ORTHOPEDISCHE TECHNIEK

EDITIE december 2012

ORTHOPEDISCHE TECHNIEK ondernemend vakmanschap

SLEM Waalwijk For those who are able ----------------------------------------------------------------------------------

Nabeschouwing van de Paralympics ----------------------------------------------------------------------------------

Een bewuste keuze Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen ----------------------------------------------------------------------------------

orthopedische schoentechniek - orthesen & prothesen - therapeutisch elastische kousen

INHOUD

ZORG & KWALITEIT

24 35

EEN BEWUSTE KEUZE VOOR MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Helmtherapie bij milde schedelafwijking: effectief of niet?

Orthesen: DOT or not?

BEURSNIEUWS

06 18 44

12

Aankondiging Symposium Diabetische Voet in Almelo Verslag ISPO 40 jaar jubileumcongres “Een leven zonder beperkingen, doe je mee?”

Orthopädieschuhtechnik 2013 in Keulen

NIEUWS

10 14 16 27

Nieuwsberichten Ontwikkelingen en actualiteiten

For those who are able Nabeschouwing Paralympics: Marlou van Rhijn

Over de grenzen Nabeschouwing Paralympics: Marije Smits

Mag ik het NBOT even voorstellen?

INNOVATIE

VERSLAG ISPO 40 JAAR JUBILEUMCONGRES

18

28

FRED WOUDA, EEN VAKMAN DIE VOORAL OOK ONDERNEMER IS

08 38

ESD / ATEX veiligheidsschoenen Nieuwe technologie om therapietrouw te meten

OPLEIDINGEN

23 40

Graduation day 2012 Bachelors Orthopedische Technologie en Orthopedische Schoentechnologie voor Sport en Revalidatie studeren af

SLEM Waalwijk

INTERVIEW

28 33

38 NIEUWE TECHNOLOGIE OM THERAPIETROUW TE METEN

40

SLEM WAALWIJK

Leerling Orthopedische Schoentechniek Interview Patrick Gulikers

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

12 42

NEDERLANDS AMPUTATIE VOETBALTEAM

Een bewuste keuze voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

Nederlands amputatie voetbalteam maakt opwachting in het GelreDome

EN VERDER

05 07 30 45 46

2

Een vakman die vooral ook ondernemer is Interview met Fred Wouda

42

Voorwoord Door Rob Verwaard

Column Door Lenie de Kock

Geen bootwerker, maar een vrouw Evenementenagenda Belangrijke data in het verschiet

Vooruitblik Wat kunt u verwachten in de editie van september 2012?

ORTHOPEDISCHE TECHNIEK - december 2012

3

FOTO Eric Grashoff

VOORWOORD

door Rob Verwaard

Marlou van Rhijn is de snelste! Ottobock feliciteert Marlou met haar gouden medaille op de 200m en haar zilveren medaille op de 100m tijdens de Paralympics 2012 in London. Foto: Hélène Wiesenhaan

Leder

Instrumentaria

Zoolmaterialen

Verbandmiddelen

Siliconen

ottobock.nl · [email protected] T +31 (0)499 474 585

Praktijkinrichting

Werkplaatsinrichting

Verbruiksmaterialen

A healthy focus on feet

Een unieke leercollectie Voor een orthopedisch schoenmaker is niet alleen kwaliteit belangrijk. Een uitgebreide collectie, afgestemd op het actuele modebeeld en een snelle levering uit voorraad geven hem optimale keuze en betrouwbaarheid. Het maakt Medical Leather uniek als leverancier van (boven)leer.

EEN STEENTJE BIJDRAGEN Beste lezer, Voor u ligt alweer de december-editie van het vakblad. Het einde van het jaar is voor de bedrijven in onze branche meestal een erg drukke periode. Het kan aan mij liggen, maar het lijkt wel of de eindejaarsdrukte dit jaar nog drukker is dan 'normaal'. Ook van mijn collega's hoor ik hetzelfde geluid. We proberen het te verklaren met het feit dat klanten veel geld kunnen besparen door zorg uit te stellen en op het juiste moment in te kopen. Dat optimale inkoopmoment ligt voor veel patiënten dus aan het einde van het jaar, als het eigen risico toch al volledig is aangesproken. Zo'n piek wordt dan altijd gevolgd door een dal waarin weinig wordt besteld. Het is dus hollen en stilstaan. Het einde van het jaar is dus voor velen van ons hectisch, maar ook een tijd van bezinning, van fijne momenten, goede voornemens en menselijke warmte. Wat doen we met de spijtige momenten van het afgelopen jaar en de goede voornemens voor het nieuwe jaar? We zijn wellicht al te zeer geneigd om te klagen over dingen die gebeuren of te wachten op anderen die er iets aan zouden moeten doen, terwijl er veel binnen ons eigen vermogen ligt. Als ik u iets zou mogen toewensen voor het nieuwe jaar dan is het: doe wat binnen uw eigen invloedssfeer ligt om de situatie te verbeteren. Als een ieder van ons dat doet, een steentje bijdraagt, dan hoeven we niet te wachten op iets dat toch niet gaat komen. In deze editie van Orthopedische Techniek hebben we speciale aandacht voor Fred Wouda. Hij is al meer dan 50 jaar vakman en ondernemer in onze branche en een gewaardeerd collega die vaak zijn steentje bijdraagt voor het belang van de patiënt en voor het vak.

Voor de liefhebbers van onderzoek en innovatie heeft onze redactie een aantal boeiende artikelen geschreven. Sicco Bus beschrijft een nieuwe technologie om therapietrouw te meten middels sensors. John Lavrijsen praat u bij over het electro static discharge keurmerk dat van belang is bij orthopedische veiligheidsschoenen. Ten slotte vindt u een artikel van Mark van der Pluijm en Alice Lammers over de effectiviteit van helmtherapie bij een milde schedelafwijking.

Op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen spreken we Olav Toornend van Nimco Made4You en zijn visie over de bewuste keuze voor deze vorm van ondernemerschap. Op pagina 18 leest u het verslag van het ISPO 40-jarig jubileum in Utrecht en ten slotte leest u nog interessante informatie over de vergoeding van orthesen binnen de DOT op pagina 35. Kortom, wat ons betreft is deze uitgave weer een inspirerende editie geworden waar we met veel trots op terug kijken. Rest mij nog om namens het hele redactieteam van Orthopedische Techniek te zeggen: Veel leesgenot met deze editie en heel veel succes, plezier en liefde in 2013! ■

In ons vorige magazine besteedden we aandacht aan de Paralympics in Londen. Graag kijken we nog een keer terug op dit fantastische evenement met sportheldinnen Marije Smits en Marlou van Rhijn. Een ander mooi sportief initiatief dat aandacht verdient is het Nederlands amputatie voetbalteam dat wordt ondersteund door Dirk Ruitenbeek van de POM. Onlangs maakte het zijn opwachting in het Gelredome tijdens een wedstrijd in de eredivisie. U leest er alles over vanaf pagina 42.

Leder

Zanddonkweg 6, 5144 NX Waalwijk T +31 (0)416 37 69 87 F +31 (0)416 37 56 02 E [email protected] W www.medical-leather.nl

4

doe wat binnen uw eigen invloedssfeer ligt om de situatie te verbeteren ORTHOPEDISCHE TECHNIEK - december 2012

5

TEKST Sicco Bus

COLUMN

Aankondiging Symposium Diabetische Voet in Almelo Op dinsdag 29 en woensdag 30 januari 2013 organiseert de Stichting Diavasc (Diabetische Voet en Vasculaire Geneeskunde) voor de 13e maal het Symposium Diabetische Voet in de Ziekenhuisgroep Twente, Almelo. “So you wanna be a PhD! Proefschriftpresentaties diabetische voet” Op dinsdag 29 januari wordt in de middag vanaf 13.00 uur de Young Investigators Meeting gehouden. Vijf jonge onderzoekers staan op het punt te promoveren op hun verschillende onderzoeken op het gebied van de diabetische voet. Deze middag presenteren zij de eindresultaten van hun onderzoeken. Veel van deze onderzoeken hebben betrekking op relevante onderwerpen voor orthopedisch schoentechnici, zoals drukverdeling, voorkomen van voetcomplicaties door schoeisel en amputatie. Aansluitend zullen twee jonge onderzoeksters de eerste resultaten presenteren van nieuwe onderzoeken.

“Charcot, offloading en preventie” Het thema van het 13e diabetische voet symposium op woensdag 30 januari zal zijn: Charcot, offloading en preventie. Wij zijn er weer in geslaagd een keur aan binnen- en buitenlandse sprekers op dit gebied aan te trekken. Naast een vijftal plenaire lezingen wordt tweemaal een ronde workshops gehouden, waarbij in kleinere groepen op interactieve wijze zal worden ingegaan op een aantal voetgerelateerde onderwerpen. De orthopedische schoen heeft ook op deze dag een belangrijke plek in het programma, met een plenaire lezing over drukontlasting in de diabetische voet en een workshop over schoeisel voor de diabetes patiënt. Er zal ook een workshop

door Lenie de Kock, voorzitter NVOS-Orthobanda

worden gewijd aan de bespreking van de casuïstiek van ter plekke aanwezige patiënten. Een aantal lezingen zal in het Engels worden gehouden. Het volledige programma van beide dagen vindt u op de website van de ZGT (www.zgt. nl). Hier vindt u ook het aanmeldingsformulier. Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met Ellen van Vooren op [email protected] Wij verwelkomen u graag in Almelo. Het organisatiecomité Sjef van Baal Sicco Bus Arend-Jan Woittiez Ellen van Vooren ■

HET WORDT TIJD OM BUITEN JE KADERS TE TREDEN (deel 3) Aansluitend op “het heft in eigen handen nemen” en “geloof in eigen kunnen” komt het er nu op aan dat we “buiten onze kaders treden”. Ik schrijf dit omdat we er, economisch gezien, met z’n allen flink aan moeten trekken, zowel werkgevers als werknemers. Overal om ons heen zien we dat er bezuinigd wordt, en moet worden. Bedrijven, burgers en overheid kunnen er de komende periode helaas niet aan ontkomen. De politiek is volop in gesprek over hoe alle bezuinigingen in te regelen. Dat heeft impact op iedereen en ook op ons. In het nieuws zijn er diverse bedrijven, zelfs hele sectoren zoals de bouw en de financiële dienstverlening, die flinke reorganisaties aankondigen wat gepaard gaat met het beëindigen van dienstverbanden van personeel.

Penders Voetzorg is met haar 11 vestigingen en 120 medewerkers een vooraanstaande onderneming op het gebied van voetzorg in Nederland. Centraal staat een klantgerichte en multidisciplinaire aanpak bij het oplossen van voetproblemen. Spreekuren worden gehouden in onze vestigingen en in ziekenhuizen, revalidatiecentra en verzorgingstehuizen. Tevens kunnen klanten terecht voor advies op het gebied van geselecteerd gemaksschoeisel.

Inlichtingen: Nadere informatie over deze functie is verkrijgbaar bij Henk Engelen, technisch directeur, bereikbaar via e-mail: [email protected]

Voor diverse vestigingen zijn wij op zoek naar een:

Sollicitatie: Bij interesse kun je je sollicitatie richten aan [email protected] Of per post aan:

Orthopedisch schoentechnicus/ Adviseur Functie: Kijk voor een uitgebreide functieomschrijving omtrent deze vacature op onze website:

Penders Voetzorg t.a.v. Rianne Cortenbach Postbus 3116 6093 ZJ Heythuysen

www.pendersvoetzorg.nl

Heythuysen • Roermond • Weert • Tegelen • Venlo • Delft • Gouda • Rotterdam • Den Haag • Tiel • Doetinchem

6

Ook binnen onze branche horen we geluiden dat bedrijven zich zorgen maken over het op peil houden van de omzet. De economische verwachting voor 2012 in onze branche wordt lager ingeschat dan 2011. Zorgverzekeraars bevriezen tarieven waar kosten voor personeel, diensten en materialen blijven stijgen. Klanten zijn onder invloed van het lage consumentenvertrouwen minder geneigd tot kopen. Voor 2013 wordt een verslechtering van de economische situatie verwacht,

onder invloed van de stijging van eigen risico's en een harder beleid van zorginkoop. Daarnaast is een groot deel van onze branche afhankelijk van Cao’s (schoentechniek, zorg, metaal) die de afgelopen jaren fors zijn gestegen, en waarop we geen invloed hebben (zorg en metaal) omdat wij niet participeren in het Cao overleg. Dit laatste is ook een groot zorgpunt. De optelsom van bovenstaande maakt dat we allemaal op kosten moeten letten, maar wat als dat onvoldoende is? Bij enkele bedrijven binnen de branche horen we ook dat er nagedacht wordt over het reorganiseren van taken en in sommige gevallen ook het afvloeien van medewerkers. Kortom; al deze signalen wijzen er op dat we ons moeten realiseren dat het ook binnen onze branche gaat veranderen, en wellicht sneller dan we nu kunnen voorzien. Waar ook wij in onze branche een periode gekend hebben van schaarste in personeel, zien ook wij een situatie ontstaan van overschot aan personeel. Dit betekent ook gevolgen voor de instroom van de opleiding, want als we minder nieuwe medewerkers aantrekken zullen we ook minder medewerkers naar de opleiding sturen. Op dit moment vinden binnen het bestuur samen met de leden gesprekken plaats over de toekomst van het MBO onderwijs in het licht van bovenstaande ontwikkelingen. Zo wordt er bijvoorbeeld op

Hard werken, samenwerken, ideeën opperen en kosten besparen zal ons helpen samen door de crisis te komen

korte termijn een arbeidsmarktonderzoek onder de leden opgestart, om op basis van de uitkomsten een beter en gerichter opleidingsbeleid te kunnen ontwikkelen. Als wij niet mee veranderen en/of buiten onze kaders treden en de wereld om ons heen verandert, dan gaan wij achter de feiten aan lopen en missen we de boot! Gelukkig is er ook een andere kant. De uitdrukking: in tijd van crisis worden de mooiste ideeën geboren is zeker van toepassing, ook in onze branche. Onder druk wordt alles vloeibaar maar vooral ook de creativiteit gestimuleerd, wat uiteindelijk leidt tot innovativiteit. Hard werken, samenwerken, ideeën opperen, de goede uitvoeren en kosten besparen zal ons helpen samen door de crisis te komen. En ik vind dat een geweldige kans, die wij met beide handen moeten aanpakken. ■


7

TEKST John Lavrijsen

ESD / ATEX veiligheidsschoenen Orthopedische veiligheidsschoenen worden gebruikt in veel verschillende omgevingen. Voor elke werkomgeving zijn weer verschillende eisen waaraan een schoen moet voldoen. Vandaag bekijken we orthopedische schoenen die gebruikt worden bij electronica montage. Het betreft schoenen met een ESD (Electro Static Discharge) keurmerk. Hiervoor interviewen we Jos de Haas van NSC consultancy die dagelijks bezig is met deze materie. Wat doet NSC-consultancy? NSC-consultancy is een bedrijf dat gespecialiseerd is in electrostatische ontladingen. Deze kennis is de basis van ESD en ATEX (ATmosphere EXplosief, ofwel explosieve omgevingen). Op dit gebied voorziet NSC bedrijven van trainingen, metingen en

consultancy. Het betreft niet alleen schoenen, maar ook vloeren, reinigingsmiddelen, kleding, tafels, stoelen, handschoenen, gereedschappen en verpakkingsmaterialen. Alleen als het geheel klopt kun je in de praktijk veilig werken. Dat geldt overigens zowel voor ESD als voor ATEX omgevingen.

Anti-statische schoenen dus? Als mensen tegen mij zeggen "ik ben veilig, want dit zijn toch anti-statische schoenen" dan krijg ik koude rillingen. Antistatisch is een veel ruimer gebied. Het zegt me te weinig waarvoor de schoen geschikt is. Voor electronica montage ESD spreek ik als deskundige over "dissapatieve schoenen". Dit is het gebied waarbij de schoenen voldoende gecontroleerd hun electrostatische lading kunnen afvoeren naar de vloer, zodat er geen schade aan de electronische componenten kan ontstaan. De persoon mag niet zelf de ontstekingsbron zijn in deze omgeving.

