Opleidingsplan Pathologie. Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch

Opleidingsplan Pathologie Jeroen Bosch Ziekenhuis ‘s-Hertogenbosch

Inleiding

Dit document betreft het opleidingsplan van het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) afdeling pathologie. Het plan bestaat uit vier delen. In deel 1 wordt een toelichting gegeven op de opleiding tot patholoog. De verschillende onderdelen daarvan, zoals modules, vaardigheden en toetsen, worden daarin uitgelegd. Met in deel 2 bijbehorende bijlagen. In deel 3 zijn de modules en thema’s opgenomen. Deel vier, praktische informatie, volgt in 2011 afgestemd op de nieuwbouw.

Peet Nooijen, patholoog en opleider Hans van der Linden, plv-opleider ’s-Hertogenbosch, december 2010 © pathologie JBZ

2 Opleidingsplan pathologie Jeroen Bosch Ziekenhuis 2010

Inhoudsopgave


Deel 1 Opleidingsplan pathologie JBZ


1. Inleiding Het laboratorium en de vakgroep Pathologie is gevestigd op de locatie GzG van het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) en verricht haar werkzaamheden voor het Jeroen Bosch Ziekenhuis, Ziekenhuis Bernhoven, voor enkele ZBC’s en psychiatrische ziekenhuizen in de regio en voor de Eerste lijn. In totaal betreft dit een ziekenhuis populatie van ongeveer 1700 bedden met 350 specialisten, 335 huisartsen en een adherente bevolking van circa 600000 mensen. Het JBZ is een groot opleidingsziekenhuis en in april 2011 zal het de nieuwbouw betrekken. Het meest uitgesproken aandachtsgebied van het ziekenhuis is de oncologie, één van de speerpunten van het JBZ.

De opleidingsgroep In het JBZ werken 5 pathologen. Alle pathologen zijn vakinhoudelijk breed georiënteerd op alle aspecten van de eindtermen van de opleiding en allen hebben een specifiek aandachtsgebied: Drs. Broekman

Dermatopathologie, mammapathologie, hoofd, hals pathologie inclusief endocriene pathologie en longpathologie.

Drs. Bronkhorst

Cytologie, gynaecopathologie, gastro-intestinale pathologie, leverpathologie, hoofd - halspathologie inclusief endocriene pathologie.

Dr. van der Linden

Cytologie, kinderpathologie, wekedelen en bot pathologie, urogenitale pathologie, obductiepathologie en cardiovasculaire pathologie.

Drs. Mol

Kinderpathologie, dermatopathologie, obductiepathologie en cardiovasculaire pathologie.

Dr. Nooijen

Haematopathologie, longpathologie, moleculaire pathologie, gastrointestinale pathologie en urogenitale pathologie.

De opleidingsgroep is verantwoordelijk voor de kwaliteit, inhoud en vormgeving van de B-opleiding tot patholoog in het JBZ. Alle pathologen werken gelijkwaardig samen aan de opleiding. Hierin hebben een aantal specialisten extra taken en verantwoordelijkheden. Organisatie, taken en verantwoordelijkheden Dr. P. Nooijen, is de opleider. Hij is primair verantwoordelijk voor alle zaken die de opleiding betreffen: - Contacten met regionale gremia betreffende de opleiding en het aannemen van aios - Introductiegesprek met de AIOS aan het begin van de opleiding in het JBZ - Eerst verantwoordelijke en aanspreekpunt bij problemen van AIOS - Bewaken van het nakomen van de afspraken in het lokaal opleidingsplan. - Lid centrale opleidingscommissie JBZ - Inbreng opleidingsdeel in het reguliere pathologenoverleg - Implementeren nieuwe opleidingscurriculum - Bespreken portfolio’s aios - Houden van voortgangsgesprekken en toetsingsmomenten conform regelgeving MSRC - Voorbereiden opleidingsvisitatie.


Dr.H. van der Linden is de plaatsvervangende opleider. Hij neemt de verantwoordelijkheid van de opleider over waar deze niet in staat is deze in te vullen door afwezigheid of ziekte. Daarnaast is hij medeverantwoordelijk voor de voortgangsgesprekken en alsmede verantwoordelijk voor de onderstaande zaken: - Eerstverantwoordelijke voor het rooster - Medeverantwoordelijk voor het houden van voortgangsgesprekken en toetsingsmomenten AIOS. - Als medisch manager, inbreng opleidingsdeel in management overleg Beiden worden secretarieel ondersteund door het secretariaat van de Maatschap pathologie JBZ. Alle pathologen superviseren de aios in gelijkwaardige mate tijdens obducties, macroscopische en microscopische activiteiten en tijdens de klinisch pathologische besprekingen en alle pathologen nemen actief deel aan kennis, vaardigheden en attitude overdracht tijdens de onderwijsmomenten. Hiertoe zullen zij allen de opleiding aios in de klinische praktijk voor ondersteunende specialismen (POAG Heyendael) gaan volgen. Nooijen is ingedeeld voor de cursusdagen op 15 februari 2011 en 31 mei 2011. Van de Linden en Mol staan op de wachtlijst voor eerst daaropvolgende cursus. Bronkhorst heeft de teach de teacher opleiding gevolgd in 3 modules in resp. 2003 (Basiscursus), 2004 (Onderwijs tijdens de patiëntenzorg) en 2005 (Begeleiden, toetsen en beoordelen) te Leeuwarden. De opleidingsgroep bewaakt de medische inhoudelijke en professionele voortgang van de aios en begeleidt hem/haar tijdens de stageperiode in het JBZ. De supervisoren worden door de (plaatsvervangend)opleider gehoord en waar nodig betrokken bij de beoordeling en toetsmomenten van de aios. Het lokale opleidingsplan is afgeleid van het regionale opleidingsplan pathologie voor het opleidingscluster OOR-ON wat gebaseerd is op het landelijk opleidingsplan ‘’Modernisering Opleiding Pathologie’’. Communicatie Om de organisatie, de uitvoering van de opleiding vorm te geven is overleg en afstemming met verschillende partijen van belang. Hieronder staan de verschillende overlegmomenten genoemd. Regionaal Opleidersoverleg Volgen ontwikkeling aios over de regionale instellingen heen Toetsing en afstemming opleidingsschema’s van de regionale opleidingsinstellingen. Toetsing en afstemming lokale plannen aan het regionaal opleidingsplan Aanscherpen regionaal opleidingsplan aan landelijke kaders Evaluatie en afstemming organisatorische en inhoudelijke opleidingszaken in regionaal verband. Selecteren van nieuwe pathologen in opleiding. 2x per jaar, met alle (plv) opleiders, locatie afd. Pathologie UMC ST Radboud. Notulen worden gemaakt en zijn beschikbaar. Centrale Opleidings Commissie (COC) van het JBZ Doel: Evaluatie en afstemming opleidingszaken (organisatorisch en inhoudelijk) in JBZ-verband met als doel om met elkaar de kwaliteit van de opleiding tot medisch specialist vorm te geven, te bewaken en te bevorderen conform de regelgeving CCMS (Kaderbesluit 2010). Frequentie: 5x per jaar op maandag van 17.00 – 18.30 uur.


