Onderzoek op VUmc krijgt mega-subsidie

2

Incidenten melden veilig

4

Zorgeloos werken op computer

7

Kritiek op capaciteitsorgaan

10 april 2008 Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum – uitgave: dienst communicatie



nummer 8

Onderzoek op VUmc krijgt mega-subsidie Vier onderzoeksprojecten waarin VU medisch centrum participeert, ontvangen een enorme subsidie van het Center for Translational Moleculair Medicine ctmm. Bij twee r&d projecten speelt VU medisch centrum een coördinerende rol, bij de andere voert ze een deel van het onderzoek uit. Er is in totaal 150 miljoen euro subsidie beschikbaar voor negen projecten. Het consortium onder leiding van patholoog Gerrit Meijer krijgt subsidie voor de ontwikkeling van nieuwe moleculaire technieken voor vroegdiagnostiek en diagnostische testen om maatwerk in chemotherapie mogelijk te maken. Het onderzoek van VUmc richt zich op het ontwikkelen van nieuwe tests voor vroege ontdekking van darmkanker. Uiteindelijk is zo een bevolkingsonderzoek naar darmkanker mogelijk door middel van het opsporen van tumor-dna in ontlasting en tumoreiwitten in bloed. Met moleculaire beeldvorming, oftewel tumorspecifieke mri-scans worden tumoren zichtbaar gemaakt waarbij de biologische kenmerken al bepaald worden voordat er tumorweefsel in het laboratorium is onderzocht. Vroege opsporing van darmkanker en het kiezen van de juiste chemotherapie zijn cruciaal om de hoge sterfte en stijgende kosten door darmkanker een halt toe te roepen. Een consortium onder leiding van biochemicus Guus van Dongen wil de effectiviteit van chemo-radiotherapie bij long- en hoofd-halskanker verbeteren. De huidige behandeling van deze vormen van kanker heeft te weinig succes en de overlevingscijfers blijven laag. Het onderzoek richt zich op een geïntegreerde aanpak van chemo-radiotherapie, zodat vooraf beter te voorspellen is of een patiënt baat zal hebben van de therapie en overbodige therapie met eventuele bijwerkingen voorkomen kan worden. Lees verder op pagina 8

Gratis koffie laat consumptie nauwelijks stijgen

Oproep kandidaat-OR leden

Patiënten en bezoekers maken nog nauwelijks gebruik van de gratis koffie die VUmc hen aanbiedt. Mogelijk verandert dat wanneer de

De verkiezingen van de ondernemingsraad (or) staan komende maand weer op de rol. Vanuit bestuurders oogpunt een belangrijk moment. Wie hebben zich kandidaat gesteld en wie worden de toekomstige gesprekspartners van de bestuurder als het gaat om het toetsen en kritisch volgen van het voor VUmc uitgestippelde beleid? Voor ons ook een spannende zaak. De or heeft haar werkwijze en organisatie het afgelopen jaar aangepast aan de moderne tijd. Er is een efficiëntere werkwijze gekozen met minder leden. Door zich anders te organiseren gaf de or meer inhoud aan de VUmc kernwaarden. Leden van de or hebben een bredere portefeuille dan voorheen en dus interessanter werk. Het is een goede zaak dat de or het werk van de raad van bestuur kritisch volgt en de inzichten en standpunten van medewerkers met ons deelt. Juist nu de marktwerking meer invloed gaat krijgen op VUmc, de concurrentie in de zorg toeneemt, procesmatig werken meer en meer moet worden toege-

automaten van stickers zijn voorzien waarop staat aangegeven dat er niet voor de koffie betaald hoeft te worden. Op dit moment worden

er hier jaarlijks anderhalf miljoen bekers koffie gedronken, voor tachtig procent door medewerkers. n MK

reacties op het antwoordapparaat voor veel medewerkers geen straf, maar juist een goed idee. Menig VUmc’er deed de oogtest op intranet. Helaas, de keuring gaat er niet komen. De bril bestaat in deze kleurencombinatie overigens

wel. We danken Marten van Til (amd) en Gabrielle Janssen (oogheelkunde) voor hun sportieve medewerking en natuurlijk de tipgever Bertie Schaad, seh verpleegkundige. n EK

1 april Het kan raar lopen met een 1 april grap. De grap van vorig jaar over verplicht niezen in de mouw werd door het ad als serieus bericht overgenomen. En de grap van dit jaar; een verplichte oogtest voor 40 plussers blijkt uit de

past, de integratie met sbg zal worden voorbereid en andere samenwerkingsverbanden met collega instellingen in ons netwerk nieuwe mogelijkheden bieden. Als raad van bestuur willen we leidinggevenden oproepen medewerkers te stimuleren om lid te worden van de or. Zij vinden het wel eens moeilijk om medewerkers een periode te moeten missen, maar hopelijk beseffen we met elkaar dat or leden een wezenlijke toegevoegde waarde kunnen hebben voor (de toekomst van) onze organisatie. En het werk in de or biedt medewerkers een blik in de keuken van de organisatie, geeft ze inzicht in organisatievraagstukken die hun afdeling ver overstijgen.  Een mooie kans om zich te verbreden en op een andere manier betrokkenheid te tonen bij VUmc. Ik hoop dat veel nieuwe kandidaat or leden zich aanmelden! Zie dit zeker als een uitnodiging daartoe. Drs. Elmer B. Mulder, voorzitter raad van bestuur

foto: digidaan

Door een robot tumor-DNA in ontlasting te laten isoleren hoopt de afdeling pathologie een nieuwe techniek in handen te krijgen voor vroegdiagnostiek van darmkanker

m a a n d b e r

i

c h t e n

Wilt u weten waarover de raad van bestuur wekelijks vergadert? Op intranet, bij de rubriek ‘raad van bestuur’, vindt u onder ‘actueel’ iedere week het ‘bericht uit de raad van bestuur’. Hierin wordt verslag gedaan van besproken punten. Daarnaast geeft een lid van de raad van bestuur in de Tracer-rubriek maandberichten een toelichting op een onderwerp dat in een van de vergaderingen aan de orde is geweest. Dit keer Elmer Mulder over de twaalfmaandsrapportage. n Monique Krinkels

Onlangs zijn de financiële cijfers over 2007 bekend geworden. Hoe hebben we het vorig jaar gedaan? “We hebben een goed resultaat behaald, vooral door incidentele meevallers. We hebben vorig jaar verschillende projecten afgesloten, die vrijwel allemaal een positief saldo opleverden en de ziektekostenverzekeraars hebben de bedragen uitgekeerd die we nog tegoed hadden over de jaren 2004 tot 2006. Dat geld gaat naar onze reserves. Ook het bedrag dat de brandverzekeraar aan ons moest betalen is vorig jaar overgemaakt. De kosten voor de nieuwe ok’s zijn nog niet in rekening gebracht, dus ook dat staat voorlopig nog op onze bankrekening.” Is dat een meevaller? Wij hebben de doelstellingen van onze begroting gehaald . Op zich is dat natuurlijk best bijzonder, gezien de brand en de gevolgen die dat heeft gehad. Het had heel anders kunnen aflopen. Dankzij de inspanning van de medewerkers hebben we de productie op een haar na ge-

haald. Verder hebben we de kosten goed in de hand weten te houden, de afgelopen jaren goed weten af te rekenen en we waren gelukkig goed verzekerd. Maar het betekent niet dat er in 2008 ook zoveel geld binnenkomt. Het zeer positieve resultaat is dus incidenteel.” Er is nu een rapport over de brand uitgebracht. Waarom dat? “Achteraf wilden we evalueren of de respons van de organisatie goed was en wat we beter anders hadden kunnen doen. Om dat in kaart te brengen hebben we Berenschot gevraagd dat te onderzoeken. Ook andere organisaties zouden kunnen profiteren van onze ervaringen, daarom hebben we het rapport ‘Organisatierespons bij crisis’ gemaakt over onze ervaringen.” Wat gaan we met het extra binnengekomen geld doen? “Met het geld van de brandverzekering wordt het ok-complex hersteld, dus dat geven we dit en volgend jaar uit. Met het resultaat kunnen we eindelijk onze tot dusver te zwakke

financiële structuur aanzienlijk verstevigen. Door voldoende reserve op te bouwen kunnen we de continuïteit van de organisatie veilig stellen. Bovendien is het ook goed voor onze relatie met de banken. We investeren momenteel enorm veel in nieuwbouw. Tot voor kort bepaalde de overheid wanneer een ziekenhuis mocht bouwen. De betaling van de rente en aflossing was in dat budgetsysteem door de overheid gegarandeerd. Nu de marktwerking in de zorg is geïntroduceerd, zijn we zelf verantwoordelijk voor de financiering. Banken stellen ons onder veel betere condities geld beschikbaar als ze zien dat er voldoende reserves zijn.” Wat betekent dit voor de toekomst? “We hebben een gezonde financiële structuur al blijven de marges smal. We kunnen de ontwikkelingen goed in de gaten houden, door de geweldige verbetering van de financiële administratie. Dankzij lift kunnen we snel reageren op onverwachte ontwikkelingen. Ik weet het, lift heeft aanloopproblemen gehad,

F o t o : R i c h elle v a n d er V a lk

‘We hebben een stevige basis gelegd’

maar er wordt hard gewerkt om de knelpunten op te lossen. Als stuurinstrument hebben we er echt een kwaliteitsslag mee gemaakt. Wat de komende jaren zal brengen is onzeker. Het is bijvoorbeeld moeilijk te voorspellen hoe marktwerking gaat uitpakken. Het is niet alleen lastig, omdat de gezondheidszorg aan een nieuwe werkwijze moet wennen, maar vooral omdat er nog zoveel onduidelijk is. De dbc-structuur heeft veel tekortkomingen en

we weten nog niet wat dat betekent voor de termijn en wijze van invoering. Ook weten we niet hoe en wanneer de marktwerking op welke onderdelen een rol gaat spelen. Maar uiteindelijk biedt marktwerking ons kansen. We kunnen ons meer gaan onderscheiden op bijvoorbeeld het gebied van reputatie en klantvriendelijkheid. Het is een uitdaging om er het beste van te maken.”

Incidenten melden veilig binnen VUmc Tracer is het tweewekelijkse medewerkersblad van VU medisch centrum. Oplage: 4.000. Tracer wordt gemaakt onder verantwoor­ de­lijk­heid van de dienst communicatie. Het redactie­statuut vindt u op de intranetpagina’s van Tracer. Eindredactie Monique Krinkels Redactie Caroline Arps, Mariet Bolluijt, Bernie Hermes, Edith Krab, Marcia Sanderse, Jan Spee Redactieraad Marieke Cats, Henk Groenewegen, Lies Pelger, Tom Stoof, Riekie de Vet Redactie-adviesgroep Erik van Aalst, Lys Bouma, Marisca Butterman, Ronald Gabel, Barbara de Graaff, Marcel van der Haagen, Peter de Haan, Ann van Putten, Esther van ‘t Riet, Maybritt Stal, Vaste bijdragen Rick Dros, Armand Girbes, Piet Hoogland

De rechtbank in Zwolle besliste onlangs dat een familie recht had om een Melding Incident Patiëntenzorg (MIP) in te zien. Het gevolg: sinds deze uitspraak komen er centraal nauwelijks meldingen binnen. Dit is ernstig omdat het incident melden en analyseren de kern is van ons veiligheidsmanagementsysteem. Het melden van een incident kan bij VUmc nooit resulteren in een individuele maatregel tegen de melder. n Nathalie Lopes Cardozo

Redactiesecretariaat

dienst communicatie VU medisch centrum kamer PK4x190 telefoon (020) 44 43 444, fax (020) 44 43 450 e-mail: [email protected] Vormgeving Karin van der Meer, De Ontwerperij Druk RotoSmeets, Utrecht Advertenties Adverteren in Tracer is mogelijk. Neem voor meer informatie contact op met het redactiesecretariaat of kijk op de website. Abonnement Het eerste half jaar is een abonnement op Tracer gratis. Daarna bedraagt de abonnementsprijs voor ex-medewerkers en andere geïnteresseerden 30,00 euro per jaar. Gepensioneerden betalen 20,00 euro per jaar. Opgave en vragen over abonnementen

Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest Tel. 0251-313939, fax 0251-310405 Email: [email protected], www.aboland.nl Beëindigen abonnement: Opzeggingen (uitsluitend schriftelijk) dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Prijswijzigingen voorbehouden. Volgende Tracer



2

De volgende Tracer verschijnt op ­donderdag 24 april Deadline voor kopij is 16 april om 12.00 uur.

