‘IEDEREEN HEEFT RECHT OP WERK’
Onconventionele stappen in de gemeente Lingewaard Tekst: Fenny Brandsma / Fotografie: Kees Winkelman
De gemeente Lingewaard startte ruim een jaar geleden een onconventionele pilot om boventallig verklaarde gemeenteambtenaren aan een nieuwe baan te helpen. De ambtenaren doorliepen hetzelfde traject als mensen die vanuit de Wet werk en bijstand naar werk worden begeleid. Met succes: vier van de vijf kandidaten vonden een passende baan. Bovendien bespaarde de gemeente 100.000 euro aan WW-lasten. Alle reden voor een vernieuwend vervolg. Al enkele jaren helpt de gemeente Lingewaard vergeleken met andere gemeenten de meeste mensen vanuit de Wet werk en bijstand (WWB) weer aan het werk. Terwijl het aantal mensen in de WWB in veel gemeenten stijgt, daalt het juist in de Betuwse gemeente. ACTIEVE AANPAK
Hoe krijgt de gemeente Lingewaard dat voor elkaar? “Dankzij onze actieve begeleiding en onze uitstekende samenwerking met bedrijven in de regio”, vertelt Ilonka Scholten, Coördinator Werk en loopbaanadviseur (NOLOC) bij de gemeente Lingewaard. “We zien een kandidaat zo vaak mogelijk. We bespreken dan iemands kwaliteiten, wensen en plannen. Tegelijkertijd proberen wij een goede match te maken tussen de kandidaat en een potentiële werkgever. Re-integreren is een kwestie van volhouden. Je probeert iets,
en lukt dat niet, dan pak je jezelf weer bij elkaar en ga je weer verder. Tot je een succesvolle match hebt.” MET DE VOETEN IN DE KLEI
Een belangrijke succesfactor is de uitstekende samenwerking tussen Ilonka en haar collega’s en de bedrijven in de regio. Ilonka: “Daar investeren we veel in. Als je als gemeente contact zoekt met de bedrijven, vertelt voor welke kandidaten je een werkplek zoekt en bedrijven ontzorgt, werken ze altijd mee. Bedrijven pakken hun maatschappelijke rol dan graag op. Ze kunnen bijna altijd goed personeel gebruiken; onze ervaring in deze regio is dat er gewoon werk is. De meeste bedrijven houden van no-nonsense, staan met de voeten in de klei en pakken graag aan. Mijn WWB-collega’s en ik ook. Daarom kiezen we in onze samenwerking met de ondernemers bewust voor korte lijnen, 24/7 bereikbaarheid en 100% openheid. We krijgen regelmatig van bedrijven terug dat ze dat een verademing vinden.” BEWUSTE KEUZE
De gemeente Lingewaard zet bewust alles op alles om mensen aan een baan te helpen. Ilonka: “Iedereen heeft recht op werk. Je kunt het principieel niet maken om mensen in de WWB of WW te laten zitten; alle uitkeringen en wachtgelden zijn immers geld van ons allemaal.”
“Maar in gemeenten valt het rond dit thema soms stil”, vult Emile van Nassau, P&O-adviseur, aan. “Gemeenten voeren niet altijd actief beleid op boventallig personeel dat nu in de WW zit. Terwijl het effect van een baan hebben veel groter is dan wij ons vaak realiseren. Met een baan kan iemand zich ontplooien en voelt hij zich gelukkiger. Bovendien bespaart een gemeente veel geld als boventallige gemeenteambtenaren weer een baan hebben.” CONTROVERSIEEL
Een jaar geleden startten Ilonka en Emile een pilot om boventallig verklaarde gemeenteambtenaren hetzelfde traject te laten doorlopen als mensen in de WWB . Een controversiële keuze. “Als ambtenaar word je niet graag vergeleken met iemand uit de bijstand, dus moesten we intern wel wat weerstand overwinnen”, aldus Ilonka. “Maar aan de andere kant: waarom zou de aanpak die voor die laatste groep effectief is, niet ook goed uitpakken voor gemeenteambtenaren? Wij vonden dat het proberen waard.” Vijf boventallig verklaarde collega’s kregen in de pilot dezelfde intensieve begeleiding als cliënten in de WWB. Met succes: vier vonden een passende, nieuwe baan. De vijfde collega zit nog ‘in het traject’. Dankzij de pilot heeft de gemeente 100.000 euro aan uitkeringen bespaard. Emile: “De pilot was zo succesvol dat we de aanpak van
Ilonka Scholten
Ilonka Scholten: “Je probeert iets, en lukt dat niet, dan pak je jezelf weer bij elkaar en ga je weer verder. Tot je een
succesvolle match hebt.”
