Opleiding Duurzaam Gebouw: Follow-up en monitoring van duurzame gebouwen Leefmilieu Brussel Energiemonitoring: uitdagingen, implicaties en voordelen Vincent DIERICKX Cenergie cvba
Doelstelling(en) van de presentatie ● ● ●
Inzicht in de praktijk van een goed energiebeheer Praktische voorbeelden van energiemonitoring binnen patrimoniumbeheer Hoe energiebesparing meten en opvolgen?
2
Algemeen schema van de presentatie
●
Energiebeheer in de praktijk: wat en waarom?
●
Voorbeelden van energiemonitoring binnen een goede energiezorg in de praktijk
●
Van eenvoudige naar advanced monitoring
3
Energiezorg: wat? ●
Het op een structurele en economisch verantwoorde wijze uitvoeren van: ►
organisatorische maatregelen
►
technische maatregelen
►
gedragsmaatregelen
.... om het gebruik van energie te minimaliseren.
4
Energiezorg: waarom? ●
Substantiële besparing ● Besparing behouden gedurende langere tijd ● Hoger comfort en tevredenheid gebruikers ● Positieve maatschappelijke uitstraling ● Positieve milieu-impact ● Beter inzicht in beheer gebouwenpark
5
Energiezorg: waarom?
100% 90% Optimalisatie regelingen
70%
Efficiënte installaties
Dreigende ontsparing
Monitoring en Energiezorg
6
Energiezorg binnen levenscyclus gebouw MWh Business-as-usual Trend energieverbruik Curatief onderhoud Optimalisatie
Comfort
Trapsgewijs op weg naar energieneutraliteit
Investering
Preventief onderhoud
Investering Investering
0j
10j
20j
30j
40j
50j
60j 7
De 5 taken van een goede energiezorg
Taak 1: e n e r g ie z o r g s y s te e m r e a lis e r e n
Taak 2:
Taak 3:
Taak 4:
Taak 5:
in v e n ta r is e r e n
e n e r g ie b o e k h o u d in g
b e s ta a n d e g e b o u w e n
du urzaam bo uw en
gebouw en
o p s ta r te n e n
e n e r g e tis c h
e n re n o ve re n
o p v o lg e n
o p tim a lis e r e n
8
Taak 3: Energieboekhouding
Taak 1: e n e r g ie z o r g s y s te e m r e a lis e r e n
Taak 2:
Taak 3:
Taak 4:
Taak 5:
in v e n ta r is e r e n
e n e r g ie b o e k h o u d in g
b e s ta a n d e g e b o u w e n
du urzaam bo uw en
gebouw en
o p s ta r te n e n
e n e r g e tis c h
e n re n o ve re n
o p v o lg e n
o p tim a lis e r e n
9
Energieboekhouding: wat? ●
Energieboekhouding: “Een energieboekhouding is een instrument om het energie- en waterverbruik doorheen de tijd te kunnen registreren, analyseren, evalueren en rapporteren.”
10
Energieboekhouding : Waarom ?
“Energiezorg zonder energieboekhouding is even rationeel als bedrijfsvoering zonder (financiële) boekhouding”
11
19 83 19 84 19 85 19 86 19 87 19 88 19 89 19 90 19 91 19 92 19 93 19 94 19 95 19 96 19 97 19 98 19 99 20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08
Consommation en m³/an
Energieboekhouding : Waarom ? Consommations standards
350.000
300.000
250.000
200.000
150.000
100.000
Evolution par année
12
Enkele voorbeelden…
13
VB 1: Opsporen lekken/problemen
14
Defecte waterontharder
15
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
15
Defecte thermostaat Permanente verwarming op hoge temperatuur
6 0 .0 0 0
5 5 .0 0 0
5 0 .0 0 0
4 5 .0 0 0
4 0 .0 0 0
K o s te n ( € )
3 5 .0 0 0
3 0 .0 0 0
2 5 .0 0 0
2 0 .0 0 0
1 5 .0 0 0
1 0 .0 0 0
5 .0 0 0
ja n
fe b
m rt
ap r
mei
ju n
ju l
au g
se p
2004
o kt
nov
dec
ja n
fe b
m rt
2005 W e rk e lijk
V e rw a c h t E rb is we b
16
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
16
VB 2: Opvolgen onderhoud/regeling
17
Energetische handtekening
18
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
18
VB 3 : Opvolgen resultaten
19
Opvolgen tegen verwachting
20
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
20
Resultaat
21
21
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
VB 4 : Rendement PV-installatie
22
Rendement met schaduw
23
23
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
Rendement zonder schaduw
24
24
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
Rendementsverlies opvolgen
●
Ook op te volgen rendementsverlies door: ►
Vuil
►
Defect
►
Leeftijdsgebonden verlies
25
VB 5: Eenvoudige monitoring
26
Eenvoudige monitoring
27
Klimaatgecorrigeerde verwachtingen
28
Vergelijken van werkelijke verbruiken
29
Vergelijken met anderen
30
Hardware Belgische producten: ●
Flukso ( www.flukso.net )
●
Smappee ( www.smappee.com )
●
Cloudcake ( www.cloudcake.be )
●
OneSmartControl ( www.onesmartcontrol.com )
31
VB 6: Advanced monitoring
32
Advanced monitoring
●
Automatische datacaptatie
●
Data op kwartierbasis
●
Webbased analyse
●
Automatische alarmering en rapportering
●
Budgetbewaking en doorfacturatie
33
Advanced monitoring Datalogger, PDA of handmatig
Netbeheerder (slimme meters)
Gebouw Beheer Systeem
Energie Monitoring Systeem
CTS server
grafieken
alarmen
Andere data zoals productie of weer
Energiebedrijf Meetbedrijf (grootverbruik)
analyses
rapporten
34
Metering ●
Puls captatie ►
Pulsuitgang: mechanische of elektronisch uitgang op de meter die kortstondig kortsluit bij verstrijken van bepaald verbruik, bijv 1 puls per 0,1 kWh
►
Verbonden met datalogger die pulsen telt en omzet naar een verbruikshoeveelheid per tijdseenheid, bijv. kwartier of uur
►
Nadeel: Indien men pulsen mist, zal het verbruik niet meer kloppen.
