MAATSCHAPPELIJKE PROJECTEN in ons ondernemen
Inleiding Binnen de Groep Colruyt willen we via handel een toegevoegde waarde leveren aan de maatschappij waar we deel van uitmaken. Daarbij vinden we het belangrijk om, bij alles wat we doen, rekening te houden met de impact van ons ondernemen op drie domeinen: het bedrijfseconomische, het sociaal-maatschappelijke en het leefmilieu. En dat is zeker niet altijd een eenvoudige oefening. Het gebeurt met vallen en opstaan en in constante dialoog met onze omgeving. De maatschappelijke projecten die deze brochure belicht kunnen voor ons niet los gezien worden van deze kijk op ondernemen. Integendeel, zij hebben een plaats in onze manier van werken. De brochure omvat twee delen: Eerst krijgt u een overzicht van onze maatschappelijke projecten in België. Zo hebben de Voedselbanken een vaste plaats in onze voedingsdistributieketen, en is veiligheid essentieel in ons transportbeleid. Andere projecten die worden toegelicht in dit hoofdstuk hebben betrekking op het woon-werkverkeer van onze werknemers en de samenwerking tussen DreamLand en SOS Kinderdorpen. In een tweede deel focussen we op het buitenland. Door de sterke groei die we de laatste jaren kennen, kopen we steeds vaker ook zelf goederen aan in het Zuiden en het Verre Oosten. Omdat de omstandigheden waarin onze producten gefabriceerd worden belangrijk zijn voor ons, hebben we in 2002 met een charter omtrent kinderarbeid en werkomstandigheden duidelijke gedragscodes met onze fabrikanten en leveranciers vastgelegd. Onafhankelijke controlebureaus gaan voor ons na of en hoe de afspraken worden nageleefd. Dit is een leerproces voor ons, waarbij we zien dat het stap voor stap de goede richting uitgaat. We streven ernaar om tegen eind 2008 deze aanpak te verbreden naar al onze non-foodproducten. Daarnaast willen we verder gaan dan afspraken maken, gedragscodes opstellen en controles uitvoeren. Zo willen we ook kansen bieden aan jongeren in de regio's van waaruit wij onze producten betrekken. Omdat we geloven dat opleiding en scholing de sleutels zijn om tot verdere ontwikkeling te komen, zowel individueel als in gemeenschap, zijn we in 2002 gestart met enkele kleinschalige scholings- en opleidingsprojecten. Hier vindt u een overzicht van wat we doen in landen zoals Tanzania, Columbia, Burundi, Indonesië, Zuid-Afrika, Malawi en Benin. Dergelijke projecten konden enkel slagen dankzij professionele organisaties, die in de loop der jaren partners zijn geworden. Het gaat onder andere over de ngo's Caraes, Vredeseilanden, Broederlijk Delen, ... De wereld verandert en wordt één groot dorp. Dat heeft ook zijn impact op de manier van handeldrijven. In deze brochure komt u onze kijk hierop te weten, en hoe wij als onderneming hiermee omgaan. Het is één aanpak en verhaal tussen vele andere mogelijke benaderingen. We wensen u veel leesgenot. 2
I. Onze maatschappelijke projecten in België 1. Producten voor de Voedselbanken "We zijn de Colruyt-klanten erg dankbaar voor de inzameling van basisvoedingsproducten. Ze betekenen voor ons een wezenlijke bijdrage aan de nood van de 106.000 minderbedeelden die we in België helpen." Brief van Willy De Mesmaeker, gedelegeerd bestuurder van Belgische Federatie van Voedselbanken
1/ De Voedselbanken
bezorgen we hen via een sluitend systeem waarbij de koudeketting gewaarborgd blijft.
Colruyt streeft voor al zijn producten een zeer hoge kwaliteit na. Dat is een van de redenen waarom we onze verse producten drie dagen voor hun vervaldatum uit de rekken halen. Die bezorgen we op een efficiënte, voedselveilige en snelle manier aan de Belgische Federatie van Voedselbanken. Zij zamelen sinds 1986 bestaande voedseloverschotten in om te verspreiden onder de minderbedeelden in België. Ook producten die een licht beschadigde verpakking hebben (waardoor ze niet meer verkoopbaar maar wel nog perfect eetbaar zijn)
Sinds 2005 is er een bredere samenwerking gekomen waarbij we ook onze klanten betrekken. Een keer per jaar verspreiden we een reeks waardebonnen voor basisproducten die de klanten zo virtueel kunnen kopen. Wij zorgen er dan voor dat de goederen worden geleverd bij de Voedselbanken. Het gaat om melk, olie, boter, spaghetti, enz. Deze producten worden in samenspraak met de Voedselbanken gekozen. Vorig jaar schonken Colruyt-klanten op die manier meer dan 250 ton voeding.
