Ondersteuning bij Bedrijfsovernames in Europa: De uitwisseling van Best Practices binnen Europa

Ondersteuning bij Bedrijfsovernames in Europa: De uitwisseling van ‘Best Practices’ binnen Europa. Elke serieuze poging om de Europese economie te stimuleren, werknemersparticipatie te verhogen en leefomstandigheden te verbeteren moet ondernemerschap centraal hebben staan. Een poging om dit te bereiken is de ontwikkeling van een ondersteunende zakelijke omgeving. Niet alleen het stimuleren van ondernemerschap maar ook economische consequenties moeten in acht worden genomen wanneer een onderneming haar doelen niet meer kan bereiken. Doel van dit rapport is een model te creëren voor regionaal beleid voor zakelijke overnames, die kunnen worden overgenomen binnen Europa. Door het beleid van de geselecteerde landen in Europa te analyseren kunnen fundamenten, die zakelijke overnames stimuleren, worden geïdentificeerd. De fundamenten van het beleid kunnen in combinatie met ondersteunende activiteiten van significante invloed zijn op bedrijfsovernames. Als beide variabelen op elkaar zijn afgestemd, kan het behoud van kennis en menselijk kapitaal worden gerealiseerd.

Meewerkende auteurs Lead Partner

Griekenland: Athene KVK

Dr Lilly T. Christoforidou Dimitrios Kolliastasis Dr Christos Tzortzis

Partner 3

De universiteit van Strathclyde

Graham Smith Brian McKechnie

Partner 4

Partner 5

Business Development Friesland

Lennard Drogendijk

( Auteurs )

Frank Hiddink

Barcelona Chamber of Commerce

Berta Perez Paloma Miranda

Partner 8

Brasov Metropolitan Agency

Carmen Nechifor Radu Colt

Partner 9

IHK Zetis GmbH

Michael Lill Markus Bauer Viktoria Braun

Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

1

Inhoudsopgave Inhoudsopgave........................................................................................................................................ 2 Lijst met Figuren...................................................................................................................................... 3 Tabellenlijst ............................................................................................................................................. 3 1.

2.

3.

Introductie ...................................................................................................................................... 4 1.1

Doestelling van het verslag ................................................................................................. 5

1.2

De aanpak ........................................................................................................................... 6

Regionale kenmerken ..................................................................................................................... 7 2.1

Attica (EL) ............................................................................................................................ 7

2.2

West Central Lowlands – Scotland (Verenigd Koninkrijk)................................................. 12

2.3

Friesland (NL) .................................................................................................................... 13

2.4

Catalonië (ES) .................................................................................................................... 15

2.5

Rijnland-Palts (DE)............................................................................................................. 16

2.6

Centrale Regio (RO) ........................................................................................................... 20

Het identificeren van ‘Best Practice’ voorbeelden ....................................................................... 22 3.1

4.

Regionaal Beleid Uitswisseling ...................................................................................................... 27 4.1

5.

Groepering van regionale Best Practices .......................................................................... 22 De uitwisseling van kennis tussen de betrokken partijen................................................. 27

4.1.1

De rol van initiator en ontvanger............................................................................... 27

4.1.2

Elementen van effectieve kennisoverdracht en uitwisseling .................................. 279

4.2

Het testen van de overdraagbaarheid MKB beleid en ‘best practices’ ............................ 30

4.3

SWOT-analyse van het MKB-overdrachtsbeleid voor partnerregio's ............................... 31

4.4

Samenvatting .................................................................................................................... 35

Aanbevelingen .............................................................................................................................. 35

Annex 1 – Volledige vergelijking van de ‘Best Practices’ ...................................................................... 39 Palatinate .......................................................................................................................................... 39 Attica ................................................................................................................................................. 52 Centrum Region ................................................................................................................................ 59 Catalonia ........................................................................................................................................... 67 Friesland ............................................................................................................................................ 76 West Central Lowlands - Scotland .................................................................................................... 81


2

Lijst met Figuren Figuur 1: Stappen in het plannen van een effectieve kennisoverdracht / uitwisseling. ......... 29 Figuur 2: Regionale bedrijfsoverdracht waarde keten ............................................................ 36

Tabellenlijst Tabel 1: Groeperingen per categorie ....................................................................................... 24 Tabel 2: Groeperingen per doelgroep ..................................................................................... 25


3

1. Introductie De neiging om beleid van elders te kopiëren, is te zien in verschillende beleidsvormen binnen de EU lidstaten. Dit geldt ook voor bedrijfsovernames binnen het MKB. Uit het feit dat er nog steeds geen intensief academisch debat is over de fundamenten die landelijk beleidsinitiatieven beïnvloeden, concluderen de auteurs dat er te weinig aandacht wordt besteed aan ondernemerschap en economische duurzaamheid bij succesvolle bedrijfsovernames. Het project TOK-TOC heeft benadrukt dat er een urgente behoefte is aan de ontwikkeling van een nieuw MKB overnamebeleid en zodoende is gekozen om het huidige transactie beleid van de landen te testen. De partners van het TOK-TOC project hebben nagenoeg twaalf maanden genomen om de informatie te verzamelen en te testen, toegang te krijgen tot beleidsstukken en praktijkonderzoek. De informatie bronnen bleken niet altijd te anticiperen op de resultaten van uitgevoerd onderzoek. Er mag van worden uitgegaan dat uitwisseling van goed beleid een dynamisch concept is waarin kennis van beleid, -administratieve overeenkomsten, -instituties etc. overdraagbaar zijn naar andere regio’s onafhankelijk van tijd en plaats1. Onderzoekers binnen Europa en de VS hebben geprobeerd vast te stellen welke verwante aspecten de overdracht van goed beleid omvat, in termen van ‘les tekenen’ 2 beleidsleren’ 3, beleid diffusion’ 4, beleid emulatie, 5 en beleid convergentie” 6. Er zijn slechts een beperkt aantal onderzoekers die de transactie processen met conceptuele precisie hebben benaderd en onderzocht. TOK-TOC partners hebben voorafgaand aan het onderzoek, de criteria van succesvol beleid onderzocht om een relevant rapport te kunnen presenteren, met betrekking tot uitvoering van huidig overname beleid. Om gedegen conclusies te trekken en relevante aanbevelingen te kunnen geven, hebben de schrijvers van dit project eerst de volgende vragen beantwoord: -

Wie draagt verantwoordelijkheid voor het overnamebeleid van het Midden en Klein Bedrijf, MKB? Waarom moet een overnamebeleid voor MKB transacties überhaupt worden uitgewisseld tussen verschillende regio’s? Wat voor overdrachten hebben er tijdens de onderzochte beleidsperiode plaatsgevonden? Welke lessen zijn getrokken uit, en wat voor criteria zijn essentieel voor, succesvolle implementatie van MKB overnamebeleid? Welke motivatie is er om het MKB overnamebeleid te veranderen? Wat is een reden voor de vraag naar veranderingen binnen het MKB overnamebeleid? Op welke manier, en met welke gevolgen, wordt het overnamebeleid voor het MKB beïnvloed door culturele kenmerken?

1

Ram M., Theodorakopoulos N. and Worthington I., 'Policy transfer in Practice: Implementing Supplier Diversity in the UK, Public Administration, 85 (3), 1-25 (2007) 2 Lesson Drawing in Public Policy: A Guide to Learning Across Time and Space Richard Rose, Chatham: Chatham House, 1993, pp. xvi, 176 3 Haas, P. (1992) Introduction: epistemic communities and international policy co-ordination’, International Organization , vol. 46, pp.1_37. 4 Berry, Frances Stokes, and William D. Berry. 1999. Innovation and Diffusion Models in Policy Research. In Theories of the Policy Process, edited by P. A. Sabatier. Boulder, Colorado: Westview. 5 Bennett, Colin J. (1991) “What is Policy Convergence and What Causes It?”, British Journal of Political Science, 21, 2, 215-33 6 Coleman, W. D. (1994), Policy Convergence in Banking: a Comparative Study. Political Studies, 42: 274–292. Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

4

Na het grondig bestuderen van relevante wetenschappelijke literatuur wordt duidelijk dat er zonder uitzondering gebruik wordt gemaakt van MKB praktijkvoorbeelden. Dit betekent dat een beleid met alle eigenschappen kan worden geïmplementeerd met alle kennis van voorwaarden en rationeel verloop (geheel uit vrije keuze). Tegelijkertijd betekent dit dat er zorgvuldig gekopieerd moet worden. Dit conceptueel kader gericht op MKB overnamebeleid is een veel omvattend proces 7 dat resulteert in acties die gebaseerd zijn op gewenste doelstelling. Deze acties zullen in dit verslag worden besproken om de deelnemende regio’s te voorzien van knowhow over uitvoering en beheer van beleidsverandering. Vooralsnog hebben TOK-TOC partners tijdens hun studiebezoeken en dankzij het ‘Best Practice’ handboek vier succesvolle categorieën uit de praktijk kunnen definiëren. Deze zijn gericht op een ondersteunend beleid voor MKB overnames en hebben het potentieel om in de deelnemende regio’s te worden geïmplementeerd. Betreffend: (a) online platforms, (b) faciliteiten voor startende ondernemers, (c) netwerk mogelijkheden binnen de industrie en (d) lokale stimulans voor zakelijke initiatieven. Ten slotte zal een SWOT model worden gepresenteerd dat deze vier categorieën in kaart brengt en zal illustreren welk aspect binnen het MKB beleid nog verbeterd kan worden. Dit kan bijdragen aan regionale actieplannen die ook zullen worden toegelicht in de conclusie van dit onderzoek.

1.1 Doestelling van het verslag Elke serieuze poging om de Europese economie te stimuleren, werknemersparticipatie te verhogen en leefomstandigheden te verbeteren, moet ondernemerschap centraal hebben staan. Het MKB vertegenwoordigt de meest belangrijke bron van nieuwe werkgelegenheid: het MKB draagt bij aan meer dan 4 miljoen banen op jaarbasis en is verantwoordelijk voor twee van de drie banen binnen de particuliere sector. Zodoende is het MKB verantwoordelijk voor meer dan de helft van de totaal toegevoegde waarde die überhaupt wordt gecreëerd binnen de Europees zakelijke markt. Desondanks neemt de bereidheid van Europeanen om een eigen bedrijf te starten af. In 2009 was 45 % van de Europeanen bereid om eigen baas te zijn, het huidige percentage ligt echter op 37%. Het is in deze tijd moeilijker voor ondernemers en het MKB om financiën veilig te stellen. Als het stimuleren van werkgelegenheid en welvaart nog langer prioriteit heeft voor de regering, is het in toenemende mate van belang dat lokale overheden ondersteuning bieden als huismeester en bemiddelaar die eigenaren van MKB’s. Om de bereidheid van ondernemerschap binnen Europa te verbeteren zal er geconcentreerd aandacht moeten worden besteed aan de ontwikkeling van een ondersteunende zakelijke omgeving. De beleidsmakers moeten zowel de belangen die voortkomen uit stimulans voor ondernemerschap als de gevolgen van een faillissement overwegen, om op die manier werkgelegenheid en welvaart te verbeteren en te waarborgen. Lokale instanties hebben de capaciteit en potentiële middelen om transactiebemiddelaar te zijn. Ze hebben zowel toegang tot financiële middelen als kennis om te helpen met een geschikte exitstrategie. 7

See for example: Evans and Davies 1999; Jones and Newburn 2002; James and Lodge 2003; Lodge 2003


5

Dit rapport heeft tot doel een model te illustreren dat kan bijdragen aan de ontwikkeling van regionaal beleid met betrekking tot commerciële overnames. Dit model is van toepassing op beleidstrategieën binnen de gehele EU. Door het beleid van de deelnemende landen binnen Europa te analyseren kunnen de fundamenten van het beleid die zakelijke transacties mogelijk maken, worden geïdentificeerd. Dit in combinatie met ondersteunende activiteiten is van significante invloed op de continuïteit van zakelijke transacties binnen regio’s, met als gevolg dat kennis kan worden behouden en dat kapitaal kan worden gerealiseerd.

1.2 De aanpak Tijdens dit stadium van het project zijn er drie sleutelcomponenten van toepassing die de betrokken partners onlosmakelijk met elkaar verbindt. Tijdens de eerste fase is een methodologie ontwikkeld die de informatiestroom en de verwachtingen tussen de partners duidelijk heeft gemaakt. In eerste instantie was het van belang om een keuze te maken voor een toepasselijke methodologie. Tijdens dit onderdeel van het project is de gewenste stroom van informatie vastgelegd en een stappenplan voor iedere categorie ontwikkeld voor alle partners die betrokken zijn bij het onderzoek. Op die manier is een zeer volledige deskresearch uitgevoerd om de problemen en uitdagingen met betrekking tot bedrijfsovername in kaart te brengen. Een uitdaging is bijvoorbeeld de demografische ontwikkeling. Deze kan van grote invloed zijn op succesvol zakelijke overnames in de toekomst. Na een brede verkenning van het beleid, de uitvoering daarvan en economische gevolgen binnen de partnerlanden, is een handboek met ‘Best Practices’ ontwikkeld, geschreven voor beleidsmakers en regionaal invloedrijke personen die betrokken zijn bij business development. Dit document heeft als doel om de bevindingen uit het handboek toe te lichten. Vervolgens zal er een strategie worden aangeboden waarmee de 'Best Practices’ kunnen worden overgedragen binnen regio’ s, niet alleen in de partnerlanden, maar in de toekomst in heel Europa. Het volgende hoofdstuk geeft een kort overzicht van de huidige economische situatie in elk van de partnerlanden waarin de Best Practices van toepassing is. Dit wordt gevolgd door hoofdstuk 3 waarin de geïdentificeerde voorbeelden van Best Practice worden gecategoriseerd. In hoofdstuk 4 wordt er gekeken hoe de kennis kan worden overgedragen. Dit wordt geïllustreerd door middel van SWOT-analyse die de belangrijkste sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen in kaart brengt. Hoofdstuk 5 sluit af met aanbevelingen van strategieën waardoor de Best Practices gedeeld kunnen worden met meerdere regio’s. De literatuur over het verbeteren van de concurrentiepositie benadrukt dat de marktpositie kan worden kan worden geoptimaliseerd door de uitwisseling van kennis en menselijk kapitaal en ook door het ondersteunen van bedrijfsovernames tussen verschillende regio’s.


6

2. Regionale kenmerken Bij het overwegen van bedrijfsovername kunnen beide partijen de relevantie van afzonderlijke factoren anders beoordelen. De bestudeerde literatuur geeft aan dat de positie van de ontvanger van fundamenteel belang is, belangrijker nog dan de instelling van oorsprong. Daarom wordt achtergrondinformatie over de situatie in gebieden waar de TOK TOC projectpartners actief zijn, uitgebreid toegelicht. Dit dient om de specifieke omstandigheden van de regio waaruit een Best Practice afkomstig is te begrijpen, maar ook om er achter te komen of een bepaalde regio geschikt is om een Best Practice over te nemen of juist als voorbeeld kan dienen voor andere landen.

2.1 Attica (Griekenland) Op dit moment telt Griekenland een bevolking van11 miljoen waarvan 4 miljoen actief is op de arbeidsmarkt. Ongeveer 40 % van de bevolking woont in het Attica gebied, en 50% van de totale industrie en handel komt hier vandaan, vooral in de steden Athene en Piraeus. Thessaloniki in het noorden van Griekenland, heeft een populatie van meer dan 1 miljoen, Patras gelegen ten noordwesten van de Peloponnesos telt een bevolking van 320.000 en Larissa met 280.000 inwoners ligt centraal in het Griekse binnenland. Griekenland heeft een aantal eilanden in de Ionische Zee en ook zeer bekend zijn de Cycladen eilanden in de Egeïsche Zee waar het aantal bewoners toeneemt. Het grootste eiland van Griekenland is Kreta met twee grote steden, Heraklion met een bevolking van 290.000 en Chania met 130.000 inwoners. De bevolking is homogeen, maar de omgeving van Athene -en in mindere mate andere grote steden- bestaat uit een internationale gemeenschap. Gepensioneerde niet- Griekse bewoners verblijven op de talrijke eilanden, vooral Corfu, Rhodos, Mykonos en Paros. De kosten voor levensonderhoud zijn hier laag en de weersomstandigheden zijn ideaal voor de gepensioneerden. Door de schulden van de publieke sector en het structurele tekort op de handelsbalans heeft Griekenland op dit moment last van de gevolgen van de financiële crisis. Daarom is de economie momenteel afhankelijk van het communautair bestek (CB ) voor financiering. Voor 2009 had het land hoge groeicijfers die gepaard gingen met een aantrekkelijk fiscaal beleid. Het land is met succes toegetreden tot de Europese Unie en was met Athene het gastland voor de Olympische spelen in 2004. De groei van het Bruto Binnenlands Product (BBP ) is momenteel onderhevig aan een negatieve ontwikkeling van -4,4. Een economisch stabiliteitsprogramma wordt momenteel geïmplementeerd dat het begrotingstekort van het land onder de 3 % van het BBP moet houden om het concurrentievermogen van de economie te herstellen. Hiervoor is het van groot belang dat er een betrouwbaar en beleggingsvriendelijk ondernemersklimaat wordt gecreëerd dat zich internationaal oriënteert.


7

De belangrijkste economische sectoren van Griekenland zijn de landbouw, bouw, toerisme en scheepvaart. Het grootste deel van deze activiteiten vindt plaats in de dichtbevolkte steden Athene, Piraeus en Thessaloniki. Handelswetgeving is onlangs aangevuld door Ministerieel Besluit (802/23.3.2011 ) waardoor ondernemers nu gemakkelijk een ' one stop shop ' kunnen oprichten. Deze wet is van kracht een naamloze vennootschap, in Griekenland bekend als ‘Anonymus Etairia’. Deze kan worden opgericht door het investeren in aandelen door één of meerdere personen. Deze aanvulling van de wet biedt de mogelijkheid dat de aandelen van een NV in het bezit zijn van slechts één persoon, in overeenstemming met de bepalingen van de Griekse wet 2190/20, zoals gewijzigd en thans van kracht binnen de verschillende presidentiële decreten. De wet bepaalt de minimale inhoud van de statuten: de naam en het doel van de vennootschap, de zetel, de verwachte verlooptijd, het bedrag en de manier van betaling betreffend het geplaatste kapitaal, de aard, het aantal, de nominale waarde en de uitgifte van de aandelen, de aangewezen auditor, de rechten van de aandeelhouders, etc. Bij de vorming van een NV, moeten de oprichters van het bedrijf de statuten van de vennootschap goedkeuren. Deze worden pas van kracht nadat ze door een notaris zijn ondertekend. De vorming van een ' vennootschap met aandelen ' wordt meestal uitgevoerd door tenminste twee natuurlijke- en of rechtspersonen, bestaande uit vies fasen: 

Goedkeuring van de artikelen



Inschrijving van het aandelenkapitaal



Administratieve vergunning



Publicatie

De vorming van een Naamloze Vennootschap met slechts 1 aandeelhouder is vastgesteld door artikel 47, Wet 3604/2007. Hieronder vindt u een overzicht van de benodigde stappen waaraan een onderneming in Griekenland moet voldoen. Een Naamloze Vennootschap met slechts 1 aandeelhouder - in de Griekse wet bekend als ' Etairia Periorismenis Efthinis ' ( EPE )- heeft eigenschappen van een partnerschap en ook van een bedrijf. Het vormt een handige vorm van organisatie voor zowel kleine als middelgrote ondernemingen. De aansprakelijkheid van de deelnemers is beperkt tot het bedrag van hun bijdrage ( Wet 3190/55 ). Een EPE kan worden opgericht door een of meerdere natuurlijke personen of rechtspersonen. De structuur en werking van de EPE is vastgelegd in de statuten, die moeten worden ondertekend door een notaris voordat deze tot uitvoering gebracht mogen worden. Het statuut vormt een geregistreerd openbaar document en moet het volgende bevatten:


8

 

Oprichters / aandeelhouders: volledige naam, beroep, woonplaats en nationaliteit. De bedrijfsnaam: de naam van de het bedrijf moet ofwel worden gevormd door de naam van de aandeelhouder of door die van een donateur of de naam moet zijn gebasseerd op het zakelijk te bieden product. In alle gevallen moet de bedrijfsnaam de aanvullende aanduiding "Limited Liability Company” bevatten, beperkte aansprakelijkheid.

De doelstellingen van het bedrijf: de aard van de uit te voeren werkzaamheden. Een EPE mag geen onderneming drijven die volgens de wet verplicht is om uitgevoerd te worden door bedrijven met een andere structuur. Zo mogen de banken en verzekeringsactiviteiten alleen uitgevoerd worden door een AE structuur.  



De statutaire zetel: moet binnen het gebied van een Griekse gemeente of gemeenschap worden gehuisvest. Het eigen vermogen: het minimaal vereiste eigen vermogen is door de verandering in de wet (3661/2008) verlaagd tot een bedrag van EUR 4500, dat volledig dient te worden voldaan hetzij in contanten of andere activa. Tenminste 50 % van het kapitaal moet in contanten worden voldaan. Wanneer activa worden ingebracht moet de waarde ervan officieel worden beoordeeld door een speciale commissie, zoals gesteld in artikel 9 van wet 2190/1920. Kapitaal van de vennootschap wordt vertegenwoordigd door eigen aandelen met een nominale waarde van EUR 30 of een veelvoud daarvan. De aandelen van een EPE zijn vastgesteld op niet onderhandelbare waarde; ze zijn vrij overdraagbaar en kunnen ook worden geërfd.Kapitaal van de vennootschap moet volledig worden betaald bij de ondertekening van de statuten. Als de partners geen Griekse nationaliteit hebben of als het geen natuurlijke personen of rechtspersonen betreft, dan moet worden aangetoond met een gecertificeerd 'pink slip' uitgegeven door een bank, dat het bedrag voor de bijdrage van de partners officieel in Griekenland is geïmporteerd, voorafgaand aan de oprichting van de vennootschap De bedrijfsduur: het bedrijf wordt opgericht voor een vastgestelde periode, zoals bepaald in de statuten.

In het Griekse bedrijfsleven wordt in de volgende soorten bedrijfsoverdracht voorzien: 



Onverwachte Bedrijfsoverdracht: plotselinge verandering van eigenaar vanwege een extreme gebeurtenis (overlijden, arbeidsongeschiktheid) of onvoorziene economische ramp. Volledig geplande overdracht: pensionering van de overdrager, mogelijke overname door kinderen of simpelweg door de verandering van beroep. Partially Planned Transfer: With or without transferring the management of the business


9

 



Gedeeltelijk geplande overdracht: met of zonder de overdracht van bestuurlijke functies van het bedrijf Vrije overdracht: voorziening voor persoonlijke zaken ( natuurlijk persoon ) kan binnen de familie worden uitgevoerd door middel van opvolging, schenking, vererving, overdracht van het totaal aantal aandelen, koopovereenkomst of door het aanvaarden als erfenis in het geval van overlijden van de eigenaar. Te betalen overname: verkoop door de eigenaar waarbij werknemers van de familie hun huidige positie behouden. Hetzelfde geldt voor de verkoop aan derden of bestaande ondernemingen.

