Eindrapportage
Pilot Elektronisch Receptuitwisseling van 2e lijn naar 1e lijn In de regio Den Haag e.o.
Datum: Versie: Status: E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
1
7 februari 2014 1.0 Definitief
Inhoud 1.
2.
3.
4.
Inleiding ........................................................................................................................................... 3 1.1.
Aanleiding ................................................................................................................................ 3
1.2.
Over het project ...................................................................................................................... 3
1.3.
Leeswijzer ................................................................................................................................ 3
Uitvoering van de pilot .................................................................................................................... 4 2.1.
Achtergrond............................................................................................................................. 4
2.2.
Aanpak ..................................................................................................................................... 4
2.3.
Infrastructuur .......................................................................................................................... 4
2.4.
Testrecepten............................................................................................................................ 5
Bevindingen ..................................................................................................................................... 7 3.1.
Resultaten testrecepten .......................................................................................................... 7
3.2.
Aandachtspunten .................................................................................................................... 9
Beschouwing en conclusie............................................................................................................. 10
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
2
1. Inleiding 1.1. Aanleiding
In 2012 heeft RSO Haaglanden een project afgerond waar in een test-omgeving elektronisch recepten (e-recepten) vanuit het Medisch centrum Haaglanden (MCH) zijn verstuurd naar testapotheken. Hierbij is gebruik gemaakt van een ‘berichtenvertaler’ (e-HealthConnect) die de HL7 receptberichten omzet naar Edifact-berichten. Dit is de standaard waarmee huisartsen en apotheken e-recepten uitwisselen. In vervolg dat project wil RSO Haaglanden, het Medisch Centrum Haaglanden en de Stichting Farmaceutisch Zorgnetwerk regio Den Haag (SFZ) een pilot in een praktijk omgeving uitvoeren. Nictiz heeft ten behoeve van het gebruik binnen de landelijke zorginfrastructuur het HL7receptbericht ontwikkeld. Dit bericht bevat ook de mogelijkheid om het e-recept digitaal te ondertekenen waardoor het ook rechtsgeldigheid krijgt. CS-Medicatie, het elektronisch voorschrijfsysteem (EVS) van het MCH, verstuurt dit HL7-receptbericht. Echter de systemen van de openbare apotheken kunnen dit bericht tot voor kort niet ontvangen. Daarvoor is de HL7-Edifact berichtvertaler nodig. Een van de apotheeksystemen (MIRA) kan sinds kort wel HL7-receptberichten ontvangen en verwerken. In dit verband wil Nictiz graag het hele traject van verzenden en ontvangen van HL7-receptberichten in de praktijk getest hebben.
1.2. Over het project Het project ‘Pilot elektronische receptuitwisseling van 2e naar 1e lijn’ heeft als doel: De resultaten uit het eerder genoemde project te implementeren in een pilot situatie, waarbij vanuit één polikliniek (nefrologie) van de het Medisch Centrum Haaglanden (MCH) elektronisch recepten worden verstuurd naar de apotheken. Testen van de uitwisseling van e-recepten waarbij het apotheeksysteem MIRA direct HL7receptberichten ontvangt, dat wil zeggen zonder tussenkomst van een HL7/Edifact berichtvertaler. De ervaringen uit deze pilot te gebruiken voor een ziekenhuisbrede uitrol van e-recepten naar alle openbare apotheken. 1.3. Leeswijzer Hoofdstuk 2 beschrijft hoe het project is uitgevoerd: de achtergrond, de aanpak, de infrastructuur voor uitwisseling en de gebruikte testrecepten. In hoofdstuk 3 zijn de resultaten uit deze pilot en de aandachtspunten beschreven. Hoofdstuk 4 bevat een beschouwing van de resultaten en de conclusie. In de bijlage is de projectorganisatie opgenomen en wie de apotheken zijn naar wie de testrecepten zijn verstuurd.
