BIZZ DOSSIER ONDERNEMEN ONDERNEMEN IN EEN NETWERK (1): NEGEN COWORKINGKANTOREN
Waar kunnen zelfstandigen Bar d’Office Dambruggestraat 29/31, Antwerpen Diestsevest 76, Leuven Scheepvaartkaai 16a, Hasselt
Aspace Helmstraat 139, Antwerpen (Borgerhout) Aantal leden: 16 Burooz Duboisstraat 50, Antwerpen
Aantal leden: 93
Aantal leden: 27
OneOffice Raas van Gaverestraat 83 , Gent Aantal leden: 5
The Hub Koninklijke-Prinsstraat 37, Brussel Aantal leden: 150
Sinds The Hub opende in 2009 stijgt het aantal coworkingruimtes in België. In de gedeelde kantoren vinden alle soorten zelfstandigen (en werknemers) een plaats, op zoek naar een creatieve werkomgeving en contacten. We brengen de belangrijkste coworkingkantoren in België in kaart. BetaGroup Witte Patersstraat 4, Etterbeek
AB Coworking Place de l’Université 16, Louvain-la-Neuve
Aantal leden: 87
Aantal leden: 11
HANS HERMANS, JOCHEN VANDENBERGH
oworkingkantoren zijn niet alleen hip, ze worden ook steeds meer gebruikt. Er zijn nu negen van zulke kantoren in België en allemaal noteren ze een groeiend aantal leden. Momenteel zijn er zeker nog vijf in voorbereiding, zowel in grote als middelgrote steden. Steeds meer zelfstandigen, maar ook mobiele werknemers, zoeken een nieuwe manier van werken. Weg van de eenzaamheid thuis, op zoek naar creatieve plekken waar ze prettig kunnen (net)werken.
C
78 31 MAART 2011 | WWW.TRENDS.BE
Een Italiaanse presentatie over het onderwerp voorspelt dat coworkplaatsen ooit gratis en publiek toegankelijk zullen zijn. En bovendien aanwezig in elke stad. Maar zover zijn we nog niet. Wel blijven de abonnementen betaalbaar en ver onder de kosten voor het huren van een individueel kantoor met eigen bureau. Het goedkoopst bent u gesteld in de Bar d’Office in Antwerpen, voor slechts een euro per dag. OneOffice in Gent is de duurste en rekent 360 euro per maand aan. De verschillen worden ver-
oorzaakt door de openingsuren en de aanwezige diensten.
Niet hetzelfde als een huurkantoor Het aanbod varieert van kleine, jonge kantoren tot stevig uitgebouwde bureaus. Zelfs grote kantoorverhuurbedrijven als Park Office en Regus maken hun ruimtes beschikbaar voor coworkers. Maar in die kantoren zal zich niet zo snel een gemeenschap vormen, menen ingewijden. Jean-Yves Huwart, coördinator van de conferen-
IN BELGIË
samen (net)werken?
Bar d’Office
tie Coworking Europe 2010: “Je vindt er wel businesslounges, zoals in luchthavens. Maar hebt u in zo’n lounge al eens mensen met elkaar zien praten?” “Wij zien het inderdaad eerder als flexplekken voor wat oudere ondernemers”, reageert Geoffroy Speybrouck van Park Office. “Een 31-jarige doctor in de computerwetenschappen wil niet naast een 21-jarige yup zitten in een kantoor dat eerder lijkt op een speelruimte dan een werkvloer.” We brengen op de volgende pagina’s een lijst van coworkingkantoren die beantwoorden aan vier criteria. • U hebt geen eigen bureau of ruimte om in te werken. • U kunt gebruikmaken van een internetaansluiting en een ruime waaier aan kantoordiensten. • U kunt netwerken met andere coworkers. • U kunt het kantoor makkelijk binnenkomen en verlaten.
Wat willen coworkers? Een kleine rondvraag bij coworkers leert dat er nog veel collega’s mogen bijkomen om meer dynamiek te brengen in de nieuwe plaatsen. Sympathieke gastheren en netwerkinitiatieven worden geapprecieerd, net zoals een uitstekende ligging met parking en lekkere koffie. Een wereldwijd onderzoek van het Britse magazine Deskmag toont een vollediger plaatje.