Het proces van overdracht is afhankelijk van het type bedrijf: 

 



Persoonlijke zaken ( natuurlijk persoon ): in geval van overlijden van de eigenaar valt de overdracht onder akte door ‘inter vivo’ ( koopovereenkomst ), het bedrijf gaat dan naar zijn / haar erfgenamen. Commanditaire vennootschap: de overdracht van aandelen is alleen mogelijk als alle partners het unaniem eens zijn. Naamloze Vennootschap: overdracht van aandelen is mogelijk volgens het vooraf bepaalde in de statuten: het is ingewikkelder dan de overdracht van aandelen in een publiek bedrijf. Overdracht van Société Anonyme is een overdracht van aandelen; statuten kunnen enkel beperkingen opleggen voor geregistreerde aandelen.

Met betrekking tot de prikkel van bedrijfsoverdracht is het volgende recht van toepassing:   



 

presidentieel decreet voor de bescherming van werknemers bij overname / overdracht van ondernemingen. Wet op het institutionele kader voor de licentie Griekse bedrijven De kwestie van juridische overdracht van de licenties aan een nieuwe / andere exploitant van het bedrijf mag enkel in geval van verstreken looptijd onder voorwaarde dat de onderneming nog operationeel is. Op deze manier, ook vanuit economisch oogpunt, kan het bedrijf van eigenaar wisselen zonder belasting op de omgeving. Belastingen op bedrijfsoverdrachten kunnen variëren. De werkelijke bedrijfswaarde overgedragen aan niet-verwanten wordt belast met 20 %, terwijl de overgang naar tweedegraad familierelaties slechts wordt belast tussen 1,2-2,4 %. De laagste werkelijke waarde van het overgedragen bedrijf wordt berekend door een ministerieel besluit dat is gebaseerd op POL 1053/2003. Goodwill bij bedrijfsoverdracht van ouder op kind of tussen echtgenoten als gevolg van pensioen is vrijgesteld van inkomstenbelasting.


10



Als het bedrijf wordt overgedragen aan familieleden zal het met 2,4% worden belast, terwijl de overdracht in het geval van een schenking of erfenis van ouders op kind of tussen echtgenoten, het belastingtarief slechts 0,6% wordt. Dit percentage stijgt tot 1,2 % bij overdracht aan andere verwanten.

In Griekenland gelden de volgende procedures bij bedrijfsoverdracht, koop - donatie ouderlijke erfenis:    

Notaris of privé- document Bekrachtiging door het hoofd van de belastingdienst – Betaling van de belasting. Toegang tot het boek met aandeelhouders en aandelen Verklarende aantekening van aandelenoptieplan of uitgifte van een nieuw aandelenoptieplan

Bij het proces van overdracht ( verkoop van gratis - ouderlijke uitkering) is het volgende vereist:     

Notaris of privé- document Visa aan de bevoegde belastingdienst – Voldoen aan relevante fiscale plichten. statutenwijziging (in het geval van een privaatrechtelijke overeenkomst ) Registratie binnen een maand bij het Hof van Ingeschrevenen. De publicatie van een samenvatting in de Staatscourant

Tijdens het proces van aandelenoverdracht ( door verkoop van - gratis - ouderlijk voordeel) is het volgende vereist:    

Bestaan van een wettelijke bepaling in een overeenkomst met alle partners Voorbereiding privaatrechtelijke overeenkomst Bekrachtiging door de bevoegde belastingdienst - Betaling relevante fiscale belastingen Besluit van het Hof.

Attica is de meest ontwikkelde regio van Griekenland en wordt beschouwd als een ideale praktijksituatie om innovatieve ideeën te testen en te realiseren om uiteindelijk economische groei en ondernemerschap te ondersteunen. De in dit verslag genoemde praktijken kunnen gemakkelijk worden overgedragen aan het bedrijfsleven binnen gebieden in Attica. Dit geeft ruimte voor nieuwe beleidsmaatregelen die MKB –overdracht kunnen ondersteunen.


11

2.2 West Central Lowlands – Schotland (Verenigd Koninkrijk) Glasgow heeft de grootste stedelijke economie in Schotland. Jaarlijks wordt hier meer dan 17 miljard aan toegevoegde waarde gerealiseerd en biedt het 450.000 banen. Tussen 1995 en 2005 zijn er 70.000 nieuwe banen bijgekomen waardoor Glasgow één van de snelst groeiende steden van het Verenigd Koninkrijk is. In tijden dat de economie gebaseerd is op financiële en zakelijke dienstverlening, zijn de inkomens voor het openbaar bestuur, de gezondheidszorg, de detailhandel en investeringen in bedrijven, infrastructuur en vastgoed, jaarlijks gestegen. Glasgow heeft het dalend inwoneraantal met succes gekeerd. Het is gelukt om de werkgelegenheid te stimuleren en een sociaal culturele infrastructuur te creëren, zodat migranten worden aangetrokken en bewoners niet wegtrekken. De productiviteit ( per werknemer ) in Glasgow is op een vergelijkbaar niveau met het gemiddelde voor de Britse steden. Het is echter minder indrukwekkend vergeleken met de omliggende regio’s, nationale gemiddelden en veel minder indrukwekkend dan succesvolle Europese steden. Productiviteit is een nationale zorg van het Verenigd Koninkrijk. Het is nauw verbonden met een aantal belangrijke thema's zoals innovatie, vaardigheden, ondernemerschap, concurrentie en investeringen. Een prioriteit voor de economische ontwikkeling van de stad is dan ook om een hogere productiviteit te bereiken door innovatie, vaardigheden en creativiteit. De strategie stelt dat, als Glasgow de productiviteit wil meten aan internationaal vergelijkbare steden, er behalve een aanzienlijke verbetering van productiviteit ook iets gedaan moet worden aan het verbeteren van de werkgelegenheid. Een aanzienlijke groei van enkel de werkgelegenheid zal niet voldoende zijn om de gepresenteerde visie te realiseren. Als Glasgow de ambitie heeft om gerangschikt te zijn tussen de best presterende internationale steden, zijn 50.000 banen nodig en zal de arbeidsproductiviteit met 43% moeten stijgen. Bij het opzetten van het ‘Step Change’ in 2006, bedroeg de werkgelegenheidsgraad nog ongeveer 64 %. Dit ligt aanzienlijk lager dan het gemiddelde van Engelse steden en bovendien 9 % onder het Schotse gemiddelde. Arbeidsparticipatie van de beroepsbevolking in Glasgow was 62,3 % in de periode april 2010 - maart 2011, substantieel onder het gemiddelde in Schotland en het Verenigd Koninkrijk. De gevolgen van de recessie komen duidelijk tot uiting in de werkgelegenheidcijfers. De piek die in 2008 werd genoteerd met een arbeidsparticipatie van 66.8% is sindsdien dalende. Glasgow heeft een zeer sterke reputatie weten te creëren gezien de werkgelegenheid de afgelopen tien jaar sneller steeg dan binnen elke andere Britse stad. Tussen 2000 en 2008 kende Glasgow een werkgelegenheidsgroei van 14%, in verhouding tot een gemiddelde groei van 8.3% in Schotland. De sector die tijdens deze periode het grootste aantal nieuwe banen heeft gegenereerd, is het vastgoed, verhuur aan particulieren en van zakelijke faciliteiten (hiermee zijn 27.600 banen gecreëerd). Ook binnen de gezondheidszorg was een aanzienlijke groei te zien (17.900 banen gecreëerd), retail en groothandel (8900) en het onderwijs (2900). Werkloosheid onder de Beroepsbevolking in Glasgow was 11,8% in 2010,


12

volgens een opwaartse trend die als gevolg van de recessie het gehele Verenigd Koninkrijk beïnvloed. De economie van Glasgow is de laatste 25 jaar aanzienlijk veranderd: niet meer de grootschalige productieactiviteiten maar de dienstverlening domineert het economisch welzijn. Recent onderzoek concludeert dat 84 % van de banen in Glasgow liggen binnen de dienstensector, een stijging van 72% in verhouding tot 1981. Specifieke dienstensectoren die het grootste aantal banen in de stad genereren zijn: financiën, IT, zakelijke dienstverlening, openbaar bestuur, onderwijs en gezondheidszorg. Specifieke initiatieven om bedrijven te ondersteunen komen van verschillende kanten. •

•

• •

•

• •

Scottish Enterprise: helpt bedrijven in Schotland om te groeien en met het behalen van doestellingen. Dit gebeurt door ondersteuning te bieden aan de belangrijkste industriële sectoren, en door het actief ontwikkelen van een goed ondernemingsklimaat, met als doel de Schotse economie te versterken. Scottish Development International: verbreedt de internationale aantrekkingskracht van Schotland en helpt de groei van de economie, door het stimuleren van buitenlandse investeringen. Ook worden Schotse bedrijven geholpen met het verkrijgen van toegang tot internationale handel. Business Gateway: Praktische hulp, advies en ondersteuning voor nieuwe en groeiende bedrijven. Business @ TheMitchell: biedt een gratis, toegewijde online business referentie-en inlichtingendienst, die de toegang tot zakelijke databases met wereld klasse vergemakkelijken en ondersteunen. Het bedrijf voorziet in informatie betreffend gepubliceerd marktonderzoek, statistiek, financiële en bedrijfsinformatie. Supplier Development Programme: een gemeente zet een partnershipprogramma op om kleine en middelgrote ondernemingen (MKB's) de mogelijkheid te bieden om te groeien en te diversifiëren door middel van aanbestedingen. Met uitgaven van de publieke sector van meer dan £ 9 miljard heeft het SDP als doel de prestaties van het MKB met betrekking tot het succesvol uitvoeren en binnenhalen van contracten met overheidsorganisaties te realiseren. Dit doen zij niet alleen door het bieden van informatie maar ook door ondersteuning en training te geven bij het aanbestedingsproces. Glasgow Kamer van Koophandel: bedient het bedrijfsleven in de stad al voor meer dan 225 jaar en biedt een uitgebreid scala aan zakelijke diensten, producten en deskundige training om bedrijven te helpen hun potentieel te realiseren. Business Support Glasgow City Council: het aanbieden van ondersteuning en subsidies voor financiën en opleiding, ter ondersteuning van bedrijfsontwikkeling.

2.3 Friesland (Nederland) Algemeen Zakelijke ondersteuning De belangrijkste speler, de Kamer van Koophandel Friesland, (KvK) fungeert als ondersteuningspartner voor het MKB. De Kamer van Koophandel biedt o.a. ondersteuning bij het opstarten, het verbeteren van de internationalisering en de overdracht van Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

13

ondernemingen. De Kamer van Koophandel heeft als doel ondernemers te helpen beter zaken te doen en probeert dit te bereiken door middel van seminars, online informatie en advies met interviews. Er zijn 12 Kamers van Koophandel in heel Nederland, elk met een eigen Raad van Bestuur. Het klimaat is veranderd in de afgelopen jaren en zal blijven veranderen in de nabije toekomst. De Kamer van Koophandel Friesland ontving structurele financiering van het MKB, afkomstig van de jaarlijks verplichte vergoeding die bedrijven betalen voor registratie. De verplichte registratie en contributie van ondernemers is inmiddels gerechtelijk opgeheven. Daar komt bij dat overheidsuitgaven dalen en verwacht wordt dat deze ook in de toekomst verder verminderd zullen worden. Dit heeft tot gevolg dat de KvK niet meer in staat is om dezelfde kwaliteit of de hoeveelheid informatie en ondersteuning te blijven bieden. De centrale regering ziet het niet als haar kerntaak om (actieve) steun aan het MKB te bieden, ook niet indirect via lokale overheden. Deze taak moet in toenemende mate vervuld worden door de markt. Dit biedt de particuliere sector de mogelijkheid om de leegte te vullen met commerciële initiatieven. Zakelijke ondersteuning voor zakelijke overnames. De drie belangrijkste sub- secties voor zakelijke ondersteuning met betrekking tot overdracht van ondernemingen in Nederland en ook de regio Friesland zijn : • • •

Ondersteuning van KvK Online bemiddelingsplatforms Private sector, meestal micro- en kleine ondernemingen

In Nederland is 35% van de ondernemers ouder dan 50 jaar. De verwachting is dat dit cijfer tijdens de komende jaren verder zal toenemen. Op dit moment kan tweederde van de ondernemers geen koper vinden voor het bedrijf of onderneming. Dit resulteert in het zogenaamde ‘pensioen drama’. De KvK 8 in Nederland heeft in het verleden diverse initiatieven opgezet om het probleem van bedrijfsovername aan te pakken en het verloop ervan te versnellen. De website van de Kamer van Koophandel heeft een speciale sectie over bedrijfsoverdracht, deze sectie trekt jaarlijks meer dan 1 miljoen bezoekers. Voor (potentiele) kopers en startende ondernemers worden seminars georganiseerd zoals "Bedrijfsovername en de ideale start met KvK!” Voor de andere doelgroep, namelijk de verkopers van particuliere bedrijven, organiseert de KvK een keer per jaar een Masterclass serie. Individuele begeleiding is te kostbaar gebleken en daarom bestaat de masterclass uit sessies met 8 - 12 ondernemers. Een jaarlijks terugkerend evenement is de Bedrijfsovernamedag, gehouden op verschillende locaties op dezelfde dag in het hele land in samenwerking met lokale partners. Ongeveer 2000 bezoekers (kopers en verkopers) nemen deel aan dit evenement. De toegang is gratis en het programma bestaat uit plenaire sessies en korte seminars, netwerkactiviteiten,

8

Chamber of Commerce Netherlands website, Accessed 22 September 2013: http://www.kvk.nl/


14

bemiddeling en uiteraard volledige informatievoorziening omtrent bedrijfsaankoop of verkoop. Tussen 2003 en 2008 heeft de KvK een platform gehost genaamd "De Ondernemingsbeurs", in 2009 is dit platform echter verkocht aan een particulier bedrijf. Nederland telt 10 verschillende platforms omtrent bedrijfsovername, jaarlijks zijn deze verantwoordelijk voor ongeveer 3000 transacties. De particuliere sector bestaat voornamelijk uit kleine consultancybureaus, accountants, juristen, die kunnen worden betrokken bij ( bepaalde delen van ) het proces van overdracht. Sommigen specialiseren zich in de ondersteuning van potentiële kopers; anderen richten zich juist op verkopers. Deze overdrachtfaciltators worden vertegenwoordigd door de Branchevereniging Overdracht Bedrijfsoverdracht Bemiddelaars, BOBB. Met betrekking tot bedrijfsovername scoort Nederland goed op informatievoorziening en de beschikbaarheid van digitale platforms. Er wordt echter niet goed gescoord op de beschikbaarheid van, of ondersteuning met financiering. De businessschool van Hogeschool Utrecht, HU, besteedt de meeste aandacht aan onderzoek naar en opleiden voor dit relatief nieuwe studieveld. Het bestuur heeft De heer Lex van Teeffelen benoemd als hoogleraar bedrijfsovernames en innovatie; zijn kennis in dit veld wordt beschouwd als toonaangevend in Nederland.

2.4 Catalonië (Spanje) In Spanje zijn geen cijfers beschikbaar omtrent bedrijfsovernames, wel heeft de Spaanse raad van de KvK een studie uitgevoerd. De resultaten van de het onderzoek indiceren dat er in de aankomende 10 jaar hoogstwaarschijnlijk ongeveer 650.00 bedrijven zullen worden overgedragen, 65.000 per jaar. De Spaanse regering heeft goedkeuring gegeven voor het plan dat is ontworpen door de Spaanse raad van de KvK, industrie en navigatie. Deze moet de continuïteit van ondernemerschap stimuleren. Het doel is om diensten te ondersteunen die bedrijfsoverdracht bevorderen om op die manier te anticiperen op het aantal te verwachten overdrachten binnen het MKB. Dit plan is georganiseerd met behulp van twee ondersteunende partijen: Landelijk Platform voor bedrijfsoverdracht: Dit platform biedt inzicht in de huidige vraag naar- en aanbod van MKB bedrijven. Het platform voorziet de gebruikers ook met belangrijke informatie over wettelijke, juridische en administratieve kwesties in verband met bedrijfsoverdracht. Landelijk Netwerk voor MKB bedrijfsovername: Bedrijfsovername centra zijn gespecialiseerde bureaus die ondersteuning verlenen bij het aankoopproces van een onderneming. Deze centra zijn gevestigd in de verschillende Kamer van Koophandelkantoren.


15

De verschillende diensten in dit plan zijn: •

•

Voor de verkoper: Informatief aanspreekpunt, analyse van de geschiktheid van het proces, de ontwikkeling van een portfolio van de onderneming en het verlenen van adviesdiensten en promotionele ondersteuning. Voor de koper: opname van gegevens in een database om vervolgens het meest passende bedrijf te kunnen identificeren en aanbieden. Voor het succesvol herstarten van de gekochte onderneming wordt ondersteuning geboden op juridisch, financieel- en commercieel gebied evenals met betrekking tot personeelszaken en waardering van immateriële activa.

Dit plan voorzag ook in een lijn van Participatie Leningen voor de aankoop van bedrijven via het Nationale instituut voor innovatie, European Network and Information Security Agency, (ENISA). Toch moet worden vastgesteld dat de uitvoering van dit plan beperkt is, omdat de beschikbare middelen en de economische prestaties van het land de uitvoering ervan hebben gehinderd. Het is nog onbekend of de geplande acties en activiteiten zoals voorzien in het plan zullen worden uitgevoerd. Om op dit verschil te anticiperen, heeft het bestuur van het MKB, (DGPYME) onlangs het plan, ‘transferencia de Empresa’ (aanpak bedrijfsovernames) voorgesteld. In het kader van dit plan heeft de Catalaanse Werknemers Vereniging CECOT, samen met een private stichting, een actie opgezet die het (terugkeren in) ondernemerschap in Catalonie 9 moet bevorderen. Dit project heeft een subsidie van de EU ontvangen via het EFRO –instrument, (ondersteund door de "Ondernemers ontwikkeling en innovatie" prioriteit van het Operationeel Programma "Catalonië”). Dit instrument illustreert een nieuw model van ondernemerschap en bedrijfsontwikkeling met als doel om de continuïteit te realiseren, door bemiddeling tussen het bedrijfseigenaren en ondernemers. Het REEMPRESA project dient als bemiddelaar tussen ondernemers die hun bedrijf willen verkopen, en ondernemers die een bedrijf willen overnemen. De Reempresa website en de centra zelf liggen in steden verspreid over heel Catalonië (Barcelona, Terrassa, Tarragona, Girona en Lleida). Deze adverteren voor bedrijven die te koop zijn. Als onderdeel van dit project wordt er ook ondersteuning geboden aan de verkopende partij. De verkopende ondernemers kunnen op hun beurt suggesties geven en moeite doen om het overgangsproces succesvol te laten verlopen. Reempresa organiseert ook voorlichtingsprogramma's om de voordelen van haar aanpak te benadrukken: aan bedrijven die de intentie hebben om hun belangen af te stoten en aan potentiële ondernemers die de ambitie hebben om terug komen op de markt.

2.5 Rijnland-Palts (Duitsland) Om de het MKB te ondersteunen bij de gevolgen van de generatiewisseling is een breed scala van diensten beschikbaar bij verschillende instellingen in Rijnland-Palts (RheinlandPfalz). De diensten die echter gefaciliteerd worden door de afdeling bedrijfsontwikkeling 9

Reempressa, Accessed 24 September 2013: http://www.reempresa.org


16

van de KvK zijn in de praktijk veelal beperkt tot de informatievoorziening van zakelijk consultants en belastingadviseurs. Deze instellingen worden beloond met leningen tegen lage rentes, garanties en subsidies voor de ondersteuning die zij faciliteren. • • • •

Kamer van Koophandel voor Rijnland-Palts, Rijnland-Paltse Kamer van Ambachten en Neringen en Economisch ontwikkeling van Stad en Provincie van Kaiserslautern (WFK mbH). de kredietinstellingen, Volksbanken, Raiffeisenbanken en Sparkassen inbegrepen. Ontwikkelingsinstellingen en particuliere commerciële banken en Dienstverleners op het gebied van vrije beroepen, waaronder advocaten / notarissen, belastingadviseurs en bedrijfsadviseurs.

De (niet-financiële) diensten zijn: • • • • •

Internet -diensten Overleg Informatieve sessies Bedrijfstaxaties Zakelijke uitwisselingen

Het aanbod in de verschillende soorten van beschikbare ondersteuning lopen sterk uiteen. Hieronder een aantal voorbeelden: • • •

• • • •

Informatie- en bemiddelingsdiensten, zoals informatie op het internet, informatieevenementen ( informatieve lezingen / seminars ) of bemiddeling van professionals, Consultancy diensten, bijvoorbeeld hulp bij financiële planning en taxaties, juridische kwesties, begeleiding en coaching tijdens de verschillende stadia van de overdracht of overname. Voor de verkopende partij is er ondersteuning beschikbaar bij het maken van een bedrijfsprofiel, om op die manier efficiënt naar opvolgers te kunnen zoeken. De steun omvat niet alleen het vinden van een koper maar ondersteundt ook bij vastgoedtaxatie en -verkoop, planning van distributiekanalen en het opzetten van het uiteindelijke overnamecontract. Technische training en opleiding Bemiddeling bij conflicten die zich voortdoen tijdens het overdrachtsproces waarde bepaling van de onderneming gematigde ondersteuning tijdens het gehele opvolgingsproces

Het grootste deel van de deskundige ondersteuning wordt aangeboden door specialisten van consultancy bureaus. Er wordt onderscheid gemaakt tussen korte consulten ( maximaal een uur ) en consulten die langer zijn dan een uur. Hieruit blijkt dat de vertegenwoordiging van de vrije beroepen de voorkeur geven aan kortdurende consulten. Door de KvK worden zowel lange als korte consulten in gelijke mate aangeboden. Hetzelfde geld ook voor kredietinstellingen. Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

17

Informatie diensten zijn de tweede prioriteit waarvoor uitkeringen worden gegeven. Het budget wordt voornamelijk besteed aan contacten infosessies, informatiefolders en cd’s en als gedegen informatiebron op het internet. Deze diensten worden voornamelijk uitgevoerd door de KvK en banken, niet zo zeer door accountant- en advocatenkantoren of notarissen en belastingadviseurs. Advocaten zijn echter, samen met de KvK, actief in het geven van seminairs die in detail ingaan op bedrijfstransacties. Een andere belangrijke rol in de ondersteuning van het opvolgingsproces is de plaatsing van professionals die de meeste multipliers bieden. Over het algemeen verwijzen multipliers naar elkaar The moderation of the entire succession process or a phase-coaching is especially offered by consultants, chambers and tax advisors. Tenslotte is het natuurlijk van essentieel belang dat er ondersteuning wordt gegeven bij het vinden van een geschikte overnamekandidaat, hetzij ondernemer of bedrijf. Er zijn drie partijen die ondersteuning bieden bij zakelijke uitwisselingen, namelijk de KvK, Business Development bureaus en kredietinstellingen. Vertegenwoordigers van vrije beroepen zijn over het algemeen niet beursgenoteerd en missen daarom misschien de kans een goede koper te vinden, of een geschikte bestemming voor het vergaarde vermogen. De consultants van bovengenoemde dienstverleners kunnen ondersteuning geven bij het zoeken ontdekkingsproces op de aandelenbeurs. Geconcludeerd kan worden dat er ondersteuning beschikbaar is tijdens alle facetten van een opvolgingsproces, de coaching wordt met name gegeven door consultants, de KvK en belastingadviseurs. Tenslotte is de koopprijs en de onderhandeling daarover een essentieel punt voor een succesvolle bedrijfsovername. Het is daarom ook belangrijk dat er taxaties worden uitgevoerd door de KvK, belastingadviseurs en business consultants. Kamer van Koophandel van Rijnland-Palts 10 De KvK in Rijnland-Palts ondersteunt meer dan 75.000 bedrijven bij politiek en bestuurlijke aangelegenheden. Ondernemers worden geïnformeerd en -geadviseerd over alle relevante en economische aangelegenheden. Er zijn cursussen beschikbaar voor taal, beroeps- of industriële kennis. Via deze cursussen en het platform kunnen ondernemers ervaringen delen en elkaar ondersteunen. IHK Zetis GmbH - Centrum voor Technologie en Innovatie Consulting Zuid-West 11 IHK Zetis GmbH gevestigd in Kaiserlautern, Duitsland is een dochteronderneming van de KvK en heeft eenzelfde karakter. Het dient als contactcentrum voor ondernemers in de IT, Innovatie, energie en uitzendbureaus.

