Federaal agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
STAND VAN ZAKEN BRUCELLOSE 2012 18-04-2012
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
Inhoud • Historisch overzicht runderbrucellose in België • Haarden • Epidemiologische enquête • Contactbeslagen • Bewaking • Status brucellosevrij • Financiële aspecten • Conclusies Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
2
Historisch overzicht runderbrucellose in België • Groot aantal haarden tot in 1987; de laatste in maart 2000 • Intens uitroeiingsprogramma (Richtlijn 64/432/EG) • Brucellosevrij status in 2003 (Beschikking 2003/467/EG) • Bewakingsprogramma gebaseerd op een risicoanalyse sinds 2009: – Systematische test bij abortus – Random test bij aankoop – Random test in veeteeltbedrijven zonder melding van abortus – Herhaalde tests op runderen afkomstig uit nietbrucellosevrije gebieden Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
3
Historisch overzicht runderbrucellose in België • -
1 alleenstaande haard in november 2010 : Gemengd bedrijf in de provincie Luik (104 runderen) Ontdekt via analyse na een abortus Alle runderen geslacht Reiniging en ontsmetting Epidemiologische enquête :137 contactbedrijven, allen negatief - Opvolging van de bedrijven tijdens volgende winterscreenings + andere willekeurig geselecteerde bedrijven (810 bedrijven). - Geen secundaire haard - Testen van tankmelk op nationaal niveau : alle tests negatief Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
4
Haarden 2012 • Bedrijf in Franc – Waret, provincie Namen. • Na kalving met keizersnede op 23/02/2012, 10 dagen te vroeg (dood kalf). • 06/03/2012 : serologische analyse uitgevoerd op de moeder met positief resultaat en bacteriologische cultuur op het kalf positief voor Brucella. 2de abortus -> eveneens positief bij analyse. • 07/03/2012 : haardverklaring, bevel tot bilan en slachtbevel uit te voeren binnen de maand + bemonsteringen in het slachthuis. Start van het epidemiologisch onderzoek. • Hetzelfde profiel als de stam van de haard in Haccourt in 2010 en als de Belgische stam in de Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire jaren ‘90. 5
Haarden • 263 runderen: - Vrouwelijke dieren melktype : 10 zwartbonte voor inplanten van embryo’s - Vrouwelijke vleestype : 191 - Mannelijke vleestype : 62 • Geen levering aan zuivelfabriek en geen productie van melkproducten. • Geen verkoop van vlees op het bedrijf. • Verzamelen van sperma + embryo’s. Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
6
Epidemiologische enquête • Sinds januari 2008 (gegevens van ARSIA) : 13 analyses na abortussen; verworpen vruchten en runderen testten negatief. • Laatste serologische balans in 2009 : negatief. • Vrije loopstal in loods (boxen met 8 tot 10 runderen) en enkele kalverstallen, een afzonderingsstal, een kraamstal. Algemene indruk : zeer goed • Associatie van 3 DA.
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
7
Epidemiologische enquête • Scharnierdata : - 10/02/2011: laatste normale kalving van rund waarvan de kalving op 23/02/2012 een positief resultaat opleverde. - 25/11/2011: laatste abortus waarvan het analyseresultaat negatief bleek te zijn. - 13/01/2012: vertrek van een rund besmet met brucellose - 23/02/2012: kalving met positief resultaat.
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
8
3 nieuwe haarden in BE vastgesteld bij contactbeslagen: - 1 contactbedrijf door rechtstreeks contact via een dier dat de haard had verlaten op 13/01/2012; het bedrijf in Oost-Vlaanderen werd haard verklaard op 21/03/2012 - 1 door indirect contact via de dierenartsen (bedrijfsdierenarts en plaatsvervangers, inseminatoren) + bezoekers; het bedrijf in Namen werd haard verklaard op 02/04/2012 - 1 door indirect contact via de dierenartsen (bedrijfsdierenarts en plaatsvervanger, embryoteam) + bezoekers + prijskamp; het bedrijf in Namen werd haard verklaard op 02/04/2012 1 haard vastgesteld in een mestbedrijf FR: rund dat de haard had verlaten op 01/03/2012 Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
9
F1 : Namen F2 : Oost-Vlaanderen F3 : Namen F4 : Namen
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
10
F1 : Namen F2 : Oost-Vlaanderen F3 : Namen F4 : Namen
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
11
Contactbeslagen per Provincies
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
12
Contactbeslagen • De onderzoeken toonden aan dat er +/- 480 contactbeslagen zijn voor de 4 haarden : – Naburige weiden – Naburige beslagen – Dieren in het beslag van de haard binnengebracht – Dieren uit het beslag van de haard afgevoerd (o.m. export) – Contacten via: - praktijkdierenartsen - inseminatoren - dierenartsen die embryo’s overplantten - wedstrijden - andere (bezoeken, uitgeleend materiaal,…) Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
13
Maatregelen in contactbeslagen : PRINCIPE : - Opschorting gezondheidsstatus B4
- Verbod op beweiden - 2 bilans met een tussentijd van 6 tot 8 weken Uitzondering op balans : Individuele tests voor runderen die zijn afgevoerd uit de haard en binnengebracht in contactbeslagen alsook contact via transport en wedstrijden : A) dieren met hoog risico: - Slachten van betreffend(e) rund(eren) met bemonstering voor cultuur. Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
14
Maatregelen in contactbeslagen :
B) dieren met laag risico :
- 2 individuele bloedafnames met een tussentijd van 6 tot 8 weken. Als niet alle dieren uit punten A en B nog in het beslag aanwezig zijn : 2 bilans met een tussentiijd van 6 tot 8 weken.