Waaraan moet zo'n ESD schoen dan voldoen? Een ESD schoen moet niet alleen de goede weerstandswaarde hebben (tussen de 1 en de 35 Mohm), maar daarnaast is het voor de electronica montage van groot belang dat de schoen heel weinig electrostatische oplading overdraagt aan de persoon die ermee over de ESD vloer loopt. Die oplading mag voor ESD (electronica montage) niet groter zijn dan 100 volt. Dat klinkt veel, maar in feite is dat maar heel erg weinig, als je bedenkt dat een gewone schoen gemakkelijk 10.000 tot 30.000 volt oplading kan veroorzaken. Vandaar ook de schok en vonk die je soms krijgt, vooral in winterse omstandigheden vanwege de lage luchtvochtigheid. Als laatste is het van belang dat elke electrostatische oplading gecontroleerd ook weer kan worden afgevoerd. Dit mag niet te snel, maar ook zeker niet te langzaam zijn. De ontladingstijd voor goede ESD schoenen ligt tussen de 0,02 en 2 seconden. Maakt het voettype uit voor een ESD schoen? Ja, het voettype is van groot belang. Bij normale of platvoeten heeft de klant meestal voldoende contactoppervlak met het supplement. Vooral bij holvoeten zal er echter voor gezorgd moeten worden dat er gedurende de afwikkeling voldoende oppervlakte is om de statische oplading af te voeren naar aarde. Ook bij voeten die niet of nauwelijks vocht afscheiden en/of veel eelt onder hun voeten hebben kan het probleem ontstaan dat er onvoldoende geleiding ontstaat tussen de voet en de schoen. Hoe kan ik dat als orthopedisch schoentechnicus controleren? De weerstandswaarde kun je redelijk makkelijk zelf controleren met een goede multimeter. Echter het meten van de electrische oplading moet op de juiste (ESD of ATEX) vloer gebeuren en daarvoor is ook specifieke meetapparatuur nodig. Datzelfde geldt ook om de ontladingstijd te meten. Deze metingen kun je doorgaans beter uitbesteden aan gespecialiseerde keuringsinstituten zoals TNO, TUV of NSC-consultancy. Deze hebben niet alleen de (gekalibreerde)

apparatuur en vloeren, maar ook de kennis om de testen goed uit te voeren.

Meestal worden de kurken supplementen daarom voorzien van geleidende strips of zijn doorgenaaid met geleidende draad, om ze geleidend te maken, maar daarmee wordt ook vaak het draagcomfort voor de klant verstoord. Het liefste zien we dat de orthopedische supplementen gemaakt worden van dissipatieve materialen, zodat allerlei praktische problemen en andere voetklachten worden voorkomen.

En wat als het niet voldoet? Als de ESD schoenen niet voldoen, heb je het risico dat je met statische lading de gevoelige electronische componenten beschadigt bij montage. Aan de hand van een meetrapport kan de veiligheidskundige zien of de schoenen veilig genoeg zijn voor de componenten die men monteert. De schade voor componenten is namelijk latent (voor het menselijk oog onzichtbaar) en komt vaak pas later bij de eindtest of bij gebruik van het electronisch apparaat in de praktijk tevoorschijn. Dit zou in de praktijk rampzalige gevolgen kunnen hebben. Door bv grote temperatuurschommelingen kunnen airbags in auto's of besturingselectronica in vliegtuigen uitvallen.

Wat raad je de orthopedisch schoentechnische bedrijven aan? Mocht je zelf de ESD orthopedische schoenen willen vervaardigen is het van belang om zelf voldoende kennis van ESD te hebben zodat je weet hoe je die moet vervaardigen en welke voorzieningen je daarvoor moet treffen. Heb je dat niet, of onvoldoende, laat het dan meten. Meten is weten!

Wat is je praktijkervaring met orthopedische ESD schoenen? In onze praktijk komen regelmatig orthopedische ESD schoenen, die we testen op de ESD PP (Practice Proof). Vaak voldoen de schoenen niet aan de ESD PP testen vanwege de supplementen die er door de orthopedisch schoentechnicus zijn ingezet. De supplementen zijn vaak opgebouwd uit lagen kurk en dat isoleert, waardoor de weerstandswaarde veel te hoog wordt.

Het beste wat je als orthopedisch schoentechnicus kunt doen is een onafhankelijk meetrapport bij de schoenen te doen, zodat je klant dit bij zijn veiligheidsdeskundige van het bedrijf kan overleggen. De veiligheidskundige kan hierin meteen zien of de schoenen voldoen aan de gestelde bedrijfsomstandigheden en hij kan daarmee inschatten welke risico's er zijn wanneer je klant met de ESD veiligheidsschoenen aan de componenten gaat werken. ■ www.nsc-consultancy.nl

8


9

In memoriam Ed van Laar Op 18 september 2012 is Ed van Laar, directeur Eemland Orthopedie en oud ISPO bestuurslid, overleden. Ondanks al zijn energie, creativiteit en humor, kon hij de ziekte ALS uiteindelijk toch niet de baas. Ed startte in 1977 zijn carrière als orthopedisch technicus en was daarnaast ook een onderwijsman in hart en nieren. Hij begon eerst als werknemer en is later, zeer succesvol zijn eigen bedrijf, Eemland Orthopedie begonnen. Ed is in het onderwijs werkzaam geweest als leraar op het Koning Willem 1 College in Den Bosch. Daar stond hij aan de basis van wat sinds 12 jaar de HBO opleiding Orthopedische (schoen) technologie is bij Fontys in Eindhoven. De laatste werkzaamheden in het hoger onderwijs heeft Ed verricht in de functie als lid van de Raad van Advies van de opleiding in Eindhoven.

Creatief vakmanschap in internationaal perspectief

MKB GAAT 20 PROCENT ENERGIE BESPAREN

Creatief vakmanschap speelt een belangrijke rol in de economie en is een belangrijke factor in de kwaliteit van een samenleving. Als Nederland haar cultuur op het gebied van creatief vakmanschap wil verbeteren, en dat is hard nodig, kan zij veel leren van landen als Japan, Italië en China. Dit concludeert prof.dr. Arjo Klamer van de Erasmus Universiteit Rotterdam in het onderzoek 'Creatief vakmanschap in internationaal perspectief'. Klamer onderzocht creatief vakmanschap in Japan, China, India, Italië, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. "Nederland heeft een sterke traditie in creatief vakmanschap en sterke opleidingen,” merkt Klamer op. "Toch schiet de cultuur rond het creatieve vakmanschap ernstig tekort, zeker in vergelijking met Japan en Italië. Daar genieten de goede vakmensen hoog aanzien en bestaat grote belangstelling voor hun werk.”

Vijfhonderd MKB-ondernemers, van bakkers en slagers tot aan recreatie-, horeca- en metaalverwerkingsbedrijven, gaan zich inspannen om in anderhalf jaar tijd 20 procent energie te besparen op de werkvloer. MKB-Nederland voorzitter Hans Biesheuvel heeft het officiële startsein gegeven voor 21 initiatieven die vallen binnen de MKB Green Deal, het duurzaamheidsconvenant dat MKB-Nederland eerder dit jaar afsloot met de overheid. In de verschillende deelprojecten met onder meer brancheverenigingen, bedrijventerreinen en overheidsorganisaties, gaat het om relatief simpele energiebesparingsmaatregelen waar MKB-bedrijven laagdrempelig gebruik van kunnen maken.

De onderzoekers verwachten door een verandering in smaak en voorkeuren ook in Nederland meer aandacht voor kwaliteit van producten en werk. Het creatief vakmanschap zal daar van profiteren. Maar de landen waar onderzoek is gedaan, laten zien dat in Nederland veel zal moeten veranderen. Een zogenaamde ambachtscultuur is nog verre van optimaal. Dat zal moeten veranderen. Brancheorganisaties, scholen en de vakmensen kunnen zelf meer samenwerken om het creatief vakmanschap beter over het voetlicht te krijgen. De titel van 'meester' voor excellerende vaklieden is ook een geëigend middel. De cultuurverandering rond het creatief vakmanschap is van groot belang, stelt Kramer. Het wordt tijd dat in het onderwijs het kunnen en willen werken met de handen weer serieus gewaardeerd wordt. Ook moeten de vakscholen in ere worden hersteld. Het gaat volgens de Rotterdamse hoogleraar uiteindelijk om het vermogen van Nederlanders om de unieke producten van creatieve vakmensen op waarde te schatten.

In de jaren als orthopedisch instrumentmaker, technoloog en docent, heeft Ed een enorme hoeveelheid foto’s, video’s en lesmateriaal over alle onderwerpen die de orthopedische techniek behelzen opgenomen en verzameld. Dit materiaal is beschikbaar via de website www.ort-support.nl. Namens Ed van Laar wil ik u van harte uitnodigen een bezoek te brengen aan deze site.

Uit eerdere onderzoeken en projecten blijkt dat MKB-bedrijven het er door een gebrek aan geld, tijd en kennis, nu nog

te veel van weerhoudt om met energiebesparing aan de slag te gaan. Met de MKB Green Deal projecten wil MKB-Nederland voor deze problemen oplossingen vinden, het besparingspotentieel inzichtelijk maken en ondersteuning bieden aan bedrijven die energiezuiniger willen ondernemen. Het doel van de projecten is om samen met de vijfhonderd deelnemende bedrijven 100.000GJ te besparen, wat gelijk staat aan een jaarlijks energieverbruik van ruim 1.250 huishoudens. Door deze praktijkgerichte aanpak laat MKB-Nederland zien dat reductie van energieverbruik binnen het MKB zonder veel inspanning mogelijk is. Concrete oplossingen In elk Green Deal project gaan ondernemers uit een bepaalde branche of regio aan de slag met eenvoudige, concrete en gerichte maatregelen, zoals het vervangen van de

verlichtingsinstallatie (binnen en/of buiten) en het goed inregelen van de verwarmingsinstallatie. Veel ondernemers realiseren zich niet dat deze (grote) energieverbruikers een groot besparingspotentieel hebben. Binnen de verschillende projecten zullen ook minimaal twintig ondernemers de reductiedoelstelling van 20 procent bereiken door gebruik te maken van duurzaam opgewekte energie. Bundeling van kennis en ervaringen De ervaringen, kennis en tips die gedurende deze Green Deal aanpak ontstaan, zal MKB-Nederland bundelen en als voorbeeld ter beschikking stellen aan ondernemers en belangrijke stakeholders. Ook zal tijdens de duur van de projecten continue kennisuitwisseling plaatsvinden tussen de verschillende initiatieven en deelnemers. Meer informatie over de verschillende MKB Green Deal projecten is te vinden op www.MKB.nl/greendeal.

 

Stichting Economie en Cultuur

Ik wil Ed zeer bedanken voor zijn inspiratie, motivatie, humor en creativiteit die dit vakgebied en het onderwijs weer een paar stappen verder heeft gebracht.



                 



creatief vakmanschap in internationaal perspectief

Fred Holtkamp

Wat kunnen wij leren van de Japanners, Chinezen, Indiërs, Italianen, Duitsers en Engelsen?

Arjo Klamer

                                                                                                                              

Priyateja Kotipalli

10

Lili Jiang Thora Fjeldsted Kazuko Goto Anna Mignosa


11

TEKST Redactie Orthopedische Techniek

EEN BEWUSTE KEUZE, VOOR MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Bij Nimco Made4You is Maatschappelijk Ondernemen (MVO) een bewuste keuze. Het resulteerde zelfs in de slogan: “We maken schoenen om op de aarde te lopen, onze voetafdrukken moeten ecologisch verantwoord zijn.” De productietak in Portugal is daarom ISO 14001 gecertificeerd. Olav Toornend, managing director, vertelt waarom hij een bewust milieubeleid onderstreept. “Ik vraag mezelf bij nieuwe ontwikkelingen telkens af wat de impact op het milieu is.” De onderneming is ISO 14001 gecertificeerd. Wat houdt dat precies in? “Het ISO 14001 certificaat impliceert dat een bedrijf een actief milieubeleid hanteert. Dit betekent dat een bedrijf met verschillende procedures en de daarbij behorende doelstellingen de belasting voor het milieu beperkt. Door deze procedures moet er een bewustwording ontstaan bij de medewerkers, zodat verdere ontwikkelingen op het gebied van milieuzorg ontstaan.” Waarom wilde het bedrijf ISO 14001 gecertificeerd zijn? “NIMCO Made4You heeft bij de oprichting bewust gekozen om naast het ISO 9001 kwaliteit certificaat ook het ISO 14001 certificaat op te nemen. In de eerste plaats is hier voor gekozen om te laten zien dat ons bedrijf, gevestigd in Portugal, kan

12

voldoen aan de hoge standaard in West Europa. Later heeft dit certificaat een verdere bewustwording teweeg gebracht over de impact die onze huidige manier van werken heeft op het milieu in de toekomst. Ook bij mij is deze bewustwording steeds meer naar boven komen drijven, en stel ik mijzelf bij nieuwe ontwikkelingen nu steeds de vraag wat de impact op het milieu is. Kiezen voor MVO komt van binnen uit het bedrijf. Een gemotiveerd management en betrokken

medewerkers zijn van essentieel belang voor het succes van MVO. Het kiezen voor MVO of het ISO14001 certificaat kan nooit gebaseerd zijn vanuit een marketing oogpunt naar de klanten. Het maakt niet uit welk certificaat er wordt gekozen, het bedrijf kiest ervoor vanuit intern oogpunt en het moet een interne strategie zijn voor directie en medewerkers met het doel het bedrijf naar een hoger plan te brengen.” Hoe is het MVO ingevoerd in Portugal? “Ook in Portugal is het milieubewustzijn doorgedrongen. Onze medewerkers zijn betrokken mensen. Net als bij de andere certificeringen hebben wij onze medewerkers betrokken bij de totstandkoming van de doelstellingen. Dergelijke systemen kunnen alleen goed functioneren als dit breed binnen de organisatie wordt gedragen. Binnen onze organisatie begrijpen de medewerkers waarom wij dergelijke systemen voeren, zij brengen zelf suggesties aan ter verbetering. Samen maken we ons sterk voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.”

Hoe wordt concreet de belasting op het milieu verminderd? “Bij MVO kijk je steeds welke effecten bedrijfsactiviteiten hebben op de mensen, het milieu en het bedrijf. Automatiseringsprocessen binnen onze organisatie helpen daarbij. Automatisering heeft niet alleen het doel om efficiënter te werken, maar vermindert bijvoorbeeld ook het papiergebruik binnen de organisatie. Zo kunnen afnemers hun bestellingen sinds kort via het internet afhandelen met ons ordersysteem. Ook correspondentie en de nieuwsbrief die wij elke drie maanden versturen kunnen afnemers per e-mail ontvangen. Dat bespaart papier en drukinkt. Een ander zeer sprekend voorbeeld binnen ons bedrijf is het materiaal van onze schoenendozen. Navraag leerde ons dat onze schoenendozen alleen gebruikt worden voor het transport van de fabriek naar het bedrijf. Daarna worden de dozen weggegooid. Daarom is er nu gekozen voor schoenendozen gemaakt van gerecycled karton en wordt er gebruik gemaakt van een milieuvriendelijke drukinkt. Hiermee verlagen wij het gebruik van drie kleureninkt die meer milieu belastend is.

“Samen maken we ons sterk voor maatschappelijk verantwoord ondernemen” Een ander voorbeeld, dat vele bedrijven zullen herkennen, is het verspillende printgedrag binnen het bedrijf. Een van mijn grote ergernissen binnen de organisatie was het onnodig uitprinten van e-mails, verslagen, rapporten etc. Door de medewerkers bewust te maken van het overmatig papiergebruik en ze opdracht te geven eerst na te denken alvorens op de print button te drukken, levert voor ons al direct een flinke daling van het papier- en inktgebruik op.”

onze stand bewust een bedrijf gezocht dat ook MVO in zijn bedrijfsfilosofie heeft. Zo is onze stand volledig te recyclen en bestaat de verlichting uit LED lampen waardoor energie bespaard wordt. Daarnaast hebben wij in onze nieuwsbrief aandacht besteed aan onze MVO filosofie. Wij informeren onze relaties graag over dit onderwerp, want erover praten is elkaar enthousiast maken.”

Hoe wordt het MVO naar buiten toe gedragen? “MVO gaat op voor alle niveaus binnen de organisatie, dus ook voor de uitstraling op beurzen. Bij de naamsverandering van NIMCO orthopaedics naar NIMCO Made4You hebben wij bij de keuze van

Hoe reageren de klanten op jullie MVO verhaal? “Onze klanten reageren over het algemeen positief op ons milieubeleid. Ik denk echter dat veel bedrijven nog niet echt stilstaan bij MVO. Maar ik hoop door de keuze voor MVO, die wij nu hebben gemaakt, meer

bedrijven bewust worden van de impact die wij als generatie hebben op het milieu, zodat zij bewustere keuzes gaan maken op dit gebied.” Wat kunnen bedrijven in de orthopedische schoentechniek doen aan MVO? “Het klinkt misschien wollig, maar ik vind dat wij met z'n allen verantwoordelijk zijn voor de impact die wij hebben op de milieubelasting. Ieder persoon en elk bedrijf kan door middel van bewustwording en kleine inspanningen de impact op milieu verlagen. Voor de huidige en de volgende generaties. Elk bedrijf kan op zijn eigen manier het gebruik van energie, papier en inkt laten dalen. Automatisering en innovatie kunnen daarbij de gereedschappen zijn.” ■


13

TEKST Hub van den Boomen

FOR THOSE WHO ARE ABLE

De Paralympics in London. Door velen nog altijd gezien als het kleine en minder belangrijke broertje van de Olympische Spelen. De Paralympics van dit jaar kunnen hierin echter wel eens verandering hebben gebracht. Uitverkochte stadions, twee NOS uitzendingen per dag én een meer dan enthousiaste en perfecte organisatie van gastheer London. Bovendien heeft de commerciële zender Channel 4 zich in Engeland sterk gemanifesteerd als Official Broadcaster London 2012 Paralympics.