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
3
2. Uitvoering van de pilot 2.1. Achtergrond Het ziekenhuis maakt gebruikt van het elektronisch voorschrijfsysteem (EVS) van Chipsoft. De erecepten worden als HL7-receptberichten verstuurd naar de systemen van de openbare en poliklinische apotheken. Alleen MIRA is in staat e-recepten in HL7-formaat te ontvangen. De andere systemen –Pharmacom, Aposys en Farmasys- kunnen vooralsnog alleen de recepten in Edifactformaat ontvangen. Ten behoeve van laatst genoemde systemen worden de HL7-receptberichten via een ‘berichtenvertaler’ (e-HealthConnect) vertaald naar Edifact-formaat. In een eerder project is de juiste werking van de berichtenvertaler e-HealthConnect getest en daarna geaccordeerd voor gebruik in deze pilot. 2.2. Aanpak De aanpak bij de uitvoering van dit project is als volgt: ICT-infrastructuur geschikt maken om – afhankelijk van de apotheek – de HL7-recepten direct te versturen MIRA of naar de e-HC server. Versturen van testrecepten naar enkele apotheken die gebruik maken van resp. Pharmacom (van PharmaPartners), Aposys, Mira (beiden van CGM) en Farmasys (van Caresoft). Voorbereiden van voorschrijvers en het secretariaat van de polikliniek Nefrologie op het versturen van e-recepten Live gaan met het versturen van e-recepten vanuit poli Nefrologie Monitoren van het versturen van e-recepten Evalueren van de bevindingen en adviseren over de brede uitrol 2.3. Infrastructuur Het EVS (CS-Medicatie) stuurt de e-recepten naar de communicatieserver van het MCH (Cloverleaf). Daar worden de e-recepten verstuurd naar de communicatieserver van de apotheken met MIRA of naar de e-HealthConnect (e-HC) server. Laatst genoemde server zorgt voor de vertaling naar het Edifact-formaat en stuurt ze dan naar de apotheeksystemen die vooralsnog alleen Edifact-recepten kunnen ontvangen. Figuur 1 laat zien hoe de e-recepten (HL7-formaat) uiteindelijk in de systemen van de apotheek terecht komen. Bij het testen bleek dat MIRA de meest recente versie van het HL7-receptbericht heeft geïmplementeerd (versie 2011). Het EVS verstuurde echter de e-recepten in een eerdere versie (versie 2007) van het HL7-receptbericht. Om dit te ondervangen is er voor gezorgd dat in Cloverleaf via een ‘stylesheet’, het HL7-bericht werd omgezet naar de nieuwste versie van het bericht. Er is voor deze oplossing gekozen omdat Chipsoft (leverancier van CS-Medicatie) en PharmaPartner (leverancier van e-HealthConnect) hun applicaties niet op korte termijn konden ‘upgraden’ naar de meest recente verse van het HL7-receptenbericht.
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
4
MIRA
MIRA
MIRA Comm.server HL7-v 2011
PHARMACOM
APOSYS CS-MEDICATIE (EVS) HL7-v 2007
Edifact
HL7-v 2007
Cloverleaf
E-HealthConnect
FARMASYS
Medisch Centrum Haaglanden Figuur 1: Overzicht hoe de e-recepten (HL7-formaat) uit het EVS worden verzonden naar de apotheken.
2.4. Testrecepten Bij het testen is de onderstaande set recepten gebruikt. Naast recepten met de gebruikelijke farmaceutische vorm (m.n. tabletten) zijn ook eigen bereidingen, minder vaak voorkomende farmaceutische vormen (inhaler, disk, injectieflacon), doseringen en artikel-identificaties (ZInummers, HPK, eigen ZI-nummers/PRK’s) meegenomen in de test. Het doel is na te gaan hoe deze informatie wordt omgezet wanneer het HL7-bericht wordt vertaald naar Edifact en hoe het ontvangende AIS het bericht verwerkt.
