Presentatie bijeenkomst leergang ECBO te Oegstgeest op 16 september 2014 door Ineke Delies
Beroepsgerichte kwalificatiestructuur en comakership
Wie ben ik? • Student-assistent en docent bij respectievelijk Nieuwe Lerarenopleiding Ubbo Emmius en RUG, MAVO en MBO • Vanaf 1985 tot 2009 verschillende directiefuncties bij het ROC Alfa-college met als aandachtsgebieden mn:‘onderwijsinnovatie’, ‘externe contacten’ en ‘kennisinnovatie met bedrijfsleven’ • Sinds 2000 voorzitter van diverse kennisnetwerken met het bedrijfsleven, overheden en internationale (onderzoeks-)groepen en auteur/redacteur van vele publicaties en boeken • In 2009 gepromoveerd op succesfactoren van strategische kennisallianties tussen beroepsonderwijs en bedrijfsleven bij de faculteit Economie van de Rijks Universiteit Groningen, onderzoeksgroep Kennismanagement • Sinds juni 2009 Lector Duurzame Innovatie in de Regionale Kenniseconomie van de Stenden hogeschool en het ROC Alfa-college; in dit dubbellectoraat werken beide onderwijsinstellingen samen met bedrijven en organisaties uit de regio, voornamelijk Noord-Nederland en de Euregio • Sinds mei 2014 tevens programmaleider Healthy Lifestyle van Het Healthy Ageing Network Northern Netherlands (HANNN) • Voor meer informatie: www.stenden.com/duurzameinnovatie
Wat is een lector? “Een lector is een soort hoogleraar, oorspronkelijk in het wetenschappelijk onderwijs, later ook inHBO en sinds kort in het MBO. Een persoon die gepromoveerd is op een onderwerp dat van groot maatschappelijk belang is voor het onderwijs. De lector zorgt er met behulp van de eigen expertise voor dat de kennis van de ‘buitenwereld’ binnen het onderwijs wordt gebracht” (uit: HBO-raad onderzoek) ‘bedoeld om reflectie over vernieuwend vakmanschap te stimuleren ’(naar: F. Leijnse en L. Nieuwenhuis) Taken lectoren? Alle lectoren moeten impulsen geven aan onderzoek, onderwijsinnovatie en kennisdeling, en elke lector heeft ook een eigen opdracht.
Lectoraatsopdracht • Algemene opdracht: Onderzoek én onderwijsinnovatie én kennisdeling • Specifieke opdracht: voor de 1e en 2e periode (2009-2012 en cursief 2013-2016): 1.
Onderzoek en verdiep de reeds ontwikkelde samenwerkingsformule voor regionaal comakership tussen ROC Alfa-college, Stenden hogeschool en het regionale bedrijfsleven in Drenthe en onderzoek de voorlopers/volgers-systematiek daarbij
2.
Verbeter de reeds ontwikkelde multidisciplinaire en multilevel ketens Zorg&Wonen en Toerisme/Vrije Tijd met nieuwe combi’s van Leren&Werken en onderzoek crossovers binnen de casuïstiek van Leisure en Zorg&Wonen
3.