• 99 procent gebruikt het aanwezige internet, 80 procent de printer en het • • • • • •
kopieerapparaat, 76 procent de vergaderzaal. 61 procent apprecieert een koffiemachine, 50 procent een keuken. 86 procent vindt flexibele werkuren en sociale interactie belangrijk. 82 procent houdt van het delen van kennis, 79 procent waardeert de opportuniteiten die er ontstaan. 81 procent wil een snackbar of restaurant in de buurt. 57 procent deelt zijn bureau, 43 procent houdt zijn vaste plaats. 54 procent gebruikt een formule met onbeperkte toegang (dag en nacht, weekdagen en weekends), 31 procent werkt volgens de kantooruren. 40 procent werkt elke dag in de coworkingruimte, 19 procent drie tot vier keer per week, 16 procent een à twee keer. 25 procent neemt regelmatig deel aan recreatieve activiteiten, 25 procent doet dat nooit.
Locatie: Dambruggestraat 29/31 in Antwerpen. Bij Flanders DC, Diestsevest 76 in Leuven. In Kaai 16, Scheepvaartkaai 16a in Hasselt. Later ook in Brussel, Gent, Kortrijk en Turnhout. Toegankelijk voor: Ondernemers, kantoormensen die even willen ontsnappen of vertegenwoordigers die klanten willen ontvangen. Ook gericht op moeders die hun zelfstandige activiteit combineren met het gezin. Aantal leden: 93. Kantoordiensten: Internet, printen, faxen, scannen, inbinden van documenten, bibliotheek, eetcafé (Antwerpen), vergaderruimte, minifotostudio, ontvangen en verzenden van pakjes, kinderhoek, tafeltennis en pooltafel, smartboard. Alleen open op weekdagen tussen halfnegen en
zes uur (vanaf elf uur in Antwerpen). Voltijdse coworkers kunnen ook in het weekend en voor en na openingsuren werken. Netwerken: Een zogenaamde matchmaker stimuleert de interactie. Een onlineapplicatie informeert de leden wie wanneer aanwezig is. Ook de inrichting en de plaatsing van de diensten zijn bedoeld om netwerken te stimuleren. Er is ook een rustige ruimte. Prijs: 30 euro per maand in Antwerpen. Hiervoor mag u ook twintig uur in een van de andere Bar d’Office-filialen werken. Een voltijdse plek in Leuven en Hasselt kost 150 euro per maand. bardoffice. com
WWW.TRENDS.BE | 31 MAART 2011 79
OneOffice
BIZZ DOSSIER ONDERNEMEN
. Koffie, thee en datacenter en computerverhuur s van Raa de in d pan l riee es. ust imt ind kru Een Locatie: frisdranken. Kleine wer ste verdieping van met een (nietGaverestraat 83 in Gent. De eer Netwerken: Wordt gestimuleerd e lang t me t rich inge is s tion tussen twaalf en een Orbit One Internet Solu verplichte) gezamenlijke lunch brood, beleg, t, bureautafels. uur. OneOffice zorgt voor frui dige stan zelf s, rter Sta nningsruimte met r: spa voo ont jk de keli Toegan tjes en soep. Ook slaa e ibel flex een die as zorgt voor ontondernemers en bedrijven gameconsole, tafelvoetbal en terr tal Aan eel. son per hun r werkruimte zoeken voo moetingen. verrkt gebruik van basisdiensten en leden: 5. scannen, faxen, Prijs: Onbepe , se ten ftijd prin t, Hal . rne and Inte ma en: per nst o eur rdie Kantoo gaderzalen voor 360 retariaatsdiensten vergaderruimte, whiteboard, sec werkers betalen de helft. rma , vertaal- en zoals post en telefoons ontvangen www.oneoffice.be IT-helpdesk, een ketingondersteuning. Er is ook een
Bart Scheenaerts, coworker in Aspace
“Zien werken, doet werken”
“T
Aspace
PN
huis ging ik niet efficiënt om met mijn tijd”, vertelt Bart Scheenaerts van Ascens, een beginnend bedrijfje in procesverbetering. “De afleiding is overal. Eerst belt de postbode, dan moet de poetsvrouw iets vragen. Via via leerde ik Aspace kennen. Ik ben hier een dag komen testen en dat beviel uitstekend. Aspace is een frisse ruimte die minimalistisch is ingericht. Je wordt hier niet snel afgeleid. Bovendien zit je samen met andere zelfstandigen die allemaal hun droom aan het waarmaken zijn. Dat inspireert. Zien werken, doet werken.” Scheenaerts koos bij Aspace voor de deeltijdse formule. Hij komt elke maand tien dagen werken. “Dat kost 200 euro per maand, wat ik een juiste prijs vind. Ik kan me niet voorstellen dat ik 800 euro zou betalen voor een kantoor in een bedrijvencentrum. Een startend bedrijfje moet geen grote sier maken.”