Deelnemers: Opleiders JBZ en/of plaatsvervangend opleiders JBZ, afgevaardigde aios, afvaardiging Raad van Bestuur, manager Leerhuis en afhankelijk van de agenda inhoudsdeskundigen (op uitnodiging). Voorbereiding: Op onderwerpen moeten stukken worden voorbereid en ideeën worden uitgedragen (o.a. lokaal generiek opleidingsplan, discipline overstijgend onderwijs). Notulen: door secretaresse Leerhuis, die ook zorgt voor de archivering. Pathologenoverleg Alle relevante zaken betreffende de organisatie van de maatschap, inclusief AIOS/opleidingszaken als vast agendapunt. 1x/mnd, alle maatschapsleden Managementoverleg Alle relevante zaken betreffende de organisatie van de afdeling pathologie, inclusief verankeren opleidingszaken binnen de afdeling (analisten, secretariaat, clustermanager). 2x/jr aanwezig: medisch manager (plv opleider). Overleg aios en opleidingsgroep betreffende opleidingszaken De opleider, aios en leden van de groep hebben regelmatig overleg over de opleiding, zowel inhoudelijk betreffende de voortgang van de aios als ook over hoe de opleidingsgroep hieraan vorm en uitvoering geeft. Dit laatste gebeurt iedere week in informele zin en gestructureerd (1xper mnd.) als vast agendapunt tijdens het pathologenoverleg. Daarnaast wordt tijdens de afronding van de stage van de aios expliciet aandacht aan dit onderwerp besteed. Het Leerhuis voert daarnaast met de vertrekkende aios een exitgesprek waarin expliciet naar verbeterpunten wordt gevraagd. Tot slot wordt aan de aios gevraagd om een bijdrage te leveren aan de zelfevaluatie van de opleiding (zie zelfevaluatie in de rapportage kwaliteit) in het kader van het continu aandacht besteden aan het verbeteren van de opleiding. Dagelijkse interactie supervisor en aios m.b.t. het opleiden In het ochtendoverleg wordt, volgens vooraf vastgesteld rooster/agenda, de dagactiviteiten afgestemd met de aanwezige pathologen. De thema’s worden op de werkplek geleerd. In de pathologie zijn dat de obductiekamer, de laboratoria, de microscopiekamers en de conferentiekamers. Per dag is het voor alle medewerkers van de afdeling pathologie inzichtelijk welke patholoog die dag verantwoordelijk is voor de begeleiding en supervisie van de aios. De betreffende pathologen zijn in het rooster/agenda aangegeven aan ‘’uitsnijdend patholoog en obductie patholoog’’. (Betreffend rooster/agenda is toegankelijk en inzichtelijk voor alle medewerkers van de afdeling pathologie). De ‘’uitsnijdend patholoog’’ begeleidt, ondersteunt en superviseert de aios tijdens het uitsnijden en de microscopiebeoordeling, verslaggeving en besprekingen. De ‘’obductiepatholoog’’, begeleidt, ondersteunt en superviseert de aios tijdens de obductie. Casuistiekbespreking Elke werkdag (maandag 12.15 uur en dinsdag t/m vrijdag 14.30 uur) wordt de lopende casuïstiek besproken bij de multikops microscoop en worden de bijbehorende coupes onderling getoond. De aios en alle aanwezige pathologen brengen de casuïstiek in. Van de aios wordt een actieve inbreng en participatie in de discussie verwacht.


2 De opleiding De patholoog handelt volgens de professionele standaarden, richtlijnen van de vereniging in lijn met het vastgestelde medische kaders binnen het JBZ en houdt rekening met de specifieke omstandigheden van de patiënt en zijn begeleiders. De patholoog ziet erop toe dat hij zich bekwaamt en blijft bekwamen in kennis en vaardigheden die van hem/haar in de uitoefening van zijn functie worden verwacht. Hij/zij participeert in de voor hem relevante overlegstructuren. Voorts zorgt hij voor onderlinge afstemming en overleg met collega pathologen en draagt bij aan de ontwikkeling van het vakgebied. De patholoog draagt zorg voor regelmatig overleg met specialistische vakgroepen.

Opbouw van de opleiding De totale opleiding tot patholoog duurt 5 jaar, waarvan men maximaal 2 jaar in het JBZ kan doorbrengen. De opleiding wordt gestart in de Akliniek. In de opleiding krijgen de aios de gelegenheid zich de competenties van de patholoog eigen te maken, dit in samenwerking met de opleidingsregio Nijmegen.

