poperinge hoofdstad van het goede leven 2012 magazine

poperinge hoofdstad van het goede leven 2012

magazine

Jurgen Vanlerberghe Schepen voor Toerisme

01

Op en top een hoppestad

6 Interview bezoekboerderij ’t Hoppecruyt 8 Het Hopmuseum 10 Hopscheuten, van gewroet tot genot - Hoptrivia

33

15 gastronomie 16 Streekbieren veroveren de wereld 18 Typisch Poperings 21 Chefs aan het woord

02

hoofdstad van de hop

couleur locale Ontdek het authentieke Hoppeland

03

25 WOI 26 Talbot House 28 Lijssenthoek – interview met Annemie Morisse 30 De oorlog anders bekeken 31 Interview Stefan Brijs 32 Dood met de kogel, de oorlog achter het front

gastronomie

25

actief

47

Actie(f) in de Westhoek

Alles voor de levensgenieter

33 couleur locale 34 Watou 38 De gordel rond Poperinge 44 De Volkssportroute 46 Favoriete plekjes van ex-Poperingenaars

04

15

05

47 actief 48 Een tocht langs de Dode IJzer 50 Fietsroutes in de Westhoek 52 Actie en ontspanning in Poperinge

woi Stad achter het front

55 verleden en heden Een duik in het verleden, een blik op de toekomst

5 verleden en heden 5 56 Het rijke erfgoed van een ‘koppige’ stad 59 Flaneren, shoppen en snuisteren

06

Welkom in de Hoofdstad van het Goede Leven. Samen met heel wat partners hebben we met het stadsbestuur de voorbije jaren heel wat inspanningen geleverd om onze toeristische sector een nieuw elan te geven en de groeimogelijkheden optimaal te benutten. Van in het hartje van de hoppestreek weten wij alvast hoe het goede leven smaakt. En die smaak willen we delen met levensgenieters van over het hele land. We zijn er vast van overtuigd dat de talrijke troeven van Poperinge, zoals de vele verrassende en onbekende plekjes, de gastvrijheid van de streek en het échte vakantiegevoel dat je er overvalt, ook jou zullen weten te bekoren. Wandel door de straten van onze stad en laat je verrassen door het ‘schatten op zolder’-gevoel. Trek op verkenning in de hoppestreek en geniet van wat onze Franse buren ‘le dépaysement’ noemen. Even helemaal weg zijn, dicht bij huis maar toch in een andere wereld. Op de volgende pagina’s geven we je alvast een voorsmaakje van wat je in en rond Poperinge kunt beleven. Tijdens een gezellig dagje uit, voor een welverdiend weekendje of een midweek of wie weet, voor een verrijkende vakantieweek met uitstapjes in de wijde omgeving... De Dienst voor Toerisme staat alvast voor je klaar om je met raad en daad te helpen, tips te geven of samen met jou een programma op maat uit te werken. Zodat je na je verblijf in Poperinge nog heel lang kunt nagenieten.

5 hoofdstad van de hop

logeren Langer (ver)blijven

60

60 logeren 60 Verken de Westhoek en Frans-Vlaanderen 64 Evenementenkalender

07

Welkom

5

poperinge hoofdstad van het goede leven 2012

2

www.toerismepoperinge.be

3

Op en top een hoppestad

01

Wie Poperinge zegt, denkt hop. En wie hop denkt, drinkt bier. Onder andere... want hop heeft intussen al heel wat meer toepassingen gevonden dan het heerlijke brouwsel waarvoor ons land wereldfaam geniet. Hop is alomtegenwoordig in en rond de stad: van het Hopmuseum in het centrum tot de typische hopvelden in de omgeving... en natuurlijk de vele terrasjes waar de hoparoma’s en hopscheuten opgediend worden, in je glas of op je bord. Klaar voor een verkenning van de hoofdstad van de hop? Allez hop, en route!

hoofdstad van de hop

HET WARME VERHAAL VAN DE POPERINGSE HOPSCHEUTEN EN BIJZONDERE GROENTEN

De Lovie, een centrum voor begeleiding van personen met een verstandelijke handicap, heeft op het kasteeldomein een hoeveproject opgestart in 1991. Met de teelt van de hopscheuten is De Lovie fier dat zij met de bewoners een steentje kan bijdragen tot de uitstraling van dit typische streekproduct. Hoe het allemaal begon? In het voorjaar van 1992 contacteerde de Keurbroederschap De Witte Ranke ons met de vraag of wij hopscheuten ‘under cover’ of in serres konden kweken. Dit betekent dat ze in de verwarmde serre in een voor de hopscheutenteelt speciaal ontwikkelde kweekbak worden geteeld. De hopscheutenproductie wordt enkel door fysische factoren tot stand gebracht, we bootsen de lente na. Met deze teeltwijze zijn we in staat Poperingse hopscheuten aan te bieden van kerstmis tot einde maart. Met de ondersteuning van Prof. Matton en pionierteler J. Verhille slaagden wij erin sinds 1993 de primeurs voor het eerst aan te voeren. Telkens opnieuw slagen we erin hopscheuten van extra kwaliteit te oogsten. Welke taken worden uitgevoerd door personen met verstandelijke handicap? Met een enthousiaste groep bewoners van het hoeveproject worden de hopplanten op het hopveld gerooid. In de serre worden de hopplanten ingetafeld, de temperatuur en het vochtigheidsgehalte worden nauw in het oog gehouden, het plukken van de hopscheuten en het afwegen in de exclusieve houten kistjes. Het steeds opnieuw kunnen aanbieden van de primeurs op de veiling, het krijgen van het hoogste label extra kwaliteit, het demonstreren van het gehele oogstproces aan bezoekers, de persbelangstelling, het 5-jaarlijkse degustatiemenu... het geeft hen en de begeleiding een sterk gevoel van voldoening en waardering. Wat brengt de toekomst? Met de teelt van hopscheuten wordt aangetoond dat personen met een verstandelijke handicap, mits de nodige begeleiding, in staat zijn een maatschappelijk en economisch waardevol product af te leveren. We zijn er ook fier op telkens hopscheuten van de hoogste extra-kwaliteit te kunnen aanvoeren. We zien de toekomst hoopvol tegemoet en zijn trots om met De Lovie verder mee te werken aan de bekendmaking van deze streekdelicatesse in Poperinge als hoofdstad van het goede leven.

01

interview Op bezoek bij hopboerderij ’t Hoppecruyt Gastvrijheid heeft een gezicht

Wil je de hopcultuur van heel dichtbij meemaken en met je eigen ogen zien wat er allemaal komt kijken bij het telen van hopscheuten en -bellen? Dan moet je zeker eens langsgaan in één van de bezoekboerderijen in de regio. Wij bezochten Wout en Benedikte van ’t Hoppecruyt in Proven en waren meteen gecharmeerd door de warme gastvrijheid en het tomeloze enthousiasme van deze twee mensen. Vragen stellen hoefde nauwelijks, want eenmaal ze over hun passie beginnen, zijn ze niet meer te houden. Een gesprek met beide voeten in het hopveld.

praline gevuld met hopcrème, ambachtelijk bereid door de Poperingse banketbakker Marc Sansen. Moeten de mensen zelf iets meenemen als ze naar hier komen? Benedikte: Nee, absoluut niet. Laarzen kunnen soms handig zijn, maar voor wie geen laarzen heeft of ze vergeten is, hebben we overtrekhoesjes voor de schoenen. Het is de bedoeling dat je in je auto stapt, naar hier komt en ik zorg zelf voor al de rest. Op het einde van de dag zing en speel ik een paar oude liedjes op de accordeon en dan mogen de mensen We komen naar het veld en natuurlijk meezingen. eten ter plaatse, op het veld, Het is wel de bedoeling dat de mensen op voorde hopscheuten. Dat is echt hand reserveren? een unieke belevenis. Benedikte: Dat wel, ja. Aangezien we nog met nog altijd aan het groeien. Wij voelen heel wat andere zaken bezig zijn, moeten we wel op voorhand weten wie er dat de belangstelling steeds groter wanneer komt. Maar dat mag dus zelfs wordt over heel Vlaanderen en in op zondag, dat is geen enkel probleem. Wallonië. Jullie ontvangen mensen, maar Laten we eens terugkomen op de afgeleide producten. Zijn er nog vondkunnen ze hier ook logeren? sten waar jullie op aan het broeden Benedikte: Naast een bezoek aan ons bedrijf kan men een spel Hop- zijn? mikado (met hoppalen) spelen of Benedikte: Ja hoor, we gaan zeker nog kiezen voor een degustatie van ver- creatief zijn, maar dat gaan we nu nog schillende bieren gebrouwen met niet verklappen. We wensen jullie daar alvast veel onze hop. Men krijgt uitleg over het glas en etiket, over de hop met haar succes mee. geur en smaak en over de brouwerij. Jullie maken wel meer afgeleide producten van hop. Zijn er naast de cake en het ijs nog andere producten? Wout: We hebben onze Hommeldruppel, een soort hopjenever die we laten stoken. We doen dat niet zelf. Voor meer info Benedikte: Minder sterk, maar overwww.hoppecruyt.be. heerlijk is ons ‘Hommelientje’. Een rassen uit. Ik vertel over de bier­ soorten waarvoor wij hop telen. Wij leveren bijvoorbeeld rechtstreeks aan brouwerij Van Honsebrouck, brouwerij ’t Anker in Mechelen en brouwerij Van Eecke die het Hommelbier brouwt. Dat zijn dan de hopbellen en niet de scheuten? Benedikte: Inderdaad. Dat zijn eigenlijk twee aparte teelten. Er zijn zelfs bedrijven die geen hop telen maar wel hopscheuten. Hier in Poperinge is de teelt van hopscheuten trouwens

“

Kunnen jullie ons kort jullie boerderij ’t Hoppecruyt voorstellen? Wat doen jullie precies en wat kunnen de mensen hier komen doen? Benedikte: Wij zijn een actief hopbedrijf en daarnaast doen we aan klassieke akkerbouw en kweken we vleesvee, maar het accent ligt op de hop. Wij kweken hopscheuten in het voorjaar en vanaf april-mei zie je de hop hier echt groeien. In september is er het hoogtepunt met de hoppluk. Van maart tot half april ligt het accent op de hopscheuten en daar is veel interesse voor. De mensen willen hier komen bekijken wat ze straks op hun bord gaan proeven in het restaurant in Poperinge. We leiden de mensen eerst rond op het bedrijf en tonen hen alle aspecten van de teelt. We komen naar het veld en eten ter plaatse, op het veld, de hopscheuten. Dat is echt een unieke belevenis. Ik leg ook de teelt van de verschillende

6

”

Mannen van De Lovie aan het werk.

Praktisch 8 e per persoon Groepen min.15-max 50. personen Duur

2 uur

Periode van half september tot half maart, van maandag tot en met vrijdag Inbegrepen • koffie of thee bij onthaal • korte voorstelling De Lovie • wandeling in het kasteeldomein o.l.v. gids met bezoek aan het hoeveproject • een abdijbiertje • 3 hapjes met gastronomische streekproducten Info en reservatie [email protected] of 057/33 49 65

Kom de smaak van vergeten groenten ontdekken. De rijkdom van ons groenterijk is onuitputtelijk. Bijzonder lekker maar misschien minder gekend zijn: aardpeer, butternut, crosnes, pastinaak of paarse truffelaardappelen. Hoog tijd dus voor lekkerbekken en andere culinaire avonturiers om verder op verkenning te gaan en de “vergeten groenten” terug de keuken in te brengen. Ook in De Lovie presenteren we je graag enkele groenten recht uit grootmoeders keuken tijdens het arrangement “De smaak van vergeten groenten”. Na een korte voorstelling van De Lovie en het hoeveproject neemt de gids je mee op een culinaire reis doorheen het verhaal van bijna vergeten groenten. De hoevemedewerkers demonstreren het oogsten en het zorgvuldig sorteren van de bijzondere groenten en aardappelrassen. De degustatie van onze gastronomische streekproducten zal zonder twijfel je smaakpapillen prikkelen. Geschenken en souveniertjes Wil je een onvergetelijk souvenir aan de hoppestreek? De Lovie maakt creaties in keramiek in de vorm van een hopbelletje of met de afbeelding van een hoppebelletje. Op vraag van Stad Poperinge creëerden ze ook een grote keramische schaal met groen hopbelmotief als jubileumgeschenk, en daarnaast als huwelijksgeschenk een keramische kaarsenhouder met hopbelmotief en hopgroene kaarsjes. In het winkelproject “De Nieuwe Bankelinde” worden unieke Poperingse hopbelschaaltjes en hopbeltheelichtjes verkocht. Er wordt uiteraard constant gezocht naar nieuwe ontwerpen en creaties. Meer info: www.delovie.be

www.toerismepoperinge.be

7

01

Het Hopmuseum: neem een duik in de wereld van het groene goud...

Het Stadsschaalcomplex in de Gasthuisstraat 71 is de plaats waar de hop vroeger werd gewogen, gekeurd en gestapeld. Vandaag vind je er het Hopmuseum waar je terecht kunt voor een interactieve ontdekkingstocht in de wondere wereld van de hop. Van teelt tot verwerking en van de middeleeuwen tot vandaag … na een bezoek aan het Hopmuseum ben je een echte hopkenner! Het meer dan 150 jaar oude beschermde gebouw werd uitgebreid met een ruim bijgebouw in industriële stijl waar tijdelijke tentoonstellingen plaatsvinden en waar bezoekers onthaald worden. Dit jaar kun je in maart kennismaken met 100 Keikoppen, daarna loopt de expo “Volkscafés van A tot Z” waarin u alles over het rijke caféverleden in Vlaanderen en Poperinge ontdekt. Na de hoppluk wordt de hopoogst in oktober gekeurd en tentoongesteld in het museum. In de bezoekersruimte is er ook een museumshop waar u de diverse hopproducten kan ontdekken: zowel lekkere streekbieren, bierpralines, jenevers, hopscheutenconfituur als decoratieen welnessproducten en souvenirs. Hop deelt voortaan de lakens uit De bezoekersomloop slingert vanaf de indrukwekkende zolderverdieping naar het gelijkvloers. Het bezoek begint op de derde verdieping met de

8

een gastronomisch arrangement en bezoek de streekproductenmarkt in het Hopmuseum. Op 13-14-15 april is er het Weekend van het Volkscafé (meer info pag. 3) en start ook de expo “Volkscafés van A tot Z”. In die periode zijn er muziekoptredens, spelnamiddagen en voordrachten gekoppeld aan deze tentoonstelling. In de zomer zijn kinderen baas in het museum en kunnen ze deelnemen aan een leuke fotozoektocht, de schattenjacht van Vlieg of genieten van het Hommelsprookje. Wat zijn zakkers en September is de hopwaarom werden ze gele maand bij uitstek, dan is het tijd om de hop te mannetjes genoemd? plukken. Op het binnenplein van het Hopbracht. Op de volgende verdiepingen museum kun je de eerste zondagen kom je tot slot alles te weten over van september zien hoe hop eertijds de oogst en verwerking van hop: de met de hand geplukt werd. Dit jaar zware handpluk die tot de jaren ’50 wordt in primeur de machinale pluk voor een ware volksverhuizing zorg- gedemonstreerd. De hopoogst wordt de in het oogstseizoen, de introductie afgesloten met een groots bierevevan de mechanische plukmachine en nement. de vele toepassingen van de hopplant Wie echt hop wil leren kennen, kan dat via allerhande workshops: een in bier en andere nijverheden. cursus bierbrouwen, hopdecoratie, koken met bier … en uiteraard Horen, zien, ruiken en proeven Het verhaal van de hop blijft niet bierdegustaties. beperkt tot het museum zelf. Naast een museumbezoek zijn er heel wat Alle info over het Hopmuseum, activiteiten die de seizoenen van de de openingsuren, tarieven en de hopplant volgen. Zo staat de maand activiteiten vind je op maart in het teken van de hopscheuwww.hopmuseum.be. ten: ontdek op de hopboerderij hoe scheuten geplukt worden, geniet van geschiedenis van de Stadsschaal en de hopplant. Sinds de middeleeuwen vond het groene goud een vruchtbare bodem in de Poperingse zandleemgrond. Hop moest namelijk een alternatief vormen voor de eens zo boeiende lakenhandel. Het Hopmuseum biedt je meer dan een opsomming van droge weetjes en feiten. Je kunt op iedere verdieping je kennis testen in een interactieve hopquiz. Op de tweede verdieping wordt de hopteelt vroeger en nu in beeld ge-

“

Hop is hip Dat hop vooral gebruikt wordt als smaakgever in allerlei bieren is ge­ noegzaam gekend. Maar hop kent nog allerlei andere toepassingen. Door zijn rustgevende eigenschap­ pen wordt hop al eeuwenlang ge­ bruikt in de medische wereld, als middel tegen stress, slapeloosheid, maagkrampen... Het verlicht zelfs de symptomen van de menopauze. In de collectie van het Hopmuseum vind je niet alleen flesjes bier, maar

bijvoorbeeld ook een doosje Meno­ hop. Ook de cosmeticasector heeft de deugden van hop ontdekt en onder andere toegepast in shampoos en crèmes. De hopscheuten gooien dan weer hoge ogen in tal van gastronomische restaurants waar ze de status hebben van een ware delicatesse. De gevlochten hop­ ranken vinden gretig aftrek bij creatieve bloemschikkers.

”

Hopbel

De hopbellen van de vrouwelijke plant bevatten lupuline. Dat is een geel poeder dat ervoor zorgt dat het bier een verfijnd aroma krijgt en kan bewaard worden. Bij een bevruchte vrouwelijke hopbel is de lupuline van veel mindere kwaliteit. Daarom zijn mannen of liever mannelijke hopplanten niet welkom op een hopveld.

Bierheiligen De geschiedenis van hop loopt ge­ lijk met die van het bier. Aan­ vankelijk hadden veel heiligen het niet begrepen op deze drank. Hij werd namelijk geassocieerd met heidense rituelen. Door de eeuwen heen won het bier wel aan populariteit. De bier­ heilige Sint-Arnoldus gebruikte de

pest als verkooptruc. Hij trad in de voet­sporen van zijn vader en werd brouwer met naam en faam, daarna werd hij monnik in de Benedictijnen­ orde. Tijdens de pestperiode in Vlaan­ deren, liep hij een brouwerij binnen, roerde met zijn staf in het brouwsel en verkondigde dat iedereen die er­ van zou drinken, zou genezen. En zo geschiedde.

www.toerismepoperinge.be

9

01

(

‘Hop(scheuten), van gewroet tot genot’

Logo Belgische hop

Een boek om duimen en vingers van af te likken!

Er is geen twijfel dat België het land van het bier is. Nergens anders ter wereld vind je een grotere keuze aan regionale, authentieke en kleurrijke bieren. Belgische bieren worden wereldwijd gewaardeerd om hun kwaliteit en diversiteit. Dit is vanzelfsprekend de grote verdienste van de Belgische brouwers die hun vakkennis aanwenden om excellente bieren te brouwen, maar anderzijds beschikken onze brouwers ook over uitstekende lokale basis ingrediënten. Eén van de belangrijkste grondstoffen bij de productie van bier is hop. Het gebruik van hop bij het brouwproces heeft een invloed op de bitterheid, het aroma, de smaak en de bewaring van bier. Reeds eeuwenlang wordt in België hop geteeld, nu voornamelijk rond Poperinge. Alle hop in België wordt geteeld op familiebedrijven die reeds generaties lang met veel liefde en vakkennis hop verbouwen. Hierdoor voelt de teler zich persoonlijk betrokken bij zijn eigen product en is hij terecht fier op het resultaat: Belgische kwaliteitshop.

Wil je je helemaal verdiepen in de geheimen van de hop en de hopscheuten? Zet dan je tanden in dit culinair/literair werkje, een initiatief van de vzw Keurbroederschap De Witte Ranke Poperinge. Bart Wemaere, baljuw of voorzitter van de Keurbroederschap, schreef dit boek dat geïllustreerd wordt met prachtige foto’s van culinair fotograaf Marc Wauters. Het resultaat is een boeiende mix van vlotte leeshapjes en heerlijke beelden die je het water in de mond doen krijgen. Je leest de meest recente informatie over hop en hopscheuten, met bijzondere aandacht voor de teelt, de productie, verkoop en consumptie. En je ontdekt natuurlijk ook tal van gerechten waarin deze culinaire delicatesse een hoofdrol speelt. Topchefs Voor de recepten werd onder andere een beroep gedaan op topchefs uit Poperinge: Stefaan Couttenye van ’t Hommelhof in Watou en Gery Plancke van het Poperingse restaurant De Kring – ’t Hoppeblad. Ook laureaten van de voorbije edities van de Tweejaarlijkse culinaire wedstrijd voor Juniorkoks De Witte Ranke creëerden een gerecht.

Hop(scheuten), van gewroet tot genot (150 pag.) is uitgegeven bij Uitgeverij Davidsfonds (Leuven). Het kost 24,95 euro en is te koop bij de Dienst Toerisme van Poperinge.

