Vragen, suggesties, opmerkingen? Heeft u vragen, suggesties of opmerkingen naar aanleiding van dit journaal? Neem dan contact op met de heer Kees Bes, procesmanager Openbare Ruimte van stadsdeel Centrum, telefoon: 14 020. Of mail naar:
[email protected] (onder vermelding van Kees Bes) Voor vragen over de diverse bouwprojecten kunt u contact opnemen met:
Woonstichting De Key Bezoekadres Hoogte Kadijk 179 1018 BK Amsterdam Postadres Postbus 2643 1000 CP Amsterdam Openingstijden Maandag t/m donderdag van 8.30 tot 16.30 uur Vrijdag van 8.30 tot 12.30 uur, na 12.30 uur alleen op afspraak Vragen over algemene zaken De Key Telefoon (020) 6 214 333 Fax (020) 6 214 322 Email
[email protected]
Zaterdag 12 september vond de vierde editie van het Czaar Peterfestival plaats. Dit jaarlijkse festijn stond voor de eerste keer in het teken van Culture Slam: een verzameling van korte optredens waarmee de buurt zich presenteerde. Een feest dus voor en door de buurt. Bezoekers werden vermaakt met verschillende activiteiten: veel muzikale en theatrale optredens op twee podia in de straat, maar ook op binnenlocaties bij ondernemers en bewoners. Heel veel
kleurige paraplu’s werden op zeer creatieve wijze versierd en in de Conradstraat kregen kinderen een opleiding tot circusartiest. Aan het einde van de middag serveerde kookkunstenaar Fredie Beckmans op de kruising Czaar Peterstraat / Cruquiusstraat een echte Czaar Petermaaltijd. De 4Tuoze Matroze sloten het festival af met een concert, sterk beïnvloed door zee, vis en uiteraard de Czaar Peterbuurt. Het smaakt naar meer: het streven is om volgend jaar opnieuw een Czaar Peterfestival te organiseren.
Nieuwsbrief voor bewoners en ondernemers in de Czaar Peterbuurt en het Funenpark herfst 2009
Dit is nummer 4 van het Petersburg Journaal. Met dit journaal willen stadsdeel Centrum, woonstichting De Key, woningstichting Eigen Haard en NS Poort Ontwikkeling u op de hoogte houden van alle bouwactiviteiten in de buurt. Het Petersburg Journaal verschijnt vijf keer per jaar – het volgende nummer komt uit in november/december 2009.
Woningstichting Eigen Haard Bezoekadres Kantoor Arlandaweg 88, 1043 EX Amsterdam Postadres Postbus 67065, 1060 JB Amsterdam Openingstijden Maandag t/m vrijdag 8:30 - 17:00 uur Vragen over algemene zaken Eigen Haard Telefoon (020) 6 801 801 Fax (020) 6 801 092 Email
[email protected]
Colofon Het Petersburg Journaal is een uitgave van stadsdeel Centrum, woonstichting De Key, woningstichting Eigen Haard en NS Poort. Dit journaal is ook te zien op: www.amsterdam.centrum.nl > projecten > Bouwprojecten > Czaar Peterbuurt
Boen de Buurt-actie geslaagd!
Eindredactie Arnold Korporaal Fotografie Jos Heijnen (tenzij anders vermeld) Ontwerp Werf3, Amsterdam Druk Den Haag Media Groep, Den Haag Oplage 3600 Verspreiding Verspreid Express Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend.
‘
Ach jongen, ik lach altijd
‘
Het Czaar Peterfestival smaakt naar meer
Petersburg Journaal#04
Goed wonen in een woonservicebuurt
Geef jongeren een eigen plek
s iu
r. st
Woensdag 2 september zijn alle Oostelijke Eilanden schoongeboend tijdens de actie ‘Boen de Buurt’. De actie werd georganiseerd door het Huis van de Buurt in samenwerking met de corporaties op de Oostelijke Eilanden (De Key, Rochdale, de Alliantie Amsterdam, Eigen Haard), scholen, streetcornerwork, naschoolse opvang en de stadsdeelreiniging.
Bl an k
er et rP
Foto Margot Krol
en
st
ra
nr
at
ad
at ra
st
st
aa
ffs tra at
ra at
qu
Co
51
Cz
eh Co oo r.
rn
st
oo
rn
eh
st
r.
Cruquiuskade
Waar gebeurt wat?
Zeeburgerpad
Op de plattegrond ziet u welke bouwprojecten er op het programma staan en welke verkeersmaatregelen dit met zich meebrengt. In de toelichting staan de nieuwste ontwikkelingen.
