Omgangsprotocol
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Inhoudsopgave Pestprotocol van basisschool de Borch
pagina 3
Achtergrondinformatie
pagina 4
Tips voor …
pagina 5 en 6
Vijfsporenaanpak
pagina 7 en 8
Gesprek aangaan
pagina 9
De No blame methode
pagina 10 t/m 12
Maatregelen op school
pagina 13
Aanpak bij pesten vanuit school
pagina 15
Stappenplan ‘stap terug’ leerling
pagina 16
Cyberpesten
pagina 17 en 18
Literatuur pesten
pagina 19
Bijlage
‘Stap terug’ formulier
pagina 20 en 21
Verslag inzake time out, schorsing en/of verwijdering van leerling
pagina 22 en 23
Gedragsregels basisschool de Borch
pagina 24
Internet contract basisschool de Borch
pagina 25
Afspraken collega’s
pagina 26 en 27
Afspraken hulpouders
pagina 28
Enquête digitaal pesten
pagina 29 t/m 33
Meldcode signalen huiselijk geweld & kindermishandelingen
pagina 34 t/m 35
De 4 stappen (weerbaarheid) van WIsH
pagina 36
Individuele en groepsbeloningen
pagina 37
Pestprotocol
2
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
PESTPROTOCOL VAN BASISSCHOOL DE BORCH Op onze school staan wij pesten niet toe In dit protocol willen we duidelijk maken: Waarom wij pestgedrag niet accepteren Wat we onder pesten verstaan Wat we doen om pesten te voorkomen We kiezen voor de vijfsporenaanpak Dit beleid is gericht op alle betrokkenen: De pester: hij/zij wordt aangesproken op zijn/ haar gedrag Het gepeste kind: er wordt geluisterd naar zijn verhaal; het wordt serieus genomen De kinderen uit de zwijgende middengroep De leerkracht De ouders Waarom accepteren we geen pestgedrag? Iedereen is waardevol leren wij de kinderen. Dat willen we ze ook laten ervaren. Pesten laat echter het tegenovergestelde zien Iedereen mag er zijn zoals hij is. De gevolgen voor de slachtoffers zijn groot. Kinderen kunnen dag in dag uit met lood in hun schoenen naar school gaan. Uit verhalen van volwassenen die vroeger zelf gepest zijn, blijkt dat zij er nog last van hebben. Kinderen komen op school om te leren. Om dit goed te kunnen moet de school een veilige omgeving bieden. Wat is pesten? Er is een groot verschil tussen plagen en pesten. Kinderen die elkaar plagen kunnen elkaar wel aan. Als je geplaagd wordt, plaag je een andere keer terug. Plagen is niet gemeen, maar grappig. Je kunt samen lachen. Het gebeurt dan bij de een en dan weer bij een ander. Pesten is wel gemeen. Pesten is lange tijd met woorden of met je lijf geweld gebruiken tegen één kind. Dat ene kind durft zich niet te verdedigen of kan zich niet verdedigen. Pesten gebeurt soms alleen, maar meestal met een groepje kinderen. Voorbeelden van pesten zijn: slaan, schoppen, duwen, spugen, nare dingen zeggen of doen alsof iemand niet bestaat.
Pestprotocol
3
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
ACHTERGRONDINFORMATIE Hoe kunnen we een kind dat gepest wordt signaleren? Hoe een kind dat pest? De genoemde signalen kunnen optreden, maar zijn per kind verschillend. Het SLACHTOFFER kan: niet graag naar school gaan contact met andere kinderen uit de weg gaan agressief worden vaak alleen spelen of met oudere/ jongere kinderen mindere schoolresultaten halen angstig, verdrietig, teruggetrokken, neerslachtig zijn moeilijk voor zichzelf opkomen regelmatig vernielde eigendommen hebben of iets kwijt zijn vaak blauwe plekken, kapotte kleren hebben zelf aangeven dat hij gepest wordt De PESTER kan: op de voorgrond willen treden ten koste van anderen zichzelf willen bewijzen moeite hebben met het accepteren van tegenwerking snel ruzie hebben weinig inlevingsvermogen tonen andere kinderen uitdagen weinig rekening houden met anderen een dwingende leider zijn andere kinderen het pesten laten uitvoeren onzeker zijn over zichzelf problemen hebben: thuis, met leren, sport
Pestprotocol
4
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
TIPS VOOR … Tips voor kinderen die worden gepest Praat erover! Als je het aan niemand vertelt, zal het pesten niet stoppen. Praat met een vriend(in), ouders, juf of meester of iemand anders die je vertrouwt. Praten is geen klikken! Klikken doe je omdat je graag wilt dat iemand straf krijgt. Als je praat over pesten doe je dat om het te stoppen. Probeer tegen de pester te zeggen dat je het niet goed vindt wat hij doet. Je kunt het ook opschrijven en bij iemand neerleggen. Vanaf groep 5 staat er een doos voor. Maak een afspraak met de vertrouwenspersoon/ maatschappelijk werkster. Erover praten lucht al op. Zij kunnen je helpen om het pesten te stoppen. Je kunt naar de kindertelefoon bellen, zonder je naam te noemen, nummer: 0800-0432 (gratis) of Pestweb: 0800-2828280 (gratis) Weet zeker: het is niet jouw schuld dat je gepest wordt. Niemand heeft het recht jou te pesten! Tips voor kinderen die pesten Misschien is pesten gewoon voor je geworden, omdat je er ooit mee bent begonnen. Maar daar hoef je natuurlijk niet mee door te gaan. Ook al verwacht iedereen dat je pest. Je kunt er gewoon mee stoppen. Stoppen met pesten kan best lastig zijn. Praat er daarom met iemand over, een vriend(in), met je vader of moeder, met de juf of meester of een andere volwassene. Je kunt het ook opschrijven en bij de juf of meester op het bureau leggen. Vanaf groep 5 is er een speciale doos voor. Maak een afspraak met juf Jolanda of de maatschappelijk werkster van school. Praten is een begin. Zij kunnen je helpen om te stoppen. Je kunt naar de kindertelefoon bellen, zonder je naam te noemen. Tel. nummer:08000432 (gratis). Lees eens een boek over pesten. Dan lees je hoe verdrietig, bang of eenzaam gepeste kinderen kunnen worden. Tips voor alle kinderen Als je merkt dat er gepest wordt op school zeg het dan tegen de juf of meester. Praten over pesten is geen klikken! Klikken doe je omdat je graag wilt dat iemand straf krijgt. Als je praat over pesten doe je dat, omdat je wilt dat het stopt. Je kunt het ook opschrijven en bij de meester of juf op het bureau leggen. Vanaf groep 5 staat er een speciale doos voor. Zeg tegen de pester: ‘Stop ermee, dat is gemeen’ Dat is best moeilijk, maar samen met andere kinderen durf je dat vaak beter. Spreek het samen af. Praat er thuis over. Doe nooit mee, word geen meeloper.
