opMerkelijk NIEUWS VOOR MERKHOUDERS | JUNI 2014 | NR. 93
Inhoud
Bescherm je merk
Hoe ver kun je gaan met gebruik van foto’s? 2 | Editorial 3 | Wat kan je doen tegen inbreukmakers en meelifters? 4 | Merk geregistreerd? Blijf alert! 6 | Bedenk goed wat je precies met een app doet 7 Zorgeloos ondernemen 8 | De oorsprong van een merk 8 | opMerkelijk Merk 8
SCHENDING VAN AUTEURSRECHTEN LIGT OP DE LOER
Hoe ver kun je gaan met gebruik van foto’s?
© Hans Levendig
In maart van dit jaar nam Getty Images, een online database voor foto’s, video’s en muziek, een opvallend besluit. Het Amerikaanse bedrijf besloot meer dan 35 miljoen foto’s gratis beschikbaar te stellen voor het grote publiek. Het is een nieuwe stap om schending van auteursrechten tegen te gaan. Maar sta jij eigenlijk wel eens stil bij de vraag hoe het zit met de foto’s die je gebruikt op jouw website, in jouw brochure of de beelden die je deelt via sociale media? Heb je voldoende nagedacht over de gebruiksrechten op dit beeldmateriaal? Wij lichten deze materie graag wat nader toe.
Vercommercialiseren
Strenge handhaving
Er komen steeds meer online platforms waar je eenvoudig foto’s, video’s en muziek kunt downloaden. Als abonnee kun je tegen betaling materiaal gebruiken voor specifieke doeleinden en vaak ook voor een afgebakende tijdsperiode. De intentie van dergelijke platforms is om het voor fotografen, filmmakers en muzikanten mogelijk te maken om hun creatieve materiaal beter te kunnen vercommercialiseren.
Een fantastisch principe, maar er wordt nog steeds – bewust en onbewust – misbruik gemaakt van het materiaal. Met name foto’s worden steeds vaker gebruikt voor andere doeleinden dan gepland (en waarvoor betaald) en de periode waarover je recht hebt op het gebruik van de foto wordt steeds vaker overschreden. Veel online databanken kozen in het recente verleden voor een zeer harde aanpak om dergelijk
2
misbruik tegen te gaan. Via geavanceerde zoekprogramma’s werden illegaal gedownloade afbeeldingen geïdentificeerd. Vervolgens werd de persoon die of het bedrijf dat misbruik maakt van de rechten, op vrij agressieve wijze verzocht om alsnog te betalen voor het gebruik van de foto’s. De kosten hiervoor konden al snel oplopen tot enkele duizenden euro’s. Voor de gemiddelde MKB-ondernemer een kostenpost die niet gemakkelijk overzien kan worden.
Handhaving 35 miljoen foto’s vrij van kosten De strenge aanpak van databanken in het algemeen en Getty Images in het bijzonder kon op steeds minder sympathie rekenen bij het brede publiek. Hoewel de intentie van de organisaties wellicht te billijken is – het beschermen van de inkomsten van onder meer fotografen – leken de middelen het doel niet meer te rechtvaardigen. Onder druk van die publieke opinie bedacht Getty Images wellicht daarom een heel nieuw business model. Meer dan 35 miljoen foto’s die in de database zijn opgenomen, kunnen door gebruikers vrij van kosten worden toegevoegd op sociale media en blogs. De foto’s zijn alleen bedoeld voor niet-commercieel gebruik en kunnen niet worden gedownload, maar alleen worden ‘ingesloten’ (embed). Deze methodiek is vergelijkbaar met de wijze waarop bijvoorbeeld YouTube het mogelijk maakt om video’s op websites te delen en/of op te nemen.
Maar wie verdient er dan aan gratis? Met het embedden van de foto’s wordt het mogelijk om gedurende een bepaalde korte periode advertenties te laten zien op de plaats van de foto. Het geld dat hiermee wordt opgehaald, zal voor een belangrijk deel terug stromen naar de makers van het beeldmateriaal. Met deze nieuwe aanpak zoekt Getty, als één van de eerste partijen, nadrukkelijk naar andere manieren om het Intellectueel Eigendom van fotografen en filmmakers beter te kunnen beschermen en te vercommercialiseren.