De aannemer van Eigen Haard is gestart met het constructief herstel aan de 1e Leeghwaterstraat en de Czaar Peterstraat 97. Op de 1e Leegh-waterstraat is de gevel op de begane grond verwijderd; op de Czaar Peterstraat heeft asbestsanering plaatsgevonden. De voorlopige planning qua startmoment is: Cluster 1: november 2009 (1e Leegwaterstraat 1 en 3; Czaar Peterstraat 97 en 99, Conradstraat 68 en 70) Cluster 2: september 2011 (Czaar Peterstraat 135 t/m 145, 151 en 153) Cluster 3: november 2009 (Czaar Peterstraat 171; Lijndenstraat 28, Conradstr. 118 en 140)
Met vriendelijke groet, 44
Wil Codrington Dagelijks bestuurder van Stadsdeel Centrum
r.
2e
Als portefeuillehouder Welzijn ben ik blij met het enthousiasme van iedereen die meedoet aan het realiseren van de woonservicebuurt Czaar Peter. Ik hoop dat dit bijdraagt aan uw waardering voor de buurt.
st
Kr ai je nh o
45
er
r. st er at
at
41 Blok N41 De bouw van het nieuwe dienstencentrum vraagt nog enige tijd. In de tussentijd wordt door de verschillende betrokken partijen en bewoners enthousiast samengewerkt om nieuwe activiteiten te organiseren. De Burenhulpcentrale is zo’n nieuw initiatief, dat veelbelovend is. Ook wordt nagedacht over een Consultatiebureau voor Ouderen.
46 hw
Co
43
Le
eg
containeropslag N45
Blok N44 (De Keyzer)
De bouwput is inmiddels uitgegraven. De aannemer bezig met de aanleg van de
ondergrondse parkeergarage. Sommige werkzaamheden – zoals het storten en egaliseren van de keldervloer – kunnen langer dan een werkdag duren omdat ze op dezelfde dag afgemaakt moeten worden. In zo’n geval laat de aannemer dit tijdig weten aan de omwonenden. Binnenkort wordt de eerste vaste kraan opgebouwd. Daarna starten ook de werkzaamheden aan de opbouw. Meer info? Kijk op www.dekey.nl/dekeyzer of stuur je vraag naar
[email protected] 45
Boen de Buurt-actie geslaagd!
hw eg Le
41 1e
1e
47
2e
rijrichting vrachtverkeer
u Cr
De Keyzer gaat de spil vormen van de woonservicebuurt. Zoals u heeft gemerkt, is de bouw inmiddels gestart. Op de begane grond komt een dienstencentrum waar u als buurtbewoner ook gebruik van kunt maken voor een bezoek aan bijvoorbeeld huisarts, fysiotherapeut of wijkrestaurant.
41
bouwkeet De Engel
44
at ra st
verkeersmaatregelen
In een woonservicebuurt gaat het om het realiseren van geschikte woningen, waar je ook kunt blijven wonen als je meer zorg nodig hebt. Het gaat om goede zorg- en welzijnsvoorzieningen en om een goede toegankelijke openbare ruimte. Een buurt waar sociale samenhang is, waar sociaal isolement voorkomen wordt en waar het gewoon is dat buren naar elkaar omkijken.
Met bewoners wordt enthousiast samengewerkt
n de jn Li
bouwnummers
Stadsdeel Centrum wil een stadsdeel zijn waar het voor iedereen, jong en oud, met- of zonder beperking, goed wonen is. Een stadsdeel waar het mogelijk is om je zelfstandigheid te behouden en zelfstandig te kunnen blijven wonen. Dit kan in een woonservicebuurt. Door een intensieve samenwerking met alle betrokken partijen wordt een verhoogd zorgniveau tot stand gebracht. In deze uitgave worden de schijnwerpers gezet op de Czaar Peterbuurt als woonservicebuurt.
aat tstr llan Wo de
42
ns Fra
Beste bewoner,
Blok N45
Adressen: Czaar Peterstraat 68-74, 8284, 94-96 en Blankenstraat 69-79, 87-89, 99-105. Aan de Czaar Peterstraat 68 t/m 74 werkt de aannemer van Eigen Haard aan funderingsherstel. De souterrains zijn ontgraven en vervuilde grond is
Onder muzikale begeleiding van DJ vuilnisman gingen de diverse teams met kinderen naar de loods van de reiniging. Daar kregen zij uitleg over de diverse vuilnis- en veegwagens. Vervolgens kreeg elk kind handschoenen, een prikker en een ring met een vuilniszak. Per team werd zoveel mogelijke zwerfvuil en grofvuil verzameld. Boen de Buurt-medaille Na anderhalf uur boenen was het wegen geblazen: het team met de zwaarste afvalberg
werd de winnaar van de wedstrijd en kreeg een gouden Boen de Buurt-medaille, uitgereikt door stadsdeelwethouder Erik Koldenhof. Daarna mocht het team een dagje mee op de vuilniswagen. Ook de corporaties doen hun best voor een schone wijk. Op alle eilanden stonden containers voor grof vuil
afgevoerd. De nieuwe betonfundering komt net boven de bestaande fundering uit en iets onder het grondwaterniveau. Om er zeker van te zijn dat de bestaande houten paalfundering onder water blijft, wordt de grondwaterbemaling dagelijks gemeten. De betonnen fundatievloeren zijn gestort en de eerste funderingspalen de grond in gedrukt. Hiermee komt de renovatie van deze panden in een stroomverstelling. Immers, eenmaal uit de klei, begint de verbouwing van het casco en is de afbouw in zicht. Op de overige adressen wordt het interieur al flink gesloopt. Ook is de aannemer begonnen aan de ontgraving en funderingsherstel aan de Blankenstraat 69 t/m 79. Naar verwachting wordt de N45 medio 2010 opgeleverd.