Eind vorig jaar willigde de rechtbank Zwolle de eis van een echtgenoot in om inzage te krijgen in de gegevens van een Melding Incident Patiëntenzorg (mip) over een calamiteit waarbij zijn vrouw tijdens een operatie was overleden. De reden was, dat het operatieverslag zo summier was, dat onduidelijk bleef wat er zich tijdens de operatie afspeelde. Deze uitspraak bevestigt een gemis aan een wettelijke regeling die de melders van incidenten moet beschermen tegen vervolging, zoals Molendijk, Legemaate en Leistikow in Medisch Contact van 8 februari schrijven. Zij waarschuwen in dit artikel voor het effect dat deze uitspraak kan hebben op het gevoel van veiligheid bij het melden van een incident en dus de meldingsbereidheid. Deze angst bleek gegrond. Vanaf het verschijnen van de uitspraak in Medisch Contact heeft de centrale meldingscommissie incidenten patiëntenzorg VUmc de eerste weken geen en daarna nauwelijks

meldingen meer binnen gekregen. Dit is in de historie van de mip niet eerder voorgekomen, dus de relatie met de uitspraak is voor de hand liggend. Decentraal wordt gelukkig nog wel gemeld. Gezien de beginfase waarin het decentraal melden zich bevindt kan nog geen uitspraak gedaan worden over of ook de decentrale meldingen zijn afgenomen.

Veilig melden De grote vraag is nu: hoe veilig is het melden in VUmc? En, hoe krijgt de organisatie de medewerkers weer zo ver dat ze durven te melden. De raad van bestuur van VUmc heeft zich nadrukkelijk uitgesproken over het feit dat er geen arbeidsrechtelijke consequenties kunnen voortvloeien uit enkel een incident melding (zie kader voor definitie). Ook zal bureau medische zaken (bmz) de informatie uit de mip of de dim (decentraal incident melden) niet gebruiken voor calamiteitmeldingen aan de Inspectie voor de Volksgezondheid. Indien een incident door het ernstig gevolg voor de patiënt een calamiteit lijkt, dan zal de medewerker meldingen incidenten patiëntenzorg de melder op de hoogte stellen van de juiste meldingsprocedure van calamiteiten, maar zelf intern geen actie ondernemen. Ook de Inspectie voor de Volksgezondheid heeft zich al eerder uitgelaten over deze kwestie. Zij hebben aangegeven bij de analyse van calamiteiten geen gebruik te zullen maken van MIP-gegevens. Het melden van incidenten bestaat als kwaliteitsinstrument in de ogen van de Inspectie naast de verplichte melding van calamiteiten. Cruciaal in de beslissing van de rechtbank Zwolle was dat het me-

F o t o : s c h u t t er s t o ck

7e jaargang, nummer 8 10 april 2008

Een uitspraak van een rechter in Zwolle zorgt voor grote onzekerheid

disch dossier onvolledig was en dat de familie niet voldoende geïnformeerd was over het incident. Ook binnen VUmc blijft de theoretische kans aanwezig dat in bepaalde situaties mip-gegevens moeten worden overlegd. Toch lijkt die kans erg gering. Bij calamiteiten is het hier immers gebruikelijk om een kopie van het interne verslag met de analyse van de calamiteit en de verbeteringen naar de patiënt dan wel nabestaanden te sturen. De analyse die door bmz samen met de afdeling gemaakt wordt, maakt geen gebruik van de informatie afkomstig van mip of de dim. Daarnaast heeft bmz de ervaring dat de cultuur ten aanzien van het omgaan met calamiteiten goed is in VUmc. Wij zijn tot op heden niet geconfronteerd met een dossier dat onvoldoende informatie over de calamiteit bevatte. Zoals ook uit het Nivel-onderzoek gebleken

Tracer – 1 0 a p r i l 2 0 0 8 – N ieu w s – On d er w ij s – O n d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e l i n gen – Vac at ures –

is, is de kwaliteit van onze dossiers bovengemiddeld goed. Dit artikel is geschreven op verzoek van de commissie meldingen incidenten patiëntenzorg

Incident: iedere onbedoelde gebeurtenis die geleid heeft tot of had kunnen leiden tot schade aan een patiënt. Calamiteit: een niet-beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van zorg en die tot de dood van of ernstige schadelijke gevolgen voor een patiënt heeft geleid.

Geveldoek promoot VUmc

Opvallend Vierdejaars student Nikki Buijs heeft de AstraZeneca Student Award 2008 ontvangen voor haar onderzoek op het gebied van de experimentele heelkunde. Zij onderzocht de lange termijn effecten van perioperatieve enterale arginine suppletie bij hoofd/halskanker. Tien jaar geleden kregen patiënten met deze aandoening een voedingssupplement toegediend. Buijs keek nu hoe het de patiënten verder is vergaan. Uit haar onderzoek bleek dat de arginine suppletie een positieve invloed heeft en dat patiënten gemiddeld duidelijk langer in leven blijven. Buijs werd door de Nederlandse Vereniging voor Gastro-Enterologie uitgenodigd om een presentatie te geven op het voorjaarscongres in Veldhoven. Daar nam zij ook een geldprijs van 450 euro in ontvangst.

Sinds 3 april hangt over de totale breedte van de voorgevel van de kliniek een geveldoek met daarop de slogan van VU medisch centrum: Kennis maakt ons beter. Dit doek is een veiligheidsmaatregel

ten behoeve van de renovatie van de voorgevel, waarvan de voorbereidingen in volle gang zijn. De uitvoerende ondernemingen hebben VU medisch centrum in de gelegenheid gesteld deze noodzakelijke

maatregel ook in te zetten voor promotie. Op het geveldoek staan - naast de slogan - portretten van medewerkers. Het geveldoek blijft tenminste één jaar hangen. n ML

Hoog bezoek uit Disneyland geeft de aftrap van de cyclus over patiëntgerichtheid. Hij zal een voordracht houden over zijn filosofie over de manier waarop in ziekenhuizen met patiënten zou moeten worden omgegaan. Lee is oudmedewerker van de Disney University’ en werkte daarna als senior vice-president bij het Florida Hospital. In zijn ogen kunnen ziekenhuizen veel leren van entertainmentbedrijf Disney. In zijn boek geeft hij

3988 a d v e r t e nt i e

De Zuidas is zo uitgestrekt, ook in tijd, en zo onderhevig aan verandering dat het Fotografiemuseum Amsterdam heeft besloten om deze langdurige transformatie door kunstenaars in beeld te laten brengen. Er is in de loop der jaren een document ontstaan van dit gebied en besloten is om de gehele collectie over te dragen aan Foam. Deze collectie is van 11 april tot en met 22 juni te zien. Het Foam, Keizersgracht 609, Amsterdam, openingstijden 10.00 tot 18.00 uur, meer informatie www.foam.nl n ML

Benoemingen De heer drs. G.C.P.M. Hoskens is benoemd tot manager bedrijfsvoering divisie I. De ondernemingsraad heeft positief over zijn benoeming geadviseerd. De heer Hoskens zal zijn werkzaamheden starten per 15 mei 2008. Tot die tijd wordt de functie waargenomen door dhr. R. Caljouw, manager bedrijfsvoering divisie iv. De heer Hoskens heeft vele jaren ervaring als manager in de gezondheidszorg. Laatstelijk was hij werkzaam als manager bedrijfsvoering en lid van het bestuur van de divisie hoofd/hals/huid bij het umc St. Radboud.

Column

Grote belangstelling voor Amerikaanse filosofie

Inmiddels hebben zich al 148 deelnemers ingeschreven, waarvan 70 van VUmc, voor de eerste bijeenkomst van de lezingencyclus ‘De patiënt centraal… en nu echt’. De lezing vindt plaats op 21 mei van 14.00 tot 18.00 uur in de Amstelzaal. De cyclus wordt georganiseerd door het kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg cbo. Fred Lee, auteur van het boek ‘If Disney ran your hospital’,

Georg Kraal, hoogleraar moleculaire celbiologie en immunologie, heeft een nwo-investeringssubsidie ontvangen voor de aanschaf van een Two-Photon microscoop. Hiermee kan hij het gedrag van cellen in levend weefsel in beeld brengen. Met de aanschaf is een bedrag van 550.000 euro gemoeid, waarvan nwo 75% betaalt. In totaal ontving nwo 84 aanvragen in de klasse middelgroot. Het gaat in deze categorie om subsidies van 110.000 tot 900.000 euro. Wetenschappers in het binnen- en buitenland beoordeelden de voorstellen. Uiteindelijk werden 21 voorstellen gehonoreerd.

Tentoonstelling over veranderingen Zuidas

met voorbeelden en anekdotes aan hoe dat in de praktijk kan uitwerken. Belangstellenden kunnen zich inschrijven via op www.cbo.nl, thema patiëntgerichtheid. De kosten bedragen 145 euro, cliëntenraden, patiëntenorganisaties en zorgbelangorganisaties betalen 85 euro. Meer informatie: Joyce Doesburg, [email protected]. n MK

Het aantal medewerkers dat in de telefoongids op intranet is te vinden, is inmiddels gestegen tot 3988. Twee weken geleden waren dat er nog maar 3874. Het invullen moet door de medewerker zelf gebeuren, op intranet bij ‘wijzig profiel’. n MK

vereniging voor mannelijke artsen n Armand Girbes

Nu het aantal vrouwelijk studenten hand over hand toeneemt en we doodgegooid worden met oproepen van vrouwelijke artsen en hoogleraren om vooral vrouwen aan te stellen, wordt het tijd dat de mannen zich gaan organiseren. Echte mannen zijn al lang niet meer in de mode: mietjes en weekdieren zijn het geworden en de vrouwen maken hen wijs dat ze daarop zitten te wachten. Onzin. Echte mannen, verenigt u. Ik heb daarom met een groepje XY lotgenoten de Nederlandse Vereniging voor Mannelijke artsen opgericht. We worden gediscrimineerd. We mogen op grond van ons man-zijn niet eens meer alle patiënten onderzoeken en patiënten mogen aangeven dat ze geen mannelijke arts willen. Een stel discriminerende idioten heeft dit nota bene bij de officiële beroepsvereniging goedgekeurd. En ik maar denken dat het afgelopen was met de discriminatie. Een patiënt mag opeens zo maar tegen mij zeggen, ‘ik moet u niet want u bent man’. Vervang het woord ‘man’ door ‘neger’ en heel Nederland staat op zijn kop. Negers mogen we niet discrimineren maar mannen wel. We gaan ook een congres organiseren waar alleen maar mannen mogen komen. Ik heb ook nog een apart clubje opgericht voor mannelijke artsen met een mediterraan uiterlijk, want die worden dubbel gediscrimineerd. Een collega van mij heeft een apart clubje voor mannelijke artsen

Tr ac er – 1 0 a p r i l 20 0 8 – N ieu w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n g e n – V acatures –

met blond haar en blauwe ogen opgericht. Recent was ik weer bij een inaugurele rede van een vrouwelijke collega die al haar wetenschappelijke scholing kortstondig vergeten was, door te roepen dat er meer vrouwelijke hoogleraren moeten komen omdat er nu minder vrouwelijke dan mannelijke hoogleraren zijn. En dat is niet eerlijk, zei ze met een Calimero timbre. Hoezo? Denken ze dat dit veroorzaakt wordt door het geslacht? Er moeten ook meer hoogleraren komen die kleiner zijn dan 1,70 meter. Daar zijn er ook minder van. Of hoogleraren met een hanenkam, daar ken ik er ook maar weinig van. Doen die ook zo’n oproep? Misschien zijn er gewoon minder vrouwen die bepaalde functies ambiëren? En hoezo is dat verkeerd? Is hoogleraar zijn soms de overtreffende trap van gelukkig zijn? Op de middelbare school hadden we vrouwelijke klasgenootjes die altijd een hoger cijfer kregen wanneer ze wat vaker knipperden met hun opgeplakte valse wimpers. Mijn dochter van bijna 15 vertelt me, dat de pubermeisjes al precies weten hoe ze die suffige mannelijke leraren makkelijk week krijgen. Zo weten ze hun cijfer net iets hoger te praten. Niets nieuws. Hoezo hebben vrouwen minder kansen? Ik heb heel vaak vrouwelijke bazen gehad en nog nooit heb ik daarbij een associatie gehad met dat ze vrouw waren. Ik zag en zie ze als professional. De vereniging van vrouwelijke artsen is niet meer van deze tijd en is discriminerend. Het zou verboden moeten worden. Daarna hef ik ook gelijk mijn clubje van mannelijke artsen met een mediterraan uiterlijk op. 3

Monsterverwisseling voorkomen

n Wendy Guérand

Per dag worden er tussen de 400 en 500 bloedmonsters afgeleverd bij het klinisch chemisch laboratorium. Na

vergelijk van de patiëntgegevens op de buis met die op het bijgevoegde aanvraagformulier worden de buizen in behandeling genomen. Soms zijn de buizen geplakt op het aanvraagformulier, soms voorzien van zo’n groot etiket dat deze niet goed op de buis geplakt kan worden. In beide gevallen moet het etiket met de patiëntgegevens verwijderd worden om zonder problemen in de analyseapparatuur gemeten te kunnen worden.

