ONDERSTEUNINGSPLAN PCOAZ
MAART 2015
1
INHOUDSOPGAVE:
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Passend Onderwijs …………………………………………………………….. Basisondersteuning ……………………………………………………………. Extra ondersteuning ………………………………………………………….. 1 Stap verder met de 1zorgroute ……………………………………… Ondersteuningsteam …………………………………………………………. Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) ……………………………….. Privacy ………………………………………………………………………………. Overdracht voorschools en VO …………………………………………. Lijst met afkortingen en verklaringen ………………………………
3 5 7 11 18 22 25 26 27
Schematisch overzicht arrangementen en stroomschema zorgplicht SWV Drechtsteden ………………………………………………………………… 31
2
1. PASSEND ONDERWIJS Passend onderwijs Passend onderwijs betekent dat ieder kind het onderwijs en de ondersteuning krijgt die het nodig heeft. De onderwijsbehoefte van het kind staat centraal. Scholen in de regio werken samen om alle kinderen de beste onderwijsplek te bieden. De beste onderwijsplek voor een kind kan zijn in het basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs of het speciaal onderwijs. De school heeft zorgplicht Met de invoering van de wet ‘Passend onderwijs’ melden de ouders hun kind aan bij de school die hun voorkeur heeft. Deze school moet een zo passend mogelijk onderwijsaanbod bieden. Kan de school het kind niet voldoende ondersteuning bieden, dan is het de verantwoordelijkheid van de school - in overleg met ouders - een andere basisschool of school voor speciaal (basis)onderwijs binnen het samenwerkingsverband te zoeken, die de expertise heeft om beter tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften van het kind. De school houdt zoveel mogelijk rekening met de voorkeuren van ouders, bijvoorbeeld voor een bepaalde schoolrichting of de maximale afstand tussen huis en school. Als het kind op tijd is ingeschreven en het kind binnen de termijn van maximaal tien weken nog niet is toegelaten, heeft hij of zij recht op een tijdelijke plaatsing op de school van aanmelding. Een kind aanmelden bij een school naar keuze Een kind kan aangemeld worden voor een school voor primair onderwijs vanaf de dag waarop het kind 3 jaar wordt. Wanneer ouders/verzorgers een school hebben gevonden, die voldoet aan de wensen, dan meldt de ouder het kind minimaal 10 weken (liefst eerder) voordat het kind 4 jaar wordt, aan door het inschrijfformulier in te vullen. Bij een tussentijdse aanmelding (bijv. een verhuizing) dient dit 10 weken voordat het kind op school begint te gebeuren. Bij een latere aanmelding kan het zijn, dat het kind niet op tijd geplaatst kan worden. Als er vermoeden bestaat dat het kind extra hulp nodig heeft, dan is het belangrijk dat de ouder/verzorger dit bij de aanmelding doorgeeft. Informatie, diagnoses of adviezen, die het kind heeft gekregen vanuit het consultatiebureau, de kinderarts, de peuterspeelzaal of kinderopvang e.d. zijn essentieel voor de school om te onderzoeken welke ondersteuning en begeleiding het kind nodig heeft. Bij een verhuizing ontvangt de school het onderwijskundig rapport van de vorige school. Binnen 6 tot 10 weken na aanmelding een passend aanbod voor het kind Binnen 6 weken na aanmelding wordt er door de school een passend aanbod gedaan. Als de school het kind niet voldoende zelf kan ondersteunen, zoekt de school binnen diezelfde 6 weken een betere plek. Deze termijn mag 1 keer met maximaal 4 weken verlengd worden. Het kind blijft ingeschreven op de school, totdat er een andere geschikte school gevonden is. Indien de aanmelding een kind betreft dat niet is ingeschreven op een andere school, een school voor S(V)O en de beslissing over de toelating is 10 weken na de dag waarop het
3
Met opmerkingen [1]: Kinderarts, diagnoses Met opmerkingen [MG2R1]: Met opmerkingen [3]:
verzoek om toelating is gedaan nog niet genomen, wordt het kind m.i.v. de dag volgend op de bedoelde 10 weken doch niet eerder dan de datum waarop het kind de leeftijd heeft bereikt om te kunnen worden toegelaten tot de school, tijdelijk geplaatst op de school en als leerling ingeschreven. Indien de leerling wordt toegelaten wordt de tijdelijke plaatsing omgezet in een definitieve plaatsing. Indien de toelating van de leerling wordt geweigerd of een beslissing wordt genomen de aanmelding niet te behandelen wordt de tijdelijke plaatsing beëindigd en wordt de leerling uitgeschreven m.i.v. de dag die volgt op de dag waarop de toelating wordt geweigerd of de beslissing wordt genomen de aanmelding niet te behandelen.
Schoolondersteuningsprofiel (SOP) Informatie over de onderwijsondersteuning die de school biedt, is te vinden in het SOP. Het verkorte schoolondersteuningsprofiel is te vinden op de site van de school. Het uitgebreide schoolondersteuningsprofiel is op te vragen bij de directeur van de school. Ontwikkelingsperspectief Heeft het kind bij plaatsing op de school extra ondersteuning nodig en volgt hij of zij een afwijkend onderwijsprogramma, dan is het prettig om zijn of haar ontwikkelingsmogelijkheden te kennen. Daarvoor wordt er in overleg met de ouder (binnen 6 weken na plaatsing) het ontwikkelingsperspectief opgesteld, waarin staat welke onderwijsdoelen het kind zal kunnen halen. De school gebruikt hiervoor ook de medische gegevens, informatie over eerder verleende hulp en ondersteuning en de behaalde leerresultaten. Indien nodig wordt gekeken naar de thuissituatie en worden eventueel aanvullende observaties en/of onderzoeken gedaan. Indien de ouders/verzorgers het niet eens zijn met het beschreven perspectief, dan bespreken zij dit met de school. Wanneer dit gesprek niet tot overeenstemming leidt, kan een second opinion aangevraagd worden bij het Samenwerkingsverband van de school. Blijkt het geschil niet oplosbaar dan kunnen de ouders een en ander voorleggen aan de geschillencommissie ‘toelating en verwijdering’. Deze commissie geeft binnen 10 weken een oordeel aan het schoolbestuur. Voor meer informatie kan er contact worden opgenomen met de school of via de website www.swv-drechtsteden.nl
4
2. BASISONDERSTEUNING In het basisonderwijs zijn er afspraken die het bestuur van het SWV met alle scholen heeft gemaakt op het gebied van passend onderwijs en ondersteuning. Dit houdt in dat er bekwaamheidseisen worden gesteld aan personeel, maar ook dat er maatregelen worden ingezet voor leerlingen. Te denken valt aan startbekwaamheid personeel, inzet intern begeleider (IB), inzet leertijd, inzet deskundigen, protocollen. Basisondersteuning is de extra inspanning die de school levert bovenop de basiskwaliteit. Volgens afspraak met het SWV voldoet elke school minimaal aan de basiskwaliteit. Het niveau van basisondersteuning is vastgelegd in het SOP van de school. Ook staat dit beschreven in het ondersteuningsplan van het SWV. De basisondersteuning bevat de volgende punten: De basiskwaliteit De zorg voor leerlingen is door de inspectie vastgelegd in de vorm van zorgindicatoren, afspraak met het SWV is dat elke school hierop minimaal een score 3 behaalt. Planmatig werken De scholen werken handelingsgericht (HGW) en opbrengstgericht (OGW) en ‘1 stap verder met de 1zorgroute’ combineert deze twee werkwijzes. We brengen op deze manier de onderwijsbehoeften van leerlingen in kaart (groepsoverzicht), en maken daar een passend aanbod op (groepsplan). Het persoonlijke aanbod per school is beschreven in het SOP. De kwaliteit wordt bewaakt door middel van collegiale consultatie binnen de stichting PCOAZ. Ondersteuningsstructuur Dit is de preventieve en lichte ondersteuning die per school wordt gegeven. Bekwaamheidseisen personeel en deskundigen, eisen gebouw, leertijd en maatregelen voor alle leerlingen staan beschreven in het ondersteuningsplan van het SWV, per school staat dit beschreven in het schoolondersteuningsprofiel (SOP). In het kort komt het neer op onderstaande. Onder preventieve en lichte ondersteuning vallen kinderen:
