Opleidingswijzer 2013-2014 Inhoud en examinering van Servicemonteur Apparatuur en Installaties Crebonummer 94321 en 94324 Deze opleidingswijzer geldt voor alle opleidingsjaren van de opleiding die start in 2013-2014.
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 1 van 10
1. Inhoud van de opleiding
1.1 Toelating, intake en opleidingsduur Je gaat de opleiding tot servicemonteur apparatuur en installaties op MBO-niveau 3 volgen. Als servicemonteur inspecteer en herstel je apparatuur en installaties in het bedrijf of bij de klant waar je werkzaam bent. Je maakt deze gebruiksklaar. Je werkt aan verschillende apparaten en installaties. Je kunt daarbij denken aan (energie)installaties en productieapparatuur in fabrieken. Ook het repareren van elektromotoren behoort tot de mogelijkheden. Soms werk je alleen, soms met een collega. Je begrijpt wat klanten willen en je zorgt ervoor dat ze tevreden zijn over je werk. Afhankelijk van je functie zorg je voor het inregelen en ingebruikstellen, voor onderhoud, controle, reparatie en verbeteren (innovatie) van de installatie of het apparaat. Het is technisch werk maar ook creatief. Je moet in staat zijn allerlei problemen op te lossen. Vooral als je wat verder hebt doorgeleerd is het ook belangrijk dat je zelfstandig beslissingen kunt nemen. Je bekijkt en ervaart of alles naar wens functioneert en waar het eventueel beter kan. En natuurlijk controleer je altijd of de installatie goed en veilig werkt. Je kunt de opleiding servicemonteur volgen via de beroepsbegeleidende leerweg (bbl). Om de bbl-opleiding met succes te kunnen volgen moet je eerst een diploma mavo, vmbo-tl of monteur (niveau 2) behaald hebben. In sommige gevallen kan dit anders zijn. De bbl-opleiding duurt in principe 3 jaar. Soms is het mogelijk hier korter of langer over te doen. Dit hangt af van jouw inzet, maar ook van wat je al kunt en weet. Als je kunt aantonen dat je sommige vaardigheden al bezit (bijvoorbeeld in je vooropleiding of door werkervaring) dan kun je de opleiding in kortere tijd doen. Dit bespreken we tijdens de intake.
1.2 Kerntaken van het beroep, werkprocessen Het Kenniscentrum Kenteq heeft beschreven wat de belangrijkste taken zijn voor het beroep waarvoor wij je opleiden. We noemen deze kerntaken. In de opleiding zijn dat er 3 namelijk: Kerntaak 1: Inspecteert apparatuur/installatie Kerntaak 2: Optimaliseert apparatuur/installaties en verhelpt storingen Kerntaak 3: Maakt apparatuur/installaties gebruiksklaar De kerntaak kunnen we in kleinere taken verdelen, dan hebben we het over werkprocessen. Om de werkprocessen goed te kunnen uitvoeren heb je een geheel aan kennis, vaardigheden en houding nodig. Hieronder staat een schema waarin we aangeven welke kerntaken en werkprocessen er zijn. Dit geeft een goed beeld van waar jouw opleiding zich op richt. De examens en het onderwijs richten zich op deze kerntaken en werkprocessen en de kennis, vaardigheden en (beroeps)houding die je nodig hebt om die werkprocessen te kunnen uitvoeren. Het is dus een belangrijk schema.
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 2 van 10
Kerntaak Kerntaak 1: Inspecteert apparatuur /installatie.
Kerntaak 2: Optimaliseert apparatuur/installaties en verhelpt storingen.
Kerntaak 3: Maakt apparatuur /installaties gebruiksklaar.
Werkproces 1.1 Voorbereiden van inspectie. 1.2 Uitvoeren van visuele inspectie. 1.3 Nemen van voorzorgsmaatregelen. 1.4 Uitvoeren van metingen en testen. 1.5 Rapporteren inspectie. 1.6 Instrueren en begeleiden minder ervaren collega’s. 2.1
Voorbereiden werkzaamheden.
2.2
Nemen van voorzorgsmaatregelen.
2.3
Lokaliseren en analyseren van (oorzaak) storing.
2.4
Vaststellen van (aard en omvang van) uit te voeren werkzaamheden.
2.5
Herstellen, verwijderen en monteren van componenten.
2.6
Maken en vervormen van componenten.
2.7
Testen van uitgevoerde werkzaamheden.
2.8
Instrueren en begeleiden minder ervaren collega’s.
3.1
Inregelen en controleren van apparatuur/installaties.
3.2
Rapportage werkzaamheden.
3.3
Overdragen aan de klant.
3.4
Instrueren en begeleiden minder ervaren collega’s.