Probleem De buizen worden weliswaar voorzien van een nieuwe etiket met patiëntgegevens, maar toch is de buis enige tijd ongeïdentificeerd. Op het laboratorium verloopt het opnieuw

etiketteren van de buis vrijwel altijd zonder problemen. Helaas worden medewerkers ook wel eens afgeleid (door nieuwe afgifte, buispost, telefoon etc.), waardoor het mogelijk is dat het etiket op een verkeerde buis terecht komt. De gemelde incidenten bij de mip hebben geen schade bij de patiënten tot gevolg gehad, maar het is wel heel vervelend geweest voor de patiënten.

Oplossing De toekomst is elektronisch aanvragen, waarbij de juiste etiketten met patiëntgegevens automatisch worden aangemaakt. Zover is het helaas nog niet en we zullen ons moeten toeleggen op het juist etiketteren:

Tien vrouwen en acht plaatsen voor de vrouwenacht roeien tijdens de Olympische Spelen 2008. Anesthesiemedewerkster Nienke Dekkers doet verslag van haar strijd om een ticket naar Beijing.

Werken en topsport

R

egelmatig wordt me de vraag gesteld: hoe combineer je het, je werk en de sport? Vorig jaar werkte ik fulltime naast het roeien en volgde ik ook nog vakken van een bachelor zorgmanagement aan de hogeschool. Dat ging niet goed samen. Ik studeerde regelmatig ’s nachts en dat in combinatie met het vele trainen en een baan waarbij je rond 7.15 uur aanwezig dient te zijn, was praktisch onmogelijk. Het studiejaar heb ik succesvol afgesloten, maar ik wist geen plekje binnen de roeiselectie te bemachtigen, omdat ik simpelweg niet fit genoeg was. Dat mocht me dit jaar natuurlijk niet overkomen, dus heb ik mijn studie een jaartje opgeschoven. Ook ben ik iets minder gaan werken, namelijk 32 uur. Deze uren verspreid ik nu over vijf dagen, wat ervoor zorgt dat ik soms ook ’s ochtends mee kan roeien. Ik red het nu om elf trainingen in de week te plannen, eentje minder dan de andere roeisters uit de boot. Naast het aantal uren dat er getraind wordt is het ook van groot belang om genoeg rustmomenten te hebben. Mijn rustmomenten heb ik

eigenlijk alleen ’s avonds na 20.00 uur. De meeste roeisters slapen ’s middags tussen twee trainingen door, maar dan ben ik aan het werk in VUmc! Ik heb het ook niet nodig, zolang ik ’s nachts maar acht uur slaap. Mochten we ons in juni kwalificeren dan neem ik de maanden juli en augustus onbetaald verlof op. Omdat ik als sporter een A-status heb, krijg ik die maanden wel een (gering) inkomen via het noc-nsf, dus dat is een vrij goede regeling. Wel is het lastig om zoveel weg te zijn als leidinggevende op een afdeling. Maar hier zijn duidelijke afspraken over gemaakt hoe dit wordt opgelost in de perioden dat ik in het buitenland ben. Wat dat betreft ben ik blij dat ik van mijn werkgever de ruimte krijg om zoveel te trainen, anders was de kans dat ik mee naar China kan, aanzienlijk kleiner geworden.

Meer informatie over de roeisters is te vinden op: www.vrouwenacht.nl

- plak het etiket strak om de buis, zonder kreukels en ‘vlaggen’; - plak niet over de onderkant van de buis; - plak de buizen niet op het aanvraagformulier; - het beste etiket is no. 3667 van Zweckform (48,5 x 16,9 mm), verkrijgbaar in het centraal magazijn, onder bestelnummer 302644; - gebruik vooral geen grotere etiketten, kleiner kan natuurlijk wel. Indien er vragen zijn, kan contact opgenomen worden met *986013. In de loop van het jaar wordt geëvalueerd of het beter gaat en worden zonodig de afdelingen benaderd die nog onjuist geëtiketteerde buizen aanleveren.

Het goed plakken van het etiket voorkomt veel problemen

Zorgeloos werken op de computer Instabiele systemen, lang wachten op nieuwe software, het ZIS dat soms uitvalt en mailboxen die overlopen. Die problemen gaat de nieuwe manager ICT Beheer Klaas Boes aanpakken. Vol enthousiasme werkt hij aan zijn doelen: sneller, flexibeler en storingsvrij werken op de computer. Tegen lagere kosten. Werkplekstandaardisatie, upgrade van netwerken en centralisatie van servers zijn daarbij toverwoorden. n Joop de Vries

Boes is afkomstig uit de financiële wereld. Hij vindt ict een mooie discipline, maar wilde graag werken in meer mensgerichte omgeving. Als oud VU-student trok VUmc hem aan. “Ik was direct trots op deze organisatie.”

Van de ruim zesduizend VUmcwerkplekken zijn er naar verwachting ongeveer vijfduizend te standaardiseren, volgens planning medio 2009. Voor de werkplekken waar meer flexibiliteit gewenst is, bijvoorbeeld die van onderzoekers, wordt de standaardisatie gezocht op andere vlakken dan de werkplek zelf. Bijvoorbeeld in de netwerkverbindingen.

Overal draadloos internet Grip krijgen op de exponentiële groei van data en daarmee gepaard gaande kostentoename, is een andere uitdaging voor Boes. Het gaat dan met name om overlopende mailboxen en de opslag van beeldbestanden. Automatische archivering biedt de oplossing voor mail. Mailtjes worden automatisch op een

Dik tevreden Wat gaat Boes precies doen? “Ik wil bereiken dat medewerkers, maar ook patiënten en bezoekers, zich niet alleen geen zorgen hoeven te maken over ict, maar er ook dik tevreden over zijn. We gaan eerst achter de schermen de netwerkinfrastructuur en servers stabiliseren en centraliseren. Dat moet leiden tot minder verstoringen, hogere beschikbaarheid en eenvoudiger beheer.” Een ander gigantisch project is werkplekstandaardisatie. Boes: “Veel mensen denken dan aan een star systeem waarin ze niks meer mogen, maar het tegendeel is waar. Standaardisatie levert enorme voordelen op. Als een werkplek bezet is of een computer kapot, kun je eenvoudig op een andere plek aan de slag. Op elke pc kun je precies doen wat jij moet doen. Het toekennen van extra software kan met één druk op de knop. Nu levert dat nog veel rompslomp op. Extra functionaliteit of nieuwe versies van software implementeren we straks in een keer VUmc-breed. Dat bespaart enorm veel tijd.”

4 Tracer – 1 0 a p r i l 20 0 8 – N ieu w s – On d er w ijs – On d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e l i n g e n – Vacatures –

ander opslagmedium gezet na bijvoorbeeld zestig dagen. De mail is dan nog steeds beschikbaar, maar het duurt iets langer voor de gearchiveerde informatie verschijnt. Ook te archiveren beeldbestanden worden in de toekomst opgeslagen op andere media die iets minder snel toegankelijk zijn, maar veel minder duur. Boes heeft nog veel meer ictplannen voor de organisatie. Bijvoorbeeld voor het verbeteren van de telefonische bereikbaarheid en het invoeren van één basisadministratie voor medewerkers. Tot slot heeft hij goed nieuws voor patiënten, bezoekers en medewerkers: nog dit jaar start de aanleg van een netwerk dat overal in het ziekenhuis draadloos toegang tot internet biedt.

M a rk v a n d e n B r i n k

Vorig jaar hebben zich meerdere incidenten ten aanzien van monsterverwisseling voorgedaan. Oorzaak was het op onjuiste wijze aanbrengen van de etiketten met patiëntgegevens. Deze incidenten zijn gemeld bij de MIP, die vervolgens het betreffende laboratorium om uitleg vroeg en suggestie wilde ontvangen hoe dit in de toekomst is te voorkomen.

F o t o : s c h u t t er s t o ck

Niet zo – maar zo

Servicepagina’s Vacatures VU medisch centrum De volledige vacatures zijn te lezen op intranet onder ‘P&O, direct naar, vacatures VUmc’, en af te halen bij het loopbaancentrum in de polikliniek. Vacatures van 25 maart t/m 1 april. Uiterlijk reactiedatum 14 april 2008 Pacemaker technicus D4.2008.00007 afdeling/dienst cardiologie/hartcatheterisatie, divisie IV werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 9 inlichtingen mw. J.Kemp, vpk hfd cardiologie, tst. 43950 en tracer *986429 Pacemaker-/ICD technicus D4.2008.00008 afdeling/dienst cardiologie, divisie IV werktijd 16 uur per week inlichtingen mw. J.Kemp, vpk hfd cardiologie tst.43950 en tracer *986429 Verpleegkundige gynaecologie/oncologie D3.2008.00027 afdeling/dienst gynaecologie, divisie III werktijd 28-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen mw. J. Brugman, e-mail: [email protected], tst.42325

Radiotherapeutisch leidinggevende laboranten D5.2008.00034 afdeling/dienst radiotherapie, divisie V werktijd 27-36 uur per week inlichtingen mw. Myrthe R.Kok, e-mail: [email protected], tst.43632

Apothekersassistent(e) D5.2008.00036 afdeling/dienst universitaire pk.apotheek, divisie V werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 6 inlichtingen mw. L. Timmers, apotheker, e-mail: [email protected], tst.42777

Arts-onderzoeker D2.2008.00025 afdeling/dienst KNO, divisie II werktijd 36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen Prof.dr. R. de Bree, e-mail: [email protected], tst.43689

Universitair docent/Onderwijs-ontwikkelaar D3.2008.00029 afdeling/dienst medische psychologie, divisie III werktijd 24-32 uur per week salarisschaal 11 inlichtingen mw. J.v.d.Kreeke, e-mail: [email protected],. tst.48222

Duale/in-service leerling radiotherapeutisch laborant D5.2008.00037 afdeling/dienst radiotherapie, divisie V werktijd 36 uur per week inlichtingen E. van Pelt, praktijkcoördinator radiotherapie, tst 41478

KNO-arts/hoofd-halschirurg D2.2008.00026 afdeling/dienst afdeling KNO heelkunde, divisie II werktijd 40 uur per week salarisschaal UMS inlichtingen prof.dr. C.R. Leemans, tst.43690

Cardiologisch laborant D4.2008.00024 afdeling/dienst cardiologie, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen mw. J.Kemp, hfd zorgeenheid cardiologie, e-mail: [email protected], tst.43950 Transfermedewerker D2.2008.00024 afdeling/dienst transferbureau, divisie II werktijd 24-36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen mw. S. Leijnse, e-mail: [email protected], tst.44939

Unitleider D4.2008.00023 afdeling/dienst centrale sterilisatieafdeling, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 10 inlichtingen dhr.E.Pompe, e-mail: [email protected], tst.43943

Vacatures van 1 april t/m 8 april. Uiterlijke reactiedatum 21 april 2008. Klinisch fysisch medewerker D5.2008.00035 afdeling/dienst fysica&medische technologie, divisie V werktijd 36 uur per week salarisschaal 8 inlichtingen L..J. van Battum, groepsleider sup. groep radiotherapie (FMT), tst.43339

