Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel GEDETAILLEERD VOORBEELD VAN EEN RENOVATIE Voorbeeldgebouwen [047] Stuckensstraat Madeline DEMOUSTIER Fhw Architectes scprl
Doelstelling(en) van de presentatie
●
Voorstelling van een renovatieproject van een typische Brusselse woning:
●
Technische en architecturale mogelijkheden
●
Hinderpalen en ondersteuning voor het project
2
Plan van de uiteenzetting
●
Context van het project
●
Chronologie van het project
●
Project: architectuur
●
Project: technieken en duurzame ontwikkeling
●
Project: hinderpalen en moeilijkheden bij uitvoering
●
Ervaringen met bewoning en balans van de renovatie
3
Van aankoop tot architectuurproject
●
Aankoop van een typische Brusselse woning in de Stuckensstraat in Evere - persoonlijke smaak
- potentieel voor evolutie van de bewoning ●
Voordelen van dit huis - ligging - oriëntatie en tuin - bewoonbaar, maar grondig te renoveren
4
Aankoop in september 2006
5
2006-2007 ●
Intrek
●
Installatie van centrale verwarming
●
Installatie van het kantoor
●
Inrichting van het appartement
6
2008 volledig renovatieproject ●
Werk aan de aanbouwen / volume
●
Renovatie van het hoofdvolume
●
Verplaatsing van de badkamer
●
Isolatie en thermisch comfort
7
2008 volledig renovatieproject ●
Bijstelling van het project
8
2008 volledig renovatieproject ●
Impact van de stedenbouwkundige vergunning - kleur panelen achtergevel - afwijking GSV - voordeur
9
2008 volledig renovatieproject ●
Impact van Voorbeeldgebouwen - verwarmd volume/luchtdichtheid - ventilatie - energieprestatie - ecologische materialen - ecologie/mobiliteit/vegetatie
- hernieuwbare energie
10
2008 Bijstelling van het project ●
Isolatie van de gebouwschil - gebruikte technieken - nagestreefde doelstellingen
●
Materiaalkeuze - uitzicht - ecologisch - onderhoudsvriendelijk
11
2008 Bijstelling van het project
12
2008 Bijstelling van het project
13
2008 volledig renovatieproject ●
Impact Voorbeeldgebouwen - financiële impact - fasering van de werken
●
Financieel aspect - eindbudget van de werken: € 250.000 incl. btw - premie Voorbeeldgebouw: € 24 000 - lage-energiepremie: € 17.850 - muurisolatie: € 2.000 - premie thermische zonne-energie: € 6.000 - premie fotovoltaïsche zonnepanelen: € 10.000 kosten van de werken zonder premies: € 190.150
Bestaand gebouw
Werken aan de gebouwschil
PRIEMIE Gebouw KBO
Thermische zonneenergie Fotovoltaïsche zonne-energie
PREMIES hernieuwbare energiebronnen
• Luchtdichtheid • GMV • …
PREMIE VOORBEELDG EBOUWEN
• Binnenafwerking • Inrichting
14
2009-2011 werken ●
Financiering van de werken - De valorisatie van “energiewerken” wordt niet aanmerking genomen door de banksector
●
Verandering van de premievoorwaarden - risico op verlies van +/- € 7.000 aan premies
- vertraging in de behandeling en de toekenning van bepaalde premies
Bestaand gebouw
• Nieuw pannendak • Zonnepanelen
PREMIES hernieuwbare energiebronnen
Isolatie van de gebouwschil
PREMIE KBO
• Luchtdichtheid • GMV • …
PREMIE VOORBEELDGEBOUWEN
• Binnenafwerking • Inrichting
15
2009-2011 werken ●
Organisatie van de werken - Verhuurd en bewoond appartement - Bewoond huis
- Gebruikt kantoor
●
Onzekerheid dat bepaalde doelstellingen kunnen worden gehaald - luchtdichtheid
16
Werken: september-december 2009
17
Werken: 31 december 2009 ●
Toekenning van premies voor thermische zonneenergie en fotovoltaïsche panelen - betaling in augustus 2010
18
Werken: winter en lente 2010 ●
Werken van isolatie en GMV
19
Werken: zomer 2010 ●
Afwerking buitengebouwschil en betrekken van het gebouw
20
Werken: herfst 2010 ●
Binnenafwerking en keuken
21
Werken: winter 2011 ●
Einde werken voor laag energieverbruik - Blowerdoortest: geen => n50 = 7,8 - PHPP-berekening: 48 kWh/m².jaar - Sluiting premieaanvraagdossier in februari 2011 - Betaling premie op 17 augustus 2011
22
Werken: herfst 2011 ●
Einde werken Voorbeeldgebouwen
23
Werken: 2011-2012 ●
Einde werken Voorbeeldgebouwen - Blowerdoortest uitgevoerd in februari 2012: n50 = 1,7 - Finale PHPP-berekening: 36 kWh/m².jaar - Diverse uitwisselingen Leefmilieu Brussel en samenstelling van het premiedossier VOORBEELDGEBOUWEN (Gedetailleerde fiche Voorbeeldgebouwen [047] online) - Sluiting van het dossier Voorbeeldgebouwen 2012 - Betaling van de subsidie Voorbeeldgebouwen 5 oktober 2012
24
Het leven in het huis ●
Bewoonbaarheid
●
Thermisch comfort
●
Verbruik
25
Elektriciteit Electricité Panneaux solaires Zonnepanelen Cout panneaux solaires Kostprijs zonnepanelen sept.-14
juin-14
mars-14
déc.-13
sept.-13
juin-13
mars-13
déc.-12
sept.-12
juin-12
mars-12
déc.-11
sept.-11
juin-11
mars-11
déc.-10
sept.-10
juin-10
mars-10
déc.-09
sept.-09
juin-09
mars-09
déc.-08
sept.-08
juin-08
mars-08
déc.-07
sept.-07
juin-07
mars-07
déc.-06
sept.-06
kWh
Rendement en verbruik Elektriciteit
9000
8000 20000
7000
6000 15000
5000
€
4000
10000
3000
2000 5000
1000
0 0
26
Gas Gaz Facture annuelle Jaarlijkse factuur sept.-14
juin-14
mars-14
déc.-13
sept.-13
713 €
juin-13
mars-13
déc.-12
sept.-12
648 €
juin-12
mars-12
déc.-11
sept.-11
15000
juin-11
mars-11
déc.-10
sept.-10
juin-10
mars-10
déc.-09
sept.-09
juin-09
mars-09
déc.-08
sept.-08
juin-08
mars-08
déc.-07
sept.-07
juin-07
mars-07
déc.-06
sept.-06
kWh
Rendement en verbruik
30000 1400
1.233 €
25000 1200
1.117 €
1000
20000 800
745 €
663 € €
600
10000 400
350 €
5000 200
0 0
27
Conclusie
●
Technische en architecturale doelstellingen bereikt
●
Thermische prestatie blijkt uit het reëel verbruik van het gebouw
●
Moeilijke werken in menselijk en financieel opzicht
●
Een dergelijk project vereist een stevige persoonlijke overtuiging die verder strekt dan alleen ecologische of economische drijfveren
●
Niet te verwaarlozen impact van de wijziging van het energiebeleid (premies) 28
Contact
Fhw Architectes scprl Madeline DEMOUSTIER Vennoot-architect W. van Perckstraat 2 - 1140 Evere
: 02 216 61 40
Place Sommeleville 59-61 - 4800 Verviers
: 087 76 51 45
E-mail:
[email protected] 29