2. Met de fiets naar het werk "Ik doe het vooral om mijn conditie op peil te houden. En we hebben onze tweede wagen kunnen verkopen, want die hebben we nu niet meer nodig." Bart, gebruiker firmafiets
Mobiliteit is een belangrijk thema binnen de Groep Colruyt. Met zoveel werknemers die elke dag van en naar het werk op de baan zijn, is het logisch dat we aandacht hebben voor het fileprobleem en milieuvervuiling. Hiervoor hebben we een aantal projecten op poten gezet, zoals een carpooldatabank, een 3
I. Onze maatschappelijke projecten in België fietsvergoeding en een tegemoetkoming voor werknemers die een scooter kopen om te pendelen. Dit jaar startten we met een nieuw initiatief: Bike to work. We willen werknemers van de Groep Colruyt stimuleren om naar het werk te fietsen. Er wordt hen een volledig fietspakket ter beschikking gesteld dat bestaat uit een firmafiets (die ook privé kan gebruikt worden), regenbroek, regenjas, fietshelm, fluovestje en herstelkit voor fietsbanden. De werknemers moeten zich wel engageren om minstens vier dagen op vijf het hele woon-werktraject met de fiets af te leggen, en geen parkeerplaats in te nemen als ze uitzonderlijk niet met de fiets komen. Na 6 jaar stellen we een nieuwe fiets ter beschikking. Tot slot loopt er in Halle al jaren een fietsproject dat over meer dan mobiliteit gaat. Colruyt stelt een aantal fietsen ter beschikking van de
werknemers die elke dag met de trein naar Halle komen. Deze fietsen worden onderhouden en hersteld in een 'fiets-herstelwerkplaats' van de vzw Jobhuis HalleVilvoorde. Dit is een vormings- en opleiding sc entrum voor maatschappelijk kwetsbare jongeren en volwassenen, laaggeschoolde werkenden en werkzoekenden, leefloontrekkers, herintreders en schoolverlaters, die hierWerknemers die zich door later makkelijker engageren om naar het weer terecht kunnen op werk te fietsen krijgen de reguliere arbeidsmarkt. een volledig fietspakket.
3. Hoffelijk en veilig verkeer "Hoffelijk en veilig verkeer, daar werk ik aan" slogan chauffeurs Colruyt
Om alle goederen vanuit de centrale distributiecentra naar de winkels te brengen, gaan er dagelijks heel wat vrachtwagens de weg op. Eerst wordt er een transportplanning 4
opgemaakt met behulp van speciaal ontwikkelde computerprogramma's. Die zorgt ervoor dat alle vrachtwagens optimaal geladen zijn wanneer ze naar de winkels vertrekken, zonder het maximaal toegelaten gewicht te overschrijden. Op die manier worden er heel wat ritten uitgespaard. Na de levering van de goederen nemen de vrachtwagens het afval en de lege karren uit de winkel terug mee naar de distributiecentra. Zo rijden ze nooit leeg. Het is
I. Onze maatschappelijke projecten in België de bedoeling om een maximum aan producten te vervoeren met een minimum aan kilometers. Elke dag leggen de Colruyt-chauffeurs samen meer dan 60.000 km af om de winkels te bevoorraden. Veel aandacht gaat daarbij naar veiligheid in het verkeer. In 1998 maakten de vrachtwagenchauffeurs van Colruyt hun eigen transportcharter bekend. Hierin engageren ze zich voor een hoffelijker en veiliger verkeer. Zo hebben ze extra aandacht voor preventief rijden, afstand houden, snelheidsbeperkingen, zwakke weggebruikers, enz. Ook de externe trans-
porteurs van Colruyt hebben het charter ondertekend. Colruyt streeft naar zo veilig mogelijke vrachtwagens. Om de zichtbaarheid in het donker te verbeteren, zijn alle vrachtwagens uitgerust met lichtweerkaatsende veiligheidsmarkeringen. Colruyt koos er ook voor om alle vrachtwagens te voorzien van dodehoekcamera's om de veiligheid van de andere weggebruikers te verbeteren. In deze camera's investeerden we, samen met de transportbedrijven die voor ons rijden, ± 174.000 euro.
