Onderwijs Netwerk Ondernemen projecten 2009

Onderwijs Netwerk Ondernemen projecten 2009

www.onderwijsonderneemt.nl

Voorwoord Namens het team Onderwijs en Ondernemen ben ik blij dat ik u dit boekje kan aanbieden. Een boekje met daarin 28 Onderwijs Netwerk Ondernemen (ONO) projecten die met volle vaart van start zijn gegaan. De 28 ONO projecten zijn energiek en ondernemend en bieden mogelijkheden voor aantrekkelijk onderwijs voor leerlingen en studenten. Docenten, ondernemers, maatschappelijke (buurt)organisaties, ouders en schoolbesturen zijn actief om binnen het netwerk kansen voor samenwerking aan te grijpen. Iedereen vanuit een eigen motivatie, maar met een win-win situatie voor ogen. Een vruchtbaar begin voor een langdurige samenwerking. In Dagblad De Pers van 24 maart 2010 werd voorspeld dat in 2020 een veel grotere samenwerking tussen alle onderwijsvormen, leeftijden en het bedrijfsleven zal zijn gevormd in zogenaamde ‘Learning communities’. Hoezo 2020, ik ben trots dat de ONO projecten daar al mee gestart zijn! In dit boekje leest u kort een samenvatting van de doelen en activiteiten van ieder project. Dit is nog maar het begin. Want door de vele profileringsactiviteiten van deze projecten zult u nog veel meer gaan horen over ondernemend onderwijs in Nederland. Op de website www.onderwijsonderneemt.nl kunt u de projecten verder volgen. Inspireer en leer van anderen, benut het mooie netwerk waarvan u deel uitmaakt! Mijn collega’s en ik zullen er ook voor u zijn. Ik wens iedereen heel veel succes en plezier bij de uitvoering van het project! Tot ziens! Namens het team, Eline Beemsterboer Coördinator Onderwijs Netwerk Ondernemen Den Haag, 25 maart 2010

Team Onderwijs en Ondernemen Eline Beemsterboer

Jos van Meegen

[email protected] T. 088 - 602 5067 M. 06 - 5247 1047


Contactpersoon voor de projecten

Contactpersoon voor de projecten

• Ondernemers in de dop (ONO09007) • Beestachtig Ondernemen (ONO09064) • IBC Ondernemend Onderwijs (ONO09068) • (we want) MORE (ONO09108) • Micro Managers (ONO09136) • Purmerend (ONO09161)

• Heerbeeck Transfer Office (ONO09011) • Match (ONO09101) • De Torteltuinen BV (ONO09129) • Denk, Durf, Doe! (ONO09134) • Green presents (ONO09165)

Thomas van Vliet Niek Berendsen [email protected] T. 088 - 602 5833


Contactpersoon voor de projecten Contactpersoon voor de projecten • Ambachtelijk ondernemen in Skarsterlân (ONO09004) • Techniek en Ondernemen (ONO09026) • Samen Sterker (ONO09042) • ONO-Flevoland (ONO09062) • Studio T Business Café (ONO09074) • Ondernemende jongeren en Local Identity Noord Groningen (ONO09080) • Een ondernemershuis voor de regio KAM (ONO09124)

• Creatief Ondernemen (ONO09021) • MBOnderneemt Limburg (ONO09030) • NO2 (ondernemend onderwijs) Oost Achterhoek (ONO09092) • Small Business Teams (ONO09125) • Onderwijs Netwerk Ondernemen Zeeuws- Vlaanderen (ONO09131)

Tamara van Tienen [email protected] T. 088 - 602 5128 M. 06 - 5247 1073

Contactpersoon voor de projecten • Kom over de brug! (ONO09034) • Kids & Company (ONO09035) • Onderwijs Netwerk Ondernemen Nijmegen (ONO09041) • Onderwijs Netwerk Onderneemt Leerondernemingen (ONO09050) • Ondernemen en leren in Dordrecht (ONO09083)

Ondernemersgeest moet al jong uit de fles Op de NSG staat de ontwikkeling van de leerling centraal. Al jarenlang investeren we in een leeromgeving waarbinnen aantrekkelijk, uitdagend en inspirerend onderwijs wordt aangeboden. Ons doel is de leerling niet alleen theorie bij te brengen maar daarbij ook een koppeling te maken met de wereld om ons heen. Zo investeren we in onderwijskundige projecten waarbinnen maatschappelijke ontwikkelingen centraal staan en de maatschappelijke betrokkenheid van onze leerlingen gestimuleerd worden.

Activiteiten binnen het project • Het productiebureau • VWO samen met het VMBO • Jong Ondernemen • Het Symposium • Het arbeidsoriëntatieproject E&M en N&T • Het lerarencongres

Het project “Ondernemerschap binnen de NSG” past hier goed bij. De leerlingen maken hierdoor al op jonge leeftijd kennis met verschillende facetten van het ondernemerschap. Ze krijgen inzicht in verantwoord ondernemerschap. Bij het vak economie en/of management&organisatie doen onze leerlingen ervaring op met het opzetten van een eigen onderneming. Samen met het Kandinsky College, de HEAO, de Kamer van Koophandel en een aantal bedrijven, waaronder Royal Haskoning, beginnen ze een eigen minionderneming. Ook kunnen ze meewerken aan een speciaal “productiebureau”gericht op het organiseren van diverse festiviteiten en activiteiten. Hieronder valt het organiseren van sportdagen, benefietconcerten, activiteitenavonden, maar ook de bedrijfsvoering van de musical “Little Shop of Horrors” die de school in december 2010 opvoert in de Nijmeegse Schouwburg en waaraan maar liefst 250 leerlingen deelnemen.

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09041 Contactpersoon: Mevrouw J.N.M. Arpots-Kouwenberg: [email protected] Locatie project: Nijmegen, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/ononijmegen

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Nijmeegste Scholengemeenschap Groenewoud (NSG) • Kandinsky College locatie Hatertseweg • Koninklijke Haskoning Groep • Canisius College locatie De Goffert • Hogeschool Arnhem Nijmegen International Business Studies • HAN Centrum Voor Ondernemerschap • Kamer van Koophandel Centraal Gelderland • Industriële Kring voor Nijmegen en omgeving

Ambachtelijk ondernemen in Skarsterlân Activiteiten binnen het project

De gemeente Skarsterlân profileert zich als een ambachtengemeente en hoofdplaats Joure staat bekend om haar ambachtelijke ondernemers. In dit project werken 8 basisscholen, 2 scholen voor voortgezet onderwijs, het Museum Joure, diverse ambachtslieden en partijen als Jong Ondernemen, Het Hoofdbedrijfschap voor Ambachten en de Kamer van Koophandel samen. Cedin verzorgt de projectleiding. Leerlingen gaan in samenwerking met het platform Jong Ondernemen en ondernemers uit de regio, ondernemingen opzetten. Ze nemen ook deel aan excursies naar de werkplaatsen van verschillende ambachtelijke ondernemers en het museum Joure. Daarnaast geven de ondernemers workshops waarbij naast de leerlingen ook docenten en management van de scholen wordt betrokken. De leerlingen van de scholen voor voortgezet onderwijs zullen snuffelstages gaan volgen in het kader van ambachtelijk ondernemen. Dit kan zijn bij een ambachtelijk ondernemer of bij een basisschool als assistentie bij het project.