Pestprotocol
5
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Tips voor de ouders van slachtoffers Als het pesten op school gebeurt bespreek het dan met de leerkracht en/ of vertrouwenspersoon Spreek de pester(s) zelf niet aan, zoek de oplossing op volwassen niveau (leerkracht/vertrouwenspersoon) Ga met uw verhaal naar de directie als er geen of te weinig vooruitgang wordt geboekt. De deur staat altijd open! Steun uw kind in het idee dat er een einde aan komt. Lees boeken over dit onderwerp. Praat erover met uw kind. Beloon hem zodat hij zijn zelfvertrouwen/respect houdt/ terugkrijgt. Zorg ervoor dat uw kind in goede conditie is en er verzorgd uitziet. Laat uw kind deelnemen aan een cursus sociale vaardigheid. Tips voor ouders van pesters Neem het probleem serieus. Schrik niet; elk kind kan pester worden. Lees boeken over dit onderwerp. Probeer achter de oorzaak van het pesten te komen. Maak het kind gevoelig voor wat het anderen aandoet en kom daar na enige tijd op terug. Bespreek het met de leerkracht. Besteed aandacht en tijd aan het kind. Stimuleer uw kind om iets te doen wat het leuk vindt, (sporten, creatief bezig zijn e.d.) zodat hij energie kwijt kan in positieve zaken. Laat uw kind deelnemen aan een cursus sociale vaardigheid. Tips voor leerkrachten Probeer het probleem te voorkomen door een positieve, preventieve sfeer in de groep te creëren ( Leefstijl) Wees alert op signalen. Je hebt een voorbeeldfunctie: Neem duidelijk stelling tegen pesten. Creëer positieve situaties voor elk kind. Neem contact op met de ouders van slachtoffer en pester(s) volgens protocol. Stimuleer alle partijen de bovengenoemde tips op te volgen door er regelmatig op terug te komen. Stel de directie op de hoogte van pestgedrag en/of van gesprekken die weinig vooruitgang opleveren. Overleg/evalueer regelmatig met je team over de aanpak. Lees er meer over ( o.a. Pestweb.nl) Spreek de kinderen aan op gedrag; “Jij doet…… Bespreek regelmatig waarden en normen in de groep
Pestprotocol
6
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
VIJF SPORENAANPAK Alle partijen die te maken hebben met pesten worden betrokken. Hieronder wordt aangegeven wat je kunt doen: Het gepeste kind Luister goed naar het gepeste kind en neem zijn probleem serieus. Bied hem steun. Het gepeste kind mag zich geen slachtoffer blijven voelen, probeer hem weerbaar te maken. Spreek af dat je weer een gesprek met hem hebt. Zorg voor een goede follow-up. Zorg zo nodig dat het kind en sociale weerbaarheidtraining krijgt. De pester Maak de pester bewust van de effecten van zijn gedrag. Vraag hoe hij zich zou voelen in zo’n situatie. Spreek een follow-upgesprek af Gaat het pesten toch door, laat dan het protocol in gang gaan Zorg zo nodig dat het kind een sociale vaardigheidstraining krijgt De middengroep erbij betrekken In de klas weten alle klasgenoten wie er gepest wordt en wie pest. Toch wordt er niet over gepraat. Praat met deze groep over pesten en hun eigen rol daarbij. Doe dat eerst aan de hand van een algemeen boek of pestvideo uit de anti- pestkist Leer ze met kleine groepjes op te treden als ze getuigen zijn van pestgedrag De school/ het team Uitgangspunt is het tot stand brengen van een algemeen beleid van de school rond veiligheid en pesten waar de hele school bij betrokken is Van belang is dat de school zich bewust wordt van het probleem en duidelijk stelling neemt Jaarlijks evalueren wat er is gebeurd en alle afspraken doornemen en eventuele aanpassingen toevoegen, zodat het voor iedereen blijft leven Ouders van slachtoffer Ouders van het gepeste kind serieus nemen. Zij hebben een lange weg bewandeld voordat ze naar de school komen. Ouders van de pester aanspreken In samenwerking tussen school en ouders het pestprobleem aanpakken
Pestprotocol
7
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
van de pester De meeste ouders van de pester hebben vaak niets door en schrikken erg als blijkt dat hun kind pest Ze zullen hun kind aanspreken op zijn gedrag Lastiger is het als ouders zeggen “mijn kind doet dat niet” of “wat een onzin, iedereen moet voor zichzelf opkomen”. Ouders herkennen het pestgedrag niet en vinden het overdreven dat de school dit gedrag als pesten betitelt en hen hierop aanspreekt.
Wat te doen als ouders ontkennen? Maak duidelijk dat de school een veilige plek is voor iedereen, dus ook voor gepeste X. De school doet er alles aan om dit voor elkaar te krijgen, vraag hun medewerking om dit voor elkaar te krijgen. Maak afspraken met hen hoe het pesten aangepakt wordt en wat je van hen en hun kind verwacht. Als de ouders niet willen meewerken kan de school hen duidelijk maken dat ze wellicht een andere school voor hun kind moeten zoeken Zeker bij dit soort ouders is een stevige aanpak nodig Maak aantekeningen in het dossier Plan vervolgafspraken met ze Blijven de ouders halsstarrig of blijft het pesten doorgaan, dan is de laatste stap: verwijdering van school. Pesters en ouders moeten hiervan op de hoogte zijn
Pestprotocol
8
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Gesprek aangaan Kinderen zijn vaak bang om thuis of op school iets te vertellen over pesten. Als ze NIETS vertellen wordt het pesten erger en duurt het langer. Waarom vertellen ze het niet? Ze zijn misschien bang om het te zeggen omdat je dan meteen boos wordt op de daders en dat dat een reden is om nog verder gepest te worden. TIPS: Zorg dat je niet meteen iets gaat doen Laat merken dat je wilt helpen, maar doe nog even niets Kijk of je het zelf kunt waarnemen Ga het gesprek met het gepeste kind buiten de les aan, dan voorkom je dat het kind een onveilig gevoel krijgt (anderen kunnen meeluisteren) Luister naar het kind en stel vragen Bespreek wat het kind heeft gedaan om het pesten te stoppen Bedenk samen de volgende stap: “wat gaan we er samen aan doen?’ Doe niets buiten het kind om, want daar zijn veel kinderen juist bang voor Spreek de pester aan Ga ook dit gesprek buiten de klas aan Maak het kind duidelijk dat het pesten moet stoppen Maak hem bewust van de effecten van zijn gedrag Afhankelijk van de ernst van het voorval kan een straf worden uitgedeeld Contact opnemen met de ouders is een van de mogelijkheden
Pestprotocol
9
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
DE NO BLAME METHODE Een mogelijkheid biedt de no-blame-benadering. Deze bestaat uit zeven stappen: 1. Interview het slachtoffer. Het gaat er hierbij om dat de begeleider er achter komt door wie de gepeste leerling wordt belaagd. Wie nemen het voortouw; wie zijn de volgers? Maar vooral ook: wat gebeurt er intern, in het koppie, van het slachtoffer. Wat is het effect op hem als persoon van wat hem overkomt? Focus je op het gevoel van de leerling. Feitelijkheden zijn minder belangrijk. Vraag de leerling als 'huiswerkopdracht' tot uitdrukking te brengen hoe hij zich voelt (opstel, tekening, gedicht) En vraag of je dit product met andere leerlingen mag bespreken. Licht de ouders van de gepeste leerling en van de meest betrokken leerlingen in over je aanpak en vraag of zij erachter kunnen staan. Als dat zo is, kun je de volgende stappen zetten. 2. Organiseer een gesprek met betrokken leerlingen (bij voorkeur 6 tot 8 leerlingen). Pesters, meelopers zowel als leerlingen met een positieve groepsinvloed. Het slachtoffer doet hieraan niet mee. 3. Leg het probleem uit. Je gebruikt hiervoor het huiswerkproduct. De begeleider vertelt hoe het slachtoffer zich voelt. De begeleider treedt absoluut niet in details, noch verliest zich in ja/nee -discussies rond incidenten of beweerde feiten. Er wordt niet beschuldigd, noch worden er daders aangewezen. Leg de situatie op tafel zonder ook maar iemand te beschuldigen. De situatie is dat een klasgenoot zich op dit moment doodongelukkig voelt. Vertel dat niemand (op dit moment, naar aanleiding van deze situatie) bang hoeft te zijn voor straf, represailles. Iedere beschuldiging draagt de kiem in zich voor hernieuwd intensiever en ondergronds pesten. 4. Gezamenlijke verantwoordelijkheid. De begeleider zegt dat in een groep ieder medeverantwoordelijk is voor hoe anderen zich voelen. En dat iedereen er een bijdrage aan kan leveren hoe anderen zich voelen. Sterker nog; iedereen heeft altijd invloed. Als jij stil, rustig bent en je nooit ergens mee bemoeit, heb je ook invloed. 5. De begeleider vraagt alle deelnemers om met ideeën te komen die er toe bijdragen dat de leerling die besproken wordt, zich gelukkiger gaat voelen. Dit kan er toe leiden dat de leerlingen tips hebben voor het slachtoffer. De begeleider complimenteert de inbrengers en vraagt of hij deze tips mag overbrengen aan het slachtoffer. Er vindt dus een omkering plaats: de leerlingen geven tips aan het slachtoffer en krijgen te horen dat het fijn is dat ze meedenken en de ander willen helpen. Maar zijn er ook dingen die jullie kunnen en willen doen om er voor te zorgen dat de ander zich prettiger voelt? De begeleider moedigt aan en geeft positieve feedback, maar waak ervoor de leerlingen beloftes tot gedragsverbetering af te dwingen.
