuwe vierjarige subsidieperiode!) en aan de Stichting Noorderbreedte; een bijdrage leveren aan de verdere vergroting van duurzaam ingekochte producten door de provincie; opstellen uitvoeringsprogramma klimaatbeleid op basis van BANS2 voor periode vanaf 2008 het verlenen van 'MERA'-subsidies; inbreng in IPO en SNN (o.a. positiebepaling van de Noordelijke provincies rond landelijke en regionale ontwikkelingen met betrekking tot afvalstoffen, mest- en ammoniakbeleid, afstemming IPOzaken, betrokkenheid bij Europese zaken); vergaderingen van de PPC en PCWM voorbereiden.

162

Beleidsverantwoording Prioriteiten: Duurzame Ontwikkeling: Op basis van ons collegeprogramma hebben wij bij de voorbereiding van het nieuwe POP het aspect duurzame ontwikkeling steeds een belangrijke rol laten spelen: Duurzame ontwikkeling is dan ook is opnieuw hoofddoelstelling en een van de drie centrale uitgangspunten van het nieuwe POP. Wij hebben er zorg voor gedragen dat in de ontwikkelingsvisie Eemsdelta duurzame ontwikkeling als een van de leidende thema's is opgenomen en ook daadwerkelijk inhoud heeft gekregen. Ook is duurzame ontwikkeling een van de speerpunten in het MER voor het bedrijventerrein Oosterhorn Delfzijl. Het projectbureau Meerstad heeft in samenwerking met provincie en gemeente Groningen een eigen Actieprogramma Duurzaamheid opgesteld. Voor de Regio Groningen-Assen is er vanuit het nationale programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling een project gestart dat beoogt de ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid van de Regio projecten te verbeteren, waarbij een belangrijk accent wordt gelegd op de lerende overheden. Binnen onze eigen organisatie wordt gewerkt aan een notitie Duurzaam Inkopen. Wij zijn begonnen met het opstellen van een nota Openbare verlichting. Het gaat daarbij vooral over het combineren van zaken als verkeersveiligheid, sociale veiligheid, nieuwe verlichtingstechnieken en duurzame ontwikkeling(vooral energiebesparing) en donkerte. In 2008 komt deze nota uit en zal als een bouwsteen dienen voor het op te stellen POP. Leren voor Duurzame Ontwikkeling In 2007 hebben wij een tweetal interprovinciale uitvoeringsprogramma's vastgesteld, die gericht zijn op het uitvoeren van projecten duurzame ontwikkeling met zo veel mogelijk partners. In 2007 is de huidige looptijd van het programma "Leren voor Duurzame Ontwikkeling" beëindigd. Inmiddels heeft het rijk besloten om ermee door te gaan. Wij stellen nu, mede op basis van een evaluatie, samen met de provincies Drenthe en Fryslan een bijgesteld noordelijk ambitiestatement voor de periode 2008-2011 op. Energie Er zijn tot en met 2007 nagenoeg 30 projecten uit het BANS-I- uitvoeringsprogramma afgerond. In 2008 vindt de definitieve afronding plaats van de laatste projecten en de verantwoording richting de subsidieverlener. De BANS2-regeling, die overigens SLK (Subsidieregeling Lokaal Klimaatbeleid) gaat heten, wordt pas in het begin van 2008 gepubliceerd. Projecten als Wonen ++, Teli en cv-optimalisatie (waterzijdig inregelen) zijn in uitvoering en op schema. Belangrijke ingrediënten voor de nieuwe provinciale aanvraag hiervoor liggen klaar in de vorm van het al vastgestelde Actieplan Biomassa, het in ontwikkeling zijnde Actieplan Gebouwde Omgeving en worden versterkt door het op 8-10-2007 ondertekende Energieakkoord. Projecten op het gebied van Reductie Overige Broeikasgassen, die ook deel moeten uitmaken van de aanvraag, zullen nog ontwikkeld worden. Namens IPO, Energy Valley en ons zelf hebben wij onze inbreng betreffende de ontwikkeling van een nieuwe MEP-regeling (SDE-regeling: bijdrage voor mestvergistingsinstallaties) aan EZ overgebracht. Wat betreft onze activiteiten op het gebied van biomassa kunnen wij melden dat wij een subsidieaanvraag ingediend hebben voor project ADORE-IT (EC-IEE), dit om net-technische barrières voor versnelde marktintroductie biobrandstoffen op te lossen. Wij hebben duurzaamheidseisen t.b.v. aanbesteding OV-busvervoer geformuleerd, dit in samenwerking met de Stad Groningen en de provincie Drenthe. De bedoeling daarvan is dat na bestuurlijk fiat de duurzaamheidseisen in programma van eisen voor de concessie vanaf 1-1-2009 worden opgenomen. Tevens hebben wij diverse subsidies verstrekt voor haalbaarheidsonderzoek van concrete projecten, zoals Beethanol (bio-alcohol & glastuinbouw Hoogezand) en Warmtedistributie uit bio-wkk in Winsum Wij hebben samen met de twee andere noordelijke provincies en Noord-Holland een energieakkoord met het rijk gesloten. Dit richt zich op 5 thema's te weten: energiebesparing in gebouwde omgeving, glastuinbouw en industrie, duurzame energie, biobrandstoffen en duurzame mobiliteit, schone fossiele energie en onderzoek en innovatie. Uitwerking van het thema energiebesparing in de gebouwde omgeving is het opstellen van een actieplan Gebouwde Omgeving. Hiervoor is in 2007 een bureau ingehuurd. Wij hebben tevens een bureau opdracht gegeven om samen met Drenthe en Fryslan te werken aan de verscherping van het algemeen bouwbesluit.

163

Energieconvenant Groningen Het energieconvenant is succesvol afgerond in 2007. Met een multiplier van ongeveer 14 zijn 30 projecten uitgevoerd of in uitvoering. Wij hebben gewerkt aan de oprichting van een nieuw Energie Convenant Groningen met mogelijk meer partners. Naar alle waarschijnlijkheid komt er een nieuw convenant. Costa Due Fase 1 van het project Costa Due is op 31 mei succesvol afgesloten met een goed bezocht symposium en de presentatie van de Systeemschets. In deze fase is een grote stap vooruit gezet in het intensiveren van het netwerk rond energie(transitie) en biomassa in het Eemsdeltagebied, dit zowel vanuit bedrijven, overheden als kennisinstellingen. Ook zijn meerdere kansen gedefinieerd om tot projecten te komen. We hebben geconcludeerd, dat het zeer de moeite waard is om het project voort te zetten en daarbij de samenhang met het actieplan biomasssa te versterken en het accent nog sterker te gaan leggen bij de rol van de bedrijven in de Eemsdeltaregio. Deze nieuwe inbedding van het project is in overleg met de verschillende betrokken partijen voorbereid. De Stichting Bedrijven Eemsmond zal - daartoe door ons en anderen als Energy Valley en de NOM gefaciliteerd - in fase 2 met uitgewerkte projectvoorstellen komen. Integratie van Milieubeleid Gezondheid en Milieu Omwille van het gezamenlijk optrekken in IPO-verband heeft het opstellen van de provinciale gezondheidskaarten vertraging opgelopen, waardoor een gezamenlijke strategie om de milieuproblemen met veronderstelde gezondheidseffecten zal worden opgesteld in 2008. In 2007 zijn alle bestemmingsplannen getoetst aan het Besluit Luchtkwaliteit. Ook zijn in 2007 alle milieuvergunningen getoetst aan het Besluit Luchtkwaliteit en zijn indien relevant emissie-eisen opgesteld. In 2007 is in samenwerking met het EDR verder invulling gegeven aan het project Monitoring Luchtkwaliteit. Zowel de Groningse als de Duitse gegevens (3 gemeentes) van luchtemissies van bedrijven zijn geïnventariseerd. Milieu en Ruimtelijke plannen Wij hebben in 2007 ruim 100 gemeentelijke plannen getoetst op milieuonderwerpen, zoals energie, gezondheid, bodemverontreiniging en duurzaam bouwen. De toets is zowel gericht op de kwantitatieve, wettelijke normstelling als op kwalitatieve aspecten die gericht zijn op leefomgevingskwaliteit. Uit een intern uitgevoerde evaluatie is gebleken, dat deze toetsing op een effectieve en efficiënte wijze plaatsvindt. Wij willen dan ook bij de invoering van de nieuwe Wet RO de milieuonderwerpen in het voorstadium van ruimtelijke ontwikkelingen bij gemeenten op de agenda plaatsen. In 2008 zal een en ander concreet worden uitgewerkt. Stad en Milieu In de praktijk is gebleken dat de Interimwet Stad en Milieu in de provincie Groningen geen betekenis heeft gehad. De milieu problemen in onze provincie zijn niet van dienaard dat van deze wet gebruik hoeft te worden gemaakt.

Uitgevoerde activiteiten • • • • • • • • •

Voor duurzame ontwikkeling op een hoger niveau te brengen hebben wij deelgenomen aan grote projecten als Meerstad. Zie verder beleidsprioriteit duurzame ontwikkeling!; Binnen het programma "Leren voor Duurzame Ontwikkelingen hebben wij twee uitvoerings programma's vastgesteld. Zie ook beleidsprioriteit leren voor duurzame ontwikkeling!; Wij hebben 30 duurzaamheidstoetsen Kompasprojecten uitgevoerd; Wat betreft het uitvoeren van projecten uit het Actieplan Biomassa verwijzen wij naar de beschrijving van de beleidsprioriteit Actieplan Biomassa; Wat betreft de verantwoording van het Uitvoeringsplan BANS/Klimaatbeleid verwijzen naar de beschrijving van de beleidsprioriteit Energie onder Bans I; Voor het Energieconvenant Groningen 2007 verwijzen wij naar de beleidsprioriteit Energieconvenant Groningen; inmiddels is het stimuleren van gemeenten vanuit het project Regionaal Consulentschap DuBo eind december 2007 beëindigd. Wij gaan in 2008 binnen het kader van het Actieplan Gebouwde Omgeving na hoe wij verder gaan met het onderwerp Duurzaam Bouwen. Voor het Energie Convenant Groningen verwijzen wij naar de beschrijving van de beleidsprioriteit hierboven; Voor de verantwoording van Costa Due verwijzen naar de hierboven beschreven beleidsprioriteit Costa Due;

164

•

•

• • • • • • •

•

•

In 2007 is aan circa 30 m.e.r. onderscheidenlijk m.e.r.-beoordelingsprocedures en Planmer procedures gewerkt. Het zwaartepunt van de m.e.r.-procedures ligt vooral bij het groot aantal ontwikkelingen in het Eemshavengebied waarbij voor voorgenomen bedrijfsvestigingen alsook voor uitbreidingen van bestaande bedrijven veelal m.e.r.-procedures moeten worden doorlopen. Bij de planmer procedures gaat het vooral om plannen ten aanzien van woningbouwopgaven in het kader van de Regiovisie Groningen-Assen 2030 alsook om plannen met betrekking tot de realisering van waterbergings gebieden; In 2007 is in landelijk verband verder gesproken over de voorgenomen modernisering van de m.e.r.-regelgeving. Hierover is in IPO-verband advies gegeven over de gevolgen daarvan voor de provinciale bestuurspraktijk. Daarnaast is de evaluatie van de Provinciale m.e.r.-verordening zoals die is opgenomen in de Provinciale Milieuverordening afgerond; dit heeft in dit jaar geleid tot een collegevoorstel aan de Staten dat in 2008 tot een definitief besluit moet komen tot intrekking van die verordening; Wij hebben in 2007 wijzigingen van de Milieuverordening provincie Groningen in gang gezet. De voorgenomen wijzigingen betreffen de onderwerpen bodemsanering, m.e.r.-regeling voor het Waddengebied en waterwingebieden; het overleg hoe een beleidsregel in de PMV moet worden opgenomen heeft plaatsgevonden; Het toezicht uitoefenen in kader van Landelijk Meldpunt Afvalstoffen (LMA)) is gebeurd; subsidiëring van activiteiten op het gebied van milieu, natuur en landschap (stimulering eenmalige innovatieve milieuactiviteiten): wij hebben 7 bijdragen toegekend; Wij hebben budgetsubsidies aan de Stichting Milieufederatie, het Consulentschap NME (vanaf 2007 een nieuwe vierjarige subsidieperiode!) en aan de Stichting Noorderbreedte verleend. Voor de Milieufederatie is in 2007 een nieuwe voordracht voor vier jaren door PS aangenomen; Wij hebben aan de vergroting van duurzaam ingekochte producten door one provincie gewerkt mede aan de hand van hiertoe in IPO verband ontwikkelde richtlijnen; Wij hebben Bans I uitgevoerd en op basis mede op basis daarvan zullen wij in 2008 de uitgangspunten voor BANS II opstellen. Bans II heet inmiddels SLK (Subsidieregeling Lokaal Klimaatbeleid). Wij hebben 5 "MERA"-subsidies verleend; Voor de inbreng in IPO en SNN (o.a. positiebepaling van de Noordelijke provincies rond landelijke en regionale ontwikkelingen met betrekking tot afvalstoffen, mest- en ammoniakbeleid, afstemming IPOzaken, betrokkenheid bij Europese zaken) verwijzen wij naar de beschrijving van beleidsprioriteit Energie; Er hebben geen vergaderingen van de PPC en PCWM plaats gevonden. In 2008 zal met name het Ontwerp-POP aan de orde komen in deze adviescommissies.

165


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

2.202.065

2.612.618

1.938.785


1.402.007 158.954

1.484.628 451.052

1.259.768 692.550

1.560.961

1.935.680

1.952.318

Totaal lasten

3.763.025

4.548.298

3.891.103

444.848 175.078

233.697 279.362

16.339 192.000

619.925

513.059

208.339

3.143.100

4.035.239

3.682.764



6.468 49.416

6.468 49.416

60.000

55.884

55.884

60.000

13.733

-70.709 72.934 54.900 62.979 125.191 12.935 4.578

-5.977 80.000 61.700 272.000 50.000 53.100



Product

lasten 2007 2.612.618

500300 Apparaatskosten 500301 Interprovinciaal overleg: - bijdrage FCK Milieubeleid - IPO totaal interprovinciaal overleg

baten 2007

500302 Beleidsontwikkeling: - afh.vgj.beleidsontwikkeling - klimaatbeleid 2004-2008 - MERA - uitvoering milieutaken - actieplan biomassa - costa due, fase II - actieplan gebouwde woonomgeving

-70.709 111.308 54.900 62.979 125.191 12.935 18.311

totaal beleidsontwikkeling

314.915

52.107

262.807

510.823

-362 30.000 339.990 39.413 60.719 68.456 287.320

-3.256

2.894 30.000 76.155 39.413

30.000 30.000 46.468

65.756 287.320

129.878 287.320

501.537

523.666

500303 Exploitatiesubsidie: - afh. vgj. Exploitatiesubsidies - duurzaam bouwen - leren voor duurzaamheid - duurzame energie - kleinschalige windenergie - wonen ++ - project TELI totaal exploitatiesubsidie

825.535

166

38.374

263.835 60.719 2.700

323.997

500304 MER: - afh. vgj. MER - MER-coördinatie/beleid - meefinanciering energie - tijd. proj. energieconvenant totaal MER 500306 Subsidies milieu: - afwikkeling voorgaande jaren - exploitatiesubsidie Milieufederatie - exploitatiesubsidie St. Noorderbreedte - exploitatiesubs. natuuren milieueducatie - stimulering milieuactiviteiten totaal subsidies milieu 500307 Onderzoeksbudget: - onderzoeksbudget totaal onderzoeksbudget totaal milieubeleid en duurz. ontwikkeling

-46 23.222 270.354

156.954

-46 23.222 113.400

35.000 156.990

293.530

156.954

136.577

191.990

-1.669 269.000 9.300 132.580 26.904

-20.000

18.331 269.000 9.300 132.580 26.904

269.400 9.300 132.800 36.300

436.115

-20.000

456.115

447.800

9.700

9.700

9.700

9.700

9.700

9.700

4.035.239

3.682.764

4.548.298

513.059

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 IPO: afwijking € 10.584 Het budget is vanwege een lagere jaarlijkse bijdrage met € 10.584 onderschreden. Klimaatbeleid 2004-2008: afwijking -/- € 100.946 Voor klimaatbeleid 2004-2008 is ten opzichte van het geraamde budget € 100.946 meer uitgegeven. Er wordt gewerkt met een meerjarige begroting. In 2007 is meer uitgegeven dan was begroot, maar de dekking daarvan is gevonden uit overgebleven middelen van voorgaande jaren. MERA: afwijking € 25.100 Het grootste deel van de onderbesteding (€ 17.500) was bestemd voor het verlenen van een subsidie aan een ecologische zorgboerderij. Deze subsidie wordt verleend in 2008 en dit bedrag wordt daarom overgeboekt. Actieplan biomassa: afwijking € 146.809 Het restant op actieplan biomassa van € 146.809 wordt overgeboekt naar 2008. Het betreft hier een meerjarenprogramma waarbij het tempo van de uitgaven niet voorspelbaar is. Costa Due, fase II: afwijking € 37.065 De onderschrijding is ontstaan doordat door diverse oorzaken het project nog niet van start is gegaan. Omdat de middelen nodig zijn als cofinanciering van de rijksmiddelen worden deze overgeboekt naar 2008. Actieplan gebouwde omgeving: afwijking € 48.522 Deze middelen zijn bestemd voor het opstellen van een actieplan na aanleiding van het tekenen van het energieakkoord. Dit energieakkoord is pas eind 2007 getekend waardoor dit bedrag wordt overgeboekt naar 2008. Leren voor duurzaamheid: afwijking -/- € 46.154 Voor het krediet Leren voor Duurzaamheid wordt een groot deel van de niet geraamde uitgaven gedekt door niet geraamde bijdragen van derden. Het verschil van € 46.154 wordt verklaard door nog te ontvangen bijdragen van de provincies Friesland en Drenthe die abusievelijk niet geboekt zijn. In 2008 wordt dit gecorrigeerd, zodat de lasten en baten van het hele programma per saldo op nul uitkomt.

167

Duurzame energie: afwijking € 7.055 Het grootste gedeelte van het overschot op het krediet duurzame energie bestaat uit een bedrag van € 6.500 aan Kompasmiddelen die wel zijn toegevoegd aan de begroting van duurzame energie, maar die niet tot een uitgave hebben geleid. Deze middelen blijven beschikbaar binnen de reserve cofinanciering Kompas. Kleinschalige windenergie: afwijking -/- € 60.719 De niet benodigde middelen voor het project kleinschalige windenergie zijn abusievelijk als last teruggeboekt naar de balans. Dit betreft een bedrag van € 45.557. De werkelijke kosten bedragen € 15.162; deze niet geraamde kosten worden gedekt door niet geraamde middelen van VROM. Afrekening en vaststelling van bijdrage van VROM dient nog plaats te vinden. Wonen ++: afwijking € 64.122 Vanwege het meerjarige karakter en de externe financiering van het krediet Wonen ++ wordt het restant van € 64.122 overgeboekt naar 2008. MER-coördinatie/beleid: afwijking € 11.778 De oorzaak hiervan is dat de inhoud en het aantal van de procedures van buitenaf bepaald worden waardoor de kosten niet te sturen zijn. Meefinanciering energie: afwijking € 45.390 Bij dit budget is abusievelijk ook een budget voor Costa Due opgenomen waardoor deze onderschrijding is ontstaan. De middelen blijven beschikbaar binnen de reserve cofinanciering Kompas. Afwikkeling voorgaande jaren: afwijking € 18.331 Bij de afhandeling van voorgaande jaren binnen het product subsidies milieu is een bedrag van € 18.331 ten gunste van de algemene middelen gebracht. Stimulering milieuactiviteiten: afwijking € 9.395. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat in december 2007 bleek dat een subsidie van € 6.500 niet meer in 2007 mocht worden verstrekt omdat de activiteiten pas in 2008 worden uitgevoerd.

168


: 5201 Bodemsanering

Programma

: Schoon en Veilig

Portefeuillehouder

: Slager


: van Dam

Productgroepomschrijving Wij zijn van mening, dat het uitvoeren van bodemsaneringen gekoppeld dient te zijn aan activiteiten zoals bedrijfsuitbreidingen, woningbouw, herinrichting van locaties en dergelijke. Dit betekent dat economische en ruimtelijke ontwikkelingen de drijvende krachten zijn achter de aanpak van bodemverontreiniging. Bij zogeheten 'statische locaties' (bijvoorbeeld wanneer belanghebbenden onvoldoende draagkracht hebben) bestaat het gevaar dat wij ons streefdoel niet zonder de inzet van eigen middelen kunnen bereiken. Daarom willen wij doorgaan met het inzetten van eigen middelen hiervoor. Stedelijk gebied Financiering van onderzoeken en saneringen in het zogenaamde 'stedelijk gebied' (bebouwde en uitleggebieden) zal in het kader van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) dienen plaats te vinden. Wij beoordelen gemeentelijke saneringsplannen of zij in aanmerking komen voor ISVfinanciering. Ook vanuit milieubeleid dienen wij ISV-investeringen voor bodemsanering bij VROM te verantwoorden. In 2007 streven wij wat betreft de aanpak van de gasfabrieksterreinen samen met de gemeenten ernaar dat in opdracht van de gemeenten de sanering op de locaties Appingedam, Pekela en Stadskanaal in uitvoering is. Voor de locaties Bedum en Winschoten wordt de herontwikkeling en sanering voorbereid. Landelijk gebied Voor de invoering van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) wordt voor het landelijk gebied afstemming en integratie van beleid en uitvoering vorm gegeven in het Meerjarenprogramma Wet Bodembescherming (de Wbb loopt tot 2010, vanaf 2010 een integratie van bodemsaneringsmiddelen in het ILG).). De financiële middelen worden beschikbaar gesteld op basis van een financieringsplan voor ontwikkelings- en bodemsaneringsprogramma. Zoveel mogelijk wordt daarbij afstemming met andere ontwikkelingen in het landelijke gebied (dynamiek) gezocht en benut. Ook vanuit milieubeleid dienen ILG-middelen voor bodemsanering bij VROM te worden verantwoord. Bedrijventerreinen Om bodemsanering op bedrijfsterreinen te stimuleren is landelijk een subsidieregeling opgesteld. Wij willen in 2007 de mogelijkheden van de subsidieregeling optimaal benutten met de gewenste versnelling van de bodemsaneringsoperatie als gevolg. Aanpak werkvoorraad Wij zullen in 2007 op een actieve wijze de werkvoorraad bodemverontreiniging nader in beeld brengen door in eerste instantie historisch onderzoek uit te voeren naar potentieel ernstige gevallen van bodemverontreiniging en vervolgens eventueel een oriënterend onderzoek en nader onderzoek. Waterbodems Wij bereiden gezamenlijk met de provincie Drenthe binnen het kader van de Stuurgroep Water 2000+ een regionaal bestuursakkoord waterbodems voor Groningen en Noord- en Oost-Drenthe voor, waarin de inspanningen worden vastgelegd die er voor moeten zorgen dat in de toekomst regionaal voldoende verwerkingscapaciteit in de vorm van (doorgangs)depots wordt gerealiseerd (een gebiedsgerichte oplossing voor de bestemmingenproblematiek). Uitvoering van het project Waterbodemsanering Stadswateren Groningen vindt ook in 2007 plaats. Stichting BSB Eind 2007 zal de Stichting Bodemsanering in gebruik zijnde bedrijfsterreinen (BSB) haar werkzaamheden beëindigen. Dit houdt in dat in 2007 de stimulering van het bedrijfsleven om een locatie aan bodemonderzoek te onderwerpen, zal worden beëindigd.

169

Rioolpersleiding Groningen-Delfzijl In 2007 wordt in opdracht van het waterschap Noorderzijlvest - namens de samenwerkende overheden de reiniging uitgevoerd, waarbij wordt gestart in de bebouwde gebieden van Delfzijl en Groningen (gereed 2008).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • In zijn algemeenheid beogen wij met de in deze productgroep omschreven prioriteiten het leefmilieu in Groningen te behouden en te verbeteren. • Alle ernstige bodemverontreiniging dient voor 2030 gesaneerd of beheerst te zijn. • Gestreefd wordt naar sanering van alle spoedeisende locaties voor 2015. Geplande prestatie-indicatoren • gesaneerde verontreinigde terreinen • gesaneerde deelterreinen (in het kader van BUS) • gebaggerde watergangen (samenloop tussen nautisch en saneringsbaggeren) • aantal uitgevoerde bodemonderzoeken door overheid en marktpartijen • aantal afgegeven beschikkingen • aantal m3 afgegraven verontreinigde grond • aantal m3 gereinigd verontreinigd grondwater • besteding bodemsaneringsgeld verdeeld naar financieringskader (markt, ISV, Wbb) bodemsaneringsvarianten boven- en ondergrond • meldingen nieuwe gevallen van bodemverontreiniging (na 1987) • financiële voortgang ISVbudget (bodem) en het MJP 2005-2009; •

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 48.

ca.

40

ca.

30

ca.

4

ca.

500

• 218 oriënterende onderzoeken uitgevoerd door provincie.

ca.

100

• 151beschikkingen.

ca.

100.000

ca.

1.000.000

• 32. • 2 Wbb-saneringen en 6 Wbbonderhoudsbaggerwerken.

• informatie over 2007 nog niet beschikbaar. • nog niet beschikbaar. • multiplier 2007 is nog niet berekend.

ca.

10

• 2.

• Financiële voortgang ISV: zie elders Beschikbaar Wbb budget is € 25.353.000 hiervan is tot eind 2007 ca. € 9.600.000 besteed. • gerealiseerd

beëindiging Stichting BSB.

Afnemers/klanten • burgers, bedrijven, overheden.

170

Prioriteiten 2007

Voormalige persleiding Groningen-Delfzijl Na een diepgaand onderzoek naar de potentiële milieurisico's hebben de samenwerkende overheden (waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa's, gemeente Groningen en provincie) besloten de leiding te reinigen en te vullen met een vulmiddel. In 2007 wordt, namens de samenwerkende overheden, in opdracht van het waterschap Noorderzijlvest de reiniging uitgevoerd, waarbij wordt gestart in de bebouwde gebieden van Delfzijl en Groningen. De reiniging moet eind 2008 zijn voltooid. Omwonenden en belanghebbenden zullen van de reiniging- en vulwerkzaamheden zullen op de hoogte worden gehouden. Uiteindelijk gaat het ons er om, dat er een schone leiding is die is gevuld met een duurzaam vulmiddel, dit ten behoeve van de stabiliteit van het naastgelegen dijklichaam.

Werkvoorraad De aanpak van de werkvoorraad is één van de onderdelen van het Meerjarenprogramma Bodemsanering 2005-2009. Het doel is om in die periode op een actieve wijze de werkvoorraad bodemverontreiniging nader in beeld te brengen. Door in eerste instantie historisch onderzoek (HO) uit te voeren naar potentieel ernstige en urgente gevallen van bodemverontreiniging en vervolgens eventueel een oriënterend onderzoek (OO) uit te voeren, krijgen we meer zicht op de werkelijke gevallen van ernstige bodemverontreiniging. Bij locaties die naar verwachting spoedeisend moeten worden gesaneerd wordt nader onderzoek verricht.

Programma gasfabrieksterreinen In samenwerking met betrokken partijen worden vijf voormalige gasfabrieklocaties herontwikkeld en gesaneerd. Het exploitatietekort ten gevolge van de bodemverontreiniging wordt gedekt via bijdragen van de direct betrokkenen (zoals gemeenten, Essent en provincie) en subsidie van het Ministerie van VROM. In 2008 streven wij ernaar dat in opdracht van de gemeenten de sanering op de locaties, Pekela en Stadskanaal in uitvoering is. Voor de locaties Appingedam, Bedum en Winschoten wordt de herontwikkeling en sanering voorbereid.

Waterbodems Er wordt in 2007 gezamenlijk met de provincie Drenthe binnen het kader van de Stuurgroep Water 2000+ een regionaal bestuursakkoord waterbodems voor Groningen en Noord- en Oost-Drenthe voorbereid, waarin de inspanningen worden vastgelegd die er voor moeten zorgen dat in de toekomst regionaal voldoende verwerkingscapaciteit in de vorm van (doorgangs)depots wordt gerealiseerd (een gebiedsgerichte oplossing voor de bestemmingenproblematiek). De landelijke Startovereenkomst 'Naar regionale bestuursakkoorden waterbodems', ondertekend door V&W, VROM, IPO, UvW en VNG vormt hiervoor de basis. Het project waterbodemsanering Stadswateren Groningen, waaraan een in 2001 gesloten convenant tussen de waterschappen Hunze en Aa's en Noorderzijlvest, de gemeente Groningen en de provincie ten grondslag ligt, verloopt vooralsnog voorspoedig. Gezien de omvang van de sanering en de beschikbare financiële middelen (Rijksbijdrage en regionale bijdragen) kan de sanering - in tegenstelling tot de oorspronkelijke planning (2009) - niet volledig worden afgerond. Aan VROM is een extra bijdrage gevraagd voor het alsnog saneren van de voorlopig afgekoppelde deellocatie Scandinavische Havens.

171


• •

uitvoeren wettelijke taken Wet bodembescherming: - nemen van beschikkingen over bodemsanering; - afhandeling nieuwe gevallen van bodemverontreiniging (na 1987: zorgplicht); - uitvoering van de bedrijvenregeling; - voortgang bodemsaneringsoperatie (aantal onderzoeken en saneringen). uitvoeren Meerjarenprogramma Bodemsanering 2005-2009: - convenant gasfabrieksterreinen; - convenant waterbodemsanering Stadswateren Groningen; - Tienjarenscenario Waterbodems;

Beleidsverantwoording Prioriteiten Voormalige persleiding Groningen-Delfzijl In 2007 is 20 % van de leiding gereinigd en gevuld met schuimbeton. De werkzaamheden binnen de bebouwde kom van Groningen zijn voltooid. De reiniging van de totale leiding dient in 2008 te zijn voltooid. Werkvoorraad Vorig jaar hebben de gemeente Leek, Pekela en Reiderland en Bellingwedde deelgenomen aan het project aanpak werkvoorraad. 2008 is het bezemjaar en doen de laatste 5 projectgemeenten mee. Voor het project naderonderzoek vm. stortplaatsen zijn er 54 zijn de helft onderzocht in 2008 wordt de rest onderzocht. Voorlopige resultaten laat zien dat er slechts èèn locatie spoedeisend is. Uit het project identificatie spoedlocaties zijn circa 200 locaties naar voren gekomen die mogelijk spoedeisend zijn, hieraan wordt in IPO-verband een vervolg hebben gegeven. Programma gasfabrieksterreinen De voorbereiding van de sanering van de voormalige gasfabrieken loopt voorspoedig. In 2007 is met gemeente Pekela een intentieovereenkomst getekend en met de gemeente Stadskanaal een intentieovereenkomst en samenwerkingsovereenkomst. Waterbodems Activiteiten ter voorbereiding van het regionaal bestuursakkoord waterbodems zijn uitgevoerd. Ondertekening is voorzien in de eerste helft van 2008. De baggerwerkzaamheden in het kader van het project waterbodemsanering Stadswateren Groningen zijn in 2007 afgerond (m.u.v. het saneringsbaggerwerk in de Scandinavische havens). Formele afronding van het project vindt plaats in 2008.


•

De wettelijke taken Wet bodembescherming zijn conform afspraken uitgevoerd. In 2007 zijn wel 20% meer beschikkingen afgegeven dan het jaar daarvoor; De uitvoering van het meerjarenprogramma Bodemsanering 2005-2009 ligt op schema. Wel hebben wij de nodige extra aandacht moeten besteden aan de voorbereiding van de sanering van de voormalige stortplaats Meidoornlaan te Winschoten. Hiervoor hebben wij extra budget moeten vrijmaken uit de algemene middelen. De aanbesteding van de sanering van de voormalige gasfabriek te Appingedam is niet doorgegaan in 2007 door verandering op de lokale woningbouwmarkt. De sanering van de voormalige stortplaats Meidoornlaan te Winschoten is in voorbereiding genomen, de locatie wordt in 2008 gesaneerd.

172


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.628.537

1.740.098

1.809.295


4.405.787 58.000 1.921.531

4.956.730

6.728.100

2.294.957

128.000

6.385.319

7.251.687

6.856.100

Totaal lasten

8.013.855

8.991.785

8.665.395

5.070.600 1.532.880

6.131.326 231.787

6.070.600 200.000

Totaal baten

6.603.480

6.363.113

6.270.600


1.410.375

2.628.672

2.394.795





Product

lasten 2007 1.740.098

520100 Apparaatskosten 520105 Globis: - afw. voorg.jaren Globis - kosten Globis

baten 2007

-5.000 6.143

6.143

1.143

6.143

-5.000

128.934

45.741 6.070.600

83.193 -6.070.600

4.806.935 126.625 7.833 178.953 4.455 1.499 757 1.994.552

242.384 4.388

4.564.551 122.237 7.833 178.953 4.455 1.499 757 1.994.552

totaal saneringen

7.250.544

6.363.113

887.431

560.500

totaal bodemsanering

8.991.785

6.369.256

2.622.529

2.394.795

totaal Globis 520108 Saneringen: - afwikkeling voorgaande jaren Bosan - rijksbudget reguliere bijdrage - derden budget - programma bodemsanering - stelpost bodemsanering - monstername handhaving bodemsanering - rente bodemsanering - advertentiekosten bodemsanering - kadastrale kosten bodemsanering - adverteniekn MTZ evalutie BOSAN - voorziening Bodemsanering

173

-5.000 25.000 25.000

-6.070.600 -200.000 6.563.800 128.800 10.500 128.000

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Kosten Globis: afwijking € 25.000 De kosten voor Globis zijn lager uitgevallen doordat een deel van de kosten in het jaar 2008 vielen. De lasten worden gedekt vanuit de reserve bodemsanering. Programma bodemsanering: afwijking € 1.756.865 In de raming wordt uitgegaan van 1/5 van het totale budget maar de realisatie loopt hiermee niet in de pas. De lasten op dit krediet worden gedekt vanuit de voorziening rijksmiddelen bodemsanering en de provinciale reserve bodemsanering. Derden budget: afwijking -/- € 200.000 De bijdragen van gemeenten en derden zijn verantwoord op het programma bodemsanering en bedragen € 242.384. De bijdragen van derden zijn dus € 42.384 hoger dan geraamd. Stelpost/advertentiekosten/kadastrale kosten en advertentiekosten MTZ: afwijking -/- € 148 Deze vier posten zijn om administratieve redenen gesplitst. De totale lasten bedragen € 133.336. Hiertegen over staan € 4.388 aan niet geraamde bijdragen van derden voor de ingenieursdag 2007. Het saldo van € 128.948 komt dan nagenoeg overeen met de raming van € 128.800. Rente bodemsanering: afwijking -/- € 50.953 De toevoeging van rente aan de voorziening rijksmiddelen bodemsanering is hoger dan begroot als gevolg van een hoger rentepercentage en een hoger saldo dan geraamd. Voorziening bodemsanering: afwijking -/- € 1.994.552 De bijdragen van het rijk waren hoger dan de lasten waardoor er inclusief de correctie over afsluiting van 2006 € 1.994.552 aan de voorziening is gedoteerd.

174


: 5202 Duurzaam bodembeheer en afval

Programma


Portefeuillehouder

: Slager


: van Dam

Productgroepomschrijving Op basis van het POP en het meerjarenprogramma bodemsanering geven wij in 2007 inhoud aan duurzaam bodembeheer. Bodembeheer benaderen wij steeds meer integraal. Wij richten ons op een bewuster en meer duurzaam gebruik van de bodem. Wij vervullen hier een regisseursrol, die ook door het rijk gewenst is. Om invulling te geven aan de regisseursrol schrijven wij een integraal programma 'duurzaam bodembeheer' waarin alle aspecten die met bodem, hergebruik en waterbodem te maken hebben aan de orde komen. Samen met gemeenten en waterschappen bekijken wij welke bodemthema's in de regio een rol spelen. Nieuw daarbij is de implementatie van de nieuwe regelgeving door vooral gemeenten en waterschappen (begin 2007) rondom het toepassen van grond en bagger en het bouwstoffenbesluit. Voor hergebruik zijn wij met deze partijen in een ver gevorderd stadium om samen te komen tot een definitieve oprichting van een grondbank. De formele oprichting zal in 2007 plaatsvinden. Voor de waterbodemopgave is 2007 een belangrijk jaar in relatie tot de Kaderrichtlijn Water (KRW) en de Integrale Waterwet (IWW). Er komt een nulmeting waarin naar voren komt hoe het nu is en wat er in de toekomst moet gebeuren. In 2007 zal het regionaal bestuursakkoord waterbodems worden ondertekend. Het onderwerp nazorg vraagt steeds meer aandacht. Hieronder valt in de eerste plaats de wettelijke verantwoordelijkheid die wij hebben voor de nazorg van stortplaatsen (leemtewet I).In 2007 wordt veel aandacht besteed aan de naderende overdracht van de stortplaats Kloosterlaan (verwachting eind 2007 of begin 2008). In de tweede plaats gaat het hier om de zorg bij de stortplaatsen waar in het verre verleden afval is gestort (NAVOS). Voor wat betreft de nazorg bij bodemsaneringen kan een groot deel van het borgen van deze nazorg worden bereikt door het toetsen van saneringsplannen (zie productgroep bodemsanering 5201). Overigens willen wij in dit verband opmerken, dat onze inzet zal zijn het voorkomen van opslag van radioactief afval in de diepe ondergrond.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • beogen het leefmilieu in Groningen te behouden en te verbeteren; • verbeteren van de gebruiksmogelijkheden van de bodem voor verschillende functies en voorkomt onherstelbare schade aan de bodem; • bevorderen preventie en hergebruik van grondstromen en minimaliseren van de hoeveelheid te storten grond en bagger; • in onze samenleving bewuster en duurzamer met de (water)bodem omgaan; • veilig stellen van de gebruiksmogelijkheden van de (water)bodem op de langere termijn; • behouden en herstellen landschappelijke en cultuurhistorisch waardevolle dijken door gebruik van secundaire grond of baggerspecie. Geplande prestatie-indicatoren • uitgevoerde nazorgwerkzaamheden zoals omschreven in het Nazorgplan bij twee baggerdepots;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • de nazorgwerkzaamheden worden uitgevoerd na sluiting van de depots in 2008;

175

•

•

voorkomen van opslaan van radioactief afval in de diepe ondergrond;

• Het radioactief afval dossier ligt momenteel

het voorzien in de behoefte aan bouwgrondstoffen

•

stil in Brussel, een EU commissie gaat na of, en zo ja op welke wijze, er algemene regels voor lidstaten voor de berging van radioactief afval in de diepe ondergrond zouden kunnen komen alle vrijkomende grond bij provinciale werken is hergebruikt

Afnemers/klanten • Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen, marktpartijen, projectontwikkelaars en adviesbureaus.

Prioriteiten 2007

Duurzaam bodembeheer

€ 74.400 budget KBG In het uitvoeringsprogramma duurzaam bodembeheer 2007 komen alle aspecten die met bodem, hergebruik en waterbodem te maken hebben aan de orde komen. Wij zullen de volgende prioriteiten hierin opnemen. 1. Bodem Wij gaan na in hoeverre de bodemvisie nog actueel is. Een en ander kan leiden tot een herziening van de bodemvisie ten aanzien van bijvoorbeeld de koppeling van het bodembeleid en het bodembeschermingsbeleid. In 2007 zal de nieuwe regelgeving rondom toepassen van grond en bagger als bodem moeten worden geïmplementeerd. De gemeenten en waterschappen zijn hiervoor het bevoegd gezag. De provincie zal samen met alle gemeenten en waterschappen komen tot nieuwe bodemkwaliteitskaarten voor het landelijke gebied en het stedelijk gebied. Wij zullen de gemeenten en waterschappen adviseren bij het opstellen van hun bodemambities. Hiervoor zijn wij in 2006 gestart met de diverse partijen om zoute baggerspecie toe te passen als bodem in kwelgebieden. 2. Hergebruik De uitvoering van 'van Last naar Lust' is nu opgenomen in het integrale programma 'Duurzaam bodembeheer'. Wij zien hierdoor meer samenwerking tussen de (vele) partijen, meer hergebruik van grond en bagger, koppeling aan ons landschapsbeleid en efficiënter gebruik van onze baggerdepots en daardoor ruimtebesparing. Wij zijn gestart met de pilot Provinciebrede grondstoffenbank. In 2007 moet de officiële start van de grondbank plaatsvinden. In 2006 hebben wij onderzocht onder welke randvoorwaarden verondieping van een aantal diepe plassen in onze provincie een positieve rol zou kunnen spelen. De tweede fase van dit onderzoek wordt in 2007 meegenomen in het traject van het regionaal bestuursakkoord waterbodem. Uit dit laatste zal uitwijzen op welke wijze berging van baggerspecie in onze regio kan plaatsvinden. De resultaten hiervan zullen in het POP 3 worden meegenomen. In 2006 hebben wij het beleidsdocument 'Van Last naar Lust' geëvalueerd. De resultaten uit deze evaluatie zullen worden meegenomen in het traject van POP 3. Ook wordt gekeken of de basisafspraken uit het beleidsdocument (de doelstellingen voor de resterende beleidsperiode) moeten worden bijgesteld. 3. Waterbodem De regionale werkgroep Tienjarenscenario Waterbodems bestaat uit vertegenwoordigers van de provincie, de waterschappen, een aantal gemeenten, Groningen Seaports en Rijkswaterstaat, vervult in de tweede fase van het landelijk project Tienjarenscenario Waterbodems een belangrijke rol bij de programmering, monitoring en samenwerking. Deze werkgroep bereidt het regionaal bestuursakkoord waterbodems voor dat in 2007 zal worden ondertekend.

176

Afval In EU-verband wordt de beoogde nieuwe regelgeving voor de berging van radioactief afval in de diepe ondergrond actief gevolgd en zo nodig beïnvloed. Dit vraagt nauwe samenwerking met de andere provincies en de rijksoverheid.

Nazorg stortplaatsen (gesloten na 1996) en Navos Wij hebben tot nu toe 400 locaties onderzocht in het onderzoeksprogramma NAVOS (Nazorg Voormalige stortplaatsen). Er dienen in 2007 nog circa 26 voormalige stortlocaties in de provincie Groningen nader onderzocht te worden. Doel van het nadere bodemonderzoek is het in kaart brengen van de aard, omvang en de mogelijke risico’s van verontreinigingen in de bodembestanddelen rondom het stortlichaam. Door het uitvoeren van onderzoek wordt de maatschappelijke onzekerheid weggenomen door het nader in beeld brengen van de omvang van de verontreiniging en wordt aangegeven of sanering noodzakelijk is. Hiermee wordt duidelijk of er belemmeringen zijn voor maatschappelijke dynamiek. In 2007 wordt veel aandacht besteed aan de naderende overdracht van de stortplaats Kloosterlaan (verwachting eind 2007 of begin 2008) en verrichten wij voorbereidende werkzaamheden voor de afwerking van stortplaats Woldjerspoor. Hiervoor wordt de pilot sluitingsprocedure die in 2006 is gestart voorgezet. Voor de baggerdepots worden de feitelijke nazorgwerkzaamheden uitgevoerd conform het vastgesteld nazorgplan. Wij zullen bezien of enkele baggerdepots kunnen worden ontmanteld en worden opgenomen in landschapsontwikkelingsprojecten.


• •

•

het uitvoeren van de nazorg voormalige stortplaatsen (NAVOS) die gesloten zijn voor 1996; aandacht besteden aan belangrijke ontwikkelingen met betrekking tot voormalige stortplaatsen (vóór 1996) in de toekomstige landelijke Leemtewet II. Daarbij zal vooral de financieringsstructuur van deze stortplaatsen geregeld worden; afstemmen bovengemeentelijk met afnemers en klanten op gebied van bodemkwaliteitskaarten, bodembeheersplannen, grondverzet, bodeminternet en de baggeropgave; de informatie uit het bodeminformatiesysteem ontsluiten via internet; uitvoeren van een bodemtoets bij de actualisering van bestemmingsplannen van gemeenten; actualisering van het databeheerssysteem voor waterbodems (Waterstatus), de voorbereiding van een jaarlijks uitvoerings- en monitoringsprogramma en een versterking van de regionale samenwerking; het sluiten van ketens voor diverse afvalstoffen bevorderen door onder andere afstemming op provinciale, interprovinciale, landelijke en/of internationale schaal; rekening houden bij ons beleid met het LAP; beheren van de gelden (heffingsopbrengsten) die in ons nazorgfonds zijn gestort. Tevens geven wij invulling aan onze verantwoordelijkheid voor de gesloten stortplaatsen.

177

Beleidsverantwoording Prioriteiten Duurzaam Bodembeheer Voor het opstellen van een visie voor duurzaam bodembeheer is in 2007 een verkenning uitgevoerd (interne verkenning en interprovinciale afstemming IPO). Alle gemeenten hebben hun bodemkwaliteitskaarten geactualiseerd. Het project zoute bagger is succesvol afgerond. Door vertraging bij het van kracht worden van het Besluit Bodemkwaliteit is nog geen start gemaakt met de gemeentelijke bodemambities. Het uitvoering grondstromenbeleid "van Last naar Lust" is geïntegreerd in het uitvoeringsprogramma duurzaam bodembeheer. Als gevolg van de complexe (aanbestedings)regelgeving kan het initiatief om een "overheidsgedomineerde" grondbank op te richten niet in de oorspronkelijke vorm plaats vinden. Nu wordt een samenwerking met externe partners voorbereid. De beleidsevaluatie is gestart en zal begin 2008 worden afgerond. Hieruit volgt een advies voor het vervolg en een koers voor het grondstromenbeleid. Het Bestuursakkoord waterbodems is nog niet gepland. Activiteiten ter voorbereiding van het regionaal bestuursakkoord waterbodems zijn uitgevoerd. Ondertekening is voorzien in de eerste helft van 2008. Afval Wij overleggen in IPO verband met VROM over een eventueel stortverbod voor gewoon afval in de diepe ondergrond; Wij voeren in IPO verband een lobby richting Tweede Kamer om de provincies bevoegd gezag te maken voor de omgevingsvergunning voor Mijnbouwwet inrichtingen. Nazorg stortplaatsen In 2007 is veel aandacht besteed aan de naderende overdracht van de stortplaats Kloosterlaan (start nazorg medio 2008). Deze overdracht is als pilot voor de sluitingsfase gestart. De voorbereidingen zijn gestart voor overdracht van een drietal provinciale baggerspeciestort-plaatsen, evenals de voorbereidingen voor de implementatie van de uitvoeringsorganisatie nazorg.


Project Nastort (nazorg voormalige stortplaatsen gesloten voor 1996) is afgerond. er zijn geen landelijke ontwikkelingen geweest met betrekking tot de financieringsstructuur voor de aanpak van stortplaatsen gesloten voor 1996 (leemtewet II); • Bovengemeentelijk heeft afstemming plaats gevonden met afnemers en klanten over bodemkwaliteitskaarten, bodembeheersplannen, grondverzet, bodeminternet en de baggeropgave door deelname in regionale werkgroepen; • De informatie uit het bodeminformatiesysteem is via internet beschikbaar • Bij de actualisering van bestemmingsplannen van gemeenten wordt steeds een bodemtoets uigevoerd; • afstemming op provinciale, interprovinciale, landelijke en/of internationale schaal is gerealiseerd door een vertegenwoordiger te hebben in STUA, IPO werkgroep afvalbeheer en landelijke projectgroep LAP. Het radioactief afval dossier ligt momenteel stil in Brussel, een EU commissie gaat na of, en zo ja op welke wijze, er algemene regels voor lidstaten voor de berging van radioactief afval in de diepe ondergrond zouden kunnen komen • bij het opstellen van vergunningen hebben wij rekening gehouden met het LAP; • wat het beheren van de gelden (heffingsopbrengsten) die in ons nazorgfonds zijn gestort kan er gemeld worden dat er in 2007 van 0 € aan heffing is opgelegd. Wij hebben in 2007 invulling gegeven aan onze verantwoordelijkheid voor de gesloten stortplaatsen.

178


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

457.801

554.729

661.230

172.550

171.600 22.492 858.700


1.620.983

134.714 18.668 874.392

1.793.532

1.027.774

1.052.792

Totaal lasten

2.251.333

1.582.503

1.714.022

3.000 3.000 40.404

40.000

837.370

46.404

40.000

1.413.964

1.536.100

1.674.022



114.692 74.400


837.370



Product

lasten 2007 554.729

520200 Apparaatskosten 520202 Beleidsontwikkeling vergunningverlening: - afh vgj beleidsontw.vergunningverl. - LMA bedrijfsafval - project ketenbeheer totaal beleidsontw. vergunningverlening 520203 Stortplaatsen: - kosten nazorg stortplaatsen - rente nazorg stortplaatsen - dotatie voorziening nazorg

baten 2007

-1.630 95.191 59.821

6.000

-1.630 95.191 53.821

153.382

6.000

147.382

189.092

40.404

874.392 -40.404

5.000 858.700 -40.000

874.392

40.404

833.988

823.700

1.582.503

46.404

1.536.100

1.674.022

874.392

totaal stortplaatsen totaal duurzaam bodembeheer en afval

179

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 LMA bedrijfsafval: afwijking € 19.501 De oorzaak hiervan is dat de jaarlijkse bijdrage lager uitviel dan begroot. Dit bedrag valt vrij ten gunste van de algemene middelen. Ketenbeheer: afwijking € 20.579 Het project loopt achter op planning en er is een afwachtende houding bij de gemeenten. Er zijn minder kosten gemaakt voor de vergoeding van een grondmeester, geen kosten voor extern onderzoek en een platform. Ook de kosten voor de beleidsevaluatie zijn lager uitgevallen dan begroot. Rente nazorg stortplaatsen: afwijking -/- € 15.692 De toevoeging van rente aan de voorziening nazorg stortplaatsen valt hoger uit vanwege het hogere rentepercentage in 2007.

180


: 5204 Bodem (ILG)

Programma


Portefeuillehouder

: Slager


: van Dam

Productgroepomschrijving Alle ernstige gevallen van (water)bodemverontreiniging in het landelijke gebied dienen voor 2030 gesaneerd of beheerst te zijn. Een nadere invulling van deze doelstelling is dat uiterlijk in 2015 alle spoedeisende gevallen gesaneerd of de risico’s beheerst moeten zijn. In het Meerjarenprogramma Wet bodembescherming 2005-2009 is beschreven hoe in deze periode uitvoering wordt gegeven aan het beheer en de sanering van verontreinigde locaties. Duurzaam bodembeheer richt zich op een bewuster en meer duurzaam gebruik van de bodem. In een op te stellen bodemvisie worden de diverse bodemambities beschreven. Daarnaast beoogt het een bijdrage te leveren aan de realisatie en instandhouding van de kwaliteit van de leefomgeving door de geschiktheid van de bodem voor specifiek gebruik te benutten. De bodemambities dienen als input voor brede afwegingskaders. Daarnaast zal in samenwerking met de gemeenten de Bodemkwaliteitskaart (BKK) en Bodembeheerplan (BBP) voor het landelijk gebied worden geactualiseerd. Tot 2010 treden geen wijzigingen op ten aanzien van de eerder gemaakte afspraken over de financiering en de programmering in het kader van de Wet bodembescherming. De benodigde middelen tot 2010 zijn dan ook niet in het Provinciaal Meerjarenprogramma (PMJP) opgenomen. Vanaf 2010 worden integrale programma’s opgesteld voor gebieden, waarbij bodemsanering en bodembeheer een onderdeel vormen. De beleidsregels vanuit het Rijk ten aanzien van de programmering van bodemsanering worden daarbij gerespecteerd. Vanaf 2010 worden de middelen beschikbaar gesteld via het PMJP.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Geplande prestatie-indicatoren Operationeel doel (kwaliteitseis)

Rijks (R) of Provinciaal (P) doel

Bodemsanering Realiseren van de gewenste bodemkwaliteit in het landelijk gebied door sanering Duurzaam bodemgebruik

R


Prestatie-indicator

MJP Bodem 2005-2009

R

-

opstellen Bodemvisie

-

uitgevoerde bodemtoetsen bij ruimtelijke ontwikkeling

prestatie in ILG periode (ambitie) 2007-2013

Realisatie in 2007

Realisatie in 2007

1500 onderzoeken 200 saneringen

Verantwoording vindt plaats onder productnummerbegroting 5201 Bodemsanering

Verantwoording vindt plaats onder productgroep 5201 Bodemsanering interne brainstorm over de bodemthema's en interprovinciale afstemming over de mogelijke aanpak voor het opstellen van een bodemvisie

150

181

15

106

Prioriteiten 2007

Aanpak werkvoorraad bodemverontreiniging In het landelijk gebied wordt gericht onderzoek gedaan naar locaties waar een verdenking van ernstige bodemverontreiniging is. Daarnaast wordt historisch onderzoek uitgevoerd naar alle bekende dempingen om na te gaan wat het dempingsmateriaal is geweest bij deze locaties.

Bodemvisie landelijk gebied en actualisatie van de bodemkwaliteitskaarten en bodembeheerplannen van het landelijk gebied In de bodemvisie worden de diverse bodemambities beschreven. De bodemambities dienen als input voor brede afwegingskaders. Daarnaast zal in samenwerking met de gemeenten de BKK en BBP voor het landelijk gebied worden geactualiseerd.

Uitvoeren bodemtoetsen bij ruimtelijke ontwikkelingen Bij de actualisatie van bestemmingsplannen en bij ruimtelijke ontwikkelingen worden bodemtoetsen uitgevoed om ervoor te zorgen dat 'bodem' een vast onderdeel is van het te ontwikkelen plan.


aanpak werkvoorraad bodemverontreiniging; bodemvisie en actualisatie bodemkwaliteitskaarten en bodembeheerplannen; uitvoeren bodemtoetsen bij ruimtelijke ontwikkelingen en actualisatie bestemmingsplannen.

Toelichting/ontwikkelingen Naar verwachting is met het huidige budget de doelstelling alle spoedeisende gevallen van bodemverontreiniging beheerst dan wel gesaneerd in het landelijk gebied voor 2015, niet haalbaar. Wat betreft de locaties in het landelijk gebied met een ernstige en spoedeisende (water)bodemverontreiniging waarbij sanering noodzakelijk is, richt dit zich met name op voormalige stortplaatsen en gedempte sloten (wijken). In het verleden is hier vaak afval gestort, zonder dat bodembeschermende voorzieningen zijn getroffen. In het kader van het onderzoek 'voormalige stortplaatsen' wordt op een tiental locaties nader onderzoek uitgevoerd om te bezien of in de toekomst saneringsmaatregelen noodzakelijk zijn. Wanneer er sprake is van een ernstige bodemverontreiniging waarbij de sanering spoedeisend is, zal deze met alle belanghebbenden worden opgepakt. Bodembeheer zal steeds meer integraal worden benaderd. In de samenleving willen wij bevorderen dat bewuster en duurzamer met de (water)bodem wordt omgegaan en dat de gebruiksmogelijkheden van de (water)bodem op de langere termijn worden veilig gesteld. Hiervoor stellen wij een Bodemvisie op en actualiseren wij de bodemkwaliteitskaarten en stellen we bodemambities op.

182

Beleidsverantwoording Prioriteiten en uitgevoerde activiteiten Aanpak werkvoorraad De aanpak van de werkvoorraad is één van de onderdelen van het Meerjarenprogramma Bodemsanering 2005-2009. Het doel is om in die periode op een actieve wijze de werkvoorraad bodemverontreiniging nader in beeld te brengen. In samenwerking met de gemeenten doen wij op een actieve wijze gericht onderzoek op die locaties waarbij sprake is van potentiële risico's, de zogenaamde spoedlocaties. Deze spoedlocaties willen wij voor 2015 beheerst dan wel gesaneerd hebben dit in relatie met de 2015 doelstelling die het ministerie van VROM heeft gesteld. In 2030 moeten dan vervolgens alle ernstig verontreinigde locaties beheerst dan wel gesaneerd zijn. Bodemvisie landelijk gebied en actualisatie van de bodemkwaliteitskaarten en bodembeheerplannen van het landelijk gebied Er is verkend hoe wat er wordt verwacht van de bodemvisie, hoe dit kan worden aangepakt en hoe ander provincies dit gaan/hebben aangepakt. Uitvoeren bodemtoetsen bij ruimtelijke ontwikkelingen In 2007 zijn in totaal 106 bodemtoetsen uitgevoerd in het kader van verschillende aanvragen; bestemmingsplannen, stedenbouwkundige plannen, artikel-11 en -19 procedures, aanlegvergunningen, visies, herzieningen (bijv. uitwerkingsplannen), principe uitspraken en ISV-projectaanvragen.

183


: 5501 Vergunningverlening

Programma


Portefeuillehouder

: Slager


: Bloupot

Productgroepomschrijving Algemeen Wij willen er op wijzen, dat wij in 2007 soortgelijke werkzaamheden zullen verrichten als in voorgaande jaren. Het is dan ook niet opportuun om in de productomschrijving andere zaken op te nemen dan in 2006. In het nu volgende geven wij dan ook een opsomming van de werkzaamheden die steeds weer verrichten. 1. Vergunningverlening: • In 2007 een bijdrage leveren aan het Besluit Luchtkwaliteit door middel van het toetsen van milieuvergunningen en bestemmingsplannen aan de luchtkwaliteitseisen. Door middel van het opleggen van voorschriften ter vermindering van emissie van luchtverontreinigende stoffen in milieuvergunningen moet de uitstoot van deze stoffen afnemen en daarmee moet ook de kwaliteit van de lucht verbeteren. Door middel van monitoring van emissies naar de lucht van de bedrijven waar wij bevoegd gezag voor zijn willen we de emissie blijven volgen. Hiervoor wordt momenteel een project opgezet en dit zal in 2007 grotendeels in uitvoering worden gebracht in samenwerking met de Eems-Dollard Regio (EDR). • Het verlenen van vergunningen op grond van meerdere wetten. • Het verlenen van ontheffingen op grond van de provinciale milieuverordening voor milieubeschermingsgebieden. Het hoofdproces van vergunningverlening moet voor verscheidene onderwerpen en momenten (extern) ondersteund kunnen worden om tijdig juiste besluiten te kunnen nemen. Dit betreft: • doelgerichte onderzoeken: ten behoeve van vestiging van nieuwe bedrijven, knelpunten, andere expertise en gegevensverwerking (onder andere monitoring en veiligheid). De algemene kenmerken zijn spoedeisend en projectmatig/kortdurend; • hulpmiddelen (checklisten, voorschriftenpakketten); • kwaliteitszorg (jaarlijkse audit, klanttevredenheidsonderzoek); • voorbereiden op invoering Omgevingsvergunning, mede in relatie tot de 1-loket gedachte. 2. Geluid: • interne en externe advisering en ondersteuning in relatie tot vergunningverlening (aan andere afdelingen en gemeenten); • interne en externe advisering en ondersteuning (aan andere afdelingen en gemeenten) in relatie tot zonebeheer en ruimtelijke plannen; • ondersteuning bij implementatie en toepassing van de wet Stad en milieu; • geluidbeleid/MIG; • geluidsbelastingkaarten en actieplannen EU-richtlijn omgevinglawaai.

184

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten 1. Vergunningverlening: • beheer van/inzicht in de milieubelasting en verbetering van de chemisch-fysische kwaliteit van milieuthema's, zoals bodembescherming, geluid en veiligheid door middel van het stellen van voorschriften in de vergunningen; • uiteindelijk vermindering van de schadelijke gevolgen van milieuverontreiniging op mensen ecosystemen tot acceptabele niveaus; • luchtkwaliteit verbeteren door opleggen van voorschriften ter beheersing van de emissie van luchtverontreinigende stoffen in vergunningen Wet milieubeheer (Wm), verminderen uitstoot van luchtverontreinigende stoffen. 2. Geluid: • Adequate bescherming van burgers tegen geluid en verbetering van de leefomgevingkwaliteit met in acht name van de hoofddoelstelling van het Provinciaal omgevingsplan (Duurzame ontwikkeling); • Geborgde kwaliteit van de besluitvorming over ontwikkelingen op en rond gezoneerde industrieterreinen. Geplande prestatie-indicatoren Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren 1. Vergunningverlening: 1. Vergunningverlening: • indicatie van te verlenen vergunningen: • verleende vergunningen - Wet milieubeheer 43 - Wet milieubeheer 38 - Ontgrondingenwet 20 - Ontgrondingenwet 22 - Grondwaterwet 10 - Grondwaterwet 18 - meldingen en overige 45 - meldingen en overige instrumenten 52 instrumenten - ontheffingen PMV 0 - ontheffingen PMV 2 - ontbrandingstoestemmingen/ 48 - ontbrandingstoestemmingen/ 30 toepassingsvergunningen (Vb) - toepassingsvergunningen (Vb) - NB-besluiten - NB-besluiten p.m. •

tijdigheid van milieujaarverslagen (MJV's) en bedrijfsmilieuplannen (BMP's) (doel: tijdigheid = 100%);

185

De groep bedrijven (totaal 40) die in 2007 een MJV over het jaar 2006 moesten leveren is in drie groepen te verdelen, te weten de wettelijk verplichte bedrijven (24), die op basis van een convenant zichzelf hebben verplicht (7) en die op basis van de vergunning de verplichting hebben gekregen (9) De verslagen moesten voor 1 april 2007 worden ingediend en voor 1 juni 2007 worden beoordeeld: - 39 MJV 's zijn tijdig ingediend, bij 1 bedrijf was een handhavingsactie noodzakelijk. - De beoordeling van de MJV's heeft langer geduurd dan gepland. Oorzaak lag in personeelstekort op de afd. MTZ. Deze vertraging is in goed en constructief overleg met de FO Industrie gedaan en zij hebben rekening gehouden met de problematiek. Alle MJV's zijn in 2007 beoordeeld. Er zijn geen MJV's afgekeurd. Van de vier sectoren die bmp's maken, te weten Basismetaal-, Zuivel-, Papier- en Karton- en de Chemische industrie moest alleen de Chemische Industrie in 2007 een bmp-4 leveren. Van de 11 chemische bedrijven in onze provincie die het convenant bij aanvang hadden ondertekend zijn een tweetal al in 2005/2006 uitgetreden. Veel chemiebedrijven hebben in de periode 2006/2007 een revisievergunningtraject Wm

doorgemaakt, waardoor de noodzaak/wenselijk van het opstellen van een 4de bmp minder aan de orde was aangezien vele zaken via het vergunningspoor werden geregeld. Daarnaast zijn in 2007 van 5 bedrijven de bmp's-4 door ons beoordeeld met formele briefwisseling. Landelijk is het 4de bmp-traject binnen de chemie sterk vertraagd geraakt, zo ook in Groningen. De gemaakte planningsafspraken waren gebaseerd op het convenant en de daarop gepleegde aanpassingen en zijn geen wettelijke termijnen. In Groningen hebben we de beoordeling uitgevoerd binnen de termijn die daarvoor stond na indiening van de documenten." •

monitoren van emissies naar de lucht door middel van het volgen van de emissies en inzicht geven in de luchtkwaliteit van de provincie door middel van periodieke rapportages in het kader van het Besluit Luchtkwaliteit (eenmaal per vier jaar rapportage aan VROM);

In 2007 is in samenwerking met het EDR, verder invulling gegeven aan het project Monitoring Luchtkwaliteit. In 2006 is over het jaar 2005 aan VROM gerapporteerd.

•

klanttevredenheidsscore door middel van klanttevredenheidsonderzoek (doel: 80% tevreden klanten);

Niet uitgevoerd i.v.m. invoering Squit. In 2007 is het managements- registratiesysteem Squit. Hieraan zal het klantonderzoek worden gekoppeld.

•

actueel houden van de vergunningen d.m.v. uitvoeren van actualiseringtoetsen eens per 5 jaar en zo nodig de vergunningen op basis hiervan aanpassen (doel: 100%);

In 2007 zijn 7 actualiseringstoetsen uitgevoerd.

•

verlenen vergunningen Wet milieubeheer binnen wettelijke termijn van 6 maanden (Doorlooptijd:doel = 100%): In IPO-verband is als norm afgesproken dat 80% van de vergunningen binnen de wettelijke termijn van 6 maanden moet worden verleend. Wij streven er echter naar om in 100% van de gevallen de wettelijke termijn te halen.

Van de 38 verleende milieuvergunningen in 2007, zijn er 25 binnen de termijn van 6 maanden verleend.

2. Geluid: • Maken van een geluidbelastingkaart en actieplannen van provinciale wegen met meer dan 6 miljoen voertuigbewegingen per jaar (een en ander conform EU-richtlijn omgevingslawaai);

•

Evaluatie van de afspraken uit de nota en handreiking geluidzonebeheer in de provincie Groningen.

De geluidsbelastingkaart voor provinciale wegen met meer dan 6 miljoen voertuigpassages in 2006 is op 26 juni 2007 door GS van Groningen vastgesteld, gepubliceerd en gepresenteerd op de provinciale website (de wettelijke datum was 31 juni 2007). In 2007 is begonnen met het maken van het actieplan voor de betreffende wegvakken. De wettelijke datum voor het gereedkomen hiervan is 18 mei 2008. De verantwoordelijkheid voor het zonebeheer is sinds de wijziging van de Wet geluidhinder van 1 januari 2007 bij gemeenten komen te liggen. In het overleg van de werkgroep zonebeheer, waarin geluidspecialisten van provincie en gemeenten zitting hebben, wordt de gang van zaken omtrent het zonebeheer bijgehouden.

Afnemers/klanten • Bedrijven, gemeenten, waterschappen, Rijkswaterstaat, overige overheden, adviesbureaus en interne afdelingen.

186

Prioriteiten 2007

EU-richtlijn Omgevingslawaai De richtlijn heeft tot doel te strijden tegen omgevingslawaai waaraan mensen in bebouwde gebieden, in openbare parken en andere stille gebieden in agglomeraties, in stille gebieden op het platteland, nabij scholen, ziekenhuizen en andere voor lawaai gevoelige gebouwen en gebieden worden blootgesteld. In het kader van de EU-richtlijn moeten wij strategische geluidsbelastingkaarten en een actieplan maken van de wegen waar volgend jaar meer dan 6 miljoen voertuigbewegingen plaatsvinden. Voor 30 juni 2007 moeten GS op basis van art. 118 lid 1 Wet geluidhinder (Wgh) een geluidbelastingskaart vaststellen. Voor 18 mei 2008 moeten wij op basis van art 122. Wgh aan de hand van de geluidbelastingskaart een actieplan vaststellen. Gezien het vooronderzoek en wettelijke procedures met inspraak dient tijdig met het maken van de actieplannen te worden begonnen .

Grote en complexe vergunningen In het Eemsdeltagebied vinden veel bedrijfsactiviteiten plaats die vooral voor het werkveld vergunningen flinke inspanningen vragen. De ontwikkelingen op energiegebied zijn talrijk. Enerzijds doordat bedrijven sluiten of het moeilijk hebben (Methanor, Aldel en Kollo). Anderzijds doordat veel projecten gelijktijdig starten in hetzelfde gebied: de aanlanding van LNG (Liquified Natural Gas) van Essent/ConocoPhillips, de Multi-Fuel installatie van Nuon én aangrenzende energieprojecten vormen een complex waarvoor een groot aantal besluiten op allerlei gebied moeten worden genomen: op milieu- en natuurgebied en wijzigingen. De gewenste vaargeulverdieping voor de Eems en de Eemshaven hangt ook hiermee samen. De meeste vergunningen voor het Eemsdeltagebied worden in 2007 verleend.

Wet Algemene bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is momenteel in voorbereiding en zal naar verwachting in 2008 in werking treden. Deze wet zal belangrijke consequenties voor de provinciale organisatie hebben. Met de Wabo wordt beoogd een belangrijke slag te maken in de coördinatie en integratie van huidige vergunningstelsels. Hierbij valt te denken aan de vergunningen ingevolge de Wet milieubeheer, Flora en Faunawet, Monumentenwet en bouw-, sloop-, kap- en uitritvergunningen. Omdat is bepaald dat het hoogste bevoegde gezag doorgaans verantwoordelijk wordt voor de gehele integrale vergunning, heeft dit belangrijke consequenties voor deze werkwijze t.a.v. vergunningen en toezicht. De facto krijgen wij er nieuwe taken bij voor die inrichtingen (ca. 280) waarvoor thans wij ook al het bevoegd gezag zijn. Dit betekent dat in de GS-besluiten niet alleen de afweging in het kader van de Wet milieubeheer plaats zal vinden maar ook die op grond van de overige genoemde wetgeving. In sommige gevallen zal er sprake zijn van een verplichte advisering van de overheid die eerder deze vergunning verleende. De Wet verontreiniging oppervlaktewater zal voorlopig nog geen onderdeel worden van de Wabo. De bovengenoemde ontwikkelingen en de voorbereiding op de implementatie van de Wabo zullen in 2006 en 2007 moeten worden uitgevoerd. Een deel van deze werkzaamheden zal in IPO-verband een nadere uitwerking krijgen. Hiertoe is een plan van aanpak in voorbereiding. Parallel aan de invoering van de Wabo vindt er een belangrijke verandering plaats voor inrichtingen die vallen onder rechtstreekswerkende milieuregelgeving (als AMvB). De huidige AMvB's worden samengevoegd tot één nieuwe AMvB, de Activiteiten AMvB. Gelijktijdig wordt ook bekeken of er meer branches onder het nieuwe regime kunnen gaan vallen dan op dit moment het geval is. Doelstelling van het rijk is om op de langere termijn de vergunningplicht Wet milieubeheer voor zo veel mogelijk bedrijven te laten vervallen en te vervangen de regels van de Activiteiten AMvB. In dat geval zou alleen de vergunningplicht blijven bestaan voor de zogeheten IPPC-bedrijven (Integrated Pollution Prevention and Control) omdat deze mede geldt op grond Europese regelgeving.

187

Wet luchtvaart, nieuwe taak voor provincies Het huidige beleid voor burgerluchthavens in Nederland wordt gekenmerkt door een overheersende rol van het rijk, zowel met betrekking tot de beleidsvoorbereiding, de besluitvorming, de beleidsuitvoering als de handhaving. Vanwege de nationale betekenis van Schiphol ligt voor die luchthaven een nationale aanpak voor de hand. Voor de overige luchthavens niet, aangezien die vooral een regionale impact hebben. Het gaat om zowel de huidige regionale en kleine luchthavens die een geluidzone hebben als ook overige luchthavens die nu een ontheffing krijgen zoals helicopterlandplaatsen, zweefveldterreinen, MLA-terreinen (Micro Light Aeroplanes) etc. Voor deze regionale en kleine luchthavens wordt in een wetsvoorstel (Regelgeving Burgerluchthavens en militaire luchthavens) de Wet luchtvaart zodanig gewijzigd dat verantwoordelijkheden overgaan van Rijk naar provincies. Het gaat hierbij om een zevental vliegvelden c.q. helikopterlandingsplaatsen binnen de provincie Groningen.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • •

•

• • • • • • •

implementatie van de Wabo; verlenen Wm-vergunningen (w.o. voor grote en complexe projecten), ontgrondingenvergunningen, vergunningen in het kader van de Grondwaterwet, Natuurbeschermingswet en Ontbrandingstoestemmingen/Toepassingsvergunningen op basis van het Vuurwerkbesluit; behandelen van het aspect geluid bij milieuvergunningen waarvoor de provincie bevoegd gezag is (beoordelen aanvraag, toetsen, opstellen vergunningeisen); geluidadviezen inzake ruimtelijke ontwikkelingen, verkeer, ISV en ontwikkelingen in het kader van de interimwet Stad en Milieu; duurzaam ondernemen door ondermeer preventie van het gebruik van hulp- en grondstoffen en energie & water door industriële bedrijven wordt in de periode 2006-2010 door middel van Bedrijfsmilieuplannen (BMP's) een verdere invulling gegeven aan het begrip Duurzaam Ondernemen; wij leveren door middel van het opleggen van voorschriften en door middel van het toetsen van milieuvergunningen en bestemmingsplannen aan de luchtkwaliteitseisen een bijdrage aan de uitvoering van het besluit luchtkwaliteit. Door middel van monitoring van emissies naar de lucht van de bedrijven waar wij bevoegd gezag voor zijn, willen we de emissie blijven volgen; beleid formuleren in kader van de Wet luchtvaart; interne en externe advisering en ondersteuning aan overige afdelingen en instanties; toetsen van Wm-vergunningen en bestemmingsplannen aan luchtkwaliteitseisen; monitoring emissies naar de lucht en het volgen van deze emissies; periodieke rapportages in het kader van het Besluit Luchtkwaliteit; bijeenkomsten organiseren en overleggen voeren in het kader van het vergunningverleningproces; uitvoering van geluidbeleid/MIG.

188

Beleidsverantwoording Prioriteiten EU richtlijn omgevingslawaai De geluidsbelastingkaart voor provinciale wegen met meer dan 6 miljoen voertuigpassages in 2006 is op 26 juni 2007 door GS van Groningen vastgesteld, gepubliceerd en gepresenteerd op de provinciale website (de wettelijke datum was 31 juni 2007). Dit betreft in totaal 24 kilometer weg, gelegen in de gemeenten Groningen, Leek, Veendam, Pekela en Winschoten. In 2007 is begonnen met het maken van het actieplan voor de betreffende wegvakken. De wettelijke datum voor het gereedkomen hiervan is 18 mei 2008. Grote en complexe vergunningen De vooruitblik dat voor het Eemsdeltagebied voor het werkveld vergunningen flinke inspanningen worden gevraagd, is niet gelogenstraft. De Eemshaven is in 2007 duidelijk(er) in beeld gekomen voor (grootschalige) industrievestiging. Het jaar werd 'geopend' met de vergunningaanvraag van Theo Pouw Bouwstoffen. Voor de uitbreiding met een thermische reinigingsinstallatie voor haar aan de zuidrand van de Eemshaven gelegen inrichting werd een vergunningaanvraag ingediend. In oktober werd deze vergunning verleend. Een dag later, op 3 januari 2007, bracht RWE Power AG te Essen (D) de aanvraag binnen voor de realisering van een 1600 Mw centrale op poederkool en biomassa. Nog juist voor het einde van het jaar (besluit 11 december 2007) ontving RWE deze vergunning. Voor de gemelde aanlanding van vloeibaar aardgas (LNG) is op 15 mei 2007 de vergunning afgegeven. De oprichtingsvergunning ingevolge de Wet milieubeheer aan NUON Power Projects voor de Multi-fuel centrale volgde niet veel later (24 juli 2007). Om de realisering van deze, en nieuwe, initiatieven in de haven mogelijk te maken moeten haven en vaargeul op diepte worden gebracht. De daarvoor bedoelde vergunningprocedure voor de haven is in de tweede helft van het jaar ingezet. Voor de vaargeul is deze in 2008 gepland. Een aantal rond Delfzijl gevestigde bedrijven hadden, met name ook ingegeven door de fors gestegen energieprijzen, het moeilijk in hun voortbestaan. Kollo en Aldel konden door meerjarige energieafspraken hun voortbestaan bestendigen. Kollo heeft in 2007 de resultaten gerapporteerd van de uitgevoerde geuronderzoeken. Aldel heeft nog op het einde van het jaar een vergunningaanvraag ingediend voor de uitbreiding van haar productiecapaciteit met circa 10%. In 2007 heeft de juridische fusie plaatsgevonden tussen Methanor v.o.f. en BioMethanol Chemie Nederland B.V. Methanor sloot aanvankelijk, maar maakte onder de naam BioMCN, een doorstart. BioMCN heeft het voornemen om naast aardgas als grondstof ook glycerol (glycerine) als grondstof in te zetten en zodoende "groene methanol" te maken. Hiertoe is medio 2007 een Wm-melding in behandeling genomen. Deze verandering van het bedrijf is geaccordeerd en zal in januari/februari 2008 voor een klein deel worden gerealiseerd. Het betreft een kleinschalige proefneming op fabrieksschaal. Daarnaast is er in december 2006 een start gemaakt met het traject om alle vergunningen en het veiligheidsrapport actueel te maken. De benodigde aanmeldingsnotitie ten behoeve van de mer-beoordelingsplichtprocedure is op 13 december 2007 binnengekomen en in behandeling genomen. De aanvraag voor een revisievergunning Wm en een nieuwe vergunning in het kader van de Wvo is in voorbereiding en wordt in februari/maart 2008 verwacht, zodat medio 2008 BioMCN over nieuwe vergunningen beschikt waarbij de inzet van 50 % glycerol als grondstof in de ene fabriek mogelijk wordt. In 2007 heeft er daarom zeer intensief overleg met BioMCN en partners plaatsgevonden. De tweede fabriek zal waarschijnlijk in 2009 worden aangepast aan de beste beschikbare technieken en pas daarna in bedrijf worden genomen. Op een later moment zal BioMCN aanvragen indienen om de inzet van glycerol als grondstof te verhogen van 50 % in één fabriek naar nagenoeg 100 % in twee fabrieken." Wet Algemene bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) Met de inwerkingtreding van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) per 1 januari 2009 zullen er omgevingsvergunningen verleend en vervolgens gehandhaafd gaan worden. Teneinde een soepele en werkbare uitvoering van deze wet te garanderen, is het noodzakelijk dat provincies, gemeenten en waterschappen samen afspraken maken. Voor die inrichtingen waarvoor de provincie momenteel het bevoegd gezag is op grond van de Wet milieubeheer, gaat zij met de inwerkingtreding van de Wabo de omgevingsvergunning verlenen. Dit betekent dat de provincie ook die onderdelen van de omgevingsvergunning, zoals bouwen, slopen, kappen en indirecte lozingen, moet opstellen waarvoor zij niet de kennis in huis hebben.

189

De provincie Groningen is daarom druk doende om hierover afspraken te maken met gemeenten en waterschappen om deze kennis 'in te gaan huren'. Concreet betekent dit dat de provincie bevoegd gezag wordt voor de gehele omgevingsvergunning en de onderdelen waarvoor de gemeenten en waterschappen nu bevoegd gezag zijn gaat 'inhuren'. Als eerste stap in het proces hebben we de werkvoorraad (hoeveelheid en verdeling vergunningen) in kaart gebracht en is een aantal scenario’s uitgedacht voor de inrichting van de nieuwe werkwijze die het gevolg is van de omgevingsvergunning. Op basis van een discussienotitie en gesprekken met de medewerkers en directeuren van alle gemeenten heeft het college zijn visie vastgesteld en daarmee richting gegeven aan het verdere project. Vervolgens hebben er diverse bijeenkomsten plaatsgevonden met de Groningse gemeenten en beide waterschappen. Parallel hieraan wordt er momenteel druk gewerkt aan het inrichten van de werkprocessen binnen de direct betrokken afdelingen Milieuvergunningen en Milieutoezicht. Hiervoor zijn de Deelprojecten Vergunningverlening en Toezicht & Handhaving opgericht. Met enige regelmaat nemen tevens medewerkers van gemeenten en waterschappen deel aan het uitdenken van het werkproces (werkgroepen). Daarnaast zijn er werkgroepen gestart in het kader van het maken van externe afspraken en de vormgeving- en inrichting van de Wabo- ICT. Medio 2009 dient de implementatie van de omgevingsvergunning gereed te zijn en gaan de interne afdelingen zelf aan de slag met de verdere invulling van de werkprocessen. Ter voorbereiding op de daadwerkelijke invoering van de Wabo worden tussen maart en september 2008 pilots gehouden op de afdelingen Milieuvergunningen en Milieutoezicht. De afronding van de Wabo- ICT staat gepland rond september 2008. Wet luchtvaart, nieuwe taak voor provincies Het wetsvoorstel Regelgeving Burgerluchthavens en militaire luchthavens is nog niet door de 1e Kamer vastgesteld. Dit heeft tot gevolg dat de bevoegdheid nog niet is overgegaan van Rijk naar de Provincies. De verwachting is nu dat dit per 1 januari 2009 gaat plaatsvinden. In 2007 heeft wel kennisoverdracht plaatsgevonden van Rijk naar het IPO met betrekking tot de procedures die gevolgd moeten worden en een kennismaking met de luchtvaartsector. Activiteiten • implementatie van de Wabo; zie hieronder WABO. • verlenen Wm-vergunningen, ontgrondingenvergunningen, vergunningen in het kader van de Grondwaterwet, Natuurbeschermingswet en Ontbrandingstoestemmingen/Toepassingsvergunningen op basis van het Vuurwerkbesluit; In 2007 hebben we, zoals hierboven reeds aangegeven 38 Wm-vergunningen, 22 ontgrondingenvergunningen, 18 vergunningen i.h.k.v. de Grondwaterwet en 48 ontbrandingstoestemmingen en toepassingsvergunnningen op basis van het Vuurwerkbesluit verleend. • behandelen van het aspect geluid bij milieuvergunningen; Bij alle milieuvergunningen wordt het aspect geluid beoordeeld en getoetst en indien relevant worden hiervoor vergunningeisen opgesteld. • geluidadviezen; We hebben diverse interne afdelingen geadviseerd en ondersteund. • duurzaam ondernemen door ondermeer preventie van het gebruik van hulp- en grondstoffen en energie & water door industriële bedrijven; In hun Bedrijfsmilieuplan nemen bedrijven duurzaam ondernemen mee in projecten. In 2007 zijn alleen BMP van chemische bedrijven aan de orde geweest. • uitvoering van het besluit luchtkwaliteit; In 2007 zijn alle plannen die de afdeling RP heeft aangeleverd, getoetst aan het Besluit Luchtkwaliteit. Ook zijn in 2007 alle milieuvergunningen getoetst aan het Besluit Luchtkwaliteit en zijn indien relevant emissie-eisen opgesteld. In 2007 is in samenwerking met het EDR, verder invulling gegeven aan het project Monitoring Luchtkwaliteit. Zowel de Groningse als de Duitse gegevens (3 gemeentes) van luchtemissies van bedrijven zijn geïnventariseerd. • beleid formuleren in kader van de Wet luchtvaart; Dit is nog niet gebeurd, er is vertraging opgelopen omdat het wetsvoorstel is nog niet door de 1e Kamer vastgesteld. Invoering wordt nu per 1 januari 2009 verwacht. • interne en externe advisering en ondersteuning aan overige afdelingen en instanties; We hebben de gemeente Delfzijl ondersteuning geboden bij diverse vergunningverleningsprocedures in het kader van de Wm. Daarnaast hebben we diverse interne afdelingen geadviseerd en ondersteund, met name wanneer het gaat om aspecten als geluid, veiligheid en luchtkwaliteit. Vanuit het Uitvoerings- programma Externe Veiligheid 2006-2010 ondersteunen we de gemeentes en

190

instanties met betrekking tot het veiligheidsbeleid. • •

• •

•

toetsen van Wm-vergunningen en bestemmingsplannen aan luchtkwaliteitseisen; Alle milieuvergunningen en de bestemmingsplannen die wij ontvangen, worden getoetst aan geldende weten regelgeving met betrekking tot het aspect Luchtkwaliteit. monitoring emissies naar de lucht en het volgen van deze emissies; In 2007 is in samenwerking met het EDR, verder invulling gegeven aan het project Monitoring Luchtkwaliteit. Zowel de Groningse als de Duitse gegevens (3 gemeentes) van luchtemissies van bedrijven zijn inmiddels geïnventariseerd. Men is gestart met een voorstel voor het invullen en het beheer van een databestand. periodieke rapportages in het kader van het Besluit Luchtkwaliteit; Één maal per vier jaar moeten wij rapporteren aan VROM. In 2006 is dit gebeurd over 2005. Dit jaar is niet gerapporteerd. bijeenkomsten organiseren en overleggen voeren in het kader van het vergunningverleningproces; In 2007 zijn diverse themamiddagen en informatieavonden georganiseerd en hebben wij gedurende de diverse vergunningverleningsprocedures overleg gevoerd met o.a. gemeenten, waterschappen, Rijkswaterstaat en milieuorganisaties. Op deze manier heeft de coördinatie van Wm en Wvovergunningen goed plaatsgevonden en zijn de procedures effectief uitgevoerd. uitvoering van geluidbeleid/MIG. Een van de geluidspecialisten heeft zitting in de IPO-werkgroep geluid. In deze werkgroep worden enerzijds praktijkervaringen ingebracht bij ontwikkelingen van wetten en rijksbeleid en anderzijds worden toekomstige ontwikkelingen hierbij vroegtijdig bekend.

191


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

4.043.193

4.708.165

3.915.457


1.015.027

207.155

163.370

1.015.027

207.155

163.370

Totaal lasten

5.058.220

4.915.319

4.078.827

199.511 977.496 1.160

314.500 93.673 352.682

320.500 269.071

Totaal baten

1.178.167

760.855

589.571


3.880.052

4.154.464

3.489.256



788

788

9.020

788

788

9.020



Product

lasten 2007 4.708.165

550100 Apparaatskosten 550102 Beleidsontwikkeling en vergunningverlening: - regiospectief milieubeleid totaal beleidsontw. en vergunningverl.

baten 2007

550104 Coördinatie vergunningverlening: - energie in de milieuvergunning totaal coördinatie vergunningverlening 550105 Vergunningen: - afh.voorgaande jaren vergunningen - energie in de Milieuvergunning - bijdrage advertentiekosten grondwaterwet - bijdrage advertentiekosten ontgrondingen - inkomsten energie in de milieuvergunning - leges ontgrondingen - aanschaf ontgrondingen - advertentiekosten ontgrondingen - uitvoeringskosten milieu - procesondersteuning vergunningverlening - uitvoeringskosten geluidssanering - EU-richtlijn omgevingslawaai

-13.484 11.000

totaal vergunningen

192

-1.144 11.000 9.050

-12.340

55.000 321.850

-55.000 -321.850 35 1.988 105.936 91.267

35 1.988 105.936 93.561 3.150 4.181

2.294 3.150 22.229

206.367

423.429

-9.050

-5.400 -10.500 -55.000 -310.000 180 4.370 59.800 90.000

-18.048 -217.062

-226.550

550106 Externe veiligheid: - externe veiligheid 2006-2010 totaal externe veiligheid totaal vergunningverlening

4.915.319

337.426

-337.426

-208.671

337.426

-337.426

-208.671

760.855

4.154.464

3.489.256

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid worden overschreden met € 43.785 overschreden. Deze overschrijding wordt veroorzaakt door overschrijdingen op onderstaande kredieten. Regiospecifiek milieubeleid: afwijking € 8.232 Dit jaar hebben er weinig activiteiten plaatsgevonden waarvoor dit krediet aangewend kan worden. Een gepland onderzoek is doorgeschoven naar 2008. Energie in de milieuvergunning: afwijking -/- € 11.000 Voor het krediet energie in de milieuvergunning zijn € 11.000 aan kosten gerealiseerd die gedekt worden door niet begrote middelen van het VROM. Bijdrage advertentiekosten grondwaterwet: afwijking € 3.650 Dit jaar is bij de vergunningverlening acht keer een vergoeding in rekening gebracht. Bijdrage advertentiekosten ontgrondingen: afwijking -/- € 10.500 Van de geraamde bijdrage voor advertentiekosten ontgrondingen is dit jaar geen bate gerealiseerd. De oorzaak hiervan is dat voor het merendeel van de ontgrondingen geen advertenties geplaatst worden. Leges ontgrondingen: afwijking € 11.850 Van de geraamde inkomsten voor leges ontgrondingen zijn meer inkomsten gerealiseerd dan begroot. Dit komt omdat er dit jaar iets meer ontgrondingvergunningen zijn verleend dan gemiddeld. Uitvoeringskosten milieu: afwijking -/- € 46.136 De oorzaak hiervan ligt in voor een deel in de extra kosten die gemaakt worden doordat vorig jaar afgesproken is zoveel mogelijk advertenties in de zaterdageditie van Dagblad van het Noorden te plaatsen. Hierdoor zijn de kosten van de advertenties hoger dan andere jaren. Verder zijn er voor € 27.000 advertenties geplaatst in Duitse kranten voor de ontwikkeling van het Eemshavengebied. Uitvoeringskosten geluidsanering: afwijking -/- € 3.150 Ten laste van het krediet uitvoeringskosten geluidsanering zijn twee onderzoeken gedaan die gedekt worden door middelen van het VROM. EU-richtlijn omgevingslawaai: afwijking € 18.048 Bij de EU-richtlijn omgevingslawaai zijn €4.181 aan materiele kosten gemaakt. De niet geraamde bate van € 22.229 van het VROM dient ter dekking van deze kosten en ter dekking van de gewerkte uren. Externe veiligheid 2006-2010: afwijking € 128.755 Voor Externe veiligheid 2006-2010 is een bate gerealiseerd van € 337.426 als vergoeding voor de gewerkte uren. Het verschil met de begroting ontstaat doordat de uren inclusief een overhead vergoed worden en deze overhead in de begroting niet meegenomen is.