Praktische informatie Inhoudingen van de nieuwe tarieven voor abonnementhouder/5-retourkaartgebruiker start per april 2008 Als gevolg van grote interne problemen bij de NS, is het de NS nog niet gelukt om de tariefswijziging per abonnementhouder/5-retourkaartgebruiker aan VU medisch centrum te melden. Hierdoor is het voor VU medisch centrum niet mogelijk om het maandelijkse in te houden bedrag gebaseerd op het nieuwe tarief in te houden op het maandsalaris van maart. De Nederlandse

Klinisch chemicus D5.2008.00038 afdeling/dienst klinische chemie, Divisie V werktijd 36 uur per week inlichtingen mw. A. Bouman, hfd KCL e-mail: [email protected], tst.43872 SEH verpleegkundige in opleiding D4.2008.00025 afdeling/dienst spoed eisende hulp, divisie IV werktijd 32-36 uur per week salarisschaal 7 inlichtingen Joost van Galen, e-mail: [email protected], tst.43375

Planningsfunctionaris(m.v) Afdeling/dienst: planbureau invasieve cardiologie Werktijd: minimaaal 28 uur (uitbreiding mogelijk naar 36 uur) Inlichtingen Mevrouw A.M.H. Müller, hfd. secretariaat cardiologie, toestel 42244. e-mail: [email protected]

Spelleidster kinderopvang D3.2008.00030 afdeling/dienst kinderopvang polikliniek, divisie III werktijd 17 uur per week salarisschaal 4 inlichtingen mw. A. v.d. Geer, e-mail: [email protected]

Personeels activiteiten Spoorwegen heeft laten weten hoogstwaarschijnlijk eind maart de per 1 maart 2008 ingaande nieuwe tarieven per abonnementhouder/5-retourkaartgebruiker aan VU medisch centrum door te kunnen geven. Om foutieve inhoudingen en latere correcties te voorkomen is besloten om in de maand maart helemaal geen NS inhouding op het maandsalaris te doen plaatsvinden. Dit heeft overigens wel tot gevolg dat er in de maand april een dubbele inhouding van het maandbedrag volgens het nieuwe tarief plaatsvindt.

Informatie over activiteiten ‘Tip van Boots’, ruimte –1 A 14.2, tst. 43799, website: www.tipvanboots.nl. U kunt de Tip van Boots ook bezoeken op de intranet homepage/direct naar/Tip van Boots. Nieuwsbrief graag thuis!! Met ingang van heden kunt u zich als medewerker van VUmc aanmelden om via de site www.tipvanboots.nl de nieuwsbrief te ontvangen. Hierin wordt alle belangrijke informatie op het gebied van alle activiteiten en laatste nieuwtjes periodiek per e-mail aan u toegezonden. Meldt u dus nu aan! Nieuw – Nieuw – Nieuw !!! Dit jaar presenteert De Tip van Boots een nieuw evenement: De Sangria Survival! Op zaterdag 6 september gaan maximaal 10 teams, bestaand uit maximaal 10 personen (maximaal 2 introducés per team zijn toegestaan), de strijd aan met elkaar in de onderdelen: katapult bouwen, kaasdragen, klompgolf, spinnenweb. Na de strijd kunnen we, onder het genot van een heerlijke BBQ, terugkijken op dit nieuwe spektakel! U wordt om 13.00 uur verwacht in Het Twiske in Oostzaan, waar de wedstrijd van start zal gaan. Rond 17.00 uur is de prijsuitreiking en kan de BBQ van start gaan. U betaalt voor dit vernieuwende spektakel slechts € 17,50 per persoon. Inschrijven voor dit evenement kan tot 6 augustus 2008 via De Tip van Boots, via www.tipvanboots.nl of via em.boots@ VUmc.nl. Barcelona Busreis van 27 september t/m 4 oktober 2008. Ook dit jaar kan ik u weer een bijzondere busreis aanbieden. Dit keer gaan we naar het bruisende Barcelona! Barcelona, gesitueerd aan de Mediterraanse kust, in het noorden van Spanje is zonder twijfel de meest cosmopolitaanse en moderne stad van Spanje. De stad heeft anderhalf miljoen inwoners en is de hoofdstad van Catalonia.

Tr ac er – 1 0 a p r i l 20 0 8

Arts-assistent in opleiding 2x D2.2008.00027 afdeling/dienst afdeling KNO, Divisie II werktijd 46 uur per week inlichtingen Prof. dr. C.R. Leemans, tst.43690

Architectuur, historie, traditie, cultuur, moderniteit, bruisend nachtleven en gastronomie zijn enkele steekwoorden die de stad kenmerken. Al deze kenmerken zijn een ideaal uitgangspunt voor een afwisselend verblijf! Wie kent niet de Ramblas, de Sagrada Familia en Gaudi? Onderstaand krijgt u een korte impressie hoe de reis zal verlopen: 27 september: We vertrekken vanaf VU medisch centrum en rijden met de nodige onderbrekingen naar het plaatsje Lux. Daar overnachten we in hotel Les Charmilles. Daar aangekomen wacht ons een heerlijk diner. 28 september: Na een goede nachtrust en een lekker ontbijt vervolgen we onze trip naar Barcelona. Ons 4-sterrenhotel Caprice Verde ligt in het kustplaatsje Santa Susana, waar we op basis van logies en ontbijt zullen verblijven de komende 5 nachten. 3 oktober: Na het ontbijt moeten we helaas afscheid nemen van Barcelona en gaan we richting ons overnachtinghotel in Lux. Ook nu zal er een heerlijk diner voor ons klaar staan. 4 oktober: Vandaag zullen we teruggebracht worden naar VU medisch centrum en kunnen we terugkijken op een heerlijk ontspannen en interessante reis! Deze reis kan ik u aanbieden voor de prijs van € 468,= per persoon. Bij deze prijs is inbegrepen: Vervoer per luxe Tourist Class Touringcar; 2 overnachtingen in een 2-persoonskamer in hotel Les Charmilles in Lux op basis van half pension; 5 overnachtingen in een 2-persoonskamer in hotel Caprice Verde in Santa Susanna op basis van logies en ontbijt; Enkele excursies exclusief entreegelden; Toeslagen: Verblijf in een eenpersoons kamer, op basis van logies en ontbijt € 238,- p.p. Ook heeft u de mogelijkheid om een reisen/of annuleringsverzekering af te sluiten via de Tip van Boots. De sluitingsdatum voor deze reis is 27 juli 2008.

Beachvolleybal Het beachvolleybaltoernooi dat op zaterdag 28 juni 2008 weer georganiseerd zal worden op de vernieuwde locatie in IJmuiden met een mooi groot nieuw zand strand is op twee plaatsen na geheel volgeboekt. Dus wie zijn de laatste twee teams die nog mee willen doen!!. Geef je op bij de tip van boots. Of kijk op www.tipvanboots.nl Zeevissen Ook voor het zeevissen voor de datum van 7 juni 2008 vanaf Den Helder zijn nog enkel plekjes vrij!! Introducées zijn ook welkom en op te geven bij de Tip van Boots. Dam tot Damloop Op zondag 21 september 2008 zal de 24ste Dam tot Damloop weer van start gaan. Wij als VUmc hebben weer plaats gekregen in deze geweldig loop. We gaan weer mee doen met een Business wedstrijdteam (moet je minder als 1.10 lopen) en twee recreatieteams. U kunt zich als VUmc medewerker vanaf nu aanmelden via de Tip van Boots of kijk op www.tipvanboots.nl.

Menu Informatie over het Menu vindt u ook op de startpagina van intranet Donderdag 10 april kip saté, runder kofta, omelet naturel, vegetarische kofta, satésaus, tzatziki, bami, griekse salade, vegetarische bami, tarly, atjar + kroepoek, gebonden champignonsoep, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere Chinese soep vrijdag 11 april gebakken vis, tjap tjoy, remouladesaus, vegetarische tjap tjoy, worteltjes, witte rijst, gebakken krieltjes, plakje citroen, gebonden kippensoep, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden crème soep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere uiensoep zaterdag 12 april karbonade, lasagne, omelet champignon, foccacia, jus, komkommersalade, haricots verts, gebakken aardappelen, gebonden tomatensoep, gebonden kipkerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep zondag 13 april kip cordon bleu, wiener schnitzel, groenteloempia, bloemkool/kaasburger, jus, aardappelkroketjes, snijbonen, broccoli, duchesse aardappelen, jus en vegetarische jus, gebonden aspergesoep, gebonden goulashsoep, heldere vermicellisoep, vegetarische gebonden groentesoep, , paprikasoep, veg. heldere vermicellisoep maandag 14 april bolognaisesaus, vegetarisch bolognesesaus, komkommersalade, spaghetti, geraspte kaas. gebonden tomatensoep, heldere kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep dinsdag 15 april bockwürst mit zwiebelen und schinken, jus, tuinbonen, gekookte aardappelen gebonden linzensoep, heldere mulligatawnysoep, vegetarische gebonden linzensoep, vegetarische heldere mulligatawnysoep woensdag 16 april kip massala, quorn filet massala, ratatouille, couc cous, gebonden champignonsoep, heldere madrileensesoep, vegetarische gebonden champignonsoep, vegetarische heldere madrileensesoep donderdag 17 april bretonse gehaktbal, omelet champignonsaus, jus, stoofprei, gekookte aardappelen gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, vegetarische gebonden edel preisoep, vegetarische heldere aspergesoep vrijdag 18 april gebakken vis, remouladesaus, spinazie, wedges, gebonden tomatensoep, heldere chinese kippensoep, vegetarische gebonden tomatensoep, vegetarische heldere chinese soep zaterdag 19 april cordon bleu, groente kaasmedaillon, jus + vegetarische jus, wortelen, gekookte aardappelen gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, vegetarische gebonden aspergesoep, vegetarische heldere groentesoep zondag 20 april visburger “IJmuiden”, kerrie mayonaise, rauwkost assorti, frituur aardappel, gebonden kipkerriesoep, heldere tomaatvermicellisoep, vegetarische gebonden kerriesoep, vegetarische heldere tomaatvermicellisoep maandag 21 april kerrieragout, vegetarische kerrieragout, doperwten, witte rijst, gebonden champignonsoep, heldere madrileense soep, gebonden vegetarische champignonsoep, heldere vegetarische madrileense soep dinsdag 22 april kotelette “Suisse”, groentenstrüdel, jus + vegetarische jus, spitskool, gekookte aardappelen, gebonden kippensoep, heldere aspergesoep, gebonden vegetarische Franse mosterd soep, heldere vegetarische aspergesoep woensdag 23 april Hollandse hachee, vegetarische ragout, rode kool met appeltjes, aardappelpuree, gebonden tomatensoep, heldere Chinese kippensoep, gebonden vegetarische tomatensoep, heldere vegetarische Chinese soep donderdag 24 april hamburger, kaasschnitzel, Oriëntsaus, koninginnenmelange, röstiaardappelen, gebonden aspergesoep, heldere groentesoep, gebonden vegetarische aspergesoep, heldere vegetarische groentesoep wijzigingen voorbehouden.

Tr ac er – 1 0 a p r i l 20 0 8

Oproepen en advertenties In de rubriek ‘oproepen en advertenties’ kunnen medewerkers en vrijwilligers van het VU medisch centrum gratis een advertentie plaatsen. De tekst mag niet meer dan 25 woorden bevatten en moet voorzien zijn van een achternaam en toestelnummer. De prijs van de te koop aangeboden goederen mag niet meer dan 2250 euro bedragen. Advertenties bij voorkeur aanleveren via e-mail: [email protected] Gezocht Vrijwilligers (M/V, 18-70 jaar) voor deelname aan een onderzoek naar het effect van een gewichtsreducerende geneesmiddel in aansluiting op een calorie beperkt dieet in het VU medisch

centrum in Amsterdam. Heeft u een flink overgewicht, maar bent u verder gezond, stuur dan een e-mail naar [email protected] met de volgende gegevens, waarna wij contact met u opnemen: naam, adres, telefoonnummer, geboortedatum, lengte, gewicht en eventuele medicatie. Benefietconcert Op 8 juni 2008 zal er een benefietconcert worden georganiseerd door de stichting Vrienden van Mekane Hiwot, ten gunste van het stollingslaboratorium in Asmara, Eritrea. Doel benefietconcert: Met onder andere steun van de stichting Vrienden van Mekane Hiwot is er in

Amstelacademie VUmc, vanuit de visie dat de werkgever faciliterend is in de ontwikkeling van goed medewerkerschap en goed leiderschap. Deze trainingen worden door P&O betaald.

