Pensioenen Stand van zaken op 20 januari 2012

Pensioenen  Stand van zaken op 20 januari 2012   

  Enkele  zaken  rond  de  pensioenregeling  voor  werknemers  werden  onlangs  aangepast.  We  geven  hier  een  beknopt  overzicht  van  de  nieuwe  regeling  zoals  ze  in  de  Wet  houdende  diverse  bepalingen  van  28  december  2011  op  30/12/2011  in  het  Belgisch  Staatsblad  verschenen is. In bijlage vermelden we ter informatie de oude regeling.   De wet moet echter nog een vervolg krijgen in K.B.’s, vooral m.b.t. de overgangsmaatregelen  voor  bepaalde  categorieën.  De  uitwerking  hiervan  moet  gebeuren  vóór  30  april  2012,  en  bekrachtigd worden door de wet vóór 31 juli 2012. Bij gebrek aan deze besluiten kunnen we  dus nog geen volledige bespreking geven. We vullen bepaalde van deze lacunes hier echter  aan met de gegevens waarover we beschikken uit het regeerakkoord en van de RVP.  Algemeen  is  het  vooreerst  van  belang  om  op  te  merken  dat  alle  nieuwe  regelingen  geen  terugwerkende kracht hebben en ten vroegste uitwerking vinden op de pensioenen die op 1  januari 2013 ingaan.   Dit  wil  dus  zeggen  dat  er  nog  niets  verandert voor  alle  pensioenen  die  in  2012  ingaan.  De  nieuwe regelingen zijn de volgende:    1. Vervroegd pensioen     Voor het vervroegd pensioen voorziet men een graduele optrekking van de leeftijds‐  en  loopbaanvoorwaarde  tot  in  2016.  Deze  optrekking  treedt  voor  het  eerst  in  werking in 2013. Daarnaast voorziet men een uitzondering voor de lange loopbanen. 

Datum  Minimumleeftijd  2012  2013  2014  2015 

Uitzonderingen lange loopbanen 

/  60 jaar, indien 40 jaar loopbaan  60 jaar, indien 40 jaar loopbaan  60 jaar, indien 41 jaar loopbaan  60 jaar, indien 42 jaar loopbaan  2016  62 jaar  40 jaar  61 jaar, indien 41 jaar loopbaan  (*)  Tijdsvakken  van  binnen‐  en  buitenlandse  pensioenverzekering  (periodes  gewerkt  als  werknemer, zelfstandige of ambtenaar met inbegrip van gelijkgestelde periodes zoals ziekte,  brugpensioen, werkloosheid, …) tellen mee om aan de loopbaanvoorwaarde te voldoen.  

60 jaar  60,5 jaar  61 jaar  61,5 jaar 

Loopbaanvoorwaarde  (*)  35 jaar  38 jaar  39 jaar  40 jaar 

De  wet  voorziet  verder  in  een  K.B.  die  overgangsmaatregelen  zal  nemen  voor  de  werknemers:  

die reeds voor 28 november 2011 een overeenkomst van vervroegd pensioen op  de leeftijd van 60 jaar hebben afgesloten met hun werkgever, op voorwaarde dat  deze personen een loopbaan van 35 jaar kunnen bewijzen. 

Pensioenen –Situatie op 20 januari 2012‐  

1  



 waarvan  de  opzegtermijn  is  ingegaan  voor  1  januari  2012  en  eindigt  na  31  december 2012.  