Nederland is als klein landje goed vertegenwoordigd in de Paralympische sport en zeker de atleten van het door Ottobock gesponsorde Dutch Parathletics Team zijn populair. Naast talentvolle sporters, zijn de vier dames, een heer, hun coach en hun instrumentmaker, stuk voor stuk zeer vaardig in het overbrengen van hun enthousiasme. Marlou van Rhijn werd vóór de Paralympische Spelen als topfavoriete bestempeld. Een jonge talentvolle dame die nog niet zo lang intensief met de atletieksport bezig is, maar al vele successen kende het afgelopen jaar. Het filmpje waarop ze te zien is als ze voor het eerst op blades staat, doet alles behalve vermoeden dat ze anderhalf jaar later als Blade Babe in de favorietenrol naar London zou gaan. Onwennig en wankel hebben in korte tijd plaats gemaakt voor balans en pijlsnel. De wereldrecords sneuvelden keer op keer, maar London moest het moment suprême worden. Op de 100m sprint wist Marlou zich vrij eenvoudig te plaatsen voor de finale, wat al een bijzondere prestatie is, gezien het feit dat ze dit als enige deed met twee protheses. De overige finalisten hebben met één blade en één gezond been een groot voordeel bij de start. Marlou heeft wat meer tijd nodig om op gang te komen, maar als ze eenmaal op snelheid is, is ze niet meer te houden. In de 100m finale komt ze als laatste uit de startblokken, maar snelt vervolgens iedereen voorbij… Ze komt nét een fractie te kort om ook de nummer 1 te kloppen. Een knappe zilveren medaille als resultaat en een nog grotere motivatie om op de 200m als eerste over de finish te komen. Donderdag 6 september. De kranten spreken over Thunder Thursday, omdat er veel spannende finales op de planning staan. Omstreeks 21.45 uur is het zover. In een uitverkocht Olympisch stadion verschijnen de dames voor de 200m finale aan de start. Met een enorm lawaai juichen de 80.000

14

supporters hen toe. Marlou start in baan 4. Trainingsmaatje Suzan Verduijn, die eveneens knap de finale wist te halen, start in baan 9. Het publiek wordt tot stilte gemaand. Muisstil is het… En dan klinkt het startschot. Het lawaai loopt direct weer op en Marlou is als verwacht niet als snelste weg. In de eerste bocht begint ze op snelheid te raken en passeert de eerste medefinalisten. Nog 100m te gaan. En dan het rechte stuk waarop ze nóg meer snelheid kan maken. Ze snelt de nummer 3 voorbij, dan ook de nummer 2 en nog ver voor de finish laat ze de nummer 1 achter zich waardoor de weg open ligt om als snelste de geschiedenis in te gaan. Marlou finisht als eerste en wéér met een wereldrecord. Ze is Paralympisch kampioene. Kippenvel. In tegenstelling tot in de meeste voetbalstadions, juicht het publiek hier voor iedereen. Of het nou 'n atleet uit Colombia, Noorwegen of Indonesië betreft, het maakt niets uit. 80.000 mensen gaan uit hun dak voor onze Nederlandse Blade Babe. Een top prestatie. De avond kent vervolgens nog veel hoogtepunten, maar als Nederlander blijft de gouden plak van Marlou toch het meest bijzonder. Al vele volksliederen hebben door het stadion gegalmd. Het Chinese volkslied het vaakst, het nationale lied van Groot-Brittanië met de meeste meezingers, maar ook voor de volksliederen van Ukraïne en Zuid-Afrika

staat iedereen op. Omdat er naast atleten met een beperking ook heel veel supporters met een beperking in het stadion aanwezig zijn, verzoekt de stadionspeaker steevast vóór ieder volkslied om te gaan staan, maar alleen “for those who are able”. Een prachtig gebaar van respect. Na tevergeefse pogingen om de liederen van Tunesië en Polen mee te zingen en een beetje mee neuriën op de wat bekendere melodieën van Frankrijk en Rusland, is het moment daar voor de trotse Nederlanders. Marlou krijgt haar gouden medaille en uit volle borst wordt het Wilhelmus meegezongen. Het lawaai in het stadion verbloemde gelukkig mijn gebrek aan zangtalent, maar wat een moment. Alweer kippenvel.

De Paralympics, de topatleten, de vele sfeermakende vrijwilligers, de spectaculaire sluitingsceremonie en het enthousiasme dat iedereen in het Olympisch Park met elkaar deelt, hebben voor een onvergetelijke herinnering gezorgd. We kijken alweer voorzichtig uit naar de Paralympische Spelen in Rio de Janeiro over 4 jaar. Als je ooit de kans krijgt om de Paralympics te bezoeken, moet je dat zeker doen. Tenminste, “for those who are able”. ■

De volgende dag wordt Marlou in het Holland House gehuldigd samen met de andere Nederlandse atleten die een medaille hebben behaald. Omringd door haar familie, haar coach, haar instrumentmaker én haar teammaatjes Marije, Suzan, Iris en Ronald (die een knappe bronzen medaille wist te behalen met speerwerpen), loopt Marlou trots rond met een zilveren en een gouden medaille om haar nek. Blij komt ze Ottobock bedanken voor alle ondersteuning. Namens Ottobock (en als supporter) mag ik haar feliciteren met haar medailles. Een sfeervolle oranje avond sluit deze speciale gebeurtenissen in stijl af.


15

TEKST Marije Smits

OVER DE GRENZEN

Sinds een aantal weken ben ik terug uit Londen. Het woord ‘Paralympics’ hoeft er niet eens bij, ik ben gewoon terug van de sportplaneet Londen. En hoe gaaf was het. Het begon al acht weken geleden, toen ik hoorde dat ik definitief bij de selectie zat. Ik kan me sindsdien niet één dag herinneren dat ik me niet een enorme geluksvogel voelde. Een van de leukste dingen van topsport is dat je zo vaak in het buitenland zit voor trainingsstages en wedstrijden. Oké, het grootste gedeelte van de tijd besteed ik al rondjes hollend op de baan, maar ik krijg altijd wel iets mee van de locale cultuur en de hoogtepunten van de stad of het dorp waar ik zit.

Vanuit de rust van San Cugat vertrokken we op 26 augustus naar de heksenketel Londen. Wat een sfeer. Het publiek. Een stadion met 80.000 (81.000 officieel) enthousiaste Britten en een significant aantal Nederlandse fans: onbetaalbaar. Dat je met een handicap een sportheld kan zijn is empirisch bewezen: een heel stadion scandeerde de naam van topfavoriet Jonnie Peacock, vlak voor zijn 100m race tegen onder andere Oscar Pistorius. Hij maande

16

In al deze superlatieven ontbreekt wel het goede gevoel over mijn eigen optreden in Londen. Wat had ik het graag beter gedaan dan die 3.59m (11e) en 18.28s (8e). Het doet serieus nog steeds pijn om te beseffen dat ik in de geweldige ambiance van De Spelen, niet kon laten zien wat ik in huis had. Ik zal nog wel even nodig hebben dat echt te verwerken.

Maar achterop die scooter in Barcelona bedacht ik maar weer eens welke gave plekken ik mag bezoeken, en wat voor interessante mensen ik heb ontmoet dankzij de sport. Ik sms met een bevriende atlete uit Australië en volgende week ga ik koffie drinken met een Duitse ‘concurrente’. Dat is ultiem over de grens gaan, zonder de negatieve bijklank van teveel trainen, werken, of jezelf op andere manieren uitputten. Het is grenzen verleggen, eroverheen stappen en zien wat voor moois er aan de andere kant is. Het grenst aan echt gelukkig zijn. ■

Fotografie bij dit artikel: Helene Wiesenhaan Photography

Zo was ik in de aanloop naar de Paralympische Spelen in San Cugat. Een gehuchtje vlak naast Barcelona. Ongelooflijk te zien dat, op nog geen 15 minuten rijden van deze miljoenen stad, een slaperig maar idyllisch voorstadje ingeklemd ligt tussen de heuvels. Natuurlijk besteedde ik mijn tijd daar aan geconcentreerd trainen en op mijn bed liggen, wachtend op De Grote Dag in Londen. Maar op een vrije avond mocht ik achter op de scooter van mijn prothesemaker en reed ik opeens dwars door die heuvels naar Barcelona. De ondergaande zon zette de bergen aan de overkant van het dal in een haast buitenaards mooi licht en een zwoele avondwind blies langs mijn gezicht. Alleen de enorme motorhelm op mijn hoofd verstoorde het beeld, anders had deze scene zo gepast in een feelgood movie met Hugh Grant en Julia Roberts in de hoofdrol.

80.000 mensen op uiterst coole wijze tot stilte. En won vervolgens. Waanzinnig. Of David Weir, alias the Weirwolf, die 4 gouden medailles pakte en het stadion op zijn kop zette. Nooit zal ik vergeten hoe het gejuich aanzwol bij de race van Marlou van Rhijn, die op de 200m na 120m een indrukwekkende versnelling inzette. Het mooie is dus dat het hele publiek zag hoe gaaf en uniek dat is. Ze werd getrakteerd op een oorverdovend applaus. Terecht als je in een toernooi als dit een seconde van je persoonlijk record afhaalt en een knetterend wereldrecord loopt. Tijdens de atletiekwedstrijden heb ik vaak gedacht: heaven is a place on earth. En wel hier, in dit stadion, tussen die 80.000 mensen.

“Dat je met een handicap een sportheld kan zijn is empirisch bewezen” ORTHOPEDISCHE TECHNIEK - december 2012

17

TEKST Sicco Bus

Verslag ISPO 40 jaar jubileumcongres “Een leven zonder beperkingen, doe je mee?”

Hans Rietman feliciteert de ISPO

Sicco Bus vertelt over het DIAFOS onderzoek

Een van de standhouders op het congres

Standhouders op de beursvloer

Op 5 oktober 2012 werd het 40-jarige jubileum van ISPO Nederland gevierd met een congres in de imposante Beurs van Berlage in Amsterdam. Al om 8.30 uur hadden de sponsoren hun stand opgebouwd en werden de deelnemers geregistreerd. Het weer buiten viel vies tegen, maar binnen bestond onder de aanwezigen een grote nieuwsgierigheid naar wat komen ging. Het ISPO bestuur had de toehoorders een veelbelovend programma voorgeschoteld met enkele toonaangevende nationale en internationale sprekers die werkzaam zijn op het snijvlak van revalidatie en techniek. In deze uitgave een verslag van dit congres. De dag stond in het teken van ’10 jaar vooruit kijken’ via innovaties in de revalidatietechniek die appelleren aan de doelstelling van de ISPO, namelijk het bevorderen van de mobiliteit en de kwaliteit van leven van mensen met een beperking in de bewegingsfunctie. Na een korte geschiedschrijving van ISPO Nederland door ISPO voorzitter en dagvoorzitter Jaap Harlaar, werd stilgestaan bij het overlijden van Ed van Laar, orthopedisch technicus, die een belangrijke rol vervuld heeft binnen de opleiding pro- en orthesiologie en daarnaast ISPO bestuurslid is geweest. Voor hun verdiensten

18

voor ISPO Nederland werden Elske Bonhof, Ruben Mulders en Jan Geertzen als ereleden gehuldigd. Schoentechnologie De inhoudelijke aftrap was aan ondergetekende die de eindresultaten van de DIAFOS trial presenteerde, een groot landelijk onderzoek van 10 ziekenhuizen en schoentechnische bedrijven naar de effectiviteit van orthopedisch maatschoeisel in het voorkomen van voetwonden bij patiënten met diabetes. In de vorige uitgave van dit vakblad is over deze studie uitgebreid gerapporteerd.

Vervolgens lichtte Jim Woodburn, hoogleraar Revalidatie van Glasgow Caledonian University, het Europese A-Footprint project toe. Ook hierover is in een eerdere uitgave van het vakblad geschreven. Het project beschrijft de schoenen orthesetechnologie van de naaste toekomst waarin op geautomatiseerde wijze en gebruik makend van geavanceerde voetscans, drukmetingen, bewegingsanalyse en biomechanische voetmodellen, steunzolen en enkelvoet orthesen worden vervaardigd. CAD-CAM technieken en ‘additive manufacturing’, ofwel 3D printtechnieken, nemen hier een belangrijke rol in. Doel is te komen tot gepersonaliseerde, kosteneffectieve en snel leverbare voorzieningen voor de patiënt. Reflexen Lopen met een volle beker thee is een uitdaging. Zeker als je ook nog een boek onder je arm geklemd houdt. Frans van der Helm, hoogleraar biomechatronica aan de TU Delft onderzoekt de complexe verhouding tussen

Benoeming ereleden door voorzitter Jaap Harlaar (links): Jan Geertzen, Elske Bonhof en Ruben Mulders

reflexen en spierkracht die nodig zijn om dit soort activiteiten uit te voeren. Nieuwe technieken om de activiteit van de hersenen te meten worden gebruikt om bij patiënten na een beroerte problemen in de spieraansturing op hersenniveau te duiden. Deze patiënten kunnen hun reflexen niet goed ‘moduleren’ waardoor ze spierspasmen krijgen. Functieherstel van een patiënt tijdens revalidatie kan met deze technieken verklaard worden op hersenniveau. Complexe materie, maar met hoge verwachtingen voor de toekomst, ook voor de toepassing binnen de revalidatiezorg. Visuele hulpmiddelen Philip Rowe, hoogleraar revalidatie van de Universiteit van Strathclyde, inspireerde ons vervolgens met zijn Envisage project. Niet alleen het hulpmiddel zelf, maar ook de training van patiënten met hulpmiddel via visuele technieken kan sterk bijdragen aan mobiliteit en onafhankelijkheid. ‘Immersive Virtual Reality’ is de oefentherapie van de toekomst, waarbij patiënten aan de hand

van bewegingsanalyses direct feedback krijgen over hoe ze lopen en welke aanpassingen ze moeten maken om beter te kunnen lopen. Een duidelijk voorbeeld van een project op het snijvlak van revalidatie en technologie. Wat wil de patiënt? Een leven zonder beperkingen uiteraard. Hans Rietman, hoogleraar Revalidatiegeneeskunde bij Roessingh Research & Development in Enschede, nam ons mee in de wondere wereld van de ‘exoskeletons’, skeletrobots die de functie van het lichaam overnemen. Als soort hightech orthesen passen deze skeletrobots zich op elk moment aan de patiënt aan door te voorspellen wat er gaat gebeuren. Betrouwbaarheid is alles in deze technologische vernieuwing. De uitdaging bij deze toepassingen ligt in het overbruggen van het gat tussen klinische en technische expertise. Technologisch gedreven hulpmiddelen werken namelijk niet, er zal betekenis aan gegeven moeten worden door wat de patiënt wil.

Forumdiscussie Aan de hand van stellingen werd met een panel gediscussieerd over ontwikkeling en bekostiging van de hulpmiddelenzorg. Panelleden waren Jan van Ginneken, senior beleidsmedewerker VWS, Che Hsin Falkenström, directeur OIM Orthopedie, Hans Rietman, revalidatiearts en Angelette Akkermans, belangenbehartiger patiënten. Aanbodgestuurde hulpmiddelenzorg is functiegestuurde zorg geworden, maar wat de functie nu precies is, is soms onduidelijk, niet in de laatste plaats voor zorgverzekeraars. Daarnaast wordt te weinig gestuurd op de kwaliteit van de hulpmiddelenzorg. Er is nog te weinig zorg op basis van richtlijnen. Het blijft wel belangrijk met de patiënt te communiceren en niet over de patiënt, voor wie maatwerk soms nodig is. Men was eensgezind dat voor verstrekking van (dure) hulpmiddelen expertisecentra nodig zijn waar specialistische kennis over bijvoorbeeld biomechanica voorhanden is en waar met behulp van aanvullende >>


19

“Boston Tea Party”

Cyborgs Niet te beroerd om zelf met onderhuids geïmplanteerde chips als ‘cybernetisch organisme’ te fungeren, gaf Kevin Warwick, hoogleraar Cybernetica van de Universiteit van Reading in Engeland, een interessante lezing over de haalbaarheid van ‘humanware’: ‘powered exoskeletons’, cyborgs en bijvoorbeeld volledig geïntegreerde protheses die direct door de hersenen aangestuurd worden. Een voorbeeld van versmelting van mens en hulpmiddel heeft nu misschien nog een hoog ‘science fiction’ gehalte, in de toekomst zullen we er zeker toepassingen van gaan zien.