Adressen: Czaar Peterstraat 108, 110, 114-118, 124-134 en Blankenstraat 107-117, 121-135. De nieuwe woningplattegronden met huurindicaties zijn gepresenteerd in de bewonersbrochure van Eigen Haard. De bewoners die na renovatie willen terugkeren, kunnen hieruit hun nieuwe woning kiezen. Omdat Eigen Haard in meerdere complexen woningen oplevert, kunnen de bewoners van N46 kiezen om terug te keren naar een gerenoveerde woning in blok N41 en N45. Op dit moment zijn er al zo’n 50 huurders verhuisd naar hun andere (tijdelijke) woning. De vrijgekomen woonruimten worden tot de start van de bouw bewoond door tijdelijke huurders via Eigen Haard. Voor de
46
Blok N46
en alle huurders werden aangespoord hun bergingen en bergingsgangen op te ruimen. Tevens werden diverse portieken extra schoongemaakt en gevels schoongespoten. Voor alle deelnemers was er na afloop een hapje en drankje en een Boen de Buurt-emmer met inhoud. Een zeer geslaagde actie die zeker voor herhaling vatbaar is!
bouwaanvraag en technische uitwerkingen van de renovatie is Eigen Haard in een bouwteam met de aannemer, architect en constructeur aan de slag gegaan met particuliere eigenaren om aan te sluiten op de bouwactiviteiten. De contactpersoon bij Eigen Haard is: Margot Krol, telefoon: 020 - 6 801 801 Kijk voor meer informatie op www.eigenhaard.nl en dan doorklikken op > Ik huur bij Eigen Haard > renovatie sloop en onderhoud > czaar peterbuurt.
In een woonservicebuurt woon je goed! Een buurt waar iedereen, jong en oud, met of zonder beperking, zelfstandig kan blijven wonen – dat wordt de woonservicebuurt Czaar Peter. Maar wat houdt ‘woonservicebuurt’ nou precies in? En wat merkt u daar als bewoner van? Het idee voor een woonservicebuurt dateert al vanaf 2002. Woonstichting De Key en verpleeghuis Wittenberg hadden de wens om in de buurt een dienstencentrum te realiseren; tegelijkertijd wilde stadsdeel Centrum de huisvesting voor zelfstandige ouderen verbeteren, zodat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Ook waren er plannen in de maak om de Czaar Peterbuurt op te knappen en er een ‘zorgvriendelijke wijk’ van te maken. In 2003 zijn de plannen aan de buurt gepresenteerd; op 8 maart 2005 ondertekenden tien partijen (gemeente, woningcorporaties, zorg- en welzijnsinstellingen) een convenant om van de Czaar Peterbuurt een woonservicebuurt te maken. Wat is een woonservicebuurt? Een woonservicebuurt is een buurt voor iedereen, dus ook voor bewoners die (meer) zorg nodig hebben. Er zijn meer aangepaste
woningen en meer voorzieningen dan in een ‘gewone’ buurt. Ook is de woonomgeving toegankelijker en is het welzijnsniveau hoger dan anders. Aangepaste woningen In een woonservicebuurt is een deel van de woningen aangepast. Daarvoor zijn (en worden) in de Czaar Peterbuurt en het Funenpark wibo-woningen gebouwd (wonen in beschermde omgeving) en woning die levensloopbestendig en rolstoeltoegankelijk zijn. Het zijn woningen die, mocht iemand onverhoopt in een rolstoel terecht komen, makkelijk aangepast kunnen worden: met bredere gangen en deurposten, geen drempels en meer ruimte in douche en toilet. Ook groepswoningen waar zorg wordt geboden, maken deel uit van de woonservicebuurt. Meer zorgvoorzieningen Een woonservicebuurt heeft meer zorgvoorzieningen dan een gemiddelde buurt. Als straks de bouw van De Keyzer klaar is (2011), beschikt de Czaar Peterbuurt over een dienstencentrum met huisartsenzorg, apotheek, psychosociale zorg, een wijkziekenboeg, behandelruimtes voor
Een woonservicebuurt heeft iets dorps Een woonservicebuurt heeft voor mij iets dorps, zegt Inge van Voskuijlen, afdelingshoofd van het Czaar Peterpunt. “Dat maakt dat je voor elkaar opkomt. En dat mensen langer in een buurt blijven wonen.”