geneesm (R/)
Geef (D/)
(artikel-id) Salmeterol/Fluticason inhpdr 60 Dosis 50/250UG/DO Disk (PRK=64963) Salmeterol/Fluticason inhpdr 60 25/125UG/DO 120 DO Dosis/120 Dosis (PRK=62529) Timolol/Latanoprost Oogdr 5mg/50ug/ml fl 2,5ml
2,5ML/1 stuks
(PRK=60526) Metoclopramide zetpil 20 mg
30 stuks
Gebruiks Tijd instructie (S/) 1x per dag 2 8:00/ dosis 2 dosis
Toelichting
2x per dag 1 8:00/ dosis 1 dosis;
Het verschil zit in de farmaceutische vorm (de ene een ‘disk’ en de andere een ‘turbuhaler’). Getest wordt of de dosering wel goed over komt
18:00/ 1 dosis 1x per dag 1 8:00/ druppel 1 drup
Testen van dosering in druppels
1x per dag 1 8:00/ stuk 1 stuk
(PRK=6939) E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
Aanvullende instructie
5
Zo nodig
geneesm (R/)
Geef (D/)
Gebruiks Tijd instructie (S/) 1x per week 8:00/ 10 milligram 1 mg
Aanvullende instructie
Toelichting
(artikel-id) Methotrexaat PCH tablet 2,5mg
12 stuks
op maandag
12 stuks
1x per week 8:00/ 1 stuk 1 stuk
op donderdag
(PRK=57134) Ditranol 0,5% in Lanettecreme I FNA
30 gram
volgens afspraak
Verschil is dat bij de eerste de dosering in ‘mg’ is en bij de tweede in ‘stuks’. En bij het ene recept wordt het geneesmiddel geïdentificeerd o.b.v. het ZI-nr en de andere o.b.v. PRK Is een eigen bereiding (zit niet in de G-Standaard) en heeft dus een eigen/lokaal PRK
(PRK=95009566) Cetomacrogol creme met vaseline 10%
60 gram
2x per dag aanbrengen, toevoegen 0,5% salicylzuur 1x per dag 1 stuk
(ZI=14571013) Methotrexaat tablet 10mg
(PRK=92789) Zestril tablet 10mg
30 stuks
(HPK=615560) Furosemide tablet eav 40 mg 90 stuks (PRK=90006291) Prednisolon tablet eav 5mg
60 stuks
(PRK=90001192)
Colchicine tablet 0,5 mg
30 stuks
(PRK=48828) Insuline aspart injvlst 100E/ml patr 3 ml
6 milliliter
(PRK=53902)
8:00/nvt; 18:00/nv t 8:00/ 1 stuk
1x per dag 8:00/ 40 milligram 40 mg 1 dag 1 x per dag 10 milligram, 1 dag 1 x per dag 7,5 milligram 1x per dag 0,5 milligram 2x per dag 8 tot 10 eenheid
chronische medicatie
Identificatie geneesmiddel o.b.v. HPK in plaats van PRK (wat gebruikelijk is) Dosering in mg ipv in stuks. Uitwisseling via lokaal PRKnummer Variabele dosering (opbouw schema): hoe wordt dit verwerkt in AIS? Uitwisseling via lokaal PRK-nummer
8:00/ 0,5 mg
Standaard. Veel voorgeschreven bij nefrologie
8:00/ 8 eenh;
Test van een injectie wat in ‘ml’ wordt verstrekt en in ‘eenheden’ wordt gedoseerd
18:00/8 eenh
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
Zie bij Ditranol
6
3. Bevindingen 3.1. Resultaten testrecepten 1. De e-receptberichten worden goed ontvangen en verwerkt zolang: er maar 1 voorschrift in het receptbericht voor komt, in het bericht de HPK of PRK ter identificatie van het geneesmiddel wordt meegestuurd. Echter in de volgende situaties werden de recepten niet ontvangen door de AIS-en: Wanneer meerdere receptregels in 1 receptbericht wordt gestuurd dan wordt slechts 1 voorschrift ontvangen en verwerkt in e-HC en ook in MIRA. De andere recepten uit dat bericht komen dus niet in de apotheek terecht. Dit probleem wordt/is opgelost doordat CSMedicatie (feitelijk: in de COMEZ-communicatieserver) in elk receptbericht maar 1 receptregel mee stuurt. (bij e-HealthConnect) Wanneer het ZI-nummer van het geneesmiddel wordt meegestuurd, wordt dit niet herkend als een geldige artikel-id; alleen PRK en HPK worden als zodanig herkend. Gevolg: het recept wordt niet doorgestuurd naar het AIS en dus niet ontvangen door de apotheek. 