In de bres voor het hoperfgoed Om het erfgoed van de hopcultuur in de brede betekenis van het woord in ere te houden, verenigde een groep gepassioneerde mensen zich in ‘DE KETENIERS’. Ze stellen zich tot doel bewaarde documenten en geschriften, foto’s en afbeeldingen te verzamelen en te onderzoeken, oud materiaal en gereedschap en gebouwen die met de hop te maken hebben op te zoeken en dit alles te beschrijven en te documenteren en het toegankelijk te maken met het oog op het bewaren en het herinneren van deze hopcultuur. ‘Ketenieren’ is een typisch Poperings woord dat in het ‘Westvlaamsch Idioticon’ (1873) omschreven staat als ‘keet met elkaar onderhouden’, of dus samen ‘babbelen’ in de hopast, de plaats waar de hopbellen, die een vochtigheidsgraad van 75 à 80% hebben, gedroogd worden.

Scheut in de zaak Dat de hopscheuten bijzonder waar­ devol zijn voor Poperinge – en dat mag je best létterlijk nemen: in 2012 kostte de eerste kilo geveilde hop­ scheuten 996 euro! – bewijzen het jaarlijkse Hopscheutenfestival en de Hopscheutenhappening. In samen­ werking met het stadsbestuur en horeca zet Keurbroederschap De Witte Ranke ‘het witte goud van Poperinge’ in de bloemetjes en op de kaart. Tijdens de Hopscheuten­ happening neemt een gids je mee naar de hopvelden, kun je deze delicatesse proeven in een gastro­ nomisch restaurant en breng je een bezoek aan het Hop­museum.

Data: 24 maart tot 1 april 2012. Meer info op www.hopscheuten.be.

De Hoppelandroute: hop met de beentjes! Poperinge is niet alleen het centrum van de hop, je kunt er heerlijk fietsen in de prachtige natuur en door pittoreske dorpjes. Wil je het nuttige aan het aange­ name koppelen en je conditie onderhouden terwijl je al het lekkers en het moois van de hoppestreek ontdekt, dan is de Hoppelandroute (43 km) op je lijf geschreven. De route bevindt zich ten noordwesten van Poperinge, vlakbij de Franse grens. Vertrekkend vanuit de hoppestad leidt de route je naar charmante plaatsjes als Roesbrugge, Haringe en Sint-Jan-TerBiezen. In Poperinge zelf rijd je onder andere langs het Hopmuseum en Talbot House. Eenmaal buiten de stad brengt de route je richting Sint-Sixtusabdij, het kasteeldomein De Lovie, het kasteel Couthof en het Helleketelbos. Deze fietskaart is te koop bij de Dienst Toerisme.

(

Om de Belgische hop nog beter te promoten, lanceerde de vzw Hop het logo “Belgische hop”. Brouwerijen die Belgische hop gebruiken bij het brouwen van hun kwaliteitsbier, kunnen dit vanaf nu extra in de verf zetten door het logo Belgische hop” op het etiket van hun bierflesjes te plaatsen. De belangrijkste voorwaarde voor het gebruik van het logo is dat de brouwer officieel erkent dat minstens de helft van de gebruikte hop voor dat bier waarvoor het logo aangevraagd wordt, van Belgische oorsprong is. Dit wordt steekproefsgewijze gecontroleerd door een onafhankelijke keuringsinstelling.

Pluk de dag: Van hommelrank tot pint Wally’s Farm is een gerenoveerde hoeve waar je elke 2de zondag van september kunt kennis­ maken met de verschillende aspecten van de hopteelt tijdens het hoppe­feest ‘Van hommelrank tot pint’. Als zoon van een hopboer heeft Wally een bescheiden hopveldje aangelegd waar hij de traditionele en hedendaagse manier van werken demonstreert. Beginnen je vingers al te jeuken? Da’s prima, want wie wil, kan ‘s morgens plokken en wordt voor het geleverde werk beloond met een koffie met borrel. Tijdens het aperitiefconcert wordt een eerste keer gewogen hoeveel hop er geplukt is. Ondertussen genieten de deelnemers en bezoekers van een lekkere barbecue met varken aan ‘t spit. Terwijl in de namiddag de plok verdergaat, kun je een rit met de huifkar maken. In de vooravond wordt de stropop symbolisch in brand gestoken en barst het feest rond het kampvuur los. De toegang is gratis.

‘Van hommelrank tot pint’ 9 september 2012. Info: www.wallysfarm.be.

10

www.toerismepoperinge.be

11

01

Daar in dat kleine café...

De Poperingse Keikoppenroute

Een weekend lang staan vergeten volkscafés in de kijker

een keitoffe tocht per huifkar Voor elke groep die op de dag van uitstap dit

Nagelpoepen, bollen door den nul, ringsteken, koekhappen, mastklimmen, zaklopen, kathalzen, kuipke steken, kalotbijten, tweegevecht voor ’t vrouwenvolk, steekspelen, duivenprijskampen, eiersmijting, valiezenkoers, garen eten voor getrouwde vrouwen, pijproken, om ter mooist muilen trekken, hanekraaien… Het is maar een bescheiden greep uit het aanbod aan ontspanningsmogelijkheden die vroeger in en rond volkscafés plaatsvonden. Steeds meer van deze cafés moeten echter noodgedwongen de deuren sluiten. Gelukkig vind je in de grensstreek in de Westhoek nog een mooi aanbod aan deze nostalgische kroegen. De uitbaters sloegen de handen in elkaar om hun vaste klanten een weekend lang te verwennen en het grote publiek te laten kennismaken met de typische sfeer van de bruine kroeg. Tijdens het weekend van het volkscafé maak je kennis met bovenstaande vermakelijkheden, heerlijke bieren en ander Westhoeklekkers. Een authentieke mix van volksspelen, zang, muziek, dans, eten en drinken, cabaret, Vlaamse kermis… Een gids neemt je met de fiets mee langs vergeten volkscafés. En ook aan de kleinste cafébezoekers wordt gedacht.

Drie arrangementen met de nadruk op • Volkssporten • Hop • Oorlogsverleden

magazine meebrengt, geven wij per deelnemer GRATIS één gewone consumptie bij het middagmaal. (één bon per groep)

www.huifkar.be

Rik & Marleen Rosseel – D’hondt Pezelhoekstraat 1 • 8970 Poperinge T 057/33.38.72 • M 0476/28.09.93 • [email protected]

Wij beschikken over een aangepaste paardentram voor rolstoelgebruikers

Vergeten volkscafés velotocht 21 juli & 18 augustus Vergeten Volkscafé Velotocht Begeleide fietstocht langs volkscafés van Poperinge Vertrek: Dienst voor Toerisme om 14u Reservatie : [email protected] T. 057/34.66.76

Het Weekend van het volkscafé 13-14-15 april 2012 Programma met deelnemende cafés en hun activiteiten vind je vanaf voorjaar 2012 op www.toerismewesthoek.be en in de dienst voor toerisme.

12

www.toerismepoperinge.be

11

Alles voor de levensgenieter!

02

Van de hop naar de keuken is maar een kleine stap. Als Hoofdstad van het Goede Leven heeft Poperinge alles te bieden waar foodies, gastronomen en fijnproevers verlekkerd op zijn: smaakvolle streekproducten die je nergens anders vindt, verrassende delicatessen en karaktervolle streekbieren... De talloze gastronomische restaurants, culinair hoogstaande bistro’s, gezellige tearooms en sfeervolle kroegen ontvangen je met open armen. En met verscheidene (bezoek)brouwerijen in en rond de stad, is Poperinge hét ideale bedevaartsoord voor de aanbidders van een smaakvol leven.

gastronomie

02

Drankcentrale Nevejan Het Kerelsbier, een bier van lage gisting, verwijst naar de Vlaamse Kerels die onder Nicolaas Zannekin streden tegen de Franse koning in 1328 bij Cassel. Geïnspireerd door de stoere Kerels die stevig bier dronken, ontwikkelden de gebroeders Nevejan dit bier. In 1983 bracht José Nevejan het terug op de markt. Het goudblonde bier sluit perfect aan bij het Poperings streekgerecht kabeljauw aan de schreve. Het Poperings Nunnebier begon als grap. Op een persconferentie verklaarden drankencentrale Nevejan, een Poperingse hopboer, een cafébaas en een reclamemaker een nieuw bier uit te brengen als tegenhanger van de succesvolle trappist uit Westvleteren. Het verhaal kwam in alle kranten, maar bleek enkele dagen later een stunt van de carnavalsgroep Sint-Syfilia. De vraag naar het onbestaande bier was echter reeds zo groot, dat er beslist werd om het toch op de markt te brengen. Eind juni 2007 kon men het goudblond bier kopen.

Streekbieren veroveren de wereld Als epicentrum van de hoppeteelt telt Poperinge en omgeving uiteraard ook enkele brouwerijen. En niet van de minste! Met prijzen in binnen- en buitenland weten de ‘Poperingse’ brouwers de smaakpapillen van bierliefhebbers over de hele wereld te bekoren. Wil je met je eigen ogen zien hoe een streekbier gebrouwen wordt, dan kun je in bepaalde brouwerijen terecht voor een bezoek... en een proeverij natuurlijk! Vier brouwerijen op een rij...

Brouwerij Van Eecke De geschiedenis van Brouwerij Van Eecke gaat terug tot in de 17de eeuw! Toen werd Watou tot graafschap verheven, waar de adellijke familie Van Yedeghem een kasteel met brouwerij bezat. Na de vernielingen tijdens de Franse Revolutie werd enkel de brouwerij heropgebouwd. In 1862 kwam de brouwerij in handen van de brouwersfamilie Van Eecke. Tot de jaren ’40 van de vorige eeuw had de brouwerij vooral een lokale betekenis, maar daar kwam verandering in toen de familie vanaf 1944 startte met het brouwen van een abdijbier: Het Kapittel. Vandaag telt het ‘Kapittel’-assortiment 5 bieren: Pater (donker 6%), Blond (blond 6,5%), Dubbel (donker 7,5%), Prior (donker 9%) en Tripel

16

Abt (Amber 10%). Maar hét paradepaardje van de brouwerij is het Poperings hommelbier, een sterk gehopt bier met een verfijnd aroma en een lichtjes bittere smaak. Tot slot is er nog het Watou’s Witbier dat sinds 1988 het gamma streekbieren van Brouwerij Van Eecke vervolledigt. In totaal brouwt Van Eecke nu ongeveer 10.000 hectoliter per jaar. Santé!

De brouwerij is enkel te bezoeken na afspraak en in groep (min. 20 personen) op dinsdag- en woensdagnamiddag en op zaterdagvoormiddag. Meer info: www.brouwerijvaneecke.be

Meer info: www.drankcentralenevejan.be

Brouwerij Sint-Bernardus Blijkbaar moet er in Watou iets bijzonders in het grondwater zitten waardoor het uitermate geschikt is voor bier brouwen, want ook Brouwerij SintBernardus heeft er haar stekje. Watou is niet alleen een poëziedorp maar ook een brouwersdorp (zie ook p. 34). Misschien heeft het één wel iets met het ander te maken en wordt het gemoed al iets poëtischer na het drinken van een paar streekbiertjes... Wat er ook van zij, met een totale jaarproductie van 25.000 hectoliter is Brouwerij Sint-Bernardus geen... klein bier. De brouwerij vindt haar oorsprong in het begin van de 20ste eeuw maar het is sinds 1946 dat men er de edele SintBernardusbieren brouwt. Blonde, donkere en amberkleurige abdijbieren die vooral bestemd zijn voor de export naar Italië, Amerika en Scandinavië. In juli en augustus organiseert Toerisme Poperinge op woensdag geleide fietstochten rond het thema hop en bier. Tijdens de fietstochten bezoek je de Sint-Bernardus brouwerij en proef je een biertje. Sint-Bernardus deed recent heel wat inspanningen om de brouwerij toegankelijk te maken voor het grote publiek. Vanaf mei 2011 zijn bezoeken mogelijk, zowel voor groepen als voor individuele bezoekers. De bezoeker maakt kennis met het brouwproces in al zijn facetten en ook de degustatie mag er niet aan ontbreken. Meer info: www.sintbernardus.be

Abdij van Sint-Sixtus Je zou het hen niet nageven, en waarschijnlijk doen ze het niet helemaal bewust, maar achter de muren van de Sint-Sixtusabdij in Westvleteren weten ze drommels goed hoe ze een ‘hype’ moeten creëren. Hun trappist had al enige faam verworven maar nadat de Britse bierkenner Michael Jackson de Westvleteren het beste bier ter wereld genoemd had, was het hek helemaal van de dam. De vraag is nauwelijks bij te houden, maar de broeders van de Sint-Sixtusabdij weigeren dapper (of koppig?) de productie te verhogen. En iedereen weet dat wat schaars is, nog meer gegeerd wordt. Bovendien is het bier enkel te koop in het verkoopcentrum bij de abdij (in kratten van 24 flesjes) en na telefonische reservatie. Geen reclameyup die een beter marketingplan had kunnen bedenken om een regelrechte hype te doen ontstaan. In de Sint-Sixtusabdij worden 3 trappistenbieren gebrouwen: Westvleteren Blond, Westvleteren Acht (donker) en Westvleteren Twaalf (donker). Je kunt het bier proeven in het ontmoetingscentrum ‘In de Vrede’, recht tegenover de abdij. In de informatieruimte ‘het Claustrum’ kun je kennismaken met het leven van de abdijgemeenschap. De geschiedenis van de brouwerij en het brouwproces worden er voorgesteld. De abdij zelf kan niet bezocht worden. Meer info: www.sint-sixtus.be en www.indevrede.be

De Struise Brouwers Micro-brouwerij ‘De Struise Brouwers’ startte rond 2001 met het brouwen van artisanale bieren. Met hun succes­ bier Pannepot maakten ze vrij snel naam bij bierkenners, eerst in het buitenland, daarna ook in België. Op Ratebeer.com voerden ze in 2008 de ranglijst van beste brouwers ter wereld aan. Sinds 2009 hebben DSB hun eigen stek in Oostvleteren. Je kunt er een biertje proeven of je eigen voorraad aanschaffen. Adres: ‘t Oud Schooltje, Kasteelstraat 50, 8640 Oostvleteren. Meer info: Carlo Grootaert [email protected] NIEUW! Sinds de zomer van 2011 is er ook een Struise shop in het centrum van Brugge. Je vindt er een 20tal Struise bieren en kunt er altijd een 3-tal biertjes van ’t vat proeven. Adres: Struise Shop, Burg 15, 8000 Brugge Brouwerij De Plukker Brouwerij De Plukker is het eerste en enige biologische hopbedrijf van België. Op de plaats waar nu de brouwerij is, stonden de vroegere hopasten waarin de hop gedroogd werd. In de brouwketel tref je trouwens enkel hoppebellen van eigen kweek aan, waardoor dit ook het eerste en enige hopbedrijf is waar ter plaatse bier wordt gemaakt van de eigen hop. Aangezien alle hop van gecontroleerde biologische teelt is, is het vanzelfsprekend dat ook de andere grondstoffen van de bieren bio zijn. En dus wordt er bij De Plukker uitsluitend 100% biologisch bier gebrouwen. Kortom, eerlijke én lekkere producten. . Brouwerij DE PLUKKER Elverdingseweg 16, 8970 Poperinge www.plukker.be www.facebook.com/deplukker

www.toerismepoperinge.be

17

02

Poperings Standevleesch Deze gepekelde, gerookte en gekookte ham wordt met seizoensgroenten opgediend en werd als streekgerecht voorgesteld in 1979 naar aanleiding van de 500ste editie van de Maria-Ommegang. Het wordt doorgaans opgediend met een “plokkerssause”, een eerder zure saus op basis van een bouillon met gebakken ajuin, dragon en een scheutje azijn. Het woord ‘plokker’ verwijst naar de “vrimde plokkers” of plukkers die tot in de jaren ’50 massaal naar Poperinge kwamen om tijdens het oogstseizoen de hopranken manueel kaal te plukken. Verscheidene restaurants hebben het Poperings Standevleesch op hun menu­kaart staan. Al kunnen er lichte smaakverschillen zijn als gevolg van de eigen creatieve inbreng van de chef, de basis blijft steeds dezelfde. Kabeljauw aan de schreve Een typisch visgerecht in een stad die toch een goede 30 kilometer van de kust ligt? Inderdaad, het kan vreemd klinken, maar de Poperingse Keurbroederschap De Witte Ranke – die zich tot doel stelt de regio op gastronomisch vlak te promoten – vond dat er een typisch visgerecht ontbrak op de menukaarten van de Poperingse restaurants. Tal van plaatselijke chefs en creatieve koppen verenigden hun culinaire krachten en lanceerden in 1986 hun ‘kabeljauw aan de schreve’, een kabeljauwgerecht in een lichte saus met blond streekbier en room. De kabeljauw uit het gerecht kent iedereen, terwijl de schreve verwijst naar de Frans-Belgische grens, die op zo’n 5 km van Poperinge ligt. We mogen dus terecht spreken van een grensverleggend visgerecht.

‘Typisch Poperings’ De twee lekkerste pagina’s van dit magazine... Wie denkt dat Poperinge alleen maar lekkers te bieden heeft dat uit een flesje of een tapkraan komt, heeft het goed mis. De stad beschikt over heel wat typische streekgerechten en -producten die elke lekkerbek doen watertanden. Wedden dat na het lezen van deze pagina’s ook jij het water in de mond krijgt?

18

Hopscheuten, het witte goud van Poperinge Intussen weten we dat de hopplanten niet alleen hopbellen voort­brengen maar ook hopscheuten én dat die hopscheuten een kostbaar goedje zijn. Wie zijn honger naar kennis over de hopscheuten helemaal wil stillen, verwijzen we graag naar het boek ‘Hop(scheuten), van gewroet tot genot’ dat op pagina 10 voorgesteld wordt. Wie gewoon zijn honger wil stillen met deze delicatesse, verwijzen we naar één van de vele restaurants waar de hopscheuten verwerkt worden in een exquis streekgerecht. Terrine De Witte Ranke De Keurbroederschap De Witte Ranke zit duidelijk niet stil. Nadat ze in 1986 een visgerecht gelanceerd hadden (zie hierboven), meenden de keurgezellen in 1991 dat de streekeigen keuken nood had aan een typisch voorgerecht. Hierbij dacht men aan een terrine van konijn in combinatie met het nieuwe streekbier Sint-Bernardus Tripel uit Watou. Het uiteindelijke resultaat van de creatieve bereidingen van de chefs

is een delicate, smakelijke en malse terrine opgediend met zoetzure garnituur: een typisch Vlaamse lekkernij als konijn met bier en pruimen op bijzondere wijze herwerkt tot een heerlijk voorgerecht. Mazarinetaart, what’s in a name? Een sponsachtig taartje in warme saus met boter en kaneel. Daar is iedereen het over eens. Dat kan echter niet gezegd worden over de afkomst waaraan dit typisch Poperings dessert zijn naam te danken heeft. Komt het van het Italiaanse ‘mazzerare’, wat onderdompelen betekent? Of heeft kardinaal Mazarin, staatsman onder Lodewijk XIV, niet kunnen weerstaan aan deze lekkernij op doorreis in Poperinge en zo zijn naam gegeven aan het gebak? Wie zal het zeggen? In elk geval: wie er het meest over praat, zal er het minst van kunnen eten... Poperingse Keikopjes Waar de Poperingenaars hun bijnaam ‘keikoppen’ aan te danken hebben, lees je op pagina 57. Met de Poperingse Keikopjes of ‘makarons’ bewijzen de plaatselijke banketbakkers alvast dat de zoetekauwen aan hun trekken komen in Poperinge. Deze koffiesnoepjes worden gemaakt op basis van eiwit, amandelen en kandijsuiker en werden in 1988 voorgesteld naar aanleiding van 800 jaar vrijdagmarkt. De Keikopjes zitten in cellofaanzakjes van 100 g verpakt en zijn te koop bij de plaatselijke banketbakkers. Ideaal dus om thuis nog eens de smaak van het goede leven te proeven... of om cadeau te doen aan vrienden en familie. Poperingse Hommelknopjes Zokola is een ambachtelijke chocolaterie met veel ervaring in reclame en is gespecialiseerd in personalisatie van chocolade via bedrukking, speciale vormen & verpakkingen volledig op maat. De laatste creatie van zaakvoerster Sylvie Allayes zijn de Poperingse Hommelknopjes, een unieke combinatie van chocolade, streekbier en hop. ‘Hommelknop’ is de Poperingse benaming van de hoppebel, waarnaar de vorm van de praline verwijst. De chocoladen hopbel, in melk of fondant, is gevuld met een huisgemaakte ganache op basis van het streekbier Watou Tripel en waaraan een extra vleugje hop toegevoegd werd. Te verkrijgen bij: Sylvie Allaeys, Blassiusstraat 97, Krombeke. T 0473/96 89 72 Houblonesse Confituur Houblonesse confituur is een ambachtelijk bereide confituur op basis van hopscheuten. Deze confituur bewaart het karakter van de hopscheuten en z’n unieke teelt. Er komen geen geur-, smaak- of kleurstoffen aan te pas. Houblonesse kan met zijn zuivere, nootach-

tige smaak, vele gerechten het hele jaar door een extra toets geven en zorgt voor een fluwelen smaak­ervaring. Marc de Houblonesse Marc de Houblonesse is een digestief die op eender welk moment van de dag kan gedronken worden. Deze drank is gemaakt van hopscheuten die gedurende een maand hun aroma’s afgeven waardoor een ruw mengsel ontstaat. Door dit mengsel te distilleren en een periode op eikenhout te laten rijpen ontstaat de Marc de Houblonesse, een streling voor de smaakpapillen. De heerlijke aroma’s van hopscheuten komen ten volle tot hun recht, zowel in de neus als in de mond. Houblonesse Jenever Houblonesse Jenever is een ambachtelijk gestookte jenever van 35°. Tijdens het distilleren worden naast de traditionele kruiden hopscheuten toegevoegd. In de Houblonesse Jenever vind je de echte natuurlijke geur van hopscheuten terug en een uitgesproken milde smaak. De Houblonesse Confituur en Jenever en de Marc de Houblonesse zijn te verkrijgen bij: Sowepo vzw, T. 057/33 43 77, www.sowepo.be Hoppepaté Luc Sohier nam in 1986 de familie­ slagerij over en bouwde ze uit tot een slagerij-traiteurszaak. In 1987 lanceerde hij de hoppepaté ter gelegenheid van de Hoppestoet. Hij bereidde deze paté volgens een oud recept. Enkele jaren later werd er hopextract aan toegevoegd als natuurlijk bewaarmiddel. Deze paté wordt volledig ambachtelijk bereid zonder gebruik van kleurstoffen of bewaarmiddelen en is het hele jaar verkrijgbaar. Te verkrijgen bij: Slagerij Sohier (Veurnestraat 24, Poperinge T. 057/33 37 17) en in het Hopmuseum Hommeldruppel We zijn terug bij het vloeibaar lekkers. Deze graan­jenever (35°) gekruid met Poperingse hop is het resultaat van de samenwerking tussen de Provense hopteler ‘t Hoppecruyt en de graanstokerij De Jans uit Kortrijk. Hommelientje Het Hommelientje is een nieuwe creatie van ’t Hoppecruyt. Het is een praline op basis van hommelextract en donkere chocolade. Te verkrijgen bij: ‘t Hoppecruyt, Provenplein 69, Proven. T. 057/30 05 98 www.hoppecruyt.be