10 11

http://www.pfalz.ihk24.de/en www.zetis.de


18

Rijnland-Palts Kamer van Ambachten 12 De Kamer van Ambachten gevestigd in Kaiserslautern, behoort tot 1 van de 54 kamers van ambachten in de Bondsrepubliek Duitsland. In het totaal zijn er bijna 17.000 bedrijven met 110.000 medewerkers. WFK Economic Development Agency Stad en Provincie van Kaiserslautern 13 Het economisch ontwikkelings initatief van stad en provincie van Kaiserslautern adviseert en ondersteunt bedrijven bij het kiezen van een vestigingsplaats - van starters tot wereldspelers. Zakelijk + Innovatie Center van Kaiserslautern GmbH, bic 14 De BIC biedt individueel advies tijdens elke fase van business development, en geeft trainingen met programma’s die op de behoeftes van de ondernemer zijn afgestemd. Gründungsbüro / kantoor voor oprichting 15 De technische universiteit van Kaiserslautern heeft een bureau opgezet dat uitgebreide ondersteuning biedt aan studenten, medewerkers, oprichters, alumni en onderzoeksinstituten in de pre- oprichters fase. ISB investeringen bank voor economische ontwikkeling Rijnland-Rijnland-Palts 16 De ISB geeft samen met de KFW Mittelstandsbank (bank voor kleine en middelgrote bedrijven) ondersteuning aan startende ondernemers met een breed scala aan programma's: investeringen die zowel betrekking hebben op de startfase als op de zogenaamde "Existenzsicherungsphase" tijdens de eerste vijf jaar, komen in aanmerking voor financiering. Omdat een bedrijfsovername meestal samenhangt met een bedrijf opstarten, komt deze ook in aanmerking voor ondersteuning bij financiering van ISB en KFW. SES Senior Experten Service 17 De volledige naam van de Senior Experten Dienst (SES) luidt: ‘de Stichting van de Duitse industrie voor Internationale Samenwerking´. SES geeft gepensioneerden de kans om hun vaardigheden, kennis en ervaringen over te dragen aan ondernemers in binnen- en buitenland. Op deze manier kan waardevolle kennis worden bewaard en gebruikt, zowel 12

http://www.hwk-pfalz.de/51,1015,1455.html http://www3.kaiserslautern.de/wfk-kl/pages/our-services.php?lang=EN http://www.bic-kl.de/php/index.php 15 http://www.gruendungsbuero.info/ 16 http://isb.rlp.de/en/home/ 17 http://www.ses-bonn.de/en/home.html 13 14


19

vakspecialisten als managers kunnen op deze manier training krijgen van de Senior Experts. De gepensioneerden doen dit vrijwillig in het belang van de ondernemers. Waardevolle kennis kan op deze manier bewaard worden.

2.6 Centrale Regio (Roemenië) - Centru Roemenië heeft een groot marktpotentieel, de grootste markt in Zuidoost-Europa, de tweede grootste markt in Centraal-en Oost-Europa en een van de grootste nationale markten in de Europese Unie. Het starten van een bedrijf in Roemenië vereist 6 procedures, duurt 10 dagen, kost 2,8% van het inkomen per hoofd van de bevolking en het vereist een gestort minimumkapitaal van 0,8% per hoofd van de bevolking. Op wereldschaal staat Roemenië echter op de 68ste plek (van de 185 meetellende economieën), met betrekking tot het gemak waarin men een bedrijf kan starten. Tijdens het opstarten van een onderneming wordt pas echt duidelijk hoe veel moeite het kost de plannen te realiseren binnen de regelgeving. Op dit moment is er slechts een beperkt beleid ter ondersteuning van bedrijfsoverdrachten. In de wet 346/2004 zijn een aantal maatregelen opgenomen die startende bedrijven binnen het MKB zouden moeten ondersteunen. Essentiële middelen die in de meeste economieën worden gebruikt, zoals een online bemiddelingsplatforms voor vraag en aanbod van MKB bedrijven, zijn nog onbenut. Vanwege de lage score op de wereldranglijsten is het voor de beleidsmakers zaak om de regelgeving te vergemakkelijken. Hiervoor kun je kijken naar het beleid uit beter scorende gelijksoortige economieën. Het gemiddelde MKB-bedrijf in Roemenie is relatief jong als gevolg van de snelle toename tijdens het vorige decennium. Desondanks hebben veel eigenaren en managers het gevoel dat ze de leeftijd hebben bereikt, of secundair, het bedrijf in een stadium is, waarin ze het bedrijf graag zouden overdragen Ondanks dat bedrijfsoverdrachten een positief effect hebben op een regio is het behoud van traditionele activiteiten ook van groot belang. Brasov is de meest concurrerende stad in centraal Roemenie en heeft een aanzienlijk potentieel voor economische groei. De gemiddelde groei van de provincie lag boven het landelijke en regionale gemiddelde dankzij activiteiten in de handel, industrie en bouw. Het is een uitdaging om de huidige snelle ontwikkelingen af te stemmen op milieu- en wetgeving in Brasov, zonder de economische capaciteiten te compenseren. Daarom zijn investeren gedaan, en gepland, voor de infrastructuur rondom het Brasov grootstedelijk gebied. Onder de bedrijven in de provincie Brasov is 83% gevestigd in het stedelijk gebied van de hoofdstad. Ze dragen samen bij aan 88% van de totale omzet van de provincie. De procedures die gelden bij de aan- of verkoop van een bedrijf zijn geregeld door de wet op de handelsvennootschappen. Deze wet vormt het kader voor alle bedrijven die actief zijn in Roemenië. De wet stelt regels met betrekking tot het aankopen-, overnemen-, fuseren- en opstarten van bedrijven, evenals de aan- en verkoop van aandelen. Het beleid is van toepassing op naamloze vennootschappen met, of zonder beperkte aansprakelijkheid. Het proces van bedrijfsovername omvat de volgende stappen:


20

• • •

Aangaan van een contract voor de overdracht van aandelen Updaten van de oprichtingsakte Registreren van de wijziging in het handelsregister. Het overdragen van aandelen geschiedt aan de hand van de waarde in de Akte van Oprichting. Het kan ook zijn dat er een hogere waarde overeen wordt gekomen. In dat geval dient men 16% belasting te betalen over het verschil tussen de koopprijs en de nominale waarde. Het overnemen van een bestaand bedrijf is een waardevol alternatief voor het opzetten van een nieuw bedrijf. Bepaalde procedures moeten worden gevolgd bij de overdracht van aandelen naar een derde partner/aandeelhouder, zoals: • • • •

Verzoek voor het opnemen van de details met betrekking tot de partners/ aandeelhouders van de vennootschap. Bijwerken van de oprichtingsakte van de vennootschap. Opstellen van het overdrachtscontract Indienen van het volledige dossier aan het Handelsregister. Hier moet de wijziging worden geregistreerd.

De hiervoor benodigde documenten kunnen worden verkregen bij het handelskantoor. Op nationaal niveau zijn de volgende ondersteunende zaken beschikbaar: Particuliere organisaties •

Alliantie van werkgeversbelangen in Roemenië : vertegenwoordigt alle belangen van werkgevers in alle sectoren van de economie, zowel op nationaal als internationaal niveau.

Public – private organisaties • •

•

Kamer van Koophandel en Nijverheid van Roemenië : biedt een informatiedienst aan bedrijven. Adviserend orgaan voor de ontwikkeling van het MKB. Dit comité biedt een forum voor een dialoog tussen ondernemers in het MKB en vertegenwoordigers van overheidsinstaties, – KvK, –werkgeversorganisaties en private organisaties die het MKB ondersteunen. Roemeens Centrum voor MKB : bevordert de MKB-sector in Roemenië en is gericht op het stimuleren van duurzame ontwikkeling en groei, zodat de economische concurrentiepositie op macro-economisch niveau in de zakelijke omgeving van Europa kan worden gerealiseerd.

Publieke organisaties •

Agentschap voor de uitvoering van projecten en programma’s ter ondersteuning van het MKB op tal van terreinen.


21

•

Nationale Raad van MKB Roemenië : bevordert en beschermt de economische, commerciële en juridische belangen van MKB’s in Roemenië.

In Brasov zijn er de volgende ondersteunende initiatieven voor ondersteuning van het bedrijfsleven: • • • • • • • • • •

Kamer van Koophandel en Industrie Brasov; Roemeense Business School Foundation - regionale afdeling Brasov; Regionaal Bureau van het MKB; Gemeente Brasov; Nationale Handelsregister kantoor; Brasov Business-centrum; Vereniging van Zakenvrouwen en Top Managers in Brasov; Incubator structuren; Clusters structuren, en Consultancy bedrijven in de zakelijke sector.

Het concept van bedrijfsoverdracht van verkopers aan kopers is vrij nieuw in Brasov. Met dit onderzoek wordt beoogd ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van goed transactie beleid in Brasov.

3. Het identificeren van ‘Best Practice’ voorbeelden Het TOK-TOC project heeft na beleidsanalyse in Griekenland, Spanje, Schotland, Nederland, Duitsland en Roemenië een ‘ Best Practice’ handboek opgesteld met 17 voorbeelden van goed beleid. Om het beleid op een overzichtelijke manier te analyseren is gebruik gemaakt van symbolen die onderling vergelijken vergemakkelijken. Tijdens dit onderzoek zijn de belangrijkste beleidskenmerken gedefinieerd en vervolgens getest op praktijkresultaten en overdraagbaarheid.

3.1 Groepering van regionale Best Practices De ‘Best Practices’ kunnen op tal van manieren worden gegroepeerd, de meest relevante verbanden worden weergegeven in de tabellen 1 en 2, hieronder. Directe doelgroep en categorie ( of thema ) zijn twee van de opvallendste variabelen. Deze tabellen geven ons een goede indruk over het type van ‘Best Practice’ die te herkennen zijn binnen dit consortium, -in nabijgelegen regio’s en – bij invloedrijke consortiumpartners. De ‘best practices’ zijn onderverdeeld in de volgende categorieën; Bewustmaking (1), Clusters (2), Onderwijs (2), financiële ondersteuning / Grant (1), Incubation en huisvesting (2), online platforms (4), steun aan het MKB en advies (5). Bij iedere categorie wordt geïndiceerd hoeveel partners deze Best Practices tot uitvoering brengen.


22

Direct belanghebbenden van de bovenstaande categorieën kunnen worden onderverdeeld in de volgende doelgroepen: kopers en verkopers (8), ondernemers (5), Familiebedrijven (2), Management van MKB en beleidmakers (2). De tabellen illustreren twee specifiek belanghebbenden, van de ‘Best Practices’, namelijk kopers / verkopers en eigenaren van een familiebedrijf. Ook wordt het duidelijk dat er twee categorieën van ‘Best Practice’ zijn die voor bijna alle partijen relevant is.


23

Tabel 1: Groeperingen per categorie No. Titel

Land

Regio / Omtrek

Categorie (thema)

Doelgroep

1

National Business Transfer Day

NL

Nederland (nationaal)

Bewustmamaking

Kopers & Verkopers

2

Business cluster center

GR

Attica & West Griekenland (regionaal)

Cluster

ondernemers, start-ups, investeerders

3

Scottish Enterprise

UK

Schotland

Cluster (samenwerking)

MKB

4

Romanian Business School

RO

Brasov (regionaal)

Opleiding / Training

ondernemers, business people

5

Open Competence Region Western Palatinate

DE

Western Rijnland-Palts (regional)

Opleiding / Training

ondernemers, employees

6

NIOF grant

NL

Noord Nederland (regionaal)

Subsidie

Kopers & Verkopers

7

Dev. of a framework of business creation

GR

Lavrio, Attiki, Griekenland (regionaal)

8

Center for Business

RO

Brasov (regionaal)

Incubatie, MKB ondersteuning en advies Incubatie, MKB ondersteuning en advies

9

Bizmarket.gr

GE

Griekenland (nationaal)

Online platform

Kopers & Verkopers

10 Ondernemingsbeurs.nl

NL


Online platform

Kopers & Verkopers

11 Reempresa

ES

Catalonië (regionaal)

Online platform

Kopers & Verkopers

12 nexxt-change

DE

Duitsland (nationaal)

Online platform

Kopers & Verkopers

13 Scottish Family Business Association

UK

Schotland

MKB ondersteuning en advise

Familiebedrijven

14 Building Better Business

UK

Glasgow (regionaal)


MKB en intern ovh. staff

15 Business Continuity Plan

ES

Spannje (nationaal)


Kopers & verkopers

16 Family Business Workshops

ES



Familiebedrijven

17 Senior Expert Service (SES)

DE



Kopers & verkopers

Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financed by ERDF and made possible by INTERREG IVC

ondernemers, start-ups ondernemers, start-ups, univ.

24

Tabel 2: Groeperingen per doelgroep No. Titel

Land

Regio / Omtek

Categorie (thema)

Doelgroep

Bizmarket.gr

GR

Griekenland (nationaal)

Online platform

Kopers & verkopers

Ondernemingsbeurs.nl

NL


Online platform

Kopers & verkopers

National Business Transfer Day

NL


Bewustmaking

Kopers & verkopers

NIOF grant

NL

Noord Nedeland (regionaal)

Subsidie

Kopers & verkopers

Business Continuity Plan

ES

Spanje (regionaal)

MKB ondersteuning en advies

Kopers & verkopers

Reempresa

ES


Online platform

Kopers & verkopers

nexxt-change

DE


Online platform

Kopers & verkopers

Senior Expert Service (SES)

DE



Kopers & verkopers

Romanian Business School

RO

Brasov (regionaal)

Opleiding

Ondernemers, zakenlui

Open Competence Region Western Palatinate

DE GR

Opleiding Incubatie, MKB ondersteuning en advies

Odernemers, werknemers

Dev. Of a framework of business creation

West Rijnland-Palts (regionaal) Lavrio, Attiki, Griekenland (regionaal)

business cluster center

GR

Center for Business

RO

Attica West Griekenland (regional) Cluster Incubatie, MKB ondersteuning en Brasov (regionaal) advies

Scottish Family Business Association

UK

Schotland


Familiebedrijven

Family Business Workshops

ES



Familiebedrijven

Building Better Business

GB

Glasgow (locaal)


MKB en betrokken ambtenaren

Scottish Enterprise

GB

Schotland

Samenwerking

MKB


Ondernemers, start-ups Ondernemers, start-ups, investeerders Ondernemers, start-ups , univ.

25

In het ‘Best Practices’ Handboek worden vier categorieën onderscheiden die de potentie hebben om in de ontvangende regio's te worden geïmplementeerd en die stimulerend zijn voor succesvolle bedrijfsoverdrachten binnen het MKB. De meest relevante catgorien zijn (a) e-Platforms, (b) Incubators, (c) Clusters, (d) Lokale business development (bedrijfsontwikkeling). De gekozen categorieën zijn zeer toepasselijk op de 4 doelgroepen. It can be concluded that these four categories match very well with the 4 main groups of categories of the Good Practices found and also with the distinctive target groups. De partners van het TOK - TOC definiëren beleid maatregelen en praktijken gericht op een specifieke doelgroep, zoals erfopvolging binnen het familierecht of specifieke op vrouwelijke ondernemers, als een cluster aanpak. Een zeer specifieke sectorale of locale aanpak is in een traditionele cluster echter lastig af te bakenen vanwege concurrentie en anonimiteit van verkopers. Het starten van een eigen onderneming is een dynamisch proces waarbij informatievoorziening en ondersteuning essentieel zijn voor succes. Incubators en locale business development initiatieven, zoals benadrukt in het Best Practices Handboek, zijn initiatieven die netwerken en centra faciliteren en informatie en ondersteuning bieden aan startende ondernemers in de regio. Een incubator richt zich enkel op starters terwijl uit voorgaande onderzoeken is gebleken dat het overnemen van bestaande bedrijven een economisch en maatschappelijk meer duurzamer optie is. Ondanks dat er door een bedrijfsovername een grotere maatschappelijke waarde wordt gecreëerd, is het huidige beleid vooral gericht op het bieden van ondersteuning aan startende ondernemers met innovatieve bedrijfsplannen. Toch zijn er bij overname -of dat nou komt door een erfenis, partnerschap of aankoop- veel gelijkenissen tussen starters en overnames met betrekking tot ondersteunend beleid zoals operationele ondersteuning, coaching, counseling en financiering. Daarom zou de ondersteuning van incubators zich niet moeten beperken tot startende ondernemers met innovatieve bedrijfsplannen maar zich ook richten op de planning van bedrijfsopvolging. Als tussenpersoon kan de incubator een neutraal terrein bieden aan kopers en verkopers, om het overdrachtsproces te begeleiden. Het idee dat incubators kunnen voorzien in de bemiddeling tussen koper en verkoper is nieuw. Zij beschikken over de kennis van opstarten en overname en hebben een netwerk dat het potentieel heeft om partijen bij elkaar te brengen. Omdat deze bemiddeling nieuw is, kan gesteld worden dat de meeste incubators hun netwerk nog niet voldoende ingericht hebben om een goede inschatting van potentieel succes te kunnen maken. Het consortium stelt echter dat incubators wel het potentieel hebben om succesvol te begeleiden bij bedrijfsovernames, mede dankzij e-platforms. Incubators en lokale bedrijven gericht op de ontwikkeling van ondernemerschap, hebben al een groot netwerk in de financiële wereld van banken, durfkapitaal, business angels, evenals accountants en financieel adviseurs. Vooral de banken zijn zich volledig bewust van de risico’s van een mislukte opvolging. Daarom kan een incubator een goede steun bij financiering zijn. Incubatorcentra zouden kunnen voorzien in bemiddeling tussen kopers en verkopers en kunnen begeleiding bij de bedrijfsoverdracht.

Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financed by ERDF and made possible by INTERREG IVC

26

4. Regionaal Beleid Uitswisseling Na het toelichten van de categorieën die relevant zijn bij ondersteuning van bedrijftransacties, wordt in dit deel nagegaan hoe beleid in de praktijk kan worden uitgewisseld tussen partnerregio’s en landen. Een effectenbeoordeling van het MKB overdrachtsbeleid, en haar potentieel tot overname door de partner regio’s, zal geïllustreerd worden met een SWOT Analyse. Hierbij wordt er in het geconcentreerd op de rol van zowel de initiator, als de ontvanger van het specifiek ‘Best Practice’ beleid.

4.1 De uitwisseling van kennis tussen de betrokken partijen Om een succesvolle kennisoverdracht te realiseren, is een optimale afstemming tussen alle betrokken partijen essentieel. Dit geldt zowel voor de beleidsovername als voor de werkelijke bedrijfsoverdracht.

4.1.1 De rol van initiator en ontvanger Bij het overwegen van een bedrijfsovername kunnen beide partijen de relevantie van afzonderlijke factoren anders beoordelen. Uit de bestudeerde literatuur wordt duidelijk dat de positie van de ontvanger van fundamenteel belang is. Toch is het enigszins misleidend om onderscheid te maken tussen instelling van oorsprong en ontvanger, omdat de twee onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. Als de leerdoelen, mindset en andere persoonlijke kenmerken centraal staan, is het de zogenoemde ontvanger die achter het roer moet staan. Hiermee wordt geïmpliceerd dat er stuurloze stroming is, die potentiële bijdragen van andere deelnemers kan maskeren. Desondanks geeft de onderverdeling tussen koper en verkoper een aantal bruikbare inzichten die hieronder zullen worden toegelicht. Voor de ontvanger interfereren het leren en betrokken relaties tot op zekere hoogte met elkaar. De ontvanger is in het voordeel als hij nieuwe zaken naar zich toe weet te trekken, in plaats van gestuurd te worden door een vraag uit de markt 18. Het fundament voor deze theorie is de motivatie om te leren. Dezelfde bereidheid is essentieel voor een succesvolle uitwisseling van ‘Best Practices’ op organisatorisch niveau.De kern hiervan is de motivatie om te leren dat uiteindelijk succesvolle overdracht van good practice te herleiden is naar een persoonlijke en organisatorische bereidheid en verlangen om te leren. De sleutelwoorden om dit te bereiken zijn intrinsieke nieuwsgierigheid en een diep verlangen om van anderen te leren 19. Daarnaast is professioneel leren vaak een diep sociaal proces waarbij observaties van zakelijke verhoudingen voorwaarde zijn voor een waardevolle transactie.20 Dit blijkt een kwestie van psychologische ontvankelijkheid en een juiste formulering van impliciete kennis in zake de overdracht.