met dyslectische kenmerken (zie dyslexieprotocol van de school), inzet taalspecialist, aanpak in overleg met IB. Begeleiding staat beschreven in het groepsplan onder het intensieve aanbod. Zo nodig kan er ook gebruik gemaakt worden van het zeer intensieve aanbod. Vergoeding onderzoek en externe hulp loopt via de gemeente. met ernstige leesproblemen in groep 3 en 4, voor hen kan gebruik gemaakt worden van het leesarrangement (criteria beschreven in document leesarrangement SWV). De inzet is per tweede helft groep 3 of eerste helft groep 4. De hulp is voor 16 weken en kan éénmalig verlengd worden met 16 weken. Huiswerk wordt thuis met ouders gedaan, de hulp is onder schooltijd in de eigen school. De begeleiding wordt gedaan door een specialist van het SWV. 5
De aanvraag loopt via de IB, formulieren hiervoor zijn te vinden in het document Regeling en handreiking Ondersteuningsteam van het SWV (www.swv-drechtsteden.nl). met ernstige rekenproblemen, inzet rekenspecialist, aanpak in overleg met IB. Begeleiding staat beschreven in het groepsplan onder het intensieve aanbod. Zo nodig kan er ook gebruik gemaakt worden van het zeer intensieve aanbod. met gedragsproblemen- inzet van gedragsspecialist van de school in overleg met IB wordt aan een aanpak gewerkt, als dit niet werkt wordt het ondersteuningsteam (OT) ingeschakeld. met werkhoudingsproblemen, in overleg met IB en of OT wordt hier een plan op gemaakt. die eigen leerlijnen nodig hebben i.v.m. een lager dan gemiddeld IQ, in overleg met IB en OT (orthopedagoog). die eigen leerlijnen nodig hebben i.v.m. een hoger dan gemiddeld IQ, in overleg met specialist hoogbegaafdheid. Gebruik van extra materiaal voor plusleerlingen, binnen PCOAZ gebruik van boven schoolse plusklassen. Zie ook protocol (hoog)begaafdheid van iedere school. met medische problematiek, zie protocol voor medisch handelen en medicijngebruik van PCOAZ. die te maken hebben met rouw ( te denken valt aan overlijden ouder, nabije familie, leerling uit de groep of personeel van de school). In overleg met IB en directie wordt schoolmaatschappelijk werk (SMW) hierbij ingezet, (zie protocol rouwverwerking). die ernstige problemen in de thuissituatie of hun leefomgeving ervaren, die uitstijgen boven wat opgelost kan worden via het OT. Hiervoor schakelt IB (mogelijk op advies van OT) in samenspraak met de directie de organisatie Veilig Thuis in. Er wordt melding gedaan door IB en/of lid OT bij Zorg voor Jeugd (ZVJ). Zie ook meldcode kindermishandeling.
Deskundigen van buiten de school PAB: Externe hulp via aanvraag Preventieve Ambulante Begeleiding (PAB) van het SWV, aanvraag formulier is te vinden in het document Regeling en Handreiking ondersteuningsteam van het SWV. IB kan indien noodzakelijk een beroep doen op PAB. De vraag kan problematiek bevatten op cognitief gebied of sociaal/emotioneel gebied. Dit is kortdurende hulp in de vorm van intake gesprek, observatie door PAB-er, adviezen voor de leerkracht. De PAB-er werkt niet zelf met de leerling, maar draagt oplossingen /adviezen aan voor in de groep. Logopedie Er vindt screening van kinderen plaats in de kleuterperiode, zowel in Zwijndrecht als Alblasserdam. Zo nodig worden kinderen doorverwezen voor logopedie. Kinderen met spraak-taalproblematiek vanuit andere groepen worden door IB in overleg met de leerkracht doorverwezen naar logopedie, bij voorkeur wordt goed opgelet bij kinderen in de onderbouw. Behandeling vindt in Zwijndrecht plaats op de eigen school, de logopediste die op de school werkt doet ook de screening. In Alblasserdam vindt de behandeling buiten de school plaats. Fysio therapie/ergotherapie Indien nodig wordt een leerling verwezen door de IB, mede in overleg met de schoolarts of de vakleerkracht, naar de (kInder)fysiotherapeut. Dit zijn leerlingen met een specifieke hulpvraag op motorisch gebied, kan ook in verband met schrijfmotorische problematiek zijn. 6
3. EXTRA ONDERSTEUNING Als de school aangeeft geen passende ondersteuning te kunnen bieden, wordt er een beroep gedaan op extra ondersteuning via het SWV. De school is handelingsverlegen. Er is dan de mogelijkheid een arrangement aan te vragen. De aanvraag voor een arrangement loopt middels betrokkenheid PAB en aanmelding in het OT. De leerling wordt besproken in het OT, ouders worden uitgenodigd bij de bespreking en ook de Preventief Ambulante Begeleider (PAB-er) die al betrokken is bij deze leerling. In het OT wordt vastgesteld welke extra ondersteuning er voor deze leerling passend is. Als de leerling op school blijft wordt er een passend arrangement aangevraagd met extra ondersteuning. Het SWV geeft in geval van overplaatsing naar Speciaal Basisonderwijs (SBO) of Speciaal Onderwijs(SO) een toelaatbaarheidsverklaring af. Indien ouders en school van mening verschillen m.b.t. de toewijzing is het mogelijk om een second opinion aan te vragen bij het SWV. Voorzieningen die vallen onder de extra ondersteuning zijn: De Loep: De Loep is een vorm van onderwijs voor leerlingen waarbij een plotselinge en snelle escalatie van problemen speelt rond opvang en begeleiding. De leerling wordt tijdelijk opgevangen en begeleid in een groep op SBO De Kameleon. Het betreft vooral kinderen waarbij een dreigende schorsing of verwijdering speelt. Arrangement Ambulante Begeleiding (AB) cluster 3 (SPON) en 4 (Yulius). De leerling blijft op de eigen basisschool en krijgt extra ondersteuning in de vorm van: AB, een extra onderwijsassistent of leerkracht en materiële middelen. De Ambulant Begeleider (AB-er) richt zich op ondersteuning van de leerkracht en helpt mee om de totale ontwikkeling van de leerling te bevorderen. De begeleiding wordt vorm gegeven op grond van de hulpvraag van leerling, ouders en school. Het kan op meerdere manieren vorm krijgen. Er is een licht, middel of zwaar arrangement mogelijk. Ook een combinatie is mogelijk, zoals: AB middel, materieel licht en ondersteuning zwaar. Dit AB arrangement is met andere woorden maatwerk. In het OT wordt samen met de PAB-er vastgesteld welk arrangement passend is voor de leerling. De aanvraag loopt via de IBer, aanvraagformulieren zijn te vinden in het document ‘Regeling en Handreiking Ondersteuningsteam’ van het SWV. Zie voor stroomschema bijlage 4a van het SWV. Combinatie arrangement met CJG Sinds 01-01-2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de zorg die nodig is in het gezin. Als er een multidisciplinaire aanpak noodzakelijk is voor school- en gezinsdomein wordt er via het OT (SMW) een gecombineerd arrangement vorm gegeven. Omdat dit een nog heel nieuwe ontwikkeling is, moet dit in de komende tijd verder vorm krijgen en ontwikkelen. Arrangement SBO Er zijn 2 voorzieningen SBO in ons SWV: De Kameleon in Papendrecht en de Steenen Kamer in Zwijndrecht. Dit arrangement is voor leerlingen die vanwege speciale onderwijsbehoeften geen passend onderwijs kan worden geboden binnen het basisonderwijs. Zij profiteren onvoldoende van de basisondersteuning. Het gaat om leer- en sociaal emotionele ontwikkelingsbehoeften. De beslissing om over te stappen naar het SBO wordt in het OT genomen. De AB’er en het SBO worden bij dit proces betrokken.