20

Wubbo Ockels inspireert het publiek over techniek en duurzaamheid

Duurzaamheid en techniek Na een filosofische rede over mens en techniek van Peter Paul Verbeek, hoogleraar Filosofie van Mens en Techniek, schotelde Wubbo Ockels, de eerste Nederlandse astronaut en nu hoogleraar Innovatie aan de TU Delft, ons als uitsmijter van het congres een inspirerend verhaal voor over duurzaamheid. Of, zoals Ockels het noemt: ‘happy energy’. Als ruimtevaarder besef je misschien beter dan de gemiddelde mens dat ons leven op aarde volledig wordt bepaald door het dunne beschermlaagje dat de dampkring heet. Dit dunne beschermlaagje moeten we koesteren en innovatie speelt hierin een belangrijke rol. Zo verdubbelt elk jaar het percentage van de energie die we

opwekken door zonne-energie, wat betekent dat dit binnen enkele decennia de belangrijkste energiebron kan zijn. Met zijn werk en ervaringen inspireert Ockels het publiek om niet te zeggen dat iets niet kan, maar met innovatie door te gaan om te werken aan het doel ‘een leven zonder beperking’ voor de patiënt. Ja, wij doen mee! Na een zeer enerverend programma, hulde aan de organisatie!, werd dit mooie jubileumcongres afgesloten met een Italiaans en Indonesisch buffet en een feestavond met muzikale begeleiding van de “Boston Tea Party”, die met een energieke soulsound de aanwezige mensen zonder problemen op de dansvloer kreeg en hield. ■

© Copyright Össur, Oktober 2012

>> diagnostiek en gangbeeldanalyse het voorschrift onderbouwd wordt. Voor sommige hoog complexe zorg, zoals prothesen voor amputatiepatiënten, bestaan veel centra en bedrijven die te weinig patiënten dienen. Centralisering via een kleiner aantal expertisecentra kan uitkomst bieden. De grotere reisafstand voor patiënten lijkt geen probleem, omdat patiënten voor hoge kwaliteit zorg bereid zijn verder te reizen. Ook is voor het verstrekken van de juiste voorziening wetenschappelijke onderbouwing nodig. De druk om keuzes met onderzoeksresultaten te onderbouwen wordt steeds verder opgevoerd, o.a. door het College van Zorgverzekeringen. We moeten dus wel!

RHEO KNEE is het eerste kniesysteem met microprocessor dat gebruikmaakt van de kracht van kunstmatige intelligentie. De knie past zich automatisch aan persoonlijke loopstijlen en veranderende ondergrond aan.

www.ossur.nl


21

“Kan “Kan jij jij Tom Tom weer weer uren uren buiten buiten laten laten spelen?” spelen?”

TEKST Fred Holtkamp en Dirk Vermetten

GRADUATION DAY 2012: BACHELORS ORTHOPEDISCHE TECHNOLOGIE EN ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNOLOGIE VOOR SPORT EN REVALIDATIE Ook dit jaar heeft een nieuwe lichting afgestudeerden van de Bachelor STUDEREN AF opleiding Orthopedische technologie hun getuigschrift in ontvangst mogen nemen. Zij studeerden af in de specialisatie “Orthopedische Technologie” of “Schoentechnologie voor Sport & Revalidatie”.

Foto 1: De Fontys afgestudeerden

Na een periode van hard werken, waarbij het afronden van de afstudeeropdracht en de verdediging van hun eindwerk centraal stond, is er een eind gekomen aan hun Bachelor studie. Net als vorig jaar hebben ook dit jaar veel van de afgestudeerden al een baan gevonden bij een van de orthopedische bedrijven in een diversiteit aan functies. De getuigschriftuitreiking voor de Fontys studenten vond dit jaar op de Fontys Hogeschool in Eindhoven plaats. Traditioneel bood de receptie na de diplomauitreiking de gelegenheid om op informele wijze met elkaar herinneringen op te halen onder het genot van een hapje en een drankje.

Begrijpjijjijwat watTom Tombeweegt? beweegt?Dan Dan willen willen we we graag graag kennismaken kennismaken met jou! Begrijp BijLivit LivitOrthopedie Orthopediewordt wordtvoor voorelke elkepersoonlijke persoonlijkesituatie situatie een een passende passende oplossing oplossing gezocht. gezocht. Of Of het het nu nu Bij gaatom omTom Tomofofonszelf, onszelf,wij wijverkennen verkennenen en benutten benutten voortdurend voortdurend de de mogelijkheden mogelijkheden tot tot persoonlijke persoonlijke gaat groei.Zo Zohalen halenwe wehet hetbeste besteuit uitTom Tomen enhet hetbeste besteuit uitonszelf. onszelf. Denk Denk jij jij ook ook in in persoonlijke persoonlijke oplossingen oplossingen groei. wiljijjijtot totde debeste besteorthopedisch orthopedischadviseurs adviseursvan vanNederland Nederlandbehoren? behoren? enenwil Belvoor vooreen eengesprek gesprek met met onze onze directeur, directeur, Marc Marc van van Willigen, Willigen, op op 023 023 -- 553 553 0486 0486 of of kijk kijk op op Bel www.livit.nlvoor voormeer meerinformatie. informatie. www.livit.nl

Foto 1: De Fontys afgestudeerden dit schooljaar zijn: Bovenste rij v.l.n.r.: Birte de Jong; De WILMER® Open Fitting armprothese ‘Redesigned’ Judith Hagenbeek; niet openbaar Laura van Loon; niet openbaar Onderste rij v.l.n.r.: Ellen Blom; niet openbaar Alice Lammers; Helmtherapie bij milde schedelafwijking: Schedelafwijking deformatief, redressiehelm positief? Niet op de foto: Bart van Heerebeek; Het gecombineerde spreekuur van medisch specialist en orthopedisch (schoen)technoloog: een meerwaarde? Lisette Kuipers; Onderbeenprothesen en de invloed van schoenen: Vergelijking met een energy-storing voet en een Dynamic Motion Eelkje Talsma die de duale opleiding heeft afgerond; niet openbaar Foto 2: Petra van Dam duale opleiding; Temperatuursmeting met warmtebeeldfotografie bij mensen met artrose in de voet

Wijbegrijpen begrijpen wat wat uu beweegt. beweegt. Wij Foto 2

Anne Marie Griffioen duale opleiding; Mobiliteit bij Hereditaire Motorische en Sensorische Neuropathie: Richtlijn voor schoentechnische voorzieningen Koen Toonen; Silver Ring Splints bij gewrichtshypermobiliteit, effectief of niet? De volledige onderzoeken zijn terug te vinden op www.bieb.nu en www.hbo-kennisbank.nl Op de Katholieke Hogeschool Kempen zijn Jade Houben, Wouter Hulselmans, Alexander Vanden Daelen, Anna Paridaans, Floor Dewulf, Hanna Van Rompaey, Katrien De Brandt, Thomas Huys, Jolien Bode, Wesley Gyesbreghs, Egwin Huysmans, Kirsten Vanonckelen, Monique Van Roy en Toon Wuyts afgestudeerd. Gefeliciteerd. Fred Holtkamp, Teamleider Orthopedische Technologie Fontys & Dirk Vermetten, Opleidingscoördinator Orthopedische Technologie KHKempen


■

23

TEKST Mark van der Pluijm en Alice Lammers

HELMTHERAPIE BIJ MILDE SCHEDELAFWIJKING;

EFFECTIEF OF NIET? Per 1 januari 2013 wordt de redressiehelm in de meeste gevallen niet meer vergoed. Volgens het College van Zorgverzekeraars (CvZ) is het wel duidelijk dat een redressiehelm werkt, maar zijn er andere (lees: goedkopere) behandelingen die ook effectief zijn. Het gevolg van deze maatregel van CvZ is dat ouders in de toekomst een behandeling met een redressiehelm zelf zullen moeten gaan bekostigen. Uit onderzoek (Treichgraeber et al., 1999) blijkt dat helmtherapie een significante verbetering geeft van de schedelvorm. Dit zou de eventuele keuze van ouders voor helmtherapie kunnen vereenvoudigen. Maar wat zou het advies aan de ouders moeten zijn wanneer er een milde afwijking van de schedelvorm is? Is het resultaat de kosten van de helmtherapie waard? Verbetert de schedelafwijking vanzelf? Is er een goedkoper alternatief? In het kader van het afstuderen aan de opleiding Orthopedische Technologie is er onderzoek gedaan naar de resultaten van helmtherapie bij baby’s met een milde schedelafwijking. Er zijn grofweg twee afwijkende schedelvormen te herkennen. De zogenaamde plagiocephalie (figuur 1), waarbij een afplatting schuin op voor- of achterhoofd voorkomt. Deze afplatting wordt gemeten in de ODDIwaarden (Oblique Diameter Difference Index). Een andere schedelafwijking is de zogenaamde brachycephalie (figuur 2), waarbij een symmetrische afplatting van het achterhoofd te herkennen is. Deze wordt gemeten in CPI-waarden (Cranio-Proportional Index). Een deformatieve afplatting van de schedel kan al gediagnosticeerd worden direct na de geboorte, terwijl na een leeftijd van zes weken pas gesproken kan worden van positionele plagiocephalie.(Bialocerkowaski, Vladusic en Howell, 2005; Collet, 2005)

Figuur 1 Plagiocephalie ('Cranial Technologies', 2010)

Figuur 2 Brachycephalie ('Cranial Technologies', 2010)

Niet altijd is er een aantoonbare oorzaak voor het ontstaan van een afwijkende schedelvorm. Wanneer de schedelnaden te snel dichtgroeien (craniosynostose genaamd), zal de schedel niet gelijkmatig groeien. Hierdoor kan een afwijkende schedelvorm ontstaan. In de meeste gevallen is er geen aanwijsbare oorzaak voor de afwijkende schedelvorm. De oorzaak zou gevonden kunnen worden in ruglig voor 24

baby’s die geadviseerd wordt in verband met het voorkomen van wiegendood. De werking van de redressiehelm is vrij simpel uit te leggen. De redressiehelm ligt aan tegen de schedel waar de schedelvorm goed is en heeft ruimte in de helm op de plaatsen waar de schedel afgeplat is. De schedel zal in de richting van de ruimte in de helm groeien waardoor de schedel weer rond wordt. Doelstelling van het onderzoek is het geven van een goed advies aan de ouders wanneer de afwijking niet zo ernstig is. Dit is het geval bij een ODDI tussen 104 -108% of bij een CPI van 90 - 95%. Behandeling en resultaat Er is reeds onderzoek gedaan naar de verschillende behandelmethoden. Alleen wanneer er zeer ernstige symptomen aanwezig zijn, wordt er gekozen voor een operatie. Gezien het risico op complicatie tijdens de operatie wordt er liever niet voor een operatie gekozen. De resultaten van een operatie zijn een significante verbetering van de schedelvorm en tevredenheid van ouders en patiënten. (Bridge, Chambers & Pople, 2002) In 1997 menen Graham & Lucas dat een milde plagiocephalie 100% herstelt (n=19) en een normale tot ernstige plagiocephalie (n=36) bij 38% van de baby’s hersteld. Dat toonden ze aan, aan de hand van PCM-metingen. Herpositioneren werkt alleen als er vroeg begonnen wordt bij een milde afwijking.

Hutchison et al. (2010) heeft onderzoek gedaan naar verbetering en herstel van deformatieve plagiocephalie en brachycephalie op langere termijn door herpositioneren (n=129). De eerste meting werd gedaan vóór de leeftijd van 12 maanden. Bij de gemiddelde leeftijd van vier jaar werd voor de tweede keer gemeten. De resultaten staan in tabel 1. De brachycephalie was meer verbeterd dan de plagiocephalie. Asymmetrie in het gezicht was nagenoeg helemaal verdwenen. Soort resultaat Volledig hersteld Goede verbetering Weinig verbetering Blijft met ernstige afwijking

Aantal baby’s (%) 61 22 13 4

Tabel 1 Resultaten op lange termijn (Hutchison et al., 2010)

Van Vlimmeren (2008a) heeft een randomised controlled trial gedaan over het effect van fysiotherapie bij positionele plagiocephalie. Baby’s van zeven weken oud met gelimiteerde hoofdrotatie naar links of rechts in ruglig werden onderzocht. 33 baby’s kregen fysiotherapie en 32 baby’s zaten in de controle groep. Alle ouders kregen een beschrijving met maatregels ter preventie van plagiocephalie. De groep met fysiotherapie kreeg acht behandelsessies met oefeningen voor het verminderen van de positionele voorkeur. De resultaten werden bij zes en twaalf maanden gemeten (zie tabel 5). Bij de fysiotherapiegroep bleek de prevalentie van plagiocephalie lager te zijn dan bij de controle groep. Er wordt geconcludeerd dat fysiotherapie effectiever is voor positionele plagiocephalie dan geen fysiotherapie (van Vlimmeren et al., 2008a) Hutchison et al. (2004) heeft een longitudinaal onderzoek gedaan met 200 willekeurige baby’s om de prevalentie van plagiocephalie en brachycephalie op vijf verschillende leeftijden (1,5 maand, vier maanden, acht maanden, een jaar en twee jaar) vast te stellen. De schedelvorm werd digitaal gefotografeerd en bij iedere leeftijd werd er een classificatie toegekend. De schedelafwijking was volgens Hutchison aanwezig als: CPI > 93% en/of ODDI > 106 % (zie tabel 2).

Leeftijd (maanden) 1,5 4 8 12 24

Prevalentie (%) 16 19,7 9,2 6,8 3,3

Tabel 2 Resultaten prevalentie schedelafwijking bij kinderen tot 2 jaar

Op twee jarige leeftijd is er nog bij 181 baby’s gemeten. Van de 39 baby’s die op een leeftijd van vier maanden een schedelafwijking hadden zijn er 32 (82,1%) hersteld zonder interventie. Praktijkonderzoek Voor dit onderzoek waren 329 3D-metingen beschikbaar van baby’s die eventueel in aanmerking zouden komen voor redressiehelmtherapie. Alle metingen zijn met dezelfde meetapparatuur gedaan (z-Snapper® van Vialux).

Grafiek 1 ODDI- en CPI-waarden voor en na helmtherapie

De leeftijd aan de start van de therapie is gemiddeld tussen de 167,4 en 176,1 dagen (5,6 en 5,9 maanden). De duur van de helmtherapie is gemiddeld tussen de 187,9 en 199,4 dagen (tussen de 6,3 en 6,6 maanden). Er is een verschil te zien in de verhouding jongens - meisjes. Bij de milde vorm is dat ongeveer 2:1 en bij de ernstige vorm 5:2. In tabel 3 staat een overzicht met de bijbehorende standaarddeviaties. In grafiek 1 is te zien welke classificaties de baby’s voor en na therapie hadden. De lichtblauwe punten zijn de classificaties voor therapie en de donkerblauwe na helmtherapie. Er is een duidelijke verschuiving te zien richting het vak ‘normaal’. Wanneer een punt verschoven is naar het vak ‘normaal’, is de baby helemaal hersteld van de schedelClassificatie Geslacht Aantal baby's (N) Leeftijd start (dagen) Duur therapie (dagen)

Grafiek 2 De verbetering van de ODDI- en CPI-waarden voor milde afwijkingen

afwijking. De classificatie is dan: CPI < 90% en ODDI < 104%. Grafiek 2 geeft alleen de milde afwijkingen weer. Van de baby’s met een milde vorm van brachycephalie herstelt 86,7% helemaal.