Onderwijssector: PO & VO Projectnummer: ONO09004 Contactpersoon: Mevrouw A. Postma: [email protected] Locatie project: Joure, Friesland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/ambachtelijkondernemen

• Wat is een bedrijf • Functies verdelen • Marktonderzoek • Het kiezen van een goed doel • Publiciteit • Marketing en reclame • Het kiezen en maken van een ambachtelijk product • Prijs en winst bepalen • Verpakking • Verkoop • Financiën • Eindpresentatie

Samenwerkende partijen • Aanvrager: De Trieme • De Arke Lemmer • St. Mattheus Joure • It Klimmerblêd St. Nicolaasga • De Tarissing • It Haskerplak • De Ynset Rottum • De Stobbestjelp • Osg Sevenwolden • Bornego College • Jong Ondernemen • Klokkenmakerij Van der Meulen • Edelsmid Van der Wal • Scheepswerf de Jong • Cedin • Kamer van Koophandel • Hoofbedrijfschap Ambachten Zoetermeer • Museum Joure • Gemeente Skarsterlân

Ondernemers in de dop Het netwerk ‘Ondernemers in de dop’ in Rotterdam wil het ondernemend gedrag stimuleren bij leerkrachten en leerlingen in het primair onderwijs en studenten/ docenten van de lerarenopleiding. Het netwerk wordt gevormd door zeven scholen in het Primair Onderwijs, de lerarenopleiding, de ondernemersopleidingen van de Hogeschool Rotterdam, de Kamer van Koophandel, individuele ondernemers uit de regio en het Kenniscentrum Ondernemerschap Rotterdam. De RABO-bank ondersteunt het netwerk. Het netwerk ontwikkelt een aantal activiteiten en activerende werkvormen, waardoor leerlingen, leerkrachten van de groepen 5, 6, 7, en 8 in het Primair Onderwijs concreet kennismaken en leren werken met een aantal aspecten van het ondernemen in een competitieve en deels digitale leeromgeving binnen en buiten de school. De leerlingen gaan ondernemers in hun familie of in de schoolbuurt interviewen over hun bedrijf of winkel. Daarover maken zij een spreekbeurt. Daarnaast gaan leerlingen aan de slag met eigen ‘bedrijfjes’ om echt geld te verdienen.

Onderwijssector: PO & HBO Projectnummer: ONO09007 Contactpersoon: De heer R. Bos: [email protected] Locatie project: Rotterdam, Zuid-Holland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/ondernemersindedop

Activiteiten binnen het project • Materiaal ontwikkelen en testen • Start project ‘Spreek voor je beurt’ • Leerlingen interviewen ondernemers • Leerlingen gaan geld verdienen met eigen bedrijfjes • Finale

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Openbare Daltonbassisschool De Waaier • Instituut voor de Lerarenopleiding Hogeschool Rotterdam • Instituut voor Commerciëel Management Hogeschool Rotterdam • OBS De Boog • OBS De Groenehoek • RKBS Het Tangram • OBS De Meridiaan • OBS De Keerkring • OBS De Wilgenstam • OBS Prins Alexander • 3 ondernemers • Kamer van Koophandel

Heerbeeck Transfer Office (HTO) Activiteiten binnen het project

Om de contacten met het bedrijfsleven te versterken en meer projecten te kunnen doen wil het Heerbeeck College een centraal coördinatiepunt oprichten. Hierbij willen ze ook een aantal nieuwe projecten ontwikkelen om de samenwerking tussen Onderwijs en Bedrijfsleven in de regio permanent vorm te geven, waaronder een Heerbeeck Business Club. Het achterliggende doel van de samenwerking is het ontwikkelen van een netwerk. In dat netwerk worden kennis en expertise uitgewisseld om een proces van permanente onderwijsontwikkeling op het terrein van Ondernemerschap vorm te geven.

• Het Heerbeeck Transfer Office zelf, een bekend coördinatiepunt voor beide interne en externe contacten, • Verdere uitbouw van het project de Jonge Ondernemer (vwo 5). Dit project vind plaats in samenwerking met de Rabobank en de docenten Economie en Management en Organisatie. Verdere uitbouw betekent dat nog meer elementen van het ondernemerschap ingevoerd zullen worden, o.a. vreemd kapitaal, • Implementatie van een simulatiespel Ondernemen in het Onderwijs op de afdeling havo, in de vakken Economie en Management en Organisatie, • Een nieuwe opzet van profielwerkstukken, waarbij leerlingen een opdracht kunnen uitvoeren die binnengehaald is uit bedrijfsleven en instellingen, en • Het organiseren van beroepenstages en maatschappelijke stages.

Samenwerkende partijen Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09011 Contactpersoon: De heer A. Kox: [email protected] Locatie project: Best, Noord-Brabant Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/heerbeecktransfer

• Aanvrager: Scholengroep Voortgezet Onderwijs Best-Oirschot (VOBO) • VOBO, Heerbeeck College, Best • Jan van Brabant College, Helmond • Rabobank Groenewoud Zuid, Best • Philips Medical Systems

Creatief Ondernemen In het project “Creatief ondernemen” werken drie basisscholen samen: De Elsakker te Westervelde, OBS Schuilingsoord in Zuidlaren en De Starter uit Groningen. Bij het project zijn diverse Voortgezet Onderwijs scholen, de Hanzehogeschool (Pabo, VTB-steunpunt), een negental bedrijven, een ondernemerstrefpunt, en twee schooladviesdiensten betrokken. Doel is als basis in de scholen een doorgaande lijn in kennis en vaardigheden te creëren met betrekking tot leren ondernemen. Hierop kunnen initiatieven in de actualiteit alsmede cyclisch aangeboden thema’s ontwikkeld worden waarbij enthousiasme, durf, succeservaringen en creativiteit de speerpunten zijn om structureel ware ondernemende scholen te worden. Deze ondernemende scholen worden gekenmerkt door een klimaat waarin initiatieven kunnen ontstaan en zich ontplooien. Dit netwerk wil een aanpak realiseren die door andere scholen kan worden overgenomen en daartoe zullen ze diversiteit in verspreidingsvormen bieden. Profilering zal plaats vinden op de gebieden kunst, techniek en creativiteit. Gezocht wordt naar integratie met andere schoolvakken met name met het rekenonderwijs. Ook maatschappelijk ondernemen krijgt een plaats in het project.