Pestprotocol
10
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
6. Laat het probleem verder aan de groep over. Geef de leerlingen (en jezelf!) verantwoordelijkheid, rust en invloed. Spreek met hen af dat je later terugkomt op het probleem. Bedank hen voor het feit dat zij meedenken en meehelpen. 7. Interview de leerlingen na één of twee weken. Vraag alle leerlingen die je eerder hebt gesproken, inclusief de gepeste leerling, na een week of twee, hoe de zaken nu lopen. Wat is er verbeterd? Doe hiervan verslag aan de ouders van de gepeste leerling en de meest betrokken ouders. Omgaan met ge-ja-maar Het lijkt erop dat je met deze aanpak geen stevige actie onderneemt. Wat zullen de ouders, de leerlingen, je collega's wel niet van je denken? De ervaring leert dat wanneer je een duidelijk uitgesproken pestbeleid hebt, betrokkenen open staan voor deze aanpak. De ellende ontstaat wanneer
klachten van ouders niet serieus genomen worden; de school andere leerlingen gaat beschuldigen op vaak ongrijpbaar gedrag; de school het slachtoffer de les gaat lezen: 'ze maakt het er zelf ook wel een beetje naar, vindt u niet?' ouders denken te horen 'de school vindt dat mijn kinderen niet deugen' en dat interpreteert als 'ze vinden dus dat ik mijn kind niet goed opvoed!'
Ouders en slachtoffers zullen kwaad, teleurgesteld zijn en misschien wel wraak willen, maar uiteindelijk willen ze gewoon een situatie waarin zij zich beter voelen. Wat doe je bij concreet geweld? Simpel: in dat geval moet je je verantwoordelijkheid als school nemen en de leerling aanspreken op zijn concrete gedrag. In sommige gevallen zul je er zelfs toe moeten besluiten een incident te melden bij de politie. Ook die harde maatregelen kun je nemen met respect voor de dader en zijn ouders. Moet je alle feiten kennen? In eerste instantie is het niet echt nodig. Je moet weten dat er gepest wordt en je moet de namen van de belangrijkste betrokkenen kennen. Het belangrijkste gegeven is dat een kind in de klas zich ongelukkig voelt en dat we daar gezamenlijke verantwoordelijkheid voor hebben. Wanneer je serieuze actie moet ondernemen, zorg dan dat je de feiten op een rij hebt. Zorg ervoor dat je ze kunt presenteren zonder waardeoordelen. Pathologische pesters Het kan voorkomen dat kinderen vanuit schade die zij hebben opgelopen pathologische pesters zijn die niet aanspreekbaar zijn op hun gedrag. Voor hen is de no-blame-methode niet geschikt. Deze pesters moeten op een andere manier geholpen worden. Leerlingen moeten tegen hen beschermd worden.
Pestprotocol
11
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Pathologische slachtoffers Sommige kinderen hebben zulke gebrekkige sociale vaardigheden, of zijn zo beschadigd dat zij niet anders kunnen dan weerstand bij anderen oproepen. Deze kinderen moeten op gepaste manier geholpen worden. Maar dit ontneemt de klas niet haar verantwoordelijkheid.
Pestprotocol
12
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Maatregelen op school
Wij zorgen altijd voor een goede sfeer in de groep. Wij hebben op school onze methode Leefstijl, deze traint sociaal emotionele vaardigheden. In het begin van elk schooljaar wordt in het eerste hoofdstuk van leefstijl, met de klas de groepsregels samengesteld. Deze groepsregels komen, tijdens thema 1 van Leefstijl, te hangen aan de deur van ieder klaslokaal. Na thema 1 blijven ze hangen op een goed zichtbare plek in het lokaal. In de eerste maand van het schooljaar komt de vertrouwenspersoon een rondje lopen langs alle groepen. Jolanda stelt zich voor, legt haar taak uit en laat de schoolposter zien. Voor de ouders is een brief met uitleg. Ouders en/of kinderen zijn altijd welkom om te praten met de vertrouwenspersoon. Zie bijlage. Jolanda biedt ook de gedragsregels van de Borch aan tijdens haar rondje. Deze 11 regels staan ook in de schoolgids. Zie bijlagen op pagina 23. Deze Borchregels gaan op de dag van het bezoek van Jolanda mee naar huis en worden vanaf groep 5 ondertekend. Groep 1 t/m 4 neemt ze zo mee naar huis Tevens wordt in het begin van ieder schooljaar, en tussendoor waar nodig, het internetcontract besproken en mee naar huis gegeven. Dit contract hangt bij de computers in het lokaal en centraal bij de computers in de gang. De leerkrachten en klassen (hulp)ouders krijgen ieder jaar de gedragsregels, passend bij hun taak, uitgedeeld. Zie bijlagen op pagina 25 t/m 28 Vanaf groep 5 is er een brievenbus in elke groep. Deze bus is bedoeld voor kinderen die een vraag of probleem hebben. Ze mogen hun brief voorzien van naam, maar brieven mogen ook anoniem in de bus. Leerkrachten behandelen de brief individueel of in de groep. Op een centrale plek in het gebouw staat de niet-pest kist. In deze kist zitten materialen die geleend kunnen worden voor de groep. Er zitten kwartetspelen in, traditioneel muurtje bouwen, digitaal muurtje bouwen, allerlei boeken rondom dit thema voor verschillende leeftijdgroepen, DVD/ films passend bij het thema, folders. Er wordt gewerkt met individuele en groepsbeloningen voor goed gedrag. Zie bijlagen vanaf pagina 34. Kinderen worden regelmatig van werkplek gewisseld, zodat evt. gepeste kinderen naast kinderen kunnen zitten die sociaal gedrag vertonen. In het bouwoverleg kunnen bij “het rondje van de groep” kort situaties en/of kinderen besproken worden. In de leerlingbespreking wordt 2 keer in het jaar tijd gemaakt om het omgangsprotocol en de voortgang ervan te bespreken. We zorgen altijd voor begeleiding bij het buiten spelen en, indien nodig, voor begeleiding in het kleedlokaal bij het omkleden voor de gymles. Minimaal 2 maal per jaar wordt er een sociogram gemaakt. Dit zal in de maanden november en april plaatsvinden. De leerkrachten nemen actie als dit bij het sociogram nodig blijkt.