7
Arrangement SO Dit onderwijs is passend voor leerlingen met een lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperking of een gedragsstoornis die onvoldoende ondersteund kunnen worden in het reguliere onderwijs, er wordt binnen het SO voor hen extra zorg op maat geboden. Verwijzing loopt via het OT waarbij naast de ouders de AB-er en een vertegenwoordiger van de school waar het kind heen gaat betrokken zijn bij het proces. Dit verwijzingsproces kan eventueel in werking treden bij aanmelding van de leerling op een basisschool. De scholen waar het SWV 28-09 mee samenwerkt zijn: a. De Kiem in Dordrecht - SPON cluster 3(dit is een samengevoegde school, bestaande uit de Vlij, De Blije Gaarde en de Dordtse Buitenschool). Leerlingen met ondersteuningsbehoeften op het gebied van een lichamelijke of meervoudige beperking, een verstandelijke beperking, een langdurige en/ of chronische ziekte worden hier onderwijs op maat geboden. b. Bleyburgh – SPON Sliedrecht, dit is een school voor SO en SVO voor zeer moeilijk lerende leerlingen en leerlingen met autisme. c. De Dijk- Yulius Papendrecht, dit is een school voor basisonderwijs aan leerlingen met ernstige gedragsproblemen/of psychiatrische of sociaal/emotionele problemen. d. Verder zijn er nog scholen waar het SWV incidenteel mee samenwerkt, zie voor bijzonderheden het ondersteuningsplan van het SWV. Toelaatbaarheidsverklaring Het SWV geeft een toelaatbaarheidsverklaring af voor leerlingen die door het OT doorverwezen zijn voor een extra arrangement SBO of SO. Volgens de wettelijke kaders. De TLV commissie neemt het deskundigen advies (door het OT) over en toetst op procedureel gebied. Een TLV wordt afgegeven voor: SBO SO categorie I (ZMLK, LZ, epilepsie en cluster 4) SO categorie II (LG)) SO categorie III (MLG) Extra ondersteuning vanuit PCOAZ: Deze ondersteuning is bedoeld voor hoogbegaafde leerlingen en wordt voor de scholen van PCOAZ in Alblasserdam en Zwijndrecht gerealiseerd. Binnen de stichting zijn er specialisten hoogbegaafdheid. Leerlingen uit groep 7 en 8 krijgen 1 dagdeel per week les in een Asteriskgroep. De groep wordt samengesteld uit leerlingen van meerdere scholen uit de betreffende gemeente. Er wordt o.a. gewerkt met Sterwerk aan projecten en samengewerkt met het Wetenschapsknooppunt. Besluit om aan te melden wordt genomen in samenspraak met ouders, leerkracht, IB en specialist Hoogbegaafdheid. Screening vindt plaats op de eigen school met een quickscan, onderdelen zijn: kenmerken hoogbegaafdheid didactische prestaties pedagogische ontwikkeling. Na de aanmelding volgt een intake met leerling en ouders. Na overleg door de leerkrachten van de Asteriskgroep worden leerlingen geplaatst in deze groep. Maximale grootte van de groep is 12 leerlingen.
8
Ontwikkelings PersPectief (OPP) Een OPP wordt door de basisschool opgesteld (eventueel met hulp van het OT) voor leerlingen die extra ondersteuning van het SWV ontvangen, dit is een wettelijke verplichting. Het SWV heeft met de scholen afgesproken dat er een OPP gemaakt wordt voor leerlingen waarvoor extra ondersteuning wordt aangevraagd op cognitief, didactisch, sociaal/emotioneel of medisch motorisch gebied. De school beschrijft in het OPP: 1. De belemmerende en bevorderende factoren m.b.t. het onderwijsproces. 2. Het te verwachten uitstroomniveau met onderbouwing. 3. De afwijking van het reguliere onderwijsprogramma en de te bieden begeleiding. Het OPP is 1 jaar geldig en dient om de 6 maanden te worden geëvalueerd. Het format wat gebruikt wordt kan per school verschillend zijn. Het opstellen van een OPP is wenselijk, maar niet verplicht voor leerlingen met een eigen leerlijn of een aanvullend arrangement binnen het basisarrangement. De school legt het OPP voor aan ouders, zij hebben instemmingsrecht op het handelingsdeel van het OPP. Cluster 1 en 2 en epilepsie Verwijzing naar scholen van deze 2 clusters verloopt via en commissie van indicatiestelling (CVI), dus niet via het SWV. Voor aanvraagformulieren zie de betreffende sites van de clusters. Zowel bij cluster 1 als 2 kan AB worden aangevraagd, een arrangement. Als blijkt dat de onderwijsbehoefte van de leerling de mogelijkheden van de school overstijgt wordt er verwezen naar een school cluster 1 of 2. De aanvraag loopt via de Ib-er, de betrokkenheid van het OT bij de aanvraag is aan te raden. Dit verwijzingsproces kan eventueel in werking treden bij aanmelding van de leerling op de basisschool. Zie voor verdere info bijlage 8, ondersteuningsplan SWV. a. Cluster 1 is voor leerlingen met een visuele beperking. Dit loopt via de Koninklijke Visio of Bartimeüs. Mogelijkheden voor een leerling in het basisonderwijs zijn: AB, consultatie, cursussen voor leraar en leerling. Contactpersoon: Mw. S. (Sylvia) Buit, Ambulant Onderwijskundig Begeleider T 088 585 83 47 M 06 52 37 74 31
[email protected] of www.visio.org b. Cluster 2 voor dove en slechthorende leerlingen en leerlingen met een communicatieve beperking. Oude rugzakken worden tot 1 aug. 2016 voortgezet op de manier zoals we gewend waren. Een nieuwe aanvraag (na aug. 2014) voor ondersteuning in de vorm van een arrangement of plaatsing op een cluster 2 school loopt via de commissie van Onderzoek (CvO), zie voor verdere info: www.auris.nl c. Ook zijn er afspraken gemaakt door het SWV met scholen voor leerlingen die te maken hebben met epilepsie. Het is mogelijk om preventieve hulp aan te vragen, maar ook een licht (kort durend) of medium (langer durend) arrangement is mogelijk. De aanvraag moet naar de stichting LWOE.
9
In het geval dat overplaatsing naar het SBO, SO of SVO noodzakelijk is zal het LWOE dit aan het SWV adviseren. Informatie is te vinden bij: www.lwoe.nl www.berkenschutse.nl www.dewaterlelie.net Rechtstreekse instroom en parallelle route. Voor een kleine groep kinderen is bij de geboorte of via de voorschoolse voorzieningen al duidelijk dat zij zullen zijn aangewezen op SO. Het gaat dan om ernstig meervoudig gehandicapte leerlingen (EMG leerlingen). Het SWV heeft het advies voor de procedure van instroom voor deze leerlingen overgenomen van de PO raad. Beoordeling over toelaatbaarheid wordt genomen door het OT zij instroom van het SWV en beoordeeld door de TLV commissie. Een toelaatbaarheidsverklaring wordt éénmalig afgegeven voor het verblijf op het SO. Voor de overstap naar het SVO is opnieuw een toelaatbaarheidsverklaring nodig. Voor verdere info zie het ondersteuningsplan van het SWV hoofdstuk 4. Geschillencommissie Indien ouders en school structureel het niet eens kunnen worden over de extra ondersteuning, kan er gebruik gemaakt worden van een second opinion. Het SWV heeft hiervoor een overeenkomst met PPO Dordrecht 28.10 voor het wederzijds bieden van een second opinion. Om bezwaar te maken omtrent een Toelaatbaarheidsverklaring SBO of SO is het SWV aangesloten bij een landelijke Bezwaaradvies commissie Toelaatbaarheid SBO/(V)SO van de stichting Onderwijsgeschillen, zie voor verdere info het ondersteuningsplan van het SWV hoofdstuk 6 - geschillen.