4. Financiële steun van DreamLand aan SOS Kinderdorpen "Dit jaar nog starten we met een jongerentehuis in Marche-en-Famenne. Het wordt een soort begeleid zelfstandig wonen, zeg maar. Zo leren de jongeren bijvoorbeeld hun eigen budget beheren, hun weg te vinden in de administratieve mallemolen en hun dag zelf te structureren." Philippe Rappe, directeur SOS Kinderdorp Chantevent
DreamLand staat door haar activiteiten erg dicht bij gezinnen en kinderen en steunt daarom het Belgische kinderdorp "Chantevent" in Bande. Dit dorp telt zeven gezinswoningen en zorgt voor opvang van zo'n 40 kinderen en jongeren. DreamLand zorgt mee voor de naambekendheid en financiële ondersteuning van de SOS moeders en de kinderen. SOS Kinderdorpen biedt een sociaal en structureel vangnet aan kinderen die dit nodig
hebben, ongeacht hun nationaliteit, huidskleur of godsdienst. Het gaat hoofdzakelijk om in de steek gelaten, behoevende kinderen en weeskinderen. Het vangnet dat SOS Kinderdorpen voorziet is meer dan alleen maar onderdak. Deze dorpen bieden een heus gezin met broertjes en zusjes en een SOS moeder. Doel van dit alles is dat "vergeten kinderen" opgroeien in de bescherming van een dorpsgemeenschap.
5
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland 1. Gedragscode inzake kinderarbeid en werkomstandigheden We voeren extra controles uit op het speelgoed dat in China gefabriceerd wordt.
In 2002 lanceerden DreamLand en Colruyt het charter omtrent kinderarbeid en werkomstandigheden. Met dit charter willen we een bijdrage leveren tot enerzijds een vermindering van kinderarbeid en anderzijds een verbetering van de werkomstandigheden bij de producenten van onze goederen. We zijn er ons van bewust dat we niet alle problemen alleen en meteen kunnen oplossen. Toch stellen we vast dat door het maken van klare en duidelijke afspraken de werkomstandigheden in de goede richting zijn geëvolueerd. Dat betekent concreet dat ondertussen al onze rechtstreekse speelgoedfabrikanten en leveranciers van schoolgerief de gedragscode hebben ondertekend. Om te controleren of alle afspraken worden nageleefd, worden ze dan ook regelmatig geauditeerd. In totaal werden reeds 174 audits uitgevoerd door gespecialiseerde controleorganismen. De voornaamste inbreuken die we vandaag nog vaststellen zijn voornamelijk van technische aard (bv. geen brandblussers, geen EHBO-kit, chemicaliën die her en der zijn opgeslagen, ...). Deze worden dan ook heel vaak verholpen bij een opvolgingsaudit. 6
Andere inbreuken zijn van sociale aard: hier gaat het meestal over het presteren van overuren. Ook hier werden verbeteringen aangebracht. Als onderneming zijn we ons ervan bewust dat we bij de toepassing van deze gedragscode altijd rekening zullen moeten houden met de economische en de sociale realiteit van het land in kwestie. Zo presteren werknemers uit China vaak overuren omdat ze dikwijls van heel ver komen, en op die manier snel geld willen verdienen voor ze teruggaan naar hun streek van herkomst. Overuren zijn in deze regio's dan ook voor een groot deel ingeburgerd. Wij zien er evenwel op toe dat ze niet overmatig zijn, niet opgedrongen worden en dat de werknemers er een correcte vergoeding voor krijgen. Gevallen van kinderarbeid zijn uiterst zeldzaam. Tijdens de vijf jaar waarin we controles uitvoeren hebben we er nauwelijks vastgesteld. Het uitvoeren van deze audits kostte ons de afgelopen jaren bijna 220.000 euro. Voor 2007 schatten we de kosten van de audits op ongeveer 82.000 euro. In de toekomst zullen we al onze directe nietEuropese non-foodleveranciers vragen om de code te onderschrijven, en eind 2008 moeten ook deze leveranciers geauditeerd zijn. De eerste audits in de sector van schoolgerief vonden plaats in 2006. Sinds dan tekende het merendeel van onze leveranciers onze gedragscode. Verdere productgroepen waarbij we dit willen realiseren zijn keukenhulpjes, kerstverlichting en diverse andere accessoires.