Pestprotocol
13
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Vanaf schooljaar 2014 2015 vullen alle groepsleerkrachten de vragenlijst van “Zien” in tijdens de afgesproken weken rond de herfstvakantie. Resultaten en eventueel plan van aanpak wordt besproken bij de consultatiegesprekken over de groep en bij de oudergesprekken. Voor de instromende kleuters die nog geen 6 maanden op school zijn wordt geen lijst ingevuld. Voor de overige groep 1 kinderen worden vraag 1 t/m 8 ingevuld. Voor de groep 2 kinderen wordt de hele lijst ingevuld. Voor de groep 3 kinderen worden de vragen 1 t/m 8 ingevuld. Vanaf groep 4 wordt de hele lijst door de leerkracht ingevuld. De kinderen van de groepen 5 t/m 8 vullen de leerlingen vragenlijst zelf in.
Pestprotocol
14
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Aanpak bij pesten vanuit school Stap 1: Eenmalig geconstateerd gedrag Actie door leerkracht gesprek over omgangsregels gesprek met pester en het gepeste kind. bespreken van eventuele sancties (korte) notitie i.v.m. dossiervorming algemene maatregelen (zie hierboven) werken d.m.v. de vijfsporenaanpak Stap 2: Pesten blijft doorgaan Actie door leerkracht algemene maatregelen (zie hierboven) toepassen van de no blame methode werken d.m.v. de vijfsporenaanpak pester leest een boek over pestgedrag en schrijft er een verslag over Stap terug formulier wordt door pester 2x ingevuld gesprek met ouders van het gepeste kind slachtoffer helpen gesprek met ouders pester (handtekening op stap terug formulier) Bespreken van evt. sancties Verslag invullen betreffende stap terug formulier Leerkracht stelt directie en de vertrouwenspersoon op de hoogte, deze zorgen voor dossiervorming. Groepsleerkracht kan advies vragen bij de vertrouwenspersoon en/of de gedragscoach. Stap 3: Pesten blijft nog steeds doorgaan Actie door leerkracht/ directie/ vertrouwenspersoon algemene maatregelen (zie hierboven) Nadat voor de 2e keer een stap terug formulier is ingevuld door het kind, volgt er een gezamenlijk gesprek met de ouders, directie, leerkracht en evt. vertrouwenspersoon. verslag invullen betreffende stap terug werken d.m.v. de vijfsporenaanpak De pester wordt ingebracht in het zorgteam Vergeet nimmer de zorg voor het gepeste kind, Blijf in overleg met ouders zoeken naar hulp. Stap 4: Negatief gedrag blijft Actie door directie in overleg met ons schoolbestuur Signum (m.b.v. beleidsplan ongewenste omgangsvormen) Nadat voor de 3e keer een stap terug formulier is ingevuld, volgen de volgende sancties: -schorsing -verwijdering Pestprotocol
15
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Stappenplan “stap terug” leerling 1. Bepaal voor jezelf wanneer de grens is bereikt. Na minimaal 2 en maximaal 4 sancties pas je stap terug toe. Zorg ervoor dat de sancties genoteerd zijn op papier. 2. Een leerling uit groep ½ of 3 maakt een tekening voor het gepeste kind en laat er door de leerkracht bijschrijven waar hij of zij spijt van heeft en hoe het volgende keer anders kan. Een leerling uit groep 3 kan ook zelf evt. een excuusbrief schrijven. De groepsleerkracht bewaart een kopie in het dossier. De ouders worden op de hoogte gebracht. Een leerling uit groep 4 t/m 8 vult 1 ‘stap terug’ formulier in (zie bijlagen op pagina 19 en 20) voor de ouders en een kopie wordt er afgedrukt voor de leerkracht. Tevens schrijft de bewuste leerling een excuusbrief voor het gepeste kind. Ook hiervan wordt een kopie bewaard in het leerling-dossier. Leerkracht geeft informatie door aan de directie en vertrouwenspersoon. Ook zij zorgen voor dossiervorming. 3. De ouders worden, met het meegeven van het stap terug formulier, op gesprek gevraagd bij de leerkracht. Tijdens het gesprek brengen zij het bewuste formulier ( voorzien van handtekening) mee naar school. Afspraken over het te verwachten gedrag worden schriftelijk vastgelegd en door ouder en kind ondertekend d.m.v. het verslag betreffende stap terug. De leerkracht legt de vervolgprocedure uit die hieronder beschreven staat. 4. Nadat voor de 2e keer een formulier is ingevuld, volgt een gesprek met de ouders door de directie samen met de leerkracht en evt. de vertrouwenspersoon. Ouders worden tijdens dit gesprek ingelicht over de vervolgstappen die gaan plaats vinden wanneer nogmaals, voor de 3e keer, een stap terug formulier moet worden ingevuld. 5. De vervolgstappen staan beschreven staan in het Beleidsplan Ongewenste Omgangsvormen. Via Signum zijn voor alle scholen binnen het bestuur eenduidige afspraken gemaakt voor problemen op het gebied van agressie, geweld, pesten en seksuele intimidatie. Met opgaaf van redenen kan een leerling voor maximaal een week geschorst worden. De schorsingsdag(en) wordt (worden) gebruikt om een gesprek te voeren met de ouders/ verzorgers en eventueel de leerling, om deze ernstige waarschuwing te onderstrepen en afspraken te maken over het vervolgtraject. Hierbij wordt ook de mogelijkheid tot verwijdering besproken als vervolgstap. Verwijderen van een leerling van school is een beslissing van het College van Bestuur.
