Openbare bibliotheek Waasmunster JAARVERSLAG 2012

Openbare bibliotheek Waasmunster

JAARVERSLAG 2012


Inhoudsopgave 1. Beheersorgaan 1.1. Samenstelling 1.2. Vergaderingen 2. De bibliotheek 2.1. De coördinaten 2.2. Openingsuren 2.3. Sluitingsdagen 3. Personeel 3.1. Personeelsformatie op 31/12/12 3.2. Vormingen, vergaderingen en studiedagen 4. Belangrijke nieuwigheden en investeringen 5. Leners 5.1. Actieve leners 5.2. Evolutie van het aantal leners 6. Collectie 7. Uitleencijfers 7.1. Uitleningen per materiaaltype 7.2. Interbibliothecair lenen 7.3. Aantal reservaties 8. Verkoop afgevoerde boeken 9. Collectiebeheerscijfers 9.1. Leenfrequentie 9.2. Bezitscoëfficiënt 9.3. Gebruikscoëfficiënt 10. Activiteiten 10.1. Klasbezoeken 10.2. Leesclub 10.3. Uitbreidingsactiviteiten

3 3 3 4 4 4 4 5 5 5 6 6 6 8 8 9 9 13 13 13 14 14 14 14 16 16 16 16

Jaarverslag 2012 Pagina 2 van 19


1. Beheersorgaan Het beheer van de bibliotheek is in handen van de gemeenteraad, bijgestaan door het beheersorgaan. In 2012 bleef de samenstelling van het beheersorgaan ongewijzigd.

1.1.

Samenstelling

Afgevaardigden politieke strekking: Mevr. ROELANDT Dominique (Schepen van cultuur) Mevr. D’HOOGE Maritta Mevr. VERCAMMEN Mariette Mevr. DESCHRYVER Elke Dhr. BAUWENS Jurgen Dhr. WAELKENS Johan (Voorzitter) Dhr. DE GRAVE Guido Dhr. VANDELOOCK Danny Mevr. PLAS Christiane

VLD VLD VLD CD&V CD&V CD&V VB SP.a VLD

Afgevaardigden voor de gebruikers en de filosofische en ideologische strekkingen: Dhr. VERDURMEN Erwin Mevr. UYTTERSPROT Lieve Dhr. VERBEECKE Eriek Dhr. SMET Marc Dhr. GERLO Gary Mevr. KEPPENS Georgette Dhr. STANDAERT Jan Mevr. GEENS Carla Dhr. VAN DAMME Paul (Ondervoorzitter) De bibliothecarissen Chris De Bremme en Isabelle Peelman zijn ambtshalve secretaris van het beheersorgaan.

1.2.

Vergaderingen

Het beheersorgaan vergaderde in 2012 op volgende dagen:    

Dinsdag 6maart Dinsdag 5 juni Dinsdag 4 september Dinsdag 4 december

Onder andere volgende punten werden besproken:       

Opvolging investeringsdossiers, met als belangrijkste de vernieuwing van de leeszaal Activiteiten n.a.v. Jeugdboekenweek, Bibliotheekweek, Voorleesweek, Leesprogramma in de zomervakantie... Overdracht van de Armand Van Assche-wedstrijd aan het Poëziecentrum Gent. Initiatieven van BiblioWaas, o.a. het Boekbaby-project Intergemeentelijk project Land van Reynaert Begroting en actieplan 2013 Personeelsbezetting



2. De bibliotheek 2.1.

Coördinaten

Gemeentelijke Openbare Bibliotheek Nijverheidslaan 48 9250 Waasmunster 052/46 11 91 [email protected] De bibliotheek is gevestigd in het complex Hoogendonck, samen met de cultuurdienst en het gemeenschapscentrum, de sportdienst / sporthal en de muziekzolder / SAMW Lokeren, afdeling Waasmunster

2.2.

Openingsuren

Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag

18.00 – 20.00 13.30 – 15.30 en 18.00 – 20.00 14.00 – 17.00 GESLOTEN 16.00 – 19.00 9.30 – 12.30 9.30 – 12.30

De bibliotheek is dus 6 dagen op 7 open. Totaal aantal uren open voor het publiek: 18.

2.3.               

Sluitingsdagen

zondag 1 en maandag 2 januari - (Nieuwjaar) vrijdag 6 januari - (nieuwjaarsreceptie) zaterdag 7, zondag 8 & maandag 9 april - (paasweekend) zondag 29 & maandag 30 april (sluiting wegens aanpassing uitleensysteem) dinsdag 1 mei - (feest van de arbeid) woensdag 2, donderdag 3 en vrijdag 4 mei (aanpassing uitleensysteem) dinsdag 8 mei (teambuilding gemeentepersoneel) zaterdag 26, zondag 27 & maandag 28 mei - (Pinksterweekend) woensdag 11 juli (feest van de Vlaamse Gemeenschap) maandag 16 juli tot zondag 29 juli (zomersluiting) woensdag 15 augustus (O.L.V. Hemelvaart) vrijdag 2 november - (Allerzielen) zaterdag 10 & zondag 11 november (weekend Wapenstilstand) maandag 24, dinsdag 25 & woensdag 26 december - (kerst) maand ag 31 december - (oudejaarsavond)