Het aanbod bedrijfsopleidingen voorjaar 2008 van de Amstel Academie staat op internet. www.amstelacademie.nl link Bedrijfsopleidingen

Leiderschap - Coachen op competentieontwikkeling op 20 mei Voor leidinggevenden die op hun afdeling gestart zijn met de implementatie van Werken met competenties en die de coachingsvaardigheden die zij daarbij nodig hebben, willen ontwikkelen.

Computertrainingen - Excel 2003: vragen staat vrij 15 mei U werkt regelmatig met Excel en u hebt een aantal specifieke vragen. Schrijf u in en u krijgt alle antwoorden! - Excel 2003 basis op 20 mei U wilt kunnen “lezen en schrijven”met Excel. U wilt bijvoorbeeld overzichten maken en berekeningen uitvoeren. Dan is dit DE training voor u! - Morello van Mediasurface t.b.v. inter- en intranet op 27 mei U beheert een site op het VUmc interof intranet of u gaat dat doen. Na de training kunt u uw oude site omzetten of een nieuwe site maken. - Relatiebeheer in Outlook 2003 en Excel 2003 op 19 juni 2008 (middag) Na de training kent u de mogelijkheden van Excel en Outlook en kunt u beslissen in welk programma u uw relaties wilt gaan beheersen Persoonlijke effectiviteit - Helder communiceren op 11 juni Uw vakdeskundigheid staat hoog aangeschreven, maar de communicatie met anderen gaat niet altijd naar wens? Door deze training krijgt u de kans zich vaardigheden eigen te maken die de basis vormen voor een geslaagde communicatie. Effectief leidinggeven - Leidinggeven, iets voor mij? Op 3 juni U heeft geen leidinggevende functie en u wilt onderzoeken of u in de toekomst leidinggevende wilt worden Open aanbod VUmc In goed overleg met de Unit Human Resource Management van de stafdienst P&O is een aantal trainingen ontwikkeld dat direct aansluit bij het beleid van het

van externe financiering. De stichting Vrienden van Mekane Hiwot wil zich hier graag voor inzetten en organiseert om die reden een benefietconcert. Locatie: Amstelkerk, Amstelveld 10, 1017 JD Amsterdam Aanvang: 14.00 uur Musici: Ronald Hoogeveen – Viool; Sanne Hunfeld – Viool Francien Schatborn – Altviool; Godfried Hoogeveen – Cello Reservering: [email protected] / 06-11317753 Graag zouden wij u op zondag 8 juni in de Amstelkerk verwelkomen.

Ondernemingsraad

Amstel Academie De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam telefoon (020) 444 4229 Bedrijfsopleidingen Shabnam Ramsaroep telefoon (020) 444 4253 Bij- en nascholingen Shabnam Ramsaroep telefoon (020) 444 4253 Verpleegkundige vervolgopleidingen telefoon (020) 444 2020 Paramedische opleidingen telefoon (020) 444 4569 www.VUmc.nl/amstelacademie

De Amstel Academie biedt inspirerende trainingen en workshops aan, die u ondersteunen bij het optimaal benutten van uw kwaliteiten. Weet u nog niet welke training u wilt volgen?! Kijk snel hieronder en schrijf nu in!

Asmara sinds enkele jaren de beschikking over een stollingslaboratorium. Kinderen en volwassenen die na bijvoorbeeld een hartoperatie levenslang afhankelijk zijn geworden van anti-stollingsmedicatie kunnen goed worden gecontroleerd en hebben hierdoor een toekomst gekregen. Echter, de meeste apparatuur die op dit moment in het stollingslaboratorium gebruikt wordt is verouderd en functioneert niet meer optimaal. Onjuiste bloeduitslagen of een verkeerde interpretatie van deze uitslagen kunnen hiervan het gevolg zijn. Modernisering van het stollingslaboratorium is een absolute noodzaak geworden. De ziekenhuizen in Asmara beschikken niet over de mogelijkheden om dit zelf te kunnen financieren en zijn hiervoor afhankelijk

Medewerkerschap - Assertief optreden op 6 mei Na de training voelt u zich minder afhankelijk van anderen. U leert om te gaan met problemen en tegenslagen en patronen te herkennen in de dingen die u doet of juist nalaat. U kunt beter bepalen waar u iets aan kunt doen en wat buiten uw invloedsfeer ligt.

- Jaar- en beoordelingsgesprekken voeren op 28 mei Bestemd voor leidinggevenden die de kwaliteit van hun jaar- en beoordelingsgesprekken willen verbeteren. Persoonlijke effectiviteit - Workshops voor medewerkers: “Persoonlijk leiderschap” Elke workshop is een intensieve verdieping van de competentie en bevat oefeningen en opdrachten gericht op bewustwording, vaardigheden en verdere ontwikkeling in de praktijk. De workshops duren één ochtend en worden afgesloten met een gezamenlijke lunch. Er zijn nog plaatsen beschikbaar! 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Luisteren 6 juni Empathie 20 mei Helend vermogen 10 juni Commitment aan groei van medewerkers 26 mei Bouwen aan gemeenschap 19 juni Bewustzijn1 4 mei Overtuigingskracht 17 juni Conceptualiseren 13 juni Vooruitzien 22 mei Rentmeesterschap 20 juni

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Shabnam Ramsaroep, Wisia Schaefer en Marjolein van Nieuwenhoven. Zij staan u graag te woord! Tel. 445354 e-mail [email protected]

Aan de ORde; onderwerpen waar de OR zich mee bezighoudt. Algemeen -m  arktwerking in de zorg (DBC’s & maatstafconcurrentie) - Voorbereiding OR verkiezing 2008 - LIFT Adviesaanvragen - r eorganisatie inwendige geneeskunde/ endocrinologie - shared services - notitie onderzoeksbeleid - beleidskader hooglerarenbeleid Instemmingsaanvragen Onderwijs en examenreglement VUcompas, C’91 2008-2009 Opstarten diensten VMD Virologische en moleculaire diagnostiek. Advies gegeven over: - r eorganisatie van de financiële administratie PBH Plan bureau Huisvesting en FB; Facilitair Bedrijf. De OR heeft positief advies gegeven in dezen. -P  ilot mediation. De ondernemingsraad vindt het een goed initiatief, maar is wel benieuwd naar de kosten op jaarbasis. -V  oorgenomen benoeming manager bedrijfsvoering divisie I. De ondernemingsraad vindt de voorgedragen kandidaat zeer geschikt en geeft positief advies over deze voorgenomen benoeming. -R  eorganisatie BMZ; Bureau Medische Zaken. De ondernemingsraad staat achter het idee om de patiëntenzorg te ondersteunen vanuit een horizontale invulling door het op richten van het Instituut Ondersteuning Patiëntenzorg (IOP) . Vooral het verbeteren van de communicatie met de ziektekostenverzekeraars, het creëren van een betere samenhang en coördinatie tussen kwaliteitsprojecten/ zorgpaden en het ontwikkelen van een centraal samenhangend patiëntenzorgbeleid wordt door de ondernemingsraad als een goede ontwikkeling gezien. De OR vraagt aandacht voor de aansturing van de zorgmanagers en integratie van werkplek om samenhang te bevorderen tussen de activiteiten van het huidige BMZ en het kwaliteitsbureau. De nieuwe positionering is een goede ontwikkeling maar vraagt zich wel af of ‘kwaliteit’ niet te ver van ‘het bed’ af komt te staan. De ondernemingsraad heeft positieve advies gegeven onder de voorwaarde dat er op basis van deze reorganisatie geen gedwongen ontslagen plaats zullen vinden. Instemming gegeven aan: Jong volwassenen polikliniek van de afdeling Revalidatie. De raad heeft zijn instemming gegeven aan het verschuiven van werktijden, alleen voor de activiteiten die vallen onder de jong volwassenenpolikliniek en alleen voor een beperkt aantal medewerkers die voor deze activiteit worden ingezet.

Voornemen wijziging diensten Centrale Sterilisatie Afdeling; CSA. De OR heeft instemming gegeven voor de uitbreiding van de voorgenomen diensten waarbij tevens toestemming wordt gegeven voor een uitloop van de late diensten tot 23.30 uur, indien dat later nodig blijkt te zijn. Het gaat hierbij om een periode van vier jaar of zoveel eerder, afhankelijk van de oplevering van de OK op de tweede en de zesde verdieping. Verloskundeacademie De ondernemingsraad geeft positief advies over de voorgenomen samenwerking VUmc, Hoge school InHolland en de kweekschool voor vroedvrouwen Amsterdam en Groningen. Bereikbaarheidsdiensten unit VMD afdeling MMI De ondernemingsraad geeft instemming voor het invullen van de diensten binnen de unit VMD van de afdeling MMI voor de duur van een jaar. Last minute kandidaatstellingsborrel ondernemingsraad Uitnodiging Last Minute Kandidaatstellings Borrel Ondernemingsraad Wanneer: Donderdag 24 april 2008 van 15.30 tot 17.30 Waar: H  et Plein - Lounge Personeelsrestaurant. Wie: Iedere werknemer. Komt allen. Stel je nu kandidaat voor de ondernemingsraad! (zie verder de intranetsite van de OR onder nieuws) Dagelijks bestuur OR; Inge SchadeeEestermans (voorzitter), Andy Higgs, Willy Arjaans, Benno van Tol (vice-voorzitter), René van Andel (ambtelijk secretaris) Inlichtingen Bureau medezeggenschap, Hoogbouw H 322, tst 43878, e-mail [email protected], http://intranet/afdelingen/ orgaan/OR/ 

Advies Capaciteitsorgaan met gemengde gevoelens ontvangen

Agenda De rubriek agenda staat ook op de startpagina van intranet. De eerste plaatsing in Tracer wordt gemarkeerd met een *. Promoties en oraties

In 2009 mogen aanzienlijk meer internisten, radiologen en dermatologen in opleiding dan nu het geval is. Cardiologen, heelkundigen en plastisch en orthopedisch chirurgen moeten hun opleiding flink inkrimpen. Dat adviseert het Capaciteitsorgaan minister Klink in het Capaciteitsplan 2008. Twee specialistenopleiders zetten vraagtekens bij het advies.

Maag-, darm- en leverziekten (mdl) mag het aantal opleidingsplaatsen in 2009 uitbreiden van 21 naar 29. Veel te weinig, vindt Chris Mulder, hoogleraar mdl. “De onderbouwing is niet transparant. Ons specialisme groeit enorm. Anno 2008 hebben we driehonderd actieve mdl-artsen en zo’n zestig vacatures, met name in de noordelijke provincies. Het Capaciteitsorgaan heeft buiten beschouwing gelaten dat veel collega’s in deeltijd werken. De flexibiliteit van de arbeidsmarkt staat onder grote druk. Willen we de gaten dichten, dan moeten we een kritisch volume opleiden.” Mulder heeft op basis van het ozon Regioplan 2003-2007 acht mdl-opleidingsplaatsen ingepland. “Nu krijgen we een strafkorting, omdat we volgens de overheid meer mensen hebben laten instromen dan is toegestaan. Maar die assistenten zijn al twee jaar bezig!” Het Capaciteitsplan 2008 heeft een horizon tot 2025, maar gaat volgens Mulder voorbij aan de voorziene toename van het aantal screeningen op darmkanker. Daarnaast groeit het aantal colonkankerpatiënten van 10.000 nu tot 13.000 in 2015. “Daarvoor is 80 fte nodig. Het beleid is in voorbereiding, maar wie moet het uitvoe-

F o t o : s c h u t t er s t o ck

n Ursula Wopereis

ren? Wat voor eisen stellen we als bijvoorbeeld een basisarts scopieën gaat doen? We protesteren heftig tegen dit Capaciteitsplan, maar het wachten is op een doortastende overheid en een minister die de verantwoording neemt voordat de wal het schip keert.”

