Pilot nazorg ex-gedetineerden Katwijk Voorstel Stichting Kocon voor een pilot van twee jaar voor de nazorg aan ex-gedetineerden uit de gemeente Katwijk
Stichting Kocon Katwijk, december 2010
Pilot Nazorg ex-gedetineerden Katwijk Voorstel lokale aanpak voor nazorg aan ex-gedetineerden in de gemeente Katwijk
Samenvatting voorstel: Naam
Pilot nazorg ex-gedetineerden Katwijk
Aanleiding
De politieke wens om invulling te geven aan de gemeentelijke taak om nazorg te bieden aan ex-verdachten en ex-gedetineerden.
Voorstel
Stichting Kocon stelt een pilot voor van twee jaar voor goede opvang na detentie (nazorg) om herhaling (recidive) te voorkomen. Om snel aan de slag te kunnen, draagt Kocon twee medewerkers voor die de lokale situatie kennen en veel ervaring en affiniteit hebben met de doelgroep. Het gaat om een betaalde duofunctie van 20 uur per week. De proef wordt na 18 maanden geëvalueerd waarna op basis van de resultaten én de ontwikkelingen van het Veiligheidshuis regio Leiden verdere besluitvorming volgt. Een eventuele voortzetting en de wijze waarop dit het beste kan plaats vinden is daarom vooraf niet ingevuld. De verwachting is bovendien dat de periode van twee jaar voldoende moet zijn om structurele oplossingen en verbeteringen te vinden. Zowel door meer en tijdige meldingen/ overdrachten vanuit de gevangenissen zelf als op het gebied van de interne gemeentelijke organisatie op relevante onderdelen zoals ID, inkomen en schuldhulpverlening.
Doelen
Re-integratie/ maatschappelijk herstel
Doelgroep
Inwoners uit Katwijk vanaf 18 jaar die na preventieve hechtenis of gevangenisstraf terugkeren naar de gemeente Katwijk. De geschatte omvang van de doelgroep is ± 45 individuen per jaar.
Kenmerken De werkwijze is snel, praktisch en gebaseerd op een persoonlijke benadering (erop af!). Enkele concrete voorbeelden: Tijdens preventieve hechtenis en gevangenisstraf afspraken maken om zaken te regelen zoals huisvesting, ziektekostenverzekering, ID, werk. Daarnaast eventuele aanmelding bij zorginstellingen zoals verslavingszorg, GGZ of het Project Reïntegratie. Direct na vrijlating, bij voorkeur ‘aan de poort’, ontvangt de betrokkene (indien nodig) een voorschot van maximaal 100 euro uit handen van de trajectbegeleider nazorg. Op die manier beschikt de ex-gedetineerde over voldoende middelen voor basisbehoeften zoals eten, drinken en vervoer. Het gaat om een algemene en gratis voorziening op vrijwillige basis, maar is alleen zinvol en beschikbaar als betrokkene meewerkt. Projectduur Twee jaar. Start op 1 maart 2011 tot 1 maart 2013 Aanstelling
Aanstelling van de trajectbegeleiders vindt plaats bij een samenwerkingspartner van Platform Kocon. De inhoudelijke en financiële verantwoording ligt bij Stichting Kocon.
Financiering Subsidie van de gemeente. Geraamde kosten voor een jaar: € 40.390,00. 1
Inhoudsopgave Samenvatting voorstel: ................................................................. 1 1. Uitwerking van het voorstel .................................................... 3 1.1 Doelen............................................................................................. 4 1.2 Doelgroep........................................................................................ 5 1.3 Middelen en werkwijze .................................................................... 5 1.3.1
Het nazorgtraject........................................................................7
1.4 Taken trajectbegeleider................................................................... 8 1.4.1
Aanstelling en verantwoording ...................................................9
1.5 Voortgang en terugkoppeling naar de gemeente .......................... 10 1.6 Risico’s van de pilot....................................................................... 10 1.7 Financiering................................................................................... 11 1.7.1
Begroting Pilot Nazorg Ex-gedetineerden Katwijk ....................11
Bijlage Urenberekening ....................................................................... 12
2