Mild Jongens 65 167,4 ± 35,5 199,4 ± 37,0

Ernstig Jongens Meisjes 167 68 176 ± 35,8 176,1 ± 36,4 187,9 ± 33,9 193,3 ± 35,7

Meisjes 30 176,1 ± 47,7 198,9 ± 34,8

Tabel 3 Leeftijd begin en duur helmtherapie (gemiddelde ± standaarddeviatie) per afwijkingsvorm

Mild Deformatieve schedelafwijking Brachycephalie

Ernstig

Aantal Volledig Aantal Volledig Naar milde afwijking; ODDI Baby's (N) hersteld (%) Baby's (N) hersteld (%) 104-108 en/of CPI 90-95 (%) 30

86,7

48

20,8

68,8

Plagiocephalie

27

51,9

69

2,9

43,5

Combinatie

36

41,7

119

13,4

79,0

Totaal

93

59,1

236

11,9

66,5

Tabel 4 Percentage baby’s waarvan de schedelafwijking hersteld met een redressiehelm

Bij plagiocephalie is dat 51,9% en bij een combinatie is dat 41,7%. In totaal is 59,1% herstelt met een milde schedelafwijking na redressiehelm therapie (zie tabel 4). Bij ernstige vormen van deformatieve plagiocephalie en brachycephalie ligt het percentage dat meteen hersteld is na helmtherapie lager. Bij een combinatie (zie tabel 4) van plagiocephalie en brachycephalie herstellen meer baby’s met een milde afwijking (41,7%) dan met een ernstige afwijking (13,4%). Wanneer er een ernstige plagiocephalie of brachycephalie aanwezig was, waren er veel baby’s met een milde plagiocephalie of brachycephalie na helmtherapie. Discussie Ondanks een grote groep metingen bestaat de mogelijkheid dat de resultaten van het >>


25

>> onderzoek anders zijn wanneer er een representatieve groep kan worden gemeten. De gebruikte gegevens zijn geen afspiegeling van alle baby’s die geboren worden. Wat is de invloed van bijvoorbeeld te vroeg geborenen, borstvoeding of niet en het verschil tussen jongens en meisjes? Daarnaast is in dit onderzoek geen onderzoek gedaan naar de therapietrouwheid. Aanbevolen wordt om de redressiehelm 23 uur per dag te dragen. Het vergelijken van de verschillende behandelingen is zeer lastig omdat de behandelingen niet op dezelfde leeftijd beginnen. Dit maakt het vergelijken lastig. Tevens worden niet in alle onderzoeken dezelfde normen aangehouden. Wanneer we kijken naar het onderzoek van Hutchison is er pas een schedelafwijking bij CPI >93% en een ODDI van 106%. Wanneer deze grenzen worden toegepast op dit onderzoek, herstelt 95,6 % volledig van een milde afwijking met helmtherapie. Conclusie Welk advies kunnen we ouders geven bij baby’s met een milde schedelafwijking? Het is en blijft een lastig verhaal. Het vergelijken tussen de verschillende behandelingen is lastig. In de

TEKST Bestuur NBOT

literatuur wordt er veel over geschreven, maar deze onderzoeken zijn slecht te vergelijken. Een redressiehelm heeft een meerwaarde voor een milde deformatieve brachycephalie en/of plagiocephalie als fysiotherapie of herpositioneren niet voldoende blijkt te werken. In de leeftijd van twee tot vijf jaar, is de prevalentie van schedelafwijkingen 3,3%. Om te voorkomen dat een baby bij deze 3,3% komt, zou redressiehelmtherapie een oplossing kunnen zijn. Verbetering van de schedelafplatting is er altijd met redressiehelm, dus voor zekerheid van verbetering kan er altijd gekozen worden voor helm-

therapie. De redressiehelm is effectiever bij een brachycephalie dan bij een plagiocephalie. Wanneer een deformatieve afwijking bij de leeftijd van vier maanden aanwezig is, is volgens Hutchison et al. (2004) zonder behandeling 82,1% bij de leeftijd van één jaar hersteld. Met de redressiehelm van Westland Orthopedie is 95,6% van een milde vorm hersteld (Hutchisons classificatie) na helmtherapie. Aan de hand van deze gegevens (95,6% versus 82,1%), wordt geconcludeerd dat de meerwaarde van helmtherapie is: meer herstel bij milde afwijkingen dan wanneer deformatieve plagiocephalie en brachycephalie niet worden behandeld. ■

Literatuur • Bialocerkowski, A.E., Vladusic, S.L. & Howell, S.M. (2005). Conservative interventions for positional plagiocephaly: a systematic review. Developmental Medicine & Child Neurology; 47, 563-570. • Collett, B., Breiger, D., King, D., Cunningham, M., Speltz, M. (2005). Neurodevelopmental implications of ‘deformational’ plagiocephaly. Journal of develomental and behavioral pediatrics; 26 (5), 379-389. • Graham, J., Gomez, M., Halberg, A., Earl, D., Kreutzman, J., Cui, J., & Guo, X. (2005). Management of deformational plagiocephaly repositioning versus orthotic therapy. The Journal of Pediatrics: 258-261 • Hutchison, B. L., Hutchison, L. A. D., Thompson, J. M. D., & Mitchell, E. A. (2004). Plagiocephaly and brachycephaly in the first two years of life: A prospective cohort study. Pediatrics, 114(4), 970-980. doi:10.1542/peds.2003-0668-F • Hutchison, B., Stewart, A., Mitchell, E. (2010). Deformational plagiocephaly: a follow-up of head shape, parental concern and neurodevelopment at ages 3 and 4 years. Arch Dis Child 2011;96:85–90. doi:10.1136/adc.2010.190934 • Teichgraeber, J., Ault, J., Baumgartner, J., Waller, A., Messersmith, M., Gateño, J., Bravenec, B., & Xia, J. (2002). Deformational posterior plagiocephaly: diagnosis and treatment. Cleft Palate Craniofac J. 39(6): 582-6. • van Vlimmeren, L., van der Graaf, Y., Boere-Boonekamp, M., L’Hoir, M., Helders, P., Engelbert, R. (2008a). Effect of Pediatric Physical Therapy on Deformational Plagiocephaly in Children with Positional Preference – A randomised controlled trial. Arch Pediatr Adolesc Med 162: 712-718

MAG IK HET NBOT VOORSTELLEN? NBOT is de afkorting van de ‘Nederlandse Beroepsvereniging Orthopedisch Technologen’. Deze vereniging is het afgelopen jaar opgericht door een zevental enthousiaste Orthopedisch Technologen die graag het vakgebied van de Orthopedische Technologie naar een hoger doel willen dragen. Iedereen heeft met de financiële bezuinigingen te maken zoals deze voorkomen in ons land. Zo ook de markt van de orthopedische hulpmiddelen. Er zijn steeds meer aangrenzende beroepsgroepen die om zich heen kijken of zij met nevenproducten vanuit de oorspronkelijke markt van orthopedische hulpmiddelen hun werkgebied kunnen versterken. Tot verleden jaar was er geen beroepsvereniging die de belangen van de professionals binnen het werkveld van orthopedische hulpmiddelen kon ondersteunen of misschien zelfs waarborgen. Uiteraard zijn er organisaties binnen het werkveld van de orthopedische hulpmiddelen, maar zij streven er meer naar de belangen te behartigen vanuit werkgevers zijde of hebben juist kennisoverdracht als doelstelling.

Wetende dat sinds 2000 aan de Fontys Hogeschool in Eindhoven een bachelor opleiding gegeven wordt om in aanmerking te komen voor het getuigenschrift, is nu dan ook de tijd rijp dat er een beroepsvereniging wordt opgericht. Een groeiende groep afgestudeerde Orthopedisch Technologen heeft kenbaar gemaakt dat het goed zal zijn dat er een beroepsvereniging zou komen. Naar aanleiding van deze duidelijke oproep hebben de volgende personen dan ook de verantwoordelijkheid genomen om in het jonge bestuur te stappen: Merel Bodewes, Cojanne Kars, Stefan Koopman, Jeroen Olsman, Mark van der Pluijm, Hilde Schepens en Dymphy van der Wilk. We zullen ons gaan inzetten om de beroepscompetenties die behoren bij het getuigschrift

van de Orthopedisch Technoloog naar een hoger doel te brengen en te beschermen. En voor de korte termijn de vereniging meer vorm te geven. Uiteraard gaat dit alles niet vanzelf en zullen we om die reden ook de steun zoeken en nodig hebben van alle professionals die nu al werkzaam zijn in onze beroepsgroep. Gezien de groei van het aantal jonge studenten en het toekomstperspectief zal dan ook de verwachting zijn dat deze groep personen ons vakgebied verder zal moeten uitdragen en ontwikkelen. Het jonge bestuur wil dit uiteraard nu al graag doen en zal dan waar mogelijk hun verantwoordelijkheid namens de Orthopedisch Technologen verder oppakken. Medio 2013 zullen wij daarom ons eerste seminar organiseren. ■ Uiteraard zijn wij te volgen via internet: www.nbot.nl of via twitter: @Orth_Technoloog. Je kunt je vanaf nu ook aanmelden via onze site.

Voetzorg

Contact NEDERLAND

Vincent Bergmans +31 653 982 823 [email protected]

Contact PORTUGAL

Madalena Carvalho +351 256 858 359 +351 925 351 831 +351 915 448 826

Specialist in het maken van uw

door Peter en Patrick Adams Wegens uitbreiding van onze werkzaamheden zijn wij op zoek naar een

enthousiaste medewerker die orthopedisch

OSA SCHOENEN

[email protected]

schoenmaker is of wil worden.

Beschik je over goede communicatieve eigenschappen, kan je netjes werken, zelfstandig en in teamverband, reageer dan! Wij bieden een afwisselende functie in een flexibel en snelgroeiend bedrijf. Voor sollicitatie of meer informatie over deze functie neem je schriftelijk of via mail contact op met: Patrick Adams Oosterhoutseweg 91, 4816 KC Breda www.peteradams.nl

Orthopedics


27

TEKST Jeffrey Zoet

FRED WOUDA, EEN VAKMAN DIE VOORAL OOK ONDERNEMER IS

“Een goede en flexibele opleiding is het anker voor de toekomst van het vak”

Op 10 september jl. was Fred Wouda vijftig jaar werkzaam in de orthopedie. Fred is op 15 jarige leeftijd begonnen in het familiebedrijf Wouda Orthopedie in Hengelo, het bedrijf dat zijn grootvader in 1920 is gestart. Nadat het bedrijf tijdens de Tweede Wereldoorlog volledig was verwoest, werden de werkzaamheden in een kippenschuur voortgezet. De ouders van Fred hebben het bedrijf van grond af aan weer opgebouwd, en met de hulp van Fred vervolgens uitgebouwd tot een bedrijf waar inmiddels 32 personen werkzaam zijn, waaronder de dochter en zoon van Fred en Tineke Wouda. Natasja en Sjoerd Wouda, de vierde generatie, zullen het bedrijf overnemen, maar wie denkt dat Fred nu afscheid gaat nemen, heeft het volledig mis. Vakschool Fred Wouda wilde als klein jongetje de grote vaart op en de oceanen bevaren. Zijn neef vertelde de mooiste verhalen en de koopvaardij trok hem enorm, totdat zijn vader hem naar de vakschool in Borculo stuurde. Een werkplaats omgeving zoals in Borculo was bekend terrein en binnen een mum van tijd had Fred er een nieuwe blijvende passie bij: de schoentechniek. Met enige nostalgie denkt hij terug aan de vakschool in Borculo, waar je vanaf de lagere school naar toe kon en voor schoentechniek kon kiezen. Op de vakschool werden alle facetten van de schoentechniek geleerd

vanaf de basis, leesten maken, schachten maken en onderwerk maken. Na de opleiding tot schoenmaker volgde hij de opleiding gezel in de schoenherstellerij, de opleiding ondernemer schoenhersteller, gediplomeerd onderwerkmaker, maatschoenmaker en toen orthopedisch schoenmaker, nu orthopedisch schoentechniek genaamd. Een veel langer traject dan vandaag de dag. Tel daar nog de opleiding orthopedisch instrumentmakerij en flebologie (de diagnostiek en behandeling van spataderen, oedeem of vocht in de benen) bij en iedereen heeft door dat de allround vakman Wouda weet waarover hij praat als hij met een enigszins zorgelijke blik de huidige mbo opleidingen analyseert.

Concurrentie aangaan Tijden veranderen vindt ook Fred Wouda, maar zonder een kwalitatief goede opleiding wordt de toekomst van het vakmanschap in Nederland uitgehold. De kennis over en kunde om orthopedische hulpmiddelen te kunnen maken, moet volgens Wouda koste wat kost behouden blijven in Nederland. De kans dat deze vaardigheden verder weglekken uit Nederland is aanwezig en is een bedreiging voor de toekomst. Een kwalitatief goede, en ook flexibele, opleiding is het anker voor de toekomst van het vak en het ondernemerschap. Met enige trots vermeldt hij dat alle hulpmiddelen die door zijn bedrijf worden vervaardigd uit strategische overwegingen helemaal zelf door het bedrijf worden geproduceerd. Ondernemerschap Vrij ondernemerschap vindt Wouda erg belangrijk om zijn bedrijf verder te kunnen ontwikkelen op de wijze zoals hij dat voor ogen heeft. Gedwongen winkelnering, het verplicht inkopen bij een bepaalde leverancier, is volgens hem een gevaar voor het vrije ondernemerschap. Ideeën hierover moeten wat hem betreft direct van tafel. De kwaliteit van zorg is hierbij ook niet gebaat, omdat dit proces concurrentie en innovatie in de weg staat.

28

De vakman Wouda en de ondernemer Wouda botsen weleens. Wouda zegt te zijn opgeleid om zorg te verlenen. Vroeger werd in eerste instantie gekeken hoe het probleem bij een klant op de voor deze klant beste manier opgelost kon worden, om de persoon zo snel en zo goed mogelijk weer aan het lopen te krijgen. Vervolgens werd gekeken waar de persoon verzekerd was. De ondernemer van nu kijkt eerst waar de persoon verzekerd is, om te bepalen wat binnen de mogelijkheden van de verzekering voor de persoon gedaan kan worden. Dit is de wereld op zijn kop, vindt Wouda. Helaas is dan, ondanks een zorgvuldige afweging, niet alles mogelijk, wat de zorgverlener wel wenselijk vindt. De ondernemer zoekt naar een optimale zorgverlening die bedrijfseconomisch rendabel is. Dit zal in de toekomst steeds meer gaan spelen, denkt Wouda. Wouda pleit ervoor dat er in de huidige mbo- en hbo-opleidingen meer aandacht komt voor ondernemersvaardigheden. Met het produceren van alleen kwalitatief goede orthopedische hulpmiddelen kom je er tegenwoordig niet meer. De vakman moet nu ook ondernemersvaardigheden hebben, om zich te kunnen ontwikkelen tot volwaardig ondernemend zorgverlener,

met oog voor de toekomst van het bedrijf en het welzijn van de klant. Eigen risico De recessie in Nederland zal het versoberingproces in de zorg verder versnellen. Iedereen gaat dit merken. We hebben er allemaal last van. In dit proces is echter wel een heel gevaarlijke ontwikkeling gaande, schetst Wouda. Een nog hoger eigen risico vormt een belemmering voor veel mensen om die zorg daadwerkelijk af te nemen. Tot op de draad versleten orthopedische schoenen, therapeutisch elastische kousen die worden gedragen maar niet meer verantwoord zijn, zijn een doorn in het oog van zorgverleners. Veel mensen, vooral ook die met een ernstige handicap, kunnen of willen het te hoge eigen risico niet meer betalen, en daardoor is de toegang tot goede zorg belemmerd. De politiek is aan zet, om het tij ten goede te keren. Toekomst Wouda Orthopedie zal zich de komende jaren ontwikkelen tot een allround orthopedisch bedrijf met ook podotherapie, huidtherapie en medisch pedicures. Dit is strategisch noodzakelijk om de concurrentie met andere beroepsgroepen goed aan te kunnen blijven gaan. Het profileren van de

kennis en kunde van orthopedisch (schoen) technische bedrijven is hierbij essentieel. Onbekend maakt immers ombemind. De orthopedisch (schoen) technisch zorgverlener heeft een persoon met voetproblemen het meeste te bieden. De huisartsen in de eerste lijnszorg moeten hiervan op de hoogte worden gesteld en van worden doordrongen. Hij roept de branche op de contacten met de huisartsen verder te verbeteren en de communicatie te optimaliseren. Hij ziet ook graag dat de term ‘therapie’ meer wordt gebruikt in relatie tot de dienstverlening, om de huisartsen te wijzen op het feit dat een orthopedisch (schoen) technicus vooral ook een zorgverlener is, naast het feit dat er technisch gezien hoogwaardige kwaliteitsproducten worden vervaardigd. Er zijn nog volop uitdagingen voor Fred Wouda, voor zijn bedrijf en voor de branche. Vakmanschap en ondernemerschap gaan wat hem betreft stevig hand in hand. Fred Wouda, die als hobby graag vaart, eindigt met een toepasselijke uitspraak. Hij wil de komende jaren in zijn bedrijf nog mede stuurman blijven, om zijn bedrijf door deze woelige economische tijden heen te leiden en om toch vooral ook optimale zorg te kunnen blijven bieden. ■


29

TEKST Jaap de Boer

GEEN BOOTWERKER, MAAR EEN VROUW

schoenen onmiddellijk uit te doen. De toegesnelde verzorgster kijkt mij vragend aan. ‘Alles snijdt in mijn voeten’, briest mevrouw. Ik bekijk en betast de passchoenen, maar ik kan niets vreemds ontdekken. Ook de verzorgster wil er het hare van weten en knielt naast mij op de grond. Ze voelt en drukt op de glazen muiltjes, maar komt tot dezelfde conclusie: de passchoenen kunnen geen pijn doen. Na een kleine diplomatieke missie is mevrouw Elbink bereid om nog een keer te komen staan. Ik bekijk de voeten en ik word door het slachtoffer met argusogen in de gaten gehouden. Volgens mevrouw draagt ze ’s avonds weleens geiten wollen sokken. Misschien zou de kleine teen bij het dragen van twee paar sokken in de knel kunnen komen te zitten? De verzorgster schudt haar hoofd en zegt dat mevrouw haast nooit dikke sokken draagt. Ik besluit de schoenen mee te nemen en deze in de breedte op te rekken. ‘Al is het maar voor het placebo effect’, grapt de verzorgster later op de gang. Ik zeg mevrouw Elbink toe