Voor een overzicht van alle horecazaken in Poperinge, surf naar www.toerismepoperinge.be

19

02

Hennepot, met de K van kip, kalf en konijn Dit is ongetwijfeld het oudste streekgerecht van Poperinge en het zou zo oud zijn als de religieus-historische processie, de Maria-Ommegang, die voor de kermis uittrekt. Met andere woorden 500 jaar oud. Dit koude gerecht op basis van een menge­ling van kip, konijn en kalfsvlees verwerkt in gelatinesaus, is vooral een traditie tijdens de kermisweek, maar kan het hele jaar door gegeten worden. Wil je deze lekkernij zelf klaarmaken? Dat kan! We geven je alvast het eeuwenoude recept.

interview Chefs aan het woord

Hotel de la Paix wordt als restaurant al sinds 1994 gerund door Koen Sambaer. In 2009 werden de activiteiten uitgebreid en werd la Paix ook een hotel.

Recept hennepot voor 8 personen Ingrediënten : 1 panklare kip van 1,5 kg , 1 panklaar konijn van 1,5 kg (de kop en de lever worden niet gebruikt), 500 g mager kalfsvlees (schouder of schenkel) in blokjes, 2 l water of heldere bouillon, 8 dl azijn, sap van 2 citroenen, 35 g gelatinepoeder of 15 gelatineblaadjes, 2 dl droge witte wijn, 2 uien, 1 citroen, laurier, tijm, poeder en zout. Bereiding: • De ontvelde kip en het konijn in gelijke stukken verdelen en samen met het kalfsvlees in een kom doen. • Het water of de bouillon en de azijn toevoegen en aan de kook brengen. • Regelmatig afschuimen. • De uien in ringen snijden en samen met de laurier, witte wijn, peper en zout aan het kookvocht toevoegen. Onder gesloten deksel ongeveer 45 min. laten koken tot het vlees gaar is. • Het vlees samen met de uiringen uit het kookvocht nemen en door elkaar schikken in een glazen of aarden kom. • Enkele schijfjes citroen erop leggen en in de koelkast plaatsen. • Het kookvocht en het citroensap aan de kook brengen en de gelatinepoeder of de geweekte en uitgeduwde gelatinebladen toevoegen. Niet meer laten koken. • Een tweetal lepels kookvocht nemen en dit in een schaaltje in de frigo plaatsen, zodat je de stevigheid van de gelatine kunt controleren, eventueel afsmaken met citroen, witte peter en zout. • De afgewerkte gelatine door een zeefdoek passeren en over het vlees gieten. • Eén nacht in de koelkast plaatsen alvorens te serveren.

20

Wat is uw specialiteit? Onze huisbereide garnalenkroketten en onze Poperingse Hennepot mogen er best wel zijn. Wanneer/hoe hebt u de kwaliteit van hopscheuten in de keuken ontdekt? Reeds lang geleden op een van mijn stages in 1980. Toen waren hopscheuten nog een rariteit in de keuken. Wat is uw favoriete recept met hopscheuten? Rauw vind ik ze erg lekker met bijv. een rundscarpaccio. Warm eet ik ze liefst met een stukje gebakken vis en een gepocheerd eitje. Waarom zijn hopscheuten zo bijzonder? Het is echt een op en top natuurproduct, dat niet zoals zoveel andere groenten al intensief geteeld worden voor massaproductie. Het is en blijft ook een echt streekproduct, onlosmakelijk verbonden met Poperinge. Wat is uw favoriete streekbier? Zonder enige twijfel, Sint-Bernardus Tripel van het vat. Ik drink het dagelijks en eenmaal je dit gewoon bent, dan krijg je een pilsbier echt niet meer door je keel. Wat is de meest verrassende toepassing van hop(scheuten) in de keuken? Er gebeurt nogal veel rond hopscheuten de laatste tijd, soms val ik van de ene verbazing in de andere. Producten die ik dit jaar zag: pastei met hopscheuten, jenever en marc met hopscheuten, confituur van hopscheuten…ik vind dat men daar toch best niet te ver in gaat, want op die manier wordt de hopscheuten niet altijd eer aan gedaan. Kun je (streek)bieren met alles drinken? Indien niet, wanneer vermijd je ze beter? Streekbieren zijn zeer zeker een gepast aperitief en na een maaltijd smaakt zo’n biertje ook wel lekker. Persoonlijk drink ik liever wijn bij een maaltijd, niettegenstaande ik bieren veel gebruik in mijn bereidingen, zoals bij mijn varkenswangetjes met St-Bernardus Prior of bij een nagerecht: sabayon van frambozenbier, echt top. Een tip voor de lezers: wat mogen ze zeker NIET doen met hopscheuten in de keuken? Ze laten verloren gaan, direct verwerken zodat ze kraakvers zijn en zeker ook geen bloem toevoegen aan het water waarin ze gekookt worden.

Deden de vorige pagina’s je al hongerig likkebaarden? Dan brengen wij deze culinaire ontdekkingstocht nog meer naar een hoogtepunt door 2 topchefs uit Poperinge van achter hun fornuis te halen en op de rooster te leggen. Over de streekdelicatesse, over hun favorieten en over de do’s en don’ts met hopscheuten.

De jonge wolf Lee Goemaere roert in de potten en pannen van restaurant Deux Amis, op de baan naar het grensdorp Abele. Wat is uw specialiteit? Vooral de versheid van het product en de kwaliteit primeren in mijn keuken, pure smaken samenbrengen die versmelten tot één geheel. De klassieke keuken, maar dan met een heel eigentijdse twist, dat is mijn ding. Wanneer/hoe hebt u de kwaliteit van hopscheuten in de keuken ontdekt? Dat was tijdens mijn stage in de “comme chez soi” zo’n 6 jaar geleden. Ik had het ervoor al gegeten maar daar heb ik ze leren appreciëren en gezien dat je er meer mee kon doen dan gewoon aanstoven. Wat is uw favoriete recept met hopscheuten? Het is een klassieker maar deze blijft mijn favoriet: gepocheerd hoeve-eitje, handgepelde grijze garnalen, polderaardappel met karnemelk en de kort gebakken hopscheuten. Waarom zijn hopscheuten zo bijzonder? Ze zijn zeldzaam en geef toe, we mogen er als Poperingenaars best trots op zijn dat een product uit onze stad zo’n gastronomische invloed heeft. Wat is uw favoriete streekbier? St. Bernardus Tripel Wat is de meest verrassende toepassing van hop(scheuten) in de keuken? Rauw, simpel kruiden met peper, zout en dressing. Kun je (streek)bieren met alles drinken? Indien niet, wanneer vermijd je ze beter? Met bieren kan je natuurlijk alle kanten op, gewoon opletten dat je geen bieren serveert die het eten overheersen. Lichte maaltijden met vis vragen eerder een witbier, met stoofpotjes mag je me gerust een St.-Bernardus Abt schenken. Dessertjes met pure chocolade zouden deze laatst genoemde gerust ook aankunnen. Een tip voor de lezers: wat mogen ze zeker NIET doen met hopscheuten in de keuken? De dag van vandaag is dat geen simpele vraag meer, technieken veranderen constant, maar ik zou ze toch niet in de frietpot smijten, zelfs niet voor een tempura of zo.

www.toerismepoperinge.be

21

02

(

Poperinge is Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land...

Muzikale Lekkerbekkentocht

De inspanningen die Poperinge de voorbije jaren geleverd heeft om zijn culinaire troeven op een leuke manier toeristisch te promoten, zijn niet onopgemerkt gebleven. In 2010 werd de hoppestad, door Vlaams minister voor Toerisme Geert Bourgeois, bekroond tot West-Vlaams Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land. Een titel die de stad 2 jaar lang met trots mag dragen. De stad is reeds vele jaren een voortrekker op gastronomisch gebied. De volkssportroute brengt sinds twintig jaar families, verenigingen en groepen naar de stad. De combinatie van oude volkssporten, ambiance, de hartelijke ontvangst in de haltes, de biertjes en het lekkere eten maken deze tocht voor velen tot een unieke streekbeleving. In maart is er jaarlijks de Hopscheutenhappening en het Hopscheutenfestival en zo zijn er tal van initiatieven waarmee Poperinge zich op de gastronomische kaart gezet heeft. Een inzet die duidelijk gesmaakt werd door de jury.

Een muzikale vertelwandeling met proevertjes

Voor wie van het goede leven houdt maar niet kan stilzitten, heeft Poperinge met zijn Muzikale Lekkerbekkentocht de ideale formule. Een verteller/muzikant en een zanger(es) nemen je mee voor een tocht langs mooie en boeiende plekjes in de binnenstad. Ze zingen liedjes die telkens weer inspelen op de verhalen die de locaties oproepen. De hopplukkers, de kantwerkers, de frontsoldaten en de meisjes van lichte zeden zijn maar enkele van de figuren

die opduiken in de liedjes en vertellingen. Een Lekkerbekkentocht zonder proeverijen zou als een Poperings café zijn zonder bier. Onderweg kun je proeven van het vele lekkers dat het Hoppeland te bieden heeft: koekjes, kaas, paté, jenever, bier... Wie wil, kan na de tocht een streekgerecht als lunch of avondmaal boeken. Kortom, een tocht die al je zinnen betovert.

Praktisch • Het programma duurt een halve dag (start om 10u of om 15u) • Minimum 10 en maximum 30 personen • Tarief: 18 euro/pers. + 150 euro/groep (artistieke gage) • Niet op maandag • Reservatie en extra info: Dienst Toerisme Poperinge

Karakterbierweekend 2012

Als kers op de taart ontving Poperinge de Vlaamse Streekvork van VLAM, het Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing. De prijs werd toegekend omwille van het gebruik en de jarenlange promotie van de twee erkende Poperingse streekproducten hopscheuten en mazarinetaart. De vork van twee meter hoog kun je bewonderen in het kantoor van de Dienst Toerisme van Poperinge.

In het centrum van de Hoppestad staan Gery en Rita Plancke-Notebaert al jaren in voor verfijnde gastronomie, waarbij vooral de lekkere streekproducten alle eer worden aangedaan. De niet te versmaden hopscheuten zijn het paradepaardje van het voorjaar. Alle gerechten en menu’s worden met de grootste zorg bereid. Dat geldt zowel voor de lunch, het Menu Terroir met streekgerechten als voor het wisselend seizoensmenu. De kaart biedt naast klassiekers ook verfijnde specialiteiten en seizoensuggesties. Vermaarde wijnkaart.

zaterdag 27 & zondag 28 oktober Op zaterdag en zondag 27 & 28 oktober 2012 wordt er voor de 17de keer een bierfestival gehouden door het Poperings Bierproevers Genootschap. Dit evenement werd in 1996 in het leven geroepen door enkele biervrienden en trok toen een 600-tal bezoekers. Vandaag is het uitgegroeid tot een volwaardig festival waar in 2011 bij de 16de editie 1600 bezoekers over de vloer kwamen. Onder hen bevonden zich zowel heel wat internationale bierkenners als mensen uit de streek. Uit het eerste bierfestival is ook het Poperings Bierproevers Genootschap ontstaan. Die organisatie mocht in 2010 de toerismetrofee in ontvangst nemen voor de jarenlange inzet voor de stad Poperinge.

... en wint de Streekvork van VLAM

Behalve het restaurant is er ook een tavernegedeelte, waar in een eigentijdse sfeer lekker maar wat minder uitgebreid getafeld kan worden. Op mooie dagen word je maaltijd op het sfeervol tuinterras bediend, waar je tevens kunt genieten van een lekker streekbiertje. Een comfortabel familiehotel met 7 kamers en internetaansluiting. Verder telt Gasthof De Kring nog diverse banketruimtes, zowel voor familiefeestjes of

Het Karakterbierweekend vindt opnieuw plaats in Hotel Belfort op de Poperingse Grote Markt en duurt op zaterdag en zondag van 14u30 tot 23u. Gewapend met een degustatieglas en jetons kunt u ten strijde trekken voor wat zich opnieuw aankondigt als een gezellig en aangenaam feest.

seminaries alsook een ruime feestzaal (tot 220 pers).

Het Hoppeland in al zijn glorie beleven, dat doet U in Gasthof De Kring. Burgemeester Bertenplein 7-9, 8970 Poperinge Wij noteren graag uw reservatie via 057 33 38 61, [email protected] of www.dekring.be

22

www.toerismepoperinge.be

Gesloten op zondagavond en op maandag.

Stad achter het front

03

Bijna 100 jaar na de Eerste Wereldoorlog maakt de Westhoek zich op voor een historische herdenking van deze wereldbrand. Hoewel Poperinge – in tegen­ stelling tot Ieper bijvoorbeeld – niet op de frontlijn lag, vind je zowel in de binnenstad als in de omgeving tal van sporen van den Grooten Oorlog. Talbot House, dat ‘a home from home’ wou zijn voor de Britse soldaten, roept de sfeer van deze donkere dagen op. Op het Lijssenthoek Cemetery wordt intussen alles in het werk gesteld om de nagedachtenis aan de talloze slachtoffers niet verloren te laten gaan. Maar ook de vele andere grote en kleine begraafplaatsen rond de stad houden de herinnering levend. Een bezoek dat niemand onberoerd laat.

WOI

03

Talbot House: verwelkom jezelf in T.H.

Historisch nachtje

Lt. Gilbert TALBOT 30 juli 1915 Sanctuary Wood Cemetery Zillebeke (Ieper)

Wil je van je bezoek aan Talbot House echt een onvergetelijke er­ varing maken? Ben je op zoek naar de rust en ontspanning die de Britse soldaten hier tijdens Wereldoorlog I vonden? Dat kan, want ook vandaag kun je nog in Talbot House over­ nachten. Het huis biedt slaapgele­ genheid voor 18 personen, verdeeld over tien kamers. www.talbothouse.be/overnachten

Op zo’n honderd meter van het Hopmuseum vind je Talbot House, de ‘Every Man’s Club’ waar Britse soldaten tijdens het krijgsgeweld van de Eerste Wereldoorlog even tot rust konden komen. Vandaag is Talbot House, net als toen, een vredige halte langs de Grote Oorlog in de Westhoek. Je maakt er kennis met historische figuren én met de mensen die het huis vandaag runnen. Het ruikt er naar geschiedenis, terwijl er elke dag verse thee wordt geschonken. En bij de oude piano vind je geen bordje met “niet aanraken a.u.b.” – integendeel.

Een beetje geschiedenis Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd de Duitse opmars tegengehouden rond Ieper, dat in geallieerde handen bleef. Beide partijen groeven zich in in een front rond Ieper, de zogenaamde Ieperboog of Ypres Salient. Zo kwam Poperinge een paar kilometer achter het krijgsrumoer te liggen, aan de ‘goede’ kant. Het vroeger zo rustige stadje werd ingepalmd door de Britten die er het kloppend hart van hun oorlogsmachine onderbrachten. De kleine provinciestad groeide al snel uit tot een bruisende

“

Een memorabel bezoek In de permanente tentoonstelling maak je kennis met het achterland van de Ieperboog. Rustkampen, veldhospitalen, opslagplaatsen en wasserijen tekenen de Poperingse omgeving. Soldaten met rust, achtergebleven burgers, verpleegsters en Chinese arbeiders doen er hun verhaal. Voorbij de drukte van de stad neemt aalmoezenier Clayton je

bruikt voor misvieringen. Al vlug viel er elke avond wel iets te beleven in de Concert Hall. Ongetwijfeld konden theater en muziek de oorlog even het zwijgen opleggen. Daarvan kunnen de “Happy Hoppers” je vast overtuigen – tot het doek valt, en je verblijf achter het front erop zit… Een bed met echte lakens Hoewel de oorspronkelijke eigenaar na de oorlog weer in het huis kwam wonen, bleef Talbot House leven in de geesten van oudgedienden en nabestaanden. Uiteindelijk kon het huis

Little Paris

In een stad die achter de frontlijn ligt en waar soldaten even het oorlogsgeweld vergeten, ontstaan algauw verschillende vormen van ontspanning en liederlijk vertier. Poperinge werd in die tijd dan ook niet voor niets Little Paris of het Kleine Soho genoemd. De themawandeling ‘We wanen ons in Parijs’ (zie p. 30) vertelt je hier alles over.

Talbot House is géén museale kopie van zichzelf – alsof de tijd er 100 jaar zou hebben stilgestaan. Het is een oord dat herinnert en ruimte geeft aan de huiselijkheid die frontsoldaten er ooit opzochten, en vonden.

grootstad: in 1917 verbleven er ongeveer 250.000 manschappen in en rond Poperinge! In het hart van deze nieuwe metropool opende aalmoezenier Philip Tubby Clayton in 1915 een soldatenhuis, een Every Man’s Club. Alle soldaten – zonder onderscheid van rang – waren er welkom. De Club werd Talbot House genoemd, en herinnerde in alles aan een wereld zonder oorlog. In de veranda bracht de piano uitgezongen zielen weer op adem. Op de verdieping was de strijd om de overwinning enkel nog een zaak van biljartballen en schaakstukken. En op zolder kreeg een af-

26

gedankte timmermanswerkbank een nieuwe bestemming als altaar van de vredige kapel.

daarna mee naar ‘zijn’ Talbot House, vanaf de opening van de Club in december 1915 tot aan de heropening in 1931. In de tuin doen bloemen en bomen je even de oorlog vergeten, en in het huis vertellen de muren van een onvoorstelbaar verleden, en van de duizenden bezoekers van toen. Op één plek – een oude legerkaart – hebben ze zélfs heel letterlijk hun vingerafdrukken achtergelaten. Hopmagazijn wordt concertzaal Je bezoek eindigt in de Concert Hall. Dit vroegere hopmagazijn grenst aan de tuin en werd in de eerste plaats ge-

”

worden gekocht. Het werd heropend én met een nieuwe functie bedacht: sinds 1931 kun je in Talbot House ook overnachten. (zie kaderstukje)

Meer info over Talbot House, de openingsuren, de tarieven, de overnachtingsmogelijkheden, activiteiten en groepsarrangementen vind je op www.talbothouse.be.

www.toerismepoperinge.be

27

Nieuw vanaf voorjaar 2012

de Lijssenthoek App.