3. Personeel 3.1.

Personeelformatie op 31/12/12

Christian De Bremme Isabelle Peelman Caro Verdoodt Veerle Parmentier Rita De Baere

Bibliothecaris B1-B3 Bibliothecaris B1-B3 Bibliotheekassistent C1-C3 Bibliotheekbediende D1-D3 Administratief medewerker gesco C1-C3

19/38 19/38 16,5/38 14/38 19/38

Carine Heirbaut vond eind 2011 een nieuwe uitdaging bij de cultuurdienst en is vervangen door Caro Verdoodt. De volledige bezetting komt neer op ongeveer 2,3 voltijds equivalenten. De schoonmaak wordt verzorgd door de schoonmaakploeg van Hoogendonck gedurende een halve dag per week.

3.2.

Vorming, vergaderingen en studiedagen



Teamvergaderingen op 3 april en 7 november



Ovinob  stuurgroep: bijgewoond op 8 maart en op 9 oktober door Chris  jaarvergadering 1: bijgewoond op 3 mei door Caro, Rita, Chris en Isabelle  jaarvergadering 2: bijgewoond op 26 november door Isabelle



Bibliowaas  stuurgroep: op 7 september en 11 december bijgewoond door Chris, op 27 april en 19 oktober door Isabelle.  werkgroep website bijgewoond op 26 april, 12 juni en 9 november bijgewoond door Chris  werkgroep jeugd: bijgewoond op 15 mei door Caro



Vergadering Armand Van Asschewedstrijd op 29 februari bijgewoond door Isabelle



Overlegvergaderingen met de medewerkers van Kind & Gezin op 17 januari en 11 oktober bijgewoond door Chris, in het kader van het Boekbaby’s-project



Opleidingen en studiedagen:  Opleiding multimedia van BiblioWaas, bijgewoond op 7 september door Chris en op 22 oktober door Veerle, Rita en Caro  Tweedaagse cursus Publisher op 1 en 2 oktober, bijgewoond door Caro, Rita en Isabelle  Denk- en discussiedag Bibnet, op 8 oktober bijgewoond door Chris  Opleidingstraject sociale media ’23 dingen’ gevolgd door Caro, gestart op 13 november en afgerond in januari 2013  Tweedaagse studiereis naar Nederland op 3 en 4 december door Chris



4. Belangrijke nieuwigheden en investeringen In 2012 werden de laatste grote dossiers in de vernieuwingsoperatie aangepakt:   













Het dossier van de interne bewegwijzering werd afgerond. Algemeen wordt dit als een sobere en efficiënte ingreep geëvalueerd. Het nieuwe kantoormeubilair werd geïnstalleerd in januari. De aanbesteding van de nieuwe leeszaal, met zitmeubilair, salontafel, leestafels en stoelen voor tafel en internetcomputers werd afgerond tegen het einde van het jaar. De levering zal gebeuren in het voorjaar van 2013 De introductie van de sprinters is gebeurd begin 2012. Na een aarzelende start volgde een relatief succesvolle periode, tot op het moment dat de leverancier het liet afweten en een hele lading sprinters niet geleverd werd. Omdat op dat ogenblik zeer veel nieuwe titels beschikbaar waren, werd het sprintermeubel tijdelijk gebruikt om deze in de kijker te stellen. Dit zorgde wel voor enige verwarring bij het publiek. We zoeken nu een definitieve oplossing voor de plaatsing van de sprinters, die sowieso al niet ideaal was. Het vertrek van Carine betekende dat enkele taken anders werden ingevuld. De catalografie werden opgepikt door Rita, wiens vroegere hoofdtaak, het kaftwerk en verzorging van de collectie, door PWA-krachten werd ingevuld. Daarvoor werd budgettaire ruimte gecreëerd door het college. De uitbreidingsactiviteiten die Carine in het verleden verzorgde, werden georganiseerd door nieuwe kracht Caro. Er werden een nieuw meubel voor volwassenenstrips en een meubel voor prentenboeken aangekocht. Het oude meubilair voor kartonboekjes werd door de technische dienst geüpcycled voor de nieuwe boekbaby-collectie. Deze laatste collectie was een splinternieuw initiatief van BiblioWaas dat opgestart werd in het begin van het jaar. De bedoeling van het project, dat centraal aangestuurd wordt door Stichting Lezen, is om kinderen vanaf het eerste jaar al aan te laten kennismaken met boekjes, en ook in leesarme gezinnen een leescultuur te introduceren. Uit onderzoek blijkt dat dit immers niet te onderschatten effecten heeft op de ontwikkeling van kinderen. Het project wordt ook wetenschappelijk begeleid. Via de consultatiebureaus van Kind & Gezin krijgen alle baby’s bij het 6-maandenconsult een boekenpakket met een mooi vormgegeven infofolder. Dit is een opstapje voor de tweede fase: bij het 15-maandenconsult krijgen de ouders een uitnodiging om een tweede pakket af te halen in de bibliotheek. Deze zit verpakt in een leuke draagtas en bevat naast 2 geselecteerde boekjes ook een algemene infofolder over (voor)lezen en een specifieke van onze bib. Zo wordt de drempel, die ook voor bibliotheken vaak nog hoog blijkt te zijn, een flink stuk verlaagd. Vanzelfsprekend is dit geen goedkoop project. De middelen worden tot minstens 2014 voorzien vanuit BiblioWaas. Op de valreep konden we nog nieuw zitmeubilair aanschaffen voor jeugdactiveiten. Het zijn 2 sets van telkens 24 zeer kleurrijke donutkussens die kunnen gestapeld worden op een verrijdbaar meubeltje. Eindelijk kregen we de beschikking over een iets uitgebreider opslagmogelijkheid, door het installeren van een archiefruimte. Ook al is deze beperkt, toch zullen we iets rationeler kunnen omspringen met voorraden en opslag van werkingsmiddelen.