Mevrouw Elbink schuifelt al pratend achter haar rollator voor mij uit, naar haar kamer in het verzorgingshuis. Af en toe stopt ze en kijkt ze om, om te zien of ik haar nog volg. Nadat ze de sleutelhanger voor de lezer heeft gehouden, draait de deur langzaam open. Binnengekomen laat mevrouw zich op de elektrisch in hoogte verstelbare stoel zakken. Met haar knokige, door reuma aangedane, handen bedient ze de stoel. ‘Ja’, zegt ze luid. ‘Dit is heel, heel ernstig. Vreselijk gewoon, wat jij mij hebt aangedaan met die orthobenische schoenen van je!’ Ik kijk haar niet begrijpend aan. Met schokkerige bewegingen maakt ze een van de klittenbanden van haar schoenen los. Als ik haar wil helpen wordt mij een boze blik toegeworpen. Als de zwarte suède schoenen en kousen uit zijn zie ik rode plekken en blaren op haar tenen. Op de vraag hoe lang ze deze plekken al heeft, antwoordt mevrouw dat ze al zo’n twee weken last heeft van de voeten en schoenen. Nadat ik de kousjes en schoenen weer heb aangedaan bij mevrouw Elbink, gestoken in keurig zwart mantelpak met wit zijden overhemd, betast ik de schoenen. Bovenop en zijdelings neem ik geen drukpunten waar en de zachte neusversteviging kan ook de boosdoener niet zijn. Ik doe de schoenen uit en inspecteer deze aan de binnenkant. Het supplement vertoont geen sporen van schuiven en de voering is zacht en glad. Bovendien zie ik geen verkleuringen van drukplekken. Ik vraag of ik de bordeaux rode schoenen even mag zien. Dat wordt lastig want die staan bij mevrouw haar ‘scharrel’. Bij het noemen van het woord scharrel, verdwijnt de bitse toon en verandert de houding van deze 79-jarige kokette dame. Ik neem zelfs een lichte flonkering in haar ogen waar. Vol vuur vertelt ze over de zeven jaar jongere weduwnaar, welke ze drie maanden geleden heeft ontmoet bij de bingo. ‘Ik had geen prijs, maar toch had ik prijs’, zegt ze met een grote glimlach. Twee weken geleden had Thomas, want zo heet hij, haar meegenomen naar de schouwburg. Ze hadden een leuke operette bezocht en daarna nog heerlijk gegeten en gedronken. Alleen de afstand van het theater naar de parkeerplaats was haar een

30

beetje tegengevallen. Sinds de dood van haar man, drie jaar geleden, had ze zich niet meer zo opgewekt gevoeld. De volgende morgen was het nogal beroerd, want toen zaten er allemaal blaren en rode plekken op haar voeten. Het onheil is gekomen met de rode schoenen, beweert mevrouw. Ik spreek af dat mevrouw de bordeaux rode schoenen bij mijn volgende bezoek in haar bezit heeft. Ondertussen maak ik een folie van haar leesten, om te kunnen controleren of ik iets over het hoofd zie. Enkele dagen later wordt mijn afspraak met mevrouw afgezegd wegens een uitje naar het Rijksmuseum. Mevrouw heeft nog wel erge zere voeten, maar door haar hoge pijngrens bijt ze zich er wel doorheen. ‘Ik heb geen kinderen gebaard, maar weet wel wat pijn lijden is!’, zegt ze telkens wanneer haar voeten ter sprake komen. Gezien haar drukke agenda spreken we vier dagen later af. Op de afgesproken dag, bel ik bij mevrouw Elbink aan. Een verzorgster opent de deur en roept naar mevrouw Elbink: ‘Hier is uw martelaar, mevrouw!’ Mijn klant, gekleed in een authentieke Japanse kimono, zit op de bank met twee voeten in het verband. De voeten zijn zojuist verbonden en van schoenen passen kan geen sprake zijn. We maken wat grapjes over lotusvoetjes en

bijvrouwen. De verzorgster laat mij de foto’s van de beblaarde en bebloede voeten zien. Ik schrik van de beelden en informeer naar de gedragen schoenen. Twee paar schoenen komen op tafel; echter zonder opvallende verkleuringen of bloedsporen aan de binnenkant. Ik kijk mevrouw Elbink en de verzorgster aan en spreek mijn verbazing en ongeloof uit. De wonden kunnen eigenlijk niet door de schoenen zijn veroorzaakt; er moet een andere reden zijn. Elbink zweert op het graf van haar man dat ze de schoenen altijd draagt. ‘Behalve in bed’, grapt ze. Nu draagt mevrouw lekkere zachte Spaanse slofjes; daar komen de blaren zeker niet van verzekert ze. Ik maak een nieuwe afspraak en ga onverrichter zaken naar huis. In de auto, onderweg naar huis prakkiseer ik waar de oorzaak ligt. Een paar dagen later word ik weer bij mevrouw Elbink ontboden. De voeten zien er stukken beter uit en het verband is er vanaf. Er kan dus worden gepast. Ik schuif de doorzichtige ercoflex passchoenen aan haar voeten en plak deze behoedzaam dicht. Mevrouw Elbink manoeuvreert haar Thunderbird-stoel in de sta-positie. Ze is nog niet koud opgestaan of ze schreeuwt het uit van de pijn. Ze maakt me uit voor kwelgeest en sadist en gebiedt mij de

dat ik de aangepaste schoenen over twee dagen zal afleveren. De volgende dag word ik vijf keer gebeld door mevrouw Elbink over de status quo van de schoenen. Ook vraagt ze of de schoenen wel geschikt zijn om te worden opgerekt. Wellicht is het beter om deze monsterlijke schoenen af te keuren en op kosten van de zaak twee paar nieuwe te maken. Van oprekken worden de schoenen niet beter. De nieuwe dag is nog niet eens met koffie begonnen of mevrouw Elbink hangt alweer aan de telefoon. Slapeloze nachten heeft ze van de schoenen gehad en ze eist dat ik vandaag de schoenen kom afleveren. Ik zeg haar toe dat ik haar zal bezoeken, maar een exacte tijd kan ik niet geven. Ze laat me weten hoeveel activiteiten en verplichtingen ze heeft, ik zal me naar haar agenda moeten schikken. We spreken af aan het begin van de avond.

Keurig op tijd meld ik mij in het verzorgingshuis. Ondanks de afspraak is mevrouw Elbink niet op haar kamer. Ik loop het gebouw door naar de recreatieafdeling. In het midden van de zaal aan een tafel gezeten zit mevrouw Elbink en voert het hoogste woord. En, toeval of niet, ik ben het onderwerp van het gesprek en niet in positieve zin. Mevrouw Elbink, met aan haar zijde scharrel Thomas, krijgt een kleur als ze me ziet. Ik besluit te doen alsof ik niets heb gehoord en rijd haar rolstoel, met in mijn kielzog Thomas, naar een rustigere plaats. Ik kniel om haar opgerekte schoenen aan te doen. In plaats van haar Spaanse slofjes draagt ze een paar zwarte lakleren bontgevoerde puntige laarzen. De knokige tenen voorzien de glimmende, veel te strakke laarzen van een prachtig reliëf; de aanblik doet de rillingen over mijn rug lopen. ‘Leuke lekkere warme elegante laarsjes, hè, zegt Thomas, ‘Veel leuker dan die schoenendozen van jou. Ze is geen bootwerker, ze is een vrouw…’ ■

Onderzoek toont aan dat slimme ICT oplossingen minimaal 10% proces kosten kunnen besparen. Durf jij in de voetsporen te treden van 80 jaar ervaring?

ONZE VACATURES

nl

tcare.

foo www.

Een compleet cliëntendossier voor Orthopedisch schoenmakers; Eenvoudig en veilig U bespaart op (in)directe kosten en verhoogt uw veiligheid www.open2bizz.nl [email protected]

TOTALE VOETZORG

de oprechte eenvoud


31

TEKST Jan van Hirtum, opleidingsadviseur SVGB

INTERVIEW PATRICK GULIKERS LEERLING ORTHOPEDISCHE SCHOENTECHNIEK

in de praktijk, hij/zij geeft mij de ruimte en ondersteunt daar waar nodig. Ik krijg vertrouwen, fouten maken mag hier, daar leer ik van. Binnen het bedrijf heb ik twee praktijkopleiders onder wiens supervisie ik mij kan ontwikkelen in de behandelkamer. Ik word betrokken bij het totale proces vanaf het eerste contact met de klant tot aan het afleveren van het product.

Patrick Gulikers is werkzaam bij Penders Voetzorg in Heythuysen en volgt aan de DHTA de opleiding tot Adviseur Gezondheidstechnische Voorzieningen: Orthopedisch Schoentechnicus.

Specialist in:

• Arm- en beenprothesen

• Podotherapie

• Orthopedisch schoeisel

• Pedicure

• Comfortschoenen

• Spalken

• Schoenaanpassingen

• Korsetten en helmen

• Schoeninlays

• (Sport)braces

• Therapeutisch elastische kousen

• Overige orthesen

OIM heeft vestigingen in: Almere, Amersfoort, Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Assen, Beetsterzwaag, Bergen op Zoom, Breda, Dokkum, Ede, Emmen, Groningen, Haarlem, Haren, Hoogeveen, Leeuwarden, Noordwijkerhout, 32Roosendaal, Uden, Veendam, Winschoten, Zeist, Zwolle. Voor adressen zie www.oim.nl

Hoe ben je in dit mooie, maar voor velen onbekende, beroep terecht gekomen? Ik heb bijna tien jaar in de schoenenzaak van mijn ouders gewerkt waar behalve advies en verkoop ook alle reparaties door ons zelf werden uitgevoerd. Daarnaast werden er ook kleine orthopedische handelingen verricht. In die periode heb ik de opleidingen Adviseur Kinderschoenen en Schoenconsulent gevolgd. Uiteindelijk wilde ik toch verder kijken en mijn kennis verbreden. Daarom heb ik bijna tien jaar geleden gereageerd op een vacature voor de functie van verkoopadviseur comfort schoenen bij Penders Voetzorg. Hier leerde ik de Orthopedische Schoentechniek kennen. Na zeven jaar ben ik begonnen met meelopen in het spreekuur, met name bij OVAC/OSB afspraken. Hierdoor ben ik nog meer in aanraking gekomen met het orthopedische vak. De volgende stap was snel gemaakt: ik ging, onder supervisie van een orthopedisch schoentechnicus, zelf een dag spreekuur houden. Dit smaakte naar meer en ik wil nu zelf de stap maken naar orthopedisch schoentechnicus. Na al de

nodige praktijkervaring, ben ik dit schooljaar begonnen met de niveau 4 opleiding Adviseur Gezondheidstechnische Voorzieningen: Orthopedisch Schoentechnicus. Wat voor bedrijf is Penders Voetzorg? Het bedrijf bestaat uit 11 vestigingen met Heythuysen als hoofdvestiging. Wij bieden complete voetzorg aan: van orthopedie en confectie schoenen tot podotherapie en pedicure. Alle vestigingen beschikken over volwaardig opgeleide vakkrachten. Zowel intern als extern is er volop ruimte om je te kunnen blijven ontwikkelen.

Wat wil je bereiken binnen de branche? Op de eerste plaats wil ik met succes mijn opleiding afronden, zodat ik volledig kan functioneren in het beroep. Daarnaast is het elke keer weer een uitdaging om de klant vrijer te kunnen laten bewegen. Behalve het schoentechnische gedeelte is de omgang met de klant ook erg belangrijk. Het is iedere keer weer mijn streven om de klant een stuk bewegingsvrijheid terug te geven, zodat ze emotioneel en sociaal weer sterker in het dagelijkse leven staan. ■

Hoe ervaar je de combinatie leren/werken? Perfect, de theorie die je op school leert zie je terug in de praktijk. Ook de ondersteunende praktijk die je op school krijgt vergroot je inzicht en kan uitgebouwd worden binnen het bedrijf. Hoe belangrijk is de rol van je praktijkopleider? De rol van de praktijkopleider is essentieel in het met succes doorlopen van mijn opleiding. De praktijkopleider begeleidt mij


33

TEKST Rob Verwaard

ORTHESEN:

DOT OR NOT? Schonagen Orthopedische Op dit moment zijn wijSchoentechniek op zoek naar: Op moment wij openzoek naar: B.V.dit is gevestigd in zijn Harderwijk gespeciaOp dit moment zijn wij op zoek naar: liseerd in het maken van orthopedische

Ons team bestaat uit 11 medewerkers. Al onze taken hebben een ambachtelijke oorsprong en worden met de hand uitgevoerd; daarbij ondersteund door geavanceerde productietechnieken.

allround medewerker werkplaats (m/v) voorzieningen (bijv. voetbedden en schoenen) allround medewerker werkplaats (m/v) allround medewerker werkplaats (m/v) voor mensen met voetafwijkingen. die zich prettig voelt in een modern, middelgroot bedrijf en wil werken in

(m/v)

die zich prettig voelt in een modern, middelgroot bedrijf en wil werken in die voelt in een modern, bedrijf en wil werken in eenzich jongprettig en enthousiast team. Ben jijmiddelgroot flexibel, gemotiveerd, nauwkeurig een jong en enthousiast team. Ben jij flexibel, gemotiveerd, nauwkeurig Op dit moment zijn wij op zoek naar een jongjeen enthousiast team. Ben jij flexibel, gemotiveerd, nauwkeurig en heb verantwoordelijkheidsgevoel dan zijn wijeen opfulltime zoek naar jou. en heb je verantwoordelijkheidsgevoel dan zijn wij op zoek naar jou. enSCHOENHERSTELLER heb je verantwoordelijkheidsgevoel dan zijn wij op zoek naar jou. / VOORZIENINGENMAKER Je krijgt een fulltime aanstelling en salariëring vindt plaats volgens de CAO Je krijgt een fulltime aanstelling en salariëring vindt plaats volgens de CAO Je krijgteneen fulltime aanstelling en salariëring vindt plaats volgens de CAO maatorthopedische schoenmakerijen. maatorthopedische schoenmakerijen.Interesse? Richt dan je schriftelijke Die zichen prettig voelt in een modern, maaten orthopedische schoenmakerijen. sollicitatie met CV aan Karla van Veluw. middelgroot bedrijf en wil werken binnen een enthousiast team. Je bent opgeleid Ben je geïnteresseerd? Richt dan je schriftelijk sollicitatie voorzien van een Ben Richt dan je schriftelijk sollicitatie voorzien van een Ons adres is tot - je engeïnteresseerd? hebt ervaring als schoenhersteller, Ben je geïnteresseerd? Richt dan je schriftelijk sollicitatie van een CV aan Karla van Veluw, Wethouder Jansenlaan 214, 3844voorzien DG Harderwijk, maar je wilt doorgroeien in het Schonagen Orthopedische CV aan Karla van Veluw, Wethouder Jansenlaan 214, 3844 DG Schoentechniek Harderwijk,B.V. CV aan Karla van Veluw, Wethouder Jansenlaan 214,Jansenlaan 3844 DG214Harderwijk, e-mail: [email protected] . orthopedisch schoentechnisch vak. Wethouder e-mail: [email protected] . Ben je leergierig en weet je van aanpakken, 3844 DG Harderwijk e-mail: [email protected] . dan ben jij wellicht de geschikte kandidaat tel. (0341) 42 61 12 Wil meer informatie dan kun je contact opnemen met voorjeons. [email protected] Wil je meer informatie dan kun je contactemail: opnemen met Wil je Schonagen meer informatie dan Hagen, kun je contact opnemen met Frank of Jeroen tel. 0341 42 61 12. Frank Schonagen of Jeroen Hagen, tel. 0341 42 61 12. Frank Schonagen of Jeroen Hagen, tel. 0341 42 61 12.

Of je nu orthopedisch instrumentmaker, maatschoenmaker, orgelbouwer of zadelmaker bent... Je bent hoe dan ook kritisch in de keuze van je leer. Want daar waar de kwaliteit te wensen overlaat, loop je het risico dat je ambachtelijk vakmanschap volledig teniet wordt

NVOS-Orthobanda zet zich in voor haar leden om weten regelgeving rondom het verstrekken van hulpmiddelen eenvoudig en helder te houden. Door de regulering van de overheid en de toenemende regierol van zorgverzekeraars ontstaan in de praktijk knelpunten in de regels rondom het verstrekken van hulpmiddelen. Dit artikel besteedt aandacht aan een specifiek knelpunt dat begin 2012 is ontstaan vanuit discussies rondom het vergoeden van bepaalde orthesen vanuit de hulpmiddelenzorg of vanuit geneeskundige zorg, zoals medisch-specialisten plegen te bieden. Kortom, wie gaat het geleverde hulpmiddel betalen: het ziekenhuis of de zorgverzekering?

Aan het begin van 2012 berichtten een aantal zorgverzekeraars dat bepaalde orthesen voortaan niet meer konden worden ingediend onder het contract van de hulpmiddelen leverancier, maar dat de leverancier met het ziekenhuis moet gaan onderhandelen over het vergoeden van deze orthesen. Aanleiding voor deze verandering was een publicatie van CVZ (College voor Zorgverzekeringen) over de afbakening hulpmiddelenzorg en geneeskundige zorg, zoals medisch specialisten die plegen te bieden1. Vaak werd er gewerkt met platte lijstjes van orthesen waarvan de zorgverzekering van mening was dat dit voortaan in het ziekenhuisbudget (onder de DOT) thuis hoort. DOT staat voor 'DBC's op weg naar transparantie' en een diagnose-behandeling-combinatie (DBC) is het totale traject van de diagnose die de zorgverlener stelt tot en met de (eventuele) behandeling die hieruit volgt. Veel leden van NVOS-Orthobanda gaven aan dat het lastig werken is volgens deze nieuwe regels en waren van mening dat er zaken op het lijstje stonden die wel degelijk onder hulpmiddelenzorg dienen te vallen.

gedaan. Bij Van Oosterum Leder begrijpen we dat al sinds 1929.

NVOS-Orthobanda en de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA) hebben adviesbureau BRT-advies opdracht gegeven om een notitie op te stellen rondom de afbakening van hulpmiddelenzorg en geneeskundige zorg bij orthesen voor een aantal situaties of aandoeningen. In juni 2012 is deze notitie opgeleverd en de belangrijkste elementen uit deze notitie worden in dit artikel toegelicht.