Locatie: Helmstraat 139, Antwe rpen (Borgerhout). Toegankelijk voor: Iedereen. Aantal leden: 16. Kantoordiensten: Internet, wh iteboards, printen, kopiëren, scannen, flip-over, bea mer, keuken met afwasmachine, microgolfoven en ijskast, ontspanningsruimte, focusruimte, warme en koude dranken, vergaderruimte, binnen plaats. Netwerken: Workshops, netwe rkdrinks, barbecue, coaching.
80 31 MAART 2011 | WWW.TRENDS.BE
Prijs: Onbeperkte toegang voo r 295 euro per maand, vier uur vergaderzaal inbegrepen. Een deeltijds abonnement van tien dagen en twee uur vergaderzaal kost 195 euro. Me t een basisabonnement van 60 euro bent u drie dagen per maand welkom. Voordeeltarief voor wie voor een heel jaar of een halfjaar boekt.
www.aspace.be
Burooz
Locatie: Duboisstraat 50, Antwerpen. Toegankelijk voor: Iedereen. Aantal leden: 27. Kantoordiensten: Internet, printen, kopiëren, scannen, warme en koude dranken, snacks, vergaderruimte, babbelboxen, groot terras, keuken met microgolfoven en ijskast, gratis gebruik van fiets, gratis parking voor fietsen en motors. Netwerken: Workshops, gezamenlijk ontbijt. Prijs: Onbeperkte toegang voor 315 euro per maand. Starters (minder dan achttien maanden
zelfstandig) genieten het voordeeltarief van 275 euro. Een abonnement voor 65 uur kost 195 euro, voor twintig uur 90 euro. Voor 20 euro per maand is de coworker één dag per maand welkom en mag hij deelnemen aan alle workshops en evenementen. Wie boekt voor een heel jaar of een halfjaar, krijgt een voordeeltarief. Er zijn ook dagtarieven en vergaderzalen (apart te boeken). www.burooz.be
Bruno de Grunne, coworker in BetaGroup en The Hub Madrid
“Het enige wat ontbreekt, is een douche”
The Hub
Locatie: Koninklijke-Prinsstraat 37, Brussel. Toegankelijk voor: Vooral ondernemers in de sociale sector en de groene economie. Met 150 leden het grootste coworkingkantoor in België. Kantoordiensten: Internet, fax, scanner, printer, twee vergaderruimtes, keuken met (microgolf)oven, warme en koude dranken, stijlvolle werkomgeving met meubels uit gerecycleerd materiaal. Netwerken: Er worden brainstormsessies, lunches, ontbijtvergaderingen en kaas-enwijnavonden georganiseerd. De leden kunnen bij
PN
U
moet niet denken dat coworkingruimtes voorbehouden zijn voor de generatie en de fans van nieuwe technologie. Bruno de Hemricourt de Grunne is het perfecte tegenvoorbeeld. Zijn project, Trees and People, is de antithese van het internet en andere sociale media. “Ik ontwikkel grote klim- en wandelinstallaties in bomen om het publiek uit de stad weer vertrouwd te maken met de natuur”, legt hij uit. Aanvankelijk werd hij gevraagd voor een grootschalig project in Madrid en daar werd hij lid van The Hub die pas geopend was. “Ik was net begonnen en had nog geen kantoor. De formule was perfect voor mij.” Toen het Spaanse project uitgesteld werd, keerde De Grunne terug naar Brussel. “Het was logisch dat ik naar de Brusselse Hub kwam, maar ik vond er niet dezelfde sfeer als in Madrid. Het was een beetje te feestelijk en te cool naar mijn zin.” In de BetaGroup voelt hij zich helemaal thuis. “Voor ongeveer 250 euro per maand heb ik voltijds een kantoor ter beschikking als ik dat wil. Verder kom ik in contact met allerhande ondernemers en heb ik toegang tot de vergaderzalen. Er is zelfs een siëstaruimte. Eigenlijk ontbreekt er alleen een douche.”