2. De bijzondere stelsels  Diverse  bijzondere  stelsels  worden  gelijkgeschakeld  met  de  normale  rustpensioenen  voor  werknemers.  Voor  de  categorieën  die  voor  hun  afwijkend  stelsel  een  speciale  bijdrage betaalden (vliegend personeel van de burgerluchtvaart en beroepsjournalisten)  zullen via K.B. bijzondere maatregelen genomen worden.  De gelijkschakeling heeft betrekking op de volgende categorieën:  

Mijnwerkers,  zeevaarders  en  vliegend  personeel  van  de  burgerluchtvaart  zullen  voortaan slechts op 65 jaar en met een loopbaanbreuk van 1/45ste recht hebben op  een rustpensioen. Deze nieuwe regeling geldt echter niet:  

voor de mijnwerkers en zeevarenden die op 31 december 2011 de leeftijd van  55  jaar  bereikt  hebben.  Voor  hen  blijft  de  oude  leeftijdsvoorwaarde  behouden alsook de berekeningswijze voor de volledigheid van hun pensioen.  Voor  vliegend  personeel  die  aan  dezelfde  voorwaarden  voldoet  zal  enkel  de  berekeningswijze behouden blijven. 



voor  de  berekeningswijze  van  het  pensioen  met  betrekking  tot  de  periodes  voorafgaand  aan  1  januari  2012  voor  de  werknemers  die  op  31  december  2011 de leeftijd van 55 jaar niet bereikt hebben.   Dit  wil  dus  zeggen  dat  voor  de  werknemers  die  nog  geen  55  jaar  zijn  op  31  december 2011 de oude berekeningswijze voor het pensioen behouden blijft  voor de periodes voorafgaand aan 1 januari 2012. 

Bovendien zal men via K.B. in overgangsmaatregelen voorzien voor de mijnwerkers,  zeevaarders en het vliegend personeel van de burgerluchtvaart die de leeftijd van 55  jaar nog niet bereikt hebben op 31 december 2011.  

Voor  de  beroepsjournalisten  wordt  de  berekeningswijze  van  het  pensioen  gelijkgeschakeld. De nieuwe berekeningswijze geldt echter niet:  

voor de werknemers die op 31 december 2011 de leeftijd van 55 jaar bereikt  hebben.  Voor  hen  blijft  de  oude  berekeningswijze  behouden  voor  de  volledigheid van hun pensioen. 



voor  de  berekeningswijze  van  het  pensioen  met  betrekking  tot  de  periodes  voorafgaand  aan  1  januari  2012  voor  de  werknemers  die  op  31  december  2011 de leeftijd van 55 jaar niet bereikt hebben.   Dit  wil  dus  zeggen  dat  voor  de  werknemers  die  nog  geen  55  jaar  zijn  op  31  december 2011 de oude berekeningswijze voor het pensioen behouden blijft  voor de periodes voorafgaand aan 1 januari 2012. 

Pensioenen –Situatie op 20 januari 2012‐  

2  

Bovendien  zal  men  via  K.B.  in  overgangsmaatregelen  voorzien  voor  de  beroepsjournalisten  die  de  leeftijd  van  55  jaar  nog  niet  bereikt  hebben  op  31  december 2011.  3. De gelijkgestelde periodes gesitueerd na 31 december 2011  Bepaalde  periodes  tijdens  de  loopbaan  zullen  niet  meer  zoals  voorheen  automatisch  meegerekend  worden  voor  het  pensioen  aan  het  loon  van  het  voorgaande  jaar.  Deze  periodes  zullen  herleid  worden  tot  het  minimumrecht  voor  de  berekening. 1   De  gelijkstellingen die dus vanaf 1 januari 2012 beperkt zullen worden, zijn de volgende:   

Werkloosheid in de 3de periode 



Brugpensioen  voor  60  jaar  (brugpensioen  na  60  jaar  blijft  volledig  gelijkgesteld),  uitgezonderd:  

brugpensioenen in geval van een bedrijf in moeilijkheden of herstructurering 



brugpensioen  genomen  ingevolge  CAO  nr.96,  meer  bepaald  vervroegde  brugpensioenen na 40 jaar loopbaan 



Vrijwillige  loopbaanonderbreking  of  tijdskrediet  voor  de  leeftijd  van  60  jaar  zal  aan  het  verminderd  tarief  gelijkgesteld  worden  voor  een  maximumperiode  van  1  jaar,  met uitzondering van loopbaanonderbrekingen voor een bepaald motief (tijdskrediet  voor opvoeding, zorg of opleiding, ouderschapsverlof, palliatief verlof, zorgverlof) die  volledig gelijkgesteld blijven volgens het oude systeem. 