03

interview Annemi e Mo ri ss e Lijssenthoek Military Cemetery, spiegel van een alledaagse oorlog

De Westhoek ligt letterlijk bezaaid met militaire begraafplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog. De tienduizenden witte grafstenen zijn evenveel getuigen van de dodelijke wreedheid van den grooten oorlog. In de buurt van Poperinge ligt Lijssenthoek. Wij spraken met Annemie Morisse, die instaat voor het wetenschappelijk onderzoek en de projectcoördinatie rond Lijssenthoek, over het verleden en de toekomst van deze bijzondere site. Annemie Morisse, kunt u ons kort schetsen wat Lijssenthoek precies is? A.M. Op vandaag is het een Commonwealth Wargraves Commission begraafplaats. Vroeger was het een begraafplaats die verbonden was aan het grootste veldhospitaal van de Ieperboog. Die begraafplaats is gegroeid uit het feit dat er op die site 4 veld­ hospitalen waren gevestigd. Dat kwam neer op toch zo’n 4000 bedden. Mensen die daar terechtkwamen, gewond of ziek, waren niet mobiel genoeg om doorgestuurd te worden naar het thuisfront om daar te recupereren. Het ging dus meer om de ernstige gevallen? A.M. Inderdaad. In de zogenaamde ketting van evacuatie passeerde een soldaat die gewond werd aan het front langs verschillende hulpposten vooraleer hij in Lijssenthoek terechtkwam, waar hij opnieuw onderzocht werd. Hoe ernstig is de wonde? Kunnen we hem op de trein zetten? Als dat niet ging, dan werd hij daar ter plaatse ge-

28

GRATIS te downloaden via www.lijssenthoek.be.

liggen niet alleen Britten of mensen uit de Commonwealth, maar ook heel veel Fransen en Duitsers. Hoe kwamen die dan in het veld­ hospitaal terecht? A.M. Dat waren gewonde of zieke krijgsgevangenen. In het veldhospitaal kregen ze een gelijkwaardige behandeling. En is er een onderscheid in de grafstenen? A.M. De Duitsers zijn herkenbaar aan het feit dat de grafstenen bovenaan plat zijn. De gewone grafstenen zijn bovenaan gebogen en de Fransen hebben een kruisje. Aan de pieken en dalen In één oogopslag kun je in het aantal doden kun dus zien waar de verschillende nationaliteije het verloop van de ten liggen. Veel Duitsers oorlog volgen. stierven in 1919, tijdens de opruimingswerken waar ze nog steeds als krijgsgevanzijn er 10.751 geïdentificeerd. Dat heeft genen werden ingezet. Net als de Chite maken met het feit dat het gekopnezen, waarvan er hier ook een 35-tal peld was aan een veldhospitaal. Alles liggen. werd goed geregistreerd. Iemand die Zijn er nog zaken waardoor Lijssent­ stierf, werd vrijwel onmiddellijk begrahoek zich onderscheidt van andere ven. Terwijl soldaten die aan het front begraafplaatsen? sneuvelden en daar ergens toegedekt A.M. Dan denk ik vooral aan het puur werden, nadien vaak niet meer terugvisuele. Het is één van de weinige begevonden werden. Dat zijn dan onbegraafplaatsen waar de grafstenen zo kende soldaten en wij hebben er daar dicht bij elkaar staan. Het is echt een maar 35 van. golvende zee van grafstenen. We spreken over de Eerste WereldKlopt het dat er hier op élke dag van oorlog. Dat betekent dat de hele het jaar minstens één slachtoffer bewereld hier in de modder vocht. Zie je graven ligt? dat ook terug op Lijssenthoek? A.M. Inderdaad. Ongeacht op welke A.M. Ja en ook op dat vlak is het een dag je Lijssenthoek bezoekt, kun je een unieke begraafplaats want hier liggen grafsteen opzoeken van iemand die die zowat alle nationaliteiten. Eigenlijk kun je spreken van een multiculturele dag gestorven is. In het bezoekerscentrum zal er een scheurkalender komen, begraafplaats ‘avant la lettre’. Er opereerd. Een deel kon na de operatie terug naar huis, maar Lijssenthoek zoals het er nu uitziet, dat zijn al diegenen die het niet overleefd hebben. Er liggen hier 10.786 slachtoffers begraven. Dat zijn allemaal mensen die in het veldhospitaal overleden zijn? A.M. Dat klopt min of meer. Soms werden gesneuvelde soldaten ook afgevoerd naar Lijssenthoek omdat het een ‘veilige’ begraafplaats was, gelegen buiten de frontzone. Van de 10.786

“

”

Met de smartphone in de hand volg je het verhaal van verpleegster Jane, onderzoeker Guillaume en tuinman Tom. Ze leiden je naar tien interessante locaties met een verhaal. Beelden brengen het veldhospitaal tot leven, geluiden roepen het oorlogsverleden op. De applicatie maakt deel uit van de reeks “Dagboek 14-18”, een serie die vijf oorlogssites met elkaar verbindt.

met voor elke dag een ander verhaal. Want voor elke dag is er minstens een dode. Dat gaat van enkele op één dag tot 107, het grootste aantal gesneuvelden op één dag. Dat was op 21 september 1917, een heftige dag in de Derde Slag om Ieper. Aan die pieken en dalen in het aantal doden kun je trouwens het verloop van de oorlog volgen. Bijna 11.000 gesneuvelden. Het kan niet anders dan dat daar tal van bijzondere verhalen tussen zitten. Kunt u er eens eentje uitpikken? A.M. Er zijn er natuurlijk heel wat en doorgaans zeggen wij aan de bezoekers dat het interessantste verhaal voor hen het verhaal van vandaag is. Maar als ik er dan toch één moet kiezen: er ligt één Vlaming of toch iemand met Vlaamse roots die voor de Canadese strijdkrachten vocht. Bij de Canadezen waren er namelijk heel veel migranten. Zo hebben we dan toch één Vlaming gevonden want anders liggen hier geen Belgen. Hij heet Richard Van Neste uit Elsegem in Oost-Vlaanderen. Hij is op een gegeven ogenblik naar Canada vertrokken. Samen met zijn vrouw

Marie woonde hij in St-Bonniface in de staat Winnipeg. Hij was daar schoolmeester/tuinman. Hij is in dienst gegaan op 4 januari 1916, bij het Manitoba Regiment. Op 8 november 1917 raakte hij gewond aan het rechterbeen. Twee dagen later stierf hij in het Britse veldhospitaal van Lijssenthoek. Richard werd 37 jaar. Voorlopig weten we niets meer over hem. We hebben contact gehad met de plaatselijke autoriteiten die echt hun best gedaan hebben en ze hebben hem ook teruggevonden in een krant, maar voor de rest vinden we niets terug. We hopen nog meer dingen over hem te weten te komen. U had het al even kort over het nieuwe interpretatiecentrum dat eraan komt en waarvan de opening voorzien is in september 2012. Kunt u ons daar iets meer over vertellen? A.M. Architecturaal is het gebouw geïnspireerd op de barakken van het veldhospitaal. Het gebouw ligt verzonken in de grond. Het lijkt alsof de daken zweven over het landschap. De architect ging uit van het perspectief dat je

hebt wanneer je op een draagberrie ligt. Het interpretatiecentrum bevindt zich op de plaats waar in 1915 de Fransen hun veldhospitaal hebben opgetrokken. Daarna kwamen de Britten en de Canadezen. De groei van de site is een van de zaken die worden uitgelicht in de rode box, het informatieve gedeelte van het interpretatiecentrum. Naast informatie over het reilen en zeilen van een veldhospitaal is er ook aandacht voor de aanleg en het onderhoud van de begraafplaats. Het is een multimediaal concept, met filmpjes, slide shows en touch screens. De buitenkant van de box fungeert als luisterwand. De bezoeker kan er letterlijk zijn oor te luister leggen. De audiofragmenten komen uit dagboeken, brieven en memoires van mensen die ooit op Lijssenthoek verbleven, als gewonde, als aalmoezenier of als dokter. Eén wand is integraal gereserveerd voor het gedicht dat Erwin Mortier schreef voor deze site. In de open ruimte van het bezoekerscentrum krijg je het dagverhaal gepresenteerd. Een datum, een slachtoffer en zijn verhaal: het is een indirecte uitnodiging om ook even tot bij zijn grafsteen te gaan. Ik vermoed dat de opening van het interpretatiecentrum een nieuwe toevloed aan informatie zal genereren. Bezoekers worden alvast uitgenodigd om zich te registreren. Het Lijssenthoekverhaal is niet af en zal ook nooit af zijn. Je kan enkel de intentie koesteren om het verhaal zo goed mogelijk te brengen. We wensen u daar alvast veel succes bij en danken u voor dit gesprek.

www.toerismepoperinge.be

29

03

(

interview

De oorlog anders bekeken: (inter)actief op stap in het oorlogsverleden van de Westhoek... Wil je het tragische, maar soms verrassende, verhaal van de Eerste Wereldoorlog op een andere manier beleven? Dat kan... zowel Talbot House als de Dienst Toerisme werkten tal van formules uit die je de kans bieden de kleine verhalen achter de geschiedenis te ontdekken. We pikten er drie uit.

‘We wanen ons in Parijs’ Historische wandeling (6,2 km) in het stadscentrum van Poperinge.. Wie op zoek is naar de ommezijde van het verhaal van de Grote Oorlog in de Westhoek, kan met deze wandeling op stap door Poperinge. Op een vijftiental plaatsen maak je kennis met het leven “achter de schermen” van het directe geweld. Behalve de Britse soldaten en hun militaire verhaal (van veldhospitalen en verkeersdrukte, van wasserijen en liederlijke ontspanning) zijn vooral de burgers je metgezel op deze tocht: kantwerksters en kloosterzusters, schoolkinderen en commercanten, Poperingenaars en ‘kotjesvolk’. Maar de échte gids van dienst is Albert Baert (1877-1937), die de vele

en wisselende lotgevallen van zijn stad en haar inwoners plichts­getrouw heeft opgeschreven. De fragmenten uit zijn dagboek voeren je in tijd en ruimte terug naar het leven in Poperinge, achter het front. Omdat Albert bovendien zélf een muzikant was, horen ook liedjes bij de haltes langs deze wandeling. Want beter dan met muziek kan dit verhaal van angst en verdriet, maar ook van werklust en vreugde niet worden verteld. De muziek en de afspeelapparatuur kun je afhalen in Talbot House, de voormalige Britse soldatenclub in Poperinge, die meteen ook de laatste halte van je wandeling is.

De wandeling is beschreven in een handig boekje, verschenen in de reeks ‘Verhalen voor onderweg’. Voor de kinderen is een zoektocht beschikbaar die het traject van de thematische wandeling “We wanen ons in Parijs” volgt. Aan de hand van uiteenlopende opdrachten volg je het verhaal onderweg. Af en toe levert de zoektocht zelfs een extra inzicht op, waardoor de wandeling écht iets is om samen te doen. Deze “(be)zoektocht in Klein Parijs” kun je ophalen in Talbot House.

POProute - Fietsen achter het front Thematische fietstocht Ben je sportief aangelegd en wil je een boeiende geschiedenisles koppelen aan een ontspannende fiets­ tocht in de mooie omgeving van Poperinge? Dan is deze 34 kilometer lange fietstocht jou op het lijf geschreven. Deze fietstocht neemt je mee naar de sporen van de Eerste Wereldoorlog achter het front. Poperinge – of POP zoals de buitenlandse troepen zeiden – en de omliggende dorpen werden vier jaar lang overspoeld door troepen van het Britse Imperium en Frankrijk, en op het einde zelfs door

Amerikanen. In POP, enkele kilometers achter het front, kwamen de soldaten telkens voor enkele dagen rusten. Ze zochten er ontspanning, maar werkten of trainden voor nieuwe acties. Er werd rechtgesproken over wie zich had misdragen. De ergste bestraffing was de doodstraf door het vuurpeloton. Tussen 1916 en 1919 werden in Poperinge heel wat executies uitgevoerd. (zie ook p. 32). De POProute neemt je mee langs vele begraafplaatsen, maar er zijn ook minder opvallende relicten en restanten van de gigantische infra-

Let’s eat and drink!

30

De titel ‘We wanen ons in Parijs’ en de bij­ naam Little Paris verwijzen naar de vele vor­ men van ontspanning en vertier die er tijdens WOI waren in Poperinge. De Grote Markt was een plek waar de oorlog zich van zijn meest liederlijke kant liet zien: het ploffen van gra­ naten buiten wisselde er voortdurend af met het knallen van champagnekurken binnen, en de rook van tabak mengde zich met die van inslaande obussen. Onder het motto “La­ ten we eten en drinken, want morgen ster­

structuur van een miljoenenleger. Boven alles brengt deze tocht je dicht bij de verhalen van hoe de soldaten deze oorlog ondergingen en hoe ze weer mens onder de mensen probeerden te worden. Meer info : [email protected] of www.fietsen-wandelen.be Je kunt de routebeschrijving voor de fietstocht verkrijgen bij de Dienst Toerisme van Poperinge.

ven we toch!” leek het bovendien niet eens zo schandelijk meer om af en toe te diep in het glas te kijken. Ook de prostitutie kende tijdens de Eerste Wereldoorlog hoogdagen in Poperinge en omstreken. De vraag naar wat lijfelijk genot was reëel en het aanbod werd gewillig ver­ strekt. De vrije economie kon dus haar werk doen, al greep de overheid toch enigszins in omdat het aantal geslachtszieke soldaten nauwelijks nog te tellen was.

(

Talbot House en Poperinge centraal in de nieuwste roman van Stefan Brijs Het langverwachte nieuwe boek van Stefan Brijs, ‘Post voor mevrouw Brom­ ley’, is een weergaloze vertelling over de Eerste Wereldoorlog die zich deels afspeelt in het Talbot House te Poperinge. Brijs verwierf internationale faam met ‘De Engelenmaker’, een beklemmende thriller over goed en kwaad, over wetenschap en godsdienst. Zijn nieuwste ‘Post voor mevrouw Bromley’ is een aangrijpende roman over ouders en kinderen tijdens de ‘Groote Oor­ log’. Het verhaal voert de lezer van een wereldstad in de waan van de dag naar de harde realiteit van het westfront. Een verhaal over moed en lafheid, hoop en vriendschap, gemis en verlangen.

Post voor Mevrouw Bromley lijkt heel veraf, maar toch ook heel dichtbij. Brijs: Ja, je kunt er niet omheen, van zodra je naar de Westhoek rijdt, zie je de vele begraafplaatsen waar al die duizenden jongens liggen. Hoe ben je tot dit onderwerp gekomen? Brijs: Dat was geen bewuste keuze. Een reportage op Canvas over de slag bij de Somme heeft de kiem gelegd voor deze roman. Er zat één scène in over een Engelse luitenant in de loopgraven die de brieven van zijn peloton aan het censureren was. Toen ik dat zag, wist ik: dit is het. Dit is mijn verhaal. Dit is de kiem waarmee ik aan de slag zou gaan. Dat het om een Engelse jongeman zou gaan, lag voor de hand omdat het om Engelse soldaten ging. Het centrale personage is de jonge John Patterson die niet wil vechten maar studeren, geen makkelijke opgave in die tijd? Brijs: De Eerste Wereldoorlog was de eerste grote propagandaoorlog. De Britse overheid hing grote affiches uit op Trafalgar Square om de mannen aan te moedigen zich te melden bij het leger. Ook de druk onder de bevolking was groot. Mannen die niet gingen vechten, werden scheef bekeken. Welk meisje wilde er nu een jongen die laf was? Er zijn genoeg verhalen over jongemannen die heldhaftig ten strijde trekken voor het vaderland. Maar wat met de jongens die niet wilden vechten? Zo waren er ook vele duizenden en hun verhaal wilde ik nu net vertellen. Je boek is ook erg kritisch voor de overheid Brijs: Klopt, iedereen liegt en zet de waarheid naar zijn hand. Mijn verhaal is eigenlijk nog minder fictie dan de fictie die de overheden gebruikten

om het slechte nieuws aan familieleden over te maken. Elke soldaat die stierf, was een held, maar John ziet gaandeweg dat dit niet zo is. Uiteindelijk belandt het boek bij ons, in Poperinge… Brijs: Toen ik mijn prospectie deed, belandde ik in Poperinge en kwam ik terecht in Talbot House, nog steeds een museum. Poperinge was een stad achter het front, de enige stad waar de soldaten ontspanning konden hebben. Aalmoezenier Tubby vond dat hij een rustoord moest hebben in Poperinge. Een huis waar een bibliotheek was, waar een piano stond, waar een kapel was en toen ik daar op bezoek was, wist ik het: op een dag komt John hier, ook al omdat ik het verhaal met de boeken al had. Ik heb uiteindelijk 470 bladzijden nodig gehad om hem daar te krijgen maar daar speelt uiteindelijk de finale zich af… Je schrijft: een boek moet je aan het denken zetten. Wat hoop je dat dit boek teweeg brengt? Brijs: Ik was daar niet mee bezig toen ik het boek schreef. Maar toen het af was, ben ik teruggekeerd naar de streek rond Poperinge waar het slot van het boek zich afspeelt. Als je rondrijdt in de Westhoek, zijn er honderden soldatenkerkhoven, liggen tienduizenden Britse soldaten begraven. Ik kwam er voor het eerst na vijf jaar schrijven en toen pas besefte ik wat die jongens aan het front hadden meegemaakt. Ik had voor het eerst een brok in mijn keel. En ik hoop dat iedereen die het Westfront bezoekt, hetzelfde gevoel heeft. Het is een geschiedenisles zonder dat je het beseft, verpakt in een roman. Met zijn vele emoties…

Poperinge in de oorlogsliteratuur Eind november 2011 is bij Uitgeverij De Bezige Bij, de Nederlandse vertaling van Mary Bordens vergeten oorlogsklassieker: ‘The Forbidden Zone’ van de persen gerold. Het boek dateert uit 1929 en werd nooit eerder naar het Nederlands vertaald. Schrijver Erwin Mortier vertaalde het werk van de frontverpleegster als “Verboden Gebied”. Mary Borden richtte in 1915, grotendeels met eigen middelen en giften van welgestelde personen, een eigen veldhospitaal op, dat functioneerde onder de vleugels van de nogal stugge medische dienst van het Franse leger. “Bordens hospitaal, opgesteld in Roesbrugge in de buurt van Ieper en Poperinge in België, bleek al snel zo succesvol dat ze haar principes ook kon toepassen elders aan het front, nabij de slagvelden van de Somme. De sterftecijfers in de hospitalen onder Bordens supervisie lagen dan ook beduidend lager dan elders. Onder de soldaten kreeg het hospitaal in Roesbrugge al snel de koosnaam ‘Le Petit Paradis des Blessés’, het kleine paradijs der gewonden. Gezien de omvang van de oorlogsslachting blijft niettemin ook voor het hospitaal van Mary Borden het aantal gewonden dat het ziekenhuis niet levend verliet bijzonder groot. ISBN: 978 90 234 6563 8 Erwin Mortier vertaalde daarnaast ook “The Backwash of War” (Het kielzog van de Oorlog) en schreef “Godenslaap”. Beide boeken staan volledig in het teken van de Eerste Wereldoorlog. Meer info: www.erwinmortier.be

www.toerismepoperinge.be

31

Dood met de kogel, de oorlog achter het front

Hoewel Poperinge enkele kilometers achter de frontlijn lag, drongen de wreedheden van de oorlog toch door tot in het hart van de stad. De dodencellen in het stadhuis en de executiepaal op de binnenkoer van het stadhuis zijn de stille getuigen van een bijzonder tragische pagina uit de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog.

vier jaar van WOI werden 320 Britse soldaten ter dood veroordeeld en geëxecuteerd, waarvan een 50-tal in de omgeving van Poperinge. De meeste deserteurs moesten zichzelf verdedigen voor de krijgsraad te velde. Doorgaans waren ze slecht voorbereid of te jong of te ongeletterd om te begrijpen wat er gebeurde. Het proces duurde meestal slechts een halfuurtje. In afwachting van hun executie verbleven de soldaten in de gevangenis-

de kogel op 8 mei 1919 en was hiermee de laatste geëxecuteerde van de Eerste Wereldoorlog in deze streek. Bloed aan de paal Het vuurpeloton telde 6 soldaten en één van de geweren was geladen met een niet-dodelijke kogel. Zo wist niemand van de groep welk wapen de veroordeelde had neergeschoten. Na het vuren onderzocht de medische officier het slachtoffer. Als de man nog leefde, gaf de officier van het executie­peloton het genadeschot.