Samenwerkende partijen • Aanvrager: ODS De Starter • OBS Schuilingsoord • OBS De Elsakker • Dr. Nassaucollege • Zernike College • Augustinus College • Hanze Hogeschool • Vensterschool Stadspark

• Bureau Levend Leren • ABCG • Ondernemerstrefpunt Groningen • 10 bedrijven • ICO-Assen • Kamer van Koophandel

Onderwijssector: PO, VO & HBO Projectnummer: ONO09021 Contactpersoon: De heer F. Oldersman: [email protected] Locatie project: Groningen, Groningen Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/creatiefondernemen

Activiteiten binnen het project • Speelpleinactiviteiten voor groep 1/2 waar de samenhang van productie-transport en handel wordt geleerd; • Het begin van het rekenonderwijs wordt gekoppeld aan de context van de winkel met magazijn (groep 3); • In het verlengde van kookactiviteiten wordt een pizzeria en een koekjesfabriek opgezet; • Opdrachten als ontwerp een eigen product en fabriek, waarbij het product ontstaat via de cyclus van technisch handelen (ontwerp-testuitvoering); • Geselecteerde kinderen schrijven een bedrijfsplan dat vervolgens bekeken wordt door VO-economieleerlingen die de bedrijfsplannen voorzien van kritische vragen, tips en adviezen; • Maatschappelijk ondernemen als uitdaging voor de toekomst (duurzame ontwikkeling); • Leren presenteren (zichzelf, onderwerp, artikel) en leren omgaan met media/ict (leren fotograferen, filmen, monteren, maar ook videoconferentie en inzet van mobiel leren (gebruik van kleine laptop met webcam) voor gebruik bij excursies naar bedrijven. • Leren creatief te denken in relatie met kunst, maar ook vanuit “hoe zal het zijn als …” om ingeslepen denkpatronen uit de weg te gaan en over consequenties te leren nadenken.

Techniek en Ondernemen in Friesland Activiteiten binnen het project

In Friesland werken 192 scholen aan het vormgeven van wetenschap en techniek op de basisschool. Dit is in het kader van het project VTB (Verbreding Techniek Basisonderwijs). Inmiddels is voor de meeste van deze scholen de gesubsidieerde periode afgelopen en heeft techniek een stevige plaats gekregen in het onderwijsleerplan van de school. Als verdieping op techniekonderwijs op school wil een netwerk van 11 VTB basisscholen met diverse activiteiten het ondernemen en techniek aan elkaar verbinden. Deze basisscholen gaan samenwerken met diverse bedrijven, ondernemersfederaties en partijen als Jong Ondernemen en de Kamer van Koophandel. Cedin verzorgt de projectleiding. Op de deelnemende scholen wordt het leren ondernemen opgestart met ondersteuning van Jong Ondernemen. Leerlingen gaan ondernemingen opzetten en nemen deel aan excursies naar technische bedrijven. Er wordt een plan gemaakt om het ondernemen een vaste plaats te geven in het techniekonderwijs van de school.

Onderwijssector: PO Projectnummer: ONO09026 Contactpersoon: Mevrouw A. Postma: [email protected] Locatie project: Scharnegoutum, Friesland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/techniekenondernemen

• • • • • • • • • • • •

Wat is een technisch bedrijf Functies verdelen Marktonderzoek Kiezen van een goed doel Publiciteit Marketing en reclame Kiezen van een product Prijs en winst bepalen Verpakking Verkoop Financiën Eindpresentatie

Samenwerkende partijen • • • • • • • • • • • • • • • • •

Aanvrager: Op e Hichte De Toekomst De Riemsloot St. Paulusschool Kleijenburg Thomas v. Aquino St. Maartenschool Betrouwen Earnewjuk Paedwizer De Opdracht Lanhout Franeker Jong Ondernemen Cedin Warnier Precisiemetaal Westra Beheer bv Ondernemersverenigingen

Samen sterker Activiteiten binnen het project • Kunst en Commercie • Jeugdpagina Amersfoort Nu • Schoolmarkt • WijkTV • Ontwikkeling van de wijk

Het project borduurt voort op een eerder project (Samen Leren, Samen Leven) waarin het thema ‘integratie in een multiculturele samenleving’ is verkend door de islamitische basisschool Bilal en de protestants-christelijke basisschool De Vuurvogel, beiden uit Amersfoort. De samenwerking toen heeft duidelijk meerwaarde opgeleverd, waardoor de scholen ook nu weer de krachten bundelden. In dit ONO-project willen de scholen het ‘samen leren’ een stap verder brengen naar ‘samen ondernemen’, middels deelprojecten waarin kinderen en leerkrachten met verschillende achtergronden gezamenlijk ideeën genereren, aanpakken bedenken en de realisatie bewerkstelligen. Naast het bevorderen van ondernemerschap zoeken zij hierbij bewust naar manieren om optimaal voordeel te halen uit elkaars verschillen in afkomst, cultuur, godsdienst en gebruiken. Doel is verder om te komen tot een structurele en permanente samenwerking met de betrokken netwerkpartners, door in de deelprojecten naar win-winsituaties te streven.

Onderwijssector: PO Projectnummer: ONO09042 Contactpersoon: Mevrouw L. Kuijvenhoven-van Vliet: [email protected] Locatie project: Amersfoort, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/samensterker

Samenwerkende partijen • Aanvrager: PCBO De Vuurvogel • Islamitische Basisschool Bilal • PCBS Kon-Tiki • Simpact BV • Ontwikkelnigsbedrijf Vathorst • Charteus Publishers • Stiching Vario Mundo, Amersfoort • Stichting Bewonersnetwerken Amersfoort

Kids & Company Veel kinderen volgen het voorbeeld van de ouders wat betreft opleiding en beroep. Tot voor kort was een lage opleiding voldoende om een boterham te verdienen in met name de bouwsector en productiearbeid. Dit zorgt voor een geringe diversiteit in beroepen en een laag ambitieniveau bij zowel, ouders, leerlingen en school. ‘In lyk man is in ryk man.’ Dit gezegde betekent dat je pas investeert als je geld hebt verdiend. De goede bouwvakker wordt zelfstandig ondernemer zonder psersoneel. De eigenaar van de minicamping bouwt pas een extra wc als er geld in het laatje is en de handelaar koopt pas iets nieuws als het oude is verkocht. De potentiële ondernemer kan niet starten omdat hij of zij fulltime in loondienst is. Het ondernemend gedrag van de leerlingen wordt daardoor eerder gekenmerkt door het mijden van risico dan door het nemen van initiatieven. Om deze cultuur te doorbreken en de sociaal economische groei van de regio te ontwikkelen willen wij niet allen het ondernemerschap stimuleren maar tevens: • Het ambitieniveau verhogen door de kinderen in aanraking met meer diverse, en voor hen minder alledaagse, voorbeelden van ondernemerschap te laten komen; • Kinderen leren dat een goede investering gekoppeld aan een goed plan kan leiden tot een succesvolle onderneming.