Anderzijds wordt tegemoet gekomen aan de moderne ontwikkelingen waarin informatie en dus ook beeldmateriaal snel en eenvoudig moet kunnen worden uitgewisseld.
Waarom is dit belangrijk? Elke ondernemer maakt gebruik van foto’s. Of dit nu voor de website is, de bedrijfsbrochure of sociale media, beeldmateriaal wordt altijd gebruikt. Sommige ondernemers maken hiervoor gebruik van stockfoto’s, anderen laten zich verleiden om via de zoekmachine van Google beelden te downloaden. Maar pas hierbij op! Zoals je hiervoor hebt kunnen lezen, is het belangrijk om goed te kijken naar de gebruiksen/of auteursrechten. Het kan zomaar gebeuren dat je een foto op een oneigenlijke wijze gebruikt en hier (financiële) consequenties aan vastzitten die je vooraf niet had kunnen voorzien.
Handhaving: zelfst.naamw. (v.) Uitspraak: [‘hanthaving] ‘De keer dat iemand ingrijpt
of optreedt om te zorgen dat iets blijft zoals het is of om te zorgen dat de mensen zich aan wetten en regels houden.’
Voor ondernemers is het belangrijk dat merken goed worden vastgelegd en
beschermd. Hierdoor kun je namelijk ongehinderd ondernemen. Toch?
Hoewel het vastleggen van een merk zeker een goede start is, ben je er dan nog niet. Tijdens het leven van het merk kun je
namelijk geconfronteerd worden met
vraagstukken die het bestaansrecht van jouw merknaam zullen uitdagen.
Zo kan het gebeuren dat je organisaties tegenkomt die jouw merknaam zonder
Zorg er daarom altijd voor dat je zeker weet dat je het beeldmateriaal kunt gebruiken en dat je de rechten verkrijgt op dit beeldmateriaal. Je kunt er ook voor kiezen om foto’s zelf te maken of te laten maken door een professioneel fotograaf. Zorg er in dit laatste voorbeeld dan wel altijd voor dat de fotograaf de rechten op de foto’s aan je overdraagt.
toestemming gebruiken of misbruiken. Ook zal je zelf het merk actief moeten
gebruiken en tijdig moeten verlengen, om te voorkomen dat je rechten vervallen.
Anderzijds moet je ook uitkijken dat je zelf
geen rechten van anderen schendt, zoals bij het gebruik van foto’s en het bouwen van
Mocht je onverhoopt toch worden beschuldigd van misbruik van beeldmateriaal, neem dan gerust eens contact op met een specialist van Novagraaf.
een app. In deze opMerkelijk belichten we
Robin van Stipriaan
Veel leesplezier,
verschillende kanten van handhaving en
merkbescherming, zodat je nog eens kunt nagaan of je alles goed geregeld hebt.
Redactie opMerkelijk 3
VERSCHILLENDE HANDHAVINGSMOGELIJKHEDEN OP EEN RIJ
Wat kan je doen tegen inbreukmakers en meelifters? Het merkenrecht is een zogenaamd Intellectueel Eigendomsrecht. Eigendom zegt hier iets over het eigenaarschap van het merk, dat bij de zogeheten merkhouder ligt. Geregistreerde merken mogen dus niet zo maar door een ander gebruikt worden. Helaas gebeurt het in de praktijk toch dat er inbreuk wordt gemaakt op bestaande merken en dat er merken worden aangevraagd die wel erg veel lijken op reeds bestaande merken. Merkhouders hebben gelukkig verschillende mogelijkheden om op te kunnen treden tegen inbreukmakers en meelifters. Wij zetten een aantal handhavingsmogelijkheden (met betrekking tot een Benelux-merk) voor je op een rij.