18 19

O'Dell, C. & Grayson, C.J. (1998) If Only We Knew What We Know: Identification and Transfer of Internal Best Practices ibid


27

Bepaalde processen met betrekking tot een succesvolle overname vereisen een divers scala aan omgangsvormen die moeten leiden tot duidelijke afspraken.20 Voor een soepel verloop van de overname is het ondermeer van belang om tijdens de planning, tijd en aandacht te geven aan eventuele gevoelens zoals emotionele binding bij de verkoper. Een belangrijke implicatie is dat een scherpe blik en actieve benadering noodzakelijk is voor het realiseren van de persoonlijke leerbehoeften.20 Verschillende onderzoekers hebben geconcludeerd dat het, voor het efficiënt ontvangen van nieuwe informatie, essentieel is dat belangen worden erkend, opgenomen en verwekt. De mate van succes wordt gedefinieerd als 'opnamecapaciteit'. Een alternatieve vorm om bedrijfsoverdracht in een kader te zetten is zowel gebaseerd op kennismanagement vanuit de literatuur, als op relevante projecten uit de praktijk20. Als voorbeeld heeft Hewlett and Packard uit de Verenigde Staten een reeks zeer efficiënte processen in kaart gebracht die de ‘Best Practices’ zou moeten laten zien, maar tijdens de interne invoering werden veel problemen ondervonden. De informatiestroom van creatieve en innovatieve ideeën met betrekking tot een verandering op basis van theoretische kennis gaat niet altijd zo soepel als op papier lijkt. 21 Ontwikkelde kennis is verankerd in de beleidsfundamenten van de verschillende regio’s die niet altijd ontvankelijk of in staat blijken om de norm te veranderen. Om de kennis minder ongrijpbaar te maken moet een ‘kennisconversatie’ plaatsvinden aan de hand van de volgende 4 stappen: (1) socialisatie (2) uitbesteding (3) combinatie en (4) internalisatie wordt bepleit.22 Specifieke gemeenschappen zullen hun eigen proces van screening ontwikkelen om te bepalen wat belangrijk is en wat niet, wat wel en wat geen bewijs is.20. ‘Aanbevelingen ten aanzien van een bepaald onderwerp kunnen er voor zorgen dat men ze als waarheid interpreteert en daarop anticipeert.23 Dit risico bestaat vooral wanneer er grote hoeveelheden informatie, ideeën en overtuigingen bestaan. Dit vereist een goede organisatie om lokale kennis te ontwikkelen voor breder gebruik, en dat er begrip moet zijn voor de know -how, know -what en ‘Warrents’ , maar dat die tijden plaatsgebonden zijn.20 Door het aanmoedigen van dialoog en onderzoek , kan er met behulp van de ontvanger begrip ontstaan op metaniveau. Een incubator kan het verborgene expliciet te maken en moedigt de ontvanger tot nader onderzoek. Een belangrijk onderdeel is om de potentiële koper nieuwsgierig te maken zodat de zaken grondig kunnen worden besproken.

20

Goleman, D., Boyatzis, R. And Mckee, A. (2002) Primal Leadership: realizing the power of emotional intelligence Brown, J. S. & Duguid, P., (2002) ‘Organizing Knowledge’ 22 Nonaka, I, & Takeuchi, H. (1995) ‘The Knowledge Creating Company’ 21


28

4.1.2 Elementen van effectieve kennisoverdracht en uitwisseling De basis van effectieve kennisoverdracht en -uitwisseling is de planning en voorbereiding die volgens Zarinpoush, Von Sychowski en Sperling 23 gevormd wordt door de volgende vijf elementen: • • • • •

Het publiek (In dit project benoemd als ‘ontvanger’) De boodschap; De boodschapper (In dit project verwezen als ‘consultant’) De communicatie strategie Evaluatie.

In de praktijk lijken deze elementen nauw verweven te zijn (zie figuur 1). Figuur 1: Stappen in het plannen van een effectieve kennisoverdracht / uitwisseling. 24

23 24

Zarinpoush, Von Sychowski and Sperling (2007) ‘Effective Knowledge Transfer & Exchange For Nonprofit Organizations’ Zarinpoush, Von Sychowski and Sperling (2007) ‘Effective Knowledge Transfer & Exchange For Nonprofit Organizations’


29

4.2 Het testen van de overdraagbaarheid MKB beleid en ‘best practices’ De SWOT-analyse is een gestructureerde planningsmethode die de krachten, zwakheden, kansen en uitdagingen overzichtelijk maakt. De SWOT geeft een snel inzicht in interne en externe, gunstige en ongunstige invloedsfactoren, waardoor de bedrijfsdoelen efficiënt kunnen worden gespecificeerd. Daarom is een SWOT-analyse de eerste stap in het proces waarbij haalbare doelen gepland moeten worden. • • • •

sterke punten: kenmerken van het bedrijf waarbij sprake is van een voordeel ten opzichte van anderen zwakke punten: kenmerken van het bedrijf waarbij sprake is van een nadeel ten opzichte van anderen. kansen: interne krachten of externe mogelijkheden die kunnen worden benut. bedreigingen: elementen in de omgeving die problematisch kunnen zijn voor de zaak of het project.

De SWOT is belangrijk omdat het duidelijk inzicht geeft in de haalbaarheid van een project. Aan de hand van de SWOT kan worden bepaald of de doelstelling haalbaar is. Manieren om gebruik te maken van de SWOT is overeenstemmen en omdraaien. ‘ Overeenstemmen’ wordt gebruik om concurrentievoordeel duidelijk te krijgen door kracht en kansen met elkaar te verbinden. ‘Omdraaien’ wordt gebruikt om de zwakte of bedreiging in een kracht of kans om te zetten. Voorbeeld van omdraaistrategie is het vinden van nieuwe markten. Als de zwakte of bedreiging niet kan worden omgedraaid moet het bedrijf negatieve gevolgen minimaliseren of vermijden. De details in de SWOT komen allemaal vanuit een organisatie, of project, en geven een goede weergave van het verdienmodel (hierbij worden primaire en ondersteunende activiteiten onderscheiden). De SWOT-analyse verdeelt deze belangrijkste stukken van informatie in twee hoofdcategorieën: • •

Interne factoren – de sterke en zwakke punten intern in de organisatie Externe factoren – de kansen en bedreigingen die aanwezig zijn, of dreigen te ontstaan, buiten de organisatie.

Analyse kan de interne factoren als sterke of zwakke punten benaderen en waarderen, afhankelijk van hun effect op de doelstellingen van de organisatie. Sterke punten die kunnen bijdragen aan de ene doelstelling, kunnen juist zwakke punten zijn bij een andere strategie. De externe factoren bestaan onder meer uit macro-economische kwesties, technologische veranderingen, wetgeving en sociaal-culturele veranderingen, evenals veranderingen in de markt of concurrentiepositie. Zoals eerder benadrukt is de rol van zowel opdrachtgever als


30

ontvanger zeer belangrijk. Als onderdeel van de resultatenanalyse kan een profiel worden gemaakt voor het ideale of meest geschikte type ontvanger voor iedere ‘Best Practice’ .

4.3 SWOT-analyse van het MKB-overdrachtsbeleid voor partnerregio's In het totaal zijn 17 Best Practices gedefinieerd, verdeeld in de volgende categorieën: • • • • • • •

Awareness raising (1), Clusters (2), Opleiding/training (2), Subsidie (1), Incubatie en het aanbieden van faciliteiten (2), Online platforms (4), MKB-ondersteuning en advies (5).

De cijfers tussen haakjes geven aan hoeveel regio’s hebben gescoord op iedere categorie. Deze paragraaf presenteert de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van deze 7 categorieën in 7 tabellen. Online platforms Kracht:

Kansen:

1. Laagdrempeligheid 2. 24/7 open 3. Grote reikwijdte 4. Doelgroepen zowel kopers als verkopers 5. Directe benadering

1. Geen gebruikelijk medium binnen de EU landen. 2. Verschillende beleidstrategieën binnen Europa hebben als doel om de internationale samenwerking en financiering te bevorderen. 3. Momenteel zijn er slechts een beperkt aantal platforms die zich ook op internationale transacties concentreren

Zwakte:

Bedreigingen:

1. Verdienmodel 2. Afstandelijk en onpersoonlijk

1. Veel bestaande competitie 2. Gemakkelijke toetreding in de markt voor nieuwkomers.


31

Clusters Kracht: 1. Krachten bundelen 2. Leren van elkaar 3. Optimaal gebruik van middelen

Kansen: 1. Stimulans voor uitwisseling van aandelen of projecten om uitvoering binnen MKB te kunnen stroomlijnen. 2. Door gecombineerde clusters kan de kans op een succesvolle bedrijfsovername voor aangrenzende sectoren worden vergroot.

Zwakte: 1. De meeste clusters zijn niet specifiek gericht op bedrijfsovername 2. Openheid kan interfereren met het belang van anonimiteit onder kopers / verkopers.

Bedreigingen: 1. Een prettige samenwerking tussen de clusterpartners kan als voldoende worden ervaren; bedrijfsovername zou op de achtergrond kunnen komen. 2. De EU houdt zich meer bezig met afgestemde ondersteuning aan MKB ondernemingen; sectorale aanpak blijft veelal afwezig.

Onderwijs Kracht: 1. Veel onwetendheid over verschillende aspecten van bedrijfsoverdracht. 2. Veel mythes over bepaalde aspecten van het bedrijfsoverdrachtsproces. 3. Het delen van marktkennis en ervaring maakt iemand automatisch een expert.

Kansen: 1. Uitwisselen van kennis kan leiden tot continuïteit van een contract of loyaliteit van een klant. Het is bovendien een uitbreiding van het netwerk door de kennismaking met nieuwe contacten voor zakelijk potentieel. 2. Meer aandacht voor ondernemerschap binnen onderwijsinstituten zal leiden tot meer kandidaten op de transactiemarkt. 3. De onderwijsinstituties kunnen volgens dezelfde criteria van academische voortgang theorie geven over bedrijfsovername.

Zwakte: 1. De theorie kan te algemeen of irrelevant zijn voor de verschillende bedrijfsvormen en niches. 2. Opleiden van kandidaten door het geven van enkel theorie is niet voldoende om een bedrijfsoverdracht succesvol te laten verlopen. 3. Verdienmodel

Bedreigingen: 1. Weinig bestaand onderzoek en beperkte beschikbaarheid van locale resultaten. 2. Andere opleidingsinitiatieven hebben vrije toegang tot de markt en kunnen de situatie snel veranderen (geduwd worden ipv aantrekken).


32

Subsidie (Financiële) ondersteuning Kracht: 1. Maakt marktactiviteiten mogelijk die anders niet gerealiseerd hadden kunnen worden (compenseren van onvolkomenheden in de markt). 2. De subsidies zijn enkel beschikbaar voor actieve ondernemers met initiatief.

Kansen: 1. Groeiende belangstelling van lokale, regionale- en nationale- overheden voor de zakelijke transactiemarkt kan leiden tot budgetten voor de financiering van dit soort steunmaatregelen.

Zwakte: 1. Afhankelijkheid van beurzen of subsidies. 2. Verkrijgen van steun kost veel tijd en moeite. 3. Hoge kosten voor de beoordeling of de ondernemer voldoet aan de juiste criteria voor het verkrijgen van de beurs. 4. Hoge kosten voor het controleren of de voorwaarden van de subsidie worden uitgevoerd. 5. Afstandelijke-, en niche onafhankelijke benadering.

Bedreigingen: 1. Subsidie is geheel afhankelijk van de overheid, continuïteit is niet gegarandeerd.

Incubation Kracht: 1. Gebruik van bestaande centra 2. Gebruik van bestaande netwerken 3. Aanwezigheid van pool met potentiële (jonge) kopers

Kansen: 1. Goede aanvulling op huidige activiteiten ter ondersteuning van ondernemerschap. 2. Meer intensieve samenwerking met universiteiten en hogescholen om dankzij gezamenlijke inspanning voor hetzelfde doel, de aansluiting naar het bedrijfsleven te verbeteren. 3. Groeiende belangstelling van lokale en regionale overheden voor de zakelijke transactiemarkt.

Zwakte: 1. Normaal gesproken wordt incubatie niet geassocieerd met bedrijfsoverdrachten. 2. Kenniskloof tussen incubator en bedrijfsvertegenwoordigers m.b.t. bedrijfsoverdracht. 3. Focus van de incubator raakt verdeeld en moet niet verzwakken.

Bedreigingen: 1. Gespecialiseerde bedrijfsmakelaars. 2. Aanbod van verkoop MKB bedrijven kan stil vallen.


33

MKB- ondersteuning en advies Kracht: 1. Veel onwetendheid over verschillende aspecten van bedrijfsoverdracht. 2. Veel mythes over bepaalde aspecten van het bedrijfsoverdrachtsproces. 3. Delen van marktkennis en ervaring maakt iemand automatisch een expert.

Kansen: 1. Uitwisselen van kennis kan leiden tot continuïteit van een contract of loyaliteit van een klant. Het is bovendien een uitbreiding van het netwerk door de kennismaking met nieuwe contacten voor zakelijk potentieel. 2. Als normale consultancy tarieven mogen worden berekend voor hoogwaardige dienstverlening kan de markt uitbreiden.

Zwakte: 1. De theorie kan te algemeen of irrelevant zijn voor de verschillende bedrijfsvormen en niches. 2. Het opleiden van kandidaten door het geven van enkel theorie is niet voldoende om een bedrijfsoverdracht succesvol te laten verlopen. 3. Verdienmodel

Bedreigingen: 1. Merendeel van de MKB ondersteunende initiatieven worden gefinancierd door de overheid, waarvan men financieel afhankelijk is.

Bewustmaking Kracht: 1. Grote invloed 2. Effectief gebruik van middelen (het benaderen van een brede doelgroep op hetzelfde moment) 3. Delen van marktkennis en ervaring maakt iemand automatisch een expert.

Kansen: 1. Uitwisselen van kennis kan leiden tot continuïteit van een contract of loyaliteit van een klant. Het is bovendien een uitbreiding van het netwerk door de kennismaking met nieuwe contacten voor zakelijk potentieel. 2. Gebruik van digitale en sociale media leidt tot lagere kosten en spreekt groot publiek aan.

Zwakte: 1. Indirecte benadering 2. Vaststellen van de effecten /mate van succes is moeilijk.

Bedreigingen: 1. Als overheidsfinanciering stopt, zullen alle activiteiten als gevolg beëindigd worden, omdat de werkzaamheden niet zelfdragend zijn.


34

4.4 Samenvatting Dit onderdeel heeft de regionaal geselecteerde ‘Best Practices’ onderverdeeld in 7 categorieën, namelijk: bewustmaking , clusters, onderwijs, grant ondersteuning, incubatie en het aanbieden van faciliteiten, online platforms en MKB-ondersteuning en advies. De resultaten van de SWOT-analyse illustreren de sterke en zwakke punten evenals de kansen en bedreigingen.De geanalyseerde informatie zal leiden tot aanbevelingen en een model dat erop is gericht om de overdracht gemak van ondernemingen te stimuleren, en economisch potentieel van de regio’s te versterken.

5. Aanbevelingen Om een nationale strategie, waarin het bedrijfsleven overdracht ondersteunt en versterkt, succesvol te implementeren moet voor een integrale aanpak worden gekozen waarin elke organisatie gebruik maakt van haar sterke punten. De ondernemingen kunnen de taken dan verdelen en zich richten op de door het bedrijf gekozen activiteiten (of functies) die passen bij haar capaciteiten en (financiële) structuur. Essentieel in dit model is een intense samenwerking tussen de regionale belanghebbenden om zodoende de kans op geslaagde bedrijfsoverdrachten in de regio te verhogen. Een belangrijke drijfveer van organisaties is concurrentievermogen. Algemeen doel is beter te presteren dan de concurrentie zodat er competitief voordeel kan worden behaald. Zelfs in de publieke sector, wordt de dienstverlening steeds bewaakt, bedrijven worden beoordeeld op presterenen worden geacht te verantwoorden. Daarom is het in het voor, zowel voor publieke- als private, organisaties altijd van belang om initiatief te nemen met betrekking tot het verbeteren van processen en het behalen van concurentie voordeel. Omdat ontvangende regio’s kunnen variëren met betrekking tot cultuur en aanpak is dit een cruciaal onderdeel van het onderzoek. Er kan worden aangenomen dat all partner regio’s het belang van economische gezondheid in gemeen hebben, zodoende ontvankelijk te zijn voor het handboek. Op basis van theorie over concurrentievoordeel, is het mogelijk om vergelijkingen te maken met de doelstellingen van de TOK – TOC – project, namelijk: het overdragen van kennis en menselijk kapitaal om de regionale economische prestaties te verbeteren. Het model van de 'Value Chain' (waardeketting) wordt vaak gebruikt om bedrijven haar doelen te helpen realiseren. De theorie stelt dat de functies binnen organisaties over verschillende categorien kunnen worden verdeeld. Primaire functies kunnen worden toegeschreven aan het ontstaan of de levering van een product of dienst en kunnen worden onderverdeeld in vijf hoofdgebieden: binnenkomende logistiek, uitgaande logistiek, marketing en verkoop, productie en dienstverlener (uitvoering), en service. De primaire activiteiten zijn gekoppeld aan ondersteunende activiteiten die helpen om de effectiviteit of de efficiëntie te verbeteren van 4 essentiële proces stappen: inkoop, ICT, met inbegrip van onderzoek en ontwikkeling, HRM en infrastructuur (planning, financiën, kwaliteit, management van informatie voorziening -stroming). Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

35

Met behulp van de belangrijkste principes van de 'Value Chain' zijn de concepten van het MKB bedrijfsoverdracht en ondersteuning geanalyseerd. Ook is er gekeken naar de belangrijkste functies van kennisoverdracht in het kader van bedrijfsopvolging zoals geïllustreerd in Figuur 2 hieronder, Het model geeft de opeenstapeling van waardetoevoeging als gevolg van regionale bedrijfstransacties overzichtelijk weer. ('Regional Business Tranfer Value Chain' Figuur 2: Regionale bedrijfsoverdracht waarde keten

Regio's kunnen deze primaire en ondersteunende activiteiten als 'bouwstenen' gebruiken om waarde te creëren. Zowel de kopers als verkopers kunnen beidde, in gelijke mate, van positieve invloed zijn op de regio doordat werkgelegenheid behouden blijft en zelf wordt gecreëerd binnen gevestigde entiteiten. De primaire functies zijn het van het grootste belang omdat deze in de meest fundamentele elementen voorzien: 1. Onafhankelijk advies en begeleiding - ondersteuning aan zowel kopers als verkopers zonder dat er enig ander belang meespeelt. 2. Technologische oplossingen - de integratie van technologieën zoals een e-platform die toegang biedt tot een virtuele marktplaats waar oprecht geïnteresseerden kopers en verkopers elkaar kunnen ontmoeten om zaken doen. 3. Financiële investering - De overdracht van ondernemingen wordt ondersteund door het gebruik van regionale subsidies van Europese-, of alternatieve, financieringsmechanismen. 4. Business Incubation - incubators voorzien in de bemiddeling van ondernemers, zodat kennis en ervaing gedeeld kan worden en een bedrijf door kan groeien. Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

36

Met de overweging dat de primaire functies de basis vormen, zijn er een aantal ondersteunende functies die verder de werkwijze verder, zoals: 4. Betrokken Beleid - beleidsmakers die betrokken zijn met, en zich bewust zijn van, het belang van succesvolle bedrijfsoverdracht voor de lokale economie. 5. Kennis Transfer - opleiding en ontwikkeling van zakelijk adviseurs die betrokkenheid zijn bij onderwerpen als exit-strategie en bedrijfswaardering. Daarom zou er bewustzijn moeten worden gecreëerd, en training beschikbaar moeten zijn in het belang van een goede planning van de exit, ook voor het welzijn van de regio. 6. Sectorale Clusters – geven de mogelijkheid op versnelde groei die voldoet aan de behoeften van lokale economische strategieën. 7. Vergroten van het bewustzijn - van de economische voordelen die voortkomen uit het ondersteunen van bestaande bedrijven, het is belangrijk dat de focus niet alleen bij de onderteuning van starters ligt. De ondersteunende en primaire functies kunnen aanzienlijk bijdragen aan een verbeterde bedrijfsovername markt, en dus het economisch potentieel van een regio. Optimale resultaten worden enkel bereikt wanneer alle betrokkenen (beleid en organisaties) en activiteiten (of functies) bijdragen waar de operationele- en financiële structuur dit mogelijk maakt. Daarom is het van belang om de lokale overheden te stimuleren zich te concentreren op het leveren van onpartijdige begeleiding en ondersteuning, omdat dit past bij haar capaciteiten en profiel. De overheid is het beste instaat om ter ondersteunen door middel van subsidies. De begeleiding van zowel starters als ondernemers bij de incubatie of bemiddeling kan het best overlaten worden aan gespecialiseerde organisaties zoals incubators en business centra. Deze initiatieven kunnen worden uitgevoerd op een universiteit, of daarmee nauw verbonden zijn, afhankelijk van de regio. Begeleiding en bemiddeling worden bediend door Technologische oplossingen uit de particuliere sector zijn momenteel een bron van ondersteuning en bemiddeling voor het MKB. Lokale overheden zouden zich kunnen betrekken bij dergelijke initiatieven, of deze beleidsmatig en financieel ondersteunen. Ten aanzien van ondersteunende functies, zou een soortgelijke aanpak zeer toepasselijk zijn. Bewustmaking van de primaire en onderteunende fundamenten voor een goed ondernemersklimaat voor starters met een nieuw bedrijf, of door bedrijfsovername past goed bij het profielen doelstelling van de overheid of een semipublieke organisatie. Deze zouden in staat zijn om starters met de capaciteit en motivatie, te bemiddelen aan een ondernemingen binnen niche markten. Het spreekt voor zich dit geldt ook voor de ondersteunende functies, niet alleen beleid maar ook het faciliteren en begeleiden van voorwaardenscheppende activiteiten op het gebied van de bedrijfsovername markt.De horizontale functies van kennis overdracht, Opleiding, Ontwikkeling, en Clustering hebben elementen die goed aansluit bij kennisinstellingen zoals universiteiten en business schools, en hun (beschikbare) incubators. Deze zouden met hun expertise op onderwijs, opleiding en praktijkinzichten een geschikte partij zijn om ondersteuning te realiseren. Een geïntegreerde aanpak kan een succes worden door samenwerking van alle betrokkenen in de markt en een orgaan dat actieve coördinerende rol uitgevoerd, bij voorkeur door Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

37

lokale- of regionale overheid. Met het bovenstaande overwogen zouden de elementen van de ‘Regional Business Transfer Value Chain’ al duidelijk kunnen zijn, andere aanbevelingen zullen dit nog verder motiveren. Met behulp van de verschillende aanbevelingen, kunnen goede praktijken uit andere landen in nieuwe regio's worden geïntroduceerd afhankelijk welke behoefte de ontangende organisatie heeft. Op deze manier kunnen alle betroken partijen een deel bijdragen door het gebruiken van hun belangrijkste functies zodat het potentieel van een regio er op een efficiënte manier kan worden gerealiseerd. Hoewel een geïntegreerde aanpak de meest effectieve strategie implementatie zou zijn, blijkt in de praktijk dat er barrières verschijnen die een volledige en effectief gecoördineerde inspanning in de weg staan. Omdat de ‘Best Practices’ inhoudelijk en doelmatig zeer uiteenlopen, kunnen ze ook onafhankelijk worden geïmplementeerd. Daarom zijn de 17 geïdentificeerde ‘Best Practices’ gegroepeerd volgens categorie (of thema) zodat de ontvangende regio’s deze efficiënt overeen kunnen laten komen met de juiste lokale organisatie, op basis van de bovenstaande aanbevelingen. Door het aannemen van een holistische benadering kunnen regio's profiteren van het aanbevolen model en het op een manier gebruiken zodat deze voldoet aan de culturele en economische behoeften van de regio.