2. (Pharmacom, Aposys) Bij een magistraal recept als “Cetomacrogol creme met vaseline 10% aanbrengen, toevoegen 0,5% salicylzuur” wordt de tekst ‘toevoegen 0,5% salicylzuur’ bij het opmerkingen-veld geplaatst en is het gebruik (= ‘aanbrengen’) niet meegekomen. Bij MIRA werd de tekst wel volledig meegestuurd maar dubbel afgedrukt (slordig maar leidt niet tot problemen). Dit probleem is geen ‘show stopper’. 3. Aanvankelijk werd vanuit het EVS als eenheid van het geneesmiddel altijd ‘stuks’ meegestuurd terwijl de eenheid soms ‘ml’ is. Dit probleem is gedurende het testen opgelost. 4. Wanneer in het e-recept een lokale/eigen code is gebruikt als artikel-id (bv. lokale PRK of ZInummer) dan stuurt het EVS (feitelijk: de COMEZ-communicatieserver) het artikel-id gewoon door alsof het een reguliere code is uit de G-Standaard. Dit is potentieel gevaarlijk omdat in het AIS dezelfde lokale code aan een geheel ander geneesmiddel kan zijn toegekend. Lokale artikelid’s mogen daarom niet worden doorgestuurd, maar alleen de omschrijving van het geneesmiddel. 5. (MIRA) Diakritische tekens (bv. ‘ë’) wordt niet goed doorgestuurd. Dit is een schoonheidsfoutje. Hieronder een overzicht hoe de testrecepten zijn ontvangen in de diverse apotheeksystemen. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de apotheken die bij de testen zijn betrokken.
Voorschrift Salmeterol/Fluticason inhpdr 50/250UG/DO Disk, 60 Dosis 1x per dag 2 dosis
Pharmacom OK
(PRK=64963)
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
7
Aposys
Farmasys
MIRA
OK
OK
OK
Voorschrift Pharmacom Salmeterol/Fluticason inhpdr OK 25/125UG/DO 120 DO, 60 Dosis/120 Dosis 2x per dag 1 dosis
Aposys
Farmasys
OK
OK
(PRK=62529) Timolol/Latanoprost Oogdr 5mg/50ug/ml fl 2,5ml, 2,5ML/1 stuks 1x per dag 1 druppel (PRK=60526) Metoclopramide zetpil 20 mg, 30 stuks 1x per dag 1 stuk. Zo nodig (PRK=6939) Methotrexaat PCH tablet 2,5mg, 12 stuks 1x per week 10 milligram. Op maandag (ZI=14571013) Methotrexaat tablet 10mg, 12 stuks 1x per week 1 stuk. Op donderdag (PRK=57134) Ditranol 0,5% in Lanettecreme I FNA, 30 gram (PRK=95009566) Cetomacrogol creme met vaseline 10%, 60 gram 2x per dag aanbrengen, toevoegen 0,5% salicylzuur (PRK=92789)
Zestril tablet 10mg, 30 stuks 1x per dag 1 stuk (HPK=615560) Furosemide tablet eav 40 mg, 90 stuks 1x per dag 40 milligram chronische medicatie (PRK=90006291) Prednisolon tablet eav 5mg, 60 stuks 1 dag 1 x per dag 10 milligram, 1 dag 1 x per dag 7,5 milligram (PRK=90001192) Colchicine tablet 0,5 mg, 30 stuks 1x per dag 0,5 milligram (PRK=48828) Insuline aspart injvlst 100E/ml patr 3 ml, 6 milliliter 2x per dag 8 tot 10 eenheid (PRK=53902)
OK
OK
OK
Probleem is later opgelost OK
OK
OK
OK
OK
Niet ontvangen. Reden: e-HealthConnect herkent alleen de PRK en HPK als een artikel-id en niet een ZI-nummer. Het gevolg is dat erecept niet wordt doorgestuurd en geen van de aangesloten AIS-en het recept ontvangt OK OK OK
OK
OK
OK
OK
OK
Gebruiksinstructie (2x per dag aanbrengen) komt niet over. Waarschijnlijk fout in de verwerking van recepten met een eigen bereiding OK
Zie Pharmacom
OK