is toch een verschil of je voor 6 of voor 22 mensen moet zorgen. Ander voordeel is dat iedere bewoner een eigen kamer heeft. Met een eigen plek voelen mensen zich veiliger. Het geeft ook een gevoel van geborgenheid en rust. Dat wordt moeilijk als een kamer Het Czaar Peterpunt van Amsta ging in juni moet delen met drie anderen, zoals in een 2004 open na een grondige verbouwing door groot verpleeghuis.” Woonstichting De Key. Sindsdien wonen er 24 In het Czaar Peterpunt vormen zes bewoners dementerende ouderen die verpleeghuiszorg één gezin. Elk gezin heeft weer zijn eigen nodig hebben. Het Czaar Peterpunt is echter ritme, legt Van Voskuijlen uit. “Dat ritme veel kleiner dan een ‘gewoon’ verpleeghuis. volgen wij zoveel mogelijk. Hoogtepunt van “Een voordeel van die kleinschaligheid is dat de dag is het koken, een vast onderdeel van je een grotere betrokkenheid krijgt van de de dag. Daarbij zijn alle bewoners aanwezig. medewerkers”, zegt Van Voskuijlen. “Niet dat Ze helpen mee met aardappels schillen, tafels ze in een groot verpleegtehuis niet betrokken dekken en eten klaarmaken, maar niets is zouden zijn, maar het is minder massaal. Het verplicht.”
Kwetsbare groep Hoewel het Czaar Peterpunt prima past in het idee van een woonservicebuurt, heeft Van Voskuijlen nog niet het gevoel één buurt te zijn. “Dat ligt ook aan onszelf: het is toch een kwetsbare groep die je moet beschermen. Soms is er wel contact: dan komen buurtbewoners langs met dozen puzzels die ze anders zouden weggooien. En in juli bracht een mevrouw een mooie bos bloemen: ze ging op vakantie en vond het zonde om die bos weg te gooien. Ook zijn er kinderen van de naschoolse opvang een paar keer langs gekomen. Gingen ze in de tuin bloempotten schilderen met de bewoners of bingo spelen op zolder. De kinderen vonden het leuk, maar ouders
niet altijd en toen is het contact gestopt. Jammer. Hopelijk wordt dat toch weer opgepakt.” Van Voskuijlen hoopt ook op vrijwilligers: voor een ommetje maken, een keertje puzzelen met iemand, koffie drinken, even buurten. “Vrijwilligers vinden lukt moeilijk”, zegt ze. “In vijf jaar hebben we er maar twee gevonden. Buurtbewoners zijn in ieder geval altijd welkom om even te komen kijken. Een belletje van tevoren en we spreken een tijdstip af.” Czaar Peterpunt Czaar Peterstraat 196 1018RX Amsterdam Telefoon: 020-3304004
[email protected]
fysiotherapie, logopedie en ergotherapie. Dit zijn voorzieningen waar alle bewoners gebruik van kunnen maken. Geen barrières De woonomgeving in een woonservicebuurt is barrièrevrij, verkeersveilig en sociaal veilig. Er zijn oversteekplaatsen zonder drempels en de verkeerslichten voor voetgangers staan langer op groen. Verkeersdrempels dwingen snel verkeer om langzamer te rijden. Extra verlichting zorgt voor een veiliger gevoel. Verder heeft een woonservicebuurt openbaar vervoer (tramlijn 10) en moet de woonomgeving bijdragen aan ‘ontmoeting’. De toekomstige parkstrook tussen het Funenpark en de Czaar Peterbuurt zal hierin een belangrijke bijdrage gaan leveren. Meer welzijn Tot slot kent een woonservicebuurt meer welzijn. Een buurt waar mensen naar elkaar omkijken en elkaar kunnen ontmoeten, zoals straks in De Keyzer, waar ook een ontmoetingsruimte en een buurtrestaurant komen. Kortom: een buurt waar het goed wonen is!
Woningcorporaties zetten zich in voor kwetsbare groepen Ook de woningcorporaties Eigen Haard en De Key zetten zich in voor de woonservicebuurt. Ze bieden huisvesting aan de kwetsbare groepen van de samenleving: van minder vitale senioren en mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking tot aan thuisloze jonge moeders. In complex N45 bouwt Eigen Haard zes woningen op de begane grond in de Blankenstraat om tot wibo-woningen (wonen in beschermde omgeving), bestemd voor ouderen die extra zorg nodig hebben om zelfstandig te kunnen blijven wonen. In deze zorg zal worden voorzien door zorgorganisatie Amsta, die straks ook het nieuwe, nabijgelegen dienstencentrum in De Keyzer zal beheren. Amsta biedt zorg aan ouderen, mensen met een verstandelijke beperking en iedere andere Amsterdammer die behoefte heeft aan een steuntje in de rug. Thuisloze moeders Verder maakt Eigen Haard in N45 vijf appartementen in de Czaar Peterstraat geschikt voor cliënten van zorgorganisatie Cordaan die een licht verstandelijke beperking hebben. Cordaan zal toezien op
Een goede buur… “Een woonservicebuurt is toch een buurt waarin je meer naar elkaar omkijkt”, zegt Carolien Marsman, projectleider van de Burenhulpcentrale. Dit initiatief past prima in de gedachte van een woonservicebuurt.