4
‘Er zijn verschillende mogelijkheden om je merkrechten te beschermen’ Optreden tegen inschrijvingen: Oppositie
Optreden tegen gebruik: Civiel
Het inschrijven of registreren van een merk is een belangrijke basisvoorwaarde om op te kunnen treden tegen derden. Met een dergelijke registratie verkrijg je namelijk het exclusieve recht om het merk te gebruiken. Als je eenmaal merkrechten hebt, kun je een gelijkende merkaanvraag van een derde – onder voorwaarden – blokkeren. Nadat het Benelux-Bureau voor Intellectueel Eigendom (BBIE) een merkaanvraag van die derde bekend heeft gemaakt (via publicatie), heb je in principe twee maanden om hier bezwaar tegen te maken (= oppositie voeren). Je kunt bezwaar maken als het aangevraagde merk:
Als merkhouder ben je als enige bevoegd om te beslissen hoe jouw merk gebruikt wordt en staat de gang naar de rechter open in geval van (vermeende) inbreuk op dit recht. Hierdoor kun je optreden tegen een ander die jouw merk (of een merk dat lijkt op jouw merk) voor soortgelijke producten of diensten gebruikt, waardoor het publiek kan denken dat het om jouw producten of diensten gaat. Als je een algemeen bekend merk hebt, is het zelfs mogelijk op te treden tegen het gebruik van producten of diensten waar je merk niet voor ingeschreven is.
✓ Identiek is aan of overeenstemt met jouw merk en is aangevraagd voor
Optreden tegen gebruik: Strafrechtelijk
dezelfde of soortgelijke waren en/of diensten; ✓ Zorgt voor mogelijke verwarring; als merkhouder moet je beargumenteren waarom jij van mening bent dat het aangevraagde merk tot verwarring leidt; ✓ Lijkt op je ‘algemeen bekende merk’. In dit geval kan zelfs worden opgetreden tegen registratie voor niet soortgelijke waren en/of diensten, als je kunt beargumenteren dat het aangevraagde merk verwarring kan stichten met jouw merk.
Ook het Wetboek van Strafrecht (artikel 337) biedt aanknopingspunten. Dit artikel stelt namelijk dat inbreuk op het merkrecht ook als misdrijf kan worden behandeld. Indien een derde valse, vervalste of wederrechtelijk vervaardigde merken gebruikt en/of aanbiedt, loopt hij/zij het risico op een gevangenisstraf van maximaal één jaar of een boete tot een maximum van e 81.000. Indien de inbreuk leidt tot een acuut gevaar voor personen of goederen, dan bedraagt de maximale celstraf maar liefst vier jaar. Zo heeft de rechter in het recente verleden een producent van 34 miljoen namaaksigaretten veroordeeld tot een celstraf van maar liefst 3 jaar.
Optreden tegen inschrijvingen: Inroepen nietigheid
Conclusie
Het kan natuurlijk gebeuren dat, om welke reden dan ook, je de oppositie termijn van twee maanden mist. Dit betekent dat het aangevraagde merk officieel zal worden ingeschreven in het merkenregister van het BBIE. Als merkhouder kun je dan alsnog bij de rechter de nietigheid inroepen van dat merk. Uiteraard is het ook hier belangrijk dat je goed kunt onderbouwen waarom het ingeschreven merk tot verwarring kan leiden bij het publiek of waarom de houder van het ingeschreven merk voordeel wil halen of mee wil liften op de reputatie van jouw merk.
In praktijk zijn er verschillende aanknopingspunten om je merk actief te verdedigen. Het voeren van een oppositie is veelal de snelste en de relatief goedkoopste methode. Elke andere procedure verloopt via de rechtbank en kan enige tijd in beslag nemen en zal bovendien een zwaardere financiële wissel trekken. Reden te meer om goed te investeren in een actieve bewaking van je merk(en)*. Dat is de voordeligste manier om het onkruid te wieden voor het wortel schiet! Jeroen Audier * Voor het actief, maar vooral kostenefficiënt, verdedigen van je merk biedt Novagraaf een ideale oplossing: MERKZEKER! Kijk voor meer informatie eens op www.merkzeker.nl.
5
Merk geregistreerd? Blijf alert! Het is belangrijk om een merk te registreren. Een registratie is namelijk voorwaarde voor merkbescherming. Maar ook na de registratie dien je alert te blijven, want merkbescherming is niet onbeperkt. In het artikel op pagina 4 en 5 heb je meer kunnen lezen over verschillende handhavingsmogelijkheden. Voor handhaving dien je verder ook stil te staan bij het vereiste van gebruik van het merk en de beschermingsduur en -omvang. Bovendien brengt de openbaarheid van het merkenregister met zich mee dat derden de daarin opgenomen gegevens kunnen gebruiken voor het versturen van spookfacturen.