193


: 5502 Toezicht en handhaving

Programma


Portefeuillehouder

: Slager/Van den Berg


: Smittenberg

Productgroepomschrijving Professionalisering van de handhaving en samenwerking (regierol) In 2005 is de Wet milieubeheer gewijzigd en is er een wettelijke regeling van kwaliteitseisen geïntroduceerd waaraan handhavinginstanties op milieugebied moeten voldoen. Gedeputeerde Staten beschikken daarmee over een aanwijzingsbevoegdheid die er toe moet leiden dat handhavingsinstanties aan de kwaliteitscriteria voldoen. De bedoeling hiervan is dat de doelmatigheid van de milieuhandhaving gewaarborgd is. Voor het invullen van deze nieuwe bevoegdheid wordt toezicht uitgeoefend op de gemeenten, waterschappen en de provincie. Daarbij worden van deze instanties minimaal het jaarverslag van 2006 en het uitvoeringsplan van 2007 beoordeeld. Daarnaast worden dossieronderzoeken uitgevoerd. Naast deze toetsende activiteiten worden, in samenwerking met de Groningse instanties, ook stimulerende activiteiten uitgevoerd gericht op het verder verbeteren van de kwaliteit en de uniformiteit van de handhaving in de provincie. De regietaak houdt ook in dat de provincie zelf getoetst wordt op het voldoen aan de kwaliteitscriteria. Niet alleen de regisseurs milieuhandhaving van de provincie, maar ook de VROM-Inspectie hebben in een onderzoek naar de uitvoering van de VROM-taken geconcludeerd dat de uitvoering van toezicht en handhaving op diverse onderdelen flink moet verbeteren. De noodzaak tot het treffen van verbeteringen is in 2005 reeds onderkend; een verbetertraject, primair gericht op een goede en gestructureerde doorvertaling van de Handhavingsstrategie en het Handhavingsprogramma naar een aanpak per bedrijf(stak), het in de praktijk consequent volgen van de stappen zoals in de Handhavingsstrategie vastgelegd, het gestructureerd verwoorden, monitoren en evalueren van bevindingen (verder ordenen, structureren en transparant maken van de werkprocessen) en weer verwerken van deze bevindingen in het beleid, is in gang gezet en wordt verder voortgezet. Het werkproces zal verder ondersteund worden door een workflowmanagementsysteem en door het kwaliteitsmanagementsysteem (KMS). Toezicht en handhaving milieuwetgeving en ontgrondingen (grijze toezicht3) De ruim 272 bedrijven (peildatum 17 mei 2005) die onder het bevoegd gezag van de provincie vallen worden op basis van het handhavingprogramma 2004-2006 en het handhavingsuitvoeringprogramma gecontroleerd op naleving van de aan hen verstrekte vergunning. Naast toezichtbezoeken, gebeurt dat door middel van administratief toezicht, door het verrichten van metingen (op verzoek en tegen betaling ook voor gemeenten), op basis van beoordeling van milieujaarverslagen, door het uitvoeren van transportcontroles, milieuvluchten en dergelijke Per bedrijf is een bezoekfrequentie en urenraming vastgesteld. De milieuklachtentelefoon wordt niet alleen benut voor het in ontvangst nemen van klachten, maar de klachten worden ook benut voor het opsporen van illegale activiteiten en voor het opstellen van het handhavingprogramma. Er is een consignatiedienst beschikbaar voor (dreigende) ernstige milieuongevallen en voor advisering tijdens (dreigende) rampen of ernstige ongevallen. Toezicht en handhaving bodemsanering (grijze toezicht¹) Uitgangspunt voor het toezicht op de bodemsanering is dat 100% van de saneringslocaties wordt bezocht, terwijl minimaal 10% van de gestarte saneringen steekproefsgewijs worden gecontroleerd door middel van monsterneming voordat de bouwput wordt gedicht. 3

Personele capaciteit (basisniveau 2004) Toezicht en Handhaving: − Grijze toezicht 15,62 fte (incl. vuurwerk, BRZO, bodemsanering, consignatiedienst en meetdienst); − Groene toezicht 1 fte; − Blauwe toezicht 3 fte; − Juridische ondersteuning toezicht 2 fte; − Beleidsmedewerkers toezicht 1,58 fte; Deze capaciteit vormt de basis en wordt jaarlijks in het Handhavingsuitvoeringprogramma nader gespecificeerd en onderverdeeld.

194

Toezicht en handhaving grondwaterwet (blauwe toezicht¹) In het kader van de Grondwaterwet zijn er ruim 168 (peildatum 17 mei 2005) vergunningen registratieplichtige bedrijven. In het provinciale grondwaterregister worden alle gegevens opgeslagen. Toezicht en handhaving WHVBZ (blauwe toezicht¹) Voor het toezicht op zwemgelegenheden en badzones wordt uitgegaan van minimaal 1 bezoek per jaar. Wij hebben in onze provincie 126 zwemgelegenheden (peildatum 17 mei 2005). Daarnaast wordt jaarlijks de zgn. zwemwaterfolder uitgegeven en wordt de kwaliteit van het zwemwater onderzocht. Wij hebben in de zomerperiode een zwemwatertelefoon waar wij actuele informatie verstrekken over de zwemwaterkwaliteit. Toezicht en handhaving groene wetten (groene toezicht¹) De groene wetgeving is een verzamelnaam van wetten uit het milieubeschermingsrecht, die er toe strekken de natuurwaarden in stand te houden c.q. te reguleren. Het gaat hierbij om de Flora- en faunawet en de Boswet. Het toezicht op deze wetten vindt in nauw overleg plaats met het Openbaar Ministerie omdat de provinciale milieu inspecteur groene wetten als enig toezichthouder Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) is.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Een goed naleefgedrag (80%-90% per categorie of beleidsveld per 31 december 2006) door bedrijven en burgers ten gunste van een beter leefmilieu. Door gecoördineerde uitvoering van toezicht en handhaving van genoemde regels op adequaat niveau in goede onderlinge samenwerking met inzet van passende bestuursrechtelijke acties en overige beleidsinstrumenten. • Door de regierol verbetert de handhaving in de gehele provincie met als effect een beter bescherming van natuur, milieu en volksgezondheid. Door het bevorderen van een consequente en uniforme handhaving wordt een bijdrage geleverd aan het herstel van de geloofwaardigheid van de overheid. Geplande prestatie-indicatoren • In het vastgestelde handhavingsuitvoeringsprogramma zijn per kleurspoor (grijze, blauwe en groene toezicht) en per categorie bedrijven en beleidsvelden doelstellingen en prestatieindicatoren opgenomen. Bij bijvoorbeeld (handhavingsuitvoeringsprogramma 2005) de bedrijven die onder de categorie gevaarlijk afval vallen is als doelstelling dat in 2005 een overall naleving van de vergunningen dient te zijn van 90% ten aanzien van de prioriteiten in de toezichtplannen. Als prestatie-indicator is in het uitvoeringprogramma opgenomen dat de naleving wordt vastgesteld op basis van het aantal afgegeven bestuursrechtelijke acties en bestuurlijke waarschuwingen.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Het handhavingsuitvoeringsprogramma is vastgesteld, waarin prestatie indicatoren zijn opgenomen.

•

•

Het aantal uitgevoerde toezichtsbezoeken in een bepaald jaar afgezet tegen de geplande toezichtsfrequentie.

195

De resultaten van de preventieve toezichtbezoeken in 2007 zijn als volgt: Wm: gepland 786, gerealiseerd 626 BRZO: gepland 16, gerealiseerd 16 (100%) Vuurwerk: gepland 40, gerealiseerd 34 Geluid: gepland 52, gerealiseerd 203 Bodemsanering: gepland 35, gerealiseerd 71 Natuur: gepland 192, gerealiseerd 294 Grondwaterwet: gepland 61, gerealiseerd 45 WHVBZ: gepland 99, gerealiseerd 91

•

Het naleefgedrag is gebaseerd op het aantal bestuurlijke waarschuwingen en handhavings-beschikkingen die zijn gegeven in een jaar afgezet tegen het aantal inrichtingen behorende tot een categorie inrichtingen of beleidsveld.

•

Het aantal afgegeven gedoogbeschikkingen.

•

Wij hebben in 2007 de volgende handhavingstrajecten ingezet: 40 bestuurlijke waarschuwingen 12 maal een last onder dwangsom 2 maal inzet bestuursdwang

•

Wij hebben in 2007 4 maal een gedoogbeschikking afgegeven

• Alle handhavingsinstanties (28) zijn getoetst op Vanuit de regierol worden alle Groningse het voldoen aan kwaliteitscriteria. handhavingsinstanties (gemeenten, waterschappen en provincie) getoetst op het voldoen aan alle kwaliteitscriteria. Als instanties niet voldoen wordt de benodigde ambtelijke en bestuurlijke actie ondernemen om naleving van de criteria bij alle instanties te bereiken. Ook zijn de gezamenlijke activiteiten een indicator voor de samenwerking daar waar dat effectief en efficiënt is. Afnemers/klanten • gemeenten, politie, Openbaar Ministerie, rijksdiensten, waterkwaliteitsbeheerders, bedrijfsleven, industrie, milieu- en natuurbeschermingsorganisaties, landschapbeheerders en faunabeheereenheden en interne afdelingen

•

Prioriteiten 2007

Verder professionaliseren van de handhaving en regierol Wij willen de milieuwethandhaving op een hoger niveau brengen door middel van het op een goede manier vormgeven van onze regierol en het verder professionaliseren van onze eigen handhavingsorganisatie. We blijven in ook dit jaar doorgaan met het programmatisch opzetten van onze toezicht en handhavingstaken (verder professionaliseren van de handhaving). Vanuit de regierol worden alle instanties benaderd. Vanuit de handhavingsamenwerking worden die thema opgepakt waar de grootste achterstand is. Deze zijn gedeeltelijk bekend na de presentatie van de resultaten van de eindmeting in juni 2005.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • • •

Conform het handhavingsuitvoeringprogramma 2006 voeren wij toezichtbezoeken uit en daar waar dat nodig is zetten wij bestuurlijke maatregelen in. Wij handelen de binnengekomen klachten op het milieuklachtennummer van de provincie af en verzorgen een 24-uurs piket van toezicht ten behoeve van het optreden bij calamiteiten, incidenten en urgente meldingen. Wij sporen illegale activiteiten op. Onderhouden van het grondwatermeetnet. Wij oefenen toezichtbezoeken uit op basis van klachten of meldingen. Vanuit de regierol houden wij toezicht op de handhaving van alle Groningse handhavingorganisaties en voeren wij zonodig interventies uit. Samenwerkingsactiviteiten worden gebaseerd op de gezamenlijke behoeften. Deze zijn eind 2005 bepaald.

196

Toelichting/ontwikkelingen Te denken valt aan de ontwikkelingen op het gebied van de regierol en wijziging van het Ivb (Inrichtingen- en vergunningenbesluit milieubeheer) die consequenties kunnen hebben voor het inrichtingenbestand. Ook kijken we met veel belangstelling uit naar de ontwikkelingen rondom de VROM-vergunning, waar mogelijk veel zal veranderen in milieuvergunningenland en daarmee ook in toezichtsland. De herijking die op rijksgebied aan de orde is (de discussie over de VROM-vergunning) zal ongetwijfeld leiden tot ingrijpende wijzigingen in toezicht en handhaving.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Verder professionaliseren van de handhaving en regierol Wij hebben ons ingespannen de milieuwethandhaving op een hoger niveau brengen door middel van het op een goede manier vormgeven van onze regierol en het verder professionaliseren van onze eigen handhavingsorganisatie.

Activiteiten • •

• • • • •

Wij hebben conform het handhavings uitvoeringsprogramma 2007 toezichtbezoeken uitgevoerd en daar waar dat nodig was zetten bestuurlijke maatregelen ingezet. Wij hebben de binnengekomen klachten (812) op het milieuklachtennummer van de provincie afgehandeld. De klachten betroffen met name structurele klachten over geuroverlast. Verder hebben we de 24-uurs piket van toezicht uitgevoerd ten behoeve van het optreden bij calamiteiten, incidenten en urgente meldingen. In totaal hebben we 406 meldingen ongewone voorvallen afgehandeld. Wij hebben aandacht besteed aan illegale activiteiten. Vooral tijdens de handhavingestafette zijn hier actiepunten uit naar voren gekomen. We hebben het grondwatermeetnet conform plan onderhouden. We hebben toezichtbezoeken uitgevoerd op basis van klachten of meldingen. Vanuit de regierol hebben we toezicht op de handhaving van alle Groningse handhavingorganisaties uitgevoerd, hetgeen bij 4 instanties leidt tot een bestuurlijk overleg. Samenwerkingsactiviteiten zijn gebaseerd op de gezamenlijke behoeften. In 2007 hebben we cursussen en opleidingen georganiseerd in het kader van de handhavingsacademie en samen met onze handhavingspartners audits georganiseerd en uitgevoerd.

197


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

3.200.019

3.644.461

3.483.715

304.245

313.045

226.124

304.245

313.045

226.124

3.504.264

3.957.506

3.709.839


410 5.752 78.811

4.426 132.011

Totaal baten

84.973

136.437

3.419.291

3.821.070

3.709.839



directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten



Product

lasten 2007 3.644.461

550200 Apparaatskosten 550203 Coördinatie: - samenwerking handhaving diversen - dwangsommen - bestuursdwang

12.628

totaal coördinatie 550204 Toezicht: - afh voorgaande jaren toezicht MTZ - handhaving/toezicht/afvalverwijdering - metingen t.b.v. toezicht - prov. advertentiekosten milieu e.d. - toezicht/handhaving groene wetten - WHVZ (materiële uitgaven) - metingen oppervlaktewater - metingen grondwatermonitoring totaal toezicht totaal toezicht en handhaving

198

baten 2007

109.437

12.628 4.500 125.309

-4.500 -15.872

122.065

142.437

-20.372

-2.745 13.212 18.402 13.993 15.038 10.502 8.793 113.786

-6.000

3.255 13.212 18.402 13.993 15.038 10.502 8.793 113.786

21.900 77.900 8.730 9.574 23.900 8.920 75.200

190.981

-6.000

196.981

226.124

3.957.506

136.437

3.821.070

3.709.839

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Samenwerking handhaving diverse: afwijking -/- € 12.628 Het krediet wordt gebruikt voor de organisatie van cursussen, welke voor een deel gedekt worden door bijdragen van externe deelnemers. Daarnaast is er een bedrag van €14.645 terugontvangen van het IPO. Dit bedrag is een restant van de SEPH-middelen die eerder aan het IPO betaald zijn. Dwangsommen/bestuursdwang: afwijking 20.372 Voor bestuursdwang en voor dwangsommen vindt geen raming plaats wegens onzekerheid. Ten gevolge van ontvangen dwangsommen is een niet geraamde bate van €4.500 gerealiseerd. Voor bestuursdwang zijn €109.436 aan kosten gemaakt en is voor €125.308 aan kosten gedeclareerd. Het verschil hierin ontstaat door declaraties van kosten uit eerdere jaren. Handhaving/toezicht/afvalverwijdering: afwijking € 8.688 De oorzaak hiervan is dat er geen advertentiekosten voor gedoogbeschikkingen op dit krediet zijn verantwoord, terwijl daar in de begroting wel rekening mee is gehouden. Metingen t.b.v. toezicht: afwijking € 59.498 Dit budget is voor een belangrijk deel bedoeld om luchtemissiemetingen te laten uitvoeren. Dit jaar zijn er geen onderzoeken uitgevoerd omdat door capaciteitsproblemen er geen tijd beschikbaar was op de onderzoeken voor te bereiden. Daarnaast zou er een onderzoek worden uitgevoerd, maar doordat hiervoor een vergunningsprocedure noodzakelijk bleek kwam dit onderzoek niet meer van pas. Provinciale advertentiekosten milieu e.d.: afwijking € 5.263 De reden hiervoor is enerzijds dat het budget afhankelijk is van het aantal advertenties dat wegens publicatiekosten moet worden geplaatst moeilijk voorspelbaar is en anderzijds doordat alle provinciale advertenties duurder uitvallen vanwege het besluit om zoveel mogelijk advertenties in de zaterdageditie van Dagblad van het Noorden te plaatsen. Toezicht handhaving groene wetten: afwijking -/- € 5.464 Vanwege eenmalige aanschaf van een inspectieboot van € 4.500, een zeecontainer en twee terreinfietsen is het krediet met €5.464 overschreden. WHVZ: afwijking € 13.398 Het krediet is onderschreden omdat er dit jaar geen aanleidingen waren tot het uitvoeren van onderzoeken naar slechte zwemwaterkwaliteit. Ook de kosten voor de vervanging voor borden met zwemadviezen zijn laag omdat er binnen twee jaar nieuwe voorschriften komen voor deze borden. Metingen grondwatermonitoring: afwijking -/- € 38.586 Door de aanschaf van een databasepakket DAWACO van €24.320 en toevoeging van btw aan de realisatie (€17.953) is het krediet overschreden. De uitgaven worden in het geheel ten laste van de reserve grondwaterheffing gebracht.

199


: 5601 Ontgrondingen

Programma


Portefeuillehouder

: Hollenga


: van Dam

Productgroepomschrijving Wij geven uitvoering aan het provinciaal ontgrondingenbeleid op grond van de Ontgrondingenwet en de Ontgrondingenverordening Groningen 1998, zoals dat is geformuleerd in het Provinciaal Omgevingsplan (POP) en nader is uitgewerkt in de beleidsnota's 'Het ontgrondingenbeleid in de provincie Groningen', 'Zand in Balans' en 'Van Last naar Lust'. Het beleid is erop gericht om op een maatschappelijk verantwoorde wijze te voorzien in de behoefte van particulieren, bedrijven en overheid aan bouwgrondstoffen. Hiervoor worden onder meer ontgrondingenvergunningen verleend. Door het zo goed mogelijk op elkaar afstemmen van vraag en aanbod trachten wij het aantal primaire winningen tot een minimum te beperken. Bovendien wordt gestimuleerd om zoveel mogelijk in de behoefte te voorzien door toepassing van secundaire bouwgrondstoffen (zie hiervoor onder 5202: Duurzaam Bodembeheer). In overleg met alle betrokken partijen zoeken we naar een goede en ruimtelijk gewenste eindbestemming van het residu van de winningen. De kosten voor planning en onderzoek (onder meer naar mogelijke alternatieven voor beton- en metselzand) worden gedeeltelijk gedekt uit de jaarlijkse opbrengst van de bestemmingsheffing ontgrondingen. In verband met de voorgenomen afbouw van de regierol van het Rijk met betrekking tot de bouwgrondstoffenvoorziening (meer marktwerking) is een wijziging van de Ontgrondingenwet in voorbereiding (verwachte invoering per 1 januari 2007). Ook ontgrondingen in of aan de landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle dijken, wierden en essen vallen onder dit beleidsveld. Hiervoor vormen de nota's 'Oude Groninger Dijken, I en II' het beleidskader. Al met al gaat het ons om kostenreductie door werk met werk te maken, het behoud van landschappelijke en cultuurhistorische waarden en om het effectief gebruik van primaire zandwinning.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • voorzien in de behoefte aan bouwgrondstoffen; • beperking aantal primaire winningen; • terugdringen van gebruik primaire bouwgrondstoffen; • optimaal hergebruik van grondstoffen; • behoud en herstel van landschappelijke en cultuurhistorisch waardevolle dijken; • kostenreductie door werk met werk te maken. Prestatie-indicatoren • gewonnen hoeveelheden: beton- en metselzand (x 1000 ton) ophoogzand(x 1.000 m3) klei t.b.v. de baksteenindustrie (x 1.000 m3)

2003 279 844 44

2004 261 738 25

2005 267 852 32

2003 279 844 44

2004 261 738 25

2005 267 852 32

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • gewonnen hoeveelheden: beton- en metselzand (x 1000 ton) ophoogzand(x 1.000 m3) klei t.b.v. de baksteenindustrie (x 1.000 m3)

Afnemers/klanten • zandwinbedrijven, aannemers, overheden en particulieren

200

2006 257 915 27


•

het beoordelen van aanvragen om ontgrondingvergunningen en het leveren van de beleidsmatige en technische inbreng voor de te nemen beschikkingen. verdere uitwerking van de beleidsaanbevelingen uit de beleidsnota 'Van Last naar Lust', zoals het zoeken naar alternatieven voor hergebruik in plaats van het storten van vrijkomende bouwgrondstoffen; het inventariseren van vraag- en aanbodcijfers van oppervlaktedelfstoffen teneinde deze zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen; het vertalen van de wijzigingen in het Rijksbeleid (wijziging Ontgrondingenwet) naar de Groninger situatie; het begeleiden van een aanpassing van de bestemmingsplannen voor het buitengebied van de betrokken gemeenten ten aanzien van de landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle dijken (naar aanleiding van de dijkeninventarisatie in 1998 en 1999).

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten • • • •

•

In 2007 zijn 35 aanvragen voor een ontgrondingenvergunning ingediend. Het merendeel hiervan is ook binnen het verslagjaar afgedaan. Het stimuleringsbeleid voor een toename in het gebruik van secundaire bouwgrondstoffen (hergebruik) is in 2007 gecontinueerd. Een verdere optimalisering behoort nu tot de taak van de verschillende uitvoerende afdelingen. de geïnventariseerde gegevens oppervlaktedelfstoffen over 2006 zijn verwerkt in de hierboven genoemde kolom "prestatie-indicatoren". Vooruitlopend op het van kracht worden van de gewijzigde Ontgrondingenwet (1 februari 2008) is de Heffingsverordening ontgrondingen gewijzigd. Voor nieuwe aanvragen voor de primaire winning van oppervlaktedelfstoffen vormt thans ruimtelijke kwaliteit en multifunctionaliteit het leidend beleidskader. In 2007 zijn verschillende bestemmingsplannen beoordeeld met betrekking tot ontgrondingen. Een verdergaande globaliteit van de gemeentelijke bestemmingsplannen vormt (evenals het POP) een toenemende bedreiging voor de instandhouding van allerlei karakteristieke landschapskenmerken.

201


realisatie 2006



realisatie 2007

raming 2007

26.284

28.250

56.503

8.904

-1.374

15.000

8.904

-1.374

15.000

35.187

26.876

71.503

418.291

7.700

10.000

17.800


418.291

25.500

10.000

-383.104

1.376

61.503



25.500

-25.500 -1.374

-10.000 15.000


Product

lasten 2007 28.250


baten 2007

560101 Algemeen/ontgrondingen: - opbrengst ontgrondingenheffing - kosten onderzoek

-1.374

totaal algemeen/ontgrondingen

-1.374

25.500

-26.874

5.000

totaal ontgrondingen

26.876

25.500

1.376

61.503

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Opbrengst ontgrondingenheffing: afwijking € 15.500 De ontgrondingenheffing dient ter dekking van de directe kosten en de gerelateerde apparaatskosten. Er is in 2007 € 15.500 meer aan baten gerealiseerd dan begroot doordat er kosten in rekening zijn gebracht voor een al eerder uitgevoerd onderzoek naar baggerdepots. Kosten onderzoek: afwijking € 16.374 Dit wordt veroorzaakt door een bijdrage van de provincie Friesland voor een al eerder uitgevoerd onderzoek waarmee de kosten voor onderzoek per saldo negatief zijn.

202

6. Recreatie en natuur No.


6.1 6101 6102

Recreatie Toerisme en recreatie Toerisme en recreatie (ILG)

1.933.967 658.458

-3.315 156.992

1.937.282 501.465

4.137.835 202.984

Totaal functie 6.1

2.592.425

153.677

2.438.748

4.340.819

Natuur en landschap Natuur (ILG) Landschap en cultuurhistorie (ILG) Natuur en landschap

11.963.562 895.918 2.606.772

9.456.389 308.977 183.029

2.507.173 586.941 2.423.743

4.033.309 704.956 1.872.156

Totaal functie 6.2

15.466.252

9.948.395

5.517.857

6.610.421


18.058.677

10.102.073

7.956.605

10.951.240

6.2 6203 6204 6205

lasten 2007

203

baten 2007


raming saldo 2007

204


: 6101 Toerisme en Recreatie

Programma

: Ondernemend Groningen

Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving Uitvoering van maatregelen die gericht zijn op de verbetering en de uitbreiding van toeristisch-recreatieve voorzieningen en op een toename van het aantal toeristen en recreanten.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Verbetering en uitbreiding van toeristisch-recreatieve voorzieningen resulteert in extra overnachtingen en een toename van dagbezoek. Daarmee hangt samen een vergroting van de werkgelegenheid en de (toeristische) bestedingen. • Aan de hand van de rapportages van Toerdata Noord kan het resultaat van de inspanningen met betrekking tot het realiseren van de streefwaarden binnen de sector toerisme worden gevolgd. Geplande prestatie-indicatoren • extra werkgelegenheid; groei aantal banen toeristische sector: 2% in 2007; • extra bestedingen; groei toeristische bestedingen: 2,5% in 2007.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • in 2006 is de werkgelegenheid in de sector t.o.v. 2005 met 2,8 % gedaald; * ** • de toeristische bestedingen zijn in 2006 met 0,8 % gestegen **. * In de periode 1996-2006 was sprake van een toename van de werkgelegenheid van 11.627 naar 14.552 banen. ** De cijfers over 2007 zijn in de loop van 2008 beschikbaar.

Afnemers/klanten • consumenten, VVV's en gemeenten.

205

Prioriteiten 2007

Vaarverbindingen Door via gerichte investeringen meer mogelijkheden voor de vaarrecreatie te realiseren, proberen we een toenemend aantal toervaarders onze provincie te laten bezoeken. Wij denken hierbij aan: kortsluiten vaarcircuits, verbeteren c.q. uitbreiden brugbediening, verbeteren bevaarbaarheid bestaande vaarwegen. Daarnaast zetten we extra in op het wegwerken van knelpunten in de vaardiepten. Het verdiepen van het Zuidlaardermeer is in uitvoering, daarnaast zal in 2007 een aantal plaatselijke knelpunten worden aangepakt. Wat de nieuwe vaarverbindingen betreft, gaan wij verder met de uitvoering van de vaarverbindingen Zuidlaardermeer - Oost-Groningen, die wij eind 2007 hopen af te ronden. Ook de realisering van een vaarverbinding tussen Beerta en de Blauwe Stad zal in 2006 verder worden voorbereid en opgestart. De vaarverbinding Erica - Ter Apel is van belang voor onze provincie, vanwege de ontsluiting van ZuidoostGroningen richting Randstad. De provincie Drenthe is trekker van dit project. Volgend op definitieve besluitvorming in het laatste kwartaal van 2006 kan uitvoering van het eerste deelproject worden voorbereid en opgestart in 2007. Voor de verdere voorbereiding van de vaarverbinding B.L. Tijdenskanaal - Ems, in combinatie met een natte ecologische verbindingszone, is momenteel onvoldoende (financieel) draagvlak aanwezig bij de Duitse partners. Zodra de houding aan Duitse kant in positieve zin verandert, zullen wij ons opnieuw beraden over de financiële middelen voor deze vaarverbinding. Uitvoering van deze plannen zal deels plaatsvinden via het ILG/PMJP (Investeringsbudget Landelijk Gebied/ Provinciaal Meerjarenprogramma).

Fiets- en wandelstructuur Op basis van het Plankader Wandelen en Fietsen blijven we streven naar het tot stand komen van fietsen wandelverbindingen, toeristische routes en voorzieningen. Hieronder wordt ook begrepen de instandhouding van het Groninger aandeel in de landelijke routenetwerken wandelen (252 km), fietsen (274 km) en varen (500 km). Voor de recreatieve fietspaden richten wij ons op de ontbrekende schakels. Daarnaast wordt verder gewerkt aan recreatieve paden in het Westerkwartier. In internationaal verband wordt samengewerkt aan realisering van de Nortrail wandelroute en de Northsea Cycleroute. Uitvoering van de plannen zal grotendeels plaatsvinden via het ILG/PMJP. Zie productgroep 6102.

Overig • •

• • •

museumspoorlijn STAR; uitvoering project 'Opwaardering/restauratie kunstwerken' t/m 2007; Toeristisch Recreatief Inrichtingsplan (TRIP) Westerwolde; uitvoering deelprojecten t/m 2007; masterplan Pieterburen; uitvoering deelprojecten t/m 2007; ondersteuning diverse (cultuurtoeristische) evenementen; ondersteuning van samenwerkingsinitiatieven van ondernemers.

206


realisering vaarverbinding Zuidlaardermeer - Oost-Groningen (Van Turfvaart naar Toervaart); promotie vaarrecreatie; uitvoeren Plankader Fietsen; realisering Fietsrondje Zuidlaardermeer; continuering Toeristisch Platform; onderzoek Toerdata Noord: rapporten 'Toerisme in Cijfers' en 'Consumentenonderzoek Toerisme' (in samenwerking met provincies Drenthe en Fryslân; jaarlijkse folder brugbediening Recreatievaart.

Toelichting/ontwikkeling Bij de Voorjaarsnota 2006 is voor de Vaarverbinding Oldambtmeer-Beerta voor de jaren 2006 (€ 50.000), 2007 (€ 200.000), 2008 (€ 400.000), 2009 (€ 150.000) extra budget geregeld. Met de middelen worden de volgende werkzaamheden verricht: het realiseren van een vaarverbinding en waterverbinding tussen het Oldambtmeer en Beerta en het saneren van het Beertsterdiep. De middelen komen ten laste van de reserve ESFI (Economische, Sociale en Fysieke Infrastructuur). Al eerder werd € 210.000 beschikbaar gesteld ten laste van sectorale kredieten, waarmee de totale provinciale bijdrage komt op € 1.010.000.

Beleidsverantwoording Prioriteiten/ Uitgevoerde activiteiten Vaarverbindingen In het kader van kwalitatieve verbetering en uitbreiding van het vaarwegennet zijn de volgende activiteiten uitgevoerd: • realisering vaarverbindingen Zuidlaardermeer - Oost-Groningen (Van Turfvaart naar Toervaart); afronding in 2008; • start uitvoering 1e fase Erica-Ter Apel; • uitgave jaarlijkse folder brugbediening recreatievaart; • start uitvoering vaarverbinding Oldambtmeer-Beerta; • afronding baggeren Zuidlaardermeer; • cofinanciering t.b.v. baggeren toegang Paterswoldsemeer; • uitvoering promotie vaarrecreatie (Vaarcampagne); Fiets- en wandelstructuur In het kader van kwalitatieve verbetering en uitbreiding van het recreatieve fietsen wandelnetwerk zijn de volgende activiteiten uitgevoerd: • fietsrondje Zuidlaardermeer: grotendeels gereed; gewerkt aan 2 ontbrekende schakels (Cantersveen, Wolfsbarge); • leveren van een bijdrage aan 2 pilotprojecten voor de realisatie van Boerenlandpaden; • cofinanciering t.b.v. de fietspaden Fraamklap - Ter Laan en Niehove - Aalsum; • ondersteuning van de landelijke prijsvraag 'Dorpsommetjes'; • cofinanciering t.b.v. de uitwerking van het project 'Wandelen rond de Waddenzee'; • cofinanciering t.b.v. het project 'Revitalisering Struunroutes'; • cofinanciering t.b.v. project 'Hoogeland op de Kaart'; • cofinanciering t.b.v. project 'Recreatieve bewegwijzering Oldambtgemeenten';

207

Overig In het kader van de overige prioriteiten kan van onderstaande activiteiten het volgende worden gemeld: • coördinatie project TRIP-Westerwolde; in de loop van 2007 zijn een aantal TOP's in gebruik genomen en is het project Grensland Schansenland gereedgekomen; • bijeenkomst Toeristisch Platform; • onderzoek Toerdata Noord; • Museumspoorlijn STAR: dit project is in afgerond in 2007 en op 18 januari 2008 feestelijk afgesloten; • Masterplan Pieterburen: de meeste deelprojecten zijn in 2007 uitgevoerd. De oplevering van het manifestatieterrein (parkeerterrein bij de zeehondencrèche) heeft begin 2008 plaatsgevonden. Volgens informatie van de gemeente De Marne zal alleen nog het deelproject (omgeving molen De Vier Winden) moeten worden uitgevoerd; • ondersteuning diverse (cultuurtoeristische) evenementen: ook in 2007 is ondersteuning verleend aan een reeks evenementen (o.a. Muzikale Zomer); • ondersteuning van samenwerkingsinitiatieven van ondernemers: in 2007 is de ondersteuning ter uitvoering van het scholingsproject in Kompasverband voortgezet. Ook zijn initiatieven in het kader van de Ring Blauwe Stad ondersteund.

208


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

416.139

16.410

450.413


1.815.009

1.917.557

3.592.722 100.000

1.815.009

1.917.557

3.692.722

Totaal lasten

2.231.147

1.933.967

4.143.135

19.665

-3.315

5.300

19.665

-3.315

5.300

2.211.482

1.937.282

4.137.835



17.661 251.632

19.300 252.500 100.000 17.100 3.298.522



Product

lasten 2007 16.410


baten 2007

610102 Toeristische infrastructuur: - weekendbediening kunstw. vaarrecreatie - recreatie en toerisme - vaarverbinding Oldambtmeer-Beerta - knelpunten vaardiepten (baggeren) - bijdrage FCK Toerisme en Recreatie - afwikkeling voorgaande jaren

1.772.340 -127.976

-7.215

1.772.340 -120.761

totaal toeristische infrastructuur

1.917.557

-3.315

1.920.872

3.687.422

totaal toerisme en recreatie

1.933.967

-3.315

1.937.282

4.137.835

21.561 251.632

209

3.900

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Het overschot van € 2.209.168 op de lasten is per saldo het resultaat van met name de volgende kredieten. Apparaatskosten toerisme en recreatie: afwijking € 434.003. Veel minder apparaatskosten toegerekend dan begroot. De inzet van medewerkers is groter voor het Plan Landelijk Gebied geweest dan verwacht (zie productgroep 6102). Afwikkeling voorgaande jaren: afwijking € 127.976. Dit saldo is het gevolg van een opschoningactie van oude verplichtingen. Weekendbediening vaarrecreatie: afwijking € 3.039. De bediening vindt deels plaats op afroep en de kosten zijn derhalve niet precies te voorspellen. Verder bleek het dit jaar niet nodig om sleutels aan te schaffen. Vaarverbinding Oldambtmeer-Beerta: afwijking € 100.000 (nieuw beleid). De uitvoering van de werkzaamheden is gestart. Er zijn echter nog geen voorschotten aangevraagd. De binnen de reserve ESFI hiervoor geraamde middelen blijven beschikbaar (verantwoord bij productgroep 0800). Knelpunten vaardiepten (baggeren): afwijking € 17.100. Er is een bijdrage toegekend van € 17.000 voor baggerwerk Paterswoldsemeer. De werkzaamheden zijn gestart maar er is nog geen voorschot aangevraagd. De binnen de reserve ESFI hiervoor geraamde middelen blijven beschikbaar (verantwoord bij productgroep 0800). Bijdrage FCK Toerisme en Recreatie: afwijking € 1.526.182. De restanten van de geraamde bijdragen aan diverse kompasprojecten zijn het gevolg van een te positief ingeschat kasritme. Deze onderbestedingen leiden tot een lagere onttrekking aan de reserve cofinanciering Kompas. De middelen blijven beschikbaar binnen deze reserve (verantwoord bij productgroep 0800). De minderopbrengst van € 8.615 aan de batenkant is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Weekendbediening vaarrecreatie: afwijking -/- € 1.400. Dit betreft de levering van zelfbedieningssleutels op aanvraag. De opbrengsten zijn daarom niet precies te voorspellen. Afwikkeling voorgaande jaren: afwijking -/- € 7.215. Betreft een ten onrechte in 2006 afgeboekte bijdrage i.k.v. het EDR toerisme offensief.

210


: 6102 Toerisme en Recreatie (ILG)

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen/Bleker


: Janssens

Productgroepomschrijving Binnen het provinciaal beleid willen wij de groeimogelijkheden die de toeristisch-recreatieve sector biedt zo goed mogelijk benutten. Recreatie en toerisme kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de sociaal-economische versterking van het platteland. Door stimulering van het toeristisch bezoek en verblijf in onze provincie verwachten wij positieve effecten voor inkomen en werkgelegenheid. Daarnaast profiteren ook onze eigen inwoners van de recreatieve voorzieningen en toeristische mogelijkheden. Toerisme en recreatie kunnen in de nabije toekomst in toenemende mate voor werk en inkomen zorgen in onze provincie. Met name in het verblijf- en dagtoerisme en de vaarrecreatie zijn er duidelijke kansen voor groei. Wij willen als provincie bij de ontwikkeling van het toerisme inspelen op de veranderende trends en ontwikkelingen binnen de sector. De ontwikkeling van toerisme en recreatie kan een belangrijke bijdrage leveren aan het in standhouden van de voorzieningen op het platteland, verlevendigt de sociale structuur en draagt bij aan een positief imago van onze provincie. Als regisseur zijn wij medeverantwoordelijk voor het realiseren van goede randvoorwaarden om recreatie en toerisme verder te laten groeien. De Dienst Landelijk Gebied (DLG) is voor het ILG, behalve voor het Programma Beheer, de uitvoerende dienst. Aan de hand van de jaarlijkse prestatieovereenkomst tussen provincie en de DLG rapporteert de dienst. De definitieve rapportage was tijdens dit schrijven nog niet beschikbaar. Daarom is soms op basis van prognoses van de DLG gewerkt. Hier kunnen zich afwijkingen voordoen indien (inrichtings)werken niet in het kalenderjaar zijn afgerond. Tevens speelt het punt dat de administratieve systemen van de DLG op onderdelen nog niet aansluiten op de huidige opzet van de verantwoording aan Provinciale Staten. Hier werken DLG en provincie gezamenlijk aan.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Geplande prestatie-indicatoren

Operationeel doel (kwaliteitseis)

Versterken toeristische voorzieningen Ontwikkelen en verbeteren toeristischeen recreatieve voorzieninge n, exclusief infrastructuur wandelen, fietsen, varen, hengelsport -

Voldoende ontwikkelingsmogelijkhe den voor verblijfsrecreatie, dagtoeristische

Voortgang/ realisatie prestatieindicatoren


Prestatie-indicator

P

-

aantal nieuwe of verbeterde toeristische accommodatie s en aantal basisvoorzieni ngen recreatie

16+29

P

-

aantal projecten ter promotie van toeristische producten en

15

211


Realisatie in 2007

Realisatie in 2007

gaat via SEV/Leefbaarheidspro jecten


Operationeel doel (kwaliteitseis)

voorzieningen en jachthavens Ontwikkelen en versterken toegankelijkheid Landelijke routenetwerken o Ontwikkelen en onderhouden van een landelijk aaneengesloten routenetwerk voor wandelen, fietsen en varen


Voortgang/ realisatie prestatieindicatoren Prestatie-indicator


Realisatie in 2007

252* 274* 500

43 km in 2008; 209 in 2011

8

98 in 2013

64 1 internationale wandelroute

8 km 1 intern. wandelroute

53 250

8 km 30 km

25

2

10 10

p.m. p.m.

Realisatie in 2007

activiteiten

R

lengte routenetwerk wandelen (km) fietsen (km) varen (km) aantal bewegwijzerd e routes

Provinciale netwerken P lengte netwerken o Ontwikkelen en wandelen instandhouden van (km) kwalitatief hoogwaardige, aaneengesloten fietsen (km) (grensoverschrijden varen (km) de) netwerken voor aantal wandelen, fietsen bewegwijzerd en varen en e routes bekendheid geven aan de netwerken Recreatief groen P Oppervlakte Voldoende dagrecreatieve recreatief groen voorzieningen en recreatieve verworven uitloopmogelijkheden vanuit (ha) de steden en dorpen ingericht (ha) * bron: Meerjarenprogramma Landelijke routenetwerken wandelen en -

gaat via SEV/Leefbaarheidspro jecten

fietsen. Programmering 2007 t/m 2013

Prioriteiten 2007 Vaarverbindingen

zie 6101

Door via gerichte investeringen meer mogelijkheden voor de vaarrecreatie te realiseren, proberen we een toenemend aantal toervaarders onze provincie te laten bezoeken. Wij denken hierbij aan: kortsluiten vaarcircuits, verbeteren c.q. uitbreiden brugbediening, verbeteren bevaarbaarheid bestaande vaarwegen. Daarnaast zetten we extra in op het wegwerken van knelpunten in de vaardiepten. Het verdiepen van het Zuidlaardermeer is in uitvoering, daarnaast zal in 2007 een aantal plaatselijke knelpunten worden aangepakt. Wat de nieuwe vaarverbindingen betreft, gaan wij verder met de uitvoering van de vaarverbindingen Zuidlaardermeer - Oost-Groningen, die wij eind 2007 hopen af te ronden. Ook de realisering van een vaarverbinding tussen Beerta en de Blauwe Stad zal in 2006 verder worden voorbereid en opgestart. De vaarverbinding Erica - Ter Apel is van belang voor onze provincie, vanwege de ontsluiting van Zuidoost Groningen richting Randstad. De provincie Drenthe is trekker van dit project. Volgend op definitieve besluitvorming in het laatste kwartaal van 2006 kan uitvoering van het eerste deelproject worden voorbereid en opgestart in 2007. Voor de verdere voorbereiding van de vaarverbinding B.L. Tijdenskanaal - Ems, in combinatie met een natte ecologische verbindingszone, is momenteel onvoldoende (financieel) draagvlak aanwezig bij de Duitse partners. Zodra de houding aan Duitse kant in positieve zin verandert, zullen wij ons opnieuw

212

beraden over de financiële middelen voor deze vaarverbinding.

Fiets- en wandelpaden

€ 99.800

Op basis van het Plankader Wandelen en Fietsen blijven we streven naar het tot stand komen van fietsen wandelverbindingen, toeristische routes en voorzieningen. Hieronder wordt ook begrepen de instandhouding van het Groninger aandeel in de landelijke routenetwerken wandelen (252 km), fietsen (274 km) en varen (500 km). Voor de recreatieve fietspaden richten wij ons op de ontbrekende schakels. Daarnaast wordt verder gewerkt aan recreatieve paden in het Westerkwartier. In internationaal verband wordt samengewerkt aan realisering van de Nortrail wandelroute en de Northsea Cycleroute.


•

promotie (vaar)recreatie; uitvoeren Plankader Fietsen; realisering Fietsrondje Zuidlaardermeer.

Toelichting/ontwikkelingen Wij willen ons de komende jaren richten op het stimuleren van de toeristisch-recreatieve ontwikkeling. Wij rekenen daarbij ook nadrukkelijk op de medewerking van onze gebiedspartners, die wij hierbij zeker nodig zullen hebben. Hierbij blijven wij aandacht geven aan verdere verbetering van de infrastructuur voor zowel fiets-, wandel-, vaarroutes en ruiterpaden en het profileren van het Groninger platteland als aantrekkelijk gebied voor toerisme en recreatie. Wij verwachten dat het toeristisch bedrijfsleven actief inspeelt op de vraag naar kwaliteitsverbetering. De afgelopen jaren is er flink geïnvesteerd in toeristische infrastructuur. Voor de fietsen wandelpaden zullen wij, samen met onze gebiedspartners, actief prioritaire projecten bepalen en deze tot uitvoering brengen. Verdere uitbreiding en kwaliteitsverbetering van de recreatieve vaarwegen blijft nodig. Ook de komende jaren zal dit flinke financiële inspanningen vergen. Voor de ontwikkeling van landelijke vaarroutes zullen wij ons actief blijven inzetten. Ook zal, samen met gebiedspartners, naar oplossingen worden gezocht om regionale en lokale knelpunten in het vaarwegennet op te lossen. De hoofdlijnen voor de ontwikkeling van nieuwe vaarroutes zijn verwoord in ons Provinciaal Omgevingsplan (POP). Meer nog dan voorheen zullen wij trachten de verbetering van de toeristische infrastructuur vorm te geven binnen grotere, integrale projecten.

Beleidsverantwoording Prioriteiten/ Uitgevoerde activiteiten Vaarverbindingen In het kader van vaarverbindingen zijn de volgende activiteiten uitgevoerd: • verhoging van de Ulrumertil; • realisering vaarverbindingen Zuidlaardermeer-Oost-Groningen (Van Turfvaart naar Toervaart); afronding in 2008. Fiets- en wandelpaden In het kader van fietsen wandelpaden zijn de volgende activiteiten uitgevoerd: • co-financiering t.b.v. de fietspaden Fraamklap - Ter Laan en Niehove - Aalsum; • fietsrondje Zuidlaardermeer is grotendeels gereed; gewerkt aan 2 ontbrekende schakels (Cantersveen, Wolfsbarge).

213


realisatie 2006



raming saldo 2007

364.715

90.884


281.442 12.300

162.100

293.742

162.100

Totaal lasten

658.458

252.984


156.992

50.000

Totaal baten

156.992

50.000


501.465

202.984




Product

lasten 2007 364.715

610200 Apparaatskosten 610201 Landelijke routenetwerken: - netwerk wandelen (provincie) - netwerk fietsen (provincie) - netwerk varen (provincie) - netwerk varen (rijk)

baten 2007

31.400 31.400

totaal landelijke routenetwerken 610202 Prov. recreatieve infrastructuur - netwerk wandelen/fietsen incl bewegw (prov) totaal prov. recreatieve infrastructuur 610203 Overige - lopende verpl.landinr. (rijk)

11.000 35.500

35.500

11.000

46.500

35.500

11.000

62.800

125.750

125.750

49.300

125.750

125.750

49.300

501.465

202.984

121.492

121.492

totaal overige

121.492

121.492

totaal toerisme en recreatie (ILG)

658.458

156.992

214

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Het tekort van € 405.474 aan de lastenkant is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Apparaatskosten toerisme en recreatie (ILG): afwijking -/- € 273.831. Veel meer apparaatskosten toegerekend dan begroot. Verschuiving t.o.v. productgroep 6101 Netwerk wandelen (provincie): afwijking € 31.400. Het Plan Landelijk Gebied kent in principe een looptijd van 7 jaar. In eerste instantie zijn de totaal beschikbaar gestelde middelen voor dit onderdeel gelijkelijk over die 7 jaar begroot tot er een concretere invulling heeft plaatsgevonden. Dit jaar zijn nog geen bijdragen toegekend. Het overschot is in de reserve PLG gestort (verantwoord bij productgroep 0800). Netwerk fietsen (provincie): afwijking € 31.400. Het Plan Landelijk Gebied kent in principe een looptijd van 7 jaar. In eerste instantie zijn de totaal beschikbaar gestelde middelen voor dit onderdeel gelijkelijk over die 7 jaar begroot tot er een concretere invulling heeft plaatsgevonden. Dit jaar zijn nog geen bijdragen toegekend. Het overschot is in de reserve PLG gestort (verantwoord bij productgroep 0800). Netwerk varen (provincie): afwijking -/- € 11.000. Betreft een niet geraamde bijdrage voor het baggeren van de vaarroute Paterswoldsemeer. Deze bijdrage is onttrokken uit de reserve PLG (verantwoord bij productgroep 0800). Netwerk varen (rijk): afwijking € 14.500. Er is een bijdrage van € 35.500 toegekend voor het verhogen van de Ulrumertil die wordt gedekt door een rijksbijdrage. In dit eerste jaar van het PLG is het verloop van de toekenningen nog moeilijk te begroten. Geraamd was € 50.000. Netwerk wandelen/fietsen inclusief bewegwijzering (provincie): afwijking tekort 76.450. Er zijn meer bijdragen toegekend dan gepland. Het tekort is aan de reserve PLG onttrokken (verantwoord bij productgroep 0800). Lopende verplichtingen landinrichting (rijk): afwijking € 121.492. Dit betreft de afwikkeling van de van het rijk overgenomen lopende verplichtingen. Worden gedekt door de bijdrage van het rijk. Baten. De meeropbrengst van € 106.992 aan de batenkant is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Netwerk varen (rijk): afwijking -/- € 14.500. Ter dekking van de toekende bijdrage voor het verhogen van de Ulrumertil is € 35.500 is de bijdrage van het rijk opgenomen. Geraamd was € 50.000. Lopende verplichtingen landinrichting (rijk): afwijking € 121.492. Dit betreft de afwikkeling van de van het rijk overgenomen lopende verplichtingen. Niet opgenomen in de raming.

215


: 6203 Natuur (ILG)

Programma


Portefeuillehouder

: Hollenga


: Hoogerwerf

Productgroepomschrijving Eén van de belangrijkste doelstellingen die wij als provincie stellen is behoud en bescherming van de biodiversiteit en de kwaliteit van de leefomgeving. Behoud en versterking van de biodiversiteit zal vooral gestalte krijgen door realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). De EHS is een samenhangend netwerk van bestaande natuurgebieden, nieuw te ontwikkelen natuurgebieden, beheersgebieden, robuuste en ecologische verbindingszones. De volgende aspecten zijn hierbij aan de orde: • Verwerving, inrichting en (particulier) beheer van nieuwe natuurgebieden, verbindingszones en ontsnippering vormen de prioriteiten bij het realiseren van de EHS. • Agrarisch natuurbeheer heeft sterk onze aandacht. In de beheersgebieden, natuurgebieden met behoud van hun agrarische functie, stimuleren we de agrarische natuurverenigingen en de individuele agrariërs in het realiseren van de natuuren landschapsdoelen. Groningen kent een negental agrarische natuurverenigingen waarvan de leden, vaak in collectief, deelnemen aan natuuren landschapsbeheer. • Buiten de EHS zijn behoud en ontwikkeling van natuurwaarden in het agrarische cultuurlandschap belangrijk. Speerpunten hierin zijn behoud en bescherming van weide- en akkervogels en de verbetering van de algemene natuurkwaliteit. Voor de bescherming van met name weidevogels spelen beheersgebieden een belangrijke rol. • Regionale milieukwaliteit op de EHS en verdrogingbestrijding. • Een essentieel onderdeel van de EHS vormen de robuuste verbindingen. In Groningen wordt de robuuste verbinding gerealiseerd door middel combinaties met andere functies zoals recreatie, landschap, waterberging, cultuurhistorie.


Operationeel doel (kwaliteitseis) Realisatie EHS o EHS te verwerven (incl. rob.verb.) o EHS inrichting (incl. rob.verb.) o EHS particulier beheer (incl. rob.verb.) o knelpunten infrastructuur ontsnipperd Milieukwaliteit EHS/VHR o verdrogingbestrijding: Nationaal Park Lauwersmeer Versterken samenwerking en stimuleren educatieve functie Soortenbescherming

Voortgang/ realisatie prestatieindicatoren


Prestatieindicator


Realisatie in 2007

Realisatie in 2007

R

ha

875

100+14

250

ha

1873

225+40

625

ha

p.m.

200 ha

n.n.t.b.

aantal

5

0

1 (in voorber.)

ha

3500

300

625

gerealiseerd Beheer- en Inrichtingsplan (BIP) realiseren van het MJP Uitvoering Soortenbeleid

7 jaarplannen uit BIP

1

1

7 jaarplannen uit BIP

1

1

R R

R

216

Natura 2000 o beheersplannen voor natura 2000 gebieden Natuurbeheer buiten de EHS Weidevogels Wintergasten -

R 2

ha ha

4000 2899 + 2254 in EHS 740 1000

p.m.

n.n.t.b.

R/P

akkerflora Natuurbraak

Flora- en faunawet

aantal

ha ha R

opstellen faunabeheer plan

1

p.m.

1

• • • *

via progr. Beheer n.n.t.b. via progr. Beheer via progr. beheer

1

Prioriteiten 2007

€ 771.400

Verwerving, inrichting en beheer EHS

De ecologische hoofdstructuur bestaat uit de kerngebieden, robuuste verbindingszones, ecologische verbindingszones en ontsnipperingspunten. In alle categorieën wordt de EHS middels aankoop, particulier natuurbeheer, inrichting en beheer gerealiseerd. In 2007 behalen we de doelstellingen conform het provinciaal bod Provinciaal Meerjarenprogramma (PMJP). Dat betekent realisatie van 100 ha verwerving, 225 ha inrichting van nieuwe natuurgebieden, 300 ha verdrogingsbestrijding, 14 ha verwerving en 40 ha inrichting van robuuste verbindingen. Prioriteit is meer deelname van particulieren aan beheer van natuur. De doelstelling voor 2007 is voor 200 ha met particulieren tot een overeenkomst te komen.

Basisnatuurkwaliteit agrarisch cultuurlandschap In 2007 gaan we door met de uitvoering aan de nota actualisatie natuur en landschapsbeleid, De agrarische natuurverenigingen blijven we steunen en financieren projecten die de basisnatuurkwaliteit verbeteren en maken we gebruik van natuurbraak.

Biodiversiteit en kwaliteit leefomgeving Voor bescherming soorten en leefgebieden komt er een nieuw landelijke programma vanaf 2007. Dit is 1 jaar uitgesteld. We richten ons op belangrijke leefgebieden voor meerdere gidssoorten: akkerflora en fauna, weidevogelkerngebieden en een natuurvriendelijker oever-, bermen slootbeheer. De uitvoering van de flora en faunawet is goed geregeld. De Natuurbeschermingswet is eind 2005 gewijzigd. De provincie is bevoegd gezag voor de vergunningverlening Natuurbeschermingswet, vogelen habitatrichtlijngebieden. De instandhoudingsdoelstellingen zijn vastgesteld. In 2007 starten we met de beheersplannen vergunningverlening. Begin 2007 brengen we de Toestand van natuur en landschap/monitoring uit. Dit is een vierjarige rapportage over de actuele natuur en landschapskwaliteit. Het accent ligt op het agrarisch cultuurlandschap.

217


realisatie EHS door middel van aankoop en particulier natuurbeheer; voorbereiden Waddenfondsprojecten; uitvoeren secretariaat Nationaal Park Lauwersmeer en uitvoeren jaarplan; organisatie programma beheer vormgeven; uitvoeren vergunningverlening Natuurbeschermingswet.

Toelichting/ontwikkelingen Om het samenhangende netwerk van de EHS compleet te maken, willen we in 2018 10.358 ha nieuwe natuur op landbouwgrond hebben gerealiseerd, namelijk verworven, ingericht en in beheer als natuur. Op dit moment hebben we ongeveer 5.500 ha verworven. De opgave is nog ongeveer 5.000 ha te realiseren. Daarbij hebben we de ambitie om 40% van deze oppervlakte te realiseren door middel van particulier en agrarisch natuurbeheer, waarbij dus geen grondaankoop plaatsvindt. Van de resterende 60% is al een deel in eigendom van Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL), resteert ruim 1.900 ha te verwerven tot en met 2015. Dan hebben we tot 2018 de tijd om in te richten en over te dragen aan de terreinbeherende organisaties. Met Programma Beheer willen we het agrarisch natuurbeheer uitbreiden van 3.200 ha naar ruim 4.700 ha in 2013. Daarnaast stimuleren we weidevogel- en akkerrand beheer en willen we de opvang van ganzen in foerageergebieden uitbreiden naar ruim 2.500 ha in 2013. Om de verdroging in 2020 geheel op te heffen, hebben we samen met de waterschappen en terreinbeherende organisaties ingeschat dat tussen 2007 en 2013 op ruim 5.000 hectare verdroogd natuurgebied maatregelen moeten worden genomen. Dan zal in 2013 in circa 65% procent van de natuurgebieden de waterhuishouding zijn afgestemd op de natuurfunctie en zal daar de verdroging zijn opgeheven. Of we deze ambitie halen, hangt in grote mate af van de snelheid waarmee gronden aangekocht, dan wel onder particulier natuurbeheer worden gebracht. Daarnaast kunnen de benodigde middelen, die door de regio zelf moeten worden opgebracht, een knelpunt vormen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Verwerving, inrichting en beheer EHS: Aan DLG is via prestatieovereenkomst extra tijd beschikbaar gesteld voor grondverwerving, dientengevolge is de prestatie dan ook ruimschoots gehaald..voor beheer is gewerkt aan de beleidsdoelstelling meer particulier natuurbeheer en zijn voorbereidende werkzaamheden verricht voor de omvorming van programma beheer in 2009. Agrarisch cultuurlandschap: In 2007 hebben we ondersteuning verleend aan de agrarische natuurverenigingen Biodiversiteit: Door provinciale invulling van de rijkswetgeving wordt daar maatwerk op geleverd. In 2007 is de toestand van natuur en landschap uitgebracht en gepresenteerd tijdens een daarvoor georganiseerd symposium

Uitgevoerde activiteiten Zie prestaties uit de bovenstaande tabel

218


realisatie 2006



raming saldo 2007

1.284.080

1.912.674


10.305.997 373.485

17.706.235 654.400

10.679.482

18.360.635

Totaal lasten

11.963.562

20.273.309


80 9.400.678 55.631

16.240.000

Totaal baten

9.456.389

16.240.000


2.507.173

4.033.309

realisatie 2007 1.284.080

raming 2007 1.912.674

326.466

542.900

508.800

508.800

835.266

1.051.700

67.124

601.741

67.124

601.741

39.461

50.000

39.461

50.000

34.333

112.900

34.333

112.900


Product

baten 2007


lasten 2007 1.284.080

620302 Realisatie EHS: - verwerving EHS (provincie) - verwerving EHS (rijk) - inrichting EHS (rijk) - beheer EHS (rijk) - ontsnippering EHS (rijk) - st. Het Groninger Landschap (prov.)

332.097 1.342.788 905.384 6.074.344 7.543 508.800

5.631 1.342.788 905.384 6.074.344 7.543

9.170.955

8.335.690

67.124 17.850

17.850

84.974

17.850

620304 Nat.Park Lauwersmeer: -beheer inricht.plan NPL (provincie) -beheer inricht.plan NPL (rijk) totaal Nat.Park Lauwersmeer:

39.461 81.818 121.279

81.818 81.818

620305 Soortenbescherming: - uitv. progr. soortenbesch. (prov.) - uitv. progr. soortenbesch. (rijk) totaal Soortenbescherming:

114.413 7.089 121.502

80.080 7.089 87.169

totaal realisatie EHS: 620303 Milieukwaliteit EHS/VHR: - project milieutekort (provincie) - project milieutekort (rijk) totaal milieukwaliteit EHS/VHR:

219

620306 Overig natuur: - overige maatregelen (provincie) totaal Overige natuur:

233.813 233.813

50.000 50.000

620307 Overig: - lopende verpl. landinrichting (rijk) - lopende verpl. bos en landschap (rijk) - lopende verpl. milieu (rijk) totaal Overig:

-9.845 409.844 483.863 883.862

-9.845 409.844 483.863 883.862

620308 Stelpost: - stelpost:nader:nader te verdelen prog.kst

totaal Natuur (ILG)

63.097 63.097

11.963.562

9.456.389

183.813 183.813

210.000 210.000

63.097 63.097

94.294 94.294

2.507.173

4.033.309

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid zijn met € 7.400.238 onderschreden en voor de programmakosten nieuw beleid geldt een onderschrijding van € 280.915. In 2007 is het Programma Landelijk Gebied (PLG) van start gegaan en na een looptijd van zeven jaar wordt het PLG beëindigd. De beschikbare middelen zijn zoveel als mogelijk over deze periode verdeeld. Het PLG wordt door het Rijk, Provincie en eventueel overige deelnemers bekostigd. Er zullen zich gedurende de looptijd van het PLG van jaar tot jaar verschillen voordoen tussen begroting en realisatie. Voor wat betreft de externe middelen is dat geen probleem: de uitgaven worden gedekt door de ontvangen bedragen of de nog te ontvangen bedragen. Voor de budgetten die door de Provincie beschikbaar zijn gesteld geldt dat voor de verschillen tussen begroting en realisatie een reserve is ingesteld. Een onderschrijding wordt in deze reserve gestort en een overschrijding wordt gedekt door een onttrekking aan de reserve.

220


: 6204 Landschap en cultuurhistorie (ILG)

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen/Hollenga


: Hoogerwerf

Productgroepomschrijving Voor landschap is behoud en herstel van de regionale identiteit onze belangrijkste doelstelling. De overheden willen in samenwerking met de gebiedspartners komen tot een kwalitatief goed ingericht en verzorgd landschap met als hoofddoel het duurzaam behouden van de identiteit van verschillende landschapstypen en monumenten (onder andere boerderijen). Onze beleidsopgave voor landschap richt zich op het behoud en de versterking van: • de identiteit, diversiteit en belevingswaarde van het landschap; • de cultuurhistorische en ecologische en monumentale waarden van het landschap; • de gebiedseigen kernkwaliteiten van bijzondere landschappen. Verder voegen ruimtelijke ontwikkelingen kwaliteit toe aan het landschap.


Operationeel doel (kwaliteitseis) Landschap (generiek) Inrichting landschapselementen (dijken, wierden, essen, erven, singels, houtwallen, poelen, dobben, petgaten)

-

Beheer landschapselementen (dijken, wierden, essen, erven, singels, houtwallen, poelen, dobben, petgaten)

Nationaal landschap Middag-Humsterland Ontwikkeling van het landschap (Bewustwording waardevol landschap bij overheid en burgers, inrichting en beheer landschaps-elementen, vergroten toegankelijkheid en structuurverbetering landbouw) Versterken cultuurhistorische waarden

Rijks (R) of Provinciaal (P) doel P

P

R

Voortgang/ realisatie prestatieindicatoren Prestatie-indicator o.a. wierden (aantal) singels (km) essen (ha) poelen/dobben/ petgaten (aantal)


Realisatie in 2007

Realisatie in 2007

15 115 190 120

alles p.m. vanwege de onduidelijkheid die nu nog bestaat rond de toekomst van het Programma Beheer

24 elementen

Via uitvoeringsprogramma M-H.

wierden (aantal) singels (km) essen (ha) poelen/dobben/ petgaten (aantal)

100 700 87 275

aantal en omvang in te richten landschapselementen (sloten, dijken en erfwegbeplanting) en opp. agr.structuurverbetering aantal projecten (wierden)

8 km 29 elementen

1 km 4 elementen

644 ha landbouw

100

4

1 project

221

41 elementen

Architectuur en cultuurhistorie in ruimtelijk beleid beleefbaar maken van cultuurhistorische objecten en monumenten

-

P

aantal nieuwe of verbeterde cultuur historische objecten en monumenten

23

2 projecten

1 proj.

aantal

165 + 42

15+5 (ambitie)

0

behoud historische erven en kerkterreinen

Prioriteiten 2007

Generiek landschapsbeleid In 2007 zullen uitwerkingsplannen voortgezet worden, maar zal de nadruk liggen op het begeleiden en beoordelen van plannen met landschappelijke effecten. Onduidelijkheid over de onderhandelingen over Programma Beheer leidt er toe dat er nog niets over uitvoeringsprojecten aan wierden en houtwallen kan worden gezegd.

Nationaal landschap Middag-Humsterland

€ 50.000

In Middag-Humsterland zullen in 2007 enkele projecten worden beschikt met als doel de verbetering van de toegankelijkheid, vergroten beleving van de cultuurhistorische waarde en herstel van karakteristieke sloten. Verder blijft zorg worden besteed aan het proces en de communicatie.

Architectuur en cultuurhistorie Gestreefd wordt om uitvoeringsprojecten van de Nota Belvedere te ondersteunen Wij willen nadrukkelijk ruimte bieden aan monumentenzorg. In afwachting van het op te stellen masterplan voor restauratie en instandhouding van de Groninger monumenten hebben wij in het PMJP (nog) geen doelen en middelen opgenomen. Wij zien echter wel de koppelingsmogelijkheden en zullen in de loop van de periode 2007-2010 de ontwikkelingen volgen op het gebied van monumentenzorg.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Landschap: • ontwerpopgave Leek-Roden; • landschapsecologische Onderlegger Regiovisie Groningen-Assen; • landschapsontwikkelingen Oost-Groningen; • resultaten meetnet landschap; • beoordelen ruimtelijke plannen met landschapsgevolgen; • beoordelen bestemmingsplannen Middag-Humsterland; • revitalisering wierdemuseum Ezinge; • oprichten archeologisch infopunt Middag-Humsterland. Cultuurhistorie: • het uitvoering geven aan de doelen van meer integrale presentaties en de instandhouding van de Collectie Groningen: integrale presentaties stimuleren en het inventariseren van museale collecties (inventarisatie is een basisvoorwaarde voor instandhouding aangezien het inzicht geeft in de

222

samenstelling en waarde van de Collectie Groningen); •

• • • • • • •

gebouwd erfgoed / monumenten: uitvoering taken monumentenwet, richtlijnen selectie Collectie Groningen, aanzet totstandkoming Provinciaal Steunpunt Groningen, verlegging subsidierelatie Stichting De Groninger Molen naar Stichting Het Molenhuis, deelname erfgoedinstellingen aan Erfgoed Groningen Digitaal; inventarisatie museale collecties: voor de instandhouding van de collecties is inventarisatie een basisvoorwaarde. Inventarisatie geeft inzicht in de samenstelling en waarde van de collecties in het kader van de Collectie Groningen; uitvoering taken voortkomend uit de monumentenwet; richtlijnen selectie Collectie Groningen gebouwd erfgoed; aanzet totstandkoming Provinciaal Steunpunt Groningen; verlegging subsidierelatie Stichting De Groninger Molen naar Stichting Het Molenhuis; deelname van de erfgoedinstellingen aan Erfgoed Groningen Digitaal; implementatie verdrag van Malta.

Toelichting/ontwikkelingen Wij willen de ruimtelijke kwaliteit van het landschap borgen door onder andere met het provinciaal bouwheerschap te sturen op ruimtelijke ontwikkelingsprocessen. Bij nieuwe ontwikkelingen zijn cultuurhistorische kenmerken van belang. De afgelopen jaren hebben we veel geïnvesteerd in de inrichting en het beheer van karakteristieke landschapselementen zoals houtwallen, essen en bijzondere cultuurhistorische terreinen. Doordat wij geen rijksmiddelen meer ontvangen voor laatstgenoemde werkzaamheden kunnen wij het beheer van deze landschapselementen mogelijk niet meer voortzetten dan wel in een lagere cyclus beheerswerkzaamheden uitvoeren waardoor de beheerskosten uiteindelijk toenemen door ingrijpender werkzaamheden. Doordat de middelen voor beheer beperkter zijn zal daar waar mogelijk gekeken worden naar duurzamere vormen van beheer. Uiteraard dienen deze maatregelen landschappelijk verantwoord te zijn.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Generiek Landschap: Budget is minder dan voorgaande jaren. Door koppeling te leggen met andere thema’s is getracht toch een goede prestatie te realiseren. Voor generiek landschap (inrichting en beheer) zijn er in 2007 een 7-tal projecten beschikt. Voor programma beheer zijn de eerste stappen (voorbereiding) gezet richting de omvorming. Architectuur en cultuurhistorie wordt zoveel mogelijk meegekoppeld aan landschapsprojecten Nationaal Landschap Middag-Humsterland: Er is in 2007 een uitvoeringsprogramma 2007-2013 opgesteld. architectuur en cultuurhistorie: Budget is minder dan voorgaande jaren. Door koppeling te leggen met andere thema’s is getracht toch een goede prestatie te realiseren

Uitgevoerde activiteiten Aan de beschreven activiteiten is door beschikbare middelen en menskracht onvoldoende uitwerking gegeven. In 2007 heeft de nadruk gelegen op de implementatie an administratieve organisatie van PLG. De nadruk ten aanzien van activiteiten heeft gelegen op de projectverwerving, daardoor zijn aan de activiteiten zoals beschreven onvoldoende aandacht gegeven.

223


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

390.204

328.774


500.346 5.368

545.382 241.800

505.715

787.182

Totaal lasten

895.918

1.115.956


308.977

411.000

Totaal baten

308.977

411.000


586.941

704.956

realisatie 2007 390.204

raming 2007 328.774

3.470 21.430 161.974

99.800 64.300 14.300 86.300

186.874

264.700

9.863

111.482


Product

lasten 2007 390.204

620400 Apparaatskosten 620402 Generiek landsch.arch.,cult.historie - Inr.landschap/Is.elementen (prov.) - beh.landschap/Is.elemeneten (prov.) - monumenten/hist.erven/kerkterr.(prov.) - meerj.overeenk.landsch.beh. (prov.) - meerj.overeenko.landsch.beh. (rijk)

baten 2007

3.470 21.430

totaal Generiek lansch.arch.,cult.historie 620403 Nat.landsch. Middag-Humsterland - uitv.prg. Middag-Humsterland (prov) - uitv.prg. Middag-Humsterland (rijk) totaal Nat.landsch. Middag-Humsterland totaal Landschap en cultuurhist. (ILG)

224

161.974 285.755

285.755

472.629

285.755

9.863 23.223

23.223

33.086

23.223

9.863

111.482

895.918

308.977

586.941

704.956

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid zijn met € 45.036 onderschreden en voor de programmakosten nieuw beleid geldt een onderschrijding van € 236.432. In 2007 is het Programma Landelijk Gebied (PLG) van start gegaan en na een looptijd van zeven jaar wordt het PLG beëindigd. De beschikbare middelen zijn zoveel als mogelijk over deze periode verdeeld. Het PLG wordt door het Rijk, Provincie en eventueel overige deelnemers bekostigd. Er zullen zich gedurende de looptijd van het PLG van jaar tot jaar verschillen voordoen tussen begroting en realisatie. Voor wat betreft de externe middelen is dat geen probleem: de uitgaven worden gedekt door de ontvangen bedragen of de nog te ontvangen bedragen. Voor de budgetten die door de Provincie beschikbaar zijn gesteld geldt dat voor de verschillen tussen begroting en realisatie een reserve is ingesteld. Een onderschrijding wordt in deze reserve gestort en een overschrijding wordt gedekt door een onttrekking aan de reserve.

225


: 6205 Natuur en Landschap

Programma

: Karakteristiek Groningen

Portefeuillehouder

: Hollenga


: Hoogerwerf

Productgroepomschrijving Het thema Natuur en Landschap is gericht op die onderdelen die niet opgaan in het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG). De belangrijkste zijn Waddenzee, Uitvoering groene wetten en Biologisch meetnet. Hoofddoel is behoud en verbetering van de natuurkwaliteit binnen en buiten de (Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en op versterking van het landschappelijk karakter. Samen met diverse overheden en belangengroepen werken we aan het realiseren van de hoofddoelstelling voor de Waddenzee: duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap. De aanwezig kernkwaliteiten (natuurlijke rijkdommen, horizon en samenhang) bieden ook kansen voor economische ontwikkeling. Daarnaast zijn ook veiligheid, bereikbaarheid, recreatie, archeologie en cultuurhistorische waarden belangrijke thema's waar het beleid en het beheer zich op richten. Onze activiteiten richten zich onder meer op de uitwerking en uitvoering van het beleid en projecten, op handhaving van regelgeving, op de bestuurlijke organisatie en het investeren in de natuur en economie van het waddengebied.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijk effect: • duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied, inclusief behoud van het unieke open landschap en bescherming archeologische waarden en cultuurhistorie; • waarborgen veiligheid van de bewoners van het waddengebied; • waarborgen bereikbaarheid van havens en eilanden; • kansen voor economische ontwikkeling in Waddengebied; • effectiever natuuren landschapsbeleid. Geplande prestatie-indicatoren • natuur-, landschappelijke- en archeologische waarden; • waterkwaliteit; • sociaal-economische ontwikkeling; • toeristisch/recreatieve ontwikkeling; • veiligheid; • bereikbaarheid havens;

•

toestand van natuur en landschap (2007);

•

604 meetpunten graslandmeetnet;

226

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren In 2007 is het Convenant Vaarrecreatie ontwikkeld, waarin overheden, ondernemers, natuurorganisaties en recreatieorganisaties zich inspannen om de natuur en het open landschap van de Waddenzee beschermen, en tegelijkertijd de vaarrecreatie op en rond de Waddenzee duurzaam ontwikkelen. Aan het convenant is een uitvoeringsprogramma voor de komende twee jaren verbonden. Daarnaast is er een aanvang gemaakt met het visiegedeelte van het Beheer- en Ontwikkelingsplan Waddengebied waarin invulling gegeven wordt aan het beleid voor het Waddengebied op de thema's natuur, landschap, recreatie, havenontwikkeling en veiligheid. Naar verwachting wordt dit visiegedeelte in mei 2008 vastgesteld. toestand van natuur en landschap (2007) is uitgebracht januari 2007; 604 vegetatiegraslandenmeetnet zijn in 2007 onderzocht;

•

166 meetpunten houtsingelmeetnet;

•

102 meetpunten weidevogelmeetnet;

•

35 meetpunten akkervogelmeetnet;

•

aanvullende onderzoeken: verspreidingsonderzoek reptielen en amfibieën, broedvogelkarteringen, houtsingels en provinciale speciedepots, onderzoek effectiviteit agrarisch natuurbeleid, aanvullende vegetatiekarteringen agrarisch cultuurlandschap.

166 meetpunten houtsingelmeetnet is deels onderzocht. Nader bekeken in hoeverre dit meetnet onder het landschapsmeetnet kan worden gevoegd; 102 meetpunten weidevogelmeetnet zijn in 2007 onderzocht; 35 meetpunten akkervogelmeetnet) zijn in 2007 onderzocht; de genoemde aanvullende onderzoeken zijn niet uitgevoerd vanwege andere werkzaamheden als: symposium Toestand van de natuur, lezingen naar aanleiding van Toestand van de natuur, lezingen akkervogelbeheer, inhaalslag digitaliseren gegevensbestanden, onderzoek milieutekorten, werkzaamheden tbv Wet Ammoniak & Veehouderij, voorbereidingen verdrogingsonderzoek en advieswerk.

Afnemers/klanten • Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen, overheden in Duitsland en Denemarken, marktpartijen, terreinbeheerders, natuuren milieuorganisaties, recreatieorganisaties en handhavende instanties

Prioriteiten 2007

Beheer- en Ontwikkelingsplan Waddenzee Als uitwerking van de PKB Waddenzee wordt in 2006 gestart met het schrijven van het Beheer- en Ontwikkelingsplan (B&O-plan) onder regie van het Regionaal Coördinatiecollege Waddengebied (RCW). De totstandkoming en de uitvoering van het B&O-plan is een gezamenlijke onderneming van de betrokken waddenoverheden. Het B&O-plan wordt ter instemming aangeboden aan onder andere PS. Het RCW stelt het conceptplan vast. Het Coöordinatiecollege Waddengebied stelt het plan definitief vast. Afronding wordt verwacht eind 2007/begin 2008.

Coördinatie en regelen provinciale cofinanciering Waddenfondsprojecten Coördinatie van Groningse projecten die zijn aangemeld voor het Waddenfonds en waarvoor provinciale cofinanciering wordt gevraagd. Het beoordelen of deze projecten binnen het provinciaal beleid passen en bij een positieve beoordeling het regelen van provinciale cofinanciering voor deze projecten. Een extra moeilijkheid is dat er veel 'dure' projecten zijn ingediend en dat in de begroting van het PLG en het budget 'Reserve cofinanciering ruimtelijk-economische programma's' geen rekening is gehouden met provinciale cofinanciering van Waddenfondsprojecten. Dit in tegenstelling tot andere provincies. De Dienst Landelijk Gebied beoordeelt de ontvankelijkheid en de Rijks-commissie Hermans geeft advies over de projecten die worden goedgekeurd. Dit advies wordt voorgelegd aan de in 2007 in het leven geroepen Regiocommissie met belanghebbenden van overheden en maatschappelijke organisaties uit het Waddengebied. Hierin is ook de provincie Groningen vertegenwoordigd.

227

Nominatie Werelderfgoed Waddenzee Het ministerie van LNV zal het nominatiedossier opstellen voor de aanwijzing van de Waddenzee als Unesco-werelderfgoedsite, dit in samenwerking met Duitse en Deense partners. De regionale overheden worden nadrukkelijk betrokken bij dit proces en inzet wordt verlangd om het nominatiedossier op te stellen en om dit te communiceren naar de regio.

Managementplan Natuur- en Scheepvaartontwikkeling Eems-Dollard In samenwerking met de ministeries van LNV, Rijkswaterstaat en Duitse overheden wordt in 2006 gestart met de ontwikkeling van een plan voor een adequaat beheer van het Eems-Dollardgebied. Dit plan is in eerste instantie beperkt tot de onderwerpen natuuren scheepvaartontwikkeling. Deze werkzaamheden vinden in afstemming plaats met de ontwikkeling van het Beheer- en Ontwikkelingsplan Waddenzee.

Biologisch meetnet Uitvoering karteringen biologisch meetnet.


samenwerking waddenoverheden (RCW en Stuurgroep Waddenprovincies); uitvoering recreatiebeleid Waddenzee; op de meetpunten worden tellingen gedaan naar het voorkomen van vogels en planten en de kwaliteit van landschapselementen; uitbrengen van de Toestand van Natuur en Landschap (2007).

Toelichting/ontwikkelingen Het Regionaal College Waddengebied wordt gevormd door de betrokken ministeries, waddenprovincies en -gemeenten en waterschappen. De provincie Groningen draagt 10% van de totale kosten van het RCW bij. Door een nieuwe bestuurlijke organisatie van het RCW wordt een hogere bijdrage gevraagd dan voorgaande jaren. Door deze reorganisatie is de inzet voor de Stuurgroep Waddenprovincies verminderd. De provincie Groningen draagt een derde bij aan de totale kosten voor de Stuurgroep Waddenprovincies. Uitvoering van het recreatiebeleid zal hoofdzakelijk plaatsvinden in gezamenlijkheid met de overige waddenprovincies door middel van uitbesteding aan de provincie Fryslân.

228

Beleidsverantwoording Prioriteiten Beheer- en Ontwikkelingsplan Waddenzee Het Beheer- & Ontwikkelingsplan Waddengebied bestaat uit drie delen, deel A: visie, deel B: beheerplannen Natura 2000 en KRW en deel C: maatregelenprogramma. Inmiddels ligt er een discussiedocument voor deel A van het B&O-plan waarin keuzen gemaakt worden op tien thema's, onder andere zoet-zoutovergangen en havenontwikkeling. Dit discussiedocument wordt besproken met colleges, raden en staten. Naar verwachting wordt deel A medio mei 2008 vastgesteld. Vervolgens worden de delen B en C afgerond. Coördinatie en regelen provinciale cofinanciering Waddenfondsprojecten Bij de 1e openstelling van het Waddenfonds zijn ca. 24 projecten ingediend die op Groninger grondgebied liggen. Voor 13 daarvan werd provinciale cofinanciering gevraagd. Wij hebben voor 10 projecten ingestemd met provinciale cofinanciering mits de projecten ontvankelijk zijn en worden goedgekeurd door de Rijks-adviescommissie Hermans. Inmiddels zijn 10 projecten niet ontvankelijk verklaard en zijn er ca. 8 projecten over waarvoor provinciale cofinanciering nodig is. Het advies van de Commissie Hermans zal worden voorgelegd aan de in 2007 ingestelde Regiocommissie met belanghebbenden van overheden en maatschappelijke organisaties uit het Waddengebied. Nominatie Werelderfgoed Waddenzee Het ministerie van LNV heeft, in samenwerking met Duitsland, het nominatiedossier opgesteld. Op 15 januari 2008 heeft de senaat van de deelstaat Hamburg laten weten het Hamburgse deel van het te nomineren gebied, het Nationaal Park Waddenzee, niet voor te dragen voor nominatie, omdat Hamburg uit wil sluiten dat de nominatie ook maar enigszins de belangen van de zeehaven beperkt. Dit gebied maakt 1% uit van het totale door Nederland en Duitsland te nomineren gebied. De deelstaten SleeswijkHolstein en Niedersachsen willen de nominatie zonder Hamburg doorzetten. Ook de betrokken partijen in Nederland willen de nominatie voortzetten. Op 24 januari 2008 is het gezamenlijk Nederlands-Duitse nominatiedossier ingediend bij de UNESCO. Managementplan Natuur- en Scheepvaartontwikkeling Eems-Dollard Hoewel we nog steeds voornemens zijn om een plan voor een adequaat beheer van het EemsDollardgebied te ontwikkelen in samenwerking met de ministereis van LNV en V&W (RWS) en de Duitse overheden, heeft het voornemen tot op heden tegenwerking vanuit Duitsland gekregen. In eerste instantie kregen de Duitse overheden de financiering niet rond, vervolgens hing de voortgang af van de verkiezingen in Duitsland. Het voornemen bestaat echter nog steeds, zodat er mogelijk in 2008 gestart kan worden met de ontwikkeling van Nederlands-Duits managementplan voor het Eems-Dollardgebied waarin de ontwikkelingen op het gebied van natuur, scheepvaart, milieu en veiligheid beschreven worden. Biologisch meetnet Alle Meetpunten (604 vegetatiegraslandenmeetnet; 102 meetpunten weidevogelmeetnet; 35 meetpunten akkervogelmeetnet) zijn in 2007 onderzocht. 166 meetpunten houtsingelmeetnet deels onderzocht. Nader bekeken in hoeverre dit meetnet onder het landschapsmeetnet kan worden gevoegd.


• • •

Het Regionaal College Waddengebied is in haar nieuwe vorm van start gegaan. Onder het RCW zijn themagroepen gedefinieerd waarvoor regisseurs aangewezen zijn. De gedeputeerde van Groningen is een van de regisseurs van het thema natuur en van het thema kennis, samen met de directeur van het ministerie van LNV DRZ Noord. De functie van secretaris van de Stuurgroep Waddenprovincies wordt iedere twee jaar gekoppeld aan een van de Waddencoördinatoren van de provincies. De komende twee jaren neemt de provincie Fryslan dit voor haar rekening; Het recreatiebeleid Waddenzee heeft vorm gekregen in het Convenant Vaarrecreatie. De provincie Noord-Holland neemt het voortouw hierin als regisseur voor het thema recreatie; Op de meetpunten zijn tellingen verricht. Zie ook voortgang/realisatie prestatie-indicatoren; De toestand van natuur en landschap (2007) is uitgebracht januari 2007.

229


realisatie


realisatie

raming

1.379.021

325.126


1.152.751 75.000

1.472.030 75.000

1.227.751

1.547.030

Totaal lasten

2.606.772

1.872.156


133.114 49.915

Totaal baten

183.029


2.423.743

1.872.156

realisatie 2007 1.379.021

raming 2007 325.126

-295.630 771.426

771.400

475.796

771.400

274.606 75.905

274.606 75.905

150.000 75.000

350.511

350.511

225.000


Product

lasten 2007 1.379.021

620500 Apparaatskosten 620501 Natuur en landschap - afh. voorgaande jaren natuur en landschap - convenant LNV/NBP (uitw. EHS) - middag-Humsterland (U.C.Progr.) totaal Natuur en landschap 620502 Taken Waddengebied - regionaal college Waddengebied - uitvoering NB-wet Wadden totaal Taken Waddengebied 620503 Monitoring Natuur - mjp monitoring, incl biologisch meetnet totaal Natuur en landschap 620509 Kompasprojecten natuur en landschap - bijdr. FCK (SGB) Natuur en landschap - bijdr. FCK Natuur en landschap - bijdr. FCK (POP05-06) Natuur en landschap - bijdr. FCK (UC) Natuur en landschap - bijdr. FCK (ICES) Natuur en landschap totaal Kompasproj. Natuur en landschap totaal Natuur en landschap

-168.925 771.426 48.958

126.706

651.459

175.663

48.958

43.327

7.366

35.960

48.390

43.327

7.366

35.960

48.390

57.342 32.092 55.188

57.342 32.092 55.188

279.842

37.832

37.832

43.522 99.278 79.598

182.455

182.455

502.240

2.423.743

1.872.156

2.606.772

230

baten 2007

183.029

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afhandeling voorgaande jaren natuur en landschap: afwijking € 295.630 De belangrijkste oorzaak is het niet benutten van in voorgaande jaren toegekende subsidies en afwikkeling van ontvangen bijdragen van derden betrekking hebbend op voorgaande jaren. Het bedrag is mede zo hoog omdat door een herschikking van productgroepen inzake het Programma Landelijk Gebied alle vrijval van voorgaande jaren op het gebied van Natuur en Landschap is geconcentreerd bij deze productgroep. Regionaal College Waddengebied: afwijking € 124.606 Van de Provincie Fryslan is eind 2007 een afrekening ontvangen van de door de Stuurgroep Waddenprovincies gemaakte kosten over de jaren 2005 en 2006. Voor 2007 werd een voorschot gevraagd. Voor 2005 was er nog ruim voldoende dekking, maar voor het jaar 2006 niet. Er werd abusievelijk verondersteld dat de resterende middelen ad € 132.666 konden vrijvallen ten gunste van de algemene middelen. Dit bleek bij nader inzien niet het geval. Uit de afrekening bleek dat het kostenaandeel voor 2006 € 96.543 bedroeg. In 2007 is de begroting voor dit onderdeel afgeraamd met € 66.500 en resteerde nog een raming van € 23.000 . Te weinig om het gevraagde voorschot ad € 69.295 te dekken. Meerjarenprogramma monitoring, incl. biologisch meetnet: afwijking € 12.430 Mede door een bate van € 7.366 is het krediet onderschreden. Kompasprojecten natuur en landschap: afwijking € 319.785 Voor de Kompasprojecten natuur en landschap was een bedrag van € 502.240 geraamd met daartegenover een realisatie van € 182.455. Het nog niet aangewende deel blijft binnen de reserve cofinanciering Kompas beschikbaar voor de toekomstige realisatie van de betreffende projecten.

231

232

7. Economische en agrarische zaken No.


7.0 7001 7002 7003

Algemeen economische aangelegenheden Algemeen economische zaken Promotie en acquisitie Toeristische promotie

116.701 209.974 600.729

Totaal functie 7.0 7.1 7103 7106 7107 7108 7109

7.2 7201

7.3 7302 7303

lasten 2007

baten 2007


raming saldo 2007

165.772

116.701 209.974 434.957

186.792 247.567 453.008

927.404

165.772

761.632

887.367

Bevordering economische activiteiten Arbeidsmarkt Regioprogramma's Provinciale bedrijven Fysieke bedrijfsomgeving Marktsectoren

603.164 3.900.976 277.021 71.133 1.927.042

11.429 1.139.136 114.305 378.750

591.735 2.761.841 162.716 71.133 1.548.292

831.155 4.947.029 229.393 541.523 1.488.042

Totaal functie 7.1

6.779.336

1.643.620

5.135.716

8.037.142

Nutsvoorzieningen Nutsvoorzieningen

2.035.438

2.396.096

-360.657

-393.449

Totaal functie 7.2

2.035.438

2.396.096

-360.657

-393.449

662.263 780.571

338.672

662.263 441.899

283.934 1.983.814

1.442.834

338.672

1.104.162

2.267.748

11.185.012

4.544.160

6.640.853

10.798.809

Agrarische aangelegenheden Landbouw Landbouw en landinrichting (ILG) Totaal functie 7.3 Totaal hoofdfunctie 7

233

234


: 7001 Algemeen economische zaken

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving 1. Vestigingenregister Door het houden van een jaarlijkse enquête naar ondernemingen in Groningen wordt er inzicht verkregen in de regionale ontwikkeling van de werkgelegenheid in de provincie Groningen. Op basis van de uitkomsten kan bestaand beleid worden gecontinueerd, aangepast of kan nieuw beleid worden gemaakt. Ook worden de uitkomsten gebruikt voor extern regionaal onderzoek. 2. Overig Onder deze noemer worden alle activiteiten geschaard, die niet in de andere productgroepen van Bedrijvigheid vallen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • vergroten inzicht in de ontwikkeling van de regionale economie.