10
4. 1 STAP VERDER MET DE 1ZORGROUTE HGW EN OGW In 1 Stap verder met 1-zorgroute is het handelen van een leerkracht in de groep direct gekoppeld aan het opbrengstenbeleid van de school. Dit beleid wordt geoperationaliseerd in zogeheten ambitie schoolstandaarden. Deze standaarden worden met de opbrengsten van elke groep leerlingen vergeleken. Deze vergelijking is de input voor onderwijskundige maatregelen die aan de orde komen in de groepsbespreking en worden vastgelegd in het groepsplan/groepsoverzicht. HGW beoogt de kwaliteit van het onderwijs en de begeleiding voor alle leerlingen te verbeteren. HGW is een planmatige en cyclische werkwijze waarbij onderwijsprofessionals (leerkracht, intern begeleider en leidinggevende) de zeven uitgangspunten van HGW toepassen in de dagelijkse onderwijspraktijk. HGW dient als kader bij beslissingen over wat de school bepaalde leerlingen (en hun ouders) al dan niet kan bieden: wat vindt de school wenselijk, wat is voor de school haalbaar en wat heeft de school nodig om passend onderwijs te kunnen bieden? De zeven uitgangspunten van HGW 1. De onderwijsbehoeften van kinderen staan centraal. Wat heeft een leerling nodig om een bepaald doel te behalen? 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking. Leerlingen verschillen, maar groepen, leerkrachten, scholen en ouders verschillen ook. 3. De leerkracht doet ertoe. Verander je de leerkracht, dan verander je het kind…. en omgekeerd. 4. Positieve aspecten zijn van groot belang. Aandacht voor positieve aspecten beschermt ons tegen een te negatief beeld van een kind, groep, ouders of van onszelf als leerkracht of team. 5. We werken constructief samen. Een van de bepalende kenmerken van een effectieve ouderbetrokkenheid blijkt een goede communicatie te zijn. 6. Ons handelen is doelgericht. Zonder doelen geen richting, geen effectieve feedback en geen mogelijkheid om je werk te evalueren. 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant. Op school zeggen we wat we doen en we doen wat we zeggen. De 1- zorgroute concretiseert de uitgangspunten van HGW en maakt duidelijk wie wat doet, wanneer, hoe en waarom.
11
De HGW-cyclus op groepsniveau kent vier fasen. Fase 1: Waarnemen Verzamelen van leerling gegevens in een groepsoverzicht. Hierbij wordt ook de vaardigheidsgroei, leerstofbeheersing en het gedijen van de leerling in kaart gebracht. Fase 2: Begrijpen Benoemen van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Fase 3: Plannen De leerlingen worden ingedeeld in het passende arrangement. Fase 4: Realiseren Uitvoeren van het groepsplan In het ondersteuningsplan van het Samenwerkingsverband wordt vanaf de invoering van passend onderwijs gesproken over passend verbinden 2015.
12
Onderwijscontinuüm Passend onderwijs wordt gerealiseerd door uit te gaan van overeenkomsten. Zo heeft elke school en elke groep een grootste gemene deler van leerlingen en hun onderwijsbehoeften. Dat is de middenmoot. De leerkracht biedt een breed onderwijsaanbod dat tegemoet komt aan de onderwijsbehoeften van het merendeel van de leerlingen in de groep. Dat brede onderwijsaanbod wordt een Onderwijscontinuüm (OC) genoemd dat tenminste uit drie delen, de zogeheten onderwijsarrangementen, bestaat:
een basisarrangement;
een verdiept arrangement (voor de talenten);
een intensief arrangement (voor de zwakker presterende leerlingen).
Elk arrangement moet voldoende variatie in instructie en verwerking hebben, zodat aan de onderwijsbehoeften van het merendeel van de leerlingen in de groep tegemoet wordt gekomen. Groepsoverzicht In fase 1 en fase 2 van de HGW- cyclus worden de verzamelde gegevens vastgelegd in het groepsoverzicht. Gegevens kunnen op verschillende manieren worden verzameld: analyseren van toetsen, observeren van leerlingen, praten met leerlingen en ouders en via de overdracht van de vorige leerkracht. Op teamniveau zijn afspraken gemaakt over de informatie die wordt verzameld en over de manier waarop onderwijs Passend wordt gemaakt. Het groepsplan De gegevens uit het groepsoverzicht worden gebruikt om de kinderen in het juiste arrangement van het groepsplan in te delen. In het groepsplan is voor elk arrangement het aanbod (de doelen) en de aanpak voor de groep beschreven. Het Onderwijscontinuüm verandert niet zoveel en kan elk schooljaar opnieuw worden toegepast. Het groepsplan wordt aangepast indien de opbrengsten in de groep te laag zijn (aanpak kan worden aangepast, doelen blijven hetzelfde) of indien er leerlingen zijn met specifieke onderwijsbehoeften waarvoor een individuele maatregel moet worden genomen. De leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zijn in omvang beperkt en zijn te herkennen aan: onvoldoende vaardigheidsgroei; hiaten in de leerstofbeheersing; of het zogeheten ‘niet gedijen’. Het groepsplan kan ook aangepast worden indien de groep zo hoog scoort, dat er verdieping van het basisaanbod nodig is. Aan het eind van een periode wordt geëvalueerd of de gestelde doelen behaald zijn. De leerkracht maakt een groepsanalyse. Het groepsplan is, samen met het groepsoverzicht, het werkdocument van waaruit de week- en dag planning gemaakt wordt. De groepsbespreking Groepsbesprekingen zijn in de jaarplanning opgenomen en nemen een centrale plaats in binnen het HGW. Tijdens de groepsbespreking wordt het groepsoverzicht, het groepsplan
13
en de groepsanalyse besproken. Ook wordt er besproken voor welke leerlingen een leerlingbespreking nodig is. Daarnaast is er binnen de groepsbespreking ruimte voor de volgende punten: bespreekpunten en vragen van de leerkracht en IB, evaluatie groepsplan, aandachtspunten hele groep, inzoomen op bepaalde leerlingen, realiseren van het groepsplan, motivatie, zelfvertrouwen en competentie, groepsbezoek. De intern begeleider leidt de bespreking. De reflectie van het eigen handelen van de leerkracht in relatie tot het groepsplan en de opbrengsten staat centraal. Het doel is dat de leerkracht gemotiveerd en in staat is om het groepsplan uit te voeren. De IB coacht de leerkracht, vraagt door en vult de leerkracht aan door hardop mee te denken en adviezen te geven. Aan het eind van de bespreking noteert de leerkracht de notities en afspraken voor zichzelf in een kernachtige samenvatting. De IB verwerkt deze digitaal in een kort verslag. De leerlingbespreking Een leerlingbespreking heeft de volgende kernpunten: het is een gepland moment tussen de leerkracht en de IB eventueel met andere deskundigen. Het is gericht op een individuele leerling, met als doel het beantwoorden van de hulpvraag van de leerkracht en er wordt een verslag van gemaakt. Het succes van de leerlingbespreking wordt mede bepaald door de mate waarin het de leerkracht lukt om te reflecteren op haar persoonlijke opvattingen over de leerling in kwestie en het effect van haar handelen op die leerling. De leerlingbespreking kan via de volgende stappen verlopen: Stap 1: Wat gaat goed en wat gaat moeilijk? Stap 2: Inzicht: hoe zou het kunnen dat de situatie nu zo is? Stap 3: Weten we al genoeg om de vragen te beantwoorden? Stap 4: Uitzicht: wat betekent de analyse voor de aanpak? Stap 5: Wat zijn de ondersteuningsbehoeften van de leerkracht? Stap 6: Afspraken en planning. Trendanalyse Zowel op school- als groepsniveau wordt jaarlijks een trendanalyse gemaakt. Dit heeft als doel om de opbrengsten van de school en de afzonderlijke groepen in kaart te brengen en hierop te interveniëren. Voor de scholen binnen Stichting PCOAZ is er een format gemaakt om de trendanalyse op school- en op groepsniveau te maken. Hierbij worden schooloverzichten per vakgebied gemaakt. De gegevens vanuit Parnassys worden gebruikt voor het maken van een trendanalyse. Op groepsniveau gebeurt dit in het groepsoverzicht. Stappenplan ondersteuningstraject Binnen de kaders van passend onderwijs en de 1-zorgroute wordt in de ondersteuningsstructuur gewerkt met een stappenplan. De stappen bieden een zorgvuldige opvolging van leerlingenzorg. Niet in alle gevallen is het noodzakelijk om de stappen één voor één te volgen. Met ouder(s) wordt tevens de verzorger(s) bedoeld.