Commercieel gebruik vereist Een merkregistratie is een belangrijke eerste stap om je merk te beschermen. Maar daarmee ben je er niet. In het merkenrecht geldt namelijk dat je een merk ook daadwerkelijk moet gebruiken. Indien je een merk gedurende een periode van vijf jaar of langer niet gebruikt, kan een derde de rechtbank verzoeken om jouw merkregistratie vervallen te verklaren. Om dit te voorkomen is het belangrijk dat je jouw merk daadwerkelijk gebruikt. Dus niet symbolisch, maar echt in het economisch verkeer.
Beschermingsduur 10 jaar Een merkregistratie is geldig voor een periode van 10 jaar. Na die 10 jaar kun je zelf bepalen of je de rechten die voortvloeien uit de merk registratie wilt handhaven of niet. Zo ja, dan moet je de merkregistratie verlengen (vernieuwen). Dit is een goed moment om: 1 Te bepalen of het merk nog voor je van belang is;
2 Te beoordelen of het merk wellicht is gewijzigd, zodat een nieuwe merkregistratie noodzakelijk is om bescherming te (blijven) genieten; 3 Te bepalen of jouw merk wel is beschermd in de voor jou van belang zijnde landen. Omdat het merkenrecht territoriaal begrensd is, zal je om je merkrechten te kunnen uitoefenen het merk moeten registreren in de landen waar je het gebruikt. Indien je mocht besluiten om een merkregistratie niet te vernieuwen, dan verlies je uiteraard de aanspraak op merkbescherming.
Spookfacturen Tenslotte willen we nog even kort stilstaan bij de wildgroei aan spookfacturen. Het merkenregister is een openbaar register waar ook derden toegang toe hebben. Het gebeurt helaas steeds vaker dat merkhouders een aanschrijving krijgen van derden om een bedrag te betalen. Dat kan gebeuren als het merk net is geregistreerd of op het moment dat de merkregistratie voor verlenging in aanmerking komt. Maar let goed op, dit zijn vaak spookfacturen in de vorm van hoge offertes voor opname van het merk in gidsen of vermelding op een website. Neem bij twijfel gerust contact met ons op en wij helpen je graag verder! Hein-Piet van Boxel
Indien je je merk(en) registreert via Novagraaf, ontvang je meldingen waarin wij je wijzen op het belang van merkgebruik en de naderende vervaldatum van je registratie(s).
6
Bedenk goed wat je precies met een app doet Enige tijd geleden besteedden wij in de opMerkelijk al ruime aandacht aan de ontwikkeling van apps. We stonden hierbij specifiek stil bij de consequenties van de ontwikkeling van apps op het Intellectuele Eigendomsrecht. Nu het ontwikkelen van apps steeds eenvoudiger wordt, neemt het risico op inbreuk toe. Daarom zetten we de zaken waar je allemaal rekening mee moet houden nog eens op een rij.
Appnormale groei
Inbreuk zal toenemen
In een periode van 6 jaar tijd hebben mobiele applicaties, oftewel apps, onze wereld danig veranderd. Er zijn miljoenen apps ontwikkeld die bij elkaar miljarden keren zijn gedownload. De groei van apps neemt nog altijd exponentieel toe en de ontwikkelingen volgen elkaar in snel tempo op. Apps kennen een grote diversiteit en worden onder meer gebruikt voor infotainment (zoals spelletjes en nieuws) en steeds meer voor zakelijke doeleinden. Er is straks geen organisatie meer zonder mobiel verkooppunt of digitale servicedesk.
Als straks iedereen een app kan maken, bestaat echter wel het risico dat Intellectuele Eigendomsrechten massaal onder druk komen te staan. Veel ‘amateurbouwers’ zullen waarschijnlijk voorbij gaan aan bestaande merk- of auteursrechten. Dat gebeurt ongetwijfeld onbewust, maar de consequenties kunnen er niet minder om zijn. Zo heb je een wel goedkope app, maar onverwachte hoge kosten door een rechtszaak!
Gezond verstand Een rechtszaak kun je voorkomen door voor en tijdens het bouwen van een app wat langer stil te staan bij Intellectueel Eigendom. Denk bijvoorbeeld na over:
Iedereen aan de app Was het bouwen van een app ‘vroeger’ iets voor specialisten, tegenwoordig schieten de ‘built your own app’ mogelijkheden als paddenstoelen uit de grond. Zo lanceert het bedrijf JMANGO360 bijvoorbeeld binnenkort een nieuwe tool waarmee iedereen gemakkelijk een app kan bouwen en publiceren. Het platform biedt de gebruiker zelfs de mogelijkheid om zelf het design te maken en betaalmodules toe te voegen. Snel, eenvoudig en goedkoop. Iets wat een moderne ondernemer zeker zal aanspreken.
