Overzicht
“Inspraak & participatie van leerlingen, een integrale visie”
-
Wat is inspraak & participatie? Literatuurstudie + koppeling Samen tot aan de meet Traject Inspraak & participatie Uit de praktijk gegrepen… Aan de slag! Vergadervormen Verwachtingen van Antwerpse leerlingen
2
Uit de praktijk gegrepen… “Een positief klimaat van inspraak en participatie in SintWillebrord - Heilige Familie”
- Positief klimaat - Betrokkenheid en welbevinden vergroten - Verrijken van de middagpauzes: binding en verantwoordelijkheid in de school - Leerlingenraad + kerngroep leerkrachten - Acties: vraag van leerlingen
Inspraak & participatie: wat en waarom? - Voorbeelden van inspraak & participatie op uw school?
- Vindt u inspraak & participatie van leerlingen belangrijk? Waarom wel/niet?
3
4
Inspraak & participatie: wat en waarom?
Inspraak & participatie: wat en waarom? - Participatie is ‘in’ - Intuïtief onderdeel van pedagogische relatie -
Respectvol met elkaar omgaan Leerlingen serieus nemen Kinderen en jongeren tellen mee Hun betekenissen en ervaringen aan bod laten komen Zinvolle bijdrage
- Decreet betreffende participatie op school: 2004 (basis en secundair) - Leerlingenraad verplicht als 10% er om vraagt - Betrokkenheid bij schoolbeleid op andere manier (schoolregl.) - www.ond.vlaanderen.be/edulex 5
-
Meedoen Mee weten Mee denken Mee praten Mee beslissen “De school is van iedereen. De groten én de kleintjes moeten kunnen meedoen op school. Iedereen kan best zijn gedacht zeggen en mag ook mee kiezen wat er op school gebeurt. Als we meepraten, kunnen we de school toffer maken. De school kan altijd toffer. Dat kan blijven duren.” (Jeroen, 5de leerjaar)
=> reactie vanuit gevoel: ‘mijn school’ 6
1
Inspraak & participatie: wat en waarom? - Formele of informele participatie
Inspraak & participatie: wat en waarom? - Leerkrachtenparticipatie!
- Bewust of onbewust - In de dagelijkse omgang, wanneer het zich voordoet
- Voorwaarde voor slagen? - Niet afstaan domeinen, maar openstellen!
- Bv. Mee oplossing zoeken voor wanorde in de toiletten - Bv. Uitleggen waarom het zo lang duurt voor de nieuws drinkfontein er komt - Bv. Bespreken wat er beter kan aan de schooluitstap
- Leerlingenraad is géén must!
- Participatie: echt of schijn? - Klas- en schoolniveau
7
8
Uit literatuuronderzoek -
“Engaged students are more successful in school by many measures. Students who attend school regularly, concentrate on learning, adhere to the rules of the school, and avoid disruptive behaviors generally get better.” (Wang & Holcombe, 2010)
Samen tot aan de meet - Bouwstenen - het uitbouwen van een positieve en stimulerende relatie tussen school, leerlingen, ouders en buurt - het uitbouwen van school- en klasorganisatie in functie van diversiteit - het toepassen van didactische werkvormen in functie van differentiatie - het optimaliseren van evaluatie
- Gedragsengagement: schoolparticipatie - Emotioneel engagement: schoolidentificatie - Cognitief engagement: gebruik van zelfregulerende stratiegiën en leerstrategiën
-
Leerlingenparticipatie draagt rechtstreeks bij aan leeropbrengsten Belang van ‘betrokkenheid’ in brede leer- en leefomgeving Involvement is basisvoorwaarde om te leren Invloed van ‘warme banden’: positief effect op leerlingen én leerkrachten
=> Leerlingenparticipatie als middel tot…
9
10
Traject inspraak & participatie -
Interactieve workshops voor leerlingen en leerkrachten - Methodieken aanleren - Motivatie aanwakkeren - Aan de slag http://www.flickr.com/photos/55514616@N04/sets/72157625891569039/show
-
Good practice verzamelen en verspreiden Platform inspraak & participatie -
Ideeën uitwisselen Oplossingen voor complexe uitdagingen zoeken Externe ondersteuning zoeken 4 bijeenkomsten, startend op maandag 17 oktober 2011 van 9.30-11.30 uur
11
Een integrale visie -
Wie geeft de aanzet? - Vragen van leerlingen - Enthousiaste leerkracht - Directie: bespreken met team
-
Hoever opentrekken? - In de klas - Afspraken (huiswerk, klasorde,…) - Manier van lesgeven
- In de school - Iedereen betrekken: ook ander schoolpersoneel -
Afspraken speeltijd/pauzes/middagactiviteiten Orde in de toiletten Schoolfeest mee organiseren Refterorganisatie
12
2
Een integrale visie
Een integrale visie
- Hoever willen we gaan? - Inhoudelijke of praktische onderwerpen - Thema’s - Activiteiten - De manier waarop de school iets aanpakt
- Thema’s of domeinen afbakenen(speeltijd, toetsen, huiswerk, middagmaal, leerstof, uitstap,…) afbakenen
- Verschillende gradaties van betrokkenheid - Niet ‘alles op niets’ - Afhankelijk van thema of domein - Volwaardige participatie?
13
14
Een integrale visie - Voorbeelden van participatievormen binnen jouw school?