Pestprotocol
16
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Cyberpesten Stap 1- De klacht Een leerling of ouder komt naar je toe, er worden vervelende mails gestuurd, de dader is onbekend (al zijn er meestal wel vermoedens). Probeer zoveel mogelijk materiaal te verzamelen, het betreffende mailtje (of mailtjes), de MSN conversaties, een hyves- pagina en evt. SMS’jes. Lees deze eerst goed door, het kan namelijk voorkomen dat een mailtje helemaal niet zo gemeen bedoeld is. Over een e-mail kan je geen gevoelens overbrengen, je ziet er geen gezicht bij. Bewaar alles in een dossier! Stap 2- De bron Wordt het kind in kwestie ook in de klas gepest? Of is het een buitenbeentje? In dat geval zal de bron meestal binnen de klas zitten. Ook binnen de school (parallel klas of hogere klas) is mogelijk, heeft het kind laatst ruzie met iemand gehad? Indien dit alles uit te sluiten is, kan de bron buiten school liggen. Het is dan echter nog steeds belangrijk dat het kind geholpen wordt. Gebruik in de groep, of in meerdere groepen het spel Digitaal pesten d.m.v. muurtjes bouwen. Dit spel vind je in de niet- pestkist. Door middel van deze kaartjes leer je de kinderen nadenken over verschillende vormen van digitaal pesten en bespreken kinderen met elkaar wat ze vinden van deze manieren van pesten. In de niet-pest kist bevinden zich ook leesboeken passend bij dit onderwerp. Indien de bron binnen school ligt, ga dan praten met de leerkracht van die klas (of met je eigen groep). Misschien geeft iemand het, na bovenstaande acties, wel meteen toe. In dat geval volgt een gesprek met de pester(s) en het gepeste kind en worden afspraken gemaakt voor de toekomst. Noteer alles wat er in dit stadium gedaan is. Stopt het digitaal pesten niet dan volgt stap 3. Stap 3- Informatie en bewijs Probeer zoveel mogelijk bewijsmateriaal te verzamelen, vraag het kind om de mailtjes uit te printen en in zijn e-mail inbox te bewaren. Deze kunnen later (indien nodig door de politie) worden gebruikt om de afzender te achterhalen. Hetzelfde geldt voor MSN, hyves en SMS. Ondertussen kun je het kind natuurlijk al leren om vervelende personen op MSN te blokkeren of, als de bron buiten school ligt, een ander e-mail adres aan te maken. De ICTverantwoordelijke op school kan vaak ook helpen om te achterhalen of de mailtjes vanaf school zijn gestuurd. Bewaar alles in een dossier! Stap 4- Gesprek met ouders Ga met de ouders van het gepeste kind praten, wanneer begon het pesten? Hebben zij enig idee wie er achter kan zitten? In principe wordt dezelfde procedure gevolgd als bij gewoon pesten.
Pestprotocol
17
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Stap 5- Gesprek met de klas Vertel in de klas dat iemand vervelende mails ontvangt, laat duidelijk merken dat het kind dat gepest wordt dit niet op prijs stelt, als het een uit de hand gelopen grap betrof, draaien de kinderen nu wel bij en stoppen met verzenden. Kijk of er kinderen zijn die elkaar beschuldigen, of schuldig gedrag vertonen. Bespreek met de hele klas waarom het zo erg is om online gepest te worden ( je ziet niet wie het is, je kunt je niet verweren). Noteer opvallende zaken ook nu weer. Stap 6- Indien bron bekend/ binnen de school Als de bron van het pesten nu bekend is, kun je het pestprotocol van school volgen. Dit houdt in deze situatie in dat de pester(s) verplicht een boek moet(en) lezen over dit onderwerp en hierover een verslag moet(en) schrijven. Tevens wordt een stap terug formulier door de pester(s) ingevuld en volgt er naar aanleiding hiervan, een gesprek met de ouders. Werk ook hierbij d.m.v. de vijfsporenaanpak. Stap 7- indien bron onbekend/ buiten de school Als duidelijk wordt dat de bron niet binnen school zit, kun je alleen het gepeste kind wapenen. Hierbij kun je gebruik maken van de site: www.weetwatjetypt.nl. Vraag het gepeste kind om een nieuw e-mail adres aan te maken en dat niet uit te geven, behalve aan zijn vrienden/vriendinnen. Vraag het kind ook om mensen die hij niet kent, niet te accepteren op MSN. Mocht de pester nu toch weer achter deze gegevens komen, is het duidelijk dat de bron binnen de school zit. Je kunt een enquête afnemen over cyberpesten. Zie bijlagen op pagina 29 t/m 33. Deze enquête is ook te vinden op: http://diplomaveiliginternet.kennisnet.nl/uitleg/pestenquete
Conclusie: Online pesten lijkt in veel gevallen op gewoon pesten, de gewone procedures kunnen dus ’n heel eind gevolgd worden. Het grootste probleem is meestal dat de bron onbekend is. De bron bekend maken is ontzettend moeilijk, het kan slechts gedaan worden door de politie. Daarom is het belangrijk om er met kinderen over te praten en op die manier de bron te vinden. Als de bron buiten de school zit, is het vaak genoeg als het kind een nieuw e-mail adres aanmaakt en dit niet uitgeeft. Leer de kinderen voorzichtig om te gaan met privégegevens en maak ze in hogere groepen bewust van de gevaren van internet. In het begin van elk schooljaar neemt de groepsleerkracht met de groep het internetcontract door, wat we op de Borch hanteren vanaf groep 4. Zie bijlage op pagina 24
Pestprotocol
18
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Literatuur pesten Spel Pestkwartet Kaartjes digitaal pesten en kaartjes traditioneel pesten Boeken voor kinderen Feel good for kids van Marja Baselaar Leefboek voor kinderen van Theo Legters Kom op Tom van Marieke Simons De pestkoppenschool van Anne Sabels De ongelofelijke Leonardo van Thijs Goverde Schuilvinken van Rebecca Noldus Pestmeiden van Jacqueline Wilson Ik weet je te vinden van Nelly van Kaathoven Pesten doet pijn van JF van der Poel Donna Lisa van Mirjam Oldenhave Operatie zeer ernstige ramp van Tosca Menten Stress in groep 6 van Hans Mijnders Overleven in groep 7 van Hans Mijnders En de groeten van groep 8 van Jacques Vriens Ff wachtuh van Hans Mijnders Internet www.pestweb.nl www.weetwatjetypt.nl www.pesten.net www.digibewust.nl www.pestenislaf.nl www.mijnkindonline.nl www.sjin.nl/pesten www.mijnleerlingonline.nl We zijn nog zoekende naar geschikte boeken voor de onderbouw en geschikte films, passend bij dit thema.
Tips voor boeken voor ouders B. van der Meer Kinderen en pesten, wat volwassenen ervan moeten weten en eraan kunnen doen. B. van der Meer Pesten bij kinderen, adviezen aan volwassenen J. Pardoen Je kind online
Pestprotocol
19
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Stap-terug! Naam leerling: _______________________ ______
Datum: ____________________
Wat is er zojuist gebeurd?
Hoe denk je dat het kind/ de klas zich voelde? Individueel kind Gehele klas
Hoe had je anders kunnen reageren?
Pestprotocol
20
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Waarom kun je beter anders reageren?
Hoe pak je het de volgende keer aan?
Handtekening ouder/verzorger: ___________________________________________
Pestprotocol
21
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Verslag inzake time out, schorsing en/of verwijdering van leerling Naam leerling:
___________________________________________________________
Geboortedatum: ___________________________________________________________ Naam school:
___________________________________________________________
Naam leerkracht: ___________________________________________________________ Datum incident: ___________________________________________________________
Het betreft ongewenst gedrag tijdens: Lesuren Vrije situatie
Plein Elders
Het betreft ongewenst gedrag ten aanzien van: Leerkracht Medeleerlingen Anderen, t.w. ___________________________________________________________
Korte omschrijving van het incident/ de incidenten: ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________
Ouders/verzorgers op de hoogte gesteld d.m.v.: Gesprek en verslag getekend voor gezien Telefonisch contact Datum en tijd: Gesproken met: Pestprotocol
22
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
De volgende maatregel is genomen: Stap terug 1
stap terug 2
stap terug 3
Schorsing In gang zetten van een procedure tot verwijdering
Datum gesprek ouders/ verzorgers en de school: ___________________________________
Pestprotocol
23
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Gedragsregels van basisschool de Borch Deze 11 regels goed dat ze er zijn … Samen hebben wij het op de Borch fijn. 1. We zijn allemaal anders en toch is iedereen gelijk. 2. We komen op voor onszelf. 3. We helpen elkaar. 4. We mogen allemaal meedoen. 5. We luisteren naar elkaar en we wachten op onze beurt. 6. We doen elkaar op geen enkele manier pijn. 7. we zijn eerlijk tegen onszelf en tegen de ander. 8. We delen samen. 9. We vragen het als we andermans spullen willen lenen. 10. We praten er met iemand over, als we zien dat er gepest wordt. 11. We gebruiken MSN, SMS, e-mail en internet met respect voor elkaar. Herinner elkaar aan deze regels op ’n aardige manier dan heb je op de Borch nog meer plezier! Pestprotocol
24
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Voor leerlingen van bs. de Borch, Rosmalen.