Een oorlog maakt vele slachtoffers en den Grooten Oorlog was en is één van de bloedigste conflicten uit onze contreien. Talloze I could not look on Death, soldaten kwamen om tijdens de gevechten aan het front De laatste uren which being known, of teerden weg door een of Deze historische site zal Men led me to him, uit ‘The Coward’ andere dodelijke ziekte. Het dit jaar worden terug(R. Kipling) blindfold and alone. drama van de Eerste Wegebracht tot hun naakte reldoorlog, de zogenaamde essentie, nl. de plaats ‘war to end all wars’, wordt zo mo- cellen van het stadhuis. Ten minste waar een terdoodveroordeelde zijn gelijk nog zinlozer bij het lezen van zeven mannen zijn op de binnenkoer laatste uren doorbracht. De ene cel het verhaal van de vele soldaten die van het stadhuis geëxecuteerd. Een is dicht. Kijken kan via een spleet in door de eigen troepen geëxecuteerd van hen is soldaat Herbert Morris. De de celdeur. De bezoeker ziet een film werden. Jamaicaan landt in april 1917 met het van de laatste momenten voor de West Indies Regiment in Frankrijk. Vijf executie. In de andere cel wordt de Waardeloze soldaten maanden later wordt Morris veroor- graffiti uitgelicht. Een folder loodst de Heel wat soldaten waren getraumadeeld voor desertie. Hij verklaart voor bezoeker doorheen de stadhuissite tiseerd door wat ze gezien, gehoord de krijgsraad dat hij het geluid van en verwijst ook naar de andere WOIen meegemaakt hadden aan het geweerschoten niet meer kon ver- locaties in Poperinge. De executiefront. Ze vertoonden alle tekenen van dragen. Op 20 september 1917 wordt paal werd verplaatst en is nu duidelijk ‘shellshock’. Het militaire gezag be- Herbert Morris geëxecuteerd. Hij ligt zichtbaar vanuit de dodencel. Een zitschouwde deze psychisch gewonde begraven op Poperinghe New Military bank en een wand omsluiten de paal soldaten als zwak en waardeloos. Cemetery. Deze begraafplaats is hou- en verhogen de grauwe intimiteit van Shell shock werd niet aanvaard als der van een triest record. Er liggen deze executieplaats. Betonklinkers verzachtende omstandigheid bij de- zeventien ‘shot at dawns’ begraven, zijn vervangen door kasseien, met sertie of ‘lafheid’. meer dan op enige andere begraaf- hier en daar de afdruk van een vogelplaats van de Commonwealth. Even pootje. Een verwijzing naar de breekDeath row in Poperinge verder in de Deken De Bolaan, op baarheid van de mens. Een vers van Bijna alle legers die in Vlaanderen Poperinge Old Military Cemetery, vind Erwin Mortier legt de diepere dimenoorlog voerden, pasten de doodstraf je het graf van Wang Jungzhi. Deze sie van deze site bloot. De vernieuwde door het vuurpeloton toe. Tijdens de Chinese arbeider kreeg de dood met site zal openen in juni 2012.

“

32

Wie op zoek is naar authentieke tradities, wie de typische sfeer van een stad of streek wil ontdekken, moet de platgetreden paden durven verlaten. Het veilige stadscentrum achter zich laten en op stap gaan in de vele markante dorpjes rond Poperinge. Daar zie je hoe tradities in stand gehouden worden, hoe bepaalde sagen en legenden ontstaan zijn, hoe eeuwenoude volksspelen nog steeds populair zijn en hoe je in een tijdperk waar alles steeds sneller gaat, nog echt de tijd kunt nemen om van het leven te genieten. Maak je klaar voor een flinke portie couleur locale langs de Schreve...

”

04

03

Ontdek het authentieke Hoppeland

couleur locale

04

de Kapelaanstraat) aan de plaats waar Gwy Mandelinck (oprichter van de voormalige Poëziezomers) de as van dichter Eddy van Vliet (1942-2002) verstrooide op diens verzoek.

Deze zomer staan er spannende ontmoetingen tussen kunstenaars en dichters op het programma op atypische locaties zoals een vervallen dorpscafé of een voormalig klooster. Naast het tentoonstellingsparcours worden er bovendien heel wat extra’s gepland tijdens de weekends: van een kinderatelier tot debatten, workshops en theatervoorstellingen. Zoals elk jaar belooft ook de vierde editie van Kunstenfestival Watou een boeiend parcours te worden tussen fascinerende verhalen, beelden en ontmoetingen in een landschap met ruimte voor reflectie.

dan in een spiritueler register, met de twee praalgraven in de Sint-Bavokerk. Hier liggen de eerste graven van Watou begraven, Karel van Ydeghem en Maria van Cortewyle. In de kerk vind je de grafsteen van mysticus K.L. Grimminck. Heb je na een stevige wandeling of een inspirerend kunstmoment dorst gekregen? Dan kun je vast terecht op een van de terrasjes of in een van de typische dorpskroegen voor een echt streekbier uit Watou. Dichter bij de bron kun je niet komen.

De unieke combinatie van poëzie en beeldende kunst heeft door de jaren heen heel wat kunstzinnige spo­ ren nagelaten in en rond Watou: de Communicatiepaal van Prof. Beeck­ man (1985); het Claus-silhouet van R. Raveel (1993) en het Watou- mozaïek van H. Heyrman (1988). Het ‘in-memoriam-venster’ naar een ontwerp van S. Beel met zwarte rouwrand en het gedicht ‘dood’ door Eddy van Vliet herinnert in het Grens­ land (de kerkwegel aansluitend op

Watou dorp van brouwers en barden Onze tocht buiten Poperinge beginnen we in Watou, ongetwijfeld de bekendste deelgemeente van de stad. Het bevindt zich ten westen van Poperinge en grenst aan Frankrijk. Watou dankt zijn faam aan de twee brouwerijen die er gehuisvest zijn én aan de Poëziezomer, die sinds enkele jaren plaatsgemaakt heeft voor het Kunstenfestival Verzamelde Verhalen.

34

Kunst in het dorp

Grondwater en bier We lazen eerder al (zie. p. 16-17) dat het grondwater in Watou uitstekend geschikt is voor het brouwen van heerlijke streek- en abdijbieren. Twee ambachtelijke brouwerijen – brouwerij Sint-Bernardus en brouwerij Van Eecke – zijn vandaag nog actief en brouwen samen 30.000 hectoliter bier dat tot ver buiten de landsgrenzen gekend en gegeerd is door talloze bierliefhebbers. Watou heeft zijn naam van brouwersdorp dus niet gestolen. Het Brouwersmonument is een ode aan het roemruchte brouwersverleden van Watou en een eerbetoon aan de nog steeds actieve brouwerijen in het dorp. Beide brouwerijen hebben trouwens een meter en peter afgevaardigd voor het beeld, dat ontworpen werd door oud-­Watounaar Adhemar Vandroemme. Het stelt een brouwmeester voor, compleet met brouwersschort en roerstok om het brouwsel in de kuip om te roeren. De achterzijde van het monument verwijst naar een belangrijk bestanddeel van het brouwproces en typisch streekgewas: de onvermijdelijke hop, want een echtpaar plukt ijverig de hopbellen met de hand.

Ontmoetingen Dichters, beeldend kunstenaars en liefhebbers van beide genres vinden reeds jaar en dag tijdens de zomermaanden de weg naar het bier- en kunstdorp aan de Franse grens. Sinds 2009 vindt hier jaarlijks het Kunstenfestival Watou plaats, de opvolger van de voormalige Poëziezomers. Deze zomer is het Kunstenfestival aan haar vierde editie toe. Thema dit jaar is Ontmoetingen. Tijdens de laatste drie edities heeft het concept Tussen Taal en Beeld steeds een dialoog opgezocht tussen poëzie en beeldende kunst: verschillende curatoren, kunstenaars, dichters, schrijvers en illustratoren kregen dan de kans om een karakteristieke locatie naar hun hand te zetten. Taal en beeld worden verwerkt tot unieke installaties. Grote namen als Wim Delvoye, Nedko Solakov, Hans Op de Beeck en Hugo Claus namen in de afgelopen jaren al deel aan het Kunstenfestival.

Natuurpracht en praalgraven Buiten het ‘festivalseizoen’ is Watou zeker een omweg waard. Op de Fazantenheuvel in de Stoppelweg, één van de hoogste punten (62m) van het dorp, werd in 2000 een oriëntatietafel geplaatst en heb je een subliem zicht op het natuurschoon in de omgeving. We blijven in de hogere sferen, maar

Meer info over het Kunstenfestival vind je op : www.kunstenfestival.be

www.toerismepoperinge.be

35

KUNSTENFESTIVAL WATOU 2012 07/07/12 – 02/09/12 Kunstenfestival Watou Van 7 juli tot en met 2 september 2012 vindt in het kunstdorp aan de schreve voor de vierde maal het Kunstenfestival Watou plaats. Tijdens de laatste drie edities heeft het concept Tussen Taal en Beeld steeds een dialoog opgezocht tussen poëzie en beeldende kunst: verschillende curatoren, kunstenaars, dichters, schrijvers en illustratoren krijgen dan de kans om een karakteristieke locatie naar hun hand te zetten. Taal en beeld worden verwerkt tot unieke installaties. Naast het tentoonstellingsparcours staan er bovendien heel wat extra’s op het programma: van een kinderatelier tot debatten, workshops en theatervoorstellingen. Zoals elk jaar belooft ook de vierde editie van Kunstenfestival Watou een boeiend parcours tussen fascinerende verhalen, beelden en ontmoetingen in een landschap met ruimte voor reflectie.

www.kunstenfestivalwatou.be

“ In de zomer van 2012 kan u in Watou opnieuw op verschillende locaties zowel jonge als gevestigde kunstenaars en dichters ontdekken. Samen met een professionele gids of met de hulp van de suppoosten op de locaties kan u het parcours op eigen tempo volgen. Naast een spannend tentoonstellingsparcours kiest het Kunstenfestival voor diverse bijzondere activiteiten tijdens de weekends. Hou deze website in de gaten en kom er binnenkort alles over te weten...

36

Laat je verleiden tot een verrassend artistiek parcours dat de zintuigen prikkelt en de verbeelding aanwakkert…

”

Praktisch van 7 juli tot en met 2 september 2012 Maandag en dinsdag gesloten woe-do-vr van 14u tot 19u za-zo en feestdagen 11u tot 19u www.kunstenfestivalwatou.be [email protected]

www.toerismepoperinge.be

37

04

(

De gordel rond Poperinge! op verkenning in de markante dorpen rond de hoppestad Watou mag dan al het bekendste dorp zijn rond Poperinge, het is niet het enige. We nemen je mee voor een verrassende en in de plaatselijke cultuur gedrenk­ te ontdekkingstocht in de pittoreske dorpen van het hoppe­land. We starten tegen de Franse grens, wande­ len langs de IJzer, galopperen door een paardendorp en komen na een fikse wandeling in Vleteren op adem bij een deugddoende Sint-Sixtus.

Hotel Callecanes*** Restaurant t’Voske

een grensgeval

Abele Na Watou zetten we onze omcirkeling van Poperinge verder in Abele. Abele ligt letterlijk aan de schreve, zoals de Frans-Belgische grens in de volksmond genoemd wordt. Het was vroeger een belangrijke grensovergang voor het internationaal vrachtvervoer. Truckers moesten eerst aan de Belgische kant van de grens de nodige formaliteiten vervullen om dan 3 km verder hetzelfde te doen aan de Franse douanehalte. In 1988 werden de Belgische en Franse douanediensten samen ondergebracht in het gloednieuwe complex Callicannes. Lang konden ze echter niet genieten van hun nieuwe onderkomen want in januari 1993 vielen de Europese binnengrenzen weg. Abele koestert zijn historische grensverleden. Nostalgici die de charmes van de grensovergangen en -controles van het niet-verenigde Europa wel weten te smaken, kunnen nog steeds de roodwitte slagboom zien op de plaats waar vroeger het douanekantoor (nu Kommiezenkot) zich bevond. Dat Kommiezenkot werd trouwens in zijn originele staat heringericht en is nu een retro café met een kleinschalige tentoonstelling. Wil je de omgeving van Abele nog grondiger verkennen? Vraag dan naar de grenswandeling ‘Flirten met de grens’ in de reeks ‘Verhalen voor onderweg’, een wandeling van 8,2 km die constant flirt met de Frans-Belgische grens. Ofwel wandel je in België en kijk je naar Frankrijk, ofwel verken je Franse bodem. De wandelgids is te koop bij de Dienst Toerisme van Poperinge.

38

Dat een landsgrens soms even grillig kan zijn als de menselijke natuur zelf, bewijst de hoofdstraat van Abele, die letterlijk samenvalt met de grens. Aan de ene kant heet de straat Gemenestraat, bij de Fransen aan de overkant spreekt men van de Chemin Mitoyen. Het kerkje staat in Frank­ rijk maar de erediensten worden geregeld door het bisdom Brugge. De kerkfabriek van Watou en het gemeentebestuur van Boeschepe (FR) staan in voor het onderhoud. Kortom, een geval van grensover­ schrijdende samenwerking in dienst van God.

Op de Belgisch-Franse grens, op 3 km van Watou en 5 km van Poperinge, verwelkomt Hotel Callecanes U. In deze uithoek van Vlaanderen zijn gastronomie en gastvrijheid grenzeloos. Callecanes is de ideale uitvalsbasis naar de West-Vlaamse heuvels, Frans - Vlaanderen, het poëziedorp Watou, hoppestad Poperinge of de Sint Sixtus abdij. Alles ligt binnen handbereik, zelfs het Franse Cassel ligt op een boogscheut bij ons vandaan. Hotel Callecanes telt 37 comfortabele kamers, een sauna, een zonneterras en een mooie tuin.. Maar uiteraard... vergeet niet het prachtige uitzicht en de rust van het fantastische platteland. Omdat wij u ten volle van deze prachtige streek willen laten genieten (en uiteraard ook laten proeven) in ons hotel en vernieuwd restaurant t’Voske hebben wij twee interessante arrangementen. Aanbiedingen die zowel individueel als in groep zeer interessant zijn. Wat is er zaliger dan de westhoek te doorkruisen met uw tweewieler, auto of moto en u ’s avonds laten verwennen in ons restaurant en hotel?

Callicanesweg 12 | 8978 Watou | 057 38 88 08 | [email protected] | www.hotel-callecanes.be

Roesbrugge

Proven We laten Watou en Abele achter ons en trekken noordwaarts naar Proven. Hier vind je het Kasteel Couthof, een classicistisch bouwwerk uit 1763. Voormalig burgemeester Henri d’Udekem d’Acoz, de ‘nonkel’ van prinses Mathilde, woont in dit kasteel. Door de eeuwen heen voltrokken zich in en rond het kasteel grote en kleine drama’s. Zo verdronk in de 19de eeuw het oudste zoontje van de toenmalige bewoner Jules-Jacques-Timothée Mazeman de Couthove in de parkvijver. Het kasteel ontving bekende en hooggeplaatste bezoekers. Tijdens WOI nam Koningin Elisabeth gedurende 2 maand haar intrek in het kasteel. Koning Albert I en de Engelse koning George V kwamen er meermaals op bezoek. In de Gravendreef bevindt zich een eigenaardige bak­ stenen constructie, de galge genoemd. Dit was het oriëntatiepunt in een doolhof met bos uit 1870 van het domein Couthof. Men sprak van de galge als symbool van rechtsmacht van de kasteelheer.

Na Proven richten we de steven naar het noordoosten en trekken we eerst naar Roesbrugge en vervolgens naar Haringe. We bevinden ons opnieuw tegen de Franse grens. Het is in Roesbrugge dat de IJzer België binnenstroomt. Het jaagpad langs de IJzer nodigt uit tot een deugddoende wandeling in het weidse landschap van de Westhoek. Er is een wandelkaart beschikbaar met een uitgestippelde wandeling (van 6,8 km) langs de Dode IJzer. Tijdens deze wandeling leer je niet alleen over het ontstaan van Roesbrugge als “stad aan de stroom” of van de “dode” IJzer, je komt ook te weten waar het Gheeraertskappeltje zijn naam aan te danken heeft en waarom de ‘Heilige’ Gheeraert in de 17de eeuw voor eeuwig uit het bisdom verbannen werd. Tot in 1996 vierde Roesbrugge jaarlijks zijn Hoevefeesten, de eerste zondag na 15 augustus. Tijdens die feesten werd het leven op en rond de hoeve in het begin van de 20ste eeuw geëvoceerd met demonstraties van oude ambachten en stevige boerenkost om de hongerige magen te vullen. Dit staaltje authentieke couleur locale is jammer genoeg verloren gegaan. Het standbeeld De Maaier van beeld­houwer Rik Ryon (naar een ontwerp van kunstenaar Romain Depuydt) herinnert vandaag nog aan de hoevefeesten.

Krombeke Haringe De “Dode IJzer”-wandeling brengt ons automatisch tot in Haringe. Wil je tijdens een warme zomerdag even uitblazen, dan kun je de koelte van de Sint-Martinuskerk opzoeken. Deze van oorsprong Romaanse kerk herbergt o.a. een orgel dat gebouwd werd door de befaamde orgelbouwer Van Peteghem uit Gent met houtsnijwerk door Elshoecht uit het Franse

Haringenaars. Het Karel de Blauwermonument eert dit verleden, waarbij de bewoners via hun clandestiene bezigheden het harde dagelijkse bestaan probeerden te milderen. Het monument werd in 1980 gemaakt door Rik Ryon. In september vindt trouwens het Blauwersfeest plaats en wordt Haringe opnieuw het blauwersdorp van vroeger. Met op zaterdagavond de De Westhoek heeft niet a vo n t u u r l i j ke de Blaualleen zijn brouwersdorp Karel werverkiezing maar ook een blauwers- en op blaudorp werszondag de grote antiekBergues (inderdaad, het dorp uit de en brocantemarkt. Dit jaar vindt het film Bienvenue chez les Ch’tis). Blauwersfeest plaats op 22 en 23 De Westhoek had met Watou al zijn september. brouwersdorp, met Haringe is er ook een blauwersdorp... Blauwen betekent smokkelen en blauwers zijn smokkelaars. Door zijn ligging aan de Frans-Belgische grens was Haringe het uitgelezen werkterrein van de smokkelaars. Vandaag nog wordt de bezoeker herinnerd aan dit stukje geschiedenis van de

“

”

We pakken onze smokkelwaar vlug in en verlaten de Franse grens. We trekken in galop richting Krombeke, dat eenmaal per jaar – op het Feest van het Paard – het centrum van het paard en de paardenliefhebber is. Die dag (25 juni 2012) vind je hier een markt voor paarden, pony’s en tweedehandsbenodigdheden. Vanaf 17u zijn er de paardenkoersen in de weide. Na de koersen zakt iedereen terug af naar de dorpskern voor de optredens. In zaal Witsoone vindt ondertussen het paardenkoersbal plaats. Ook de Sint-Blasiuskerk in Krombeke is een bezoek waard. Je vindt er o.a. een prachtige houten wandbekleding. De Heren van Krombeke zouden de afgebeelde kastelen gezien hebben op een kruistocht. Een moraliserende tekst prijkt onder het schilderij van de arme Lazarus. Het Blasiusaltaar verhaalt de biografie van deze heilige die dienst deed tegen keelpijn want Blasius redde een kind dat dreigde te stikken door een visgraat in de keel. Wandelaars kunnen in Krombeke hun hartje ophalen aan de uitgestippelde wandeling (6,5 km) met wandelgids “Sagen en legenden in Krombeke” uit de reeks ‘Verhalen voor onderweg’. De wandeling vertelt je het verhaal van Krombeke en brengt je o.a. langs een authentieke schandpaal die tot 1792 in het midden van het dorpsplein stond en langs de Sixtusbossen, de verzamelnaam van alle bossen in de omgeving. In de vroege middeleeuwen strekte er zich een bosgordel uit van Watou tot Beselare. Door de eeuwen heen verdwenen hele stukken bos onder invloed van de bevolkingsaangroei en de stijgende vraag naar hout. Tijdens de beide wereldoorlogen verdwenen hele percelen bos door verwoesting. De bossen zijn gelukkig niet helemaal verdwenen en nodigen uit tot een heerlijke wandeling.

ridder Witsoone De naam van zaal Witsoone in Krombeke verwijst naar ridder Cornelius Witsoone, wiens legende hier geëerd wordt. Hij verdwaalde (of in het dialect: doolde) gedurende 72 uur in de bosrijke omge­ ving van Krombeke tot het klokkenge­ luid hem uit zijn benarde situatie hielp. 72 klopjes op de kerktoren (doolklopjes) herinneren in de zomer om 20u00 en in de winter om 18u00 aan deze legende.

40

www.toerismepoperinge.be

41

04 Vleteren De echte deelgemeenten van Poperinge hebben we intussen bezocht, maar wil je nog wat verdergaan op je tocht op zoek naar authenticiteit en pittoreske plekjes, dan mag je zeker West- en Oostvleteren niet links laten liggen. Westvleteren is vooral bekend door zijn Sint-Sixtusabdij en het wereldvermaarde bier. Twee wandelroutes laten je kennismaken met de andere facetten van deze twee dorpen die samen met Woesten Vleteren vormen.

interview

(

Poperingenaars over hun favoriete plekjes in de stad Wie is er beter geplaatst om je wegwijs te maken in de hoppestad of je de bijzondere plekjes aan te wijzen dan de mensen die er zelf wonen of gewoond hebben? Wij zochten twee (ex-)Poperingenaars op en peilden naar hun favoriete ‘hot spots’ in de stad en hun herinneringen aan hun (jeugd)jaren in de Westhoek.