•

Geplande prestatie-indicatoren jaarlijkse enquête onder vestigingen in Groningen om inzicht te verkrijgen in de ontwikkeling van de werkgelegenheid in Groningen.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Op 1 april 2007 waren er 261.729 personen werkzaam bij in totaal 31.784 vestigingen. In vergelijking met 1 april 2006 houdt dit in dat de totale werkgelegenheid in de provincie is toegenomen met 2,2%. De vorig jaar ingezette groei zet verder door.

Afnemers/klanten • gemeenten • bedrijfsleven • non-profitorganisaties

235


provinciaal werkgelegenheidsregister: uitvoeren enquête 2007.

Toelichting/ontwikkelingen •

aantal vestigingen: 2003: 31.707 2004: 31.095 2005: 31.304 2006: 31.308 2007: 31.784

•

aantal werkzame personen: 2003: 261.676 2004: 259.164 2005: 256.021 2006: 256.012 2007: 261.729 Noot: het vestigingenregister is een dynamisch bestand. Dit betekent dat de gegevens met terugwerkende kracht veranderd kunnen worden. Bij iedere nieuwe publicatie komen eerdere cijfers te vervallen.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten De werkgelegenheidsenquête 2007 is uitgevoerd. De resultaten zijn verwerkt in een rapportage en ook te raadplegen op www.economieinhetnoorden.nl

236


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

98.598

78.071

124.992

67.425

38.631

61.800

67.425

38.631

61.800

166.023

116.701

186.792

116.701

186.792



-22.436 61.067

-22.436 61.067

61.800

38.631

38.631

61.800

116.701

116.701

186.792


6.387

Totaal baten

6.387


159.636


Product

lasten 2007 78.071

700100 Apparaatskosten 700102 Vestigingenregister: - voorg. jaren vestingenregister - krediet vestigingenregister totaal vestigingenregister totaal algemeen economische zaken

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Voorgaande jaren vestigingenregister: afwijking € 22.436 Betreft vrijval als gevolg van een opschoningsactie van oude verplichtingen.

237


: 7002 Promotie en acquisitie

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving Ons beleid is erop gericht de sterke kanten van de provincie voor het voetlicht te brengen. De promotie vindt plaats in verschillende deelsectoren: • De acquisitie van bedrijfsvestigingen verloopt via de Stichting Groninger Bedrijfslocaties (GBL), waarvan wij het secretariaat voeren; • De promotie voor het binnenhalen van congressen is in handen van de Stichting Groningen Congresbureau; • Via projectsubsidies worden interessante evenementen en manifestaties gepromoot.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Een grotere bekendheid van de mogelijkheden in de provincie Groningen resulteert in extra overnachtingen en een toename van dagbezoek, congressen en evenementen. Daarmee hangt samen een vergroting van de werkgelegenheid en de (toeristische) bestedingen. Geplande prestatie-indicatoren Stichting Groninger Bedrijfslocaties: • aantal bedrijfsbezoeken: 100; • aantal acquisitieprojecten: 10 (het betreft enkel investeringsprojecten waarbij de ondernemer de regio heeft bezocht). Groningen Congresbureau: • aantal internationale congressen 62 (ten opzichte van 2006: 65); • aantal congresdeelnemerdagen: 58.000 (ten opzichte van 2006: 60.000); • geschatte economische waarde: € 20 mln. (ten opzichte van 2006: € 21 miljoen). Afnemers/klanten • universiteit • hogescholen • bedrijven • locatieadviseurs

238

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • aantal gerealiseerd : 110 • aantal acquisitieprojecten : 12

• aantal gerealiseerd: 59 • aantal gerealiseerd : 55.000 • gerealiseerd: 19 mln.

Prioriteiten 2007

Stichting Groninger Bedrijfslocaties

€ 88.000

De Stichting Groninger Bedrijfslocaties (GBL) bemiddelt en acquireert bij vestiging van bedrijven. Ook de promotie van Groningen onder bedrijfsmatig Nederland neemt GBL voor haar rekening. Ook na 2006 zullen alle betrokken partners (gemeenten, Groningen Seaports, Kamer van Koophandel, NOM en de provincie) wederom de exploitatiekosten samen dragen (t/m 2009).

€ 40.000 4

Stichting Groningen Congresbureau In het takenpakket van dit Congresbureau zijn de volgende functies te onderscheiden: • service- en adviesinstituut voor congresinitiatiefnemers; • interne marketing (binnen Groningen); • externe marketing (buiten Groningen); • professionele congresorganisatie.

De inspanningen van het Congresbureau (een initiatief van de Rijksuniversiteit Groningen, de gemeente Groningen en de provincie Groningen) hebben de afgelopen geresulteerd in een hoge notering op de ranglijst van de congressteden in Nederland. Begin 2005 hebben Provinciale Staten een besluit genomen om aan de stichting een subsidie van € 40.000 per jaar toe te kennen voor de periode 2005 tot en met 2008. In de meerjarenbegroting is met dit bedrag rekening gehouden.


gezamenlijke binnenlandpromotie en acquisitie van de NOM, gemeenten en provincie; optimalisering acquisitie-instrumenten en provinciaal "ontvangstklimaat"; regiefunctie met betrekking tot de binnenland acquisitie; het ontwikkelen en onderhouden van bedrijfscontacten.

Beleidsverantwoording Prioriteiten - continuering Stichting Groninger Bedrijfslocaties (GBL) waarbij het accent is gelegd op een verdere intensivering van de contacten tussen projectmanagers GBL (gedetacheerd bij de NOM) en de bedrijfscontactfunctionarissen/accountmanagers van de gemeenten en een afstemming van acquisitieactiviteiten. - continuering Stichting Groningen Congresbureau, waarbij het accent is gelegd op de verder uitbouw van de congresorganisatie en de acquisitie van internationale congressen.

Uitgevoerde activiteiten Overeenkomstig de planning zijn de activiteiten uitgevoerd.

4

Dekking: € 20.000 ten laste van krediet recreatie en toerisme (productgroep 6101) en € 20.000 ten laste van verbetering productiestructuur (productgroep 7109).

239


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

115.079

105.054

127.467


114.464

104.920

120.100

114.464

104.920

120.100

Totaal lasten

229.543

209.974

247.567

229.543

209.974

247.567





Product

lasten 2007 105.054


baten 2007

700201 Promotie en acquisitie: - afwikkeling voorgaande jaren - promotie en acquisitie - St. Groninger Bedrijfslocaties

-7.391 24.311 88.000

-7.391 24.311 88.000

32.100 88.000

totaal promotie en acquisitie

104.920

104.920

120.100

totaal promotie en acquisitie

209.974

209.974

247.567

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afwikkeling voorgaande jaren promotie en acquisitie: afwijking € 7.391 Betreft vrijval als gevolg van afboeking oude verplichtingen. Promotie en acquisitie: afwijking € 7.789. Er was een bijdrage van ongeveer € 12.000 gepland voor het promoten van de NOA-visie door NordConnect. Het verzoek voor deze bijdrage is echter niet meer in 2007 ingediend. Er was geen gelegenheid meer om het gereserveerde bedrag volledig aan andere initiatieven toe te kennen.

240


: 7003 Toeristische promotie

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving Marketing Groningen voert in onze opdracht op projectmatige basis een aantal taken uit. Deze taken concentreren zich op de provinciale toeristische promotie en marketing via websites, beurspresentaties, brochures en een provinciaal informatie- en aanspreekpunt. Ook laten wij een toeristische mediacampagne uitvoeren, die als doel heeft het toeristische imago van Groningen verder te verbeteren.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Een grotere bekendheid van de mogelijkheden in de provincie Groningen resulteert in extra overnachtingen en een toename van dagbezoek, congressen en evenementen. Daarmee hangt samen een vergroting van de werkgelegenheid en de (toeristische) bestedingen. • Aan de hand van de rapportages van Toerdata Noord kan het resultaat van de inspanningen met betrekking tot het realiseren van de streefwaarden binnen de sector toerisme worden gevolgd. Geplande prestatie-indicatoren • extra werkgelegenheid; groei aantal banen toeristische sector: 2% in 2007; • extra bestedingen; groei toeristische bestedingen: 2,5% in 2007.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • in 2006 is de werkgelegenheid in de sector t.o.v. 2005 met 2,8 % gedaald; * ** • de toeristische bestedingen zijn in 2006 met 0,8 % gestegen. ** * In de periode 1996-2006 was sprake van een toename van de werkgelegenheid van 11.627 naar 14.552 banen. ** De cijfers over 2007 zijn in de loop van 2008 beschikbaar.

Afnemers/klanten • consumenten, VVV's en gemeenten

Prioriteiten 2007

Uitvoering provinciale toeristische promotie en marketing, incl. mediacampagne

€ 385.200

De taken die worden uitgevoerd, concentreren zich op de provinciale toeristische promotie en marketing via websites, beurspresentaties, brochures en een provinciaal informatie- en aanspreekpunt. De toeristische mediacampagne heeft als doel het toeristische imago van Groningen verder te verbeteren.

241


evaluatie en beoordeling van de opdracht 2004-2006; bewaken van de uitvoering van het jaarplan 2007; voorbereiden van een meerjarige opdracht vanaf 2008.

Beleidsverantwoording Prioriteiten - uitvoering reguliere taken op het gebied van provinciale Toeristische promotie en marketing; - uitvoering toeristische mediacampagne (waaronder TV-commercials).

Uitgevoerde activiteiten - Marketing Groningen heeft in opdracht van de provincie een pakket aan maatregelen uitgevoerd: • • • • •

vernieuwing en onderhoud van de provinciale toeristische websites, incl. Groninger Uitburo; samenstelling en productie van het VVV-magazine; provinciaal informatie- en aanspreekpunt; werven van vrije publiciteit; uitvoering toeristische mediacampagne, onderdeel 2007.

242


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

166.775

148.151

133.808


467.183

452.578

319.200

467.183

452.578

319.200

Totaal lasten

633.958

600.729

453.008

89.883

165.772

89.883

165.772

544.075

434.957

453.008





Product

lasten 2007 148.151

700300 Apparaatskosten 700301 Toeristische promotie: - vgj. toeristische promotie - toeristische promotie

baten 2007

-31.859 484.437

165.772

-31.859 318.665

319.200

totaal toeristische promotie

452.578

165.772

286.806

319.200

totaal toeristische promotie

600.729

165.772

434.957

453.008

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Het tekort op de programmakosten van € 133.378 is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Voorgaande jaren toeristische promotie: afwijking -/- € 31.859. Betreft vrijval in verband met de afrekening van de toeristische mediacampagne 2004-2006. Toeristische promotie: afwijking -/- € 165.237. Slechts de kosten voor het uitvoeren van het activiteitenplan 2007 door Marketing Groningen zijn hier begroot. De overschrijding is het gevolg van het hier verantwoorden van de eindafrekening van de toeristische mediacampagne 2004-2006. De overschrijding wordt gedekt door de bijdrage van de gemeente Groningen voor dit project. De meeropbrengst van € 165.772 aan de batenkant is het resultaat van het volgende krediet. Toeristische promotie: afwijking € 165.772. De hier verantwoorde bijdrage van de gemeente Groningen in de kosten van de eindafrekening van de toeristische mediacampagne 2004-2006 was niet begroot.

243


: 7103 Werkgelegenheid en Arbeidsmarkt

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving In het Collegeprogramma 'Voor een sociaal en economisch sterk Groningen' is veel aandacht voor arbeidsmarktbeleid. Het programma richt zich onder andere op het wegwerken van sociaal-economische achterstanden. In de uitvoeringsagenda 2004-2008 'Groningen maakt werk van werk' zetten we in op versterking van de regionale economie door een goed werkende arbeidsmarkt. Hierin richten we ons op een vijftal thema's: Ketenregie, Onderzoek en Informatie, Onderwijs en Bedrijfsleven, Jeugd en Arbeidsmarkt en Leven Lang Leren. Binnen deze thema's spelen we verschillende rollen die samenwerking en integrale aanpak als belangrijkste uitgangspunt hebben.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Een goed functionerende arbeidsmarkt met een positief effect op de werkgelegenheidsontwikkeling en op de werkloosheidsbestrijding. Geplande prestatie-indicatoren • Werkgelegenheidsontwikkeling in 2007 beter of minimaal gelijk aan het landelijk gemiddelde.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Het werkloosheidspercentage 2007 is 8,9%; • De werkgelegenheidsgroei is met 2,2% in 2007 gelijk aan het landelijk gemiddelde.

Afnemers/klanten • gemeenten • sociale partners (MKB, VNO-NCW en vakbonden) • Centrum voor Werk en Inkomen • UWV • intermediaire organisaties • SNN • ministeries OCW, SZW en EZ

244

Prioriteiten 2007

Onderwijs en bedrijfsleven De provincie speelt een aanvullende rol op het gebied van de aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven. Hierbij worden deelbelangen van het onderwijs en het bedrijfsleven op elkaar afgestemd. Het onderwijs op alle niveaus is belangrijk voor de regionale economie waarbij de vraag naar hoger opgeleiden is toegenomen. Met het concept bedrijfstakoverleg (BTO) waar de provincie een faciliterende rol speelt is reeds in 2006 enige ervaring opgedaan door middel van pilotprojecten. Hier is sprake van een branchegerichte benadering waarbij bedrijven uit de regio en het vmbo/mbo-onderwijs samenwerken op basis van een overeengekomen activiteitenplan. Hierbij moet concreet gedacht worden aan het maken van afspraken over: praktijkoriëntaties voor docenten, gastlessen, adoptieprojecten, screening van bestaande onderwijsprogramma's, het versterken van voorlichting en werving gericht op instroom van nieuwe leerlingen in de bedrijfstak, het professionaliseren van stages, het bevorderen van leerwerktrajecten en het verbeteren van de praktijkgerichtheid van het onderwijs. In 2007 zal verder invulling worden gegeven aan het BTO-concept waarbij een uitbreiding zal plaatsvinden naar het hoger beroepsonderwijs en universitair onderwijs.

Jeugd en Arbeidsmarkt Doelstelling van dit thema is het realiseren van een sluitende aanpak van jongeren naar startkwalificatie en werk. De taak is hier tweeledig. In de eerste plaats zorgdragen dat uitvallers uit het onderwijs alsnog worden teruggeleid. In de tweede plaats zullen (werkloze) werkzoekenden moeten worden begeleid in het alsnog behalen van een startkwalificatie, al dan niet in combinatie met het werken bij reguliere werkgevers. In 2007 zullen er een aantal op initiatief van de provincie relevante themabijeenkomsten worden gehouden. Voorts zal in overleg met verschillende partners worden bekeken in hoeverre er een verdiepingsslag van het Waddenmodel kan worden gemaakt met als eerste deelproject een concrete verdieping naar de zogenaamde procesindustrie.

Leven lang leren Het thema 'een leven lang leren' heeft een dubbele boodschap. In de eerste plaats een leven lang leren, als voorwaarde om aan het arbeidsproces te kunnen blijven deelnemen. Hierbij gaat het hoofdzakelijk om de beroepsbevolking bij de steeds hogere eisen aan te laten sluiten. In de tweede plaats een leven lang werken om de consequenties van maatschappelijke ontwikkelingen op te kunnen vangen (vergrijzing en ontgroening). Hierbij gaat het om voorwaarden te creëren waardoor het de beroepsbevolking mogelijk wordt om langer aan het arbeidsproces te blijven deelnemen. In navolging van de afgelopen jaren waarin veel scholingsprojecten voor met name werkenden en in mindere mate voor werklozen zijn gerealiseerd, zal ook in 2007 het noordelijke project Vraaggerichte scholing worden voortgezet. Tevens is de provincie in de vorm van partner in een ontwikkelingspartnerschap betrokken bij een zestal Equal-projecten (looptijd 2005-2007). Met partners uit het Regionaal Arbeidsmarktplatform (RAP) zal met betrekking tot het thema vergrijzing een concrete stap worden gemaakt door middel van een te starten bewustwordings- en stimuleringsproject. Tenslotte zal de in 2006 met succes gestarte Groninger pilot Leren Werken waarin diverse verschillende partners in participeren ook in 2007 nog zeer veel aandacht vragen (nieuwe duale trajecten, Leerwerkloket, EVC-trajecten).

245


Uitvoeren van activiteiten zoals beschreven in de Uitvoeringsagenda 2004-2008 zoals: - organiseren van het provinciaal arbeidsmarktplatform (RAP) en het ondersteunen van de deelplatforms in Noord- en Oost-Groningen; - participeren in enkele projecten binnen de provinciale organisatie waar werkgelegenheid een rol speelt (integraal werken), met als doel het thema arbeidsmarkt op de agenda te krijgen; - continuering website www.arbeidsmarktgroningen.nl en Geoshare in 2007; - initiëren, faciliteren initiatieven op het gebied van betere afstemming onderwijs en bedrijfsleven, onder meer het verder door ontwikkelen van het BTO-concept; - uitvoering pilot Leren en Werken; - uitvoering project Vraaggerichte scholing; - deelname in ontwikkelpartnerschappen (OP's) van diverse Equal projecten; - deelnemen in Hanse Passage project HaMoNet; - mede organiseren van relevante themabijeenkomsten; - met stake holders ontwikkelen van projecten in kader van bevordering ondernemerschap; - met ketenpartijen concretiseren van project Vergrijzing.

Toelichting/ontwikkelingen Bij de Voorjaarsnota 2006 is voor de jaren 2006 en 2007 € 150.000 extra budget geregeld. Dit geld wordt aangewend voor het realiseren van de ambities van de Uitvoeringsagenda, voor vraaggerichte scholing en het pilot-project Leren Werken. De middelen komen ten laste van het flexibel budget.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Als uitvoering van de provinciale Uitvoeringsagenda arbeidsmarkt 2004-2008 zijn wij in 2007 betrokken geweest bij diverse projecten. Dit gerelateerd aan de thema 's onderwijs en bedrijfsleven, jeugd en arbeidsmarkt, een leven lang leren en bevorderen ondernemerschap. Er is verdere voortgang geboekt met het opzetten van de verschillende Bedrijfs Tak Overleggen (BTO 's) in de metaal-, elektro- en installatiebranche. In het netwerktraject bevorderen ondernemerschap is er belangrijke progressie geboekt m.b.t. het instellen van vijf plateaus: potentiële ondernemers; starters; doorgroeiers; gevestigde ondernemers en creatieve ondernemers. Er hebben diverse stakeholders- en plateaubijeenkomsten plaatsgevonden die tot nieuwe initiatieven en/of projecten moeten leiden. Het initiatief microfinanciering voor ondernemende mbo studenten is operationeel geworden. De inbedding van het project leren en werken binnen het veld heeft plaatsgevonden en heeft goede resultaten opgeleverd (EVC en duale trajecten). Het project leeftijdsbewust personeelsbeleid dat in het kader van het thema vergrijzing heeft plaatsgevonden, is uitgevoerd. Hier hebben 20 MKB bedrijven aan meegedaan. Voorts zijn wij als partij in een ontwikkelingspartnerschap betrokken bij een aantal Equal projecten (2005-2007), waarvan de afronding heeft plaatsgevonden. We zijn gestart met de voorbereidingen om te komen tot een herijking van het arbeidsmarktbeleid. Dit mede ingegeven door een gebrek aan afstemming tussen vraag en aanbod (de zg. mismatch). Er is onderzoek verricht naar trends en verwachtingen in de belangrijkste sectoren en er zijn met diverse stakeholders gesprekken gevoerd. Speerpunten hierbij zijn: het afhaken van jongeren in het onderwijs tegengaan; dichter bij elkaar brengen van onderwijs en arbeidsmarkt; o.a. via ESF middelen scholingstrajecten en reïntegratietrajecten realiseren; inzetten op Leren en werken.


organiseren van een drietal bijeenkomsten provinciaal arbeidsmarktplatform (RAP) en het ondersteunen van de deelplatforms (3 RAP Noord en 2 RAP Oost vergaderingen); continuering website www.economieinhetnoorden.nl (voorheen arbeidsmarktgroningen.nl); project leren en werken organisatie speeddate "score een hattrick"; organisatie viertal stakeholder bijeenkomsten bevorderen ondernemerschap; organisatie plateaubijeenkomsten bevorderen ondernemerschap; operationalisering van het initiatief microfinanciering voor ondernemende mbo studenten;

246

• • • • • •

ondersteuning initiatieven Alfa College en Noorderpoortcollege voor opzetten Ondernemersacademie; continuering ondersteuning initiatief Verbreding techniek basisonderwijs; uitvoering project leeftijdsbewust personeelsbeleid voor 20 MKB bedrijven in kader van vergrijzing; deelname in ontwikkelpartnerschappen van enkele Equal projecten; initiëren van bijeenkomsten met de samenwerkende kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven; deelname m.b.t. initiatieven regionalisering arbeidsmarktbeleid Oost Groningen, Noord en Centraal.


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

603.613

488.547

648.655

818.870 140.840

-151.820 266.437

-97.500 280.000

959.710

114.617

182.500

1.563.323

603.164

831.155

576.281 249.322

11.429

Totaal baten

825.603

11.429


737.720

591.735

831.155



-200.000 192.500 60.000 130.000

11.429

-249.137 175.499 58.570 129.684 -11.429



Product

lasten 2007 488.547

710300 Apparaatskosten 710301 Arbeidsmarkt: - afwikkeling voorgaande jaren - arbeidsmarktbeleid - bijdrage FCK Werkgel.en Arbeidsmarkt - bevorderen ondernemerschap - afwikkeling BOA

baten 2007

-249.137 175.499 58.570 129.684

totaal arbeidsmarkt

114.617

11.429

103.188

182.500

totaal arbeidsmarkt

603.164

11.429

591.735

831.155

247

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Het overschot van € 67.883 op de programmakosten is per saldo het resultaat van met name de volgende kredieten. Afwikkeling voorgaande jaren arbeidsmarkt: afwijking € 49.137. De vrijval van het provinciale deel m.b.t. de afrekening Prohef was hier geraamd. Het overschot betreft de vrijval van oude verplichtingen als gevolg van een opschoningsactie. Arbeidsmarktbeleid: afwijking € 17.001. Deze onderschrijding wordt m.n. veroorzaakt doordat de toekenning van de geplande bijdrage van € 10.000 aan het Noorderpoortcollege voor het project Educatieve Televisie (ETV) is vertraagd en niet meer in 2007 heeft plaatsgevonden. De middelen worden overgeboekt naar 2008. Bevorderen ondernemerschap: afwijking -/- € 25.000 (niet verantwoord bij deze productgroep). Dit tekort wordt veroorzaakt door een toevoeging aan de algemene reserve van € 25.000 als garantstelling voor het verstrekken van microkredieten aan mbo-studenten (verantwoord bij productgroep 0800). De garanstelling was niet als verplichting t.l.v. het krediet vastgelegd. De meeropbrengst van € 11.429 aan de batenkant van deze productgroep is per saldo het resultaat het volgende krediet. Afwikkeling BOA: afwijking € 11.429. Deze opbrengst (inverdieneffecten afwikkeling BOA 2006) dient der dekking van wachtgeldverplichtingen die ten laste van de apparaatskosten personeel gebracht zijn. Deze opbrengst was niet begroot.

248


: 7106 Regioprogramma's

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen: Kompas/EFRO/EZ/ESF


Bleker: : Vos

PLOP/Leader en de Coöperatieprogramma’s

Productgroepomschrijving De kern van deze productgroep wordt gevormd door acties betrekking hebbend op de Europese en 'Haagse' subsidieprogramma’s waaruit de middelen worden geput voor de meefinanciering van projecten die beogen de ruimtelijk-economische structuur te versterken en de transitie naar een kenniseconomie te stimuleren. Het gaat hier onder meer om de MEZ-middelen, de EFRO- en ESF-middelen, de POP 2/Leader-middelen en de middelen uit de Coöperatieprogramma’s en het Waddenfonds. Deze programma's kennen hun eigen beheerssystemen, toepassingsgebieden en subsidievoorwaarden. De programma's worden deels samen met de provincies Fryslân en Drenthe opgesteld, bewaakt en uitgevoerd. Het is op dit moment nog niet geheel duidelijk over hoeveel middelen we vanaf 2007 over de hele linie te besteden hebben. Ook de wijze waarop we de programma’s zullen worden uitgevoerd en de rol van de provincies daarbij is nog onderwerp van overleg met Brussel, met het Rijk en in SNN-verband. In onze organisatie worden deze programma's 'begeleid' vanuit de daartoe speciaal geformeerde afdeling Programma's en Projecten. Belangrijkste werkzaamheden zijn: het voorbereiden en adviseren over (strategische) beleidsonderwerpen die spelen in relatie tot Brussel en Den Haag, het organiseren/coördineren van de interne projectontwikkeling, het adviseren/begeleiden van internen en externen bij regelen van de financiering van projecten én het acquireren van projecten, die voor hun financiering mede een beroep doen op de genoemde programma's. Bij de werkzaamheden (projectontwikkeling/advisering) spelen ook andere beleidsafdelingen (met name Economische Zaken en Landelijk Gebied) een rol. Naast de middelen uit de genoemde programma’s cofinanciert de provincie de projecten met eigen middelen uit de Reserve Cofinanciering Kompas en diverse sectorale kredieten.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Door het genereren en (doen) uitvoeren van een breed scala aan projecten de ruimtelijke en sociaaleconomische structuur duurzaam versterken, de werkgelegenheid vergroten, de kwaliteit van het landelijke gebied verbeteren, nieuwe samenwerkingsvormen creëren en nieuwe producten en diensten initiëren. • De Europese samenwerking versterken. Geplande prestatie-indicatoren Hiervoor wordt onder meer verwezen naar het Jaarprogramma Kompas voor het Noorden, waarin voor Noord-Nederland indicatoren zoals werkgelegenheid, uitgelokte investeringen en aangelegde hectares bedrijfsterreinen worden opgenomen. Hoewel deze cijfers in het Jaarprogramma niet per provincie worden uitgesplitst, streven wij na dat minimaal 1/3 van de werkgelegenheidseffecten geëffectueerd worden in Groningen (afgelopen 3 jaar is dit het geval geweest). Omdat we in 2007 werken met nieuwe programma’s zal er ook worden gewerkt aan een nieuw systeem van indicatoren en monitoren Naast de genoemde standaardindicatoren hebben we in de periode 2000-2007 als (informele) doelstelling gekozen dat van de jaarlijks beschikbaar gestelde Kompasmiddelen Groningen minimaal 1/3 kan inzetten voor

249

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren In 2007 zijn de nieuwe programma's gestart. Er kunnen w.b. het OP EFRO en Koers Noord nog geen effecten worden aangegeven.

publieke/voorwaardenscheppende Groninger projecten. Deze doelstelling hebben we afgelopen 6 jaar meer dan gehaald. Vanaf 2007 zullen we een vergelijkbare doelstelling nastreven. Afnemers/klanten Onder meer gemeenten, kennisinstellingen, meerdere intermediaire organisaties, het SNN, andere provincies, departementen en Brussel

Prioriteiten 2007

Snel opstarten programma's Het snel kunnen opstarten van de programma’s waaruit we ook de nieuwe periode weer een belangrijk deel van onze provinciale ambities zullen moeten financieren en het zorg dragen voor een adequaat beheer van die programma’s waarvoor de provincie (mede) verantwoordelijkheid draagt.

Organisatie projectenwerk Vanuit de eigen organisatie het projectenwerk zodanig organiseren dat wij zowel de beste projecten voor besluitvorming kunnen voordragen als (daarvoor) maximaal kunnen putten uit de beschikbare bestaande en nieuwe subsidieprogramma’s.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • Voorlichtings-, advies-, aanjaag-, initiatief- en regieactiviteiten gericht op de projectmatige invulling van de nieuwe programma’s die vanaf 2007 beogen de ruimtelijk-economische structuur te versterken, de transitie naar een kenniseconomie te stimuleren en de aansluiting onderwijsarbeidsmarkt te verbeteren. • Een zodanig beheer van de verschillende subsidieprogramma's en de projecten dat elk jaar bij controle weer blijkt dat we dat volgens de regels hebben gedaan en geen risico's lopen van terugbetaling. In dit kader wordt ook vanuit Groningen inzet gepleegd op het opstellen van jaarprogramma's en jaarverslagen. • Het opstellen van een rapportage 'Periodieke rapportage Kompas provincie Groningen', waarin wordt aangegeven hoe we als Groningen 'scoren' wat betreft de inzet van middelen uit de beschikbare fondsen. • Het meer toegankelijk maken van Brusselse sectorale subsidiemogelijkheden voor projecten op de terreinen van milieu, verkeer en vervoer, landbouw, cultuur en economische zaken. • Het onderhouden/benutten van contacten met regionale partijen om kennis en ervaringen te delen teneinde de subsidiemogelijkheden voor de projecten te optimaliseren. • Voorbereidings- en advieswerkzaamheden ten behoeve van de bestuurlijke en ambtelijke SNNgremia, die mede moeten leiden verzorgen en bewaken van de SNN/Groningse belangen in Den Haag en Brussel. • Wat betreft de reeds gecommitteerde in uitvoering genomen projecten zullen wij waar dat maar enigszins mogelijk is initiatienemers ondersteunen bij een voortvarende uitvoering. het succes van het Kompasprogramma is vanaf nu mede afhankelijk van een tijdige afronding van de projecten. dat vraagt om een strakke monitoring. • Alle noodzakelijke netwerken lobby-activiteiten in Den Haag en Brussel om tijdig te kunnen anticiperen op nieuwe dossiers en om een optimale positie te verwerven bij het opstellen en uitvoeren van de relevante grote rijksbeleidsnota’s.

250

Beleidsverantwoording Prioriteiten Snel opstarten programma's In 2007 hebben we, middels het verwerven en ontwikkelen van projecten, een behoorlijke slinger gegeven aan het opstarten van de verschillende programma's. Organisatie projectenwerk We hebben binnen het kader van de onderscheiden programma's een behoorlijke hoeveelheid projecten in behandeling. Wat betreft het POP/Leaderprogramma zijn er ook diverse projecten succesvol door de besluitvorming gekomen.

Uitgevoerde activiteiten Met uitzondering van de Periodieke Rapportage Kompas Groningen zijn alle voorgenomen activiteiten in 2007 uitgevoerd.

251


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

2.768.236

1.952.322

2.997.823


1.595.751

1.878.069 70.586

1.849.206 100.000

1.595.751

1.948.654

1.949.206

Totaal lasten

4.363.987

3.900.976

4.947.029

225.398 719.906

326.908 812.228

945.304

1.139.136

3.418.683

2.761.841

4.947.029



-15.257 143.719 57.939 166.002 41.033

-15.257 143.719 57.939 166.002 41.033

340.409 83.219 294.240 177.040

393.437

393.437

894.908



Product

lasten 2007 1.952.322

710600 Apparaatskosten 710601 Regioprogramma's: - voorg.jaren regioprogramma's - bijdrage FCK Leader Hoogeland - bijdrage FCK Leader Lauwersland - bijdrage FCK Leader Oldambt-W'wolde - bijdrage FCK Regioprogramma's totaal regioprogramma's 710602 Innovatief Actieprogramma Groningen (lAG): - diverse projecten IAG totaal Innovatief Actieprogramma Gron. 710603 Waddenprogramma: - procesgelden Waddenfonds totaal Waddenprogramma:

baten 2007

1.484.632

1.139.136

345.496

954.298

1.484.632

1.139.136

345.496

954.298

70.586 70.586

100.000 100.000

2.761.841

4.947.029

70.586 70.586

totaal regioprogramma's

3.900.976

252

1.139.136

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Op de programmakosten aanvaard beleid is een overschrijding ontstaan van € 28.863 dit is met name als volgt te verklaren: Regioprogramma's: afwijking € 501.471 De diverse projecten binnen het product regioprogramma worden gedekt uit de reserve cofinanciering kompas. Voor een aantal projecten geldt dat de projecttermijnen zijn verlengd, waardoor de afrekening niet in 2007 maar in 2008 zal plaatsvinden. De vertraging wordt mede veroorzaakt doordat er gewacht moet worden op de afrekeningen die via SNN lopen. Innovatief Actieprogramma Groningen (IAG): afwijking -/- € 530.334 In 2007 is op het IAG voor € 1.484.632 aan projecten gerealiseerd. Deze kosten worden gedekt door niet geraamde rijksbijdragen (EZ/Kompas) ad. € 326.908 en bijdragen van de Europese Commissie (EFRO) ad. € 812.228 en een bijdrage uit cofinanciering kompas ad € 345.496 . In 2008 dienen de eindafrekeningen van de IAG projecten bij de provincie te zijn ingediend. De projecten worden afgerekend eind 2008 met een eventuele uitloop naar het eerste kwartaal 2009. De eindafrekening van het totale IAG programma dient voor 01/07/2009 in Brussel(voor de EU-EFRO middelen) en het SNN(voor de EZ-Kompas middelen) te zijn ingediend. Op de programmakosten nieuw beleid is een onderschrijding ontstaan van € 29.414. Procesgelden Waddenfonds: afwijking € 29.414 De resterende middelen van de Procesgelden Waddenfonds worden overgeboekt naar 2008 en toegevoegd aan het budget 2008. De middelen zijn benodigd om projecten voor het Waddenfonds van de grond te trekken.

253


: 7107 Provinciale bedrijven

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving 1. Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM) Het provinciaal beleid is gericht op de versterking van de bedrijfsstructuur in de provincie. De verscheidenheid en samenhang van de bedrijvigheid zijn van groot belang voor een gezonde economische ontwikkeling. Tevens zijn wij aandeelhouder. 2. Groningen Seaports (GSP) Vanwege het economisch belang voor de regio, participeert de provincie Groningen in de betreffende Gemeenschappelijke Regeling (GR). Uit dien hoofde zijn vertegenwoordigers van Provinciale en Gedeputeerde Staten, lid van het Algemeen en Dagelijks Bestuur van GSP.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten ad 1. Maatschappelijke effecten Het creëren en instandhouden van een gunstig investeringsklimaat voor het bedrijfsleven. ad 2. Maatschappelijke effecten Een doelmatige en evenwichtige ontwikkeling van de havens en de daarmee verbonden bedrijfsterreinen bij Delfzijl en de Eemshaven. Geplande prestatie-indicatoren ad 1. • Indicatoren zijn opgenomen in het werkplan dat jaarlijks door de NOM wordt opgesteld en dat door EZ dient te worden goedgekeurd. Belangrijke indicatoren in het werkplan 2006 zijn: - risicodragend kapitaal: >= € 20 miljoen; - aantal startende bedrijven resp. strategische uitbreidingen : 10-20; - behoud arbeidsplaatsen: 700. • 50 'fact-finding' trips; • 2 sectorcampagnes. ad 2. Concrete kwantitatieve doelstellingen worden geformuleerd in de door het bestuur vastgestelde jaarlijkse businessplannen van GSP. Deze hebben onder andere betrekking op: • de omvang van de gronduitgifte, tenminste 11 ha per jaar; • de ontwikkeling van de goederenoverslag, groei tenminste gelijk aan landelijk gemiddelde; • de hoogte van het netto resultaat, positief bedrijfsresultaat.

254

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren Prestaties NOM in 2006

uitzettingsniveau: gesteunde startende bedrijven:

€ 11.3 mln 43

gecreëerde/behouden arbeidsplaatsen: 1200 'fact finding' trips: 53 sectorcampagnes: 3 Prestaties GSP in 2007 (voorlopige cijfers)

gronduitgifte:

17.6 ha

goederenoverslag: 7.8 mln ton omzet: € 18.4 mln netto resultaat: € 5.1 mln

Afnemers/klanten ad 1. • bedrijven, onderwijsinstellingen en overheden ad 2. • gevestigde bedrijven, vervoerders en verladers

Prioriteiten 2007

NOM-activiteiten

€ 185.800

Een belangrijke partner voor het noordelijk bedrijfsleven is de NOM. Naast het versterken van het eigen vermogen van bedrijven in de vorm van kapitaal en/of achtergestelde leningen, ontwikkelt de NOM ook actief structuurversterkende projecten. De drie noordelijke provincies dragen bij in de kosten van de NOM.

GSP-activiteiten Groningen Seaports (GSP) kent voor de komende jaren een ambitieus en omvangrijk investeringsprogramma, dat is gericht op het uitbreiden c.q. revitaliseren van bestaande havenfaciliteiten en (delen van) de bedrijfsterreinen bij Delfzijl en de Eemshaven. Daarbij wordt een duidelijke thematische benadering gevolgd. De betreffende investeringen worden tot dusver voornamelijk gefinancierd uit eigen middelen en subsidies. In het Collegeprogramma 2003-2007 is uitgesproken dat GS van oordeel zijn dat het eerdere Statenbesluit tot verzelfstandiging van GSP alsnog zou moeten worden uitgevoerd.

Bedrijfsbezoeken/sectorgesprekken Onmisbaar voor het signaleren van tendensen en problemen zijn de aanwezige Groningse bedrijven en brancheorganisaties. Vandaar dat wij onze relatie met branches verstevigen door het organiseren van zogenaamde sectorgebonden gesprekken. In dergelijke gesprekken wordt van gedachten gewisseld over een bepaalde problematiek in een sector. Verder geven individuele bedrijfsbezoeken een goed inzicht in de problematiek van bedrijven. Het wederzijds informeren over kansen en bedreigingen leidt tot een goed inzicht in elkaars mogelijkheden. Voor de komende periode zullen wij specifieke aandacht besteden aan de problematiek van noodzakelijke bedrijfsverplaatsingen vanuit dorpen naar bedrijfsterreinen.


inbreng in het werkprogramma van de NOM; organiseren bedrijfsbezoeken door de gedeputeerde; organiseren sectorgesprekken; standpuntbepaling in verband met bestuursvergaderingen GSP; bijdragen (incl. voorbereiding subsidietoekenning) aan projectontwikkeling GSP; voorzetting overleg in verband met verzelfstandiging GSP.

255

Toelichting/ontwikkelingen Bij de Voorjaarsnota 2006 is voor de jaren 2006 (€ 43.000), 2007 (€ 86.000) en 2008 (€ 86.000) extra budget geregeld voor een tijdelijke formatie uitbreiding (1 fte) ten behoeve van de omvangrijke en gevoelige dossiers 'provinciale bedrijven', inclusief Essent, Waterbedrijf en Groningen Airport Eelde. De middelen komen ten laste van het flexibel budget. Deze middelen worden in de begroting 2007 verantwoord bij productgroep 0600.

Beleidsverantwoording Prioriteiten/Uitgevoerde activiteiten NOM-activiteiten Bij de NOM werden in 2006 alle geformuleerde doelstellingen gerealiseerd , met uitzondering van die m.b.t. het uitzettingsniveau van risicodragend kapitaal. Deze ontwikkeling hield verband met de lage rentestand en een grotere bereidheid van commerciële banken tot verstrekking van risicodragend kapitaal.

GSP-activiteiten In verband met de voorbereiding van verschillende geplande, grote investeringsprojecten bij Delfzijl en de Eemshaven, is het afgelopen jaar door de provincie en Groningen Seaports nauw samengewerkt. Daardoor kon eind 2007 o.a. definitief worden besloten tot revitalisering van het bedrijventerrein Oosterhorn en konden verder belangrijke stappen worden gezet i.v.m. de realisering van twee nieuwe elektriciteitscentrales en een LNG-terminal bij de Eemshaven. Met de uitvoering van de daarvoor benodigde investeringen in terreinen, havens en kades door Groningen Seaports zelf, zijn de komende jaren grote bedragen gemoeid, waarvoor deels externe financiering zal moeten worden aangetrokken. Over een aanpassing van de bestaande bestuursstructuur van Groningen Seaports, kon het afgelopen jaar door de provincie en de gemeenten Delfzijl en Eemsmond, nog geen overeenstemming worden bereikt.

Bedrijfsbezoeken/sectorgesprekken Onmisbaar voor het signaleren van tendensen en problemen zijn de aanwezige Groningse bedrijven en brancheorganisaties. Vandaar dat wij onze relatie met branches verstevigen door het organiseren van zogenaamde sectorgebonden gesprekken. In dergelijke gesprekken wordt van gedachten gewisseld over een bepaalde problematiek in een sector. Verder geven individuele bedrijfsbezoeken een goed inzicht in de problematiek van bedrijven. Het wederzijds informeren over kansen en bedreigingen leidt tot een goed inzicht in elkaars mogelijkheden. In de afgelopen periode hebben wij specifieke aandacht besteed aan de problematiek van noodzakelijke bedrijfsverplaatsingen vanuit dorpen naar bedrijfsterreinen.

256

Middeleninzet Omschrijving Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten

realisatie 2006

realisatie 2007

raming 2007

131.743

90.769

157.533


182.000

185.800

185.800

485 182.485

453 186.253

460 186.260

Totaal lasten

314.228

277.021

343.793

114.353

114.305

114.400

Totaal baten

114.353

114.305

114.400


199.875

162.716

229.393

baten 2007



710701 Groningen Seaports: - rente-uitkering Groningen Seaports

114.305

-114.305

-114.400

totaal Groningen Seaports

114.305

-114.305

-114.400

185.800 453

185.800 453

185.800 460

totaal NOM

186.253

186.253

186.260

totaal provinciale bedrijven

277.021

162.716

229.393



Product

lasten 2007 90.769


710702 NOM: - projecten NOM - rente deelneming NOM

257

114.305


: 7108 Fysieke bedrijfsomgeving

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Janssens

Productgroepomschrijving Het aanbod van bedrijventerreinen en logistieke voorzieningen in onze provincie beïnvloeden door een toegesneden ruimtelijk beleid (concentratie), een vraaggerichte planning, doelgerichte acties (subsidies) en aanboren van externe financieringsmogelijkheden.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • verbeteren en versterken concurrentiepositie bestaande bedrijventerreinen; • voorkomen van leegstaande of slecht gelegen bedrijventerreinen. Geplande prestatie-indicatoren • 6 uitvoeringsplannen voor te revitaliseren bedrijventerreinen; • handhaving c.q. uitbreiding van werkgelegenheid (nulmeting is bij aanvang van het betreffende project).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • In totaal zijn 10 projecten opgezet en in uitvoering genomen (7 gerealiseerd; nog 3 in uitvoering); • bij elk project zijn in verval en onbruik geraakte percelen/bedrijfskavels weer verbeterd en opnieuw in uitgifte genomen. Dit heeft nieuwe bedrijfsvestigingen opgeleverd, waardoor werkgelegenheid is behouden. Het aspect duurzaamheid heeft bij de projecten steeds bijzondere aandacht gekregen; • op verzoek van gemeenten en bedrijfsleven worden initiatieven op gebied van parkmanagement ondersteund.

Afnemers/klanten • bedrijven, (semi-)overheidsinstellingen, Industriekringen/ondernemerskringen, KvK, MKB-Noord en VNO-NCW

258

Prioriteiten 2007

Bedrijventerreinen

€ 100.000

De aanleg en verbetering van bedrijventerreinen proberen wij doelgericht te laten verlopen. Daarom hebben wij gekozen voor een tweetal economische kernzones, te weten de A7-zone (Leek - Groningen Hoogezand - Veendam - Winschoten) en het Eemsmondgebied (Eemshaven, Delfzijl en Appingedam). Daar ondersteunen wij de eventuele aanleg en verbetering van bovenregionale bedrijventerreinen. Het beleid dat wij voeren, richt zich met name op de revitalisering van bestaande bedrijventerreinen. Daarmee wordt de concurrentiekracht en uitstraling van de reeds bestaande locaties verbeterd bij een optimaal gebruik van de schaarse ruimte. De aanleg en de verbetering van bestaande bedrijventerreinen wordt doelgericht en gestructureerd aangepakt. In ons beleid besteden wij de nodige aandacht aan parkmanagement. Dit om toekomstig verval te voorkomen. Bovendien wordt hiermee de samenwerking tussen bedrijven onderling en/of met overheden vergroot. De afgelopen jaren is een tweetal Masterplannen Revitalisering (één voor de economische kernzones en één voor het landelijk gebied) opgezet en uitgevoerd. Op basis van een aantal criteria (omvang terrein, stuwende bedrijvigheid, draagvlak bij gemeenten/ bedrijfsleven, mate van veroudering en knelpunten etc.), is een aantal bedrijventerreinen in ons revitaliseringprogramma ondergebracht. Voor een deel is voor ons revitaliseringprogramma een bijdrage toegekend uit het landelijke Tender Investeringsprogramma Provincies (TIPP). Afhankelijk van de snelheid van de uitvoering van de projecten is het mogelijk dat een aantal eerder dan de einddatum (medio 2007) zal zijn afgerond. Naast de aanleg en verbetering van bedrijventerreinen heeft ook de uitbouw van de binnen onze provincie aanwezige logistieke voorzieningen en open overslagfaciliteiten onze voortdurende aandacht. Daarbij gaat het op dit moment met name om de verdere ontwikkeling en inrichting van de Eemshaven en om de uitbreiding van het Railservicecentrum te Veendam. Ook ten aanzien van deze projecten zullen wij scherpe en heldere keuzes en criteria moeten stellen. Bij het revitaliseren van bestaande terreinen, worden activiteiten in het kader van het lopende project ICT-breedbandinfrastructuur (ICT-infrastructuur met hoge capaciteit en snelheid) meegenomen.


ontwikkelen en financieren van plannen voor bedrijventerreinen (geen nieuwe bedrijventerreinen) en -huisvestingen; uitvoeren TIPP-programma; nadenken over eventueel nieuw beleidskader nieuwe bedrijventerreinen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Bedrijventerreinen Meest urgente bedrijventerreinen zijn gerevitaliseerd. Bijna alle projecten zijn financieel ondersteund vanuit bedrijventerreinregelingen als Kompas en/of TIPP.

Uitgevoerde activiteiten - Afronden van fysieke investeringsmaatregelen; - Gemeenten ondersteunen bij oplossen van diverse knelpunten op financieel en organisatorisch gebied.

259


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

38.517

61.553

32.513


914.360

9.580

509.010

914.360

9.580

509.010

Totaal lasten

952.877

71.133

541.523


712.229

Totaal baten

712.229


240.648

71.133

541.523



9.580

9.580

100.000 126.292 282.718

totaal fysieke bedrijfsomgeving

9.580

9.580

509.010

totaal fysieke bedrijfsomgeving

71.133

71.133

541.523


Product

lasten 2007 61.553

710800 Apparaatskosten 710800 Fysieke bedrijfsomgeving: - revitalisering bedrijfsterreinen - TIPP-programma - bijdrage FCK Fysieke bedrijfsomgeving

260

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Het overschot van € 499.430 op de programmakosten is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Revitalisering bedrijfsterreinen: afwijking € 90.420. Het krediet is bedoeld als "smeermiddel" of als "prikkel" voor de ontwikkeling van bedrijventerreinen. Op dit moment wachten gemeenten nadere berichten omtrent subsidiemogelijkheden af. Dat is ook de reden dat een deel van het krediet nog niet is besteed. Bedoeling is het restant te besteden aan planontwikkeling/parkmanagement en aan een inventarisatie onder gemeenten en industriekringen. Deze inventarisatie kan in relatie met ISV-3 worden uitgevoerd. Dit ter onderbouwing van het nog op te stellen ISV-3 programma. Door ons is voorgesteld het overschot over te boeken naar 2008. TIPP-programma: afwijking € 126.292. De restanten van de geraamde bijdragen aan diverse kompasprojecten zijn het gevolg van een te positief ingeschat kasritme en hebben niet geleid tot een onttrekking aan de reserve cofinanciering Kompas. De middelen blijven beschikbaar binnen deze reserve (verantwoord bij productgroep 0800). Bijdrage Fonds Cofinanciering Kompas Fysieke bedrijfsomgeving: afwijking € 282.718. Het restant van de geraamde bijdrage aan het kompasproject revitalisering de Rensel-Hoogebrug is het gevolg van een te positief ingeschat kasritme en heeft niet geleid tot een onttrekking aan de reserve cofinanciering Kompas. De middelen blijven beschikbaar binnen deze reserve (verantwoord bij productgroep 0800).

261


: 7109 Marktsectoren

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen/Bleker (Energy Valley)


: Janssens

Productgroepomschrijving Onder deze productgroep valt de uitvoering van de Beleidsagenda Economie 2004-2008 'Werken aan Economische groei'. Het gaat hierbij om de aanpak en concrete invulling van het innovatie- en speerpuntenbeleid. De zes speerpuntsectoren zijn: • Energy Valley; • Toekomstvaste ICT/infrastructuur; • Life Sciences; • Chemie; • Scheepsbouw; • Agribusiness (zie hiervoor 7302 Landbouw). Activiteiten betreffen het opstellen van survey-papers, het houden van bijeenkomsten met de diverse sectoren, het participeren in netwerkorganisaties en het verwerven van projecten en projectideeën en het mee ontwikkelen en subsidiegereed maken van projecten. Indien de vraag vanuit de markt zich voordoet, zullen wij ons uiteraard ook inspannen voor bedrijven en sectoren buiten de speerpunten (overige sectoren).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Speerpunten: Maatschappelijke effecten • behoud en uitbouw bedrijvigheid in de speerpuntensectoren, inclusief toeleveranciers en afnemers; • behoud en uitbouw van de energiesector teneinde het Noorden te profileren als 'energieregio': de verwachting is dat middels de projecten die in het kader van Energy Valley worden ontwikkeld, extra arbeidsplaatsen zullen ontstaan, meer kennis wordt gegenereerd en overgedragen alsmede duurzame energie daadwerkelijk gestimuleerd gaat worden; • versterken van de ICT-infrastructuur om de economische ontwikkeling te stimuleren en de leefbaarheid op het platteland te vergroten; • innovatieve karakter van de economische ontwikkeling stimuleren; • beter ontsloten kennispotentieel in het Noorden; • verbeterde netwerken en samenwerking tussen bedrijven en (kennis)instellingen. Geplande prestatie-indicatoren • reorganisatie Energy Valley van strategievorming naar facilitering concrete projecten; • een open toekomstvaste ICT-hoofdstructuur in Groningen; • •

Noorden/Groningen op ICT-gebied gelijkwaardig aan Randstad in prijs en snelheid; 4 innovatieve projecten (excl. Energy Valley).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • gestart met de voorbereiding van Energy Valley III, waarin realisering van projecten voorop zal staan; • meer dan 80% van de hoofdstructuur is gerealiseerd. De aanbesteding van de laatste ring is in 2007 gestart en bijna afgerond; • is gerealiseerd; •

7 innovatieve projecten zijn gecommitteerd in 2007 (excl. EV)

Afnemers/klanten • bedrijven, onderwijsinstellingen, overheden, kennisinstellingen en NOM

262

Prioriteiten 2007

Energy Valley Onder de naam Energy Valley wordt door een flink aantal partijen waaronder de RuG, de Hanzehogeschool, de NOM, Shell, Gasunie, de NAM, gemeente Groningen en de provincies Groningen, Friesland en Drenthe, het Noorden als 'energieregio' geprofileerd met name op basis van de drie pijlers, kennis, bestaand bedrijfsleven alsmede duurzaamheid. In 2005/2006 is de reorganisatie/herfinanciering van de Stichting Energy Valley gerealiseerd. Belangrijkste prioriteit voor Energy Valley II, is, nu de naam Energy Valley is gevestigd, concrete projecten in het Noorden te realiseren. De provincie zal daartoe de ontwikkeling en uitvoering van Groningse energieprojecten in het kader van Energy Valley faciliteren met menskracht en middelen. Doelstelling is om in 2007 tenminste 15 projecten in Groningen te faciliteren. Ten aanzien van de middelen voor de projectontwikkeling en -uitvoering zal naar verwachting vanaf 2007 gebruik kunnen worden gemaakt van het Waddenfonds, Koers Verlegd en EFRO-middelen. Mede door de beleidsinspanningen van de provincie neemt Energy Valley een prominente plaats in in die programma's/ fondsen. Voor de financiering van projecten zal daarnaast gebruik worden gemaakt van (andere) Europese fondsen en publieke (waar onder provinciale) en private cofinanciering.

Toekomstvaste ICT/infrastructuur Doel van het project Provinciering is het aan laten leggen van vijf ringen van glasvezel in de provincie tussen nu en 2007. In 2006 zal de laatste businesscase, die voor Oost-Groningen worden uitgewerkt. Aanbesteding van deze ring en mogelijke aanleg vindt dan plaats in 2007. Na aanleg van de glasvezelring in Oost-Groningen is het project Provinciering afgerond. Ook in 2007 zal de focus van de provincie nadrukkelijk liggen op het (laten) ontwikkelen van diensten voor de provincie-ringen. Hierbij moet onder andere worden gedacht aan diensten voor Onderwijs en Zorg. ICT zal worden ingezet om de kwaliteit in deze sectoren te versterken.

Chemie/Stichting Metal Park Delfzijl (vervolg Antheus) Chemie De grootste uitdaging voor de verdere ontwikkeling van de chemiesector in Delfzijl is het beschikbaar krijgen van ethyleen. Ethyleen in combinatie met chloor levert de mogelijkheid om in de toekomst kunststoffen waaronder pvc te produceren. De beschikbaarheid van chloor in Delfzijl is gewaarborgd door de voorgenomen bouw van een nieuwe chloorfabriek in Delfzijl door Akzo Nobel, die per 1 januari 2006 operationeel is en zijn productiecapaciteit uit zou kunnen breiden tot de benodigde hoeveelheid. In Delfzijl is op dit moment geen ethyleen beschikbaar om de bovenstaande ontwikkeling (behoefte 200.000 ton) mogelijk te maken. De meest aantrekkelijke optie is de bouw van een ethyleenfabriek in Delfzijl, waarbij ethyleen geproduceerd kan worden uit condensaat van aardgas in combinatie met een pijplijn. Potentiële investeerders zijn onder voorwaarden bereid om een dergelijke fabriek te bouwen, mits de 'basic load' 200.000 ton is. Mede door toedoen van Energy Valley zal binnenkort een project worden gestart dat tot doel heeft de bouw een ethyleenfabriek, waarover al lang wordt gesproken, te bespoedigen. Een ethyleenfabriek in Delfzijl kan alleen functioneren als de fabriek aangesloten wordt op het nationale/internationale ethyleennetwerk. In Duitsland bestaan er vergevorderde plannen om een ethyleenleiding aan te leggen van Gelsenkirchen naar Wilhelmshaven. Voor Delfzijl biedt dat de mogelijkheid om een pijplijnverbinding te maken naar Wilhelmshaven en zodoende aan te sluiten op het Europese ethyleennet. In 2006 is gestart met het opzetten van een PPS-constructie (publiek/private samenwerking) samen met Duitsland. De provincie heeft de bereidheid uitgesproken om deel te nemen in deze PPS-constructie en daarvoor de middelen die toegezegd zijn in het Langman-akkoord (die politieke toezegging is er nog steeds) beschikbaar te maken. Naar verwachting zal deze PPS-constructie in 2007 zijn beslag krijgen en kan het project verder worden uitontwikkeld.

263

Stichting Metal Park Delfzijl (vervolg Antheus) De belangen van het per 1 januari 2006 beëindigde Antheusproject zijn geborgd via de stichting Metal Park Delfzijl en het economisch platform Eemsdelta. Diverse regionale partijen geven hier invulling aan. Het zwaartepunt ligt hierbij om, inspelende op de ontwikkelingen van Aldel, extra bedrijvigheid aan te trekken op het Metal Park. Het gaat hier om bedrijven in de aluminiumbranche, metaalbranche en (light) metal business. Ook de ontwikkelingen rondom ethyleen en magnesium hebben in dit verband blijvende aandacht.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Energy Valley: • faciliteren van tenminste 15 projecten in Groningen. Toekomstvaste ICT-infrastructuur • aanbesteden en aanleg van businesscase Oost-Groningen. Life Sciences/Scheepsbouw/Agribusiness: • het participeren in netwerkorganisaties; • het verwerven van projecten en projectideeën; • het meeontwikkelen en subsidiegereed maken van projecten. Chemie • verdere planontwikkeling pijplijnverbinding.

Beleidsverantwoording Prioriteiten/Uitgevoerde activiteiten Energy Valley In 2007 zijn slechts 5 concrete projecten in het kader van Energy Valley gefaciliteerd, terwijl de doelstelling was tenminste 15 projecten te faciliteren. Daarnaast zijn er echter 12 projecten die in voorbereiding zijn voor financiering uit Koers Noord, OP EFRO, het Waddenfonds en het Energy Valley krediet van de provincie. Belangrijkste reden voor het achterblijven van het aantal projecten in 2007, is dat er pas eind 2007 projecten ingediend konden worden voor Koers Noord. OP Noord is geopend voor de zomer van 2007. Probleem is echter dat is afgesproken dat er in energieprojecten altijd een combinatie moet zijn met Koers Noord. Voor het Waddenfonds geldt dat economische en energieprojecten pas ingediend kunnen worden in de tweede helft van 2008. Het programma voor dit soort projecten ligt i.v.m. mogelijke staatssteun perikelen ter beoordeling voor in Brussel. Ten aanzien van de energie-intensieve industrie geldt dat er een akkoord is gesloten tussen het consortium (waaronder Aldel) het Rijk en een aantal energieproducenten. Dit heeft mede mogelijk gemaakt dat Aldel verkocht zal worden aan de industriële acquisitiemaatschappij AIAC, waarmee het voortbestaan van Aldel gewaarborgd is. Toekomstvaste ICT/infrastructuur In 2007 is de aanbesteding gehouden voor de realisatie van de laatste provinciering in Oost-Groningen. Daarnaast is in 2007 een start gemaakt met de realisatie van een loket voor stimulering van het gebruik van de provinciering. Chemie/Stichting Metal Park Delfzijl (vervolg Antheus) Chemie De aanleg van een ethyleenleiding en de bouw van een ethyleenfabriek zal afhangen van door de provincie niet of nauwelijks te beïnvloeden factoren, zoals bijvoorbeeld de aardgasprijzen en de prijs van elektriciteit. Door deze externe omstandigheden is de aanleg van de leiding de afgelopen periode niet aan de orde geweest. Aldel dat in 2007 verkocht is en nu eigendom is van een investeringsmaatschappij, heeft een strategisch programma uitgewerkt waarbinnen de productie in Delfzijl gemoderniseerd en uitgebreid wordt. Hiermee heeft men de positie van het bedrijf in Delfzijl veilig gesteld.

264

Stichting Metal Park Delfzijl Kernactiviteit van de stichting Metal Park Delfzijl is om, inspelend op de ontwikkelingen van Aldel, extra bedrijvigheid aan te trekken op het Metal Park. Belangrijke nieuwe schakel hierbij vormt het Light Metal Centre dat sinds medio 2007 operationeel is. Deelnemende partijen in de stichting Metal Park Delfzijl zijn Groningen Seaports, de NOM, Aldel en de gemeente Delfzijl. De provincie participeert niet in de stichting maar is adviserend lid. Life Sciences In 2007 is in het kader van het Innovatieve Actieprogramma Groningen (IAG) een 4-tal projecten gecommitteerd. Daarnaast is in 2007 een begin gemaakt met een initiatief van provincie, gemeente, kennisinstellingen en bedrijfsleven om een netwerkorganisatie binnen de Life Sciences sector op te richten, met als doel tot een structurele samenwerking te komen tussen de diverse belanghebbenden. Uiteindelijke doelstelling is verdere stimulering van de bedrijvigheid en versterking van hun concurrentiepositie.

265


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

499.676

537.536

474.852


1.228.703

1.389.506

1.428.190

1.228.703

1.389.506

1.428.190

Totaal lasten

1.728.379

1.927.042

1.903.042

119.986 50.000

375.000

415.000


3.750

Totaal baten

169.986

378.750

415.000

1.558.393

1.548.292

1.488.042



-49.809 211.541 138.123 485.901 15.000 200.000

212.500 220.432 265.858 15.000 280.000

1.000.756

993.790

10.000

10.000

19.400

10.000

10.000

19.400

1.548.292

1.488.042



Product

lasten 2007 537.536

710900 Apparaatskosten 710901 Speerpunten marktsectoren: - afwikkeling voorgaande jaren - verbetering prod.structuur en econ. infrastr. - Energy Valley - toekomstvaste ICT infrastructuur - ICT@NN - bijdrage FCK Marktsectoren

-89.809 211.541 138.123 904.651 15.000 200.000

totaal speerpunten marktsectoren

1.379.506

710902 Overige marktsectoren: - organisatiekosten St.Metal Park totaal overige marktsectoren totaal marktsectoren

1.927.042

266

baten 2007

-40.000

418.750

378.750

378.750

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Het voordeel van € 38.684 op de programmakosten is per saldo het resultaat van met name de volgende kredieten. Afwikkeling voorgaande jaren speerpunten marktsectoren: afwijking € 89.809. Vrijval in verband met afboeking oude verplichtingen. Energy Valley: afwijking € 82.309. Het overschot is ontstaan doordat het subsidiegereed maken van een 2-tal ingediende projecten (Greening FMC en een opdracht voor 'een verkenning van de mogelijkheden van toepassing en demonstratie van algen') meer tijd in beslag heeft genomen dan was voorzien. Dit heeft geleid tot een voorstel tot overboeking van dit restant naar 2008. Toekomstvaste ICT-infrastructuur: afwijking -/- € 223.793. Het tekort is het resultaat van een 2-tal onderbestedingen en 1 overschrijding die als volgt kunnen worden verklaard. Dit krediet bestaat uit 3 onderdelen: een flexibel budget van 32.858 (voor haalbaarheidsonderzoeken, juridisch advies, fiscaal advies en begeleiding van aanbestedingen), een budget van 30.000 voor het ontwikkelen van een loketfunctie voor de provinciering en een budget van totaal 618.000 (203.000 reserve ESFI-middelen en aan 415.000 bijdragen van gemeenten) voor de aanleg provincieringen Gorecht/Eemsdelta. Van het flexibel budget resteert 25.916. De aanbesteding van de laatste ring (Oost-Groningen) is in 2007 gestart en zal begin 2008 worden afgerond. De middelen daarvoor in het flexibel budget zijn niet volledig aangewend. Voorgesteld is om het restant over te boeken naar 2008. Het budget van 30.000,-- is bestemd om een externe partij de opdracht te geven om als loketfunctie voor de provinciering op te treden. Taken zullen o.a. zijn: loket- en vraagbaakfunctie vervullen, actieve stimulering gebruik provinciering bij zorginstellingen, onderwijs en bedrijventerreinen etc.. Mogelijk zal ook worden ingezet op ontwikkeling van nieuwe breedbanddiensten in de zorg, het onderwijs en op bedrijventerreinen. De voorbereiding van deze activiteiten heeft meer tijd gekost dan gedacht. Daarom is voorgesteld dit bedrag over te boeken naar 2008. De aanlegkosten provincieringen hebben totaal € 900.901 bedragen. Dit is € 282.901 meer dan geraamd. De overschrijding is het gevolg van de afrekening van de provincieringen Gorecht/ Eemsdelta die niet meer in 2007 was voorzien en derhalve niet begroot. Het totaalbedrag van de provinciale bestedingen was beschikbaar binnen de reserve ESFI en is derhalve aan deze reserve onttrokken (verantwoord bij productgroep 0800). Bijdrage Fonds Co-financiering Kompas marktsectoren: afwijking € 80.000. Het restant is per saldo het gevolg van een te hoog dan wel te laag ingeschat kasritme van bijdragen aan enkele kompasprojecten. De middelen blijven beschikbaar in de reserve cofinanciering Kompas of zijn onttrokken (verantwoord bij productgroep 0800). Organisatiekosten St. Metal Park: afwijking € 9.400. De werkgroep Antheus is per 1 januari 2006 opgeheven en heeft de werkzaamheden overgedragen aan de stichting Metal Park Delfzijl. Besloten is om in eerste instantie aan deze stichting voor 2007 een bijdrage te verlenen van € 10.000. Bij de NOM is navraag gedaan of er nog een claim op het restant van 9.400 verwacht kon worden. De onzekere situatie van Aldel en van de energieproblematiek heeft enige vertraging in de ontwikkeling van de stichting opgeleverd. Daarom is er geen verzoek om een extra bijdrage ingediend. Het restant van € 9.400 valt vrij ten gunste van de algemene middelen. De minderopbrengst van € 36.250 aan de batenkant is per saldo het resultaat van met name het volgende krediet. Afwikkeling voorgaande jaren speerpunten marktsectoren: afwijking -/- € 40.000. Betreft de afboeking van in eerdere jaren dubbel als nog te ontvangen opgenomen bijdragen van gemeenten.

267


: 7201 Nutsvoorziening

Programma Portefeuillehouder


: Essent: Calon;


Waterbedrijf: Gerritsen : Janssens

Productgroepomschrijving Op bestuurlijk niveau zorg dragen voor voorwaarden ter realisering van een optimale nutsvoorziening.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • doelmatige organisatie van nutsvoorzieningen; • nutsvoorzieningen tegen zo laag mogelijke kosten voor de gebruiker; • efficiënt drinkwatergebruik. Geplande prestatie-indicatoren Vanwege het bij Essent en het Waterbedrijf van toepassing zijnde structuurregime, dienen de aandeelhouders van die bedrijven zich vrijwel volledig te onthouden van bemoeienis met de feitelijke bedrijfsuitoefening. Om deze reden kan geen opgave worden gedaan van prestatieindicatoren; zie ook de paragraaf 'Verbonden partijen' in de Programmabegroting 2007. Afnemers/klanten huishoudens, bedrijven en instellingen

268


Prioriteiten 2007

Essent Als gevolg van de invoering van de nieuwe Elektriciteitswet en Gaswet, verkeren Essent en de andere grote energiebedrijven in ons land sinds enkele jaren in een ingrijpend proces van reorganisatie en strategische heroriëntatie op de toekomst. De volledige liberalisering van de productie van, handel in en levering van stroom en gas, is in dit verband richtinggevend. Als gevolg van deze nieuwe wetgeving hebben de aandeelhouders van de grote Nederlandse energiebedrijven echter vrijwel alle inhoudelijke bevoegdheden met betrekking tot de electriciteits- en gasvoorziening verloren. Hun individuele zeggenschapsposities zijn bovendien sterk verwaterd door de recente fusies en overnames in deze sector. Deze ontwikkelingen zijn voor de directie van Essent aanleiding geweest voor het starten van een discussie met aandeelhouders ten aanzien van de wenselijkheid en vormgeving van een eventuele privatisering van de onderneming. Met dat doel is in de loop van 2001 een bijzondere commissie van aandeelhouders van Essent ingesteld, waarin ook de provincie Groningen is vertegenwoordigd. De werkzaamheden van deze commissie moesten echter enige tijd worden opgeschort in verband met het opnieuw oplaaien van verschillende politieke discussies op rijksniveau ten aanzien van de gewenste toekomstige structuur van de energiesector en de positie daarin van de distributienetten voor elektriciteit en gas. Begin 2004 is in de daarbij ontstane patstelling een doorbraak bereikt door de bekendmaking van het kabinetsstandpunt terzake. Overeenkomstig dit standpunt zullen de bestaande Nederlandse energiebedrijven voor 1 januari 2008 moeten worden opgesplitst en zal de directe eigendom van de regionale netwerkbedrijven moeten worden overgedragen aan de bestaande, provinciale en gemeentelijke aandeelhouders van de energiebedrijven. Na de opsplitsing van de huidige holding, mogen het productiebedrijf en het leveringsbedrijf van Essent volledig worden geprivatiseerd. Over de mogelijkheden tot gefaseerde en/of voorwaardelijke privatisering van het netwerkbedrijf van Essent na splitsing, zal later worden besloten. Het bedoelde kabinetsvoornemen tot splitsing van de Nederlandse energiebedrijven, is vertaald in een corresponderend wetsvoorstel, waarmee de Tweede Kamer in mei 2006 heeft ingestemd en waarvan behandeling door de Eerste Kamer is voorzien voor september 2006. Overigens is de definitieve besluitvorming inzake privatisering van de onderneming voorbehouden aan de algemene vergadering van aandeelhouders van Essent. De zeggenschap van de provincie Groningen daarin komt overeen met haar aandelenbelang van ongeveer 6%.

Waterbedrijf In de in april 2002 aan de Tweede Kamer aangeboden Eigendomswet Waterbedrijven is ervoor gekozen de eigendom van de Nederlandse waterbedrijven in publieke handen te houden. Ook bij het Waterbedrijf Groningen is momenteel echter sprake van een heroriëntatie op de toekomstige strategie en organisatiestructuur van de onderneming. Overeenkomstig de vigerende wetgeving, dient de drinkwatervoorziening in ons land (vooralsnog) volledig in publieke handen te laten blijven. Andere activiteiten van de Nederlandse waterbedrijven, zoals de winning en levering van industriewater en de verwerking van afvalwater, zijn echter geliberaliseerd. Tegen die achtergrond zijn het Waterbedrijf Groningen, de Waterleidingmaatschappij Drenthe en het Zeeuws/Rijnmondse waterbedrijf Evides onder ander voornemens hun bestaande en toekomstige activiteiten op dit gebied onder te brengen in een afzonderlijke vennootschap. Op grond van de betreffende, in het verleden verstrekte vergunningen, bezitten GS enkele bijzondere bevoegdheden met betrekking tot de bedrijfsuitoefening van het Waterbedrijf Groningen. Deze hebben onder andere betrekking op de grondwaterwinning, de vervreemding van eigendommen en de vaststelling van de tarieven.

269


afhankelijk van besluitvorming inzake de splitsingswet, voorbereiding van volledige privatisering van de productie- en leveringsbedrijven van Essent; advisering Waterbedrijf Groningen; ontwikkeling projecten in samenwerking met Essent.

Beleidsverantwoording Prioriteiten/Uitgevoerde activiteiten Essent Bij Essent is in 2007 door bestuur, commissarissen en grootaandeelhouders zeer veel tijd en energie gestoken in de uitwerking van de fusieovereenkomst met NUON die eerder dat jaar door deze bedrijven was gesloten. Vanwege verschillen van mening over enkele belangrijke aspecten daarvan, zijn de bedoelde onderhandelingen eind 2007 echter afgebroken. Voor wat de toekomstige ontwikkeling van Essent betreft, is verder het in het afgelopen jaar genomen Koninklijk Besluit van groot belang, volgens welk de bestaande holding vóór 1-1-2011 dient te worden gesplitst in een netwerkbedrijf en een produktie- en handelsbedrijf. Tegen de achtergrond van deze beide ontwikkelingen, is vervolgens een hernieuwde oriëntatie op de toekomst van de onderneming gestart, waarover de aandeelhouderscommissie Essent sindsdien regelmatig overleg voert met bestuur en commissarissen. Waterbedrijf Het afgelopen jaar is de organisatorische structuur van het Waterbedrijf Groningen gewijzigd in een holding met twee dochterbedrijven (BV's). In die dochterbedrijven zijn de activiteiten ondergebracht die betrekking hebben op de produktie en levering van industriewater en op rioleringsactiviteiten. Daardoor zijn die activiteiten nu ook in juridisch opzicht afgescheiden van die welke betrekking hebben op de drinkwaterlevering.

270


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

89.663

138.063

81.882


2.032.557 2.032.557

1.897.376 1.897.376

1.920.770 1.920.770

Totaal lasten

2.122.219

2.035.438

2.002.652

2.396.096

2.396.096

2.396.100

2.396.096

2.396.096

2.396.100

-273.876

-360.657

-393.449





Product

baten 2007


lasten 2007 138.063

720101 Deelneming nutsvoorzieningen: - rentekosten deelneming Essent - rentekosten deeln. Waterbedr. Groningen

1.896.567 808

2.396.096

-499.528 808

-476.150 820

totaal deelneming nutsvoorzieningen

1.897.376

2.396.096

-498.720

-475.330

totaal nutsvoorzieningen

2.035.438

2.396.096

-360.657

-393.449

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Rentekosten deelneming Essent/Waterbedrijf Groningen: afwijking € 23.394. Door een andere methodiek van de berekening van de omslagrente ontstaat een voordeel op de hier toegerekende kapitaallasten.

271


: 7302 Landbouw

Programma


Portefeuillehouder

: Hollenga


: Janssens

Productgroepomschrijving De landbouw is een belangrijke sector voor de noordelijke economie. Noord-Nederland wordt gezien als belangrijk onderdeel van de nationale landbouwruimte voor deze eeuw. Het belang van onze regio voor de ontwikkeling van landen tuinbouw wordt ook door de rijksoverheid onderkend, bijvoorbeeld in de Nota Ruimte. De landbouw is voortdurend op zoek naar mogelijkheden om zich qua inkomen minder afhankelijk te maken van de beperkingen van het Europese markten inkomensbeleid. In sommige regio's worden daarvoor voor een aantal bedrijven oplossingen in verbreding, dat wil zeggen het uitbreiden van het landbouwbedrijf met een andere activiteit (bijvoorbeeld natuurbeheer, toerisme, zorg) gezocht. Voor het grootste deel van de bedrijven in de provincie moeten oplossingen worden gezocht in versterking en vernieuwing van de sector. Het faciliteren van schaalvergroting door middel van structuurversterking is een belangrijke toekomstrichting. Daarnaast valt ook te denken aan het introduceren van (arbeidsintensieve) tuinbouwteelten zoals de boomteelt, bollenteelt en glastuinbouw. Versterking en vernieuwing zijn, naast verbreding, ook de centrale landbouwthema's in het 'Kompas voor het Noorden'. Daarnaast streeft de provincie naar duurzame landbouw vanuit het oogpunt van natuur en milieu. Daarom wil zij middelen beschikbaar stellen voor projecten gericht op behoud en versterking van natuuren milieukwaliteiten in de landen tuinbouw.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • behoud en mogelijke uitbreiding agrarische werkgelegenheid; • sterke (markt)positie van de agrarische sector; • ruimte voor grootschalige en verbrede landbouw; • versterkte agrarische structuren. Geplande prestatie-indicatoren • behoud van werkgelegenheid: 12.000 direct en 10.000 indirect in 2007; •

marktpositie: behoud of verhoging van toegevoegde waarde (2003: € 337 miljoen);

•

4 projecten in het kader van versterking van de agrarische sector, grotendeels via het ILG/PMJP (Investeringsbudget Landelijk Gebied/Provinciaal Meerjarenprogramma); 2 projecten in het kader van vernieuwing van de agrarische sector, grotendeels via het ILG/PMJP; 2 projecten in het kader van verbreding van de agrarische sector, grotendeels via het ILG/PMJP; 1 project gericht op verduurzaming landbouw, grotendeels via het ILG/PMJP;

• • •

272

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 10.413 t.o.v. 10.416 in 2006. NB: i.v.m. een andere registratiemethode is er een groot verschil tussen de geplande en gerealiseerde indicatoren; • toegevoegde waarde 2004: € 297 miljoen; 2005: € 304 miljoen (CBS 2008); •

Nieuw Buinen II, Cowmunity, Vezelhennep fase II, Bollencentrum Kruisweg;

•

Cowfortable, Kiemplantenziekten in boomteelt;

•

Buurderij;

•

Geïntegreerde Visserij, Biobreder;

• • •

•

2 projecten gericht op regionale kennisontwikkeling; 1 project agribusiness (niet zijnde primaire sector), grotendeels via het ILG/PMJP; afronding bestemmingsplanwijziging in het kader van glastuinbouwproject Eemsmond;

•

Pilot Pootgoedacademie, Spuitdemo;

•

Biomassacentrale ZWK;

•

starten met gebiedsinrichting glastuinbouwproject Eemsmond.

•

In december 2007 heeft de Raad van de gemeente Eemsmond ingestemd met de uitgangspunten van het OntwerpBestemmingsplan; Bestemmingsplanwijziging is nog niet afgerond; gebiedsinrichting is nog niet aan de orde.

Afnemers/klanten • agrarische bedrijven, onderwijsinstellingen, kennis-/onderzoekscentra en LTO Noord.

Prioriteiten 2007

Versterking, Vernieuwing en Verbreding van de agrarische sector

€ 109.600 zie ook 7303 Ook in 2007 blijven we ons inzetten voor versterking, vernieuwing en verbreding van de agrarische sector. Dit willen we doen door ondersteuning en initiatie van projectmatige activiteiten op het gebied van: • schaalvergroting; • nieuwe teelten; • kostprijsverlaging en productieverhoging; • agrarische structuren; • duurzaamheid. De uitvoering van de projecten zal grotendeels via het ILG/PMJP plaatsvinden. Glastuinbouw Eemsmond Samen met de gemeente Eemsmond zullen wij in 2007 de volgende activiteiten oppakken: • afronden van bestemmingsplanwijziging; • acquireren van tuinders; • verwerven van grond; • aanleggen van de infrastructuur in het plangebied. Kennisstructuur/regionaal praktijkonderzoek Van cruciaal belang voor een goed functionerende agrarische sector is een goed geoliede kennisstructuur. Vitaal onderdeel hiervan is het regionale praktijkonderzoek. Deze instellingen verrichten onderzoek dat specifiek van belang is voor de regio. Wij willen het agrarische kennisnetwerk, en met name het regionale praktijkonderzoek, blijven ondersteunen. Deze ondersteuning zal plaatsvinden middels projectondersteuning. Agribusiness In 2007 zullen wij verder gaan met de concrete uitvoering van het innovatie- en speerpuntenbeleid uit de nota "Werken aan economische groei, beleidsagenda economie 2004-2008". In de agenda is onder andere de speerpuntsector Agribusiness opgenomen. Naast het actief participeren in netwerken, bestaan onze activiteiten in dezen met name uit het verwerven van projecten en projectielen en het mee ontwikkelen en subsidiegereed maken van projecten. De uitvoering van de projecten zal grotendeels via het ILG/PMJP plaatsvinden. Doelstelling van deze activiteiten is het faciliteren van de verdere ontwikkeling van de speerpuntsectoren en in het kielzog hiervan toeleverende en afnemende bedrijven. Door deze aanpak willen wij de werkgelegenheidsontwikkeling voor zowel hoog- als lagergekwalificeerde arbeid positief beïnvloeden.

273

Biologische landbouw

zie 7303

Een specifiek onderdeel vormt de biologische landbouw; op basis van het bestuursprogramma 20032007 zijn voor biologische landbouw financiële middelen gereserveerd. Met dit geld worden projecten opgestart of ondersteund. De uitvoering van de projecten zal grotendeels via het ILG/PMJP plaatsvinden. Doel is een toename van het aantal biologische bedrijven en het areaal biologische landbouw, waarbij we minimaal het landelijk gemiddelde willen bereiken.


ontwikkelen en uitvoeren van projecten ten behoeve van versterking, vernieuwing en verbreding van de sector; • ontwikkelen en uitvoeren van projecten gericht op behoud en versterking van natuuren milieukwaliteiten in landbouw- en tuinbouw; • inzetten op kennisontwikkeling, ketenontwikkeling en afzetbevordering; • uitvoeren activiteiten in kader van landbouwnotitie 'B(l)oeiend Groningen'; • glastuinbouw: samen met gemeente Eemsmond afronden van bestemmingsplanwijziging, acquireren van tuinders, verwerven van grond, aanleggen van de infrastructuur in het plangebied; • inzetten op agribusiness (niet zijnde primaire sector); • stimuleren biologische landbouw door middel van het inzetten van een promotor. De uitvoering van de projecten zal grotendeels via ILG/PMJP plaatsvinden.

Beleidsverantwoording Prioriteiten/Uitgevoerde activiteiten Versterking, vernieuwing en verbreding agrarische sector De landbouw is voortdurend op zoek naar mogelijkheden om zich qua inkomen minder afhankelijk te maken van het Europese markten inkomensbeleid. In sommige regio's zijn daarvoor, voor een aantal bedrijven, oplossingen te vinden in verbreding, dat wil zeggen het landbouwbedrijf uitbreiden met een andere activiteit (bijvoorbeeld natuurbeheer, toerisme of zorg). Voor het grootste deel van de bedrijven in de provincie moet de oplossing worden gezocht in versterking en vernieuwing van de sector. In het in opdracht van ons uitgevoerde landbouwstructuuronderzoek, komt met name schaalvergroting en kostenverlaging als centraal thema naar voren. Wij streven naar een landbouw die vanuit het oogpunt van economie en milieu duurzaam is. Daarom hebben wij middelen ter beschikking gesteld voor projecten gericht op het behoud en versterking van natuuren milieukwaliteiten in de landen tuinbouw. Met name in bepaalde regio's wordt gezocht naar mogelijkheden om de activiteiten van landbouwbedrijven te verbreden om zo enerzijds extra inkomen te verwerven en anderzijds een bijdrage te leveren aan maatschappelijke doelstellingen (bijv. op het gebied van natuur, landschap, toerisme en zorg). Voor versterking, verbreding en vernieuwing was in 2007 een budget van € 109.600 beschikbaar. Daarnaast wordt een groot deel van de projecten financieel ondersteund vanuit het PLG. Onder andere hebben wij bijgedragen aan projecten op het gebied van: • schaalvergroting; • nieuwe teelten; • kostprijsverlaging en productieverhoging; • agrarische structuren; • duurzaamheid. Glastuinbouw Eemsmond In 2007 is veel tijd en energie gestoken in diverse onderdelen van het project. Zo heeft de gemeenteraad van Eemsmond ingestemd met deelname in een ontwikkelingsmaatschappij en het opzetten van een optieregeling. Ook is een NB-wet rapport met bijbehorend monitoringsprogramma opgesteld. Het Ontwerp-Bestemmingsplan ligt nu bij de gemeente Eemsmond voor een verdere stap in de procedure.

274

Kennisstructuur en regionaal praktijkonderzoek Een goede kennisstructuur is van belang voor de agrarische sector. Een belangrijk onderdeel van de kennisstructuur is het regionale praktijkonderzoek, beter bekend als proefboerderijen en proeftuinen. Deze instellingen verrichten onderzoek wat speciaal gericht is op de problematiek in de regio. Daarnaast vormen ze een centrum voor voorlichting en demonstratie en een punt waar ondernemers elkaar ontmoeten en informatie uitwisselen. Ook ontplooien de proefboerderijen zich als een ontmoetingspunt tussen boeren en burgers, op deze manier wordt een bijdrage geleverd aan een goed maatschappelijke inbedding van de agrarische sector. Wij hebben het praktijkonderzoek ondersteund door middel van projectfinanciering. Agribusiness In 2007 hebben wij verder gewerkt aan de concrete uitvoering van het innovatie- en speerpuntenbeleid uit het programma Koers Noord. In dit programma is onder andere de speerpuntsector Agribusiness opgenomen. Naast het actief participeren in netwerken, bestaan onze activiteiten in dezen met name uit het verwerven van projecten en projectielen en het mee ontwikkelen en subsidiegereed maken van projecten. Doelstelling van deze activiteiten is het faciliteren van de verdere ontwikkeling van de speerpuntsectoren en in het kielzog hiervan toeleverende en afnemende bedrijven. Biologische landbouw Op basis van het bestuursprogramma 2003-2007 hebben wij voor biologische landbouw aparte financiële middelen gereserveerd. Deze middelen zijn in 2007 opgenomen in het PLG. Doel is een toename van het aantal bedrijven, het areaal biologische landbouw en versterking van de biologische keten. Het biologisch areaal is in 2006 met 0,7% gegroeid tot een 4.183 ha (cijfers over 2007 zijn nog niet beschikbaar). In Groningen is de sector hiermee sneller gegroeid dan het landelijk gemiddelde (landelijk is de biologische sector in 2006 met 0,7% gekrompen). Het aandeel biologische landbouw in Groningen is daarmee 2,5% van het totaal. Verschillende projecten op het gebied van ketenontwikkeling en innovatie zijn door ons ondersteund.

275


realisatie 2006



realisatie 2007

raming 2007

441.004

545.419

94.334

601.426

116.844

189.600

601.426

116.844

189.600

1.042.430

662.263

283.934

662.263

283.934



37.370

Totaal baten

37.370


1.005.060


Product

lasten 2007 545.419

730200 Apparaatskosten 730201 Landbouw: - afwikkeling voorgaande jaren - versterking, vernieuwing agrarische sector - glastuinbouw (ESFI) - glastuinbouw Eemsmond

baten 2007

-49.103 102.308 7.200 56.439

-49.103 102.308 7.200 56.439

totaal landbouw

116.844

116.844

189.600

totaal landbouw

662.263

662.263

283.934

109.600 80.000

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Glastuinbouw (ESFI): afwijking -/- € 7.200. Betreft een bijdrage aan het project noorderlijke samenwerking glastuinbouw. Hiervoor zijn middelen binnen de reserve ESFI beschikbaar gesteld, maar niet begroot. De bijdrage is uit de reserve ESFI onttrokken (verantwoord bij productgroep 0800). Afwikkeling voorgaande jaren landbouw: afwijking € 49.103. Dit betreft vrijval door afboeking van diverse oude verplichtingen. Glastuinbouw Eemsmond: afwijking € 23.561. De kosten zijn als gevolg van vertraging van planologische procedures lager geweest dan verwacht. Dit heeft een lagere onttrekking uit de reserve cofinanciering Kompas tot gevolg. De middelen blijven binnen deze reserve beschikbaar (verantwoord bij productgroep 0800).

276


: 7303 Landbouw en Landinrichting (ILG)

Programma


Portefeuillehouder

: Hollenga


: Janssens/Hoogerwerf

Productgroepomschrijving Het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) verlaat het pad van productieondersteuning. Voor boeren met marktordeninggewassen als graan, suiker en zetmeel gaat dit ten koste van het bedrijfsresultaat. De landbouw is een belangrijke sector voor de noordelijke economie. Het belang van onze regio voor de ontwikkeling van landen tuinbouw wordt ook door de rijksoverheid onderkend, bijvoorbeeld in de Nota Ruimte. Voor het grootste deel van de bedrijven in de provincie moeten oplossingen worden gezocht in 'versterking' en 'vernieuwing' van de sector. Het faciliteren van schaalvergroting door middel van structuurversterking is een belangrijke toekomstrichting. Landinrichting is een instrument voor de uitvoering van ons beleid in het landelijk gebied en het overgangsgebied van stad en land. Het betreft vooral beleid gericht op de sectoren landbouw, natuur, recreatie, landschap en water. De uitvoering wordt ter hand genomen door de Dienst Landelijk Gebied (DLG). Daarnaast valt ook te denken aan het introduceren van (arbeidsintensieve) tuinbouwteelten zoals de boomteelt, bollenteelt en glastuinbouw. Versterking en vernieuwing zijn, naast verbreding, ook de centrale landbouwthema's in het 'Kompas voor het Noorden'. Daarnaast streeft de provincie naar duurzame landbouw vanuit het oogpunt van natuur en milieu. Daarom wil zij middelen beschikbaar stellen voor projecten gericht op behoud en versterking van natuuren milieukwaliteiten in de landen tuinbouw. De ontwikkeling van glastuinbouw wordt gezien als een positieve ontwikkeling, zeker met inachtneming van het mogelijke verlies aan werkgelegenheid en landbouwareaal als gevolg van de hierboven geschetste ontwikkelingen. Het nieuw te ontwikkelen glastuinbouwgebied aan de Eemshaven zal een duurzaam karakter krijgen. Daarnaast is er ruimte voor herstructurering van vrijstaande glastuinbouwbedrijven.

277

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Geplande prestatie-indicatoren Operationeel doel (kwaliteitseis) Agrarische ruimte Grondgebonden landbouw -

Rijks (R) of Provinciaal (P) doel R/P



realisatie in 2007

realisatie in 2007

opp. landbouw ingericht (ha) oppervlakte glastuinbouw (ha) aantal verspreid liggende glastuinbouw bedrijven

13.060

p.m.

750

450

p.m.

0

20

p.m.