Onderzoek deze methodiek op transfer naar andere regio’s m.n. de Euregio rondom Osnabrück en contexten
Uitgangspunten lectoraat Visie op innovatie en samenwerking
Samenwerkingsformule
1. Zo complex, kun je niet meer alleen 2. Vindt plaats op rommelige snij- en raakvlakken 3. Kennis delen is de basis 4. Voor de toekomst en niet voor jezelf alleen 5. Reflectief 6. Kan mislukken 7. Is nooit 100% nieuw
• • •
1. Partners zijn essentieel 2. Grensoverschrijdend en multidisciplinair denken 3. Kennisinnovaties zijn relationeel 4. Duurzaam 5. Visie opbouwen door afstand te nemen 6. Ken elkaar en blijf trouw 7. Nieuwe combi’s van bestaande zaken
• • •
• • • • • • •
Multidisciplinair Multilevel Regionale clusters rond sociaal-economische thema’s Complementaire ketens Comakership op alle organisatieniveaus Partners die elkaar kennen, rechtstreeks samenwerken en vertrouwen
Al doende leren van elkaar, reallife Klein beginnen Voorlopers en Volgers Nabijheid Docentenstages en gastcolleges Onderzoek én onderwijs en open innovatie Nieuwe combi’s Leren&Werken op de werkplek in bedrijf En vooral: Practice what you preach
De multidisciplinaire ketens MDK Toerisme
MDK Zorg & Wonen
Thema: de toerist die in de regio komt en blijft
Thema: de oudere mens die langer thuis blijft wonen
disciplines
Vervoer
Ketendelen
Verblijf
Meerdaagse arrangementen/evenementen Natuur Horeca
Edutainment Cultuur
Regio/geschiedenis
disciplines
Onderwijsinnovatie: Generalisten onder specialisten Techniek
Zorg/welzijn
Economie
Fac/Hospitality/ Leisure
Economie
Fac/Hospitality/ Leisure
HBO
generalisten
Techniek
Zorg/welzijn
generalisten
MBO
Partnerprofiel • heeft Verbindingskracht en Combinatievermogen • kan over eigen grenzen heen kijken • wil kennis delen en al doende leren • heeft naast eigen ook gedeelde belangen en is daar duidelijk over • is geïnteresseerd in nieuwe combi’s van leren & werken • heeft regionale binding • heeft enige ervaring met innovatie en kennisnetwerken • gunt zichzelf en de partners ruimte en tijd voor innovatie • • • • • • •
kent de opdracht van het lectoraat en ziet voor zichzelf daarbij een rol onderschrijft visie en samenwerkingsformule is partner in ontwikkeling voor langere tijd spant zich in voor duurzame innovatie(-processen) is complementair aan de anderen in de MDK dekt minimaal één van de disciplines binnen de MDK is actieve partner en betrokken bij 1 MDK, 1 of meer MDSK’s en 1 of meer projecten (als voorloper en/of volger)
De kenniskring Stenden hogeschool Marjolanda Hendriksen/Social Work Johan Kasper/Tourism & Leisure Steffen Fokkema/Tourism & Leisure Daan van Rooijen/Techniek/PRE Harry Jippes/Hotel en Hospitality Margriet Weerman/Comm. Economie Edou Hilverda/Tourism & Leisure Richard Rijnks/UCF ROC Alfa-college Judith Veldman/Zorg en Welzijn Anna Veeneman/staf, Levenlangleren Jan Zantinge/Bouwkunde en Domotica Stefan Blom/Logistiek Hilde Rotmensen/Zorg Cigdem Zantingh/Toerisme en Economie Petra Bartelds/staf, Kwaliteitszorg Diversen Sebo Boerma/Bos Organisatie io Annelies Bannink/Calibris Johan van Omme/Hanzehogeschool
Kwaliteit van leefomgeving PhD Plattelandsnetwerken PhD Samenwerking grenssteden Biobased en Ecotoerisme Gastvrijheid in zorgsector Vermarkting zorginnovaties ReCoMa-Lab PhD Liveability in Friesland
