Preek 01nov2015, Opstandingskerk Tilburg - Alleen in gelijkenissen…
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, - Zondag oogstdienst. Wat zegt ons dat? En waar moet het dan over gaan? - Natuurlijk over dankbaarheid. We mogen dankbaar zijn voor alles wat de aarde ons geeft. Dat we genoeg te eten hebben, dat de aarde voorziet in onze basisbehoeften en nog veel meer dan dat. - Maar ook kunnen we stilstaan bij de ongelijke verdeling van voedsel en water en van welvaart en van ontwikkelingsmogelijkheden en -kansen voor de mensen op deze aarde. - En bij de duurzaamheid van alles wat we doen, wat we produceren aan voedsel en aan zoveel andere dingen. - Gebruiken wij de aarde wel goed? of zijn we bezig haar uit te putten? - En laten we nog wel ruimte voor onze kinderen en kleinkinderen? - Afgelopen vrijdag had ik een gesprek met Jan Jorrit Hasselaar ter voorbereiding op een van de avonden over/ nav. de ecologische of milieu-encycliek van paus Fran1
-
-
-
ciscus, die we dit jaar organiseren samen met Ekklesia Tilburg. Jan Jorrit is voorzitter van de werkgroep Ecologische duurzaamheid van de Raad van Kerken Nederland, die juist afgelopen woensdag nog een InspiratieTafel organiseerde voor kerken, bedrijven en mensen uit allerlei delen van de samenleving. Eén van de punten die ter sprake kwam was hoe we er zèlf in staan. Als je duurzaamheid alleen ziet als een probleem voor de mensen die ermee te maken hebben, bijv. omdat ze voedsel of andere producten produceren, dan verobjectiveer je het; dan plaats je het buiten jezelf en maak je het tot een probleem van hen, en niet meer van jezelf ….. Maar de vraag is of dat kan….! Zijn we niet allemaal verbonden met de natuur om ons heen, met onze leefomgeving, met deze aarde? - En hebben we niet allemaal de duurzaamheid van wat wij doen en nalaten onder ogen te zien? en er goed meer om te gaan….?
- Een schokkend bericht afgelopen week vond ik dat onderzoek had uitgewezen dat de omgeving van veel boomgaarden in ons land ernstig vervuild is…. 2
- Nee, met de appels en de peren was niets mis! - We zijn in staat om onze landbouwproducten volgens de normen te leveren: gaaf, zonder gebrek, en binnen de normen voor gif…, - maar wel met allerlei kunstgrepen, bijv. door het fruit al vroeg te spuiten en het fruit later extra te wassen..., - en let ook even niet op het gif dat wij achterlaten in onze directe omgeving: land, oppervlaktewater, en grondwater….. - Door samen zo te handelen creëren we een gevaar voor het milieu èn voor onszelf! - Denk hier ook even aan het dieselschandaal van Volkswagen. Om in de USA meer marktaandeel te veroveren bij de verkoop van dieselauto’s werd sjoemelsoftware geïnstalleerd, die in testsituaties betere resultaten gaf dan in de praktijk. - Een grotere bedreiging van het milieu, dan wanneer je de precieze vervuiling kent! - We zoeken –en ik zeg nu bewust ‘we’- we zoeken vaak de marges op van wat nog kan; - dwz.: we kijken niet naar wat verantwoord is, en wat in lijn is met de gestelde regels, - maar we zoeken bewust de grenzen op van waar we nog mee weg komen! - En let wel: dat gebeurt op veel meer plaatsen, - niet alleen bij Volkswagen….! 3
- Maar wat nu, als je jezèlf verbìndt met de natuur, en met de gevolgen van òns handelen voor de natuur? - Zou je nog in de buurt van zo’n vervuilde boomgaard willen wonen? - Zou je zelf verantwoordelijk willen zijn voor zo’n vervuilde omgeving? - Zou je nog in de buurt willen wonen van wegen waar zoveel waar zoveel meer uitstoot van schadelijke stoffen is, dan je wordt voorgehouden? - En zou je zelf verantwoordelijk willen zijn voor zoveel schadelijke uitstoot? - Dan wordt het pas ècht spannend….! - Want dan is het geen òbjectief probleem meer, maar iets waar je zèlf in betrokken bent, en waar je zèlf verantwoordelijk voor bent! - We zijn samen betrokken in - en verantwoordelijk voor - de zorg voor deze aarde! de zorg voor de natuur! en de zorg voor een goede leefomgeving van alle mensen! – over heel de wereld! - Met elkaar vormen we een gemeenschap! - Samen op de aarde, dat beloofde land… God zal ons bewaren, want Hij houdt in stand (LB lied 993). 4
- We kunnen ons er niet aan onttrekken, laten we ons dat bewust zijn!
- Terug naar onze teksten van vanmorgen. - In Spreuken 6 gaat het over recht en onrecht. – We hebben deze tekst bewust omgekeerd. – Want het gaat natuurlijk niet alleen om wat de Heer God niet wil, maar vooral om wat hij wel wil. - De Heer God wil recht en waarheid! - Hij wil dat onschuldige mensen beschermd worden, dat mensen het goede met elkaar voor hebben en dat hulpzoekenden geholpen worden. - Hij wil –met anderen woorden- dat wij ons met elkaar verbinden, dat we het besef hebben dat we op elkaar aangewezen zijn, dat wij één gemeenschap vormen, en dat wij zorg hebben voor elkaar…. - In Markus 4 gaat het over het Koninkrijk van God. – Er wordt bewust gesproken in beelden, vergelijkingen. - Het Koninkrijk is als een zaad dat vrucht voortbrengt…., vanzelf….! Je hoeft het alleen maar te zaaien, dan doet het voor de rest z’n werk vanzelf. 5
- Het Koninkrijk is als een heel klein zaadje, dat grote gevolgen heeft voor velen. - Zijn wij bereid het goede zaad te zaaien? - Het zaad van het Koninkrijk? – het zaad van recht en gerechtigheid, - het zaad van aandacht en zorg voor elkaar en van zorg voor deze aarde? - En durven wij erop te vertrouwen dat alle kleine stapjes die wij zèlf zetten, bijdragen aan een overweldigend resultaat? - ‘Viele kleine Leute an vielen kleinen Orten, die vielen kleine Schritte tun, können das Gesicht der Welt verändern….!’ - Spreken in beelden. Geloven in de kracht van de verbeelding, de droom. - Soms moet je dingen ook willen zien! en die droom vorm willen geven…. - Heel bewust de hoop levend houden! - ‘I have a dream’, zei Martin Luther King, in het door segregatie verdeelde Amerika. - Niet: - I have a nightmare, maar: - I have a dream. En uiteindelijk kwam die uit! - Hebben wij ook een droom/ verbeelding over duurzaamheid, en over het Koninkrijk? - En willen wij daar met elkaar aan werken? - Amen. 6
lezingen: Spreuken 6 16-19 omgekeerd Marcus 4, 26-34 Dick Penninkhof
7