0

aantal projecten aantal projecten

20 59

5 9

Samen 13

- Aantal af te ronden klassieke landinrichtings projecten - Aantal af te ronden modulaire landinrichtingsen waterbergings projecten

11

4

0

p.m.

p.m.

0

-

Glastuinbouw

-

-

Duurzaam ondernemen Verduurzaming Versterking, Vernieuwing & Verbreding Landinrichting Door de brede inzet van het instrument landinrichting kunnen, in samenhang met het belang voor landbouw, water, natuur, landschap, recreatie en infrastructuur, eigendom, bestemming en inrichting van de grond worden gerealiseerd.

R/P R/P

Prioriteiten 2007

Versterking, Vernieuwing en Verbreding van de agrarische sector In 2007 richten we ons op: • versterking, vernieuwing en verbreding van de agrarische sector; • glastuinbouw Eemsmond; • kennisstructuur/regionaal praktijkonderzoek; • agribusiness.

278

€ 325.000 zie ook 7302

Biologische landbouw

€ 75.000

Een specifiek onderdeel vormt de biologische landbouw; op basis van het bestuursprogramma 20032007 zijn voor biologische landbouw financiële middelen gereserveerd. Met dit geld worden projecten opgestart of ondersteund. Doel is een toename van het aantal biologische bedrijven en het areaal biologische landbouw, waarbij we minimaal het landelijk gemiddelde willen bereiken.

Landinrichting

€ 50.500

We zetten sterk in op het afwerken van klassieke (oude) landinrichtingsblokken. Het rijksbod betekent een inzet van € 15,28 miljoen voor de lopende verplichtingen (klassiek en vastgestelde modules). Daarnaast naar aanleiding van het landbouwstructuuronderzoek inzet kavelruilcoördinator ten behoeve van verbetering van de agrarische structuur en realisering van niet agrarische doelen zoals de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Tevens inzet landinrichting/flankerend beleid ten behoeve van de (nood)waterbergingsgebieden in de Onner- en Oostpolder, de Ulsderpolder en Binnen Aa.


• • •

• • •

•

ontwikkelen en uitvoeren van projecten ten behoeve van versterking, vernieuwing en verbreding van de sector; ontwikkelen en uitvoeren van projecten gericht op behoud en versterking van natuuren milieukwaliteiten in landbouw- en tuinbouw; inzetten op kennisontwikkeling, ketenontwikkeling en afzetbevordering; uitvoeren activiteiten in kader van landbouwnotitie 'B(l)oeiend Groningen'; glastuinbouw: samen met gemeente Eemsmond afronden van bestemmingsplanwijziging, acquireren van tuinders, verwerven van grond, aanleggen van de infrastructuur in het plangebied; inzetten op agribusiness (niet zijnde primaire sector); stimuleren biologische landbouw door middel van het inzetten van een promotor; inzetten van een kavelruilcoördinator ten behoeve van de verbetering van de landbouwstructuur en de realisering van niet agrarische doelen zoals EHS; inzet instrument kavelruil met kavelcoördinator in ondermeer de niet her te verkavelen gebieden Spijk, Scheemda-Westerlee-Meeden, Zuidelijk Westerkwartier, Westerwolde en Middag Humsterland, maar ook op aanvraag van de landbouw in andere landbouwgebieden buiten landinrichting; afronden blokken Oude Veenkoloniën 3, Westerwolde blok A en C, Sauwerd, Lutjegast-Doezum (2008) en Oude Veenkoloniën, blok 4 (2008); het herstel van landschapswaarden, aanleg recreatieve paden en verbetering van de agrarische structuur in Middag Humsterland ; realiseren van waterbergingsgebieden door de inzet van flankerend beleid waaronder kavelruil ten behoeve van de landbouwstructuurverbetering en bedrijfsvergroting; risicoverkenning bij overgang van landinrichting van Rijk naar provincie en daarmee samenhangend positie landinrichtingscommissie en aanpassing van de Wet Investeringsbudget Landelijk Gebied (WILG).

279

Toelichting/ontwikkelingen Bij samenwerking en innovatie denken wij aan maatregelen die zich richten op versterking van het ondernemerschap en de concurrentiepositie, het stimuleren van kennisuitwisseling, het stimuleren van samenwerking(sverbanden) in de keten, het actief stimuleren van het ontwikkelen van een actief ketengericht beleid, het stimuleren van innovaties en het faciliteren van omschakelingen in teelten. Daarnaast is sprake van fysieke maatregelen om te komen tot landbouwstructuurversterking (onder andere via landinrichting). In januari 2005 is tussen LNV en de provincies overeengekomen dat LNV en provincies inzetten op het optimaal benutten van POP 2, gericht op cofinanciering van 50%. Hiervoor zijn nieuwe, eenvoudige modules voor de landbouw nodig. De minister zet € 20 miljoen Koopmansgelden (kavelruilmiddelen) in voor 7 jaar. De provincies zijn bereid eenzelfde bijdrage er naast te zetten. Met de EU-cofinanciering uit POP 2 komt op deze wijze € 80 miljoen beschikbaar. Daarnaast wilt u voor elke extra euro van de provincies een euro inzetten tot samen met de EU-middelen een maximum bedrag van € 160 miljoen is bereikt. In juli 2005 is hierover gesproken tussen de minister en de noordelijke gedeputeerden. Er ligt een afspraak tussen u en SNN-bestuurders dat zowel het rijk als de noordelijke provincies ieder € 16,5 miljoen zullen inzetten voor structuurverbetering landbouw teneinde een € 33 miljoen aan EU-POP-middelen aan te wenden voor de noordelijke landbouw.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Versterking/verbreding/vernieuwing: via projectaanvragen. In 2007 is gewerkt aan projectverwerving en transformatie van lopende projecten naar het PLG. In totaal gaat het om 16 projecten, waarvan 5 nieuw. Zie ook verantwoording onder landbouw (7302) Glastuinbouw: gewerkt aan de verdere planvorming Eemsmond. Voor meer uitvoerige beschrijving, zie ook verantwoording onder landbouw (7302) Biologische landbouw: wordt meer en meer gezien als een vorm van gangbare landbouw. Projecten worden steeds vaker gefinancierd uit budget versterking/verbreding/vernieuwing. Voor meer uitvoerige beschrijving, zie ook verantwoording onder landbouw (7302) Landinrichting: de klassieke en modulaire projecten zijn allen weer een stapje dichter bij afronding gekomen. In een aantal gevallen kosten de te doorlopen procedures meer tijd dan tevoren ingeschat.

Uitgevoerde activiteiten Gewerkt is aan de verdere implementatie van het PLG. Aan de genoemde activiteiten wordt door projectadviseurs/verwervers invulling gegeven door actief projecten te verwerven. Landinrichting en kavelruil wordt zoveel mogelijk uitgevoerd door Dienst Landelijk Gebied, daarvoor wordt jaarlijks een prestatieovereenkomst opgesteld.

280


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

191.878

802.414


447.620 141.074

1.581.800 629.600

588.693

2.211.400

Totaal lasten

780.571

3.013.814


1.030.000 338.672

Totaal baten

338.672

1.030.000


441.899

1.983.814


raming 2007 802.414

96.979

781.400

96.979

781.400

153.042 153.042

118.600 281.400 400.000

441.899

1.983.814


Product

lasten 2007 191.878

730300 Apparaatskosten 730301 Grondgebonden landbouw: - kavelvergroting/-verbetering (prov.) - kavelvergroting/-verbetering (rijk) totaal landbouw 730302 Duurzaam ondernemen: - pilots duurz.ondernemen VROM (prov.) -Proj.verst/verbr/vernw landb.(prov.) totaal duurzaam ondernemen

baten 2007

96.979 338.672

338.672

435.651

338.672

153.042 153.042

totaal landbouw

780.571

281

338.672

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid zijn met € 1.134.180 onderschreden en voor de programmakosten nieuw beleid geldt een onderschrijding van € 488.526. In 2007 is het Programma Landelijk Gebied (PLG) van start gegaan en na een looptijd van zeven jaar wordt het PLG beëindigd. De beschikbare middelen zijn zoveel als mogelijk over deze periode verdeeld. Het PLG wordt door het Rijk, Provincie en eventueel overige deelnemers bekostigd. Er zullen zich gedurende de looptijd van het PLG van jaar tot jaar verschillen voordoen tussen begroting en realisatie. Voor wat betreft de externe middelen is dat geen probleem: de uitgaven worden gedekt door de ontvangen bedragen of de nog te ontvangen bedragen. Voor de budgetten die door de Provincie beschikbaar zijn gesteld geldt dat voor de verschillen tussen begroting en realisatie een reserve is ingesteld. Een onderschrijding wordt in deze reserve gestort en een overschrijding wordt gedekt door een onttrekking aan de reserve.

282

8. Welzijn No.


8.0 8001 8003 8005

Welzijn, algemeen Ontwikkeling en ondersteuning welzijn Media Asielzoekers

8.2 8201

8.3 8310 8311 8312

8.4 8401

8.6 8602

8.7 8701

8.8 8801

baten 2007


raming saldo 2007

4.191.375 7.848.514 49.434

-31.673

4.223.048 7.848.514 49.434

5.166.745 7.865.998 85.706

12.089.323

-31.673

12.120.996

13.118.448

Educatie Studiefonds Onderwijsbeleid

162.246 301.871

32.699

162.246 269.172

94.265 340.431

Totaal functie 8.1

464.117

32.699

431.418

434.696

Lichamelijke vorming en sport Sport

987.658

113.445

874.213

993.822

Totaal functie 8.2

987.658

113.445

874.213

993.822

Kunst en oudheidkunde Creatieve netwerken Het verhaal van Groningen Dynamiek in de kunst stad en regio

1.792.285 3.022.223 3.358.682

456.676 19.077 227.832

1.335.609 3.003.145 3.130.850

1.476.248 3.116.661 3.269.657

Totaal functie 8.3

8.173.190

703.585

7.469.604

7.862.565

Sociaal-cultureel werk en ontwikkeling Bibliotheek

3.982.464

1.116.075

2.866.389

2.891.102

Totaal functie 8.4

3.982.464

1.116.075

2.866.389

2.891.102

Volksgezondheid Zorg en hulpverlening

1.231.451

6.466

1.224.984

1.479.992

Totaal functie 8.6

1.231.451

6.466

1.224.984

1.479.992

Totaal functie 8.0 8.1 8101 8102

lasten 2007

Ouderenzorg Wonen welzijn zorg kwetsbare groepen

552.241

552.241

611.534

Totaal functie 8.7

552.241

552.241

611.534

Jeugdhulpverlening Jeugdzorg


41.615.511

39.986.677

1.628.834

1.618.012

41.615.511

39.986.677

1.628.834

1.618.012

69.095.955

41.927.275

27.168.680

29.010.171

283

284

0Productgroepnummer en -naam : 8001 Ontwikkeling en ondersteuning welzijn Programma

: Welzijn, sociaal beleid, jeugdzorg, cultuur

Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving De provincie Groningen wil actief zijn op het gebied van welzijn. De provincie vindt het belangrijk te investeren in de sociale infrastructuur van de provincie met het doel deze te verbeteren en te versterken. Het uiteindelijke doel is de leefbaarheid in de provincie te vergroten en de burgers maatschappelijk betrokken te maken. De gebiedsgerichte aanpak is een goede methode om samen met de Groninger gemeenten aan de sociale infrastructuur te werken. Projecten die uit deze gebiedsgerichte aanpak komen beantwoorden aan lokale vragen. Bovenlokaal werkt de provincie samen met organisaties een vijftal provinciale speerpunten uit. Deze speerpunten zijn wonen-welzijn-zorg, armoede, huiselijk geweld, jeugd en veiligheid en vrijwilligerswerk. Het provinciale beleid voor de huidige periode is vastgelegd in het beleidsplan Wel(en)levend Groningen 2005-2008. Onder het thema welzijnsbeleid valt naast het bovenstaande ook het beleid met betrekking tot mondiale bewustwording, jongerenparticipatie en middenevenementen. Eind 2006 zal het Sociaal Rapport verschijnen. Dit rapport biedt onder andere handreikingen voor de politiek in de aanloop naar de Statenverkiezingen van maart 2007. In 2007 zal het rapport tevens onderwerp zijn van door de provincie te organiseren sociale debatten en Deze debatten zullen mogelijk samen met de debatten over POP 3 worden gehouden. Rapport en debatten vormen mede input voor de volgende sociale agenda en het volgende meerjarige beleidsplan sociaal beleid.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten 1. versterken van de sociale infrastructuur in de provincie waardoor burgers volwaardig aan het maatschappelijke leven kunnen deelnemen; 2. slechten van participatiedrempels en het bevorderen van integratie; 3. vergroten van de veiligheid binnen relaties door het terugdringen van huiselijk geweld; 4. vergroten van de maatschappelijke betrokkenheid van burgers bij mondiale bewustwording; 5. informeren van jongeren over en te betrekken bij de activiteiten en bestuur van de provincie en op langere termijn het ontstaan van een positieve houding van jongeren ten aanzien van het bestuur van de provincie; 6. versterken leefbaarheid en verbeteren beeldvorming over de provincie door middel van middelgrote evenementen. Geplande prestatie-indicatoren ad 1. t/m 3. Welzijn • uitvoering van 6 geografische door gemeenten en provincie goedgekeurde gebiedsprogramma's en 1 functioneel programma (G6-gemeenten);

285

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren In alle 6 gebieden en in het G6 gebied heeft de uitvoering conform de gebiedsprogramma's plaatsgevonden. Dit heeft onder meer geleid tot het volgende : - in alle gebieden is het jeugd- en jongerenwerk versterkt - vroegschoolse voorzieningen zijn beter toegerust - in verschillende gebieden is een sluitende aanpak voor jongeren naar startkwalificatie en werk gerealiseerd - in de hele provincie zijn lokale loketten voor

wonen, welzijn en zorg ontstaan - in verschillende gemeenten zijn steunstees ingericht. Uit de in juli 2007 uitgevoerde evaluatie van het welzijnsbeleid blijkt dat het provinciale welzijnsbeleid door betrokkenen positief wordt gewaardeerd. •

monitoren processen lokaal sociaal beleid;

•

25 vrijwilligersorganisaties winnen informatie en/of advies in bij het kenniscentrum vrijwilligers;

Gerealiseerd. In samenwerking met Stiel/De Vrijwilligerszaak en het Platform Maatschappelijk Ondernemen Groningen (PMOG), is ook in 2007 een forse impuls gegeven aan de ondersteuning van het vrijwilligerswerk. De portal www.vrijwilligersgroningen.nl functioneert en hier worden de meest uiteenlopende vragen voorgelegd en beantwoord. De Groninger Beursvloer was in 2007 een succes met 149 matches tussen bedrijfsleven en vrijwilligerswerk.

•

Armoede: In de helft van de Groninger gemeenten worden de lokale cliëntenraden voor de sociale zekerheid geformeerd. Dit gebeurt met ondersteuning van het provinciale platform cliëntenraden sociale zekerheid;

In 2006 gerealiseerd. Overigens heeft in 2007 een rapportagecommissie Armoede (bestaande uit PSleden) aanbevelingen gedaan voor nieuw armoedebeleid. De aanbevelingen zijn verwerkt in het "Actieprogramma Armoede en Armoedebestrijding 2008-2011".

•

ouderenmishandeling: scholings/trainings- en voorlichtingsbijeenkomsten, realisatie 2 gemeentelijke meldstructuren, provinciaal afstemmingsoverleg;

Gerealiseerd. Er is een draaiboek ontwikkeld voor het opzetten van lokale meldpunten.

•

organiseren publiekscampagne huiselijk geweld en het versterken en onderhouden van een website;

Gerealiseerd m.b.t. website. Publiekscampagne wordt gericht op de jeugd; is in 2007 voorbereid en wordt in 2008 uitgevoerd.

•

houden van voorlichtingsbijeenkomsten huiselijk geweld voor specifieke groepen, op scholen vooral over het thema 'loverboys';

Gerealiseerd. Voor scholen is een themamap 'huiselijk geweld' en 'loverboys' ontwikkeld.

•

organiseren van 4 bijeenkomsten in het kader van de afstemming huiselijk geweld;

Er zijn 3 bijeenkomsten geweest in 2007. Voornaamste doel is afstemming van activiteiten en voorbereiding op overdracht activiteiten CMO aan het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld na 2008.

•

op 3 scholen uitvoeren van een project 'peer mediation';

•

300 leerlingen worden door het project vrijwilligersstage in het onderwijs bereikt en bemiddeld naar vrijwilligerswerk;

•

uitreiking van provinciale vrijwilligersprijzen.

In 2007 is op vier scholen gestart met een project 'peermediation'; in 2008 wordt de werkwijze verder geïmplementeerd. Gerealiseerd. Het project wordt uitgevoerd i.s.m. het Alfa-college, Noorderpoortcollege en AOCTerra en verloopt volgens planning. Gerealiseerd. In 2007 zijn drie prijzen uitgereikt van elk € 3.000. Winnaars in 2007: Dorpshuis Thesinge, St. Samen aan Tafel en St. Achter de Regenboog.

286

ad 4. Mondiale bewustwording • actualiseren beleidsnotitie mondiale bewustwording. • uitvoeren budgetovereenkomst met COS Groningen. • subsidiëren maatschappelijke activiteiten via het activiteitenkrediet mondiale bewustwording. ad 5. Jongerenparticipatie • handhaven van contacten die met ca. 1.500 jongeren zijn gelegd door middel van 1 smspoll en naar aanleiding hiervan 1 persconferentie; •

1 meeting waar 100 vmbo-jongeren aan deelnemen;

•

3 verschillende panels met jongeren;

•

zie verder de verschillende gebiedsprogramma's en het uitvoeringsprogramma van de provinciale speerpunten.

Gebeurt via de sociale agenda. Gerealiseerd. Gerealiseerd.

Contact is gehandhaafd via de game Koning van Groningen.

Meeting is gerealiseerd op het Werkmancollege in kader van de Sociale Agenda en Jongeren & Democratie Meer dan 3 bijeenkomsten met het Trendteam zijn gerealiseerd. n.v.t.

ad 6. Middenevenementen aantal te organiseren evenementen

28 aanvragen behandeld waarvan er 16 zijn gehonoreerd voor een totaalbedrag van € 195.500 (Zie ook productgroep 1604 Promotie en Relatiemanagement)

Afnemers/klanten • Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Groningen (CMO) • provinciale en lokale (welzijns)organisaties • onderwijsinstellingen • organisaties voor huiselijk geweld • Bureau Halt • provinciaal platform cliëntenraden sociale zekerheid • PMOG • Toevluchtsoord • COS Groningen • diverse gemeenten en maatschappelijke organisaties • jongeren tussen 12 en 18 jaar (voortgezet onderwijs)

287

Prioriteiten 2007

Continueren gebiedsgericht werken met Groninger gemeenten in zestal gebieden en één functionele regio (G6 lokaal sociale herstructurering)

€ 540.000 € 502.100

In het beleidsplan welzijn 2005-2008 Wel(en)levend Groningen is besloten het gebiedsgericht werken voor de periode 2005-2008 te continueren. De methode gebiedsgericht werken stoelt op een nauwe samenwerking met Groninger gemeenten. Doel is in gezamenlijkheid lokale knelpunten in beeld te brengen en op te lossen zodat hierdoor de sociale infrastructuur wordt verbeterd. Door de zes grote gemeenten in de provincie wordt een functionele regio gevormd, te weten de G6. Deze regio richt zich op sociale herstructurering van wijken. Ook in deze G6 participeert de provincie zowel in menskracht als financieel.

Uitvoering provinciale speerpunten wonen-welzijn-zorg, armoede, vrijwilligerswerk, jeugd&veiligheid, huiselijk geweld

€ 515.700

De provinciale speerpunten maken eveneens onderdeel uit van het provinciale welzijnsbeleid 2005-2008. Door middel van de provinciale speerpunten pakt de provincie bovenlokale vraagstukken op en voert samen met derden uit.

Subsidiëren van COS Groningen en anderen voor projecten ten behoeve van mondiale bewustwording

€ 108.400

Mondiale bewustwording is naar het oordeel van de provincie belangrijk. Via de budgetafspraak die gemaakt is met het COS Groningen wordt invulling gegeven aan de uitvoering van het beleid voor mondiale bewustwording. Daarnaast beschikt de provincie over een activiteitenbudget mondiale bewustwording (€ 40.000) waaruit incidentele activiteiten op het gebied van mondiale bewustwording worden bekostigd.

Uitvoering projecten in kader van jongerenparticipatie

€ 43.000

Voor het welslagen van provinciaal beleid is het belangrijk dat hierbij ook de doelgroep jongeren wordt betrokken. Door het project jongerenparticipatie worden jongeren langs vele wegen betrokken om mee te denken over de provinciale vraagstukken en hun mening hierover te geven.


uitvoering gebiedsprogramma’s gebiedsgericht werken 2005-2008: - regio Noord - regio Westerkwartier - regio Veendam/Pekela/Menterwolde - regio Stadskanaal/Vlagtwedde - regio Oldambt - regio Centraal - G6

288

•

• • •

uitvoering uitvoeringsprogramma’s provinciale speerpunten 2005-2008: - Wonen-welzijn-zorg - Jeugd & Veiligheid - Vrijwilligerswerk - Huiselijk geweld - Armoede onderhouden contacten CMO Groningen (flexibilisering subsidierelatie); mondiale bewustwording: - uitvoeren budgetafspraak mondiale bewustwording (COS); jongerenparticipatie: - gebiedsgericht werken in kader van jongerenparticipatie; - het opzetten van jongerenpanels die zich beleidsinhoudelijk zullen bezighouden; - het communiceren met jongeren via sms; - een vmbo-meeting; - voorrondes van het Lagerhuisdebat en Nationaal Jeugddebat; - subsidiëren van het Groninger Politiek Jongeren Kontakt; - actualisering jongerenwebsite; - assisteren van Statenleden bij voorlichting op scholen.

Het budget voor Middenevenementen is opgenomen onder productgroep 1604 Promotie en relatiemanagement.

Beleidsverantwoording Prioriteiten 1. Continueren gebiedsgericht werken met Groninger gemeenten in zestal gebieden en één functionele regio (G6 lokaal sociale herstructurering) De samenwerking met de Groninger gemeenten is onverminderd voortgezet. De gebiedsprogramma's zijn uitgevoerd op basis van de bestuurlijk vastgestelde jaarplannen. In ieder gebied wordt aan een aantal thema's gewerkt. Daarnaast is het G6-programma uitgevoerd. In 2007 is het gebiedsgericht werken geëvalueerd. 2. Uitvoering provinciale speerpunten wonen-welzijn-zorg, armoede, vrijwilligerswerk, jeugd&veiligheid, huiselijk geweld De provinciale speerpunten zijn uitgevoerd conform de (werk)plannen. In 2007 is een uitgebreide rapportage opgesteld over de voortgang van de verschillende activiteiten in het kader van het gebiedsgericht werken en de provinciale speerpunten. De speerpunten zijn daarnaast meegenomen in de evaluatie van het welzijnsbeleid (zie ook gebiedsgericht werken). 3. Subsidiëren van COS Groningen en anderen voor projecten ten behoeve van mondiale bewustwording Het door de provincie gesubsidieerde COS heeft in 2007 verschillende activiteiten uitgevoerd in het kader van mondiale bewustwording. Daarnaast is subsidie verstrekt voor ca. 15 projecten. Daarbij wordt samengewerkt met jongerenparticipatie. 4. Uitvoering projecten in kader van jongerenparticipatie De onderdelen van het Meerjarenplan die voor 2007 waren gepland zijn uitgevoerd. Zie ook productgroep 1603 Communicatie.

Uitgevoerde activiteiten Zijn verantwoord bij de prioriteiten en bij de voortgang/realisatie prestatie-indicatoren.

289


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.109.032

1.080.776

901.195

4.265.550


4.432.924 76.808 10.740

3.058.371

4.520.473

3.110.599

4.265.550

Totaal lasten

5.629.505

4.191.375

5.166.745

385.139

-31.673

385.139

-31.673

5.244.366

4.223.048

5.166.745




52.228


Product


lasten 2007 1.080.776

800101 Ontwikkelingsinstituut: - CMO - wachtgelden gesubsidieerde instellingen

1.207.500 55.000

1.207.500 55.000

1.207.500 55.000

1.262.500

1.262.500

1.262.500

43.303

43.303

43.000

43.303

43.303

43.000

-22.339 111.795 86.431

-22.339 111.795 86.431

111.800 87.200

175.888

175.888

199.000

19.342 -2.279 -20.122 -57.229 28.614

-24.895 97.817 78.720 40.247 57.229 128.737 54.989

210.868 184.364 189.510 117.318 198.492 179.010

-31.673

432.844

1.079.562

totaal ontwikkelingsinstituut 800102 Projecten: - jongerenparticipatie totaal projecten 800103 Overige (incidentele) initiatieven: - afwikkeling voorgaande jaren - incidentele subsidies/activiteiten - flexibel budget welzijn totaal overige (incidentele) initiatieven 800104 Gebieden: - afwikkeling voorgaande jaren - Veendam/Pekela/Menterwolde - Stadskanaal/Vlagtwedde - Westerkwartier - Noord - Oldambt - Centraal

-24.895 117.160 76.441 20.125 157.351 54.989

totaal gebieden

401.171

290

baten 2007

800105 Gemeenten: - Groningen - Stadskanaal - Hoogezand-Sappemeer - Delfzijl - Winschoten - Veendam - G6 ondersteuning uitv. progr. door CMO - G6 participatie/integratie minderheden

68.000 68.000

68.000 68.000

136.000 68.000 68.000 26.000 68.100

136.000 68.000 68.000 26.000 68.100

68.000 68.000 68.000 136.000 68.000 68.000 26.000 68.100

502.100

502.100

570.100

800106 Speerpunten: - vrijwilligerswerk - jeugd en veiligheid - huiselijk geweld - armoedebeleid

150.000 118.522 135.353

150.000 118.522 135.353

150.000 137.221 135.347 175.794

totaal speerpunten

403.874

403.874

598.362

90.800 12.451

90.800 12.451

90.800 12.452

103.251

103.251

103.252

15.173 44.883

15.173 44.883

34.738 112.636

60.056

60.056

147.374

800111 Mondiale bewustwording: - afw. voorg. jaren mondiale bewustw. - incidentele subs. mondiale bewustwording - subsidie COS

155 38.757 68.400

155 38.757 68.400

40.000 68.400

totaal mondiale bewustwording

107.312

107.312

108.400

51.145

51.145

154.000

51.145

51.145

154.000

4.223.048

5.166.745

totaal gemeenten

800107 Onderzoek: - onderzoek CMO (inkoop en beheer data) - sociaal rapport totaal onderzoek 800108 Integrale aanpak Jeugdzorg /jeugdbeleid: - aansluiting jeugdzorg/jeugdbeleid - outreachende hulpverl./aanp. risicojongeren totaal int. aanp. jeugdzorg/jeugdbeleid

800112 Antidiscriminatievoorziening: - antidiscriminatievoorziening totaal antidiscriminatievoorziening totaal ontw. en onderst. welzijnsbeleid

4.191.375

291

-31.673

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afwikkeling voorgaande jaren overige (incidentele) initiatieven: afwijking € 22.339 Van in voorgaande jaren toegekende subsidies valt in 2007 dit bedrag vrij. Afwikkeling voorgaande jaren gebieden: afwijking € 24.895 Vrijval als gevolg van de lagere afwikkeling van in voorgaande jaren toegekende subsidies. Gebieden Veendam/Pekela/Menterwolde Stadskanaal/Vlagtwedde Westerkwartier Noord Oldambt en Centraal: afwijking € 621.823 Met de vaststelling van het beleidsplan 2005-2008 worden de middelen, die gedurende deze periode worden ingezet, gelabeld binnen het beleidsplan. Door verschillende omstandigheden kunnen de provincie en gemeenten gezamenlijk bepalen hoe de middelen worden verdeeld. De onderbesteding van € 621.823 wordt daarom overgeboekt naar 2008. Gemeenten: afwijking € 68.000 Bij dit onderdeel wordt het budget van Hoogezand-Sappemeer ad € 68.000 overgeboekt naar 2008. Speerpunten: afwijking € 194.488 Met de vaststelling van het beleidsplan 2005-2008 worden de middelen, die gedurende deze periode worden ingezet, gelabeld binnen het beleidsplan. Door verschillende omstandigheden kunnen geraamde gelden later worden uitgegeven dan voorzien. Van de kredieten jeugd en veiligheid en het armoedebeleid wordt in totaal € 194.493 overgeboekt naar 2008. Integrale aanpak jeugdzorg/jeugdbeleid: afwijking € 87.318 Met de vaststelling van het beleidsplan 2005-2008 worden de middelen, die gedurende deze periode worden ingezet, gelabeld binnen het beleidsplan. Door verschillende omstandigheden kunnen geraamde gelden later worden uitgegeven dan voorzien. De resterende middelen ad. € 87.318 worden overgeboekt naar 2008. Antidiscriminatievoorziening: afwijking € 102.855 De resterende middelen worden overgeboekt naar 2008 als dekking voor de kosten die in verband de antidiscriminatievoorziening gemaakt gaan worden.

292


: 8003 Media

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Goutier

Productgroepomschrijving Hieronder vallen de reguliere middelen voor RTV Noord, die wij ontvangen via het provinciefonds. Daarnaast bevat deze productgroep een krediet productiefonds. Middels dit krediet worden de herverdeeleffecten van de decentralisatie van de omroepgelden voor RTV Noord gecompenseerd.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Zoveel mogelijk inwoners over het maatschappelijke, economische, sportieve en culturele leven in de provincie Groningen informeren. In het geval van een ramp heeft de regionale omroep een speciale taak als rampenzender. Geplande prestatie-indicatoren • realiseren van een positief exploitatiesaldo, conform het plan van aanpak;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • RTV Noord heeft in 2006 een negatief exploitatiesaldo gerealiseerd. Dit is veroorzaakt door lagere reclame opbrengsten bij de Radio en extra kosten die gemoeid waren bij de verplichte overgang naar een ander pensioenfonds.

•

realiseren van 1 dramaserie Boven Wotter;

•

In november 2007 zijn de uitzendingen van start gegaan.

•

vasthouden huidig marktaandeel: radio - marktaandeel 34,3% - dagbereik 46,8% - weekbereik

•

Het marktaandeel is nagenoeg gehandhaafd. De exacte cijfers 2007 hieromtrent worden gerapporteerd in de jaarrekening 2007. Wel is het beluisteren van radio en TV via internet toegenomen.

televisie 37,2% 75,8%

Afnemers/klanten • RTV Noord • kijkers en luisteraars • instellingen en organisaties in de provincie Groningen

Prioriteiten 2007

Bewaken financiële positie RTV Noord De financiële positie van RTV Noord heeft in het verleden steeds onder druk gestaan. Om deze positie te verbeteren heeft RTV Noord tweemaal een plan van aanpak geschreven waarin de nodige maatregelen zijn verwoord. Jaarlijks wordt de uitvoering van dit plan geëvalueerd. Op basis van het plan van aanpak is de exploitatie van RTV Noord voor de lange termijn sluitend.

293


formaliseren budgetcontract RTV Noord; bewaken financiële positie RTV Noord middels evaluatie jaarrekening en plan van aanpak; realiseren dramaserie Boven Wotter.

Toelichting/ontwikkelingen De exploitatie van RTV Noord is voor de lange termijn sluitend.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Bewaken financiële positie RTV-Noord • voortgangsrapportage plan van aanpak 2005-2010 en Jaarrekening 2006 beoordeeld.


•

budgetafspraken met RTV Noord gerealiseerd. uitzendingen Boven Wotter gestart in november 2007.

294


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

36.821

15.629

33.113


7.383.024 473.985

7.681.700 151.185

7.681.700 151.185

7.857.009

7.832.885

7.832.885

Totaal lasten

7.893.830

7.848.514

7.865.998

7.848.514

7.865.998




16.609

Totaal baten

16.609


7.877.221


Product


lasten 2007 15.629

800301 Regionale omroep: - subsidie regionale omroep mediaplan - subsidie regionale TV - productiefonds

3.718.102 4.036.483 78.300

3.718.102 4.036.483 78.300

3.718.103 4.036.482 78.300

totaal regionale omroep

7.832.885

7.832.885

7.832.885

totaal media

7.848.514

7.848.514

7.865.998

295

baten 2007

Productgroepnummer en -naam : 8005 Asielzoekers Programma


Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving Wij willen in samenwerking met andere partners een bijdrage leveren aan een zinvol verblijf van asielzoekers in onze provincie, ongeacht de duur van hun verblijf. Daarbij hanteren wij de navolgende uitgangspunten: • het royaal uitvoeren van de taakstelling met betrekking tot de opvang van asielzoekers; • het voorkomen dat legaal in onze provincie wonende asielzoekers die geen recht meer hebben op opvang op straat komen te staan; • een coördinerende rol op het terrein van huisvesting, openbare orde en veiligheid.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Acceptatie, participatie en integratie van asielzoekers in onze samenleving. Het Collegeprogramma 2003-2007 noemt als beleidsaccent het realiseren van kleinschalige, permanente opvangcentra, geïntegreerd in de woonomgeving. In de nota provinciaal asielzoekersbeleid 2005-2008 is aangegeven dat dit beleidsaccent niet meer reëel is in verband met de drastische reductie van het aantal asielzoekerscentra (AZC's). Van belang is dat de overblijvende AZC's voldoende privacy bieden en dat voldoende voorzieningen (onderwijs, recreatie, sport, etc.) in nabijheid van het opvangcentrum aanwezig zijn. Geplande prestatie-indicatoren • deelname van asielzoekers aan sociaalculturele projecten (Gezond in het AZC en Hier Sta IK); streefgetal is 400 (nulmeting begin 2007); • huisvesting van statushouders; streefgetal 100 (nulmeting begin 2007).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Door deelname van asielzoekers aan de projecten Gezond in het AZC, Hier Sta Ik en de Zomerschool is de geplande prestatie ruimschoots gehaald. • In 2007 zijn 230 statushouders gehuisvest.

Afnemers/klanten • gemeenten • rijksoverheid • onderwijsinstellingen • Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) • welzijns- en woonstichtingen

296

Prioriteiten 2007

Uitvoering nota provinciaal asielzoekersbeleid 2005-2008

Beoordelen en afhandelen subsidieaanvragen asielzoekersbeleid

P.M.

€ 54.500


uitvoeren nota provinciaal asielzoekersbeleid 2005-2008; onderhouden structureel overleg met de ketenpartners COA, IND, IOM, VONPG, INLIA, VluchtelingenWerk Groningen, onderwijsinstellingen, gemeenten (VGG), Huis voor de Sport; beoordelen en afhandelen subsidieaanvragen; bijdrage leveren aan de COA-project 'Gezond in het AZC'.

Toelichting/ontwikkelingen Het asielzoekersbeleid in ons land is aan sterke veranderingen onderhevig. Vooral als gevolg van de Vreemdelingenwet 2000 is de instroom van asielzoekers drastisch gedaald. Dat heeft tot gevolg dat op grote schaal AZC’s worden gesloten. Dat geldt zeker voor de provincie Groningen die in voorgaande jaren, rekening houdend met het aantal inwoners, een meer dan evenredige bijdrage leverde aan de opvang van asielzoekers. Een belangrijke verandering vormt ook het Project Terugkeer, als uitvloeisel van de Terugkeernota van de rijksoverheid. Duizenden asielzoekers, waarvan velen al jaren in ons land verblijven, worden voorbereid op terugkeer naar hun land van herkomst. De verwachting is dat het aantal asielzoekers in onze provincie in het jaar 2007 nog circa 2.000 personen bedraagt tegen bijna 10.000 in het jaar 2001. Gelet op deze ontwikkelingen is in het jaar 2005 de nota provinciaal asielzoekersbeleid vastgesteld. Op basis van deze nota willen wij in samenwerking met de ketenpartners een bijdrage leveren aan een zinvol verblijf van asielzoekers in onze provincie, ongeacht de duur van hun verblijf. Hiervoor is jaarlijks tot en met 2008 een krediet van € 54.500 beschikbaar en met ingang van 2009 € 90.800. Uit het krediet zijn in 2006 subsidies toegekend aan het COA voor het project Gezond in het AZC, aan Stichting de Vrolijkheid voor het cultuurproject Hier Sta IK en aan VluchtelingenWerk Groningen voor het Informatie- en Meldpunt Asiel.

297

Beleidsverantwoording Prioriteiten Uitvoering nota provinciaal asielzoekersbeleid In 2007 is invulling gegeven aan de uitvoering van de nota provinciaal asielzoekersbeleid 2005-2008, te weten: - het royaal uitvoeren van de taakstelling met betrekking tot de opvang van asielzoekers; - het voorkomen dat legaal in onze provincie wonende asielzoekers die geen recht meer hebben op opvang op straat komen te staan; - een coördinerende rol op het terrein van huisvesting, openbare orde en veiligheid. De opvangcapaciteit heeft zich gestabiliseerd in 2007. De vraag naar opvang is zelfs gestegen. Om die reden is de voorgenomen sluiting van het AZC in Winschoten uitgesteld. De 5 AZC' s in Groningen bieden circa 1800 opvangplaatsen. Ter Apel beschikt over een Aanmeldcentrum (IND) met 400 plaatsen en een Onderdaklocatie (ODL) voor 400 personen. Blijvende aandacht is besteed aan de taakstelling met betrekking tot de huisvesting van (reguliere) statushouders. Gemeenten die in gebreke blijven worden gewezen op hun verantwoordelijkheid. De uitvoering van de pardonregeling betekent dat meer (ex) asielzoekers gehuisvest moeten worden. De provincie zal deze inspanningsverplichting in nauwe samenwerking met de VGG uitvoeren. Beoordelen en afhandelen subsidieaanvragen asielzoekersbeleid De uitvoering heeft betrekking op betrokkenheid bij en financiële ondersteuning van een aantal projecten die bijdragen aan een zinvol verblijf van asielzoekers in de provincie Groningen, ongeacht de duur van hun verblijf: - het project Gezond in het AZC, in samenwerking met het COA; - het project Perspectief AMA's, in samenwerking met VluchtelingenWerk; - het project Zomerschool Asielzoekers, samen met het Alfa College; - het project Hier Sta Ik, samen met het COA en Stichting De Vrolijkheid.

Uitgevoerde activiteiten - Overleg met ketenpartners In samenwerking met de ketenpartners is een provinciale bijeenkomst georganiseerd over de uitvoeringsaspecten van de pardonregeling - de overige geplande activiteiten zijn verantwoord onder de prioriteiten.

298


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

62.725

33.387

31.206

54.500

16.047

54.500

54.500

16.047

54.500

117.225

49.434

85.706

117.225

49.434

85.706



-37.953 54.000

-37.953 54.000

54.500

totaal asielzoekers

16.047

16.047

54.500

totaal asielzoekers

49.434

49.434

85.706



Product

lasten 2007 33.387

800500 Apparaatskosten 800501 Asielzoekers: - voorgaande jaren Asielzoekersbel. - asielzoekersbeleid, incl. convenant

299

baten 2007


: 8101 Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds

Programma


Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving De provincie Groningen kent een groep bewoners die een inkomen hebben op of iets boven het bijstandsniveau. Zij kunnen moeilijk de kosten dragen voor een opleiding voor zichzelf, die van hun kinderen en/of de daarbij behorende reiskosten. De Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds verstrekt - onder voorwaarden - in dergelijke gevallen een financiële bijdrage in de genoemde uitgaven tenzij men hiervoor recht heeft op een financiering van een andere instantie (bijvoorbeeld de Informatie Beheer Groep). Normaliter bedraagt een tegemoetkoming 50% van de totale kosten met een maximum van € 1.500 per jaar. Alle inwoners van de provincie Groningen - behalve de inwoners van de gemeente Groningen - kunnen een beroep doen op het fonds. Tot de doelgroep rekent het Studiefonds ook legaal in Nederland verblijvende buitenlanders. Alle Groninger gemeenten, uitgezonderd de gemeente Groningen, dragen jaarlijks een bedrag per inwoner aan het fonds bij. De provincie Groningen verdubbelt de gemeentelijke bijdragen. In 2005 is de gemeenten en de provincie verzocht in te stemmen met een verhoging van de bijdrage van € 0,08 naar € 0,12 per inwoner. Het grootste deel van de subsidiënten is hiermee intussen akkoord gegaan.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • deelname aan een opleiding door inwoners van de provincie Groningen van wie de financiële draagkracht niet toereikend is; zij kunnen daardoor een diploma verkrijgen en hun kans op werk vergroten. Geplande prestatie-indicatoren • handhaven van het aantal aanvragen op het niveau 2006 (175 aanvragen in 2002/2003, 152 aanvragen in 2003/2004 en 275 aanvragen in 2004/2005, 287 aanvragen in 2005/2006).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren jaar 2003/2004 2004/2005 2005/2006 2006/2007

aanvragen 152 277 235 332

toekenningen 91 133 131 189

bedrag toek. 43.911 80.360 79.388 97.725

Afnemers/klanten Inwoners van de provincie Groningen - met uitzondering van inwoners van de gemeente Groningen - die zich in verband met een opleiding voor zichzelf of hun kinderen voor kosten geplaatst zien die zij vanwege hun inkomen moeilijk kunnen dragen en waarvoor zij geen recht hebben op een financiering door een andere instantie (bijvoorbeeld de Informatie Beheer Groep). In het algemeen gaat het om personen of gezinnen met een inkomen op bijstandsniveau.

300

Prioriteiten 2006

Uitvoering van de regeling Provinciaal Groninger Studiefonds

€ 47.500

In 2004/2005 is de Stichting gestart met een aantal activiteiten die vergroting van de naamsbekendheid tot doel hadden. Deze bestonden - naast de reguliere verzending van informatie aan de colleges van B&W en de betrokken afdelingen van de aangesloten gemeenten - uit: • het aanschrijven van alle instellingen voor voortgezet onderwijs, mbo en hbo; • het aanschrijven van de asielzoekerscentra; • het aanschrijven van de Stichting Noordelijke Voedselbank. Er is een nauwe samenwerking ontstaan met het COA cluster Onderwijs. Sinds het voorjaar 2005 is het Studiefonds ook te vinden op de provinciale website. Voor de start van het schooljaar 2006/2007 hebben ook alle basisscholen, de groepen 8, de informatie ontvangen. Bovenstaande activiteiten worden in 2007 gecontinueerd.


afhandelen van de binnenkomende verzoeken tot ondersteuning van bij opleidingswensen; de Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds onder de aandacht brengen van zoveel mogelijk relevante partijen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Het Studiefonds heeft zich voor het jaar 2006/2007 als doel gesteld het aantal aanvragen te handhaven en zo mogelijk uit te breiden door opnieuw de naamsbekendheid te vergroten. Om deze naamsbekendheid te vergroten zijn de volgende acties ondernomen: verzending van alle informatie aan Colleges van B. en W. aangesloten gemeenten, alle betrokken gemeentelijke diensten (burgerzaken, onderwijs, sozawe), alle instellingen voor het voortgezet onderwijs, mbo (incl. dependances), hbo en basisscholen (groep 8). Tien voor de Toekomst, de Volkskredietbank, de Noordelijke Voedselbank, het COA (asielzoekerscentra) en het UAF. Daarnaast vond bekendmaking plaats middels advertenties in het Dagblad van het Noorden, de gemeentelijke huis-aan-huisbladen, de provinciale informatiepagina's, de provinciale website, teletekst en Nieuws TV. De nauwe samenwerking met de asielzoekercentra en het UAF is gecontinueerd.


behandelingen van de binnengekomen verzoeken om financiële ondersteuning voor opleidingen; beantwoording vragen cliënten en instellingen/organisaties; advisering van het Bestuur; uitvoering van de besluiten Bestuur en uitbetaling toekenningen; verzorging van de financiële overzichten; het Provinciaal Groninger Studiefonds onder de aandacht gebracht van de verschillende parijen; nauw contact onderhouden met COA en UAF;

301


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

36.780

115.194

46.765


47.203

47.052

47.500

47.203

47.052

47.500

Totaal lasten

83.982

162.246

94.265

83.982

162.246

94.265



47.052

47.052

47.500

totaal studiefonds

47.052

47.052

47.500

totaal studiefonds

162.246

162.246

94.265



Product

lasten 2007 115.194

810100 Apparaatskosten 810101 Studiefonds: - subsidies studiefonds

302

baten 2007


: 8102 Onderwijsbeleid

Programma


Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving Het provinciale onderwijsbeleid is vastgelegd in de onderwijsnota “Handig Zelfstandig 2005-2008”. De nota geeft een integrale visie op de zelfredzaamheid van 0- tot 23-jarigen in de provincie Groningen. Het uitgangspunt is dat iedereen zich op 23-jarige leeftijd zo veel mogelijk zelf kan redden in de maatschappij en op de arbeidsmarkt. Het accent ligt sterk op het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Steeds meer komt het besef dat achterstanden in een zo vroeg mogelijk stadium moeten worden gesignaleerd en aangepakt. De school is een belangrijke vindplaats en krijgt een steeds sterkere positie binnen het totale werkveld. Een goede samenwerking en afstemming tussen verantwoordelijke partijen waaronder onderwijsinstellingen, gemeenten, welzijns- en zorginstellingen is van essentieel belang. Belangrijke doelstellingen zijn het wegwerken van onderwijsachterstanden, het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • versterking van interne zorgstructuren op scholen (primair onderwijs, voortgezet onderwijs) en aansluiting op de externe zorgstructuren; • opzetten interne zorgstructuren in het middelbaar beroepsonderwijs (niveau 1 en 2) en aansluiting met externe zorgstructuren; • een provinciaal netwerk van spijbel- en schakelvoorzieningen waarbij er afstemming/samenwerking plaatsvindt over de reboundvoorzieningen; • verbetering van de kwaliteit van de sluitende aanpak van jongeren naar startkwalificatie en werk in de zes verschillende gebieden; • een verbeterde samenwerking tussen onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven; • meer perspectief voor jongeren die het praktijkonderwijs (PrO) of een Regionaal Expertisecentrum (REC) verlaten voor doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt; • regionale educatieve agenda; • onderwijsachterstanden worden in een vroeg stadium gesignaleerd en aangepakt. Geplande prestatie-indicatoren • Op basis van de eerste provinciale uitdraai van de Jeugd- en Onderwijsmonitor van de provincie Groningen zijn er verbeterpunten geformuleerd en vindt er afstemming met nieuwe landelijke ontwikkelingen plaats.

303

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren Op 21 februari 2007 is de eerste Provinciale Jeugd- en Onderwijsmonitor gepresenteerd. Deze rapportage is gebaseerd op de gemeentelijke rapportages. Per gemeente zijn er aanbevelingen gedaan om de kwaliteit van de gegevensregistratie te verbeteren. Gemeenten hebben met scholen (hernieuwde) afspraken gemaakt over de gegevensuitwisseling, hierbij is gestreefd naar uniforme gegevensaanlevering. De afspraken hierover komen overeen met de wettelijke eisen en de landelijke richtlijnen.

•

De interne zorgstructuren op scholen voor primair en voortgezet onderwijs sluiten aan op de externe zorgstructuren.

In het grootste deel van de provincie wordt met een zorgstructuur O -12 jaar gewerkt, waarbij de aansluiting tussen Bureau Jeugdzorg, het basisonderwijs en de voorschoolse voorzieningen vorm heeft gekregen. Deze Zorg Adviesteams (ZAT's) vervullen een belangrijke taak. Er moet een goede verbinding tussen de ZAT's en de Centra voor Jeugd en Gezin komen. Via het Equaproject school4job is een sterkte/zwakte analyse gemaakt voor de preventie-units in het voortgezet onderwijs. Deze heeft geleid tot aanbevelingen voor kwaliteitsverbetering. De aanbevelingen zijn door de vo-partners overgenomen.

•

Op vier mbo-locaties is een interne zorgstructuur aanwezig die aansluit op externe zorgaanbieders.

Dit project is een onderdeel van het Equalproject School4job dat wij in samenwerking met Friesland en Drenthe uitvoeren. De ROC's in onze provincie zijn partner in dit project en hebben verklaard dat op iedere MBO een preventie-unit wordt ingesteld. Op dit moment zijn op twee locaties preventie-units in ontwikkeling. Eerst is er voor het MBO een heldere zorgstructuur ontwikkeld en is er geïnvesteerd in een kennismaking en samenwerking tussen ROC's en hulpverleningsinstanties. De instructie/training van MBO-docenten heeft vorig jaar plaatsgevonden zodat docenten vaardigheden ontwikkelen in o.a. signalering, mogelijkheden en doorverwijzing. Het Equalproject School4job is op 31 december 2007 formeel afgesloten. Alle verkregen gegevens worden nu verzameld en verwerkt. Half maart worden de eindrapportage en de resultaten/effecten gepresenteerd.

•

Er is een provinciaal dekkend netwerk van spijbel- en schakelvoorzieningen.

Er is een provinciaal dekkend netwerk. Er zijn zes voorzieningen in de provincie: Time Out te Veendam, De Doorstart te Delfzijl, Rebound en Wieder in Winschoten, Reboundvoorziening De Doorstart in Stadskanaal, Rebound Groningen en Rebound "welkomboerderij de Onstaheerd" te Sauwerd. De jeugdhulpverlening, politie/justitie en gemeenten zijn samenwerkingspartners. Aanmeldingen verlopen via de preventie-unit of het zorgadviesteam van de school. Leerlingen worden in principe teruggeplaatst naar de oude school. Doorstroom naar cluster4-onderwijs, MBOonderwijs en zorg komt ook voor. Dit project is eveneens onderdeel van het Equalproject School4job.

304

•

De verschillende modellen 'sluitende aanpak van startkwalificatie naar werk' zijn kwalitatief verbeterd; er wordt naast registratie vooral ingezet op terugbegeleiding naar school/werk. (Sluitende aanpak maakt registratie inzichtelijker waardoor voortijdig schoolverlaters boven tafel komen.)

In alle gebieden van de provincie zijn de modellen voor sluitende aanpak in ontwikkeling. leder gebied geeft hier op eigen wijze uitvoering aan maar komen in grote lijnen overeen. In 2007 hebben wij samen met de drie RMC's het "Actieplan Voortijdig Schoolverlaten 2008 - 2010" ontwikkeld. In dit actieplan is er nadrukkelijk aandacht voor de afstemming en samenwerking tussen de verschillende gebieden en zijn er 7 aparte actiepunten benoemd.

•

Van de schoolverlaters wordt 75% herplaatst naar onderwijs/arbeid; van de resterende 25% gaat 50% een speciaal traject in.

Op 31 juli 2007 telt de provincie Groningen 3.985 voortijdig schoolverlaters (476 minder vorig jaar). Van deze voortijdig schoolverlaters zijn er 1.299 (218 minder dan vorig jaar) die ook vorig jaar als voortijdig schoolverlater geregistreerd stonden. In het schooljaar 2006/2007 zijn er dus 2.286 nieuwe vsv-ers bijgekomen (een vermindering van 258 t.o.v. het vorige schooljaar). Van alle vsv-ers zijn er op 31 juli 2007 56,8% jongeren herplaatst naar school/werk en is 34,7% van de jongeren in bemiddeling. In totaal is dus 91,5% van de vsv-ers herplaatst dan wel in bemiddeling voor herplaatsing. Vorig jaar was dit nog 82%. De cijfers zijn afkomstig uit de effectrapportages 2006/2007 van drie RMC's Noord, Oost en Centraal/West Groningen. Verdere afstemming en samenwerking tussen de drie RMC's wordt vormgegeven in het actieplan voortijdig schoolverlaten 2008 - 2010.

•

In elke regio is een bestuurlijk netwerk waarin gemeenten, onderwijsinstellingen, welzijns- en zorginstellingen participeren.

De bestuurlijke regie voor het jeugdbeleid ligt bij gemeenten. Zij moeten ervoor zorgen dat vanuit een gezamenlijke visie alle partijen, met ieders eigen verantwoordelijkheid, zodanig samenwerken dat doelstellingen verwezenlijkt worden. In dit kader worden onze activiteiten op het gebied van onderwijs afgestemd op die van jeugdzorg. Tijdens de conferentie integraal jeugdbeleid van 15 juni 2007 hebben alle gemeenten het belang van een goed integraal jeugdbeleid onderschreven. Per gebied zijn er afspraken gemaakt over de wijze waarop zij deze vorm gaan geven en over de thema's die zij binnen dit beleid van belang vinden. Deze thema's kunnen per gebied verschillen maar er valt wel een gemeenschappelijke overeenkomst te ontwaren. Het gaat in alle gebieden om registratie/informatie, verbeteren zorgstructuren 12 - 23 jarigen, Centrum voor Jeugd en Gezin en bevorderen warme overdracht PO-VO-MBO.

305

•

Onderwijsinstellingen en het regionale bedrijfsleven werken beter samen.

Mede op ons verzoek zijn onderwijsinstellingen vanaf 2007 lid van het Regionaal Arbeidsmarkt Platform. Wij organiseren en stimuleren projecten/activiteiten om het onderwijs en het bedrijfsleven beter samen te laten werken. Voorbeelden hiervan zijn een speeddate in de Euroborg begin 2007, beroepencarrousels VMBO/Zorg, VMBO beroepencarrousel breed Oost-Groningen, extra stageplaatsen in de zorg, betere doorstroming voor PRO- en REC-leerlingen naar vervolgonderwijs en arbeidsmarkt, digitale portfolio voor jongeren die zeer moeilijk lerend zijn en/of met lichamelijke beperkingen te kampen hebben, pilots op het Noorderpoortcollege (Assistentenopleiding Werkwijs), Alfa College (arbeidsmarkt kwalificerende assistentenopleiding voor gemengde groepen jongeren met beperkingen) en het Technasium.

•

In elke regio wordt gewerkt aan het voorkomen en aanpakken van onderwijsachterstanden bij jonge kinderen.

In 2007 is het projectplan "Spraak Makend" door ons en de 9 Oost-Groninger gemeenten ontwikkeld. "Spraak Makend" is een taalontwikkelingsprogramma voor 0 - 4 jarigen en heeft als doel om taalachterstanden van peuters te voorkomen en te verhelpen. Het project in OostGroningen is een pilotproject waarna uitrol over de andere gebieden mogelijk is. De tussentijdse ervaringen opgedaan in dit project worden geplaatst op de website www.kansencentrum.nl. Dit is een informatie- en communicatieplatform voor het basisonderwijs waar goede initiatieven die erop zijn gericht om onderwijskansen te bieden aan met name autochtone kinderen gebundeld worden.

Afnemers/klanten • scholen voor voortgezet onderwijs en samenwerkingsverbanden vo/vso • Regionale Opleidingscentra (ROC's) • jeugdzorg- en maatschappelijke instellingen • bedrijfsleven, branches • gemeenten • Regionale Meld- en Coördinatiepunten (RMC's) voortijdige schoolverlaters • Centrum voor Werk en Inkomen (CWI)

306

Prioriteiten 2007

Alle jongeren in beeld De in ontwikkeling zijnde Jeugd- en Onderwijsmonitor provincie Groningen levert in juni 2006 de eerste gemeentelijke en provinciale rapportages op. De monitor is opgebouwd uit een aantal modules waarbij er gegevens op gemeentelijk, regionaal dan wel provinciaal niveau verkregen kunnen worden en met elkaar kunnen worden verbonden. Het accent ligt voorlopig op de modules primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Gemeenten kunnen ervoor kiezen de monitor te verbreden met VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) en beroepsonderwijs is mogelijk. In 2007 wordt de monitor verder uitgebreid en is de monitor in overeenstemming met recente landelijke ontwikkelingen waaronder het elektronische kinddossier.

Preventieve maatregelen ter voorkoming van voortijdig schooluitval Op alle scholen voor primair onderwijs en voortgezet onderwijs is een interne zorgstructuur aanwezig waarbij aansluiting op externe zorgstructuren plaatsvindt. Ook binnen het mbo is er aandacht voor het opzetten van een in- en externe zorgstructuur. Via het Equal-project School4job wordt hier op een aantal mbo-locaties aangewerkt. Het project wordt samen met de provincies Friesland en Drenthe uitgevoerd. Voor jongeren die onhoudbaar zijn binnen het reguliere onderwijs zijn schakel- en spijbelopvangvoorzieningen opgezet. In overleg met de betrokken instellingen moet er een heldere visie, methodiek en bekostigingsstructuur worden opgezet. Steeds meer ligt het accent op het voorkomen van onderwijsachterstanden bij (zeer) jonge kinderen. Via bestuurlijke netwerken dan wel regionale educatieve agenda's staat dit onderwerp hoog op de agenda.

Sluitende aanpak en terug naar school of werk In de hele provincie zijn er modellen ontwikkeld en geïmplementeerd die de sluitende aanpak voor jongeren van startkwalificatie naar werk waarborgen. Op deze modellen zijn verbeteringen doorgevoerd onder andere door het verbeteren van de meldingen door onderwijsinstellingen, de registratie en deelname van het UWV (Uitvoering Werknemersverzekeringen). De relatie tussen het onderwijs en het regionale bedrijfsleven is onderdeel van de aanpak. Via het Europees subsidieprogramma Equal zijn er externe middelen gegenereerd om de sluitende aanpak in noordelijk verband te versterken. Afstemming en samenwerking tussen de verschillende gebieden is een van de aandachtspunten.

Versterken relatie onderwijs en bedrijfsleven Bij de provinciale sluitende aanpak is de aansluiting tussen het onderwijs met de (regionale) arbeidsmarkt een belangrijk onderdeel. Via een BBL-traject (Beroepsbegeleidende Leerweg) worden leerlingen alsnog in staat gesteld een startkwalificatie te halen. Bij een BBL-traject werkt de leerling 4 dagen per week in een bedrijf en gaat deze 1 dag naar school. Een van de conclusies uit de onderwijs-arbeidsmarkt-conferentie van 26 november 2004 was dat beide partijen vooral behoefte hebben aan bijeenkomsten rondom bepaalde thema’s. In 2005 en 2006 zijn er voor elke branche themabijeenkomsten georganiseerd met het doel het onderwijs en het bedrijfsleven met elkaar in contact te brengen. De aansluiting met het regionale bedrijfsleven is een van de verbeterpunten in de verschillende modellen sluitende aanpak.

307

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • • • • •

Voltooiing en uitbreiding met de modules VVE en beroepsonderwijs van de provinciale Jeugd- en Onderwijsmonitor. Per regio is er een bestuurlijk platform waarin alle direct en indirect bij onderwijs betrokken partijen zitting hebben en waar afspraken gemaakt worden. Te denken valt aan regionale arrangementen of regionale educatieve agenda's. Het versterken van de aansluiting tussen de interne en externe zorgstructuur binnen het primair, voortgezet en het praktijkonderwijs. Er is een met het voortgezet onderwijs vergelijkbare in- en externe zorgstructuur binnen het middelbaar beroepsonderwijs. Het stimuleren van doorlopende zorgen leerlijnen (primair onderwijs - vmbo - mbo). Stimuleren van innovaties binnen het onderwijs waardoor het onderwijs aantrekkelijker wordt, beroepskeuzes meer overwogen genomen kunnen worden en waarbij de arbeidsmarktrelevantie meegenomen is. Er is een provinciaal dekkend netwerk van spijbel-, schakel- en reboundvoorzieningen in de provincie. Het verbreden en verdiepen van een provincie dekkende sluitende aanpak van jongeren naar startkwalificatie en werk waarbij aandacht is voor samenwerking tussen verschillende gebieden. Verbeteren aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt.

Toelichting/ontwikkelingen De prioriteiten en acties voor 2007 zullen voor een deel uitgevoerd worden met behulp van externe financiering. Binnen het subsidieprogramma ESF-Equal zijn vier projectaanvragen gehonoreerd. Het betreffen de volgende vier projecten: 1. Keten van PrO/REC naar scholing en werk: Doelstelling is jongeren binnen de scholen praktijk gerichter op te leiden als voorbereiding op de arbeidsmarkt en ze sluitend in beeld te brengen bij gemeenten en het UWV. Het behalen van een arbeidskwalificatie (niveau 1 mbo) is voor deze groep leerlingen vaak het hoogst haalbare. 2. In- en externe zorgstructuur vmbo - mbo: Doelstelling is voortijdig schoolverlaten te voorkomen door betere zorg en aandacht voor de individuele leerlingen vanuit een gestructureerd hulpverleningssysteem. 3. De keten sluiten, met perspectief: Doelstelling is lokaal en regionaal de keten van onderwijs en sociaal maatschappelijk vangnet sluitend te organiseren en maatwerk te leveren; dit op basis van bestaande projecten. 4. Startkwalificatie werkenden: Doel is het versterken van de arbeidsmarktpositie van individuele werknemers. Afhankelijk van het project zijn er verschillende samenwerkingspartners betrokken. De provincies Friesland en Drenthe zijn bij alle vier projecten betrokken. Een ander deel van de prioriteiten 2007 wordt uitgevoerd in SNN-verband. Hiervoor is de noordelijke onderwijsagenda opgesteld.

308

Beleidsverantwoording Alle Jongeren in beeld Op 21 februari 2007 is de eerste Provinciale Jeugd- en Onderwijsmonitor gepresenteerd. De monitor is opgebouwd uit een aantal modules. Uit de eerste rapportage blijkt dat 80% van de Groningse jongeren van 0-23 jaar via de leerplichtadministraties in beeld zijn. De leerplichtigen van 5-17 jarigen zijn volledig in beeld. De groep 0-3 jaar is voor 47% in beeld en de groep 18-23 is voor 57% in de leerplichtadministratie. Per gemeente zijn er aanbevelingen gedaan om de kwaliteit van de gegevensregistratie te verbeteren. Gemeenten hebben met scholen (hernieuwde) afspraken gemaakt over de gegevensuitwisseling, hierbij is gestreefd naar uniforme gegevensaanlevering. De afspraken hierover komen overeen met de wettelijke eisen en de landelijke richtlijnen. In het kader van het pilotproject "Spraak Makend" hebben alle negen Oost-Groninger gemeenten zich opgegeven voor de VVE-module. Preventieve maatregelen ter voorkoming van voortijdig schooluitval Per 1 januari moeten alle VMBO-scholen een zorgadviesteam/preventie-unit hebben. Via het Equalproject School4job is er een sterkte/zwakte analyse gemaakt voor de preventie-units in het vo. Deze heeft geleid tot aanbevelingen voor kwaliteitsverbetering. De aanbevelingen zijn door de 'vopartners' overgenomen. Alle Groningse ROC's zijn partner in het Equalproject en hebben zich uitgesproken voor een preventie-unit/zorgadviesteam. Eerst moest er voor het MBO een heldere zorgstructuur ontwikkeld worden. Dit bleek een uiterst ingewikkeld proces te zijn waarbij veel partijen betrokken zijn. Vervolgens is er geïnvesteerd in een eerste kennismaking en vervolgens samenwerking tussen ROC's en hulpverleningsinstanties. Het trainen/coachen van docenten heeft plaatsgevonden. Binnen hetzelfde Equalproject is er gewerkt aan een provinciale structuur voor schakel- en spijbelopvang. Voor wat betreft het voorkomen van onderwijsachterstanden bij (zeer) jonge kinderen hebben wij het initiatief genomen om deze problematiek in Oost-Groningen bij het Ministerie onder de aandacht te brengen. In dit kader heeft Staatssecretaris mevrouw Dijksma een werkbezoek gebracht aan de Oost-Groninger gemeenten. Vervolgens hebben wij, op verzoek van de negen Oost-Groninger gemeenten, de totstandkoming van het actieplan "Spraak makend" gecoördineerd en zijn wij een van de gesprekspartners van het ministerie. Dit plan heeft een actieve deelname van 0-4 jarigen aan een VVE-voorziening tot doel. Het pilotproject richt zich op Oost-Groningen omdat hier de meeste onderwijsachterstanden geconstateerd zijn. De resultaten van deze pilot kunnen later worden gebruikt in andere gebieden. In het actieplan staan taalontwikkeling, stimulering, leesbevordering en de zorg voor peuters centraal. In het plan is gekozen voor zes gezamenlijke speerpunten waarbij maatwerk per gemeente mogelijk is. Ook in het kader van het wegwerken van onderwijsachterstanden hebben wij samen met de provincies Friesland, Drenthe en Zeeland gepleit voor een drempelverlaging in de Gewichtenregeling voor het Basisonderwijs. Mede dankzij deze lobby voert het kabinet een drempelverlaging in de Gewichtenregeling door van 6.4% naar 3%. Het voortbestaan van de website www.kansencentrum.nl is mede dankzij ons en de provincies Friesland en Drenthe gewaarborgd. Deze website biedt een schat aan informatie voor leerkrachten, ouders, schoolbesturen en onderwijsambtenaren over goede initiatieven die erop zijn gericht om onderwijskansen te bieden aan met name autochtone kinderen. In 2010 wordt de Wet passend onderwijs ingevoerd. Scholen voor speciaal onderwijs, primair onderwijs en voortgezet onderwijs dienen te komen tot samenwerkingsverbanden waarin afspraken zijn gemaakt over de opname en een passend onderwijsaanbod van jongeren ongeacht hun beperkingen. Samen met de provincies Friesland en Drenthe hebben wij een quickscan laten uitvoeren naar de stand van zaken in de drie noordelijke provincies. Wij zijn nu met het Ministerie in overleg om een aantal Noordelijke pilots uit te voeren. Sluitende aanpak en terug naar school of werk In alle gebieden van de provincie zijn modellen ontwikkeld, die gericht zijn op de sluitende aanpak van jongeren van startkwalificatie naar werk. leder gebied geeft hier op eigen wijze uitvoering aan maar komen in grote lijnen overeen. • Noord-Groningen. In 2004 is het pilotproject RMC+ (jongerenloket) Noord Groningen, beter bekend als Het Waddenmodel, afgerond. In het Waddenmodel wordt de integrale aanpak van het bestrijden van de jeugdwerkloosheid en het bevorderen van een goede startpositie van de jongere op de arbeidsmarkt georganiseerd. Door een sluitende registratie van uitvoerende partijen zijn alle jongeren in beeld gebracht. Samenwerking met betrokken partijen is vormgegeven, de werkprocessen zijn op elkaar afgestemd en op basis van ieders verantwoordelijkheid ingevuld. De Verdieping van het Waddenmodel is als innovatief project

309

•

•

• •

•

•

opgenomen in het Equalproject School4job. Binnen dit Equalproject is een breed scala aan activiteiten opgenomen o.a.: het verkrijgen meer BBL-banen, het verscherpen afspraken in de keten van het Waddenmodel en de ontwikkeling van een (scholings)project om de aansluiting van jongeren met startkwalificatie op de arbeidsmarkt te realiseren. Westerkwartier: de sluitende aanpak Westerkwartier is opgenomen in het gebiedsprogramma Welzijn. Het doel is het aanscherpen en vastleggen van afspraken tussen RMC, gemeenten, scholen, CWI en Sociale Zaken. Daarnaast wordt onderzocht of en in hoeverre de leerplichtadministraties van de vier gemeenten actueel en volledig zijn. In juli 2007 is de nulmeting van de sluitende aanpak afgerond. De nulmeting heeft een aantal aanbevelingen opgeleverd. Stadkanaal/Vlagtwedde: via het gebiedsprogramma Welzijn wordt voor beide gemeenten in 2006/2008 een sluitende aanpak ontwikkeld en geïmplementeerd. In Stadskanaal wordt gewerkt volgens het model Vat op Eigen Toekomst (VET-model) en in Vlagtwedde volgens het projectplan Drop-outs. In Stadskanaal wordt gewerkt aan het in beeld krijgen en houden van alle jongeren tot 23 jaar, het aanbieden aan jongeren jongeren van een traject naar onderwijs en/of werk, het terugdringen van schooluitval en het creëren van een sterk arbeidspotentieel voor de toekomst. In Vlagtwedde gaat het om preventie verzuim en schooluitval, sluitende registratie, analyseren oorzaken voortijdig schooluitval, trajectbegeleiding en integraal beleid opvang en begeleiding. Stad Groningen: Het Ministerie van OCenW heeft met 14 RMC regio's, waaronder het RMCregio Centraal en West Groningen, convenanten afgesloten om het aantal Voortijdige schoolverlaters in het schooljaar 2006/2007 terug te brengen met tien procent. Hoogezand-Sappemeer, Haren en Slochteren: Via het gebiedsprogramma Welzijn vindt implementatie plaats van het HSL-model tussen 2005 tot 2008. Doel is eveneens een sluitende aanpak voor voortijdige schoolverlaters van 16 tot 23 jaar naar school en/of werk. Het HSLmodel is tevens een van de deelprojecten van het Equalproject School4job. Dankzij de uitstekende samenwerking met het UWV zijn ook de jongeren met een WAJONG-uitkering voor het eerst goed in beeld gekomen. Veendam, Peleka, Menterwolde: Via het gebiedsprogramma Welzijn is het MPV-model in deze gemeenten ontwikkeld en geïmplementeerd. De voortgang wordt besproken in de stuurgroep VO(MB)O, waarin gemeenten en schoolbesturen zitting hebben. Vanuit het gebiedsbudget is een bijdrage verstrekt voor de 'doorontwikkeling van het MPV-model' (Menterwolde) en de uitvoering van het project 'Signaalverzuim jongeren' (Veendam). Oldambt: in dit gebied is een inventarisatie gehouden van de mogelijke verbeterpunten van de Sluitende Aanpak. Er is besloten om de bespreking te verbreden naar het beleidsthema jeugd O -23 jarigen. Er wordt gewerkt aan een visienota voor alle O tot en met 23 jarigen in het Oldambt.

Dat er in de hele provincie stevig ingezet wordt op een sluitende aanpak waarmee jongeren op weg worden geholpen naar een startkwalificatie blijkt uit het bovenstaande. Niet minder belangrijk is een goede afstemming en samenwerking tussen de verschillende gebieden. Hiervoor hebben wij in 2007, samen met de drie RMC-gemeenten het "Actieplan bestrijden voortijdige schoolverlaters 2008 2009" opgesteld. De zeven actiethema's in dit programma zijn: 1. Preventie in onderwijs: minder meldingen voortijdige schoolverlaten. 2. Doelgroep: alle voortijdige schoolverlaters in beeld krijgen. 3. Monitoring: rapportage en sturingsinformatie. 4. Procedures in de samenwerking met ketenpartners: stroomlijnen en versnellen. 5. Leerwerkplekken: meer leerbanen creëren en maatwerk bieden. 6. Kwalificatieplicht en leerwerkplicht: samen met gemeenten organiseren. 7. Uitwisseling verzuim- en inschrijfgegevens: introductie internetportalen. Versterken relatie onderwijs en bedrijfsleven Begin dit jaar heeft er een speeddate in de Euroborg plaatsgevonden. In totaal zijn er 125 werkzoekenden naar de Euroborg gekomen. Hiervan was ¾ deel jonger dan 30 jaar. Er hebben 45 matches plaatsgevonden en na één of meer vervolggesprekken zijn er uiteindelijk 18 personen naar betaald werk doorgestroomd. Voor de zorg zijn er 10 beroepencarrousels VMBO/Zorg ontwikkeld en uitgevoerd. Met deze carrousels bieden 30 scholen en 70 zorginstellingen aan 2800 leerlingen een volledige beroepsoriëntatie aan in sectoren van de zorg. In vervolg op deze zorgcarrousel is er in OostGroningen VMBO carrousel breed ontwikkeld waaraan de 4 Oost-Groninger VMBO-scholen en 12 kenniscentra bij betrokken zijn. Voor de zorg zijn er 461 extra stageplaatsen gecreëerd. Deels wordt dit vormgegeven door zgn. leerafdelingen waarbij er een groepje van leerlingen samen op stage gaan onder begeleiding van de docent en praktijkbegeleider. Voor extra stageplaatsen voor de niveaus 1 en 2 zijn

310

aanvullende maatregelen getroffen. Het Equalproject School4job heeft een betere doorstroming voor Pro- en REC-leerlingen naar vervolgonderwijs en arbeidsmarkt mogelijk gemaakt. De resultaten zijn onder andere 10 PrO REC convenanten waar in totaal 37 scholen bij betrokken zijn. De winst van de convenanten is: de grenzen tussen REC 1, 2, 3, en 4 en Praktijkonderwijs vervagen waardoor betere aanpassingen doorgevoerd kunnen worden, scholen houden zelfde regie en verantwoordelijkheid maar werken samen op basis van kerntaken waarbij de jongeren met functiebeperkingen centraal staan. De convenantleden ontwikkelen gezamenlijk arbeidstraining, inkoop van mbo-opleidingen, een stagebureau, assessments, etc. Er ontstaat een betere doorstroming naar ROC's. Er worden nieuwe vormen van training bij werkgevers en bij scholen ontwikkeld. Vanuit Noord-Nederlands model worden nu overal in het land PrO REC convenanten afgesloten. Er is een digitale portfolio ontwikkeld voor jongeren die zeer moeilijk lerend zijn en/of met lichamelijke beperkingen te kampen hebben. Eveneens is via School4job gestart met pilots op het Noorderpoortcollege (Assistentenopleiding Werkwijs), Alfa College (arbeidsmarkt kwalificerende assistentenopleiding voor gemengde groepen jongeren met beperkingen), AOC Friesland (groenopleiding voor zeer moeilijk lerende kinderen). Het Technasium is een succesvolle formule voor beter bèta-onderwijs voor HAVO en VWO die in onze provincie is ontwikkeld en elders in het land zijn navolging krijgt. De formule van het Technasium is ontwikkeld op vijf scholen, te weten: RSG de Borgen in Leek, de Ubbo Emmius in Stadskanaal, het Zernike college, het H.N. Werkman College en het Praedinius Gymnasium in Groningen. Onderzoek en ontwerpen vormen het hart van het Technasium. Op 14 februari 2006 is er formeel begonnen met de bouw van de werkplaatsen. De eerste werkplaatsen zijn al opgeleverd. Op 17 januari 2008 zijn vier van de vijf werkplaatsen officieel in gebruik genomen.


Voor een deel zijn de activiteiten uitgevoerd via het Equalproject School4job. Dit project bestaat uit vier deelprojecten die zich richten op toeleiding naar scholing en werk. Het project is per 31 december 2007 formeel beëindigd. De resultaten en effecten worden half maart gepresenteerd. De uitgevoerde activiteiten zijn in de kollom voortgang/effecten en de beleidsverantwoording verwerkt.

311


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

169.867

124.008

162.833


200.897 250.000

177.863

177.598

450.897

177.863

177.598

Totaal lasten

620.764

301.871

340.431


22.992

Totaal baten

22.992

32.699

597.772

269.172

340.431



32.699



Product

lasten 2007 124.008

810200 Apparaatskosten 810201 Onderwijsbeleid: - afwikk.voorg.jaren Onderwijsbeleid - beroepsgericht onderwijs (incl. (V)MBO)

baten 2007

-16.180 194.043

32.699

-16.180 161.344

177.598

totaal onderwijsbeleid

177.863

32.699

145.164

177.598

totaal onderwijsbeleid

301.871

32.699

269.172

340.431

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afwikkeling voorgaande jaren onderwijsbeleid: afwijking € 16.180 Dit betreft de lagere afwikkeling en afboeking van verplichtingen uit voorgaande jaren m.b.t. subsidies en opdrachten. Beroepsgericht onderwijs (incl. (V)MBO): afwijking € 16.254 Bij het krediet beroepsgericht onderwijs worden de uitgaven deels gecompenseerd door een niet geraamde bate van € 32.699. Per saldo resteert een onderbesteding van € 16.254

312


: 8201 Sportbeleid

Programma


Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving Het provinciale sportbeleid is met ingang van 2007 gebaseerd op de nota 'Mitdoun=Goud'. Het nieuwe beleid richt zich vanaf 2007 ten eerste op gemeentelijke initiatieven die een relatie leggen tussen Sport, Bewegen, Jeugd, Onderwijs en Buurt/Wijk om zo jongeren sportiever en gezond(er) te laten leven en problemen te voorkomen. Daarnaast wordt ingezet op het versterken van sportverenigingen om de sportverenigingen gezond te houden/krijgen, waarbij de nadruk ligt op ontwikkelingen die inspelen op nieuwe vragen en verbreding van het aanbod. Ook wordt de talentontwikkeling ondersteund omdat dit een uitstraling heeft op de breedtesport (én topsport) en mensen aanzet te gaan sporten of te blijven sporten. Ouderen zijn nog lang niet zo actief als jongeren als het gaat om sporten. Daarom worden oudereninitiatieven op het gebied van sport en bewegen ondersteund voor deze doelgroep, ook al omdat de groep ouderen groeiende is. De breedtesportevenementen en/of -activiteiten die direct bijdragen aan meer deelname aan sport door niet-sporters, worden tenslotte ook ondersteund. Voor een deel van de uitvoering wordt het Huis voor de Sport Groningen ingeschakeld, waarbij de nadruk ligt bij de uitvoering van de gemeentelijke projecten voor de jeugd. Hierbij is sprake van (cofinanciering gemeenten, provincie en ministerie van VWS). Verder wordt uitvoering gegeven aan het provinciale plan ten aanzien van de gehandicaptensport, sport en chronisch zieken, sport en asielzoekers, verbreed bestuur (vrouwen en allochtonen) en verbreding sportaanbod verenigingen. Om een positieve impuls te realiseren betreffende het eigen beheer en het onderhoud van sportaccommodaties door sportverenigingen, wordt het Provinciaal Accommodatiefonds (PAF) ingesteld. De PAF-regeling voorziet in renteloze leningen aan sportverenigingen met accommodaties in eigen beheer. Sportverenigingen dienen daarbij de aandacht te richten op de organisatie van breedtesportactiviteiten, het treffen van energiezuinige maatregelen en het opstellen van meerjarenonderhoudsplannen.

313

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Het streven is om alle Groningers, ongeacht leeftijd of beperking, sportiever en gezond(er) te laten leven en om problemen te voorkomen. • een gezonde sportvereniginginfrastructuur; behoud en uitbreiding van het sportaanbod; • kwalitatieve verbetering van sportaccommodaties in eigen beheer en verbetering van de uitvoering van beheer door Sportverenigingen. Geplande prestatie-indicatoren • 60% van de Groninger bevolking sport één tot enkele malen per week (was 54%);

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • In 2007 is er gestart met de uitvoering van de Buurt-, Onderwijs-, en Sportprojecten in alle Groninger gemeenten. Voor een aanzienlijk deel van de uitvoering, is het Huis voor de Sport aangeschakeld. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

•

maximaal 10% van de kinderen van de basisscholen in Groningen heeft overgewicht (is 13% met verwachting van 19% in 2010);

•

In 2007 is er gestart met de uitvoering van de Buurt-, Onderwijs-, en Sportprojecten in alle Groninger gemeenten. Voor een aanzienlijk deel van de uitvoering, is het Huis voor de Sport aangeschakeld. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

•

30% is lid van een sportvereniging (was 27%);

•

In 2007 is er gestart met de uitvoering van de Buurt-, Onderwijs-, en Sportprojecten in alle Groninger gemeenten. Hierbij is ook aandacht voor doorstroming niet(reguliere) sporters naar sportverenigingen. Daarnaast is er vanuit de verenigingsondersteuning, aandacht voor het binnenhalen van nieuwe leden. Voor een aanzienlijk deel van de uitvoering, is het Huis voor de Sport aangeschakeld. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

•

deel van de overlast door jongeren is teruggedrongen door sporten beweegactiviteiten;

•

In 2007 is er gestart met de uitvoering van de Buurt-, Onderwijs-, en Sportprojecten in alle Groninger gemeenten. Door te zorgen voor een meer divers en groter sportaanbod voor jongeren, zal de overlast dienen te verminderen. Voor een aanzienlijk deel van de uitvoering, is het Huis voor de Sport aangeschakeld, in nauwe samenwerking met de gemeenten. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

314

•

5% van de sportverenigingen heeft een duidelijk verbreed sportaanbod;

•

Daar de gemeenten primair de verantwoordelijkheid hebben voor hun sportverenigingen, is er wordt door de provincie een cofinancieringconstructie gehanteerd. Verreweg de meeste gemeenten ondersteunen hun sportverenigingen al, middels inschakeling Huis voor de Sport. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

•

50% van de sportverenigingen is 'probleemvrij';

•

Door inzet van gemeentelijke en provinciale middelen en dus de inschakeling van het HvdS, zullen veel sportverenigingen aan het eind van de projectperiode (31-12-2010) gezonder zijn. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

•

10% sporttoename onder 55-plussers;

•

Met het project Meer Bewegen voor Ouderen, wordt extra ingezet op de sportdeelname onder de 55+-ers. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar

•

5% extra 55+-leden bij sportverenigingen;

•

Met het project Meer Bewegen voor Ouderen, wordt extra ingezet op de sportdeelname onder de 55+-ers. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar

•

structurele verhoging sportparticipatie gehandicapten en chronisch zieken;

•

uitvoering sporten beweegprojecten voor mensen met een beperking. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar

•

realisatie van actieve betrokkenheid en deelname van sportverenigingen, sportbonden en gemeenten in het kader van de gehandicaptensport;

•


•

toegankelijk maken van het sportaanbod voor gehandicapten en chronisch zieken;

•


•

verhoging sportparticipatie van asielzoekers in de sport;

•

het aantal asielzoekers is de laatste jaren fors gedaald. Dit heeft zijn weerslag op de uitvoering van het project. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar

•

kwalitatieve en kwantitatieve versterking kader en bestuur sportverenigingen;

•

de nadruk ligt hierbij enerzijds op vrouwen en allochtonen in kader en/of bestuur. Daarnaast wordt ook ingezet op verbreding van het aanbod bij de sportverenigingen. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet voorhanden.

315

•

ondersteuning van activiteiten die bijdagen aan het verhogen van de sportdeelname van nietsporters;

•

beoordeling van 39 subsidieaanvragen in het kader van het incidentele krediet breedtesportevenementen en talentcentra, alsmede ondersteuning van het aanvragen in het kader van middenevenementenbeleid,

•

5% van de sportverenigingen met accommodaties, of onderdelen daarvan, in eigen beheer ondersteunen.

•

In 2006 is er zes maal een beroep gedaan op het Provinciaal Accommodatie Fonds (PAF). Hiervan zijn er 4 gehonoreerd.

•

ondersteuning talenten en talentcentrum/centra door het Topsport Steunpunt Noord (naamsopvolger van het Olympisch Steunpunt Noord Nederland)

•

Het TSN heeft ca. 6 talentcentra in de provincie Groningen begeleid. Daarnaast hebben ze talenten in de provincie Groningen begeleid. Exacte gegevens zijn op dit moment nog niet beschikbaar.

Afnemers/klanten • (breedte-)sportverenigingen en sportaanbieders • sportverenigingen met accommodaties, of onderdelen daarvan, in eigen beheer • inwoners (sporters en niet-sporters) in de provincie Groningen • talenten talentherken-organisaties • mensen met een beperking of chronische aandoening • asielzoekers • 55-plussers • Groninger gemeenten • (indirect) Huis voor de Sport Groningen • (indirect) Topsport Steunpunt Noord • (indirect) welzijns- en jeugdorganisaties of -instellingen • (indirect) wijkorganisaties • (indirect) scholen • (indirect) AZC's

Prioriteiten 2007

Start nieuw sportbeleid

P.M.

Start van uitvoering nieuw sportbeleid en subsidiebeleid door middel van gerichte gemeentelijke projecten en uitvoering van sportbeleid middels inzet Huis voor de Sport Groningen (HvdS) en Topsport Steunpunt Noord (TSN). Overleggen met organisaties uit het veld.

Uitvoering beleid t.a.v. gehandicaptensport, sport en asielzoekers en verbreding sportaanbod

€ 113.500

Verdere uitvoering van het provinciale plan ten aanzien van gehandicaptensport, sport en asielzoekers en verbreed bestuur/verbreding sportaanbod.

316

€ 16.000 (rentekosten) In behandeling nemen van aanvragen van sportverenigingen om renteloze leningen voor uitbreiding, aanpassing en verbouw van sportaccommodaties, of onderdelen daarvan, in eigen beheer. Start uitvoering regeling Provinciaal Accommodatiefonds


uitvoering huidige sportbeleid en subsidiebeleid door middel van gerichte gemeentelijke projecten en uitvoering van sportbeleid middels het Huis voor de Sport Groningen; uitvoering subsidiebeleid breedtesportevenementen en talentcentra voor diverse takken van sport; verdere uitvoering van het provinciale plan ten aanzien van gehandicaptensport, sport en asielzoekers en verbreed bestuur/verbreding sportaanbod; verdere invulling en afspraken maken in het kader van het nieuwe sportbeleid; uitvoering regeling Provinciaal Accommodatiefonds.

Toelichting/ontwikkelingen De uitvoering van de BOS-projecten (Buurt, Onderwijs en Sport) komt primair bij de gemeenten te liggen die daarvoor ondersteuning krijgen van het Huis voor de Sport Groningen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Start nieuw sportbeleid Er is in 2007 begonnen met de uitvoering de sportnota "Mitdoun = Goud!": In 2007 is er gestart met de uitvoering van de Buurt-, Onderwijs-, en Sportprojecten (BOS) in alle Groninger gemeenten. Voor een aanzienlijk deel van de uitvoering, is het Huis voor de Sport aangeschakeld. Daarnaast zijn de Groninger gemeenten verzocht om aan verenigingsondersteuning een vervolg te geven. Een vervolg, omdat de Breedtesportimpuls-gemeenten, wat voor een groot deel bestond uit verenigingsondersteuning, op 31-12-2006 was afgelopen. Een groot aantal Groninger gemeenten heeft gehoor gegeven aan het verzoek de sportverenigingsondersteuning te omarmen. Voor de uitvoering van de verenigingsondersteuning is het Huis voor de Sport ingeschakeld, welke we voor dit onderdeel hebben gesubsidieerd. In 2007 is er subsidie verstrekt aan het Topsport Steunpunt Noord (TSN) ten behoeven van de begeleiding en ondersteuning van Groninger sporttalenten en de talentcentra. Uitvoering beleid t.a.v. gehandicaptensport, sport en asielzoekers en verbreding sportaanbod Het projectonderdeel gehandicaptensport in het kader van de Breedtesport-provincie, loopt goed. Naar het zich laat aanzien, is het projectonderdeel 'sport en asielzoekers' niet optimaal verlopen. Van belang hierbij is, dat het aantal asielzoekers is terug gelopen en Rijks' Pardonregeling in 2007 van kracht is geworden. Over het onderdeel 'verbreed bestuur/verbreding sportaanbod' zijn nog onvoldoende gegevens voor handen, om over de uitkomsten 2007 daar een duidelijk beeld van te kunnen geven. Start uitvoering regeling Provinciaal Accommodatiefonds Er zijn in 2007 6 aanvragen geweest bij het Provinciaal Accommodatiefonds, waarvan er 4 zijn gehonoreerd en 2 zijn afgewezen. In totaal is er € 175.000 beschikt in de vorm van een renteloze lening. De leningen worden in 2008 verstrekt.

Uitgevoerde activiteiten Zijn verantwoord bij de prioriteiten en bij de voortgang/realisatie prestatie-indicatoren.

317


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

193.030

229.748

320.422


679.169

664.314 93.596

688.717 98.183

679.169

757.910

786.900

Totaal lasten

872.200

987.658

1.107.322


113.445

113.445

113.500

Totaal baten

113.445

113.445

113.500


758.755

874.213

993.822



-2.720 113.445

113.500

280.041 143.750 25.000 35.000 49.948

287.500 146.800 25.000 50.600 50.000


Product

lasten 2007 229.748

820100 Apparaatskosten 820101 Sport: - afwikkeling voorgaande jaren Sport - provinciale bijdrage breedtesportimpuls - rijksbijdrage breedtesportimpuls - sportnota ond.A:B.O.S. - sportnota ond.B:sportverenigingen - sportnota ond.C:talentontwikkeling - sportnota ond.D:oudereninitiatieven - sportnota ond.E:inc.subs.breedtesp

-2.720 113.445 113.445 280.041 143.750 25.000 35.000 49.948

baten 2007

113.445

totaal sport

757.910

113.445

644.465

673.400

totaal sport

987.658

113.445

874.213

993.822

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Sportnota onderdeel D: oudereninitiatieven: afwijking € 15.600 In de sportnota is dit een nieuw thema en daardoor nog relatief onbekend. Als gevolg hiervan zijn er in 2007 weinig projectaanvragen geweest. Daarnaast is het ook niet direct altijd eenvoudig voor partijen om aan de gestelde eis, doorstroming naar reguliere sportverenigingen of andere sportaanbieders, te kunnen voldoen. Eind 2007 zijn projecten ingediend waarbij gemeenten cofinancieren. Hiervoor worden de resterende middelen overgeboekt naar 2008.