de host terecht voor een ‘facility conversation’. Prijs: Vijf formules volgens aantal uren per maand. Onbeperkte toegang en zes uur vergaderruimte kost 300 euro per maand. Inbegrepen: binnenlandse telefoontjes en een locker. Honderd uur, drie uur vergaderen en een locker kost 225 euro per maand. Voor vijftig uur en twee uur vergaderen betaalt u 150 euro. Met 20 euro kunt u acht uur per maand coworken. Het lidmaatschap geeft ook toegang tot de andere 25 Hubs in de wereld. brussels.the-hub.net/public
WWW.TRENDS.BE | 31 MAART 2011 81
AB Coworking
BIZZ DOSSIER ONDERNEMEN
en een of Netwerken: Een keer per maand mog Place ter, Cen AB er cent ness busi naantal het lede In Locatie: twee leden zich voorstellen. Als het . rganigeo iten vite de l’Université 16 in Louvain-la-Neuve r acti geen geld of toeneemt, zullen er mee Toegankelijk voor: Jonge starters die seerd worden. in het busi250 euro per zin hebben in een individueel kantoor Kostprijs: Onbeperkte toegang voor van l dee imte ngru orki cow deze r len. waa er beta nesscent maand, per zes maanden vooraf te euro), (160 uur tig uitmaakt. Aantal leden: 11. Aansluiten kan ook voor tach s internet, maand. per ) euro (20 Kantoordiensten: Alle diensten zoal uur vier 24 uur (90 euro) of iaats-, per euro 75 tot pen printen, scannen en faxen. Ook secretar oplo nen kun n Parkingkoste mogelijk. zijn g unin rste nde ngo keti mar en vertaalonen zijn er maand. Naast de grote ruimte voor twaalf pers www.abcenter.be mensen drie kleinere ruimtes waar telkens vier kunnen werken.
Mary Walckiers, coworker in BetaGroup en AB Coworking
“Klein abonnement, grote voordelen”
“I
BetaGroup
PN
k werk als zelfstandig consultant, meestal in Afrika en Madagascar. Daar stippel ik met kmo’s een ondernemersstrategie uit rond nieuwe technologieën voor de Afrikaanse markt”, vertelt Mary Walckiers. Af en toe is ze in België. Werkte ze vroeger thuis in Louvainla-Neuve aan haar bureau, dan ontvlucht ze vandaag het opgesloten gevoel door te gaan coworken. “Ik ben lid van AB Coworking en BetaGroup. Ik vind hun ruimtes perfect om er een paar uur door te brengen wanneer ik in de buurt ben. Ik kan er werken, ontmoet mensen bij de koffie, wissel ideeën uit... Ik vind zelfs klanten.” Omdat ze deze werkplek maar een paar uur per maand nodig heeft, neemt ze het kleinste abonnement van 20 euro per maand. “Zo heb ik voor weinig geld ook een internetprofiel waardoor coworkende kmo’s me leren kennen. Ik mag deelnemen aan opleidingen en kan inschrijven op betalende secretariaatsdiensten. Als ik later mijn huis verruil voor een kleiner pand, neem ik een uitgebreider abonnement.”
Locatie: Witte Patersstraat 4, Etterbeek. Toegankelijk voor: Voornamelijk IT-ondernemers. Aantal leden: 87. Kantoordiensten: Internet, whiteboards, printen, kopiëren, scannen, drie volwaardige keukens met microgolfoven en afwasmachine, koffie (Senseo en Nespresso), ontspanningsruimte met pingpongtafel, vier vergaderruimtes en vijf conferentiezalen (BetaGroup huist in het bedrijvencentrum ICAB en mag gebruikmaken van de meeste faciliteiten). Netwerken: BetaGroup is een Belgisch IT-netwerk met zo’n 3500 leden. De coworkers worden automatisch lid van dit netwerk. Tien keer per jaar vindt er een speciaal netwerkevenement plaats,
82 31 MAART 2011 | WWW.TRENDS.BE
naast workshops en seminaries. Prijs: Vijf formules volgens het aantal uren per maand. Onbeperkte toegang en zes uur vergaderruimte kost 225 euro per maand. Voor 25 euro extra hebt u uw eigen werkplek. Halftijdse coworkers (tachtig uur en vier uur vergaderen) betalen 130 euro per maand en voor 80 euro krijgt u 24 uur en twee uur vergaderen. Deze twee laatste formules geven enkel toegang tijdens de weekdagen tussen acht uur ’s morgens en acht uur ‘s avonds. Een BetaGroup Supporter betaalt 20 euro voor vier werkuren per maand en moet zijn komst aankondigen. coworking.betagroup.be