Samenwerkende partijen • Aanvrager: basisschool ’t Holdersnest • ’t Skriuwboerd • OSG Singelland • Drukkerij Douma • Hamster Mieden

• Rabobank Achtkarspelen • Mediahead Video- producties • Speak / Tsjil Internet solutions

Onderwijssector: PO & VO Projectnummer: ONO09035 Contactpersoon: De heer W. Wouda: [email protected] Locatie project: Harkema, Groningen Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/kidsencompany

Activiteiten binnen het project • Startbijeenkomst • Voorbereiding projecten en begeleiding docenten • Beleidsplan Leren en ondernemen • Projectactiviteiten per groep en leerrichting • Kindercircus • Boerderij en Groentetuin • Campagne goed doel • Kinderkrant • Film- en productiebedrijf • Toeristische website • Bouwen met duurzame bouwmaterialen • Voertuigentechniek oldtimer • Zorg en welzijn • Theoretisch gemengde leerweg, ondernemende ouders • Ondernemen in de regio, de toekomst • Sport, dienstverlening en veiligheid (SDV), sport en ondernemen in de regio, de toekomst • Overlegorgaan ouders (verenigingen van) ondernemers en onderwijs • Coördinator Onderwijs & Ondernemen • Het organiseren van een presentatiemarkt • Website presentatie projecten

MBOnderneemt Limburg De partners Gilde, Arcus, Citaverde, Hogeschool Zuyd en Stichting StartersCentrum nemen sinds 2008 deel aan het Limburgse netwerk ‘Convenant Vaeshartelt’. Binnen dit convenant is de doelstelling om onderwijs en ondernemerschap nadrukkelijker met elkaar te verbinden door in gezamenlijkheid met een of meerdere deelnemende partners projecten die aan die doelstelling bijdragen te initiëren en uit te voeren. Naast genoemde partners zijn MKB Limburg, LIOF, Limburgse Werkgevers Vereninging en Universiteit Maastricht bij dit convenant betrokken. Het nieuwe ONO-netwerk MBOnderneemt Limburg kan dus worden gezien als projectinitiatieven die passen binnen de doelstelling van het Convenant Vaeshartelt. Penvoerder wil met haar partners (Arcus College, Citaverde College, Hogeschool Zuyd, KCHandel, Stichting StartersCentrum (samenwerkingsverband van de Kamer van Koophandel Limburg en de Limburgse gemeenten) en C&A Venlo) het thema ondernemerschap verankeren in het mbo onderwijs in Limburg; zowel op het niveau van de student als de docent. Na afronding van het project wordt structureel een ondernemersopleiding op mbo niveau binnen de ROC’s aangeboden, zijn studenten in het mbo in staat om het mbo-certificaat Ondernemerschap te behalen en nemen vanuit alle deelnemende ROC’s jaarlijks studenten deel aan de Bizzkidz competitie. Meer dan 500 studenten en tientallen docenten in het mbo worden dan intensief betrokken bij het thema ondernemerschap.

Penvoerder is eindverantwoordelijk voor de te bereiken resultaten en heeft de leiding over het project. Voor elke benoemde activiteit (vier in totaal) wordt een aparte werkgroep samengesteld, waarin de daarbij betrokken netwerkdeelnemers participeren. Tijdens de startfase vinden er frequent fysieke bijeenkomsten van deze werkgroepen plaats en wordt ook bepaald welke digitale informatie- en communicatieomgeving voor het verdere verloop wordt gebruikt. Tijdens de uitvoering van de activiteiten wordt het aantal fysieke bijeenkomsten teruggebracht en gaat de digitale omgeving een grotere rol spelen.

Activiteiten binnen het project • MBO Ondernemersopleiding • MBO certificaat ondernemerschap • Intrapeneurship • Bizzkidz

Samenwerkende partijen Onderwijssector: MBO, HBO Projectnummer: ONO09030 Contactpersoon: De heer B. Driessen: [email protected] Locatie project: Roermond, Limburg Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/mboonderneemtlimburg

• Aanvrager: ROC Gilde Opleidingen • Hogeschool Zuyd • Stichting Arcus College • Stichting Citaverde College • Kenniscentrum Handel • C&A Venlo • Stichting Starterscentrum Limburg

Leerondernemingen Het samenwerkingsverband wil ondernemerschap in het onderwijs bevorderen door studenten in staat te stellen levensechte opdrachten en evenementen uit te voeren voor bedrijven in de regio Arnhem Nijmegen. Dit gaan zij doen in zogenaamde leerondernemingen. Alleen gemotiveerde, ondernemende studenten komen in aanmerking voor deze opdrachten en zij volgen ondersteunende workshops en trainingen. Daarnaast krijgen zij de mogelijkheid opdrachten te acquireren of zelf evenementen op te zetten en uit te voeren.

Activiteiten binnen het project • Positionering leeronderneming intern • Positionering in de regio • Binnen organiseren • Communiceren en stimuleren • Aan het werk!

Samenwerkende partijen

Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09050 Contactpersoon: Mevrouw K. de Nekker: [email protected] Locatie project: Nijmegen, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/leerondernemingen

• Aanvrager: ROC Nijmegen • Rijn IJssel • Citadel College • ALTIJD evenementen organisatie • Talis Woningcorporatie • HAN Centrum voor Ondernemerschap • Kamer van Koophandel Centraal Gelderland

Onderwijs Netwerk Ondernemen - ROC Flevoland In dit project wil het netwerk de reeds bestaande samenwerking wat betreft stimulering ondernemerschap versterken. Met een aantal leidende partners wordt de focus gelegd op een aantal gezamenlijke activiteiten alsmede het verder professionaliseren van het gezamenlijk matchen/delen van de inzet van experts vanuit het bedrijfsleven uit Flevoland.

Activiteiten binnen het project • Positionering leeronderneming intern • Positionering in de regio • Binnen organiseren • Communiceren en stimuleren • Aan het werk!

Het Flevolandse bedrijfsleven kenmerkt zich, in tegenstelling tot andere provincies, door het gegeven dat er veel (jonge) MKB bedrijven zijn.

Samenwerkende partijen • Aanvrager: ROC Flevoland • Groenhorst College VMBO/MBO, Almere • Echnaton VMBO, Almere • Christelijke Agrarische Hogeschool, Almere/Dronten • Countus, Almere • Phicom, Almere • GO MKB • VNO NCW/MKB Flevoland • Kamer van Koophandel, GooiEem- en Flevoland

Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09062 Contactpersoon: Mevrouw A. Sijsling: [email protected] Locatie project: Almere, Flevoland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/onoflevoland

Beestachtig Ondernemen Activiteiten binnen het project • Het bouwen van een website • Een startconferentie • Tijdens de week van het huisdier gerelateerde ondernemende activiteiten • Kennisopbouw- en uitwisselig over ondernemerschapsonderwijs • Deskundigheidsbevordering medewerkers • Deskundigheidsbevordering studenten MBO • Deskundigheidsbevordering leerlingen basisschool • Het stimuleren van andere partijen en netwerken dat zij actief worden in leren ondernemen Het doel van het project is om leren ondernemen te verankeren bij de deelnemende instellingen. Daartoe wordt een nieuw regionaal onderwijs netwerk ondernemen gevormd. Dit netwerk realiseert ondernemende activiteiten rondom de onderwerpen huisdier en ondernemen. De uitdaging van het netwerk ligt ook deels in de samenstelling: AOC en ROC. Het thema huisdier en ondernemen is enerzijds de verbindende schakel tussen de scholen, anderzijds is het een krachtige motivator: het geeft ruimte aan- en stimuleert een ondernemende houding.

Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09064 Contactpersoon: Mevrouw M. Gronouwe-Hannink: [email protected] Locatie project: Ede, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/beestachtigondernemen

Samenwerkende partijen • Aanvrager: ROC A12 • Groenhorst College • Helicon Opleidingen • Ondernemersvereniging City Centrum Arnhem • Prins Petfoods • Intratuin Presikhaaf • Virbac • Kamer van Koophandel Arnhem

IBC Ondernemend Onderwijs Het International Business College is een onderdeel van het Willem van Oranje College te Waalwijk. Het IBC brengt de leerling letterlijk de samenleving in om te leren. Het IBC begeleidt de leerling in de ontwikkeling van competenties, die van belang zijn voor een mogelijke loopbaan als HBOstudent, als ondernemer of als werknemer. In schooljaar 2007-2008 is vanuit het E&M- team het idee ontstaan om het profiel voor de havo-leerling uitdagender te maken. Men stelde zichzelf de vraag: “In hoeverre is het mogelijk dat leerlingen in 80% van de tijd hun reguliere havo-programma doen, waarmee 20% ingericht kan worden voor een speciaal programma waarin de snijvlakken van economie, management en ondernemerschap elkaar raken?” Leerlingen volgen 4 dagen hun reguliere havoprogramma en 1 dag per week worden ze ondergedompeld in een Internationale Businessdag (IBC). Het IBCprogramma wordt door docenten, ondernemers en hogeschool op dit moment ontwikkeld met het doel om havo-leerlingen naast een motiverend onderwijsprogramma de drijfveren, uitdagingen en elementen van het ondernemerschap te laten ervaren. De ambitie van het International Business College is ondermeer om bedrijfsleven en onderwijs dichter bij elkaar te brengen. Om de B van Business steviger en realistischer in het programma te krijgen dient het onderwijs meer een blik naar buiten te richten, opdat de ondernemende vaardigheden van de leerling versterkt worden.

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09068 Contactpersoon: Mevrouw H.M. van der Ham - van Dijk: [email protected] Locatie project: Waalwijk, Noord-Brabant Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/ibcondernemendonderwijs

Activiteiten binnen het project • Verankering van het leren ondernemen • Kennisopbouw/uitwisseling binnen netwerk • Profilering in de regio

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Willem van Oranje College • KHC: Kenniscentrum Handel Services B.V. • Het Startersplein • Kamer van Koophandel • Waalwijks Bedrijvenplatform: WBP • Stichting Jong Ondernemen • Avans Hogeschool Den Bosch • De heer R. van Antwerpen • Rotary Club Heusden • Gemeente Waalwijk • Rabobank Waalwijk

Studio T Business Café ‘Studio T Business Café’ is de naam van een nieuw op te richten businessclub (‘Studio T Business Café’), opgericht en gerund voor en door studenten. Het ‘Studio T Business Café’ (SBC) is de fysieke ontmoetingsplaats voor studenten en startende ondernemers (max. 3 jaar ingeschreven KvK) om van elkaar te leren. In het SBC worden door de studenten zelf bijeenkomsten georganiseerd, waarbij ondernemers worden uitgenodigd te vertellen (en geïnterviewd worden) over hun ervaringen rond wisselende thema’s. Daarnaast presenteren studenten tijdens deze bijeenkomsten de resultaten van verschillende deelprojecten t.a.v. ondernemersactiviteiten binnen dit concept. Studenten van Studio T worden bij hun activiteiten begeleid door studenten van de Fontys Lerarenopleiding. En zijn gedurende het 1e en 2e jaar van hun opleiding bij dit project betrokken (studenten van Fontys gedurende 1 jaar). Alle activiteiten van studenten worden hierbij gekoppeld aan competentiedoelen van het curriculum. Het SBC bevindt zich fysiek in de onderwijsinstelling Studio T aan de Loudonstraat 2 te Tilburg.

Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09074 Contactpersoon: De heer T. Koolen: [email protected] Locatie project: Tilburg, Noord-Brabant Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/studiot

Activiteiten binnen het project • Interviews met ondernemers over vastgestelde thema’s • Ondernemer van de maand- verkiezing • Quiz-onderdeel tijdens elke SBC bijeenkomst • Ondersteunende inhoudelijke workshops • Profileringsactiviteiten

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Stduio T/Helicon • Fontys Hogeschool • Keigroen BV • Mundial Productions BV • Edelbroek consult • Hoppe Food Group BV • Van der Laan FBA • J.O.S.T. • KvK • Rabobank

Ondernemende jongeren en local identity: Toerisme en recreatie in Noord Groningen Het vergroten van de waardering van de eigen regio, ondernemerschap en werkgelegenheid. Dit wordt bereikt door: • het creëren van meer samenwerking tussen onderwijs, ondernemers en maatschappelijke organisaties op het gebied van toerisme, recreatie en cultuur en; • leerlingen op een ondernemende manier bewust maken van de kansen en mogelijkheden op het gebied van toerisme, recreatie en cultuur in de regio Noord Groningen.

Activiteiten binnen het project • Ontwikkelgesprek ondernemende leerlingen • Opstellen ontwikkelingsplan • Naar de beurs • Seminars: opleiding en kennisontwikkeling • Ondernemen • Evaluatie en beoordeling • Netwerkbijeenkomsten • Promotie in de regio

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Het Hogeland College • ROC Noorderpoort • Camping Lauwersoog • Rabobank N.W. Groningen • Restaurant Waddengenot • Stichting Oude Groninger Kerken • Stichting Brog Verhildersum • Gemeente de Marne

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09080 Contactpersoon: Mevrouw L. Verment: [email protected] Locatie project: Wehe Den Hoorn, Groningen Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/localidentitynoord

Ondernemen en Leren in Dordt Als doel is gesteld dat in september 2011 voor alle aan het project deelnemende leerlingen binnen VO en MBO scholen in Dordrecht ondernemendheid en ondernemerschap verankerd is binnen het opleidingsprogramma en zijn leerlingen en bedrijven betrokken bij de verdere invulling en ontwikkeling. Leerlingen leren vaardigheden en competenties, die hen toerusten op de moderne maatschappij; ondernemende en innovatieve mensen zijn proactief, denken in kansen en mogelijkheden en zoeken naar verbindingen met anderen. Vanuit een brede definitie van en visie op ondernemerschap ontstaan talloze mogelijkheden voor leerlingen, scholen, bedrijven en steden. In structureel netwerkverband is er een verbinding van initiatieven rond ondernemendheid en ondernemerschap, zijn bestaande projecten opgeschaald en versterkt. Het netwerk profileert zich in de regio en betrekt zoveel mogelijk partijen bij Ondernemen en Leren.

Het Da Vinci College, het Insula College, het Stedelijk Dalton Lyceum en de Hans Petrischool hebben ondernemen en leren expliciet opgenomen in hun strategisch beleid en schoolplannen. Het betreft zowel de onderwijsprogramma’s als de onderwijsorganisaties. Dordrecht is een ondernemende stad waar op allerlei terreinen innovatieve activiteiten plaatsvinden. Zo ook de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs. Beide hebben elkaar rondom uiteenlopende onderwerpen weten te vinden en zich verenigd in bijvoorbeeld Leerbedrijven en Kenniskringen. De gezamenlijke wens is om met elkaar: onderwijsinstellingen, bedrijven, gemeente en leerlingen een impuls te geven aan ondernemendheid en ondernemerschap in de onderwijsprogramma’s en onderwijsorganisaties. Het is een sluitstuk van een ontwikkeling, die enige jaren geleden is ingezet. Het bestaande netwerk zal zich moeite getroosten om voor de toekomst een sterk en breed gedragen netwerk op te bouwen, dat structurele verbeteringen en vernieuwingen in gang brengt.


Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09083 Contactpersoon: Mevrouw E. Wiersma: [email protected] Locatie project: Dordrecht, Zuid-Holland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/ondernemenenleren

• Aanvrager: Stichting ROC ZuidHolland Zuid - Da Vinci College • Stedelijk Dalton Lyceum • H30, Insula havo/vwo • Hans Petri School praktijkonderwijs • Wididi • Werkgevers Drechtsteden • Gemeente Dordrecht/Drechtsteden

NO2(Ondernemend Onderwijs)-Oost Achterhoek Activiteiten binnen het project • Stages bij bedrijven en instellingen • Gastcollege’s door ondernemers uit het bedrijfsleven, de zorgsector, de dienstverlening en de overheid • Het opzetten van miniondernemingen • Bedrijfsbezoeken • Workshops voor de ontwikkeling van vaardigheden en ondernemersactiviteiten


Het project NO2 Oost-Achterhoek is er op gericht leerlingen en docenten van de bovenbouw havo/vwo kennis te laten maken met de wereld van het ondernemerschap en de ondernemers, de leerlingen hun eigen POP en competentieprofiel te laten maken om vervolgens zelf aan de slag te gaan en daadwerkelijk een ‘ondernemende’ activiteit te realiseren.

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09092 Contactpersoon: De heer Beekman: [email protected] Locatie project: Winterswijk, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/no2

• Aanvrager: Openbare Scholengemeenschap De Driemark • Christelijk College Schaersvoorde • Oortgiese jachtbouw Winterswijk • Owin Winterswijk • KBTO, Aalten • Gemeente Winterswijk

ONO Match Het doel is om ondernemerschap binnen ROC Tilburg en Midden-Brabant College verder vorm te geven en te professionaliseren in samenwerking met netwerkpartners in de regio. Onder ondernemerschap wordt verstaan: kennis over ondernemen, een ondernemende houding en ondernemend gedrag. Het overkoepelend doel is op te splitsen in drie subdoelen:

1. Oprichten Academie Ondernemerschap Er zullen verschillende activiteiten worden ontplooid om leeractiviteiten vmbo-mbo te creëren gericht op ondernemerschap.

Activiteiten binnen het project • Leren ondernemen Midden Brabant College • Leren ondernemen ROC Tilburg • Academie Ondernemerschap • Ontwikkelen minor Ondernemerschap • MBO certificaat Ondernemerschap • Promotieactiviteiten • Ondernemende rol studenten & docenten

2. Ontwikkelen van een minor Ondernemerschap waardoor studenten ROC Tilburg in aanmerking kunnen komen voor het MBO certificaat Ondernemerschap. School Commerciele Dienstverlening wil een minor gaan ontwikkelen en aanbieden aan studenten ROC Tilburg. Gastlessen van de externe projectpartners vormen een belangrijk onderdeel van deze minor. Door het volgen van de minor kunnen studenten in aanmerking komen voor het MBO Certificaat Ondernemerschap, deel B. Als volgschool zal Commerciele Dienstverlening nauw samenwerken met ROC Eindhoven.

3. Het stimuleren van studentbedrijven. In samenwerking met stichting Jong Ondernemen wordt bekeken welke studentbedrijven gestart kunnen worden binnen ROC Tilburg.


Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09101 Contactpersoon: Mevrouw M. Wouters: [email protected] Locatie project: Tilburg, Noord-Brabant Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/onomatch

• Aanvrager: ROC Tilburg • Midden Brabant College, locatie Economie & Groen • V&D • Gemeente Tilburg, Startersadvies • Kamer van Koophandel, Brabant • Rabobank • KC Handel • Stichting Jong Ondernemen

WE WANT MORE Het praktijkonderwijs wordt bevolkt door moeilijk lerende kinderen. Zij kenmerken zich door sociale faalangst, onzekerheid. Daardoor presenteren zij zich vaak inadequaat. Praktijkonderwijs heeft als opdracht om de leerlingen voor te bereiden op zelfstandig functioneren. Dat doen we door veel nadruk te leggen op het ontwikkelen van competenties als samenwerken, initiatief nemen, het aankunnen van meervoudige opdrachten, sociale vaardigheden, problemen oplossen, flexibiliteit, assertiviteit, veilig werken, doorzettingsvermogen, leiding accepteren. Met ons project WE WANT MORE willen we nog meer en betere mogelijkheden scheppen om deze competenties te oefenen in een uitdagende, stimulerende, echte omgeving.

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09108 Contactpersoon: De heer P. Hartog: [email protected] Locatie project: Grootebroek, Noord-Holland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/wewantmore

Activiteiten binnen het project • Het runnen van een restaurant • Het runnen van een cafetaria • Het opzetten van een mobiel verkooppunt • Het beheren (en bebouwen) van een akker

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Praktijkschool Westfriesland, locatie Stede Broec • Praktijkschool Westfriesland, locatie Hoorn • De Twee Heren • De Wereldwinkel Stede Broec • Kookstudio Lekkerkoken

Small business teams Activiteiten binnen het project

Doel is het ontwikkelen, implementeren en verankeren van een nieuwe aanpak om ondernemerschap te stimuleren bij MBO leerlingen. We willen jongeren leren ondernemen in een realistische en bedrijfsmatige omgeving waarin zij daadwerkelijk de verantwoording voor een onderneming dragen. Het ontwikkelen van beroepscompetenties en ondernemerscompetenties worden in deze aanpak gecombineerd en deelnemers worden in staat gesteld het MBO certificaat ondernemerschap A te behalen.

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Albeda College • Zadkine • Rabobank Rotterdam • Flevum Forum

• Kamer van Koophandel Rotterdam • Krohne • ICH Merwede Opleidingen

Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09125 Contactpersoon: De heer G. van Asperen: [email protected] Locatie project: Rotterdam, Zuid-Holland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/smallbusinessteams

• Uit het netwerk bedrijfsopdrachten verzamelen en analyseren • Samenstellen ‘Small Business Teams’ • Ontwikkelen methodiek ‘Small Business Teams’ • Samenstellen portfolio methodiek t.b.v. Certificering MBO certificaat ondernemerschap • Training en coaching van onderwijspersoneel • Training ‘Small Business Teams’ • Begeleiden ‘Small Business Teams’ • Bijeenkomsten kenniskring • Beleid vertalen in opleidingscurricula voor opleidingen • Communicatieplan opstellen m.b.t. benadering andere onderwijsinstellingen en het creëren van media pers en aandacht • VO instellingen in de regio expliciet benaderen via bestaande onderwijsnetwerken • Productie van filmportretten van ‘Small Business Teams’ • Presentatie project door MBO leerlingen aan VO leerlingen • Aanpak en middelen verspreiden via de website

Torteltuinen BV: Kinderen en ondernemend zijn! Activiteiten binnen het project

Basisschool de Tandem uit Roden en basisschool De Petteflet uit Groningen hebben prachtige plannen ontwikkeld om bij hun kinderen ondernemend gedrag te ontwikkelen. De beide scholen gaan met de kinderen een tuin inrichten en exploiteren. Zowel in Groningen als in Roden, de twee startlocaties voor Torteltuinen, is het idee vanuit de kinderen ontstaan. De kinderen van Jenaplanschool De Petteflet in Groningen participeerden in de Kindergemeenteraad en hadden in dat kader plannen voor een tuin naast hun school ontwikkeld.