318


: 8310 Creatieve netwerken

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Goutier

Productgroepomschrijving 1. Actieplan cultuurbereik Wij willen vooral het cultuurbereik in de regio's stimuleren. Hierin werken we nauw samen met gemeenten en instellingen in de Regionale Cultuurplannen (RCP's). De Groninger gemeenten vinden het belangrijk dat de Regionale Cultuurplannen een bijdrage leveren aan de versterking van de culturele infrastructuur door in te zetten op het ontstaan van culturele netwerken en op initiatieven in de regio van waaruit activiteiten worden gestimuleerd en netwerken opgebouwd. Ook is er behoefte aan organisatorisch vermogen dat participatie en ontwikkeling stimuleert. Bij de invulling van het amateurkunstbeleid houden wij rekening met die behoefte. 2. Amateurkunst Met de Regionale Creatieve Netwerken en de centrale werkplaats de Prins van Groningen in de stad willen wij vooral het cultuurbereik in de regio's stimuleren. Hierin werken we nauw samen met gemeenten en instellingen in de Regionale Cultuurplannen. Het nieuwe beleid op het gebied van Amateurkunst sluit aan bij de Regionale Cultuurplannen en heeft als doel het organisatorisch vermogen in de regio te versterken, grotere en/of kleinere projecten mogelijk te maken, bij te dragen aan de ontwikkeling van de amateur-kunstenaar en het regionale culturele netwerk te versterken. Door het leggen van een stevige basis in de regio creëren wij ook kansen voor talent om te groeien. Personen en instellingen in stad en regio vormen netwerken en individuen kunnen zich ontplooien. 3. Investeren in jeugd Met dit budget wordt gericht aandacht besteed aan de doelgroep jongeren in het voortgezet onderwijs. Door financiële ondersteuning van Theaterwerkplaats Paradox, de Steeg en het Jonge Harten Festival worden jongeren gestimuleerd om op actieve en passieve wijze in cultuur te participeren. 4. Cultuureducatie Met het cultuureducatiebeleid hebben wij het volgende doel voor ogen: Alle leerlingen van het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs in staat stellen om in één ononderbroken lijn kennis te nemen van en deel te nemen aan erfgoed- en kunsteducatie. De provincie wil stimuleren dat ieder kind een culturele loopbaan doormaakt. Belangrijke elementen van deze loopbaan zijn: - talent en creativiteit ontwikkelen; - kennismaken met en deelnemen aan de eigen culturele omgeving; - binnen het onderwijs in aanraking komen met de kunstdisciplines; - binnen het onderwijs in aanraking komen met cultureel erfgoed; - ervaren dat de eigen culturele omgeving in relatie staat tot culturele ontwikkelingen in de maatschappij; - kennismaken met eigen en andere tradities in een pluriforme samenleving. Bibliotheken vallen in de cultuurnota inhoudelijk gezien onder het programma creatieve netwerken. Aangezien Bibliotheken als een aparte productgroep in de begroting staat, wordt deze apart besproken.

319

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten ad 1., 2. en 4. De betrokkenheid van Groningers bij en de deelname aan de cultuur in Groningen wordt groter; de sociaal-culturele samenhang in de regio wordt versterkt door in te zetten op laagdrempelige functies en initiatieven in de provincie, dichtbij en herkenbaar voor Groningers. Het cultureel bewustzijn van de Groningers wordt hierdoor vergroot, de actieve en passieve publieksparticipatie neemt toe en de culturele netwerken in de regio worden versterkt. ad 3. Jongeren in de hele provincie Groningen raken betrokken bij cultuur, waarbij met Theaterwerkplaats Paradox speciale aandacht wordt besteed aan vmbo-leerlingen en leerlingen met verschillende culturele achtergronden. Geplande prestatie-indicatoren ad 1. In 2007 zijn er in alle vier regio's van de regionale cultuurplannen diverse culturele activiteiten, zijn er 2 grote(re) producties gerealiseerd en is er door de combinatie werkplaats in de stad, regionale creatieve netwerken, regionale cultuurplannen en de koepels een bloeiend amateurkunstenaarsnetwerk ontstaan. In 2007 trekken de Regionale Cultuurplannen 12.000 bezoekers.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren ad.1 Binnen de netwerken van het regionaal cultuurplan en de creatieve netwerken kwamen onder meer de volgende initiatieven tot stand: Gorecht: onder meer Anno Turkije, Kunst op de Hondsrug Westerkwartier: onder meer Ruigelandfestival, Familiefietstheatertocht, SWET Oost-Groningen:onder meer Kunstpodium De Leegte, Kustfragmenten Noord-Groningen: onder meer Urban Vibes, Op Hoop van Zegen, Mooi Winsum In 2007 trokken de RCN/RCP 88.515 bezoekers. Tevens werden er in 2007 voorbereidingen getroffen voor grotere projecten die plaatsvinden in 2008. Met de uitgave van Blick, blad voor amateurkunst, een samenwerkingsverband tussen de RCP's, de theaterwerkplaats, Kolder en Co en het GCA en de totstandkoming van de websites van Blick en het RCP werd een impuls gegeven aan het amateurkunstnetwerk.

ad 2. In 2007 is er in iedere regio een creatief netwerk actief, zijn er 2 grote producties gerealiseerd en is er door de combinatie werkplaats in de stad, regionale creatieve netwerken, regionale cultuurplannen en de koepels een bloeiend amateurkunstenaarsnetwerk ontstaan. In 2007 trekken de regionale creatieve netwerken met hun activiteiten per regio 3.300 bezoekers.

320

ad. 2 In de regio' s zijn meerdere netwerken actief. Via onder meer oproepen op de website en gesprekken kent het relatiebestand ruim 200 geïnteresseerde culturele gangmakers. Voor realisatie van 2 grote producties en bezoekers zie de beleidsverantwoording. Totaal trokken de RCN projecten 11.314 bezoekers, waaronder Op Hoop van Zegen 4.000 en SWET 1.800.

ad 3. Jaarlijks worden 400 jongeren actief en 6.000 jongeren passief bereikt door jongerenwerkplaats Paradox, het Jonge Harten Festival en jeugdtheatergezelschap De Steeg.

ad. 3 Het Jonge Harten Festival bereikte in 2007 9.000 jongeren, waarvan ca. 615 actief meededen. De Steeg bereikte met 75 voorstellingen, 5 workshops en 5 dialogenwedstrijden in de provincie Groningen ongeveer 8.200 jongeren. De Stichting Paradox heeft in 2006 haar werkzaamheden wegens interne omstandigheden moeten stoppen. De beschikbare middelen zijn in 2007 beschikbaar gesteld via openbare inschrijving aan projecten die beantwoorden aan dezelfde doelstelling als destijds voor Paradox zijn vastgesteld: van de 18 aanvragen zijn er 9 gehonoreerd.

ad 4. Ca. 300 basisscholen die een cultuureducatieplan opstellen; ca. 40.000 leerlingen van basisscholen die met kunst en erfgoed in aanraking komen.

ad. 4 100% van de scholen voor primair onderwijs in de provincie (ca. 320) worden door Kunststation C en IVAK, de provinciale instellingen voor cultuureducatie, ondersteund. De werkwijze van cultuureducatie kent een overtuigingsfase (1) een planfase (2) en een uitvoeringsfase (3). 100% van de scholen bevindt zich in de overtuigingsfase, ca. 70 % (KStC) en ca. 90% (IVAK) van de scholen zit in de plan- en uitvoeringsfase.

Afnemers/klanten • OCW (ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) • alle gemeenten in de provincie Groningen • individuele culturele gangmakers • culturele instellingen • koepels • culturele verenigingen • jongeren uit het voortgezet onderwijs • basisscholen • basisschoolleerlingen

Prioriteiten 2007

Realisatie activiteiten regionale creatieve netwerken (ad 2.)

€ 200.000

Het betreft hier geld ter financiering van culturele projecten en ter financiering van de organisatie van het netwerk.

Realisatie werkzaamheden theaterwerkplaats in de stad Groningen (ad 2.) Het betreft hier geld ter financiering van de organisatie van de activiteiten werkplaats.

321

€ 149.800

Uitbouwen werkwijze cultuureducatie (ad 4.)

€ 737.400

Uitbouwen van de werkwijze van cultuureducatie; basisscholen in de provincie ondersteunen via een leerlingenbijdrage en ondersteuningsstructuur.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) ad 1. • Gorecht: onder andere kleurrijk popfestival in het Gorechtpark, Anno Turkije, jongerenprogrammeerteam; • Westerkwartier: onder andere SWET, Ruigeland Festival; • Oost-Groningen: onder andere spektakel Westerwolde en de Graanrepubliek; • Noord-Groningen: onder andere Bosch aan Zee, Op Hoop van Zegen. ad 2. • De theaterwerkplaats ondersteunt de onder 1. genoemde activiteiten van de regionale cultuurplannen (RCP's); • Theaterwerkplaats, RCP's, GCA en Kolder en Co geven gezamenlijk een periodiek uit; • De theaterwerkplaats verbindt amateurs en professionals, verzorgt cursussen en opleidingen, ook ter versterking van het organisatorisch vermogen in de regio; • De koepels stemmen hun inhoudelijke activiteiten af met de werkplaats in de stad. Voor interdisciplinaire projecten vanuit de regionale netwerken wordt samengewerkt met de koepels. ad 3. • Productiehuis De Steeg brengt in 2007 drie typen activiteiten: I. een voorstelling op scholen (60 à 80 voorstellingen in Groningen); II. een ad-hocproductie met partners in de regio; III. een kleinschalig theaterinitiatief via coaching en bemiddeling. • Theaterwerkplaats Paradox is in 2007 een werkplaatsvoorziening die twee producties per jaar uitbrengt. De aandacht ligt specifiek op de doelgroep vmbo-leerlingen. • Het Jonge Harten Festival brengt in 2007 landelijk topaanbod, professioneel aanbod door jongeren gespeeld, professioneel noordelijk aanbod, regionaal amateuraanbod, opdrachten en eigen producties met participatie van jongeren uit de stad en regio. ad 4. • subsidierelatie met KunstStation C bewaken; • subsidierelatie met IVAK bewaken; • pilot cultuureducatie verantwoorden aan OCW; • uitvoering versterkingsregeling cultuureducatie in het primair onderwijs (OCW).

Toelichting/ontwikkelingen ad 3 De Stichting Paradox heeft in 2006 haar werkzaamheden wegens interne omstandigheden moeten stoppen. De beschikbare middelen zijn in 2007 beschikbaar gesteld via openbare inschrijving aan projecten die beantwoorden aan dezelfde doelstelling als destijds voor Paradox zijn vastgesteld: van de 18 ingediende aanvragen zijn 9 gehonoreerd. ad 4. De doorlopende leerlijn cultuureducatie bestaat uit een aantal fasen. In september 2003 is de provincie begonnen met het inzetten op het primair onderwijs. In de periode 2005-2008 wordt deze ingeslagen weg voortgezet. Om de doorlopende leerlijn te verwezenlijken staat de provincie een actieve aanpak voor; daarbij staat het faciliteren van scholen centraal. Concreet zetten wij daartoe in op twee instrumenten: een hulpstructuur (KunstStation C en IVAK) en een bijdrage van € 2,50 per leerling. De leerlingenbijdrage wordt op basis van cultuureducatieplannen aan basisscholen beschikbaar gesteld. Deze plannen moeten de verankering van cultuureducatie in het onderwijsprogramma bevorderen. De school gaat als een

322

volwaardige partner deelnemen aan het culturele netwerk in de regio. Scholen worden zelf verantwoordelijk voor cultuur op school.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Opstarten regionale creatieve netwerken (ad. 1) In 2007 waren er in alle regio's door rcp/rcn ondersteunde activiteiten: ca 25 in totaal negen daarvan waren in het kader RCN, waaronder drie grote producties: SWET, Pentament Bourtange en Op Hoop van Zegen. In 2006 ontstond Blick, blad voor amateurkunst, een samenwerkingsverband tussen de RCP's, de theaterwerkplaats, Kolder en Co en het GCA. Tevens kwamen in 2006 de websites van Blick en het RCP in de lucht. Ook in 2007 gaven deze communicatie-uitingen een impuls aan het amateurkunstnetwerk. In 2007 trokken de rcp's/rcn 88.515 bezoekers. Tevens werden in 2007 voorbereidingen getroffen voor activiteiten die in 2008 zullen plaatsvinden, waaronder 7 grote projecten. Algemeen kan gesteld worden dat de netwerken die ontstaan rondom het proces van bibliotheekvernieuwing, cultuureducatie en amateurkunst naar elkaar toebewegen. Werkplaats in de stad (ad. 2). Ook in 2007 richtte de werkplaats in de stad zich op de volgende hoofdtaken: ondersteuning en advisering van de creatieve netwerken, samenwerking tussen GCA, Kolder en KO en de provincie Groningen middels het blad Blick, opzetten van een opleiding voor productieleiders, ondersteuning van diverse projecten voor amateurkunstenaars in stad en provincie. De koepels GCA, StA, KPGRV, SAMO en SAKO staan open voor nieuwe samenwerkingsverbanden. Uitbouwen werkwijze cultuureducatie (ad. 4) Kunststation C en IVAK helpen scholen bij het opstellen en implementeren van cultuureducatieplannen in hun onderwijsprogramma. Scholen ontvangen voor de uitvoering van deze plannen een bijdrage van €2,50 per leerling.

Uitgevoerde activiteiten ad 1. • in Gorecht is het kleurrijk popfestival in het Gorechtpark gerealiseerd, de productie AnnoTurkije uitgevoerd en jongerenprogrammeerteam is weer tot stand gekomen; • in het Westerkwartier zijn SWET en het Ruigeland Festival gerealiseerd; • in Oost-Groningen zijn Pentament Bourtange (werktitel spektakel Westerwolde), voorbereidingen voor Als God in het Oldambt (werktitel de Graanrepubliek) zijn getroffen; • in Noord-Groningen is Op Hoop van Zegen gerealiseerd. ad 2. • de theaterwerkplaats ondersteunt de onder 1. genoemde activiteiten van de regionale cultuurplannen (RCP's); • theaterwerkplaats, RCP's, GCA en Kolder en Co geven gezamenlijk een periodiek uit; • de theaterwerkplaats verbindt amateurs en professionals, verzorgt cursussen en opleidingen, ook ter versterking van het organisatorisch vermogen in de regio; • de koepels stemmen hun inhoudelijke activiteiten af met de werkplaats in de stad. Voor interdisciplinaire projecten vanuit de regionale netwerken wordt samengewerkt met de koepels. ad 3. • Productiehuis De Steeg bracht in 2007 drie typen activiteiten: 1. een voorstelling op scholen (60 à 80 voorstellingen in Groningen); 2. een ad-hocproductie met partners in de regio; 3. vijf dialogenwedstrijden en vijf workshops op scholen. • de Stichting Paradox heeft in 2006 haar werkzaamheden wegens interne omstandigheden moeten stoppen. De beschikbare middelen zijn in 2007 beschikbaar gesteld via openbare inschrijving aan projecten die beantwoorden aan dezelfde doelstelling als destijds voor Paradox zijn vastgesteld: van de 18 ingediende aanvragen zijn 9 gehonoreerd. De aandacht ligt specifiek op de doelgroep vmboleerlingen.

323

• het Jonge Harten Festival bracht in 2007 landelijk topaanbod, professioneel aanbod door jongeren gespeeld, professioneel noordelijk aanbod, regionaal amateuraanbod, opdrachten en eigen producties met participatie van jongeren uit de stad en regio. ad 4. • aansturing subsidierelatie met KunstStation C en IVAK; • uitvoering Regeling Versterking Cultuureducatie in het primair onderwijs 2007 van het ministerie OCW: stimuleringsbijdrage voor cultuureducatie gegeven; • verdere uitwerking verbetering van de aansluiting vraag van de scholen op de beperkte mogelijkheden van de kleinere erfgoedinstellingen en musea door middel van het realiseren van een erfgoednetwerk rond de scholen in een gebied. Ten slotte Algemeen kan worden gesteld dat de netwerken die ontstaan rondom het proces van bibliotheekvernieuwing, cultuureducatie en amateurkunst meer naar elkaar toe bewegen. Bibliotheken treden actiever naar buiten toe. Er komen projecten tot stand waarbij zowel de netwerken van de scholen, bibliotheken en het amateurkunstveld elkaar versterken. Zo zijn er in 2007 bij veel bibliotheken Cultuurpunten ingesteld en denken enkele bibliotheken mee aan projecten in een Regionaal Cultuurplan.

324


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

298.388

287.452

341.876


1.526.004

1.504.833

1.596.028

1.526.004

1.504.833

1.596.028

Totaal lasten

1.824.392

1.792.285

1.937.904


371.842 126.716 5.160

371.374 82.323 2.978

371.091 90.565

Totaal baten

503.718

456.676

461.656

1.320.674

1.335.609

1.476.248





Product

lasten 2007 287.452

831000 Apparaatskosten 831001 Actieplan cultuurbereik: - voorg jaren actieplan cultuurbereik - regionaal cultuurplan Noord - regionaal cultuurplan Oost - regionaal cultuurplan Westerkwartier - regionaal cultuurplan Gorecht totaal actieplan cultuurbereik

-6.890 28.781 43.531 66.017 7.138

13.613 12.602 20.784 31.523 3.801

-20.504 16.179 22.747 34.494 3.337

28.021 49.637 31.582 16.594

138.576

82.323

56.253

125.834

315.261

-315.261 243.647 149.800 25.200 5.900 800 3.400 3.400 1.300

-312.000 253.838 149.800 25.200 5.900 800 3.400 3.400 1.300

315.261

118.185

131.638

51.700 15.500 71.939

51.700 15.500 71.939

51.700 15.500 72.300

139.139

139.139

139.500

831002 Amateurkunsten: - OCW geldstroom cultuurbereik - creatieve regionale netwerken - Werkplaats Stad - SAMO - SAKO - Werkgroep Volksdans - GCA - STA - KPGRV

243.647 149.800 25.200 5.900 800 3.400 3.400 1.300

totaal amateurkunsten

433.447

831003 Investeren in jeugd: - De Steeg - Jonge harten - stimulering jongerencultuur totaal investeren in jeugd

325

baten 2007

831004 Cultuureducatie: - voorgaande jaren cultuurreducatie - IVAK - Kunststation C - leerlingbijdragen - cultuureducatie (Min. OCW) totaal cultuureducatie totaal creatieve netwerken

-2.820 81.400 561.000 95.000 59.091

-2.820 81.400 561.000 95.000

81.400 561.000 95.000

59.091

793.671

59.091

734.580

737.400

1.792.285

456.676

1.335.609

1.476.248

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Voorgaande jaren cultuurbereik: afwijking € 20.504. Betreft vrijval door afboeking oude verplichtingen van voor de huidige periode (2005-2008) van de cultuurnota. Regionale cultuurplannen: afwijking € 49.077 Deze middelen binnen het Actieplan Cultuurbereik zijn beschikbaar gesteld voor de gehele periode van de nieuwe cultuurnota (2005-2008). Op basis daarvan zijn verplichtingen aangegaan met het rijk (matching) en met de gemeenten uit de provincie (matching). Na verdeling van de kosten over provincie/rijk/gemeenten schuift het restant van het provinciale aandeel 2007 ad. € 37.456 door naar 2008. OCW geldstroom cultuurbereik: afwijking € 3.261. Na verdeling van de kosten over provincie/rijk/gemeenten met betrekking tot het Actieprogramma Cultuurbereik was een onttrekking uit de voorziening rijksmiddelen Actieplan Cultuurbereik van € 2.978 nodig omdat de bijdrage van het ministerie over 2007 van 312.283 niet toereikend was. Creatieve regionale netwerken: afwijking € 10.192. In principe zijn voor de creatieve regionale netwerken, als onderdeel van de Cultuurnota 2005-2008 in de provinciale begroting € 50.000 per jaar per regio beschikbaar. In de regio's Oost- Groningen en Noord-Groningen is de beschikbare € 50.000 per jaar per regio voor 2007 volledig besteed. In de overige twee gebieden (Westerkwartier en Gorecht) is er echter sprake van onderbesteding van het budget voor 2007 als gevolg van te weinig kwalitatieve aanvragen. Bij de creatieve netwerken is sprake van matching met het Rijk in het Actieplan Cultuurbereik. Het Rijk houdt er rekening mee dat gelden binnen de periode 2005-2008 beschikbaar blijven. Het gevolg hiervan is dat het restant van de provinciale middelen van € 25.250 doorschuift naar 2008. Het tekort aan rijksmiddelen van € 15.058 is meegenomen bij de bepaling van de onttrekking uit de voorziening Actieplan Cultuurbereik. Voorgaande jaren cultuureducatie: afwijking € 2.820. Deze vrijval betreft afboeking van een restant van oude verplichting uit 2003.

326


: 8311 Het Verhaal van Groningen

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Goutier

Productgroepomschrijving 1. Presentatiebeleid In de Cultuurnota 2005-2008 is voor het 'Verhaal van Groningen - Programma 2' de beleidsmaatregel Presentaties en verbinding van de Collectie Groningen opgenomen. Het betreft een presentatiebeleid, waarbij de Collectie Groningen als collectief van alle collecties (archieven, monumenten, archeologie, musea, landschap, bibliotheken en immaterieel erfgoed) in samenhang wordt getoond. De (historische) collectie van het Groninger Museum maakt hier een wezenlijk onderdeel van uit. De hierna genoemde instellingen en beleidsterreinen geven alle uitvoering aan het beleid zoals opgenomen in de Cultuurnota 2005-2008 / Het Verhaal van Groningen. Deze producten zijn gekoppeld aan de twee beleidsmaatregelen uit de Cultuurnota 2005-2008: • presentaties en verbinding van de Collectie Groningen, een presentatiebeleid waarbij de Collectie Groningen als collectief van alle collecties wordt getoond; • instandhouding van de Collectie Groningen. 2. Klooster en Borgen Onder het onderdeel Klooster en Borgen vallen de volgende instellingen: Museumhuis Groningen, Klooster Ter Apel, Menkemaborg, Borg Verhildersum, Borg Nienoord (Rijtuigmuseum) en Fraeylemaborg. Verder speelt de liquidatie van de Groninger Borgen Stichting in 2006/2007. 3. Musea Onder het onderdeel Musea vallen de volgende instellingen: Museumhuis Groningen, Groninger Museum, Noordelijk Scheepvaartmuseum, Veenkoloniaal Museum, Openluchtmuseum Het Hoogeland, Museum Stad Appingedam, Folkingestraat Synagoge en het Grafisch Museum. NB. Het Groninger Museum is in de Cultuurnota opgenomen onder Programma 3 - De Kunsten

4. Monumenten Onder dit beleidsterrein vallen de volgende instellingen: Stichting Oude Groninger Kerken, Stichting Groningen Orgelland, Stichting de Groninger Molen, Libau Steunpunt en de Stichting Monumentenwacht. Zij dragen tevens bij aan de totstandkoming van de selectie onroerend erfgoed als onderdeel van de Collectie Groningen. 5. Archeologie Stimuleren van instandhouding (behoud in situ) van het bodemarchief zoals neergelegd in de Wet op de archeologische monumentenzorg waarvan de invoering in 2007 is voorzien. In afstemming met andere overheden zal tevens aandacht aan selectie worden besteed. In relatie tot de Collectie Groningen is presentatie van het archeologisch erfgoed een hoofdaandachtspunt. 6. Regionale Cultuur Het onderdeel Regionale Cultuur is te splitsen in: a. het immaterieel erfgoed: hieronder vallen het Huis van de Groninger Cultuur, het Bureau Groninger Taal en Cultuur, de Stichting Grunneger Toal en het Mediabudget regionale cultuur; b. het archiefbestel: hieronder vallen het archiefbudget, het Groninger Audiovisueel Archief (GAVA) en de Stichting Oorlogs- en Verzetsmateriaal Groningen (OVMG). 7. Post Middendorp Opdracht Het tweejaarlijks uitschrijven van een opdracht voor documentaire fotografie.

327

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten ad 1. t/m 6. • het zichtbaar maken van de rijkdom, dynamiek en potentie van de eigen regio door het meer integraal vertellen en presenteren van verhalen van en over Groningen ter versterking van de identiteit; • een groter zelfbewustzijn van de burgers over de regio; • stimuleren dat het publiek in en buiten Groningen meer met de informatie vanuit de Collectie Groningen in aanraking komt en daar kennis van neemt; • een grotere bewustwording dat kennis over het verleden voorwaarde is om het heden beter te kunnen duiden en beter overwogen keuzes te kunnen maken in het heden en de toekomst; ad 5. • draagvlak creëren bij overheden en publiek voor de uitgangspunten van Malta en de specifieke rol van het Groninger bodemarchief; archeologie verder integreren in het Verhaal van Groningen; • behoud ex situ van het door opgraving gedocumenteerde bodemarchief. ad 7. • Sinds 1990 treden hedendaagse fotografen in de voetsporen van fotograaf T. Post en de arts P.B. Middendorp (waaraan de opdracht zijn naam ontleent) die aan het begin van de 20e eeuw de woonomstandigheden vastlegden in onder andere Westerwolde. Met de invulling van de opdracht ontstaat een visuele geschiedschrijving van de provincie Groningen, die voor het nageslacht een beeld geeft van de 20e naar de 21e eeuw. De tweejaarlijkse opdracht voor documentaire fotografie wordt geconserveerd in het Regionaal Historisch Centrum (RHC) De Groninger Archieven. Geplande prestatie-indicatoren ad 1. • combinatie van het principe van een 'werkgroep van deskundigen' met andere ontwikkelingen, bijvoorbeeld de redactieraad van Erfgoed Groningen Digitaal; • 1 pilot vanuit het concept Collectie Groningen;

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren ad 1. • De functie van de 'werkgroep van deskundigen' wordt vertaald in de stuurgroep en redactie van www.hetverhaalvangroningen.nl.

•

•

1 digitale kennissite van/over de Collectie Groningen (zie Regionale Cultuur), waarin zoveel mogelijk partners binnen het erfgoedbrede terrein participeren.

328

•

In 2007 is het project Hou 't Was - meer dan 200 Verhalen van Groningers ontwikkeld door het Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven om integrale presentaties vanuit de Collectie Groningen (oral history) te realiseren. Dit was in mei 2006 technisch gerealiseerd. Daarna zijn via presentatierondes diverse groepen uit het erfgoedveld geïnformeerd over de site met als doel het creëren van draagvlak en participatie. Op 8 november 2006 is de site www.hetverhaalvangroningen.nl plenair aan het erfgoedbrede veld gepresenteerd. Er worden inmiddels vele verhalen opgehaald, niet alleen van instellingen, maar ook van burgers. In de stuurgroep hebben de (grotere) erfgoedinstellingen / koepels zitting: Groninger Archieven, Museumhuis Groningen, Huis v.d. Groninger Cultuur, Libau, St. Oude Groninger Kerken, Natuurmuseum, Biblionet, Groninger Museum, de provinciale archeoloog en de Provincie.

ad 2. • 4 borgen en 1 klooster met museale functie met ca. 2 presentaties per jaar in het kader van Collectie Groningen; • 5 collecties om te behouden en beheren in het kader van de Collectie Groningen; • 1 Museumhuis Groningen met stimulerende en ondersteunende activiteiten voor het erfgoedveld; • 1 platformfunctie borgen bij het Museumhuis Groningen; • deelname 4 borgen en 1 klooster aan Erfgoed Groningen Digitaal; • aansluiting MusIP (Museum Inventarisatie Project) op Erfgoed Groningen Digitaal; • voortgang/update MusIP en Museumregistratie; • het begeleiden van het proces om de • Groninger Borgen Stichting te beëindigen.

ad 2. • Gerealiseerd via budgetrelatie.

ad 3. • 6 regionale musea met ca. 2 presentaties per jaar in het kader van Collectie Groningen; • 1 nationaal museum, het Groninger Museum, met 1 of meerdere presentatie(s) vanuit de Collectie Groningen en het beschikbaar stellen van de collectie voor presentaties van andere instellingen;

ad 3. • Gerealiseerd via budgetrelatie.

•

•

Het Groninger Museum is in de Cultuurnota opgenomen onder Programma 3 - De Kunsten. Het Groninger Museum heeft drie tentoonstellingen gerealiseerd vanuit de historische collectie dan wel Groninger perspectief alsmede diverse exposities in het kader van De Ploeg. Gerealiseerd via de instellingen.

•

Gerealiseerd via budgetrelatie.

•

Gerealiseerd via budgetafspraken en www.hetverhaalvangroningen.nl. Is in ontwikkeling.

• • • •

7 collecties voor behoud en beheer van de Collectie Groningen; 1 Museumhuis Groningen met stimulerende en ondersteunende activiteiten voor het erfgoedveld; deelname 7 musea aan Erfgoed Groningen Digitaal; aansluiting MusIP op Erfgoed Groningen Digitaal; voortgang/update MusIP en Museumregistratie.

•

Gerealiseerd via de instellingen.

•


•

Gerealiseerd via Museumhuis.

•

Gerealiseerd via budgetafspraken en www.hetverhaalvangroningen.nl. Is in ontwikkeling.

• • • •

•

• •

Behoort nu tot reguliere taak van het Museumhuis Groningen. Loopt nog. Voor definitieve beëindiging van de lopende projecten moeten diverse factoren nog nader onderzocht (bijv. Europese subsidievoorwaarden). Streven is begin 2008 duidelijkheid te verkrijgen over datum opheffing GBS.

Behoort nu tot reguliere taak van het Museumhuis Groningen.

ad 4. • inventarisatie van (of deel van) het gebouwde erfgoed om te komen tot een collectie van Groninger Monumenten;

ad 4. • Inventarisatie is ten dele gerealiseerd en vastgelegd in de notitie Inventarisatie Monumentenzorg Groningen. In 2007 is door Libau een inventarisatie naar de restauratieachterstanden bij woonhuizen en boerderijen uitgevoerd. Streven is in 2008 de conclusies van deze inventarisaties met de beleidsontwikkelingen van het Rijk in een notitie te vatten.

•

•

2 ondersteunende organisaties voor monumenteigenaren en overheden;

329


• • • •

1 fonds Collectie Groningen voor het stimuleren van instandhouding van de gebouwde monumentenzorg; 1 organisatie voor het in stand houden en presenteren van kerken; 1 organisatie voor het in stand houden en presenteren van orgels; 1 organisatie voor het in stand houden en presenteren van molens.

ad 5. • aansturing Noordelijk Archeologisch Depot Nuis;

•

1 Archeologisch Informatiepunt (AIP) gerealiseerd;

•

voorlichting gemeenten en waterschappen bij ondersteunende monumenteninstelling.

ad 6. • 1 digitaliseringsproject ‘Erfgoed Groningen Digitaal’; • •

1 Huis van de Groninger Cultuur; aansluiting digitaliseringsprojecten (2) op ‘Erfgoed Groningen Digitaal’;

• • •

1 Bureau Groninger Taal en Cultuur; 1 Stichting Grunneger Toal; nieuw educatief materiaal streektaal basisscholen;

•

eerste resultaten uit overleg Biblionet/Groninger Archieven/Huis van de Groninger Cultuur over inventarisatie Groningana-collectie; minimaal 1 project in het kader van stimulering publieksbereik archieven uit krediet Archieven; 1 Groninger Audiovisueel Archief (GAVA); 1 Stichting Oorlogs- en Verzetsmateriaal Groningen.

• • •

ad 7. • De documentaire fotografieopdracht staat open voor landelijke fotografen en beeldend kunstenaars en is verbonden aan een thema. De inzendingen worden beoordeeld door een vakinhoudelijke jury. • De winnaar moet zowel over een aansprekend concept als over technische kwaliteiten

330

•

Gerealiseerd door subsidieverlening aan ca. 12 onderhouds- en/of restauratieprojecten.

•


•


•


ad. 5 • In 2007 is de bestuursovereenkomst tussen de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe m.b.t. aansturing, organisatie en financiën van het NAD formeel voorbereid. Tevens zijn voorbereidingen gaande om het beheer van het complex over te dragen van de provincie Drenthe aan de provincie Groningen. • Derde AIP in successie (Appingedam) heeft met opening willen wachten tot afsluiting van de restauratie van de Nicolaïkerk, waarin het AIP wordt ondergebracht (opening maart 2008). • Gerealiseerd via Libau Steunpunt, resp. de Monumentenwacht ad 6. • Gerealiseerd in www.hetverhaalvangroningen.nl, alsmede in het vervolgproject Beeldbank Groningen. • Gerealiseerd via budgetrelatie. • In 2007 gestart met voorbereiding aansluiting op het project MUSIP (inventarisatie op deelcollectieniveau van erfgoedcollecties). Nog niet gerealiseerd. • Gerealiseerd via budgetrelatie. • Gerealiseerd via budgetrelatie. • In 2007 gestart met voorbereiding project Leskisten voor onder-, midden- en bovenbouw basisonderwijs, i.s.m. PABO-studenten. Realisatie maart 2008. • In 2007 is een eerste pilot gestart en binnenkort afgerond in Stadskanaal (samenwerking tussen openbare bibliotheek en Streekhistorisch Centrum). • Vervolgproject Beeldbank Groningen. • •

Gerealiseerd via budgetrelatie. Gerealiseerd via subsidierelatie.

ad 7. • In 2007 is de opdracht verstrekt aan de fotografe Stefanie Grätz. Het thema is "Groningen tegen de rest van de wereld". De presentatie van de opdracht vindt plaats medio 2008 met een tentoonstelling.

beschikken.

Afnemers/klanten • instellingen (ook niet-cultureel) • verenigingen • burgers (in en buiten Groningen) • overheden • waterschappen • bedrijven • erfgoedinstellingen • toeristen • kunstenaars • inwoners provincie Groningen

Prioriteiten 2007

Integrale presentaties (ad 1.)

€ 80.000

In 2007 is de intentie van een werkgroep van deskundigen gecombineerd met andere ontwikkelingen als bijv. de redactieraad van het Erfgoed Groningen Digitaal en/of de koepels. De opdracht blijft om integrale presentaties (erfgoedbreed, actueel en nieuw) te stimuleren en de bestaande partijen in het veld daarop te activeren. Hiervoor is een budget van € 80.000 beschikbaar. Dit budget is niet bedoeld als een subsidiepot, maar kan eventueel wel worden ingezet op projecten uit het veld die beantwoorden aan het doel.

Digitalisering en ontsluiting (ad 1.) In 2007 wordt de website www.hetverhaalvangroningen.nl voor het publiek gelanceerd. Hiermee is de digitale ontsluiting van erfgoedbrede kennis over de Collectie Groningen in werking en zal verder worden ontwikkeld c.q. verbreed. Diverse aansluitingen zijn en/of worden doorgevoerd (bijv. MusIP).

Inventarisatie museale collecties (ad 3.)

(zie prioriteit 1)

Voor de instandhouding van de collecties is inventarisatie een basisvoorwaarde. Inventarisatie geeft inzicht in de samenstelling en waarde van de collecties in het kader van de Collectie Groningen.

Afstemming met andere overheden (ad 4.) De invoering van de Besluit Rijkssubsidiëring Instandhouding Monumenten (BRIM) per 1 januari 2006 heeft grote gevolgen door het wegvallen van het budgethouderschap voor de verdeling van rijksgelden voor restauraties. Afstemming met andere overheden en instellingen is nodig om beleid op dit gebied van de monumentenzorg te realiseren.

Samenstellen richtlijnen (ad 4.) Het samenstellen van richtlijnen met betrekking tot selectie ten behoeve van instandhouding om te komen tot een collectie Groningen van het gebouwde erfgoed.

331

Implementatie verdrag van Malta (ad 5.) Doorwerken van Malta op het provinciale niveau, intern door opname in het POP en afstemming met RO en extern door het stimuleren van gemeenten om een eigen archeologienota op te stellen.

Versterken infrastructuur/Vergroten en verbreden publieksbereik archieven (ad 6.)

€ 23.700

In samenwerking met het RHC Groninger Archieven komen tot het bouwen van een netwerk van openbare archieven en samenwerking binnen het archiefveld. Doel: activiteiten voor en diensten leveren aan breed publiek.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) ad 1. • 1 pilot integrale presentatie (door partijen in het veld); • realisatie digitalisering erfgoedbrede kennissite Erfgoed Groningen Digitaal; • realisatie van diverse presentaties van bestaande partijen in het veld. ad 2. • het uitvoering geven aan bovenstaande doelen van meer integrale presentaties en instandhouding van de Collectie Groningen; • relatiebeheer gesubsidieerde borgen en klooster, waaronder subsidietoekenningen, subsidievaststellingen, monitoring inhoudelijk beleid conform bovenstaande; • uitvoering project Professionalisering Subsidierelaties; • deelname van museale instellingen aan Erfgoed Groningen Digitaal; • ontsluiting MusIP en aansluiting ervan op Erfgoed Groningen Digitaal; • voortgang/update MusIP en Museumregistratie; • uitvoering platformfunctie borgen door Museumhuis Groningen. ad 3. • het uitvoering geven aan bovenstaande doelen van meer integrale presentaties en instandhouding van de Collectie Groningen; • relatiebeheer gesubsidieerde musea en het Museumhuis Groningen, waaronder subsidietoekenningen, subsidievaststellingen, monitoring inhoudelijk beleid conform bovenstaande; • uitvoering project Professionalisering Subsidierelaties; • deelname van museale instellingen aan Erfgoed Groningen Digitaal; • ontsluiting MusIP en aansluiting ervan op Erfgoed Groningen Digitaal; • voortgang/update MusIP en Museumregistratie. ad 4. • het uitvoering geven aan integrale presentaties en instandhouding van de Collectie Groningen; • relatiebeheer gesubsidieerde monumentenorganisaties, waaronder subsidietoekenningen, subsidievaststellingen; monitoring inhoudelijk; • uitvoering rapport professionalisering subsidierelaties; • uitvoering taken voortkomend uit de monumentenwet; • richtlijnen selectie Collectie Groningen gebouwd erfgoed; • aanzet totstandkoming Provinciaal Steunpunt Groningen; • verlegging subsidierelatie Stichting De Groninger Molen naar Stichting Het Molenhuis. ad 5. • realisatie één AIP; • koepeloverleg AIP's met provincie Fryslân en Ostfriesland; • aanwijzen archeologische attentiegebieden of realisatie archeologische beleidskaarten door gemeenten zelf.

332

ad 6. • het uitvoering geven aan bovenstaande doelen van meer integrale presentaties en instandhouding van de Collectie Groningen; • relatiebeheer genoemde instellingen (formele stukken en monitoring inhoudelijk beleid conform het gestelde in de Cultuurnota); • uitvoering project Professionalisering Subsidierelaties; • operationeel worden van netwerk openbare archieven; • subsidiëring van minimaal 1 project uit krediet Archieven; • stimuleren van activiteiten met betrekking tot instandhouding van en nieuwe impulsen streektaal (structurele en incidentele subsidies); • deelname van de erfgoedinstellingen aan Erfgoed Groningen Digitaal. ad 7. • bekendmaking en verstrekking van de Post Middendorp Opdracht

Toelichting/ontwikkelingen ad 1. De 'werkgroep van deskundigen' en het doel van integrale presentaties worden verbonden aan andere ontwikkelingen als bijv. Erfgoed Groningen Digitaal en haar redactieraad. ad 2. Het Museumhuis Groningen speelt in het streven naar verbinding, samenhang en meer context van de collecties en instellingen erfgoedbreed een cruciale rol. ad 3. Het Museumhuis Groningen speelt in het streven naar verbinding, samenhang en meer context van de collecties en instellingen erfgoedbreed een cruciale rol. ad 4. De invoering van het Besluit Rijkssubsidiering Instandhouding Monumenten (BRIM) per 1 januari 2006 heeft grote gevolgen. Het budgethouderschap voor verdeling van rijksgelden ten behoeve van 23 gemeenten voor restauraties is beëindigd. Hiermee vervalt een financieringsstroom van gemiddeld € 1 miljoen per jaar. In de nieuwe instandhoudingsregeling zijn restauraties niet meer subsidiabel. Er kunnen subsidies aangevraagd worden bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RACM) gericht op onderhoud. In het kader van de beleidsmaatregel 'instandhouding van de Collectie Groningen' zal in overleg met overheden en instellingen beleid op dit onderdeel van de monumentenzorg worden ontwikkeld. In 2006 wordt gewerkt aan de totstandkoming van een Provinciaal Steunpunt Monumentenzorg waarin de Monumentenwacht en Libau Steunpunt gaan participeren. Inmiddels heeft dit proces geleid tot een gezamenlijke aansturing van beide instellingen. Het streven is om in 2007 de samenwerking definitief te bezegelen met de oprichting van het Provinciaal Steunpunt en zullen de nu nog gescheiden subsidiestromen hiernaar worden verlegd. In het verlengde van ons voornemen zorg te dragen voor instandhouding en presentatie van ons gebouwd erfgoed is gekozen voor de opbouw van een nieuwe molenorganisatie: Stichting Het Groninger Molenhuis waarin een fusie heeft plaatsgevonden tussen de Stichting De Groninger Molen, de Vereniging vrienden van de Groninger Molen en het Gilde van Vrijwillig Molenaars. Met ingang van 2007 zal de subsidierelatie met de Stichting De Groninger Molen worden beëindigd en worden verlegd naar de nieuwe Stichting Het Groninger Molenhuis. Deze samenwerking draagt in belangrijke mate bij aan de professionalisering en presentatie van ons molenbezit. ad 5. AIP's zijn op het landschap gericht en geven een sterke impuls aan kwalitatief hoogwaardig cultuurtoerisme. Malta is vertaald in een wetsvoorstel dat in 2006 door de Tweede Kamer is aangenomen. Invoering van de wet vindt pas in 2007 plaats. De provincie concentreert zich op haar toetsende rol en wil daarnaast stimuleren dat gemeenten hun rol als bevoegd gezag opnemen. Indien de provincie zelf als verstoorder van het bodemarchief optreedt, draagt zij ook de kosten van archeologisch onderzoek

333

Beleidsverantwoording Prioriteiten Ad 1. Integrale presentaties. Ad 1. Digitalisering en ontsluiting. Ad 3. Inventarisatie (museale) collecties. Ad 4. Afstemming met andere overheden. Ad 4. Samenstellen richtlijnen. Ad 5. Implementatie verdrag van Malta. Ad 6. Versterken infrastructuur/Vergroten en verbreden publieksbereik archieven. Ad 1. Integrale presentaties. Zowel de digitale (www.hetverhaalvangroningen.nl) als de fysieke aanpak om meer samenhang te creëren tussen de diverse beleidsvelden en collecties sluit goed aan bij ontwikkelingen elders, zoals bijv. het rijk (meer integratie op het terrein van landschap, cultuurhistorie, archeologie en monumenten). Groningen loopt hierin landelijk zelfs voorop doordat er een breed draagvlak is gecreëerd vanuit alle erfgoeddisciplines via de stuurgroep (en redactie) van www.hetverhaalvangroningen.nl. Dit beleid ondersteunt mede op infrastructuur waarmee de provincie haar specifieke rol ook goed uitvoert. Ad.1. Digitalisering en ontsluiting. In mei 2006 is de website www.hetverhaalvangroningen.nl technisch gerealiseerd. Vanaf dat moment zijn presentatiebijeenkomsten voor diverse groepen in het erfgoedveld georganiseerd met als doel het creëren van draagvlak en participatie. Op 8 november 2006 is de site plenair aan het erfgoedbrede veld gepresenteerd. Inmiddels zijn vele verhalen verzameld over Groningen en dit zal verder worden ontwikkeld en verbreed. Er wordt momenteel verder gewerkt aan het aansluiten van diverse gegevensbestanden van erfgoedinstellingen. Ook zijn de websites van een groot aantal erfgoedinstellingen al gelinkt aan www.hetverhaalvangroningen.nl. Er is binnen het project www.hetverhaalvangroningen.nl een redactie ingesteld die zodanig is samengesteld dat een brede kennis op onderwerpen m.b.t. de Groninger geschiedenis aanwezig is en kwaliteit daardoor is gegarandeerd. Ad 3. Inventarisatie (museale) collecties. Via de afzonderlijke instellingen en de budgetafspraken is verder gewerkt aan registratie en inventarisatie van de Collectie Groningen. Daarnaast is MusIP uitgevoerd, inventarisatie op deelcollectieniveau van belangwekkende erfgoedcollecties in Nederland, in het bijzonder in Groningen. MusIP is een landelijk project en te bezoeken via www.musip.nl. Groningen heeft bij de inventarisatie het bijzondere belang van aanwezige collecties laten prevaleren. Daarnaast worden op het terrein van monumenten een inventarisaties uitgevoerd naar de restauratieachterstanden in Groningen. De eerste uitkomsten van de inventarisatie zijn vastgelegd in de notitie Inventarisatie Monumentenzorg Groningen. In 2008 worden conclusies van deze inventarisaties met de beleidsontwikkelingen van het Rijk in een notitie gevat. Ad 4. Afstemming met andere overheden De invoering van het Besluit Rijkssubsidiering Instandhouding Monumenten (BRIM) per 1 januari 2006 heeft grote gevolgen. Eigenaren van rijksmonumenten kunnen subsidies aanvragen bij de Rijksdienst Archeologie Cultuurlandschap en Monumenten gericht op onderhoud. Daarnaast heeft het Rijk een beperkte regeling voor restauratieachterstanden. In het kader van de beleidsmaatregel 'instandhouding van de Collectie Groningen' worden inventarisaties uitgevoerd, de knelpunten van het rijksbeleid in onze provincie op het gebied van monumentenzorg via IPO bij de minister onder de aandacht gebracht. Daarnaast worden restauratieprojecten ondersteund door middel van (subsidie)advies en beperkte financiële bijdrage. Ad 4. Samenstellen richtlijnen In 2006 zijn in de notitie Inventarisatie Monumenten Groningen richtlijnen opgesteld met betrekking tot de gebouwd collectie Groningen.

334

Ad 5. Implementatie verdrag van Malta. Malta is op 1 september 2007 ingevoerd als Wet op de Archeologische Monumentenzorg. De provincie gaat voort met het faciliteren van gemeenten, waterschappen en de Dienst Landelijk Gebied om hun archeologiebeleid Malta-proof te maken. Voorlichting aan gemeenten en waterschappen over ruimtelijke ontwikkelingen verliep via Libau Steunpunt. In 2007 is opdracht gegeven voor het maken van de verwachtingskaart bij de Nota archeologiebeleid Regio Noord-Groningen. Tot de implementatie hoort ook de toetsing van programma's van eisen voor archeologisch onderzoek bij ruimtelijke ontwikkelingen en de archeologietoets bij ontgrondingsvergunningen. Ad 6. Versterken infrastructuur; vergroten en verbreden publieksbereik archieven. In 2002 hebben het Rijk, IPO en VNG het Archievenconvenant afgesloten. In het provinciaal beleid wordt op dit beleidsterrein ingezet om archieven een integraal deel uit te laten maken van het cultureel erfgoed zowel fysiek, in activiteiten, als digitaal breed toegankelijk te maken. Aan het Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven is gevraagd met gemeenten en waterschappen projecten te starten met het oog op de ontsluiting van de Groninger archiefcollecties. Er moet gewerkt worden aan een publieksgericht presentatiebeleid, aan meer deskundigheid en aan nauwere samenwerking.

Uitgevoerde activiteiten ad 1. • I.h.k.v. de integrale presentaties is er door het Regionaal Historisch Centrum Groninger Archieven een project ontwikkeld op het gebied van de oral history. Hierbij worden nog levende Groninger burgers, die een bijzonder belang vertegenwoordigen voor de Groninger geschiedenis, geïnterviewd. E.e.a. wordt met de instellingen in het veld uitgevoerd. Tevens komt het materiaal beschikbaar voor presentaties bij de instellingen en www.hetverhaalvangroningen.nl; • Digitalisering is gerealiseerd door de kenniswebsite www.hetverhaalvangroningen.nl; • Diverse presentaties zijn gerealiseerd door bestaande partijen in het veld. ad 2, 3, 4 en 6. • Bovenstaande doelen van meer integrale presentaties en instandhouding van de Collectie Groningen zijn gerealiseerd door enerzijds de instellingen, anderzijds door projecten als www.hetverhaalvangroningen.nl en de integrale presentatieprojecten als Waddenland en Hou 't Was; • Het relatiebeheer van de gesubsidieerde (erfgoed)instellingen, waaronder subsidietoekenningen, subsidie-vaststellingen, monitoring inhoudelijk beleid conform bovenstaande, is gerealiseerd; • Er is uitvoering gegeven aan het traject monitoring van het Rapport Professionalisering Subsidierelaties; • De instellingen hebben deelgenomen aan www.hetverhaalvangroningen.nl; • De ontsluiting MusIP en de aansluiting ervan op www.hetverhaalvangroningen.nl is in ontwikkeling; • Het Museumhuis Groningen geeft uitvoering aan de voortgang/update MusIP en Museumregistratie (behoort nu tot haar reguliere taak); • Het Museumhuis Groningen heeft uitvoering gegeven aan de platformfunctie borgen. ad 4 aanvullend. • Taken voortkomend uit de monumentenwet zijn uitgevoerd; • Inventarisaties restauratieachterstanden in de provincie Groningen zijn uitgevoerd; • Er is Ingezet voor lobbytraject via IPO om problematiek monumentenzorg onder aandacht van minister te brengen; • In afwachting van overleg met het Rijk zal de totstandkoming Provinciaal Steunpunt Groningen worden gerealiseerd.Tot 2007 is gewerkt aan de totstandkoming van een Provinciaal Steunpunt Monumentenzorg waarin Monumentenwacht en Libau Steunpunt functioneren. Inmiddels heeft dit proces geleid tot een gezamenlijke aansturing van beide instellingen. Het Rijk heeft aangekondigd de verantwoordelijkheid voor de steunpunten met daarbij behorende middelen naar de provincies te willen decentraliseren. Hierover worden met het rijk onderhandelingen gevoerd via het IPO. • De verlegging van de subsidierelatie van Stichting De Groninger Molen naar Stichting Het Molenhuis is gerealiseerd.

335

ad 5. • In 2007 is volop gewerkt aan het gereed gekomen van de AIP's Appingedam en Ezinge, waarvan de opening in 2008 is gepland; tevens is een start gemaakt met het AIP Nieuweschans. • AIP-koepelgesprekken met Friesland en Ostfriesland voortgezet. • Vervaardiging verwachtingskaart bij archeologiebeleid regio Noord-Groningen (uitloop tot in 2008). • Deskundigheidsbevordering door presentaties en inschakeling amateurarcheologen bij projecten (m.n. onderzoek Zuidlaardermeer) en publicaties (m.n. Historisch Jaarboek Groningen). • Vondstmeldingen afgehandeld. • Bijdrage aan landschapsherstel wierde Valcum en wierde Wierum. • Programma's van Eisen bij archeologisch onderzoek: toetsing en begeleiding. • Uitvoering laatste fase archeologische begeleiding project Revitalisering Zuidlaardermeer ism. provincie Drenthe en publicatie van de resultaten. ad 6 aanvullend. • Het netwerk openbare archieven is operationeel geworden; In juni 2007 is een eerste informele bijeenkomst in de Statenzaal georganiseerd voor alle gemeenten in de provincie (bestuurders, archiefbeheerders, cultuurambtenaren). Met de afzonderlijke gemeenten zijn en worden convenantafspraken m.b.t. de toegankelijkheid van openbare archieven gemaakt. • Er is één project ter grootte van het beschikbare budget gesubsidieerd uit het krediet Archieven; • M.b.t. het stimuleren van activiteiten betreffende instandhouding van en nieuwe impulsen streektaal (structurele en incidentele subsidies) is er via het HGC een aantal projecten gerealiseerd; ad 7. • In 2007 is de opdracht verstrekt aan de fotografe Stefanie Grätz. Het thema is "Groningen tegen de rest van de wereld". De presentatie van de opdracht vindt plaats medio 2008 met een tentoonstelling.

336


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

555.969

721.099

799.386


2.250.263 201.004

2.188.214 110.000

2.204.325 110.000

3.117 2.454.384

2.909 2.301.124

2.950 2.317.275

Totaal lasten

3.010.353

3.022.223

3.116.661


30.340 1.134

13.156 5.922

Totaal baten

31.474

19.077

2.978.879

3.003.145

3.116.661



80.000

80.000

80.000

80.000

80.000

80.000

91.700 159.100 122.100 154.000 106.400

91.700 159.100 122.100 154.000 106.400

91.700 159.100 122.100 154.000 106.400

totaal klooster en borgen

633.300

633.300

633.300

831103 Musea: - afwikkeling voorgaande jaren - Museumhuis - Noordelijk Scheepvaartsmuseum - Veenkoloniaal Museum - Museum Het Hoogeland - Museum Stad Appingedam - Grafisch Museum - Folkingestraat Synagoge - bijdrage FCK Musea

160.600 56.300 109.700 86.100 58.200 15.500 25.600 24.000

-8.894 160.600 56.300 109.700 86.100 58.200 15.500 25.600 24.000

160.600 56.300 109.700 86.100 58.200 15.500 25.600 24.000

527.106

536.000



Product

lasten 2007 721.099

831100 Apparaatskosten 831101 Presentatiebeleid: - presentatiebeleid totaal presentatiebeleid 831102 Klooster en borgen: - Klooster Ter Apel - Menkemaborg - Borg Nienoord - Verhildersum - Fraeylemaborg

baten 2007

8.894

totaal musea

536.000

337

8.894

831104 Monumenten: - voorg jaren monumenten - fonds collectie Groningen - St. Oude Groninger Kerken - Monumentenwacht - Steunpunt Monumentenzorg - St. Groninger Orgelland - renteloos voorschot Menkemaborg - St. Het Groninger Molenhuis - rente lening Gron.Monumenten Fonds

-726 77.572 57.400 194.300 54.400 11.600 2.909 99.200

80.000 57.400 194.300 54.400 11.600 2.950 99.200

5.922

-726 77.572 57.400 194.300 54.400 11.600 2.909 99.200 -5.922

5.922

490.734

499.850

39.125 23.900 7.993 16.347 56.700

39.125 23.900 7.993 16.347 56.700

39.048 23.900 8.000 25.577 56.700

144.066

144.066

153.225

-7.224 23.765 14.100 5.000 215.800 105.500 16.400 25.000 4.262

-7.224 23.765 14.100 5.000 215.800 105.500 16.400 25.000

23.700 14.100 5.000 215.800 106.400 16.400 25.000

4.262

402.603

4.262

398.341

406.400

8.500

8.500

8.500

totaal Post Middendorp opdracht

8.500

8.500

8.500

totaal Het Verhaal van Groningen

3.022.223

3.003.145

3.116.661

totaal monumenten

496.656

831105 Archeologie: - archeologisch depot Nuis - voorlichting gemeenten en waterschappen - archeologische noodopgravingen - archeologische informatiepunten - archeologie wet Malta totaal archeologie 831106 Regionale cultuur: - afwikkeling voorgaande jaren - archievenbudget - GAVA - St. Oorlogs- en Verzetsmateriaal - Huis voor de Groninger Cultuur - Bureau Groninger Taal en Cultuur - St. Grunneger Toal - mediabudget regionale cultuur - erfgoed Groningen digitaal totaal regionale cultuur 831107 Post Middendorp opdracht: - Post Middendorp opdracht

338

19.078

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De onderschrijding van € 16.151 op de directe kosten is per saldo het resultaat van met name de volgende kredieten. Voorgaande jaren monumenten: afwijking € 726. Betreft vrijval in verband met afboeking van een aantal restanten van oude verplichtingen. Archeologische informatiepunten: afwijking € 9.230. De restantmiddelen waren bestemd voor de realisatie van het Archeologisch Informatiepunt Dollardboezem. Initiator is de provincie Groningen. Partners zijn Leader Oost (POP), Eems Dollard Regio, OstFriesische Landschaft, gemeente Reiderland en de stichting vrienden van de Nieuwe Schans. De zijn partners inhoudelijk en financieel betrokken bij de totstandkoming van dit AIP. Dit sluitstuk van het netwerk van AIP's in Groningen is tevens het enige grensoverschrijdende AIP. Het bestrijkt het hele Dollardgebied en zal een impuls geven aan de toeristische ontsluiting. Dit project (vastgelegd in de Cultuurnota 2005-2008) kon meer in 2007 worden voltooid en wordt nu grotendeels in 2008 gerealiseerd. Voorgesteld is de € 9.230 over te boeken naar 2008. Voorgaande jaren regionale cultuur: afwijking € 7.224. Betreft vrijval in verband met afboeking van een aantal restanten van oude verplichtingen. Erfgoed Groningen Digitaal: afwijking -/- € 4.262. Betreft de niet begrote afrekening van de projectleiding 2005. Wordt gedekt door een bijdrage van het ministerie OCW. Het overschot van € 19.077 aan de batenkant is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Voorgaande jaren musea: afwijking € 8.894. Betreft een vrijval i.v.m. afrekening die reeds in 2005 had plaatsgevonden. Rente lening Groninger Monumentenfonds: afwijking € 5.922. Deze opbrengst was niet in de begroting opgenomen. Erfgoed Groningen Digitaal: afwijking € 4.262. Betreft de niet begrote bijdrage van het ministerie van OCW aan de afrekening projectleiding 2005.

339


: 8312 Dynamiek in de kunsten van stad en regio

Programma

: Welzijn, sociaal beleid, cultuur

Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Goutier

Productgroepomschrijving De productgroep Dynamiek in de kunsten van stad en regio bestaat uit de volgende onderdelen: 1. CIS basisvoorzieningen (ESFI) Het ESFI-CIS wordt ingezet ten behoeve van aard- en nagelvaste investeringen welke gelieerd zijn aan de inhoudelijke doelstellingen van de Creatieve Stad/CIS, met in het bijzonder het vergroten van de dynamiek in de culturele infrastructuur. 2. Culturele planologie Onder Culturele Planologie vallen de volgende beleidsuitgangspunten: • het ondersteunen/stimuleren van inzet van (kunst)enaars in projecten waar provincie Groningen als (mede-)opdrachtgever optreedt; • het verlenen van jaarlijks 2 stimuleringssubsidies aan gemeenten die kunstenaars inzetten in kader van planologie; • het initiëren/subsidiëren van een publicatie c.q. documentaire inzake Culturele Planologie. 3. KunstenBudget Bij boven genoemd budget kunnen instellingen een incidentele subsidie aanvragen via het krediet 'Incidentele Activiteiten'. Daarnaast bestaat het 'KunstenBudget' voornamelijk uit een krediet 'Versterken Productiefunctie'. Dit krediet is specifiek bedoeld voor: • het stimuleren van nieuwe initiatieven en samenwerkingsverbanden (organisatorisch vermogen); • het benutten van de vernieuwende potentie van de topinstellingen; • het betrekken van talenten/ potentials bij initiatieven. Er liggen grote kansen als de culturele instellingen de mogelijkheid geboden wordt om samen vernieuwende initiatieven te ontwikkelen en hierbij talenten te betrekken. Het ontbreekt hier echter vaak aan voldoende organisatorisch vermogen. Dit vermogen willen wij stimuleren en financieel faciliteren via dit krediet waar instellingen gezamenlijk, op eigen initiatief, een aanvraag kunnen indienen. Binnen deze aanvraag kunnen de instellingen een post opnemen voor het aanstellen voor een projectleider. Deze persoon kan het organisatorisch vermogen van het betreffende initiatief een extra impuls geven. Het krediet 'Versterken Productiefunctie' valt eveneens onder het 'KunstenBudget'. Een derde manier waarop wij het organisatorisch vermogen van instellingen willen stimuleren is door het verstrekken van een opdracht aan instellingen. Dergelijke opdrachten willen wij beperken tot maximaal twee per jaar. Het Kunstenbudget wordt namens de provincie beschikt door de Kunstraad Groningen. In 2007 vindt een evaluatie plaats naar het functioneren van de Kunstraad. 4. Creatieve Stad Met het beleid Creatieve Stad wordt de verbindingen tussen kunst en cultuur enerzijds en bedrijfsleven, ICT en onderwijs versterkt. Door deze sectoren meer met elkaar te laten samenwerken wordt het creatieve klimaat, en daarmee het vestigingsklimaat in stad en regio versterkt. Dit gebeurt door de volgende onderdelen: • stimulering (gast)ateliers; • krediet creatieve projecten; • opdrachten aan kunstenaarsinitiatieven. 5. Beeldende Kunst Onder Beeldende Kunst vallen de volgende beleidsmaatregelen c.q. instellingen: Groninger Museum, Aankopen/manifestaties Groninger Museum, Creatieve projecten, (gast)ateliers en kunstenaarsinitiatieven, Pavlov Media.

340

6. Podiumkunsten Onder podiumkunsten vallen de instellingen Galili Dance, Theater De Citadel, Tryater, De Noorderlingen, Theater te Water, Prime, Jungle Warriors, Liga 68, Grover Pop. De Noordelijke Productiefunctie is tevens een onderdeel van het product 'podiumkunsten'. Het doel van dit product is enerzijds inzetten op de talentontwikkeling, zowel op professioneel als op amateurniveau; anderzijds de uitstraling van culturele instellingen en de culturele infrastructuur in algemene zin versterken. 7. Festivals Onder festivals valt het financieren van de instellingen Noorderlicht, Noorderzon, Noorderslag, Op Roakeldais, Peter de Grote Festival, Grand Theatre/GT Grenzeloos, Kunstbende, Prinses Christina Concours en het Haydn Muziekfestival. Het doel is om de uitstraling van de grote instellingen en festivals en van de culturele infrastructuur in algemene zin te versterken. 8. Letteren Onder letteren valt het financieren van de instelling Doe maar, Dicht maar en stichting Van der Leeuwlezing en het Belcampo Stipendium, de literaire opdracht van de provincie Groningen. 9. Culturele prijzen (Wessel Gansfortprijs) Culturele prijzen bestaat uit een tweejaarlijkse algemene culturele prijs voor een persoon of instelling die het culturele klimaat in de provincie Groningen heeft verrijkt. 10. Budget Provinciale Kunstcommissie Dit budget is ten behoeve van het beheren van de provinciale kunstcollectie, aankleding openbare ruimtes, medewerkers van de provincie voorzien van kunst op de werkplek en het organiseren van tentoonstellingen. 11. Stimuleringsfonds Dit budget wordt ook in 2005-2008 deels ingezet ten behoeve van incidentele kunstzinnige en culturele activiteiten in de breedste zin van het woord, die niet onder de bestaande budgetten vallen. Het betreft projecten waarvan een bijzondere en stimulerende werking uitgaat naar het culturele veld. Het gaat bijvoorbeeld om startsubsidies, uitwisselingsprogramma's en eenmalige opdrachten. Voor dit budget, dat voor alle programma's ingezet kan worden, kan geen subsidie worden aangevraagd.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten ad 1. • De ESFI-gelden binnen het CIS-budget worden ingezet ter versterking van het creatieve klimaat in de stad Groningen. Onder meer door het mogelijk maken van cultuurpanden, waarin meerdere culturele en maatschappelijke functies gecombineerd worden (zoals starters-ateliers, een debatcentrum, een cultuurcafé, een podium). Dergelijke panden kunnen zodoende zowel betekenis krijgen binnen de kunsten cultuurwereld als ook een bredere maatschappelijke functie vervullen. ad 2. • Door de verbinding te leggen tussen kunsten, cultuurhistorie, ruimtelijke plannen (stedenbouwkundig en landschappelijk) is er sprake van een toegevoegde waarde in de beleving van de openbare ruimte. Kunst(enaars) kunnen ingezet worden voor de realisatie van fysieke kunstwerken, maar ook in sociale en maatschappelijke projecten in de openbare ruimte. ad 3. • de mogelijkheden voor het uitvoeren van nieuwe toepassingen, nieuwe ideeën (experimenten) en samenwerkingsvormen vergroten en nieuwe initiatieven stimuleren; • aan de bestaande culturele infrastructuur een impuls geven; • een efficiënt en klantvriendelijk ingerichte adviesstructuur • het stimuleren interdisciplinaire activiteiten. ad 4. • versterken van de dynamiek in de kunsten van stad en regio;

341

•

het kunstenbeleid levert een belangrijke bijdrage aan het woon- en vestigingsklimaat in de stad en regio Groningen.

ad 5. • de uitstraling van grote instellingen en festivals en van de culturele infrastructuur in het algemeen wordt versterkt; • een aantrekkelijk vestigingsklimaat. • talentontwikkeling van zowel amateurs als professionals. ad 6. • de uitstraling van de grote instellingen en festivals en van de culturele infrastructuur in algemene zin wordt versterkt; • een aantrekkelijk vestigingsklimaat. ad 7. • versterken van de bestaande culturele infrastructuur ad 8. • De provincie wil met deze prijs blijk geven van haar erkenning aan een persoon of instelling die een impuls heeft gegeven aan het culturele leven in de provincie. ad 9. • kennismaken met de provinciale kunstcollectie; door toevoeging van kunst de openbare ruimte voor bezoekers aantrekkelijk te maken en de werkplek van de medewerkers veraangenamen. ad 10. • versterking Culturele Infrastructuur; • versterking dynamiek in culturele infrastructuur. ad 11. • het realiseren van Noordelijke cultuurvisie en realisatie cultuurnota 2009-2012. Geplande prestatie-indicatoren


ad 1. • het mogelijk maken van minimaal 1 cultuurpand in de stad Groningen

ad 1. •

ad 2. (prestatie-indicatoren zijn gerelateerd aan vierjarige afspraken met Rijk inzake Geldstroom Beeldende Kunst en Vormgeving) • Realisatie van minimaal 1 groot kunstproject, waarbij minimaal 2 kunstenaars opdracht krijgen een kunstwerk uit te voren. In 2007 zullen binnen het kunsttraject langs de Vaarweg LemmerDelfzijl 6 kunstwerken binnen de provincie Groningen (en 6 binnen Fryslân) gerealiseerd worden.

ad 2. •

342

in 2007 is er geen subsidieverzoek gehonoreerd t.b.v. ESFI-fonds. Het jaar 2007 is een voorbereidingsjaar geweest om te komen tot nieuwe cultuurpanden in de stad. In 2007 zijn binnen het meerjarige project Woordenstroom 2 opdrachten verstrekt. Daarnaast zijn 3 schetsopdrachten verstrekt. Daarnaast zijn 2 kunstwerken gerealiseerd en geopend, uitgevoerd door 2 schrijvers, 1 ontwerper en 1 kunstenaar. Er is voorbereiding getroffen voor realisatie van het laatste kunstwerk (van de 12 kunstwerken) dat in 2008 geopend zal worden. Ook in zomer 2007 is er weer een krant verschenen om het brede publiek (inwoners en toeristen) te informeren over het project Woordenstroom. Daarnaast is in 2007 opdracht verstrekt voor het maken van een documentaire, waarin de (cultuur)historie van Meerstad centraal staat. In 2007 zijn binnen dit

project reeds 2 van de 4 films gerealiseerd. Ook is in 2007 een subsidie verstrekt in het kader van projecten Culturele Planologie voor het maken van een eerste uitgave in kader van binnen het project 'Atlas' van de Regiovisie Groningen-Assen. Hiertoe is een kunstenaar, een schrijver en een componist gevraagd een bijdrage te leveren. Realisatie hiervan zal begin 2008 plaatsvinden. Voorbereiding voor kunst i.k.v. Regiovisie Groningen-Assen is in 2007 in gang gezet. •

verstrekken van 2 stimuleringssubsidies aan gemeenten;

•

•

uitgeven van 1 publicatie/documentaire op het terrein van Culturele Planologie

•

ad 3. • 5 nieuwe samenwerkingsinitiatieven, onder andere tussen topinstellingen en potentials (aanname); •

ad 3. •

maximaal 2 opdrachten uit krediet Versterken Productiefunctie;

ad 4. • 1 tentoonstelling Groninger Museum;

•

ad 4. •

•

minimaal 2 creatieve projecten in stad Groningen worden mogelijk gemaakt;

•

•

2 kunstenaarsinitiatieven zullen opdracht krijgen om project te ontwikkelen/uit te voeren met koppeling met bedrijfsleven/onderwijs.

•

•

In samenwerking met stad Groningen realisatie van minimaal 2 extra (start)ateliers binnen cultuurpanden;

•

343

In 2007 zijn 3 stimuleringssubsidies verstrekt, resp. aan gemeenten De Marne, Slochteren en Delfzijl. er is 1 publicatie uitgekomen: de krant i.k.v. project Woordenstroom en opdracht verstrekt voor de documentaire Meerstad. De realisatie van minstens 5 nieuwe samenwerkingsinitiatieven is gerealiseerd middels de Kunstraad; De Kunstraad heeft in 2007 de budgetten 2006 en 2007 samengevoegd (ad € 100.000) en heeft daartoe 1 grote opdracht verstrekt voor het uitvoeren van een grootschalige theaterproject in de regio, genaamd 'Peerd'. Het Groninger Museum heeft 1 (dubbele) AA tentoonstelling gerealiseerd, 3 A tentoonstellingen en 11 overige tentoonstellingen, incl. De Ploeg. Zie voor het deel Collectie Groningen onder Programma 2. er is een subsidie verstrekt voor het uitgeven van de creatieve index van Groningen (genaamd TWIST). In 2007 heeft realisatie plaatsgevonden van eerste aflevering van Noordermatch (onderdeel Noorderslag). er zijn 2 opdrachten verstrekt, resp. aan Pavlov Medialab en aan St. Silverroom. Er is geen subsidie verstrekt. Wel zijn in gezamenlijkheid met de stad (project atelierbeleid) tijdelijke en permanente ateliers mogelijk gemaakt. In 2007 is gestart met de verbouwing van Bloemsingel 10, waarin o.a. 20 startersateliers gehuisvest zullen worden.

•

ondersteuning van 1 artists-in-residenceproject.

•

ad 5. • versterken noordelijke productiefunctie via convenantsafspraak met OCW (Versterken Noordelijke Productiefunctie); • versterken culturele instellingen (dans: Galili Dance, theater: Tryater, Theater te Water, hedendaagse muziek: Prime, wereldmuziek en jazz: Jungle Warriors, popmuziek: Grover Pop, film: Liga 68; • talentontwikkeling (theater: Theater De Citadel, De Noorderlingen)

ad 5. •

ad 6. • 3 grote internationale festivals (Noorderzon, Noorderlicht en Noorderslag)

ad 6. •

ad 7. • 1 Van der Leeuwlezing.

ad 7. De Van de Leeuwlezing is gehouden op 26 oktober 2007 in de Martinikerk te Groningen. De auteurs waren Seymour M. Hersh en Kader Abdolah met co-referent Joris Luyendijk.

ad 8. • 1 uitreiking Wessel Gansfortprijs

ad 8. De Wessel Gansfortprijs is toegekend aan de schrijver en verhalenverteller Kees Visscher. De prijs is door ziekte van de winnaar niet op feestelijke wijze uitgereikt op de daarvoor geplande datum van 18 december 2006, maar op 14 april 2007.

ad 9. • Provinciale Kunstcommissie

ad 9. In het Atrium is een ophangsysteem met panelen aangebracht voor het houden van tentoonstellingen en presentaties.

ad 10. • Deze zijn op voorhand niet te kwantificeren.

ad 10. er zijn 25 subsidieverzoeken uit het stimuleringsfonds beschikt.

Afnemers/klanten • woningcorporaties • beheerstichtingen cultuurpanden • provincie Fryslân • jonge talenten • hoog opgeleide bevolkingsgroepen

344

Er is subsidie verstrekt aan project "Hello'van st. Sign, waarbij Engelse gastkunstenaar en Nederlandse kunstenaars samenwerken (productie, het Openlab Groningen,een workshop, een lezingenavond en een eindpresentatie) is gerealiseerd middels verstrekken van subsidies;

•

is gerealiseerd middels verstrekken van subsidies;

•

is gerealiseerd middels verstrekken van subsidies, daarnaast is onder instellingen (zowel door de provincie gesubsidieerde als niet-gesubsidieerde) een enquête gehouden om inzicht te verkrijgen in de wijze waarop organisaties zich met talentontwikkeling bezig houden. alle 3 festivals zijn gesubsidieerd en hebben plaatsgevonden in 2007.

• • • • •

overheden organisaties/opleidingen zoals RuG, KvK de betreffende culturele instellingen de culturele infrastructuur in algemene zin de inwoners van de provincie Groningen

Prioriteiten 2007

Aard- en nagelvast investeren in cultuurpand(en) (ad 1.)

€ 200.000

Hiermee worden zogenaamde free spaces in de Groninger Culturele Infrastructuur gecreëerd, die een bijdrage leveren aan vernieuwing.

Realisatie van kunstopdrachten waar provincie Groningen als (mede)subsidiegever optreedt (ad 2.)

€ 111.500

Met de kunstopdrachten wordt aansluiting gezocht bij grote projecten waarvan de provincie opdrachtgever is.

Verstrekken van 2 stimuleringssubsidies aan gemeenten (ad 2.)

€ 50.000

Hiermee wordt gestimuleerd dat gemeenten kunst(enaars) betrekken bij de herstructurerings en inrichtingsprojecten.

Kunstenbudget (te realiseren door Kunstraad Groningen)

€ 290.000

Deze middelen zijn ten behoeve van subsidiëring van incidentele activiteiten en ten behoeve van de overheadkosten van de nieuwe adviesstructuur.

Creatieve Stad (ad 4.)

€ 88.600

Het stimuleren van het creatieve klimaat in de stad Groningen in samenwerking met gemeente door middel van (gast)atelierbeleid, creatieve projecten en opdrachten aan kunstenaarsinitiatieven.

Digitalisering, conservering en restauratie provinciale kunstcollectie (ad 9.) Hiermee wordt de provinciale collectie behouden voor de toekomst.

345

€ 15.900

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) ad 1. • overleg met gemeente Groningen inzake gezamenlijke actie voor het mogelijk maken van nieuwe cultuurpanden of herbestemming van bestaande panden; • het onderhouden van netwerk binnen de Creatieve Stad om goed geïnformeerd te zijn met betrekking tot nieuwe initiatieven; • monitoren ontwikkeling cultuurpand Bloemsingel 10. ad 2. • het verstrekken van kunstopdrachten aan kunstenaars en ontwerpers; • door middel van netwerken en overleggen mogelijk maken van gezamenlijke opdrachten, samen met gemeenten en andere provincies; • het verstrekken van stimuleringssubsidie aan gemeenten; • het initiëren of subsidiëren van de uitgave van publicatie/documentaire; • het stimuleren van kunstinbreng in (her)inrichtings/structureringsplannen. ad 3. • monitoren Kunstraad Groningen • opdracht verstrekken voor uitvoering evaluatie Kunstraad • instellen van interim management vanaf medio augustus 2007; • verstrekken van maximaal 2 opdrachten uit krediet verstrekken opdrachten; • verstrekken subsidies uit kredieten incidentele activiteiten en versterken productiefunctie. ad 4. • verstrekken van incidentele en structurele subsidies aan Groninger Museum en Pavlov Media; • het verstrekken van opdrachten aan kunstenaarsinitiatieven in het kader van Creatieve Stad; • het opstellen van budgetovereenkomst met Pavlov Media; • het verstrekken van subsidies uit kredieten (gast)ateliers en creatieve projecten; • het uitbreiden van netwerken en leggen van verbindingen binnen concept Creatieve Stad. ad 5., 6., 7. • toekennen van de subsidie 2007; • afrekenen subsidie 2006; • bewaken van de financiële positie; • monitoren budgetcontracten • formaliseren enkele nieuwe budgetcontracten ad 8. • instellen van jury en het voordragen van een kandidaat ad 9. • organiseren tentoonstellingen; • digitalisering, conservering en restauratie. ad 10. • toekennen van subsidies; • afrekenen van subsidies. ad 11. • realisatie voorbereiding Noordelijke cultuurvisie en cultuurnota 2009-2012

346

Toelichting/ontwikkelingen ad 3. Gezien de organisatorische problemen bij de Kunstraad heeft in 2007 interne en externe evaluatie plaatsgevonden m.b.t. inhoud, klantgerichtheid en organisatie. Daarnaast is interim management ingesteld. Beide zaken tot stand gekomen in samenwerking met de gemeente Groningen. De Kunstraad is eind 2007 met een Verbeterplan gekomen. ad 4. De uitvoering van het beleid "Creatieve Stad" wordt in goed overleg met de stad Groningen vastgesteld. De inzet van de CESI-gelden binnen CIS wordt goed afgestemd op de beleidsdoelstellingen binnen Creatieve Stad. ad 5. De financiële positie van Liga 68 wordt actief bewaakt.

Beleidsverantwoording Prioriteiten 1. Aard- en nagelvast investering in cultuurpand(en) 2. Realisatie van kunstopdrachten waar provincie Groningen als (mede)subsidiegever optreedt; 3. Verstrekken van 2 stimuleringssubsidies aan gemeenten 4. Start nieuwe adviesstructuur en het operationeel maken van het Kunstenbudget 5. Creatieve Stad 6. Digitalisering, conservering en restauratie provinciale kunstcollectie. Samenstellen van een nieuw bestuur voor de kunstcommissie. Tentoonstellen van de collectie "Doornroosje" in het Atrium ad 1. In 2007 is geen ESFI-subsidie verstrekt t.b.v. cultuurpand. ad 2. In 2007 zijn kunstopdrachten gerealiseerd in het kader van project Woordenstroom inclusief een publiekskrant. Daarnaast is opdracht verleend t.b.v. documentaire-opdracht Meerstad en is subsidie verstrekt in kader van kunstproject "Atlas" binnen Regiovisie Groningen-Assen. ad 3. In 2007 zijn 3 aanvragen gehonoreerd t.b.v. stimuleringssubsidies Culturele Planologie. ad 4. De Kunstraad Groningen is ook n 2007 operationeel geweest. In 2007 heeft de Kunstraad 4 subsidierondes gehouden en heeft zij voor de opdracht "Versterken productiefunctie" een opdracht verstrekt aan een grote theaterproductie. Er is een evaluatie uitgevoerd en er is interim management ingesteld met als resultaat een Verbeterplan. ad 5. Het beleid Creatieve Stad heeft vorm gekregen door: -subsidiëring van een creatief project door kunstenaarsinitiatief, waarbij sprake is van cross-overs tussen kunsten, bedrijfsleven, ict en/of onderwijsinstellingen; -subsidiëring van artists-in-residentproject (st Sign); -uitzetten van 2 opdrachten Creatieve Stad onder 2 kunstenaarsiniatieven (Pavlov Medialab en St. Silverroom) -Verstrekken van budgetsubsidie aan Pavlov Media. ad 6. De provinciale kunstcollectie is digitaal vastgelegd in een registratiesysteem, voorzien van een afbeelding. De collectie "Doornroosje" bestaat uit werken die in de jaren 1984 tot en met 1986 door de provincie zijn aangekocht. Het Centrum voor Beeldende Kunst heeft deze werken langdurig in bruikleen gehad en in 2005 is besloten de collectie aan de rechtmatige eigenaar te retourneren. Een groot aantal werken is voorzien van nieuw lijstwerk of zijn gerestaureerd. Het geheel zal als overzichtstentoonstelling worden gepresenteerd.

347

Er heeft een wijziging plaatsgevonden in de samenstelling van het bestuur van de kunstcommissie. Uitgevoerde activiteiten: ad 1. -Ook in 2007 is er periodiek overleg geweest met gemeente Groningen inzake gezamenlijke acties op het terrein van cultuurpanden, waar ateliers in gevestigd zijn. Er heeft goede afstemming plaatsgevonden met woningcorporaties, CareX en HvK, waardoor extra ateliers gerealiseerd zijn; -Er zijn regelmatig bijeenkomsten geweest met de gemeente Groningen om elkaar goed te informeren over bestaande initiatieven. Netwerkbijeenkomsten met het veld zijn bezocht. ad 2. -Binnen het project Woordenstroom zijn in 2007 2 opdrachten verstrekt, 3 opdrachten tot schetsontwerp, zijn 2 kunstwerken gerealiseerd en geopend en is een publiekskrant verschenen in zomer 2007; -Is opdracht verleend voor documentaire-opdracht Meerstad. De eerste 2 films van de opdracht zijn reeds geproduceerd in 2007. Realisatie van resterende films is in 2008; -Subsidiëring kunstproject "Atlas" voor Regiovisie Groningen-Assen; -In 2007 zijn 3 aanvragen voorbereid t.b.v. stimuleringssubsidies Culturele Planologie. ad 3. -De Kunstraad Groningen is ook in 2007 operationeel geweest. -er is 1 grote opdracht 'Versterken Productiefunctie' in december 2007 verstrekt; -Er zijn middels 4 subsidieronden in 2007 subsidies verstrekt voor incidentele activiteiten en versterken productiefunctie. ad. 4. -subsidies aan Groninger Museum en Pavlov Medialab zijn verstrekt; - er zijn subsidies verstrekt voor creatief project en een artists-in-residenceproject. Bovendien zijn 2 opdrachten verstrekt kunstenaarsinitiatieven i.k.v. Creatieve Stad; ad 5. -subsidies aan betrokken instellingen zijn verstrekt; -financiële positie van Liga 68 wordt actief bewaakt. ad 6. Subsidie aan de festivals is verstrekt. ad 7. Subsidies aan Doe Maar, Dicht Maar zijn versterkt. Van der Leeuwlezing heeft plaatsgevonden. Het Belcampo Stipendium is uitgevoerd door dichteres Anneke Claus met de bundel "Woorden zijn kogels, kogels zijn woorden" samengesteld en verzorgd door uitgever Philip Elchers in een bibliofiele uitgave. ad 8. De uitreiking van de Wessel Gansfortprijs 2007 aan Kees Visscher heeft plaatsgevonden op 17 maart 2007. ad 9. De provinciale kunstcollectie is digitaal vastgelegd in een registratiesysteem, voorzien van een afbeelding. De collectie "Doornroosje" bestaat uit werken die in de jaren 1984 tot en met 1986 door de provincie zijn aangekocht. Het Centrum voor Beeldende Kunst heeft deze werken langdurig in bruikleen gehad en in 2005 is besloten de collectie aan de rechtmatige eigenaar te retourneren. Een groot aantal werken is voorzien van nieuw lijstwerk of zijn gerestaureerd. Het geheel zal als overzichtstentoonstelling worden gepresenteerd. Er heeft een wijziging plaatsgevonden in de samenstelling van het bestuur van de kunstcommissie. ad 10 -25 subsidies zijn toegekend

348


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

498.309

390.168

500.201

2.314.812

2.797.562 181.400


72.202

2.691.044 168.568 108.902

2.387.015

2.968.514

2.978.962

Totaal lasten

2.885.324

3.358.682

3.479.163


209.804 27.735

209.804 8.028

209.506

5.000

10.000

Totaal baten

242.539

227.832

209.506

2.642.784

3.130.850

3.269.657



400.000

400.000

200.000

400.000

400.000

200.000



Product

lasten 2007 390.168

831200 Apparaatskosten 831201 CIS basisvoorziening (ESFI): - CIS basisvoorziening (ESFI) totaal CIS basisvoorziening (ESFI) 831202 Culturele planologie: - culturele planologie totaal culturele planologie

baten 2007

134.430

18.028

116.402

177.283

134.430

18.028

116.402

177.283

831203 Kunstenbudget: - afwikkeling voorgaande jaren - kunstenbudget

-8.577 234.307

-8.577 234.307

340.000

totaal kunstenbudget

225.730

225.730

340.000

349

831204 Beeldende kunst: - afwikkeling voorgaande jaren - Groninger museum - aankopen/manifestaties Groninger Museum - Pavlov Media - creatieve projecten - kunstuitlenen en artotheken - (gast-)ateliers - OCW geldstroom BKV - kunstenaarsinitiatieven

-22.755 1.119.700 45.400 31.000 9.462 8.877 6.700 108.902 -500

totaal beeldende kunst

-22.755 1.119.700 45.400 31.000 9.462 8.877 6.700 -100.902 -500

1.119.700 45.400 31.000 28.600 8.879 30.000 -209.506 30.000

1.096.982

1.084.073

76.000 20.000 84.800 32.700 91.700 36.100 10.000 20.000 51.700 33.600

76.000 20.000 84.800 32.700 91.700 36.100 10.000 20.000 51.700 33.600

76.000 20.000 84.800 32.700 91.700 36.100 10.000 20.000 51.700 33.600

456.600

456.600

456.600

-1.597 56.900 56.900 25.000 69.700 12.300 17.500 3.500 5.700 2.300

-1.597 56.900 56.900 25.000 69.700 12.300 17.500 3.500 5.700 2.300

56.900 56.900 25.000 69.700 12.300 17.500 3.500 5.700 2.300

248.203

248.203

249.800

-1 2.300 4.545

-1 2.300 4.545

2.300 4.500

6.844

6.844

6.800

-7.640 5.844

-7.640 5.844

10.000

-1.796

-1.796

10.000

1.306.786

831205 Podiumkunsten: - noordelijke productiefunctie - Galili Dance - Theater De Citadel - Tryater - De Noorderlingen - Theater Te Water - Prime - Jungle Warriors - film: Liga '68 - popmuziek: Grover Pop totaal podiumkunsten 831206 Festivals: - afwikkeling voorgaande jaren - Fotografie Noorderlicht - Noorderzon - huisvesting Noorderlicht/Noorderzon - Noorderslag - Op Roakeldais - Grand Theatre - Kunstbende - Prinses Christina Concours - Haydn muziekfestival totaal festivals 831207 Letteren: - afwikkeling voorgaande jaren - Doe Maar, Dicht Maar - Van der Leeuwlezing totaal letteren 831208 Culturele prijzen: - voorgaande jaren culturele prijzen - organisatie culturele prijzen totaal culturele prijzen

350

209.804

209.804

831209 Budget provinciale kunstcommissie: - voorgaande jaren budget prov. Kunstcommi - budget provinciale kunstcommissie totaal budget prov. kunstcommissie 831210 Stimuleringsfonds: - afwikkeling voorgaande jaren - stimuleringsfonds totaal stimuleringsfonds 831211 Nader in te vullen nieuw beleid: - voorg.jaren nader in te vullen NB - voorber.cult.nota 2009-2012 totaal nader in te vullen nieuw beleid totaal dynamiek in de kunst stad en regio

-12.500 21.497

-12.500 21.497

25.900

8.997

8.997

25.900

-4.812 186.617

-4.812 186.617

197.600

181.805

181.805

197.600

-7.652 8.568

-7.652 8.568

21.400

915

915

21.400

3.130.850

3.269.657

3.358.682

227.832

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De onderschrijding van € 10.448 op de directe kosten is per saldo het resultaat van met name de volgende kredieten. CIS basisvoorzieningen (ESFI): afwijking -/- € 200.000. Dit bedrag is geraamd voor een bijdrage aan Nijstee in de kosten van de verbouw van Bloemsingel 10 te Groningen tot cultuurpand. Het tekort is het gevolg van een te laag ingeschat kasritme, de subsidie is in 1 bedrag van € 400.000 betaald. Dit bedrag is beschikbaar gesteld binnen de reserve ESFI en derhalve aan die reserve onttrokken (verantwoord bij productgroep 0800). Culturele planologie: afwijking € 42.853. Deze middelen voor Beeldende Kunst en Vormgeving zijn beschikbaar gesteld voor de gehele periode van de nieuwe cultuurnota (2005-2008). Dit budget wordt gematcht met de OCW-bijdrage BKV. Als gevolg van onderbestedingen in 2007 en het meerjarige karakter van de matching van de Rijksmid-delen schuift het restant provinciale middelen ad € 24.731 door naar 2008. Het restant van de middelen van het Rijk ad. € 35.666 is in de voorziening Rijksmiddelen BKV gestort. Afwikkeling voorgaande jaren kunstenbudget: afwijking € 8.577. Dit overschot is het gevolg van afboeking van restanten van oude verplichtingen. Kunstenbudget: afwijking € 105.693. Het overschot kan als volgt worden verklaard. De Kunstraad Groningen verstrekt namens ons college jaarlijks opdrachten aan kunstenaars/kunstorganisaties onder de titel 'Versterken Productiefunctie' voor een maximaal bedrag ad € 50.000. Wegens opstartproblemen in 2006 heeft de Kunstraad in 2006 de opdrachten niet kunnen toekennen. Bij de Integrale Bijstelling 2006 is derhalve € 50.000 overgeboekt naar 2007 ten behoeve van het opdrachtenbeleid Versterken Productiefunctie. Gedurende het jaar 2007 is gebleken dat de Kunstraad bezig is gegaan met de nadere invulling en formulering van criteria voor het opdrachtenbudget, om op zo'n manier een maximale inschrijving te krijgen. Daartoe is een interactieve bijeenkomst met het veld georganiseerd. Een andere reden voor het nog niet uitvoeren van het opdrachtenbeleid door de Kunstraad ligt in de organisatieproblemen bij de Kunstraad. Om deze reden hebben wij een evaluatie en een interim management ingesteld. De Kunstraad Groningen opereert overigens namens gemeente en provincie Groningen. Wij treden om die reden gezamenlijk op in het oplossen van de organisatieproblemen die er op dit moment liggen. Wij hebben voorgesteld om € 100.000 over te boeken. Afwikkeling voorgaande jaren beeldende kunst: afwijking € 22.755. Dit saldo is het gevolg van afboeking van het restant van een oude verplichting en een oude reservering uit 2003.