1. Uitwerking van het voorstel De gemeente Katwijk heeft met Platform Kocon afgesproken samen op te trekken in de verdere uitwerking van de nazorg aan (ex-)gedetineerden. Om ondersteuning te bieden bij de knelpunten die ex-gedetineerden ervaren bij terugkeer1 uit detentie naar de gemeente Katwijk stelt Kocon voor om gedurende twee jaar de (ex-)gedetineerden individuele en financiële ondersteuning te bieden met twee betaalde krachten. Binnen de pilot ontwikkelen de trajectbegeleiders samen met de gemeentelijke nazorgcoördinator en vertegenwoordigers van Kocon het werkproces. Bij de start van het project worden in ieder geval afspraken gemaakt over de samenwerking met de gemeentelijke nazorgcoördinator en de gemeentelijke afdelingen, zoals Sociale Zaken, Publiekszaken en het Budget Informatiepunt (BIP). De frequente uitwisseling en nauwe samenwerking moeten leiden tot de gewenste sluitende aanpak op het gebied van bijvoorbeeld inkomen en huisvesting. De trajectbegeleiders nazorg brengen hiertoe kennis, ervaring én rechtstreekse contacten met de doelgroep in. Op gezette tijden vindt overleg en terugkoppeling plaats, zodat betrokken ambtenaren van de gemeente en de trajectbegeleiders gezamenlijk voor een goede uitwerking zorgen. De trajectbegeleiders begeleiden (ex-)gedetineerden naar nazorg die zij nodig hebben. Uitgangspunt hierbij is dat de (ex-)gedetineerde zelf verantwoordelijk is voor zijn of haar terugkeer naar de samenleving. De trajectbegeleider biedt ondersteuning en informatie op maat, maar is zelf geen hulpverlener. Hiervoor zal de trajectbegeleider de (ex-)gedetineerde toeleiden naar passende zorg. Een belangrijke rol hierin speelt het Project Reïntegratie. Het Project Reïntegratie biedt ex-verslaafden en/ of ex-gedetineerden hulp en begeleiding bij de terugkeer in de gemeente Katwijk. Een casemanager voert een intakegesprek met de (ex-)gedetineerde en stelt een trajectplan op. De deelnemer wordt gekoppeld aan een vrijwilliger die wekelijks of tweewekelijks contact heeft en ook in noodsituaties de deelnemer kan helpen. Het Project Reïntegratie is in 2002 gestart vanuit het Platform Kocon en een samenwerkingsverband van onder andere Stichting De Brug, Brijder Verslavingszorg en de GGZ Duin- en Bollenstreek. Het gaat hierbij om maatschappelijke integratie door intensieve en langdurige hulp. In een aantal situaties is ook huisvesting in de vorm van een zogeheten ‘Koconwoning’ beschikbaar. Door nauwe samenwerking en regelmatige afstemming met de casemanager van het Project Reïntegratie wordt ook de toeleiding naar dit project verbeterd. In de praktijk betekent dit dat de trajectbegeleiders voor een deel een voorpostfunctie hebben. Doordat zij vroegtijdige en persoonlijke contacten hebben met de doelgroep, kunnen zij eerder ingrijpen bij problemen en kan een complex en langdurig traject voorkomen worden.
1
Uit landelijk onderzoek is bekend dat 74% van de ex-gedetineerden binnen zeven jaar weer in contact komt met Justitie. Herhaling en terugval in criminaliteit wordt o.a. veroorzaakt door het ontbreken van inkomen en huisvesting. Het terugdringen van de recidive is een gezamenlijke ambitie van Rijk en gemeenten. Het Rijk heeft als doel om het recidivecijfer met tien procentpunt te verlagen. Zij gaat hierbij uit van het aantal mensen dat binnen zeven jaar recidiveert: in 2002 was dat 74%, in 2010 moet dit aantal gedaald zijn naar 64%. Meer achtergrondinformatie (landelijk, regionaal en lokaal) is o.a. te vinden in de “Notitie Sluitende aanpak nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk”, gemeente Katwijk, juni 2010. 3
De pilot kan beschouwd worden als ‘stopverf’. De uitvoering voorziet in diensten die de kans op recidive verminderen, maar waar gevangenissen2, de gemeente en het Veiligheidshuis niet in kunnen voorzien. Vooraf is bewust nog geen volledige verdeling van werkzaamheden uitgewerkt tussen de taken van de gemeentelijke nazorgcoördinator en die van de trajectbegeleiders van de pilot. Dit zal vooral in de praktijk zijn weg moeten vinden. Van belang is dat er snel gestart kan worden. Gaandeweg zal de werkwijze verder ontwikkeld worden. Na de pilot moet op basis van een evaluatie beslist worden in hoeverre deze werkwijze een blijvend karakter krijgt omdat het een zinvolle aanvulling biedt op de gewenste nazorg óf dat de nazorgtaak volledig ingebed kan worden in de gemeentelijke structuur in combinatie met het Veiligheidshuis dat momenteel op regionaal niveau ontwikkeld wordt.
1.1 -
Doelen Het terugdringen van herhaling van criminaliteit en daarmee het terugdringen van overlast in de gemeente Katwijk Re-integratie; het bevorderen van maatschappelijk herstel en het tegengaan van sociale uitsluiting.