En dat merk je zodra je met onze leermeesters Ger van Wanrooij en Peter Wolfs rondloopt langs het grootste leerassortiment van Nederland. Zij vertellen je graag álles over de meest uiteenlopende leersoorten en hun speciﬁeke eigenschappen. En laten je zien waar je op moet letten.

Meer informatie? Kijk op: www.oosterumleder.nl • [email protected] • Telefoon +31(0)162 522 580

34

Relevante weten regelgeving De Zorgverzekeringswet2 benoemt de inhoud van de verzekering en de te verzekeren

risico's. In hoofdstuk 3, artikel 10 staan onder andere de eerder genoemde geneeskundige zorg en hulpmiddelenzorg. De uitwerking van deze wet staat in het Besluit en Regeling Zorgverzekering. Orthesen worden in artikel

2.12 benoemd als “uitwendige lichaamsgebonden hulpmiddelen toe te passen bij een ernstige aandoening waarop de verzekerde langdurig en niet uitsluitend bij sportactiviteiten is aangewezen en die dienen voor het wijzigen van gestoorde functies van het bewegingssysteem, aan beweging verwante functies of anatomische eigenschappen van structuren verwant aan beweging”. CVZ publiceerde als pakketbeheerder voor de zorgverzekeringswet verschillende rapporten en adviezen die van belang zijn voor dit onderwerp. In augustus 2009 verscheen de afbakening hulpmiddelenzorg en geneeskundige zorg. CVZ beschrijft hier onder andere een stroomschema dat als leidraad kan fungeren bij de positionering hulpmiddelenzorg en geneeskundige zorg. >>

Afbakening te verzekeren prestaties hulpmiddelenzorg en geneeskundige zorg Is het hulpmiddel voorgeschreven door een medisch-specialist?

nee

Hulpmiddelenzorg

ja

Betreft het gebruik van een verbruikshulpmiddel in de thuissituatie?

Ja Betreft het een verbruikshulpmiddel?

ja

Hulpmiddelenzorg

nee

Geneeskundige zorg

nee Betreft het tijdelijk gebruik thuis of in het ziekenhuis van een uitwendig hulpmiddel onder verantwoordelijkheid van de medisch specialist?

ja

Geneeskundige zorg

ja

Geneeskundige zorg

ja

Geneeskundige zorg

nee Betreft het een hulpmiddel dat permanent thuis wordt gebruikt, maar waarbij de vervanging plaatsvindt door of onder verantwoordelijkheid van de medisch-specialist? nee Betreft het een hulpmiddel dat permanent thuis wordt gebruikt waarvoor een achterwachtfunctie of spoedeisende zorg vanuit het ziekenhuis nodig kan zijn? nee Hulpmiddelenzorg

Referenties: 1 Afbakening hulpmiddelenzorg en geneeskundige zorg, zoals medisch specialisten die plegen te bieden; CVZ publicatienummer 280; Diemen; 2009 2 Zorgverzekeringswet; Tweede Kamer; september 2005; artikel 10


35

>> In het rapport “Functiegerichte omschrijving hulpmiddelen voor het bewegingssysteem”3 wordt de term permanent toegelicht. Met permanent is niet bedoeld het permanent gebruiken van het hulpmiddel gedurende de dag, maar het feit dat het gebruik, ofwel de behandeling met het hulpmiddel, eindig is.

Indien van te voren niet duidelijk is of de behandeling met het hulpmiddel permanent of tijdelijk is, of niet redelijkerwijs te voorspellen is hoe lang de behandeling met het hulpmiddel zal duren, is er sprake van hulpmiddelenzorg.

Categorieën en criteria Functiegerichte omschrijving betekent dat er niet gekeken wordt naar het hulpmiddel (dus geen lijstje met verschillende orthesen) maar naar de aandoening of situatie van de gebruiker van de orthese om te bepalen onder welk domein het hoort.

In de notitie van NVOS-Orthobanda en de VRA worden de volgende vier categorieën onderscheiden: Cat. I

Cat. II

Cat. III

Aandoeningen waarbij de intentie is een orthese langdurig in te zetten ter compensatie van

Voorbeelden: handpolsorthese bij

stoornissen. Betreft chronische aandoening met ernstige stoornis in het bewegingssysteem

ontsteking of CRPS, knieorthese bij

leidende tot beperkingen in het uitvoeren van activiteiten.

gonarthrosis, etc.

Orthese ter ondersteuning van het geneeskundig handelen. Het inzetten van de orthese is

Voorbeelden: orthese bij

gericht op de ziekte of aandoening en maakt onderdeel uit van of vormt in zichzelf de

fractuurbehandeling, postoperatieve

geneeskundige behandeling. Het betreft kinderen en volwassenen met gevolgen van een in

knieorthese, CPM-orthese,

principe tijdelijke aandoening waarbij geen blijvende stoornis verwacht mag worden.

spreidbroekje, orthese na rugoperatie

Voorzieningen gerelateerd aan specifiek op kinderleeftijd voorkomende aangeboren of

Voorbeelden: Scoliose corset

verworven aandoeningen (bijv. CP, Spina bifida) of langdurige behandeltrajecten waarbij de duur van de behandeling moeilijk of niet door de medisch specialist te voorspellen is (bijv. scoliose) De toepassing van de orthese is weliswaar eindig, maar doorgaans langdurig (bijvoorbeeld over de gehele periode van de groei) en de duur is niet vooraf te voorspellen. Cat. IV

Interim voorzieningen. Deze orthesen zijn bedoeld om het gebruik van een definitieve orthese

Voorbeelden:

voor te bereiden. De client staat onder behandeling van een medisch specialist voor de

VLOS, Voorlopige beenprothese

behandeling van een aandoening. De behandeling is bijvoorbeeld nog niet afgesloten of de stoornis nog niet gestabiliseerd.

Op basis van weten regelgeving en beschreven literatuur zijn de volgende criteria van toepassing voor geneeskundige zorg: a. Poliklinische medisch specialistische behandeling; b. De geneeskundige zorg met een hulpmiddel is eindig; c. Achterwachtfunctie van de medisch-specialist ten aanzien van het hulpmiddel; d. Is het gebruik intentioneel tijdelijk dan wel permanent / onzeker. Categorie

Criteria van toepassing voor geneeskundige zorg b. De genees-

c. Achterwacht-functie

d. Is het gebruik

medisch

kundige zorg met

van de medisch-

intentioneel tijdelijk

specialistische

een hulpmiddel

specialist ten aanzien

dan wel permanent /

behandeling

is eindig

van het hulpmiddel

onzeker

I. Langdurige inzet

Ja

Nee

Nee

Permanent/ onzeker

Hulpmiddelenzorg

II. Geneeskundig handelen

Ja

Ja

Mogelijk

Tijdelijk

DOT

III. Kinderleeftijd aandoeningen,

Ja

Nee

Nee

Permanent/ onzeker

Hulpmiddelenzorg

www.lopenzonderzorgen.nl

Hulpmiddelenzorg

Vestigingen in: Eindhoven | Tilburg | ‘s-Hertogenbosch | Breda | Oss

IV. Interim voorz.

Mogelijk

Conclusie Uit de bovenstaande tabel blijkt dat alleen de orthesen die worden toegepast ter ondersteuning van geneeskundig handelen vallen onder een DOT. Deze hulpmiddelen dienen dus betaald te worden door het

Ja

Nee

ziekenhuis aan de hulpmiddelen leverancier. In alle andere categorieën zal de zorgverzekeraar rechtstreeks de gecontracteerde leverancier betalen. Veel zorgverzekeraars houden een lijst bij van ziekenhuizen en contactpersonen waarmee afspraken zijn

Permenent/ onzeker

Conclusie

gemaakt omtrent het vergoeden van hulpmiddelen via DOT's. Wilt u meer lezen over deze afbakening? U kunt diverse stukken verkrijgen via het secretariaat van NVOS-Orthobanda. 

3 Functiegerichte omschrijving hulpmiddelen voor het bewegingssysteem; rapport nr. 2011107673; CVZ Diemen; uitgebracht op 31 mei 2012 aan de Minister van VWS

Voor onze hoofdvestiging in Eindhoven zijn wij op zoek naar:

Orthopedisch Schoentechnicus (fulltime)

Binnen deze functie maak je de vertaalslag van hulpvraag naar behandelplan en de juiste voet- /schoenvoorziening. Je werkt samen in een breed team van enthousiaste professionals, zowel op interne- als externe locaties. Buchrnhornen biedt optimale ontplooiingsmogelijkheden en ruimte voor specialisatie. Naast vaktechnische competenties beschik je over een afgeronde opleiding orthopedische schoentechniek op mbo/hbo-niveau. Verder beschik je over goede sociale vaardigheden die aansluiten bij de klantvriendelijke cultuur van ons bedrijf.

a. Poliklinische

langdurige behandelingen

36

Bij Buchrnhornen draait alles om voeten loopzorg. In ruim 60 jaar is Buchrnhornen uitgegroeid tot een multidisciplinair voeten loopcentrum. Buchrnhornen heeft zes vestigingen en tien servicelocaties. Door het delen van elkaars ervaringen is een uniek kenniscentrum ontstaan. Buchrnhornen: voor iedereen die aandacht voor zijn of haar voeten wenst!

Een goede loopbaanbegeleiding staat borg voor een optimale persoonlijke ontwikkeling.

Disciplines: Orthopedische schoentechniek Orthopedische instrumentmakerij Podotherapie | Pedicure | Comfortschoenen Therapeutische elastische kousen Pro- en ortheses | Steunzolen | Podologie AXIUM loop- en houdingonderzoek

Interesse?

Herken jij je in de bovenstaande beschrijving en ben je geïnteresseerd? Reageer dan direct en stuur je sollicitatie met motivatie en cv o.v.v. de functie naar: [email protected]

Dr.Cuyperslaan 86, 5623 BB Eindhoven | 040 244 88 36


37

TEKST Sicco Bus

NIEUWE TECHNOLOGIE om therapietrouw te meten Patiënten die orthopedisch maatschoeisel of een orthese krijgen aangemeten, krijgen deze met de bedoeling ze zoveel als mogelijk te dragen, zeker tijdens het lopen. Het vaststellen of de patiënt ook daadwerkelijk de voorziening draagt en dus therapietrouw is, is lastig en gebeurt meestal op basis van vragenlijsten, interviews of dagboekjes, waar de nodige nadelen aan kleven. In het AMC is een sensor ontwikkeld die wij gebruikt hebben om de therapietrouw van diabetes patiënten in het dragen van orthopedisch maatschoeisel objectief te meten. Deze meetmethode kan echter ook bij veel andere aandoeningen toegepast worden en kan van grote waarde zijn voor de schoen- of orthopedisch technicus. Ooglappen De wieg van de sensor staat in de oogheelkunde, waar kinderen met een ‘lui oog’ de bekende ooglap opgeplakt krijgen. Niet alle kinderen vinden dit leuk en de therapietrouw is dan ook niet altijd hoog. Maar in de spreekkamer zegt het kind, mogelijk onder sociale druk, dat de ooglap wel gedragen

wordt. Daarom was er behoefte om therapietrouw meer objectief te kunnen meten. De Medisch Technische Ontwikkelafdeling van het AMC in Amsterdam heeft voor dit doel een sensor ontwikkeld. De sensor moest klein zijn, accuraat kunnen meten over een langere tijd en meetgegevens moesten in de sensor opgeslagen kunnen worden.

De sensor De sensor heeft afmetingen van 35x15x5mm en bestaat uit een behuizing met daarin twee temperatuurelektroden, een batterij en data logger (afbeelding 1). De twee tempera-

tuurselektroden zitten aan weerskanten van de monitor. Als je de sensor tegen het lichaam houdt verandert de temperatuur van de elektrode die tegen het lichaam zit sterker dan de temperatuur van de elektrode die ‘aan de buitenkant zit’. Hierdoor kan je bepalen of iets waar de sensor in zit wordt gedragen of niet. Elke minuut vindt een meting plaats waardoor maximaal 14 dagen kan worden gemeten. Bij een lagere meetfrequentie kan tot 150 dagen gemeten worden. Via een uitleeskastje gekoppeld aan een computer wordt de monitor geactiveerd en de gegevens uitgelezen.

Schoentoepassing Wij vroegen ons af of de sensor ook in de schoen gebruikt kon worden, in eerste instantie om diabetes patiënten met orthopedisch maatschoeisel te meten. Daarvoor plaatsten we de sensor in een mal (afbeelding 2) en plakten deze vast aan de binnenkant van de schoen onder de enkel waar meestal nog enige ruimte is (afbeelding 3). Bij patiënten met diabetes moet het orthopedisch schoeisel zoveel mogelijk, zo niet altijd, gedragen worden om complicaties te voorkomen. Uit studies blijkt echter dat het voorgeschreven schoeisel vaak niet gedragen wordt. Het schoengebruik is echter tot nu toe in kaart gebracht op basis van interviews, vragenlijsten of via het bijhouden van een dagboekje. Deze methoden zijn subjectief en daardoor minder nauwkeurig en betrouwbaar en gevoelig voor sociaal wenselijke antwoorden. Met de sensor behoren deze risico’s tot het verleden.

De wetenschap afbeelding 2

38

In een onlangs verschenen artikel in het internationale tijdschrift Archives of Physical Medicine and Rehabilitation1 hebben we de nauwkeurigheid en toepasbaarheid van de sensor beschreven. De momenten dat schoenen worden aangedaan of uitgetrokken kan zeer nauwkeurig worden gemeten. Ook bleek de sensor in de schoen prima toepasbaar en gebruiksvriendelijk bij diabetes

Referenties: 1 Bus SA, Waaijman R, Nollet F. New monitoring technology to objectively assess adherence to prescribed footwear and assistive devices during ambulatory activity. Arch Phys Med Rehabil 2012.

afbeelding 3

patiënten met voetcomplicaties. Binnen het DIAFOS onderzoek hebben we bij 107 diabetes patiënten de therapietrouw gemeten. Over deze studie is in de onderzoeksspecial in de vorige uitgave van het vakblad gerapporteerd. In een door ZonMW gesubsidieerd onderzoek onderzochten we de implementeerbaarheid van de methode. Een patiënt uitrusten met de monitor en stappenteller, de patiënt instrueren over het gebruik en na afloop van de meting de data uitlezen, analyseren en weergeven, duurt in totaal 20-25 minuten. Dit maakt naar onze mening de meting als aanvullend onderzoek bij hoogrisico patiënten implementeerbaar.

gaan we bij kinderen en volwassenen die een (knie)enkelvoet orthese dragen onderzoeken wat de meerwaarde en toepasbaarheid van de sensor is. Ook het effect van behandelingen die als doel hebben de therapietrouw te verhogen kan onderzocht worden. Daarnaast gaan we bestuderen of therapietrouw varieert in de tijd. Maar ook op individueel patiëntenniveau kan de meting van meerwaarde zijn, bijvoorbeeld om beter inzicht te krijgen in waarom een schoen of orthese in de praktijk werkt of niet. Het kan in de toekomst misschien ook het voorschrijven van hulpmiddelen gaan beïnvloeden, afhankelijk van of de patiënt de voorziening draagt of niet.

afbeelding 1

De toekomst Metingen met de sensor kunnen op vele wijzen van meerwaarde zijn. Zoals voor het vergelijken van patiëntengroepen. In samenwerking met het Jan van Breemen Instituut gaan we de therapietrouw bij reumapatiënten meten en vergelijken met diabetes. Binnen patiëntengroepen kan onderzoek gedaan worden naar het effect op therapietrouw van culturele of etnische achtergronden, geschiedenis van voetcomplicaties en schoengebruik en wat de patiënt van het schoeisel vindt. Andere hulpmiddelen kunnen onderzocht worden. In samenwerking met het VUmc

Uit het voorgaande wordt duidelijk dat objectieve meting van therapietrouw met de sensor veel toepassingsmogelijkheden heeft en mogelijk tot revolutionair nieuwe inzichten kan leiden die invloed hebben op de hulpmiddelenzorg. De sensor is nu slechts in kleine oplage geleverd specifiek voor onderzoek, maar komt in de toekomst hopelijk op grotere schaal beschikbaar. Een voorbeeld van technologie waar we denk ik zeker meer van gaan horen. 


39

TEKST John Lavrijsen

SLEM WAALWIJK

Waalwijk was vroeger het centrum van de Nederlandse schoenindustrie die bekend stond als ‘De Langstraat’. Vanuit de thuisnijverheid ontstonden destijds vele kleine schoenfabrieken in deze regio vanwege de natuurlijke aanwezigheid van grondstoffen voor het looien van leder. Deze bereikten tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog een hoogtepunt. Eind jaren 50 is de kentering gekomen door concurrentie van lagelonenlanden als destijds Italië. Waalwijk is de productie meer en meer gaan uitbesteden, maar desondanks is zij nog altijd een centrum voor ontwerpen en handel in schoenen en leder.