Gezonde leefstijl en gastgerichtheid Docenten en informeel leren Domotica/Telezorg Dorpszorg/zorg in de wijk Euregionale samenwerking
PhD Leerklimaat zorginstellingen Innovatieve leerwerkplaatsen Lifelines 75-plussers
Partners bij Thema Toerisme •
Bedrijven
Center Parcs Parc Sandur, Center Parcs De Huttenheugte, Van der Valk Hotel Emmen, Hampshire Zuid-Drenthe, Landal Orveltermarke, Hotel Ten Cate, B&B Annaport, Hof van Saksen, Pathuis en Partners, Recreatiepark Zandpol, Havixhorst, Kasteel Coevorden Vervoer OV-Bureau Groningen/Drenthe Recreatie DierenPark Emmen, Veenpark, Veenland, Recreatieschap Drenthe, Green Meet’s Cultuur Drents Museum, Theater de Muzeval (bij DPE), Stedelijk Museum Coevorden Natuur Staatsbosbeheer, IVN, Golfbanen Drenthe, Golfbanen Meppen, Drents Landschap, Drentse Golf- en Countryclub Regio/geschiedenis Geopark De Hondsrug, Hunebedcentrum, Agenda voor de Veenkoloniën, EDR/ANWB, Nabershof, Kleurrijk Kanaal, Geopark Terra Vita, Stedenkring Zwolle-Emsland Horeca 12 volgbedrijven Marketing Marketing Drenthe, Regiomarketing Emmen, Drenthe Magazine, Tammeling Persburo, City Marketing, Voilá Advies Overheden Emmen, Coevorden, Aa en Hunze, Provincie Drenthe, IK Drenthe Platform, Diversen Wedeka, Kroese Wevers, Kenwerk
•
Opleidingen
Verblijf
Stenden
Tourism, Leisure, Commerce, Business, Hotel/Hospitality, Techniek/Werktuigbouw en Procestechniek
Alfa-college
Toerisme en Recreatie, Dienstverlening en Horeca, Economie, Techniek/Bouw&Engineering
•
Onderzoek
Stenden
dr. A. Postma / Scenario Planning, dr. E. Cavagnaro / Duurzame Dienstverlening,
Hoogleraren prof. dr. M. de Laat / Sociaal leren en Lerende netwerken (ook promotor), prof. dr. G. Valjak / Tourism und Eventmanagement, prof. dr. D. Strijker / Platteland en krimpgebieden (ook promotor), prof. Dr. R. Kloosterman / Stedenbanden (ook promotor, dr. D. Bannink / bestuurlijke netwerken (co-promotor)
Partners bij Thema Zorg & Wonen •
•
Bedrijven
Lifestyle Maatschappelijk Vastgoed Duurzaam Bouwen Woningbouwcoöperaties Technologieontwerpers Gezondheidszorg en Care
Welzijn Voedsel en distributie Overheden Diversen
Healthy Ageing Network NoordNederland Coresta group, Buurtsupport Emmen, Jan Veuger, Pathuis en Partners IBKN, Hunesus Stichting Woonservice Drenthe, Wooncom, Stichting Woonconcept, Lefier Avics (Domotica), Rovecom (ICT), Technische Unie, Gira, Vitalinq Scheperziekenhuis Emmen, GGZ Drenthe, Zorgzaak, Vanboeijen, Tangenborgh, Medisch Centrum Leeuwarden, Leveste Care, Zorgvilla/Domus, Zorgpalet, Woonzorg, BCM Stadskanaal Stichting Welzijn Midden-Drenthe, Zorgpalet, Beter Thuis Wonen, IDMM, Alescon Ooms Impuls Emmen, Borger-Odoorn , Hoogeveen, Meppel, Provincie Drenthe Calibris, Kenteq, Ondernemersplein
Opleidingen
Stenden
Commerce, Business, Hotel/Hospitality, ICT/Social Media, Techniek/Werktuigbouw en Procestechniek, Social Work and Arts Therapies
Alfa-college
Dienstverlening en Horeca, Economie, Zorg, Welzijn Techniek/Bouw&Engineering, ICT/Domotica, Logistiek
•
Onderzoek
Stenden
dr. A. Postma / Scenario Planning, dr. E. Cavagnaro / Duurzame Dienstverlening, dr. J. Slevin / Organizations and Social Media