Het primaire doel, het terugdringen van recidive door het bieden van nazorg, levert ook andere voordelen op. Door het uitvoeren van de pilot is de gemeente Katwijk in staat om op basis van de praktijk een beter beeld te krijgen van de omvang en problematiek van de doelgroep. Dit levert de gemeente het gewenste inzicht op wat nodig is aan regie, nazorg en oplossingen, wat natuurlijk ook gebruikt kan worden bij de ontwikkeling van het Veiligheidshuis voor de regio Leiden. Gewenste resultaten: Er is contact met minimaal 80% van het aantal gedetineerden afkomstig uit Katwijk. Het percentage recidive (gemeten over 2 jaar) onder ex-gedetineerden afkomstig uit Katwijk is afgenomen met 7 procentpunt 3. Er zijn concrete werkafspraken gemaakt met instanties die een belangrijke rol spelen bij de nazorg4. Deze afspraken worden voorbereid, teruggekoppeld en/ of uitgevoerd in nauwe samenwerking met de gemeentelijke coördinator nazorg.
2
Het Gevangeniswezen wil de re-integratie van gedetineerden zo goed mogelijk laten verlopen. Daartoe zijn in 2006 180 medewerkers Maatschappelijke Dienstverlening (MMD’ers) aangesteld om gedetineerden bij binnenkomst te screenen op vijf gebieden: identiteitspapieren, inkomen, schulden, huisvesting en zorg. Daarnaast moet een MMD’er de status van de gedetineerde op deze onderdelen bij ontslag uit de inrichting tijdig en zorgvuldig overdragen aan de gemeente.
3
Door de inzet van twee begeleiders voor het nazorgtraject van ex-gedetineerden uit Katwijk wordt hulp aan ex-gedetineerden en een afname van het aantal recidivisten beoogd. De overheid ambieert een verlaging van 10 procentpunt in 7 jaar, met een recidivepercentage voor 2010 van 64%. Om de afname na afloop van het project te beoordelen, wordt het aantal van 45 ex-gedetineerden als vertrekpunt genomen. Op basis van 64% betekent dat van de 45 ex-gedetineerden uit Katwijk 29 personen recidiveren. Het project gaat uit van een afnamen van 7 procentpunt in 2 jaar. Dit houdt in een daling naar 57%. In aantallen betekent deze afname van 7 procentpunt dat er 3 ex-gedetineerden niet zijn terugvallen. Kortom, aan het eind van 2012 zijn er 26 recidivisten i.p.v. 29.
4
1.2
Doelgroep
Uitgangspunt is dat de (ex-)gedetineerde zelf verantwoordelijk is voor zijn/haar reintegratie. De activiteiten van de pilot richt zich op: Verdachten5 en veroordeelden6 vanaf 18 jaar die na vrijlating uit de gevangenis terugkeren naar de gemeente Katwijk of zich vestigen in de gemeente Katwijk. Uitgesloten van de doelgroep zijn: Jongeren van 12 tot 18 jaar7 Afhankelijk van de bereidheid tot medewerking en/of gedrag kunnen personen uitgesloten worden voor nazorg. Bijvoorbeeld mensen die niet gemotiveerd/ te motiveren zijn. Omvang van de doelgroep: Uit cijfers opgevraagd bij het Ministerie van Justitie blijkt dat er in Katwijk jaarlijks gemiddeld 45 mensen terugkeren uit detentie8. De gemeente heeft tot op heden nog niet van alle Katwijkse gedetineerden een DPAN 9melding gekregen. De verwachting is dat, ondanks recente verbeteringen in het systeem, nog steeds niet de gehele doelgroep in beeld is. Wanneer de beschikbare tijd dit toelaat, wordt niet nagelaten om nazorg aan een grotere groep aan te bieden. Gelet op de wensen en behoeften van de doelgroep (de geboden hulp is gratis en biedt meer kansen op re-integratie) is de verwachting dat het bereik 80% is. Dit is echter wel afhankelijk van de bereidheid van verschillende partijen, zoals politie en Justitie, om de aanmeldingen ook daadwerkelijk en tijdig door te geven. Korte lijnen tussen de trajectbegeleiders en de gemeentelijke nazorgcoördinator enerzijds en de gevangenissen anderzijds spelen hierin een belangrijke rol.
1.3
Middelen en werkwijze
Om de gestelde doelen te realiseren is het van belang om knelpunten die de overgang van detentie naar vrije samenleving bemoeilijken, aan te pakken.