Ander voorbeeld: tijdens de Straatspeeldag werden de oudere bewoners van het Czaar Peterpunt uitgenodigd; daarna mochten de kinderen hun rollators pimpen. En sinds 1 april 2009 is er de Burenhulpcentrale.
Marsman werkt in het ‘Huis van de Buurt’, waar ze allerlei activiteiten organiseert om de saamhorigheid in de buurt te verbeteren. Een voorbeeld: kinderen uit groep 8 van de BOE-school maakten – in samenwerking met Amsterdams Jong Persbureau – interviews met ouderen. De portretten van deze ouderen zijn gepubliceerd in De Eilander.
Vrijwilligers “De Burenhulpcentrale is bedoeld voor iedereen in de buurt”, zegt Marsman. “Het gaat erom dat je iemand uit de straat of de buurt een handje helpt: een vuilniszak buiten zetten voor iemand die zijn been heeft gebroken, een tv programmeren, een boodschapje halen, hond uitlaten – je
kunt zelf opgeven wat voor soort klusje je zou willen doen. Deelnemers worden per jaar één tot vier keer gebeld door de telefooncentrale. In eerste instantie vraagt een computer of je tijd hebt – dan hoef je je ook niet bezwaard te voelen als je ‘nee’ zegt. Of het werkt? We hebben nu rond de 85 vrijwilligers. Ik verwacht dat dit aantal zal groeien, want iedereen is best bereid om iets voor een ander te doen. Het moet alleen wel passen in je leven.” Burenhulpcentrale: 020-3556161 Op werkdagen tussen 09.00-14.00 uur
goede begeleiding van haar cliënten op het gebied van wonen, dagbesteding, werk, gezondheid, financiën, vrije tijd en het eigen netwerk. In N45 realiseert Eigen Haard in semizelfstandige setting ook zes appartementen voor thuisloze jonge (aanstaande) moeders tot 23 jaar. Eigen Haard doet dit in een voor Amsterdam unieke samenwerking tussen HVO-Querido en Altra Jeugdzorg. HVO Querido verzorgt de woonbegeleiding, Altra Jeugdzorg geeft ondersteuning bij de opvoeding en zorgt voor school- en arbeidstoeleiding. De verwachting is dat de woningen in dit complex medio 2010 worden opgeleverd. In complex N46 realiseert Eigen Haard een jaar later (2011) in de Blankenstraat nog eens vijf wibowoningen en aan de Czaar Peterstraatkant zes appartementen voor Cordaan en zes appartementen voor thuisloze jonge moeders. Dementerende ouderen Woonstichting De Key verhuurt – naast de kleinschalige zorgvoorziening voor dementerende ouderen in het Czaar Peterpunt – ook nog eens veertig wibowoningen en vijf MIVA-woningen (voor minder validen) in het Funenpark. In het gebouw De Keyzer komen daar straks nog eens 68 levensloopbestendige woningen bij, plus een aantal groepswoningen voor ouderen voor Amsta en een dienstencentrum voor de buurt.
Concerten om de hoek “Een woonservicebuurt is voor mij een buurt waar alle groepen van mensen wonen: oud, jong, gezond, gehandicapt en in alle kleuren. Een buurt waarin iedereen een plek heeft”, aldus Bart Bavelaar, samen met Erik Nijland initiatiefnemer van Funenconcerts. Buurtbewoners en andere belangstellenden kunnen om de twee weken op zondag een concert bijwonen in het Funenpark 125.
heel Amsterdam tot mensen uit de wibowoningen in het Funenpark. Die kunnen hier zelfstandig naar toe komen. We hebben ook een afspraak met het Czaar Peterpunt om voor hun bewoners begin november een concert te geven, met klassieke muziek van Beethoven. Schitterend toch? Het wordt dan wel een besloten concert, alleen voor die bewoners, hun familieleden en hun verzorgers. Als je diep in mijn hart kijkt, zou “Het Funenpark had helemaal niks aan ik het graag gemengd zien, maar praktisch cultuur”, begint Bavelaar. “Terwijl een beetje gezien is dit beter. De kans bestaat dat levendigheid heel belangrijk is in een mensen zich anders gaan storen aan de buurt! Je woont niet alleen in je huis, je woont dementerende ouderen. Ook als musicus ook in je omgeving. Die maak je samen, maar moet je er tegen kunnen dat iemand midden je moet er wel energie in steken.” Het bleef in een solo kan opstaan om naar het toilet niet bij woorden: op 1 januari 2006 startte te gaan. Maar we zien het wel. Dit wordt de Bavelaar samen met zijn vriend Erik Nijland eerste keer en het is best wel spannend”, Funenconcerts. Elke twee weken vindt op lacht Bavelaar. “Maar als dit goed uitpakt, zondag een concert plaats. Funenconcerts is kunnen we het vaker doen. Ik zie ze toch als volgeboekt tot juli 2010. buurtbewoners: waarom zou je die groep vergeten? Die mensen horen er gewoon bij.” Spannend “Veel mensen komen hier regelmatig Wilt u een concert bijwonen? binnen”, vertelt Bavelaar. “Van mensen uit Kijk op www.funenconcerts.nl
N43 stapje dichterbij
Gentrification in volle gang
De komst van twee nieuwbouwblokken aan de kop van de Czaar Peterstraat (bouwblok N43) is een stapje dichterbij gekomen. Waternet en stadsdeel Centrum zijn het namelijk eens geworden over het verleggen van een (ondergrondse) laagwaterkering.