Competenties, thema’s, modules en bekwaamheidsniveaus De opleiding is opgedeeld in 4 modules (structuur), die ieder bestaan uit 3 of 4 thema’s (inhoud) en de toetsing en ijking (besproken in voortgangen beoordelingsgesprekken). Iedere module duurt 3 maanden en wordt 2 maal doorlopen, eenmaal in jaar 1-2 en daarna nogmaals in jaar 3-5. Als regel zal tweemaal een periode van 9 maanden worden doorgebracht in (2 verschillende) B-opleidingen. Afhankelijk van de individuele omstandigheden kan de lengte van deze periode variëren van 6 maanden tot 2 jaren. In principe wordt het eerste opleidingsjaar gevolgd in de Aopleiding en de stages in de B-opleiding in het 2e tot en met het 5e opleidingsjaar. In het JBZ worden de thema’s musculaire pathologie, oogpathologie, nefropathologie, neuropathologie en transplantatiepathologie niet aangeboden. De specifieke bekwaamheidsniveau ’s van de verschillende onderdelen binnen een thema zijn te vinden in het opleidingsplan Modernisering Opleiding Pathologie. Aan het eind van iedere module wordt op basis van de in het portfolio verzamelde gegevens en op grond van de mening van de opleidingsgroep gesproken over deze bekwaamheidsniveaus. Tijdens iedere module worden er 2 KPB’s afgenomen. (een op het gebied van kennis en,of rapportage en een KPB op het gebied van een technische vaardigheid, b.v.. uitsnijden of obducties.) In de periodieke voortgangsgesprekken worden deze ijkmomenten met de AIOS besproken. Om bovenstaande vorm te geven zijn leermiddelen nodig. Van deze leermiddelen zijn een aantal verplicht en een aantal zijn door de aios te kiezen uit een gevarieerd aanbod. Ook kan het voorkomen dat een aios in overleg met de opleider specifieke onderdelen volgt naar aanleiding van geconstateerde lacunes. Een aantal van deze leermiddelen worden getoetst (en soms beoordeeld) in de vorm van onder meer een Korte Praktijk Beoordeling (KPB).

Opleidingsplan Radioplogiee Jeroen Bosch Ziekenhuis 2010

8

De aios neemt tijdens het werk deel aan de opleidingsmomenten die het meest relevant zijn voor de fase van de opleiding. Sommige activiteiten zullen specifiek aandacht aan het leren besteden, dit zijn m.n. de onderwijsmomenten. Tijdens deze opleidingsactiviteiten komen verschillende zaken aan de orde die door een supervisor beoordeeld kunnen worden. Voor de ontwikkeling van kennis en wetenschap wordt onder andere gebruik gemaakt van referaten, probleempatiëntbespreking en CAT. In Deel 2 worden deze verschillende instrumenten toegelicht. Door de groeicurve van de aios gedurende de gehele opleiding wordt het niveau van een medisch specialist bereikt voor alle competenties. Deze groei wordt bewaakt in de voortgangsgesprekken tussen opleider en aios. Verslaglegging en documentatie ten aanzien van deze groei zijn terug te vinden in het portfolio van de aios. De aios bespreekt de voor hem geldende modules/thema’s inclusief persoonlijke leerdoelen bij de aanvang van de stage en legt de afspraken vast in een individueel opleidingsplan (IOP). Bijzondere aandacht dient hierbij uit te gaan naar het individuele leerdoel. Deze individuele leerdoelen worden vastgesteld tijdens het voortgangsgesprek met de opleider. Zo wordt niet nodeloos veel energie gestoken in competenties die al op het benodigde niveau blijken te zijn ontwikkeld en slechts ‘periodiek onderhoud’ behoeven. Tevens wordt extra aandacht besteed aan achterblijvende competenties, zodat een evenwichtig competentieprofiel ontstaat tijdens de opleiding. Van de aios wordt verwacht dat er een toename plaatsvindt in het zelfstandig functioneren (afname supervisie) in steeds complexere situaties. Het kennen van eigen grenzen (en daarmee tijdig inschakelen van hulp) zijn belangrijke competenties die gedurende de opleiding ontwikkeld en getoetst worden. Voortgang en beoordelen Bij aanvang van de stage vindt met de aios een introductiegesprek plaats waarin de periode wordt besproken en verwachtingen worden gedeeld. Iedere module wordt afgerond met een gesprek. Op basis hiervan wordt de eindbeoordeling van de stage gemaakt en dit wordt in het eindgesprek aan de aios teruggekoppeld. De gesprekken hebben als doel de totale vorderingen van de aios te bespreken mede op basis van het portfolio (en de directe beoordeling van supervisors middels KPB´s. IJkpunten en Bekwaamheidsniveau Het is van belang om de aios gedurende de opleiding feedback te kunnen geven over de vraag in hoeverre hij/zij voldoet aan het verwachte niveau per thema. Het gaat hierbij om de volgende aspecten: 1. De groei in zelfstandigheid, uitgedrukt in bekwaamheidsniveaus van verrichtingen en/of thema’s. 2. De ontwikkeling c.q. groei in de algemene competenties. Hiervoor en worden er ijkpunten in de opleiding vastgelegd. Het eerste ijkpunt is gelegen aan het einde van de het eerste thema, en het tweede aan het einde van het tweede identieke thema. Indien van toepassing wordt ook na de verdiepingsstage nog een keer beoordeeld. Tijdens iedere module worden er 2 KPB’s* afgenomen waarbij alle competenties aan de orde kunnen komen. Tweemaal per jaar dient een aios een CAT te verzorgen. De CAT kan gecombineerd worden met de dagelijkse coupebespreking waar de aios een bijzondere casus inbrengt en deze van relevante informatie en commentaar voorziet. De CAT is als regel gebonden aan een thema van de module waarin de aios participeert. In de periodieke voortgangsgesprekken en de beoordelingen worden deze ijkmomenten met de aios besproken.


9

Code

Bekwaamheidsniveau

Beheersing diagnostiek

A

Heeft ruime kennis en ervaring van als regel ongecompliceerde/ frequente diagnoses*

Kan vrijwel altijd zelfstandig een diagnose stellen en kent de belangrijkste implicaties van deze diagnose. Deze deskundigheid behoort na het doorlopen van het eerste thema aanwezig te zijn.