38

Annex 1 – Volledige vergelijking van de ‘Best Practices’ Palatinate Voorbeeld 1

Titel van de ‘Best Practice’

Offene Kompetenzregion Westpfalz (OKW)

Onderwerp en Categorie

Research and Development project

Locatie

Regio: West Palatinate, Duitsland

(Open Competentie Regio West Palatinate)

University of Applied Sciences Kaiserslautern. Aanvang van ‘Best Practice’

November 2011

Datum van afsluiting ‘Good Practice’ (Indien relevant)

Korte samenvatting

Het Research and Development project “Offene Kompetenzregion Westpfalz“ (Open Competence Region Western Palatinate) is een van de gefinancierde projecten binnen de hogescholen (IHO) genaamd ‘Aufstieg durch Bildung’ voortgang door oefening, uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit van Kaiserslautern en de Universiteit van Kaiserslautern Applied Science.

Maart 2015

Het project richt zich op "niet-traditionele" doelgroepen zoals specialisten en herintreders op de arbeidsmarkt. Dankzij het bestuderen van de behoefte van deze doelgroep, worden programma’s aangepast en ontworpen, bijvoorbeeld door het aanbieden van thuisstudies op academisch Bachelor- en Master niveau. Werkveld

Research and development project: verzorgt opening van IHO voor "niet-traditionele" doelgroepen, zoals professionals en herintreders op de arbeidsmarkt.

Wat is het conceptueel kader dat tot dit initiatief heeft geleid?

Het kader van het ontwikkelingsstrategieën.

project

komt

voort

uit

drie

1) Verandering in de onderwijscultuur (van opleiden naar leren) In zowel het voortgezet- en hoger onderwijs als in de praktijk worden de mogelijkheden die er met het gebruik van Web2.0 en social media zijn, van steeds grotere invloed. Deze concepten suggereren ook een verschuiving van de traditionele


39

onderwijsvorm naar een vorm waarbij het leren anders wordt benaderd. Dit vereist andere vaardigheden van docenten. Het project focust zich op de ontwikkeling van een moderne leermethode waarbij bestaande en moderne onderwijsvormen worden gecombineerd. Hierbij staat de individuele ontwikkeling van de student centraal door de toepassing van nieuwe academische begeleidingsvormen. 2) Competentieoriëntatie (van inhoud- naar competentiegerichte curricula) Als resultaat van de Bologna-hervormingen, zijn HBO en WO instellingen verplicht hun opleidingen en curricula aan te passen, gericht op leerresultaten. Deze studies moeten worden aangeboden aan professioneel, maar ook informeel gekwalificeerde personen. De basis van deze verandering bestaat uit de ontwikkeling van uitgebreide competentie-evaluatie- en erkenningssystemen, waarbij nieuwe criteria voor competentiebeoordeling moeten worden ontworpen. 3) Netwerken (van instituties naar educatieve netwerken) De opening van honger onderwijsinstellingen die formeel niet gekwalificeerde studenten aannemen, vraagt om verbetering van de toegankelijkheid. Hiervoor zijn sterkere netwerken tussen de verschillende sturende invloedsfactoren van het onderwijssysteem van essentieel belang. Hiermee zal het nieuwe paradigma van de samenwerkende onderwijsinstituties worden bevorderd door de projectpartners. Het onderzoek wijst uit dat een duurzaam regionaal onderwijsnetwerk, in samenwerking met vertegenwoordigers van lokale bedrijven en de KvK, zal leiden tot verbetering of waarborging van de lokale werkgelegenheid. Oorspronkelijke doelstellingen

De doelstelling van het project is de ontwikkeling van uitgebreide netwerken tussen universiteiten en de industrie, vakgroepen en overheid. Hierdoor kunnen de trainingen en theorie benaderd worden, afhankelijk van de behoeften van student en arbeidmarkt. Ook kunnen dergelijke netwerken leiden tot de overgang beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs, door de invoering familiebetrokken studie programma’s waarbij rekening wordt gehouden met werk en gezin. De toegenomen competentieoriëntatie van opleidingen en het opzetten van een educatief netwerk zijn de focus van het project. Nieuwe onderwijs en -leer methodes worden ontwikkeld.


40

Doelgroepen • Gekwalificeerd beroepsonderwijs, zelfs zonder formele toelating tot de universiteit • Herintreders met professionele ervaring • Personen met een gezin • Potentiële studenten met werkervaring die willen studeren in deeltijd Impact van beleid

Wat was de belangrijkste factor die deze Best Practice succesvol heeft gemaakt?

1. 2.

Onderwijsbeleid Subsidies op uitvoering van projecten

Het project loopt nog.

Belangrijke betrokkenen binnen dit project.

Hogeschool- en Universiteit van Kaiserslautern

Op welke manier is het initiatief gefinancierd?

Financiële sponsor:

Andere partners: • • • • •

Virtual Campus Rheinland - Pfalz (VCRP) Centrum voor Kwaliteitszorg en Ontwikkeling Kamer van Ambachten regio Pfalz Kamer van Koophandel regio Rijnland-Palts Uitzendbureau Kaiserslautern en Pirmasens

Ministerie van Onderwijs en Onderzoek (BMBF) en het Europees Sociaal Fonds

Wat waren de kosten om het project te realiseren?

Circa €4m in 3,5 jaar.

Wat zijn de verwachte voordelen van de uitvoering in de praktijk?

Het doel van het OKW-project is de introductie van opleidingen die in de basis, behalve de economie en arbeidsmarkt, ook de behoeften van niet-traditionele doelgroepen overweegt, zoals herintreders en werkenden.

Voorwaarden voor een mogelijke

Bevoegdheden van instellingen voor hoger onderwijs (IHO) voor het


41

overdracht

ontwikkelen van aangepaste opleidingen.

Algemene beschrijving van de belangrijkste verwezenlijking

Het project loopt nog steeds.

Aanvullende informatie

Project website http://www.kompetenzregion-rlp.de/ Website van de hogeschool Kaiserslautern http://www.fh-kl.de/fh/forschung/hw-projekte.html Website van de technische Universiteit Kaiserslautern http://www.disc.uni-kl.de/en/projects/offene-kompetenzregion/

Voorbeeld 2

Titel van de ‘Best Practice’


Locatie

Senior Expert Service (SES) Oprichting in het belang van de Duitse industrie voor Internationale Samenwerking. Non-profit organisatie die begeleiding biedt zodat ondernemingen, overheden, beroepsorganisaties bedrijfsverenigingen zelfredzaam worden.

MKB en

Duitsland en Rijnland-Pfals (nationaal en regionaal niveau) Senior Experten Service (SES) Stiftung der Deutschen Wirtschaft für internationale Zusammenarbeit GmbH Gemeinnützige Gesellschaft

Aanvang van ‘Best Practice’

1983

Datum van afronding ‘best practice’ (Indien relevant)

Korte samenvatting

Senior Experten Dienst (SES) is de stichting van de Duitse industrie voor internationale samenwerking. SES is in Duitsland de grootste organisatie geïnitieerd door vrijwilligers, gepensioneerde en managementprofessionals. Het is een non-profit organisatie die begeleiding biedt aan ondernemers voor zelfredzaamheid sinds 1983, vooral in ontwikkelingslanden, nieuw geïndustrialiseerde

N.v.t.


42

landen en ook binnen Duitsland. Werkveld

Rijnland-Rijnland-Palts Het aanbod wordt aangemoedigd door de samenwerking met het ‘future initative project’ Rijnland-Rijnland-Palts (ZIRP), door het Ministerie van Economische Zaken, klimaatbescherming, energieen planning (MWKEL) van Rijnland Rijnland-Palts. SES heeft een specifiek initiatief voor jonge bedrijven binnen Rijnland-Rijnland-Palts, die in het stadium van consolidatie professioneel advies nodig hebben over zaken als: • • • • • •


sales and marketing; financiën; controlling; bedrijfsorganisatie; bedrijfsontwikkeling; successieplanning.

Meer dan 10.000 senior experts zijn actief bij de SES. De vrijwilligers komen van alle commerciële, technische, ambachtelijke, medische en sociale beroepen. Ze bieden allemaal hun expertise vrijwillig aan en sinds 1983 heeft SES 26.000 werkzaamheden verricht in 160 verschillende landen. Het kantoor gevestigd in Mainz bedient ongeveer 1.300 SES experts. Lokale professionals hebben meer dan 3000 opdrachten kunnen uitvoeren.

Oorspronkelijke doelstellingen

De diensten van SES zijn vooral gericht op het MKB, overheden, vakbonden en organisaties uit het bedrijfsleven, sociale en medische instellingen en opleidingsinstitute. SES heeft een nauwe samenwerking met andere ontwikkelingsorganisaties. Zo begeleiden zij in Duitsland ook scholieren en stagiaires. SES is ingericht afhankelijk van de vraag en behoefte. Er wordt gereageerd op aanvragen van klanten. Verzoeken worden beoordeeld en wanneer bemiddeling plaatsvindt, wordt een overeenkomst tussen opdrachtgever en expert. Het werk van deskundigen is gerechtelijk gezien een aanbeveling; de verantwoordelijkheid voor de uitvoering en consequenties liggen bij de klanten. Bescherming van de intellectuele eigendomsrechten van derde partijen is een van de belangrijkste principes van alle SES opdrachten.


43

Impact van beleid (indien van toepassing)

1. Business development 2. Subsidies op uitvoering van projecten


SES Experts kunnen bedrijven helpen dankzij de vele jaren van professionele ervaring. Zij delen hun kennis op vrijwillige basis en trainen collega's in hun vakgebieden, niet alleen in Duitsland maar over de hele wereld. Ze zijn uitgerust met marktkennis binnen 50 niche van de industrie. Ook worden de Experts gekenmerkt door goede sociale vaardigheden, bereidheid zich aan te passen aan de omstandigheden van de opdracht en cultuur, en tot slot goede kennis van vreemde talen. Aan de vrijwilligers van SES worden uiteraard gemaakte kosten vergoed en de verzekering voor hen betaald.


SES wordt ondersteund door de belangrijkste verenigingen van Duitse ondernemers: de Federatie van Duitse Industrie (BDI), de Confederatie van Duitse werkgeversverenigingen (BDA), de Vereniging van Kamers van Koophandel en Industrie (DIHK) en de Duitse Bond van Skilled Crafts (ZDH). De activiteiten van SES in het buitenland worden deels gefinancierd door het Federaal Ministerie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (BMZ). Projecten in Duitsland worden ondersteund door het ministerie van Onderwijs en Onderzoek (BMBF).


SES wordt ondersteund door ondernemersverenigingen van Duitsland.

de

belangrijkste

SES sluit het boekjaar van 2012 af met bevredigende resultaten, aan de inkomstenkant € 8.774.000- tegen de totale uitgaven van € 8.760.000 miljoen. De omzet is sinds 2011 gestegen met 9,2 procent. Er is meer vraag naar experts en er is genereuze steun ontvangen van zowel publieke als private weldoeners. Bijvoorbeeld, het Federaal Ministerie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (BMZ) voorziet de SES van voldoende gefinancierde opdrachten in ontwikkelingslanden en opkomende industrielanden – ongeveer € 7.137.000. Daarnaast kwam er steun voor het VERA training initatief, (€ 985.000) van het Ministerie van Onderwijs en Onderzoek (BMBF), evenals het coachproefproject @ School (€ 212.000). Tot slot heeft het Ministerie van Economische Zaken van de deelstaat Rijnland-


44

Rijnland-Palts betaald voor de opdrachten die er in 2012 zijn uitgevoerd. Rijnland-Rijnland-Palts Alleen voor SES opdrachten die geïnitieerd zijn in Rijnland-RijnlandPalts, vergoedt de SES (50 cent / km) en een dagvergoeding van 15 euro. Andere kosten worden gedragen door de deelstaat Rijnland Rijnland-Palts. Wat waren de kosten om het project te realiseren?

Financiële gegevens 2012 (alle waarden in EUR 1000) :

Wat zijn de verwachte voordelen van de uitvoering in de praktijk?

Voor alle opdrachten heeft SES een gezamenlijk hoofddoel, namelijk anderen te leren hoe ze zichzelf winstgevend kunnen maken, onder het mom van kennisbehoud, door de uitwisseling van kennis en ervaring. Het doel is altijd om de vooruitzichten voor de toekomst te verbeteren, of het nu gaat om de toekomst van een klein bedrijf of die van een startende ondernemer.

Opbrengsten: 8 649 Donaties: 23 Overige baten: 102 Totaal van de baten: 8 774 Projectkosten: 3 418 Personeelskosten: 3 827 Materiële kosten: 1 515 Totale uitgaven: 8 760 Jaarresultaat: 14

Veel oudere mensen willen zich niet simpelweg terugtrekken uit de zakelijke wereld als ze met pensioen gaan, maar willen hun jarenlange professionele ervaring en hun kennis met anderen delen. Dus oudere- en jongere mensen, gever en ontvanger, kunnen profiteren van deze aanpak. Voorwaarden voor een mogelijke overdracht

Algemene beschrijving van de belangrijkste verwezenlijkingen

Ondersteuning van de overheid en ook van de belangrijkste organisaties die het bedrijfsleven vertegenwoordigen. Beschikbaarheid van Experts met vele jaren van professionele ervaring, die hun kennis op vrijwillige basis willen overdragen. De professionele ervaring en specialistische kennis wordt door gepensioneerden SES experts overgedragen op vrijwillige basis. Inmiddels hebben SES experts bijna 30.000 opdrachten over de hele wereld uitgevoerd. Daarmee kan gesteld worden dat SES de eerste


45

aanloophaven is voor gepensioneerde specialisten en voor managementprofessionals die bereid zijn hun kennis te delen. Sinds 1983 heeft de organisatie ervaring met het geven van praktische en afgestemde begeleiding aan een minder ervaren generatie. Op deze manier kan jong echt van oud leren en dat is ook het motto van SESde toekomst heeft ervaring nodig -, niet alleen in Duitsland maar wereldwijd. Aan het eind van 2012 sluit SES af met een resultaat van meer dan 2.800 opdrachten en 10.500 geregistreerde deskundigen. Dit toont aan hoe SES haar positie als de grootste Duitse vrijwilligersorganisatie voor gepensioneerde en managementprofessionals verder heeft uitgebreid. In 2012 heeft de SES organisatie zich ontwikkeld in een zeer positieve richting. Elke maand kwamen er gemiddeld 100 nieuwe aanmeldingen van specialisten. Ondertussen schreven 526 mensen zich uit, wat resulteert in een groei van bijna 700 professionals. Aan het eind van december stonden 10.526 deskundigen geregistreerd, meer dan ooit tevoren. Aanvullende informatie

Jaarverslag 2012 Senior Experten Service (SES) http://www.ses-bonn.de/en/news-press/press-releasespublications/annual-report.html Bondige informatie http://www.ses-bonn.de/en/news-press/press-releasespublications/short-information.html Senior Experten Service (SES) regional agency Mainz http://www.ses-bonn.de/kontakt/bueros-in-deutschland/mainz.html SES website http://www.ses-bonn.de/en/home.html

Voorbeeld 3-DE Titel van de ‘Best Practice’

“nexxt-change” enterprise e-platform


e-platform voor kopers en verkopers in de bedrijvenmarkt


46

Locatie

Berlijn


2006

Korte samenvatting

“nexxt-change” enterprise e-platform wordt mogelijk gemaakt door het Federale Ministerie van Economie en Technologie, KfW bankengroep, de Duitse Kamer van Koophandel en Industrie, Centrale Vereniging van Ambacht, Bond van Duitse Coöperatieve banken, Raiffeisen bank, Duitse spaarbank en de Giro Association. Het doel is om geïnteresseerde ondernemers en starters binnen de bedrijvenmarkt bij elkaar te brengen via het platform. Deze gratis dienst biedt een centrale marktplaats in het belang van succesvolle bedrijfsopvolging, door het bieden van de volgende diensten:

Datum van afronding N.v.t. ‘best practice’ (Indien relevant)

• breed scala aan intermediaire bedrijven; • gekwalificeerde ondersteuning van bevoegde regionale partners; • automatische melding van passende nieuwe advertenties (abonnement functie per e - mail of RSS -feed); • gebruiksvriendelijke interface Elke gebruiker heeft de toegang tot een uitgebreide database met gratis advertenties, waarop kopers en verkopers anoniem kunnen reageren. Werkveld

Duitslands grootste online platform voor bedrijfsopvolging met (op 06/12/2013) 7.456 te koop aangeboden ondernemingen en 2,851 zoekende kopers.


Er zijn veel zelfstandige ondernemers op zoek zijn naar een opvolger wanneer overname door familie of een partner is uitgesloten. Aan de andere kant zijn er veel toegewijde ondernemers die graag een bedrijf starten door overname. Het online platform "Nexxt-change" is een goede uitkomst voor zowel kopers als verkopers (www.nexxtchange.org). De succesvolle overdracht van bedrijven tussen de generaties is niet alleen voor de bedrijven erg belangrijk maar ook economisch van groot belang. Vele jaren werd gewerkt in structuren waarvan de ondernemers ervaring en marktkennis hebben opgedaan, die nu kan worden doorgegeven aan de nieuwe generatie ondernemers. Mede dankzij het grootste nationale online platform, dat actieve ondersteuning biedt bij het overnameproces, zijn vele bedrijven en


47

miljoenen banen is Duitsland gewaarborgd. Oorspronkelijke doelstellingen


Het nexxt-change business-platform heeft als doel de generatiewisseling binnen het MKB actief te ondersteunen, door niet alleen de vraag en het aanbod op elkaar af te stemmen maar ook door proces begeleiding te bieden. 1. Business Development 2. Subsidies op uitvoering van projecten


Na de oprichting in 2006 zijn er binnen het MKB meer dan 8.600 opvolgers gevonden voor te koop aangeboden ondernemingen. Nadat de website opnieuw gelanceerd is in 2011 heeft het maandelijks ongeveer 2.7 miljoen bezoekers. In totaal heeft het bedrijf inmiddels 81,413 advertenties van kopers en verkopers gepubliceerd.


820 regionale partners, allemaal gespecialiseerde professionals van de Kamers van Koophandel en Industrie, lokale coöperatieve banken en spaarbanken. Regionale partners zijn vooral: • • • • • • •

Kamer van Ambachten; Kamers van Koophandel en Industrie; Coöperatieve banken en Raiffeisen banken; Spaarbanken; Adviesbureaus van de coöperatieve bankgroep, de organisaties van spaarbanken, Finance Group en ambachten Economische ontwikkelingsagentschappen van de Duitse vereniging van Economische Ontwikkeling en Development Capital Association; Productiviteit en innovatiecentra van Duitse Zaken van de deelstaten.

De taak van de regionale partners is de bemiddeling tussen vraag en aanbod en het voorzien van actieve begeleiding tijdens het overdrachtsproces. Er is ook de mogelijkheid dat adverteerders wordt geadviseerd door regionale partners over de begeleiding van een opvolgingsproces. Er zijn geen standaardmethoden van toepassing bij de bemiddeling en begeleiding tot overname. Het wordt altijd afgestemd op de regionale partners.


48


49


Het platform"Nexxt -change" is een gefinancierd initiatief van het Federale Ministerie van Economie en Technologie, KfW groep bank, de Duitse Kamer van Koophandel en Industrie, Centrale Vereniging van Ambacht, Bond van Duitse coöperatieve banken, Raiffeisen banken, Duitse spaarkassen en de Giro Association.


Kosten van beide ondersteunende organen (Federaal Ministerie van Economie en Technologie, KfW bankengroep) € 246.432 Personeelskosten van alle regionale partners: € 6.370.864 (Bedragen uit 2011)

Wat zijn de verwachte voordelen van de uitvoering van de praktijk?

Voordeel voor gebruikers: • • • • • • •

Gratis database voor Bedrijfsopvolging; Advertenties op een gerenommeerde site; Advies en begeleiding door de bevoegde regionale partners; Matchen van advertenties; Contacten tussen adverteerders Lezingen, evenementen en workshops en publicaties Toegang tot netwerken (bijvoorbeeld tussen de Nexxt-change regionale partners, kamers, banken en belastingadviseurs)

Voordeel in het algemeen: • • • • • • • Voorwaarden voor een mogelijke overdracht

Bemiddeling tussen overdragers en overnemers; Het verkrijgen van banen; Verhogen van de hoeveelheid geslaagde bedrijfsoverdrachten; Initiëren van verkooptransacties; Consultancyaanbod van de regionale partners; Verhoging van bewustzijn voor de problematiek van bedrijfsopvolging; Integriteit en neutraliteit.

Er moet worden voldaan aan de evaluatiecriteria, gebaseerd op de volledige vergelijkende EU – studie; "Markten voor Bedrijfsoverdracht ter bevordering van een open en gezonde overdrachtsmarkt van ondernemingen in Europa" van 2006. Bijvoorbeeld: • • •

neutral and trustworthy operator Alomvattend Nationaal Platform om te voorkomen dat er een versplintering in een aantal beurzen plaatsvindt; Neutrale en betrouwbare operator;


50

• • • • •

Advertenties, bewustwordingscampagnes en verspreiding van relevante informatie over bedrijfsopvolging, zodat een goede reputatie onder de doelgroep wordt verkregen; Bescherming van de identiteit van adverteerders (anoniem contact aanvragen); advertenties moeten aan bepaalde minimale eisen voldoen. Dit wordt gewaarborgd door een regelmatige kwaliteitsevaluatie van de advertenties; Online platforms moeten ook andere diensten aanbieden, zoals ondersteuning bij onderhandelingen, consultancy en ondersteunende diensten; een systematische controle en bewaking moet het succes van de missie, en haar kritische factoren waarborgen.