Periodes  van  ‘tijdskrediet  op  het  einde  van  de  loopbaan’  of  de  zogenaamde  landingsbanen 2 , waarbij een onderscheid gemaakt wordt tussen de periodes:  

voor  de  leeftijd  van  60  jaar,  deze  zullen  volledig  herleid  worden  tot  het  minimumrecht 



na de leeftijd van 60 jaar behoudt men de (oude) volledige gelijkstelling voor  de duurtijd van 1 jaar (dus 2 jaar 1/2 of 5 jaar 1/5 tijdskrediet/landingsbaan). 

Het is nu wachten op een KB dat in principe uitvoering moet geven aan de nieuwe maatregelen. U  krijgt, te gepaste tijden, van ons nog alle nuttige informatie terzake.    

                                                                 1

 Dit minimumrecht bedraagt 21.326,67 EUR (indexcijfer 130.08 op 01/09/2011) voor een volledig gelijkgesteld  jaar. 

2

 Dit is het vroegere tijdskrediet voor 50‐plussers (1/5 of halftijds tijdskrediet) wat volgens het regeerakkoord zal  veranderen  in  dit  zogenaamde  ‘tijdskrediet  op  het  einde  van  de  loopbaan’  waarin  de  leeftijdsvoorwaarde  opgeschoven wordt naar 55 en de loopbaanvereiste naar 25 jaar (i.p.v. de huidige 20 jaar).  

Pensioenen –Situatie op 20 januari 2012‐  

3  

Opgelet: niet voor wie nu al in brugpensioen of tijdskrediet is  Deze  nieuwe  berekeningswijze  is  niet  van  toepassing  op  personen  die  zich  op  28  november 2011 reeds in een periode bevonden van:  

brugpensioen 



gehele of gedeeltelijke loopbaanonderbreking en tijdskrediet 



halftijds of 1/5 tijdskrediet voorbehouden aan werknemers van 50 jaar en ouder  (landingsbanen) 

Deze  uitzondering  geldt  ook  voor  de  personen  die  vóór  28  november  2011  reeds  een  aanvraag voor het bekomen van een van de voornoemde periodes hadden ingediend. 