5. Leners 5.1.

Actieve leners

Het aantal actieve leners is het aantal leners dat minstens 1 boek heeft ontleend in de loop van het jaar. Gebruikers die uitsluitend de krant lezen, internet raadplegen... worden dus niet opgenomen maar zijn vervat in de bezoekerscijfers (zie lager). Jaarverslag 2012 Pagina 6 van 19


Categorie Kinderen Adolescenten Volwassenen Senioren Onderwijzers Leerlingen Vereniging/klas Personeel IBL Totaal

Jeugd Volwassenen

Instellingen

Uit Waasmunster 465 199 797 168 19 0 17 8 0 1673

Buiten Waasmunster 88 45 157 26 5 0 0 7 41 343

Totaal 553 244 954 194 24 0 17 15 41 2042

Verschil 2011 -13 18 18 13 5 -14 -3 -1 5 28

Een aantal interessante gegevens en conclusies:  

   

De positieve tendens in het totale aantal leners zet zich voor het zoveelste jaar op rij door. (zie grafiek in 2.5): we tekenen een stijging op van 1,4 %. En ook dit jaar wordt de atypische leeftijdspyramide van onze bib nog geaccentueerd. (vergelijkbare bibliotheken hebben vaak meer jeugdige dan volwassen leners). Opnieuw is er een kleine daling van het aantal kinderen dat actief lid is van onze bib. het aandeel van de vrouwelijke leden stijgt van ongeveer 60 % naar 61,6 % van het totaal. Ons publiek blijft vervrouwelijken. Spijtig genoeg kan de provincie niet langer cijfers leveren m.b.t. het aantal actieve gebruikers van de online-beheersmodule mijnovinob. Ook als we het aantal leners vergelijken met het inwonersaantal van de gemeente (een in de sector veelgebruikte indicator) komen we uit op een stijging van de participatie van 19,2 %, tegenover 19 % en 18,7 % vorig jaren. Zoals vorig jaar maakten we hierop een correctie, door te meten hoeveel procent van de unieke adressen uit Waasmunster in ons bestand van actieve gebruikers



zaten. We stijgen van 938 adressen (2010) naar 1033 (2011) tot 1057 dit jaar, of van 21,8 % over 23,9 % naar 24,8 %. We mogen dan ook concluderen dat de stijging van het aantal leners vooral gerealiseerd is door meer inwoners uit de eigen gemeente aan te trekken. Als we de collectieve dienstverlening (bijv. rusthuis, dagverzorgingscentrum, boekenkoffers voor klassen, gemeentelijke kinderopvang...) meerekenen, komt dit cijfer nog een stuk hoger uit.

5.2.

Evolutie van het aantal leners

Zoals reeds gezegd blijven we een mooie groei optekenen. De totale stijging van het aantal leners bedraagt nu zo’n 6,3 % sinds het begin van de bestuursperiode.

6. Collectie Babyboekjes Kartonboekjes Prentenboeken Eerste lezertjes 7-8 jaar 8-11 jaar 11-14 jaar Adolescenten Jeugd informatief Jeugdstrip Jeugd fictie anderstalig

Bezit 2011 0 398 1601 739 939 1672 1056 874 1749 1824 34

Aanwinsten 28 29 140 30 42 108 26 70 59 223 6

Afvoer 0 8 136 28 8 13 7 11 439 93 0

Bezit 2012 28 419 1605 741 973 1767 1075 933 1369 1954 40



Jeugd poëzie Luisterboeken Vertelplaten Strip anderstalig Daisy-boek Makkelijk lezen Jeugdtijdschriften DVD-jeugd Totaal Jeugd Volwassenen fictie Volwassenen non-fictie Volwassenen anderstalig Volwassenen poëzie/essay/theater Volwassenen strip Leeszaal Grootletterboeken Daisy-boek Makkelijk lezen Luisterboek Tijdschrift volwassenen DVD volwassenen Totaal Volwassenen Algemeen totaal

102 10 12 13 61 17 11 468 11580 6760 6197 687 343 1007 196 317 60 27 0 94 1235 16923 28503

6 6 3 0 41 0 1 89 838 595 713 13 20 117 6 91 0 3 8 17 262 1833 2671

0 0 0 0 1 0 0 3 678 249 501 1 2 83 28 64 4 0 0 2 5 927 1605

108 16 15 13 101 17 12 554 11740 7106 6409 699 361 1041 174 344 56 30 8 109 1492 17829 29569

2008: 2392 aanwinsten, 1513 stuks afgevoerd. 2009: 2847 aanwinsten, 4050 stuks afgevoerd. 2010: 3102 aanwinsten, 2779 stuks afgevoerd. 2011: 2653 aanwinsten, 2182 stuks afgevoerd. 2012: 2671 aanwinsten, 1605 stuks afgevoerd. 