Ik beloof dat ik me aan de volgende computerafspraken zal houden: o Ik zal nooit, zonder toestemming, op internet persoonlijke informatie doorgeven, zoals: - Mijn naam, adres en telefoonnummer - Het werkadres en telefoonnummer van mijn ouders - Het schooladres en telefoonnummer. o Ik gebruik internet alleen maar voor het opzoeken van informatie, niet voor Hyves, MSN, youtube of het lezen van e-mail. o Alleen met toestemming van de leerkracht mag ik een spelletjessite openen. o Ik zal steeds gericht zoeken naar informatie en dus nooit zomaar zoeken naar informatie over, of spelletjes met seks, geweld, discriminatie, enz. o Voor het downloaden van informatie of andere bestanden vraag ik eerst toestemming aan de leerkracht. o Ik vertel het de leerkracht meteen, wanneer ik informatie zie, waardoor ik me niet prettig voel. o Ik ga rustig en zuinig om met de computer. De koptelefoon leg ik steeds weer op de computer.
Pestprotocol
Naam:
Datum:
________________
_______________
25
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Afspraken collega’s Beste collega, In het kader van machtsmisbruik zijn gedragsregels opgesteld door leerkrachten en ander personeel. Het is belangrijk deze regels jaarlijks te noemen en/of eventueel te bespreken. Om er zeker van te zijn dat ieder personeelslid weet heeft van deze afspraken hebben we deze pagina/ folder samengesteld. Ook voor hulpouders is er een in omloop. Bespreek de regels/ afspraken regelmatig met de leerlingen. Jolanda, schoolcontactpersoon basisschool de Borch --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Omgaan met collega’s 1. Accepteer de ander zoals hij/ zij is. 2. Heb vertrouwen in elkaar/ steun elkaar. 3. Ben eerlijk, meelevend, hulpvaardig en toon belangstelling. 4. Openheid met elkaar: bespreek problemen eerste met elkaar. Vraag om duidelijkheid als je iets dwars zit. 5. Corrigeer/ help elkaar door zaken te benoemen. 6. Roddel niet over anderen/ ga in gesprek of verwijs naar de plaats waar kritiek uitgesproken moet worden. 7. Maak je eigen mening kenbaar. 8. Draag bij aan een voor ieder gezellig werk- leefklimaat. 9. Begroet elkaar. 10. Uit geen seksistische taal/ seksistische getinte grappen naar anderen toe: houd er rekening mee dat voor ieder de grens anders ligt. 11. Bewust seksueel getinte tekeningen, posters, foto’s, affiches worden in onze school niet opgehangen. 12. Bewust seksueel getinte teksten worden niet geschreven en/ of voorgelezen. 13. Spreek elkaar erop aan als je vindt dat een collega ‘te ver’ gaat in uitlatingen en/ of gedragingen. Omgaan met leerlingen 1. Neem elk kind serieus/ laat ieder in zijn waarde/ respecteer eenieder. 2. Wees open en eerlijk/ oordeel, waardeer positief. 3. Praat onder alle omstandigheden rustig/ correct, zeker geen seksistisch taalgebruik. 4. Zeg niets ongunstigs van een kind in het bijzijn van anderen. 5. Sluit een vervelende situatie altijd positief af (stuur een kind niet met een negatief gevoel naar huis). 6. Het op school nemen van kinderen, troostende handelingen moet binnen onze school mogelijk zijn, echter met de nodige terughoudendheid, als de kinderen dit willen. Pestprotocol
26
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
7. Zoenen van leerlingen wordt niet geaccepteerd. 8. Aanspreekvormen met bewust seksueel getinte ondertoon zoals schatje, liefje worden vermeden. Ook schriftelijk. 9. Dubbelzinnige/ schuine moppen worden in het bijzijn van kinderen niet verteld. Ze mogen ook niet door kinderen verteld worden. 10. Creëer nooit een één op één situatie met een kind, welke niet zichtbaar is voor derden. 11. Leerlingen worden door leerkrachten thuis beroepshalve niet uitgenodigd. 12. Bij het betreden van de kleedkamers of doucheruimte van gymzaal of zwembad dient de leerkracht altijd eerst te kloppen en even te wachten. 13. Zorg ervoor dat stagiaires op de hoogte zijn van deze gedragsregels en dat zij zich eraan houden. 14. Wanneer een van de contactpersonen in een lokaal met de deur dicht in gesprek is met een leerling, een ouder of een collega, dan worden zij niet gestoord. 15. Na een gesprek van een van de contactpersonen met een leerling, een ouder of collega wordt niet gevraagd waar het over ging. Contactpersonen zullen over de inhoud van het gesprek zelf wel mededelingen doen indien noodzakelijk is.
Pestprotocol
27
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Afspraken ouders Beste hulpouder, Het is prettig dat onze school te maken heeft met zoveel enthousiaste ouders, die op verschillende terreinen op school kunnen worden ingezet. In het kader van machtsmisbruik heeft onze school te maken met gedragsregels voor personeelsleden. Daarnaast maken we aan het begin van het schooljaar steeds afspraken met de kinderen hoe we ons gedragen op en rond de school. Het leek ons logisch om dat ook voor alle ouders te doen die binnen onze school op vele gebieden hulp verlenen. Namens het team, Jolanda Raaijmakers, schoolcontactpersoon basisschool de Borch --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Algemene omgangsregels 1. Begroet de ander en neem afscheid. 2. Accepteer en respecteer de ander zoals hij/ zij is. Oordeel niet te snel en sluit niemand buiten om zijn/ haar geloof, uiterlijk, sekse, ras, gezondheid e.d. 3. Spreek elkaar altijd rustig en met respect aan. a. Doe dat in correct taalgebruik b. Zeg de ander wat je voelt als je iets niet prettig vindt. c. Niet schelden, uitlachen en roddelen. d. Luister naar elkaar en probeer elkaar te helpen. 4. Respecteer andermans eigendommen, dus ook die van kinderen. 5. Praat niet negatief over ouders, leerlingen en schoolpersoneel. 6. Gebruik geen zinloos geweld. Omgang met leerlingen 1. maak duidelijke afspraken, overleg die met de leerkracht en kom ze na. 2. Wees open en eerlijk; oordeel rechtvaardig. 3. Bespreek problemen, misverstanden, of moeilijkheden met kinderen met de desbetreffende leerkracht. 4. Zorg voor een fijne sfeer. 5. Bespreek alle zaken waarover vragen zijn meteen na de activiteit. 6. Creëer nimmer een één op één situatie met een kind, welke niet zichtbaar is voor derden.
Omgang met andere hulpouders 1. Heb vertrouwen in elkaar/ steun elkaar, ben eerlijk, meelevend en hulpvaardig. 2. Kom afspraken na.