351

Creatieve projecten: afwijking € 19.138. Deze rijksmiddelen voor Beeldende Kunst en Vormgeving zijn beschikbaar gesteld voor de gehele periode van de nieuwe cultuurnota (2005-2008). In 2007 is de geplande subsidietoekenning aan het project bookazine TWIST verleend. Het overschot is in de voorziening rijksmiddelen BKV gestort. (Gast)Ateliers: afwijking € 23.300. Deze rijksmiddelen voor Beeldende Kunst en Vormgeving zijn beschikbaar gesteld voor de gehele periode van de nieuwe cultuurnota (2005-2008). In 2007 is de geplande subsidie aan 1 artists-inresidenceproject aan het project Hello Process toegekend. Het overschot is in de voorziening rijksmiddelen BKV gestort. Kunstenaarsinitiatieven: afwijking € 30.500. Deze rijksmiddelen voor Beeldende Kunst en Vormgeving zijn beschikbaar gesteld voor de gehele periode van de nieuwe cultuurnota (2005-2008). In 2007 zijn 2 opdrachten verstrekt die reeds in 2006 vastgelegd waren. Het overschot is in de voorziening rijksmiddelen BKV gestort. Afwikkeling voorgaande jaren festivals: afwijking € 1.597. Dit overschot is het gevolg van afboeking van restanten van oude verplichtingen. Voorgaande jaren culturele prijzen: afwijking € 7.640. Dit overschot is het gevolg van afboeking van restanten van oude verplichtingen. Organisatie culturele prijzen: afwijking € 4.156. Dit budget is bestemd voor diverse kosten i.v.m. de prijsuitreikingen zoals o.a. catering, bloemen, entertainment, advertenties, aanschaf/onderhoud prijzen. Deze kosten zijn niet precies te voorspellen. Verder stond de uitreiking van de Wessel Gansfortprijs dit jaar niet op het programma (1x in de 2 jaar). Voorgaande jaren budget provinciale kunstcommissie: afwijking € 12.500. Dit overschot is het gevolg van afboeking van een ten onrechte als nog te betalen opgenomen bedrag uit 2006. Budget provinciale Kunstcommissie: afwijking € 4.403. Dit budget is bestemd voor onder meer het organiseren van tentoonstellingen, conservering en restauratie kunstwerken en aankleding openbare ruimten. De kosten hiervoor zijn niet precies te voorspellen. Voorgaande jaren stimuleringsfonds kunst en cultuur: afwijking € 4.812. Dit overschot is het gevolg van afboeking van restanten van oude verplichtingen. Stimuleringsfonds kunst en cultuur: afwijking € 10.983. Het aantal projecten dat voor een bijdrage uit dit budget in aanmerking komt is niet precies te voorspellen. Van het overschot is voorgesteld om € 7.140 over te boeken t.b.v. het interimmanagement bij de Kunstraad voor de periode januari-februari 2008. Voorgaande jaren nader in te vullen NB overschot € 7.652. Dit overschot is het gevolg van afboeking van restanten van oude verplichtingen. Voorbereiding cultuurnota 2009-2012: afwijking € 12.832. In 2007 zijn de voorbereidingen reeds in gang gezet om aan het inhoudelijke traject op een zorgvuldige wijze vorm te kunnen geven. De voorbereiding zal in 2008 voortgezet worden. Daarom is voorgesteld om het overschot over te boeken naar 2008. Het overschot van € 18.028 aan de batenkant is het resultaat het volgende krediet. Culturele planologie: afwijking € 18.028. Betreft niet geraamde bijdragen aan kunst Meerstad en het project 'Woordenstroom'.

352


: 8401 Bibliotheken

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen


: Goutier

Productgroepomschrijving De provincie heeft de taak om het vernieuwingsproces in het openbaar bibliotheekwezen op gang te brengen. De klant komt centraal te staan en er ontstaat vernieuwing en kwaliteitsverbetering: betrouwbare en onafhankelijke informatie wordt (digitaal) ontsloten en beschikbaar gesteld aan klanten. De provincie draagt samen met de gemeenten zorg voor een samenhangend stelsel van voorzieningen. De lokale bibliotheek gaat functioneren in een cluster van andere bibliotheken en in een netwerk van culturele, onderwijs- en maatschappelijke organisaties. Dit om efficiency te behalen, de digitale bibliotheek vorm te kunnen geven en kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Moderne Bibliotheken; • versterken sociale functie bibliotheken; • leefbaarheid platteland stimuleren; • informatietweedeling tegengaan (mensen die zich wel/niet digitaal kunnen redden). Geplande prestatie-indicatoren • 8 clusters van basisbibliotheken; • 25 gemeentelijke vernieuwingsagenda's; •

• •

•

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • 8 clusters zijn operationeel • alle gemeenten hebben een vernieuwingsagenda opgesteld • aantal uitleningen 4.995.000 • aantal klanten 166.196 • aantal digitale raadplegingen 350.450 (excl. raadplegingen digitale databestanden, geschat 90.000)

aantal uitleningen: 6 miljoen; aantal klanten: 185.251; meetbaar maken aantal gebruikers digitale dienstverlening;

onder meer: Digipret Hoogezand-Sappemeer en Slochteren: bibliotheken, gemeenten,Timpaan, Cedin en peuterspeelzalen: Cultuurpunten Menterwolde, Pekela, Veendam, Winsum en Haren: lokale cultuurinstellingen en bibliotheken; Lokaal loket Opleiding en Beroep Oldambt: Bibliotheken Oldambt, Biblionet, Stichting Welzijn Oldambt, CWI Noord, ROC Noorderpoort en Stichting Kennisnet. Digitaal loket voor dorpsvoorzieningen Oldambt: bibliotheken en steunstees. Spraakmakend: Biblionet en Stichting Jeugdgezondsheidszorg,9 gemeenten en het onderwijs

er ontstaan samenwerkingsverbanden, netwerken, tussen bibliotheken, archieven, musea, culturele, onderwijs- en andere maatschappelijke organisaties, de serviceorganisatie Biblionet en de lokale bibliotheken nemen daarin het voortouw (graadmeter is het aantal ontstane samenwerkings-verbanden).

Afnemers/klanten • alle inwoners van de provincie Groningen

353

Prioriteiten 2007

Moderne Bibliotheken

€ 3.788.600

Naast een reguliere jaarlijkse bijdrage aan Biblionet wordt flink geïnvesteerd in bibliotheekvernieuwing: bibliotheken gaan moderner werken en hebben een duidelijke sociale functie; bibliotheekvernieuwing, vernieuwingsagenda, clustervorming.


• •

verdere implementatie marsrouteplan 2005-2007; actualisatie marsrouteplan ten behoeve van vernieuwingsgelden 2007; stand van zaken clustervorming en vernieuwingsagenda monitoren; stand van zaken projecten bibliotheekvernieuwing monitoren; bewaken subsidierelatie Biblionet; deelname IPO-werkgroep bibliotheekvernieuwing; beleidsvorming bibliotheekwerk na 2007.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Bibliotheken hebben het proces van clustervorming afgerond. In het kader van extra middelen voor bibliotheekvernieuwing worden in alle clusters vernieuwingsprojecten uitgevoerd, gemeenten hebben de middelen aangevraagd. Door de clustervorming en het bestaan van het provinciebrede netwerk Biblionet gaan bibliotheken efficiënter en moderner werken. Biblionet voert in onze opdracht eveneens netwerkbrede vernieuwingsprojecten uit. Alle projecten bevinden zich in de afrondingsfase en komen in het tweede kwartaal 2008 beschikbaar. Samenwerking op terreinen van cultuur, onderwijs en welzijn wordt bevorderd en uitgebouwd. Gemeenten nemen hun rol als opdrachtgever van het lokale bibliotheekwerk serieus. Er is nauwe samenwerking tussen gemeenten binnen een bibliotheekcluster

Uitgevoerde activiteiten • • • • •

• •

verdere implementatie marsrouteplan 2005-2007; actualisatie marsrouteplan ten behoeve van vernieuwingsgelden 2007 opgesteld en ingediend; stand van zaken clustervorming en vernieuwingsagenda monitoren en gerealiseerd; stand van zaken projecten bibliotheekvernieuwing gemonitord; subsidierelatie met Biblionet bewaakt, prestatieafspraken zijn vastgesteld; deelname IPO-werkgroep bibliotheekvernieuwing; beleidsvorming bibliotheekwerk na 2007: Bibliotheekplan 2008 opgesteld en ingediend bij OCW.

354


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

95.270

74.695

102.502


3.343.791

3.907.769

3.829.400

3.343.791

3.907.769

3.829.400

Totaal lasten

3.439.061

3.982.464

3.931.902


609.332

1.116.075

1.040.800

Totaal baten

609.332

1.116.075

1.040.800

2.829.729

2.866.389

2.891.102



2.720.000 100.800 -29.106

2.720.000 100.800 -32.200



Product


lasten 2007 74.695

840101 Bibliotheek: - Biblionet Groningen - subs. wetensch. steunfunctie deel Drenthe - herstructurering openbare bibliotheekwerk - project laaggeletterdheid

2.720.000 100.800 1.043.569 43.400

1.072.675 43.400

totaal bibliotheek

3.907.769

1.116.075

2.791.694

2.788.600

totaal bibliotheek

3.982.464

1.116.075

2.866.389

2.891.102

355

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De overschrijding van € 78.369 op de programmakosten is per saldo het resultaat van de volgende kredieten. Herstructurering openbare bibliotheekwerk: afwijking -/- € 78.369 Er is meer toegekend dan begroot. De rijksbijdrage voor de herstructurering heeft echter een meerjarig karakter en loopt over de periode 2005-2008. De uitgaven worden over die periode afgestemd op de rijksbijdrage voor die periode. De baten zijn € 75.275 hoger dan geraamd en heeft betrekking op onderstaande post. Herstructurering openbare bibliotheekwerk: afwijking € 75.275. Als gevolg van de hogere kosten dan begroot was de jaarbijdrage 2007 van het ministerie OCW als dekking niet voldoende. De extra dekking komt ten laste van de resterende middelen uit voorgaande jaren van het ministerie van OCW.

356

Productgroepnummer en –naam

: 8602 Zorg en hulpverlening

Programma


Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving De provincie richt zich op het signaleren en oplossen van knelpunten die zich in de zorg voordoen, bijvoorbeeld op het punt van bereikbaarheid of een tekort aan samenwerking. In 2007 houdt de provincie zich bezig met de volgende onderwerpen: 1. Acute zorg; 2. Palliatieve zorg; 3. Zorgvragers; 4. Telefonische hulpdienst (THD). Eventuele subsidies worden toegekend uit het Stimuleringsfonds Zorg (zie productgroep 8701).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten ad 1. • verbetering van de toegang tot de acute zorg buiten kantooruren, realisering van een loket huisartsenposten/acute zorg in ziekenhuizen, verbetering communicatie richting burgers ad 2. • bijdragen aan een goed netwerk van palliatieve zorg in diverse regio's ad 3. • vergroten van de invloed van zorgvragers met name op het beleid met betrekking tot wonen, welzijn en zorg ad 4. • bevorderen van zelfredzaamheid en verbetering van het welbevinden van mensen in nood; • voorzien in een signaleringsfunctie met betrekking tot individuele hulpvragen, maatschappelijke problemen en het functioneren van de professionele hulpverlening; • voorzien in een maatschappelijke behoefte aan vrijwilligerswerk. Geplande prestatie-indicatoren ad 1. • één telefonische toegang, een uitvoeringsplan en een plan "ketens acute zorg"

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren ad 1. het project is afgerond met een aantal concrete resultaten: een telefonisch netwerk tussen doktersdiensten, thuiszorg en GGZ; samenwerkingsafspraken tussen ziekenhuizen en doktersdiensten m.b.t. de fysieke toegang acute zorg; inzicht in patiëntenstromen; kwaliteitskader acute zorg. De aan het project deelnemende partijen hebben afgesproken dat ze de opgebouwde samenwerking in het project in structureel verband zullen voortzetten, onder regie van het UMCG.

ad 2. • afstemming tussen de partners die deelnemen aan een regionaal netwerk

ad 2. afstemming vindt plaats in de provinciale Stuurgroep Palliatieve Zorg. Deze stuurgroep wordt door ons voorgezeten en gefaciliteerd. De stuurgroep heeft in 2007 vier maal vergaderd.

357

ad 3. • ondersteuning van provinciale organisaties van zorgvragers in de provincie Groningen

ad 3. beleidsnotitie zorgvragersbeleid is gerealiseerd. (Nieuwe)budgetovereenkomsten/prestatiecontracten worden in 2008 afgesloten.

ad 4. • voeren van circa 14.000 oproepen/gesprekken uitgesplitst naar type probleem en het op peil houden van het aantal goed opgeleide vrijwilligers/telefoonwachten: ongeveer 50

ad 4. het aantal telefoontjes/gesprekken bij de Telefonische Hulpdienst blijft de afgelopen jaren stabiel op circa 15.000, waarvan zo'n 10.000 'normale gesprekken' en circa 5.000 zogenoemde 'silent calls'. De problematiek rond eenzaamheid speelt hierbij een grote rol, namelijk bij ongeveer een kwart van de gesprekken. Het beoogde aantal van 50 vrijwilligers/ telefoonwachten is zeker niet gehaald, integendeel, het aantal is zelfs teruggelopen. Door middel van wervingscampagnes wordt getracht meer vrijwilligers te werven.

Afnemers/klanten • gebruikers van de zorg en welzijn en hun organisaties • de instellingen die zorg aanbieden en/of hulp verlenen

Prioriteiten 2007

Subsidiëren van zorgvragersorganisaties

€ 859.500

De provincie heeft een structurele subsidieverhouding met Zorgbelang Groningen (voorheen SPC) en de daaraan gelieerde koepelorganisaties. Deze organisatie draagt zorg voor de belangenbehartiging en ondersteuning van patiënten en consumenten ofwel zorgvragers in onze provincie. Door de komst van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning per 1 januari 2007 verandert de sector zorg en welzijn ingrijpend en daarmee de positie van de gebruikers van zorg. Het accent van hun belangenbehartiging komt sterker dan voorheen op het lokale niveau te liggen. Ook andere ontwikkelingen in de sector zorg en welzijn hebben invloed op de positie van zorgvragers, zoals het nieuwe zorgstelsel en de grotere keuzevrijheid als gevolg van marktwerking, meer eigen verantwoordelijkheid voor individuele gebruikers/zorgvragers en het meer integrale karakter van beleid en uitvoering waarbij niet alleen de zorg in beeld is, maar ook zaken als wonen, vervoer, onderwijs en arbeidsmarkt. Omdat de zorg nogal in verandering is en daarmee ook de positie van zorgvragers stelt de provincie een notitie zorgvragersbeleid op. Daarbij wordt vooral gezocht naar een basisinfrastructuur waarin de belangen van zorgvragers op individueel, lokaal en regionaal/provinciaal niveau het beste kunnen worden gediend. Dat kan gevolgen hebben voor de functies en financiering van Zorgbelang Groningen. Veranderingen kunnen echter op zijn vroegst in 2008 worden ingevoerd zodat in 2007 de financiering op de oude grondslag zal plaatsvinden.


het organiseren van een periodiek overleg met verschillende partijen die in onze provincie bij de zorg betrokken zijn; ambtelijk overleg en organiseren van het bestuurlijke overleg over de huisartsenzorg/eerste lijn; subsidiëring van een project acute zorg buiten kantooruren; ambtelijk overleg en organiseren van bestuurlijk overleg over de acute zorg; in het kader van telecare: projectverwerving Innovatieve Actieprogramma Groningen voor het thema 'leefbaarheid: ICT bij toerisme en zorg'; voorzitterschap provinciale stuurgroep palliatieve zorg; financieren zorgvragersorganisaties op basis van budgetcontracten;

358

•

financieren van de THD: budgetsubsidie 2007.

Toelichting/ontwikkelingen Het Stimuleringsfonds Zorg wordt ingezet op het brede terrein van de zorg (somatische zorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg, GGz en jeugdzorg). Het Stimuleringsfonds Zorg komt aan de orde bij productnummer 8701. De taken van de provincie op het terrein van de ambulancezorg zijn vervallen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten De Kadernotitie Zorgvragers in Groningen is door Provinciale Staten vastgesteld. Er is een start gemaakt met het afsluiten van (nieuwe) budgetovereenkomsten/prestatiecontracten met Zorgbelang Groningen en de Provinciale Chronische zieken en Gehandicaptenraad provincie Groningen (PCG), het GGzClientenplatform provincie Groningen (GGz), het Verstandelijk Gehandicapten-Belangen Platform provincie Groningen (VG, voorheen PFvO) en de Organisatie Samenwerkende Ouderenbonden provincie Groningen (OSO).

Uitgevoerde activiteiten Zijn verantwoord bij de prioriteiten en bij de voortgang/realisatie prestatie-indicatoren. Het project huisartsenzorg is afgerond. Op grond van het IAG is in 2007 voor 1 project subsidie verleend: Integrated Mobile Device voor de Zorg. De meeste toekenningen vonden plaats in 2006.

359


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

194.615

424.392


1.036.835

1.055.600

1.036.835

1.055.600

Totaal lasten

1.231.451

1.479.992


6.466

Totaal baten

6.466


1.224.984

1.479.992


raming 2007 424.392

703.500 71.000 156.000

6.466

-21.080 703.500 73.315 156.000 -6.466

6.466

905.269

930.500

125.100 125.100

125.100 125.100

1.224.984

1.479.992


Product

lasten 2007 194.615

860200 Apparaatskosten 860202 Cliënten en Consumentenbeleid - afwikkeling voorgaande jaren clienten en c - zorgbelang Groningen - taken PRMVD - patiënten-en cliëntenorganisaties - commissie gebiedsaanwijzing 2004-2007

baten 2007

-21.080 703.500 73.315 156.000

totaal cliënten en consumentenbeleid

911.735

860203 Maatschappelijke voorzieningen: - telefonische hulpdienst totaal maatschappelijke voorzieningen

125.100 125.100

totaal zorg en hulpverlening

1.231.451

360

6.466

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Afwikkeling voorgaande jaren cliënten en consumentenbeleid: afwijking € 21.080 Dit heeft betrekking op de lagere afwikkeling van in voorgaande jaren toegekende subsidies.

361


: 8701 Wonen, welzijn en zorg voor kwetsbare groepen

Programma


Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving Het beleid is gericht op het bevorderen van de participatie en integratie van ouderen en mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap in eigen woon- en leefomgeving, het ontwikkelen van samenhang op de terreinen van wonen, welzijn en zorg, het realiseren van een zorgaanbod dat aansluit bij de vraag van ouderen en het stimuleren van vernieuwing, samenhang en samenwerking in de zorgsector. Er bestaat een nauwe samenhang met het gebiedgerichte welzijnsbeleid en met het beleid op het terrein van bouwen en wonen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Stimuleringsfonds Zorg: subsidiëren van initiatieven die een bijdrage leveren aan de vermaatschappelijking van de zorg, die voor zorggebruikers direct van belang zijn en leiden tot vernieuwingen. In de praktijk gaat het om de cofinanciering van een scala van initiatieven. • Subsidieregeling zorginfrastructuur: het verlenen van een bijdrage voor kleinschalige woon-zorgprojecten. (Exclusief aandeel ILG. Zie hiervoor productgroep 9105 Sociaal-economische vitalisering.) • Een bijdrage leveren aan de door de rijksoverheid ondersteunde pilotprojecten wonen en zorg. Het gaat om pilotprojecten in het gebied van de Regiovisie Groningen-Assen en om een pilot voor de overige Groningse gemeenten. Daarbij gebruik maken van de resultaten van het in 2007 te verschijnen onderzoek naar de opgave in de Groningse gemeenten op het terrein van wonen, welzijn en zorg in de Groningse gemeenten. De provincie is cofinancier van dit onderzoek. • Een bijdrage leveren aan het realiseren van kleinschalige woonzorgprojecten voor kwetsbare doelgroepen. Uit het budget van de subsidieregeling zorginfrastructuur kunnen 4 tot 6 woonzorgprojecten worden gerealiseerd. Geplande prestatie-indicatoren


Afnemers/klanten • gemeenten • initiatiefnemers op het gebied van wonen, welzijn en zorg voor kwetsbare doelgroepen • gebruikers

Prioriteiten 2007

Pilotprojecten wonen, welzijn en zorg

t.l.v. Stimuleringsfonds Zorg

Een bijdrage leveren aan de pilotprojecten wonen, welzijn en zorg in samenwerking met gemeenten zowel in het gebied van de Regiovisie Groningen-Assen als in het landelijke gebied. De pilots moeten leiden tot een aantal concrete projecten waardoor een uitbreiding van het (extramurale) zorgaanbod tot stand komt. Op basis van de resultaten van het onderzoek Wonen, Welzijn en Zorg waaruit de opgave per gemeente naar voren komt, zal de provincie nagaan welke bijdrage geleverd wordt.

362

Werkplaats wonen, welzijn en zorg

t.l.v. Stimuleringsfonds Zorg

De werkplaats is bedoeld voor organisaties die initiatieven voor wonen met welzijn en zorg ontwikkelen. Door het uitwisselen van kennis ontstaat er beter zicht op de mogelijkheden om plannen voor wonen, welzijn en zorg te realiseren. De werkplaats enthousiasmeert betrokkenen en leidt tot nieuwe initiatieven.


uitvoering acties en ontwikkelen van initiatieven die passen bij de vermaatschappelijking van de zorg; Het verkrijgen van subsidies voor ICT en zorg vanuit ambtelijk en bestuurlijk overleg met gemeenten en overige partners op het terrein van wonen en zorg; het verlenen van subsidies uit het Stimuleringsfonds Zorg

Toelichting/ontwikkelingen De reikwijdte van het Stimuleringsfonds Zorg is breed. Het fonds is niet beperkt tot initiatieven voor kwetsbare doelgroepen maar ook initiatieven op het terrein van de volksgezondheid en jeugdzorg kunnen eronder vallen.

Beleidsverantwoording Prioriteiten Pilotprojecten wonen, welzijn en zorg De provincie heeft het Convenant Pilot wonen met Zorg Regio Groningen - Assen ondertekend. Ook alle gemeenten en de woningcorporaties hebben ondertekend. Het convenant bevat een uitvoeringsprogramma. Op grond van dit convenant zijn een 5 tal pilotprojecten in voorbereiding, waarbij de provincie betrokken is. De uitvoering van deze projecten start in 2008. Er is subsidie verleend voor de Pilot Wonen met zorg voor de overige Groninger gemeenten. Dit heeft geresulteerd in een rapportage voor de overige gemeenten, waardoor inzicht is geregen in de behoefte aan wonen, welzijn en zorg voor de doelgroep mensen met een lichte functiebeperking (waaronder ouderen). Een convenant , waaraan door de provincie zal worden deelgenomen is in voorbereiding. Werkplaats wonen, welzijn en zorg De geplande activiteiten zijn in 2007 ruimschoots gehaald en gerapporteerd aan de stuurgroep. De 5 bijeenkomsten werden bezocht door circa 400 deelnemers. Uitgevoerde activiteiten Uit het Stimuleringsfonds Zorg is in 2007 subsidie verleend voor 19 initiatieven, waarvan 7 gericht waren op de vermaatschappelijking van de zorg en de mantelzorg.

363


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

186.472

209.776

34.223


576.566

342.465

327.311 250.000

576.566

342.465

577.311

Totaal lasten

763.038

552.241

611.534

763.038

552.241

611.534



85.007 257.458

85.007 257.458

327.311

342.465

342.465

327.311



Product

lasten 2007 209.776

870100 Apparaatskosten 870103 Ouderenzorg: - stimuleringsfonds zorg - stimuleringsfonds zorg voorg. jaren totaal ouderenzorg

baten 2007

870107 Inv.fonds Wonen, Welzijn, Zorg - bijdrageregel.zorginfrastructuur

250.000

totaal inv.fonds wonen, welzijn, zorg

250.000

totaal wonen welzijn zorg kw. groepen

552.241

364

552.241

611.534

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De programmakosten aanvaard beleid zijn in enige mate, namelijk €15.154 overschreden, hetgeen als volgt kan worden verklaard. Stimuleringsfonds zorg/voorgaande jaren: afwijking -/- € 15.154 De verantwoording van de middelen vanuit het Stimuleringsfonds zorg vindt op kasbasis plaats. Niet benodigde middelen blijven beschikbaar binnen het Stimuleringsfonds zorg. In 2007 is in totaal € 342.465 betaald uit het Stimuleringsfonds zorg. Dit is inclusief de betalingen van de verplichtingen uit voorgaande jaren (€ 257.458). Het verschil tussen raming (€ 327.311) en hogere realisatie wordt aangevuld door een onttrekking uit het fonds. Deze mutatie vindt plaats bij productgroep 0800 Mutaties Reserves. Op de programmakosten nieuw beleid ontstaat een onderbesteding van € 250.000. Bijdrageregeling zorginfrastructuur: afwijking € 250.000 In 2007 een toekenning verricht van € 150.000, maar dit heeft nog niet tot een betaling geleid. De middelen blijven beschikbaar binnen de reserve ESFI.

365


: 8801 Jeugdzorg

Programma

: Welzijn, sociaal beleid, jeugdzorg en cultuur

Portefeuillehouder

: Mulder


: Goutier

Productgroepomschrijving De provincie is op grond van de Wet op de jeugdzorg verantwoordelijk voor de planning en financiering van het bureau jeugdzorg en van het zorgaanbod jeugdhulpverlening. Dit aanbod dient aan te sluiten op de behoefte/vraag van cliënten en op het aanbod van gemeentelijke voorzieningen voor jeugdigen. Tevens moet de provincie er zorg voor dragen dat de cliënten hun aanspraken op jeugdzorg tot gelding kunnen brengen binnen een redelijke termijn. Er moet dus kwalitatief en kwantitatief voldoende aanbod zijn. Voor de uitvoering van deze taken ontvangt de provincie twee doeluitkeringen, een doeluitkering bureau jeugdzorg en een doeluitkering aanbod jeugdhulpverlening. Deze uitkeringen worden ontvangen op basis van een vierjarig beleidskader jeugdzorg en een jaarlijks uitvoeringsprogramma. Op dit moment is een provinciaal Beleidskader jeugdzorg 2005-2008 van kracht. Voor 2007 wordt een nieuw uitvoeringsprogramma opgesteld waarin een geactualiseerd beleidskader 2005-2008 wordt opgenomen. Het concept daarvan is in september 2006 beschikbaar.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • goede aansluiting van de jeugdzorg op het gemeentelijk jeugdbeleid; • aanbod dat kwalitatief en kwantitatief voldoende is; wachtlijsten moeten daarom worden teruggedrongen; • aanbod dat beter aansluit op de behoefte van de cliënt en onafhankelijk wordt geïndiceerd door Bureau Jeugdzorg (BJZ): vraaggerichte indicering; • hulpverlening die kwalitatief verantwoord is en tot meetbare resultaten leidt en bovendien op een zo doelmatig mogelijke wijze wordt uitgevoerd; • hulpverlening die zo flexibel mogelijk is (zorg op maat); • hulpverlening die zo veel mogelijk in de eigen omgeving van de cliënt wordt aangeboden (ambulant); • een zo groot mogelijke eigen inbreng van de cliënt bij zijn eigen hulpverleningsproces. Geplande prestatie-indicatoren In september 2006 presenteren wij een Uitvoeringsprogramma jeugdzorg 2007, waarin een actualisering van het Beleidskader 2005-2008 zal worden opgenomen. Hierin zullen voor de periode 2007 t/m 2008 concrete doelstellingen worden opgenomen. Deze betreffen: • vermindering en voorkoming van wachtlijsten bij BJZ en de zorgaanbieders;

366


•

tot en met het 3e kwartaal 2007 heeft BJZ 14% meer clienten van een indicatie voorzien dan is geprognosticeerd. Desondanks kenden we in 2007 wachtlijsten bij zowel BJZ als bij de zorgaanbieders. In juli 2007 hebben we een maatregel bij de Toegang van BJZ genomen gericht op het voorkomen van verstopping binnen BJZ. Deze maatregel heeft op 1 december 2007 opgeleverd dat de wachtlijst vóór de voordeur van BJZ is teruggebracht naar nul en dat het aantal wachtend op een indicatie is teruggebracht tot 56 clienten. Aan de zorgaanbieders hebben we een bedrag van € 268.000 beschikbaar gesteld om

overbruggingshulp te gaan uitvoeren. • we kennen binnen BJZ verschillende doorlooptijden. Voor het AMK geldt dat een onderzoek binnen 5 dagen moet starten. T/m het derde kwartaal 2007 is de gemiddelde doorlooptijd waarbinnen een onderzoek start 21 dagen. Verder moet een onderzoek binnen het AMK wettelijk binnen 86 dagen worden uitgevoerd. T/m het derde kwartaal 2007 is de gemiddelde doorlooptijd 86 dagen en daarmee binnen de wettelijke termijn. Voor de Toegang van BJZ geldt een norm van 77 dagen (clienten moeten binnen 77 dagen een indicatie ontvangen). BJZ heeft in het derde kwartaal 2007 gemiddeld 138 dagen nodig gehad om een client te voorzien van een indicatie. Echter clienten die in hetzelfde kwartaal zijn aangemeld en zijn behandeld kennen een doorlooptijd van 34 dagen.

•

verkorten van de doorlooptijden bij BJZ;

•

verbeteren van de indicatiestelling (van aanbod- naar vraaggericht) door BJZ;

•

flexibiliseren van het aanbod van de zorgaanbieders;

•

afspraken met gemeenten over het niveau van de voorliggende voorzieningen waardoor beroep op jeugdzorg vermindert;

•

uitvoering geven aan de afspraken die zijn gemaakt in de convenanten met elke gemeente;

•

in beeld brengen van het aantal jongeren dat via de sluitende aanpak kindermishandeling en het casusoverleg zijn geholpen;

367

•

BJZ is in 2007 gestart met het efficiënter inrichten en kwalitatief optimaliseren van de indicatiestelling. Indicaties worden vraaggericht opgesteld.

•

In 2007 is door de zorgaanbieders, BJZ en de provincie gewerkt aan de notitie vraaggericht werken. Met de Base Groep zijn afspraken gemaakt over het starten van een project flexibilisering zorgaanbod per 1 januari 2008.

•

met de gemeenten, BJZ en zorgaanbieders is in 2007 gewerkt aan een notitie Centra voor jeugd en gezin, die als handreiking richting gemeenten kan dienen bij het realiseren van de lokale centra voor jeugd en gezin. Met BJZ zijn afspraken gemaakt over registratie van clienten die worden terugverwezen naar de voorliggende voorzieningen. Deze informatie kunnen gemeenten gebruiken voor het optimaliseren van hun lokale voorzieningen.

•

met de gemeente Groningen is in 2007 een convenant gesloten voor de aansluiting tussen het lokale jeugdbeleid en de provinciale jeugdzorg. Met de gemeenten uit Noord Groningen zijn overleggen gestart over een convenant.

•

in 2007 heeft BJZ in het kader van het protocol kindermishandeling 13 casussen uitgevoerd. Dit aantal is laag omdat het Rijk voor 2007 voor de uitvoering van het protocol kindermishandeling geen middelen beschikbaar heeft gesteld.

•

• opvang van civielrechtelijk geplaatste jongeren binnen jeugdzorg en buiten de JJI's (Justitiële Jeugdinrichtingen).

binnen het project Doen wat werkt zijn in 2007 jongeren opgevangen die vanwege hun gedragsproblemen opvang in gesloten setting nodig hebben maar geen strafbaar feit hebben gepleegd. Het project betreft een pilot project dat loopt tot eind 2008. Uit een tussenraportage in 2007 blijkt dat 55% van de jongeren die deelnemen aan het project afkomstig zijn uit Groningen.

Afnemers/klanten • Bureau Jeugdzorg • zorgaanbieders jeugdzorg • gemeenten • ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport • ministerie van Justitie • cliëntenorganisaties • Zorgkantoor • GGz-instellingen • Raad voor de Kinderbescherming

Prioriteiten 2007

Verbeteren doelmatigheid, effectiviteit en flexibiliteit jeugdzorg

€ 1.005.000 (incl. pers.) In 2007 zal er veel aandacht zijn voor het verbeteren van de doelmatigheid, de effectiviteit en flexibiliteit van de jeugdzorg. Een aanzet hiervoor is gegeven in de notitie 'Jeugdzorg in Groningen: stand van zaken' . Deze notitie is geschreven naar aanleiding van het rapport 'Het gaat goed en kan beter' dat Bureau Management Consultants (BMC) in opdracht van de provincie heeft uitgevoerd. Verder zullen de resultaten van landelijke trajecten, zoals het werk van de jeugdzorgbrigade, het project Jong en de benchmark naar de werkwijze van bureaus jeugdzorg bij het beleid in onze provincie worden betrokken. In het kader van de Voorjaarsnota 2006 zijn voorstellen gedaan die nog nadere uitwerking krijgen. Onderdeel hiervan is een actualisering van het Beleidskader jeugdzorg 2005-2008 welke wordt opgenomen in het op te stellen Uitvoeringsprogramma jeugdzorg 2007. Provinciale Staten zullen eventueel nog naar aanleiding van hun rondetafelgesprekken met nadere suggesties komen.

368

Verbetering aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg, waaronder onderwijs en jeugdzorg • • • •

Stimuleringsfonds Zorg en Uitvoeringsprogramma jeugdzorg 2007 In 2007 worden de vijf taken op het gebied van opvoed-, opgroei- en gezinsondersteuning overgedragen aan de gemeenten. De afspraken hierover zijn in 2006 in convenanten vastgelegd. Verder uitwerken en uitvoeren van de afspraken die met elke gemeente in de convenanten zijn gemaakt. Om de aansluiting tussen jeugdzorg en jeugdbeleid te kunnen laten slagen ondersteunt de provincie vanuit het Stimuleringsfonds Zorg pilotprojecten die gericht zijn op de aansluiting en afstemming van taken. het project aansluiting primair onderwijs, voorschoolse voorzieningen en jeugdzorg loopt volgens afspraak eind 2006 af. Indien nodig zal continuering/vervolg plaatsvinden.

Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2007 en Stimuleringsfonds zorg In 2006 is een convenant sluitende aanpak kindermishandeling afgesloten. De uitvoering van dit convenant moet in 2007 worden gemonitord. Tevens moeten de resultaten van het casusoverleg dat in 2006 is gestart over crisisinterventie worden gevolgd. De provincie en de gemeenten kunnen in 2007 een beroep doen op het Stimuleringsfonds Zorg als ze goede pilotprojecten hebben die leiden tot verbetering van de aansluiting van de jeugdzorg op het jeugdbeleid en daarmee een sluitende aanpak. Bevordering van een sluitende ketenaanpak in de jeugdzorg

Opvang van jongeren met ernstige gedragsproblemen maar zonder strafbaar gedrag (civielrechtelijk geplaatste jongeren)

Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2007

De inzet is om de opvang van jongeren met ernstige gedragsproblemen maar zonder strafbaar gedrag binnen een gesloten setting uit te voeren maar niet onder de titel Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI's). In 2006 heeft het ministerie van VWS het noordelijke project 'Doe(n) wat werkt' gehonoreerd. Het project is in juli 2006 van start gegaan en kent een looptijd tot eind 2008.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) De concrete activiteiten zullen worden vastgelegd in het in september 2006 vast te stellen Uitvoeringsprogramma jeugdzorg 2007. Hieronder volgt een greep: • afspraken maken met BJZ bij de verdere ontwikkeling (indicatiestelling, verkorten doorlooptijden); • afspraken maken met de zorgaanbieders over doelmatigheid en flexibilisering van het zorgaanbod; • onderhouden contact met de gemeenten over het niveau van de voorliggende voorzieningen en de aansluiting hiervan op de jeugdzorg; • bezien van mogelijke continuering/vervolg van het project aansluiting primair onderwijs, voorschoolse voorzieningen en jeugdzorg; • monitoring afspraken sluitende aanpak kindermishandeling; • volgen van de ontwikkelingen binnen het casusoverleg over crisisinterventie; • volgen van ontwikkelingen binnen het project 'Doe(n) wat werkt'.

369

Beleidsverantwoording Prioriteiten Verbeteren doelmatigheid, effectiviteit en flexibiliteit jeugdzorg In 2007 zijn een vijftal projecten van start gegaan die we hebben beschreven in het plan van aanpak procesmanagement jeugdzorg 'als het érgens kan dan is het in Groningen'. Eén van deze projecten was het veranderprogramma BJZ. Hiervoor heeft BJZ een plan van aanpak opgesteld die wij ondersteund hebben met een bijdrage van € 687.975.--. In 2007 heeft BJZ uitvoering gegeven aan dit plan van aanpak. Een ander project binnen procesmanagement was 'vraagerichte jeugdzorg'. Binnen dit project heeft een werkgroep bestaande uit BJZ, zorgaanbieders en provincie gewerkt aan de notitie 'vraaggericht werken'. Resultaat van deze notitie is dat vraaggericht werken voor iedere partner in de keten een andere invalshoek heeft. Eind 2007 zijn met de Base Groep afspraken gemaakt over een pilot flexibilisering van het zorgaanbod dat in 2008 uitgevoerd zal gaan worden. In 2007 heeft de Base Groep in het kader van de aanvalsplannen (wegwerken wachtlijsten zorgaanbod) een nieuwe zorgvorm geïntroduceerd te weten in between zorg. Hiermee is een eerste stap gezet naar een geflexibiliseerd zorgaanbod Verbetering aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg, waaronder onderwijs en jeugdzorg Een ander project binnen het plan van aanpak procesmanagement was het project 'afstemming lokaal jeugdbeleid' Binnen dit project is samen met gemeenten, BJZ en zorgaanbieders gewerkt aan een notitie over Centra voor jeugd en gezin. Deze notitie moet worden gezien als een handreiking aan de gemeenten die ze kunnen gebruiken bij het opstellen van hun eigen plannen voor de realisatie van hun lokaal Centrum voor jeugd en gezin. Met de gemeente Groningen is in 2007 een convenant afgesloten over de aansluiting van het lokale jeugdbeleid op het provinciale jeugdzorgbeleid. Met de gemeenten uit Noord Groningen zijn de voorbereidingen gestart en zijn gesprekken over conceptteksten gaande. Verder hebben de Groninger gemeenten zich in 2007 voor het beleidsveld jeugd verdeeld in acht gebieden met ieder en coördinerend wethouder. Via deze structuur is in 2007 enkele malen met de Groninger gemeenten overleg gevoerd over de aansluiting. Samen met de gemeente Groningen is een pilot project voor hulpverlening aan multiproblem gezinnen gestart en met de gemeente Veendam zijn over hulpverlening aan deze gezinnen overleggen gestart gericht op het starten van een project in deze gemeente. Via het gebiedsgericht werken welzijn hebben we ook onze bijdrage geleverd aan de aansluiting tussen het jeugdbeleid en de jeugdzorg. Via het gebiedsgericht werken is in alle gebieden het jeugd- en jongerenwerk versterkt, zijn de vroegschoolse voorzieningen beter toegerust. In verschillende gebieden is een sluitende aanpak voor jongeren naar startkwalificatie en werk gerealiseerd (zie hiervoor productgroepnummers 8001 en 8102). Bevordering van een sluitende ketenaanpak in de jeugdzorg De uitvoering van het convenant sluitende aanpak kindermishandeling is in 2007 in het gedrang gekomen omdat het Rijk geen extra middelen aan de doeluitkering heeft toegevoegd voor de uitvoering van het convenant. Hierdoor heeft BJZ een minimale inzet op de uitvoering van dit convenant gepleegd. In 2007 zijn onder leiding van BJZ en met medewerking van de provincie overleggen met de jeugdzorgketenpartners (jeugdzorg gefinancierd en AWBZ gefinancierd) gestart over de crisisopvang. Aanleiding van dit overleg was het gebrek aan crisisplaatsen en de onderlinge samenwerking en afstemming. De gezamenlijke partners zijn in 2007 tot samenwerkingsafspraken gekomen die eind 2007 in kleine setting in uitvoering zijn genomen met het doel deze in 2008 volledig in uitvoering te nemen. In het afgesproken model voert BJZ een crisiscoordinatiepunt uit van waaruit de jeugdzorgpartners ingezet kunnen worden ingeval van crisis. Opvang van jongeren met ernstige gedragsproblemen maar zonder strafbaar gedrag (civielrechtelijk geplaatste jongeren) In 2007 heeft het rijk de wetgeving voorbereid die er met ingang van 2008 voor zorgt dat de JJI's worden verdeeld in JJI's met uitsluitend civielrechtelijke plaatsen en JJI's met uitsluitend strafrechtelijke plaatsen. Hiermee is de gewenste scheiding tussen civielrechtelijk en strafrechtelijk geplaatste jongeren aangebracht. In het project Doen wat werkt (dat in 2006 van start is gegaan en loopt tot eind 2008) wordt al op deze scheiding geanticipeerd. In het project worden civielrechtelijk geplaatste jongeren opgevangen in een gesloten setting die los staat van een strafrechtelijke JJI. Uit een tussenevaluatie van het project blijkt dat de deelname van jongeren gelijk loopt met de prognoses. Groninger jongeren nemen ook fors deel aan het project, 55% van de instroom komt uit Groningen.

370

Uitgevoerde activiteiten Voor de uitvoering van de activiteiten in 2007 zie de uitwerking onder bovengenoemde prioriteiten beleidsverantwoording.


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

568.091

747.928

448.712

37.549.933

39.696.008 655.000 65.000


747.974

40.386.544 421.474 59.565

38.297.907

40.867.583

40.416.008

Totaal lasten

38.865.998

41.615.511

40.864.720


37.609.911

39.106.033

39.246.708

Totaal baten

37.609.911

39.986.677

39.246.708

1.256.087

1.628.834

1.618.012



-39.106.033 6.838.113 4.271.516 4.291.365 9.355.996 2.013.291 3.110.535 7.132.693 200.001 59.565 -880.644 320.859 83.254 67.762 2.188.938 928.480 5.215

-38.414.599 6.738.605 4.226.824 4.252.498 9.088.026 1.263.981 3.076.828 6.864.145 200.000 60.000 -827.109 300.000 310.000 150.000 3.880.101

880.644



Product

lasten 2007 747.928

880100 Apparaatskosten 880103 Financiën jeugdhulpverlening: - rijksuitkering jeugdhulpverlening - preventie en ambulant - pleegzorg - dagbehandeling - dagen nachtbehandeling - projecten/experimenten/bestuurlijke kosten - intensief ambulant - jeugdbescherming - bestrijding wachtlijsten jeugdzorg - rente jeugdhulpverlening - storting/onttr. voorziening jeugdhulpverlening - ophoging stimuleringsfonds zorg - begeleiding/ondersteuning jeugdzorg - aansluiting jeugd-jeugdbeleid - terugdringen wachttijden - wachtlijsten 2007 II - bijdrage IPO jeugdzorg

baten 2007

39.106.033 6.838.113 4.271.516 4.291.365 9.355.996 2.013.291 3.110.535 7.132.693 200.001 59.565 880.644 320.859 83.254 67.762 2.188.938 928.480 5.215

totaal financiën jeugdhulpverlening

40.867.583

39.986.677

880.906

1.169.300

totaal jeugdzorg

41.615.511

39.986.677

1.628.834

1.618.012

371

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De totale directe kosten zijn t.o.v. de raming € 451.575 hoger uitgevallen dan geraamd. De belangrijkste verschillen worden er uitgelicht. Financiën jeugdhulpverlening: afwijking -/- € 451.575 Als gevolg van een hogere ontvangen doeluitkering Jeugdzorg zijn de directe lasten ook hoger. De niet aangewende middelen van het Rijk worden gestort in de voorziening rijksmiddelen jeugdhulpverlening. In 2007 hebben wij, zoals elk jaar gebruikelijk, een vergoeding ontvangen voor de gestegen loonkosten (OVA). Deze middelen komen pas in oktober beschikbaar, terwijl de hoogte ervan evenmin eerder bekend is. Daarom kan deze vergoeding niet in de begroting worden opgenomen en veroorzaakt derhalve een overschrijding van € 486.682. In 2007 zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor overbruggingshulp en frictiekosten BJZ. Deze middelen ad € 738.500 waren niet begroot. In 2007 zijn eveneens extra middelen beschikbaar gesteld voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. Deze middelen ad € 268.548 waren niet begroot. De kredieten begeleiding/ondersteuning jeugdzorg en aansluiting jeugd-jeugdbeleid zijn posten die verbonden zijn aan de beleidsnota 'Samen Sterk' en het procesmanagement jeugdzorg. De uitvoering van het procesmanagement duurt tot eind 2008. De resterende middelen ad. € 226.746 en € 82.238 worden overgeboekt naar 2008. De directe baten vallen € 739.969 hoger uit dan geraamd. Rijksuitkering jeugdhulpverlening: afwijking € 691.434 De rijksbijdrage is hoger dan geraamd, mede door de extra vergoeding voor de gestegen loonkosten (OVA). De provincie heeft in 2006 incidenteel middelen ontvangen van het Rijk voor het terugdringen van wachtlijsten. Wij hebben meer productie gerealiseerd dan begroot tegen aanmerkelijk lagere kosten. De niet ingezette middelen ad € 849.208 zijn in 2007 verrekend door het Rijk. Storting/onttrekking voorziening jeugdhulpverlening: afwijking € 48.535 Een deel van de kosten 2007 wordt gedekt uit de voorziening jeugdhulpverlening. Ten opzichte van de raming is € 48.535 extra onttrokken.

372

Provincie

Omschrijving - preventie en ambulant - pleegzorg - dagbehandeling - dagen nachtbehandeling - projecten/experimenten/bestuurlijke kosten - intensief ambulant - jeugdbescherming - bestrijding wachtlijsten jeugdzorg - ophoging stimuleringsfonds zorg - begeleiding/ondersteuning jeugdzorg - aansluiting jeugd-jeugdbeleid - terugdringen wachttijden - wachtlijsten 2007 II - bijdrage IPO jeugdzorg

144.250

Rijk

Totaal

6.838.113 4.271.516 4.291.365 9.355.996 1.869.041 3.110.535 7.132.693

6.838.113 4.271.516 4.291.365 9.355.996 2.013.291 3.110.535 7.132.693 200.001 320.859 83.254 67.762 2.188.938 928.480 5.215

200.001 320.859 83.254 67.762 2.188.938 928.480 5.215

totaal lasten

821.341

- bijdrage provinciale middelen - rijksuitkering jeugdhulpverlening

821.341

totaal baten

821.341

onttrekking aan voorziening

39.986.677

40.808.018

39.106.033

821.341 39.106.033

39.106.033

39.927.374

880.644

880.644

De voorziening Jeugdhulpverlening is opgenomen in de staat van voorzieningen. Onderstaand is het verloop van de voorziening weergegeven. Stand voorziening per 01-01-2007 Onttrekking aan voorziening Rente 2007 Stand voorziening per 31-12-2007

1.946.265 -880.644 59.565 1.125.186

373

374

9. Ruimtelijke ordening en huisvesting No.


9.1 9101 9102 9103 9104 9105

Ruimtelijke ordening Regionale planning Gemeentelijke plannen Technische infrastuctuur Gebiedsgericht werken Sociaal-economische vitalisering

10.113.656 1.579.956 118.894 4.532.398 1.196.982

5.944.689

Totaal functie 9.1 9.2 9201

lasten 2007

baten 2007


raming saldo 2007

146.889 116.500

4.168.967 1.579.956 118.894 4.385.509 1.080.482

4.035.628 1.714.442 111.747 4.987.443 2.313.132

17.541.886

6.208.079

11.333.807

13.162.391

Volkshuisvesting Bouwen en wonen

7.387.866

6.180.047

1.207.819

1.462.591

Totaal functie 9.2

7.387.866

6.180.047

1.207.819

1.462.591

24.929.752

12.388.126

12.541.627

14.624.982


375

376


: 9101 Regionale planning

Programma

: Wonen

Portefeuillehouder

: Calon


: van Schreven

Productgroepomschrijving Ontwikkelen en uitvoeren van het provinciale beleid voor de fysieke omgeving. Inbreng van dit beleid in het rijks- en SNN-beleid en zorgdragen voor de doorwerking in de gemeentelijke plannen. Actief bijdragen aan de realisering van ruimtelijke projecten van regionale betekenis op basis van een geïntegreerde gebiedsgericht aanpak en in samenwerking met gemeenten, marktpartijen en de bewoners van het gebied.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Handhaving en ontwikkeling van een hoogwaardige kwaliteit natuur, landschap en een vitaal en leefbaarheid platteland en vitale steden Geplande prestatie-indicatoren Geen


Afnemers/klanten • gemeenten • adviesbureaus • provincies Drenthe, Flevoland en Friesland • Rijk • Dienst Landelijk Gebied • waterschap • ontwikkelaars

377

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Provinciaal Bouwheerschap Provinciaal niveau: • ontwerpopgaven nieuwe POP: - ontwerpstudies gebieden en thema's; - consequenties nieuwe wet ruimtelijke ordening. • regio Groningen-Assen: inzet op ontwerpopgaven op regionaal niveau zoals: - woningbouwopgave Groningen; - regiopark; - infrastructuur; - ruimtelijke ontwikkeling dorpen; - participatie kwaliteitsteam; - Middag-Humsterland. • regio Noord, West en Oost: - participeren in regio-ontwikkeling: ruimtelijke studies naar vraag en behoefte zoals Boterdiepstudie; - landschapswonen Oost; - uitwerking exclusief wonen West; - Lauwersmeer, ontwikkelingsstudie; - vrijkomende agrarische bedrijfsbebouwing; - agrarische schaalvergroting; - uitvoering Damsterdiepstudie. • intensievere projecten: - Ring Blauwe Stad; - ontwikkeling Hoogezand-Zuid; - Roden/Leek; - infrastructuur; - Middag-Humsterland. Gemeentelijk niveau: • stimuleren en adviseren van de gemeenten over ruimtelijke processen en projecten (gebiedsvisies, identiteitstudies etc.): alle Groninger gemeenten; • intensievere begeleidingsprojecten: - ontwikkeling Hoogezand-Zuid; - Roden/Leek; - De Marne/Zoutkamp; - Ring Blauwe Stad. • advisering over subsidieaanvragen (ca. 25); • toetsing gemeentelijke RO-plannen (WRO en ISV, ca. 100). Communicatie over provinciaal bouwheerschap, intern en extern: • versterking bewustwording ruimtelijke kwaliteit door middel van workshops en excursies; • participatie fora, discussiegroepen etc. Meerstad • afronding procedure globaal bestemmingsplan Meerstad-Midden; • afronding artikel 19-2 procedure eerste deelplan (1.100-1.300 woningen); • uitvoering infrastructuur en bouwrijp maken eerste deelplan I; • start verkoop woningen. Blauwe Stad • verkoop en bouw van bouwkavels en projectmatig ontwikkelde woningen, in 2007 samen 150 stuks, aantallen nieuwbouw woningen in de periode 2005-2014 in totaal 1.480; • aanleg vaarverbinding in Reiderwolde; • aanleg natuurgebieden in Reiderwolde.

378

Regio Groningen-Assen 2030 Uitvoering regioprojecten: • OV-netwerk: - afronding nieuwbouw Station Europapark; - facelifts stations: afronding; - corridor N372-HOV-verbinding Roden-Leek-Groningen; - start HOV CS-Zernicke; - herkomsttransferia diverse gemeenten, alternatief voor P+R-voorziening met overstap op OV. • bereikbaarheid Groningen-Assen: - Zuidelijke Ringweg Groningen, uitvoering maatregelen 1e fase Langman; - wegvak Zuidhorn-Groningen: studie nieuwe woonwijk Oostrand en verbeteren stationsomgeving Zuidhorn; - Noordelijke en Westelijke Ringweg Groningen: Fase 2 Westelijke Ringweg en vernieuwen Noordzeebrug Noordelijke Ringweg; - Fietsrouteplus Groningen-Zuidhorn. • regiopark : - uitvoering inrichtingsplan Leegkerk-Dorkwerd; - bezoekerscentrum Reitdiepgebied; - ecologische verbindingszones Ter Borch; - afronding Reitdiepontwikkelingsplan; - voorinvesteren in landschap, start proces Hoogezand-Sappemeer. • samenwerkende regionale bedrijvenlocaties: afstemming, fasering en ontwikkeling; • uitvoering woningbouwafspraken. Nota Ruimte • effectueren uitvoeringsafspraken met Rijk en VNG 2006 en eerste bijstelling uitvoeringsagenda Nota Ruimte Zuiderzeelijn • In het voorjaar van 2006 is de uitkomst van de nut en noodzaak discussie aan de Tweede Kamer voorgelegd. De uitkomst van de afweging van de Tweede Kamer bepaalt de activiteiten van 2007.

Toelichting/ontwikkelingen Het provinciaal planologisch beleid evolueert in de komende jaren vanuit een zuivere toelatingsplanologie naar een beleid dat meer is gericht op ontwikkeling. Hierbij neemt de provincie steeds vaker het initiatief en treedt op als regisseur. Hierbij is een nauwe samenwerking met de maatschappelijke partners onontbeerlijk.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten Provinciaal bouwheerschap • Op provinciaal niveau is door communicatie over ruimtelijke kwaliteit (cursussen en lunchlezingen) en advisering over diverse uitvoeringsgerichte plannen aan andere afdelingen bijgedragen aan de verwerkelijking van een hogere ruimtelijke kwaliteit in de provincie. Deze bijdragen vonden plaats aan de werkzaamheden in regionaal verband, zoals tbv de regio Groningen/Assen (w.o. Structuurvisie Roden Leek en Meerstad, kwaliteitsteam regio Gr-Ass) en tbv de overige regio's. (vb. uitwerking gebiedseigen woonconcepten), • Er hebben tbv alle gemeenten meer en minder intensieve stimulerings- en adviseringstrajecten plaatsgevonden. Deze adviseringen hebben veelal bijgedragen aan adequate ruimtelijke visievorming en planvorming en een betere procesaanpak.. • Er is geadviseerd over een 15-tal gebiedsvisies en studies van gemeenten en een veelvoud aan planstudies over beperktere gebieden. • Er is intensief ontworpen aan en geadviseerd over groter infra-ingrepen in en rondom de stad Groningen.

379

•

Er is intensief geparticipeerd in de beleidsvorming en effectuering van de schaalvergroting van boerderijen in Groningen. Er is een excursie georganiseerd in het kader van het Provinciaal Bouwheerschap voor gemeentelijke vertegenwoordigers (bestuur en ambtelijk). Ook deze excursie werd hooglijk gewaardeerd door de deelnemers. Deze excursie had tot doel de bevordering van (de inzichten in) de ruimtelijke kwaliteitsvraagstukken en mogelijkheden. De bij de provincie ingediende RO-plannen en ISV-plannen zijn op ruimtelijke kwaliteit getoetst. Het aantal wordt op ca 100 geraamd. Er is meegewerkt aan diverse interviews en deelgenomen aan diverse fora-discussies en themabijeenkomsten ter bevordering van de communicatie over ruimtelijke kwaliteit en provinciaal bouwheerschap. communicatie over provinciaal bouwheerschap en ruimtelijke kwaliteit.

•

• •

Meerstad De planologische procedures hebben in het jaar 2007 vertraging opgelopen. Oorzaak: de hoeveelheid en met name de aard van de ingediende zienswijzen. Ook de ontwikkeling van deelplan 1 is vertraagd door de keuze voor een ander ontwerpbureau. De te verplaatsen hoogspanningsleiding heeft gezorgd voor een keuzedilemma zowel t.a.v. het tracé, maar vooral op het punt van bovengrondse- dan wel ondergrondse aanleg. Blauwestad • In het jaar 2007 zijn 82 kavels gepasseerd. Het totaal aantal komt hiermee op 211. • De aanleg van de vaarverbinding is gestart en ligt op schema. • De natuurgebieden in Reiderwolde zijn in het verslagjaar aan een aantal agrariërs zodat een start is gemaakt met het agrarisch natuurbeheer. Nota Ruimte • De uitvoeringsafspraken Nota Ruimte zijn in 2007 in het kader van het MIRT (infrastructuur en

• • •

•

• •

Ruimte) ingebed. Eind 2007 zijn door IPO/VNG/VROM procesafspraken gerealiseerd voor het programma Mooi Nederland. Het projectenprogramma Nationaal Stedelijk Netwerk GA heeft geresulteerd in (extra) inzet van rijksmiddelen in de Centrale Zone (stad Groningen). De minister is wat betreft de Ontwikkelagenda bereid nadere uitvoeringsafspraken te maken met name rond de invalshoek gebiedsontwikkeling. Een aantal projecten van de Regio GroningenAssen worden voorbereid voor uitvoering in het kader van de Nota Ruimte. Daarvoor heeft het Kabinet middelen gereserveerd. Een aanvullend en verbeterd instrumentarium voor de provincie t.b.v. de Nota Ruimtedoelen is in 2007 gekoppeld aan uitvoering van het programma Mooi Nederland, waarbij een nieuw fonds (VROM/EZ) voor herstructurering bedrijventerrein is gevormd. Daarin bestaat ruimte voor 'onorthodoxe financieringsconstructies'. Het van kracht worden van de nWro heeft in 2007 niet plaatsgevonden. De Uitvoeringsagenda Nota Ruimte is qua ruimtelijke investeringen en gebiedsinvesteringen gekoppeld aan het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT). Daarin werken Verkeer en Waterstaat, VROM, EZ en LNV samen.

Zuiderzeelijn • Lobby voor besluitvorming door kabinet over planstudie ZZL; • overleg over regiospecifiek maatregelenpakket na negatief besluit over Zuiderzeelijn. • Kabinet heeft besluit genomen om geen planstudie ZZL te starten maar een deel van de ZZL reservering in te zetten voor realisatie van een regiospecifiek maatregelenpakket. • Ondanks nadrukkelijke wens van de regio voor de start van een planstudie ZZL, heeft het kabinet eind 2007 besloten om het project ZZL niet te vervolgen. Zij acht op basis van de structuurvisie ZZL en de aanvulling daarop het structuurversterkende karakter van de verbinding onvoldoende aangetoond en de aanleg te risicovol. In plaats van de ZZL zal een deel van de voor de ZZL gereserveerde middelen ingezet worden voor de realisatie van regionale projecten op het gebied van infrastructuur en economische structuurversterking. Voorwaarde daarbij is dat de regio naar verhouding van haar bijdrage aan de ZZL ook de co-financiering van de regionale projecten voor haar rekening neemt. Daarover zullen betrokken staten en raden in 2008 een besluit moeten nemen.

380

Regio Groningen-Assen • De resultaten van de Netwerkanalyse Nationaal Stedelijk Netwerk Groningen-Assen zijn opgenomen in het nieuwe MIP, waarmee raden en Staten hebben ingestemd. • De MIT-verkenning Zuidelijke Ringweg is afgerond en (de minister van ) Verkeer en Waterstaat heeft de problematiek ervan erkend. • Een uitvoeringsorganisatie Regiotram (het Project Regiotram) is operationeel geworden. • In 2007 is begonnen met de verankeringsaanpak, waarbij bedrijven die mogelijk uit de regio vertrekken worden benaderd. • Verdere resultaten waren het onderzoek naar acquisitie van de ICT- en callcenterbranche en de workshop "economisch profiel". • Het (investeringsprogramma) Regiopark is in het nieuwe MIP 2008-2015 opgenomen, waarmee raden en Staten hebben ingestemd. De brochure Regiopark is uitgebracht en er zijn excursies georganiseerd voor onder andere de portefeuillehouders en een delegatie van de VROM-raad. • Station Europark is gerealiseerd evenals de Westelijke Ringweg, fase 1; met de facelifts noordelijke stations is de voorbereiding in 2007 gestart; transferium Leek is in 2007 gestart evenals die van Hoogkerk; transferium Haren is voorbereid. • Met de fietsroute Groningen-Zuidhorn is de voorbereiding afgerond evenals de fietsrouteplus Eelde/Paterswolde-Groningen en de fietsbrug Aduarderdiep. • Met de uitvoering van het inrichtingsplan Leegkerk-Dorkwerd is in 2007 begonnen. • Met de uitvoering van de Natuurboulevard langs het omgelegde Eelderdiep naar het Stadspark is begonnen. • Er is in 2007 gestart met de vier investeringsgebieden Regiopark: Reitdiep, Westelijke stadsrandzone Assen, de Koningsas en de noordoostelijke stadsrand Groningen. • De ontwerpopgaven worden door de gemeenten uitgewerkt. Eind 2007 zijn afspraken gemaakt over de opnamecapaciteit van de markt (sociaal en commercieel) in verband met de woningbouw in de periode tot en met 2019.

381


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

975.152

1.102.524

960.672

1.206.505

5.916.737 42.800 3.541.620 72.630 9.573.787


3.906.676 76.862 5.190.043

8.669.013 37.117 233.252 71.750 9.011.132

Totaal lasten

6.165.195

10.113.656

10.534.459

3.893.697 61.280

4.968.543 59.841 916.305

6.437.100 61.731

Totaal baten

3.954.977

5.944.689

6.498.831


2.210.218

4.168.967

4.035.628



23.813 1.622

23.813 1.622

23.500 2.340

25.436

25.436

25.840

-3.115 -4.968.543 647 4.475 97.586 27.117 18.697 2.640.440 50.910 233.252 -916.305 5.833.938

-6.437.100 2.530 2.547 131.200 32.800 18.700 2.640.440 200.000 200.000 3.341.620 2.895.480



Product

lasten 2007 1.102.524

910100 Apparaatskosten 910101 Algemeen: - actualisering gegevens ruimtelijke ordening - advieskosten uitvoering ruimtelijk beleid totaal algemeen 910102 Beleidsontwikkeling: - afw.vgj.beleidsontw.reg.planning - BLS: bijdrage Rijk - kosten Nederlands-Duitse commissie r.o. - Bhs: externe advisering - Bhs: ruimtelijke structuur en gebiedsadvies - Bhs: regionale gebiedsuitwerking - Bhs: voorbeeldplannen en studie-opdrachten - Regiofonds 2000 (prov.) - BLS: kennis-expert realisering bouwplannen - rente BLS - voorziening BLS-gelden - BLS besluit locatiegebonden subsidie

-3.115 4.968.543 647 4.475 97.586 27.117 18.697 2.640.440 50.910 233.252 916.305 5.833.938


8.903.946

5.884.848

3.019.099

3.028.217

513 71.237 10.000

59.841

513 11.396 10.000

520 10.379 10.000

81.750

59.841

21.909

20.899

10.113.656

5.944.689

4.168.967

4.035.628

910103 Blauwe Stad: - deelname Blauwe Stad - stichting tbv kapitaaldeelname in GEMM-CV - stichting zeggenschap meerstad totaal Blauwe Stad totaal regionale planning

baten 2007

382

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Kosten Nederlands-Duitse commissie r.o.: afwijking € 1.884 De kosten zijn lager dan geraamd doordat een vertaalbureau een nota later dan verwacht heeft ingediend waardoor deze pas in 2008 geboekt is. BHS kredieten: afwijking € 37.372 De uitgaven voor de BHS kredieten zijn € 37.372 lager dan geraamd. De oorzaak hiervan is dat een deel van de ruimte op deze kredieten vrij gehouden werd voor een aantal gemeenten die al hadden aangegeven dat ze een bijdrage zouden vragen voor ruimtelijke ordeningstudies. Deze aanvragen hebben vertraging opgelopen waardoor deze pas in 2008 zullen worden ingediend. De restant middelen worden daarom overgeboekt naar 2008. BLS: bijdrage rijk: afwijking -/- € 1.468.557 Jaarlijks wordt een voorschot ontvangen van 65% van de subsidie. Het restant wordt pas ontvangen na een berekening van de werkelijke productie van dat jaar. BLS: kennis-expert realisering bouwplannen: afwijking € 149.090 Dit verschil ontstaat doordat er voor de looptijd van de BLS jaarlijks een vast bedrag begroot wordt, maar dat de inzet afhankelijk is van de vraag. Rente BLS: afwijking € 33.252 De rente over de BLS middelen wordt jaarlijks aan de gemeenten uitbetaald. Dit jaar is er meer uitbetaald dan begroot omdat er al een deel van de rente voor 2007 betaald is, terwijl alleen de rente over 2006 begroot was. Voorziening BLS: afwijking € 4.257.925 Op basis van de raming was een storting in de voorziening berekend van € 3.341.620. Door de hogere lasten, zie onderstaande toelichting BLS, is er € 916.305 onttrokken aan de voorziening. Besluit Locatiegebonden Subsidie (BLS): afwijking -/- € 2.938.458 Deze overschrijving ontstaat doordat er voorschotten betaald zijn aan de gemeentes over 2005 en 2006 terwijl er alleen voor het voorschot van 2005 begroot was.

383


: 9102 Gemeentelijke plannen

Programma

: Wonen

Portefeuillehouder

: Calon


: van Schreven

Productgroepomschrijving Om er voor te zorgen dat gemeentelijke ruimtelijke plannen en projectbesluiten binnen het beleid van de provincie (en ook het Rijk) passen, voorziet het wettelijke systeem in een aantal mogelijkheden voor de provincie om op de inhoud van deze plannen en projecten invloed uit te oefenen. Daarbij moet onder meer gedacht worden aan het wettelijke vooroverleg (ex art.10 BRO) en het planologisch toezicht (goedkeuringsvereiste).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • door overleg/overreding (Commissie Bestemmingsplannen: CB) en toezicht (GS) bereiken dat het provinciale omgevingsbeleid op een handhaafbare manier doorwerkt in gemeentelijke plannen en projectbesluiten; • het bieden van de wettelijk voorgeschreven rechtsbescherming ten aanzien van gemeentelijke bestemmingsplannen, waarbij een zorgvuldige behandeling van rechtzoekenden voorop staat. Geplande prestatie-indicatoren • Minimaal 80% van besluiten in het kader van de Wet op de ruimtelijke ordening (WRO) door ons college wordt niet aangevochten door gemeenten en belanghebbenden. • De provincie wint minimaal 80% van de zaken die worden voorgelegd aan de rechter dan wel de Raad van State. Kwalitatieve informatie De nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (WRO) wordt naar verwachting eind 2007 ingevoerd. De organisatorische voorbereiding hierop wordt dit jaar (2006) afgerond. In het jaar 2007 verwachten wij vooralsnog geen wijziging in taken. Afnemers/klanten • gemeenten • burgers • bedrijven • organisaties • bezwaarschriftencommissie • rechtbank • Raad van State

384

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Tegen 15 van de 58 genomen goedkeuringsbesluiten is (ontvankelijk) beroep ingesteld (=25%). Van de genomen besluiten is dus 75% niet aangevochten • Op 9 van de 15 ingestelde beroepen is uitspraak gedaan. In 7 van deze zaken is het beroep ongegrond verklaard (=78%). De inwerkingtreding van de nieuwe Wro is uitgesteld naar 1 juli 2008. De nieuwe wet heeft dus geen invloed op de taakuitoefening gehad.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) • • • • • • • •

25 adviezen van de CB over ontwerpstructuurplannen/-visies en dergelijke; 80 adviezen van de CB over ontwerpbestemmingsplannen en dergelijke; 50 adviezen van de CB en 50 besluiten van GS over de toepassing van artikel 19, lid 2, van de WRO (uitvoering besluit GS van 24 mei 2004); 70 adviezen van de CB en 70 goedkeuringsbesluiten van GS over vastgestelde bestemmingsplannen en dergelijke; 120 adviezen van de CB en 120 besluiten van GS over gevraagde verklaringen van geen bezwaar; 25 principe uitspraken van de CB of GS over voorgenomen ruimtelijke projecten; 30 reacties van GS op burgerbrieven en dergelijke; 15 zaken in het kader van bezwaar en (hoger) beroep, voorlopige voorziening.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten in 2007 • • • • • • • •

10 adviezen van de CB over ontwerpstructuurplannen/-visies en dergelijke; 70 adviezen van de CB over ontwerpbestemmingsplannen en artikel 11 WRO-plannen 40 adviezen van de CB en 40 bevoegdheidsverklaringen van GS voor de toepassing van artikel 19, tweede lid, van de WRO (toepassing GS-besluit van 8 augustus 2006) 58 adviezen van de CB en 58 goedkeuringsbesluiten van GS over vastgestelde bestemmingsplannen en artikel 11 WRO-plannen; 125 adviezen van de CB/KC en 125 besluiten van GS over aangevraagde verklaringen van geen bezwaar; 17 principe-uitspraken van de CB of GS over voorgenomen ruimtelijke ontwikkelingen; 42 reacties van GS op burgerbrieven en dergelijke; 15 zaken in het kader van beroep/voorlopige voorziening

Conclusie Het aantal behandelde zaken bedroeg in totaal 377. Dat is 38 (=9%) minder dan op grond van het (gemiddeld) feitelijke aanbod in voorgaande jaren was verwachting. Het aanbod van zaken is echter een autonoom gegeven. Voor het verschil tussen verwachting en feitelijk aanbod bestaat geen andere verklaring dan dat gemeenten in 2006/2007 blijkbaar iets minder planologische procedures hebben gevoerd.

385


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

1.554.475

1.560.807

1.688.462

62.159

19.149

25.980

62.159

19.149

25.980

1.616.634

1.579.956

1.714.442

1.616.634

1.579.956

1.714.442



3.968 965 767 9.043 936

3.968 965 767 9.043 936

5.900 4.400 1.800 12.000 1.000 880

15.679

15.679

25.980

3.469

3.469

3.469

3.469

1.579.956

1.579.956



Product

lasten 2007 1.560.807

910200 Apparaatskosten 910201 Algemeen: - advertentiekosten PPC/CB/KC - adv.kosten verkl. van geen bezw. art.11/19 - contributies NIROV/IFHP - IBB automatiseringspakket - subsidie bouwrecht - kosten PPC/PCWM totaal algemeen 910202 Beleidsontwikkeling: - schadevergoedingen art. 54 proceskosten totaal beleidsontwikkeling totaal gemeentelijke plannen

386

baten 2007

1.714.442

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Advertentiekosten verklaring van geen bezwaar art 11/19: afwijking € 3.435 De kosten zijn veel lager dan begroot omdat deze advertenties door een wetswijziging in 2005 geleidelijk steeds minder geplaatst worden. IBB automatiseringsbudget: afwijking € 2.957 Van het krediet wordt jaarlijks € 6.000 besteed aan het onderhoudscontract. De rest is gereserveerd voor vernieuwingen en dit jaar is er minder uitgegeven aan vernieuwingen dan geraamd. Kosten PPC/PCWM: afwijking € 880 Het begrote bedrag is in het geheel niet besteed. Afgesproken is dit budget over te hevelen naar een andere productgroep. Schadevergoedingen art. 54 proceskosten: afwijking -/- € 3.469 De lasten van de proceskosten waren niet geraamd omdat niet te ramen is hoeveel schadevergoedingen uitgekeerd gaan worden.

387

Productgroepnummer en -naam : 9103 Technische infrastructuur Programma

: Wonen

Portefeuillehouder

: Calon


: van Schreven

Productgroepomschrijving Ruimtelijk beleid ontwikkelen en uitvoeren voor technische infrastructuur (diepe delfstoffen zout en aardgas, windenergie, militaire oefenterreinen, kabels en leidingen). Het beleid is en wordt vastgelegd in het POP (Provinciaal Omgevingsplan) en het IBW (Interprovinciaal Beleidsplan Waddenzeegebied). Het gaat daarbij om projecten op het gebied van opsporen, winnen, produceren, opslaan, transporteren en distribueren van energie en of andere stoffen.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • een bijdrage leveren aan milieuvriendelijke energieopwekking; • het voorkómen van (ruimtelijke) overlast als gevolg van de noodzakelijke technische infrastructuurontwikkelingen; • technische infrastructuur dient veilig en betrouwbaar te zijn. Geplande prestatie-indicatoren • De uitvoering van het Plan van Aanpak BLOW (Bestuursovereenkomst Landelijke Ontwikkeling Windenergie) is gericht op de realisatie van 165 MW windenergie uiterlijk in 2010. De vordering van de uitvoering is niet goed te plannen maar wordt jaarlijks aan de hand van een jaarverslag BLOW getoetst door ons college en de Statencommissie Omgevingsbeleid en Wonen.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren In 2007 is 163 MW van de BLOW doelstelling van 165 MW gerealiseerd. In 2007 is de aanleg van het windpark Eemshaven/Emmapolder gestart. Het project loopt door in 2008 en 2009. Het totale park krijgt een vermogen van 264 MW. Voor 2010 wordt de BLOW doelstelling ruimschoots gehaald.

Kwalitatieve informatie ● Uitgaande brieven van ons college welke van strategisch ruimtelijk belang zijn, worden voorgelegd aan de Staten. Afnemers/klanten • Rijk • gemeenten • provincies • NAM • Gasunie • Koop Duurzaam, Essent, Blaaswind, Growind • burgers • het buurland Duitsland (windenergie een aardgastransportleidingen)

388


•

Conform het Plan van Aanpak LUW 2007 landelijk 3000 MW te realiseren voor 2011. In de Eemshaven en de Emmapolder wordt voor het einde van 2009 een windpark gerealiseerd met een totaalvermogen van 264 MW. Ruimtelijke afweging van de tracering van een viertal aardgastransportleidingen, waarvan twee grensoverschrijdend; Ruimtelijke afweging van een drietal winningboringen naar aardgas, onder meer de Waddenzee; Overleg voeren met en bemiddelen tussen Defensie en gemeenten/burgers in verband met geluidsoverlast tijdens oefeningen in de Marnewaard en op interprovinciale militaire oefenterreinen in en om de Waddenzee.

Toelichting/ontwikkelingen

Beleidsverantwoording Prioriteiten Uitgevoerde activiteiten Windenergie: • -bezwarenprocedure en lobbywerk om de Nb vergunning te verkrijgen voor de Emmapolder • slopen 10 MW in de Eemshaven • aanleg windpark Eemshaven met 36 MW, project loopt door in 2008 en 2009 • jaarverslag BLOW 2007 Kernenergie: Reactie op brief van Ministerie van E. Z. over locatieonderzoek van locaties van kerncentrales o.m. de Eemshaven Tracering aardgastransportleidingen: • trace voor kabels en leidingen tussen Delfzijl en de Eemshaven • trace Rysum (Dld) -Midwolda • compressorstation Midwolda • trace Bunde (Dld) en Oude Statenzijl Boorlocatie en trace's • Opeinde oost- Marum • Usquert-Warffum • Surhuisterveen-Zevenhuizen Defensie publiceert de voorgnomen activiteiten tijdig in de media.

389


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

114.582

118.894

111.747

114.582

118.894

111.747

114.582

118.894

111.747



118.894

111.747



Product

lasten 2007 118.894

910300 Apparaatskosten totaal technische infrastructuur

118.894

390

baten 2007


: 9104 Gebiedsgericht werken

Programma

: POP/ Gebiedsgericht

Portefeuillehouder

: Hollenga


: Bresser

Productgroepomschrijving Uitvoering van het Provinciaal Omgevingsplan (POP) zowel de opgaven per thema (Ondernemend, Wonen, Karakteristiek, Bereikbaar en Schoon/Veilig) als de opgaven per regio (Centraal, Noord, Oost en West).

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten Duurzame ontwikkeling, dat wil zeggen voldoende werkgelegenheid en een voor mens en natuur leefbaar Groningen met behoud en versterking van de kwaliteiten van de fysieke omgeving. Hoofdaccenten POP: • Dynamische economie: a. vergroten werkgelegenheid en deelname aan arbeidsproces; b. goed vestigingsklimaat voor bedrijven; c. sterke economische kernzone met voldoende en gedifferentieerd aanbod van bedrijfsterreinen; d. passend en gevarieerd arbeidsaanbod. • Sterke steden: a. een sterke stad Groningen als economische en cultureel hart van Noord-Nederland; b. een woningvoorraad die voldoet aan de wensen van de consument; c. goede bereikbaarheid door goede infrastructuur en een goed openbaar vervoer; d. een veilige leefomgeving met goede voorzieningen. • Leefbare omgeving: a. een goed niveau van voorzieningen, zorg en cultuur; b. voldoende deelname van kwetsbare groepen aan de samenleving; c. mogelijkheden om zelfstandig te wonen in een veilige en aantrekkelijke woonomgeving; d. hoge kwaliteit van natuur, landschap, milieu en water; e. zuinig zijn met voorraden als ruimte, water, grondstoffen en energie; f. openbaar vervoer voor iedereen. Geplande prestatie-indicatoren Via gebiedsgericht werken wordt op de schaal van de vier regio's Centraal, West, Noord en Oost een bijdrage geleverd aan de uitvoering van de generieke en thematische doelstellingen/opgaven van het POP. Het thema POP/Gebiedsgericht kent om die reden geen afzonderlijke prestatie-indicatoren. Deze zijn per definitie gelijk aan die van de (overige) thema's, zij het dat daarin veelal geen differentiatie op regionale schaal is aangebracht. De relatie tussen het POP, de thema's en de regio-opgaven enerzijds en de bijdragen van de regioprogramma's en de doelstellingen anderzijds is in onderstaand schema verduidelijkt.

391

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren : Zie bovenstaand schema en de toelichting daarop. Daaruit blijkt dat productgroep 9104 géén afzonderlijke prestatie-indicatoren kent. Afnemers/klanten • medeoverheden (vooral gemeenten en waterschappen) • bedrijfsleven • maatschappelijke organisaties • burgers

Prioriteiten 2007

Regio Centraal Uitvoering Regioprogramma Centraal, met het accent op: 1. positionering van de stad Groningen (structuurvisie gemeente Groningen, POP 3); 2. bereikbaarheid van de stad Groningen (Zuidelijke Ringweg, businesscase tram, transferia); 3. ontwikkelen wonen, werken en bereikbaarheid van de regio Groningen-Assen (netwerkanalyse regio Groningen-Assen, stimuleren woningbouw, ontwikkelen woningbouwlocaties); 4. relatie stad - platteland (voorinvesteren in landschap, Regiopark, stadsrandzone Groningen-West).

392

Regio Noord Binnen Regioprogramma Noord wordt accent gelegd op: 1. uitvoering Landschapsontwikkelingsplan Noord (LOP); 2. versterking sociaal-economische positie Eemsdelta; 3. toeristisch-recreatieve ontwikkeling Lauwersmeergebied; 4. versterking schakelfunctie Winsum, Bedum en Ten Boer; 5. verbetering leefbaarheid dorpen.

Regio Oost Binnen het Regioprogramma Oost wordt accent gelegd op: 1. thema's uit het regioprogramma: Werk en Economie, Landschap en Water, Sterke steden & levende dorpen; 2. Ring Blauwe Stad; 3. Blauwe Stad; 4. Agenda voor de Veenkoloniën;

Regio West Binnen Regioprogramma West wordt accent gelegd op: 1. uitwerken en afronden reeds in gang gezette projecten programma West 2005+, waaronder het Landschappelijk raamwerk Westerkwartier; 2. verbreden van het regioprogramma met thema's: Plattelandseconomie, Financiering landschapsonderhoud en voorbereiden op de inbreng van de regio West in POP 3.

Coördinatie uitvoering POP Coördinatie uitvoering en voorbereiding integrale herziening POP.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Regioprogramma Centraal (gebaseerd op uitvoeringsprogramma geactualiseerde Regiovisie Groningen-Assen) 1. Positionering van de stad Groningen • ontwikkeling visie voor de lange(re) termijn: Structuurvisie gereed; • uitvoeren eerste deelplan Meerstad Groningen; • plan Grote Markt Oostzijde gereed. 2. Bereikbaarheid van de stad Groningen (zie ook productgroep 3001 Mobiliteitsbeleid) • hoogwaardige OV-verbindingen (onder andere CS-Zernike); • uitvoering transferia Hoogkerk en Haren; • Ring (stad) Groningen: uitvoering knoop Westelijke-Noordelijke Ringweg en start uitvoering kruising Noordelijke Ringweg-Bedumerweg.

393

3. Ontwikkelen wonen, werken en bereikbaarheid van de regio Groningen-Assen • opstellen uitvoeringsprogramma naar aanleiding van Netwerkanalyse Groningen-Assen (onder andere Zuidelijke Ringweg); • ontwikkeling woningbouwlocaties voor de lange(re) termijn: - Haren-Noord: uitvoeren plan tussengebied Dilgt, Hemmen, Essen - Hoogezand-Zuid: opstellen Masterplan - Zuidhorn-Oost: uitvoeren structuurplan Oostrand Zuidhorn - Roden-Leek: vaststellen intergemeentelijk structuurplan (inclusief MER) • regionale afstemming programmering woningbouw: onder andere inzet stimuleren woningbouw; • regionale samenwerking bedrijventerreinen: opstellen en uitwerken projectplan; • bereikbaarheid regio Groningen-Assen: MIP uitvoeringsprogramma 2007 realiseren (zie ook productgroep 3001 Mobiliteitsbeleid); • kleine regionale projecten (aanvragen, beoordelen, honoreren, uitvoeren). 4. Relatie stad - platteland • voorinvesteren in het landschap: gekoppeld aan opstellen Masterplan Hoogezand-Zuid; • Regiopark: uitvoeren projectplan; • stadsrand Groningen-West: uitvoeren inrichtingsplan Leegkerk-Dorkwerd; • gebiedsopgave Noord: opstellen plan van aanpak voor de integrale ontwikkeling van de noordelijke stadsrandzone (relatie met POP 3). Regioprogramma Noord 1. Uitvoering van het Landschapsontwikkelingsplan Noord (LOP) met prioriteit voor: • aanpak dorpsbossen: de bossen aantrekkelijker inrichten en geschikter maken voor recreatief medegebruik; • herstel wierden: behouden, versterken en herstellen van karakteristieke landschappelijke, archeologische en recreatieve waarden op en rond de wierde; • landschappelijke inpassing dorpsuitbreidingen, wegen en bedrijventerreinen; • Marenproject: behoud van de maren en versterking van het natuurlijke karakter en de relatie met de cultuurhistorische elementen door deze nieuwe functies te geven; uitvoering pilotproject; • landlopen: vergroten recreatieve toegankelijkheid landelijk gebied; • uitvoering Damsterdiepvisie: het Damsterdiep als een samenhangende gebiedseenheid op de kaart zetten door de kwaliteiten ervan te versterken en te benutten. Prioritaire projecten: uitvoering Stadsweg; uitvoering vaarcircuit 'Om de Noord', oppoetsen 'parels' Garmerwolde, Wittewierum en Winneweer, promotie en culturele estafette 'Kronkels door Fivelingo'; • stadsranden: stadsranden veiliger, aantrekkelijker en duurzaam inrichten, waarbij de opgaven vanuit stedelijk en landelijk gebied met elkaar worden gecombineerd; het gaat dan om een drietal gebieden: Stadsrandzone Groningen; tussengebied Appingedam-Delfzijl (voorbereiding ruimtelijk plan) en polder Weiwerd (realiseren blauw-groen raamwerk); • agrarische schaalvergroting en landschap: agrarisch ondernemers de ruimte bieden om hun bedrijfscomplexen te vergroten in combinatie met een zorgvuldige landschappelijke inpassing; uitvoering pilotprojecten; • uitvoeren EHS: In Noord gaat het met name om het Reitdiepdal, Appingedam-Delfzijl en MiddagHumsterland; 2. Verdere versterking Eemsmondgebied, sociaal-economisch op basis van publiek-private en grensoverschrijdende samenwerking met de Duitse havens (uitvoering acties): • uitvoering marketingplan Eemsdelta; • afronding traject Oosterhorn; • ontwikkeling Eemshaven; • uitvoering projectenprogramma arbeidsmarkt en onderwijs. De ontwikkeling van Appingedam-Delfzijl als één samenhangend stedelijk gebied: • van tussengebied naar bindend middengebied; • gezamenlijk woonplan. 3. Toeristisch-recreatieve ontwikkeling Lauwersmeergebied: • Zoutkamp: uitvoering en afronding Masterplan; • Havengebied Lauwersoog: plan van aanpak revitalisering; • Pieterburen: uitvoering Masterplan.