Ontwerp: Aku Backstrom

Ontwerp: Melanie Seligman

Ontwerp: Melanie Seligman

Waarvoor staat SLEM? SLEM was een internationale schoenenbeurs die vanuit Waalwijk werd georganiseerd in 1953. Onder de naam SLEM wil Waalwijk wederom internationale bekendheid krijgen als centrum voor Schoenen, Leder, Educatie en Museum. Het doel van SLEM is om de schoenen- en lederkennis te borgen en vooral het creative schoenontwerp verder uit te bouwen samen met bv de Design Academie in Eindhoven. Het internationale wordt benadrukt, omdat SLEM ook in Guangzhou (Republiek van China) een vestiging heeft en wel in het district Panyu. Met deze vestiging wordt intensief samengewerkt, met name op het gebied van productiekennis van schoenen. Wie is Nicoline van Enter? Nicoline van Enter heeft jarenlang een trendbureau gehad ‘Y Trends’ in Amsterdam, en zij heeft vele schoenmerken voorzien van de laatste schoenentrends. Om er een paar te noemen Timberland, Caterpillar, Birckenstock en K-Swiss. Dat heeft ze altijd gecombineerd met de deeltijd IFD (International Footwear Design) cursus die gegeven wordt op de DHTA (Dutch Health Tech Acadamy). Nu is Nicoline van Enter echter voltijds bezig als creatief directrice van SLEM, maar geeft ook zelf nog lessen in Panyu aan grote groepen studenten om schoencollecties te leren maken. Wat doet SLEM Waalwijk? SLEM Waalwijk is reeds gestart met korte cursussen voor mensen die reeds werkzaam zijn in de schoenindustrie of orthopedie om

40

in Eindhoven zijn gepresenteerd van diverse schoenontwerpscholen over de gehele wereld. Veel ontwerpen zijn geïnspireerd op medische vormen of prothesen.

Ontwerp: Aku Backstrom

hun kennis op sommige specifieke onderwerpen uit te breiden. Dit kan onder andere met cursussen zoals Illustrator, om schoenen op de computer te tekenen, of Photoshop om er fotorealistische ontwerpen van te maken. Maar ook onderwerpen als ecologie en milieu komen voorbij. Voor sommige cursussen hoef je niet per se een schoenontwerper te zijn, het kan ook voor inkopers, verkopers of managers interessant zijn die veel met schoenontwerpers samenwerken. De cursussen komen vanaf januari 2013 ook online beschikbaar en kunnen daardoor wereldwijd via internet gevolgd worden.

Wat zijn de toekomstplannen? SLEM is de eerste stap waarmee Waalwijk zich meer op de kaart wil zetten als internationaal schoenen- en lederstad. Voor de buitenlandse studenten wordt een gedeelte van het oude gemeentehuis van Waalwijk verbouwd voor de cursusruimte en voor de huisvesting van de studenten is in woonruimte voorzien. Er zijn plannen met het schoenmuseum om de kennisborging vanuit het verleden erbij te betrekken. Voor de nieuwe technische ontwikkelingen en innovaties wordt gedacht aan een shoelab. Verder is de gemeente Waalwijk bezig om een schoenfabriek in het centrum te vestigen en een retailcentrum voor schoenen en lederwaren te realiseren. In dit retailcentrum komt ook aandacht voor leuke comfortschoenen en mogelijkheden om schoenaanpassingen te doen voor mensen met voetproblemen. Echter is daar op het moment van schrijven nog niets concreets over te vertellen.

Ontwerp: Manami Sato

Wat wel concreet is, is dat er in maart 2013 een brede conferentie over comfortschoenen zal worden gehouden, welke ook zeker voor de orthopedische schoentechniek interessant is. Houd de website van SLEM in de gaten voor de exacte data van de conferentie. Tevens is daar meer informatie te vinden over de cursussen en is het online Slemazine te bekijken. ■ www.slem.nl

In januari 2013 start ook de voltijdsopleiding Master IFD ‘International Footwear Design’ in Waalwijk. De voorbereiding hiervoor is in volle gang en in januari 2013 zullen minimaal 8 tot maximaal 12 studenten met de masteropleiding MIFD starten. De MIFD is gebaseerd op de deeltijd IFD die de afgelopen 3 jaar werd gegeven op de DHTA in Utrecht. De voltijds MIFD duurt 6 maanden, waarbij de studenten de eerste 4 maanden van MIFD 2 dagen per week naar school gaan en 3 dagen per week praktijkervaring opdoen bij de stage schoenbedrijven rondom Waalwijk. Daarna zijn 2 maanden beschikbaar voor de afstudeeropdracht, waarbij 2 minicollecties worden ontwikkeld. Een ‘eigen’ schoencollectie en een schoencollectie in opdracht voor een schoenbedrijf. Om een beeld te krijgen van mogelijke schoenontwerpen is een aantal foto's van de expositie ‘Watch our steps‘ opgenomen die tijdens de DDW (Dutch Design Week) >>

Ontwerp: Daisuke Horie

Ontwerp: Manayo Koyano


41

TEKST Redactie Orthopedische Techniek

NEDERLANDS AMPUTATIE VOETBALTEAM MAAKT OPWACHTING IN HET GELREDOME

“Een deelname aan het WK2013 zou een geweldige prestatie zijn” De spelers zijn erg enthousiast en fanatiek om het belangrijke doel de wereldkampioenschappen van volgend jaar in Iran te gaan halen. Als de sport wordt toegelaten tot de Paralympics in Rio de Janeiro in 2016 dan is dat het volgende doel. Een deelname aan het WK2013 zou al een geweldige prestatie zijn, maar wie weet kan Nederland dan ook hoge ogen gaan gooien. Sponsors Ambities genoeg, maar nu er een Nederlands team is, moet er nog veel gebeuren; trainingsmogelijkheden, vervoer, verzorgers etc. De POM sponsort het team en heeft

In de rust van de voetbalwedstrijd Vitesse – Heerenveen, in het Gelredome in Arnhem maakte het Nederlands amputatievoetbal team op 5 oktober jl. voor bijna 20.000 toeschouwers haar indrukwekkende opwachting. Een beetje beduusd door het warme onthaal, en onder het gezang van de toeschouwers die kampioenen, kampioenen scandeerden, betraden de voetballers in oranje tenue het voetbalveld om zich naar de middenstip te begeven en zich te presenteren aan de toeschouwers en de media.

42

Trots Dirk Ruitenbeek van de Pom, die het initiatief heeft genomen om een amputatie team samen te stellen, bekijkt het schouwspel met trots in zijn ogen. Trots dat het gelukt is, om het team samen te stellen, maar vooral trots op de voetballers van wie een aantal nog maar kort geleden door de amputatie in een diep dal zat, en door het voetbal weer positief met het leven bezig is. Het voetbal helpt om volledige deelname aan alle aspecten van het dagelijks leven te bewerkstelligen. De meeste jongens zijn hun been of arm kwijt geraakt aan kanker of een ongeval. Iedere voetballer heeft zijn eigen verhaal, maar samen vormen ze een hecht team dat elkaar steunt en aan de weg wil timmeren.

In januari 2012 kreeg Dirk Ruitenbeek het idee om een voetbal team op te richten. In landen als Polen en de Verenigde Staten bestaat de sport al veel langer. Hij dacht dat het ook in Nederland mogelijk moest zijn, om een team samen te stellen. Samen met Mary van Dijk van de landelijke stichting voor ledemaatgeamputeerde en prothesegebruikers, KorterMaarKrachtig, is hij aan de slag gegaan en acht maanden later is er een volwaardig team dat wedstrijden kan spelen. WK2013 De ploeg traint inmiddels hard voor een eerste oefeninterland tegen Ierland en het team wil zo snel mogelijk aanhaken bij het niveau van andere Europees landen.

een outfit voor het team gekocht. Ook helpt dit bedrijf om het team onder de aandacht te brengen in het land, en om jongens te bereiken die ook heel graag willen meedoen. Het team is dus nog steeds op zoek naar voetballers en wil uitgroeien tot een groep van 30 spelers. Om dit te bereiken zijn sponsors zeer welkom. Na afloop van de voetbalwedstrijd Vitesse – Heerenveen, dat een waar en door de presentatie van het amputatievoetbal team ook een warm spektakel was, betreden de voetballers van het amputatieteam de perstribune om hun verhaal te vertellen. Dirk

Ruitenbeek begeleidt de mannen op weg naar de volgende stap in hun nog jonge maar veelbelovende voetbalcarrière. ■

Onlangs is bekend geworden dat het voetbalteam voor geamputeerden één van de projecten is geworden van de Klaas-Jan Huntelaar Foundation. Het project wat de meeste stemmen krijgt, in de periode 1 oktober 2012 t/m 21 december 2012, komt in aanmerking voor een financiële bijdrage. Ga naar de website www.klaasjanhuntelaarfoundation.nl. en breng uw stem uit, op dit mooie en belangrijke project!


43

TEKST Hermann Wessendorf

Orthopädieschuhtechnik 2013 in Keulen Wij zoeken een enthousiaste

zorgaanbieder op het gebied van het

Orthopedisch schoentechnicus / paskamermedewerker

oplossen van voetproblemen. Wij zijn

Je werkzaamheden bestaan uit een combinatie van het behandelen van cliënten en het vervaardigen van diverse

werkzaam

orthopedische voorzieningen. Je adviseert de cliënten op een professionele en persoonlijke wijze. Je overlegt indien

Kaptein

Na een succesvolle eerste expositie in september vorig jaar in Wiesbaden, verhuist de Orthopedische schoentechnologie European Trade Fair met het congres naar Keulen. Op 18 en 19 oktober 2013 is het beursterrein in Keulen de ontmoetingsplaats voor de gehele orthopedische schoenindustrie. Keulen, centraal gelegen in het westen van Duitsland, is vanuit alle regio's en omringende landen goed met vliegtuig, trein of auto te bereiken. De toegang tot de expositieruimte en de parkeergelegenheid zijn goed geregeld. De congres-en expositieruimtes liggen bovendien dicht bij elkaar. De combinatie van vakbeurs en congres zal in 2013 terugkeren. Naast het congres zullen er aanvullende cursussen worden gegeven en ook wordt het aantal seminars uitgebreid. De exposanten zullen weer de

mogelijkheid hebben om hun innovaties te presenteren in een forum. In Wiesbaden waren er 2.800 bezoekers op de tweedaagse beurs en conferentie. Het aantal exposanten bedroeg 130 op in totaal 5.000 vierkante meter tentoonstellingsruimte. Er was ook een speciale studentendag georganiseerd waarbij 290 studenten aanwezig waren. NVOS-Orthobanda onderzoekt momenteel of het in Keulen tijdens de Orthopedische schoentechnologie European Trade Fair een symposium voor leden en medewerkers gaat organiseren. ■ Voor nadere informatie: www.ost-messe.de

orthopedie

vanuit

is

onze

een

regionale

vestiging

in

Noordwijkerhout en hebben in de regio

nodig met voorschrijvers en andere disciplines om tot een adequate oplossing te komen voor de diverse voetproblemen.

Duin- & Bollenstreek en Kennemerland

Je voelt je van A tot Z verantwoordelijk voor de producten die je adviseert. Daarnaast stuur je de technische medewerkers

een viertal vaste servicelocaties. Daarnaast

aan en zul je zelf ook regelmatig in de productie meewerken.

verzorgen wij spreekuren in ziekenhuizen en

verzorgings-

en

verpleeghuizen.

Wij vragen

Centraal staat een klantgerichte aanpak bij

Je hebt het diploma orthopedisch schoentechnicus (MBO-nivo 4) of orthopedisch adviseur richting schoentechniek

het oplossen van voetproblemen op zowel

(HBO). Je hebt voldoende praktische evaring op dit gebied. Je bent correct en vlot in de omgang, kunt duidelijk

medisch-functioneel als cosmetisch gebied,

communiceren en je bent goed in het oplossen van voetproblemen. Uiteraard ga je soepel en efficiënt om met

in samenwerking met de voorschrijvend

wisselende werkzaamheden. Accuratesse en empathie zijn vereist in deze functie.

specialist of arts.

Wij bieden Een uitdagende en afwisselende functie binnen een modern en innovatief bedrijf met een prettige werksfeer. Salariëring is afhankelijk van ervaring en prestaties. Bij voldoende motivatie en inzet zijn er zeker doorgroeimogelijkheden. Ben jij de aangewezen persoon om ons bedrijf te komen versterken, stuur dan je schriftelijke sollicitatie met CV aan:

Kijk voor meer informatie over ons bedrijf op

Kaptein Orthopedie t.a.v. Wim Kaptein, Zeestraat 93a, 2211 XD Noordwijkerhout

www.kaptein-orthopedie.nl

of per email: [email protected]

KAPT persadv 210x144.indd 1

06-07-12 11:30

2013

Uw productie, onze zorg! Wij hebben onze jarenlange ervaring in handmatige productie weten om te zetten in een zeer gedegen digitaal product.

ri 2013

14th ISPO W orld Congres s Locatie: Hyd erabad India www.ispo20 13.org

29 - 31 maa

rt 2013

Steunzolen

Rehacare & Orthopedic Canton Locatie: Gua ngzhou, Chi na en.cantonreh acare.com

16-20 juni

2013

7th ISPRM W orld Congres s Locatie: Bejin g, China www.isprm.o rg

18 – 19 okto

ber 2

Supplementen

Sandalinos ®

2014

4 -7 februa

013 Orthopädie Schuh Tech ni k Locatie: Keul en Duitsland www.ost-mes se.de

22 maart 2

014

Huisartsbeu rs 2014 Locatie: Jaar beurs Utrec ht www.huisart sbeurs.nl

13 -16 mei

2014

Orthopädie + Reha-Techn ik Locatie: Leip zig Duitsland www.ot-leipz ig.com

13 -16 mei

2014

Orthopädie + Reha-Techn ik Locatie: Leip zig, Duitsland www.ot-leipz ig.com

Bent u geïnteresseerd in het Cad Cam modelleren en (laten) frezen van uw supplementen en of andere producten, neem dan geheel vrijblijvend contact met ons op. 44 Edisonweg 12a • 3291 CK Strijen • T 0031(0)78 6737153 • F 0031(0)78 6737151 • E [email protected] • l www.plhw.nl


45

COLOFON

VAKBLAD VAN NVOS-ORTHOBANDA Postbus 120, 3760 AC Soest, telefoon: 035-588 04 95. CONCEPT EN REALISATIE GaGa-Republic, Barendrecht. EINDREDACTIE Rob Verwaard (NVOS-Orthobanda), GaGa-Republic. REDACTIERAAD Dr. S. Bus, bewegingswetenschapper, Ing. J.A.P.F. Lavrijsen, Ing. J. Olsman, orthopedisch technoloog, H. Wessendorf, orthopedisch schoentechnicus, J.P.M. De Boer, orthopedisch schoenmaker en Ing. Mark v/d Pluijm, orthopedisch technoloog en docent. CONTACTADRES REDACTIE GaGa-Republic ([email protected]). OPLAGE 1.500 exemplaren. DRUKKERIJ JP Offset Duiven. ISSN 2210-7894 Het vakblad Orthopedische Techniek wordt o.a. verspreid onder de leden van NVOS-Orthobanda. ABONNEMENTEN kunnen via e-mail [email protected] worden aangevraagd bij het secretariaat van NVOS-Orthobanda, Eigendomweg 4, 3765 ED Soest. ABONNEMENTSPRIJS € 36 per jaar, exclusief 6% BTW. Losse nummers of extra bewijsnummers zijn beschikbaar op verzoek. ADVERTENTIEVERKOOP NVOS-Orthobanda, Eigendomweg 4, 3765 ED Soest. TEL +31(0)35-5880495, FAX +31(0)35-6025170, MAIL [email protected]. AANLEVERING ADVERTENTIES voor editie april 2013: uiterlijk 22-02-13. voor editie september 2013: uiterlijk 12-07-13. voor editie december 2013: uiterlijk 11-10-13. Opzegging van het abonnement dient schriftelijk en minimaal drie maanden voor aanvang van het nieuwe kalenderjaar te geschieden. Dit vakblad verschijnt drie keer per jaar. Voor het geheel of gedeeltelijk overnemen of bewerken van artikelen dient men toestemming te vragen aan de redactie. In de meeste gevallen zal die graag worden gegeven. Dit vakblad is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. De vereniging en de uitgever zijn niet aansprakelijk voor fouten en/of omissies.

Editie april 2013

VOORUITBLIK Onderzoekslijnen afstuderen Fontys Om het HBO afstudeerniveau te kunnen garanderen is gekozen om alle onderzoeken onder te brengen in de verschillende onderzoekslijnen. Binnen deze onderzoekslijnen is het mogelijk om grotere (meerdere studenten) en langer lopende (meerdere afstudeerjaren) onderzoeken onder te brengen.

Protocollen Onder de regie van NVOS-Orthobanda zijn door leden van de vereniging in overleg met externe partijen zoals zorgverzekeraars een voet-schoenprotocol, een beenprothese protocol en een handprothese protocol ontwikkeld. Deze protocollen worden momenteel verder ontwikkeld. Daarnaast wordt er momenteel in overleg met NVOS-Orthobanda een richtlijn Compressietherapie opgesteld. Wij schetsen voor u de (laatste) ontwikkelingen.

46

ORTHOPEDISCHE TECHNIEK

Recommend Documents