Nexxt-change is er in 2011 in geslaagd om 1312 onderhandelingen tussen kopers en verkopers te begeleiden. Dit heeft geleid tot het behoud van ongeveer 10.500 banen. Bij het overwegen van de ramingen en prognoses met betrekking tot de ontwikkeling van de zakelijke overnamemarkt waarbij geen familie in het spel is, zou Nexxt-change 10% van alle relevante bedrijfsopvolgingen behandeld hebben. De gebruikers van Nexxtchange waarderen de toegevoegde waarde van het platform als positief: 41% van de starters en 35% van de aanbieders is ervan overtuigd dat men zonder deze dienst minder kans op succes had gehad. Het tevredenheidscijfer onder betrokkenen die een feitelijke transactie hebben uitgevoerd, stijgt naar 68% (de overdrager) en 71 % (verkrijger). Een ander voordeel van het onlineplatform is de start van onderhandelingen op een simpele manier te kunnen initiëren. Hierover denkt 60 % van de overnemers en 69 % van de overdragers dat zij zonder NBexxt –change niet in staat geweest zouden zijn om hetzelfde aantal verkopen te behalen. De organisatie dient zijn doel om de verkooponderhandelingen te faciliteren en relevante partijen bij elkaar te brengen op een kostenefficiënte manier.


Folder " Nexxt change" enterprise e - platform (Duits) https://www.nexxt-change.org/Service/Hilfe/ (Klik aan de rechter kant “Nexxt-change Flyer”)


51

Attica Voorbeeld 1 Titel van de ‘Best Practice’

Ontwikkeling van de website voor bedrijfsoverdrachten


Steun voor het MKB

Locatie

Athene, Griekenland


Oktober 2012

Korte samenvatting

Ontwikkeling van een website die de bedrijfsovername ondersteunt.

Werkveld

Taxatie en bedrijfsoverdracht


N.v.t.

Wat is het Het verstrekken van informatie over de waarde van een conceptueel kader onderneming. dat tot dit initiatief heeft geleid? Oorspronkelijke doelstellingen

Om een inschatting van de overnamekosten te kunnen maken, is het noodzakelijk dat een goede waardeschatting kan worden gepresenteerd.

Impact van beleid

N.v.t.

(indien van toepassing) Wat was de belangrijkste factor die deze Best Practice succesvol heeft gemaakt?

Een relevant aantal potentiële kopers is beschikbaar om zaken mee te doen.


Voor een succesvolle een bedrijfsovername is het van belang dat er een verkoper en een team van potentiële kopers aanwezig is. Een deskundige adviseur die de biedingen valideert en begeleiding biedt binnen het proces.


52


Een ‘private equity’ fonds heeft een bedrijf ontwikkeld om dit project uit te voeren.


De initiële investering lag rond de 120.000 € en de operationele kosten zijn jaarlijks 50.000 €.


Financiele voordelen Van de koperskant, het identificeren van het marktaandeel en – kansen gerelateerd aan de onderneming. Vaak resulteert dit in verhoogde bedrijvigheid en een verbetering van economische prestaties. Van de verkopers kant, een grote hoeveelheid kapitaal komt ter beschikking van het bedrijf. Van de sociale kant, het voorkomen van de mislukking van bedrijfsovernames zal leiden tot een positief resultaat voor werkgelegenheid bedrijfsactiviteiten.

Voorwaarden voor een mogelijke overdracht

Vertrouwen en open communicatie tussen de partners


Consequente toename van leden die inloggen op de website


Website http://www.bizmarket.gr/biz/sell/

Als gevolg van de locale economische crisis zijn er meer verkopers dan kopers.

Consulting diensten http://www.bizmarket.gr/symvoules.html


53

Voorbeeld 2 Titel van de ‘Best Practice’

Corallia Clusters Initiative


Een zakelijk clustercentrum

Locatie

Amarousio, Athene, Griekenland


2006

Korte samenvatting

‘Corallia Clusters Initiative‘ is de eerste organisatie in Griekenland die is opgericht voor een gestructureerde en systematische ontwikkeling van innovatieclusters, met het strategische doel om productieve en innovatieve systemen te creëren. Hierin wordt op een gecoördineerde wijze gewerkt, zodat specifieke sectoren en regio's van het land de kans krijgen zich te ontwikkelen. Voorkeur wordt gegeven aan regio’s met een concurrentievoordeel of een sterke oriëntatie voor export.

Datum van afronding ‘best pratctise’ (Indien relevant)

N.v.t.

In die clusters fungeert Corallia als Cluster Facilitator met betrekking tot specifieke en ondersteunende acties die alle bijdragen aan het innovatie-ecosysteem, waaronder de industrie, universiteiten, onderzoekscentra, regionale en centrale overheidsinstanties, durfkapitalisten, bedrijvencomplexen, banken, aanbieders van infrastructuur, media, leveranciers en kopers. Doel is concurrentievermogen, ondernemerschap en innovatie te stimuleren. Werkveld

Het creëren van een geschikt klimaat voor de ontwikkeling van een duurzame bedrijfscyclus.


Inmiddels heeft Corallia de groei ondersteund van drie zeer gespecialiseerde clusterinitiatieven in Griekenland: ten eerste de kennisintensieve thematische sectoren, namelijk op de mi - Cluster (nano / micro-elektronica gebaseerde systemen en toepassingen | www.mi - cluster.gr), Ten tweede het si - Cluster (ruimte technologieën en toepassingen | www.si - cluster.gr), en als laatste de gi - Cluster (innovatieve gaming technologieën en creatieve inhoud | www.gi - cluster.gr).


54


Corallia is een aanbieder van clusters dat bedrijven toegevoegde waarde geeft door iedereen binnen het innovatienetwerk toegang te geven tot de unieke zakelijke mogelijkheden en diensten. Ook worden startende bedrijven ondersteund. Toekomstige studenten en ondernemers kunnen hier innovatieve plannen delen en mogelijk de onderneming realiseren.

Impact van beleid

Business Development

(indien van toepassing)

Subsidies op uitvoering van projecten


Het heeft de horizon van innovatie verbreed door het aanbieden van gedegen trainingsprogramma‘s, waarbij de leden van de clusters expertise en inzichten krijgen over onderwerpen variërend van technische vaardigheden met betrekking tot projectmanagement, onderhandelings- tactieken en het ontwikkelen van een goed bedrijfsplan. Verkleint de innovatieachterstand door aanvulling en partnerschappen, van- en tussen de cluster–leden. Ook verbindt het de leden met nationale en internationale organisaties, zoals vooruitstrevende innovatiecentra in Europa, USA en Japan.


Bestaande ondernemers die een nieuw, innovatief idee binnen het bedrijf willen ontwikkelen.


Door de samenwerking van een vermogend investeerder en een Hedge fonds in Griekenland.


Meer dan 3m € (schatting)


Een nieuw innovatief managementteam dat de ontwikkeling van bedrijvigheid stimuleert.

particuliere

Omzet 350 M€ Export: 80% (2008)


55


Een innovatief bedrijfsplan en gedrevenheid om te werken.


De resultaten die behaald zijn sinds de oprichting in 2006, zijn veelbelovend. Het totaal aantal leden binnen het cluster groeide van 13 tot 132 (68 industriële, 41 academische en 23 anderen). Uit de voorlopige resultaten van het project over de periode tussen 2008-2010 blijkt dat de bedrijven die behoren tot een cluster, een omzetgroei hebben gerealiseerd van 266 %, een arbeidsparticipatiegroei van 63 % en met betrekking tot export een groei van 119 %. De investeringen van particuliere investeerders steeg met 438 %. Het gaat om een bedrag van meer dan € 12m. Aankomend jaar wordt verwacht dat dit nogmaals zal verdubbelen. Octrooiaanvragen stegen met 105 %, meer dan 100 aanvragen, en ook hiervan wordt een verdere stijging van 60% verwacht over 2013. De deelname van het aantal academische- en onderzoeksinstituten binnen de industrie, is gegroeid met 228%, 110 aangesloten instellingen waarvan verwacht wordt dat dit in 2013 met 40% zal toenemen.


Project of the Week: "Corallia" Clusters Initiative http://ec.europa.eu/regional_policy/newsroom/detail.cfm?id=193 Directorate Gernal for Internal Policies, Committee on Industry, Research and Energy (ITRE) http://www.europarl.europa.eu/document/activities/cont/201305/2 0130524ATT66730/20130524ATT66730EN.pdf


De steun van incubators bij de ontwikkeling van een kader voor bedrijfsoprichting


MKB ondersteuning

Locatie

Lavrio, Attiki, Griekenland


56


1992

Datum van afronding ‘Best Practice’ (Indien relevant)

Korte samenvatting

De nationale Technische Universiteit, een vooraanstaand onderzoeks-instituut in Europa ontwikkelde een incubator als een non-profit organisatie voor de ontwikkeling en uitvoering van onderzoeken en projecten in het bedrijfsleven

Werkveld

Business Development, Innovatie and business renewal

N.v.t.

Wat is het The Incubator van BIC Attica in Lavrio Technological Cultural Park conceptueel kader biedt diensten aan haar zakelijke huurders op drie niveaus. dat tot dit initiatief 1. Basisvoorzieningen van operationele diensten heeft geleid? • Persoonlijke ingerichte werkplekken voor 1-6 personen • Gezamenlijke ruimtes (vergaderruimte, receptie, keuken, secretariaat, enz) • Vergaderzaal in BIC van Attica gelegen in het centrum van Athene • Secretariaat • Telecommunicatie-infrastructuur (call center, fax, internet) • Algemene consultingdiensten 2. Netwerken met experts uit verschillende sectoren (advocaten, accountants, grafisch ontwerpers etc.) 3. Netwerken met organisaties die diensten van toegevoegde waarde aanbieden. • Toegang tot financieringsinitiatieven (voorbereiding van de aanvraag voor financiering binnen de nationale en Europese programma's, Venture Capital, Banken, Particuliere Beleggers etc.) • Marketingdiensten (marketing strategieplannen, samenwerking met bedrijven gespecialiseerd in de verkoop, promotie, etc.) • Kennismanagement services (netwerken met kennis gerelateerde instellingen zoals universiteiten, instellingen voor technologisch onderwijs, onderzoeksbureaus, etc.) voor het gebruik van diensten en het ontwikkelen van samenwerkingsverbanden. Oorspronkelijke doelstellingen

Efficiënte benutting van ruimte en de potentie van de Griekse onderzoekers


57


N.v.t.


Ontwikkeling van nieuwe bedrijven.


Enkele van de belangrijkste aandeelhouders zijn: Ecologische en Technische Universiteit, Gemeente, Griekse regering, MKB, particuliere banken, universiteiten, de gemeente van Piraeus en de Helleense Organisatie van Kleine en Middelgrote Ondernemingen en Ambacht.


In 1994 werd een financieringsprogramma goedgekeurd om de Lavrion Technologische en Culturele Park (LTCP) op te richten.


Totale kosten : ongeveer € 7.800.000, gefinancierd door de EU- en nationale fondsen.


Bedrijfsoverdracht en de ontwikkeling van kennis.


Deelname en samenwerking bij projecten stelt leden van de incubator in staat om de innovatieve kennis in te zetten voor bedrijfsgroei op een valide en betrouwbare manier met garanties voor een lange levensduur.


Talrijke projecten uitgevoerd binnen de incubatororganisatie leidden tot de ontwikkeling van nieuwe business lines, en ook tot de oprichting van nieuwe bedrijven. De incubator helpt universiteiten vooral om de aanwezige kennis optimaal te gebruiken, door bijvoorbeeld de oprichting van een spin-off, een klein bedrijfje voor de ontwikkeling van commercieel innovatieve initiatieven. De incubator biedt momenteel ondersteuning aan drie bedrijven, waardoor slechts 25% van de


58

capaciteit wordt gebruikt. Reeds ingediende verzoeken worden op dit moment beoordeeld om de resterende capaciteit te benutten. De meest aantrekkelijke kenmerken voor ondernemers om gebruik te maken van de incubator zijn de flexibele huurcontracten alsmede de beschikbaarheid van professionele diensten tegen lage kosten, dankzij Attika BIC - van -. Aanvullende informatie

Omschrijving van de incubator http://www.incubator.gr/servicesen.html Een voorbeeld van de vele projecten waarin BIC geslaagd is om aan deel te nemen http://www.guarden.eu/bicattika/

Centrum Region Voorbeeld 1 Titel van de ‘Best Practice’

Center for Business, Technology Transfer and Business Incubator


Door de actieve ondersteuning van de economische sectoren met groeipotentieel en stimulans voor innovatief onderzoek, is Brasov de groeimotor voor economische ontwikkeling binnen de regio.

Locatie

Brasov, Roemenië


2013

Korte samenvatting

Het huidige project heeft ten doel: • Ondersteuning van de ontwikkeling van nieuwe ondernemingen; • Stimuleert de uitwisseling van expertise tussen Research & Development-instituties en het bedrijfsleven; • Het ondersteunen van zakelijke bemiddeling tussen bedrijven. Voor dit doel zal een onderdeel van het Business Centre gewijd worden aan tentoonstellingen, conferenties, zakelijke bijeenkomsten gericht op nationale en internationale ondernemers.


2015


59

Werkveld

Betrokkenheid van de gemeente bij de steun aan het MKB ondernemerschap om op die manier een concurrerend ondernemingsklimaat te creëren in Brasov.


Dit jaar is het contract getekend voor het project ‘Centre for Business, Technology Transfer and Business Incubator‘. Het zal worden uitgevoerd door structuurfondsen. Het ontworpen project is geschikt voor meerdere functies: informatiecentrum, bedrijfsondersteuning, innovatie, professionele diensten, laboratoria (testen, certificeren, en goedkeuring), multimediaruimte, bedrijfskantoren en het faciliteren van ruimte voor evenementen, seminars, tentoonstellingen en kantoorruimte. De stad Brasov wil de functies van het incubatorcentrum versterken, door het gebruik van ondernemerschap en innovatie aan te laten luiten op de wereldmarkt om op deze manier economische en sociale ontwikkelingen te verbeteren. Het Business Center zal 3 functies bij elkaar brengen: • Business Incubator; • Technology Transfer Centre; • Exhibition and Conference Centre. Voordelen voor door incubaters begeleide bedrijven: • Ondersteuning in de pre - incubatieperiode (het opstellen van een bedrijfsplan, netwerken etc.) • Toegang tot kantoorruimte voorzien van meubilair en apparatuur • Toegang tot de vergaderzalen, klassen en evenementen; • Toegang tot de nutsbedrijven en telecommunicatie; • Bijstand en advies voor specifiek zakelijke behoeften tijdens de incubatie; • Deelname en organisatie van cursussen, beurzen, tentoonstellingen en andere promotieactiviteiten; • Toegang tot zakelijke netwerken - andere geïncubeerde bedrijven (potentiële klanten / leveranciers); • Deelname aan de evenementen georganiseerd in het centrum; • Nazorgactiviteiten van de incubatiediensten –promoten van het bedrijf en, deelname aan evenementen, etc.


60

Oorspronkelijke doelstellingen Impact van beleid (indien van toepassing) Wat was de belangrijkste factor die deze Best Practice succesvol heeft gemaakt? Belangrijke betrokkenen binnen dit project.

Het project is een initiatief van de gemeente Brasov en het doel is de ontwikkeling van het bedrijfsleven te ondersteunen. 1. 2. 3.

Bedrijfsontwikkeling Energie-efficiëntie Duurzame ontwikkeling

Het contract voor dit project werd recentelijk getekend en zal tot 2015 worden uitgevoerd. Een essentieel element voor succes van dit project is de betrokkenheid van de gemeente Brasov en de samenwerking tussen de publieke- en private sector alsook Brasov University. Gemeente, particuliere sector / bedrijfsleven en de universiteit van Brasov.

Op welke manier is Het project wordt gefinancierd via structuurfondsen: 50 % het initiatief structuurfondsen en 50 % Gemeente Brasov. gefinancierd? Wat waren de kosten om het project te realiseren?

€ 15.778.519 (schatting)


Economische voordelen: • • • • • • •

Ontwerpen en ontwikkelen van een infrastructuur om complexe bedrijfsprocessen te ondersteunen; Het creëren van een gunstig klimaat voor de ontwikkeling van bedrijven in de prioriteitsgebieden; Organiseren van ten minste 5 jaarlijkse evenementen ter bevordering van producten/diensten op prioriteitsgebieden, die zijn gebaseerd op onderzoek en innovatie; Creatie van ongeveer 128 permanente nieuwe banen in de bedrijven die zijn geholpen door een incubator; Aantrekken en lokaliseren van maximaal 20 bedrijven van verschillende omvang; Het aantrekken van start-ups en jonge professionals en hen voorzien van ondersteuning bij het opzetten van een onderneming. Het ontwikkelen en leveren van een uitgebreid portfolio van diensten, gewijd aan de lokale bedrijven en regionaal zakelijke omgeving;


61

•

Van de ‘incubated‘ bedrijven die actief zijn, zal ten minste 50% haar economische activiteit in Brasov blijven uitvoeren. Het behouden van de bereikte bedrijvigheid zal aan het einde van de incubatieperiode van tenminste 3 jaar bijdragen aan de gewenste lokale doelstelling.

Het voorgesteld project genereert inkomen . Omzet wordt verwacht voort te komen uit de volgende activiteiten • • • • • • Voorwaarden voor een mogelijke overdracht Algemene beschrijving van de belangrijkste verwezenlijkingen

De voorwaarden voor mogelijke uitwisseling worden aan het eind van het project vastgesteld. Succesvolle implementatie in Brasov is echter een voorwaarden. • • • • • • • •


Incubators; Het verhuren van laboratoria; Huur van de tentoonstelling ; Conferentiezaal ; Het verhuren van begeleiding; Het verhuren van complementaire diensten

Ondernemerschapsontwikkeling in Brasov; Ondersteuning van de ontwikkeling van levensvatbare particuliere ondernemingen die werkzaam zijn in markten met een hoge toegevoegde waarde; Creëren van banen in Brasov; Ontwikkeling van de handelsbetrekkingen van Brasov en van de centrale regio. Internationalisering van de Brasov-economie; Organiseren van zakelijke evenementen die de reputatie en bekendheid van Brasov en omgeving zullen verhogen; Ontwikkeling van toenemend zakelijk toerisme rondom het Brasov- gebied; Verbeterde kwaliteit van leven in Brasov.

Omdat het project onlangs is gestart, is er nog geen website voor informatie en promotie.


62


Roemeense Business School Foundation van Brasov Kamer van Koophandel en Industrie


Continue groei van kennis voor het bedrijfsleven

Locatie

Brasov, Roemenië


1998

Korte samenvatting

De KvK heeft als missie om de belangen van de ondernemers binnen de provincie Brasov te vertegenwoordigen. Zij moet de grootste lokale adverteerder zijn in het belang van regionale en nationale ontwikkeling. Het uiteindelijke doel is om eerste keus te worden bij partnerkeuze of voor een overlegorgaan, door het aanbieden van afgestemde diensten voor huidige en toekomstige partners op een bevoegde, onpartijdige en efficiënte manier.


N.v.t.

De Kamer heeft als doel om bij te dragen aan de ontwikkeling van een gunstig ondernemingsklimaat, door haar leden te ondersteunen met betrekking tot rechten en plichten van de lokale en centrale overheden. Om dit doel te realiseren, zal de Kvk een coherent economisch en sociaal beleid in de provincie Brasov ontwikkelen en ondersteuning bieden door middel van drie strategische doelstellingen: •

• • •

Vertegenwoordigen en beschermen van de belangen van bedrijven met betrekking tot hun relaties met lokale, nationale en internationale instellingen op institutioneel niveau : economisch en administratief. Het uitvoeren van diensten met hoge kwaliteit, om aan de voorwaarden van een goed ondernemersklimaat te kunnen voldoen. Bijdragen aan de ontwikkeling van instellingen door het opzetten van nieuwe organisaties die worden bestuurd door de KvK, alsook het verbeteren van bestaande organisaties. Bijdragen aan institutionele ontwikkeling door het opzetten van nieuwe organisaties beheerd door de KvK en het verbeteren van de reeds bestaande. Dankzij het gebruik van een strakke structuur binnen de KvK, en actieve deelname aan samenwerkingsverbanden met andere organisaties, wordt de lokale economie bevorderd.


63

Brasov Romanian Business School Foundation van Brasov KvK en Industrie is een niet - gouvernementele organisatie die gericht is op de ondersteuning van permanente opleiding en training voor het bedrijfsleven. De doelstelling is om een sociale en onpartijdige bemiddelaar te zijn voor de ondernemers in de provincie Brasov. Dit wordt gerealiseerd door het faciliteren van de volgende diensten: een platform voor opleiding, informatie en dialoog voor iedereen die een bedrijfsplan heeft voor de provincie Brasov. Werkveld

Onderwijs voor het bedrijfsleven.


De KvK heeft de volgende specifieke doelstellingen om haar missie en doel te bereiken: •

•

• •

•

• • • • •

Ten eerste moet de Kamer erkennen dat ze als versterkende factor kan dienen bij dialoog tussen ondernemer en economische, politieke- en sociaal invloedrijke personen. Hetzelfde geldt voor niet-gouvermentele organisaties en instellingen uit het middenveld. Het uitbreiden van de middelen om consolidatie te bieden aan partnerbedrijven. Dit moet worden gedaan door regelmatig overleg waarin economische en professionele zaken worden gedeeld zodat de KvK een efficiënte manier kan kiezen om haar leden te ondersteunen. Het verhogen van de representatieve rol van de KvK dankzij een toenemend aantal aangesloten leden met expertise. Actieve deelname en betrokkenheid bij economische regulering, met als doel een gezond economisch beleid te creëren op basis van een duidelijke, rechtvaardige, coherente en rationele wetgeving; Het versterken van de bijdrage van de Kamer aan de creatie en het onderhoud van een concurrerend ondernemingsklimaat, het ondersteunen van de groei van producten en diensten voor een verbeterde concurrentiepositie van de lokale bedrijven; Begeleiden en ondersteunen van bedrijven voor de kwaliteitswaarborging van hun producten en diensten en het beschermen van het milieu en concurrentiegevoelige kennis. Betrokkenheid bij het vaststellen van ethische normen in het bedrijfsleven en zorgdragen voor een markt met veilige handelstransacties en een eerlijke concurrentie. Het uitvoeren van promotie-initiatieven. Het verstrekken van nieuwe innovatieve diensten aangepast op de behoefte van de ondernemer, voor een optimale prijs kwaliteit verhouding; Actieve deelname aan lobby's ter ondersteuning van de


64

• •

Roemeense KvK-structuur, het uitdragen van de doelstelling om de vertegenwoordiger van de Roemeense Ondernemers te zijn met politieke erkenning. Intensivering van de samenwerking met lokale instellingen en overheden om duurzame ontwikkeling te initiëren en uit te voeren; Het uitbreiden van relaties met andere buitenlandse Kamers, instellingen en soortgelijke organisaties. Dit om de nationale ondernemerspositie te verbeteren door intensieve uitwisseling van ervaring en inlichtingen uit verwante sectoren.