B

Heeft kennis en ervaring van meer complexe/minder frequente diagnoses**

Kan vrijwel altijd een diagnose stellen, deels na interne of externe consultatie. Kent de belangrijkste implicaties van deze diagnose. Deze deskundigheid dient na het voor de tweede maal doorlopen hebben van het thema aanwezig te zijn.

C

Heeft basiskennis van zeer complexe/ zeldzame diagnoses***

Is bekend met deze diagnoses, maar zal deze als regel niet zonder consultatie stellen, c.q. zal dit aan een interne of externe expert overlaten. Deze deskundigheid zal als regel worden verworven na een verdiepingsstage in het betreffende thema

* Deze diagnoses zijn relatief eenvoudig en/of worden in iedere afdeling pathologie meerdere malen per week (vaak dagelijks) gesteld ** Deze diagnoses zijn van een grotere moeilijkheidsgraad en/of komen als regel slechts enkele malen per maand voor *** Deze diagnoses vereisen bijzondere expertise en/of komen als regel hooguit slechts enkele malen per jaar voor.

Wetenschap Het JBZ is een STZ waarin naast opleiden wetenschap een belangrijke rol speelt in het verzorgen van topklinische zorg. Daarvoor is een wetenschapsbureau opgericht met een secretaris en epidemioloog. Binnen de inrichting is een beleidsplan uitgewerkt waarin de speerpunten van onderzoek binnen het JBZ zijn vastgelegd. Het is voor de afronding van de opleiding vereist dat de aios in een onderzoeksproject tenminste één publicatie in een peer- reviewed tijdschrift gepubliceerd heeft of een voordracht houdt op een (inter-)nationaal congres of regionale refereeravond. Waar mogelijk wordt gelegenheid gecreëerd voor wetenschappelijk onderzoek. Initiatieven tot het doen van wetenschappelijk onderzoek worden gestimuleerd en zo mogelijk gefaciliteerd. Daarnaast worden er door het Leerhuis verschillende cursussen aangeboden waarmee aios bepaalde onderzoeksvaardigheden kunnen ontwikkelen.

Cursorisch onderwijs Cursorisch onderwijs is onderwijs dat zich buiten de patiëntenzorg afspeelt, maar wel een duidelijk verband heeft met de patiëntenzorg. Het gaat hierbij om onderwijs op het gebied van algemene kennis, vakinhoudelijke kennis, vaardigheden en gedrag (waar mogelijk te realiseren deels met behulp van e-learning). Dagelijks bespreking casuistiek aan de multikops op de afdeling pathologie JBZ. Per thema participatie in betreffend klinisch pathologische besprekingen. De aios pathologie JBZ participeert in het cursorisch onderwijs wat in regionaal verband wordt gegeven, locatie pathologie UMC St Radboud. Daarnaast zijn er de landelijke verplichtingen en regionale bijeenkomsten, zoals deze worden vastgesteld door het Concilium. Het discipline overstijgend onderwijs (DOO, JBZ-breed, georganiseerd door het Leerhuis, Brabant Medical School en PAOG


10

Nijmegen) is toegankelijk voor de aios (zie hiervoor generiek opleidingsplan JBZ). Deelnamecertificaten en behaalde resultaten worden opgenomen in het portfolio.

Overzicht regionaal opleidingsplan pathologie In de onderstaande tabel is het basisschema van het regionaal opleidingsplan Pathologie voor het opleidingscluster OOR-ON weergegeven met een onderverdeling in academische (A-opleiding) en perifere (B-opleiding) opleidingsperioden. De volgorde van de thema’s en het moment van de perifere stages zullen per AIOS variëren met dien verstande dat het eerste opleidingsjaar volledig in het UMC St Radboud zal worden doorlopen. De wetenschapstage kan ook op een eerder moment in de opleiding aan de orde komen of eventueel gesplitst worden in tweemaal 3 maanden. Jaar 1

BN

Jaar 2

BN

Jaar 3

UMC

UMC

UMC

UMC

Perifere stage

UMC

UMC

Perifere stage

UMC

UMC

Perifere stage

UMC


BN

Jaar 4

BN

Jaar 5

Perifere stage

Wetenschapsstage

Perifere stage

UMC

Perifere stage

UMC

Wetenschapsstage

UMC

BN

11

Schema met overzicht onderwijs- en toetsingsinstrumenten, competenties en beoordelingen

Toetsing

Jaar 1

Jaar 2

Jaar 3

Jaar 4

Jaar 5

4x☺

2x☺

1 x☺

1 x☺

1 x☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

☺

CAT (Critical Appraised Topic) Kennis en wetenschap, organisatie

2x☺

2x☺

2x☺

2x☺

2x☺

Referaat Kennis en wetenschap, organisatie

1x☺

1x☺

1x☺

1x☺

1x☺

KPB Alle competenties

10-12 per jaar

10-12 per jaar

10-12 per jaar

10-12 per jaar

10-12 per jaar

Cursorisch onderwijs (10 dagen per jaar) Alle competenties

10 dagen

10 dagen

10 dagen

10 dagen

10 dagen

Voortgangsgesprek Alle competenties Geschiktheidsbeoordeling Alle competenties Stage beoordeling Alle competenties Voortgangstoets Medisch handelen. Kennis en wetenschap

Artikel of voordracht Kennis en wetenschap

Minimaal één voordracht of presenteert één poster of publiceert tenminste één artikel in een wetenschappelijk tijdschrift of medisch vakblad, tijdens de opleiding tot specialist.

Rood: Summatieve toets Blauw: Formatieve toets Groen: de competenties die met betreffende instrument kunnen worden getoetst.