4
Zoals gevangenissen, politie, de advocatuur, de gemeentelijke nazorgcoördinator en gemeentelijke afdelingen, het Project Reïntegratie, zorginstellingen, Vereniging relaties (ex) gedetineerden, algemeen maatschappelijk werk (Kwadraad), het BIP , woningbouwcorporatie en zorgverzekeraars.
5
Bij ‘verdachten’ is geen sprake van veroordeling maar van voorarrest. Een voorarrest duurt uiterlijk 110 dagen: 2 keer 3 dagen inverzekeringstelling; 14 dagen bewaring en daarna maximaal 90 dagen preventieve hechtenis die plaats vindt in een Huis van Bewaring; een onderdeel van een gevangenis.
6
Hiertoe behoren ook degenen met een thuisdetentie. Het gaat hier om voorgenomen beleid met als verwachte ingangsdatum 1 januari 2011. Thuisdetentie is alleen voor personen met een opgelegde vrijheidsstraf van maximaal 90 dagen. De controle vindt plaats met een elektronische enkelband.
7
Voor de nazorg van gedetineerde jongeren wordt (vrijwillige) begeleiding aangeboden. Een wetsvoorstel voor het invoeren van verplichte nazorg is in behandeling en ligt nu bij de Eerste Kamer.
8
Bron: Notitie ‘Sluitende aanpak nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk’, gemeente Katwijk, juni 2010
9
DPAN is het Digitaal Platform Aansluiting Nazorg. Hierin kan de gemeente zien welke Katwijkers in detentie zitten en of zij hulpvragen hebben. De gemeente Katwijk is sinds april 2009 aangesloten. 5
Ook voor mensen die voor een zeer korte periode in hechtenis verblijven (1-3 maanden), blijkt het moeilijk om na vrijlating de draad weer op te pakken en een leven zonder criminaliteit op te bouwen. Vooraf is meestal niet duidelijk wat de gevolgen zijn ná het verblijf in een huis van bewaring of gevangenis. Door vroegtijdig in contact te treden met verdachten en/ of veroordeelden kan achteraf erger en dus terugval voorkomen worden. Het kan bovendien voorkomen dat problemen zich opstapelen waardoor nazorg een complex en daardoor langdurig traject wordt. Bij een vroegtijdige inzet voor nazorg is het zelfs mogelijk dat één of twee gesprekken voldoende zijn; eenmaal een intakegesprek en eenmaal een gesprek tijdens of direct na vrijlating. Enkele concrete voorbeelden: 1. Tijdens preventie hechtenis en gevangenisstraf afspraken maken om zaken te regelen zoals huisvesting, ID, werk en eventueel aanmelding bij zorginstellingen (zoals verslavingszorg en GGZ) of het Project Reïntegratie. 2. Direct na vrijlating, bij voorkeur ‘aan de poort’, ontvangt de betrokkene een geldbedrag van maximaal 100 euro uit handen van een trajectbegeleider. Het al dan niet overhandigen van het (volledige) bedrag van 100 euro is afhankelijk van de financiële situatie. Verder zal er toezicht zijn op en verantwoording over de besteding van het bedrag door de trajectbegeleider. Om administratieve rompslomp te voorkomen wordt dit bedrag niet verrekend met een eventuele instantie zoals Sociale Zaken of het UWV. Op die manier beschikt de ex-gedetineerde over voldoende middelen voor basisbehoeften zoals eten, drinken en vervoer. Op de dag van vrijlating, en anders uiterlijk binnen 5 werkdagen, vindt een gesprek plaats die van belang is voor het verkrijgen van inkomen zoals een intakegesprek voor een uitkering10 (Werkplein, SoZa) of een gesprek met de werkgever. 3. Praktische hulp zoals het regelen van een ziektekostenverzekering en de aanvraag voor zorgtoeslag11. 4. Het regelen en voorkomen van (verdere) schulden, bijvoorbeeld door bemiddeling naar het BIP. 5. Het tegengaan van sociale uitsluiting doordat de mensen die het betreft actief gebruik gaan maken van beschikbare voorzieningen zoals bibliotheek, sport en cultuur (waardoor zij weer deel uit kunnen maken van de lokale gemeenschap). 6. Het bevorderen van het vermogen tot zelfredzaamheid òf het vinden van oplossingen bij een onvermogen tot zelfredzaamheid.