DE KINDERBROUWERIJ waar kinder-dromen gisten, rijpen en bruisen Ooit al “Blauwer en Komies” gespeeld? Of je gewaagd aan de “zatlappensjoelbak”, de “Trappistentoptafel” of “De Beeldenstorm”? Allicht niet want het zijn allemaal nieuw ontworpen spelletjes voor De Kinderbrouwerij. Deze gaat in de zomer van 2012 van start in een gerestaureerde brouwerij in Reningelst. De oude werktuigen en bierkuipen krijgen een nieuw leven tussen het jonge volkje. In de familiekroeg is er een bijzondere kaart met het beste bier uit de Westhoek (o.a. het biologische huisbier Rookop) en een uitgebreide kaart met lekkers voor kinderen (zoals de huistaart Rookoptaart). Je kan er spelen in speciaal voor deze kroeg ontworpen speeltafels, spelkisten en spelkasten. In het najaar komt er ook een theatertje voor kinder- en familievoorstellingen. De Kinderbrouwerij ligt op een veilige, omsloten site op het Reningelstplein, in de dorpskom van Reningelst. NIET TE MISSEN FAMILIEFESTIVAL IN DE KINDERBROUWERIJ – 1 september vanaf 14u een gloednieuw festival voor kin­ deren en gezinnen met kinderen: theater • muziek • circus • workshops • uniek spe­ lenparcours volw €3 – kinderen €2 – gezinnen €9

42

Reningelst We sluiten onze tocht langs de markante dorpjes rond Poperinge af in Reningelst. Deze deelgemeente vormt de toegangspoort tot het Heuvelland. Op de weide naast de kerk stond vroeger een kasteel, waarvan alleen de kasteelhoeve overbleef. Nu vind je er een B&B. Reningelst is het dorp van de wielersport. Tijdens de kermisweek komen wielerliefhebbers en wielrenners er aan hun trekken. Op dinsdag kunnen wielertoeristen en recreanten tijdens de Memorial Florent Bafcop hun kunnen laten zien in een ploegentijdrit. Tijdens de Internatie op donderdag zijn de eliterenners met en zonder contract en de beloften aan de beurt. Deze wedstrijd is sinds 1974 uitgegroeid tot een topkoers. Zowat alle Belgische topploegen en toprenners namen reeds deel aan deze koers. Onze tocht rond Poperinge op zoek naar de plaatselijke gebruiken en eigenheden van de Westhoek zit er op. Er zijn nog heel wat uitgestippelde wandelingen die je de kans bieden om de couleur locale op te snuiven. Je vindt een overzicht op www.toerismepoperinge.be of vraag meer info bij de Dienst Toerisme van Poperinge. Op de website vind je fiches (in PDFformaat) die je nog meer informatie bezorgen over de verschillende dorpen en bezienswaardigheden.

Sint-Sixtuswandelroute Westvleteren: 7,1 km. Deze wandeling start aan de SintSixtusabdij van Westvleteren. Dit uitgesproken landbouwgebied maakt van oudsher deel uit van de hoppe­ streek rond Poperinge. Het land­ schap is licht glooiend en de wandelroute maakt gebruik van kerkwegels, graspaden en landelijke wegen. Het parcours gaat door een lappendeken van bossen, hopvelden, akkers en weiden. Brabanthoekwandelroute Oostvleteren: 6,6 km. Deze wandelroute vertrekt in Oostvleterendorp en verkent de rustige omgeving langsheen landelijke wegen en nieuw aangelegde wandelpaden. Een tweesporenpad brengt je onder andere langs de charmante Boezingegracht, het natuurreservaat Brabanthoek en een Belgische bunker uit WO I. Onderweg geniet je van het typische vlakke landschap.

Sommelier Pieter Verheyde werd op het Festival Flemish Primitives in Brugge verkozen tot wijnsommelier van het jaar. Hij werkte jaren in Hollywood en ontmoette er talloze wereldsterren als Sylvester Stallone, Nancy Reagan, JeanPaul Belmondo, Salma Hayek of David Bowie... Tegenwoordig werkt deze sommelier van wereldformaat in het driesterrenrestaurant Hof van Cleve van topchef Peter Goossens. Vandaag woont hij het in Frans-Vlaamse Heuvelland, maar een deel van zijn jeugd bracht hij door in de hoppestad. Zijn favoriete plekje in het Poperingse is het Helleketelbos. Het feit dat zijn beste herinneringen aan de stad gelinkt zijn aan de scouts van Poperinge – “scout blijf je altijd” – zal daar alvast niet vreemd aan zijn. Ook “de ‘wereldploeg’ Union Abele, met gele en groene kousen en een voetbalveld met een helling van 15 procent” roept alleen maar goede herinneringen op. Op de vraag of hij zichzelf opnieuw in Poperinge ziet wonen, antwoord de topsommelier met een mysterieus “zou wel eens kunnen”... Wij zijn alvast fier op het parcours van deze wereldburger uit Poperinge.

Lieselot Goemaere werd in 2011 verkozen tot Hopkoningin en hoewel haar jeugd nog volop bezig is, deelt ook zij ons haar favoriete plekjes mee. De Poperingse scouts hebben blijkbaar een bijzondere aantrekkingskracht, want ook zij denkt meteen aan een scoutsgerelateerde locatie: “het stadspark is een beetje groen in het centrum van de stad en een ideale locatie om spelletjes te spelen met onze scoutsleden”. In de winter zegt ze geen nee tegen een wandeling in het Helleketelbos. Lieselot groeide op in het centrum van Poperinge maar ook de deelgemeenten weten haar te bekoren. Als pleinverantwoordelijke op de speelpleinen van Reningelst en Krombeke weet ze perfect waar je met kinderen terecht kunt. Maar ook wie van kunst en cultuur houdt, kan in het hoppeland terecht: “De poëziezomer in Watou is een echte aanrader!”. Tijdens de week studeert onze Hopkoningin in Gent. Mist ze haar thuisstad niet? “Wanneer ik in Gent verblijf, mis ik Poperinge niet echt, maar ik ben wel altijd blij als ik op vrijdag de trein richting West-Vlaanderen kan nemen. Ik kom sowieso elk weekend naar huis. Op vrijdag kan je me in één van de Poperingse cafés vinden, waar we onze zaterdagse scoutsactiviteit voorbereiden. De zaterdagavond gaan we dan naar het jeugdhuis of naar De Kouter als er daar een fuif georganiseerd wordt. Ik test ook wel graag het Poperingse aanbod van restaurants en brasserietjes uit!” Nog een tip voor de bezoekers? “Het Hopmuseum natuurlijk! Maar ik zou zeker ook de tip geven om in de maand september eens een hoppeveld te gaan bezoeken. Zo kun je de ‘theorie’ uit het Hopmuseum ook in de praktijk ontdekken.”

www.toerismepoperinge.be

43

04

De Volkssportroute: springlevende volksspelen uit ver vervlogen tijden

Laat thuis die PSP! Hou je Nintendo DS maar in je koffer! Nee je hebt geen iPad of andere nieuwerwetse vormen van spelplezier nodig wanneer je voor een kort of langer verblijf naar Poperinge komt... In verschillende gezellige cafeetjes in en rond Poperinge hebben traditionele volksspelen de moderne vormen van ont­ spanning namelijk ruimschoots overleefd. Trek met je vrienden of familie op pad langs de volkssportroute en ontdek het home entertainment van onze voorouders.

The name of the game We kunnen hier onmogelijk alle volksspelen die je tijdens de volks­ sportroute kunt spelen voorstellen of uitleggen. Doorgaans worden de regels trouwens pas echt duidelijk als je het spel ziet. Toch geven we je een kleine selectie van enkele bekende en minder be­ kende spelletjes uit grootmoeders tijd. De baanbolling is een soort kruising tussen de voorloper van de bowling en curling. Bij het pudespel probeer je metalen schijven in de mond van een kikker (een “puut” in de streektaal) te gooien. We blijven in het dierenrijk met de vliegende vogelpik, een gewone vogelpik maar met een bewegend bord, zo­ dat het gooien naar de punten een stuk moeilijker wordt. De sjoelbak en ballo smitto roepen dan weer de sfeer van de typische Vlaamse Kermis op. Er zijn natuurlijk veel meer spelle­ tjes. Je kunt aan de slag met hamer­ tjes, hoefijzers, ringen en nog veel meer... Voel je ’t al kriebelen? Boek je arrangement vandaag nog en laat de bollen rollen, de pijlen vliegen en de schijven schuiven... Een overzicht van alle spelen vind je op www.volkssportroute.be.

44

Toen er nog geen sprake was van tv, internet, games, Facebook en Twitter, zochten de mensen elkaar op in de kroeg waar ze terecht konden voor wat ontspanning. Elke herberg had zijn eigen sfeer, zijn eigen club en klanten en bood hen één of meerdere spelen aan. Die traditie van samen in groep volksspelletjes te spelen, wordt dankzij de Volkssportroute in ere gehouden. Leute en plezier In de omgeving van Poperinge zijn er een tiental volkssportroutes uitgewerkt. De routes zijn allemaal vaste lusvormige circuits. Op die manier kunnen op eenzelfde dag een maximum aantal groepen inschrijven. Inderdaad, de volkssportroutes kunnen enkel in groep (van minimum 10 volwassenen) geboekt worden. Het is de ideale uitstap om samen met vrienden een dagje leute en plezier te beleven. Of een uitstekend idee voor een origineel familiefeest. Of misschien wel een absolute aanrader als incentive met de collega’s... Wie je ook meeneemt, de Volkssportroute biedt je gegarandeerd een uitgelezen kans om de tradities en authentieke sfeer van de Westhoek echt te beleven in een gezellige sfeer. Hoe begin je eraan? Je bent met een groep van minstens 10 volwassenen. Kinderen zijn uiteraard welkom en kunnen gerust meespelen want de volksspelen stellen geen specifieke eisen. Je groep zorgt zelf voor het vervoer om van café naar café te gaan. Na het afhandelen

van de administratieve formaliteiten bij de Dienst Toerisme van Poperinge kan de tocht beginnen. Afhankelijk van de route, doe je verschillende cafeetjes aan waar je een of meerdere volksspelen kunt spelen. Je ontvangt als groep een eenvoudige beschrijving van de al even eenvoudige spelregels. Geen nood als je even niet meer weet hoe het moet: de uitbater of een aanwezige kenner zal je vast en zeker een demonstratie willen geven. Tussen het spelen door wordt de dorst gelest en de honger gestild. Wie een BOB meeheeft, kan proeven van de streekgebonden en hoprijke bieren. Het programma voorziet een broodmaaltijd rond de middag en een warme maaltijd in de vooravond (of omgekeerd, in functie van de gekozen route).

brouwerij in Rening­elst die wordt geopend in juni 2012, zal een belangrijke rol spelen in de nieuwe gezinsroute. Tijdens deze gezellige (halve) dag kunnen zowel kinderen als volwassenen kennismaken met tal van nieuwe spelen zoals “Blauwer en Komies”, “De Beeldenstorm”… In de familiekroeg is er een bijzondere kaart met het beste bier uit de Westhoek (waaronder het biologische huisbier Rookop) en een uitgebreide kaart met lekkers voor kinderen (waaronder de huistaart Rookoptaart). Smullen en spelen dus voor groot en klein! Het complete aanbod van de volkssportroutes vind je in de nieuwe brochure (verkrijgbaar bij de Dienst Toerisme) of op www.volkssportroute.be

Paard en kar Wil je je ‘reis in de tijd’ervaring helemaal compleet maken? Dat kan in één van de twee uitgewerkte routes met paard en huifkar. Na een dag boordevol aanstekelijke gezelligheid trekt iedereen naar huis met een hoofd vol nieuwe ervaringen. Gezinsroute Ook voor gezinnen valt er heel wat te beleven. De kinder-

www.toerismepoperinge.be

45

Actie(f) in de Westhoek

05

Rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en... voor je weer doorgaat, even diep ademhalen en de gezonde buitenlucht opsnuiven. Je kunt het allemaal, of toch bijna, in en rond Poperinge. Zowel nietgeoefende als getrainde wandelaars en fietsers komen ruimschoots aan hun trekken langs de talrijke wandel- en fietsroutes in de Westhoek. Maar ook als je de adrenaline door je lichaam wilt voelen stromen, vind je in Poperinge vast en zeker de kicks die je zoekt. Trek je stapschoenen aan, smeer de fietsketting én de kuiten in en laat je betoveren door het wondermooie landschap van het hoppeland.

actief

46

05

Wandelen in en rond Poperinge Een tocht in het Hoppeland en de IJzervallei

Wandelen kun je in Poperinge en in de ruime omgeving van de hoppestad doen tot je er bijna bij neervalt. In de binnenstad zijn er verschillende uitgestippelde (thema)wandelingen, maar ook in de wijde omgeving van de stad zijn er tal van wandelroutes: je kunt flirten met de grens in de buurt van Abele, de sagen en legenden van Krombeke leren kennen, de rijke fauna en flora ontdekken van de Galgebossen... te veel om op te noemen. We pikten er alvast twee wandelnetwerken uit en zetten je op weg voor een verkwikkende tocht door het Hoppeland of de IJzervallei. Wandelnetwerk ‘Hoppeland’ De regio rond Poperinge is al van oudsher bekend om de unieke landschappen vol hopvelden. Vanaf najaar 2012 zal ook de wandelaar van deze uitgestrekte landschappen kunnen genieten via het wandelnetwerk ‘Hoppeland’. Met Poperinge als uitvalsbasis, biedt de streek, zoals je intussen weet, ook heel wat hopproducten en afgeleiden aan. Zo kun je na een stevige wandeltocht genieten van plaatselijk gebrouwen bieren zoals Hommelbier, Sint-Bernardus of het alom geprezen West-Vleteren. Gastronomisch kun je in Poperinge dan weer helemaal de hopsfeer opsnuiven via heel wat streekproducten op basis van hop. Maar naast

48

de hoofdstad van de hop loopt het wandelnetwerk ook langs heel wat gezellige dorpjes, zoals het poëtische Watou, het grensdorp Abele of het Franse Houtkerque. Het leuke aan het wandelnetwerk Hoppeland is dat het geen grenzen kent. Je kan zowel de grens met Frankrijk oversteken als moeiteloos overstappen op de wandelnetwerken ‘IJzervallei’ of ‘Heuvelland’. De opening van het wandelnetwerk wordt voorzien in de loop van het najaar 2012 en zal ge-

vergeten een bezoekje te brengen aan het Luilekkerstadje Lo. Naast de rust en de stilte, heeft de stad ook een rijk patrimonium te bieden: de Duiventoren met zijn 1.132 duivenhokjes, de Gotische Sint-Pieterskerk en de Caesarboom zijn zeker het bezichtigen waard. In Frankrijk loopt het netwerk verder via dorpjes zoals Bambecque en Herzeele. Dat laatste herbergt trouwens het ‘Café des Orgues’, waar op zondagmiddag stevig wordt gedanst op de tonen van de drie mechanische orgels die er staan. Als je Ook in de natte weiden maar niet genoeg krijgt zijn stevige stapschoenen van het wandelen in de regio, dan kun je feilgeen overbodige luxe loos overstappen op het hierboven beschreven netwerk ‘Hoppeland’. paard gaan met de uitgave van een De opening van het netwerk ‘IJzerpraktische wandelnetwerkkaart met vallei’ staat gepland in de zomer handige toeristische pocket. van 2012. Wie goed uitgerust aan een wandeltocht op het netwerk wil Wandelnetwerk ‘IJzervallei’ beginnen, zal vanaf dan ook gebruik Het zal je niet verwonderen dat de kunnen maken van de wandelnetgrootste troef van dit wandelnetwerk werkkaart met toeristische pocket. de IJzer zelf is. Gezellig kuieren langs de oevers van de rivier en ondertussen genieten van het omringende landschap, is een must voor wie dit grensoverschrijdend netwerk verMeer info over deze wandelnetkent. Talloze vogels zullen je daarwerken vind je op enboven vergezellen tijdens je wanwww.fietsen-wandelen.be of deltocht langs de IJzer. Indien je een www.tourisme-nord.fr wandeltocht op het wandelnetwerk uitstippelt, dan mag je zeker ook niet

“

”

Zomerzoektocht

Alveringem – Heuvelland Poperinge – Vleteren Juli – augustus – september 2012 Ontdek de grensstreek aan de hand van 4 zoektochten met de fiets. De zoektochten variëren van vlak en op kindermaat tot een dag stevig trap­ pen. Tijdens de zoektochten worden vragen over de regio gesteld, maar vooral over het lekkers dat hier te vinden is… en bovendien zijn er mooie prijzen te winnen! Zoektoch­ ten te verkrijgen bij de diensten voor toerisme van Alveringem, Heuvel­ land, Poperinge en Vleteren.

www.toerismepoperinge.be

49

05

(

Genieten (of afzien) op 2 wielen Fietsroutes in de Westhoek Ben je een getrainde wielertoerist of een gezapige zondags­ fietser? In de streek rond Poperinge vind je alles waar je wielerhart naar verlangt. Uitdagende fietsroutes langs en over de West-Vlaamse heuvels, rustige ontdekkingsroutes door het glooiende landschap... en voor de liefhebbers van het vuile werk zijn er in en rond Poperinge diverse moun­ tainbikeroutes. Een selectie.

Fietsnetwerkkaarten Het Fietsnetwerk Westhoek staat garant voor bijna 1.000 kilometer fietsplezier in één van de mooiste toeristische regio’s van Vlaande­ ren. Met de fietsnetwerkkaart krijgt fietsen ‘à la carte’ een heel nieuwe betekenis. In de Dienst Toerisme van Poperinge zijn volgende kaarten van het Fietsnetwerk te verkrijgen: 1. Westhoek Noord 2. Westhoek Zuid 3. Brugse Ommeland Noord 4. Brugse Ommeland Zuid 5. Leiestreek West en Oost 6. Kust

Hop en grens In de onmiddellijke omgeving van Poperinge zijn er verschillende thematische fietsroutes die je laten kennismaken met de verschillende aspecten van de stad en haar omgeving. Zo is er de Hoppelandroute (43 km) ten noordwesten van Poperinge. De routenaam verwijst vanzelfsprekend naar de alomtegenwoordige hopplant, die hier in de kleigrond, een vruchtbare bodem vond. Vertrekkend vanuit de hoppestad leidt de route naar charmante plaatsjes als Roesbrugge, Haringe en Sint-Jan-TerBiezen. Bezienswaardigheden langs het traject zijn o.m. het stadscentrum van Poperinge met het Hopmuseum en Talbot House, de Sint-Sixtusabdij, het kasteeldomein De Lovie, het kasteel Couthof en het Helleketelbos. De nabijheid van de Franse grens is een invalshoek die zorgt voor enkele mooie en soms verrassende fiets­ uitstapjes. De Frontierenroute (41 km) verkent het grenslandschap ten noordwesten van Poperinge, tussen Watou en Beveren, aan weerszijden van de FransBelgische grens. Centraal thema van de route is het smokkelaarsgebeuren. De Schreveroute (46 km) gaat op verkenning in het unieke landschap aan beide zijden van de “Schreve” zoals de Frans-Belgische grens hier genoemd wordt. Ooit was dit één Vlaanderen, tot de historische Slag aan de Peenebeek in 1677 het onder twee mogendheden verdeelde. Vertrekkend vanuit Reningelst, toegangspoort tot het Heuvelland, fiets je doorheen een heuvel­landschap via stille wegen richting de Rodeberg. Boven op deze ‘berg’ heb je een grandioos zicht over de Franse en Vlaamse heuvelstreek.

50

In de Westhoek De hele Westhoek is als het ware een paradijs waar fietsers hun hartje kunnen ophalen. In de wijde omgeving van Poperinge zijn er tal van (thematische) fietsroutes die garant staan voor een sportieve en verrijkende uitstap. De Vredesroute (45 km) start in Ieper en neemt je mee door de Ypres Salient, een van de beruchtste slagvelden van de Eerste Wereldoorlog. Tientallen militaire begraafplaatsen langs het traject vormen evenveel stille getuigen van de dramatische tol die ‘de grooten oorlog’ in deze streek eiste. De Moeren Fietsroute (39 km) vertrekt in Wulveringem en leidt je langs stemmige VeurneAmbachtse dorpjes en door een gevarieerd landschap: de Polders, het Veurne-Ambachtse Houtland, meer glooiend en meer van struiken en bomen voorzien, en ten slotte de Moeren, het laagste punt van België, ontstaan door droogmaking in de 17de eeuw. De Veurne Ambachtroute (46 km), tot slot, verkent vanuit Koksijde het open landschap van het Blote en de eeuwenoude Kasselrij Veurne-Ambacht. Uitgestrekte akkers en weiden, doorsneden van waterloopjes, verspreide oude abdijhoeven en kleine geborgen dorpskernen bepalen het landschap.

Modder en stof De mountainbikers komen aan hun trekken in en rond Poperinge. Op de Poperingse mountainbikeroute beleven zowel beginnende als meer ervaren sporters plezier. Ook het Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels en Les Monts de Flandre hebben de mountainbiker heel wat te bieden. Het glooiende landschap, de dichte bossen, de weidse vergezichten en de talrijke onverharde wegen vormen het ideale decor voor deze recreatievorm. Acht Routes voeren de mountainbiker doorheen het grensoverschrijdende gebied: 6 aan Vlaamse zijde en 2 aan Franse kant.