I. Onze maatschappelijke projecten in België Het is niet altijd makkelijk om snel ingrijpende veranderingen in productiebedrijven door te voeren, maar we zijn er wel van overtuigd dat we, door onze blijvende aandacht en controle, stapje voor stapje meewerken aan een verbetering van deze situatie.
2. Scholingsprojecten in het buitenland We denken dat kinderarbeid aanpakken een eerste stap in de goede richting is, maar volgens ons is er meer nodig om jongeren een betere toekomst te geven. We geloven dat vorming en opleiding ervoor zorgen dat jonge mensen meer keuzes en kansen krijgen, op die manier zelfstandig en autonoom kunnen werken en zo een grotere bijdrage kunnen leveren tot de ontwikkeling van hun eigen regio. Daarom investeren we sinds 2003 in een aantal kleinschalige scholingsprojecten. Voor het uitvoeren en het begeleiden van de projecten laten we ons bijstaan door specialisten in ontwikkelingssamenwerking (heel vaak ngo's). Een deel van het geld dat naar deze projecten gaat, komt van de Collibri-producten. Collibri is de naam van een programma van de Groep Colruyt voor meer welvaart door
leerkansen in regio's in economische ontwikkeling. Daarvoor hebben we een reeks kwalitatieve producten ontwikkeld die beschikbaar zijn in alle Colruyt-winkels. Wanneer klanten de Collibri-producten kopen, leveren we een financiële bijdrage voor het Collibri-programma. We hebben ons engagement en het Collibri-programma neergeschreven in het Collibri-charter. 5 % van de prijs van de Collibriproducten (excl. btw) wordt geïnvesteerd in vormings- of scholingsprogramma's. De projecten worden begeleid of opgevolgd door één of meerdere ontwikkelingsorganisaties of stichtingen. We proberen projecten te kiezen in de regio waaruit de Collibri-producten komen. Als dat niet kan, dan zoeken we toch een project in het land, en in extremis, het continent waar het product vandaan komt. De Collibri-producten zijn typische basisproducten uit het Zuiden zoals koffie, cacao, rietsuiker, enz. U herkent ze aan het logo 'Collibri for education' op de verpakking. Doordat wij de Collibri-producten te koop aanbieden in de Colruyt-winkels, krijgen de producenten uit die regio's een ruimere afzetmarkt voor hun product.
5 % van de prijs van de Collibri-producten (excl. btw) wordt geïnvesteerd in vormingsof scholingsprogramma's.
7
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland Het zijn stuk voor stuk kwalitatieve producten waarbij tijdens het productieproces gestreefd wordt naar: - respect voor de gemeenschap, de producent en de arbeiders - respectvolle handel - en respect voor de natuur, doordat de producten geteeld worden met een zo klein mogelijke milieu-impact. Hier vindt u een overzicht van een aantal projecten die (gedeeltelijk) worden gefinancierd door Collibri.
A. De scholingsprojecten met Caraes in de vluchtelingenkampen in Tanzania "Ik besloot 3 jaar geleden om rechten te studeren via het Ahadi-systeem van leren op afstand. Ik ben een van de eerste vrouwen in Uvira die rechten studeert, en daar ben ik erg trots op. Als ik dit jaar afstudeer ga ik weeskinderen met aids juridische bijstand geven en hen zo helpen om hun rechten te verdedigen." Séraphine, leerling uit Uvira
Samen met de ngo Caraes steunen we in Tanzania een scholingsproject in vluchtelingenkampen. Die kampen bevinden zich in de Kigoma-streek, rond de Grote Meren in Centraal-Afrika. Daar zitten honderdduizenden vluchtelingen, vooral Kongolezen, Rwandezen en Burundezen. Velen onder hen verblijven er al sinds de oorlog van 1994.
- kunnen ze zelfstandig een leven opbouwen voor zichzelf en hun familie; - kunnen ze duurzaam bijdragen tot de ontwikkeling van hun streek en land; - en kunnen de jongeren zich op een positieve manier inzetten zodat ze hun toevlucht niet zoeken in kinderarbeid, prostitutie, criminaliteit, enz.