10 De gemeente Katwijk en het UWV Werkbedrijf Lisse hebben een aangepaste procedure voor exgedetineerden. Ex-gedetineerden kunnen zich direct bij de gemeente Katwijk melden voor een intakegesprek. De afspraak daarvoor kan vanuit detentie worden gemaakt. Nadat de consulent van afdeling Sociale Zaken Katwijk met de ex-gedetineerde een (intake) gesprek heeft gevoerd voor een WWB-uitkering, kan betrokkene daarna een afspraak maken bij het UWV-werkbedrijf voor het inschrijven als werkzoekende. Voor ex-gedetineerden zijn de uitkeringsintake (afdeling Sociale Zaken Katwijk) en de werkintake (UWV werkbedrijf Lisse) dus verwisseld, met als resultaat dat zaken beter op elkaar aansluiten, waardoor de kans op recidive wordt verminderd. Voor ex-gedetineerden jonger dan 27 jaar is dit wettelijk niet mogelijk. De Wet investeren in jongeren (WIJ) kent alleen de aanvraag Werkleeraanbod, die bij het UWV Werkbedrijf moet plaatsvinden. Zie: “Notitie Sluitende aanpak nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk”, gemeente Katwijk, juni 2010. 11 Voor verdachten en gedetineerden geldt dat de basis- en aanvullende zorgverzekering moet worden opgeschort óf (als de zorg verzekeraar opschorting weigert) opgezegd. Dit moet direct bij aanvang van een voorlopige hechtenis gebeuren. Hetzelfde geldt voor de zorgtoeslag.
6
1.3.1 Het nazorgtraject De gemeentelijke nazorgcoördinator is het aanspreekpunt en contactpersoon voor de ambtenaren en trajectbegeleiders en verantwoordelijk voor de interne afspraken en uitwerking van de werkzaamheden en diensten van de gemeente Katwijk met betrekking tot de nazorgtaken van de gemeente Katwijk. Daarnaast is de nazorgcoördinator het aanspreekpunt voor Justitie en het Veiligheidshuis. Hij ontvangt DPAN-meldingen van de PI en rapporteert zijn bevindingen terug naar de PI. De gemeentelijke nazorgcoördinator zet hulpvragen uit bij betreffende gemeentelijke afdelingen en/of de trajectbegeleiders. De nazorgcoördinator voert de regie en bewaakt de voortgang. De trajectbegeleiders nazorg hebben directe en persoonlijke contacten met de doelgroep en medewerkers van gevangenissen. Vertrekpunt voor de onderlinge taakverdeling tussen de twee trajectbegeleiders is dat er vaste contactpersonen zijn voor medewerkers, verdachten of gedetineerden van de diverse gevangenissen. Bij ziekte of vakantie kunnen de medewerkers elkaar vervangen. Daarnaast zijn er gesprekken met alle relevante partijen die bijdragen aan het realiseren van het doel. De procedure is als volgt: 1. Aanmelding gebeurt via de politie12 na een bevel tot preventieve hechtenis/ gevangenhouding13, door een MMD-er, al dan niet via het elektronische systeem DPAN, of door een verdachte of gedetineerde zelf. 2. Na de aanmelding volgt binnen 5 werkdagen een afspraak voor een intakegesprek. De trajectbegeleider zoekt de betrokkene op, veelal in het huis van bewaring of een gevangenis. 3. Tijdens het intakegesprek zet de trajectbegeleider met behulp van een checklist relevante informatie op een rij en bespreekt met betrokkenen welke vervolgstappen nodig zijn. Op basis van de verstrekte gegevens en de bespreking beoordeelt de trajectbegeleider of en wanneer een vervolggesprek nodig is. 4. De betrokkene krijgt direct na afloop van het intakegesprek of binnen 5 werkdagen te horen wat de vervolgprocedure is, met welke taakverdeling en wanneer. Zo mogelijk worden ook afspraken gepland tijdens verlof 14. Wanneer concrete afspraken nog niet mogelijk zijn, bijvoorbeeld door het ontbreken van benodigde informatie dan volgen de vervolgafspraken zo snel als de informatie wel beschikbaar is. 5. Tot de vervolgstappen kunnen behoren: het in afstemming met de gemeentelijke nazorgcoördinator bemiddelen in contacten met de gemeente (afdeling Sociale Zaken,
12 De politie speelt een belangrijke rol bij het vroegtijdig onder de aandacht brengen van de lokale pilot onder de groep verdachten uit Katwijk, omdat zij als eerste contact heeft met de doelgroep. Inzet is dat politiemedewerkers het aanbod voor nazorg actief onder de aandacht brengen en, indien gewenst, de trajectbegeleider in contact brengt met betrokkene. Bij de start van de pilot worden hiertoe afspraken gemaakt. 13 Na een bevel tot bewaring van max. 14 dagen (is start van de voorlopige hechtenis) wordt een verdachte door een rechter opgeroepen. Dit kan leiden tot een bevel tot gevangenhouding van maximaal 90 dagen. 14 Het toekennen van verlof gebeurt sinds 2010 met een individueel verlofplan dat tot stand komt op basis van de persoonlijke situatie van de gedetineerde en zijn gedrag in de gevangenis. In een gesloten inrichting mag een gedetineerde gemiddeld 6x per jaar met algemeen verlof. 7