Gebrek aan visie Plastische chirurgie moet de vijftien opleidingsplaatsen in 2009 minimaal halveren. “Vorig jaar mochten we nog fors uitbreiden, maar dat konden we niet realiseren”, reageert hoogleraar Marco Ritt gelaten. “Dat het beleid weer wordt teruggedraaid getuigt van een gebrek aan een weloverdachte visie. De verantwoordelijke beleidsmakers zijn blijkbaar

de argumenten vergeten waarmee onze wetenschappelijke vereniging de afgelopen twee jaar met succes voor uitbreiding heeft gepleit. Binnen het vakgebied zie ik eindelijk, na jaren, een klein overschot aan specialisten. Maar dat is juist gunstig, met name voor academische ziekenhuizen. Jarenlang hebben plastisch chirurgen de banen voor het uitzoeken gehad en waren de verdiensten navenant, met name in particuliere klinieken. Enige concurrentie geeft sollicitanten een nieuwe impuls. Los daarvan zien we in plastisch Nederland dat de laatste jaren van alle kanten aan het specialisme is geknabbeld. Andere specialismen dragen patiënten aan, maar het herstel na bijvoorbeeld

een oncologische resectie of na een trauma behoort tot het domein van de plastische chirurgie. Bij gebrek aan voldoende opgeleid personeel hebben we echter een aantal jaren geen goede service kunnen leveren. Typische plastische ingrepen, zoals cosmetische ingrepen en handchirurgie, worden nu uitgevoerd door mensen die daar niet voor zijn opgeleid en slechts over een deel van de kennis en ervaring van een plastisch chirurg beschikken. Dat zie je met lede ogen aan, maar je kunt het niet weren. Met meer plastisch chirurgen zouden wij ons specialisme weer kunnen claimen en ruimte kunnen maken voor inhoudelijke verdieping.”

Patiëntveilig werken weer een stapje dichter bij Patiëntveiligheid is een urgent en belangrijk onderwerp. Ook bij VUmc. Daarom heeft een vijftal VUmc-ers in de VS een opleiding gevolgd tot Patient Safety Officer. Onder hen zorgmanager Leo de Haan en unitleider Toon van Galen. n Ellen Kleverlaan

“Nog altijd zijn er teveel incidenten met patiënten die gemakkelijk voorkomen kunnen worden”, licht Leo de Haan toe. De coördinatiegroep patiëntveiligheid van VUmc, waarvan De Haan voorzitter is, werkt daar hard aan. Ook buiten ons ziekenhuis staat het onderwerp hoog op de agenda. Bijvoorbeeld met het Veiligheids Managementsys‑ teem dat in 2008 voor alle zorginstellingen verplicht is. Een systeem waarin het melden van incidenten is geregeld. Vanwege alle ontwikkelingen was er binnen VUmc behoefte aan betere scholing van artsen en verpleegkundigen, vertelt De Haan. “In de Verenigde Staten bestaat al een opleiding tot Patient Safety Officer. Daarom besloten wij met vijf mensen, zorgvuldig geselecteerd op competentie en plek in de organisatie, naar Cambridge af te reizen.”

De Haan en Van Galen zijn zeer enthousiast over de opleiding. Van Galen prijst de link tussen theorie en praktijk. “Wat wij in Nederland gewend zijn te doen, is eerst een vuistdik plan van aanpak maken. Daar zijn we dan een jaar mee bezig. Dan gaan we implementeren en na een jaar gaan we evalueren en bijstellen. De Amerikanen zeggen: begin met korte verbetertrajecten. En dan voortdurend evalueren en bijstellen tot je een betrouwbaar ontwerp hebt.” De Haan: “Zo’n kort cyclisch verbetertraject voer je in en na bijvoorbeeld een week vraag je aan vijf mensen hoe zij dat aspect naleven. Is de score dat drie of minder mensen het hebben overgenomen, dan is het niet goed. Bij vier mensen is het wel goed, maar dient het nog verder verbeterd te worden. Bij een score van vijf mensen heb je een betrouwbaar ontwerp.” De Haan geeft een voorbeeld. “In de VS zijn ze verder met een gestandaardiseerde manier om de achterwacht te bellen bij calamiteiten. Dat doen ze volgens het sbar-model: Situation beschrijven, Background schetsen, Activities, of wat je al gedaan hebt vertellen en om Recommendation vragen. In de praktijk blijkt dat daardoor minder ruis in de communicatie tussen verpleegkundige en arts ontstaat.” Als VUmc dit

implementeert, dan kan het volgens De Haan al na twee dagen met vijf mensen worden geëvalueerd.

Rond lopen Een andere verbetering die de versbakken Patient Safety Officers graag willen doorvoeren is het houden van ‘walk rounds’. Dat moet je letterlijk nemen. Van Galen: “Rond lopen op de afdeling en opmerken waar je

tegenaan loopt.” De laatste twee dagen waren twee leden van de raad van bestuur aanwezig. De Haan: “Vanuit de cursus was als voorwaarde gesteld dat bij het opstellen van een plan van aanpak de raad van bestuur is betrokken.” De aanwezigheid van Jean Savelkoul en Wim Stalman onderstreept het belang dat binnen VUmc aan patiëntveiligheid wordt gehecht.

Na afloop van de cursus in de VS ontvingen de deelnemers een certificaat van hun trainers. Vooraan hoofd trainingen Carol Harradan en Leo de Haan en daarachter (vlnr) Astrid Noordhuis, Toon van Galen, een van de trainers, Bas Geerdes, nog een trainer en Peter Veerman

Tr ac er – 1 0 a p r i l 20 0 8 – N ieu w s – On d er w ijs – On d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e l i n g e n – Vac at ures –

vrijdag 11 april – aula, 10.45 uur: A.S. Singh, ‘Effectiveness of a school-based weight gain prevention programme: DOiT’ promotoren: prof.dr. W. van Mechelen, prof.dr.ir. J. Brug, copromotor: dr. M.J.M. Chin A Paw vrijdag 11 april – aula, 13.45 uur: R.L.C. Vogels, ‘Cognitive impairment in heart failure. Cardiovascular correlates of the cognitive profile in relation to brain magnetic resonance imagining abnormalities in patients with heart failure’ promoter: prof.dr. Ph. Scheltens, copromotor: dr. H.C. Weinstein vrijdag 11 april – aula, 15.45: ‘Over de huis artsengeneeskunde’ door: pr.dr. H.E. van der Horst woensdag 16 april – auditorium, 15.45 uur: B.B.J. Hermsen, ‘Risk profile of women at hereditary high risk for breast and ovarian cancer. Predictive markers and preventive measures’ promotoren: prof.dr. R.H.M. Verheijen, prof.dr. P. Kenemans, copromotor: dr. S.C.T. von Mensdorff-Pouilly vrijdag 18 april – auditorium, 10.45 uur: H.L. Van, ‘Exploring predictive factors in depression treatment. The role of patient characteristics and psychodynamics diagnosis’ promoter: prof.dr. J.J.M. Dekker, copromotor: dr. R.A. Schroevers vrijdag 18 april – aula, 13.45 uur: P.C.A.M. Bakker, ‘The quality of cardiotocography in obstetric practice’ promoter: prof.dr. H.P. van Heijn vrijdag 18 april – aula, 15.45 uur: E. Licht- Strunk, ‘The prognosis of late-life depression in general practice’ promotoren: prof.dr. M.de Haan, prof.dr. A.T.F. Beekman, copromotor: dr. H.W.J. van Marwijk dinsdag 22 april – aula, 10.45 uur: J. Voortman, ‘The proteasome: a viable target in non-small cell lung cancer?’ promotor: prof.dr. G. Giaccone, copromotor: dr. F.A.E. Kruyt dinsdag 22 april – aula, 13.45 uur: M.I. Gallegos Ruiz, ‘Therapeutic targets and biomarkers in lung cancer’ promotoren: prof.dr. E.F. Smit, prof. dr. G. Giaccone, copromotoren: dr. J.A. Rodriquez, dr. B. IJlstra dinsdag 22 april – aula, 15.45 uur: F.A.H. van der Linden, ‘Proxy measurements in multiple sclerosis’ promotoren: prof.dr. C.H. Polman, prof.dr. H.M. van der Ploeg, copromotoren: dr. B.M.J. Uitdehaag, dr. M. Klein donderdag 24 april – aula, 15.45 uur: S. Stone, ‘Xenopus Laevis as a model system for evaluating the function of Fanconi anemi proteins’ promoter: prof.dr. H.Joenje, copromotor: dr. M. Hoatlin Symposia en cursussen  vrijdag 11 april – medische faculteit, collegezaal FG-02 12.00–15.00 uur: ‘De weerbarstige relatie tussen theorie en praktijk’ van Henriëtte van der Horst. Deelname is gratis, aanmeldingen via [email protected]. Verdere informatie: VUmc, secretariaat huisartsgeneeskunde, BS7 D-534, tst. 48199 zondag 13 - woensdag 16 april Congres ICPAPH Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, dhr. R. van Veen, tst. 48444 donderdag 17 - vrijdag 18 april ‘Teach the teacher’ Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, mw. L. Ligtvoet, tst. 48444 vrijdag 18 april – Amstelzaal, 12.30-19.00 uur, VUmc-Huisartsendag ‘Twee handen op één buik’ Inlichtingen: PAOG cursus- en congresorganisatie, Jitta Reddingius en Ingrid van de Vegte, tst. 48444, email: paog@ VUmc.nl, website: www.paog.info maandag 21 april – Amstelzaal, 19.15-22.00 uur, ‘Voorlichtingsavond sport en beweging bij diabetes’ Inlichtingen: diabetes-dvk. [email protected], tst. 40516

7

Groningen-protocol

Klimaat van strafvervolging boezemt angst in

n Ellen Kleverlaan

Het Groningen-protocol is in 2004 opgesteld door Eduard Verhagen van het Academisch Ziekenhuis Groningen. Het stappenplan moet strafvervolging wegens moord op een wilsonbekwame voorkomen. Het gaat om een zeer kleine, maar ernstig lijdende groep zieke pasgeborenen. Fetter heeft in de dertig jaar dat hij zijn vak uitoefent welgeteld twee keer van ouders het verzoek gekregen om actief het leven van hun pasgeborene te beëindigen. In beide gevallen is dat toen niet gehonoreerd en is het kindje na enige tijd zelf overleden. Hij wil er maar mee zeggen dat het om relatief zeer zeldzame gevallen gaat. Fetter zegt daarna met nadruk dat het klimaat van strafvervolging een zodanige angst inboezemt dat medici zich niet uitgenodigd voelen om een eventuele actieve levensbeëindiging te melden bij justitie. Ondanks het Groningen-protocol.

Angst Hoe komt dat? Fetter: “De angst zit er voorlopig goed in. Hoewel het een tijd geleden is, ligt het nog vers in het geheugen hoe twee eerdere meldingen tot vervolging van het OM hebben geleid. Deze artsen hebben het daarmee bepaald niet gemakkelijk gehad. Hun wachtte een lijdensweg nadat zij zich hadden

gemeld en uiteindelijk voor de rechter dienden te verschijnen.” Lopes Cardozo: “Door deze gevallen kan ik mij de vrees om te melden goed voorstellen.” Maar het is niet de enige reden denken zowel Lopes Cardozo als Fetter, voor het geringe aantal meldingen. Er zijn waarschijnlijk ook daadwerkelijk minder gevallen. Fetter: “Medische ontwikkelingen gaan snel. De inname van foliumzuur is vanzelfsprekender geworden. Er is veel aandacht voor palliatieve zorg. En met prénataal screenen zoals de twintig-weken echo, vermoeden wij dat minder zwaar-gehandicapte kinderen geboren worden.” Maar het verklaart zeker niet alle nietmeldingen, denken zowel Fetter als Lopes Cardozo.