“De Czaar Peterbuurt zit midden in een gentrification”, concludeert Mariska Gepken (23), derdejaarsstudent Planologie aan de Universiteit van Amsterdam. Ze deed onderzoek naar de metamorfose van de Czaar Peterbuurt. Het gaat de goede kant op.
Deze laagwaterkering loopt nu nog pal door het gebied waar de twee gebouwen zijn gepland. En daarom ging Waternet niet met de bouwplannen akkoord, omdat het de waterkeringen juist vrij wil houden van bouwwerken. Hierop besloot stadsdeel Centrum een ‘Variantenanalyse verlegging secundaire waterkering Funenpark’ te schrijven. In deze analyse geeft stadsdeel centrum twee alternatieve routes voor deze ondergrondse waterkering: de Czaar Peterstraat en het Funenpark/Cruquiuskade.
‘Amsterdamse gebieden tussen downgrading en upgrading’, zo luidde het onderzoeksthema voor de planologiestudenten. Ofwel: hoe verandert een slechte buurt in een goede? Gepken koos voor de Czaar Peterbuurt omdat hier lange tijd sprak was van downgrading: criminelen, prostituees en drugsdealers maakten een tijd de dienst uit in een verpauperde wijk. Vanaf 2000 ontwikkelde de overheid plannen voor een upgrading van de buurt. Gepken heeft gekeken of deze upgrading inderdaad heeft geleid tot een verbetering en opwaardering van de buurt op fysiek, economisch en sociaal vlak – de zogenaamde ‘gentrification’. opgeleverd. “Dat kwam eigenlijk door een interview met iemand van Eigen Haard”, legt Gepken uit, die wel toegeeft dat ze in het begin aan de buurt moest wennen. “Ik fietste hier alleen doorheen op weg naar het KNSM-eiland, maar ik had niet het idee dat ik hier graag zou willen wonen! Vooral ’s avonds wist ik niet hoe snel ik door de Czaar
Peterstraat moest fietsen, want ik voelde me er niet altijd veilig. Maar nu woon ik hier prettig. In vergelijking met het KNSMeiland, waar iedereen erg op zichzelf is, zijn de mensen hier veel losser. Ze zeggen je goedemorgen als het mooi weer is en ze zetten hier al heel snel de stoeltjes – of zelfs hele bankstellen – buiten. Wel gezelliger.”
Hoe komt een bestemmingsplan tot stand?
“De mensen zijn hier wat losser” Het onderzoek heeft voor Gepken een prettige bijkomstigheid: het heeft haar een tijdelijke woning op de Czaar Peterstraat
2. N a de inspraak volgt een periode waarin om advies wordt gevraagd aan allerlei instanties: KPN, Waternet, NUON, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed et
cetera. Deze periode duurt tussen de 6 weken tot 3 maanden. Alle instanties geven hun advies op het plan. 3. Als iedere instantie heeft gereageerd, worden alle adviezen en de reacties uit de inspraakprocedure in het plan verwerkt. 4. Daarna volgt de tervisielegging van het ontwerp-bestemmingsplan (het woordje ‘concept’ vervalt). De tervisielegging is wel wettelijk verplicht. Iedereen kan dan schriftelijk en mondeling reageren.
gelijk liggen. Over het conceptontwerp bestemmingsplan Kop Czaar Peterbuurt is in juni 2008 een inspraakavond geweest; het conceptontwerp bestemmingsplan Oostelijke Eilanden is op 18 juni 2009 gepresenteerd. Stadsdeel Centrum wil nu beide bestemmingsplannen samenvoegen tot één bestemmingsplan. Het streven is om dit bestemmingsplan (met daarin dus een gewijzigde route van de laagwaterkering) januari 2010 ter visie te leggen.
Kerende hoogte De keus is gevallen op de route Funenpark/ Cruquiuskade. De laagwaterkering heeft hier een ‘voldoende kerende hoogte’, aldus een woordvoerder van Waternet. Deze hoogte moet minimaal NAP + 1 meter zijn. Op de Czaar Peterstraat is dit niet (overal) het geval. Door het verleggen van de laagwaterkering om het gebouw heen, is Waternet niet meer tegen de bouw van N43. Daarmee kan de procedure van het bestemmingsplan worden hervat.