andere Hogescholen dr. E. Finnema / Geriatrie en vitaliteit, dr. J. Veuger / Maatschappelijk Vastgoed, dr. K. van Alsem / Marketing, dr. F. van der Leij / Food and Healthy Ageing Hoogleraren (prof. dr. R. Jorna / Kennismanagement en Sustainable Innovation), prof. dr. L. Nieuwenhuis / Werkplekleren, prof. dr. M. de Laat / Sociaal leren en Lerende netwerken (ook promotor)
Onderzoeksagenda lectoraat Programmalijnen
Publiekprivate samenwerking
Lerende netwerken
Transfer
Gebaseerd op
• Herman Daly: Duurzame waardengemeenschappen • Richard Sennett: Vakmanschap • Ineke Delies: Strategische publiekprivate samenwerking
• Maarten de Laat: informeel leren en open practices lerende netwerken • Etienne Wenger: COP’s en COL’s • Loek Nieuwenhuis: lerende docententeams
• Andrew Inkpen: Knowledge management and knowledge transfer • Ineke Delies: ReCoMa-Lab filosofie
Tool
Samenwerkingsformat van het lectoraat
Toolkit de Laat
In ontwikkeling
Hoofdvraag
Relatie tussen samenwerkingsformat en duurzame kennisinnovatie in de regio
Relatie tussen Informeel leren, lerende netwerken en vernieuwend vakmanschap
Drivers voor succesvolle transfer van samenwerkingsformat
• • • • • • • •
• Plattelandsnetwerken en toerisme • Biobased technology en toerisme • Burgerparticipatie en kwaliteit van leefomgeving • Leerklimaat in middelgrote zorgorganisaties • Docenten en reallife informeel leren
• Innovatieve werkleerplaatsen Zorg&Wonen&Vrije Tijd • Economie en vrije tijd en zorg
Onderzoeksvragen van de kenniskringleden
Euregionale samenwerking Gastvrijheid in de zorg Grenssteden en toerisme Dorpszorg en welzijn in de wijk Gezonde leefstijl en gastgerichtheid Domotica en zorg Lifelines ouderen in krimpgebieden Leefbaar Friesland
Projecten in 2014 1. Naoberschap 3.0 2. Proeftuin Maarten de Laat: regionale lerende netwerken 3. Mensenpark Hoofdstraatlocatie Emmen 4. Biochron 5. COPT/IK netwerk Drenthe 6. Family Event 7. Papenburg Landesgartenshow 8. Rijnlandacademie 9. COP/IK netwerk Geoparken De Hondsrug en Terra Vita 10. 18 Holes 11. Grensoverschrijdende samenwerking Emmen-Lingen/Osnabrück en MünsterEnschede 12. Dierentuinen biobased 28. Hof van Saksen
13. Dorpszorg Midden-Drenthe 14. Woonservice 15. Vitaal Vechtdal 16. Health-concept Huis te Zeijen 17. Healthy Lifestyle Hospitality 18. Leerafdeling Zorgvilla 29. Healthy Lifestyle Economy 19. Kwaliteit van Leefomgeving 20. Informele Zorg 21. Functionaliteitsnetwerken Zorgzaak 22. Proeftuin Maarten de Laat: vernieuwend vakmanschap 23. ICT Netwerken en Domotica als facilitaire voorzieningen 24. Calibris/Kenteq sw 25. Van Boeijennetwerk 26. Recomalab 27. HRM Pilot/lerarenregister MBO
Kwantitatieve resultaten tot juni 2013 •
Onderwijs
37 onderwijsinnovatie-projecten & 50 reallife leeromgevingen & 318 betrokken studenten 10 innovatieve leerwerkbedrijven & 2 onderzoeks IWP’s 15 MD/ML studententeams & 10 MD/ML docententeams 30 gastcolleges & 15 docentenstages
•
Kennisdeling en netwerken
70 bedrijven & 25 overige instellingen 50 netwerken & 400 abonnees Nieuwsbrief 318 studenten & 40 docenten & 19 opleidingen 70 publicaties & 68 presentaties
•
Onderzoek
1 proefschrift & 5 boeken & 6 wetenschappelijke artikelen in binnen- en buitenland & 3 peerreviewed papers 4 promovendi & 3 masterdocenten/studenten 1 centrale & 40 decentrale onderzoeksopdrachten per jaar, real life verbonden met 8 hoogleraren & 5 universiteiten & 2 externe onderzoeksgroepen 13 onderzoekslijnen bij de kenniskringleden
DANK