Toetsen Dat ook de minister benieuwd is naar het waarom van het geringe aantal meldingen blijkt uit de uitnodiging die staatssecretaris Jet Bussemaker stuurde aan verschillende mensen voor een bijeenkomst in april over dit onderwerp. Ook Fetter is uitgenodigd. Fetter: “Formeel is het doel van de bijeenkomst om te informeren over de totstandkoming, de achtergronden en de taken van de commissie ‘late zwangerschapsonderbreking en levensbeëindiging pasgeborenen’.” Deze commissie Hubben (vanwege voorzitter Hubben), is twee jaar geleden opgericht om alle meldingen rondom levensbeëindiging van pasgeborenen te toetsen aan het protocol op zorgvuldigheid van het handelen van de arts. De commissie geeft de melding vervolgens door aan de Procureur Generaal, voorzien van een advies. De PG beslist dan of strafrechtelijke vervolging van de arts aan de orde is of niet. Academische discussie Actieve levensbeëindiging van pasgeborenen kan ook in ons ziekenhuis voorkomen. Uiteraard is zorgvuldigheid en kwaliteitsbewaking

F o t o : s c h u t t er s t o ck

Het Groningen-protocol uit 2004 diende een juridische basis te bieden voor de levensbeëindiging van een pasgeborene die ondraaglijk lijdt en geen uitzicht heeft op een menswaardige toekomst. Het aantal meldingen bij justitie is ondanks het protocol niet toegenomen. Kinderarts-neonatoloog Willem Fetter en juriste Nathalie Lopes Cardozo van Bureau Medische Zaken geven hun mening.

van de procedure en de uitvoering daarvan van groot belang. En uiteraard moeten voorkomende gevallen gemeld worden, zegt Willem Fetter. Toch is dat tot nu toe ook bij VUmc niet voorgekomen. Het protocol is anderhalf jaar geleden, na uitvoerige discussie binnen de commissie ethiek van VUmc herschreven voor de situatie binnen ons ziekenhuis en aan de raad van bestuur aangeboden. Omdat zich in al die jaren geen gevallen in VUmc hebben voorgedaan, blijft het een beetje een academische discussie, zegt Lopes Cardozo. “Die niettemin uiterst relevant is. We moeten als VUmc erop voorbereid zijn. Het gaat om situaties van artsen in een noodtoestand en het strafrecht is behoorlijk dreigend. Het streven naar rechtszekerheid voor de artsen in kwestie is dus noodzakelijk. De realiteit vraagt van artsen om een uiterst zware en

ingewikkelde medische beslissing te nemen, dat mogen we niet vergeten. Natuurlijk is er ook de andere kant waarin de maatschappij recht heeft op transparantie als het gaat om zaken over leven en dood.”

Normaal In de praktijk blijkt dat het wel of niet melden ook te maken heeft met de uitleg van wat wel en niet onder ‘normale medische zorg’ valt. De wetgever zegt: ieder handelen dat als doel heeft het leven te beëindigen, moet worden gemeld. Lopes Cardozo: “Want dat valt niet onder normaal medische zorg, zoals dat heet.” De meeste medici nemen een ander standpunt in door te zeggen dat medisch handelen dat slechts het bespoedigen van het levenseinde tot doel heeft, dat toch al onherroepelijk is, ook onder normaal medische zorg valt. Want, zegt Fetter: “Daarmee wordt

het lijden verlicht. Het is dus normaal medische zorg. Een voorbeeld. Een kindje in doodsstrijd, dat urenlang benauwd is en daardoor hevig lijdt kan met spierverslappers rustig inslapen. Volgens medici valt deze stervensbegeleiding onder normaal medisch handelen, juristen menen van niet en vinden dat het gemeld moet worden bij de commissie Hubben.”

Politieke klimaat De discussie lijkt voorlopig niet geslecht. Het politieke klimaat zorgt daar ook nog eens voor. Het is wellicht inherent aan een onderwerp waaraan veel ethische vragen kleven. Maar of de artsen die in de praktijk voor heel moeilijke beslissingen komen te staan daarmee ook zijn geholpen, blijft voorlopig eveneens in het midden.

w e t e n s w a a r d i g Nieuwe inzichten in het functioneren van het hart bij verhoogde bloeddruk in de longen (pulmonale hypertensie, ph) kan de overlevingskans van patiënten vergroten. Veel onderzoek bij deze

ziekte richt zich op het verlagen van de bloeddruk in de longslagaderen, terwijl juist de hartfunctie het overleven van de patiënt bepaalt. Onderzoek naar de hartfunctie bij deze ziekte levert nieuwe aanknopingspunten voor behandeling, blijkt uit het promotieonderzoek van Tji Joong Gan.

Patiënten met een hoge bloeddruk in de longen (pulmonale arteriële hypertensie) overlijden doordat de rechter hartkamer niet in staat is tegen de hoge druk in te pompen. Uit het onderzoek van Gan blijkt dat de rechterkamer van het hart niet voldoende gevuld raakt met bloed, doordat de rustfase

van het hart verlengd is. Met medicatie is het mogelijk deze rustperiode te verkorten en de pompfunctie van het hart te verbeteren. Verder blijkt uit het onderzoek dat beide hartkamers niet meer synchroon pompen. Dit heeft een negatieve invloed op de hoeveelheid bloed dat naar het lichaam gepompt wordt.

Vervolg van pagina 1 In tegenstelling tot de huidige praktijk, waarbij iedere patiënt eenzelfde behandelingsprotocol ondergaat (‘one size fits all’), wordt gestreefd naar een geïndividualiseerde behandeling die rekening houdt met biologische verschillen tussen patiënten en hun ziekte. Innovatieve moleculaire testen en pet imaging spelen hierbij een sleutelrol. Uiteindelijk moet het zelfs mogelijk worden om resistente gebieden binnen een tumor met imaging af te beelden, waarna deze gebieden intensiever en effectiever bestraald kunnen worden. Behandeling op maat dus,

met naar verwachting een beter eindresultaat: langere overleving en betere kwaliteit van leven. Hematoloog Gert Ossenkoppele neemt deel aan het project biochip diagnostiek voor leukemie, dat Bob Lowenberg van het Erasmus mc coördineert. Het VUmc aandeel behelst het bepalen van de minimale restziekte als patiënten therapie hebben gehad. Bij acute myeloide leukemie ontstaan vaak recidieven door persisterende leukemiecellen. Detectie van deze cellen is prognostisch belangrijk. Tot nu toe gebeurt deze bepaling nog in beenmerg van patiënten. Samen met Immunicon

een bedrijf gespecialiseerd in het detecteren van zeldzame cellen gaat Ossenkoppele een test ontwikkelen die op perifeer bloed kan plaats vinden en dus patiënten beenmergonderzoeken uitspaart. Daarnaast wordt de bepaling van de minimale restziekte gebruikt om als validatie voor de totale BioChip te dienen. Het vierde onderzoeksproject, gecoördineerd door Mark van Buchem van LeARN, richt zich op de vroege diagnose van de ziekte van Alzheimer op basis van moleculaire testen en beeldvormende technieken, het individualiseren van de behandeling en het ontwerpen van hulpmiddelen

om sneller nieuwe generaties medicijnen te ontwikkelen. Een van de vier projecten zal volledig op VUmc worden uitgevoerd. Nucleair geneeskundige en deputy coordinator Bart van Berckel gaat binnen dit project pet radiotracers ontwikkelen voor de nmda receptor. Deze kunnen worden gebruikt om vast te stellen welke patiënten baat hebben bij een behandeling met nmda receptor antagonisten. Daarnaast kunnen de pet tracers ook een belangrijke rol spelen bij een meer doeltreffende ontwikkeling van nieuwe medicijnen.

M a rk v a n d e n B r i n k

Behandeling hartfunctie zinvol bij hoge bloeddruk in longen

Kinderoncoloog deelt uit Met 552 gebakjes luidde Gert-Jan Kaspers het jubileumjaar van vonk in. Niet alleen de collega’s van de kinderafdelingen, maar ook die van VUmc cca en laboratoria werden verrast. Iedere medewerker die met kinderoncologie te maken heeft kreeg een taartje met het logo van het fonds, dat in 1988 werd opgericht. 8

Tracer – 1 0 a p r i l 2 0 0 8 – N ieu w s – On d er w ij s – O n d e r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a ti e – M e d e d e l i n g en – Vacatures –

Instituut ondersteuning patiëntenzorg (IOP): onthoud die naam. Zo heet het nieuwe instituut dat bestaat uit het voormalige bureau medische zaken, het bureau kwaliteit en alle activiteiten in de divisies die zich met ziekenhuisbrede patiëntenzorg bezighouden. Doel is om alle krachten die zich ziekenhuisbreed richten op verbetering van onder meer kwaliteit, veiligheid en logistiek rondom patiëntenzorg, te bundelen. Bas Geerdes (Heerlen, 1965), sinds 1 maart directeur van het instituut, vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen dat weten. Patiëntenzorg is namelijk een zaak van iedereen die in het ziekenhuis werkt.

Bas Geerdes, directeur IOP

Vumc-ers in het nieuws

‘Veiligheid staat voorop’

‘Ergonomische stoelen worden ook vaak aangeprezen als zouden zij rugklachten voorkomen. Dat klopt niet, want van zitten krijg je geen rugklachten. Ook niet als je ‘verkeerd’ op je stoel zit. Waar je wel rugklachten van kunt krijgen, is van lichaamstrillingen.’ Allard van Beek, hoogleraar epidemiologie van arbeid en gezondheid vindt dat arboprofessionals te vaak onzin verkopen. Forum, het opinieblad van vno-ncw, maart.

“Bij de kwaliteit van de zorg gaat het om content maar evenzeer om delivery”, legt Geerdes uit. “Content of inhoud slaat op klinisch vakmanschap, maar bijvoorbeeld ook de ontwikkeling van richtlijnen en innovatie. Bij delivery gaat het om de manier waarop die zorg wordt geleverd, zoals de patiënt centraal stellen, zorgpaden en bejegening. Patiëntveiligheid is van al deze processen afhankelijk. Historisch is in de gezondheidszorg alle aandacht gegaan naar de content. We moeten daar ook veel aandacht aan blijven besteden, maar we moeten ons in toenemende mate gaan bekwamen in delivery om de kwaliteit werkelijk te kunnen verbeteren. Dat is niet alleen een zaak van individuen. In de zorg zijn mensen als team verantwoordelijk, omdat zij afhankelijk zijn van elkaars bijdrage.” Vanuit die gedachten gaat Geerdes met het IOP alle processen en initiatieven op het gebied van patiëntenzorg coördineren en integreren. “Er is heel veel goeds gaande op dit gebied bij VUmc”, zegt Geerdes. “Door dat samen te brengen kunnen we de concurrentiepositie van VUmc verder verbeteren.”

Expliciete keuzes Geerdes, kinderchirurg, heeft in

M a rk v a n d e n B r i n k

n Marianne Meijerink

veel Nederlandse en buitenlandse ziekenhuizen gewerkt. Hij studeerde in Rotterdam, deed onderzoek aan Johns Hopkins in Baltimore (vs), was assistent chirurg in Yorkshire (Engeland), promoveerde in Maastricht en specialiseerde zich in Eindhoven, Auckland (Nieuw-Zeeland) , Aidelaide (Australië) en Maastricht in de chirurgie. In het kinderchirurgisch centrum Amsterdam (amc en VUmc) volgde hij de superspecialisatie tot kinderchirurg. “Een schitterend vak, maar het klinisch werk liet me weinig ruimte om structureel bezig te zijn met kwaliteitsbeleid.” Dat wilde hij graag, geïnspireerd door zijn verblijf in Nieuw-Zeeland. “Daar was ik in aanraking gekomen met een andere ziekenhuiscultuur. Men maakt daar heel bewust afwegingen tussen de best mogelijke zorg, op basis van evidence based medicine, en de kosten daarvan. Er

worden ook expliciet keuzes gemaakt voor een specifiek aanbod. Dat moet ook in een klein land. Medici waren daar heel oprecht en intensief bij betrokken, zonder dat ze zich beperkt voelden in hun beroepsuitoefening. Dat vond ik heel interessant. Het stimuleerde mij om de master zorgmanagement te halen in Rotterdam.”

Leren en verbeteren Gewapend met die kennis en ervaring nam Geerdes afscheid van zijn beroep als chirurg en werkte hij vervolgens enkele jaren bij Zorgverzekeraars Nederland. Als medisch adviseur ontwikkelde hij de Inkoopgids dbc’s, aan de hand waarvan zorgverzekeraars nu de zorg inkopen – althans de 20 procent van de vrije ziekenhuiszorg waarover onderhandeld kan worden. “Dat was een hele interessante tijd”, zegt hij terugkijkend. “De complete zorg-

wereld komt daar samen, inclusief de wetenschappelijke verenigingen en de patiëntenorganisaties. Het was geweldig om de gids te maken, maar ook een enorme klus, bijna een tweede proefschrift.” Binnen VUmc wil Geerdes werken aan een klimaat waarin continu geleerd en verbeterd wordt. “Veiligheid van patiënten staat natuurlijk voorop. We moeten begrijpen dat fouten en bijna fouten inherent zijn aan het menselijk functioneren. Waar het om gaat is dat we daar van leren zodat we een systeem creëren dat deze fouten opvangt. Patiënten moeten er van op aan kunnen dat er alles aan gedaan wordt om hen zo goed en veilig mogelijk te behandelen en medewerkers moeten kunnen vertrouwen op een systeem dat hen daarbij maximaal ondersteunt.”