Door de oorlogsomstandigheden kunnen de jongeren niet naar traditionele scholen of universiteiten. En toch is een goede opleiding zeer belangrijk. Met een goed diploma:
Daarom startte Caraes er een systeem van afstandsonderwijs onder de naam "AHADI" (Swahili voor 'belofte, engagement'). De jongeren kunnen kiezen tussen verschillende
8
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland opleidingen, gaande van maatschappelijk werker tot licentiaat in de rechten. Door cursussen aan te bieden via het internet en lokaal te verspreiden, kan een groot aantal jongeren studeren zonder dat daarvoor dure infrastructuur en veel leerkrachten nodig zijn. Het systeem loopt nu al een aantal jaren, tot zeer grote tevredenheid van de organisatie en niet het minst van de studenten zelf. Er is momenteel een volledig netwerk uitgebouwd qua infrastructuur, en ook de examens gebeuren op een officiële manier. Zo zijn de diploma's die worden uitgereikt dan ook gecer-
tificeerd door de plaatselijke autoriteiten. Mede met onze steun zijn er vandaag 164 jongeren die "Bachelor in Law" studeren, 22 "Master in Law", 34 "Bachelor in Social Work" en 163 "Bachelor in Economics and Management". 156 studenten volgden de opleiding "Peace Animator" en een 250 tal studenten kreeg de lerarenopleiding. We geloven dat jonge mensen op deze manier meer kansen krijgen om zich te ontwikkelen als individu, en op die manier ook een bijdrage leveren aan hun maatschappij. We steunen dit project voor 40.000 euro per jaar.
B. Scholingsprojecten met de Kanisius-stichting in Semarang (Indonesië) " Wij geven niet enkel een diploma, maar we voeden ook op." Edi Noersasongko, rector van de universiteit Dian Noeswantoro in Semarang
aan te doen hebben we, in samenwerking met de Kanisius-stichting, een vijfjarenplan
Peterschap 22 schooltjes van de Kanisiusstichting In 2003 werd een project op lange termijn opgestart in Indonesië. In de streek rond Semarang, het gebied van waaruit wij ons teakhout betrekken, hebben we het peterschap opgenomen van 22 scholen. Het onderwijs in Indonesië is in erbarmelijke staat: er zijn nauwelijks handboeken, de infrastructuur (klaslokalen, meubilair, enz.) en de lesmethoden zijn verouderd, ... Om daar iets
opgesteld om het onderwijs in 22 schooltjes opnieuw aantrekkelijk en boeiend te maken. Zo zullen bijvoorbeeld alle scholen opgefrist worden en nieuw meubilair krijgen. Er werden ook nieuwe handboeken gedrukt en een leerkracht werd vrijgesteld van les om inhoudelijk de lesonderwerpen en leermethodieken te verbeteren. Het project loopt af in 2008, maar het resultaat mag er nu al zijn. De helft van de schooltjes is vernieuwd, de handboeken zijn gedrukt en verspreid, en met steun van de specifieke leerkracht gaan meer en meer scholen
9
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland vernieuwd onderwijs introduceren. In totaal investeerden we 116.000 euro in dit project. Studiebeurzen voor jongeren Een van de problemen in Indonesië is dat ouders nauwelijks geld hebben om hun kinderen naar school te sturen. En op die manier komt men vanzelfsprekend in een vicieuze cirkel terecht. Daarom is het systeem van studiebeurzen dan ook zeer doeltreffend en belangrijk. Wij staan in voor 185 studiebeurzen in 2 scholen en investeren 10.000 euro per jaar hierin. De Stichting Jeugd of YKAI (een onafhankelijke organisatie) zorgt ervoor dat de studiebeurzen worden toegekend op objectieve wijze, rekening houdend met de sociale achtergrond, het inkomen van de ouders, enz. Studiebeurzen voor universiteitsstudenten Sinds het academiejaar 2006-2007 voorzien we ook 3 beurzen voor universiteitsstudenten.
Ook zij worden door de Stichting Jeugd gekozen op basis van diverse criteria, en zullen een universitaire opleiding naar keuze volgen aan de universiteit van Semarang. Zonder deze beurs zou het voor deze 3 leerlingen niet mogelijk geweest zijn om verder te studeren. Bovendien garanderen we de beurzen tot het einde van de studies. Hiervoor voorzien we 800 euro per student per jaar. De computerklas DreamLand engageerde zich in 2006 om een secretariaatsklas in een school in Semarang uit te rusten als computerklas. We kochten pc's, printers, servers, computertafels, stoelen, enz. Met een internetaansluiting hebben de leerlingen van de school ook een venster op de wereld. De klas werd gerealiseerd met ondersteuning van ons informaticabedrijf Dolmen. In 2007 ontwikkelen we nog een grotere computerklas met 30 pc's voor nog meer leerlingen in dezelfde school. In totaal investeerden we hierin meer dan 32.000 euro.