Pensioenen –Situatie op 20 januari 2012‐  

4  

Bijlage: Oude regeling (vóór 1 januari 2012):  1. Vervroegd pensioen  De  wetgeving  voorziet  in  de  mogelijkheid  voor  vervroegd  pensioen,  ten  vroegste  vanaf  de  eerste dag van de maand volgend op deze tijdens welke hij de leeftijd van 60 jaar bereikt.  Daaraan gekoppeld is er de loopbaanvoorwaarde van ten minste 35 kalenderjaren waarvoor  pensioenrechten kunnen worden geopend.  2. Bijzondere stelsels   Zeevarenden:   De leeftijd waarop zeevarenden op pensioen kunnen gaan, ligt op 60 jaar.   De  loopbaanbreuk  voor  de  berekening  bedraagt  1/40ste  per  kalenderjaar  en  in  geval  van  tenminste 168 maanden zeedienst onder Belgische of Luxemburgse vlag, verwerft men het  volledige  pensioen  naar  rata  van  1/14de  per  bewezen  jaar  (gedurende  de  14  voordeligste  jaren).     Mijnwerkers:  De  leeftijd  waarop  mijnwerkers  op  pensioen  kunnen  gaan,  ligt  op  55  jaar  voor  de  ondergrondse  mijnwerker  en  op  60  jaar  voor  de  bovengrondse  mijnwerker.  De  ondergrondse  mijnwerker  kan  echter  al  op  pensioen  zodra  hij  25  jaar  op  gewoonlijke  en  hoofdzakelijke wijze als ondergronds mijnwerker heeft gewerkt.  De loopbaanbreuk bedraagt 1/30ste per kalenderjaar tewerkstelling als mijnwerker.     Vliegend personeel van de burgerluchtvaart:  De  pensioenleeftijd  ligt  op  55  jaar.  Men  kan  echter  reeds  op  pensioen  gaan  zodra  men  gedurende  30  jaar  gewoonlijk  en  hoofdzakelijk  tewerkgesteld  is  als  lid  van  het  stuurpersoneel of gedurende 34 jaar gewoonlijk en hoofdzakelijk tewerkgesteld is als lid van  het cabinepersoneel.  De  loopbaanbreuk  bedraagt  1/30ste  per  kalenderjaar  tewerkstelling  indien  men  tenminste  twintig  jaar  gewoonlijke  en  hoofdzakelijke  tewerkstelling  als  lid  van  het  stuurpersoneel  bewijst.  Deze  bedraagt  1/34ste  indien  men  tenminste  drieëntwintig  jaar  gewoonlijke  en  hoofdzakelijke  tewerkstelling  als  lid  van  het  cabinepersoneel  of  als  lid  van  het  stuur‐  en  cabinepersoneel heeft.  De  bijkomende  bijdrage  die  door  het  vliegend  personeel  wordt  gedragen,  bedraagt  4.38%  van zijn loon (tot een maximum van 34500 frank, geïndexeerd vanaf ‘81) en 14.12% van het  loongedeelte dat dit maximum overschrijdt.          Pensioenen –Situatie op 20 januari 2012‐  

5  

 Beroepsjournalisten:   Het  bijzondere  voor  beroepsjournalisten  ligt  in  de  berekeningswijze.  Voor  de  bewezen  periode  wordt  het  pensioen  berekend  op  basis  van  de  werkelijke,  fictieve  en  forfaitaire  lonen verhoogd met 33,3%.  De leeftijds‐ en loopbaanvereiste zijn dus dezelfde.  De bijkomende bijdrage die de journalist hiervoor moet leveren, bedraagt 1% van het loon  (loonbegrip volgens RSZ‐wetgeving).  3. Gelijkgestelde periodes  Voor de berekening van het pensioen worden sommige periodes waarin men niet gewerkt  heeft,  toch  gelijkgesteld  met  gewerkte  periodes.  Men  doet  dit  met  een  fictief  loon,  welke  berekend wordt op basis van de (werkelijke, forfaitaire en fictieve) lonen van de werknemer  van het voorgaande jaar.    Onder  deze  gelijkstellingen  (o.b.v.  het  loon  van  het  voorgaande  jaar)  worden  onder  meer  begrepen:     Periodes  van  onvrijwillige  werkloosheid  waarvoor  werkloosheidsvergoeding  of  vergoeding voor loonderving (brugpensioen) verkregen is.   De  periodes  van  loopbaanonderbreking  gedurende  de  eerste  12  maanden  (met  uitzondering  van  zgn.  thematische  of  gemotiveerde  loopbaanonderbrekingen  die  langer kunnen duren).   Voor werknemers met voltijds of halftijds tijdskrediet wordt de gelijkstelling beperkt  tot  1  jaar  (  of  als  de  duur  van  het  recht  op  tijdskrediet  door  een  sector‐  en  ondernemings‐CAO wordt verlengd, tot maximum 3 jaar).   Voor  werknemers  die  de  leeftijd  van  50  jaar  bereikt  hebben  wordt  de  gelijkstelling  verleend  tot  de  wettelijke  pensioenleeftijd  indien  zij  hun  tewerkstelling  halveren of  met 1/5 verminderen.   

Pensioenen –Situatie op 20 januari 2012‐  

6