394

4. Versterking schakelfunctie Winsum, Bedum en Ten Boer met accent op projecten: • ontwikkeling/uitvoering diverse onderdelen centra Winsum, Bedum en Ten Boer; • ontwikkeling stadsrandzone. 5. Verbetering leefbaarheid dorpen met accent op volgende projecten: • begeleiding initiatieven vanuit dorpen via Loket Levende Dorpen; • realisering extra woningbouwopgave Hoogeland (afronding 1e fase van 150 woningen). Regio Oost 1. Regioprogramma Oost Mede in het licht van nieuwe ontwikkelingen zoals het PMJP en integrale herziening POP wordt het huidige Regioprogramma Oost herzien. Nieuwe thema's zijn: vitaal platteland en regionale economie. Daarnaast worden de projecten uit het Regioprogramma 2005-2007 die ondergebracht zijn onder drie thema’s verder uitgevoerd: 1. Werk en Economie • Uitvoeren TRIP Westerwolde: projecten ter verbetering van de toeristisch-recreatieve bereikbaarheid van het gebied; • Grensland-Schansenland: uitvoeren 'Leidijken in Oost-Groningen', ontwikkelen en uitvoeren marketing/promotieplan, uitwerken 2e fase herstel Leidijken in Oost-Groningen, ontwikkelen en uitvoeren masterplan Schansen en Vestingen, uitwerken Nieuwe (S)Kans; • Sterk netwerk overheid en bedrijfsleven: uitvoeren van het Regionaal Economisch Actieprogramma: Onderzoek ondersteuning MKB, Regelruime Regio, Regiomarketing, Innovatie in de MKB-maakindustrie. 2. Landschap en Water • Uitvoering PMJP in nauwe samenhang met het Regioprogramma Oost, met name gericht op lopende integrale projecten. • Het Landschapsontwikkelingsplan via concrete projecten uitvoeren als onderdeel van het Regioprogramma: • Blauwe As: uitwerken onderdelen van het raamplan in uitvoeringsplannen, uitvoering voorbeeldprojecten; • Water in Westerwolde: uitvoering regionaal waterplan Westerwolde, met vooral aandacht voor kleinschalige waterberging en verdrogingsbestrijding; • Landschapversterkend wonen: kleinschalige uitbreidingen die ten goede komen aan de kwaliteit van dorp en landschap. Dit jaar zullen één of meer pilotprojecten worden uitgevoerd; • Agrarische bouwblokken: In het kader van toenemende schaalvergroting in de landbouw zal gezocht worden naar mogelijkheden voor verruiming van bouwblokken; • Beekherstel Ruiten Aa / EHS Westerwolde: uitvoering deelprojecten op basis van het uitvoeringsonderzoek/stappenplan. 3. Sterke steden en leve(n)de dorpen • Sterke Steden: ‘Meer samen, samen meer’: versterking van de onderlinge samenwerking en afstemming van functies. Zoeken naar nieuwe samenwerkingsprojecten; • Bundeling gemeentelijke taken Oost-Groningen: de eerste taken worden gezamenlijk opgepakt; • Loket Leve(n)de Dorpen: verdere uitvoering in nauwe samenhang met de nieuwe LEADERaanpak. 2. Ring Blauwe Stad Prioriteiten 2007: • noordelijke vaarverbinding: tracékeuze is afgerond; ten aanzien van de financiering is het wachten op betere tijden; • verbeteren ontsluiting Blauwe Stad en Winschoten via A7/Beertsterbrug: afronden planologische procedures en uitvoeren; • dorpsvisies Beerta, Finsterwolde, Midwolda en Oostwold: afronden procedures en starten uitvoering; • verbinden Beerta met Blauwe Stad: uitvoeren projectplan Beertsterdiep, inclusief jachthaventje in Beerta; • ontbrekende toeristische schakels: uitvoeren en zoeken naar verdere financieringsmogelijkheden

395

• •

geïnventariseerde ontbrekende schakels; afronden planvorming oplossen verkeerproblemen Hoofdweg Midwolda/Oostwold; beoordelen, begeleiden en ondersteunen ondernemersinitiatieven voor nieuwe bedrijvigheid rond Blauwe Stad.

3. Blauwe Stad Zie hoofdstuk Wonen. 4. Agenda voor de Veenkoloniën Implementatie van de evaluatie, waaronder versterking van uitvoering in onderlinge samenhang van de top-zeven Agendapunten. Hiervoor is een programma opgesteld van 16 projecten, waarvan de meest majeure zijn: • eerste stappen in de uitvoering van de vaarverbinding Erica-Ter Apel; • de verbetering van de N366 (enkele ongelijkvloerse kruisingen); • financiering verdubbeling van de N33; • inplaatsing 6 melkveehouderijen; • versterking MKB; • uitvoering leerwerktrajecten. Regioprogramma West Bij het regioprogramma West gaat het om uitvoering van het lopende programma en voorbereiding en actualisering van een nieuw programma. Accenten hierbij zijn: • uitvoering landschappelijk raamwerk: a. realiseren/uitvoeren 4 deelgebieden; b. met het aflopen van beheerscontracten en komst ILG wordt met het gebied gezocht naar mogelijkheden voor financiering van landschapsonderhoud; • plattelandseconomie: leefbaarheid in het kader van veranderende functies in het gebied, aandacht voor niet-agrarische functies in het buitengebied, ondernemende landbouw, zoeken naar ruimte voor economisch-toeristisch bedrijf; • regio-inbreng integrale herziening POP: hoe ziet de regio haar rol in de weg naar het nieuwe POP en wat wil de regio vanuit de verschillende programma's meegeven aan het nieuwe provinciebestuur; • uitwerken en afronden van reeds in gang gezette projecten zoals: - Loket leve(n)de dorpen welke lokale initiatieven ondersteunt om de economische en sociale vitaliteit van dorpen te ondersteunen; - stimuleren van passende en creatieve herbestemming van vrijkomende agrarische bebouwing; dit als vervolg op regionale uitwerking van ons ruimtelijk beleid in een gezamenlijke notitie; - uitwerking aanbevelingen nota 'lokale bedrijventerreinen'. • mogelijkheden voor gebiedseigen woonvormen: - verbreding programma onder andere met uitwerking projecten wonen, welzijn en zorg en het ontwikkelen regionale bouwstroom van woningen geschikt voor starters maar ook senioren en alleenstaanden. Coördinatie uitvoering POP Voorbereiding start integrale herziening POP: Op basis van nog vast te stellen hoofdlijnen zal na de verkiezingen in maart 2007 de richtinggevende fase voor de POP-herziening aanbreken. Na uitvoerig overleg met relevante stakeholders leidt dat tot een eerste concept-voorontwerp integraal herziene POP.

Toelichting/ontwikkelingen Begin 2007 kan uitvoering worden gegeven aan de resultaten van de externe evaluatie van de gebiedsgerichte samenwerking. Dit leidt onder andere tot: • inhoudelijke aanpassing van de regioprogramma's; • meer betrekken van maatschappelijke partners bij de gebiedsgerichte samenwerking; • synchronisatie van regioprogramma's met de systematiek van PMJP en LEADER; • voorbereiden betrekken regio's bij integrale herziening POP.

396

Beleidsverantwoording Prioriteiten: M.b.t. de prioriteiten in de verschillende deelregio's is uitvoerig gerapporteerd in de voortgangsrapportage 2007 Gebiedsgericht werken, behandeld in de betreffende Statencommissie. Hiernaar wordt kortheidshalve verwezen.

Uitgevoerde activiteiten Regioprogramma Centraal 1. Positionering van de stad Groningen. • concept structuurvisie is afgestemd met analysedocument POP en besproken in gemeenteraad • bestemmingsplan Meerstad-Midden is vastgesteld door de gemeenten Slochteren en Groningen; het eerste deelplan wordt via een artikel 19 procedure voorgelegd aan GS. • NL Architects/Bureau Bouwkunde heeft de publieksenquête voor het ontwerp van het Groninger Forum gewonnen. De vakjury koos ook voor hetzelfde ontwerp (februari 2007). Beeldkwaliteitsplan is opgesteld. 2. Bereikbaarheid van de stad Groningen • Project RegioTram is van start gegaan met de oprichting van de stuurgroep RegioTram en is bezig met een studie. • Het stedenbouwkundig plan en de exploitatiebegroting voor het Transferium Hoogkerk is vastgesteld. Transferium Haren is in bedrijf. • kruising Reitdiepplein is uitgevoerd maar de kruising Ringweg/Bedumerweg wordt uitgesteld vanwege onteigeningsprocedures. 3. wonen, werken en bereikbaarheid van de regio Groningen-Assen • Voor de regio Groningen-Assen is een Meerjareninvesteringsprogramma vastgesteld (20082015) met daarin de onderwerpen bereikbaarheid, Regiopark, bedrijventerreinen en een netwerkanalyse. • Adviesbureau ABF heeft een rapport uitgebracht over bevolkingsprognoses en woningbehoefte. Dit heeft ervoor gezorgd dat er nieuwe afspraken gemaakt zijn in de Regio Groningen-Assen over de woningbouw in de periode 2008-2019.Themadag wooneconomie georganiseerd door kwaliteitsteam (oktober 2007) • De gemeente Hoogezand-Sappemeer heeft een Structuurvisie in ontwikkeling voor de gehele gemeente. Ook in het gebied Leek-Roden is de gemeente bezig met een Intergemeentelijk Structuurplan. 4. Relatie stad-platteland • • • • •

Investeringsprogramma Regiopark 2008-2015 vastgesteld Inrichtingsplan Leegkerk-Dorkwerk is vastgesteld. Startnotitie Inrichtingsplan Reitdiepdal is ambtelijk vastgesteld. Programma Landelijk Gebied 2007 - 2013 is vastgesteld met een Actieplan Vitaal Platteland Centraal Groningen 2007-2013. Voor Meerstad wordt een voorinvestering gedaan in het landschap.

Regioprogramma Noord 1. uitvoering Landschapsontwikkelingsplan (LOP) • dorpsbossen fase 1 zijn gereed • herstel wierden fase 1 en 2 gereed • promotie Stadsweg gereed • inrichtingsplan Winneweer/Wittewierum gereed • diverse onderdelen Damsterdiepvisie uitgevoerd 2. Eemsdelta • Eemshaven/Oosterhorn coördinatie vergunningenprocedures is geregeld • 1e fase revitaliseringsplan Oosterhorn is gereed • structuurvisie tussengebied Appingedam/Delfzijl is gereed

397

3. Lauwersmeer • plan van aanpak voor ontwikkeling Lauwersmeergebied vastgesteld • planontwikkeling havengebied Lauwersoog verkeert in verkennende fase 4. Schakelfunctie Winsum - Bedum - Ten Boer • plan van aanpak noordelijke stadsrand is (ambtelijk) vastgesteld met instemming van de maatschappelijke organisaties 5. Leefbaarheid dorpen • 48 dorpsinitiatieven zijn begeleid en in de meeste gevallen financieel ondersteund • van de extra woningbouwopgave (150 woningen) is een deel gerealiseerd en een aanzienlijk deel verkeert in vergevorderd stadium met afronding in 2008 Regioprogramma Oost 1. Regioprogramma 2005 - 2007 • Het nieuwe Regioprogramma Oost-Groningen 2008-2011 is in concept gereed gekomen. • Het regionaal economisch actieprogramma is volop in uitvoering:De regionaal economische visie Oost-Groningen is afgerond. • Het opstellen van een plan voor regiomarketing is gestart en zijn op basis van het onderzoek van Werven voorstellen gedaan voor verbetering van de ondersteuningsstructuur van bedrijven. • T.a.v. krimp is een bestuurlijke conferentie over bevolkingsontwikkeling en leefbaarheid voorbereid. • Belangrijke onderdelen van het TRIP Westerwolde (alle TOP's, parkeerplaatsen, fietspaden, fietsroutes, kanoroutes, Klooster ter Apel, leidijken) zijn opgeleverd. • diverse deelprojecten van Grensland - Vestingland zijn uitgevoerd en in uitvoering • Het project Recreatieve bewegwijzering Oldambt is uitgevoerd en een project bewegwijzering Veenkoloniën is in voorbereiding • Pilotproject (Oost) agrarische bouwblokken en landschap is in de laatste fase van uitvoering. • Het 'Boerenervenproject' is gestart. Dit project is aangevuld met een project Herstel Slingertuinen Oost-Groningen. Het betreft het herstel van een 6-tal slingertuinen. Er is gewerkt aan een brochure ter ondersteuning van de werving. • De pilots Ganzedijk, Mussel en Hoorndervenen (landschapsversterkend wonen) zijn in uitvoering. 2. Ring Blauwestad • verbetering ontsluiting Blauwestad en Winschoten via rotondes ('Blauweroos') deels gereed en in uitvoering • 7 dorps- en gebiedsvisies in diverse stadia van afronding • verbinding Beerta met Oldambtmeer via Beersterdiep is in uitvoering • aanleg ontbrekende toeristische infrastructuur ('TRI') fase 1 in uitvoering, fase 2 wordt geïnventariseerd • planstudie verkeersproblemen Hoofdweg Midwolda afgerond • Noordelijke vaarverbinding Blauwestad: zoeken naar financieringsmogelijkheden is herstart, in samenwerking met o.a. DLG 3. Blauwestad; zie hoofdstuk wonen 4. Agenda voor de Veenkoloniën • besloten is om door te gaan met de Agenda en de bestuurlijke samenwerking. Daarvoor is een nieuw programma 2008 -2012 ontwikkeld. • de onderhandelingen met het rijk over de financiering van de N33 zijn met succes afgerond; er is overeenstemming met de bestuurlijke partners in de Veenkoloniën over de solidariteitsbijdrage. De inspraak over de startnotitie is afgerond • besluitvorming over de financiering van Erica - Ter Apel is afgerond • de N366 is verder verbeterd door de aanleg van ongelijkvloerse kruisingen bij Stadskanaal en Alteveer • de actie realiseren 70 BBL-banen is in uitvoering • project Brede scholen en multifunctionele centra is afgerond • convenant Regelruime Regio is in uitvoering • thema wonen en cultuurhistorie is in drie publicaties vastgelegd en gepresenteerd

398

• • •

twee melkveehouders zijn ingeplaatst, met een derde wordt onderhandeld conclusies en aanbevelingen onderzoek ontwikkeling teelt vezelhennep is gepresenteerd verdere toepassing glasvezel, project Glas in 't Veen is gestart

Regioprogramma West • nieuw regioprogramma gereed gekomen met speciale aandacht voor het thema economie; het motto is 'behoud door ontwikkeling' • mogelijkheden voor financiering van landschapsonderhoud zijn onderzocht; tot nu toe niet gelukt onder meer door ontbreken publieke middelen; het zoeken wordt voortgezet • via PLG en LEADER nieuwe impuls voor leefbaarheid en plattelandseconomie • reactie van de regio op het POP analysedocument • aantal problemen vrijkomende agrarische bebouwing zijn opgelost mede dankzij de aanbevelingen uit de betreffende nota • bouwstroom opgestart van woningen voor starters, senioren en alleenstaanden Coördinatie uitvoering POP • het Analysedocument POP met een aantal (ruimtelijke) dilemma's is open vastgesteld • over het Analysedocument hebben diverse consultaties plaatsgevonden van lokale en regionale bestuurders (gebiedstafels ++) deskundigen, burgers (600 deelnemers aan de campagne 'provincie op pad' ) en de Kamers van Groningen (80 deelnemers). • synchroon aan dit proces is via internet een nieuwsbrief verspreid, een forumdiscussie en een fotowedstrijd georganiseerd en kon met name de jeugd meedoen aan de 'game van Groningen' • zie ook www.denkmeepraatmee.nl

399


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

2.497.798

2.386.164

2.538.553


2.265.192 123.753

1.689.550 456.683

1.912.705 554.700

2.388.945

2.146.234

2.467.405

Totaal lasten

4.886.743

4.532.398

5.005.958

-18.276 181.253

146.889

18.515

30.000 192.977

146.889

18.515

4.693.767

4.385.509

4.987.443



11.481 121.700 514.561

11.481 121.700 514.561

36.215 50.561 121.700 625.000

647.742

647.742

833.476

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen - overige administratieve boekingen Totaal baten Saldo lasten en baten


Product

lasten 2007 2.386.164

910400 Apparaatskosten 910402 Beleidsontwikkeling: - cofinanciering projecten regio's - stimuleringskrediet leefbaarheid platteland - Vereniging Groninger Dorpen - POP doorwerking 5e nota r.o. totaal beleidsontwikkeling 910404 Noord: - cofinanciering gebied noord - uitv. besluit bestuuracc. Eemsmondgebied totaal noord 910405 Oost: - afwikkeling voorgaande jaren - cofinanciering gebied oost - uitvoering project Ring Blauwe Stad totaal oost

400

baten 2007

215.342 105.240

25.500

189.842 105.240

200.000 110.000

320.583

25.500

295.083

310.000

1.000 343.071 150.000

-9.507 85.768

10.507 257.304 150.000

300.000 150.000

494.071

76.261

417.810

450.000

910406 West: - cofinanciering gebied west totaal west 910407 POP/centraal: - cofinanciering gebied centraal totaal POP/centraal 910408 POP/Veenkoloniën: - Veenkoloniën proces-/projectgelden - cofinanciering projecten veenkoloniën totaal POP/Veenkoloniën totaal gebiedsgericht werken

39.010

39.010

100.000

39.010

39.010

100.000

47.822

47.822

100.000

47.822

47.822

100.000

142.559 454.446

45.128

97.430 454.446

108.649 546.765

597.005

45.128

551.877

655.414

4.532.398

146.889

4.385.509

4.987.443

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Cofinanciering projecten regio's/cofin. gebied noord/cofin. gebied oost/cofin. gebied west/cofin. centraal: afwijking € 241.317 De kredieten die onder cofinanciering regio's vallen zijn kredieten die participeren in meerjarenprogramma's, waarbij ook inkomsten van derden zoals waterschappen, gemeenten en andere provincies en subsidieprogramma's als Leader worden ontvangen en ingezet. Over de inzet van de provinciale middelen in deze programma's bestaan meerjarige afspraken. Derhalve is het niet mogelijk om de provinciale kredieten per jaar af te sluiten, dit kan pas na afloop van de verschillende programma's. Om de middelen voor deze programma's beschikbaar te houden worden de resterende middelen overgeboekt naar 2008. POP doorwerking 5e nota RO: afwijking € 110.439 Dit budget bestaat voor het grootste deel uit programmakosten nieuw beleid. Dit krediet is bedoeld voor de kosten van het in 2007 gestarte interactieve proces, dat leidt tot een nieuw Provinciaal Omgevingsplan in 2008. Dit betreft derhalve een tweejarig proces, daarom worden de resterende middelen overgeboekt naar 2008. Cofinanciering projecten veenkoloniën: afwijking € 92.319 Met deze middelen wordt in meerjarenprogramma's geparticipeerd, waarbij ook inkomsten van derden zoals waterschappen, gemeenten en andere provincies en subsidieprogramma's als Leader worden ontvangen en ingezet. Over de inzet van de provinciale middelen in deze programma's bestaan meerjarige afspraken. Derhalve is het niet mogelijk om per jaar af te sluiten, dit kan pas na afloop van de verschillende programma's. Om de middelen beschikbaar te houden worden de resterende middelen overgeboekt naar 2008.

401


: 9105 Sociaal-economische vitalisering (ILG)

Programma


Portefeuillehouder

: Gerritsen, Mulder, Hollenga


: Bresser

Productgroepomschrijving Het gaat bij dit onderdeel om twee speerpunten: 1. versterken van de plattelandseconomie en 2. het in stand houden en stimuleren van de sociale vitaliteit (leefbaarheid dorpen). ad 1. Behoud van werkgelegenheid en het ontwikkelen van een vitale werken woonomgeving zijn speerpunten voor ons als provincie. Het MKB is van grote betekenis voor een vitaal sociaal-economisch en sociaal-cultureel landelijk gebied. ad 2. Voor de sociale vitaliteit is van groot belang dat er initiatieven ontstaan (initiatiefgroepen met voldoende zelforganiserend vermogen) die in goede verhouding met de overheid kunnen opereren, zodat de leefbaarheid van de directe omgeving van onderop wordt gegarandeerd. Hierbij verdient de positie van kwetsbare en/of maatschappelijk achtergestelde groepen en vrouwen en jongeren bijzondere aandacht. Belangrijke rol is in dit verband weggelegd voor de Vereniging Groninger Dorpen.


Operationeel doel (kwaliteitseis) Versterking plattelandseconomie - stimuleren en faciliteren van MKBondernemers

-

ontwikkelen van ondernemersnetwerk en

-

verbeteren accountmanagement bij overheden

-

bevordering van toeristische activiteiten, regiomarketing, vermarkting van natuurlijk erfgoed.

Rijks (R) of Provinciaal (P) doel P



Realisatie in 2007

Realisatie in 2007

-

aantal adviezen

800

80

0

-

aantal nieuwe netwerken

p.m.

p.m.

0

-

aantal projecten bij overheden

10

1

-

aantal projecten ter bevordering toerisme en recreatie

p.m.

402

Samen 2 projecten beschikt p.m.

Verbetering leefbaarheid dorpen - voldoende voorzieningen voor de economische ontwikkeling en de locale bevolking

-

-

vergroten van betrokkenheid en bewonersparticipatie (vooral jongeren en ouderen) bij hun leefomgeving

P -

aantal basisvoorzieningen dorpen en te realiseren Multifunctionele centra (MFC bijdrageregeling 2004-2007)

20+5

3+2

-

aantal soc.projecten, incl. natuuren milieueducatie

12

2

1

-

aantal initiatieven bij het Loket Levende dorpen

1.000

150

69

begeleiden dorpsinitiatieven en overige kleinschalige plattelandsprojecten (cultureel- en plattelandserfgoed, dorpsprogramma's en ontwikkelplannen)

Prioriteiten 2007 Versterking plattelandseconomie Ontwikkelen en uitvoeren van MKB-projecten in samenwerking tussen provincie/gemeenten en MKB.

Verbetering leefbaarheid dorpen

€ 161.400

Begeleiding van leefbaarheids- en kleinschalige plattelandsprojecten en stimulering voorzieningen in dorpen door actieve toepassing van subsidieprogramma's welzijn, cultuur, toerisme en recreatie. De provincie ondersteunt de Vereniging Groninger Dorpen (VGD) met subsidie omdat het een provinciale koepel betreft met voldoende zelforganiserend vermogen. De VGD heeft ca. 250 leden. Dit zijn de verenigingen dorpsbelangen (ca. 150) en de dorpshuisverenigingen in de provincie (ca. 100). Zie productgroep 9104.


ontwikkelen en uitvoeren van MKB-projecten in samenwerking tussen provincie/gemeenten en MKB met de ondernemers in initiatiefrol en gericht op individuele hulp en begeleiding, versterken van ondernemersnetwerken en verbeteren accountmanagement bij overheden; begeleiding van leefbaarheids- en kleinschalige plattelandsprojecten via onder meer het loket levende dorpen; stimulering voorzieningen in dorpen door actieve toepassing van subsidieprogramma's welzijn, cultuur, toerisme en recreatie (onder andere multifunctionele gebouwen, regionale cultuurplannen en creatieve netwerken, cultuureducatie, bibliotheekvernieuwing).

403

Beleidsverantwoording Prioriteiten Versterking plattelandseconomie Door de vertraging in de beschikbaarheid van de middelen uit het Europese Plattelandsontwikkelingsprogramma (EU-POP) is het in 2007 nog nauwelijks mogelijk geweest uitvoering van MKB-projecten te geven. De verwachting is dat in 2008 de advisering van MKB ter hand wordt genomen. Verbetering leefbaarheid dorpen Door de vertraging in de beschikbaarheid van de middelen uit het Europese Plattelandsontwikkelingsprogramma (EU-POP) is het in 2007 nog nauwelijks mogelijk geweest uitvoering te geven aan de verbetering leefbaarheid dorpen. Het project levende dorpen heeft bijgedragen aan leefbaarheid met in totaal 69 kleinschalige projecten. Zie voorts productgroep 9104.


•

Zie voor realisatie van de geplande activiteiten toelichting op de prioriteiten Het jaar 2007 is benut om de bottom-up aanpak die is ingezet (LEADER) binnen het EU-POP, organisatorisch rond te krijgen. Inmiddels zijn in de regio Oost, West en Noord een Lokale Actiegroepen (LAG's) ingesteld en is in de regio Centraal een vergelijkbare aanpak gekozen. Voor alle regio’s is een actieprogramma van de LAG’s vastgesteld. Deze geven inmiddels met voortvarendheid uitvoering aan de actieprogramma’s. Binnen deze programma’s wordt ook gewerkt aan bovengenoemde doelen. De verwachting is dat in 2008 een versnelling in de uitvoering optreedt.

404


realisatie 2006

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen

realisatie 2007

raming 2007

498.723

905.132

610.422 87.837

1.323.800 84.200

698.259

1.408.000

1.196.982

2.313.132

1.500 115.000


116.500 1.080.482

2.313.132


raming 2007 905.132

400.000 500.000 200.000


Product

lasten 2007 498.723


baten 2007

910501 Leefbaarh./verbr.Plattelandseconomie: - cofinanciering projecten regio's - cofin.multifunct.centra (prov.) - cofin.zorginfrastructuur (prov.) - cofin.multifunct.centra vgj (prov.) - cofin.zorginfrastructuur vgj (prov.) totaal leefbaarh./verbr.Plattelandseco.

18.427

18.427

1.537 207.982 110.944 338.890

1.537 207.982 110.944 338.890

1.100.000

910502 Lokale ontwikkelingen (Leader): - lokale ontwikkelingen (Leader) totaal lokale ontwikkelingen (Leader)

359.370 359.370

116.500 116.500

242.870 242.870

308.000 308.000

totaal Sociaal-econ. Vitalisering (ILG)

1.196.982

116.500

1.080.482

2.313.132

405

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Hieronder worden alleen de onderdelen Cofinanciering Multifunctionele centra en Cofinanciering Zorginfrastructuur beschouwd. Cofinanciering projecten regio's: afwijking € 381.573 Door de vertraging in de beschikbaarheid van de middelen uit het Europese Plattelandsontwikkelingsprogramma (EU-POP) zijn er nog weinig projecten in uitvoering genomen. Dit heeft tot gevolg dat van de middelen voor cofinanciering regio's € 381.573 resteert. Dit bedrag is in de reserve PLG gestort. Cofinanciering multifunctionele centra/voorgaande jaren: afwijking € 292.018 Vanuit de reserve ESFI is voor de Multifunctionele Centra voor de jaren 2004 t/m 2007 € 500.000 per jaar beschikbaar gesteld. Daadwerkelijk is in de periode 2004 t/m 2007 voor een totaalbedrag van € 1.818.000 toegekend. De reserve ESFI wordt aangesproken indien er sprake is van daadwerkelijke betalingen. In 2007 is er afgerond € 208.000,- uitbetaald, waarvan € 195.000 betrekking heeft op toekenningen in 2006 en € 13.000 betrekking heeft op toekenningen in 2005. De toekenningen aan de multifunctionele centra hebben een meerjarig karakter, zodat bevoorschotting van de projecten ook in latere jaren plaats kan vinden. De slotbetaling volgt in de periode na afronding van de projecten. Het niet aangewende deel vloeit terug in de reserve ESFI en blijft beschikbaar voor de regeling multifunctionele gebouwen. Cofinanciering zorginfrastructuur/voorgaande jaren: afwijking € 87.519 De verantwoording vindt plaats op basis van werkelijke betalingen. De resterende middelen blijven beschikbaar binnen de reserve ESFI en stimuleringsfonds zorg. Lokale ontwikkelingen Leader: afwijking € 65.130 De overschrijding op de geraamde lasten ad € 51.370 wordt gedekt uit niet geraamde inkomsten ad € 116.500. Het overschot ad. € 65.130 wordt in de reserve PLG gestort.

406


: 9201 Bouwen en wonen

Programma

: Wonen

Portefeuillehouder

: Calon


: van Schreven

Productgroepomschrijving Ontwikkeling en uitvoering provinciaal beleid woningbouw en stedelijke vernieuwing. Stimulering en ondersteuning van gemeenten bij stedelijke vernieuwingsprojecten en bij de invulling van de kwalitatieve en kwantitatieve woningvraag. Advisering en monitoring rijksbeleid inzake huisvesting statushouders. Leveren van actuele gegevens over de woningbouw, demografie, bouwgrondcapaciteit en taakstelling statushouders.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Handhaven en versterken van een kwalitatief gezonde woningvoorraad. Dit betekent het maken van een kwaliteitsslag in de woningvoorraad waar deze noodzakelijk is en waardoor alle Groningers (ook de statushouders), ongeacht inkomen, voldoende keuzemogelijkheden hebben. • Het ISV (Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing) is gericht op de kwalitatieve verbetering van de hele fysieke woon- en leefomgeving in bestaand stedelijk gebied. Het gaat om maatregelen op het gebied van de volkshuisvesting, veiligheid, openbare ruimte, milieukwaliteit, sociale samenhang, bereikbaarheid en voorzieningen. Geplande prestatie-indicatoren • realisatie geplande nieuwbouw per gemeente per jaar; voor de hele provincie: 3.050 per jaar;

•

realisatie geplande transformatie: voor de hele provincie 1.300 woningen vervangende nieuwbouw per jaar;

407

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • In de periode 2002-2007 zijn gemiddeld circa 2.150 woningen per jaar gebouwd, dit is minder dan de geplande 3.050 nieuwe woningen per jaar. In 2007 zijn circa 2.500 nieuwe woningen gebouwd. • In de periode 2002-2007 zijn gemiddeld per jaar 1.300 slechte woningen vervangen door nieuwe woningen, dit is conform planning. In 2007 zijn 1.000 slechte woningen vervangen door nieuwe woningen. In principe worden al deze woningen vervangen. De vervangende nieuwbouw maakt deel uit van de totale nieuwbouw. • uit onderzoek in 2007 uitgevoerd door ABF voor de provincie Groningen en de regio Groningen-Assen blijkt de woningbehoefte te dalen. Ondanks deze daling moet er tot en met 2010 onverminderd doorgebouwd worden om in de woningbehoefte te voorzien.

•

de gemeenten dienen in het jaar 2007 hun taakstelling met betrekking tot de huisvesting van verblijfsgerechtigden volledig te hebben gerealiseerd.

•

de verbeteringsprogramma's van de gemeenten worden overeenkomstig de afgegeven beschikkingen uitgevoerd;

• volgens het overzicht van het COA hebben de gemeenten Appingedam, Delfzijl, Grootegast, Hoogezand-Sappemeer, Marum, Menterwolde, Stadskanaal, Winschoten en Winsum de taakstelling gerealiseerd. De gemeenten De Marne, Reiderland, Scheemda en Slochteren zijn ingelopen op hun achterstand uit vorige periodes en van Bedum, Bellingwedde, Eemsmond, Groningen, Loppersum en Zuidhorn is de achterstand gelijk gebleven. De achterstand van de gemeenten Haren, Pekela, Ten Boer en Vlagtwedde is toegenomen. Met deze gemeenten worden concrete prestatieafspraken gemaakt over het inlopen van de achterstand. Per saldo zijn er op provinciaal niveau 101 statushouders meer gehuisvest dan waartoe de gezamenlijke gemeenten verplicht zijn.

Afnemers/klanten • programmagemeenten Delfzijl, Veendam, Stadskanaal, Hoogezand-Sappemeer en Winschoten • projectgemeenten: de overige Groninger gemeenten (excl. de gemeente Groningen) • gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars, makelaars, VROM, Centraal Orgaan Asielzoekers

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Uitvoering nota Bouwen en Wonen • ondersteuning gemeenten bij uitvoering plannen, in 2007 in totaal 3.050 nieuwbouw en 1.300 sloop; • stimulering samenwerking tussen gemeenten bij onderlinge afstemming bouwprogramma's; • uitvoering woningmarktverkenning voor de provincie Groningen en de regio Groningen-Assen; • uitvoering onderzoek naar woon-zorg-opgave op lokaal, regionaal en provinciaal niveau; • uitvoering pilots 'wonen en zorg'; • verdeling subsidies Besluit Locatiegebonden Subsidies; • uitvoering Woningbouwafspraken 2005-2009 binnen de regio Groningen-Assen; in 2007 3.515 woningen binnen het Groninger deel van het Regiovisiegebied; • beoordeling gemeentelijke bestemmingsplannen. Stedelijke vernieuwing • beoordeling van 8 projectaanvragen van projectgemeenten voor het uitvoeringsjaar 2008; • ondersteuning gemeenten: inzet vliegende brigade ten bedrage van € 125.000 (exclusief energiebijdrage), 4 aanvragen; • evaluatie vliegende brigade, 5 gemeenten; • monitoring voortgang programma's en projecten, in totaal 35; • verantwoording en beoordeling projecten gereed, in totaal 8. Huisvesting verblijfsgerechtigden • Door middel van maandelijkse overzichten wordt de voortgang in de uitvoering van de wettelijke taakstelling van gemeenten inzake huisvesting verblijfsgerechtigden op de voet gevolgd. Met achterblijvende gemeenten vindt regelmatig op ambtelijk en zonodig op bestuurlijk niveau overleg plaats. Knelpunten worden besproken met het COA en het ministerie van VROM. • De voortgang van de uitvoering van de taakstelling wordt halfjaarlijks gerapporteerd aan ons college en aan de ministeries van VROM en Justitie. • De individuele gemeenten zijn verplicht de halfjaarlijkse taakstellingen per 1 juli en 1 januari te realiseren, taakstelling gehele provincie Groningen circa 200 per jaar.

408

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten Uitvoering Nota Bouwen en Wonen • Ondersteuning van de gemeenten bij de uitvoering van hun ruimtelijke plannen heeft plaatsgevonden. Deze plannen zijn uiteraard ook getoetst aan de nota Bouwen en Wonen. In 2007 zijn in totaal 2.500 nieuwe woningen gebouwd en 1.000 slechte woningen vervangen door nieuwe. • De samenwerking tussen gemeenten bij de onderlinge afstemming van de bouwprogramma's is gestimuleerd. Accenten lagen daarbij op de bouwprogramma's in het Regiovisiegebied en in Oost Groningen. In beide regio's wordt gewerkt met een woningmarktmonitor, waarbij de provincie zowel ambtelijk als financieel ondersteuning heeft geboden. • Door ABF is een woningmarktverkenning uitgevoerd voor de provincie Groningen en de regio Groningen-Assen. Deze verkenning vormt de basis voor de ontwikkeling van nieuw woonbeleid en voor de aangepaste woningbouwprogrammering voor de regio Groningen-Assen in de periode tot 2020. • Diverse onderzoeken en pilots op het gebied van Wonen, welzijn en zorg, gefaciliteerd door of in afstemming met de provincie Groningen. In het kader van de ontwikkeling van een nieuw woningbouwbeleid wordt ook beleid voor wonen, welzijn en zorg ontwikkeld door de provincie. • Conform de daarvoor geldende regels zijn subsidies voor BLS verstrekt. • In het Groningse deel van de Regio Groningen-Assen zijn in 1.706 woningen gebouwd (circa 50%) van de taakstelling van 3.515. Stedelijke vernieuwing • beoordeeld 8 projectaanvragen van projectgemeenten voor het uitvoeringsjaar 2008; het betreft de gemeenten Appingedam, Winsum, Reiderland, Oude Pekela, Menterwolde, Loppersum, de Marne en Zuidhorn • beoordeeld 3 projectaanvragen van programmagemeenten (Hoogezand en twee van Winschoten) voor het uitvoeringsjaar 2008 ten laste van de knelpuntenpot. De aanvraag van Hoogezand en 1 aanvraag van Winschoten zijn gehonoreerd. • ondersteuning gemeenten: inzet vliegende brigade ten bedrage van € 125.000 (exclusief de energiebijdrage), 3 aanvragen van de gemeenten Haren, Veendam en Winsum; • evaluatie vliegende brigade, 5 gemeenten: Loppersum, Delfzijl, Veendam, Appingedam en Stadskanaal; • monitoring voortgang programma's en projecten, in totaal 35; • verantwoording en beoordeling projecten gereed, in totaal 8. Huisvesting verblijfsgerechtigden • Vanwege de structureel grote achterstand bij de uitvoering van de taakstelling door de gemeente Bellingwedde is besloten d.m.v. een gecoördineerde aanpak van alle betrokken partijen de voortgang te begeleiden in een zgn. taskforce. De gemeente Scheemda is verzocht alle vrijkomende huurwoningen in te zetten voor de huisvesting van statushouders totdat de achterstand is weggewerkt. Aan de hand van de voortgangsoverzichten die de achterlopende gemeenten periodiek toesturen worden bestaande knelpunten - pasjesproblematiek bij de IND, woningweigeringen, niet komen opdagen etc.- besproken met het COA en de IND. Eind 2007 is de niet tijdige levering van de IND-pasjes opgelost. Met de levering van de voortgangsoverzichten wordt tevens bereikt dat de wettelijke taak onder de aandacht blijft van de desbetreffende gemeente. • In reactie op de halfjaarlijkse rapportage per 1 juli 2007 heeft de inspecteur VROM regio Noord bij brief van 26 november 2007 zijn waardering uitgesproken voor de inzet van de provincie. Hij gaat ervan uit dat de provincie deze inzet met kracht voortzet. Volgens het overzicht van het COA hebben de gemeenten Appingedam, Delfzijl, Grootegast, Hoogezand-Sappemeer, Marum, Menterwolde, Stadskanaal, Winschoten en Winsum de taakstelling gerealiseerd. De gemeenten De Marne, Reiderland, Scheemda en Slochteren zijn ingelopen op hun achterstand uit vorige periodes en van Bedum, Bellingwedde, Eemsmond, Groningen, Loppersum en Zuidhorn is de achterstand gelijk gebleven. De achterstand van de gemeenten Haren, Pekela, Ten Boer en Vlagtwedde is toegenomen. Met deze gemeenten worden concrete prestatie-afspraken gemaakt over het inlopen van de achterstand. Per saldo zijn er op provinciaal niveau 101 statushouders meer gehuisvest dan waartoe de gezamenlijke gemeenten verplicht zijn.

409


realisatie 2006


realisatie 2007

raming 2007

853.402

836.407

856.091

7.874.474

4.257.787 167.000 302.683 30 4.727.500


1.061.552 27 8.936.053

5.671.070 112.418 767.945 26 6.551.459

Totaal lasten

9.789.455

7.387.866

5.583.591


4.096.895

4.121.000

4.476.046

4.120.990 10.400 2.048.657

Totaal baten

8.572.941

6.180.047

4.121.000


1.216.515

1.207.819

1.462.591



-15.198 5.806 26 8.578 465 47.500 45.500 57.018 45.000

11.200 30 5.340 8.530 117.200 97.200 87.000 80.000

10.400

194.695

406.500

734.110

734.110 -734.110 176.717

200.000

734.110

176.717

200.000

1.314.547

1.314.547 -1.314.547

1.314.547

0

Specificatie lasten en baten 2007 naar producten No.


lasten 2007 836.407

920100 Apparaatskosten 920101 Algemeen: - afwikkeling voorgaande jaren - actualisering gegevens volkshuisvesting - rente deelneming OMD - IPO/RO - stimuleringskrediet SDV - vliegende brigade ISV - versnelling woonplannen regio Oost-Gron. - herziening nota Bouwen en wonen - behoefteraming ISV-III

-15.198 5.806 26 8.578 465 47.500 45.500 67.418 45.000

totaal algemeen

205.095

920102 Beleidsontwikkeling: - programma SDV - voorziening SDV - rente SDV

baten 2007

10.400

734.110 176.717


910.827

920103 ISV: - projectgemeenten - voorziening ISV

1.314.547

totaal ISV

1.314.547

410

920104 ISV-2 - ISV-2 bijdrage Rijk - ISV-2 programmagemeenten - projectgemeenten - project gemeente vgj - ISV-2 programma gemeenten vgj - voorziening ISV-2

2.710.317

4.120.990

-4.120.990 2.710.317

-4.121.000 2.710.317 1.308.000

362.000 457.445 591.228

362.000 457.445 591.228

102.683

totaal ISV-2

4.120.990

4.120.990

0

0

totaal bouwen en wonen

7.387.866

6.180.047

1.207.819

1.462.591

411

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Actualiseren gegevens volkshuisvesting: afwijking € 5.394 In 2007 was het niet nodig meer woningbehoeftenberekeningen uit te voeren. IPO/RO: afwijking -/- € 3.238. De overschrijding is ontstaan doordat de jaarlijkse kosten voor de excursie met het IPO hoger uitvielen dan begroot. Stimuleringskrediet ISV: afwijking € 8.065 De onderschrijding is ontstaan doordat vanwege de fase waarin het ISV zich bevond er nagenoeg geen kosten gemaakt hoefden te worden. Vliegende brigade ISV: afwijking € 69.700 Dit bedrag was gereserveerd voor een aanvraag van de gemeenten Winschoten, Reiderland en Scheemda. De indiening van deze aanvraag heeft echter vertraging opgelopen. Daarom wordt dit bedrag overgeboekt naar 2008. Versnelling woonplannen regio Oost-Groningen: afwijking € 51.700 Van de resterende middelen wordt € 47.000 overgeboekt naar 2008 voor een vervolgtraject voor de projectleider krimp. Behoefteraming ISV-III: afwijking € 35.000 Vanwege nieuwe ontwikkelingen, de complexe opgaven en betrekken van externe betrokken partijen zijn het processen die lange looptijd nodig hebben en doorlopen naar 2008. De resterende middelen worden overgeboekt naar 2008. Beleidsontwikkeling (SDV): afwijking € 23.283 Het programma SDV was in 2000 al afgelopen, maar nog niet alle gevraagde bijdragen zijn uitgekeerd. De ontvangen rijksbijdragen zijn opgenomen in een voorziening waaruit de gevraagde bijdragen worden betaald. Op 31-12-2007 staat er nog een totaalverplichting open van € 3.373.948 die nog uitgekeerd moet worden. In 2007 € 734.110 afgewikkeld en ten laste van de voorziening rijksmiddelen SDV gebracht. Als gevolg van een hogere rentepercentage en een lager saldo van de middelen SDV is de aan de voorziening rijksmiddelen SDV toegevoegde rente lager dan geraamd. ISV: Het programma ISV-I was in 2004 afgelopen maar nog niet alle gevraagde bijdragen zijn uitgekeerd. De ontvangen rijksbijdragen zijn opgenomen in een voorziening waaruit de gevraagde bijdragen worden betaald. Op 31-12-2007 staat er nog een totaalverplichting open van € 4.648.895 die nog uitgekeerd moet worden. In 2007 € 1.314.547 afgewikkeld en ten laste van de voorziening rijksmiddelen ISV gebracht. De rente die wordt berekend over de ISV-I gelden wordt niet aan de voorziening toegevoegd, maar gebruikt ter dekking van de inzet van de vliegende brigade. ISV-2: Het programma ISV-II is gestart in 2006. Jaarlijks worden bijdragen van het ministerie van VROM ontvangen en worden bijdragen aan diverse gemeenten verstrekt. Op 31-12-2007 staat er nog een totaalverplichting open van € 6.889.762 die nog uitgekeerd moet worden. De ontvangen rijksbijdragen waren € 591.228 hoger dan de uitgekeerde bijdragen waardoor dit bedrag is toegevoegd aan de voorziening. De rente die wordt berekend over de ISV-II gelden wordt niet aan de voorziening toegevoegd, maar gebruikt ter dekking van de inzet van de vliegende brigade

412

0. Financiering en algemene dekkingsmiddelen No.


0.0 0010

Geldleningen en uitzettingen < 1 jaar Geldleningen korter dan 1 jaar

10.495.625

14.773.075

-4.277.449

-1.251.277

Totaal functie 0.0

10.495.625

14.773.075

-4.277.449

-1.251.277

Geldleningen en uitzettingen >= 1 jaar Geldleningen langer of gelijk aan 1 jaar

5.624.605

17.345.689

-11.721.083

-11.686.352

Totaal functie 0.1

5.624.605

17.345.689

-11.721.083

-11.686.352

Algemene uitkeringen provinciefonds Provinciefonds

78.723.130

-78.723.130

-77.518.100

Totaal functie 0.2

78.723.130

-78.723.130

-77.518.100

Eigen middelen Eigen middelen

41.568.602

-41.568.602

-41.535.116

Totaal functie 0.3

41.568.602

-41.568.602

-41.535.116

0.1 0110

0.2 0200

0.3 0310

0.4 0410

0.5 0500

0.6 0600

0.8 0800

lasten 2007

baten 2007


raming saldo 2007

Overige financiële middelen Deelnemingen

163.422

78.501.960

-78.338.538

-51.579.431

Totaal functie 0.4

163.422

78.501.960

-78.338.538

-51.579.431

Algemene baten en lasten/onvoorzien Onvoorzien

2.879.015

Totaal functie 0.5

2.879.015

Saldo kostenplaatsen Saldo kostenplaatsen

1.096.634

Totaal functie 0.6

1.096.634

Mutaties reserves die verband houden met hoofdfuncties Mutatie reserves 113.410.542

41.729.708

71.680.834

31.584.964

Totaal functie 0.8

113.410.542

41.729.708

71.680.834

31.584.964


129.694.195 272.642.164 -142.947.969 -148.009.663

413

414


: 0010 Financieringsmiddelen

Programma

: Algemene dekkingsmiddelen

Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving Het betreft financieringsmiddelen met looptijden korter dan 1 jaar. De tot nu toe gebruikte financieringsmiddelen met looptijden tot 1 jaar zijn: krediet of tegoed in rekening-courant van banken en aan de provincie gelieerde instellingen zoals het SNN, daggelden kasgeldleningen en spaarrekeningen c.q. deposito's. Bovengenoemde financieringsmiddelen kunnen worden gebruikt om fluctuaties van financiële geldstromen op te vangen als ook het tijdelijk voorfinancieren van investeringen gedurende het begrotingsjaar. Er wordt gebruik gemaakt van een voortschrijdende 12-maandsprognose.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Als algemene doelstelling geldt dat renterisico’s en renteresultaten dienen te worden beheersd door te streven naar een grote mate van zekerheid over de renteresultaten in de tijd. Afnemers/klanten • banken en andere financiële instellingen Geplande Prestatie-indicatoren • Er wordt naar gestreefd om marktconforme prijzen te realiseren door het opvragen van meerdere offertes. Voorts wordt uitsluitend risicomijdend belegd. • Voor de raming van de rente van kortlopende financieringsmiddelen wordt als uitgangspunt genomen het jaargemiddelde van het 3maands Euribortarief die voor 2007 geschat is op 3,25%. Verwacht wordt dat in 2007 gemiddeld € 10,0 miljoen kort zal worden uitgezet à 3,25%. Het te behalen rendement voor 2007 wordt derhalve geraamd op € 325.000. • •

Voor het optimaal kunnen gebruiken van de 12-maandsprognose wordt deze wekelijks bijgesteld. Voorts wordt er als doel gesteld om de saldi van de rekeningcouranten bij de banken te minimaliseren alsmede de debetrente van de rekeningcouranten. Werkelijke ontvangsten 2005: € 5.068. Raming rente en kosten 2007: € 2.000.

Afnemers/klanten • banken en andere financiële instellingen

415

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Er zijn in 2007 marktconforme prijzen gerealiseerd door het opvragen van meerdere offertes bij meerdere partijen. Er is uitsluitend risicomijdend belegd. • Het gemiddelde 3 maands euribortarief over 2007 bedroeg 4,325%. Gemiddeld stond € 246,2 mln. uit tegen 4,21% (IB 2007 € 187,0 mln. tegen 4,0%). Er werd € 10,36 mln. rente ontvangen Het verschil tussen het gegeneerd percentage en gemiddelde euribor wordt veroorzaakt door de scherpe stijging van de korte rente als gevolg van de kredietcrisis en de renteverhogingen door de Europese Centrale Bank • De 12-maandse liquiditeitsprognose is wekelijks bijgesteld aan de hand van werkelijke uitgaven en ontvangsten. • De saldi van de banken zijn in 2007 zo laag mogelijk gehouden. Per saldo werd € 16.600 aan rente ontvangen.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Aantrekken en uitzetten van kortlopende middelen tegen zo gunstig mogelijke condities.

Toelichting/ontwikkelingen De kaspositie van de provincie Groningen is redelijk ruim. Dit is mede het gevolg van de kassiersfunctie voor het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN). Voor het SNN wordt tot nu toe een redelijke kaspositie aangehouden om aan de kortlopende verplichtingen (subsidiebetalingen) te kunnen voldoen. De in- en uitgaande kasstromen zijn qua tijdstip niet altijd duidelijk. Dit wordt onder andere veroorzaakt door de onduidelijkheid betreffende de omvang en voortgang van (voor)financiering van grote projecten. Van belang zijn de ontwikkelingen van de rente op de geldmarkt en de financiële markten. Kerngegevens: Omschrijving gemiddelde rente kortgeld

realisatie 2005 2,26%

raming 2006 2,75%

raming 2007 3,25%

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten Uitzetten en aantrekken van kortlopende middelen tegen zo gunstig mogelijke condities, waarbij • voor de beheersing van de in- en uitgaande geldstromen een meerjarenprognose 2007-2011 is opgesteld. De bron van deze prognose is de Programmabegroting 2007 van de provincie Groningen inclusief de meerjarenraming en de wijzigingen bij de Voorjaarsnota en Integrale bijstelling, de planning van het SNN, de Begroting 2006 van de Regiovisie en de meerjarige prognose van de Blauwe Stad. De liquiditeitsprognose 2007 is hiervan afgeleid en is wekelijks bijgesteld; • het beschermen van vermogen en resultaten tegen financiële risico's zoals rente en beleggingsrisico's is gerealiseerd door gelden uit te zetten - tot 1 jaar - bij financiële instellingen met een Arating (Moody's); • het verkrijgen en behouden van vermogensverschaffers, alsmede toegang tot de vermogensmarkt is geschied door het onderhouden van intensief relatiebeheer met banken en makelaars; • het rendabel maken van liquiditeitsoverschotten is geschied door de saldi van de rekeningcouranten te minimaliseren, overschotten uit te zetten via daggelden, kasgeldleningen en spaarrekeningen. In 2007 is een enkele keer daggeld opgenomen ter aanvulling van het benodigde kasgeld. Toelichting De van het Rijk en de Europese Commissie ontvangen gelden voor diverse doeleinden worden door de provincie gebruikt ter financiering van haar vermogensbehoefte op korte termijn. De provincie vergoedt c.q. berekent rente over de openstaande saldi op basis van het gemiddelde percentage over de saldi welke in de loop van het jaar hebben uitgestaan, dan wel tegen een door het Rijk of EC voorgeschreven percentage. Het gemiddeld behaalde rendement over de uitzettingen tot en met één jaar bedroeg over 2007 gemiddeld 4,21%. Bij de Integrale Bijstelling 2007 werd uitgegaan van 4,0%. Het gemiddelde van de 3maands Euribortarief bedroeg over 2007 4,325%. De stijging van het verwachte rendement over 2007 van 4,0% naar uiteindelijk 4,21% is het gevolg van de stijging van de kortlopende marktrente. De na medio 2007 ontstane kredietcrisis in de Verenigde Staten had zijn weerslag in West Europa. Het gevolg was een scherpe stijging van de kortlopende tarieven. Het gevolg hiervan was dat de provincie een lager rendement scoorde dan de markt. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de Refi-rente in 2007 in twee etappes verhoogd van 3,5% naar 4%. Hoewel de inflatie in de EU 12-landen al een aantal maanden onder de 2% ligt, beschouwt de ECB dit als een tijdelijk fenomeen. Zo is de ECB bang dat een krachtige groei zal leiden tot meer loondruk. Uit onderzoek van de ECB is bovendien gebleken dat het herstel van de productiviteit (nog) niet structureel is. Tegelijkertijd is er nog steeds sprake van een "excessieve" groei van de liquiditeit en de

416

geldhoeveelheid. Daarom voelt de ECB zich gesterkt in haar overtuiging dat het renteniveau verder genormaliseerd dient te worden. Al met al voor het treasurybeleid redenen geweest om de posities kort te houden en verdere ontwikkelingen af te wachten. Mogelijkheid blijft indien toch gelden (> € 5 miljoen) langdurig moeten worden uitgezet deze middelen te beleggen in garantieproducten met een minimum rente. Doch door de hoge korte rente en de relatief lage lange rente is de speelruimte voor de banken gering en zullen zowel de minimum- als de maximum rente navenant laag zijn. De looptijd van garantieproducten zijn vanaf 5 jaar. Kerngegevens: Omschrijving gemiddelde rente kortgeld


417




realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - rentelasten totaal directe kosten

5.273.972 5.273.972

10.495.625 10.495.625

9.936.973 9.936.973

Totaal lasten

5.273.972

10.495.625

9.936.973

5.675.752

14.773.075

11.188.250

5.675.752

14.773.075

11.188.250

-401.780

-4.277.449

-1.251.277

Baten: - rentebaten - Overige adminstratieve boekingen - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten


Product

lasten 2007

001001 Rente kortlopende fin. middelen: - rente callgeld - rente kasgeld - rente en kosten uitz.nazorg totaal rente kortlopende fin. middelen 001002 Rente en kosten bankinstellingen: - rente en kosten ABN-Amro - rente en kosten BNG - rente en kosten Postbank - rente en kosten NG ILG - rente en kosten NG BS

baten 2007


raming saldo 2007

5.340 10.489 143

459.628 9.908.185 174.340

-454.289 -9.897.696 -174.197

-460.000 -7.000.000 -160.000

15.972

10.542.153

-10.526.181

-7.620.000

3.932 628 737 8.560

17.615 2.744 1.555 249.421

-13.683 -2.116 -818 -240.861

-4.000 1.000

-33.250

totaal rente en kosten fin. middelen

13.857

001003 Rente en rekening-courant instellingen: - rente rekening-courant Regiovisie - rente rekening-courant SNN/Kompas/EU - rente rekening-courant Blauwe Stad - rente overige rekening-couranten - rente rc OV bureau - rente st.landinr.en bodemverontr.

1.244.500 6.161.407

271.336

114.944 3.819.953

1.883 244.900 188.309

totaal rente en rekening-courant instell. 001020 Overige rentelasten en -baten: - wettelijke rente debiteuren - overige rentelasten en -baten totaal overige rentelasten en -baten

418

-257.478

-36.250

1.244.500 6.046.463 -3.819.953 1.883 244.900 188.309

1.080.000 5.925.000 -3.500.000 3.600 210.000 176.000

7.840.999

3.934.897

3.906.101

3.894.600

56 7.831

19.913 4.776

-19.857 3.055

1.000

7.887

24.689

-16.802

1.000

001030 Rente kortgeld financiering vaste activa - rente kortgeld financiering vaste activa totaal rente kortgeld financ. vaste activa totaal geldleningen korter dan 1 jaar

2.616.910

2.616.910

2.509.373

2.616.910

2.616.910

2.509.373

-4.277.449

-1.251.277

10.495.625

14.773.075

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De geldleningen en uitzettingen korter dan één jaar hebben per saldo een voordeel opgeleverd van Begroot was een voordeel van

€ €

4.277.450 1.251.280

Per saldo een voordelig verschil van

€

3.026.170

Bij de aan vaste activa toegerekende kapitaallasten werd bij de realisatie een hoger percentage (0,21%) toegerekend, tegen een lager kapitaal (€ 540.000) Bij de post betaalde rente betekent dit een nadeel van per saldo Aan de vast activa werd tot het zelfde bedrag minder toegerekend. Het effect op baten en lastenrekening is dus nihil.

€

107.540

€

3.133.710

€

3.026.170

Aan kas-, callgelden en kortlopende deposito's werd meer uitgezet dan begroot. Dit is onder andere het gevolg van de ontvangst van (extra) dividend van Essent NV. Dit dividend is gestort in de reserve ESFI. Gemiddeld was het saldo € 65 mln. hoger, per saldo voordeel € Het gemiddeld gegeneerd rentepercentage was 0,21% hoger dan geraamd, het voordeel hiervan bedraagt € Per saldo een voordelig verschil van

419

2.739.240 394.470


: 0110 Geldleningen langer of gelijk aan 1 jaar

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving Het betreft financieringsmiddelen met een looptijd van 1 jaar of langer, die gebruikt kunnen worden om gelden langdurig weg te zetten of aan te trekken. Voor het aantrekken van gelden zijn in het verleden onderhandse geldleningen afgesloten. Bij het uitzetten van gelden is belegd in garantieproducten, obligaties, onderhandse geldleningen en langlopende deposito's. Voor het bepalen van de hoogte van het bedrag en de termijn van de financiering wordt gebruik gemaakt van een meerjarige liquiditeitsplanning. Wij zetten de inkomsten wegens bespaarde rente ad € 6.698.591 conform de huidige gedragslijn voor een belangrijk deel in als algemeen dekkingsmiddel.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Conform het gestelde bij productgroep 0010 Financieringsmiddelen geldt ook hier als algemene doelstelling dat renterisico’s en renteresultaten dienen te worden beheerst door te streven naar een grote mate van zekerheid over de renteresultaten in de tijd. Geplande Prestatie-indicatoren • Maximaliseren volume van overtollige gelden om voor een langere looptijd uit te zetten. • •

•

•

De meerjarenraming wordt diverse malen per jaar bijgesteld. Er wordt naar gestreefd om marktconforme prijzen te realiseren door het opvragen van meerdere offertes. Voorts wordt uitsluitend risicomijdend belegd. De verwachting is dat in 2007 ca. € 82,7 miljoen belegd wordt met een looptijd van 1 jaar en langer tegen een gemiddeld rentepercentage van 3,11%. Geraamd wordt een rendement van ca. € 2,5 miljoen. In 2007 zal niets worden afgelost op de onderhandse geldleningen. Herfinanciering is daarom niet aan de orde.

Afnemers/klanten • banken en andere financiële instellingen

420

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Er zijn in 2007 geen gelden voor langere termijn uitgezet, vanwege het feit dat de korte rente ruim boven de lang rente lag; • De meerjaren raming is meerdere keren in 2007 bijgesteld; • Doordat geen gelden lang zijn uitgezet of opgenomen is dit niet van toepassing; •

•

Per 31 december 2007 was € 91,9 mln uitgezet. Het gemiddeld rendement over 2007 bedroeg 3,94%. Er is in 2007 € 4,3 mln. aan rente gegenereerd. Dit is na aftrek van de afschrijving op de agio en kosten. In 2007 is niets afgelost op de onderhandse geldleningen o/g. Herfinanciering is daarom niet aan de orde.

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Aantrekken en uitzetten van langlopende middelen tegen zo goed mogelijke condities.

Toelichting/ontwikkelingen Het opstellen van de meerjarenraming is lastig. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat de in- en uitgaande kasstromen qua tijdstip niet altijd duidelijk zijn. Voorts speelt mee de onduidelijkheid met betrekking tot de omvang en voortgang van de (voor)financiering van grote projecten. Van belang zijn de ontwikkelingen op de kapitaalmarkt. Voorts wordt de ontwikkeling van de producten op de financiële markten gevolgd. Kerngegevens: Omschrijving garantieproduct Aa-debiteur 2006/2011 garantieproduct Aa-debiteur 2006/2011 garantieproduct gem.Aa-deb.2004/2009 garantieproduct Aa-debiteur 2003/2013 obligaties Aa-debiteur 2001/2011 4,375% obligatiefonds gem.Aa-debiteur 2004/2009 obligaties Aa-debiteur 1997/2007 5,75% obligaties Aa-debiteur 1997/2007 5,875% deposito 2006/2011 leningen waterschappen Omschrijving gemiddelde rente reeds opgenomen langlopende leningen

nominaal € 7.500.000 € 7.500.000 € 12.500.000 € 15.000.000 € 5.000.000 € 12.500.000 € 4.500.000 € 4.537.802 € 5.000.000

balanswaarde 01-01-2007 € 7.652.730 € 7.555.364 € 13.445.590 € 17.401.470 € 5.145.911 € 13.277.371 € 4.555.390 € 4.610.653 € 5.000.000 € 36.302.417

balanswaarde 31-12-2007 € 7.835.044 € 7.621.891 € 14.072.841 € 18.101.736 € 5.000.000 € 13.874.352 afgelost afgelost € 5.000.000 € 20.420.109

realisatie 2005

raming 2006

raming 2007

4,31%

4,31%

4,31%

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten Uitzetten en aantrekken van kortlopende middelen tegen zo gunstig mogelijke condities, waarbij • voor de beheersing van de in- en uitgaande geldstromen een meerjarenprognose 2007-2011 is opgesteld. De bron van deze prognose is de Programmabegroting 2007 van de provincie Groningen inclusief de meerjarenraming en de wijzigingen bij de Voorjaarsnota en Integrale bijstelling, de planning van het SNN, de Begroting 2006 van de Regiovisie en de meerjarige prognose van de Blauwe Stad. De liquiditeitsprognose 2007 is hiervan afgeleid en is wekelijks bijgesteld; • het beschermen van vermogen en resultaten tegen financiële risico's zoals rente en beleggingsrisico's is gerealiseerd door gelden uit te zetten - vanaf 1 jaar - bij financiële instellingen met een AA-rating (Moody's); • het verkrijgen en behouden van vermogensverschaffers, alsmede toegang tot de vermogensmarkt is geschied door het onderhouden van intensief relatiebeheer met banken en makelaars; • Doordat de rente tarieven tot één jaar beduidend hoger waren dan de lange tarieven (langer dan 12 maanden) werden in 2007 geen middelen langer dan één jaar uitgezet.

421

Het verloop van de langlopende geldleningen en beleggingen is als volgt: • stand per 1 januari 2007 • bijgeschreven rente • • •

afgelost onderhandse lening waterschappen lossing obligaties totaal afgelost stand per 31 december 2007

€ 114.672.815 € 2.173.269 € 116.846.084 € 15.882.308 € 9.037.802 € 24.920.110 € 91.925.974

De specificatie van dit bedrag is als volgt: • garantieproducten • obligaties • langlopende deposito • onderhandse geldleningen waterschappen Kerngegevens: Omschrijving gemiddelde rente geldleningen o/g gemiddelde rente uitgezette middelen


422

€ € € € € realisatie 2006 4,31%

47.631.512 18.874.352 5.000.000 20.420.110 91.925.974 realisatie 2007 4,31% 3,94%


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007


4.026.429 4.026.429

5.624.605 5.624.605

4.580.894 4.580.894

Totaal lasten

4.026.429

5.624.605

4.580.894

4.439.368 9.284.906

4.983.650 12.362.039

3.903.753 12.363.493

Totaal baten

13.724.274

17.345.689

16.267.246


-9.697.845

-11.721.083

-11.686.352


raming saldo 2007

Baten: - rentebaten - overige adminstratieve boekingen - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen


Product

lasten 2007

011010 Lening waterschappen: - rente lening waterschappen

1.578.872

-1.578.872

-1.070.638

1.578.872

-1.578.872

-1.070.638

356.626 356.186 545.159 553.046 520.704 508.234 46.872

218.750 3.545 182.315 73.939 520.704

137.876 352.641 362.844 479.108 0 508.234 46.872

143.267 360.580 369.565 478.333

2.886.826

999.252

1.887.574

1.398.367

39.763

720.076

-680.313

-698.700

39.763

720.076

-680.313

-698.700

totaal lening waterschappen 011020 Overige rentelasten en -baten: - rente en kosten Morgan Stanley 06/11 - rente en kosten ABN AMRO 06/11 - rente en kosten Loyalis 06/11 - rente en kosten BCM 06/11 - rente en kosten lening o/g b en o - rente en kosten lening o/g p en v - kap.lasten agio obl.morgan stanley totaal overige rentelasten en -baten 011030 Beleggingen nazorg: - rente en kosten nazorg totaal beleggingen nazorg

423

baten 2007

46.622

011040 Beleggingen SNN-middelen: - rente en kosten obl. Allianz fin. 97/07 - rente en kosten Ems 97/07 - rente en kosten Loyalis rente fonds Eur - rente en kosten Loyalis garantieproduct - kapitaallasten agio obligatie Allianz - kapitaallasten agio Ems 97/07 totaal beleggingen SNN-middelen

326.844 329.948 946.021 957.826 59.336 78.041

149.626 189.579 718.993 627.251

177.218 140.369 227.028 330.575 59.336 78.041

182.288 147.456 238.507 342.379 59.380 78.102

2.698.016

1.685.450

1.012.567

1.048.112

12.362.039

-12.362.039

-12.363.493

12.362.039

-12.362.039

-12.363.493

17.345.689

-11.721.083

-11.686.352

011060 Rente financiering Vaste activa: - financiering dmv reserves en voorzieningen totaal rente financiering vaste activa totaal geldleningen langer/gelijk aan 1 jr.

5.624.605

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De geldleningen en uitzettingen langer dan één jaar hebben per saldo een voordeel opgeleverd van Begroot was een voordeel van Per saldo een voordelig verschil van

€ € €

11.721.080 11.686.350 34.730

Dit enerzijds het gevolg van per saldo tegenvallende opbrengsten op de langlopende uitzettingen tot een bedrag van € 29.000. De toegerekende rente gaf een voordeel te zien van circa € 63.000.

424


: 0200 Provinciefonds

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving De uitkering uit het Provinciefonds is een belangrijke bron van inkomsten en kan worden gerekend tot de algemene dekkingsmiddelen van de provincie. Deze middelen zijn bedoeld om de uitgaven die niet ten laste van specifieke middelen kunnen worden gebracht, op te kunnen vangen binnen een reëel sluitende begroting. De algemene uitkering uit het Provinciefonds wordt over de provincies verdeeld op basis van een negental verdeelmaatstaven, waarbij tevens rekening wordt gehouden met de verschillen in belastingcapaciteit (opcenten motorrijtuigenbelasting). De hoogte van de accressen van het Provinciefonds is gekoppeld aan de ontwikkelingen van de rijksbegroting. Wij gaan er vanuit dat in 2007 de huidige normeringsystematiek van het Provinciefonds - inclusief het onderdeel behoedzaamheidreserve - gehandhaafd zal blijven.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Een zo gunstig mogelijke verdeling van het Provinciefonds voor onze provincie.

Geplande Prestatie-indicatoren • Aandeel provincie Groningen in het Provinciefonds (prognose aandeel 2007: 6,88%).

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Aandeel provincie Groningen in het Provinciefonds (gerealiseerd aandeel 2007: 6,85%)

Afnemers/klanten beheerders Provinciefonds


beoordelen gevolgen maart-, mei(juni)- en septembercirculaire Provinciefonds; adviseren en deelnemen aan het Bestuurlijk Overleg Financiële Verhouding (Rijk-VNG-IPO).

Toelichting/ontwikkelingen In de begroting 2007 zijn de gevolgen van de junicirculaire 2006 voor het Provinciefonds verwerkt. Met betrekking tot het accres voor de jaren 2007 tot en met 2010 hanteren wij overeenkomstig de in het verleden afgesproken beleidslijn een behoedzaam scenario. Dat wil zeggen dat wij het gemiddelde accres in die periode 1 procentpunt lager stellen dan de fondsbeheerders in de junicirculaire 2006 hebben aangekondigd.

425

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten • • •

De gevolgen van de circulaires Provinciefonds zijn beoordeeld en verwerkt in bijstellingen van de Begroting 2007. De uiteindelijke realisatie is verwerkt in de Jaarrekening 2007. Het Bestuurlijk Overleg Financiële Verhouding (Rijk-VNG-IPO) heeft in 2007 2 keer plaats gevonden. Er is tussen het rijk en de provincies in 2007 een financieel akkoord voor het jaar 2008 gesloten waarin onder andere afspraken zijn gemaakt over de invulling van de taakstelling afromen vermogens provincies (€ 200 miljoen).

Ontwikkelingen In de Integrale Bijstelling 2007 hebben wij onze veronderstelling van een volledige uitbetaling van de behoedzaamheidsreserve 2007 teruggebracht tot een uitbetaling van ca. 25%. Dit komt overeen met een verlaging van het accres voor 2007 van 6,09% naar 5,63% onder inhouding van een halve behoedzaamheidsreserve. Nadat wij de Integrale Bijstelling 2007 hebben vastgesteld heeft zich nog 1 wijziging voorgedaan in onze uitkering uit het Provinciefonds, waardoor onze uitkering uiteindelijk ca. € 213.700 lager is uitgevallen dan in de Integrale Bijstelling 2007 is geraamd. Nacalculatie accres 2007 Medio maart 2008 bleek uit de maartcirculaire 2008 Provinciefonds dat de rijksuitgaven in 2007 met 4,24% zijn gestegen in plaats van te stijgen met 5,63%. Dit is het percentage waarmee wij rekening hebben gehouden bij het vaststellen van de Integrale Bijstelling 2007. Aangezien de ontwikkeling van het Provinciefonds direct gekoppeld is aan de ontwikkeling van de rijksuitgaven valt het accres van het Provinciefonds in 2007 ook 1,39% lager uit. Daardoor valt onze uitkering in 2007 ca. € 213.700 lager uit dan wij bij de Integrale Bijstelling 2007 hebben geraamd en moeten wij in het begrotingsjaar 2008 nog rekening houden met een terugvordering van ca. € 97.200.

426


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007


452.594

Totaal lasten

452.594

452.594

Baten: - uitkering provinciefonds - diverse baten - overige adminstratieve boekingen - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen

74.454.080 1.441.067 487.694

78.723.130

77.518.100

76.384.225

78.723.130

77.518.100

-75.931.631

-78.723.130

-77.518.100


raming saldo 2007

77.304.468

-77.304.468

-77.518.100

totaal provinciefonds

77.304.468

-77.304.468

-77.518.100

020008 BTW-compensatiefonds: - vrijval BTW-compensatiefonds

1.418.662

-1.418.662

totaal BTW-compensatiefonds

1.418.662

-1.418.662

78.723.130

-78.723.130

1.384



Product

lasten 2007

020002 Provinciefonds: - uitkeringen provinciefonds

totaal provinciefonds

427

baten 2007

-77.518.100

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Provinciefonds: De werkelijke uitkering bedraagt Begroot is een uitkering van Per saldo een nadelig verschil van

€ 77.304.468 € 77.518.100 €

213.632

Dit verschil wordt veroorzaakt door een lager accres dan geraamd. De Rijksuitgaven, waaraan het Provinciefonds is gekoppeld, stegen met 4,24% in plaats van 5,63%. Derhalve werd 1,39% minder ontvangen dan bij de Integrale Bijstelling geraamd. Baten BTW-Compensatiefonds: Per saldo geraamde bate op 050000 Geboekte bate op productnummer 020008

€ 2.312.849 € 1.418.662

Nadelig verschil

€

894.187

A €

2.312.849

€ € B €

293.636 1.125.026 1.418.662

A-B €

894.187

Nadere specificatie: Op functienummer 0.5 (onvoorzien) is een bate geraamd van Op functienummer 0.2 is geboekt: Vrijval BTW op gemeenschappelijke regelingen en diverse projecten Vrijval BTW op doeluitkeringen Per saldo een nadelig verschil op baten BTW-Compensatiefonds van

Dit verschil wordt veroorzaakt doordat voor de stelpost baten BTW-Compensatiefonds een hoger bedrag is geraamd dan de werkelijke vrijval BTW bedraagt.

428


: 0310 Eigen middelen

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving De opbrengst van de opcentenheffing motorrijtuigenbelasting is geleidelijk aan een steeds belangrijker bron van inkomsten geworden. De opbrengst kan worden gerekend tot de algemene dekkingsmiddelen van de provincie. Deze middelen zijn bedoeld om de uitgaven die niet ten laste van specifieke middelen kunnen worden gebracht, op te kunnen vangen binnen een reëel sluitende begroting. Tot 1 april 2007 heffen wij 76,8 opcenten. Wij verwachten dat de autonome groei van de opbrengst van de opcentenheffing motorrijtuigenbelasting in 2007 - vanwege de groei en een veranderde samenstelling van het voertuigenpark - circa 2% zal bedragen. Met ingang van 1 april 1998 hebben wij het aantal te heffen opcenten motorrijtuigenbelasting geïndexeerd. Deze indexering wordt bepaald door de trendmatige groei van het netto nationaal inkomen tegen marktprijzen (2,5%) met een correctie voor de naar verwachting optredende groei van het voertuigenpark (2%). Wij verwachten dat het aantal opcenten per 1 april 2007 op basis van deze indexering kan worden verhoogd met 0,5% ofwel met 0,4 opcent. De indexering van het aantal opcenten per 1 april 2007 levert per die datum een tarief op van 77,2 opcenten. Een nader uitgewerkt voorstel zullen wij u in het najaar van 2006 presenteren.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Een verantwoorde lastendruk.

Geplande Prestatie-indicatoren • Provinciale opcentenheffing als % van totale jaarlijkse autokosten (kleine middenklasser: ca. 3%). • Provinciale opcentenheffing als % van het maximaal te heffen aantal opcenten (per 1 april 2007: 73,5%). • Tarief provincie Groningen als % van landelijk gemiddelde (realisatie 2006: 108,6%; prognose 2007: 105,6%). Afnemers/klanten • houders van voertuigen

429

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • Provinciale opcentenheffing als % van totale jaarlijkse autokosten (kleine middenklasser: ca. 3%). • Provinciale opcentenheffing als % van het maximaal te heffen aantal opcenten (per 1 april 2007: 73,5%). • Tarief provincie Groningen als % van landelijk gemiddelde (realisatie 2006: 108,6%; realisatie 2007: 106,3%).

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) In 2007 zullen wij aan Provinciale Staten de aanpassing voorleggen van de heffingsverordening opcenten motorrijtuigenbelasting in verband met de indexering van het aantal te heffen opcenten per 1 april 2008 (ca. 78,4 opcenten).

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten De heffingsverordening opcentenheffing motorrijtuigenbelasting is per 1 april 2008 aangepast. Het aantal opcenten wordt op basis van de afgesproken indexering per 1 april 2008 verhoogd tot 77,8. Dat dit aantal lagere uitvalt dan volgens de geplande prestaties heeft te maken door de lagere trendmatige groei van het netto nationaal inkomen tegen marktprijzen (2,8% in plaats van 3,5%).

Ontwikkelingen De gerealiseerde opbrengst ligt per saldo ca. € 33.500 hoger dan de raming in de Integrale Bijstelling 2007. Dit voordelige verschil (t.o.v. de Integrale Bijstelling 2007) kan met name worden verklaard door een verdere verschuiving in de gewichtsverdeling van de voertuigen van licht naar zwaar. Omschrijving - aantal geheven opcenten vanaf 1 april - wettelijk toegestane aantal opcenten vanaf 1 april - aantal houders motorvoertuigen (HSB) per 31-12 - gemiddelde opbrengst per motorvoertuig - opbrengst opcenten m.r.b. in % van de totale inkomsten Gewone Dienst

430

realisatie 2006 76,8 102,4 245.626 € 160,65

realisatie raming 2007 2007 77,2 77,2 105,0 105,0 250.050 250.542 € 166,24 € 165,78

10,08%

10,64%


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007

39.460.359

41.568.602

41.535.116

39.460.359

41.568.602

41.535.116

-39.460.359

-41.568.602

-41.535.116


raming saldo 2007


Totaal lasten Baten: - belastingopbrengsten - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten


Product

lasten 2007

031010 Motorrijtuigenbelasting: - ontvangen motorrijtuigenbelasting

baten 2007 41.568.602

-41.535.116

totaal motorrijtuigenbelasting

41.568.602

-41.535.116

totaal eigen middelen

41.568.602

-41.535.116

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De gerealiseerde opbrengst ligt per saldo ca. € 33.500 hoger dan de raming in de Integrale Bijstelling 2007. Dit voordelige verschil kan met name worden verklaard door een verdere verschuiving in de gewichtsverdeling van de voertuigen van licht naar zwaar.

431


: 0410 Deelnemingen

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving De provincie Groningen neemt deel in een aantal ondernemingen. Bij deze productgroep gaat het om deelnemingen in de aandelenkapitalen van Essent NV en de NV Bank Nederlandse Gemeenten (NV BNG). De deelname van de provincie in het aandelenkapitaal van Essent NV zal in 2007 naar verwachting een dividend opleveren van tenminste € 15.000.000 en de NV BNG € 75.000. Overeenkomstig het voorstel in de Voorjaarsnota 2001 wordt het dividend van Essent NV toegevoegd aan de reserve Economische, Sociale en Fysieke Infrastructuur (ESFI). Deze gereserveerde middelen zullen volledig worden bestemd voor investeringen in de economische ontwikkeling(, de sociale) en de fysieke infrastructuur van onze provincie.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Het verbeteren van de economische, sociale en fysieke infrastructuur van onze provincie door middel van de inzet van het dividend Essent. • Invloed op het beleid van Essent NV. Geplande prestatie-indicatoren


GeplandePrestatie-indicatoren • Het aantal en de aard van de projecten, die zijn ge(co)financierd door de provincie, bijvoorbeeld boordvoorzieningen A.G. Wildervanckkanaal, verdubbeling N33, Kolibri, cultuurplein Winschoten etc.

Gerealiseerd: • ten guste van de cofinanciering werd het bedrag van de dividenduitkering Essent NV gebracht ad € 77,9 mln. • ten laste van de cofinanciering kwam een bedrag van € 3,3 ten behoeve van diverse projecten.

Afnemers/klanten • andere overheden en derden

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) (Co)financieren van projecten, die een bijdrage leveren aan de verbetering van de economische, sociale en fysieke infrastructuur van de provincie Groningen.

432

Toelichting/ontwikkelingen Omschrijving aandelen in Essent NV aandelen in NV BNG

nominaal € 1,00 € 2,50

aantal in 2006 8.988.827 75.250

Overige deelnemingen NV Luchthaven G.A.E. NV Waterbedrijf Groningen NV NOM BV De Blauwe Stad NV OMD NV Oikocredit

€ 453,79 € 500,00 € 453,79 € 100,00 € 1,00 € 200,00

542 25 14 72 360 50

balanswaarde € 1.722.096 € 571.962

€ € € €

p.m. 11.345 6.353 7.200 360 p.m.

Beleidsverantwoording De totale dividenduitkering van Essent NV bedraagt naar schatting over 2007 € 77,9 miljoen. Dit is inclusief een extra dividend inzake de verkoop van Essent Kabelcom. Hiervan is reeds € 51,3 miljoen ontvangen. Een bedrag van € 26,6 miljoen werd als nog te ontvangen opgenomen, inclusief de ingehouden dividendbelasting ad € 2,7 miljoen. Van de Bank Nederlandse Gemeenten NV werd een extra herkapitalisatiedividend ontvangen van € 675.745. Een bedrag van € 121.310 diende te worden gecorrigeerd als correctie op de veel opgenomen dividend over 2006.

433


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007


175.065 175.065

163.422 163.422

165.440 165.440

Totaal lasten

175.065

163.422

165.440

23.824.641

78.501.960

51.744.871

23.824.641

78.501.960

51.744.871

-23.649.576

-78.338.538

-51.579.431


raming saldo 2007

40.745

77.947.371 154 554.435

-77.824.693 -154 -513.690

-50.945.527 -154 -633.750

totaal beleggingen

163.422

78.501.960

-78.338.538

-51.579.431

totaal deelnemingen

163.422

78.501.960

-78.338.538

-51.579.431

Baten: - dividenden - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten Saldo lasten en baten


Product

lasten 2007

041040 Beleggingen: - rente/dividend aandelen NV Essent - rente/dividend aandelen Oikocredit - rente/dividend aandelen NV BNG

122.677

434

baten 2007

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007

Opbrengst deelneming NV Essent geraamd (vermoedelijke) opbrengst dividend 2007, inclusief het extra dividend in verband met de verkoop van Essent Kabelcom af: toegerekende rente

werkelijk

€ "

51.069.717 € 124.190 "

77.947.371 122.677

€

50.945.527 €

77.824.694

De bruto-opbrengst is via functienummer 0.8 (mutaties reserves) gestort in de reserve ESFI. Opbrengst deelneming NV Bank Nederlandse Gemeenten geraamd Correctie opbrengst 2006, te hoog geschatte opbrengst Vermoedelijk uitkering dividend 2007 af: toegerekende rente

werkelijk

€ " € "

0 € 675.000 " 675.000 € 41.250 "

-121.310 675.745 554.435 40.745

€

633.750 €

513.690

Opbrengst Oikokrediet geraamd Uitkering dividend 2007

€

435

werkelijk 154 €

154


: 0500 Onvoorzien

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving Bij deze productgroep gaat het om een buffer voor het opvangen van werkelijk onvoorziene en tevens onvermijdbare uitgaven.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Het in financiële zin in kunnen spelen op onverwachte maatschappelijke ontwikkelingen.

Geplande prestatie-indicatoren • Het aantal keren dat en de omvang waarin een beroep op deze post wordt gedaan.

Voortgang/realisatie prestatie-indicatoren • In totaal is de post voor werkelijk onvoorziene uitgaven ad € 671.368 in 2007 voor een belangrijk deel besteed. Een deel (€ 471.368) is in het kader van de Integrale Bijstelling 2007 toegevoegd aan de begrotingsruimte 2007. Het overige (€ 200.000) is vrijgevallen ten gunste van het rekeningresultaat 2007.

Afnemers/klanten • diverse

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) Het leveren van een bijdrage in de bekostiging van onvoorziene en onvermijdbare lasten.

436

Toelichting/ontwikkelingen Onvoorzien Voor werkelijk onvoorziene uitgaven stellen wij in 2007 € 671.368 beschikbaar. Deze post is bedoeld voor het opvangen van niet voorziene uitgaven dan wel tegenvallers bij de inkomsten in de loop van het begrotingsjaar dient ter voorkoming van tussentijdse ingrepen in de overige provinciale uitgaven. Stelposten Voor de compensatie van loonkostenontwikkelingen bij gesubsidieerde instellingen, die niet kunnen worden gedekte uit het reguliere accres van de provinciale bijdrage, stellen wij een bedrag van € 14.354 beschikbaar. Voorts ramen wij hier € 2.042 ten behoeve van het Kabel- en Leidingen Informatie Centrum (KLIC). Voor een bijdrage aan de gemeente Groningen in de personeelskosten van voormalig provinciaal personeel wordt € 11.345 geraamd. Ten slotte is er een bedrag van € 15.400 gereserveerd in verband met rentekosten integrale ontwikkeling Oostrand Zuidhorn. Verder is er in de Voorjaarsnota 2004 een bedrag van € 592.000 beschikbaar gesteld ten behoeve van voorfinanciering van grote projecten. Dit bedrag is op basis van het verwachte verloop van de investeringen in de Voorjaarsnota 2006 verlaagd tot € 400.480. Vanaf 2008 is onder nieuw beleid een stelpost opgenomen van ca. € 2.602.400 ten behoeve van het continueren van het nieuw beleid na 2007. Een nadere afweging vindt pas plaats aan het begin van de volgende Statenperiode. Verwacht achterblijven van de provinciale uitgaven Verder ramen wij een verwacht achterblijven van de provinciale uitgaven in verband met de BTWcomponent in de uitgaven, die kan worden gedeclareerd bij het BTW-compensatiefonds (€ 2.308.100). Nog in te vullen begrotingsruimte Een deel van de begrotingsruimte (flexibel budget) 2007 van ca. € 5,47 miljoen is nog niet tot besteding gekomen. Wij stellen voor deze middelen nu niet in te vullen, maar de invulling van deze ruimte over te laten aan de nieuwe Staten en het nieuwe college van GS, die in 2007 zullen aantreden. Vanwege de met ingang van 2004 veranderde begrotingssystematiek zal deze stelpost niet meer bij deze productgroep tot uitdrukking komen, maar bij de nieuwe comptabele functie 0.9 van de begroting (Saldo van de begroting van baten en lasten na bestemming).

Beleidsverantwoording Ontwikkelingen Onvoorzien De post voor werkelijk onvoorziene uitgaven bedroeg bij de start van het begrotingsjaar 2007 € 671.368. De ontwikkeling van het begrotingsbeeld 2007 leidde er in de Integrale Bijstelling 2007 toe dat een bedrag van € 471.368 uit de post voor werkelijk onvoorziene uitgaven 2007 kon worden toegevoegd aan de begrotingsruimte 2007. Deze post liep daardoor terug tot € 200.000. Dit bedrag bleek uiteindelijk niet benodigd voor het opvangen van onvoorziene en onvermijdelijke uitgaven. Daarom kan het nu vrijvallen en worden er op dit onderdeel in de rekening geen lasten meer verantwoord. Stelposten Voorfinanciering grote projecten In de Voorjaarsnota 2006 hebben wij deze post voor 2007 verlaagd tot € 400.480. De raming heeft alleen nog betrekking op de voorfinanciering van de projecten: - N370 Knoop Noordelijke en Westelijke Ringweg - Bruggen van Starkenborghkanaal - Maatregelen landinrichting. a. N370 Knoop Noordelijke en Westelijke Ringweg Uitvoering van dit project zal eind 2007 grotendeels gerealiseerd zijn. Inmiddels hebben wij van de gemeente Groningen een voorschot ontvangen groot € 600.000 waardoor geen beroep meer behoeft te worden gedaan op het instrument van de voorfinanciering.

437

b. Bruggen van Starkenborghkanaal Wegens vrijval van middelen door stagnatie van grote rijksprojecten zijn de middelen voor de brugvervanging direct tijdens de bouw beschikbaar gesteld. Er is dus geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid de bouwkosten voor te financieren. c. Maatregelen landinrichting Zowel bij de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) als bij de provincies leeft de wens de zogenaamde klassieke landinrichtingsprojecten op zo kort mogelijke termijn af te ronden. De opzet van deze projecten, waarbij het ministerie van LNV bij aanvang voor het geheel een toezegging doet voor het rijksaandeel in de kosten, wordt niet meer effectief gevonden. Sinds 1999 worden landinrichtingsprojecten modulair uitgevoerd, wat meer flexibiliteit in de uitvoering geeft. In bestuurlijk overleg van december 2004 en januari 2005 is afgesproken de klassieke projecten bij voorkeur voor 2009 af te sluiten. In 2003/2004 is landelijk geïnventariseerd wat de restant taakstelling uit de klassieke landinrichtingsprojecten is. Daarbij is meegenomen de vraag of onderdelen kunnen worden geschrapt als zijnde verouderd beleid. De uitkomst van de landelijke inventarisatie maakte duidelijk dat de restant opgave meer geld gaat kosten dan het ministerie van LNV voor de eerstkomende jaren op de begroting heeft staan. Om toch tegemoet te komen aan de wens de klassieke landinrichtingsprojecten versneld af te ronden heeft minister Veerman met de betrokken provinciale bestuurders afspraken gemaakt over provinciale voorfinanciering en extra LNV-middelen. Voor de provincie Groningen gaat het om de landinrichtingsprojecten Oude Veenkoloniën, Oldambt, Sauwerd, Westerwolde en Lutjegast Doezum. In 2006 zijn van alle klassieke landinrichtingsprojecten rijksbijdrageherzieningen opgesteld, De totale herziening bleef binnen de eerder begrootte € 29 miljoen. De planning is dat de klassieke projecten uiterlijk 2009 volledig worden afgerond. In de praktijk is het echter anders gelopen. In 2006 heeft DLG wel extra inspanningen geleverd, maar bleek eind 2006 dat het Rijk nog extra programmageld beschikbaar had. Om die reden is besloten, dat de provincie niet het onderdeel programmageld voorfinanciert, maar wel de door de DLG gemaakte kosten voor extra inzet. In februari 2007 hebben wij het bedrag aan voorfinanciering van € 517.000 betaald. In het jaar 2007 is in het kader van het ILG (Investeringsbudget Landelijk Gebied) de balans opgemaakt van alle lopende verplichtingen. Inmiddels is omtrent de lopende verplichtingen met het ministerie van LNV overeenstemming bereikt en wordt nu bekeken hoe dat doorwerkt in de bestuursovereenkomst in het kader van de ILG per 1 januari 2007. Het geheel heeft namelijk consequenties in die zin, dat niet alle projecten op de afgesproken tijd worden afgerond en dat de restantverplichtingen voor die projecten nu worden verwerkt in de bestuursovereenkomst. Verder zal er nog een definitieve afspraak met het ministerie van LNV moeten worden gemaakt over het terugbetalen van het voorfinancieringsbedrag ad € 517.000. Door de hierboven beschreven ontwikkelingen kan deze stelpost nu komen te vervallen en volledig ten gunste van het rekeningresultaat worden gebracht. In de Voorjaarsnota 2008 zullen wij de actuele stand van zaken met betrekking tot de voorfinanciering van grote projecten in meerjarig perspectief presenteren. Verwacht achterblijven van de uitgaven Op dit onderdeel hebben wij in de begroting een stelpost opgenomen voor het verwacht achterblijven van de provinciale uitgaven in verband met de BTW-component in de uitgaven, die kan worden gedeclareerd bij het BTW-compensatiefonds. Bij de invoering van het BTW-compensatiefonds (BCF) in 2003 is een bedrag onttrokken aan het Provinciefonds omdat vanaf dat moment de uitgaven exclusief BTW konden worden geraamd. In de 1e wijziging van de begroting 2003 respectievelijk de Integrale Bijstelling 2005 is de BTW-component uit de kredieten gehaald, om zo tot budgetten exclusief BTW te kunnen komen. Die BTW-component was bepaald aan de hand van gegevens met betrekking tot de BTW-druk in de jaren tot en met 2004. Deze stelpost is in de begroting 2007 geraamd op ca. € 2.308.100. In de Voorjaarsnota 2007 is deze stelpost met € 4.700 verhoogd tot ca. € 2.312.800. In het kader van deze Jaarrekening 2007 wordt het nadelige verschil - het bedrag dat nu resteert met betrekking tot het BTW-compensatiefonds en de opgetreden vrijval van BTW (ca. € 1.418.700) bij doeluitkeringen, gemeenschappelijke regelingen en overige posten onderdeel van het rekeningresultaat. Zie tevens de beleidsverantwoording bij productgroep 0200.