Yuppen en jonge gezinnen “We hebben ongeveer vijftig bewoners en ondernemers geïnterviewd”, vertelt Gepken. “Verreweg de meeste bewoners en ondernemers waren tevreden, al vindt een enkeling het ook jammer dat het karakter van de buurt verandert. Maar verbetering is er: de komst van tramlijn 10 en de renovatie van woningen maken de buurt aantrekkelijker. De woonverbetering leidt tot hogere huren, waardoor hier ook wat rijkere mensen zijn komen wonen. De komst van ouderen, yuppen en jonge gezinnen laten zien dat hier ook een sociale verandering heeft plaatsgevonden. Die mix van mensen maakt de buurt gevarieerder en dat komt de leefbaarheid ten goede. Verder zijn de ondernemers over het algemeen tevreden met de lage huur en het feit dat ze hier zo makkelijk terecht konden komen.”
1. A llereerst wordt een conceptontwerp bestemmingsplan ter inzage voor de inspraak gelegd. Dit is geen wettelijke verplichting. Stadsdeel Centrum doet dit echter wel, omdat het deel uitmaakt van de inspraakprocedure van stadsdeel Centrum. In dit stadium vindt ook een inspraakavond plaats.
Oostelijke Eilanden en één voor de Kop Czaar Peterstraat, dus het stukje N43. De reden om voor de Kop Czaar Peterstraat een apart bestemmingsplan te maken, was omdat N43 ver voorop in de ontwikkeling lag – de rest van de Oostelijke Eilanden hobbelde er eigenlijk een beetje achteraan. Inmiddels is die voorsprong achterhaald: de discussie over de laagwaterkering heeft zolang geduurd, dat de twee bestemmingsplannen nu ongeveer
Hoe verder? Aanvankelijk bestonden er twee bestemmingsplannen: één voor de hele laagwaterkering
Na zes weken is de tervisielegging klaar. 5. Na Stadsdeel Centrum moet daarna alle zienswijzen beantwoorden en besluiten om deze wel of niet op te nemen. Het ontwerp bestemmingsplan wordt, 6. Het al dan niet verwerkt met zienswijzen, voorgelegd aan de stadsdeelraad. Die moet er een besluit over nemen. Als de deelraad instemt met het ontwerp bestemmingsplan, vervalt het woordje ‘ontwerp’ en wordt gesproken over ‘bestemmingsplan’.
Na het besluit van de deelraad wordt 7. Na het bestemmingsplan opnieuw 6 weken ter visie gelegd. Bewoners en andere belanghebbenden kunnen dan beroep instellen bij de Raad van State of een verzoek tot schorsing indienen. Bij een schorsing wordt de inwerkingtreding opgeschort; dan ligt het hele plan stil. Er mag dan geen bouwvergunning verleend worden. Bij een beroep is het wachten op een uitspraak van de Raad van State. De De procedure (verlenen van
bouwvergunningen en dergelijke) kan ondertussen wel doorgaan. Als er niemand naar de Raad van State 8. Als stapt, wordt het bestemmingsplan na zes weken en 1 dag ‘onherroepelijk’. Dan mogen vergunningen worden verleend en kan het bestemmingsplan worden uitgevoerd.
“Geef jongeren hun eigen plek” Inspraak Funenpark komt eraan Het doet een beetje denken aan de Berlijnse muur: de afscheiding die de Czaar Peterbuurt en het Funenpark in tweeën splijt. Maar binnen een paar jaar maakt deze muur plaats voor een prachtige parkstrook, die beide buurten met elkaar verbindt. Het plan is bijna klaar voor inspraak. Het stadsdeel is nu druk bezig met de laatste voorbereidingen. Afhankelijk van het moment waarop het stadsdeelbestuur het plan vrijgeeft voor inspraak, is de planning om in november/december een inspraakavond te organiseren. Bolwerk In het nieuwste plan zijn reacties van een eerdere inspraakavond (van 15 februari 2007) zoveel mogelijk verwerkt. Er is aandacht voor een eventueel fietspad door de parkstrook (motie Hofmeijer, juli 2001) en het bolwerk Zeeburg, dat door een kunstwerk zichtbaar wordt gemaakt. Bij de inrichting is rekening gehouden met de
ondergrondse secundaire waterkering. Die loopt dwars door de parkstrook en dat heeft beperkingen voor de inrichting. Speelvoorzieningen Tot slot is er aandacht voor drie leeftijdsgroepen van de jeugd: de kinderen in de onderbouw, die in de ruimte rond de school kunnen spelen; de kinderen van de bovenbouw, die kunnen spelen in een nieuwe speeltuin of op het gras in het park, en de groep van 12 jaar en ouder. Deze groep wil het stadsdeel nog graag polsen over speelvoorzieningen in het park. Meer over de inspraak van het Funenpark in een volgend Petersburg Journaal.