ANDERE ROUTES de POP route (zie ook p. 31) en de Fleternaroute (46 km). Zie ook www.toerismepoperinge.be of vraag meer info en de fietskaarten bij de Dienst Toerisme van Poperinge.

Verken de Westhoek op de scooter: uniek in de streek!

Ontdek Poperinge en zijn hinterland in alle stilte vanop elektrische scooters. Geniet met volle teugen van de prachtige natuur vanop de ecologi­ sche en geruisloze scooters! Voor meer info, contacteer de Dienst Toerisme of Sowepo op T. 057/33 43 77. Vertrekplaats scooters: Flou’s . Stationsplein . 8970 Poperinge

Fietsverhuur Je kunt natuurlijk je eigen fiets meebrengen om het Poperingse te verkennen. Lukt dat niet? Geen nood. Je kunt een fiets huren in een van de vol­ gende fietshandels of hotels: Hotel Belfort www.hotelbelfort.be Grote Markt 29 . 8970 Poperinge [email protected] . T. 057/33 88 88 . F. 057/33 74 75 Fietshandel Tomacc Bikes www.tomacc.be Goudenhoofdstraat 18 . 8970 Poperinge [email protected] . T. 057/33 66 25 . Fietsen Grena www.fietsengrena.be Zevekotestraat 11 . 8972 Reningelst [email protected] . T. 057/33 91 68 Fietshandel De huurfiets Vijfhoekstraat 6 . 8978 Watou [email protected] users.telenet.be/dehuurfietswatou/

Met de moto We blijven op twee wielen, maar dan met een krachtige motor en heel wat PK’s tussen of on­ der de benen. Trek je leren jas aan, zet je helm op en laat je door het heuvelige landschap en het vele bochtenwerk van de streek glijden. Rondjes in de Zuidwesthoek Stefaan Depoorter van café De Vismarkt stip­ pelde verschillende mooie routes uit. Tijdens de Zuidwesthoekroute (130km), de Heuvelroute (130 km), de 1000 bochten route (250 km), de Frans-Vlaanderen-route, de Bachten de Kupe­ route en Flanders Fieldsroute toer je langs boch­ tige wegen en geniet je van fraaie vergezichten. Alle routes en meer info: Café De Vismarkt (Burgemeester Bertenplein 1, Poperinge – [email protected] - www.devismarkt.be - T. 057/33 56 27).

Flanders Fields Outrider Flanders Fields Outrider (FFO) ontstond uit de kruising van de grenzeloze liefde voor de streek, een tomeloze interesse voor wat er gebeurd is in West-Vlaanderen tijdens de Eerste Wereld­ oorlog en de passie voor de vrijheid van het motorrijden. Vanuit deze ingesteldheid, organi­ seert FFO een ontmoeting met het verleden voor motorrijders. FFO biedt zowel standaard, als op maat gemaakte ritten aan. Je rijdt langs de mooiste en minder gekende wegen van de West­ hoek. Tijdens de ritten wordt er gebruikgemaakt van professioneel en modern communicatie­ materiaal voor een leuke, ontspannen en zo veilig mogelijke ontdekkingsreis. Meer info: www.flandersfieldsoutrider.be

www.toerismepoperinge.be

51

een spetterende activiteit?

Outside Travel biedt u DE oplossing: avontuurlijk... een unieke omgeving... betaalbaar... en net dat tikkeltje meer...

Actie en ontspanning in Poperinge

paintball

Wandelen en fietsen allemaal goed en wel, maar misschien hou jij toch van wat meer actie? Of misschien wil je het net helemaal rustig aan doen en zoek je je ontspanning liever binnen? Op zoek naar een activiteit voor de kinderen op een uitgeregende dag? We helpen je op weg! Lekker ‘droog’ Blijf je liever binnen voor je ontspanning, dan vind je in Poperinge alles wat je zoekt voor enkele uurtjes sport en plezier tijdens je lange of korte verblijf in onze stad. In het openbaar zwembad De Kouter (Bruggestraat 42, [email protected], tel.: 057/33 48 25) kunnen grote en kleine waterratten naar hartenlust ravotten en zwemmen in het 25 meter-bad en op de waterglijbaan. Helemaal ontspannen tijdens een verkwikkende saunabeurt? Vraag naar de mogelijkheden bij Dienst Toerisme Poperinge. De geur van benzine en verbrand rubber Liefhebbers van brullende motoren, de geur van benzine en verbrand rubber kunnen zich even de nieuwe Sebastian Vettel, Jenson Button of Lewis Hamilton wanen. Maar dan wel in pocketformaat en op een overdekt circuit. In het Eurokart indoor circuit kunnen de echte kartfanaten hun drang naar adrenaline helemaal botvieren. Wie nog nooit plaatsnam achter het stuur van een kart, kan er terecht voor een eerste kennismaking. Proef van de sensatie van het racen in een kart op dit 750 meter lange geasfalteerde circuit. Meer info over deze karting vind je op www.eurokart.be.

quad De modder vliegt om je oren en de adrenaline giert door je lijf: quad rijden biedt alle ingredienten voor een spectaculair dagje plezier met familie, vrienden of collega’s. Bij het rijden op een quad gaat het om een juiste bochtentechniek en een groot inschattingsvermogen. Na een korte briefing kun je op een afgesloten parcour rijden. Wij beschikken over schitterende quads: de Yamaha 350cc, het werkpaardje onder de quads en tal van miniquads. Hiermee kunnen zelfs de allerkleinsten zich eindeloos uitleven. Gas geven, sturen en remmen, en de fun kan beginnen.

vanaf 16 euro p.p.

Eén van de nieu wste sportieve activiteiten die je in Be lgië en exclusie f bij Outside Travel ku nt beoefenen is surfen of bodyboar den op de Waves urfer. In de Wavesurfe r wordt het wat er met een gemid delde snelheid va n 50 à 60 km/uur ro ndgepompt. Hie rdoor krijg je een cons tante golf van ci rca 2 meter hoog waa rop je oneindig la ng kunt surfen of bo dyboarden. Eind elijk wordt de ultiem e droom van elke wave- of bodybo arder waar! Een oneindige go lf...

De Wavesurfer is er voor iedere en. Van klein (min 6 jaar) tot groo t. Iedereen kan nu de sensatie van het surfen of body boarden beleve n in een volledig veilige omgeving. De in structeur geeft niet alleen veilighei dsinstructies over het gebruik van de Wavesurfer, maa r ook aanwijzin ge n en tips voor he t surfen zelf. Ie dere keer voel je dat de bewegingen beter en beter gaan en voel je de kick va n het surfen!

afhuren waves urfer 225 euro

vanaf 18,50 euro p.p.

Schiet in actie! Wie op een totaal onschuldige manier wil meemaken hoe soldaten zich voelen midden in een veldslag, trekt zijn camouflagepak en gezichtsbeschermer aan en vult zijn wapen met verfbolletjes. Inderdaad, in Poperinge zorgt het paintballterrein voor heel wat heerlijke openluchtactie, ver­gezochte aanvalsstrategieën en.... blauwe plekken. Zin om samen met je vrienden, collega’s of familie oorlogje te spelen? Dan is het paintballterrein aan de Ouderdomseweg 9c in Poperinge jullie plaats van afspraak. Meer info op www.outsidetravel.be. Wil je nog meer suggesties voor een verrassende activiteit in (de buurt van) Poperinge? De mensen van de Dienst Toerisme helpen je graag verder.

52

ie en spanHou je van een dag vol act iets voor t ning? Dan is paintball ech iviteit voor act jou. Paintball is de ideale t leuke He ap. een spannende daguitst ereen ied or aan de sport is dat het do sekse cht gea kan worden beoefend on niet zijn cht en leeftijd. Grootte en kra ensam k, tie van belang, wat telt is tac e tsid Ou Bij werking en sportiviteit. nieuwe speelt u paintball op geheel t bos. he uit l wijze. Wij halen het spe ciaal spe een Het wordt gespeeld op 0 ha, 2,5 van na ingerichte paintball are itsch 2 in n rde die kan opgesplitst wo n ne kun or rdo terende speelvelden. Hie r hie n epe gro zowel kleine als grote het speelveld perfect uit de voeten. Op en ”Mash” lat waant u zich in een ver bepaald rdt kamp, waar de sfeer wo rs en tallonke door jeeps, olievaten, bu n door de ipe Slu . ze houten constructies bunkers de ter diverse obstakels en ach kic e k! geven een echte adrenalin

wavesurfen

ook voor buitenlandse reizen naar verre bestemmingen, familiereizen, avontuurlijke reizen, skireizen, weekendje weg, citytrips,...

Lic N° A5681

Meer info: [email protected] of 057/ 33 87 01 e-mail: [email protected]

www.outsidetravel.be

VOOR MEER INFO RAADPLEEG ONZE WEBSITE

www.ipscreation.be

05

Op zoek naar

Een duik in het verleden, een blik op de toekomst

06

Als je rondloopt in Poperinge, is het rijke historische verleden niet weg te denken. Naast het hoperfgoed en de sporen van WOI, wemelt het in de stad van de monumenten en gebouwen die op andere vlakken hun stempel drukten op de grote en kleine geschiedenis van Poperinge. Wie door de straten en op de pleintjes wandelt, ziet aan alles dat de stad lééft. Nieuwe projecten, de meest uiteenlopende winkels waar je alles vindt wat je zoekt, bruisende restaurants en cafés... laat er geen twijfel over bestaan: Poperinge koestert zijn verleden en zijn erfgoed, staat met beide voeten in het heden én houdt een scherpe blik op de toekomst gericht.

verleden en heden

06

Maak kennis met het rijke erfgoed van een ‘koppige’ stad Over keikoppen, ezels en een vreemde Meester Ghybe... Wie aan Poperinge denkt, kan natuurlijk niet om de hopteelt en het WOI-erfgoed heen. Zowel het Hopmuseum (zie p. 8-9) als Talbot House (zie p. 26-27) getuigen van deze typische tradities en markante feiten uit het verleden. Poperinge had lang voor er sprake was van de hopteelt al enige faam in Vlaanderen. De lakennijverheid zorgde in de 12de en 13de eeuw voor welvaart en voorspoed en hielp de Pope­ringenaren aan hun bijnaam van keikoppen. Tal van andere gebouwen en monumenten getuigen vandaag nog van het rijke en soms bewogen verleden van de stad.

Erfgoedwandeling Wie de geschiedenis van Poperinge in een notendop wil leren kennen, moet vast en zeker de Erfgoed­wandelroute afleggen. Deze 2,8 km lange route neemt je mee doorheen het hart van de stad en laat je kennismaken met enkele van de meest opmerkelijke feiten uit onze geschiedenis. De wandeling start aan het startbord bij het Monument der Gesneuvelden op de Grote Markt, van oudsher het politieke en economische hart van de stad. De Grote Markt kreeg in 2011 trouwens een grondige facelift! Een belangrijke straat in Poperinge en tijdens deze wandeling is de Gasthuisstraat, die haar naam te danken heeft aan het gasthuis, waar klooster­zusters al vanaf de 15de eeuw pelgrims, armen en zieken verzorgden. In deze straat vind je onder andere Talbot House en het Hop­museum. Wist je trouwens dat Dirk Frimout, de eerste Belgische astronaut, in deze straat geboren is?

Arme weduwen Een andere halte langs de wandelroute is het Weeuwhof. Op deze plaats liet kanunnik Proventier een twaalftal huisjes bouwen voor weduwen (weeuwen in het streekdialect) en voor alleenstaande dames die ouder waren dan 70 en die hulp­ behoevend waren. Later werd het pand nog uitgebreid en vandaag is het eigendom van het OCMW. Het Burgemeester Bertenplein, dat in de 14de eeuw aangelegd werd als twee marktplaats, ademt vandaag nog een zekere 18de-eeuwse gran-

deur uit. Je ziet er o.a. het college dat uit de 18de eeuw dateert maar in de 19de eeuw uitgebreid werd. Het monumentale Huis Van Merris (nr. 19) zal liefhebbers van historische architectuur zeker kunnen bekoren. Kerken Een wandeling doorheen het histo­ rische centrum van een stad als Poperinge brengt je vanzelfsprekend langs enkele kerken. Zo is er de gotische Onze-Lieve-Vrouwekerk, waarvan de koorafsluiting, met afbeeldingen van muziekinstrumenten

in het kunstig houtsnijwerk, het bekijken meer dan waard is. In de Sint-Bertinuskerk vind je de couleur locale terug in de hopbellen in het doksaal en de hoppluktaferelen in de moderne brandglasramen. Achter het koor van de Sint-Bertinus­ kerk staat trouwens het beeld van Meester Ghybe (zie kaderstuk). De gotische Sint-Janskerk is vooral bekend als bedevaartsoord van Onze-Lieve-Vrouw. Door haar toedoen greep in 1479 een mirakel plaats dat aan de grondslag ligt van de jaarlijkse Maria-Ommegang.

Achterwaarts op een ezel We lieten de naam al verschillende keren vallen: Meester Ghybe. Een vreemde naam en dat is niet zo verwonderlijk, want de letters van zijn naam staan voor drie steden die tijdens de middel­ eeuwen lakengrootheden waren: Gent (Gh), Ieper (y) en Brugge (b). Meester Ghybe was een spot­ figuur die uitgevonden werd door de Gilde van de Kei(koppen). Hiermee wilden ze de draak steken met het verbod dat hen o.a. op vraag van Ieper op­ gelegd werd om zelf nog te weven. Bij feestelijk­ heden stuurde de gilde een ezel door de stad met daarop – achterstevoren – de figuur van Meester Ghybe die op een kei sloeg. De ezel stond symbool voor Vlaanderen, de kei is het zinnebeeld van het hardnekkige – of, het keikoppige – Poperinge. Het standbeeld van Meester Ghybe werd ontworpen door de Poperingse kunstenaar Lucien De Gheus en werd onthuld tijdens de Hopfeestdriedaagse van 2005.

56

www.toerismepoperinge.be

57

Vrijdagmarkt Wekelijks op vrijdagmorgen presenteren een 65-tal marktkramers hun koopwaar op de Grote Markt. In de vele kramen vind je diverse textielproducten, schoenen, levensmiddelen, planten en bloemen, huishoudelijke producten, maar ook cd’s, tabakswaren tot zelfs juwelen en uurwerken. Rommelmarkt Jaarlijks tovert het Rommelmarktcomité in samenwerking met het stadsbestuur het centrum om tot één grote galerij waar het gezellig kuieren en snuisteren is. Bij de meer dan 175 standhouders vind je beslist wat je zoekt. De rommelmarkt vindt steeds plaats op 1 mei. Cyrus Opendeur Op de eerste zondag van september organiseert Centrummanagement Poperinge vzw de ‘Cyrus Opendeur’, met een verrassende en gezinsvriendelijke mix van modeshows, straatanimatie, tentoonstelling van kindertekeningen en kinderopvang.

Moet je ook zien Naast de monumenten en gebouwen die je tijdens de Erfgoedwandeling tegenkomt, heeft Poperinge natuurlijk nog andere bezienswaardigheden met een eigen verhaal die een omwegje waard zijn. We pikten er enkele voor je uit. In de Bruggestraat nummer 9 staat het huis waar in 1479 een arm weversgezin woonde. Hun doodgeboren kind werd door toedoen van OLV-Sint-Jan tot leven gewekt. Hun huisje wordt het Mirakelhuisje genoemd. Het monument de Spellewerkege op het einde van de Sint-Annastraat verwijst naar de kantnijverheid als belangrijke bron van inkomsten voor de vroegere weeuwhofbewoners. Je merkt het: de hele Poperingse binnenstad wemelt van de historische getuigen van een rijke geschiedenis. Het zijn er in elk geval te veel om hier

allemaal op te sommen. Ben je vooral geïnteresseerd in religieus erfgoed? Of wil je alles weten over de Eerste Wereldoorlog? Hou je het liever bij de gistrijke tradities van de stad? Bij de Dienst Toerisme helpen ze je graag verder en zetten ze je op weg voor een ontdekkingstocht op maat van jouw interesses.

Voor een gedetailleerde beschrijving + wandelkaart van de Erfgoedwandelroute en een volledig overzicht van het historisch, religieus en ander erfgoed van de stad, kun je terecht bij de Dienst Toerisme of op www.toerismepoperinge.be.

De knappe Keikoppentocht, een historische wandeling voor het hele gezin

Meester Ghybe is een dankbaar figuur om samen met jonge kinde­ ren de historische binnenstad van Poperinge te verkennen. Tijdens de Knappe Keipoppentocht gaat het hele gezin op zoek naar hints die nodig zijn om op de website www.keikoppentocht.be de gehei­ me code te kraken. Hoe? Door op 10 plaatsen in Poperinge een opdracht uit te voeren. De plaatsen staan aan­ geduid op een handig stadsplan. Wie de code kraakt, heeft bewezen een knappe keikop te zijn en mag toetre­ den tot de Gilde van de Keikoppen. Ben jij zo’n keikop? Haal dan vlug je stadsplan bij de Dienst Toerisme van Poperinge!

TIP: neem zeker een foto­toestel mee want de leukste foto’s kunnen op de website gepost worden. Meer info op www.keikoppentocht.be en bij de Dienst Toerisme.

58

Flaneren, shoppen en snuisteren: Poperinge voor de moderne citytripper Als je liever zomaar door de straten van de stad doolt, waarbij je je laat leiden door het toeval, een plotse ingeving of de richting van de wind, zal Poperinge je hart zeker veroveren. Het Burggraaf Frimoutpark, de vele winkels en boetieks, de opvallende en verrassende kunstwerken... Poperinge heeft heel wat troeven om wie op zoek is naar hedendaags citytripplezier, te bekoren. Shop in POP De belangrijkste winkelstraten van Poperinge zijn de Ieperstraat en de Gasthuisstraat. Je vindt er zowel grote ketens als kleinere boetieks. En hun aanbod is al even divers als uitgebreid. In de vele kleinere (zij) straatjes vind je tal van winkeltjes en speciaalzaken waar gastvrijheid en professionele service hoog in het vaandel staan. Of je nu op zoek bent naar een typisch streekproduct, een trendy outfit, een verrassend cadeautje of een leuk hebbeding, je vindt het vast en zeker in Poperinge.

Groene long Wil je even ontsnappen aan de drukte van de stad en rustig kuieren in het natuurgroen? Het Burggraaf Frimout­park ligt pal in het centrum van de stad en is 3 hectare en 17 are groot. Deze groene long is ingedeeld in drie zones: een demonstratiezone met tuintjes, een ecologische zone en een recreatief-culturele zone waar regelmatig evenementen plaatsvinden. Het park werd in 2002 plechtig geopend en is een eerbetoon aan Belgiës eerste astronaut, geboren Poperingenaar Dirk Frimout. Het kunstwerk in het park dat verwijst naar de ruimtevlucht van Dirk Frimout werd trouwens ontworpen door zijn broer, Cyr. Het park neemt jaarlijks met een gevarieerd aanbod deel aan De Dag van het Park. Dit jaar vindt die plaats op 29 mei en is het thema ‘biodiversiteit in de stad’. In juli en augustus neemt jong muzikaal talent het park over tijdens de gratis parkconcerten.

Kunst-Vol Poperinge Liefhebbers van moderne en historische kunst raden we de wandeling ‘Kunst-Vol Poperinge’ aan. Deze 2,4 of 5,2 km lange wandeling uit de reeks ‘Verhalen voor onderweg’ neemt je mee langs de artistiek-historische ingrepen in het straatbeeld van Poperinge. De vele gevel- en andere kunstwerken die zichtbaar in het straatbeeld zijn aangebracht, dienen als rode draad voor een artistieke route die de gehele Poperingse geschiedenis in een notendop vertelt. Naast opvallende kunstwerken op pleinen, ontdek je talloze, minder in het oog springende maar daarom niet minder fraaie kunstwerken aan gevels, boven deuren of op daken.

Het boekje met bijhorende wandelkaart is verkrijgbaar bij de Dienst Toerisme van Poperinge.

www.toerismepoperinge.be

59

Langer (ver)blijven

( Heb je na het lezen van dit magazine de smaak te pakken en kom je tot de vaststelling dat een dagje waarschijnlijk niet zal volstaan voor je bezoek aan Poperinge? Geen nood, je vindt in en rond de Hoppestad tal van logiesmogelijkheden: gezellige hotels, gastvrije B&B’s of gastenkamers en vakantieverblijven voor grote(re) groepen. Poperinge is de ideale uitvalsbasis om de ruime omgeving te verkennen: van de wereldberoemde paters-brouwers uit Westvleteren over de slagvelden van ’14-’18 die de komende jaren, naar aanleiding van de herdenkingen van 100 jaar Grote Oorlog, tienduizenden toeristen van over de hele wereld zullen aantrekken, tot de verrassende diversiteit van Noord-Frankrijk, met cultuurstad Lille als blikvanger. Een dagje Poperinge kan dus heel snel een weekendje worden of een midweek of zelfs een hele week, zonder dat je je één seconde verveelt. Ook de vele feestelijkheden en evenementen zorgen voor een verblijf dat je niet snel zult vergeten.

je thuishaven voor een verkenning van de Westhoek en Frans-Vlaanderen

De Hoppestad en de Westhoek hebben op zich al heel wat troeven om de toeristische meerwaardezoeker op zijn wenken te bedienen. Door zijn ligging op enkele tientallen kilometers van de Kust en met ‘zijn gat tegen de Franse grens’ is Poperinge bovendien de uitgelezen uitvalsbasis om tijdens een langer verblijf de omliggende regio’s te (her)ontdekken. Een selectie met voor elk wat wils...