De aangroei ligt in de lijn van de vorige jaren, maar het afvoercijfer daalt al drie jaar op rij. De beloofde nulgroei is niet bereikt. Flink afvoeren in jeugdverhalen, jeugdstrips, volwassen fictie en dvd’s jeugd en volwassenen is noodzakelijk. De meubels van de prentenboeken en kartonboekjes raken overvol, dus die kunnen ook nog eens een flinke snoeibeurt gebruiken. De non-fictie jeugd is wel flink bijgewerkt, maar omdat er weinig is geïnvesteerd in nieuwe aantrekkelijke titels, heeft dit (nog?) geen positief effect gehad, zoals blijkt uit onderstaande uitleencijfers. In het verleden was de aangroei bij jeugd en volwassenen ongeveer gelijk, in 2012 bleef de jeugd wat achter. In 2013 kan best een inhaalbeweging ingezet worden.

7. Uitleencijfers 7.1. Uitleningen per materiaaltype Materiaal

2012

2011

2010

+/- %

Babyboekjes (nieuw in 2012) Kartonboekjes Prentenboeken Eerste lezertjes Voorleesverhalen (uitgesplitst in 2012)

28 2079 4277 1251 219

1653 4182 1196

1597 3961 1511

+ 26% + 2% + 5%

Bij prentenboeken

Bij prentenboeken

7-8 jaar

1978

2227

2616

- 11%



8-11 jaar 11-14 jaar Adolescenten Jeugd poëzie Jeugd fictie anderstalig Daisy-boek Vertelplaten (nieuw in 2012) Luisterboeken (nieuw in 2012) Jeugdverhalen totaal Jeugd informatief Jeugdstrip Strip anderstalig Jeugdstrips totaal DVD-jeugd Jeugdtijdschrift Makkelijk Lezen Rugzakjes (uit collectie genomen)

Totaal Jeugd Volwassenen fictie Volwassenen anderstalig Grootletterboeken Daisy-boek Sprinters (nieuw in 2012) Luisterboeken (nieuw in 2012) Volwassenen fictie totaal Volwassenen non-fictie Volwassenen strip DVD volwassenen Tijdschrift volwassenen Makkelijk Lezen (nieuw) Essay Theater Poëzie

Totaal Volwassenen Niet definieerbaar

Algemeen totaal

2527 2228 2380 88 43 129 1 84 17312 2158 14164 43 14207 2889 276 45 -

2700 2404 2229 67 80 73 16811 2895 15232 34 15266 2425 411 27 54

2829 2210 1885 138 47 106 16790 2925 13562 26 13588 1282 444 28 152

- 6% - 7% + 7% + 31% - 46% + 77% + 3% - 25% - 7% + 26% - 7% + 19% - 33% + 67% -

36887

37889

35319

- 3%

14249 213 461 37 295 3 15258 7650 2761 4030 2125 40 11 3 106

14996 215 504 81 15796 6663 2414 3786 2146 12 20 17 159

14867 266 771 33 15937 7098 2391 1738 1796 0 31 17 141

- 5% - 1% - 9% - 54% - 3% + 15% + 14% + 6% - 1% + 233% - 45% - 82% - 33%

31984

31013

29149

+ 3%

100

253

264

68971

69155

64732

- 60%

- 0,3%

We bespreken hieronder de opvallendste trends. Collectie-onderdelen die een statistisch niet significante evolutie vertonen of waarvan de ogenschijnlijk sterke procentuele stijging/daling te wijten is aan een laag absoluut cijfer, laten we even buiten beschouwing. 



De belangrijkste conclusie: het aantal uitleningen blijft nagenoeg gelijk: een daling met nauwelijks 184 eenheden op een totaal van bijna 70.000 uitleningen is te verwaarlozen. Ook de totaalcijfers bij jeugd en volwassenen zijn niet buitensporig met telkens een verschil van zo’n 1.000 eenheden, al is het tekenend dat er bij de jeugd een daling is en bij de volwassenen een stijging. Binnen de afdelingen zijn er zeker wel significante verschillen. De jongste categorieën bij de jeugd blijven jaar na jaar stijgen. De forse daling bij de eerste lezertjes lijkt gestopt, terwijl de jeugdverhalen en de jeugdstrips voor het eerst in vele jaren een duidelijke daling in de uitleencijfers vertonen. We mogen concluderen dat bij de jeugd de cijfers bij de jongere categorieën met enige vertraging doorgetrokken



 