12

Geheel aan opleidingsactiviteiten in het Jeroen Bosch Ziekenhuis te ‘s Hertogenbosch

Dag

Maandag

Dinsdag

Ochtend

Middag

-

Ochtendrapport Obducties Uitsnijden Vriescoupes Microscopiebeoordeling & verslaglegging (introductie AIOS 1/mnd)

- Onderlinge coupebespreking - Vriescoupes - Microscopiebeoordeling &verslaglegging - Cytologie - Afwerken met patholoog Besprekingen: - Hematologie (1x/wk) - IKZ Regionale wekedelen panel (1x/mnd) - IKZ Regionale werkgroep hematopathologie/panel (1x/mnd) - Pathologen overleg (1x maand) - Melanomen panel (1x/ ) - Longoncologie (1x/wk) - Tumorwerkgroep mammacarcinoom (1x/ ) - Perinatale audit (1x/ ) - Urologie (1x/2mnd)

-

Ochtend rapport Obducties Uitsnijden Vriescoupes Microscopiebeoordeling & verslaglegging

-

Vriescoupes Microscopiebeoordeling & verslaglegging Cytologie Afwerken met patholoog Onderlinge coupebespreking

Besprekingen: - Algemene oncologie GzG (1xwk) - Kindergeneeskunde (1x/3mnd) - Regionale coupeavond (2x/jaar) Woensdag

-


-

Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Cytologie Afwerken met patholoog Onderlinge coupebespreking

Besprekingen: - MDO Mamma (1x/wk) - Dermatologie (1x/mnd) - Interne Geneeskunde (2x/mnd) - Longziekten (1x/mnd) Donderdag

-


-

Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Cytologie Afwerken met patholoog Onderlinge coupebespreking

Besprekingen: - maag,darm en leverziekten (1x - chirurgie (1x/mnd) Vrijdag

-


Opleidingsplan Gynaecologie Jeroen Bosch Ziekenhuis 2010

-

)

Obducties Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Cytologie Onderlinge coupebespreking Afwerken met patholoog

Besprekingen: - Gynaecopathologie (1x/mnd) - Regionale oncologie (1x/mnd) - Regionale Hematooncologie (1x/mnd)

13

Toelichting verschillende besprekingen In de volgende paragrafen worden de verschillende overlegmomenten/besprekingen besproken hoe deze optimaal gehanteerd kunnen worden voor het leerproces van de aios. Het betreft de volgende activiteiten:

1. Casuistiekbespreking/onderlinge coupebespreking 2. klinisch pathologisch overleg

Opleidingsplan pathologie Jeroen Bosch Ziekenhuis 2010

14

1 Casuistiekbespreking Dagelijks bij de ‘’onderlinge coupe demo’’ is er de mogelijkheid om casuïstiek te bespreken. De bedoeling is dat de aios een of meerdere casus presenteert, waarbij het van belang is de probleemstelling te benoemen en de cyto-, histologische beelden te tonen en verwoorden. In overleg met de aanwezigen wordt een differentiaal diagnose opgesteld. Tot slot wordt in samenspraak met de aanwezigen een plan van aanpak vastgesteld.


15

2 Klinische pathologie bespreking Volgens vastgesteld schema vinder er besprekinge plaats tussen Klinisch pathologische besprekingen plaats (interne, chirurgie, gynaecologie, dermatologie, MDL, hematologie etc). Rondom een thema worden er biopten of de resultaten van weefselonderzoek besproken. Aan de hand van de lijst met onderwerpen is er een cyclische bespreking van de meest voorkomende PA diagnoses op het betreffende vakgebied. De opzet van deze bespreking is als volgt: 1. Een a(n)ios klinisch specialisme houdt een inleidende bespreking over de klinische aspecten van het te bespreken onderwerp. Dit naar aanleiding van de te bespreken patiënten-casuïstiek. 2. Daarna volgt de aios pathologie/patholoog met het bespreken van PA materiaal. Daarbij wordt tevens aandacht besteed aan manier van aanvragen PA-onderzoek, insturen materiaal en problemen bij de PA-diagnostiek. Het materiaal wordt geselecteerd uit ingestuurd materiaal door de betreffende klinische afdeling. 3. Daarna volgt een afsluiting over de leermomenten van hetgeen besproken is, door de aios of door de begeleider. De besprekingen worden van tevoren gepland. De thema’s worden gekozen in overleg met de verantwoordelijke en de betrokken aios pathologie/ patholoogDe klinische aios neemt twee weken van tevoren contact op met de afdeling pathologie om een afspraak te maken met de patholoog. Het secretariaat van de afdeling pathologie zorgt voor een selectie van patiëntenmateriaal dat voor de onderhavige bespreking in aanmerking komen. Enkele dagen later selecteren assistent en AIOS pathologie/ patholoog een 5-10 tal patiënten ter illustratie. Necrologiebespreking Tijdens deze bespreking worden casus besproken, waarbij een a(n)ios, of de specialisten van het betrokken specialisme middels een PowerPoint presentatie de casus presenteert en afsluit met enkele concrete vragen aan de patholoog betreffende de obductie. De te bespreken obducties worden twee weken van tevoren geselecteerd uit het aanbod en doorgeven aan het secretariaat van de afdeling pathologie. Daarna worden deze verdeeld onder de a(n)ios en/of supervisors. Bij de voorbereiding geeft de persoon die de casus presenteert zijn vragen één week van tevoren door aan de patholoog, zodat deze zich kan voorbereiden. In afwachting van de invoering van de ziekenhuis brede onderwijsmiddag op de nieuwe locatie op de woensdag, vinden deze multidisciplinaire besprekingen plaats op woensdagen van 12.30 tot 13.30 uur in de demonstratieruimte van de afdeling pathologie op de derde etage.


16

DEEL 2


17

2 Formulieren JBZ In dit onderdeel volgt een toelichting op de verschillende onderdelen en de door ons gehanteerde werkwijze. Individueel opleidingsplan vs. opleidingsschema Bij aanvang van de stage stelt de aios in samenspraak met de opleider een individueel opleidingsplan (IOP) voor de stage op. In het schema staat vermeld hoe de samenhang tussen de verschillende gesprekken is.


18

Overzicht begeleiding individuele aios tijdens zijn opleiding Onderstaande figuur geeft de globale structuur weer van de begeleiding van de individuele aios gedurende zijn opleiding. Kennismakingsgesprek met de opleider

IOP

Bespreken: - Voorgaande stages/modules en thema’s - Modules en thema’s komende periode - Modelinstructie aios - Individuele leerdoelen voor de komende periode - Toetsing (KPB, CAT, etc.)