1.3 De indeling van je opleiding In de volgende paragrafen vind je een indeling op hoofdlijnen van je opleiding per leerjaar. Op deze leeractiviteiten heb je recht. Wordt er iets niet aangeboden, trek dan aan de bel. Dan proberen we het zo goed en zo snel mogelijk op te lossen. Leeractiviteiten In de programmering tref je verschillende soorten leeractiviteiten aan, die je op verschillende momenten uitvoert Alles bij elkaar zorgen deze er voor dat je je kerntaken en werkprocessen zo breed mogelijk gaat beheersen waardoor je voor het bedrijfsleven een waardevolle medewerker wordt. • Leeractiviteiten op school (instructie, zelfwerkzaamheid, zelfstudie, projecten, praktijklessen, theorieles…) • Leeractiviteiten in het bedrijf (bpv) (meewerken in het bedrijf en zo het werk leren kennen, inslijpen van vaardigheden die je op school hebt geleerd) • Leeractiviteiten (je huiswerk) thuis of in het open leercentrum (OLC) op school. We geven bij de planning aan welke uren wij begeleiden en welke uren onbegeleid zijn. De onbegeleide uren kun je thuis of in het open leercentrum doen, Daarnaast is in de planning opgenomen wanneer je je beroepspraktijkvorming doet. Je lesrooster en de indeling van het schooljaar is van deze planning afgeleid.
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 3 van 10
1.4 Programmering 1.4.1 Opleidingsjaar 1 BBL Lesuren per week Vaardigheidstraining Theorielessen Rekenen Nederlands Engels Loopbaan en burgerschap Bespreken beroepsproducten Studieloopbaanbegeleiding Klokuren begeleid per periode Orientatieweek Excursies BPV Toetsen buiten rooster
1.4.2
Semester 1 BBL
Semester 2 BBL
3,5
3,5
0,5 0,5
0,5 0,5
0,5 5 u/week
0,5 5 u/week
640
640
Semester 1 BBL
Semester 2 BBL
3,5
3,5
0,5 0,5
0,5 0,5
0,5 5 u/week
0,5 5 u/week
640
640
Opleidingsjaar 2 BBL Lesuren per week Vaardigheidstraining Theorielessen Rekenen Nederlands Engels Loopbaan en burgerschap Bespreken beroepsproducten Studieloopbaanbegeleiding Klokuren begeleid per periode Orientatieweek Excursies BPV Toetsen buiten rooster
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 4 van 10
1.4.3
Opleidingsjaar 3 BBL Lesuren per week Vaardigheidstraining Theorielessen Rekenen Nederlands Engels Loopbaan en burgerschap Bespreken beroepsproducten Studieloopbaanbegeleiding Klokuren begeleid per periode Orientatieweek Excursies BPV Toetsen buiten rooster
Semester 1 BBL
Semester 2 BBL
3,5
3,5
0,5 0,5
0,5 0,5
0,5 5 u/week
0,5 5 u/week
640
640
1.5 Voortgang Om jouw voortgang te kunen bepalen hebben we voor deze opleiding een voortgangsregeling. Jaarlijks wordt bepaald of je voldoende resultaat hebt behaald om de opleiding succesvol te kunnen afronden. In onderstaande schema’s is beschreven waar je aan moet voldoen om naar het volgende leerjaar te mogen. De bewaking van de voortgang doe je samen met je mentor. Op diverse momenten in het jaar wordt stil gestaan bij jouw voortgang. De voortgang heeft te maken met jouw aanwezigheid en resultaten op school en je aanwezigheid en resultaten in de bpv. De opleiding wordt vormgegeven in werkboeken en thema’s. In de werkboeken en thema’s staat precies beschreven wat je allemaal moet doen voor de opleiding. In de werkboeken en thema’s wordt o.a. aangegeven: welke competenties er van je worden verwacht, van welke vakken je een kennistoets moet doen, welke praktijkvakken je moet halen, wat je voor talen en Loopbaan & burgerschap moet doen; Elk werkboek/thema wordt afgesloten met een beoordelingsopdracht waarin wordt gekeken of je competenties waaraan je gewerkt hebt in voldoende mate bezit. In de volgende schema’s vind je een overzicht van de toetsen die je gedurende de opleiding moet doen en hoe deze meetellen. In de schema’s worden de volgende afkortingen en begrippen gebruikt: KT = kennistoets, een schriftelijke toets of een toets per computer; PO = praktijkopdracht, een opdracht die je in de praktijk op school moet uitvoeren, de beoordeling kan op verschillende manieren plaatsvinden, b.v. door een verslag, een werkstuk, een presentatie, een mondeling verslag, etc.; Deelopdracht = is een project dat je in het kader van je opleiding moet doen. Een deelopdracht voer je heel vaak in een groepje uit; Beoordelingsopdracht = is een opdracht aan het einde van een werkboek waarin je alles wat in het werkboek hebt geleerd moet laten zien.
