Privacy in het arbeidsrecht
Hayat Barrahmun
1
6 november 2014
De privacy van de werknemer op de werkvloer moet door de werkgever in een bepaalde mate worden gerespecteerd.
2
Geen algemeen arbeidsrechtelijk wetsartikel, wel:
> artikel 8 EVRM > artikel 17 IVBPR > artikel 10 Grondwet > Wet Bescherming Persoonsgegevens (“WBP”)
3
4
Persoonsgegevens:
iedere informatie betreffende geïdentificeerde of identificeerbare levende natuurlijke personen.
Verwerken:
elke handeling of elk geheel van handelingen met betrekking tot persoonsgegevens, waaronder het verzamelen, bewaren, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken en zelfs het wissen of vernietigen van persoonsgegevens kan worden aangemerkt als verwerken.
Te bespreken: • Sollicitatiefase – Internetsearch – Informatie gezondheid – Medische keuring
• Tijdens dienstverband – Cameratoezicht – Controle internet- en emailverkeer – Zieke werknemer
• Na dienstverband – Getuigschrift
5
Sollicitatiefase
Internetsearch
Iemand solliciteert als ICT medewerker. Werkgever googled de sollicitant. Sollicitant wordt betiteld als “de drugsbaron van Eindhoven”. Mag u als werkgever deze informatie gebruiken: JA / NEE
6
Sollicitatiefase
Internetsearch
Iemand solliciteert als ICT medewerker. Werkgever googled de sollicitant. Sollicitant wordt betiteld als “de drugsbaron van Eindhoven”.
Antwoord:
JA,
U als werkgever mag deze informatie gebruiken, MAAR…..
7
> Een internetsearch raakt de
Sollicitatiefase
Internetsearch
privacy van de werknemer
> WBP: • gerechtvaardigd belang; of • toestemming werknemer > Uitgangspunt is dat informatie die openbaar op internet toegankelijk is, gebruikt mag worden bij de selectie van nieuwe werknemers.
> Informeer de sollicitant
8
Sollicitatiefase
Informatie gezondheid
X treedt in dienst bij werkgever. Nadat is gebleken dat X aan de ziekte van Crohn lijdt, wordt X op staande voet ontslagen. Als reden voert de werkgever aan dat X bij indiensttreding had gezwegen omtrent haar medisch verleden. Houdt het ontslag op staande voet stand?
ja / nee
9
Sollicitatiefase
Informatie gezondheid
X treedt in dienst bij werkgever. Nadat is gebleken dat X aan de ziekte van Crohn lijdt, wordt X op staande voet ontslagen. Als reden voert de werkgever aan dat X bij indiensttreding had gezwegen omtrent haar medisch verleden. Houdt het ontslag op staande voet stand?
Antwoord:
10
NEE
> Alleen informatie over
Sollicitatiefase
Informatie gezondheid
gezondheid dat rechtstreeks van belang is voor de functie, moet de sollicitant melden
> Sollicitante is niet verplicht om te melden dat zij zwanger is
> Relevante informatie
verzwegen? Staking loonbetaling of (in uiterste geval) ontslag op staande voet
11
Sollicitatiefase
Medische keuring
> Medische keuring kan als een
functie bijzondere eisen stelt aan de medische geschiktheid van de werknemer
> Bijzondere eisen: - gezondheidsrisico; of - veiligheidsrisico; of - gezondheids- en veiligheidsrisico.
> Aan het eind van de sollicitatieprocedure
12
Sollicitatiefase
Medische keuring
> Gegevensverstrekking: • door werkgever: alleen voor
zover nodig om contact op te nemen en sollicitant te identificeren • door sollicitant: alle gegevens die relevant zijn voor functie • door BA: met toestemming sollicitant, uitslag doorgeven
> Medische keuring tijdens
dienstverband ook mogelijk
13
Tijdens dienstverband
Cameratoezicht
> Geautomatiseerde verwerking WBP van toepassing
> Openlijk cameratoezicht is toegestaan, mits helder omschreven doelen
> Privacytoets: 1. Noodzakelijk? 2. minder ingrijpend middel? 3. belangenafweging
> Informatieplicht
14
Tijdens dienstverband
Verborgen cameratoezicht
Een verkoopster is op staande voet ontslagen, omdat zij kassageld had verduisterd. Dit was vastgesteld aan de hand van videobeelden die met een geheime camera waren gemaakt. Houdt het ontslag op staande voet stand?