 



worden in de latere. Het in de vorige jaren gedecimeerde getal voor de eerste lezertjes voorspelt dus niet veel goeds voor de uitleencijfers voor de jeugdverhalen, terwijl we op de langere termijn goede perspectieven hebben voor de gehele jeugdafdeling. We doen er best aan hierop te anticiperen, bijvoorbeeld bij de collectievorming. De groei van de dvd-afdelingen vertraagt maar is zeker bij de jeugd nog aanzienlijk. Voor het eerst zijn bijvoorbeeld meer kinder-dvd’s dan informatieve boeken voor de jeugd ontleend. Die laatste categorie blijft klappen krijgen, ongetwijfeld een gevolg van de scherpe concurrentie van het internet voor het verzamelen van informatie. We zien niet meteen veel mogelijkheden voor remediëring. We overwegen om de afdeling een beetje te laten krimpen en grotendeels om te schakelen van een schoolgerichte collectie met onderwerpen die vooral geschikt zijn voor spreekbeurten, wero-projecten en andere schoolgerelateerde onderwerpen naar een collectie die zich richt op vrijetijdsbesteding en zelfontwikkeling. We zien immers ook dat precies die deelcollecties het nog prima doen. Het uitleencijfer voor de jeugdtijdschriften blijft gestaag en aanzienlijk dalen, waarschijnlijk om dezelfde redenen als de jeugd non-fictie. Verantwoorden de beperkte uitleencijfers nog de ruimte die de collectie inneemt in de voor de rest zeer succesvolle en krappe kinderhoek? De makkelijk-lezen collecties bij jeugd én volwassenen beginnen langzaam maar zeker een bescheiden plaats in te nemen binnen de collectie. De uitleencijfers bij de volwassenen zijn veel stabieler. Wat opvalt is dat de informatieve boeken hier wel een zeer significante stijging kennen dankzij een intensief vernieuwingsritme, wat we vorig jaar voorspelden. Strips en dvd’s hebben al bewezen dat ze belangrijk zijn en zetten hun opmars door. De ‘speciale’ fictie-afdelingen poëzie en zeker theater en essays krijgen zware klappen. We overwegen al een tijdje om zeker de essays onder te brengen in de romanafdeling, wat zeker bij titels van succesvolle auteurs een aanzienlijk verschil zou kunnen maken omdat potentieel geïnteresseerde lezers bij het grasduinen sneller op de betreffende titels zullen stuiten.

Algemeen: 

De uitleen voor volwassenen bedraagt zo’n 46 %, tegen 54 % voor de jeugd. Het aandeel van de jeugd daalt met 1 %, maar de verhouding van de aantallen actieve leners liggen nog steeds precies omgekeerd, wat atypisch is voor Vlaamse bibliotheken. Dit betekent dat de jeugd relatief ondervertegenwoordigd is maar des te intensiever gebruik maakt van de diensten van de bib.



Evolutie in de tijd: 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

53 177

55 078

55 929

58 966

60 097

56 788

59 964

64 000

65 232

60 319

64 622

69155

68971



7.2. Interbibliothecair Lenen (IBL) – aanvragen en leveringen # door ons gevraagd 2012 # aan ons gevraagd 2012

geslaagd 88 160

mislukt 17 72

totaal 105 212

Ter vergelijking: in 2011 zijn er respectievelijk 99 titels door ons en 123 titels aan ons gevraagd en geleverd. Het aandeel door ons aangevraagde titels die niet gehonoreerd werden door onze collega-bibliotheken is in 2012 voor het eerst gestegen. We moeten dus nog eens de goede manier van werken overlopen met de collega’s. Het aantal aan ons gevraagde werken stijgt voor het eerst sinds een hele tijd. Dit is vooral te wijten aan het feit dat enkele bibliotheken uit BiblioWaas vaak van onze diensten gebruik maken.

7.3.

Aantal reservaties

In 2012 worden de statistieken op een meer correcte manier berekend: vroeger werden ook niet gehonoreerde reserveringen (verlopen, geannuleerde, dubbele... reserveringen) meegerekend, vanaf nu kunnen we die elimineren. Dit verklaart de scherpe daling met vorige jaren. Wanneer de berekening op dezelfde manier als vroeger gebeurd was, zouden we een ‘normaal’ cijfer verkregen hebben: 824 tegenover 862 vorig jaar. Een lichte daling die misschien te verklaren valt met de introductie van sprinters. We geven de cijfers van vorige jaren dan ook niet meer mee, maar maken een nieuwe start. In 2012 werden er precies 709 titels gereserveerd en geleverd, met volgende verdeling wat betreft materiaalsoort:

Materiaaltype Volwassenen fictie Jeugd fictie Volwassenen non-fictie Jeugd non-fictie Volwassenen DVD Jeugd DVD Tijdschriften Strips Niet toewijsbaar Totaal

2012 374 162 77 5 20 2 0 6 63 709

8. Verkoop afgevoerde boeken Materiaaltype Boek volwassenen Boek jeugd Tijdschrift Totaal

2010 330 135 179 644

2011 406 81 148 635

2012 349 291 303 943



De doorlopende verkoop van afgevoerde boeken is met ongeveer een derde sterk gestegen t.o.v. vorige jaren: 943 stuks in totaal, tegenover 635 stuks in 2011 en 644 in 2010. Jeugdboeken en tijdschriften gingen als zoete broodjes over de toonbank. We hebben door de jaren heen een trouw publiek opgebouwd voor deze dienstverlening.