het BIP, Publiekszaken) de werkgever, Dunavie, zorginstellingen, enz. Waar nodig worden gesprekken gevoerd al dan niet in aanwezigheid van betrokkene. 6. Na vrijlating vinden gesprekken plaats in de kantoorruimte van Kocon in Huize Callao, in de woning van betrokkene of een andere nader af te spreken ruimte. 7. Afronding. Mensen die geholpen zijn en geen beroep meer hoeven te doen op de trajectbegeleider worden nog enige tijd gevolgd om te voorkomen dat ze in de problemen komen. Zij kunnen ook op eigen initiatief een beroep doen op de hulp van de trajectbegeleider. De tijd die beschikbaar is voor de hulp per persoon is vooraf niet afgebakend. Er wordt tenslotte maatwerk geleverd. Het realiseren van het doel vormt de leidraad voor het aantal uren. De duur van een nazorgtraject is afhankelijk van de problematiek en het vermogen tot handelen van de betrokkene zelf. Voor de één geldt dat 4 tot 20 uur volstaat, bijvoorbeeld voor de intake en enkele gesprekken met anderen zoals familie en de werkgever. Voor een ander zal dit niet voldoende zijn. Justitie probeert gedetineerden zoveel als mogelijk in de eigen regio te plaatsen, zodat de nazorg snel opgestart kan worden. De trajectbegeleiders richten zich vooral op de gevangenissen Amsterdam, Haarlem, Scheveningen, Zoetermeer, Rotterdam, Dordrecht en Almere.
1.4
Taken trajectbegeleider
Bij de inschatting voor het benodigd aantal uren is het vertrekpunt dat 20 uur per15 week toereikend is. De personen die we voordragen voor de functie van trajectbegeleider beschikken beiden over relevante kennis en werkervaring en zijn direct beschikbaar om deze functie in te vullen. De taken van trajectbegeleider zijn: 1 Afnemen van intakegesprekken. 2 Vervolggesprekken uitvoeren zodat een breder beeld van de klant ontstaat waarmee het doel gerealiseerd kan worden. 3 In kaart brengen van actoren en factoren die bijdragen aan de re-integratie. 4 Plan van aanpak maken rekening houdend met de vaardigheden van de betrokkene. 5 Verstrekken van informatie en inzicht geven aan deelnemers over regelingen en voorzieningen. 6 Informeren, adviseren, begeleiden en motiveren van de deelnemer. 7 Afstemmen met de gemeentelijke nazorgcoördinator. 8 Concrete diensten bieden zoals het onderhandelen met werkgevers voor het behoud van werk en schrijven van brieven namens de deelnemers. 9 Aanmelden van de deelnemer bij SoZa als hij/ zij in aanmerking komt voor een gemeentelijke uitkering na detentie.
15
8
“Op basis van cijfers van de Reclassering zou de gemeente Katwijk, met een gemiddelde jaarlijkse uitstroom van 45 mensen 0,5 fte moeten aanstellen. In deze berekening is niet meegenomen dat de nazorgcoördinatie in de gemeente zich nog in een beginfase bevindt en dat er zeker in de eerste periode veel tijd geïnvesteerd zal moeten worden in het opbouwen van een netwerk van gemeentelijke diensten, lokale maatschappelijke instellingen en regionale partijen. Bron: “Sluitende aanpak nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk” - gemeente Katwijk, juni 2010
10 In geval van schuldenproblematiek toeleiden en begeleiden naar het Budget Informatie Punt (BIP) van de gemeente Katwijk. 11 Het onderhouden van contacten en het afstemmen van de beoogde aanpak met relevante instanties en zorginstellingen. 12 Regie voeren over het leefgebied zorg; in de gaten houden dat betrokken zorginstellingen de gemaakte afspraken nakomen. 13 Bijhouden van (wijzigingen in) relevante wet- en regelgeving. 14 Bijhouden van werkzaamheden. 15 Informatie aandragen voor tussentijdse rapportages en de eindrapportage. Functie-eisen, vaardigheden en kennis van de trajectbegeleider: HBO werk- en denkniveau Een relevant diploma (opleiding MBO SPW4 of een vergelijkbare opleiding) Relevante werkervaring Zelfstandig en flexibel kunnen werken Goede contactuele vaardigheden en vaardigheid in het opzetten van netwerken Goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid Kennis van en inzicht in de doelgroep en mogelijke problematiek (zoals verslaving) Kennis van en inzicht in de sociale wet- en regelgeving Kennis van de (landelijke, regionale en lokale) instanties die zich inzetten voor bepaalde doelgroepen Kennis van ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de instanties op dit gebied Kennis van de taak- en doelstellingen van Justitiële instellingen