Permanente zorg om financiering voor de groei van de Kamer aan te trekken. In de 12 bestaansjaren van de Business School werden er cursussen / specialisatietrainingen georganiseerd in het belang van de lokale zakenwereld. Deze had betrekking op de volgende onderwerpen: onderwijs in ondernemerschap, business management, projectmanagement, computeroperator vaardigheden, Human Resource Management, verkoop- en onderhandeltechnieken en persoonlijke communicatie. Tussen 2006 en 2010 hebben 682 deelnemers geprofiteerd van 43 opleidingen en erkende cursussen over de volgende onderwerpen: • • • • •

Makelaardij Bedrijfsmanagement (onderwijs in ondernemerschap); Landmeter, landmeetkundig technicus; Elektronische computer en netbeheerder; Engelse taal (niveaus: beginner, gemiddeld en gevorderd zakelijk Engels.

De Brasov Business School heeft het initiatief genomen om economisch partnerschap te versterken met het oog op de doeltreffendheid van onderwijs en opleiding met betrekking tot de behoefte op de arbeidsmarkt. Oorspronkelijke doelstellingen Impact van beleid (indien van toepassing)

Behoud van ontwikkeling en groei van de zakelijke markt. 1. Business development 2. Duurzame ontwikkeling


65

Wat was de belangrijkste factor die deze Best Practice succesvol heeft gemaakt? Belangrijke betrokkenen binnen dit project.

Gerenomeerde opleiding voor het bedrijfsleven.

Kamer van Koophandel en Industrie Brasov, de provincie Brasov en commerciele sectoren.


Structuurfondsen en fondsen van de KvK.


Onbekend


Meer opgeleide mensen in het bedrijfsleven en meer mensen opgeleid die een bedrijf willen starten.


Bereidheid om de geleerde lessen in de praktijk toe te passen


Meerdere cursussen zijn geïmplementeerd en verschillende zakenlieden hebben succesvol deelgenomen aan cursussen, zoals:


Website van Brasov Chamber of Commerce and Industry http://www.ccibv.ro/

• • • • •

De uitdaging om een manager te zijn; Onderhandelen en verkoop; Marketing; Succesvolle management teams; Financieel beheer

Website en Facebook link van de Brasov Business School http://www.srafbv.ro/1/ https://www.facebook.com/pages/Scoala-Romana-de-AfaceriBrasov/135691186496311?fref=ts


66

Catalonia Voorbeeld 1 Titel van de ‘Best Practice’

Bedrijvencontinuïteitplan (Plan de Continuidad Emresarial)


Ondersteuning aan het MKB bij het overdragen van het bedrijf.

Locatie

Spanje (ES 1-7)


Mei 2011

Korte samenvatting

Het initiatief geeft advies over de manier waarop levensvatbaarheid van het bedrijf gewaarborgd kan worden na de overname, zowel aan de eigenaars die het bedrijf willen verkopen alsook aan de potentiële kopers of ondernemers die de activiteiten willen voortzetten.

Werkveld

Familieoverdracht en bedrijfsovername.


Het initiatief geeft advies over de manier waarop levensvatbaarheid van het bedrijf gewaarborgd kan worden na de overname, zowel aan de eigenaars die het bedrijf willen verkopen alsook aan de potentiële kopers of ondernemers die de activiteiten willen voortzetten..


Het Nationale ‘Broadcasting Platform’, voorziet in informatie over vacatures en sollicitaties die momenteel beschikbaar zijn. Ook wordt er uitgebreid informatie gegeven over van toepassing zijnde juridische, fiscale en arbeidsprocedures bij bedrijfsverkoop of – overname. Het Nationale Netwerk van ‘Transmission Business Centers’ zijn organisaties die zijn gespecialiseerd in verschillende fases van bedrijfsoverdracht. Doel is om van toegevoegde waarde te kunnen zijn voor alle betrokkenen die zijn gevestigd op het grondgebied van de KvK.


N.v.t.

Het project is als volgt te werk gegaan: • Selectie van bedrijven • Diagnose van het aan- en verkoop proces • Voorbereiding van alle documenten • Onderhandelingen sluiten / overeenstemmen • Bedrijfsoverdracht Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

67


Kader van Plan voor industriebeleid 2020 •

Het beleid heeft een prominente positie als het gaat over programma’s ter ondersteuning van ondernemers in het kader van het Frameworkplan voor industriebeleid van het Spaanse ministerie.


Belangrijke samenwerking tussen de Spaanse regering en de KvK zorgt voor een consequente toepassing van ondersteunende netwerken met vergelijkbare structuren en ondersteunende capaciteiten.


Roemeense regering, de Raad van Kamer van Koophandel, Kamers van Koophandel, landelijke MKB vereniging.


Het initiatief werd gefinancierd met nationale middelen, aangevuld door medefinanciering van ENISA, een publieke onderneming waarvan het doel is om Spaanse bedrijven te creëren en consolideren.


€2.307.680


Aangezien dit initiatief gebaseerd is op een eerdere uitvoering bij 11 andere Kamers van Koophandel en er een budget van 600.000 is, is de verwachting dat deze functie-uitbreiding in Catatonie net zo succesvol zal blijken.


Er zijn geen bijzondere voorwaarden voor de uitwisseling. Het moet echter geïmplementeerd worden in een structuur waarin toegang is tot MKB- netwerken die een grote groep belanghebbenden kan bereiken, omdat het noodzakelijk is het initiatief op meerdere sectoren te richten.


Tijdens de eerste 6 maanden heeft het programma 800 Midden- en Klein- bedrijven kunnen bereiken, er zijn 100 diagnoses verricht waarvan 50 geschikte aanvragen zijn bediend met de nodige documentatie om de bedrijfsoverdracht voor te breiden.


68


Aanvullende informatie Gids voor de overdracht van ondernemingen (PDF: Spanish) http://www.plancontinuidadempresarial.es/Documentos/Guia_Trans misiones_VG_web.pdf Websites http://www.plancontinuidadempresarial.es/ (Spanish State) http://www.cambrabcn.org/competitivitat/gestio_projectes/program a_continuitat_empresarial (Barcelona Chamber of Commerce) Persbericht van het Spaanse Ministerie van Industrie, Toerisme en Handel (PDF: Spanish http://www.minetur.gob.es/eses/gabineteprensa/notasprensa/documents/npplancontemp230511. pdf


Centre de Reempresa de Catalunya


Bedrijfsoverdracht

Locatie

Catalonie (ES51)


Juli 2011

Korte samenvatting

Het Centre de Reempresa de Catalunya werd opgericht in 2010 door ondersteuning van de Catalaanse Werkgeversvereniging (Cecot) en de Private Stichting voor bevordering van zelfstandigen in Catalonië (CP'AC). Het is medegefinancierd door de Catalaanse regering en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) van de Europese Commissie. Dit initiatief werkt als een non-profitorganisatie in een publiekprivate samenwerking.

Datum van afronding ‘best Practice’ (Indien relevant)

N.v.t.

Reempresa is het netwerkcentrum van kennis voor bemiddeling en ondersteuning. Ze werkt volgens een eigen methodiek om bedrijfsoverdracht zo soepel mogelijk te laten verlopen. Ook helpt het potentiële ondernemers (kopers) bij de voorbereidingen om een nieuw bedrijf te vinden, kopen en overnemen. Reempresa organiseert ook voorlichtingsprogramma's Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

69

om de voordelen van bedrijfsoverdracht opleidingsprogramma’s onder de aandacht te brengen.

in

de

Werkveld

Bedrijfsoverdracht, Overnemen, Ondernemerschap

Wat is het conceptueel kader dat tot dit initiatief heeft geleid? 25

Eenderde van de Europese ondernemers zal zich terugtrekken uit het bedrijfsleven tijdens de komende tien jaar. Er wordt geschat dat hier jaarlijks maximaal 690.000 bedrijven en 2,8 miljoen banen mee gemoeid zullen zijn. Niet alle Europese landen hebben volledige en vergelijkbare statistieken omtrent bedrijfsoverdrachten beschikbaar. De landen waarvan de cijfers bekend zijn bevestigen de verwachtingen en indiceren zelfs een kans op een groter aantal bedrijfsoverdrachten. Meest recente studies tonen aan dat ongeveer 120.000 bedrijven en 258.000 werknemers kunnen worden betrokken bij een bedrijfsoverdracht, tijdens de komende tien jaar, in Catalonië (relatief 650.000 en 1.400.000 in Spanje). In een land waar 99 % van de bedrijven onder het MKB valt, is het ontbreken van een gestructureerde markt voor bedrijfsoverdracht en de afwezigheid van een toezichtorgaan een probleem. Het is aannemelijk dat het zal resulteren in een groot aantal bedrijfssluitingen en dus in het verlies van economische activa en banen. In 1994 publiceerde de Europese Commissie een aantal aanbevelingen met betrekking tot overdracht van ondernemingen, waar in principe de leden uitgenodigd werden om initiatieven te tonen met betrekking tot het creëren van bewustwording en het geven van training over onder andere het financiële-, juridische- en belastingtechnische landschap. Ondanks een matige respons en ongelijke vertegenwoordiging van de leden, lijkt de Europese gemeenschap te hebben begrepen dat de ontwikkeling van een mechanisme noodzakelijk is om te anticiperen op de bedreigde continuïteit van bedrijven die geen opvolger hebben. Dat versoepeling van bedrijfsovername prioriteit heeft, wordt weerspiegeld in de laatste "Small Business Act" (SBA), Hierin wordt van de leden geëist om maatregelen te nemen die overdrachten kunnen vergemakkelijken. In overeenstemming met het bovenstaande heeft Reempresa

25

Context of implementation and main issues foreseen


70

opgemerkt dat veel Europese regeringen en instellingen van de Europese Unie een aantal initiatieven heeft gelanceerd om te bedrijfsoverdracht te verbeteren en te vergemakkelijken. Deze initiatieven hebben goede resultaten opgeleverd in termen van groei, werkgelegenheid en duurzaamheid. Daarom hebben Cecot en de cp'Ac stichting besloten om het ‘Centre de Reempresa de Catalunya’, te openen om ook nationaal de overdracht van ondernemingen te vergemakkelijken. Het aantrekken van bedrijven is een nieuwe manier voor de ontwikkeling van groei. Deze strategie wordt toegepast over de hele wereld vanwege het groot aantal belangen en voordelen. Reempresa streeft ernaar om een nieuw model van ondernemerschap te creëren waarin bedrijven en ondernemers worden geconsolideerd. Reempressa pleit voor het overbrengen van bedrijven naar Catalonië, om daar zakelijk succes te realiseren. Oorspronkelijke doelstellingen

Reempresa is begonnen met de wens om de markt te stimuleren en te reguleren. Het concurrentievermogen werd belemmerd door een markt die gefragmenteerd was met een lage mobiliteit. De doelstelling van Reempressa is om een algemeen systeem op te zetten waar een werkgever die zijn bedrijf wil overdragen aan iemand anders, toegang krijgt tot een unieke marktplaats met deskundig advies, gespecialiseerde trainingen en steun van andere ondernemers en de overheid. Het uiteindelijke resultaat kan worden bereikt door de beschikbaarheid van meer middelen en het creëren van bewustzijn dat het behouden en versterken van operationele bedrijven van groot belang is, in plaats van de focus enkel op starters te richten.


EFRO - voorziet in 50 % medefinanciering van het initiatief.


De belangrijkste factor van dit project is de publiekprivate samenwerking, die heeft geleid tot een schikking tussen de verschillende lokale autoriteiten. Het Centre de Reempresa de Catalunya is een initiatief van Werkgeversvereniging (www.cecot.org). Het is dus direct verbonden aan de realiteit van Catalaanse bedrijven, in samenwerking met een stichting gespecialiseerd in ondernemerschap en zelfstandigen zonder personeel.


71


• • • •

Patronal Cecot (www.cecot.org) Fundació cp'Ac (www.autoocupacio.org) Overheid van Catalonië - Departement Economie en Kennis van Catalonië (Generalitat de Catalunya) Europese Commissie - Regionaal beleid (EFRO)


´Publiek Private Partnership’ project is voor 50% gefinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) van de Europese Commissie.


Het “Reempresa” project heeft in het totaal €4,017.754 gekost, waarvan het Fonds voor Regionale Ontwikkeling van de EU €2.008.877 heeft bijgedragen voor de periode van 2009-2015.


• • • • • • • • • • • • • • • •

Voorwaarden voor een mogelijke overdracht Algemene beschrijving van de belangrijkste

Faciliteren van de overdracht van ondernemingen. bedrijfssluitingen te verminderen. Vermijden van banenverlies. Maak eenvoudig zelf werkgelegenheidsprojecten. Het creëren van unieke en competitieve Markt Transparante en gestructureerde Markt Help het voortbestaan van bedrijven. Creëer bewustzijn tussen de verkopers en kopers. Bewustwording van overheid en sociaaleconomische entiteiten. Centre de Reempresa de Catalunya als een neutrale en betrouwbare gastorganisatie. Vermijd versnippering van de markt. Verbetering van de mobiliteit. Zorgen voor overdrachtsvriendelijke belastingstelsels. Zorgen voor voldoende financieringsfaciliteiten. Zorgen voor goede wetgeving voor overdracht en arbeid. Zorgen voor politieke aandacht met betrekking tot zowel startups als bedrijfsovernames

N.v.t.

Het belangrijkste resultaat van Reempresa is het creëren van een gestructureerde en transparante bedrijvenmarkt waar kopers en verkopers kunnen kijken of ze gemeenschappelijke interesses


72

verwezenlijkingen

hebben. Ook kunnen ondernemers advies krijgen en trainingen volgen om beter geïnformeerd de onderhandeling in te gaan. Veel bedrijven falen in de overdrachtsfase omdat de overname niet voldoende is voorbereid. Met Centre de Reempresa de Catalunya hebben kopers en verkopers toegang tot gespecialiseerd advies en een plan van aanpak met procedures om de bedrijfsoverdracht zo uit te voeren dat toekomstig succes verzekerd is. Een van de grootste problemen tijdens de overdracht van bedrijven is dat de planning voor het overdrachtsproces te laat is begonnen. Reempresa wil het bewustzijn van het belang van tijdige voorbereiding op de overdracht verhogen. Om politieke aandacht voor bedrijfsoverdrachten te verzekeren, zoals ook de aandacht voor ‘start-ups‘, heeft Reempresa een samenwerkend netwerk van medewerkers bij publieke en private instanties, gecreëerd. Door samen te werken met lokale federaties en andere organisaties uit het bedrijfsleven, heeft Reempresa markttoegang voor de meeste bedrijven verzekerd en daarmee ook de marktversnippering vermeden. Door de samenwerking met de overheid is Reempresa verzekerd van politieke aandacht. Daarnaast is het de bedoeling om een netwerk te bieden aan lokale consultants en adviseurs. Deze zijn opgeleid voor het bedrijfoverdrachtsproces en hebben toegang tot Reempresa 's diensten zoals methodologie en het e-platform (www. reempresa.org). Zoals de Europese Commissie heeft aanbevolen, moeten databases (marktplaatsen) niet worden gefragmenteerd. Met haar netwerk van deelnemers afkomstig van zowel overheidsinstanties als uit particuliere organisaties, heeft Reempresa verzekerd dat de bedrijvenmarkt uniek is in Catalonië, gezien het feit dat het wordt beheerd door een neutrale en betrouwbare organisatie. Reempresa 's Online bedrijvenmarkt (www.reempresa.org) zorgt voor toegang tot de markt met anonimiteit en kwalitatieve informatie. Reempresa heeft continuïteit van meer dan 95 bedrijven verzekerd met het directe behoud van 270 banen en een totale dealwaarde van € 4.801.000 (Mei 2013)


Verkoop gids. http://www.reempresa.org/documents-reempresa/_gJrNqMBcqiQadHCrzblEnWaK8RuacoZ Kopersgids http://www.reempresa.org/documents-reempresa/_gJrNqMBcqiQadHCrzblEnWaK8RuacoZ


73

Project van de Week " van het Directoraat -Generaal van de Europese Commissie Regionaal beleid - Inforegio http://ec.europa.eu/regional_policy/newsroom/detail.cfm?LAN=ES&id =199&lang=en Euronews – Business Planet http://www.euronews.com/2013/04/05/barcelona-business-toolhelps-companies-change-hands/


Family Business Workshops


Ondersteuning MKB

Locatie

Barcelona, Catalonië (ES511)


Januari 2000


Korte samenvatting

Vanwege de specifieke behoeften van familiebedrijven organiseert de KvK van Barcelona regelmatig workshops om familiebedrijven te begeleiden, hen toegang tot oplossingen te bieden voor specifieke uitdagingen en hen te helpen bij het consolideren en / of het overdragen van bepaalde, activiteiten.

Werkveld

Familieoverdracht / steun aan het MKB / Ondernemerschap


Binnen familiebedrijven worden vaak specifieke problemen herkend die niet gebruikelijk zijn voor andere MKB-managementstructuren, zoals professionaliteit, de overdracht van eigendom, of het oplossen van conflicten. Deze zaken vereisen een sensitieve benadering om de overdracht van een familiebedrijf succesvol te laten verlopen.

N.v.t

De workshops richten zich op de verschillende thema's die betrekking hebben op de uitdagingen specifiek bij familiebedrijven. Zij informeren over online platforms waarop mensen elkaar kunnen helpen met een oplossing voor familiegerelateerde uitdagingen. Oorspronkelijke

Het doel van de dienst is dat familiebedrijven toegang hebben tot diensten die specifiek op hun behoeften zijn ingericht, terwijl


74

doelstellingen

daarnaast ook de gelegenheid bestaat om te netwerken met ondernemers in vergelijkbare situaties. Een deskundige gastheer zal thema's die specifiek van toepassing zijn op familiebedrijven bespreken, deelnemers worden aangemoedigd om oplossingen en ideeën te delen.


N.v.t.


Het belangrijkste element dat deze praktijk succesvol maakt is de intensieve interacties tussen de ondernemers tijdens deze workshops. De deelnemers komen met een oplossing voor de gepresenteerde uitdagingen van de gastheer. Doordat de verschillende oplossingen vaak zijn gebaseerd op eigen ervaringen, kan men elkaar inspireren.


KvK Barcelona, familiebedrijf- en algemene MKB verenigingen


De diensten worden deels gesubsidieerd door de Kamer van Koophandel Barcelona, uit eigen financieringsmechanismen, maar voor het grootste deel worden de diensten gefinancierd met bijdragen uit het MKB, met name door de deelnemers van de workshops.


N.v.t.


De verwachte voordelen zijn de consolidatie en groei van familiebedrijven, gekoppeld aan een soepele overgang van de ene generatie naar de volgende, zodat Catalaanse banen niet verloren gaan als gevolg van wanbeheer bij levensvatbare bedrijven. Bovendien wordt de groei gestimuleerd van een groep ondernemers die de meerderheid van MKB in Catalonië vertegenwoordigt.


De diensten zouden waarschijnlijk kunnen worden overgenomen door iedere intermediaire organisatie die voldoende capaciteiten en know-how heeft om een dergelijk initiatief te faciliteren. Daarnaast zouden organisaties die niet genoeg ervaring hebben om de dienst zelf te implementeren, expertise van buitenaf kunnen overwegen.


75


Het voornaamste succes is de grote interesse voor de workshops. In 2012 hebben meer dan 250 bedrijven deelgenomen aan de 4 workshops.


N.v.t.

Friesland Voorbeeld 1 Titel van de ‘Best Practice’ Onderwerp en Categorie

Ondernemingsbeurs.nl Online platform voor bemiddeling van kopers en verkopers.

Locatie

Nederland (nationaal niveau)


2002

Korte samenvatting

De ondernemingsbeurs fungeert als een marktplaats van ondernemers die hun bedrijven willen verkopen en voor mensen die geïnteresseerd zijn in het kopen van een bedrijf.


Operationeel. (verkocht aan een private organisatie in 2009).

Naast de bemiddeling van potentiële kopers en verkopers, biedt de website van de Ondernemingsbeurs een breed scala aan nuttige informatie over belangrijke aspecten bij het kopen / verkopen van een bedrijf. Men kan hier informatie krijgen over de verschillende financiële aspecten die gemoeid zijn met een bedrijfsoverdracht en het bevat lijsten van banken en tussenpersonen die kunnen begeleiden bij het overdrachtsproces of naar het eerste contact met andere bedrijven. Deze professionals maken ook gebruik van de nieuwe social-media, zoals Twitter, om een succesvolle bemiddeling te maken, zodat overeenkomsten tussen koper en verkoper optimaal kunnen worden afgestemd. Werkveld

Bedrijfsoverdracht website: bemiddeling van potentiële kopers en verkopers


76


Kopers en verkopers maken een profiel aan waarop alle specificaties worden gezet. Verkopers geven een gedetailleerde omschrijving van de onderneming die zei willen verkopen, voor een advertentie prijs van € 75. De website beschikt over een uitgebreide database, waarin men kan zoeken naar bedrijven met zoekcriteria zoals regio, grootte, omzet, enz. Het is gratis om als geregistreerd gebruiker bedrijven via de website te zoeken en bekijken. Potentiële kopers krijgen de bedrijfsnaam pas in een gevorderd stadium van de onderhandelingen, wanneer duidelijk is dat er serieuze interesse is. Websites maken jaarlijks ongeveer 3000 transacties mogelijk. Naast de functie als marktplaats biedt de website uitgebreide informatie over zowel het koop- als verkoopproces van bedrijven. Het voorziet in advies van accountants, verzekeringsmaatschappijen, investeerders, banken etc. Tussenpersonen betalen jaarlijks €450 om de diensten te mogen aanbieden en om in staat te zijn contact te maken met kopers en verkopers. Het platform helpt actief mensen te vinden die goed passen bij bedrijven. Twitter wordt gebruikt om de mensen te informeren over actueel aanbod. Het merendeel van de verkochte bedrijven zijn micro / klein. Het verdienmodel is vooral gebaseerd op derden. Er wordt geen commissie of direct inkomen vergaart uit de transactie tussen kopers en verkopers.


In 2002 is de Ondernemingsbeurs gestart als een project dat werd uitgevoerd door de Nederlandse KvK. Het is verkocht aan een particuliere organisatie in 2009. Het doel van het platform was om transparantie in de markt te brengen door het bundelen van krachten. In de tijd dat de KvK het platform bediende, waren er 1100 geregistreerde profielen. Inmiddels zijn dat er 3000. Een verrassende bevinding was echter dat de gebruikers eigenlijk geen behoefte of waardering hadden voor de openheid in de markt.