►
Toepassing › Oudere elektriciteitsmeters › Klassieke gas- en watermeters › Caloriemeters
Metering ●
Bus systeem ►
Meter heeft busuitgang (M-bus, Modbus, KNX-bus) en beschikt intern over registers die via bus kunnen uitgelezen worden
►
Verbonden met datalogger/gateway (via buskabel) die registers uitleest volgens tijdsinterval (bijv. kwartier).
►
Registerwaarden kunnen verbruiken of meterstanden zijn (aanbevolen)
►
Voordeel (meterstanden): Indien men een uitlezing mist, zal het totaalverbruik blijven kloppen.
►
Toepassing › Elektriciteitsmeters › Bepaalde recente gas- en watermeters › Caloriemeters
Datalogging ●
●
Onafhankelijk ►
PLC of Industriële PC verwerkt data tot CSV
►
Stuurt data op geregelde tijdstippen door via GPRS, 3G, TCP/IP, PSTN
►
Al dan niet met lokaal geheugen
►
Al dan niet vanop afstand configureerbaar
►
Datakoppeling meestal aan te maken
GBS ►
Meters in GBS toegankelijk
►
Trends te programmeren en saven
►
GBS creëert CSV-files
►
Datakoppelingen beschikbaar
►
GBS verstuurt via TCP/IP (evt. programmaatje te voorzien
Advanced Monitoring
38
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
38
Advanced Monitoring Basislast pompen + extractie sanitair
39
Analyse gasverbruik
40
:: Cenergie cvba :: Gitschotellei 138 :: B-2600 Berchem :: t +32 3 271 19 39 :: www.cenergie.be ::
40
Advanced monitoring: financieel
41
Advanced monitoring: financieel ●
Welke factoren kunnen de keuze van followupmethode beïnvloeden? ►
Budget
►
Jaarlijkse energiekost
►
Beschikbare tijd (niet te verwaarlozen)
►
Grootte van het of de gebouw(en)
►
Aantal gebouwen
►
Technische wensen
42
Advanced monitoring: kost ●
Budgettaire manoeuvreerruimte voor service van extern bedrijf (via datalogger) voor drie meters per gebouw ►
Installatie van datalogger: vanaf …650…1.500…2500 €…
►
Jaarlijks serviceforfait: …50…400…800…€ › Hangt van grootte van installatie, technische mogelijkheden en bijgeleverde service af
●
Extra kosten per gebouw: ► ►
►
Bekabeling: 3 x +/-30 m/meter x 6 €/m = 540 € Terbeschikkingstelling van impulskasten (water, gas, elektriciteit): 2.000 € (schatting, zonder metervervanging) Communicatiekosten: …100 €/jaar.gebouw…
43
Advanced monitoring: kost ●
Rentabiliteit van een dergelijke investering (schattingen) : ►
► ►
gemiddelde investering per gebouw = 4.000 €/gebouw voor apparatuur. 50 €/jaar/meetpunt en gebouw voor de service Bedrag van de premie (apparatuur, bekabeling, impulskasten, diensten gedurende 3 jaar): 30% (energiepremie A4)
●
Geschatte financiële besparing per gebouw: +/- …8…% min. (15…20% bereiken is niet onmogelijk!)
●
Investeringsbedrag delen door 8% van jaarlijkse energie- en waterkost
●
Tijd te besteden aan opmetingen en analyses eventueel mee incalculeren
44
Taak 4: Optimaliseren van bestaande gebouwen Taak 1: e n e r g ie z o r g s y s te e m r e a lis e r e n
Taak 2:
Taak 3:
Taak 4:
Taak 5:
in v e n ta r is e r e n
e n e r g ie b o e k h o u d in g
b e s ta a n d e g e b o u w e n
du urzaam bo uw en
gebouw en
o p s ta r te n e n
e n e r g e tis c h
e n re n o ve re n
o p v o lg e n
o p tim a lis e r e n
45
Opvolging resultaten? Vb: energiebesparing stookplaatsrenovatie
46
Regressie gas voor maatregel
‹#›
47
Regressie gas na maatregel
‹#›
48
Bepaling besparing via CUSUM
‹#›
49
Om te onthouden van de presentatie ●
Patrimoniumbeheer zonder energiemonitoring is even absurd als een financiële bedrijfsvoering zonder boekhouding.
●
Energiemonitoring speelt een belangrijke rol bij de energetische optimalisatie van een patrimonium en laat toe om ● Problemen te detecteren, ● Regeling te optimaliseren, ● Besparingen van een REG-beleid te becijferen
●
In functie van de verschillende noden bestaan er verschillende systemen op de markt
50
Contact
Vincent DIERICKX BU Manager Energy Management & Policy Coördinaten :
: 03/271.19.39
E-mail :
[email protected]
51