438

Nog in te vullen begrotingsruimte De begrotingsruimte 2007 werd in de begroting geraamd op ca. € 5,47 miljoen. In de 1e wijziging 2007 (onderdeel van de Integrale Bijstelling 2006) is daar vanwege een aantal ontwikkelingen en besluiten een beslag van ca. € 0,85 miljoen op gelegd. Zodat er op dat moment nog een bedrag van € 4,62 miljoen resteerde. In de Voorjaarsnota 2007 nam de begrotingsruimte 2007 toe tot ca. € 6,70 miljoen. In het kader van nieuw beleid 2007 - op basis van ons collegeprogramma 2007-2011 - hebben wij daar een beslag van ca. € 4,48 miljoen opgelegd en daarnaast hebben wij een herschikking van de begrotingsruimte met een € 1,00 miljoen van 2007 naar 2008 doorgevoerd. Op die manier resteerde er na de Voorjaarsnota 2007 voor 2007 een begrotingsruimte van ca. € 1,22 miljoen. In de Integrale Bijstelling 2007 trad er een verdere verbetering op. Het begrotingsbeeld 2007 verbeterde met ca. € 2,39 miljoen. Dit lagere beslag op de algemene middelen samen met een verlaging van de post voor werkelijk onvoorziene uitgaven 2007 met ca. € 0,47 miljoen is uiteindelijk toegevoegd aan de begrotingsruimte 2007. De begrotingsruimte 2007 nam daardoor toe met € 2,86 miljoen tot € 4,08 miljoen. Dit bedrag vloeit nu in het rekeningresultaat 2007.

439


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007


5.191.864

Totaal lasten

5.191.864

1.941.864 3.250.000


2.312.849

Totaal baten

2.312.849


2.879.015


Product

lasten 2007

050000 Onvoorzien: - onvoorziene uitgaven

baten 2007



Totaal onvoorzien:

2.879.015

totaal

2.879.015

440

Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 De post voor onvoorziene uitgaven en stelposten over 2007 bedraagt: • vrijval voorfinanciering grote projecten • vrijval restant onvoorzien na Integrale Bijstelling • overboeking naar 2008, conform de Integrale Bijstelling • vrijval post voor cofinanciering van projecten in brede zin. Dit bedrag is in de nieuw te vormen "reserve cofinanciering Ruimtelijke-Economische Projecten"gestort via functienummer 0.800 • vrijval overige stelposten

€ " "

400.480 200.000 1.301.191

" " €

3.000.000 290.193 5.191.864

Stelpost verwacht achterblijven van de provinciale uitgaven in verband met de BTW-component in de uitgaven, zie productnummer 0.200

"

2.312.849

Per saldo

€

2.879.015

441


: 0600 Saldo kostenplaatsen

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving Bij deze productgroep worden apparaatskosten geraamd, die nog niet aan producten kunnen worden toegedeeld en derhalve ook nog niet zijn verwerkt in de verdeling van de indirecte kosten 2007.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten • Een integrale toerekening van kosten aan de provinciale producten.

Geplande prestatie-indicatoren o Geen.


Afnemers/klanten • interne organisatie en derden waarvoor werkzaamheden worden verricht

Activiteiten in 2007 (dekking binnen bestaande formatie en begroting) In het kader van de Integrale Bijstelling 2007 zullen de onverdeelde apparaatskosten 2007, waar mogelijk worden toegedeeld aan de functionele productgroepen.

Toelichting/ontwikkelingen Onverdeelde apparaatskosten Voor 2007 blijven voorshands de volgende apparaatskosten buiten de verdeling van indirecte kosten:

• in het kader van het nieuw beleid 2007-2010 (Voorjaarsnota 2006): - Formatie afdeling EZ - Uitvoering Flora- en faunawet/ Natuurbeschermingswet - kosten formatie - Stelpost uitvoering Flora- en faunawet/ Natuurbeschermingswet ter dekking kosten formatie (0600) en materiële uitgaven (6201) - Formatie CT2010 - Costa Due - Implementatie omgevingsvergunning - Formatie MTZ/MV - Formatie Projectbureau - Herschikking AKP ter bekostiging formatie Projectbureau - Formatie en externe ondersteuning Jeugdzorg - Formatie FZ

442

€

86.000

"

272.000

-/-

" " " " " "

419.771 p.m. 270.000 80.000 p.m. 308.000

-/-

" " "

308.000 350.000 154.000

- Herschikking AKP ter bekostiging formatie FZ - Kwaliteit informatie mediatheek - Sectorale kredieten ter bekostiging kwaliteit informatie mediatheek • binnen het aanvaard beleid: - Stelpost WW-bodemvoorziening - Stelpost regeling woon-werkverkeer - Stelpost FUWAprov - Formatie extern ICT-beleid - MT-buffer in verband met formatie extern ICTbeleid - Surplus formatiereductie - Taakstelling afdeling LGW als gevolg van nieuw beleid Voorjaarsnota 2005 - Stelpost Flora- en Faunawet, Natuurbeschermingswet - Stelpost loonkostenontwikkeling - ICT Beleidsplan 2003-2006 - Correctie MT-buffer - Stelpost bedrijfssparen - Stelpost ABP-VUT fonds - Stelpost vrijval IZR-premie gepensioneerden - Stelpost nieuw huisvestingsconcept - Stelpost Grijs kenteken - Stelpost correctie overboeking toegangscontrole - Stelpost correctie overboeking BHV-opleiding

-/-

" "

154.000 55.000

-/-

"

55.000

€ " " "

21.146 6.943 344.003 90.000

-/-

" "

90.000 204.102

-/-

"

100.000

" " " " " " " " " " "

419.771 400.000 42.488 55.450 203.437 484.416 314.800 425.000 125.000 61.200 11.200

-/-

-/-/-

Wanneer bovenstaande kosten in de Integrale Bijstelling 2007 via een tussentijdse verdeling van apparaatskosten functioneel (met andere woorden: aan de diverse productgroepen worden toegedeeld) worden de bedragen bij deze productgroep afgevoerd.

Beleidsverantwoording Uitgevoerde activiteiten In de Integrale Bijstelling 2007 zijn de apparaatskosten 2007 opnieuw verdeeld en is de toerekening aan de verschillende productgroepen en aan de investeringswerken aangepast. Onverdeelde apparaatkosten 2007 In de begroting 2007 tot en met de Integrale Bijstelling 2007 zijn de volgende (wijzigingen in de) kosten buiten de verdeling van de apparaatskosten 2007 gebleven. - Surplus formatiereductie - Stelpost vrijval IZR-premie gepensioneerden - Stelpost nieuw huisvestingsconcept - Stelpost nieuwe CAO 2007-2009 - Tijdelijk personeel t.l.v. grondwaterheffing - Behoefteraming ISV-3 naar AKP - Nota Bouwen en Wonen naar AKP - Versnellen woonplannen Oost-Groningen naar AKP - Stelpost Europese Dienstenrichtlijn (via PF) Totaal

€ " " " " " "

48.107 54.227 425.000 440.000 43.600 20.000 43.000

" " €

20.000 2.700 1.096.634

In de Jaarrekening 2007 zijn deze apparaatskosten toegedeeld aan de functionele productgroepen. Daardoor komen de hierboven genoemde bedragen bij deze productgroep te vervallen.

443


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007


1.096.634

Totaal lasten

1.096.634

1.096.634


1.096.634


Product

lasten 2007

060000 Onverdeelde apparaatskosten


totaal saldo kostenplaatsen

1.096.634

444

baten 2007


Analyse van de verschillen tussen raming 2007 en realisatie 2007 Na de Integrale Bijstelling van de begroting 2007 resteert aan onverdeelde apparaatskosten een bedrag van € 1.096.634. Als volgt de specificeren: Aanvaard beleid Begroting 2007 Surplus formatiereductie, gestort in de reserve AKP Stelpost vrijval IZR gepensioneerden, gestort in de reserve AKP Stelpost nieuw huisvestingsconcept, zie ook afboeking geactiveerde kosten Metamorfose op prod.nr 1.799

€ "

48.107,00 54.227,00

"

425.000,00

Nieuwe posten IB 2007 Stelpost nieuw CAO 2007-2009 Tijdelijk personeel tlv grondwaterheffing Behoeftenraming ISV-3 Nota Bouwen en wonen Versnellen woonplannen O-Gron Europese Dienstenrichtlijn

" " " " " "

440.000,00 43.600,00 20.000,00 43.000,00 20.000,00 2.700,00

Totaal opbouw stelpost onverdeelde apparaatskosten 0600

€

1.096.634,00

445


: 0800 Mutaties reserves

Programma


Portefeuillehouder

: Calon


: Faber

Productgroepomschrijving Hier worden de mutaties m.b.t. de reserves verantwoord.

Maatschappelijke effecten, prestatie-indicatoren en afnemers/klanten Maatschappelijke effecten



Afnemers/klanten


446


realisatie 2006

realisatie 2.007

raming 2007

Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan reserves - kapitaallasten totaal directe kosten

96.279.627 113.410.542

60.731.027

96.279.627 113.410.542

60.731.027

Totaal lasten

96.279.627 113.410.542

60.731.027

Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit reserves

33.404.734

41.729.708

29.146.063

Totaal baten

33.404.734

41.729.708

29.146.063


62.874.894

71.680.834

31.584.964


Product

080001 Mutatie reserves: - algemene reserve - reserve ESFI - reserve Stimuleringsfonds Zorg - reserve groen - reserve huisvesting en inrichting - egalisatiereserve grondwaterheffing - egalisatiereserve automatisering - egalisatiereserve wegen en kanalen - reserve cofinanciering Kompas - egalisatiereserve ontgrondingen - egalisatiereserve BTW-Compensatiefonds - reserve AKP-budgetten - reserve bodemsanering - reserve afkoopsommen (water-)wegen - reserve programma Landelijk Gebied - reserve cofin. ruimtelijke econ. progr.

lasten 2007 13.884.530 81.625.699 50.000 328.582 193.459 802.042 1.601.445 7.064.592

baten 2007 21.921.316 12.563.096 183.038

395.626 1.890.606 2.967.249 7.668


raming saldo 2007

-8.036.786 69.062.603 -183.038 50.000 328.582 -202.167 802.042 -289.161 4.097.343 -7.668

-6.324.740 40.315.850

17.034 -1.892.695 386.964 -34.500

1.380.747 602.200 42.843 2.834.404 3.000.000

585.149 677.837 375.000 163.124

795.598 -75.637 -332.157 2.671.279 3.000.000

-585.149 77.200 -375.000

totaal mutaties reserves

113.410.542

41.729.708

71.680.834

31.584.964

totaal mutaties reserves

113.410.542

41.729.708

71.680.834

31.584.964

447

448

Hoofdstuk 3: Staat van herkomst en besteding van middelen

449

450

3.376.344

Afschrijvingen materiële vaste activa

16.297.813

Saldo na bestemming

Afname crediteuren

Afname waarborgsommen

Afname algemene reserve

Toename liquide middelen

Toename verstrekte kasleningen

Toename overige vorderingen

Toename vorderingen op openbare lichamen

Toename verstrekte overige langlopende leningen

Storting in reserve

Investeringen materiële vaste activa

451

230.131.594

63.189.412

Toename overige vlottende passiva

110.000

22.682.749

Toename voorzieningen

Toename langlopende schulden

79.717.620

694.248

Afname debiteuren

Toename bestemmingsreserves

6.864.534

15.996.318

Afname beleggingen

Aflossing op overige langlopende leningen u/g.

164.719

9.247.818

Bijdragen van reserves in de investeringen

Afschrijvingen immateriële vaste activa

11.790.019

Bijdragen van derden in de investeringen

Herkomst van middelen

Staat van herkomst en besteding van middelen

230.131.594

1.462.852

320

8.036.786

8.214.643

176.215.301

1.750.333

5.441.920

1.710.200

3.045.451

24.253.788

Besteding van middelen

452

Hoofdstuk 4: Bijlagen Bijlage A-I: overzicht personele sterkte en personeelslasten.............................................................. 455 Bijlage A-II: salarissen en sociale lasten (lastencategorieën 1.1 en 1.2)............................................ 457 Bijlage B-1: Staat van immateriële vaste activa .................................................................................. 459 Bijlage B-II: Staat van materiële vaste activa ...................................................................................... 460 Bijlage C: Staat van financiële vaste activa: kapitaalverstrekkingen .................................................. 463 Bijlage D: Staat van financiële vaste activa: langlopende geldleningen u/g en beleggingen ............. 464 Bijlage E: Staat van reserves .............................................................................................................. 466 Bijlage F: Staat van voorzieningen...................................................................................................... 467 Bijlage G: Staat van opgenomen langlopende geldleningen o/g ........................................................ 468 Bijlage H: Staat van gewaarborgde geldleningen en garantieverplichtingen...................................... 469 Bijlage I: Overzicht kapitaallasten en berekening rente-omslag ......................................................... 470 Bijlage J-I: Kostenverdeelstaat............................................................................................................ 472 Bijlage J-II: overzicht van productgroepen van de exploitatie- rekening en van de investeringen belast met apparaatskosten ........................................................................................................................... 473 Bijlage K: Verdelingsmatrix.................................................................................................................. 476

453

454

Bijlage A-I: overzicht personele sterkte en personeelslasten

De seniorentijd is in de formatieplaatsen verwerkt (Personeelslasten x € 1.000) sterkte per Organisatie- eenheid/ afdeling

aantal formatieplaatsen afk.

code

sterkte per

31 december 2007 toegestaan

werkelijk

31 december 2006 aantal

aantal formatieplaatsen

personen toegestaan

werkelijk

aantal personen

SG

401

Statengriffie

6,4

4,1

5

6,5

5,6

6

GMO

402

GS-MT Ondersteuning

4,4

4,1

5

3,4

3,2

3

MT

403

Managementteam Totaal SG/GMO/MT

4,0

3,0

3

4,0

4,0

4

14,8

11,2

13

13,9

12,8

13

Personeelslasten

1.213

1.219

ABJ

410

Algemeen Bestuurlijke en Juridische Zake

27,5

26,5

31

26,5

25,7

30

CK

411

Communicatie en Kabinet

32,6

31,5

36

29,9

30,2

34

FZ

412

Facilitaire Zaken

45,6

42,9

51

43,6

40,7

48

ICT

413

Informatie en Communicatie Technologie

37,1

31,7

34

33,1

31,7

33

PO

415

Personeel en Organisatie

27,3

25,1

32

28,5

27,6

36

FC

416

Financiën en Control

43,7

41,6

51

46,1

40,4

48

IV

417

Informatievoorziening Totaal Bedrijfsvoering

27,2

24,5

28

25,8

24,2

27

241,0

223,8

263

233,5

220,5

256

Personeelslasten

13.088

13.143

OMB/PB 420

Omgevingsbeleid en Projectbureau

28,0

26,4

30

28,1

26,8

29

PP

433

Programma's en Projecten

18,9

15,8

19

21,2

15,9

20

RV

434

Regiovisie

7,1

7,1

8

6,2

6,2

7

PV

435

Projectbureau Veenkoloniën

2,1

1,6

3

1,1

1,1

2

ZZL

436

Zuiderzeelijn

0,0

HP

437

Hanzepassage

1,0

1,0

1

1,0

1

RT

438

Regio Tram

3,4

3,4

4

55,3

65

51,0

59

Totaal Strategie en Projecten

60,5

Personeelslasten

0,9 1,0 58,5

3.526

3.316

CW

422

Cultuur en Welzijn

36,4

34,6

42

35,5

35,7

EZ

442

Economische Zaken

21,2

22,8

28

23,8

22,0

45 25

VV

443

Verkeer en Vervoer

23,0

21,0

27

24,4

22,4

28

MV

444

Milieuvergunningen

40,5

41,2

48

39,2

38,9

44

MTZ

445

Milieutoezicht

33,5

35,4

39

31,9

31,7

34

MB

446

Milieubeleid en Bodemsanering

32,7

32,4

40

32,0

28,8

34 33

RP

447

Ruimtelijke Plannen

29,8

30,9

34

30,1

30,0

LGW

421

Landelijk Gebied en Water

44,2

44,2

53

46,1

42,3

50

261,3

262,5

311

263,0

251,8

293

Totaal Beleid Personeelslasten

16.030

455

15.215

(Personeelslasten x € 1.000) sterkte per Organisatie- eenheid/ afdeling

aantal formatieplaatsen afk. WE

code 460

toegestaan Wegenbouw

sterkte per

31 december 2007

26,4

werkelijk 28,1

31 december 2006 aantal

aantal formatieplaatsen

personen toegestaan 33

25,5

werkelijk 25,9

aantal personen 31

BW

461

Beton- en Waterbouw

26,9

28,4

30

27,7

29,0

31

SEM

462

Staal, Electro en Materieel

32,5

30,3

32

31,6

31,1

34

WB

463

Wegbeheer

KB

464

Kanaalbeheer

CBO

465

Commissie Bodemdaling Totaal Wegen en Kanalen

69,2

65,1

70

67,3

62,1

67

159,4

139,7

161

157,2

141,6

161

2,3

2,1

3

2,3

2,3

3

316,7

293,7

329

311,6

292,0

327

Personeelslasten IPC

480/2 Inactief personeel Concern

CF

490

15.074

14.364

Concern (speciale taken en/of niet geplaa

1,8

6,0

8

2,7

5,4

7

Totaal Overigen

1,8

6,0

8

2,7

5,4

7

Personeelslasten TOTAAL PERSONEELSTERKTE **

770 896,1

TOTAAL PERSONEELSLASTEN

852,5

1.144 989

883,2

49.701

833,5

955

48.401

GS

496

Gedeputeerde Staten

6,0

6,0

6

5,0

5,0

5

CDK

495

Commissaris der Koningin

1,0

1,0

1

1,0

1,0

1

OGS

496

Oud-leden Gedeputeerde Staten 7,0

7

6,0

6,0

6

Totaal Bestuur

7,0

Personeelslasten

TOTAAL PERSONEELSTERKTE, INCL.BESTUUR **

1.089

903,1

TOTAAL PERSONEELSLASTEN, INCL.BESTUUR **

859,5

940

996

50.790

exclusief inactief personeel per 31-12-2007: 4 personen ( 3,18 formatieplaasten) exclusief inactief personeel per 31-12-2006: 5 personen ( 4,33 formatieplaasten)

456

889,2

839,5 49.341

961

Bijlage A-II: salarissen en sociale lasten (lastencategorieën 1.1 en 1.2) 2007 A. Salarissen en wedden a. salarissen en toelagen provinciaal personeel (incl. vakantietoelage en eindejaarsuitkering) b. bijdrage zorgverzekeringswet c. beoordelen en belonen d. verkoop verlofdagen e. stagevergoedingen f. vergoedingen overwerk g. diensttijduitkeringen h. vergoedingen woon-werkverkeer i. wedden / salarissen leden gedeputeerde staten (incl. vakantietoelage, eindejaarsuitkering en bijdrage zorgverzekeringswet)

2006

€ " " " " " " "

39.618.933 1.785.976 490.183 133.039 38.490 212.641 93.450 104.329

€ " " " " " " "

38.015.506 1.734.640 577.996 144.344 31.794 250.101 85.738 102.373

"

761.271

"

670.667

€

43.238.312

€

41.613.159

220.730

€

200.456

B. Uitkeringen voormalig personeel en oud-leden gedeputeerde staten a. pensioenuitkeringen oud-leden van gedeputeerde staten € b. uitkeringen oud-leden van gedeputeerde staten (incl. vakantietoelage en eindejaarsuitkering) " uitkeringen voormalig personeel (incl. vakantietoelage, c. eindejaarsuitkering en bijdrage zorgverzekeringswet) "

124.550

"

74.566

654.392

"

982.513

€

999.672

€

1.257.535

€ " " "

6.159.742 109.656 1.780.709 149.294

€ " "

5.917.439 400.955 1.579.627

" €

172.680 8.070.701

€ " " " €

1.793.130 1.322.629 262.701 12.456 3.390.916

€ " " " "

4.778 84.327 4.549 4.261 5.401

C. Sociale lasten a. Premies pensioen/afkoopsommen waarde pensioen: 1. premie ouderdoms-/ nabestaandenpensioen 2. premie invaliditeitspensioen 3. premie fpu / vut fonds 4. premie arbeidsongeschiktheidspensioen 5. afkoopsom waarde pensioen b.

c.

Premies sociale verzekeringen: 1. premie zorgverzekeringswet 2. premie wet arbeidsongeschiktheidsverzekering 3. premie uitvoeringsfonds arbeidsongeschiktheid 4. premie interprovinciale ziektekostenregeling / ziekenfondswet Overige sociale lasten: 1. vergoeding ziektekosten 2. loonheffing spaarloon 3. interim-uitkering ziektekosten 4. compensatie diverse premies 5. premie wor 6. nabestaandenuitkering

457

€

8.199.401

€ " "

1.843.293 1.219.651 365.676

€

3.428.620

€

83.193

"

3.466

" €

31.944 118.603

€

103.316

€

11.746.624

€

11.564.933

2007 D. Inkomsten in verband met salarissen en sociale lasten a. Inkomsten salarissen: 1. wao-uitkeringen en uitkeringen ziektewet 2. vermindering loonheffing i.v.m. laag loon en ouderschapsverlof 3. aankoop verlofdagen 4. bijdragen derden b.

c.

d.

Verhaal premies pensioen: 1. premie ouderdoms-/ nabestaandenpensioen 2. premie invaliditeitspensioen 3. premie fpu / vut fonds 4. premie arbeidsongeschiktheidspensioen Verhaal premies sociale verzekeringen: 1. premie zorgverzekeringswet 2. premie interprovinciale ziektekostenregeling / ziekenfondswet 3. premie wga Verhaal overige sociale lasten: 1. pensioenpremie leden en oud-leden gedeputeerde staten

Samengevat bestaan de uitgaven uit de volgende onderdelen: rubriek A - salarissen en wedden rubriek B - uitkeringen voormalig personeel en oud-leden g.s. rubriek C - sociale lasten

2006

€

143.876

€

138.166

" " €

59.713 22.546 226.135

" " " €

38.359 49.574 42.145 268.244

€ " " " €

1.920.825 107.396 1.048.550 42.921 3.119.692

€ " "

1.865.535 189.311 941.888

€

2.996.734

€

1.822.209

" €

-3.935 1.818.274

€ " " €

1.793.130 2.782 3.978 1.799.890

€

30.295

€

29.292

€

5.194.396

€

5.094.160

€ " "

43.238.312 999.672 11.746.624

€ " "

41.613.159 1.257.535 11.564.933

€

55.984.608

€

54.435.627

rubriek D - inkomsten in verband met salarissen en sociale lasten

"

5.194.396

"

5.094.160

Totaal

€

50.790.212

€

49.341.467

bestaande uit: * lastencategorie 1.1 * lastencategorie 1.2

€ €

49.790.540 999.672

€ €

48.083.932 1.257.535

458

A

Totaal

obligaties Allianz Finance 1997-2007 obligaties Ems 1997-2007 obligaties Morgan Stanley

AGIO OBLIGATIES

omschrijving

1.033.331

378.000 477.831 177.500

B

aanschafwaarde per 1-1-2007 C

bij

0

mutaties 2007

Bijlage B-1: Staat van immateriële vaste activa

D

af

0

459

1.033.331

378.000 477.831 177.500

E(B+C-D)

aanschafwaarde per 31-12-2007

4,5 jaar 4,5 jaar 4,9 jaar

F

afschrijvingstermijn

759.178

322.610 404.979 31.589

cumulatieve afschrijvingen t/m 31-12-2006 G

274.153

55.390 72.852 145.911

H(B-G)

boekwaarde per 1-1-2007 I

164.719

55.390 72.852 36.478

afschrijvingen 2007

109.433

0 0 109.433

J

boekwaarde per 31-12-2007

1.559.352 729.699 46.781

2.335.832

Dienstengebouw St. Jansstraat 4 Oorspronkelijke bouwkosten Idem uitbreiding Kelder P.C.C.V.

Totaal dienstengebouw

3.850.643

3.850.643

Her-en verbouw Martinikerkhof 12 Fase 3 en 4

Totaal Martinikerkhof 12

313.399

PAC Noodstroomvz. Prov. Actiecom.

1.906.301 144.420 210.032 68.324 59.341 242.767

2.631.185

13.333.366

Nieuwe herhuisvesting DWK Districten Noord Districten West Districten Zuid Districten SEM panden MURA

Totaal overige dienstgebouwen

Totaal gebouwen en terreinen

Overige dienstengebouwen

339.919

Voorbereiding metamorfose

95.000

3.380.539

Totaal St. Jansstraat 4

Her-en verbouw Sint Jansstraat 4

1.044.707

Totaal renovatie

691.756 352.951

2.722.681

Totaal nieuwbouw dienstengebouw

Kosten renovatie St jansstraat4: Bouwkundig deel Aanvullende investeringen

2.722.681

aanschafwaarde per 1-1-2007 (excl.BTW) B

Nieuwbouw dienstengebouw Nieuwbouw, ondergrond

GEBOUWEN EN TERREINEN

A Activa met een economische nut:

omschrijving C

bij

487.519

189.344

189.344

29.699

92.145

176.331

176.331

mutaties 2007

Bijlage B-II: Staat van materiële vaste activa

D

af

682.476

250.412

250.412

432.064

13.138.408

2.570.117

1.655.889 144.420 210.032 68.324 59.341 432.111

343.098

95.000

4.026.974

4.026.974

3.380.539

1.044.707

691.756 352.951

2.335.832

1.559.352 729.699 46.781

2.722.681

2.722.681

E(B+C-D)


460

ann.30jr.6,5% ann.40jr,9.5% ann.40jr,9.5% ann.40jr,9.5% ann.40jr,9.5% 40 jaar

10/40 jaar

37 jaar 10 jaar

66 2/3 jaar 66 2/3 jaar 66 2/3 jaar

F


2.626.271

350.930

225.792 11.379 18.675 3.748 4.272 87.064

4.758

287.501

287.501

1.983.082

535.569

186.953 348.616

1.447.514

959.054 459.715 28.744


10.707.095

2.280.255

1.680.508 133.041 191.357 64.577 55.069 155.703

308.641

339.919

95.000

3.563.142

3.563.142

1.397.456

509.138

504.803 4.335

888.318

600.298 269.984 18.037

2.722.681

2.722.681

H(B-G)

boekwaarde per 1-1-2007 I

328.332

47.680

36.747 1.455 2.318 533 559 6.069

31.340

191.243

191.243

58.069

23.031

18.696 4.335

35.037

23.390 10.945 702

afschrijvingen 2007

10.183.805

2.171.507

1.393.350 131.586 189.040 64.044 54.510 338.977

307.000

95.000

3.548.229

3.548.229

1.339.387

486.107

486.107 0

853.281

576.907 259.039 17.335

2.722.681

2.722.681

J


731.831

162.509

109.233 12.639 18.179 6.135 5.232 11.092

21.987

253.828

253.828

99.551

36.270

35.961 309

63.281

42.763 19.233 1.285

193.956

193.956

K

rente

M

product groep

1.060.163

210.189 app.kst

145.980 14.094 20.496 6.668 5.791 17.161

53.327

445.071 app.kst.

445.071

157.620 app.kst

59.301

54.657 4.644

98.319

66.154 30.178 1.987

193.956 app.kst

193.956

L(I+K)

totaal der kapitaallasten

4.476.170 4.848.187 36.826.907

46.151.264

TOTAAL WEGEN

18.160.779

18.160.779

17.204.919

16.717.400

107.039.018

93.258.317

mutaties 2007

13.169.075 3.548.325

Secundaire wegen t/m 1992 Tertiaire wegen Provinciale wegen vanaf 1993

LANDWEGEN

LAND- EN WATERWEGEN

Activa met een maatschappelijk nut:

TOTAAL ECONOMISCH NUT

De Blauwe Stad Waterberging

C

bij

88.527.435 4.730.883

447.335

OVERIGE INVESTERINGEN

447.335

Totaal apparatuur

A


Digitale telefooncentrale 2002

APPARATUUR

omschrijving

15.295.785

15.295.785

18.662.227

17.979.751

13.585.387 4.394.365

D

af

49.016.258

4.476.170 4.848.187 39.691.901

105.581.710

91.995.966

88.111.123 3.884.843

447.335

447.335

E(B+C-D)


461

ann. 20 jr. 9% 20 jaar 20 jaar

7 jaar

F


16.231.899

3.012.249 4.047.126 9.172.524

2.881.934

255.663

255.663


29.919.365

1.463.921 801.061 27.654.383

104.157.084

93.258.317

88.527.435 4.730.883

191.672

191.672

H(B-G)


392.237

63.905

63.905

1.951.843

358.551 215.740 1.377.552

I

afschrijvingen 2007

127.767

127.767

30.832.517

1.105.370 585.321 29.141.825

102.307.538

91.995.966

88.111.123 3.884.843

J


13.654

13.654

1.498.051

131.753 57.065 1.309.233

869.434

123.949

123.949

K

rente M

product groep

3.449.894 3101

490.304 272.805 2.686.785

1.261.671

123.949

123.949

77.559 app.kst

77.559

L(I+K)


A

TOTAAL GENERAAL

179.905.704

26.715.422

72.866.686

TOTAAL MAATSCHAPPELIJK NUT

5.986.980 431.886 169.615 568.215 907.670 3.775.563 6.875.307 4.035.635 30.457 885.988 53.419 2.287.321 112.857 105.459 -4.706 -14.999 15.171 489.206 320.926 12.157 443.093 -630.031 -154.735 19.568 -6.601


TOTAAL WATERWEGEN

waterwegen algemeen van Starkenborghkanaal Eemskanaal Winschoterdiep Aanlegplaatsen gevaarlijke stoffen sluis Gaarkeuken vernieuwing Oostersluis verruiming kunstwerken Winschoterdiep dukdalf Farmsum kanaal Veendam-Musselkanaal: Reitdiep oeververbetering Reitdiep A.G. Wildervanckkanaal Aduarder- en Hoendiep Actieplan 05: brug Hoendiep-Enumatil verkoop grond Drents diep brug/fietsbrug Lauwerszijl Lighaven Delfzijl vissershaven Lauwersoog Verbindingskanaal Damsterdiep- Eemskanaal Oldehoofsterkanaal Baggerplan Zuidlaardermeer Brug Abelstokstertil Project "van Turfvaart naar Toervaart" totaal nagek.kst./ opbr. vaarwegen vaarverbinding Oldambtmeer Beerta Toerischtische Recreatieve Infrastructuur Reitdiepprojecten

WATERWEGEN

omschrijving

136.000

38.135

17.039.686

52.405.383

35.200.465 46.143.981

27.481.754

12.185.969

494.788 10.682

4.814.730 44.033 77.514 1.487.250

85.814

684.927

104.905

2.013.889

36.459 2.013.889

D

af

8.451.114 12.681 981.002

mutaties 2007

1.625.761 5.122.990 8.092 981.002

C

bij

186.167.107

80.585.397

31.569.138

7.612.741 -2.896.238 165.027 568.215 907.670 3.775.563 6.875.307 4.035.635 30.457 885.988 53.419 2.323.779 112.857 105.459 -102.572 -14.999 120.076 489.206 320.926 12.157 443.093 -30.919 -154.735 4.339.511 -17.283 44.033 77.514 1.487.250

E(B+C-D)


462

40 jaar 20/40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 8/20 jaar

ann.20 jr,7%

40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 20 jaar 40 jaar 40 jaar 6 jaar

F


31.032.575

28.150.640

11.918.742

-120

-47

446.212 224.726 4.644 124.568

241.404 545.906 -43 401.321 15.361 2.750.197 1.703.764 3.362.174 25.908 147.586 20.032 1.688.521 117.956 98.672


148.873.130

44.716.046

14.796.680

5.745.576 -114.020 169.658 166.894 892.309 1.025.366 5.171.543 673.462 4.549 738.402 33.387 598.800 -5.099 6.786 -4.706 -14.999 15.171 42.994 96.201 7.513 318.526 -630.031 -154.687 19.568 -6.480

H(B-G)


-165

-8

18.486 8.520 304 14.977

149.675 83.552 -8 14.244 1.553 94.389 171.883 100.092 1.523 22.150 1.335 336.625 3.203 9.936

3.376.344

2.984.107

1.032.265

I

afschrijvingen 2007

151.758.188

49.450.649

18.618.132

7.221.662 -3.525.696 165.077 152.651 890.756 930.977 4.999.660 573.370 3.026 716.252 32.051 298.634 -8.302 -3.149 -102.572 -14.999 120.076 24.508 87.680 7.209 303.548 -30.919 -154.679 4.339.511 -16.998 44.033 77.514 1.487.250

J


3.591.475

2.722.040

1.223.989

-462

-20

3.063 6.853 535 22.676

409.299 195.234 -19 11.999 3.330 73.044 368.406 47.975 324 52.602 2.378 24.263 725 1.784

K

rente

6.967.819

5.706.148

2.256.254

-627

-29

21.549 15.373 839 37.653

558.973 278.785 -26 26.242 4.883 167.433 540.289 148.067 1.847 74.751 3.714 360.887 3.929 11.720

L(I+K)


3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3304 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 div.

M

product groep

4.476.170 4.848.187 36.826.907

46.151.264

TOTAAL WEGEN

18.160.779

18.160.779

17.204.919

16.717.400

107.039.018

93.258.317

mutaties 2007

13.169.075 3.548.325

Secundaire wegen t/m 1992 Tertiaire wegen Provinciale wegen vanaf 1993

LANDWEGEN

LAND- EN WATERWEGEN

Activa met een maatschappelijk nut:

TOTAAL ECONOMISCH NUT

De Blauwe Stad Waterberging

C

bij

88.527.435 4.730.883

447.335

OVERIGE INVESTERINGEN

447.335

Totaal apparatuur

A


Digitale telefooncentrale 2002

APPARATUUR

omschrijving

15.295.785

15.295.785

18.662.227

17.979.751

13.585.387 4.394.365

D

af

49.016.258

4.476.170 4.848.187 39.691.901

105.581.710

91.995.966

88.111.123 3.884.843

447.335

447.335

E(B+C-D)


461

ann. 20 jr. 9% 20 jaar 20 jaar

7 jaar

F


16.231.899

3.012.249 4.047.126 9.172.524

2.881.934

255.663

255.663


29.919.365

1.463.921 801.061 27.654.383

104.157.084

93.258.317

88.527.435 4.730.883

191.672

191.672

H(B-G)


392.237

63.905

63.905

1.951.843

358.551 215.740 1.377.552

I

afschrijvingen 2007

127.767

127.767

30.832.517

1.105.370 585.321 29.141.825

102.307.538

91.995.966

88.111.123 3.884.843

J


13.654

13.654

1.498.051

131.753 57.065 1.309.233

869.434

123.949

123.949

K

rente M

product groep

3.449.894 3101

490.304 272.805 2.686.785

1.261.671

123.949

123.949

77.559 app.kst

77.559

L(I+K)


A

TOTAAL GENERAAL

179.905.704

26.715.422

72.866.686

TOTAAL MAATSCHAPPELIJK NUT

5.986.980 431.886 169.615 568.215 907.670 3.775.563 6.875.307 4.035.635 30.457 885.988 53.419 2.287.321 112.857 105.459 -4.706 -14.999 15.171 489.206 320.926 12.157 443.093 -630.031 -154.735 19.568 -6.601


TOTAAL WATERWEGEN

waterwegen algemeen van Starkenborghkanaal Eemskanaal Winschoterdiep Aanlegplaatsen gevaarlijke stoffen sluis Gaarkeuken vernieuwing Oostersluis verruiming kunstwerken Winschoterdiep dukdalf Farmsum kanaal Veendam-Musselkanaal: Reitdiep oeververbetering Reitdiep A.G. Wildervanckkanaal Aduarder- en Hoendiep Actieplan 05: brug Hoendiep-Enumatil verkoop grond Drents diep brug/fietsbrug Lauwerszijl Lighaven Delfzijl vissershaven Lauwersoog Verbindingskanaal Damsterdiep- Eemskanaal Oldehoofsterkanaal Baggerplan Zuidlaardermeer Brug Abelstokstertil Project "van Turfvaart naar Toervaart" totaal nagek.kst./ opbr. vaarwegen vaarverbinding Oldambtmeer Beerta Toerischtische Recreatieve Infrastructuur Reitdiepprojecten

WATERWEGEN

omschrijving

136.000

38.135

17.039.686

52.405.383

35.200.465 46.143.981

27.481.754

12.185.969

494.788 10.682

4.814.730 44.033 77.514 1.487.250

85.814

684.927

104.905

2.013.889

36.459 2.013.889

D

af

8.451.114 12.681 981.002

mutaties 2007

1.625.761 5.122.990 8.092 981.002

C

bij

186.167.107

80.585.397

31.569.138

7.612.741 -2.896.238 165.027 568.215 907.670 3.775.563 6.875.307 4.035.635 30.457 885.988 53.419 2.323.779 112.857 105.459 -102.572 -14.999 120.076 489.206 320.926 12.157 443.093 -30.919 -154.735 4.339.511 -17.283 44.033 77.514 1.487.250

E(B+C-D)


462

40 jaar 20/40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 8/20 jaar

ann.20 jr,7%

40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 40 jaar 20 jaar 40 jaar 40 jaar 6 jaar

F


31.032.575

28.150.640

11.918.742

-120

-47

446.212 224.726 4.644 124.568

241.404 545.906 -43 401.321 15.361 2.750.197 1.703.764 3.362.174 25.908 147.586 20.032 1.688.521 117.956 98.672


148.873.130

44.716.046

14.796.680

5.745.576 -114.020 169.658 166.894 892.309 1.025.366 5.171.543 673.462 4.549 738.402 33.387 598.800 -5.099 6.786 -4.706 -14.999 15.171 42.994 96.201 7.513 318.526 -630.031 -154.687 19.568 -6.480

H(B-G)


-165

-8

18.486 8.520 304 14.977

149.675 83.552 -8 14.244 1.553 94.389 171.883 100.092 1.523 22.150 1.335 336.625 3.203 9.936

3.376.344

2.984.107

1.032.265

I

afschrijvingen 2007

151.758.188

49.450.649

18.618.132

7.221.662 -3.525.696 165.077 152.651 890.756 930.977 4.999.660 573.370 3.026 716.252 32.051 298.634 -8.302 -3.149 -102.572 -14.999 120.076 24.508 87.680 7.209 303.548 -30.919 -154.679 4.339.511 -16.998 44.033 77.514 1.487.250

J


3.591.475

2.722.040

1.223.989

-462

-20

3.063 6.853 535 22.676

409.299 195.234 -19 11.999 3.330 73.044 368.406 47.975 324 52.602 2.378 24.263 725 1.784

K

rente

6.967.819

5.706.148

2.256.254

-627

-29

21.549 15.373 839 37.653

558.973 278.785 -26 26.242 4.883 167.433 540.289 148.067 1.847 74.751 3.714 360.887 3.929 11.720

L(I+K)


3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3304 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 3301 div.

M

product groep

1

6.353 7.200 360 P.M. 2.000

(14/ € 453,79) (72/ € 100) (360/ € 1) (50/ € 200)

Totaal overige verbonden partijen

Stichting ten behoeve van bundeling zeggenschap in GEMM Beheer B.V. Stichting ten behoeve van kapitaaldeelname in GEMM C.V

(48/ € 1.000)

(2/ € 1.000)

571.962

(75.250/ € 2,50)

48.000

48.000

2.321.315

1.722.096 P.M. 11.345

2.000

2.000

463

2.000

2.000

aanschafwaarde mutaties 2007 per 1-1-2007 ___________ ___________ bij af 3 4 5

(8.988.827/ € 1) (2.758/ € 453,79) (25/ € 500)

2

nominaal

OVERIGE VERBONDEN PARTIJEN:

Totaal deelnemingen

Essent N.V. Groningen Airport Eelde N.V. N.V.Waterbedrijf Groningen N.V. Bank voor Nederlandse Gemeenten N.V. Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij Blauwe Stad OMD B.V. Oikocredit Nederland GEMM Beheer BV

DEELNEMINGEN:

omschrijving

Bijlage C: Staat van financiële vaste activa: kapitaalverstrekkingen

50.000

48.000

2.000

2.319.315

6.353 7.200 360 P.M.

571.962

1.722.096 P.M. 11.345

aanschafwaarde per 31-12-2007 (kolom 3+4-5) 6

51.905.158

554.435

51.350.723

7

ontvangen rente baten

26.596.648

26.596.648

nog te ontvangen rentebaten 8

3.562

3.419

142

165.221

453 513 26

9.114

9.114

7.102 9.101 9.201 0.410

0.410

7.201

808 40.745

0.410

10

122.677

9

toegerekende productrentelasten groep

1

6.353 7.200 360 P.M. 2.000

(14/ € 453,79) (72/ € 100) (360/ € 1) (50/ € 200)

Totaal overige verbonden partijen

Stichting ten behoeve van bundeling zeggenschap in GEMM Beheer B.V. Stichting ten behoeve van kapitaaldeelname in GEMM C.V

(48/ € 1.000)

(2/ € 1.000)

571.962

(75.250/ € 2,50)

48.000

48.000

2.321.315

1.722.096 P.M. 11.345

2.000

2.000

463

2.000

2.000

aanschafwaarde mutaties 2007 per 1-1-2007 ___________ ___________ bij af 3 4 5

(8.988.827/ € 1) (2.758/ € 453,79) (25/ € 500)

2

nominaal


Totaal deelnemingen

Essent N.V. Groningen Airport Eelde N.V. N.V.Waterbedrijf Groningen N.V. Bank voor Nederlandse Gemeenten N.V. Noordelijke Ontwikkelings Maatschappij Blauwe Stad OMD B.V. Oikocredit Nederland GEMM Beheer BV

DEELNEMINGEN:

omschrijving

Bijlage C: Staat van financiële vaste activa: kapitaalverstrekkingen

50.000

48.000

2.000

2.319.315

6.353 7.200 360 P.M.

571.962

1.722.096 P.M. 11.345

aanschafwaarde per 31-12-2007 (kolom 3+4-5) 6

51.905.158

554.435

51.350.723

7

ontvangen rente baten

26.596.648

26.596.648

nog te ontvangen rentebaten 8

3.562

3.419

142

165.221

453 513 26

9.114

9.114

7.102 9.101 9.201 0.410

0.410

7.201

808 40.745

0.410

10

122.677

9

toegerekende productrentelasten groep

26.623.285

Totaal leningen aan deelnemingen

Verstrekte hypotheken Onner-/Oostpolder en Ulsderpolder achtergestelde lening n.v. Groninger monumentenfonds

rentedragende leningen Div.ambtenaren

Waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa's: idem 10 jr.fixe idem idem 10 jr.fixe 5,75 4,48 4,25

6,4983

9,00

4.234.000

4.252.141

9.273.586

18.141

36.302.417

15.882.308 11.344.505 9.075.604

950.000

950.000

26.623.285

26.623.285

4.234.000 2,15 500.000 3,5 tot 5

4.539.586 3,75 tot 12,00

36.302.417

15.882.308 11.344.505 9.075.604

950.000

Totaal leningen aan deelnemingen

OVERIGE LANGLOPENDE LENINGEN:

950.000

achtergestelde lening GEMM cv


26.623.285

1.710.200

1.210.200 500.000

464

15.882.308

0

0

109.031

99.641

9.391

0 15.882.308

0

0

5.853.309

5.344.559 500.000

8.750

20.420.110

0 11.344.505 9.075.604

950.000

950.000

26.623.285

26.623.285

oorspronkelijk rentesaldo mutaties 2007 saldo bedrag der percen- per 1-1-2007 __________ __________ per 31-12-2007 geldlening tage bij af

achtergestelde lening Essent NV

AAN DEELNEMINGEN:

geldnemer

111.785

110.530

1.255

1.386.295

684.925 381.175 320.195

0

2.396.096

2.396.096

5.922

5.922

192.577

127.058 65.518

59.841

59.841

0

174.477

173.185

1.292

0

67.675

67.675

1.896.567

1.896.567

ontvangen nog te ontvangen toegerekende rente rente 2007 rente

Bijlage D: Staat van financiële vaste activa: langlopende geldleningen u/g en beleggingen

1.602

0.111

0.110

9.101

7.201

productgroep

78.370.398

5.000.000 5.000.000 7.500.000 7.500.000

49.037.802

5.000.000

Totaal beleggingen

5,750 4.500.000 5,875 4.537.802 4,138 17.401.542 13.445.590 13.277.371 5.000.000 5.000.000 7.652.730 7.555.364

4.500.000 4.537.802 15.000.000

4.500.000 4.537.802 15.000.000

0 40.611.785

46.006.065

obligaties Allianz Finance 1997-2007 obligaties Ems 1997-2007 belegging nazorgfonds loyalis FS Garantie Produkt 04/09 loyalis FS Rente Fonds Europa 04/09 obligaties Morgan Stanley 06/11 ABN-AMRO deposito 06/11 loyalis Garantie Produkt 06/11 BCM Garantie Produkt 06/11

57.227

430.062

Nominaal

40.840 15.274 1.113

40.840 389.221

4.979

465

2.200.561

182.315 73.939

720.076 627.251 596.981

9.065.095

7.411

4.500.000 4.537.802 19.881

1.710.200 15.996.318

0

3.866 1.113

71.505.864

0 0 18.101.736 14.072.841 13.874.352 5.000.000 5.000.000 7.835.044 7.621.892

26.325.667

52.248

40.840 11.408 0

oorspronkelijk rentesaldo mutaties 2007 saldo bedrag der percen- per 1-1-2007 __________ __________ per 31-12-2007 geldlening tage bij af

BELEGGINGEN

Totaal overige langlopende leningen

renteloze leningen/voorschotten Menkemaborg Pc-privé project (reg.2000) Pc-privé project (2004: ikap reg.)

geldnemer

2.230.225

189.579 720.076 627.251 276.103 7.791 3.545 182.315 73.939

149.626

1.498.080

0

653.849

442.890 210.959

198.499

4.343.249

957.826 945.842 356.186 356.186 545.159 538.223

320.567 323.260

178.554

4.077

2.909 1.167

ontvangen nog te ontvangen toegerekende rente rente 2007 rente

0.110 0.110 0.110 0.110 0.110 0.110

0.110 0.110

8.311 1.602

productgroep

Bijlage E: Staat van reserves saldo per NAAM RESERVE

1 januari

saldo per vermeerderingen

verminderingen

3

4

2007 1

31 december

verplichtingen

2007

2

5

6

Algemene reserves 1. Algemene reserve

32.572.507

2. Saldo vorig boekjaar

12.854.530

Totaal algemene reserves

13.884.530

9.066.786

37.390.251

12.854.530

0

13.326.860

45.427.037

13.884.530

21.921.316

37.390.251

13.326.860

93.445.687

81.625.699

12.563.096

162.508.291

69.482.945

183.038

826.187

576.739

Bestemmingsreserves 3. Economische, Sociale en Fysieke Infrastructuur (ESFI) 4. Stimulering Zorg 5. N.O.M.-participatie 6. Ecologische HoofdStructuur (Groen)

1.009.225 668.524 3.897.614

50.000

7. Huisvesting en inrichting

634.021

328.582

8. Grondwaterheffing

693.256

193.459

9. Automatisering 10. Beheer wegen en kanalen 11. Cofinanciering Kompas 12. Ontgronding 13. BTW-Compensatiefonds 14. AKP-budgetten

395.626

668.524

p.m.

3.947.614

1.769.000

962.602

962.602

491.089

491.089

2.545.963

802.042

3.348.005

3.348.005

952.173

1.601.445

1.890.606

663.012

663.012

11.102.150

7.064.592

2.967.249

15.199.493

9.153.888

7.668

1.425.213

1.425.213

605.493

p.m.

585.149

3.781.554

3.781.554

1.432.880 605.493 2.985.956

1.380.747

4.389.273

602.200

677.837

4.313.637

4.313.637

30.917.558

42.843

375.000

30.585.401

p.m.

17. Programma Landelijk Gebied

2.834.404

163.124

18. Ruimtelijke Economische Programma's

3.000.000

15. Bodemsanering 16. Afkoopsom wegen/waterwegen

2.671.279

422.673

3.000.000

0

Totaal bestemmingsreserves

155.279.773

99.526.013

19.808.393

234.997.393

96.390.357

TOTAAL RESERVES

200.706.810

113.410.542

41.729.708

272.387.643

109.717.217

466

Bijlage F: Staat van voorzieningen saldo per NAAM VOORZIENING

saldo per

1 januari

vermeerderingen

verminderingen

2007 1

1. Wachtgelden gesubsidieerde instellingen 2. Afkoopsommen wegen en waterwegen

31 december 2007

2

3

39.001

4

5

52.228

91.229

0

0

3. Nazorg stortplaatsen

21.538.375

874.392

40.404

22.372.364

Subtotaal voorzieningen

21.577.376

926.620

40.404

22.463.593

183.526

4.832

1.946.265

59.565

880.644

1.125.186

734.110

4.036.603

Voorzieningen rijksmiddelen: 4. Hoofdkanalen 5. Jeugdhulpverlening 6. I.P.R.

188.359

649.000

649.000

7. Stads- en dorpsvernieuwing

4.593.996

176.717

8. Bodemsanering

4.335.950

2.294.957

9. Openbaar vervoer

4.684.363

74.592

243.813 1.314.547

3.475.242

58.046

5.980.117

8.876.772

216.325

478.534

10. Investeringsregeling stedelijke vernieuwing 11. Gebundelde Doeluitkering 12. Interimregeling Duurzaam Veilig 13. Investeringsregeling stedelijke vernieuwing II 14. Beeldende kunst en vormgeving 15. Actieplan cultuurbereik 16. Besluit locatiegebonden subsidies

4.789.789 14.798.844 694.858

6.630.907 4.515.143

4.994.655

591.228

5.585.883

140.326

108.902

249.229

22.251

2.978

19.273

5.962.731

233.252

916.305

5.279.677

17. Brede doeluitkering

17.056.750

28.785.891

302.610

45.540.031

Subtotaal voorzieningen rijksmiddelen

64.853.303

32.387.981

10.591.448

86.649.836

TOTAAL VOORZIENINGEN

86.430.680

33.314.601

10.631.852

109.113.429

467

oorspronkelijk bedrag 2

ingangsdatum 3

looptijd in jaren 4

11.344.505

11.344.505

01-10-1998

10

264 265

12.610.000

12.500.000 110.000

01-04-1999 11-05-2007

10 4

11.344.505

468

12.500.000

4,1600 12.500.000 1,0000

Onderhandse leningen van banken en overige financiële instellingen

263

110.000

110.000

saldo per opgenomen 1 januari 6 7

4,4800 11.344.505

renteperc. 5

Onderhandse lening van pensioen- en verzekeringsinstellingen

1

Nr.

Bijlage G: Staat van opgenomen langlopende geldleningen o/g

8

afgelost

12.610.000

12.500.000 110.000

11.344.505

11.344.505

saldo per 31 december 9

130.704

130.000 704

381.175

381.175

betaalde rente 10

390.000

390.000

127.058

127.058

nog te betalen rente 2007 11

515.041

680.670 2.001.500 2.001.500

1.758.398 4.084.022

17

5 6 7

12 17

Sintmaheerdt Sintmaheerdt TOTAAL SINTMAHEERDT (De Zijlen)

Twaalf Hoven Twaalf Hoven Twaalf Hoven TOTAAL TWAALF HOVEN (De Hoven)

Port Natal te Assen TOTAAL PORT NATAL (Open Ankh)

Beileroord Beileroord Beileroord TOTAAL BEILEROORD (Open Ankh)

N.V. Waterbedrijf Groningen (vh Waprog) TOTAAL WATERBEDRIJF GRONINGEN

GARANTIE VERPLICHTINGEN

TOTAAL GENERAAL

naam instelling 4

gem.4,78 Nat.Groenfonds te Hoevelaken

5,350 4,195

5,600 3,660 3,820

3,760

7,360 7,200 4,530

4,350

perc.

Borgstellingen diverse bedrijven

TOTAAL GEWAARBORGDE GELDLENINGEN

1.837.810 1.005.577 529.198

29 30 31

oorspr. bedrag 3

38.938.427

funktie nummer 2

99

1

nr.

469

11 provincies

Drenthe

Fryslân en Drenthe Fryslân en Drenthe Fryslân en Drenthe

gemeenten

5

mede borgen

937.855 2.450.413 3.388.267

442.436 1.501.125 1.572.607 3.516.168

114.806 114.806

490.083 423.401 264.599 1.178.083

18.171.266 18.171.266

totaal saldo 1 januari 7

100,000%

169.104.423

7.368.733

161.735.689

6,800% 135.367.099

100,000% 100,000%

100,000% 100,000% 100,000%

39,421%

33,333% 33,333% 33,333%

10,00%

aandeel prov. 6

Bijlage H: Staat van gewaarborgde geldleningen en garantieverplichtingen

8.767.851

8.767.851

5.363.000

58.610 136.134 194.744

34.034 166.792 142.964 343.789

57.176 57.176

122.521 52.925 37.800 213.246

2.595.895 2.595.895

8

afgelost

160.436.572

7.468.733

152.967.839

130.004.099

879.245 2.314.279 3.193.524

408.402 1.334.333 1.429.643 3.172.378

57.630 57.630

367.562 370.476 226.799 964.837

15.575.371 15.575.371

24.576.781

7.468.733

17.108.048

8.840.279

879.245 2.314.279 3.193.524

408.402 1.334.333 1.429.643 3.172.378

22.718 22.718

122.521 123.492 75.599 321.612

1.557.537 1.557.537

771.426

771.426

771.426

totaal saldo door prov. betaald inz. 31 december gewaarborgd garantst. 9 10 11

Bijlage I: Overzicht kapitaallasten en berekening rente-omslag A. OVERZICHT KAPITAALLASTEN LASTEN - rente en afschrijvingen

cat.

Betaalde rente langlopende geldleningen

5.0

1.028.938

Af: Ontvangen rente langlopende geldleningen waterschappen

5.0

508.234 520.704

Bespaarde rente reserves en voorzieningen

6.0(b)

12.362.039

Rente kortlopende geldleningen i.v.m. financieringsoverschot

6.0(e)

-2.616.910

Afschrijvingen

6.0(a)

10.265.833 3.541.064

Totaal kapitaallasten

13.806.897

BATEN - rente en afschrijvingen Doorberekende kapitaallasten: - Rente

aan functies

6.0(b)

9.520.348

aan apparaatskosten

6.0(b)

745.485 10.265.833

- Afschrijvingen

aan functies

6.0(a)

3.148.827

aan apparaatskosten

6.0(a)

392.237 3.541.064

Totaal baten

13.806.897

B. BEREKENING RENTE-OMSLAG Financieringsbehoefte: Boekwaarde immateriële vaste activa per 1-1-2007

274.153

Boekwaarde materiële vaste activa per 1-1-2007

148.873.130

Boekwaarde deelnemingen per 1-1-2007

2.369.315

Verstrekte geldleningen waterschappen per 1-1-2007

36.302.417

Overige verstrekte langlopende geldleningen per 1-1-2007

31.882.653

Beleggingen

78.370.398 298.072.065

Financieringsmiddelen: Opgenomen geldleningen per 1-1-2007

23.844.505

Stand van reserves en voorzieningen per 1-1-2007

287.137.489 310.981.995

Financieringsoverschot: Overschot

12.909.930

Boekwaarde materiële vaste activa per 1-1-2007 zonder rentetoerekening

49.249.464

Basis voor renteberekening kortlopende middelen gefinancierd met langlopend vermogen

62.159.394

Rentelasten: Rentebaten langlopende geldleningen: 4,21 % van het financieringsoverschot ad € 62.159.394 Rentelasten langlopende geldleningen

-2.616.910 1.028.938

Rentelasten reserves en voorzieningen: 4,30526821 % van € 287.137.489 Rentebaten wegens verstrekte langlopende geldleningen waterschappen

12.362.039 -508.234 10.265.833

470

Boekwaarden voor rente-omslag: Immateriële vaste activa

274.153

Materiële vaste activa

148.873.130

Deelnemingen

2.369.315

Overige verstrekte langlopende geldleningen en beleggingen

146.555.468 298.072.065

Af: Vaste activa met vaste percentages

12.590.897

Vaste activa zonder rentetoerekening

149.556.324 162.147.220 135.924.845

Rentelasten voor rente-omslag: Totaal toe te rekenen rente

10.265.833

Af: Toegerekende rente aan materiële vaste activa met vaste percentages

582.932 9.682.901

9.682.901 X

Rente-omslag:

135.924.845

471

100%

=

7,124%

Bijlage J-I: Kostenverdeelstaat econ. cat. 1.1 1.2 2.0 2.1 2.2 2.3 2.3.1 3.0 4.0.1 4.0.2 4.0.3

omschrijving

werkelijk 50.738.108 52.104 -69.262 2.153.312 -38.842 17.008.015 442.167 -78.241 -24.893 38.902

53.250.419 356.380 -52.200 4.880.247 13.637.869 177.630 -

392.237 745.485 147.304

390.025 753.220 -1.877.447 -

Totaal te verdelen apparaatskosten

71.506.397

71.516.143

Verdeeld naar: hoofd- omschrijving functie

werkelijk

6.1 6.2 6.4 6.9

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Salarissen en sociale lasten Sociale uitkeringen personeel Aankoop onroerende goederen Aankoop van duurzame roerende zaken Aankoop duurzame goederen Opbrengst overige goederen en diensten Aankopen niet duurzame goederen en diensten Belastingen Subsidies aan producenten Inkomensoversdrachten van overheden Overige inkomensoverdrachten Kapitaallasten: - Afschrijvingen - Rente Beschikking over reserves Overige administratieve boekingen

begroot

Algemeen bestuur Openbare orde en veiligheid Verkeer en vervoer Waterhuishuishouding Milieubeheer Recreatie en natuur Economische en agrarische zaken Welzijn Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

begroot

11.709.102 446.461 20.128.158 3.862.105 13.288.321 3.434.430 4.337.361 4.224.476 6.503.520

11.055.256 868.031 20.356.040 3.467.583 11.864.986 3.107.871 5.676.273 4.146.824 7.060.657

67.933.935

67.603.521

Verrekening voor investeringsprojecten: 3.1 Investeringen in wegen 3.3 Investeringen in waterwegen

1.946.702 1.625.761

2.561.487 1.351.135

Verdeeld naar investeringswerken

3.572.463

3.912.622

Totaal verdeelde apparaatskosten

71.506.397

71.516.143

Verdeeld naar functies gewone dienst

472

Bijlage J-II: overzicht van productgroepen van de exploitatie- rekening en van de investeringen belast met apparaatskosten Omschrijving productgroepen

Werkelijk

Begroting

EXPLOITATIE 1. ALGEMEEN BESTUUR 1001 Ondersteuning PS 1101 Ondersteuning GS 1201 Kabinetszaken 1301 Bestuurlijke organisatie 1401 Financieel toezicht op de gemeenten 1501 Wettelijke regelingen 1601 Bestuurlijke samenwerking 1602 Voorzieningen personeel 1603 Communicatie 1604 Representatie en relatiemanagement 1701 Diensten voor derden 1702 Verhuur van gebouwen Totaal hoofdfunctie 1

792.789 2.453.492 1.117.809 100.015 406.313 1.087.621 620.422 326.989 2.022.286 273.384 2.274.543 233.440

981.799 2.411.395 1.062.809 103.478 466.940 1.172.150 585.802 318.960 1.986.825 158.437 1.550.206 256.455

11.709.102

11.055.256

446.461

868.031

446.461

868.031

1.735.844 845.469 7.163.018 858.774 713.082 6.413.542 1.809.237 349.942 43.474 195.777

2.043.327 980.131 6.994.645 813.916 844.814 6.337.202 1.859.938 148.764 23.545 19.692 290.068

20.128.158

20.356.040

2. OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID 2001 Openbare orde en veiligheid Totaal hoofdfunctie 2 3. VERKEER EN VERVOER 3001 Mobiliteitsbeleid 3101 (Re)constructie wegen en fietspaden 3102 Beheer en onderhoud wegen fietspaden 3103 Verkeersveiligheid 3301 (Re)constructie waterwegen 3302 Onderhoud en beheer hoofdvaarwegen 3303 Onderhoud en beheer overige vaarwegen 3304 Onderhoud en beheer schutsluis Lauwersoog 3305 Herstel schade als gevolg van bodemdaling 3401 Luchtvaartvervoer 3402 Collectief Personenvervoer Totaal hoofdfunctie 3

473

Omschrijving productgroepen

Werkelijk

Begroting

4. WATERHUISHOUDING 4001 Water 4002 Water (ILG) 4101 Waterschapsaangelegenheden 4201 Muskusrattenbestrijding Totaal hoofdfunctie 4

1.353.681 238.503 75.953 2.193.968

644.146 1.093.374 41.437 1.688.628

3.862.105

3.467.583

2.612.618 1.740.098 554.729 4.708.165 3.644.461 28.250

1.938.785 1.809.295 661.230 3.915.457 3.483.715 56.503

13.288.321

11.864.986

16.410 364.715 1.284.080 390.204 1.379.021

450.413 90.884 1.912.674 328.774 325.126

3.434.430

3.107.871

78.071 105.054 148.151 488.547 1.952.322 90.769 61.553 537.536 138.063 545.419 191.878

124.992 127.467 133.808 648.655 2.997.823 157.533 32.513 474.852 81.882 94.334 802.414

4.337.361

5.676.273

5. MILIEUBEHEER 5003 Milieu beleid en duurzame ontwikkeling 5201 Bodemsanering 5202 Duurzaam bodembeheer en afval 5501 Vergunningverlening 5502 Toezicht en handhaving 5601 Ontgrondingen Totaal hoofdfunctie 5 6. RECREATIE EN NATUUR 6101 Toerisme en recreatie 6102 Toerisme en recreatie (ILG) 6203 Natuur (ILG) 6204 Landschap en cultuurhistorie (ILG) 6205 Natuur en Landschap Totaal hoofdfunctie 6 7. ECONOMISCHE EN AGRARISCHE ZAKEN 7001 Algemeen economische zaken 7002 Promotie en acquisitie 7003 Toeristische promotie 7103 Arbeidsmarkt 7106 Regioprogramma's 7107 Provinciale bedrijven 7108 Fysieke bedrijfsomgeving 7109 Marktsectoren 7201 Nutsvoorzieningen 7302 Landbouw 7303 Landbouw en landinrichting (ILG) Totaal hoofdfunctie 7

474

Omschrijving productgroepen

Werkelijk

Begroting

8. WELZIJN 8001 Ontwikkeling en ondersteuning welzijnsbeleid 8003 Media 8005 Asielzoekers 8101 Studiefonds 8102 Onderwijsbeleid 8201 Sport 8310 Creatieve netwerken 8311 Het verhaal van Groningen 8312 Dynamiek in de kunsten van stad en regio 8401 Bibliotheek 8602 Zorg en hulpverlening 8701 Wonen, welzijn en zorg kwetsbare groepen 8801 Jeugdhulpverlening

1.080.776 15.629 33.387 115.194 124.009 229.748 287.452 721.099 390.168 74.695 194.615 209.776 747.928

901.195 33.113 31.206 46.765 162.833 320.422 341.876 799.386 500.201 102.502 424.392 34.223 448.712

4.224.476

4.146.824

1.102.524 1.560.807 118.894 2.386.164 498.723 836.407

960.672 1.688.462 111.747 2.538.553 905.132 856.091


6.503.520

7.060.657

Totaal gewone dienst

67.933.935

67.603.521

- Wegen - Waterwegen

1.946.702 1.625.761

2.561.487 1.351.135

Totaal investeringen

3.572.463

3.912.622

71.506.397

71.516.143

Totaal hoofdfunctie 8 9. RUIMTELIJKE ORDENING EN VOLKSHUISVESTING 9101 Regionale planning 9102 Gemeentelijke plannen 9103 Technische infrastructuur 9104 Gebiedsgericht werken 9105 Sociaal Economische Vitalisering (ILG) 9201 Bouwen en Wonen

INVESTERINGEN

Totaal toegerekende apparaatskosten

475

Categorieën

Hoofdfunctie 4: WATERHUISHOUDING 4.0 Waterhuishouding, algemeen 4.1 Waterschapsaangelegenheden 4.2 Waterkeringen 4.3 Kwantitatief beheer oppervlaktewater 4.4 Kwantitatief beheer grondwater 4.5 Landaanwinning Totaal hoofdfunctie 4

Hoofdfunctie 3: VERKEER EN VERVOER 3.0 Verkeer en vervoer, algemeen 3.1 Landwegen 3.2 Boot- en veerdiensten 3.3 Waterwegen 3.4 Vervoer Totaal hoofdfunctie 3

Hoofdfunctie 2: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID 2.0 Openbare orde en veiligheid, algemeen 2.1 Openbare orde en veiligheid 2.2 Overige beschermende maatregelen Totaal hoofdfunctie 2

Hoofdfunctie 1: ALGEMEEN BESTUUR 1.0 Provinciale staten 1.1 Gedeputeerde staten 1.2 Kabinetszaken 1.3 Bestuurlijke organisatie 1.4 Financieel toezicht op de gemeenten 1.5 Uitvoering van overige wettelijke regelingen 1.6 Overige zaken betreffende algemeen bestuur 1.7 Overige baten en lasten Totaal hoofdfunctie 1

Functies

Verdelingsmatrix lasten 4.0.1

Subsidies aan producenten

3.0

Belastingen

2.3.2 Betaalde pachten en erfpachten

2.3.1 Aankopen niet duurzame goederen en diensten

2.2 Aankoop van duurzame roerende zaken

2.1

Uitbestede investeringen

2.0.2 Overige aankopen onroerende zaken

2.0.1 Aankoop grond

1.2

Sociale uitkeringen personeel

1.1

Loonbetalingen en sociale premies

4

546 6.375

2

2

67

696

292

404

4.701 581 45 12.202

4 41

521

0

67

-29

-29

521

0

0 1 -11 -10

47

33

33

23

0

23

0 160

0

0 112

6.817 6.817

4.0.2 Inkomensoverdrachten aan overheden

4

4.0.3 Overige inkomesoverdrachten

584

211 373

124 33.494 34.014

166 230

579

579

652 -2 746

-72

-72

294 325

32

-6

-6

344 -32 591

20 55

3.723

3.708 15

3

5

365

365

6.039 16.355 47.328

11.505 13.430

2 432 435

4.1.1 Vermogensoverdrachten aan overheden

5

4.1.2 Overige vermogensoverdrachten

1 1

5.0

Rente

-34 -34

6.0 Administratieve boekingen

3

7.1 Chartaal geld en deposito's

96

7.3 Langlopende effecten m.u.v. aandelen

3.862

1.592 76 2.194

9.286 239 20.128

1.736 8.867

446

446

793 2.453 1.118 100 406 1.088 3.243 2.508 11.709

7.5 Kortlopende leningen

204

7.6 Langlopende leningen

1.139 290 0 9 0 50 1.851 -201 3.140

7.8 Handelskredieten en transitorische posten

0 0

8.2 Overige verrekeningen

Bijlage K: Verdelingsmatrix

5.562

2.627 449 2.486

20.201 57.779 124.717

17.697 29.041

1.540

1.540

2.136 2.744 1.138 260 407 1.141 6.099 2.661 16.585

Totaal functies, kostenplaatsen en balansmutaties

476

4.0.1


3.0

Belastingen




2.1



2.0.1 Aankoop grond

1.2


1.1


Hoofdfunctie 9: RUIMTELIJKE ORDENING EN VOLKSHUISVESTING 9.0 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, algemeen 9.1 Ruimtelijke ordening 9.2 Volkshuisvesting 9.3 Stedelijke vernieuwing Totaal hoofdfunctie 9

Hoofdfunctie 8: WELZIJN 8.0 Welzijn, algemeen 8.1 Educatie 8.2 Lichamelijke vorming en sport 8.3 Kunst en oudheidkunde 8.4 Sociaal-cultureel werk en ontwikkeling 8.5 Maatschappelijke voorzieningen 8.6 Volksgezondheid 8.7 Ouderenzorg 8.8 Jeugdhulpverlening Totaal hoofdfunctie 8

Hoofdfunctie 7: ECONOMISCHE EN AGRARISCHE ZAKEN 7.0 Algemene economische aangelegenheden 7.1 Bevordering economische activiteiten 7.2 Nutsvoorzieningen 7.3 Agrarische aangelegenheden Totaal hoofdfunctie 7 365 365

1.188 112 1.300

1

8

0

20 105 780

454 108 1 96 -3

118 705

458 129

25 254 279

384 -1 1.960

1 0

8

0

891

891

13 13

Hoofdfunctie 6: RECREATIE EN NATUUR 6.0 Recreatie en natuur, algemeen 6.1 Recreatie 6.2 Natuur Totaal hoofdfunctie 6

78

1.361

0

0

0

0

262

262

8

8

29

2.879

5.875 5.584

109

109

313

319 -5

430

430

9 287

69 209

201 2.791 379 2.992

1.286 11.459

1.286

107 92 32 17.965

930 230 40.671 45.203

2.786 93

8.349 47 274 5.587 3.477

207 2.407

-19 2.219

1.234 1.796 3.030

1.472

18

2.104 70 483 280 434

8 179

88 83

311 6.308 6.618

4.025

40

3.749

379


38 38


52 1.213 1.265


1.188

420 768

60 224

112

52

1.898

0 1.897

10

10

3.169

3.169


0

5.0

Rente

6.504

5.667 836

195 210 748 4.224

1.130 239 230 1.399 75

331 3.131 138 737 4.337

381 3.053 3.434

8.353 28 13.288

2.295

2.613


1.454


235


29


216


1


79

Categorieën


Hoofdfunctie 5: MILIEUBEHEER 5.0 Milieubeheer, algemeen 5.1 Kwalitatief beheer oppervlaktewater 5.2 Kwalitatief beheer grondwater en bodem 5.3 Bestrijding luchtverontreiniging 5.4 Bestrijding geluidhinder 5.5 Vergunningverlening en handhaving 5.6 Ontgrondingen Totaal hoofdfunctie 5

Functies

Verdelingsmatrix lasten

24.930

17.542 7.388

1.231 552 41.616 69.096

12.089 464 988 8.173 3.982

927 6.779 2.035 1.443 11.185

2.592 15.466 18.059

8.873 27 24.022

10.574

4.548


477

Categorieën




4.0.1


3.0

Belastingen




2.1



2.0.1 Aankoop grond

1.2


1.1


Kostenplaats kapitaallasten Overige kostenplaatsen Totaal Kostenplaatsen

Kostenplaatsen

Totaal hoofdfuncties

50.738 50.738

52 52


60 2.153 17.008 60 2.153 17.008

442 442

35 35

39 39

26.999 15.673 4.027 8.976

2.794 2.794

175.335

27.093 27.093

100.414 100.414

425.390

129.694

113.411

113.411

120.718

163

163

8.976

5.625

4.527

1.097

10.496

2.617

7.879

67.934

5.0

Rente

94.828


7.115


33 184


138 21.582


866


67


1.633


Hoofdfunctie 0: FINANCIERING EN ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN 0.0 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar 0.1 Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar 0.2 Algemene uitkering provinciefonds 0.3 Eigen middelen 0.4 Overige financiële middelen 0.5 Algemene baten en lasten / onvoorzien 0.6 Saldo van kostenplaatsen 0.7 Saldo van de rekening van baten en lasten voor bestemming 0.8 Mutaties reserves die verband houden met de hoofdfuncties 0.9 Saldo van de rekening van baten en lasten na bestemming Totaal hoofdfunctie 0

Functies

Verdelingsmatrix lasten Totaal functies, kostenplaatsen en balansmutaties

478

Categorieën

Vaste Activa A111 Immateriële vaste activa: Kosten verbonden aan sluiten geldlening en saldo agio/disagio A112 Immateriële vaste activa: Kosten onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief A121 Materiële vaste activa: Gronden en terreinen A122 Materiële vaste activa: Woonruimten A123 Materiële vaste activa: Bedrijfsgebouwen A124 Materiële vaste activa: Grond-, wegen waterbouwkundige werken A125 Materiële vaste activa: Vervoermiddelen A126 Materiële vaste activa: Machines, apparaten en installaties A129 Materiële vaste activa: Overig A1311 Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekking aan deelnemingen A1312 Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen A1313 Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen A1321 Financiële vaste activa: Leningen aan woningbouwcorporaties A1322 Financiële vaste activa: Leningen aan deelnemingen A1323 Financiële vaste activa: Leningen aan overige verbonden partijen A1331 Financiële vaste activa: Overige langlopende leningen A1332 Financiële vaste activa: Overige uitzettingen met looptijd ≥ 1 jaar A1333 Financiële vaste activa: Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totaal Vaste Activa

Balansmutaties

Functies

Verdelingsmatrix lasten 4.1.1 Vermogensoverdrachten aan overheden



4.0.1


3.0

Belastingen




2.1



2.0.1 Aankoop grond

1.2



16.798

15.882

117 27.354

60

57 27.145

1.552

761

702

1

25

15

3.216

974

2.201

2.201


1.710

1.710

5.0

Rente

3.572

3.572


9


1


917


2.242


90


208


1.1

56.545

2.201

1.708

16.717

33.377

2.540


479

Categorieën

Vaste Passiva P111 Eigen vermogen: Algemene reserve P112 Eigen vermogen: Bestemmingsreserve P113 Eigen vermogen: Overige bestemmingsreserves P114 Eigen vermogen: Saldo van rekening Voorzieningen P12 P131 Vaste schuld: Obligatieleningen P132 Vaste schuld: Onderhandse leningen van binnenlandse pensioenfondsen en verzekeraars P133 Vaste schuld: Onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen P134 Vaste schuld: Onderhandse leningen van binnenlandse bedrijven P135 Vaste schuld: Onderhandse leningen van overige binnenlandse sectoren P136 Vaste schuld: Onderhandse leningen van buitenlandse instellingen, … P137 Vaste schuld: Door derden belegde gelden P138 Waarborgsommen Totaal Vaste Passiva

Vlottende Activa A211 Voorraden: Niet in exploitatie bouwgronden A212 Voorraden: Overige gronden hulpstoffen A213 Voorraden: Onderhanden werk (incl. bouwgronden in exploitatie) A214 Voorraden: Gereed product en handelsgoederen A215 Voorraden: Vooruitbetalingen A221 Uitzettingen: Vorderingen op openbare lichamen A222 Uitzettingen: Verstrekte kasgeldleningen A223 Uitzettingen: Rekening courant verhoudingen nietfinanciële instellingen A224 Uitzettingen: Overige vorderingen A225 Uitzettingen: Overige uitzettingen Liquide middelen (kas, bank en giro) A23 Overlopende activa A29 Totaal Vlottende Activa

Functies

Verdelingsmatrix lasten 6.0 Administratieve boekingen

5.0

Rente





4.0.1


3.0

Belastingen




2.1



2.0.1 Aankoop grond

1.2

7 7




7 52.368

12.855 10.632

12.855 10.632

52.362

9.067 19.808

9.067 19.808

218.189

176.444

41.746

3

3

13.251


13.251


28.495 176.441

7.6 Langlopende leningen 28.495


176.441


1.1 Totaal functies, kostenplaatsen en balansmutaties

480

Totaal lastencategorieën

Totaal Balansmutaties

Functies Categorieën

Vlottende Passiva P211 Vlottende schuld: Kasgeldleningen o/g P212 Vlottende schuld: Bank en girosaldi P213 Vlottende schuld: Overig Overlopende passiva P29 Totaal Vlottende Passiva

Verdelingsmatrix lasten 7.1

Chartaal geld en deposito's

6.0

Administratieve boekingen

5.0

Rente

4.1.2

Overige vermogensoverdrachten

4.1.1

Vermogensoverdrachten aan overheden

4.0.3

Overige inkomesoverdrachten

4.0.2

Inkomensoverdrachten aan overheden

4.0.1


3.0

Belastingen

2.3.2

Betaalde pachten en erfpachten

2.3.1

Aankopen niet duurzame goederen en diensten

2.2

Aankoop van duurzame roerende zaken

2.1


2.0.2

Overige aankopen onroerende zaken

Aankoop grond



117 27.354 1.552 1 25

34 650

7.3

Langlopende effecten m.u.v. aandelen

2.0.1

184 28.279 2.291 40.142

7.5

Kortlopende leningen

1.2

52 18.431

7.6

Langlopende leningen

1.1

50.738

7.8

Handelskredieten en transitorische posten

16.798

8.2

Overige verrekeningen

7.115 94.863 27.038 15.673 4.027 8.976 233.706 176.444

55.577 176.444 3.572 497.171

170.099 -31 170.068

2.201 110.068 1.717 101.745 98.600 1.022.975

110.068

60.030 -31 60.000

2.201 110.068 1.717 101.745

110.068


481

Functies

Hoofdfunctie 4: WATERHUISHOUDING 4.0 Waterhuishouding, algemeen 4.1 Waterschapsaangelegenheden 4.2 Waterkeringen 4.3 Kwantitatief beheer oppervlaktewater 4.4 Kwantitatief beheer grondwater 4.5 Landaanwinning Totaal hoofdfunctie 4

Hoofdfunctie 3: VERKEER EN VERVOER 3.0 Verkeer en vervoer, algemeen 3.1 Landwegen 3.2 Boot- en veerdiensten 3.3 Waterwegen 3.4 Vervoer Totaal hoofdfunctie 3

Hoofdfunctie 2: OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID 2.0 Openbare orde en veiligheid, algemeen 2.1 Openbare orde en veiligheid 2.2 Overige beschermende maatregelen Totaal hoofdfunctie 2

Hoofdfunctie 1: ALGEMEEN BESTUUR 1.0 Provinciale staten 1.1 Gedeputeerde staten 1.2 Kabinetszaken 1.3 Bestuurlijke organisatie 1.4 Financieel toezicht op de gemeenten 1.5 Uitvoering van overige wettelijke regelingen 1.6 Overige zaken betreffende algemeen bestuur 1.7 Overige baten en lasten Totaal hoofdfunctie 1

Categorieën

2.0.2 Overige verkopen onroerende zaken

2.0.1 Verkoop grond

1.1

Leges en andere rechten

Belastingen op producenten

2.2.1 2.2.2

75

32

571

3

182

1

75

3

73

31

571

0

63 63

Huren

109

1

1

2.1 Verkoop van duurzame roerende zaken

1.0.1 Pachten en erfpachten

Verdelingsmatrix baten 5.0

Rente


4.1.1 Vermogensoverdrachten van overheden

4.0.2 Overige inkomensoverdrachten

4.0.1 Inkomensoverdrachten van overheden

Dividenden en winsten

Overige goederen en diensten 87

87

291

34

257

27 1.608 1.644

113

259

2.647 1.160

862

759

103

11.320 56.831 80.277

2

2

195

140 340

227

259

68

68

1.487 244 5.538

1.925

759

1.166

13.285 57.075 86.858

14.433 2.066

954

954

11.781 345

954

29 2.464 2.502

2 7

954

4 51

119 119

6.0 Administratieve boekingen 1


3.0

1


0 0


421 421


252 252


2 7



482

Functies

2.0.1 Verkoop grond

1.1



0 0

315 8 322


Hoofdfunctie 9: RUIMTELIJKE ORDENING EN VOLKSHUISVESTING 9.0 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, algemeen 9.1 Ruimtelijke ordening 9.2 Volkshuisvesting 9.3 Stedelijke vernieuwing Totaal hoofdfunctie 9

Hoofdfunctie 8: WELZIJN 8.0 Welzijn, algemeen 8.1 Educatie 8.2 Lichamelijke vorming en sport 8.3 Kunst en oudheidkunde 8.4 Sociaal-cultureel werk en ontwikkeling 8.5 Maatschappelijke voorzieningen 8.6 Volksgezondheid 8.7 Ouderenzorg 8.8 Jeugdhulpverlening Totaal hoofdfunctie 8

Hoofdfunctie 7: ECONOMISCHE EN AGRARISCHE ZAKEN 7.0 Algemene economische aangelegenheden 7.1 Bevordering economische activiteiten 7.2 Nutsvoorzieningen 7.3 Agrarische aangelegenheden Totaal hoofdfunctie 7

Hoofdfunctie 6: RECREATIE EN NATUUR 6.0 Recreatie en natuur, algemeen 6.1 Recreatie 6.2 Natuur Totaal hoofdfunctie 6

Hoofdfunctie 5: MILIEUBEHEER 5.0 Milieubeheer, algemeen 5.1 Kwalitatief beheer oppervlaktewater 5.2 Kwalitatief beheer grondwater en bodem 5.3 Bestrijding luchtverontreiniging 5.4 Bestrijding geluidhinder 5.5 Vergunningverlening en handhaving 5.6 Ontgrondingen Totaal hoofdfunctie 5

Categorieën


1.0.1

Huren

2.2.1 2.2.2 Pachten en erfpachten

Verdelingsmatrix baten 4.1.2 Overige vermogensoverdrachten




3.0 Dividenden en winsten

Overige goederen en diensten

98 4.131 4.229

45

39.106 41.017

45

1

-32 32 113 681 1.116

1.384

11

1

166 1.218

28 6.382 6.411

108 3 6.945

11

4 1 5

412

411

6

6

0

0

33 33

64 7 118

25

339 724

4.969

4.969

10

6

3

25

385

121 3.532 3.654

60

60

6

6

2.396

2.396

5.0

Rente

8 8

6.0 Administratieve boekingen 3.080

1.031 2.049

881 894

13

4

4

40

40


6.369


0


48


465


0


2.3

12.388

6.208 6.180

39.987 41.927

6

-32 33 113 704 1.116

166 1.644 2.396 339 4.544

154 9.948 10.102

897 26 7.845

6.410

513


483

Functies

2.0.1 Verkoop grond

1.1



KostenplaKostenplaats kapitaallasten Overige kostenplaatsen Totaal Kostenplaatsen

Kostenplaatsen

Totaal hoofdfuncties

41.569 1.077

129 129


Hoofdfunctie 0: FINANCIERING EN ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN 0.0 Geldleningen en uitzettingen korter dan 1 jaar 0.1 Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar 0.2 Algemene uitkering provinciefonds 0.3 41.569 Eigen middelen 0.4 Overige financiële middelen 0.5 Algemene baten en lasten / onvoorzien 0.6 Saldo van kostenplaatsen 0.7 Saldo van de rekening van baten en lasten voor bestemming 0.8 Mutaties reserves die verband houden met de hoofdfuncties 0.9 Saldo van de rekening van baten en lasten na bestemming Totaal hoofdfunctie 0 41.569

Categorieën


1.0.1

66

Huren

2.2.1 2.2.2



5.0

Rente






2.3 Overige goederen en diensten 78.502

77.306

39 39

78 78

60 60

1.094

319 9.808

104 25 21.958

1.509 1.509

65.349

100.414 100.414

441.688

272.642

41.730

41.730

55.606

17.346 78.723 41.569 78.502

12.883 994

4.463

19.236

14.773

14.773

98.600 98.600


78.502


104


319


77.306


107 2.496 78.502 219.638

Pachten en erfpachten

Verdelingsmatrix baten Totaal functies, kostenplaatsen en balansmutaties

484


Totaal Vaste Activa

9

260

17.379

18.532

-1

-1

1.1

Leges en andere rechten 1.153

2.0.1 Verkoop grond

250


Vaste Activa A111 Immateriële vaste activa: Kosten verbonden aan sluiten geldlening en saldo agio/disagio A112 Immateriële vaste activa: Kosten onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief A121 Materiële vaste activa: Gronden en terreinen A122 Materiële vaste activa: Woonruimten A123 Materiële vaste activa: Bedrijfsgebouwen A124 Materiële vaste activa: Grond-, wegen waterbouwkundige werken A125 Materiële vaste activa: Vervoermiddelen A126 Materiële vaste activa: Machines, apparaten en installaties A129 Materiële vaste activa: Overig A1311 Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekking aan deelnemingen A1312 Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekking aan gemeenschappelijke regelingen A1313 Financiële vaste activa: Kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen A1321 Financiële vaste activa: Leningen aan woningbouwcorporaties A1322 Financiële vaste activa: Leningen aan deelnemingen A1323 Financiële vaste activa: Leningen aan overige verbonden partijen A1331 Financiële vaste activa: Overige langlopende leningen A1332 Financiële vaste activa: Overige uitzettingen met looptijd ≥ 1 jaar A1333 Financiële vaste activa: Bijdragen aan activa in eigendom van derden

Balansmutaties

Functies

Categorieën


1.0.1

Huren


Verdelingsmatrix baten 5.0

Rente






Overige goederen en diensten 165

105

80

10.446

285

20.123

9.065

15.996

64 17.980

64 347

74.975

9.065

15.996

28.642

3.063

165

16.735

2.813

9.065


15.996


165


285


10.446


24


165



485

Functies

Totaal Vaste Passiva

Vaste Passiva P111 Eigen vermogen: Algemene reserve P112 Eigen vermogen: Bestemmingsreserve P113 Eigen vermogen: Overige bestemmingsreserves P114 Eigen vermogen: Saldo van rekening Voorzieningen P12 P131 Vaste schuld: Obligatieleningen P132 Vaste schuld: Onderhandse leningen van binnenlandse pensioenfondsen en verzekeraars P133 Vaste schuld: Onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen P134 Vaste schuld: Onderhandse leningen van binnenlandse bedrijven P135 Vaste schuld: Onderhandse leningen van overige binnenlandse sectoren P136 Vaste schuld: Onderhandse leningen van buitenlandse instellingen, … P137 Vaste schuld: Door derden belegde gelden P138 Waarborgsommen

Totaal Vlottende Activa

Vlottende Activa A211 Voorraden: Niet in exploitatie bouwgronden A212 Voorraden: Overige gronden hulpstoffen A213 Voorraden: Onderhanden werk (incl. bouwgronden in exploitatie) A214 Voorraden: Gereed product en handelsgoederen A215 Voorraden: Vooruitbetalingen A221 Uitzettingen: Vorderingen op openbare lichamen A222 Uitzettingen: Verstrekte kasgeldleningen A223 Uitzettingen: Rekening courant verhoudingen nietfinanciële instellingen A224 Uitzettingen: Overige vorderingen A225 Uitzettingen: Overige uitzettingen Liquide middelen (kas, bank en giro) A23 Overlopende activa A29

Categorieën



2.0.1 Verkoop grond

1.1


1.0.1

Huren


Verdelingsmatrix baten 6.0 Administratieve boekingen

5.0

Rente






Overige goederen en diensten

6 116

6 146.842

33.315

33.315

146.725

13.885 99.526

13.885 99.526

27.261

-7.986

35.248

-8.212

-8.212

110


11.500


11.500


23.747 226

7.6 Langlopende leningen 23.747


226




486

Functies

Totaal batencategorieën

Totaal Balansmutaties

Totaal Vlottende Passiva

Vlottende Passiva P211 Vlottende schuld: Kasgeldleningen o/g P212 Vlottende schuld: Bank- en girosaldi P213 Vlottende schuld: Overig Overlopende passiva P29

Categorieën

260


41.569 1.077 18.532

1.1


128

-1

2.0.1 Verkoop grond

260


18.532


1.0.1

66

Huren

2.2.1 2.2.2

5.0

Rente






2.3 Overige goederen en diensten

1.258

20.254

310 21.958 233.706 -7.986 9.065 165.598 16.113 101.444

166.848 -7.986 9.065 165.598 16.113 101.444

165.598

480.873

231.786 9 231.795

98599,79744 1.022.975


285


10.446


105


165

7.6 Langlopende leningen 66.187 9 66.196


165.598


107 2.700 78.502 219.716

Pachten en erfpachten

Verdelingsmatrix baten Totaal functies, kostenplaatsen en balansmutaties

487

Productenrekening 2007

Recommend Documents