Het MBOklaar voor de toekomst?
Marc van der Meer
Reflect Tilburg Law School/ CAOP/ SBB
Gastcollege ecbo-leergang
Leiden, 21 april 2015
Verbetering kwaliteit onderwijs-arbeidsmarkt
Markt
Overheid
Onderzoe k Professionalisering
Innovatie
Onderwerpen college
Kennismaken met het mbo: historisch insigne
Overheidsbeleid
Arbeidsmarkt
BOL/ BBL
Lerarenagenda
De school van de toekomst: Co-makership onderwijs bedrijfsleven
Externe en interne ontwikkelingen? Extern
Intern
1. Great Recession/ technologische werkloosheid
1. Schaalgrootte
2. Skills strategy
2. Docentenkorps
3. Stabiliteit en groeipact
3. Verbinding met bedrijfsleven: taal en rekenen (avo)
4. Sociaal beleid, jeugdbeleid
4. Optimalisering governance
5. Andere onderwijsdelen Bron: vd Meer, 2015
Ontwikkeling bbl en bol 400000
350000
300000
250000
bbl
200000
bol 150000
100000
50000
0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Ontwikkeling bbl per niveau 70000 63318
60000 58457
61143 58003
55432 54940
50000
53266 49054
49160 44106
2
40000 30000
37130 32596
32086
31959
3 30359
30252 27234
24998
20000 10000
1
12720
13662
12073
10490 7194 3198
0
2009
2010
2011
2012
2013
2014
4
Ontwikkeling bol per niveau 250000 217204
200000
191681
195036
195580
198586
206311
1 2
150000
3 4
100000 81682
84059
85267
84057
84353
84373
64510
65250
62937
63284
66524
65724
10584
10278
10673
11335
10987
9895
50000
0
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Op weg naar 2032Naar een nieuw (Dutch) Design van leren en werken
Ton Wilthagen, Evert Verhulp, Linde
Publieke ongenoegens
Commissie Wagner 1982/ Rauwenhoff 1990/ van Veen 1992/3.
Commissie Van Es, 1993
Commissie van Rijn, 2001
WRR, Publieke dienstverlening, 2004
OECD, PISA/ PIAAC, 2003/5
CDA, Beroepszeer/ beroepstrots, 2006
Commissie Rinnooy Kan, 2007
Over hamers en vasthouden, 2009
WRR, Vertrouwen in de School, 2009
Beter Onderwijs Nederland, 2010.
McKinsie: Good to Great, 2012.
Commissie toekomst onderwijs- en leerwetenschappen, 2012.
Onderwijsraad, Leraar zijn & Stand van educatief Nederland, 2013.
SER: Toekomst ambachtseconomie, mei 2013.
WRR, Naar een lerende economie, november 2013.
OECD, PIAAC, 2013.
OECD, Skills beyond School, 2014.
Deel 3. Structuur actieplan Focus op vakmanschap
10 Bron: Vd Venne ea, 2011
Bron Infographic: OCW 2014
DE TOERUSTINGSAGENDA VAN HET BEROEPSONDERWIJS Een pakket aan sociale investeringen: 1.
Onderwijs als fundament (‘stock’) kwalitatief hoogstaand basisonderwijs en beroepsonderwijs
2.
Regelingen die transities versoepelen (‘flow’) leerwerktrajecten, post-initiële om- en bijscholing; regelingen voor ouders, mantelzorgers (voor, tussen en naschools)
3.
Een vangnet (‘buffer’) sociale bescherming blijft cruciaal, maar samen met re-integratie op maat
WAAR DOEN WE HET VOOR? Denkoefening: Wat hebben mensen nodig om voldoende toegerust te zijn voor de veranderende arbeidsmarkt van de 21e eeuw? Baan voor het leven bestaat veelal niet meer • Transities: tussen banen, tussen werken, leren en verzorgen → • Nieuwe sociale risico’s •
•
Bron:Judith van der Veer, Marc van der Meer, Anton Hemerijck,2014 Faculteit der Sociale Wetenschappen
Skills beyond school – synthesis report
Wereldwijd, lancering 13/11/2014 in Birmingham.
Kernpunten: 1.
Afstemming arbeidsmarkt (bpv, werkplekleren)
2.
AVO in curriculum (flexibele toepassing, cgo)
3.
LOB
4.
Flexibele inzetbaarheid voor ouderen (punt van financiering).
5.
Doorlopende leerwegen (met hoge standaarden)
Sterke punten Nederland 1.
Nederland heeft goed ontwikkeld en sterk gefinancierd beroepsonderwijs
2.
Veel gewicht voor leren op de werkplek
3.
Groot maatschappelijk draagvlak
4.
Niet-bekostigd onderwijs is vitaal en ontwikkelt zich goed
5.
AD als missing link: dus adequaat adaptief vermogen.
Challenges Nederland 1.
Problemen BPV, teruggang BBL: helpt het belastingregime wel?
2.
Noodzakelijke upgrading docententeams!
3.
Integreer MBO 1 en MBO 2!
4.
LLL: publieke aanbod deeltijdmodules verschraalt
5.
Ontwikkel doorlopende leerlijn…
Smulders, Hoeve, Van der Meer, 2012
Onderwijsarbeidsmarkt: 7 hiaten in de dataverzameling: 1. (Zij)-instroom en lerarenopleiding 2. Scholing en mobiliteit van docenten 3. Factoren die werkdruk en prestaties bepalen 4. Leerplanontwikkeling en kwalificatiestructuur 5. Beroepsanalyse van de externe arbeidsmarkt 6. Werkplekleren 7. Upgrading praktijkinstructeurs Bron: vakmensen en bewust vertrouwen, 2014
Verbetering kwaliteit onderwijs-arbeidsmarkt
Onderzoek
Professionalisering
Onderzoe k Innovatie
Innovatie
DANK VOOR UW AANDACHT!
Marcvandermeer.org 06 12 69 09 22