Ilonka en haar collega’s gaan inbedden in de processen van het team P&O. We hebben ervaren dat we als afdelingen P&O en Sociale Zaken, waaronder het WWB-team valt, veel van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen versterken.”
MOOIE KRUISBESTUIVING
“Succes hangt natuurlijk vaak af van de juiste personen op de juiste plek”, vervolgt Emile. “Dat was ook zo in onze pilot. Ilonka en ik kunnen geweldig goed samenwerken. We vinden hetzelfde, hakken snel knopen door en weten beiden hoe het werkt in de gemeente. Een mooie basis voor de kruisbestuiving van onze beide afdelingen.” “De gunfactor die ik bij bedrijven heb, maakt dat Emile kansen aan zijn medewerkers kan geven”, vult Ilonka aan. “Verder moet je als gemeente niet te veel beleid ontwikkelen. Dat slaat alle plannen dood.” Gemeenten moeten sowieso veel investeren in goede relaties met regionale bedrijven, vindt Emile: “Gemeenten worden straks verantwoordelijk voor de wajongers en ook dan hebben we bedrijven nodig die mensen kansen bieden.” NIEUW: INTERNE TRAINING LOOPBAANADVISEUR
Als vervolg op de pilot voor boventallige medewerkers hebben Ilonka en Emile samen met het NCOI een interne training tot loopbaanadviseur ontwikkeld. De training duurt een jaar, met elke zes weken één lesdag, in een eigen locatie van de gemeente Lingewaard. De training is voor adviseurs van het team P&O en het team Werk. Emile: “Beide afdelingen kunnen veel van elkaar leren. De aanleiding om werk te zoeken is voor de doelgroepen
Emile van Nassau
Emile van Nassau: vaak af van de de
“Succes hangt natuurlijk
juiste personen op
juiste plek.”
van de twee afdelingen verschillend. Je startsituatie is nu eenmaal anders als je vanuit een baan een andere baan zoekt, dan wanneer je na enkele jaren werkloosheid probeert weer aan het werk te komen. Maar de begeleiding kan in feite hetzelfde zijn. Beide doelgroepen willen immers een
nieuwe baan. En beide moeten ze helder krijgen wat ze willen en kunnen, gerichte actie ondernemen en volhouden als pogingen mislukken. En voor iedereen draait het om zelf (weer) de regie over je loopbaan voeren.” De eerste ervaringen in de training zijn veelbelovend. Emile: “Met medewerkers van twee afdelingen hetzelfde traject volgen genereert veel energie: je leert van elkaar en kunt elkaars successen inzetten. Zo zijn er voor WWB-cliënten sollicitatietrainingen. Die geeft het team Sociale Zaken samen met adviseurs van P&O. Ook houden ervaren P&Oadviseurs oefengesprekken met cliënten uit de WWB. Dat zou anders niet gebeurd zijn.” Verder hebben alle deelnemers van de training een oefencliënt uit de organisatie. Emile: “Collega’s konden zich daarvoor vrijwillig aanmelden. Een gouden idee, want we kregen meer aanmeldingen dan plaatsen. Bewust bezig zijn met je loopbaanontwikkeling spreekt mensen momenteel erg aan. Dat sluit ook aan bij de ontwikkelingen van onze cao, richting duurzamere inzetbaarheid van medewerkers.” ANTICIPEREN JUIST NU BELANGRIJK
‘Veel gemeenten schakelen dure, externe bureaus in om boventallige medewerkers weer aan een baan te helpen’, vervolgt Emile. ‘Jammer. Onze ervaring is dat wijzelf succesvoller zijn in het mensen weer aan een baan helpen
dan die externe bureaus. Ook zo besparen we als gemeente veel geld. Wij hebben overigens voor het opzetten van de interne training wel een externe partij, het NCOI, ingeschakeld. Dat heeft ons begeleid bij het voorbereiden en inrichten van de training. Daarnaast heeft het NCOI geholpen het lesmateriaal, de digitale mogelijkheden, boeken en readers te selecteren. Maar verder vullen we de training volledig zelf in.’ INFORMATIE
Emile en Ilonka hebben nu vooral één wens: hun kennis en ervaring delen met andere gemeenten. ‘Wat wij in Lingewaard doen, is goed werkgeverschap. Daar zullen veel gemeenten zich in herkennen. Onze ervaringen zijn zo positief en we boeken veel resultaat. Gemeenten moeten hier gewoon mee aan de slag. We praten daar graag over door. Bel of mail ons vooral.’ Emile van Nassau:
[email protected], (026) 326 01 11).