Een integrale visie - Wanneer betrekken? - Zo vroeg mogelijk? - Cfr. Schoolreis organiseren - Mee laten nadenken over invulling - Mee laten organiseren - Mee laten evalueren
- Wie doet er mee? - Afhankelijk van thema of domein - Bv. afspraken refter
- Draagvlak - Wie nu betrokken? - Effect gevolgen? - Hulp nodig? 15
16
Goed om te weten! - “Alles is bespreekbaar. Niet alles kan” - Binnen of buiten de lestijden - Effect vergroten door participatie mee in lessen te integreren
- Start eventueel met concrete thema’s
17
Aan de slag! - Map oprechte deelneming (inhoudstafel) -
Info geven Ideeën verzamelen Mening van anderen vragen Prioriteiten bepalen …
18
3
Uit de praktijk
Uit de praktijk - Groene enveloppe (Cfr. Axi-Joma)
- Je zeg doen - Leerlingenraad/praatraad/kinderparlement/… - Andromeda: ‘Babbelbox’ - Axi-Joma: -
1-6de leerjaar, 2 lln per klas, méér dan 30 kinderen 1X per maand verslag opsturen naar directie + bespreken op personeelsvergadering Agendapunten: op voorhand bespreken in de klas
-
Snel en veel ideeën verzamelen Iedereen betrokken (eventueel ook Ter voorbereiding van leerlingenraad Bespreking van realistische en onrealistische voorstellen
- Ideeënbus/klasbus - ‘t Alberreke
19
Uit de praktijk
20
Uit de praktijk
- Aankondigen van activiteiten
- Realistische en onrealistische voorstellen onderscheiden
- Sandwichman - Rebus - Speakers corner
21
Uit de praktijk
22
Uit de praktijk
- Klasvlag
- Het-kan-anders-prikkers
- Evaluatie van de week - In klas of op school
- Pos. en neg. Beoordeling - Ideeën aanreiken (bv. toiletten)
23
24
4
Uit de praktijk
Uit de praktijk
- Leerlingenraad bekendheid geven - Cfr. De chocotoffe dag van de leerlingenraad
- Je klas of schoolomgeving ‘pimpen’ - (Cfr. Veiligheid & hygiëne) - Fotojacht - Tekenwedstrijd
25
Uit de praktijk
Uit de praktijk
- Enkele praktische resultaten -
26
- Samen afspraken maken
Andromeda: Wc-eendjes SISA Aangenaam plasproject Refter aanpassen naar aanleiding van een enquête Bevraging “Jongeren en vrije tijd” door leerlingenraad (Beeldekens) Inspraak in kleuren en inrichting OLC (Spectrumschool) Wisseluur
- Binnenblijven tijdens middagpauze in koude wintermaanden (Johannesschool) - Leerlingen vroegen toestemming aan directeur, LO-leerkracht,… - Er werden samen afspraken gemaakt
- Wc-eendjes: afspraken over wc-gebruik + verantwoordelijkheid - Vuilbrigade
27
Uit de praktijk
28
Aan de slag!
- Zelf organiseren
- Map “Oprechte deelneming”
- De Beeldekens: Gezonde lunch
- Welke werkvormen vind je nuttig voor jouw school? - Hoe zou je hiermee aan de slag gaan?
- LL Pestalozzi“15 minuten geen les” & “huiswerkvrije 3-daagse”
- KA Antwerpen: Talentenjacht 29
30
5
Verwachtingen van Antwerpse leerlingen
Overlegvormen -
- Gemengde werkgroep - Klankbordgroep
Lieve stad, help ons bij: -
- Voor je beslissingen neemt
-
- Verbetergroep - Concreet probleem
- Kringgesprekken
-
- Klasniveau, lange termijn -
- Leerlingenraad - Schoolniveau, lange termijn, verschillende thema’s
31
32
Interessante literatuur - Werkmap “Oprechte deelneming” (gratis te downloaden via www.kinderrechtencommissariaat.be) - “Sst, de leerkracht leert!”, VSK - www.vsk.be - “Leraren leren van leerlingen. Instrument voor zelfevaluatie door leraren”
33
Schooldirecties het belang van inspraak en leerlingenparticipatie duidelijk maken (sensibilisering, houding van de directies) Promocampagne naar andere leerlingen: de leerlingenraad is tof! Ondersteunen van leerlingenraden op financieel vlak: aanlopen van materialen, informeren over goedkoop aanbod, hulp bij acties en projecten, subsidies voor leerlingenraden,… Mogelijkheden voor uitleen van materiaal meer op maat van leerlingenraden (flexibel) Aanspreekpunt voor leerlingen(raden) bij de stad. Overleg tussen leerlingenraden van scholen in elkaars buurt, bv. over veiligheid van de schoolomgeving.
Contactgegevens -
Rijn Van den Bergh | Pedagogisch medewerker Leren & Innoveren tel + 32 3 338 33 87 | gsm + 32 495 40 60 76
[email protected]
-
Ann-Sofie Segers | Pedagogisch medewerker Leren & Innoveren tel + 32 3 360 47 43 | gsm + 32 495 34 85 09
[email protected]
-
Jan De Vos | Pedagogisch medewerker Leren & Innoveren tel + 32 3 338 93 62 | gsm +32 491 35 64 91
[email protected]
34
6