ja / nee
15
Tijdens dienstverband
Verborgen cameratoezicht
Een verkoopster is op staande voet ontslagen, omdat zij kassageld had verduisterd. Dit was vastgesteld aan de hand van videobeelden die met een geheime camera waren gemaakt. Houdt het ontslag op staande voet stand? Antwoord:
16
JA
Tijdens dienstverband
Verborgen cameratoezicht
Media Markt zet ‘mystery shoppers’ met verborgen camera’s in, met als doel “training”. Media Markt spreekt medewerkers op basis van camerabeelden aan op hun functioneren en behandelt een klacht met behulp van de camerabeelden. Is deze handelswijze toegestaan? ja / nee
17
Tijdens dienstverband
Verborgen cameratoezicht
Media Markt zet ‘mystery shoppers’ met verborgen camera’s in, met als doel “training”. Media Markt spreekt medewerkers op basis van camerabeelden aan op hun functioneren en behandelt een klacht met behulp van de camerabeelden. Is deze handelswijze toegestaan? Antwoord NEE
18
Tijdens dienstverband
Verborgen cameratoezicht
> Verborgen cameratoezicht niet toegestaan, tenzij:
• bijzondere omstandigheden • informatie over • • • •
19
mogelijkheid dat camera’s kunnen worden ingezet melding bij CBP aantonen eerdere inspanningen tijdelijk informeer de betrokken werknemers achteraf
Tijdens dienstverband
Controle internet- en e-mailverkeer
Werkgever onderzoekt laptop van werknemer. Werknemer heeft in privémails vertrouwelijke informatie doorgegeven. Werkgever geeft ontslag op staande voet. Werknemer vordert schadevergoeding wegens inbreuk op zijn privacy. Wat doet de kantonrechter? 1. 2.
20
Schadevergoeding? ja / nee Ontslag op staande voet? ja / nee
Tijdens dienstverband
Controle internet- en e-mailverkeer
Werkgever onderzoekt laptop van werknemer. Werknemer heeft in privémails vertrouwelijke informatie doorgegeven. Werkgever geeft ontslag op staande voet. Werknemer vordert schadevergoeding wegens inbreuk op zijn privacy. Wat doet de kantonrechter? 1. 2.
21
Schadevergoeding? JA Ontslag op staande voet? JA
Tijdens dienstverband
> Gerechtvaardigd belang en belangenafweging
> Geen permanente controle
Controle internet- en e-mailverkeer
> Onderscheid zakelijke mail en privémail
> Gegevens niet langer bewaren dan strikt noodzakelijk
> Geen verborgen controle, tenzij ...
22
Tijdens dienstverband
Zieke werknemer
Werkgever twijfelt over juistheid van informatie van zieke werknemer en wint informatie in bij ziekenhuis en huisarts en neemt dagelijks telefonisch contact op met werknemer. Aangetoond dat werknemer onjuiste informatie had verstrekt. Werkgever gaf ontslag op staande voet. Houdt het ontslag op staande voet stand?
ja / nee
23
Tijdens dienstverband
Zieke werknemer
Werkgever twijfelt over juistheid van informatie van zieke werknemer en wint informatie in bij ziekenhuis en huisarts en neemt dagelijks telefonisch contact op met werknemer. Aangetoond dat werknemer onjuiste informatie had verstrekt. Werkgever gaf ontslag op staande voet. Houdt het ontslag op staande voet stand?
Antwoord:
24
NEE
Tijdens dienstverband
Zieke werknemer
> Verbod op het verwerken van gezondheidsgegevens niet van toepassing indien verwerkt voor uitvoering van voorschriften of noodzakelijk voor re-integratie
> Rol bedrijfsarts > Controlevoorschriften: • redelijk; • schriftelijk • beperkte informatie
25
Tijdens dienstverband
Zieke werknemer
> Inschakelen detective? Werkneemster stelt dat zij passende arbeid niet kan verrichten. Collega's verklaren dat zij werkneemster over straat hebben zien lopen. Detectivebureau stelt vast dat werkneemster zich normaal voortbeweegt.
Ontbinding? ja/nee Schadevergoeding? ja/nee
26
Tijdens dienstverband
Zieke werknemer
> Inschakelen detective? Werkneemster stelt dat zij passende arbeid niet kan verrichten. Collega's verklaren dat zij werkneemster over straat hebben zien lopen. Detectivebureau stelt vast dat werkneemster zich normaal voortbeweegt.
Ontbinding? JA Schadevergoeding? NEE
27
Tijdens dienstverband
Zieke werknemer
> Inschakelen detective
mogelijk, mits duidelijk doel, proportionaliteit en subsidiariteit
> Let op privacy werknemer > Ook al is sprake van inbreuk
op privacy, dan kan detectiveonderzoek soms toch meewegen in procedure
28
Tijdens dienstverband
Gedragscode
> Gedragscode voor bijv.
internet- en e-mailgebruik, telefoonverkeer, ziekmelding
> Informeren dat werkgever kan
controleren en de wijze waarop
> Rol OR • Advies: invoering/wijziging
technologische voorziening • Instemming: regeling m.b.t. persoonsgegevens en hulpmiddelen
29
Na dienstverband
> Nauwe samenwerking KLM en Martinair. KLM heeft de gegevens van een uitzendkracht doorgegeven aan Martinair, dat de uitzendkracht werd verdacht van verduistering en enkele andere "louche" incidenten.
Mocht KLM deze informatie doorgeven? ja/nee
30
Na dienstverband
> Nauwe samenwerking KLM en Martinair. KLM heeft de gegevens van een uitzendkracht doorgegeven aan Martinair, dat de uitzendkracht werd verdacht van verduistering en enkele andere "louche" incidenten.
Mocht KLM deze informatie doorgeven? Antwoord: JA
31
Na dienstverband
> Recht op informationele privacy
> Getuigschrift • verplichte informatie • informatie alleen met
toestemming van werknemer
> Via andere wegen informatie verstrekken mag, tenzij werknemer daardoor wordt geschaad
32
Dank jullie voor de aandacht! Zijn er nog vragen? Hayat Barrahmun
[email protected]
33