14
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Handelingsgericht werken en handelingsgericht ondersteunen Observeren en signaleren. Leerkracht observeert en signaleert in de groep/evaluatie groepsplan of ouders signaleren thuis belemmeringen. Collegiale consultatie Leerkracht heeft handelingsvragen of is handelingsverlegen. Leerkracht deelt deze in een gesprek met de intern begeleider van de school. In eerste instantie gebeurt dit op basis van collegiale consultatie. De collegiale consultatie leidt al dan niet tot voldoende handelingsadvies. Leerlingbespreking Handelingsvragen of handelingsverlegenheid van de leerkracht is niet weggenomen. De intern begeleider organiseert een leerlingbespreking.
Contact met ouders
Leerkracht informeert de ouders en wisselt bevindingen uit over de ontwikkeling van hun kind. Gebruik maken van de expertise van ouders. Met ouders kijken naar kansen en oplossingen. Handelingsadviezen voor school en thuis. Leerkracht informeert de ouders en wisselt bevindingen uit over de collegiale consultatie.
Stappen in de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling In kaart brengen van signalen. Gesprek met de ouders.
Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen Veilig Thuis.
Leerkracht en/of intern begeleider informeren de ouders over het voorgenomen besluit tot een leerlingbespreking.
Gesprek met de ouders
De IB vraagt ouders schriftelijke toestemming (ABC formulier), uitnodigen/betrekken bij de bespreking ondersteuningsteam.
Multidisciplinair wegen van de signalen. Beslissen: hulp aanbieden en/of melden Veilig Thuis. Gesprek met de ouders.
Mogelijkheid tot aanvraag arrangementen basisondersteuning, waaronder PAB, leesarrangement.
Stap 4
IB maakt afspraken over terugkoppeling en betrekt wederom ouders bij het traject. Tevens is de intern begeleider verantwoordelijk voor professionele dossiervorming, trajectbegeleiding en de regie in het arrangeerproces. De leerlingbespreking leidt al dan niet tot voldoende handelingsadvies. Ondersteuningsteam en deskundigenadvies Leerkracht, IB en ouders houden handelingsvragen of zijn handelingsverlegen en schakelen ondersteuningsteam en/of het CJG in. Mogelijke resultaten: Handelingsadviezen voor de leerkracht en ouders
De IB informeert ouders over de resultaten van de bespreking ondersteuningsteam. Toestemmingsverklaring DM Ouder vragenlijst
15
Mogelijkheid tot aanvraag arrangement basisondersteuning , waaronder PAB, leesarrangement Nader onderzoek gewenst. De leerkracht/IB vervolgt het ABC formulier: Logboek bijwerken Onderwijskundig rapport Bespreking van de onderzoeksresultaten in het ondersteuningsteam. Mogelijk moet worden beoordeeld welk arrangement extra ondersteuning uit bespreking naar voren komt. -
Stap 5
Aanvraag arrangement basisondersteuning, waaronder pab, maatwerk zorg. Besluit Ambulante begeleiding AB-er aanwezig OPP Aanvraag toekenning AB Besluit SBO Eventueel AB-er en/of SBO deskundige betrokken ABC formulier, deskundigen rapportage OPP Aanvraag TLV Besluit SO cluster 3 of 4 Eventueel AB-er en/of SO deskundige betrokken ABC formulier, deskundigen rapportage OPP Aanvraag TLV
Stap 6 Aansluiting onderwijs en zorg
Besluit SO cluster 1 of 2 Clv cluster 1 of 2 OPP OKR Aanmelden CJG casusoverleg. De school meldt aan bij het lokale CJG ter bespreking van de hulpvraag van school en ouders.
De IB informeert ouders over de resultaten van de bespreking in het ondersteuningsteam en de verdere voorgestelde stappen.
Multidisciplinair wegen van de signalen. Beslissen: hulp aanbieden en/of melden Veilig Thuis. Gesprek met de ouders.
Instemming ouders OPP (mogelijkheid tot second opinion en bezwaar)
Instemming ouders OPP (mogelijkheid tot second opinion en bezwaar)
Instemming ouders OPP (mogelijkheid tot second opinion en bezwaar)
Instemming ouders OPP (mogelijkheid tot second opinion en bezwaar)
CJG informeert de ouders over de uitkomsten van het overleg. Bespreken van de verdere stappen en adviezen hulpverlening.
CJG informeert de ouders voer de uitkomsten van het overleg. Bespreken van de verdere stappen en adviezen hulpverlening.
16
Stap 7
Stap 8
Bieden van passend arrangement zorg CJG verzorgt de aanvraag voor hulpverlening ten behoeve van kind/ouders bij jeugdteam. IB ontvangt advies met betrekking tot ondersteuning/aanpassing in de school. Aangepaste voorzieningen voor zorg na en/of onder schooltijd. Nazorg en evaluatie Evaluatie van de geboden adviezen. Signaleren eventuele knelpunten school en zorgpartners.
Gesprek met ouders.
Hoe gaat het nu met de leerling/ouders?
Volgen en afsluiten.
17
5. ONDERSTEUNINGSTEAM In het ondersteuningsteam van de scholen werken onderwijs en jeugdteams samen om kinderen met ondersteuningsbehoeften snel goede begeleiding en hulp te bieden. De intern begeleider van de school werkt in het Ondersteuningsteam samen met onderwijsspecialisten en gezinsspecialisten. Indien noodzakelijk kan voor een leerling worden besloten tot een leerlingbespreking in het Ondersteuningsteam, waar de inzet van externe expertise leidt tot een multidisciplinaire benadering van de opgetreden handelingsvragen of handelingsverlegenheid van de leerkracht met de betrekking tot de leerling. Zie stap 4 uit het stappenplan ondersteuningstraject (hoofdstuk 4 van het ondersteuningsplan). Uitgangspunt voor de school om een leerling aan te melden voor een bespreking in het Ondersteuningsteam is de onderwijskundige en/of zorgbehoeften van de leerling en/of het gezin. Veelal zal binnen de school sprake zijn van handelingsvragen of –verlegenheid, al dan niet gecombineerd met opgroei- en opvoedingsvragen van de ouder(s). Het ondersteuningsteam:
Bespreekt de gesignaleerde handelingsvragen rond het kind en/of gezin en/of omgeving; Beoordeelt en weegt de handelingsvragen multidisciplinair; Besluit indien nodig tot het laten doen van nader onderzoek; Stelt een afgestemde aanpak vast; Geeft handelingsadviezen voor de leerkracht Adviseert indien nodig een verwijzing naar het lokale CJG Arrangeert in termen van onderwijs- en/of zorgbehoeften (begeleiding, ondersteuning en hulp); Besluit tot de noodzaak van een arrangement basis- of extra ondersteuning; Evalueert de vastgestelde aanpak en stelt deze zo nodig bij.
Kernfunctionarissen van het ondersteuningsteam zijn:
De De De De De
directeur en/of zijn vertegenwoordiger; intern begeleider van de school; jeugdarts of jeugdverpleegkundige; schoolmaatschappelijk werker; orthopedagoog.
Aan het ondersteuningsteam kunnen bij oproep deelnemen:
De groepsleraar; Ambulant begeleider; S(B)O-deskundige; Medewerker zorg (CJG,Jeugdteam) Andere relevante functionarissen.