✓ De naam van je app: gebruik je een onderscheidende naam? ✓ De vormgeving van je app: gebruik je het design van een ander? ✓ De content van je app: gebruik je teksten en/of beelden van een ander? Wil je meer weten over het bouwen van apps en Intellectueel Eigendom? Neem dan gerust eens contact met ons op! Bart Schweitzer
7
de oorsprong van een merk
Ruim 135 jaar geleden startten Theo en Anna Eijffinger tegenover Paleis Noordeinde in Den Haag hun eerste winkel. Zij leverden destijds met name interieurproducten en -diensten aan de ‘nouveau riche’. Gedreven door een goede service, hoge kwaliteit en een unieke, maar vooral kleurrijke vormgeving, werden de interieurproducten al snel interessanter voor een veel bredere doelgroep. Door de tijden heen zijn nieuwsgierigheid, creativiteit en innovatief vermogen altijd de kracht van Eijffinger geweest. Met de komst van een eigen creatieve studio en het aantrekken van de beste industriële productontwerpers voor wand- en raambekleding heeft Eijffinger een unieke plek in de wereld veroverd. Eijffinger is uitgegroeid tot marktleider op het gebied van behang en interieurstoffen in Nederland en is inmiddels actief in meer dan 90 landen (van Australië tot Zimbabwe). De producten van Eijffinger worden ook uitvoerig gebruikt op de professionele markt zoals kantoren, winkels, zorginstellingen, hotels en restaurants.
opMerkelijk Merk De Avonturij is een nieuw speelpaviljoen in Friesland. In het overdekte speelpark kunnen kinderen niet alleen hun energie kwijt, maar zij ontdekken bovendien op een speelse en leerzame wijze de schoonheid van Friesland en de natuur. In het Benelux Merkenregister worden dagelijks zeer diverse merken vastgelegd. Er zijn verrassende vondsten en alledaagse oplossingen bij. In deze rubriek willen wij u attenderen op een merknaam die ons is opgevallen.
Zorgeloos ondernemen Er bestaan verschillende juridische mogelijkheden om het registreren of het gebruik van een overeenstemmende merknaam door een derde te stoppen. Procedures als deze zijn vaak wel complex en kostbaar. Daar heeft Novagraaf samen met DAS een oplossing voor gezocht; MERKZEKER! Met MERKZEKER! nemen wij het gehele proces van merkregistratie en -bewaking uit handen. Zodat jij als ondernemer je op het ondernemen kunt focussen. MERKZEKER! verzekert je van ondersteuning van een merkspecialist en volledige juridische begeleiding. MERKZEKER! omvat:
✓ Gratis juridische bijstand bij het volledige registratieproces van jouw (nieuwe) merk;
✓ Gratis juridische bijstand indien andere organisaties bezwaar maken tegen jouw merkaanvraag (defensieve oppositie); ✓ Bewaking om (ongeoorloofd) meeliften op jouw geregistreerde merk (naam en/of logo) te signaleren; ✓ Gratis juridische bijstand indien je op basis van jouw merkregistratie bezwaar wilt maken tegen een merkaanvraag van een andere onderneming (offensieve oppositie); ✓ Gratis juridische bijstand bij merkinbreuk indien jij verwikkeld raakt in een rechtszaak. Met MERKZEKER! heb je in deze situatie ook nog eens recht op een maximale vergoeding van e 7.500.
Volg ons via Twitter: twitter.com/Novagraaf Een tip of vraag voor de redactie? Bel ons op telefoonnummer (020) 564 14 11
Bezoek ook www.novagraaf.nl voor onder meer
Deze brochure is gedrukt op FSC mixed credit
of mail naar
[email protected].
het laatste IE-nieuws en het Merk van de Dag.
papier met biologisch afbreekbare inkt.
Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met Novagraaf Nederland BV: Hoogoorddreef 5, 1101 BA Amsterdam Postbus 22722, 1100 DE Amsterdam | Tel (020) 564 14 11 | Fax (020) 696 23 03 |
[email protected] 8 | www.novagraaf.nl