100 jaar Grote Oorlog

In de aanloop naar 2014-2018 en de herdenkingen van de Grote Oorlog is er nu al heel wat bedrijvigheid in de regio. Wie nog voor de grote toeloop de streek wil verkennen, kan dat nu al via tal van fiets- en wandelroutes. Voor wie een hele dag wil uittrekken om met de auto door ‘flanders fields’ te rijden op zoek naar het verhaal achter de talloze, stille getuigen van de oorlogsgruwel in het landschap, zijn er verschillende mogelijkheden.

De In Flanders Fieldsroute (82 km) verkent de zuidelijke Westhoek. Centraal staan de talrijke relicten en monumenten die herinneren aan WOI. Vertrekkend uit Ieper volgt de route eerst de Ypres Salient, de boogvormige frontlijn rond Ieper. Vier jaar lang werd hier gevochten. Het landschap is bezaaid met militaire begraafplaatsen. Vervolgens leidt de route naar het bosrijke Heuvelland waar getuigenheuvels zoals de Kemmelberg, de Rodeberg en de Scherpenberg het landschap bepalen. Ook de faciliteitengemeente Mesen wordt tijdens deze tocht bezocht.

De IJzerfrontroute (79 km) verkent het polderlandschap tussen Nieuwpoort, Koekelare en Diksmuide. Ook hier is het centrale thema het gebeuren tijdens de Eerste Wereldoorlog. Na de Duitse inval stabiliseerde het front zich en vier jaar lang vormde de IJzer de frontlijn. Tal van relicten, monumenten en begraafplaatsen herinneren hieraan. De route begint in Diksmuide (Paxpoort, Ijzertoren, Dodengang) en via Stuivekenskerke en Ramskapelle wordt naar Nieuwpoort gereden. Langs de IJzer gaat het vervolgens richting Keiem (Belgische militaire begraafplaats), Leke en Koekelare (Fransmanmuseum, Käthe Kollwitztoren). Daarna wordt Vladslo met het Duitse Soldatenfriedhof aangedaan. Via Werken en de vallei van de Handzamevaart Diksmuide opnieuw bereikt.

De Bachten de kuperoute (94 km) verkent het meest rurale deel van de Westhoek tussen de Noordzee, de Franse grens en de IJzer. Tijdens WOI bleef dit deel in handen van het Belgische leger. Sindsdien staat het bekend als ‘Bachten de Kupe’. Het gebied vormt een uitgesproken polderlandschap dat toch afwisseling en verscheidenheid biedt. De route verbindt de verschillende landschappen en voert langsheen stemmige dorpen en historische steden. Vertrekkend vanuit Veurne leidt het traject via Steenkerke en Lampernisse naar Diksmuide. Vervolgens gaat het richting Lo, Alveringem naar Wulveringem, Beveren, Leisele en het Frans-Vlaamse Hondschoote. Op de terugweg worden Adinkerke, De Panne en Koksijde aangedaan.

07

Voor een overzicht van de hotels en andere logiesmogelijkheden, kun je terecht op www.toerismepoperinge.be of vraag de Logiesgids bij de Dienst Toerisme.

Poperinge,

logeren

60

www.toerismepoperinge.be

61

Meer info over deze regio’s vind je via onderstaande websites. Ook bij de Dienst Toerisme helpen ze je graag verder om vanuit Poperinge een boeiende daguitstap uit te stippelen. www.toerismewesthoek.be www.dekust.org www.noordfrankrijk-toerisme.com

Vredesstad

Wie zich helemaal wil verdiepen in de geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog, kan niet om Ieper heen. De stad werd bijzonder zwaar getroffen door het oorlogsgeweld tussen beide kampen en was onder andere het slachtoffer van de eerste gasaanval in de moderne oorlogsvoering. De geschiedenis van de vredesstad Ieper vind je terug in het gevarieerde aanbod van toeristische trekpleisters. De Lakenhallen en St.-Maartenskerk voeren de bezoekers terug naar de middeleeuwen. De Vaubanvestingen zijn omgebouwd tot een prachtig wandelgebied. De stedelijke musea zijn unieke parels in Vlaanderen. Het vernieuwde Flanders Fields museum, de Menenpoort, begraafplaatsen en monumenten herinneren aan ‘14-’18. De groene omgeving biedt dan weer een waaier van recreatiemogelijkheden.

Kust en Heuvels

Ten zuiden van Poperinge ligt Heuvelland, een gemeente die ontstaan is uit de fusie van acht dorpen: De Klijte, Dranouter, Kemmel, Loker, Westouter, Nieuwkerke, Wijtschate en Wulvergem. Prachtige vergezichten, beboste hellingen, natuurreservaten en weidse landbouwgrond vormen deze glooiende regio. Ideaal voor een stevige wandeling in het groen, een avontuurlijke mountainbiketocht of een rustige paardentocht. In het eerste weekend van augustus wordt Dranouter elk jaar de verzamelplaats voor duizenden muziekliefhebbers. Het Dranouter Festival groeide uit van een puur folkfestival tot een internationaal gerenommeerd muziekfeest waar liefhebbers van verschillende genres aan hun trekken komen. Van de West-Vlaamse heuvels naar de Kust is misschien een grote aanpassing qua landschap, maar het gevoel blijft hetzelfde: genieten van natuur, vrije tijd én het goede leven. Op een half uurtje rijden van Poperinge proef je van de zuivere lucht en de gezellige drukte van de kuststreek. Met de kids naar Plopsaland in Adinkerke, een dagje op het strand, een frisse duik nemen in de zee of een stevige wandeling in de haven, het kan er allemaal. Nadien is het genieten van de specialiteiten op een terrasje op de dijk.

Ch’tis

In Poperinge overnachten, dat is logeren bij mensen die je eigen taal spreken, terwijl je je op slechts enkele minuten van Frankrijk bevindt. De diversiteit van NoordFrankrijk zal elke bezoeker verbazen. Snuif de typische couleur locale op in Frans-Vlaanderen, waar je geniet van het typische streekaperitief ‘picon’ en waar de oudere inwoners nog het ‘vlemsch’ praten. Of dompel je onder in de culturele rijkdom van Rijsel en Duinkerke, waar je het echte stadsgevoel beleeft met talrijke musea, een groot aanbod voor winkelliefhebbers, vele evenementen, restaurants en terrasjes. Uitwaaien doe je dan weer op de kliffen van Cap Griz Nez en Cap Blanc Nez. Wie meer te weten wil komen over onze gemeenschappelijke geschiedenis met dat stukje Vlaanderen aan de andere kant van de landsgrens, kan terecht in het volledig vernieuwde Musée de Flandre in Cassel.

Bienvenue chez les

62

www.toerismepoperinge.be

63

Een stad die je moet beléven! Lente, zomer, herfst of winter… in Poperinge valt er het hele jaar door van alles te beleven. Volg de hopteelt op het ritme van de seizoenen. Of laat je verleiden door een van de talloze cultuurfestiviteiten met kleine en met grote C. Feesten, wandelingen, festivals, (rommel)markten… er is voor elk wat wils! Tijd voor een overzicht: 1 maart 2012 Maand van de hopscheuten Ontdek de troeven van het witte goud van Poperinge tijdens het jaarlijkse Hopscheutenfestival van 1 maart tot 15 april. … toprestaurants serveren exquise suggesties bereid met hopscheuten. 16 maart 2012 Kindercarnavalstoet Meer dan 2.000 kinderen trekken om 13u30 verkleed door de centrumstraten en luiden zo het carnavalsweekend in. 16 maart 2012 Opening Carnavalsfoor 16 maart 2012 Carnaval: de ‘3-sterren-café’s’ Zowel op vrijdagavond als op zaterdagavond trekt de Orde van de Hommelknop in het voetspoor van de NYC Streek Parade Band van kroeg tot kroeg om er sterren uit te delen. 18 maart 2012 Carnavalstoet Om 15u trekt de 46ste internationale carnavalsstoet met meer dan 50 groepen door de straten van Poperinge. 18 maart 2012 Saffelavond en Maschjern Na de stoet, om 17u30, barst in de cafés de echte ambiance los op de tonen van de zeven Nederlandse saffelorkestjes. Wie dan niet op café zit, maakt zich ongetwijfeld klaar voor de typische maskerade op zondagavond en -nacht. Met animatie op de Grote Markt en/of Vismarkt. . 24 maart 2012 Hopscheutenhappening Maak de hopscheutenteelt mee van op het veld, proef deze delicatesse in een gastronomisch restaurant en laat je onderdompelen in het Hopmuseum. Van 24 maart tot 1 april. 31 maart 2012 Pops 17 Geanimeerde theaterwandeling onder begeleiding van Britse militairen die je de momenten van vreugde en het grenzeloze verdriet ten tijde van WO I laat proeven. Afsluitend: avondmaal en variétéavond anno 1917. Data: 31 maart, 1, 14 en 15 april 2011 (org.: Heemkring Aan de Schreve).

7 juli 2012 Kunstenfestival Watou 2012 In de zomer van 2012 kan u in Watou opnieuw op verschillende locaties zowel jonge als gevestigde kunstenaars en dichters ontdekken. Samen met een professionele gids of met de hulp van de suppoosten op de locaties kan u het parcours op eigen tempo volgen. Naast een spannend tentoonstellingsparcours kiest het Kunstenfestival voor diverse bijzondere activiteiten tijdens de weekends. 7 juli 2012 Feeëriek openingsfeest Watou Gratis openingsfeest op het weideland aan het Blauwhuys, Trappistenweg 17 in Watou 15 augustus 2012 Mountainbike XL Dé klassieker van de West-Vlaamse toertochten voor mountainbikers. Tochten van 30 of 40 km voor beginners, 60 of 80 km voor de getrainde renners en 100 of 120 km voor de échte durvers. 15 augustus 2012 Remember Elvis op Wally’s Farm Waan je aan de andere kant van de oceaan! De dag start om 12u met een openluchtmis met gospelkoor. Daarna is het smullen van beenhesp ‘on the grill’. Namiddag: optredens en animatie 23 augustus 2012 Vierdaagse van de IJzer, start in Poperinge Deze wandelklassieker is een coproductie van leger en natie waarbij sportieve ontspanning gekoppeld wordt aan relicten en sites van WO I in de Westhoek 25 augustus 2012 Marktrock Poperinge 26ste editie van het muziekfestival. Meer info: www.marktrockpoperinge.be 1 september 2012 Rookop-gezinsfestival Reningelst Meer info via Toerisme Poperinge op 057/34.66.76 of [email protected] 2 september 2012 Cyrusfeesten in het stadscentrum Een verrassende en gezinsvriendelijke mix van modeshows, straatanimatie, tentoonstelling van kindertekeningen en kinderopvang.

13-14-15 april 2012 Weekend van de volkscafés Voor meer info hierover kunt u terecht bij Toerisme Poperinge op 057/34.66.76 of [email protected]

13-15 september 2012 Hophoogdag in Poperinge Tijdens de Hophoogdag maken de deelnemers de hoppepluk van heel dichtbij mee. Een gids leidt je per bus naar verschillende hopgetinte haltes. Op het programma onder meer: bezoek aan een hopbedrijf, rondleiding op het veld, bezoek Brouwerij Sint-Bernardus, degustatie van streekbieren in het hopmuseum en een streekgerecht.

1 mei 2012 ’t ROMMELt op de MARKT Rommelmarkt met meer dan 175 standhouders. Standplaatsen te reserveren bij de Dienst Toerisme.

21-22-23 september 2012 Opening bezoekerscentrum Lijssenthoek De geschiedenis en het verhaal van de grootste WO I hospitaal begraafplaats.

6 mei 2012 vertrek en aankomst rit in de 4daagse van Duinkerke

22 september 2012 Blauwersfeest – Haringe Haringe wordt opnieuw het blauwersdorp van vroeger. Avontuurlijke Karel de Blauwerverkiezing op zaterdag, grote antiek- en brocantemarkt op zondag.

17-20 mei het 11e Gregoriaans Festival met workshops, lezingen en concerten. 27 mei 2012 Dag van het park Van 14u tot 18u verwelkomt het Burggraaf Frimout stadspark jong en oud met diverse optredens en een aantrekkelijk ‘doe’-circuit voor de kinderen.

22-23 september 2012 Roses of Picardie, vertel, poëzie en zang Onder de naam van dit in de Groote Oorlog veel gezongen lied brengt de Heemkring aan de Schreve een voorstelling van ongeveer 75 minuten, waarin een Britse vrijwilliger vertelt over zijn ervaringen in die oorlog.

15 juni 2012 –15 september 2012 Tentoonstelling Permeke en zijn tijdsgenoten Tentoonstelling in het vernieuwd stadhuis in Poperinge

30 september 2012 11de Gildendag van de Vlaamse en Historische Schuttersgilden in Poperinge 550 jaar Schuttersgilde met historisch steekspel

25 juni 2012 Dag van het paard in Krombeke Markt voor paarden, pony’s en tweedehands benodigdheden. Vanaf 17u: paardenkoersen in de weide, gevolgd door optredens in de dorpskern + paardenkoersbal.

27-28 oktober 2012 17e Karakterbierenfestival Poperinge Het Poperings Bierproeversgenootschap presenteert voor de 17e keer zijn Karakterbierenfestival. Je kan er de meest uiteenlopende, met liefde en vakmanschap gebrouwen biertjes leren kennen, ervan proeven en er vooral van genieten.

30 juni – 10 juli 2012 Kermis in Poperinge 1 juli 2012 Maria-Ommegang religieus-historische processie Juli & augustus 2012 Fototentoonstelling “Grens” in het Hopmuseum

64

4 juli 2012 Begeleide fietstochten Elke woensdag in juli en augustus (behalve 15 augustus): start om 9u30 aan de Dienst Toerisme, Grote markt. Vooraf inschrijven bij [email protected] of 057/34.66.76

10 november 2012 Blaubluesfestival in Haringe Blaublues is één van de weinige bluesfestivals in dit land dat de blues nog hoog in het vaandel draagt. Dit jaar is het festival aan zijn dertiende editie toe in en om zaal “De Levaard” te Haringe. 14-16 december 2012 Kerstmarkt in Poperinge beleef de prachtige kerstmarkt met ijspiste en tal van randactiviteiten en animatie!

www.toerismepoperinge.be

65

Dit gloednieuwe hotel met vijf prachtige kamers in cottage-stijl,

Verhalen voor Onderweg

voorzien van alle hedendaagse luxe, is de kers op de taart van Restaurant de la Paix. Het restaurant is gekend om de verzorgde streekgerechten en de wekelijks veranderende suggesties. Natafe-

Grote Markt 20 8970 Poperinge T. 057/33.95.78 F. 057/33.96.54 [email protected] www.hoteldelapaix.be

Voor een boeiend bezoek aan de Westhoek De westhoek is een streek met een rijk verleden, met schitterende landschappen, pittige en kleurrijke verhalen, met vele ‘petites histoires’. Voor wie in de Westhoek te voet wenst te verdwalen is er nu een reeks die zowel bezoeker als streekbewoner hierin wil ‘begeleiden’. Je komt op plaatsen die je anders nooit bereikt, je laat je oog vallen op slijtplekken die je hun geheim onthullen.

len kan in de bar met meer dan 100 soorten bier. Koen en Linda heten je er van harte welkom en maken van jouw verblijf een niet te vergeten moment.

Watou, the art of living

Landhuis Vedastus B&B

SPECIALITEIT • Hoppegaletten • Verwenkoffie • Hopmenu • Themamenu

Verhalen voor onderweg” is een reeks van handige wandelboekjes voor themawandelingen met een afstand tussen 4 km en 10 km. Ze bevatten uniek fotomateriaal en zijn doorspekt met tal van vaak onbekende anekdotes en verhalen. Daar de wandelingen niet bewegwijzerd zijn, bevat het wandelboekje een uitgebreide routebeschrijving en een handige uitklapbare wandelkaar. Laat je onderdompelen in de verhalen van de Westhoek en geniet van deze thematische wandelingen. Veel wandelgenot!

Prijs € 3 Verkrijgbaar in de toeristische dienst van Poperinge

Een initiatief van Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels en Regionaal Landschap IJzer en Polder.

> Kunst-Vol Poperinge Artistiek-historische ingrepen in het straatbeeld van Poperinge

Watouplein 2 • 8978 Watou-Poperinge Tel 057 20 60 02 of 0497 85 68 38 www.wethuys.be • [email protected]

> We wanen ons in Parijs Met Albert Baert door “Poperinghe tijdens den Oorlog” > Sagen en legenden in Krombeke

Authentieke boltra-zaal • speciale streekbieren • croque uit het vuistje • belegde boterham • frieten in punthoorntje

Watouplein 3 • 8978 Watou-Poperinge Tel 057 20 60 02 of 0497 85 68 38 www.boltra.be Sluitingsdagen : Hoogseizoen (juli-augustus-september) : gesloten op maandag. Laagseizoen: gesloten op maandag, dinsdagavond en woensdagavond

een echte belevenis in volle natuur • 3 vakantiewoningen met alle comfort • fietsen - fitnesspad • wellness - overdekt verwarmd zwembad • kindvriendelijk

Callestraat 6 • 8978 Watou-Poperinge Tel 057 40 01 06 of 0477 27 83 98 www.landgoedkarelvanyedeghem.be

Soms moeten de teugels een beetje losser, moet je er eventjes tussenuit, een weekje of een paar dagen, desnoods één nacht … in B&B landhuis Vedastus. Een statig herenhuis met stadse allures, midden in een rustig dorpje op de grens van de hoppestad Poperinge met het idyllische Heuvelland. De ziel van voorbije generaties is direct aanwezig bij het binnenkomen in de ondefinieerbare warme inkomhall. Wannes en Annelies vonden het moeilijke evenwicht tussen autheniciteit en hedendaags comfort. Vier prachtige kamers met elk een eigen kleuraccent die rust uitstralen. In 2 kamers vind je een luxueuze douche en in de andere een royaal bubbelbad. In de ontbijtruimte, een unieke ronde kamer, wacht een weelderig assortiment van alles wat de streek te bieden heeft naast huisbereide confituren en choco. Bij mooi weer kan je eveneens het ontbijt nemen op het zonneterras met zicht op de Westvlaamse bergen. De streek op de fiets verkennen is geen probleem want voor een prikje kan je er eentje huren. Kortom B&B Landhuis Vedastus is een adresje om te koesteren … Voor meer foto’s en de arrangementen kun je zeker ook een kijkje nemen op www.landhuisvedastus.be. Wannes en Annelies, samen met hun zoontjes Lukas en Emiel, kijken alvast uit om jullie te verwelkomen in B&B Landhuis Vedastus met een welkomstdrankje en een Westhoekvoordeelpas!

B&B Landhuis Vedastus Zevekotestraat 6 | 8970 Poperinge – Reningelst | 057 36 36 90 [email protected] | www.landhuisvedastus.be

> In het spoor van de landadel Landelijke architectuur en ongerepte natuur tussen Poperinge en Krombeke > Flirten met de grens Grenswandeling in en om Abele

poperinge hoofdstad van het goede leven 2012

Dienst Toerisme Grote Markt 1 8970 Poperinge T. 057/34 66 76 F. 057/33 57 03 [email protected] www.toerismepoperinge.be

Colofon Deze brochure is een uitgave van Toerisme Poperinge Verantwoordelijke uitgever: Schepen voor Toerisme Jurgen Vanlerberghe, Grote Markt 1, Poperinge Opmaak en copywriting: ou-vert, Dudzele Fotografie: Westtoer/B.ad, Michiel Hendryckx, Devid Camerlynck, Bart Degrande, Marc Wauters, Michaël Depestele, Sabine Allemeersch, Architect Vandewynckel, Henderyckx Fotografie, Sus Bruyns, Chris de Block, Alex Vanhee, Piet De Kersgieter, Jacques Quecq d’Henripret, Wim Chielens, Office de Tourisme de la Région de Saint-Omer, Office de Tourisme de Bergues, vzw P.art, Talbot House en Dienst Toerisme Poperinge Druk: Drukkerij Lowyck, Oostende: 10.000 ex. – 2012

Bij dit magazine hoort een stadsplan. Dit plan kan je aanvragen bij de Dienst Toerisme.