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 5 van 10
Leerprogramma monteur W
Leerprogramma monteur E&I Start
Beroepstaak 1 basisvaardigheden voorbereiden en veilig werken
Leerjaar 1
Beroepstaak 2 basisvaardigheden onderhoudswerk Beroepstaak 3 inspectie voorbereiden en uitvoeren Thema 1 bedrijfspecifieke invulling
Leerjaar 2
portfoliobeoordeling
Beroepstaak 4 inspectie en storingsanalyse E&I
Beroepstaak 4 inspectie en storingsanalyse W
Beroepstaak 5 uitvoering onderhoudswerk E&I
Beroepstaak 5 uitvoering onderhoudswerk W
Beroepstaak 6
Beroepstaak 6
inregelen van apparatuur en installaties
inregelen van apparatuur en installaties
E&I
W Thema 2 integratie E&I
Thema 2 integratieopdracht W portfoliobeoordeling
Leerjaar 3
Beroepstaak 7 rapporteren en overdragen aan de klant Beroepstaak 8 leiding geven Thema 3
Thema 3
meet- en regeltechniek E&I
Rotating equipement W
Thema 4 Motorsturing E&I
Thema 4 Static equipement W Portfoliobeoordeling Proeve van Bekwaamheid
Diploma servicemonteur elektrotechniek Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Diploma servicemonteur werktuigbouwkunde Pagina 6 van 10
Portfoliobeoordeling Theorietoetsen: Er worden 4x per jaar 3 toetsen gegeven. Alle toetsen mogen maximaal 1x herkanst worden. Beroepspraktijk (bpv): Per periode wordt er een werkboek/thema middels een beoordelingsopdracht beoordeeld met een O (onvoldoende) of een V (voldoende). Aanwezigheid: De student dient minimaal 80% van de lessen aanwezig te zijn. De docent stelt de praktijkbegeleider op de hoogte bij afwezigheid van de student. Overgangsregels De student gaat over naar het volgende leerjaar als hij: - Minimaal 80% van de lessen gevolgd heeft. - Beroepstaken 1 t/m 4 voldoende afgerond heeft. - De theorietoetsen gemiddeld voldoende (>5,5) heeft, geen van de vakleer-toetsen lager is dan 6,0 en geen van de overige toetsen lager is dan 4,0. Je wordt toegelaten tot de proeve van bekwaamheid als: • je aan alle overgangsregels hebt voldaan dus zowel van leerjaar 1 naar 2 als van leerjaar 2 naar 3; • thema 3 en 4 met een voldoende hebt afgerond; • de theorietoetsen van leerjaar 3 gemiddeld voldoende (>5,5) zijn, geen van de vakleer-toetsen lager is dan 6,0 en geen van de overige toetsen lager is dan 4,0
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 7 van 10
2
Examinering van de opleiding
De examinering vindt, voor de bbl, plaats in leerjaar 3. Bij de examinering laat je zien dat je de kerntaken van het beroep waarvoor je bent opgeleid vakbekwaam kunt uitvoeren. Ook toon je je algemene ontwikkeling aan door examinering in de vakken Nederlands, rekenen en Engels. Het gehele examen bestaat uit verschillende onderdelen. Dit is het examenplan, het heeft de vorm van een schema (zie volgende pagina’s). In dit schema zie je: • Welke examenonderdelen er zijn. • Welke vorm deze onderdelen hebben. • Welk gewicht een examenonderdeel heeft (sommige examenonderdelen tellen zwaarder dan anderen). • In welke periode de toets in principe plaats vindt. • Waar het examen plaatsvindt. Dit kan zijn school (S), bpv-bedrijf (B) of externe exameninstelling (E). • Of er voorwaarden zijn aan examinering. Bijvoorbeeld toetsen die eerst met voldoende resultaat moeten zijn afgelegd. Het kan ook zijn dat de portfolio voldoende ontwikkeld en beoordeeld moet zijn. In het onderstaande schema zijn de examenonderdelen gerangschikt volgens de werkprocessen voor (opleiding SAI, niveau 3). Nederlands, rekenen en Engels worden bij verschillende examenvormen apart beoordeeld. Loopbaan & burgerschap is in de opleiding verwerkt. In de laatste tabel kun je zien welke onderdelen er ten minste in je portfolio met een voldoende moeten zijn beoordeeld. Letter A B C D E
Omschrijving competentie Beslissen en activiteiten initiëren Aansturen Begeleiden Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen
Letter N O P Q R
F G H
Ethisch en integer handelen Relaties bouwen en Netwerken Overtuigen en beïnvloeden
S T U
I J K
Presteren Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen
V W X
L M
Materialen en middelen inzetten Analyseren
Y