C. Verbetering rijstteelt Benin met Vredeseilanden "Wat mij het sterkst is bijgebleven, is de ethische code van het bedrijf. Er zijn bijvoorbeeld heel wat initiatieven rond ecologie. Zo zijn er geen plastic zakken en wordt er zoveel mogelijk karton gebruikt om de goederen te verpakken, dat dan weer gerecycleerd kan worden." Chiaratou
Benin is gelegen in West-Afrika en is één van de armste landen ter wereld. Samen met 10
Vredeseilanden wil Colruyt er de plaatselijke rijstboeren materieel en financieel ondersteunen. Door te investeren in kwaliteitsverbetering van rijst, willen we een basis leggen
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland voor verdere economische en maatschappelijke ontwikkeling in Benin. Met onze hulp kunnen de plaatselijke boeren een betere positie krijgen op de lokale en regionale markt. Een deel van de rijst die ze met onze hulp produceren, zal geëxporteerd en verkocht worden door ons. Vredeseilanden organiseert samen met ons deze keten en zorgt ervoor dat het om een rechtvaardige handelsrelatie gaat. Ondertussen wordt ook gestreefd naar een kwaliteitscertificering voor de producenten.
Oceni (marketingverantwoordelijke voor Vredeseilanden in Benin) en Hector Kpodonou (verantwoordelijke duurzame landbouw, Un Monde, partnerorganisatie van Vredeseilanden) namen al deel aan een stage bij Colruyt om kennis te maken met alle aspecten van een supermarktketen. Hiernaast wordt ook door de lokale ngo in samenwerking met Vredeseilanden verder geïnvesteerd in de plaatselijke ontwikkeling. Wij zullen elk jaar 23.000 euro bijdragen voor dit project.
Maar het project is nog maar pas gestart. Op dit moment is het vooral de bedoeling dat er informatie wordt gedeeld en er ook een uitwisselingsstage wordt georganiseerd. Chiaratou
D. Projecten in samenwerking met Broederlijk Delen We steunen ook drie projecten van Broederlijk delen: a) het ACAT-project in Zuid-Afrika KwaZulu-Natal ligt in het oosten van Zuid-Afrika en is er de meest 'zwarte' provincie. Door de vele jaren apartheid is de landbouw er verwaarloosd en heeft de bevolking een afwachtende en wantrouwige houding aangenomen ten opzichte van de overheid. Ook de ongelijke verdeling van het land, het geweld van de jaren 90, de aidsproblematiek en de groeiende werkloosheid zorgen voor algemene lusteloosheid. De bevolking is het verleerd om in te staan voor de eigen voedselvoorziening. Wij steunen, via Broederlijk Delen, de vzw ACAT (Africa Co-Operative Action Trust). Zij
organiseren concrete landbouwactiviteiten die binnen het bereik van de plaatselijke bevolking liggen. Die activiteiten leveren bovendien een direct voordeel op: de bevolking bewerkt zelf het land en staat zo in voor de eigen gezonde voedselvoorziening. Om dit te bereiken zijn vorming en opleiding essentieel. Op die manier nemen de boeren zelf initiatieven om terug aan de slag te gaan en scheppen ze werkgelegenheid. De boeren krijgen onderricht over zaken als duurzame landbouw, geldbeheer en gezondheid. Ze krijgen ook trainingen en bezoeken elkaar om ideeën en ervaringen uit te wisselen. Op demonstratiedagen worden de boeren individueel begeleid en geëvalueerd. Bovendien wordt er ook samengewerkt met plaatselijke scholen, waar vaak een moestuin is om in te oefenen. Op een paar jaar tijd werden bijna 2.500 11
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland boeren begeleid. Een deel van hen kan zich ondertussen 'gevorderde boer' noemen. Zij fungeren nu als modelboer in het opleidingsprogramma. b) het PRODESAL-project in Colombia In verschillende delen van Colombia woedt al jarenlang een gewapend conflict. De regering onderhandelt met de paramilitairen, maar een oplossing is nog lang niet in zicht. En ondertussen duurt het geweld voort. In de rurale gebieden is bovendien de traditionele kleinschalige landbouw verdrongen door grootschalige extensieve veeteelt, waardoor er daar ook weinig werk is. In die streken zijn er voor jongeren, na hun (meestal erg korte) schooltijd, vaak maar twee opties: de stad of de oorlog. Veel jonge mensen trekken naar de stad en komen daar in de informele economie terecht. Een ander deel sluit zich aan bij de paramilitairen, het overheidsleger of de guerrilla. In die moeilijke omstandigheden probeert Prodesal een verschil te maken. Taller Prodesal is een vzw die gevestigd is in Montería (departement Córdoba) aan de Colombiaanse Caraïbische kust. Ze richt zich vooral op gemeenschappen in het departement Córdoba en een deel van het naburige departement Sucre. Prodesal steunt jongeren bij het oprichten van een soort "jeugdverenigingen" waarin ze samen activiteiten kunnen opzetten. Die activiteiten kunnen met sport te maken hebben, maar ook een sociaal of cultureel project behelzen. Om die activiteiten te financieren helpt Prodesal de jongeren om zelf kleine ondernemingen op te richten. Zo leren ze de volle economische verantwo12