OK, echter de tekst “aanbrengen, toevoegen 0,5% salicylzuur” werd 2x achter elkaar afgedrukt
OK
OK
OK
Melding ‘chronische medicatie’ ontbreekt. (Opm.: melding was van belang voor de declaratie; inmiddels niet meer relevant)
OK
OK
Recept werd wel ontvangen maar niet verwerkt door de AIS-en omdat in het receptbericht meerdere receptregels zaten. De AIS-en gaan er vanuit dat een receptbericht slechts 1 receptregel bevat. Dit is later opgelost in het EVS: die stuurt nu alleen 1 receptregel in 1 receptbericht. Daarna: MIRA ok Zie bij vorig punt
OK
OK
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
MIRA Te verstrekken hoeveelheid was 60 stuks ipv dosis
8
OK
OK
3.2. Aandachtspunten 3.2.1. Geen support van e-HealthConnect Pharmapartners, de leverancier van e-HealthConnect heeft aangegeven dat zij geen aanpassingen meer uitvoert op dit product. Dit betekent dat het probleem dat een e-recept met een ZI-nummer als artikel-id niet wordt doorgestuurd, niet wordt opgelost. Ook andere problemen die mogelijk optreden wanneer de toepassing in productie wordt genomen, zullen niet worden opgelost. Dit standpunt van de leverancier heeft de Stuurgroep doen besluiten om vanwege het risico ten aanzien van de veiligheid en continuïteit, e-HealthConnect niet in productie te nemen en de pilot niet voort te zetten. 3.2.2. Geen mogelijkheid om met CS-Medicatie alleen een bepaalde afdeling/polikliniek e-recepten te laten versturen De bedoeling van de pilot is om in een beperkte setting, namelijk bij de poli Nefrologie, te starten met het versturen van e-recepten naar alle apotheken in de regio. Dit blijkt echter niet in te stellen in CS-Medicatie. Het is alleen mogelijk om per apotheek aan te geven of zij wel/geen e-recepten kunnen ontvangen. Dit betekent dat bij de uitrol altijd alle voorschrijvers van alle afdelingen/poli’s betrokken moeten worden. 3.2.3. Verschillende versies van het HL7-receptbericht CS-Medicatie werkte tijdens de pilot met een oudere versie van het HL7-receptbericht en MIRA met de meeste recente versie. Om toch berichtuitwisseling mogelijk te maken, werd in Cloverleaf middels een ‘style sheet’ de oude versie naar de nieuwe omgezet alvorens het bericht naar MIRA te versturen. Chipsoft heeft aangegeven zo spoedig mogelijk de nieuwste versie van het HL7 bericht te gaan implementeren. 3.2.4. Continue monitoring berichtenservers Gedurende pilot kwam het nogal eens voor dat het versturen en/of ontvangen van de berichten tussen Cloverleaf en de MIRA-communicatieserver niet liep omdat een van de servers niet ‘up-and-running’ was. In een productie-situatie is continue monitoring van de werking van de communicatie-servers noodzakelijk om de continuïteit te borgen. 3.2.5. Geen melding wanneer e-recepten niet is verstuurd De voorschrijver krijgt geen melding dat een e-recept niet is verstuurd of niet is bezorgd bij de apotheek. De huidige infrastructuur biedt deze mogelijkheid niet. 3.2.6. Eigen apotheek van de patiënt Tijdens de voorbereiding is gebleken dat nog niet van alle patiënten van het MCH bekend is welke apotheek de eigen apotheek is. Aan de balie van de polikliniek zou in voorkomende gevallen aan de patiënt de eigen apotheek worden gevraagd. Deze informatie wordt vastgelegd in het ziekenhuis systeem EZIS.