9. Leenfrequentie – bezitscoëfficiënt – gebruikscoëfficiënt 9.1. Leenfrequentie Dit is de verhouding tussen het aantal uitleningen en het aantal leners. Eenvoudig uitgedrukt: hoeveel titels neemt elke lener gemiddeld mee gedurende één jaar?

2003 32,4

2004 32,8

2005 29,6

2006 31,2

2007 33,2

2008 33,5

2009 30,9

2010 33,0

2011 34,3

2012 33,8

9.2. Bezitscoëfficiënt Dit is de verhouding tussen het collectiebezit en het aantal leners. Eenvoudig uitgedrukt: hoeveel boeken zijn er beschikbaar per lener?

2003 17,0

2004 17,0

2005 15,2

2006 14,8

2007 14,5

2008 15,3

2009 14,4

2010 14,3

2011 14,1

2012 14,5

9.3. Gebruikscoëfficiënt Dit is de verhouding tussen het collectiebezit en het aantal uitleningen. Te lezen als: elk boek werd in 2010 gemiddeld x aantal keer uitgeleend.

2006 2,1

2007 2,3

2008 2,1

2009 2,2

2010 2,3

2011 2,4

2012 2,3

De gebruikscoëfficiënt per materiaaltype is tekenend voor de gedifferentieerde intensiviteit waarmee gebruik wordt gemaakt van de verschillende afdelingen.

Babyboekjes Kartonboekjes Prentenboeken Eerste lezertjes 7-8 jaar 8-11 jaar 11-14 jaar Adolescenten

2009 4,9 2,8 2,6 2,4 1,5 1,9 2

2010 5,4 2,8 2,3 2,7 1,5 1,9 2

2011 4,2 2,6 1,6 2,4 1,6 2,3 2,6

2012 1,0 5,0 2,8 1,7 2,0 1,4 2,1 2,6



Jeugd informatief Jeugdstrip Jeugd fictie anderstalig Jeugd poëzie Strip anderstalig Daisy-boek jeugd DVD-jeugd Makkelijk lezen Totaal Jeugd Volwassenen fictie Volwassenen non-fictie Volwassenen anderstalig Poëzie/theater/essay Volwassenen strip Grootletterboeken Daisy-boek volwassenen DVD volwassenen Makkelijk lezen Totaal volwassenen

2 8,2 1,5 1,2 1 2,2 3,1 2 1 0,4 1,9 1,3 0,7 1,2 1,5

1,8 7,5 1,4 1,3 2 1,7 3,5 1,6 3 2,2 1,1 0,4 0,6 2,7 2 0,6 2 0 1,7

1,7 8,4 2,4 0,7 2,6 1,2 5,2 1,6 3,3 2,2 1,1 0,3 0,6 2,4 1,6 1,4 3,1 0,4 1,8

1,6 7,2 1,1 0,8 3,3 1,3 5,2 2,6 3,1 2,0 1,2 0,3 0,3 2,7 1,3 0,7 2,7 1,3 1,8

Een coëfficiënt rond de 2 beschouwen we als ‘normaal’ en wijst op het ontbreken van de noodzaak van ingrijpende bijsturingen in aankoopbeleid, presentatie en promotie. Ook een kleine wijziging in de coëfficiënt duidt op ingrijpende veranderingen. We trekken volgende conclusies:         

De coëfficiënt van de druk bevraagde karton- en prentenboeken is gestegen. Deze afdelingen blijven arbeidsintensief zowel in aankoop als in afvoer. De voorzichtige heropleving van de eerste lezertjes betekent allerminst dat deze afdeling op hetzelfde niveau van enkele jaren terug zit. Blijvende aandacht voor promotie en nieuw aanbod blijft nodig. Het overaanbod aan titels ‘8-11 jaar’ blijft problematisch, zeker bij dalende uitleencijfers. Het dalende cijfer van de jeugd informatief is vooral opmerkelijk omdat precies deze afdeling het ingrijpendst gesnoeid is, en men dus een hoger coëfficiënt zou verwachten. We verwijzen naar de analyse hoger in dit verslag. Jeugd poëzie en jeugd fictie anderstalig zijn gevoelig aan tijdelijke effecten door de relatief kleine bezitsaantallen. De makkelijk lezen-collecties hebben hun plaats ingenomen in de collectie. De coëfficiënten zijn zeker te verantwoorden. Volwassenen anderstalig en poëzie/theater/essay marginaliseren. De grootletterboeken krijgen het moeilijk en verdienen een promotioneel steuntje in de rug. We stelden in 2009 vast dat de jeugdafdeling meer dan dubbel zo druk gebruikt werd als de volwassenenafdeling, en koppelden daaraan de ambitie om deze spagaat te dichten. De volwassenen neigen nu al naar de normwaarde van 2, maar de coëfficiënt bij de jeugd raakt niet naar beneden. Misschien moeten we toch



overwegen om aan dit ongelijk gebruik ook een ruimtelijke vertaling te geven en de jeugdafdeling meer plaats te gunnen binnen het geheel. Onder de gegeven omstandigheden is het immers onmogelijk de collectie ingrijpend uit te breiden.