• Ontwerp en run een winkeltje met Torteltuinproducten o.a. honing met de imkers. • Ontwerp educatieve paden in de Torteltuin voor kinderen van school en mensen uit de buurt. • Maak maaltijden van producten die je zelf kweekt en bereid deze met koks, verkoop tafels aan genodigden en gebruik het geld voor de Tuinen en voor een goed doel. • Ontwerp een gereedschap, maak een prototype, probeer en verkoop het ontwerp. Laat je inspireren door de ontwerper van de spork (spa en mestvork in een).

Doel van De Torteltuinen BV • Kinderen van de basisscholen structureel laten ervaren wat hun ondernemend gedrag kan betekenen voor hun omgeving in het kader van natuur, duurzaamheid met gebruik van techniek en science. • Het ervaren, ontwikkelen en borgen van samenwerkingsrelaties met organisaties en bedrijven die een bijdrage kunnen leveren aan ondernemend zijn. • Het stimuleren van vergelijkbare initiatieven in het Noorden door het laten zien van goodpractises en het opgebouwd hebben van een netwerk.

Onderwijssector: PO Projectnummer: ONO09129 Contactpersoon: De heer A. Eising: [email protected] Locatie project: Roden, Groningen Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/detorteltuinenbv

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Openbare Basisschool De Tandem • De petteflet en BSO van Vensterwijk • Afdeling Natuur- en Duurzaamheidseducatie Gemeente Groningen • Kennisinstellingen Hanze • ABCG Stenden • Tecniek Steunpunt Drenthe • VO de Esborg • IVN • De Vrije Tuinders

ONO Zeeuws Vlaanderen Het ondernemerschap in het (V)MBO in Zeeuws Vlaanderen staat hoog op de agenda. Jonge, enthousiaste en ondernemende mensen zijn nodig om het economisch klimaat positief te beinvloeden. Vandaar dit project. De onderwijsinstellingen VMBO en MBO gaan intensief samenwerken met het (lokale) bedrijfsleven. De rol van de cursisten staat hierbij centraal.

Activiteiten binnen het project • Ondernemerschap verankeren in het onderwijsaanbod • Meer kennis en ervaring met ondernemerschap voor docenten • Uitwisselingen van ervaringen, kennis en informatie door middel van bestaande en nieuw op te zetten netwerken • Het stimuleren van doorlopende leerlijnen

Samenwerkende partijen • Aanvrager: ROC Westerschelde • Reynaert College • Impuls • EduDelta • Rabobank Hulst • Gemeente Hulst • Grond- Gewas & milieu- laboratorium • Ron Kindt: Tekst en communicatie • Ondernemersvereniging Hulst Vestingsstad

Onderwijssector: MBO Projectnummer: ONO09131 Contactpersoon: Mevrouw N. Verhage - Jagtenberg: [email protected] Locatie project: Terneuzen, Zeeland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/onozeeuwsvlaanderen

Denk, Durf, Doe! De regio Parkstad Limburg vergrijst en ontgroent in een hoog tempo, waardoor op termijn een zorgwekkende economische en sociale structuur in de regio ontstaat. Onderwijs, ondernemingen en de overheid slaan de handen in elkaar om deze ontwikkeling vroegtijdig bij te sturen. Het netwerk stelt zich tot doel bij leerlingen, docenten en management zo vroeg mogelijk een actieve, ondernemende houding te ontwikkelen en hen te voorzien van de nodige instrumenten om actief op de studie- en beroepenmarkt te functioneren. Onderscheiden voor Parkstad is hierbij dat niet Nederland maar de Euregio de belangrijkste markt is en ondernemen en internationaliseren samengaan.

Activiteiten binnen het project • Productontwikkeling • Opzetten c.q. uitbouwen van contacten met gastsprekers in en van buiten het netwerk • Creëren van ondernemers- ervaringen voor leerlingen • Ontwikkelen van internationale stages • Leerbedrijfjes van leerlingen • Opzetten werkgroepen ondernemerschap

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Sintermeertencollege • Eijkenhagencollege • Herlecollege • Kamer van Koophandel Limburg • MKB Limburg • Sligro Heerlen • Ondernemersvereniging Op de Kamp • Ontwikkelingsmaatschappij Parkstad Limburg

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09134 Contactpersoon: De heer W.J.M. Horsch: [email protected] Locatie project: Heerlen, Limburg Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/denkdurfdoe

Micro Managers Activiteiten binnen het project • Een bedrijfje runnen voor één dag


Doel van het ‘Micro Managers’ project is om in 2010 en 2011 tijdens veertig interactieve tweedaagse onderwijsprojecten 5000 middelbare scholieren een eigen bedrijfje te laten opzetten en ze zo te laten ervaren wat ondernemerschap inhoudt. Leerlingen krijgen begeleiding van Fortis Bank Nederland medewerkers en docenten die tijdens en in voorbereiding op het project leerlingen leren ondernemen.

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09136 Contactpersoon: Mevrouw D. Dekker: [email protected] Locatie project: Nijmegen, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/micro_managers

• Aanvrager: Mondial College • Stichting Cross Your Borders • Stichting Global Education • Fortis Bank Nederland • Katholieke Scholengemeenschap De Breul • Laar & Berg • Isendoorn College • Comenius College • Stichting Aloysius College • SSgN • College Cobbenhagen • Willem de Zwijger College • Pallas Athene College

Purmerend Activiteiten binnen het project

In dit project wil het netwerk op meerdere manieren aandacht vestigen op ondernemerschap en/of een ondernemende houding in het onderwijs. Hierbij valt te denken aan: • Ondernemerstalent herkennen, erkennen en stimuleren bij elke havo- en vwo-leerling, ongeacht hun profielkeuze. • Toename van het aantal leerlingen dat kiest voor het ondernemerskeuzepakket. • Toename van inzet van gastdocenten (voor leerlingen) en externe adviseurs (voor docenten en management) voor de leerlijn ‘ondernemerscompetenties’. • Een afname van uitval studenten in het 1e leerjaar HO economische studies.