Tijdens introductiegesprek stage bepreken conform plan: zie bespreekpunten

Opleidingsactiviteiten: - Stage – modules, KPB’s - CAT / referaten - Uitvoering taken - Onderwijs - Referaat etc.


Einde module bespreken: - Voortgang module en thema’s - KPB’s - CAT - Verslaglegging - Leerklimaat - Cursorisch onderwijs - Evt voortgang artikel/voordracht - Afspreken: - Aanpassing in dividuele leerdoelen - Toetsing - IOP - bijstelling

19

Het voeren van een introductiegesprek bij aanvang van de stage Doel Afspraken te maken tussen de aios en opleider, c.q.supervisor over wederzijdse verwachtingen ten aanzien van het functioneren op de afdeling. Wanneer Bij de start van de stage. Werkwijze Afgesproken wordt, afhankelijk van de voorgeschiedenis van de aios, welke (onderdelen van) modules, thema’s (en tot welk niveau) en individuele leerdoelen in de komende periode aan bod zullen komen en getoetst zullen gaan worden. Ook het aantal Korte Praktijk Beoordelingen wordt afgesproken. Richtlijn is dat per aios per maand één KPB wordt afgenomen tot een totaal van 12 KPB’s per aios/ jaar. De aios en opleider bewaken beide of er tijdens de komende periode ook nog andere beoordelingen dienen te worden gegeven (360o feedback, CAT’s, etc.). Aandachtspunten introductiegesprek - Wat waren de sterke en zwakke punten van de aios in de voorafgaande periode. - Wat zijn de leerdoelen van de aios in deze periode. - Wat kan de aios leren in komende periode. Hierbij moet niet alleen gedacht worden aan medisch handelen, maar ook aan andere competenties als communicatie, samenwerking en organisatie. - Afspraken over welke leerdoelen worden getoetst. - Afspraken over hoeveel KPB’s worden afgenomen. Ook worden afspraken gemaakt over het inhoudelijk domein waar de KPB’s over gaan. - Afspraken over hoeveel verslagbeoordelingen zullen worden afgenomen. - Tijdstip van eerstkomend voortgangsgesprek. - Alle gebruikte formulieren van de introductiegesprekken dienen te worden opgenomen in het portfolio.


20

Het voeren van een voortgangsgesprek Doel De aios en opleider bespreken het functioneren van de aios van de afgelopen periode en meer specifiek: de voortgang en het niveau van de verschillende competenties die de aios ontwikkelt. Het voortgangsgesprek kan beschouwd worden als een tussentijdse evaluatie gericht op specifieke leermomenten voor de komende periode. Bij de geschiktheidsbeoordeling wordt door de (A)opleider een oordeel uitgesproken over de geschiktheid van de aios als toekomstig specialist. Wanneer Voortgangsgesprekken: jaar 1: iedere drie maanden, jaar 2: iedere zes maanden en daarna éénmaal per jaar. De aios wordt ieder jaar in zijn opleiding door de opleider beoordeeld of hij geschikt is de opleiding voort te zetten. Dat is een unilateraal oordeel. Op deze momenten kan de opleiding van de aios tussentijds worden gestaakt. Deze beoordeling vindt plaats conform formulieren van de MSRC (geldt dit nog steeds, A/B formulier). Bij een onvoldoende oordeel wordt dit formulier naar de MSRC gestuurd (geschiktheidbeoordeling). Werkwijze De aios en opleider bereiden beiden het voortgangsgesprek voor. De opleider stelt de agenda samen, mede op basis van de punten die door de aios worden aangedragen. Vraagt na bij leden opleidingsteam en andere medewerkers hoe de betreffende aios functioneert. De aios levert uiterlijk 1 week van tevoren de volgende stukken bij de opleider in: 1 Agendapunten voortgangsgesprek 2 Portfolio waaronder: a Zelfbeoordeling competenties (algemeen en specifiek); b Individueel Ontwikkelings Plan; c Leerdoel stageperiode; d Beoordeling KPB’s; e Andere beoordelingen; f CV g informatie met betrekking tot relevante activiteiten op één of meerdere competentiegebieden; h reflectie op eigen functioneren op basis van voorafgaande informatie. 3 Leerklimaat Aandachtspunten voortgangsgesprek/geschiktheid beoordeling - Identificeren sterke en zwakke punten. - Vastleggen op welke wijze zwakke punten kunnen worden verbeterd. - Vastleggen hoe deze verbetering getoetst wordt. - Bespreken van zelfreflectie en mate van overeenkomst en eventuele discrepanties met het oordeel van de opleidingsgroep - Bespreken leerklimaat voor de aios - Alle verslagen dienen te worden opgenomen in het portfolio - De opleider ziet erop toe dat er van het voortgangsgesprek / de geschiktheidsbeoordeling een schriftelijk verslag gemaakt wordt dat zowel door de opleider als door de aios ondertekend wordt. Dit verslag wordt aan het portfolio toegevoegd. - Onvoldoende oordeel dient in het dossier dat opleider van de aios heeft opgenomen te worden