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
15
Maatregelen in contactbeslagen :
Na een negatieve eerste balans of individuele test (serologie of cultuur) worden de maatregelen versoepeld : - Het beslag blijft geblokkeerd maar met mogelijkheid tot beweiden, behalve voor drachtige dieren. - De kalveren mogen het beslag verlaten om rechtstreeks te worden overgebracht naar een kalvermesterij.
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
16
Gegevens per haard: GEGEVENS PER HAARD
H1 NAM
H2 OVL
H3 NAM
H4 NAM
Primaire
secondaire
secondaire
secondaire
Datum melding
06/03/2012
21/03/2012
02/04/2012
02/04/2012
Scharnierdatum
25/11/2011
16/01/2012 Aankoop rund haard
24/02/1012 Keizersnede positief dier
07/01/2012 Keizersnede positief dier
Totaal aantal contactbeslagen13/03/2012)
296
150
18
17
Totaal aantal contactbeslagen met volledig negatieve resultaten (18/04/2012)
211
115
2
3
Aantal beslagen met lopende cultuur bij het CODA na positieve ELISAc (aantal dieren) (18/04/2012)
25 (36)
9 (17)
0
1 (2)
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
17
Bewaking naar aanleiding van de haard Algemene bewaking
• Testen van alle melkveebedrijven (tankmelk - +/8000); opvolging is lopend • Tijdelijk testen van alle bloedstalen genomen in het kader van het vrijwillig aankoopprotocol (bijv. voor IBR) • Stimuleren van de melding van abortussen Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
18
Brucellosevrije status Verkrijgen en behouden van de officiële brucellosevrije status : richtlijn 64/432 Elementen die tot verlies van de status kunnen leiden bij vaststelling van evolutieve brucellose : De Commissie beslist over schorsing of herroeping van de status Belangrijkste twee elementen : Vermogen van de lidstaat om de situatie te beheersen : snelle opsporing van de besmetting, toepassen van gepaste maatregelen, beperkt aantal secundaire haarden, identificatie van verband tussen de verschillende haarden ; Evaluatie van de situatie door de andere lidstaten op maandelijkse vergaderingen van het SCOFCAH. Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
19
Brucellosevrije status Gevolgen bij verlies van de status : - Aanzienlijke verhoging van de brucellosebewaking met zeer grote financiële weerslag - Export van met name melk, sperma en vlees Weinig invloed op ICH wat betreft de mogelijkheid tot handel Invloed op het handelsverkeer met derde landen is variabel en hangt af van de met deze derde landen ondertekende bilaterale protocollen. Verlaging van het algemeen beeld van « sanitaire kwaliteit ».
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
20
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
21
Niet officieel brucellose-vrije Lidstaten Beschikking 2003/467/EG Toestand 11 mei 2011 • • • • • • • • • • • •
BG CY ES GR HU IT LT LV MT PT RO UK
Bulgarije Cyprus Spanje Griekenland Hongarije Italië Litouwen Letland Malta Portugal Roemenië Verenigd Koninkrijk Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
22
Financiële aspecten • Bepaling van des vergoeding voor afgeslachte runderen (Sanitair Fonds) – Het verschil tussen 85% van de geschatte vervangingswaarde en de geschatte slachtwaarde – Plafond voor de vervangingswaarde voor volwassen runderen: €3000
• Vacaties dierenartsen voor bloedname (Sanitair Fonds – €20,41 per bedrijfsbezoek – €2,10 per bloedstaal
• 1.075.000 € kosten (FAVV) voor analyses: – op de primaire haard en 3 secundaire haarden – op de contactbedrijven – in het kader van tankmelkonderzoek in gans België Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
Conclusies • Primaire haard in vroeg stadium ontdekt dankzij bewakingsprogramma gebaseerd op een risicoanalyse (abortusprotocol) • Contactbedrijven geïdentificeerd, beperking van verkeer • Tot nu toe drie secundaire haarden • Oorsprong van de besmetting op heden nog niet bekend • Epidemiologische onderzoeken en analyses zijn nog lopende
Agence fédérale pour la Sécurité de la Chaîne alimentaire
24