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
9
4. Beschouwing en conclusie Uit de resultaten na het versturen van testberichten blijkt dat de recepten goed worden ontvangen en verwerkt door de apotheeksystemen. Een relevant probleem, namelijk dat apotheeksystemen alleen het eerste recept verwerkt wanneer in een bericht meerdere receptregels voorkomen, is opgelost doordat het EVS nu alleen berichten verstuurt met één receptregel. Desondanks is besloten om niet ‘live’ te gaan. De belangrijkste reden is dat de continuïteit en de betrouwbaarheid van de berichtuitwisseling via e-HealthConnect –en daarmee de verzending naar de meeste apotheken in de Haagse regio- onvoldoende is geborgd. De leverancier heeft namelijk aangegeven geen support meer te verlenen op dit product en ook geen fouten meer op te lossen. Verder blijkt e-HealthConnect recepten te ‘weigeren’ die het ZI-nummer als artikel-id gebruiken. Hoewel het merendeel van de e-recepten de PRK of HPK als artikel-id hebben, is de kans aanwezig dat ZI-nummers worden verstuurd vanuit het EVS. Er is vertrouwen dat het versturen van e-recepten in HL7-formaat naar de MIRA apotheken voldoende stabiel is om hiermee ‘live’ te gaan. Van de bijna 100 apotheken in deze regio werken slechts 5 apotheken met MIRA. Dit heeft voor het MCH te weinig toegevoegd waarde om alle artsen nu elektronisch recepten te laten versturen. Zij wil wachten met de uitrol tot alle AIS-en in de regio in staat zijn om HL7-receptberichten te ontvangen. Pharmapartners heeft aangegeven dat men overweegt om eind 2014 het Pharmacom systeem, dat door meer dan 60% van de apotheken wordt gebruikt, geschikt te maken om HL7-receptberichten te ontvangen. De conclusies uit dit project zijn: Het versturen van e-recepten in HL7-formaat die met behulp van e-HealthConnect vertaald moeten worden naar Edifact is onvoldoende betrouwbaar voor gebruik in de praktijk. Het feit dat de leverancier dit product niet meer ondersteund is hier de belangrijkste reden voor. Het direct versturen van e-recepten in HL7-formaat naar MIRA is wel voldoende betrouwbaar om hiermee live te gaan. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat het EVS (CSMedicatie) en het AIS (MIRA) dezelfde versie van het HL7-receptbericht gebruiken. Nu wordt in de berichtenserver van het ziekenhuis de bericht omgezet naar de gewenste versie. Nu de andere apotheeksystemen hebben besloten om binnen afzienbare tijd ook HL7receptberichten te ondersteunen, heeft het de voorkeur om pas e-recepten naar een apotheek te sturen wanneer deze ook in staat is om de recepten in HL7-formaat te ontvangen. Het vertalen van HL7-berichten naar Edifact via een ‘berichtenvertaler’ brengt een extra risico met zich mee. Met CS-Medicatie is het niet mogelijk om alleen van e-recepten te versturen van een bepaalde polikliniek, afdeling of specialisme. Het is alleen mogelijk om CS-Medicatie zodanig in te stellen dat e-recepten alleen naar bepaalde apotheken worden verstuurd.
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
10
BIJLAGE: Projectorganisatie en betrokken apotheken
Projectteam Yoe Kwa, Nictiz/Inview, projectleider Tom de Jong, Nictiz Hans Lubout, MC Haaglanden Dave Ormel, RSO Haaglanden Joost Roth, SFZ Ilona van Ruyven, MC Haaglanden
Stuurgroep Mia van Leeuwen, RSO Haaglanden, voorzitter Marja Boogaards, MC Haaglanden Michiel Knaven, MC Haaglanden Joost Roth, SFZ Robert Weij, MC Haaglanden
Betrokken apotheken Onderstaande apotheken in Den Haag hebben de testrecepten ontvangen: Apotheek van Leeuwenhoek (Aposys) (Farmasys) Apotheek Scheveningen (MIRA) Regentesse Apotheek (MIRA) Apotheek van Beest (Pharmacom) AZIVO Apotheek (Pharmacom/SAHEL-cluster) Apotheek Savalle (Pharmacom/SAHEL-cluster) Apotheek Havinga
E-recepten uitwisseling 2e naar 1e lijn Versie 1.0, februari 2014
11