Ouders zijn in principe aanwezig bij de bespreking van hun kind in het ondersteuningsteam en worden daarom standaard uitgenodigd.
18
De rol en verantwoordelijkheid van de kernfunctionarissen en ouders staat beschreven in het document “Ondersteuningsteam, regeling en handreiking” waarin alle informatie met betrekking tot het ondersteuningsteam beschreven staat. Hierin staan ook verwijzingen naar de stroomschema’s. Dit document wordt als bijlage aan het ondersteuningsplan toegevoegd. Deze is ook te vinden op de website van het samenwerkingsverband. De casus wordt besproken aan de hand van het door het bestuur van het SWV vastgestelde ABC-formulier (groeidossier), beschikbare reportages, verslagen en gegevens uit het LVS. In het kader van HGW zijn de ouders al eerder op de hoogte gebracht van de leerlingbespreking. Uit deze bespreking is naar voren gekomen dat de school de leerling wil bespreken in het ondersteuningsteam. De ouders dienen een toestemmingsverklaring te ondertekenen (zie ABC-formulier) en worden uitgenodigd/betrokken bij de bespreking in het ondersteuningsteam. Het document ‘Verwerking en uitwisseling van persoonsgegevens in het Ondersteuningsteam’ is als bijlage toegevoegd aan het document “Ondersteuningsteam, regeling en handreiking”. Het bestuur van het SWV stelt, in overleg met de scholen en de lokale overheden, het aantal uren vast voor het ondersteuningsteam. Diagnostisch Meldpunt (DM) Het ondersteuningsteam adviseert indien noodzakelijk tot nader onderzoek. Aanvragen voor psychodiagnostiek worden besproken in het ondersteuningsteam. Het ondersteuningsteam formuleert de onderzoeksvraag. De IB-er stuurt namens het ondersteuningsteam een aanvraag voor psychodiagnostiek door naar het zorgloket van het Expertise Centrum Samenwerkingsverband (Diagnostisch Meldpunt). Daarbij worden de benodigde onderdelen van het ABC-formulier meegestuurd. Het onderzoek wordt uitgevoerd uiterlijk 6 weken na ontvangst van de aanvraag voor onderzoek bij het DM. Psychodiagnostiek bestaat uit een capaciteitenonderzoek en/of klassenobservatie en/of persoonlijkheidsonderzoek. In voorkomende gevallen (cluster 3) kan het noodzakelijk zijn dat de orthopedagoog de mate van sociale redzaamheid vaststelt. Verdiepte diagnostiek met gebruik van het DSM-IV assenstelsel wordt doorverwezen naar andere instellingen. Meldcode kindermishandeling Het is voor het onderwijs verplicht om gebruik te maken van een meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Elke school hanteert een protocol. Het doel van het protocol ‘huiselijk geweld en kindermishandeling’ is het bieden van een handreiking voor leerkrachten bij een vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling. Het protocol ondersteunt leerkrachten bij het doorlopen van de stappen van de meldcode.
19
Route bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Ohlsen (2013)
Stap 1: In kaart brengen van signalen
Stap 1
In kaart brengen van signalen
Stap 2
Collegiale consultatie en
Stap 2: Collegiale consultatie en raadplegen Advies- en Meldpunt Veilig Thuis.
vragen AMK
Stap 3
Observeer Onderzoek naar onderbouwing Gesprek met ouders: delen van de zorg
Bilateraal overleg met duo-collega, vorige leerkracht, leerkracht van broers/zussen, intern begeleider, directeur (taak van de leerkracht) Consulteer externe collega’s tijdens (taak van de intern begeleider): Groepsbespreking Ondersteuningsteam CJG-casusoverleg Consulteer ook het Advies- en Meldpunt Veilig Thuis (taak van de intern begeleider) Uitkomsten consultaties bespreken met ouders
Gesprek met de ouder Stap 3: Gesprek met de ouder
Stap 4
Wegen aard en ernst
Stap 4: Weeg de aard en de ernst van het huiselijk geweld of de kindermishandeling
Stap 5a
Stap 5b
Hulp organiseren en effecten volgen
Melden en bespreken
Gesprek met de ouder: delen van de zorg
Weeg risico, aard en ernst van de kindermishandeling of huiselijk geweld. Vraag het advies- en meldpunt Veilig Thuis hierover een oordeel te geven.
Stap 5a: Hulp organiseren en effecten volgen
Bespreek uw zorgen met de ouder
20
Organiseer hulp door ouder en leerling door te verwijzen naar Bureau Jeugdzorg Monitor of ouder en leerling hulp krijgen Volg de leerling
Stap 5b: Melden en bespreken met de ouder
Bespreek met de ouder uw voorgenomen melding Meld bij het Advies- en Meldpunt Veilig Thuis
21
6. CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN (CJG) Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is de plek waar ouders, kinderen, jongeren tot 23 jaar en professionals dagelijks terecht kunnen met allerlei vragen over opgroeien en opvoeden. Bijvoorbeeld over slapen, voeding, pesten, alcohol, zakgeld, school(keuze), relaties, seksualiteit, drugs of andere thema's. Het CJG biedt advies, ondersteuning en hulp op maat. In het CJG werken bestaande zorg- en welzijnsorganisaties, de gemeente en de scholen met elkaar samen. Meer informatie voor Zwijndrecht op www.opvoedpleindrechtsteden.nl Voor Alblasserdam op www.cjgalblasserdam.nl Opvoedspreekuur Bij de pedagogisch adviseurs kunnen ouders terecht met vragen over opvoeden en de ontwikkeling van hun kinderen. Bijvoorbeeld met vragen over eten en slapen, ruzies oplossen, beter luisteren en afspraken maken. Zwijndrecht: Het Opvoedspreekuur van Rivas vindt op verschillende locaties plaats: Langeweg 340a OBS de Dolfijn, locatie Balistraat PCBS de Bron PCBS Margrietschool Gezondheidscentrum Nederhoven Alblasserdam: Er is een opvoedspreekuur van Rivas op dinsdag en vrijdagmiddag 14.30-15.30 uur Ablashof 1 2951 XR te Alblasserdam. Tel 078-6921690
[email protected]. Advies en begeleiding door de pedagogisch adviseurs is gratis. Er wordt geen dossier opgemaakt. Jeugdteam Zwijndrecht / Jeugdhulp ZHZ De Drechtsteden hebben de jeugdzorg verenigd in Jeugdhulp ZHZ, elke gemeente werkt dit op haar eigen manier verder uit. De volgende instanties zijn verenigd in Jeugdhulp ZHZ: GGZ, MEE, Bureau Jeugdzorg, Trivium, CJG, JSO. Dit is een pool van experts die desgewenst overal kan worden ingezet en bijvoorbeeld kan aansluiten bij de ondersteuningsteams. Daarnaast zijn er nauwe banden met Vivenz (o.a. SMW), Leerplicht en de Gemeente Zwijndrecht. Onderwijs (ondersteuningsteams), kinderopvang en huisartsen zijn belangrijke ‘partners’, vaak vindplaatsen voor zorgen rondom jeugdigen. Het Jeugdteam heeft een schakelrol tussen de verschillende betrokkenen en kan als generalist in het gezin ondersteunen.