10. Activiteiten 10.1. Klasbezoeken In 2012 waren er geen klasbezoeken.

10.2. Leesclub Er waren in 2012 4 bijeenkomsten van de leesclub, met als moderator en drijvende kracht Lieve Van Cleemput. De leesclub is een organisatie van de Gezinsbond en Markant.    

De eenzaamheid van de priemgetallen - Paolo Giordano op 29/02/12: 8 aanwezigen De voorlezer - Bernard Schlink op 25/04/12: 8 aanwezigen Godenslaap - Erwin Mortier op 26/09/12: 10 aanwezigen Liefde in tijden van Cholera - Gabriel Garcia Marquez op 05/12/12: 11 aanwezigen

10.3. Uitbreidingsactiviteiten o

Als woorden snoepjes waren, slotactiviteit – maandag 12 januari

Het poëzieproject ‘Als woorden snoepjes waren…’ vond grotendeels plaats in 2011 en wordt dan ook uitvoerig belicht in het vorige jaarverslag. De slotactiviteit van dit leesbevorderend project voor leerlingen van het vierde leerjaar vond echter begin dit jaar plaats: alle deelnemende klassen werden vergast op een mooie, poëtische en interactieve voorlees- en vertelvoorstelling door Karin Jacobs, in 2 sessies. Karin sprak de kinderen direct aan en nam hen mee op het boeiend poëzieparcours van haar leven. Zowel deze afsluiter als het voorgaande traject werden door de deelnemers en de leerkrachten uiterst positief geëvalueerd.



o

Jeugdboekenweek

– 10 tot 25 maart

Voor de tweede keer vormde de Literaire Happening de hoofdwacht van de jaarlijkse Jeugdboekenweek. Op basis van de ervaringen uit het verleden, de vooropgestelde doelstellingen en de almaar stijgende leerlingenaantallen werd beslist de lezingen te spreiden over 3 verschillende dagen i.p.v. alles te concentreren op 1 voormiddag, en over 3 lezingen per auteur i.p.v. over 2. De nadelen:   

Verhoogde personeelsinzet + overuren 3 maal afbreken en opbouwen hogere uitkoopsommen

wegen hoegenaamd niet op tegen de organisatorische en vooral inhoudelijke voordelen:   

iedereen komt in de bib, waardoor de context veel duidelijker was voor de kinderen een veel rustiger verloop, zodat alles beter in goede banen te leiden valt kleinere groepen, wat de aandacht van het publiek zeker ten goede komt o

Pieter Gaudesaboos – 1ste graad – 12 maart

Pieter gaf vooraf aan een beetje schrik te hebben van de grootte van de groep. Hij bracht echter een rustige en geïnspireerde lezing die op de volle aandacht van het publiek kon rekenen, en van een eerder traditionele lezing evolueerde tot een voorleessessie. De boeken van deze illustrator gingen de daaropvolgende weken als zoete broodjes over de balie. Op het einde bracht hij ook nog een miniworkshop, “het kleinste boekje ter wereld maken”, perfect op maat van de doelgroep.

o

Sabien Clement – 2 de graad – 15 maart

Sabien had meer problemen met de groepsgrootte, al bracht ze zeker een persoonlijk en inspirerend verhaal. Ze was de tweede illustrator in de rij, en misschien past dit ook net iets beter bij de jongste groep. o

Patrick Bernauw – 3de graad – 26 maart Patrick bracht uitgesproken interactief verteltheater, eerder dan een klassieke lezing. Vanzelfsprekend bracht dit nogal wat geroezemoes met zich mee, maar dit was allerminst storend, zelfs eerder gewenst. De auteur