Pestprotocol
28
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Enquête Digitaal Pesten http://diplomaveiliginternet.kennisnet.nl/uitleg/pestenquete Informatie voor leerkracht Misschien bent u weinig of niet op de hoogte van het pestgedrag van uw leerlingen op internet. De enquête kan u inzicht geven in het pestgedrag binnen uw klas. De enquête wordt aangeboden via de enquête-tool van Kennisnet. U vraagt allereerst per mail of Kennisnet de enquête voor u klaar kan zetten. U ontvangt de url van de enquête en de url waar u de resultaten kunt terugvinden. De resultaten van de enquête worden geanonimiseerd opgeslagen door Kennisnet en gebruikt voor andere doeleinden, zoals het volgen van landelijke trends. Pesten is vaak subjectief. Wat de één pesten vindt, vindt de ander plagen. Enige uitleg bij de enquête vragen en de mogelijke antwoorden is daarom gewenst, zodat de leerlingen de juiste keuzes maken. Voorbespreken enquêtevragen: 1. Wat denk je: hoeveel kinderen uit jouw klas worden of zijn op internet gepest? De leerling doet een inschatting hoeveel kinderen uit de klas wel eens gepest zijn of gepest worden op internet. Het resultaat van deze vraag kunt u bij het bespreken van de enquête resultaten naast het aantal gepeste kinderen leggen. Komen de resultaten overeen? Of worden er meer kinderen gepest dan er gedacht wordt? 2. Ben je het afgelopen jaar gepest op internet? Leerling kan hier aangeven of ze wel / niet gepest zijn op internet. Het gaat hier om of de leerling iets als pesten ervaart. Niet of het daadwerkelijk als pesten bedoeld is. 3. Hoe werd je het afgelopen jaar gepest op internet? Hier worden alle internet-toepassingen en sites bedoeld. Dus het kan gaan om MSN, Hyves (profielsites en al hun mogelijkheden), Habbo (virtuele werelden), Games (online games die met meerdere personen gespeeld worden), gastenboeken op eigen homepages e.d. Je kan uitgescholden worden via MSN, maar ook door vreemden in Habbohotel of via berichtjes op profielsites. Onder lastig vallen wordt verstaan dat een ander het kind blijft achtervolgen en vervelend blijft doen. Gegevens online zetten, dit is bijv. het online zetten van volledige naam, adres, telefoonnummers, emailadressen en foto’s. 4. Door wie werd je het afgelopen jaar op internet gepest? Hierbij is het van belang dat de kinderen een scheiding maken tussen mensen die ze IRL (IN Real Life = in het echte leven) kennen en mensen die ze alleen van internet kennen. Pestprotocol
29
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
5. Hoe vaak werd je het afgelopen jaar op internet gepest? Laat leerling aangeven hoe vaak ze ongeveer gepest worden. Dit is bij benadering, dus het hoeft niet exact geteld te worden. 6. Hoe heb je gereageerd op het pesten? Idem als bij vraag 2. Het gaat hier om alle toepassingen en websites. MSN wordt daarbij nogal eens vergeten. Het kan ook zijn dat leerlingen niet weten dat je iemand kunt blokkeren. Dit kan bij nagenoeg alle toepassingen. Zowel in MSN, Hyves, online games e.d. In gastenboeken is het meestal niet mogelijk. De moderator/beheerder van de website, wordt bedoeld de ‘dit is niet ok’- functie in Hyves. Of het vraagteken in Habbohotel. 7. Heb je het afgelopen jaar andere gepest op internet? Hier wordt gevraagd naar het pestgedrag van de leerling. Leerlingen geven aan of ze zelf anderen hebben gepest op internet. 8. Hoe heb je anderen gepest? Idem als bij vraag 2. Alle internet-toepassingen tellen mee. 9. Welke kinderen heb je het afgelopen jaar op internet gepest? Idem als bij vraag 3. 10. Heb je wel eens iemand geplaagd op internet en dat de ander het pesten vond? Vereist inzicht van de leerling, dat een plagerijtje, grapje op internet door de ander heel anders opgevat kan worden. De leerling moet zich daar dan wel bewust van zijn. De ander moet dit aangegeven hebben aan de ‘plager’. 11. Wat heb je er toen aan gedaan? Dat een plagerijtje verkeerd valt kan gebeuren. Dat overkomt iedereen wel eens. Belangrijk is om te achterhalen of de leerling die zich hiervan bewust is dan ook excuses kan maken aan de ander. 12. Wat vind jij van kinderen die op internet anderen pesten? Open vraag. Leerlingen geven eigen mening. 13. Heb je 1 gouden tip voor andere kinderen wat ze het beste kunnen doen als ze op internet worden gepest? Open vraag. Leerlingen geven gouden tip. 14. Heb je 1 gouden tip voor ouders wat zij kunnen doen als hun kind gepest wordt op internet? Open vraag. Leerlingen geven gouden tip Pestprotocol
30
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Enquête Digitaal Pesten In welke groep zit je? O groep 5 O groep 6 O groep 7 O groep 8 Ben je O meisje O jongen 1. Wat denk je: hoeveel kinderen uit jouw klas worden of zijn op internet gepest? O Niemand O 1-2 O 3-5 O 6-10 O Meer dan 10 2. Ben je het afgelopen jaar gepest op internet? O ja O nee (ga verder met vraag 7) 3. Hoe werd je het afgelopen jaar gepest op internet? Je mag meerdere antwoorden geven. O uitgescholden O vervelende berichten ontvangen O lastiggevallen O genegeerd O iemand heeft gegevens van je online gezet O iemand heeft gegevens of foto misbruikt O anders, namelijk 4. Door wie werd je het afgelopen jaar op internet gepest? Je mag meerdere antwoorden geven. O door broer(s) of zus(sen) O door klasgenoten O door vriend(inn)en O door kinderen uit de buurt O door kinderen, die ik ken van sport, club, vakantie en dergelijke O door kinderen, die ik alleen van internet ken O door anderen, namelijk: ……………………………………………………………..
Pestprotocol
31
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
5. Hoe vaak werd je het afgelopen jaar op internet gepest? O nooit O niet zo vaak, 1 of 2 keer O meer dan 2 keer in een jaar O elke maand wel eens O elke week wel eens O elke dag 6. Hoe heb je gereageerd op het pesten? Je mag meerdere antwoorden geven. O genegeerd O de pester geblokkeerd of verwijderd O teruggepest O hulp van vriend(inn)en gevraagd O hulp van ouders gevraagd O pestberichten opgeslagen O bericht gestuurd naar de moderator of beheerder van de website O anders, namelijk: ……………………………………………………………………… 7. Heb je het afgelopen jaar anderen gepest op internet? O ja O nee (ga verder met vraag 10) 8. Hoe heb je anderen gepest? Je mag meerdere antwoorden geven. O iemand uitgescholden O iemand vervelende berichten gestuurd O iemand lastiggevallen O iemand genegeerd O gegevens van iemand online gezet O gegevens of foto van iemand anders misbruikt O anders, namelijk
9. Welke kinderen heb je het afgelopen jaar op internet gepest? Je mag meerdere antwoorden geven. O broer(s) of zus(sen) O klasgenoten O vriend(inn)en O kinderen uit de buurt O kinderen, die ik ken van sport, club, vakantie en dergelijke O kinderen, die ik alleen van internet ken O anderen, namelijk: ……………………………………………………………….