22
Aansluiting met onderwijs: casusoverleg met ouders, aansluiting BJZ bij ondersteuningsteams, organisatie themabijeenkomsten en pedagogisch spreekuur. Taken Jeugdteam: Het inschakelen van - de regionale zorgmarkt - het Diagnostisch Advies Netwerk - crisisdienst 24/7 Het inschakelen en samenwerken met - jeugdbescherming - jeugdreclassering - Raad voor de Kinderbescherming - AMHK en veiligheidshuis Beslissen - welke specialistische zorg nodig is - geven van een bindend advies voor een beschikking specialistische zorg die door de Service Organisatie wordt afgegeven - of een Persoons Gebonden Budget (PGB) noodzakelijk is (geven van een advies aan de Service Organisatie – een beschikking) Voor Alblasserdam: In het CJG zijn 3 beleidslijnen: het CJG op school (=ondersteuningsteams), het CJG thuis (website) en het CJG dat ben jij (alle zorgverleners zoals scholen, SMW enz.). De uitbreiding van het CJG bestaat uit mensen die deskundig zijn op het gebied van opgroeien opvoedhulp, geestelijke gezondheidszorg en hulp voor kinderen met een verstandelijke beperking:
- specialist op het gebied van oudere jeugd - SMW - specialist GGZ-hulpverlening - specialist op het gebied van licht verstandelijke beperkingen. In Alblasserdam wordt gewerkt met een jeugdteam, ook Alblasserdam is aangesloten bij Jeugdhulp ZHZ. De slogan één gezin, één plan, één begeleider wordt gehanteerd. De schakel tussen school en het Jeugdteam is de SMW-er die betrokken is bij de basisschool. De SMW-er heeft zitting in het OT van de basisschool. Als een kind of gezin meerdere hulpvragen heeft, dan worden deze in samenhang aangepakt. Het gezin maakt samen met de begeleider uit het CJG daarom één plan van aanpak. De begeleider kan zelf de nodige hulp bieden en indien nodig andere hulp erbij halen. Waar of door wie het kind ook geholpen wordt, de begeleider van het gezin blijft altijd betrokken als aanspreekpunt. Dit is in feite de kern van de aanpak 1 gezin - 1 plan - 1 begeleider. De gemeente Alblasserdam wil hiermee bereiken dat gezinnen met meerdere hulpvragen met minder hulpverleners te maken krijgen en dat de hulp die zij krijgen van verschillende hulpverleners beter op elkaar wordt afgestemd.
23
Als de medewerkers in het CJG niet in staat zijn zelf de benodigde hulp te bieden aan een kind of gezin, dan kan er een andere hulpverlener bij gehaald worden, die bijvoorbeeld gespecialiseerd is in de aanpak van de vraag van het kind/gezin. Dhr. Ben Kraal is coördinator zorg van de gemeente Alblasserdam, voor vragen kunt u terecht bij het centrale nummer van de gemeente 14078.
Als de woonplaats van het kind anders is dan de plaats van de school, kunt u zich wenden tot de website van het CJG van de woonplaats van het kind.
24
7. PRIVACY De leerlingdossiers voor het ondersteuningsteam (abc-formulier, onderzoeksverslagen, logboek, aantekeningen) worden onder verantwoordelijkheid van de scholen, waar de leerlingen staan ingeschreven, beheerd. Het beheer van het leerlingdossier heeft als doel: Het kunnen volgen en bewaken van het handelingsproces op school en/of gezin. Het kunnen meten van het effect van de handelingsafspraken. Het kunnen beschikken over alle gegevens, die nodig zijn om te besluiten tot de toewijzing van een arrangement extra ondersteuning Speciaal (Basis) Onderwijs of Ambulante Begeleiding. Het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) Speciaal (Basis) Onderwijs of toekenning Ambulante Begeleiding bij de TLV-commissie van het Samenwerkingsverband. De externe disciplines beheren het leerlingdossier onder verantwoordelijkheid van de instelling waar zij werken. Het SWV heeft afspraken opgesteld omtrent dossiervorming en –beheer. De medewerkers van het Expertisecentrum, orthopedagogen en psychologen van het Diagnostisch Meldpunt en de ambulante begeleiders, zijn bekend met bedoelde afspraken. Het document “Verwerking en uitwisseling persoonsgegeven in het Ondersteuningsteam” is onderdeel van deze regeling. Het beheer van een dossier is geregeld in de Wet Bescherming Persoonsgegevens (1 september 2001). Deze wet regelt onder meer: Het recht op inzage van het leerlingdossier door de ouders. De bewaartermijn van het dossier van maximaal 5 jaar na het verlaten van de school. Het Privacyreglement Stichting Samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Drechtsteden (PO 2809) is op te vragen bij het SWV, telefoon 0184-412507
25
8. OVERDRACHT VOORSCHOOLS EN VO Overdracht voorschoolse voorziening naar het basisonderwijs. Voorop staat de ononderbroken ontwikkeling van de leerlingen. De overdracht vindt plaats door de peuterspelzaal of het (medisch) kinderdagverblijf naar het basisonderwijs. Op dit moment zijn er echter nog geen uniforme en door alle partijen onderschreven afspraken voor overdracht. In de meeste gevallen gebeurt dit echter wel schriftelijk en voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben is er meestal ook een warme overdracht. Dit hangt echter af van de toestemming die ouders hiervoor geven ( zie hoofdstuk 7 –privacy). In Alblasserdam heeft het SWV de afspraak met de voorschoolse voorzieningen gemaakt dat er gebruik gemaakt kan worden van het OT van de beoogde ontvangende school indien ouders hiervoor toestemming verlenen. Op termijn wordt deze regeling door het SWV geambieerd voor alle gemeenten binnen het SWV. Overdracht van basisonderwijs naar het Voortgezet Onderwijs. Om dit te bewerkstelligen is een goede overdracht naar het VO noodzakelijk. Er wordt gewerkt met de cito toetsen uit het LOVS. De laatste toets die wordt afgenomen in groep 8 is de toets M8 voor de vakgebieden: begrijpend en technisch lezen, rekenen en spelling, overige toetsen zijn optioneel. Vanaf schooljaar 2015/2016 zullen alle scholen in april de verplichte eindtoets afnemen. Deze is niet van belang voor het schooladvies. Verwijzing vindt plaats op basis van de vorderingen die een leerling in zijn schoolloopbaan heeft laten zien, daarnaast is de sociaal/emotionele ontwikkeling en taak/werkhouding van groot belang om tot een goede verwijzing te komen. De basisschool doet de overdracht digitaal in de vorm van een Onderwijskundig Rapport (OKR). Dit digitale (overdrachts)dossier wordt overgedragen via OT (Onderwijs Transparant). Ouders krijgen een inlogcode die zij geven aan de ontvangende VO school, waarna overdracht van gegevens plaats kan vinden. Voor leerlingen met een verwachting voor verwijzing naar PRO of VMBO-B/K met LWOOondersteuning wordt in oktober/november groep 8 de drempeltoets afgenomen en volgt de school de procedure via de AT-VO. Daarnaast is de afspraak met het VO dat er voor leerlingen met een OPP een warme overdracht plaats zal vinden. Toelaatbaarheid voor het VSO loopt via de RVC. Ook de aanvraag voor een LWOOondersteuning loopt via de RVC. AT-VO Postbus 106 3370 AC Hardinxveld-Giessendam 0184-615307 / 06-11861269 www.noordelijkedrechtsteden.nl
26
9. LIJST AFKORTINGEN EN VERKLARINGEN AB
Ambulante begeleiding Dit is een specialist op het gebied van een betreffend cluster die de leerkracht, ouders en leerling ondersteunt binnen het BAO.
ABC formulier Dit is een groeidocument. Een formulier wat wordt gebruikt om een leerling aan te melden voor bespreking in het OT en voor aanmelding bij het DM voor onderzoek. In het ABC formulier komen de verslagen van de besprekingen in het OT. AMK/ Veilig Thuis
De nieuwe naam per 1 jan. 2015 is Veilig Thuis Dit is het advies en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling Tel. 0800-2000
Arrangement Een arrangement vervangt per 1 aug. 2014 de rugzak, dit arrangement wordt toegekend door het SWV voor leerlingen met problemen op het gebeid van cluster 3 en 4. Een arrangement bestaat uit AB, financiële middelen en extra begeleiding. Advies voor toekenning loopt via het OT van de basisschool. AT-VO
Advies en toewijzingscommissie voortgezet onderwijs Is betrokken bij de verwijzing naar LWOO, praktijk onderwijs en toelaatbaarheid tot VSO
BAO
Basisonderwijs
BJZ
Bureau Jeugdzorg
CJG
Centrum voor jeugd en gezin Iedere gemeente is uitgerust met een dergelijk team.