De lage toegangsbarrière voor kopers en verkopers om samen te komen in de grote vijver (database) met verzamelde bedrijven.


Alle vestigingen van de Kamer van Koophandel en online tussenpersonen zoals accountants, verzekeringsmaatschappijen, beleggers, banken, etc. die hun diensten aanbieden via de website. Potentiële kopers en verkopers.


77


In 2002 is de Ondernemingsbeurs gestart als een project dat werd uitgevoerd door de Nederlandse KvK. Het project werd verkocht aan een particuliere organisatie (Small Business Publishing) in 2009.


De kosten voor het opzetten van een dergelijk platform zijn ongeveer €35.000


Als het eenmaal volledig operationeel is, moet het platform worden onderhouden door backoffice activiteiten. In de praktijk bleek de nodige ondersteuning intensieve arbeid. Toename van het aantal geslaagde bedrijfsoverdrachten door bemiddeling van kopers en verkopers. Een risico voor het voortbestaan van het platform is de afhankelijkheid van de inkomsten van de kopers / verkopers en adverteerders.


Het succes van het platform is sterk afhankelijk van zowel het aantal in de database aangeboden ondernemingen als van het bezoekersaantal dat wordt gegenereerd.


De website had 35.000 unieke bezoekers per maand. Er waren ongeveer 1100 bedrijven geregistreerd voor verkoop. In 2009 werd het geprivatiseerd door de verkoop aan het bedrijf Small Business Publishing. In Nederland zijn jaarlijks ongeveer 3.000 transacties via bedrijfsoverdracht-websites. Er zijn 10 vergelijkbare platformen actief binnen de markt van bedrijfsoverdracht.


Platform website www.ondernemingsbeurs.nl Artikel over de verkoop van het platform aan particuliere organisatie http://www.mkbservicedesk.nl/1725/kvk-verkooptondernemingsbeurs.htm


78


Landelijke Overnamedag


Een evenement met presentaties, forumdiscussies, workshops, rondetafelgesprekken, bemiddeling tussen kopers en verkopers, marktinformatie met expositieruimte voor tussenpersonen.

Locatie

Nederland (nationaal en regionaal niveau)


Onbekend

Korte samenvatting

De National Business Transferdag wordt jaarlijks georganiseerd door de Nederlandse Kamer van Koophandel. Al haar filialen in het hele land organiseren een regionaal evenement in dezelfde week. De doelgroepen zijn lokale ondernemers, tussenpersonen en potentiële kopers.

Werkveld

Informatiebijeenkomsten over bedrijfsoverdracht met de mogelijkheid tot bemiddeling en directe ontmoeting tussen potentiële kopers en verkopers.


De evenementen zijn speciaal ontworpen voor zowel ondernemers die nadenken over een mogelijke verkoop, alsook voor mensen die interesse hebben in de overname van een bedrijf. Om rekening te houden met het ondernemerschap worden de evenementen in de avond tussen 18u-22u georganiseerd.


Lopende (jaarlijks terugkerende evenementen)

Een goede voorbereiding is het halve werk en verhoogt de kans op succes. Mensen die willen leren wat er komt kijken bij het overnameproces, -welke valkuilen er zijn, -hoe men een koper of verkoper kan vinden en -wat voor hulp er beschikbaar is, zijn van harte welkom. Het programma omvat meestal: • • • • •

case studies van ondernemers die hun bedrijf hebben verkocht informatie over het vinden van kopers en verkopers fiscale tips van experts inzicht in het identificeren en beïnvloeden van bedrijfswaarde verklaring van de financiering voor de overname


79

• •

de mogelijkheid om met diverse consultants te praten over de persoonlijke situatie de kans elkaar te ontmoeten en te netwerken met potentiële kopers of verkopers

Het merendeel van de aanwezige potentiële verkopers zijn eigenaar van micro / kleine ondernemingen (1-5 FTE). Oorspronkelijke doelstellingen

Het verstrekken van informatie en het faciliteren van bemiddeling, het verlagen van de drempel voor zowel koper als verkoper.


Het verstrekken van informatie zodat mensen een overzicht krijgen van wat er bij het proces van bedrijfstransacties komt kijken. Er zijn weinig belemmeringen voor kopers en verkopers om samen te komen. Het evenement heeft een regionaal karakter en is vrij toegankelijk.


• •

KvK, nationaal door alle vestigingen Tussenpersonen zoals accountants, verzekeringsmaatschappijen, beleggers, banken, maar ook ondernemers die hun bedrijf hebben verkocht en graag praktijkervaring en kennis delen.


Door de KvK, een semigouvernementele organisatie in Nederland. Alle bedrijven zijn verplicht om zich hier registreren.


Onbekend


Toename van het aantal geslaagde bedrijfsoverdrachten door het aansluiten van potentiële kopers en verkopers en dankzij de beschikbaarheid van informatie over het onderwerp.


Er zijn geen beperkingen die overname van dit initiatief belemmeren. De KvK’s in andere landen zouden dit goed kunnen uitvoeren.

Algemene beschrijving van de belangrijkste

Het jaarlijkse evenement wordt in mei in alle 12 provincies van Nederland georganiseerd. Iedere regio ontvangt tussen de 200 en 400 gasten.


80

verwezenlijkingen

Cijfers over de directe resultaten van succes (aantal overdrachten) zijn niet beschikbaar.


Evenementenwebsite www.kvk.nl/overnamedag

West Central Lowlands - Scotland Voorbeeld 1 Verenigd Koninkrijk Titel van de ‘Best Practice’

Scottish Family Business Association (SFBA)


Ondersteuning van familiebedrijf

Locatie

Scotland, Verenigd Koninkrijk


Januari 2006

Korte samenvatting

De Scottish Family Business Association (SFBA) is sinds 2006 een gerenommeerde autoriteit voor kwesties binnen het familiebedrijf in Schotland. Het is een non-profit organisatie en staat geregistreerd als liefdadigheidsinstelling die in het leven werd geroepen voor de ondersteuning aan familiebedrijven door leiders van grote familiebedrijven uit Schotland.


N.v.t.

De SFBA streeft ernaar om Schotland een wereldleider in familiebedrijven te maken. Onderzoek, expertise en ervaring van over de hele wereld laat zien dat door het overnemen van een Best Practice, familiebedrijven inherente uitdagingen kunnen overwinnen en zowel bedrijf als gezin kunnen laten bloeien. Het doel van SFBA is om ervoor te zorgen dat ondernemers van familiebedrijven ervan bewust zijn dat ze toegang hebben tot de nodige opleiding en ondersteuning. Werkveld

Familiebedrijf advies en ondersteuning.


De organisatie werd in januari 2006 opgericht door acht leiders van grote familiebedrijven, als liefdadigheid. Het doel was om het potentieel van familiebedrijven en de gezinsleden die daar direct bij betrokken waren, te verbeteren.


81

Persoonlijke ervaringen hebben laten zien dat bijna geen enkele reguliere infrastructuur is ingericht voor de ondersteuning van familiebedrijven. Zo kregen studenten van commerciële opleidingen weinig of geen informatie over studiegerelateerde aspecten met betrekking tot familiebedrijven. Daarom hebben advocaten, accountants en bankiers weinig kans gehad om te leren op welke manier zij de leiders van familiebedrijven het beste kunnen adviseren. Overheden van de Europese Unie op alle niveaus noch het Verenigd Koninkrijk waaronder Schotland, maken nauwelijks een verwijzing naar de sector. Economische ontwikkelingen- en regeneratiestrategieën lijken het belang van familiebedrijven in de schaduw te zetten. Het beeld dat in de media wordt geschetst van familiebedrijven is ofwel overdreven cliché of het onderwerp wordt totaal genegeerd. Tenslotte hebben eigenaren en leiders van familiebedrijven zelf weinig of geen kennis van de unieke en uitdagende problemen waarmee de sector te kampen heeft. Zij zijn dus niet voorbereid op eventualiteiten. Nadat in 2006 wordt onderkend dat het een volledige generatie zou duren om het betreurenswaardige gebrek aan steun te compenseren, hebben de inspanningen van SFBA en degenen die hun werk ondersteunen, de huidige situatie sterk verbeterd. Ongeveer de helft van de Schotse universiteiten behandelt nu aspecten van het familiebedrijf in haar modules, met inbegrip van juridisch advies aan familiebedrijven als onderdeel van de Universiteit van Strathclyde Law School Diploma in Legal Practice. Door de universiteit is er bewustzijn gecreëerd voor de vraag naar professionele specialisten die familiebedrijven kunnen adviseren. Er zijn nu verschillende opleidingen gerelateerd aan het familiebedrijf en er is door de universiteit baanbrekend onderzoek uitgevoerd. Inmiddels zijn er honderden specialisten die zich ervan bewust zijn dat de benadering van cliënten met een familiebedrijf een andere meer complexe aanpak vereist dan van andere klanten. Familiebedrijven en individuen binnen deze bedrijven hebben de SFBA bedankt voor de ondersteuning bij complexe en vaak pijnlijke kwesties, waarbij voorkomen kon worden dat het bedrijf en de familieharmonie ten einde zouden komen. De SFBA heeft getracht om de overheid en haar instanties te inspireren en informeren, met gemengde resultaten. Desondanks gaat zij door met het beïnvloeden van beleid op een efficiënte weloverwogen manier. Transfer of Knowledge, Transfer of Human Capital (TOK-TOC) project, co-financiering door EFRO en mede mogelijk gemaakt door INTERREG IVC

82


• • •

Impact van beleid

Het verhogen van bewustzijn van de belangrijkste kwestie van het familiebedrijf voor alle zakelijke families in Schotland. Er voor te zorgen dat alle zakelijk families toegang hebben tot ondersteuning om hen te laten groeien. Een nieuwe cultuur voor familiebedrijven van Schotland, waarin de nieuwe generatie van zakelijk leiders binnen het familiebedrijf zijn opgeleid, getraind en klaar om vakkundig leiderschap te kunnen geven, in combinatie met de familie.

N.v.t.


Het innovatieve karakter en de voorziening van diensten die niet door de regionale of nationale overheid worden aangeboden. Deze diensten richten zich specifiek op de aanpak van ondersteuning aan het familiebedrijf dat zonder hen weinig begeleiding had gekregen.


Betrokken familiebedrijven, politici, beleidsmakers, onderwijsinstellingen, professionele adviseurs, bedrijfsondersteunende organisaties en de media.

Op welke manier is Onbekend het initiatief gefinancierd? Wat waren de kosten om het project te realiseren?

Onbekend


Toenemende ondersteuning voor de belangrijkste kwesties die van invloed zijn op een succesvolle bedrijfsopvolging.


Er is nauwelijks een barrière voor het overnemen van deze Best Practice in andere regio's binnen Europa. Er bestaat bovendien al een Europees Family Business –netwerk. De ondersteuning kan variëren tussen de verschillende regionale Kamers van Koophandel. Enkele bieden mogelijk diensten aan vergelijkbaar met het Family Business netwerk.


83


• • • •


Het academisch onderwijs heeft de specifieke facetten van het familiebedrijf in verschillende programma’s opgenomen. Bewustwording van de vraag naar professionele adviseurs die cliënten uit familiebedrijven goed kunnen begeleiden. Het initiatief tot baanbrekend onderzoek en opleiding. Het zorgen voor goede beeldvorming in de media, van familiebedrijven.

Website http://www.sfba.co.uk/


Building Better Business


Ondersteuning MKB

Locatie

Glasgow (grootste stad van Schotland, de bevolking circa 600.000)


Juli 2013

Korte samenvatting

Het project zal de markt gaan bekijken om te beoordelen hoeveel bedrijven potentieel te koop staan. Door de bij dit project deskundige adviseurs en specialisten te betrekken, kan op maat gemaakte ondersteuning worden gegeven aan verkopers en kopers. Een bijkomend voordeel is dat Zakelijke adviseurs / projectleiders van de gemeenteraad in Glasgow getraind zullen worden in de specifieke voordelen van het verkopen of kopen van een bestaand bedrijf. Deze dienst zal worden uitgevoerd onder het Building Better Business project gedurende 21 maanden. In geval van een positieve evaluatie aan het eind van deze periode, zal het verder worden uitgerold.

Experiment met een nieuw programma om de voordelen van bedrijfsoverdracht in Glasgow, Schotland te evalueren.

Datum van afronding ‘best Practice’ (Indien relevant)

Maart 2015


84

Werkveld

MKB Bedrijfsovername • • •

Digitaal overzicht van het aantal bestaande bedrijven dat potentieel te koop is. Specialistentraining van zakelijk adviseurs uit publieke sectoren. Bemiddeling tussen kopers en verkopers


Het richt zich op bevindingen van het TOK TOC handboek over bedrijfsovernames. Het is ontworpen om levensvatbare bedrijven te behouden en daarmee ook banen, door het faciliteren van bemiddeling tussen kopers en verkopers.


Het verbeteren van het aanbod van specialisten uit de publieke sector. Het creëren van meer diensten die advies en begeleiding geven aan bedrijfseigenaren die het bedrijf willen verkopen en die overwegen om een nieuw bedrijf op te starten of een bestaand bedrijf over te nemen. Het doel is: • • •

Impact van beleid

beoordeling van levensvatbare bedrijven die te koop aangeboden staan. De afweging tussen bedrijfsovername of start-up moet worden meegenomen bij de besprekingen van een start-up. Het informeren en trainen van adviseurs uit de publieke sector over de waarde en voordelen van bedrijfsovername.

Nog niet bekend


Nog niet bekend


Glasgow City Council in samenwerking met de gefinancierde uitvoerders, Business Gateway & Jobs and Business Glasgow


60% bijdrage door de gemeente Glasgow 40% bijdrage door European Regional Development Fund, ERDF


85

Wat waren de kosten om het project te realiseren? Wat zijn de verwachte voordelen van de uitvoering van de praktijk?

Circa 25.000 £

• • •

Om de gevestigde bedrijven te behouden Om de bestaande banen te waarborgen Om mensen die een start-up overwegen te adviseren over de voordelen van de bedrijfsovername van een bestaande levensvatbare onderneming.


Gemakkelijk overdraagbaar naar andere regio's in Europa door middel van effectief gebruik van structuurfondsen.


Het project is ontworpen om de volgende doestellingen te realiseren: • • • • • • • •


Identificatie van 5 aannemers die de industrie ondersteunen en gebruik maken van ERDF en Glasgow City Council GCC aanbestedingregels. Het ontwerpen van een digital onderzoek om inzicht te krijgen in aantal en soort bedrijven dat te koop staat in Glasgow. Bemiddeling tussen deskundigen en ‘verkopers’, uitgevoerd door de projectcoördinator. Het regelen van afspraken voor 1-1 maatwerksessies tussen verkopers en consultants. Gebruik van verwijzingen van de gemeente start-upadviseurs om potentiële kopers te localiseren. De bemiddeling tussen kopers en verkopers kan worden vergemakkelijkt door een consultant. Het zeker stellen dat alle gemeentelijke adviseurs zich bewust zijn van de mogelijkheden tot bedrijfsovername. Het geven van workshops voor kopers, verkopers en bedrijfsadviseurs om zakelijke ideeën uit te wisselen en elkaar te ondersteunen bij het kiezen van een juiste benadering van de activiteit voor de toekomst.

Momenteel is er geen extra informatie beschikbaar.


86

Voorbeeld 3 Verenigd Koninkrijk Titel van de ‘Best Practice’

Scottish Enterprise - Co- operative Development Scotland


Bedrijfsondersteuning

Locatie

Schotland


2005/6

Korte samenvatting

De rol van Co-operative development Schotland (CDS) is als bron voor kennis, het aanbieden van ondersteuning en expertise door het nemen van medeverantwoordelijkheid. Dit is een aanvulling op de gemiddelde ondersteuning die wordt gegeven door Scottish Enterprise, Highlands & Islands Enterprise and the Business Gateway. Het deskundig advies van CDS is beschikbaar voor zowel hen die een samenwerkingsverband overwegen als voor gevestigde corporaties of bedrijven die in handen zijn van werknemers.


N.v.t.

Zij bieden expertise en bijstand, inclusief advies over juridische structuren, financieringsmogelijkheden, participatielidmaatschap, communicatie van coöperatieve voordelen en tot slot wordt de toegang tot ondersteuning die verkrijgbaar is bij partnerorganisaties door hen vergemakkelijkt. Werkveld

Business support en eigendomsoverdracht


Het consortiummodel heeft zijn relevantie in Schotland bewezen. Bedrijven initieerden gezamenlijke marketingprojecten en aanbestedingen voor het bedrijfsleven. Dit innovatievemodel is ook ideaal voor kleinere bedrijven die op deze manier de kosten en risico's van het uitproberen van nieuwe exportmarkten kunnen delen. Het coöperatieve model van het consortium laat onafhankelijke bedrijven die graag zelstandig blijven in de vorm van een lidmaatschap toe aan een juridische entiteit. Het doel hiervan is om een aantal afgesproken activiteiten samen uit te voeren. Er zitten verschillende voordelen aan dit type samenwerking waarbij beslissingen worden genomen op democratische basis waarbij elk lid een stem krijgt Dit type consortium heeft een aantal voordelen voor onafhankelijke bedrijven / leden. Toegang tot of verlaten van dit consortium gaat met het grootste gemak. Bij vertrek van leden uit dit consortium zijn geen aandelen te verkopen en worden zij beschermd door beperkte


87

aansprakelijkheid. Het belangrijkste is het delen van een gemeenschappelijk doel. Dit is een flexibele aanpak en kan gedeelde belangen behartigen, zoals de export naar hetzelfde land, het aantrekken van dezelfde doelgroep of het uitvoeren van een gezamenlijk marktonderzoek. Dit geeft een nieuw perspectief op de markt, onderneming die elkaar binnen het Verenigd Koninkrijk als concurrentie zien, kunnen mogelijk profiteren van samenwerking bij export naar het buitenland. Om de gezamenlijke export te laten slagen is het van goot belang om vanaf het begin juist te zijn geadviseerd, om basisregels vast te stellen voor rechten en plichten van de leden.CDS kan helpen om het consortium op een juiste manier vorm te geven met werkbare afspraken. De gespecialiseerde deskundigen van CDS voorzien samen met specialisten uit het bedrijfsleven, SDI en Scottish Enterprise in een gratis dienst ter ondersteuning van de oprichting van het consortium. Zei bieden begeleiding op alle vlakken van samenwerking vanaf het bijwonen van de eerste besprekingen tot het voorzien van juridische structuren, het maken van statuten en de uiteindelijke overeenkomst tussen de leden. CDS kan helpen initiële gesprekken op te zetten met die bedrijven die geïnteresseerd zijn en een gezamenlijke doelstelling hebben waarvoor ze volgens dezelfde principes bereid zijn samen te werken. Oorspronkelijke doelstellingen

In juni 2005 is de taakverdeling voor de oprichting van het CDS, door de regering duidelijk overgebracht aan Scottish Enterprise. Bedrijven moeten aan de volgende taakomschrijving voldoen: • • • •

Operationeel in Schotland. Focus op het zijn van een first- stop-shop voor personen/ groepen die het opzetten van een nieuwe coöperatie ambiëren of voor coöperaties met groeiambities; Het geven van workshops voor kopers, verkopers en bedrijfsadviseurs Zich toewijden op een aantal belangrijke activiteiten:  bevordering van het coöperatieve model  directe verstrekking van advies en informatie voor coöperaties  verspreiding van ‘Best Practices‘ in coöperatieve bedrijfsondersteuning  opleiding in coöperatieve zakelijke vaardigheden


88

•

•

• •

(rechtstreeks of via anderen )  het verzamelen van onderzoeken en statistieken over de coöperatieve sector  Samenwerking met andere steunorganisaties in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten; Voorbehouden van ondersteuning voor sectoraal - gebaseerde coöperaties die reeds ondersteuning krijgen (bijvoorbeeld huisvesting co - ops ) en sociale ondernemingen meer in het algemeen; Afstemming op bredere ondersteuningssysteem voor bedrijven door middel van verwijzingsmechanismen naar het bestaande netwerk van ondernemingen en ondersteuning mechanismes, Enterprise Network support mechanisms (Business Gateway and LECs); Opgerichting als een dochteronderneming van Scottish Enterprise , met een eigen Raad van Advies en 'vrij klein' ondersteunend team Werken met een budget van maximaal £ 3m, mogelijk gemaakt door de Schotse regering voor uitvoering door Scottish Enterprise.

Dit vormde de basis van het initiatief dat Scottish Enterprise verwacht te realiseren. Impact van beleid

N.v.t.


De oprichting van CDS. Het duurde langer dan verwacht en achteraf gezien was het geplande tijdsbestek te optimistisch . De resultaten tonen aan dat het CDS project adequaat is uitgevoerd met betrekking tot: het bijdragen aan een beter inzicht in de economisch betekenis en het belang van de coöperatieve sector; -het profileren als aanspreekpunt voor ondersteuning binnen de sector; het weer op de kaart zetten van de sector en bekendheid geven aan het initiatief CDS; en ten slot zijn er een aantal interessante projecten die het potentieel hebben innovatie te bevorderen en groei van de corporatieve sector te stimuleren.


Overheid, bedrijfsleven


89


Overheidsfinanciering


De initiële investering bedroeg jaarlijks £ 3 miljoen, voor een looptijd van 3 jaar.


Door het stimuleren van de sector, zijn de consortiumcorporaties in staat om nieuwe platformen te creëren, gericht op groei. Deelnemende bedrijven kunnen hun eigen bedrijfsnaam, onafhankelijkheid en controle behouden en tegelijkertijd kosten besparen door investeringen in nieuwe processen te delen of samen te werken bij het betreden van nieuwe markten.


Het project vereist aanzienlijke overheidsinvesteringen, maar wel met het vooruitzicht van serieuze waardetoevoeging in bepaalde regio’s.

Algemene beschrijving van de belangrijkste verwezenlijking en

CDS heeft zich gebonden aan een brede en flexibele opdracht om gevestigde coöperatieve bedrijven te helpen. De geadverteerde ondersteunende producten omvatten: volledige zakelijke analyse en controle van de financiële gezondheid; advies en training in het beheer van een coöperatie ; uitvoeren van marktonderzoek naar nieuwe zakelijke kansen , helpen om toegang te krijgen tot financiering voor de groei en het faciliteren van onderlinge handel in de sector.


Website http://www.scottish-enterprise.com/microsites/co-operativedevelopment-scotland/about-us.aspx Schotse regering http://www.scotland.gov.uk/Publications/2004/03/19112/34711 Jaarlijkse verlaggeving http://www.scottishenterprise.com/~/media/SE/Resources/Documents/ABC/CDS-AnnualReview-2011-12.pdf


90

Ondersteuning bij Bedrijfsovernames in Europa: De uitwisseling van Best Practices binnen Europa

Recommend Documents