21

Het beoordelen d.m.v. Korte Praktijk Beoordelingen (KPB) Doel Het vastleggen en het nabespreken van het functioneren van aios op onderdelen van competenties door middel van observatie m.b.v. een gestructureerd beoordelingsformulier. Wanneer Op ieder moment tijdens de opleiding kan een aios geobserveerd worden op onderdelen van het functioneren. Dat betekent dat de observatiemomenten primair worden bepaald door de mogelijkheden die de bedrijfsvoering biedt. Binnen deze conditie verdient het aanbeveling de observatiemomenten zoveel mogelijk te spreiden. Zwakkere onderdelen kunnen dan vaker geobserveerd worden om te beoordelen of er verbetering is opgetreden. Werkwijze Het initiatief tot het afnemen van een KPB kan zowel door de aios als door de opleider/ supervisor genomen worden. Als regel geldt dat bij elke aios eenmaal per maand een KPB wordt afgenomen minimaal 10 per jaar. Waarover de KPB gaat wordt deels bepaald door wat de aios wil leren en deels door de voor de opleiding relevante activiteiten van de betreffende stageplek. De inhoud van een KPB beperkt zich tot het beoordelen van een beperkt aantal competenties. Aandachtspunten bij de beoordeling van de KPB - Bepaal welke activiteiten waardevol zijn om aios te observeren en feedback te geven. - Houdt bij de observatiemomenten rekening met de leerdoelen van de aios genoemd in het introductie- en voortgangsgesprek. - Spreek tijdens introductie- of voortgangsgesprek al af wanneer en over welke taken in ieder geval een KPB wordt afgenomen. - Beoordeel aios op een beperkt aantal competenties. - Bespreek de observatie direct na met de aios. - Alle gebruikte formulieren dienen te worden opgenomen in het portfolio. - Neem tijd voor de toetsing en de aansluitende bespreking van de resultaten. - Een onvoldoende oordeel dient in het dossier dat de opleider van de aios heeft opgenomen te worden.


22

Critically Appraised Topic (en critical appraisal of literature)

Doel De Critical Appraisal of Literature en Critically Appraised Topic (CAL/CAT) zijn vormen om de algemene competentie “kennis en wetenschap” te ontwikkelen. De principes van evidence based medicine met het kritisch beschouwen van de verschillende onderdelen van de wetenschappelijke publicatie wordt hiermee beoordeeld. Daarnaast is het een instrument om de vakkennis te verbreden en de deskundigheid van collegae en andere professionals in de gezondheidszorg te bevorderen. Wanneer Iedere week wordt tijdens de overdracht of visite een onderwerp uitgekozen die volgens een vast rooster door een A(N)IOS wordt uitgewerkt en op een woensdagmiddag gepresenteerd. Werkwijze - CAT's zijn bedoeld als oefening in het wetenschappelijk denken over het klinisch handelen (aanvraaggedrag, therapiekeuze). Een CAT omvat de volgende stappen: - Beschrijving van een klinisch scenario (aan de hand van een patiënt van het ochtendrapport of naar aanleiding van casuïstiek besproken tijdens een grote visite); - Formuleren van een relevante klinische vraag naar aanleiding van dit scenario; - Beschrijven van het zoekproces met databronnen, sleutelwoorden en inclusiecriteria voor de gevonden artikelen; - Beschrijven van opzet en uitvoering van een wetenschappelijk onderzoek en beoordeling van de kwaliteit ervan; - Weergeven van de mate van 'evidence'; - De CAT voorzien van commentaar en conclusie over het toepassen van de bevindingen voor het geschetste scenario. - Middels een PowerPointpresentatie van maximaal 15 minuten wordt het resultaat gepresenteerd. De presentatie wordt bewaard en verspreid onder alle a(n)ios en leden opleidingsteam. De CAT's hebben betrekking op vier klinisch relevante domeinen: - Diagnostiek; - Prognose; - Therapie en (contra)indicaties; - Evaluatie van het gevolgde beleid. Toets Supervisor en overige aanwezige vullen nav de presentatie het KPB-formulier CAT in. De aios neemt dit op in zijn portfolio.


23

Het beoordelen van het portfolio Doel Inzicht krijgen in en zicht krijgen op alle competenties van de aios pathologie. Werkwijze Het portfolio is het verzamelpunt van alle informatie die over de aios beschikbaar is. De aios is verantwoordelijk voor deze informatie. Het portfolio wordt gebruikt als onderliggend document bij het voortgangsgesprek. Het portfolio dient naast andere formulieren (zie voortgangsgesprek) een week van tevoren te worden ingeleverd zodat de opleider de tijd heeft deze informatie te bekijken en nog om aanvullende informatie te vragen. De hieronder vermelde aandachtspunten vormen voor een belangrijk deel de agenda van het voortgangsgesprek. Aandachtspunten - Is het portfolio op tijd ingeleverd? (Zegt iets over de competenties organisatie en timemanagement.) - Bevat het portfolio minimaal de volgende informatie: o Zelfbeoordeling algemene competenties; o Individueel Ontwikkelings Plan; o Beoordelingen KPB; o Andere beoordelingen; o Informatie met betrekking tot relevante activiteiten op één of meerdere competentiegebieden; o Reflectie op eigen functioneren op basis van voorafgaande informatie. - Het bespreken van discrepanties in de beoordeling van de opleider/supervisor o De kwaliteit van de reflectie wordt beoordeeld: o Goede aansluiting met sterke en zwakke punten; o Juiste conclusies uit reflectie; o Er worden toetsbare voornemens gemaakt. o Identificeren sterke en zwakke punten. o Vastleggen op welke wijze zwakke punten kunnen worden verbeterd. o Vastleggen hoe deze verbetering getoetst wordt. - Wat is de kwaliteit van het totale portfolio. De opleider dient de informatie ten opzichte van elkaar te wegen. Is er twijfel over de kwaliteit van het portfolio dan is het wenselijk leden van de opleidingsgroep in het oordeel te betrekken. - Hoe ervaart de aios het “leerklimaat” op de afdeling? - Komen de afspraken gemaakt bij het introductiegesprek overeen met de werkelijk verrichte activiteiten? - Wat dient voor de volgende keer te worden afgesproken? En hoe kan dit getoetst worden? - Neem tijd voor de bespreking van de resultaten (minimaal 30 minuten). - Alle verslagen dienen te worden opgenomen in het portfolio. - Een onvoldoende oordeel dient in het dossier dat de opleider van de aios heeft opgenomen te worden.