Op zoek naar een Wibo-woning? Bent u 55 jaar of ouder en op zoek naar een wibo-woning? Schrijft u zich dan in bij WoningNet! Dit kan met een inschrijfformulier dat u telefonisch kunt aanvragen op 0900 – 8140, via de woningbouwvereniging of via www.WoningNet.nl. Wibo-woningen (wonen in een beschermde omgeving) zijn bij elkaar gelegen, zelfstandige woningen in de buurt van een dienstencentrum, waar bewoners gebruik van kunnen maken en elkaar kunnen
Wanneer het plan voor de Funenparkstrook wordt vrijgegeven voor inspraak, kunt u lezen in het Stadsdeelnieuws of op de website www.centrum.amsterdam.nl
ontmoeten. De woningen hebben twee of drie kamers, zijn gelijkvloers en – indien nodig – met een lift bereikbaar. Wibo-woningen worden in een bepaalde volgorde toegewezen. Eerst komen mensen van 75 jaar en ouder aan de beurt, daarna mensen tussen 65 en 75 jaar en vervolgens de 55- tot 65-jarigen. Wat meespeelt, is de woonduur (het aantal jaren dat u zelfstandig in uw huidige woning woont). Voorrang krijgen ouderen met een wibo-indicatie en een AWBZ-zorgindicatie van het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg).
Voor meer informatie kunt u op werkdagen (9.00-16.00 uur) bellen met de Dienst Wonen, afdeling Speciale Projecten, telefoon: 020 - 552 7430 of 020 - 552 7431. Of kijk op de speciale site van de Dienst Wonen: www.wibo-woningen.nl
Bij de inrichting van de toekomstige Funenparkstrook hoopt Ivo Mouwen (coördinator jongerenwerk bij jongerencentrum ‘The Clutch’) dat de jongeren niet over het hoofd worden gezien. “Geef ze een eigen plek! Zij wonen hier toch ook?”
“Als je kijkt hoe een wijk is ingericht, zie je dat er voor kinderen van tot en met 12 jaar best veel speelvoorzieningen zijn”, zegt Ivo. “Speelvoorzieningen voor kleine kinderen zijn wettelijk geregeld. Dat is goed, want kinderen moeten kunnen spelen. Maar voor jongeren vanaf 12 jaar is er bitter weinig: er is één voetbalkooi in de Conradstraat en een oud shotveldje bij ons om de hoek, met één oude basket en dat is het dan! Terwijl er in de Czaar Peterbuurt, Kattenburg en Wittenburg bovengemiddeld veel jongeren rondlopen. Die hebben net zo goed recht op een plek. Als je die niet geeft, gaan jongeren zichzelf een plek toe-eigenen. Meestal is de omgeving daar niet blij mee. Zo ontstaat overlast van zogenaamde ‘hangjongeren’, wat ik overigens een hele negatieve term vind. Als twee oudjes elkaar treffen bij een bankje, spreek je toch ook niet meteen van hangbejaarden?”
Lieveheersbeestjes Voor de inrichting van de Funenparkstrook denkt Ivo niet meteen aan een skatebaan. “Skaters vormen een aparte subcultuur die niet per se wijkgebonden is. Wat hen bindt is skaten en ze zijn best bereid om daarvoor naar een ander stadsdeel te gaan. Maar hier wonen niet echt skaters; de jongens uit de buurt zijn meer voetballertjes. De ultimate voorziening voor hen is een Johan Cruijff Court, een soort kleine voetbalarena – dat is echt hot.” Maar Ivo pleit vooral voor ontmoetingsplekken voor jongeren in de wijk, waar ze geen overlast kunnen veroorzaken voor andere bewoners. “Als het stadsdeel slim is, geven ze die plekken. Zet wat bankjes bij elkaar, liefst met een afdakje, zodat jongeren daar kunnen zitten. Met het voortdurend wegjagen van jongeren verplaats je het probleem, maar je lost het niet op. Bovendien kost het onnodig veel
inzet van politie en ambulant jongerenwerk. Als je ze een plek geeft, kun je ook afspraken met de jongeren maken: óf je verkloot het, óf je houdt je aan een paar simpele regels en het kan zo blijven.” Ivo begrijpt best dat niet iedereen graag een club jongeren voor de deur heeft. “Het zijn niet altijd lieveheersbeestjes en het vraagt ook om een zekere tolerantie”, zegt hij. “Maar over het algemeen valt het kwartje bij de jongeren heus wel als er iets is en je ze aanspreekt op een normale, ontspannen manier. Het jongerenwerk kan natuurlijk altijd als intermediair optreden tussen jongeren en andere groepen bewoners.” De Clutch 2e Leeghwaterstraat 5b 1018 RA Amsterdam 020-6224668
[email protected]