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Omschrijving competentie Onderzoeken Creëren en innoveren Leren Plannen en organiseren Op behoefte en verwachting van klant richten Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Omgaan met verandering en aanpassing Met druk en tegenslag omgaan Gedrevenheid en ambitie tonen Ondernemend en commercieel handelen Bedrijfsmatig handelen
Pagina 8 van 10
Servicemonteur werktuigbouw en Servicemonteur elektrotechniek Versie kwalificatiedossier: 2012 Crebonummer: 94321 en 94324 Cohort: 2013-ev Examen
Kerntaak
Werk-
Competentie
Toetsvorm
Periode
Plaats Weging
proces
Kwalificerende Beroepstaak 1 PVB 1 en 2 (zie competentiematrix opleidingsplan)
1
1.1
E,Q,R
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
1.2
E,K
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
1.3
T
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
1.4
L,M,T
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
1.5
I,J
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
1.6
B,K
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
Toetsvorm
Periode
Plaats Weging
Servicemonteur werktuigbouw en Servicemonteur elektrotechniek Versie kwalificatiedossier: 2012 Crebonummer: 94321 en 94324 Cohort: 2013-ev examen
Kerntaak
Werk-
Competentie
proces
Kwalificerende Beroepstaak 1 PVB 1 en 2 (zie competentiematrix opleidingsplan)
2
2.1
E,K,Q,R
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
2.2
T
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
2.3
E,M,T
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
2.4
E,K,Q
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
2.5
K,R,S,T
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
2.6
K,L
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
2.7
B,K
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
Toetsvorm
Periode
Plaats Weging
Servicemonteur werktuigbouw en Servicemonteur elektrotechniek Versie kwalificatiedossier: 2012 Crebonummer: 94321 en 94324 Cohort: 2013-ev examen
Kerntaak
Werk-
Competentie
proces
Kwalificerende Beroepstaak 1 PVB 1 en 2 (zie competentiematrix opleidingsplan)
3
3.1
K,L,T
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
3.2
J
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
3.3
(E,R)*
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
3.4
B,K
PVB
Lj3S1enS2
BPV
1
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 9 van 10
Nederlands
Rekenen
Portofolio Loopbaan & Burgerschap
Onderdeel Lezen Luisteren Mondelinge Taalvaardigheid Schrijfvaardigheid Taalverzorging & Taalbeschouwing Onderdeel Getallen Verhoudingen Meten / Meetkunde Verbanden Onderdeel
Niveau 2F 2F 2F 2F 2F
Weging 1* 1* 1* 1* 1*
Periode
Niveau 2F 2F 2F 2F
Weging 1 1 1 1
Periode
Niveau
Lj2s2 Lj2s2 Lj2s2 Lj2s2 Lj2s2
Type examen SE SE ME SE SE
Lj2s2
Type examen SE SE SE SE
Weging
Periode
Type examen
Onderdeel moet voldoende zijn Onderdeel moet voldoende zijn
Tijdens studie
Portfoliobeoordeling
Tijdens studie
Portfoliobeoordeling
Lj2s2 Lj2s2 Lj2s2
het politiek-juridische onderdeel
n.v.t.
het economische onderdeel
n.v.t.
het sociaalmaatschappelijke onderdeel
n.v.t.
Onderdeel moet voldoende zijn
Tijdens studie
Portfoliobeoordeling
het onderdeel vitaal burgerschap
n.v.t.
Onderdeel moet voldoende zijn
Tijdens studie
Portfoliobeoordeling
Meer informatie over de planning, inhoud, organisatie, vorm van de examenonderdelen, wijze van beoordeling en gebruik van hulpmiddelen staan in de examenprogrammering die uiterlijk vier weken voor afname van het examenonderdeel bekend wordt gemaakt. Per kerntaak stellen wij een eindbeoordeling vast. Daarnaast stellen wij vast of je voldoet aan het voor deze opleiding geldende niveau voor Nederlandse taal en rekenen. Volg je een opleiding op niveau 4, dan stellen we ook vast of je voldoet aan het geldende niveau voor Engels. De inhoud van de niveaus maken we duidelijk tijdens verschillende onderwijsactiviteiten. Voor algemene Zadkine-informatie verwijzen we je naar de schoolgids (2013-2014) en de locatiegids (2013-2014) van de locatie waar je je opleiding volgt. Beiden zijn te vinden op de website.
Servicemonteur Apparatuur en Installaties 94321 en 94324
Pagina 10 van 10