boeide de kinderen van begin tot eind, met grapjes, flink wat spanning en publieksparticipatie. De humor was naar onze zin soms wat aan de flauwe kant, maar ging er bij het publiek wel in. o Leesprogramma ‘Akelig braaf…’ - van juni tot september Van eind juni tot eind september liep het zomerse leesprogramma ‘Akelig braaf, lekker stout’. Officiële afsluiter was een heus feest voor alle deelnemers aan het programma. De bedoeling van het leesprogramma is het lezen op een ongedwongen manier ook tijdens de vakantie te stimuleren, vandaar dat het ook voor minder goede lezers geschikt is. Het thema is steeds actueel en veelzijdig. Deelnemers sparen al lezend voor een cadeautje. De materialen, boekenlijsten en promo-materialen worden geproduceerd door Biblion, de belangrijkste leverancier van de Nederlandse bibliotheken. Bij onze noorderburen is dit dan ook al jaren een klassieker, maar ook bij ons is het bijvoorbeeld in Lokeren een jaarlijks terugkerende traditie. Op initiatief van BiblioWaas stapten alle Wase bibliotheken in het programma. Dit project was dus zeer goed omkaderd. In totaal bereikte het programma een dertigtal kinderen, waarvan 7 een volle spaarkaart binnenbrachten en een vijftal aan het eindspel deelnamen. Dit mogen bescheiden cijfers lijken, voor een eerste keer is dit niet slecht, zeker niet in vergelijking met de respons die vorige jaren voor de zomeracties van Vlieg werd genoteerd. De reacties waren ook zonder uitzondering positief. o Prentententoonstelling Klaas Verplancke – van 29 juni tot 26 augustus Onze gemeente was in 2012 voorzitter van het Intergemeentelijk project Land van Reynaert. In dit kader leenden we de mooie prentententoonstelling ‘de felle met de rode baard’ van illustrator Klaas Verplancke van onze collega’s uit Beveren. De officiële opening met speeches, vertelsessie en afsluitende receptie kende een bescheiden opkomst. De voorstelling van de Vertelvalies, voor deze gelegenheid bestaande uit Eriek Verbeecke en Barbara Vanderhaeghe, werd wel gesmaakt en verdiende een groter publiek. De belangstelling voor de tentoonstelling zelf valt natuurlijk moeilijk in te schatten. Wat wel zeker opgemerkt mag worden, is dat dergelijke tentoonstellingen slechts moeilijk tot hun recht komen binnen de ons toegemeten ruimte. In de rand van het voorzitterschap waren er nog enkele kleinere initiatieven, zoals een permanente boekenstand rond Reynaert, een themagebonden invulling van de Armand Van Asscheprijs en de kruisbestuiving met het VVV/Dienst Toerisme in het kader van de gemeentelijke fietszoektocht, waarbij een vraag geafficheerd werd aan/in de bib en de oplossing van de schiftingsvraag in onze lokalen kon ‘gevonden’ worden. o Bibliotheekweek – 20 tot 28 oktober  Regiovertelsessies op 23 oktober Elk jaar biedt de provincie twee vertelsessies per samenwerkingsverband aan, eentje voor volwassenen en eentje voor kindere. Binnen BiblioWaas komen jaarlijks 2 andere bibliotheken (in een vaste volgorde) aan bod. Deze keer kregen wij de sessie voor volwassenen Jaarverslag 2012 Pagina 18 van 19


aangeboden. Ondanks promotie in de bibliotheekweekflyers, op de website, in de Uitagenda en via een persbericht was de interesse zéér laag. Slechts 9 mensen schreven zich in waarvan er 3 uiteindelijk niet opdaagden. Voorlezers van dienst waren Tcollectiefvertelt (Madeleine Nieuwlaat en Hilde Rogge), het thema was ‘Draken en andere fabelbeesten’. Het vertellingen waren doorleefd en vaak erg boeiend, met enkele dipjes. Al dan niet bedoelde humor hield de aanwezigen bij de zaak.  Verwendag – 28 oktober Wegens het klinkend succes van de vorige editie werd de verwendag voor het tweede jaar op rij gelijk met het Fairtrade ontbijt georganiseerd, wat voor flink wat extra bezoekers zorgde. De bezoekers werden naar gewoonte verwend met een activiteit met koffie, thee, fruitsap, chocolademelk, snoeperijen en koekjes. Als activiteit besloten we de succesformule van 2011 te herhalen, in een ietwat nieuw jasje: stylingtips voor kapsel, make-up en kleuren/kleding. Respectievelijk Glenn Engels (kapsalon Figaro), Barbara Vanderhaeghe (makeup Phantastique!) en Ann-Marie Steveninck (styliste/kleurenconsulente) stonden alle bezoekers die tips wilden (en dat waren er veel!) bij met raad en daad. De wachtrijen liepen al snel op, tot wel 20 personen per stylist per uur. Naar schatting zullen zo’n 100-tal mensen aan de activiteit hebben deelgenomen, met bijna uitsluitend enthousiaste en tevreden reacties. Een echte verwendag dus… o Voorleesweek – maandag 5 november De Voorleesweek werd, zoals de voorbije jaren, bekostigd en aangestuurd door BiblioWaas. Veerle Ernalsteen, een professionele verstelster, bracht ‘Aaron en zijn Kriebeltje, een verhaal voor alle kleuters uit het 3de (en de eerste graad van de Ruiterschool), in totaal 161 kinderen. Dit was een klinkend succes, de kinderen waren erg enthousiast over de verschillende verhaalvormen waarin verteld werd. o Buitenbeentjes – maandag 3 december Ook Buitenbeentjes is een BiblioWaas-initiatief en wordt centraal aangestuurd en gepromoot. En ook dit jaar hadden we een erg interessante gast: europarlementariër Dirk Sterckx kwam onze verwachtingen over het Europese project bijstellen. Als begenadigd spreker kon hij het erg geïnteresseerde publiek vanzelfsprekend boeien. Enig minpuntje: ook dit jaar stuurden enkele ingeschrevenen hun kat: er waren 50 aanwezigen voor 67 reservaties.


Openbare bibliotheek Waasmunster JAARVERSLAG 2012

Recommend Documents