1.4.1 Aanstelling en verantwoording Stichting Kocon, de rechtspersoon van het Platform Kocon, heeft geen personeel in dienst en voert geen salarisadministratie. De medewerkers betrokken bij Kocon hebben verschillende werkgevers16, maar inhoudelijk vallen zij onder de verantwoording van Stichting Kocon. Het voorstel is om deze constructie ook toe te passen voor de beoogde trajectbegeleiders nazorg. Dat houdt in dat de inhoudelijke verantwoording en aansturing plaats vindt vanuit Stichting Kocon. Het formele dienstverband, dat wil zeggen de salarisadministratie, wordt onder gebracht bij een samenwerkingspartner van Kocon die hiermee een faciliterende rol op zich neemt. Vanuit Kocon zorgen een bestuurslid en de secretaris van Platform Kocon voor de aansturing, de werkbegeleiding en de verslaglegging naar de gemeente Katwijk. Zowel financieel als inhoudelijk vallen de trajectbegeleiders onder de verantwoordelijkheid van Stichting Kocon. Kocon legt vervolgens verantwoording af aan de gemeente Katwijk. De trajectbegeleiders nazorg worden aangesteld op basis van een jaarcontract, waarbij de inschaling plaats vindt op basis van opleiding, leeftijd en ervaring. De trajectbegeleiders functioneren zelfstandig en maken daarbij gebruik van de kantoorruimte van Platform Kocon in Huize Callao afgewisseld met thuiswerken en externe bezoeken.
16 Ter illustratie: de casemanager van het Project Reïntegratie is formeel in dienst van Stichting De Brug, maar de inhoudelijke en financiële verantwoording ligt bij Stichting Kocon. De personele lasten worden op basis van facturen gefinancierd met subsidie. 9
1.5
Voortgang en terugkoppeling naar de gemeente
De trajectbegeleiders maken maandoverzichten van de werkzaamheden. Na een half jaar en een jaar zorgt de secretaris van Kocon in samenwerking met de gemeentelijke coördinator nazorg voor een voortgangsrapportage over het verloop, de aantallen, de problematiek, de tijdsinvestering en de resultaten. Na anderhalf jaar volgt een meer uitgebreid evaluatieverslag. Doel is, naast inhoudelijke en financiële verantwoording, het gemeentebestuur nader inzicht geven over wat wel/ niet werkt en aanbevelingen voor het vervolg. Gedurende de pilot worden tussentijdse evaluatiegesprekken afgesproken tussen een delegatie van Kocon, vertegenwoordigers van de gemeente en de medewerker. De data voor deze gesprekken vooraf en voor het gehele jaar vastgelegd. Doelstelling van de evaluaties is het volgen en het zo nodig bijsturen van de pilot.
1.6
Risico’s van de pilot
De inzet van de pilot is gericht op vroegtijdige en praktische hulp zonder ingewikkelde instrumenten, protocollen of een aparte organisatie. Stichting Kocon stelt voor om direct aan de slag te gaan en gaandeweg op basis van praktijkervaring de werkmethode met bijbehorende criteria te verfijnen. Risico is dat de toeleiding naar het Project Reïntegratie, als langdurige en meer intensieve begeleiding nodig is, zo toeneemt dat het beschikbare aantal uren (24 uur per week) voor het casemanagement van dit project in de knel komt. Mocht er tijdens 2011 blijken dat er voor de uitvoering van de Pilot Nazorg of het Project Reïntegratie meer uren nodig zijn dan kan in overleg met de gemeente bijstelling plaats vinden. Ander risico is dat de mensen die in de eindfase van de pilot instromen voor nazorg na afloop van de pilot niet meer kunnen rekenen op een vervolg. Hiermee zal vooraf rekening gehouden moeten worden door tijdig een eventuele overdracht te regelen.
10
1.7
Financiering
Voor de financiering van dit project vraagt het Platform Kocon een subsidiebedrag van 40.390 euro op jaarbasis17. Hierbij is uit gegaan van het gebruik van de kantoorruimte en faciliteiten van het Platform in Huize Callao. Voor het uitvoeren van de werkzaamheden is een laptop nodig en de post reiskosten is niet gering. De geschatte personeelskosten zijn gebaseerd op de proforma salarisberekening 2010 van de CAO Welzijn en Zorg.