Pestprotocol
32
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
10. Heb je wel eens iemand geplaagd op internet, die dat pesten vond? O ja O nee 11. Wat heb je er toen aan gedaan? O sorry gezegd, want het was niet de bedoeling te pesten O niks gezegd, de ander moet maar begrijpen dat het plagerij was O anders, namelijk: …………………………………………………………………. 12. Wat vind jij van kinderen die op internet anderen pesten? ………………………………………………………………….………………………………………………………………….………… ……………………………………………………….………………………………………………………………….…………………… …………………………………………….………………………………………………………………….……………………………… ………………………………….………………………………………………………………….…………………………………………
13. Heb je 1 gouden tip voor andere kinderen wat ze het beste kunnen doen als ze op internet worden gepest? ………………………………………………………………….………………………………………………………………….………… ……………………………………………………….………………………………………………………………….…………………… …………………………………………….………………………………………………………………….……………………………… ………………………………….………………………………………………………………….…………………………………………
14. Heb je 1 gouden tip voor ouders? ………………………………………………………………….………………………………………………………………….………… ……………………………………………………….………………………………………………………………….…………………… …………………………………………….………………………………………………………………….……………………………… ……………………….………………………………………………………………….……………………………………………………
Pestprotocol
33
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
Meldcode bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Samenwerkingsverband Passage wordt gevormd door scholen die vallen onder de besturen: Signum, ATO Scholenkring, Koning Willem I College, Stichting de LeijestroAAom en SIMON. Ons samenwerkingsverband bestaat momenteel uit 51 scholen en zij zijn dus het samenwerkingsverband ’s-Hertogenbosch! Het bevoegd gezag van het SWV Passage primair onderwijs ‘s-Hertogenbosch. Overwegende • dat het bestuur van het SWV Passage verantwoordelijk is voor een goede kwaliteit van de dienstverlening aan zijn cliënten en dat deze verantwoordelijkheid zeker ook aan de orde is in geval van dienstverlening aan cliënten die (vermoedelijk) te maken hebben met huiselijk geweld of kindermishandeling. • dat van de beroepskrachten die werkzaam zijn bij scholen van het SWV Passage op basis van deze verantwoordelijkheid wordt verwacht dat zij in alle contacten met cliënten attent zijn op signalen die kunnen duiden op huiselijk geweld of kindermishandeling en dat zij effectief reageren op deze signalen. • dat het SWV Passage een meldcode wenst vast te stellen, zodat de beroepskrachten die binnen het samenwerkingsverband werkzaam zijn weten welke stappen van hen worden verwacht bij signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling. • dat het SWV Passage in deze code ook vastlegt op welke wijze zij de beroepskrachten bij deze stappen ondersteunt. • dat onder huiselijk geweld wordt verstaan: (dreigen met) geweld, op enigerlei locatie, door iemand uit de huiselijke kring, waarbij onder geweld wordt verstaan: de fysieke, seksuele of psychische aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen ouderenmishandeling en eergerelateerd geweld. Tot de huiselijke kring van het slachtoffer behoren: (ex) partners, gezinsleden, familieleden en huisgenoten. • dat onder kindermishandeling wordt verstaan: iedere vorm van een voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend, of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel, daaronder ook begrepen eergerelateerd geweld en vrouwelijke genitale verminking.
Pestprotocol
34
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
• dat onder beroepskracht in deze code wordt verstaan: de beroepskracht die voor het SWV Passage werkzaam is en die in dit verband aan cliënten van de organisatie zorg, begeleiding, onderwijs, of een andere wijze van ondersteuning biedt. • dat onder cliënt in deze code wordt verstaan: iedere persoon aan wie de beroepskracht zijn professionele diensten verleent. In aanmerking nemende • de Wet bescherming persoonsgegevens; • de Wet op de jeugdzorg; • de Wet maatschappelijke ondersteuning Stelt de volgende Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling vast. (zie bijlage: stappenplan meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling)
Datum+ondertekening
Pestprotocol
35
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
De 4 stappen om je weerbaar op te stellen, vanuit de WIsH training. (Weerbaarheid in ’s-Hertogenbosch) 1. Zeg op een duidelijke manier dat je het niet wilt. 2. Zeg op een boze manier dat je het niet wilt. 3. Waarschuw de ander: “als je nu niet ophoudt, doe ik iets of ga ik naar…………..!” 4. Doe datgene waarmee je gewaarschuwd hebt.
Doel: een manier voor kinderen om zelfstandig een einde te maken aan gedrag van bekenden waar zij last van hebben (zoals klasgenoten). Deze 4 stappen worden in groep 6 aangeleerd tijdens de WIsH training, maar zijn ook zeer geschikt om schoolbreed te gebruiken.
Pestprotocol
36
Terpeborch 74, 5241 KB Rosmalen. Tel. 073-5213995
1. Individueel en groepsbeloningen Bloemetjessysteem Doel: Ik wil graag dat de kinderen stil zijn als ik daarom vraag. De kinderen kunnen driemaal per dag een getekend bloemetje op het bord verdienen: voor de pauze één, na de pauze één en ’s middags één. Dit gaat als volgt. Ik klap in mijn handen als ik wil dat het stil is. Eén hand steek ik in de lucht en met de andere hand tel ik af 5, 4, 3, 2, 1. Als het telkens stil is voor de pauze als ik klap dan verdienen de kinderen een getekend bloemetje op het bord (de bloemen worden nooit weggehaald als straf!!). Indien er 10 bloemetjes op het bord staan getekend, dan gaan we die dag een spel doen van 10 minuten. De bloemetjes worden weggeveegd en we beginnen opnieuw. Bij klassen die meer bewerkelijk zijn, kun je overgaan op een directe beloning. Eén keer stil is meteen een bloem op het bord. Individuele stempelkaart Ieder kind krijgt van mij een individuele stempelkaart met 15 vakjes. Elke verkeers-, geschiedenis-, aardrijkskunde-, biologie- of begrijpend leesles sluit ik af met een quiz. De quiz bestaat telkens uit 5 vragen. Elk kind dat 5 vragen goed heeft, verdient 2 stempels. Elk kind dat 3 of 4 vragen goed heeft, verdient 1 stempel. Ik observeer gedurende de les. Ieder kind dat goed meedoet en minimaal 1 keer zijn vinger op heeft gestoken, verdient nog een extra stempel. In totaal kan zo’n les dus 3 stempels opleveren. Elke dag kunnen de kinderen een stempel verdienen als ze gedurende de dag geen waarschuwing hebben gekregen. Een waarschuwing krijgen ze voor ongewenst gedrag, of te wel het overtreden van de klassenregels. Gedurende een week kunnen de kinderen dus maximaal 20 stempels verdienen. Als ze aan het eind van de week 15 stempels verdiend hebben (extra stempels tellen alvast voor volgende week), verdienen ze een beloning. De beloning is op vrijdagmiddag een kwartier een activiteit naar eigen keuze doen, bijv. Knex, tekenen, lego enz. Kinderen die het niet halen, krijgen van mij een opdracht/werkje. Stempels die de kinderen verdiend hebben, blijven staan. D.w.z. mocht een kind de beloning de ene week niet hebben gehaald, omdat het nog maar 10 stempels heeft, dan gaat het tegoed mee naar de volgende week. Zodoende krijgen notoire overtreders ook de kans op een beloning.
Pestprotocol
37