Cluster
1 voor leerlingen met een visuele handicap 2 voor leerlingen met een auditieve handicap en/of spraak-taalproblemen 3 voor leerlingen met een verstandelijke handicap (Zeer Moeilijk Lerend), een lichamelijke handicap, chronische ziekte of voor meervoudig gehandicapte leerlingen. 4 voor leerlingen met ernstige gedrags- ontwikkelingsproblemen of met psychiatrische problemen.
Consultatie
Dit is kennisuitwisseling op basis van gelijkwaardigheid. Op collegiale basis wordt kennis en info uitgewisseld
CVI
Commissie voor Indicatiestelling, deze beslist over toelaatbaarheid van leerlingen voor een school voor cluster 1 of 2.
CVO
Commissie van Onderzoek
DM
Diagnostisch meldpunt Dit wordt ingeschakeld door het OT als er nader onderzoek voor een leerling noodzakelijk is.
27
DSM IV of V Diagnostisch en statistisch handboek voor psychische stoornissen Dit wordt gebruikt om een diagnose te stellen m.b.t. psychische stoornissen. Dyslexie
Ernstige hardnekkige problemen met betrekking tot het automatiseringsproces bij lees- en/of spellingsvaardigheden. De diagnose wordt door een bevoegd deskundige gesteld.
GGZ
Geestelijke gezondheids- en verslavingszorg
Handelings-
De leraar/school kan niet voldoen aan de onderwijsbehoefte van de leerling. Er is een impasse tussen gewenst onderwijsaanbod Verlegenheid aan de leerling (de onderwijsbehoefte) en de mogelijkheden van de school aan aanpassing en ondersteuning. Handelingsverlegenheid is onderwijs gerelateerd. HGW
Handelingsgericht werken
IB
Intern begeleider, dit is de coördinator ondersteuning van de school
IQ
Intelligentie Quotiënt Een IQ test wordt gedaan bij leerlingen waarbij we vast willen stellen wat de leercapaciteiten zijn.
JSO
Expertisecentrum voor jeugd, samenleving en ontwikkeling
LVS
Leerlingvolgsysteem. Hieronder verstaan we methode en methode onafhankelijke toetsen, observatiemodellen om de vorderingen van de leerlingen in kaart te brengen.
LG
Lichamelijke handicap
LWOE
Landelijk werkverband onderwijs en epilepsie Dit verzorgt begeleiding en advies voor jongeren met epilepsie in PO, VO, (V)SO en MBO
LWOO
Leerweg ondersteunend onderwijs. Op het VO, leerlingen krijgen extra ondersteuning in een kleine groep.
LZ
Langdurig ziek
MEE
MEE ondersteunt mensen met een beperking en hun netwerk. Op het gebied van opvoeding & ontwikkeling, leren & werken, samenleven & wonen en regelgeving & geldzaken en in alle levensfasen.
MG
Meervoudige handicap
MLG
Meervoudig lichamelijke handicap
MKD
Medisch kinderdagverblijf. Hier heeft men expertise om tot onderkenning en signalering te komen van ontwikkelingsproblemen bij jonge kinderen (07 jaar). Kinderen worden gestimuleerd om zich optimaal te ontwikkelen.
28
Multi Disciplinair
Mensen met verschillende expertise
OC
Onderwijscontinuüm Dit is een reeks onderwijsarrangementen die daarmee voor iedere leerling passend onderwijs garanderen
OGW
Opbrengstgericht onderwijs
OKR
Onderwijskundig rapport Dit zijn documenten om de leerling gegevens door te geven aan een andere school of aan een commissie.
Onderwijs-
Omschrijving van begeleiding die een leerling nodig heeft om tot leren te komen
Behoeften OPP
Ontwikkelingsperspectief Dit document wordt gemaakt voor leerlingen die een arrangement van het SWV nodig hebben. Het beschrijft de aanpassingen in het onderwijsaanbod en de te verwachten uitstroom richting VO.
Orthopedagoog
Dit is iemand met expertise op het gebied van kinderen met leer- en/of opvoedingsproblemen, gedragsproblemen.
OT
Ondersteuningsteam, hierin zitten de IB-er, de orthopedagoog, de SMW-er, de schoolarts die aan de school zijn verbonden.
OT
Onderwijstransparant, dit is het digitale overdrachtssysteem naar het VO.
Ouders
Dit zijn tevens verzorgers of voogden
PAB
Begeleiding van een PAB-er is gericht op ondersteuning van leerkrachten. De hulp is bedoeld om de leerkrachtvaardigheden beter aan te sluiten bij de onderwijsbehoefte van de leerling. De adviezen worden op basis van gelijkwaardigheid gegeven. Dit is kortdurende hulpverlening.
Parnassys
Dit is het digitale dossier wat voor elke leerling wordt bijgehouden op alle scholen van PCOAZ.
Passend Onderwijs
Per 1 aug. 2014 is de wet passend onderwijs van kracht. Scholen/besturen hebben de verplichting om voor alle leerlingen een passend onderwijsaanbod te realiseren. Dit kan zijn op de school waar het kind is aangemeld of op een andere passende onderwijsinstelling.
PGB
Persoonsgebonden budget
PO raad
Dit is een sectororganisatie primair onderwijs. Zij behartigen de belangen van schoolbesturen (BAO, SBO en (V)SO)
PCOAZ
Protestants Christelijk Onderwijs Alblasserdam Zwijndrecht
29
Dit is ons bestuur. RVC
Regionale Verwijzingscommissie voor het VO Deze geeft een beschikking af voor praktijkonderwijs en leerwegondersteunend onderwijs
SBO
Speciaal basisonderwijs Voor leerlingen met ernstige leerproblemen die niet gebaat zijn bij onderwijs op de basisschool.
SO
Speciaal onderwijs, zie uitleg clusters 1 t/m 4
SOP
Schoolondersteuningsprofiel
SPON
Specialisten in aangepast onderwijs Deze organisatie biedt ondersteuning (AB, PAB) en heeft scholen voor SBO, SO, VSO.
SMW
Schoolmaatschappelijk werk
SVO
Speciaal voortgezet onderwijs
SWV
Samenwerkingsverband, voor de scholen van PCOAZ is dat SWV passend onderwijs Drechtsteden 28-09. Hieronder vallen 40 scholen voor BAO, 2 SBO scholen en 2 SO scholen.
TLV
Toelaatbaarheidsverklaring Dit is een verklaring waarmee ouders hun kind aan kunnen melden op het SBO of SO. De verklaring wordt afgegeven door het SWV
VO
Voortgezet onderwijs
VSO
Voortgezet speciaal onderwijs
Warme Overdracht
Dit is een mondelinge overdracht van gegevens, bedoeld om de (speciale) onderwijsbehoeften van de leerling kenbaar te maken aan de ontvangende school.
1-zorgroute
Met de 1-zorgroute wordt op groeps-, school- en bovenschools niveau het onderwijs passend gemaakt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. De kern van de 1-zorgroute is de cyclus van handelingsgericht werken met groepsplannen. Hierin is proactief handelen het uitgangspunt.
ZVJ
Zorg voor jeugd Dit is een digitaal aanmeldsysteem, bedoeld om de zorg te coördineren die rondom een gezin of jongere aanwezig is.
30
31
Eventuele aanvullingen voor het schoolspecifieke deel: 1. Visie 2. Afspraken afstemming schoolspecifiek 3. De toetskalender 4. Dossiervorming 5. Klassenmanagement 6. Ontwikkelingsperspectief en groepsdoorbrekend werken 7. Ouders 8. Ondersteunende middelen 9. Overdrachtsprotocol Peuters-Kleuters 10.Samenwerkingsverband 11.Zorg voor Jeugd 12.Grenzen aan de zorg 13.Jeugdgezondheidszorg 14.Schoolmaatschappelijk werk 15.Groepsoverdracht 16.Hoogbegaafdheid 17.Dyslexie en dyscalculie 18.Taakspel 19.Meldcode kindermishandeling 20.Kenmerken Interne Begeleiding
32