1.7.1 Begroting Pilot nazorg ex-gedetineerden Katwijk (gebaseerd op 12 maanden, de bedragen zijn inclusief BTW)
Uitgaven Personeelskosten Bruto jaarsalaris trajectbegeleiders (44wknx20 uur=880 uur)18 Telefoonkosten mobiel abonnement Reiskosten trajectbegeleiders (ad 0,34 p. km.) Subtotaal Organisatiekosten Papier, toners, kopieerkosten, enveloppen, porti ed. Software en ander pc-benodigdheden Laptop en toebehoren (eenmalig voor 2 medew.) Consumpties Vakliteratuur en deskundigheidsbevordering19 Overige kosten Voorschot na vrijlating (maximaal €100,00 x 45)20 Onvoorzien
€ € € €
28.350,00 1.440,00 1.500,00 31.290,00
€ € € € € Subtotaal €
600,00 300,00 1.800,00 300,00 600,00 3.600,00
€ € Subtotaal €
4.500,00 1.000,00 5.500,00
TOTAAL €
40.390,00
17 Aanschaf van twee laptops is eenmalig. In 2012 kan het subsidiebedrag met € 1.800 omlaag. 18 Inclusief overheadkosten voor de salarisadministratie van 5% ad € 1350,00 19 Zoals het bijwonen van bijeenkomsten m.b.t. de ontwikkelingen nazorg ex-gedetineerden. 20 Dit is maximum bedrag; niet iedere ex-gedetineerde heeft bij terugkeer geld nodig voor eten en drinken. 11
Bijlage Urenberekening Urenberekening trajectbegeleiders nazorg ex-gedetineerden gemeente Katwijk (schatting op basis van gemiddeld aantal uren per week gebaseerd op ± 45 ex-gedetineerden) Uitgangspunt bij berekening op jaarbasis: 44 effectieve weken uitvoering (880 uur) 1. Startactiviteiten 1.1 Kennismaking en afspraken gemeentelijke nazorgcoördinator en gemeentelijke medew. van diverse afdelingen (3x MaZa, 3xSoZa en 3xPuZa)
Per week 3x 4,5 uur voor: kennismaking, aanzet en vaststellen afspraken
14
1.2 Kennismaking en afspraken met div. organisaties (1 tot 2x: Politie, Pr. Reïntegratie, GGZ, Brijder, AMW)
2x 3 uur voor: kennismaking, afstemmen werkwijze en afspraken
10
1.3 Kennismaking en afspraken met de verschillende gevangenissen en MMD-ers
15 x 2 uur + 60 min. reistijd
45
1.4 Schriftelijke verwerking van afspraken binnen gemeente, lokale organisaties, PI's en HvB
18 gesprek x 1 uur + 8 uur verwerking in één document
26
1.5 Opzet checklist/ vragen voor het intakegesprek (i.s.m. casemanager Pr. Reïntegratie)
8 uur
8
1.6 Opzet en uitwerking voor registratie van bij te houden gegevens voor rapportage
20 uur
20
1.7 Actualiseren kennis
20 uur
40 Subtotaal
163
Totaal geschat aantal uren voor de voorbereiding is 163 uur 2. Begeleiding traject nazorg 2.1 3x per week telefonisch gesprek met MMD-er n.a.v. aanmelding, navraag en/of afstemming taken
1,5 uur per week
2.2 1x per week intakegesprek met een ex-gedetineerde (in PI of Huis van Bewaring, aantal 45)
2 uur + 60 min reistijd (heen en weer)
2.3 1x per week gesprek met MMD-er nav intake ex-gedetineerde (in PI of Huis van Bewaring, aantal 45)
1 uur per week
2.4 2x gesprek met organisaties tbv voortgang en afstemming (oa werkgever, corporatie, Pr. Reïntegratie)
2 uur per week + 30 min. reistijd
110
2.5 2x per week met ex-gedetineerden in Katwijk of PI: begeleidingsgesprek/ voortgangsbewaking/ acties
3 uur per week + 60 min. reistijd
176
2.6 Uitzoekwerk en overleg/ afstemming met medew. instanties tbv ex-gedetineerden in begeleiding
1 uur per week
44
2.7 Postverwerking, bijhouden vakliteratuur en regelgeving mbt nazorg ex-gedetineerden
1 uur per week
96
2.8 Registratie, rapportage en (werk)overleggen
1,5 uur per week
Totaal geschat aantal uren op jaarbasis is 897 uur. Dit is naar beneden afgerond op 880 uur (2x 10 uur p.w.)
66 132 44
66 Subtotaal
734
Totaal aantal uren op jaarbasis
897
12
Callaoweg 1 2223 AS Katwijk
Contactpersoon Platform en Stichting Kocon Thea Guijt Telefoon: 071- 4015216 E-mail:
[email protected] Website: www.kocon.nl