ordelijkheid te dragen van hun activiteiten. Prodesal heeft ook een kredietfonds opgericht om de jongeren een startkapitaal voor hun ondernemingen te bieden. Zo leren ze ook hoe een kredietaanvraag verloopt, wie ze ervoor moeten aanspreken, welke regels ze moeten volgen, hoe ze het geld moeten beheren, ... Prodesal zorgt er dus niet alleen voor dat de jongeren zelf hun groepsactiviteiten kunnen financieren, maar leert hen ook dat ze een andere weg kunnen inslaan om uit de armoede te raken en blijven. Door van hen jonge ondernemers te maken, zullen ze minder snel verzeild raken in straathandel of een gewelddadige groepering. c) het INADES-project in Burundi
Koffie is het belangrijkste exportproduct voor Burundi, een klein land in Centraal-Afrika. Jarenlang is de koffieproductie er beheerd door de staat. Onder invloed van de Wereldbank en het IMF begon Burundi begin jaren '90 aan de privatisering ervan, maar door een politieke crisis liep dat project heel wat vertraging op. In de tussentijd werden de plantages slecht verzorgd. De productie daalde, en omdat in sommige streken rebellen de plak zwaaiden, was het voor de boeren niet veilig om hun veld te
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland bewerken of te oogsten. Een deel van de verwerking van koffie is ondertussen stilaan geprivatiseerd, maar er blijft nog steeds inmenging van de staat. Vanaf 1996 besloten een aantal kleine koffieboeren zich te verenigen. Ze wilden als eigenaars van de koffie erkend worden vanaf de productie tot de uitvoer. De koffiebeweging is ondertussen een erkende gesprekspartner van de overheid als het gaat over de liberalisering van de koffiehandel. De organisatie verdedigt de belangen van de kleine boer op alle niveaus. INADES-Formation is een vormingsprogramma voor koffieboeren in het noorden van Burundi dat mee aan de basis lag van de koffiebeweging. Zij organiseren vormingen voor modelleiders of Acteurs-Relais. Dat zijn koffieboeren die dienen als voorbeeld voor andere boeren, en hen begeleiden tijdens een aantal belangrijke activiteiten op het veld. De vorming die de modelboeren van Inades krijgen bestrijkt verschillende thema's. Ze leren hoe ze een boerengroep democratisch kunnen opstarten en besturen, lokale spaarkassen kunnen beheren, kunnen tussenkomen bij conflicten, ... Inades zorgt ook voor vorming op regionaal en nationaal niveau. Zo verbeteren ze de interne structuur van de koffiebeweging, helpen ze om conflicten op te lossen met andere actoren en verdedigen ze de positie van de koffieboeren. Om beter voor hun rechten op te komen, is het ook belangrijk dat de koffieboeren op de hoogte zijn van het reilen en zeilen in de koffiewereld. Met het oog op communicatie en transparantie geeft Inades om de drie maanden een tijdschrift uit over al wat er gaande is in de koffiesector. De boeren kunnen ook zelf
artikels schrijven voor dit blad, en op die manier hun ervaring en kennis delen met andere boeren. Elke week is er ook een radioprogramma voor en door de koffieboeren om hen de juiste informatie te bezorgen.
E. Kachalu-project met Efico Foundation voor koffieboeren in Colombia
De Efico-foundation (een fonds bij de Koning Boudewijnstichting) is een private non-profitstichting die zich inzet voor duurzame ontwikkeling in koffieproducerende landen. We werken met hen samen om de koffieboeren en hun families in de Kachalústreek (in het Andesgebergte) in Colombia te steunen. De 42.254 euro die we al schonken werden geïnvesteerd in het onderwijs en de bouw van scholen in de streek. Zo werden er tafels en stoelen aangekocht, leerkrachten opgeleid, bibliotheken en laboratoria opgericht, aula's gebouwd, ... De bedoeling is om kinderen op een jonge leeftijd vertrouwd te maken met de principes van de koffieteelt en hen een aantal basisvaardigheden bij te brengen waardoor ze later hun eigen economische belangen kunnen verdedigen.