Onderwijssector: VO Projectnummer: ONO09161 Contactpersoon: Mevrouw A.M.J. Segers: [email protected] Locatie project: Purmerend, Noord-Holland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/onopurmerend

Het ontwikkelen van een (of meerdere): • Talenten-intake volgens STARmethodiek • Competentieprofiel voor leerlingen • Competentieleerlijnen • Digitaal portfolio • Competentieprofiel voor de ‘ondernemende docent’ t.b.v. gesprekkencyclus IPB • Verschillende doorlopende leerlijnen • Het uitvoeren van verschillende pilots • Opzetten en runnen van leerondernemingen • Coachen van leerlingen

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Purmerendse Scholengemeenschap • Basisschool ’t Pierement • Hogeschool van Amsterdam • Staalbouw Purmerend B.V. • Vereniging Purmerendse Regio Ondernemers • VOWA-Vereniging Ondernemend Waterland • Kamer van Koophandel NW-H • SLO • Noordelijke Hogeschool Leeuwarden

Green Presents Het netwerk wil leerlingen van de opleidingen hovenier, groenvoorziening en bos en landschap meer grip geven op de voor hen verslechterde arbeidsmarkt door hun vaardigheden inzake ondernemerscompetenties te verbreden en hun proactieve houding te versterken. Het netwerk gaat samen met het bedrijfsleven een cursus ‘ondernemerschap, presentatie en verkooptechniek’ opzetten voor leerling hoveniers mbo 4 (BOL) en hen stap voor stap begeleiden bij het toepassen van de kennis in praktijksituaties. De nadruk ligt voor leerlingen op 4 punten: • nieuwe trends leren herkennen; • je idee presenteren aan bedrijven via internet; • je idee ‘verkopen’ aan een bedrijf; • je gedrag kritisch nabespreken met een bedrijf. De cursus wordt opgezet als combinatie van workshops door bedrijven en docenten, weblearning op internet en bedrijfsbezoeken.

Activiteiten binnen het project • Bijeenkomst met docenten • Workshop 1: Jij en je toekomst • Workshop 2: Innovatie en trends • Workshop 3: Marketing • Tussenpresentatie • Workshop 4: Promotie en internet-presentatie • Workshop 5: Verkooptechniek • Verkoopgesprek • Workshop 6: Financiën • Eindpresentatie • Onderwijsbijeenkomst • Evaluatie, reflectie en aanpassing • Jaar 2: herhaling programma door docenten


Onderwijssector: MBO/AOC Projectnummer: ONO09165 Contactpersoon: De heer K. Jellema: [email protected] Locatie project: Almelo, Overijssel Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/greenpresents

• Aanvrager: AOC-Oost • AOC Wellantcollege • AgriHolland • Kenniscentrum Aequor • Van Ginkel West-Nederland BV • Landschaps Advies en Onderhoudsbedrijf Welhuis • Donker Hoveniersbedrijf • M. van der Spek Hoveniersbedrijf B.V.

Een ondernemershuis voor de regio KAM Activiteiten binnen het project

De aanleiding: Het Nova College vindt het belangrijk om ondernemerschap binnen de school te stimuleren. Onder ondernemerschap wordt hier verstaan een ondernemende houding te realiseren. Daarom heeft het Nova met het project Nova Enterprise de afgelopen jaren een aanzet gegeven om ondernemerschap te integreren binnen de verschillende beroepsopleidingen. Daarnaast werkt ze hard aan het ontwikkelen van een methodiek om (jonge) deelnemers, die willen starten als zelfstandig ondernemer, te begeleiden. Het spreekt voor zich dat om een vraaggestuurd aanbod te ontwikkelen het noodzakelijk is dat er wordt samengewerkt met ondernemers, organisaties en instellingen uit de regio.

Algemene doelen: 1. Het versterken en uitbreiden van het aanbod m.b.t. ondernemerschap van Nova Enterprise voor alle cursisten van het Nova College. 2. Het opbouwen en uitbreiden van een netwerk binnen de regio Kennemerland, Amstelland en Meerlanden (hierna te noemen KAM). Onderwijssector: Vmbo Projectnummer: ONO09124 Contactpersoon: Mevrouw G. Brouwer: [email protected] Locatie project: Haarlem, Noord-Holland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/ondernemershuisregiokam

• De weg naar ondernemerschap d.m.v. coachingstrajecten • Opzetten steunpunt Microfinanciering • Opzetten van Startersmarkten • Kennisuitwisseling mbo- instellingen • Masterclasses bedrijfsadviseurs • Uitbreiden Netwerk Ondernemers • Aansluiten bij andere ondernemersinitiatieven in de regio • Nova College Magazine

Samenwerkende partijen • Aanvrager: ROC NOVA College • Albeda College • De overdracht • Diligence bedrijfsoverdrachten • FNV Zelfstandigen • Gemeente Haarlem • Hasenack & Seebregts/ Coaching en Training • Kamer van Koophandel • Kroon van Diest

Kom over de brug Het netwerk ‘Kom over de brug’ beoogt in de regio Arnhem Nijmegen ondernemerschap op mbo- en vmbo-niveau te stimuleren door middel van concrete activiteiten. Studentbedrijven (vmbo: learning companies) spelen hierin een rol. Middels studentbedrijven worden studenten én docenten gestimuleerd tot het ontwikkelen van ondernemendheid en ondernemerschap. Studenten en docenten worden geïntroduceerd bij bestaande ondernemersnetwerken en tussen de aangesloten projectscholen ontstaat een netwerk van ondernemende studenten en docenten. Het project prikkelt de scholen om letterlijk over de brug te komen, en aan de overkant van Rijn en Waal samen te werken op het terrein van ondernemerschap. Het netwerk verwacht een bijdrage te leveren aan de versterking van de regionale economie, vooral omdat de regio ArnhemNijmegen bekend staat om haar actieve beleid voor starters. In het plan worden ook ondernemende studenten in de schijnwerper gezet. Zij worden uitgenodigd voor aantrekkelijke Master-meetings en nemen met hun (student)bedrijfjes deel aan regionale beurzen. Daarnaast is er aandacht voor scholing/coaching om bij docenten ondernemerschap op de werkvloer te stimuleren en docenten enthousiast te maken voor projecten op het terrein van ondernemerschap.

Onderwijssector: VO, MBO Projectnummer: ONO09034 Contactpersoon: De heer R. Dopper: [email protected] Locatie project: Arnhem, Gelderland Netwerkpagina: http://www.onderwijsonderneemt.nl/ onderwijsnetwerken/komoverdebrug

Activiteiten binnen het project • College Companies structureel integreren in het curriculum • Organiseren van beurzen en Master-meetings • Studiedag voor de College Companies • Ondernemerschap in de les • Experiment Ondernemerschap - workshop ondernemen

Samenwerkende partijen • Aanvrager: Rijn IJssel • ROC Nijmegen • Citadel College • Rabobank Arnhem • Randstad Uitzendbureau • Stichting Jong Ondernemen • Kamer van Koophandel • Jong MKB Arnhem Nijmegen

Actieprogramma Onderwijs en Ondernemen bundelt inspirerende initiatieven, brengt partijen samen en biedt ondersteuning bij het gezamenlijk opzetten en uitvoeren van activiteiten. Ook ondersteunt het onderwijsinstellingen bij de ontwikkeling en (regionale) verduurzaming van ondernemend leren. Daarnaast is het programma actief met informatieverspreiding, het creëren van aandacht voor het onderwerp en kennisuitwisseling. Ook worden de effecten van ondernemen in het onderwijs onderzocht. Dit alles wordt zowel regionaal, nationaal als internationaal opgepakt.

Meer informatie www.onderwijsonderneemt.nl [email protected]

Contactgegevens Agentschap NL - Divisie Innovatie Juliana van Stolberglaan 3 Postbus 93144 2509 AC Den Haag Fax: 088 - 602 9023

Actieprogramma Onderwijs en Ondernemen wordt uitgevoerd door Agentschap NL - Divisie Innovatie in opdracht van de Ministeries EZ, OCW en LNV.

Onderwijs Netwerk Ondernemen projecten 2009

Recommend Documents