24

Deel 3 Modules JBZ


25

OPLEIDINGSACTIVITEITEN PER THEMA VOOR EEN AIOS IN HET JEROEN BOSCH ZIEKENHUIS. Thema 1: Bot- en gewrichtspathologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-

Ochtendrapport Obducties Uitsnijden Vriescoupes Microscopiebeoordeling & verslaglegging

Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

Besprekingen: rheumatologie 1x/3mnd pathologenoverleg 1x/mnd

dinsdag

-


-

woensdag

-


-

Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

donderdag

-


-


-


-

vrijdag


Vriescoupes Microscopiebeoordeling & verslaglegging Afwerken met patholoog

Besprekingen: Regionale coupeavond (2x/jaar)

Besprekingen: chirurgie (1x/mnd)

Obducties Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

26

Thema 2: cardiovasculaire pathologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-



Besprekingen: pathologenoverleg 1x/mnd

dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

-


-

-


-

-


-

-


-



Besprekingen: Regionale coupeavond (2x/jaar) Necrologie Ziekenhuis Bernhoven (1x2mnd) Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

Besprekingen nterne geneeskunde (1x2mnd)




27

Thema 3: cytologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-

Ochtendrapport Obducties Uitsnijden Vriescoupes Cytologie Microscopiebeoordeling & verslaglegging

-

Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Cytologie Bespreking positieve cytologie met cytologisch analist Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

Besprekingen: pathologenoverleg 1x/mnd dinsdag

-


-

Vriescoupes Cytologie Bespreking positieve cytologie met analist Microscopiebeoordeling & verslaglegging Afwerken met patholoog


woensdag

-

Ochtend rapport Obducties Uitsnijden Vriescoupes Cytologie Microscopiebeoordeling & verslaglegging

-

Vriescoupes Cytologie Bespreking positieve cytologie met analist Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

donderdag

-


-

Vriescoupes Cytologie

-


-

vrijdag


Bespreking positieve cytologie met cytologisch analist Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

Obducties Vriescoupes Cytologie

Bespreking positieve cytologie met cytologisch analist Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog

28

Thema 4: Dermatopathologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-




dinsdag

-


-

-


-

donderdag

-


-


vrijdag

-


-


woensdag





Besprekingen Dermatologie (1xmnd)

29

Thema 5: endocriene pathologie (met name schildklierpathologie) dag

maandag

ochtend

middag

-

-



Besprekingen: pathologenoverleg 1x/mnd schildklieroncologiebespreking (telefonische vergadering, 1x3mnd) dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

-


-

-


-

-


-

-


-





Besprekingen -Interne geneeskunde (1x2mnd)




30

Thema 6: Gastrointestinale pathologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-




dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

-


-

-


-

-


-

-


-


Besprekingen: Algemene oncologie GzG (1x/wk) Regionale coupeavond (2x/jaar)


Besprekingen Interne geneeskunde (1x2mnd)


Besprekingen: maag, darm en leverziekten (1x )


Bespreking: regionale oncologie (1x/mnd)


31

Thema 7: gynaecopathologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-




dinsdag

-


-


woensdag

-


-


donderdag

-


-


vrijdag

-


-


Besprekingen: Regionale coupeavond (2x/jaar) algemene oncologie GzG (1x/wk)

Besprekingen: gynaecopathologie (1x/mnd)


32

Thema 8: haematopathologie dag

maandag

ochtend

middag

-

-



Besprekingen: pathologenoverleg 1x/mnd hematologie (1x/wk) IKZ regionale werkgroep hematologie/lymfomen panel (1x/mnd) dinsdag

-


-


woensdag

-


-


donderdag

-


-


vrijdag

-


-


Besprekingen: Regionale coupeavond (2x/jaar) algemene oncologie GzG (1x/wk)

Besprekingen: regionale haematologie (1x/mnd)


33

Thema 9: Hoofd-halspathologie

dag

maandag

ochtend

middag

-

-




dinsdag

-


-

woensdag

-


-


donderdag

-


-


vrijdag

-


-





34

Thema 10: leverpathologie dag

maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd

dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag










Besprekingen: - Regionale coupeavond (2x/jaar)


Besprekingen: -maag, darm en leverziekten (1x )

35

Thema 11: Long, pleura, en mediastinale pathologie dag

- maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd -longoncologie (1x/wk)

- dinsdag

- woensdag

- donderdag

- vrijdag










Besprekingen: - Regionale coupeavond (2x/jaar) - algemene oncologie GzG (1x/wk)

Besprekingen -longziekten (1x/mnd)

Besprekingen: -chirurgie (1x/mnd)

36

Thema 12: mammapathologie dag

- maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd -tumorwerkgroep mammacarcinoom (1x/ )

- dinsdag





- donderdag



- vrijdag



- woensdag



Besprekingen -MDO Mamma (1x/wk)

37

Thema 16: Obductiepathologie dag

- maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd

- dinsdag





- donderdag



- vrijdag



- woensdag


Besprekingen: - Regionale coupeavond (2x/jaar) - Necrologie Ziekenhuis Bernhoven (1x2mnd)


38

Thema 18: Perinatale pathologie dag

- maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd -perinatale audit (1x/ )



- woensdag



- donderdag



- vrijdag



- dinsdag

Besprekingen: - kindergeneeskunde (1x/3mnd)

Besprekingen: -gynaecopathologie (1x/mnd)


39

Thema 20: Urogenitale pathologie

dag

- maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd -urologie (1x/mnd)

- dinsdag



- woensdag



- donderdag



- vrijdag




Besprekingen: - Regionale coupeavond (2x/jaar) - algemene oncologie GzG (1x/wk

40

Thema 21: wekedelen pathologie dag

- maandag

ochtend

middag


Onderlinge coupebespreking Vriescoupes Microscopiebeoordeling &verslaglegging Afwerken met patholoog Besprekingen: -pathologenoverleg 1x/mnd -IKZ wekedelen panel (1x/mnd)

- dinsdag



- woensdag



- donderdag





- vrijdag


Besprekingen: -chirurgie (1x/mnd)

Besprekingen: -Regionale oncologie (1x/mnd)


41

Deel 4 Praktische informatie (dit gedeelte wordt aangepast ivm de verhuizing naar de nieuwe lokatie)


42

Opleidingsplan Pathologie. Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch

Recommend Documents