13
II. Onze maatschappelijke projecten in het buitenland Voor 2005-2006 werd er ook een pilootproject opgestart om 'the Common Code for the Coffee Community' (het C-model) over te nemen. Zo worden de boeren door vorming gemotiveerd om koffie te blijven telen en het tropische ecosysteem in stand te houden. Door verenigingen van koffieboeren te steunen kunnen we helpen hun handelswijzen te verbeteren. Het is onze bedoeling om zo'n 20.000 euro per jaar te investeren in dit project.
F. Opleidings- en vormingsproject in Zuid-Afrika met Capespan Foundation
Capespan is een van de grootste exporteurs van fruit uit Zuid-Afrika. Zij ondersteunen lokale sinaasappelboeren en voeren hun fruit uit onder het merk Thandi. Om te verzekeren dat dat fruit van excellente kwaliteit is, krijgen de boeren begeleiding, geld, opleidingen, ... Op die manier krijgen ze ook meer geld voor hun fruit. De boeren staan sterker in hun schoenen op economisch gebied, en de hele plaatselijke gemeenschap profiteert mee van die ontwikkeling. In dit project investeerden we tot hiertoe 26.620 euro.
14
G. Likulezi-project in Malawi met Trócaire Trócaire is een Ierse zusterorganisatie van Broederlijk Delen. In Malawi, een land waar 15 % van de inwoners aids hebben, willen de vrijwilligers van deze organisatie gemeenschappen helpen om om te gaan met deze ziekte. Ze ondersteunen aidspatiënten en hun familieleden, en zorgen voor onderwijs over de ziekte. Zo hopen ze de plaatselijke bevolking bewust te maken van de aidsproblematiek in het land. We steunen dit project met 7.500 euro. Meer informatie? www.colruyt.be > engagementen www.collibri.be
Besluit Met deze brochure hebben we een beknopt overzicht willen geven van onze maatschappelijke projecten in binnen- en buitenland. Stuk voor stuk projecten die passen in onze kijk op ondernemen: via handel een toegevoegde waarde creëren voor de maatschappij waar wij deel van uitmaken. Elke onderneming van de Groep Colruyt heeft per definitie een economische opdracht of missie. Voor Colruyt distributie bijvoorbeeld is dit “kwaliteitsvolle producten en diensten leveren tegen de laagste prijs in een sobere omgeving waar de klant efficiënt kan winkelen, en dit met competent en vriendelijk personeel en respect voor leefmilieu en samenleving”. Bij de uitvoering van dit soort missie streven we ernaar om steeds op zoek te gaan naar een gezond evenwicht tussen de ecologische, maatschappelijke en economische impact van ons handelen. Een breed perspectief met aandacht voor al deze aspecten laat ons immers toe de gevolgen van onze keuzes beter in te schatten. De beschreven maatschappelijke projecten passen in deze benadering. Het zijn kleinschalige realisaties die deel uitmaken van ons dagdagelijks ondernemen. Zo hoort ons fietsproject thuis in onze kijk op mobiliteit, heeft de dodehoekcamera zijn plaats in onze aanpak inzake transport en passen de scholingsprojecten in onze kijk op handelsrelaties met landen in ontwikkeling. De dieper liggende waarde achter dit alles is de betrokkenheid die we nastreven in ons ondernemen: we willen weten hoe de vork in de steel zit, hoe een bepaald product tot stand komt, wat de componenten zijn, de arbeidsomstandigheden, de milieu-impact, enz. Ons verhaal is ook een verhaal van mensen. Van vallen en opstaan. Een continue zoektocht om het vandaag weer een klein beetje beter te doen dan gisteren. En het is een verhaal van dialoog met vele andere mensen en groepen uit onze samenleving: klanten, personeelsleden, producenten, leveranciers, ngo's, ... elk met hun eigen kijk en agenda. Deze diversiteit van visies en contacten is al een verrijking op zich.
Namens de Groep Colruyt
Jef Colruyt Voorzitter 15
Verantwoordelijke uitgever: Jef Colruyt, Edingensesteenweg 196, B-1500 Halle, tel. 02 360 10 40.