Sociale geneeskunde organiseert

Groot internationaal congres over de effecten van bewegen Van 13 tot en met 16 april vindt het 2nd International congress on physical activity and public health plaats. Ruim 500 wetenschappers uit onder andere Noord-Amerika, Zuid-Afrika en Brazilië komen er voor naar Amsterdam.

mensen er een gewoonte van maken om te bewegen? Kleine maatregelen zetten al zoden aan de dijk: per jaar worden we gemiddeld zes ons dikker. Grof gerekend is dat 1,1 gram lichaamsvet per dag. Dat verbrand je als je op je werk de trap neemt in plaats van de lift.”

bijvoorbeeld is het vaak onmogelijk om hard te lopen; er zijn geen voetpaden, je botst meteen tegen de snelweg op. Bewegen is een consumptieartikel geworden. Geen geld voor de sportschool? Dan ben je de pineut. Om mensen aan het bewegen te krijgen, moet je omgevingsmaatregelen treffen. De plek van waaruit wordt geïntervenieerd is daarom een belangrijk thema op het congres. Dat kan de werkplek, de school, de wijk of de huisartsenpraktijk zijn.” Waar het Nederlandse onderzoek zich op de werkplek en scholen richt, hebben de Brazilianen en Zuid-Afrikanen expertise op het gebied van community interventions. Deze zijn erop gericht hele wijken in beweging te krijgen. Ook het fenomeen dat het probleem in ontwikkelingslanden een fase overslaat, komt aan de orde. “De hogere klasse streeft naar een westers consumptiepatroon: veel eten en weinig bewegen. Op de Fiji-eilanden in de Stille Zuidzee is inmiddels 60 tot 70 procent van de mensen obees!”

In Westerse landen begint overgewicht aan de onderkant van de maatschappij. Van Mechelen: “In Amerika

Interesse? Aanmelden kan nog via de site www.icpaph08.org

Vier dagen staat het verband tussen lichamelijke activiteit en de volksgezondheid centraal. “Uit onderzoek van de Gezondheidsraad blijkt dat de gemiddelde energie-inname tussen 1986 en 1997 is afgenomen”, vertelt organisator Willem van Mechelen. “Toch worden we steeds dikker. Dat betekent dat we minder zijn gaan bewegen. Alleen al in Nederland sterven er per jaar zo’n 9.000 mensen aan een aandoening die samenhangt met lichamelijke inactiviteit, denk aan hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en bepaalde vormen van kanker. Omdat de afdeling sociale geneeskunde vooraanstaand onderzoek doet op dit gebied, vroeg het Center for disease control en prevention uit

F o t o : s c h u t t er s t o ck

n Annemarie van den Hoven

de vs ons dit congres te organiseren.”

1,1 gram per dag In de onderzoekslijn ‘Leefstijl, sport en gezondheid’ van de afdeling sociale geneeskunde wordt onderzocht wat voor soort activiteiten het meest effectief zijn om de gezondheid te bevorderen. “En we kijken naar gedrag”, licht Van Mechelen toe. “Hoe komt het dat niet iedereen even actief is? Hoe zorg je ervoor dat

Tr ac er – 1 0 a p r i l 20 0 8 – N ieu w s – On d er w ijs – On de r z o e k – P a ti ë n te n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n g e n – Vacatures –

‘Er is een theorie die zegt dat het voor de gezondheid veel uitmaakt hoe langdurig mensen inactief zijn, hoe lang ze op hun kont blijven zitten.’ Uit studies blijkt dat de gezondheid verslechtert bij mensen die de hele dag zittend doorbrengen. Mireille van Poppel, epidemiologe en onderzoeker bij het emgo instituut, over het effect van vaker de trap nemen. Limburgs Dagblad, 26 maart. ‘Het is een duidelijke maatregel. Door middel van vaccinatie kun je 70 tot 80% van de baarmoederhalskankers voorkomen, met name bij 35- tot 45-jarigen.’ Chris Meijer, klinisch patholoog, in reactie op het advies van de Raad voor Volksgezondheid om een inentingsprogramma tegen het hpv-virus te introduceren. Een Vandaag, Tros/avro, 1 april 2008. ‘Een kwart tot de helft van de patiënten die wij zien, gaat ook naar alternatieve genezers. In allerlei stadia van hun behandeling: ervoor, tijdens en erna.’ Aartjan Beekman, psychiater, over het vaker aangrijpen van alternatieve therapieën door cliënten in de psychiatrie. De Volkskrant, 29 maart. ‘Een patiënt die ’s nachts door het huis spookt trekt immer een zware wissel op z’n omgeving. Eerder dan vanwege geheugenproblemen ziet de mantelzorger zich door dat nachtelijk zwerven genoodzaakt de verzorging aan een verpleeghuis over te dragen.’ Eus van Someren, over de preventie van depressie en slaapstoornissen in een vroeg stadium van dementie door een lichtbad van 1000 lux. Twentse Courant, 6 april. ‘Deze studie is technisch hoogstaand en conceptueel van groot belang. Maar de betekenis van dit onderzoek voor de praktijk zal nog moeten blijken. We hebben bij neurodegeneratieve ziekten vaker interessante resultaten bij proefdieren gezien die bij mensen niet reproduceerbaar bleken.’ Chris Polman, hoogleraar neurologie over het gebruik van de buckybal (zestig koolstofatomen in de vorm van een voetbal) bij multiple sclerose. nrc Handelsblad, 5 april. ‘Het geld komt van 125.000 spelers. Het is heel bijzonder dat een relatief klein aantal mensen zo veel geld bijeen brengt.’ Winald Gerritsen, directeur van VUmc cca, over de vier miljoen euro die tot dusver voor het nieuwe kankercentrum bijeen is gebracht via de Sponsor Bingo Loterij. Het Parool, 5 april.

9

Aan de muur - Wat hebben VUmc medewerkers op hun werkplek aan de muur hangen? Waarom hebben zij voor dat schilderij of die foto gekozen? En heeft het een speciale betekenis?

lunchen Koffiepauze, een overleg, een afscheidsborrel of een verjaardagsfeestje. Er zijn veel momenten om als collega’s ff bij elkaar te komen. Tracer legt ze vast.

Het was eigenlijk de bedoeling dat er geluncht zou worden, maar als altijd had het bestuur van de assistentenvereniging het razend druk. Net genoeg tijd om een foto te laten maken en een haastige hap te nemen. “Sinds vorig jaar heeft de assistentenvereniging een doorstart gemaakt”, vertelt voorzitter Bas Roukema. “Tot nu toe hadden assistenten, of het nu om aios of agnios gaat, geen stem hier; de assistenten waren een groep die helemaal niet vertegenwoordigd was. Dat is veranderd. Een afgevaardigde van de assistentenvereniging woont de bijeenkomsten van het stafconvent en de opleidingscommissie bij.” De vereniging organiseert daarnaast een tweemaandelijkse assistentenlunch,

f o t o : R o n a l d v a n W i ere n

Datum en tijdstip foto: 1 april, 12.30 uur Afdeling: assistentenvereniging Waar: Het plein Adres: ZH 0A86 Uitzicht: het nieuw gevulde aquarium Gelegenheid: bestuurslunch

waar een spreker een voor ieder interessant onderwerp uitlicht. “Dat hebben we nu twee keer gedaan en beide keren waren er meer dan honderd assistenten aanwezig. Nu gaan we ook een borrel organiseren.” Het bestuur van de assistentenvereniging bestaat uit (vlnr

voor): Jolijn Kragt (neurologie), Florian Dijkman (radiologie), Floor Neijens (kindergeneeskunde), Marchien Fieren (cardiochirurgie) en (vlnr achter) Bas Roukema (kno) en Alexi Baidoshvili (pathologie). n MK

In de aanloop naar de verkiezingen geven OR-leden aan wat de ondernemingsraad voor VUmc betekent.

De bijdrage van OR-lid René Wijbrandts

Wat hangt er aan de muur bij Cecile Stouthart, teamleider zorgeenheid oncologie • Drie portretten van Maria Ikonomopoulou n Ursula Wopereis

De gang die de zorgeenheid geneeskundige oncologie op 3C verbindt met de rest van het ziekenhuis was lang en leeg. “Ons voormalig hoofd Hans Peltenburg vond het maar kaal en heeft de kunstcommissie gevraagd om kunst aan de muur. Enige tijd later werden deze drie portretten opgehangen”, vertelt Cecile Stouthart, die vanuit haar werkkamer uitzicht heeft op de aanwinsten. “De foto’s maken deel uit van een serie van Maria Ikonomopoulou, een van oorsprong Griekse kunstenares die sinds 1985 in Rotterdam woont. Er zijn twee versies om de inhoud te lezen. Uit de informatie van de

‘Het gaat hier zoveel soepeler’



10

geen enkel bezwaar tegen. Ik kan verder ook een deel van mijn reistijd voor de or gebruiken. De treinreis vanuit Almere duurt een half uur en in die tijd lees ik vaak de stukken. Mijn motivatie om in de or te gaan? Ik wil opkomen voor de rechten van mijn collega’s. Ik denk daar trouwens tegenwoordig wat genuanceerder dan vroeger. Soms kan een werkgever niet anders dan nare maatregelen nemen. Wat je dan als or-lid kunt doen is zorgen dat de pijn draaglijk blijft en dat er zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met de getroffen medewerkers. Dat is voor mij de belangrijkste reden om dit werk te doen. Maar het is ook gewoon leuk om or-lid te zijn, want je doet dit werk met heel aardige mensen.” n MK M a rk v a n d e n B r i n k

M a rk v a n d e n B r i n k

“Ik werk nu al weer een jaar als klinisch farmaceutisch toxicologisch analist bij de apotheek van VUmc. Hiervoor werkte ik bij een farmaceut en daar zat ik ook al in de or. Het was logisch om dat or-werk hier voort te zetten. Een groot verschil trouwens tussen beide organisaties. In het bedrijfsleven moet je bijna vechten om tijd te krijgen voor de or en de directie ‘vergeet’ soms om de or in te schakelen voor er belangrijke beslissingen worden genomen. Je moet ze bijna lesgeven over de wet op de ondernemingsraden. Dat is hier heel anders; het is hier goed geregeld allemaal. De raad van bestuur gaat gemakkelijk om met de or en het loopt allemaal veel soepeler. Dat heeft ook te maken met de houding van mijn collega’s. Een organisatie compenseert de tijd die een medewerker aan de or besteedt, maar in de praktijk is dat best lastig. Hoe vind je iemand voor een paar uurtjes per week? Dat betekent dat het toch vaak de collega’s zijn die een tandje harder moeten lopen. Daar maken ze hier gelukkig

Lorenzo

Tracer – 1 0 a p r i l 2 0 0 8 – N i e u w s – O n d e r w i j s – O n d e r z o e k – P a t i ë n t e n z o r g – O r g a n i s a t i e – M e d e d e l i n gen – Vacatures –

kunstcommissie begreep ik dat de witte tekstslingers op de foto uitspraken zijn of fragmenten uit het levensverhaal van vrouwen die Ikonomopoulou heeft geïnterviewd. Maar volgens de website van de kunstenaar gaat het om namen van mensen die ze door haar werk heeft ontmoet. Ze heeft alle communicatie vastgelegd in woorden, deze uitgeknipt en zo al haar relaties in woordslingers gevangen. Als je goed kijkt zie je ook namen. Het is maar net wat je er in ziet.” “Dit is een drukke gang en iedereen die hier langskomt blijft wel staan kijken of praat er even over. In de tijd dat ze hier nu hangen heb ik nog nooit gehoord dat iemand ze niet mooi vond. Omdat we regelmatig kunst van patiënten krijgen, hebben we inmiddels ook een aardige afdelingscollectie. Hangen we een kunstwerk op, dan proberen we qua kleurgebruik en onderwerp aan te sluiten bij de omgeving. Deze portretten vind ik bijvoorbeeld te wit om op de afdeling te hangen, maar hier in de gang komen ze goed tot hun recht. Passanten zien er vaak verpleegkundigen in. Ach ja, vrouwen in het wit, hè.”